sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể...

8
59B Nguyeãn Thò Minh Khai, Q.1 - ÑT: (84.8) 3930 9086 - Fax: (84.8) 3930 9086. Giaáy pheùp soá 288/QÑ-STTTT ngaøy 14/7/2010 TP.HCM: Xã hội hóa hệ thống xử lý nước thải y tế ... 3 Nguồn dinh dưỡng quý báu từ thực phẩm ............... 4 Ung thư gan .................. 5 Đường lây của bệnh phong .................................. 8 TRONG SOÁ NAØY Năm 2011 được Liên hợp quốc chọn là năm quốc tế về rừng. Do vậy, UNEP đã lựa chọn chủ đề chính thức cho Ngày Môi trường thế giới (WED) 5/6/2011 là Forests: Nature At Your Service “Rừng: Giá trị cuộc sống từ thiên nhiên” (Theo Bộ Tài nguyên và môi trường). Ấn Độ đã được chọn là chủ nhà của Ngày môi trường thế giới năm nay. Rừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực thi nhiều dịch vụ Chất độc trong mỗi điếu thuốc lá đã tăng lên 7.000 chất Sự cần thiết của vi chất đối với cơ thể Vitamin A tan trong chất béo cần thiết cho quá trình nhìn, phát triển xương, sinh sản, sự phân bào, sự sao chép gen. Vitamin A còn giúp điều chỉnh hoạt động của hệ miễn dịch bằng cách tạo bạch cầu chống lại vi khuẩn và vi rút gây bệnh. Nhu cầu vitamin A ở lứa tuổi vị thành niên và người trưởng thành là 600- 700mcg (microgram). Người hút thuốc hoặc uống rượu thì nhu cầu vitamin A sẽ cao hơn do thuốc lá ngăn cản quá trình hấp thu vitamin A vào cơ thể, còn rượu thì sẽ làm cạn kiệt lượng vitamin A sẵn có trong cơ thể. Iod rất cần cho sự tăng trưởng và hoạt động trí não mà cơ thể chỉ cần với một lượng rất nhỏ (100- 200 microgram/ ngày). Thế nhưng nếu thiếu thì tác hại vô cùng. Chức năng quan trọng nhất của iốt tham gia tạo hormon giáp T3 và T4. Đây là những hormon rất cần cho sự phát triển bình thường của não, làm tăng quá trình biệt hóa tế bào não, và tham gia vào chức năng của não bộ. Bên cạnh chức năng điều hòa chuyển hóa cơ thể, hormon giáp còn giúp chuyển hóa caroten thành vitamin A, tổng hợp protein, tham gia trong việc chuyển đổi hấp thu chất bột đường Trong năm 2010, Việt Nam có khoảng 15 triệu người trưởng thành (chiếm 23,8%) hút thuốc lá, thuốc lào và có 33 triệu người không hút thuốc bị phơi nhiễm với khói thuốc lá tại nhà. Đây là con số cập nhật về tình hình hút thuốc lá tại Việt Nam năm 2010 vừa được văn phòng Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) - Bộ Y tế công bố trong buổi gặp mặt báo chí nhân “Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá” vào sáng ngày 16/05/2011 vừa qua. Hút thuốc lá và hít khói thuốc lá mỗi ngày giờ đây càng thêm nguy hiểm vì những nghiên cứu mới nhất cho thấy thành phần hóa học trong mỗi điếu thuốc không còn dừng lại ở con số 4.000 chất độc nữa mà đã tăng lên 7.000 chất. Nếu trong một điếu thuốc chứa 4.000 chất độc hại có chứa hơn 40 chất có khả năng gây ung thư thì giờ đây, con số đó đã tăng lên 70 chất gây ung thư. Các chất xem tiếp trang 5 và chức năng thiết yếu duy trì sự sống trên khắp hành tinh của chúng ta. Rừng là lá phổi xanh khổng lồ, hấp thụ khí cacbonic và giải phóng oxy vào khí quyển. Do vậy, rừng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc chiến chống lại biến đổi khí hậu. Rừng lưu giữ nguồn nước nuôi dưỡng các con sông và bảo vệ nguồn cung cấp nước cho gần 50% nhu cầu của các thành phố lớn nhất toàn cầu. Rừng tạo ra và duy trì độ phì của đất và giúp Chưa là quá muộn để có một tương lai xanh hơn xem tiếp trang 6 xem tiếp trang 4

Upload: letuong

Post on 29-Aug-2019

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

59B Nguyeãn Thò Minh Khai, Q.1 - ÑT: (84.8) 3930 9086 - Fax: (84.8) 3930 9086. Giaáy pheùp soá 288/QÑ-STTTT ngaøy 14/7/2010

TP.HCM: Xã hội hóa hệ thống xử lý nước thải y tế...3

Nguồn dinh dưỡng quý báu từ thực phẩm ...............4

Ung thư gan ..................5Đường lây của bệnh

phong ..................................8

TRONG SOÁ NAØYNăm 2011 được Liên hợp quốc chọn là năm quốc tế về rừng. Do vậy, UNEP đã lựa chọn chủ đề chính thức cho Ngày Môi trường thế giới (WED) 5/6/2011 là Forests: Nature At Your Service “Rừng: Giá trị cuộc sống từ thiên nhiên” (Theo Bộ Tài nguyên và môi trường). Ấn Độ đã được chọn là chủ nhà của Ngày môi trường thế giới năm nay.Rừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực thi nhiều dịch vụ

