ពះ ៃ តបដកបល

នង េសច ែ ជភ ែខមរ

សតុនបដក សំយតុនកយ សគថវគគ

បឋមភគ ២៩

ផ ពផ យេ យសេមច ពះអភិសិរសុីគនធ ម សងឃ ជធិបតី បរួ គី

សេមច ពះម សងឃ ជៃនគណៈធមមយុតិកនិកយ

ៃន ពះ ជ ច កកមពុជ

ព. ស. ២៥៥៣

 

SUTTANTAPIṬAKA

SANYUTTANIKĀYA

SAGĀTHAVAGGA

PAṬHAMABHĀGA

29

3  

និយមវចនៈ ពះៃ តបិដក តវបនបេងកតេឡង បមណ៥០០ឆន បំយ េ កយអពីំកររលំត់ ពះខនធចូលកន់

ពះបរមនិពនរបស់សេមច ពះសមម សមពុទធ ពះបរម គជអមច ស់ៃនេយង គប់គន ។ គប់ បេទស

អនកកន់ ពះពុទធ សន និង បេទសខះមួយចនួំនមិនែមនអនកកន់ ពះពុទធ សន គប់អងគករ

ពុទធិកសមគម និង មប ល័យជតធិ ំ ៗ ែតងែតបនទទួលយកមកតមកល់ទុកេធជ គឹះ េដមប ី

េធករ វ ជវសិក ែសងយល់ មអីែដលេ ថ ពះពុទធ ច (ពុទធធម៌) ។ កលេដមេឡយេគនគំន

កត់ េលសឹករតឹ ពមទងំសរេសរចរកឹេលែផនថម និងេលែផនេ ហៈកម៏ន លុះចេំណរតមក

ក៏បននគំន េបះពុមពេល ក សចង កងជេស វេភ (គមពរី) រហូតបចចុបបននេនះ បេចចកវជិជ កន់ែត

ចេ មនេឡង េគបន យបញចូ លកនុងកុពំយូទរ័ ែតេទះបជីបេចចកេទសម៉សីុនចេ មនេឡងយ៉ង

ក៏េនមិន ចេបះបង់េស វេភេចលបនេឡយ ដូេចនះេហយេទបេយងខញុបំនខិតខេំធឲយេកតមន

េឡងនូវ កមអក រ ពះៃ តបដិក េដមបជួីយេធឲយអកខរៈខះែដលរលុបមិន ច នចបស់បន ឲយមន

ករចបស់ មតួអកខរៈេឡងវញិ ។

េ យសទធ ជះថដ៏មុតមែំដលមនចេំពះ ពះពុទធ សន េហយក៏ជកតពកចិចមួយដ៏ធ ំ

កនុងតួនទីជពុទធបរស័ិទ ែដលបន បគល់កយថយជវីតិ អនកេធដេំណ រ ម ន ម ពះបទសេមច

ពះពុទធអងគ រួមកមងំ ទ ទង់ បនេធករលះបង់កមងំកយ ច ចិត ទពយធនផទ ល់ ពមទងំបបួល

ពុទធបរស័ិទ ញតមិិតជិតឆង យ កនុងនិងេ ក បេទសេធេឡង េដមបជីពុទធបូជ ធមមបូជ សងឃបូជ ។

សូមេសចកីឧស ហ៍កនុងករជកុសលេនះ សេ មច បេយជន៍ជូនដល់ ពះពុទធ សនជូនដល់

ពុទធបរស័ិទ សូមបន បកបែតនឹងេសចកសុីខចេ មនរុងេរ ង កនុងេ កេនះផង និងេ កដៃទខងមុខ

េទ តផង ជភិេយយភពតេរ ងេទ ។

វតបទុមធ. ៃថងទី ០៨ ែខមិថុន ឆន ំ២០០៩

4

5  

េសចកីែណនកំនុ ងករ ន

១ បសិនេបេ កអនក ន បនេឃញពកយទងំ យ ែដលមន

សញញ េលខបូកេនពីខងេ កម េហយបនទ ប់មកបនេឃញពយញជនៈមួយតួេទ ត

េនខងចុងពកយេនះ សូមេម កត់សមគ ល់ថ ពយញជនៈែដលេនខងចុងេនះ

គឺជេជងរបស់ពយញជនៈែដលមនសញញ េលខបូកេនពីខងេ កម េ យកហុំស

បេចចកេទសកុពំយូទរ័ ។

ឧទហរណ៍

-ពកយែខមរៈ សម្ល កនុងពកយេនះ ពយញជនៈ ល គឺជេជងរបស់

ពយញជនៈ ម ដូេចនះពកយេនះគឺ សម ។

-ពកយបលីៈ តស្ស គឺ តស ។

២ ចេំពះពកយែខមរ េយងសេ មចយក មវចននុ កមែខមរ របស់សេមច

ពះសងឃ ជេជតញញ េ (ជនួ- ត) ជេគល ។ បុ៉ែនេបពកយ

ទងំ យ ែដល ចសរេសរ មែបបបុ ណក៏ តឹម តវែដរេនះ េយងខញុ ំ

សូមរក នូវពកយទងំេនះទុកដែដល ។

៣ ចេំពះ សនឹក បប់ពកយខុស- តវ ែដលមនេនែផនកខងចុងៃន

ពះៃ តបិដកចបប់េដម កមេយងខញុសូំមមិន ក់េទ តេទ េ ពះ កមករងរ

េយងបនែកត មវ មេនះរួច ល់េហយ ។

6  

7  

សុតនបិដក

សំយុតនិកយ សគថវគគ

បឋមភគ

២៩

ព. ស. ២៥០៦

8  

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស

សគថវេគគ

បឋេម ភេគ

នេម តស ភគវេ អរហេ សមម សមពុទធស ។

េទវ សំយុតំ

បឋេម នឡវេគគ

បឋមំ ឱឃតរណសុតំ

[១] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស -

េម ។ អថេខ អញញត េទវ អភិកកនយ

រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភ-

េស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

9  

សុតនបិដក សំយុតនិកយ

សគថវគគ

បឋមភគ

សូមនម ក រ ចេំពះ ពះមន ពះភគ ជអរហនសមម សមពុទធអងគេនះ ។

េទវ សំយុត

នឡវគគ ទី ១

ឱឃតរណសូ ត ទី ១

[១] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន ពះ

ភគ ទង់គង់េនកនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប កង

វតថី ។ គេនះឯង លុះ តីបឋមយមកនងេទេហយ េទវ

មួយអងគ មនរសមីរុងេរ ងញុងំវតេជតពនទងំមូលឲយភឺ ង េហយ

ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏ កបថយ

បងគំ ពះមន ពះភគ រួចេហយឈរកនុងទីដ៏សមគួរ ។

10  

២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវនំ

ឯតទេ ច កថំ នុ តំ មរសិ ឱឃមតរតីិ ។

អបបតិដំ ខហំ វុេ អនយហំូ ឱឃមតរនិិ ។

យថកថំ បន តំ មរសិ អបបតិដំ អនយហំូ

ឱឃមតរតិី ។ យទ ហំ វុេ សនិ មិ

តទស ុ សំសីទមិ យទ ហំ យូ មិ(១)

តទស ុ និវយមិ(២) ឯវ ំ ខហំ វុេ អបបតិដំ

អនយហំូ ឱឃមតរនិិ ។

ចិរស ំ វត បស មិ ពហមណំ បរនិិពុតំ

អបបតិដំ អនយហំូ តិណំ េ េក វសិតិកនិ ។

[៣] ឥទមេ ច េទវ សមនុេញញ ស ថ

អេ សិ ។ អថេខ េទវ សមនុេញញ

េម ស ថ តិ ភគវនំ អភិ េទ បទកខិ ណំ ក

តេតថវនរធយីតិ ។

១ ឱ. យទ ហំ វេុ អយូ មិ ។ ២ ឱ. និពយមិ ។

11  

២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទប កប

បងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគ យ៉ងេនះថ បពិ ត ពះអងគនិទ៌ុកខ ពះ

អងគឆងនូវអនង់ េ យេហតុដូចេមចហន៎ ។ ពះអងគ ស់ថ មន ល

វុេ តថគតមិនឈប់ មិន បឹង ែតឆងអនង់បន ។ បពិ ត

ពះអងគនិទ៌ុកខ ចុះ ពះអងគមិនឈប់ មិន បឹង ែតឆងអនង់បន េតដូច

េមច ។ មន ល វុេ កល តថគតឈប់ តថគតនឹងលិចចុះ

កនុងកលេនះ កល តថគត បឹង តថគតនឹងរ ត់ឃតេទ

កនុងកលេនះ មន ល វុេ តថគតមិនឈប់ មិន បឹង ែតឆងអនង់

បន យ៉ងេនះឯង ។

ងំពីយូរ ស់េហយ ខញុ េំទបែតនឹងបនេឃញខី សវ-

ពហមណ៍ ជអនករលំត់កិេលស ែដលមិនឈប់ មិន បឹង

ែតឆងត ែដលផ យេទកនុងេ កបន ។

[៣] លុះេទវ េនះ េពលពកយេនះចប់េហយ ពះ

ក៏មន ពះហឫទយ័រកី យ ។ គេនះឯង េទវ អងគេនះ ដឹងថ

ពះ របស់អញ មន ពះហឫទយ័រកី យដូេចនះេហយ ក៏ថយបងគ ំ

ពះមន ពះភគ េធ បទក ណិ េហយក៏បត់េទ កនុងទីេនះឯង ។

12  

៣

េទវ សំយុតស នឡវេគគ និេមកខពយករណំ

ទុតិយំ និេមកខសុតំ

[៤] វតថិយ.ំ.. អថេខ អញញត េទវ

អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ

េជតវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមិ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

[៥] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវនំ

ឯតទេ ច ជនសិ េន តំ មរសិ ស នំ

និេមកខំ បេមកខំ វេិវកនិ ។ ជនមិ ខហំ

វុេ ស នំ និេមកខំ បេមកខំ វេិវកនិ ។

យថកថំ បន តំ មរសិ ជនសិ ស នំ

និេមកខំ បេមកខំ វេិវកនិ ។

13  

៣

េទវ សំយុត នឡវគគ ករពយករនូវមគគជេ គ ងរចួចកកិេលស

និេមកខសូ ត ទី ២

[៤] េទ ប កង វតថី... គេនះឯង លុះ តីបឋមយមកនង

េទេហយ េទវ មួយអងគ មនរសមីរុងេរ ង ញុងំវតេជតពនទងំមូល

ឲយភឺ ង េហយចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់

េហយេទប កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយឈរកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[៥] លុះេទវ អងគេនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទប កប

បងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគ យ៉ងេនះថ បពិ ត ពះអងគនិទ៌ុកខ ពះ

អងគ ទង់ ជបនូវមគគជេ គ ងរួចចកកិេលស នូវផលជេ គ ងផុតចក

កិេលស និង ពះនិពនជទី ង ត់ចកកិេលស របស់សតទងំ យ

ែដរឬ ។ មន លអនកមន យុ តថគតដឹងនូវមគគជេ គ ងរួចចកកិេលស

នូវផលជេ គ ងផុតចកកិេលស និង ពះនិពនជទី ង ត់ចកកិេលស

របស់សតទងំ យែដរ ។ បពិ ត ពះអងគនិទ៌ុកខ ចុះ ពះអងគ ទង់ ជប

នូវមគគជេ គ ងរួចចកកិេលស នូវផលជេ គ ងផុតចកកិេលស និង

ពះនិពនជទី ង ត់ចកកិេលស របស់សតទងំ យ េ យ បករ

ដូចេមចេអះ ។

14  

៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៦] ននទិភវបរកិខយ សញញ វញិញ ណសងខយ

េវទននំ និេ ធ(១) ឧបសម

ឯវ ំ ខហំ វុេ ជនមិ

ស នំ និេមកខំ បេមកខំ វេិវកនិ ។

តតិយំ ឧបេនយយសុតំ

[៧] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

ឧបនីយតិ ជីវតិមបបមយុ ំ

ជរបូនីតស ន សនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

បុញញ និ កយិ ថ សុខវ នីតិ ។

១ រតថបបកសនីអដកថ មរមមេបតថេកសុ េវទននិេ ធតិ បេ ទិស តិ ។

15  

៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៦] ពះមន ពះភគ ស់តបថ មន លអនកមន យុ

េ ពះករអស់េទៃនកមមនិងភព ែដលមនននទីជឫសគល់

និងករអស់េទ ពមៃនសញញ និងវញិញ ណ េ ពះរលត់សងប់

រមង ប់េវទនទងំ យ យ៉ងេនះ បនជតថគតដឹងនូវ

មគគជេ គ ងរួចចកកិេលស នូវផលជេ គ ងផុតចក

កិេលស និង ពះនិពនជទី ង ត់ចកកិេលស របស់សត

ទងំ យ ។

ឧបេនយយសូ ត ទី ៣

[៧] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ ក៏េពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ជីវតិគឺ យុ (របស់សតទងំ យ) តិចតួចេពក ស់

ដបតិជ ែតងនចូំលេទរក (េសចកី ប់) កលេបសត

ែដល តវជ នចូំលេទជិត (េសចកី ប់) េហយ នឹង

រកអី ជកេកនពំុមនេឡយ កលេបបុគគល បនសឡឹំង

េឃញភ័យន៎ុះ កនុងេសចកី ប់េហយ គួរែតេធបុណយ

ទងំ យ ែដលជគុណជតនសុំខមកឲយ ។

16  

៥

េទវ សំយុតស នឡវេគគ ក ទិពយករណំ

[៨] ឧបនីយតិ ជីវតិមបបមយុ ំ

ជរបូនីតស ន សនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

េ កមិសំ បជេហ សនិេបេកខ តិ ។

ចតុតថំ អេចចនិសុតំ

[៩] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

អេចចនិ ក តរយនិ រតិេយ

វេយគុ អនុបុពំ ជហនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

បុញញ និ កយិ ថ សុខវ នីតិ ។

17  

៥

េទវ សំយុត នឡវគគ ករពយករមនកលជេដម

[៨] ពះមន ពះភគ ស់ថ ជីវតិគឺ យុ (របស់សត

ទងំ យ) តិចតួចេពក ស់ ដបតិជ ែតងនចូំល

េទរក (េសចកី ប់) កលេបសត ែដល តវជ ន ំ

ចូលេទជិត (េសចកី ប់) េហយ នឹងរកអី ជកេកន

ពុំមនេឡយ កលេបបុគគលសឡឹំងេឃញភ័យន៎ុះ កនុង

េសចកី ប់េហយ ជអនក បថន េសចកីសងប់ តវែតលះ

បង់ មិសៈ កនុងេ កេចញ ។

អេចចនិសូ ត ទី ៤

[៩] េទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ បនេពលគថ

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

កលទងំ យ ែតងកនងផុតេទ តីទងំ យ ែតង

ឆងហួសេទ ជនំន់ៃនវយ័ទងំ យ ែតងលះបង់នូវលំ ប់

កលេបបុគគលបនសឡឹំងេឃញភ័យនុ៎ះ កនុងេសចកី ប់

េហយ គួរែតេធបុណយទងំ យ ែដលជគុណជតន ំ

សុខមកឲយ ។

18  

៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១០] អេចចនិ ក តរយនិ រតិេយ

វេយគុ អនុបុពំ ជហនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

េ កមិសំ បជេហ សនិេបេកខ តិ ។

បញច មំ កតិចឆិនទិសុតំ

[១១] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវនំ

គថយ អជឈភសិ(១)

កតិ ឆិេនទ កតិ ជេហ

កតិ វុតរ ិ(២) ភវេយ

កតិ សងគ តិេ (៣) ភិកខុ

ឱឃតិេ តិ វុចចតីតិ ។

[១២] បញច ឆិេនទ បញច ជេហ

បញច វុតរ ិ ភវេយ

បញច សងគ តិេ ភិកខុ

ឱឃតិេ តិ វុចចតីតិ ។

១ ឱ. ម. ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសីតិ ទិស និ ។ ២ ម. ឧតរ ិ ។ ៣ ឱ. ម.

សងគ តិេគ ។ ម. សងគ តិេ (សេងគ អតីេ អតិកកេន ) ។

19  

៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១០] ពះមន ពះភគ ស់ថ កលទងំ យែតង

កនងផុតេទ តីទងំ យ ែតងឆងហួសេទ ជនំន់ៃន

វយ័ទងំ យ ែតងលះបង់នូវលំ ប់ កលេបបុគគលបន

សមឹងេឃញភ័យន៎ុះ កនុងេសចកី ប់េហយ ជអនកសមឹង

យកេសចកីសងប់ គួរែតលះបង់ មិសៈ កនុងេ កេចញ ។

កតិចឆិនទិសូ ត ទី ៥

[១១] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទបេពល

គថសួរ ពះមន ពះភគថ

ជន តវកត់បង់ធម៌បុ៉នម ន តវលះបង់ធម៌បុ៉នម ន តវអប់រ ំ

ធម៌បុ៉នម នតេទ ភិកខុកនងបង់ នូវធម៌ជេ គ ងចពំក់ប៉ុនម ន

េទបេ ថ អនកឆងឱឃៈបន ។

[១២] ពះមន ពះភគ ស់តបថ ជន តវកត់

សេំយជនៈជចែំណកខងេ កម ៥ តវលះបង់សេំយជនៈ

ជចែំណកខងេល ៥ តវអប់រនូំវឥ នទិយទងំ ៥ តេទ

ភិកខុកនងបង់នូវសងគៈគឺធម៌ជេ គ ងចពំក់(១) ទងំ ៥ យ៉ង

េទបេ ថ អនកឆងអនង់បន ។

១ សំេ យក គៈ េទសៈ េមហៈ មនៈ ទិដិ ។

20  

៧

េទវ សំយុតស នឡវេគគ អបបដិវទិិតពយករណំ

ឆដំ ជគរសុតំ

[១៣] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

កតិ ជគរតំ សុ

កតិ សុេតសុ ជគ (១)

កតិភិ(២) រជមេទតិ

កតិភិ បរសុិជឈតីតិ ។

[១៤] បញច ជគរតំ សុ

បញច សុេតសុ ជគ

បញច ភិ រជមេទតិ

បញច ភិ បរសុិជឈតីតិ ។

សតមំ អបបដិវទិិតសុតំ

[១៥] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

១ ម. ជគេ ។ ២ ឱ. កតីហិ ។

21  

៧

េទវ សំយុត នឡវគគ ករពយករនូវបុគគលអនកមិនយល់ធម៌ចបស់ ស់

ជគរសូ ត ទី ៦

[១៣] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទបេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ធម៌ជេ គ ងលក់របស់ពួកបុគគលែដលកពុំងភញ ក់ មនប៉ុនម ន

ធម៌ជេ គ ងភញ ក់ កនុងពួកបុគគលែដលលក់ មនប៉ុនម ន

បុគគល ប ក់ធូលីគឺកិេលស េ ពះធម៌បុ៉នម ន បុគគល ត

បន េ ពះធម៌បុ៉នម ន ។

[១៤] ពះមន ពះភគ ស់តបថ នីវរណៈទងំ ៥

ជេ គ ងលក់របស់ពួកបុគគលែដលកពុំងភញ ក់ ឥ នទិយទងំ ៥

ជេ គ ងភញ ក់កនុងពួកបុគគលែដលលក់ បុគគលែតង ប ក់

ធូលីេ ពះនីវរណធម៌ ៥ ែតង ត េ ពះឥ នទិយ ៥ ។

អបបដិវទិិតសូ ត ទី ៧

[១៥] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទបេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

22  

៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េយសំ ធមម អបបដិវទិិ

បរ េទសុ នីយេរ(១)

សុ េត នបបពុជឈនិ

កេ េតសំ បពុជឈតុិនិ ។

[១៦] េយសំ ធមម សុបបដិវទិិ

បរ េទសុ ន នីយេរ

សមពុទធ សមមទញញ យ(២)

ចរនិ វសិេម សមនិ ។

អដមំ សុសមមុដសុតំ

[១៧] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

េយសំ ធមម សុសមមុ

បរ េទសុ នីយេរ

សុ េត នបបពុជឈនិ

កេ េតសំ បពុជឈតុិនិ ។

១ ម. និយយេរ ។ ២ ឱ. ម. េត សមពុទធ សមមទញញ ។

23  

៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ពួកជន មិនទន់យល់ធម៌ចបស់េទ ពួកជនេនះែតង

េជ កនុងលទធិជខងេ ក ទុកជកលគួរពួកជនទងំេនះ

ភញ ក់រឭក ពួកជនេនះ ក៏េនែតលក់មិនភញ ក់រឭកេ ះ ។

[១៦] ពះមន ពះភគ ស់ថ ពួកជន បនយល់ធម៌

ចបស់ ស់ល ពួកជនេនះ មិនេជ កនុងលទធិជខងេ ក

េទ ពួកជនេនះ េឈម ះថភញ ក់ខួនឯង េឈម ះថ បន

ស់ដឹង មេហតុ រែមង ប ពឹតធម៌េសម កនុងេ ក-

សននិ សែដលមិនេសម ។

សុសមមុដសូ ត ទី ៨

[១៧] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ បនេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ពួកជន ភន់ ចឡធំម៌ ពួកជនេនះ ែតងេជ កនុងលទធិ

ជខងេ ក ទុកជកលគួរពួកជនេនះភញ ក់រឭក ពួកជន

េនះ ក៏េនែតលក់មិនភញ ក់រឭកេ ះ ។

24  

៩

េទវ សំយុតស នឡវេគគ មនបប នពយករណំ

[១៨] េយសំ ធមម អសមមុ

បរ េទសុ ន នីយេរ

សមពុទធ សមមទញញ យ

ចរនិ វសិេម សមនិ ។

នវមំ មនកមសុតំ

[១៩] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

ន មនកមស ទេម ឥធតថិ

ន េមនមតថិ អសមហិតស

ឯេក អរេញញ វ ិ រមបមេ

ន មចចុ េធយយស តេរយយ បរនិ ។

[២០] មនំ ប យ សុសមហិតេ

សុេចតេ សពធិ វបិបមុេ (១)

ឯេក អរេញញ វ ិ រ ំ អបបមេ

ស មចចុ េធយយស តេរយយ បរនិ ។

១ ម. វបិបយុេ ។

25  

៩

េទវ សំយុត នឡវគគ ករពយករនូវបុគគលអនកលះបង់មនះ

[១៨] ពួកជន មិនភន់ ចឡធំម៌ ពួកជនេនះ មិនេជ កនុង

លទធិជខងេ កេទ ពួកជនេនះេឈម ះថ ភញ ក់ខួនឯង

េឈម ះថ បន ស់ដឹង មេហតុ រែមង ប ពឹតធម៌េសម

កនុងេ កសននិ សែដលមិនេសម ។

មនកមសូ ត ទី ៩

[១៩] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ បនេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

កនុងេ កេនះ អនក បថន មនះ បេ ចិតមិនបន អនក

មនចិតមិន ងំម ំ េឈម ះថ មិនមនញណជេ គ ងដឹង

អនកេនកនុងៃ ពែតមន ក់ឯង បែហសេធស ក៏មិនគបបឆីង

េ តយៃនវដៈែដលជចណំងៃនមចចុបនេឡយ ។

[២០] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគលលះមនះបន ងំចិត

បៃពេ យឧបចរសមធិ មនចិតផូរផង់ រួច សឡះចក

ធម៌ជេ គ ងេ ហមង គប់យ៉ង េនកនុងៃ ពែតមន ក់ឯង មិន

បន បែហសេធស បុគគលេនះ គបបឆីងេ តយៃនវដៈែដល

ជចណំងៃនមចចុបន ។

26  

១០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទសមំ អរញញសុតំ

[២១] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវនំ

គថយ អជឈភសិ

អរេញញ វហិរននំ

សននំ ពហមចរនំិ

ឯកភតំ ភុញជមននំ

េកន វេ បសីទតីតិ(១) ។

[២២] អតីតំ ននុេ ចនិ

នបបជបបនិ នគតំ

បចចុបបេននន យេបនិ

េតន វេ បសីទតិ

អនគតបបជបបយ

អតីតស នុេ ចន

ឯេតន ព សុស និ

នេ វ ហរេិ លុេ តិ ។

នឡវេគគ បឋេម ។

១ ម. បសីទតិ ។

27  

១០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

អរញញសូ ត ទី ១០

[២១] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទបេពល

គថសួរ ពះមន ពះភគថ

ពួកភិកខុជ ពហមចរ ី េនកនុងៃ ព មនចិតសងប់រមង ប់ ឆន់

រែតមង េហតុអីបនជ ពណ៌សមបុរកយ េន

ែតផូរផង់បន ។

[២២] ពះមន ពះភគ ស់តបថ ពួកភិកខុ េនះមិនេ ក

យរបស់ ែដលកនងេទេហយ ទងំមិន បថន របស់

ែដលមិនទន់មកដល់ គន់ែតចិញចឹ មជីវតិ េ យរបស់ជ

បចចុបបនន េហតុេនះបនជពណ៌សមបុរកយេនែតផូរផង់

បន ពួកជនពលែតង សេពន សពប់ េ យេហតុទងំ

ពីរេនះ េ ពះេសចកី បថន នូវរបស់ែដលមិនទន់មកដល់

និងេសចកី េ ះ ល័យ ចេំពះរបស់ ែដលកនងេទ

េហយ ដូចេដមបបុសេខ វ សស់ែដល តវេគ ចតេចល ។

ចប់ នឡវគគ ទី ១ ។

28  

១១

េទវ សំយុតស នឡវេគគ ឧទទ នំ

ត តទទ នំ

ឱឃ ំ និេមេកខ ឧបេនយយ ំ

អេចចនិ កតិចឆិនទិ ច

ជគរ ំ អបបដិវទិិ

សុសមមុ មនកមិន

អរេញញ ទសេម វុេ

វេគគ េតន បវុចចតីតិ ។

29  

១១

េទវ សំយុត នឡវគគ ឧទទ ន

ឧទទ នៃននឡវគគេនះ គឺ

ឱឃតរណសូ ត ១ និេមកខសូ ត ១ ឧបេនយយសូ ត ១

អេចចនិសូ ត ១ កតិចឆិនទិសូ ត ១ ជគរសូ ត ១ អបបដិ-

វទិិតសូ ត ១ សុសមមុដសូ ត ១ មនកមសូ ត ១ ជ

គ មប់ ១០ និងអរញញសូ ត ១ ពះមន ពះភគ ទង់សែំដង

េហយ េ កចត់ថ ១ វគគ េ យេហតុេនះ ។

30  

ទុតិេយ ននទនវេគគ

បឋមំ ននទនសុតំ

[២៣](១) ឯកំ សមយ ំ ភគ វតថិយ ំ វហិរតិ

េជតវេន អនថបិណិកស េម ។ ត ត េខ

ភគ ភិកខូ មេនសិ ភិកខ េ តិ ។ ភទេនតិ េត

ភិកខូ ភគវេ បចចេស សំុ ។

[២៤] ភគ ឯតទេ ច ភតូបុពំ ភិកខ េវ អញញត

វតឹសកយិក េទវ ននទនវេន អចឆ សងឃបរវុិ

ទិេពហិ បញចហិ កមគុេណហិ សមបប ិ ស-

មងគី ភូ បរចិរយិមន យ ំ េវ យ ំ ឥមំ គថ ំ

អភសិ

ន េត សុខំ បជននិ

េយ ន បស និ ននទនំ

សំ នរេទ នំ

តិទ នំ យសស និនិ ។

ឱ. ឯវេមម សុតនិ ទិស តិ ។

31  

ននទនវគគ ទី ២

ននទនសូ ត ទី ១

[២៣] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េន កនុងវត

េជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប កង វតថី ។ កនុងទីេនះឯង

ពះមន ពះភគ ស់េ ភិកខុទងំ យថ មន លភិកខុទងំ យ ។

ភិកខុទងំេនះ បនទទួល ពះពុទធដីក របស់ ពះមន ពះភគថ ពះ

ករុ ពះអងគ ។

[២៤] ពះមន ពះភគ ទង់ ស់យ៉ងេនះថ មន លភិកខុ

ទងំ យ ពីេ ពងនយមក មនេទវ មួយអងគ ជពួកេទវ ជន់

វតិង មនពួក សីអប រេចមេ ម ែឆតសកប់សកល់ មូលមិត បេ ម

េ យកមគុណទងំ ៥ ដ៏ជទិព កនុងននទនវនឱទយន បនេពលគថ

េនះ កនុងេវ េនះថ

ពួកជន មិនបនេឃញននទនវនឱទយន ែដលជទីេន

របស់ពួកនរេទវ េនកនុង នៃ ត តិង មនយសស័កិ

ពួកជនេនះ េឈម ះថ មិន គ ល់ចបស់នូវេសចកីសុខេទ

32  

១៣

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ ននទិពយករណំ

[២៥] ឯវ ំ វុេត ភិកខ េវ អញញត េទវ តំ

េទវតំ គថយ បចចភសិ

ន តំ ពេល បជនសិ

យថ អរហតំ វេច

អនិចច សេព សងខ

ឧបបទវយធមមិេន

ឧបបជជិ និរុជឈនិ

េតសំ វបូសេម សុេខតិ ។

ទុតិយំ ននទិសុតំ

[២៦] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

33  

១៣

េទវ សំយុត ននទនវគគ ករពយករនូវេសចកីេ តកអរ

[២៥] មន លភិកខុទងំ យ លុះេទវ េនះ េពលយ៉ងេនះ

េហយ មនេទវ មួយអងគេទ ត (ជអរយិ វកិ) េពលគថតប

នឹងេទវ េនះវញិថ

មន លេទវ ពល អនកឯងមិនបនដឹងចបស់នូវពកយរបស់

ពះអរហនទងំ យថ សងខ រទងំពួង មិនេទ ងេទ មន

កិរយិេកតេឡង និងកិរយិរលត់េទវញិជធមម េកតេឡង

េហយ ែតងរលត់េទវញិ លុះែតរមង ប់នូវសងខ រទងំេនះ

បន េទបនមំកនូវេសចកីសុខ ។

ននទិសូ ត ទី ២

[២៦] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទបេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

34  

១៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ននទតិ បុេតហិ បុតិម

េគមិេក(១) េគហិ តេថវ ននទតិ ។

ឧបធី ហិ នរស ននទន

ន ហិ េ ននទតិ េយ និរុបធីតិ ។

[២៧] េ ចតិ បុេតហិ បុតិម

េគមិេក េគហិ តេថវ េ ចតិ

ឧបធី ហិ នរស េ ចន

ន ហិ េ េ ចតិ េយ និរុបធីតិ ។

តតិយំ នតថិបុតសមសុតំ

[២៨] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

នតថិ បុតសមំ េបមំ

នតថិ េគសមិកំ ធនំ

នតថិ សុរយិសម ភ

សមុទទបរម ស តិ ។

១ ម. េគបិេក ។

35  

១៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

អនកមនកូន រែមងេ តកអរនឹងកូនទងំ យ អនកមនេគ

រែមងេ តកអរនឹងេគទងំ យ ដូេចន ះែដរ ឧបធិ(១) ទងំ-

យ ជេ គ ងេ តកអរ (នឹងេគបន) ។

[២៧] ពះអងគ ស់ថ អនកមនកូន រែមងេ កេ នឹង

កូនទងំ យ អនកមនេគ ក៏េ កេ នឹងេគទងំ-

យ ដូេចន ះែដរ ដបតិឧបធិទងំ យ ជេ គ ង

េ កេ របស់ជន លុះែតអនក មិនមនឧបធិ េទប

អនកេនះ មិនេ កេ ។

នតថិបុតសមសូ ត ទី ៣

[២៨] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទបេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

េសចកី ស ញ់េសមនឹងកូនមិនមន ទពយេសមនឹងេគមិន

មន ពនឺេសមនឹង ពះ ទិតយមិនមន សះទងំ យ

បេសរជងសមុ ទ ។

១ ឧបធិ មន ៤ យ៉ងគឺ កមូបធិ ១ ខនធូបធិ ១ កិេលសូបធិ ១ អភិសងខ របូធិ ១ ែតកនុង

ទីេនះ េ កសំេ យកកមូបធិ គឺេទវ េនះ សំេ យកអនកខ ត់សមបតិកមគុណ រែមងរក

អីេ តកអរនឹងេគគម នេទ ។

36  

១៥

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ េសដពយករណំ

[២៩] នតថិ អតសមំ េបមំ

នតថិ ធញញសមំ ធនំ

នតថិ បញញ សម ភ

វុដិ េវ បរម ស តិ ។

ចតុតថំ ខតិយសុតំ

[៣០] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

ខតិេយ ទិបទំ(១) េសេ

ពលិពេទទ (២) ចតុបបទំ

េកមរ ី(៣) េស ភរយិនំ

េយ ច បុ ន បុពេជតិ ។

[៣១] សមពុ េទធ ទិបទំ េសេ

ជនិេយ ចតុបបទំ

សុស ូ េស ភរយិនំ

េយ ច បុ នមស េ តិ ។

១ ឱ. ទិបទំ ។ ២ ឱ. ពលិវេទទ ។ ពលិពេទធ តិបយតថិ ។ ៣ ឱ. កុមរ ី ។

37  

១៥

េទវ សំយុត ននទនវគគ ករពយករនូវវតថុ បេសរ

[២៩] ពះអងគ ស់ថ េសចកី ស ញ់េសមនឹងខួនមិនមន

ទពយេសមនឹង សូវមិនមន ពនឺេសមនឹង បជញ មិនមន ទឹក

េភ ងហនឹងឯង ទុកជ សះ បេសរជង ។

ខតិយសូ ត ទី ៤

[៣០] លុះេទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទបេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ក តិយ៍ បេសរជងពួកសតេជង ២ េគ បេសរជងពួកសត

េជង ៤ បពនធេកមង បេសរជង បពនធទងំ យ កូនចបង

បេសរជងកូនទងំ យ ។

[៣១] ពះអងគ ស់ថ ពះសមពុទធ បេសរជងពួកសតេជង ២

ជេនយយ(១) បេសរជងពួកសតេជង ៤ បពនធ ប់

បងគ ប់ បេសរជង បពនធទងំ យ កូនែដល ប់ឱ ទ

បេសរជងកូនទងំ យ ។

១ អដកថ ដំរកីី េសះកី េគកី ែដលេចះដឹងយល់េហតុឆប់បន េ ថ ជេនយយ ។

38  

១៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បញច មំ សកមនសុតំ

[៣២] ឋិេត មជឈនិេក កេល

សននិសិេននសុ(១) បកខិ សុ

ប េតវ(២) ម រញញំ

តំ ភយ ំ បដិភតិ មនិ ។

[៣៣] ឋិេត មជឈនិេក កេល

សននិសិេននសុ បកខិ សុ

ប េតវ ម រញញំ

រតី បដិភតិ មនិ ។

ឆដំ និទទ តនិសុតំ

[៣៤] និទទ តនទី វជិិមិ

អរតី(៣) ភតសមមេទ

ឯេតន នបបកសតិ

អរយិមេគគ ឥធ បណិននិ ។

១ ម. សននិសីេវសុ ។ ២ ឱ. ម. សណេតវ ។ ៣ ឱ. វជិមភិក អរតី ។ ម. វជិមភិ ... ។

អ. វជិមិ ។

39  

១៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សកមនសូ ត ទី ៥

[៣២] េទវ ទូលថ កនុងកលកពុំងៃថង តង់ ហូងសត

បក ទីសំ មក ៃ ពធំ ក់ដូចជឮសូររពំងខងំ សូរ

សនធឹកេនះឯង ជភ័យ បកដជក់ែសង ដល់ខញុ ំ ពះអងគ ។

[៣៣] ពះអងគ ស់ថ កនុងកលកពុំងៃថង តង់ ហូងបក ី

ទសំ មក ៃ ពធំ ក់ដូចជឮសូររពំងខងំ ករអងគុយ

មន ក់ឯងេនះ ជេសចកីេ តកអរ បកដ ដល់តថគត ។

និទទ តនទិសូ ត ទី ៦

[៣៤] េទវ ទូលថ ករេ ម ភលក់ េសចកីខជិល ចអូស

ករមឹតពត់កយ េសចកីមិនរកី យ េសចកី សវងឹ រ

េ ពះេទសទងំេនះ បនជអរយិមគគមិនជក់ចបស់ ដល់

ពួកសតកនុងេ កេនះេឡយ ។

40  

១៧

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ ទុកករពយករណំ

[៣៥] និទទំ តនទឹ វជិិមិតំ

អរតឹ ភតសមមទំ

វរីេិយន នំ ប េម

អរយិមេគគ វសុិជឈតីតិ ។

សតមំ ទុកករសុតំ

[៣៦] ទុកករ ំ ទុតិតិកខញច

អពយេតន ច មញញំ

ពហ ូ ហិ តតថ សមព ធ

យតថ ពេ វសិីទតីតិ ។

[៣៧] កតិហំ ចេរយយ មញញំ

ចិតំ េច ន និ រេយ

បេទ បេទ វសិេីទយយ

សង កបបនំ វ នុេគ

កុេមម វ អងគ និ សេក កបេល

សេមទហំ ភិកខុ មេនវតិេកក

41  

១៧

េទវ សំយុត ននទនវគគ កិចចែដលបុគគលេធបនេ យ ក

[៣៥] ពះអងគ ស់ថ លុះែតលះបង់ករេ ម ភលក់ េសចកី

ខជិល ចអូស ករមឹតពត់កយ េសចកីមិនរកី យ និង

េសចកី សវងឹកនុ ង រេនះ េ យេសចកីពយយមបន

េហយ េទបអរយិមគគ តបន ។

ទុកករសូ ត ទី ៧

[៣៦] េទវ ទូលថ សមណធម៌ ជធម៌ែដលបុគគលពល

េធបនេ យ កផង អត់ ទបំនេ យ កផង េ ពះថ

បុគគលពល រែមងលិចចុះ កនុងសមណធម៌ េសចកី

ចេង តចងល់ជេ ចន (រែមងមន) កនុងសមណធម៌េនះ ។

[៣៧] ពះអងគ ស់ថ េបបុគគលឃត់ចិតមិនបនេទ េតគួរ

ប ពឹតសមណធម៌បនបុ៉នម នៃថង េ ពះថ បុគគលអនកលុះកនុង

អំ ចសងកបបៈទងំ យ រែមងលិចចុះ គប់ ៗ រមមណ៍

ភិកខុកលរកី យកនុងេសចកី តិះរះិែដលេកតេឡងកនុងចិត ដូច

អេណ កកលរកី យនឹងអវយវៈទងំ យ កនុងសនូករបស់ខួន

42  

១៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អនិស េិ អញញមេហឋយេន

បរនិិពុេ នបូវេទយយ កញចី តិ ។

អដមំ ហិរសុិតំ

[៣៨] ហិរនិិេសេធ បុរេិ

េកចិ េ កសមិ វជិជតិ

េយ និទទំ(១) អបេពេធតិ

អេស ភេ ទ ក មិ តិ ។

[៣៩] ហិរនិិេសធ តនុយ

េយ ចរនិ សទ ស

អនំ ទុកខស បបបុយយ(២)

ចរនិ វសិេម សមនិ ។

នវមំ កុដិកសុតំ

[៤០] កចចិ េត កុដិក នតថិ

កចចិ នតថិ កុ វក

កចចិ សននក នតថិ

កចចិ មុេ សិ ពនធនតិ ។

១ អដកថយំ និនទនិ ទិស តិ ។ ២ ម. អេបបយយ ។

43  

១៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ជបុគគលមិនបន ស័យ មិនេប តេប នអនកដៃទ េ យ

ត និងទិដិ ជអនករលំត់កិេលស មិនបនេពលតិះេដ ល

បុគគល មួយេឡយ ។

ហិរសូិ ត ទី ៨

[៣៨] េទវ ទូលថ បុរសែដលបេនទ បង់អេំព កក់ េ យ

េសចកីេអ នខម សបន សឹងមនតិចកនុងេ ក អនកែដល

បេនទ បង់ករេ ម ភលក់ េហយភញ ក់រឭកបន ដូចជេសះ

ល (ែដលតក់សុត) េ យរពំត់ ក៏មនតិចកនុងេ កែដរ ។

[៣៩] ពះអងគ ស់ថ ពួកជនែដលមន ម រតី ល់េវ

ប ពឹតេទ េដមបកីរពរអេំព កក់ េ យេសចកីេអ ន

ខម ស សឹងមនសួចេសង លុះែតពួកជនែដលដល់នូវទីបផុំត

ទុកខ េទប ប ពឹតធម៌េសមកនុងេ កសននិ សែដលមិនេសមបន ។

កុដិកសូ ត ទី ៩

[៤០] េទវ ទូលសួរថ ខទមរបស់ ពះអងគ មិនមនេទឬ

សបុំករបស់ ពះអងគ មិនមនេទឬ តណំវង របស់ ពះអងគ

មិនមនេទឬ ពះអងគរួចចកចណំងេហយឬ ។

44  

១៩

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ កុដិកនតថិពយករណំ

[៤១] តគឃ េម កុដិក នតថិ

តគឃ នតថិ កុ វក

តគឃ សននក នតថិ

តគឃ មុេ មិ ពនធនតិ ។

[៤២] កិនហំ កុដិកំ ពមិ

កិេន ពមិ កុ វកំ

កិេន សននកំ ពមិ

កិនហំ ពមិ ពនធននិ ។

[៤៣] មតរ ំ កុដិកំ ពសិ

ភរយិ ំ ពសិ កុ វកំ

បុេត សននេក ពសិ

តណំ េម ពសិ ពនធននិ ។

[៤៤] ហុ េត កុដិក នតថិ ។

ហុ នតថិ កុ វក

ហុ សននក នតថិ

ហុ មុេ សិ ពនធនតិ ។

45  

១៩

េទវ សំយុត ននទនវគគ ករពយករចំេពះ ពះសមពុទធជបុគគលគម នខទម

[៤១] ពះអងគ ស់ថ េអខទមរបស់តថគត គម នេ ះេទ

េអសបុំកក៏គម នេ ះេទ េអតណំវង ក៏គម នេ ះែដរ េអ

តថគតរួចចកចណំងជ បកដេហយ ។

[៤២] េទវ ទូលសួរថ ចុះខញុ េំពលសេំ អីថជខទម របស់

ពះអងគ ខញុ េំពលសេំ អីថជសបុំក របស់ ពះអងគ ខញុ ំ

េពលសំេ អីថជតណំវង របស់ ពះអងគ ខញុ ំេពល

សេំ អីថជចណំង របស់ ពះអងគ ។

[៤៣] ពះអងគ ស់តបថ អនកេពលសេំ ម ទុកជ

ខទម អនកេពលសេំ ភរយិ ទុកជសបុំក អនកេពលសេំ

ពួកបុ ត ទុកជតណំវង អនកេពលសេំ ត ទុកជ

ចណំងរបស់តថគត ។

[៤៤] េទវ ទូលថ ពះអងគគម នខទមែមនេហយ គម នសបុំក

ែមនេហយ គម នតណំវង ែមនេហយ ពះអងគរួចចកចណំងពិត

ែមនេហយ ។

46  

២០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទសមំ សមិទធិសុតំ

[៤៥] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ជគេហ វហិរតិ តេបទ េម ។ អថេខ យ-

ម សមិទធិ រតិយ បចចូសសមយ(ំ១) បចចុ យ េយន

តេបទ េតនុបសង កមិ គ និ បរសិិញចិ តំុ តេបេទ

គ និ បរសិិញចិ បចចុតរ ិ ឯកចីវេ អ សិ

គ និ សុកខ បយមេន(២) ។

[៤៦] អថេខ អញញត េទវ អភិកកនយ

រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ តេបទំ ឱភ-

េស េយន យ ម សមិទធិ េតនុបសង កមិ ឧប-

សង កមិ េវ សំ ឋិ (៣) យសមនំ សមិទធឹ គ-

ថយ អជឈភសិ

អភុ ភិកខសិ ភិកខុ

ន ហិ ភុ ន ភិកខសិ

ភុ ន ភិកខុ ភិកខស ុ

ម តំ កេ ឧបចចគតិ ។

១ បចចូសសមេយតិបិ បេ ។ ២ ម. បុពបយមេន ។ ៣ ម. េវ សំ ឋ ។

47  

២០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សមិទធិសូ ត ទី ១០

[៤៥] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ គង់េនកនុងតេបទ ម េទ ប កង ជ គឹះ ។ គេនះឯង

ពះសមិទធិមន យុ េ កកេឡងកនុងបចចូសសម័យៃន តី ចូលេទ

ឯសទឹងតេបទ េដមបេី ច សប់ខួន លុះេ ច សប់ខួន កនុងអនង់

ែដលមនទឹកេករួចេហយេឡងមក មនែតចីវរ ១ ឈរសដំិលខួន ។

[៤៦] លុះ តីបឋមយមកនងេហយ កលេនះេទវ ១ អងគ

មនរសមីដ៏រុងេរ ង ញុងំសទឹងតេបទទងំមូលឲយរុងេរ ង េហយចូល

េទរក ពះសមិទ ធិមន យុ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏ឋិតេនន

កស េពលគថនឹង ពះសមិទធិមន យុថ

ែនភិកខុ េ កមិនេនបរេិភគ (កមគុណ) មកេដរបិណ-

បត េមចក៏េ កមិនបរេិភគ េហយសឹម ច់បិណបត

ែនភិកខុ ចូរេ កបរេិភគកមេហយសឹម ច់បិណបតចុះ

កុឲំយកល (េនេកមង) កនងហួសេ កេឡយ ។

48  

២១

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ សមិទធូបសងកមនំ

[៤៧] កលំ េ ហំ ន ជនមិ

ឆេនន កេ ន ទិស តិ

ត ម អភុ ភិកខ មិ

ម មំ កេ ឧបចចគតិ ។

[៤៨] អថេខ េទវ បឋវយិ ំ បតិដហិ

យសមនំ សមិទធឹ ឯតទេ ច ទហេ តំ ភិកខុ

បពជិេ សុសុកឡេកេ ភេ ទន េយពេនន

សមនន គេ បឋេមន វយ អនិកកី ឡិ វ ី ក-

េមសុ ភុញជ ភិកខុ មនុសេក កេម ម សនទិដិកំ

ហិ កលិកំ អនុធវតិី ។

49  

២១

េទវ សំយុត ននទនវគគ េទវ ចូលេទរក ពះសមិទធិ

[៤៧] ម មិនដឹងកល (ែដល តវ ប់) េទ េ ពះ

កល ( តវ ប់) កបំងំជិតមិន បកដេ ះ េហតុេនះ

បនជ ម មិនេនបរេិភគកម មក ច់បិណបត កុ ំ

ឲយកល (េធសមណធម៌) កនងហួស ម េឡយ ។

[៤៨] គេនះឯង េទវ អងគេនះ តឡប់មកឈរេល បឹថពី

វញិ េហយនិយយនឹង ពះសមិទធិមន យុ យ៉ងេនះថ ែនភិកខុ

េ កេនកេំ ះ មកបួសទងំេនេកមងកពុំងមនសក់េខម សិល េទបែត

េពញវយ័ កពុំងចេ មន គឺបឋមវយ័ មិនទន់បនេលងកនុងកមទងំ យ

េឡយ ែនភិកខុ ចូរេ កបរេិភគកម ជរបស់មនុស វញិ េ ក

កុលំះបង់នូវសនទិដិកកម(១) េហយសទុះេទរកកលិកកម(២) េឡយ ។

១ សនទិដិកកម សំេ យកកមរបស់មនុស ។ ២ កលិកកម សំេ យកកមរបស់េទវ ។

50  

២២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៩] ន ខហំ វុេ សនទិដិកំ ហិ

កលិកំ អនុធ មិ កលិកញច ខហំ វុេ

ហិ សនទិដិកំ អនុធ មិ កលិក ហិ វុេ

កម វុ ភគវ ពហុទុកខ ពហបូយ

ទីនេ ឯតថ ភិេយយ(១) សនទិដិេក អយ ំ ធេមម

អកលិេក ឯហិបស េិក ឱបនយិេក បចចតំ

េវទិតេព វញិញូ ហីតិ ។

[៥០] កថញច ភិកខុ កលិក កម វុ

ភគវ ពហុទុកខ ពហបូយ ទីនេ ឯតថ

ភិេយយ(២) កថំ សនទិដិេក អយ ំ ធេមម អកលិ-

េក ឯហិបស េិក ឱបនយិេក បចចតំ េវទិតេព

វញិញូ ហីតិ ។

[៥១] អហំ េខ វុេ នេ អចិរបបពជិេ

អធុនគេ ឥមំ ធមមវនិយ ំ ន ហំ(៣) សេកក មិ វ ិ ថ -

េរន ចិកខិ តំុ អយ ំ េ ភគ អរហំ សមម សមពុ េទធ

១-២ ភីេយតិបិ បេ ។ ៣ ឱ. ខហំ ។

51  

២២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៩] មន ល វុេ ម លះបង់សនទិដិកកមេហយ មិន

ែមនសទុះេទរកកលិកកមេទ មន ល វុេ ែត ម លះបង់កលិក-

កម(១) េហយ បថន យកសនទិដិកេ កុតរធម៌វញិ មន ល វុេ េ ពះ

ថ កលិកកម(២) ទងំ យ ពះមន ពះភគ ទង់ ស់េហយថ

មនទុកខេ ចន មនេសចកីចេង តចងល់េ ចន េទសកនុងកលិកកម

ន៎ុះខងំពន់េពក ធម៌េនះ ជសនទិដិកៈ ជអកលិកៈ ជឯហិបស កិៈ

ជឱបនយិកៈ ជបចចតេវទិតពធម៌ ។

[៥០] ែនភិកខុ ចុះកលិកកមទងំ យ ពះមន ពះភគ

ទង់ ស់ថ មនទុកខេ ចន មនេសចកីចេង តចងល់េ ចន េទស

កនុងកលិកកមនុ៎ះខងំពន់េពក េតដូចេមច ធម៌េនះជសនទិដិកៈ ជ

អកលិកៈ ជឯហិបស កិៈ ជឱបនយិកៈ ជបចចតេវទិតពធម៌ េត

ដូចេមច ។

[៥១] មន ល វុេ ម ជភិកខុថមី បួសមិនទន់បនយូរ

បុ៉នម ន េទបែតមកកន់ធមមវន័ិយេនះថមីៗ ម មិន ចនឹង បប់អនកេ យ

ពិ របនេទ ពះមន ពះភគអងគេនះ ជ ពះអរហនសមម សមពុទធ ។

១-២ សំេ យកកមរបស់មនុស និងេទវ ។

52  

២៣

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

ជគេហ វហិរតិ តេបទ េម តំ ភគវនំ ឧបសង កមិ

ឯតមតថំ បុចឆ យថ េត ភគ ពយកេ តិ តថ

នំ ធេរយយសីតិ ។ ន េខ ភិកខុ សុកេ េ

ភគ អេមហិ ឧបសង កមិតំុ អញញ ហិ មេហសកខ ហិ

េទវ ហិ បរវុិេ សេច េខ តំ ភិកខុ តំ ភគវនំ

ឧបសង កមិ ឯតមតថំ បុេចឆយយសិ មយបិំ -

គេចឆយយម ធមមស វនយតិ ។ ឯវមវុេ តិ េខ

យ ម សមិទធិ តស េទវ យ បដិស ុណិ(១)

េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ

អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

[៥២] ឯកមនំ និសិេនន េខ យ ម សមិទធិ

ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធហំ ភេន រតិយ បចចូស-

សមយ ំ បចចុ យ េយន តេបទ េតនុបសង កមឹ

គ និ បរសិិញចិ តំុ តេបេទ គ និ បរសិិញចិ

បចចុតរ ិ ឯកចីវេ អ សឹ គ និ សុកខ បយមេន

១ ឱ. ម. បដិស ុ ។

53  

២៣

េទវ សំយុត ននទនវគគ ពះសមិទធិចូលគល់ ពះមន ពះភគ

ទង់គង់េនកនុងតេបទ ម េទ ប កង ជ គឹះ ចូរអនកចូលេទគល់ ពះ

មន ពះភគអងគេនះ េហយទូលសួរេសចកីន៎ុះចុះ ពះមន ពះភគ

ទង់េ ះ យដល់អនក យ៉ង តវអនកចេំសចកីេនះ យ៉ង

េនះចុះ ។ េទវ េនះតបថ ែនភិកខុ ពះមន ពះភគអងគេនះ

េយងមិនងយនឹងចូលេទគល់បនេទ ដបតិមនពួកេទវ ដៃទ ែដល

មនស័កិធ ំ េចមេ មជុវំញិ ពះអងគ ែនភិកខុ បសិនេបេ កចូលេទ

គល់ ពះមន ពះភគអងគេនះ េហយសួរេសចកីន៎ុះផង ឯខញុ ំ ពះករុ

ក៏មកេដមប ី ប់ធម៌ែដរ ។ ពះសមិទធិមន យុ ក៏ទទួលពកយរបស់

េទវ េនះថ ចេ មនពរ វុេ េហយចូលេទគល់ ពះមន ពះ

ភគ លុះចូលេទដល់ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយអងគុយកនុងទីដ៏

សមគួរ ។

[៥២] លុះ ពះសមិទធិមន យុ អងគុយកនុងទីដ៏សមគួរេហយ

េទប កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ យ៉ងេនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

កនុងៃថងេនះ ខញុ ំ ពះអងគបនេ កកេឡងកនុងបចចូសសម័យៃន តី េហយក៏

ចូលេទកន់សទឹងតេបទេដមបេី ច សប់ខួន លុះេ ច សប់ខួនកនុង

សទឹងតេបទរួចេហយ េឡងមកវញិ មនែតចីវរមួយ ឈរសដិំលខួន

54  

២៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អថេខ ភេន អញញត េទវ អភិកកនយ រតិយ

អភិកកនវ េកវលកបប ំ តេបទំ ឱភេស

េយនហំ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ េវ សំ ឋិ

ឥមយ គថយ អជឈភសិ

អភុ ភិកខសិ ភិកខុ

ន ហិ ភុ ន ភិកខ សិ

ភុ ន ភិកខុ ភិកខស ុ

ម តំ កេ ឧបចចគតិ ។

ឯវ ំ វុេត អហំ ភេន តំ េទវតំ គថយ អជឈ-

ភសឹ(១)

កលំ េ ហំ ន ជនមិ

ឆេនន កេ ន ទិស តិ

ត ម អភុ ភិកខ មិ

ម មំ កេ ឧបចចគតិ ។

១ ឱ. បចចភសិ ។

55  

២៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន នកល តីបឋមយម កនងេហយ ប់ែត

េទវ មួយអងគ មនរសមីរុងេរ ង ញុងំសទឹងតេបទទងំមូលឲយភឺ ង

រុងេរ ង ចូលមករកខញុ ំ ពះអងគ លុះចូលមកដល់េហយ ក៏ឋិតេនន

កស េពលគថេនះថ

ែនភិកខុ េ កមិនេនបរេិភគ (កមគុណ) មកេដរបិណបត

េមចក៏េ កមិនបរេិភគ េហយសឹម ច់បិណបត ែនភិកខុ

ចូរេ កបរេិភគ េហយសឹម ច់បិណបតចុះ កុឲំយកល

(េនេកមង) កនងហួសេ កេឡយ ។

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលេទវ េនះ និយយយ៉ងេនះេហយ

ខញុ ំ ពះអងគបននិយយតបនឹងេទវ េនះ េ យគថ ដូេចនះថ

ម មិនដឹងកល (ែដល តវ ប់) េទ េ ពះកល ( តវ

ប់) កបំងំជិតមិន បកដេ ះ េហតុេនះបនជ ម

មិនេនបរេិភគ មក ច់បិណបត កុឲំយកល (េធ

សមណធម៌) កនងហួស ម េឡយ ។

56  

២៥

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ បវ េ ចនំ

អថេខ ភេន េទវ បឋវយិ ំ បតិដហិ

មំ ឯតទេ ច ទហេ តំ ភិកខុ បពជិេ សុសុក-

ឡេកេ ភេ ទន េយពេនន សមនន គេ បឋេមន

វយ អនិកកី ឡិ វ ី កេមសុ ភុញជ ភិកខុ មនុសេក

កេម ម សនទិដិកំ ហិ កលិកំ អនុធវតិី ។

ឯវ ំ វុ ហំ(១) ភេន តំ េទវតំ ឯតទេ ចំ ន ខហំ

វុេ សនទិដិកំ ហិ កលិកំ អនុធ មិ ក-

លិកញច ខហំ វុេ ហិ សនទិដិកំ អនុធ មិ

កលិក ហិ វុេ កម វុ ភគវ ពហុ-

ទុកខ ពហបូយ ទីនេ ឯតថ ភិេយយ សនទិដិ-

េក អយ ំ ធេមម អកលិេក ឯហិបស េិក

ឱបនយិេក បចចតំ េវទិតេព វញិញូ ហីតិ ។ ឯវ ំ វុេត

ភេន េទវ មំ ឯតទេ ច កថញច ភិកខុ ក-

លិក កម វុ ភគវ ពហុទុកខ ពហបូយ

១ ឱ. វេុតហំ ។

57  

២៥

េទវ សំយុត ននទនវគគ ករែដល ពះសមិទធិ កបទូលដំណឹង

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះឯង េទវ េនះ តឡប់មកឈរេល

បឹថពីវញិ េហយនិយយនឹងខញុ ំ ពះអងគយ៉ងេនះថ ែនភិកខុ េ កេន

កេំ ះ មកបួសទងំេនេកមងកពុំងមនសក់េខម សិល េទបែតេពញវយ័

កពុំងចេ មន គឺបឋមវយ័ មិនទន់បនេលងកនុងកមទងំ យេឡយ ែន

ភិកខុ ចូរេ កបរេិភគកមជរបស់មនុស វញិ េ កកុលំះបង់នូវសនទិដិ-

កកម េហយសទុះេទរកកលិកកមេឡយ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

កលេបេទវ េនះ និយយយ៉ងេនះេហយ ខញុ ំ ពះអងគក៏បននិយយ

នឹងេទវ េនះយ៉ងេនះថ មន ល វុេ ម លះបង់សនទិដិកកម

េហយ មិនែមនសទុះេទរកកលិកកមវញិេទ មន ល វុេ ែត ម

លះបង់កលិកកម បថន យកសនទិដិកេ កុតរធម៌វញិ មន ល វុេ

េ ពះថ កលិកកមទងំ យ ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ថ

មនទុកខេ ចន មនេសចកីចេង តចងល់េ ចន េទសកនុងកលិកកម

ន៎ុះ ខងំពន់េពក ធម៌េនះជសនទិដិកៈ ជអកលិកៈ ជឯហិបស កិៈ

ជឱបនយិកៈ ជបចចតេវទិតពធម៌ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កល

េបខញុ ំ ពះអងគ និយយយ៉ងេនះេហយ េទវ េនះ ក៏និយយនឹងខញុ ំ

ពះអងគយ៉ងេនះថ ែនភិកខុ ចុះកលិកកមទងំ យ ពះមន ពះ

ភគ ទង់ ស់ថ មនទុកខេ ចន មនេសចកីចេង តចងល់េ ចន

58  

២៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទីនេ ឯតថ ភិេយយ កថំ សនទិដិេក អយ ំ ធេមម

អកលិេក ឯហិបស េិក ឱបនយិេក បចចតំ

េវទិតេព វញិញូ ហីតិ ។ ឯវ ំ វុ ហំ ភេន តំ េទវតំ

ឯតទេ ចំ អហំ េខ វុេ នេ អចិរបបពជិេ

អធុនគេ ឥមំ ធមមវនិយ ំ ន ហំ សេកក មិ វ ិ ថ េរន

ចិកខិ តំុ អយ ំ េ ភគ អរហំ សមម សមពុ េទធ -

ជគេហ វហិរតិ តេបទ េម តំ ភគវនំ ឧបសង កមិ

ឯតមតថំ បុចឆ យថ េត ភគ ពយកេ តិ តថ នំ

ធេរយយសីតិ ។ ឯវ ំ វុេត ភេន េទវ មំ ឯត-

ទេ ច ន េខ ភិកខុ សុកេ េ ភគ អេមហិ

ឧបសង កមិតំុ អញញ ហិ មេហសកខ ហិ េទវ ហិ បរវុិេ

សេច េខ តំ ភិកខុ តំ ភគវនំ ឧបសង កមិ ឯតមតថំ

បុេចឆយយសិ មយបិំ គេចឆយយម ធមមស វនយតិ ។

59  

២៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េទសកនុងកលិកកមនុ៎ះខងំពន់េពក េតដូចេមច ធម៌េនះ ជសនទិដិកៈ

ជអកលិកៈ ជឯហិបស កិៈ ជឱបនយិកៈ ជបចចតេវទិតពធម៌

េតដូចេមច ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលេបេទវ និយយយ៉ង

េនះេហយ ខញុ ំ ពះអងគក៏បនេពលនឹងេទវ េនះ យ៉ងេនះថ មន ល

វុេ ម ជភិកខុថមី បួសមិនទន់បនយូរបុ៉នម ន េទបែតមកកន់ធមម-

វន័ិយេនះថមីៗ ម មិន ចនឹងសែំដង បប់អនក េ យពិ របនេទ

ពះមន ពះភគអងគេនះ ជ ពះអរហនសមម សមពុទធ ទង់គង់េនកនុង

តេបទ ម េទ ប កង ជ គឹះ ចូរអនកេទគល់ ពះមន ពះភគអងគ

េនះ េហយសួរេសចកីន៎ុះចុះ ពះមន ពះភគ ទង់េ ះ យដល់

អនកយ៉ង អនក តវចេំសចកីេនះយ៉ងេនះចុះ ។ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន កលេបខញុ ំ ពះអងគនិយយយ៉ងេនះេហយ េទវ េនះនិយយ

នឹងខញុ ំ ពះអងគយ៉ងេនះថ ែនភិកខុ ពះមន ពះភគអងគេនះ ខញុ មិំនងយ

នឹងចូលេទគល់បនេទ ដបតិពួកេទវ ដៃទែដលមនស័កិធ ំ េចមេ ម

ជុវំញិ ពះអងគ ែនភិកខុ បសិនេបេ កចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

អងគេនះ េហយសួរេសចកីន៎ុះផង ឯខញុ ំ ពះករុ ក៏មក ប់ធម៌ែដរ ។

60  

២៧

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ អេកខយយសញញ

សេច ភេន តស េទវ យ សចចំ វចនំ ឥេធវ

េទវ អវទិេូរតិ ។ ឯវ ំ វុេត េទវ យសមនំ

សមិទធឹ ឯតទេ ច បុចឆ ភិកខុ បុចឆ ភិកខុ យមហំ

អនុបប តិ(១) ។

[៥៣] អថេខ ភគ តំ េទវតំ គថហិ(២)

អជឈភសិ

អេកខយយសញញិ េន ស

អេកខយយសមឹ បតិដិ

អេកខយយមបរញិញ យ(៣)

េយគមយនិ មចចុ េន

អេកខយយញច បរញិញ យ

អកខ រ ំ ន មញញតិ

តញិ តស ន េ តីតិ

េយន នំ វជជ ន តស អតថិ

សេច វជិនសិ វេទហិ យកខ តិ(៤) ។

១ ឱ. អនុបបេ តិ ។ ២ ឱ. ម. គថយ ។ ៣ ម. អេកខយយំ អបរញិញ យ ។ ៤ ឱ. ម.

យកខីតិ ។

61  

២៧

េទវ សំយុត ននទនវគគ េសចកីសំគល់កនុងបញច កខនធ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន បសិនេបពកយរបស់េទវ េនះ ជពកយពិត

េទវ េនះឋិតេនកនុងទីេនះមិនឆង យបុ៉នម នេទ ។ កល ពះសមិទធិមន

យុ និយយយ៉ងេនះេហយ េទវ េនះ ក៏និយយនឹង ពះសមិទធិ

មន យុថ ែនភិកខុ ចូរេ កសួរចុះ ែនភិកខុ ចូរេ កសួរចុះ ខញុមំក

ដល់េហយ ។

[៥៣] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ នឹងេទវ

េនះ េ យគថ ដូេចនះថ

ពួកសត ែដលមនេសចកីសគំល់កនុងបញចកខនធ បកន់សិត

កនុងបញចកខនធ មិនកណំត់យល់ចបស់នូវបញចកខនធ រែមងលុះ

កនុងអំ ច ៃនេសចកី ប់ បុគគល ែដលកណំត់យល់

ចបស់នូវបញចកខនធេហយ រែមងមិន តវករបុគគលអនក បប់

េទ េ ពះករេនះ មិនមនដល់បុគគលេនះេឡយ េហតុ

េនះ ជន មួយ គបបេីដ លបុគគលេនះ េ យេហតុ

េហតុេនះ មិនមនដល់បុគគលេនះេទ មន លេទវ

េបអនកដឹងចបស់ អនក តវនិយយមកចុះ ។

62  

២៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ន ខហំ ភេន ឥមស ភគវ សងខិ េតន ភសិ-

តស វ ិ ថ េរន អតថំ ជនមិ ធុ េម ភេន

ភគ តថ ភសតុ យថហំ ឥមស ភគវ

សងខិ េតន ភសិតស វ ិ ថ េរន អតថំ ជេនយយនិ ។

[៥៤] សេម វេិសសី ឧទ (១) និហីេន

េយ មញញតី េ វវិេទថ េតន

តីសុ វធិសុ អវកិមបមេន

សេម វេិសសីតិ ន តស េ តិ

សេច វជិនសិ វេទហិ យកខ តិ ។

១ ឱ. អថ ។

63  

២៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េទវ េនះតបថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ធម៌ែដល ពះមន ពះ

ភគ ទង់សែំដងេ យេសចកីសេងខបេនះ ខញុ ំ ពះអងគមិនបនដឹងេសចកី

េ យពិ រេទ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគសូមអងរ សូម ពះ

មន ពះភគ ទង់សែំដងធម៌ ែដល ពះមន ពះភគ ទង់ ស់េ យ

េសចកីសេងខបេនះ ឲយខញុ ំ ពះអងគបនយល់េសចកីេ យពិ រ ។

[៥៤] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគល សគំល់ខួន

ថេសមនឹងេគ ថវេិសសជងេគ ឬថេថកទបជងេគ

បុគគលេនះ រែមងទស់ែទង េ យេសចកីសគំល់េនះ

បុគគល មិនបនញប់ញ័រកនុងេសចកី បកន់ទងំ ៣

បករេទ េសចកី បកន់ថេសមនឹងេគ ថវេិសសជងេគ

រែមងមិនមនដល់បុគគលេនះេឡយ មន លេទវ េបអនក

ដឹងចបស់ អនកចូរនិយយមកចុះ ។

64  

២៩

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ ភសិតេ ថ

ឥមស បិ ខហំ ភេន ភគវ សងខិ េតន ភ-

សិតស វ ិ ថ េរន អតថំ ន ជនមិ ធុ េម

ភេន ភគ តថ ភសតុ យថហំ ឥមស ភគវ

សងខិ េតន ភសិតស វ ិ ថ េរន អតថំ ជេនយយនិ ។

[៥៥] ប សិ កងខំ(១) ន វមិនមគ(២)

អេចឆជជិ តណំ ឥធ នមរេូប

តំ ឆិននគនថំ អនិឃ ំ និ សំ

បរេិយសមន នជឈគមុំ

េទ មនុស ឥធ ហុរ ំ

សេគគសុ (៣) សពនិេវសេនសុ

សេច វជិនសិ វេទហិ យកខ តិ ។

១ ឱ. ម. សងខំ ។ ២ ឱ. ន វមិនមជឈ ។ ៣ ឱ. ឥទំ បឋទយំ ទិស តិ ។

65  

២៩

េទវ សំយុត ននទនវគគ េសចកីអធិបបយៃនភសិត

េទវ តបថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ធម៌ែដល ពះមន ពះភគ

ទង់ ស់េ យេសចកីសេងខបេនះ ខញុ ំ ពះអងគមិនយល់េសចកី េ យ

ពិ រេទ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគសូមអងរ សូម ពះមន

ពះភគ ទង់សែំដងធម៌ ែដល ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ េ យេសច-

កីសេងខបេនះ ឲយខញុ ំ ពះអងគយល់េ យពិ រ ។

[៥៥] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគលបនលះបង់

នូវកងល់េហយ រែមងមិនមករកវមិន (ៃផទៃន

ម េទ ត) េទ បុគគលបនផច់បង់ចណំង់កនុង

នមរូបេនះេហយ ពួកេទវ និងមនុស ទងំ-

យ រកេមល នូវបុគគលែដលផច់ធម៌ជ

េ គ ងចក់ែ សះ ែដលមិនមនទុកខ មិនមន

េសចកី េ ះ ល័យេនះ កនុងេ កេនះ ឬ

កនុងេ កខងមុខ កនុង នសួគ៌ ឬ កនុងលេំន

របស់សត(១) គប់កែនងមិនេឃញេទ មន ល

េទវ េបអនកដឹងចបស់ អនកចូរនិយយមកចុះ ។

១ ទីលំេនរបស់សតកនុងទីេនះ បនដល់ភព ៣ កំេណ ត ៤ គតិ ៥ វញិញ ណដិតិ ៧ លំេន

របស់សតទំង ៩ ។

66  

៣០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៥៦] ឥមស ខហំ ភេន ភគវ សងខិ េតន

ភសិតស ឯវ ំ វ ិ ថ េរន អតថំ ជនមិ

បបំ ន កយិ វច មន

កេយន កិញច នំ សពេ េក

កេម ប យ សតិម សមបជេន

ទុកខំ ន េសេវថ អនតថសញិតនិ ។

ននទនវេគគ ទុតិេយ ។

67  

៣០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៥៦] បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ធម៌ែដល ពះមន ពះភគ ទង់

ស់ េ យេសចកីសេងខបេនះ ខញុ ំ ពះអងគបនយល់េសចកី េ យ

ពិ រយ៉ងេនះថ

បុគគលមិន តវេធកងល់ដ៏ មក េ យ ច េ យចិត ឬ

េ យកយ កនុងេ កទងំអស់ បុគគលមនសតិ និងសមប-

ជញញៈ បនលះបង់កមទងំ យេហយ មិនគួរេសពគប់

នូវេសចក ីទុកខ ែដលមិន បកបេ យ បេយជន៍េទ ។

ចប់ ននទនវគគ ទី ២ ។

68  

៣១

េទវ សំយុតស ននទនវេគគ ឧទទ នំ

ត តទទ នំ

ននទន ននទតិ េចវ

នតថិបុតសេមន ច

ខតិេយ សកមេន ច

និទទ តនទិ ច ទុកករ ំ

ហិរ ិ កុដិក នវេម

ទសេម វុេ សមិទធិនតិ ។

69  

៣១

េទវ សំយុត ននទនវគគ ឧទទ ន

ឧទទ នៃនននទនវគគេនះ គឺ

ននទនសូ ត ១ ននទិសូ ត ១ នតថិបុតសម-

សូ ត ១ ខតិយសូ ត ១ សកមនសូ ត ១

និទទ តនទិសូ ត ១ ទុកករសូ ត ១ ហិរសូិ ត ១

មនកុដិកសូ តជគ មប់ ៩ និងសមិទធិសូ ត

ជគ មប់ ១០ ែដលបនេពលមកេហយ ។

70  

តតិេយ សតិវេគគ

បឋមំ សតិសុតំ

[៥៧] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

សតិយ វយិ ឱមេ

ឌយមេនវ មតថេក

កម គបប នយ

សេ ភិកខុ បរពិេជតិ ។

[៥៨] សតិយ វយិ ឱមេ

ឌយមេនវ មតថេក

សកក យទិដិបប នយ

សេ ភិកខុ បរពិេជតិ ។

ទុតិយំ ផុសតិសុតំ

[៥៩] នផុសនំ ផុសតិ ច

ផុសនញច តេ ផុេស

71  

សតិវគគ ទី ៣

សតិសូ ត ទី ១

[៥៧] េទវ េនះ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ បនេពលគថ

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ភិកខុអនកមន ម រតី គបប ី បញប់(១) េវ រ េដមបលីះបង់នូវ

កម គ ដូចជបុរសែដលេគ ប រេ យលែំពង ឬដូចជ

បុគគលែដលេភងេឆះេលកបល ។

[៥៨] ពះមន ពះភគ ស់ថ ភិកខុ អនកមន ម រតី

គបប ី បញប់េវ រ េដមបលីះបង់នូវសកក យទិដិ ដូចជ

បុរសែដល តវេគ ប រេ យលែំពង ឬដូចជបុគគលែដល

េភងេឆះេលកបល ។

ផុសតិសូ ត ទី ២

[៥៩] វបិក រែមងមិនប៉ះពល់បុគគលែដលមិនបនប៉ះ

ពល់កមម វបិកប៉ះពល់ែតបុគគលែដលប៉ះពល់កមមបុ៉េ ះ

១ មន័យកនុងអដកថ ឲយែ បថ គបបីេន គឺថ គបបីសេ មចឥរយិបថទំង ៤ ។

72  

៣៣

េទវ សំយុតស សតិវេគគ ជ វជិដកបុចឆនំ

ត ម ផុសនំ ផុសតិ

អបបទុដបបេទសិននិ ។

[៦០] េយ អបបទុដស នរស ទុស តិ

សុទធស េបសស អនងគណស

តេមវ ពលំ បេចចតិ បបំ

សុខុេម រេជ បដិ តំវ ខិេ តិ ។

តតិយំ ជ សុតំ

[៦១] អេនជ ពហិជ

ជ យ ជដិ បជ

តំ តំ េគតម បុចឆ មិ

េក ឥមំ វជិដេយ ជដនិ ។

73  

៣៣

េទវ សំយុត សតិវគគ ករសួររកអនកកប់ឆក រត េ គ ងចក់ែ សះ

េហតុេនះ បនជវបិក រែមងប៉ះពល់បុគគលែដលប៉ះ

ពល់កមម ជអនក បទូសដល់បុគគលែដលមិន បទូស ។

[៦០] បុគគល បទូសចេំពះជនែដលមិន បទូស ជ

សតបរសុិទធ ត ឥតមនទីទួលគឺកិេលស អេំព កក់

រែមង តឡប់ឲយផលដល់បុគគលពលេនះវញិ ដូចជបុគគល

បចធូលីលិត ចសខយល់ ។

ជ សូ ត ទី ៣

[៦១] ត ជេ គ ងចក់ែ សះខងកនុងក៏មន ត ជ

េ គ ងចក់ែ សះខងេ កក៏មន ពពួកសត តវត ជ

េ គ ងចក់ែ សះរួបរតឹេហយ បពិ ត ពះេគតម េ ពះ

េហតុេនះ ខញុ ំ ពះអងគសូមសួរ ពះអងគថ អនក ចកប់

ឆក រនូវេ គ ងចក់ែ សះគឺត េនះបន ។

74  

៣៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៦២] សីេល បតិ យ នេ សបេញញ

ចិតំ បញញញច ភវយ ំ

បី និបេក ភិកខុ

េ ឥមំ វជិដេយ ជដំ(១)

េយសំ េគ ច េទេ ច

អវជិជ ច វ ិ ជិ

ខី ស អរហេន

េតសំ វជិដិ ជ

យតថ នមញច របូញច

អេសសំ ឧបរុជឈតិ

បដិឃរបូសញញ ច

ឯតថ ឆិជជេត(២) ជ តិ ។

ចតុតថំ មេននិ រណសុតំ

[៦៣] យេ យេ មេន និ រេយ

ន ទុកខ េមតិ នំ តេ តេ

១ ឱ. ម. ជដនិ ។ ២ ឱ. ឯវ ំ ។ ម. ឯេតថ វជិជេដ ។

75  

៣៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៦២] នរជន មន បជញ បន ងំម ំ កនុងសីលេហយ

ចេ មននូវសមធិចិតនិងវបិស នបញញ ជអនកមនពយយម

ដុតកេមកិេលស បកបេ យបរ ិ រយិបបញញ ជអនក

េឃញភ័យកនុងសង រ បុគគលេនះ េទបកប់ឆក រនូវត

ជេ គ ងចក់ែ សះេនះបន ពួកបុគគល កមច ត់បង់ គៈ

េទសៈនិងអវជិជ បន ជអនកអស់ សវៈ ឆង យចកកិេលស

ពួកបុគគលេនះ េឈម ះថ កប់ឆក រនូវត ជេ គ ងចក់

ែ សះេហយ នមនិងរូប ទងំបដិឃសញញ និងរូបសញញ

រលត់េទឥតមនេសសសល់ កនុងទី ត ជេ គ ង

ចក់ែ សះេនះ រែមងរលត់េទ កនុងទីន៎ុះ ។

មេននិ រណសូ ត ទី ៤

[៦៣] បុគគលគួរឃត់ មចិត ចកអេំព កក់ ឬល

ៗ ទុកខរែមងមិនមកដល់បុគគលេនះ េ ពះអេំពេនះ ៗ

76  

៣៥

េទវ សំយុតស សតិវេគគ អរហនពយករណំ

ស សពេ មេន និ រេយ

ស សពេ ទុកខ បមុចចតីតិ(១) ។

[៦៤] ន សពេ មេន និ រេយ

មេន យតតមគតំ(២)

យេ យេ ច បបកំ

តេ តេ មេន និ រេយតិ ។

បញច មំ អរហនសុតំ

[៦៥] េយ េ តិ ភិកខុ អរហំ ក វ ី

ខី សេ អនិមេទហធរ ី

អហំ វទមីតិបិ េ វេទយយ

មមំ វទនីតិបិ េ វេទយយតិ ។

ឱ. ម. ឥតិសេទទ នតថិ ។ ២ អ. ឯវ ំ ។ ឱ. ម. ន មេន សំយតតមគតំ ។

77  

៣៥

េទវ សំយុត សតិវគគ ករពយករនូវអរហន

បុគគលេនះ គួរ មឃត់ចិតសពអេន បុគគលេនះ

រែមងរួចចកទុកខសព គប់ ។

[៦៤] បុគគល មិនគួរ មឃត់ចិតសពអេន និងចិត

ែដលដល់នូវេសចកីស ងមេទ លុះែតចិត កក់ េកត

េឡង កនុងកល ៗ េទប តវបុគគល មឃត់ចិត

កនុងកលេនះ ។

អរហនសូ ត ទី ៥

[៦៥] ភិកខុ ជ ពះអរហន មនកិចចេធេ សចេហយ

អស់ សវៈេហយ ទ ទង់ ងកយ ែតកនុងជតិជទី

បផុំត ភិកខុ េនះេនែតនិយយថ ម និយយដូេចនះក៏

មន ភិកខុ េនះេនែតនិយយថ ជនទងំ យនិយយ

នឹង ម ថដូេចនះក៏មន ។

78  

៣៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៦៦] េយ េ តិ ភិកខុ អរហំ ក វ ី

ខី សេ អនិមេទហធរ ី

អហំ វទមីតិបិ េ វេទយយ

មមំ វទនីតិបិ េ វេទយយ

េ េក សមញញំ កុសេ វទិិ

េ រមេតន េ េ ហេរយយតិ ។

[៦៧] េយ េ តិ ភិកខុ អរហំ ក វ ី

ខី សេ អនិមេទហធរ ី

មនំ នុ េខ េ ឧបគមម ភិកខុ

អហំ វទមីតិបិ េ វេទយយ

មមំ វទនីតិបិ េ វេទយយតិ ។

79  

៣៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៦៦] ភិកខុ ជអរហន មនកិចចេធេ សចេហយ អស់

សវៈេហយ ទ ទង់ ងកយែតកនុងជតិជទីបផុំត ភិកខុ

េនះ េនែតនិយយថ ម និយយដូេចនះកី ភិកខុ េនះ

េនែតនិយយថ ជនទងំ យនិយយនឹង ម ដូេចនះកី

ភិកខុ េនះ គន់ែតេឈម ះថ ជអនកឈស បនយល់

ចបស់នូវេ រកនុ ងេ ក េហយនិយយ មែតេ រ

បុ៉េ ះ ។

[៦៧ ] ភិកខុ ជ ពះអរហន មនកិចចេធេ សចេហយ

ជ ពះខី សព ទ ទង់ ងកយែតកនុងជតិជទីបផុំត

ភិកខុ េនះ ស័យនូវមនះែដរឬ បនជភិកខុ េនះេន

និយយថ ម និយយដូេចនះក៏មន ភិកខុ េនះ េន

និយយថ ជនទងំ យនិយយនឹង ម ដូេចនះក៏មន ។

80  

៣៧

េទវ សំយុតស សតិវេគគ បេជជ តបុចឆនំ

[៦៨] បហីនមនស ន សនិ គនថ

វធិបិូ មនគនថស (១) សេព

ស វតិីវេ យមតំ(២) សុេមេធ

អហំ វទមីតិបិ េ វេទយយ

មមំ វទនីតិបិ េ វេទយយ

េ េក សមញញំ កុសេ វទិិ

េ រមេតន េ េ ហេរយយតិ ។

ឆដំ បេជជ តសុតំ

[៦៩] កតិ េ កសមឹ បេជជ

េយហិ េ េក បកសតិ

ភគវនំ បុដុមគមម

កថំ ជេនមុ តំ មយនិ ។

១ ឱ. ឯវ ំ ។ ២ អដកថយំ មញញតនិ ទិស តិ ។

81  

៣៧

េទវ សំយុត សតិវគគ ករសួរនូវពនឺ

[៦៨] ភិកខុ ែដលបនលះមនះេចលេហយ មិនមនធម៌ជ

េ គ ងចក់ែ សះេទ ដបតិមនះនិងធម៌ជេ គ ងចក់ែ សះ

ភិកខុ េនះកមច ត់េចលទងំអស់េហយ ភិកខុ េនះមន បជញ ល

ផុតេសចកីសគំល់េហយ េទះភិកខុ េនះ េនែតនិយយថ

ម និយយដូេចនះកី ភិកខុ េនះ េនែតនិយយថ ពួកជន

និយយនឹង ម ដូេចនះកី ភិកខុ េនះ គន់ែតេឈម ះថ ជ

អនកឈស បនយល់ចបស់នូវេ រកនុងេ ក េហយ

និយយ មែតេ រប៉ុេ ះ ។

បេជជ តសូ ត ទី ៦

[៦៩] េ កែតងភឺចបស់ េ យពនឺទងំ យ

ពនឺទងំ យេនះ មនបុ៉នម នយ៉ង កនុងេ ក េយងខញុ ំ

មកទូលសួរ ពះមន ពះភគ េតដូចេមចហន៎ េយងខញុ នឹំង

ដឹងនូវពនឺេនះបន ។

82  

៣៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៧០] ច េ េ េក បេជជ

បញច េមតថ ន វជិជតិ

ទិ តបតិ ទិេចច

រតិមភតិ ចនទិម

អថ អគគិ ទិ រតឹ

តតថ តតថ បកសតិ

សមពុ េទធ តបតំ េសេ

ឯ ភ អនុត តិ ។

សតមំ សរសុតំ

[៧១] កុេ ស និវតនិ

កតថ វដំ ន វតតិ(១)

កតថ នមញច របូញច

អេសសំ ឧបរុជឈតីតិ ។

១ ឱ. វដតិ ។

83  

៣៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៧០] ពះមន ពះភគ ស់ថ ពនឺ កនុងេ កេនះ

មន ៤ យ៉ង មិនមនដល់ ៥ េទ ពះ ទិតយរែមងភឺ

បន កនុងេវ ៃថង ពះច នទភឺបន កនុងេវ យប់ េភង

ភឺបនទងំៃថងទងំយប់ គប់េវ ពះសមពុទធ បេសរជង

ពួកែដលមនពនឺរុងេរ ង េនះ ជពនឺ បេសរបផុំត ។

សរសូ ត ទី ៧

[៧១] េទវ ទូលសួរថ សះគឺសង រ ប ពឹតេទ

មិនបន កនុងទី វដៈវលិេទមិនបន កនុងទី

នមនិងរូប រលត់ឥតមនេសសសល់ កនុងទី ។

84  

៣៩

េទវ សំយុតស សតិវេគគ អនុស ុកបុចឆនំ

[៧២] យតថ េប ច បឋវ ី

េតេជ េយ ន គធតិ

អេ ស និវតនិ

ឯតថ វដំ ន វតតិ

ឯតថ នមញច របូញច

អេសសំ ឧបរុជឈតីតិ ។

អដមំ មហទធនសុតំ

[៧៣] មហទធន ម េភគ

រដវេនបិ ខតិយ

អញញមញញ ភិគិជឈនិ

កេមសុ អនលង ក

េតសុ ឧស ុកជេតសុ

ភវេ នុ រសុិ

េ ធតណំ(១) ប ហឹសុ

េក េ កសមឹ អនុស ុកតិ ។

១ ឱ. ម. េគធតណំ បជជហឹសុ ។

85  

៣៩

េទវ សំយុត សតិវគគ ករសួររកនូវបុគគលអនកអស់េសចកីខល់ខយ

[៧២] ពះមន ពះភគ ស់ថ ទឹក ដី េភង ខយល់

មិន ងំេន កនុងទី សះគឺសង រ ប ពឹតេទមិនបន

កនុងទីន៎ុះ វដៈវលិេទមិនបន កនុងទីន៎ុះែដរ នមនិងរូប

ក៏រលត់ឥតមនេសសសល់ កនុងទីន៎ុះែដរ ។

មហទធនសូ ត ទី ៨

[៧៣] េទវ ទូលសួរថ ពួកក តិយ៍ ទុកជមន ទពយ

េ ចន មនេភគៈេ ចន មនទងំែដន ក៏េនែតមិនេចះ

ែឆត កនុងកមទងំ យេទ ែតង បថន របស់ដៃទ ៗ េទ ត

កលេបពួកក តិយ៍ទងំេនះ េកតេសចកីខល់ខយ រ ត់

េទ មែខ ៃនករមនបន ចុះជនពួក េទបអស់

េសចកីខល់ខយ បន ត់នូវេសចកីេ តកអរ និងេសចកី

បថន េចល កនុងេ កបន ។

86  

៤០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៧៤] ហិ អគរ ំ បពជិេ

ហិ បុតំ បសុមបយិ ំ

ហិ គញច េទសញច

អវជិជញច វ ិ ជិយ

ខី ស អរហេន

េត េ កសមឹ អនុស ុកតិ ។

នវមំ ចតុចចកកសុតំ

[៧៥] ចតុចចកកំ នវទរ ំ

បុណំ េ េភន សំយុតំ

បងគជតំ ម វរី

កថំ យ ភវសិ តីតិ ។

[៧៦] េឆ នទធឹ(១) វរតញច

ឥចឆ េ ភញច បបកំ

សមលំូ តណំ អពុយ(២)

ឯវ ំ យ ភវសិ តីតិ ។

១ ឱ. ម. ននទឹ ។ ២ អពុ តិបិ បេ ។

87  

៤០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៧៤] ពះមន ពះភគ ស់ថ ជនពួក លះ

បង់ផទះ លះបង់បុ ត លះបង់សតចិញចឹ ម ជទី ស ញ់

េហយបួស បនកមច ត់បង់នូវ គៈផង េទសៈផង អវជិជ

ផង អស់ សវៈ ជអរហន ជនពួកេនះ េទបេឈម ះថ

អស់េសចកីខល់ខយ កនុងេ ក ។

ចតុចចកកសូ ត ទី ៩

[៧៥] េទវ ទូលសួរថ បពិ ត ពះអងគអនកមនពយយមធ ំ

សររីៈមនចកក ៤ មនទរ ៩ េពញេ យេសចកីេ ភ

បកបេ យ (ត ) េកតកនុងភក់លបប់ េតនឹងយ

ដូចេមចបន ។

[៧៦] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគល តវកត់នូវកូន

កំ ពផង ព័ តផង េសចកី បថន និងេ ភៈដ៏ មកផង

េហយដកត ឲយរេលងទងំឫស តវយ មលំ ន

េនះឯង ។

88  

៤១

េទវ សំយុតស សតិវេគគ ទុកខមុញច នពយករណំ

ទសមំ ឯណិជងឃសុតំ

[៧៧] ឯណិជងឃ ំ កិសំ វរី ំ

អបប រ ំ អេ លុបំ

សីហំេវកចរ ំ នគំ

កេមសុ អនេបកខិ នំ

ឧបសង កមម បុចឆ ម

កថំ ទុកខ បមុចចតីតិ ។

[៧៨] បញច កមគុ េ េក

មេនឆ បេវទិ

ឯតថ ឆនទំ វ ិ ជិ

ឯវ ំ ទុកខ បមុចចតីតិ ។

សតិវេគគ តតិេយ ។

89  

៤១

េទវ សំយុត សតវគគ ទុកខមុញច នពយករណ៍

ឯណិជងឃសូ ត ទី ១០

[៧៧] េទវ ទូលសួរថ ខញុ ំ ពះអងគទងំ យ បនចូល

េទសួរបុគគល ែដលមនសមងដូចជ ទយ មនរូប ងសគម

មនពយយម មន រតិច មិនេ ភលន់ េហយ

មិន េ ះ ល័យ កនុងកមទងំ យ ច់េទែតមន ក់

ឯង ដូចជសតសីហៈ ឬដរំដ៏ី បេសរ សួរថ បុគគល

រួចចកទុកខ េតេ យ បករដូចេមច ។

[៧៨] កមគុណទងំ ៥ មនចិតជគ មប់ ៦ អនក បជញ

បន បកសេហយ កនុងេ ក បុគគលកមច ត់េសចកី បថន

កនុងកមរូបេនះបនេហយ យ៉ងេនះ េទបរួចចកទុកខ ។

ចប់ សតិវគគ ទី ៣ ។

90  

៤២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ត តទទ នំ

សតិយ ផុសតិ េចវ

ជ មេននិ រ

អរហេនន បេជជ េ

ស មហទធេនន ច

ចតុចចេកកន នវមំ

ឯណិជេងឃន េត ទ តិ ។

91  

៤២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឧទទ នកនុងសតិវគគេនះ គឺ

សតិសូ ត ១ ផុសតិសូ ត ១ ជ សូ ត ១ មេននិ រណ-

សូ ត ១ អរហនសូ ត ១ បេជជ តសូ ត ១ សរសូ ត ១

មហទធនសូ ត ១ ជគ មប់ ៩ និងចតុចចកកសូ ត ១ ជគ មប់ ១០

និងឯណិជងឃសូ ត ១ ។

92  

ចតុេ ថ សតុលបបកយិកវេគគ

បឋមំ សពភិសុតំ

[៧៩] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស េម ។

អថេខ សមពហុ សតុលបបកយិក េទវ េយ

អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ

េជតវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អដំសុ ។

[៨០] ឯកមនំ ឋិ េខ ឯក(១) េទវ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

១ ម. ឯក ។

93  

សតុលបបកយិកវគគ ទី ៤

សពភិសូ ត ទី ១

[៧៩] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប

កង វតថី ។ គេនះឯង កល តីបឋមយម កនងេហយ មន

ពួកសតុលបបកយិកេទវ (១) ជេ ចន មនរសមីដ៏រុងេរ ង ញុងំវត

េជតពនទងំមូលឲយភឺរុងេរ ង ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូល

េទដល់ កបថយបងគ ំ ពះមន ពះភគ េហយឈរ កនុងទីដ៏

សមគួរ ។

[៨០] លុះេទវ មួយអងគ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ េទប

េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

១ សតៈ ែ បថសបបុរស ឧលបបក ែ បថេពល កយិក ែ បថពួក គឺ េទវ ពួកេនះ

កលេនជពណិជ លិចសំេពកនុងសមុ ទ បនេពលសមទនធម៌របស់សបបុរស និចច-

សីល អំពីបុរសមន ក់ េហយបនេទេកតកនុង នសួគ៌ បនជេឈម ះថ សតុលបបកយិក

។ អដកថ ។

94  

៤៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ(១) សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

