MALTING

Stavilsisberandi N i føroyskumHelge Sandøy

assimilasjon, sum gevur stavilsisber-andi m, og sum heldur ikki er hildin veragamalt eydkenni fyri vesturnorrønumålførini. Hon er kom in inn i flestuvesturnorsku målføri - kanska i heiltnyggjari tid. I fslendskum er hon ennokend. Men einum nytist ikki at I urtanogv eftir føroyskum talumåli, fyrr ennman tek ur eftir, at herdingarveik sjalv-Ij65 detta burtur framman fyri n. So-leidis kunnu t.d. bæ5i båtinum og bdt-unum verda borin fram [boa:tnun|. Mensjålvljodid hvørvur, uttan at ein gåartaå, ti talid å stavilsum verdur tao samasum f framburoi viå sjålvljodi, vid taoat n-iå sjålvt er vor5i5 eitt stavilsi, aitsoeitt 'stavilsisberandi ri.

Tilfariå, henda grein byggir a, ersavnaå bædi viå at ansa væl eftir fram-buråinum hjå føroyingum og at spyrjaføroyingar beinleiåis, um teir kennastviå oråformar, har n-iå er stavilsisber-andi. Tey tvey sløgini av tilfari utfyllahvørt annao\ og tå id bæåi geva samaurslitiå, er niduriøgan vissast.

Tå ia folk veråa spurd, um tey kenn-ast via framburåar sum t.d. [boætnunlog [kantnun], veråa tey ofta oviss, bæåiti at tey eru ikki von viå at ansa eftir

LFøroyskljofllæraMålfrøåingar hava i langa tfå synt stor-an åhuga fyri føroyskari ljoålæru, ogskiljandi er, at flestar vfsindaligargreinir umrøåa sjålvljoåaskipanina, tiharer mest «goågæti» hjå te i mum, sumleita eftir fløktum bygnaåum. Men aår-ir partar av føroyskari Ijodlæru visa eis-ini åhugaverd eyåkenni[_ til dømisføroyskir hjåljoåasamrunar (assimila-sjon ir), sum annars ikki eru at f inna ivesturnorrønum målum, eitt nu ta6retrofleksa sambandiå, sum kemur upp,tå iå r og eitt alveolart ljod koma sam-an: lærdi tittalaå [lard.il2, har sum [djmerkir eitt d-\]6d boriå fram viå tungu-broddinum bendum upp og aftur at«tannrygginum» (latin alveoli), ogsambandiå rs veråur boriå fram viå tiretrofleksa ljoåi [$\, sum ifyrs. Hendanretrofleksa fram bura f inna vit helst iEystur-Noregi og i Svørfki, t.e. f eystur-norrønum. Tey framgomamæltu (pala-tal u) ljoåi ni eftir tvfljoåini ei, oy, ey ogt, t.d. f hvild, boriå fram [kvoi^d],minna mest um tilsvarandi fyribrigdi inorskum målførum f Trøndelag ogNoråur-Noregi.

I hesari grein fari eg at vidgera a5ra

1. Eg vil gjarna takka øllum teimum. sum hava veriå so Colin at svaraa øllum leimum spurningum. eghavi selt f sambandi viå hetta arbeidi. Serliga takksamur eri eg Jogvani i Lon Jacobsen, Zakarisi S.Hansen og Hjalmari P. Petersen, sum hava iisia hesa grein og eru komnir vtø gagngoOum viflmcrk-ingum.

2. 1 hesari grein er brukt grov ljodskrift, t.c. fonemisk Ij6dskrii't vid avfsum undanløkum.

MALTING

[seinnun] seydinum; men négv dømieru urn at i-id dettur burtur i endingini islikum føram, uttan at n-iå verdur stav-ilsisberandi; tad verdur umrøtt nidan-fyri i 4. parti.

