sorotan khas - sme corp

SOROTAN KHASCOVID-19: Kesan terhadap Perniagaan

dan PKS — Perspektif Global, Rantau & Nasional

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

74

Sorotan KhasCOVID-19:KesanterhadapPerniagaandanPKS—PerspektifGlobal,Rantau&Nasional

SENARIO GLOBAL

Statistik mengenai pandemik COVID-19 sangatmembimbangkan.Dalamtigabulanpertamapandemikglobalinimelanda,sekolahdanuniversititelahditutupkepada lebih daripada satu bilion pelajar daripadasemua peringkat umur. Setakat November 2020,COVID-19telahmenularkehampirsemuanegaradanmenjejaskan lebih daripada 50 juta orang di seluruhdunia,menyebabkanlebihdaripada1.25jutakematiandan lebih daripada separuh populasi dunia beradadalamkeadaansekatanpergerakandanhidupdalamlangkahpembendunganyangketat.[1]

Langkah pembendungan mempunyai kesan yangburuk terhadap ekonomi global, lebih-lebih lagipandemik ini berlaku ketika perdagangan duniasedangmenyusut.Kejutansistemik—gangguanaktivitinormalperniagaan,penguncupandalampermintaan,gangguan dalam rantaian bekalan serta sekatanperjalanan dan pergerakan— telahmempercepatkanpenurunan perdagangan dunia, dengan OrganisasiPerdaganganDunia(WorldTradeOrganisation,WTO)telahmengunjurkanperdaganganduniaakanmenurundiantara13%dan32%padatahun2020.[1]

COVID-19 telah membawa kepada fokuskesalinghubungansertarisikodankerentananrantaianbekalanglobal.Tigaekonomiterbesardidunia—China,

COVID-19telahmembawakepadafokuskesalinghubungansertarisikodankerentananrantaianbekalanglobal.Tigaekonomiterbesardidunia-China,AmerikaSyarikat(AS)danKesatuanEropah(EuropeanUnion,EU)-ekonomiG3-mengalamikejutanbekalandanpermintaan.

LAPORAN TINJAUAN PKS 2019/20

So

rota

n K

has

75

AmerikaSyarikat(AS)danKesatuanEropah(EuropeanUnion,EU)—ekonomiG3—mengalamikejutanbekalandanpermintaan.EkonomiG3,yangmerangkumi63%rantaianbekalanimportduniadan64%rantaianbekalaneksportduniabukansahajaantarapengeksportterbesardi dunia tetapi juga pengimport utama bahan mentah dan barang perantaraan, lantasmenjadikanekonomiinisebagaipemainpentingdalamrantaianbekalanglobal.Penutupanhab rantaian bekalan ekonomi G3 diunjurkan akanmenyebabkan kerugian perdaganganantarabangsasebanyakUSD126.3biliondalaminputpembuatan,dengankesanberterusandaripadanegaraasalakandisebarkankeperingkatglobaldanmencetuskankejutandalamekonomirakankongsi.[1]

Sekatanpergerakandi EU, pengimport industri input yang terbesar di dunia dan sangatbersepadu dalam rantaian bekalan global telah menyebabkan kejutan terbesar kepadaeksportrantaianbekalanditempatlain.ImportEUbagiindustriinput–sebahagianbesarnyadari Asia dan Afrika — diunjurkan menurun sebanyak USD147.1 bilion pada tahun 2020.Eksport industri input dari Asia diunjurkan merosot sebanyak USD71.4 bilion, dengansebahagian besar kerugian ini berasal daripada sekatan pergerakan di China dan EU.Kira-kira50%pendedahanAsiakeEUberkaitdenganhubunganperdaganganEU-China.Pendedahannegara-negaraAsiakeChinasebahagianbesaradalahdalamrantaianbekalanelektronik,termasukMalaysia,FilipinadanThailand.BanyaknegaraAfrikalainyangterjejasterukdisebabkanolehpengeksportanbahanmentahmerekakeChina.[1]

Eksport dari China adalah 21% lebih rendah pada Februari 2020 berbanding dengantempoh yang sama pada tahun 2019. Nilai eksport telah menjunam ke tahap terendahsejak Ogos 2009 di tengah-tengah krisis kewangan global 2008. Walaupun Mac 2020menyaksikansedikitpemulihandalameksportChina, jumlahnyakekal10%dibawahparasMac2019.SebahagianbesarChinatidakdapatmeneruskanaktivitinormalekonomisehinggaakhir Mac 2020, manakala kebanyakan negara lain yang terjejas mengenakan sekatanpergerakan sama ada pada akhir Mac atau April 2020. Kesan daripada perkembanganini ditunjukkandalampenurunan eksport sebanyak 8%dari EU, 7%dariASdan4%darinegara-negaralain.[1]

Perkhidmatan, terutamanya pengembaraan danpelancongan adalah antara perkhidmatan yangpaling teruk terjejas. Sejak bermulanya penularanCOVID-19 sehingga 7 Mei 2020, 113 negara telahmengenakan larangan perjalanan global. Sektorpelancongan ASEAN sangat bergantung kepadapelancongChinadanjugadariekonomiAsiaTimur.OrganisasiPelanconganDuniamenjangkakan60%ke80%kemerosotantahunketahundalamketibaanpelancongantarabangsadan100.8jutapekerjaandalam sektor pengembaraan dan pelancongan —dengan lebih daripada separuh di Asia — adalahberisiko.[1]

Ketika pandemik global COVID-19 berlanjutan,negara-negara di seluruh dunia bersiap sediauntukmengalamikemelesetanyangteruk.Tabung

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

76

KewanganAntarabangsa(International Monetary Fund,IMF)telahmeramalkansenariokesterburukiaitukemerosotanekonomiglobalsebanyak3%.WTOtelahmengunjurkanbahawajumlahperdaganganduniapadatahun2020akanmenjunamsebanyak32%.[1]

Kesan COVID-19 terhadap PKS

PelbagaikajiselidiktentangkesanpandemikCOVID-19terhadapPKSmenunjukkanbahawaterdapatgangguanyangterukterhadapperniagaankecil.LebihseparuhPKSmenghadapikerugianpendapatanyangteruk.

Senario global bagi perniagaan kecil ketika pandemikadalah senario dengan keyakinan yang rendah, kredityangberlebihandanmuflisyangmemuncak.Langkahpembendungan virus mempengaruhi penggunadan perniagaan, dengan perniagaan membatalkanatau menangguhkan pelaburan manakala isi rumahmemotongperbelanjaan lantarankeyakinanpenggunasemakin berkurang. PKS, yang merupakan kumpulanyang paling rentan melihat penguncupan permintaanyang drastik bagi produk mereka akibat daripadagangguanekonomiberskalabesardiekonomiG3.

PusatPerdaganganAntarabangsa(InternationalTradeCentre, ITC) menerusi Kaji Selidik Kesan COVID-19keatasPerniagaan—merangkumi4,467syarikatdi132negara — melaporkan bahawa 55% responden sangatterjejasdenganpandemikdanlangkahpembendungan.Hampir dua pertiga PKSmenyatakan bahawa operasiperniagaan mereka sangat terjejas berbanding kira-kira 40% syarikat besar. Satu perlima daripada PKSmenyatakan bahawa mereka berisiko untuk menutupperniagaansecarakekal.[1]

Kesan pandemik ini tidak sekata merentas semua sektor. Firma yang terlibat dalamperkhidmatan adalah yang paling teruk terjejas, dengan syarikat yang terlibat dalamperkhidmatanpenginapandanmakananmenerimakesanterbesar,diikutiolehpembuatanbukanmakanan, perdagangan borong dan runcit serta pelancongan dan pengangkutan.TerdapatbanyakPKSdalamkebanyakansektor ini.Daripadamerekayang terlibatdalamperniagaan perkhidmatan penginapan dan makanan, 76% melaporkan bahawa merekasangat terjejasdenganCOVID-19disebabkanolehsekatanpergerakansecarasebahagiandankeseluruhan,manakala75%mengalamipenguranganpenjualan.Walaubagaimanapun,penularan ini juga telah mencipta peluang kepada beberapa perniagaan dalam sektorpembuatansepertipemprosesanagromakananyangtelahmencatatkanpeningkatanjualansekitar10%.[1]

Berdasarkan analisis oleh Organisation for Economic Co-operation and Development(OECD),bilanganPKSdalamsektoryangpalingterukterjejasolehCOVID-19adalahmelebihipurata,iaitupengangkutandaratdanudara,pembuatan,pembinaan,perdaganganborongdan runcit, perkhidmatan penginapan danmakanan, hartanah, perkhidmatan profesionaldan lain-lain perkhidmatan peribadi. Data terkini menunjukkan bahawa walaupun PKSmerangkumi lebih daripada 50% guna tenaga merentasi negara OECD dalam ekonomiperniagaan pada umumnya, bahagian PKS bagi guna tenaga dalam sektor yang terjejas


So

rota

n K

has

77

adalah secara purata sebanyak 75% merentasi negara ini, dan hampir 90% di GreecedanItali.DiItalidanGreece,bahagianperusahaanmikrodalamsektoryangpalingterjejasadalahsebanyak60%manakalabahagianmerekadalam jumlahguna tenagadiekonomimasing-masingadalahsebanyak45%dan55%.[2]

PelbagaikajiselidiktentangkesanpandemikCOVID-19terhadapPKSmenunjukkanbahawaterdapatgangguanyangterukterhadapperniagaankecil.LebihseparuhPKSmenghadapikerugianhasilyangteruk.Satupertigadaripadarespondenbimbangmerekaakanberhadapandenganpenutupanperniagaandalam tempoh sebulanmanakala sehingga50%daripadaresponden menyatakan mereka akan menutup perniagaan mereka dalam tempoh tigabulanjikatidakmenerimasokonganselanjutnya.DiAS,BiroPenyelidikanEkonomiNasionalmelaporkan tentanghasil kaji selidik terhadap5,800perniagaankecil yangmenunjukkanbahawa43%daripadaperniagaantelahditutupbuatsementarawaktudansecarapurata,perniagaantelahmengurangkantenagakerjamerekasebanyak40%.Tigaperempatdaripadarespondenmenyatakanbahawamerekamempunyaisimpanantunaiuntukbertahanselamaduabulanataukurang. Jadual 1menunjukkanhasildaripada41 kaji selidik terhadapPKSdiseluruhduniamengenaikesanCOVID-19.[3]

Jadual 1:KajiSelidiktentangKesanCOVID-19terhadapPKS

Tarikh (2020) Negara Kesan terhadap Perniagaan Jangkaan

10Februari China 80%daripadaPKSbelummulaberoperasi

1/3menutupperniagaandalammasasatubulan,1/3lagidalammasaduabulan

25Februari Finland 1/3menjangkakankesannegatifatausangatnegatif

n.a

AwalMac Itali 72%terjejassecaralangsung n.a

AwalMac UK 63%melihatkrisissebagaiancamansederhanahinggatinggi/terukbagiperniagaanmereka

n.a.

9Mac Jerman 50%menjangkakankesanawal

n.a.

9Mac Jepun 39%melaporkangangguanrantaianbekalan,26%penurunandalampesanandanpenjualan

n.a.

10Mac Poland 1/3PKSmengalamipeningkatankosdanpenurunanjualan

27%sudahmenghadapimasalahalirantunai

11Mac AS 70%mengalamigangguanrantaianbekalan,80%mengalamikesankrisis

n.a

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

78


12Mac UK 69%mengalamimasalahalirantunaiyangserius

1/3bimbangakanterpaksamenutupperniagaandalammasasatubulan

13Mac AS 23%terjejassecaranegatif,36%menjangkakanakanterkesansecaranegatif

n.a

16Mac Kanada 50%penurunandalamjualan 25%menjangkakantidakakandapatbertahanlebihlamadaripada1bulan

16Mac Israel 55%belummengalamikesanlagi,1/3merancangpemberhentiankerja

n.a.

16Mac Greece 60%mengalamipenurunanyangketaradalampenjualan

n.a.

17Mac AS 50%terjejassecaranegatif,75%berasasangatbimbang

n.a.

17-20Mac Korea 61%telahterjejas 42%bimbangdenganpenutupanperniagaandalammasatigabulan,70%dalammasaenambulan

18Mac Belgium 75%melaporkanpenurunandalamperolehan

50%bimbangtidakakandapatmembayarkosdalamjangkamasapendek

19Mac AS 96%telahterjejas 51%menyatakantidakdapatbertahanselamatigabulan

20Mac Hungary 60%menjangkakanpenurunandalamjualan

n.a

20Mac Belanda 50%syarikatdiperingkatpermulaankehilanganpendapatanyangketara

50%menjangkakanakanmenutupperniagaandalammasatigabulan

21Mac Jepun 92%menjangkakankesanekonomi

n.a

24Mac Kanada 60%mengalamikesanyangketara

1/3menjangkakanakanmenutupperniagaandalammasasatubulan

31Mac-6April

BeberapanegaraAsia

30%PKSmenjangkakanpemberhentian50%kakitanganmereka

50%PKSmempunyaisimpanantunaiuntuksebulanataukurang


So

rota

n K

has

79


1April UK n.a. 18%syarikatmungkinmenutupoperasidalammasasatubulan

1April AS n.a 35%daripadaperniagaankecilmungkinmenutupoperasidalammasatigabulan

3April Australia Duapertigadaripadaperniagaankecilmengalamikesandaripadakrisisini.41%mengalamipenurunanpendapatansebanyak50%ataulebihdalamduabulanterakhirini

n.a.

