strategia rozwoju nadmorskiego obszaru funkcjonalnego

115
Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego obejmującego Gminę Miasto Kołobrzeg, Gminę Kołobrzeg oraz Gminę Ustronie Morskie Redakcja i opracowanie Wrocław, 30 stycznia 2014 r.

Upload: lamnhan

Post on 11-Jan-2017

222 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

obejmującego Gminę Miasto Kołobrzeg, Gminę

Kołobrzeg oraz Gminę Ustronie Morskie

Redakcja i opracowanie

Wrocław, 30 stycznia 2014 r.

Page 2: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 2/115

Spis treści

I. STRESZCZENIE ................................................................................................................................................... 3

II. WPROWADZENIE ............................................................................................................................................. 5

III. CZĘŚĆ ANALITYCZNO – DIAGNOSTYCZNA ...................................................................................................... 7

1. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU ......................................................................................................................... 8

2. GOSPODARKA ................................................................................................................................................ 25

3. ZASOBY PRACY ............................................................................................................................................... 34

4. POLITYKA SPOŁECZNA ................................................................................................................................... 39

5. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA ...................................................................................................................... 44

6. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA .................................................................................................................... 54

7. ANALIZA PORÓWNAWCZA – PODSUMOWANIE ............................................................................................ 60

8. PARTNERSTWO .............................................................................................................................................. 63

9. ANALIZA SWOT .............................................................................................................................................. 65

IV. CZĘŚĆ STRATEGICZNA .................................................................................................................................. 83

1. WIZJA ROZWOJU ........................................................................................................................................... 83

2. MISJA ............................................................................................................................................................. 84

3. CELE STRATEGICZNE ...................................................................................................................................... 86

4. CELE OPERACYJNE, ZADANIA I WSKAŹNIKI REALIZACJI STRATEGII ................................................................ 89

5. WDRAŻANIE, MONITORING, SZACOWANY BUDŻET/FINANSOWANIE .......................................................... 98

6. SPÓJNOŚĆ DOKUMENTU STRATEGII Z KRAJOWYMI I REGIONALNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNO – STRATEGICZNYMI ............................................................................................................................................ 105

SPIS TABEL ....................................................................................................................................................... 111

SPIS WYKRESÓW .............................................................................................................................................. 112

BIBLIOGRAFIA .................................................................................................................................................. 113

Page 3: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 3/115

I. STRESZCZENIE

Strategia Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego, obejmującego Gminę Miasto Kołobrzeg, Gminę Kołobrzeg

oraz Gminę Ustronie Morskie powstała w celu realizacji ponadlokalnych, wspólnych działań rozwojowych,

wychodzących poza granice jednej gminy.

Do największych zalet Obszaru Funkcjonalnego należy nadmorskie położenie gmin tworzących tę strukturę

oraz walory środowiskowe i zasoby naturalne, umożliwiające rozwój sektorów związanych z szeroko

pojmowaną turystyką, w tym sektora uzdrowiskowo-sanatoryjnego, a także silna pozycja Kołobrzegu, jako

miasta stanowiącego lokalne centrum społeczno-gospodarcze.

Zalety KSOF wzmacnia bardzo wysoki stopień przedsiębiorczości mieszkańców regionu oraz znaczna skala

powiązań funkcjonalnych pomiędzy gminami Kołobrzeg i Ustronie Morskie, a ośrodkiem miejskim.

WIZJA zaprezentowana w ramach Strategii rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego brzmi:

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny to intensywnie rozwijający się obszar turystyczny w pasie

nadmorskim wraz z miastem Kołobrzeg - ważnym ośrodkiem rozwoju społeczno-gospodarczego, z silnie

powiązanymi z nim funkcjonalnie gminami: Ustronie Morskie i Kołobrzeg.

Wizja formułowana w ramach strategii jest swego rodzaju projekcją przyszłości, do jakiej dąży samorząd

i społeczność lokalna. Wizja rozwoju opisuje pożądany stan docelowy w perspektywie kilku – kilkunastu lat

oraz wybrane uwarunkowania, które posłużyły do wyboru i formułowania realnych priorytetów

strategicznych.

Wizja zawiera w sobie odniesienie się do głównej funkcji obszaru funkcjonalnego. Z racji położenia w pasie

nadmorskim, posiadanych zasobów naturalnych, funkcja turystyczna będzie dominująca dla obszaru

funkcjonalnego. Obszar funkcjonalny powinien dążyć do kreowania rozwoju regionalnych oraz inteligentnych

specjalizacji, w szczególności w oparciu o walory położenia i infrastrukturę (położenie nadmorskie,

powiązania komunikacyjne, port morski) oraz zasoby naturalne.

MISJA/ CEL NADRZĘDNY:

Docelowy kierunek rozwoju w formule misji, czyli nadrzędnego celu funkcjonowania sformułowano

następująco:

• Kreować rozwój w oparciu o przedsiębiorczość oraz zasoby naturalne obszaru funkcjonalnego.

Kierunki rozwoju:

I. Rozwój turystyczny obszaru funkcjonalnego z wykorzystaniem położenia w pasie nadmorskim w oparciu

o walory przyrodnicze

II. Wzmacnianie powiązań funkcjonalnych wewnątrz obszaru oraz wsparcie rozwoju społeczno-

gospodarczego obszaru

Kierunki rozwoju KSOF są rozwinięciem wizji rozwoju. Kierunki rozwoju są elementem pośrednim pomiędzy

nadrzędnym celem, jakim jest wizja i misja oraz celami strategicznymi i operacyjnymi.

Page 4: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 4/115

CELE STRATEGICZNE

W ramach kierunków rozwoju wyszczególniono cele strategiczne, Główne cele strategiczne w sposób

bezpośredni nawiązują do wizji i misji:

1. Zachowanie wysokiej jakości ochrony środowiska i zachowanie walorów przyrodniczych

2. Kształtowanie oferty turystycznej obszaru funkcjonalnego

3. Poprawa funkcjonalności komunikacyjnej

4. Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej

5. Wzmacnianie kapitału ludzkiego oraz rozwój przedsiębiorczości

Celom strategicznym podporządkowano cele operacyjne i działania, których realizacja będzie prowadziła do

osiągnięcia pożądanego statusu określonego w misji i wizji obszaru funkcjonalnego.

Wdrażanie Strategii będzie się odbywać poprzez programy operacyjne (regionalne, wojewódzkie

i sektorowe). Na podstawie przeglądu i weryfikacji obecnie funkcjonujących i planowanych programów

i strategii sektorowych – zostaną opracowane konkretne programy operacyjne, realizujące jeden lub więcej

celów operacyjnych Strategii, precyzując, selekcjonując oraz hierarchizując problemy i działania rozwojowe

służące osiąganiu tych celów.

Page 5: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 5/115

II. WPROWADZENIE

Strategia Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego powstała w celu realizacji ponadlokalnych, wspólnych

działań rozwojowych, wychodzących poza granice jednej gminy. Ma ona ułatwić samorządom lokalnym

przygotowanie i realizację wspólnych przedsięwzięć w oparciu o zasoby własne, jak i pojawiające się

różnorodne możliwości wsparcia zewnętrznego.

Realizacja strategii wymagać będzie zarządzania zintegrowanego: współpracy i koordynacji prac samorządów

terytorialnych. Współpraca powinna być dobrze zaplanowana, a skoordynowane działania mogą przyczynić

się do maksymalizacji efektów ponoszonych nakładów ze środków publicznych, co w sumie ma przyczynić się

do wzrostu konkurencyjności i zdynamizowania rozwoju Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru

Funkcjonalnego. Strategia przygotowana została w wyniku współpracy samorządów KSOF z ekspertami

zewnętrznymi. Proces budowy strategii wsparty został metodą konsultacji i partycypacji społecznej.

Wypracowane podczas warsztatu strategicznego główne założenia dotyczące wizji, kierunków i celów

strategicznych zostały poddane weryfikacji podczas konsultacji społecznych w dniu 22.01.2014 roku.

Przeprowadzono dyskusję nad konkretnymi zapisami, zebrano również uwagi i przedyskutowano

propozycje modyfikacji niektórych zapisów. Pozwoliło to wypracować wersję dokumentu końcowego.

Dokument składa się zasadniczo z 2 części:

I. Część analityczno-diagnostyczna, którą opracowano na podstawie danych dostępnych w bazach GUS,

dokumentów strategicznych województwa zachodniopomorskiego, powiatu kołobrzeskiego, miasta

Kołobrzeg oraz gminy Kołobrzeg i Ustronie Morskie.

II. Część strategiczna – wizja, misja, cele strategii, wdrażanie, monitoring i ewaluacja strategii.

W pierwszej kolejności sformułowano wizję rozwoju. Celowo wizję umieszczono na wstępie, ponieważ to od

niej rozpoczął się proces współpracy. Taka też jest logika tworzenia nowoczesnych dokumentów. Następnie

zostały określone kierunki i cele strategiczne oraz operacyjne realizacji strategii rozwoju obszaru

funkcjonalnego.

W kolejnych rozdziałach przedstawiono rekomendacje wdrażania Strategii – zawierające najważniejsze

wnioski dotyczące budowy systemu wdrażania, opartego o współpracę z instytucjami i podmiotami z obszaru

funkcjonalnego oraz monitoring i ewaluację strategii, czyli założenia dotyczące monitorowania realizacji

Strategii oraz zalecenia odnoszące się do jej ewaluacji.

Redaktorzy dokumentu pragną serdecznie podziękować wszystkim uczestnikom konsultacji za wkład

merytoryczny w ostateczny kształt dokumentu Strategii.

Dokument strategii KSOF poddany został konsultacjom społecznym. W dniu 22.01.2014 roku w siedzibie

Urzędu Miasta w Kołobrzegu miało miejsce spotkanie z przedstawicielami społeczności KSOF. Uczestniczyło

w nim 45 osób. Projekt strategii ukazał się na stronie internetowej projektu oraz partnerów projektu.

Informacje nt. strategii ukazały się w lokalnej prasie i telewizji.

Page 6: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 6/115

Załącznik nr 2 do strategii KSOF prezentuje wyniki przeprowadzonych konsultacji społecznych wraz ze

zgłoszonymi uwagami.

W opracowaniu dokumentu Strategii obszaru funkcjonalnego uczestniczył zespół zadaniowy ds.

przygotowania oraz realizacji projektu pn. "Rozwój miejskiego obszaru funkcjonalnego na podstawie

wstępnie zdiagnozowanych zależności pomiędzy gminami: Gminą Miasto Kołobrzeg, Gminą Kołobrzeg oraz

Gminą Ustronie Morskie", dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach PO

Pomoc Techniczna. Umowa o dofinansowanie nr DPT/BDG-II/POPT/92/13 z dnia 11 lipca 2013r.

Skład zespołu:

1. Zastępca Prezydenta ds. gospodarczych Pan Andrzej Olichwiruk - Koordynator zespołu,

2. Grupa robocza ds. określenia granic obszaru funkcjonalnego oraz opracowania Strategii rozwoju obszaru

funkcjonalnego:

1) Monika Sielewska – Naczelnik Wydziału Urbanistyki i Architektury UM K-g,

2) Damian Kunz – Naczelnik Wydziału Gospodarki Nieruchomościami UM K-g,

3) Karol Królikowski – Naczelnik Wydziału Komunalnego UM K-g,

4) Agnieszka Marcholewska – Pełnomocnik Prezydenta Miasta Kołobrzeg ds. Strategii Rozwoju Miasta

UM K-g,

5) Krystyna Mikołajczak – Z-ca Wójta Gminy Kołobrzeg,

6) Adam Budka – Sekretarz Gminy Kołobrzeg,

7) Piotr Byczkowiak – Inspektor ds. funduszy pomocowych w UG Ustronie Morskie.

Page 7: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 7/115

III. CZĘŚĆ ANALITYCZNO – DIAGNOSTYCZNA

Analizę stanu istniejącego opracowano na podstawie danych dostępnych w bazach GUS, dokumentów

strategicznych województwa zachodniopomorskiego, powiatu kołobrzeskiego, miasta Kołobrzeg oraz gminy

Kołobrzeg i Ustronie Morskie.

Wśród najważniejszych analizowanych dokumentów znalazły się:

• Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego

• Strategia Promocji Powiatu Kołobrzeskiego na lata 2012-2020

• Strategia Rozwoju Gminy Kołobrzeg

• Strategia Rozwoju Gminy Ustronie Morskie

• Strategia Rozwoju Kołobrzegu do roku 2020

• Delimitacja Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego (KSOF)

Ponadto analizie poddano informacje dostępne na stronach internetowych miasta Kołobrzeg, gminy

Kołobrzeg, gminy Ustronie Morskie oraz stron pokrewnych, np. Encyklopedia Pomorza Zachodniego

Pomeranica.pl.

Dane dostępne w bazach GUS przeanalizowano w przedziale czasowym 2007-2012.

Cześć analityczno – diagnostycza została przedstawiona także w formie analizy porównawczej z wybranymi

obszarami funkcjonalnymi w Polsce, które charakteryzują się podobnym potencjałem rozwoju społeczno –

gospodarczego (liczba mieszkańców, charakter ośrodka subregionalnego, funkcja turystyczna). W tym celu

przeanalizowano obszary funkcjonalnych z różnych części kraju. Analizę przeprowadzono na podstawie

opracowania Ministerstwa Rozwoju Regionalnego pod nazwą Kryteria Delimitacji Miejskich Obszarów

Funkcjonalnych Ośrodków Wojewódzkich.

Po wstępnej analizie zdecydowano się przeprowadzić analizę porównawczą KSOF z obszarami

funkcjonalnymi miast: Chojnice, Nysa, oraz Ełk.

Page 8: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 8/115

1. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU

1.1 Podział administracyjny

KSOF - trzy nadmorskie gminy powiatu kołobrzeskiego.

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny leży w Województwie Zachodniopomorskim, w strefie

przybrzeżnej powiatu kołobrzeskiego.

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny tworzą trzy jednostki administracyjne powiatu

kołobrzeskiego:

• miasto Kołobrzeg,

• gmina Kołobrzeg,

• gmina Ustronie Morskie.

Od północy granicę Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego wyznacza linia brzegowa

Morza Bałtyckiego. Jedynym miastem KSOF jest Kołobrzeg. Mapa 1 Podział administracyjny powiat kołobrzeskiego, zasięg KSOF.

Page 9: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 9/115

1.2 Charakterystyka geograficzna.

Morze, wydmy, jezioro nadmorskie, Parsęta

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny leży w północno-zachodniej Polsce, na Pomorzu Zachodnim,

w środkowej części nadmorskiego pasa województwa zachodniopomorskiego. Obejmuje przybrzeżne wody

Bałtyku, plaże, pasy wydm i nizin nadmorskich oraz niższy taras wysoczyzn morenowych. Według podziału na

jednostki fizyczno-geograficzne, Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny obejmuje wschodnią część

Wybrzeża Trzebiatowskiego, zachodnią część Wybrzeża Słowińskiego oraz północną część Równiny

Białogardzkiej. Naturalną granicą rozdzielającą oba wybrzeża jest rzeka Parsęta stanowiąca, obok morskiej

linii brzegowej, istotną barierę fizjograficzną.

Przy ujściu Parsęty do Morza Bałtyckiego centralne położenie w linii wybrzeża Kołobrzeskiego

Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego zajmuje Kołobrzeg, jedyne miasto obszaru funkcjonalnego. Ujście

Parsęty zabudowane jest obiektami portu towarowego, jachtowego, rybackiego, pasażerskiego i wojennego.

Uregulowane koryto rzeki posiada szerokość 60-100 m, a jego głębokości wynoszą 5-8 m. Parsęta, jako

jedyna z rzek przymorza posiada niewielką deltę, której stożek sypany jest w morze, a na lądzie pozostaje

pod pokrywą osadów eolicznych i nasypów. Na tym odcinku wykształciły się tarasy zalewowe i akumulacyjne.

Taras zalewowy ciągnie się po obu stronach rzeki osiągając wysokość 2 m. Budują go mady, torfy i piaski

rzeczne. Występują w jego obrębie niewielkie, wydłużone pagórki piaszczyste - nasypy powodziowe.

W końcowym odcinku biegu brzegi rzeki porastają pojedyncze drzewa. Przy moście kolejowym w Kołobrzegu

kończą się śródlądowe wody Parsęty, a zaczynają wewnętrzne i terytorialne wody morskie. Dolina rzeki

stanowi niezaprzeczalny walor krajobrazowy i przyrodniczy.

Obszar funkcjonalny położony jest w brzegowej części Wybrzeża Trzebiatowskiego i Wybrzeża Słowińskiego.

Linia wybrzeża morskiego leżącego w obrębie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego

ma długość około 30 km. W bezpośrednim sąsiedztwie morza ciągnie się pas wydm osiągający miejscami

wysokość kilkunastu metrów.

Powierzchnia terenu Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego podnosi się od morza

w kierunku południowym (z pominięciem pasa wydm nadmorskich). W rejonie nizin nadmorskich

w niektórych miejscach występują depresje.

Ukształtowanie terenu Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego ma charakter

młodoglacjalny, co znajduje odzwierciedlenie w rzeźbie, krajobrazie i stosunkach hipsometrycznych. Leżący

na południe od nizin nadmorskich teren KSOF stanowi zdenudowany skłon wysoczyzn morenowych,

poprzecinany krzyżowym systemem pradolin i dolin rzecznych, biegnących w kierunku północno-zachodnim

i południowo-zachodnim.

Głównym budulcem powierzchni terenu są pozostałości zlodowacenia bałtyckiego - utwory czwartorzędowe,

osiągające do 100 m miąższości oraz efekty procesów zachodzących po ustąpienia lądolodu w ciągu

ostatnich kilkunastu tysięcy lat. Utwory czwartorzędowe przykrywają głębiej leżące utwory trzeciorzędowe.

Spośród dominujących brzegów wydmowych należy wyróżnić odcinki mierzejowe jeziora Resko. Natomiast

brzeg klifowy rozciąga się od Kołobrzegu w kierunku do Sarbinowa; miejscami przykryty jest wydmami.

Wysokość klifu jest niewielka i waha się od 5 do 10 m.

Page 10: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 10/115

Pas wydm na całym odcinku wybrzeża w większości jest porośnięty lasem sosnowym. Jego budowa i kształt

są zróżnicowane. W Dźwirzynie pola wydmowe sięgają 500 metrów szerokości i 15,2 m wysokości n.p.m. Na

odcinku, w którym plaża jest najszersza, utworzono dodatkowy wał wydmowy. W kierunku wschodnim

szerokość pasa wydm się zmniejsza do 200 metrów. Na wschód od doliny Parsęty, wzdłuż wybrzeża na

wysokości Kołobrzegu rozciąga się wąski wał wydmowy wznoszący się od 3 do 6 m n.p.m.

Wydmy położone przy wschodniej granicy Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego są

szare, o budowie piaskowo-gliniastej i gliniastej, w większości strome, w niektórych miejscach osiągają

wysokość kilkunastu metrów. Dopiero dalej w kierunku zachodnim, za Ustroniem Morskim, pojawiają się

typowe wydmy piaskowe. Wały wydmowe w gminie Ustronie Morskie nie są ciągłe, występują tylko na

krótkich odcinkach brzegu morskiego i są przeważnie zalesione.

Pas nizin nadmorskich ciągnie się od Dźwirzyna w części zachodniej Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru

Funkcjonalnego do Wieniotowa w części wschodniej. W okolicach Dźwirzyna pas ten jest zbudowany

z utworów torfowych, zalegających na poziomie 0,2-1,2m n.p.m. i powstał wskutek akumulacji osadów

u ujścia do morza, co doprowadziło do zamknięcia dawnej zatoki morskiej. Reliktem tej zatoki jest jezioro

Resko Przymorskie. Obecnie, wskutek przekształceń dokonanych w latach 1960-80, obszar ten stanowi duży

kompleks łąkowy z gęstą siatką rowów melioracyjnych i nielicznym zadrzewieniem.

Dalej w kierunku wschodnim, w okolicy Grzybowa, teren jest nieco wyższy, zbudowany z utworów

piaszczysto-gliniastych, do wysokości 1-5 m n.p.m.

Dolinę Parsęty i dolinę Błotnicy łączy wypełniona torfami pradolina o szerokości 1-1,5km, biegnąca na

południe od Starego Borku i Zieleniewa, dobrze zmeliorowana, używana, jako łąki i pastwiska. Ten otwarty

krajobraz stanowi korytarz ekologiczny pomiędzy dwoma środowiskami.

W rejonie położonym pomiędzy Grzybowem, Zieleniewem i Nowym Borkiem znajduje się obszar nieco

podniesiony moreny dennej, wznoszący się w kierunku południowym do wysokości ok. 16 m n.p.m. w rejonie

Zieleniewa i Starego Borku. W obrębie tej wysoczyzny znajdują się duże obszary bezodpływowe lub

o utrudnionym odpływie, wypełnione glebami pochodzenia organicznego.

Tereny położone na wschód od rzeki Parsęty, a także na południe od obniżenia pradolinnego rzek Parsęta-

Błotnica oraz w rejonie Drzonowo-Nowogardek, są strefą brzegową dennej wysoczyzny morenowej. Cała

powierzchnia obszaru jest zbudowana głównie z moreny dennej lekko falistej, w której skład wchodzą gliny

zwałowe, piaski, żwiry.

Druga wysoczyzna, wydzielona przez Błotnicę i Dębosznicę od wschodu, Błotnicę i jezioro Resko Przymorskie

od północy i obniżenie pradolinne (Sarbia-Samowo), miejscami płaska lub lekko falista, a w rejonach zboczy

dolinnych - zróżnicowana, wznosi się od 5 m n.p.m. w rejonie Karcina do 22 m n.p.m. w części centralnej,

a następnie opada do 12 m n.p.m. w części południowej (Samowo, Sarbia).

Falista wysoczyzna moreny dennej rozciąga się do wschodniej części Kołobrzeskiego Subregionalny Obszaru

Funkcjonalnego, gminy Ustronie Morskiej, gdzie charakteryzuje się niewielkimi deniwelacjami. Jest ona tutaj

poprzecinana zespołami dolin erozyjnych i obniżeń wytopiskowych. Obszar ten urozmaicają wzniesienia

będące pagórkami moreny czołowej lub kemami. Najwyższy z nich (Krzywa Góra) osiąga wysokość

33 m n.p.m.

Page 11: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 11/115

1.3 Warunki przyrodnicze i zasoby naturalne

Obszary Natura 2000 oraz cenne zasoby naturalne

Głównym ciekiem wodnym Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego jest rzeka Parsęta,

wypływająca ze źródła na wysokości ok. 137 m n.p.m. z okolic Parsęcka na terenie Pojezierza Drawskiego,

o długości 139 km i powierzchni dorzecza równej 3151 km2. Rzeka dzieli Kołobrzeski Subregionalny Obszar

Funkcjonalny na dwie części i w Kołobrzegu wpływa do morza. Na terenie KSOF występują również niewielkie

rzeki o długości do 30 km; należą do nich głównie: Błotnica w zachodniej części Kołobrzeskiego

Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego i Czerwona - w części wschodniej. Ponadto na obszarze KSOF

płyną niewielkie rzeki i strumienie należące do zlewni w/w cieków.

Dolina rzeki Parsęty, otoczona wysoczyzną 10-20 m n.p.m., spełnia szczególne znacznie hydrograficzne

i krajobrazowe na trenie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego. Dno doliny przecinają

rowy melioracyjne, dzięki którym jest ono użytkowane rolniczo jako łąki.

Teren Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego cechuje się bardzo niską jeziornością. Poza

fragmentem znaczącego pod względem wielkości jeziora Resko Przymorskie, występują tu nieliczne jeziora

o niewielkiej powierzchni, głównie oczka polodowcowe, w większości bezodpływowe.

Gleby Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego to głównie kompleksy glebowe brunatne

i bielicowe, natomiast na obszarach dolinnych dominują gleby bagienne i torfowe.

W gminie Kołobrzeg dominują gleby torfowe i bielicowe, natomiast w gminie Ustronie Morskie przeważają

gleby brunatne. W wyniku postępującej urbanizacji występują zwarte kompleksy gleb pochodzenia

antropogenicznego (usypiskowe, sztucznie zasilane, urbisole).

Na obszarze Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego występuje wpływ dwóch różnych

krain klimatycznych. Krainy klimatyczne Trzebiatowska i Kołobrzesko-Darłowska, obejmujące miasto

Kołobrzeg oraz gminy Kołobrzeg i Ustronie Morskie, w stosunku do regionu zachodniopomorskiego cechują

się znacznie większą liczbą dni z dużym zachmurzeniem i opadami atmosferycznymi. Występuje tu obniżenie

temperatur w okresie maj sierpień (wpływ Morza Bałtyckiego), względnie mała liczba dni gorących, a zima

zaczyna się bardzo późno. Liczba dni z pokrywą śnieżną jest bardzo mała, natomiast wydłużony jest okres bez

przymrozków. Występują tu również jedne z najmniejszych rocznych amplitud temperatur (ciepła zima -

chłodne lato).

Na obszarze KSOF, w mieście Kołobrzeg, funkcjonuje największe w kraju uzdrowisko. Jedną z kluczowych

cech decydujących o funkcjonowaniu tego uzdrowiska jest napływ mas powietrza oraz jego walory lecznicze.

Suma rocznych opadów na obszarze KSOF przekracza średnie dane liczbowe odnotowane dla kraju, a średnia

roczna temperatura wynosi około 8 °C.

W strefie przymorskiej (do 1 km od linii brzegowej) w powietrzu występuje intensywne stężenie jodu

i aerozolu morskiego, istotne dla lecznictwa uzdrowiskowego. Masy powietrza napływające nad Kołobrzeski

Subregionalny Obszar Funkcjonalny są czyste i pozbawione zanieczyszczeń. W samym obszarze

Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego, a także w jego bliższym sąsiedztwie, brak jest

znaczących obiektów powodujących zanieczyszczenia powietrza, a jedyną formą zagrożeń są małej i średniej

wielkości lokalne kotłownie oraz indywidualne paleniska domowe wykorzystujące paliwa stałe (głównie

węgiel kamienny).

Page 12: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 12/115

Najważniejszymi zasobami naturalnymi decydującymi o funkcjonowaniu uzdrowiska Kołobrzeg

są wydajne źródła solankowe i wody mineralne oraz torfy borowinowe wykorzystywane do celów leczniczych

i zabiegowych w zakładach przyrodoleczniczych i innych obiektach uzdrowiskowych. Solanki pochodzą

z osadów piaszczystych i piaskowcowych jury dolnej i środkowej. Na potrzeby lecznicze uzdrowiska woda jest

dostarczana przez 4 otwory wiertnicze. Dla eksploatacji złóż leczniczych wód mineralnych utworzono w 1991

roku obszar górniczy Kołobrzeg.

Występowanie wód mineralnych wiąże się ze strukturą antykliny, wysoko wypiętrzonej struktury

permomezozoicznej pociętej serią uskoków, na której wschodnim skłonie posadowiony został Kołobrzeg.

Wody solankowe należą do reliktowych wód mezozoicznych, a odnawianie ich zasobów następuje drogą

ascencji wód słonych z poziomu triasowego i cechsztyńskiego wzdłuż linii tektonicznych1.

Potrzeby rozlewni wód mineralnych zabezpieczają dwie studnie wiercone. Studnia o głębokości 46 m ujmuje

zasobne wody poziomu czwartorzędowego. Studnia o głębokości 67 m ujmuje wody poziomu liasowego.

Drugim podstawowym tworzywem leczniczym KSOF są wysokiej jakości borowiny. Borowina znajduje się na

obszarze dwóch pól (obszar Mirocic, obecnie eksploatowany i obszar Kołobrzeg). Dla powyższego złoża

ustanowiony jest obszar górniczy. Borowina kołobrzeska pochodzi z torfu niskiego, charakteryzującym się

bogatym składem chemicznym. Ogólne zasoby borowiny wynoszą 2872 tys. m3.

Obok surowców leczniczych do naturalnych zasobów Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru

Funkcjonalnego należą także surowce mineralne (piaski i żwiry – dawniej kruszywa naturalne, gliny

morenowe, surowce ilaste ceramiki budowlanej oraz torfy), eksploatowane na ternie gminy Kołobrzeg.

Na obszarze gminy Ustronie Morskie nie ma żadnych zasobów naturalnych.

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny jest jednym z najsłabiej zalesionych obszarów województwa

Zachodniopomorskiego. Z gmin tworzących KSOF, jedynie Ustronie Morskie posiada znaczące obszary leśne,

stanowiące 29% powierzchni gminy.

Według podziału geobotanicznego szaty roślinnej Polski, obszar zajmowany przez Kołobrzeski Subregionalny

Obszar Funkcjonalny należy do strefy klimatycznej pobrzeża bałtyckiego w środkowoeuropejskiej prowincji

niżowo-wyżynnej. Strefa Pobrzeże Południowobałtyckie charakteryzuje się zatorfionymi dolinami

przymorskimi, wydmami z roślinnością piaskową oraz płaskimi płatami pomorskiej moreny dennej

i wzgórzami moreny czołowej zajętymi przez lasy. Charakterystyczną roślinnością tej krainy są torfowiska

wrzosowiskowe (właściwie wrzoścowe) oraz, pomimo niskiego zalesienia, lasy bukowe i mieszane (bukowo

dębowe), olszyny, wilgotne bory sosnowe i lasy sosnowo-mieszane. Osobliwościami florystycznymi tych

lasów są: jarząb szwedzki i wiciokrzew pomorski2.

Obszary leśne o cechach terenów podmokłych (doliny rzek, torfowiska, podmokłe łąki) to miejsca

występowania łęgów olszowych i borów bagiennych. Niewielkie kompleksy leśne występują także

na terenach nadmorskich i wydmowych stanowiąc naturalną barierę łagodzącą intensywny wpływ wiatrów

i klimatu morskiego przejściowego.

1 Elżbieta Dobracka: 6.1.1 Geomorfologia i zarys budowy geologicznej. W: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania miasta Kołobrzegu. Kołobrzeg: Urząd Miasta Kołobrzegu, 2001-12-04. (Studium miasta, Załączniki do Uchwały Nr XLV/470/01 Rady Miejskiej w Kołobrzegu z dnia 4 grudnia 2001 r. 2 Urząd Miasta w Kołobrzegu, Inwest Consulting SA: Plan rozwoju lokalnego miasta Kołobrzeg na lata 2005-2007. Kołobrzeg: UM w Kołobrzegu, 2004-11-08, s. str. 28-29

Page 13: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 13/115

Obszary leśne to także siedliska licznych gatunków średniej i dużej zwierzyny leśnej (jelenie, sarny, dziki, lisy,

zające), natomiast tereny podmokłe, bagienne i wodne stanowią ostoję dla płazów i gadów. Strefa brzegowa

Morza Bałtyckiego stanowi naturalne siedlisko wielu gatunków ptaków (mewy, łabędzie, kaczki, rybitwy)

oraz sporadycznie ssaków (foki). W rzece Parsęcie i jej dopływach można spotkać ryby łososiowate,

natomiast doliny rzek stanowią ostoję dla licznych gatunków ptaków (łabędzie, czaple, kaczki, gęsi, żurawie).

