StatiCAD-Yigma

KULLANIM KILAVUZU

V.3.0.0.0

S a y f a 1

İÇİNDEKİLER

Bölüm 1 Giriş

1.1 StatiCAD-Yigma Programı Tanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

1.2 Programın Genel Teknik Özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Bölüm 2 Programın Bilgisayara Kurulması . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

2.1 Esas Programın Kurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

2.2 Yardımcı Programların Kurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

2.2.1 Pdf Creator Programı: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

2.2.2 Adobe Reader Programı: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

2.2.3 Vector Draw Lite File Convertor Programı: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

2.3 Programın Çalıştırılması: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

2.3 Programın Güncellenmesi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Bölüm 3 Grafik Editörle Veri Girişi (Çiz)

3.1 Seçim Modu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

3.2 Aks Çizimi Yapılması. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

3.3 Duvar Çizimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

3.4 Döşeme Çizimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

3.5 Kiriş Hatıl Çizimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

3.6 Düşey Hatıl Çizimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

3.7 Kapı Çizimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

3.8 Pencere Çizimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

S a y f a 2

3.9 Temel Çizimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29

3.10 Güçlendirme Mantosu Çizimi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Bölüm 4 Dosya Menüsü

Yeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Aç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Kaydet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Farklı Kaydet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Son Projeyi Kurtar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Çıkış. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33

Bölüm 5 Düzen Menüsü. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

Undo (Geri al) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

Redo(İleri Al) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

Kat Kopyala. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

Sil. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Seçim Moduna Geç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Kattaki Yapı Elemanlarını Seçilmemiş Yap. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Kattaki Tüm Yapı Elemanlarını Seç. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35

Kattaki Seçilmiş Durumunu Ters Çevir. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36

Seçime Filtre Uygula. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36

Obje Bul. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36

S a y f a 3

Bölüm 5 Görünüm Menüsü. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37

Bölüm 6 Değiştir Menüsü

Seçili eleman Özellikleri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .38

Bölüm 8 Analiz

Kat İçi Yük Aktarımları. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40

Katlar Arası Yük Aktarımı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .. . . . . . . . . . .42

Performans ve Güçlendirme. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .43

S a y f a 4

Bu sayfa boş bırakılmıştır.

S a y f a 5

Bölüm 1 Giriş

1.1 StatiCAD-Yigma Programı Tanımı

StatiCAD-Yigma yığma binaların deprem yönetmeliği esasları uyarınca statik analizinin ve

proje çizimlerinin yapılması işlevini gören bilgisayar programıdır.

Program yığma binaların statik hesap ve çizimlerini 2007 deprem yönetmeliği doğrultusunda

yapabilmektedir.

Programda grafik arayüze çizilen aks, duvar, döşeme, kiriş hatıl, düşeyhatıl, kapı, pencere,

temel elemanları ile oluşturulan yapı sistemi, analiz opsiyonlarına göre bir defada

çözmektedir. Yapılan analizlerde 2007 deprem yönetmeliği geometri kontrolleri, kayma ve

kütle merkezleri, duvarlarda kayma ve düşey gerilme kontrolleri, döşeme hesapları yapılarak

rapor dosyası hazırlanmaktadır.

Tüm proje çizimleri proje kapağı da dahil olmak üzere tek seferde ve tek tuşla

alınabilmektedir. Hazırlanan çizimler bütünleşik çizim editöründe editlenebilmekte veya

AutoCAD benzeri çizim programlarına aktarılabilmektedir.

1.2 Programın Genel Teknik Özellikleri

1.1.1. Aks, duvar, döşeme kiriş hatıl, düşey hatıl, kapı, pencere,temel elemanları ile bina

modelinin eksiksiz oluşturulabilmesi

1.1.2. Undo, redo, eleman bul, zoom in, zoom out, layer (katman), mesafe ölç, otomatik

eleman adlandır, duvar birleştir, hepsini seç, hiçbirini seçme, seçimi ters çevir, eleman sil,

eleman kopyala, eleman özellikleri değiştir gibi komutlarla editleme ve kullanım kolaylıkları

1.1.3. Sağ tuşla üzerine sağ tıklanan elemana göre özelleşen popup menü

1.1.4. Fare orta tekerleğini döndürerek çizimi imleç merkezinden yakınlaştırma(zoom) , fare

orta tekerine basıp sürükleyerek ekran kaydırma (pan)

1.1.5. Analiz sonuçlarına göre seçimli rapor oluşturma (kiriş hatıl yükleri, duvar yükleri,

döşeme hesapları, katlara etkiyen deprem yükleri, kayma ve kütle merkezi özet tablosu,

kayma merkezi koordinatları, kütle merkezi koordinatları, duvar kesme kuvvetleri, duvar

düşey gerilme kontrolleri, duvar kayma gerilmesi kontrolleri

1.1.6. Deprem yönetmeliği maddelerinden yığma bina ile ilgili hükümlerle bina için

değerlendirme raporu oluşturulması

1.1.7. Oluşturulan rapor ve çizimlerin PDF formatında kaydedilebilmesi

S a y f a 6

1.1.8. Proje çizimleri için otomatik kesit oluşturma

1.1.9. Seçimli kat kopyalama

1.1.10. Çizim oluşturulurken isteğe bağlı olarak pafta boyutunun otomatik ayarlanması, proje

kapağının otomatik eklenmesi, temel aplikasyon planı, temel hatılı detay çizimleri, duvar

planı çizilmesi, kapı yerlerinin duvar planında gösterilmesi, pencere yerlerinin duvar planında

gösterilmesi, yatay hatıl ve düşey hatıl detay çizimlerinin duvar planına veya kalıp planına

eklenmesi, kalıp planı kesitlerinin çizilmesi döşeme donatısı çizimlerinin yapılması işlemleri

yapılabilmektedir.

1.1.11. Çizimler wmf dosyası olarak ihraç edilebilmekte yardımcı program vasıtası ile dxf,

dwg vb. formatlara dönüştürülebilmekte veya direkt AutoCAD içerisine yapıştırılmak sureti

ile editlenebilmektedir.

1.1.12. Proje çizimlerini düzenlemek, değiştirmek, çıktı almak için bütünleşik ve çok

fonksiyonlu çizim editörü,

1.1.13. Analiz sonrası hata kontrolleri: Kesiti yetersiz yapı elemanlarının, uzunluğu yetersiz

duvarların ekranda gösterilmesi

1.1.14. Güçlendirme hesap ve raporları

1.1.15. Güçlendirme kesit çizimleri

S a y f a 7

Bölüm 2 Programın Bilgisayara Kurulması

2.1 Esas Programın Kurulması

2.1.1 Verilen Yükleme CD sindeki StatiCAD-Yigma_Setup_v3.xxx.exe kurulum programını

çalıştırınız.

2.1.2 Çıkan formda ileri tuşuna basınız. Lisans sayfasında lisans sözleşmesini kabul

ediyorsanız “Lisans sözleşmesini tüm maddeleri ile kabul ediyorum” seçeneğini işaretleyerek

ileri tuşuna basınız

Dizin sayfasında programın kurulacağı “C:\Program Files\StatiCAD Yigma” yolunu

değiştirmeyiniz. Kuruluma başlatmak için başlat tuşuna basınız.

Kurulum otomatik olarak yapılıp StatiCAD-Yigma Başarı ile kuruldu… sayfası

göründüğünde program kurulumu tamamlanmıştır.

2.1.3 İleri ve sonrasında çıkış düğmelerine basarak kurulum programından çıkınız.

2.2 Yardımcı Programların Kurulması

StatiCAD-Yigma Programının bazı özelliklerini kullanabilmeniz için bir takım yardımcı

programlarla gelir. Yardımcı programlara yükleme CD si içerisinde yardımcı programlar

klasöründe bulabilirsiniz. Yardımcı programlar ve fonksiyonları aşağıda listelenmiştir.

Yardımcı programlar demo versiyon ekinde verilmemekte olup ayrıca http://www.staticad-

yigma.com internet sitemizden download edilebilir.

2.2.1 Pdf Creator Programı: Bu program StatiCAD-Yigma tarafından hazırlanmış rapor ve

çizim dosyalarının pdf formatında kaydedilmesini sağlar. Ayrıca tarafınızdan hazırlanmış

herhangi bir yazdırılabilir belgeyi PDF formatına dönüştürebilmenize olanak tanır. Şahsi

kullanımınız için çalıştığınız programın yazdır menüsünde yazıcı olarak PDF creator

işaretleyerek ve yazdır tuşuna basarak sanal yazdırma ile istediğiniz dökümanı PDF formatına

çevirebilirsiniz. Freeware (Ücretsiz Bir Programdır).

PDF Creator programını kurmak için C:\Program Files\StatiCAD Yigma\Yardımcı Programlar

Klasöründe PDFCreator-x_x_x_setup.exe kurulum programını çalıştırarak PDF Creator

programını kurunuz. Kurulum esnasında yazıcı ismini değiştirmeyiniz.

S a y f a 8

Program bilgisayarınızda zaten yüklü ise kurulum tamamlanmayabilir. Bu durumda dilerseniz

eski programı kaldırıp (Denetim Masası\Program Ekle Kaldır) yeni olan versiyonunu

kurabilirsiniz.

PDF Creator programının ücretsiz yeni versiyonunu www.staticad-yigma.com internet

sitemizden veya http://www.pdfforge.org/ internet sitesinden indirebilirsiniz.