3April Belgium 40%syarikatmelihatpenurunanpendapatansebanyak75%ataulebih

Satudaripada10syarikatberkemungkinanakanmenghadapikebankrapan

7April Belgium n.a. Lebihdaripada31%PKSBelgiummungkintidakdapatbertahandengankrisisini

7April KanadadanAS

90%daripadaperniagaankecilterjejas

1/3kekurangansimpananuntukbertahanlebihdaripadabeberapaminggu

8April UK 37%menjangkakanakanmembericutidaripadabertugasbuat75%-100%kakitanganmerekapadaminggudepan

6%kehabisanwangtunai,57%mempunyaisimpanantigabulanataukurang

8April Belanda n.a 85%daripadaPKSsedangmenghadapimasalahkewanganakibatCOVID-19.20%berisikoserius

6-10April Portugal 37%mengalamipenurunanpengeluaranmelebihi50%

50%tidakmempunyaisumberuntuklebihdariduabulan

15-22April AS 62%daripadaperniagaankecilmengalamipenurunanpendapatan

32%tidakmampudibukauntuklebihdaripadatigabulan

24April Jerman 58%daripadaPKSmengalamipenurunanperolehansecarapuratasebanyak50%

SeparuhdaripadaPKShanyamempunyaisimpananmudahtunaiselamaduabulan

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

80


4Mei Kanada 81%daripadaperniagaankecilmenyatakanbahawapengoperasianmerekaterkesansecaranegatif

32%bimbangtentangkebolehhidupanperniagaanmerekapadatahunhadapan

5Mei AS n.a 1/5perniagaankecilditutupbuatsementarawaktu,1/3dijangkaditutupsecarakekaldalammasaduabulan

11Mei AS 81%daripadafirmamengalamikesanpandemikdanmenjangkakankesannyadalamtempoh12–16bulanlagi

n.a.

13Mei UK 37%daripadasyarikatsedangmempertimbangkan,atautelahmembuatpengurangan

41%ditutupsementarawaktu,35%bimbangperniagaanbolehdibukasemula

15Mei Thailand 90%daripadafirmamenjangkakankerugianpendapatanyangekstrim

52%daripadaperniagaankecilmenjangkakanakanditutupsekiranyalangkahpembendunganberterusandenganlebihlama

8Jun Ireland PKSyangmasihditutupsehingga18MeimenanggungkospuratasebanyakEUR177,000sepanjangtempohsekatanpergerakan.Daripadaperniagaanyangmasihdibuka,70%melaporkanpenurunanhasil

n.a

PertengahanJun

Kanada 78%daripadaperniagaankecilmelaporkanpenurunandalampenjualan,47%diantara50%dan100%

n.a.

20Jun NewZealand

71%daripadaPKStelahmenerimaasakanhasildisebabkanolehCOVID-19

39%daripadaPKSbimbangperniagaanakanditutup

Sumber: Coronavirus (COVID-19): SME Policy Responses, OECD

Catatan: Jadual 1 dibentangkan mengikut turutan kronologi dan menunjukkan peningkatan kebimbangan dalam kalangan PKS. Sentimen telah bertambah baik sejak daripada itu ketika negara-negara mulai melonggarkan sekatan pergerakan.


So

rota

n K

has

81

Risiko Kemandirian

Kajiselidikoleh ITCjugamenunjukkanbahawarisikokemandirianadalah lebihbesarbagiperusahaankecil,dengan21%daripadaPKSmelaporkanberisikodenganpenutupansecarakekal.Kira-kira26%perniagaanyangditerajuiolehbeliamelaporkanrisikoditutupsecarakekaldalamtempohtigabulanberbandingdengan 18%syarikatyangtidakditerajuiolehbelia,menunjukkanbahawasyarikatditerajuibelia lebih rentan terhadapkesanpandemikdan kurangmampu untukmengatasinya kerana tidak cukup pengalaman, kepelbagaian,rangkaian sosial dan akses kepada sumber. Namun begitu, kebanyakan usahawanmudadidapati lebih mahir memanfaatkan program bantuan Kerajaan yang berkaitan denganCOVID-19berbandingdenganrespondenyanglebihberusia.[1]

Kajiselidikmendapatibahawasektorperniagaantakformaladalahyangpalingrentandanbesar kemungkinanmenutup perniagaan, dengan 25% berkemungkinan terkesan hinggaberlakukebankrapan.DibeberapanegaraAsiadanAfrika,perniagaantakformalmerangkumi90%daripada jumlah perusahaan. Perniagaan inimempunyai sumber yang terhad untukmereka tempuhi krisis sebesar pandemikCOVID-19. Dengan perniagaan tak formal yangmenyediakanpekerjaankepadakebanyakangolonganyangpalingkurangbernasibbaikdinegara sedangmembangun— dankira-kira60%pekerjaandi seluruhdunia— kegagalansektor ini akanmenambahkan lagi kesulitan terhadap ekonomi. Keadaan perniagaan takformalyangtidakmenentusemakinbertambahburukberikutanketaklayakanmendapatkansokongankecemasanperniagaanyangdisediakanolehKerajaanmanakalapekerjamerekatidaklayakmendapatfaedahpengangguran.[1]

Sementara itu,OECD telahmenilai risikokrisis kecairandenganmeluasmenerusi sampelyang merentas sektor daripada hampir satu juta firma — merangkumi semua sektorpembuatandanbukankewangan—di 16buahnegaraEropah.Hasilpenilaianmendapatibahawaintervensidasarsangatpentinguntukmengelakkandaripadaterjadinyakemuflisansecarabesar-besaran.Tanpa intervensidasar,20%daripadafirmadalamsampel tersebutakankehabisanwangtunaiselepassatubulan;30%selepasduabulan;dan38%selepastigabulan.Sekiranyalangkahsekatanpergerakanberlangsungselamatujuhbulan,lebihdaripada50%syarikatakanmenghadapikrisiskecairan.[3]

Pekerjaan Berisiko

KajianterkiniyangdijalankanolehpelbagaiorganisasimengenaikesanCOVID-19terhadappekerjaan menunjukkan bahawa pekerjaan yang paling berisiko adalah pekerjaan dalamperniagaanbersaizkecil.DiAmerikaSyarikat,laporanterkiniBrookingsmelaporkanbahawa47.8 jutapekerjaandalam4.2 juta (54%)perniagaan kecil berhadapan risiko serta-mertaatau jangka pendek. Sejumlah 8.7 juta pekerjaan dalam 2.9 juta perniagaan mikro(dengankurangdaripada10pekerja)menghadapirisikoserta-mertaataujangkapendek.[3]

Kajian serupaolehMcKinseymelaporkanbahawa sekurang-kurangnyaduadaripada tigapekerjaanberisikobagiPKS,danlebihdaripada30%daripadasemuapekerjaanyangberisikoadalah perusahaan mikro dengan tenaga kerja seramai sembilan pekerja atau kurang.Di Amerika Syarikat, daripada 20 juta pekerjaan yang hilang pada April 2020,11 juta daripadanya adalah PKS. Organisasi Buruh Antarabangsa (International LabourOrganisations,ILO)melaporkanbahawadiseratadunia,pekerjaandalamsektoryangpaling

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

82

berisikotertumpukepadaperniagaandenganpekerjakurangdaripada10orangmanakalasebahagianbesarpekerjaandalamsektorberisikoyangseterusnyaadalahfirmayanglebihbesardenganlebihdaripada10pekerja.[3]

InstitutpenyelidikanJermanIFM(InstitutefürMittelstandsforschung)membangunkanduasenariountukmenilaikesanpandemikterhadapPKS.SalahsatuhasilmenunjukkanbahawakebanyakanPKSakanmengelakkanpembubaranperniagaanjikasekatanpergerakanterhadantara dua dan dua bulan setengah, walaupun kesannya akan lebih sukar pada industriruncit,kebudayaandanrekreasi.Senariokeduadengansekatanpergerakanyangberlanjutanlebihdaripadaenambulanakanmenyaksikankehilanganpekerjaanantara850,000hingga1.6jutadalamkalanganPKS,terutamanyadalamkalanganperusahaanmikro.[3]

SENARIO KESATUAN EROPAH

PKSmerangkumi 99% daripada perniagaan Eropah, dengan lebih daripada 25 juta PKSmengambil pekerja seramai hampir 95 juta orang di EU pada tahun 2018. PKS — yangdianggapsebagaipemainpalingrentandalamrantaiannilaiEU—menyediakanpekerjaanyangsignifikandalamlimasektoryangterjejasterukolehpandemikiaituaktivitiperkhidmatanruncit, borong, makanan dan minuman, aktiviti pembinaan khusus dan pengangkutandarat.PKSmembentuksebahagianbesarsyarikat,nilaiditambahdanpekerjaandinegaraOECD. Keutamaan PKS bahkan lebih tinggi di beberapa rantau dan sektor yang terjejasteruk—pelancongan,pengangkutan,makanandanfesyen—yangmenerimaasakanakibatlangkah-langkahpembendungan.[4]

Di Jerman, 58% daripada PKS mencatatkan penurunan jualan secara purata sebanyak50%; 58% di Belanda mengalami kesukaran kewangan disebabkan oleh COVID-19;diBelgium,40%melaporkanpenguranganhasilsebanyak75%ataulebih;dandiPortugal,37%melaporkanpenguranganpengeluaranmelebihi 50%.PadaJun2020,86%daripadarespondenmelaporkanbeberapakesanakibatCOVID-19manakala24%merasakankesanyangbesar,khususnyaberkaitandenganpengekalankostetapdangajikakitangan.BeberapaPKSmelaporkanterpaksamemberhentikanpekerjamanakalalain-lainmenghadapicabarandenganpembekaldanmengaksesbarangan.[4]


So

rota

n K

has

83

Majoriti PKS (71%) sangatbimbangdengan kemampuanmerekauntukmengekalkan kostetap seperti sewa dan gaji kakitangan, 62% bimbang tentang pengekalan jualan danperolehan yang sihat dalampada berlakunya pengurangan permintaan terhadap produkmerekadan52%merasakanbahawakelangsunganperniagaanmerupakanmasalahutamaberserta dengan akses kepada pasaran eksport dan rangkaian rantaian bekalan. Majoritirespondenmenyatakankeperluanmaklumatdanrisikanpasaranbersamapusatsehentiuntukmenyokong PKS dalam aktiviti pengantarabangsaan bagimembantumerekamengaksespasaranalternatif.BidangutamalainyangdikenalpastisebagaipentinguntukkelangsunganPKS adalah akses kepada pembiayaan, digitalisasi, sokongan teknikal dan nasihat untukmeningkatkan pengoperasian perniagaan semasa dan sokongan untuk membangunkanmodelperniagaanyangbaharu,inovatifdanlebihberdayatahan.[4]

SENARIO ASEAN

PandemikCOVID-19menekankanhubungkaitantaranegara-negarayangdiwujudkanolehglobalisasisertaakibatrisikodankerentanan.Gangguandisatukawasanrantaianbekalanglobalmempengaruhikawasanlaindanbahkanbolehmenyebabkanpengalihanperdagangandanpelaburankerantaulainbagimengelakkanrisikopemberhentianpengeluaran.SituasiinidiburukkanlagiolehpendedahanASEANkepadaAS,EUdanChina,ekonomiterbesardiduniayangmenghadapikejutanbekalandanpermintaan.EkonomiG3adalahrakandagangutama ASEAN dan merangkumi sebanyak 50.3% daripada keseluruhan perdaganganbarangandi rantau ini.RakanperdaganganutamaASEANyang lain— Jepun,KoreadanHongKong–turutsamaterjejas.[5]

DenganrantaianbekalanrantauinisangatberintegrasidengansektorpembuatanChinadanAS,EU,Jepun,KoreadanHongKongsebagai rakanperdagangandanpelaburanutama,negara anggotaASEAN telahmenghadapi gangguan serta-mertadanmeluas,walaupundengan kesan pelbagai peringkat merentas kumpulan. Secara kolektif, ekonomi G3merangkumisedikitmelebihi50%daripadaperdaganganbaranganASEAN.Chinaadalahrakanperdagangandanpelaburluarterbesardirantauini,merangkumilebih17%daripadajumlah perdagangan pada tahun 2018 dan menyumbang sebanyak 6.5% kepada jumlahaliranpelaburanlangsungasing.[5]

Prospek pemulihan dari ekonomi global yangberpertumbuhan sederhana pada tahun 2019semakin merosot disebabkan pandemik danramalan pertumbuhan oleh negara anggotaASEAN telah dikaji semula ke bawah. Malaysiamengunjurkan penguncupan Keluaran DalamNegeri Kasar (KDNK) sebanyak 4.5% manakalanegaraanggotaASEANyanglaintelahmengkajisemula unjuran pertumbuhan ke bawah baginegara mereka di antara 0.4% hingga 2.5%.Dalam senario terburuk, Singapura telahmeramalkan penguncupan sebanyak 4.0%.Pandemik COVID-19 telah membawa keyakinanperniagaan dan pengguna ke paras terendah.

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

84

IndeksPengurusanPembelian(Purchasing Managers Index,PMI)—petunjukprestasisektorpembuatan—menjunampadabulanMacketikapenularaninimelonjakdiAS,EropahdanbahagianlaindiAsia.PenurunanPMIjugadiperhatikandiseluruhASEAN.[5]

Diluarbidangperniagaan,pandemikinitelahmemberikesanburukkepadaisirumahdanindividu disebabkan kehilangan pekerjaan atau pengurangan pendapatan. PerusahaanmikrodanPKS, sektor tak formal, golonganmiskinbandardanwarga tua adalah antarakumpulanrentanpalingterjejasolehpandemikCOVID-19.Kesanpandemikyanglebihluasterhadap isi rumah disebabkan oleh kerugian yang besar terhadap kehilangan pekerjaandalamperniagaankecil,pekerjatakformaldalampekerjaansementara,pekerjaekonomigigdanjugasektorperkhidmatan.