Chất độc trong mỗi điếu thuốc lá đã tăng lên 7.000 chất

Sự cần thiết của vi chất đối với cơ thể

Vitamin A tan trong chất béo cần thiết cho quá trình nhìn, phát triển xương, sinh sản, sự phân bào, sự sao chép gen. Vitamin A còn giúp điều chỉnh hoạt động của hệ miễn dịch bằng cách tạo bạch cầu chống lại vi khuẩn và vi rút gây bệnh. Nhu cầu vitamin A ở lứa tuổi vị thành niên và người trưởng thành là 600- 700mcg (microgram). Người hút thuốc hoặc uống rượu thì nhu cầu vitamin A sẽ cao hơn do thuốc lá ngăn cản

quá trình hấp thu vitamin A vào cơ thể, còn rượu thì sẽ làm cạn kiệt lượng vitamin A sẵn có trong cơ thể.Iod rất cần cho sự tăng trưởng và hoạt động trí não mà cơ thể chỉ cần với một lượng rất nhỏ (100-200 microgram/ngày). Thế nhưng nếu thiếu thì tác hại vô cùng. Chức năng quan trọng nhất của iốt là

tham gia tạo hormon giáp T3 và T4. Đây là những hormon rất cần cho sự phát triển bình thường của não, làm tăng quá trình biệt hóa tế bào não, và tham gia vào chức năng của não bộ. Bên cạnh chức năng điều hòa chuyển hóa cơ thể, hormon giáp còn giúp chuyển hóa caroten thành vitamin A, tổng hợp protein, tham gia trong việc chuyển đổi hấp thu chất bột đường

Trong năm 2010, Việt Nam có khoảng 15 triệu người trưởng thành (chiếm 23,8%) hút thuốc lá, thuốc lào và có 33 triệu người không hút thuốc bị phơi nhiễm với khói thuốc lá tại nhà. Đây là con số cập nhật về tình hình hút thuốc lá tại Việt Nam năm 2010 vừa được văn phòng Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) - Bộ Y tế công bố trong buổi gặp mặt báo chí nhân “Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá” vào sáng ngày 16/05/2011 vừa qua. Hút thuốc lá và hít khói thuốc lá mỗi ngày giờ đây càng thêm nguy hiểm vì những nghiên cứu mới nhất cho thấy thành phần hóa học trong mỗi điếu thuốc không còn dừng lại ở con số 4.000 chất độc nữa mà đã tăng lên 7.000 chất. Nếu trong một điếu thuốc chứa 4.000 chất độc hại có chứa hơn 40 chất có khả năng gây ung thư thì giờ đây, con số đó đã tăng lên 70 chất gây ung thư. Các chất

xem tiếp trang 5

và chức năng thiết yếu duy trì sự sống trên khắp hành tinh của chúng ta. Rừng là lá phổi xanh khổng lồ, hấp thụ khí cacbonic và giải phóng oxy vào khí quyển. Do vậy, rừng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc chiến chống lại biến đổi khí hậu.Rừng lưu giữ nguồn nước nuôi dưỡng các con sông và bảo vệ nguồn cung cấp nước cho gần 50% nhu cầu của các thành phố lớn nhất toàn cầu. Rừng tạo ra và duy trì độ phì của đất và giúp

Chưa là quá muộn để có một tương lai xanh hơn

xem tiếp trang 6

xem tiếp trang 4

Page 2: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

02 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 6/2011

Săn sóc sức khỏe ban đầu

Trong tháng 4 vừa qua, Đoàn y bác sĩ trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch TP.HCM đã phối hợp với chùa Pháp Bảo tổ chức khám bệnh phát thuốc miễn phí cho người dân huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quãng Ngãi.

Đảo cách biển Sa Kỳ, đất liền Đà Nẵng, hơn 10km, với diện tích khoảng 10km2 và 20 ngàn người dân sinh sống. Kinh tế chủ yếu là đánh bắt hải sản và trồng tỏi. Toàn đảo có 1 bệnh viện lớn là BV Quân dân y kết hợp và 2 Trạm y tế. Mỗi ngày chỉ có một chuyến tàu ra đảo và một chuyến tàu vào đất liền. Những tình huống khẩn cấp, những ca sinh khó… là nỗi ám ảnh của người dân Lý Sơn.

Bất chấp khoảng cách địa lý, khó khăn trong việc đi lại, hơn 25 bác sĩ, điều dưỡng của trường háo hức lên đường. Tuy khá mệt vì hoạt động liên tục trong 2 ngày trên đảo nhưng với tấm lòng chung tay góp sức cùng giúp đỡ bà con

nghèo huyện đảo Lý Sơn, các thành viên trong đoàn vẫn rất vui vẻ, nhiệt tình. Những ngày sống cùng bà con Lý Sơn đã dạy các bạn sự kiên nhẫn để lắng nghe, để truyền thông, để chậm rãi

giải thích và hướng dẫn ân cần về cách điều trị bằng thuốc và cách ăn uống, hướng phòng bệnh dài lâu…Đã có hơn 1600 lượt bà con đến khám và nhận thuốc điều trị. Bên cạnh đó, Đoàn đã trao tặng hơn 1000 thùng mì cho bà con nghèo, 6 suất học bổng (tổng trị giá 3 triệu đồng), khoảng 700 phần quà (gồm tập, bút) cho học sinh trường tiểu học Lý Sơn và 100 cặp kính lão...

Bài – ảnh: Thu Hiền

Đảo Lý Sơn -Một phần quê hương Việt Nam

“Trong 14 năm qua, Bệnh viện Từ Dũ triển khai thành công phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON). Đã có 4.080 em bé được ra đời bằng phương pháp này, chiếm khoảng 44% số trẻ ra đời bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm của cả nước”. ThS BS Hoàng Thị Diễm Tuyết, Phó Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ, Trưởng khoa hiếm muộn cho biết tại buổi lễ kỷ niệm 14 năm thành lập Đơn vị Hỗ trợ Sinh sản (nay gọi là Khoa hiếm muộn).