2.2.2 Adobe Reader Programı: PDF formatında programca veya değişik yollardan

hazırlanmış belgeleri görüntülemenizi sağlar. Program zaten yüklü ise bu programı tekrar

kurmaktan vazgeçebilirsiniz.

Adobe Reader programını kurmak için C:\Program Files\StatiCAD Yigma\Yardımcı

Programlar Klasöründe AdbeRdrxxx_tr_TR.exe kurulum programını çalıştırarak kurulumu

yapınız.

Programın son sürümünü http://get.adobe.com/reader/ internet adresinden indirebilirsiniz.

2.3 Programın Çalıştırılması: Yükleme CD si ekinde verilen program kilidini

bilgisayarınıza takınız. Kilidin kurulumu otomatik olarak yapılacaktır. Kilit bilgisayara ilk

takıldığında otomatik kurulumu genellikle 60 sn den az kadar sürmektedir. Kilit bilgisayarca

tanındıktan sonra aygıt yüklemenin başarılı olduğu bildirilir. StatiCAD-Yigma programını

çalıştırabilirsiniz.

İyi günlerde, hayırlı işlerde, bol kazançlarla kullanın…

2.4 Programın Güncellenmesi: StatiCAD-Yigma_3_xxx_Guncelleme_Setup.exe kurulum

programını çalıştırınız. Çıkan formda ileri tuşuna basınız. Lisans sayfasında lisans

sözleşmesini kabul ediyorsanız “Lisans sözleşmesini tüm maddeleri ile kabul ediyorum”

seçeneğini işaretleyerek ileri tuşuna basınız

Dizin sayfasında programın kurulacağı “C:\Program Files\StatiCAD Yigma” yolunu

değiştirmeyiniz. Kuruluma başlatmak için başlat tuşuna basınız.

Kurulum otomatik olarak yapılıp StatiCAD-Yigma Başarı ile kuruldu… sayfası

göründüğünde program güncellemesi tamamlanmıştır.

Güncelleme upgrade veya downgrade amacıyla yapılabilir. Yani kurmuş olduğunuz

güncelleme ile ara versiyonları yükleseniz de yüklemeseniz de kurduğunuz versiyona

S a y f a 9

programınızı güncellemiş olacaksınız. Güncelleme ile alt versiyondan üst versiyona veya üst

versiyondan alt versiyona programınızı değiştirebilirsiniz.

S a y f a 10

Bölüm 3 Grafik Editörle Veri Girişi (Çiz)

3.1 Seçim Modu

Proje veri girişinde çiz menüsünde bina objelerinden yalnız bir tanesi aktiftir. Proje

objelerinde değişiklik yapmak için önce objelerin seçilmesi gerekli olabilir. Objeleri

seçebilmek ve çizim modundan çıkmak için seçim moduna geçilir.

Seçim moduna geçmek için ana formun çiz araç çubuğundan seçim modu düğmesi tıklanabilir

veya sağ tuş ile açılan menüden seçim modu seçeneği işaretlenebilir veya çiz menüsünden

seçim modu seçeneği tıklanabilir. Obje çizim modundayken (duvar, döşeme vb.) sağ tuş

tıklandığında program otomatik olarak aktif modu iptal ederek seçim moduna geçer.

Objeleri seçmek için seçim çerçevesi oluşturularak objeler seçilebileceği gibi objelerin

üzerine tıklanarak da seçilmesi veya seçilmiş ise seçilmişlik durumunun kaldırılması

sağlanabilir.

Seçim çerçevesi oluşturmak için çerçeve ilk noktası fare sol tuşu ile tıklanır, daha sonra

çerçeve ikinci noktası tıklanır. Seçilen objeler turuncu renkte gösterilir.

3.2- AKS ÇİZİMİ

StatiCAD Yigma Programında çizim yapabilmek için önce ve mutlaka akslar çizilmelidir. Akslar

projenin net ve mutlak ölçülerle yapılabilmesini sağlayan çizim yardımcılarıdır. Statik hesaplar akslara

dayanılarak yapıldığından aynı kattaki duvar, kiriş hatıl ve döşemelerde farklı akslara bağlı elemanlar

arasındaki statik bağlantılar göz önüne alınamaz. Ancak katlar arası yük aktarımı yapılabilmesi için

objelerin aynı koordinatlardaki veya aynı isimdeki aksları paylaşması şart değildir. Aks Çizimi için

tuşuna basılarak aks çizimi araç çubuğu ekrana getirilir.

S a y f a 11

Şekil:Aks Çizimi Araç Çubuğu

Ana formda aks çiz düğmesine basıldığında aks çizimi araç çubuğu karşımıza çıkar. Bu araç

çubuğundaki düğmeler ve işlevleri aşağıda listelenmiştir.

Yatay Aks Çizimi

Dikey Aks Çizimi

Eğik Aks Çizimi

En son çizilen akstan itibaren mesafe alınarak aks çizimi

İşaretlenecek akstan itibaren mesafe alınarak aks çizimi

Yeni çizilecek aksın mesafesi

İşaretlenen seçeneklere göre aks çiz

Eğer proje üzerinde daha önce belirtilen yönde hiç aks çizilmemişse, aks mesafesi 0 (veya

farklı bir sayı) alınarak ve tuşu seçili durumda olduğu halde tuşuna basılarak ilk yatay veya

dikey aks çizdirilebilir.

Aks çizmek için önce aksın yatay mı dikey mi çizileceği veya tuşlarından birine

basılarak belirtilmelidir.

veya tuşlarından biri seçilerek aksın en son çizilen akstan alınacak mesafeye göre mi

işaretlenecek akstan alınacak mesafeye göre mi çizileceği belirtilmelidir.

Eğer tuşu seçiliyse veya tuşlarının seçilmişlik durumuna uygun olarak referans

aks farenin sol tuşu ile seçilmelidir.

S a y f a 12

kutucuğuna aksın öteleme mesafesi cm olarak girilir ve düğmesi

tıklanarak aks çizimi yaptırılır.

Bu işlemler her çizilecek aks için tekrar edilir.

Çizilmiş olan aksı silmek için aks üzerinde sol tıklayarak aksı veya aksları seçin daha sonra

aks üzerinde veya başka bir obje üzerinde sağ tıklayarak açılır menüden sil seçeneğine tıklayınız. Veya

ana ekranda düğmesine tıklayınız. Veya düzen menüsünden sil seçeneğini seçiniz.

Çizilmiş aksı kaydırmak için aks üzerinde sağ tıklayarak özellik değiştir seçeneğini tıklayın

çıkan pencerede öteleme mesafesi veya global koordinat girerek aksı kaydırın.

Şekil:Yatay ve dikey aks kaydırmak için diyalog pencereleri

Eğik aks çizebilmek için dik çizim modu (ortho ) seçeneği işaretsiz olmalıdır.

Eğik Aks Çizebilmek için düğmesi seçili hale getirilir ve daha evvel çizilmiş aksların kesişim

noktaları referans alınarak eğik aksın ilk ve ikinci noktası ana ekranda işaretlenir ve eğik aks çizilmiş

olur.

Yanlış çizilen eğik aksı silmek için eğik aksın üzerinde başka bir obje olmayan kısmında fare ile sol

tıklanarak seçilir sonrasında sağ tuş menüsünden veya edit/değiştir menüsünden sil komutu tıklanır.

S a y f a 13

3.3- DUVAR ÇİZİMİ

Duvar Çizimi için ana ekrandaki tuşuna basılarak duvar bilgi giriş formu ekrana getirilir.

Duvar Özellikleri Penceresinde Bilgi Girişi üç sekmeden yapılmaktadır.

3.3.1 Genel Ayarlar Sekmesi

Bilgi girişinde duvar adı kısmına bilgi girilmesine gerek yoktur. Program duvar çizilirken isimleri

otomatik vermektedir.

Çizilecek duvarları kalınlığı cm cinsinden girilir.

Duvar Üstü Hatıl Yüksekliği girilir. Duvar Üstü Hatıl Duvar genişliğinde ve burada belirtilen

yükseklik kadar alınır. Duvar üstü hatıl duvar çizildiğinde otomatik olarak çizilir. Duvar üstüne ayrıca

hatıl tanımlanmamalıdır. Duvar üzerinde ayrıca kiriş hatıl tanımlanması halinde analizde döşemeden

gelen yükü hem duvar hem de kiriş hatıl alacağından ve kiriş hatıl yükü uç noktalarındaki yapı

elemanlarına vereceğinden iki kere yük aktarımı yapılmış olur. Böyle bir hataya mahal vermemek için

duvar tanımlanan yerde üzerine kiriş hatıl tanımlanmamalıdır. Duvar üstü hatıllar duvarla birlikte

otomatik olarak zaten çizilmektedir.

S a y f a 14

Duvar Üst Kotu Değeri duvar üstü hatıl üst tepe noktasının kat üst koordinatı noktasından mesafesidir.

Duvar Alt Kotu İse duvar tabanının genel kat ayarlarında tanımlanan kat tabanından itibaren

mesafedir. Duvar Alt kotu kademeli yapılar haricinde sıfır değeri korunmalıdır.Mesafe işaretleri yukarı

(+) pozitif aşağı yön (-) negatiftir. Kat koordinatları ve kat tanımlamaları kat genel ayarlarından

yapılmaktadır. Yani normal şartlarda kat yüksekliğine eşit duvar çizmek istendiğinde Duvar Üst Kotu

ve Duvar Alt Kotu Değerleri sıfır ‘0’ olarak kalmalıdır.

