Slide 1

Srce je osnovni organ sistema za krvotok,to je dvostruka miina pumpa koja obezbeuje najvei di snage za krvotok kroz itavo tijelo.To je upalj organ,njegov zid grade:Srani mii (Myocardium)koji ini srednji i najdeblji sloj on je sa unutranje strane prekriven opnom endocardium a spolja dijelom srane maramice (epicardium.)Srce je osnovni organ sistema za krvotok,to je dvostruka miina pumpa koja obezbeuje najvei dio snage za krvotok kroz itavo tijelo.To je upalj organ,njegov zid grade:Srani mii (Myocardium)koji ini srednji i najdeblji sloj on je sa unutranje strane prekriven opnom endocardium a spolja dijelom srane maramice (epicardium.)

Veliki krvotok je sistem sudova koji poinje u lijevoj komori srca a zavrava u desnoj pretkomori srca .Njega ine aorta i sve njene grane za glavu trup i ekstremitete. Ukupno kapilarno korito i svi sudovi sliva gornje i donje uplje vene i sranog venskog sinusa.Mali krvotok je sudovni sistem koji poinje u desnoj sranoj komori ,a zavrava u lijevoj pretkomori.Njega sainjavaju pluno arterijsko stablo pluni kapilari i plune veneOn omoguuje arterijalizaciju krvi.Srane arterije.Srce opskrbljuju dvije koronarne arterije:arteria coronaria cordis dextra i arteria coronaria cordis sinistra.Desna koronarna arterija zapoinje u desnom sinusu Valsalvae u aorti, zatim prelazi subepikardijalno kroz sulcus coronarius, lei najprije izmeu plune arterije i desne aurikule i zavrava se ramus interventricularis posterior u stranjoj interventrikularnoj brazdi.Ona opskrbljuje krvlju desni atrij, Keith-Flackov vor, desni ventrikul, stranji dio septuma i stranji dio lijevog ventrikula, stranji papilarni mii u lijevom ventrikulu i bulbus aortae.Lijeva koronarna arterija zapoinje u lijevom sinusu Valsalvae aorte i poavi subepikardijalno izmeu plune arterije i lijeve aurikule daje ramus circumflexus koji prolazi kroz sulus coronarius, i ramus interventricularis anterior koji ide kroz istoimenu brazdu na srcu.Ona opskrbljuje krvlju prednji dio intervenrtrikularnog septuma, lijevi atrij i ventrikul, prednji papilarni mii u lijevom ventrikulu, mali dio desnog ventrikula, prednji papilarni mii u desnom ventrikulu i conus pulmonalis

1. Superior vena cava2. Right atrium3. Right ventricle4. Inferior vena cava5. Aorta6. Pulmonary artery7. Pulmonary veins8. Left atrium9. Left ventricle10. Interventricular septum11. Pericardium12. Myocardium13. EndocardiumFacts about The Heart

Kontrola protoka krvi Svako tkivo je sposobno da kontrolie svoj sopstveni lokalni protok krvi shodno svojim potrebama.Lokalni protok krvi u tkivima treba da zadovolji sledee potrebe1.dopremanje kiseonika u tkiva2.dopremanje hranjivih supstanci3 odstranjenje ugljen dioksida4 odstranjenje jona vodonika iz tkiva5 odravanje koncentracije drugih jona6.transport hormona i drugih specifinih supstanciPostoje varijacije protoka krvi u razliitim organima sto je vei intenzitet metabolizma u tkivu vei je i protok krvi.Miii u mirovanju imaju nizak protok krvi samo 75 ml u minutu,u mirovanju je i niska metabolika aktivnost u miiima pa je i protok nizak,tokom tekog miinog rada metabolika aktivnost se poveava a samim tim i protok krvi.Istrazivanja su pokazala da je lokalni protok krvi u tkivu regulisan uvijek kao najmanji potreban protok koji obezbedjuje potrebe tog tkiva ,tako je u tkivima u kojima je najvanije obezbediti dopremanje kiseonika protok krvi neznatno vei od vrijednosti kojom se obezbjedjuje dovoljna oksigenacija tkiva,a srcani rad se odrava na neophodnom minimumu.