Là đơn vị đầu tiên thực hiện phương pháp TTTON, từ năm 1998 đến nay, Bệnh viện Từ Dũ đã triển khai được nhiều kỹ thuật trong điều trị vô sinh như: tiêm tinh trùng vào trứng, phẫu thuật lấy tinh trùng, thành lập ngân hàng tinh trùng, trữ lạnh phôi bằng kỹ thuật thủy tinh hóa, hỗ trợ phôi thoát màng bằng

Laser, chẩn đoán di truyền trước khi làm tổ… Các kỹ thuật này góp phần nâng cao tỷ lệ thành công số ca thụ tinh trong ống nghiệm từ 14-15% lên 30-40%.Ước tính, nước ta có khoảng 7-10% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản bị hiếm muộn. Mỗi ngày Khoa hiếm muộn Bệnh viện Từ Dũ tiếp nhận gần 300 bệnh nhân đến khám và tư vấn tại khoa vì vậy

TTTON là phương pháp giúp mang lại tiếng cười, hạnh phúc cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn.

Lan Anh

Hơn 4000 em bé được ra đời bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm

Ảnh minh họa

Page 3: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

Thaùng 6/2011 03Sức khỏe TP.HCM

Săn sóc sức khỏe ban đầu

Theo thống kê của Sở Y tế, bên cạnh những bệnh viện có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn môi trường như: Bệnh viện Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Nhiệt Đới, Bệnh viện Nguyễn Trãi… hiện TP vẫn còn nhiều bệnh viện chưa có hệ thống xử lý nước thải hoặc đã có hệ thống xử lý nước thải nhưng chưa đạt tiêu chuẩn môi trường. Hầu hết quá trình xử lý nước thải tại các đơn vị này đều rất đơn giản chỉ qua bể tự hoại, khử trùng và thải qua cống rãnh.Phấn đấu xây dựng hệ thống nước thải đạt chuẩnTheo Quyết định số 4329 của UBND TP.HCM, trong năm 2011 tất cả các trạm y tế của 24 quận/huyện đạt chuẩn quốc gia sẽ được đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải và trong năm 2012 sẽ giải quyết dứt điểm các trạm y tế còn lại để hướng tới mục tiêu đến năm 2015, 100% bệnh viện, trung tâm y tế đóng trên địa bàn thành phố có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành về xả thải.Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Nguyên Hiền, Trưởng phòng Quản lý môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho biết việc đầu tư một hệ thống xử lý nước thải hoàn chỉnh phải mất nhiều tỷ đồng, kinh phí hàng năm để bảo quản, duy tu và vận hành lại quá cao khiến cho các đơn vị y tế gặp nhiều khó khăn.

Vấn đề nữa là các bệnh viện thiếu cán bộ chuyên môn trong lĩnh vực này nên không lập được kế hoạch đầu tư xây dựng hợp lý do vậy mà chưa được phê duyệt và cấp vốn.Triển khai thực hiện chủ trương xã hội hóa trong lĩnh vực xử lý nước thải y tế của UBND thành phố. Theo đó, những bệnh viện nào có đủ chuyên môn để lập dự án đầu tư xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải thì Sở Tài nguyên Môi trường sẽ phê duyệt phương án kỹ thuật, sau đó chuyển cho Sở Y tế để được cấp vốn đầu tư. Còn với những bệnh viện không có đủ chuyên môn để lập phương án xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải thì kêu gọi xã hội hóa bằng cách giao cho doanh nghiệp nào đó đủ lực đầu tư. Phần còn lại, các bệnh viện sẽ trả chi phí xử lý cho đơn vị đầu tư dựa trên khối lượng nước thải xử lý.Một số đơn vị đã thành côngÁp dụng phương pháp này, vừa qua Bệnh viện Nhi Đồng 1, Bệnh viện Hùng Vương đã tiến hành xây dựng hệ thống xử lý nước thải theo hình thức xã hội hóa. Theo đó, toàn bộ vốn đầu tư gần 20 tỷ đồng xây dựng dự án xử lý nước thải của 2 bệnh viện trên sẽ do Công ty Việt - Nhật chi trả. Công trình sử dụng công nghệ xử lý nước thải mới của Nhật Bản nhằm xử lý triệt để BOD, SS, nitơ.

Hệ thống có công suất 1.000m³/ ngày. Sau khi hệ thống xử lý hoàn tất và đi vào vận hành, các bệnh viện sẽ trả lại chi phí đầu tư cho công ty bằng cách căn cứ vào khối lượng nước thải được xử lý. Giá xử lý nước thải khoảng hơn 4.000 đồng/m3 nước thải và sau 10 năm hệ thống xử lý sẽ được công ty chuyển giao miễn phí cho bệnh viện.Trong tháng 5 vừa qua, Trạm y tế phường 11 và phường 21 của quận Bình Thạnh cũng đã đưa vào vận hành mô hình xử lý nước thải theo công nghệ AAO và AAO-KIDS của Nhật Bản. Đây là công nghệ giảm thiểu bùn dư tối đa mà không cần bể lắng, không cần bể chứa bùn, không cần xử lý bùn mà tuổi thọ thiết bị cao, chi phí vận hành thấp, thời gian thi công lắp đặt nhanh, tiết kiệm diện tích và không gian có thể đặt nổi hoặc chôn sâu và có thể di dời khi cơ sở y tế chuyển địa điểm. Đặc biệt khi trạm y tế mở rộng quy mô, tăng giường bệnh, có thể nối lắp thêm các mô-đun hợp khối mà không phải dỡ bỏ để thay thế.Sau Bệnh viện Nhi Đồng 1, Bệnh viện Hùng Vương, nhiều bệnh viện khác của thành phố cũng đã khởi động xây dựng hệ thống xử lý nước thải theo chương trình xã hội hóa như Bệnh viện Nhân Dân 115, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Nhân Dân Gia Định... Một số bệnh viện khác đang trong quá trình hoàn tất các thủ tục để đi vào xây dựng vận hành các công trình xử lý nước thải theo hướng xã hội hóa.

