sunum ve sistematik - dosya yayinlaridosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web...

8
Sunum ve Sistematik 1. ÜNİTE: HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA KONU ÖZETİ Bu başlık altında, ünitenin en can alıcı bilgileri, kazanım sırasına göre en alt başlıklara ayrılarak hap bilgi niteliğinde konu özeti olarak sunulmuştur. ALIŞTIRMALAR 1. BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Bu başlık altında her bölüm kazanımlara ayrılmış, kazanımlar tek tek çözüm- lü temel alıştırmalar ve sorular ile taranmıştır. Özellikle bu kısmın sınıf içinde öğrencilerle işlenmesi öngörülmüştür. UYGULAMALI SORULAR 1.BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. TEST - 1 KONU KAVRAMA TESTİ Canlıların Ortak Özellikleri 1.BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Bu başlıkla üniteler alt bölümlere ayrılmış, her bölümün içerdiği kazanım ve alt başlıklar dikkate alınarak testler oluşturulmuştur. ÜNİTE YAZILI SORULARI HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA Bu başlık altında resmi ve özel okul yönetmeliklerinde öngörülen formatlar ile ünitenin tamamını kapsayan yazılı soruları konulmuştur. Bu uygulamanın amacı, öğrenciyi okuldaki yazılılara hazırlamak ve öğrencinin okul başarısını arttırmaktır. HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ Bu başlık altında ünitenin geneli sorularla taranmış, öğrencinin bu ünite ile ilgili sınava hazır bulunulmuşluğu ölçme yoluna gidilmiştir. Bu başlık, ünitenin finali niteliğindedir.

Upload: others

Post on 04-Feb-2020

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

Sunum ve Sistematik

1. ÜNİTE: HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA KONU ÖZETİ

Bu başlık altında, ünitenin en can alıcı bilgileri, kazanım sırasına göre en alt başlıklara ayrılarak hap bilgi niteliğinde konu özeti olarak sunulmuştur.

ALIŞTIRMALAR1. BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Bu başlık altında her bölüm kazanımlara ayrılmış, kazanımlar tek tek çözüm-lü temel alıştırmalar ve sorular ile taranmıştır. Özellikle bu kısmın sınıf içinde öğrencilerle işlenmesi öngörülmüştür.

UYGULAMALI SORULAR1.BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.

TEST - 1

KONU KAVRAMA TESTİ

Canlıların Ortak Özellikleri

1.BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Bu başlıkla üniteler alt bölümlere ayrılmış, her bölümün içerdiği kazanım ve alt başlıklar dikkate alınarak testler oluşturulmuştur.

ÜNİTE YAZILI SORULARI HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA

Bu başlık altında resmi ve özel okul yönetmeliklerinde öngörülen formatlar ile ünitenin tamamını kapsayan yazılı soruları konulmuştur. Bu uygulamanın amacı, öğrenciyi okuldaki yazılılara hazırlamak ve öğrencinin okul başarısını arttırmaktır.

HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

Bu başlık altında ünitenin geneli sorularla taranmış, öğrencinin bu ünite ile ilgili sınava hazır bulunulmuşluğu ölçme yoluna gidilmiştir. Bu başlık, ünitenin finali niteliğindedir.

Page 2: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

99. Sınıf Biyoloji

KONU ÖZETİ1. ÜNİTE: HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA

1. BÖLÜM: CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

A. CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Tüm canlılar aşağıdaki özelliklere sahiptir.

1. Hücresel yapı: Tüm canlıların yapı, işlev ve üreme birimi hücredir. Bazı canlılar tek, bazıları çok hücrelidir. Hücre yapı-sına göre ise prokoryot veya ökoryot olabilir.

2. Beslenme: Tüm canlılar metabolik aktivitelerini devam ettirebilmek için besin maddelerine ihtiyaç duyar. Beslenme biçimlerine göre canlılar üç grupta toplanır;

Ototorof canlılar: Fotosentez veya kemosentez ile ihtiyaç duydukları besinleri kendileri üretir. Ör: Bitkiler

Heterotrof canlılar: Besinlerini diğer canlılardan sağlar. Ör. Hayvanlar

Hem otorof hem heterotrof canlılar: Fotosentez yaparak besin üretebilirlerken dışarıdan hazır besin de alabilirler. Ör: Böcekçil bitkiler, öglena

3. Solunum: Tüm canlılar yaşamsal faaliyetlerini gerçekleş-tirmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bu enerjiyi de oksijensiz veya oksijenli solunum yaparak elde ederler.