Kontrola protoka krvi se obezbjedjuje brzim promjenama lokalne konstrikcije arteriola i prekapilarnih sfinktera u toku newkoliko sekundi ili minuta i obezbjedjua akutno odravanje lokalnog protoka krvi.Dugorona kontrola podrazumjeva spore promjene u protoku krvi u toku nekoliko dana nedjelja ili mjeseci.Dugorone promjene nastaju kao rezultat poveanja ili smanjenja broja ili veliine krvnih sudova.Mehanizam dugorone kontrole promjena vaskularizacije

Promjena stepena vaskularizacije predstavlja mehanizam dugorone kontrole regulacije protoka krvi.Npr ako se metabolizam u nekom tkivu ubrza za dui period vaskularizacija se poveava ako se metabolizam uspori vaskularizacija se smanji.Prema tome rekonstrukcija vaskularne mree tkiva je odredjena potrebama tog tkiva,ova rekonstrukcija moe da bude vrlo brza svega nekoliko dana kod veoma mladih ivotinja u eksperimentalnim uslovima isto tako je brza i kod tkiva koja rastu oiljno i tumorsko tkivo,s druge strane rekonstrukcija vaskularne mree je vrlo spora kod starijih tkiva,tako da vrijeme za rekonstrukciju moe da varira od svega nekoliko dana kod novorodjeneta do nekoliko mjeseci ili ak godina kod starijih, Kiseonik nije vaan samo u akutnoj ve i dugorinij kontroli lokalnog protoka,jedan od primjera je i da poveana vaskularizacija nastaje u mnogim tkivima ivotinja ili ljudi koji ive na nadmorskoj visini u uslovima u kojima je atmosferski pritisak mali.

Razvoj kolateralne cirkulacijeKada se blokira neka arterija i vena oko mjesta prepreke se formiraju vaskularni kanali koji omoguavaju bar djeliminu perfuziju krvi u ugroeno tkivo.Prvi stepen u ovom procesu je dilatacija vaskularne petlje koja spaja krvne sudove iznad i ispod mjesta okluzije ova poetna dilatacija odvija se unutar minut do dva to upuuje da je posredi jednostavna neurogena ili metabolika relaksacija miinih vlakana tih malih krvnih sudova,do daljeg proirenja dolazi unutare 24 h tako da se dostigne polovina protoka a za nekoliko dana se postigne regularan protok.Razvoj kolateralnih krvnih sudova se nastavlja i u narednim mjesecima,ali je vano istai da se umjesto jednog velikog krvnog suda formira veliki broj kolaterala.U uslovima mirovanja protok krvi se obino vraa do blizu normalnih vrijednosti,ali se pri poveanoj aktivnosti istog tkiva aktiviraju i novi kanali(kolaterale).

Najznaajniji primjer razvoja kolateralne cirkulacije pojavljuje se nakon tromboze jedne koronarne arterije.Skoro svaka osoba ezdesetih godina je imala najmanje jednu malu granu koronarnih krvnih sudova zatvorenu,ali veina ljudi ne zna da se to dogodilo zato to su se kolaterale razvile dovoljno brzo da sprijee oteenje miokarda.U manjem broju sluajeva se koronarna insuficijencija razvija brzo prije nego sto su se razvile kolaterale pa nastaje srani udar,

Akutna koronarna okluzijaAkutna koronarna okluzija (zaepljenje) koronarnih arterija esto nastaje u onih ljudi koji ve imaju razvijenu aterosklerozu koronarnih krvnih sudova ,ovo stanje moe biti izazvano jednim od nekoliko uzroka1.Aterosklerotini plak moe biti uzrok nastajanja lokalnog krvnog ugruka,nazvanog tromb,koji moe da zaepi arteriju.Tromb najesce nastaje na mjestu gdje plak probija intimu arterije.Posto je povrina plaka neravna dolazi do taloenja trombocita i odlaganja fibrina u ijoj se mrei nakupljaju krvne elijete nastaje ugruak koji raste sve dok u potpunoste ne zatvori lumen krvnog suda.Ponekad se ugruak otkine i noen strujom dolazi do neke periferne arterije koju potpuno zatvori ovaj ugrusak koji se otkine i zacepi perifernu arteriju se naziva embolus.2.Mnogi kliniari vjeruju da lokalni spazam koronarne arterije moe da izazove njenu okluziju