Lan Anh

TP.HCM: Xã hội hóa hệ thống xử lý nước thải y tế

Lễ khánh thành hệ thống xử lý nước thải của BV Nhi Đồng 1

Mô hình xử lý nước thải theo công nghệ AAO-KIDS của Trạm Y tế phường 11, quận Bình Thạnh

Page 4: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

04 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 6/2011

Săn sóc sức khỏe ban đầu

Những món ăn chúng ta ăn hàng ngày hầu hết đều được chế biến từ các loại thực phẩm rất thông dụng. Những loại thực phẩm đó ngoài việc cung cấp năng lượng để cơ thể hoạt động, còn là nguồn cung cấp vi chất dinh dưỡng chính yếu, tham gia vào mọi quá trình chuyển hóa trong cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh, tươi trẻ và thậm chí là giúp trí não hoạt động tốt hơn. Từ nguồn động vậtNội tạng của động vật được chế biến rất phong phú, không chỉ bổ dưỡng mà còn là một nguồn cung cấp chất sắt rất quan trọng trong việc tái tạo máu, xương, duy trì, điều hòa và cân bằng các chất trong cơ thể. Theo bảng thống kê hàm lượng các vi chất có trong các loại thực phẩm của Bộ Y tế, nhóm thực phẩm có nguồn gốc từ nội tạng động vật như huyết, tim, gan, cật, mề của heo, bò, gà, vịt có hàm lượng sắt rất cao, từ 4.8-52.6mg/100g thực phẩm. Lợi thế đất nước ta nằm trải dài theo bờ

biển, sản lượng cá tôm rất phong phú. Các món ăn chế biến từ ốc, sò, tôm, cua, cá không chỉ hấp dẫn mà còn cung cấp một hàm lượng lớn các chất kẽm, canxi, đạm…cơ thể cần. Ngoài ra, những thực phẩm quen thuộc hơn như thịt, trứng đều chứa một lượng đáng kể hàm lượng các vi chất cần thiết cho cơ thể mà các bà nội trợ không thể bỏ qua khi chế biến bữa ăn trong gia đình.Từ nguồn thực vậtNếu các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật chủ yếu cung cấp các loại khoáng chất như kẽm, canxi, sắt,…thì các loại thực phẩm từ thực vật còn chứa nhiều loại vitamin khoáng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể.Các loại rau có màu xanh đậm như rau ngót, rau dền, rau đay, rau muống, rau lang, các loại rau thơm cung cấp nhiều vitamin A, C. Bên cạnh đó, nấm mèo (mộc nhĩ), nấm hương (đông cô), nấm tuyết, linh chi, đùi gà, nấm rơm,…đều

là những thức ăn bổ dưỡng chứa nhiều vitamin D, protit,…lại dễ chế biến, ngon miệng, không gây ngán nếu ăn thường xuyên.Các loại thực phẩm quen thuộc, gần gũi hằng ngày qua bàn tay khéo léo của bà nội trợ không chỉ còn là những món ăn ngon, thỏa mãn nhu cầu thưởng thức ẩm thực của những thành viên trong gia đình mà còn là những người bạn thần kỳ, giúp bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho mọi người. Vì vậy, có một thực đơn và chế độ ăn hợp lý cùng với các loại thực phẩm giàu vi chất kể trên chính là nền tảng để nâng cao chất lượng cuộc sống của gia đình.

Huệ Anh (Tổng hợp)

Nguồn dinh dưỡng

từ thực phẩm

giảm nhẹ sự tàn phá của thiên tai. Với vẻ đẹp bí ấn và hùng vĩ, các cánh rừng là những hệ sinh thái có độ đa dạng sinh học cao nhất trên đất liền, là ngôi nhà chung của hơn một nửa số động vật và thực vật trên cạn. Rừng cũng cung cấp chỗ ở, việc làm, an ninh và góp phần hình thành văn hóa cho các cư dân sống phụ thuộc vào rừng. Tuy nhiên, bất chấp tất cả lợi ích vô giá về sinh thái, kinh tế, xã hội và sức khỏe mà rừng ban tặng, chúng ta đang tàn phá rừng không thương tiếc. Mỗi năm, 13 triệu ha rừng bị phá hủy. Nhiều loài quý hiếm đối mặt với thảm họa tuyệt chủng. Đa dạng sinh học đang dần bị xóa sổ. Điều này đang khiến tất cả chúng ta dần bị nghèo đi cũng như gây tổn hại liên tục đến hệ thống hỗ trợ sự sống rừng.Chưa là quá muộn để thay đổi cuộc sống của chúng ta để có một tương lai xanh hơn như ở những nơi rừng là trung tâm của phát triển bền vững và nền kinh tế xanh. Bảo tồn và phát triển rừng cần được thừa nhận là một cơ hội kinh doanh. Một khoản đầu tư 30 tỷ USD chống nạn phá rừng có thể mang lại 2500 tỷ USD trong các sản phẩm và dịch vụ mới. Hơn nữa, đầu tư cho lâm nghiệp có thể tạo ra lên đến 10 triệu việc làm mới trên khắp thế giới.