Via ta5 at n-iå sjålvt er eitt alveolartljod, kann fyribrigdid lysast sum einljodfrødilig «økonomisering», sumhevur ta merking, at hon lættir umframburdin, tå id tungan i t.d. ordinumbåtinum [boa:tnun] kann vardveitasomu alveolaru stødu alt frå byrjanini åfyrsta hjåljodinum, r-inum, og til endanå n-inum. Tad er ikki longur eitt sjålv-Ijod imillum, sum tvingar tunguna fyrstur alveol arstøduni i t-inum fyri at berafram eitt sjålvljod og so aftur i alveolar-støduna f n-inum. Vid ti stav ilsisber-andi n-inum heldur tungan stødu smi,og tad einasta sum hendir tå id t-idgongur yvir i eitt n, er at blåsturinsleppur ut um nasarnar, og målbondinigera ljodid raddad.

Eisini i ikki-norrønum målum kemurlikt burturfall fyri, eitt nu f tyskum.Men har er ikki treytin, at ljodidframman fyri sjålvljodid er alveolart, tivit finna formar sum [le:gn] legen og[ha:bm] haben, tad merkir at burturfall-id kemur fyri eisini aftan å bakgoma-mælt og varramælt ljod. Tå id sjålvljod-id er burturdottid, verdur n-id assimil-erad til sjålvljodid framman fyri, t.e. atn-id lagast at b-inum og g-inum aftan åSjålvlj66"sburturfal1id, og verdur [ m] og

sinum egna talumåli, og tf at tey i teim-um førum, har stavilisberandi n kannnytast, kunnu eisini bera fram ordinivid sjålvljodinum å sinum plåssi, t.e.[boa:tunun] og [kantinun]. Stavilsis-berandi n er soleidis valfritt.

2. Treytir fyri tf stavilsisberandin-inum

a. Aftan å alveolar3 TjodBurturfallid kemur einans fyri aftan åalveolar hjåljéd, t.e. d, t, n. I, s, r:kantinum [kantnon]wyndina [roindna]maskinuna [majiina]sdlini [soailni]hiisini [huu:sni]årini [oærni]

Tå id annadhvørt tvivarramælt (labi-alt), framgomamælt ella bakgomamælt(velart) hjåljod stendur framman fyriIjodid, sum dettur burtur, er haraftur-fmoti einki burturfall: koppinum[kopinunl, lombunum [bmbunon],bryggjuni [bn^puni], bøkkunum[bæk:unun], vikuna [viikuna], Hendaavmarking til støduna aftan å alveolarhjåljod samsvarar vid håna, sum eisinier galdandi fyri burturfallid av sjålv-ljod i i flestum norskum målførum. Inorskum målførum er tad sera skift-andi, um tad stavilsisberandi n-id kannkoma aftan å sjålvljod. Tey vestur-norsku målførini loyva ti, sbr. [sjø:n]sjøen. I føroyskum gongur tad ikki, sbr.

3. Hesi ljoaini eru vanliga nevnd tannljåd (dentalar), men skuiu nii sambært avgerdum i International

Phonetic Association nevnast alveolar, til at gera mun å hesum og veruligum tannljotfum, sum eit!

MALTING

eg havi einki dømi urn tad aftan å rr, t.c.sum f vørrini. Men skoytast kann uppiher, at dømi eru urn, at summi siga ogkennast vid stavilsisberandi n aftan åIf] og tø: [trujnun] tryssunum, [fugoun]fyrsunum.

Tad tykist, sum at hjåljodasambondeisini livga tad stavilsisberandi n-idminni enn stutt hjåljod gera. Her er tåmeint viå sambond, id enda vid alveol-arum ljodi. Flestir godkenna fyribrigdidaftan å sambond, sum enda åt,d,l og n:[kontraktnar] kontraktirnar, [kantnun]kantunum, [fistm] fyrstuni, [luftm]luftini, [sandnunj sandinum, [kvceldni]kvøldini, [bigdnar] bygdirnar,[neundni] nevndini, [oæbirdna]abyrgdina, [tirlni] tyrluni, farjglnunjonglinum, [hædlni] hølUni, [bædni]børnini, [terni] (flogjternuni, [modnunjmorgnunum, [voknun] våknunum.Summi, men færri, kennast eisini vidstavilsisberandi n-id aftan å sambondvid 5-i og r i : [upsnun] upsunum,[æksm] øksini, [vegrnun] vedrinum,[somrnun] sumrinum.