េសេយយ េ តិ ន បបិេយ ។

[៨១] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

បញញំ (២) លភតិ នញញេ តិ ។

[៨២] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

េ កមេជឈ ន េ ចតីតិ ។

១ ម. កេពថ ។ ២ ឱ. បញញ ។

95  

៤៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បុគគល គួរែតអងគុយរួមជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរ

េធេសចកីសនិទ ធ ន លេ យពួកសបបុរស េ ពះដឹងចបស់

នូវ ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរស រែមងបនជបុគគល បេសរ

មិន កក់េឡយ ។

[៨១] លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បនេពលគថ

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បុគគលគួរែតអងគុយរួមជមួយនឹងពួកសបបុរសប៉ុេ ះ គួរេធ

េសចកីសនិទធ ន លនឹងពួកសបបុរស បុគគលបន បជញ េ ពះ

ដឹងចបស់នូវ ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរស មិនែមនបនអពីំទី

ដៃទេឡយ ។

[៨២] លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត េពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បុគគល គួរែតអងគុយរួមជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរ

េធេសចកីសនិទធ ន លេ យពួកសបបុរស បុគគលបនដឹងនូវ

ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរសេហយ រែមងមិនេ កេ កនុង

ក លពួកជនអនកេ កេ េឡយ ។

96  

៤៥

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ សពភិសមសនំ

[៨៣] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

ញតិមេជឈ វេិ ចតីតិ ។

[៨៤] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

សពភេិរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

ស គចឆនិ សុគតិនិ ។

97  

៤៥

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ករអងគុយរមួជមួយនឹងពួកសបបុរស

[៨៣] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត េពលគថេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បុគគលគួរែតអងគុយរួមជមួយនឹងពួកសបបុរសប៉ុេ ះ គួរេធ

េសចកីសនិទធ ន លេ យពួកសបបុរស បុគគលបនដឹងចបស់

នូវ ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរស រែមងរុងេរ ងកនុងក ល

ៃនញតិ ។

[៨៤] លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បនេពលគថ

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បុគគលគួរែតអងគុយរួមជមួយនឹងសបបុរសប៉ុ េ ះ គួរេធ

េសចកីសនិទ ធ ន លេ យពួកសបបុរស សតទងំ យបន

ដឹងចបស់នូវ ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរសេហយ រែមងេទ

កន់សុគតិបន ។

98  

៤៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៨៥] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

ស តិដនិ តតនិ ។

អថេខ អប េទវ ភគវនំ ឯតទេ ច កស

នុ េខ ភគ សុភសិតនិ ។

[៨៦] សពសំ េ សុភសិតំ បរយិេយន អបិច

មមបិ(១) សុ ថ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

សពទុកខ បមុចចតីតិ ។

១ ឱ. មមមបិ ។ ម. មមំបិ ។

99  

៤៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៨៥] លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បនេពលគថ

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បុគគល គួរែតអងគុយរួមជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរ

េធេសចកីសនិទធ ន លនឹងពួកសបបុរស សតទងំ យ ដឹង

ចបស់នូវ ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរស រែមងឋិតេនជសុខ

អស់កលយូរ ។

លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បន កបទូល ពះមន

ពះភគយ៉ងេនះថ បពិ ត ពះមន ពះភគ ភសិតអនក ហន៎ ជ

សុភសិត ។

[៨៦] ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ថ ភសិតរបស់អនកទងំ

អស់ ជសុភសិត េ យបរយិយែដរេហយ ែតអនកទងំ យ ចូរ

ប់ពកយរបស់តថគតវញិថ

បុគគលគួរែតអងគុយរួមជមួយនឹងពួកសបបុរសប៉ុេ ះ គួរេធ

េសចកីសនិទធ ន លនឹងពួកសបបុរស បុគគលដឹងចបស់នូវ ពះ

សទធមមរបស់ពួកសបបុរស រែមងរួចចកទុកខទងំអស់បន ។

100  

៤៧

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ មេចឆរបបញ

ទុតិយំ មចឆរសុិតំ

[៨៧] ឯកំ សមយ ំ ភគ វតថិយ ំ វហិរតិ េជ-

តវេន អនថបិណិកស េម ។ អថេខ សមពហុ

សតុលបបកយិក េទវ េយ អភិកកនយ រតិយ

អភិកកនវ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភេស េយន

ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ -

េទ ឯកមនំ អដំសុ ។

[៨៨] ឯកមនំ ឋិ េខ ឯក េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

មេចឆ ច បមទ ច

ឯវ ំ ទនំ ន ទីយតិ

បុញញមកងខមេនន

េទយយ ំ េ តិ វជិន តិ ។

[៨៩] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥម គថេយ អភសិ

101  

៤៧

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ប ន ៃនេសចកីកំ ញ់

មចឆរសូិ ត ទី ២

[៨៧] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ គង់េនកនុងវតេជតពន

របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប កង វតថី ។ គេនះឯង កល

តីបឋមយម កនងេហយ មនពួកសតុលបបកយិកេទវ ជេ ចន

មនរសមីរុងេរ ង ញុងំវតេជតពនទងំមូលឲយភឺ ង ក៏ចូលេទគល់

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ

េហយឈរ កនុងទីដ៏សមគួរ ។

[៨៨] លុះេទវ មួយអងគ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរេហយ ក៏េពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

េ ពះេសចកីកំ ញ់និងេសចកី បមទ បនជនរជនឲយ

ទនមិនេកតយ៉ងេនះ ទន កលេបបុគគលដឹងចបស់ ជ

អនក បថន នូវបុណយ គួរែតឲយ ។

[៨៩] លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បនេពលគថ

ទងំ យេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

102  

៤៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

យេស វ ភីេ ន ទទតិ មចឆរ ី

តេទវ អទទេ ភយ ំ

ជិឃចឆ ច បិប ច

យស ភយតិ មចឆរ ី

តេមវ ពលំ ផុសតិ

អសមឹ េ េក បរមិ ច

ត ម វេិនយយ មេចឆរ ំ

ទជជ ទនំ ម ភិភ ូ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ ។

[៩០] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥម គថេយ អភសិ

េត មេតសុ ន មិយយនិ

អទធ នំវ(១) ស វជំ

អបបសមឹ េយ បេវចឆនិ

១ អ. ឯវ ំ ។ ឱ. បនថ នំ វ ។ ម. បថនំ ។

103  

៤៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មនុស កំ ញ់ ភ័យចេំពះេហតុ េហយមិនឲយទន

េហតុេនះឯង ជភ័យរបស់អនកមិនឲយ បុគគលកំ ញ់

ខចចេំពះេហតុ េ ពះេសចកីឃននិងេ សក េហតុ

េនះឯង ែតងពល់ តវបុគគលពល កនុងេ កេនះ និង

េ កខងមុខ េ ពះេហតុេនះ ធុជន គួរែតកមច ត់

បង់នូវេសចកីកំ ញ់ ជអនក គបសងកត់នូវមនទិល េហយ

តវឲយទន (េ ពះថ) បុណយទងំ យ ជទីពឹងរបស់

ពួកសតកនុងេ កខងមុខ ។

[៩០] លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បនេពលគថ

ទងំ យេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ពួកជន កល ទពយមនតិច ក៏េនែតឲយទនបន ដូច

ជអនកេដរផូវឆង យ (ែចកេសប ងែដលមនតិចតួចដល់គន បន)

កលេបេគ ប់ ល់គន ជនេនះេឈម ះថមិន ប់

104  

៤៩

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ ទុកករកមមំ

ឯស ធេមម សននេន

អបបេសមេក បេវចឆនិ

ពហុេនេក ន ទិចឆេរ

អបប ម ទកខិ ទិនន

សហេស ន សមំ មិ តិ ។

[៩១] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥម គថេយ អភសិ

ទុទទទំ ទទមននំ

ទុកករ ំ កមមកុពតំ

អសេន ននុកុពនិ

សតំ ធេមម ទុរនេយ(១)

ត ម សតញច អសតញច

នន េ តិ ឥេ គតិ

អសេន និរយ ំ យនិ

សេន សគគប យនតិ ។

អថេខ អប េទវ ភគវនំ ឯតទេ ច កស

នុ េខ ភគ សុភសិតនិ ។

១ ឱ. ទុរននេយ ។

105  

៤៩

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ កមមែដលេធបនេ យក ម

ធម៌េនះ ជធម៌របស់បុ ចរយ ជនពួកខះ កល ទពយ

មនតិចក៏េនែតឲយទនបន ជនពួកខះសូមបសីមបូណ៌ ទពយ

េ ចន ក៏ឲយទនមិនេកត ទកខិ ទន ែដលេគែបងអពីំ

ទពយតិចេហយឲយ រែមងមនផលេសមគន នឹងទន ប់ពន់ ។

[៩១] លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បនេពលគថ

ទងំ យេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

កលេបពួកសបបុរស កពុំងឲយរបស់ែដលឲយបនេ យក ម

កពុំងេធអេំពែដលេធបនេ យក ម ពួកអសបបុរសេធ ម

មិនបន (េ ពះ) ធម៌របស់ពួកសបបុរស គឺពួកអសបបុរស

ប ពឹត មបនេ យក ម េ ពះេហតុេនះ គតិរបស់ពួក

សបបុរសនិងអសបបុរស រែមងេផ ងគន អពីំេ កេនះេទ

គឺពួកអសបបុរស េទកន់នរក ពួកសបបុរស េទកន់

នសួគ៌ ។

លំ ប់េនះឯង េទវ មួយអងគេទ ត បន កបបងគទូំល ពះមន

ពះភគយ៉ងេនះថ បពិ ត ពះមន ពះភគ ភសិតរបស់អនក ហន៎

ជសុភសិត ។

106  

៥០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៩២] សពសំ េ សុភសិតំ បរយិេយន អបិច

មមបិ សុ ថ

ធមមំ ចេរ េយបិ សមុញជកំ(១) ចេរ

ទរ ំ ច េបសំ ទទំ អបបកសមឹ

សតំ សហស ន សហស យគិនំ

កលំបិ នគឃនិ តថវធិស េតតិ ។

[៩៣] អថេខ អប េទវ ភគវនំ គថយ

អជឈភសិ

េកេនស(២) យេញញ វបុិេ មហគគេ

សេមន ទិននស ន អគឃេមតិ

កថំ(៣) សហស ន សហស យគិនំ

កលំបិ នគឃនិ តថវធិស េតតិ ។

១ ម. អ. ឯវ ំ ។ ឱ. េយ សមុចឆកំ ។ ២ ឱ. េកេនសំ ។ ៣ ឱ. ម. សហស នំ ។

107  

៥០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៩២] ភសិតរបស់អនក គប់គន ជសុភសិត េ យបរយិយ

ែដរេហយ ែតអនកទងំ យ ចូរ ប់ពកយរបស់តថគតវញិថ

ជន ចិញចឹ មភរយិផង កលេប ទពយមនតិច េនែត

ឲយទនបនផង ប ពឹតធម៌បនផង ប ពឹតនូវេសចកីខល់

ខយ (កនុងករងរ) ផង ពួកជនែដលមនករបូជ ប់ពន់

ដល់បុគគលមួយែសននក់ េនែតមិនដល់មួយចណិំតរបស់

បុគគលយ៉ងេនះបន ។

[៩៣] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត បនេពលគថ

ចេំពះ ពះមន ពះភគថ

យ័ញញនុ៎ះ មនផលដ៏ទូ យេ ចនែដរ េនែតមិនដល់ទន

ែដលបុគគលឲយេហយ េ យធម៌ដ៏េសម េតេ យេហតុដូច

េមច បុគគល មនករបូជ ប់ពន់ដល់បុគគលមួយពន់នក់

េនះ េនែតមិនដល់មួយចណិំតរបស់បុគគលយ៉ងេនះ េត

ដូចេមច ។

108  

៥១

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ សមទិននទនគឃនំ

[៩៤] អថេខ ភគ តំ េទវតំ គថយ អជឈភសិ

ទទនិ េហេក(១) វសិេម និវ ិ

ឃ (២) វធិ អថ េ ចយិ

ទកខិ អស ុមុខ សទ

សេមន ទិននស ន អគឃេមតិ

ឯវ ំ សហស ន(២) សហស យគិនំ

កលំបិ នគឃនិ តថវធិស េតតិ ។

តតិយំ ធុសុតំ

[៩៥] អថេខ សមពហុ សតុលបបកយិក

េទវ េយ អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវ េកវ-

លកបប ំ េជតវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុ-

បសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯក-

មនំ អដំសុ ។

១ ឱ. ឯេក ។ ២ ឱ. េឆ ។ ៣ ម. ឯវ ំ សតំ សហស នំ ។

109  

៥១

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ តៃមៃនទនែដលបុគគលឲយេហយេ យធម៌ដ៏េសម

[៩៤] លំ ប់េនះឯង ពះមន ពះភគ បន ស់នឹងេទវ

េនះ េ យគថ ថ

បុគគលពួកមួយ បនឋិតេនស៊ប់កនុងធម៌មិនេសម េហយេប ត

េប ន សមប់ ពុំេនះេ ត េធបុគគលដៃទឲយេ កេ

េទបឲយទន ទកខិ ទនេនះ េឈម ះថ មនមុខទទឹក

េ យទឹកែភនក បកបេ យ ជញ មិនដល់នូវតៃមៃនទន

ែដលបុគគលឲយេហយេ យធម៌ដ៏េសមេទ បុគគលមនករបូជ

ប់ពន់ ដល់បុគគលមួយពន់នក់េនះ េនែតមិនដល់មួយ

ចណិំតរបស់បុគគលយ៉ងេនះ ដូេចនះឯង ។

ធុសូ ត ទី ៣

[៩៥] លំ ប់េនះឯង កល តីបឋមយម កនងេទេហយ

ពួកសតុលបបកយិកេទវ ជេ ចន មនរសមីដ៏រុងេរ ង ញុងំវតេជត-

ពនទងំមូលឲយភឺ ង ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទ

ដល់ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយឈរេនកនុងទីដ៏សមគួរ ។

110  

៥២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៩៦] ឯកមនំ ឋិ េខ ឯក េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ

ធុ(១) េខ មរសិ ទនំ

មេចឆ ច បមទ ច

ឯវ ំ ទនំ ន ទីយតិ

បុញញមកងខមេនន

េទយយ ំ េ តិ វជិន តិ ។

[៩៧] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ

ធុ េខ មរសិ ទនំ

អបិច អបបកសមឹបិ ហុ(២) ទនំ

អបបេសមេក បេវចឆនិ

ពហុេនេក ន ទិចឆេរ

អបប ម ទកខិ ទិនន

សហេស ន សមំ មិ តិ ។

១ ម. ហុ ។ ២ ឱ. អបបសមឹបិ ធូតិ ទិស តិ ។

111  

៥២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៩៦] េទវ មួយអងគ ឈរកនុងទីដ៏សមគួរ បនឺនូវឧទនេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បពិ ត ពះអងគអនកនិទ៌ុកខ ទនជករ បៃព ស់ បុគគលឲយ

ទនមិនបន យ៉ងេនះ េ ពះេសចកីកំ ញ់ផង េ ពះ

េសចកី បែហសផង ទន កលេបបុគគលដឹងចបស់ ជ

អនក បថន នូវបុណយ គួរែតឲយ ។

[៩៧] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត បនឺនូវឧទនេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បពិ ត ពះអងគអនកនិទ៌ុកខ ទន ជករ បៃព ស់ កល

ែដល ទពយមនតិច េនែតឲយបន ជករ បៃព ជនពួក

ខះ សូមបមីន ទពយបនិចបនួច ក៏ឲយបន ជនពួកខះមន

ទពយេ ចនែតឲយមិនេកត ទកខិ ទនែដលេគែចករែំលក

អពីំ ទពយតិច េហយឲយ មនផសេសមគន នឹងទនដៃទ ប់

ពន់ ។

112  

៥៣

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ ទនបបញ

[៩៨] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ

ធុ េខ មរសិ ទនំ

អបបកសមឹបិ ហុ ទនំ

អបិច សទធ យបិ ហុ ទនំ

ទនញច យុទធញច សមនមហុ

អបបបិ សន ពហុេក ជិននិ

អបបមប ិ េច សទទ េន ទទតិ

េតេនវ េ េ តិ សុខី បរ ថ តិ ។

[៩៩] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ

113  

៥៣

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ទនបបញ

[៩៨] លំ ប់េនះ េទវ ដៃទេទ ត បនបនឺនូវឧទនេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បពិ ត ពះអងគអនកនិទ៌ុកខ ទន ជករ បៃព ស់ កល

ែដល ទពយមនតិច េនែតឲយបន ជករ បៃព មួយេទ ត

ករឲយេ យសទធ ជករ បៃព ពួកអនក បជញ េពលថ

ទននិងចមបំង មនកមងំេសមគន ពួកសបបុរស សូមប ី

មនគន តិច រែមងឈនះពួកអសបបុរសែដលមនគន េ ចនបន

កលេបបុគគល េជ (កមមផល) េហយឲយទនសូមបបីនិច

បនួច បុគគលេនះ រែមងបនេសចកីសុខកនុងេ កខងមុខ

េ ពះែតទនេនះឯង ។

[៩៩] លំ ប់េនះ េទវ ដៃទេទ ត បនបនឺនូវឧទន

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

114  

៥៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ធុ េខ មរសិ ទនំ

អបបកសមឹបិ ហុ ទនំ

សទធ យបិ ហុ ទនំ

អបិច ធមមលទធស បិ ហុ ទនំ

េយ ធមមលទធស ទទតិ ទនំ

ឧ នវរីយិធិគតស ជនុ(១)

អតិកកមម(២) េវតរណឹ យមស

ទិពនិ ននិ ឧេបតិ មេចច តិ ។

[១០០] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ

១ ជនុេនតិបយតថិ ។ ២ ឱ. ម. ឯតថនេរ េ តិ ទិស តិ ។

115  

៥៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ ត ពះអងគអនកនិទ៌ុកខ ទន ជករ បៃព ស់ កល

ែដល ទពយមនតិច េនែតឲយបន ជករ បៃព ករឲយ

េ យសទធ ជករ បៃព មួយេទ ត ករឲយនូវរបស់ែដល

បនមកេ យធម៌ ជករ បៃព ជន ឲយទនដល់បុគគល

អនកបនធម៌ អនក ស់ដឹងេ យេសចកីសងតនិងេសចកី

ពយយម ជន (េនះ) កនងបង់នូវេវតរណិនរក(១) របស់

េសចយមៈ េហយដល់នូវ នទងំ យ ជទិពបន ។

[១០០] លំ ប់េនះ េទវ ដៃទេទ ត បនបនឺនូវឧទនេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

១ អដកថ ថ មិនែមន តឹមែតេវតរណិនរកេទ ប់បញចូ លទំងនរកឯេទ ត មនសញជ ីវនរក

និងកឡសុតនរកជេដម ។

116  

៥៥

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ ទនមហបផលំ

ធុ េខ មរសិ ទនំ

អបបកសមឹបិ ហុ ទនំ

សទធ យបិ ហុ ទនំ

ធមមលទធស បិ ហុ ទនំ

អបិច វេិចយយទនំបិ ធុ

វេិចយយទនំ សុគតបបសតថំ

េយ ទកខិ េណយយ ឥធ ជីវេ េក

ឯេតសុ ទិនន និ មហបផ និ

វជីនិ វុ និ យថ សុេខេតតិ ។

[១០១] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ

ធុ េខ មរសិ ទនំ

អបបកសមឹបិ ហុ ទនំ

សទធ យបិ ហុ ទនំ

ធមមលទធស បិ ហុ ទនំ

វេិចយយទនំបិ ធុ

117  

៥៥

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ទនមនផលេ ចន

បពិ ត ពះអងគអនកនិទ៌ុកខ ទន ជករ បៃព ស់ កល

ែដលមន ទពយតិច េនែតឲយបន ជករ បៃព មួយេទ ត

ករឲយេ យសទធ ជករ បៃព ទងំឲយរបស់ែដលបនមក

េ យធម៌ ជករ បៃព បុ៉ែនករពិចរ េហយឲយ េទប

ជករ បៃពពិត េ ពះទនែដលបុគគលពិចរ េហយឲយ

ពះសុគត ទង់សរេសរ ពួកទកខិេណយយបុគគល មនកនុង

ជីវេ កេនះ ទនែដលបុគគលឲយ ចេំពះពួកទកខិេណយយ-

បុគគលនុ៎ះ មនផលេ ចន ដូចជពូជែដលបុគគល បេ ពះ

កនុងែ សល ។

[១០១] លំ ប់េនះ េទវ ដៃទេទ ត បនបនឺនូវឧទនេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បពិ ត ពះអងគអនកនិទ៌ុកខ ទន ជករ បៃព ស់ កល

ែដលមន ទពយតិច េនែតឲយបន ជករ បៃព ករឲយទន

េ យសទធ ជករ បៃព ករឲយរបស់ែដលបនមកេ យ

ធម៌ជករ បៃព ករពិចរ េហយឲយ ក៏ជករ បៃពេហយ

118  

៥៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អបិច បេណសុបិ ធុ សំយេម

េយ បណភូ និ(១) អេហឋយ ំ ចរ ំ

បរបូ ទ ន កេ តិ (២) បបំ

ភីរុ ំ បសំសនិ ន ហិ តតថ សរូ ំ

ភយ ហិ សេន ន កេ និ បបនិ ។

[១០២] អថេខ អប េទវ ភគវនំ ឯតទេ ច

កស នុ េខ ភគ សុភសិតនិ ។

[១០៣] សពសំ េ សុភសិតំ បរយិេយន

អបិច មមបិ(៣) សុ ថ

សទធ ហិ(៤) ទនំ ពហុធ បសតថំ

ទន ច (៥) េខ ធមមបទំ វ េសេយយ

បុេពវ ហិ បុពតេរវ សេន

និពនេមវជឈគមុំ សបញញ តិ ។

១ ឱ. បណភូេតសុ ។ ២ ម. ន កេ និ ។ ៣ ឱ. មមំបីតិ ទិស តិ ។ ៤ ឱ. អទធ ហីតិ

បេ ។ ៥ ឱ. ម. អ. ឯវ ំ ។

119  

៥៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បុ៉ែនករស ងម គឺករមិនេប តេប នកនុងសតទងំ យ ក៏

រតឹែតជករ បៃព ស់ បុគគល មិន ប ពឹតេប តេប ន

នូវសតទងំ យ មិនេធបប េ ពះខចករតិះេដ លអពីំ

អនកដៃទ ជនទងំ យ ែតងសរេសរបុគគលខចបប មិន

សរេសរបុគគលេក វក កនុងបបេនះេទ ឯពួកសបបុរសមិន

េធបប េ ពះខចបប ។

[១០២] លំ ប់េនះ េទវ ដៃទេទ ត បន កបបងគទូំល

ពះមន ពះភគយ៉ងេនះថ បពិ ត ពះមន ពះភគ ភសិតរបស់អនក

ហន៎ ជសុភសិត ។

[១០៣] ពះមន ពះភគ ស់ថ ភសិត របស់អនកទងំ-

យ គប់គន ជសុភសិត េ យបរយិយែដរេហយ ែតអនកទងំ-

យ ចូរ ប់ពកយរបស់តថគតវញិថ

ករឲយេ យសទធ អនក បជញសរេសរ េ យចែំណកេ ចន

បករ ែតថធម៌ជឧបយេដមប ី ពះនិពន តឹមែត ១ បទ

ក៏ បេសរៃ កែលងជងទនេទេទ ត េ ពះសបបុរសទងំ-

យជន់េដម ឬជន់េដមេទេទ ត ែដលជអនក បកប

េ យ បជញ ក៏បនដល់ ពះនិពនែមនពិត ។

120  

៥៧

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ មនុេជសុ អនិចច កម

ចតុតថំ នសនិសុតំ

[១០៤] ឯកំ សមយ ំ ភគ វតថិយ ំ វហិរតិ

េជតវេន អនថបិណិកស េម ។ អថេខ សមព-

ហុ សតុលបបកយិក េទវ េយ អភិកកនយ

រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភេស

េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ

អភិ េទ ឯកមនំ អដំសុ ។

[១០៥] ឯកមនំ ឋិ េខ ឯក េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

ន សនិ កម មនុេជសុ និចច

សនីធ កមនិយនិ េយសុ ពេទធ (១)

េយសុ បមេ អបុនគមនំ

អនគន បុរេិ មចចុ េធយយតិ ។

១ ម. កេមសុ ពេនធ ។

121  

៥៧

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ កមទំង យកនុងពួកមនុស មិនេទ ង

នសនិសូ ត ទី ៤

[១០៤] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវត

េជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប កង វតថី ។ គេនះឯង

កល តីបឋមយមកនងេហយ ពួកសតុលបបកយិកេទវ មន ប-

មណេ ចនអងគ មនរសមីដ៏រុងេរ ង ញុងំវតេជតពនទងំមូលឲយភឺ ង

នគំន ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ថយបងគំ ពះ

មន ពះភគ េហយឈរកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[១០៥] េទវ មួយអងគ ឈរកនុងទីសមគួរេហយ េពលគថ

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

កមទងំ យ កនុងពួកមនុស រកេទ ងគម នេទ បុរស

ែដលជប់ចពំក់កនុងឥ រមមណ៍ទងំ យ សវងឹកនុងឥ -

រមមណ៍ទងំ យ េចញចកវដៈ ែដលជលេំនៃនមរ

េទកន់ ពះនិពន ជ ថ នមិន តឡប់មកវញិេទ ត មិន

បនេទ ឥ រមមណ៍ទងំេនះ រែមងមនកនុងេ កេនះ ។

122  

៥៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឆនទជំ អឃ ំ ឆនទជំ ទុកខំ

ឆនទវនិយ អឃវនិេយ

អឃវនិយ ទុកខ វនិេយតិ ។

ន េត កម យនិ ចិ និ េ េក

សង កបប េគ បុរសិស កេម

តិដនិ ចិ និ តេថវ េ េក

អេថតថ ធី វនិយនិ ឆនទំ ។

េកធំ ជេហ វបិបជេហយយ មនំ

សេញញ ជនំ សពមតិកកេមយយ

តំ នមរបូសមិមសជជមនំ

អកិញច នំ ននុបតនិ ទុកខ ។

ប សិ សងខំ ន វមិនមគ(១)

អេចឆជិ(២) តណំ ឥធ នមរេូប

១ ឱ. ម. ន វមិនមជឈគ ។ ២ ឱ. អេចឆចឆិ ។

123  

៥៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បញចកខនធេកតអពីំត េសចកីទុកខក៏េកតអពីំត ករ

កមច ត់បង់បញចកខនធ េ ពះកមច ត់បង់ត បន ករកមច ត់

បង់វដទុកខ ក៏េ ពះកមច ត់បង់បញចកខនធបន ។ រមមណ៍

ដ៏វចិិ តទងំ យកនុងេ ក េ ថកមេនះ មិនបនេទ

តេ មកែដលបុគគល តិះរះិ េទបេ ថ កមរបស់បុរស

រមមណ៍ដ៏វចិិ តទងំ យ ែតងឋិតេនកនុងេ ក ម

ធមម ែតថពួកអនក បជញ ែតងកមច ត់បង់នូវេសចកី បថន

កនុង រមមណ៍ទងំន៎ុះ ។ បុគគល តវលះបង់េសចកីេ កធ

តវរ ំ យេសចកី បកន់ តវឆងឲយផុតសេញញ ជនៈទងំ

អស់ េ ពះថ ទុកខទងំ យ មិនធក់េលបុគគលែដលមិន

ជប់ចពំក់កនុងនមរូប ជអនកឥតមនកងល់េនះេទ ។ បុគគល

លះេសចកីបញញតបនេហយ នឹងមិនបនមកកន់វមិន គឺៃផទ

ៃនម េទ បុគគលកត់បង់ត កនុងនមរូបេនះបនេហយ

124  

៥៩

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ បសំសិតពបបញ

តំ ឆិននគនថំ អនិឃ ំ និ សំ

បរេិយសមន នជឈគមុំ(១)

េទ មនុស ឥធ ហុរ ំ

សេគគសុ សពនិេវសេនសតិូ ។

[១០៦] តេញច ហិ នទទកខុ ំ(២) តថ វមុិតំ

(ឥចច យ ម េមឃ ជ)

េទ មនុស ឥធ ហុរ ំ

នរុតមំ អតថចរ ំ ន នំ

េយ តំ នមស និ បសំសិយ េតតិ ។

[១០៧] បសំសិយ េតបិ ភវនិ ភិកខុ

េមឃ ជតិ ភគ

េយ តំ នមស និ តថ វមុិតំ

អញញ យ ធមមំ វចិិកិចឆំ ប យ

សងគ តិ (៣) េតបិ ភវនិ ភិកខូ តិ ។

១ ឱ. ម. ន ច អជឈគមំុ ។ ២ ម. តំ េវ ទុកខំ ។ ៣ សងគ តិគតិ សងខ តិគតិ បេ ។

125  

៥៩

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ប ន ៃនបុគគលែដលគួរសរេសរ

ពួកេទវ និងពួកមនុស ែសងរកបុគគលែដលផច់បង់ធម៌ជ

េ គ ងចក់ែ សះ ជបុគគលឥតមនទុកខ ឥតមនត េនះ

មិន បទះកនុងេ កេនះ កនុងេ កខងមុខ ឬកនុង នសួគ៌

ឬក៏កនុងលេំនរបស់សត គប់កែនង ។

[១០៦] ( ពះេមឃ ជ មន យុ បនទូលសួរថ) េប

ពួកេទវ និងមនុស េមលមិនេឃញនូវបុគគលេនះ ែដល

មនចិតរួច សឡះ យ៉ងេនះេហយ ពួកេទវ និងមនុស

កនុងេ កេនះ ឬ េ កខងមុខ នម ក រ ពះអងគ

ដ៏ បេសរជងជន ជអនក ប ពឹត បេយជន៍ដល់នរជនទងំ-

យ ពួកេទវ និងមនុស េនះ គួរេគសរេសរឬេទ ។

[១០៧] ( ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ នឹងេមឃ ជថ)

មន លភិកខុ ពួកេទវ និងមនុស េនះ េឈម ះថជបុគគល

គួរបុគគលសរេសរបនផង មន លភិកខុ ពួកបុគគល នម ក រ

បុគគលែដលរួចចកត េ យ បករដូេចន ះេនះ ពួក

បុគគលេនះេឈម ះថបនដឹងចបស់នូវធម៌ លះបង់នូវវចិិកិចឆ

ជបុគគលកនងបង់នូវធម៌ជេ គ ងជប់ចពំក់បនផង ។

126  

៦០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បញច មំ ឧជឈនសញញិសុតំ

[១០៨] ឯកំ សមយ ំ ភគ វតថិយ ំ វហិរតិ

េជតវេន អនថបិណិកស េម ។ អថេខ

សមពហុ ឧជឈនសញញិក េទវ េយ អភិកកនយ

រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភ-

េស េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ

េវ សំ អដំសុ ។

[១០៩] េវ សំ ឋិ េខ ឯក េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

អញញថ សនម នំ

អញញថ េយ បេវទេយ

និកចច កិតវេស វ

ភុតំ េថេយយន តស តំ

យញិ កយិ តញិ វេទ

យ ំ ន កយិ ន តំ វេទ

អកេ នំ ភសមននំ(១)

បរជិននិ បណិ តិ ។

១ ម. អកេ នំ អភសមនំ ។

127  

៦០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឧជឈនសញញិសូ ត ទី ៥

[១០៨] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវត

េជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប កង វតថី ។ គេនះឯង

កល តីបឋមយម កនងេទេហយ ពួកេទវ េ ចនអងគ ជអនកមន

េសចកីសគំល់កនុងករេពលេទស មនរសមីដ៏រុងេរ ង ញុងំវតេជតពន

ទងំមូលឲយភឺ ង ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់

េហយ ក៏ឋិតេនន កស ។

[១០៩] េទវ មួយអងគ ឋិតេនន កសេហយ េពលគថ

េនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បុគគល បកសេសចកីសងប់េ យ ករេផ ង បកស

ខួនេ យ ករេផ ង ករបរេិភគរបស់បុគគលេនះ េឈម ះ

ថ បរេិភគ េ យករលួច ក់ ដូចជ ពនសត ប

បេញឆ តបញ់សតយក ច់មកបរេិភគ េ ពះថ បុគគល

េធអេំព តវនិយយចេំពះអេំពេនះ មិនេធអេំព

មិន តវនិយយចេំពះអេំពេនះេទ េ ពះពួកអនក បជញ ែតង

កណំត់ដឹងពួកបុគគលែដលបនែតខងនិយយ ែតមិនេធ ។

128  

៦១

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ ទឡបបដិបទច សតថុខមបនំច

[១១០] នយិទំ ភសិតមេតន

ឯកនសវេនន

អនុកកមិតេវ(១) សកក

យយ ំ បដិបទ ទ

យយ ធី បមុចចនិ

ឈយិេន មរពនធន

ន េវ ធី បកុពនិ

វទិិ េ កបរយិយ ំ

អញញ យ និពុ ធី

តិ េ េក វសិតិកនិ ។

[១១១] អថេខ េទវ េយ បឋវយិ ំ បតិដហិ

ភគវេ បេទសុ សិរ និបតិ ភគវនំ ឯត-

ទេ ចុំ អចចេយ េន ភេន អចចគម យថព

យថមូ យថអកុស យ មយ ំ ភគវនំ

អបប េទតពំ(២) អមញញិ ម សំ េន ភេន ភគ

អចចយ ំ អចចយេ បដិគគ តុ យតឹ សំវ យតិ ។

អថេខ ភគ សិតំ ប កសិ ។

១ ឱ. អនុកកមិតំុ េវ ។ ម. អនុកកមិតំុ េយ ។ ២ ឱ. ម. អ េទតពំ ។

129  

៦១

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ បដិបទដ៏មំនិងករសូមឲយ ពះ អត់េទស

[១១០] ពះមន ពះភគ ស់ថ បដិបទេនះឯង

ជបដិបទដ៏ម ំ ពួកអនក បជញមនឈនរែមងរួចចកចណំង

មរ េ យបដិបទ បុគគល មិន ច បតិបតិបដិបទ

េនះ េ យ គន់ែតេចះនិយយ ឬ គន់ែត ប់ េ យ

ចែំណកមួយេទ ពួកអនក បជញ ដឹងចបស់នូវេហតុកនុងេ ក

បនដឹងនូវចតុសចចធម៌ ជអនករលំត់កិេលស បនឆងនូវ

ត ែដលផ យេទកនុងេ ក រែមងមិននិយយអួតេទ ។

[១១១] គេនះឯង េទវ ទងំ យេនះ បតិ នេល

បឹថពី េហយ កបសិរ េទ ប ពះបទៃន ពះមន ពះភគ ទូល ពះ

មន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េទសែដល ប ពឹតកនង

គបសងកត់េហយនូវខញុ ំ ពះអងគទងំ យ មេ យខញុ ំ ពះអងគទងំ យ

ជអនកលងង់េខ ជអនកវេងង ជអនកមិនឈស ខញុ ំ ពះអងគទងំ យ

បនេមលងយ ពះមន ពះភគ ែដលជបុគគលមិនគួរេប ត-

េប ន បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន សូម ពះមន ពះភគ អត់នូវេទស

ែដល ប ពឹតកនង គបសងកត់េហយ ដល់ខញុ ំ ពះអងគទងំ យេនះ

េដមបនឹីងស ងមតេទ ។ េទប ពះមន ពះភគ ទង់េធករញញឹមឲយ

បកដេឡង ។

130  

៦២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១១២] អថេខ េទវ េយ ភិេយយេ

ម យ(១) ឧជឈយនិេយ េវ សំ អពភុគគចឆុ ំ ។ ឯក

េទវ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ(២)

អចចយ ំ េទសយនីនំ

េយ េច(៣) នបបដិគគណតិ

េកបនេ េទសគរុ

ស េវរ ំ បដិមុចចតីតិ ។

អចចេយ េច ន វេិជជថ

េន ចីធ អបហតំ(៤) សិយ

េវ និ ន ច សេមមយយុ ំ

េកនីធ កុសេ សិយតិ ។

កស ចចយ ន វជិជនិ

កស នតថិ អបហតំ(៥)

េក ន សេមម ហមបទិ

េកធ(៦) ធីេ សទ សេ តិ ។

១ ភីេយេ ម យតិបិ បេ ។ ២ ឱ. គថមេ ច ។ ៣ ឱ. េវ ។ ៤-៥ ឱ. ម.

អបគតំ ។ ៦ ឱ. េកច ។

131  

៦២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១១២] លំ ប់េនះឯង េទវ ទងំេនះក៏េពលេទសេ ចន

ហួស បមណ េហយេ ះេទឯ កស ។ េទវ មួយអងគ បន

េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

េបអនក មិនអត់េទសឲយ ដល់បុគគលអនកសែំដងេទស

អនកេនះេឈម ះថ មនេសចកីេ កធេនខងកនុង េធេទស

ឲយកន់ែតធងន់េឡង េឈម ះថឱប កេ បេព រទុក (ដូចជ

បុគគលពក់េឡវកុ ំ) ។ េបេទសមិនមនេទ កហុំសកនុង

េ កេនះក៏មិនមនែដរ េបេព រទងំ យមិនរមង ប់េទ កនុង

េ កេនះនឹងមនអនកឈសដូចេមចបន ។ បុគគល មិន

មនេទស ប ពឹតកនង (េ យ ច) បុគគល មិនមន

កហុំស បុគគល មិនដល់នូវេសចកីភន់ ចឡ ំ បុគគល

ជអនក បជញ មនសតិសពកលកនុងេ កេនះ ។

132  

៦៣

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ តថគតគុណបសំ

[១១៣] តថគតស ពុទធស

សពភូ នុកមបេិន

តស ចចយ ន វជិជនិ

តស នតថិ អបហតំ

េ ន សេមម ហមបទិ

េ ធ ធីេ សទ សេ តិ ។

អចចយ ំ េទសយនីនំ

េយ េច នបបដិគណតិ

េកបនេ េទសគរុ

ស(១) េវរ ំ បដិមុចចតិ

តំ េវរ ំ នភិននទ មិ

បដិគគ មិ េ ចចយនិ ។

ឆដំ សទធ សុតំ

[១១៤] ឯកំ សមយ ំ ភគ វតថិយ ំ វហិរតិ

េជតវេន អនថបិណិកស េម ។ អថេខ

១ ឱ. យំ ។

133  

៦៣

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ េសចកីសរេសរគុណ ពះតថគត

[១១៣] ពះមន ពះភគ ស់ថ ពះតថគតេនះ

ជ ពះពុទធ ជអនកមនេសចកីអនុេ គះ ដល់សពសត

មិនមនេទស ប ពឹតកនងេទ ពះតថគតេនះ មិនមន

កហុំសេទ ពះតថគតេនះ មិនដល់នូវេសចកីភន់ ចឡ ំ

េទ ពះតថគតេនះ ជអនកមន បជញ មនសតិសពកល

កនុងេ កេនះ ។ េបអនក មិនអត់េទសែដល ប ពឹតកនង

ដល់បុគគលអនកសែំដងេទស អនកេនះេឈម ះថ មនេសចកី

េ កធេនខងកនុង េធេទសឲយកន់ែតធងន់េឡង េឈម ះថ

ឱប កេ បេព រទុក តថគតមិនេ តកអរនឹងេព រេនះេទ

តថគតអត់េទសែដល ប ពឹតកនង ដល់អនកទងំ យ

េហយ ។

សទធ សូ ត ទី ៦

[១១៤] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េន កនុងវត

េជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប កង វតថី ។ គេនះឯង

134  

៦៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សមពហុ សតុលបបកយិក េទវ េយ អ-

ភិកកនយ រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ េជតវនំ

ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អដំសុ ។

[១១៥] ឯកមនំ ឋិ េខ ឯក េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

សទធ ទុតិយ បុរសិស េ តិ

េន េច អស ទធិយមវតិដតិ

យេ ច កិតី ច តតស េ តិ(១)

សគគញច េ គចឆតិ សររី ំ ប យតិ ។

េកធំ ជេហ វបិបជេហយយ មនំ

សេញញ ជនំ សពមតិកកេមយយ

តំ នមរបូសមិមសជជមនំ

អកិញច នំ ននុបតនិ សងគ តិ ។

១ ឱ. ម. អ. ឯវ ំ ។

135  

៦៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

កលេវ តីបឋមយម កនងេទេហយ ពួកសតុលបបកយិក-

េទវ (១) ជេ ចន មនរសមីល ញុងំវតេជតពនទងំមូលឲយភឺ ង

ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏ថយបងគំ ពះមន

ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[១១៥] លុះេទវ មួយអងគ ឋិតេន កនុងទីសមគួរេហយ ក៏

េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

សទធ ជទីពីរ របស់បុរស េបបុគគលមិនឋិតេនកនុងភពជអនក

មិនមនសទធ េទ យសបរ ិ រកី កិតិសពទកី ែតងមនដល់

បុរសេនះ េ ពះែតករមិនឋិតេនកនុងភពជបុគគល មិន

មនសទធ េនះ លុះបុគគលេនះ លះសររីៈេហយ រែមង

េទកន់ នសួគ៌ ។ បុគគលគបបលីះបង់េសចកីេ កធ គបប ី

លះបង់មនះ គបបលីះបង់សេំយជនៈទងំពួង សងគធម៌

ទងំ យ(២) មិនធក់សងកត់នូវបុគគលេនះ ែដលមិនជប់ច-ំ

ពក់េនកនុងនមនិងរូប មិនមនេសចកី កវល់ ក យេឡយ ។

១ េទវ ែដលបនអែណតេទេកតកនុង នសួគ៌ េ យអំ ចកន់ធម៌ របស់សបបុរស ។

២ សងគៈ បំ បករ មនកិេលសសងគៈជេដម ។ អដកថ ។

136  

៦៥

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ អបបម និសំេ

[១១៦] បមទមនុយុញជ និ

ព ទុេមមធិេន ជន

អបបមទញច េមធវ ី

ធនំ េសដំវ រកខ តិ

ម បមទមនុយុេញជថ

ម កមរតិសនថវ ំ

អបបមេ ហិ ឈយេន

បេបបតិ បរមំ សុខនិ ។

សតមំ សមយសុតំ

[១១៧] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

សេកកសុ វហិរតិ កបិលវតថុសមឹ ម វេន មហ

ភិកខុ សេងឃន សទធឹ បញចមេតហិ ភិកខុ សេតហិ សេព-

េហវ អរហេនហិ ។ ទសហិ ច េ កធតហិូ

េទវ (១) េយភុេយយន សននិបតិ េ និ ភគវនំ

ទស នយ ភិកខុ សងឃញច ។

១ ឱ. ម. េទវ េយ ។

137  

៦៥

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ និសង ៃនបុគគលអនកមិន បមទ

[១១៦] ពួកជនពល ឥត បជញ ែតង បកបេរ យ ៗ

នូវេសចកី បមទ អនក បជញ រែមងរក នូវេសចកីមិន បមទ

ដូចជេគរក ទុក នូវ ទពយដ៏ បេសរ បុគគលកុគំបប ី បកប

េរ យ ៗ នូវេសចកី បមទ កុំ បកបេរ យ ៗ នូវករមូលមិត

េ យតេ មកកនុងកមេឡយ ដបតិបុគគលអនកមិន បមទ អនក

មនឈន រែមងដល់នូវេសចកីដ៏ឧតម ។

សមយសូ ត ទី ៧

[១១៧] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េន កនុងម វន័ ជិត កងកបិលវតថុ នែដនសកកៈ

មួយអេនេ យភិកខុសងឃ ជេ ចន ចនួំនភិកខុ បរំយរូប សុទធែតជ ពះ

អរហនទងំអស់ ។ ក៏ពួកេទវ មកអពីំេ កធតុទងំ ១០ បជុគំន

េ យេ ចន េដមបេីឃញ ពះមន ពះភគ និងភិកខុសងឃ ។

138  

៦៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១១៨] អថេខ ចតុននំ សុទធ សកយិកនំ

េទ នំ ឯតទេ សិ អយ ំ េខ ភគ សេកកសុ វហិរតិ

កបិលវតថុសមឹ ម វេន មហ ភិកខុ សេងឃន សទធឹ

បញចមេតហិ ភិកខុ សេតហិ សេពេហវ អរហេនហិ

ទសហិ ច េ កធតហិូ េទវ (១) េយភុេយយន

សននិបតិ េ និ ភគវនំ ទស នយ ភិកខុ សងឃញច

យននូន មយមប ិ េយន ភគ េតនុបសង កេមយយម

ឧបសង កមិ ភគវេ សនិេក បេចចកគថ ភ-

េសយយមតិ ។

[១១៩] អថេខ េទវ េសយយថបិ នម

ពល បុរេិ សមមិញជិ តំ ពហំ ប េរយយ

ប រតំិ ពហំ សមមិេញជយយ ឯវេមវ សុទធ -

េសសុ េទេវសុ អនរហិ ភគវេ បុរេ បតុរ-

ហំសុ(២) ។ អថេខ េទវ ភគវនំ អភិ -

េទ ឯកមនំ អដំសុ ។

[១២០] ឯកមនំ ឋិ េខ ឯក េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

១ ឱ. ម. េទវ េយ ។ ២ ឱ. ម. បតុរេហសំុ ។

139  

៦៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១១៨] លំ ប់េនះឯង ពួកសុទធ សេទវ ទងំបួនអងគ

តិះរះិ យ៉ងេនះថ ពះមន ពះភគអងគេនះ គង់េនកនុងម វន័

ជិត កងកបិលវតថុ នែដនសកកៈ មួយអេនេ យភិកខុសងឃ ជេ ចន

ចនួំនភិកខុ បរំយរូប សុទធែតជអរហនទងំអស់ ក៏ពួកេទវ មកអពីំ

េ កធតុទងំ ១០ បជុគំន េ យេ ចន េដមបេីឃញ ពះមន ពះ

ភគនិងភិកខុសងឃ េបដូេចន ះ គួរែតពួកេយង ចូលេទគល់ ពះមន

ពះភគែដរ លុះចូលេទដល់េហយ ពួកេយងគបបសីែំដងនូវគថមួយ

មន ក់ ៗ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគ ។

[១១៩] លំ ប់េនះឯង េទវ ទងំេនះ ក៏បត់អពីំសុទធ -

សេទវេ ក មក បកដកនុងទីចេំពះ ពះភ ក ៃន ពះមន ពះភគ

ដូចជបុរសមនកមងំ ៃដែដលអងកុញ ឬអងកុញៃដែដល

ដូេចន ះឯង ។ េទវ ទងំេនះ ក៏ថយបងគេំ យេគរព ចេំពះ ពះ

មន ពះភគេហយ ឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[១២០] លុះេទវ មួយអងគ ឋិតេន កនុងទីសមគួរេហយ

ក៏េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

140  

៦៧

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ អប ជិតសេងឃ

ម សមេយ បវនសមឹ

េទវកយ សមគ

គតម ឥមំ ធមមសមយ ំ

ទកខិ េយវ អប ជិតសងឃនិ ។

[១២១] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

ត ត ភិកខ េ សមទហំសុ

ចិតំ អតេន ឧជុកមកំសុ

រថីវ េន និ គេហ

ឥ នទិយនិ រកខ និ បណិ តិ ។

[១២២] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

េឆ ខីលំ េឆ បលីឃ ំ

ឥនទខីលំ ឱហចច(១) មេនជ

េត ចរនិ សទធ វមិ

ចកខុ ម សុទន សុស ូ នគតិ ។

១ ម. ឧហចច ។

141  

៦៧

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ពះសងឃែដលមរផច ញ់មិនបន

សម័យេនះ ជសម័យ បជុធំកំនុងដងៃ ព ពួកេទវ ក៏មក

បជុគំន េហយ េយងទងំ យ មកកន់ទី បជុ ំ បកប

េ យធម៌េនះ េដមបេីឃញអប ជិតសងឃ គឺសងឃែដលមរ

ផច ញ់មិនបន ។

[១២១] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត េពលគថេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ពួកភិកខុកនុងទី បជុេំនះ បកបេ យសមធិ េធចិតរបស់

ខួន (ែដលេវ ចេកង) ឲយជចិតសូត តង់ ភិកខុជបណិត

ទងំ យ ែតងរក នូវឥ នទិយទងំ យេ យល ដូច

ជ រថីកន់ទប់នូវែខ បរទុកដូេចន ះឯង ។

[១២២] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត េពលគថេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ភិកខុទងំេនះ កត់បង់នូវបេងគ ល គឺ គៈ េទសៈ េមហៈ

កត់បង់នូវរនុកទរ គឺ គៈ េទសៈ េមហៈ គស់រេំលង

នូវសសរេគល គឺ គៈ េទសៈ េមហៈ េហយជអនកមិន

មនត ជេ គ ងញប់ញ័រ ជអនកបរសុិទធ ត បស

ចកមនទិល ជនគកេមះ មនចកខុ មនឥ នទិយទូនម នល

េហយ ែតង ច់េទ (កនុងទីទងំពួងបន ម បថន ) ។

142  

៦៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១២៣] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ គថំ អភសិ

េយ េកចិ ពុទធំ សរណំ គ េស

ន េត គមិស និ អបយភមឹូ

ប យ មនុសំ េទហំ

េទវកយ ំ បរបិេូរស នីតិ ។

អដមំ សកលិកសុតំ

[១២៤] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ជគេហ វហិរតិ មទទកុចឆិសមឹ មិគទេយ ។ េតន

េខ បន សមេយន ភគវេ បេទ(១) សកលិក-

យ(២) ខេ េ តិ ។ ភូ សុទំ ភគវេ េវទ-

ន វតនិ ររីកិ ទុកខ តិព ខ កដុក អ-

អមនប ។ សុទំ ភគ សេ សមប-

ជេន អធិ េសតិ អវហិញញមេន ។ អថេខ ភគ

១ ឱ. ឯវ ំ ។ ២ ម. សកខលិកយ ។

143  

៦៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១២៣] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត េពលគថេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ជនទងំ យ មួយ បនដល់នូវ ពះពុទធ ជទីរឭក

ជនទងំេនះ នឹងមិនេទកន់អបយភូមិេឡយ លុះលះ

បង់ ងកយជរបស់មនុស េហយ នឹងេទបេំពញកនុងពួក

ៃនេទវ មិនខន ។

សកលិកសូ ត ទី ៨

[១២៤] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េន កនុងឱទយនេឈម ះមទទកុចឆិ ជទីឲយអភ័យ

ដល់ មឹគ ជិត កង ជ គឹះ ។ សម័យេនះឯង ពះបទៃន ពះមន

ពះភគទងគិចេ យបែំណកថម (ែដលេទវទត បេម លមក) ។ េវទន

ដ៏មនកមងំ ជទុកខ កខងំ កហល់ ក យ មិនសបបយ មិន

ជទីេពញចិត ក៏ ប ពឹតេទកនុង ពះសររីៈ ៃន ពះមន ពះភគ ។

ពះមន ពះភគ ទង់មន ពះសតិសមបជញញៈ ទង់អត់សងកត់ នូវេវទន

ទងំេនះបន មិនលបំកេឡយ ។ គេនះ ពះមន ពះភគ

144  

៦៩

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ សីហេសយយកបបនំ

ចតុគគុណំ សងឃដឹ បញញ េប ទកខិ េណន បេស ន

សីហេសយយ ំ កេបបតិ បេទ(១) បទំ អចច ធយ

សេ សមបជេន ។

[១២៥] អថេខ សតស សតុលបបកយិក

េទវ េយ អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវ េកវ-

លកបប ំ មទទកុចឆឹ ឱភេស េយន ភគ េតនុប-

សង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ

អដំសុ ។

[១២៦] ឯកមនំ ឋិ េខ ឯក េទវ ភគវេ

សនិេក ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ នេគ វត េភ

សមេ េគតេម នគវ ច បនុបបនន (២) -

ររីកិ េវទន ទុកខ តិព ខ កដុក អ

អមនប សេ សមបជេន អធិ េសតិ អវហិញញ-

មេនតិ ។

១ បេទនតិបិ បេ ។ ២ ឱ. សមុបបនន ។

145  

៦៩

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ទង់សេ មច ពះសីហេសយយ

ស់បងគ ប់ភិកខុ ឲយ កលសងឃដី មនជន់បួន ទង់សេ មច ពះ

សីហេសយយខង ំ ត មត ពះបទខងេឆង េល ពះបទខង ំ

ទង់មន ពះសតិសមបជញញៈ ។

[១២៥] លំ ប់េនះ កលេវ តីបឋមយម កនងេទ

េហយ ពួកសតុលបបកយិកេទវ ៧០០ អងគ មនរសមីដ៏ល ញុងំ

មទទកុចឆិឱទយនទងំមូលឲយភឺ ក៏ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះ

ចូលេទដល់ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

[១២៦] លុះេទវ មួយអងគ ឋិតេន កនុងទីសមគួរេហយ ក៏បនឺ

ឧទន ចេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ យីេអ ពះសមណ-

េគតម ជនគែមនហន៎ េ ពះ ពះអងគ ជបុគគលមន ពះព នុភព

េទះបីេវទន ជទុកខ កខងំ កហល់ ក យ មិនសបបយ មិន

ជទីេពញចិត េកតេឡង ប ពឹតេទកនុង ពះសររីៈ ក៏ ពះអងគមន

ពះសតិសមបជញញៈ ទង់អត់ ទបំន មិនលបំកេឡយ ។

146  

៧០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១២៧] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ សីេ វត េភ សមេ

េគតេម សីហវ ច បនុបបនន ររីកិ េវទន

ទុកខ តិព ខ កដុក អ អមនប សេ

សមបជេន អធិ េសតិ អវហិញញមេនតិ ។

[១២៨] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ ជនីេយ វត េភ ស-

មេ េគតេម ជនីយវ ច បនុបបនន -

ររីកិ េវទន ទុកខ តិព ខ កដុក អ

អមនប សេ សមបជេន អធិ េសតិ អវ-ិ

ហញញមេនតិ ។

147  

៧០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១២៧] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត បនឺឧទន ចេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ យីេអ ពះសមណេគតម

ជសីហៈែមនហន៎ េ ពះ ពះអងគជអនកមិនតក់សុត េទះបីេវទន ជទុកខ

កខងំ កហល់ ក យ មិនសបបយ មិនជទីេពញចិត េកតេឡង

ប ពឹតេទកនុង ពះសររីៈ ក៏ ពះអងគមន ពះសតិសមបជញញៈ ទង់អត់

ទបំន មិនលបំកេឡយ ។

[១២៨] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត បនឺឧទន ចេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ យីេអ ពះសមណេគតមជ ជ-

េនយយែមនហន៎ េ ពះ ពះអងគ ទង់ ជបនូវេហតុ េទះបីេវទន ជទុកខ

កខងំ កហល់ ក យ មិនសបបយ មិនជទីេពញចិត េកតេឡង

ប ពឹតេទកនុង ពះសររីៈ ក៏ ពះអងគមន ពះសតិសមបជញញៈ ទង់អត់

ទបំន មិនលបំកេឡយ ។

148  

៧១

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ េទវេ ទនំ

[១២៩] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិ-

េក ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ និសេភ វត េភ

សមេ េគតេម និសភវ ច បនុបបនន -

ររីកិ េវទន ទុកខ តិព ខ កដុក អ

អមនប សេ សមបជេន អធិ េសតិ អវ-ិ

ហញញមេនតិ ។

[១៣០] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ េធរេយ វត េភ សម-

េ េគតេម េធរយវ ច បនុបបនន ររីកិ

េវទន ទុកខ តិព ខ កដុក អ អមនប

សេ សមបជេន អធិ េសតិ អវហិញញមេនតិ ។

149  

៧១

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ឧទនរបស់េទវ

[១២៩] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត បនឺឧទន ចេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ យីេអ ពះសមណេគតម ជ

និសភៈ(១) ែមនហន៎ េ ពះ ពះអងគជបុគគលឥតមនអនក េសម េទះបី

េវទន ជទុកខ កខងំ កហល់ ក យ មិនសបបយ មិនជទី

េពញចិត េកតេឡង ប ពឹតេទកនុង ពះសររីៈ ក៏ ពះអងគមន ពះ

សតិសមបជញញៈ ទង់អត់ ទបំន មិនលបំកេឡយ ។

[១៣០] លំ ប់េនះ េទវ មួយអងគេទ ត បនឺឧទន ចេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ យីេអហន៎ ពះសមណេគតម ពះ

អងគជេធរយបុគគលែមន េ ពះ ពះអងគជអនកនេំទនូវធុរៈ េទះបីេវទន

ជទុកខ កខងំ កហល់ ក យ មិនសបបយ មិនជទីេពញចិត

េកតេឡង ប ពឹតេទកនុង ពះសររីៈ ក៏ ពះអងគមន ពះសតិសមបជញញៈ

ទង់អត់ ទបំន មិនលបំកេឡយ ។

១ អដកថ ថ េគេឈម លែដលជធំជងេគ ១ រយ េ ថ ឧសភៈ ជធំជងេគ ១ ពន់

េ ថ សភៈ ជធំជងេគ ១ មឺុន េ ថ និសភៈ ។ ពះមន ពះភគ ទង់េបជញ នូវ

នៈដ៏ បេសរ េទប ទង់ ពះនមថ និសភៈ ។

150  

៧២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១៣១] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ ទេន វត េភ សមេ

េគតេម ទនវ ច បនុបបនន ររីកិ េវទន

ទុកខ តិព ខ កដុក អ អមនប

សេ សមបជេន អធិ េសតិ អវហិញញមេនតិ ។

[១៣២] អថេខ អប េទវ ភគវេ សនិេក

ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ បស សមធឹ សុភវតំិ

ចិតញច សុវមុិតំ ន ចភិណតំ(១) ន ចបណតំ(២)

ន ច សសងខ រនិគគយ ចរតិវតំ(៣) េយ ឯវរបំូ បុរ-ិ

សនគំ បុរសិសីហំ បុរសិ ជនីយ ំ បុរសិនិសភំ

បុរសិេធរយ ំ បុរសិទនំ អតិកកមិតពំ មេញញយយ កិ-

មញញ ត អទស នតិ ។

១ អ. អភិណតំ ។ ២ អ. អបណតំ ។ ៣ ម. រ ិ វតំ ។ រតិវតនិ អដកថយំ ទិស តិ ។

151  

៧២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១៣១] លំ ប់េនះ េទវ ដៃទេទ ត បនឺឧទន ចេនះ កនុង

សំ ក់ៃន ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ យីេអហន៎ ពះសមណេគតម

ជទនបុគគល (អនក បេ ពះហឫទយ័បន) ែមន េ ពះ ពះអងគជអនក

មិនមនពុតតបុត េទះបីេវទន ជទុកខ កខងំ កហល់ ក យ មិន

សបបយ មនិជទីេពញចិត េកតេឡង ប ពឹតេទកនុង ពះសររីៈ ក៏

ពះអងគមន ពះសតិសមបជញញៈ ទង់អត់ ទបំន មិនលបំកេឡយ ។

[១៣២] លំ ប់េនះ េទវ ដៃទេទ ត បនឺឧទន ចេនះ កនុង

សំ ក់ៃន ពះមន ពះភគដូេចនះថ សូម ពះអងគទតចេំពះែតអរហត-

ផលសមធិែដលចេ មនលេហយ និងចិតែដលរួច សឡះេ យផលវមុិតិ

េហយ សូមកុទំតនូវចិតែដល ប ពឹតេទ ម គៈ ប ពឹតេទ ម

េទសៈ និងចិតែដលសងកត់សងកិននូវកិេលសេ យេសចកីពយយមរបស់

ខួនេហយ ប ពឹតេទ អនក េឡយនឹង ប់ នបុគគលែដលេប តេប ន

នូវនគបុរស សីហបុរស ជនីយបុរស និសភបុរស េធរយបុរស

ទនបុរស មនសភពយ៉ងេនះដូចេមចបន េវ រែលងែតបុគគលជអនធ-

ពលេចញ ។

152  

៧៣

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ េទវេ ទនំ

បញច េវទ សតំ សមំ

តបស ី ពហម ចរ ំ

ចិតញច េនសំ ន សមម វមុិតំ

ហីនតរបូ ន បរងគម េតតិ(១) ។

ត ធិបនន វតសីលពទធ

លខំូ តបំ វស សតំ ចរន

ចិតញច េនសំ ន សមម វមុិតំ

ហីនតរបូ ន បរងគម េតតិ ។

១ ឱ. ម. ឥតិសេទទ នតថិ ។

153  

៧៣

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ឧទនរបស់េទវ

ពួក ពហមណ៍ អនក ទ ទង់នូវេវទទងំ ៥ ជអនក ប ពឹត

ស័យនូវតបៈ អស់មួយរយឆន គំត់ ក៏ចិតរបស់ពួក

ពហមណ៍េនះ េនែតមិនរួច សឡះេ យ បៃពេនេឡយ

ពហមណ៍ទងំេនះ មនសភពជអនកេធខួនឲយេថកទប

មិនដល់នូវ ពះនិពនេឡយ ។ បុគគលអនកជប់ចពំក់េ យ

សីលពត(១) េ ពះត គបសងកត់ េទះ ប ពឹតនូវតបៈដ៏

េ ហមង អស់មួយរយឆន ំ ក៏ចិតរបស់បុគគលទងំេនះ មិន

រួច សឡះេ យ បៃពេឡយ បុគគលទងំេនះ មនសភព

ជអនកេធខួនឲយេថកទប មិនដល់នូវ ពះនិពនេឡយ ។

១ អដកថ ថ ជប់ចំពក់េ យទំេន មនិង ប កតីទំង យ មនទំេន មនិង ប កតីៃន

ពែព និងែឆកជេដម ។

154  

៧៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ន មនកមស ទេម ឥធតថិ

ន េមនមតថិ អសមហិតស

ឯេក អរេញញ វហិរមបមេ

ន មចចុ េធយយស តេរយយ បរនិ ។

មនំ ប យ សុសមហិតេ

សុេចតេ សពធិ វបិបមុេ

ឯេក អរេញញ វហិរ ំ អបបមេ

ស មចចុ េធយយស តេរយយ បរនិ ។

នវមំ បឋមបជជុននធីតុសុតំ

[១៣៣] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

េវ លិយ ំ វហិរតិ ម វេន កូ គរ យ ំ ។

អថេខ េកកនទ(១) បជជុននស ធី អភិកកនយ

រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ ម វនំ ឱភ-

េស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

១ ម. េកកនុទ ។

155  

៧៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

កនុងេ កេនះ បុគគល អនក បថន នូវមនះ រែមងមិនមន

ករទូនម នឥ នទិយ បុគគលអនកមនចិតមិន ងំម ំ រែមងមិន

មនបញញ បុគគល ជអនក បមទ ទុកជេនកនុងៃ ពែតមន ក់

ឯង ក៏ឆងនូវទីេនរបស់មរេទ ពះនិពន ពុបំនេឡយ ។

បុគគល លះមនះបនេហយ មនចិតតមកល់េនេ យ

បៃព មនចិតផូរផង់ រួច សឡះចកធម៌ជេ គ ងេ ហមង

ទងំពួង េនកនុងៃ ពែតមន ក់ឯង ជអនកមិន បមទ បុគគល

េនះ េទបឆងនូវទីេនរបស់មរេទ ពះនិពនបន ។

បឋមបជជុននធីតុសូ ត ទី ៩

[១៣៣] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងកូ គរ នម វន័ េទ ប កង

េវ លី ។ គេនះ កលែដលេវ តីបឋមយមកនងេទេហយ

េទវ េឈម ះេកកនទ ជធី ៃនបជជុននេទវ ជ មនរសមីដ៏ល ញុងំ

ម វន័ទងំមូលឲយភឺ ង ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូល

េទដល់ ក៏អភិ ទ ពះមន ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរ ។

156  

៧៥

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ រតនតយបបសំ

[១៣៤] ឯកមនំ ឋិ េខ(១) េកកនទ

បជជុននស ធី ភគវេ សនិេក ឥម គថេយ

អភសិ

េវ លិវេន វហិរនំ

អគគំ សតស សមពុទធំ

េកកនទហមសមិ អភិវេនទ

េកកនទ បជជុននស ធី

សុតេមវ បុេរ(២) សិ

ធេមម ចកខុ ម នុពុេទធ

ហំទនិ សកខិ ជនមិ

មុនិេន េទសយេ សុគតស

េយ េកចិ អរយិ ំ ធមមំ

វគិរហន ចរនិ ទុេមមធ

ឧេបនិ េ រុវ ំ េឃរ ំ

ចិររតំ ទុកខមនុភវនិ

១ ឱ. េទវ តិ បឋទយំ បញញ យតិ ។ ២ ឱ. សុតេមវ េម បុេរ ។

157  

៧៥

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ េសចកីសរេសរ ពះរតន ត័យ

[១៣៤] លុះេទវ េឈម ះេកកនទ ជធី ៃនបជជុននេទវ ជ ឋិត

េនកនុងទីដ៏សមគួរេហយ បនេពលនូវគថទងំេនះ កនុងសំ ក់ៃន

ពះមន ពះភគថ

ខញុមំច ស់េឈម ះេកកនទ ខញុមំច ស់េឈម ះេកកនទ ជធី ៃន

បជជុននេទវ ជ សូមថយបងគំ ពះសមពុទធ ពះអងគជកពូំលរបស់

សត ទង់គង់េនកនុងម វន័ ជិត កងេវ លី កនុងកល

មុន ខញុមំច ស់បនឮថ ពះធម៌ គឺ ពះតថគត អនកមន

ចកខុ ស់ដឹងេហយ ឥឡូវេនះ ខញុមំច ស់ដឹងចបស់ ស់

(នូវធម៌) ែដល ពះសុគតជមុនីសែមងេហយ ពួកបុគគល

ប់ បជញ មួយ ប ពឹតតិះេដ ល នូវ ពះធម៌ដ៏ បេសរ

នឹងចូលេទដល់េ រុវនរក រងទុកខដ៏ក អស់ តីយូរអែងង

158  

៧៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េយ ច េខ អរេិយ ធេមម

ខនិយ ឧបសេមន ឧេប

ប យ មនុសំ េទហំ

េទវកយ ំ បរបិេូរស នីតិ ។

ទសមំ ទុតិយបជជុននធីតុសុតំ

[១៣៥] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

េវ លិយ ំ វហិរតិ ម វេន កូ គរ យ ំ ។

អថេខ ចុលេកកនទ បជជុននស ធី អភិកកន-

យ រតិយ អភិកកនវ េកវលកបប ំ ម វនំ

ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

[១៣៦] ឯកមនំ ឋិ េខ ចុលេកកនទ

បជជុននស ធី ភគវេ សនិេក ឥម គថេយ

អភសិ

159  

៧៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

លុះែតបុគគលពួក មនខនី ចូលេទរមង ប់កិេលសមន

គៈជេដម កនុងអរយិធម៌ េទបបុគគលពួកេនះ លះបង់

នូវ ងកយ ជរបស់មនុស េហយនឹងចូលេទបេំពញនូវ

កយជរបស់េទវ បន ។

ទុតិយបជជុននធីតុសូ ត ទី ១០

[១៣៥] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងកូ គរ នម វន័ ជិត កង

េវ លី ។ គេនះ កលែដលេវ តីបឋមយមកនងេទេហយ

េទវ េឈម ះចុលេកកនទ ជធី ៃនបជជុននេទវ ជ មនរសមីដ៏ល

ញុងំម វន័ទងំមូលឲយភឺ ង ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះ

ចូលេទដល់ ក៏អភិ ទ ពះមន ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[១៣៦] លុះេទវ េឈម ះចុលេកកនទ ជធី ៃនបជជុននេទវ ជ

ឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរេហយ បនេពលនូវគថទងំេនះ កនុងសំ ក់

ៃន ពះមន ពះភគថ

160  

៧៧

េទវ សំយុតស សតុលបបកយិកវេគគ ឧទទ នំ

ឥធគម វជិជុ បភសវ

េកកនទ បជជុននស ធី

ពុទធញច ធមមញច នមស មន

គថវមិ(១) អតថវតី អភសិ

ពហុនបិ េខ នំ វភិេជយយ ំ បរយិេយន ទេិ ធេមម

សងខិ តមតថំ លបយិស មិ យវ េម មន បរយិតំ

បបំ ន កយិ វច មន

កេយន កិញចន សពេ េក

កេម ប យ សតិម សមបជេន

ទុកខំ ន េសេវថ អនតថសញិតនិ ។

សតុលបបកយិកវេគគ ចតុេ ថ ។

ត តទទ នំ

សពភិ មចឆរនិ ធុ

នសនុជឈនសញញិ េន

សទធ សមេយ សកលិកំ

ឧេភ បជជុននធីតេ តិ ។

១ គថ ចិមតិបិ បេ ។

161  

៧៧

េទវ សំយុត សតុលបបកយិកវគគ ឧទទ ន

េទវ េឈម ះេកកនទ ជធី ៃនបជជុននេទវ ជ មនរសមីដ៏ភឺ

ដូចជេផកបេនទ រ មកេហយកនុងទីេនះ កលនម ក រ ពះពុទធ

ពះធម៌ (និង ពះសងឃ) បនេពលនូវគថេនះ ដ៏ បកប

េ យអតថថ

ខញុមំច ស់ក៏ តវែចកនូវគថេនះ េ យបរយិយដ៏េ ចន បករ

ធម៌ែបបេនះ ខញុមំច ស់នឹងសែំដងនូវេសចកីយ៉ងសេងខប ធម៌

ទងំប៉ុនម នេនះ ខញុមំច ស់បនេរ នេ យចិត ( ជះថ)

បុគគលមិនគបបេីធបប េ យកយ ចចិត បុគគលគបប ី

លះបង់នូវកងល់កនុងេ កទងំពួង គបបលីះបង់នូវកមទងំ-

យ គបបជីអនកមនសតិនិងសមបជញញៈ មិនគបបេីសព

អេំពឥត បេយជន៍ ែដលនមំកនូវេសចកីទុកខ ។

ចប់ សតុលបបកយិកវគគ ទី ៤ ។

បញជ ីេរ ងកនុងសតុលបបកយិកវគគេនះ គឺ

សពភិសូ ត ១ មចឆរសូិ ត ១ ធុសូ ត ១ នសនិសូ ត ១

ឧជឈនសញញិ សូ ត ១ សទធ សូ ត ១ សមយសូ ត ១ សក-

លិកសូ ត ១ បជជុននធីតុសូ ត ២ ។

162  

បញច េម ទិតវេគគ

បឋមំ ទិតសុតំ

[១៣៧] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស -

េម ។ អថេខ អញញត េទវ អភិកកនយ រតិយ

អភិកកនវ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភេស

េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ

អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

[១៣៨] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវេ

សនិេក ឥម គថេយ អភសិ

ទិតសមឹ អគរសមឹ

យ ំ នីហរតិ ភជនំ

តំ តស េ តិ អ ថ យ

េន ច យ ំ តតថ ឌយតិ

ឯវមទិតេក េ េក(១)

១ ឱ. ឯវមទីបិេ េ េក ។ ម. ឯវ ំ ។

163  

ទិតវគគ ទី ៥

ទិតសូ ត ទី ១

[១៣៧] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដី ជិត

កង វតថី ។ លំ ប់េនះឯង កលែដលេវ តីបឋមយម កនង

េទេហយ េទវ មួយអងគ មនរសមីដ៏ល ញុងំវតេជតពនទងំមូល

ឲយភឺ ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏អភិ ទ ពះ

មន ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[១៣៨] លុះេទវ េនះឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បនេពល

នូវគថទងំេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បុគគល ជញជូ ននូវភជន៍ អពីំផទះែដលេភងកពុំងេឆះ ពំុ

េនះេ ត េភងមិនទន់េឆះនូវវតថុ កនុងផទះេនះ ភជន៍

និងវតថុ េនះជ បេយជន៍ៃនបុគគលេនះឯង សតេ កែដល

164  

៧៩

េទវ សំយុតស ទិតវេគគ ទនផលំ

ជ យ មរេណន ច

នីហេរេថវ ទេនន

ទិននំ េ តិ សុនិពភតំ(១)

ទិននំ សុខផលំ េ តិ

នទិននំ េ តិ តំ តថ

េច ហរនិ ជេន

អគគិ ឌយតិ នស តិ

អថ អេនន ជហតិ

សររី ំ សបរគិគហំ

ឯតទញញ យ េមធវ ី

ភុេញជថ ច ទេទថ ច

ទ ច(២) ភុ ច យថនុភវ ំ

អនិនទិេ សគគមុេបតិ ននិ ។

១ ឱ. សុនីហតំ ។ ២ ឱ. ច- កេ នតថិ ។

165  

៧៩

េទវ សំយុត ទិតវគគ ផលរបស់ទន

ជ និងមរណៈេឆះយ៉ងេនះ តវែតន ំ ទពយេចញ េ យ

ទនកុខំន ទនែដលបុគគលឲយេហយ េឈម ះថនេំចញ

េ យល វតថុ ែដលបុគគលឲយេហយ ជវតថុមនសុខជផល

វតថុ ែដលបុគគល មិនឲយេហយ ជវតថុ មិនមនសុខជផលេទ

ពួកេចរែតងនេំទ ពួក ជករែតងរបឹយក េភងែតងេឆះ

វនិសេទ ពុំេនះេ ត េវ ប់េទ ក៏រែមងលះបង់

នូវសររីៈនិងរបស់ែដលបុគគលធប់ហួងែហង អនក បជញដឹង

នូវេសចកីេនះេហយ គបបបីរេិភគផង ឲយទនផង បុគគល

ឲយទនទងំបរេិភគ ឲយសមគួរ មសភពេហយ េគមិន

ែដលនិនទ េទ ែតងបនេទេកតកនុង នសួគ៌ ។

166  

៨០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទុតិយំ កិនទទសុតំ

[១៣៩] កឹទេទ ពលេទ េ តិ

កឹទេទ េ តិ វណេទ

កឹទេទ សុខេទ េ តិ

កឹទេទ េ តិ ចកខុ េទ

េយ ច(១) សពទេទ េ តិ

តំ េម អកខ ហិ បុចឆិេ តិ ។

[១៤០] អននេទ ពលេទ េ តិ

វតថេទ េ តិ វណេទ

យនេទ សុខេទ េ តិ

ទីបេទ េ តិ ចកខុ េទ

េ ច សពទេទ េ តិ

េយ ទទតិ ឧបស យ ំ

អមតនទេទ ច េ េ តិ

េយ ធមមមនុ សតីតិ ។

១ ឱ. ម. េក ។

167  

៨០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

កិនទទសូ ត ទី ២

[១៣៩] េទវ កបបងគសួំរថ បុគគលឲយអី េឈម ះថឲយកមងំ

ឲយអី េឈម ះថឲយពណ៌សមបុរ ឲយអី េឈម ះថឲយេសចកីសុខ

ឲយអី េឈម ះថឲយចកខុ មួយេទ ត បុគគល ឲយរបស់អី

េឈម ះថឲយ គប់យ៉ង សូម ពះអងគសែំដង បប់េសចកីេនះ

ដល់ខញុ ំ ពះអងគជអនកសួរ ។

[១៤០] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគលឲយបយ េឈម ះថ

ឲយកមងំ ឲយសពំត់ េឈម ះថឲយពណ៌សមបុរ ឲយយនជនិំះ

េឈម ះថឲយេសចកីសុខ ឲយ បទីប េឈម ះថឲយចកខុ មួយ

េទ ត បុគគល ឲយទីេន ស័យ បុគគលេនះ េឈម ះ

ថឲយវតថុ គប់យ៉ង បុគគល េ ប ន បេ ធម៌ បុគគល

េនះ េឈម ះថឲយ ពះនិពន ។

168  

៨១

េទវ សំយុតស ទិតវេគគ បុញញបបសំ

តតិយំ អននសុតំ

[១៤១] អននេម ភិននទនិ

ឧភេយ(១) េទវមនុ

អថេខ(២) នម េ យេកខ

យ ំ អននំ នភិននទតីតិ ។

[១៤២] េយ នំ ទទនិ សទធ យ

វបិបសេននន េចត

តេមវ អននំ ភជតិ

អសមឹ េ េក បរមិ ច

ត ម វេិនយយ មេចឆរ ំ

ទជជ ទនំ ម ភិភ ូ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ ។

១ ម. ឯវ ំ ។ ឱ. ឧភេយ ។ ២ ឱ. អថ េក ។

169  

៨១

េទវ សំយុត ទិតវគគ េសចកីសរេសរបុណយ

អននសូ ត ទី ៣

[១៤១] ទ.(១) ជនទងំពីរពួកគឺេទវ និងមនុស រែមង

បថន នូវបយែតមយង៉ អនក មិន បថន នូវបយ អនក

េនះ េឈម ះថយកខេ យពិត ។

[១៤២] ព.(២) ជនទងំ យ មនចិត ជះថឲយ

បយេនះេ យសទធ បយេនះ រែមងចូលេទរកជន

ទងំេនះវញិ កនុងេ កេនះនិងេ កខងមុខ េ ពះេហតុ

េនះ ធុជន គបបកីមច ត់បង់នូវេសចកីកំ ញ់េចញ

គបសងកត់នូវមនទិលេហយឲយទនចុះ (េ ពះថ) បុណយ

ទងំ យ ជទីពឹងៃនពួកសតកនុងបរេ ក ។

១ ទ. គឺេទវ ទូលថ ។ ២ ព. គឺ ពះមន ពះភគ ស់ថ ។

170  

៨២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ចតុតថំ ឯកមូលសុតំ

[១៤៣] ឯកមលំូ ទិ វដំ(១)

តិមលំ បញចបតថរ ំ

សមុទទំ ទទ វដំ

ប លំ អតរ ី ឥសីតិ ។

បញច មំ អេនមិយសុតំ

[១៤៤] អេនមនមំ និបុណតថទស ឹ

បញញ ទទំ កមលេយ អសតំ

តំ បស ថ សពវទំុិ សុេមធំ

អរេិយ បេថ កមមនំ មេហសិនិ ។

១ ឱ. ម. ទិ វដំ ។

171  

៨២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឯកមូលសូ ត ទី ៤

[១៤៣] ទ. ឥសី បនឆងេហយ នូវសមុ ទប ល

ែដលមនមូលមួយគឺត មនអនង់ពីរគឺសស តទិដិ និង

ឧេចឆទទិដិ មនមនទិលបីគឺ គៈ េទសៈ េមហៈ មន

េ គ ងផ យេចញ ៥ យ៉ងគឺបញចកមគុណ មនកនួំចទឹក

១២ គឺ យតនៈទងំ ១២ ។

អេនមិយសូ ត ទី ៥

[១៤៤] ទ. អនកទងំ យ ចូរេមលនូវ ពះមន ពះភគ

េនះ ពះអងគមន ពះនមបរបូិណ៌ េ ពះ ទង់ បកបេ យ

គុណទងំពួង ពះអងគេឃញនូវ បេយជន៍ដ៏លិតល ជអនក

ឲយនូវបញញ ពះអងគមិនជប់េនកនុង ល័យគឺកម ពះអងគ

ស់ដឹងសព ពះអងគមន បជញល ពះអងគេសចេទកនុង

ផូវដ៏ បេសរគឺអរយិមគគ ពះអងគែសងរកនូវគុណដ៏ធ ំ ។

172  

៨៣

េទវ សំយុតស ទិតវេគគ មគគពយករណំ

ឆដំ អចឆ សុតំ

[១៤៥] អចឆ គណសងឃុដំ

បិ ចគណេសវតំិ

វននំ េមហនំ នម

កថំ យ ភវសិ តីតិ ។

[១៤៦] ឧជុេក នម េ មេគគ

អភយ នម ទិ

រេថ អកុជជេន នម

ធមមចេកកហិ សំយុេ

ហិរ ិ តស អបលេមព

សតស (១) បរ ិ រណំ

ធមម ហំ រថឹ ពមិ

សមម ទិដិបុេរជវ ំ

យស ឯកទិសំ យនំ

ឥតថិយ បុរសិស

ស េវ ឯេតន យេនន

និពនេស វ សនិេក ។

១ ឱ. សតយស តិ ទិស តិ ។

173  

៨៣

េទវ សំយុត ទិតវគគ េសចកីពយករនូវមគគ

អចឆ សូ ត ទី ៦

[១៤៥] សមណេទវបុតេពលថ(១) ៃ ពេឈម ះេមហនៈ

េនះ ជៃ ពគឹកកងេ យពួកៃន សីអប រ ជទីេសពគប់

ៃនពួកបិ ច(២) េធដូចេមចនឹងយ (េចញអពីំៃ ពេនះ)

េទបន ។

[១៤៦] ព. ផូវគឺអដងគិកមគគេនះ េឈម ះថជផូវ តង់

ទិសគឺ ពះនិពនេនះ េឈម ះថជទិសគម នភ័យ រថគ ឺ

អដងគិកមគគ េឈម ះថជរថមិនឮសូរ បកបេ យកង់គឺធម៌

បនដល់េសចកីពយយមេ យកយនិងចិត ហិរនិិងឱតបបៈ

ជ ទពងៃនរថេនះ សតិជ ព័ ត ជមៃនរថេនះ តថគត

េពលថ ធម៌គឺេ កុតរមគគជ រថី មនសមម ទិដិជសនទុះ

េទខងមុខ ជន េទះ សី ឬ បស បនយនែបប

េនះេហយ ជនេនះឯង នឹងដល់នូវទីជិតៃន ពះនិពនេ យ

យននុ៎ះមិនខន ។

១-២ សមណេទវបុតេនះ េ ៃ ពននទវន័ ថៃ ពេមហនៈ េ ពួកេទវ ថពួកបិ ច

េ ពះមិនមនេសចកីគប់ចិតចំេពះៃ ពននទវន័និងពួកេទវ េនះេ ះ ។

174  

៨៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សតមំ វនេ បសុតំ

[១៤៧] េកសំ ទិ ច រេ ច

សទ បុញញំ បវឌ តិ

ធមម សីលសមបនន

េក ជន សគគគមិេនតិ ។

[១៤៨] មេ ប វនេ ប

េយ ជន េសតុករក

បបញច ឧទបនញច

េយ ទទនិ ឧបស យ ំ

េតសំ ទិ ច រេ ច

សទ បុញញំ បវឌ តិ

ធមម សីលសមបនន

េត ជន សគគគមិេនតិ ។

អដមំ េជតវនសុតំ

[១៤៩] ឥទំ ហិតំ េជតវនំ

ឥសិសងឃនិេសវតំិ

175  

៨៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

វនេ បសូ ត ទី ៧

[១៤៧] ទ. បុណយ រែមងចេ មនមិន ច់ ទងំៃថងទងំយប់

គប់េវ ដល់ជនពួក ជនពួក េឈម ះថ ងំ

េនកនុងធម៌ េឈម ះថបរបូិណ៌េ យសីល គួរេទកន់ ន

សួគ៌បន ។

[១៤៨] ព. ជន ចំបរេឈមនផក ែផ ចំបរ

េឈមនមប់ ង ព ន ងេ ង ឲយទនទឹកទងំ

ជីក សះ ជនទងំ យ ឲយនូវទីសំ ក់ ស័យ

បុណយ រែមងចេ មនមិន ច់ ទងំៃថងទងំយប់ គប់េវ

ដល់ជនទងំ យេនះ ជនទងំេនះ េឈម ះថជអនក

ងំេនកនុងធម៌ េឈម ះថបរបូិណ៌េ យសីល គួរេទកន់

នសួគ៌បន ។

េជតវនសូ ត ទី ៨

[១៤៩] អនថបិណិកេទវបុតេពលថ វតេជតពនេនះជ

វតមន បេយជន៍ ែដលពួកឥសីគឺភិកខុសងឃគង់េនមិន ច់

176  

៨៥

េទវ សំយុតស ទិតវេគគ េជតវនបបសំ

វុតថំ ធមម េជន

បីតិសញជននំ មម

កមមំ វជិជ ច ធេមម ច

សីលំ ជីវតិមុតមំ

ឯេតន មចច សុជឈនិ

ន េគេតន ធេនន

ត ម ហិ បណិេ េបេ

សមបស ំ អតថមតេន

េយនិេ វចិិេន ធមមំ

ឯវ ំ តតថ វសុិជឈតិ

របុីេ វ បញញ យ

សីេលន ឧបសេមន ច

េយបិ បរគេ ភិកខុ

ឯ វបរេម សិយតិ ។

177  

៨៥

េទវ សំយុត ទិតវគគ េសចកីសរេសរវតេជតពន

ជវតែដល ពះសមពុទធជធមម ជ ទង់គង់េន ជទីញុងំបីតិ

ឲយេកតដល់ខញុ ំ ពះអងគ សតទងំ យ រែមងបរសុិទធេ យ

អដងគិកមគគេនះ គឺកមម បនដល់មគគេចតន វជិជ បនដល់

សមម ទិដិ និងសមម សងកបបៈ ធមមៈ បនដល់សមម យមៈ

សមម សតិ និងសមម សមធិ សីលៈ បនដល់សមម ច

សមម កមមនៈ និងសមម ជីវៈ េឈម ះថជីវតិដ៏ឧតម មិន

ែមនបរសុិទធ េ យេគ ត ឬ េ យ ទពយេទ េ ពះ

េហតុេនះឯង បុរសជបណិត កលេបេឃញចបស់នូវ

បេយជន៍របស់ខួន គួរែតពិចរ នូវធម៌ េ យឧបយ

ៃន បជញ រែមងបរសុិទធ កនុងអរយិមគគេនះ យ៉ងេនះឯង

ពះ របុីត េទបជបុគគល ( បេសរ) េ យបញញ ផង

េ យសីលផង េ យករសងប់រមង ប់ផង ភិកខុ ែដល បេសរ

េ យគុណធម៌ប៉ុេណះ េទបគួរជអនកដល់នូវ ពះនិពន ។

178  

៨៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

នវមំ មចឆរសុិតំ

[១៥០] េយធ មចឆរេិន េ េក

កទរយិ បរភិសក

អេញញសំ ទទមននំ

អន យក ន

កីទិេ េតសំ វបិេក

សមប េយ ច កីទិេ

ភគវនំ បុដុមគមម

កថំ ជេនមុ តំ មយនិ ។

[១៥១] េយធ មចឆរេិន េ េក

កទរយិ បរភិសក

អេញញសំ ទទមននំ

អន យក ន

និរយ ំ តិរចឆ នេយនឹ

179  

៨៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មចឆរសូិ ត ទី ៩

[១៥០] ទ. កនុងេ កេនះ ជនទងំ យ ជអនក

កំ ញ់សិត ញ ជអនកេពលពកយ ទេគះ ជអនកេធ

េសចកីអន យ(១) ដល់ជនដៃទែដលកពុំងឲយទន ផល

វបិករបស់ជនទងំ យេនះដូចេមច សមប យភពរបស់

ជនទងំ យេនះដូចេមច េយងខញុមំកេដមប ី កបបងគទូំល

សួរ ពះមន ពះភគ ដូចេមចហន៎ នឹងដឹងនូវេសចកីេនះ

បន ។

[១៥១] ព. កនុងេ កេនះ ជនទងំ យ ជអនក

កំ ញ់សិត ញ ជអនកេពលពកយ ទេគះ ជអនកេធ

េសចកីអន យ ដល់ជនដៃទែដលកពុំងឲយទន ជនទងំ-

យេនះ ែតងេទេកតកនុងនរក កនុងកេំណ តសតតិរចឆ ន

១ េធេសចកីអន យ នសួគ៌របស់ទយក េធនូវេសចកីអន យ ភរបស់បដិគគ ហកៈ ។

អដកថ ។

180  

៨៧

េទវ សំយុតស ទិតវេគគ វតីមចឆរពយករណំ

យមេ កបូបជជេរ(១)

សេច ឯនិ(២) មនុស តំ

ទឡេិទទ ជយេរ កុេល

េចឡំ បិេ រតី ខិ

យតថ កិេចឆន លពភតិ

បរេ សឹសេរ ព

តំបិ េតសំ ន លពភតិ

ទិេដ ធេមមស វបិេក

សមប េយ ច ទុគគតីតិ ។

[១៥២] ឥតិ េហតំ វជិនម

អញញំ បុចឆ ម េគតមំ

េយធ លទធ មនុស តំ

វទញញូ វតីមចឆ

ពុេទធ បសនន ធេមម ច

សេងឃ ច តិពគរ

កីទិេ េតសំ វបិេក

១ ឱ. យមេ កមុបបជជេរតិ ទិស តិ ។ ២ ម. ជនិ ។

181  

៨៧

េទវ សំយុត ទិតវគគ េសចកីពយករនូវបុគគលអនក បសចកេសចកីកំ ញ់

និងកនុងយមេ ក បសិនេបដល់នូវភពជមនុស រែមង

េកតកនុង តកូលកសំត់ ែសងរកែតសពំត់ និង រ និង

េសចកីេ តកអរកនុងបញចកមគុណ និងែលបង ក៏បនេ យ

ក ម ពួកពលែតងនឹកប៉ងនូវ ទពយ អពីំទីដៃទ ទពយ

េនះ មិនែដលបនដល់ពួកពលេនះេឡយ េនះជផល-

វបិក កនុងទិដធម៌គឺកនុងទីែដលេកត ចែំណកសមប យភព

រែមងមនទុគគតិជផល ។

[១៥២] ទ. េយងខញុ ំ ដឹងេសចកីេនះជក់ចបស់ដូេចនះ

េហយ េយងខញុ ំ សូម កបបងគទូំលសួរនូវេសចកីដៃទនឹង

ពះេគតមជមច ស់ (តេទេទ ត) កនុងេ កេនះ ជន

ទងំ យ បននូវអតភពជមនុស េហយ ជអនកដឹង

នូវពកយេពល ជអនក បសចកេសចកីកំ ញ់ ជអនក

ជះថ ទងំមនេសចកីេគរពយ៉ងខងំ កនុង ពះពុទធ ពះ

ធម៌ ពះសងឃ ផលវបិករបស់ជនទងំ យេនះដូចេមច

182  

៨៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សមប េយ ច កីទិេ

ភគវនំ បុដុមគមម

កថំ ជេនមុ តំ មយនិ ។

[១៥៣] េយធ លទធ មនុស តំ

វទញញូ វតីមចឆ

ពុេទធ បសនន ធេមម ច

សេងឃ ច តិពគរ

ឯេត សេគគ បកេសនិ

យតថ េត ឧបបជជេរ

សេច ឯនិ មនុស តំ

អេឌ ជយេរ កុេល

េចឡំ បិេ រតី ខិ

យ ថ កិេចឆន លពភតិ

បរសមភេតសុ េភេគសុ

វសវតីវ េមទេរ

ទិេដ ធេមមស វបិេក

សមប េយ ច សគូតីតិ ។

183  

៨៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សមប យភពរបស់ជនទងំ យេនះដូចេមច េយងខញុមំក

េដមប ី កបបងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគ ដូចេមចហន៎ នឹង

ដឹងនូវេសចកីេនះបន ។

[១៥៣] ព. កនុងេ កេនះ ជនទងំ យ បន

អតភពជមនុស េហយ ជអនកដឹងនូវពកយេពល ជអនក

បសចកេសចកីកំ ញ់ ជអនក ជះថ ទងំមនេសច-

កីេគរពយ៉ងខងំ កនុង ពះពុទធ ពះធម៌ ពះសងឃ ជន

ទងំ យេនះ រែមងរុងេរ ងកនុង នសួគ៌ ជនទងំ យ

េនះ េទះេទេកតកនុងទី េបដល់នូវអតភពជមនុស

រែមងេកតកនុង តកូលដ៏សុកសមភ ែសងរកសពំត់ និង

រ និងេសចកីេ តកអរកនុងបញចកមគុណ និងែលបង

បនេ យងយ ទងំមនអំ ច ផ យេទកនុងេភគៈ

ទងំ យែដលអនកដៃទសន បំនមក សបបយរកី យកនុង

ចិត េនះជផលវបិក កនុងទិដធម៌ គឺកនុងទីែដលេកត

ចែំណកសមប យភព រែមងមនសុគតិជផល ។

184  

៨៩

េទវ សំយុតស ទិតវេគគ សតភិកខុបបសំ

ទសមំ ឃដិករសុតំ

[១៥៤] អវហំិ ឧបបនន េស

វមុិ សត ភិកខ េ

គេទសបរកិខី

តិ េ េក វសិតិកនិ ។

េយ ច េត(១) អតរុ ំ សងគំ(២)

មចចុ េធយយ ំ សុទុតរ ំ

េត ហិ មនុសំ េទហំ

ទិពេយគំ ឧបចចគុនិ ។

ឧបេក ផលគេ (៣) ច

បុកកុ តិ ច េត តេយ

ភទទិេយ ខណេទេ ច

ពហុទនី(៤) ច សិងគិ េយ(៥)

េត ហិ មនុសំ េទហំ

ទិពេយគំ ឧបចចគុនិ ។

១ ឱ. េក ច េត ។ ២. ឱ. ម. បងកំ ។ ៣ ម. បលគេ ។ ៤ ឱ. ពហុរគគិ ។ ៥ ឱ.