Örneğin duvar üst kotu katın üst kotundan 1m aşağıda olan duvar için duvar üst kotu değeri -100

girilmelidir. Değer girişi sonunda duvar üstü hatıl üst kotu kat seviyesinden 100 cm aşağıda olacaktır.

3.3.2 Statik/Malzeme Sekmesi

E1-E7 Tanımlı duvarlarından bir tanesi seçilmesi halinde duvar birim hacim ağırlığı, duvar basınç

emniyet gerilmesi, duvar çatlama emniyet gerilmesi değerleri deprem yönetmeliği tablolarından

seçilerek ilgili kutulara yazılmaktadır. E1-E7 tanımlı malzemeler kullanılması durumunda söz konusu

değerlerin değiştirilmesine gerek olmadığı düşüncesi ile yeşil renge boyanır.

Programda otomatik olarak seçilen Duvarlarda Basınç Emniyet Gerilmesi (fem) değeri için 2007

Deprem Yönetmeliği tablo 5.3 kullanılır. Kullanıcı tarafından istenirse 2007 Deprem yönetmeliği

Duvarlarda Basınç Emniyet Gerilmesi başlıklı Madde 5.3.2. kapsamındaki diğer yöntemler veya

S a y f a 15

farklı yöntem ve deneyler sonucu bulunan değerler de ilgili kutucuklara yazılarak modelleme

yapılabilir.

Güçlendirme Projelerinde fem ve to kutucuklarına duvarların mevcut malzeme dayanımları

girilecektir. Mevcut malzeme dayanımları mevcut binada deneysel olarak elde edilmiş Duvar Basınç

dayanım gerilmesi (narinlik azaltması yapılmamış), ve Duvar çatlama dayanım gerilmesidir. Duvar

çatlama dayanım gerilmesi duvarın düşey yük olmaksızın deneysel olarak tespit edilen kayma

dayanım gerilmesidir.

Duvarlarda dayanım deneylerinin yapılması gerekliliği konusunda Mevcut Bina İnceleme ve

güçlendirme ile ilgili konulara bakınız.

Duvarların birim hacim ağırlıkları sıva ağırlığı da kullanıcı tarafından hesaplanarak kg/m3 olarak

programa girilebilir veya E1-E7 malzemeler için programda yazılı değerler kullanılabilir.

3.3.3 Analiz Seçenekleri

Güçlendirme projelerinde düçlendirilmiş duvarın kompozit kesit göreli rijitliklerini dikkate almak

veya daha farklı göreli duvar rijitliği değerlerini kullanmak gibi nedenlerle Duvarların k rijitlik çarpanı

için özel değer tanımlanabilir.

S a y f a 16

K çarpanının programca seçilmesi seçeneği işaretlenirse duvar ucunda düşey hatıl veya duvara dik

yönde bir duvar varsa k değeri 1.2 aksi durumlarda 1.0 seçilir.

3.4- DÖŞEME ÇİZİMİ

Önemli Not: Yük aktarımı yapılabilmesi için döşeme kenarı yük aktarılacak elemanın

ortasından (statik aksı) mesnetlenmelidir.

StatiCAD-Yigma programında döşemeler üzerlerindeki yükün ve zati ağırlıkların duvarlara

aktarımı için kullanılırlar. Döşeme hesap aksları ise betonarme döşemelerin donatı hesaplarının

yapılmasını sağlarlar. Döşeme olan bir bölgede döşeme hesap aksının olmaması ilgili kısım için

betonarme döşeme hesap ve çizimlerinin yapılmaması manasına gelir. Benzer şekilde döşeme hesap

aksı olan fakat döşeme olmayan bir bölgede döşeme hesap aksından duvarlara yük aktarımı olmaz ve

döşeme hesap aksı kütleleri deprem hesaplarında kullanılmaz. Dikdörtgen döşeme veya dörtgen

döşeme komutu ile döşeme oluşturulduğunda döşeme hesap aksları da aynı koordinatlarda aynı

özelliklerle otomatik oluşturulur. L,T,Z,H gibi özel şekilli döşemelerde döşeme donatılarının düzgün

çizilebilmesi için döşeme hesap akslarının koordinatlarının değiştirilmesi gerekebilir. Bu gibi

durumlarda döşeme hesap aksları gibi komutlarla yeniden düzenlenebilir. Özel durumlar

haricinde döşeme hesap aksları otomatik oluşturulduğundan başkaca bir işlem yapmaya gerek yoktur.

Tanımları gereği döşemelere ve döşeme hesap akslarına farklı G ve Q yükleri, farklı kotlar

farklı döşeme yükseklikleri, farklı mesnetleme koşulları uygulanabilmektedir. Dolayısı ile çizilmiş

döşemelerin G,Q,H,Kot değerleri değiştirilirken beraberinde (özel bir durum yoksa) döşeme hesap

aksı özellikleri de değiştirilmelidir.

Döşeme Çizimi için ana ekrandaki tuşuna basılarak döşeme bilgi giriş formu ekrana getirilir.

tuşu basılı durumdayken (döşeme araç çubuğu gösterimdeyken) döşeme çizim modu aktiftir

S a y f a 17

Döşeme çizimi araç çubuğunda kutucuğuna döşemenin zati betonarme ağırlığı hariç

kaplama yükleri toplamı (Tavan sıvası+kaplama altı tesfiye betonu+ kaplama ağırlığı+... vb.)girilir.

Giriş birimi kg/m2 dir.

Döşeme çizimi araç çubuğunda kutucuğuna döşeme ve döşeme hesap aksı üzerindeki

hareketli yük değeri girilir.

döşeme ve döşeme hesap aksı betonarme yüksekliğidir. Gerekmesi halinde değiştirilir.

döşeme üstünün genel kat ayarlarında tanımlanan kat üst noktasından itibaren

yüksekliğidir. Pozitif( +) değerler yukarı, negatif değerler ( -) aşağı yönü işaret ederler. Örneğin kat

tavanından 25 cm düşük döşeme için Kot değeri -25 olarak girilmelidir.

Döşeme çizimi araç çubuğunda tuşu basılıyken program dikdörtgen döşeme çizim modundadır.

Fare ile döşeme sol üst noktası ve döşeme sağ alt noktası ana ekranda fare sol tuşu ile seçildiğinde

program döşemeyi ve döşeme hesap akslarını çizer.

Döşeme çizimi araç çubuğunda tuşu basılıyken program dörtgen döşeme çizim modundadır.

Dikdörtgen veya dikdörtgen olmayan döşeme çizilebilir. Döşemeyi tanımlamak için dört köşe

noktasının ana ekranda düğüm noktaları baz alınarak tıklanması gerekir. Fare ile döşeme sol üst

noktası, döşeme sağ alt noktası, sol alt noktası, sağ üst noktası ana ekranda fare sol tuşu ile

tıklandığında program dörtgen döşemeyi ve döşeme hesap akslarını çizer.

Döşeme ve döşeme hesap aksı çizilirken tıklamaların farklı sıra ile yapılması durumunda program

tıklanma sıralamasını düzenler.

S a y f a 18

Döşeme çizildiğinde program bütün döşemeler dört kenarından mesnetliymiş gibi yük aktarım

alanlarını (döşeme köşelerinden çizilen açıortaylarla) gösterir. Yük aktarım alanları 1-2-3 kenarından

mesnetli döşemeler için analiz sonucunda doğru bir şekilde gösterilmeye çalışılır.

Döşeme açıortay kesim noktaları (mavi iç çizgiler) döşeme dışında oluşmuşsa döşemenin silinip tekrar

çizilmesi uygun olur. Analiz sonucunda program hatalı yük aktarımı yapan döşeme varsa bulup

ekranda seçili olarak gösterir ve döşemenin hatalı olduğunu belirtir. Bu durumda hatalı döşemenin

silinip tekrar çizilmesi ve yeniden analiz yapılması uygundur.

StatiCAD Yigma döşemeden kiriş hatıllara ve duvarlara yük aktarımı yaparken üçgen ve yamuk

alanlara göre yük aktarımını doğrusallaştırmakta ve bağlantılı elemanlara yük aktarımı yapılmaktadır.

Yük aktarımı yapılabilmesi için döşeme kenarı yük aktarılacak elemanın ortasından (statik

aksı) mesnetlenmelidir.

Döşeme kenarının tamamında taşıyıcı eleman olmaması halinde (duvar, kiriş hatıl, başka döşeme) yük

aktarımında sıkıntı yoktur. Ancak döşeme betonarme hesabı dört tarafından mesnetli döşemeler ile tek

tarafından mesnetli (konsol) döşemelerde yapılabilmektedir. İki ve Üç tarafından mesnetli döşemeler

için emniyetli yönde kalınması için çaba harcanmıştır.

Döşeme kenarının bir kısmında taşıyıcı herhangi bir eleman olmaması durumunda (duvar , kiriş hatıl),

kenarlarında yük aktaran eleman olmayan kısımlar (kiriş hatıl veya duvar) olmaması halinde söz

konusu kısımlarda yük aktarımı yapılamamaktadır.Planda L,T,+,H ve benzeri biçimde olan döşemeler

için hesapta bir miktar farklılık olduğundan daha hassas hesap yapmak isteyen kullanıcı döşeme

kenarlarına sürekliliği sağlamak için kiriş hatıllar yerleştirebilir.

Döşeme statik betonarme hesapları TS.500 de verilen basit yönteme göre yapılmaktadır. Yöntemin

hangi durumlarda kullanılabileceğini kullanıcı araştırmalı yöntemin kullanılamayacağı durumlarda

döşeme hesaplarını uygun yöntemlerle ayrıca yapmalıdır.

