SOSYAL AĞLAR VE DEMOKRASİ

Veri Madenciliği / Büyük Veri

Yrd. Doç. Dr. Şadi Evren ŞEKERİstanbul Medeniyet Üniversitesi

SOSYAL AĞ NEDİR?

Etimolojisi: δημοκρατία (dēmokratía) Halkın Yönetmesi δῆμος (dêmos) ”Halk" ve κράτος (kratos) ”Güç/Yönetim"

Demokrasi Kültürü Nedir?Kültürün Teknoloji ilişkisi (Does Artifacts have Politics?)

Sosyal Ağlar ve Sosyalleşmenin SanallaşmasıDemokrasinin Sanallaşması (E-Democracy, Media

Democracy, …)Demokratik Kültürün Sanallaşması

DEMOKRASI

Authoritarian Anticipatory

Christian Consensus Delegative

Deliberative Demarchy Economic Electronic Grassroots

IlliberalInclusive

Industrial

DEMOKRASI ÇEŞITLERI

Islamic Liberal

Non-partisan Ochlocracy

Participatory Polyarchy

Radical Religious

Representative direct Social

Sociocracy Soviet Totalitarian

Tyranny of the majority

Doğrunun tanımı nedir? En doğru bildiğiniz bilginin dayanağı nedir?

Doğruluğundan emin olmunmayan (sorgulanmayan) bilgilerin (ki bu bilgiler ortalama bir insanın bildiği

bilgilerin %99’unu oluşturmaktadır) dayanağı sadece algılardır.

Bilgiyi alırken, kimin söylediği, Ne söylediği, Nasıl söylediğiCevap Soruya Verilir: Sormadığınız sorunun cevabını

alamazsınız.

DEMOKARSI DOĞRU YÖNETIM BIÇIMI MIDIR?

ARGÜMAN AĞLARI

Bir toplumda, sadece %10

tarafından sabit durulan kanaatin, fikrin derinliğine

göre değişen sürelerde bütün topluluğa hakim

olduğu gösterilmiştir.

%10 altındaki desteklenen fikirler

için ilerleme görülememiştir.

KANAAT YAYILMASI (SPREAD OF OPINIONS)

Dijital TsunamiAkışkan Demokrasi

SOSYAL AĞLAR VE DEMOKRASI

Sosyal ağlar hayatımıza girdi ve engellenemezİnternet bir kültür bir görüş ve bir politika taşıyor

Bu politikanın bir parçası da etkileşimli demokrasi (insanlar nasıl sosyal ağlara, haberlere, resimlere dokunuyorsa,

demokrasiye de dokunacaktır)Iki boyutlu demokrasi (sosyal ağlardan bilginin alındığı ve

uygulandığı, uygulamaların ise yine sosyal ağlarda yayıldığı)

iDemocracy (Interactive Democracy)

eDemocracy yukarıdan aşağıya uygulamadır (anti-demokratik)

iDemocracy ise aşağıdan yukarıya uygulamadır (demokratik yapılanma)

SOSYAL AĞ DEMOKRASİSİ

Kayıtlı herkes yeni bir kanun önerisinde bulunabilirKayıtlı herkes, bir kanun düzeltmesi veya iptalini talep edebilir

Kayıtlı kişiler, kanun tekliflerini görebilir, fikirbeyan edebilir veya alternatifler önerebilir

Kayıtlı kişiler, fikri destekleyebilir (+1) veya desteklemeyebilir (-1)Yeterli desteğe ulaşan teklifler (+1) parlemento tarafından incelenir

Parlemento, kanun teklifini alternatifleri ile birlikte ele almak zorundadır

Teklifler (ve alternatifleri) ilgili taraflar tarafından oylanmak üzere (mahalle, il, ilçe, ülke geneli) oylamaya açılır ve gerekli durumlarda

referanduma gider

Parlemento tanımı itibariyle danışma kurulu ve sekreter işlerini yürütmüş olur

Halkın aktif katılımı esastır, ilgisiz toplumlarda başarısız olması olasıdır

IDEMOCRACY

1. En kötü espiri : Kim Ağlar?2. Facebook arkadaşım ‘intiharın sınırındayım, bir uçurumdan düşmek

üzereyim’ yazmış, hiç düşünmeden onu dürttüm(poke).

SOSYAL AĞLAR

3. Eklenen yeni bir özellikle, yakında aradığınız herşeyi sosyal ağlarda bulabileceksiniz, hayatınızın kaybolan binlerce saati dışında4. Sosyal ağların 450bin kişinin iş bulmasına sebep olduğu iddia edilmiş, malesef facebook resimleri yüzünden 550bin kişi işini kaybetmiştir.5. Facebook kullanıcı sayısı 500 milyonu geçti, işsizliğin neden %10 olduğunu artık açıklayabiliriz.

YENİ AHİT’DE HZ. İSA’NIN SOSYAL AĞI

1. Tıbbi konular, salgın hastalıkların kontrolü vs.2. Sosyal izleme (Terör olayları, gizli örgütler) (community Extraction)

3. Bağlantı Tahminleri (link prediction)4. Kişi takibi (iş başvuru süreçleri)

5. Ticaret ve Reklam Pazarı6. Yeni iş alanları

SOSYAL AĞLAR NE İŞE YARAR?