Oksijensiz solunum

Glikoz 2 Etil alkol + 2CO2 + 2 ATPGlikoz 2 Laktik asit + 2 ATP

Oksijenli solunum

Glikoz + 6 O2 6CO2 + 6H2O + 38 ATP

4. Hareket: Bazı canlılar aktif olarak hareket edebilir. Ör: Hayvanların çoğu. Bazıları ise bir yere bağlı olarak yaşar, yer değiştirmez. Ör: Bitkiler, mercanlar. Bazı canlılar ise bu-lundukları ortamla pasif hareket eder. Ör: Bazı tek hücreliler.

5. Metabolizma: Hücrede meydana gelen tüm yapım ve yıkım tepkimelerine metabolizma denir. Metabolizma ikiye ayrılır:

Anabolizma (Özümleme): Basit moleküllerin birleştirilerek karmaşık moleküller sentezlenmesidir. Ör: Protein sentezi.Katabolizma (Yadımlama): Kompleks moleküllerin daha basit moleküllere parçalanmasıdır. Ör: Sindirim.

6. Çevresel uyarılara tepki: Tüm canlılar çevreden gelen değişikliklere karşı tepki oluşturur. Bu durum canlının yaşa-ma şansını arttırır.

7. Büyüme: Tek hücreli canlılarda sitoplazmanın hacminin artması ile gerçekleşirken, çok hücreli canlılarda mitoz bö-lünme ile gerçekleşir. Bitkilerde büyüme yaşam boyu devam ederken, hayvanlarda büyüme sınırlıdır.

8. Üreme: Canlılar nesillerini devam ettirebilmek için ürerler. Bazı canlılar kısa sürede, tek başına ve genetik yapıyı değiş-tirmeden eşeysiz ürerken, bazı canlılar iki farklı ata canlı ile genetik özellikleri değiştirerek eşeyli ürerler.

9. Organizasyon: Hücre içinde de bir organizasyon vardır. Çok hücreli canlılarda ise özelleşmiş hücreler aşağıdaki şe-kilde birleşerek bir organizasyon oluşturur.

Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma

10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler sonucunda oluşan zarar-lı veya fazla maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Bunun için hücre zarı, özel organeller, deri, böbrekler, solunum or-ganları, yapraklar ve kök gibi yapılar kullanılır.

11. Homeostasi (İç denge): Çevre şartlarının değişmesine rağmen iç ortamın sürekli sabit değerlerde tutulmasıdır.

2. BÖLÜM: CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ

A. CANLILARdAKİ İNORgANİK BİLEŞİKLER

¬ Yapılarında genellikle karbon atomu içermeyen ve canlılar tarafından üretilemeyen maddelerdir.

¬ Sindirilmeden hücre zarından geçebilirler. ¬ Enerji verici olarak kullanılmazlar.¬ Su, asit, baz, tuz ve mineraller inorganik bileşiklerdir.¬ Su canlı vücudunun büyük kısmını oluşturur. Çözücü özel-

liği sayesinde madde taşınması, boşaltım, sindirim gibi metabolik işlerde görev yapar.

B. CANLILARdAKİ ORgANİK BİLEŞİKLER:

¬ Yapısında karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) atomu bulunduran ve canlılar tarafından sentezlenebilen mole-küllerdir.

Page 3: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

ALIŞTIRMALAR

199. Sınıf Biyoloji

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

1. BÖLÜMCANLILARIN

ORTAK ÖZELLİKLERİ

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Kazanım 1.1.1: Bir hücre üzerinden canlıların ortak özelliklerini açıklar.

Hücre, canlının bütün et-kinliklerini gerçekleştirebi-len, en alt düzeydeki ya-pıdır. Bütün organizmalar, yapı ve işlevlerin temel birimleri olan hücre ya da hücrelerden oluşur.

Bu durumla ilgili, yanda şekli verilen tek hücreli canlı olan öglena;

a. Besin ihtiyacını nasıl karşılar?

b. Besinin yapısındaki kimyasal bağ enerjisini nasıl açı-ğa çıkarır?

c. Açığa çıkan enerjiyi hangi amaçla kullanır?

d. Hücreden genetik materyal çıkarılırsa ne olur?