Dikdörtgen döşeme veya dörtgen döşeme komutu ile döşeme oluşturulduğunda

döşeme hesap aksları da aynı koordinatlarda aynı özelliklerle otomatik oluşturulur. L,T,Z,H gibi özel

şekilli döşemelerde döşeme donatılarının düzgün çizilebilmesi için döşeme hesap akslarının

koordinatlarının değiştirilmesi gerekebilir. Bu gibi durumlarda döşeme hesap aksları gibi

komutlarla yeniden düzenlenebilir. Özel durumlar haricinde döşeme hesap aksları otomatik

oluşturulduğundan başkaca bir işlem yapmaya gerek yoktur.

Döşeme araç çubuğunda sil komutu aktifken döşeme hesap aksı üzerine tıklanarak döşeme

hesap aksı silinebilir.

S a y f a 19

Döşeme araç çubuğunda edit komutu aktifken döşeme hesap aksı üzerine tıklandığında

döşeme hesap aksı silinir sonrasında aynı özellikte yeni döşeme hesap aksı oluşturmak için döşeme

hesap aksı sol üst, sağ alt, sol alt, sağ üst noktaları tıklanır.

Döşeme araç çubuğunda komutu aktifken yeni döşeme hesap aksı oluşturmak için

döşeme hesap aksı sol üst, sağ alt, sol alt, sağ üst noktaları tıklanır. Böylece yeni bir döşeme hesap aksı

oluşturulur.

Not: ve komutları döşeme ve döşeme hesap akslarını aynı anda oluştururken

komutu sadece döşeme hesap aksı oluşturur. Yük aktarımında ve deprem hesaplarında kullanılan

döşemeyi tekrar oluşturmaz. Özel durumlar haricinde ve komutları yeterli olabilecektir.

Programda döşeme üzerinde duvar tanımlanması halinde üst kat duvarlarından alt kat döşemelerine

yük aktarımı yapılmamaktadır. Dolayısı ile döşeme üzeri duvar tanımlama mecburiyeti olduğunda

duvar altında (alt kat tavanında) kiriş hatıl çizilmesi uygun olacaktır. Kiriş hatıllar mevcut durumda

yoksa kiriş hatıl yüksekliği döşeme kalınlığına eşit alınabilir.

Düğmesi döşeme araç çubuğundaki ayarların başka bir form üzerinde yapılabildiği bir

pencere açmaktadır. Yeni çizilecek döşeme ve döşeme hesap akslarında bu özelliğin kullanılması

gereksizdir. Döşeme veya döşeme hesap akslarının özellikleri değiştirileceğinde özellik değişimleri bu

form üzerinde yapılmaktadır.

S a y f a 20

Bilgi girişinde döşeme adı kısmına bilgi girilmesine gerek yoktur. Program döşeme çizilirken isimleri

otomatik vermektedir.

H Çizilecek döşeme kalınlığı cm cinsinden girilir.

Döşeme kaplaması birim alan ağırlığı girilirken döşeme betonarmesi zati ağırlığı girilmemelidir.

Program döşeme kalınlığına göre döşemenin zati ağırlığını otomatik hesaplamaktadır. Döşeme

betonarmesi üzerinde ve altındaki kaplama malzemelerinin ağırlığı hesaplanarak kg/m2 cinsinden

ağırlıklar (sıva, şap, asma tavan, seramik, ahşap vs) girilmelidir.

Döşeme harketli yükü TS.498 esasları uyarınca kullanıcı tarafından seçilmelidir.

Döşeme bilgi giriş formu doldurulduktan sonra tamam tuşuna basılarak pencere kapatılır. Daha önce

çizilen aks kesişimlerinden geçecek şekilde döşemelerin ilk noktası ve ikinci noktası işaretlenerek

istenilen sayıda döşeme çizilir.

Programın döşeme çizim modunda kalabilmesi için döşeme çizilirken döşeme çizimi araç çubuğunun

kapatılmaması gerekir.

S a y f a 21

3.5- KİRİŞ HATIL ÇİZİMİ

Kiriş hatıl Çizimi için ana ekrandaki tuşuna basılarak Kiriş hatıl bilgi giriş formu ekrana getirilir.

Bilgi girişinde hatıl adı kısmına bilgi girilmesine gerek yoktur. Program hatıl çizilirken isimleri

otomatik vermektedir.

Çizilecek hatıl kalınlığı cm cinsinden girilir. Hatıl genişliğinin duvar genişliğine eşit alınması tavsiye

edilir.

Hatıl yüksekliği değeri girilir. Hatıl yüksekliği kısa açıklıklarda duvar üstü hatıl yüksekliğine eşit

alınması, uzun açıklıklarda ise sehim şartını sağlayacak şekilde alınması tavsiye edilir.

Program duvar üstü hatılların varlığını duvar çiziminde dikkate almaktadır. Bunun yanında kapı ve

pencere üstü kiriş hatılları ise otomatik olarak gerçekleştirmektedir. Kapı veya pencere üstü kiriş

hatıllar kapı veya pencere silindiğinde silinir. Kapı veya pencere kaydırıldığında kaydırılır.

Kullanıcının kapı veya pencere çiziminden sonra aynı bölgeye tekrar kiriş hatıl çizmemesi gerekir.

Kiriş hatıllar genellikle kısa açıklıklarda kullanıldığından statik betonarme hesapları program

tarafından yapılmamaktadır. Açıklığı fazla olan hatılların kullanılması tavsiye edilmemesine rağmen

kullanılması halinde statik ve betonarme hesap ve çizimleri programdan bağımsız olarak ayrıca

yapılmalıdır. Program kiriş hatıl donatılarını deprem yönetmeliğinde verilen kurallara bağlı olacak

şekilde konstrüktif olarak çizer.

Programda döşeme üzerinde duvar tanımlanması halinde üst kat duvarlarından alt kat döşemelerine

yük aktarımı yapılmamaktadır. Dolayısı ile döşeme üzeri duvar tanımlama mecburiyeti olduğunda

duvar altında (alt kat tavanında) kiriş hatıl çizilmesi uygun olacaktır. Kiriş hatıllar mevcut durumda

yoksa kiriş hatıl yüksekliği döşeme kalınlığına eşit alınabilir.

S a y f a 22

Hatıllar düşey yüklerin duvarlara düzgün bir şekilde aktarılmasını sağlayan ve döşemelerin hesap

varsayımlarına göre davranmasını sağlayan (duvar üstlerinde ekstra rijitlik oluşturarak döşeme

sehimini azaltan) yapı elemanları olduğundan yığma binalarda kullanılmaktadır.

3.6- DÜŞEY HATIL ÇİZİMİ

Düşey hatıl Çizimi için ana ekrandaki tuşuna basılarak Düşey hatıl çizimi araç çubuğu ekrana

getirilir.

tuşu basılıyken ve Düşey hatıl çizimi araç çubuğu aktifken düşey hatıl çizimi yapılabilir.

Düşey hatıllar ana ekran üzerinde iki defa tıklama yapılarak çizilir. İlk tıklama düşey hatılın çizileceği

referans noktasını belirtir. İkinci nokta ise düşey hatılın çizim yönünü belirtir.

kutusuna girilecek değer ilk tıklanan noktadan itibaren ikinci tıklanan nokta doğrultusunda

mesafedir.

seçeneklerinden soldaki seçili olması durumunda ilk tıklanan mesafe kutusundaki

değerle düşey hatıl sola hizalı çizilir.

S a y f a 23

Bilgi girişinde Düşey hatıl adı kısmına bilgi girilmesine gerek yoktur. Program Düşey hatıl çizilirken

isimleri otomatik vermektedir.

Çizilecek Düşey hatıl kalınlığı cm cinsinden girilir. Hatıl genişliğinin duvar genişliğine eşit alınması

tavsiye edilir.

Düşey Hatıl boyu değeri girilir.

Düğüm noktasından mesafe düşey hatılın ana ekranda tıklanan noktadan itibaren kaç cm ileride

çizileceğini belirler.

Dışmerkezlik değerinin sıfır olarak bırakılması tavsiye edilir.

Düşey hatıl çizilmesi için ekranda iki kez fare sol tuşu ile tıklama yapılması gerekir. İlk tıklanan

noktada düşey hatılın düğüm noktası işaretlenir. İkinci tıklanan nokta yatayda ilk tıklanan noktayla

aynı hizadaysa (veya aynı hizaya yakınsa) düşey hatıl yatay (x-x ekseni doğrultusunda) olarak çizilir.

İkinci tıklanan nokta düşeyde ilk tıklanan noktayla aynı hizadaysa (veya aynı hizaya yakınsa) düşey

hatıl düşey (y-y ekseni doğrultusunda) olarak çizilir.