Theo Bộ Tài nguyên Môi trường

tiếp theo trang 1

Chưa là quá ...

(Nguồn: Internet)

quý báu

Page 5: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

Thaùng 6/2011 05Sức khỏe TP.HCM

Ở nước ta, ung thư gan là loại thường gặp nhất, ở cả nam lẫn nữ. Bệnh thường được phát hiện trễ nên khó trị nhưng phòng ngừa được.

Những phương pháp phát hiện ung thư ganUng thư gan rất đáng sợ vì đây là căn bệnh thầm lặng , ở thời kỳ sớm thường không có triệu chứng gì cả. Hiện nay có nhiều tiến bộ về phát hiện bệnh. Cắt lớp điện toán (CT scan) giúp bác sĩ thấy rõ được có bướu hay không , trong hay ngoài gan, loại gì. Cộng hưởng từ (MRI) dùng sóng điện từ để thu được hình ảnh, MRI không có hại, có thể định được bướu lành hoặc ác tính. Nếu xét nghiệm thấy nghi ngờ ung thư thì cần làm sinh thiết gan. Đây là xét nghiệm cho biết chính xác căn bệnh.Những người bị viêm gan HBV hoặc HCV, trong gia đình có người bị ung thư gan, hoặc thấy mình có nguy cơ cao (nghiện rượu) thì nên nhờ bác sĩ tư vấn rà tìm. Làm siêu âm không tốn kém nhiều, không có hại, giúp phát hiện ung thư gan. Lấy máu thử tìm AFP (Alpha-FetoProtein). Nếu trong máu có AFP quá ngưỡng thì có thể nghi ngờ ung thư gan (hoặc ung thư khác). Xét nghiệm

AFP giúp rà tìm ở người có nguy cơ cao. Nhưng cũng cần nhớ có khi ung thư gan đã lớn mà lượng AFP đo thấy bình thường , và ngược lại AFP bất thường cũng có thể gặp ở nhiều bệnh không ung thư.

Ung thư gan phòng ngừa được Cách tránh xa viêm gan do HBV hiệu quả nhất là tiêm chủng , vắc-xin giúp tránh nguy cơ nhiễm bệnh khoảng 90% cho trẻ em và người lớn. Ai cũng tiêm chủng HBV được, trẻ con, người lớn, người có tuổi. Trẻ em nên được tiêm chủng thật sớm, từ lúc mới sinh cho đến 1 tuổi. Ngừa HCV bằng cách: quan hệ tình dục an toàn, khi cần tiêm thuốc phải chắc là dùng kim vô trùng , nên coi chừng khi xăm thẩm mỹ, chân mày, xăm hình trên da, xỏ lỗ tai, lỗ mũi để đeo bông ...Tránh thức ăn (bột, ngũ cốc, rau trái) mốc meo. Không đụng tới rượu khi bị viêm gan do vi-rút. Và điều hay nhất vẫn là giữ gìn tránh không bị nhiễm HBV, HCV.Hiện nay đã có vài loại thuốc trị hiệu quả HBV nên phải triệt để theo hướng dẫn của thầy thuốc chuyên khoa. Còn đối với HCV thì việc điều trị rất khó khăn và hiện chưa có vắc-xin phòng ngừa, nhưng hiện cũng đã có vài loại thuốc dùng thử.

Lạm dụng các thức uống có cồn dễ dẫn đến ung thư gan (Ảnh minh họa)

Săn sóc sức khỏe ban đầu

Ung thư ganGS.BS Nguyễn Chấn Hùng Chủ tịch Hội Ung thư TP.HCM

độc tăng thêm trong thành phần điếu thuốc dễ khiến những người hút thuốc lầm tưởng rằng đó chỉ là những chất phụ gia vô hại, bổ sung thêm những khẩu vị hay hương thơm mới, nhưng thực ra, chúng đích thực là những chất gây chết người có gốc amoniắc và cacbon monoxit.Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút thuốc nhiều nhất thế giới ở cả hai giới nam và nữ. Hằng năm, có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến sử dụng thuốc lá và dự tính đến năm 2030, con số này sẽ tăng lên 70.000ca/năm.

Huệ Anh

tiếp theo trang 1

Chất độc trong mỗi ...

Page 6: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

06 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 6/2011

MỜI BẠNTHỬ NHỚ LẠI

PHAÛN ÖÙNG SAU TIEÂM CHUÛNG

1. Định nghĩa phản ứng sau tiêm chủng: A. Là những phản ứng phụ xảy ra sau tiêm chủng;B. Là những triệu chứng xuất hiện trong vòng vài giờ sau tiêm chủng;C. Là tình trạng bất thường về sức khỏe xảy ra sau tiêm chủng có liên quan đến vaccin, sai sót trong tiêm chủng hoặc do trùng hợp ngẫu nhiên hay các nguyên nhân khác;D. Tất cả đều đúng.2. Phản ứng sau tiêm chủng do sai sót trong thực hành tiêm chủng, bao gồm: A. Tiêm không vô khuẩn;B. Chuẩn bị, vận chuyển và bảo quản vaccin không đúng;C. Sai về kỹ thuật tiêm;D. Tất cả đều đúng.3. Phản ứng sau tiêm chủng do trùng hợp ngẫu nhiên: A. Phản ứng do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng bị quy cho tiêm chủng;B. Những phản ứng trùng hợp rất khó tránh, nhất là trong những chiến dịch tiêm chủng cho số lượng lớn đối tượng;