W wielu miejscach można spotkać gniazda bocianów.

Znaczna część terenów Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego objęta jest obszarami

NATURA 2000.

Wybrzeże Trzebiatowskie (PLB320010) – obszar specjalnej ochrony ptaków w północno-zachodniej Polsce,

nad Morzem Bałtyckim, o powierzchni 31 757,6 ha, w całości w woj. zachodniopomorskim, na Pobrzeżu

Szczecińskim. Celem utworzenia obszaru jest ochrona populacji dziko występujących ptaków oraz

utrzymanie ich siedlisk w niepogorszonym stanie. Stwierdzono występowanie na tym terenie 35 gatunków

ptaków z Załącznika II Dyrektywy Ptasiej.

Obszar Wybrzeże Trzebiatowskie rozciąga się na długości ok. 54 km wzdłuż brzegu Bałtyku. Jego obszar jest

spójny, jednak bardzo wydłużony. Obejmuje głównie tereny mezoregionu Wybrzeże Trzebiatowskie, od

którego wziął swą nazwę, a także północne obrzeża Równiny Gryfickiej.

Ostoja zajmuje północno-zachodnią część woj. zachodniopomorskiego. Należy do siedmiu gmin, w trzech

powiatach: kamieńskim, gryfickim, kołobrzeskim. Teren chroniony rozciąga się od miasta Kamień Pomorski

przy ujściu rzeki Świniec, aż do przedmieść Kołobrzegu – miejscowości Grzybowo i Zieleniewo. Od południa

ostoję ograniczają takie miejscowości jak: Świerzno, Karnice, Lędzin, Trzebiatów i Gołańcz Pomorska. Obszar

zajmuje pas nad morzem od Pogorzelicy do Grzybowa z wyłączeniem miejscowości letniskowych: Mrzeżyno,

Rogowo i Dźwirzyno.

Na obszarze ochrony znajduje się 6 nazwanych zbiorników wodnych: Jezioro Jatkowskie, Jezioro na Górce,

Konarzewo (Bagno Pogorzelickie), Borek, w tym 2 największe jeziora lagunowe Liwia Łuża i Resko

Przymorskie

47% obszaru ochrony zajmują łąki i pastwiska, które dawniej były intensywnie koszone i na których było

wypasane bydło.

Obszar specjalnej ochrony ptaków Wybrzeże Trzebiatowskie częściowo pokrywa się z obszarem Natura 2000

o nieco innym zakresie ochrony – obszarem mającym znaczenie dla Wspólnoty Trzebiatowsko-Kołobrzeski

Pas Nadmorski.

Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski (PLH320017) – obszar mający znaczenie dla Wspólnoty

w północno-zachodniej Polsce, nad Morzem Bałtyckim, o powierzchni 17 468,79 ha, w całości w woj.

zachodniopomorskim, na Pobrzeżu Szczecińskim. Celem utworzenia obszaru jest ochrona siedlisk typowych

dla południowego wybrzeża Morza Bałtyckiego. Stwierdzono występowanie 17 siedlisk przyrodniczych,

m.in.: bagienne solniska nadmorskie, nadmorskie wydmy białe i szare, lasy łęgowe, nadrzeczne zarośla

wierzbowe, grąd subatlantycki, płytkie ujścia rzek.

Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski rozciąga się na długości ok. 60 km południowego wybrzeża

Bałtyku. Jego obszar nie jest całkowicie spójny, lecz miejscami przedzielony pasami zabudowań i użytków

Page 14: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 14/115

rolnych. Granice wyznaczają obszary nad morzem od kilkuset metrów do ok. 9 km w głąb lądu. Zawiera

tereny wschodniej części Wybrzeża Trzebiatowskiego, zachodnie Wybrzeże Słowińskie oraz północne

obrzeża Równiny Gryfickiej i Białogardzkiej. Pas Nadmorski obejmuje obszar wybrzeża od miejscowości

Trzęsacz do m. Gąski, z którego wyłączony jest teren zabudowany miejscowości: Rewal, Niechorze,

Mrzeżyno, Dźwirzyno, Grzybowo, Kołobrzeg (także Podczele), Sianożęty, Ustronie Morskie – ich linia

zabudowy jest granicą pasa.

Pas Nadmorski zajmuje środkową część wybrzeża woj. zachodniopomorskiego. Należy do takich jednostek

administracyjnych jak: gmina Rewal, gmina Karnice, gmina Trzebiatów, gmina Kołobrzeg, miasto Kołobrzeg,

gmina Dygowo, gmina Ustronie Morskie, gmina Będzino.

Fragment wybrzeża należący do obszaru charakteryzują brzegi klifowe, wydmowe, mierzeje oddzielające

jeziora przymorskie, a także płytkie ujścia rzek. Obszar ochrony posiada wykształcony pasmowy układ

siedlisk, który obejmuje wody przybrzeżne, plaże wraz z fragmentami kidziny, początkowe stadia

powstawania wydm białych, wydmy szare, wydmy ustabilizowane porośnięte lasem oraz zagłębienia między

wydmami z mokradłami. Pas brzegowy cechują także jeziora lagunowe (Resko Przymorskie i Liwia Łuża),

zamknięte od morza poprzez wąskie mierzeje. Południowa część wybrzeża przechodzi w rozległy pas

obniżenia Pradoliny Bałtyckiej, którą wypełniają głównie pokłady torfów niskich. Teren ten został

w większości odwodniony w przeszłości, a następnie wykorzystywany jako użytki zielone. Pradolina jest

poprzecinana siecią kanałów oraz większych cieków wodnych jak Rega, Stara Rega, Parsęta.

Specjalny obszar ochrony siedlisk Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski częściowo pokrywa się

z obszarem Natura 2000 o nieco innym zakresie ochrony – obszarem specjalnej ochrony ptaków Wybrzeże

Trzebiatowskie.

Mapa 2 Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski

Źródło: Patryk Korzeniecki na podstawie maps of European Ecological Natura 2000 Network.

Dorzecze Parsęty (PLH320007) – obszar mający znaczenie dla Wspólnoty w północno-zachodniej Polsce,

utworzony w dolinach dorzecza Parsęty, o całkowitej powierzchni 27710,43 ha, w całości w woj.

zachodniopomorskim, na Pobrzeżu Koszalińskim, Pobrzeżu Szczecińskim i Pojezierzu Zachodniopomorskim.

Celem utworzenia obszaru jest zachowanie w stanie niepogorszonym występujących w jego granicach

siedlisk przyrodniczych i gatunków zwierząt wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej Rady

Page 15: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 15/115

92/43/EWG. W efekcie przedmiotem ochrony jest 25 rodzajów stwierdzonych tu siedlisk przyrodniczych oraz

11 gatunków ssaków, płazów, ryb i owadów. Siedliska pokrywają ponad 50% powierzchni obszaru.

Największy obszar pokrywają mają takie siedliska jak: łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe,

kwaśne buczyny, grąd subatlantycki, pomorski kwaśny las brzozowo-dębowy, torfowiska zasadowe

o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk, świeże łąki użytkowane ekstensywnie.

Rozciągłość obszaru od obszaru źródliskowego pod Parsęckiem w kierunku północno-zachodnim do ujścia

rzeki w porcie Kołobrzeg wynosi 85 km. Zawiera tereny od Pojezierza Drawskiego, przez Wysoczyznę

Łobeską, Równinę Gryficką, Równinę Białogardzką do Wybrzeża Słowińskiego. Wysokości chronionego

obszaru zmieniają się od 206 m n.p.m. do 0 m n.p.m.[2]

Główną oś obszaru ochrony stanowi dolina rzeki Parsęty z ościennymi obszarami.3

Inne formy ochrony przyrody.

Dużą powierzchnię Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego zajmuje obszar chronionego

krajobrazu pod nazwą „Koszaliński Pas Nadmorski”, który rozciąga się wzdłuż pobrzeża i wydm nadmorskich,

obejmując także północną część Kołobrzegu. Ochroną objęto krajobraz oraz naturalne walory środowiska

przyrodniczego pasa nadmorskiego, z jednoczesnym wsparciem ochrony walorów uzdrowiska Kołobrzeg.

Wyjątkowym obszarem chronionym jest użytek ekologiczny w Podczelu „Ekopark Wschodni”, stanowiący

zbiorowisko łąkowe i szuwarowe roślinności halofilnej z wieloma gatunkami słonorośli mających tu jedyne

stanowisko w Polsce, oraz położony na wschód od Kołobrzegu tzw. „Kołobrzeski Las” z najważniejszymi

i najcenniejszymi pomnikami przyrody – dębami „Bolesław” i „Warcisław”.

Na terenie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego znajdują się także wpisane do rejestru

WKZ parki i zespoły parkowe. W samym Kołobrzegu jest 6 parków o łącznej powierzchni 62,9 ha: park im.

Stefana Żeromskiego (31 ha), park im. Aleksandra Fredry (26,7 ha), stanowiący nadmorski park zdrojowy

tutejszego uzdrowiska, park im. Jedności Narodowej (6,5 ha), park im. 3. Dywizji Piechoty (4,5 ha), park im

Jana Dąbrowskiego oraz nowo wpisany Par im. Bolesławca Krzywoustego.

Ponadto na terenie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego znajdują się liczne objęte

ochroną obiekty przyrodnicze.

3 Źródło: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska RP

Page 16: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 16/115

1.4 Uwarunkowania historyczno-kulturalne

Bogate dziedzictwo kulturowe

Dzieje osadnictwa na terenie współczesnego Kołobrzegu sięgają okresu przedpiastowskiego.

Prawdopodobnie już w VII wieku u wybrzeży Bałtyku istniała osada, w której potrafiono pozyskiwać sól ze

źródeł solankowych na Wyspie Solnej, co stało się źródłem bogactwa okolicznych mieszkańców. W VIII lub IX

wieku ok. 4 km od wybrzeża w dół rzeki Parsęty wzniesiono gród. Jego ślady do dziś można odnaleźć na

przedmieściach miasta, na terenie dzisiejszego Budzistowa. Wokół grodu rozwijało się osadnictwo.

Eksportowano stąd sól m.in. do Wielkopolski i na Śląsk. Ten gród dał początek Kołobrzegowi, który stał się

dużym portem oraz ośrodkiem handlu solą i rybami. Atrakcyjność grodu sprawiła, że w X wieku został on

zdobyty przez Mieszka I i obsadzony jego załogą.

Stał się silnym ośrodkiem władzy Piastów na Pomorzu Zachodnim. Towarzyszyła temu (datowana na

l. 80. X wieku) przebudowa grodu oraz zmiany w produkcji rzemieślniczej miasta. Dużą rolę odegrało

korzystne położenie Kołobrzegu. Przede wszystkim był to naturalny port morski przy ujściu rzeki Parsęty,

położony w środkowej części ziem pomorskich, na szlaku łączącym Wolin z Gdańskiem. Bałtycka wyspa

Bornholm, położona naprzeciw Kołobrzegu, ułatwiała etapową żeglugę i handel ze Skandynawią, a zwłaszcza

z Birką - dużym ośrodkiem handlowym w Szwecji. Z drugiej, południowej strony w odległości 200 km leżał

główny ośrodek młodego państwa polskiego - Poznań.

Syn Mieszka, książę Bolesław I Chrobry, próbował utworzyć tu biskupstwo. Po raz pierwszy w dokumentach

nazwa ta została zapisana przez kronikarza niemieckiego Thietmara z Merseburga, gdy cesarz Otton III wraz

z księciem Bolesławem I Chrobrym w 1000 roku ustalili arcybiskupstwo w Gnieźnie i podległą mu diecezję

w Kołobrzegu. Kołobrzeg stał się stolicą biskupstwa, tym samym został wyróżniony i usytuowany na równi

z takimi grodami jak Kraków, Wrocław czy Poznań.

Jednak po śmierci Bolesława Chrobrego Pomorze wróciło do pogaństwa, co zmusiło biskupa do ucieczki,

a Kołobrzeg stracił status stolicy biskupiej na rzecz położonego dalej na zachód Wolina a późnej Kamienia.

Słowiański gród cieszył się wolnością aż do czasów Bolesława III Krzywoustego, który, jak pisał Gall Anonim,

musiał ponownie zdobywać „sławne miasto” Kołobrzeg. Odtąd całe Pomorze Środkowe ponownie znalazło

się w granicach państwa piastowskiego.

Już w latach 30. XII w., po śmierci Bolesława III Krzywoustego (1138), Kołobrzeg przeszedł pod

zwierzchnictwo cesarza niemieckiego, a następnie króla Danii. W XII w. Kołobrzeg stał się ośrodkiem

administracyjnym zorganizowanym na wzór kasztelanii.

W latach 1187–1227, gdy w Polsce powiększało się rozbicie dzielnicowe, Pomorze z Kołobrzegiem znalazło

się pod władzą Duńczyków. Związani z nim więzami krwi książęta zachodniopomorscy powoli odzyskali

niezależność. 23 maja 1255 r. książę Warcisław III i biskup kamieński Herman von Gleichen lokowali nowe

miasto na prawie lubeckim, zwolnione przez pięć lat z płacenia wszelkich należności. Nowe miasto otrzymało

100 łanów ziemi uprawnej, kołobrzeski las oraz prawo połowu ryb w morzu pomiędzy ujściami Regi i Parsęty.

Powstało ono bliżej wybrzeża. Opuszczono dawny gród, który w pamięci potomnych zachował się jako Stare

Miasto. Znajdują się tam m.in. pozostałości kilku kościołów: katedry pierwszego biskupa, Reinberna, kościoła

św. Ottona, kaplicy św. Piotra czy klasztoru benedyktynek. Pamiątką po dawnych czasach pozostał kościółek

św. Jana Chrzciciela, wymieniany w kronikach już w 1222 r.

Page 17: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 17/115

W średniowieczu do miasta przybywali liczni osadnicy, zwłaszcza z Niemiec – m.in. z Lubeki i Gryfii. Na

przełomie XIII i XIV w. Kołobrzeg był już silnym miastem hanzeatyckim. Wkrótce został otoczony murami

i fosą, stając się ważnym ośrodkiem handlowym i gospodarczym. Europejskie kontakty miasta handlowe

sięgały od Anglii i Hiszpanii po Ruś Kijowska. Równocześnie powoli znikał jego polski, słowiański charakter,

ustępują żywiołowi niemieckiemu. W XVI w. władze miejskie zakazały m.in. przyjmować do cechów

rzemieślników z Polski.

W połowie XVII w. nadbałtyckie potęgi Szwecja i Brandenburgia zaczęły przygotowywać się do walki z Austrią

o panowanie w Rzeszy. Jak się wkrótce okazało, teren Pomorza Zachodniego stał się areną przemarszów

wojsk, a także działań wojennych. W okresie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) Kołobrzeg opanowały

wojska szwedzkie. Opuściły miasto dopiero w 1653 r., odstępując na drodze układów Brandenburgii.

W tym czasie miasto nad Parsętą zdominowane było przez niemiecki patrycjat. W 2. połowie

XVII w. Kołobrzeg otoczono potężnymi umocnieniami ziemnymi, ufortyfikowano nawet latarnie morskie.

Miasto stało się jedną z najsilniejszych twierdz regionu. W 1701 r., rada miasta przysięgła wierność królowi

pruskiemu. Nad starym gotyckim ratuszem powieszono sztandar z dwugłowym orłem. W rękach Prus,

a potem Niemiec Kołobrzeg pozostał aż do 1945 r.

Zerwanie stosunków z Polską oznaczało jednak dla mieszkańców miasta kryzys gospodarczy. Od wieków

przynoszący dochody handel solą zaczął zamierać, a prywatni właściciele musieli odsprzedawać swoje

zakłady. W okresie wojny siedmioletniej (1756-1763) miasto trzykrotnie oblegali Rosjanie, pragnąc założyć tu

bazę floty. Zdobyli Kołobrzeg 17 grudnia 1761 r. i okupowali do 9 sierpnia 1762 r. Po zakończeniu wojny

siedmioletniej Kołobrzeg powoli dźwigał się z zapaści. Zaczął rozwijać się tu przemysł włókienniczy.

Podczas wojen napoleońskich i ataku wojsk francuskich na Prusy, Kołobrzeg pozostał jednym z nielicznych,

niezdobytych przez Francuzów skrawków państwa pruskiego. W 1807 Twierdzę Kołobrzeg (Festung Kolberg)

oblegały (lecz nie zdobyły) wojska Napoleona.

W 1830 r. otwarto tu pierwszy zakład kąpieli solankowych i przed nadmorskim miastem pojawiła się zupełnie

nowa perspektywa. Przebadana przez specjalistów solanka zawierała brom, jod, sód, jony wapni, żelaza,

magnezu i inne korzystne dla zdrowia pierwiastki. Z rozmachem zaczęły powstawać coraz to nowe zakłady

kąpieli solankowych. W kilkanaście lat miasto stało się znanym uzdrowiskiem w tej części Europy. Decyzją

króla Prus twierdza została zlikwidowana w 1872 roku, rozpoczęła się rozbiórka fortyfikacji i stopniowo

zaczął się zmieniać charakter miasta. Bogacenie się mieszkańców widocznie było w dziedzinach miejscowych

władz. Odbudowano ratusz w stylu neogotyckim, kolegiatę, powstało nowe kamienne molo portowe,

wzniesiono nowy gmach Urzędu Miejskiego, otwarto teatr. Kołobrzeg uzyskał połączenie kolejowe ze

Szczecinem, Gdańskiem, Poznaniem oraz Koszalinem. Już pod koniec XIX w. ulice rozświetliły latarnie

gazowe, a na początku XX w. zaczęły sprawnie działać wodociągi. Aż do wybuchu II wojny światowej miasto

rozwijało się z dala od politycznego zgiełku, ciesząc się sławą znakomitego uzdrowiska.

Przez kilkaset lat miasto znajdowało się poza granicami Polski pod rządami: Duńczyków, książąt pomorskich,

Brandenburgii, Prus i Niemiec. Dopiero w 1945 roku powróciło do Polski.

W końcowym okresie II wojny światowej Niemcy ogłosili Kołobrzeg twierdzą. 18 marca 1945 Kołobrzeg

zdobyły przez I Armię Wojska Polskiego i wojska I Frontu Białoruskiego. Podczas działań wojennych w 1945

roku, znanych jako Bitwa o Kołobrzeg, miasto zostało zniszczone w 90%. W marcu 1945 roku odbyły się tu

zaślubiny Polski z morzem. W 1967 roku Kołobrzeg otrzymał formalnie status uzdrowiska. W okresie PRL

miasto słynęło także z Festiwalu Piosenki Żołnierskiej.

Page 18: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 18/115

Bogata przeszłość miasta i regionu są dzisiaj źródłem bogactwa historyczno-kulturalnego obszaru

Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego, przejawiającego się w licznych pamiątkach

i cennych zabytkach architektury.

Page 19: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 19/115

1.5 Ludność

Pozytywne wskaźniki demograficzne oraz silne powiązanie funkcjonalne pomiędzy Kołobrzegiem, gminą

Kołobrzeg i Ustronie Morskie.

Teren Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego był zamieszkany na koniec 2012 roku przez

60.750 mieszkańców, w tym 47.103 osób mieszkało w mieście Kołobrzeg, 10.004 osób - w gminie Kołobrzeg

oraz 3643 osób - w gminie Ustronie Morskie.

Tabela 1. Ludność wg faktycznego miejsca zamieszkania

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Liczba osób faktycznie zamieszkująca zarówno cały obszar KSOF, jak i poszczególne jednostki terytorialne,

jest nieco większa niż liczba osób oficjalnie zameldowanych. Różnica wynosi niecałe 0, 5 procent.

KSOF obejmuje obszar o powierzchni 22668 ha. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 656 osób/km2.

W latach 2009-2012 nastąpił wzrost liczby ludności na terenie objętym przez Kołobrzeski Subregionalny

Obszar Funkcjonalny. O ile w gminie Kołobrzeg i Ustronie Morskie wzrost ten był stopniowy i w zasadzie miał

charakter stały, o tyle w mieście Kołobrzeg wyraźny skokowy wzrost liczebności populacji nastąpił w roku

2012.

Wydane pozwolenia na budowę na 1000 mieszkańców potwierdza trendy migracyjne występujące na

obszarze KSOF. W stosunku do danych dla powiatu kołobrzeskiego najwyższe wartości zanotowały gminy

położone najbliżej Kołobrzegu, a więc gmina Kołobrzeg (20,2 pozwoleń) i Ustronie Morskie (39 pozwoleń) -

ich przewaga nad pozostałą częścią powiatu jest duża. Wskazuje to, że poddane są one najsilniejszej presji

urbanizacyjnej, związanej z tworzącą się strefą podmiejską Kołobrzegu.

Mimo wzrostu liczby mieszkańców, w strukturze wieku ludności pojawiły się niekorzystne zmiany. Populację

mieszkańców silnie dotyka proces starzenia się. Najbardziej jest to widoczne w Kołobrzegu, gdzie nastąpił

znaczny przyrost odsetka osób starszych przy spadku odsetka osób młodszych, co w niekorzystny sposób

wpływa na wskaźniki obciążenia ekonomicznego ludności (liczba osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby

osób w wieku produkcyjnym).

Na obszarze Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego wskaźnik obciążenia ekonomicznego

drastycznie się pogorszył w stosunku do roku 2010. Na koniec roku 2012 na każde 100 osób w wieku

Ludność wg faktycznego miejsca zamieszkania. Stan na 31 XII

Jednostka

terytorialna

2009 2010 2011 2012

Kołobrzeg miasto 44889 44925 44991 47103

Kołobrzeg gmina 9569 9690 9825 10004

Ustronie Morskie

gmina

3598 3593 3590 3643

KSOF 58056 58208 58406 60750

Page 20: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 20/115

produkcyjnym przypadały średnio 52 osoby w wieku nieprodukcyjnym (wynik gorszy o dwie osoby

w stosunku do 2010), przy czym sytuacja zdecydowanie korzystniejsza występuje w gminach: Ustronie

Morskie i Kołobrzeg, gdzie wskaźnik ten jest o ponad 5-6 punktów proc. niższy niż w mieście Kołobrzeg.

Proces starzenia się widoczny jest także w proporcji liczby osób w wieku przedprodukcyjnym do liczby osób

w wieku poprodukcyjnym. Od roku 2007 udział osób w wieku przedprodukcyjnym ulega ciągłemu

zmniejszaniu, przy czym od roku 2011 dynamika tego procesu znacznie wzrosła.

Na koniec roku 2012 na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym na terenie Kołobrzeskiego Subregionalnego

Obszaru Funkcjonalnego przypada średnio 89 osób w wieku poprodukcyjnym. Pod tym względem

zdecydowanie najtrudniejsza sytuacja także dotyczy Kołobrzegu, gdzie udział osób w wieku emerytalnym jest

niemal dwukrotnie większy niż w gminie Kołobrzeg czy Ustronie Morskie.

Tabela 2.Ludność KSOF

Dane: 2012 powierzchnia

[ha]

gęstość zaludnienia [os./km2]

ludność w wieku poprodukc. na 100 osób

w wieku przedprod.

ludność w wieku nieprodukc. na 100 osób

w wieku produkc.

bezrobotni w ludności

w wieku produkc.

saldo migracji

przyrost naturalny

Kołobrzeg miasto 2567 1834 125,7 55,9 5,6 -30 -14

Kołobrzeg gmina 14403 70 63,7 50,0 6,6 82 43

Ustronie Morskie gmina 5698 64 76,1 49,4 8,4 7 6

KSOF 22668 656 89 52 6,9 20 12

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Na terenie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego poziom bezrobocia wśród osób

w wieku produkcyjnym ulegał w latach 2007-2012 sinusoidalnym zmianom. Najniższe wartości osiągnął

w roku 2008 (6,4%) i 2011 (6,5%). Na koniec roku 2012 wskaźnik wyniósł 6,9 procent. Nieco inaczej

przebiega zmienność salda migracji. Od roku 2007 ulega ono wyraźnemu obniżaniu na terenie obecnego

Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego, od wartości 78 osób w roku 2007 do 20 osób na

koniec roku 2012.

Jednym z najważniejszych wskaźników w badaniach powiązań funkcjonalnych relacji miasto-otoczenie, jest

liczba osób dojeżdżających do pracy. Wskaźnik pokazuje, ile osób w danym roku pracowało w zakładach

i przedsiębiorstwach zlokalizowanych na terenie miasta Kołobrzeg, będąc jednocześnie zameldowanymi w

gminach sąsiednich. Wyraża to realne codzienne ciążenia i przepływy ludności do miasta rdzeniowego z jego

otoczenia a także obrazuje zasięg przestrzenny tego oddziaływania. Najsilniej powiązanymi z Kołobrzegiem

codziennymi dojazdami do pracy są mieszkańcy gmin: Kołobrzeg gmina (88 osób/1000 mieszkańców),

Siemyśl (84 osoby) i Dygowo (78 osób). W przypadku gminy Ustronie Morskie (najniższa wartość: 25 osób)

mamy do czynienia z silną gospodarczo jednostką, która posiada dużą liczbę podmiotów gospodarczych na

swoim terenie, które zapewniają miejsca pracy mieszkańcom gminy. Z tego powodu, znajdując zatrudnienie

lokalnie, mieszkańcy nie podejmują wysiłku codziennych dojazdów do Kołobrzegu tak chętnie jak

wymienionych wyżej gmin.4

4 Źródło: Delimitacja Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego; liczba wyjeżdżających do pracy najemnej do rdzenia na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym [2006]

Page 21: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 21/115

1.6 Infrastruktura społeczna

Dobrze rozwinięta infrastruktura społeczna

ŻŁOBKI, PRZEDSZKOLA, SZKOLNICTWO

Na terenie Gminy Miasto Kołobrzeg funkcjonują szkoły na każdym poziomie kształcenia – od szkół

podstawowych do uczelni wyższych. Do jednostek oświatowych zależnych od samorządu miejskiego należą

na terenie Kołobrzegu: żłobek, przedszkola, szkoły podstawowe oraz gimnazja.

W Kołobrzegu działa 9 przedszkoli, w tym 7 publicznych oraz 2 niepubliczne (dotowane przez miasto).

Z czterdziestu oddziałów przedszkolnych sześć stanowiły oddziały integracyjne. Na terenie miasta

funkcjonują również 2 przedszkola niepubliczne.

W mieście funkcjonuje 7 szkół podstawowych, w tym 6 publicznych oraz 1 niepubliczna. Szkoła Podstawowa

Nr 5 posiada oddziały integracyjne dla uczniów niepełnosprawnych.

W mieście działa pięć gimnazjów, w tym 4 publiczne oraz 1 niepubliczne.

Realizacja szkolnictwa ponadgimnazjalnego na terenie miasta należy do Starostwa Powiatowego. Starostwo

sprawuje nadzór nad niżej wymienionymi jednostkami oświatowymi:

• Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza,

• Zespół Szkół Mechanicznych im. Bolesława III Krzywoustego,

• Zespół Szkół Morskich im. Polskich Rybaków i Marynarzy Polskich,

• Zespół Szkół Ogólnokształcących im. M. Kopernika,

• Zespół Szkół Ekonomiczno-Hotelarskich im. Emilii Gierczak,

• Centrum Kształcenia Praktycznego,

• Ognisko Pracy Pozaszkolnej,

• Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy "OKRUSZEK".

W Kołobrzegu działa Szkoła Muzyczna I-go stopnia, która naucza gry na 8 instrumentach: fortepianie,

akordeonie, skrzypcach, wiolonczeli, kontrabasie, flecie i gitarze. Ponadto szkoła realizuje dydaktykę

muzykowania zespołowego: zespół smyczkowy, zespół akordeonowy, zespół klarnetowy, zespół fletowy,

zespół kontrabasowy. Łącznie w szkole kształci się od 120 do 130 uczniów.

Na terenie miasta działają filie lub oddziały zamiejscowe uczelni wyższych:

• Społeczna Akademia Nauk w Łodzi Wydział Zamiejscowy w Kołobrzegu

• Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny W Kołobrzegu –

kierunek kształcenia: pedagogika

• Zachodniopomorska Szkoła Biznesu

W gminie wiejskiej Kołobrzeg działają dwie szkoły podstawowe, jedno gimnazjum gminne oraz gimnazjum

społeczne:

• Szkoła Podstawowa im Mieszka I w Drzonowie.

• Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Dźwirzynie

Page 22: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 22/115

• Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Drzonowie

• Społeczne Gimnazjum w Dźwirzynie.

W świetlicach wiejskich gminy prowadzone są zajęcia dla dzieci szkolnych przez Towarzystwo Przyjaciół

Dzieci Oddział w Koszalinie. Środowiskowe Ogniska Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w gminie

Kołobrzeg mają siedziby w:

• Budzistowie - Środowiskowe Ognisko Wychowawcze TPD „Promyk”

• Drzonowie - Środowiskowe Ognisko Wychowawcze TPD „Tygielek”

• Korzystnie - Środowiskowe Ognisko Wychowawcze TPD „Świetlik”

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci prowadzi w gminie również Wiejskie Ogniska Przedszkolne w:

• Budzistowie - Wiejskie Ognisko Przedszkolne TPD „Słoneczko”

• Drzonowie - Wiejskie Ognisko Przedszkolne TPD „Morska Kraina”

• Grzybowie Wiejskie Ognisko Przedszkolne TPD „Muszelka”

• Starym Borku Wiejskie Ognisko Przedszkolne TPD „Żuczki”

W Ustroniu Morskim jest prowadzone jedno przedszkole publiczne. Na terenie gminy Ustronie Morskie,

działa szkoła podstawowe:

• Szkoła Podstawowa w Ustroniu Morskim.

Szkolnictwo ponadpodstawowe reprezentuje jedno gimnazjum w Ustroniu Morskim. W gminie nie działają

szkoły ponadgminazjalne.

Tabela 3. Wybrane wskaźniki w odniesieniu do infrastruktury społecznej i kapitału ludzkiego KSOF

Elementy Infrastruktury społecznej i kapitału ludzkiego KSOF

Gmina Miasto

Kołobrzeg

Gmina Wiejska

Kołobrzeg

Gmina Ustronie Morskie

wydatki budżetu na 1 mieszkańca na oświatę i wychowanie [%] 20,2 27 27

uczniowie na 1 komputer w szkołach podstawowych 12 13 7

uczniowie na 1 komputer w szkołach gimnazjalnych 16 5 7

wypożyczenia księgozbioru na 1 czytelnika w woluminach 14,3 20,7 21,4

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS (do weryfikacji)

Tabela 4. Zdawalność egzaminów maturalnych

2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012

% % % % % % % % % %

POLSKA 76,7 77,7 73,3 72,6 74,6 92,5 92,7 90,8 88,8 90,0

ZACHODNIOPOMORSKIE 76,0 76,0 74,5 73,7 76,2 90,3 90,8 87,3 86,4 86,1

Kołobrzeg (1) 81,7 78,6 69,7 77,9 81,8 95,6 93,5 90,4 90,1 84,8

Jednostka terytorialna

szkoły ponadgimnazjalne zawodowe licea ogólnokształcące

Źródło: BDL/GUS

Page 23: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 23/115

Na uwagę zasługuje wysoki w porównaniu z wynikami dla kraju oraz województwa zachodniopomorskiego

poziom zdawalności egzaminów maturalnych w szkołach zawodowych. Zauważalny jest niestety spadek

zdawalności egzaminów maturalnych w liceach ogólnokształcących.