S a y f a 24

3.7-KAPI ÇİZİMİ

Kapı Çizimi için ana ekrandaki basılarak Kapı çizimi araç çubuğu ekrana getirilir.

tuşu basılıyken ve Kapı çizimi araç çubuğu aktifken Kapı çizimi yapılabilir.

kutusuna girilecek değer ilk tıklanan noktadan itibaren ikinci tıklanan nokta doğrultusunda

mesafedir.

seçeneklerinden seçili olması durumunda ilk tıklanan mesafe kutusundaki

değerle kapı sola hizalı çizilir. seçili olması durumunda ilk tıklanan mesafe kutusundaki değerle

kapı ortadan hizalı çizilir. seçili olması durumunda ilk tıklanan mesafe kutusundaki değerle kapı

sağdan hizalı çizilir.

düğme seçili durumdaysa kapı çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın sağındaysa

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile kapının sol kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak kapı çizer.

düğme seçili durumdaysa kapı çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın solundaysa

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile kapının sağ kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak kapı çizer.

düğme seçili durumdaysa kapı çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın üstündeyse

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile kapının alt kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak kapı çizer.

düğme seçili durumdaysa kapı çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın saltındaysa

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile kapının üst kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak kapı çizer.

S a y f a 25

Pratiklik açısından düğmenin seçili durumda olması tavsiye edilir.

kutucuğuna kapı genişliği kutucuğuna kapı yüksekliği girilir.

Kapılar ana ekran üzerinde iki defa tıklama yapılarak çizilir. İlk tıklama Kapının çizileceği referans

noktasını belirtir. İkinci nokta ise kapının çizim yönünü belirtir. İlk tıklamanın aks kesişim noktasında

ikkinci tıklamanın ise aks üzerinde ötelenecek mesafe doğrultusunda yapılması aks üzerindeki duvarın

bölünmesi ve kapının duvarla bütünleşmesi açısından uygun olur. Kapı duvarın üzerine doğru bir

şekilde çizilebilmişse program duvarı otomatik olarak iki parçaya bölecek ve kapı üzerinde otomatik

olarak kiriş hatıl oluşturacaktır.

Şekil:Plan görünüşünde doğru kapı çizimi 3B görünüşde doğru kapı çizimi

Şekil:Plan görünüşünde yanlış kapı çizimi 3B görünüşde yanlış kapı çizimi

S a y f a 26

düğmesi kapı araç çubuğunda gösterilmeyen ek kapı özelliklerini değiştirebilmenizi sağlar.

Yapılabilecek ek ayarlar için kullanılır. düğmesine basınca kapı özellikleri bilgi giriş formu

gösterilir.

Kapı Bilgi giriş formunda kapı araç çubuğunda girilebilen bilgilere ek olarak kapı birim alan ağırlığı

değeri değiştirilebilmektedir.

3.8-PENCERE ÇİZİMİ

Pencere Çizimi için ana ekrandaki basılarak Pencere çizimi araç çubuğu ekrana getirilir.

tuşu basılıyken ve Pencere çizimi araç çubuğu aktifken Pencere çizimi yapılabilir.

kutusuna girilecek değer ilk tıklanan noktadan itibaren ikinci tıklanan nokta doğrultusunda

mesafedir.

seçeneklerinden seçili olması durumunda ilk tıklanan mesafe kutusundaki

değerle pencere sola hizalı çizilir. seçili olması durumunda ilk tıklanan mesafe kutusundaki

S a y f a 27

değerle pencere ortadan hizalı çizilir. seçili olması durumunda ilk tıklanan mesafe kutusundaki

değerle pencere sağdan hizalı çizilir.

düğme seçili durumdaysa pencere çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın sağındaysa

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile pencerenin sol kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak pencere çizer.

düğme seçili durumdaysa pencere çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın solundaysa

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile pencerenin sağ kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak pencere çizer.

düğme seçili durumdaysa pencere çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın üstündeyse

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile pencerenin alt kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak pencere çizer.

düğme seçili durumdaysa pencere çizimi için tıklanan ikinci nokta birinci noktanın saltındaysa

program düğüm noktası mesafesi olarak, tıklanan nokta ile pencerenin üst kenarı arasındaki mesafeyi

kullanarak pencere çizer.

Pratiklik açısından düğmenin seçili durumda olması tavsiye edilir.

kutucuğuna pencere genişliği kutucuğuna pencere yüksekliği girilir.

Pencereler ana ekran üzerinde iki defa tıklama yapılarak çizilir. İlk tıklama pencerenin çizileceği

referans noktasını belirtir. İkinci nokta ise pencerenin çizim yönünü belirtir. İlk tıklamanın aks

kesişim noktasında ikinci tıklamanın ise aks üzerinde ötelenecek mesafe doğrultusunda yapılması aks

üzerindeki duvarın bölünmesi ve pencerenin duvarla bütünleşmesi açısından uygun olur. Pencere

duvarın üzerine doğru bir şekilde çizilebilmişse program duvarı otomatik olarak iki parçaya bölecek

ve Pencere üzerinde otomatik olarak kiriş hatıl oluşturacaktır.

S a y f a 28

Şekil:Plan görünüşünde doğru pencere çizimi 3B görünüşde doğru pencere çizimi

Şekil:Plan görünüşünde yanlış pencere çizimi 3B görünüşde yanlış pencere çizimi

düğmesi pencere araç çubuğunda gösterilmeyen ek pencere özelliklerini değiştirebilmenizi

sağlar. Yapılabilecek ek ayarlar için kullanılır. düğmesine basınca pencere özellikleri bilgi giriş

formu gösterilir.

S a y f a 29

Pencere Özellikleri Bilgi giriş formunda pencere araç çubuğunda girilebilen bilgilere ek olarak

pencere birim alan ağırlığı ve pencere parapet yüksekliği değeri değiştirilebilmektedir. Pencere parapet

yüksekliği, döşeme üstü ile pencere altı arasında kalan duvar parçasının yüksekliğine (pencere altının

döşeme üstünden yüksekliğine) eşittir.

3.9- TEMEL ÇİZİMİ

Önemli: 1- Duvar altında temel algılanabilmesi için temeller duvarların orta noktasından geçen

statik akstan tanımlanmalıdır (İstenirse kaçıklık verilebilir).

2-Duvar altında temel algılanabilmesi için temeller duvarları içine alacak şekilde tek

parça çizilmelidir.

3- Bir akstaki tüm duvarların altına tek temel yaparak modelleme 2. Maddedeki işlemin

yapılması açısından daha uygundur

Temellerin temel katında çizilmesi gerekmektedir. Temel katına proje akslarını kopyalamak

için bina alt katından temel katına kopyalama yaptığınızda akslar temel katına kopyalanmış olur. Bu

işlem için aktif kat bina alt katı iken kat kopyala düğmesine basarak çıkan pencerede temel katını

seçiniz. Sonrasında aktif katı temel katı yaptığınızda, kopyalandığını gördüğünüz alt kat aksları ve

çizilmiş duvar izdüşümleri temel çizimini kolaylaştıracaktır.

Temel Çizimi için aktif kat temel katı yapıldıktan sonra ana ekrandaki tuşuna basılarak Temel

bilgi giriş formu ekrana getirilir.

S a y f a 30

Bilgi girişinde Temel adı kısmına bilgi girilmesine gerek yoktur. Program Temel çizilirken isimleri

otomatik vermektedir.

Çizilecek Temel genişliği ve temel yüksekliği cm cinsinden girilir.

Sol delta ve sağ delta değerleri temel uçlarında aks düğüm noktasından kaç cm ileriye kadar temellerin

uzatılacağını belirler.Bu değer için temele diğer yönde saplanan temelin genişliğinin yarısı

kullanılabilir.

Dışmerkezlik (kaçıklık) temel orta ekseninden geçen sanal aksın program aksına olan mesafesidir.

Temel üst kotu değeri kademeli yapılarda ve yarım bodrumlu yapılarda temel üst kotu=duvar alt kotu

olacak şekilde verilebilir. Temel üst kotu değeri statik hesap işleyiş şeklini değiştirmemektedir. Diğer

bir ifade ile kademeli veya yarım bodrumlu yapıda temel alt kotu değeri değiştirilmese dahi program

yük aktarımını yapabilmektedir.

Temel parametreleri girildikten sonra tamam tuşu ile çıkılır ve ana ekranda temelin ilk ve ikinci

noktaları düğüm noktalarından işaretlenerek temel çizimi yapılır.

3.10-GÜÇLENDİRME MANTOSU (PÜSKÜRTME BETON) ÇİZİMİ

Önemli: Güçlendirme mantosu duvar ortasından geçen statik akstan modellenmelidir

Programda kullanılan güçlendirme mantosu terimi püskürtme beton veya tamir harcıyla

uygulanan duvar üzerine çelik hasır yerleştirilen ve duvara ankrajı yapılan betonarme tabakası

oluşturarak güçlendirmeyi tanımlar.

Güçlendirme mantosu çizebilmek için ana ekrandaki tuşuna basılarak Duvar

Güçlendirme Mantosu Özellikleri bilgi giriş formu ekrana getirilir.

S a y f a 31

Gelen formda manto adı programca otomatik verildiğinden değiştirilmesi gerekmemektedir.

Mantolanacak duvar kalınlığı değeri cm olarak girilir. Duvar ve manto dışmerkezliği değeri sıfır olarak

korunur. Manto sol/alt çıkma boyu tıklanan noktadan itibaren sola veya alta doğru kaç cm

uzatılacağını, Manto sağ/üst çıkma boyu tıklanan noktadan itibaren sağa veya üste doğru kaç cm

uzatılacağını belirler. Beton manto kalınlığı değeri girilir.Eğer kademeli yapı değilse veya duvarlarda

alt kot-üst kot değerleri sıfırsa beton mantosunun da alt ve üst kotları sıfır olarak bırakılmalıdır.

Eğer duvarın üst veya sol yüzü kaplanacaksa radyo düğmesi, sağ veya alt

yüzü kaplanacaksa radyo düğmesi seçili duruma getirilir.