1. Big Data (Büyük Veri Kavramı) nasıl saklanacağı ve nasıl işleneceği

2. Elektronik işler (E-Ticaret, E-Eğitim, E-Devlet, E-Yönetim)

3. SNA (Social Network Analysis) – Graph Theory4. Veri Güvenliği ve Kişisellik (Privacy)

5. Social Hacking (Sosyal Güvenlik)6. Hukuki Süreçler

GÜNCEL BAZI KONULAR

Herhangi bir veri üzerinden anlamlı ve tekrar edilebilir sonuçlar üretmeyi amaçlar:

Marketlerde sepet analizi (kampayna reklam süreçleri)Askeri strateji örüntüleri (patterns)

Piyasa yapısı (borsa analizi)Bioinformatics (tahliller, bulgular, teşhisler)

Yazar tanımaSeçim analizleri, Sosyal olayların analizi (anketlere

alternatif)İstatistik = Kehanet (R. Guenon)

İstatistik vs. Olasılık

VERİ MADENCİLİĞİ NEDİR?

A, B’yi beğendiyse ama C’yi beğenmediyse, C ise D ve E’yi beğendiyse ve hem D hem de E, A’yı beğendiyse ama A’nın D’nin varlığından haberi bile yoksa, E’nin, C’nin D’yi ve E’yi beğendiğini bilebilmesi için F, G’nin B ile konuşmasını teşvik etmeli mi ki bu sayede C, H’nin çevresini biraz da olsa

etkileyebilsin

SORU?

GERÇEK BİR ÖRNEK

Extension (Uzama)Büyüyen İnternet

Her Zaman, Her Yerden, Herşey

M2M, IoT (Internet of Things)

Milyonlarca Cihaz…Expansion (Genişleme)

Yüksek Bağlantı hızı

Spectrum optimisation (many-to-many hedef algısı)Enhancement (Gelişme)

Akıllı ağlar

Veri Merkezli ve içerik yönelimli ağlar

İçerik duyarlı ağlar

GELECEK?

Meem’ler kültürel semboller ve düşüncelerdir ve insandan insana geçer

GEN dikey olarak akar, Meem ise yatay ilerleyebilirMeem’ler insanda yaşayabilir ölebilir dönüşebilir

(mutasyon) veya daha önceki meem’ler ile çarprazlanabilir (xover)

GENETIC VS. MEMETIC

The Selfish Gene, Richard Dawkins, 1976

Kara propaganda, Yalanın tekrarı,Ümitsizlik, yitirilmişlik, yanlızlık gibi duyguların fikirleri etkilemesi

INTERNET VE DUYGULAR

Kutupsallık (polarity)Seçim ve siyasi konuşma örnekleri

Kelimeler, resimler, arkadaşlar ve ifadelerin kutupsallığıGraph MiningImage Mining

SENTIMENTAL ANALYSIS

Sosyal ağdaki varlıklar (resim, yazı, video) kimin malıdır?Sosyal ağlardaki açıklamalar basın açıklaması hükmünde midir? Kamuya

duyuru mudur?Kişisel bilgilerin çalınması, kopyalanması ve taklidi nasıl sorunlar doğurur?

İnternet üzerindeki iletişim sayesinde suçluları, suç işlemeden yakalamak mümkün müdür? Bu devlete ne kadar yetki tanır? (NSA)

HUKUKSAL SÜREÇLER

SIR ModeliSusceptible (S) : Henüz bulaşmamış kişiler

Infected (I) : Enfeksiyon kapmış kişilerRecovered (R): Enfeksiyonu atlatmış kişiler (bağışıklık kazanmışlar)

Stokastik Aktör Yönetlimli ModelZamana bağlı olarak modelin evrilmesi

Belirli zamanlardaki ağ kontrolü sürekli Markof ZinciridirAğdaki evrilme aktörlerin fayda fonksiyonlarını maksimize etme çabalarına göre

evrilirGörülmeyen Uzay Modeli

Aktörler arasındaki ilişki ihtimali, ağın görülmeyen yanında yatarSosyal ağ ilişkisi, maximum benzetim (likelihood) ve Bayesian Ağda yatar ve

MCMC ile analiz edilir.

SNA MODELLERI

BU PAYLAŞIM SENİN SON PAYLAŞIMIN OLABİLİR!

Sosyal ağlarda da salihlerle olunuz Yalan, mubalağa, ve

kendini methetmek, birini övmek ve yermek sosyal ağlarda olunca gerçek hayattan farklı değildir.

"Kişiye, yalan olarak, her duyduğunu anlatması yeter!" (Ebû Hureyre radıyallahu anh. Müslim)

"Bilmediğin şeyin ardına düşme, çünkü göz, kulak ve kalp hepsi sorumludur, mutlaka sorguya çekilecektir." (İsra, 17/36), paylaşımların vebali

Sosyal ağlarda her paylaştığımızdan sorumluyuz.

"Onlar ki harcadıkları zaman israf etmezler, cimrilik de yapmazlar, ikisi arası orta yolu tutarlar." (el-Furkan, 25/67) Upgrade çılgınlığı

“Hem vakarla evinizde durun da daha önceki Cahiliye döneminde olduğu gibi süslenip dışarı çıkmayın.” Ahzâb Sûresi, 33/33, Kadınlarİnsanların gizli şeylerini

araştırmayın, kusurlarını görmeyin! [Müslim], Tecessüs

Bir Müslümanın kalbini kırmak, haksız olarak incitmek, Kâbe'yi 70 kere yıkmaktan daha günahtır. [Rıyad-un-nasihin], münakaşa ve tenkit