Çözüm

a. Öglena, ışık varlığında kendi besinini üreten, ışık olma-dığında ise bulunduğu ortamdan besin alan bir organiz-madır. Bu nedenle hem ototrof hem de heterotrof bir canlı olarak tanımlanır.

b. Ürettiği ya da dışarıdan aldığı besini sindirerek organik yapıtaşlarına ayırır. Besinin organik yapıtaşlarını hücre-sel solunum tepkimelerinde daha küçük parçalara (inor-ganik maddelere) ayırırken, kimyasal bağlarda depolan-mış enerjinin de açığa çıkmasını sağlar.

Temel Alıştırma

c. Hücresel solunumla açığa çıkan enerji önce ATP’ye dö-nüştürülür. Üretilen ATP hücredeki şu olayların gerçek-leşmesi için kullanılır:

H Dış ortamla madde alışverişi (aktif taşıma)

H Hücredeki çeşitli yapısal ve işlevsel maddelerin sentez-lenmesi

H Hücredeki yapım ve yıkım olaylarının yani metabolik tep-kimelerin gerçekleştirilmesi

H Metabolik tepkimeler sonucu açığa çıkan zararlı atıkların hücreden uzaklaştırılması (boşaltım)

H Çevresel uyarılara tepki oluşturulması

H Hücrenin bölünerek çoğalması

H Hücre içi iletişimin kurulması (hücresel organizasyonun sağlanması)

d. Hücre yapısından genetik materyal çıkarıldığında bu ana kadar açıklanan olaylardan hiç biri gerçekleşemez. Hüc-renin genetik materyali canlılıkla ilgili tüm bilgileri içeren ve yöneten moleküldür.

1. Heterotrof tek hücreli canlı olan paramesyum, aldığı be-sinin yapısında depolanmış kimyasal bağ enerjisini,

l. Sindirim tepkimeleri

ll. Hücresel solunum tepkimeleri

lll. Sillerin hareketi

olaylarından hangileri ile açığa çıkarır?

2. fotosentetik bir bakteri ile kloroplastsız bir bitki hücre-sinde,

l. Protein sentezi ll. Glikoz sentezi lll. Selüloz sentezi

olaylarından hangileri ortak olarak gerçekleşir?

Page 4: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

UYGULAMALI SORULAR

239. Sınıf Biyoloji

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

1.

Üreme Hareket etme Beslenme

Büyüme Boşaltım Solunum

1

4

2

5 6

3

Yukarıdaki yapılandırılmış gridde canlıların ortak özellikle-rinden bazıları numaralandırılarak verilmiştir.

Yapılandırılmış griddeki özelliklerden;

a. Hangisi/Hangileri metabolik faaliyetler sonucunda açığa çıkan atıkların hücreden uzaklaştırılma olayı-dır?

b. Hangisi/Hangileri gerçekleşirken hücredeki enerji miktarı artar?

c. Hangisinin/Hangilerinin gerçekleşmesi için hücresel enerji (ATP) kullanılır?

d. Hangisi/Hangileri bireyin yaşaması için değil, bireyin ait olduğu türün sürekliliği için gereklidir?

e. Hangisi/Hangileri bireydeki kütle ve hacim artışını ifade eden bir kavramdır?

f. Hangisi/Hangileri canlının çevresel uyarılara göster-diği tepkidir?

2. Tek hücreli canlılarda, metabolik faaliyetlerin birbirleriyle uyum içerisinde gerçekleşmesine “hücresel organizas-yon” denir. Çok hücreli canlılarda ise bu uyum ve düzen çe-şitli organizasyon düzeyindeki yapılarla sağlanır. Aşağıdaki tabloda birinci sütunda çok hücrelilerdeki organizasyon dü-zeyleri yer alırken, ikinci sütunda çok hücreli bir organizma olan insanın vücudundaki çeşitli yapılar yer almaktadır.

Aşağıdaki organizasyon düzeyleri ile insan vücudun-daki veya hücrelerindeki yapıları eşleştiriniz.

Organizasyondüzeyleri

I.

II.

III.

IV.

VI.

V.

Organ

Sistem

Molekül

Organel

Hücre

Doku

İnsan vücudundakiyapılar

a.

b.

c.

d.

f.

e.

Hemoglobin

Kalp

Kan

Dolaşım

Ribozom

Alyuvar

3. Tek hücreli heterotrof bir canlı olan paramesyumun oksijenli solunum yaptığı bilinmektedir.

Aşağıda numaralandırılarak verilen ve bir ay süre ile oda sıcaklığında tutulan paramesyum kültürlerinden hangilerinde birey sayısında artış olması beklenir?