Aliran pelancongan — China, Korea dan Jepun adalah sumber terbesar bagi pelancongkeASEAN— bersama-samadengan perjalanan udara yangmerosot. Sektor kembara danpelanconganmenyumbangsebanyak12.6%kepadaekonomiASEANpadatahun2018,denganKemboja,FilipinadanThailandpaling teruk terjejas.Tidak termasukperkhidmatanawam,43.8%atau126.9jutaorangdalamtenagakerjaASEANbekerjadalamsektorperkhidmatan.Singapura mempunyai peratusan pekerja tertinggi dalam sektor perkhidmatan (65.7%),diikutiolehMalaysia(56.6%)danBrunei(56.5%).Walaubagaimanapun,darisegibilanganmutlak, Indonesia memiliki tenaga kerja terbesar dalam sektor perkhidmatan dengan57.5juta,diikutiolehVietnamdengan19.4jutadanFilipinadengan16.3juta.[5]

SENARIO MALAYSIA

Kesan buruk langkah pembendungan terhadapCOVID-19 terserlahmelalui penguncupanekonomi Malaysia sebanyak 17.1% pada suku kedua tahun 2020, daripada pertumbuhansebanyak0.7%padasukupertama.SekatanterhadapaktivitipengeluarandanpenggunaanyangtimbulsusulanPerintahKawalanPergerakan(PKP)diseluruhnegaratelahmenyebabkankejutan bekalan dan permintaan yang menjunam. Dari segi bekalan, kebanyakan sektorekonomi mencatatkan pertumbuhan negatif manakala sebahagian besar komponenperbelanjaan merosot. Aktiviti pelancongan juga terjejas teruk berikutan penutupansempadanantarabangsadansekatanperjalananmerentasnegeri.[6]

Melangkahkesukuketigatahun2020,ekonomiMalaysiamerekodkanpenguncupanyanglebihrendahsebanyak2.7%,sejajardenganpembukaansemulaekonomiselepaspelaksanaanlangkah-langkahpembendunganCOVID-19dankeadaanpermintaanluaranyangbertambahbaik. Pertumbuhan yang meningkat pada suku tahunan tersebut juga disebabkan olehpelaksanaanpelbagaipakejrangsanganekonomiolehKerajaan.Pemulihaninidapatdilihatdikebanyakansektorekonomi,terutamanyasektorpembuatan,yangberubahpositifberikutanaktivitipengeluaranelektrikal&elektronikyangkukuh.

Kesan COVID-19 terhadap Perniagaan Malaysia

Jabatan Perangkaan Malaysia telah menjalankan Survei Khas Kesan COVID-19 kepadaSyarikat/FirmaPerniagaandari10Aprilhingga1Mei2020semasaFasa2sehinggaFasa4PKP.Kaji Selidik inimerangkumi4,094 syarikat, dengan43.4%adalahperusahaanmikro,


So

rota

n K

has

85

40.4% adalah perniagaan bersaiz kecil, 9.1% adalah perniagaan bersaiz sederhana dan7.2%adalahfirmabesar.Hasilkajiselidikmenunjukkanbahawalebihdaripadaduapertigaresponden (67.8%) melaporkan tiada pendapatan dalam tempoh tersebut, manakalasebahagiankeciliaitu12.3%memperolehhasiljualanmerekasecaradalamtaliandan9.8%masihmendapathasiljualanmerekamenerusikedaifizikal.[7]

Memberi tumpuan kepada sumber kewangan, majoriti 68.9% responden bergantungkepadasimpananuntukkosoperasidanmodalkerja,sementara19.8%bergantungkepadapinjamandan11.3%kepadasuntikanmodal.Mengakuikeadaanyangsukar, lebihdaripadaseparuhrespondenmelaporkanbahawamerekaakandapatbertahanselamasatuhinggaduabulanjikapekerjamerekabercutitanpagajiataudibayarseparuhgaji.Sementaraitu,satuperempatpercayabahawamerekadapatbertahanselamatigahinggaenambulandan4.7%menyatakanbahawamerekadapatbertahanlebihdaripadaenambulan.Respondenmemaklumkanbahawa tigacabaranutamayangmerekahadapi adalahpembayarangaji(76.6%);kekuranganperniagaandalamtempohPKP(65.5%)danpembayaransewa(61.4%).[7]

Dalammeringankanmasalahperniagaanmereka,majoriti responden (83.1%)menyatakanbahawa mereka memerlukan bantuan kewangan atau subsidi daripada Kerajaan; 67.0%memerlukanpengurangancukaisyarikatataucukailainyangberkaitanserta39.1%memohonpenangguhanpembayaranpinjaman.Berhubungdenganjangkaanpemulihanperniagaan,sejumlah42.5%respondenmenganggarkanmerekamemerlukanmasalebihdaripadaenambulanuntukperniagaankembalipulih;28.7%memerlukanempathinggaenambulan;17.9%menjangkakan antaradua hingga tigabulan; 9.0%menganggarkan kurangdaripadaduabulanmanakala1.9%dijangkamenutupoperasi.[7]

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

86

Di samping itu, kajian mengenai Perniagaan dalam Pergolakan: Kesan COVID-19 ke atasPerniagaan Malaysia yang dijalankan secara bersama oleh Monash University Malaysiadan Monash Malaysia R&D Sdn Bhdmenyatakan tahap kebimbangan yang berbeza-bezabergantung kepada industri responden tersebut berada. Industri makanan & minuman,hiburan&pelancongandanpertaniansangatbimbangakankejatuhankeyakinanpengguna.Sementara itu, industri pembuatan dan makanan & minuman bimbang akan kerentananterhadapkejutanrantaianbekalan.Hampirseparuhdaripadafirmadalamindustriperniagaan&perkhidmatankewanganbimbangterhadappotensikemelesetanglobalmanakalaindustripembinaan bimbang akan kemerosotan produktiviti dalam pada sektor itu mengimbangiantara menjaga kesejahteraan pekerja dan produktiviti mereka. Mempertimbangkankedudukan kewangan dan kemampuan perniagaan untuk mengatasi kesan pandemik,kira-kirasatupertigafirmadalamindustrimakanan&minuman(34.0%),hiburan&pelancongan(33.0%) dan pembuatan canggih (31.0%) melaporkan bahawa mereka dapat bertahanselamasatuhinggatigabulansahaja.[9]

Hasilkajiselidikmenilaicabaranutamabagilimaaspekiaitukewangan,rantaianbekalan,pelanggan,teknologidanmanusia.

Tambahan lagi, Ernst and Young menjalankan COVID-19:Kaji Selidik Kesan Perniagaan,merangkumi 670 respondendaripada syarikat yang tersenarai dan syarikat yang besarsertaPKS.Hasilkajiselidikmenilaicabaranutamabagilimaaspekiaitukewangan,rantaianbekalan,pelanggan,teknologidanmanusia.Memberi fokuskepadahasilkaji selidikuntukPKS, responden menyatakan kelewatan penerimaan (41%)dan kelewatan pembayaran kepada pembekal (28%)sebagai kebimbangan utama mereka dan hampir separuhdaripada responden PKS memilih langkah potongan kosbagi menguruskan kewangan mereka. Hasil kaji selidikterperinci mengenai faktor rantaian bekalan menunjukkanbahawa kelewatan pemenuhan dan penghantaran (42%)dan kelewatan penerimaan bekalan (32%) merupakancabaranutamabagiperniagaanPKS.Berdasarkanisu-isuini,PKStelahmemohonpengecualiancukaimerentasisempadandancukaiperkhidmatansertakemudahankredit tambahandenganpihakbank.[8]

Sementara itu, kira-kira 43% PKS menyatakan bahawa penurunan permintaan adalahcabaranutamabagipelanggan.Oleh itu,PKSmenyatakancampur tangandalambentukpelonggaransekatanPKP(21%)dandasarKerajaanyangfleksibelsepertipelepasancukaiatau pengecualian yuran (18%) adalah diperlukan dan penting bagi operasi perniagaanmereka.Melangkah ke aspek teknologi, satupertigadaripadaPKSmenunjukkanbahawakesalinghubunganbagibekerjadari rumah(work-from-home connectivity)adalahmasalahutama, oleh itu responden PKS meningkatkan keupayaan teknologi mereka (37%) danmemastikan kesalinghubungan yang baik dengan pekerja di rumah (26%) denganmemanfaatkan alat rangkaian seperti Microsoft Teams atau OneDrive yang menjadikanbekerja dari rumah menjadi lebih mudah. Dari aspek manusia, 31% daripada PKSmenghadapikelewatandalammenyelesaikantugasdanprojek,manakala30%mengalamiwaktuhenti(downtime)dalamoperasi.PKSmengambilpelbagailangkahuntukmenyelesaikanmasalah ini, terutamadenganmeningkatkanpendekatan kerja jarak jauhmerekadengansokonganteknikaldankesalinghubungan.[8]


So

rota

n K

has

87

GAMBARAN GLOBAL

Mengakuikepentinganperananperniagaankecildalamekonomi,pihakKerajaandiseluruhduniatelahmemberikanperhatiankhususuntukmengurangkankesanpandemikterhadapperusahaan kecil, terutamanya dalam memperkenalkan dasar bagi membantu merekamenghadapirisikokewanganjangkapendekdanimplikasiperniagaanjangkapanjangagardapat mengelakkan kehilangan pekerjaan dan kebankrapan serta mendorong pelaburanuntukmeningkatkanprosespemulihanpasca-pandemik.FokuskebanyakanKerajaanadalahmengurangkankesanCOVID-19terhadapkesihatandanekonomi.Namun,langkahkesihatandanpakejrangsanganekonomiyangdiperkenalkanolehKerajaansangatberbeza,daripadahampirtiadakepadakira-kiraseparuhdaripadaKDNK,yangmenunjukkanbahawaKDNKper kapita adalahpenentuutamadalam tahap sokonganyangdisediakanolehKerajaan.Kesudahannya, perniagaan kecil di negara yang lebih kaya cenderungmemperoleh lebihbanyaksokongandaripadaKerajaanberbandingrakansejawatdinegaramiskin.

Carta 1 menunjukkan perbezaan yang jelas bagi tahap sokongan yang tersedia untukperniagaankecildinegarakayadanmiskin.

Carta 1:NegarayanglebihKayaBerbelanjalebihBanyakuntukPemulihan

ResponDasarterhadapCOVID-19

Nota: Berdasarkan kesemua 136 negara dengan anggaran KDNK per kapita dan langkah fiskal tersedia. Setakat 16 April 2020, langkah fiskal berpadanan dengan tindakan budi bicara Kerajaan sebagai respon terhadap COVID-19. Angka dinyatakan sebagai peratusan KDNK 2019.

Sumber: Pengiraan ITC berdasarkan pangkalan data Tabung Kewangan Antarabangsa Prospek Ekonomi Dunia (Oktober 2019) ‘Respon fiskal terhadap kejatuhan ekonomi akibat koronavirus’ oleh Bruegel (2020) dan Tabung Kewangan Antarabangsa (2020).

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Lan

gkah

fis

kal

CO

VID

-19

se

bag

ai

pe

ratu

san

dari

pad

a K

DN

K

KDNK per kapita (USD)

0 10,000 20,000 30,000 40,000 50,000 60,000 70,000

India

Iran

Thailand

BrazilChina

Chile

Hungary

Greece

Sepanyol

Republik Korea

JepunPerancis

Belgium

Belanda

Denmark

Amerika SyarikatUnited Kingdom

Itali

Jerman

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

88

Responden kaji selidik perniagaan COVID-19 oleh ITCmenyatakan bahawa pengecualiancukai,pelepasancukaisementaradanprogramkewanganakanmenjadi langkahKerajaanyangpalingmembantu (Carta2).Kebimbanganutamaadalahmengekalkan tenagakerjamereka untuk pengeluaran masa depan, dengan 37% perniagaan bersaiz sederhanadan 39% syarikat besar memilih program pekerjaan bagi menyokong pendapatanpekerjamereka.[1]

Carta 2:KebanyakanFirmamemilihProgramKewangandanPengecualianCukai

Program kewangan 59%Pengecualian cukai atau pelepasan cukai sementara 54%Sokongan kepada individu yang bekerja sendiri 36%

Subsidi sewa 31%

Program pekerjaan 27%

Pemindahan wang tunai 24%Pengurangan tarif atas input yang diimport 16%

Lain-lain 6%

Mikro

Program kewangan 61%

Pengecualian cukai atau pelepasan cukai sementara 64%

Sokongan kepada individu yang bekerja sendiri

29%

Subsidi sewa 34%


Pemindahan wang tunai 33%

Pengurangan tarif atas input yang diimport 15%

Lain-lain 4%

Kecil




22%

Subsidi sewa 29%




Lain-lain 4%

Sederhana




15%

Subsidi sewa 28%




Lain-lain 4%

Besar

Dasar yang Disasarkan bagi Melindungi Aliran Perdagangan

Melindungi eksport adalah kekunci ekonomi yang utama oleh Kerajaan dalam responterhadapgangguanperdaganganglobalsebagaimatawangasingyangmencukupiuntukmembayar barangan diimport yang penting. Industri berorientasikan eksport yang telahdibangunkansejakbeberapadekadyanglaluharusdilindungibagimembolehkanindustriini terus bertapakdalampasaran antarabangsa. Bagimelindungi industri berorientasikaneksport,Bangladesh,contohnya,telahmemberikankomitmenuntukmembayarupahpekerjadalamindustriini.DiFilipina,industriberorientasikaneksportdikecualikandaripadasekatanpergerakan manakala Pakistan mempercepatkan pengembalian cukai untuk perniagaanberorientasikaneksport.