Duvarların boydan boya mantolanması halinde program 2007 deprem yönetmeliği 7.F.4

formülüne göre manto için gerekli donatıyı hesaplayabilmektedir. Özel değer kullanılmak istenmesi

halinde seçenekleri verilen çelik hasırlardan biri kullanılabilir.

S a y f a 32

Tamam düğmesi ile çıkıldıktan sonra mantolanacak duvar aksında ilk ve ikinci nokta

tıklanarak manto çizilir.

S a y f a 33

Bölüm 4 Dosya Menüsü

Yeni: :Üzerinde çalışılan projeyi silerek yeni bir proje açar. Program ilk açılışında bu

komutun kullanılması gerekli değildir. Komut üst araç çubuğunda simgesi ile de temsil

edilir.

Aç: Kayıtlı bir projenin açılmasını sağlar. Programca kaydedilen projelerin data dosyası

uzantısı syp dir. Aç komutu ile standart dosya aç penceresi gelir ve bilgisayarın herhangi

klasöründe kayıt edilmiş projeler açılabilir. Komut üst araç çubuğunda simgesi ile de

temsil edilir.

Kaydet: Çalışılmakta olan projenin kaydedilmesini sağlar. Programca kaydedilen projelerin

data dosyası uzantısı syp dir. Kaydet komutu ile standart dosya kaydet penceresi gelir ve

bilgisayarın herhangi klasörüne proje kaydedilebilir. Komut üst araç çubuğunda simgesi

ile de temsil edilir.

Farklı Kaydet: Projenin kopyasını yeni isimle kaydeder.

Son Projeyi Kurtar: Herhangi bir şekilde kaydedilemeden çıkılan projeler bu yöntemle geri

yüklenebilir. Son proje bu yöntemle yüklendiğinde önceki oturumda yapılan işlemlerin tümü

için undo ve redo özellikleri aktif olmaktadır. Son çalışılan proje bu yöntemle yüklendiğinde

farklı kaydet ile kaydedilmelidir.

Çıkış: Programı kapatarak çıkılmasını sağlar. Ekran sağ üstündeki kapatma düğmesi de

kullanılabilir.

S a y f a 34

Bölüm 5 Düzen Menüsü

Undo (Geri al) :Programın son oturumunda yapılan işlemlerin tümünü adım adım geri alma

işlevini görür. İstenilen sayıda undo yapılabilir. Eğer önceki oturumda yapılan işlemlerden de

geri alınmak istenen varsa program ilk açılışında son projeyi kurtar seçeneği ile önceki

oturumdaki proje yüklenir ve undo işlemi yapılabilir. Komut üst araç çubuğunda simgesi

ile de temsil edilir.

Redo(İleri Al) :Undo yapılmış tüm işlemler redo tuşu ile tekrar ileri alınabilir. Komut üst araç

çubuğunda simgesi ile de temsil edilir.

Kat Kopyala:Bulunan kattaki objeleri seçilen diğer katlara kopyalar. Kat kopyalama işlemi

yapılmadan önce Ayarlar/Genel Kat Ayarları komutu ile veya üst araç çubuğunda

düğmesine tıklayarak gelen pencerede projeye gerektiği kadar kat ilavesi yapılmalıdır.

Kat kopyala komutu ile gelen pencerede kopyalama yapılmak istenen katlar seçilir ve

kopyalanması istenen yapı elemanları seçilir. Temel katı da kopyalanacak katlar arasında

seçili ise program temel katına sadece aktif katın akslarını kopyalar.

S a y f a 35

Kat kopyala komutu üst araç çubuğunda simgesi ile de temsil edilir.

Sil: Çizilmiş objelerden istenilenleri silmek için önce ilgili objeler seçili hale getirilir ve sil

komutuna tıklanır. Komut sağ araç çubuğunda simgesi ile de temsil edilir. Aktif katta

seçili obje yoksa düğme aktif değildir.

Seçim Moduna Geç: Proje veri girişinde çiz menüsünde bina objelerinden yalnız bir tanesi

aktiftir. Proje objelerinde değişiklik yapmak için önce objelerin seçilmesi gerekli olabilir.

Objeleri seçebilmek ve çizim modundan çıkmak için seçim moduna geçilir.

Seçim moduna geçmek için ana formun çiz araç çubuğundan seçim modu düğmesi tıklanabilir

veya sağ tuş ile açılan menüden seçim modu seçeneği işaretlenebilir veya çiz menüsünden

seçim modu seçeneği tıklanabilir. Obje çizim modundayken (duvar, döşeme vb.) sağ tuş

tıklandığında program otomatik olarak aktif modu iptal ederek seçim moduna geçer.

Objeleri seçmek için seçim çerçevesi oluşturularak objeler seçilebileceği gibi objelerin

üzerine tıklanarak da seçilmesi veya seçilmiş ise seçilmişlik durumunun kaldırılması

sağlanabilir.

Seçim çerçevesi oluşturmak için çerçeve ilk noktası fare sol tuşu ile tıklanır, daha sonra

çerçeve ikinci noktası tıklanır. Seçilen objeler turuncu renkte gösterilir.

Komut sol araç çubuğunda simgesi ile de temsil edilir.

Kattaki Yapı Elemanlarını Seçilmemiş Yap: Seçilmiş olan tüm objeleri seçilmemiş yapar.

Komut sağ araç çubuğunda simgesi ile de temsil edilir.

Kattaki Tüm Yapı Elemanlarını Seç: Kattaki tüm objelerin tek tuşla seçili hale gelmesini

sağlar. Bu komut uygulandıktan sonra özellik değiştir komutu ile filtreli eleman değişikliği

yapılması veya seçim filtresi uygulanması pratiklik sağlar. Komut sağ araç çubuğunda

simgesi ile de temsil edilir.

S a y f a 36

Kattaki Seçilmiş Durumunu Ters Çevir: Kattaki seçilmiş objeleri seçilmemiş,

seçilmemişleri ise seçilmiş yapar. Komut sağ araç çubuğunda simgesi ile de temsil edilir.

Seçime Filtre Uygula: Kattaki seçilmiş olan objelerden istenen cinste olanların seçili

kalmasını sağlar. Komut tıklandığında çıkan formda seçili kalması istenilen yapı

elemanlarının işaret kutuları seçili bırakılır. Seçilmişliğin iptal edilmesi istenen yapı

elemanlarının ise işaretleri kaldırılır.

Komut sağ araç çubuğunda simgesi ile de temsil edilir. Aktif katta seçili obje yoksa

düğme aktif değildir.

Obje Bul: Kattaki ismi bilinen bir objeyi seçili hale getirmeye yarar. Komut tıklandıktan

sonra çıkan pencerede obje ismi küçük/büyük harf dizilimine de dikkat edilerek yazılır.

Bul ve seç tuşu ile yapı elemanı seçilir. Özellikle üst üste çizilmiş ve alttaki

seçilemeyen veya nerede olduğu bilinemeyen hatalı objelerin seçiminde kullanışlıdır. Bul ve

S a y f a 37

seç düğmesi kullanıldıktan sonra düzen menüsünden sil düğmesi tıklanarak veya özellik

değiştir tuşu tıklanarak seçili eleman değiştirilebilir.

Komut üst araç çubuğunda simgesi ile de temsil edilir.

Bölüm 6 Görünüm Menüsü

Hiçbirini seçme: Aktif katta Seçilmiş objeleri seçilmemiş hale getirir.

Hepsini seç: Aktif kattaki tüm objeleri seçer

Seçimi Ters Çevir: Aktif katta seçilmiş olan elemanları seçilmemiş, seçilmemiş olan objeleri

seçilmiş yapar

Sil :Aktif kattaki seçilmiş objeleri siler

S a y f a 38

Özellik değiştir: Seçilmiş elemanların özelliklerini değiştirir.

Ana ekrandaki özellik değiştir düğmesine basıldığında aşağıdaki formdan hangi tür elemanların

değiştirilmek istendiği sorulur.

Seçilen eleman cinsine göre özellik değişimi bilgi giriş formu ekrana gelir. Bu formda sadece

özelliği değiştirilmesi istenen kısımlara bilgi girişi yapılmalıdır. Gelen formda seçilmiş objelerin

özelliği ortak olması durumunda ilgili kutucukta değer görülür(örn birimhacim ağırlığı,hatıl

yüksekliği,fem,to,malz) Özelliklerin farklı olması durumunda kutucuklarda sıfır veya boşluk

değeri görülür.(Örn Duvar Adı, Duvar Genişliği) Sadece veri girişi yapılan kutucuklara ilişkin

değerler seçili duvarlarda değiştirilecektir.

S a y f a 39

Seçilen elemanlardan biri üzerinde sağ tıklanarak açılan menuden özellik değiştir seçeneği

tıklanırsa farenin üzerinde bulunduğu eleman cinsine göre özellik değişimi penceresi ekrana

gelir.

Ayrıca çizim alanı içerisinde herhangi bir obje üzerinde sağ tıklanıp sadece farenin üzerinde

bulunduğu objenin özellikleri de değiştirilebilmektedir.

S a y f a 40

YÜK AKTARIMLARI

KİRİŞ HATILLARCA AKTARILAN YÜKLER

Tanım:

Kiriş hatıl: Kapı veya pencere boşlukları üzerinde ve kullanıcının kendi tanımladığı bina

kısımlarında altında tam dolu duvar bulunmayan veya hiç duvar bulunmayan yatay hatıllar

programda kiriş hatıl olarak adlandırılır.

