GCaD CYMRUNGfLGCaD CYMRUNGfL

Cyn cyflawni’r dasg hon mae’n Cyn cyflawni’r dasg hon mae’n bwysig eich bod yn deall beth yw bwysig eich bod yn deall beth yw

dehongliad hanesyddol. dehongliad hanesyddol. Cwblhewch y tasgau a ganlyn i helpu Cwblhewch y tasgau a ganlyn i helpu

gwella eich dealltwriaeth.gwella eich dealltwriaeth.

GCaD CYMRUNGfL

Dehongliadau hanesDehongliadau hanes

Mae tasg ddehongli yn gofyn i chi wneud y canlynol:

1. adnabod y ffyrdd mae’r gorffennol yn cael ei 1. adnabod y ffyrdd mae’r gorffennol yn cael ei gynrychioli a’i ddehongligynrychioli a’i ddehongli

2. gwahaniaethu rhwng ‘ffaith’ a ‘barn’, gan roi 2. gwahaniaethu rhwng ‘ffaith’ a ‘barn’, gan roi tystiolaeth/ rhesymau’n seiliedig ar tystiolaeth/ rhesymau’n seiliedig ar wybodaeth am hyn. wybodaeth am hyn.

Clicio i ddangosClicio i ddangos

GCaD CYMRUNGfL

Dehongliadau hanesDehongliadau hanes

Penderfynwch pa rai o’r datganiadau isod sy’n ‘ffaith’ a pha rai sy’n ‘farn.’

Ydych chi’n gallu gwahaniaethu rhwng ‘ffaith’ a barn?Ydych chi’n gallu gwahaniaethu rhwng ‘ffaith’ a barn?Ydych chi’n gallu gwahaniaethu rhwng ‘ffaith’ a barn?Ydych chi’n gallu gwahaniaethu rhwng ‘ffaith’ a barn?

Roedd amodau gwaith a thâl Roedd amodau gwaith a thâl yn well i bob menyw yn ystod y rhyfel. yn well i bob menyw yn ystod y rhyfel.

Roedd amodau gwaith a thâl Roedd amodau gwaith a thâl yn well i bob menyw yn ystod y rhyfel. yn well i bob menyw yn ystod y rhyfel.

Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf roedd yn rhaid i Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf roedd yn rhaid i fenywod wneud gwaith trwm megis fenywod wneud gwaith trwm megis dadlwytho glo, cynnal ffwrneisi ac dadlwytho glo, cynnal ffwrneisi ac adeiladu llongau. adeiladu llongau.

Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf roedd yn rhaid i Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf roedd yn rhaid i fenywod wneud gwaith trwm megis fenywod wneud gwaith trwm megis dadlwytho glo, cynnal ffwrneisi ac dadlwytho glo, cynnal ffwrneisi ac adeiladu llongau. adeiladu llongau.

Newidiodd agweddau dynion at Newidiodd agweddau dynion at fenywod oherwydd y rhyfel. fenywod oherwydd y rhyfel.

Newidiodd agweddau dynion at Newidiodd agweddau dynion at fenywod oherwydd y rhyfel. fenywod oherwydd y rhyfel.

Yn 1917 cafodd Byddin Tir y Menywod Yn 1917 cafodd Byddin Tir y Menywod ei ffurfio i sicrhau bod digon o weithwyr ei ffurfio i sicrhau bod digon o weithwyr

ar y tir.ar y tir.

Yn 1917 cafodd Byddin Tir y Menywod Yn 1917 cafodd Byddin Tir y Menywod ei ffurfio i sicrhau bod digon o weithwyr ei ffurfio i sicrhau bod digon o weithwyr

ar y tir.ar y tir.

Unwaith daeth y rhyfel i ben disgwylid i’r Unwaith daeth y rhyfel i ben disgwylid i’r rhan fwyaf o fenywod roi’r gorau i’w rhan fwyaf o fenywod roi’r gorau i’w

swyddi a chael eu disodli gan ddynion. swyddi a chael eu disodli gan ddynion.