បិងគិេយ ។

185  

៨៩

េទវ សំយុត ទិតវគគ េសចកីសរេសរភិកខុ ៧ របូ

ឃដិករសូ ត ទី ១០

[១៥៤] ទ. ភិកខុទងំ ៧រូប បនេទេកតកនុង ពហមេ ក

េឈម ះអវ ិ មនចិតរួច សឡះេហយ(១) មន គៈេទ-

សៈអស់េហយ ឆងនូវត កនុងេ ករួចេហយ ។ ភិកខុ

ទងំ យ បនឆងនូវកិេលសជេ គ ងចពំក់ ជទី

ងំៃនមចចុ ែដលឆងបនេ យក មៃ កេពក ភិកខុទងំ យ

េនះ លុះលះបង់នូវ ងកយជរបស់មនុស េហយ កនង

នូវទិពេយគគឺសេំយជនៈទងំ ៥ ជចែំណកខងេល ។

ភិកខុទងំេនះគឺ ពះឧបកៈ ១ ពះផលគណៈ ១ ពះបុកកុ -

តិ ១ ជ ៣ រូប និង ពះភទទិយៈ ១ ពះខណេទវៈ ១

ពះពហុទនី ១ ពះសិងគិយៈ ១ (៤ រូបេនះេទ តជ ៧)

ភិកខុទងំេនះ បនលះបង់នូវ ងកយជរបស់មនុស េហយ

េទបកនងនូវទិពេយគបន ។

១ រចួ សឡះេ យអរហតផលវមុិតិ បនទ ប់អំពីកលែដលេកតកនុង ពហមេ កេឈម ះអវ ិ ។

អដកថ ។

186  

៩០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១៥៥] កុសលី(១) ភសសី េតសំ

មរបសបប យិនំ

កស េត ធមមមញញ យ

អចឆិទំុ ភវពនធននិ ។

[១៥៦] ន អញញ ត ភគវ

នញញ ត តវ សន

យស េត ធមមមញញ យ

អចឆិទំុ ភវពនធនំ

យតថ នមញច របូញច

អេសសំ ឧបរុជឈតិ

តំ េត ធមមមិធញញ យ

អចឆិទំុ ភវពនធននិ ។

[១៥៧] គមភីរ ំ ភសសី ចំ

ទុពិជនំ សុទុពុធំ

១ កុសលនិបិ បេ ។

187  

៩០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១៥៥] ព. អនកឯង ជបុគគលមនកុសល បនេពល

សរេសរនូវភិកខុទងំេនះ ែដលជអនកលះបង់នូវអនទ ក់ៃនមរ

ភិកខុទងំេនះ បនកត់នូវចណំងគឺភព េ ពះដឹងចបស់នូវ

ធម៌របស់បុគគល ។

[១៥៦] ទ. ពះេថរៈទងំេនះ បនកត់នូវចណំងគឺភព

េ ពះដឹងចបស់នូវធម៌របស់បុគគល បុគគលេនះ េវ រែត

ពះមន ពះភគេចញ មិនមនេទ េវ រែត សនរបស់

ពះអងគេចញ មិនមនេទ នមនិងរូប រលត់េទឥតមន

េសសសល់កនុង សន ពះេថរៈទងំេនះ បនកត់

នូវចណំងគឺភព េ ពះដឹងចបស់នូវធម៌េនះ កនុង សន

េនះ ។

[១៥៧] ព. អនកឯង ជបុគគលេពល ចមនអតថដ៏េ ជ

ែដលដឹងបនេ យក ម យល់បនេ យក មៃ កេពក

188  

៩១

េទវ សំយុតស ទិតវេគគ ភូតបុពបបកសនំ

កស តំ ធមមមញញ យ

ចំ ភសសិ ឦទិសនិ ។

[១៥៨] កុមភកេ បុេរ សឹ

េវភឡេិងគ(១) ឃដីកេ

ម េបតិភេ សឹ

កស បស ឧបសេក

វរិេ េមថុន ធមម

ពហមចរ ី និ មិេ

អហុ េត សគេមេយយ

អហុ េត បុេរ សខ

េ ហេមេត បជនមិ

វមុិេត សត ភិកខ េ

គេទសបរកិខី េណ

តិេណ េ េក វសិតិកនិ ។

១ េវហឡិេងគតិ បេ ។ ម. េវកឡិេងគ ។

189  

៩១

េទវ សំយុត ទិតវគគ េសចកី បកសេរ ងេ ពង

អនកឯង េពល ចែបបេនះ េ ពះដឹងចបស់នូវធម៌របស់

បុគគលដូចេមច ។

[១៥៨] ទ. ខញុ ំ ពះអងគ ជសមូនឆន ងំេឈម ះឃដិករ េកត

កនុងបុរេីឈម ះេវភឡិងគ ជអនកចិញចឹ មម បិ ជឧបសក

របស់ ពះពុទធ ទង់ ពះនមកស ប ជអនកេវ រចកេមថុនធមម

ប ពឹតធម៌ដ៏ បេសរ បសចក មិសៈ បនេនកនុង សុក

ជមួយនឹង ពះអងគ ជសំ ញ់នឹង ពះអងគកនុងកលមុន ខញុ ំ

ពះអងគ គ ល់នូវភិកខុទងំ ៧ រូបន៎ុះ ែដលមនចិតរួច សឡះ

េហយ មន គៈនិងេទសៈអស់េហយ បនឆងេហយនូវ

ត កនុងេ ក ។

190  

៩២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១៥៩ ] ឯវេមតំ តទ សិ

យថ ភសសិ ភគគវ

កុមភកេ បុេរ សិ

េវភឡេិងគ ឃដីកេ

ម េបតិភេ សិ

កស បស ឧបសេក

វរិេ េមថុន ធមម

ពហមចរ ី និ មិេ

អហុ េម សគេមេយយ

អហុ េម បុេរ សខតិ ។

ឯវេមតំ បុ នំ

ស យនមហុ សងគេម

ឧភិននំ ភវតិ នំ

សររីនិមធរនិនិ ។

ទិតវេគគ បញច េម ។

191  

៩២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១៥៩] ព. មន លភគវៈ អនកឯង និយយយ៉ង

េរ ងនុ៎ះ ក៏មនយ៉ងេនះែមន កនុងកលេនះ អនកឯង ជ

សមូនឆន ងំេឈម ះឃដិករ េកតកនុងបុរេីឈម ះេវភឡិងគ ជអនក

ចិញចឹ មម បិ ជឧបសករបស់ ពះពុទធកស ប ជអនក

េវ រចកេមថុនធមម ប ពឹតធម៌ដ៏ បេសរ (ជអនគមី)

បសចក មិសៈ បនេនកនុង សុកជមួយនឹងតថគត

ជសមញ់របស់តថគត កនុងកលមុន ។ ករចួបជុនឹំង

សមញ់ពីបុ ណេនះ របស់េយងទងំពីរនក់ ែដលមន

ខួនចេ មនេហយ ជអនក ទ ទង់នូវសររីៈជទីបផុំត យ៉ង

េនះឯង ។

ចប់ ទិតវគគ ទី ៥ ។

192  

៩៣

េទវ សំយុតុស ទិតវេគគ ឧទទ នំ

ត តទទ នំ

ទិតំ កិនទទំ អននំ

ឯកមលំូ អេនមិយ ំ

អចឆ វនេ បេជតំ(១)

មេចឆេរន ឃដីកេ តិ ។

១ ឱ. វនេ េបតំ ។ ម. វនេបតេបតំ ។

193  

៩៣

េទវ សំយុត ទិតវគគ បញជ ីេរ ង

បញជ ីេរ ងកនុង ទិតវគគេនះ គឺ

ទិតសូ ត ១ កិនទទសូ ត ១ អននសូ ត ១ ឯកមូលសូ ត ១

អេនមិយសូ ត ១ អចឆ សូ ត ១ វនេ បសូ ត ១ េជត-

វនសូ ត ១ មចឆរសូិ ត ១ ឃដិករសូ ត ១ ។

194  

ឆេ ជ វេគគ

បឋមំ ជ សុតំ

[១៦០] កឹសុ យវ ជ ធុ

កឹសុ ធុ បតិដិតំ

កឹសុ ន នំ រតនំ

កឹសុ េចេរហិ ទហូរនិ ។

[១៦១] សីលំ យវ ជ ធុ

សទធ ធុ បតិដិ

បញញ ន នំ រតនំ

បុញញំ េចេរហិ ទហូរនិ ។

ទុតិយំ អជរ សុតំ

[១៦២] កឹសុ អជរ ធុ

កឹសុ ធុ អធិដិតំ

កឹសុ ន នំ រតនំ

កឹសុ េចេរហិ រយិនិ ។

195  

ជ វគគ ទី ៦

ជ សូ ត ទី ១

[១៦០] ទ. អីហន៎ ជគុណជតញុងំ បេយជន៍ឲយសេ មច

ដ បដល់ជ អីហន៎ ែដលបុគគលតមកល់ទុកេហយ ញុងំ

បេយជន៍ឲយសេ មចបន អីហន៎ ជែកវរបស់ជនទងំ-

យ អីហន៎ ែដលពួកេចរនេំទមិនបន ។

[១៦១] ព. សីល ជគុណជតញុងំ បេយជន៍ឲយ

សេ មចដ បដល់ជ សទធ ែដលបុគគលតមកល់ទុកេហយ

ញុងំ បេយជន៍ឲយសេ មចបន បញញ ជែកវរបស់ជន

ទងំ យ បុណយ ពួកេចរនេំទមិនបន ។

អជរ សូ ត ទី ២

[១៦២] ទ. អីហន៎ ជគុណជតដ៏ចេ មនេ យមិនែ ប

បលេទ អីហន៎ ែដលេគអធិ នេហយញុងំ បេយជន៍ឲយ

សេ មច អីហន៎ ជែកវរបស់ជនទងំ យ អីហន៎ ែដល

ពួកេចរនេំទមិនបន ។

196  

៩៥

េទវ សំយុតស ជ វេគគ មិតពយករណំ

[១៦៣] សីលំ អជរ ធុ

សទធ ធុ អធិដិ

បញញ ន នំ រតនំ

បុញញំ េចេរហិ រយិនិ ។

តតិយំ មិតសុតំ

[១៦៤] កឹសុ បសវេ (១) មិតំ

កឹសុ មិតំ សេក ឃេរ

កឹ មិតំ អតថជតស

កឹ មិតំ សមប យិកនិ ។

[១៦៥] សេ ថ បសវេ មិតំ

ម មិតំ សេក ឃេរ

ស េយ អតថជតស

េ តិ មិតំ បុនបបុនំ

សយ ំ ក និ បុញញ និ

តំ មិតំ សមប យិកនិ ។

១ ឱ. បថវេ ។ ២ ឱ. ឯវ ំ ។

197  

៩៥

េទវ សំយុត ជ វគគ េសចកីពយករនូវមិត

[១៦៣] ព. សីល ជគុណជតដ៏ចេ មនេ យមិន

ែ ប បលេទ សទធ ែដលេគអធិ នេហយញុងំ បេយជន៍

ឲយសេ មច បញញ ជែកវរបស់ជនទងំ យ បុណយ ពួក

េចរនេំទមិនបន ។

មិតសូ ត ទី ៣

[១៦៤] ទ. អីហន៎ ជមិតរបស់អនកេដរផូវ អីហន៎ ជ

មិតកនុងផទះរបស់ខួន អីហន៎ ជមិតរបស់អនកមនធុរៈេកត

េឡង អីហន៎ ជមិត មេទកនុងភពខងមុខ ។

[១៦៥] ព. បកខពួក ជមិតរបស់អនកេដរផូវ ម ជមិត

កនុងផទះរបស់ខួន អនកែដលមនចិត ប ពឹតេទេសមគន ជមិត

របស់អនកែដលមនធុរៈេកតេឡងេរ យ ៗ បុណយទងំ យ

ែដលេគេធេហយេ យខួនឯង ជមិតជប់ មេទកនុងភព

ខងមុខ ។

198  

៩៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ចតុតថំ វតថុសុតំ

[១៦៦] កឹសុ វតថុ មនុស នំ

កឹសធូ បរម សខ

កឹសុ ភូ ឧបជីវនិ

េយ ប បឋវ ឹ សិ តិ ។

[១៦៧] បុ វតថុ មនុស នំ

ភរយិ បរម សខ

វុដឹ ភូ ឧបជីវនិ

េយ ប បឋវ ឹ សិ តិ ។

បញច មំ បឋមជនសុតំ

[១៦៨] កឹសុ ជេនតិ បុរសំិ

កឹសុ តស វធិវតិ

កឹសុ សំ រមបទិ

កឹសុ តស មហពភយនិ ។

199  

៩៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

វតថុសូ ត ទី ៤

[១៦៦] អី ជទីពំនក់របស់មនុស ទងំ យ អី ជស-ំ

ញ់ដ៏ បេសរ របស់មនុស ទងំ យ កនុងេ កេនះ

ពួកសតមនជីវតិ ែដល ស័យែផនដី រស់េននឹងអី ។

[១៦៧] ព. កូន ជទីពំនក់របស់មនុស ទងំ យ

ភរយិជសំ ញ់ដ៏ បេសររបស់មនុស ទងំ យ (កនុង

េ កេនះ) ពួកសតមនជីវតិែដល ស័យែផនដី រស់

េននឹងទឹកេភ ង ។

បឋមជនសូ ត ទី ៥

[១៦៨] ទ. អីហន៎ ែតងញុងំបុរសឲយេកត អីហន៎ របស់

បុរសេនះែតងសទុះេទ អីហន៎ ែតងអេនទ លេទកនុងសង រ

អីហន៎ ជម ភ័យរបស់សតេនះ ។

200  

៩៧

េទវ សំយុតស ជ វេគគ ជននទិពយករណំ

[១៦៩ ] ត ជេនតិ បុរសំិ

ចិតមស វធិវតិ

សេ សំ រមបទិ

ទុកខមស មហពភយនិ ។

ឆដំ ទុតិយជនសុតំ

[១៧០] កឹសុ ជេនតិ បុរសំិ

កឹសុ តស វធិវតិ

កឹសុ សំ រមបទិ

កិ ម ន បរមុិចចតីតិ ។

[១៧១] ត ជេនតិ បុរសំិ

ចិតមស វធិវតិ

សេ សំ រមបទិ

ទុកខ ន បរមុិចចតីតិ ។

201  

៩៧

េទវ សំយុត ជ វគគ េសចកីពយករនូវកំេណ តជេដម

[១៦៩ ] ព. ត ែតងញុងំបុរសឲយេកត ចិតរបស់

បុរសេនះ ែតងសទុះេទ សតេ ក ែតងអេនទ លេទ

កនុងសង រ េសចកីទុកខ ជម ភ័យរបស់សតេនះ ។

ទុតិយជនសូ ត ទី ៦

[១៧០] ទ. អីហន៎ ែតងញុងំបុរសឲយេកត អីហន៎ របស់

បុរសេនះ ែតងសទុះេទ អីហន៎ ែតងអេនទ លេទកនុងសង រ

សតេ ក ែតងេគចមិនរួចអពីំអី ។

[១៧១] ព. ត ែតងញុងំបុរសឲយេកត ចិតរបស់

បុរសេនះ ែតងសទុះេទ សតេ ក ែតងអេនទ លេទកនុង

សង រ សតេនះឯង ែតងេគចមិនរួចអពីំេសចកីទុកខ ។

202  

៩៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សតមំ តតិយជនសុតំ

[១៧២] កឹសុ ជេនតិ បុរសំិ

កឹសុ តស វធិវតិ

កឹសុ សំ រមបទិ

កឹសុ តស ប យននិ ។

[១៧៣] ត ជេនតិ បុរសំិ

ចិតមស វធិវតិ

សេ សំ រមបទិ

កមមំ តស ប យននិ ។

អដមំ ឧបបថសុតំ

[១៧៤] កឹសុ ឧបបេថ អកខ តិ(១)

កឹសុ រតិនទិវកខ េយ

កឹ មលំ ពហមចរយិស

កឹ សិននមេនទកនិ ។

១ ឱ. ឯវ ំ ។

203  

៩៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

តតិយជនសូ ត ទី ៧

[១៧២] ទ. អីហន៎ ែតងញុងំបុរសឲយេកត អីហន៎ របស់

បុរសេនះ ែតងសទុះេទ អីហន៎ ែតងអេនទ លេទកន់សង រ

អីហន៎ ជទី ប ពឹតេទខងមុខរបស់សតេនះ ។

[១៧៣] ព. ត ែតងញុងំបុរសឲយេកត ចិតរបស់

បុរសេនះ ែតងសទុះេទ សតេ ក ែតងអេនទ លេទកន់

សង រ កមម ជទី ប ពឹតេទខងមុខរបស់សតេនះ ។

ឧបបថសូ ត ទី ៨

[១៧៤] ទ. អីហន៎ ជផូវខុស អីហន៎ ែដលអស់េទ ម

យប់និងៃថង អី ជមនទិលរបស់ ពហមចរយិៈ អី ជេ គ ង

ស មប់ ងេសចកីេ ហមងបន ែដលមិនចបំច់មនទឹក ។

204  

៩៩

េទវ សំយុតស ជ វេគគ សទធ ទិពយករណំ

[១៧៥] េគ ឧបបេថ អកខ តិ

វេយ រតិនទិវកខ េយ

ឥតថី មលំ ពហមចរយិស

ឯ ថ យ ំ សជជេត បជ

តេប ច(១) ពហមចរយិញច

តំ សិននមេនទកនិ ។

នវមំ ទុតិយសុតំ

[១៧៦] កឹសុ ទុតិយ ំ បុរសិស េ តិ

កឹសុ េចនំ ប សតិ

កិស ចភរិេ មេចច

សពទុកខ បមុចចតីតិ ។

[១៧៧] សទធ ទុតិយ បុរសិស េ តិ

បញញ េចនំ ប សតិ

និពនភិរេ មេចច

សពទុកខ បមុចចតីតិ ។

១ ឱ. ម. ចកេ ន បញញ យតិ ។

205  

៩៩

េទវ សំយុត ជ វគគ េសចកីពយករនូវសទធ ជេដម

[១៧៥] ព. គៈ ជផូវខុស វយ័ ែតងអស់េទ មយប់

និងៃថង សី ជមនទិលរបស់ ពហមចរយិៈ ពួកសតេនះរែមង

ជប់េននឹង សីន៎ុះ តបៈនិង ពហមចរយិៈ ជធម៌ស មប់

ងេសចកីេ ហមងេនះ មិនចបំច់មនទឹកេឡយ ។

ទុតិយសូ ត ទី ៩

[១៧៦] ទ. អីហន៎ ជទីពីររបស់បុរស អីហន៎ ែតង គប់-

គងបុរសេនះ មួយេទ ត សតេ តកអរនឹងធម៌អី េទបរួច

ចកទុកខទងំពួងបន ។

[១៧៧] ព. សទធ ជទីពីររបស់បុរស បញញ រែមង

គប់ គងនូវបុរសេនះ មួយេទ ត សតេ តកអរនឹង ពះ

និពន េទបរួចចកទុកខទងំពួងបន ។

206  

១០០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទសមំ កវសុិតំ

[១៧៨] កឹសុ និទនំ គថនំ

កឹសុ សំ វយិញជ នំ

កឹសុ សននិស ិ គថ

កឹសុ គថនមសេយតិ ។

[១៧៩] ឆេនទ និទនំ គថនំ

អកខ សំ(១) វយិញជ នំ

នមសននិស ិ គថ

កវ ិ គថនមសេយតិ ។

ជ វេគគ ឆេ

តស ុទទ នំ

ជ អជរ មិតំ

វតថុ តីណិ ជននិ ច

ឧបបេថ ច ទុតិេយ ច

កវនិ បរូេិ វេគគ តិ ។

១ ម. អកខ នំ ។

207  

១០០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

កវសូិ ត ទី ១០

[១៧៨] ទ. អីហន៎ ជេដមេហតុៃនគថទងំ យ អីហន៎

ជេ គ ងបេងកតគថទងំ យេនះ គថ ស័យនឹង

អី អី ជទី ស័យរបស់គថទងំ យ ។

[១៧៩ ] ព. ឆនទ ជេដមេហតុៃនគថទងំ យ អកខរៈ

ជេ គ ងបេងកតគថទងំ យេនះ គថ ស័យនឹង

នម ចិនកវ ី ជទី ស័យរបស់គថទងំ យ ។

ចប់ ជ វគគ ទី ៦ ។

បញជ ីេរ ងៃនជ វគគេនះ គឺ

ជ សូ ត ១ អជរ សូ ត ១ មិតសូ ត ១ វតថុសូ ត ១

ជនសូ ត ៣ ឧបបថសូ ត ១ ទុតិយសូ ត ១ បេំពញវគគ

េ យកវសូិ ត ១ ។

208  

សតេម អនធវេគគ

បឋមំ នមសុតំ

[១៨០] កឹសុ សពំ អនធភវ ិ(១)

កិ ម ភិេយយ(២) ន វជិជតិ

កិស ស ឯកធមមស

សេពវ វសមនគតិូ ។

[១៨១] នមំ សពំ អនធភវ ិ

នម ភិេយយ ន វជិជតិ

នមស ឯកធមមស

សេពវ វសមនគតិូ ។

ទុតិយំ ចិតសុតំ

[១៨២] េកនស ុ នីយតិ េ េក

េកនស ុ បរកិិស តិ

កិស ស ឯកធមមស

សេពវ វសមនគតិូ ។

១ ឱ. ម. អទធភវ ិ ។ អ. អនទភវតិីបិ អនធភវតិីបិ បេ ។ ២ ភីេយតិបិ បេ ។

209  

អនធវគគ ទី ៧

នមសូ ត ទី ១

[១៨០] ទ. អីហន៎ ែតងធក់ចុះេលសតនិងសងខ រទងំ

ពួង ែដលមិនមនអីៃ កែលងជង សតទងំពួង ែតង

ប ពឹតេទ មអំ ចធម៌មួយ គឺធម៌អី ។

[១៨១] ព. នម (េឈម ះ) ែតងធក់ចុះេលសតនិង

សងខ រទងំពួង មិនមនអីៃ កែលងជងនមេឡយ សត

ទងំពួង ែតង ប ពឹតេទ មអំ ចធម៌មួយ គឺនម ។

ចិតសូ ត ទី ២

[១៨២] ទ. អី ែតងនសំតេ កេទ អី ែតងេភច

ក នក់សតេ កេទ សតទងំពួង ែតង ប ពឹតេទ ម

អំ ចធម៌មួយ គឺធម៌អី ។

210  

១០២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១៨៣] ចិេតន នីយតិ េ េក

ចិេតន បរកិិស តិ

ចិតស ឯកធមមស

សេពវ វសមនគតិូ ។

តតិយំ ត សុតំ

[១៨៤] េកនស ុ នីយតិ េ េក

េកនស ុ បរកិិស តិ

កិស ស ឯកធមមស

សេពវ វសមនគតិូ ។

[១៨៥] ត យ នីយតិ េ េក

ត យ បរកិិស តិ

ត យ ឯកធមមស

សេពវ វសមនគតិូ ។

211  

១០២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១៨៣] ព. ចិត ែតងនសំតេ កេទ ចិត ែតង

េភចក នក់សតេ កេទ សតទងំពួង ែតង ប ពឹតេទ

មអំ ចធម៌មួយ គឺចិត ។

ត សូ ត ទី ៣

[១៨៤] ទ. អីហន៎ ែតងនសំតេ កេទ អីហន៎ ែតង

េភចក នក់សតេ កេទ សតទងំពួង ែតង ប ពឹតេទ

មអំ ចធម៌មួយ គឺធម៌អី ។

[១៨៥] ព. ត ែតងនសំតេ កេទ ត

ែតងេភចក នទ ក់សតេ កេទ សតទងំពួង ែតង ប ពឹត

េទ មអំ ចធម៌មួយ គឺត ។

212  

១០៣

េទវ សំយុតស អនធវេគគ េ កសមពនធនទិ

ចតុតថំ សេញញ ជនសុតំ

[១៨៦] កឹសុ សេញញ ជេន េ េក

កឹសុ តស វចិរណំ

កិស ស វបិប េនន

និពនំ ឥតិ វុចចតីតិ ។

[១៨៧] ននទិសេញញ ជេន េ េក

វតិកកស វចិរណំ

ត យ វបិប េនន

និពនំ ឥតិ វុចចតីតិ ។

បញច មំ ពនធនសុតំ

[១៨៨] កឹសុ សមពនធេន េ េក

កឹសុ តស វចិរណំ

កិស ស វបិប េនន

សពំ ឆិនទតិ ពនធននិ ។

213  

១០៣

េទវ សំយុត អនធវគគ ចំណងៃនសតេ កជេដម

សេញញ ជនសូ ត ទី ៤

[១៨៦] ទ. អី ជេ គ ងចងសតេ កទុកេន អី

ជេ គ ង ច់េទ របស់សតេ កេនះ េ ពះលះបង់អី

េទបេ ថ ពះនិពន ។

[១៨៧] ព. សតេ ក មនេសចកីរកី យជេ គ ង

ចង វតិកកៈ ជេ គ ង ច់េទ (របស់សតេ ក)

េ ពះលះបង់ត េទបេ ថ ពះនិពន ។

ពនធនសូ ត ទី ៥

[១៨៨] ទ. អី ជេ គ ងចងសតេ កទុកេន អី ជ

េ គ ង ច់េទ របស់សតេ កេនះ េ ពះលះបង់អី

េទបកត់ចណំងទងំពួងបន ។

214  

១០៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[១៨៩] ននទិសមពនធេន េ េក

វតិកកស វចិរណំ

ត យ វបិប េនន

សពំ ឆិនទតិ ពនធននិ ។

ឆដំ អពភ ហតសុតំ

[១៩០] េកនស ុពភ ហេ (១) េ េក

េកនស ុ បរ ិ រេិ

េកន សេលន ឱតិេ

កិស ធបូយិេ សទតិ ។

[១៩១] មចចុនពភ ហេ េ េក

ជ យ បរ ិ រេិ

ត សេលន ឱតិេ

ឥចឆ ធបូយិេ សទតិ ។

សតមំ ឧឌិតសុតំ

[១៩២] េកនស ុ ឧឌិេ េ េក

េកនស ុ បរ ិ រេិ

១ ឱ. េកនស ុពសេ ។

215  

១០៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[១៨៩] ព. សតេ ក មនេសចកីរកី យជេ គ ង

ចង វតិកកៈ ជេ គ ង ច់េទ (របស់សតេ ក)

េ ពះលះបង់ត េទបកត់ចណំងទងំពួងបន ។

អពភ ហតសូ ត ទី ៦

[១៩០] ទ. អី គបសងកត់សតេ ក អី េចមេ ម

(សតេ ក) អី ជសរមុតចុះេទ អី ែដលេឆះសព

កលទងំពួង ។

[១៩១] ព. មចចុ គបសងកត់សតេ ក ជ េចម

េ ម (សតេ ក) ត ជសរមុតចុះេទ ឥចឆ េឆះ

សពកលទងំពួង ។

ឧឌិតសូ ត ទី ៧

[១៩២] ទ. អី បេញជ ចសតេ ក អី េចមេ មសតេ ក

216  

១០៥

េទវ សំយុតស អនធវេគគ មចចុបិហិ ទិ

េកនស ុ បិហិេ េ េក

កិសមឹ េ េក បតិដិេ តិ ។

[១៩៣] ត យ ឧឌិេ េ េក

ជ យ បរ ិ រេិ

មចចុន បិហិេ េ េក

ទុេកខ េ េក បតិដិេ តិ ។

អដមំ បិហិតសុតំ

[១៩៤] េកនស ុ បិហិេ េ េក

កិសមឹ េ េក បតិដិេ

េកនស ុ ឧឌិេ េ េក

េកនស ុ បរ ិ រេិ តិ ។

[១៩៥] មចចុន បិហិេ េ េក

ទុេកខ េ េក បតិដិេ

ត យ ឧឌិេ េ េក

ជ យ បរ ិ រេិ តិ ។

217  

១០៥

េទវ សំយុត អនធវគគ ករបិទៃនមចចុជេដម

អី បិទសតេ ក សតេ ក ែតងឋិតេនកនុងអី ។

[១៩៣] ព. ត បេញជ ចសតេ ក ជ េចម

េ មសតេ ក មចចុ បិទសតេ ក សតេ ក ឋិតេន

កនុងេសចកីទុកខ ។

បិហិតសូ ត ទី ៨

[១៩៤] ទ. អី បិទសតេ ក សតេ ក ឋិតេន

កនុងអី អី បេញជ ចសតេ ក អី េចមេ មសតេ ក ។

[១៩៥] ព. មចចុ បិទសតេ ក សតេ ក ឋិត

េនកនុងេសចកីទុកខ ត បេញជ ចសតេ ក ជ េចម

េ មសតេ ក ។

218  

១០៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

នវមំ ឥចឆ សុតំ

[១៩៦] េកនស ុ ពជឈតិ េ េក

កិស វនិយយ មុចចតិ

កិស ស វបិប េនន

សពំ ឆិនទតិ ពនធននិ ។

[១៩៧] ឥចឆ យ ពជឈតិ េ េក

ឥចឆ វនិយយ មុចចតិ

ឥចឆ យ វបិប េនន

សពំ ឆិនទតិ ពនធននិ ។

ទសមំ េ កសុតំ

[១៩៨] កិសមឹ េ េក សមុបបេនន

កិសមឹ កុពតិ សនថវ ំ

កិស (១) េ េក ឧបទយ

កិសមឹ េ េក វហិញញតីតិ ។

[១៩៩] ឆសុ េ េក សមុបបេនន

ឆសុ កុពតិ សនថវ ំ

១ ឱ. កិស ។ ម. កិសមឹ ។

219  

១០៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឥចឆ សូ ត ទី ៩

[១៩៦] ទ. អី ចងឆក់សតេ កទុក សតេ ក

របូតរួចេទ េ ពះកមច ត់បង់នូវធម៌អី សតេ ក កត់ផច់

នូវចណំងទងំពួងបន េ ពះលះបង់នូវអី ។

[១៩៧] ព. េសចកី បថន ចងឆក់សតេ កទុក

សតេ ក របូតរួចេទបន េ ពះកមច ត់បង់េសចកី បថន

សតេ ក កត់ផច់នូវចណំងទងំពួងបន េ ពះលះបង់

េសចកី បថន ។

េ កសូ ត ទី ១០

[១៩៨] ទ. លុះែតអី េកតេឡង េទបសតេ កេកត

េឡងបន សតេ ក រែមងេធនូវេសចកីសិនទធ ន លកនុងអី

សតេ ក បកន់មនូំវអី សតេ ក លបំកេ ពះអី ។

[១៩៩] ព. លុះែត យតនៈខងកនុងទងំ ៦ េកតេឡង

េទបសតេ កេកតេឡងបន សតេ ករែមងេធនូវេសចកី

សនិទធ ន ល កនុង យតនៈខងេ កទងំ ៦ សតេ ក

220  

១០៧

េទវ សំយុតស អនធវេគគ ឧទទ នំ

ឆននេមវ ឧបទយ

ឆសុ េ េក វហិញញតីតិ ។

អនធវេគគ សតេម ។

តស ុទទ នំ

នមំ ចិតញច ត ច

សេញញ ជនញច ពនធន

អពភ ហតុឌិេ បិហិេ

ឥចឆ េ េកន េត ទ តិ ។

221  

១០៧

េទវ សំយុត អនធវគគ ឧទទ ន

បកន់ម ំ នូវ យតនៈខងកនុងទងំ ៦ សតេ ក ល-ំ

បក េ ពះ យតនៈខងេ កទងំ ៦ ។

ចប់ អនធវគគ ទី ៧ ។

បញជ ីេរ ងៃនអនធវគគេនះ គឺ

សូ តទងំ យ ១០ េនះគឺ នមសូ ត ១ ចិតសូ ត ១

ត សូ ត ១ សេញញ ជនសូ ត ១ ពនធនសូ ត ១ អពភ -

ហតសូ ត ១ ឧឌិតសូ ត ១ បិហិតសូ ត ១ ឥចឆ សូ ត ១

េ កសូ ត ១ ។

222  

អដេម ឃ វេគគ

បឋមំ ឃ សុតំ

[២០០] ឯកមនំ ឋិ េខ េទវ ភគវនំ

គថយ អជឈភសិ

កឹសុ ឃ (១) សុខំ េសតិ

កឹសុ ឃ ន េ ចតិ

កិស ស ឯកធមមស

វធំ េ េចសិ េគតមតិ ។

[២០១] េកធំ ឃ សុខំ េសតិ

េកធំ ឃ ន េ ចតិ

េកធស វសិមលូស

មធុរគគស េទវេត

វធំ អរយិ បសំសនិ

តញិ ឃ ន េ ចតីតិ ។

១ ឱ. ម. េឆ ។ អ. ឃ ។

223  

ឃ វគគ ទី ៨

ឃ សូ ត ទី ១

[២០០] េទវ េនះ ឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរេហយ បនេពល

គថ ចេំពះ ពះមន ពះភគថ

បុគគលសមប់អីបន េទបេដកេនជសុខ សមប់អីបន

េទបមិនេ ក បពិ ត ពះេគតម ពះអងគគប់ ពះហឫទយ័

ចេំពះករសមប់ធម៌ឯក េតធម៌អី ។

[២០១] ព. បុគគលសមប់េសចកីេ កធបន េទបេដក

េនជសុខ សមប់េសចកីេ កធបន េទបមិនេ ក មន ល

េទវ ពះអរយិៈទងំ យ ែតងសរេសរករសមប់

េសចកីេ កធ ែដលមនគល់ជពិស មនចុងដ៏ែផម លុះ

ែតសមប់េសចកីេ កធេនះបន េទបមិនេ ក ។

224  

១០៩

េទវ សំយុតស ឃ វេគគ វតិបុចឆនំ

ទុតិយំ រថសុតំ

[២០២] កឹសុ រថស បញញ ណំ

កឹសុ បញញ ណមគគិេន

កឹសុ រដស បញញ ណំ

កឹសុ បញញ ណមិតថិយតិ ។

[២០៣] ធេជ រថស បញញ ណំ

ធេូម បញញ ណមគគិេន

ជ រថស បញញ ណំ

ភ បញញ ណមិតថិយតិ ។

តតិយំ វតិសុតំ

[២០៤] កឹសធូ វតំិ បុរសិស េសដំ

កឹសុ សុចិេ (១) សុខមវ តិ

កឹសុ ហេវ ធុតរ ំ រ នំ

កថំជីវ ឹ(២) ជីវតិមហុ េសដនិ ។

១ សុចិណនិបិ បេឋន ភវតិពំ ។ ២ ម. កឹសុ ជីវ ឹ ។ កថំជីវ ឹ ឥតិបិ ទិស តិ ។

225  

១០៩

េទវ សំយុត ឃ វគគ ករសួរនូវ ទពយ

រថសូ ត ទី ២

[២០២] ទ. អី ជេ គ ង បកដរបស់រថ អី ជេ គ ង

បកដរបស់េភង អី ជេ គ ង បកដរបស់ែដន អី ជ

េ គ ង បកដរបស់ សី ។

[២០៣] ព. ទង់ ជេ គ ង បកដរបស់រថ ែផ ង

ជេ គ ង បកដរបស់េភង ពះ ជ ជេ គ ង បកដរបស់

ែដន ភ ជេ គ ង បកដរបស់ សី ។

វតិសូ ត ទី ៣

[២០៤] ទ. កនុងេ កេនះ អី ជ ទពយដ៏ បេសររបស់

បុរស អី ែដលេគសន លំេហយ ែតងនេំសចកីសុខមក

ឲយ អី មនរសឆង ញ់ពិ េលសលុបជងរសទងំ យ

បណិត ទងំ យេពលថ អនករស់េនែបប េឈម ះ

ថ ជអនករស់េន បេសរបផុំត ។

226  

១១០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២០៨] សទធីធ វតំិ បុរសិស េសដំ

ធេមម សុចិេ សុខមវ តិ

សចចំ ហេវ ធុតរ ំ រ នំ

បញញ ជីវ ឹ(១) ជីវតិមហុ េសដនិ ។

ចតុតថំ វដិុសុតំ

[២០៦] កឹសុ ឧបបតតំ េសដំ

កឹសុ និបតតំ វរ ំ

កឹសុ បវជមននំ

កឹសុ បវទតំ វរនិ ។

[២០៧] ពីជំ ឧបបតតំ េសដំ

វុដិ និបតតំ វ

គេ បវជមននំ

បុេ បវទតំ វេ តិ ។

១ បញញ ជីវ ី ឥតិបិ ។

227  

១១០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២០៥] ព. កនុងេ កេនះ សទធ ជ ទពយដ៏ បេសរ

របស់បុរស ធម៌ ែដលេគសន លំេហយ ែតងនេំសចកី

សុខមកឲយ ពកយសតយ មនរសឆង ញ់ពី េលសរសទងំ-

យ បណិតទងំ យេពលថ អនករស់េនេ យបញញ

េឈម ះថ ជអនករស់េន បេសរបផុំត ។

វដិុសូ ត ទី ៤

[២០៦] ទ. ប របស់ែដលេកតមនេឡង អី ជ

របស់ បេសរ ប របស់ែដលធក់ចុះ អី ជរបស់ បេសរ

ប សតេដរេទេ យេជង សតពួក ជសត បេសរ

ប អនកេចះនិយយពីេ ះ មនុស ែបប បេសរ ។

[២០៧] េទវ អងគ ១ េពលកត់ថ ប របស់ែដល

េកតមនេឡង ពូជ សូវ ជរបស់ បេសរ ប របស់

ែដលធក់ចុះ ទឹកេភ ង ជរបស់ បេសរ ប សត េដរ

េទេ យេជង េគ ជសត បេសរ ប អនកេចះនិយយ

ពីេ ះ កូន ជមនុស បេសរ ។

228  

១១១

េទវ សំយុតស ឃ វេគគ បរេ កភយនំ

[២០៨] វជិជ ឧបបតតំ េស

អវជិជ និបតតំ វ

សេងឃ បវជមននំ

ពុេទធ បវទតំ វេ តិ ។

បញច មំ ភីតសុតំ

[២០៩] កឹសធូ ភី ជន អេនក

មេគគ វេនកយតនបបវុេ

បុចឆ មិ តំ េគតម ភរូបិញញ

កិសមឹ ឋិេ បរេ កំ ន ភេយតិ ។

[២១០] ចំ មនញច បណិធយ សមម

កេយន បបនិ អកុពមេន

ពហុននបនំ ឃរមវសេន

សេទធ មុទ ូ សំវភិគី វទញញូ

ឯេតសុ ធេមមសុ ឋិេ ចតសុូ

ធេមម(១) ឋិេ បរេ កំ ន ភេយតិ ។

១ ម. ធេមមសុ ។

229  

១១១

េទវ សំយុត ឃ វគគ េសចកីមិនមនភ័យកនុងបរេ ក

[២០៨] ព. ប របស់ែដលេកតមនេឡង វជិជ ជ

ធមមជតិ បេសរ ប របស់ែដលធក់ចុះ អវជិជ ែដល

ធក់ចុះ បេសរ ប សតេដរេទេ យេជង ពះសងឃ

ជបុគគល បេសរ ប អនកេចះនិយយពីេ ះ ពះពុទធ

ជបុគគល បេសរ ។

ភីតសូ ត ទី ៥

[២០៩] ទ. កនុងេ កេនះ អី ែដល បជុជំនេ ចនគន

ែតងខច េហយ ពះអងគ សែំដងថ ជផូវមនែមកែបក

េ ចន ស់ បពិ ត ពះេគតមជមច ស់ ពះអងគមន

បញញ កស់ ខញុ ំ ពះអងគសូមសួរថ នរជន ងំេនកនុងធម៌

ដូចេមច រែមងមិនភ័យេទកនុងេ ក ។

[២១០] ព. ធុជនតមកល់ ចនិងចិត េ យ បៃព

មិនេធបបេ យកយ គប់ គងនូវផទះែដលមនបយនិង

ទឹកេ ចន ជអនកមនសទធ មនចិតទន់ ជអនកែចក

រែលក ជអនកដឹងនូវពកយេពល ជនែដល ងំេនកនុងធម៌

ទងំ ៤ បករេនះ េឈម ះថ ជអនកឋិតេនកនុងធម៌ រែមង

មិនភ័យេទកនុងបរេ កេទ ។

230  

១១២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឆដំ នជីរតិសុតំ

[២១១] កឹសុ(១) ជីរតិ កឹ ន ជីរតិ

កឹសុ ឧបបេថតិ វុចចតិ

កឹសុ ធមម នំ បរបិេនថ

កឹសុ រតិនទិវកខ េយ

កឹ មលំ ពហមចរយិស

កឹ សិននមេនទកំ

កតិ េ កសមិ ឆិទទ និ

យតថ ចិតំ ន តិដតិ

ភគវនំ បុដុមគមម

កថំ ជេនមុ តំ មយនិ ។

[២១២] របំូ ជីរតិ មចច នំ

នមេគតំ ន ជីរតិ

េគ ឧបបេថតិ វុចចតិ

េ េភ ធមម នំ បរបិេនថ

វេយ រតិនទិវកខ េយ

១ ឱ. ម. ក ។

231  

១១២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

នជីរតិសូ ត ទី ៦

[២១១] ទ. អី រែមងចស់ជ អី រែមងមិនចស់ជ

អី េ ថផូវខុស អី ជេសចកីអន យៃនធម៌ទងំ យ

អី អស់េទ មយប់និងៃថង អី ជមនទិលៃន ពហមចរយិៈ

អី ជធមមជតិស មប់ ងជ មះ មិនចបំច់មនទឹក

ចិតរែមងមិនឋិតេនកនុង ចកទងំ យ ចកទងំេនះ

េតមនបុ៉នម នកនុងេ ក េយងខញុ ំ ពះអងគនគំន មកគល់ ពះ

មន ពះភគ េធេមចហន៎ នឹងដឹងនូវេសចកីេនះបន ។

[២១២] ព. រូបរបស់សតទងំ យ រែមងចស់ជ នម

និងេគ តមិនចស់ជ េឡយ គៈេ ថផូវខុស េ ភៈជ

េសចកីអន យៃនធម៌ទងំ យ វយ័អស់េទ មយប់និងៃថង

232  

១១៣

េទវ សំយុតស ឃ វេគគ ពហមចរយិម ទិ

ឥតថី មលំ ពហមចរយិស

ឯ ថ យ ំ សជជេត បជ

តេប ច ពហមចរយិញច

តំ សិននមេនទកំ

ឆ េ កសមិ ឆិទទ និ(១)

យតថ ចិតំ ន តិដតិ

លសយញច បមេទ ច

អនុ នមសំយេម

និទទ តនទី ច េត ឆិេទទ

សពេ តំ វរជជេយតិ ។

១ ម. ឆិេនទ េ កសមឹ ឆ ឆិទទ និ ។

233  

១១៣

េទវ សំយុត ឃ វគគ មនទិលៃន ពហមចរយិៈជេដម

សី ជមនទិលរបស់ ពហមចរយិៈ បជជនទងំេនះ រែមង

ជប់ចពំក់េននឹង សីទងំេនះ តបធម៌ឬ ពហមចរយិធម៌ ជ

ធមមជតស មប់ ងជ មះនូវមនទិលេនះ មិនចបំច់មន

ទឹកេឡយ ចិតរែមងមិនឋិតេន កនុង ចកទងំ យ

ចកទងំេនះមន ៦ យ៉ង កនុងេ ក គឺេសចកីខជិល ច-

អូស ១ េសចកីេធស បែហស ១ េសចកីមិនពយយម ១

ករមិនស ងម ១ ករលក់ ១ េសចកីខជិល ១ ជន

គបបេីវ របង់នូវ ចកទងំេនះ េ យ បករទងំពួងចុះ ។

234  

១១៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សតមំ ឥស រសុតំ

[២១៣] កឹសុ ឥស រយិ ំ េ េក

កឹសុ ភ នមុតមំ

កឹសុ សតថមលំ(១) េ េក

កឹសុ េ កសមិមពុទំ

កឹសុ ហរនំ េរនិ

ហរេន បន េក បិេយ

កឹសុ បុនបបុនយនំ

អភិននទនិ បណិ តិ ។

[២១៤] វេ ឥស រយិ ំ េ េក

ឥតថី ភ នមុតមំ

េកេធ សតថមលំ េ េក

េច េ កសមិមពុទ

េចរ ំ ហរនំ េរនិ

ហរេន សមេ បិេយ

សមណំ បុនបបុនយនំ

អភិននទនិ បណិ តិ ។

១ ម. សតមលំ ។

235  

១១៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឥស រសូ ត ទី ៧

[២១៣] ទ. អី ជធកំនុងេ ក អី ឧតមជង ទពយទងំ-

យកនុងេ ក អី ដូចជេ ចះចប់ស កនុងេ ក អី

ជេសចកីអន យកនុងេ ក អនកផងែតងឃត់ខងំទុកនូវ

ជនដូចេមច កលែដលនយំក ទពយេទ មួយេទ ត អនក

ផងែតងេពញចិត ចេំពះជនដូចេមច កលនយំក ទពយ

េទ ពួកជនជបណិត ែតងេ តកអរ ចេំពះជនដូចេមច

ែដលមកេរ យៗ ។

[២១៤] ព. អំ ច ជធកំនុងេ ក សី ឧតម

ជង ទពយទងំ យកនុងេ ក េសចកីេ កធ ដូចជ

េ ចះចប់ស កនុងេ ក ពួកេចរ ជេសចកីអន យ

កនុងេ ក អនកផងែតងឃត់ខងំទុក នូវេចរកលែដលន ំ

យក ទពយេទ អនកផងែតងេពញចិត ចេំពះសមណៈកល

នយំក ទពយេទ ពួកជនជបណិត ែតងេ តកអរចេំពះ

សមណៈ ែដលមកេរ យ ៗ ។

236  

១១៥

េទវ សំយុតស ឃ វេគគ បេឋយយពនធនទិ

អដមំ កមសុតំ

[២១៥] កិមតថកេម ន ទេទ

កឹ មេចច ន បរចិចេជ

កឹសុ មុេចចយយ កលយណឹ

បបិកញច (១) ន េមចេយតិ ។

[២១៦] អ នំ ន ទេទ េបេ

អ នំ ន បរចិចេជ

ចំ មុេចចយយ កលយណឹ

បបិកញច ន េមចេយតិ ។

នវមំ បេឋយយសុតំ

[២១៧] កឹសុ ពនធតិ បេឋយយ ំ

កឹសុ េភគនមសេយ

កឹសុ នរ ំ បរកិស តិ

កឹសុ េ កសមិ ទុជជហំ

កិសមឹ ពទធ បុថ ូ ស

បេសន សកុណី យថតិ ។

១ ឱ. បបិយញច ។

237  

១១៥

េទវ សំយុត ឃ វគគ សទធ ជេ គ ងចងទុកនូវេសប ងគឺកុសលជេដម

កមសូ ត ទី ៨

[២១៥] ទ. របស់អី ែដលអនក បថន នូវ បេយជន៍

មិនគបប ី បគល់ឲយេគ របស់អី ែដលសតមិនគបបលីះបង់

េចល វតថុ អី ជរបស់ល ែដលបុគគលគួរបេញចញ ែតេប

កក់វញិ បុគគលមិនគួរបេញចញ ។

[២១៦] ព. បុរសមិនគបប ី បគល់ខួនឲយេគេទ មិនគបប ី

លះបង់ខួនេចលេទ គួរបេញចញ ចពីេ ះ មិនគួរបេញចញ

ច កក់េ ះេឡយ ។

បេឋយយសូ ត ទី ៩

[២១៧] ទ. អី រែមងចងទុកនូវេសប ងគឺកុសល អី

ជទីេន ស័យៃនេភគៈទងំ យ អី រែមងេភចក នក់

នរជនយកេទ អី ែដលបុគគលលះបង់បនេ យក ម

កនុងេ ក សតមនកិេលស កស់ ជប់ចពំក់េន កនុង

របស់អី ែដលដូចជបក ជីប់អនទ ក់ ។

238  

១១៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២១៨] សទធ ពនធតិ បេឋយយ ំ

សិរ ិ េភគនមសេយ

ឥចឆ នរ ំ បរកិស តិ

ឥចឆ េ កសមិ ទុជជ

ឥចឆ ពទធ បុថ ូ ស

បេសន សកុណី យថតិ ។

ទសមំ បេជជ តសុតំ

[២១៩] កឹសុ េ កសមិ បេជជ េ

កឹសុ េ កសមិ ជគេ

កឹសុ កេមម សជី នំ

កឹសុ ចស (១) ឥរយិបេថ

កឹសុ អលសំ អនលសញច

ម បុតំវ េបសតិ

កឹសុ ភូ ឧបជីវនិ

េយ ប បឋវ ឹ សិ តិ ។

១ ឱ. ម. កិមស ។

239  

១១៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២១៨] ព. សទធ រែមងចងទុកនូវេសប ងគឺកុសល សិរ ី

ជទីេន ស័យៃនេភគៈទងំ យ េសចកី បថន រែមង

េភចក នទ ក់នរជនេទ េសចកី បថន ក មបុគគលលះបង់បន

កនុងេ ក សតមនកិេលស កស់ រែមងជប់េន កនុង

េសចកី បថន ដូចជបក ជីប់អនទ ក់ ។

បេជជ តសូ ត ទី ១០

[២១៩] ទ. អី ជេ គ ងបភឺំកនុងេ ក អី ជេ គ ង

ភញ ក់រឭកកនុងេ ក អី ជសមញ់កនុងករងរ របស់ពួក

ជនអនកចិញចឹ មជីវតិ អី ជេ គ ងចិញចឹ មជីវតិរបស់ពួកសត

េនះ អី ែតងចិញចឹ មនូវបុគគលខជិលនិងមិនខជិល ដូចជម

ចិញចឹ មបុត ពួកសត ែដល ស័យែផនដី សតទងំ

េនះ ែតងរស់េននឹងអី ។

240  

១១៧

េទវ សំយុតស ឃ វេគគ សមណីធអរ ទិ

[២២០] បញញ េ កសមិ បេជជ េ

សតិ េ កសមិ ជគេ

គេ កេមម សជី នំ

សីតស ឥរយិបេថ

វុដិ លសំ អនលសញច

ម បុតំវ េបសតិ

វុដឹ ភូ ឧបជីវនិ

េយ ប បឋវ ឹ សិ តិ ។

ឯកទសមំ អរណសុតំ

[២២១] េកសធូ អរ េ េក

េកសំ វុសិតំ ន នស តិ

េកធ ឥចឆំ(១) បរជិននិ

េកសំ េភជិសិយ ំ សទ

កឹសុ ម បិ ភ

វនទនិ នំ បតិដិតំ

កឹសុ ឥធ ជតិហីនំ

អភិ េទនិ ខតិយតិ ។

១ ឥចឆ តិ បេ ។

241  

១១៧

េទវ សំយុត ឃ វគគ សមណៈជបុគគលមិនមនកិេលសកនុងេ កជេដម

[២២០] ព. បញញ ជេ គ ងបភឺំកនុងេ ក សតិ ជ

េ គ ងភញ ក់រឭកកនុងេ ក េគ ជសមញ់កនុងករងររបស់

ពួកជនអនកចិញចឹ មជីវតិ នងគ័ល ជេ គ ងចិញចឹ មជីវតិ របស់

ពួកសតេនះ ទឹកេភ ង ែតងចិញចឹ មនូវបុគគលខជិលនិងមិន

ខជិល ដូចជម ចិញចឹ មបុត ពួកសតែដល ស័យែផនដី

ែតងរស់េននឹងទឹកេភ ង ។

អរណសូ ត ទី ១១

[២២១] ទ. កនុងេ កេនះ មនុស ពួក ជបុគគល

មិនមនកិេលស ពហមចរយិៈគឺមនុស ពួក រក េហយ

រែមងមិនខូចខតេទវញិ កនុងេ កេនះ មនុស ពួក

រែមង គ ល់ចបស់នូវេសចកី បថន មនុស ពួក រួចខួន

ជអនកជ កនុងកលទងំពួង ម បិ បងបូន រែមង កប

សពំះនូវបុគគល បុគគលេនះ ងំេនកនុងគុណធម៌ដូចេមច

កនុងេ កេនះ ក តិយ៍ទងំ យ រែមង ទង់សពំះេ យ

េគរពនូវជនមនជតិេថកទប េតមនុស ពួក ។

242  

១១៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២២២] សមណីធ អរ េ េក

សម នំ វុសិតំ ន នស តិ

សម ឥចឆំ បរជិននិ

សម នំ េភជិសិយ ំ សទ

សមណំ ម បិ ភ

វនទនិ នំ បតិដិតំ

សមណីធ ជតិហីនំ

អភិ េទនិ ខតិយតិ ។

ឃ វេគគ អដេម ។

តស ុទទ នំ

ឃ រថញច វតិញច

វុដិ ភី នជីរតិ

ឥស រ ំ កមបេឋយយ ំ

បេជជ េ អរេណន ចតិ ។

េទវ សំយុតំ សមតំ ។

243  

១១៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២២២] ព. កនុងេ កេនះ ពួកខី សវសមណៈ

ជបុគគលមិនមនកិេលស ពហមចរយិៈ ែដលពួក ពះ

ខី សពរក េហយ រែមងមិនខូចខតេទវញិ ពួក

ខី សវសមណៈ រែមង គ ល់ចបស់ នូវេសចកី បថន

ពួកខី សវសមណៈ រួចខួនជអនកជ កនុងកលទងំពួង

ម បិ បងបូន រែមង កបសពំះ នូវខី សវសមណៈ

េនះ ែដលជអនកមនសីលដ៏ខជ ប់ខជួន កនុងេ កេនះ

ក តិយ៍ទងំ យ រែមង ទង់សពំះ េ យេគរពនូវជន

មនជតិេថកទប ែដលជសមណៈ ។

ចប់ ឃ វគគ ទី ៨ ។

បញជ ីេរ ងៃនឃ វគគេនះគឺ

ឃ សូ ត ១ រថសូ ត ១ វតិសូ ត ១ វុដិសូ ត ១ ភីត-

សូ ត ១ នជីរតិសូ ត ១ ឥស រសូ ត ១ កមសូ ត ១

បេឋយយសូ ត ១ បេជជ តសូ ត ១ អរណសូ ត ១ ។

ចប់ េទ សំយុត

244  

េទវបុតសំយុតំ

បឋេម កស បវេគគ

បឋមំ បឋមកស បសុតំ

[២២៣] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស -

េម ។ អថេខ កស េប េទវបុេ អភិកកនយ

រតិយ អភិកកនវេ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភ-

េស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។ ឯកមនំ

ឋិេ េខ កស េប េទវបុេ ភគវនំ ឯតទេ ច

ភិកខុ ំ ភគ បកេសសិ េន ច ភិកខុ េន អនុ -

សនិ ។ េតន ហិ កស ប តេញញេវតថ បដិភតតិូ ។

245  

េទវបុតសំយុត

កស បវគគ ទី ១

បឋមកស បសូ ត ទី ១

[២២៣] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដី ជិត

កង វតថី ។ លំ ប់េនះឯង កលេវ តី បឋមយមកនង

េទេហយ េទវបុតេឈម ះកស បមនរសមីដ៏ល ញុងំវតេជតពនទងំមូល

ឲយភឺ ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏ថយបងគ ំ

េ យេគរព ចេំពះ ពះមន ពះភគេហយ ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

លុះកស បេទវបុតឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បន កបបងគទូំល ពះ

មន ពះភគដូេចនះថ ពះមន ពះភគ ទង់ទូនម នភិកខុ ឯខញុ ំ ពះអងគ

មិនបនេ ប ន បេ ភិកខុ េទ ។ ពះមន ពះភគ ស់ថ មន ល

កស ប េបដូេចន ះ ពកយេ ប ន បេ និងដបូំនម ន (ន៎ុះ) ចូរ ងំ

េឡង បកដកនុងទីេនះចុះ ។

246  

១២០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២២៤] សុភសិតស សិេកខថ

សមណុបសនស ច

ឯកសនស ច រេ

ចិតវបូសមស ចតិ

ឥទមេ ច កស េប េទវបុេ ។ សមនុេញញ

ស ថ អេ សិ ។ អថេខ កស េប េទវបុេ

សមនុេញញ េម ស ថ តិ ភគវនំ អភិ េទ បទកខិ ណំ

ក តេតថវនរធយីតិ ។

ទុតិយំ ទុតិយកស បសុតំ

[២២៥] វតថិយ ំ េម... ឯកមនំ ឋិេ េខ

កស េប េទវបុេ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ

អភសិ

ភិកខុ សិយ ឈយិ វមុិតចិេ

កេងខ េវ(១) ហទយស នុបតឹ

េ កស ញ ឧទយពយញច

សុេចតេ អនិស េិ (២) តទនិសំេ តិ ។

១ ឱ. ច ។ ម. េច ។ ២ ម. អ. ឯវ ំ ។ ឱ. អសិេ ។

247  

១២០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២២៤] កស បេទវបុត កបបងគទូំលថ

បុគគលគួរសិក នូវពកយសុភសិត នូវករចូលេទភប់ បសព

នឹងសមណៈ នូវ សនៈែតមួយកនុងទី ង ត់ នូវធម៌ជេ គ ង

ញុងំចិតឲយសងប់រមង ប់ ។

ពះ ក៏ ទង់មន ពះហឫទយ័រកី យ ។ លុះកស បេទវបុត

ដឹងថ ពះ ទង់មន ពះហឫទយ័រកី យនឹងពកយ ម េហយ

ក៏ថយបងគេំ យេគរព ចេំពះ ពះមន ពះភគ េធ បទក ណិេហយ

ក៏បត់កនុងទីេនះឯង ។

ទុតិយកស បសូ ត ទី ២

[២២៥] ពះមន ពះភគ ទង់គង់កនុង ម ជិត កង វតថី...

កស បេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ក៏េពលគថេនះ កនុងសំ ក់

ៃន ពះមន ពះភគថ

ភិកខុ ែដលជអនកមន និសង កនុង ពះអរហតេនះ កលេប

ចង់បន ពះអរហត គបបជីអនកមនឈន ជអនកមន

ចិតរួច សឡះ ដឹងនូវេសចកីអស់េទនិងសូនយេទៃនេ ក

ជអនកមនចិតល មិនគបប ី ស័យ (េ យត និង

ទិដិ) េឡយ ។

248  

១២១

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ ហននបបញ

តតិយំ មឃសុតំ

[២២៦] វតថិយ ំ េម... អថេខ មេឃ េទ-

វបុេ អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវេ េកវល-

កបប ំ េជតវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមិ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

[២២៧] ឯកមនំ ឋិេ េខ មេឃ េទវបុេ

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

កឹសុ ឃ សុខំ េសតិ

កឹសុ ឃ ន េ ចតិ

កិស ស ឯកធមមស

វធំ េ េចសិ េគតមតិ ។

249  

១២១

េទវបុតសំយុត កស បវគគ សួររកករសមប់

មឃសូ តទី ៣

[២២៦] ពះមន ពះភគ ទង់គង់កនុង ម ជិត កង វតថ.ី..

កលេវ តីបឋមយមកនងេទេហយ មឃេទវបុត(១) មនរសមីដ៏ល

ក៏ញុងំវតេជតពនទងំមូលឲយភឺ ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះ

ចូលេទដល់ ថយបងគេំ យេគរព ចេំពះ ពះមន ពះភគេហយ

ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

[២២៧] លុះមឃេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏េពល

គថនឹង ពះមន ពះភគថ

បុគគលសមប់អី េទបេដកជសុខ សមប់អី េទបមិនេ ក

បពិ ត ពះេគតម ពះអងគគប់ ពះហឫទយ័នឹងករសមប់

ធម៌មួយ េតគឺធម៌អី ។

១ ពះឥនទ ។

250  

១២២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២២៨] េកធំ ឃ សុខំ េសតិ

េកធំ ឃ ន េ ចតិ

េកធស វសិមលូស

មធុរគគស វ តភ ូ

វធំ អរយិ បសំសនិ

តព ិ ឃ ន េ ចតីតិ ។

ចតុតថំ មគធសុតំ

[២២៩] ឯកមនំ ឋិេ េខ មគេធ េទវបុេ

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

កតិ េ កសមិ បេជជ

េយហិ េ េក បកសតិ

ភគវនំ បុដុមគមម

កថំ ជេនមុ តំ មយនិ ។

251  

១២២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២២៨] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគលសមប់េសចកី

េ កធបន េទបេដកជសុខ សមប់េសចកីេ កធបន

េទបមិនេ ក មន លវ តភូ(១) ពះអរយិៈទងំ យ

ែតងសរេសរករសមប់េសចកីេ កធ ែដលមនឫសជពិស

មនចុងដ៏ែផម ជនសមប់េសចកីេ កធេនះឯង េទប

មិនេ ក ។

មគធសូ ត ទី ៤

[២២៩] មគធេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ េពល

នឹង ពះមន ពះភគ េ យគថថ

ពនឺកនុងេ ក មនប៉ុនម នយ៉ង េ កភឺចបស់េ យពនឺ

ទងំ យ េយងខញុ ំ ពះអងគមកគល់ េដមបទូីលសួរ

ពះមន ពះភគ េធដូចេមចហន៎ នឹងដឹងនូវពនឺេនះបន ។

១ ជេឈម ះៃន ពះឥ នទ ។ ពះឥ នទេនះបនជេឈម ះថវ តភូ េ ពះ គបសងកត់នូវជនដៃទ

េ យវត ( ៧ យ៉ងមនចិញច ឹមម បិ ជេដម) េហយដល់នូវភពជធំជងេទវ ។

252  

១២៣

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

[២៣០] ច េ េ េក បេជជ

បញច េមតថ ន វជិជតិ

ទិ តបតិ ទេិចច

រតិមភតិ ចនទិម

អថ អគគិ ទិ រតឹ

តតថ តតថ បកសតិ

សមពុ េទធ តបតំ េសេ

ឯ ភ អនុត តិ ។

បញច មំ ទមលិសុតំ

[២៣១] វតថិយ ំ េម... អថេខ ទមលិ

េទវបុេ អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវេ េកវល-

កបប ំ េជតវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមិ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

[២៣២] ឯកមនំ ឋិេ េខ ទមលិ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

253  

១២៣

េទវបុតសំយុត កស បវគគ ទមលិេទវបុតចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

[២៣០] ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ថ ពនឺកនុងេ ក

េនះមនែត ៤ យ៉ង មិនមនដល់ ៥ យ៉ងេទ គឺ ពះ ទិតយ

ភឺកនុងេវ ៃថង ពះចនទភឺកនុងេវ យប់ ឯេភងភឺកនុងទីេនះ ៗ

ទងំយប់ទងំៃថង ពះសមពុទធ បេសរេលសពនឺទងំ យ

ពនឺេនះមិនមនពនឺដៃទេលសលុបេឡយ ។

ទមលិសូ ត ទី ៥

[២៣១] ពះមន ពះភគ ទង់គង់កនុង ម ជិត កង វតថ.ី..

គេនះ កលេវ តីបឋមយម កនងេហយ ទមលិេទវបុតមន

រសមីដ៏ល ញុងំវតេជតពនទងំមូលឲយភឺ ក៏ចូលេទគល់ ពះមន ពះ

ភគ លុះចូលេទដល់េហយ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយឋិត

េនកនុងទីសមគួរ ។

[២៣២] លុះទមលិេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បន

េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

254  

១២៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ករណីយេមតំ(១) ពហមេណន

បធនមកិ សុន

កមនំ វបិប េនន

ន េតនសឹសេត ភវនិ ។

[២៣៣] នតថិ កិចចំ ពហមណស (ទមលីតិ ភគ )

កតកិេចច ហិ(២) ពហមេ

យវ ន គធំ លភតិ នទីសុ

យហូតិ សពគេតភិ ជនុ

គធញច លទធ ន ថេល ឋិេ េ

នយហូតិ បរគេ ហិ េ តិ(៣)

ឯសបូម ទមលិ ពហមណស

ខី សវស និបកស ឈយិេន

បបបុយយ ជតិមរណស អនំ

នយហូតិ បរគេ ហិ េ តីតិ ។

១ ឱ. ករណីយេមតថ ។ ២ ម. តិ ។ ៣ ឱ. ម. េ តិ ។

255  

១២៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េសចកីពយយមនុ៎ះ ពហមណ៍អនកមិនខជិល ចអូស គួរេធ

េ យកិរយិលះបង់នូវកមទងំ យ ពហមណ៍មិន បថន

នូវភព េ យេហតុេនះេទ ។

[២៣៣] ( ពះមន ពះភគ ស់ថ មន លទមលិ)

កិចចរបស់ ពហមណ៍ មិនមនេទ េ ពះថ ពហមណ៍មន

កិចចេធរួចេហយ សតមិនបននូវទីពឹង កនុងសទឹងទងំ យ

ដ ប រែមងឃងចកដេំណ រទងំពួងដ បេនះ លុះែត

សតេនះបននូវទីពឹងផង ឋិតេនេលេគកផង េទបមិន

ឃង ជអនកដល់នូវេ តយែមនពិត មន លទមលិ េនះ

ឧបមដូចជ ពហមណ៍ ជខី សព មន បជញ ចស់

ជអនកមនឈន ដល់េហយនូវទីបផុំតៃនជតិនិងមរណៈ

ជអនកដល់នូវេ តយែមនពិត ឥតឃង ដូេចន ះឯង ។

256  

១២៥

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ តុដិពយករណំ

ឆដំ កមទសុតំ

[២៣៤] ឯកមនំ ឋិេ េខ កមេទ េទវបុេ

ភគវនំ ឯតទេ ច ទុកករ ំ ភគ សុទុកករ ំ ភគ តិ ។

ទុកករ ំ បិ កេ និ (កមទតិ ភគ )

េសកខសីលសមហិ ឋិត

អនគរយុិេបតស

តុដិ េ តិ សុខវ តិ ។

[២៣៥] ទុលភ ភគ យទិទំ តុដីតិ ។

ទុលភំ បិ លភនិ (កមទតិ ភគ )

ចិតវបូសេម រ

េយសំ ទិ ច រេ ច

ភវនយ រេ មេនតិ ។

257  

១២៥

េទវបុតសំយុត កស បវគគ ទង់ពយករនូវេសចកីសេនស

កមទសូ ត ទី ៦

[២៣៤] កមទេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បនេពល

នឹង ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត ពះមន ពះភគ កលេធសមណ-

ធម៌ បុគគលេធបនេ យក ម បពិ ត ពះមន ពះភគ ករេធ

សមណធម៌ បុគគលេធបនេ យក មៃ កេពក ។

( ពះមន ពះភគ ស់ថ មន លកមទៈ) លុះែតជន

ទងំ យ បកបេ យេសកខសីល មនសភពជអនកខជ ប់

ខជួន េទបេធសមណធម៌ ែដលបុគគលេធបនេ យក ម

េសចកីសេនសរបស់បុគគលចូលដល់នូវភពជបុគគលគម នផទះ

ជគុណជតិនមំកនូវេសចកីសុខ ។

[២៣៥] កមទេទវបុត កបបងគទូំលថ បពិ ត ពះមន ពះ

ភគ េសចកីសេនសេនះ បុគគលបនេ យក ម ។

( ពះមន ពះភគ ស់ថ មន លកមទៈ) លុះែតចិត

របស់ពួកជនែដលេ តកអរកនុងភវនទងំយប់ទងំៃថង េ តក-

អរកនុងធម៌ជេ គ ងចូលេទជិតញុងំចិតឲយសងប់ េទបបននូវ

េសចកីសេនសែដលបុគគលបនេ យក ម ។

258  

១២៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២៣៦] ទុស មទហំ ភគ យទិទំ ចិតនិ ។

ទុស មទហំ បិ សមទហនិ

(កមទតិ ភគ ) ឥ នទិយបូសេម រ

េត េឆ មចចុ េន ជលំ

អរយិ គចឆនិ កមទតិ ។

[២៣៧] ទុគគេម ភគ វសិេម មេគគ តិ ។

ទុគគេម វសិេម បិ

អរយិ គចឆនិ កមទ

អនរយិ វសិេម មេគគ

បបតនិ អវសំិ

អរយិនំ សេម មេគគ

អរយិ ហិ វសិេម សមតិ ។

259  

១២៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២៣៦] កមទេទវបុត កបបងគទូំលថ បពិ ត ពះមន ពះ

ភគ ចិតេនះបុគគលតមកល់បនេ យក ម ។

( ពះមន ពះភគ ស់ថ មន លកមទៈ) លុះែតពួក

ជន ជអរយិៈ េ តកអរកនុងកររមង ប់នូវឥ នទិយ កត់

នូវប ញៃនមចចុបន មន លកមទៈ ពួកជនេនះ េទប

តមកល់នូវចិតែដលបុគគលតមកល់បនេ យក ម ។

[២៣៧] កមទេទវបុត កបបងគទូំលថ បពិ ត ពះមន ពះ

ភគ ផូវមិន បេសម បុគគលេទបនេ យក ម ។

ពះមន ពះភគ ស់ថ មន លកមទៈ លុះែតពួកអរយិ-

ជន េទបេទកនុងផូវមិន បេសមែដលបុគគលេទបនេ យ

ក ម ពួកជនមិនែមនជអរយិៈ ែតងមនកបលសយុំង

ចុះ ធក់េទកនុងផូវដ៏មិន បេសម ឯផូវដ៏ បេសមជផូវស មប់

ែតពួកអរយិជន េ ពះថ ពួកអរយិជន ែតង ប ពឹតេសម

កនុងផូវដ៏មិន បេសមបន ។

260  

១២៧

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

សតមំ បញច លចណសុតំ

[២៣៨] ឯកមនំ ឋិេ េខ បញច លចេ

េទវបុេ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

សមព េធ វត ឱកសំ

អវនិទិ ភរូេិមធេ

េយ ឈនមពុទធិ ពុេទធ

បដិលីននិសេភ មុនីតិ ។

[២៣៩] សមព េធបិ ច តិដនិ(១) (បញច លច តិ

ភគ ) ធមមំ និពនបតិយ

េយ សតឹ បចចលតថំសុ

សមម េត សុសមហិ តិ ។

អដមំ យនសុតំ

[២៤០] អថេខ យេន េទវបុេ បុ ណតិតថ-

កេ អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវេ េកវលកបប ំ

េជតវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧប-

សង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

១ ឱ. បិ វនទនិ ។

261  

១២៧

េទវបុតសំយុត កស បវគគ យនេទវបុតចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

បញច លចណសូ ត ទី ៧

[២៣៨] បញច លចណេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បន

េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ឱហន៎ បុគគលជអនកមន បជញ កស់ ជអនកដឹងនូវ

ឈន ជអនក ស់ដឹង ជអនក បេសរេ យករលះអសមិ-

មនះ ជមុនី បនេហយនូវឱកសគឺឈនកនុងទីចេង ត ។

[២៣៩] ( ពះមន ពះភគ ស់ថ មន លបញច ល-

ចណៈ) ជនទងំ យ េទះបីឋិតេនកនុងទីចេង ត

ក៏បននូវសតិ េ ពះដល់នូវកររលំត់នូវអកុសលធម៌ ជន

ទងំេនះ េឈម ះថតមកល់េនេ យល បៃព ។

យនសូ ត ទី ៨

[២៤០] គេនះ កល តីបឋមយមកនងេទេហយ យ-

នេទវបុត ជបុ ណតិតថករ(១) មនរសមីដ៏ល ញុងំវតេជតពនទងំមូល

ឲយភឺ ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏ថយបងគំ ពះ

មន ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

១ ពីេដមធប់ជេមលទធិ ជអនកបេងកតទិដិ ៦២ ។

262  

១២៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២៤១] ឯកមនំ ឋិេ េខ យេន េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥម គថេយ អភសិ

ឆិនទ េ តំ បរកកមម

កេម បនទូ ពហមណ

នបប យ មុនិ កេម

េនកតមុបបជជតិ(១)

កយិ េច(២) កយិ េថនំ

ទឡេមនំ បរកកេម

សិថិេ ហិ បរពិេជ

ភិេយយ កិរេត រជំ

អកតំ ទុកកដំ េសេយយ

បចឆ តបបតិ ទុកកដំ

កតញច សុកតំ េសេយយ

យ ំ ក ននុតបបតិ

១ ឱ. េនកតមុបបជជតីតិ ។ ២ ឱ. កយិរេញច ។

263  

១២៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២៤១] លុះ យនេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ េទប

េពលគថទងំ យេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

បពិ ត ពហមណ៍ ចូរអនកកត់ែខ ត ចូរអនកបេនទ បង់

កមទងំ យ មុនី (េប) មិនលះបង់កមទងំ យេទ

ក៏មិនបននូវឈន បុគគលេបបនជេធពយយម កុគំបបបីនធូ រ

បនថយពយយមេនះេឡយ គបបេីធពយយមេនះ ឲយមមួំន

េឡង េ ពះថបពជជ ែដលបុគគលកន់ធូរ ៗ រែមងេ យធូលី

គឺកិេលសដ៏ៃ កែលង អេំព កក់ែដលបុគគលមិនេធេហយ

ជអេំព បេសរ អេំព កក់ ែតងេក ក យកនុងកលជ

ខងេ កយ មួយេទ ត បុគគលេធអេំព ែតងមិនេក

ម អេំពេនះ ែដលបុគគលេធេហយ ជអេំពល បេសរ

264  

១២៩

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ យនភសិតំ

កុេ យថ ទុគគហិេ

ហតថេម នុកនតិ

មញញំ ទុបប មដំ

និរយយូបកឌ តិ

យង កិញចិ សិថិលំ កមមំ

សង កិលិដញច យ ំ វតំ

សង កស រ ំ ពហមចរយិ ំ

ន តំ េ តិ មហបផលនិ ។

ឥទមេ ច យេន េទវបុេ ឥទំ វ ភគវនំ

អភិ េទ បទកខិ ណំ ក តេតថវនរធយីតិ ។

[២៤២] អថេខ ភគ តស រតិយ អចចេយន

ភិកខូ មេនសិ ឥមំ ភិកខ េវ រតឹ យេន នម

េទវបុេ បុ ណតិតថកេ អភិកកនយ រតិយ អ-

ភិកកនវេ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភេស េយ-

នហំ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ មំ អភិ េទ

ឯកមនំ អ សិ ។ ឯកមនំ ឋិេ េខ យេន

េទវបុេ មម សនិេក ឥម គថេយ អភសិ

265  

១២៩

េទវបុតសំយុត កស បវគគ ភសិតរបស់ យនេទវបុត

ភពជសមណៈែដលអនកបួសកន់មិនល ែតង បទញចូល

េទកនុងនរក ដូចជសបូវែដលបុគគលកន់មិនល ែតងមុតៃដ

ដូេចន ះឯង ករងរ មួយដ៏ធូរ ៗ កី វត មួយដ៏េ

ហមងកី ពហមចរយិធម៌ មួយ ែដលបុគគល ប ពឹតេ យ

េសចករីេងក សកី កិចចេនះ ជកិចចមិនមនផលធេំឡយ ។

យនេទវបុត បនេពលពកយេនះ លុះេពលពកយេនះរួច ក៏

ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េធ បទក ណិេហយ បត់កនុងទីេនះឯង ។

[២៤២] កល តីេនះកនងេទ ពះមន ពះភគ ស់នឹង

ភិកខុទងំ យថ មន លភិកខុទងំ យ យប់មិញេនះ កល តីបឋម

យមកនងេទេហយ យនេទវបុត ជបុ ណតិតថករ មនរសមីដ៏ល

ញុងំវតេជតពនទងំមូលឲយភឺ ចូលមករកតថគត លុះចូលមកដល់េហយ

ថយបងគតំថគត ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។ លុះ យនេទវបុត ឋិតេន

កនុងទីសមគួរេហយ បនេពលគថទងំេនះ កនុងសំ ក់តថគតថ

266  

១៣០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឆិនទ េ តំ បរកកមម

កេម បនទូ ពហមណ

នបប យ មុនិ កេម

េនកតមុបបជជតិ

កយិ េច កយិ េថនំ

ទឡេមនំ បរកកេម

សិថិេ ហិ បរពិេជ

ភិេយយ កិរេត រជំ

អកតំ ទុកកដំ េសេយយ

បចឆ តបបតិ ទុកកដំ

កតញច សុកតំ េសេយយ

យ ំ ក ននុតបបតិ

កុេ យថ ទុគគហិេ

ហតថេម នុកនតិ

មញញំ ទុបប មដំ

និរយយបូកឌ តិ

យ ំ កិញចិ សិថិលំ កមមំ

267  

១៣០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ ត ពហមណ៍ ចូរអនកពយយមកត់ែខ ត ចូរអនក

បេនទ បង់នូវកមទងំ យ មុនី (េប) មិនលះបង់នូវ

កមទងំ យេទ ក៏មិនបននូវឈន បុគគលេបបនជេធ

ពយយម កុគំបបបីនធូ របនថយពយយមេនះេឡយ គបបេីធ

ពយយមេនះឲយមមួំនេឡង េ ពះថបពជជ ែដលបុគគលកន់

ធូរ ៗ រែមងេ យនូវធូលីគឺកិេលសដ៏ៃ កែលង អេំព កក់

ែដលបុគគលមិនេធេហយ ជអេំព បេសរ អេំព កក់ ែតង

េក ក យកនុងកលជខងេ កយ មួយេទ ត បុគគលេធនូវ

អេំព ែតងមិនេក ម អេំពេនះែដលបុគគលេធេហយ

ជអេំពល បេសរ ភពជសមណៈែដលអនកបួសកន់មិនល

ែតង បទញចូលេទកនុងនរក ដូចជសបូវែដលបុគគលកន់

មិនល ែតងមុតៃដដូេចន ះឯង ករងរ មួយដ៏ធូរ ៗ កី

268  

១៣១

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ ភគវេ ចនទិមនុស រណំ

សង កិលិដញច យ ំ វតំ

សង កស រ ំ ពហមចរយិ ំ

ន តំ េ តិ មហបផលនិ ។

ឥទមេ ច ភិកខ េវ យេន េទវបុេ ឥទំ វ មំ

អភិ េទ បទកខិ ណំ ក តេតថវនរធយិ ឧគគ ថ

ភិកខ េវ យនគថ បរយិបុ ថ ភិកខ េវ យ-

នគថ ធេរថ ភិកខ េវ យនគថ អតថសញិ

ភិកខ េវ យនគថ ទិ ពហមចរយិកតិ ។

នវមំ ចនទិមសុតំ

[២៤៣] វតថិយ ំ វហិរតិ... េតន េខ បន

សមេយន ចនទិម េទវបុេ ហុន អសុរេិនទន គហិ-

េ េ តិ ។ អថេខ ចនទិម េទវបុេ ភគវនំ

អនុស រមេន យ ំ េវ យ ំ ឥមំ គថំ អភសិ

269  

១៣១

េទវបុតសំយុត កស បវគគ ចនទិមេទវបុតរឭកដល់ ពះមន ពះភគ

វត មួយដ៏េ ហមងកី ពហមចរយិធម៌ មួយ ែដល

បុគគល ប ពឹតេ យេសចកីរេងក សកី កិចចេនះ ជកិចចមិន

មនផលធេំឡយ ។

មន លភិកខុទងំ យ យនេទវបុត បនេពលពកយេនះ លុះ

េពលពកយេនះរួច ក៏ថយបងគតំថគត េធ បទក ណិេហយ បត់

កនុងទីេនះឯង មន លភិកខុទងំ យ អនកទងំ យ ចូលេរ ននូវ យន-

គថ មន លភិកខុទងំ យ អនកទងំ យ ចូរទេនទញនូវ យនគថ

មន លភិកខុទងំ យ អនកទងំ យ ចូរ ទ ទង់នូវ យនគថ មន ល

ភិកខុទងំ យ យនគថ បកបេ យ បេយជន៍ ជខងេដមៃន

ពហមចរយិៈ ។

ចនទិមសូ ត ទី ៩

[២៤៣] ពះមន ពះភគ ទង់គង់ជិត កង វតថី... សម័យ

េនះឯង ហុអសុរនិទ ចប់ចនទិមេទវបុត ។ លំ ប់េនះ ចនទិមេទវបុត

រឭកដល់ ពះមន ពះភគ បនេពលគថេនះ កនុងេវ េនះថ

270  

១៣២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

នេម េត ពុទធវរីតថុ

វបិបមុេ សិ សពធិ

សមព ធបបដិបេនន សមិ

តស េម សរណំ ភ តិ ។

[២៤៤] អថេខ ភគ ចនទិមំ េទវបុតំ រពភ

ហំុ អសុរនិទំ គថយ អជឈភសិ

តថគតំ អរហនំ

ចនទិម សរណំ គេ

ហុ ចនទំ បមុញចស ុ

ពុទធ េ កនុកមបកតិ ។

[២៤៥] អថេខ ហុ អសុរេិនទ ចនទិមំ េទវបុតំ

មុញចិ តរមនរេូប េយន េវបចិតិ អសុរេិនទ េតនុប-

សង កមិ ឧបសង កមិ សំវេិគគ េ មហដជេ ឯក-

មនំ អ សិ ។

[២៤៦] ឯកមនំ ឋិតំ េខ ហំុ អសុរនិទំ េវប-

ចិតិ អសុរេិនទ គថយ អជឈភសិ

271  

១៣២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ ត ពះពុទធអនកមនពយយម កិរយិនម ក រថយបងគ ំ

(របស់ខញុ )ំ ចូរមនដល់ ពះអងគ ពះអងគរួច សឡះចក

ធម៌ទងំពួងមនខនធ និង យតនៈជេដម ខញុ ំ ពះអងគដល់

នូវេ គះថន ក់ដ៏ចេង តេហយ សូម ពះអងគជទីពឹងរបស់ខញុ ំ ។

[២៤៤] លំ ប់េនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ បរពធ

ចនទិមេទវបុត ក៏ ស់នឹង ហុអសុរនិទ េ យគថ ថ

ចនទិមេទវបុត ដល់នូវតថគតជអរហន ជទីពឹងេហយ

មន ល ហុ អនកចូរែលងចនទេទវបុតេចញ ពះពុទធទងំ យ

ែតង ទង់អនុេ គះសតេ ក ។

[២៤៥] គេនះឯង ហុអសុរនិទែលងចនទិមេទវបុតេហយ ក៏

បញប់ បញល់ចូលេទរកេវបចិតិអសុរនិទ លុះចូលេទដល់ ក៏មន

េសចកីសេងគ ពឺេ ម ពឺែសបក ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

[២៤៦] េវបចិតិអសុរនិទ បនេពលនឹង ហុអសុរនិទ ែដលឋិត

េនកនុងទីសមគួរេ យគថ ថ

272  

១៣៣

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ ភគវេ សុរយិនុស រណំ

កិននុ សនរមេន វ

ហុ ចនទំ បមុញចសិ

សំវគិគរេូប គមម

កិននុ ភីេ វ តិដសីតិ ។

[២៤៧] សតធ េម ផេល មុទធ

ជីវេន ន សុខំ លេភ

ពុទធគថភិគីេ មិ

េន េច មុេញចយយ ចនទិមនិ ។

ទសមំ សុរយិសុតំ

[២៤៨] េតន េខ បន សមេយន សុរេិយ េទវ-

បុេ ហុន អសុរេិនទន គហិេ េ តិ ។ អថ-

េខ សុរេិយ េទវបុេ ភគវនំ អនុស រមេន យ ំ

េវ យ ំ ឥមំ គថំ អភសិ

នេម េត ពុទធវរីតថុ

វបិបមុេ សិ សពធិ

សមព ធបបដិបេនន សមិ

តស េម សរណំ ភ តិ ។

273  

១៣៣

េទវបុតសំយុត កស បវគគ សុរយិេទវបុតរឭកដល់ ពះមន ពះភគ

មន ល ហុ េហតុដូចេមចបនជអនក បញប់ែលងចនទេទវបុត

េហយមនសភព សេពន សពប់ េហតុដូចេមចបនជ

អនកភ័យដល់េម៉ះ ។

[២៤៧] ហុអសុរនិទ បនេពលគថ ថ

ខញុជំបុគគល តវ ចនទិមេទវបុតេពលគថចេំពះ ពះពុទធេហយ

េបខញុ មិំនែលងចនទិមេទវបុតេទ កបលខញុ ំ មុខជនឹងែបកជ ៧

ភគ េទះេបខញុ រំស់េន ក៏មិនបនេសចកីសុខ ។

សុរយិសូ ត ទី ១០

[២៤៨] សម័យេនះឯង ហុអសុរនិទ ចប់សុរយិេទវបុត ។

លំ ប់េនះ សុរយិេទវបុតរឭកដល់ ពះមន ពះភគ បនេពលគថ

េនះ កនុងេវ េនះថ

បពិ ត ពះពុទធអនកមនពយយម កិរយិនម ក រ របស់ខញុ ំ

ចូរមនដល់ ពះអងគេនះ ពះអងគរួច សឡះចកធម៌ទងំពួង

មនខនធនិង យតនៈជេដម ខញុ ំ ពះអងគដល់នូវេ គះថន ក់ដ៏

ចេង តេហយ សូម ពះអងគជទីពឹងរបស់ខញុ ំ ។

274  

១៣៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស្ស សគថវេគគ

[២៤៩] អថេខ ភគ សុរយិ ំ េទវបុតំ រពភ

ហំុ អសុរនិទំ គថយ អជឈភសិ

តថគតំ អរហនំ

សុរេិយ សរណំ គេ

ហុ សុរយិ ំ បមុញចស ុ

ពុទធ េ កនុកមបក

េយ អនធកេរ តបសី បភង កេ

េវេ ចេន មណលិ ឧគគេតេជ

ម ហុ គិលី ចរមនលិេកខ

បជំ មម ហុ បមុញច សុរយិនិ ។

[២៥០] អថេខ ហុ អសុរេិនទ សុរយិ ំ េទវបុតំ

មុញចិ តរមនរេូប េយន េវបចិតិ អសុរេិនទ េតនុប-

សង កមិ ឧបសង កមិ សំវេិគគ េ មហដជេ ឯក-

មនំ អ សិ

[២៥១] ឯកមនំ ឋិតំ េខ ហំុ អសុរនិទំ េវបចិតិ

អសុរេិនទ គថយ អជឈភសិ

275  

១៣៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២៤៩] លំ ប់េនះឯង ពះមន ពះភគ បរពធសុរយិ-