Duvar Üstü Hatıl: Duvarların üzerinde duvar genişliğine eşit genişlikte bulunan ve

yüksekliği programa duvar veri giriş formuyla verilen duvarlara gelen yüklerin duvarlara

düzgün şekilde yayılmasını sağlayan yapı elemanlarıdır.

Program duvar üstü hatılların varlığını duvar çiziminde otomatik olarak dikkate

almaktadır. Çizilen duvarların üstüne bir daha hatıl çizilmemesi gerekmektedir.

Bunun yanında kapı ve pencere üstü kiriş hatılları ise otomatik olarak

gerçekleştirmektedir. Kapı veya pencere üstü kiriş hatıllar kapı veya pencere silindiğinde

silinir. Kapı veya pencere kaydırıldığında kaydırılır. Kullanıcının kapı veya pencere

çiziminden sonra aynı bölgeye tekrar kiriş hatıl çizmemesi gerekir.

Kiriş hatıllar döşeme açıklığını azaltmak, konsol döşemelerin rijitliğini artırmak vb.

Amaçlarla kullanılabilir.

Kullanıcı tarafından çizilen kiriş hatılların duvara yük aktarması isteniyorsa kiriş

hatılın sol veya sağ uçlarından biri duvar aksından başlamalıdır.

Kiriş hatıllar genellikle kısa açıklıklarda kullanıldığından statik betonarme hesapları

program tarafından yapılmamaktadır. Açıklığı fazla olan hatılların kullanılması tavsiye

edilmemesine rağmen kullanılması halinde statik ve betonarme hesap ve çizimleri

programdan bağımsız olarak ayrıca yapılmalıdır. Program kiriş hatıl donatılarını deprem

yönetmeliğinde verilen kurallara bağlı olacak şekilde konstrüktif olarak çizer.

Hatıllar düşey yüklerin duvarlara düzgün bir şekilde aktarılmasını sağlayan ve

döşemelerin hesap varsayımlarına göre davranmasını sağlayan (duvar üstlerinde ekstra rijitlik

oluşturarak döşeme sehimini azaltan) yapı elemanları olduğundan yığma binalarda

kullanılmaktadır.

S a y f a 41

Program döşemelerdeki yayılı yükleri döşeme zati ağırlığını da otomatik hesaplayarak

çevresindeki kiriş hatıllara ve duvarlara aktarır. Kiriş hatılların yük aldığı yapı elemanları

şunlardır.

1- Zati: Kendi ağırlığı

2- Üst Kat duvarlarının ağırlıkları ve bu duvarlara gelen sabit ve hareketli yükler.

3- Kiriş hatılın bulunduğu katta bağlı bulunduğu aksa bağlı döşeme sabit ve hareketli yükleri

4-Kiriş hatıl üst katında üstünde bulunan ve kiriş hatılın bulunduğu katta devam etmeyen

düşey hatıl yükleri (düşey hatıla gelen dış yükler (zati ve hareketli) de dahil)

5-Kiriş hatılın bulunduğu katta kiriş hatıl altındaki kapı veya pencere üstündeki duvar parçası

zati ağırlığı

6-Kiriş hatıl üst katında üstünde bulunan kapı veya pencere zati ağırlığı ve pencere altı

parapet zati ağırlığı

7-Kiriş hatıla saplanan başka bir kiriş hatılın zati ve hareketli yükleri

Kiriş Hatılın Yük Aktardığı Yapı Elemanları Şunlardır.

1-Kiriş hatılın sol veya sağ ucunun bağlı olduğu kat duvarları (kiriş hatılın sol veya sağ

ucunda birden fazla duvar var ise kiriş hatılca aktarılacak yükler duvar sayısına otomatik

bölünmektedir)

a- Kiriş hatılın bir ucu boşta ise kiriş hatılı program otomatik olarak konsol olarak

tanımakta ve yüklerin tamamını bağlı bulunduğu yapı elemanına vermektedir.

b-Kiriş hatıl iki ucu boşta ise analiz yapılırken kullanıcıya uyarı mesajı verilmektedir.

c-Kiriş hatıl üzerine gelen yükleri G ve Q yükleri olarak ayırarak iki ucuna da eşit yük

değerini iletmektedir.

Duvar ve Düşey Hatıl Yük aktarımları kısmı yardım dosyasına daha sonra eklenecektir…

S a y f a 42

KATLAR ARASI YÜK AKTARIMI

Bilindiği gibi deprem yönetmeliği duvarların üst üste olmasını öngörmektedir.

Programda Alt kat ve üst kat duvarlarında yük aktarımı isteniyor ise duvarların yaklaşık üst

üste olması yeterlidir. Yük aktarımı yapılabilmesi için duvarların aynı akstan çizilmesinde

gerek yoktur. Aşağıdaki durumlarda katlar arasında duvarların yük aktarımı yapılmaktadır.

Şekillerden görüldüğü üzere üst kattaki duvarın iz düşümünün en az bir kenarından

alt kat duvarları içinde kalması halinde yük aktarımı yapılmaktadır. Duvarlarda yük

aktarımını duvar yükleri raporlarından kontrol edilebilir.

S a y f a 43

StatiCAD-Yigma İle Yığma Binaların Performans Değerlendirilmesi ve Güçlendirilmesi

Giriş

StatiCAD-Yigma Programı yığma binaların statik hesabını deprem yönetmeliği esaslarına göre

elastisite teorisi esasları çerçevesinde yapmaktadır.

Kapsam

Deprem yönetmeliğinde yığma bina hesap prensipleri ağırlıklı olarak elastisite teorisi kapsamındadır.

(Emniyet gerilmesi yöntemi) StatiCAD-Yigma Programı İle Mevcut Bina Statik Analizi, Mevcut Binanın

Performans Analizi, Güçlendirilmiş Durum Statik Analizi, Güçlendirilmiş Durum Performans Analizi,

Güçlendirilmiş Durum Kompozit Kesit Tahkikleri yapılabilmektedir.

Söz konusu hesapların yapılabilmesi için öncelikle Proje Genel Ayarları>Performans>Bu proje mevcut

binanın inceleme ve güçlendirme projesidir işaret kutusunun (checkbox) işaretlenmesi gerekmektedir.

Sonrasında ise Proje Genel Ayarları Formunda Uygun Seçimlerin Yapılması gerekmektedir

MEVCUT YAPININ DEPREM PERFORMANSININ BELİRLENMESİ

1- Bina modellemesi mevcut binanın uygulama projesine ve yerindeki röleve ve ölçümlere göre

yapılır.

2- Duvar Özellikleri formunda fem (Duvar basınç emniyet gerilmesi) bilgi giriş kutusuna fd (Duvar

basınç dayanımı) değeri girilmelidir. Duvar basınç dayanım değerleri Deprem Yönetmeliği Madde 5.3.2

esaslarına göre deneysel olarak veya tablo değerleri ile elde edilebilir.

3- Duvar Özellik değerleri binada ölçümü yapılmış ve deneysel olarak elde edilen değerlerle (duvar

özellikleri formunda) tanımlanır veya değiştirilir.

4-Mevcut yapının deprem performans hesabı yapılması için Proje Genel Ayarları>Performans>Bu

proje mevcut binanın inceleme ve güçlendirme projesidir işaret kutusunun (checkbox) işaretlenmesi

gerekmektedir.

S a y f a 44

5-Proje Genel Ayarları>Performans>Bu proje mevcut binanın inceleme ve güçlendirme projesidir

işaret kutusunun (checkbox) işaretlendiğinde Proje Genel Ayarları>Güçlendirme>Güçlendirme

Mantosu Rijitlik ve Ağırlıklarını Analizde Dikkate Al seçeneği işaretli değilse mevcut binanın

performans raporunda güçlendirme mantoları dikkate alınmayacak ve performans rapor başlığı

“MEVCUT BİNA DEPREM PERFORMANS RAPORU (GÜÇLENDİRME ÖNCESİ)” olacaktır.

6-Proje Genel Ayarları>Performans>Bu proje mevcut binanın inceleme ve güçlendirme projesidir

işaret kutusu (checkbox) ve Proje Genel Ayarları>Güçlendirme>Güçlendirme Mantosu Rijitlik ve

Ağırlıklarını Analizde Dikkate Al seçeneği işaretendiğinde analiz sonucunda bina modelinde

güçlendirme mantoları ağırlık ve rijitlikleri dikkate alınacak ve performans rapor başlığı

“GÜÇLENDİRİLMİŞ BİNA DEPREM PERFORMANS RAPORU” olacaktır.

7-Proje Genel Ayarları>Performans>bina bilgi düzeyi kısmında deprem yönetmeliği madde 7.2.13

ilkelerine göre bina bilgi düzeyini seçtiğinizde analiz sonucunda eleman kapasitelerinde (basınç

dayanım gerilmeleri ve kayma dayanım gerilmeleri) bilgi düzeyi katsayıları ile eleman kapasiteleri

çarpılır.

8-Proje Genel Ayarları>Performans>İvme Spektrum Çarpanı Olarak Deprem yönetmeliği Tablo 7.7 ye

göre seçilen değer ile deprem kuvvetleri çarpılır. Mevcut bina inceleme ve güçlendirmelerinde bina

önem katsayısı uygulanmaz (her bina türü için I=1 alınır)

Güçlendirme Mantolarının Çizilmesi

1-Güçlendirmede duvarların kompozit (mantolarla birlikte) kapasitelerinin hesaplanabilmesi için

güçlendirme mantoları ile duvarlar aynı aks ekseninden tanımlanmalıdır.