C. Câu A và B đều đúng;D. Câu A và B đều sai.4. Quá trình chuẩn bị vaccin không đúng, bao gồm: A. Vaccin không hòa tan hoàn toàn;B. Pha hồi chỉnh không đúng;C. Lấy nhầm thuốc thay vì vaccin hoặc dung môi;D. Tất cả đều đúng.5. Các hậu quả do chuẩn bị vaccin không đúng: A. Áp xe tại chỗ;B. Vaccin bị mất tác dụng;

C. Phản ứng của thuốc dùng nhầm;D. Tất cả đều đúng.6. Thời gian theo dõi tất cả các đối tượng sau khi tiêm chủng: A. Ít nhất 30 phút sau khi tiêm tại địa điểm tiêm chủng;B. 12 giờ sau tiêm theo dõi tại nhà;C. Câu A và B đều đúng;D. Câu A và B đều sai.7. Các loại phản ứng sau tiêm chủng xảy ra trong vòng 24 giờ sau tiêm vaccin (Chọn 1 câu sai):

A. Sốt cao;B. Sốc phản vệ;C. Liệt mềm cấp tính.D. Hội chứng sốc nhiễm độc;8. Phản ứng sau tiêm chủng: áp xe tại chỗ tiêm: A. Triệu chứng tại chỗ tiêm: sờ thấy mềm hoặc có dò dịch;B. Nguyên nhân: do nhiễm khuẩn hoặc áp xe vô khuẩn;C. Xử trí: chích rạch và dẫn lưu, sử dụng kháng sinh khi có nhiễm khuẩn;D. Tất cả đều đúng.9. Phản ứng sau tiêm: phản ứng tại chỗ trầm trọng: (Chọn 1 câu sai):A. Triệu chứng tại chỗ tiêm: đỏ, sưng tới chỗ khớp xương gần nhất nơi tiêm, hoặc lan tỏa cả cánh tay;B. Tự khỏi trong vòng vài ngày đến một tuần;C. Cần phát hiện sớm và chuyển bệnh nhân đến bệnh viện gấp;D. Xử trí: thuốc giảm đau, khônh dùng kháng sinh.10. Phản ứng sau tiêm chủng liên quan vaccin bại liệt OPV (Chọn 1 câu sai): A. Triệu chứng: liệt mềm cấp (bại liệt do vaccin); B. Xảy ra 1-2 ngày sau khi uống vaccin;C. Tổn thương thần kinh kéo dài đến 60 ngày, có thể tử vong;D. Xử trí: chăm sóc hỗ trợ, không có điều trị đặc hiệu.

xem đáp án trang 8

Y học thực hành

ở ruột non. Dù iốt cần thiết như vậy nhưng cũng chỉ với một lượng nhỏ là đủ nên không cần phải ăn mặn hơn bình thường mà chỉ cần sử dụng muối iốt thay cho muối thường khi ăn và chế biến thực phẩm.

Sắt là một vi chất quan trọng tham gia trong quá trình tạo máu & một phần cấu trúc của bộ não. Vì vậy, thiếu sắt sẽ dẫn đến giảm phát triển về trí tuệ và khả năng lao động. Để không bị thiếu máu thì cần ăn đủ năng lượng với đa dạng các loại thực phẩm. Ví dụ 100g thịt lợn chỉ có 1mg sắt, 100g thịt bò có 3mg sắt, nhưng 100g gan thì có đến 12mg sắt, và trong 100g huyết luộc có đến 25mg sắt . Do đó, chỉ cần ăn nhiều loại thực phẩm (chú ý thực phẩm giàu chất sắt) là cơ thể sẽ không bị thiếu sắt.

Kẽm tham gia vào thành phần của trên 300 enzym

Sự cần thiết của vi chất đối với cơ thểtiếp theo trang 1

khác nhau, được xem như chất xúc tác không thể thiếu của ARN-polymerase trong quá trình nhân bản ADN và tổng hợp chất đạm. Kẽm còn giúp tăng cường tổng hợp testosterol, tăng chuyển hóa glucose của insulin... Thiếu kẽm sẽ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và chức năng của hầu hết các tế bào miễn dịch. Thiếu kẽm ở phụ nữ mang thai sẽ làm giảm cân nặng và chiều cao trẻ sơ sinh. Trẻ em thiếu kẽm sẽ dễ mắc bệnh nhiễm trùng. Thiếu kẽm còn làm chậm phát triển chiều cao, rối loạn phát triển xương, chậm dậy thì, và giảm chức năng sinh dục. Nhiều nghiên cứu cho thấy bổ sung kẽm có tác dụng tốt trên những trẻ còi cọc, suy dinh dưỡng.

GSTS Nguyễn Lân Dũng(Nguồn báo Nông nghiệp Việt Nam)

Page 7: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

Thaùng 6/2011 07Sức khỏe TP.HCM

Tuyên dương 36 gương điển hình tiêu biểu học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí MinhĐánh giá, rút kinh nghiệm thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” hàng năm, sáng ngày 17/5/2011 Đảng ủy Sở Y tế TP.HCM tổ chức Hội nghị biểu dương 36 gương điển hình cá nhân có thành tích xuất sắc trong cuộc vận động, đồng thời trao tặng huy hiệu 30 năm tuổi Đảng cho 5 đồng chí đảng viên của Ngành Y tế TP.HCM.