OPIEKA ZDROWOTNA

Opieka zdrowotna na terenie miasta Kołobrzegu jest świadczona przez dwa publiczne Zakłady Opieki

Zdrowotnej, w tym Szpital Regionalny oraz 61 niepublicznych placówek podstawowej opieki zdrowotnej

i lecznictwo uzdrowiskowe. Według danych z Raportu o stanie miasta Kołobrzeg, w 2011 roku zakłady opieki

zdrowotnej obsługiwały 60201 pacjentów zdeklarowanych do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.

Na terenie miasta funkcjonuje Filia Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego Szczecinie.

Szpital Regionalny funkcjonujący w Kołobrzegu obejmuje swym zasięgiem cały powiat kołobrzeski. Posiada

18 oddziałów i 25 poradni specjalistycznych.

Ponadto w Kołobrzegu działa Międzynarodowe Centrum Dializ wyposażone w 14 stanowisk do hemodializy,

kilka pracowni analityki medycznej, 24 apteki oraz Oddział Terenowy Centrum Krwiodawstwa

i Krwiolecznictwa.

W gminie wiejskiej Kołobrzeg nie ma publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Podstawową opiekę

zdrowotną można uzyskać w niepublicznym zakładzie opieki w Drzonowie.

W gminie Ustronie Morskie, podobnie jak w gminie Kołobrzeg, podstawową opiekę zdrowotną zapewniają

tylko niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej.

Ponadto opiekę zdrowotną świadczą na obszarze KSOF liczne ośrodki wczasowe.

W Ustroniu Morskim znajduje się apteka.

Gmina Kołobrzeg – 3 apteki.

SPORT

Sfera sportu i rekreacji w KSOF jest w wielu obszarach częścią oferty turystyczno-uzdrowiskowej, dlatego

doceniając rolę kultury fizycznej, gminy KSOF propagują, organizują i współfinansują różnego rodzaju

imprezy sportowe o charakterze lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym, współpracując przy

tym z wieloma organizacjami pozarządowymi, tj. klubami i stowarzyszeniami sportowymi.

Na obszarze KSOF zlokalizowane są liczne szlaki piesze i rowerowe, wyposażone w niezbędną mała

infrastrukturę, które są elementem oferty turystycznej. Umożliwiają one uprawianie sportu oraz rekreację.

Jednostką, której głównym zadaniem jest realizacja zadań miasta Kołobrzeg i własnych w zakresie kultury

fizycznej, sportu i rekreacji jest Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji. MOSIR Kołobrzeg oferuje szeroką gamę

usług dla grup sportowych, turystycznych, kuracyjnych jak i gości indywidualnych. Zajmuje się także

organizacją obozów sportowych, konferencji, imprez sportowych, integracją środowisk sportowych z regionu

oraz promowaniem sportu i zdrowego trybu życia wśród lokalnej społeczności. MOSIR Kołobrzeg zarządza

nowoczesnym kompleksem sportowym Milenium, w którego skład wchodzą liczne obiekty sportowe.

Page 24: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 24/115

Ponadto w mieście zlokalizowane są: sala sportowa przy ul. Wąskiej, stadion sportowy przy ul. Śliwińskiego,

sala sportowa przy ul. Jedności Narodowej, Skate-Park, korty tenisowe oraz liczne szkolne boiska sportowe.

W Kołobrzegu działają również aktywnie liczne stowarzyszenia i kluby sportowe.

W Kołobrzegu zlokalizowane są także ścieżki zdrowia i placach do ćwiczeń, które są elementem

infrastruktury turystycznej. W Kołobrzegu zlokalizowanych jest również kilka Orlików. Ponadto warto

odnotować, że na koniec 2011 roku w samym Kołobrzegu działały aż 33 kryte pływalnie. Ponadto dzięki

infrastrukturze sportowej, być może największej w województwie zachodniopomorskim, oraz dodatkowo

bazie hotelowej Kołobrzeg stał się bazą pobytową dla piłkarzy reprezentacji Danii w trakcie Euro 2012.

Jednym z ważniejszych ośrodków sportowych zlokalizowanych w gminie Kołobrzeg jest Gminne Centrum

Sportu i Rekreacji w Dźwirzynie, które posiada hale sportową, pełnowymiarowe boiska do halowej piłki

nożnej, piłki ręcznej, koszykówki, siatkówki, tenisa ziemnego i badmintona z widownią na 450 osób.

W gminie jest sala fitness, siłownia i pełne wyposażenie w sprzęt sportowy potrzebny do treningów. Przy

obiekcie znajduje się amfiteatr z widownią na 500 miejsc oraz boiska do siatkówki i koszykówki, korty

tenisowe z trawy syntetycznej, skate park, plac do jazdy na rolkach, zimą lodowisko, pole minigolfa, place

zabaw dla dzieci w trzech grupach wiekowych i ogród botaniczny. Boiska sportowe zlokalizowane są również

w innych miejscowościach gminy Kołobrzeg. W zachodnim rejonie Grzybowa usytuowany jest zespół boisk

Orlik, gdzie można grać w piłkę nożną i koszykówkę oraz uprawiać inne dyscypliny sportowe. Podobne

boisko, tj. Orlik do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki znajdują się w miejscowości Budzistowo oraz w

Drzonowie. W miejscowości Dźwirzyno znajduje się ścieżka zdrowia o długości 1600 m.

Na jeziorze Resko w Dźwirzynie znajduje się przystań wodniacka, w której można wypożyczyć małe żaglówki,

łódki, kajaki, rowery wodne. Ze względu na warunki sprzyjające nawet początkującym żeglarzom i amatorom

sportów wodnych, z oferty mogą korzystać nawet mało doświadczeni żeglarze.

Naczelną jednostką w gminie Ustronie Morskie odpowiedzialną za sport i rekreacje jest Gminny Ośrodek

Sportu i Rekreacji. GOSiR zarządza Centrum Sportowo Rekreacyjnym Helios, które obejmuje: pływalnię krytą

wraz z kręgielnią, kąpielisko otwarte, korty tenisowe, plac zabaw, boisko do siatkówki plażowej oraz

Stadionem sportowym wraz z bazą hotelową położonymi w bliskiej odległości od morza.

W Ustroniu Morskim znajduje się także zespół boisk sportowych „Orlik 2012”. W skład zespołu wchodzą:

boisko do piłki nożnej o wymiarach 30m x 62m (nawierzchnia z trawy syntetycznej) oraz boisko

wielofunkcyjne o wymiarach 32,5m x 19 m wykonane z nawierzchni poliuretanowej przeznaczonej do gier

w koszykówkę, piłkę siatkową, tenisa ziemnego.

Na terenie gminy funkcjonują ponadto: klub sportowy NKS Astra, Polski Związek Wędkarski, LOK, przy której

znajduje się strzelnica sportowa, Ośrodek Jeździecki Eronia oraz klub golfowy Golf Driving Range.

Boiska sportowe zlokalizowane są także pozostałych miejscowościach gminy Ustronie Morskie.

Page 25: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 25/115

2. GOSPODARKA

Turystyka, uzdrowisko, budownictwo, gospodarka morska oraz wysoki poziom przedsiębiorczości

Najważniejszymi gałęziami gospodarki Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego są:

lecznictwo uzdrowiskowe, turystyka, handel, budownictwo, obsługa rynku nieruchomości, gospodarka

morska, przemysł rolno-spożywczy wraz z przetwórstwem rybnym i rolnictwo.

Największe skupienie potencjału gospodarczego występuje w Kołobrzegu. Aktywnym pod względem

gospodarczym jest pas dwóch gmin nadmorskich (Kołobrzeg i Ustronie Morskie) z dominującą sezonową

funkcją wczasowo-turystyczną, uzdrowiskową i lokalną gospodarką morską.

Wskaźnik liczby podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców jest dwukrotnie wyższy niż średnia

krajowa. Udział sektora prywatnego w ogóle podmiotów gospodarczych wynosi ponad 96%.

W sektorze publicznym Kołobrzegu dominujący udział posiadają państwowe i samorządowe jednostki

sektora finansów publicznych, natomiast w sektorze prywatnym dominują osoby fizyczne prowadzące

działalność gospodarczą związaną z sektorem usług materialnych.

Największą dynamiką przyrostu podmiotów cechuje się branża związana z obsługą nieruchomości,

edukacyjna, hotelarska.

Wykres 1. Podmioty gospodarcze wg PKD31.12.2012

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

W 2012 roku największa liczba podmiotów gospodarczych działających w Kołobrzeskim Subregionalnym

Obszarze Funkcjonalnym zajmowała się handlem hurtowym i detalicznym (PKD - L, 2548 podmiotów) oraz

zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (PKD - I, 2320 podmiotów). Usługi zakwaterowania

i gastronomii są dobrze rozwinięte i działają na wysokim poziomie. Przyrost liczby podmiotów w branży

hotelarskiej oraz gastronomicznej wynika z funkcji turystyczno-uzdrowiskowej Kołobrzegu. W związku

z dużym rozwojem budownictwa, będącym trzecim pod względem liczby zarejestrowanych podmiotów

Page 26: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 26/115

sektorem na obszarze KSOF (PKD - F, 1013 podmiotów), rozwinął się również silny sektor usług związanych

z obsługą rynku nieruchomości (PKD - L, 902 podmioty).

Sektory przetwórstwa przemysłowego (PKD - C, 522 podmioty) oraz sektory związane z rolnictwem

i rybactwem, reprezentowane są przez małe i średnie przedsiębiorstwa, służące zaspokojeniu rynku

lokalnego.

Podstawę gospodarki gminy wiejskiej Kołobrzeg, podobnie jak gminy Ustronie Morskie jest turystyka,

uzupełniona o rolnictwo i przetwórstwo rybne. Bazę noclegową tworzą domy wczasowe, ośrodki wczasowe,

pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne, kempingi, pola namiotowe i kwatery prywatne.

Strefa nadmorska gminy Ustronie Morskie pełni funkcję letniego kurortu. Na terenach leżących

w południowej części gminy prowadzona jest działalność rolnicza i przetwórstwo rolno-spożywcze.

Szczegółowe zestawienie liczby rodzajów funkcjonujących podmiotów gospodarczych na terenie KSOF

w 2012 roku wg sekcji PKD przedstawiono na wykresie oraz w tabeli.

Tabela 4. Polska Klasyfikacja Działalności – lista kodów

SEKCJA Polska Klasyfikacja Działalności - lista hierarchiczna kodów

A ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO, RYBACTWO

B GÓRNICTWO I WYDOBYWANIE

C PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE

D WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENEGRIĘ

E DOSTAWA WODY, GOSPODARKA ŚCIEKAMI, REKULTYWACJA

F BUDOWNICTWO

G HANDEL HURTOWY I DETALICZNY, NAPRAWY POJAZDÓW SAM.

H TRANSPORT I GOSP. MAGAZYNOWA

I ZAKWATEROWANIE I USŁ. GASTRONOMICZNE

J INFORMACJA I KOMUNIKACJA

K FINANSE I UBEZPIECZENIA

L OBSŁUGA RYNKU NIERUCHOMOŚCI

M DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I TECHNICZNA

N USŁUGI ADMINISTROWANIA I WSPIERAJĄCE

O ADMINISTARCJA PUBLICZNA

P EDUKACJA

Q OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA

R KULTURA, ROZRYWKA, REKREACJA

S DZIALALNOŚĆ POZOSTAŁA

T GOSP. DOMOWE PRODUKUJĄCE WYROBY itp.

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Gminy Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego posiadają na swoich terenach znaczne

zasoby nieruchomości na sprzedaż oraz do zagospodarowania.

Page 27: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 27/115

Potencjalni inwestorzy mają do dyspozycji znaczącą liczbę pracowników w wieku produkcyjnym.

Poniższa analiza porównawcza gospodarki Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego wobec

innych badanych obszarów funkcjonalnych oraz średnich wyników ogólnopolskich i Województwa

Zachodniopomorskiego objęła następujące zagadnienia:

1. podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności

2. jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności

3. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym

4. podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym

5. udział spółek handlowych z kapitałem zagranicznym w przedsiębiorstwach ogółem

6. dochody z PIT na jednego mieszkańca (udziały w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa

- podatek dochodowy od osób fizycznych).

Page 28: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 28/115

2.1 Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności

Liczba podmiotów wpisanych do rejestru REGON w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców jest zdecydowanie

wyższa w Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarze Funkcjonalnym niż w porównywanych obszarach. Jest

także dużo wyższa od średniej krajowej oraz średniej wojewódzkiej, chociaż od roku 2010 widoczny jest

wyraźny trend malejący dla KSOF, w przeciwieństwie do wzrostowego trendu krajowego.

Wykres 2. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. Ludności

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 5. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności

Jednostka terytorialna

Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 967 985 981 1015 1004 1032

ZACHODNIOPOMORSKIE 1245 1259 1270 1279 1246 1261

KSOF - - 2230 2179 2129 2104

Nysa OF - - 1146 1186 1168 1177

Chojnice OF - - 788 820 820 849

Ełk OF 736 761 758 733 718 729

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 29: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 29/115

2.2. Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności

Mimo malejącej na obszarze Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego w latach 2009-2012

liczby jednostek już wpisanych do rejestru REGON na 10 tys. mieszkańców (poprzedni rozdział), liczba nowo

powstałych jednostek na obszarze KSOF wykazuje trend rosnący od roku 2009. Jednak ten trend rosnący

powstawania nowych jednostek nie równoważy zjawiska wyrejestrowywania jednostek dotychczasowych.

Skala rejestrowania nowych jednostek jest zdecydowanie wyższa w Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarze

Funkcjonalnym niż na obszarach porównywanych. Jest także wyższa od średniej krajowej oraz średniej

wojewódzkiej, a szczególny wzrost różnic w stosunku do ogółu województwa i kraju nastąpił w latach 2010-

2011.

Wykres 3. Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 6. Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności

Jednostka terytorialna Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 77 83 92 104 90 93

ZACHODNIOPOMORSKIE 105 112 118 121 109 109

KSOF - - 138 156 171 170

Nysa OF - - 87 104 76 82

Chojnice OF - - 86 101 95 86

Ełk OF 70 80 75 89 68 75

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 30: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 30/115

2.3 Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym

Liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w przeliczeniu na 100 osób w wieku

produkcyjnym, jest zdecydowanie wyższa w Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarze Funkcjonalnym niż

na obszarach porównywanych. Jest także znacznie wyższa od średniej krajowej (ponad dwukrotnie) oraz

średniej wojewódzkiej (prawie dwukrotnie).

Jednak przynajmniej od 2009 roku na terenie KSOF występuje trend malejący - w przeciwieństwie do lekko

wznoszącego trendu krajowego.

Wykres 4. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym [jedn. gosp.]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 7. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym [jedn. gosp.]

Jednostka terytorialna

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym [jedn. gosp.]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 11,4 11,6 11,4 11,9 11,6 11,9

ZACHODNIOPOMORSKIE 14,7 14,9 15,0 15,0 14,5 14,6

KSOF - - 28,9 28,0 27,1 26,6

Nysa OF - - 13,3 13,8 13,5 13,6

Chojnice OF - - 9,8 10,3 10,1 10,4

Ełk OF 8,7 9,0 8,9 8,4 8,1 8,2

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 31: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 31/115

2.4 Podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym W Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarze Funkcjonalnym wzrasta nie tylko liczba rejestrowanych

podmiotów w rejestrze REGON (w poprzednich rozdziałach), ale także wzrasta liczba ogółu rejestrowanych

podmiotów (na 10 tys. ludności), w tym na przykład organizacji pozarządowych. Wzrost ten w latach 2009-

2011 był znacznie większy nie tylko w porównaniu z wynikami uzyskanymi na porównywanych obszarach, ale

również w stosunku do średniej krajowej i wojewódzkiej.

Pod względem kwestii wzrostu aktywności gospodarczej i społecznej Kołobrzeski Subregionalny Obszar

Funkcjonalny należy do liderów aktywności w Województwie Zachodniopomorskim.

Wykres 5. Podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Wykres 6. Podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym

Jednostka terytorialna Podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 120 129 142 162 140 146

ZACHODNIOPOMORSKIE 159 169 179 184 167 168

KSOF - - 207 233 255 258

Nysa OF - - 132 159 117 128

Chojnice OF - - 135 158 148 135

Ełk OF 107 122 113 135 104 115

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 32: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 32/115

2.5 Udział spółek handlowych z kapitałem zagranicznym w przedsiębiorstwach ogółem

O ile Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny jest liderem wśród badanych obszarów pod względem

liczby powstających podmiotów gospodarczych i aktywności gospodarczej osób fizycznych (w rozdziałach

poprzednich), to w przypadku pozyskiwania kapitału zagranicznego przez przedsiębiorstwa sytuacja wygląda

mniej korzystnie.

Jednak w roku 2012 nastąpił wyraźny duży wzrost udziału spółek handlowych z kapitałem zagranicznym

wśród przedsiębiorstw w rejonie KSOF ogółem. Wzrost ten był znacznie wyższy na terenie KSOF niż

na terenach porównywanych (w powiecie ełckim i w obszarze funkcjonalnym Chojnic w tym samym czasie

nastąpił spadek udziału spółek z kapitałem zagranicznym).

Wykres 7. Udział spółek handlowych z kapitałem zagranicznym w przedsiębiorstwach ogółem [%]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 8. Udział spółek handlowych z kapitałem zagranicznym w przedsiębiorstwach ogółem [%]

Jednostka terytorialna

Udział spółek handlowych z kapitałem zagranicznym w przedsiębiorstwach ogółem [%]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 1,67 1,70 1,76 1,75 1,83 1,88

ZACHODNIOPOMORSKIE 1,89 1,92 1,94 1,93 2,02 2,09

KSOF 0,94 0,85 0,86 0,85 0,90 1,21

Nysa OF 0,80 0,86 0,87 0,88 0,92 0,98

Chojnice OF 1,12 1,02 1,05 0,93 0,98 0,95

Ełk OF 0,41 0,46 0,52 0,52 0,56 0,54

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 33: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 33/115

2.6 Dochody z PIT w przeliczeniu na jednego mieszkańca (udziały w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa - podatek dochodowy od osób fizycznych)

Dochody z PIT w przeliczeniu na jednego mieszkańca są zdecydowanie wyższe w Kołobrzeskim

Subregionalnym Obszarze Funkcjonalnym niż w rejonach porównywanych. Są one także wyższe od średniej

krajowej oraz średniej wojewódzkiej. Jednak w roku 2012 trend, dotąd wzrostowy, uległ niewielkiemu

załamaniu, mimo że w skali kraju i województwa pozostał wznoszący. Jednak niezależnie od załamania

trendu wznoszącego, dochody z podatku PIT na terenie objętym KSOF nadal były znacznie wyższe niż

na terenach porównywanych.

Wykres 8. Dochody z PIT w przeliczeniu na jednego mieszkańca (podatek dochodowy od osób fizycznych) [zł]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 9 Dochody z PIT w przeliczeniu na jednego mieszkańca (podatek dochodowy od osób fizycznych) [zł]

Jednostka terytorialna

Dochody z PIT w przeliczeniu na jednego mieszkańca (podatek dochodowy od osób fizycznych) [zł]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA - - 388,95 389,48 437,59 465,50

ZACHODNIOPOMORSKIE - - 366,32 364,99 416,39 432,90

KSOF - - 510,81 552,21 606,77 586,96

Nysa OF - - 452,75 452,18 504,27 523,58

Chojnice OF - - 345,78 336,95 414,16 438,37

Ełk OF - - 318,14 316,33 364,74 375,20

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 34: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 34/115

3. ZASOBY PRACY

Niski poziom bezrobocia

Analiza porównawcza zasobów pracy Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarze Funkcjonalnym wobec innych

badanych obszarów funkcjonalnych oraz średnich wyników ogólnopolskich i Województwa

Zachodniopomorskiego objęła następujące zagadnienia:

1. saldo migracji

2. współczynnik obciążenia demograficznego, czyli odsetek ludności w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób

w wieku produkcyjnym

3. ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym

4. udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym.

Page 35: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 35/115

3.1 Saldo migracji

W porównaniu do innych badanych obszarów funkcjonalnych, migracja w Kołobrzeskim Subregionalnym

Obszarze Funkcjonalnym mieści się w wartościach średnich, i - co ważne - jest dodatnia. Jednak

w przeciwieństwie do porównywanych rejonów, migracja w KSOF wykazuje w latach 2007-2012 trend

malejący.

Średnia wartość migracji dla całego Województwa Zachodniopomorskiego jest zdecydowanie ujemna,

co oznacza odpływ ludności do innych województw i za granicę.

Wykres 9. Saldo migracji [osoba]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 10. Saldo migracji [osoba]

Saldo migracji [osoba]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA - - - - - -

ZACHODNIOPOMORSKIE -1772 -1416 -843 -937 -855 -833

KSOF 78 34 14 26 32 20

Nysa OF -226 -165 -112 -122 -103 -94

Chojnice OF -3 1 -29 18 -33 -3

Ełk OF 29 94 109 99 202 190

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 36: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 36/115

3.2 Współczynnik obciążenia demograficznego

Na tle innych analizowanych obszarów funkcjonalnych, Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny

wypada zdecydowane najkorzystniej pod względem wielkości współczynnika obciążenia demograficznego.

Odsetek ludności w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym jest na terenie objętym

KSOF wyraźnie niższy od średniego obciążenia zarówno w Województwie Zachodniopomorskim oraz obszaru

całego kraju, jak i od pozostałych badanych jednostek.

Jednak współczynnik obciążenia demograficznego rośnie stale od 2010 roku w skali całego kraju i to

negatywne zjawisko nie omija Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego.

Wykres 10. Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym [osoba]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 11. Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym [osoba]

Jednostka terytorialna Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym [osoba]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 55,3 55,1 55,0 55,2 55,8 56,6

ZACHODNIOPOMORSKIE 51,7 51,7 51,9 52,0 52,9 53,9

KSOF 50,3 50,5 50,6 49,8 50,5 51,8

Nysa OF 51,2 51,3 51,7 52,8 53,4 54,8

Chojnice OF 58,1 57,3 56,7 56,5 56,8 57,2

Ełk OF 54,0 53,3 52,4 52,3 52,7 53,1

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 37: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 37/115

3.3 Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym

Średnia wieku ludności Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego rośnie od dłuższego okresu

czasu, społeczeństwo się starzeje, wzrasta liczba osób wchodzących w wiek emerytalny. Niestety,

wzrastającej liczbie osób osiągających wiek emerytalny nie towarzyszy taki sam przyrost liczby osób w wieku

przedprodukcyjnym. Jest wręcz odwrotnie - liczba osób w wieku przedprodukcyjnym maleje.

Jest to zjawisko ogólnokrajowe. Jednak na terenie KSOF, a także województwa, ta negatywna tendencja

przybiera w ostatnich latach nieco szybsze tempo niż ma to miejsce w skali kraju, chociaż należy podkreślić,

że proporcje pomiędzy obiema populacjami są bardziej korzystne dla KSOF niż dla województwa czy kraju.

W roku 2012 na 100 młodych osób w wieku przedprodukcyjnym przypadało na terenie KSOF 89 osób

w wieku poprodukcyjnym. Korzystniejsze relacje występują w obszarze ełckim i chojnickim, natomiast

zdecydowanie gorsze - w nyskim.

Wykres 11. Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym [osoba]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 12. Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym [osoba]

Jednostka terytorialna

Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym [osoba]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 81,2 84,3 87,3 89,1 93,1 97,1

ZACHODNIOPOMORSKIE 75,0 78,4 82,0 84,8 90,1 95,6

KSOF 65,6 68,7 72,6 76,3 82,4 88,5

Nysa OF 93,9 99,2 105,5 110,0 117,0 124,0

Chojnice OF 54,5 57,0 59,4 60,7 64,3 67,9

Ełk OF 55,1 57,8 60,3 62,3 66,0 69,9

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 38: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 38/115

3.4 Bezrobotni w wieku produkcyjnym

Pod względem stopy bezrobocia wśród osób w wieku produkcyjnym Kołobrzeski Subregionalny Obszar

Funkcjonalny wypada znacznie lepiej niż pozostałe analizowane obszary, ze wskaźnikiem 6,9 procent w roku

2012, którego wartość jest niższa od średniej krajowej czy wojewódzkiej. Wskaźnik ten jest silnie związany

z wysoką przedsiębiorczością mieszkańców KSOF, zapewniającą miejsca pracy.

Wykres 12. Bezrobotni w ludności w wieku produkcyjnym [%]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 13. Bezrobotni w ludności w wieku produkcyjnym [%]

Jednostka terytorialna Bezrobotni w ludności w wieku produkcyjnym [%]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 7,1 6,0 7,7 7,9 8,0 8,7

ZACHODNIOPOMORSKIE 9,3 7,4 9,5 9,7 9,7 10,1

KSOF 7,7 6,4 7,3 7,0 6,5 6,9

Nysa (3) 6,9 6,1 8,6 8,6 8,9 10,2

Chojnice OF 9,6 7,9 11,0 11,6 12,4 12,6

Ełk OF 11,8 10,9 13,6 13,4 13,6 14,7

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 39: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 39/115

4. POLITYKA SPOŁECZNA

Aktywne społeczeństwo obywatelskie oraz szeroka oferta kulturalna

Analiza porównawcza polityki społecznej Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego wobec

innych badanych obszarów funkcjonalnych oraz średnich wyników ogólnopolskich i Województwa

Zachodniopomorskiego objęła następujące zagadnienia:

1. fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców

2. udział osób w gospodarstwie domowym korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności

ogółem

3. wydatki na 1 mieszkańca na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego

4. wydatki na 1 mieszkańca na oświatę i wychowanie.

Page 40: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 40/115

4.1 Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców

Aktywność społeczna Polaków, przejawiająca się m.in. działalnością i zakładaniem organizacji

pozarządowych, w zasadzie stale rośnie; pewne zatrzymanie tego trendu na terenie objętym Kołobrzeskim

Subregionalnym Obszarem Funkcjonalnym wystąpiło chwilowo w roku 2010.

Aktywność społeczna mieszkańców KSOF jest wyraźnie wyższa niż na innych badanych obszarach, i znacznie

wyższa niż średnia kraju czy Województwa Zachodniopomorskiego.

Wykres 13. Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców [jedn. gosp.]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 14. Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców [jedn. gosp.]

Jednostka terytorialna Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców [jedn. gosp.]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 24,0 25,0 26,0 27,0 28,0 30,0

ZACHODNIOPOMORSKIE 23,0 25,0 26,0 27,0 29,0 31,0

KSOF 28,0 31,0 32,0 31,7 34,0 35,3

Nysa OF 26,0 28,0 29,0 31,0 32,0 34,0

Chojnice OF 25,5 26,0 27,0 27,5 30,5 31,5

Ełk OF 21,0 23,0 25,0 28,0 30,0 31,0

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 41: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 41/115

4.2 Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem

Wśród ludności Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego udział osób w gospodarstwach

domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej jest mniejszy niż średnio dla kraju i znacznie

mniejszy niż w Województwie Zachodniopomorskim oraz w porównywanych obszarach funkcjonalnych Ełku

i Chojnic. Jest natomiast większy niż w Nyskim Obszarze Funkcjonalnym. Na terenie obecnego KSOF zaznacza

się - silniejszy niż ogólnokrajowy czy wojewódzki - trend spadkowy udziału osób korzystających z pomocy

społecznej.

Z reguły niski udział osób korzystających z pomocy jest związany ze stosunkowo wysokimi dochodami

ludności oraz wysoką aktywnością społeczną mieszkańców, a także z dużym stopniem opieki

wewnątrzrodzinnej nad osobami takiej opieki potrzebującymi. Jednak w tym przypadku, podobnie jak w skali

kraju, jedną z jego przyczyn jest redukcja wydatków publicznych na pomoc społeczną.

Wykres 14. Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem [%]

Źródło: Opracowanie własne

Tabela 15. Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem [%]

Jednostka terytorialna

Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem [%]

2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 9,6 9,1 8,7 8,1 8,1

ZACHODNIOPOMORSKIE

11,1 10,8 10,4 9,7 9,7

KSOF 10,5 9,8 8,6 7,5 7,3

Nysa OF 6,4 6,2 6,1 5,9 5,9

Chojnice OF 14,1 13,2 12,9 11,3 11,4

Ełk OF 11,9 12,3 12,0 11,7 11,6

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 42: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 42/115

4.3 Wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego (na 1 mieszkańca)

Wśród porównywanych terenów, Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny przeznacza zdecydowanie

najwięcej środków finansowych na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego, w przeliczeniu na jednego

mieszkańca. Jednak w latach 2011-2012 nakłady te znacznie spadły, zbliżając się do średnich wartości dla

Województwa Zachodniopomorskiego.

Wykres 15. Średnie wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego na 1 mieszkańca [zł]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 16. Średnie wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego na 1 mieszkańca [zł]

Jednostka terytorialna Średnie wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego na 1 mieszkańca [zł]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 71,33 80,11 94,24 119,46 112,08 116,09

ZACHODNIOPOMORSKIE 103,02 115,65 136,18 161,68 138,33 157,73

KSOF 197,61 187,82 217,24 234,01 172,82 171,93

Nysa OF 52,67 70,70 112,79 114,28 91,75 131,22

Chojnice OF 98,58 99,27 119,36 142,85 126,68 137,76

Ełk OF 41,68 72,00 129,47 113,47 123,24 86,13

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 43: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 43/115

4.4 Wydatki na oświatę i wychowanie (na jednego mieszkańca)

Wydatki na oświatę i wychowanie gmin należących do obecnego Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru

Funkcjonalnego były w 2007 roku znacznie wyższe niż wydatki obszarów porównywanych, a także wyższe niż

średnia krajowa i Województwa Zachodniopomorskiego. Jednak począwszy od spowolnienia gospodarczego

w 2008 roku wydatki te zostały radykalnie obniżone.

Od tego czasu poziom wydatków sukcesywnie wzrastał, aby w roku 2012 osiągnąć i nieznacznie przekroczyć

stan z roku 2007. Jednak w tym samym okresie czasu duża część gmin w Polsce także podniosła wydatki

na oświatę i wychowanie, co odzwierciedla wysoka średnia wartość dla kraju, a także dla Województwa

Zachodniopomorskiego.

Obecnie nakłady gmin KSOF są nieznacznie mniejsze od nakładów średnich dla kraju i większe od średnich

nakładów Województwa Zachodniopomorskiego.