Urslitid er tå, at ljoåini t, d, n og Igeva bestu umstødurnar fyri ti stavilsis-berandi n-inum, og sjålvljodid detturI ættast burtur, um sjålvljodid i stavils-inum fram man fyri er langt.

b. Ljoéid, id dettur burturSjålvljodid, sum dettur burtur, eigur atvera herdingarveikt. Tad merkir, atstavilsisberandi n kann ikki hava herd-ing, eins og vanligt er f grannamålun-um, sum eisini hava hetta fyribrigdi.Ta3 vanligastaer, at stavilsid framman-

[n]. (Vanvik 1976: 33f.) Eisini i donsk-um eru formar sum [sam:] sammen og[bak:rj] bakken. I enskum eru stavilsis-berandi hjåljod van li gast aftan å alveol-ar ljod, men formar sum [hæpn]happen, [6ikn, Gill] thicken og [sevn]seven eru til. Sum sæst av hesum døm-um, er assimilasjon ikki eins vanlig og ityskum. (Roach 1983: 69f.)

Sidan eg fyrstu ferd kom til Føroya,havi eg lagt merk i til dømi um stavilsis-berandi n aftan å alveolart hjåljod, ogfolk, sum eg havi spurt, kennast eisinivid hendan framburd, men lyndid til atgodkenna hann er ikki eins stort i øllumførum. Aftan å stutt t, n og / er stavilsis-berandi n allment godkent, sum f[boaitnun] bdtinum, [lui:na] linuna og[soælna] sålina. Dømi vid d-\ i hesaristødu eru neyvan til f føroyskum. Atkalla allment godkent er tad eisini aftanå s, sum i [aisni] eisini. Harafturimotigodkenna bert få tad stavilisberandi n-id aftan å r, t.e. sum f [oa:rni] drini.Man hetta standast av, at r-id f nutidar-føroyskum hjå mongum hevur fingidretrofleksan (og frikativan) framburd,tad er at tungubroddurin verdur setturlongri aftur i géman.

Aftan å long alveolar hjåljod er stav-ilsisberandi n ikki eins godtakandi,men, id hvussu er, aftan å nn er tad atkalla ålment, sbr. [gruniun] grunninum.Nakad minni vanligt er tad aftan å H, ddog li. [hatnun] hattinum, [hædnun]høddunum og [bolnunl bollunum. \ hes-um hopi av ordum vid longum alveolar-um ljddum er stavilsisberandi n minstgodkent aftan å ss: [pbsni] plåssini, og

MALTING

sjålvljodid vera nakad runt; tad er i hesigrein skrivad bædi sum [i] og [u] eftirskriftmål i num. Hetta likist ti, sum vitsfggja i ø5rum målum eisini: Tad er eitt«reduserad» ljod, sum dettur burtur.

Aftan å samanfallid millum i og u ertad i skipanini av endingarsjåivljodumei nans ein motsetningur, tad er fmilluma ødrumegin og hetta [a] hinumegin,ella oråaå ødrvisi: annaåhvørt a ellaikki a. Hetta vil siga, at tå id skipanin ervorQin so einføld, kann tad sum er ikkia (altso [a]), eisini detta burtur. Skipan-in verdur ikki oydiløgd av ti, og måliQer lika funksjonelt sum fyrr, ti eingi ordfalla saman av hesari broyting. Ta idordini bdtinum og båtunum fullu sam-an, var tad ikki vegna burturfallid, menvegna saman fal I id millum / og u. Søgu-liga kunnu vit kanska eisini kon-kludera, at stavilsisberandi n er ikomidaftan å hetta samanfallid.