Tại Hội nghị, các đại biểu có dịp gặp gỡ, giao lưu với những gương tiêu biểu luôn phấn đấu học tập và làm việc theo tấm gương đạo đức của Bác để xứng đáng là những chiến sỹ áo trắng trên mặt trận chăm sóc sức khỏe nhân dân. Dịp này, Thành Đoàn cũng đã khen thưởng và tuyên dương 20 gương Đoàn viên thanh niên tiêu biểu ngành y tế “Blouse trắng – Trẻ giỏi – Thân thiện” lần 1 – năm 2011 có thành tích xuất sắc trong phong trào Tuổi trẻ làm theo lời Bác.

Tin-ảnh: Phượng Linh

Hội thảo đầu tư và quản lý cơ sở y khoa theo tiêu chuẩn Châu ÂuSáng ngày 17/5/2011, tại Khách sạn Part Hyatt Saigon diễn ra Hội thảo “Đầu tư và quản lý cơ sở y khoa theo tiêu chuẩn Châu Âu” do Đại học Y khoa Quốc tế Vienna (Áo) tổ chức. Tham dự Hội thảo có sự hiện diện của BS Phạm Việt Thanh – Giám đốc Sở Y tế TP.HCM cùng lãnh đạo các bệnh viện công và tư, các nhà quản lý chính sách, các chuyên gia lĩnh vực y tế, giáo dục, các nhà đầu tư chuyên môn và tài chính trong nhiều lĩnh vực khác nhau ở TP.HCM.Tại Hội thảo, các chuyên gia đưa ra và trao đổi, bàn luận xoay quanh việc cải thiện mô hình y tế của tất cả các nước, phát triển hiệu quả chất lượng khám chữa bệnh cho người dân bằng cách đầu tư, nâng cao chất lượng quản lý y tế theo tiêu chuẩn Châu Âu, phát triển số lượng và chất lượng khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế. Để người dân có sự lựa chọn dịch vụ khám chữa bệnh phù hợp, việc đầu tư và quản lý, nâng cấp cơ sở y tế và phát triển hệ thống các bệnh viện là nhu cầu thiết yếu, cần có sự kết hợp giữa các công ty, các cá nhân và các mô hình y tế với các hình thức đầu tư khác nhau.

Quê Hương

Viện Vệ sinh Y tế Công cộng TP.HCM: Triển khai dự án Môi trường giao thông công cộng không khói thuốcĐược sự tài trợ của Hiệp hội Phòng chống Bệnh lao và Bệnh phổi Thế giới, Viện Vệ sinh Y tế Công cộng TP.HCM phối hợp cùng Sở Giao thông vận tải TP thực hiện “Dự án triển khai thực hiện môi trường giao thông không khói thuốc tại TP.HCM”. Dự án này hướng tới việc phát triển các chính sách không khói thuốc và cơ chế thực hiện năng lực về phòng chống hút thuốc lá trong lĩnh vực giao thông công cộng tại TP.HCM.

Một trong những hoạt động nổi bật của dự án là việc tham gia ký “Bảng cam kết nơi làm việc không khói thuốc” của đại diện thuộc các đơn vị trực thuộc Sở Giao thông Vận tải và “Tuyến xe không khói thuốc”, “Bến xe không khói thuốc” của các đơn vị thuộc lĩnh vực giao thông như: Bến xe Miền Đông, Bến xe Miền Tây, Taxi Mai Linh, Ga Sài Gòn... Đến nay, Dự án đã bước sang mục tiêu thứ hai nhằm nâng cao năng lực của các nhà quản lý vận tải công công và thành viên mạng lưới giao thông để hỗ trợ, duy trì hoạt động kiểm soát thuốc lá tại cơ quan và công sở.

Tin: ThS Dương Thị Minh Tâm

Tham quan 2 mô hình xử lý nước thải theo công nghệ AAO của Nhật BảnSáng ngày 16/5, Sở Y tế cùng với đại diện các Trung tâm Y tế Dự phòng và một số phòng ban thuộc các quận, huyện đã tiến hành đi tham quan 2 mô hình xử lý nước thải tại phường 11 và phường 21 quận Bình Thạnh.

Đây là 2 trạm y tế vừa mới được xây dựng hệ thống xử lý nước thải theo công nghệ AAO và AAO-KIDS của Nhật Bản do 2 công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế AIC và công ty TNHH Môi trường Việt – Nhật VIJECO lắp đặt. Công nghệ AAO là công nghệ mới với hiệu quả xử lý sinh học đạt hiệu quả cao, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng về chất thải lỏng y tế hiện hành. Hiện nay đây là công nghệ thích hợp nhất để xử lý nước thải ở quy mô vừa và nhỏ nhưng đòi hỏi tiêu chuẩn nước đầu ra phải xử lý triệt để những vi khuẩn gây bệnh.

Lan Anh

Tin khắp nơi

Khen thưởng các gương Đoàn viên thanh niên “Blouse trắng – Trẻ giỏi – Thân thiện” tiêu biểu.

Hệ thống xử lý nước thải tại trạm y tế phường 21 do công ty TNHH Môi trường Việt – Nhật VIJECO lắp đặt.

