somites

SOMİTLERİN GELİŞİMİ

Semih TANPAU Tıp Faültesi

Histoloji ve Embriyoloji AD

• Primitif düğümden köken alan hücreler paraksiyal mezodermi oluşturur.

• Bu hücre topluluğu düğümün yakınında longitudinal ve kalın hücre kordonları şeklinde ortaya çıkar.

• Her bir kordon lateralde intermediate(ara) mezoderm ile, bu da giderek incelen lateralmezoderm tabakasıyla devam eder.

• Lateral mezoderm ise umblikal ve amniyonkesesini kuşatan ekstraembriyonik mezoderm ile devam eder.

• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.

Developmental Biology, 8 th Ed. S.F.Gilbert. Figure 14.9

• http://sdevoto.web.wesleyan.edu/218/lxrs/18-Nov16actual.pdf• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.

Somitlerin oluşum mekanizması

3. haftanın sonuna doğru, paraksiyal mezoderm farklılanıp yoğunlaşarak kraniyokaudal sırayla somit denen kübik cisim çiftlerine bölünmeye başlar. Bu mezoderm blokları gelişmekte olan nöral tüpün her iki yanında bulunur.

http://sdevoto.web.wesleyan.edu/218/lxrs/18-Nov16actual.pdf

1. Paraxial mesoblast2. Intermediate mesoblast3. Lateral plate mesoblast4. Chordal process5. Sectional edge of the

amnion6. Intraembryonic coelom7. Endoblast

8. Ectoblast9. Somatopleure with

ectoblast10. Splanchnopleure with

endoblast

23.Gün transversal kesit.İntraembriyonik sölomoluşumu

25.Gün transversal kesit dorsalgörünüm. Paraksial mesoderminsilikdirik hücre toplulukları oluşturmasıile somitomerlerin oluşumu (oklagösterilen). Ara mesoblast urogenitalgelişime katılmıştır.

• http://www.embryology.ch/anglais/mmuskel/skelett02.html

1. Paraxial mesoderm2. Intermediate mesoderm3. Lateral plate mesoderm4. Neural Groove5. Ectoblast6. Endoblast

25.Gün transversal kesit. Mesoblastın paraksial, intermediate ve lateral mesoderm plaklarına farklılaşması

• Gilbert SF. Developmental Biology. 6th edition. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2000. Paraxial Mesoderm: The Somites and Their Derivatives. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK10085/cc

Tavuk embriyosunda gastrulasyon ve nörulasyon (A) Primitif oluk bölgesi, mesodermal ve endodermal prokursorlerin göçünün gösterimi (B) Notokord ve paraksial mesodermin formasyonu (C, D) Somitlerin, sölomun ve ilerde birleşecek olan 2 aortun farklılaşması. A-C, 24-saatlik embriyo; D, 48-saatlik embriyo.

• İnsan gelişiminin somit evresi sırasında (20-30. günler) yaklaşık 38 çift somit oluşur. 5.haftanın sonunda 42-44 çift somit vardır.

• Somitler embriyo üzerinde belirgin yüzetkabartıları oluştururlar ve transvers kesitlerde üçgenimsi görünümdedirler.

• Somitler 4. ve 5. haftalarda çok belirgin olduğu için embriyo yaşının belirlenmesinde kullanılan pek çok kriterden biridir.


Human embryo first somite pairs (week 4, Carnegie stage 9)

• https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Somitogenesis• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.

Somitler ilk olarak embriyonun gelecekteki oksipital bölgesinde ortaya çıkar. Kısa sürede kraniyokaudal yönde gelişir ve aksiyal iskeletin büyük kısmı ve bununla ilişkili olan kaslar ile komşu derinin dermişini oluştururlar. İlk somit çifti 3. haftanın sonunda otik plakodun oluştuğu yerin biraz kaudalinde belirir. Diğer çiftlerde sırasıyla kraniyokaudal yönde oluşur.

https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Somitogenesis

• http://sdevoto.web.wesleyan.edu/218/lxrs/18-Nov16actual.pdf

• http://sdevoto.web.wesleyan.edu/218/lxrs/18-Nov16actual.pdf• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.