fyri hevur herding, men tad ereingin treyt, at so er, ti framburdurin[umsæknar] umsoknirnar og[nDrmemr] nordmenninir er tfdur. Hesidømini eru samansett ord, har seinnilidurin er til sum sjålvstødugt navnordvid herding i ødrum førum, og tå kannsigast, at lidurin hevur potensiella herd-ing, t.e. at f summum førum geva vitlidinum herding til at leggja dent å inni-haldid f honum. Men nidurstødan kanngrundast enn betur vid dømum sum[ji:pam] skipanini og [tumndm] tidind-ini, har tad stavilsisberandi n-id kemuraftan å eitt eftirskoyti, sum al tid måvera herdingarveikt.

I flestøllum førum er talan um bend-ingarendingina f bundnum formi. Menvit skulu ikki avmarka fyribrigdid tilhesa ending, ti tad kemur eisini fyri iordi sum |aisni] eisini. Sum dømid[h«u:sii| husini visir, ber heldur ikki tilat tulka fyribrigdid soleidis, at tad ersjålvljodid i ti obundnu endingini, sumdettur burtur framman fyri ta bundnuendingina, ti har er ordid samansettsum hiis+ini.

Ljodid, id dettur burtur, kann bertvera tad, sum i skriftmålinum er skriv-ad / ella u, altso ikki a. Ordid båtarnarkann ikki f åa framburdin *[boa;tnar].

Sum Hagstrom (1967) hevur skrivadum, falla w og / f endingum saman f eittsjal v ljod, sum man verda borid framymisliga. Ofta er tad eitt neutralt ellacentralt \s]: tad er stundum kallad eitt'lint e \ ti tun gan hvflir mitt f munnhol-uni, ta id ljodid verdur borid fram.Framman fyri n-i kann tad neutrala

c. Synkopa?Serføroyskt er, at burturfallid rakar ikkiseinasta stavilsid i ordi. I ødrum væl-kendum målum er tad heilt vanligt, sbr.danskt [sam:] sammen, norskt båten[bo:tn], tykst legen [le:grj] og ensktbutton [bAtn]. Framburdur sum [boa:tnlber ikki til i føroyskum. Fyritreytin fyriburturfallinum i føroyskum er tå, at tadaftan å stavilsid, har sum sjal v ljodidkann detta burtur, eigur at vera enn eittherdingarveikt stavilsi, og i ti skalsjal v ljodid verda standandi. Vid hesaritreyt verdur greitt at lysa hesar formar-

MALTING

urn synkopu, urn man leggur dent a", attann stavilsisberandi eginleikin erframvegis til stadar, hann er båra fl uttury vir a n-\d. Men taft, sum hevur tydningf hesum sambandi, er, atfyritreytinfyristavilsi aftanå er tann, sum annars ereinkennilig fyri synkopu (men ikki fyrita sokallaåu synkopuna f frum norrøn -

Ein onnur fyritreyt samsvarar eisinivi5 synkopuna, nevniliga at aftan asjalvljoQiQ, sum dettur burtur, eigur atvera einans eitt hjåljod, f okkara føri n.Hetta er hildiå vera sokallaå «univer-sell» fyritreyt fyri livandi (synkrona)synkopu, t.e. at stavilsi missa sjålvljoå fåvfsum støåum (sbr. t.d. Ch årette 1991:113ff.). Hygg t.d. at [vuiisindini] vis-indini, har eftirskoytid -ind- aldri kannmissa sjålvljod sitt. Tad sama sæst f-(7rfos.fr. Synkopan er møgulig einans iåvfsum eftirskoytum vid bert einumhjåljoai.