Wykres 16. Wydatki na oświatę i wychowanie na 1 mieszkańca [zł]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 17. Wydatki na oświatę i wychowanie na 1 mieszkańca [zł]

Jednostka terytorialna Wydatki na oświatę i wychowanie na 1 mieszkańca [zł]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 805,80 889,01 960,76 1024,60 1071,45 1122,52

ZACHODNIOPOMORSKIE 799,52 899,29 951,04 993,17 1034,75 1076,98

KSOF 1044,51 897,98 950,46 1004,80 1011,09 1093,06

Nysa OF 600,41 662,93 678,10 729,30 807,85 817,88

Chojnice OF 725,48 867,66 897,30 942,25 948,38 1048,52

Ełk OF 760,71 783,58 823,49 855,85 933,62 988,96

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 44: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 44/115

5. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA

Dobrze rozwinięta infrastruktura społeczna

Analiza porównawcza infrastruktury społecznej Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego

wobec innych badanych obszarów funkcjonalnych oraz średnich wyników ogólnopolskich i Województwa

Zachodniopomorskiego objęła następujące zagadnienia:

1. ludność przypadająca na jeden obiekt kultury (domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice)

2. liczba ludności przypadająca na jedną placówkę biblioteczną

3. Internet przeznaczony do użytku uczniów w szkołach podstawowych

4. Internet przeznaczony do użytku uczniów w gimnazjach

5. liczba placówek ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na 10 tys. ludności

6. liczba ludności przypadająca na 1 aptekę ogólnodostępną

7. liczba mieszkań oddanych do użytkowania w przeliczeniu na 10 tys. ludności

8. przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddawanego do użytkowania

9. liczba miejsc noclegowych przypadająca na 1000 ludności.

Page 45: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 45/115

5.1 Ludność przypadająca na 1 obiekt kultury (domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice)

Od około 2009 roku występuje pewna tendencja do nieznacznego pogarszania się tego wskaźnika na terenie

Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego. W 2012 roku na jeden obiekt kultury w KSOF

przypadało około 6400 mieszkańców, podczas gdy w roku 2007 było ich 4420.

Mimo wszystko wskaźnik dla KSOF jest wyraźnie lepszy niż średnia krajowa czy dla innych obszarów oraz

zbliżony do średniej Województwa Zachodniopomorskiego.

W roku 2012 nastąpiło nieznaczne poprawienie sytuacji na terenie KSOF.

Wykres 17. Ludność przypadająca na 1 obiekt kultury (domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice)

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 18. Ludność przypadająca na 1 obiekt kultury (domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice)

Jednostka terytorialna Ludność przypadająca na 1 obiekt kultury (domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice)

2007 2009 2011 2012

POLSKA 9143 9478 10393 9957

ZACHODNIOPOMORSKIE 3963 5275 6024 5816

KSOF 4420 4946 6448 6439

Nysa OF 3144 2960 29266 29199

Chojnice OF 20478 10572 10721 10714

Ełk OF 28436 21560 22210 17857

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 46: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 46/115

5.2 Ludność na 1 placówkę biblioteczną (biblioteki i filie)

W rejonie objętym Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarem Funkcjonalnym liczba ludności przypadająca na

jedną placówkę biblioteczną pokrywa się z wartościami średnimi dla kraju oraz Województwa

Zachodniopomorskiego.

Sytuacja w KSOF pod kątem dostępu do zbiorów bibliotecznych jest znacznie korzystniejsza niż w rejonach

objętych porównaniem.

Wykres 18. Ludność na 1 placówkę biblioteczną [osoba]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS Tabela 19. Ludność na 1 placówkę biblioteczną [osoba]

Jednostka terytorialna Ludność na 1 placówkę biblioteczną [osoba]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 3771 3823 3871 3940 3990 4072

ZACHODNIOPOMORSKIE 3405 3512 3587 3668 3627 3624

KSOF 3533 3815 3832 3962 3698 3987

Nysa OF 5431 5393 5382 5342 5321 5309

Chojnice OF 18154 18303 18435 18829 18938 18999

Ełk OF 7109 7155 7187 7371 8076 7440

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 47: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 47/115

5.3 Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu przeznaczony do użytku uczniów - szkoły podstawowe

W rejonie objętym Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarem Funkcjonalnym, podobnie jak w całym kraju

i województwie Zachodniopomorskim, liczba uczniów przypadających na 1 komputer z dostępem

do internetu w szkołach podstawowych od pewnego czasu stale się zmniejsza.

W roku 2012 na 1 komputer z dostępem do internetu w szkołach podstawowych przypadało niespełna

10 uczniów w rejonie KSOF, co odpowiada średniej krajowej oraz jest wynikiem lepszym niż

w województwie, a także lepszym niż w porównywanych rejonach.

Wykres 19. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - szkoły podstawowe [osoba]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 20. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - szkoły podstawowe [osoba]

Jednostka terytorialna

Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu przeznaczony do użytku uczniów - szkoły podstawowe [osoba]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 14,81 12,22 11,62 11,04 10,64 10,02

ZACHODNIOPOMORSKIE 17,78 13,60 12,73 12,00 11,68 11,15

KSOF 18,24 12,14 12,12 11,26 11,01 9,91

Nysa OF 18,45 14,73 14,12 13,01 13,07 12,22

Chojnice OF 21,85 19,27 19,09 18,56 19,62 13,23

Ełk OF 18,20 15,09 15,43 13,88 12,99 11,42

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 48: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 48/115

5.4 Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu przeznaczony do użytku uczniów - gimnazja

Pod względem liczby gimnazjalistów przypadających na 1 komputer z dostępem do internetu

w Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarze Funkcjonalnym sytuacja jest znacznie lepsza niż w obszarach

porównywanych (z wyjątkiem Chojnickiego OF, w którym nastąpiła najszybsza poprawa).

Wskaźnik charakteryzujący KSOF jest także znacznie korzystniejszy w porównaniu ze średnią krajową czy

Województwa Zachodniopomorskiego.

Wykres 20. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - gimnazja [osoba]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 21. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - gimnazja [osoba]

Jednostka terytorialna Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - gimnazja [osoba]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 15,46 12,88 12,23 11,55 10,95 10,17

ZACHODNIOPOMORSKIE 17,13 14,12 13,10 12,09 11,22 10,39

KSOF 10,80 10,74 9,96 10,84 10,06 8,60

Nysa OF 18,25 13,83 12,95 12,05 11,91 13,63

Chojnice OF 17,95 16,64 15,23 14,74 10,15 8,15

Powiat ełcki 18,26 14,27 14,91 14,28 13,46 13,25

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 49: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 49/115

5.5 Liczba placówek ambulatoryjnej opieki zdrowotnej (na 10 tys. ludności)

Liczba placówek ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w rejonie objętym przez Kołobrzeski Subregionalny

Obszar Funkcjonalny jest znacznie niższa zarówno od wartości średnich dla Polski i Województwa

Zachodniopomorskiego, jak i od wartości opisujących rejony porównywane. W porównywanych rejonach

od roku 2007 liczba placówek w mniejszym lub większym stopniu wzrosła, natomiast na terenie KSOF w tym

samym okresie liczba ta zmalała.

Wykres 21. Placówki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na 10 tys. ludności [ob.]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 22 Placówki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na 10 tys. ludności [ob.].

Jednostka terytorialna Placówki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na 10 tys. ludności [ob.]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 4,0 4,0 4,0 4,0 5,0 5,0

ZACHODNIOPOMORSKIE 4,0 4,0 5,0 5,0 5,0 5,0

KSOF 3,3 2,3 2,3 2,3 2,7 2,3

Nysa OF 3,0 4,0 4,0 4,0 6,0 6,0

Chojnice OF 3,5 4,0 3,5 4,0 3,5 4,0

Ełk OF 2,0 2,0 5,0 5,0 5,0 5,0

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 50: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 50/115

5.6 Liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną

W latach 2008-2009 na terenie objętym przez Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny nastąpił

gwałtowny wzrost liczby ludności w stosunku do liczby ogólnodostępnych aptek. Od roku 2009 nie

zanotowano poprawy sytuacji. Na innych obszarach objętych analizą liczba ludności przypadającej na jedną

aptekę ogólnodostępną jest wyraźnie mniejsza, zbliżona do średnich wartości ogólnopolskich i Województwa

Zachodniopomorskiego.

Wykres 22. Liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 23. Liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną

Jednostka terytorialna

Liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną

osoba osoba osoba osoba osoba osoba

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 3587 3590 3528 3411 3290 3211

ZACHODNIOPOMORSKIE 4001 3771 4110 3584 3509 3429

KSOF 1947 1911 2030 5203 5255 5245

Nysa OF 2987 3296 3700 2938 2927 2781

Chojnice OF 2652 2664 2658 2699 2374 2239

Ełk OF 4265 3733 3920 4021 3702 3571

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 51: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 51/115

5.7 Liczba mieszkań oddanych do użytkowania (na 10 tys. ludności)

Liczba oddawanych do użytku mieszkań w latach 2007-2012 zmienia się sinusoidalnie dla danych

ogólnokrajowych i wojewódzkich, a także dla obszaru nyskiego i chojnickiego, wykazując w 2012 roku

wyraźny wzrost. W przypadku Ełckiego Obszaru Funkcjonalnego, po 2008 roku liczba oddawanych mieszkań

radykalnie spadła i utrzymywała się na poziomie średniej krajowej do roku 2012.

Natomiast rynek mieszkaniowy Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego wygląda

odmiennie. Nadal jednak liczba oddawanych do użytku mieszkań na terenie KSOF jest ponad dwukrotnie

wyższa niż średnia krajowa czy wojewódzka.

Wykres 23. Liczba mieszkań oddanych do użytku na 10 tys. ludności

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 24. Liczba mieszkań oddanych do użytku na 10 tys. ludności

Jednostka terytorialna Liczba mieszkań oddanych do użytku na 10 tys. ludności

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 35,08 43,32 41,92 33,98 33,98 39,68

ZACHODNIOPOMORSKIE 38,38 41,16 45,70 34,63 34,63 41,12

KSOF 104,18 105,80 152,60 90,33 90,33 84,11

Nysa OF 16,07 20,40 20,10 15,89 15,89 19,86

Chojnice OF 27,23 46,77 37,94 36,96 36,96 52,59

Ełk OF 73,15 83,39 37,57 37,93 37,93 38,42

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 52: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 52/115

5.8 Powierzchnia użytkowa mieszkania oddanego do użytku

Powierzchnia użytkowa mieszkania oddanego do użytku w rejonie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru

Funkcjonalnego jest aż o około jedną trzecią większa niż w rejonach objętych porównaniem, i ciągle rośnie

od roku 2007, chociaż największy skok ilościowy miał miejsce w roku 2010.

O ile średnia powierzchnia użytkowa nowego mieszkania wynosi od 64 m2 na osobę w powiecie ełckim,

71 m2 - w Nyskim OF, do 83 m2 w Chojnicach, a średnia krajowa wynosi 73 m2, to na terenie objętym KSOF

średnia powierzchnia mieszkania wynosi aż 98 m2 na osobę.

Wykres 24. Powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytku [m2]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 25. Powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytku [m2]

Jednostka terytorialna Powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytku [m2]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 69,8 70,2 70,5 72,3 72,6 72,8

ZACHODNIOPOMORSKIE 66,3 66,6 66,9 69,5 69,7 69,9

KSOF 90,6 91,5 91,8 96,5 96,7 97,6

Nysa OF 68,3 68,5 68,8 70,3 70,6 70,8

Chojnice OF 77,9 78,9 79,5 81,9 82,5 83,0

Ełk OF 62,1 62,3 62,5 63,6 63,9 64,3

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 53: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 53/115

5.9 Liczba miejsc noclegowych (na 1000 ludności)

Liczba miejsc noclegowych na 1000 ludności w Kołobrzeskim Obszarze Funkcjonalnym jest znacznie większa

zarówno od średniej krajowej, wojewódzkiej, jak i pozostałych obszarów objętych badaniem.

W latach 2007-2011 liczba miejsc noclegowych w KSOF oscylowała wokół siedmiuset na 1000 ludności,

jednak w roku 2012 znacznie wzrosła, do ponad ośmiuset.

Dzięki temu Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny stał się lepiej przygotowany do przyjęcia

większej liczby gości w sezonie turystycznym.

Wykres 25. Miejsca noclegowe na 1000 mieszkańców

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 26. Miejsca noclegowe na 1000 mieszkańców

Jednostka terytorialna Miejsca noclegowe na 1000 mieszkańców

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 15,27 15,65 15,89 15,83 15,73 17,53

ZACHODNIOPOMORSKIE 64,41 63,68 64,67 61,77 61,92 69,69

KSOF 703,58 670,78 723,35 689,50 664,00 811,51

Nysa OF 20,87 19,38 19,90 21,68 22,62 20,79

Chojnice OF 63,64 65,65 62,45 49,37 50,33 69,87

Ełk OF 13,23 12,91 10,62 12,31 11,46 13,03

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 54: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 54/115

6. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

Dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna

Analiza porównawcza infrastruktury technicznej Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego

wobec innych badanych obszarów funkcjonalnych oraz średnich wyników ogólnopolskich i Województwa

Zachodniopomorskiego objęła następujące zagadnienia:

1. ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczby ludności

2. udział korzystających z sieci gazowej w % ogółu ludności

3. udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności

4. udział korzystających z sieci wodociągowej w % ogółu ludności

5. odpady z gospodarstw domowych przypadające na 1 mieszkańca [kg].

Uwaga: na obszarze miejskim, tj. obszarze miasta Kołobrzeg infrastrukturę techniczną uzupełnia sieć cieplna,

która zarządzana jest przez Miejską Energetykę Cieplną w Kołobrzegu. Jednostka ta realizuje swoje główne

zadania, polegające na zaopatrzeniu naszych klientów w energię cieplną poprzez eksploatację 9 źródeł ciepła

o łącznej mocy 113,211 MW. Z uwagi na brak danych GUS na poziomie NUTS5 (gmin) nie przeprowadzono

analizy porównawczej w tym zakresie.

Page 55: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 55/115

6.1 Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w odsetku ogólnej liczby ludności

W rejonie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego niemal 97 procent ludności korzysta

z oczyszczalni ścieków. Spośród badanych obszarów wyższy wynik posiada jedynie bardziej zwarty

geograficznie i powierzchniowo Chojnicki Obszar Funkcjonalny.

Wartość średnia dla Województwa Zachodniopomorskiego jest znacznie niższa, wynosi 81 procent.

Wykres 26. Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczbie ludności [osoba]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 27 Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczbie ludności [osoba].

Jednostka terytorialna Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczbie ludności [osoba]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 62,2 63,1 64,2 64,7 65,7 68,6

ZACHODNIOPOMORSKIE 60,4 60,1 77,0 78,2 80,3 80,9

KSOF 98,1 99,6 97,7 96,5 96,6 96,9

Nysa OF 82,0 81,9 85,6 97,1 97,0 96,8

Chojnice OF 99,5 100,0 99,5 98,2 97,5 98,0

Ełk OF 75,5 77,2 80,3 78,6 78,5 78,9

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 56: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 56/115

6.2 Udział korzystających z sieci gazowej w odsetku ogółu ludności

Na terenie obecnego Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego w roku 2012 z sieci gazowej

korzystało niemal 60 procent mieszkańców. Jest to najniższy odsetek od 2009 roku.

Wśród porównywanych rejonów, jedynie Nyski Obszar Funkcjonalny wykazuje obecnie wyższy odsetek

korzystających z sieci (73%), jednak odsetek ten nie wzrósł znacząco od 2007 roku.

Wykres 27. Udział korzystających z sieci gazowej w % ogółu ludności [%]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 28. Udział korzystających z sieci gazowej w % ogółu ludności [%]

Jednostka terytorialna Udział korzystających z sieci gazowej w % ogółu ludności [%]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 51,7 51,7 52,6 52,5 52,5 52,4

ZACHODNIOPOMORSKIE 58,7 58,4 60,7 60,8 60,8 59,7

KSOF 55,2 55,4 60,1 60,9 62,3 59,8

Nysa OF 72,4 72,2 72,3 72,8 72,5 72,7

Chojnice OF 35,6 35,7 37,5 38,3 38,2 38,4

Ełk OF 50,1 48,6 48,2 47,3 46,8 48,0

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 57: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 57/115

6.3 Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w odsetku ogółu ludności

W rejonie objętym Kołobrzeskim Subregionalnym Obszarem Funkcjonalnym od roku 2009 następował mniej

więcej stały wzrost odsetka mieszkańców korzystających z sieci kanalizacyjnej, aby w roku 2012 osiągnąć

wskaźnik 80 procent.

Wyższy odsetek skanalizowania wśród rejonów porównywanych wykazuje tylko Nyski Obszar Funkcjonalny.

Wykres 28. Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności [%]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 29. Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności [%]

Jednostka terytorialna Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności [%]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 60,3 61,0 61,5 62,0 63,5 64,3

ZACHODNIOPOMORSKIE 73,9 74,2 74,5 74,8 76,0 77,0

KSOF 81,6 81,5 81,5 83,9 85,9 88,2

Nysa OF 83,4 84,1 84,5 89,2 93,4 93,5

Chojnice OF 75,5 75,8 78,6 78,6 79,5 80,8

Ełk OF 71,3 71,6 72,0 72,3 72,8 73,1

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 58: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 58/115

6.4 Udział korzystających z sieci wodociągowej w odsetku ogółu ludności

W rejonie objętym przez Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny z sieci wodociągowej korzystało

w roku 2012 ponad 96 procent mieszkańców. Jest to jeden z dwóch najwyższych wskaźników wśród

badanych obszarów, znacznie przewyższający średnią województwa i kraju.

Od roku 2010 na terenie Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego stopniowo poszerzano

dostęp do sieci. Największy wzrost dostępu nastąpił w roku 2012, doprowadzając do podłączenia na

poziomie podobnym jak w Nyskim Obszarze Funkcjonalnym. W pozostałych rejonach objętych porównaniem

odsetek korzystających z sieci wodociągowej jest znacznie niższy.

Wykres 29. Udział korzystających z sieci wodociągowej w % ogółu ludności [%]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Tabela 30. Udział korzystających z sieci wodociągowej w % ogółu ludności [%]

Jednostka terytorialna Udział korzystających z sieci wodociągowej w % ogółu ludności [%]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 86,7 87,0 87,3 87,4 87,6 87,9

ZACHODNIOPOMORSKIE 93,1 93,2 93,3 93,3 93,4 93,6

KSOF 95,6 95,6 95,6 95,7 95,7 96,3

Nysa OF 96,4 96,5 96,5 96,5 96,5 96,5

Chojnice OF 93,2 93,3 93,5 93,6 93,6 94,0

Ełk OF 88,7 88,9 89,0 89,2 89,4 89,7

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 59: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 59/115

6.5 Odpady z gospodarstw domowych przypadające na 1 mieszkańca

W rejonie objętym przez Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny ilość wytwarzanych odpadów przez

gospodarstwa domowe, w przeliczeniu na 1 mieszkańca, jest najwyższa w porównaniu do pozostałych

porównywanych obszarów funkcjonalnych i utrzymuje się na stałym wysokim poziomie. Poziom ten jest

wyższy od średniej dla kraju oraz województwa zachodniopomorskiego. Nie odnotowano również tendencji

spadkowej charakterystycznej dla kraju i województwa.

Wykres 30. Odpady z gospodarstw domowych przypadające na 1 mieszkańca [kg]

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Jednostka terytorialna Odpady z gospodarstw domowych przypadające na 1 mieszkańca [kg]

2007 2008 2009 2010 2011 2012

POLSKA 175,7 168,6 166,8 163,4 160,2 158,4

ZACHODNIOPOMORSKIE 208,7 197,4 204,6 195,0 191,9 189,1

KSOF 201,7 201,46 201,46 211,46 208,66 224

Nysa OF 300,8 293,4 366,4 211,0 185,1 183,0

Chojnice OF 195 206,7 180,85 177,65 217,05 209,5

Ełk OF 149,2 155,85 150,95 148,65 157,25 143

Źródło: Opracowanie własne, wg danych GUS

Page 60: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 60/115

7. ANALIZA PORÓWNAWCZA – PODSUMOWANIE

Analiza porównawcza KSOF obejmowała porównanie z następującymi obszarami funkcjonalnymi:

Obszar funkcjonalny Chojnic (woj. pomorskie), obejmujący swoim zasięgiem miasto Chojnice oraz

otaczającą obszar miejski, gminę wiejską Chojnice, liczba mieszkańców: ok 56.000, w tym miasto

Chojnice ok. 40.000 mieszkańców. Cechy charakterystyczne: rozwinięty ośrodek usługowy

i gospodarczy (strefa ekonomiczna), dobrze rozwiniętą funkcją turystyczną na pograniczu Kaszub

i Krajny.

Obszar funkcjonalny Nysy (woj. opolskie) – obejmujący obszar gminy miejsko – wiejskiej Nysa,

liczącej około 60.000 mieszkańców, w tym obszar miejski około 45.000 mieszkańców. Cechy

charakterystyczne: bardzo korzystna renta położenia w obrębie III Paneuropejskiego Korytarza

Transportowego TEN-T, ośrodek akademicki, rozwinięty sektor turystyczny (walory kulturowe,

jezioro Nyskie i Otmuchowskie), niekorzystne tendencje demograficzne, charakterystyczne dla

województwa opolskiego.

Obszar funkcjonalny Ełku – obejmujący miasto Ełk oraz otaczającą obszar miejski, gminę wiejską Ełk,

liczba mieszkańców 70.000 w tym obszar miejski około 60.000 mieszkańców. Cechy

charakterystyczne: rozwijająca się strefa ekonomiczna (Suwalska Specjalna Strefa Ekonomiczna),

znaczny ośrodek społeczno – gospodarczy oraz kulturalny i turystyczny (największe miasto regionu

mazurskiego).

Rysunek 1 Potencjał demograficzny porównywanych obszarów funkcjonalnych.

Źródło: BDL/GUS (dane dla 2012 roku)

Page 61: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 61/115

Rysunek 2 Syntetyczne zestawienie wyników dla obszarów: przedsiębiorczość (rozdział gospodarka), rynek pracy, polityka społeczna, infrastruktura społeczna i techniczna.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych w rozdziałach 2, 3, 4, 5, 6 (wykorzystano dane dla 2012 roku),

Uwaga: w porównaniu nie ujęto miejsc noclegowych, ze względu na dużą różnicę pomiędzy KSOF i pozostałymi OF.

KSOF na tle badanych obszarów funkcjonalnych oraz danych dla kraju i województwa wyróżnia się

pozytywnie praktycznie pod każdym względem. Pod kątem gospodarki wyróżnia się liczbą podmiotów

wpisanych do rejestru regon, wysokim poziomem indywidualnej przedsiębiorczości oraz wysokimi

dochodami z podatku od osób fizycznych. Wysoka jest także aktywność rejestracji nowych podmiotów

gospodarczych.

Rynek pracy KSOF wyróżnia się niskim bezrobociem oraz jeszcze pozytywnymi wskaźnikami obciążenia

demograficznego, tj. dość liczną grupą produkcyjną i średnią w porównaniu danych dla kraju liczebnością

grupy osób w wieku poprodukcyjnym. Praktyczne we wszystkich analizowanych obszarach funkcjonalnych

liczba osób w wieku poprodukcyjnym ulega systematycznemu powiększeniu. Najmłodszym społeczeństwem

dysponują obszary funkcjonalne Ełku i Chojnic. Podobnie sytuacja wygląda z polityką i infrastrukturą

społeczną, gdzie KSOF dość znacznie dystansuje pozostałe obszary funkcjonalne. W przypadku polityki

społecznej wpływ na to ma wysoka aktywność obywatelska, niski udział osób korzystających z pomocy

społecznej oraz wysokie wydatki na kulturę i edukację. KSOF wyróżnia się pozytywnie poszczególnymi

składnikami infrastruktury społecznej. KSOF najkorzystniej w porównaniu wypada dla danych dot. liczby osób

przypadających na obiekty kultury oraz obiekty biblioteczne, a także wyposażenie szkół w komputery. Pod

względem oddawanych do użytku nowych mieszkań i ich metrażu wręcz dystansuje inne obszary. Gorzej

wypada w porównaniu liczby aptek i punktów opieki ambulatoryjnej. Pod względem infrastruktury

Page 62: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 62/115

technicznej najlepiej w porównaniu wypada obszar funkcjonalny Nysy. Dystans KSOF do Nysy nie jest jednak

znaczny. Różnica wynika z lepiej rozwiniętej sieci gazowej. Pozostałe składniki infrastruktury technicznej

zarówno w KSOF, jak też w Nysie są na wysokim poziomie.

Page 63: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 63/115

8. PARTNERSTWO

Gminy Kołobrzeskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego prowadzą politykę partnerstwa z innymi

gminami i miejscowościami, polskimi i zagranicznymi.

Na obszarze KSOF działają również liczne organizacje pozarządowe, głównie w dziedzinie kultury, sportu

i oświaty oraz spraw społecznych i zdrowia. Kilkanaście organizacji działa w obszarze promocji regionu,

rozwoju gospodarczego, turystyki i integracji europejskiej.

Spośród około 250 organizacji pozarządowych zarejestrowanych na terenie powiat kołobrzeskiego, na

obszarze KSOF działa około 80% z nich. Współpraca organizacji z samorządem oceniana jest pozytywnie.

Miasto Kołobrzeg prowadzi m.in. dwa ważne projekty realizowane w ramach partnerstwa

międzynarodowego:

1. Projekt sportowo-edukacyjny Fair Friends 2014. Jest to coroczny program możliwy dzięki wsparciu

finansowym udzielonym przez Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania ze środków Polsko-

Niemieckiej Współpracy Młodzieży. Projekt skierowany jest do uczniów szkół podstawowych. Głównym

celem tego projektu jest stworzenie długoterminowego partnerstwa między szkołami z Kołobrzegu

i z Berlina-Pankow, w tym rozwijanie kompetencji międzykulturowych.

2. W ramach programu Interreg IV A miasto Kołobrzeg, gmina Kołobrzeg, gmina Ustronie Morskie

uczestniczy m.in. w dwóch projektach:

- „Budowa ścieżki rowerowej Ustronie Morskie - Kołobrzeg - Dźwirzyno oraz miasto Barth w ramach

międzynarodowej nadmorskiej trasy rowerowej nr 10" zrealizowanej przez Gminę Miasto Kołobrzeg i miasto

partnerskie z Niemiec - Barth;

- "Transgraniczne polsko-niemieckie kształcenie zawodowe w hotelarstwie i gastronomii w Euroregionie

„Pomerania”. Projekt zrealizowany przez Zespół Szkół Ekonomiczno-Hotelarskich w Kołobrzegu wspólnie

z niemieckim partnerem Berufsbildungsverein Eberswalde e.V.

Poza kontaktami z ośrodkami niemieckimi miasto Kołobrzeg utrzymuje partnerską współpracę z wieloma

podmiotami z innych krajów, takich jak: Szwecja, Dania, Finlandia, Belgia, Włochy, Ukraina i Chorwacja.

Dzięki poparciu miast partnerskich do efektów wieloletniej współpracy zaliczyć można zbudowanie marki

regionu oraz promocja Miasta Kołobrzeg na arenie międzynarodowej, wymiana młodzieży między szkołami

oraz klubami sportowymi, możliwość realizacji projektów dofinansowywanych z Unii Europejskiej, wspólne

projekty kulturalne oraz sportowe, uczestnictwo miasta w wielu przedsięwzięciach międzynarodowych, jak

udział miasta Kołobrzegu w Nowej Hanzie.

Samorząd Kołobrzegu współpracuje z organizacjami pozarządowymi w zakresie:

• działalności charytatywnej;

• ochrony i promocji zdrowia;

• działań na rzecz osób niepełnosprawnych;

• porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania patologiom społecznym;

• ratownictwa i ochrony ludności;

• podtrzymywania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej,

obywatelskiej i kulturowej;

Page 64: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 64/115

• kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji.

• upowszechniania kultury fizycznej i sportu.

Gmina wiejska Kołobrzeg w ramach partnerstwa zagranicznego utrzymuje stosunki z niemiecką gminą

Ferdinandshof, powiat Ueckermünde. Głównym celem kontaktów jest wzajemne poznanie się, przełamanie

barier narodowościowych oraz poprzez wzajemne prezentacje dorobku kultur, wypracowanie mechanizmów

dążących do rozwoju tolerancji społecznej i szeroko rozumianej integracji pomiędzy krajami.

Przykładowe programy realizowane we wspólnym partnerskim pakiecie integracyjnym:

• piłkarskie Mecze Przyjaźni o Puchar Wójtów Gmin;

• wymiana zespołów folklorystycznych – promocja dorobku gmin;

• wymiana młodzieży i nauczycieli - prezentacja programów nauczania oraz systemów kształcenia

z naciskiem na naukę języków obcych;

• współpraca pomiędzy Klubami Seniorów - wspólne spotkania z okazji Dnia Kobiet, Dnia Seniora,

Spotkanie Wigilijne;

• ochotnicza straż pożarna – udział w zawodach podnoszących sprawność OSP;

• spotkanie władz samorządowych wymiana doświadczeń w zarządzaniu i administrowaniu majątkiem

gminy;

• szeroko rozumiana pomoc społeczna - wspólne opracowywanie programów pomocowych;

• międzynarodowy projekt „Niemiecko-polskie Spotkania” w Ferdinandshof;

• integracyjne Spotkanie polsko-niemieckie w Gminie Kołobrzeg „Poznajmy się bliżej”.

W gminie Kołobrzeg działa kilka organizacji pozarządowych. Oficjalnym celem współpracy gminy

z organizacjami jest zaspokajanie potrzeb społecznych mieszkańców gminy poprzez budowanie partnerstwa

między administracją publiczną i NGO oraz umocnienie lokalnych działań.

W roku 2012 współpraca gminy z organizacjami pozarządowymi dotyczyły głównie kwestii społecznych,

sportowych oraz podnoszenia sprawności fizycznej mieszkańców gminy.

Gmina Ustronie Morskie utrzymuje współpracę zagraniczną z partnerami niemieckimi z następujących

miejscowości:

• Werneuchen pod Berlinem; podstawą do nawiązania współpracy była intencja uruchomienia

i wykorzystania cywilnego lotniska w Bagiczu oraz lotniska partnerskiego w Werneuchen pod

Berlinem. Obie strony zadeklarowały chęć otwarcia linii dla turystycznego ruchu lotniczego pomiędzy

lotniskami „Baltic-Center Airport” w Bagiczu i „Flughafen Werneuchen bei Berlin”;

• Hirschfelde, wieś oddalona kilka kilometrów od dworca w Werftpfuhl;

• Willmersdorf. Wspólnie ze Stowarzyszeniem Spędzania Czasu Wolnego (Freizeitverein)

z Willmersdorf gmina Ustronie przeprowadza wiele imprez. Najważniejszymi co roku są: Dzień

Dziecka i Turniej Piłki Nożnej w maju i czerwcu oraz "Święto Lata" w drugim tygodniu sierpnia;

oraz z parkiem regionalnym Barnimer Feldmark pod Berlinem.