េទវបុត ក៏ ស់នឹង ហុអសុរនិទ េ យគថ ថ

សុរយិេទវបុត ដល់នូវតថគតជអរហន ជទីពឹងេហយ

មន ល ហុ អនកចូរែលងសុរយិេទវបុតេចញ ពះពុទធទងំ-

យ ែតង ទងអ់នុេ គះសតេ ក អនក មនកេម

មនពនឺភឺេផក ៗ ដ៏រុងេរ ងកនុងទីងងឹត មនស នមូល

មនេតជៈខពង់ខពស់ មន ល ហុ អនកកុេំលបនូវអនកេនះ ែដល

កពុំងែតចរេទឰដ៏ កសេឡយ មន ល ហុ អនកចូរែលង

សុរយិេទវបុត ជកូនតថគតេចញ ។

[២៥០] លំ ប់េនះឯង ហុអសុរនិទ បនែលងសុរយិេទវបុត

េហយ បញប់ចូលេទរកេវបចិតិអសុរនិទ លុះចូលេទដល់េហយ មន

េសចកីសេងគ ពឺេ ម ពឺែសបក ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

[២៥១] េវបចិតិអសុរនិទ បនេពលនឹង ហុអសុរនិទ ែដលឋិត

េនកនុងទីសមគួរ េ យគថ ថ

276  

១៣៥

េទវបុតសំយុតស កស បវេគគ ឧទទ នំ

កិននុ សនរមេន វ

ហុ សុរយិ ំ បមុញចសិ

សំវគិគរេូប គមម

កិននុ ភីេ វ តិដសីតិ ។

[២៥២] សតធ េម ផេល មុទធ

ជីវេន ន សុខំ លេភ

ពុទធគថភិគីេ មិ

េន េច មុេញចយយ សុរយិនិ ។

កស បវេគគ បឋេម ។

តស ុទទ នំ

េទ កស ប ច មេឃ ច

មគេធ ទមលិ កមេទ

បញច លចេ ច យេន

ចនទិមសុរេិយន េត ទ តិ

277  

១៣៥

េទវបុតសំយុត កស បវគគ ឧទទ ន

មន ល ហុ េហតុដូចេមច បនជអនក បញប់ែលងសុរយិ-

េទវបុត េហយមនសភព សេពន សពប់ េហតុដូចេមច

បនជអនកភ័យដល់េម៉ះ ។

[២៥២] ហុអសុរនិទ បនេពលគថ ថ

ខញុជំបុគគល តវសុរយិេទវបុត បនេពលគថចេំពះ ពះពុទធ

េហយ េបខញុមំិនែលងសុរយិេទវបុតេទ កបលរបស់ខញុ មុំខជ

នឹងែបកជ ៧ ភគ េទះបីខញុ រំស់េន ក៏មិនបនសុខែដរ ។

ចប់ កស បវគគ ទី ១ ។

បញជ ីេរ ងៃនកស បវគគេនះ គឺ

សូ តទងំ ១០ េនះគឺ កស បសូ ត ២ មឃសូ ត ១ មគ-

ធសូ ត ១ ទមលិសូ ត ១ កមទសូ ត ១ បញច លចណ-

សូ ត ១ យនសូ ត ១ ចនទិមសូ ត ១ សុរយិសូ ត ១ ។

278  

ទុតិេយ អនថបិណិកវេគគ

បឋមំ ចនទិមសសុតំ

[២៥៣] វតថិយ ំ េម... អថេខ ចនទិមេ

េទវបុេ អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវេ េកវល-

កបប ំ េជតវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុបសង កមិ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ។

[២៥៤] ឯកមនំ ឋិេ េខ ចនទិមេ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

េត ហិ េ តថឹ គមិស និ

កេចឆ មកេស មិគ

ឈននិ ឧបសមបជជ

ឯេកទិនិបក ស តិ ។

279  

អនថបិណិកវគគ ទី ២

ចនទិមសសូ ត ទី ១

[២៥៣] កនុង មជិត កង វតថី... គកលែដល តីបឋម-

យមកនងេទេហយ េទវបុតេឈម ះចនទិមសៈ មនរសមីរុងេរ ង ញុងំ

វតេជតពនទងំមូល ឲយភឺ ង ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះ

ចូលេទដល់ កបថយបងគចំេំពះ ពះមន ពះភគ េហយឋិតេនកនុង

ទីសមគួរ ។

[២៥៤] ចនទិមសេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏េពល

នូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ជនទងំ យ បនដល់នូវឈន មនចិត ងំេនកនុង

រមមណ៍ែតមួយ មន បជញ ជេ គ ងរក ខួន មនសតិ

ជនទងំ យេនះ នឹងដល់នូវសួសី ដូចជ មឹគេនកនុង

េក ន(១) ែដលមិនមនសតមូស ។

១ េក នភនំឬេក នទេន ។

280  

១៣៧

េទវបុតសំយុតស អនថបិណិកវេគគ មចចុវ គមនំ

[២៥៥] េត ហិ បរ ំ គមិស និ

េឆ ជលំវ(១) អមពុ េជ

ឈននិ ឧបសមបជជ

អបបម រណញជ តិ ។

ទុតិយំ េវណុសុតំ

[២៥៦] ឯកមនំ ឋិេ េខ េវណុ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

សុខិ វត េត មនុជ

សុគតំ បយិរបូសិយ

យុញជ េគតម សេន

អបបម នុសិកខ េរតិ ។

[២៥៧] េយ េម វុេត សតថិបេទ(២) (េវណូតិ ភគ )

អនុសិកខ និ ឈយិេន

កេល េត អបបមជជន

ន មចចុ វសគ សិយុនិ ។

១ ឱ. ម. អយេមវ បេ ។ ជលញច តិបយតថិ ។ ២ ឱ. បវុេត សតថិបេទ ។ ម. ច វេុត

សិតថិបេទ ។

281  

១៣៧

េទវបុតសំយុត អនថបិណិកវគគ កិរយិមិនលុះកនុងអំ ចៃនមចចុ

[២៥៥] ពះមន ពះភគ ស់ថ ជនទងំ យ

បនដល់នូវឈន ជអនកមិន បមទ បនលះបង់

នូវកិេលស ជនទងំ យេនះ នឹងដល់នូវេ តយគឺ ពះ

និពនដូចជ តីកត់នូវសំ ញ់បន ។

េវណុសូ ត ទី ២

[២៥៦] េវណុេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏េពល

នូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

មនុស ទងំ យ បនចូលេទអងគុយជិត ពះសុគត

េហយជអនក បកបពយយម មិន បមទ ែតងសិក ម

កនុង សន ពះេគតម មនុស ទងំេនះ ដល់នូវេសចកី

សុខែមនពិត ។

[២៥៧] ( ពះមនបុណយ ស់ថ ែនេវណុេទវបុត )

មនុស ទងំ យ មនឈន បនសិក ម កនុង

ចែំណកៃនពកយេ ប ន បេ ែដលតថគត បនេពល

េហយ មនុស ទងំ យេនះ កលេបមិន បមទ កនុង

កលគួរ មិនគបបលុីះកនុងអំ ចៃនមចចុបនេឡយ ។

282  

១៣៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

តតិយំ ទីឃលដិសុតំ

[២៥៨] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ ជ-

គេហ វហិរតិ េវឡុវេន កលនទកនិ េប ។ អថេខ

ទីឃលដិ េទវបុេ អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវេ

េកវលកបប ំ េវឡុវនំ ឱភេស េយន ភគ េតនុ-

បសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ

អ សិ ។

[២៥៩] ឯកមនំ ឋិេ េខ ទីឃលដិ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

ភិកខុ សិយ ឈយិ វមុិតចិេ

អកេងខ េវ(១) ហទយស នុបតឹ

េ កស ញ ឧទយពយញច

សុេចតេ អនិស េិ តទនិសំេ តិ ។

ចតុតថំ ននទនសុតំ

[២៦០] ឯកមនំ ឋិេ េខ ននទេន េទវបុេ

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

283  

១៣៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ទីឃលដិសូ ត ទី ៣

[២៥៨] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេវឡុវន័ ជកលនទកនិ ប ថ ន ជិត

កង ជ គឹះ ។ គកលែដល តីបឋមយមកនងេទេហយ េទវបុត

េឈម ះទីឃលដិ មនរសមីរុងេរ ង ញុងំវតេវឡុវន័ទងំមូល ឲយភឺ ង

ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ កបថយបងគំ ពះ

មន ពះភគេហយ ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

[២៥៩] លុះទីឃលដិេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បន

េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ភិកខុ ែដលមន ពះអរហតជ និសង គបបជីអនកមន

ឈន មនចិតរួច សឡះ គបប ី បថន នូវេសចកីសេ មច

ៃនហឫទយ័ គឺ ពះអរហត ដឹងចបស់នូវកិរយិេកតេឡង

និងករសូនយេទ ៃនសងខ រេ ក មនចិតល មិន -

ស័យ (នូវត និងទិដិ) ។

ននទនសូ ត ទី ៤

[២៦០] ននទនេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបទូល

សួរ ពះមន ពះភគ េ យគថ ថ

284  

១៣៩

េទវបុតសំយុតស អនថបិណិកវេគគ សីល ទិពយករណំ

បុចឆ មិ តំ េគតម ភរូបិញញ

អនវដំ ភគវេ ញណទស នំ

កថំវធំិ សីលវនំ វទនិ

កថំវធំិ បញញវនំ វទនិ

កថំវេិធ ទុកខមតិចច ឥរយីតិ

កថំវធំិ េទវ បជូយនីតិ ។

[២៦១] េយ សីល បញញ ភវតិេ

សមហិេ ឈនរេ សតីម

សពស េ ក វគិ បហីន

ខី សេ អនិមេទហធរ ី

តថវធំិ សីលវនំ វទនិ

តថវធំិ បញញវនំ វទនិ

តថវេិធ ទុកខមតិចច ឥរយីតិ

តថវធំិ េទវ បជូយនីតិ ។

285  

១៣៩

េទវបុតសំយុត អនថបិណិកវគគ ពយករណ៍នូវបុគគលអនកមនសីលជេដម

បពិ ត ពះេគតម អនកមនបញញ កស់ ដូចជែផនដី

ញណទស នៈ របស់ ពះមន ពះភគ មិនមនអី ងំ

បនេទ េ ពះេហតុេនះ ខញុសូំមសួរ ពះអងគ អនក បជញ

ទងំ យ េ បុគគលដូចេមចថ ជអនកមនសីល េ

បុគគលដូចេមចថ ជអនកមនបញញ បុគគលដូចេមច ែដល

អនក បជញ ែតងេ ថ ជអនកកនង នូវេសចកីទុកខបន

េទវ ទងំ យ ែតងបូជនូវបុគគលដូចេមច ។

[២៦១] ពះអងគ ស់ថ បុគគល មនសីល មន

បញញ មនខួនចេ មនេហយ មនចិត ងំខជ ប់ េ តកអរ

កនុងឈន មន ម រតី បសចកេសចកីេ ក លះបង់

នូវកិេលសទងំពួង មន សវៈអស់េហយ ទ ទង់នូវ ង

កយជទីបផុំត អនក បជញទងំ យ ែតងេ បុគគល

េនះថ ជអនកមនសីល ែតងេ បុគគលេនះថ ជ

អនកមនបញញ បុគគលេនះ ែដលអនក បជញ ែតងេ ថ

ជអនកកនង នូវេសចកីទុកខបន េទវ ទងំ យ ែតង

បូជនូវបុគគលេនះ ។

286  

១៤០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បញច មំ ចនទនសុតំ

[២៦២] ឯកមនំ ឋិេ េខ ចនទេន េទវបុេ

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

កថំសុ តរតិ ឱឃ ំ

រតិនទិវមតនទិេ

អបបតិេដ អនលេមព

េក គមភីេរ ន សីទតីតិ ។

[២៦៣] សពទ សីលសមបេនន

បញញ សុសមហិេ

រទធវរីេិយ បហិតេ

ឱឃ ំ តរតិ ទុតរ ំ

វរីេ កមសញញ យ

របូសេញញ ជនតិេ (១)

ននទិភវបរកិខី េ (២)

េ គមភីេរ ន សីទតីតិ ។

១ របូសេញញ ជនតិេគតិ បេ ។ ២ ឱ. អ. ឯវ ំ ។ ម. ននទិ គបរកិខីេ ។

287  

១៤០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ចនទនសូ ត ទី ៥

[២៦២] ចនទនេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបទូល

សួរ ពះមន ពះភគ េ យគថ ថ

បុគគលដូចេមចហន៎ ែដលមិនខជិលទងំយប់ទងំៃថង ែតងឆងនូវ

អនង់បន បុគគលដូចេមច មិនលិចចុះកនុងអនង់េ ជ ែដល

មិនមនទីឋិតេនខងេ កម មិនមនទីេ ងកនុងខងេល ។

[២៦៣] ពះអងគ ស់ថ បុគគលបរបូិណ៌ េ យសីល

មនបញញ មនចិត ងំខជ ប់ មនពយយម បរពធេហយ

មនចិតបញជូ នេទ កន់ ពះនិពនសពកល រែមងឆងនូវ

អនង់ែដលឆងបនេ យក ម បុគគល បសចកកម-

សញញ កនងនូវរូបសេញញ ជនៈ មនភពជទីេ តកអរ(១) អស់

េហយ បុគគលេនះ រែមងមិនលិចចុះកនុងអនង់េ ជេឡយ ។

១ បនដល់កមម ភិសងខ រ ៣ ។

288  

១៤១

េទវបុតសំយុតស អនថបិណិកវេគគ សកក យទិដិបប នពយករណំ

ឆដំ សុទតសុតំ

[២៦៤] ឯកមនំ ឋិេ េខ សុទេ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

សតិយ វយិ ឱមេ

ឌយមេនវ(១) មតថេក

កម គបប នយ

សេ ភិកខុ បរពិេជតិ ។

[២៦៥] សតិយ វយិ ឱមេ

ឌយមេនវ មតថេក

សកក យទិដិបប នយ

សេ ភិកខុ បរពិេជតិ ។

សតមំ សុ ពហមសុតំ

[២៦៦] ឯកមនំ ឋិេ េខ សុ ព ម េទវបុេ

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

១ ឱ. ឌយមេន វ ។

289  

១៤១

េទវបុតសំយុត អនថបិណិកវគគ ករពយករនូវករលះសកក យទិដិ

សុទតសូ ត ទី ៦

[២៦៤] សុទតេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏េពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ភិកខុមន ម រតី គបបេីនេដមបលីះបង់កម គ (េ យ

រហ័ស) ដូចជបុរសែដលេគ ប រេ យលែំពង ឬ ដូច

ជបុរស ែដលេភងកពុំងេឆះេលកបល ។

[២៦៥] ពះមន ពះភគ ស់ថ ភិកខុមន ម រតី

គបបេីនេដមបលីះបង់សកក យទិដិ (េ យរហ័ស) ដូចជ

បុរសែដលេគ ប រេ យលែំពង ឬ ដូចជបុរស ែដល

េភងកពុំងេឆះេលកបល ។

សុ ពហមសូ ត ទី ៧

[២៦៦] សុ ពហមេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កប

ទូលសួរ ពះមន ពះភគ េ យគថ ថ

290  

១៤២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

និចចមុ តសមិទំ ចិតំ

និចចមុពិគគមិទំ មេន

អនុបបេននសុ កិេចចសុ

អេថ ឧបបតិេតសុ ច

សេច អតថិ អនុ តសំ

តំ េម អកខ ហិ បុចឆិេ តិ ។

[២៦៧] នញញ ត េពជឈងគតប

នញញ ត ឥ នទិយសំវ

នញញ ត សពនិស គគ

េ តថឹ បស មិ បណិននិ ។

ឥទមេ ច ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

អដមំ កកុធសុតំ

[២៦៨] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

េកេត វហិរតិ អញជនវេន មិគទេយ ។ អថេខ

កកុេធ េទវបុេ អភិកកនយ រតិយ អភិកក-

នវេ េកវលកបប ំ អញជ នវនំ ឱភេស

291  

១៤២

សុតនបិដក សំយុតុនិកយ សគថវគគ

កលេបកិចច គឺេសចកីទុកខទងំ យមិនទន់េកតេឡងកី ឬ

េកតេឡងេហយកី ចិត (របស់ខញុ ំ ពះអងគ) េនះតក់សុត

ជនិចច ចិត (របស់ខញុ ំ ពះអងគ) េនះរនធត់ជនិចច េបចិតែដល

មិនតក់សុត មន ខញុ ំ ពះអងគសូមសួរឲយ ពះអងគ បប់ នូវ

ចិតេនះ ដល់ខញុ ំ ពះអងគ ។

[២៦៧] ពះអងគ ស់ថ តថគតមិនេឃញសួសីរបស់

ពួកសត េ កអពីំេពជឈងគ និងតេបគុណេទ េ កអពីំ

ករស ងមនូវឥ នទិយេទ េ កអពីំករលះបង់ នូវកិេលស

ទងំអស់េទ ។

លុះ ពះមន ពះភគ េពលគថេនះរួចេហយ ។ េប ។

េទវបុតេនះ ក៏បត់អពីំទីេនះេទ ។

កកុធសូ ត ទី ៨

[២៦៨] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់កនុងៃ ពអញជ័ន ជទីឲយអភ័យដល់សត មឹគ ជិត កង

េកត ។ គកលែដល តីបឋមយម កនងេទេហយ េទវបុត

េឈម ះកកុធៈមនរសមីរុងេរ ង ញុងំៃ ពអញជ័នជុវំញិទងំអស់ ឲយភឺ ង

292  

១៤៣

េទវបុតសំយុតស អនថបិណិកវេគគ អនឃទិពយករណំ

េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ

អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ

[២៦៩] ឯកមនំ ឋិេ េខ កកុេធ េទវបុេ

ភគវនំ ឯតទេ ច ននទសិ សម តិ ។ កឹ លទធ

វុេ តិ ។ េតន ហិ សមណ េ ចសីតិ ។ កឹ

ជីយិតថ វុេ តិ ។ េតន ហិ សមណ េនវ ននទសិ

េនវ េ ចសីតិ ។ ឯវមវុេ តិ ។

[២៧០] កចចិ តំ អនិេឃ ភិកខុ

កចចិ ននទិ ន វជិជតិ

កចចិ តេមកមសីនំ

អរតី នភិកីរតីតិ ។

[២៧១] អនិេឃ េវ អហំ យកខ

អេថ ននទិ ន វជិជតិ

អេថ មេមកមសីនំ

អរតី នភិកីរតីតិ ។

293  

១៤៣

េទវបុតសំយុត អនថបិណិកវគគ ករពយករនូវេសចកីមិនមនទុកខជេដម

ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ កបថយបងគំ ពះ

មន ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[២៦៩] លុះកកុធេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បន កប

បងគទូំល ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត ពះសមណៈ ពះអងគេ តក-

អរែដរឬ ។ ពះអងគ ស់ថ មន ល វុេ េ តកអរ េ ពះបន

អី ។ បពិ ត ពះសមណៈ េបដូេចន ះ ពះអងគេ យេ កែដរឬ ។

មន ល វុេ ចុះនរ ផច ញ់អី (បនជេ យេ ក) ។ បពិ ត

ពះសមណៈ េបដូេចន ះ ពះអងគមិនេ តកអរ មិនេ យេ កេទឬ ។

េអ វុេ ។

[២៧០] ក. ទ.(១) ពះអងគជភិកខុ មិនមនទុកខេទឬ

េសចកីេ តកអរមិនមនេទឬ េសចកីអផ ុកមិន គបសងកត់

ពះអងគ ែដលគង់េនមន ក់ឯងេទឬ ។

[២៧១] ព. មន លយក តថគតមិនមនទុកខេទ ទងំ

េសចកីេ តកអរក៏មិនមន ទងំេសចកីអផ ុកក៏មិន គបសងកត់

តថគត ែដលអងគុយេនែតមន ក់ឯងេឡយ ។

១ កកុធេទវបុត ។

294  

១៤៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២៧២] កថំ តំ អនិេឃ ភិកខុ

កថំ ននទិ ន វជិជតិ

កថំ តេមកមសីនំ

អរតី នភិកីរតីតិ ។

[២៧៣] អឃជតស េវ ននទិ

ននទិជតស េវ អឃ ំ

អននទិ អនិេឃ ភិកខុ

ឯវ ំ ជនហិ វុេ តិ ។

[២៧៤] ចិរស ំ វត បស មិ

ពហមណំ បរនិិពុតំ

អននទឹ អនិឃ ំ ភិកខុ ំ

តិណំ េ េក វសិតិកនិ ។

នវមំ ឧតរសុតំ

[២៧៥] ជគហនិទនំ ។ ឯកមនំ ឋិេ េខ

ឧតេ េទវបុេ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

295  

១៤៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២៧២] ក. ទ. ដូចេមចក៏ ពះអងគជភិកខុ មិនមនទុកខ

ដូចេមចក៏មិនមនេសចកីេ តកអរ ដូចេមចក៏េសចកីអផ ុក

មិន គបសងកត់ ពះអងគ ែដលគង់េនែតមន ក់ឯង ។

[២៧៣] ព. េសចកីេ តកអរ រែមងមនដល់សត ែដល

មនេសចកីទុកខ(១) េសចកីទុកខ រែមងមនដល់សត ែដល

មនេសចកីេ តកអរ(២) មន ល វុេ អនកឯងចូរដឹងថ

ភិកខុ មិនមនេសចកីេ តកអរ េសចកីទុកខក៏មិនមនែដរ ។

[២៧៤] ក. ទ. ខញុ ំ ពះអងគខនេឃញភិកខុជ ពហមណ៍

ែដលរលត់កិេលស មិនមនេសចកីេ តកអរ មិនមនទុកខ

ឆងនូវត ែដលជេ គ ងផ យេទកនុងេ ក អស់

កលយូរេហយ ។

ឧតរសូ ត ទី ៩

[២៧៥] ជគហនិទន ។ ឧតរេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរ

េហយ ក៏េពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

១ សំេ យកវដទុកខ ។ ២ សំេ យកត ។

296  

១៤៥

េទវបុតសំយុតស អនថបិណិកវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

ឧបនីយតិ ជីវតិមបបមយុ ំ

ជរបូនីតស ន សនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

បុញញ និ កយិ ថ សុខវ នីតិ ។

[២៧៦] ឧបនីយតិ ជីវតិមបបមយុ ំ

ជរបូនីតស ន សនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

េ កមិសំ បជេហ សនិេបេកខ តិ ។

ទសមំ អនថបិណិកសុតំ

[២៧៧] ឯកមនំ ឋិេ េខ អនថបិណិេក

េទវបុេ ភគវេ សនិេក ឥម គថេយ អភសិ

297  

១៤៥

េទវបុតសំយុត អនថបិណិកវគគ អនថបិណិកេទវបុតចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

ជីវតិគឺ យុ មន បមណតិច ស់ ែតង តវជ ន ំ

ចូលេទរក (េសចកី ប់) សតែដល តវជ នចូំលេទ

េហយ មិនមនទី ជកេកនេឡយ កលេបបុគគលបន

សឡឹំងេឃញភ័យ កនុងេសចកី ប់េនះេហយ គួរែតខេំធ

បុណយទងំ យ ែដលជគុណជតនេំសចកីសុខមកឲយ ។

[២៧៦] ព. ជីវតិគឺ យុ មន បមណតិច ស់

ែដលជ ែតងនចូំលេទរក (េសចកី ប់) សតែដល

តវជ នចូំលេទេហយ មិនមនទី ជកេកនេឡយ កល

េបបុគគលបនសំឡឹងេឃញភ័យ កនុងេសចកី ប់េនះេហយ

គបបជីអនក បថន នូវសនិភពគឺ ពះនិពន េហយលះបង់

នូវ មិសៈកនុងេ កេចលេចញ ។

អនថបិណិកសូ ត ទី ១០

[២៧៧] អនថបិណិកេទវបុត ឋិតេនកនុ ងទីសមគួរេហយ

េពលនូវគថទងំេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

298  

១៤៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឥទំ ហិតំ េជតវនំ

ឥសិសងឃនិេសវតំិ

វុតថំ ធមម េជន

បីតិសញជននំ មម

កមមំ វជិជ ច ធេមម ច

សីលំ ជីវតិមុតមំ

ឯេតន មចច សុជឈនិ

ន េគេតន ធេនន

ត ម ហិ បណិេ េបេ

សមបស ំ អតថមតេន(១)

េយនិេ វចិិេន ធមមំ

ឯវ ំ តតថ វសុិជឈតិ

របុីេ វ បញញ យ

សីេលន ឧបសេមន ច

េយបិ បរគេ ភិកខុ

ឯ វបរេម សិយតិ ។

១ អតមតេនតិបិ បេ ។

299  

១៤៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

វតេជតពនេនះ ជវតមន បេយជន៍ ែដលពួកឥសី គឺ

ភិកខុសងឃគង់េនមិន ច់ ជវតែដល ពះសមពុទធ ជធមម ជ

ទង់គង់េន ជទីញុងំបីតិឲយេកតដល់ខញុ ំ ពះអងគ សតទងំ-

យរែមងបរសុិទធេ យអដងគិកមគគេនះ គឺ កមមៈ បនដល់

មគគេចតន វជិជ បនដល់សមម ទិដិ និងសមម សងកបបៈ

ធមមៈ បនដល់សមម យមៈ សមម សតិ និងសមម សមធិ

សីលៈ បនដល់សមម ច សមម កមមនៈ និងសមម -

ជីវៈ េឈម ះថជីវតិដ៏ឧតម មិនែមនបរសុិទធេ យេគ ត

មិនែមនបរសុិទធេ យ ទពយេទ េ ពះេហតុេនះឯង បុរស

ជបណិត កលេបេឃញចបស់នូវ បេយជន៍ របស់ខួន

គួរែតពិចរ នូវធម៌េ យឧបយៃន បជញ រែមងបរសុិទធ

កនុងអរយិមគគេនះ យ៉ងេនះឯង ពះ របុីត េទបជបុគគល

( បេសរ) េ យបញញ ផង េ យសីលផង េ យ

កសងប់រមង ប់ផង ភិកខុ ែដល បេសរេ យគុណធម៌ប៉ុ េណះ

េទបគួរជអនកដល់នូវ ពះនិពន ។

300  

១៤៧

េទវបុតសំយុតស អនថបិណិកវេគគ េជតវនបបសំ ទិ

ឥទមេ ច អនថបិណិេក េទវបុេ ឥទំ វ

ភគវនំ អភិ េទ បទកខិ ណំ ក តេតថវនរធយីតិ ។

[២៧៨] អថេខ ភគ តស រតិយ អចចេយន

ភិកខូ មេនសិ ឥទំ ភិកខ េវ រតឹ អញញតេ េទវបុេ

អភិកកនយ រតិយ អភិកកនវេ េកវលកបប ំ េជ-

តវនំ ឱភេស េយនហំ េតនុបសង កមិ ឧបសង ក-

មិ មំ អភិ េទ ឯកមនំ អ សិ ឯកមនំ ឋិេ

េខ េ េទវបុេ មម សនិេក ឥម គថេយ

អភសិ

ឥទំ ហិត ំ េជតវនំ

ឥសិសងឃនិេសវតំិ

វុតថំ ធមម េជន

បីតិសញជននំ មម

កមមំ វជិជ ច ធេមម ច

301  

១៤៧

េទវបុតសំយុត អនថបិណិកវគគ េសចកីសរេសរវតេជតពនជេដម

អនថបិណិកេទវបុត បនេពលគថេនះ លុះេពលដូេចនះ

េហយ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ េធ បទក ណិេហយ ក៏បត់

អពីំទីេនះេទ ។

[២៧៨] លុះកនង តីេនះេទ េទប ពះមន ពះភគ ស់

នឹងភិកខុទងំ យថ មន លភិកខុទងំ យ េវ យប់មិញេនះ កល

ែដល តីបឋមយម កនងេទេហយ មនេទវបុតមួយអងគ មនរសមី

ដ៏រុងេរ ង ញុងំវតេជតពនជុវំញិទងំអស់ ឲយភឺ ង ក៏ចូលមករក

តថគត លុះចូលមកដល់ កបថយបងគតំថគតេហយ ឋិតេនកនុងទី

សមគួរ លុះេទវបុតេនះ ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បនេពលនូវ

គថទងំេនះ កនុងសំ ក់តថគតថ

វតេជតពនេនះ ជវតមន បេយជន៍ ែដលពួកឥសី គឺ

ភិកខុសងឃេនមិន ច់ ជវតែដល ពះសមពុទធជធមម ជ ទង់

គង់េន ជទីញុងំបីតិឲយេកតដល់ខញុ ំ ពះអងគ សតទងំ យ

រែមងបរសុិទធ េ យអដងគិកមគគេនះ គឺ កមមៈ បនដល់

មគគេចតន វជិជ បនដល់សមម ទិដិ និងសមម សងកបបៈ

ធមមៈ បនដល់សមម យមៈ សមម សតិ និងសមម សមធិ

302  

១៤៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សីលំ ជីវតិមុតមំ

ឯេតន មចច សុជឈនិ

ន េគេតន ធេនន

ត ម ហិ បណិេ េបេ

សមបស ំ អតថមតេន

េយនិេ វចិិេន ធមមំ

ឯវ ំ តតថ វសុិជឈតិ

របុីេ វ បញញ យ

សីេលន ឧបសេមន ច

េយបិ បរគេ ភិកខុ

ឯ វបរេម សិយតិ ។

ឥទមេ ច ភិកខ េវ េ េទវបុេ ឥទំ វ មំ

អភិ េទ បទកខិ ណំ ក តេតថវនរធយីតិ ។

[២៧៩] ឯវ ំ វុេត យ ម នេនទ ភគវនំ ឯត-

ទេ ច េ ហិ ននូ ភេន អនថបិណិេក េទវបុេ

ភវសិ តិ អនថបិណិេក គហបតិ យសមេន រ-ី

បុេត អភិបបសេនន អេ សីតិ ។ ធុ ធុ ននទ

303  

១៤៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សីលៈ បនដល់សមម ច សមម កមមនៈ និងសមម -

ជីវៈ េឈម ះថជីវតិដ៏ឧតម មិនែមនបរសុិទធេ យេគ ត

មិនែមនបរសុិទធេ យ ទពយ េ ពះេហតុេនះឯង បុរស

ជបណិត កលេបេឃញចបស់នូវ បេយជន៍ របស់ខួន

គួរែតពិចរ នូវធម៌េ យឧបយៃន បជញ រែមងបរសុិទធ

កនុងអរយិមគគេនះ យ៉ងេនះឯង ពះ របុីត េទបជបុគគល

( បេសរ) េ យបញញ ផង េ យសីលផង េ យករ

សងប់រមង ប់ផង ភិកខុ ែដល បេសរេ យគុណធម៌បុ៉េណះ េទប

គួរជអនកដល់នូវ ពះនិពន ។

មន លភិកខុទងំ យ េទវបុតេនះបនេពលគថេនះ លុះេពល

ដូេចនះេហយ កបថយបងគតំថគត េធ បទក ណិេហយ ក៏បត់អពីំ

ទីេនះេទ ។

[២៧៩] កលេប ពះមន ពះភគ ទង់មន ពះពុទ ធដីក

យ៉ងេនះេហយ ពះ ននទមន យុ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ

ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េទវបុតេនះឯង បកដជអនថ-

បិណិក េ ពះអនថបិណិកគហបតី ជះថៃ កេពក កនុង ពះ របុីត

មន យុ ។ ពះអងគ ស់ថ មន ល ននទ ែមន ស់េហយ

304  

១៤៩

េទវបុតសំយុតស អនថបិណិកវេគគ ឧទទ នំ

យវតកំ េខ ននទ តកក យ បតពំ អនុបបតំ តយ

អនថបិណិេក ហិ េ ននទ េទវបុេ តិ ។

អនថបិណិកវេគគ ទុតិេយ ។

តស ុទទ នំ

ចនទិមេ ច េវណុ ច

ទីឃលដិ ច ននទេន

ចនទេន សុទេ ច

សុ ព ម កកុេធន ច

ឧតេ នវេម វុេ

ទសេម អនថបិណិេកតិ ។

305  

១៤៩

េទវបុតសំយុត អនថបិណិកវគគ ឧទទ ន

មន ល ននទ ដបតិថេហតុទងំអមបលម៉ន ែដលបុគគលគបបដីល់

េ យេសចកី តិះរះិ េហតុទងំអមបលេ ះ ខួនអនកក៏បនសេ មច

េហយ មន ល ននទ េទវបុតេនះ គឺអនថបិណិកហនឹងឯង ។

ចប់ អនថបិណិកវគគ ទី ២ ។

បញជ ីេរ ងៃនអនថបិណិកវគគេនះ គឺ

ចនទិមសសូ ត ១ េវណុសូ ត ១ ទីឃលដិសូ ត ១ ននទន-

សូ ត ១ ចនទនសូត្រ ១ សុទតសូ ត ១ សុ ពហម-

សូ ត ១ កកុធសូ ត ១ ឧតរសូ តជគរំប់ បបួំន ១ និង

អនថបិណិកសូ ត ជគរំប់ដប់ ១ ។

306  

តតិេយ ននតិតថិយវេគគ

បឋមំ សិវសុតំ

[២៨០] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស -

េម ។ អថេខ សិេ េទវបុេ អភិកកនយ រតិ-

យ អភិកកនវេ េកវលកបប ំ េជតវនំ ឱភេស

េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ-

េទ ឯកមនំ អ សិ ។

[២៨១] ឯកមនំ ឋិេ េខ សិេ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥម គថេយ អភសិ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ(១) សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

េសេយយ េ តិ ន បបិេយ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

១ ម. កេពថ ។

307  

ននតិតថិយវគគ ទី ៣

សិវសូ ត ទី ១

[២៨០] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់កនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដី ជិត កង

វតថី ។ គកលែដល តីបឋមយមកនងេទេហយ េទវបុតេឈម ះ

សិវៈ មនរសមីដ៏រុងេរ ង ញុងំវតេជតពនជុវំញិទងំអស់ ឲយភឺ ង

ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ កបថយបងគំ ពះ

មន ពះភគ េហយឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

[២៨១] លុះសិវេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ េពលគថ

ទងំេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគ

បុគគលគួរទក់ទង ជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរេធ

េសចកីសនិទធ ន ល េ យពួកសបបុរស េ ពះដឹងចបស់នូវ

ពះសទធមម(១) របស់ពួកសបបុរស រែមងបនេសចកីល មិន

មន កក់េឡយ បុគគលគួរទក់ទងជមួយនឹងពួកសបបុ-

រសប៉ុ េ ះ គួរេធេសចកីសនិទ ធ ន លេ យពួកសបបុរស

១ សំេ យកសីល ៥ ។

308  

១៥១

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ សពភិេរវ សមសនំ

សតំ សទធមមមញញ យ

បញញំ លភតិ នញញេ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

េ កមេជឈ ន េ ចតិ ។

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

ញតិមេជឈ វេិ ចតិ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

ស គចឆនិ សុគគតឹ

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

309  

១៥១

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ ករចូលេទអងគុយរមួជមួយនឹងពួកសបបុរស

បុគគល បន បជញ េ ពះដឹងចបស់នូវ ពះសទធមម របស់

ពួកសបបុរស មិនែមនបនអពីំទីដៃទេឡយ បុគគលគួរ

ទក់ទង ជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរេធេសចកី

សនិទធ ន ល េ យពួកសបបុរស បុគគល បនដឹង ពះ

សទធមមរបស់ពួកសបបុរសេហយ រែមងមិនេ កេ កនុង

ក លពួកជនអនកេ កេ េឡយ បុគគល គួរទក់ទង

ជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរេធេសចកីសនិទធ ន ល

េ យពួកសបបុរស បុគគល បនដឹង ពះសទធមម របស់

ពួកសបបុរសេហយ រែមងរុងេរ ងកនុងក លពួកញតិ

បុគគល គួរទក់ទងជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរេធ

េសចកីសនិទធ ន ល េ យពួកសបបុរស សតទងំ យ

បនដឹង ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរសេហយ រែមងេទកន់

សុគតិបន បុគគល គួរទក់ទងជមួយនឹងពួកសបបុរស

បុ៉េ ះ គួរេធេសចកីសនិទធ ន ល េ យពួកសបបុរស

310  

១៥២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សតំ សទធមមមញញ យ

ស តិដនិ តតនិ ។

[២៨២] អថេខ ភគ សិវ ំ េទវបុតំ គថយ

អជឈភសិ(១)

សពភិេរវ សមេសថ

សពភិ កុេពថ សនថវ ំ

សតំ សទធមមមញញ យ

សពទុកខ បមុចចតីតិ ។

ទុតិយំ េខមសុតំ

[២៨៣] ឯកមនំ ឋិេ េខ េខេម េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥម គថេយ អភសិ

១ ឱ. ម. បចច ភសិ ។

311  

១៥២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សតទងំ យ ដឹង ពះសទធមមរបស់ពួកសបបុរស រែមងឋិត

េន (ជសុខ) អស់កលយូរ ។

[២៨២] លំ ប់េនះ ពះមន ពះភគ ទង់មន ពះ

ពុទធដីកតបេទនឹងសិវេទវបុតវញិ េ យគថ ថ

បុគគល គួរទក់ទងជមួយនឹងពួកសបបុរសបុ៉េ ះ គួរេធ

េសចកីសនិទធ ន លេ យពួកសបបុរស បុគគលដឹង ពះសទធមម

របស់ពួកសបបុរសេហយ រែមងរួចចកទុកខទងំអស់បន ។

េខមសូ ត ទី ២

[២៨៣] េខមេទវបុត ឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរេហយ ក៏េពល

គថទងំេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

312  

១៥៣

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ អ ធុ ធុភេ

ចរនិ ព ទុេមមធ

អមិេតេនវ អតន

កេ និ បបកំ កមមំ

យ ំ េ តិ កដុកបផលំ

ន តំ កមមំ កតំ ធុ

យ ំ ក អនុតបបតិ

យស អស ុមុេខ េ ទំ

វបិកំ បដិេសវតិ

តញច កមមំ កតំ ធុ

យ ំ ក ននុតបបតិ

យស បតិេ សុមេន

វបិកំ បដិេសវតិ

បដិកិេចចវ តំ កយិ

យ ំ ជញញ ហិតមតេន

ន កដិកចិនយ

មនធីេ បរកកេម

យថ កដិេក បសតថំ(១)

១ ឱ. បនថំ ។ ម. សដំ ។

313  

១៥៣

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ ភពៃនអសបបុរសនិងសបបុរស

កមមដ៏ មក មនផលេកផ ពួកជនពល ឥត

បជញ មនខួនដូចជស តវ រែមង ប ពឹតេធនូវកមមដ៏

មក (េនះ) បុគគល េធកមម េហយ ែតងេក

មកនុងខងេ កយ (ឬ) បុគគល មនមុខទទឹកេ យ

ទឹកែភនក ែ សកយ ំ ទទួលផលៃនកមម កមមែដល

បុគគលេធេហយេនះ មិន បៃពេទ បុគគល េធកមម

េហយ មិនេក មកនុងខងេ កយ (ឬ) បុគគល មន

េសចកីេ តកអរ មនចិតល ទទួលផលៃនកមម កមម

ែដលបុគគលេធេហយេនះ ជកមម បៃព បុគគលដឹងនូវ

កមម ែដលជ បេយជន៍ដល់ខួន តវែតេធកមមេនះ

ជមុនឲយេហយ អនក បជញែដលមន បជញ មនេសចកី

បឹងែ បង មិន តវេធកមមេ យគនិំតដូចជអនកបររេទះេឡយ

314  

១៥៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សមំ ហិ ម បថំ

វសិមំ មគគមរុយ

អកខចឆិេនន វ ឈយតិ

ឯវ ំ ធមម អបកកមម(១)

អធមមមនុវតិយ

មេនទ មចចុ មុខំ បេ

អកខចឆិេនន វ ឈយតីតិ ។

តតិយំ េសរសុីតំ

[២៨៤] ឯកមនំ ឋិេ េខ េសរ ី េទវបុេ

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

អននេម ភិននទនិ

ឧភេយ េទវមនុ

អថេខ នម េ យេកខ

យ ំ អននំ នភិននទតីតិ ។

១ ម. អេ កកមម ។

315  

១៥៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

អនកបររេទះ ែតលះបង់ផូវេសម លះបង់ផូវធេំចញ េហយបរ

េឡងេលផូវមិនេសមវញិ រែមងបក់េភរេទះ េហយសញជ ប់

សញជឹ ង យ៉ង មិញ ឯបុគគលេខ ែតេគចេចញអពីំ

កុសលធម៌េហយ ប ពឹត មអកុសលធម៌វញិ ក៏រែមង

ដល់នូវមត់ៃនមចចុ េហយសញជ ប់សញជឹ ង ដូចជអនកបររេទះ

បក់េភរេទះ យ៉ងេនះឯង ។

េសរសូី ត ទី ៣

[២៨៤] េសរេីទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ កបទូល

ពះមន ពះភគ េ យគថ ថ

យក េនះឯង មិនេ តកអរចេំពះបយ ឯេទវ និង

មនុស ទងំពីរពួក រែមងេ តកអរចេំពះបយេនះ ។

316  

១៥៥

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ ទនបបសំ

[២៨៥] េយ នំ ទទនិ សទធ យ

វបិបសេននន េចត

តេមវ អននំ ភជតិ

អសមឹ េ េក បរមិ ច

ត ម វេិនយយ មេចឆរ ំ

ទជជ ទនំ ម ភិភ ូ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ ។

[២៨៦] អចឆរយិ ំ ភេន អពភូតំ ភេន យវ សុភ-

សិតញចិ ទំ ភេន ភគវ

317  

១៥៥

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ េសចកីសរេសរទន

[២៨៥] ពះមន ពះភគ ស់ថ ពួកជន មន

ចិត ជះថ ឲយនូវបយេនះ េ យសទធ បយេនះឯង

រែមងេទ មនូវពួកជនេនះ កនុងេ កេនះផង កនុងេ ក

ខងមុខផង េ ពះេហតុេនះ បុគគល គបបបីេនទ បង់

នូវេសចកីកំ ញ់ គបសងកត់នូវមនទិលគឺេសចកីកំ ញ់

េហយ ឲយនូវទន (េ ពះ) បុណយទងំ យ រែមង

ជទីពឹងរបស់ពួកសត កនុងេ កខងមុខ ។

[២៨៦] បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន អ ច រយ ស់ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ចែំឡក ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េ ពះ ពះពុទធដីក

ែដល ពះមន ពះភគ សែំដងេហយ េ យ បៃពដូេចនះថ

318  

១៥៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េយ នំ ទទនិ សទធ យ

វបិបសេននន េចត

តេមវ អននំ ភជតិ

អសមឹ េ េក បរមិ ច

ត ម វេិនយយ មេចឆរ ំ

ទជជ ទនំ ម ភិភ ូ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ ។

[២៨៧] ភតូបុពហំ ភេន េសរ ី នម ជ

អេ សឹ ទយេក ទនបតិ ទនស វណ ទី ។

តស មយ ំ ភេន ចតសុូ ទេរសុ ទនំ ទីយិតថ

សមណ ពហមណកបណទធ ិកវណិ ពកយចកនំ ។

អថេខ មំ ភេន ឥ ថ គរ ំ ឧបសង កមិ ឯតទេ ច

េទវស េខ ទនំ ទីយតិ អមកំ ទនំ ន

ទីយតិ ធុ មយមប ិ េទវ ំ និស យ ទននិ

ទេទយយម បុញញ និ កេរយយមតិ ។ តស មយ ំ

ភេន ឯតទេ សិ អហំ េខសមិ ទយេក ទនបតិ

319  

១៥៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ពួកជន មនចិត ជះថ ឲយនូវបយេនះ េ យសទធ

បយេនះឯង រែមងេទ មនូវពួកជនេនះ កនុងេ កេនះ

ផង កនុងេ កខងមុខផង េ ពះេហតុេនះ បុគគលគបប ី

បេនទ បង់នូវេសចកីកំ ញ់ គបសងកត់នូវមនទិលគឺេសចកី

កំ ញ់េហយ ឲយនូវទន (េ ពះ) បុណយទងំ យ

រែមងជទីពឹងរបស់ពួកសត កនុងេ កខងមុខ ។

[២៨៧] បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពីេ ពងនយមក ខញុ ំ ពះអងគ

េកតជេសច នមថ េសរ ី ជទយក (អនកឲយទន) ជមច ស់ៃន

ទន ជអនកេពលសរេសរទនជ ប កតី ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

ខញុ ំ ពះអងគបនឲយទន ដល់សមណ ពហមណ៍ អនកកសំត់ អនកេដរផូវ

ឆង យ អនកពណ៌នេហយសូម និងសមូមទងំ យ េទ បទរទងំ ៤ ។

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះ អគគមេហសីចូលមករកខញុ ំ ពះអងគ េហយ

េពលពកយដូេចនះថ ពះសមមតិេទពបនឲយទនេហយ ពួកេយងមិនទន់

បនឲយទនេទ សូម ពះ ជនុញញ តឲយពួកេយងបនឲយទន េធបុណយ

ស័យនឹង ពះសមមតិេទពផង ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគ

េនះ មនេសចកី តិះរះិដូេចនះថ ម អញជទយក ជមច ស់ៃនទន

320  

១៥៧

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ ភូតបុពវតថុ

ទនស វណ ទី ទនំ ទស មតិ វទេន(១) កិនិ

វេទយយនិ ។ េ ខហំ ភេន បឋមទរ ំ ឥ ថ គរស

អទសឹ តតថ ឥ ថ គរស ទនំ ទីយិតថ មម ទនំ

បដិកកមិ ។ អថេខ មំ ភេន ខតិយ អនុយុ

ឧបសង កមិ មំ ឯតទេ ចំុ េទវស េខ ទនំ

ទីយតិ ឥ ថ គរស ទនំ ទីយតិ អមកំ ទនំ

ន ទីយតិ ធុ មយមប ិ េទវ ំ និស យ ទ-

ននិ ទេទយយម បុញញ និ កេរយយមតិ ។ តស

មយ ំ ភេន ឯតទេ សិ អហំ េខសមិ ទយេក

ទនបតិ ទនស វណ ទី ទនំ ទស មតិ វទេន

កិនិ វេទយយនិ ។ េ ខហំ ភេន ទុតិយទរ ំ

ខតិយនំ អនុយុ នំ អទសឹ តតថ ខតិយនំ

អនុយុ នំ ទនំ ទីយិត្ថ មម ទនំ បដិកកមិ ។

១ ឱ. វទននំ ។

321  

១៥៧

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ អំពីេរ ងេ ពង

ជអនកេពលសរេសរទនជ ប កតី កលេបមនេគេពលថ េយង

នឹងឲយទន េត ម អញ គួរេពលដូចេមច ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

ខញុ ំ ពះអងគេនះ ក៏បនឲយទរជបឋម ដល់មេហសី មេហសីក៏បនឲយ

ទន កនុងទរជបឋមេនះ ឯទនរបស់ខញុ ំ ពះអងគក៏ថយចុះ ។ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះ ពួកក តិយ៍ជចណុំះ ចូលមករកខញុ ំ ពះ

អងគ េហយេពលពកយេនះនឹងខញុ ំ ពះអងគថ ពះសមមតិេទព បនឲយ

ទនេហយ មេហសីក៏បនឲយទនែដរ ឯពួកេយងមិនទន់បនឲយទន

េ ះ សូម ពះ ជនុញញ តឲយពួកេយងបនឲយទន េធបុណយ ស័យ

នឹង ពះសមមតិេទពផង ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះក៏មន

េសចកី តិះរះិដូេចនះថ ម អញ ជទយក ជមច ស់ៃនទន ជអនក

េពលសរេសរទនជ ប កតី កលេបមនេគេពលថ េយងនឹងឲយ

ទន េត ម អញ គួរេពលដូចេមច ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ

ពះអងគក៏បនឲយទរទីពីរ ដល់ពួកក តិយ៍ចណុំះ ពួកក តិយ៍ចណុំះ

ក៏បនឲយទនកនុងទរទីពីរេនះ ឯទនរបស់ខញុ ំ ពះអងគ ក៏ថយចុះ ។

322  

១៥៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អថេខ មំ ភេន ពលកេយ ឧបសង កមិ ឯតទេ ច

េទវស េខ ទនំ ទីយតិ ឥ ថ គរស ទនំ ទីយតិ

ខតិយនំ អនុយុ នំ ទន ំ ទីយតិ អមកំ ទនំ

ន ទីយតិ ធុ មយមប ិ េទវ ំ និស យ ទននិ

ទេទយយម បុញញ និ កេរយយមតិ ។ តស មយ ំ

ភេន ឯតទេ សិ អហំ េខសមិ ទយេក ទនបតិ

ទនស វណ ទី ទនំ ទស មតិ វទនិ កិនិ

វេទយយនិ ។ េ ខហំ ភេន តតិយទរ ំ ពលក-

យស អទសឹ តតថ ពលកយស ទនំ ទីយិតថ

មម ទនំ បដិកកមិ ។ អថេខ មំ ភេន ពហមណ-

គហបតិក ឧបសង កមិ ឯតទេ ចំុ េទវស េខ

ទនំ ទីយតិ ឥ ថ គរស ទនំ ទីយតិ ខតិយនំ

អនុយុ នំ ទនំ ទីយតិ ពលកយស ទនំ ទី-

យតិ អមកំ ទនំ ន ទីយតិ ធុ មយមប ិ េទវ ំ

និស យ ទននិ ទេទយយម បុញញ និ កេរយយមតិ ។

323  

១៥៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះ ពួកពលចូលមករកខញុ ំ ពះអងគ េហយ

េពលពកយដូេចនះថ ពះសមមតិេទព បនឲយទនេហយ មេហសីបន

ឲយទនេហយ ពួកក តិយ៍ចណុំះក៏បនឲយទនែដរ ឯពួកេយងមិន

ទន់បនឲយទនេ ះ សូម ពះ ជនុញញ តឲយពួកេយងបនឲយទន េធ

បុណយ ស័យនឹង ពះសមមតិេទពផង ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះ

អងគេនះ ក៏មនេសចកី តិះរះិដូេចនះថ ម អញ ជទយក ជមច ស់

ៃនទន ជអនកេពលសរេសរទនជ ប កតី កលេបមនេគេពលថ

េយងនឹងឲយទន េត ម អញ គួរេពលដូចេមច ។ បពិ ត ពះអងគដ៏

ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះ ក៏បនឲយទរទីបីដល់ពួកពល ពួកពលក៏បនឲយ

ទនកនុងទរទីបីេនះ ឯទនរបស់ខញុ ំ ពះអងគក៏ថយចុះ ។ បពិ ត ពះអង្គ

ដ៏ចេ មន គេនះ ពួក ពហមណ៍និងគហបតីចូលមករកខញុ ំ ពះអងគ េហយ

េពលពកយដូេចនះថ ពះសមមតិេទព បនឲយទនេហយ មេហសីបន

ឲយទនេហយ ពួកក តិយ៍ជចណុំះបនឲយទនេហយ ពួកពលក៏បន

ឲយទនែដរ ឯពួកេយងមិនទន់បនឲយទនេ ះ សូម ពះ ជនុញញ ត

ឲយពួកេយងបនឲយទន េធបុណយ ស័យនឹង ពះសមមតិេទពផង ។

324  

១៥៩

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ ភូតបុពវតថុ

តស មយ ំ ភេន ឯតទេ សិ អហំ េខសមិ ទយ-

េក ទនបតិ ទនស វណ ទី ទនំ ទស មតិ

វទេន កិនិ វេទយយនិ ។ េ ខហំ ភេន ចតុតថទរ ំ

ពហមណគហបតិកនំ អទសឹ តតថ ពហមណគហ-

បតិកនំ ទនំ ទីយិតថ មម ទនំ បដិកកមិ ។ អថេខ

មំ ភេន បុរ ិ ឧបសង កមិ ឯតទេ ចុំ ន េខទនិ

េទវស េកចិ ទនំ ទីយតីតិ ។ ឯវ ំ វុ ហំ ភេន េត

បុរេិស ឯតទេ ចំ េតនហិ ភេណ េយ ពហិេរសុ

ជនបេទសុ េយ សញជ យតិ តេ ឧបឌ ំ អេនបុរ ំ

បេវេសថ ឧបឌ ំ តេតថវ ទនំ េទថ សមណ ពហមណ-

កបណទធិកវណិពកយចកននិ ។ េ ខហំ ភេន

325  

១៥៩

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ េរ ងេ ពង

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះក៏មនេសចកី តិះរះិដូេចនះថ ម

អញជទយក ជមច ស់ៃនទន ជអនកេពលសរេសរទនជ ប កតី

កលេបមនេគេពលថ េយងនឹងឲយទន េត ម អញ គួរេពលដូច

េមច ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះក៏បនឲយទរទីបួនដល់

ពួក ពហមណ៍និងគហបតី ពួក ពហមណ៍និងគហបតីក៏បនឲយទន កនុង

ទរទីបួនេនះ ឯទនរបស់ខញុ ំ ពះអងគក៏ថយេចញអស់ ។ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន លំ ប់េនះ ពួក ជបុរស ចូលមករកខញុ ំ ពះអងគ េហយេពល

ពកយដូេចនះថ ឥឡូវេនះ ពះសមមតិេទព មិនែដលឲយទនកនុងទី

មួយេឡយ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលេបពួក ជបុរស កបទូល

យ៉ងេនះេហយ ខញុ ំ ពះអងគក៏េពលតបេទនឹងពួក ជបុរសទងំេនះដូេចនះ

ថ ែន ពះែសង េបដូេចន ះ សួយ ែដលេកតេឡងកនុងជនបទទងំ-

យខងេ ក អនកទងំ យចូរញុងំសួយពក់ក លអពីំសួយេនះ

ឲយចូលមកកន់ ពះ ជ ងំ េហយចូរឲយទនពក់ក ល ដល់សមណ-

ពហមណ៍ អនកកសំត់ អនកេដរផូវឆង យ អនកពណ៌នេហយសូម និងសមូម

ទងំ យ កនុងជនបទេនះចុះ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះ

326  

១៦០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឯវ ំ ទីឃរតំ ក នំ បុញញ នំ ឯវ ំ ទីឃរតំ ក នំ

កុស នំ បរយិនំ នធិគចឆ មិ ឯតកំ បុញញនិ

ឯតេក បុញញវបិេកតិ ឯតកំ សេគគ(១) តពនិ

តិ ។

[២៨៨] អចឆរយិ ំ ភេន អពភូតំ ភេន យវ សុភ-

សិតញចិ ទំ ភេន ភគវ

េយ នំ ទទនិ សទធ យ

វបិបសេននន េចត

តេមវ អននំ ភជតិ

អសមឹ េ េក បរមិ ច

ត ម វេិនយយ មេចឆរ ំ

ទជជ ទនំ ម ភិភ ូ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ ។

ចតុតថំ ឃដិករសុតំ

[២៨៩] ឯកមនំ ឋិេ េខ ឃដិកេ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

១ សមេគគតិបិ បេ ។

327  

១៦០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មិនបនដឹង បកដ នូវទីបផុំតរបស់បុណយ ែដលខញុ ំ ពះអងគបនេធេហយ

អស់កលយូរយ៉ងេនះ និងទីបផុំតរបស់កុសល ែដលខញុ ំ ពះអងគបនេធ

េហយអស់កលយូរយ៉ងេនះថ បុណយមន បមណប៉ុេណះផង ផល

ៃនបុណយមន បមណប៉ុេណះផង ម អញគបបឋិីតេន កនុង នសួគ៌

អស់កលមន បមណប៉ុេណះផង ។

[២៨៨] បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន អ ច រយ ស់ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ចែំឡក ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េ ពះ ពះពុទធដីក

ែដល ពះមន ពះភគ សែំដងេហយេ យ បៃពដូេចនះ

ពួកជន មនចិត ជះថ ឲយនូវបយេនះ េ យសទធ

បយេនះឯង រែមងេទ មនូវពួកជនេនះវញិ កនុងេ ក

េនះផង កនុងេ កខងមុខផង េ ពះេហតុេនះ បុគគល

គបបបីេនទ បង់នូវេសចកីកំ ញ់ គបសងកត់នូវមនទិលគឺ

េសចកីកំ ញ់េហយ ឲយនូវទន (េ ពះ) បុណយទងំ-

យ រែមងជទីពឹងរបស់សត កនុងេ កខងមុខ ។

ឃដិករសូ ត ទី ៤

[២៨៩] ឃដិករេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ េពល

នូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

328  

១៦១

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ សតភិកខេ

អវហំិ ឧបបនន េស

វមុិ សត ភិកខ េ

គេទសបរកិខី

តិ េ េក វសិតិកនិ ។

[២៩០] េយ(១) ច េត អតរុ ំ សងគំ(២)

មចចុ េធយយ ំ សុទុតរ ំ

េត ហិ មនុសំ េទហំ

ទិពេយគមុបចចគុនិ ។

[២៩១] ឧបេក ផលគេ ច

បុកកុ តិ ច េត តេយ

ភទទិេយ ខណេទេ ច

ពហុរគគិ ច សិងគិ េយ(៣)

េត ហិ មនុសំ េទហំ

ទិពេយគមុបចចគុនិ ។

១ ឱ. ម. េក ។ ២ ឱ. អតរុ ំ បងកំ ។ ម. អករុ ំ បងកំ ។ ៣ ឱ. បិងគិេយ ។

329  

១៦១

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ ភិកខុ ៧ របូ

ភិកខុទងំ ៧ រូប បនេទេកតកនុងជន់អវ ិ េហយ ជអនក

មនចិតផុត សឡះ មន គៈេទសៈអស់េហយ ឆងនូវ

ត កនុងេ កបន ។

[២៩០] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគលទងំ យ

បនឆងនូវសងគកិេលស ជលេំនៃនមចចុ ែដល

ឆងបនេ យក មៃ កេពក បុគគលទងំេនះ បនលះបង់

នូវ ងកយ ជរបស់មនុស េហយ កនងនូវទិពេយគ គឺ

សេំយជនៈជចែំណកខងេលបន ។

[២៩១] ទ. ពះេថរៈទងំ ៣ រូបេនះ គឺ ពះេថរៈ

េឈម ះឧបកៈ ១ ផលគណៈ ១ បុកកុ តិ ១ (និង ពះេថរៈ ៤

រូបេទ ត ) គឺ ភទទិយៈ ១ ខណេទវៈ ១ ពហុរគគិ ១

សិងគិយៈ ១ ពះេថរៈទងំេនះ បនលះបង់នូវ ងកយ

ជរបស់មនុស េហយកនងនូវទិពេយគបន ។

330  

១៦២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[២៩២] កុសលី(១) ភសសី េតសំ

មរបសបប យិនំ

កស េត ធមមមញញ យ

អចឆិទំុ ភវពនធននិ ។

[២៩៣] ន អញញ ត ភគវ

នញញ ត តវ សន

យស េត ធមមមញញ យ

អចឆិទំុ ភវពនធនំ

យតថ នមញច របូញច

អេសសំ ឧបរុជឈតិ

តំ េត ធមមមិធញញ យ(២)

អចឆិទំុ ភវពនធននិ ។

[២៩៤] គមភីរ ំ ភសសី ចំ

ទុពិជនំ សុទុពុធំ

កស តំ ធមមមញញ យ

ចំ ភសសិ ឦទិសនិ ។

១ ឱ. កុសលំ ។ ២ ម. េត ច ធមមំ ឥធញញ យ ។

331  

១៦២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[២៩២] ព. អនកឯង ជអនកមនកុសល េពលសរេសរ

គុណៃន ពះេថរៈទងំេនះ ជអនកលះបង់នូវអនទ ក់ៃនមរ

ចុះ ពះេថរៈទងំេនះ បនកត់នូវចណំងគឺភព េ ពះដឹង

ចបស់នូវធម៌របស់បុគគល ។

[២៩៣] ទ. ពះេថរៈទងំេនះ បនកត់នូវចណំងគឺភព

េ ពះដឹងចបស់នូវធម៌របស់បុគគល បុគគលេនះ េវ រែត

ពះមន ពះភគេចញ មិនមន េវ រែត សនរបស់

ពះអងគេចញ មិនមន នមនិងរូបរលត់េទឥតមនេសស

សល់ កនុងធម៌ ឯ ពះេថរៈទងំេនះ បនកត់នូវ

ចណំងគឺភព េ ពះដឹងចបស់នូវធម៌េនះ កនុង សនេនះ ។

[២៩៤] ព. អនកឯងបនជេពល ច ជលេ ជ ក ម

ដឹងបន ក មយល់បនៃ កេពក េតអនកឯង េពល ច

បកដដូេចនះ េ ពះដឹងចបស់នូវធម៌របស់បុគគល ។

332  

១៦៣

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ ឃដិកេ

[២៩៥] កុមភកេ បុេរ សឹ

េវភឡេិងគ(១) ឃដីកេ

ម េបតិភេ សឹ

កស បស ឧបសេក

វរិេ េមថុន ធមម

ពហមចរ ី និ មិេ

អហុ េត សគេមេយយ

អហុ េត បុេរ សខ

េ ហេមេត បជនមិ

វមុិេត សត ភិកខ េ

គេទសបរកិខី េណ

តិេណ េ េក វសិតិកនិ ។

[២៩៦] ឯវេមតំ តទ សិ

យថ ភសសិ ភគគវ

កុមភកេ បុេរ សិ

េវភឡេិងគ ឃដីកេ

១ ឱ. េវហឡិេងគ ។ ម. េវកឡិេងគ ។

333  

១៦៣

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ េរ ងសមូនឆន ំងេឈម ះឃដិករ

[២៩៥] ទ. ខញុ ំ ពះអងគពីេដមជសមូនឆន ងំ េឈម ះឃដិករ

េកតកនុងនិគមេឈម ះេវភឡិងគ ជអនកចិញចឹ មម បិ ជ

ឧបសករបស់ ពះពុទធ ពះនមកស ប ជអនកេវ រចកេម-

ថុនធមម ប ពឹតធម៌ដ៏ បេសរ បសចក មិសៈ បន

េនកនុង សុកជមួយនឹង ពះអងគ ជសមញ់នឹង ពះអងគកនុង

កលមុន ខញុ ំ ពះអងគ គ ល់ចបស់នូវភិកខុទងំ ៧ រូបនុ៎ះ ែដល

មនចិតផុត សឡះ មន គៈេទសៈអស់េហយ បនឆង

នូវត កនុងេ ក ។

[២៩៦] ព. មន លភគគវៈ អនកឯង េពលយ៉ង ឯ

េរ ងនុ៎ះ កនុងកលេនះក៏មនយ៉ងេនះែមន អនកឯងពីេដម

ជសមូនឆន ងំេឈម ះឃដិករ េកតកនុងនិគម េឈម ះេវភឡិងគ

334  

១៦៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ម េបតិភេ សិ

កស បស ឧបសេក

វរិេ េមថុន ធមម

ពហមចរ ី និ មិេ

អហុ េម សគេមេយយ

អហុ េម បុេរ សខតិ ។

ឯវេមតំ បុ នំ

ស យនមហុ សងគេម

ឧភិននំ ភវតិ នំ

សររីនិមធរនិនិ ។

បញច មំ ជនុសុតំ

[២៩៧] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ សមពហុ

ភិកខូ េកសេលសុ វហិរនិ ហិមវនបេស អរញញកុដិ-

កយ ំ ឧទធ ឧនន ចប មុខ វកិិណ ច

មុដស តិេន អសមបជន អសមហិ វពិភនចិ (១)

បកតិ នទិយ ។

១ វពិភតចិ តិបិ បេ ។

335  

១៦៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ជអនកចិញចឹ មម បិ ជឧបសករបស់ ពះពុទធ ពះនម

កស ប ជអនកេវ រចកេមថុនធមម ប ពឹតធម៌ដ៏ បេសរ

បសចក មិសៈ បនេនកនុង សុកជមួយនឹងតថគត

ជសមញ់នឹងតថគតកនុងកលមុន ។ េនះជករែដលបន

ចួបជុសំមញ់ែដលមនកនុងកលមុនទងំពីរនក់ ែដលមន

ខួនចេ មនេហយបន ទ ទង់នូវសររីៈជទីបផុំតយ៉ងេនះឯង ។

ជនុសូ ត ទី ៥

[២៩៧] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពួកភិកខុជ

េ ចនរូប េនកនុងអរញញកុដិ ខងភនេំហមពន កនុងែដនេកសល ជ

អនកមនចិត យមយ(១) មនមនះដូចជបបុសេលកេឡងេហយ មន

ចិតេឃងេឃង មនមត់រងឹ មន ចេ យ យ េភចសតិ មិនដឹងខួន

មនចិតមិនខជ ប់ខជួន មនចិតវលិេទខុស មនឥ នទិយជ ប កតី (ដូចជ

គហសថ) ។

១ បុគគលមន ប កតីជអនក យមយ េ យសំគល់ថ គួរកនុងរបស់ែដលមិនគួរផង

សំគល់ថ មិនគួរកនុងរបស់ែដលគួរផង សំគល់ថ ជេទសកនុងរបស់ែដលមិនមនេទសផង

សំគល់ថ មិនមនេទសកនុងរបស់ែដលជេទសផង ។ អដកថ ។

336  

១៦៥

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ សមពហុលភិកខូបសងកមនំ

[២៩៨] អថេខ ជនុ េទវបុេ តទហុេបសេថ

បណរេស(១) េយន េត ភិកខូ េតនុបសង កមិ ឧបសង ក-

មិ េត ភិកខូ គថហិ អជឈភសិ

សុខជីវេិន បុេរ សំុ

ភិកខូ េគតម វក

អនិចឆ បិណេមសន

អនិចឆ សយនសនំ

េ េក អនិចចតំ ញ

ទុកខស នមកំសុ េត

ទុេបបសំ ក អ នំ

គេម គមណិក វយិ

ភុ ភុ និបជជនិ

ប គេរសុ មុចឆិ

សងឃស អញជលឹ ក

ឥេធកេចច វទមហំ

អបវ ិ (២) អនថ េត

យថ េប តេថវ េត

១ បននរេសតិ បេ ។ ២ ឱ. អបវទិធ ។

337  

១៦៥

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ ជនុេទវបុតចូលេទរកភិកខុេ ចនរបូ

[២៩៨] គេនះ ជនុេទវបុត កនុងេវ ៃថងឧេបសថទី ១៥

េនះ ក៏ចូលេទរកភិកខុទងំេនះ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏េពល

នឹងភិកខុទងំេនះ េ យគថទងំ យថ

កលពីេដមមនពួកភិកខុជ វក័របស់ ពះេគតម មនករ

រស់េនជសុខ ភិកខុទងំេនះ ជអនកមិន បថន េ យ

ករែសងរកបិណបត ជអនកមិន បថន េ យករែសងរក

ទីេដក ទីអងគុយ ដឹងនូវេសចកីមិនេទ ងកនុងេ ក េហយ

ក៏បនេធនូវទីបផុំតៃនទុកខ ពួកភិកខុ ែដលេធខួន ឲយេគចិញចឹ ម

បនេ យក ម សីុេដក សីុេដក ដូចជបុរសអនកធកំនុង

សុក ជ ជកមមកេនែកបរផទះៃនបុគគលដៃទ ខញុ េំធអញជលី

ចេំពះសងឃេហយ សូមេពលចេំពះភិកខុ ពួកខះកនុង សន

េនះ ភិកខុទងំេនះ ែដលេគេបះបង់េហយ ក៏ឥតមនទីពឹង

េឡយ ពួកេ បតយ៉ង ភិកខុទងំេនះក៏យ៉ងេនះែដរ

338  

១៦៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េយ េខ បម វហិរនិ

េត េម សនធ យ ភសិតំ

េយ អបបម វហិរនិ

នេម េតសំ កេ មហនិ ។

ឆដំ េ ហិតស សុតំ

[២៩៩] វតថិយ ំ វហិរតិ... ឯកមនំ ឋិេ េខ

េ ហិតេស េទវបុេ ភគវនំ ឯតទេ ច យតថ នុ េខ

ភេន ន ជយតិ ន ជិយយតិ ន មិយយតិ ន ចវតិ ន

ឧបបជជតិ សកក នុ េខ េ ភេន គមេនន េ -

កស អេន ញតំុ ទដំុ បបុណិតំុ តិ ។

[៣០០] យតថ េខ វុេ ន ជយតិ ន

ជិយយតិ ន មិយយតិ ន ចវតិ ន ឧបបជជតិ ន-

ហនំ គមេនន េ កស អនំ ញេតយយ ំ ទេដយយ ំ

បេតយយនិ វទមីតិ ។ អចឆរយិ ំ ភេន អពភូតំ ភេន

339  

១៦៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ភិកខុទងំ យ បមទ ខញុ ំក៏េពលសំេ ភិកខុទងំេនះ

ភិកខុទងំ យ មិន បមទ ខញុ ំសូមេធនម ក រចេំពះ

ភិកខុទងំេនះ ។

េ ហិតស សូ ត ទី ៦

[២៩៩] ( ពះមន ពះភគ) ទង់គង់េន ជិត កង វតថ.ី..

លុះេ ហិតស េទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំល ពះ

មន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន សតមិនេកត មិនចស់

មិន ប់ មិនចយុត មិនចប់បដិសនធិ កនុងទីបផុំតៃនេ ក

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ទីបផុំតៃនេ កេនះ បុគគល ច េដមបដឹីង

េដមបេីឃញ េដមបដីល់ េ យកិរយិេទេ យេជងបនែដរឬ ។

[៣០០] ពះអងគ ស់ថ មន ល វុេ សតមិនេកត មិនចស់

មិន ប់ មិនចយុត មិនចប់បដិសនធិ កនុងទីបផុំតៃនេ ក តថ-

គតមិនេពលថ ទីបផុំតៃនេ កេនះ បុគគលគបបដឹីងបន គបបេីឃញ

បន គបបដីល់បន េ យករេទេ យេជងដូេចនះេឡយ ។ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន អ ច រយ ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ចែំឡក ស់

340  

១៦៧

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ េ ហិតស ពយករណំ

យវ សុភសិតញចិ ទំ ភេន ភគវ យតថ េខ វុេ

ន ជយតិ ន ជិយយតិ ន មិយយតិ ន ចវតិ ន ឧបបជជតិ

នហនំ គមេនន េ កស អនំ ញេតយយ ំ ទេដយយ ំ

បេតយយនិ វទមីតិ ។

[៣០១] ភតូបុពហំ ភេន េ ហិតេស នម

ឥសិ អេ សឹ េភជបុេ ឥទធិម េវ សងគ-

េម ។ តស មយ ំ ភេន ឯវរេូប ជេ អេ សិ

េសយយថបិ នម ទឡធេមម ធនុគគេ សុសិកខិ េ

កតហេ ថ កតេយេគគ (១) កតុបសេន លហុ-

េកន អសេនន អបបកសិេរេនវ តិរយិ ំ លចឆ -

យ ំ អតិបេតយយ ។ តស មយ ំ ភេន ឯវរេូប

បទវតិី េ អេ សិ េសយយថបិ បុរតថិម ស-

មុទទ បចឆិេម សមុេទទ ។ តស មយ ំ ភេន

ឯវរបំូ ឥចឆ គតំ ឧបបជជិ អហំ គមេនន េ -

កស អនំ បបុណិស មីតិ ។ េ ខហំ ភេន

១ ម. េបតថេក អយំ បេ ន េ តិ ។ អដកថយមបិ នតថិ ។

341  

១៦៧

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ ករពយកររបស់ឫសីេឈម ះេ ហិតស

េ ពះ ពះពុទធដីកេនះ ពះមន ពះភគ ទង់េពលេហយ េ យ

បៃពថ មន ល វុេ សតមិនេកត មិនចស់ មិន ប់ មិន

ចយុត មិនចប់បដិសនធិ កនុងទីបផុំតៃនេ ក តថគតមិនេពលថ

ទីបផុំតៃនេ កេនះ បុគគលគបបដឹីង គបបេីឃញ គបបដីល់ េ យ

ករេទេ យេជងេឡយ ។

[៣០១] បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលពីេ ពងនយ ខញុ ំ ពះអង្គ

បនេកតជឫសីេឈម ះេ ហិតស ជកូនៃន ពន មនឫទធិេ ះេទ

កនុង កសបន ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះ មន

សនទុះដូចខម ន់ធនូ ែដលមនធនូ ដ៏មបំនសិក េ យ បៃព មនៃដ ទ ត់

មនយនចត់ែចងេហយ មនេ គ ងេ កះេធេហយ ចយក ពញ

ែដល លបញ់កត់ទទឹង សេមលេដមេ ន ត េ យមិនលបំកេ ះ

េឡយ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះ មនករឈនេទ

ៃនជំ ន មនសភពដូចជឈនអពីំសមុ ទខងេកត េទកន់សមុ ទ

ខងលិច ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះមនេសចកី បថន

មនសភពដូេចនះេកតេឡងថ ម អញនឹងដល់ នូវទីបផុំតៃនេ ក

េ យករេទេ យេជង ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះ

342  

១៦៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឯវរេូបន ជេវន សមនន គេ ឯវរេូបន ច បទវតិី -

េរន អញញេ តវ អសិតខយិត យិ អញញ ត ឧចច -

របបស វកមម អញញ ត និទទ កិលមថបបដវិេិនទន

វស ស យុេក វស សតជីវ ី វស សតំ គន អបប

វ(១) េ កស អនំ អន វ កលកេ ។ អចឆរយិ ំ

ភេន អពភូតំ ភេន យវ សុភសិតញចិ ទំ ភេន ភគវ

យតថ េខ វុេ ន ជយតិ ន ជិយយតិ ន មិយយតិ

ន ចវតិ ន ឧបបជជតិ នហនំ គមេនន េ កស

អនំ ញេតយយ ំ ទេដយយ ំ បេតយយនិ វទមីតិ ។

[៣០២] យតថ េខ វុេ ន ជយតិ ន

ជិយយតិ ន មិយយតិ ន ចវតិ ន ឧបបជជតិ ន-

ហនំ គមេនន េ កស អនំ ញេតយយ ំ ទេដយយ ំ

បេតយយនិ វទមិ(២) ន ច បនហំ(៣) វុេ

១ ឱ. ម. ច ។ ២ ឱ. យតថ េខ វេុ ន ជយតិ... បេតយយនិ វទមីតិ ន ទិស និ ។

៣ ឱ. ម. ន េខ បនហំ ។

343  

១៦៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បកបេ យសនទុះមនសភពដូេចនះផង បកបេ យករឈនេទៃនជ-ំ

នមនសភពដូេចនះផង េវ រែលងែតេវ សីុ ទពំសីុ និងេ កប

ជញជក់ េវ រែលងែតករេធនូវឧចច រៈបស វៈ េវ រែលងែតករេដកលក់

និងករបេនទ បង់នូវេសចកីេន យហត់ មន យុ ១០០ ឆន ំ រស់េន

១០០ ឆន ំ េដរេទអស់កណំត់ ១០០ ឆន ំ គង់មិនបនដល់នូវទីបផុំត

ៃនេ កេ ះ េហយក៏េធមរណកល កនុងរ ងេនះ ។ បពិ ត ពះ

អងគដ៏ចេ មន អ ច រយ ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ចែំឡក ស់

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េ ពះ ពះពុទធដីកេនះ ពះមន ពះភគ ទង់

េពលេហយេ យ បៃពថ មន ល វុេ សតមិនេកត មិនចស់

មិន ប់ មិនចយុត មិនចប់បដិសនធិ កនុងទីបផុំតៃនេ ក តថ-

គតមិនេពលថ ទីបផុំតៃនេ កេនះ បុគគលគបបដីឹង គបបេីឃញ

គបបដីល់ េ យករេទេ យេជងបនេឡយ ។

[៣០២] មន ល វុេ សតមិនេកត មិនចស់ មិន ប់ មិន

ចយុត មិនចប់បដិសនធិ កនុងទីបផុំតៃនេ ក តថគតមិនេពលថ

ទីបផុំតៃនេ កេនះ បុគគលគបបដីឹង គបបេីឃញ គបបដីល់េ យករ

េទេ យេជងដូេចនះេឡយ មន ល វុេ មួយេទ ត តថគតមិនបន

344  

១៦៩

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ េ កនពយករណំ

អបប េ កស អនំ ទុកខស អនកិរយិ ំ វទមិ

អបិចហំ(១) វុេ ឥមសមឹេយវ ពយមមេត កេឡវេរ

សសញញមិ សមនេក េ កញច បញញេបមិ(២) េ ក-

សមុទយញច េ កនិេ ធញច េ កនិេ ធគមិនិញច

បដិបទនិ ។

គមេនន ន បតេព

េ កស េន កុទចនំ

ន ច អបប េ កនំ

ទុកខ អតថិ បេមចនំ(៣)

ត ម ហេវ េ កវទិ ូ សុេមេធ

េ កនគ ូ វុសិត ពហមចរេិយ

េ កស អនំ សមិ វ ិ ញ

នសឹសតិ េ កមិមំ បរញច តិ ។

១ ឱ. ម. អបិ ខហំ ។ ២ បញញ េបមីតិ បេ ។ ៣ អតថិបបេមចននិបិ លិខិតំ ។

345  

១៦៩

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ េសចកីពយករនូវទីបំផុតៃនេ ក

េពលនូវដេំណ រែដលសតមិនបនដល់នូវទីបផុំតៃនសងខ រេ ក េហយ

េធនូវទីបផុំតៃនវដទុកខេទ មន ល វុេ មយង៉េទ ត តថគតសែំដងនូវ

េ កគឺទុកខសចចផង នូវេហតុជទីេកតេឡងៃនេ កគឺសមុទយសចចផង

នូវទីរលត់ៃនេ កគឺនិេ ធសចចផង នូវបដិបទជេហតុេទកន់ទីរលត់

ៃនេ កគឺមគគសចចផង កនុងអតភព បមណមួយពយម ែដល បកប

េ យសញញ បកបេ យចិតេនះេទេត ។

ទីបផុំតៃនេ ក បុគគល មិនគបបដីល់េ យករេទេ យ

េជងកនុងកល ៗ េឡយ ឯករមិនបនដល់នូវទីបផុំតៃន

េ កេហយរួច សឡះចកទុកខ មិនមនេទ េ ពះេហតុ

េនះ បុគគលអនកមនបញញ ល ដឹងចបស់នូវេ ក ដល់

នូវទីបផុំតៃនេ ក មន ពហមចរយិធម៌េនេ សចេហយ

មនបបរមង ប់បង់េហយ ដឹងនូវទីបផុំតៃនេ ក រែមង

មិន បថន នូវេ កេនះផង នូវេ កខងមុខផង ។

346  

១៧០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សតមំ ននទសុតំ

[៣០៣] ឯកមនំ ឋិេ េខ នេនទ េទវបុេ

ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

អេចចនិ ក តរយនិ រតិេយ

វេយគុ អនុបុពំ ជហនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

បុញញ និ កយិ ថ សុខវ នីតិ ។

[៣០៤] អេចចនិ ក តរយនិ រតិេយ

វេយគុ អនុបុពំ ជហនិ

ឯតំ ភយ ំ មរេណ េបកខមេន

េ កមិសំ បជេហ សនិេបេកខ តិ ។

347  

១៧០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ននទសូ ត ទី ៧

[៣០៣] ននទេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ បនេពល

គថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

កលទងំ យ ែតងកនងផុតេទ តីទងំ យ ែតង

ញុងំសតឲយឆងេទ (រកេសចកី ប់) ជនំន់របស់វយ័

ទងំ យ ែតងលះបង់េ យលំ ប់េទ កលេបបុគគល

បនសមឹងេឃញភ័យ កនុងេសចកី ប់េនះ គួរែតខេំធ

បុណយទងំ យ ែដលជគុណនេំសចកីសុខមកឲយ ។

[៣០៤] កលទងំ យ ែតងកនងផុតេទ តីទងំ-

យ ែតងញុងំសតឲយឆងេទ (រកេសចកី ប់) ជនំន់

របស់វយ័ទងំ យ ែតងលះបង់េ យលំ ប់េទ កល

េបបុគគលបនសមឹងេឃញភ័យ កនុងេសចកី ប់េនះ សមឹង

រពឹំងយកនូវេសចកីសងប់គឺ ពះនិពន េហយលះបង់នូវ មិសៈ

កនុងេ កេចលេចញ ។

348  

១៧១

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ យ កថ

អដមំ ននទិវ ិ លសុតំ

[៣០៥] ឯកមនំ ឋិេ េខ ននទិវ ិ េ េទវ-

បុេ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

ចតុចកកំ នវទរ ំ

បុណំ េ េភន សំយុតំ

បង កជតំ ម វរី

កថំ យ ភវសិ តីតិ ។

[៣០៦] េឆ នទធឹ វរតញច

ឥចឆ េ ភញច បបកំ

សមលំូ តណំ អពុយ

ឯវ ំ យ ភវសិ តីតិ ។

349  

១៧១

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ និយយអំពីដំេណ រេចញចកសររីៈ

ននទិវ ិ លសូ ត ទី ៨

[៣០៥] ននទិវ ិ លេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កប

បងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគ េ យគថ ថ

បពិ ត ពះអងគអនកមនពយយមធ ំ (យនគឺសររីៈេនះ) មន

ច ក ៤(១) មនទរ ៩ ដ៏េពញ (េ យវតថុ មិន ត)

បកបេ យេសចកីេ ភ ជសររីៈដូចជភក់ បុគគលនឹង

យ (េចញចកសររីៈេនះ) េ យ បករដូចេមចបន ។

[៣០៦] ពះមន ពះភគ ស់ថ បុគគល កត់

នូវចណំងគឺឧបនហៈផង នូវ ព័ តគឺកិេលសផង នូវេសចកី

បថន និងករេ ភដ៏ មកផង ដកេចញនូវត ពម

ទងំឫសផង េទបយ (េចញចកសររីៈេនះបន)

េ យ បករយ៉ងេនះឯង ។

១ សំេ យកឥរយិបថ ៤ ។

350  

១៧២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

នវមំ សុសិមសុតំ

[៣០៧] វតថីនិទនំ ។ អថេខ យ ម -

នេនទ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ

អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។ ឯកមនំ និសិននំ

េខ យសមនំ ននទំ ភគ ឯតទេ ច តុយបិំ

េន ននទ របុីេ រុចចតីតិ ។ កស ហិ នម

ភេន អពលស អទុដស អមឡូស អវបិលតថចិតស

យ ម របុីេ ន រុេចចយយ បណិេ ភេន

យ ម របុីេ ម បេញញ ភេន យ ម

របុីេ បុថុបបេញញ ភេន យ ម របុីេ

សបបេញញ ភេន យ ម របុីេ ជវនបបេញញ

ភេន យ ម របុីេ តិកខបបេញញ ភេន យ ម

របុីេ និេពធិកបបេញញ ភេន យ ម របុីេ

351  

១៧២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សុសិមសូ ត ទី ៩

[៣០៧] វតថីនិទន ។ គេនះ ពះ ននទមន យុ

បនចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏ កប

ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយអងគុយកនុងទីសមគួរ ។ លុះ ពះ

ននទមន យុ អងគុយកនុងទីសមគួរេហយ ពះមន ពះភគ ទង់

ស់សួរដូេចនះថ មន ល ននទ របុីត គប់ចិតនឹងអនក ែដរ

ឬ ។ ពះ ននទ កបបងគទូំលថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន មិន

សមេបនឹងថ ពះ របុីតមន យុ មិនគប់ចិត នឹងបុគគលមិន

ពល មិន បទូស មិនវេងង មិនមនចិតវបិ សេទ បពិ ត ពះ

អងគដ៏ចេ មន ដបតិ ពះ របុីតមន យុ ជបណិត បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ មនបញញ េ ចន បពិ ត ពះអងគដ៏

ចេ មន ពះ របុីតមន យុ មនបញញ កស់ បពិ ត ពះអងគដ៏

ចេ មន ពះ របុីតមន យុ មនបញញ ជេ គ ងរកី យ បពិ ត ពះ

អងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ មនបញញ រហ័ស បពិ ត ពះ

អងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ មនបញញ មុត បពិ ត ពះអងគដ៏

ចេ មន ពះ របុីតមន យុ មនបញញ ជេ គ ងទមយនូវកិេលស

352  

១៧៣

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ របុីតបបសំ

អបបេិចឆ ភេន យ ម របុីេ សនុេ ភេន

យ ម របុីេ បវវិេិ ភេន យ ម របុីេ

អសំសេ ភេន យ ម របុីេ រទធវរីេិយ

ភេន យ ម របុីេ វ ភេន យ ម

របុីេ វចនកខ េម ភេន យ ម របុីេ

េចទេក ភេន យ ម របុីេ បបគរហី

ភេន យ ម របុីេ កស ហិ នម ភេន

អពលស អទុដស អមឡូស អវបិលតថចិតស

យ ម របុីេ ន រុេចចយយតិ ។

[៣០៨] ឯវេមតំ ននទ ឯវេមតំ ននទ កស

ហិ នម ននទ អពលស អទុដស អមឡូស

353  

១៧៣

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ េសចកីសរេសរ ពះ របុីត

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ គម នេសចកី បថន

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ ជអនកសេនស បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ ជអនកសងប់ ង ត់ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ ជអនកមិន ចឡូក ចឡេំ យ

គហសថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ មនពយ-

យម បរពធេហយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ

ជអនកបិុនសដីំ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ ជ

អនកអត់ ទនឹំងពកយសដីំ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន

យុ ជអនក ស់េត នេគ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន

យុ ជអនកតិះេដ លបុគគលបប បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន មិនសមេប

នឹងថ ពះ របុីតមន យុ មិនគប់ចិតនឹងបុគគលមិនពល មិន ប-

ទូស មិនវេងង មិនមនចិតវបិ សេទ ។

[៣០៨] ពះអងគ ស់ថ មន ល ននទ េហតុនុ៎ះយ៉ងេនះឯង

មន ល ននទ េហតុន៎ុះយ៉ងេនះឯង មន ល ននទ មិនសមេបនឹងថ

របុីត មិនគប់ចិត នឹងបុគគលមិនពល មិន បទូស មិនវេងង

354  

១៧៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អវបិលតថចិតស របុីេ ន រុេចចយយ បណិេ

ននទ របុីេ ម បេញញ ននទ របុីេ

បុថុបបេញញ ននទ របុីេ សបបេញញ ននទ

របុីេ ជវនបបេញញ ននទ របុីេ តិកខបបេញញ

ននទ របុីេ និេពធិកបបេញញ ននទ របុីេ

អបបេិចឆ ននទ របុីេ សនុេ ននទ -

របុីេ បវវិេិ ននទ របុីេ អសំសេ ននទ

របុីេ រទធវរីេិយ ននទ របុីេ វ

ននទ របុីេ វចនកខ េម ននទ របុីេ េចទ-

េក ននទ របុីេ បបគរហី ននទ របុីេ

កស ហិ នម ននទ អពលស អទុដស អ-

មឡូស អវបិលតថចិតស របុីេ ន រុេចចយយតិ ។

355  

១៧៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មិនមនចិតវបិ សេទ មន ល ននទ ដបតិ របុីត ជបណិត មន ល