Stavilsisberandi n kann koma aftan ata5 synkopera5a eftirskoytiå. TaQ vilsiga, at synkopan i t.d. |himlnun| himl-inum er treytafl av einum ljoåi, sumseinni dettur burtur. Vit mugu ta hugsaokkum, at tær ljooirødiligu broytingar-nar (transformasjonirnar) tienda f hesarirød: [him:alinum] —> [himhnum| —>[himlnun].

d. Reglan um tad stavilsisberandi n-idNu kunnu vit endaliga seta upp ta sam-anfatandi regluna fyri stavilsisberandi

Tad herdingarveika sjålvljodid, sumikki er a, og sum stendurframman fyri n

[boætnun] båtinum, men [boaitinl bdtin[sDa:lm] sålini, men [sDailinj sdlin[grunun] grunninum, men [grunin]grunnin, osfr.

Tad vil siga, at hvørfalsformar i ein-tal i (kvennkyn og kallkyn), og hvønn-falsfonnar f eintal i f kallkyni aldrikunnu f åa burturfali.

Hendan eginleika - at burturfallidkemur fyri einans tå id annad stavilsistendur aftanå - kunnu vit nevna syn-kopu, og vit kenna longu hetta fyri-brigdid frå ødrum avleidslueftirskoyt-um, serliga -al, -ul, -il, -an, -un, -in, -ar.Hesi eftirskoyti missa eisini sjålvljodid,tå id annad sjal v ljod i åvfsum endingumkemur aftan å: himmal - himlar, studul- studli, snigil - snigli, aftan - aftnar,morgun - morgnar, himin - himni,hamar - hamri. Tal an er her umfallend i ngar og talendingar, ikki tærbundnu endingarnar.

Men hyggja vit bet ur at hesum døm-unum, verda vit skjott var vid munin åsynkopuni her og te irr i i bundnum end-ingum, sum vit hava havt til umrøduomanfyri. I tyrsta lagi detta her øll trysjålvljodini burtur, eisini a-id. I ødrumlagi er burturfali id oheft av, hvat hjå-ljod, id frammanfyri stendur; ti eru herdømi vid ødrum hjåljod um enn alveol-arum: himlar, snigli, morgnar (vithugsa okkum her at g-id hevur upp-runaliga verid borid fram), himni,hamri. Og endaliga - Le. i tridja lagi -eru hjåljodini n, I ella r, id eft i r stendurf hesum ordum, ikki stavilsisberandi.

I sambandi vid stavilsisberandi nider tad kanska ikki klårt, at vit skulu tala

MALTING

+ enn eitt herdingarveikt sjdlvijod,kann detta burtur aftan å alveolart hjå-

ljod, og vid ti flylist tann stavilsisber-andi eginleikin yvir å n-id aftan å.

[-herding] [+alveloar] [-herfling]

(Her merkir S sjalvljofl, ug H er hjaljdd. -» merkir 'broytist til'; aftan a \ standa fyritreyt-irnar soleiciis at _ synir plassid sum tey aktuellu Ijodini standa f.)

I einum me i ra tekniskum form I i kanntad sama skrivast å hcndan hått:

Her skal skoytast uppf, at tad, sumkallad er "regla', bara gevur treytimarfyri einum lyndi til at seta stavilsisber-andi n i stadin fyri [inj ella |un].

3. Malførimunur?Tad stavilsisberandi n-id sum fyribrigdier neyvan bundid at serligum malførumf føroyskum. Tey dømini eg havi savn-ad urn stavilsisberandi n, eru frå heim-ildarfolki um alt landid, to. Vågar,Sandoy, Streymoy, Suduroy, Svfnoy,Eysturoy, og øl! hava fyribrigdia, men fymist storan mun.

Tad man ve ra at lyndid til at brukastavilsisberandi n skiftir nakad eft i rhjaljodinum, sum stendur frammanfyri.Heilt ålmenn tykist reg I an at vera aftanÅL nog /, sum i.sdlini, linuni, bétinum."Ålmenn1 merkir her 'um alt landid'.Aftan å hjåljodasambond og long hjå-IJ66 er lyndid mei ra misjavnt; og ummålførimunir skuldu verid, måttu teirvend, at stavilsisberandi n er minnibrukt i Eysturoynni (og kanska Nord-oyggjum). Hadani havi eg bert fåarheimildarmenn, so urslitid er eisiniminst alitandi har. Tann einstaklings-

bundni (individuell!) munurin, sumsæst, er eisini so storur, at vit skulu ikkitulka ov nogv burtur ur tilfarinum.