Kraniyal somitler en yaşlı, kaudal somitler ise en genç olanıdır. Segmentasyonun düzenli ilerleyişi, zamana bağlı bir gen ekspresyonu mekanizması yoluyla olur. Aynı zamanda medulla spinalisten çıkan aksonlar somitlerdekii kas hücrelerini inerve eder, ki bu; medulla spinalisten çıkan aksonların uygun hedef hücrelere, doğru bir şekilde yönlendirilmesini gerektiren bir süreçtir.

http://sdevoto.web.wesleyan.edu/218/lxrs/18-Nov16actual.pdf

• İnsan embriyosu. • Yarıklanma evresi 11. • 25. gün. • Totalde 19 somit çifti • somit çapı 2.5 - 4.5 mm • Kesitin geçtiği somit numarası 13 - 20 • İşaretmenmiş taramalı EM görüntüsü.

• https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Somitogenesis

Neural tube and somites. Scanning electron micrograph showing well-formed somites and paraxial mesoderm (bottom right) thathas not yet separated into distinct somites. A rounding of the paraxial mesoderm into a somitomere can be seen at the lowerleft, and neural crest cells can be seen migrating ventrally from the roof of the neural tube. (Photograph courtesy of K. W. Tosney.)

• Gilbert SF. Developmental Biology. 6th edition. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2000. Paraxial Mesoderm: The Somites and Their Derivatives. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK10085/cc

1. Somite2. Somitocoel3. Neural tube4. Central canal of the neural tube5. Coelom6. Intermediary mesoderm7. Splanchnopleura8. Somatopleura

Transverse section through an embryo in stage 11, ca. 29 days


1. Cranial neural folds2. Mesencephalon3. Rhombencephalon4. Neural tube (closed)5. Cranial neuropore6. 1. Pharyngeal arches (mandibular arches)7. 2. Pharyngeal arches (hyoid arches)8. Cardiac eminence9. Somites10. Caudal neural folds11. Caudal neuropore

1. Somitocoel2. Somite3. Neural tube4. Central canal of the

neural tube5. Coelom6. Intermediary

mesoderm7. Splanchnopleura

8. Somatopleura9. Endoderm10. Dorsal aorta (paired)11. Notochord12. Neural crest13. Ectoderm14. Umbilical vein15. Amnioembryonic

sulcus


1a Dermatome1b Myotome1c Sclerotome2 Central canal of the neural tube3 Neural tube4 Pars epaxialis5 Pars hypaxialis


Stage 12, ca. 30 days

1. Mesencephalon2. Maxillary eminence (part of

pharyngeal arches I)3. Mandibular eminence (part

ofpharyngeal arches I)4. Rhombencephalon5. Hyoid arches (pharyngeal arches

II)6. Pharyngeal arches III

7. Level of the 1st cervical somites(C1)

8. Somites and their derivates9. Optic sac10. Diencephalon11. Telencephalon impar12. Cardiac eminence13. Caudal eminence

1a. Dermatome1b. Myotome1c. Sclerotome2. Central canal of the neural tube3. Neural tube4. Pars epaxialis5. Pars hypaxialis6. Notochord7. Intermediary mesoderm8. Intraembryonic coelom

9. Sectional rim of the amnion10. Endoderm11. Aorta (unpaired)12. Umbilical vein13. Somatopleura14. Splanchnopleura15. Neural crest


• http://www.emouseatlas.org/emap/ema/theiler_stages/StageDefinition/Theiler/ts15%20%20from%20Theiler.pdf

http://www.emouseatlas.org/emap/ema/theiler_stages/StageDefinition/Theiler/ts15 from Theiler.pdf

• http://youtu.be/xoAdrUOu5ZI

Zebrafish development

Sequential and Rhythmic Production of Somites-Zebrafish

• http://youtu.be/RMCVdhK85mc

Somitogenesis-Chicken

• http://youtu.be/y_-1i7kXnnY

Somite Formation (Timelapse)

• http://youtu.be/JmLhEd73jRw

somites

Education