I II

III

saf su

kavanoz

muz kabuğu

muz kabuğu

kapak

kuru yaprak

kuru yaprak

saf su

saf su

kavanoz

havası alınmış kavanoz

4. Canlıların ortak özellikleriyle ilgili aşağıdaki ifadele-rin yanındaki kutucuklara doğru olanlar için (+), yanlış olanlar için (–) işareti koyunuz.

a. Hücrelerde çeşitli görevleri yapmak üzere özel-leşmiş organeller bulunur.

b. Bir hücrelilerin tümü inorganik maddeleri kulla-narak basit organik bileşik sentezleyebilir.

c. Çok hücreli canlılarda büyüme, doku hücreleri-nin bölünmesi ve hücre kütlesinin artışı ile olur.

d. Canlılar, nesillerini devam ettirebilmek ve birey-sel yaşamlarını sürdürebilmek için ürerler.

e. Canlılar, besinin yapısındaki kimyasal enerjiyi hidroliz tepkimeleri ile açığa çıkarırlar.

f. Tatlı suda yaşayan öglenanın hücresindeki faz-la suyu kontraktil kofulla dışarı atması bir boşal-tım olayıdır.

g. Küstüm otunun dokununca yapraklarını kapama-sı, çevresel uyarıya karşı gösterdiği bir tepkidir.

h. Canlı tüm hücrelerde protein sentezi gerçekleşir.

ı. Çok hücreli organizmalarda anabolik tepkimeler katabolik tepkimelerden fazla ise canlı yaşlıdır.

Page 5: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

TEST - 1

KONU KAVRAMA TESTİ

259. Sınıf Biyoloji

25

Canlıların Ortak Özellikleri

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

1. Tüm canlılar tarafından yapılan hücresel solunumun te-mel amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Organik bileşikleri inorganik bileşiklere dönüştürmek

B) Doğadaki O2 ve CO2 döngüsünde görev almak

C) Metabolik faaliyetleri için gerekli olan ATP’yi üretmek

D) Besin maddelerinden alkol veya asit oluşturmak

E) Solunum organı ile O2 alıp CO2 vermek

2. l. Mitoz bölünme ile büyüme

ll. İnorganik maddelerden organik madde sentezleme

lll. Eşeyli ve eşeysiz olarak çoğalma

lV. Çevresel uyarılara bağlı yönelim hareketi yapma

Yukarıda verilen özelliklerin hepsine sahip olan canlı hangisidir?

A)

D) E)

B) C)

3. Aşağıdaki canlılardan hangisi, karşısında verilen yapıyı aktif hareket etmek için kullanmaz?

A) Amip → Yalancı ayak

B) Terliksi hayvan → Sil

C) Öglena → Kamçı

D) Ayçiçeği → Yaprak

E) Balina → Yüzgeç

Yaş4020

Metabolizma hızı4. Yanda bir insanda metabo-lizma hızının yaşa bağlı de-ğişim grafiği gösterilmiştir.

Bu grafikle ilgili,

l. 0 – 20 yaş aralığında harcanan enerji miktarı en fazladır.

ll. 20 – 40 yaş aralığında en hızlı büyüme gerçekleşir.

lll. 40 ve sonrasında mitoz bölünme hızı düşüktür.

ifadelerinden hangileri doğru değildir?

A) Yalnız ll B) Yalnız lll C) l ve ll

D) ll ve lll E) l, ll ve lll

5. Eşeysiz Üreme Eşeyli Üreme

1. Tek ata canlı vardır. 1. İki ata canlı vardır.2. Uzun süre alır.3. Temeli mitoz bölün- meye dayanır.

5. Tür içi çeşitlilik oluş- turmaz.

4. Oluşun yavrular fark- lı genetik özellikler taşır.

2. Yavrular kısa sürede oluşur.3. Mayoz bölünme ve döllenme görülür.

5. Tür içi çeşitlilik sağ- lar.

4. Oluşan yavrular ata canlı ile aynı genetik yapıdadır.

Ece yazılı öncesinde eşeyli ve eşeysiz üreme özelliklerini yazarak yukarıdaki çalışma sayfasını hazırlamıştır.

Ece kaç numaralı özellikleri yer değiştirirse tablodaki hatasını düzeltmiş olur?