Leggjast kann afturat, at eg havinogv dømi um, at eina n-i5 dettur burt-ur og tann stavilsisberandi eginleikinflytist aftast å næsta n-id: [sandun]sandinum. Vera kann, at hes in seinastiframburcJurin kennist best f Vågum.Hvat av teimum tveimum stavilsunumin og um, id her er dottid burtur, erogjørligt at avgera, men, id hvussu er,hevur oråiå fram veg is sama stavilsis-talid. Lættast at lysa er tad, at tad erstavilsiå in, id hvørvur, ti sama treytinsum omanfyri um eitt stavilsi aftanå, ergaldandi her eisini.

4. Nærskyld fyribrigdiN-id er tad ljod, sum lættast verdur bor-id fram sum eitt stavilsi. Men tad samahendir eisini ofta vid / og r. Tann fram-burdurin er heldur ikki okendur i før-oyskum, ti [to: Ilja] fyri toliliga hoyristofta. Vi5 tad at stavilsisberandi / finst fføroyskum, kann man eisini hugsa særstalinum borid fram sum bædi[stDu:jnun] og [stooilnun]. I fyrra døm-inum er annad stavilsid flutt fram å l-id,men ordid sjålvt hevur enn try stavilsi.

MALTING

uni, men her er tann munurin, at n-id, ideftir stendur, er stavilsisberandi. Ødru-megin er tad olfkt ti, vit hava umrøtt fhesari grein, ti ljodid, sum dettur burt-ur, er a. Tann serligi atburdurin kannhava samband vid ta veiku stødu, sumhetta eftirskoytid hevur havt søguliga iføroyskum (sbr. Færøsk Anthologi s.LXXV, §28). Um niitidarføroyskt errættast at siga, at eftirskoytid er endur-nyggjad.

Ord gjørd vid verkar-eftirskoytinum-ari (nomen agentis) verda ofta bendsoleidis i fleirtali: [lea:rarnir,leairarnun, leairarnar]. I skriftmålinumeiga hesir formarnir at verda skrivadirlærararnir, lærarunum, lærararnar.Tveir målkønir heirnildarmenn ivastikki 4 at teir sjålvir nyta stavilsisber-andi n og siga [leairarmr, lea:rarnun,lea:rarnarj. Hjå teimum, sum nyta stav-ilsisberandi n annars aftan å r, sum i t.d.[oa:mi] értni, kunnu vit halda upp å, athesin framburdurin svarar til tullarformar sum lærarimir, lærarunum,lærarimar, t.e. at hesi ordini verdabend sum onnur ord av i-stovninum,sbr. gestirnir [jje&tmr] osfr., og at regl-an um tad stavilsisberandi nid er gald-andi, soleidis at herdingarveikt i og udetta burtur, og vit fåa framburdin[lea:rarnir, Iea:rarnun, lea:rarnar],

5. Foroyskt i broyting?Regi an um stavilsisberandi n-id er altsoikki heilt føst i føroyskum, men to eitteydkent lyndi i talu. Kundi man sohugsad sær, at hetta er bundid av talu-ferdini? Um so er, skuldi fyribrigdid

Tad man neyvan vera nøkur regla um,hvat av hesum tveimum Ijodum sumber stavilsid; fråbrigdini kunnu veraeinstaklingsbundin.

Tad sama er galdandi fyri r-id. So-leidis kann sumrinum hoyrast annad-hvørt sum [summon] ella sumfsumrnun].