ននទ របុីត ជអនកមនបញញ េ ចន មន ល ននទ របុីត ជ

អនកមនបញញ កស់ មន ល ននទ របុីត មនបញញ ជេ គ ងរកី-

យ មន ល ននទ របុីត មនបញញ រហ័ស មន ល ននទ របុីត

មនបញញ មុត មន ល ននទ របុីត មនបញញ ជេ គ ងទមយនូវ

កិេលស មន ល ននទ របុីត គម នេសចកី បថន មន ល ននទ

របុីត ជអនកសេនស មន ល ននទ របុីត ជអនកសងប់ ង ត់

មន ល ននទ របុីត ជអនកមិន ចឡូក ចឡេំ យ គហសថ មន ល

ននទ របុីត ជអនកមនពយយម បរពធេហយ មន ល ននទ រ-ី

បុត ជអនកបិុនសដីំ មន ល ននទ របុីត ជអនកអត់ ទនឹំងពកយសដីំ

មន ល ននទ របុីត ជអនក ស់េត នេគ មន ល ននទ របុីត

ជអនកតិះេដ លបុគគលបប មន ល ននទ មិនសមេបនឹងថ របុីត

មិនគប់ចិតនឹងបុគគលមិនពល មិន បទូស មិនវេងង មិនមនចិត

វបិ សេទ ។

356  

១៧៥

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ របុីតបបសំ

[៣០៩] អថេខ សុសិេម េទវបុេ យសម-

េ របុីតស វេណ ភញញមេន មហតិយ

េទវបុតបរ ិ យ បរវុិេ េយន ភគ េតនុប-

សង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ

អ សិ ។ ឯកមនំ ឋិេ េខ សុសិេម េទវបុេ

ភគវនំ ឯតទេ ច ឯវេមតំ ភគ ឯវេមតំ សុគត

កស ហិ នម ភេន អពលស អទុដស

អមឡូស អវបិលតថចិតស យ ម របុីេ

ន រុេចចយយ បណិេ ភេន យ ម របុីេ

។ េប ។ បបគរហី ភេន យ ម របុីេ

កស ហិ នម ភេន អពលស អទុដស

អមឡូស អវបិលតថចិតស យ ម របុីេ

ន រុេចចយយ អហមប ិ ហិ ភេន យញច (១) េទវបុត-

បរសំិ ឧបសង កមឹ ឯតេទវ ពហុលំ សទទំ សុ មិ

១ ឱ. យញញេទវ ។ ម. យេទវ ។

357  

១៧៥

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ េសចកីសរេសរ ពះ របុីត

[៣០៩] គកលែដល ពះមន ពះភគ កពុំង ស់សរេសរ

គុណរបស់ ពះ របុីតមន យុ ក៏សុសិមេទវបុតែដលមនេទវបុតជ

បរស័ិទជេ ចន ែហហមចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទ

ដល់ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយសថិតេនកនុងទីសមគួរ ។

លុះសុសិមេទវបុត ឋិតេនកនុងទីដ៏សមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំល ពះ

មន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត ពះមន ពះភគ េហតុនុ៎ះយ៉ងេនះឯង

បពិ ត ពះសុគត េហតុន៎ុះយ៉ងេនះឯង បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន មិន

សមេបនឹងថ ពះ របុីតមន យុ មិនគប់ចិតនឹងបុគគលមិនពល

មិន បទូស មិនវេងង មិនមនចិតវបិ សេទ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ដបតិ ពះ របុីតមន យុ ជបណិត ។ េប ។ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ពះ របុីតមន យុ ជអនកតិះេដ លបុគគលបប បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន មិនសមេបនឹងថ ពះ របុីតមន យុ មិនគប់

ចិតនឹងបុគគលមិនពល មិនជអនក បទូស មិនវេងង មិនមនចិត

វបិ សេទ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េ ពះថខញុ ំ ពះអងគបនចូលេទ

កន់សំ ក់េទវបុតជបរស័ិទ ក៏បនឮសេំឡងជេ ចន ដូេចនះែដរថ

358  

១៧៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បណិេ យ ម របុីេ ម បេញញ យ ម

បុថុបបេញញ យ ម សបបេញញ យ ម ជវ-

នបបេញញ យ ម តិកខបបេញញ យ ម និេពធិ-

កបបេញញ យ ម អបបេិចឆ យ ម សនុេ

យ ម បវវិេិ យ ម អសំសេ យ ម

រទធវរីេិយ យ ម វ យ ម វចនកខ េម

យ ម េចទេក យ ម បបគរហី យ ម

របុីេ កស ហិ នម ភេន អពលស

អទុដស អមឡូស អវបិលតថចិតស យ ម

របុីេ ន រុេចចយយតិ ។

359  

១៧៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ពះ របុីតមន យុ ជបណិត ពះ របុីតមន យុ មនបញញ

េ ចន ពះ របុីតមន យុ មនបញញ កស់ ពះ របុីតមន

យុ មនបញញ ជេ គ ងរកី យ ពះ របុីតមន យុ មនបញញ

រហ័ស ពះ របុីតមន យុ មនបញញ មុត ពះ របុីតមន

យុ មនបញញ ជេ គ ងទមយនូវកិេលស ពះ របុីតមន យុ

គម នេសចកី បថន ពះ របុីតមន យុ ជអនកសេនស ពះ

របុីតមន យុ ជអនកសងប់ ង ត់ ពះ របុីតមន យុ ជអនក

មិន ចឡូក ចឡេំ យ គហសថ ពះ របុីតមន យុ មនពយយម

បរពធេហយ ពះ របុីតមន យុ ជអនកបិុនសដីំ ពះ របុីត

មន យុ ជអនកអត់ ទនឹំងពកយសដីំ ពះ របុីតមន យុ ជ

អនក ស់េត នេគ ពះ របុីតមន យុ ជអនកតិះេដ លបុគគលបប

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន មិនសមេបនឹងថ ពះ របុីតមន យុ

មិនគប់ចិតនឹងបុគគលមិនពល មិន បទូស មិនវេងង មិនមនចិត

វបិ សេទ ។

360  

១៧៧

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ េនកខជេមព នេទបម

[៣១០] អថេខ សុសិមស េទវបុតស េទវ-

បុតបរ ិ យសមេ របុីតស វេណ ភញញមេន

អតមន បមុទិ បីតិេ មនស ជ ឧចច វច

វណនិភ ឧបទំេសតិ ។

[៣១១] េសយយថបិ នម មណិេវឡុរេិយ សុ-

េភ េជតិម អដំេ សុបរកិមមកេ បណុកមពេល

និកខិ េ ភសេត ច តបេត ច វេិ ចតិ ច ឯវេមវ ំ

សុសិមស េទវបុតស េទវបុតបរ ិ យសមេ

របុីតស វេណ ភញញមេន អតមន បមុទិ

បីតិេ មនស ជ ឧចច វច វណនិភ ឧបទំេសតិ ។

[៣១២] េសយយថបិ នម េនកខំ ជេមព នទំ

ទេកខន កមម របុតំ ឧកក មុេខសុ កុសលំ សមប-

ហដ(ំ១) បណុកមពេល និកខិ តំ ភសេត ច តបេត

ច វេិ ចតិ ច ឯវេមវ ំ សុសិមស េទវបុតស

េទវបុតបរ ិ ។ េប ។ ឧបទំេសតិ ។

១ ឱ. ទកខកមម របុេតន សុកុសលសមបហដំ ។ ម. ទកខកមម របុតឧកក មុេខសុ កុសលំ

សំបហដំ ។

361  

១៧៧

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ ឧបមេ យេ គ ង ប ប់ជវកិរៈៃនមសជេមព នទ

[៣១០] គកលែដលសុសិមេទវបុត កំពុងេពលសរេសរ

គុណ ៃន ពះ របុីតមន យុ ក៏េទវបុតជបរស័ិទ របស់សុសិម-

េទវបុតេនះ មនេសចកីេ តកអរ រកី យ េកតបីតិេ មនស

បេញចញនូវរសមី មន បករេផ ង ៗ ។

[៣១១] ែកវៃពទូរយដ៏ល បកបេ យជតិដ៏បរសុិទធ មន

ជង ៨ ែដលជងបនៃចនេ យល េហយ ក់េលសពំត់កមពលេល ង

ទុ ំ រែមងភឺ ចល រុងេរ ង យ៉ង មិញ កលែដលសុសិមេទវបុត

កពុំងេពលសរេសរគុណ ៃន ពះ របុីតមន យុ ក៏េទវបុតជបរ-ិ

ស័ទ របស់សុសិមេទវបុត មនេសចកីេ តកអរ រកី យ េកតបីតិ

េ មនស បេញចញរសមីមន បករេផ ង ៗ ក៏យ៉ងេនះែដរ ។

[៣១២] េ គ ង ប ប់ជវកិរៈៃនមសជេមព នទ ែដលកូន

ជងមសដ៏បិុន បសប់ បនឲយដីេលមត់បវ េហយយកមក ក់េល

សពំត់កមពលេល ងទុ ំ រែមងភឺ ចល រុងេរ ង យ៉ង មិញ ក៏

េទវបុតជបរស័ិទ របស់សុសិមេទវបុត ។ េប ។ បេញចញរសមីមន

បករេផ ង ៗ យ៉ងេនះឯង ។

362  

១៧៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស្ស សគថវេគគ

[៣១៣] េសយយថបិ នម សរទសមេយ វេិទធ វ-ិ

គតវ ហេក េទេវ(១) ឱសធិ រក ភសេត ច

តបេត ច វេិ ចតិ ច ឯវេមវ ំ សុសិមស េទវបុតស

េទវបុតបរ ិ យសមេ របុីតស វេណ ភញញ-

មេន អតមន បមុទិ បីតិេ មនស ជ ឧចច -

វច វណនិភ ឧបទំេសតិ ។

[៣១៤] េសយយថបិ នម សរទសមេយ វេិទធ វ-ិ

គតវ ហេក េទេវ ទិេចច នភំ អពភុស ុកកមេន

សពំ កសគតំ តមគតំ(២) អភិវហិចច ភសេត ច

តបេត ច វេិ ចតិ ច ឯវេមវ ំ សុសិមស េទវបុតស

េទវបុតបរ ិ យសមេ របុីតស វេណ ភញញ-

មេន អតមន បមុទិ បីតិេ មនស ជ ឧចច -

វច វណនិភ ឧបទំេសតិ ។

១ ឱ. េសយយថបិ នម រតិយ បចចូសសមយំ ។ ម. ឯវ ំ។ ២ ឱ. តមំ ។

363  

១៧៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣១៣] ផក យ ពឹក ឰដ៏ កសដ៏ សឡះ បសចកពពក

កនុងសរទសម័យ រែមងភឺ ចល រុងេរ ង យ៉ង មិញ កលែដល

សុសិមេទវបុត កពុំងេពលសរេសរគុណ របស់ ពះ របុីតមន យុ

ក៏េទវបុតជបរស័ិទរបស់សុសិមេទវបុត មនេសចកីេ តកអរ រកី យ

េកតបីតិេ មនស បេញចញរសមីមន បករេផ ង ៗ យ៉ងេនះឯង ។

[៣១៤] ពះ ទិតយ ឰដ៏ កសដ៏ សឡះ បសចកពពក

កនុងសរទសម័យ ខពស់ តែដតឰដ៏ កស កមច ត់នូវងងឹតែដល ងំេន

េល កសទងំអស់ រែមងភឺ ចល រុងេរ ង យ៉ង មិញ កល

ែដលសុសិមេទវបុតកពុំងេពលសរេសរគុណ ៃន ពះ របុីតមន យុ

ក៏េទវបុតជបរស័ិទរបស់សុសិមេទវបុត មនេសចកីេ តកអរ រកី យ

េកតបីតិេ មនស បេញចញរសមីមន បករេផ ង ៗ យ៉ងេនះឯង ។

364  

១៧៩

េទវបុតសំយុតស ននតិតិថយវេគគ របុីតបបសំសនគថ

[៣១៥] អថេខ សុសិេម េទវបុេ យសមនំ

របុីតំ រពភ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

បណិេ តិ សមញញ េ

របុីេ អេកធេន

អបបេិចឆ េ រេ ទេន

សតថុ វណភេ ឥសីតិ ។

[៣១៦] អថេខ ភគ យសមនំ របុីតំ

រពភ សុសិមំ េទវបុតំ គថយ អជឈភសិ

បណិេ តិ សមញញ េ

របុីេ អេកធេន

អបបេិចឆ េ រេ ទេន

កលំ កងខតិ ភវេិ (១) សុទេនតិ ។

ទសមំ ននតិតិថយសុតំ

[៣១៧] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ជគេហ វហិរតិ េវឡុ វេន កលនទកនិ េប ។

១ ឱ. ភតិេក ។ អ. ភតិេក ។ ម. ភវេិ តិ ន ទិស តិ ។

365  

១៧៩

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ គថសរេសរ ពះ របុីត

[៣១៥] លំ ប់េនះ សុសិមេទវបុត បរពធចេំពះ ពះ របុីត

មន យុ ក៏េពលនូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ពះ របុីត បកដថជបណិត មិនមនេសចកីេ កធ

គម នេសចកី បថន ជអនកសូតបូត មនខួនទូនម នេហយ

ជឥសីមនគុណែដល ពះ ទង់នមំកសរេសរេហយ ។

[៣១៦] គេនះ ពះមន ពះភគ បរពធចេំពះ ពះ រ-ី

បុតមន យុេហយ ក៏ ស់តបនឹងសុសិមេទវបុត េ យគថ ថ

របុីត បកដថជបណិត មិនមនេសចកីេ កធ

គម នេសចកី បថន ជអនកសូតបូត មនខួនទូនម នេហយ

ចេ មនេហយ ទូនម នេ យលេហយ ែតង បថន នូវ

បរនិិពនកល ។

ននតិតិថយសូ ត ទី ១០

[៣១៧] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់កនុងវតេវឡុវន័ ជកលនទកនិ ប ថ ន ជិត កង ជ គឹះ ។

366  

១៨០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អថេខ សមពហុ ននតិតថិយស វក េទវបុ អ-

សេម ច សហលី ច និេក(១) ច េកដេក ច

េវដមពរ ី(២) ច មណវគមិេយ ច អភិកកនយ រតិយ

អភិកកនវ េកវលកបប ំ េវឡុវនំ ឱភេស េយន

ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ-

េទ ឯកមនំ អដំសុ ។

[៣១៨] ឯកមនំ ឋិេ េខ អសេម េទវបុេ

បរូណំ កស បំ រពភ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ

អភសិ

ឥធ ឆិនទិតមរេិត

ហតជនីសុ កស េប

ន បបំ សមនុបស តិ

បុញញំ បន អតេន

សេវ វសិ សមចិកខិ

ស ថ អរហតិ មនននិ ។

១ ឱ. និេក ។ ២ ម. េវគពភរ ិ ។

367  

១៨០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

គកលែដល តីបឋមយមកនងេទេហយ មនពួកេទវបុតជ វក័

ៃនននតិរ ថយិជេ ចនអងគ គឺ េទវបុតេឈម ះអសមៈ ១ សហលី ១ និកៈ ១

េកដកៈ ១ េវដមពរ ី ១ មណវគមិយៈ ១ មនរសមីដ៏រុងេរ ង ញុងំ

វតេវឡុវន័ជុ វំញិទងំអស់ ឲយភឺ ង ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

លុះចូលេទដល់ ក៏ថយបងគំ ពះមន ពះភគ ឋិតេនកនុងទីសមគួរ ។

[៣១៨] លុះអសមេទវបុត ឋិតេនកនុងទីសមគួរេហយ ក៏ បរពធ

ចេំពះ គេឈម ះបូរណកស ប េហយេពលគថេនះ កនុងសំ ក់

ៃន ពះមន ពះភគថ

គេឈម ះកស ប មិនេឃញចបស់នូវបប កនុងករកត់

និងករសមប់ កនុងករេប តេប ន និងករវនិសៃន ទពយ

ទងំ យ កនុងេ កេនះ ទងំមិនេឃញចបស់នូវបុណយ

របស់ខួនេ ះេឡយ គេឈម ះកស បេនះឯង គន់ែត

បប់នូវេសចកីសនិទ ធ ន លគឺទីពឹង ស័យ (ដល់ពួកសត)

ក៏គួរេដមបេីធនូវករ ប់ ន (ថយបងគរំបស់មនុស ) បូជ ។

368  

១៨១

េទវបុតសំយុតស ននតិតថិយវេគគ ននតិតថិយរពភភសនំ

[៣១៩] អថេខ សហលី េទវបុេ មកខលី

េគ លំ រពភ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

តេបជិគុចឆ យ សុសំវុតេ

ចំ ប យ កលហំ ជេនន

សេម សវជជ វរិេ សចច ទី

នហ ននូ ទី បកេ តិ(១) បបនិ ។

[៣២០] អថេខ និេក េទវបុេ និគនថំ នដ-

បុតំ រពភ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

េជគុចឆី និបេក ភិកខុ

ចតុយមសុសំវុេ

ទិដំ សុតញច ចិកខំ

នហ ននូ កិពិសី សិយតិ ។

[៣២១] អថេខ េកដេក េទវបុេ ន-

នតិតថិេយ រពភ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

១ ឱ. ម. ន ហិ នូន ទិសំ កេ តិ ។

369  

១៨១

េទវបុតសំយុត ននតិតថិយវគគ ករេពល បរពធននតិរ ថយិ

[៣១៩] លំ ប់េនះ សហលីេទវបុត បរពធចេំពះ គ

េឈម ះមកខលិេគ ល េហយេពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន

ពះភគថ

បុគគល មនខួនស ងមេហយេ យ បៃព េ ពះេខពមបប

េ យតបៈ លះបង់នូវ ចជេ គ ងេឈះជមួយនឹងម -

ជន ជបុគគលសងប់រមង ប់ េវ រចកកមម បកបេ យេទស

េពលែតពកយពិត បុគគលមនសភពដូេចន ះ រែមងមិន

េធនូវបបេ យពិត ។

[៣២០] លំ ប់េនះ និកេទវបុត បរពធនិគនថនដបុត

េហយេពលគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

ភិកខុជបណិត មនេសចកីេខពមបប ស ងមេ យ បៃព

គប់យមទងំ ៤ បប់នូវេហតុែដលខួនេឃញេហយផង នូវ

េហតុែដលខួនឮេហយផង មិនេឈម ះថ េធនូវអេំព កក់

េ យពិត ។

[៣២១] លំ ប់េនះ េកដកេទវបុត បរពធចេំពះពួក

ននតិរ ថយិ េហយេពលនូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

370  

១៨២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បកុធេក កតិយេន និគេនថ

េយ បបិេម មកខលិបរូ េស

គណស ស ថ េ មញញប

នហ ននូ េត សបបុរេិសហិ ទេូរតិ ។

[៣២២] អថេខ េវដមពរ ី េទវបុេ េកដកំ

េទវបុតំ គថយ អជឈភសិ(១)

សហ រចិេតន(២) ឆេ សិគេ

ន េកដុេក(៣) សីហសេម កទចិ

មេគគ (៤) មុ ទិ គណស ស ថ

សង កស ចេ ន សតំ សរេិកខ តិ ។

[៣២៣] អថេខ មេ បបិម េវដមពរ ឹ េទវ-

បុតំ អនវសិិ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ អភសិ

១ ឱ. ម. បចចភសិ ។ ២ ឱ. សគរេវនបិ ។ ម. សី ចរេិតន ។ ៣ ឱ. កុតថេក ។

ម. េកតថេក ។ អដកថយមបន កុដេក ។ ឱ. ម. នេគគ ។

371  

១៨២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ពួក គៃនគណៈ គឺ គ េឈម ះបកុធកកតិយនៈ ១

និគនថនដបុត ១ មកខលិេគ ល ១ បូរណកស ប ១

សុទធែតដល់នូវភពៃនខួនជសមណៈ គទងំេនះឋិតេន

មិនឆង យអពីំពួកសបបុរសេ យពិត ។

[៣២២] គេនះ េវដមពរេីទវបុត េពលេទនឹង េកដក-

េទវបុត េ យគថ ថ

សតចចកខក់ មក េដរេទជមួយនឹងសតសីហៈ សត

ចចក (េនះ) នឹងេសមេ យសតសីហៈ កនុងកល មួយ

មិនមនេទ ឯ គរបស់គណៈ ជអនក កត អនកេពលពកយ

កុហក មនមរយទគួររឭកេ យេសចកីរេងក ស ក៏មិន

បែហលេ យពួកសបបុរសែដរ ។

[៣២៣] គេនះ មរមនចិតបប ែ ជកចូលេវដមពរេីទវបុត

េពលនូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគថ

372  

១៨៣

េទវបុតសំយុតស ននតិតិថយវេគគ ភគវនរពភភសនំ

តេបជិគុចឆ យ យុ

បលយ ំ បវេិវកិយ ំ

រេូប ច េយ និវ ិ េស

េទវេ កភិននទិេន

េត េច(១) សមម នុ សនិ

បរេ កយ មតិយតិ ។

[៣២៤] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម ឥតិ

វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថយ បចចភសិ

េយ េកចិ របូ ឥធ ហុរ ំ

េយ ចនលិកខសមិ(២) បភសវ

សេពវ េត េត នមុចិបបស ថ

មិសំវ មចឆ នំ វធយ ខិ តិ ។

[៣២៥] អថេខ មណវគមិេយ េទវបុេ ភគវនំ

រពភ ភគវេ សនិេក ឥម គថេយ អភសិ

វបុិេ ជគហិយនំ

គិរ ិ េសេ បវុចចតិ

១ ឱ. ម. េវ ។ ២ ឱ. អនលិកខសមិ ។

373  

១៨៣

េទវបុតសំយុត ននតិតិថយវគគ ករេពល បរពធ ពះមន ពះភគ

សតទងំ យ បកបកនុងកិរយិេខពមបប េ យតបៈ

រក នូវេសចកីសងប់ ង ត់ ងំេនកនុងរូប េ តកអរចេំពះ

េទវេ ក សតទងំេនះឯង រែមងេ ប ន បេ េ យ

បៃព េដមបេីទកន់េ កខងមុខ ។

[៣២៤] លំ ប់េនះ ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ

េនះជតួមរមនចិតបប េហយក៏ ស់តបេទនឹងមរមនចិតបបវញិ

េ យគថ ថ

រូបទងំ យ មួយ មនកនុងេ កេនះកី កនុងេ ក

ខងមុខកី និងរូបទងំ យ ែដលមនរសមីរុងេរ ងឰដ៏

កស មន លមរ ឯរូបទងំអស់េនះ អនកឯងបនសរេសរ

េហយ ដូចជនុយែដលេគេបះេទេដមបសីមប់ពួក តី ។

[៣២៥] គេនះ មណវគមិយេទវបុត បរពធចេំពះ ពះ

មន ពះភគេហយ េពលនូវគថទងំ យេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះ

មន ពះភគថ

ភនវំបុិល បេសរវេិសសជងពួកភនែំដលេនែកបរ កង ជ គឹះ

374  

១៨៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េសេ ហិមវតំ េសេ

ទិេចច អឃគមិនំ

សមុេទទ ទធិនំ េសេ

នកខ នញច ចនទិម

សេទវកស េ កស

ពុេទធ អេគគ បវុចចតីតិ ។

ននតិតិថយវេគគ តតិេយ

តស ុទទ នំ

សិេ េខេម ច េសរ ី ច

ឃដិ ជនុ ច េ ហិេ

នេនទ ននទិវ ិ េ ច

សុសិេម ននតិតិថេយន េត ទ តិ ។

េទវបុតសំយុតំ និដិតំ ។

375  

១៨៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ភនេំសត (ភនេំក ស) បេសរវេិសសជងពួកភនេំហមពន

ពះ ទិតយ បេសរវេិសសជងសភវៈែដលេដរេទ កនុង

កស សមុ ទ បេសរវេិសស ជងទីែដល ទ ទង់ទឹក

ពះចនទ បេសរវេិសសជងពួកផក យ ឯ ពះពុទធ បេសរ

ជងពួកមនុស េ ក ពមទងំេទវេ ក ។

ចប់ ននតិតិថយវគគ ទី ៣ ។

ឧទទ នៃនននតិតិថយវគគេនះ គឺ

សិវសូ ត ១ េខមសូ ត ១ េសរសូី ត ១ ឃដិករសូ ត ១

ជនុសូ ត ១ េ ហិតស សូ ត ១ ននទសូ ត ១ ននទិវ ិ ល-

សូ ត ១ សុសិមសូ ត ១ និងននតិតថិយសូ ត ១ ជ ១០ ។

ចប់ េទវបុតសំយុត ។

376  

េកសលសំយុតំ

បឋេម ទហរវេគគ

បឋមំ ទហរសុតំ

[៣២៦] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស -

េម ។ អថេខ ជ បេសនទិេកសេ េយន

ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវ សទធឹ

សេមម ទិ សេមម ទនីយ ំ កថំ ណីយ ំ វតិី េរ-

ឯកមនំ និសីទិ ។

[៣២៧] ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ បេសន-

ទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច ភវបិំ េន េគតេម

អនុតរ ំ សមម សេមព ធឹ អភិសមពុ េទធ តិ បដិជនតីតិ ។

យ ំ ហិ តំ ម ជ សមម វទមេន វេទយយ អនុតរ ំ

សមម សេមព ធឹ អភិសមពុ េទធ តិ មមនំ សមម វទមេន

វេទយយ អហំ ហិ ម ជ អនុតរ ំ សមម សេមព ធឹ

អភិសមពុ េទធ តិ ។

377  

េកសលសំយុត

ទហរវគគ ទី ១

ទហរសូ ត ទី ១

[៣២៦] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់កនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដី ជិត កង

វតថី ។ គេនះ ពះបទបេសនទិេកសល ចូលេទគល់ ពះ

មន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏េធនូវេសចកីរកី យ ជមួយ

នឹង ពះមន ពះភគ លុះបញច ប់ពកយែដលគួររកី យ និងពកយែដលគួរ

រឭកេហយ ក៏គង់េនកនុងទីសមគួរ ។

[៣២៧] លុះ ពះបទបេសនទិេកសល គង់េនកនុ ងទីសមគួរ

េហយ ក៏ កបបងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ ពះេគតម

ដ៏ចេ មនេបជញ ថ ស់ដឹងនូវអនុតរសមម សេមព ធិញញ ណដូេចនះឬេទ ។

ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ បុគគលនិយយេ យ បៃព នូវពកយ

ថ តថគត ស់ដឹងនូវអនុតរសមម សេមព ធិញញ ណ បុគគលេពល

ពកយេនះចេំពះតថគត េឈម ះថេពលេ យ បៃព បពិ តម ជ

េ ពះថ តថគត ស់ដឹងនូវអនុតរសមម សេមព ធិញញ ណែមន ។

378  

១៨៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣២៨] េយបិ េត េភ េគតម សមណ ព-

ហម សងឃេិន គណិេន គ ចរយិ ញ

យសស េិន តិតថក ធុសមម ពហុជនស

េសយយថីទំ បរូេ កស េប មកខលិ េគ េ

និគេនថ នដបុេ សញជ េយ េវលដបុេ បកុេធ(១)

កចច យេន អជិេ េកសកមពេ េតបិ មយ

អនុតរ ំ សមម សេមព ធឹ អភិសមពុ េទធ តិ បដិជនថតិ

បុ សមន ន អនុតរ ំ សមម សេមព ធឹ អភិសមពុ េទធ តិ

បដិជននិ កឹ បន ភវ ំ េគតេម ទហេ េចវ ជ-

តិយ នេ ច បពជជ យតិ ។

[៣២៩] ច េ េខេម ម ជ ទហ តិ ន

ឧញញ តព ទហ តិ ន បរេិភតព កតេម ច េ

ខតិេយ េខ ម ជ ទហេ តិ ន ឧញញ តេព ទហ-

េ តិ ន បរេិភតេព ឧរេគ េខ ម ជ ទហេ តិ ន

ឧញញ តេព ទហេ តិ ន បរេិភតេព អគគិ េខ ម ជ

១ ឱ. កកុេធ ។

379  

១៨៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣២៨] ពះ ជ ស់ថ បពិ ត ពះេគតមដ៏ចេ មន ពួក

សមណ ពហមណ៍ ែដលមនពួក មនគណៈ ជ ចរយរបស់

គណៈ មនេករេឈម ះ បកដ ជអនកមនយស ជអនកេធនូវលទធិ

ដូចជកពំង់ ែដលជនជេ ចនសនមតថជសបបុរស គឺ គេឈម ះបូរណ-

កស ប ១ មកខលិេគ ល ១ និគនថនដបុត ១ សញជយេវលដបុត ១

បកុធកចច យនៈ ១ អជិតេកសកមពល ១ ឯសមណ ពហមណ៍ទងំេនះ

កលែដលខញុ ំ ពះអងគបនសួរេហយថ េ កទងំ យ េបជញ ខួនថ

ស់ដឹងនូវអនុតរសមម សេមព ធិញញ ណឬ ក៏មិនេបជញ ខួនថ ស់

ដឹងនូវអនុតរសមម សេមព ធិញញ ណ ចែំណក ពះេគតមដ៏ចេ មន េកមង

េ យកេំណ តផង ថមីេ យផនួសផង ែមនឬ ។

[៣២៩] បពិ តម ជ សភវៈ ៤ ពួកេនះ បុគគលមិនគបប ី

េមលងយថ េកមង មិនគបបរីះិគន់ថ េកមង េឡយ ឯសភវៈ ៤ ពួក

េនះ េតដូចេមច បពិ តម ជ ក តិយ៍ បុគគលមិនគបបេីមលងយ

ថ េកមង មិនគបបរីះិគន់ថ េកមង ១ បពិ តម ជ ពស់ បុគគលមិនគបប ី

េមលងយថ េកមង មិនគបបរីះិគន់ថ េកមង ១ បពិ តម ជ េភង

380  

១៨៧

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ ទហ នវជននំ

ទហេ តិ ន ឧញញ តេព ទហេ តិ ន បរេិភតេព

ភិកខុ េខ ម ជ ទហេ តិ ន ឧញញ តេព ទហ-

េ តិ ន បរេិភតេព ឥេម េខ ម ជ ច េ

ទហ តិ ន ឧញញ តព ទហ តិ ន បរេិភតព ។

[៣៣០] ឥទមេ ច ភគ ឥទំ វ ន សុគេ

អថបរ ំ ឯតទេ ច ស ថ

ខតិយ ំ ជតិសមបននំ

អភិជតំ យសស នំិ

ទហេ តិ នវជេនយយ

ន នំ បរភិេវ នេ

នមិ េ មនុស េិនទ

រជជំ លទធ ន ខតិេយ

381  

១៨៧

េកសលសំយុត ទហរវគគ កិរយិមិន តវេមលងយថេកមង

បុគគលមិនគបបេីមលងយថ េកមង មិនគបបរីះិគន់ថ េកមង គឺថេភងតិច ១

បពិ តម ជ ភិកខុ បុគគលមិនគបបេីមលងយថ េកមង មិនគបបរីះិគន់

ថ េកមង ១ បពិ តម ជ សភវៈ ៤ ពួកេនះឯង បុគគលមិនគបបេីមល

ងយថ េកមង មិនគបបរីះិគន់ថ េកមង េឡយ ។

[៣៣០] ពះមន ពះភគ បន ស់ពកយេនះរួចេហយ

ពះសុគតជ លុះ ស់ពកយេនះរួចេហយ ក៏ ទង់ ស់ពកយ

ដូេចនះ តេទេទ តថ

បុគគលមិនគបបេីមលងយក តិយ៍ ែដលបរបូិណ៌េ យជតិ

មនជតិដ៏ខពង់ខពស់ មនយសបរ ិ រ ថ េកមង មិនគបបរីះិ-

គន់ក តិយ៍េនះ ថ េកមង េទ េ ពះក តិយ៍េនះ រែមង

មន នៈជធជំងមនុស លុះបនេ យ ជសមបតិេហយ

382  

១៨៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េ កុេទធ ជទេណន

តសមឹ បកកមេត ភុសំ

ត ម តំ បរវិេជជយយ

រកខំ ជីវតិមតេន

គេម យទិ រេញញ

យតថ បេស ភុជងគមំ

ទហេ តិ នវជេនយយ

ន នំ បរភិេវ នេ

ឧចច វេចហិ វេណហិ

ឧរេគ ចរតិ េតជសី

េ សជជ ឌំេស ពលំ

នរ ំ នរញិច ឯកទ

ត ម តំ បរវិេជជយយ

រកខំ ជីវតិមតេន

បហតូភកខំ ជលិនំ

បវកំ កណវតនឹ

ទហេ តិ នវជេនយយ

383  

១៨៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ក តិយ៍េនះ ទង់េ កធេឡង រែមងពយយមដ៏កខងំ ច-ំ

េពះបុគគលេនះ េ យ ពះ ជ ជញ េ ពះេហតុេនះ បុគគល

កលរក នូវជីវតិរបស់ខួន គបបេីវ រនូវក តិយ៍េនះ បុគគល

េឃញនូវពស់ កនុងទី េទះកនុង សុកកី ៃ ពកី កុគំបប ី

េមលងយថ តូច កុគំបបបីពំននូវពស់េនះថ តូច េ ពះ

ពស់មនេតជះែតង ច់េទេ យេភទ មន បករេផ ង ៗ

ពស់េនះេបចួបនឹងមនុស បសកី សីកី ែដលលងង់ ែតង

ចឹកកនុងកល មួយ េ ពះេហតុេនះ បុគគលកលរក ជីវតិ

របស់ខួន គបបេីវ រពស់េនះឲយ សឡះ បុគគលមិនគបបេីមល

ងយេភង ែដលមនអ ត មនចណីំគឺឧសេ ចន មន

ផូវគឺ ន ម បេឆះេខម ថជេភងតិច កុគំបបបីពំនេភងេនះ

384  

១៨៩

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ ទហ នវជននំ

ន នំ បរភិេវ នេ

លទធ ហិ េ ឧបទនំ

ម ហុ ន បវេក

េ សជជ ឌេហ ពលំ

នរ ំ នរញិច ឯកទ

ត ម តំ បរវិេជជយយ

រកខំ ជីវតិមតេន

វនំ យទគគិ ឌហតិ

បវេក កណវតនី

ជយនិ តតថ បេ

អេ រ នមចចេយ

យញច េខ សីលសមបេនន

ភិកខុ ឌហតិ េតជ

ន តស បុ បសេ

ទយទ វនិទេរ ធនំ

អនបចច អទយទ

លវតថុ ភវនិ េត

385  

១៨៩

េកសលសំយុត ទហរវគគ ករមិន តវេមលងយថេកមង

ថ តិច េឡយ ដបតិេភងេនះ លុះបនកេមទចជេ គ ង

េឆះេហយ នឹងេទជេភងធបំន េភងេនះ ចួបនឹងមនុស

បសកី សីកី ែដលលងង់ ែតងេឆះកនុងកល មួយ េ ពះ

េហតុេនះ បុគគលកលរក ជីវតិរបស់ខួន គបបេីវ រនូវេភង

េនះ េភងជសភវៈេធឲយ ត ជសភវៈមនផូវេខម េប

េឆះនូវៃ ព ឯសភវៈដុះេនេលែផនដីទងំ យ (មន

េឈនិងេ ម ជេដម) ែតងដុះេឡងកនុងៃ ពេនះវញិ កនុង

កលែដលកនងេទៃនៃថងនិងយប់ ឯភិកខុ ែដលបរបូិណ៌េ យ

សីល េបេឆះនូវបុគគល េ យេតជះេហយ ពួកកូននិង

សតចិញចឹ មរបស់បុគគលេនះ ក៏មិនមនេន ពួកជនជញតិ

ក៏មិនបននូវ ទពយ ឯពួកជនមិនែមនជកូនេច និងជនមិន

ែមនជញតិទងំេនះ (មិនចេ មនេឡង) ដូចជេ ន តកបុំតក

386  

១៩០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ត ម ហិ បណិេ េបេ

សមបស ំ ភយមតេន(១)

ភុជងគមំ បវកញច

ខតិយញច យសស នំិ

ភិកខុ ញច សីលសមបននំ

សមមេទវ សមចេរតិ ។

[៣៣១] ឯវ ំ វុេត ជ បេសនទិេកសេ

ភគវនំ ឯតទេ ច អភិកកនំ ភេន អភិកកនំ ភេន

េសយយថបិ ភេន និកកុជជិ តំ ឧកកុ េជជយយ បដិចឆននំ

វវិេរយយ មឡូស មគគំ ចិេកខយយ អនធកេរ

េតលបបេជជ តំ ធេរយយ ចកខុ មេន របូនិ ទកខ នីតិ ឯ-

វេមវ ភគវ អេនកបរយិេយន ធេមម បកសិេ

ឯ ហំ ភេន ភគវនំ សរណំ គចឆ មិ ធមមញច ភិកខុ -

សងឃញច ឧបសកំ មំ ភគ ធេរតុ អជជតេគគ ប-

ណុេបតំ សរណងគតនិ ។

១ អតថមតេនតិបិ បេឋន ភវតិពំ ។

387  

១៩០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េ ពះេហតុេនះ បុរសជបណិត កលេបេឃញចបស់នូវ

ភ័យៃនខួន គបប ី ប ពឹតឲយេសមេ យ បៃព ចេំពះពស់ផង

េភងផង ក តិយ៍ែដលមនយសផង និងភិកខុ ែដលបរបូិណ៌

េ យសីលផង ។

[៣៣១] កលេប ពះមន ពះភគ ស់យ៉ងេនះេហយ

ពះបទបេសនទិេកសល ក៏ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ចបស់េពក ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ចបស់

េពក ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ដូចបុគគលផង រ នូវរបស់ែដលផក ប់

ឬេបកនូវរបស់ែដលកបំងំ ពុំេនះេ ត ដូចបុគគល បប់ផូវដល់មនុស

អនកវេងងទិស ឬេ ទលនូវ បទីបបភឺំកនុងទីងងឹត េ យគិតថ មនុស

អនកមនែភនក រែមងេឃញរូបទងំ យបន យ៉ង មិញ ធម៌ែដល

ពះមន ពះភគ ទង់សែំដងេហយ េ យអេនកបរយិយ ក៏យ៉ងេនះ

ែដរ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះ សូមដល់នូវ ពះមន ពះ

ភគ ទងំ ពះធម៌ ទងំភិកខុសងឃ ថជទីពឹងទីរឭក សូម ពះមន ពះ

ភគ ទង់ ជបនូវខញុ ំ ពះអងគ ថជឧបសក អនកដល់នូវ ពះរតន ត័យ

ជទីពឹងទីរឭក េសមេ យជីវតិ ងំែតអពីំៃថងេនះជេដមេទ ។

388  

១៩១

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ តេយ ធមម

ទុតិយំ បុរសិសុតំ

[៣៣២] វតថិយ ំ េម... អថេខ ជ

បេសនទិេកសេ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧប-

សង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ បេសនទិេកសេ

ភគវនំ ឯតទេ ច កតិ នុ េខ ភេន បុរសិស

ធមម អជឈតំ ឧបបជជមន ឧបបជជនិ អហិ យ ទុកខ យ

អផសុវ ិ យតិ ។

[៣៣៣] តេយ េខ ម ជ បុរសិស

ធមម អជឈតំ ឧបបជជមន ឧបបជជនិ អហិ យ

ទុកខ យ អផសុវ ិ យ កតេម តេយ េ េភ

េខ ម ជ បុរសិស ធេមម អជឈតំ ឧបបជជ-

មេន ឧបបជជតិ អហិ យ ទុកខ យ អផសុ-

វ ិ យ េទេ េខ ម ជ បុរសិស ធេមម

389  

១៩១

េកសលសំយុត ទហរវគគ អំពីធម៌បី បករ

បុរសិសូ ត ទី ២

[៣៣២] ពះមន ពះភគ ទង់គង់កនុង ម ជិត កង -

វតថី... គេនះ ពះបទបេសនទិេកសល ចូលេទគល់ ពះមន

ពះភគ លុះចូលេទដល់ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយ

គង់កនុងទីសមគួរ ។ លុះ ពះបទបេសនទិេកសល គង់កនុងទីសមគួរ

េហយ ក៏ កបបងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ធម៌របស់បុរសមនប៉ុនម នយ៉ង កលេកតេឡងកនុងខួន រែមង

េកតេឡង េដមបមីិនជ បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ េដមបកិីរយិេន

មិនសបបយ ។

[៣៣៣] ពះមន ពះភគ ស់ថ បពិ តម ជ ធម៌របស់

បុរសមន ៣ យ៉ង កលេកតេឡងកនុងខួន រែមងេកតេឡង េដមបមីិន

ជ បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ េដមបកិីរយិេនមិនសបបយ ធម៌ទងំ

៣ េតដូចេមច បពិ តម ជ េ ភៈជធម៌របស់បុរស កលេកត

េឡងកនុងខួន រែមងេកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ

េដមបកិីរយិេនមិនសបបយ បពិ តម ជ េទសៈជធម៌របស់បុរស

390  

១៩២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អជឈតំ ឧបបជជមេន ឧបបជជតិ អហិ យ ទុកខ យ

អផសុវ ិ យ េមេ េខ ម ជ បុរសិស

ធេមម អជឈតំ ឧបបជជមេន ឧបបជជតិ អហិ យ

ទុកខ យ អផសុវ ិ យ ឥេម េខ ម ជ ត-

េយ បុរសិស ធមម អជឈតំ ឧបបជជមន ឧបបជជនិ

អហិ យ ទុកខ យ អផសុវ ិ យតិ ។

[៣៣៤] ឥទមេ ច(១) ។ េប ។

េ េភ េទេ ច េមេ ច

បុរសំិ បបេចតសំ

ហឹសនិ អតសមភូ

តច រវំ សបផលនិ ។

តតិយំ ជសុតំ

[៣៣៥] វតថិយ.ំ.. ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ

បេសនទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច អតថិ នុ េខ

ភេន ជតស អញញ ត ជ មរ តិ ។

១ ឱ. ម. ឥទមេ ចតិ ន ទិស តិ ។

391  

១៩២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

កលេកតេឡងកនុងខួន រែមងេកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍ េដមប ី

េសចកីទុកខ េដមបកិីរយិេនមិនសបបយ បពិ តម ជ េមហៈជ

ធម៌របស់បុរស កលេកតេឡងកនុងខួន រែមងេកតេឡង េដមបមិីនជ

បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ េដមបកិីរយិេនមិនសបបយ បពិ ត

ម ជ ធម៌របស់បុរសមន ៣ យ៉ងេនះឯង កលេកតេឡងកនុងខួន

រែមងេកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ េដមបកិីរយិ

េនមិនសបបយ ។

[៣៣៤] ពះមន ពះភគ បន ទង់ ស់ពកយេនះេហយ

។ េប ។

េ ភៈ ១ េទសៈ ១ េមហៈ ១ េកតអពីំខួន ែតង

សមប់បុរសែដលមនចិត មក ដូចជែផ រែមងសមប់

េឈែដលមនខឹមខងេ ក (មនឫស និីងបបុសជេដម) ។

ជសូ ត ទី ៣

[៣៣៥] ជិត កង វតថី... លុះ ពះបទបេសនទិេកសល

គង់កនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន សតែដលេកតេហយ េវ រចកជ និងមរណៈ

បន មនែដរឬ ។

392  

១៩៣

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ េភទនធេមម

[៣៣៦] នតថិ េខ ម ជ ជតស អញញ ត

ជ មរ េយបិ េត ម ជ ខតិយម

អឌ មហទធន ម េភគ បហតូជតរបូរជ

បហតូវតូិបករ បហតូធនធញញ េតសមប ិ ជ នំ

នតថិ អញញ ត ជ មរ េយបិ េត ម ជ

ពហមណម ។ េប ។ គហបតិម

អឌ មហទធន ម េភគ បហតូជតរបូរជ

បហតូវតូិបករ បហតូធនធញញ េតសមប ិ ជ នំ

នតថិ អញញ ត ជ មរ េយបិ េត ម ជ ភិកខូ

អរហេន ខី ស វុសិតវេន កតករណីយ

ឱហិតភ អនុបបតសទ ថ បរកិខីណភវសេញញ ជន

សមមទញញ វមុិ េតសមបយ ំ កេយ េភទនធេមម

និេកខបនធេមម តិ ។

393  

១៩៣

េកសលសំយុត ទហរវគគ កយមនកិរយិែបកធយជធមម

[៣៣៦] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ សតែដលេកត

េហយ េវ រចកជ និងមរណៈបន មិនមនេទ បពិ តម ជ ពួក

ខតិយម ល ែដលសុកសមភ មន ទពយេ ចន មនេភគៈ

េ ចន មនមសនិង បក់េ ចន មនេ គ ងឧបករណ៍ជទីេ តកអរ

េ ចន មន ទពយនិង សូវេ ចន សូមបពួីកខតិយម លទងំេនះ

ែដលេកតេហយ េវ រចកជ និងមរណៈ មិនមនេទ បពិ តម ជ

ពួក ពហមណម ល ។ េប ។ ពួកគហបតិម ល អនក

សុកសមភ មន ទពយេ ចន មនេភគៈេ ចន មនមសនិង បក់េ ចន

មនេ គ ងឧបរកណ៍ជទីេ តកអរេ ចន មន ទពយនិង សូវេ ចន សូមប ី

ពួកគហបតិម លទងំេនះ ែដលេកតេហយ េវ រចកជ និង

មរណៈ ក៏មិនមនែដរ បពិ តម ជ ទុកជពួកភិកខុ ជ ពះ

អរហន មន សវៈអស់េហយ មន ពហមចរយិធម៌បន ប ពឹតេហយ

មនេ ឡសកិចចេធេ សចេហយ មនភរៈ ក់ចុះេហយ មនអរហត-

ផលជ បេយជន៍របស់ខួនបនសេ មចេហយ មនភវសេញញ ជនៈអស់

រលីងេហយ មនចិតរួច សឡះេហយ េ ពះដឹងចបស់េ យ បៃព

សូមបកីយេនះរបស់ ពះអរហនេនះ ក៏គង់មនកិរយិែបកធយេទជ

ធមម មនកិរយិ ក់ចុះជធមម ។

394  

១៩៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៣៧] ឥទមេ ច(១) ។ េប ។

ជីរនិ េវ ជរថ សុចិ

អេថ សររីមប ិ ជរ ំ ឧេបតិ

សតញច ធេមម ន ជរ ំ ឧេបតិ

សេន ហេវ សពភិ បេវទយនីតិ ។

ចតុតថំ បិយសុតំ

[៣៣៨] វតថិយ.ំ.. ឯកមនំ និសិេនន េខ

ជ បេសនទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធ

មយ ំ ភេន រេ គតស បដិសលីនស ឯវ ំ េចតេ

បរវិតិេកក ឧទបទិ េកសំ នុ េខ បិេយ អ

េកសំ អបបេិយ អ តិ តស មយ ំ ភេន ឯតទ-

េ សិ េយ ច(២) េខ េកចិ កេយន ទុចចរតំិ

ចរនិ ចយ ទុចចរតំិ ចរនិ មន ទុចចរតំិ ចរនិ

េតសំ អបបេិយ អ កិញច បិ េត ឯវ ំ វេទយយុ ំ

បិេយ េន អ តិ អថេខ េតសំ អបបេិយ អ តំ

១ ឱ. ម. ឥទមេ ចតិ ន ទិស តិ ។ ២ ឱ. ម. ចសេទទ នតថិ ។

395  

១៩៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៣៧] ពះមន ពះភគ ទង់បន ស់ពកយេនះេហយ ។ េប ។

ជរថទងំ យ ែដលជងវចិិ តេហយេ យ បៃព រែមង

គំគេទ សូមបសីររីៈក៏រែមងដល់នូវេសចកី គ ំគ មន

ែតធម៌របស់ពួកសបបុរស េទបមិនដល់នូវេសចកី គ ំគ ពួក

សបបុរស រែមងេពលជមួយនឹងពួកសបបុរស ។

បិយសូ ត ទី ៤

[៣៣៨] ជិត កង វតថី... លុះ ពះបទបេសនទិេកសលគង់

កនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំលសួរ ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនកនុងទី ង ត់ សមងេំនែតមន ក់ឯង កនុងទីឯ-

េ ះ មនេសចកី តិះរះិកនុងចិតេកតេឡងយ៉ងេនះថ ខួនជទី ស ញ់

របស់បុគគលពួក ហន៎ ខួនមិនជទី ស ញ់ របស់បុគគលពួក ហន៎

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះមនេសចកី តិះរះិដូេចនះថ បុគគល

មួយ ប ពឹតទុចចរតិេ យកយ ប ពឹតទុចចរតិេ យ ច ប ពឹត

ទុចចរតិេ យចិត ខួនមិនជទី ស ញ់របស់បុគគលពួកេនះ ទុកជបុគគល

ទងំេនះ េពលយ៉ងេនះថ ខួនជទី ស ញ់របស់េយង ក៏េឈម ះ

ថខួនមិនជទី ស ញ់របស់បុគគលទងំេនះ េ យពិត េសចកីេនះ

396  

១៩៥

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ អតបបិយភេ

កិស េហតុ យ ំ ហិ អបបេិយ អបបយិស កេរយយ

តំ េត អតន វ អតេន កេ និ ត ម េតសំ

អបបេិយ អ េយ ច េខ េកចិ កេយន សុចរតំិ

ចរនិ ចយ សុចរតំិ ចរនិ មន សុចរតំិ ចរនិ

េតសំ បិេយ អ កិញច បិ េត ឯវ ំ វេទយយុ ំ អបប-ិ

េយ េន អ តិ អថេខ េតសំ បិេយ អ តំ

កិស េហតុ យ ំ ហិ បិេយ បិយស កេរយយ តំ

េត អតន វ អតេន កេ និ ត ម េតសំ បិេយ

អ តិ ។

[៣៣៩] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម -

ជ េយ ហិ េកចិ ម ជ កេយន ទុចចរតំិ

ចរនិ ចយ ទុចចរតំិ ចរនិ មន ទុចចរតំិ ចរនិ

េតសំ អបបេិយ អ កិញច បិ េត ឯវ ំ វេទយយុ ំ

397  

១៩៥

េកសលសំយុត ទហរវគគ ភពៃនខួនមិនជទី ស ញ់

េ ពះេហតុដូចេមច េ ពះថ ខួនមិនជទី ស ញ់ គបបេីធនូវអេំព

ដល់ខួនមិនជទី ស ញ់ ឯបុគគលទងំេនះ រែមងេធនូវអេំព

េនះ ដល់ខួនេ យខួនឯង េ ពះេហតុេនះ ខួនមិនជទី ស ញ់

របស់បុគគលទងំេនះេឡយ លុះែតបុគគល មួយ ប ពឹតសុចរតិ

េ យកយ ប ពឹតសុចរតិេ យ ច ប ពឹតសុចរតិេ យចិត េទប

ខួនេឈម ះថជទី ស ញ់របស់បុគគលទងំេនះ ទុកជបុគគលទងំេនះ

េពលយ៉ងេនះថ ខួនមិនជទី ស ញ់របស់េយង ក៏េឈម ះថខួន

ជទី ស ញ់របស់បុគគលទងំេនះ េ យពិត េសចកីេនះ េ ពះ

េហតុដូចេមច េ ពះថ ខួនជទី ស ញ់ គបបេីធនូវអេំព ដល់

ខួនជទី ស ញ់ បុគគលទងំេនះ ែតងេធនូវអេំពេនះដល់ខួនេ យ

ខួនឯង េ ពះេហតុេនះ ខួនេឈម ះថជទី ស ញ់របស់បុគគលទងំ

េនះ ។

[៣៣៩] ពះមន ពះភគ ស់ថ បពិ តម ជ

េហតុនុ៎ះយ៉ងេនះឯង បពិ តម ជ េហតុនុ៎ះយ៉ងេនះឯង បពិ ត

ម ជ បុគគល មួយ ប ពឹតទុចចរតិេ យកយ ប ពឹតទុចចរតិ

េ យ ច ប ពឹតទុចចរតិេ យចិត ខួនេឈម ះថមិនជទី ស ញ់

របស់បុគគលទងំេនះេឡយ ទុកជបុគគលទងំេនះ េពលយ៉ងេនះថ

398  

១៩៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បិេយ េន អ តិ អថេខ េតសំ អបបេិយ អ តំ

កិស េហតុ យ ំ ហិ ម ជ អបបេិយ អបបយិស

កេរយយ តំ េត អតន វ អតេន កេ និ ត ម

េតសំ អបបេិយ អ តិ េយ ច េខ េកចិ ម ជ

កេយន សុចរតំិ ចរនិ ចយ សុចរតំិ ចរនិ

មន សុចរតំិ ចរនិ េតសំ បិេយ អ កិញច បិ

េត ឯវ ំ វេទយយុ ំ អបបេិយ េន អ តិ អថេខ

េតសំ បិេយ អ តំ កិស េហតុ យ ំ ហិ ម ជ

បិេយ បិយស កេរយយ តំ េត អតន វ អតេន

កេ និ ត ម េតសំ បិេយ អ តិ ។

399  

១៩៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ខួនជទី ស ញ់របស់េយង ក៏េឈម ះថខួនមិនជទី ស ញ់ របស់

បុគគលទងំេនះេ យពិត េសចកីេនះ េ ពះេហតុដូចេមច បពិ ត

ម ជ េ ពះថ ខួនមិនជទី ស ញ់ គបបេីធនូវអេំព ដល់

ខួនមិនជទី ស ញ់ បុគគលទងំេនះ ែតងេធនូវអេំពេនះ ដល់ខួន

េ យខួនឯង េ ពះេហតុេនះ ខួនេឈម ះថមិនជទី ស ញ់របស់

បុគគលទងំេនះ បពិ តម ជ លុះែតបុគគល មួយ ប ពឹតសុច-

រតិេ យកយ ប ពឹតសុចរតិេ យ ច ប ពឹតសុចរតិេ យចិត

េទបខួនេឈម ះថជទី ស ញ់របស់បុគគលទងំេនះ ទុកជបុគគលទងំ

េនះេពលយ៉ងេនះថ ខួនមិនជទី ស ញ់របស់េយង ក៏េឈម ះ

ថខួនជទី ស ញ់របស់បុគគលទងំេនះ េ យពិត េសចកីេនះ

េ ពះេហតុដូចេមច បពិ តម ជ េ ពះថ ខួនជទី ស ញ់

គបបេីធនូវអេំព ដល់ខួនជទី ស ញ់ បុគគលទងំេនះ ែតងេធ

នូវអេំពេនះដល់ខួនេ យខួនឯង េ ពះេហតុេនះ ខួនេឈម ះថជទី

ស ញ់របស់បុគគលទងំេនះ ។

400  

១៩៧

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ បិយភេ

[៣៤០] ឥទមេ ច ។ េប ។

អ នេញច បិយ ំ ជញញ

ន នំ បេបន សំយុេជ

ន ហិ តំ សុលភំ េ តិ

សុខំ ទុកកដករនិ

អនេកនធិបននស

ជហេ មនុសំ ភវ ំ

កឹ ហិ តស សកំ េ តិ

កិញច ទយ គចឆតិ

កិញចស អនុគំ េ តិ

ឆយវ អនុបយិនី

ឧេភ បុញញញច បបញច

យ ំ មេចច កុរុេត ឥធ

តំ ហិ តស សកំ េ តិ

តញច ទយ គចឆតិ

តញចស អនុគំ េ តិ

ឆយវ អនុបយិនី

401  

១៩៧

េកសលសំយុត ទហរវគគ ភពៃនខួនជទី ស ញ់

[៣៤០] ពះមន ពះភគ ទង់បន ស់ពកយេនះេហយ

។ េប ។

េបបុគគល ដឹងខួនថជទី ស ញ់េហយ កុគំបប ី បកបខួន

េនះេ យបបេឡយ េ ពះថ ខួនេនះ មិនែមនរក

បនេ យងយេទ បុគគលអនកេធអេំព កក់ មិនែមនរក

េសចកីសុខបន េ យងយេទ បុគគលែដលេសចកី ប់

គបសងកត់ លះបង់ភពជរបស់ៃនមនុស េទេហយ បុគគល

េនះ មនអីជរបស់ខួន បុគគលេនះ កន់យកអីេទ អី

េទ មបុគគលេនះបន ដូចជ សេមល អេនទ ល មរូប

ធមមជតទងំពីរ គឺបុណយនិងបប រែមងេទ មបុគគលេនះ

សតេធអេំព ទុកកនុងេ កេនះ បុគគលេនះ មនអេំព

េនះជរបស់ខួន បុគគលេនះ កន់យកអេំពេនះេទ អេំព

េនះេទ មបុគគលេនះ ដូចជ សេមល អេនទ ល មរូប

402  

១៩៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ត ម កេរយយ កលយណំ

និចយ ំ សមប យិកំ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ ។

បញច មំ អតរកខិតសុតំ

[៣៤១] ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ បេសន-

ទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធ មយ ំ ភេន

រេ គតស បដិសលីនស ឯវ ំ េចតេ បរវិតិេកក

ឧទបទិ េកសំ នុ េខ រកខិ េ អ េកសំ នុ េខ

អរកខិ េ អ តិ តស មយ ំ ភេន ឯតទេ ស ិ

េយ ច េខ េកចិ កេយន ទុចចរតំិ ចរនិ ចយ

ទុចចរតំិ ចរនិ មន ទុចចរតំិ ចរនិ េតសំ អរកខិ -

េ អ កិញច បិ េត ហតថិកេយ រេកខយយ

អស កេយ រេកខយយ រថកេយ រេកខយយ

403  

១៩៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េ ពះេហតុេនះ បុគគល គបបេីធនូវកុសលែដល ប ពឹតេទ

កនុងបរេ កឲយចេ មនេឡង (េ ពះ) បុណយទងំ យ

រែមងជទីពឹងរបស់ពួកសត កនុងបរេ ក ។

អតរកខិតសូ ត ទី ៥

[៣៤១] ពះបទបេសនទិេកសល ទង់គង់កនុងទីសមគួរេហយ

កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះ

អងគេនកនុងទី ង ត់ សមងេំនែតមន ក់ឯងកនុងទីឯេ ះ មនេសចកី តិះរះិ

កនុងចិតេកតេឡង យ៉ងេនះថ ខួនរបស់បុគគលដូចេមចហន៎ ែដលេឈម ះ

ថរក េហយ ខួនរបស់បុគគលដូចេមចហន៎ ែដលេឈម ះថមិនរក េហយ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនះ មនេសចកីយល់េឃញដូេចនះថ

បុគគល មួយ ប ពឹតទុចចរតិេ យកយ ប ពឹតទុចចរតិេ យ ច

ប ពឹតទុចចរតិេ យចិត បុគគលទងំេនះេឈម ះថមិនរក ខួនេទ បុគគល

េនះ ទុកជមនពលដរំរីក មនពលេសះរក មនពលរថរក

404  

១៩៩

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ អតរកខភេ

បតិកេយ រេកខយយ អថេខ េតសំ អរកខិ េ អ

តំ កិស េហតុ ពហិ េហ រកខ េន រកខ

អជឈតិក ត ម េតសំ អរកខិ េ អ តិ េយ ច េខ

េកចិ កេយន សុចរតំិ ចរនិ ចយ សុចរតំិ ចរនិ

មន សុចរតំិ ចរនិ េតសំ រកខិ េ អ កិញច បិ

េត េនវ ហតថិកេយ រេកខយយ ន អស កេយ

រេកខយយ ន រថកេយ រេកខយយ ន បតិកេយ

រេកខយយ អថេខ េតសំ រកខិ េ អ តំ កិស

េហតុ អជឈតិក េហ រកខ េន រកខ ពហិ

ត ម េតសំ រកខិ េ អ តិ ។

[៣៤២] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម -

ជ េយ ហិ េកចិ ម ជ កេយន ទុចចរ-ិ

តំ ចរនិ ។ េប ។ េតសំ អរកខិ េ អ តិ តំ

កិស េហតុ ពហិ េហ ម ជ រកខ

405  

១៩៩

េកសលសំយុត ទហរវគគ ភពៃនកិរយិរក ខួន

ឬមនពលេថមរេជងរក ក៏េ យ ែតថបុគគលេនះ េឈម ះថមិនរក ខួន

េ យពិត េសចកីេនះ េ ពះេហតុដូចេមច េ ពះថ កររក េនះជ

ខងេ ក កររក េនះមិនែមនជកររក ខងកនុងេទ េ ពះេហតុេនះ

បុគគលទងំេនះ េទបេឈម ះថមិនរក ខួនេទ លុះែតបុគគល មួយ

ប ពឹតសុចរតិេ យកយ ប ពឹតសុចរតិេ យ ច ប ពឹតសុចរតិ

េ យចិត បុគគលេនះ េទបេឈម ះថរក ខួន បុគគលេនះ ទុកជ

មិនមនពលដរំរីក មិនមនពលេសះរក មិនមនពលរថរក មិន

មនពលេថមរេជងរក ក៏េ យ គង់ែតបុគគលទងំេនះ េឈម ះថរក

ខួនេ យពិត េសចកីេនះ េ ពះេហតុដូចេមច េ ពះថ កររក

េនះជខងកនុង កររក េនះមិនែមនជកររក ខងេ កេទ េ ពះេហតុ

េនះ បុគគលទងំេនះ េទបេឈម ះថរក ខួន ។

[៣៤២] ពះមន ពះភគ ស់ថ បពិ តម ជ េសចកី

ន៎ុះយ៉ងេនះឯង បពិ តម ជ េសចកីន៎ុះយ៉ងេនះឯង បពិ ត

ម ជ ែមនេហយ បុគគល មួយ ប ពឹតទុចចរតិេ យកយ

។ េប ។ ខួនរបស់បុគគលទងំេនះ េឈម ះថមិនរក េទ េសចកីេនះ

េ ពះេហតុដូចេមច បពិ តម ជ េ ពះថ កររក េនះជខងេ ក

406  

២០០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េន រកខ អជឈតិក ត ម េតសំ អរកខិ េ

អ តិ េយ ហិ េកចិ ម ជ កេយន សុចរតំិ

ចរនិ ចយ សុចរតំិ ចរនិ មន សុចរតំិ ចរនិ

េតសំ រកខិ េ អ កិញច បិ េត េនវ ហតថិកេយ

រេកខយយ ន អស កេយ រេកខយយ ន រថកេយ

រេកខយយ ន បតិកេយ រេកខយយ អថេខ េតសំ

រកខិ េ អ តំ កិស េហតុ អជឈតិក េហ

ម ជ រកខ េន រកខ ពហិ ត ម េតសំ

រកខិ េ អ តិ ។

[៣៤៣] ឥទមេ ច ។ េប ។

កេយន សំវេ ធុ

ធុ ចយ សំវេ

មន សំវេ ធុ

ធុ សពតថ សំវេ

សពតថ សំវុេ លជជី

រកខិ េ តិ បវុចចតីតិ ។

407  

២០០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

កររក េនះមិនែមនជកររក ខងកនុងេទ េ ពះេហតុេនះ បុគគល

ទងំេនះ េទបេឈម ះថ មិនរក ខួនេទ បពិ តម ជ លុះែត

បុគគល មួយ ប ពឹតសុចរតិេ យកយ ប ពឹតសុចរតិេ យ ច

ប ពឹតសុចរតិេ យចិត បុគគលទងំេនះ េទបេឈម ះថរក ខួន ទុក

ជមិនមនពលដរំរីក មិនមនពលេសះរក មិនមនពលរថរក

មិនមនពលេថមរេជងរក ក៏េ យ គង់ែតបុគគលទងំេនះ េឈម ះថ

រក ខួនេ យពិត េសចកីេនះ េ ពះេហតុដូចេមច បពិ តម ជ

េ ពះថ កររក េនះជខងកនុង កររក េនះមិនែមនជកររក ខង

េ កេទ េ ពះេហតុេនះ បុគគលទងំេនះ េទបេឈម ះថរក ខួន ។

[៣៤៣] ពះមន ពះភគ ទង់បន ស់ពកយេនះេហយ

។ េប ។

េសចកីស ងមេ យកយ ជករ បៃព េសចកីស ងម

េ យ ច ជករ បៃព េសចកីស ងមេ យចិត ជ

ករ បៃព េសចកីស ងមកនុងទរទងំអស់ ជករ បៃព

បុគគលមនេសចកីខម ស បនស ងម កនុងទរទងំអស់

បណិតេ ថ រក ខួន ។

408  

២០១

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ បេសនទិេកសលស បរវិតិកកនំ

ឆដំ អបបកសុតំ

[៣៤៤] វតថិយ.ំ.. ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ

បេសនទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធ មយ ំ

ភេន រេ គតស បដិសលីនស ឯវ ំ េចតេ

បរវិតិេកក ឧទបទិ អបបក េត ស េ កសមឹ

េយ ឧ េរ ឧ េរ េភេគ លភិ ន េចវ មជជនិ

ន ច បមជជនិ ន ច កេមសុ េគធំ បជជនិ

ន ច សេតសុ វបិបដិបជជនិ អថេខ ឯេតវ ពហុត

ស េ កសមឹ េយ ច ឧ េរ ឧ េរ េភេគ

លភិ មជជនិ េចវ បមជជនិ ច កេមសុ ច េគធំ

បជជនិ សេតសុ ច វបិបដិបជជនីតិ ។

409  

២០១

េកសលសំយុត ទហរវគគ េសចកី តិះរះិរបស់ ពះបទបេសនទិេកសល

អបបកសូ ត ទី ៦

[៣៤៤] ជិត កង វតថី... លុះ ពះបទបេសនទិេកសល

គង់កនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនកនុងទី ង ត់ សមងេំនែតមន ក់ឯង កនុង

ទីឯេ ះ មនេសចកី តិះរះិកនុងចិត េកតេឡងយ៉ងេនះថ សត

ទងំ យឯ បននូវេភគៈដ៏ៃថថេលសលុបេហយ មិន សវងឹ

(េ យមនះ)ផង មិន បមទផង មិនដល់នូវេសចកី បថន កនុង

កមផង មិន បតិបតិខុសកនុងសតទងំ យផង សតទងំេនះ មន

ចនួំនតិចកនុងេ ក មួយេទ ត សតទងំ យ បននូវេភគៈ

ដ៏ៃថថេលសលុបេហយ ែតង សវងឹផង បមទផង ដល់នូវេសចកី

បថន កនុងកមផង បតិបតិខុសកនុងសតទងំ យផង សតទងំនុ៎ះ

មនចនួំនេ ចនកនុងេ ក េ យពិត ។

410  

២០២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៤៥] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម ជ

អបបក េត ម ជ ស េ កសមឹ េយ ឧ េរ

ឧ េរ េភេគ លភិ ន េចវ មជជនិ ន ច បមជជនិ

ន ច កេមសុ េគធំ បជជនិ ន ច សេតសុ វបិបដិ-

បជជនិ អថេខ ឯេតវ ពហុត ស េ កសមឹ េយ

ឧ េរ ឧ េរ េភេគ លភិ មជជនិ េចវ ប-

មជជនិ ច កេមសុ ច េគធំ បជជនិ សេតសុ ច

វបិបដិបជជនីតិ ។

[៣៤៦] ឥទមេ ច ។ េប ។

រ កមេភេគសុ

គិទធ កេមសុ មុចឆិ

អតិ រ ំ ន ពុជឈនិ

មិគ(១) កដំូវ ឱឌិតំ

បចឆ សំ កដុកំ េ តិ

វបិេក ហិស បបេកតិ ។

១ មគតិបិ បេ ។

411  

២០២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៤៥] ពះមន ពះភគ ស់ថ បពិ តម ជ េសចកី

ន៎ុះយ៉ងេនះឯង បពិ តម ជ េសចកីន៎ុះយ៉ងេនះឯង បពិ តម -

ជ សតទងំ យ បននូវេភគៈដ៏ៃថថេលសលុបេហយ មិន

សវងឹផង មិន បមទផង មិនដល់នូវេសចកី បថន កនុងកមផង មិន

បតិបតិខុសកនុងសតទងំ យផង សតទងំេនះ មនចនួំនតិច កនុង

េ ក សតទងំ យ បននូវេភគៈដ៏ៃថថេលសលុបេហយ

ែតង សវងឹផង បមទផង ដល់នូវេសចកី បថន កនុងកមផង បតិបតិ

ខុសកនុងសតទងំ យផង សតទងំន៎ុះ មនចនួំនេ ចន កនុងេ ក

េ យពិត ។

[៣៤៦] ពះមន ពះភគ ទង់បន ស់ពកយេនះេហយ

។ េប ។

ពួកសត មនេសចកីេ តកអរខងំ កនុងកមនិងេភគៈទងំ-

យ បថន ជល ជប់កនុងកមទងំ យ មិនដឹងនូវ

េទសែដល ប ពឹតេលមស ដូចជពួក មឹគ មិនដឹងនូវអនទ ក់

ែដលេគ ក់ ពួកសតេនះរែមងមនេសចកីេក ក យ

កនុងកលជខងេ កយ េ ពះថ ផលៃនកមមេនះ ជ

ផល មក ។

412  

២០៣

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ កមេហតុភេ

សតមំ អតថករណសុតំ

[៣៤៧] ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ បេសនទិ-

េកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធហំ ភេន អតថករ-

េណ(១) និសិេនន េខ បស មិ ខតិយម េលបិ

ពហមណម េលបិ គហបតិម េលបិ អេឌ

មហទធេន ម េភេគ បហតូជតរបូរជេត បហតូវតូិ-

បករេណ បហតូធនធេញញ កមេហតុ កមនិទនំ

កមធិករណំ សមបជនមុ ភសេន តស មយ ំ

ភេន ឯតទេ សិ អលំទនិ េម អតថករេណន ភ ទ-

មុេខទនិ អតថករេណន បញញ យិស តីតិ ។

[៣៤៨] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម ជ(២)

េយបិ េត ម ជ ខតិយម ពហមណ-

ម គហបតិម អឌ មហទធន

ម េភគ បហូតជតរបូរជ បហូតវតិូបករ

១ ឱ. អ. ឯវ ំ ។ ម. អដករេណ ។ ២ ឱ. ឥេម ន ទិស និ ។

413  

២០៣

េកសលសំយុត ទហរវគគ ភពៃនកមជេហតុ

អតថករណសូ ត ទី ៧

[៣៤៧] លុះ ពះបទបេសនទិេកសល គង់កនុងទីសមគួរេហយ ក៏

កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះ

អងគ អងគុយកនុងេ ងស មប់កត់េសចកីកនុងទីឯេ ះ បនេឃញពួក

ខតិយម ល ពហមណម លនិងគហបតិម ល អនក

សុកសមភ មន ទពយេ ចន មនេភគៈេ ចន មនមសនិង បក់

េ ចន មនេ គ ងឧបករណ៍ជទីេ តកអរេ ចន មន ទពយនិង សូវេ ចន

េពលនូវពកយកុហក ចេំពះេហតុែដលដឹងចបស់ េ ពះកមជេហតុ

េ ពះកមជដេំណ រ េ ពះកមជអធិករណ៍ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

ខញុ ំ ពះអងគេនះ មនេសចកី តិះរះិដូេចនះថ េណ យ ម អញនឹងមន

បេយជន៍អី េ យករកត់េសចកីកនុងកលឥឡូវេនះ បុគគលមនមុខ

ល នឹង បកដេ យករកត់េសចកី កនុងកលឥឡូវេនះ ។

[៣៤៨] ពះមន ពះភគ ស់ថ បពិ តម ជ េសចកី

ន៎ុះយ៉ងេនះឯង បពិ តម ជ េសចកីន៎ុះយ៉ងេនះឯង បពិ ត

ម ជ ពួកជន គឺខតិយម ល ពហមណម ល

និងគហបតិម ល ែដលសុកសមភ មន ទពយេ ចន មនេភគៈ

េ ចន មនមសនិង បក់េ ចន មនេ គ ងឧបករណ៍ជទីេ តកអរេ ចន

414  

២០៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បហតូធនធញញ កមេហតុ កមនិទនំ កមធិ-

ករណំ សមបជនមុ ភសនិ េតសំ តំ ភវសិ តិ

ទីឃរតំ អហិ យ ទុកខ យតិ ។

[៣៤៩] ឥទមេ ច ។ េប ។

រ កមេភេគសុ

គិទធ កេមសុ មុចឆិ

អតិ រ ំ ន ពុជឈនិ

បចឆ ខិបបវំ ឱឌិតំ

បចឆ សំ កដុកំ េ តិ

វបិេក ហិស បបេកត ិ ។

415  

២០៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មន ទពយនិង សូវេ ចន េពលនូវពកយកុហក ចេំពះេហតុែដលដឹង

ចបស់ េ ពះកមជេហតុ េ ពះកមជដេំណ រ េ ពះកមជ

អធិករណ៍ អេំពេនះនឹង ប ពឹតេទ េដមបមិីនជ បេយជន៍ េដមប ី

េសចកីទុកខ អស់កលជអែងង ដល់ពួកជនទងំេនះ ។

[៣៤៩] ពះមន ពះភគ ទង់បន ស់ពកយេនះេហយ

។ េប ។

ពួកសត មនេសចកីេ តកអរខងំ កនុងកមនិងេភគៈទងំ-

យ បថន ជល ជប់ កនុងកមទងំ យ មិនដឹងនូវ

េទសែដល ប ពឹតេលមស ដូចជ តីមិន គ ល់លប ែដល

េគ ក់េហយ ពួកសតេនះ រែមងមនេសចកីេក ក យ

កនុងកលជខងេ កយ េ ពះថ ផលៃនកមមេនះ ជផល

មក ។

416  

២០៥

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

អដមំ មលិកសុតំ

[៣៥០] វតថិយ.ំ.. េតន េខ បន សមេយន

ជ បេសនទិេកសេ មលិកយ េទវយិ សទធឹ

ឧបរបិប ទវរគេ េ តិ ។ អថេខ ជ បេស-

នទិេកសេ មលិកំ េទវ ឹ ឯតទេ ច អតថិ នុ

េខ េត មលិេក េក ចេញញ អតន បិយត-

េ តិ ។ នតថិ េខ េម ម ជ េក ចេញញ

អតន បិយតេ តុយ ំ បន ម ជ អតថេញញ

េកចិ អតន បិយតេ តិ ។ មយមប ិ េខ មលិេក

នតថេញញ េកចិ អតន បិយតេ តិ ។

[៣៥១] អថេខ ជ បេសនទិេកសេ ប-

ទ ឱេ ហិ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧប-

សង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

417  

២០៥

េកសលសំយុត ទហរវគគ ពះបទបេសនទិេកសលចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

មលិកសូ ត ទី ៨

[៣៥០] ជិត កង វតថ.ី.. សម័យេនះ ពះបទបេសន-

ទិេកសល គង់កនុង ប ទដ៏ បេសរជន់ខងេល ជមួយនឹង ពះនង

មលិកេទវ ី ។ គេនះ ពះបទបេសនទិេកសល មន ពះបនទូល

នឹង ពះនងមលិកេទវ ី ដូេចនះថ មន លនងមលិក បុគគលដៃទ

ែដលជទី ស ញ់េ យវេិសសជងខួននងេទេទ ត មនែដរឬ ។

បពិ តម ជ បុគគលដៃទ ែដលជទី ស ញ់េ យវេិសស

ជងខួនខញុមំច ស់ មិនមនេទ បពិ តម ជ ចុះបុគគលដៃទនីមួយ

ែដលជទី ស ញ់េ យវេិសសជងខួន ពះអងគេទេទ ត មនែដរឬ ។

មន លនងមលិក បុគគលដៃទនីមួយ ែដលជទី ស ញ់េ យវេិសស

ជងខួនេយងេទេទ ត មិនមនេទ ។

[៣៥១] លំ ប់េនះ ពះបទបេសនទិេកសល ទង់

ចុះអពីំ ប ទ េហយេសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូល

េទដល់ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយគង់កនុងទីសមគួរ ។

418  

២០៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ បេសនទិេកសេ

ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធហំ ភេន មលិកយ េទវយិ

សទធឹ ឧបរបិប ទវរគេ មលិកំ េទវ ឹ ឯតទេ ចំ

អតថិ នុ េខ េត មលិេក េក ចេញញ អតន បិ-

យតេ តិ ឯវ ំ វុេត ភេន មលិក េទវ ី មំ ឯតទេ -

ច នតថិ េខ េម ម ជ េក ចេញញ អតន

បិយតេ តិ តុយ ំ បន ម ជ អតថេញញ េកចិ

អតន បិយតេ តិ ឯវ ំ វុ ហំ ភេន មលិកំ េទវ ឹ

ឯតទេ ចំ មយមប ិ េខ មលិេក នតថេញញ េកចិ

អតន បិយតេ តិ ។

[៣៥២] អថេខ ភគ ឯតមតថំ វទិិ យ ំ

េវ យ ំ ឥមំ គថំ អភសិ

419  

២០៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

លុះ ពះបទបេសនទិេកសល គង់កនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំល

ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគេនកនុង

ប ទដ៏ បេសរជន់ខងេល ជមួយនឹងនងមលិកេទវកីនុងទីឯេ ះ

បនសួរនងមលិកេទវ ី ដូេចនះថ មន លនងមលិក បុគគលដៃទ ែដល

ជទី ស ញ់េ យវេិសសជងខួននងេទេទ ត មនែដរឬ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន កលេបខញុ ំ ពះអងគសួរយ៉ងេនះេហយ នងមលិកេទវ ី

ក៏េពលតបមកនឹងខញុ ំ ពះអងគដូេចនះថ បពិ តម ជ បុគគលដៃទ

ែដលជទី ស ញ់េ យវេិសសជងខួនខញុមំច ស់េទេទ ត មិនមនេទ

បពិ តម ជ ចុះបុគគលនីមួយ ែដលជទី ស ញ់េ យវេិសស

ជងខួន ពះអងគេទេទ ត មនែដរឬ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលេប

នងមលិកេទវ ី សួរយ៉ងេនះេហយ ខញុ ំ ពះអងគេឆយតបនងមលិកេទវ ី

ដូេចនះវញិថ មន លនងមលិក បុគគលដៃទនីមួយ ែដលជទី ស ញ់

េ យវេិសសជងខួនេយងេទេទ ត មិនមនេទ ។

[៣៥២] លំ ប់េនះ ពះមន ពះភគ ជបចបស់នូវេសចកី

េនះេហយ ក៏ ស់នូវគថេនះ កនុងេវ េនះ ថ

420  

២០៧

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

សព ទិ អនុបរគិមម េចត

េនវជឈគ បិយតរមតេន កចិ

ឯវ ំ បិេយ បុថុ អ បេរសំ

ត ម ន ហឹេស បរ ំ អតកេមតិ ។

នវមំ យញញសុតំ

[៣៥៣] វតថិយ.ំ.. េតន េខ បន សមេយន

រេញញ បេសនទិេកសលស ម យេញញ បចចុបដិ-

េ េ តិ ។ បញច ច ឧសភស និ បញច ច

វចឆតរស និ បញច ច វចឆតរសិ និ បញច ច អជស-

និ បញច ច ឧរពភស និ ថណូូបនី និ េ និ

យញញ ថ យ ។ េយបិស េត េ និ ទ តិ(១)

េបស តិ កមមក តិ េតបិ ទណតជជិ ភយ-

តជជិ អស ុមុខ រុទមន បរកិមម និ កេ និ ។

[៣៥៤] អថេខ សមពហុ ភិកខូ បុពណស-

មយ ំ និ េស បតចីវរមទយ វតថឹ បិ យ

បវសិឹសុ វតថិយ ំ បិ យ ចរ ិ បចឆ ភតំ

បិណបតបបដិកកន េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ

១ មរមមេបតថេកេយវ ទសីតិ តិ ឦទិេ បេ ទិស តិ ។

421  

២០៧

េកសលសំយុត ទហរវគគ ភិកខុេ ចនរបូចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

បុគគល មនចិតរពឹំងគិតសពទិស រែមងរកមិនេឃញនូវ

បុគគលជទី ស ញ់ជងខួនកនុងទី មួយេទ ខួនេទបជទី

ស ញ់េ ចនជងបុគគលដៃទយ៉ងេនះឯង េ ពះេហតុ

េនះ បុគគល ែដល ស ញ់ខួន មិនគបបេីប តេប ន

បុគគលដៃទេឡយ ។

យញញសូ ត ទី ៩

[៣៥៣] ជិត កង វតថ.ី.. សម័យេនះ ពះបទបេសន-

ទិេកសល ងំេផមេធម យ័ញញ (បូជធ)ំ ។ ពួកេគឧសភ ៥០០

កូនេគេឈម ល ៥០០ កូនេគញី ៥០០ ពែព ៥០០ េច ម ៥០០ េគ

ចងភជ ប់នឹងសសរយ័ញញ េដមបបូីជ ។ ពួកជន ែដលជខញុ ំ បស

កី ជអនកបេ មកី ជអនកេធករងរកី ជនទងំេនះ តវ ជញ គ មម

េហយ តវភ័យគ មមេហយ ក៏មនមុខទទឹកេ យទឹកែភនក ែ សកយ ំ

េធនូវបរកិមមទងំ យ (កររពឹំងគិត) ។

[៣៥៤] គេនះ ពួកភិកខុ េ ចនរូប េស កសបង់ ប ប់

ប តនិងចីវរ កនុងបុពណសម័យ ចូលេទកន់ កង វតថី េដមបបិីណ-

បត លុះ ច់េទបិណបត កនុង កង វតថីេហយ តឡប់ពីបិណ-

បតវញិ កនុងេវ េ កយភត ក៏នគំន ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

422  

២០៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទឹសុ ។

ឯកមនំ និសិនន េខ េត ភិកខូ ភគវនំ ឯតទេ ចុំ

ឥធ ភេន រេញញ បេសនទិេកសលស ម យេញញ

បចចុបដិេ េ តិ បញច ច ឧសភស និ បញច ច

វចឆតរស និ បញច ច វចឆតរសិ និ បញច ច អជស និ

បញច ច ឧរពភស និ ថណូូបនី និ េ និ យញញ ថ -

យ េយបិស េត េ និ ទ តិ េបស តិ

កមមក តិ េតបិ ទណតជជិ ភយតជជិ អស ុមុខ

រុទមន បរកិមម និ កេ នីតិ ។

[៣៥៥] អថេខ ភគ ឯតមតថំ វទិិ យ ំ

េវ យ ំ ឥម គថេយ អភសិ

អស េមធំ បុរសិេមធំ

សមម បសំ ជេបយយ ំ

423  

២០៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

លុះចូលេទដល់ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយអងគុយកនុង

ទីដ៏សមគួរ ។ លុះភិកខុទងំេនះ អងគុយកនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កប

បងគទូំល ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះបទ

បេសនទិេកសល ងំេផមេធម យ័ញញកនុងទីឯេ ះ ពួកេគឧសភ

៥០០ កូនេគេឈម ល ៥០០ កូនេគញី ៥០០ ពែព ៥០០ េច ម

៥០០ េគចងភជ ប់នឹងសសរយ័ញញ េដមបបូីជ ពួកជន ែដលជ

ខញុ ំ បសកី ជអនកបេ មកី ជអនកេធករងរកី ជនទងំេនះ តវ ជញ

គ មមេហយ តវភ័យគ មមេហយ ក៏មនមុខទទឹកេ យទឹកែភនក

ែ សកយ ំ េធនូវបរកិមមទងំ យ ។

[៣៥៥] លំ ប់េនះ ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់នូវ

េសចកីន៎ុះេហយ េទប ស់នូវគថទងំេនះកនុងេវ េនះថ

(ម យ័ញញទងំ យ) មនកររវល់េ ចន គឺ អស េម-

ធៈ(១) ១ បុរសិេមធៈ(២) ១ សមម បសៈ(៣) ១ ជេបយយៈ(៤) ១

១ អស េមធំ សមប់េសះ ។ ២ បុរសិេមធំ សមប់បុរស ។ ៣ សមម បសំ ពួក

ជននំគន េបះកំនឹមេទឰដ៏ កស ល់ ៗ ៃថង កំនឹមេនះធក់ចុះ តង់កែនង ក៏នំគន េទ

ងេវទិក គឺទីស មប់បូជយ័ញញ តង់កែនងេនះ ។ ៤ ជេបយយំ ផឹកទឹកែផមមនសបបិ

និងទឹកឃមុំជេដម ។

424  

២០៩

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ ម យញញ

និរគគឡំ (ម យញញ (១)) ម រមភ

ន េត េ និ មហបផ

អេជឡក ច គេ ច

វវិធិ យតថ ហញញេរ

ន តំ សមមគគ យញញំ

ឧបយនិ មេហសិេន

េយ ច យញញ និ រមភ

យជននុកុលំ សទ

អេជឡក ច គេ ច

វវិធិ េនតថ ហញញេរ

ឯតំ សមមគគ យញញំ

ឧបយនិ មេហសិេន

ឯតំ យេជថ េមធវ ី

ឯេ យេញញ មហបផេ

ឯតញិ យជមនស

េសេយយ េ តិ ន បបិេយ

១ ឱ. ម. អយំ ន ទិស តិ ។

425  

២០៩

េកសលសំយុត ទហរវគគ ម យ័ញញ

និរគគឡៈ(១) ១ យ័ញញទងំេនះ មិនែមនមនផលេ ចនេទ

ពួកសតេផ ង ៗ គឺពែព េច ម េគ តវេគសមប់កនុង

យ័ញញ ពួកបុគគលអនក បតិបតិល អនកែសងរកគុណដ៏ធ ំ

រែមងមិន បកបនូវយ័ញញេនះេឡយ មួយេទ ត ពួកយ័ញញ

មិនមនកិចចកងល់ ជនទងំ យ ែតងបូជយ័ញញ

ទងំេនះ មលំ ប់ តកូល សព ៗ កល ពួកសតេផ ង ៗ

គឺពែព េច ម េគ បុគគលមិនបនសមប់កនុងយ័ញញន៎ុះេទ

ពួកបុគគលអនក បតិបតិល អនកែសងរកគុណដ៏ធ ំ ែតង បកប

នូវយ័ញញន៎ុះ អនក បជញគបបបូីជនូវយ័ញញន៎ុះ យ័ញញន៎ុះមន

ផលេ ចន េ ពះថ កលេបបុគគលបូជនូវយ័ញញនុ៎ះេហយ

គុណដ៏ បេសរ រែមងមន ឯេសចកី កក់មិនមនេឡយ

១ និរគគឡំ មិនមនទរេបកបិទ ។

426  

២១០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

យេញញ ច វបុិេ េ តិ

បសីទនិ ច េទវ តិ ។

ទសមំ ពនធនសុតំ

[៣៥៦] េតន េខ បន សមេយន រញញ បេស-

នទិេកសេលន ម ជនកេយ ពនធ បិេ េ -

តិ ។ អេបបកេចច រជជូហិ អេបបកេចច អទទូហិ(១) អេបប-

កេចច សងខលិកហិ ។ អថេខ សមពហុ ភិកខូ

បុពណសមយ ំ និ េស បតចីវរមទយ វតថិយ ំ

បិ យ បវសិឹសុ វតថិយ ំ បិ យ ចរ ិ

បចឆ ភតំ បិណបតបបដិកកន េយន ភគ េតនុ-

បសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯក-

មនំ និសីទឹសុ ។ ឯកមនំ និសិនន េខ េត ភិកខូ

១ ឱ. ម. អនទូហិ ។

427  

២១០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

យ័ញញ ជសភវៈមនផលដ៏បរបូិណ៌ផង េទវ ទងំ យ

រែមង ជះថផង ។

ពនធនសូ ត ទី ១០

[៣៥៦] សម័យេនះ ពះបទបេសនទិេកសល ទង់បងគ ប់

ជបុរសឲយចងពួកម ជន ។ ជនពួកខះេគចងេ យែខ ជនពួកខះេគ

ចងេ យេខន ះ ជនពួកខះេគចងេ យ ច ក់ ។ គេនះ ពួកភិកខុ េ ចន

រូប េស កសបង់ ប ប់ប តនិងចីវរ កនុងបុពណសម័យ ចូលេទកន ់

កង វតថី េដមបបិីណបត លុះ ច់េទបិណបតកនុង កង វតថីេហយ

តឡប់មកពីបិណបតវញិ កនុងេវ េ កយភត ក៏នគំន ចូលេទគល់

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ

េហយអងគុយកនុងទីសមគួរ ។ លុះភិកខុទងំ យេនះ អងគុយកនុងទីសមគួរេហយ

428  

២១១

េកសលសំយុតស ទហរវេគគ ទឡពនធនំ

ភគវនំ ឯតទេ ចុំ ឥធ ភេន រញញ បេសនទិេក-

សេលន ម ជនកេយ ពនធ បិេ េ តិ(១)

អេបបកេចច រជជូហិ អេបបកេចច អទទូហិ អេបបកេចច

សងខលិកហីតិ ។

[៣៥៧] អថេខ ភគ ឯតមតថំ វទិិ យ ំ

េវ យ ំ ឥម គថេយ អភសិ

ន តំ ទឡំ ពនធនមហុ ធី

យទយសំ ទរុជំ បពជញច (២)

រតរ មណិកុណេលសុ

បុេតសុ ទេរសុ ច យ អេបកខ

ឯតំ ទឡំ ពនធនមហុ ធី

ឱ រនំិ សិថិលំ ទុបបមុញចំ

ឯតមប ិ េឆ ន បរពិជនិ

អនេបកខិ េន កមសុខំ ប យតិ ។

ទហរវេគគ បឋេម ។

១ ឱ. ម. េ តីតិ ន ទិស តិ ។ ២ ពពជញច តិ បេ ។

429  

២១១

េកសលសំយុត ទហរវគគ ចំណងមំ

ក៏ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កនុង

កង វតថីឯេ ះ ពះបទបេសនទិេកសល បងគ ប់ ជបុរសឲយចង

ពួកម ជន ជនពួកខះេគចងេ យែខ ជនពួកខះេគចងេ យេខន ះ

ជនពួកខះេគចងេ យ ច ក់ ។

[៣៥៧] លំ ប់េនះ ពះមន ពះភគ ជបចបស់នូវ

េសចកីេនះេហយ ទង់ ស់នូវគថទងំេនះកនុងេវ េនះថ

ចណំង េធេ យែដកកី េកតេ យេឈកី េកតេ យ

េ ម ដេំណកទន យកី អនក បជញទងំ យ មិនបនេពល

នូវចណំងេនះថមេំទ េសចកី េ ះ ល័យ បកប

េ យេសចកីេ តកដ៏ៃ កែលង កនុងែកវមណីនិងកុណលផង

កនុងកូននិង បពនធផង អនក បជញទងំ យ េពលនូវចណំង

ន៎ុះថជចណំងម ំ ជេ គ ងទញសតឲយចុះកនុងអបយ ជ

ចណំងធូរ បុ៉ែនបុគគល យបនេ យ ក អនក បជញទងំ-

យ រែមងកត់នូវចណំងេនះេហយ េវ រេចញ សឡះ

ជអនកលះបង់នូវកមសុខ មិនមន េ ះ ល័យ ។

ចប់ ទហរវគគ ទី ១ ។

430  

២១២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

តស ុទទ នំ

ទហេ បុរេិ ជ

បិយ ំ អ នរកខិ

អបបក អតថករ

មលិក យញញពនធននិ ។

431  

២១២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឧទទ នៃនទហរវគគេនះ គឺ

ទហរសូ ត ១ បុរសិសូ ត ១ ជសូ ត ១ បិយសូ ត ១

អ នរកខិតសូ ត ១ អបបកសូ ត ១ អតថករណសូ ត ១

មលិកសូ ត ១ យញញសូ ត ១ ពនធនសូ ត ១ ។

432  

ទុតិេយ ជដិលវេគគ

បឋមំ ជដិលសុតំ

[៣៥៨] ឯកំ សមយ ំ ភគ វតថិយ ំ វហិ-

រតិ បុព េម មិគរមតុ ប េទ ។ េតន េខ

បន សមេយន ភគ យណសមយ ំ បដិស ន

វុដិេ ពហិទរេកដេក និសិេនន េ តិ ។ អថេខ

ជ បេសនទិេកសេ េយន ភគ េតនុសង កមិ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

[៣៥៩] េតន េខ បន សមេយន សត ច

ជដិ សត ច និគគនថ សត ច អេច សត

ច ឯក ដក សត ច បរពិជក បរុឡ-

កចឆនខេ ម ខរវិវិធិមទយ(១) ភគវេ អវទិ-ូ

េរ អតិកកមនិ ។ អថេខ ជ បេសនទិេក-

សេ ឧ យសន ឯកំសំ ឧត សងគំ ក-

រ ិ ទកខិណជនុមណលំ បឋវយិ ំ និហេន(២)

១ ឱ. ខរវិធំិ ។ ២ ឱ. និហន ។

433  

ជដិលវគគ ទី ២

ជដិលសូ ត ទី ១

[៣៥៨] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនេលមិគរ-

មតុ ប ទ កនុងបុព ម េទ ប កង វតថី ។ ក៏សម័យេនះឯង

ពះមន ពះភគ ទង់េចញចកផលសមបតិ កនុង យណសម័យ

េហយ ទង់គង់ តង់េកងទរខងេ ក ។ គេនះ ពះបទបេសនទិ-

េកសល ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ថយបងគ ំ

ពះមន ពះភគេហយ ទង់គង់េនកនុងទីសមគួរ ។

[៣៥៩] ក៏សម័យេនះឯង ពួកជដិល ៧ នក់ ពួកនិ គនថ

៧ នក់ ពួកអេចល ៧ នក់ ពួកឯក ដកបុគគល ៧ នក់ ពួកបរពិជក

៧ នក់ មនេ មេក ក មន កចក និងេ មឯេទ តដុះែវង ៗ នគំន ែរក

អែ មកេផ ង ៗ េដរជិត ពះមន ពះភគេហយហួសេទ ។ លំ ប់

េនះឯង ពះបទបេសនទិេកសល ទង់េ កកអពីំ សនៈ េធនូវ

ឧត សងគេឆ ង ពះអង មខ ង លុត ពះជនុមណលខង េំលែផនដី

434  

២១៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

េយន េត សត ច ជដិ សត ច និគគនថ

សត ច អេច សត ច ឯក ដក សត ច

បរពិជក េតនញជលឹ ប េម តិកខ តំុ នមំ -

េវសិ ជហំ ភេន បេសនទិេកសេ ... ជហំ

ភេន បេសនទិេកសេ តិ ។ អថេខ ជ បេស-

នទិេកសេ អចិរបបកកេនសុ េតសុ សតសុ ច

ជដិេលសុ សតសុ ច និគគេនថសុ សតសុ ច អ-

េចេលសុ សតសុ ច ឯក ដេកសុ សតសុ

ច បរពិជេកសុ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧប-

សង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ បេសនទិេកសេ

ភគវនំ ឯតទេ ច េយ េត(១) ភេន េ េក អរហេន

អរហនមគគំ សមបនន ឯេត េតសំ អញញ-

តេ តិ ។

១ ម. ច ។

435  

២១៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បណមយអញជលីចេំពះជដិល ៧ នក់ផង និ គនថ ៧ នក់ផង អេចល ៧

នក់ផង ឯក ដកបុគគល ៧ នក់ផង បរពិជក ៧ នក់ផង ទង់ បកស

ពះនមអស់ រៈបីដងផង បពិ តេ កទងំ យដ៏ចេ មន ខញុជំ ពះ ជ

បេសនទិេកសល... បពិ តេ កទងំ យដ៏ចេ មន ខញុជំ ពះ ជ

បេសនទិេកសល ។ កលែដលជដិល ៧ នក់ និ គនថ ៧ នក់ អេចល

៧ នក់ ឯក ដកបុគគល ៧ នក់ បរពិជក ៧ នក់ទងំេនះ េច ស

េចញេទមិនយូរបុ៉នម ន េទប ពះបទបេសនទិេកសល ចូលេទគល់

ពះមន ពះភគ លុះេសចចូលេទដល់ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ

េហយ ទង់គង់កនុងទីសមគួរ ។ លុះ ពះបទបេសនទិេកសល ទង់

គង់កនុងទីសមគួរេហយ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន បុគគលទងំ យ ជ ពះអរហនកី ជអនកដល់

នូវ ពះអរហតមគគកី កនុងេ ក ប បុគគលទងំេនះ េ កអស់

ទងំេនះ ជ ពះអរហនមួយែដរ ។

436  

២១៥

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ ទុជជ ននភេ

[៣៦០] ទុជជ នំ េខ ឯតំ ម ជ តយ គិហិ-

ន កមេភគិន បុតសមព ធសយនំ អជឈវសេនន

កសិកចនទនំ បចចនុេភេនន ម គនធវេិលបនំ ធរ-

យេនន ជតរបូរជតំ ទិយេនន ឥេម អរហេន

ឥេម អរហតមគគំ សមបនន តិ សំ េសន េខ

ម ជ សីលំ េវទិតពំ តញច េខ ទីេឃន អទធុន ន

ឥតរ ំ មនសិកេ េន អមនសិក (១) បញញវ េន

ទុបបេញញន សំេ េរន េខ ម ជ េ េចយយ ំ

េវទិតពំ តញច េខ ទីេឃន អទធុន ន ឥតរ ំ មនសិ-

កេ េន អមនសិក បញញវ េន ទុបបេញញន

១ ឱ. អមនសិកេ ។

437  

២១៥

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ភពៃនកិរយិដឹងបនេ យ ក

[៣៦០] ពះអងគ ស់តបថ បពិ តម ជ ពកយថ

បុគគលពួកេនះ ជ ពះអរហនកី បុគគលពួកេនះ ដល់នូវអរហតមគគកី

ដូេចនះេនះ ពះអងគជ គហសថ េនបរេិភគកម ស័យ ពះ ក បនទំ

ចេង តេ យ ពះ ជបុ ត េ ប បស់នូវខឹមចនទន៍ដ៏លិត ទ ទង់នូវ

ក មងផក េ គ ង កអូបនិងេ គ ង ប េ តកអរនូវមសនិង បក់ ក៏ដឹង

បនេ យ កេពក ស់ បពិ តម ជ សីល បុគគលគបបដឹីងបន

េ យករេនរួមគន ក៏សីលេនះឯង បុគគលគបបដឹីងបនេ យកលែវង

មិនគបបដឹីងបនេ យកលខីេទ បុគគលេធទុកកនុងចិតេទបដឹងបន បុគគល

មិនេធទុកកនុងចិត មិនគបបដឹីងបនេឡយ បុគគលមនបញញ េទបដឹងបន

បុគគលឥតបញញ មិនគបបដឹីងបនេឡយ បពិ តម ជ េសចកី ត

បុគគលគបបដឹីងបនេ យពកយសដីំ ឯេសចកី តេនះ បុគគលគបបដឹីង

បនេ យកលែវង មិនគបបដឹីងបនេ យកលខីេឡយ បុគគលេធទុក

កនុងចិត េទបដឹងបន បុគគលមិនេធទុកកនុងចិត មិនគបបដឹីងបនេឡយ

បុគគលមនបញញ េទបដឹងបន បុគគលឥតបញញ មិនគបបដឹីងបនេឡយ

438  

២១៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បទសុ េខ ម ជ ថេម េវទិតេព េ ច

េខ ទីេឃន អទធុន ន ឥតរ ំ មនសិកេ េន

អមនសិក បញញវ េន ទុបបេញញន កចឆ យ

េខ ម ជ បញញ េវទិតព ច េខ ទីេឃន

អទធុន ន ឥតរ ំ មនសិកេ េន អមនសិក

បញញវ េន ទុបបេញញនតិ ។

[៣៦១] អចឆរយិ ំ ភេន អពភូតំ ភេន យវ

សុភសិតញចិ ទំ ភេន ភគវ ទុជជ នំ េខ ឯតំ

ម ជ តយ គិហិន កមេភគិន ។ េប ។

បញញវ េន ទុបបេញញនតិ ឯេត ភេន មម

បុរ ិ ច ឱចរក ជនបទំ ឱចរ ិ គចឆនិ

439  

២១៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ តម ជ កមងំបញញ បុគគលគបបដឹីងកនុងេពលែដលមនេសចកី

អន យ ឯកមងំេនះ បុគគលគបបដឹីងបនេ យកលែវង មិនគបប ី

ដឹងបនេ យកលខីេឡយ បុគគលេធទុកកនុងចិត េទបដឹងបន បុគគល

មិនេធទុកកនុងចិត មិនគបបដឹីងបនេឡយ បុគគលមនបញញ េទបដឹងបន

បុគគលឥតបញញ មិនគបបដីឹងបនេឡយ បពិ តម ជ បញញ បុគគល

គបបដឹីងបនេ យករ កសួរ ឯបញញ េនះ បុគគលគបបដឹីងបនេ យ

កលែវង មិនគបបដឹីងបន េ យកលខីេឡយ បុគគលេធទុកកនុងចិត

េទបដឹងបន បុគគលមិនេធទុកកនុងចិត មិនគបបដឹីងបនេឡយ បុគគល

មនបញញ េទបដឹងបន បុគគលឥតបញញ មិនគបបដឹីងបនេឡយ ។

[៣៦១] ពះបទបេសនទិេកសល ទូលថ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន អ ច រយ ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ចែំឡក ស់ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន េ ពះថ ពះអងគបនសែំដងេសចកីេនះថ បពិ ត

ម ជ ពកយេនះ ពះអងគជ គហសថ េនបរេិភគកម ដឹងបនេ យ

ក ម ។ េប ។ បុគគលមនបញញ េទបដឹងបន បុគគលឥតបញញ មិន

គបបដឹីងបនេឡយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពួកបុរសរបស់ខញុ ំ ពះអងគទងំ

េនះ ជអនកឈបេដររកេរ ង បនដឹងេរ ងអនកជនបទរួច តឡប់មកវញិ

440  

២១៧

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ វណរបូសុជ ភេ

េតហិ បឋមំ ឱចិណំ អហំ បចឆ ឱហយិស មិ(១)

ឥទនិ េត ភេន តំ រេជជលំ ប េហ សុន -

សុវលិិ កបបតិេកសមស ូ ឱទតវតថវសន(២)

បញចហិ កមគុេណហិ សមបបិ សមងគិ ភូ បរ-ិ

ចរយនីតិ(៣) ។

[៣៦២] អថេខ ភគ ឯតមតថំ វទិិ យ ំ

េវ យ ំ ឥម គថេយ អភសិ

ន វណរេូបន នេ សុជេ (៤)

ន វសិ េស ឥតរទស េនន

សុសញញ នមិ វយិញជ េនន

អសញញ េ កមិមំ ចរនិ

បដិរបូេក មតិកកុណេ ច(៥)

េ ហទធមេ ច សុវណឆេនន

ចរនិ េ េក បរ ិ រឆនន

អេន អសុទធ ពហិ េ ភមនតិ ។

១ ឱ. ឱ បយិស មិ ។ ២ ឱ. ម. ឱទតវ ថ ។ ៣ ឱ. បរចិរយិស នីតិ ។ ម.