Page 65: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 65/115

9. ANALIZA SWOT

Analiza strategiczna SWOT obejmuje rozpoznanie sił i słabości (analiza wewnętrzna) oraz obecnych

i przyszłych zmian w jej otoczeniu, czyli jego szans i zagrożeń (analiza zewnętrzna). Prezentowana poniżej

procedura SWOT jest syntezą przedstawionego wcześniej opisu stanu i tendencji rozwojowych KSOF

zawartych w diagnostycznej części opracowania. Ponadto uwzględnia ona ustalenia poczynione w trakcie

konsultacji oraz wyniki ankiet SWOT.

Tak uporządkowany opis sytuacji stanowi podstawę sformułowania celów i priorytetów rozwoju, które z

kolei powinny być zinstrumentalizowane w postaci wiązki celów strategicznych.

Analiza SWOT obejmuje analizę:

• Mocnych stron, tj. uwarunkowań wewnętrznych (endogenicznych), czyli elementów rzeczywistości

gminy Nysa mających pozytywny charakter z punktu widzenia jej przyszłego rozwoju.

• Słabych stron, tj. uwarunkowań wewnętrznych o negatywnym charakterze.

• Szans, tj. uwarunkowań zewnętrznych (egzogenicznych) o charakterze pozytywnym; jako szanse

uwzględnione zostały te zagadnienia, których źródła leżą poza obszarem gminy KSOF lub poza zakresem

kompetencji władz publicznych działających na jej obszarze.

• Zagrożeń, tj. uwarunkowań zewnętrznych mających negatywny wpływ na dalszy rozwój KSOF.

Page 66: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 66/115

9.1. SFERA PRZESTRZENNA, INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I OCHRONA ŚRODOWISKA

1.1 MOCNE STRONY – SFERA PRZESTRZENNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Zdecydowana większość obszaru KSOF pokryta planami

zagospodarowania przestrzennego.

(pokrycie miasta (43%) i gminy Kołobrzeg. Pokrycie

większości obszaru gminy Ustronie Morskie.)

2 3 6

Duży zasób terenów pod realizację inwestycji

mieszkaniowych, turystycznych, usługowych,

umożliwiających dalszy rozwój zaplecza turystycznego,

infrastruktury rekreacyjnej i rehabilitacyjnej, w tym duży

zasób terenów uzbrojonych

3 4 12

Bezpośrednie nadmorskie położenie 3 5 15

Bardzo dobre wyposażenie gmin KSOF w składniki

infrastruktury technicznej (wodociągi, sieć kanalizacyjna,

sieć gazowa, energia elektryczna, oczyszczalnia ścieków,

kompostownia). Scentralizowany system ciepłowniczy na

ternie miasta.

2 5 10

Wysoka jakość środowiska przyrodniczego, w tym duża

powierzchnia obszarów chronionych różnymi formami

prawnymi

3 5 15

Brak uciążliwego ekologicznie przemysłu 1 5 5

Bardzo dobra jakość powietrza 2 5 10

Korzystne warunki do rozwoju różnych form energetyki

odnawialnej (wietrzność, przestrzeń, funkcja rolnicza)

2 5 10

Rozwinięta funkcja uzdrowiskowa (największe polskie

uzdrowisko, złoża borowiny i wód solankowych)

3 5 15

Szeroka i aktywna współpraca gmina KSOF z innymi

gminami, w szczególności w ramach Związku Gmin

Dorzecza Parsęty pozwalająca na realizację wspólnych

inwestycji proekologicznych i innych przedsięwzięć

kluczowych dla regionu

3 5 15

Teren po byłym lotnisku wojskowym w Bagiczu, wraz z

funkcjonującą płytą lotniska oraz infrastrukturą

towarzyszącą

3 4 12

Wielofunkcyjny średniej wielkości port morski o

znaczeniu regionalnym w Kołobrzegu (w tym

nowoczesny port jachtowy) oraz port rybacki, z funkcją

turystyczną w Dźwirzynie

3 5 15

Mocne związki funkcjonalne pomiędzy miastem

Kołobrzeg oraz sąsiednimi gminami: Ustronie Morskie

oraz Kołobrzeg (ruch turystyczny, migracje ludności i

inne)

3 5 15

Page 67: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 67/115

1.2 SŁABE STRONY – SFERA PRZESTRZENNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Problemy przestrzenne, związane z rozmieszczeniem

wielu funkcji na obszarze KSOF

1 3 3

Niewydolny układ komunikacyjny obszaru

funkcjonalnego – kryzysowe obciążenia w sezonie letnim

3 5 15

Zły stan dużej części dróg na obszarze KSOF 2 4 8

Zły stan znacznej części trakcji kolejowej na obszarze KSOF 1 4 4

Zły stan targowiska miejskiego 1 3 3

Brak wykorzystania terenów nad Parsętą dla rozwoju

turystyki i rekreacji

3 5 15

Nieuporządkowane kwestie reklamy i wizualizacji w

gminach, centrum miasta oraz strefie uzdrowiskowej

2 4 8

Zwiększone potrzeby parkingowe, szczególnie przy

największych koncentracjach ruchu w sezonie letnim

3 5 15

Brak wizji komunikacji – polityki transportowej 3 5 15

Inwestorzy nie zabezpieczają niezbędnej ilości miejsc

parkingowych

3 4 12

Brak pełnej waloryzacji przyrodniczej obszaru

funkcjonalnego

3 5 15

Niedostateczny stan infrastruktury technicznej

zapewniającej dostępność portu od strony lądu w

Kołobrzegu

3 5 15

Niedostateczna stan infrastruktury technicznej portu w

Dźwirzynie, umożliwiający rozwój funkcji turystycznej oraz

stan infrastruktury portu pasażerskiego i handlowego w

Kołobrzegu.

2 5 10

Niedostateczny nacisk na rozwój alternatywnych

środków komunikacji w szczególności komunikacji

autobusowej i rowerowej

3 5 15

Nie do końca rozwiązane problemy gospodarki odpadami

(brak odpowiedniej jakości składowiska odpadów oraz

regionalnej instalacji przetwarzania odpadów

komunalnych (tzw. RIPOK)

2 4 8

Nie do końca rozwiązane kwestie związane z gospodarką

wodnościekową

3 4 12

Nieprawidłowo gospodarka zasobami glebowymi (odłogi,

zachwaszczenia, degradacja gleb i procesy erozyjne)

2 3 6

Rozwój inwestycji budowlanych na terenach

nieprzewidzianych do intensywnego użytkowania

gospodarczego

2 4 8

Za słaba promocja środowiska przyrodniczego oraz

aktywność działań z zakresu edukacji przyrodniczej, w tym

brak wyznaczenia obiektów środowiskowych o funkcjach

3 4 12

Page 68: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 68/115

poznawczych edukacyjnych i użytkowych

Niska lesistość terenów KSOF (poza gminą Ustronie

Morskie

1 4 4

1.3 SZANSE – SFERA PRZESTRZENNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Środki finansowe ze źródeł zewnętrznych przeznaczone

na realizację inwestycji zintegrowanych terytorialnie.

3 5 15

Relatywna bliskość Niemiec wraz z aglomeracją Berlina

oraz państw skandynawskich Dani i Szwecji

3 4 12

Powstanie terminala pasażerskiego w porcie pasażerskim

w Kołobrzegu

2 3 6

Przygotowywany do realizacji przebieg dróg

ekspresowych S- 6 (Szczecin – Gdańsk) i S- 11 (Kołobrzeg-

Śląsk) ze wspólnym odcinkiem Kołobrzeg – Koszalin,

który może znacząco poprawić dostępność

komunikacyjną KSOF i podnieść standard

funkcjonowania komunikacji na obszarze wewnątrz

KSOF (droga dojazdowa do portu morskiego – S-11 i

poprawa przejezdności między węzłami Kołobrzeg

Południe-Kołobrzeg Wschód-Ustronie Morskie na

drogach S-6 i S-11)

3 5 15

Społeczne ruchy proekologiczne, stanowiące ważną

barierę dla nieograniczonego degradowania środowiska

naturalnego

2 4 8

Wykorzystanie specyficznych walorów przyrodniczych dla

celów turystyki całorocznej

3 4 12

1.4 ZAGROŻENIA – SFERA PRZESTRZENNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Presja przejmowania terenów rolniczych lub

przyrodniczych pod inwestycje oraz zabudowę

2 4 8

Słaba dostępność komunikacyjna wynikająca z

peryferyjnego położenia wobec ważnych węzłów

drogowych, kolejowych, powietrznych

3 4 12

Transport towarowy oparty głównie o przewóz

samochodami

2 4 8

Brak jednego zarządcy dróg – dysproporcje związane z

realizacją inwestycji oraz trudności w realizacji efektywnej

polityki transportowej

2 5 10

Dalszy wzrost ilości aut osobowych, przy jednoczesnym

braku rozwiązań komunikacyjnych na obszarze KSOF.

3 5 15

Page 69: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 69/115

Szkody w ekosystemach spowodowane przez

kłusowników (ryby, zwierzyna łowna).

2 2 4

Zagrożenie dla złóż borowiny, gruntów wysokich klas

bonitacyjnych oraz pochodzenia organicznego związane z

presją urbanistyczną i komunikacyjną

3 4 12

Negatywny wpływ dużego ruchu turystycznego na

środowisko naturalne

3 5 15

Bariery prawne i infrastrukturalne dla rozwoju energetyki

odnawialnej

2 3 6

Niska świadomość ekologiczna części społeczeństwa 2 3 6

Zanieczyszczenie rzeki Parsęty w górnym i środkowym jej

biegu (poza obszarem KSOF, jednak mogące mieć

negatywny wpływ na wody rzeki w jej dolnym biegu).

3 2 6

Utrudnione podejmowanie działań inwestycyjnych na

obszarach należących do sieci Natura 2000

2 4 8

Zagrożenia naturalne: zjawiska powodziowe, sztormy,

abrazja wybrzeża

3 5 15

Niedostateczne wsparcie państwa w zakresie rozwoju

transportu morskiego, kolejowego i drogowego

warunkujących dostępność komunikacyjną KSOF (w tym

także niedostateczne wsparcie struktur powiatowych w

realizacji ich zadań z zakresu inwestycji drogowych)

3 5 15

Sfera przestrzenna – podsumowanie:

KSOF położony jest w bezpośrednim pasie nadmorskim. Główną funkcją przestrzeni jest funkcja turystyczna

i uzdrowiskowa. Obszar funkcjonalny wyróżnia się w pasie polskiego środowego wybrzeża, lokalizacją

w bezpośrednio w pasie nadmorskim miasta Kołobrzeg, ośrodka o charakterze subregionalnym, z mocna

rozwiniętą funkcją uzdrowiskową oraz portem morskim. Rozwój miasta w dużej mierze determinuje także

rozwój mocno powiązanych funkcjonalnie sąsiadujących z nim gmin Ustronie Morskie oraz Kołobrzeg.

Pomimo znacznej urbanizacji obszar KSOF charakteryzuje się wysokimi walorami przyrodniczymi. Dużą część

obszaru zajmują tereny Natura 2000. Ponadto ważnym zasobem są złoża borowiny oraz wód solankowych,

dzięki którym rozwinęła się funkcja uzdrowiskowa. O atrakcyjności turystycznej decyduje położenie

w bezpośrednim pasie nadmorskim, a jednym z głównych zasobów jest pas plaż i wydm. Zasoby te w dużym

stopniu decydują o atrakcyjności turystycznej KSOF, dlatego ich waloryzacja i ochrona są zadaniami

priorytetowymi. Z uwagi na funkcję turystyczną szczególną uwagę należy poświecić kwestią funkcjonalności

komunikacyjnej oraz infrastruktury technicznej związanej z ochroną środowiska. Dla poprawy

konkurencyjności i jakości oferty turystycznej niezbędna jest realizacja projektów, które usprawnią system

komunikacyjny obszaru funkcjonalnego i dostosują go do wzmożonych przepływów ludzi i pojazdów

w sezonie letnim. Aby w pełni wykorzystać potencjał rozwoju niezbędne jest także podejmowanie działań we

współpracy z bliższym i dalszym otoczeniem KSOF. Szczególnie istotne będą działania, które poprawią

dostępność komunikacyjną oraz działania, których celem będzie promocja turystyczna i ochrona zasobów

przyrodniczych.

Page 70: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 70/115

9.2. SFERA GOSPODARCZA

2.1 MOCNE STRONY – SFERA GOSPODARCZA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Wysoki poziom dochodów własnych gmin nadmorskich 3 4 12

Bardzo wysoki stopień aktywności gospodarczej. Niski

poziom bezrobocia w okresie sezonu turystycznego

3 4 12

Stosunkowo wysoki poziom dochodów mieszkańców

KSOF

3 3 9

Wysoki udział usług w tworzeniu PKB, w tym sektora

małych i średnich przedsiębiorstw (silna pozycja rybactwa,

budownictwa, handlu, podmiotów w sektorze

zakwaterowania i usług gastronomicznych)

2 5 10

Znaczne zasoby nieruchomości komunalnych i gminnych 2 4 8

Rozwinięty sektor usług obrotu nieruchomościami 2 5 10

Rozwinięty sektor rybołówstwa (Kołobrzeski port rybacki

– największym portem rybackim polskiego wybrzeża), w

tym aktywnie działająca Lokalna Grupa Rybacka

3 4 12

Korzystne warunki dla rozwoju produkcji rolnictwa

ekologicznego

2 4 8

Rozwinięte przetwórstwo rolno-spożywcze 2 4 8

Dobrze rozwinięta baza handlowa 2 5 10

Bardzo duża liczba inwestycji budowalnych, w tym

mieszkaniowych

3 4 12

Duża liczba firm budowlanych na terenie KSOF 3 4 12

Wysoki standard nowo budowanych mieszkań 3 4 12

2.2 SŁABE STRONY – SFERA GOSPODARCZA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Niski poziom innowacyjności przedsiębiorstw, niska

kultura innowacyjna.

2 5 10

Brak dużych zakładów pracy oraz stref ekonomicznych,

brak alternatywy dla rozwoju gospodarki KSOF poza

sektorem turystycznym

2 5 10

Sezonowość rynku pracy 2 5 10

Spadek liczby podmiotów gospodarczych w ostatnich

latach

2 4 8

Duży udział niewielkich rolniczych gospodarstw

domowych uprawiających rolę głównie na własne

potrzeby

1 4 4

Słaba promocja spożywczych produktów regionalnych 2 4 8

Brak silnych centrów handlowych, rozdrobnienie handlu, 2 5 10

Page 71: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 71/115

brak silnych lokalnych organizacji handlowych,

umożliwiających rozwój lokalnych większych

przedsięwzięć handlowych, zapewniających powstawanie

rodzimej nowoczesnej infrastruktury handlowej

2.3 SZANSE – SFERA GOSPODARCZA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Rewitalizacja i uruchomienia małego sportowo-

turystycznego i dyspozycyjnego lotniska w Bagiczu

3 5 15

Powstanie nowych przedsiębiorstw na obszarze KSOF lub

w jego sąsiedztwie (np. wskutek powstanie specjalnych

stref ekonomicznych lub wyznaczenia terenów

inwestycyjnych)

3 4 12

Wzrost znaczenia produktów regionalnych, lokalnych oraz

ekologicznych wśród konsumentów oraz wsparcie

krajowe i unijne i krajowe ukierunkowane na rozwój i

wprowadzenie na rynek tych produktów

2 5 10

Dalsze wsparcie rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich w

ramach wsparcia unijnego

2 5 10

Brak rządowej koncepcji rozwoju terenów wiejskich, co

może przyczyniać się do ich degradacji

1 5 5

Wzrost konsumpcji i popytu umożliwiające wzrost

dochodów przedsiębiorstw handlowych

2 4 8

Rozwój turystyki leczniczej, stymulującej rozwój

budownictwa

2 5 10

Znacząca siła nabywcza generowana przez mieszkańców

oraz turystów i kuracjuszy

3 3 9

2.4 ZAGROŻENIA – SFERA GOSPODARCZA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Niewystarczający potencjał demograficzny oraz kapitału

ludzkiego przy ocenie atrakcyjności inwestycyjnej dla

dużych inwestycji o charakterze przemysłowym

3 5 15

Bariery dostępu do kapitału dla małych i średnich

przedsiębiorstw

2 4 8

Silna konkurencja w pozyskiwaniu inwestorów 2 5 10

Konkurencja innych ośrodków dysponujących

porównywalnymi lub konkurencyjnymi zasobami

handlowymi

1 5 5

Sezonowość popytu związana z sezonowością turystyczną,

utrudniająca planowanie inwestycji handlowych i

przyciąganie inwestorów tworzących sieci handlowe

2 3 6

Page 72: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 72/115

Sfera gospodarcza – podsumowanie:

Gospodarka KSOF opiera się na kilku branżach. Jest to w pierwszej kolejności turystyka oraz usługi

okołoturystyczne. W dalszej kolejności są to branże związane z budownictwem oraz gospodarką morską

(rybołówstwo). Pewne znaczenie odgrywa także rolnictwo. Dobrze rozwinięty jest sektor handlowy.

Gospodarka oparta jest przede wszystkim na mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach, działających w

sektorze usług. Zauważalny jest brak większych zakładów pracy, w szczególności sektora przemysłowego.

Poziom rozwoju gospodarczego należy ocenić pozytywnie, co także pozytywnie przekłada się na dochody

gmin. Słabą stroną jest sezonowość rynku pracy. Obszar KSOF charakteryzuje się wysoką dynamiką nowych

inwestycji budowalnych. Standard nowobudowanych mieszkań jest wysoki. Szansą na dywersyfikację

działalności gospodarczej mogą być nowe inwestycje o charakterze przemysłowym lub usługowym,

wykorzystujące lokalne zasoby, jak np. lokalizację portu morskiego. Koniecznej jest jednak podjęcie działań

umożliwiających lepsze wykorzystanie zasobów obszaru funkcjonalnego, takich jak wyznaczanie terenów

inwestycyjnych, czy też poprawę infrastruktury portu morskiego. Działania KSOF powinny skoncentrować

się na poszukiwaniu inwestorów, których specyfika działalności i wielkość dostosowane będą do lokalnych

uwarunkowań (np. pod kątem wielkości inwestycji, oddziaływania na środowisko, wykorzystania oddolnego

potencjału do kreowania innowacji).

Page 73: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 73/115

9.3. SFERA TURYSTYCZNA

3.1 MOCNE STRONY – SFERA TURYSTYCZNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Duża liczba terenów zielonych, obiektów o charakterze

rekreacyjnym sprzyjających rekreacji.

2 5 10

Wysoki potencjał organizacyjny oraz infrastrukturalny do

organizacji imprez masowych, liczne imprezy sportowe i

kulturalne

3 5 15

Bardzo dobrze rozwinięty sektor gospodarki turystyczno-

uzdrowiskowej, bardzo duże wpływy z działalności

turystycznej

3 5 15

Bardzo dobrze rozwinięta baza noclegowa 3 5 15

Dobre warunki dla uprawiania turystyki wodnej,

aktywnej i specjalistycznej

3 5 15

Bardzo wysoki poziom świadczonych usług

turystycznych, dobra organizacja obsługi turystów

3 5 15

Warunki i bogactwa naturalne umożliwiające rozwój

funkcji turystycznej i uzdrowiskowej: mikroklimat, morze

i plaża, jezioro Resko Przymorskie, źródła solankowe,

borowiny, wody mineralne

3 5 15

Bogata historia i wielokulturowość. Obiekty zabytkowe

wysokiej klasy

3 4 12

Liczne i różnorodne atrakcje turystyczne (szerokie

portfolio oferty turystycznej, która wpływa na

konkurencyjność turystyczną KSOF)

3 5 15

3.2 SŁABE STRONY – SFERA TURYSTYCZNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Niewykorzystany w pełni potencjał bazy sportowo –

rekreacyjnej wskutek jej niewystarczającej promocji

2 4 8

Słabo rozbudowana sieć informacji turystycznej 3 4 12

Niedostosowany do wzmożonego ruchu turystycznego

układ i rozwiązania komunikacyjne w KSOF

3 5 15

Brak spójnej polityki promocji obszaru KSOF 3 3 9

3.3 SZANSE – SFERA TURYSTYCZNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Page 74: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 74/115

Pozyskanie środków unijnych i krajowych na rozwój

infrastruktury turystycznej i okołoturystycznej oraz

działania promujące KSOF

3 5 15

Wzrost zainteresowania turystów ofertą kulturalną i

sportową KSOF

3 4 12

Pozytywny wizerunek miasta Kołobrzeg w kraju i w

Europie, umożliwiający przyciąganie turystów i

kuracjuszy

3 5 15

Odbudowa plaż realizowana przez Urząd Morski w

Słupsku

3 4 12

Współpraca gmin KSOF z innymi podmiotami

turystycznymi, których działania obejmują obszar KSOF

(multiplikacja działań wspierających rozwój turystyki)

3 5 15

Bardzo duża liczba odbiorców działań o charakterze

kulturalnym oraz sportowym w okresie letnim

2 5 10

Rosnąca atrakcyjność Regionu Bałtyckiego w zakresie

turystyki morskiej (żeglarstwa) i biznesowej

2 5 10

Rozwój funkcji konferencyjnej poprzez budowę centrum

kongresowego

2 4 8

Wzrost ruchu turystycznego pomiędzy KSOF i portami

Morza Bałtyckiego (większa częstotliwość połączeń z

wyspą Bornholm) oraz zapewnienie lepszego zaplecza

dla żeglugi przybrzeżnej

3 5 15

3.4 ZAGROŻENIA – SFERA TURYSTYCZNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Dalsze umacnianie się złotówki i wzrost kosztów pobytu

dla turystów

2 4 8

Krótki letni sezon turystyczny 3 5 15

Wysoka wrażliwość oferty turystyczno – wypoczynkowej

na zmiany pogody

3 5 15

Wzrost konkurencyjności innych miejscowości

nadmorskich w zakresie funkcji turystycznej

3 5 15

Pogorszenie wizerunku KSOF jako obszaru turystycznego

(np. wskutek przeciążenia komunikacyjnego, ładu

przestrzennego, zanieczyszczenia środowiska,

zniszczenia i ubytku plaż)

3 5 15

Niedostatecznie wypromowane produkty turystyczne

KSOW

3 5 15

Brak osób do pracy w sezonie letnim 2 5 10

Sfera turystyczna – podsumowanie:

Turystyka jest motorem napędowym gospodarki KSOF. Turystyka rozwija się z jednej strony w oparciu o

potencjał turystyczny obszaru położonego bezpośrednio w pasie nadmorskim (turystyka urlopowa,

Page 75: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 75/115

wypoczynkowa, aktywna), a z drugiej strony w oparciu o potencjał uzdrowiskowy (złoża borowiny, wody

solankowe, właściwości powietrza atmosferycznego). Kołobrzeg jest miejscem znanym i cenionym nie tylko

w Polsce. Największe miasto na środkowym wybrzeży, wraz z sąsiadującymi gminami Ustronie Morskie i

Kołobrzeg ofertuje bardzo szerokie spektrum atrakcji turystycznych. Uzupełnieniem są walory kulturowe, w

tym bogata oferta imprez kulturalnych i sportowych oraz zasób zabytków. Wysoki jest również standard

oferowanych usług, bardzo duża liczba miejsc noclegowych oraz wysoki standard infrastruktury sportowo

– rekreacyjnej. Pomimo znacznej urbanizacji obszar funkcjonalny charakteryzuje się wysokimi walorami

środowiska przyrodniczego. Główny problemem i barierą w rozwoju jest niedostosowanie systemu i układu

komunikacyjnego KSOF do natężenia ruchu w sezonie letnim. Może to być jednym z decydujących

czynników powodujących spadek jakości oferty turystycznej całego obszaru funkcjonalnego. Mając na

uwadze powiązanie funkcjonalne 3 gmin KSOF istotne będzie zorganizowanie wspólnego systemu informacji

turystycznej, które pozwoli zoptymalizować ruch turystyczny i pełniej wykorzystać walory turystyczne całego

obszaru funkcjonalnego. Przy realizacji działań promujących obszar funkcjonalny warto wykorzystać

pozytywny wizerunek Kołobrzegu w Polsce i za granicą. Przy działaniach promujących obszar funkcjonalny

warto zwrócić uwagę na wysoką jakość oferty sportowo – rekreacyjnej oraz kulturalnej. Promocja i

działania infrastrukturalne w zakresie turystyki powinny być realizowane we współpracy lub uzgodnieniu z

podmiotami, organizacjami czy samorządami, z którymi gminy KSOF posiadają wspólne interesy i cele

rozwojowe, np. LOT, LGD czy też Lokalna Grupa Rybacka. Zagrożeniem dla dalszego rozwoju może być

konkurencja innych miejscowości turystycznych, połączona z pogorszeniem wizerunku obszaru KSOF, np.

wskutek braku rozwiązań komunikacyjnych.

Page 76: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 76/115

9.4. SFERA SPOŁECZNA, KAPITAŁ LUDZKI, SPORT, KULTURA

4.1 MOCNE STRONY – SFERA SPOŁECZNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Dobrze rozwinięte szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne. 1 5 5

Opieka przedszkolna niemal wystarczająca (niewielkie

przeludnienie w przedszkolach)

2 4 8

Poziom rozwoju infrastruktury sportowo-rekreacyjnej na

bardzo wysokim poziomie – najlepsza baza sportowa w

województwie

3 5 15

Duża liczba terenów zielonych, obiektów o charakterze

rekreacyjnym sprzyjających rekreacji mieszkańców

3 5 15

Korzystna struktura demograficzna ludności, korzystny

współczynnik obciążenia ekonomicznego, niskie

bezrobocie wśród osób w wieku produkcyjnym

3 4 12

Znacząca koncentracja populacji na obszarze KSOF na tle

rozmieszczenia ludności w województwie i sąsiednich

obszarach

2 4 8

Wysoka stopa przyrostu naturalnego, ale tylko w gminach

Kołobrzeg i Ustronie Morskie

3 3 9

Współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi

oraz znacząca liczba działających NGO

2 4 8

4.2 SŁABE STRONY – SFERA SPOŁECZNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona Brak miejsc w żłobkach w stosunku do zapotrzebowania 2 4 8

Braki infrastrukturalne bazy szkolnej na wszystkich

szczeblach procesu edukacyjnego.

2 3 6

Deficyt kształcenia zawodowego w branżach kluczowych

dla KSOF

3 5 15

Występowanie wykluczenia cyfrowego osób po 50 roku

życia

2 3 6

Spowolnienie dynamiki wzrostu liczby mieszkańców KSOF

oraz utrzymujące się negatywne trendy demograficzne

3 4 12

Znaczny udział zabudowy mieszkaniowej o niskim

standardzie w KSOF

2 4 8

Słabo rozwinięte budownictwo społeczne (np. TBS) 3 4 12

4.3 SZANSE – SFERA SPOŁECZNA

Page 77: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 77/115

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona Realizacja projektów wspierających rozwój kapitału

ludzkiego ze środków unijnych oraz krajowych

3 4 12

Przyciąganie nowych mieszkańców na obszar KSOF 3 4 12

4.4 ZAGROŻENIA – SFERA SPOŁECZNA

Waga 1-3 Ocena 1-5 Wartość

ważona

Brak wsparcia systemowego dla rozwoju sieci żłobków i

przedszkoli na obszarach wiejskich

2 4 8

Brak wsparcia systemowego dla rozwoju szkolnictwa na

różnych szczeblach, w szczególności szkolnictwa

zawodowego

3 4 12

Silna presja konkurencyjna ośrodków metropolitalnych i

aglomeracji w odniesieniu do kapitału ludzkiego, odpływ

młodych osób

3 5 15

Sfera społeczna – podsumowanie:

Obszar funkcjonalny w stosunku do wskaźników dla kraju, a także województwa zachodniopomorskiego

pozytywnie wyróżnia pod względem demografii, dość liczną grupą osób w wieku przedprodukcyjnym. Nie

oznacza to jednak, że na terenie KSOF nie występują problemy, które charakterystyczne są dla całego kraju.

Obserwuje się systematyczny wzrost ludności w wieku poprodukcyjnym. Cechą charakterystyczną są także

migracje. Z jednej strony są to migracje w obrębie obszaru funkcjonalnego z obszaru miejskiego na tereny

gmin wiejskich Ustronie Morskie i Kołobrzeg. Ponadto gminy wiejskie charakteryzują się wysoką stopą

przyrostu naturalnego. Można przypuszczać, że jest to ściśle związane z dobrą sytuacją ekonomiczną osób

zamieszkujących gminy wiejskie (na obszar gmin podmiejskich migrują osoby o stosunkowo wysokim statusie

materialnym). Z drugiej strony obszar funkcjonalny narażony jest na konkurencję ośrodków

metropolitalnych i aglomeracji miejskich w stosunku do osób młodych i wykształconych. Pomimo, że

gospodarka obszaru KSOF oparta jest przede wszystkim na branży turystycznej i okołoturystycznej,

bezrobocie jest na stosunkowo niskim poziomie. Zauważalny jest jednak deficyt kształcenia zawodowego

dla branż kluczowych dla obszaru funkcjonalnego, który może być pogłębiony poprzez brak rozwiązań

systemowych wpierających kształcenia zawodowe. Obszar funkcjonalny jest stosunkowo atrakcyjnym

miejscem do zamieszkania. Oferuje mieszkańcom, oprócz dobrze rozwiniętej infrastruktury technicznej

i społecznej, także zasoby terenów do wypoczynku i rekreacji. Szansą na dalszy rozwój będzie przyciąganie

nowych mieszkańców. Słabą stroną, pomimo dobrze rozwijającego się sektora budownictwa

mieszkaniowego, jest brak mieszkań socjalnych dla osób, które znajdują się w trudniejszej sytuacji

mieszkaniowej.

Page 78: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 78/115

9.5 ANALIZA SWOT / TOWS

Identyfikacja sytuacji strategicznej związana jest z oceną siły powiązań czynników zewnętrznych

i wewnętrznych. W zależności od powiązań szans i zagrożeń z mocnymi i słabymi stronami możemy wyróżnić

kilka typów sytuacji strategicznej:

Strategia zachowawcza – organizacja działa w niekorzystnym otoczeniu zewnętrznym, ale posiada

silnie powiązany z zagrożeniami zewnętrznymi zespół mocnych stron, jest więc w stanie

zdecydowanie odpowiedzieć na zagrożenia. W istniejącym otoczeniu nie jest się w stanie

intensywnie rozwijać, gdyż zespół mocnych stron nie koresponduje z szansami otoczenia, niemniej

jednak jest w stanie skutecznie przezwyciężać zagrożenia w oczekiwaniu na poprawę warunków

zewnętrznych.

Strategia defensywna – słabe strony organizacji są silnie powiązane z zewnętrznymi zagrożeniami.

Strategia defensywna jest strategią nastawioną na przetrwanie.

Strategia agresywna – w organizacji przeważają mocne strony, a w jego otoczeniu silnie powiązane

z nimi szanse. Strategia agresywna jest strategią silnej ekspansji oraz rozwoju wykorzystującego

obydwa czynniki.