Unwaith daeth y rhyfel i ben disgwylid i’r Unwaith daeth y rhyfel i ben disgwylid i’r rhan fwyaf o fenywod roi’r gorau i’w rhan fwyaf o fenywod roi’r gorau i’w

swyddi a chael eu disodli gan ddynion. swyddi a chael eu disodli gan ddynion.

Roedd menywod a weithiai mewnRoedd menywod a weithiai mewn ffatrïoedd arfau yn cael eu galw’n ffatrïoedd arfau yn cael eu galw’n

‘‘munitionettesmunitionettes’’

Roedd menywod a weithiai mewnRoedd menywod a weithiai mewn ffatrïoedd arfau yn cael eu galw’n ffatrïoedd arfau yn cael eu galw’n

‘‘munitionettesmunitionettes’’

Cynyddodd nifer y menywod a gyflogwyd Cynyddodd nifer y menywod a gyflogwyd o 3,224,600 yng Ngorffennaf, 1914o 3,224,600 yng Ngorffennaf, 1914

i 4,814,600 yn Ionawr 1918.i 4,814,600 yn Ionawr 1918.

Cynyddodd nifer y menywod a gyflogwyd Cynyddodd nifer y menywod a gyflogwyd o 3,224,600 yng Ngorffennaf, 1914o 3,224,600 yng Ngorffennaf, 1914

i 4,814,600 yn Ionawr 1918.i 4,814,600 yn Ionawr 1918.

Arweiniodd y Rhyfel Byd Cyntaf Arweiniodd y Rhyfel Byd Cyntaf at welliant ym mywydau menywod. at welliant ym mywydau menywod.

Arweiniodd y Rhyfel Byd Cyntaf Arweiniodd y Rhyfel Byd Cyntaf at welliant ym mywydau menywod. at welliant ym mywydau menywod.

Clicio i wirio Clicio i wirio atebionatebion

GCaD CYMRUNGfL

Dehongliadau hanesDehongliadau hanes

Mae dwy ffordd yn bennaf Mae dwy ffordd yn bennaf i ysgrifennu hanes. Un ydi i ysgrifennu hanes. Un ydi

trwy gasglu ffeithiau yn trwy gasglu ffeithiau yn dilyn darllen ac ymchwilio dilyn darllen ac ymchwilio

i bwnc, cyn cyrraedd i bwnc, cyn cyrraedd casgliadau sy’n seiliedig ar casgliadau sy’n seiliedig ar

y dystiolaeth. y dystiolaeth. . .

Pa un yw’r dull gorau yn eich barn chi?Pa un yw’r dull gorau yn eich barn chi?

Y ffordd arall yw dechrau Y ffordd arall yw dechrau gyda syniad mewn golwg, gyda syniad mewn golwg,

ac yna chwilio am ac yna chwilio am dystiolaeth sy’n profi dystiolaeth sy’n profi

safbwynt. safbwynt.

Sut mae haneswyr yn casglu eu tystiolaeth er mwyn cyflwyno dehongliad?Sut mae haneswyr yn casglu eu tystiolaeth er mwyn cyflwyno dehongliad?

GCaD CYMRUNGfL

Dehongliadau hanesDehongliadau hanes

Wrth ddelio â dehongliadau mae’n bwysig Wrth ddelio â dehongliadau mae’n bwysig ystyried dau beth:ystyried dau beth:

1.1.Beth sy’n ‘ffaith’ a beth sy’n ‘farn’ a sut mae Beth sy’n ‘ffaith’ a beth sy’n ‘farn’ a sut mae hyn yn esbonio’r dehongliad a roddir? hyn yn esbonio’r dehongliad a roddir?

2. Y dull a ddefnyddiwyd gan yr hanesydd 2. Y dull a ddefnyddiwyd gan yr hanesydd neu’r unigolyn/unigolion a gyflwynodd y neu’r unigolyn/unigolion a gyflwynodd y dehongliad. Sut gwnaeth eu cefndir dehongliad. Sut gwnaeth eu cefndir ddylanwadu ar eu hysgrifennu?ddylanwadu ar eu hysgrifennu?