A) Yalnız 3 B) 1 ve 2 C) 2 ve 4

D) 3 ve 5 E) 4 ve 5

Page 6: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

269. Sınıf Biyoloji

6. Aşağıda verilen canlıların ortak özelliklerinden hangisi-ni gerçekleştiremeyen birey yaşamaya devam eder?

A) Solunum B) Boşaltım

C) ATP üretimi D) Beslenme

E) Üreme

7. Canlıların ortak özelliklerinden biri de bulundukları ortamın koşullarına adaptasyon (uyum) göstermeleridir.

Aşağıdakilerden hangisi canlının bulunduğu ortamda yaşama ve üreme şansını arttıran adaptasyonlardan biri değildir?

A) Bukalemunun bulunduğu yere göre renk değiştirmesi

B) Kurak ortam bitkilerinde yaprakların dar olması

C) İstiridyelerin yapıştığı yere göre değişik kabuk şekilleri kazanması

D) Kutuplarda yaşayan hayvanların yağ depolaması

E) Kertenkelenin tehlike anında kuyruğunu bırakması

8.

4 5 6

1Kalp Tavşan Kas hücresi

Kas doku Mitokondri Dolaşım sistemi

2 3

Yukarıda numaralandırılarak resimleri verilen yapıların belli bir organizasyona göre basitten karmaşığa doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) 5 – 3 – 4 – 1 – 6 – 2 B) 3 – 4 – 5 – 1 – 6 – 2

C) 2 – 6 – 1 – 3 – 4 – 5 D) 5 – 1 – 4 – 2 – 6 – 3

E) 5 – 3 – 1 – 4 – 6 – 2

9.

Mayaçözeltisi

Maya ve şeker çözeltisi

Bromtimolmavisi

Bromtimolmavisi

A B

��� ���

Şekerçözeltisi

Bromtimolmavisi

C���

Yukarıdaki şekil bir öğrencinin düzenlediği deneyi göster-

mektedir. A düzeneğindeki deney tüpüne sadece bira maya-

sı çözeltisi koyan öğrenci, B düzeneğindeki tüpe bira maya-

sı ve şeker çözeltisi koymuştur. C düzeneğindeki deney tü-

püne ise sadece şeker çözeltisi koyduktan tüplerin ağzını U

borusu girişine izin verecek birer tıpa ile kapatmıştır.

U borularının birer uçlarını delikli tıpalar ile hazırladığı de-

ney tüplerine yerleştirdikten sonra, diğer uçlarını ise brom-

timal mavisi içeren deney tüplerine daldırmıştır. Deney dü-

zeneklerini hazırladıktan sonra oda sıcaklığında 30 dakika

bekletmiştir.

(Bromtimol mavisi karbondioksit varlığında sarı-yeşil renk alan bir kimyasal ayraçtır.)

Bu deneyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlış-tır?

A) Deneyin amacı, bira mayalarının bazı canlılık özellikleri-

ni gözlemlemektir.

B) B düzeneğindeki deney tüpüne eklenen şeker bira ma-

yasının besin ihtiyacını karşılar.

C) A ve B düzeneklerinde bromtimol mavisi aynı hızda renk

değiştirir.

D) C düzeneğinde canlı olmadığı için bromtimol mavisi renk

değiştirmez.

E) Bromtimol mavisinde renk değişikliğine neden olan kar-

bondioksit gazı bira mayasının hücresel solunum tepki-

meleri sonucunda açığa çıkar.

1. C 2. E 3. d 4. A 5. d 6. E 7. C 8. A 9. C

Page 7: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

819. Sınıf Biyoloji

81

ÜNİTE YAZILI SORULARI – 1HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA

T.C. …………………………………………………………………………… Lisesi

…… /…… Öğretim Yılı 9. Sınıf ……… Dönem Biyoloji ……Yazılı Soruları

Öğrencinin Adı / Soyadı: …………………………………

No: …… / Sınıfı:……… Aldığı Not: …………………

1. I. İnorganik maddelerden basit organik madde sentezle-yebilme

II. Hücresel yapıya sahip olma

III. Hücresel solunum sırasında oksijen tüketme

IV. Metabolik tepkimelerde enzim kullanma

V. Eşeyli üreme ile kalıtsal çeşitliliği sağlayabilme

VI. Çevresel uyarılara aktif hareket ederek tepki verebilme

VII. Metabolik atıkları hücresel yapıdan uzaklaştırabilme

VIII. Metabolik olaylar için özelleşmiş hücresel yapılar bu-lundurma

IX. Halkasal DNA bulundurma

X. Neslinin sürekliliğini sağlama

Yukarıdaki özelliklerden hangileri tüm canlılar için or-taktır? Yazınız.