Nota: Responden ditanya ‘Sila pilih tiga langkah Kerajaan yang paling bermanfaat ketika anda menghadapi krisis COVID’ dan ‘Berapa ramai pekerja sepenuh masa yang dimiliki oleh perniagaan?’ Carta menunjukkan peratusan responden yang memilih pilihan tersebut sebagai salah satu daripada tiga langkah teratas. Data mengenai 2,458 perniagaan di 125 negara; kadar respon berbeza di setiap negara dan rantau.

Sumber: Pengiraan ITC berdasarkan Kaji Selidik Kesan COVID-19 terhadap Perniagaan oleh ITC. Data dikumpulkan dari 21 April – 2 Jun 2020


So

rota

n K

has

89

Pengecualian fi kastam jugadiberikanbagimemudahkanperdagangandanmenurunkanhargapasarandomestikdikebanyakannegara.Chinatelahmengurangkandiuskargodanfikemudahanpelabuhansebanyak20%dari1Machingga30Jun2020.PelabuhanSharjahdi EmiriahArabBersatumengecualikan semuabaranganpukal daripadafipenyimpananpelabuhanselama90haridantelahmemotongtarifsebanyak50%untuktempatletakloridipelabuhan.Beberapanegarasedangmengubahprosedursempadanuntukmemudahkanpengeluarandokumenkomersialantarabangsa.Indonesia,contohnya,telahmemperkenalkanprosedur kastam pantas untuk pedagang bereputasi baik dan pengendali ekonomiyangdibenarkan.

Respon Dasar PKS

KebanyakanKerajaansecaraumumnyatelahmemfokuskanpadainisiatifuntukmengekalkankecairanjangkapendek,denganbeberapapenekananpadadasarumumbagimengurangkankejutanterhadapekonomidanperniagaansecarakeseluruhannya,manakalayanglaintelahmemperkenalkanlangkahkhususuntukPKSdanmerekayangbekerjasendiri.SepertiyangdilihatdalamtindakanyangdiambilolehSimpananPersekutuanASdanBankPusatEropahdalamcarayangbelumpernahterjadisebelumini,bank-bankpusatmenyokongpemberianpinjaman dengan melonggarkan syarat kewangan dan membolehkan bank perdaganganmemberikanlebihbanyakpinjamankepadaPKS.Seperti yangdigambarkandalam Jadual 2, gambaran keseluruhan langkahdasar negarayangdikemaskiniolehOECDpada15Julai2020menunjukkanbahawa,merentasinegara,instrumen yang paling banyak digunakan sebagai respon terhadap penularan COVID-19adalah penundaan cukai pendapatan dan keuntungan, jaminan pinjaman dan pinjamanlangsungkepadaPKSsertasubsidiupah.InstrumenyangbanyakdigunakaninisejajardenganpenemuandaripadapapanpemukaLangkahSokonganPKSBankDunia,yangmenunjukkanbahawadaripada845 instrumendasarPKSyangdigunakandiseluruhdunia,328berkaitdenganpembiayaanhutang(pinjamandanjaminan),205bagisokonganpekerjaandan151bagicukai.Dasarberstruktur–denganfokusterhadapkerjatelekomunikasidandigitalisasi–telahdigunakansecarasederhanawalaupunjumlahnegarayangmemulakandasartersebutsejakakhir-akhirinimeningkat.Penggunaangeran,moratoriumpinjamandanlangkahkhususyangdisediakanuntukmerekayangbekerjasendirisangatberbezabagisetiapnegara.[3]

Jadual 2:GambaranKeseluruhanResponDasarsetakatJulai2020

Pengehadan

GunaTenaga

SubsidiUpah

Bekerjasendiri

CukaiPendapatan/

Korporat

NilaiDitambah

(VAT)

PencenKeselamatan

Sosial

Sewa/Utiliti/

CukaiTempatan

Moratorium

Pinjaman

Jaminan

Pinjaman

PinjamanLangsung

kepadaPKS

Gerandan

Subsidi

PasaranBaharu

KerjaTelekomunikasi

/Digitalisasi

Inovasi

Latihandan

PenempatanSemulaPEKERJA PENUNDAAN

INSTRUMEN KEWANGAN

DASAR BERSTRUKTUR

Argentina

Australia

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

90

Austria

Belgium

Brazil

Kanada

Chile

China

Colombia

CostaRica

Croatia

RepublikCzech

Denmark

Mesir

Estonia

Finland

Perancis

Jerman

Greece

HongKong,China

Hungary

Iceland

India

Indonesia

Ireland

Israel

Itali

Jepun

Korea

Latvia

Lithuania

Pengehadan

GunaTenaga

SubsidiUpah

Bekerjasendiri

CukaiPendapatan/

Korporat

NilaiDitambah

(VAT)

PencenKeselamatan

Sosial

Sewa/Utiliti/

CukaiTempatan

Moratorium

Pinjaman

Jaminan

Pinjaman

PinjamanLangsung

kepadaPKS

Gerandan

Subsidi

PasaranBaharu

KerjaTelekomunikasi

/Digitalisasi

Inovasi

Latihandan

PenempatanSemula

PEKERJA PENUNDAANINSTRUMEN KEWANGAN

DASAR BERSTRUKTUR


So

rota

n K

has

91

Luxembourg

Malaysia

Mexico

Belanda

NewZealand

Norway

Peru

Poland

Portugal

Romania

Rusia

ArabSaudi

Singapura

RepublikSlovak

Slovenia

AfrikaSelatan

Sepanyol

Sweden

Switzerland

Thailand

Turki

UnitedKingdom

AmerikaSyarikat

Vietnam

Sumber: Coronavirus (COVID-19): SME Policy Responses, OECD

Pengehadan

GunaTenaga

SubsidiUpah

Bekerjasendiri

CukaiPendapatan/

Korporat

NilaiDitambah

(VAT)

PencenKeselamatan

Sosial

Sewa/Utiliti/

CukaiTempatan

Moratorium

Pinjaman

Jaminan

Pinjaman

PinjamanLangsung

kepadaPKS

Gerandan

Subsidi

PasaranBaharu

KerjaTelekomunikasi

/Digitalisasi

Inovasi

Latihandan

PenempatanSemula

PEKERJA PENUNDAANINSTRUMEN KEWANGAN

DASAR BERSTRUKTUR

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

92

Respon Dasar Kewangan

Bagimengurangkankekanganalirantunai,banyaknegaratelahmemperkenalkan langkahseperti penundaan cukai, bayaran keselamatan sosial, moratorium bayaran hutang,penangguhan bayaran sewa dan utiliti serta pelepasan cukai. Beberapa negara telahmelonggarkanprosedur untukperolehan awamdanpembayaran lewatmanakala negarayang lain telah memperkenalkan, melanjutkan atau memudahkan penyediaan jaminanpinjaman bagi membolehkan bank komersial memperluaskan pinjaman kepada PKS.Institusi awam di beberapa negara juga telah meningkatkan pinjaman langsung kepadaPKSmanakalayanglainmenyediakangerandansubsidikepadaPKSsertasyarikatlainbagimemulihkanpenurunanhasil.JumlahdanayangtersediauntukpinjamanPKSmenerusiskimpinjaman sedia ada juga telah dinaikkan manakala penundaan cukai pendapatan dankorporattelahdisasarkankepadasektortertentudanpelepasancukaiditawarkanmenerusipenurunankadar ataupengecualianbayaran.Penggunaanpembiayaanbukanperbankandaripada pendanaan ramai atau syarikat teknologi kewangan semakin meningkat bagihutangsertaekuiti.

Skim jaminanbaharu juga telahdiperkenalkanbersama-samadenganpeningkatandana.Dibeberapabuahnegara,skimpinjamanbaharuuntukmenyokongsyarikatyangterjejasolehpandemikinitelahditubuhkanmanakalalain-lainnegaramemfokuskanpadainstrumenpinjaman baharu untuk sektor tertentu, seperti di Colombia, dengan garis kredit baharudiwujudkan khas bagi industri pelancongan dan penerbangan. Beberapa negara telahmemperkenalkanregiminsolvensidankebankrapanyangdiubahsuaisebagaipenimbalbagisyarikatyangmenghadapimasalahkewangansemasapandemiksertabagimengelakkankebankrapan.Langkahsepertiinisangatbergunabagisyarikatdiperingkatpermulaanyangmungkintidakdapatmengautkeuntunganpadatahun-tahunawalpengoperasianmerekadanmungkintidakmemenuhikriteriakemampuanbayarsediaadabagibeberapaskim.Cabaran kritikal yangdihadapi oleh PKSdi tengah-tengah kelembapanpengeluaran dankemerosotanpasaranadalahpembayaranupahdancutisakituntukpekerja.BagimembantuPKSmengekalkan pekerjamereka, Kerajaanmenyumbang bayaran upah kepada pekerjayangtidakbekerjabuatsementarawaktuatauyangsedangcutisakit.

Respon Dasar Berstruktur

Negara semakinmemanfaatkan sokongan kewangan bukan perbankan untukmembantuPKSmenerapkan kaedah kerja dan teknologi baharu sertamencari pasaran dan saluranjualanbaharubagimembolehkanperniagaanmeneruskanpengoperasiandibawahlangkahpembendungan.Dasarinitidakhanyabertujuanmengatasicabaranjangkapendeksegera,seperti pengenalan kerja telekomunikasi, tetapi juga untuk meningkatkan daya tahanPKSmenerusi penerapan teknologi dan inovasi dengan cara yang lebih berstruktur bagimenyokongpertumbuhandandayasaingdimasahadapan.

Bagi memperoleh kelebihan jangka panjang daripada penerapan teknologi danamalan baharu, beberapa negara telah melaksanakan langkah bagi menyokong PKSmenerapkan amalan ini ke dalam pengoperasian mereka. Contohnya, PerbadananEkonomi Digital Malaysia (MDEC) menawarkan pelbagai penyelesaian digital kepadaPKS oleh syarikat teknologi Malaysia. Di Singapura, Program SMEs Go Digital memberi


So

rota

n K

has

93

sokongan kepada perniagaan untuk melakukan peralihan digital. Negara-negaramenawarkan sokongan kepada PKS untuk berinovasi, dengan langkah khusus bagimembolehkan syarikat di peringkat permulaan dan PKS mencari penyelesaian kepadapenularanCOVID-19.

Membantu Perniagaan Tak Formal

PerniagaantakformaltelahdikecualikandaripadakebanyakanprogramsokonganCOVID-19keranamerekamerupakanentititidakberdaftar.Namunbegitu,disebabkanperananpentingmerekadalammenyumbangkepadapekerjaan,pengurangankemiskinan,ekonomidaneksport,Kerajaan telah memperkenalkan langkah khusus untuk sektor tak formal bagi membantumengurangkan kos mereka semasa pandemik. Walau bagaimanapun, memandangkankesukaranuntukmengenalpastidanmenjangkauperniagaandalamsektortakformal,carayangpalingpopularuntukmenyokongmerekasemasapandemikadalahmenerusipemindahanwangtunaikepadapekerja-pekerjamereka.

Program Brazil’s Cadastro Unico memberikan pemindahan tunai kecemasan sebanyakUSD115selamatigabulankepadapekerjatakformaldinegaraBrazil.UttarPradesh,sebuahnegeri di India memberikan 1,000 rupee (USD13) kepada 2.3 juta individu yang telahmenyertaiSkimJaminanPekerjaanLuarBandarNasional.DiwilayahLagosdanKadunadiNigeria,keperluanasasmakanan,airdanbekalankesihatandisediakanuntukpopulasisektortakformalyangrentan.

RESPON DASAR ASEAN TERHADAP COVID-19

Negara anggota ASEAN telah melancarkan pelbagai langkah dasar sebagai pertahananawalterhadappandemikCOVID-19.PelbagaipakejrangsanganekonomitelahdiumumkansejakFebruari2020,dengandasarkewanganpadamulanyadiperkenalkanbagimengatasikebimbangan kecairan serta untuk meningkatkan keyakinan terhadap ekonomi sejakkemunculangangguanrantaianbekalandanpembatalanperjalanan.Langkahrangsanganfiskal yang dipertingkatkan, terutamanya untuk meningkatkan kapasiti sektor kesihatandanmengurangkankesanpadaekonomikeseluruhannya,telahdiumumkansejakpandemikCOVID-19 menular dan memburukkan lagi keadaan ekonomi, terutamanya dalam sektoryangterjejasteruk.

Langkah yang paling umum dilaksanakan adalah insentif cukai untuk perniagaan yangterjejas,terutamasekaliPKSdanmerekadalamsektoryangpalingterukterkesansepertipelancongan,subsididalambentukbantuantunai,diskaunbilelektrik,bantuantunaibuatisi rumahdanpekerja, termasuk insentif tambahanbagimerekadalam sektorpenjagaankesihatan dan penundaan cukai atau bayaran pinjaman, pengecualian atau penguranganyurandancajdaripadaKerajaan.BeberapanegaraanggotaASEANtelahmengumumkanlangkah khusus sektor untukmenyokong kumpulan yang rentan. Sebagai contoh,Bruneimembenarkan penangguhan sumbangan kepada dana amanah atau pencen manakalaMalaysiamembenarkanpengurangancarumanpencen.SingapuramenggantungpinjamandancajpelajarmanakalasektorperbankanVietnamtelahmewujudkanpakejkreditbernilaiVND285trilion(USD12.3bilion)untukperniagaan.