Page 8: Sự cần thiết của vi chất 7.000 đối với cơ thể chất14.161.4.102/btsk/2011/2011-06.pdfRừng bao phủ 1/3 diện tích bề mặt lục địa trái đất, thực

08 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 6/2011

Tổng biên tập: BS CK1 Trần Lâm Lan HươngBan biên tập: BS CK1 Trịnh Văn Hiệp BS Lê Thị Kim Phượng BS Nguyễn Lê Thục Đoan CN Mai Lê Trân Châu CN Phan Thị Kim TuyếnIn ấn, phát hành: BS Nguyễn Lê Thục Đoan

Đáp án:1.C 2.D3.C 4.D5.D 6.A7.C 8.D9.C 10.B

Mời bạnthử nhớ lại

Truyện cười:Tại một bệnh viện tâm thần nọ, để kiểm tra lần cuối trước khi cho bệnh nhân xuất viện các bác sĩ bèn bàn nhau vẽ một cái cửa giả lên tường rồi bảo: “Các anh hãy mở cánh cửa đó ra là có thể về nhà rồi”. Các bệnh nhân hồ hởi xông vào cánh cửa giả mở lấy mở để, duy chỉ có một người đứng từ đằng xa cười ngặt nghẽo. Các bác sĩ vui mừng vì nghĩ anh này đã hết bệnh liền tiến đến hỏi: “Tại sao anh lại cười?”. Bệnh nhân nọ đáp: “Tại bọn họ ngu quá”. Các bác sĩ mừng thầm trong bụng nhưng để chắc ăn nên hỏi tiếp: “Tại sao anh lại bảo bọn họ ngu”. Anh này bèn giơ cái xẻng lên và nói: “Tại vì tui giữ cái chìa khóa đây này, làm sao mà chúng nó mở cái cửa đó cho được”

Rất nhiều người lạm dụng ma túy cùng lúc có các rối loạn tâm thần. Một báo cáo mới đây của NIDA (National Institute on Drug Abuse – Hoa Kỳ) mô tả sự đồng thời hay cùng xảy ra giữa sử dụng các chất gây nghiện và các rối loạn tâm thần như: Rối loạn tập trung chú ý (Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder - ADHD), Tâm thần phân liệt

(TTPL) và Trầm cảm.

Theo một đánh giá, khoảng 60% người nghiện có các rối loạn tâm thần khác được chẩn đoán. Một nghiên cứu lâm sàng mới đây trên 865 bệnh nhân tâm thần đã phát hiện 66 % bệnh nhân có ít nhất 1 lần xảy ra đồng thời một bệnh tâm thần. Tỷ lệ bệnh nhân rối loạn khí sắc, rối loạn lo âu gấp khoảng 2 lần giống như các rối loạn khác có khuynh hướng lạm dụng ma túy.

Một số nguyên nhân lý giải cho sự cùng xảy ra bệnh lý nghiện và tâm thần sau đây:

• Lạm dụng ma túy có thể là yếu tố nguy cơ cho một hay nhiều triệu chứng của một bệnh tâm thần khác. Nguy cơ gia tăng các biểu hiện loạn thần ở người hút bồ đà khẳng định nhận xét này.

• Một số bệnh nhân tâm thần sử dụng ma túy như một kiểu tự dùng thuốc điều trị.

• Lạm dụng ma túy và các rối loạn tâm thần khác cùng xảy ra đều gây ra bởi các yếu tố chung như những thiếu sót trong hoạt động của não bộ, sang chấn tâm lý sớm ( khi còn ít tuổi).

Sử dụng ma túy sớm có thể là yếu tố nguy cơ cho các rối loạn tâm thần xảy ra sau

Lạm dụng ma túy dễ dẫn đến rối loạn tâm thần

Vi khuẩn Hansen

Đường lây của bệnh phong

Bệnh phong là bệnh lây truyền, chứ không di truyền từ đời này sang đời khác như nhiều người lầm tưởng. Bệnh phong lây ít và rất khó lây.Một số nguyên nhân lây truyền bệnh phong:- Vi khuẩn Hansen (tên khoa học là Mycobacterium leprae), là vi khuẩn ký sinh nội bào bắt buộc, chỉ sống được trong tế bào da và thần kinh ở người, ra ngoài cơ thể nó chỉ sống được không quá 48 giờ. Chỉ có người mắc bệnh

phong nặng, thể nhiều khuẩn mà chưa được điều trị, vi khuẩn còn sống mới có thể lây bệnh sang cho người lành.- Bệnh phong chủ yếu lây lan qua đường hô hấp, và qua các vết thương trầy sước ở da. Người bệnh phong nặng, khi chưa uống thuốc điều trị, lúc hít thở, sẽ phóng xuất ra bầu không khí những hạt sương nước mũi li ti, chứa nhiều vi khuẩn bệnh phong, nhưng chỉ có một tỷ lệ nhỏ (khoảng ít hơn 30%) còn khỏe mạnh và có khả năng gây bệnh cho người bị nhiễm mới.- Bệnh phong khó lây vì còn tùy thuộc vào sức đề kháng tự nhiên của mỗi người khác nhau. Khoảng 90% dân số trên thế giới có sức đề kháng tự nhiên chống lại bệnh phong: những người này không bao giờ mắc bệnh phong, cho dù có tự tiêm truyền vi khuẩn còn sống vào cơ thể của họ.BS Phan Hồng Hải, BV Phong Bến Sắn

- Nếu người bệnh được phát hiện sớm và điều trị đúng thì sẽ khỏi bệnh hoàn toàn và không để lại di chứng. Thuốc được cấp phát miễn phí, được nhân viên y tế theo dõi uống thuốc đều tại nhà cho đến khi hoàn thành thời gian điều trị và khỏi bệnh. - Nếu phát hiện bệnh và điều trị muộn thì bệnh vẫn được chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể để lại di chứng, tàn tật ở mặt, tay chân, ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày. - Tất cả các dịch vụ chữa trị và chăm sóc bệnh nhân phong đều hoàn toàn miễn phí.

Ảnh minh họa

Thông tin mới

đó. Khi bị mắc một rối loạn tâm thần trong giai đoạn trẻ em và thanh thiếu niên cũng gia tăng nguy cơ lạm dụng ma túy.

BS Phạm Văn Trụ