Strategia konkurencyjna - organizacja posiada przewagę słabych stron nad mocnymi, ale funkcjonuje

w przyjaznym dla siebie otoczeniu, co pozwala mu utrzymywać swoją pozycję. Niemniej jednak

słabość wewnętrzna uniemożliwia skuteczne wykorzystanie szans, które daje otoczenie zewnętrzne.

Strategia konkurencyjna powinna koncentrować się na takim eliminowaniu wewnętrznych słabości,

aby w przyszłości lepiej wykorzystać szanse otoczenia.

W celu identyfikacji sytuacji strategicznej wybrano najważniejsze czynniki SWOT (po 5 czynników – mocny

stron, słabych stron, szans i zagrożeń). Następnie przydzielono max. 6 punktów dla każdego z zewnętrznych

czynników w każdej kolumnie (max 6 punktów do podziału dla najwyżej 4 czynników). Punkty przydzielono

kolejno w kolumnach wg znaczenia danej siły lub słabości, konfrontacji z rozpatrywaną szansą lub

zagrożeniem wg następujących pytań:

1. Które siły czynią daną szansę możliwą do wykorzystania?

2. Które słabości uniemożliwiają wykorzystanie danej szansy?

3. Które siły zmniejszają negatywny wpływ danego zagrożenia?

4. Które słabości pogłębiają negatywny wpływ danego zagrożenia?

Za najważniejsze zagregowane czynniki uznano następujące:

Mocne strony:

1. Położenie w pasie nadmorskim ośrodka o charakterze subregionalnym - miasta Kołobrzeg, z silnie

powiązanymi funkcjonalnie z nim gminami Ustronie Morskie i Kołobrzeg.

2. Funkcja portowa (wielofunkcyjny średniej wielkości port morski o znaczeniu regionalnym

w Kołobrzegu oraz port rybacki, z funkcją turystyczną w Dźwirzynie).

Page 79: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 79/115

3. Bardzo dobrze rozwinięta funkcja turystyczna i uzdrowiskowa, infrastruktura turystyczna, usługi

turystyczne oraz szeroka, różnorodna i dobrej jakości oferta turystyczna, zarówno pod kątem

turystyki wypoczynkowej/urlopowej, aktywnej i rekreacyjnej, uzdrowiskowej, kulturowej,

warunkująca wysoką konkurencyjność KSOF jako obszaru turystycznego.

4. Wysoka jakość środowiska przyrodniczego i zasobów środowiska, obszary Natura 2000, złoża

borowiny i wód solankowych, wysoka jakość powietrza atmosferycznego.

5. Bardzo dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna, społeczna oraz sportowo – rekreacyjna,

wpływająca na jakość życia mieszkańców KSOF.

Słabe strony:

1. Niewydolny układ komunikacyjny, w szczególności kryzysowe obciążenie tego układu w okresie

letnim oraz niedostateczny stan infrastruktury technicznej zapewniającej dostępność portu od

strony lądu.

2. Brak pełnej waloryzacji przyrodniczej obszaru KSOF.

3. Brak wykorzystania atrakcyjnych obszarów KSOF do rozwoju funkcji turystycznych

i okołoturystycznych, w tym terenów nad Parsętą, terenu lotniska Bagicz.

4. Niedostateczny stan infrastruktury technicznej, w szczególności zapewniającej dostępność portu od

strony lądu w Kołobrzegu.

5. Deficyt kształcenia zawodowego w branżach kluczowych dla KSOF.

Szanse:

1. Dostępność zewnętrznych środków finansowych, przeznaczona na wsparcie rozwoju kraju

i regionów, w szczególności na projekty zintegrowane terytorialnie.

2. Poprawa zewnętrznej dostępności komunikacyjnej związana z realizacją inwestycji w sieć dróg

ekspresowych oraz modernizacją sieci kolejowej.

3. Pozytywny wizerunek KSOF w kraju i za granicą, umożliwiający skuteczne konkurowanie na rynku

turystycznym i uzdrowiskowym.

4. Współpraca gmin z obszaru KSOF z bliższym i dalszym otoczeniem, w szczególności w zakresie

rozwoju turystyki oraz ochrony środowiska.

5. Rozwój nowych funkcji gospodarczych KSOF, w szczególności w oparciu o potencjał portu

w Kołobrzegu oraz Dźwirzynie oraz lotnisko w Bagiczu.

Zagrożenia:

1. Wzrost natężenia ruchu i liczby turystów, przy jednoczesnym braku działań rozwiązujących

problemy komunikacyjne oraz negatywny wpływ ruchu turystycznego na środowisko naturalne.

2. Występowanie zagrożeń naturalnych takich jak powodzie, sztormy, abrazja wybrzeża.

3. Specyficzne problemy lokalnej gospodarki, która opiera się przede wszystkim na turystyce,

związane z sezonowością, uzależnieniem popytu od warunków pogodowych, wzrostu

konkurencyjności innych miejscowości w kraju i za granicą,

Page 80: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 80/115

4. Pogorszenie wizerunku KSOF, jako obszaru turystycznego i spadek jego konkurencyjności

(np. wskutek przeciążenia komunikacyjnego, braku ładu przestrzennego, zanieczyszczenia

środowiska, zniszczenia i ubytku plaż).

5. Niedostateczny potencjał demograficzny oraz kapitału ludzkiego oraz uwarunkowania lokalizacyjne

do lokowania na obszarze KSOF dużych inwestycji o charakterze przemysłowym oraz o wysokim

poziomie innowacyjności oraz silna presja konkurencyjna aglomeracji w stosunku do inwestycji

i kapitału ludzkiego.

Tabela 31. Konfrontacja mocnych stron, słabych stron oraz szans i zagrożeń (analiza wzajemnego oddziaływania czynników zewnętrznych i wewnętrznych w aspekcie SWOT/TOWS).

SZANSE ZAGROŻENIA

Orientacja strategii

Do

stęp

no

ść z

ewn

ętrz

nyc

h ś

rod

ków

fin

anso

wyc

h

Zew

nęt

rzn

a d

ost

ępn

ość

kom

un

ikac

yjn

a

Wiz

eru

nek

KSO

F w

kra

ju i

za

gran

icą

Wsp

ółp

raca

z o

tocz

enie

m

No

we

fun

kcje

go

spo

dar

cze

Nat

ężen

ie r

uch

u t

ury

styc

zneg

o

Zagr

oże

nia

nat

ura

lne

Spec

yfic

zne

pro

ble

my

bra

nży

tury

styc

znej

(se

zon

ow

ość

)

Wiz

eru

nek

KSO

F

Pre

sja

kon

kure

ncy

jna

oto

czen

ia

(agl

om

erac

je)

Punktacja

M

O

C

N

E

Położenie w pasie

nadmorskim 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1

Funkcja portowa 2 2 0 1 2 0 0 0 0 2 9

Funkcja turystyczna i

uzdrowiskowa 3 4 2 2 0 0 0 2 2 1 16

Środowisko naturalne 0 0 1 2 0 0 0 1 1 0 5

Infrastruktura 0 0 0 0 0 0 4 0 1 0 5

S

Ł

A

B

E

Układ i system

komunikacyjny 0 0 2 0 0 4 0 2 1 1 10

Waloryzacja przyrodnicza 0 0 0 0 0 2 2 0 0 0 4

Niezagospodarowane

tereny (Parsęta, Bagicz) 0 0 1 0 2 0 0 1 1 0 5

Infrastruktura techniczna

(porty) 0 0 0 1 2 0 0 0 0 0 3

Kształcenie zawodowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 2

Źródło: opracowanie własne, na podstawie analizy SWOT oraz pytań:

1. Które siły czynią daną szansę możliwą do wykorzystania?

2. Które słabości uniemożliwiają wykorzystanie danej szansy?

3. Które siły zmniejszają negatywny wpływ danego zagrożenia?

4. Które słabości pogłębiają negatywny wpływ danego zagrożenia?

Page 81: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 81/115

Tabela 32. Orientacja strategii KSOF

SZANSE ZAGROŻENIA OGÓŁEM

MOCNE 36,66 28,33 60

SŁABE 13,33 26,66 40

Źródło: opracowanie własne

Podsumowanie analizy SWOT/TOWS

Konfrontując mocne i słabe strony z czynnikami zewnętrznymi (szanse i zagrożenia) należy zwrócić uwagę na

przewagę mocnych stron, które pozwalają na wykorzystanie pojawiających się szans i eliminowanie

zagrożeń. Niemniej jednak przewaga mocnych stron nad słabymi nie jest, aż tak znaczna. Do najważniejszych

czynników wpływających na rozwój KSOF należy wymienić bardzo dobrze rozwiniętą funkcję turystyczną

i uzdrowiskową oraz funkcję portową. Czynniki te korespondują z szansami, takimi jak dostępność

zewnętrznych środków finansowych w okresie 2014 – 2020, przeznaczonych na dalszą poprawę

konkurencyjności obszaru KSOF oraz oczekiwana poprawa zewnętrznej dostępności komunikacyjnej, która

także będzie pozytywnie wpływać na zwiększenie ruchu turystycznego i atrakcyjność oferty KSOF nie tylko w

kraju, lecz również za granicą. Utrzymanie się pozytywnego wizerunku KSOF pozytywnie oddziaływać będzie

na sektor turystyczno-uzdrowiskowy, a współpraca z otoczeniem pozwoli optymalniej wykorzystać zasoby

związane z tym sektorem oraz rozwinąć znaczenie funkcji portowej. Nowe funkcje gospodarcze mogą się

powstać w oparciu o funkcję portową np. związaną z logistyką, otwarciem nowych rynków turystycznych

(np. Bornholm) czy też nowych funkcji turystycznych małych portów. Wpływać będzie to pozytywnie na

wzrost konkurencyjności KSOF.

Po stronie słabych stron najistotniejszym czynnikiem jest układ i system komunikacyjny, który już w chwili

obecnej nie jest dostosowany do natężenia ruchu turystycznego w sezonie letnim. Powoduje to problemy

nie tylko w ruchu turystycznym, ale także stanowi element jakości życia mieszkańców KSOF oraz negatywnie

wpływa na rozwój innych funkcji gospodarczych KSOF, np. związanych z funkcją portową i logistyką.

Niewydolny układ komunikacyjny wpływać może na pogorszenie wizerunku KSOF jako obszaru

turystycznego. Problem ten może się pogłębiać przy oczekiwanym dalszym wzroście liczby turystów,

w szczególności w okresie sezonu letniego, jako cechy charakterystycznej dla kurortów polskiego wybrzeża

Bałtyku.

Wybór typu strategii

W obecnej sytuacji wskazane jest przyjęcie strategii o charakterze agresywnym. Wynika to z przewagi

mocnych stron nad słabymi, w kontekście pojawiających się szans i zagrożeń. KSOF skupić się powinien

przede wszystkim na wykorzystaniu szans, jakie dają zewnętrzne środki finansowe, prognozowana poprawa

zewnętrznej dostępności komunikacyjnej, pozytywny wizerunek KSOF w kraju i za granicą, współpraca

z otoczeniem oraz uruchomienie nowych funkcji gospodarczych, na bazie mocnych stron, którymi są już

bardzo dobrze rozwinięta funkcja turystyczna i uzdrowiskowa oraz funkcja portowa, wysokie walory

środowiska oraz dobrze rozwinięta infrastruktura. KSOF powinien podjąć pilne działania mające na celu

poprawę jakości układ i systemu komunikacyjnego wewnątrz obszaru. Ważne jest zagospodarowanie

niewykorzystanych, atrakcyjnie położonych terenów KSOF, w szczególności terenów nad Parsętą oraz

Page 82: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 82/115

lotniska w Bagiczu oraz przeprowadzenie waloryzacji środowiska przyrodniczego, która pozwoli

zoptymalizować ich zrównoważone wykorzystanie. Aby rozwijać dodatkowe funkcje gospodarcze KSOF

powinien również skupić się na poprawie infrastruktury technicznej portów.

Page 83: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 83/115

IV. CZĘŚĆ STRATEGICZNA

1. WIZJA ROZWOJU

Wizja formułowana w ramach strategii jest swego rodzaju projekcją przyszłości, do jakiej dąży samorząd

i społeczność lokalna. Wizja rozwoju opisuje pożądany stan docelowy w perspektywie kilku – kilkunastu lat

oraz wybrane uwarunkowania, które posłużyły do wyboru i formułowania realnych priorytetów

strategicznych.

Dobrze sformułowana wizja składa się z dwóch głównych elementów – nadrzędnej ideologii i wyobrażanej

przyszłości. Definiuje to, czym jesteśmy i dlaczego istniejemy (niezmienna nadrzędna ideologia)

i jednocześnie wskazuje, „kim chcemy się stać, co chcemy stworzyć i osiągnąć (wyobrażana przyszłość, która

wymaga znaczących zmian i postępu).

WIZJA

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny to intensywnie rozwijający się obszar turystyczny w pasie

nadmorskim wraz z miastem Kołobrzeg - ważnym ośrodkiem rozwoju społeczno-gospodarczego, z silnie

powiązanymi z nim funkcjonalnie gminami: Ustronie Morskie i Kołobrzeg.

Wizja zawiera w sobie odniesienie się do głównej funkcji obszaru funkcjonalnego. Turystyka i działalność

uzdrowiskowa jest motorem napędowym lokalnej gospodarki. Rozwój funkcji turystycznej związany jest

przede wszystkim z położeniem w pasie nadmorskim. Atrakcyjność turystyczną obszaru podnosi fakt, że

miasto Kołobrzeg jest największym polskim uzdrowiskiem oraz największym miastem, położonym

bezpośrednio w pasie nadmorskim w środkowej części Wybrzeża. Funkcja turystyczna oraz położenie w pasie

nadmorskim determinuje rozwój innych działów gospodarki, w szczególności gospodarki morskiej oraz

budownictwa. Kołobrzeg, jako ośrodek miejski o charakterze subregionalnym, oddziałuje funkcjonalnie na

najbliższe otoczenie. Powiązania funkcjonalne widoczne są w „ruchu ludności”. Ruch ten widoczny jest nie

tylko w postaci dojazdów do pracy, ale także w ucieczce mieszkańców miasta, na otaczające miasto

atrakcyjne dla budownictwa jednorodzinnego, obszary wiejskie. Powiązania funkcjonalne pomiędzy gminami

wiejskimi Kołobrzeg oraz Ustronie Morskie z obszarem miasta Kołobrzeg widoczne są w szczególności

w sezonie letnim. Zarówno turyści jak też mieszkańcy doświadczają „tragedii współużytkowania”

infrastruktury komunikacyjnej.

Z racji położenia w pasie nadmorskim, posiadanych zasobów naturalnych, funkcja turystyczna będzie

dominująca dla obszaru funkcjonalnego. Zadaniem samorządów będzie podtrzymanie pozytywnych

wskaźników rozwoju i konkurencyjności tego obszaru poprzez poprawę funkcjonalności oraz zachowanie

zasobów naturalnych, które decydują o atrakcyjności turystycznej i uzdrowiskowej. Ponadto miasto

Kołobrzeg rozwijać się będzie, jako subregionalny ośrodek wzrostu społeczno-gospodarczego. Obszar

funkcjonalny powinien dążyć do kreowania rozwoju regionalnych oraz inteligentnych specjalizacji,

w szczególności w oparciu o walory położenia i infrastrukturę (położenie nadmorskie, powiązania

komunikacyjne, port morski) oraz zasoby naturalne.

Page 84: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 84/115

2. MISJA

Misja, jako nadrzędny cel funkcjonowania jest krótkim, syntetycznym określeniem docelowego kierunku

rozwoju ze sprecyzowaniem nadrzędnych wartości, które będą przestrzegane. Misja przybiera postać

rozwiniętego zdania w czasie przyszłym zapowiadającego ogólny trend rozwojowy, zgodny z oczekiwaniami

wszystkich zainteresowanych podmiotów, a zwłaszcza mieszkańców.

CEL NADRZĘDNY:

• Kreować rozwój w oparciu o przedsiębiorczość oraz zasoby naturalne obszaru funkcjonalnego

NADRZĘDNA IDEOLOGIA

• Wspierać przedsiębiorczość

• Rozwijać się w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju (wykorzystywać oraz chronić zasoby

naturalne)

• Zapewniać mieszkańcom i turystom wysoką jakość życia oraz usług

Wyznaczając misję obszaru funkcjonalne wzięto pod uwagę cechę wyróżniającą KSOF od innych obszarów

Polski, jaką jest wysoki wskaźnik przedsiębiorczości oraz potencjał zasobów naturalnych wynikających

z położenia w strefie nadmorskiej i walory uzdrowiskowe.

Wysoki wskaźnik przedsiębiorczości wynika bezpośrednio z położenia w pasie nadmorskim oraz funkcji

turystycznej, a także ograniczeń w rozwoju przemysłu. Mieszkańcy KSOF utrzymują się przede wszystkim

z działalności turystycznej i usług powiązanych.

Podstawą rozwoju turystyki jest położenie w pasie nadmorskim i to, co wyróżnia obszar funkcjonalny od

innych obszarów nadmorskich, funkcja uzdrowiskowa.

Aby zapewnić trwałość rozwoju niezbędne jest wspieranie przedsiębiorczości oraz umiejętne korzystanie

z zasobów naturalnych, które są podstawą lokalnej gospodarki.

Należy przy tym dążyć do poprawy funkcjonalności całego obszar, zarówno pod kątem potrzeb mieszkańców,

jak też turystów.

Kierunki rozwoju KSOF

I. Rozwój turystyczny obszaru funkcjonalnego z wykorzystaniem położenia w pasie nadmorskim w oparciu

o walory przyrodnicze

II. Wzmacnianie powiązań funkcjonalnych wewnątrz obszaru oraz wsparcie rozwoju społeczno-

gospodarczego obszaru

Kierunki rozwoju KSOF są rozwinięciem wizji rozwoju. Kierunki rozwoju są elementem pośrednim pomiędzy

nadrzędnym celem, jakim jest wizja i misja miasta oraz celami strategicznymi i operacyjnymi. W niniejszym

Page 85: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 85/115

dokumencie służą uporządkowaniu całej struktury strategii. Pierwszy z kierunków grupuje działania, które

związane są główną funkcją obszaru, tj. funkcją turystyczną. Zawierają w sobie zarówno działania

o charakterze infrastrukturalnym, jak też miękkim, których celem jest zachowanie i wykorzystanie zasobów

naturalnych obszaru funkcjonalnego pod kątem rozwoju turystyki. Kierunek ten obejmuje również działania

o charakterze promocyjno-informacyjnym.

Drugi kierunek rozwoju kładzie nacisk na poprawę funkcjonalności obszaru, mając na uwadze jego

powiązania wewnętrzne jak i interakcje z otoczeniem oraz kreowanie specjalizacji terytorialnej związanej

z położeniem i lokalnymi zasobami. Kierunek ten skupia także działania o charakterze infrastrukturalnym

oraz miękkim.

Page 86: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 86/115

3. CELE STRATEGICZNE

Struktura strategii będzie spójna, jeśli zostanie zbudowana w oparciu o elementy składowe wzajemnie sobie

podległe w hierarchii ważności (obszary priorytetowe, cele i wynikające z nich zadania).

Osiąganie wizji obszaru funkcjonalnego służą wyznaczone kierunki, cele strategiczne i cele operacyjne.

Kierunki i cele mają charakter ogólny i określają pożądane stany i procesy rozwojowe.

Ujęcie zagadnień strategicznych dla rozwoju obszaru funkcjonalnego jest próbą możliwie pełnego opisu

funkcjonowania KSOF.

W ramach kierunków rozwoju wyszczególniono cele strategiczne, którym podporządkowano cele operacyjne

i działania. Główne cele strategiczne w sposób bezpośredni nawiązują do wizji i misji. Realizacja programów,

prowadząca do osiągnięcia celów będzie prowadziła do osiągnięcia pożądanego statusu określonego w misji

i wizji obszaru funkcjonalnego.

Wykres 31. Schemat powiązania wizji, misji i celów strategicznych

WIZJA

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny to intensywnie rozwijający się obszar

turystyczny w pasie nadmorskim wraz z miastem Kołobrzeg - ważnym ośrodkiem rozwoju

społeczno-gospodarczego, z silnie powiązanymi z nim funkcjonalnie gminami:

Ustronie Morskie i Kołobrzeg.

MISJA

Kreować rozwój w oparciu o przedsiębiorczość oraz zasoby naturalne obszaru funkcjonalnego

CEL II

Kształtowanie oferty

turystycznej obszaru

funkcjonalnego

CEL I

Zachowanie wysokiej jakości

ochrony środowiska

i zachowanie walorów

przyrodniczych

CELE STRATEGICZNE

CEL III

Poprawa

funkcjonalności i dostępności

komunikacyjnej

CEL IV

Rozwój

infrastruktury technicznej i społecznej

CEL V

Wzmacnianie

kapitału ludzkiego oraz

rozwój przedsiębiorcz

ości

Page 87: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 87/115

Kierunki rozwoju, priorytety i cele strategiczne przedstawiamy w poniższej tabeli.

Tabela 33. Kierunki oraz przyporządkowane im priorytety i cele strategiczne,

Kierunek rozwoju Uzasadnienie / priorytety / cele strategiczne

A. Rozwój turystyczny obszaru funkcjonalnego z wykorzystaniem położenia w pasie nadmorskim w oparciu o walory przyrodnicze

Uzasadnienie Położenie w pasie nadmorskim wyznacza główną funkcję obszaru – funkcję turystyczną. Specyficzne i charakterystyczne położenie oraz zasoby naturalne powodują rozwój funkcji uzdrowiskowej – największego polskiego uzdrowiska. Zachowanie i wykorzystanie tych walorów jest kluczowe dla realizacji strategii rozwoju KSOF. Priorytet: Środowisko Jednym z największych atutów KSOF jest środowisko przyrodnicze i zasoby naturalne. Jakość środowiska przyrodniczego odgrywa kluczową rolę w turystyce. Zasoby środowiska mogą być też przewagą konkurencyjną w przypadku branż perspektywicznych dla gospodarki takich jak np. energetyka odnawialna, branża kosmetyczna. Jakość środowiska przyrodniczego jest także jednym z elementów szeroko rozumianej jakości życia mieszkańców.

I Cel strategiczny. Zachowanie wysokiej jakości ochrony środowiska i zachowanie walorów przyrodniczych Priorytet: Turystyka

Turystyka rozwijająca się w pasie nadmorskim stanowi największy potencjał gmin KSOF. Aby w pełni wykorzystać ten potencjał do rozwoju niezbędne jest kształtowania oferty turystycznej obszaru poprzez kreację produktów turystycznych i „marki turystycznej” obszaru. Marka, czyli sposób odbioru obszaru przez turystów w dużym stopniu zależy, od jakości usług turystycznych, jakie świadczy cały obszar funkcjonalny. Jakość tych usług zależy od jakości infrastruktury turystycznej. Modernizacja i rozbudowa tej infrastruktury powinna być ukierunkowana na tworzenie warunków do uprawiania turystyki w sposób bezpieczny i w wygodnej formie, z wykorzystaniem walorów przyrodniczych.

II Cel strategiczny:

Kształtowanie oferty turystycznej obszaru funkcjonalnego

Page 88: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 88/115

Kierunek rozwoju Uzasadnienie / priorytety / cele strategiczne

B. Wzmacnianie powiązań funkcjonalnych wewnątrz obszaru oraz wsparcie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru

Uzasadnienie

Rozwój gmin KSOF wymaga poprawy funkcjonalności całego obszaru, zarówno pod kątem ruchu turystycznego, jak też potrzeb mieszkańców i przedsiębiorców, a także powiązań z otoczeniem. Priorytet: Komunikacja

Obejmuje działania zmierzające do poprawy dostępności terytorialnej obszaru KSOF, jako ważnej cechy przestrzeni pod kątem rozwoju społeczno-gospodarczego. Obejmuje kwestie komunikacji pomiędzy poszczególnymi gminami wewnątrz KSOF oraz działania zmierzające do poprawy zewnętrznej dostępności komunikacyjnej. Punkt ciężkości priorytetu związany jest z poprawą infrastruktury drogowej oraz prowadzeniem działań w celu usprawnienia systemu komunikacji, w tym organizacji wspólnej polityki transportu publicznego.

III Cel strategiczny Poprawa funkcjonalności i dostępności komunikacyjnej Priorytet: Infrastruktura techniczna i przestrzeń publiczna

Obejmuje działania dotyczące infrastruktury technicznej, jak również kształtowania przestrzeni. Odnosi się zarówno do walorów architektonicznych i urbanistycznych oraz estetyki przestrzeni obszaru funkcjonalnego pod kątem rozwoju turystyki (podniesienie walorów estetycznych, przestrzennych i funkcjonalnych), gospodarki (na potrzeby działań inwestycyjnych), a także w celu poprawy jakości życia mieszkańców (infrastruktura sportowa, rekreacyjna i kulturalna).

IV Cel strategiczny Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej Priorytet: Przedsiębiorczość i kapitał ludzki

Rozwój społeczno-gospodarczy zależy od istniejącego zasobu kapitału ludzkiego. Kapitał ludzki rozumiany jest, jako pojęcie ekonomiczne, oznaczające zawarty w każdym człowieku i społeczeństwie, jako całości zasób fachowej wiedzy, umiejętności, doświadczenia, zdrowia i energii życiowej. O ten kapitał należy się troszczyć i dbać, dlatego ważne jest też równolegle podnoszenie i utrzymywanie wysokiego standardu życia mieszkańców. Inwestycje w kapitał ludzki obszaru KSOF wiązać się będą przede wszystkim z budowaniem społeczeństwa obywatelskiego: postaw obywatelskich i przedsiębiorczych, co przyspieszy podnoszenie wartości kapitału ludzkiego. V Cel strategiczny Wzmacnianie kapitału ludzkiego oraz rozwój przedsiębiorczości

Źródło: Opracowanie własne

Page 89: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 89/115

4. CELE OPERACYJNE, ZADANIA I WSKAŹNIKI REALIZACJI STRATEGII

Cele operacyjne wskazują kierunki postępowania na drodze osiągnięcia pożądanego rezultatu celów

strategicznych. Cele strategiczne i wynikające z nich cele operacyjne przedstawiamy w poniższej tabeli:

Tabela 34. Cele strategiczne i operacyjne

Lp. Cele strategiczny Cel operacyjny Opis

1 Zachowanie wysokiej jakości ochrony środowiska i zachowanie walorów przyrodniczych

1.1. Zachowanie walorów przyrodniczych

Cel obejmuje działania ukierunkowane na zachowanie walorów przyrodniczych obszaru funkcjonalnego i stworzenie kompleksowej waloryzacji środowiskowej i przyrodniczej. Obejmuje także kompleksowe działania polegające na monitorowaniu środowiska przyrodniczego (w tym m. innymi zasobów solanki i borowiny), działania mające na celu integrowania poszczególnych lokalnych polityk rozwoju w kwestiach kluczowych na rzecz zachowania walorów przyrodniczych we współpracy z innymi samorządami, organizacjami (w tym Urzędem Morskim) oraz działania edukacyjne(w tym turystyka ekologiczna i przyrodnicza).

1.2. Wysoka jakość środowiska

Cel obejmuje działania ukierunkowane na poprawę jakości środowiska. Obejmuje w szczególności kompleksowe działania związane z przeciwdziałaniem erozji brzegów morskich, gospodarką opadami oraz gospodarką wodno – kanalizacyjną, w tym szczególnie zagospodarowanie wód deszczowych, jak również działania zmierzające do poprawy efektywności energetycznej i zapewnienie bezpieczeństwa środowiska życia ludzi, np. poprzez usuwanie zagrożeń związanych z azbestem, zanieczyszczeniem powietrza, skażeniem wód powierzchniowych, degradacją i zanieczyszczeniem gleb i innych. Obejmuje także działania związane z zachowaniem różnorodności biologicznej i chronionych gatunków ryb lub innych organizmów wodnych oraz prewencyjne utrzymanie czystości wód.

1.3. Wykorzystanie źródeł energetyki odnawialnej

Obejmuje działania związane z tworzeniem odpowiednich warunków dla rozwoju energetyki odnawialnej na obszarze KSOF, w tym szczególnie fotowoltaika, termomodernizacja i rozwój niskiej emisji (np.: edukacja, informacja, promocja rozwiązań, wsparcie finansowe dla wybranych inwestycji).

Page 90: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 90/115

Lp. Cele strategiczny Cel operacyjny Opis

2 Kształtowanie oferty turystycznej obszaru funkcjonalnego

2.1. Budowa wspólnej oferty turystycznej w oparciu o produkty turystyczne

Obejmuje wybór i kreację produktów turystycznych w oparciu o walory turystyczno-przyrodnicze (np. metodą np. warsztatów identyfikacji i kreacji produktów) wraz z jej wdrożeniem. Obejmuje również wspólną identyfikację wizualną i promocję, w tym system informację turystyczną i system wizualizacji turystycznej.

2.2. Modernizacja i rozwój infrastruktury turystycznej

Obejmuje rozwój i modernizację infrastruktury plażowej KSOF oraz szlaków turystycznych (rowerowych, pieszych i samochodowych) ukierunkowaną na aktywne spędzenie czasu w ciekawym otoczeniu przyrodniczym lub w celu poznawczym (kultura, ciekawe miejsc). Obejmuje działania inwentaryzacyjne pod kątem potrzeb (zejścia, parkingi, mała infrastruktura, oznakowanie, infrastruktura towarzysząca), koncepcje planistyczne dla nowych szlaków pod kątem powiązania funkcjonalnego obszaru z wykorzystaniem atrakcji turystycznych; działania realizacyjne.

3

Poprawa funkcjonalności i dostępności komunikacyjnej

3.1.Modernizacja i rozwój infrastruktury drogowej

Obejmuje działania o charakterze infrastrukturalnym polegające na modernizacji istniejącego układu komunikacyjnego w celu udrożnienia ruchu i poprawy jakości komunikacji, w tym parkingi. Priorytetem są alternatywne rozwiązania: nowe drogi i ścieżki rowerowe pomiędzy gminami KSOF, kluczowe dla zachowania spójności wewnętrzne, w tym także wewnętrzne komunikacyjne szlaki rowerowe.

3.2. Usprawnienie rozwiązań komunikacyjnych

Obejmuje działania z zakresu usprawnienia wewnętrznych połączeń komunikacją publiczną, w tym m. innymi: monitoring komunikacji publicznej, wspólne działania planistyczne i organizację wspólnej polityki transportu publicznego (np.: dofinansowanie przewoźników; system biletu elektronicznego, system darmowej komunikacji pomiędzy gminami, parkingi na obrzeżach, etc.) oraz usprawnienie komunikacji wewnątrz obszaru (np. inteligentny system usprawnienia ruchu).

3.3. Poprawa zewnętrznej dostępności komunikacyjnej

Obejmuje działania związane z lobbowaniem przez samorządy KSOF i lokalnych liderów na rzecz poprawy/przywrócenia połączeń kolejowych i autobusowych z krajem i wybranych połączeń zagranicznych np. Berlin. Obejmuje lobbing wśród władz województwa i kraju, polityków, w mediach.