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

94

Intervensi Fiskal yang Disasarkan

Negara anggota ASEAN telahmemperkenalkan pelbagai pakej fiskal yang digabungkanberjumlah USD318.2 bilion atau setara dengan 10.1% daripada KDNK serantau padatahun 2019. Setakat Mei 2020, Thailand menawarkan pakej rangsangan terbesar, yangmerangkumi tiga bahagian berjumlah USD88.8 bilion, diikuti oleh Indonesia denganUSD81.8bilion.Langkahfiskalyangdisediakantidakhanyauntukmenyokongindustriyangterjejastetapijugatermasukperuntukantambahanbagisektorkesihatandansubsidikepadaisirumah.Jadual3menunjukkanringkasanpakejrangsangannegaraanggotaASEAN.[10]

Jadual 3:RingkasanPakejRangsanganNegaraAnggotaASEANsetakatMei2020

Negara Anggota ASEAN

PakejRangsangan

Setara USD(bilion)

Tarikh

BruneiDarussalam BND450juta 0.3 30Mac

Kemboja KHR420bilionKHR8.1trilion

0.12.0

13April14April

Indonesia IDR10.3trilionIDR120trilionIDR22.9trilionIDR62.3trilionIDR405.1trilionIDR641.2trilion

0.78.11.53.924.643.0

25Februari13Mac16Mac18Mac31Mac19Mei

PDRLao LAK30bilion 0.005 2April

Malaysia MYR20bilionMYR230bilionMYR10bilion

4.855.22.4

27Februari27Mac6April

Myanmar MMK100bilion 0.1 27April

Filipina HP27.1bilionPHP200bilion

0.53.8

16Mac31Mac

Singapura SGD6.4bilionSGD48bilionSGD5.1bilionSGD33bilion

4.633.73.423.3

18Februari26Mac6April26Mei

Thailand THB100bilionTHB117bilionTHB1.9trilion

3.23.682.0

4Mac24Mac7April

Vietnam VND250trilionVND62.0trilion

10.82.6

6Mac10April

Sumber: ASEAN Policy Brief 2, Assessing ASEAN Economic Policy Responses in a Pandemic, ASEAN


So

rota

n K

has

95

IntervensifiskalnegaraanggotaASEANtergolongdalamtigakategori:

• Subsidiisirumahdiberikandalambentukelauntunai.Dalambeberapakeadaan,subsidiini juga dilengkapi dengan pakej makanan dan subsidi untuk elektrik dan sumbangan

keselamatan sosial atau pencen, terutama bagi mereka yang berada dalam kategoriberpendapatanrendahdanrentan.Sebagaicontoh,FilipinatelahmemperuntukkansemulaPHP200bilion(kira-kiraUSD3.9bilion)untuksubsididalambentuktunaidankeperluanasas manakala Vietnam dan Indonesia telah memperkenalkan langkah inovatif seperti‘ATMberas’.[10]

• Pengecualian cukai, yuran, caj (termasuk sewa) ataumoratoriumbayaranpinjaman telahdiberikan kepada individu, isi rumah dan perniagaan yang terjejas. Sama seperti subsidikepadaisirumah,moratoriumcukai,penangguhansewadanpengecualiandaripadayurandan caj untuk transaksi bank bertujuan meringankan beban kewangan perniagaan dan

isi rumah yang kehilangan pendapatan bagimembantumereka bertahan daripada krisisCOVID-19danuntukmenyegerakanpengoperasiansemulaselepastempohpandemik.[10]

• Langkah fiskal dalam bentuk kredit pantas dan murah, moratorium bayaran pinjaman atau penstrukturan semula pinjaman telah diperkenalkan. Langkah tersebut sangat penting,terutamabagikumpulanyangpalingrentansepertiPKSyanglebihcenderungmemberhentikan pekerja atau menutup perniagaan lebih awal. Kegagalan perusahaanmikro, kecil dan sederhana akan memberi akibat yang hebat terhadap ekonomi dikebanyakannegaramembangun,yangmerupakanpenyumbangutamakepadapekerjaan,termasukASEAN.[10]

Langkah dan Intervensi Sektor yang Disasarkan

Kerajaan ASEAN juga telah memperluaskan intervensi yang disasarkan bagi membantusektoryangpaling teruk terjejasakibatpandemik.Antara responawalyangdiambilolehnegara anggotaASEAN adalahmengalihkan sebahagian besar belanjawan fiskalmerekake sektor kesihatan, terutamanya untuk memperkukuh kapasiti dan memberikanrespon pantas kepada krisis kesihatan. Langkah respon termasuk perolehan bekalanperubatan seperti kit ujian, alat ventilator, topeng muka, dan peralatan pelindung diri(personal protective equipment,PPE)yang lainsertapenubuhanhospital sementaradankemudahanpenjagaankesihatansepertipusatpengasinganuntukmeningkatkankeupayaansedia ada, termasuk penukaran hotel menjadi tempat tinggal sementara bagi golonganprofesionalpenjagaankesihatan,individudibawahpemantauanataumerekayangmenjalanikuarantin. Indonesia menambah peruntukan sebanyak IDR75 trilion (USD5 bilion) untukpenjagaankesihatanmanakalaSingapuramemperuntukkanSGD800juta(USD564.2juta)untukresponterhadappandemik.[10]

Sektorpelancongandanruncitbersama-samadenganindustripenerbangantelahterhenti,menyebabkangangguanyangterukkepadaekonomidengankebergantunganyangtinggiterhadap pengembaraan dan pelancongan. Sebagai akibat daripada sekatan perjalanan,permintaan penumpang di Indonesia dan Thailand telahmengalami penurunan,masing-masing sebanyak 59.8 juta dan 55.6 juta. Industri pelancongandanpengembaraan yangtergendala telah mengakibatkan kerugian hasil dengan jumlah berbilion dan kehilanganberjuta-juta pekerjaan. Langkah fiskal untukmenyokong perniagaan yang terjejas akibat

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

96

pandemik, seperti diskaun bagi bil dan moratorium cukai telah diperluaskan ke sektorpenerbangan.Walaubagaimanapun,melihatpadaskalakesanpandemikterhadapindustripenerbangan,sokonganKerajaansahajatidakcukupuntukmemenuhikeperluanindustridanbanyaksyarikatpenerbangandiseluruhASEANtelahmelakukanpengecilandanmemotonggajipekerja.[10]

NegaraanggotaASEANjugatelahmelaksanakanlangkahuntukmemberisokongankreditkepada sektorpertanianbagimemastikan rantaianbekalandari ladangkepasaran tetapterbuka.MalaysiatelahmemperuntukkansejumlahRM1bilionuntukDanaJaminanMakananserta memberikan sokongan tambahan kepada petani dan nelayan bagi pengeluaranpertanian. Pembiayaan juga disediakan bagi menubuhkan kemudahan penyimpananmakanan dan saluran pengedaran untuk melindungi bekalan manakala sejumlahRM64.4 juta diperuntukkan untuk projek agromakanan. Langkah fiskal dilengkapkandengansokonganuntukakseskepadapasarandanpeningkatanproduktiviti, kemudahanproseseksportsertaprogramtunaiuntukbekerjadiluarbandar.[10]

Dasar Monetari dan Langkah Kewangan

Sejak berlakunya penularan COVID-19, bank pusatmerentas ASEAN telah menggunakan pemotongankadardasar,pengurangannisbahkeperluan rizabdanpembelianasetbagimengekalkankestabilankewangan,memastikan kecairan sistem serta menurunkan koskredit. Langkah ini juga bertujuan meyakinkan orangawam bahawa Kerajaan komited untuk mengemudiekonomi keluar daripada krisis dan memeliharakestabilansektorperbankan.

Bank Negara Vietnam telah menyeru pemberipinjaman komersial untuk mengurangkan yuranpenyelesaianminimumsebanyak50%menerusisistemelektronik antara bank sertamengekang dividen danperbelanjaanoperasibagimengekalkanbekalanmodalyang mencukupi manakala Pihak Berkuasa MonetariSingapura telahmenyesuaikan keperluan pengawalandan program penyeliaan terpilih dalam menanganicabarankendalianyangdihadapiolehinstitusikewangansemasa pandemik. Bank Thailand menyediakanpembiayaan jambatan (bridge financing) kepadasyarikat berkualiti tinggi menerusi Dana PenstabilanBon Korporat, yang membeli bon Kerajaan untukmemastikan pasaran bon Kerajaan berfungsi danmenubuhkan kemudahan khas bagi menyediakankecairan untuk dana bersamamenerusi bank. Secarakolektif, langkah ini bertujuan meningkatkan kecairandan keyakinan pasaran sambil mengekalkan sistemmonetaridankewanganyangstabil.[10]

SejakberlakunyapenularanCOVID-19,bankpusatmerentasASEANtelahmenggunakanpemotongankadardasar,pengurangannisbahkeperluanrizabdanpembelianasetbagimengekalkankestabilankewangan,memastikankecairansistemsertamenurunkankoskredit.


So

rota

n K

has

97

PAKEJ RANGSANGAN EKONOMI COVID-19 — KISAH MALAYSIA

Kerajaan Malaysia telah mengumumkan beberapapakej rangsangan ekonomi bagi memastikankesejahteraan rakyat serta kelangsungan perniagaanyangterjejasakibatpelanjutanlangkahpembendunganpandemik. Pakej rangsangan tersebut adalah PakejRangsangan Ekonomi 2020 (PRE2020) bernilaiRM20 bilion diikuti oleh Pakej Ekonomi PRIHATINRakyat (PRIHATIN) bernilai RM230 bilion, PakejPRIHATINTambahanuntukPKSbernilaiRM10bilion,Pelan Jana Semula Ekonomi Negara (PENJANA)bernilai RM35 bilion dan pakej Kita Prihatin bernilaiRM10bilion.[1]

Inisiatifekonomiyangdiperkenalkandibawahpakejrangsangan bertujuan menangani isu-isu pentingberkaitanpandemikyangdihadapiolehperniagaan,terutamanya PKS, seperti pembiayaan, kosmenjalankanperniagaandanmengurangkancabaranaliran tunai, pengekalan pekerjaan, pembangunanmodal insan, pembangunan infrastruktur danpenerapan teknologi dandigitalisasi. Berikut adalahringkasanbeberapainisiatifutamadaripadapelbagaipakejrangsangan.

Pembiayaan

Beberapainisiatifutamabagipembiayaanadalah:• RM5billionKemudahanBantuanKhas (Special Relief Facility, SRF)untukPKSdenganpengurangankadar faedahdaripada3.75%ke3.5%.Seterusnya,BankNegaraMalaysia(BNM) telahmeningkatkan peruntukan SRF kepada RM10 bilion berikutan permintaanyangsangattinggidaripadaPKS;[11]

• RM6.8 bilion Kemudahan Semua Sektor Ekonomi (All Economic Sector Facility, AES)untukPKSolehBNMdengankadarfaedahyangditurunkandaripada8%ke7%;[11]

• RM700jutaSkimKreditMikroolehBankSimpananNasional(BSN)termasukperuntukantambahanbernilaiRM500 jutadibawahPRIHATINbagimenyediakanpinjamanmudahdengankadarfaedahsebanyak2%dantanpacagaranuntukperusahaanmikro.SeterusnyadibawahPakejPRIHATINTambahanuntukPKS,kadarfaedahsebanyak2%dihapuskan

ke0%danjumlahpembiayaanmeningkatdaripadaRM50,000menjadiRM75,000;[1]

• RM200jutaSkimKreditMikrodenganjumlahpinjamanmaksimumsebanyakRM10,000bagisetiapsyarikatdengankadarfaedah0%olehTEKUNNasional;[11]

• RM2.1bilionGeranKhasPRIHATINuntukperusahaanmikroyangberkelayakandenganpenyediaangerankhassebanyakRM3,000;[11]

• RM2bilionSkimPembiayaanPKSPENJANAuntukmembantuPKSmengekalkanoperasiperniagaanmereka;[12]

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

98

• RM1biliondibawahPENJANAuntukPKSdalamsektorpelanconganmembiayaiinisiatiftransformasibagiterusberdayamajudanberdayasaingdalamnormalbaharu;[12]

• RM400jutadibawahPENJANAbagimembiayaiprogramperusahaanmikro;[12]

• RM500jutaKemudahanbantuanBumiputerabagimemastikankelangsunganusahawanBumiputerapatuhShariah;[12]dan

• Membenarkan PKS yang beroperasi kurang daripada empat tahun untuk memohonpembiayaan daripada skim BizMula-i dan BizWanita-i di bawah Credit Guarantee

CorporationMalaysiaBerhad(CGC).[12]

Mengurangkan Kos Menjalankan Perniagaan dan Cabaran Aliran Tunai

Beberapa inisiatif utama untuk membantu mengurangkan kos menjalankan perniagaansertamengurangkancabaranalirantunaiadalah:• Moratoriumpinjamansertapenstrukturansemuladanpenjadualansemulapinjamanuntukperniagaanyangterjejasdisediakanolehpelbagaibankdaninstitusikewangan;[11]

• Penangguhan bayaran ansuran cukai pendapatan bulanan kepada semua PKS selama tigabulanbermula1April2020;[11]