Bundna endingin hevur eina ferd åd-ur fingid synkopering f føroyskum,men tå uttan at n-id er vordid stavilsis-berandi. Tad var tå i-id datt burtur aftanå sjålvljod, sum i bladnum, degnum,stødna, vågni o.fl. (Hesir bendu form-arnir eru godkendir i rættskrivingini; italumåli eru enn fleiri til, sum t.d.skeidinum [skaimun], kvædinum[kveainunl, arbeidinum [arbainun].)Hetta burturfallid fatar ikki um -u, sbr.form in støduna, heldur ikki um fleir-tal sformarnar. Men treytin um sjålvljodaftan å n-id er galdandi, sum sæst avdømunum omanfyri, og av formumsum stødin, dagin o.s.fr., har sjålvljodidstendur. (I te irr i tid, sum hetta mynstridkom i, må fleirtalsendingin i hvørki-kyni, -ini, hava verid -m, sum i forn-målinum.)

Nøkur ord hava eitt stavilsisberandin, sum minnir um tad fyribridid, sum ertil umrødu: [huksnarhotur] hugsanar-håttur, [mentnargrunur] mentanar-grunnur o.fl. Upprunaliga er her tal anum eitt eftirskoyti -an (f forn mali eisini-un), sum ikki fekk synkopu. Men f før-oyskum verdur sjålvljodid synkoperad,tå id hvørsfalsendingin verdur sett uppf.Hetta eftirskoytid sipar soleidis til eftir-skoytid -an i aftan vidvfkjandi synkop-

MALTING

'stavilsisberandi n\ sum longu kennistf øårum målum, men har hetta fyri-brigdid fær serliga vi<3ger<3 vid serlig-um fyritreytum og gerst eitt serføroyskteySkenni.

BokalistiCharette, Monik 1991. Conditions on

phonological government. (Cambridge

Studies in Linguistics.) Cambridge.

Færøsk Antholog't [ved V. U. Hammers-

haimb]. /. Tekst samt historisk og gram-

matisk indledning. København 1891.

Hagstrom, Bjorn 1967. Åndelsesvokalerna i

fåroiskan. En fonetisk-fonohgisk studie.

(Acta Universitatis Stockholmiensis.

New Series 6.) Stockholm.

Roach, Peter 1983. English Phonetics and

Phonology. A practical course. Cam-

Vanvik, Arne 1976. Tysk fonetikk. Oslo -

Bergen -Tromsø.

funnist meiri hjå teimum tittmæltu, ogtad skuldi horvid, tå id folk eru bidinum at bera fram ordini hvørt sær. Menso er ikki, tey kennast vid framburdin,tå id tey verda spurd um fråbrigdini, ogtey duga at greida frå, at tad ber til atsiga [boaitnun], men ikki *[vi:kna].Fyribrigdid er soleidis ikki bundid attaluferdini, men heldur at tf ijodfrøoM-ligu skipanini f ordunum.

At fyribrigdid er ikki fast, kannbenda å, at tad er nytt, og at lad manv aksa til at verda fastur partur i før-oyskari ljodlæru. Parallell dømi um taderu f norskum målførum. Har fyribrigd-id er vordid fast, er tad onaturligt atbera fram båten sum [bo:ten|, tad måvera [boitn]. Framburdurin uttan stav-ilsisberandi n hoy ri st einans f sangi, umrytman har krevur longd å stavilsinum,og hann hoyrist, tå id man skal beraordid fram, soleidis at endingin ikkikann misskiljast.

Vera kann altso, at vit her kunnuhyggja at nyggjari broyting i føroysk-um, har målid tekur upp fyribrigdid

Helge Sandøy er professari a universitetin-

um i Bergen

KUNNINGARSTOVANveit meir, tå id tu sigur henni tad

oHvør hevur listaframsyning og hvar?Filmsfelagid visir film, men hvar og nær?Hvør hevur konsert, og hvar er hon?Sig okkum alt um mentanartiltøk,

so hava vit svarid

KUNNINGARSTOVAN

åVaglinum-Tlf. 15788