Page 91: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 91/115

Lp. Cele strategiczny Cel operacyjny Opis

4 Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej

4.1. Poprawa i rozwój infrastruktury technicznej terenów inwestycyjnych, w szczególności pod inwestycje budowlane indywidualne i energetykę odnawialną

Obejmuje działania związane z modernizacją lub budową infrastruktury technicznej takiej jak: sieć energetyczna, ciepłownicza (na obszarze miasta), kanalizacyjna, wodociągowa, gazowa, doświetlenie ulic. Związane jest przede wszystkim z rozwojem budownictwa jednorodzinnego oraz przeznaczaniem terenów niezagospodarowanych pod inwestycje indywidualne i gospodarcze. Obejmuje także modernizację instalacji RIPOK w Korzyścienku oraz remont Targowiska Miejskiego.

4.2.Zagospodarowanie niewykorzystanych terenów pod kątem inwestycyjnym

Obejmuje działania zmierzające do kształtowania polityki zagospodarowania przestrzeni KSOF mając na uwadze efektywne zagospodarowanie niewykorzystanych terenów pod kątem inwestycyjnym, szczególnie po byłym lotnisku. Obejmować będzie m. innymi wyznaczanie kierunków i funkcji dla tych terenów, prace koncepcyjne, planistyczne, itp.

4.3.Rozwój infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturalnej

Obejmuje działania związane z modernizacją i rozwijaniem wysokiej jakości oferty kulturalnej, sportowej i rekreacyjnej KSOF (boiska sportowe, orliki, świetlice, place zabaw, etc.).

4.4. Kompleksowa rewitalizacja społeczno-gospodarcza obszarów miejskich i wiejskich pod kątem podniesienia walorów estetycznych, przestrzennych i funkcjonalnych

Obejmuje działania, których celem jest przywracanie, odtwarzanie lub rozwijanie nowych funkcji dla obszarów zdegradowanych. Kompleksowa rewitalizacja oprócz działań związanych z poprawą jakości przestrzeni obejmuje działania wspierające rewitalizację społeczną.

4.5. Wsparcie rozwoju budownictwa społecznego

Obejmuje działania wspierające realizację projektów budownictwa mieszkaniowego, skierowanego do osób mniej zamożnych.

4.6. Rozwój portu morskiego ze szczególnym naciskiem na rozwój funkcji turystycznej i komunikacyjnej, z uwzględnieniem funkcji przeładunkowej i rybołówstwa morskiego.

Cel obejmuje działania infrastrukturalne, planistyczne i promocyjne służące poprawie funkcjonalności i wykorzystania portu pod kątem ruchu turystycznego i komunikacyjnego. Port w Kołobrzegu jest największym portem na środkowym Wybrzeżu. Dlatego też cel obejmować będzie działania zwiększające funkcjonalność portu pod kątem logistycznym (funkcja przeładunkowa i powiązania z transportem kolejowym i drogowym). W planach rozwoju portu powinno uwzględniać się także funkcję związaną z rybołówstwem morskim.

Page 92: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 92/115

Lp. Cele strategiczny Cel operacyjny Opis

5 Wzmacnianie kapitału ludzkiego oraz rozwój przedsiębiorczości

5.1. Wsparcie zdrowego stylu życia

Obejmuje działania promujące i aktywizujące zdrowy styl życia, takie jak aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie, unikanie szkodliwych czynników, działania kulturalne. Cel realizowany będzie między innymi poprzez szereg inicjatyw społecznych i lokalnych, działania edukacyjne, sportowe itp.

5.2.Rozwój społeczeństwa obywatelskiego

Obejmuje działania realizowane na rzecz organizacji pozarządowych i przez organizacje pozarządowe. Obejmuje w pierwszej kolejności rozpoznanie potrzeb trzeciego sektora i barier rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, a następnie integrację trzeciego sektora. Obszar funkcjonalny dążyć będzie do wypracowanie spójnych zasad współpracy z organizacjami pozarządowymi, których celem będzie włączenia społeczeństwa do realizacji strategii rozwoju obszaru funkcjonalnego. Obejmować będzie także promocje postaw prospołecznych.

5.3. Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości

Obejmuje działania ukierunkowane na kształtowanie postaw przedsiębiorczych w szczególności w pożądanych branżach: turystycznej i usług okołoturystycznych, połączone z aktywizacją zawodową związaną z potrzebami rynku. Obejmować może np.: wdrożenie programów edukacji przedsiębiorczości w szkołach, a także na kursach dla dorosłych oraz szeroką promocję przedsiębiorczości. Działanie te realizowane powinny być przy współpracy z przedsiębiorcami oraz fachowymi instytucjami. Obejmuje również wsparcie rozwoju innowacyjnych rozwiązań i przedsięwzięć wykorzystujących lokalne zasoby.

Źródło: Opracowanie własne

Page 93: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 93/115

Tabela 35. Zadania w ramach celów operacyjnych oraz wskaźniki realizacji strategii

1. Cel strategiczny Zachowanie wysokiej jakości ochrony środowiska i zachowanie walorów przyrodniczych

Cel operacyjny Zadania/ grupy zadań Wskaźniki

1.1. Zachowanie walorów przyrodniczych

Stworzenie kompleksowej waloryzacji środowiskowej i przyrodniczej

Monitoring środowiska przyrodniczego

Czynna ochrona przyrody pod kątem zachowania zasobów przyrodniczych, w tym zasobów solanki i borowiny

Edukacja i turystyka ekologiczna (np. ośrodek edukacji przyrodniczej, szlaki edukacyjne przyrodnicze, oznakowanie, platformy widokowe, etc.)

Współpraca z innymi podmiotami, organizacjami i samorządami na rzecz zachowania walorów przyrodniczych (w tym. m. innymi z Urzędem Morskim)

Dokument kompleksowej waloryzacji środowiskowej i przyrodniczej

Ilość przedsięwzięć z zakresu monitoringu środowiska przyrodniczego

Ilość działań/projektów związanych z czynną ochroną przyrody

Liczba szlaków/ścieżek przyrodniczych, liczba projektów/działań związanych z edukacją ekologiczną, liczba osób uczestniczących w działaniach ośrodka edukacji przyrodniczej

Liczba partnerskich przedsięwzięć z innymi podmiotami, organizacja i samorządami na rzecz zachowania walorów przyrodniczych

1.2. Wysoka jakość środowiska

Efektywny i sprawny system gospodarki odpadami (w tym: modernizacja instalacji RIPOK)

Zagospodarowanie wodno - kanalizacyjne, w tym zagospodarowanie wód deszczowych

Przeciwdziałanie erozji brzegów morskich

Poprawa efektywności energetycznej

Realizacja POKzA (Program Oczyszczania Kraju z Azbestu)

% masy odpadów poddanych recyklingowi, poziom zadowolenia odbiorów jakością usług związanych z gospodarką odpadami (monitorowana liczbą skarg mieszkańców i turystów)

Liczba, wartość oraz dane nt. poszczególnych projektów z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, np. długość zmodernizowanej/zbudowanej sieci

Liczba, wartość projektów związanych z przeciwdziałaniem erozji brzegów morskich, długość wybrzeża związana z podjętymi działaniami

Liczba, wartość projektów związanych z poprawą efektywności energetycznej

Liczba, łączna wartość projektów związanych z POKzA (Program

Page 94: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 94/115

Oczyszczania Kraju z Azbestu) 1.3. Wykorzystanie źródeł energetyki odnawialnej

Wspieranie termomodernizacji i rozwój niskiej emisji

Rozwój fotowoltaiki

Liczba oraz wartość projektów dot. termomodernizacji i rozwoju niskiej emisji

Liczba projektów oraz dane liczbowe dot. tych projektów (np. powierzchnia) związanych z fotowoltaiką

2. Cel strategiczny Kształtowanie oferty turystycznej obszaru funkcjonalnego

Cel operacyjny Zadania/ grupy zadań Wskaźniki

2.1. Budowa wspólnej oferty turystycznej w oparciu o produkty turystyczne

Identyfikacja i kreacja wspólnych produktów turystycznych

Wspólna promocja turystyczna, w tym system identyfikacji wizualnej

Wspólna informacja turystyczna

Wspólny uzupełniający się / niekonkurujący kalendarz imprez

Liczba wspólnych produktów turystycznych oraz liczba podmiotów/atrakcji turystycznych tworzących produkty turystyczne

Wspólny system promocji i informacji turystycznej

Liczba turystów uczestniczących w wydarzeniach kulturalnych

Liczba turystów krajowych i zagranicznych korzystających z oferty noclegowej (spadek/wzrost)

2.2. Modernizacja i rozwój infrastruktury turystycznej

Rozwój infrastruktury plażowej (zejście, przebieralnie, oznakowanie plaż, mała infrastruktura plażowa, parkingi, etc.)

Modernizacja i rozwój szlaków turystycznych; rowerowych, pieszych, samochodowych, wodnych (koncepcje planistyczne pod kątem powiązania funkcjonalnego obszaru z wykorzystaniem atrakcji turystycznych; wytyczenie, oznakowanie, mała infrastruktura turystyczna)

Poprawa infrastruktury małych portów, w kierunku rozwoju funkcji turystycznych, w tym portu w Dźwirzynie (do celów turystycznych takich jak, rejsy turystyczne, rybołówstwo i żeglarstwo oraz możliwość wpływania niewielkich jednostek morskich na akwen jeziora Resko Przymorskie)

Ilość i wartość projektów związanych z rozwojem infrastruktury plażowej

Ilość i długość utworzonych i zmodernizowanych szlaków turystycznych

Liczba zmodernizowanych portów morskich

Liczba projektów infrastrukturalnych związanych z modernizacją portów lub rozwojem nowych funkcji portów

3. Cel strategiczny Poprawa funkcjonalności i dostępności komunikacyjnej

Page 95: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 95/115

Cel operacyjny Zadania/ grupy zadań Wskaźniki

3.1.Modernizacja i rozwój infrastruktury drogowej

Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego (parkingi)

Usprawnienie układu komunikacyjnego w celu udrożnienie ruchu i poprawy jakości (alternatywy dróg: nowe drogi + ścieżki rowerowe pomiędzy gminami wzdłuż szlaków)

Ilość i wartość projektów związanych z przebudową układu komunikacyjnego

Długość zmodernizowanej lub wyznaczonych alternatywnych sieci drogowej i ścieżek rowerowych

3.2. Usprawnienie rozwiązań komunikacyjnych

Monitoring ruchu komunikacyjnego

Wspólne działania planistyczne Monitoring komunikacji

publicznej i usprawnienie komunikacji wewnątrz obszaru (np. inteligentny system usprawnienia ruchu)

Organizacja i konsultacja wspólnej polityki transportu publicznego (dofinansowanie przewoźników; system biletu elektronicznego, system darmowej komunikacji pomiędzy gminami + parkingi na obrzeżach etc.)

Ilość projektów związanych z monitoringiem ruchu drogowej

Ilość głównych ciągów komunikacyjnych podlegających monitoringowi

Liczba zmian w organizacji ruchu oraz działaniu komunikacji publicznej wynikająca z usprawnienia komunikacji na podstawie monitoringu

Liczba podmiotów z branży komunikacji, która uczestniczy z działaniach planistycznych systemu transportu i komunikacji

3.3. Poprawa zewnętrznej dostępności komunikacyjnej

Poprawa połączeń kolejowych i autobusowych z krajem i wybranych połączeń zagranicznych np. Berlin- lobbing i współpraca celowa

Poprawa/ulepszenie połączenia morskiego z wyspą Bornholm

Liczba połączeń kolejowych i autobusowych na wybranych trasach oraz czas tych połączeń (obserwowanie zmiany)

Liczba połączeń promowych z wyspą Bornholm

4. Cel strategiczny Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej

Cel operacyjny Zadania/ grupy zadań Wskaźniki

4.1. Poprawa i rozwój infrastruktury technicznej terenów inwestycyjnych, w szczególności pod inwestycje budowlane indywidualne i energetykę odnawialną

Modernizacją lub budową infrastruktury technicznej takiej jak: sieć energetyczna, ciepłownicza (na obszarze miasta), kanalizacyjna, wodociągowa, gazowa, doświetlenie ulic.

Liczba i wartość projektów związanych z modernizacją infrastruktury technicznej, dane liczbowe dla tych projektów, np. długość zmodernizowanych lub wybudowanych sieci infrastruktury

% mieszkańców korzystających z sieci kanalizacyjnej, wodociągowej, gazowej i ciepłowniczej (na obszarze miasta Kołobrzeg)

4.2. Zagospodarowanie Wyznaczanie kierunków i Powierzchnia obszarów/terenów, dla

Page 96: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 96/115

niewykorzystanych terenów pod kątem inwestycyjnym

funkcji dla terenów niewykorzystanych poprzez prace koncepcyjne i planistyczne, itp.

których wyznaczono kierunki zagospodarowania

4.3.Rozwój infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturalnej

Modernizacja/budowa boisk, placów zabaw, etc.

Liczba i wartość projektów związanych z budową/rozbudową lub modernizacją infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturalnej

4.4. Kompleksowa rewitalizacja społeczno-gospodarcza obszarów miejskich i wiejskich pod kątem podniesienia walorów estetycznych, przestrzennych i funkcjonalnych

Opracowanie lokalnych programów rewitalizacji

Realizacja przedsięwzięć o charakterze inwestycyjnym realizującym koncepcje rewitalizacji

Realizacja działań o charakterze miękkim wspierającym procesy rewitalizacji społecznej, np. badania, działania aktywizujące itp.

Liczba programów rewitalizacji, powierzchnia i/lub liczba mieszkańców obszaru, dla którego opracowano program rewitalizacji

Liczba i wartość projektów związanych z rewitalizacją oraz jaki obszar i/lub jaką liczbę mieszkańców obejmują te projekty

Liczba osób uczestniczących w działaniach miękkich, np. liczba uczestników szkoleń, kursów, działań aktywizujących związanych z rewitalizacją społeczną

4.5. Wsparcie rozwoju budownictwa społecznego

Wyznaczanie terenów pod budownictwo społeczne w planach zagospodarowania przestrzennego

Wsparcie realizacji projektów budownictwa społecznego

Powierzchnia terenów inwestycyjnych przeznaczona pod budownictwo społeczne

Liczba i wartość projektów związanych z budownictwem społecznych

Powierzchnia mieszkań przypadająca na mieszkańca (wzrost/spadek)

4.6. Rozwój portu morskiego ze szczególnym naciskiem na rozwój funkcji turystycznej i komunikacyjnej, z uwzględnieniem funkcji przeładunkowej i rybołówstwa morskiego.

Działania planistyczne (koncepcje rozwoju portu, zmiany planów zagospodarowania przestrzennego, dokumentacja wykonawcza pod kątem wybranych inwestycji)

Działania infrastrukturalne w kierunku poprawy funkcjonalności portu, w tym budowa terminala pasażerskiego

Działania informacyjne i promocyjne, np. promujące port morski jako węzeł logistyczny, jako węzeł komunikacyjny w powiązaniu z ofertę turystyczną itp.

Liczba projektów/koncepcji związanych z zagospodarowaniem obszaru portu

Ilość i wartość projektów związanych z budową infrastruktury portu

Ilość i wartość działań i projektów o charakterze informacyjnym i promocyjnym

Obroty ładunkowe portu Ilość przewiezionych pasażerów

korzystających z żeglugi redowej i międzynarodowej

5. Cel strategiczny Wzmacnianie kapitału ludzkiego oraz rozwój przedsiębiorczości

Page 97: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 97/115

Cel operacyjny Zadania/ grupy zadań Wskaźniki

5.1. Wsparcie zdrowego stylu życia

Działania promujące i aktywizujące zdrowy styl życia, takie jak aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie, unikanie szkodliwych czynników

Działania kulturalne

Liczba stałych działań lub projektów aktywizujących zdrowy styl życia

Liczba osób korzystających z oferty kulturalnej

5.2.Rozwój społeczeństwa obywatelskiego

Rozpoznanie potrzeb trzeciego sektora i barier rozwoju społeczeństwa obywatelskiego

Integracja trzeciego sektora Wypracowanie spójnych zasad

współpracy z organizacjami pozarządowymi do celów włączenia społeczeństwa do realizacji strategii rozwoju obszaru funkcjonalnego

Promocja postaw prospołecznych

Analiza potrzeb trzeciego sektora Liczba organizacji pozarządowych

współpracujących z ramach lokalnego forum organizacji pozarządowych

Liczba organizacji pozarządowych w liczbie mieszkańców (wzrost/spadek)

5.3. Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości

• Aktywizacja zawodowa – przekwalifikowywanie zawodowe pod kątem potrzeb rynku

Wsparcie przedsiębiorczości (w tym w branżach kluczowych dla KSOF, tj. branży turystycznej i okołoturystycznej, rybołówstwie)

Wsparcie rozwoju innowacyjnych rozwiązań, przedsięwzięć i inwestycji, w szczególności wykorzystujących lokalne zasoby i wspierających kształtowanie specjalizacji terytorialnej dla obszaru funkcjonalnego

Liczba osób korzystających z projektów/działań związanych z aktywizacją zawodową

Poziom bezrobocia Dochody gmin z podatku CIT Liczba projektów realizowanych

z funduszy unijnych wspierających innowacje (liczba przedsiębiorców/wartość projektów)

Źródło: Opracowanie własne

Page 98: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 98/115

5. WDRAŻANIE, MONITORING, SZACOWANY BUDŻET/FINANSOWANIE

Opracowanie i przyjęcie Strategii rozpoczyna istotny etap procesu wdrażania. Proces wdrażania Strategii

zależny będzie od działań podejmowanych, a proces realizacji Strategii – od procedur gwarantujących jej

realizację oraz od organizacji prac nad Strategią, czyli podziału obszarów odpowiedzialności za realizację

Strategii pomiędzy struktury organizacyjne obszaru funkcjonalnego

Zarządzanie obszarem funkcjonalnym będzie jednym z największych wyzwań polityki rozwoju subregionu.

Powodzenie realizacji wszystkich celów rozwojowych uzależnione będzie od stworzenia i wdrożenia

efektywnego modelu zarządzania, obejmującego najważniejszych aktorów rozwoju regionalnego na

poziomie lokalnym, subregionu oraz regionu.

Model zarządzania obszarem funkcjonalnym powinien opierać się na ustalonych ramach organizacyjnych

i finansowych.

5.1. Wdrażanie Strategii

Powiązania wewnętrzne

Strategia, powstała dzięki inicjatywie samorządów lokalnych: gminy Miasto Kołobrzeg oraz gmin Kołobrzeg

i Ustronie Morskie i będzie realizowana poprzez projekty inicjowane przez te samorządy, które winny

czynnie i efektywnie uczestniczyć w realizacji Strategii.

Prace nad realizacją Strategii powinny rozpocząć się niezwłocznie po jej uchwaleniu.

Proces realizacji Strategii będzie monitorowany i oceniany przez Zespół Koordynujący, powołany

z przedstawicieli samorządów lokalnych gmin obszaru funkcjonalnego.

Skuteczne, terminowe i efektywne wdrażanie Strategii wymagać będzie zmian w urzędach w zakresie działań

realizacji Strategii, w tym przede wszystkim funkcji koordynacyjnych, organizacyjnych, koncepcyjnych,

kontrolnych i informacyjnych.

Do zadań Zespołu należeć będzie m.in.:

opracowywanie planów działań i przyjmowanie informacji z ich realizacji;

przygotowywanie projektów służących realizacji Strategii;

przyjmowanie sprawozdania z realizacji projektów (od kierowników projektów);

współpraca z innymi instytucjami, spoza Zespołu, w celu osiągania założonych celów Strategii;

bieżący monitoring realizacji Strategii.

Wdrażanie Strategii będzie się odbywać poprzez programy operacyjne (regionalne, wojewódzkie

i sektorowe). Na podstawie przeglądu i weryfikacji obecnie funkcjonujących i planowanych programów

i strategii sektorowych – zostaną opracowane konkretne programy operacyjne, realizujące jeden lub więcej

celów operacyjnych Strategii, precyzując, selekcjonując oraz hierarchizując problemy i działania rozwojowe

służące osiąganiu tych celów.

Page 99: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 99/115

Dla powodzenia wdrożenia Strategii należy przyjąć tzw. zasadę partnerstwa, czyli współpracę poszczególnych

aktorów rozwoju obszaru funkcjonalnego (instytucji samorządowych, organizacji społecznych,

przedstawicieli mieszkańców, przedsiębiorców, w tym potencjalnych beneficjentów) oraz zasadę

partycypacji społecznej, czyli prowadzenie dialogu społecznego pomiędzy różnymi podmiotami na terenie

obszaru funkcjonalnego w zakresie wdrażania strategii rozwoju.

Obszar funkcjonalny opiera się na współpracy jednostek administracji samorządu różnych szczebli. Polskie

prawo dopuszcza kilka form współpracy samorządowców, które można wykorzystać w tym celu. Jednak

wybór formy prawnej – mniej lub bardziej zinstytucjonalizowany - powinien uwzględniać przede wszystkim

zakres przyjętych zadań.

Powiązania zewnętrzne

Kołobrzeski Subregionalny Obszar Funkcjonalny wykazuje szereg interakcji i powiązań z otoczeniem, zarówno

najbliższym, jak i dalszym. Dlatego też Zarządzający realizacją Strategii powinni mieć świadomość tych

powiązań i wpływu realizacji różnych polityk rozwoju na realizację Strategii rozwoju KSOF. W szczególności

warto podkreślić następującą sieć powiązań:

• Silne powiązania funkcjonalne i gospodarcze w ramach aglomeracji koszalińsko – kołobrzeskiej

i realizacja polityki wsparcia rozwoju w oparciu o mechanizm Zintegrowanych Inwestycji

Terytorialnych,

• Położenie w powiecie kołobrzeskim,

• Działalność Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty z siedzibą w Karlinie,

• Działalność Lokalnej Organizacji Turystycznej Bałtycka Kraina Aktywności obejmująca oprócz gmin

obszaru funkcjonalnego gminy Siemyśl, Dygowo i Karlino,

• Działalność Lokalnej Grupy Działania „Siła w grupie”, z siedzibą w Gościnie,

• Działalność Lokalnej Grupy Rybackiej – Stowarzyszenie Kołobrzeska Lokalna Grupa Rybacka;

W celu realizacji spójnej i partnerskiej polityki rozwoju KSOF warto rozważyć następujące warianty

zarządzania:

ZINTEGROWANE POROZUMIENIE TERYTORIALNE (ZPT)

Jednostki samorządu terytorialnego wszystkich gmin obszaru funkcjonalnego powołują reprezentację

obszaru funkcjonalnego, wskazując jej przewodniczącego. Zaleca się, aby funkcję przewodniczącego

reprezentacji KSOF pełnił Prezydent Kołobrzegu.

Przewodniczący reprezentacji w uzgodnieniu z pozostałymi członkami, zaprasza do udziału w pracach nad

ZPT przedstawicieli podmiotów, w tym partnerów społecznych i gospodarczych właściwych ze względu na

zakres tematyczny ZPT.

Reprezentacja obszaru funkcjonalnego w sprawie listy konkretnych przedsięwzięć tworzących pakiet

realizacyjny ZPT podejmuje decyzje w sposób jednomyślny.

Koszty funkcjonowania reprezentacji obszaru funkcjonalnego, pokrywane są przez podmioty wchodzące

w skład reprezentacji.

Page 100: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 100/115

W ramach ZPT podejmowane są partnerskie uzgodnienia i wspólna realizacja przedsięwzięć rozwojowych

o znaczeniu regionalnym i ponadlokalnym.

Cele ZPT:

• Umożliwienie prowadzenia długofalowej, wielostronnie uzgodnionej polityki obszaru

funkcjonalnego,

• Skoordynowane udzielanie wsparcia z różnych źródeł finansowych (programów, Osi

Priorytetowych),

• Stymulowanie współpracy w miejsce konkurencji pomiędzy partnerami lokalnymi.

Efektem ZPT powinny być pakiety przedsięwzięć z różnych obszarów tematycznych, służące wykorzystaniu

szans rozwojowych i przełamaniu barier cechujących nadmorski obszar funkcjonalny.

ROZWÓJ LOKALNY KIEROWANY PRZEZ SPOŁECZEŃSTWO (RLKS) ANG. COMMUNITY-LED LOCALDEVELOPMENT (CLLD)5

RLKS (Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność) - to metoda przekazywania środków na projekty

społeczne w sposób zdecentralizowany tj. przez same społeczności w postaci realizacji oddolnych Strategii

Rozwoju przez LGD (stowarzyszenia lokalnych ludzi aktywnych społecznie, w biznesie i samorządowo, na

zasadach podobnych do wdrażanej w ramach PROW na lata 2007 – 2013 Osi Leader).

Rozwój kierowany przez lokalną społeczność, jest:

skoncentrowany na konkretnych terytoriach subregionalnych,

kierowany przez lokalną społeczność w postaci lokalnych grup działania, w których skład wchodzą

przedstawiciele publicznych i prywatnych lokalnych interesów społeczno-gospodarczych, przy czym

na poziomie podejmowania decyzji ani sektor publiczny, ani żadna z grup interesu nie reprezentuje

więcej niż 49 % głosów,

prowadzony na podstawie zintegrowanych i wielosektorowych strategii rozwoju lokalnego;

zaprojektowany z uwzględnieniem lokalnych potrzeb i potencjału oraz zawiera elementy

innowacyjne w kontekście lokalnym i zakłada tworzenie sieci kontaktów oraz, w stosownych

przypadkach, współpracę.

Wg założeń Umowy Partnerskiej, przyjętych przez Rząd RP w dniu 15 stycznia 2013 r.: Podstawowym celem

RLKS jest zwiększenie udziału społeczności lokalnej w programowaniu i zarządzaniu rozwojem danego

obszaru.

RLKS jest szansą na pobudzenie społeczne, decyzyjność oddolną, lepsze zdiagnozowanie potrzeb

i problemów oraz skuteczniejszą absorpcję środków, buduje poczucie wspólnoty i tożsamości lokalnej.

W odróżnieniu od wcześniejszych rozwiązań RLKS będzie mógł być finansowany z różnych funduszy objętych

wspólnymi ramami strategicznymi. Beneficjenci będą więc mogli aplikować o pieniądze zarówno z EFRROW

(Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich), jak i z EFRR (Europejskiego Funduszu

Rozwoju Regionalnego), EFS (Europejskiego Funduszu Społecznego), EFMR (Europejskiego Funduszu

Morskiego i Rybackiego) oraz FS (Funduszu Spójności).

W intencji twórców tego podejścia ma to ułatwić tworzenie lokalnych strategii rozwoju i ich lepsze

dopasowanie do potrzeb.

5 Rozwój lokalny kierowany przez społeczność (RLKS- CLLD), jako szansa rozwoju społeczno-gospodarczego regionów

i kraju Daniel Podobiński, Partnerstwo Borów Niemodlińskich, 2013

Page 101: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 101/115

Drugą ważną nowością jest rozszerzenie zastosowania LEADER-a na obszary miejskie.

Niepokój budzi jednak to, że kluczową rolę w decyzji o jego przyjęciu na swoim terenie będą odgrywać

władze województw (urzędy marszałkowskie) a te, jak na razie podchodzą do tych nowych możliwości

z rezerwą.

STOWARZYSZENIE GMIN KOŁOBRZESKIEGO NADMORSKIEGO OBSZARU FUNKCJONALNEGO

W świetle art. 84 ustawy o samorządzie gminnym gminy mogą tworzyć stowarzyszenia w dwóch celach:

wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów.

Stowarzyszenia nie mogą powstawać w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych, gdyż temu służą

związki i porozumienia międzygminne. Dla wspierania idei samorządu terytorialnego oraz dla obrony

wspólnych interesów właściwa jest forma stowarzyszenia gmin, a nie związków międzygminnych.

Cel Stowarzyszenia Gmin KSOF:

1. Przyjęcie i realizacja wspólnej dla obszaru funkcjonalnego Strategii.

2. Pozyskiwanie środków zewnętrznych, tj. funduszy krajowych i zagranicznych, w tym funduszy Unii

Europejskiej, na realizację wspólnych zadań.

3. Współdziałanie w celu efektywnego wykorzystania środków finansowych Regionalnego Programu

Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020.

4. Inicjowanie i wspomaganie współpracy między członkami Stowarzyszenia w zakresie przygotowania

oraz realizacji wspólnych projektów i przedsięwzięć.

5. Koordynacja działań związanych z realizacją wspólnych przedsięwzięć rozwojowych.

Członkiem Stowarzyszenia może być każda gmina położona na obszarze KSOF.

Uzyskanie członkostwa Stowarzyszenia wymaga podjęcia przez Radę Gminy Uchwały o utworzeniu lub

przystąpieniu do Stowarzyszenia i przyjęcia Statutu Stowarzyszenia.

Źródłami majątku stowarzyszenia są:

składki członkowskie,

środki pochodzące z dotacji,

inne przewidziane prawem źródła.

Składki członkowskie ustala się w wysokości proporcjonalnej do liczby mieszkańców jednostki samorządu

terytorialnego – członka Stowarzyszenia, według danych GUS, na koniec roku poprzedniego.

Struktura Organizacyjna Stowarzyszenia

Walne Zebranie Członków

Zarząd

Komisja Rewizyjna

Walne Zebranie Członków

Walne Zebranie Członków jest najwyższą władzą Stowarzyszenia. Każdemu członkowi Stowarzyszenia, bez

względu na liczbę przedstawicieli przysługuje na Walnym Zebraniu Członków jeden głos. WZC odbywa się

Page 102: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 102/115

przynajmniej dwa razy w roku, a zwołuje je z własnej inicjatywy Zarząd, Prezes Zarządu lub Wiceprezes

Zarządu. W posiedzeniu WZC uczestniczą przedstawiciele członków, członkowie Zarządu i Komisji Rewizyjnej

oraz inne zaproszone przez władze Stowarzyszenia osoby. Szczegółowy tryb zwoływania i odbywania

posiedzeń ustala regulamin.

Do kompetencji Walnego Zebrania Członków należą m. innymi:

1. podejmowanie uchwał określających kierunki działania Stowarzyszenia,

2. dokonywanie wyboru Prezesa Zarządu,

3. dokonywanie wyboru przewodniczącego Walnego Zebrania Członków i jego zastępcy, pozostałych

członków Zarządu i Komisji Rewizyjnej,

4. rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań Zarządu,

5. uchwalanie wysokości, sposobu oraz terminu wnoszenia przez członków Stowarzyszenia składek

rocznych oraz składek dodatkowych,

6. uchwalanie rocznego budżetu Stowarzyszenia,

7. ustalanie zasad gospodarowania mieniem Stowarzyszenia,

8. ustalanie wysokości sumy, do której Zarząd może w imieniu Stowarzyszenia samodzielnie zaciągać

zobowiązania.

5.2. Monitoring i ewaluacja Strategii

Skuteczność realizacji Strategii i jej celów zapewnić może sprawny system oceny skuteczności realizacji

Strategii, obejmujący:

• monitoring, czyli podsystem zbierania i selekcjonowania informacji,

• ewaluację, czyli podsystem oceny i interpretacji zgromadzonego materiału.