• Khidmat Rundingan Majikan oleh Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) bagi penangguhan pembayaran, penstrukturan semula dan penjadualan semula carumanmajikan;[11]

• Pengecualiancukaiperkhidmatansebanyak6%untukhoteldaribulanMac-Ogos2020;• Pengecualian sewa selama enam bulan untuk penyewa daripada semua premis yangdimilikiolehKerajaanpersekutuan;

• Pengecualian levi Pembangunan SumberManusia Berhad (PSMB) untuk semua sektorselamaenambulanbermulaApril2020;[11]

• Penangguhan tiga bulan bayaran ansuran cukai pendapatan untuk PKS, berkuat kuasa 1April2020;[11]

• RM500 juta untuk memberi subsidi diskaun sebanyak 15% kepada bil elektrik bagisektorpelancongandandiskaunsebanyak2%untuksektorkomersial,perindustriandan

pertanian;[11]dan• Pengurangansebanyak25%bagilevipermitpekerjaasingyangtamattempohdiantara 1April2020dan31Disember2020.[11]

Pengekalan Pekerjaan

Beberapainisiatifutamauntukmengekalkanpekerjaandanmengatasipengangguranadalah:• RM13.8bilionProgramSubsidiUpaholehPertubuhanKeselamatanSosial(PERKESO)untukpekerjaberpendapatanRM4,000kebawah,yangdiumumkanmenerusibeberapapakejrangsangan.Selanjutnya,sejumlahRM2.4bilionProgramSubsidiUpah2.0diperuntukkandibawahKitaPrihatinbagimembantusyarikatyangmasihterjejas;[11]

• RM1.5biliondibawahPERKESObagimenggalakkanpengambilanpekerjaolehperniagaan;[11]

• RM800jutabagimenyokongmajikandanpekerjadenganinsentifpengaturankerjayangfleksibeldibawahPERKESO;[11]dan

• Membolehkan majikan berunding dengan pekerja mereka mengenai syarat pekerjaan,termasukpelaksanaanpotongangajidanpilihancutitanpagajiselamatempohPKP.[11]


So

rota

n K

has

99

Modal Insan

Beberapainisiatifutamauntukmeningkatkanproduktivitimodalinsanadalah:• RM100jutaolehPSMBuntukgeranpadananasasbagimembiayailatihanpekerjadaripadasektorpelancongandansektorlainyangterjejas;[12]

• Potongan dua kali ganda untuk perbelanjaan yang dikeluarkan bagi latihan berkaitanpelanconganyangtelahdiluluskan;[12]

• RM50 jutauntukmemberisubsidikepadakursuspendekbagikursuskemahirandigitaldanberkemahirantinggi;[12]

• KerjasamadiantaraMyCreativedansektorswastabagimembantupemainmenyesuaikandiridengannormalbaharumenerusilatihandalamkaedahpengedarandigitaldanpromosi,pembangunanmodelperniagaanbaharu,danketersambungan;[12]dan

• Mobilititenagakerjaagromakananmenerusiinsentifbagisyarikatperintisuntukmelatihdanmendidiktenagakerja.[12]

Infrastruktur

Beberapainisiatifinfrastrukturutamauntukmemacupertumbuhanekonomiadalah:• RM13bilionpelaburanolehTenagaNasionalBerhad (TNB), termasukmempercepatkanpelaksanaanlampujalanLED,salurantransmisidansistemsolarbumbung;[11]

• RM3 bilion diperuntukkan untuk National Fiberisation and Connectivity Plan olehSuruhanjayaKomunikasidanMultimediaMalaysia(SKMM);[11]

• RM2bilionbagipelaksanaansegeraprojekpembaikandanpeningkataninfrastrukturkecildiseluruhnegara,terutamanyadikawasanluarbandar;[11]

• RM100 juta untuk kemudahan penyimpanan dan pengedaranmakanan serta programintegrasitanaman;[11]dan

• Mempercepatkanpelaksanaanprojek2020olehagensiKerajaandansyarikatberkaitanKerajaan.[11]

Teknologi dan Digitalisasi

BeberapainisiatifutamauntukmenyokongPKSdalamdigitalisasiatauautomasiadalah:• RM700 juta bagimembantu danmemberi insentif kepada PKSdan syarikat peringkatpertengahanuntukmendigitalkanoperasidansaluranperdagangan,yangmerangkumi:[13]

—RM100jutauntukGeranPadananDigitalisasiPKS[13]

—RM500jutaDanaTransformasiTeknologiPKS[13]

—RM100jutaGeranAutomasiPintar[13]

• RM80 juta untuk pelaksanaanSandbox Teknologi Inovasi bagimendorong inovasi dankreativitiyangdapatmenggerakkandigitalisasipenyampaianperkhidmatandanmemacusyarikatdiperingkatpermulaan;[13]

• RM70 juta untuk Kempen e-Dagang Perusahaan Mikro dan PKS bagi menggalakkanpenerapane-dagang;[13]

• RM20jutauntukmentransformasiPusatInternetDesasebagaihabe-dagang;[13]dan• RM5jutabagipenubuhanplatformnasihatperniagaansehentisecaradalamtalianiaitu

MyAssist MSME.[13]

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

100

Ringkasan Pencapaian

Sehingga kini, hasil daripada pelaksanaan pakej rangsangan ekonomi dilaporkan secaraberkala oleh Menteri Kewangan menerusi beberapa siri laporan LAKSANA. Setakat11 Disember 2020, antara hasil utama berkaitan dengan sokongan kewangan bagiperniagaandanlangkahuntukmerangsangpertumbuhanekonomiadalah:• SebanyakRM11.24biliontelahdiluluskanolehbanktempatandandipersetujuioleh23,875PKSdibawahDanaPinjamanMudahPKSyangditadbirolehBNM.JumlahinimerangkumiSRF,KemudahanAutomasi&Digitalisasi(Automation & Digitalisation Facility,ADF),AESdanKemudahanAgromakanan(Agrofood Facility,AF).PeruntukansebanyakRM10bilionbagiSRFtelahdigunakansepenuhnyayangmemberimanfaatkepada21,000PKSdanmembantumenyelamatkanlebihdaripada450,000pekerjaan;

• Program Subsidi Upahmenyalurkan sebanyak RM12.61 bilion dalam pemberian subsidiupahbagimemanfaatkan322,177majikandan2.64jutapekerja;

• ProgramInsentifPengambilanPekerjadanProgramBantuanLatihanmembantu106,443individu untuk mendapatkan pekerjaan, termasuk 85,242 individu di bawah umur

40tahun;13,513individudalamkumpulanumur40–60tahun;1,268individukehilanganupayadan6,420perantis;

• Seramai 129,144 individutelahmenerimakelulusanuntukmenyertaiprogramkemahiransemula dan peningkatan kemahiran yang dikendalikan oleh pelbagai Kementerian

danagensi;• Sebanyak5,576permohonantelahdiluluskandengannilaipinjamanberjumlahRM1.1biliondaripadadanaPembiayaanPKSPENJANA;

• SkimPemulihanPerniagaanTEKUNtelahmenyalurkanpembiayaansebanyakRM99.2jutakepada14,861perusahaanmikro;dan

• Skim Pembiayaan Mikro Kredit PENJANA di bawah BSN telah menyalurkan sejumlah RM253.1jutakepada7,252PKSdanperusahaanmikro.


So

rota

n K

has

101

Tambahan lagi, pencapaian berikut turut direkodkan dalam laporan LAKSANApada2Oktober2020:• Sebanyak 1,634PKSdan syarikatdiperingkatpertengahandiluluskanuntukmenerimageran berjumlah RM24.6 juta bagi mendigitalkan operasi dan saluran perdagangandaripada Geran Padanan Digitalisasi PKS, Dana Transformasi Teknologi PKS dan

GeranAutomasiPintar;• Sejumlah RM567.9 juta telah disuntik ke dalam ekonomimenerusi aplikasi ePENJANAdenganmemberikankreditsebanyakRM50kepadasetiap11.36jutaeWallet;dan

• Dana MyCreative Ventures berjumlah RM130 juta yang menyokong industri kesenian,kebudayaan dan hiburan telah menerima 182 permohonan bagi pinjaman dan geranberjumlah RM43 juta manakala dana RM10 juta oleh Agensi Pembangunan EkonomiSeniBudaya(CENDANA)telahmeluluskan184permohonanbagisokonganpembiayaan

berjumlahRM2.7juta.

Selanjutnya, inisiatif untuk menyokong penerapan e-dagang dan digitalisasi juga telahmenerima sambutan luarbiasadaripadaPKSdan telahmenjana jumlahpenjualandalamtaliansebanyakRM1.2bilionsepertiyangdilaporkanolehLAKSANApada27Oktober2020.Inisiatiftersebutmerangkumi:• Kempen e-DagangPerusahaanMikro danPKSPENJANAyangdilancarkan pada akhir bulan Jun untuk membantu perniagaan tempatan meningkatkan produktiviti danoperasi mereka menerusi e-dagang dan digitalisasi, yang disokong oleh 20 platforme-dagang sebagai rakan kongsi pelaksanaan strategik telah berjayamencatatkan lebihdaripada45,000PKSbaharuyangmendaftardenganrakankongsistrategik,membantulebih daripada 115,000 PKS dan menjana lebih daripada RM332 juta jualan sehingga

Oktober2020;dan• Inisiatif Shop Malaysia Online untuk menggalakkan pembelian barangan oleh penjualtempatan secara dalam talian menerusi penyediaan baucar digital. Inisiatif ini disertaioleh 22 platform e-dagang sebagai rakan kongsi strategik dan dibiayai bersama olehKerajaan. Sejak dilancarkan pada 1 Ogos 2020, PENJANA Shop Malaysia Online telahberjayamenghasilkanjualanbernilaiRM896jutadantelahmemberimanfaatkepadalebihdaripada213,000penjualtempatanserta7.8jutapenggunadariseluruhnegara.

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

102

PenularanCOVID-19mempengaruhipelbagai spektrumsektorperniagaan terutamanyaPKS dalam cara yang belum pernah terjadi sebelum ini. Berdasarkan Kaji Selidik PKSmengenai Penularan COVID-19 yang pertama kali dijalankan berikutan pelaksanaanPerintahKawalanPergerakan(PKP),amatmengejutkanapabilasebanyak95.3%respondenmengalamipenurunanpenjualandengansertamertadanketarapadabulanMac2020,dengan44.0%respondenmenyatakan jualanmerekamenurunsehingga lebihdaripada70.0%. Selebihnya, 21.6% melaporkan penurunan jualan antara 51.0% sehingga 70.0%manakala 29.7% mengalami kerugian jualan sebanyak 50.0% atau kurang. Hanya 1.7%melaporkanpeningkatanjualanterutamanyadalamkalanganindustriberkaitanmakanan&minuman,sementara3.1%melaporkantiadaperbezaanyangketaradalamjualan.

Susulankuarantindiseluruhnegara,PKSmerasakankesankeranapenggunamengehadkanpergerakan mereka dengan berada di rumah sahaja, lantas menyebabkan penurunanyang merudum dalam perbelanjaan pengguna dan perniagaan. Dalam keadaan yangsukar, respondenmenekankan bahawa aliran tunaimerupakan cabaran utama semasapandemik,diikutiolehpenurunanpermintaandangangguan rantaianbekalan.Masalahaliran tunai disebabkan oleh penurunan jualan yang ketara, sebahagiannya berpuncadaripadapenutupansementaraoperasiperniagaansemasaPKPolehlebihdaripadatigaperempatresponden.Tambahanlagi,respondenmempunyaiisudalampembayarangajidanfaedahpekerja,pembayaranbalikpinjamansertapembayaransewadanutiliti,lantasmemburukkankedudukankewanganmereka.Kemerosotanjualansecaramendadakdan

Kaji Selidik Tempoh Responden

KajiSelidikPKSmengenaiPenularanCOVID-19 19-26Mac2020 1,920PKS

KajiSelidikmengenaiKesanPenularanCOVID-19danPakejRangsanganEkonomiuntukPKS

2-8April2020 982PKS

KajiSelidikbagiMenilaiResponPKSterhadapPembukaanSemulaEkonomiNegara

4-7Mei2020 1,786PKS

Artikel KhasKajiSelidikKesanPandemikCOVID-19terhadapPKS

KementerianPembangunanUsahawandanKoperasi(MEDAC)danSME Corp. Malaysia telah menjalankan beberapa siri kaji selidikdalamkalanganPKSyangmerentaspelbagaisektorekonomidanindustri. Kaji selidik ini dijalankan untuk menilai kesan penularanCOVID-19 serta maklum balas mereka terhadap pelbagai pakejrangsanganekonomiyangdiumumkanolehKerajaan:


So

rota

n K

has

103

tekananterhadaptunaitelahmengakibatkan48.5%responden,terutamanyaPKSdalamsektorpembinaan,hanyadapatmengekalkanperniagaanmerekaselamasebulanjikaPKPberpanjangan.

Kekurangan jualan dan pendapatan adalah gangguan terbesar terhadap aliran tunaiPKS yang merupakan inti pati kelangsungan perniagaan. Perlu diberi perhatian,sebanyak57.9%daripadahasil jualanperniagaanPKSdijanamelaluikedaifizikal, lantasmenjadikanmerekalebihrentanterhadapgangguanaktivitiperniagaanyangdisebabkanoleh PKP. Hanya 21.1% responden melaporkan menjual produk atau perkhidmatanmereka menerusi saluran dalam talian seperti media sosial, laman web dan platforme-dagang. Melihat kepada status tunai dalam tangan PKS, kebanyakan responden(79.3%)menyatakan bahawamerekamempunyai tunai yangmampu bertahan kurangdaripadatigabulanmanakala14.8%melaporkanmerekamampuuntukbertahanselamatigahinggalimabulan.