បរចិេរស នីតិ ។ ៤ ឱ. ម. សុជេន ។ ៥ ឱ. ម. វ. ។

441  

២១៧

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ភពមិនែមនមនជតិលេ យសមបុរនិងរបូ

កលេបបុរសទងំេនះ យកេរ ងបនមុនេហយ េទបខញុ ំ ពះអងគពិនិតយ

ជខងេ កយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ឥឡូវេនះ បុរសទងំេនះបន

បន ត់បង់នូវធូលីនិងមនទិលេនះ ងូតេ យ សួលបួល បេ យ

បៃព េហយេករសក់និងពុកមត់ េស កសពំត់មនពណ៌ស ឲយេគ

បេ មែឆតសកប់សកល់ េ យកមគុណទងំ ៥ ។

[៣៦២] គេនះ ពះមន ពះភគ ទង់ ជបនូវេសចកីន៎ុះ

េហយ េទប ស់នូវគថទងំ យេនះ កនុងេវ េនះថ

ជនមិនែមនមនជតិល េ យសមបុរនិងរូបេទ បុគគលមិន

តវសនិទធ ន លេ យករេឃញភមេទ េ ពះថ ពួកជនមិន

ស ងម ច់េទកនុងេ កេនះបន េ យ រភណបរកិខ រ

របស់ពួកជនែដលស ងមល កុណល ជវកិរៃនដី មន

រូបេ ប បដូចជកុណលមសកី មសកជវកិរៈៃនេ ហៈ

េ បេ យមសកី (យ៉ង ) ជនទងំ យ មន

បរ ិ រែហហម មិន តខងកនុង តែតខងេ ក ែតង

ច់េទកនុងេ កបន (យ៉ងេនះែដរ) ។

442  

២១៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទុតិយំ បញច ជសុតំ

[៣៦៣] វតថិយ ំ វហិរតិ... េតន េខ បន សម-

េយន បញចននំ ជនំូ បេសនទិបបមុខនំ បញចហិ ក-

មគុេណហិ សមបបិ នំ សមងគិ ភូ នំ បរចិរយម-

ននំ អយមន កថ ឧទបទិ កឹ នុ េខ កមនំ

អគគនិ ។ តេ តកេចច ឯវមហំសុ របូ កមនំ

អគគនិ ។ ឯកេចច ឯវមហំសុ សទទ កមនំ អគគនិ ។

ឯកេចច ឯវមហំសុ គនធ កមនំ អគគនិ ។ ឯកេចច

ឯវមហំសុ រ កមនំ អគគនិ ។ ឯកេចច ឯវមហំ-

សុ េផដព កមនំ អគគនិ ។ យេ េខ េត ជ-

េន នសកខឹ សុ អញញមញញំ សញញ េបតុំ អថេខ ជ

បេសនទិេកសេ េត ជេន ឯតទេ ច យម

មរ ិ េយន ភគ េតនុបសង កមិស ម ឧបសង កមិ

443  

២១៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បញច ជសូ ត ទី ២

[៣៦៣] ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនេទ ប កង វតថី...

ក៏សម័យេនះឯង ពះ ជទងំ យ ៥ អងគមន ពះបទបេសនទិជ

បធន កពុំងឲយេគបេ មែឆតសកប់សកល់េ យកមគុណទងំ ៥ ក៏េកត

មនអន កថ ដូេចនះថ ប កមទងំ យ អីហន៎ បេសរជងេគ ។

ប ពះ ជទងំេនះ ពះ ជពួកខះ េពលយ៉ងេនះថ ប

កមទងំ យ រូប បេសរជងេគ ។ ពះ ជពួកខះ េពលយ៉ងេនះ

ថ ប កមទងំ យ សេំឡង បេសរជងេគ ។ ពះ ជពួក

ខះ េពលយ៉ងេនះថ ប កមទងំ យ កិន បេសរជងេគ ។

ពះ ជពួកខះ េពលយ៉ងេនះថ ប កមទងំ យ រស បេសរ

ជងេគ ។ ពះ ជពួកខះ េពលយ៉ងេនះថ ប កមទងំ-

យ ផ ព បេសរជងេគ ។ ពះ ជទងំេនះ មិន ចញុងំគន

និងគន ឲយយល់បនកនុងកល េឡយ េទប ពះបទបេសនទិេកសល

ទង់ ស់ពកយេនះ នឹង ពះ ជទងំេនះថ មន លគន េយងទងំ យ

មក េយងនឹងចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ

444  

២១៩

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

ភគវនំ ឯតមតថំ បដិបុចឆិស ម យថ េន ភគ

ពយករសិ តិ តថ នំ ធេរយយមតិ(១) ។ ឯវ ំ មរ ិ -

តិ េខ េត ជេន រេញញ បេសនទិេកសលស

បចចេស សំុ ។

[៣៦៤] អថេខ េត បញច ជេន បេសន-

ទិបបមុខ េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទឹសុ ។ ឯកមនំ

និសិេនន េខ ជ បេសនទិេកសេ ភគវនំ

ឯតទេ ច ឥធ ភេន អមកំ បញចននំ ជនំូ បញចហិ

កមគុេណហិ សមបប ិ នំ សមងគិ ភូ នំ បរចិរយម-

ននំ អយមន កថ ឧទបទិ កឹ នុ េខ កមនំ

អគគនិ ឯកេចច ឯវមហំសុ របូ កមនំ អគគនិ

ឯកេចច ឯវមហំសុ សទទ កមនំ អគគនិ ឯកេចច

១ ម. ធេរស មតិ ។

445  

២១៩

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ពះបទបេសនទិេកសលចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

េយងនឹងទូលសួរនូវេសចកីន៎ុះ ចេំពះ ពះមន ពះភគ េប ពះមន

ពះភគ ទង់ពយករចេំពះេយងទងំ យយ៉ង េយងទងំ យ

នឹងចទុំកនូវពយករណ៍េនះយ៉ងេនះ ។ ពះ ជទងំេនះទទួល ប់

(នូវ ពះបនទូល) ៃន ពះបទបេសនទិេកសលថ ពះករុ វេិសស ។

[៣៦៤] លំ ប់េនះឯង ពះ ជទងំ ៥ អងគមន ពះបទ

បេសនទិជ បធនេនះ េសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូល

េទដល់ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយគង់េនកនុងទីសមគួរ ។ លុះ

ពះបទបេសនទិេកសល គង់កនុងទីសមគួរេហយ កបបងគទូំល ពះ

មន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគទងំ យ

ជ ពះ ជទងំ ៥ កពុំងឲយេគបេ មែឆតសកប់សកល់ េ យកមគុណ

ទងំ ៥ កនុងទីឯេ ះ ក៏េកតមនអន កថ ដូេចនះថ ប កមទងំ-

យ អីហន៎ បេសរជងេគ ពះ ជពួកខះ េពលយ៉ងេនះថ

ប កមទងំ យ រូប បេសរជងេគ ពះ ជពួកខះ េពលយ៉ង

េនះថ ប កមទងំ យ សេំឡង បេសរជងេគ ពះ ជពួកខះ

446  

២២០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឯវមហំសុ គនធ កមនំ អគគនិ ឯកេចច ឯវមហំសុ

រ កមនំ អគគនិ ឯកេចច ឯវមហំសុ េផដព

កមនំ អគគនិ កឹ នុ េខ ភេន កមនំ អគគនិ ។

[៣៦៥] មនបបរយិនំ ខហំ ម ជ បញចសុ

កមគុេណសុ អគគនិ វទមិ េយន(១) ច ម ជ

របូ ឯកចចស មនប េ និ េត ច របូ ឯកចចស

អមនប េ និ េយហិ ច េ រេូបហិ អតមេន

េ តិ បរបុិណសង កេបប េ េតហិ រេូបហិ អញញំ

របំូ ឧតរតិរ ំ បណីតតរ ំ ន បេតថតិ េត តស

របូ បរម េ និ េត តស របូ អនុត េ និ ។

េយ(២) ច ម ជ សទទ ... េយ ច ម ជ គនធ ...

េយ ច ម ជ រ ... េយ ច ម ជ េផដព

១-២ ឱ. ម. េត ។

447  

២២០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េពលយ៉ងេនះថ ប កមទងំ យ កិន បេសរជងេគ ពះ

ជពួកខះ េពលយ៉ងេនះថ ប កមទងំ យ រស បេសរ

ជងេគ ពះ ជពួកខះ េពលយ៉ងេនះថ ប កមទងំ យ

ផ ព បេសរជងេគ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ប កមទងំ យ

អីហន៎ ែដល បេសរជងេគ ។

[៣៦៥] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ ប កមគុណ

ទងំ ៥ តថគតេពលសេំ តង់របស់ជទីគប់ចិតបផុំតថ បេសរជង

េគ បពិ តម ជ េ ពះថ រូបទងំ យ ជទីគប់ចិតរបស់

បុគគលខះ រូបទងំេនះ េទជមិនគប់ចិតរបស់បុគគលខះក៏មន បុគគល

េនះ មនេសចកីេពញចិត មនត មិះបរបូិណ៌េ យរូបទងំ យ

បុគគលេនះ ក៏មិន បថន រូបឯេទ ត ែដលេលសលុបឬឧតមជងរូបទងំ

េនះេឡយ រូបទងំេនះ ជរូបៃ កែលងរបស់បុគគលេនះ រូបទងំេនះ

ជរូ បេសរេលសរបស់បុគគលេនះ ។ បពិ តម ជ សេំឡងទងំ-

យ … បពិ តម ជ កិនទងំ យ … បពិ តម -

ជ រសទងំ យ … បពិ តម ជ ផ ពទងំ យ

448  

២២១

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ កមគុណេភេទ

ឯកចចស មនប េ និ េត ច េផដព ឯកចចស្ស

អមនប េ និ េយហិ ច េ (១) េផដេពហិ អតម-

េន េ តិ បរបុិណសង កេបប េ េតហិ េផដេពហិ

អញញំ េផដពំ ឧតរតិរ ំ បណីតតរ ំ ន បេតថត ិ

េត តស េផដព បរម េ និ េត តស េផដព

អនុត េ នីតិ ។

[៣៦៦] េតន េខ បន សមេយន ចនទនងគលិេក(២)

ឧបសេក តស ំ បរ ិ យ ំ និសិេនន េ តិ ។

អថេខ ចនទនងគលិេក ឧបសេក ឧ យសន

ឯកំសំ ឧត សងគំ ករ ិ េយន ភគ េតនញជលឹ

ប េម ភគវនំ ឯតទេ ច បដិភតិ មំ ភគ

បដិភតិ មំ សុគ តិ ។ បដិភតុ តំ ចនទនងគលិក-

តិ ភគ អេ ច ។ អថេខ ចនទនងគលិេក ឧបស-

េក ភគវនំ(៣) សមមុខ តទនុរបូយ គថយ អភិតថវ ិ

១ ឱ. េយ ។ ២ ឱ. ឯវ ំ ។ អដកថយមបន ចនទនងគលិេយតិ ទិស តិ ។ ៣ ភគវេ តិបិ

បេ ទិស តិ ។

449  

២២១

េកសលសំយុត ជដិលវគគ េសចកីេផ ងគន ៃនកមគុណ

ជទីគប់ចិតបុគគលខះ ផ ពទងំេនះ េទជមិនជទីគប់ចិតបុគគលខះ

ក៏មន បុគគលេនះមនេសចកីេពញចិត មនត មិះបរបូិណ៌េ យផ ព

ទងំ យ បុគគលេនះក៏មិន បថន នូវផ ពឯេទ ត សូមបេីលសលុប

ឬ ឧតមជងផ ពទងំេនះេឡយ ផ ពទងំេនះ ជផ ពៃ កែលងរបស់

បុគគលេនះ ផ ពទងំេនះ ជផ ព បេសរេលសរបស់បុគគលេនះ ។

[៣៦៦] កនុងសម័យេនះឯង ឧបសកេឈម ះចនទនងគលិកៈ

អងគុយេនកនុងបរស័ិទេនះ ។ លំ ប់េនះ ចនទនងគលិកឧបសក

េ កកអពីំ សនៈ េធសពំត់ឧត សងគេឆ ង ម មខ ង បណមយអញជលី

ចេំពះ ពះមន ពះភគ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត

ពះមន ពះភគ ខញុ ំ ពះអងគ សូមសែំដងេហតុមួយ បពិ ត ពះសុគត

ខញុ ំ ពះអងគ សូមសែំដងេហតុមួយ ។ ពះមន ពះភគ បន ស់ថ

មន លចនទនងគលិកៈ អនកចូរសែំដងេហតុេនះចុះ ។ លំ ប់េនះ

ចនទនងគលិកឧបសក បនសរេសរ ពះមន ពះភគ កនុងទីចេំពះ ពះ

ភ ក េ យគថដ៏សមគួរដល់េសចកីេនះ ថ

450  

២២២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បទុមំ យថ េកកនទំ សុគនធំ

បេ សិយ ផុលមវតីគនធំ

អងគី រសំ បស វេិ ចមនំ

តបនមទិចចមិវនលិេកខតិ ។

[៣៦៧] អថេខ េត បញច ជេន ចនទនងគលិកំ

ឧបសកំ បញចហិ ឧត សេងគហិ អចឆ េទសំុ ។ អថ-

េខ ចនទនងគលិេក ឧបសេក េតហិ បញចហិ ឧត-

សេងគហិ ភគវនំ អចឆ េទសីតិ ។

តតិយំ េទណបកសុតំ

[៣៦៨] វតថិយ ំ វហិរតិ… េតន េខ បន សម-

េយន ជ បេសនទិេកសេ េទណបកសុធំ(១)

ភុញជ តិ ។ អថេខ ជ បេសនទិេកសេ ភុ វ ី

មហស សី េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

១ ឱ. េទណបកំ សុទំ ។ ម. េទណបកកុរ ំ ។

451  

២២២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ផក ឈូក ( កហម ចល) រកីកនុងេវ ពឹក មនកិន កអូប

មិន បសចកកិន យ៉ង អនកចូរេមលនូវ ពះសមម -

សមពុទធមនរសមីផ យេចញអពីំ ពះអងគ កពុំងរុងេរ ង ដូច

ពះ ទិតយែដលរុងេរ ងកនុង កស យ៉ងេនះឯង ។

[៣៦៧] គេនះឯង ពះ ជទងំ ៥ អងគេនះ ទង់បន

បពំក់នូវចនទនងគលិកឧបសក េ យសពំត់ឧត សងគទងំ ៥ ។ ល-ំ

ប់េនះឯង ចនទនងគលិកឧបសក ថយសពំត់ឧត សងគទងំ ៥ េនះ

ដល់ ពះមន ពះភគ ។

េទណបកសូ ត ទី ៣

[៣៦៨] ពះមន ពះភគ គង់េនេទ ប កង វតថី… ក៏កនុង

សម័យេនះឯង ពះបទបេសនទិេកសល ទង់េ យនូវ ពះេ ង យ

ែដលពួកពិេសសចអិំនេ យអងករមួយេទណៈ ។ លំ ប់េនះឯង ពះ

បទបេសនទិេកសល ទង់េ យរួចេហយ ទង់ដក ពះអស សៈធ ំ

េសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះេសចចូលេទដល់ ថយបងគ ំ

ពះមន ពះភគេហយ គង់កនុងទីសមគួរ ។

452  

២២៣

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ េភជេន អមតញញុ

[៣៦៩] អថេខ ភគ តំ ជនំ បេសនទិ-

េកសលំ ភុ វ ឹ មហស សឹ វទិិ យ ំ េវ យ ំ

ឥមំ គថំ អភសិ

មនុជស សទ សតិមេ

មតំ ជនេ លទធេភជេន

តនុកស (១) ភវនិ េវទន

សណិកំ ជិរតិ យុ បលយនិ ។

[៣៧០] េតន េខ បន សមេយន សុទស េន

មណេ រេញញ បេសនទិេកសលស បិដិេ ឋិេ

េ តិ ។ អថេខ ជ បេសនទិេកសេ សុ-

ទស នំ មណវ ំ មេនសិ ឯហិ តំ ត សុទស -

ន ភគវេ សនិេក ឥមំ គថំ បរយិបុណិ

១ ម. ឯវ ំ ។ ឱ. តនុ តស ។

453  

២២៣

េកសលសំយុត ជដិលវគគ កិរយិមិនដឹង បមណកនុងេភជន

[៣៦៩] លំ ប់េនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់

ថ ពះបទបេសនទិេកសលេនះ េ យរួចេហយ ទង់ដក ពះ

អស សៈធ ំ េទប ស់នូវគថេនះ កនុងេវ េនះថ

មនុស មន ម រតីសពកល ដឹង បមណកនុងេភជនែដល

ខួនបនេហយ រែមងមនេវទន ល រេនះែតង

រក យុ ជត ជបបនិចមង ៗ ។

[៣៧០] ក៏សម័យេនះឯង មណពេឈម ះសុទស នៈ ឈរ

េនេ កយ ពះបិដិៃន ពះបទបេសនទិេកសល ។ គេនះ ពះបទ

បេសនទិេកសល ទង់េ សុទស នមណព មកថ មន លបសុ-

ទស នៈ អនកចូរមកេរ ននូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគ

454  

២២៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

មម ភ ភិ េរ ភស អហញច េត េទវសិកំ ក -

បណសតំ និចចភតំ(១) បវតយិស មីតិ ។ បរមំ េភតិ

េខ(២) សុទស េន មណេ រេញញ បេសនទិេក-

សលស បដិស ុណិ ភគវេ សនិេក ឥមំ គថ ំ

បរយិបុណិ រេញញ បេសនទិេកសលស ភ -

ភិ េរ ភសតិ

មនុជស សទ សតិមេ

មតំ ជនេ លទធេភជេន

តនុកស ភវនិ េវទន

សណិកំ ជិរតិ យុ បលយនិ ។

[៣៧១] អថេខ ជ បេសនទិេកសេ

អនុបុេពន នឡេិកទនបរម យ ស សិ ។ អ-

ថេខ ជ បេសនទិេកសេ អបេរន សមេយន

សុសលិខិតគេ បណិន គ និ អនុមជជេន យ ំ

េវ យ ំ ឥមំ ឧទនំ ឧទេនសិ ឧភេយន វត មំ

េ ភគ អេតថន អនុកមប ី ទិដធមមិេកន េចវ

អេតថន សមប យិេកន ចតិ ។

១ និចចភិកខនិបិ បេ ។ ឱ. ម. ឯវ ំ េទ តិ េខតិ ទិស តិ ។

455  

២២៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េហយសូ តកនុងកលែដលនមំកនូវភតដល់អញ អញនឹងឲយក បណៈ

មួយរយ ជនិចចភត ដល់អនក ល់ៃថង ។ សុទស នមណពទទួល ពះ

ជឱងក រ ពះបទបេសនទិេកសលថ សូម ទង់ ពះេម េ បស ប-

េសរ ស់ ក៏េរ ននូវគថេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគេហយ

សូ តកនុងកលនភំតមកថយ ពះបទបេសនទិេកសលថ

មនុស មន ម រតីសពកល ដឹង បមណកនុងេភជន

ែដលខួនបនេហយ រែមងមនេវទន ល រេនះ

ែតងរក យុ ជត ជបបនិចមងៗ ។

[៣៧១] គេនះឯង ពះបទបេសនទិេកសល ទង់

កណំត់អងករមួយនឡិ មលំ ប់ ។ កនុងសម័យតមកេទ ត េទប ពះ

បទបេសនទិេកសល មន ពះកយផូរផង់ល ទង់យក ពះហស ទ ប

ពះអងគេហយ បនឺនូវឧទនេនះកនុងេវ េនះថ ឱហន៎ ពះមន ពះ

ភគេនះ ទង់អនុេ គះេយងេ យ បេយជន៍ ២ បករគឺ បេយជន៍

បចចុបបន្ន ១ បេយជន៍បរេ ក ១ ។

456  

២២៥

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ កសិយ យុជឈនំ

ចតុតថំ បឋមសងគ មវតថុសុតំ

[៣៧២] វតថិយ ំ វហិរតិ… អថេខ ជ ម-

គេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ ចតុរងគិ នឹ េសនំ

សននយិ ជនំ បេសនទិេកសលំ អពភុយយស ិ

េយន កសី ។ អេស សិ េខ ជ បេសនទិេក-

សេ ជ កិរ មគេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ

ចតុរងគិ នឹ េសនំ សននយិ មមំ អពភុយយេ េយន

កសីតិ ។ អថេខ ជ បេសនទិេកសេ ចតុ-

រងគិ នឹ េសនំ សននយិ ជនំ មគធំ អជតសតុំ

េវេទហិបុតំ បចចុយយសិ េយន កសី ។ អថេខ

ជ ច មគេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ ជ

ច បេសនទិេកសេ សងគ េមសំុ ។ តសមឹ េខ បន

សងគ េម ជ មគេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ

ជនំ បេសនទិេកសលំ ប េជសិ ។ ប ជិេ

ច ជ បេសនទិេកសេ សកេមវ ជធនឹ

វតថឹ បចចុយយសិ ។

457  

២២៥

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ចមបំងកនុងែដនកសី

បឋមសងគ មវតថុសូ ត ទី ៤

[៣៧២] ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនេទ ប កង វតថី…

គេនះឯង ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ

ទង់េរ បចតុរងគេសនេលកេទចបំងនឹង ពះបទបេសនទិេកសល ឰដ៏

ែដនកសី ។ ពះបទបេសនទិេកសល បនឮដណឹំងថ ពះបទ

អជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ េរ បចតុរងគេសនេលក

មកចបំងនឹង ពះអងគ ឰដ៏ែដនកសីេហយ ។ េទប ពះបទបេសនទិ-

េកសល ទង់េរ បចតុរងគេសន តទល់គន នឹង ពះបទអជតសតុេវេទ-

ហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ឰដ៏ែដនកសី ។ គេនះឯង ពះ

បទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈ កនុងែដនមគធៈ និង ពះបទ

បេសនទិេកសលចបំងគន ។ ក៏កនុងស ងគ មេនះឯង ពះបទអជត-

សតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ទង់ផច ញ់ ពះបទបេសន-

ទិេកសលបន ។ លុះ ពះបទបេសនទិេកសល ទង់ប ជ័យេហយ

ក៏េសចចូលមកកន់ កង វតថី ជ ពះ ជធនីរបស់ ពះអងគវញិ ។

458  

២២៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៧៣] អថេខ សមពហុ ភិកខូ បុពណស-

មយ ំ និ េស បតចីវរមទយ វតថឹ បិ យ

បវសិឹសុ វតថិយ ំ បិ យ ចរ ិ បចឆ ភតំ បិណ-

បតបបដិកកន េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧប-

សង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទឹសុ ។

ឯកមនំ និសិនន េខ េត ភិកខូ ភគវនំ ឯតទេ -

ចំុ ឥធ ភេន ជ មគេធ អជតសតុ េវេទហិ-

បុេ ចតុរងគិ នឹ េសនំ សននយិ ជនំ បេសនទិ-

េកសលំ អពភុយយសិ េយន កសី អេស សិ េខ

ភេន ជ បេសនទិេកសេ ជ កិរ មគេធ អ-

ជតសតុ េវេទហិបុេ ចតុរងគិ នឹ េសនំ សននយិ មមំ

អពភុយយេ េយន កសីតិ អថេខ ភេន ជ បេស-

នទិេកសេ ចតុរងគិ នឹ េសនំ សននយិ ជនំ ម-

គធំ អជតសតុំ េវេទហិបុតំ បចចុយយសិ េយន កសី

459  

២២៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៧៣] គេនះឯង ភិកខុ េ ចនរូបេស កសបង់ ប ប់ប ត

ចីវរកនុងបុពណសម័យ ចូលេទកន់ កង វតថី េដមបបិីណបត លុះ

ច់បិណបតកនុង កង វតថីេហយ តឡប់មកពីបិណបតវញិ កនុង

េវ េ កយភត ក៏ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់

ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយអងគុយកនុងទីសមគួរ ។ លុះភិកខុទងំ

អមបលេនះ អងគុយកនុងទីសមគួរេហយ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ

ថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កនុងេវ េនះ ពះបទអជតសតុេវេទហិ-

បុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ទង់េរ បចតុរងគេសនេទចបំងនឹង ពះ

បទបេសនទិេកសល ឰដ៏ែដនកសីឯេ ះ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

ឯ ពះបទបេសនទិេកសល បនឮដណឹំងថ ពះបទអជតសតុេវ-

េទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ទង់េរ បចតុរងគេសនមកចបំងនឹង

ពះអងគ ឰដ៏ែដនកសីេហយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះឯង

ពះបទបេសនទិេកសល ក៏ ទង់េរ បចតុរងគេសនេទតទល់គន នឹង ពះ

បទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ឰដ៏ែដនកសី

460  

២២៧

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ ភគវនេ ចនំ

អថេខ ភេន ជ ច មគេធ អជតសតុ េវេទ-

ហិបុេ ជ ច បេសនទិេកសេ សងគ េមសំុ

តសមឹ េខ បន ភេន សងគ េម អជតសតុ េវេទហិ-

បុេ ជនំ បេសនទិេកសលំ ប េជសិ ប ជិេ

ច ភេន ជ បេសនទិេកសេ សកេមវ ជ-

ធនឹ វតថឹ បចចុយយសីតិ ។

[៣៧៤] ជ ភិកខ េវ មគេធ អជតសតុ េវេទ-

ហិបុេ បបមិេ បបស េយ បបសមបវេងក

ជ ច េខ(១) បេសនទិេកសេ កលយណមិេ

កលយណស េយ កលយណសមបវេងក អេជជវ(ំ២)

ភិកខ េវ ជ បេសនទិេកសេ ឥមំ រតឹ ទុកខំ

េសស តិ ប ជិេ តិ ។

១ ឱ. េខកេ ន ទិស តិ ។ ២ ម. ឯវ ំ ។ ឱ. អជជតញច ។

461  

២២៧

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ករ កបបងគំទូល ពះមន ពះភគ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជ

ឥស រៈកនុងែដនមគធៈ និង ពះបទបេសនទិេកសល ក៏បនចបំងគន

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ក៏កនុងស ងគ មេនះឯង ពះបទអជតសតុេវ-

េទហិបុត ទង់ផច ញ់ ពះបទបេសនទិេកសលឲយចញ់បន បពិ ត ពះ

អងគដ៏ចេ មន លុះ ពះបទបេសនទិេកសល ទង់ប ជ័យេហយ ក៏េសច

ចូលមកកន់ កង វតថី ជ ពះ ជធនីរបស់ ពះអងគវញិ ។

[៣៧៤] ពះអងគ ស់ថ មន លភិកខុទងំ យ ពះបទ

អជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ មនមិត កក់ មន

សំ ញ់ កក់ មន ពះទយ័ឱនេទរកេសចកី កក់ ក៏ឯ ពះបទ

បេសនទិេកសល មនមិតល មនសំ ញ់ល មន ពះទយ័ឱនេទ

រកេសចកីល មន លភិកខុទងំ យ កនុងៃថងេនះ ពះបទបេសនទិេក-

សល ទង់ប ជ័យេហយផទជំទុកខកនុង តីេនះ េ យ បករយ៉ងេនះ ។

462  

២២៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៧៥] ឥទមេ ច ។ េប ។

ជយ ំ េវរ ំ បសវតិ

ទុកខំ េសតិ ប ជិេ

ឧបសេន សុខំ េសតិ

ហិ ជយប ជយនិ ។

បញច មំ ទុតិយសងគ មវតថុសុតំ

[៣៧៦] អថេខ ជ មគេធ អជតសតុ

េវេទហិបុេ ចតុរងគិ នឹ េសនំ សននយិ ជនំ

បេសនទិេកសលំ អពភុយយសិ េយន កសី ។

អេស សិ េខ ជ បេសនទិេកសេ ជ

កិរ មគេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ ចតុរងគិ នឹ

េសនំ សននយិ មមំ អពភុយយេ េយន ក-

សីតិ ។ អថេខ ជ បេសនទិេកសេ ចតុ-

រងគិ នឹ េសនំ សននយិ ជនំ មគធំ អជត-

សតំុ េវេទហិបុតំ បចចុយយសិ េយន កសី ។

អថេខ ជ ច មគេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ

463  

២២៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៧៥] ពះមន ពះភគបន ស់នូវភសិតេនះ ។ េប ។

បុគគលអនកឈនះ ែតង បទះេព រ បុគគលអនកចញ់ ែតង

េដកេកតទុកខ បុគគលអនកសងប់រមង ប់ លះបង់នូវករឈនះនិង

ករចញ់បនេហយ ែតងេដកជសុខ ។

ទុតិយសងគ មវតថុសូ ត ទី ៥

[៣៧៦] គេនះឯង ពះបទអជតសតុ េវេទហិបុត ជ

ឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ទង់េរ បចតុរងគេសនេទចបំងនឹង ពះបទបេសន-

ទិេកសល ឰដ៏ែដនកសី ។ ពះបទបេសនទិេកសល បនឮដ-ំ

ណឹងថ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ េរ ប

ចតុរងគេសន េលកមកចបំងនឹង ពះអងគ ឰដ៏ែដនកសីេហយ ។ េទប

ពះបទបេសនទិេកសល េសចេរ បចតុរងគេសន េទតទល់គន នឹង ពះ

បទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ឰដ៏ែដនកសី ។

គេនះឯង ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ

464  

២២៩

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ អជតសេ ស ជជនំ

ជ ច បេសនទិេកសេ សងគ េមសំុ ។ តសមឹ

េខ បន សងគ េម ជ បេសនទិេកសេ ជនំ

មគធំ អជតសតុំ េវេទហិបុតំ ប េជសិ ជីវគគ ហញច

នំ អគគេហសិ ។

[៣៧៧] អថេខ រេញញ បេសនទិេកសលស

ឯតទេ សិ កិញច បិ េខ មយយ ំ ជ មគេធ

អជតសតុ េវេទហិបុេ អទុពភនស ទុពភតិ អថ

ច បន េម ភគិេនេយយ េ តិ យននូនហំ រេញញ

មគធស អជតសតុេន េវេទហិបុតស សពំ ហតថ-ិ

កយ ំ បរយិទិយិ សពំ អស កយ ំ បរយិទិ-

យិ សពំ រថកយំ ំ បរយិទិយិ សពំ បតិកយ ំ

បរយិទិយិ ជីវនេមវ នំ ឱស េជជយយនិ ។ អថេខ

ជ បេសនទិេកសេ រេញញ មគធស អជត-

សតុេន េវេទហិបុតស សពំ ហតថិកយ ំ បរយិ-

ទិយិ សពំ អស កយ ំ បរយិទិយិ សពំ រថ-

កយ ំ បរយិទិយិ សពំ បតិកយ ំ បរយិទិយិ

ជីវនេមវ នំ ឱស ជជិ ។

465  

២២៩

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ករែលង ពះបទអជតសតុ

និង ពះបទបេសនទិេកសលក៏ចបំងគន ។ ឯកនុងស ងគ មេនះឯង ពះ

បទបេសនទិេកសល ញុងំ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈ

កនុងែដនមគធៈឲយចញ់ េហយចប់យក ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជ

ឥស រៈកនុងែដនមគធៈេនះបនទងំរស់ ។

[៣៧៧] គេនះឯង ពះបទបេសនទិេកសល មនេសចកី

តិះរះិថ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈេនះ

បទូសនឹង ម អញ ែដលជអនកមិន បទូស ពិតែមនេហយ ែតថ

េសចេនះ តវជកមួយរបស់ ម អញ េបដូេចន ះ មនែត ម អញ

របឹយកពលដរំទីងំអស់ របឹយកពលេសះទងំអស់ របឹយកពលរថទងំ

អស់ របឹយកពលេថមរេជងទងំអស់ របស់ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត

ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ េហយែលង ពះបទអជតសតុេនះ ឲយរួច

េទទងំរស់វញិ ។ លំ ប់េនះឯង ពះបទបេសនទិេកសល បន

របឹយកពលដរំទីងំអស់ របឹយកពលេសះទងំអស់ របឹយកពលរថទងំ

អស់ របឹយកពលេថមរេជងទងំអស់ របស់ ពះបទអជតសតុេវេទហិ-

បុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ េហយែលង ពះបទអជតសតុេនះឲយ

រួចេទទងំរស់វញិ ។

466  

២៣០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៧៨] អថេខ សមពហុ ភិកខូ បុពណ-

សមយ ំ និ េស បតចីវរមទយ វតថឹ បិ យ

បវសិឹសុ វតថិយ ំ បិ យ ចរ ិ បចឆ ភតំ បិណ-

បតបបដិកកន េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧប-

សង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទឹសុ ។

ឯកមនំ និសិនន េខ េត ភិកខូ ភគវនំ ឯតទេ ចុំ

ឥធ ភេន ជ មគេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ

ចតុរងគិ នឹ េសនំ សននយិ ជនំ បេសនទេិក-

សលំ អពភុយយសិ េយន កសី អេស សិ េខ

ភេន ជ បេសនទិេកសេ ជ កិរ មគ-

េធ អជតសតុ េវេទហិបុេ ចតុរងគិ នឹ េសនំ សនន-

យិ មមំ អពភុយយេ េយន កសីតិ អថ-

េខ ភេន ជ បេសនទិេកសេ ចតុរងគិ នឹ

េសនំ សននយិ ជនំ មគធំ អជតសតំុ

េវេទហិបុតំ បចចុយយសិ េយន កសី អថេខ

ភេន ជ ច មគេធ អជតសតុ េវេទហិ-

បុេ ជ ច បេសនទិេកសេ សងគ េមសំុ

467  

២៣០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៧៨] គេនះឯង ភិកខុ េ ចនរូប េស កសបង់ ប ប់ប ត

ចីវរកនុងបុពណសម័យ ចូលេទបិណបតកនុង កង វតថី លុះ ច់េទ

បិណបតកនុង កង វតថីេហយ តឡប់មកពីបិណបតវញិ កនុងេពល

េ កយភត ក៏ចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ថយ

បងគំ ពះមន ពះភគ េហយអងគុយកនុងទីសមគួរ ។ លុះភិកខុទងំេនះ

អងគុយកនុងទីសមគួរេហយ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគដូេចនះថ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈ កនុងែដនមគធៈ

េរ បចតុរងគេសន េលកេទចបំងនឹង ពះបទបេសនទិេកសល ឰដ៏ែដន

កសីឯេ ះ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ឯ ពះបទបេសនទិេកសលបន

ឮដណឹំងថ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដលមគធៈ

េរ បចតុរងគេសនេលកមកចបំងនឹង ពះអងគ ឰដ៏ែដនកសីេហយ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន េទប ពះបទបេសនទិេកសល េរ បចតុរងគេសនេទ

ចតំទល់គន នឹង ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ

ឰដ៏ែដនកសី បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ឯ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត

ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ និង ពះបទបេសនទិេកសល ក៏ចបំងគន

468  

២៣១

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ ភគវនេ ចនំ

តសមឹ េខ បន ភេន សងគ េម ជ បេសនទិ-

េកសេ ជនំ មគធំ អជតសតុំ េវេទហិបុតំ

ប េជសិ ជីវគគ ហញច នំ អគគេហសិ អថេខ ភេន

រេញញ បេសនទិេកសលស ឯតទេ សិ កិញច បិ

េខ មយយ ំ ជ មគេធ អជតសតុ េវេទហិបុេ

អទុពភនស ទុពភតិ អថ ច បន េម ភគេិនេយយ

េ តិ យននូនហំ រេញញ មគធស អជតសតុេន

េវេទហិបុតស សពំ ហតថិកយ ំ បរយិទិយិ សពំ

អស កយ ំ សពំ រថកយ ំ សពំ បតិកយ ំ បរយិ-

ទិយិ ជីវនេមវ នំ ឱស េជជយយនិ ។ អថេខ

ភេន ជ បេសនទិេកសេ រេញញ មគធស

អជតសតុេន េវេទហិបុតស្ស សពំ ហតថិកយ ំ បរ-ិ

យទិយិ សពំ អស កយ ំ បរយិទិយិ សពំ

រថកយ ំ បរយិទិយិ សពំ បតិកយ ំ បរយិទិ-

យិ ជីវនេមវ នំ ឱស ជជីតិ ។

469  

២៣១

េកសលសំយុត ជដិលវគគ កិរយិ កបបងគំទូល ពះមន ពះភគ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ក៏កនុងស ងគ មេនះ ពះបទបេសនទិេកសល

ទង់ផច ញ់ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ ឲយ

ប ជ័យេហយ ចប់យក ពះបទអជតសតុេនះបនទងំរស់ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះឯង ពះបទបេសនទិេកសល មនេសចកី

តិះរះិដូេចនះថ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ

េនះ បទូសចេំពះ ម អញែដលជអនកមិន បទូសក៏ែមនេហយ ែតថ

េសចេនះ តវជកមួយរបស់ ម អញ េបដូេចន ះ មនែត ម អញ របឹ

យកពលដរំទីងំអស់ របឹយកពលេសះទងំអស់ របឹយកពលរថទងំអស់

របឹយកពលេថមរេជងទងំអស់ របស់ ពះបទអជតសតុេវេទហិបុត ជ

ឥស រៈកនុងែដនមគធៈ េហយែលង ពះបទអជតសតុេនះឲយរួចេទទងំ

រស់វញិ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន គេនះ ពះបទបេសនទិេកសល

ក៏បនរបឹយកពលដរំទីងំអស់ របឹយកពលេសះទងំអស់ របឹយកពល

រថទងំអស់ របឹយកពលេថមរេជងទងំអស់ របស់ ពះបទអជតសតុ

េវេទហិបុត ជឥស រៈកនុងែដនមគធៈ េហយែលង ពះបទអជតសតុ

េនះឲយរួចេទទងំរស់វញិ ។

470  

២៣២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៧៩] អថេខ ភគ ឯតមតថំ វទិិ យ ំ

េវ យ ំ ឥម គថេយ អភសិ

វលុិមបេតវ បុរេិ

យវស ឧបកបបតិ

យទ ចេញញ វលុិមបនិ

េ វលុិេ វលុិមបតិ

នញិ មញញតី ពេ

យវ បបំ ន បចចតិ

យទ ច បចចតី បបំ

អថ (ពេ ) ទុកខំ និគចឆតិ

លភតិ ហន ហនរ ំ

េជ រ ំ លភេត ជយ ំ

អេកក សេក ច អេកក សំ

េ េស រញច េ សេក

អថ កមមវវិេដន

េ វលុិេ វលុិមបតីតិ ។

471  

២៣២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៧៩] គកលែដល ពះមន ពះភគ ជបេសចកីនុ ៎ះ

ចបស់េហយ ទង់ ស់ ពះគថទងំេនះកនុងេវ េនះថ

កររបឹជន់ សេ មចដល់បុរសេនះ ដ ប បុរសេនះ

េឈម ះថរបឹជន់េគ ដ បេនះ ជនទងំ យដៃទរបឹជន់

េគកនុងកល េគែដលពួកជនដៃទរបឹជន់េនះ នឹង

របឹជន់វញិ កនុងកលេនះ បបមិនទន់ឲយផល ដ ប

បុគគលពលែតងសគំល់បបេនះថ គន់ែតជេហតុ

ដ បេនះ លុះែតបបឲយផល កនុងកល បុគគលពល

រែមងដល់នូវទុកខ កនុងកលេនះ អនកសមប់េគ ែតង

បនេគសមប់ខួនវញិ អនកឈនះេគ ែតងបនេគឈនះខួន

វញិ អនកេជរេគ ែតងបនេគេជរខួនវញិ អនក បទូសេគ

ែតងបនេគ បទូសខួនវញិ មួយេទ ត អនកែដលេគរបឹជន់

េនះ រែមងរបឹជន់េគវញិ មករែដលផស់បូរៃនកមម ។

472  

២៣៣

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ បេសនទិេកស េ ចនំ

ឆដំ ធីតុសុតំ

[៣៨០] វតថីនិទនំ ។ អថេខ ជ បេសន-

ទិេកសេ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង ក-

មិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។ អថេខ

អញញតេ បុរេិ េយន ជ បេសនទិេកសេ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ រេញញ បេសនទិេកស-

លស ឧបកណេក េ េចសិ មលិក េទវ

េទវ ី ធីតរ ំ វជិ តិ ។ ឯវ ំ វុេត ជ បេសនទិេក-

សេ អនតមេន អេ សិ ។

[៣៨១] អថេខ ភគ ជនំ បេសនទិេក-

សលំ អនតមនំ វទិិ យ ំ េវ យ ំ ឥម គថ-

េយ អភសិ

473  

២៣៣

េកសលសំយុត ជដិលវគគ កិរយិ កបបងគំទូល ពះបទបេសនទិេកសល

ធីតុសូ ត ទី ៦

[៣៨០] វតថីនិទន ។ គេនះឯង ពះបទបេសនទិ-

េកសល េសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ថយ

បងគំ ពះមន ពះភគេហយ ទង់គង់េនកនុងទីសមគួរ ។ លំ ប់េនះ

បុរសមន ក់ ចូលេទគល់ ពះបទបេសនទិេកសល លុះចូលេទដល់

េហយ ខ បឹទូល ពះបទបេសនទិេកសលថ បពិ ត ពះសមមតិេទព

ពះនងមលិកេទវ ី បសូត ពះ ជធី េហយ ។ កលេបបុរសេនះ

កបបងគទូំលយ៉ងេនះេហយ ពះបទបេសនទិេកសល ក៏មន ពះ

ហឫទយ័ ក់អន់ ។

[៣៨១] លុះ ពះមន ពះភគ ទង់ ជបថ ពះបទបេស-

នទិេកសល មន ពះហឫទយ័ ក់អន់េហយ េទប ស់នូវគថទងំ-

យេនះកនុងេវ េនះថ

474  

២៣៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឥតថីបិ ហិ ឯកចចិយ

េសយយ(១) េបស ជនធិប

េមធវនីិ សីលវតី

សស ុេទ បតិព

តស េយ ជយតី េបេ

សេូ េ តិ ទិសមបតិ

ទិ (២) សុភរយិ បុេ

រជជមប ិ អនុ សតីតិ ។

សតមំ បឋមអបបមទសុតំ

[៣៨២] វតថិយ.ំ.. ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ

បេសនទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច អតថិ នុ េខ

ភេន ឯេក ធេមម េយ ឧេភ អេតថ សមធិគគយ តិដ-

តិ ទិដធមមិកេញច វ អតថំ សមប យិកញច តិ ។ អតថិ េខ

ម ជ ឯេក ធេមម េយ ឧេភ អេតថ សមធិគគយ

តិដតិ ទិដធមមិកេញច វ អតថំ សមប យិកញច តិ ។

១ េសេយយតិបិ បេ ។ ២ ម. អយេមវ បេ ។ ឱ. ទិេ ។

475  

២៣៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ ត ពះអងគជធជំងជន សូម ពះអងគចិញចឹ មែត សីមួយពួក

ែដលមនបញញ មនសីល មនមយេកមកនិងឪពុកេកមកដូច

ជេទព ជអនកេធវតដល់បី ជ សី បេសរ បពិ ត ពះ

អងគជធកំនុងទិស បុរស េកតចក សីេនះ បុរសេនះ

ជអនកេក វក ឯបុតៃនភរយិល បកដដូេចន ះ ែតងេ ប ន

បេ នូវជនែដលេនកនុងែដនបន ។

បឋមអបបមទសូ ត ទី ៧

[៣៨២] េទ ប កង វតថី... លុះ ពះបទបេសនទិេកសល

គង់កនុងទីសមគួរេហយ ទង់ ស់នឹង ពះមន ពះភគដូេចនះថ ធម៌ែត

មួយ ែដលឲយសេ មច បេយជន៍ទងំពីរ គឺ បេយជន៍កនុងេ កេនះ ១

បេយជន៍កនុងេ កខងមុខ ១ មនែដរឬ ពះអងគ ។ ពះអងគ ស់

ថ ធម៌ែតមួយ ែដលឲយសេ មច បេយជន៍ទងំពីរ គឺ បេយជន៍កនុង

េ កេនះ ១ បេយជន៍កនុងេ កខងមុខ ១ មនែដរ ម ជ ។

476  

២៣៥

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ អបបមទបបសំ

កតេម បន ភេន ឯេក ធេមម េយ ឧេភ អេតថ

សមធិគគយ តិដតិ ទិដធមមិកេញច វ អតថំ សមប -

យិកញច តិ ។

[៣៨៣] អបបមេទ េខ ម ជ ឯេក ធេមម

េយ ឧេភ អេតថ សមធិគគយ តិដតិ ទិដធមមិកេញច វ

អតថំ សមប យិកញច តិ ។ េសយយថបិ ម ជ

យនិ កនិចិ ជងគ នំ(១) ប នំ បទជ និ

សពនិ និ ហតថិបេទ សេមធនំ គចឆនិ ហតថិបទំ

េតសំ អគគមកខ យតិ យទិទំ មហនេតន(២) ឯវេមវ

េខ ម ជ អបបមេទ ឯេក ធេមម េយ ឧ-

េភ អេតថ សមធិគគយ តិដតិ ទិដធមមិកេញច វ អតថំ

សមប យិកញច តិ ។

១ ឱ. ជងគមនំ ។ ២ ឱ. មហេនន ។ ម. មហនេដន ។

477  

២៣៨

េកសលសំយុត ជដិលវគគ េសចកីសរេសរអបបមទធម៌

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ធម៌ែតមួយ ែដលឲយសេ មច បេយជន៍ទងំពីរ

គឺ បេយជន៍កនុងេ កេនះ ១ បេយជន៍កនុងេ កខងមុខ ១ េតដូច

េមចខះ ។

[៣៨៣] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ ធម៌ែតមួយ

គឺអបបមទធម៌ ែតងឲយសេ មច បេយជន៍ទងំពីរ គឺ បេយជន៍កនុង

េ កេនះ ១ បេយជន៍កនុងេ កខងមុខ ១ ។ បពិ តម ជ

នេជង មួយៃនពួកសតែដលេដរេលែផនដី នេជងទងំអស់េនះ

រែមង បជុចុំះកនុង នេជងដរំ ី នេជងដរំ ី បកដជធជំង នេជងសត

ទងំអមបលេនះ េ ពះថ នេជងដរំ ី ជ នេជងធ ំ យ៉ង

មិញ បពិ តម ជ ធម៌ែតមួយ គឺអបបមទធម៌ ែតងឲយសេ មច

បេយជន៍ទងំពីរ គឺ បេយជន៍កនុងេ កេនះ ១ បេយជន៍កនុងេ ក

ខងមុខ ១ យ៉ងេនះឯង ។

478  

២៣៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៨៤] ឥទមេ ច ។ េប ។

យុ ំ េ គិយ ំ វណំ

សគគំ ឧចច កុលីនតំ

រតិេយ បតថយេនន

ឧ អប ប

អបបមទំ បសំសនិ

បុញញ កិយសុ(១) បណិ

អបបមេ ឧេភ អេតថ

អធិគគ តិ បណិេ

ទិេដ ធេមម ច េយ អេ ថ

េយ ចេ ថ សមប យិេក

អ ថ ភិសមយ ធីេ

បណិេ តិ បវុចចតីតិ ។

អដមំ ទុតិយអបបមទសុតំ

[៣៨៥] វតថិយ ំ វហិរតិ... ឯកមនំ និសីទិ ។

ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ បេសនទិេកសេ ។

១ បុញញកិរយិសូតិបិ បេ ។

479  

២៣៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៨៤] ពះមន ពះភគ បន ស់ភសិតេនះ ។ េប ។

បុគគល កល បថន នូវ យុ ភពជអនកមិនមនេ គ

សមបុរកយ នសួគ៌ តកូលខពស់ និងេសចកីេ តកអរ

ទងំ យ ដ៏េលសលុប ត ៗ េទ (គួរែតេធេសចកី

មិន បមទ) បណិតទងំ យ ែតងសរេសរេសចកីមិន ប-

មទ កនុងបុញញកិរយិវតថុទងំ យ បណិតជអនកមិន បមទ

ែតងបន បេយជន៍ទងំពីរ គឺ បេយជន៍ កនុងបចចុបបននកី

បេយជន៍ ែដលមនកនុងបរេ កកី ធីរជន េឈម ះថ

បណិត េ ពះករបននូវ បេយជន៍ទងំពីរេនះ ។

ទុតិយអបបមទសូ ត ទី ៨

[៣៨៥] ពះមន ពះភគគង់េនេទ ប កង វតថី... គង់េន

កនុងទីសមគួរ ។ លុះ ពះបទបេសនទិេកសល គង់កនុងទីសមគួរេហយ

480  

២៣៧

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ កលយណមិតបបសំ

ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធ មយ ំ ភេន រេ គតស

បដិសលីនស ឯវេញចតេ បរវិតិេកក ឧទបទិ -

កខ េ ភគវ ធេមម េ ច េខ កលយណមិតស

កលយណស យស កលយណសមបវង កស េន

បបមិតស េន បបស យស េន បបសមប-

វង កស តិ ។ ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម ជ

កខ េ ម ជ មយ ធេមម េ ច េខ

កលយណមិតស កលយណស យស កលយ-

ណសមបវង កស េន បបមិតស េន បបស -

យស េន បបសមបវង កស តិ ។

[៣៨៦] ឯកមិទហំ ម ជ សមយ ំ សេកកសុ

វហិ មិ នគរកំ នម(១) សកយនំ និគេម ។ អថេខ

ម ជ នេនទ ភិកខុ េយនហំ េតនុបសង កមិ

១ ម រវេគគ មគគសំយុតស អវជិជ វេគគ សកករ ំ នម ។

481  

២៣៧

េកសលសំយុត ជដិលវគគ េសចកីសរេសរបុគគលអនកមនមិតល

បន កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

កលខញុ ំ ពះអងគពួនសមងេំនកនុងទី ង ត់ កនុងទីឯេ ះ មនេសចកី តិះរះិ

កនុងចិតេកតេឡងយ៉ងេនះថ ធម៌ ែដល ពះមន ពះភគ ស់េហយ

េ យ បៃព ធម៌េនះឯង ជរបស់បុគគលអនកមនមិតល អនកមន

សមញ់ល អនកបេងនេទរកកលយណជន មិនែមនជរបស់បុគគល

អនកមនចិត កក់ អនកមនសមញ់ កក់ អនកបេងនេទរកបបជន

េឡយ ។ បពិ តម ជ ន៎ុះយ៉ងេនះែមនេហយ បពិ តម ជ

ន៎ុះយ៉ងេនះែមនេហយ បពិ តម ជ ធម៌ែដលតថគត ស់េហយ

េ យ បៃព ធម៌េនះឯង ជរបស់បុគគលអនកមនមិតល អនកមន

សមញ់ល អនកបេងនេទរកកលយណជន មិនែមនជរបស់បុគគលអនក

មនមិត កក់ អនកមនសមញ់ កក់ អនកបេងនេទរកបបជន

េឡយ ។

[៣៨៦] បពិ តម ជ សម័យមួយ តថគតេនកនុងនិគម

េឈម ះនគរកៈ របស់ពួកសកយជន កនុងសកកជនបទឯេ ះ ។ បពិ ត

ម ជ លំ ប់េនះឯង ភិកខុ េឈម ះ ននទ បនចូលេទរកតថគត

482  

២៣៨

សុតនុបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឧបសង កមិ មំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

ឯកមនំ និសិេនន េខ ម ជ នេនទ ភិកខុ

មំ ឯតទេ ច ឧបឌ មិទំ ភេន ពហមចរយិស យទិទំ

កលយណមិត កលយណស យ កលយណ-

សមបវង ក តិ ។ ឯវ ំ វុ ហំ ម ជ ននទំ ភិកខុ ំ

ឯតទេ ចំ ម េហវ ំ ននទ សកលេមវ ហិទំ

ននទ ពហមចរយិ ំ យទិទំ កលយណមិត កលយ-

ណស យ កលយណសមបវង ក កលយណ-

មិតេស តំ ននទ ភិកខុ េន បដិកងខំ កលយណស-

យស កលយណសមបវង កស អរយិ ំ អដងគិ កំ

មគគំ ភេវស តិ អរយិ ំ អដងគិ កំ មគគំ ពហុលីករសិ

តីតិ ។

[៣៨៧] កថញច ននទ ភិកខុ កលយណមិេ

កលយណស េយ កលយណសមបវេងក អរយិ ំ

អដងគិ កំ មគគំ ភេវតិ អរយិ ំ អដងគិ កំ មគគំ ពហុលី-

កេ តិ ។ ឥធននទ ភិកខុ សមម ទិដឹ ភេវតិ វេិវក-

និស តំិ វ ិ គនិស តំិ និេ ធនិស តំិ េ ស គគបរ ិ មឹ

483  

២៣៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

លុះចូលេទដល់ ថយបងគតំថគតេហយ អងគុយកនុងទីសមគួរ ។

បពិ តម ជ លុះ ននទភិកខុអងគុយកនុងទីសមគួរេហយ បន កបទូល

តថគតដូេចនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ភពៃនបុគគលអនកមនមិតល

អនកមនសមញ់ល អនកបេងនេទរកកលយណជន េនះជគុណពក់

ក លរបស់មគគ ពហមចរយិៈ ។ បពិ តម ជ កល ននទភិកខុ កប

ទូលយ៉ងេនះេហយ តថគតបន ស់នឹង ននទភិកខុ ដូេចនះថ មន ល

ននទ អនកកុនិំយយយ៉ងេនះេឡយ ឯភពៃនបុគគលអនកមនមិតល

អនកមនសមញ់ល អនកបេងនេទរកកលយណជន េនះចត់ជមគគ-

ពហមចរយិៈទងំមូល មន ល ននទ មគគ ពហមចរយិៈន៎ុះ េកត បកដ

ដល់ភិកខុ ែដលជអនកមនមិតល អនកមនសមញ់ល អនកបេងនេទរក

កលយណជន ភិកខុ េនះ នឹងចេ មននូវមគគ បកបេ យអងគ ៨ ដ៏ បេសរ

នឹងេធឲយេរ យ ៗ នូវមគគ បកបេ យអងគ ៨ ដ៏ បេសរ ។

[៣៨៧] មន ល ននទ ចុះភិកខុអនកមនមិតល អនកមនសមញ់ល

អនកបេងនេទរកកលយណជន ចេ មននូវមគគ បកបេ យអងគ ៨ ដ៏ បេសរ

េធឲយេរ យ ៗ នូវមគគ បកបេ យអងគ ៨ ដ៏ បេសរ ដូចេមច ។ មន ល

ននទ ភិកខុកនុង សនេនះ ចេ មននូវសមម ទិដិែដល ស័យវេិវក -

ស័យវ ិ គ ស័យនិេ ធ មនកិរយិបេងនចិតេទេដមបលីះកិេលស

484  

២៣៩

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ កលយណមិតបបសំ

សមម សង កបប ំ ភេវតិ... សមម ចំ ភេវតិ... សមម កមមនំ

ភេវតិ... សមម ជីវ ំ ភេវតិ... សមម យមំ ភេវតិ...

សមម សតឹ ភេវតិ... សមម សមធឹ ភេវតិ វេិវកនិស -ិ

តំ វ ិ គនិស តំិ និេ ធនិស តំិ េ ស គគបរ ិ មឹ ។

ឯវ ំ េខ ននទ ភិកខុ កលយណមិេ កលយណ-

ស េយ កលយណសមបវេងក អរយិ ំ អដងគិ កំ

មគគំ ភេវតិ អរយិ ំ អដងគិ កំ មគគំ ពហុលីកេ តិ ។

តទិមិនេបតំ ននទ បរយិេយន េវទិតពំ យថ

សកលេមវទំិ ពហមចរយិ ំ យទិទំ កលយណមិត

កលយណស យ កលយណសមបវង ក តិ ។

មមញិ ននទ កលយណមិតំ គមម ជតិធមម ស

ជតិយ បរមុិចចនិ ជ ធមម ស ជ យ បរមុិចចនិ

ពយធិធមម ស ពយធិេ បរមុិចចនិ មរណធមម ស

មរេណន បរមុិចចនិ េ កបរេិទវទុកខ េទមនស ុ-

បយសធមម ស េ កបរេិទវទុកខ េទមនស ុ-

485  

២៣៩

េកសលសំយុត ជដិលវគគ េសចកីសរេសរបុគគលអនកមនមិតល

ចេ មននូវសមម សងកបបៈ... ចេ មននូវសមម ច... ចេ មននូវសមម កមមនៈ...

ចេ មននូវសមម ជីវៈ... ចេ មននូវសមម យមៈ... ចេ មននូវសមម ស-

តិ... ចេ មននូវសមម សមធិ ែដល ស័យវេិវក ស័យវ ិ គ -

ស័យនិេ ធ មនកិរយិបេងនចិតេទ េដមបលីះបង់កិេលស ។ មន ល

ននទ ភិកខុអនកមនមិតល អនកមនសមញ់ល អនកបេងនេទរកកលយ-

ណជន ែតងចេ មននូវមគគ បកបេ យអងគ ៨ ដ៏ បេសរ ែតងេធឲយេរ យ ៗ

នូវមគគ បកបេ យអងគ ៨ ដ៏ បេសរ េ យ បករយ៉ងេនះឯង ។

មន ល ននទ ភពៃនបុគគលអនកមនចិតល អនកមនសមញ់ល អនក

បេងនេទរកកលយណជន េនះជតួមគគ ពហមចរយិៈទងំមូល េ យ

េហតុ េហតុេនះ បុគគល តវដឹងេ យបរយិយេនះឯង ។ មន ល

ននទ សតទងំ យ មនជតិជធមម រែមងរួចចកជតិ សត

ទងំ យមនជ ជធមម រែមងរួចចកជ សតទងំ យមនពយធិ

ជធមម រែមងរួចចកពយធិ សតទងំ យមនមរណៈជធមម រែមង

រួចចកមរណៈ សតទងំ យមនេ ក បរេិទវៈ ទុកខ េទមនស

និងឧបយសជធមម រែមងរួចចកេ ក បរេិទវៈ ទុកខ េទមនស

486  

២៤០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បយេសហិ បរមុិចចនីតិ ។ ឥមិន េខ ឯតំ ននទ

បរយិេយន េវទិតពំ យថ សកលេមវទំិ ពហមចរ-ិ

យ ំ យទិទំ កលយណមិត កលយណស យ

កលយណសមបវង ក តិ ។

[៣៨៨] ត ម តិហ េត ម ជ ឯវ ំ សិកខិ -

តពំ កលយណមិេ ភវសិ មិ កលយណស េយ

កលយណសមបវេងក តិ ។ ឯវ ំ ហិ េត ម ជ

សិកខិ តពំ ។ កលយណមិតស េត ម ជ កលយ-

ណស យស កលយណសមបវង កស អយ ំ ឯេក

ធេមម ឧបនិស យ វ ិ តេព អបបមេទ កុស-

េលសុ ធេមមសុ ។ អបបមតស េត ម ជ

វហិរេ អបបមទំ ឧបនិស យ ឥ ថ គរស អនុ-

យយនស (១) ឯវ ំ ភវសិ តិ ជ េខ អបបមេ

វហិរតិ អបបមទំ ឧបនិស យ ហនទ មយបិំ

អបបម វហិ ម អបបមទំ ឧបនិស យតិ ។

អបបមតស េត ម ជ វហិរេ អបបមទំ

ឧបនិស យ ខតិយនមប ិ អនុយននំ(២) ឯវ ំ ភវសិ តិ

១ ឱ. អនុយយនស តិ ន ទិស តិ ។ ២ ឱ. អនុយុ នំ ។

487  

២៤០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

និងឧបយសទងំ យបន ក៏េ ពះ ស័យនឹងតថគតជមិតល ។

មន ល ននទ ភពៃនបុគគលអនកមនមិតល អនកមនសមញ់ល អនក

បេងនេទរកកលយណជន េនះជតួមគគ ពហមចរយិៈទងំមូល េ យ

េហតុ េហតុេនះ បុគគល តវដឹងេ យបរយិយេនះឯង ។

[៣៨៨] បពិ តម ជ េ ពះេហតុេនះ កនុង សនេនះ

ពះអងគគបបសិីក យ៉ងេនះថ ម អញជអនកមនមិតល អនកមន

សមញ់ល អនកបេងនេទរកកលយណជន ។ បពិ តម ជ ពះអងគ

គបបសិីក យ៉ងេនះឯង ។ បពិ តម ជ ធម៌មួយេនះ គឺេសចកីមិន

បមទកនុងធម៌ជកុសលទងំ យ ពះអងគជអនកមនមិតល អនកមន

សមញ់ល អនកបេងនេទរកកលយណជន គួរែត ស័យេនកុខំន ។

បពិ តម ជ កលេប ពះអងគជអនកមិន បមទ ស័យេសចកី

មិន បមទេហយ សូមប ី សីសនែំដលេដរែហ ម ក៏គង់មនេសចកី

តិះរះិថ ពះ ជមិន បមទ ស័យេសចកីមិន បមទ េបដូេចន ះ

មនែតេយងទងំ យ ជអនកមិន បមទ ស័យេសចកីមិន បមទ

ែដរ ។ បពិ តម ជ កលេប ពះអងគជអនកមិន បមទ ស័យ

េសចកីមិន បមទេហយ សូមបកី តទងំ យែដលជចណុំះ គង់មន

488  

២៤១

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ អបបមទបបសំ

ជ េខ អបបមេ វហិរតិ អបបមទំ ឧបនិស យ

ហនទ មយបិំ អបបម វហិ ម អបបមទំ ឧប-

និស យតិ ។ អបបមតស េត ម ជ វហិរេ

អបបមទំ ឧបនិស យ ពលកយស បិ ឯវ ំ ភវសិ តិ

ជ េខ អបបមេ វហិរតិ អបបមទំ ឧបនិស យ

ហនទ មយបិំ អបបម វហិ ម អបបមទំ ឧប-

និស យតិ ។ អបបមតស េត ម ជ វហិរេ

អបបមទំ ឧបនិស យ េនគមជនបទស បិ ឯវ ំ

ភវសិ តិ ជ េខ អបបមេ វហិរតិ អបបមទំ

ឧបនិស យ ហនទ មយបិំ អបបម វហិ ម អបបមទំ

ឧបនិស យតិ ។ អបបមតស េត ម ជ វហិ-

រេ អបបមទំ ឧបនិស យ អ បិ គុេ រកខិ េ

ភវសិ តិ ឥ ថ គរមប ិ គុតំ រកខិ តំ ភវសិ តិ េកស-

េក គរមប ិ គុតំ រកខិ តំ ភវសិ តីតិ ។

489  

២៤១

េកសលសំយុត ជដិលវគគ េសចកីសរេសរអបបមទៈ

េសចកី តិះរះិយ៉ងេនះថ ពះ ជជអនកមិន បមទ ស័យេសចកីមិន

បមទ េបដូេចន ះ មនែតេយងទងំ យ ជអនកមិន បមទ ស័យ

េសចកីមិន បមទែដរ ។ បពិ តម ជ កលេប ពះអងគជអនកមិន

បមទ ស័យេសចកីមិន បមទេហយ សូមបពួីកពលគង់មនេសចកី

តិះរះិយ៉ងេនះថ ពះ ជជអនកមិន បមទ ស័យេសចកីមិន បមទ

េបដូេចន ះ មនែតេយងទងំ យ ជអនកមិន បមទ ស័យេសចកី

មិន បមទែដរ ។ បពិ តម ជ កលេប ពះអងគជអនកមិន បមទ

ស័យេសចកីមិន បមទេហយ សូមបអីនកនិគមនិងអនកជនបទគង់មន

េសចកី តិះរះិយ៉ងេនះថ ពះ ជជអនកមិន បមទ ស័យេសចកី

មិន បមទ េបដូេចន ះ មនែតេយងទងំ យ ជអនកមិន បមទ

ស័យេសចកីមិន បមទែដរ ។ បពិ តម ជ កលេប ពះអងគ

ជអនកមិន បមទ ស័យេសចកីមិន បមទេហយ សូមបខួីនកី ក៏

នឹងេឈម ះថ ពះអងគបន គប់ គងរក សីសនកីំ ក៏នឹងេឈម ះថ

ពះអងគបន គប់ គងរក ពះឃងំនិងជ ងកកី ក៏នឹងេឈម ះថ ពះ

អងគបន គប់ គងរក ។

490  

២៤២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៨៩] ឥទមេ ច ។ េប ។

េភេគ បតថយមេនន

ឧ េរ អប បេរ

អបបមទំ បសំសនិ

បុញញ កិយសុ បណិ

អបបមេ ឧេភ អេតថ

អធិគគ តិ បណិេ

ទិេដ ធេមម ច េយ អេ ថ

េយ ចេ ថ សមប យិេក

អ ថ ភិសមយ ធីេ

បណិេ តិ បវុចចតីតិ ។

នវមំ បឋមបុតកសុតំ

[៣៩០] វតថិយ.ំ.. អថេខ ជ បេសនទិេក-

សេ ទិ ទិវស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧប-

សង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

ឯកមនំ និសិននំ េខ ជនំ បេសនទិេកសលំ

491  

២៤២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៨៩] ពះមន ពះភគ បន ស់នូវគថេនះ ។ េប ។

បុគគលកល បថន នូវេភគៈទងំ យ ឲយេ ចនេលសលុប

ត ៗ េទ (គួរែតេធេសចកីមិន បមទ) បណិតទងំ យ

ែតងសរេសរនូវេសចកីមិន បមទ កនុងបុញញកិរយិវតថុទងំ-

យ បណិតអនកមិន បមទ ែតងបនសេ មច បេយជន៍

ទងំពីរ គឺ បេយជន៍ កនុងបចចុបបននកី បេយជន៍

កនុងបរេ កកី ធីរជនេឈម ះថ បណិត េ ពះបននូវ

បេយជន៍េនះ ៗ ។

បឋមបុតកសូ ត ទី ៩

[៣៩០] េទ ប កង វតថី... គេនះឯង ពះបទបេសន-

ទិេកសល េសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ ទងំកនុងេវ ៃថង តង់

លុះេសចយងដល់ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយ ទង់គង់កនុងទី

សមគួរ ។ លុះ ពះបទបេសនទិេកសល គង់កនុងទីសមគួរេហយ

492  

២៤៣

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ អសបបុរសិេភគ េភ

ភគ ឯតទេ ច ហនទ កុេ នុ តំ ម ជ -

គចឆសិ ទិ ទិវស តិ ។ ឥធ ភេន វតថិយ ំ េសដី

គហបតិ កលកេ តមហំ អបុតកំ បេតយយ ំ

ជេនបុរ ំ អតិហរ ិ គចឆ មិ អសីតិ ភេន សត-

សហស និ ហិរញញេស វ េក បន េទ របិូយស

តស េខ បន ភេន េសដិស គហបតិស ឯវរេូប

ភតេភេគ អេ សិ គ ជកំ ភុញជ តិ ពិលងគទុ-

តិយ ំ ឯវរេូប វតថេភេគ អេ សិ ណំ ធេរតិ

តិបកខ វសនំ ឯវរេូប យនេភេគ អេ សិ ជជជរ-

រថេកន យតិ បណចឆតេកន ធរយិមេននតិ ។

493  

២៤៣

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ករបននូវេភគៈៃនអសបបុរស

េទប ពះមន ពះភគ ស់ដូេចនះថ បពិ តម ជ ចុះ ពះអងគេទប

នឹងេសចមកពី ទងំៃថង តង់ ។ ពះបទបេសនទិេកសល កប-

បងគទូំលថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េសដីគហបតីកនុង កង វតថីេនះ េធ

មរណកលេទេហយ ខញុ ំ ពះអងគ នំ ទពយរបស់េសដីែដលគម នកូនេនះ

មកកន់ខងកនុង ពះ ជ ងំ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន គន់ែត បក់មន

ែប៉តសិបែសនេទេហយ នឹងបច់េពលេទថីដល់រូបិយៈ(១) បពិ ត ពះ

អងគដ៏ចេ មន េសដីគហបតីេនះ មនករបរេិភគភតែបបេនះ គឺគត់

បរេិភគបយចុងអងករ មន ជក់ជគ មប់ពីរ មនករេ ប បស់សពំត់

ែបបេនះ គឺគត់េស កសពំត់សបំកៃធមប៉ះជ ៣ ផទ ងំ(២) មនករេ ប

បស់យនែបបេនះ គឺគត់ជិះរថតូចកញច ស់ បងំឆ តសឹកយ៉ងតូច ។

១ របិូយៈេនះសំេ យករបស់ដំុ ដូចមស បក់ ទង់ែដង សំរទិធិ ផលនិងដឹងជេដមខះ

សំេ យករបិូយភណ ដូចភជនៈស មប់េ ប បស់ជេដមខះ ។ អដកថ ។ ២ សំពត់

ៃធម បី កែន ង េដរភជ ប់គន ៣ អេន ។

494  

២៤៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៣៩១] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម ជ

អសបបុរេិ េខ ម ជ ឧ េរ េភេគ លភិ

េនវ នំ សុេខតិ បិេណតិ ន ម បិតេ សុេខ-

តិ បិេណតិ ន បុតទរ ំ សុេខតិ បិេណតិ ន ទ-

សកមមករេបរេិស សុេខតិ បិេណតិ ន មិ មេចច

សុេខតិ បិេណតិ ន សមេណសុ ពហមេណសុ

ឧទធគគិកំ ទកខិ ណំ បតិ េបតិ េ វគគិកំ សុខវបិកំ

សគគសំវតនិកំ ។ តស េត េភេគ ឯវ ំ សមម អបរ-ិ

ភុញជមេន ជេន ហរនិ េច ហរនិ អគគិ

ឌហតិ ឧទកំ វហតិ អបបយិ ទយទ ហរនិ ។

ឯវសំ េត(១) ម ជ េភគ សមម អបរភុិញជមន

បរកិខយ ំ គចឆនិ េន បរេិភគំ ។ េសយយថបិ

ម ជ អមនុស េន េបកខ រណី អេចឆ ទក

សីេ ទក េ ទក េសតក សុបតិ ថ

១ ឱ. ឯវ ំ សេន ។

495  

២៤៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៣៩១] បពិ តម ជ ពកយេនះយ៉ងេនះេហយ បពិ តម-

ជ ពកយេនះយ៉ងេនះេហយ បពិ តម ជ ធមម អសបបុរស

េបបនេភគៈេ ចនេលសលុបេហយ មិនេធខួនឲយសុខ មិនបេំពញខួន

មិនេធម បិ ឲយសុខ មិនបេំពញម បិ មិនេធបុតភរយិឲយបន

សុខ មិនបេំពញបុតភរយិ មិនេធពួកបុរសជទសកមមករឲយបនសុខ

មិនបេំពញពួកបុរសជទសកមមករ មិនេធពួកមិតនិង មតយឲយបនសុខ

មិនបេំពញពួកមិតនិង មតយ ទងំមិនតកំល់ទុក នូវទកខិ ទនកនុងសម-

ណ ពហមណ៍ទងំ យ ែដលជទនមនផលខពង់ខពស់ ជទនឲយនូវ

រមមណ៍មនរូបជេដមដ៏ បេសរេ យ បៃព មនវបិកជសុខ ប ពឹត

េទេដមបសួីគ៌េឡយ ។ កលេបអសបបុរសេនះ មិនេ ប បស់េភគ-

សមបតិទងំេនះេ យ សួល យ៉ងេនះេហយ ពះ ជទងំ យន ំ

យកេទខះ ពួកេចរនយំកេទខះ េភងេឆះខូចេទខះ ទឹកបន ត់េទ

ខះ ពួកញតិែដលមិនជទី ស ញ់នយំកេទខះ ។ បពិ តម ជ

កលេបេភគៈទងំេនះ ែដលអសបបុរសេនះមិនេ ប បស់េ យ បៃព

យ៉ងេនះេហយ រែមងដល់នូវករអស់េទ មិនដល់នូវករេ ប បស់បន

េឡយ ។ បពិ តម ជ សះេបកខរណីកនុងទីគម នមនុស មនទឹកថ

មនទឹក តជក់ មនទឹកឆង ញ់ មនទឹកស (េ យអេន) មនកពំង់ល

496  

២៤៥

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ សបបុរសិេភគ េភ

រមណីយ តញជ េន េនវ ហេរយយ ន បិេវយយ ន

ន េយយយ ន យថបចចយ ំ កេរយយ ឯវញិ តំ

ម ជ ឧទកំ សមម អបរភុិញជមនំ បរកិខយ ំ

គេចឆយយ េន បរេិភគំ ឯវេមវ េខ ម ជ អសបបុ-

រេិ ឧ េរ េភេគ លភិ េនវ នំ សុេខតិ

បិេណតិ ។ េប ។ ឯវសំ េត ម ជ េភគ សមម

អបរភុិញជមន បរកិខយ ំ គចឆនិ េន បរេិភគំ ។

[៣៩២] សបបុរេិ ច េខ ម ជ ឧ េរ

េភេគ លភិ អ នំ សុេខតិ បិេណតិ ម បិ-

តេ សុេខតិ បិេណតិ បុតទរ ំ សុេខតិ បិេណ-

តិ ទសកមមករេបរេិស សុេខតិ បិេណតិ មិ -

497  

២៤៥

េកសលសំយុត ជដិលវគគ ករបននូវេភគៈៃនសបបុរស

គួរជទីេ តកអរ អនកផងមិនេទដងទឹកេនះ មិនផឹកទឹកេនះ មិនងូត

ទឹកេនះ មិនយកទឹកេនះេទេ ប បស់ មសមគួរដល់េសចកី តវករ

េឡយ បពិ តម ជ ឯទឹកេនះ កលេគមិនេ ប បស់ េ យ

បៃព យ៉ងេនះេហយ គបបដីល់នូវករអស់េទ មិនដល់នូវករេ ប

បស់បន យ៉ង បពិ តម ជ អសបបុរស បនេភគៈេ ចន

េលសលុបេហយ មិនេធខួនឲយសុខ មិនបេំពញខួន ។ េប ។ បពិ ត

ម ជ កលេបេភគៈទងំ យ ែដលអសបបុរសេនះមិនេ ប បស់

េ យ បៃព យ៉ងេនះេហយ ែតងដល់នូវករអស់េទ មិនដល់នូវ

ករេ ប បស់បន យ៉ងេនះឯង ។

[៣៩២] បពិ តម ជ ចែំណកសបបុរស បនេភគៈេ ចន

េលសលុបេហយ ែតងេធខួនឲយសុខ បេំពញខួន េធម បិ ឲយសុខ

បេំពញម បិ េធបុតភរយិឲយសុខ បេំពញបុតភរយិ េធពួក

បុរសជទសកមមករឲយសុខ បេំពញពួកបុរសជទសកមមករ េធពួកមិត

498  

២៤៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

មេចច សុេខតិ បិេណតិ សមេណសុ ពហមេណសុ

ឧទធគគិកំ ទកខិ ណំ បតិ េបតិ េ វគគិកំ សុខវបិកំ

សគគសំវតនិកំ ។ តស េត េភេគ ឯវ ំ សមម បរ-ិ

ភុញជមេន េនវ ជេន ហរនិ ន េច ហរនិ ន អគគិ

ឌហតិ ន ឧទកំ វហតិ ន អបបយិ ទយទ ហ-

រនិ ។ ឯវសំ េត ម ជ េភគ សមម បរភុិញជមន

បរេិភគំ គចឆនិ េន បរកិខយ ំ ។ េសយយថបិ ម ជ

គមស និគមស អវទិេូរ េបកខ រណី អេចឆ ទ-

ក សីេ ទក េ ទក េសតក សុបតិ ថ

រមណីយ តញជ េន ហេរយយបិ បិេវយយបិ ន េយយយ-

បិ យថបចចយបំិ កេរយយ ឯវញិ តំ ម ជ ឧទកំ

សមម បរភុិញជមនំ បរេិភគំ គេចឆយយ េន បរកិខយ ំ ឯវ-

េមវ េខ ម ជ សបបុរេិ ឧ េរ េភេគ លភិ

499  

២៤៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

និង មតយឲយសុខ បេំពញពួកមិតនិង មតយ ទងំបនតមកល់ទុកនូវ

ទកខិ ទន កនុងសមណ ពហមណ៍ទងំ យ ែដលជទនមនផល

ខពង់ខពស់ ជទនឲយនូវ រមមណ៍មនរូបជេដមដ៏ បេសរេ យ បៃព មន

វបិកជសុខ ប ពឹតេទេដមបសួីគ៌ ។ កលេបសបបុរសេនះបនេ ប

បស់េភគសមបតិទងំេនះេ យ បៃព យ៉ងេនះេហយ ពួក ពះ ជ

ក៏មិននយំកេទ ពួកេចរក៏មិនលួចេទ េភងក៏មិនេឆះ ទឹកក៏មិនបន ត់

េទ ពួកញតិែដលមិនជទី ស ញ់ក៏មិនបននយំកេទ ។ បពិ ត

ម ជ េភគៈទងំេនះ ែដលសបបុរសេនះេ ប បស់េ យ បៃព

យ៉ងេនះេហយ រែមងដល់នូវករេ ប បស់បន មិនដល់នូវករអស់

េទេឡយ ។ បពិ តម ជ សះេបកខរណីែដលេនជិត សុកឬនិគម

មនទឹកថ មនទឹក តជក់ មនទឹកឆង ញ់ មនទឹកស (េ យអេន)