S a y f a 45

2-Duvar Güçlendirme Mantosu Özelliklerinde Manto Adının değiştirilmesine gerek yoktur. Program

eleman isimlerini otomatik vermekte karışık sırayla çizilen elemanların isimleri sıralanmak istenirse

üst araç çubuğunda sırala düğmesine basarak otomatik sıralama yapılabilir.

3- Mantolanacak duvar kalınlığı kutusunda duvar kalınlığı değeri girilir.

4-Manto sol/ alt çıkma boyu dış duvar mantolarında mantolanacak duvarın sol veya altından dik

saplanan duvarın kalınlığının yarısı alınması uygun olabilir. Sol/alt çıkma boyu mantonun tanımlandığı

sol/alt aksın ne kadar ilerisinde veya gerisinde çizileceğini belirler. Pozitif veya negatif değer

verilebilir.

6-Manto sol/ alt çıkma boyu iç duvar mantolarında mantolanacak duvara dik saplanan duvarın

kalınlığının yarısının negatif işaretlisi (örneğin -10) alınması uygun olabilir. Sol/alt çıkma boyu

mantonun tanımlandığı sol/alt aksın ne kadar ilerisinde veya gerisinde çizileceğini belirler. Pozitif veya

negatif değer verilebilir.

7-Manto sağ/ üst çıkma boyu tanımı için (5) ve (6) nolu maddelerden yararlanabilirsiniz.

8-Beton manto kalınlığı Deprem Yönetmeliği gereğince en az 3 cm verilmelidir. Mantoların rijitlikleri

dikkate alınarak statik hesap yapıldığında manto kalınlığı mantoların alacağı deprem yükünün

belirlenmesindeki etkenlerden biridir.

9- Alt Kot: eğer modellediğiniz kat bodrum kat ve binanız kademeli ise manto alt kotunu duvar alt

kotuna eşitleyebilirsiniz.

10-Üst Kot: eğer modellediğiniz kat En Üst kat ve binanız kademeli ise manto üst kotunu duvar üst

kotuna eşitleyebilirsiniz. Manto alt veya üst kotunu duvar alt veya üst kotundan farklı girmeniz halinde

analiz sonuçları olması beklenen sonuçtan uzaklaşabilir.

11- Bina uygulamasında manto alt veya üst kotunun duvar alt veya üst kotundan farklı verilmesi

binanızın deprem performansının azalmasına sebep olabilir.

S a y f a 46

12-Duvarın dikey duvarlarda sol yüzünü, yatay duvarlarda üst yüzünü kaplamak için üst sol yüz

kaplama seçeneğini aktif hale getirebilirsiniz.

13-Duvarın dikey duvarlarda sağ yüzünü, yatay duvarlarda altyüzünü kaplamak için alt sağ yüz

kaplama seçeneğini aktif hale getirebilirsiniz.

14- Tamam Düğmesine Tıklayarak ve ana modelleme ekranında aks kesişim noktalarına tıklayarak

mantonun ilk ve ikinci ucunu işaretleyiniz. Manto Çizilecektir.

15-Güçlendirme Mantolarının Duvar basınç emniyet gerilmelerine katkısını dikkate almak veya

Güçlendirme Mantolarının Duvar Kayma Kapasitesine Katkısını Deprem Yönetmeliği 2007 7F.4

formülüyle hesaplamak istiyorsanız dış duvarlarda mantoların başlangıç ve bitiş noktalarını duvar

başlangıç veya bitiş noktalarına eşit veya büyük almanız gerekmektedir. (7F.4 formülünün tanımından)

15-Güçlendirme Mantolarının Duvar basınç emniyet gerilmelerine katkısını dikkate almak veya

Güçlendirme Mantolarının Duvar Kayma Kapasitesine Katkısını Deprem Yönetmeliği 2007 7F.4

formülüyle hesaplamak istiyorsanız duvar içi mantolarının başlangıç ve bitiş noktalarını duvar

başlangıç veya bitiş noktalarına eşit veya büyük almanız gerekmektedir. (7F.4 formülünün tanımından)

Ekranda ve çizimlerde manto ve duvar arakesitinde (manto ve dik saplananan duvar kesişim bölgesi)

manto çizili olacağından manto rijitliklerinde duvar arakesiti kadar bir fazlalık oluşacaktır. Ancak

analizde bu durum dikkate alınmakta olup manto alanları kesişim bölgesinin alanı kadar küçültümekte

olduğundan hesaplarda fark ortaya çıkmamaktadır. Çizimlerde manto duvar kesişiminde manto

çizgisinin ayrıca trimlenmesi (budama, silme) uygun olacaktır.

16-Duvar mantosu kapı veya pencere boşluğunu kapsayacak şekilde çizildiğinde mantolar kapı veya

pencere boşlukları ile otomatik olarak bölünür ve konstrüktif mantolar otomatik oluşturulur.

Konstrüktif mantolar ile ilgili detaylı bilgi sonraki konuda verilmektedir.

Konstrüktif Manto Nedir.

S a y f a 47

Bilgi Notu: Konstrüktif Güçlendirme Manto Pencere üstündeki ve altındaki veya kapı üstündeki duvar

parçalarında mantonun devam ettirilmesidir. Duvar boşluklarında mantonun devam ettirilmesi dolu

duvar parçalarındaki mantoların rijitliğini artırır ve binada daha iyi bir güçlendirme sağlar.

Güçlendirme mantoları çizilirken kapı veya pencereye gelen kısımlarda konstrüktif mantolar

programca otomatik oluşturulur ve özellikleri kullanıcı tarafından bu formdaki bilgilerin değiştirilmesi

ile değiştirilebilir.

StatiCAD-Programı İle Yığma Bina Performans Değerlendirmesi Yapmak İçin Proje Genel Ayarlarından

Performans, Güçlendirme ve Diğer Ayarlar Sekmesindeki Seçeneklerden Uygun Olanlarını İşaretlemek

Gerekmektedir.

Güçlendirme Seçenekleri ve Analiz Raporlarına Etkisi Aşağıdaki Gibi Listelenmiştir.

S a y f a 48

GÜÇLENDİRİLMİŞ YAPI ANALİZ OPSİYONLARI

Projedeki güçlendirme mantolarının dikkate alınabilmesi için “Güçlendirme Mantosu Rijitlik ve

Ağırlıklarını Analizde Dikkate Al” işaret kutusu (checkbox) seçili olmalıdır. İşaret kutusu seçildiğinde

güçlendirme mantosu ağırlıkları duvar zati ağırlıklarına ilave edilir. Güçlendirme mantosu birim hacim

ağırlığı 2500 kg/m3 olarak alınır.

Güçlendirme mantolarının rijitlikleri veri girişi yapılan Ecs/Eduvar (Güçlendirme Mantosu Elastisitise

Modülünün Duvar Elastisite Modülüne Oranı ) bilgi değiştirme kutusuna girilen oran ölçeğinde dikkate

alınır.

Örneğin kalınlığı 5cm uzunluğu 300 cm olan bir mantonun Ecs/Eduvar oranı=5 ise mantonun rijitliği

k*A/H ifadesine Ecs/Eduvar çarpanı eklenerek (Ecs/Eduvar)*k*A/H=(5)*1*(0,05*3)/H olarak

hesaplanır. Formüldeki H manto uçlarındaki kapı veya pencere boşluklarından küçük olanın

yüksekliğidir. Eğer manto uçlarında kapı veya pencere boşluğu mevcut değil ise H değeri kat

yüksekliğine eşit alınır.

H değerinin manto uçlarındaki kapı ve pencere boşluklarından küçük olanının yüksekliği olarak

alınabilmesi için pencere alt ve üstünde veya kapı üstünde konstrüktif manto tanımlı olması

gerekmektedir.

Formülden görülebileceği gibi manto ucundaki kapı ve pencerelerin H değerinin dikkate alınması

manto rijitliğini artıracağından mantonun alacağı deprem kuvvetini artırır.

Güçlendirme projesinde Ecs/Eduvar oranının girilmesi güçlendirmenin en kritik noktalarından biridir.

Ve mantoların ne ölçüde deprem yükü alacağını belirler.

S a y f a 49

Bu oran sıfır alınırsa mantolara deprem yükü etkitilmez. Bununla beraber manto içerisine konulacak

minimum donatı nedeniyle bağlı olduğu duvarın kesme kapasitesini artırır.

Programda manto rijitliklerini elastisite teorisine göre hesabı yapılan Ecs/Eduvar oranından belirlemek

istemezseniz güçlendirilmiş duvar için özel rijitlik katsayısı belirleyebilirsiniz. Elbette belirleyeceğiniz

rijitlik katsayısı genel kabul görmüş yaklaşımları baz almalı ve hesaba dayalı olmalıdır.

Bilindiği gibi duvar rijitlikleri k*A/H olarak belirleniyor ve formüldeki k duvar uç eleman durumuna

göre 1 veya 1,2 değeri alabiliyordu.

Güçlendirilmiş duvar için k değerinin kullanıcı tarafından artırılması güçlendirilmiş (kompozit) duvara

gelen kesme kuvvetini verilen oran kadar artıracaktır.

Duvar özellikleri diyalog kutusunda yapılan güçlendirmenin mevcut duvar rijitliğini kaç kat artırdığını

belirterek özel tanımlı k katsayısı ile analiz yaptırabilirsiniz.

S a y f a 50