Peningkatan isu aliran tunai, permintaan dan rantaian bekalanmemberi tekanan yanghebatkepadaperniagaanterutamanyapeniagakecil.Memberiresponterhadapkeperluankelangsungan sektor perniagaan, Kerajaan telah mengumumkan Pakej RangsanganEkonomiPrihatinRakyat(PRIHATIN)pada27Mac2020danPakejPRIHATINTambahanuntukPKSpada6April2020yangtelahmemberimanfaatkepadaPKSsecaralangsungdan tidak langsung. Keadaan di luar sanamasihmencabar namun terdapat objektivitisusulan inisiatif yang diberikan. Kaji Selidik mengenai Kesan Penularan COVID-19 danPakejRangsanganEkonomiuntukPKSmenunjukkanbahawapakejrangsanganekonomitelah sedikit sebanyakmemberi kelegaan kepadaPKS. Tiga insentif teratas yang telahmemanfaatkanPKSadalahprogramSubsidiUpah(58.2%),SkimKreditMikro(48.9%)danenambulanmoratoriumkeataspinjaman(40.2%).

Carta 1:KesanPakejRangsanganterhadapPKS

Program Subsidi Upah

Skim Kredit Mikro

Enam bulan moratorium ke atas pinjaman

Kemudahan Bantuan Khas

2% diskaun ke atas bil elektrik

Perkhidmatan Rundingan KWSP

0% 100%

48.9%

58.2%

40.2%

37.8%

32.4%

20.0%

Geran Khas Prihatin Mikro 10.7%

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

104

Pemerhatian yang lebih terperinci terhadap hasil kaji selidik menunjukkan bahawaPKS memerlukan bantuan bagi mengekalkan perniagaan mereka dan meningkatkanmomentum pertumbuhan semasa pandemik. Akses pantas kepada pinjaman dengankadar faedah yang lebih rendah (60.1%); penangguhan atau pengecualian cukai danpembayaranberkanun(50.7%);sertaplatformberasaskandalamtaliandanperkhidmatanmaya(34.2%)telahdinyatakansebagaibantuanutamayangdiperlukanuntukperniagaankembali pulih. Dengan sokongan yang diberikan, sebanyak 85.6% responden yakinbahawa perniagaan mereka akan pulih dalam masa setahun atau kurang. Daripadajumlah ini, sebanyak 16.8% responden optimis bahawa perniagaan mereka akan pulihdalammasatigabulan, terutamanyarespondendalam industriberkaitanmakanandanminuman.Mengambilkiraprestasiperniagaandalamjangkamasaterdekat,sejumlah5.1%respondenpositifbahawamerekaakanmendapatkeuntunganpadatahun2020,22.0%lagimenjangkakanperniagaanakanmendapatpulanganmodal sementarahampir tigaperempatresponden(72.9%)melaporkanbahawatahun2020akanmenjaditahunyangmerugikanbuatmereka.

Beralih kepada Kaji Selidik bagi Menilai Respon PKS terhadap Pembukaan SemulaEkonomi Negara, kaji selidik ini telah dijalankan untuk mendapatkan maklum balasPKS mengenai keputusan Kerajaan dalam membuka semula aktiviti ekonomi secaraberansur-ansurdenganmembenarkankebanyakanindustridanaktivitiperniagaanuntukberoperasibermulapada4Mei2020susulanpelaksanaanPKPBersyarat(PKPB).Hasilkajiselidikmenunjukkanbahawakurangdaripadaseparuhresponden(49.6%)menyambungsemulaoperasiperniagaan,terutamanyafirmabersaizsederhana.Antaraisuutamayangdinyatakan oleh responden sebagai halangan dalam memulakan semula perniagaanadalahkekuranganpelanggandanaksespasaran(66.7%);modalyangtidakmencukupi(60.6%); isurantaianbekalan(37.2%);dankesukaranuntukmematuhiproseduroperasistandard(22.4%).

Disampingitu,lebihdaripadaduapertigaPKSmengalamikerugianperniagaansehinggaRM100,000 semasa PKP. Oleh itu, PKS telahmelakukan penyesuaian yang diperlukanbagi mengatasi tekanan semasa yang disebabkan oleh pandemik iaitu merangkumiberundingberkenaangajidan faedahpekerja (36.5%),menstruktur semulaperniagaanbagimengurangkanpekerja(33.5%)danmengehadkanperjalananperniagaanyangtidakperlubagipekerja(33.0%).BeberapaPKSjugamenghadapiisuuntukmemulakansemulaoperasi, oleh itu mereka memohon pelbagai bantuan daripada Kerajaan yang dapatmembantumeringankan bebanmereka, terutamanya akses kepada sumber kewangandan pinjaman mudah serta potongan cukai. Responden juga menyatakan keperluanuntukmenubuhkanagensiKerajaanyangkhususbagihal-halyangberkaitanPKS,lantasmemperkemaskandanmemudahkanpeniagakecilsecaramenyeluruh.

Ketika perniagaan menyesuaikan diri dengan norma baharu, pelbagai penyelarasandan kemajuan positif telah dilakukan terhadap operasi perniagaanmereka. Perubahankeutamaan dalam kalangan PKS dapat diperhatikan, bermula daripada pelaksanaanlangkah-langkahpotongan kos semasa tempohpuncakPKPpadaMei 2020, sehinggamenjalankan langkah-langkah pembangunan yang dapat membantu mengekalkanperniagaan.BerdasarkanKajiSelidikkeatasUsahawanPascaCOVID-19yangdijalankan


So

rota

n K

has

105

olehMEDACpadabulanJulai2020,keutamaanteratasdalamkalanganPKStelahberalihkepada penggunaan platform e-dagang (45.8%), membuat perubahan dalam termapekerjaan(25.0%)sertapenerapanteknologidandigitalisasi(19.0%).Tanda-tandaoptimistiksemakin meningkat dengan berkurangnya bilangan firma (49.6%) yang melaporkanpenurunanjualanmelebihi50%(Mac-Mei2020:65.6%),pemberhentianpekerjamenurunkepada12%(Mac-Mei2020:14.2%),sementarajumlahpenutupanoperasiperniagaanjugamenurun,walaupunhanyasedikit,kepada1.4%(Mac-Mei2020:1.6%).Perludiberiperhatianbahawasebanyak43.1%respondenmenyatakanbahawamerekasedangmembangunkanpelan kelangsungan perniagaan,mencerminkan penekanan yang lebih besar oleh PKSterhadapkepentinganpelantersebutsekiranyaterdapatkejutanataukrisisekonomi.

Kesan awal dari segi KDNK PKS menunjukkan bahawa pandemik COVID-19 telahmenyebabkankerugianperniagaanberjumlahRM38.6bilionpadaApril2020,bersamaandengan7.4%penurunansumbangankepadaKDNKPKS.Walaubagaimanapun,terdapatpeningkatan yang ketara susulan pelaksanaan pelbagai langkah di bawah pakejrangsanganekonomisepertiPRIHATINdanPENJANA.PadabulanOgos2020,unjurankerugianpendapatanyanglebihrendahiaitusebanyakRM30.7billiontelahdianggarkan,penurunan sebanyak20.0%berbandinganggaranyangdibuatpadabulanApril 2020.Trendkearahunjurankerugianpendapatanyanglebihrendahdijangkadapatdilihatdalamsemuasektorekonomi.Mengambilkirakerugianpendapatanmengikutsaizperniagaan,perusahaan mikro yang merangkumi 76.5% daripada jumlah pertubuhan perniagaandiMalaysiadenganjelasakanmenjadisektorperniagaanyangterjejasteruk.

Carta 2:RingkasanSenarioPKSdalamPra-pandemik,ketikaPKPdanPasca-PKP

Sebelum pandemik Semasa PKP Pasca-PKP

• 55.4% PKS menjangkakan peningkatan dalam jualan

• 44.3% PKS menjangkakan perniagaan akan bertambah baik dalam enam bulan akan datang

• 34.6% PKS menghadapi masalah aliran tunai

• 78.9% PKS mempunyai tunai yang boleh bertahan untuk kurang daripada tiga bulan

• 72.4% terpaksa menutup operasi perniagaan buat sementara waktu

• 58.6% mencatatkan tiada sebarang jualan

• 39.4% hanya dapat bertahan selama sebulan atau kurang

• 19.2% mengalami kerugian perniagaan sebanyak RM100,000 dan ke atas

Penurunan jualan berkurang dari: Mei: 65.6% Ogos: 49.6%

Pemberhentian pekerja menurun dari:Mei: 14.2% Ogos: 12.0%

Penutupan operasiperniagaan menurun dari: Mei: 1.6% Ogos: 1.4%

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

106

Artikel KhasLangkahuntukMengurangkanIsuPKSterhadapCOVID-19olehKerajaanNegeri

• Diskaun sewa gerai sebanyak 50% untuk peniaga kecil• Pengecualian sewa tapak pasar malam / siang

PERLIS

• RM10 juta kepada peniaga, buruh harian, pemandu teksi, pemandu bot & pemandu pelancong

• Pelanjutan tempoh pembayaran cukai tanah dari 31 Mei sehingga 30 September 2020 tanpa dikenakan denda lewat

KEDAH

• Pengecualian sewa selama dua bulan (April - Mei) untuk premis Kerajaan Negeri yang dimiliki oleh Badan Berkanun Kerajaan Negeri dan pihak berkuasa tempatan

KELANTAN

• Penangguhan bayaran pinjaman Kerajaan & sewa selama dua bulan termasuk premis komersial milik YPU

TERENGGANU

• Kerajaan Negeri menerusi Majlis Perbandaran Kuantan (MPK) telah melonggarkan syarat untuk peniaga dengan memberi keizinan berniaga di lokasi yang sesuai

• Dana Khas sebanyak RM10 juta sebagai bantuan perniagaan permulaan, khusus untuk

belia Pahang

PAHANG

• Dana kredit mikro sebanyak 2% untuk 20,000 perniagaan kecil bernilai RM40 juta

• Dana industri PKS bernilai RM50 juta dengan pinjaman pada kadar faedah 3.5%

• 1,000 projek infrastruktur asas desa bernilai RM200 juta• Diskaun bil elektrik sebanyak 28% (April - Jun)• 20% diskaun ke atas pungutan penilaian 2020 oleh pihak berkuasa tempatan• Pengecualian yuran lesen 2020 & sewa selama enam bulan bagi premis di bawah pihak berkuasa

tempatan untuk penjaja

SABAH

• Fleksibiliti & insentif untuk PKS yang beroperasi di 151 premis milikan Kerajaan• Pengecualian sewa untuk premis & pasar awam milikan pihak berkuasa tempatan untuk 10,371 peniaga (April - Disember)• Tempoh bayaran cukai tanah dilanjutkan sehingga 30 September

JOHOR

• Pengecualian sewa tapak selama dua bulan bernilai RM1.04 juta (Mac - April) & yuran lesen tahunan 2020 bernilai RM0.90 juta untuk penjaja & peniaga

MELAKA

• RM300 kepada peniaga kecil / berdaftar dengan penguasa tempatan bernilai RM3 juta• RM300 untuk teksi / e-panggilan berdaftar bernilai RM1 juta• Pengecualian sewa gerai selama dua bulan di bawah penguasa tempatan

NEGERI SEMBILAN

• Bayaran RM500 (sekali beri) kepada 80,000 penjaja / peniaga bernilai RM40 juta• Penangguhan pembayaran balik pinjaman dengan penstrukturan semula pinjaman

peminjam di bawah Skim Hijrah yang akan memberi manfaat kepada 40,000 usahawan bernilai RM70 juta• Pengecualian sewa untuk 80,000 vendor berlesen bernilai RM12 juta

SELANGOR

• Penangguhan cukai berkaitan tanah (Mei - Ogos) • Bayaran sekali beri sebanyak RM500 untuk

perniagaan kecil dan pemandu pelancong berdaftar• Tambahan sebanyak RM200 untuk pemandu teksi & pemilik beca ke atas RM300 tahunan yang

diterima oleh mereka daripada Kerajaan negeri• Maksimum RM10,000 untuk PKS dengan 0% bagi skim

pinjaman mikro (jadual pembayaran balik enam bulan)• Bantuan sekali beri sebanyak RM500 untuk 9,000

penjaja, pemandu bas, pemandu bas / van pelancongan dan pemandu kenderaan sewa & limosin pelancongan yang berdaftar & tidak berdaftar

• Pengendali sukan air pantai akan menerima bayaran sekali beri sebanyak RM300

• Dana RM10 juta untuk pemain industri pelancongan di bawah Perbadanan Pembangunan Pulau Pinang

• Pengecualian sewa selama tiga bulan untuk lot kedai di flat kos rendah • Rebat dalam bayaran taksiran untuk Majlis Bandaraya Pulau Pinang dan Majlis Bandaraya Seberang Perai bernilai RM47.3 juta untuk 600,000 pembayar cukai

PULAU PINANG

• Bantuan sekali beri sebanyak RM500 kepada penjaja & peniaga kecil• Diskaun sewa sebanyak 50% untuk gerai makan dan kedai makan di bawah penguasa tempatan

PERAK

• Penangguhan bayaran balik pinjaman selama sembilan bulan untuk 144 peminjam Skim Pinjaman Industri Kecil dan Sederhana bernilai RM1.3 juta (mulai April)

• Penangguhan pembayaran premium tanah 2020 untuk 1,721 pemegang amanah • Diskaun bil air bulanan sebanyak 10% - 25% (April - September)• 50% diskaun sewa pasar dan gerai untuk 10,000 penjaja (April - September)• 25% diskaun ke atas kadar penilaian tahunan 2020 melebihi RM400• 30% diskaun sewa tanah bagi tahun 2020 untuk 52,403 pemegang amanah bernilai RM11.84 juta• Pengecualian bayaran pelesenan bagi tahun 2020 untuk 17,289 bilik hotel / 340 pengusaha hotel & rumah penginapan bernilai RM386,630• Pengecualian bayaran permit dan lesen untuk dua juta peniaga & penjaja• Dana tambahan kredit mikro sebanyak RM20 juta untuk PKS• Bayaran tunai sekali beri sebanyak RM500 kepada setiap pemilik teksi sungai

'penambang' yang berdaftar• Bayaran tunai sekali beri sebanyak RM600 kepada 959 pengusaha van berlesen, 1,976 pemandu teksi dan 739 bas sekolah dan pengusaha van• Geran khas sebanyak RM1,500 kepada 145 pemandu pelancong dan 113 pemandu

pelancong taman• Geran khas sebanyak RM750 untuk penjaja dan peniaga kecil yang berdaftar dengan

pihak berkuasa tempatan pada bulan September

SARAWAK


PERLIS



KEDAH


KELANTAN


TERENGGANU



belia Pahang

PAHANG





SABAH


JOHOR


MELAKA


NEGERI SEMBILAN



SELANGOR









PULAU PINANG


PERAK






SARAWAK

Nota: Berdasarkan maklumat daripada pelbagai sumber, termasuk laman web Kerajaan dan dalam talian.