មនកពំង់ល គួរជទីេ តកអរ អនកផង េទដងទឹកេនះមកខះ ផឹកខះ

ងូតខះ េ ប បស់ មសមគួរដល់េសចកី តវករខះ បពិ តម ជ

ឯទឹកេនះ ែដលអនកផងបរេិភគេ យ បៃព យ៉ងេនះេហយ គបប ី

ដល់នូវករេ ប បស់បន មិនដល់នូវករអស់េទេឡយ យ៉ង

មិញ បពិ តម ជ សបបុរស បនេភគៈេ ចនេលសលុបេហយ

500  

២៤៧

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ និគមគថ

អ នំ សុេខតិ បិេណតិ ។ េប ។ ឯវសំ េត េភគ

សមម បរភុិញជមន បរេិភគំ គចឆនិ េន បរកិខយនិ ។

[៣៩៣] ឥទមេ ច ។ េប ។

អមនុស េន ឧទកំ វសិតំ

តទេបយយមនំ បុរេិ សេមតិ

ឯវ ំ ធនំ កបុរេិ លភិ

េនវតន បរភុិញជ តិ េន ទទតិ

ធីេ ច វញិញូ អធិគមម េភេគ

េ បរភុិញជ តិ កិចចកេ ច េ តិ

េ ញតិសងឃ ំ និសេភ ភរ ិ

អនិនទិេ សគគមុេបតិ ននិ ។

501  

២៤៧

េកសលសំយុត ជដិលវគគ និគមគថ

ែតងេធខួនឲយសុខ បេំពញខួន ។ េប ។ កលេបេភគសមបតិទងំេនះ

ែដលសបបុរសេនះេ ប បស់េ យ បៃព យ៉ងេនះេហយ ែតងដល់

នូវករេ ប បស់បន មិនដល់នូវករអស់េទេឡយ យ៉ងេនះឯង ។

[៣៩៣] ពះមន ពះភគ បន ស់នូវពកយេនះេហយ

។ េប ។

បុរស បនចួប បទះនឹងទឹក ែដលដក់េនកនុងទីគម នមនុស

ជទឹកផឹកមិនបន យ៉ង មិញ បុរស កក់ បននូវ

ទពយេហយ មិនេ ប បស់ខួនឯង មិនឲយទន យ៉ងេនះ

ឯង ឯអនក បជញ ជអនកេចះដឹងេនះ េបបនេភគសមបតិ

េហយ ែតងេ ប បស់ខួនឯងខះ េធកិចចឯេទ ត ៗ ខះ អនក

បជញេនះ ជបុគគល បេសរ ចំ យចិញចឹ មពួកញតិខះ

ឥតមនេគតិះេដ ល (លុះ ប់េទ) ក៏េទកន់ ថ នសួគ៌ ។

502  

២៤៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទសមំ ទុតិយបុតកសុតំ

[៣៩៤] អថេខ ជ បេសនទិេកសេ ទិ -

ទិវស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។ ឯកមនំ

និសិននំ េខ ជនំ បេសនទិេកសលំ ភគ ឯតទ-

េ ច ហនទ កុេ នុ តំ ម ជ គចឆសិ ទិ ទិ-

វស តិ ។ ឥធ ភេន វតថិយ ំ េសដី គហបតិ

កលកេ តមហំ អបុតកំ បេតយយ ំ ជេនបុរ ំ

អតិហរ ិ គចឆ មិ សតំ ភេន សតសហស និ

ហិរញញេស វ េក បន េទ របិូយស តស េខ

បន ភេន េសដិស គហបតិស ឯវរេូប ភតេភេគ

អេ សិ ក ជកំ ភុញជ តិ ពិលងគទុតិយ ំ ឯវរេូប

វតថេភេគ អេ សិ ណំ ធេរតិ តិបកខ វសនំ ឯ-

វរេូប យនេភេគ អេ សិ ជជជររថេកន យតិ

បណចឆតេកន ធរយិមេននតិ ។

503  

២៤៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ទុតិយបុតកសូ ត ទី ១០

[៣៩៤] គេនះ ពះបទបេសនទិេកសល ចូលេទគល់

ពះមន ពះភគ ទងំែថង តង់ លុះចូលេទដល់ ថយបងគំ ពះមន

ពះភគេហយ គង់កនុងទីសមគួរ ។ លុះ ពះបទបេសនទិេកសល

គង់កនុងទីសមគួរេហយ ពះមន ពះភគ ទង់ ស់យ៉ងេនះថ បពិ ត

ម ជ ចុះ ពះអងគេទបនឹងេសចមកពី ទងំៃថង តង់ ។ ពះ

បទបេសនទិេកសល កបទូលថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េសដី

គហបតីកនុង កង វតថីេនះ េធមរណកលេទេហយ ខញុ ំ ពះអងគមកន ំ

យក ទពយេសដីគម នកូនេនះេទកន់ខងកនុង ពះ ជ ងំ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន គន់ែត បក់មនមួយរយែសនេទេហយ នឹងបច់េពល

េទថីដល់រូបិយៈ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េសដីគហបតីេនះមនករ

បរេិភគភតែបបេនះ គឺគត់បរេិភគបយចុងអងករ មន ជក់ជគ មប់ពីរ

មនករេ ប បស់សពំត់ែបបេនះ គឺគត់េ ប បស់សពំត់សបំកៃធម ប៉ះ

ជ ៣ ផទ ងំ មនករេ ប បស់យនែបបេនះ គឺគត់ជិះរថតូចកញច ស់

បងំឆ តសឹកយ៉ងតូច ។

504  

២៤៩

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ ភូតបុពវតថុ

[៣៩៥] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម ជ

ភតូបុពំ េ ម ជ េសដី គហបតិ តគរសិខឹ

នម បេចចកសមពុទធំ បិណបេតន បដិបេទសិ េទថ

សមណស បិណនិ វ ឧ យសន បកក មិ ទ

ច បន បចឆ វបិបដិ រ ី អេ សិ វរេមតំ បិណបតំ

ទ កមមក ភុេញជយយុនិ ភតុ ច បន ឯកំ

បុតកំ បេតយយស ករ ជីវ ិ េ េ េបសិ ។

យ ំ េខ េ ម ជ េសដី គហបតិ តគរសិ-

ខឹ បេចចកសមពុទធំ បិណបេតន បដិបេទសិ តស

កមមស វបិេកន សតកខ តំុ សុគតឹ សគគំ េ កំ

ឧបបជជិ តេស វ កមមស វបិកវេសេសន ឥមិស -

េយវ វតថិយ សតកខ តំុ េសដិតំ កេរសិ ។ យ ំ

េខ េ ម ជ េសដី គហបតិ ទ បចឆ

វបិបដិ រ ី អេ សិ វរេមតំ បិណបតំ ទ

កមមក ភុេញជយយុនិ តស កមមស វបិ-

េកន នស ុ យ ភតេភគយ ចិតំ នមតិ

505  

២៤៩

េកសលសំយុត ជដិលវគគ េរ ងេ ពង

[៣៩៥] បពិ តម ជ ពកយេនះយ៉ងេនះេហយ បពិ តម-

ជ ពកយេនះយ៉ងេនះេហយ បពិ តម ជ កលពីេ ពងនយមក

េសដីគហបតីេនះ បនឲយេគ បតិបតិ ពះតគរសិខីបេចចកសមពុទធ េ យ

បិណបតថ អនកទងំ យ ចូរឲយនូវដុបំយដល់សមណៈដូេចនះ លុះ

េពលរួចេហយ ក៏េ កកអពីំ សនៈេច សេចញេទ លុះេសដីគហ-

បតីេនះឲយរួចេហយ ជអនកមនេសចកីេក ក យ កនុងេពលជខង

េ កយថ ទសៈទងំ យកី កមមករទងំ យកី គបបបីរេិភគនូវ

បិណបតេនះ បេសរជង មិនែតបុ៉េ ះ េសដីគហបតីេនះ បន

ទងំផច់ជីវតិកូនមន ក់របស់បង េ ពះេហតុៃន ទពយ ។ បពិ តម ជ

េសដីគហបតីេនះ បនឲយេគ បតិបតិ ពះតគរសិខីបេចចកសមពុទធ េ យ

បិណបតេហយ បនេទកន់សុគតិសួគ៌េទវេ ក អស់ រៈ ៧ ដង

េ យវបិករបស់កមមេនះឯង បនដែំណងជេសដីកនុង កង វតថីេនះឯង

អស់ រៈ ៧ ដង េ យេសសសល់ផលកមមេនះឯង ។ បពិ តម -

ជ លុះេសដីគហបតីេនះឲយរួចេហយ ជអនកមនេសចកីេក ក យ

កនុងេពលជខងេ កយថ ទសៈទងំ យកី កមមករទងំ យកី

គបបបីរេិភគនូវបិណបតេនះ បេសរជង េ យវបិកៃនកមមេនះ បន

ជេសដីគហបតីេនះ មិនបេងនចិតេទេដមបបីរេិភគនូវភតឆង ញ់ពិ

506  

២៥០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

នស ុ យ វតថេភគយ ចិតំ នមតិ នស ុ -

យ យនេភគយ ចិតំ នមតិ នស ុ នំ បញចននំ

កមគុ នំ េភគយ ចិតំ នមតិ ។ យ ំ េខ

េ ម ជ េសដី គហបតិ ភតុ ច បន ឯកំ

បុតកំ បេតយយស ករ ជីវ ិ េ េ េបសិ

តស កមមស វបិេកន ពហនិូ វស និ ពហនូិ

វស សហស និ ពហនិូ វស សតសហស និ និរេយ

បចចិតថ តេស វ វស ស និ ពហនិូ កមមស្ស វបិ-

កវេសេសន ឥទំ សតមំ អបុតកំ បេតយយ ំ

ជេកសំ បេវេសនិ ។ តស េខ បន ម ជ

េសដិស គហបតិស បុ ណញច បុញញំ បរកិខី ណំ

នវញច បុញញំ អនុបចិតំ ។ អជជ បន ម ជ

េសដី គហបតិ ម េ រុេវ និរេយ បចចតីតិ ។ ឯវ ំ

ភេន េសដី គហបតិ ម េ រុវ ំ និរយ ំ ឧបបេនន តិ ។

ឯវ ំ ម ជ េសដី គហបតិ ម េ រុវ ំ និរយ ំ

ឧបបេនន តិ ។

507  

២៥០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មិនបេងនចិតេទ េដមបេី ប បស់សពំត់លៃថថ មិនបេងនចិតេទ

េដមបេី ប បស់យនល មិនបេងនចិតេទ េដមបបីរេិភគបញចកមគុណ

ដ៏ៃថថ ។ បពិ តម ជ េសដីគហបតីេនះ ផច់ជីវតិកូន

បសមន ក់របស់បង េ ពះេហតុៃន ទពយ បនជេឆះេនកនុងនរកអស់

ឆន ជំេ ចន អស់ពន់ៃនឆន ជំេ ចន អស់ែសនៃនឆន ជំេ ចន េ យ

វបិកៃនកមមេនះ ជនទងំ យ ែតងេទនយំក ទពយេសដីគម នកូន

េនះមក ក់ ពះឃងំ អស់ រៈជគ មប់ ៧ ដងេនះេហយ េ យេសស

សល់ៃនផលកមមេនះឯង អស់រយៃនឆន ជំេ ចន ។ បពិ តម ជ

បុណយចស់របស់េសដីគហបតីេនះ អស់រលីងេទ ទងំបុណយថមី គត់

ក៏មិនសន េំឡង ។ បពិ តម ជ ក៏កនុងៃថងេនះ េសដីគហបតីេនះ

េឆះកនុងម េ រុវនរក ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េសដីគហបតីចូល

េទកន់ម េ រុវនរក ែមនឬ ។ បពិ តម ជ េសដីគហបតីចូល

េទកន់ម េ រុវនរក ែមន ។

508  

២៥១

េកសលសំយុតស ជដិលវេគគ និគមគថ

[៣៩៦] ឥទមេ ច ។ េប ។

ធញញំ ធនំ រជតំ ជតរបំូ

បរគិគហំ បិ យទតថិ កិញចិ

ទ កមមក េបស

េយ ចស អនុជីវេិន

សពនន ទយ គនពំ

សពំ និកខី បគមិនំ

យញច កេ តិ កេយន

ចយ ឧទ េចត

តំ ហិ តស សកំ េ តិ

តញច ទយ គចឆតិ

តញចស អនុគំ េ តិ

ឆយវ អនុបយិនី

509  

២៥១

េកសលសំយុត ជដិលវគគ និគមគថ

[៣៩៦] ពះមន ពះភគ ទង់បន ស់នូវពកយេនះេហយ

។ េប ។

របស់ មួយ គឺ សូវ ទពយ បក់ មស ែដលខួន

ហួងែហងកី ជនទងំ យ គឺទសៈ កមមករ អនក

បេ ម និងអនកសីុឈនួលៃនខួនេនះកី បុគគលមិនគបបកីន់យក

របស់ទងំអស់េនះេទបនេទ តវែតលះបង់របស់ទងំអស់

េនះេហយេទ លុះែតបុគគលេធកមម េ យកយ េ យ

ច ឬេ យចិត កមមេនះឯង ជរបស់ខួនៃនបុគគល

េនះ បុគគលែតងកន់យកនូវកមមេនះេទ កមមេនះែតងេទ

មនូវបុគគលេនះ ដូចជ សេមល អេនទ ល ម បណ

510  

២៥២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ត ម កេរយយ កលយណំ

និចយ ំ សមប យិកំ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ

ជដិលវេគគ ទុតិេយ ។

តស ុទទ នំ

ជដិ បញច ជេន

េទណបកកុេរន ច

សងគ េមន េទ វុ និ

ធីត (១) េទ អបបមេទន ច

អបុតេកន េទ វុ

វេគគ េតន បវុចចតីតិ ។

១ ម. មលិក ។

511  

២៥២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េ ពះេហតុេនះ ធុជនគួរេធកមមជកុសល ែដល ប ពឹត

េទកនុងបរេ កឲយចេ មន (េ ពះថ) បុណយទងំ យ

ែតងជទីពឹងរបស់សតទងំ យ កនុងបរេ ក ។

ចប់ ជដិលវគគ ទី ២ ។

បញជ ីេរ ងៃនជដិលវគគទីពីរេនះ គឺ

ជដិលសូ ត ១ បញច ជសូ ត ១ េទណបកសូ ត ១

សងគ មសូ ត ២ ែដលេ កេពលេហយ ធីតុសូ ត ១

អបបមទសូ ត ២ អបុតកសូ ត ២ ែដលេ កេពលេហយ

េ ពះេហតុេនះ បនជេ កេ ថ វគគ ។

512  

តតិេយ បុគគលវេគគ

បឋមំ បុគគលសុតំ

[៣៩៧] វតថិយ.ំ.. អថេខ ជ បេសនទិ-

េកសេ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។ ឯកមនំ និ-

សិននំ េខ ជនំ បេសនទិេកសលំ ភគ ឯត-

ទេ ច ច េ េម ម ជ បុគគ សេន សំវជិជ-

មន េ កសមឹ កតេម ច េ តេម តមប យ-

េន តេម េជតិប យេន េជតិ តមប យេន

េជតិ េជតិប យេន ។

[៣៩៨] កថញច ម ជ បុគគេ តេម

តមប យេន េ តិ ។ ឥធ ម ជ ឯកេចច

បុគគេ នីេច កុេល បចឆ ជេ េ តិ ច -

លកុេល េវណកុេល េន ទកុេល

513  

បុគគលវគគ ទី ៣

បុគគលសូ ត ទី ១

[៣៩៧] េទ ប កង វតថី... គេនះឯង ពះបទបេសន-

ទិេកសល េសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ថយ

បងគំ ពះមន ពះភគ េហយគង់េនកនុងទីសមគួរ ។ ពះមន ពះភគ

ទង់ ស់នឹង ពះបទបេសនទិេកសល ែដលគង់កនុងទីសមគួរេហយ

ដូេចនះថ បពិ តម ជ បុគគល ៤ ពួក មន បកដកនុងេ ក

បុគគល ៤ ពួក េតដូចេមច គឺបុគគលងងឹត មនងងឹតេទខងមុខ ១

បុគគលងងឹត មនពនឺេទខងមុខ ១ បុគគលភឺ មនងងឹតេទខងមុខ ១

បុគគលភឺ មនពនឺេទខងមុខ ១ ។

[៣៩៨] បពិ តម ជ បុគគលងងឹត មនងងឹត េទខងមុខ

ដូចេមច ។ បពិ តម ជ បុគគលពួកខះកនុងេ កេនះ េកតកនុង ត-

កូលទប គឺកនុង តកូលច ល ឬ តកូលជងែផង តកូល ពន

514  

២៥៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

រថករកុេល បុកកុសកុេល ទឡេិទទ អបបនន-

បនេភជេន កសិរវុតិេក យតថ កសិេរន ឃសចឆ -

េទ លពភតិ ។ េ ច េ តិ ទុពេ ទុទទស េិក

ឱេកដិមេក ព ពេធ កេ កុណី

ខេញជ បកខហេ ន ភី អននស

បនស វតថស យនស ម គនធវេិលបនស

េសយយវសថបបទីេបយយស ។ េ កេយន ទុចចរតំិ

ចរតិ ចយ ទុចចរតំិ ចរតិ មន ទុចចរតំិ ចរតិ ។

េ កេយន ទុចចរតំិ ចរ ិ ចយ ទុចចរតំិ ចរ ិ

មន ទុចចរតំិ ចរ ិ កយស េភទ បរមមរ

អបយ ំ ទុគគតឹ វនិិបតំ និរយ ំ ឧបបជជតិ ។ េសយយ-

ថបិ ម ជ បុរេិ អនធក អនធករ ំ

គេចឆយយ តម តមំ គេចឆយយ េ ហិតម

េ ហិតមលំ គេចឆយយ តថបូមហំ(១) ម ជ

ឥមំ បុគគលំ វទមិ ។ ឯវ ំ េខ(២) ម ជ បុគគេ

តេម តមប យេន េ តិ ។

១ ម. តថូបមំ ។ ២ ឱ. េខសេទទ នតថិ ។

515  

២៥៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឬក៏ តកូលេធរថ តកូលអនកេចលស មម ជ តកូលអនក កី កមិនសូវ

មនបយទឹកនិងេភជន ចិញចឹ មជីវតិេ យលបំក រកបយបរេិភគនិង

សពំត់េស កបនេ យលបំក បុគគលេនះ មនសមបុរក៏ កក់ មិន

គួរេមល ទបេត មន ពធេ ចន ខក់ែភនក ឬែកងងកងង់ ខចក ឬ

ខិន រកបយ ទឹក សពំត់េស ក យន ក មងផក េ គ ង កអូប េ គ ង

ស ប ទីេដក ទីសំ ក់ ស័យនិងេ គ ងឧបករណ៍ៃន បទីប មិន

បនជ ប កតី ។ បុគគលេនះ ប ពឹតទុចចរតិេ យកយ ប ពឹតទុចចរតិ

េ យ ច ប ពឹតទុចចរតិេ យចិត ។ លុះបុគគលេនះ ប ពឹតទុចចរតិ

េ យកយ ប ពឹតទុចចរតិេ យ ច ប ពឹតទុចចរតិេ យចិតេហយ

ែបកធយ ងកយខងមុខបនទ ប់អពីំេសចកី ប់ ក៏ចូលេទកន់កេំណ ត

តិរចឆ ន េ បត អសុរកយ និងនរក ។ បពិ តម ជ េ ប ប

ដូចជបុរសេចញអពីំទីងងឹតឈឹង េទកន់ទីងងឹតឈឹង ឬេចញអពីំទី

ងងឹត ពិល ៗ េទកន់ទីងងឹត ពិល ៗ េចញអពីំទីមនទិល កហម េទ

កន់ទីមនទិល កហម យ៉ង បពិ តម ជ តថគតេពលថ

បុគគលេនះ ក៏យ៉ងេនះែដរ ។ បពិ តម ជ យ៉ងេនះឯង េ ថ

បុគគលងងឹត មនងងឹតេទខងមុខ ។

516  

២៥៥

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ តមេជតិប យន

[៣៩៩] កថញច ម ជ បុគគេ តេម េជតិ-

ប យេន េ តិ ។ ឥធ ម ជ ឯកេចច បុគគេ

នីេច កុេល បចឆ ជេ េ តិ ច លកុេល

េវណកុេល េន ទកុេល រថករកុេល

បុកកុសកុេល ទឡេិទទ អបបននបនេភជេន កសិ-

រវុតិេក យតថ កសិេរន ឃសចឆ េទ លពភតិ ។

េ ច េ តិ ទុពេ ទុទទស េិក ឱេកដិម-

េក ព ពេធ កេ កុណី ខេញជ

បកខហេ ន ភី អននស បនស វតថស

យនស ម គនធវេិលបនស េសយយវសថបបទី-

េបយយស ។ េ កេយន សុចរតំិ ចរតិ ចយ

សុចរតំិ ចរតិ មន សុចរតំិ ចរតិ ។ េ កេយន

សុចរតំិ ចរ ិ ចយ សុចរតំិ ចរ ិ មន សុចរ-ិ

តំ ចរ ិ កយស េភទ បរមមរ សុគតឹ សគគំ

េ កំ ឧបបជជតិ ។ េសយយថបិ ម ជ បុរេិ

បឋវយិ បលង កំ េ េហយយ បលងក អស បិដឹ

េ េហយយ អស បិដិយ ហតថិកខនធំ េ េហយយ

517  

២៥៥

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ភពៃនបុគគលងងឹត េទខងមុខភឺ

[៣៩៩] បពិ តម ជ បុគគលងងឹត មនពនឺេទខងមុខ

េតដូចេមច ។ បពិ តម ជ បុគគលពួកខះកនុងេ កេនះ មកេកតកនុង

តកូលទប គឺកនុង តកូលច ល ឬ តកូលជងែផង តកូល ពន

ឬ តកូលអនកេធរថ តកូលអនកេចលស មម ជ តកូលអនក កី ក មិន

សូវមនបយទឹកនិងេភជន ចិញចឹ មជីវតិេ យលបំក រកបយបរេិភគ

និងសពំត់េស កបនេ យលបំក ។ បុគគលេនះ មនសមបុរ កក់

មិនគួរេមល ទបេត មន ពធេ ចន ខក់ែភនក ឬែកងងកងង់ ខចក

ឬខិន រកបយ ទឹក សពំត់េស ក យន ក មងផក េ គ ង កអូប

និងេ គ ង ស ប ទីេដក ទីសំ ក់ ស័យ ឬេ គ ងឧបករណ៍

ៃន បទីប មិនបនជ ប កតី ។ បុគគលេនះ ែតង ប ពឹតសុចរតិ

េ យកយ ប ពឹតសុចរតិេ យ ច ប ពឹតសុចរតិេ យចិត ។

លុះបុគគលេនះ ប ពឹតសុចរតិេ យកយ ប ពឹតសុចរតិេ យ ច

ប ពឹតសុចរតិេ យចិតេហយ ែបកធយ ងកយ ខងមុខបនទ ប់អពីំ

េសចកី ប់ ក៏ចូលេទកន់សុគតិសួគ៌េទវេ ក ។ បពិ តម -

ជ េ ប បដូចជបុរស ឈនអពីំែផនដីេឡងេទេលបល័ងក ឬឈន

អពីំបល័ងកេឡងេទេលខនងេសះ ឈនអពីំខនងេសះេឡងេទេល-កដរំ ី

518  

២៥៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ហតថិកខនធ ប ទំ េ េហយយ តថបូមហំ

ម ជ ឥមំ បុគគលំ វទមិ ។ ឯវ ំ េខ ម ជ

បុគគេ តេម េជតិប យេន េ តិ ។

[៤០០] កថញច ម ជ បុគគេ េជតិ តមប-

យេន េ តិ ។ ឥធ ម ជ ឯកេចច បុគគេ

ឧេចច កុេល បចឆ ជេ េ តិ ខតិយម លកុ-

េល ពហមណម លកុេល គហបតិម -

លកុេល អេឌ មហទធេន ម េភេគ បហ-ូ

តជតរបូរជេត បហតូវតូិបករេណ បហតូធនធេញញ ។

េ ច េ តិ អភិរេូប ទស នីេយ ប ទិេក

បរមយ វណេបកខ រ យ សមនន គេ ភី អននស

បនស វតថស យនស ម គនធវេិលបនស

េសយយវសថបបទីេបយយស ។ េ កេយន ទុចចរតំិ

ចរតិ ចយ ទុចចរតំិ ចរតិ មន ទុចចរតំិ ចរតិ ។

េ កេយន ទុចចរតំិ ចរ ិ ចយ ទុចចរតំិ ចរ ិ

មន ទុចចរតំិ ចរ ិ កយស េភទ បរមមរ

519  

២៥៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ឬឈនអពីំកដរំេីឡងេទេល ប ទ យ៉ង មិញ បពិ តម ជ

តថគតេពលថបុគគលេនះ ក៏យ៉ងេនះែដរ ។ បពិ តម ជ យ៉ង

េនះឯង េ ថបុគគលងងឹត មនពនឺេទខងមុខ ។

[៤០០] បពិ តម ជ ចុះបុគគលភឺ មនងងឹតេទខងមុខវញិ

េតដូចេមច ។ បពិ តម ជ បុគគលពួកខះ កនុងេ កេនះ េកត

កនុង តកូលខពស់ គឺ តកូលខតិយម ល ឬ តកូល ពហមណម -

ល ឬក៏ តកូលគហបតិម ល ជ តកូលសុកសមភ មនធន

េ ចន មនេភគៈេ ចន មនមស បក់េ ចន មនេ គ ងឧបករណ៍

ជទីេ តកអរេ ចន មន ទពយនិង សូវេ ចន ។ បុគគលេនះ មន

រូបក៏ល គួររមិលេមល គួរ ជះថ បកបេ យសមបុរលៃ កែលង

រកបយ ទឹក សពំត់េស ក យន ក មងផក េ គ ង កអូបនិង

េ គ ង ស ប ទីេដក ទីសំ ក់ ស័យ និងេ គ ងឧបករណ៍

ៃន បទីប បនជ ប កតី ។ បុគគលេនះ ែតង ប ពឹតទុចចរតិេ យ

កយ ប ពឹតទុចចរតិេ យ ច ប ពឹតទុចចរតិេ យចិត ។ លុះបុគគល

េនះ ប ពឹតទុចចរតិេ យកយ ប ពឹតទុចចរតិេ យ ច ប ពឹតទុចច-

រតិេ យចិតេហយ ែបកធយ ងកយ ខងមុខបនទ ប់អពីំេសចកី ប់

520  

២៥៧

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ េជតិេជតិប យន

អបយ ំ ទុគគតឹ វនិិបតំ និរយ ំ ឧបបជជតិ ។ េសយយថបិ

ម ជ បុរេិ ប ទ ហតថិកខនធំ ឱេ េហយយ

ហតថិកខនធ អស បិដឹ ឱេ េហយយ អស បិដិយ

បលង កំ ឱេ េហយយ បលងក បឋវ ឹ ឱេ េហយយ

បឋវយិ អនធករ ំ បវេិសយយ តថបូមហំ ម ជ

ឥមំ បុគគលំ វទមិ ។ ឯវ ំ េខ ម ជ បុគគេ

េជតិ តមប យេន េ តិ ។

[៤០១] កថញច ម ជ បុគគេ េជតិ េជតិ-

ប យេន េ តិ ។ ឥធ ម ជ ឯកេចច

បុគគេ ឧេចច កុេល បចឆ ជេ េ តិ ខតិយ-

ម លកុេល ពហមណម លកុេល

គហបតិម លកុេល អេឌ មហទធេន ម -

េភេគ បហតូជតរបូរជេត បហតូវតូិបករេណ បហ-ូ

តធនធេញញ ។ េ ច េ តិ អភិរេូប ទស នីេយ

ប ទិេក បរមយ វណេបកខ រ យ សមនន គេ

521  

២៥៧

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ភពៃនបុគគលភឺ េទខងមុខភឺ

ក៏ចូលេទកន់កេំណ តតិរចឆ ន េ បត អសុរកយ និងនរក ។ បពិ ត

ម ជ េ ប បដូចបុរស ចុះអពីំ ប ទមកកន់កដរំ ី ចុះអពីំកដរំមីក

កន់ខនងេសះ ចុះអពីំខនងេសះមកកន់បល័ងក ចុះអពីំបល័ងកមកកន់ែផនដ ី

េចញអពីំែផនដីចូលេទកន់ទីងងឹតឈឹង យ៉ង មិញ បពិ តម -

ជ តថគតេពលថ បុគគលេនះ ក៏យ៉ងេនះែដរ ។ បពិ តម -

ជ យ៉ងេនះឯង េ ថបុគគលភឺ មនងងឹតេទខងមុខ ។

[៤០១] បពិ តម ជ បុគគលភឺ មនពនឺេទខងមុខ េតដូច

េមច ។ បពិ តម ជ បុគគលពួកខះ កនុងេ កេនះ េកតកនុង

តកូលខពស់ គឺ តកូលខតិយម ល ឬ តកូល ពហមណម -

ល ឬក៏ តកូលគហបតិម ល ជ តកូលសុកសមភ មនធន

េ ចន មនេភគៈេ ចន មនមសនិង បក់េ ចន មនេ គ ងឧបករណ៍

ជទីេ តកអរេ ចន មន ទពយនិង សូវេ ចន ។ បុគគលេនះ មន

រូបក៏ល គួររមិលេមល គួរ ជះថ បកបេ យសមបុរលៃ កែលង

522  

២៥៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ភី អននស បនស វតថស យនស ម គនធ-

វេិលបនស េសយយវសថបបទីេបយយស ។ េ

កេយន សុចរតំិ ចរតិ ចយ សុចរតំិ ចរតិ មន

សុចរតំិ ចរតិ ។ េ កេយន សុចរតំិ ចរ ិ -

ចយ សុចរតំិ ចរ ិ មន សុចរតំិ ចរ ិ កយស

េភទ បរមមរ សុគតឹ សគគំ េ កំ ឧបបជជតិ ។

េសយយថបិ ម ជ បុរេិ បលងក បលង កំ

សង កេមយយ អស បិដិយ អស បិដឹ សង កេមយយ

ហតថិកខនធ ហតថិកខនធំ សង កេមយយ ប ទ

ប ទំ សង កេមយយ តថបូមហំ ម ជ ឥមំ បុគគ-

លំ វទមិ ។ ឯវ ំ េខ ម ជ បុគគេ េជតិ

េជតិប យេន េ តិ ។ ឥេម េខ ម ជ

ច េ បុគគ សេន សំវជិជមន េ កសមិនិ ។

523  

២៥៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

រកបយ ទឹក សពំត់េស ក យន ក មងផក េ គ ង កអូបនិងេ គ ង

ស ប ទីេដក ទីសំ ក់ ស័យ និងេ គ ងឧបករណ៍ៃន បទីប

បនជ ប កតី ។ បុគគលេនះ ប ពឹតសុចរតិេ យកយ ប ពឹតសុច-

រតិេ យ ច ប ពឹតសុចរតិេ យចិត ។ លុះបុគគលេនះ ប ពឹត

សុចរតិេ យកយ ប ពឹតសុចរតិេ យ ច ប ពឹតសុចរតិេ យចិត

េហយ ែបកធយ ងកយេទ ខងមុខបនទ ប់អពីំេសចកី ប់ ក៏ចូល

េទកន់សុគតិសួគ៌េទវេ ក ។ បពិ តម ជ េ ប បដូចបុរស ឆង

អពីំបល័ងកេទកន់បល័ងក ឬឆងអពីំខនងេសះេទកន់ខនងេសះ ឆងអពីំកដរំ ី

ទីកន់កដរំ ី ឆងអពីំ ប ទេទកន់ ប ទ យ៉ង មិញ បពិ ត

ម ជ តថគតេពលថ បុគគលេនះ ក៏យ៉ងេនះែដរ ។ បពិ ត

ម ជ យ៉ងេនះឯង េ ថបុគគលភឺ មនពនឺេទខងមុខ ។ បពិ ត

ម ជ បុគគលទងំ ៤ ពួកេនះឯង ែតងមន បកដកនុងេ ក ។

524  

២៥៩

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ និគមគថ

[៤០២] ឥទមេ ច ។ េប ។

ទឡេិទទ បុរេិ ជ

អស េទធ េ តិ មចឆរ ី

កទរេិយ បបសង កេបប

មិចឆ ទិដិ អនទេ

សមេណ ពហមេណ បិ

អេញញ បិ វណិពេក

អេកក សតិ បរភិសតិ

នតថិេក េ តិ េ សេក

ទទមនំ និ េរតិ

យចមនន េភជនំ

ទិេ បុរេិ ជ

មិយយមេន ជនធិប

ឧេបតិ និរយ ំ េឃរ ំ

តេម តមប យេន

ទឡេិទទ បុរេិ ជ

សេទធ េ តិ អមចឆរ ី

525  

២៥៩

េកសលសំយុត បុគគលវគគ និគមគថ

[៤០២] ពះអងគ ទង់ ស់នូវពកយេនះ ។ េប ។

បពិ ត ពះ ជ បុរសទល័ ក ឥតមនសទធ មនែតេសចកី

កំ ញ់និងេសចកីសមូរក នទឹស មនត មិះ កក់ យល់ខុស

មិនេអេព រែមងេជរគ មមពួកសមណៈ ឬ ពហមណ៍ ឬក៏

ពួកបុគគលដៃទែដលពណ៌នេហយសូម ជអនកមិន តវករ

ជអនកខឹង មឃត់ជនែដលកពុំងឲយនូវេភជន ដល់ពួក

សមូម បពិ ត ពះ ជជធជំងជន បុរសែបបេនះ កលេប

ប់េទេហយ េទ ងែតចូលេទកន់នរកដ៏េ ជពនឹក (យ៉ង

េនះ) េឈម ះថបុគគលងងឹត មនងងឹតេទខងមុខ បពិ ត

ពះ ជ បុរសជអនកទល័ ក ែតថមិនកំ ញ់ មន

526  

២៦០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទទតិ េសដសង កេបប

អពយគគមនេ នេ

សមេណ ពហមេណ បិ

អេញញ បិ វណិពេក

ឧ យ អភិ េទតិ

សមចរយិយ សិកខ តិ

ទទមនំ ន េរតិ

យចមនន េភជនំ

ទិេ បុរេិ ជ

មិយយមេន ជនធិប

ឧេបតិ តិទិវ ំ នំ

តេម េជតិប យេន

អេឌ េច(១) បុរេិ ជ

អស េទធ េ តិ មចឆរ ី

កទរេិយ បបសង កេបប

មិចឆ ទិដិ អនទេ

១ ឱ. ម. េវ ។

527  

២៦០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សទធ រែមងឲយទន ជជនមនត មិះ បេសរ មនចិតមិន

យមយ រែមងេ កកេឡងេគរពពួកសមណ ពហមណ៍ ឬ

ពួកបុគគលដៃទែដលពណ៌នេហយសូម សិក េដមប ី ប ពឹត

េសម មិន មឃត់ជនកពុំងឲយេភជនដល់ពួកសមូម បពិ ត

ពះ ជជធជំងជន បុរសែបបេនះ កលេប ប់េទ

រែមងចូលេទកន់ៃ តទិព ថ ន (យ៉ងេនះ) េឈម ះថ

បុគគលងងឹត មនពនឺេទខងមុខ បពិ ត ពះ ជ េបបុរស

ជអនកសុកសមភ ឥតមនសទធ មនែតេសចកីកំ ញ់និង

េសចកីសមូរក នទឹស មនត មិះ កក់ យល់ខុស មិនេអេព

528  

២៦១

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ និគមគថ

សមេណ ពហមេណ បិ

អេញញ បិ វណិពេក

អេកក សតិ បរភិសតិ

នតថិេក េ តិ េ សេក

ទទមនំ និ េរតិ

យចមនន េភជនំ

ទិេ បុរេិ ជ

មិយយមេន ជនធិប

ឧេបតិ និរយ ំ េឃរ ំ

េជតិ តមប យេន

អេឌ េច(១) បុរេិ ជ

សេទធ េ តិ អមចឆរ ី

ទទតិ េសដសង កេបប

អពយគគមនេ នេ

១ ឱ. ម. េវ ។

529  

២៦១

េកសលសំយុត បុគគលវគគ និគមគថ

រែមងេជរគ មមពួកសមណ ពហមណ៍ ឬពួកបុគគលដៃទែដល

ពណ៌នេហយសូម ជអនកមិន តវករ ជអនកខឹង ម

ឃត់ជនកពុំងឲយនូវេភជនដល់ពួកសមូម បពិ ត ពះ ជជ

ធជំងជន បុរសែបបេនះ កលេប ប់េទ រែមង

ចូលេទកន់នរកដ៏េ ជពនឹក (យ៉ងេនះ) េឈម ះថបុគគល

ភឺ មនងងឹតេទខងមុខ បពិ ត ពះ ជ េបបុរសជ

អនកសុកសមភ មនសទធ មិនមនេសចកីកំ ញ់ រែមង

ឲយទន ជជនមនត មិះ បេសរ មនចិតមិន យមយ

530  

២៦២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សមេណ ពហមេណ បិ

អេញញ បិ វណិពេក

ឧ យ អភិ េទតិ

សមចរយិយ សិកខ តិ

ទទមនំ ន េរតិ

យចមនន េភជនំ

ទិេ បុរេិ ជ

មិយយមេន ជនធិប

ឧេបតិ តិទិវ ំ នំ

េជតិ េជតិប យេនតិ ។

ទុតិយំ អយយិកសុតំ

[៤០៣] វតថីនិទនំ ។ អថេខ ជ បេសនទិ-

េកសេ ទិ ទិវស េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧ-

បសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។ ឯ-

កមនំ និសិននំ េខ ជនំ បេសនទិេកសលំ ភគ

531  

២៦២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

រែមងេ កកេឡងេគរពបងគពួំកសមណ ពហមណ៍ ឬ ពួក

បុគគលែដលពណ៌នេហយសូម សិក េដមប ី ប ពឹតេសម មិន

មឃត់នូវជនកពុំងឲយនូវេភជនដល់ពួកសមូម បពិ ត ពះ

ជជធជំងជន បុរសែបបេនះ កលេប ប់េទរែមង

ចូលេទកន់ៃ តទិព ថ ន (យ៉ងេនះ) េឈម ះថបុគគល

ភឺ មនពនឺេទខងមុខ ។

អយយិកសូ ត ទី ២

[៤០៣] វតថីនិទន ។ គេនះ ពះបទបេសនទិ-

េកសល េសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ ទងំៃថង តង់ លុះចូល

េទដល់ ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយគង់កនុងទីសមគួរ ។ លុះ

ពះបទបេសនទិេកសល គង់កនុងទីសមគួរេហយ េទប ពះមន ពះភគ

532  

២៦៣

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ មរ នតីតភេ

ឯតទេ ច ហនទ កុេ នុ តំ ម ជ គចឆសិ

ទិ ទិវស តិ ។ អយយកិ(១) េម ភេន កលក

ជិ វុឌ មហលិក អទធគទ វេយអនុបប

វសីវស សតិក ជតិយ អយយកិ េខ បន ភេន

បិយ អេ សិ មនប ហតថរិតេនន េចបហំ(២) ភេន

លេភយយ ំ ម េម អយយកិ កលមកសីតិ ហតថរិត-

នំបហំ ទេទយយ ំ ម េម អយយកិ កលមកសីតិ

អស រតេនន េចបហំ ភេន លេភយយ ំ ម េម អយយកិ

កលមកសីតិ អស រតនំបហំ ទេទយយ ំ ម េម

អយយកិ កលមកសីតិ គមវេរន េចបហំ ភេន

លេភយយ ំ ម េម អយយកិ កលមកសីតិ គម-

វរបំហំ ទេទយយ ំ ម េម អយយកិ កលមកសីតិ

១ ម. ឯវ ំ ។ ឱ. អយយក ។ ២ ឱ. បហំ ។

533  

២៦៣

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ភពៃនបុគគលមិនកនងេសចកី ប់

ទង់ ស់ដូេចនះថ បពិ តម ជ េអហន៎ ម ជេសចមកពីទី

ទងំៃថង តង់ដូេចនះ ។ ពះបទបេសនទិេកសល កបបងគទូំលថ ប-

ពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះអយយកិខញុ ំ ពះអងគ គ ំគ ពឹទធ ចស់ កនង

កលែវងឆង យេហយ ចូលមកកនុងបចឆិមវយ័េហយ មន ពះជនម ១២០

វស អពីំកេំណ ត (ឥឡូវេនះ) េធមរណកលេទេហយ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ឯ ពះអយយកិក៏ជទី ស ញ់ ជទីេពញចិត បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន បសិនេបខញុ ំ ពះអងគដូរេ យហតថិរត័ន៍ កុឲំយអយយកិរបស់ខញុ ំ

ពះអងគេធមរណកលបនដូេចនះ ខញុ ំ ពះអងគនឹងឲយហតថិរត័ន៍ េ យគិតថ

កុឲំយ ពះអយយកិរបស់ខញុ ំ ពះអងគេធមរណកលបនេឡយ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន បសិនេបខញុ ំ ពះអងគដូរេ យអស រត័ន៍ កុឲំយ ពះអយយកិរបស់

ខញុ ំ ពះអងគេធមរណកលបនដូេចនះ ខញុ ំ ពះអងគនឹងឲយអស រត័ន៍ េ យ

គិតថ កុឲំយ ពះអយយកិរបស់ខញុ ំ ពះអងគេធមរណកលបនេឡយ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន បសិនេបខញុ ំ ពះអងគដូរេ យ សុកសួយ កុឲំយ ពះអយយ-ិ

ករបស់ខញុ ំ ពះអងគេធមរណកលបនដូេចនះ ខញុ ំ ពះអងគនឹងឲយ សុកសួយ

េ យគិតថ កុឲំយ ពះអយយកិរបស់ខញុ ំ ពះអងគេធមរណកលបនេឡយ

534  

២៦៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ជនបេទន េចបហំ ភេន លេភយយ ំ ម េម អយយកិ

កលមកសីតិ ជនបទំបហំ ទេទយយ ំ ម េម

អយយកិ កលមកសីតិ អចឆរយិ ំ ភេន អពភូតំ ភេន

យវ សុភសិតញចិ ទំ ភេន ភគវ សេព ស

មរណធមម មរណបរេិយ ន មរណំ អនតី តិ ។

[៤០៤] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម ជ

សេព ស មរណធមម មរណបរេិយ ន មរណំ

អនតី ។ េសយយថបិ ម ជ យនិកនិចិ កុមភ-

ករកភជននិ មកនិ េចវ បកក និ ច សពនិ

និ េភទនធមម និ េភទនបរេិយ ននិ េភទនំ

អនតី និ ឯវេមវ េខ ម ជ សេព ស មរ-

ណធមម មរណបរេិយ ន មរណំ អនតី តិ ។

535  

២៦៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន បសិនេបខញុ ំ ពះអងគដូរេ យជនបទ កុឲំយ ពះ

អយយកិរបស់ខញុ ំ ពះអងគេធមរណកលបនដូេចនះ ខញុ ំ ពះអងគនឹងឲយជនបទ

េ យគិតថ កុឲំយ ពះអយយកិរបស់ខញុ ំ ពះអងគេធមរណកលបនេឡយ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន អ ច រយ ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ចែំឡក

ស់ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េ ពះថ សុភសិតេនះ ពះអងគ

ស់ថ សតទងំអស់ មនេសចកី ប់ជធមម មនេសចកី ប់

ជទីបផុំត មិនកនងនូវេសចកី ប់បនេឡយ ។

[៤០៤] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ ន៎ុះយ៉ងេនះេហយ

បពិ តម ជ ន៎ុះយ៉ងេនះេហយ សតទងំអស់ មនេសចកី ប់ជ

ធមម មនេសចកី ប់ជទីបផុំត មិនកនងនូវេសចកី ប់បនេទ ។

បពិ តម ជ េ ប បដូចជភជន៍ៃនសមូនឆន ងំទងំ យ មួយ

េទះបេីឆកី ឆិនកី ភជន៍ទងំអស់េនះ ក៏គង់មនកិរយិែបកធយ

ជធមម មនកិរយិែបកធយជទីបផុំត មិនកនងនូវកិរយិែបកធយ

បនេឡយ យ៉ង មិញ បពិ តម ជ សតទងំអស់ មនេសច-

កី ប់ជធមម មនេសចកី ប់ជទីបផុំត មិនកនងនូវេសចកី ប់

បនេឡយ ក៏យ៉ងេនះឯង ។

536  

២៦៥

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

[៤០៥] ឥទមេ ច ។ េប ។

សេព ស មរសិ និ

មរណនំ ហិ ជីវតំិ

យថកមមំ គមិស និ

បុញញបបផលបូគ

និរយ ំ បបកមមន

បុញញកមម ច សគូតឹ

ត ម កេរយយ កលយណំ

និចយ ំ សមប យិកំ

បុញញ និ បរេ កសមឹ

បតិ េ និ បណិននិ ។

តតិយំ េ កសុតំ

[៤០៦] វតថិយ.ំ.. ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ

បេសនទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច កតិ នុ េខ

ភេន េ កស ធមម ឧបបជជមន ឧបបជជនិ អហិ-

យ ទុកខ យ អផសុវ ិ យតិ ។

537  

២៦៥

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ពះបទបេសនទិេកសលចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

[៤០៥] ពះអងគ ទង់ ស់នូវពកយេនះ ។ េប ។

សតទងំអស់ មុខជនឹង ប់ េ ពះថ ជីវតិ (របស់

សត) មនេសចកី ប់ជទីបផុំត សតទងំ យ ទទួល

យកផលបុណយផលបបេហយ នឹងេទ មយថកមម គឺអនក

េធបប ែតងេទកន់នរក ចែំណកខងអនកេធបុណយ ែតង

េទកន់សុគតិភព េ ពះេហតុេនះ បុគគលគួរែតេធបុណយ

ែដលនេំទកនុងបរេ ក ឲយចេ មន (េ ពះថ) បុណយ

ទងំ យ ជទីពឹងរបស់ពួកសត កនុងបរេ ក ។

េ កសូ ត ទី ៣

[៤០៦] េទ ប កង វតថី... លុះ ពះបទបេសនទិេកសល

គង់កនុងទីសមគួរេហយ ក៏បន កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ យ៉ងេនះ

ថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ធម៌របស់េ ក មនបុ៉នម នយ៉ង កល

ែដលេកតេឡង ែតងេកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍ េដមបេីសចកី

ទុកខ េដមបេីនមិនសបបយ ។

538  

២៦៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤០៧] តេយ េខ ម ជ េ កស ធមម

ឧបបជជមន ឧបបជជនិ អហិ យ ទុកខ យ អផសុវ-ិ

យ ។ កតេម តេយ ។ េ េភ េខ ម ជ

េ កស ធេមម ឧបបជជមេន ឧបបជជតិ អហិ យ

ទុកខ យ អផសុវ ិ យ េទេ េខ ម ជ

េ កស ធេមម ឧបបជជមេន ឧបបជជតិ អហិ យ

ទុកខ យ អផសុវ ិ យ េមេ េខ ម ជ

េ កស ធេមម ឧបបជជមេន ឧបបជជតិ អហិ យ

ទុកខ យ អផសុវ ិ យ ។ ឥេម េខ ម ជ

តេយ េ កស ធមម ឧបបជជមន ឧបបជជនិ

អហិ យ ទុកខ យ អផសុវ ិ យតិ ។

[៤០៨] ឥទមេ ច ។ េប ។

េ េភ េទេ ច េមេ ច

បុរសំិ បបេចតសំ

ហឹសនិ អតថសមភូ

តច រវំ សបផលនិ ។

539  

២៦៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤០៧] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ ធម៌របស់េ កមន

៣ យ៉ង កលែដលេកតេឡង ែតងេកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍

េដមបេីសចកីទុកខ េដមបេីនមិនសបបយ ។ ធម៌ ៣ យ៉ង ដូចេមច ។

បពិ តម ជ េ ភៈ ជធម៌របស់េ ក ១ កលែដលេកតេឡង ែតង

េកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ េដមបេីនមិន

សបបយ បពិ តម ជ េទសៈ ជធម៌របស់េ ក ១ កលែដលេកត

េឡង ែតងេកតេឡង េដមបមីិនជ បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ េដមបេីន

មិនសបបយ បពិ តម ជ េមហៈ ជធម៌របស់េ ក ១ កលែដល

េកតេឡង ែតងេកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍ េដមបេីសចកីទុកខ

េដមបេីនមិនសបបយ ។ បពិ តម ជ ធម៌របស់េ ក ទងំ ៣

េនះឯង កលែដលេកតេឡង ែតងេកតេឡង េដមបមិីនជ បេយជន៍

េដមបេីសចកីទុកខ េដមបេីនមិនសបបយ ។

[៤០៨] ពះអងគ ទង់ ស់នូវពកយេនះ ។ េប ។

េ ភៈកី េទសៈកី េមហៈកី េកតអពីំខួនេហយ ែតង

េប តេប ននូវបុរសែដលមនេចតន កក់វញិ ដូចែផរបស់

ខួន េប តេប ននូវេឈែដលមនសមបកជខឹម ។

540  

២៦៧

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ បដិបុចឆ

ចតុតថំ ឥស តថសុតំ

[៤០៩] វតថិយ.ំ.. ឯកមនំ និសិេនន េខ ជ

បេសនទិេកសេ ភគវនំ ឯតទេ ច កតថ នុ េខ

ភេន ទនំ ទតពនិ ។ យតថ េខ ម ជ ចិតំ

បសីទតីតិ ។ កតថ បន ភេន ទិននំ មហបផលនិ ។

[៤១០] អញញំ េខ ឯតំ ម ជ កតថ ទនំ

ទតពំ អញញំ បេនតំ កតថ ទិននំ មហបផលនិ សី-

លវេ េខ ម ជ ទិននំ មហបផលំ េន តថ

ទុស េីល ។ េតនហិ ម ជ តេញញេវតថ បដិបុចឆិស -

មិ យថ េត ខេមយយ តថ នំ ពយកេរយយស ិ ។

541  

២៦៧

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ពះមន ពះភគ ទង់សួរតប

ឥស តថសូ ត ទី ៤

[៤០៩] េទ ប កង វតថី... លុះ ពះបទបេសនទិេកសល

គង់កនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ យ៉ងេនះថ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ទន េតបុគគល តវឲយដល់បុគគល ។ ពះ

អងគ ស់ថ បពិ តម ជ ចិត ជះថចេំពះបុគគល ( តវឲយ

ដល់បុគគលេនះ) ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ទន ែដលបុគគលឲយ

េហយដល់បុគគល េទបមនផលេ ចន ។

[៤១០] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ ពកយថ ទន

បុគគល តវឲយដល់បុគគល េនះជពកយដៃទ ពកយថ ទន ែដល

បុគគលឲយេហយដល់បុគគល េទបមនផលេ ចន េនះក៏ជពកយដៃទ

ែដរ បពិ តម ជ ទន ែដលបុគគលឲយដល់បុគគលមនសីល េទប

មនផលេ ចន ទន ែដលបុគគលឲយដល់បុគគល ទសសីល មិនមន

ផលេ ចនេទ ។ បពិ តម ជ េបដូេចន ះ តថគតនឹងសួរ ពះអងគ

កនុង ប ន េនះ ប ន េនះគប់ចិត ពះអងគ យ៉ង តវ ពះអងគពយ-

ករនូវ ប ន េនះ យ៉ងេនះ ។

542  

២៦៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤១១] តំ កឹ មញញសិ ម ជ ឥធ តយស

យុទធំ បចចុបដិតំ សងគ េម សមុបពយេូ អថ -

គេចឆយយ ខតិយកុមេ អសិកខិ េ អកតហេ ថ

អកតេយេគគ អកតុបសេន ភីរុ ឆមភី ឧ សី

ប យី ភេរយយសិ តំ បុរសំិ អេ ថ ច េត ទិេសន

បុរេិសនតិ ។ នហំ ភេន ភេរយយ ំ តំ បុរសំិ ន ច

េម អេ ថ ទិេសន បុរេិសនតិ ។ អថ គេចឆយយ

ពហមណកុមេ អសិកខិ េ ។ េប ។ អថ -

គេចឆយយ េវស កុមេ អសិកខិ េ ។ េប ។ អថ

គេចឆយយ សុទទកុមេ អសិកខិ េ ។ េប ។ ន ច

េម អេ ថ ទិេសន បុរេិសនតិ ។

543  

២៦៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤១១] បពិ តម ជ ពះអងគសគំល់េហតុេនះដូចេមច កនុង

ជនបទេនះ មនចមបំងមក បកដដល់ ពះអងគេហយ បសិនេបស ងគ ម

េលកគន ជពួកមកដល់េហយ ែតថខតិយកុមរ មិនបនសិក មិន

មនថីៃដ មិនទន់កបនទ យ មិនេចះែថងសរ មនេសចកីខច រនធត ់

តក់សុត រត់េទជ ប កតី េត ពះអងគគួរចិញចឹ មបុរសេនះែដរឬ ពះ

អងគ តវករេ យបុរសែបបេនះែដរឬ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ

ពះអងគមិនគួរចិញចឹ មបុរសេនះ ខញុ ំ ពះអងគមិន តវករេ យបុរសែបបេនះ

េឡយ ។ បសិនេបស ងគ មេលកគន ជពួកមកដល់េហយ ែតថកុមរ

របស់ ពហមណ តកូល មិនបនសិក ។ េប ។ បសិនេបស ងគ ម

េលកគន ជពួកមកដល់េហយ ែតថកុមររបស់េវសយ តកូល មិនបន

សិក ។ េប ។ បសិនេបស ងគ មេលកគន ជពួកមកដល់េហយ ែតថ

កុមររបស់សុទទ តកូល មិនបនសិក ។ េប ។ ខញុ ំ ពះអងគក៏មិន តវករ

េ យបុរសែបបដូេចន ះេឡយ ។

544  

២៦៩

េកសលសំយុតស្ស បុគគលវេគគ បដិបុចឆ

[៤១២] តំ កឹ មញញសិ ម ជ ឥធ តយស

យុទធំ បចចុបដិតំ សងគ េម សមុបពយេូ អថ -

គេចឆយយ ខតិយកុមេ សុសិកខិ េ កតហេ ថ ក-

តេយេគគ កតុបសេន អភីរុ អចឆមភី អនុ សី

អប យី ភេរយយសិ តំ បុរសំិ អេ ថ ច េត ទិ-

េសន បុរេិសនតិ ។ ភេរយយហំ ភេន តំ បុរសំិ

អេ ថ ច េម ទេិសន បុរេិសនតិ ។ អថ -

គេចឆយយ ពហមណកុមេ ។ េប ។ អថ គេចឆយយ

េវស កុមេ ។ េប ។ អថ គេចឆយយ សុទទកុមេ

សុសិកខិ េ កតហេ ថ កតេយេគគ កតុបសេន

អភីរុ អចឆមភី អនុ សី អប យី ភេរយយសិ តំ បុរ-ិ

សំ អេ ថ ច េត ទេិសន បុរេិសនតិ ។ ភេរយយហំ

ភេន តំ បុរសំិ អេ ថ ច េម ទេិសន បុរេិសនតិ ។

545  

២៦៩

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ពះមន ពះភគ ទង់សួរតប

[៤១២] បពិ តម ជ ពះអងគសគំល់នូវេហតុេនះដូចេមច

កនុងជនបទេនះ មនចមបំងមក បកដដល់ ពះអងគេហយ បសិនេប

ស ងគ មេលកគន ជពួកមកដល់េហយ ចួនជខតិយកុមរ បនសិក ល

មនថីៃដ បនទងំកបនទ យ េចះែថងសរ ឥតមនេសចកីខច រនធត់

តក់សុត មិនរត់េទេឡយ េត ពះអងគគួរចិញចឹ មបុរសេនះែដរឬ ពះអងគ

តវករេ យបុរសែបបេនះែដរឬ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះ

អងគគួរចិញចឹ មបុរសេនះ ខញុ ំ ពះអងគ តវករ េ យបុរសែបបេនះែដរ ។

បសិនេបស ងគ មេលកគន ជពួកមកដល់េហយ កុមររបស់ ពហមណ-

តកូល ។ េប ។ បសិនេបស ងគ មេលកគន ជពួកមកដល់េហយ កុមរ

របស់េវស តកូល ។ េប ។ បសិនេបស ងគ មេលកគន ជពួកមកដល់

េហយ កុមររបស់សុទទ តកូល បនសិក ល មនថីៃដ បនទងំក

បនទ យ េចះែថងសរ ឥតមនេសចកីខច រនធត់ តក់សុត មិនរត់

េទេឡយ េត ពះអងគគួរចិញចឹ មបុរសេនះែដរឬ ពះអងគ តវករេ យ

បុរសែបបេនះែដរឬ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគគួរចិញចឹ ម

បុរសេនះ ខញុ ំ ពះអងគ តវករេ យបុរសែបបេនះែដរ ។

546  

២៧០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤១៣] ឯវេមវ េខ ម ជ យ ម េចបិ

កុ អគរ ម អនគរយិ ំ បពជិេ េ តិ េ

ច េ តិ បញចងគវបិបហីេន បញចងគសមនន គេ តសមឹ

ទិននំ មហបផលំ េ តិ ។ កតមនិ បញចងគ និ

បហីននិ េ និ ។ កមចឆេនទ បហីេន េ តិ

ពយបេទ បហីេន េ តិ ថីនមិទធំ បហីនំ េ តិ

ឧទធចចកុកកុចចំ បហីនំ េ តិ វចិិកិចឆ បហីន េ -

តិ ។ ឥមនិ បញចងគ និ បហីននិ េ និ ។ កតេម-

ហិ បញចហេងគហិ សមនន គេ េ តិ ។ អេសេកខន

សីលកខ េនធន សមនន គេ េ តិ អេសេកខន ស-

មធិកខ េនធន សមនន គេ េ តិ អេសេកខន បញញ -

ខេនធន សមនន គេ េ តិ អេសេកខន វមុិតិកខ េនធន

សមនន គេ េ តិ អេសេកខន វមុិតិញញ ណទស -

នកខ េនធន សមនន គេ េ តិ ។ ឥេមហិ បញចហេងគ-

ហិ សមនន គេ េ តិ ។ ឥតិ បញចងគវបិបហីេន

បញចងគសមនន គេត ទិននំ មហបផលនិ ។

547  

២៧០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤១៣] បពិ តម ជ េបបុគគលេចញចក តកូល េចញ

ចកផទះ េហយចូលមកកន់ផនួស បុគគលេនះឯង បនលះបង់អងគ ៥

បកបេ យអងគ ៥ ទន ែដលបុគគលឲយដល់បុគគលេនះ េទបមន

ផលេ ចន ក៏យ៉ងេនះឯង ។ អងគ ៥ ែដលបុគគលេនះបនលះបង់

ដូចេមច ។ គឺ កមចឆនទៈ បុគគលេនះបនលះបង់េហយ ១ ពយបទៈ

បុគគលេនះបនលះបង់េហយ ១ ថីនមិទធៈ បុគគលេនះបនលះបង់េហយ ១

ឧទធចចកុកកុចចៈ បុគគលេនះបនលះបង់េហយ ១ វចិិកិចឆ បុគគលេនះបនលះ

បង់េហយ ១ ។ អងគទងំ ៥ េនះ បុគគលេនះបនលះបង់អស់េហយ ។

បុគគល បកបេ យអងគ ៥ ដូចេមច ។ បុគគល បកបេ យសីលកខនធ

ជរបស់អេសកខៈ ១ បកបេ យសមធិកខនធ ជរបស់អេសកខៈ ១ បកប

េ យបញញ ខនធ ជរបស់អេសកខៈ ១ បកបេ យវមុិតិកខនធ ជរបស់

អេសកខៈ ១ បកបេ យវមុិតិញញ ណទស នកខនធ ជរបស់អេសកខៈ ១ ។

បុគគល បន បកបេ យអងគទងំ ៥ េនះ ។ ទន ែដលបុគគលឲយដល់

បុគគលែដលបនលះបង់អងគ ៥ បកបេ យអងគ ៥ េហយ េទបមនផល

េ ចន ដូេចនះឯង ។

548  

២៧១

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ និគមគថ

[២១៤] ឥទមេ ច ភគ ។ េប ។

ឥស តថំ ពលវរីយិញច

យសមឹ វេិជជថ មណេវ

តំ យុទធេ ថ ភេរ ជ

នសរូ ំ ជតិបចចយ

តេថវ ខនិេ រចចំ

ធមម យសមឹ បតិដិ

តមរយិវុតិ េមធវ ឹ

ហីនជចចមប ិ បជូេយ

ករេយ អស េម រេមម

សេយតថ ពហុស ុេត

549  

២៧១

េកសលសំយុត បុគគលវគគ និគមគថ

[៤១៤] ពះមន ពះភគ បន ស់នូវពកយេនះ ។ េប ។

សិលប សខម ន់ធនូ កី កមងំនិងេសចកីពយយមកី មន

កនុងមណព ពះ ជែដល តវករេ យចមបំង គួរ

ចិញចឹ មមណពេនះ មិនគួរចិញចឹ មមណពែដលឥតេក វក

េ យេហតុគឺជតិេឡយ ធម៌ទងំ យ គឺេសចកីអត់ធន់

និងេសចកីសូត ( ពះអរហត) ងំេនកនុងបុគគល េហយ

បុគគល តវែតបូជនូវបុគគលេនះ សូមបមីនជតិដ៏េថកទប

ែតជអនក បជញ ចិញចឹ មជីវតិដ៏ បេសរ បុគគលគបបឲីយេគេធ

សមជទីេ តកអរ េហយញុងំពហុស ូតឲយេនកនុងទីន៎ុះ

550  

២៧២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

បបញច វវិេន កយិ

ទុេគគ សង កមននិ ច

អននំ បនំ ខទនីយ ំ

វតថេសនសននិ ច

ទេទយយ ឧជុភេូតសុ

វបិបសេននន េចត

យថបិ េមេឃ ថនយ ំ

វជិជុមលី សតកកុ កុ

ថលំ និននញច បេូរតិ

អភិវស ំ វសុនធរ ំ

តេថវ សេទធ សុត

អភិសងខចច េភជនំ

វណិពេក តបបយតិ

អននបេនន បណិេ

អនុេមទមេន បកិេរតិ

េទថ េទថតិ ភសតិ

551  

២៧២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បុគគល គបបជីីកអណូងឬ សះ កនុងៃ ព េធ ព ន កនុងទី

ែដលលបំកឆង បុគគលមនចិត ជះថ គបបឲីយបយ ទឹក

ខទនីយៈ សពំត់និងទីេសនសនៈទងំ យ ដល់ពួក

បុគគលែដលមនកយនិងចិត តង់ ម េមឃ គហឹម

មនរេប បេផកបេនទ រមនកពូំល ប់រយ បងុរចុះេលែផនដី

ញុងំទីទួលនិងទីទបឲយេពញបន យ៉ង មិញ បុគគល

ជបណិត មនសទធ េចះដឹងេហយ ក់ែតងេភជន

ឲយពួកវណិពកៈែឆត េ យបយនិងទឹក ក៏យ៉ងេនះែដរ

បុគគលមនចិតេ តកអរ បច ច ទពយេធជទន េពល

ពកយថ អនកទងំ យចូរឲយ អនកទងំ យចូរឲយដូេចនះ

552  

២៧៣

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

តញិស តជជិតំ(១) េ តិ

េទវេស វ បវស េ

បុញញធ វបុិ

ទ រ ំ អភិវស តីតិ ។

បញច មំ បពេ បមសុតំ

[៤១៥] វតថីនិទនំ ។ អថេខ ជ បេស-

នទិេកសេ ទិ ទិវស េយន ភគ េតនុបសង កមិ

ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ និសីទិ ។

ឯកមនំ និសិននំ េខ ជនំ បេសនទិេកសលំ

ភគ ឯតទេ ច ហនទ កុេ នុ តំ ម ជ -

គចឆសិ ទិ ទិវស តិ ។ យនិ និ ភេន រញញំ ខតិ-

យនំ មុទធ ភិសិ នំ ឥស រយិមទម នំ កមេគធ-

បរយុិដិ នំ ជនបទ ថ វរយិបប នំ មហនំ បឋវមីណ-

លំ អភិវជិិយ អជឈវសននំ ជករណីយនិ ភវនិ

េត ហំ ឯតរហិ ឧស ុកកំ បេនន តិ ។

១ ឱ. ម. គជជិតំ ។

553  

២៧៣

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ពះបទបេសនទិេកសលចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ

ពកយេនះ បុគគលេនះបនបេញចញឲយ ន់ឮេហយ ធរ

ទឹកគឺបុណយដ៏ធទូំ យេនះ នឹងបងុរចុះេលបុគគលអនកឲយ

ដូចជម េមឃែដលបងុរេភ ងមកេលែផនដីែដរ ។

បពេ បមសូ ត ទី ៥

[៤១៥] វតថីនិទន ។ គេនះ ពះបទបេសនទិេកសល

េសចចូលេទគល់ ពះមន ពះភគ ទងំៃថង តង់ លុះចូលេទដល់

ថយបងគំ ពះមន ពះភគ េហយគង់េនកនុងទីសមគួរ ។ លុះ ពះបទ

បេសនទិេកសល គង់េនកនុងទីសមគួរេហយ េទប ពះមន ពះភគ

ស់យ៉ងេនះថ េអហន៎ម ជ ពះអងគេទបេសចយងមកពីទី

ទងំៃថង តង់ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ក តជេសចបនមុទធ ភិេសក

រួចេហយ សវងឹ ជប់េ យភពជធ ំ មនេសចកីេ តកអរកនុងកម គប

សងកត់ ដល់នូវករមមួំនកនុងជនបទ េន តត បឋវមីណលដ៏ធ ំ ែតង

មន ជកិចច ឥឡូវេនះ ខញុ ំ ពះអងគដល់នូវករខល់ខយចេំពះ ជ-

កិចចេនះ ។

554  

២៧៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤១៦] តំ កឹ មញញសិ ម ជ ឥធ េត បុរ-ិ

េ គេចឆយយ បុរតថិមយ ទិ យ សទធ យិេក

បចចយិេក េ តំ ឧបសង កមិ ឯវ ំ វេទយយ

យេគឃ ម ជ ជេនយយ អហំ គចឆ មិ បុរតថិ-

មយ ទិ យ តតថទទសំ មហនំ បពតំ អពភសមំ

សេព បេណ និេបបេថេន(១) គចឆតិ យេន

ម ជ ករណីយ ំ តំ កេ ហីតិ ។ អថ ទុតិេយ

បុរេិ គេចឆយយ ទកខិ យ ទិ យ ។ េប ។

អថ តតិេយ បុរេិ គេចឆយយ បចឆិមយ ទិ យ

។ េប ។ អថ ចតុេ ថ បុរេិ គេចឆយយ ឧត យ

ទិ យ សទធ យិេក បចចយិេក េ តំ ឧប-

សង កមិ ឯវ ំ វេទយយ យេគឃ ម ជ ជេនយយ

អហំ គចឆ មិ ឧត យ ទិ យ តតថទទសំ មហនំ

បពតំ អពភសមំ សេព បេណ និេបបេថេន -

គចឆតិ យេន ម ជ ករណីយ ំ តំ កេ ហីតិ ។

១ ឱ. និេបផ េដេន ។

555  

២៧៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤១៦] បពិ តម ជ ពះអងគសគំល់េហតុេនះដូចេមច

បុរសរបស់ ពះអងគកនុងជនបទេនះ មនពកយគួរេជ មនពកយគួរេធ

ម មកពីទិសខងេកត បុរសេនះចូលមកគល់ ពះអងគ កបបងគ ំ

ទូល យ៉ងេនះថ សូម ពះ ជេតជះតកំល់េលតបូង បពិ តម ជ

សូម ទង់ ជប ខញុ ំ ពះអងគេទបនឹងមកអពីំទិសខងេកត បនេឃញភនធំ ំ

ខពស់េសមនឹង កស រេម លមកកិនសតទងំអស់ កនុងទីេនះ បពិ ត

ម ជ សូម ពះអងគេធកិចចែដល ទង់ តវេធឥឡូវេនះចុះ ។ លំ ប់

េនះ បុរសទីពីរមកអពីំទិសខងតបូង ។ េប ។ លំ ប់េនះ បុរសទីបី

មកអពីំទិសខងលិច ។ េប ។ លំ ប់េនះ បុរសទីបួន មនពកយ

គួរេជ មនពកយគួរេធ ម មកអពីំទិសខងេជង បុរសេនះចូលមក

គល់ ពះអងគ កបបងគទូំលយ៉ងេនះថ សូម ពះ ជេតជះតកំល់េលតបូង

បពិ តម ជ សូម ទង់ ជប ខញុ ំ ពះអងគេទបនឹងមកអពីំទិសខងេជង

បនេឃញភនធំខំពស់េសមនឹង កស រេម លមកកិនសតទងំអស់ កនុងទី

េនះ បពិ តម ជ សូម ពះអងគេធកិចចែដល ទង់ តវេធឥឡូវេនះចុះ ។

556  

២៧៥

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ ជ មរ ធិវតនំ

ឯវរេូប េត ម ជ មហតិ មហពភេយ សមុបបេនន

ទរុេណ មនុស កខ េយ(១) ទុលេភ មនុស េត កិមស

ករណីយនិ ។ ឯវរេូប េម ភេន មហតិ មហពភេយ

សមុបបេនន ទរុេណ មនុស កខ េយ ទុលេភ មនុស េត

កិមស ករណីយ ំ អញញ ត ធមមចរយិយ អញញ ត

សមចរយិយ អញញ ត កុសលកិរយិយ អញញ ត

បុញញកិរយិយតិ ។

[៤១៧] េ េចមិ េខ េត ម ជ បដិេវេទមិ

េខ េត ម ជ អធិវតតិ េខ តំ ម ជ ជ ម-

រណំ អធិវតមេន ច េត ម ជ ជ មរេណ កិមស

ករណីយនិ ។ អធិវតមេន ច េម ភេន ជ មរេណ

កិមស ករណីយ ំ អញញ ត ធមមចរយិយ អញញ ត

សមចរយិយ អញញ ត កុសលកិរយិយ អញញ ត

បុញញកិរយិយ យនិ និ ភេន រញញំ ខតិយនំ

១ ម. មនុស កេយ ។

557  

២៧៥

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ជ និងមរណៈ គបសងកត់

បពិ តម ជ កលេបភ័យធយ៉ំងេនះេកតេឡងកី េហតុ កក់ គឺ

ករអស់េទៃនមនុស កី មនុស ភពែដលសតបនេ យ កកី ពះអងគ

ចេធបន ែដរឬ ។ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលេបភ័យធយ៉ំង

េនះេកតេឡងកី េហតុ កក់ គឺករអស់េទៃនមនុស កី មនុស ភព

ែដលសតបនេ យ កកី ខញុ ំ ពះអងគគបបេីធដូចេមចបន េ កអពីំករ

ប ពឹតធម៌ េ កអពីំករ ប ពឹតេសម េ កអពីំករេធកុសល េ កអពីំ

ករេធបុណយ ។

[៤១៧] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ តថគតសូម

ថយ ពះពរ ពះអងគ បពិ តម ជ តថគតសូមថយដណឹំង ពះអងគ

បពិ តម ជ ជ និងមរណៈរែមង គបសងកត់ ពះអងគពិត បពិ តម -

ជ កលេបជ និងមរណៈ គបសងកត់ ពះអងគ េត ពះអងគ តវេធដូច

េមច ។ ពះបទបេសនទិេកសល កបបងគទូំលថ បពិ ត ពះអងគដ៏

ចេ មន កលេបជ និងមរណៈ គបសងកត់ខញុ ំ ពះអងគ ខញុ ំ ពះអងគគបបេីធដូច

េមចបន េ កអពីំករ ប ពឹតធម៌ េ កអពីំករ ប ពឹតេសម េ កអពីំករ

េធកុសល េ កអពីំករេធបុណយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ក តជេសច

558  

២៧៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

មុទធ វសិ នំ ឥស រយិមទម នំ កមេគធបរយុិដិ-

នំ ជនបទ ថ វរយិបប នំ មហនំ បឋវមីណលំ

អភិវជិិយ អជឈវសននំ ហតថិយុទធ និ ភវនិ េត-

សមប ិ ភេន ហតថិយុទធ នំ នតថិ គតិ នតថិ វសិេយ

អធិវតមេន ជ មរេណ យនិបិ និ ភេន រញញំ

ខតិយនំ មុទធ វសិ នំ ។ េប ។ អជឈវសននំ អស -

យុទធ និ ភវនិ ។ េប ។ រថយុទធ និ ភវនិ ។ េប ។

បតិយុទធ និ ភវនិ េតសមប ិ ភេន បតិយុទធ នំ នតថិ គតិ

នតថិ វសិេយ អធិវតមេន ជ មរេណ សនិ េខ

បន ភេន ឥមសមឹ ជកុេល មនិេន ម ម

េយ បេ និ(១) គេត បចចតថិេក មេនហិ េភទយិ-

តំុ េតសមប ិ ភេន មនយុទធ នំ នតថិ គតិ នតថិ

វសិេយ អធិវតមេន ជ មរេណ សំវជិជតិ េខ បន

១ ម. េយសំ េ និ ។

559  

២៧៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បនមុទធ ភិេសកេហយ សវងឹ ជប់េ យភពជធ ំ មនេសចកីេ តក

អរកនុងកមមក គបសងកត់ ដល់នូវករមមួំនកនុងជនបទ េន តត

បឋវមីណលដ៏ធ ំ ែតងមនចមបំងេ យដរំ ី បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

ចមបំងេ យដរំទីងំេនះ នឹងយកជគតិ យកជវស័ិយ កនុងេវ

ែដលជ និងមរណៈ គបសងកត់ ពំុបន បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ឯក ត

ជេសចបនមុទធ ភិេសកេហយ ។ េប ។ េន តត បឋវមីណលដ៏ធ ំ

រែមងមនចមបំងេ យេសះ ។ េប ។ រែមងមនចមបំងេ យរថ ។ េប ។

រែមងមនចមបំងេ យពលេថមរេជង បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ចមបំង

េ យពលេថមរេជងទងំេនះ នឹងយកជគតិ យកជវស័ិយ កនុងេវ

ែដលជ និងមរណៈ គបសងកត់ ពំុបនេឡយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

កនុង ជ តកូលេនះ េទះបីមនពួកម មតយ ែដលជម នី លមមនឹង

ទមយពួកស តវ ែដលមកដល់េ យ ថ៌កបំងំទងំ យបន បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន ចមបំងេ យ ថ៌កបំងំទងំេនះ នឹងយកជគតិ

យកជវស័ិយ កនុងេវ ែដលជ និងមរណៈមក គបសងកត់ ពុំបនែដរ

560  

២៧៧

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ និគមគថ

ភេន ឥមសមឹ ជកុេល បហតំូ ហិរញញសុវណំ ភមិូគ-

តេញច វ េវ សដញច េយន មយ ំ បេ ម គេត

បចចតថិេក ធេនន ឧប េបតុំ េតសមប ិ ភេន ធន-

យុទធ នំ នតថិ គតិ នតថិ វសិេយ អធិវតមេន ជ មរេណ

អធិវតមេន ច េម ភេន ជ មរេណ កិមស ករ-

ណីយ ំ អញញ ត ធមមចរយិយ អញញ ត សមចរយិយ

អញញ ត កុសលកិរយិយ អញញ ត បុញញកិរយិយតិ ។

[៤១៨] ឯវេមតំ ម ជ ឯវេមតំ ម ជ

អធិវតមេន ច េត ជ មរេណ កិមស ករណីយ ំ

អញញ ត ធមមចរយិយ អញញ ត សមចរយិយ អញញ ត

កុសលកិរយិយ អញញ ត បុញញកិរយិយតិ ។

[៤១៩] ឥទមេ ច ភគ ។ េប ។

យថបិ េស វបុិ

នភំ ហចច បព

សមន អនុបរេិយយយុ ំ

និេបបេថេន ចតុទទិ

ឯវ ំ ជ ច មចចុ ច

561  

២៧៧

េកសលសំយុត បុគគលវគគ និគមគថ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កនុង ជ តកូលេនះ មន បក់និងមសជេ ចន

ែដលឋិតេនេលែផនដីកី ែដលឋិតេនេល កសកី លមមឲយខញុ ំ ពះអងគ

កមច ត់ពួកស តវែដលមកដល់េ យ ទពយបន បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

ែតថចមបំងេ យ ទពយទងំេនះ នឹងយកជគតិ យកជវស័ិយ កនុង

េវ ែដលជ និងមរណៈ គបសងកត់ ក៏ពុំបន បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

កលែដលជ និងមរណៈមក គបសងកត់ ខញុ ំ ពះអងគ ចេធដូចេមចបន

េ កអពីំករ ប ពឹតធម៌ េ កអពីំករ ប ពឹតធម៌េសម េ កអពីំករេធកុសល

េ កអពីំករេធបុណយ ។

[៤១៨] ពះអងគ ស់ថ បពិ តម ជ ន៎ុះយ៉ងហនឹងេហយ

បពិ តម ជ ន៎ុះយ៉ងហមឹងេហយ កលជ និងមរណៈមក គបសងកត់

ពះអងគ ចេធដូចេមចបន េ កអពីំករ ប ពឹតធម៌ េ កអពីំករ ប-

ពឹតេសម េ កអពីំករេធកុសល េ កអពីំករេធបុណយ ។

[៤១៩] ពះមន ពះភគ បន ស់នូវភសិតេនះ ។ េប ។

ភនថំម ន់សុទធ ដ៏ធទូំ យ ទល់នឹង កស រលចុំះមកកិន

ពួកសតជុវំញិកនុងទិសទងំ ៤ យ៉ង មិញ ជ និងមចចុ

562  

២៧៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អធិវតនិ បណិេន

ខតិេយ ពហមេណ េវេស

សុេទទ ច លបុកកុ េស

ន កញចិ បរវិេជជតិ

សពេម ភិមទទតិ

ន តតថ ហតថិនំ ភមិូ

ន រថនំ ន បតិយ

ន ចបិ មនយុេទធន

សកក េជតំុ ធេនន

ត ម ហិ បណិេ េបេ

563  

២៧៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ែតង គបសងកត់ពួកសតទងំ យ េទះក ត ពហមណ៍

េវស ៈ សុទទៈ មនុស ច ល តកូលអនកេចលស មម

យ៉ងេនះឯង ឥតមនេវ រែលងបុគគល មួយេឡយ ែតង

ញញីំពួកសតទងំអស់ ទីរបស់ពួកពលដរំ ី មិនមនកនុង

មចចុស ងគ មេនះេទ ទីរបស់ពួកពលរថ ក៏មិនមន ទងំទី

របស់ពួកពលេថមរេជង ក៏មិនមន កនុងមចចុស ងគ មេនះែដរ

មួយេទ ត ឥតមនអនក មួយ ចឈនះ (នូវជ និងមរ-

ណៈេនះ) េ យចមបំង េ យ ថ៌កបំងំឬេ យ ទពយ

បនេឡយ េ ពះេហតុេនះ បុរសជបណិតអនកមន បជញ

564  

២៧៩

េកសលសំយុតស បុគគលវេគគ ឧទទ នំ

សមបស ំ អតថមតេន

ពុេទធ ធេមម ច សេងឃ ច

ធីេ សទធំ និេវសេយ

េយ ធមមចរ ី កេយន

ចយ ឧទ េចត

ឥេធវ នំ បសំសនិ

េបចច សេគគ បេមទតីតិ ។

បុគគលវេគគ តតិេយ ។

តស ុទទ នំ

បុគគេ អយយកិ េ េក

ឥស តថំ បពេ បមំ

េទសិតំ ពុទធេសេដន

ឥមំ េកសលបញចកំ ។

េកសលសំយុតំ សមតំ ។

565  

២៧៩

េកសលសំយុត បុគគលវគគ ឧទទ ន

កលេឃញ បេយជន៍របស់ខួន ក៏គួរញុងំសទធ ឲយតកំល់

េនកនុង ពះពុទធ ពះធម៌ ពះសងឃ បុគគល ប ពឹតធម៌

េ យកយ េ យ ច ឬេ យចិត បណិតទងំ យ

ែតងសរេសរបុគគលេនះ កនុងេ កេនះឯង លុះបុគគលេនះ

រ ំ ងខនធ េទកន់បរេ ក ែតងេ តកអរ កនុង នសួគ៌

េទ ត ។

ចប់ បុគគលវគគ ទី ៣ ។

បញជ ីេរ ងៃនបុគគលវគគេនះ គឺ

បុគគលសូ ត ១ អយយកិសូ ត ១ េ កសូ ត ១ ឥស តថ-

សូ ត ១ បពេ បមសូ ត ១ ែដល ពះពុទធដ៏ បេសរ ទង់

ស់េហយ េនះេ ថ េកសលបញចកៈ ។

ចប់ េកសលសំយុត ។

566  

មរសំយុតំ

បឋេម តេបកមមវេគគ

បឋមំ តេបកមមសុតំ

[៤២០] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ឧរុេវ យ ំ វហិរតិ នជជ េនរញជ យ តីេរ អជបលនិ-

េ គេធ បឋមភិសមពុ េទធ ។ អថេខ ភគវេ រេ គ-

តស បដិសលីនស ឯវ ំ េចតេ បរវិតិេកក ឧ-

ទបទិ មុេ វតមិ យ ទុកករករកិយ ធុ

មុេ វតមិ យ អនតថសញិ យ ទុកករករកិយ

ធុ វតមិ សេ េពធិសមជឈគតិូ(១) ។

[៤២១] អថេខ មេ បបិម ភគវេ េច-

ត េចេ បរវិតិកកមញញ យ េយន ភគ េតនុប-

សង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

១ ឱ. ធុ ជិេ សេ េពធឹ សមជឈគុនិ ។

567  

មរសំយុត

តេបកមមវគគ ទី ១

តេបកមមសូ ត ទី ១

[៤២០] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ េទបនឹង ស់ដឹងជដបូំង គង់េនេ កមេដមអជបល-

និេ គធ ែកបរេឆនរសទឹងេនរញជ កនុងឧរុេវ បេទស ។ លំ ប់េនះឯង

ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងទី ង ត់ ពួនសមង ំ មន ពះហឫទយ័

តិះរះិេកតេឡង យ៉ងេនះថ ម អញ រួចចកទុកករកិរយិេនះ

េហយហន៎ ឱហន៎ ម អញ រួចចកទុកករកិរយិ ែដលមិន បកបេ យ

បេយជន៍េនះ លេហយ ឱហន៎ ម អញ ជអនកបន ស់ដឹងនូវ

េពធិញញ ណ បៃពេហយ ។

[៤២១] លំ ប់េនះឯង មរមនចិតបប បនដឹងេសចកី តិះ

រះិកនុង ពះហឫទយ័ របស់ ពះមន ពះភគ េ យចិតរបស់ខួនេហយ

ចូលេទជិត ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏េពលនឹង ពះ

មន ពះភគ េ យគថ ថ

568  

២៨១

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ អនតថសញិតជននំ

តេបកមម អបកកមម

េយន សុជឈនិ មណ

អសុេទធ មញញសិ សុេទធ

សុទធិមគគំ អបរេទធ តិ ។

[៤២២] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម

ឥតិ វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថហិ អជឈភសិ

អនតថសញិតំ ញ

យ ំ កិញចិ អបរ ំ តបំ

សពំ ន ថ វហំ េ តិ

បិយរតំិវ(១) ធមមនិ

សីលំ សមធឹ បញញញច

មគគំ េពធយ ភវយ ំ

បេ សមិ បរមំ សុទធឹ

និហេ តមសិ អនកតិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជនតិ

មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

១ ជិយរតិនិបិ បេ ។ អដកថយមបន ជិយរតិនិ ទិស តិ ។

569  

២៨១

មរសំយុត តេបកមមវគគ ទង់ ជបនូវតបៈមិនជ បេយជន៍

ពួកមណព េចញចកតេបកមម េហយបរសុិទធ េ យផូវ

ពះអងគ ជអនកមិនទន់បរសុិទធ េដរ ងផូវដ៏បរសុិទធ

េនះ េហយសគំល់ខួនថជអនកបរសុិទធ ។

[៤២២] ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ អនកេនះជមរ

មនចិតបប ដូេចនះេហយ េទប ទង់ ស់នឹងមរមនចិតបប េ យ

គថទងំ យ ថ

តថគត ដឹងនូវតបៈដៃទ មួយ ែដលមិន បកបេ យ

បេយជន៍ថ តបៈទងំអស់ មិនជតបៈនមំកនូវ បេយជន៍

េឡយ ដូចបុគគលកន់ ច និងេថន ល អុេំ លទូកេលេគក

ដូេចនះ េហយចេ មននូវសីលផង នូវសមធិផង នូវបញញ

ផង េដមប ី ស់ដឹងនូវមគគ ឥឡូវេនះ ក៏បនដល់នូវ

េសចកីបរសុិទធិដ៏ បេសរេហយ មន លមរ អនកឯង តថគត

បនកមច ត់េចញេហយ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប ក៏េកតទុកខ េទមនស េ យ

គិតថ ពះមន ពះភគ គ ល់ចបស់នូវអញ ពះសុគត គ ល់ចបស់

នូវអញ ដូេចនះេហយ ក៏ ប់ែតបត់ចកទីេនះេទ ។

570  

២៨២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទុតិយំ នគសុតំ

[៤២៣] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ឧរុេវ យ ំ វហិរតិ នជជ េនរញជ យ តីេរ អជបលនិ-

េ គេធ បឋមភិសមពុ េទធ ។ េតន េខ បន សមេយន

ភគ រតនធករតិមិ យ ំ អេជឈកេស និសិេនន

េ តិ ។ េទេ ច ឯកេមកំ ផុ យតិ ។

[៤២៤] អថេខ មេ បបិម ភគវេ ភយ ំ

ឆមភិតតំ េ មហំសំ ឧបបេទតុកេម មហនំ ហតថិ-

ជវណំ អភិនិមមិនិ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ។

េសយយថបិ នម ម អរដិេក មណិ ឯវមស

សីសំ េ តិ ។ េសយយថបិ នម សុទធំ របិូយ ំ

ឯវមស ទន េ និ ។ េសយយថបិ នម មហតី

នងគលី (១) ឯវមស្ស េ េ េ តិ ។

[៤២៥] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម

ឥតិ វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថយ អជឈភសិ

១ ឱ. ម. នងគលសី ។

571  

២៨២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

នគសូ ត ទី ២

[៤២៣] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ េទបនឹងបន ស់ដឹងជដបូំង ទង់គង់េនេ កមេដម

អជបលនិេ គធ ែកបរេឆនរៃនសទឹងេនរញជ កនុងឧរុេវ បេទស ។

សម័យេនះឯង ពះមន ពះភគ គង់េនកនុងទី ល សឡះ កនុង

េវ តីងងឹតសូនយឈឹង ។ ចួនជេភ ង ក៏រលឹម សឹប ៗ ។

[៤២៤] លំ ប់េនះ មរមនចិតបប មន បថន េដមប ី

ញុងំភ័យ េសចកីតក់សុត ករ ពច ពឺេ ម ឲយេកតេឡងដល់ ពះ

មន ពះភគ ក៏និមមិតេភទជេសចដរំធី ំ េហយចូលសេំ េទរក ពះ

មន ពះភគ ។ កបលរបស់ដរំេីនះ មនទហំំបុ៉នថមេខម ដ៏ធ ំ ។ ភុក

របស់ ដូច បក់សុទធ ។ បេមយរបស់ ដូចយមនងគ័លដ៏ធ ំ ។

[៤២៥] គេនះ ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ េនះ

ជមរមនចិតបប ដូេចនះេហយ េទប ទង់ ស់នឹងមរមនចិតបប

េនះ េ យគថដូេចនះ ថ

572  

២៨៣

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ អេជឈកសនិសជជនំ

សំសរ ំ ទីឃមទធ នំ

វណំ ក សុភសុភំ

អលេន េតន បបិម

និហេ តមសិ អនកតិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជនតិ

មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

តតិយំ សុភសុតំ

[៤២៦] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ឧរុេវ យ ំ វហិរតិ នជជ េនរញជ យ តីេរ អជប-

លនិេ គេធ បឋមភិសមពុ េទធ ។ េតន េខ បន ស-

មេយន ភគ រតនធករតិមិ យ ំ អេជឈកេស និ-

សិេនន េ តិ ។ េទេ ច ឯកេមកំ ផុ យតិ ។

573  

២៨៣

មរសំយុត តេបកមមវគគ ទង់គង់កនុងទី ល សឡះ

អនកឯង កលអេនទ លេទមក អស់កលយូរអែងង បន

តែំណងេភទលខះមិនលខះ មន លមរមនចិតបប អនកឯង

មិនគួរនឹងេធដូេចន ះេឡយ មន លមរ ទងំអនកឯងេ ត

ក៏តថគតបនកមច ត់េចល សឡះេហយែដរ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប ក៏េកតទុកខ តូចចិត េ យគិត