Monitoring procesu wdrażania Strategii i jej efektów jest odpowiedzialnym i ważnym zadaniem,

warunkującym skuteczne zarządzanie procesem wdrażania Strategii.

Proces realizacji Strategii będzie monitorowany i oceniany przez Zespół Koordynujący.

Głównymi obszarami monitorowania i ewaluacji Strategii są:

• cele wytyczone w Strategii.

• programy operacyjne (realizujące cele Strategii).

Proces monitorowania polegał będzie na systematycznym obserwowaniu zmian zachodzących w ramach

poszczególnych programów oraz celów wytyczonych w Strategii. Zaleca się, aby monitoring prowadzony był

jednocześnie na kilku płaszczyznach. Powinien dostarczać informacji na temat postępów w osiąganiu

przyjętych celów i działań strategicznych oraz umożliwić kwantyfikację efektów zrealizowanych projektów

(zarówno efektów ekonomicznych jak i społecznych).

Monitoring Strategii będzie odbywał się w dwóch etapach.

Page 103: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 103/115

1. Pierwszy z nich, to roczne sprawozdania z realizacji kierunków i celów działań, zawierające

podstawowe informacje na temat podejmowanych działań, stopnia realizacji projektów,

ewentualnych efektów końcowych tych projektów.

2. W drugim etapie przygotowywana będzie analiza wskaźnikowa, służąca odpowiedzi na pytanie

o zbieżność podejmowanych działań z osiąganymi wynikami społeczno-gospodarczymi dla wszystkich

gmin obszaru funkcjonalnego wg wskaźników zaproponowanych dla poszczególnych celów

strategicznych, uszczegóławianych w konkretnych programach

Szczegółowe etapy monitoringu Strategii:

• zbieranie danych i informacji (materiał empiryczny stanowiący podstawę do analiz i ocen),

• analiza danych i informacji - uporządkowanie, przetworzenie i analiza danych oraz ich archiwizacja,

• przygotowywanie raportów - zestawienie otrzymanych danych w raporty roczne,

• ocena wyników - ocena porównawcza osiągniętych wyników z założeniami - określenie stopnia

wykonania przyjętych zapisów strategii,

• identyfikacja odchyleń - ocena rozbieżności pomiędzy założeniami a rezultatami,

• analiza przyczyn odchyleń - poszukiwanie i określenie przyczyn zaistniałej sytuacji,

• planowanie korekty,

Podstawowym celem monitoringu jest uzyskanie mierzalnych wyników progresji osiągnięcia celów Strategii.

Wymusza to opracowanie szeregu wskaźników agregujących na poziomie strategicznym wyniki działań

podejmowanych na rzecz rozwoju obszaru funkcjonalnego w ramach opracowanej Strategii. Wskaźniki winny

być konkretyzowane przy uszczegółowianiu programów operacyjnych (poszczególnych projektów) realizacji

Strategii.

Ewaluacja

W szerokim aspekcie ewaluacja dotyczy realizacji strategii oraz jej wpływu na wszelkie dziedziny życia

społeczno-gospodarczego. Ewaluacja musi także odpowiadać na pytanie, w jakim stopniu strategia

rozwiązuje realne problemy obszaru funkcjonalnego i jego społeczności.

W wąskim aspekcie ewaluacja koncentruje się na realizacji poszczególnych elementów Strategii, przy czym

kryteriami oceny zapisów strategii są:

wskaźniki realizacji celów i zadań strategii,

rozwiązywanie problemów (wyzwań przyjętych w strategii),

realizacja wizji rozwoju (wg przyjętych składników wizji).

Ewaluacja działań wynikających ze Strategii będzie się opierała na trzech rodzajach ocen:

ocena przed realizacją działań - czy i w jaki sposób strategia wpłynie na grupy docelowe, przyczyni się

do poprawy sytuacji na terenie gmin obszaru funkcjonalnego,

ocena w trakcie realizacji działań - odpowiada na pytanie, czy przyjęte cele i podjęte w następstwie

działania zmierzają w dobrym kierunku,

ocena po realizacji działań - ocena długoterminowego wpływu strategii na grupy docelowe, czy

efekty wynikłe z zastosowania strategii są trwałe.

Strategia będzie podlegała ewaluacji ex-post w 2020 roku. Jej założenia oraz realizacja zostanie

przygotowana przez Zespół Koordynujący.

Page 104: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 104/115

5.3. Budżet/ finansowanie

Podstawowymi narzędziami realizacji strategii KSOF mogą być:

• krajowe programy operacyjne na okres programowania 2014-2020 tj. PO Inteligentny Rozwój PO

Infrastruktura i Środowisko, PO Wiedza, Edukacja, Rozwój, PO Polska Cyfrowa, PO Pomoc

Techniczna, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, PO Rybactwo i Morze,

• Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 2014 – 2020,

• programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej,

• inne krajowe programy rozwoju.

W konsekwencji potencjalne źródła finansowania Strategii obejmują:

• środki Unii Europejskiej – fundusze strukturalne i inwestycyjne: Europejski Fundusz Rozwoju

Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rolnictwa i

Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejski Fundusz Morski i Rybacki, Instrument Łącząc Europę,

• środki budżetu państwa – przewidziane na współfinansowanie projektów, jak i jako niezależne źródło

finansowania,

• środki budżetów samorządów – wojewódzkich, powiatowych i gminnych – na współfinansowanie

projektów lub jako niezależne źródło finansowania,

• inne środki publiczne – np. fundusze celowe,

• środki prywatne – np. środki pozyskane w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

Page 105: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 105/115

6. SPÓJNOŚĆ DOKUMENTU STRATEGII Z KRAJOWYMI I REGIONALNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNO – STRATEGICZNYMI

Spójność na poziomie celów opracowanego dokumentu Strategii rozwoju z najważniejszymi dokumentami

planistyczno-strategicznymi: Strategią Rozwoju Kraju 2020, Koncepcją Przestrzennego Zagospodarowania

Kraju 2030 i Strategią Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego 2020, przedstawia poniższa tabela.

Tabela 36. Spójność Strategii rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego z krajowymi i regionalnymi dokumentami planistyczno-strategicznymi

Strategia rozwoju nadmorskiego obszaru funkcjonalnego obejmującego Gminę Miasto Kołobrzeg, Gminę Kołobrzeg oraz Gminę Ustronie Morskie

Strategia Rozwoju Kraju 2020

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030

Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego 2020

Cel strategiczny 1. Zachowanie wysokiej jakości ochrony środowiska i zachowanie walorów przyrodniczych.

1.1. Zachowanie walorów przyrodniczych.

II.6.1. Racjonalne gospodarowanie zasobami.

2.2.4. Wspomaganie rozwoju specjalizacji terytorialnej. Ad 4.1. Integracja działań w zakresie funkcjonowania spójnej sieci ekologicznej kraju jako podstawa ochrony najcenniejszych zasobów przyrodniczych i krajobrazowych. Ad 4.2. Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej. Ad 4.3. Wprowadzenie gospodarowania krajobrazem zgodnie z zapisami Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Ad 4.4. Racjonalizacja gospodarowania ograniczonymi zasobami wód powierzchniowych i podziemnych kraju, w tym zapobieganie występowaniu deficytu wody na potrzeby ludności i rozwoju gospodarczego.

4.2. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów. 4.5. Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa.

Page 106: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 106/115

1.2. Wysoka jakość środowiska II.6.4. Poprawa stanu środowiska. II.6.5. Adaptacja do zmian klimatu.

2.2.4. Wspomaganie rozwoju specjalizacji terytorialne. 4.5. Wdrożenie działań mających na celu osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu i potencjału wód i związanych z nimi ekosystemów. 4.7. Zabezpieczenie cennych gospodarczo złóż kopalin i zwiększenie wykorzystania surowców wtórnych. 5.2. Zwiększenie poziomu zabezpieczenia przed ekstremalnymi zjawiskami naturalnymi i antropogenicznymi. 5.2.2. Zwiększenie poziomu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego.

4.1. Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. 4.4. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska i systemu gospodarowania odpadami.

1.3. Wykorzystanie źródeł energetyki odnawialnej.

II.6.3. Zwiększenie dywersyfikacji dostaw paliw i energii.

5.1.6. Zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych.

4.3. Zwiększanie udziału odnawialnych źródeł energii.

Cel strategiczny 2. Kształtowanie oferty turystycznej obszaru funkcjonalnego.

2.1. Budowa wspólnej oferty turystycznej w oparciu o produkty turystyczne.

III.3.3. Tworzenie warunków dla rozwoju ośrodków regionalnych, subregionalnych i lokalnych oraz wzmacniania potencjału obszarów wiejskich.

2.2.4. Wspomaganie rozwoju specjalizacji terytorialnej.

1.2. Wzrost konkurencyjności województwa w krajowym i zagranicznym ruchu turystycznym. 2.4. Budowanie i promocja marki regionu.

2.2. Modernizacja i rozwój infrastruktury turystycznej.

I.1.5. Zapewnienie ładu przestrzennego.

Ad 2.2. Regionalna integracja funkcjonalna, wspomaganie rozprzestrzeniania się procesów rozwojowych na obszary poza głównymi miastami oraz budowanie

1.2. Wzrost konkurencyjności województwa w krajowym i zagranicznym ruchu turystycznym. 2.4. Budowanie i promocja marki

Page 107: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 107/115

potencjału dla specjalizacji terytorialnej. 2.2.4. Wspomaganie rozwoju specjalizacji terytorialnej

regionu.

Cel strategiczny 3. Poprawa funkcjonalności i dostępności komunikacyjnej.

3.1.Modernizacja i rozwój infrastruktury drogowej.

II.7.2. Modernizacja i rozbudowa połączeń transportowych. II.7.3. Udrożnienie obszarów miejskich.

2.2.1. Zwiększanie dostępności transportowej wewnątrz regionów 2.2.3. Integracja przestrzenna i funkcjonalna obszarów wiejskich. 3.1.3. Poprawa dostępności ośrodków subregionalnych oraz obszarów wiejskich. 3.2.2. Poprawa dostępności wewnątrz obszarów funkcjonalnych z preferencją dla rozwoju transportu publicznego.

3.2 Rozwój aglomeracji miejskiej Koszalina.

3.2. Usprawnienie rozwiązań komunikacyjnych

II.7.1. Zwiększenie efektywności zarządzania w sektorze transportowym. II.7.3. Udrożnienie obszarów miejskich. III.2.1. Podnoszenie jakości i dostępności usług publicznych. III.2.2. Zwiększenie efektywności systemu świadczenia usług publicznych.

2.2.1. Zwiększanie dostępności transportowej wewnątrz regionów. 2.2.3. Integracja przestrzenna i funkcjonalna obszarów wiejskich. 3.1.3. Poprawa dostępności ośrodków subregionalnych oraz obszarów wiejskich. 3.2.2. Poprawa dostępności wewnątrz obszarów funkcjonalnych z preferencją dla rozwoju transportu publicznego.

3.2 Rozwój aglomeracji miejskiej Koszalina.

3.3. Poprawa zewnętrznej dostępności komunikacyjnej.

II.7.2. Modernizacja i rozbudowa połączeń

1.2. Intensyfikacja powiązań funkcjonalnych pomiędzy głównymi

3.2. Rozwój aglomeracji miejskiej Koszalina. 3.3. Rozwój ponadregionalnych,

Page 108: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 108/115

transportowych. III.3.4. Zwiększenie spójności terytorialnej. II.4.3. Zwiększanie mobilności zawodowej i przestrzennej.

węzłami sieci osadniczej w układzie krajowym i międzynarodowym. 2.1.2. Wzmocnienie powiązań transportowych Polski Wschodniej, Pomorza Środkowego i Polski Zachodniej z Polską Centralną i siecią głównych miast w kraju. 3.1.3. Poprawa dostępności ośrodków subregionalnych oraz obszarów wiejskich.

multimodalnych sieci transportowych.

Cel strategiczny 4. Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej

4.1. Poprawa i rozwój infrastruktury technicznej terenów inwestycyjnych, w szczególności pod inwestycje budowlane indywidualne i energetykę odnawialną.

III.2.1. Podnoszenie jakości i dostępności usług publicznych.

6. Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego.

3.5. Rozwój infrastruktury energetycznej..

4.2.Zagospodarowanie niewykorzystanych terenów pod kątem inwestycyjnym.

I.1.5. Zapewnienie ładu przestrzennego.

2.2.2. Wspieranie rozwoju ośrodków subregionalnych. 6. Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego.

2.3. Tworzenie i rozwój stref aktywności inwestycyjnej. 4.6. Rewitalizacja obszarów zurbanizowanych.

4.3.Rozwój infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturalnej.

III.2.1. Podnoszenie jakości i dostępności usług publicznych.

2.2.3. Integracja przestrzenna i funkcjonalna obszarów wiejskich.

6.5. Rozwijanie dorobku kulturowego jako fundamentu tożsamości regionalnej.

4.4. Kompleksowa rewitalizacja społeczno-gospodarcza obszarów miejskich i wiejskich pod kątem podniesienia walorów estetycznych, przestrzennych i funkcjonalnych.

I.1.5. Zapewnienie ładu przestrzennego. III.1.1. Zwiększenie aktywności osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym.

2.1.5. Wspomaganie restrukturyzacji obszarów wiejskich. 2.2.3. Integracja przestrzenna i funkcjonalna obszarów wiejskich. 2.3.2. Restrukturyzacja i rewitalizacja obszarów zdegradowanych i miast. 6. Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego.

4.6. Rewitalizacja obszarów zurbanizowanych. 6.6. Przeciwdziałanie ubóstwu i procesom marginalizacji społecznej.

4.5. Wsparcie rozwoju III.1.2. 2.1.4. Wspomaganie 6.6. Przeciwdziałanie

Page 109: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 109/115

budownictwa społecznego. Zmniejszenie ubóstwa w grupach najbardziej nim zagrożonych. III.2.2. Zwiększenie efektywności systemu świadczenia usług publicznych.

procesów koncentracji urbanizacji w miastach średnich i wybranych małych.

ubóstwu i procesom marginalizacji społecznej.

4.6. Rozwój portu morskiego ze szczególnym naciskiem na rozwój funkcji turystycznej i komunikacyjnej, z uwzględnieniem funkcji przeładunkowej i rybołówstwa morskiego.

II.7.2. Modernizacja i rozbudowa połączeń transportowych.

2.1.2. Wzmocnienie powiązań transportowych Polski Wschodniej, Pomorza Środkowego i Polski Zachodniej z Polską Centralną i siecią głównych miast w kraju. 2.2. Regionalna integracja funkcjonalna, wspomaganie rozprzestrzeniania się procesów rozwojowych na obszary poza głównymi miastami oraz budowanie potencjału dla specjalizacji terytorialnej. 2.3.3. Wzmacnianie procesów integracji obszarów przygranicznych. 3.2.3. Utworzenie zintegrowanego multimodalnego systemu transportowego.

1.4. Wspieranie wzrostu eksportu. 1.5. Zintegrowana polityka morska. 2.4. Budowanie i promocja marki region. 3.3. Rozwój ponadregionalnych, multimodalnych sieci transportowych.

Cel strategiczny 5. Wzmacnianie kapitału ludzkiego oraz rozwój przedsiębiorczości

5.1. Wsparcie zdrowego stylu życia .

I.3.2. Rozwój kapitału społecznego. II.4.2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego.

6.2. Zwiększanie jakości i dostępności opieki zdrowotnej.

5.2.Rozwój społeczeństwa obywatelskiego.

I.3.2. Rozwój kapitału społecznego.

6.3. Wspieranie rozwoju demokracji lokalnej i społeczeństwa

Page 110: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 110/115

obywatelskiego. 6.4. Wzmacnianie tożsamości i integracji społeczności lokalnej. 6.5. Rozwijanie dorobku kulturowego jako fundamentu tożsamości regionalnej.

5.3. Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości

II.2.2. Wzrost udziału przemysłów i usług średnio i wysoko zaawansowanych Technologicznie. II.3.4. Zwiększenie wykorzystania rozwiązań innowacyjnych. II.4.1. Zwiększanie aktywności zawodowej. II.4.2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego. II.4.3. Zwiększanie mobilności zawodowej i przestrzennej.

2.2. Regionalna integracja funkcjonalna, wspomaganie rozprzestrzeniania się procesów rozwojowych na obszary poza głównymi miastami oraz budowanie potencjału dla specjalizacji terytorialnej. 2.2.2. Wspieranie rozwoju ośrodków subregionalnych.

1.1. Wzrost innowacyjności gospodarki. 1.3. Wspieranie współpracy przedsiębiorstw i rozwoju przedsiębiorczości. 1.6. Restrukturyzacja i rozwój produkcji rolnej i rybactwa. 2.4. Budowanie i promocja marki regionu. 5.2. Zwiększanie aktywności zawodowej ludności. 5.3. Rozwój kształcenia ustawicznego. 5.4. Rozwój szkolnictwa zawodowego zgodnie z potrzebami gospodarki.

Źródło: Opracowanie własne

Page 111: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 111/115

SPIS TABEL

Tabela 1. Ludność wg faktycznego miejsca zamieszkania ................................................................................. 19 Tabela 2.Ludność KSOF ...................................................................................................................................... 20 Tabela 3. Wybrane wskaźniki w odniesieniu do infrastruktury społecznej i kapitału ludzkiego KSOF ............. 22 Tabela 4. Polska Klasyfikacja Działalności – lista kodów ................................................................................... 26 Tabela 5. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności ............................................................... 28 Tabela 6. Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności .......................................... 29 Tabela 7. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym [jedn. gosp.] ................................................................................................................................................................. 30 Tabela 8. Udział spółek handlowych z kapitałem zagranicznym w przedsiębiorstwach ogółem [%] ............... 32 Tabela 9 Dochody z PIT w przeliczeniu na jednego mieszkańca (podatek dochodowy od osób fizycznych) [zł] ........................................................................................................................................................................... 33 Tabela 10. . Saldo migracji [osoba] .................................................................................................................... 35 Tabela 11. Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym [osoba] ......................... 36 Tabela 12. Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym [osoba] ............... 37 Tabela 13. Bezrobotni w ludności w wieku produkcyjnym [%] ......................................................................... 38 Tabela 14. Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców [jedn. gosp.] .............. 40 Tabela 15. Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem [%] .......................................................................................................................................... 41 Tabela 16. Średnie wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego na 1 mieszkańca [zł] ................... 42 Tabela 17. Wydatki na oświatę i wychowanie na 1 mieszkańca [zł] ................................................................. 43 Tabela 18. Ludność przypadająca na 1 obiekt kultury (domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice).................... 45 Tabela 19. Ludność na 1 placówkę biblioteczną [osoba] .................................................................................. 46 Tabela 20. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - szkoły podstawowe [osoba] . 47 Tabela 21. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - gimnazja [osoba] .................. 48 Tabela 22 Placówki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na 10 tys. ludności [ob.]. ............................................ 49 Tabela 23. Liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną .................................................................................. 50 Tabela 24. Liczba mieszkań oddanych do użytku na 10 tys. ludności ............................................................... 51 Tabela 25. Powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytku [m2] .................................................... 52 Tabela 26. Miejsca noclegowe na 1000 mieszkańców ...................................................................................... 53 Tabela 27 Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczbie ludności [osoba]. ........................ 55 Tabela 28. Udział korzystających z sieci gazowej w % ogółu ludności [%] ........................................................ 56 Tabela 29. Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności [%] ............................................... 57 Tabela 30. Udział korzystających z sieci wodociągowej w % ogółu ludności [%] .............................................. 58 Tabela 31. Konfrontacja mocnych stron, słabych stron oraz szans i zagrożeń (analiza wzajemnego oddziaływania czynników zewnętrznych i wewnętrznych w aspekcie SWOT/TOWS). ..................................... 80 Tabela 32. Orientacja strategii KSOF ................................................................................................................. 81 Tabela 33. Kierunki oraz przyporządkowane im priorytety i cele strategiczne, ................................................ 87 Tabela 34. Cele strategiczne i operacyjne ......................................................................................................... 89 Tabela 35. Zadania w ramach celów operacyjnych oraz wskaźniki realizacji strategii...................................... 93 Tabela 36. Spójność Strategii rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego z krajowymi i regionalnymi dokumentami planistyczno-strategicznymi .................................................................................................... 105

Page 112: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 112/115

SPIS WYKRESÓW

Wykres 1. Podmioty gospodarcze wg PKD31.12.2012 ...................................................................................... 25 Wykres 2. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. Ludności ............................................................. 28 Wykres 3. Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności......................................... 29 Wykres 4. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym [jedn. gosp.] ................................................................................................................................................................. 30 Wykres 5. Podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym ................................. 31 Wykres 6. Podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym ................................. 31 Wykres 7. Udział spółek handlowych z kapitałem zagranicznym w przedsiębiorstwach ogółem [%] .............. 32 Wykres 8. Dochody z PIT w przeliczeniu na jednego mieszkańca (podatek dochodowy od osób fizycznych) [zł] ........................................................................................................................................................................... 33 Wykres 9. Saldo migracji [osoba] ...................................................................................................................... 35 Wykres 10. Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym [osoba] ....................... 36 Wykres 11. Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym [osoba] ............... 37 Wykres 12. Bezrobotni w ludności w wieku produkcyjnym [%] ........................................................................ 38 Wykres 13. Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców [jedn. gosp.] ............. 40 Wykres 14. Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem [%] ...................................................................................................................................... 41 Wykres 15. Średnie wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego na 1 mieszkańca [zł] .................. 42 Wykres 16. Wydatki na oświatę i wychowanie na 1 mieszkańca [zł] ................................................................ 43 Wykres 17. Ludność przypadająca na 1 obiekt kultury (domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice) .................. 45 Wykres 18. Ludność na 1 placówkę biblioteczną [osoba] ................................................................................. 46 Wykres 19. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - szkoły podstawowe [osoba] 47 Wykres 20. Uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu - gimnazja [osoba] ................. 48 Wykres 21. Placówki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na 10 tys. ludności [ob.] ........................................... 49 Wykres 22. Liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną ................................................................................. 50 Wykres 23. Liczba mieszkań oddanych do użytku na 10 tys. ludności .............................................................. 51 Wykres 24. Powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytku [m2] ................................................... 52 Wykres 25. Miejsca noclegowe na 1000 mieszkańców ..................................................................................... 53 Wykres 26. Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczbie ludności [osoba] ...................... 55 Wykres 27. Udział korzystających z sieci gazowej w % ogółu ludności [%] ....................................................... 56 Wykres 28. Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności [%].............................................. 57 Wykres 29. Udział korzystających z sieci wodociągowej w % ogółu ludności [%] ............................................. 58 Wykres 30. Odpady z gospodarstw domowych przypadające na 1 mieszkańca [kg] ........................................ 59 Wykres 30. Schemat powiązania wizji, misji i celów strategicznych ................................................................. 86

Page 113: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 113/115

BIBLIOGRAFIA

1. Andrzej Buko: Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej. Okrycia - hipotezy - interpretacje.

Warszawa: Wydawnictwo "Trio", 2006, s. 92, 197. ISBN 978-83-7436-096-8.

2. Badania Fizjograficzne na Polską Zachodnią, Seria B – Botanika, tom 50: 117-129, 2001r.

3. Borówka R.K., Musielak S. (red.) „Środowisko Przyrodnicze wybrzeży Zatoki Pomorskiej i Zalewu

Szczecińskiego”, Szczecin 2005r

4. Bosiacka B. „Waloryzacja przyrodnicza miasta Kołobrzeg” (operat generalny), wyd. Szczecin 2001r.

5. Daniel Podobiński, Rozwój lokalny kierowany przez społeczność (RLKS- CLLD), jako szansa rozwoju

społeczno-gospodarczego regionów i kraju, Partnerstwo Borów Niemodlińskich, 2013

6. Encyklopedia Pomorza Zachodniego Pomeranica.pl

7. Funkcjonowanie Geoekosystemów Zlewni Rzecznych, Uniwersytet Im. Adama Mickiewicza

w Poznaniu, Instytut Paleogeografii i Geoekologii, Zakład Geoekologii

8. Gall Anonim, Kronika Polska, "Ossolineum", 2003

9. Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, Jerzy Kondracki PWN, Warszawa 1994

10. Geomorfologia i zarys budowy geologicznej. mgr Elżbieta Dobracka - w Studium uwarunkowań

i kierunków zagospodarowania miasta Kołobrzegu. Kołobrzeg: Urząd Miasta Kołobrzegu, 2001-12-04.

Tekst zaczerpnięty ze Studium miasta, będącym załącznikiem do uchwały nr XLV/470/01 Rady

Miejskiej w Kołobrzegu z dnia 4 grudnia 2001 r., która na podstawie art. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia

4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631) nie jest

przedmiotem prawa autorskiego

11. Gminny program opieki nad zabytkami na lata 2009 – 2012, gmina Miasto Kołobrzeg, Kołobrzeg

2009r.

12. Hieronim Kroczyński, Dzieje Kołobrzegu – kalendarium od czasów najdawniejszych do roku 1945,

Kołobrzeskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Kołobrzeg 2000, ISBN 83-908800-5-9.

13. Hieronim Kroczyński, Historia Kołobrzegu, Koszalin 2001

14. Hieronim Kroczyński, Historia Kołobrzegu, Koszalin 2001

15. Hieronim Kroczyński, Przedwojenny Kołobrzeg 1945-1950. Wybór źródeł, PTTK Warszawa 2008.

16. Hieronim Kroczyński, Relikty nowożytnej twierdzy kołobrzeskiej we współczesnej architekturze

miasta, KTS-K, Kołobrzeg 1993.

17. Hieronim Kroczyński, Twierdza Kołobrzeg, Feniks Editions, Warszawa 1998.

18. http://parseta.org.pl/ - Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty

19. http://www.kolobrzeg.pl

20. Józef Wójcicki, "Dzieje Polski nad Bałtykiem", Książka i Wiedza, Warszawa 1980

21. Kempińska Z., Opracowanie ekofizjograficzne miasta Kołobrzeg, wrzesień 2004r.,

22. Kolonizacja Turystyczna na przykładzie gminy Ustronie Morskie, Eugeniusz Rydz, Instytut Geografii,

Pomorska Akademia Pedagogiczna, Słupsk, i Mariusz Miedziński, Zespół Szkół Gospodarki

Żywnościowej w Gościnie, wyd. Słupskie Prace Geograficzne 2005

23. Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju, (KPPZK), opracowane przez Rządowe

Centrum Studiów Strategicznych, 2001r. (Monitor Polski z 2001 r., Nr 26, poz. 432).

24. Lech Leciejewicz, Z badań nad początkami osad miejskich nad Bałtykiem we wczesnym

średniowieczu, (w:) Archeologia Polski, t. VIII, z.2, Wrocław 1963

Page 114: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 114/115

25. Mapa glebowo – rolnicza, wyd. Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej

w Kołobrzegu, 22.07.2009r.

26. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Ustronie Morskie 2004-2206, Gmina Ustronie Morskie 2004

27. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Kołobrzeskiego 2007-2013, Kołobrzeg 2007

28. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Zachodniopomorskiego, Szczecin, Wyk.

Regionalne Biuro Gospodarki Przestrzennej woj. Zachodniopomorskiego, październik 2010r.

(Uchwała Nr XLV/530/10 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 19 października

2010r., Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 136, poz. 2708).

29. Program Ochrony Środowiska dla miasta Kołobrzeg na lata 2004 – 2007 z perspektywą na lata 2008 –

2015, Uchwała Nr XXXII/416

30. Program Ochrony Środowiska dla miasta Kołobrzeg na lata 2010 – 2013 z perspektywą na lata 2014 –

2017, EKO-PROJEKT, Poznań 2010

31. Program Ochrony Środowiska dla Miasta Kołobrzeg, opracował zespół EXPERT-SITR Sp. z o.o.

w Koszalinie, w składzie: mgr inż. Wojciech Krużewski – kierownik zespołu, mgr inż. Tomasz

Gritzman, mgr inż. Zygmunt Łuszcz, mgr inż. Ryszard Molski, mgr inż. Lucjan Wierzchowski, mgr inż.

Justyna Woźnica (http://pldocs.docdat.com/docs/index-123836.html?page=6)

32. Raport z monitorowania realizacji zasady partycypacji społecznej przez Urząd Miasta Kołobrzeg

33. Sprawozdanie z realizacji Rocznego programu współpracy Gminy Miasto Kołobrzeg z organizacjami

pozarządowym oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego za rok 2012

34. Starkel L. „Geografia Fizyczna Polski - Środowisko Przyrodnicze”

35. Strategia Promocji Powiatu Kołobrzeskiego na lata 2012-2020, dr Mariusz Miedziński, Kołobrzeg

2012

36. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych gminy Miasto Kołobrzeg na lata 2008 – 2015,

Kołobrzeg 2008

37. Strategia Rozwoju Gminy Kołobrzeg (do 2020), 2000. Uchwała Nr XX/127/2000 Rady Gminy

Kołobrzeg z 29.12.2000

38. Strategia rozwoju Kołobrzegu do roku 2020 (Uchwała Nr XXIII/313/08 Rady Miasta Kołobrzeg z dnia

16 lipca 2008r.), opracowano przez Komitet Sterujący do prac nad aktualizacją Strategii Rozwoju

Miasta Kołobrzeg 2015, Kołobrzeg 2008r.

39. Strategia rozwoju kultury w Kołobrzegu do roku 2020, Kołobrzeg 2008

40. Strategia Rozwoju Miasta Kołobrzeg do roku 2015, Kołobrzeg 2003;

41. Strategia Rozwoju Portu Morskiego Kołobrzeg, Kołobrzeg 2004

42. Strategia Rozwoju Turystyki w Kołobrzegu, 2006, UCHWAŁA NR XV/166/07 Rady Miasta Kołobrzeg

z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie uchwalenia „Strategii rozwoju turystyki w mieście Kołobrzeg”.

43. Strategia rozwoju województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015, Szczecin 2010

44. Studium bezpośredniego zagrożenia powodziowego na obszarze RZGW Szczecin, region bilansowy

nr 14 – zlewnię rzeki Parsęty wraz z Perznicą, Dębnicą, Radwią, Leśnicą i Wogrą; Instytut

Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w Poznaniu, 2005 r.

45. Studium Uwarunkowań I Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Kołobrzeg

46. T. Gasztold, H. Kroczyński, H. Rybicki, Kołobrzeg zarys dziejów, Wyd. Poznańskie, Poznań 1979.

Page 115: Strategia rozwoju Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego

Strona 115/115

47. Uchwała Rady Gminy Ustronie Morskie nr XVIII/128/2011 w sprawie oceny aktualności Studium

Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego oraz miejscowych planów

zagospodarowania przestrzennego Urząd Miasta Kołobrzeg, Wydział, Urbanistyki i Architektury.

48. Witold Hensel: Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna. Zarys kultury materialnej. Warszawa:

Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 445. ISBN 83-01-05682-7