So

rota

n K

has

107

Kerajaannegeridantempatanberadadibarisanhadapanbagimeneruskanusahayangterlaras dengan bekerjasama bersama Kerajaan persekutuan sambil bertindak secaraproaktif untukmelaksanakan langkah yangdisasarkan bagimenangani denganpantasseranganekonomiyangdisebabkanolehCOVID-19.Menyedarihakikatbahawasalahsatucara utama pandemik ini boleh menggugat ekonomi tempatan adalah menerusi PKS,semuanegeridiMalaysiatelahmelaksanakanpelbagailangkahuntukmenyokongPKSdanusahawanyangrentan.GambarrajahberikutmenggambarkansenaraibeberapalangkahyangdiambilolehKerajaanNegeridalambidangkuasamasing-masing:


PERLIS



KEDAH


KELANTAN


TERENGGANU



belia Pahang

PAHANG





SABAH


JOHOR


MELAKA


NEGERI SEMBILAN



SELANGOR









PULAU PINANG


PERAK






SARAWAK


PERLIS



KEDAH


KELANTAN


TERENGGANU



belia Pahang

PAHANG





SABAH


JOHOR


MELAKA


NEGERI SEMBILAN



SELANGOR









PULAU PINANG


PERAK






SARAWAK

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

108

• Geran Prihatin Usahawan Perak (GERUP)

KerajaanNegeri Perak telahmengumumkanPakejRangsanganEkonomiNegeriPerakFasaDua2020berjumlahRM71.17jutapada20Mei2020.Daripadajumlahini, RM1.0 juta dana diperuntukkan kepada SMECorp.Malaysia bagimembantuperusahaanmikroBumiputeradiPerakyangterjejasolehPKPdanPKPBdisebabkanolehpenularanCOVID-19.ObjektifbantuaniniadalahuntukmembolehkanmerekameneruskandanmengembangkanperniagaandalamtempohpascaPKP/PKPB.Bantuanadalahdalambentukpemberian ‘sekaliberi’dengan jumlahmaksimumsebanyakRM3,000untukperbelanjaanyanglayaksepertisyaratberikut:i. Pemasaran secara dalam talian / e-dagang atau luar talian bagi produk /

perkhidmatanperniagaan;ii. Pembelian bahan mentah yang diperlukan dalam skop perniagaan yang sedangdijalankan;iii. Gajipekerjatetapyangbekerjadipremisperniagaan;iv. Penyewaanpremisperniagaan;v. Pembelianperalatanyangsesuaiuntukkegunaanperniagaan;danvi.PerbelanjaanlainyangdianggaplayakolehJawatankuasa.

Sebagai tambahan kepada geran, penerima juga akan diberi kursus bimbinganbernilaiRM300yangakandikendalikanolehSMECorp.Malaysia.

• GANUSHOP

GANUSHOP pada mulanya dilancarkan oleh Yayasan Pembangunan UsahawanTerengganupada30Mac2020sebagaipenyelesaiankepadamasalahyangdihadapioleh usahawan Terengganu, khususnya gerai makan dan restoran yang tidakdibenarkan beroperasi kerana pandemik COVID-19. Seterusnya, setelah Kerajaanmembenarkangeraimakandanrestoransertapelaripenghantaranberoperasidenganprosedur operasi standard yang ditetapkan, keadaan tersebut telah meluaskanperananGANUSHOPdiluar skopasal.Oleh itu,GANUSHOP akandipertingkatkanmenjadipasaranyang lebihkomprehensif, samasepertiShopeeatauLazadadanakandikenalisebagaiMy Entrepreneur Development Foundation(MyEDF).Dibawahinisiatifyangdipertingkatkan,GANUSHOPakanberintegrasidengansistemMyEDF,denganGANUSHOPakanmenjadidirektoriusahawanTerengganuinteraktifdenganlebihbanyakpautantermasuklamanwebpedagang,Instagram,Facebook,Shopeedanpasaranlainsertapautankemediasosial.Iniakanmemberilebihbanyakpeluangkepadapeniaga/penjualuntukmemasarkanprodukmereka.

Nota: Berdasarkan maklumat daripada pelbagai sumber, termasuk laman web Kerajaan dan dalam talian.


So

rota

n K

has

109

ARAH KE HADAPAN

COVID-19 telah menimbulkan gangguan terhadap ekonomi global yang sudah sedialemahdanmemaksasupayamemikirkansemulasistemyangditubuhkandemibertahandaripadapenularansehebatini,kinidanmasahadapan.Krisisinitelahmembawakepadapemerhatiankhususterhadapkeperluanuntukmembangunkansistemyangberdayatahan,lestaridaninklusifsertadisokongolehteknologi,terutamanyayangberkaitandenganPKS,yangmerupakan tulang belakang ekonomi global. Keadaan tidak akan kembali normalsepertidahulu,terutamadenganpetunjukbahawaCOVID-19berkemungkinanakandisusuliolehgangguanperubahan lainseperti teknologibaharu,keteganganperdagangansertaperubahaniklimdansosial.

PusatPerdaganganAntarabangsa(InternationalTradeCentre,ITC)menerusilaporanProspekDayaSaingPKS2020menekankanempatciriutamayangperludimilikiolehperniagaankeciluntukkekaldalamduniapasca-pandemik,iaituketahanan,keterangkuman,digitalisasidankelestarian.

PusatPerdaganganAntarabangsa(InternationalTrade Centre, ITC) menerusi laporan ProspekDaya Saing PKS 2020 menekankan empat ciriutama yangperlu dimiliki oleh perniagaan keciluntuk kekal dalam dunia pasca-pandemik, iaituketahanan, keterangkuman, digitalisasi dankelestarian.

Ketahanan adalah penting bagi kelangsunganperniagaan ketika krisis melanda. Ketahanandapat dipertingkatkan dengan dasar awamsokongan, contohnya, dengan memberisubsidi kepada pelaburan dalam teknologipenguranganrisikodanmemupukkepelbagaianekonomidanperdagangan sertamenggalakkanperkongsian, kerjasama dan penyelidikan yangmerangsang pembangunan strategi baharuyangtangkas.Kepelbagaianperdagangan,rizabtunai yang kukuh, rangkaian dalam ekosistemperniagaandanpenyertaandalamperdaganganantarabangsa juga akan meningkatkanketahanan. Mempelbagaikan pembekal danpembeli membolehkan perniagaan kembalimenggunakan saluran alternatif manakala rizabtunai yang kukuh dapatmeningkatkan peluangkelangsungan pada masa krisis. Rangkaiandengan pemain industri dalam ekosistem perniagaan memperkukuhkan kemampuanuntukmenghadapisituasikrisissementarapenyertaandalamperdaganganantarabangsameningkatkan daya tahan hidupmenerusi penyumberan daripada pelbagai pembekaldalam dan luar negara bagi mendapatkan akses kepada input yang lebih dipercayai.Penjualan kepada pembeli domestik dan luar negara memastikan bahawa turun naikterhadappermintaandanhargadalamnegaradapatdiimbangiolehmerekadiluarnegaradansebaliknya.

Sorotan Khas

So

rota

n K

has

110

Keperluan bagi rangkuman ekonomi telah diberi penekanan akibat daripada kesangangguan ekonomi terhadap golongan yang kurang bernasib baik dari segi ekonomi,terutamanyamerekayangberadadalamsektortakformaldanPKS.Mewujudkanekonomiyang lebih inklusifdalamerapascapandemikharusdimulakandenganpekerjaanyangwajardanperlindungansosialuntuksemua.PKSmenyediakankira-kira70%pekerjaandanseparuhaktivitiekonomidiseluruhdunia.Perniagaankecilmenggajibahagiankumpulanyang kurang bernasib baik yang berkadar tak seimbang, termasuk pekerja kurangberkelayakan, golongan belia dan wanita. Dalam dunia pasca-pandemik, perlindungansosialsejagatdaninisiatifyangdipimpinolehmajikandiperlukanbagimeningkatkanmatapencariangolongankurangbernasibbaikuntukmelindungisegmenpopulasiyangrentaninidaripadakrisisdimasahadapan.

Berdasarkansenariopascapandemiktersebut,reformasidasardanperaturandalamperkhidmatanteknologimaklumatdankomunikasiperludipercepatkanagardapatmeningkatkanakses,meningkatkankebolehpercayaandanmengurangkankos.

Teknologi digital akan mengambil tempat dipentas utama dalam normal baharu keranateknologi ini dapat membantu syarikat untukmengatasigangguansepertiinidenganlebihbaik—perubahanpermintaandankeyakinanpenggunadengan pantas, gangguan pengoperasian,ketidakpastian dan lebihan tenaga kerja —sepertiyangdihadapiketikasekatanpergerakanCOVID-19. Semasa sekatan pergerakan, normalbaharu bagi telekomunikasi, pembelajaran jarakjauh, telesidang, perkhidmatan kesihatan dalamtalian, e-dagang dan pembayaran digital adalahsangat jelas dan pengalaman yang didapatiberkemungkinan menyebabkan peningkatanpenggunaan analisis data raya dan kecerdasanbuatan oleh perniagaan dalam membuatkeputusansemasapascapandemik.Berdasarkansenariopascapandemiktersebut,reformasidasardan peraturan dalam perkhidmatan teknologimaklumat dan komunikasi perlu dipercepatkanagar dapat meningkatkan akses, meningkatkankebolehpercayaandanmengurangkankos.

Krisis COVID-19 berkemungkinan akan membawa lebih banyak perhatian kepada isukelestarianberikutankebimbanganterhadapalamsekitarterusmeningkat,terutamanyadengan bukti yang menunjukkan bahawa kemunculan krisis berikutnya mungkindaripada perubahan iklim, yang tergolong sebagai risiko teratas dalam perniagaanglobalmenerusi kaji selidik 2019olehpakar industri insurans. Tumpuanakandiberikankepadapengurangankosdanpeningkatanproduktivitimenerusikecekapantenagadantenagabolehdiperbaharuisertapenerapanprinsipekonomikitaran(circular economy)untukmemenuhimatlamat kelestarian. Bagimeningkatkan daya saing, Kerajaan perlumemperkasa teknologi digital, seperti penggunaan proses kemudahan perdaganganrentassempadandigitalyanglebihmudah,pantasdanselamat.


So

rota

n K

has

111

Agendayanglestaridaninklusifmeningkatkandayatahanekonomi.Merekayangdapatmengemudi persekitaran perniagaan digital yang didorong oleh perkhidmatan akanmendapat kelebihan berbanding pesaing lain kerana rantaian bekalan global dan jugamodelperniagaansedangdibentuksemulabagimemenuhipermintaanyangbaharu.

Berdasarkan sudut pandangan ini, Kerajaan Malaysia akan meneruskan momentumpemulihanekonomiyangtelahdimulakansejakMei2020bagimemberipelbagaibantuankepadaPKS,termasukmenerusiPENJANAdanKitaPrihatinyangkinimasihditeruskan.Kegigihan Kerajaan yang menyeluruh untuk menyokong agenda pembangunan PKS ditengah-tengah krisis ini terbukti menerusi Belanjawan 2021 yang memperuntukkansejumlahRM38.7bilion,danatertinggisetakatini,bagimemberimanfaatsecaraeksklusifkepada PKS atau dapat diakses oleh PKS bersama-sama dengan perniagaan lain.Walaupun kejayaan memulihkan ekonomi negara sebahagiannya bergantung kepadakejayaanmembendungpandemikCOVID-19,pelaksanaanlangkahyangefisiendantepatpadawaktunyamenerusipemantauanyangrapiterhadapBelanjawan2021akanmenjadiinstrumenuntukmenggalakkanpemulihan,pertumbuhandanpelaburandalamkalanganperniagaanMalaysia,khususnyaPKS.

sorotan khas - sme corp

Documents