Kolateralna cirkulacija u srcu.Stepen oteenja sranog miia koji je izazvan postepenim suenjem lumena ili naglom okluzijom koronarnog krvnog suda u valikoj mjeri ve zavisi od stepena razvoja kolateralne cirkulacije ili mogunosti njenog razvoja nakon akutne okluzije.U normanom srcu koronarni krvni sudovi gotovo da nemaju razvijenu direktnu komunikaciju Izmedju malih arterija dijametra 20-250 mikrometara postoji mnogo anastomoza.Kada iznenadna okluzija prekine protok u oviom velikim koronarnim krvnim sudovima dolazi do proirenja ovih malih anastomoza ve za nekoliko sekundi.Protok krvi kroz ove kolaterale je manji za polovinu od koliine koja je potrebna da se odri u ivotu dio miokarda koji one snabdjevaju.Osim toga dijametar ovih kolaterala se ne poveava u toku sledeih 8-24h.Tek tada se kolateralni protok povea i za dva do tri dana se udvostruiNormalan ili gotovo normalan protok krvi u miokardu se postigne za mjesec dana.U sluaju da ishemijom zahvaeno podruje miokarda nije suvie veliko ovaj mehanizam razvoja kolateralnog krvotoka omoguuje potpun oporavak

Infarkt miokardaNeposredno nakon akutne koronarne okluzije tok krvi u koronarnim krvnim sudovima distalno od zaepljenja prestaje,ili dotie u malim koliinama kolateralama izn okolnih krvnih sudova.Za podruje miokarda u kome je protok krvi potpuno prestao ili je tako mali da se funkcija miokarda ne moe odrati kaemo da je infarcirano,ceo proces se naziva infarkt miokardaUbrzo nakon nastanka infarkta miokarda u podruje zahvaeno infarktom dospjevaju kolateralama male koliine krvi to zajedno sa postepenom dilatacijom lokalnih krvnih sudova dovede do toga da podruje postane prepunjeno krvlju koja veoma sporo otie,elije troe poslednje zalihe kiseonika to dovodi do dezoksigenacije hemoglobina.Stadijumi oporavka posle akutnog infarkta miokardaKada je podruje ishemije malo dolazi do smrti samo malog broja elija ili elije uopte ne izumru ovaj dio miia ostaje van funkcije zbog neadekvatne ishrane nedovoljne za vrsenje funkcije.

Kada je podruje ishemije veliko neka od miinih vlakana blie centru naglo umiru,odmah oko zone mrtvih elija podruje ppostaje nefunkcionalno zbog nemogunosti kontrahovanja ili nemogunosti provodjenja impulsa,oko nefunkcionalno podruja se nalazi dio miia koji se kontrahuje ali slabo zbog umjerene ishemijeZamjena izumrlog miia oiljnim tkivom Vremenom dolazi do smanjenja ove nefunkcionalne zone zbog razvoja kolaterne cirkulacije. U roku od nekoliko dana do 3 nedjelje dolazi do konanog ishoda najvei dio nefunkcionalnog tkiva izumire ili postaje ponovo funkcionalno aktivan.U medjuvremenu mrtvo miino tkivo sa zamjenjuje fibroznim.koje se smanjuje u priodu od nekoliko mjeseci do jedne godine.

Preostalo miino tkivo hipertrofie i kompenzuje bar djelimino gubitak djela srane muskulature.Tako se srce oporavlja parcijalno ili kompletno.Znaaj mirovanja u lijeenju miokardaStepen izumiranja elija miokarda odredjen je formulom Stepen ishemije stepen optereenja sranog miia.kada se optereenje miia povea kao npr za vrijeme miine aktivnosti jakih emocija ili napora sranom miiu je neophodna vea koliina kiseonika i drugih hranjivih sastojaka