(Puan………………)

Cevap

2. Aşağıdaki kavramları birer cümle ile açıklayınız.

Dehidrasyon

Hemoliz

Denatürasyon

Aktivasyon enerjisi

Otoliz

Hipertonik ortam

Kofaktör

Kohezyon kuvveti

Kolaylaştırılmış difüzyon

Koloni

(Puan………………)

Cevap

3. 500 maltozun hidrolizinden açığa çıkan glikozlar ni-şasta sentezinde kullanılırsa kaç molekül H2O oluşur? Açıklayınız.

Cevap

Page 8: Sunum ve Sistematik - DOSYA YAYINLARIdosyayayinlari.com/kurumsal/yuklenen/9 ve 10 pdf/9 biyoloji web icin.pdf · Hücre Doku Organ Sistem Organiz-ma 10. Boşaltım: Metabolik faaliyetler

899. Sınıf Biyoloji

89

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - 1

1. Suyun öz ısısının yüksek olması,

I. Yüksek enerji içeriği ile buharlaşma ile vücudun serinle-mesi

II. Kıyı bölgelerinde iklimin ılıman olması

III. Sudaki sıcaklık değişimlerinin yavaş olması ve dolayı-sıyla sucul canlıların zarar görmemesi

sonuçlarından hangilerinin gerçekleşmesini sağlar?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

2. Bir bitkinin yaprağından alınan üç hücre, üç farklı sıvı orta-ma konarak eşit süre tutulmuşlardır.

Bulundukları sıvı ortamdan çıkarılan hücrelerin mikros-koptaki görüntüleri,

Sitoplazma

1. ortamdaki hücre

2. ortamdaki hücre

3. ortamdaki hücre

Sitoplazma Sitoplazma

Boşluk

Hücreözsuyu

Hücreözsuyu Hücre

özsuyu

şekildeki gibi olduğuna göre, hücrelerin bırakıldıkları ortamların suda çözünen madde yoğunluğu çok olan-dan az olana doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisin-de verilmiştir?

A) 1 > 2 > 3 B) 2 > 3 > 1 C) 3 > 1 > 2

D) 3 > 2 > 1 E) 1 > 3 > 2

3. Bir hayvan hücresinde protein içeren bir besin madde-sinin fagositoz ile alınıp, monomerlerinden ATP üretilin-ceye kadar aşağıdaki organellerden hangisi görev al-maz?

A) Besin kofulu B) Lizozom C) Mitokondri

D) Hücre zarı E) Sentriol

4. Bir organizmanın kararlı bir iç ortama sahip olmasına home-ostasi denir. Bu kararlı ortamın sürekliliği canlının hayatta kalma şansını arttırır.

Aşağıdakilerden hangisi insan vücudunda homeostasi ile sağlanmış dengelerden biri değildir?

A) Vücut sıcaklığının 36,5°C'de tutulması

B) Kanın pH'ının 7 - 9 arasında tutulması

C) Kandaki glikoz oranının 100 ml'de 90 - 110 mg arasında tutulması

D) Vücut sıvılarındaki tuz oranının % 0,9'da tutulması

E) Kan basıncının 80 - 120 mm - Hg arasında tutulması

5. Canlılar hücresel yapılarına, metabolik faaliyet çeşitlerine ve organizasyon düzeylerine göre farklılık gösterirler.

I. Pandorina

II. Maya

III. Bakteri

IV. Amip

V. Volvox

Yukarıdaki canlıların karmaşıklık dereceleri açısından basitten gelişmişe doğru sıralanışı hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) II - III - IV - V - I B) IV - I - II - III - V

C) III - II - IV - I - V D) III - IV - II - I - V

E) I - II - III - V - VI

6. Hücre iskeletinin en önemli görevi hücreye mekanik olarak desteklik sağlamak ve şeklini korumaktır.

Bu görev aşağıdaki hücrelerden hangisi için daha bü-yük önem taşır?

A) Karaciğer hücresi B) Yaprak hücresi

C) Bitki kök hücresi D) Yaprak sapı hücresi

E) Paramesyum hücresi

HÜCRE, ORGANİZMA VE METABOLİZMA