ថ ពះមន ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ

ក៏បត់ចកទីេនះេទ ។

សុភសូ ត ទី ៣

[៤២៦] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ េទបនឹងបន ស់ដឹងជដបូំង ទង់គង់េនេ កមេដម

អជបលនិេ គធ េទ បេឆនរៃនសទឹងេនរញជ កនុងឧរុេវ បេទស ។

ក៏សម័យេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងទី ល សឡះកនុង

េវ តីងងឹតសូនយឈឹង ។ ចួនជេភ ង ក៏រលឹម សឹប ៗ ។

574  

២៨៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤២៧] អថេខ មេ បបិម ភគវេ ភយ ំ

ឆមភិតតំ េ មហំសំ ឧបបេទតុកេម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវេ អវទិេូរ ឧចច វច

វណនិភ ឧបទំេសតិ សុភ េចវ អសុភ ច ។

[៤២៨] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម ឥតិ

វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថហិ អជឈភសិ

សំសរ ំ ទីឃមទធ នំ

វណំ ក សុភសុភំ

អលេន េតន បបិម

និហេ តមសិ អនក

េយ ច កេយន ចយ

មន ច សុសំវុ

ន េត មរ វ នុគ

ន េត មរស បចចគ(ូ១)តិ ។

អថេខ មេ បបិម ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

១ ម. មរស ពទធតូតិ ។

575  

២៨៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤២៧] គេនះឯង មរមនចិតបប បថន នឹងញុងំភ័យ

េសចកីតក់សុត ករ ពច ពឺេ ម ឲយេកតេឡង ដល់ ពះមន ពះភគ

ក៏ចូលសេំ េទរក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏សែំដង

នូវេភទដ៏ខពស់និងទប លខះមិនលខះ កនុងទីជិតៃន ពះមន ពះភគ ។

[៤២៨] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ

េនះជមរ មនចិតបប ដូេចនះេហយ េទប ទង់ ស់នឹងមរមនចិត

បបេនះ េ យគថដូេចនះ ថ

អនកឯង កលអេនទ លេទមក អស់កលយូរអែងង បន

តែំណងេភទលខះមិនលខះ មន លមរ អនកឯង មិនគួរនឹង

េធដូេចន ះេឡយ មន លមរ អនកឯង តថគតបនកមច ត់

េចល សឡះេហយ (េ ពះថ) បុគគលទងំ យ

បនស ងមល េ យកយ េ យ ច េ យចិតេហយ

មន លមរ បុគគលេនះឯង មិនលុះកនុងអំ ចអនកឯងេឡយ

មិនែមនជសិស គណ របស់អនកឯងជមរេឡយ ។

គេនះ មរមនចិតបប ។ េប ។ ក៏អនរធនចកទីេនះេទ ។

576  

២៨៥

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ វមុិតិសចឆិករណំ

ចតុតថំ បឋមបសសុតំ

[៤២៩] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ព ណសិយ ំ វហិរតិ ឥសិបតេន មិគទេយ ។ ត ត

េខ ភគ ភិកខូ មេនសិ ភិកខ េ តិ ។ ភទេនតិ េត

ភិកខូ ភគវេ បចចេស សំុ ។ ភគ ឯតទេ ច មយ ំ

េខ ភិកខ េវ េយនិេ មនសកិ េយនិេ សមមបប-

ធន អនុត វមុិតិ អនុបប អនុត វមុិតិ សចឆិ-

ក តុេមបិ ភិកខ េវ េយនិេ មនសកិ េយ-

និេ សមមបបធន អនុតរ ំ វមុិតឹ អនុបបុ ថ

អនុតរ ំ វមុិតឹ សចឆិកេ ថតិ ។

577  

២៨៥

មរសំយុត តេបកមមវគគ កិរយិេធឲយជក់ចបស់នូវវមុិតិ

បឋមបសសូ ត ទី ៤

[៤២៩] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងៃ ពឥសិបតនមិគទយវន័ េទ ប កងព -

ណសី ។ ពះមន ពះភគ ទង់ ស់េ ភិកខុទងំ យ កនុងទី

េនះថ មន លភិកខុទងំ យ ។ ភិកខុទងំេនះ ទទួល ពះពុទធដីក

របស់ ពះមន ពះភគថ ពះករុ ពះអងគ ។ េទប ពះមន

ពះភគ ទង់ ស់យ៉ងេនះថ មន លភិកខុទងំ យ អរហតផលវមុិតិ

ដ៏ បេសរ តថគតបនសេ មចេហយ អរហតផលវមុិតិដ៏ បេសរ តថ-

គតបនេធឲយជក់ចបស់េហយ េ ពះករយកចិតទុក ក់េ យឧបយ

េ ពះេសចកីពយយមដ៏លេ យឧបយ មន លភិកខុទងំ យ ទងំ

ចែំណកអនកទងំ យ ក៏ចូរសេ មចនូវអរហតផលវមុិតិដ៏ បេសរ ចូរ

េធឲយជក់ចបស់នូវអរហតផលវមុិតិដ៏ បេសរ េ ពះករយកចិតទុក ក់

េ យឧបយ េ ពះេសចកីពយយមដ៏លេ យឧបយ ។

578  

២៨៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៣០] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈ-

ភសិ

ពេនធ សិ មរបេសន

េយ ទិព េយ ច មនុ

មរពនធនពេនធ សិ

ន េម សមណ េមកខសីតិ ។

[៤៣១] មុ ហំ មរបេសន

េយ ទិព េយ ច មនុ

មរពនធនមុេ មិ

និហេ តមសិ អនកតិ ។

អថេខ មេ បបិម ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

579  

២៨៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៣០] គេនះឯង មរមនចិតបប បនចូលេទរក ពះ

មន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ េទបេពលនឹង ពះមន ពះភគ

េ យគថដូេចនះ ថ

ពះអងគ ជប់េហយេ យអនទ ក់ៃនមរ អនទ ក់ទងំ យ

ៗ េទះជរបស់េទវ កី ជរបស់មនុស កី ពះអងគ

ជប់េហយេ យអនទ ក់ទងំេនះ ពះអងគជប់ចពំក់េហយ

េ យចណំងៃនមរ បពិ ត ពះសមណៈ ពះអងគមិនរួច

(ចកវស័ិយ) របស់ខញុ េំឡយ ។

[៤៣១] ពះសមម សមពុទធ ទង់ ស់ថ តថគត រួច

េហយចកអនទ ក់ៃនមរ អនទ ក់ទងំ យ ៗ េទះជ

របស់េទវ កី ជរបស់មនុស កី តថគតបនរួច សឡះ

េហយ ចកអនទ ក់ទងំេនះ តថគតរួចេហយចកចណំង

របស់មរ មន លមរ ទងំអនកឯងេ ត ក៏តថគតកមច ត់

បនេហយែដរ ។

គេនះ មរមនចិតបប ។ េប ។ ក៏អនរធនចកទីេនះេទ ។

580  

២៨៧

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ ចរកិេបបសនំ

បញច មំ ទុតិយបសសុតំ

[៤៣២] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ព ណសិយ ំ វហិរតិ ឥសិបតេន មិគទេយ ។ ត ត

េខ ភគ ភិកខូ មេនសិ ភិកខ េ តិ ។ ភទេនតិ

េត ភិកខូ ភគវេ បចចេស សំុ ។ ភគ ឯតទេ ច

មុ ហំ ភិកខ េវ សពបេសហិ េយ ទិព េយ ច

មនុ តុេមបិ ភិកខ េវ មុ សពបេសហិ េយ

ទិព េយ ច មនុ ចរថ ភិកខ េវ ចរកំិ

ពហុជនហិ យ ពហុជនសុខយ េ កនុ -

កមបយ អ ថ យ ហិ យ សុខយ េទវមនុស នំ

ម ឯេកន េទ អគមិតថ េទេសថ ភិកខ េវ ធមមំ

581  

២៨៧

មរសំយុត តេបកមមវគគ ទង់បញជូ នពួកភិកខុឲយេទកន់ចរកិ

ទុតិយបសសូ ត ទី ៥

[៤៣២] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េន កនុងៃ ពឥសិបតនមិគទយវន័ េទ ប កង

ព ណសី ។ កល ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងទីេនះ បន

ស់េ ភិកខុទងំ យថ មន លភិកខុទងំ យ ។ ភិកខុទងំេនះ

ទទួល ពះពុទធដីករបស់ ពះមន ពះភគថ ពះករុ ពះអងគ ។

េទប ពះមន ពះភគ ទង់ ស់យ៉ងេនះថ មន លភិកខុទងំ យ

តថគតរួចេហយចកអនទ ក់ទងំអស់ េទះជរបស់េទវ កី ជរបស់

មនុស កី មន លភិកខុទងំ យ ទងំអនកទងំ យេ ត ក៏បនរួចចក

អនទ ក់ទងំអស់ែដរ េទះជរបស់េទវ កី ជរបស់មនុស កី មន លភិកខុ

ទងំ យ អនកទងំ យចូរ ច់េទកន់ចរកិ េដមប ី បេយជន៍ ដល់

ជនេ ចន េដមបេីសចកីសុខ ដល់ជនេ ចន េដមបអីនុេ គះ ដល់សត-

េ ក េដមបេីសចកចីេ មន េដមប ី បេយជន៍ េដមបេីសចកីសុខ ដល់

េទវ និងមនុស ទងំ យ ែតអនកទងំ យកុេំទពីរនក់ មផូវមួយ

ជមួយគន េឡយ មន លភិកខុទងំ យ ចូរអនកទងំ យ សែមងធម៌

582  

២៨៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទិកលយណំ មេជឈកលយណំ បរេិយ នកលយ-

ណំ តថំ សពយញជ នំ េកវលបរបុិណំ បរសុិទធំ ពហម-

ចរយិ ំ បកេសថ សនិ ស អបបរជកខជតិក

អស វន ធមមស បរ ិ យនិ ភវសិ និ ធមមស

អញញ េ អហមប ិ ភិកខ េវ េយន ឧរុេវ េសន-

និគេម(១) េតនុបសង កមិស មិ ធមមេទសនយតិ ។

[៤៣៣] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

ពេនធ សិ សពបេសហិ

េយ ទិព េយ ច មនុ

ម ពនធនពេនធ សិ

ន េម សមណ េមកខសីតិ ។

១ វនិយេបតថេក េយន ឧរេុវ េយន េសននិគេមតិ ឦទិេ បេ ទិស តិ ។

583  

២៨៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មនលអំបទេដម លអំបទក ល លអំបទចុង បរបូិណ៌េ យអតថ

និងពយញជនៈ អនកទងំ យ ចូរ បកស ពហមចរយិធម៌ ដ៏បរសុិទធ បរ-ិ

បូណ៌ទងំអស់ សតទងំ យ ែដលមនធូលីគឺ គទិកកិេលសតិចកនុង

ែភនកគឺបញញ សតទងំេនះនឹង បសូនយ (ចកមគគផល) េ ពះ

មិនបន ប់ធម៌ សតទងំ យប មងនឹង ស់ដឹងធម៌ ក៏មនែដរ

មន លភិកខុទងំ យ ចែំណកតថគត ក៏នឹងចូលេទឯេសននិគម កនុង

ឧរុេវ បេទស េដមបសីែមងធម៌ែដរ ។

[៤៣៣] គេនះឯង មរមនចិតបប ចូលសេំ េទរក

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ េទបេពលនឹង ពះមន ពះ

ភគ េ យគថដូេចនះ ថ

ពះអងគជប់ចពំក់េហយេ យអនទ ក់ទងំពួង េទះជរបស់

េទវ កី ជរបស់មនុស កី បពិ ត ពះសមណៈ ពះអងគ

ជបុគគលជប់ចពំក់េ យចណំងដ៏ម ំ ពះអងគមិនរួច (ចក

វស័ិយ) របស់ខញុ េំឡយ ។

584  

២៨៩

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ អេជឈកសនិសជជនំ

[៤៣៤] មុេ ហំ សពបេសហិ

េយ ទិព េយ ច មនុ

ម ពនធនមុេ មិ

និហេ តមសិ អនកតិ ។

អថេខ មេ បបិម ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

ឆដំ សបបសុតំ

[៤៣៥] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ជគេហ វហិរតិ េវឡុវេន កលនទកនិ េប ។ េតន

េខ បន សមេយន ភគ រតនធករតិមិ យ ំ អេជឈ-

កេស និសិេនន េ តិ ។ េទេ ច ឯកេមកំ

ផុ យតិ ។

585  

២៨៩

មរសំយុត តេបកមមវគគ ទង់គង់កនុងទី ល សឡះ

[៤៣៤] ពះសមពុទធ ទង់ ស់ថ តថគតរួចចកអនទ ក់

ទងំអស់េហយ េទះជរបស់េទវ កី ជរបស់មនុស កី

តថគតរួច សឡះចកចណំងដ៏មេំហយ ែនមរ ទងំអនក

ឯង ក៏តថគតបនកមច ត់េហយែដរ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប ។ េប ។ បត់ចកទីេនះេទ ។

សបបសូ ត ទី ៦

[៤៣៥] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេវឡុវន័ ជកលនទកនិ ប ថ ន េទ ប

កង ជ គឹះ ។ សម័យេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់គង់េន

កនុងទី ល សឡះ កនុងេវ តីងងឹតសូនយឈឹង ។ ចួនជមនេភ ង

រលឹម សឹប ៗ ។

586  

២៩០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៣៦] អថេខ មេ បបិម ភគវេ ភយ ំ

ឆមភិតតំ េ មហំសំ ឧបបេទតុកេម មហនំ សបប-

ជវណំ អភិនិមមិនិ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ។

េសយយថបិ នម មហតី ឯករុកខិក ន ឯវ-

មស កេយ េ តិ ។ េសយយថបិ នម មហនំ

េ ណិក កិលញជំ ឯវមស ផេ េ តិ ។

េសយយថបិ នម មហតី េកសលិក កំសបដិ

ឯវមស អកខី និ ភវនិ ។ េសយយថបិ នម េទេវ

គឡគ យេន វជិជុល និចឆរនិ ឯវមស មុខេ

ជិ និចឆរនិ ។ េសយយថបិ នម កមម រគគគរយិ

ធមមនយ សេទទ េ តិ ឯវមស អស សបប-

ស នំ សេទទ េ តិ ។

[៤៣៧] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម

ឥតិ វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថហិ អជឈភសិ

េយ សុញញេគ និ េសវតិ

េសយយ េ មុនិ អតសញញេ

េ ស ជជ ចេរយយ តតថ េ

587  

២៩០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៣៦] លំ ប់េនះឯង មរមនចិតបប មន បថន នឹង

ញុងំភ័យ េសចកីតក់សុត ករ ពច ពឺេ ម ឲយេកតេឡង ដល់ ពះ

មន ពះភគ េទបនិមមិតេភទជេសចពស់ ១ ធ ំ េហយលូនចូលេទរក

ពះមន ពះភគ ។ កយរបស់េសចពស់េនះ បុ៉នទូកធ ំ ១ ែដល

េធេ យេដមេឈទងំមូល ។ ពពររបស់ បុ៉នកេនទលធសំ មប់

លេម របស់អនកេធសុ ។ ែភនករបស់ បុ៉នភជន៍សរំទិធធសំ មប់

េ យ(១) របស់ ពះបទបេសនទិេកសល ។ អ តរបស់ េល ន

េចញអពីំមត់មក ដូចេផកបេនទ រផ យេចញកនុងកលេមឃ គហឹម ។

សូរសនធឹកៃនខយល់ដេងមេចញចូលរបស់ ដូចសេំឡងៃនសនប់របស់ជង

េ ហៈែដលេគកពុំងសប់ ។

[៤៣៧] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ

ពស់េនះ ជមរមនចិតបប ដូេចនះេហយ េទប ទង់ ស់នឹងមរមន

ចិតបបេនះ េ យគថដូេចនះ ថ

បុគគល គប់រកនូវសុញញ គរ ថ នេដមបេីដក បុគគលេនះ

េឈម ះថអនក បជញមនខួនស ងមេហយ បុគគលេនះេឈម ះ

ថ ប ពឹតលះបង់ (នូវេសចកី ល័យ) កនុងអតភពេនះ

១ ភជន៍ស មប់េ យរបស់ ពះបទបេសនទិេកសលេនះ ទំហំបុ៉នកង់ ជរថ ។

588  

២៩១

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ ភគវេ មរជឈភសនំ

បដិរបូញិ តថវធិស តំ

ចរក ពហ ូ េភរ ពហ ូ

អេថ ឌំសសិរសឹប ពហ ូ

េ មមប ិ ន តតថ ឥញជ េយ

សុញញ គរគេ ម មុនិ

នភំ ផេលយយ បឋវ ី ចេលយយ

សេពវ ប ឧទ សនេសយយុ ំ

សលមប ិ េច ឧរសិកមបេសយយុ(ំ១)

ឧបធីសុ ណំ ន កេ និ ពុទធ តិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជន-

តិ មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

១ ឱ. បកមបេយយយុំ ។ ម. កបបេរយយ ។

589  

២៩១

មរសំយុត តេបកមមវគគ ពះមន ពះភគ ទង់េពលតបនឹងមរ

េ ពះថករ ប ពឹតធម៌លះបង់ (នូវេសចកី ល័យ) កនុងអត-

ភពេនះ របស់បុគគលមនសភពដូេចន ះ ជករសមគួរ

េហយ ពួកសតែដលសញចរេទមក (មនខធជំេដម)

ក៏មនេ ចន រមមណ៍ែដលគួរខចក៏មនេ ចន ទងំរេបម

និងសតទីឃជតិក៏មនេ ចន ពះម មុនី ែដលេនកនុង

សុញញ គរ ថ នក៏មិន ពឺ ពចេ ម េ ពះ រមមណ៍ែដលគួរ

ខចទងំេនះេឡយ (កលេប) កសគបបែីបក ែផនដី

គបបកីេ មក ពួកសតទងំអស់គបបតីក់សុតកី សតទងំ-

យ ទ ទង់សរឰដ៏ ទងកី ពះពុទធទងំ យមិនេធទីពឹង

ចេំពះខនធូបធិទងំ យេឡយ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏អនរធន

ចកទីេនះេទ ។

590  

២៩២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

សតមំ សុបបតិសុតំ

[៤៣៨] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ជគេហ វហិរតិ េវឡុវេន កលនទកនិ េប ។ អថេខ

ភគ ពហុេទវ រតឹ អេជឈកេស ចង កមិ រតិយ

បចចូសសមយ ំ បេទ បកខ េល វ ិ រ ំ បវសិិ

ទកខិ េណន បេស ន សីហេសយយ ំ កេបបសិ ប-

េទន បទំ អចច ធយ សេ សមបជេន ឧ ន-

សញញំ មនសិករ ិ ។

[៤៣៩] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈ-

ភសិ

កឹ េ បបសិ កឹ នុ េ បបសិ

កិមិទំ េ បបសិ ទុពភេ វយិ

សុញញមគរនិ េ បបសិ

កិមិទំ េ បបសិ សុរេិយ ឧគគេតតិ ។

591  

២៩២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សុបបតិសូ ត ទី ៧

[៤៣៨] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេវឡុវន័ ជកលនទកនិ ប ថ ន េទ ប

កង ជ គឹះ ។ គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ច ងកមកនុងទី

ល សឡះ ដល់យប់េ ជ ទង់ ង ពះបទទងំគូកនុងបចចូសសម័យ

ៃន តី េហយចូលេទកន់វ ិ រ សេ មចនូវសីហេសយយ េផ ង

េទខង ំ យក ពះបទត មត ពះបទ ទង់មនសតិសមបជញញៈយក

ពះហឫទយ័ទុក ក់នូវឧ នសញញ ។

[៤៣៩] គេនះឯង មរមនចិតបប បនចូលសេំ

េទរក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏េពលនឹង ពះមន ពះភគ

េ យគថដូេចនះ ថ

ពះអងគផទលំក់ដូចេមច េ ពះេហតុដូចេមចហន៎ បនជ

ពះអងគផទលំក់ េហតុដូចេមច បនជ ពះអងគផទលំក់ដូចជ

មនុស ប់ ពះអងគផទលំក់េ យ ម នថ សុញញ គរ ថ ន

ម អញ (បនេហយ) ពះ ទិតយ រះេឡងេហយ

េហតុដូចេមច បនជ ពះអងគេនែតផទលំក់ ។

592  

២៩៣

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

[៤៤០] យស ជលិនី វសិតិក

ត នតថិ កុហិញចិ េនតេវ

សពូបធីនំ បរកិខយ ពុេទធ

េ បបតិ កឹ តេវតថ ម តិ ។

អថេខ មេ បបិម ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

អដមំ ននទនសុតំ

[៤៤១] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស េម ។

[៤៤២] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវេ សនិេក ឥមំ

គថំ អភសិ

593  

២៩៣

មរសំយុត តេបកមមវគគ មរចូលេទរក ពះមន ពះភគ

[៤៤០] ពះសមម សមពុទធ ទង់ ស់តបថ បុគគល

មិនមនត ដូចជប ញ ែដលជប់េទកនុង រមមណ៍

េផ ង ៗ េដមបនីេំទកនុងភព មួយេទ បុគគលេនះេឈម ះ

ថជ ពះពុទធ ែតងេដកលក់ េ ពះករអស់េទៃនឧបធិ

ទងំពួង មន លមរ ចុះមន បេយជន៍អី ដល់អនកឯង

កនុងដេំណ រេនះ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប ។ េប ។ ក៏អនរធនចកទី

េនះេទ ។

ននទនសូ ត ទី ៨

[៤៤១] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដីជិត

កង វតថី ។

[៤៤២] គេនះឯង មរមនចិតបប បនចូលសេំ េទ

រក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏េពលគថេនះ កនុងទីជិត

ៃន ពះមន ពះភគ ថ

594  

២៩៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ននទតិ បុេតហិ បុតិម

េគមិេក េគហិ តេថវ ននទតិ

ឧបធីហិ នរស ននទន

ន ហិ េ ននទតិ េយ និរបូធីតិ ។

[៤៤៣] េ ចតិ បុេតហិ បុតិម

េគមិេក េគហិ តេថវ េ ចតិ

ឧបធីហិ នរស េ ចន

ន ហិ េ េ ចតិ េយ និរបូធីតិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជនតិ

មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

នវមំ បឋម យុសុតំ

[៤៤៤] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ ជ-

គេហ វហិរតិ េវឡុវេន កលនទកនិ េប ។ ត ត េខ

ភគ ភិកខូ មេនសិ ភិកខ េ តិ ។ ភទេនតិ េត ភិកខូ

595  

២៩៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

អនកមនកូនែតងេ តកអរនឹងកូន អនកមនេគែតងេ តកអរនឹង

េគដូចគន ឯឧបធិទងំ យជទីេ តកអររបស់ជន បុគគល

មិនមនឧបធិ បុគគលេនះ រែមងមិនេ តកអរេឡយ ។

[៤៤៣] ពះសមពុទធ ស់តបថ អនកមនកូន ែតងេ ក ម

កចិំតនឹងកូន អនកមនេគ ែតងេ ក ម កចិំតនឹងេគដូចគន

ឧបធិជទីេ ក ម កចិំតរបស់ជន បុគគល មិនមនឧបធិ

បុគគលេនះ រែមងមិនេ ក ម កចិំតេឡយ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចក

ទីេនះេទ ។

បឋម យុសូ ត ទី ៩

[៤៤៤] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេវឡុវន័ ជកលនទកនិ ប ថ ន េទ ប

កង ជ គឹះ ។ កល ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងទីេនះ បន

ស់េ ភិកខុទងំ យថ មន លភិកខុទងំ យ ។ ភិកខុទងំេនះ

596  

២៩៥

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ ភគវេ មរជឈភសនំ

ភគវេ បចចេស សំុ ។ ភគ ឯតទេ ច អបបមិទំ

ភិកខ េវ មនុស នំ យុ គមនីេយ សមប េយ

កតពំ កុសលំ ចរតិពំ ពហមចរយិ ំ នតថិ ជតស

អមរណំ េយ ភិកខ េវ ចិរ ំ ជីវតិ េ វស សតំ អបប ំ

ភិេយយតិ ។

[៤៤៥] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

ទីឃមយុ មនុស នំ

ន នំ ហិេឡ សុេបរេិ

ចេរយយ ខីរមេ វ

នតថិ មចចុស គេមតិ ។

[៤៤៦] អបបមយុ មនុស នំ

ហិេឡយយ នំ សុេបរេិ

ចេរយយទិតសីេ វ

នតថិ មចចុស នគេមតិ ។

អថេខ មេ បបិម ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

597  

២៩៥

មរសំយុត តេបកមមវគគ ពះមន ពះភគ ទង់េពលតបនឹងមរ

ក៏ទទួល ពះពុទធដីករបស់ ពះមន ពះភគថ ពះករុ ពះអងគ ។

ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ដូេចនះថ មន លភិកខុទងំ យ យុ

របស់មនុស ទងំ យេនះតិច ស់ សតែដល តវេទកន់បរេ ក

គួរេធកុសល គួរ ប ពឹត ពហមចរយិធម៌ សតែដលេកតេហយេឈម ះ

ថមនិ ប់ មិនមនេទ មន លភិកខុទងំ យ បុគគលរស់េនយ៉ងយូរ

តឹមមួយរយឆន ំ ឬ ថយចុះមកក៏មន េលសជងបនិចក៏មន ។

[៤៤៥] គេនះឯង មរមនចិតបប បនចូលសេំ េទរក

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏េពលនឹង ពះមន ពះភគេ យ

គថដូេចនះថ

យុរបស់មនុស ទងំ យែវង សបបុរសមិនគួរេខពមេឆម

យុេនះេឡយ បុគគលគបប ី ប ពឹតខួនឲយដូចជេកមង ស-

វងឹទឹកេ ះ (េ ពះថ) ដេំណ រមកៃនមចចុ មិនមនេទ ។

[៤៤៦] ពះសមពុទធ ទង់ ស់ថ យុរបស់មនុស

ទងំ យតិច សបបុរសគួរេខពមេឆម យុេនះ បុគគលគួរ

ខំ ប ពឹត (សុចរតិ) ដូចបុគគលែដលេភងកពុំងេឆះកបល

(េ ពះ) ដេំណ រមិនមកៃនេសចកី ប់មិនមនេឡយ ។

គេនះ មរមនចិតបប ។ េប ។ ក៏បត់ចកទីេនះេទ ។

598  

២៩៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទសមំ ទុតិយ យុសុតំ

[៤៤៧] ឯកំ សមយ ំ ភគ ជគេហ ។ េប ។

ត ត េខ ភគ ឯតទេ ច អបបមិទំ ភិកខ េវ មនុស នំ

យុ គមនីេយ សមប េយ កតពំ កុសលំ ចរតិពំ

ពហមចរយិ ំ នតថិ ជតស អមរណំ េយ ភិកខ េវ

ចិរ ំ ជីវតិ េ វស សតំ អបប ំ ភិេយយតិ ។

[៤៤៨] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

នចចយនិ អេ រ

ជីវតំិ នបូរុជឈតិ

យុ ំ អនុចរយិតិ(១) មចច នំ

េនមិវ រថកុពរនិ ។

១ ឱ. អនុបរយិតិ ។

599  

២៩៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ទុតិយ យុសូ ត ទី ១០

[៤៤៧] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនេទ ប

កង ជ គឹះ ។ េប ។ កល ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងទីេនះ

បន ស់ដូេចនះថ មន លភិកខុទងំ យ យុរបស់មនុស ទងំ យ

េនះ តិចេពក សតែដល តវេទកន់បរេ ក គួរេធកុសល គួរ

ប ពឹត ពហមចរយិធម៌ សតែដលេកតេហយ េឈម ះថមិន ប់ មិន

មនេទ មន លភិកខុទងំ យ បុគគលរស់េនយ៉ងយូរ តឹមមួយរយឆន ំ

ឬថយតិចចុះក៏មន េលសជងបនិចេទក៏មន ។

[៤៤៨] គេនះឯង មរមនចិតបប បនចូលសេំ េទរក

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏េពលនឹង ពះមន ពះភគេ យ

គថដូេចនះថ

េបៃថងនិងយប់ មិនកនងេទ ជីវតិក៏មិនរួញថយចុះែដរ យុ

ៃនសតទងំ យ ែតង ប ពឹតេទ ម (ៃថងនិងយប់) ដូច

ខនងកង់ ែដលវលិេទ មកបល កេពៃនរេទះ ។

600  

២៩៧

មរសំយុតស តេបកមមវេគគ ឧទទ នំ

[៤៤៩ ] អចចយនិ អេ រ

ជីវតំិ ឧបរុជឈតិ

យុ ខីយតិ មចច នំ

កុននទីនំវ ឱទកនិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជន-

តិ មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

តេបកមមវេគគ បឋេម ។

តស ុទទ នំ

តេបកមមញច នេគ ច

សុភំ បេសន េត ទុេវ

សេបប សុបបតិ ននទនំ

យុន អបេរ ទុេវតិ ។

601  

២៩៧

មរសំយុត តេបកមមវគគ ឧទទ ន

[៤៤៩] ពះសមពុទធ ទង់ ស់ថ ៃថងនិងយប់ ែតងកនង

េទ ជីវតិែតងរួញថយចុះមក យុរបស់សតទងំ យេចះែត

អស់េទ ដូចទឹកសទឹងតូចទងំ យ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏អនរធន

ចកទីេនះេទ ។

ចប់ តេបកមមវគគ ទី ១ ។

បញជ ីេរ ងៃនតេបកមមវគគេនះ គឺ

តេបកមមសូ ត ១ នគសូ ត ១ សុភសូ ត ១ បឋមបស-

សូ ត ១ ទុតិយបសសូ ត ១ សបបសូ ត ១ សុបបតិ-

សូ ត ១ ននទនសូ ត ១ បឋម យុសូ ត ១ ទុតិយ-

យុសូ ត ១ ។

602  

ទុតិេយ ប ណវេគគ

បឋមំ ប ណសុតំ

[៤៥០] ឯកំ សមយ ំ ភគ ជគេហ វហិរតិ

គិជឈកេូដ បពេត ។ េតន េខ បន សមេយន

ភគ រតនធករតិមិ យ ំ អេជឈកេស និសិេនន

េ តិ ។ េទេ ច ឯកេមកំ ផុ យតិ ។

[៤៥១] អថេខ មេ បបិម ភគវេ ភយ ំ

ឆមភិតតំ េ មហំសំ ឧបបេទតុកេម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវេ អវទិេូរ មហេន

មហេន ប េណ បគគេឡសិ(១) ។

[៤៥២] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម

ឥតិ វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថយ អជឈភសិ

១ ឱ. បទេលសិ ។

603  

ប ណវគគ ទី ២

ប ណសូ ត ទី ១

[៤៥០] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េលភនគិំជឈកូដ

េទ ប កង ជ គឹះ ។ សម័យេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់គង់េន

កនុងទី ល សឡះ កនុងេវ តីងងឹតសូនយឈឹង ។ ចួនជមនេភ ង

រលឹម សឹប ៗ ។

[៤៥១] គេនះឯង មរមនចិតបប បថន នឹងញុងំភ័យ

េសចកីតក់សុត េសចកី ពច ពឺេ ម ឲយេកតេឡង ដល់ ពះមន ពះ

ភគ េហយចូលេទរក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏ បេម ល

ថមធ ំ ៗ កនុងទីជិតៃន ពះមន ពះភគ ។

[៤៥២] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ

អនកេនះជមរមនចិតបបដូេចនះ េទប ស់នឹងមរមនចិតបប េ យ

គថដូេចនះថ

604  

២៩៩

មរសំយុតស ប ណវេគគ មរបរវិតិកកនំ

សេចបិ េកវលំ សពំ

គិជឈកដំូ គេឡយយសិ(១)

េនវ សមម វមុិ នំ

ពុទធ នំ អតថិ ឥចឆិតនិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជនតិ

មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

ទុតិយំ សីហសុតំ

[៤៥៣] ឯកំ សមយ ំ ភគ វតថិយ ំ វហិរតិ

េជតវេន អនថបិណិកស េម ។ េតន េខ បន

សមេយន ភគ មហតិយ បរ ិ យ បរវុិេ ធមមំ

េទេសតិ ។ អថេខ មរស បបិមេ ឯតទេ ស ិ

អយ ំ េខ សមេ េគតេម មហតិយ បរ ិ យ

បរវុិេ ធមមំ េទេសតិ យននូនហំ េយន សមេ

េគតេម េតនុបសង កេមយយ ំ វចិកខុ កមម យតិ ។

១ ឱ. ចេឡស សិ ។ ម. ចេឡយយតិ ។

605  

២៩៩

មរសំយុត ប ណវគគ េសចកី តិះរះិរបស់មរ

េបទុកជអនកឯង បេម លភនគិំជឈកូដអស់ទងំមូល ក៏ ពះ

ពុទធទងំ យ ែដលមនចិតផុត សឡះេ យ បៃពេហយ

មិនបនញប់ញ័រេទ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចក

ទីេនះេទ ។

សីហសូ ត ទី ២

[៤៥៣] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវត

េជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប កង វតថី ។ សម័យេនះ

ឯង ពះមន ពះភគ មនបរស័ិទជេ ចនគល់េ ត ប កពុំង

សែមងធម៌ ។ េវ េនះ មរមនចិតបប មនេសចកី តិះរះិយ៉ង

េនះថ សមណេគតមេនះឯង មនបរស័ិទជេ ចនគល់េ ត ប

កពុំងសែមងធម៌ េបដូេចន ះ គួរែត ម អញចូលេទជិត ពះសមណ-

េគតមេនះ េដមបនឹីងេធបញញ ចកខុឲយវនិស ។

606  

៣០០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៥៤] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

កឹ នុ សីេ វ នទសិ

បរ ិ យ ំ វ ិ រេទ

បដិមេ ហិ េត អតថិ

វជិិ វ ី នុ មញញសីតិ ។

[៤៥៥] នទនិ េវ ម វ ី

បរ ិ សុ វ ិ រទ

តថគ ពលបប

តិ េ េក វសិ តិកន ិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជនតិ

មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

607  

៣០០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៥៤] គេនះឯង មរមនចិតបប បនចូលសេំ េទ

រក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏េពលនឹង ពះមន ពះភគ

េ យគថដូេចនះថ

េមចក៏ ពះអងគ េក វកកនុងបរស័ិទេម៉ះ បនឺដូចជសីហៈ

មនអនកចបំប់តនឹង ពះអងគែដរឬ បនជ ពះអងគសំគល់

ថមនជ័យជនំះ ។

[៤៥៥] ពះសមពុទធ ទង់ ស់ថ អនកមនពយយមធ ំ

េក វកកនុងពួកបរស័ិទ រែមងបនឺេឡងយ៉ងហនឹងឯង ពះ

តថគតទងំ យ ជអនកបរបូិណ៌េ យកមងំ ទង់បន

ឆងនូវត ែដលជប់ចពំក់កនុងេ កេហយ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុក្ខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏អនរធន

ចកទីេនះេទ ។

608  

៣០១

មរសំយុតស ប ណវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

តតិយំ សកលិកសុតំ

[៤៥៦] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ជគេហ វហិរតិ មទទកុចឆិសមឹ មិគទេយ ។ េតន េខ

បន សមេយន ភគវេ បេទ សកលិកយ ខេ

េ តិ ។ ភូ សុទំ ភគវេ េវទន វតនិ ររីកិ

ទុកខ តិព ខ កដុក អ អមនប ។

សុទំ ភគ សេ សមបជេន អធិ េសតិ អវហិញញ-

មេន ។ អថេខ ភគ ចតុគគុណំ សងឃដឹ បញញេប

ទកខិ េណន បេស ន សីហេសយយ ំ កេបបសិ បេទន

បទំ អចច ធយ សេ សមបជេន ។

[៤៥៧] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

609  

៣០១

មរសំយុត ប ណវគគ មរចូលេទរក ពះមន ពះភគ

សកលិកសូ ត ទី ៣

[៤៥៦] ខញុបំន ប់មក យ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់កនុងឱទយនេឈម ះមទទកុចឆិ(១) ជទីឲយអភ័យដល់

សត មឹគ េទ ប កង ជ គឹះ ។ សម័យេនះឯង ពះបទរបស់

ពះមន ពះភគ ជំ េំ យបែំណកថម ។ បនឮថ ពះមន

ពះភគ មនេវទនេ ចន បជុកំនុង ពះសររីៈ ជទុកខ េក វក រងឹ

េខចផ មិន តជក់ មិនជទីគប់ចិត ។ បនឮថ ពះមន

ពះភគ ទង់មន ពះសតិសមបជញញៈ មិនតូញែតរ ទង់អត់ ទ ំ

នូវេវទនទងំេនះ ។ េទប ពះមន ពះភគ ទង់ កលសងឃដី

៤ ជន់ សេ មចសីហេសយយ េផ ងេទខង ំ យក ពះបទ

ត មត ពះបទ មន ពះសតិសមបជញញៈ ។

[៤៥៧] គេនះឯង មរមនចិតបប បនចូលសេំ េទ

រក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏េពលនឹង ពះមន ពះភគ

េ យគថ ថ

១ កលែដល ពះបទអជតសតុ ជ សថិតេនកនុងៃផទ ពះម ៗ ទង់ ជបថ ពះ ជឱរស

េនះជស តវនឹង ពះបិ របស់ខួន នឹងសមប់ ពះបិ មិនខន េហយក៏ឲយេគ ចបច់ៃផទបំណង

នឹងរលូំត ពះ ជឱរសេនះ កនុងឱទយនេនះឯង បនជេ ថ មទទកុចឆិឱទយន ែ បថ សួន

ចបច់ៃផទ ។ អដកថ ។

610  

៣០២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

មនទិយ នុ េសសិ ឧទហុ កេវយយមេ

អ ថ នុ េត សមបចុ ន សនិ

ឯេក វវិេិត សយនសនមិ

និទទ មុេខ កិមិទំ េ បបេស តិ ។

[៤៥៨] ន មនទិយ សយមិ នបិ កេវយយមេ

អតថំ សេមចច ហមេបតេ េក

ឯេក វវិេិត សយនសនមិ

សយមហំ សពភូ នុកមប ី

េយសមប ិ សលំ ឧរសិ បវដំិ

មុហំុ មុហំុ ហទយ ំ េសវមនំ

េតបីធ េ បប ំ លភេរ សស

ក ម អហំ ន សុេប វតីសេ

ជគគំ ន សេង កមិ នបិ េភមិ េ តំុ

រតិនទិ ននុតបនិ ម មំ

611  

៣០២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ពះអងគ ទង់ផទេំ យេសចកីវេងង ជប់ឬ ឬក៏ផទដូំចជបុគគល

ែដល សវងឹេ យករេធកពយេឃង បេយជន៍របស់ ពះ

អងគមិនមនេ ចនេទឬ េ ពះេហតុអី ពះអងគជបុគគលមន ក់

ឯង មន ពះភ កេឆព ះេទកន់ករលក់ ទង់ផទលំក់េល

សនៈស មប់ផទដ៏ំ ង ត់យ៉ងេនះ ។

[៤៥៨] ពះមន ពះភគ ទង់ ស់តបថ តថគត

មិនែមនសិងេ យេសចកីវេងង ជប់េទ មិនែមនសិងដូចជ

បុគគលែដល សវងឹេ យករេធកពយេឃងេទ តថគតបន

សេ មច បេយជន៍ បសចកេសចកីេ កេហយ តថ-

គតែតមន ក់ឯង ជអនកអនុេ គះ ដល់សតទងំអស់ សិង

េល សនៈស មប់សិងដ៏ ង ត់ ឯពួកជន ែដលមន

សរមុត តង់ ទង (សរេនះ) រែមង ជត ជបេទកន់

ហឫទយ័ភម ៗ ជនទងំេនះឯង េឈម ះថ បកបេ យ

សរ រែមងបននូវករេដកលក់កនុងេ កេនះ តថគតជអនក

បសចកសរ ែលងេដកលក់េហយ កលតថគតភញ ក់ក៏

ែលងរេងក ស ទងំែលងខចនឹងករេដកលក់ េ ពះេហតុអី

(េ ពះថ) ៃថងនិងយប់មិនបនដុតកេមនូវតថគតេឡយ

612  

៣០៣

មរសំយុតស ប ណវេគគ មរបរវិតិកកនំ

នឹ ន បស មិ កុហិញចិ េ េក

ត ម សុេប សពភូ នុកមបតិី ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជនតិ

មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

ចតុតថំ បដិរបូសុតំ

[៤៥៩] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

េកសេលសុ វហិរតិ ឯក យ ំ ពហមណគេម ។

េតន េខ បន សមេយន ភគ មហតិយ គិហិ-

បរ ិ យ បរវុិេ ធមមំ េទេសតិ ។ អថេខ មរស

បបិមេ ឯតទេ សិ អយ ំ េខ សមេ េគត-

េម មហតិយ គិហិបរ ិ យ បរវុិេ ធមមំ េទេសតិ

យននូនហំ េយន សមេ េគតេម េតនុបសង ក-

េមយយ ំ វចិកខុ កមម យតិ ។

613  

៣០៣

មរសំយុត ប ណវគគ េសចកី តិះរះិរបស់មរ

(េឈម ះថករងរមួយែដលមិនទន់សេ មច) របស់តថគត

មិនមនេឡយ តថគតមិនបនេឃញេសចកី បសូនយ

មួយកនុងេ កេឡយ េ ពះេហតុេនះ តថគតេឈម ះថ

មនេសចកីអនុេ គះចេំពះសតទងំអស់ េទបផទលំក់ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចក

ទីេនះេទ ។

បដិរបូសូ ត ទី ៤

[៤៥៩] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់កនុង ពហមណ គមេឈម ះឯក នែដន

េកសល ។ សម័យេនះឯង ពះមន ពះភគ មនគិហិបរស័ិទ

ជេ ចនគល់េ ត ប េហយ ទង់សែំដងធម៌ ។ េវ េនះ មរ

មនចិតបប មនេសចកី តិះរះិ យ៉ងេនះថ សមណេគតមេនះឯង

មនគិហិបរស័ិទជេ ចនគល់េ ត ប សែំដងធម៌ េបដូេចន ះ គួរែត

ម អញចូលេទរក ពះសមណេគតម េដមបេីធបញញ ចកខុឲយវនិស ។

614  

៣០៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៦០] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

េនតំ តវ បដិរបំូ

យទញញមនុ សសិ

អនុេ ធវេិ េធសុ

ម សជជិតថ(១) តទចរនិ ។

[៤៦១] ហិ នុកមប ី សមពុ េទធ

យទញញមនុ សតិ

អនុេ ធវេិ េធហិ

វបិបមុេ តថគេ តិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជ-

នតិ មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

១ ឱ. ម. សជជិេ ថ ។

615  

៣០៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៦០] លំ ប់េនះឯង មរមនចិតបប ក៏ចូលសេំ េទរក

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ បនេពលនឹង ពះមន ពះភគ

េ យគថដូេចនះថ

ពះអងគ ទង់េ ប ន បេ នូវបុគគលដៃទ េ យពកយ

ពកយនុ៎ះ មិនសមគួរដល់ ពះអងគេទ ពះអងគ ប ពឹតនូវធមម-

កថេនះ កុជំប់ចពំក់ចិតកនុងអណំរនិងកហឹំងេឡយ ។

[៤៦១] ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ថ ពះសមពុទធ

មនេសចកីអនុេ គះ េ យ បេយជន៍ ែតងេ ប ន បេ

នូវបុគគលដៃទ ពះតថគត ទង់ផុត សឡះ ចកអណំរនិង

កហឹំងេហយ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចក

ទីេនះេទ ។

616  

៣០៥

មរសំយុតស ប ណវេគគ ភគវេ មរជឈភសនំ

បញច មំ មនសសុតំ

[៤៦២] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ -

វតថិយ ំ វហិរតិ េជតវេន អនថបិណិកស េម ។

[៤៦៣] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

អនលិកខចេ បេ

យយ ំ ចរតិ មនេ

េតន តំ ពធយិស មិ

ន េម សមណ េមកខសីតិ ។

[៤៦៤] របូ សទទ គនធ រ

េផដព ច មេនរម

ឯតថ េម វគិេ ឆេនទ

និហេ តមសិ អនកតិ ។

617  

៣០៥

មរសំយុត ប ណវគគ ពះមន ពះភគ ទង់េពលតបនឹងមរ

មនសសូ ត ទី ៥

[៤៦២] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េនកនុងវតេជតពន របស់អនថបិណិកេសដី េទ ប

កង វតថី ។

[៤៦៣] លំ ប់េនះឯង មរមនចិតបប ចូលសេំ េទ

រក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ បនេពលនឹង ពះមន ពះភគ

េ យគថដូេចនះថ

អនទ ក់គឺ គៈ ែដល ច់េទេល កស ែតងែត ប-

ពឹតេទកនុងចិត ខញុ នឹំងេប តេប ន ពះអងគ េ យអនទ ក់េនះ

បពិ ត ពះសមណៈ ពះអងគមិនរួច (ចកវស័ិយ) របស់

ខញុ េំឡយ ។

[៤៦៤] ពះសមពុទធ ទង់ ស់តបថ រូប សេំឡង កិន

រស ផ ព ែដលជទីេ តកអររបស់ចិត តថគត បន

បសចកេសចកីេពញចិត ចេំពះ រមមណ៍ទងំេនះេហយ

មន លមរ អនកឯង ក៏តថគតបនកមច ត់េចញេហយ ។

618  

៣០៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជ-

នតិ មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

ឆដំ បតសុតំ

[៤៦៥] វតថិយ ំ េម... ។ េតន េខ បន

សមេយន ភគ បញចននំ ឧបទនកខនធ នំ ឧបទយ

ភិកខូ ធមមិយ កថយ សនទេស តិ សមទេបតិ

សមុេតេជតិ សមបហំេសតិ ។ េត ច ភិកខូ អដិក

មនសិក សពេចតេ សមនន ហរ ិ ឱហិត-

េ ធមមំ សុណនិ ។ អថេខ មរស បបិមេ

ឯតទេ សិ អយ ំ េខ សមេ េគតេម បញចននំ

ឧបទនកខនធ នំ ឧបទយ ភិកខូ ធមមិយ កថយ

សនទេស តិ សមទេបតិ សមុេតេជតិ សមបហំេសតិ

េត ច ភិកខូ អដិក មនសិក សពេចតេ

សមនន ហរ ិ ឱហិតេ ធមមំ សុណនិ យននូ-

619  

៣០៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

លំ ប់េនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចកទី

េនះេទ ។

បតសូ ត ទី ៦

[៤៦៥] កនុងវតេទ ប កង វតថី... ។ សម័យេនះឯង ពះ

មន ពះភគ ទង់េលកយកឧបទនកខនធទងំ ៥ បករមកពនយល់ភិកខុ

ទងំ យឲយយល់ជក់ ឲយកន់ ម ឲយេកតេសចកីខមីឃម ត ឲយរកី យ

េ យធមមីកថ ។ ភិកខុទងំេនះ ក៏េធឲយជ បេយជន៍ េធទុកកនុងចិត

បមូលមកនូវចិតទងំពួង េផទ ង តេច ក បងច ំ ប់ធម៌ ។ លំ ប់

េនះឯង មរមនចិតបប មនេសចកី តិះរះិយ៉ងេនះថ សមណ-

េគតមេនះឯង េលកយកឧបទនកខនធទងំ ៥ បករ មកពនយល់ភិកខុ

ទងំ យឲយយល់ជក់ ឲយកន់ ម ឲយេកតេសចកីខមីឃម ត ឲយរកី យ

េ យធមមីកថ ភិកខុទងំេនះ ក៏េធឲយជ បេយជន៍ េធទុកកនុងចិត

បមូលមកនូវចិតទងំពួង េផទ ង តេច ក បងច ំ ប់ធម៌ េបដូេចន ះ

620  

៣០៧

មរសំយុតស ប ណវេគគ ភគវេ មរជឈភសនំ

នហំ េយន សមេ េគតេម េតនុបសង កេមយយ ំ

វចិកខុ កមម យតិ ។ េតន េខ បន សមេយន សមព-

ហុ ប អេជឈកេស និកខិ េ និ ។

[៤៦៦] អថេខ មេ បបិម ពលិពទទវណំ

អភិនិមមិនិ េយន េត ប េតនុបសង កមិ ។ អថេខ

អញញតេ ភិកខុ អញញតរ ំ ភិកខុ ំ ឯតទេ ច ភិកខុ ភិកខុ

ឯេ ពលិពេទទ បេត ភិេនទយយតិ ។ ឯវ ំ វុេត ភគ

តំ ភិកខុ ំ ឯតទេ ច េនេ ភិកខុ ពលិពេទទ មេ

ឯេ បបិម តុមកំ វចិកខុ កមម យ គេ តិ ។

[៤៦៧] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម

ឥតិ វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថយ អជឈភសិ

621  

៣០៧

មរសំយុត ប ណវគ្គ ពះមន ពះភគ ទង់េពលតបនឹងមរ

គួរែត ម អញចូលេទរក ពះសមណេគតម េដមបនឹីងេធបញញ ចកខុឲយ

វនិសេចញ ។ ក៏សម័យេនះឯង ចួនជមនប តេ ចន ែដល ក់

ទុកកនុងទី ល សឡះ ។

[៤៦៦] គេនះ មរមនចិតបប បននិមមិតខួនឲយមនេភទ

ដូចជេគេហយ េដរសេំ េទ តង់ប តទងំេនះ ។ គេនះឯង

ភិកខុ ១ រូប បនែ សក បប់េទភិកខុ ១ រូបថ ហ៏ភិកខុ ភិកខុ េគនុ៎ះ

បែំបកប តេហយ ។ កលេបភិកខុ េនះេពលដូេចន ះេហយ ពះមន

ពះភគ ក៏ ទង់ ស់នឹងភិកខុ េនះដូេចនះថ ែនភិកខុ នុ៎ះមិនែមនជេគ

េទ ន៎ុះឯងគឺមរមនចិតបប មកេដមបេីធបញញ ចកខុ របស់អនកទងំ យ

ឲយវនិសេទេត ។

[៤៦៧] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ

អនកេនះជមរមនចិតបប ដូេចនះេហយ េទប ស់នឹងមរមនចិតបប

េ យគថដូេចនះថ

622  

៣០៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

របំូ េវទយិតំ សញញំ

វញិញ ណំ យញច សងខតំ

េនេ ហមសមិ េនតំ េម

ឯវ ំ តតថ វរិជជតិ

ឯវ ំ វរិតំ េខមតំ

សពសេញញ ជនតិគំ

អេនសំ សព េនសុ

មរេសនបិ នជឈគតិ ។

អថេខ មេ បបិម ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

សតមំ យតនសុតំ

[៤៦៨] ឯកំ សមយ ំ ភគ េវ លិយ ំ វហិរតិ

ម វេន កូ គរ យ ំ ។ េតន េខ បន ស-

មេយន ភគ ឆននំ ផស យតននំ ឧបទយ ភិកខូ

ធមមិយ កថយ សនទេស តិ សមទេបតិ សមុេតេជតិ

សមបហំេសតិ ។ េត ច ភិកខូ អដិក មនសិក

សពេចតេ សមនន ហរ ិ ឱហិតេ ធមមំ សុ-

ណនិ ។ អថេខ មរស បបិមេ ឯតទេ សិ

623  

៣០៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ខនធបញចកៈ គឺរូប េវទន សញញ សងខ រ វញិញ ណ

បុគគលេន យ យកនុងខនធបញចកៈេនះយ៉ងេនះថ នុ៎ះមិន

ែមនជ ម អញ ន៎ុះមិនែមនជរបស់អញ សូមបមីរនិង

េសនៃនមរ កលែសងរកកនុង នទងំពួង ក៏មិនបន

េឃញនូវអតភពេក មក ន បសចកតេ មក កនងបង់

នូវសេំយជនៈទងំពួងយ៉ងេនះេឡយ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប ។ េប ។ ក៏បត់ចកទីេនះេទ ។

យតនសូ ត ទី ៧

[៤៦៨] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុង

កូ គរ នម វន័ ជិត កងេវ លី ។ ក៏សម័យេនះឯង

ពះមន ពះភគ ទង់េលកយកផស យតនៈទងំ ៦ បករមកពនយល់

ភិកខុទងំ យឲយយល់ជក់ ឲយកន់ ម ឲយេកតេសចកីខមីឃម ត ឲយ

រកី យេ យធមមីកថ ។ ឯភិកខុទងំេនះ ក៏េធឲយជ បេយជន៍ េធ

ទុកកនុងចិត បមូលមកនូវចិតទងំពួង េផទ ងេ ត ប ទ បង ប់

ធម៌ ។ គេនះឯង មរមនចិតបប មនេសចកី តិះរះិយ៉ងេនះថ

624  

៣០៩

មរសំយុតស ប ណវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

អយ ំ េខ សមេ េគតេម ឆននំ ផស យត-

ននំ ឧបទយ ភិកខូ ធមមិយ កថយ សនទេស តិ

សមទេបតិ សមុេតេជតិ សមបហំេសតិ េត ច ភិកខូ

អដិក មនសិក សពេចតេ សមនន ហរ ិ

ឱហិតេ ធមមំ សុណនិ យននូនហំ េយន សម-

េ េគតេម េតនុបសង កេមយយ ំ វចិកខុ កមម យតិ ។

[៤៦៩] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវេ អវទិេូរ មហនំ

ភយេភរវ ំ សទទំ អកសិ អបិស ុទំ បឋវ ី មេញញ

ឧ ទីយតីតិ ។ អថេខ អញញតេ ភិកខុ អញញតរ ំ

ភិកខុ ំ ឯតទេ ច ភិកខុ ភិកខុ ឯ បឋវ ី មេញញ

ឧ ទីយតីតិ ។ ឯវ ំ វុេត ភគ តំ ភិកខុ ំ ឯតទេ ច

េន ភិកខុ បឋវ ី ឧ ទីយតិ មេ ឯេ បបិម

តុមកំ វចិកខុ កមម យ គេ តិ ។

625  

៣០៩

មរសំយុត ប ណវគគ មរចូលេទរក ពះមន ពះភគ

សមណេគតមេនះឯង បនេលកយកផស យតនៈទងំ ៦ បករមក

ពនយល់ពួកភិកខុឲយយល់ជក់ ឲយកន់ ម ឲយេកតេសចកីខមីឃម ត ឲយ

រកី យេ យធមមីកថ ភិកខុទងំេនះ ក៏េធឲយជ បេយជន៍ េធទុក

កនុងចិត បមូលមកនូវចិតទងំពួង េផទ ងេ ត ប ទ បង ប់ធម៌

េបដូេចន ះ គួរែត ម អញចូលេទរក ពះសមណេគតម េដមបេីធ

បញញ ចកខុឲយវនិស ។

[៤៦៩] គេនះឯង មរមនចិតបប ចូលេទរក ពះមន

ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏េធសេំឡងយ៉ងខងំ ែដលគួរ

ខច សញប់ែសញង កនុងទីជិត ពះមន ពះភគថ ហ៏ញ័រែផនដីេហយ ។

គេនះឯង ភិកខុ មួយរូបបនែ សក បប់ភិកខុ មួយរូបយ៉ងេនះថ ែនភិកខុ

ភិកខុ ែផនដីេនះ ក់ដូចជញ័រ ។ កលភិកខុ េនះេពលយ៉ងេនះេហយ

ពះមន ពះភគ ក៏ ទង់ ស់នឹងភិកខុ េនះ យ៉ងេនះថ មន លភិកខុ

ែផនដីេនះមិនែមនញ័រេទ ន៎ុះជមរមនចិតបប មកេដមបេីធបញញ ចកខុ

របស់អនកទងំ យឲយវនិសេទេត ។

626  

៣១០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៧០] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម

ឥតិ វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថយ អជឈភសិ

របូ សទទ គនធ រ

ផស ធមម ច េកវ

ឯតំ េ កមិសំ េឃរ ំ

ឯតថ េ េក វមុិចឆិេ

ឯតញច សមតិកកមម

សេ ពុទធស វេក

មរេធយយមតិកកមម

ទិេចច វ វេិ ចតីតិ ។

អថេខ មេ ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

627  

៣១០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៧០] លុះ ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ អនកេនះជ

មរមនចិតបប ដូេចនះេហយ េទប ស់នឹងមរមនចិតបប េ យ

គថដូេចនះថ

រូប សេំឡង កិន រស ផ ព ធមម រមមណ៍ទងំអស់ របស់

ទងំនុ៎ះ ជ មិសៈកនុងេ កដ៏ពនឹក សតេ ក ែតង

ជប់ចុះកនុង រមមណ៍ទងំន៎ុះ វក័ែដលមន ម រតី របស់

ពះពុទធ បនឆងផុតនូវ រមមណ៍ន៎ុះផង បនកនងបង់នូវ

វដៈជទីេនរបស់មរផង េហយរុងេរ ងដូចជ ពះ ទិតយ ។

គេនះឯង មរ ។ េប ។ ក៏បត់ចកទីេនះេទ ។

628  

៣១១

មរសំយុតស ប ណវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

អដមំ បិណសុតំ

[៤៧១] ឯកំ សមយ ំ ភគ មគេធសុ វហិរតិ

បញច យ ំ ពហមណគេម ។ េតន េខ បន

សមេយន បញច យ ំ ពហមណគេម កុមរកនំ

បហុនកនិ ភវនិ ។ អថេខ ភគ បុពណសមយ ំ

និ េស បតចីវរមទយ បញច លំ ពហមណគមំ

បិ យ បវសិិ ។ េតន េខ បន សមេយន

បញច េលយយក ពហមណគហបតិក មេរន

បបិម អនវ ិ ភវនិ ម សមេ េគតេម

បិណមល ថ តិ ។ អថេខ ភគ យថ េធេតន

បេតន បញច លំ ពហមណគមំ បិ យ បវសិិ

តថ េធេតន បេតន បដិកកមិ ។

[៤៧២] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ-

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ ឯតទេ ច

629  

៣១១

មរសំយុត ប ណវគគ មរចូលេទរក ពះមន ពះភគ

បិណសូ ត ទី ៨

[៤៧១] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុង

ពហមណ គម េឈម ះបញច នែដនមគធៈ ។ សម័យេនះ

ឯង កនុង ពហមណ គមេឈម ះបញច មនវតថុស មប់ទទួលេភញ វ

របស់កូនេកមងទងំ យ ។ គេនះ កនុងបុពណសម័យ ពះមន ពះភគ

ទង់សបង់ ប ប់ប តនិងចីវរ ចូលេទបិណបត កនុង សុក ពហមណ៍ េឈម ះ

បញច ។ សម័យេនះឯង មរមនចិតបប ចូលែ ជកពួក

ពហមណ៍និងគហបតី អនក សុកបញច េ យគិតថ កុឲំយ ពះ

សមណេគតម បនចងន់ ។ គេនះឯង ពះមន ពះភគ

ទង់ចូលេទបិណបត កនុង ពហមណ គមេឈម ះបញច េ យ

ប តែដល ងេហយយ៉ង ទង់ តឡប់មកវញិេ យប តែដល

ងេហយយ៉ងេនះដែដល ។

[៤៧២] គេនះឯង មរមនចិតបប ចូលេទរក ពះមន

ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏សួរ ពះមន ពះភគ យ៉ងេនះថ

630  

៣១២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អបិ សមណ បិណមល ថ តិ ។ តថ នុ តំ បបិម

អកសិ យថហំ បិណំ ន លេភយយនិ ។ េតនហិ

ភេន ភគ ទុតិយមប ិ បញច លំ ពហមណគគ មំ

បិ យ បវសិតុ តថហំ ករសិ មិ យថ ភគ

បិណំ លចឆតីតិ ។

[៤៧៣] អបុញញំ បសវ ិ មេ

សជជនំ តថគតំ

កឹ នុ មញញសិ បបិម

ន េម បបំ វបិចចតិ

សុសុខំ វត ជី ម

េយសេនន នតថិ កិញច នំ

បីតិភកខ ភវសិ ម

េទ ភស យថតិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជ-

នតិ មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

631  

៣១២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ តសមណៈ ចុះ ពះអងគបនចងន់ែដរឬ ។ ពះអងគ ស់តបថ

មន លមរ ែ កងអនកឯងេធតថគតមិនឲយបនចងន់ឬ ។ មរតបថ

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន េបដូេចន ះ សូម ពះមន ពះភគ ចូលេទ

បិណបត កនុង ពហមណ គមេឈម ះបញច ជេលកទីពីរេទ តចុះ

ខញុ ំ ពះអងគនឹងេធឲយ ពះមន ពះភគ បនចងន់វញិ ។

[៤៧៣] ពះមន ពះភគ ស់តបថ មរេប តេប ន

នូវតថគតេនះ រែមងបននូវបប មន លមរមនចិតបប

អនកសគំល់ថ បបមិនឲយផលដល់ខួនអញេទឬ េយង

ែដលឥតមនកងល់ េឈម ះថរស់េនេ យេសចកីសុខល

ស់ ពួកេយង ជអនកមនបីតិជ រ ដូចពួក

េទវ េន ន ភស រៈ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចក

ទីេនះេទ ។

632  

៣១៣

មរសំយុតស ប ណវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

នវមំ កស កសុតំ

[៤៧៤] វតថិនិទនំ ។ េតន េខ បន សម-

េយន ភគ ភិកខូ និពនបបដិសំយុ យ ធមមិយ

កថយ សនទេស តិ សមទេបតិ សមុេតេជតិ សមប-

ហំេសតិ ។ េត ច ភិកខូ អដិក មនសិក

សពេចតេ សមនន ហរ ិ ឱហិតេ ធមមំ

សុណនិ ។ អថេខ មរស បបិមេ ឯតទេ ស ិ

អយ ំ េខ សមេ េគតេម ភិកខូ និពនបបដិ-

សំយុ យ ធមមិយ កថយ ។ េប ។ យននូនហំ

េយន សមេ េគតេម េតនុបសង កេមយយ ំ វចិកខុ -

កមម យតិ ។

[៤៧៥] អថេខ មេ បបិម កស កវណំ

អភិនិមមិនិ មហនំ នងគលំ ខេនធ ករ ិ ទីឃ ំ បច-

នយដឹ គេហ ហដហដេកេ ណ ដកនិ-

វេ ថ (១) កទទមមកខិ េតហិ បេទហិ េយន ភគ-

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ ឯតទេ ច

១ ឱ. ណ ដិនិវេ ថ ។

633  

៣១៣

មរសំយុត ប ណវគគ មរចូលេទរក ពះមន ពះភគ

កស កសូ ត ទី ៩

[៤៧៤] វតថីនិទន ។ សម័យេនះឯង ពះមន ពះភគ

ទង់ពនយល់ពួកភិកខុ ឲយយល់ជក់ ឲយកន់ ម ឲយេកតេសចកីខមីឃម ត

ឲយរកី យេ យធមមីកថ ែដល បកប ពមេ យ ពះនិពន ។ ភិកខុទងំ

េនះ ក៏េធឲយជ បេយជន៍ េធទុកកនុងចិត បមូលមកនូវចិតទងំពួង

មនេ ត ប ទេផទ ង បង ប់ធម៌ ។ គេនះឯង មរមនចិត

បប មនេសចកី តិះរះិយ៉ងេនះថ សមណេគតមេនះឯង ពនយល់

ភិកខុទងំ យ េ យធមមីកថែដល បកបេ យ ពះនិពន ។ េប ។

េបដូេចន ះ គួរអញចូលេទរក ពះសមណេគតមេនះ េដមបេីធបញញ -

ចកខុឲយវនិស ។

[៤៧៥] គេនះឯង មរមនចិតបប និមមិតខួនឲយមនេភទ

ដូចជអនកភជួ រ ស់ លីនងគ័លយ៉ងធ ំ កន់ដងជនួញយ៉ងែវង មនសក់

កេ នទង េស កសពំត់ៃធម មនេជង ប ក់ភក់ េដរចូលេទរក ពះ

មន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏សួរ ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ

634  

៣១៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អបិ សមណ ពលិពេទទ អទទ តិ ។ កឹ បន បបិម

េត ពលិពេទទហីតិ ។ មេមវ សមណ ចកខុ មម របូ

មម ចកខុ សមផស វញិញ យតនំ កុហឹ េម សមណ

គន េមកខសិ មេមវ សមណ េ តំ មម សទទ

។ េប ។ មេមវ សមណ ឃនំ មម គនធ ។ េប ។

មេមវ សមណ ជិ មម រ ។ េប ។ មេមវ

សមណ កេយ មម េផដព ។ េប ។ មេមវ សមណ

មេន មម ធមម មម មេនសមផស វញិញ យតនំ

កុហឹ េម សមណ គន េមកខសីតិ ។

[៤៧៦] តេវវ បបិម ចកខុ ំ តវ របូ តវ ចកខុ -

សមផស វញិញ យតនំ យតថ ច េខ បបិម នតថិ ចកខុ

នតថិ របូ នតថិ ចកខុ សមផស វញិញ យតនំ អគតិ

តវ តតថ បបិម តេវវ បបិម េ តំ តវ សទទ តវ

េ តសមផស វញិញ យតនំ យតថ ច េខ បបិម នតថិ

េ តំ នតថិ សទទ នតថិ េ តសមផស វញិញ យតនំ

635  

៣១៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បពិ តសមណៈ ពះអងគបនេឃញេគផងេទ ។ ពះអងគ ស់តបថ

ចុះអនកឯង តវករអីេ យេគ ។ មរសួរថ បពិ តសមណៈ ែភនក

របស់ខញុ ំ រូបរបស់ខញុ ំ ចកខុសមផ័ស និងវញិញ យតនៈរបស់ខញុ ំ បពិ ត

សមណៈ ពះអងគេទកនុងទី េទបរួចចកវស័ិយរបស់ខញុ ំ បពិ ត

សមណៈ តេច ករបស់ខញុ ំ សេំឡងរបស់ខញុ ំ ។ េប ។ បពិ តសមណៈ

ចមុះរបស់ខញុ ំ កិនរបស់ខញុ ំ ។ េប ។ បពិ តសមណៈ អ តរបស់ខញុ ំ

រសរបស់ខញុ ំ ។ េប ។ បពិ តសមណៈ កយរបស់ខញុ ំ េផដពៈរបស់

ខញុ ំ ។ េប ។ បពិ តសមណៈ ចិតរបស់ខញុ ំ ធមម រមមណ៍របស់ខញុ ំ មេន-

សមផ័ស និងវញិញ យតនៈរបស់ខញុ ំ បពិ តសមណៈ ពះអងគេទ

កនុងទី េទបរួចចកវស័ិយរបស់ខញុ ំ ។

[៤៧៦] ពះអងគ ស់ថ មន លមរ ែភនករបស់អនក រូបរបស់

អនក ចកខុសមផ័ស និងវញិញ យតនៈរបស់អនកពិតែមន មន លមរ ែត

ថ ចកខុ មិនមន រូបមិនមន ចកខុសមផ័ស និងវញិញ យតនៈមិនមន

កនុងទី មន លមរ កនុងទីេនះ មិនែមនជគតិរបស់អនកឯងេឡយ

មន លមរ តេច ករបស់អនក សេំឡងរបស់អនក េ តសមផ័ស និង

វញិញ យតនៈរបស់អនកពិតែមន មន លមរ ែតថ តេច កមិនមន

សេំឡងមិនមន េ តសមផ័ស និងវញិញ យតនៈមិនមន កនុងទី

636  

៣១៥

មរសំយុតស ប ណវេគគ មរស ភគវនជឈភសនំ

អគតិ តវ តតថ បបិម តេវវ បបិម ឃនំ តវ

គនធ តវ ឃនសមផស វញិញ យតនំ យតថ ច េខ

បបិម នតថិ ឃនំ នតថិ គនធ នតថិ ឃនសមផស -

វញិញ យតនំ អគតិ តវ តតថ បបិម តេវវ បបិម

ជិ តវ រ តវ ជិ សមផស វញិញ យតនំ ។ េប ។

តេវវ បបិម កេយ តវ េផដព តវ កយ-

សមផស វញិញ យតនំ ។ េប ។ តេវវ បបិម មេន

តវ ធមម តវ មេនសមផស វញិញ យតនំ យតថ ច

េខ បបិម នតថិ មេន នតថិ ធមម នតថិ មេន-

សមផស វញិញ យតនំ អគតិ តវ តតថ បបិមតិ ។

[៤៧៧] យ ំ វទនិ មមយិទនិ

េយ វទនិ មមនិ ច

ឯតថ េច េត មេន អតថិ

ន េម សមណ េមកខសីតិ ។

637  

៣១៥

មរសំយុត ប ណវគគ មរេពលតប ពះមន ពះភគ

មន លមរ កនុងទីេនះ មិនែមនជគតិរបស់អនកឯងេឡយ មន លមរ ចមុះ

របស់អនក កិនរបស់អនក ឃនសមផ័ស និងវញិញ យតនៈរបស់អនកពិត

ែមន មន លមរ ែតថ ចមុះមិនមន កិនមិនមន ឃនសមផ័ស និង

វញិញ យតនៈមិនមន កនុងទី មន លមរ កនុងទីេនះ មិនែមន

ជគតិរបស់អនកឯងេឡយ មន លមរ អ តរបស់អនក រសរបស់អនក

ជិ សមផស និងវញិញ យតនៈរបស់អនកពិតែមន ។ េប ។ មន លមរ

កយរបស់អនក ផ ពរបស់អនក កយសមផ័ស និងវញិញ យតនៈរបស់

អនកពិតែមន ។ េប ។ មន លមរ ចិតរបស់អនក ធមម រមមណ៍របស់អនក

មេនសមផ័ស និងវញិញ យតនៈរបស់អនកពិតែមន មន លមរ ែតថចិត

មិនមន ធមម រមមណ៍មិនមន មេនសមផ័ស និងវញិញ យតនៈមិនមន

កនុងទី មន លមរ កនុងទីេនះ មិនែមនជគតិរបស់អនកេទ ។

[៤៧៧] មរេពលតបថ ជនទងំ យ ែតង

េពលនូវរបស់ ថ េនះរបស់អញដូេចនះកី េពលថ

អញដូេចនះកី េប ពះទយ័របស់ ពះអងគ មនកនុងរបស់នុ៎ះៃន

ជនទងំេនះែដរ បពិ តសមណៈ ពះអងគមិនរួចចកវស័ិយ

របស់ខញុ េំឡយ ។

638  

៣១៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៧៨] យ ំ វទនិ ន តំ មយ ំ

េយ វទនិ ន េត អហំ

ឯវ ំ បបិម ជនហិ

ន េម មគគមប ិ ទកខសីតិ ។

អថេខ មេ បបិម ។ េប ។ តេតថវនរធយីតិ ។

ទសមំ រជជសុតំ

[៤៧៩] ឯកំ សមយ ំ ភគ េកសេលសុ វហិ-

រតិ ហិមវនបបេទេស អរញញកុដិកយ ំ ។ អថេខ

ភគវេ រេ គតស បដិសលីនស ឯវ ំ េចតេ

បរវិតិេកក ឧទបទិ សកក នុ េខ រជជំ កេរតំុ អហនំ

អឃតយ ំ អជិនំ អជបយ ំ អេ ចំ អេ ចបយ ំ

ធេមមនតិ ។

639  

៣១៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៧៨] ពះសមពុទ ធ ស់ថ ពួកជនេពលេ យក

របស់ របស់េនះមិនមន ដល់តថគតេទ ពួកជន

េពលថ (អញដូេចនះ) ពួកជនេនះមិនដូចតថគត

េទ មន លមរ អនកឯង ចូរដឹងយ៉ងេនះចុះ អនកឯងមិន

េឃញផូវតថគតេទ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប ។ េប ។ ក៏បត់ចកទីេនះេទ ។

រជជសូ ត ទី ១០

[៤៧៩] សម័យមួយ ពះមន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងខទម

កនុងៃ ព នហិមវនបបេទស កនុងែដនេកសល ។ គេនះឯង ពះ

មន ពះភគ ទង់គង់េនកនុងទី ង ត់ ពួនសមងេំន (កនុងផលសមបតិ)

មន ពះទយ័ តិះរះិេកតេឡងយ៉ងេនះថ កលេបតថគត មិនសមប់

មិនឲយេគសមប់ មិនបផំញ មិនឲយេគបផំញ មិនេ កេ មិន

េធេគឲយេ កេ ចនឹងេ យ ជយេ យធម៌បនឬហន៎ ។

640  

៣១៧

មរសំយុតស ប ណវេគគ ភគវនូបសងកមនំ

[៤៨០] អថេខ មេ បបិម ភគវេ េច-

ត េចេ បរវិតិកកមញញ យ េយន ភគ េតនុប-

សង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ ឯតទេ ច កេរតុ ភេន

ភគ រជជំ កេរតុ សុគេ រជជំ អហនំ អឃត-

យ ំ អជិនំ អជបយ ំ អេ ចំ អេ ចបយ ំ ធេមម-

នតិ ។ កឹ បន េម តំ បបិម បស សិ យ ំ មំ តំ ឯវ ំ

វេទសិ កេរតុ ភេន ភគ រជជំ កេរតុ សុគេ រជជំ

អហនំ អឃតយ ំ អជិនំ អជបយ ំ អេ ចំ អ-

េ ចបយ ំ ធេមមនតិ ។ ភគវេ េខ ភេន ច -

េ ឥទធិបទ ភវ ិ ពហុលីក យនីក

641  

៣១៧

មរសំយុត ប ណវគគ មរចូលេទរក ពះមន ពះភគ

[៤៨០] គេនះឯង មរមនចិតបប ដឹងនូវបរវិតិកកៈកនុង

ពះទយ័របស់ ពះមន ពះភគ េ យចិតរបស់ខួនេហយ ចូលេទរក

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ទូល ពះមន ពះភគយ៉ង

េនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះមន ពះភគ ទង់មិនសមប់

មិនឲយេគសមប់ មិនបផំញ មិនឲយេគបផំញ មិនេ កេ

មិនេធេគឲយេ កេ សូមេ យ ជយេ យធម៌ចុះ សូម ពះសុគត

េ យ ជយេ យធម៌ចុះ ។ ពះអងគ ស់ថ មន លមរ ចុះអនក

ឯង េឃញេហតុដូចេមច របស់តថគត បនជអនកឯងេពលនឹង

តថគតយ៉ងេនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពះមន ពះភគ មិន

សមប់ មិនឲយេគសមប់ មិនបផំញេគ មិនឲយេគបផំញ មិន

េ កេ មិនេធេគឲយេ កេ សូមេ យ ជយេ យធម៌ចុះ

សូម ពះសុគតេ យ ជយេ យធម៌ចុះ ។ មរទូលតបថ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន េ ពះឥទធិបទ ៤ បករ ពះមន ពះភគបន

ចេ មនេហយ បនេធ ឲយេ ចនេហយ បនេធ ឲយដូចជយនេហយ

642  

៣១៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

វតថុក អនុដិ បរចិិ សុសមរទធ កងខមេន

បន ភេន ភគ ហិមវនំ បពត ជំ សុវណេនវ

អធិមុេចចយយ សុវណបពតស តិ ។

[៤៨១] បពតស សុវណស

ជតរបូស េកវ

ទិ វ នលេមកស

ឥតិ វទិធ សមញច េរ

េយ ទុកខមទទកខិ យេ និទនំ

កេមសុ េ ជនុ កថំ នេមយយ

ឧបធឹ វទិិ ន សេងគ តិ េ េក

តេស វ ជនុ វនិយយ សិេកខ តិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ ភគ ជនតិ

មំ សុគេ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

ប ណវេគគ ទុតិេយ ។

643  

៣១៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បនេធឲយជទី ងំេហយ បនឲយឋិតេនេរ យ ៗ េហយ បនសន ំ

េហយ បន បរពធេ យ បៃពេហយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន បសិន

េប ពះមន ពះភគ ប៉ុនប៉ងនឹងអធិ នេសចភនេំឈម ះហិមវន ឲយេទជ

មស ភនេំនះ ក៏កយេទជភនមំសបន ។

[៤៨១] ពះអងគ ស់ថ ភន ំមសសុទធមនសមបុរល

េទះបីភនពីំរក៏មិនលមម គន់ដល់បុគគលមន ក់េឡយ បុគគលដឹង

ដូេចនះ គួរ ប ពឹតេសម សត បនេឃញេសចកីទុកខ

ែដលមនកមជេហតុ សតេនះនឹងបេងនចិតេទរកកម

ដូចេមចេកត លុះសតបនដឹងចបស់នូវឧបធិកនុងេ កថជ

េ គ ងចពំក់ដូេចនះេហយ គួរសិក េដមបកីមច ត់បង់នូវឧបធិ

េនះេចញ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ ពះមន

ពះភគ គ ល់អញ ពះសុគត គ ល់អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចក

ទីេនះេទ ។

ចប់ ប ណវគគ ទី ២ ។

644  

៣១៩

មរសំយុតស ប ណវេគគ ឧទទ នំ

តស ុទទ នំ

ប េ សីេ សកលិកំ

បដិរបូញច មនសំ

បតំ យតនំ បិណំ

កស កំ រេជជន េត ទ តិ ។

645  

៣១៩

មរសំយុត ប ណវគគ ឧទទ ន

បញជ ីេរ ងៃនប ណវគគេនះ គឺ

ប ណសូ ត ១ សីហសូ ត ១ សកលិកសូ ត ១ បដិ-

រូបសូ ត ១ មនសសូ ត ១ បតសូ ត ១ យតន-

សូ ត ១ បិណសូ ត ១ កស កសូ ត ១ រជជសូ ត ១

រួម តវជ ១០ សូ ត ។

646  

តតិេយ សមពហុលវេគគ

បឋមំ សមពហុលសុតំ

[៤៨២] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

សេកកសុ វហិរតិ សិ វតិយ ំ ។ េតន េខ បន

សមេយន សមពហុ ភិកខូ ភគវេ អវទិេូរ អបប-

ម បិេន បហិត វហិរនិ ។

[៤៨៣] អថេខ មេ បបិម ពហមណវណំ

អភិនិមមិនិ មហេនន ជដណុេវន អជិនកខិ បនិវេ ថ

ជិេ េគបនសវិេងក ឃុរុឃុរុបបស សី ឧទុមពរទណំ

គេហ េយន េត ភិកខូ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

េត ភិកខូ ឯតទេ ច ទហ ភវេន បពជិ សុស-ូ

កឡេក ភេ ទន េយពេនន សមនន គ ប-

ឋេមន វយ អនិកកី ឡិ វេិន កេមសុ ភុញជ នុ

ភវេន មនុសេក កេម ម សនទិដិកំ ហិ

647  

សមពហុលវគគ ទី ៣

សមពហុលសូ ត ទី ១

[៤៨២] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េនកនុង សុកសិ វតី កនុងែដនសកកៈ ។ សម័យេនះ

ឯង ពួកភិកខុ េ ចនរូប ជអនកមិន បមទ មនពយយមដុតកេមកិេលស

មនចិតបញជូ នេទេហយ េនកនុងទីជិតៃន ពះមន ពះភគ ។

[៤៨៣] គេនះឯង មរមនចិតបប និមមិតេភទជ ពហមណ៍

មនផនួងសក់ធ ំ េស កដណប់ែសបកខទងំ កចក ជមនុស ចស់ គ ំ

គ មនកយេកងដូចបងកង់ផទះ ដកដេងមចូលឮសូរឃរូក ៗ កន់

េឈ ចត់េដម ចូលេទរកពួកភិកខុ លុះចូលេទដល់ និយយនឹង

ពួកភិកខុ េនះដូេចនះថ េ កដ៏ចេ មនទងំ យ ជអនកបួស េនេកមង

កេំ ះ មនសក់េខម សិល បកបេ យវយ័លគឺបឋមវយ័ មិនទន់

ែដលេលងកមទងំ យេទ ចូរេ កដ៏ចេ មនទងំ យ បរេិភគ

កមជរបស់មនុស សិន ចូរេ កទងំ យ កុលំះបង់សនទិដិកកម(១)

១ សំេ យកកមជរបស់មនុស ។

648  

៣២១

មរសំយុតស តតិយវេគគ ភិកខ ចិកខនំ

កលិកំ អនុធវ ិ ថ តិ ។ ន េខ មយ ំ ពហមណ

សនទិដិកំ ហិ កលិកំ អនុធ ម កលិកញច

េខ មយ ំ ពហមណ ហិ សនទិដិកំ អនុធ ម

កលិក ហិ ពហមណ កម វុ ភគវ

ពហុទុកខ ពហបូយ ទីនេ ឯតថ ភិេយយ

សនទិដិេក អយំ ំ ធេមម អកលិេក ឯហិបស េិក

ឱបនយិេក បចចតំ េវទិតេព វញិញូ ហីតិ ។ ឯវ ំ វុេត

មេ បបិម សីសំ ឱកេមប ជិវ ំ និ េឡ

តិវ ិ ខំ ន េដន ន ដិកំ វុ េប ទណ-

េមលុពភ បកក មិ ។

[៤៨៤] អថេខ េត ភិកខូ េយន ភគ េត-

នុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ ឯក-

មនំ និសីទឹសុ ។ ឯកមនំ និសិនន េខ េត ភិកខូ

649  

៣២១

មរសំយុត តតិយវគគ ករ កបទូលរបស់ពួកភិកខុ

េហយសទុះេទរកកលិកកម(១)េឡយ ។ ពួកភិកខុ តបវញិថ មន ល

ពហមណ៍ ពួកេយងមិនែមនលះបង់សនទិដិកកម សទុះេទរកកលិកកម

េទ មន ល ពហមណ៍ ពួកេយងលះបង់កលិកកម សទុះេទរកសនទិដិក-

េ កុតរធម៌េទេត មន ល ពហមណ៍ េ ពះថ កលិកកមទងំ យ

ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ថ មនទុកខេ ចន មនេសចកីចេង តចងល់

េ ចន េទសកនុងកលិកកមន៎ុះមនេ ចនៃ កែលង ធម៌េនះ ជធម៌

ែដល តវេឃញចបស់ខួនឯង ជធម៌ឲយផលមិនរង់ចកំល ជធម៌គួរ

ដល់ឯហិបស វធីិ ជធម៌គួរបេងនចូលមកទុកកនុងខួន ជធម៌ែដលពួក

វញិញូ ជនគបបដឹីងបនចេំពះខួនឯង ។ កលពួកភិកខុ េពលយ៉ងេនះ

មរមនចិតបប ក៏ងក់កបល េល នអ ត េធថង សឲយមនផនត់ ៣

ជន់ េហយ ចត់េឈ ចត់េដរេច សេចញេទ ។

[៤៨៤] េទបភិកខុទងំេនះ នគំន ចូលេទគល់ ពះមន ពះ

ភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏ថយបងគំ ពះមនេជគ េទបអងគុយកនុងទី

ដ៏សមគួរ ។ លុះពួកភិកខុ េនះ អងគុយកនុងទីដ៏សមគួរេហយ ក៏ កប

១ សំេ យកកមជរបស់ទិព ។

650  

៣២២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ភគវនំ ឯតទេ ចុំ ឥធ មយ ំ ភេន ភគវេ អវទិេូរ

អបបម បិេន បហិត វហិ ម អថេខ ភេន

អញញតេ ពហមេ មហេនន ជដណុេវន អជិ-

នកខិ បនិវេ ថ ជិេ េគបនសវិេងក ឃុរុឃុរុបប-

ស សី ឧទុមពរទណំ គេហ េយន មយ ំ េតនុប-

សង កមិ ឧបសង កមិ អេម ឯតទេ ច ទហ ភវេន

បពជិ សុសូកឡេក ភេ ទន េយពេនន

សមនន គ បឋេមន វយ អនិកកី ឡិ វេិន កេម-

សុ ភុញជ នុ ភវេន មនុសេក កេម ម សនទិដិកំ

ហិ កលិកំ អនុធវ ិ ថ តិ ឯវ ំ វុេត មយ ំ ភេន តំ

ពហមណំ ឯតទេ ចុម ន េខ មយ ំ ពហមណ សនទិដិ-

កំ ហិ កលិកំ អនុធ ម កលិកញច េខ

មយ ំ ពហមណ ហិ សនទិដិកំ អនុធ ម កលិ-

ក ហិ ពហមណ កម វុ ភគវ ពហុទុកខ

651  

៣២២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បងគទូំល ពះមនេជគយ៉ងេនះថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ពួកខញុ ំ ពះ

អងគជអនកមិន បមទ ពយយមដុតកេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់

ពះនិពន េហយេនកនុងទីជិត ពះអងគឯេ ះ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

ប់ែតមន ពហមណ៍មន ក់ មនផនួងសក់ធ ំ េស កដណប់ែសបកខទងំ

កចក ជមនុស ចស់ជ មនកយេកងដូចបងកង់ផទះ ដកដេងមឮ

ឃរូក ៗ កន់េឈ ចត់េដម ចូលេទរកពួកខញុ ំ ពះអងគ លុះចូលេទ

ដល់េហយ បននិយយនឹងពួកខញុ ំ ពះអងគយ៉ងេនះថ េ កទងំ យ

ដ៏ចេ មន ជអនកបួស េនេកមងកេំ ះ មនសក់េខម សិល បកបេ យ

វយ័លគឺបឋមវយ័ មិនទន់ែដលេលងកនុងកមទងំ យ ចូរេ កដ៏

ចេ មនទងំ យ បរេិភគកមជរបស់មនុស សិន កុលំះបង់សនទិដិក-

កម សទុះេទរកកលិកកមេឡយ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលែដល

ពហមណ៍េនះេពលយ៉ងេនះ ពួកខញុ ំ ពះអងគ ក៏បនតបនឹង ពហមណ៍

េនះ ដូេចនះថ មន ល ពហមណ៍ េយងមិនែមនលះបង់សនទិដិកកម

សទុះេទរកកលិកកមេទ មន ល ពហមណ៍ ពួកេយងលះបង់កលិក-

កមសទុះេទរកសនទិដិកេ កុតរធម៌េទេត មន ល ពហមណ៍ េ ពះថ

កលិកកមទងំ យ ពះមន ពះភគ ទង់ ស់ថ មនទុកខេ ចន

652  

៣២៣

មរសំយុតស តតិយវេគគ ភគវេ បដិវចនំ

ពហបូយ ទីនេ ឯតថ ភិេយយ សនទិដិេក

អយ ំ ធេមម អកលិេក ឯហិបស េិក ឱបន-

យិេក បចចតំ េវទិតេព វញិញូ ហីតិ ឯវ ំ វុេត ភេន

េ ពហមេ សីសំ ឱកេមប ជិវ ំ និ េឡ

តិវ ិ ខំ ន េដន ន ដិកំ វុ េប ទណេម-

លុពភ បកកេនតិ ។

[៤៨៥] េនេ ភិកខ េវ ពហមេ មេ ឯេ

បបិម តុមកំ វចិកខុ កមម យ គេ តិ ។ អថេខ

ភគ ឯតមតថំ វទិិ យ ំ េវ យ ំ ឥមំ គថំ

អភសិ

េយ ទុកខមទទកខិ យេ និទនំ

កេមសុ េ ជនុ កថំ នេមយយ

ឧបធឹ វទិិ សេងគ តិ េ េក

តេស វ ជនុ វនិយយ សិេកខ តិ ។

653  

៣២៣

មរសំយុត តតិយវគគ ពះពុទធដីកតបរបស់ ពះមន ពះភគ

មនេសចកីចេង តចងល់េ ចន េទសកនុងកលិកកមនុ៎ះមនេ ចនៃ ក-

ែលង ធម៌េនះ ជធម៌ែដល តវេឃញចបស់ខួនឯង ជធម៌ឲយផលមិន

រង់ចកំល ជធម៌គួរដល់ឯហិបស វធិី ជធម៌គួរបេងនមកទុកកនុងខួន

ជធម៌ែដលពួកវញិញូ ជនគបបដឹីងបនចេំពះខួនឯង បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន

កលេបេយងខញុ ំ ពះអងគេពលយ៉ងេនះ ពហមណ៍េនះ ក៏ងក់កបល

េល នអ ត េធថង សឲយមនផនត់ ៣ ជន់ េហយ ចត់េឈ ចត់េដរ

េច សេចញេទ ។

[៤៨៥] ពះអងគ ទង់ ស់តបថ មន លភិកខុទងំ យ អនក

ន៎ុះ មិនែមនជ ពហមណ៍េទ អនកន៎ុះ ជមរមនចិតបប មកេដមបេីធ

បញញ ចកខុ របស់អនកទងំ យឲយវនិសេទេត ។ លំ ប់េនះឯង ពះ

មន ពះភគ ទង់ ជបេសចកីន៎ុះេហយ េទប ស់គថេនះ កនុង

េវ េនះ ថ

សត បនេឃញេសចកីទុកខ ែដលមនកម ជ

េហតុ សតេនះ នឹងបេងនចិតេទរកកមេនះដូចេមច

េកត (េប) សត បនដឹងចបស់នូវឧបធិកកិេលស ថជ

េ គ ងចពំក់កនុងេ កដូេចនះេហយ គួរសិក េដមបកីមច ត់បង់

នូវឧបធិកកិេលសេនះេចញ ។

654  

៣២៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទុតិយំ សមិទធិសុតំ

[៤៨៦] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

សេកកសុ វហិរតិ សិ វតិយ ំ ។ េតន េខ បន

សមេយន យ ម សមិទធិ ភគវេ អវទិេូរ អបប-

មេ បី បហិតេ វហិរតិ ។ អថេខ យ-

សមេ សមិទធិស រេ គតស បដិសលីនស ឯវ ំ

េចតេ បរវិតិេកក ឧទបទិ ភ វត េម សុលទធំ

វត េម យស េម ស ថ អរហំ សមម សមពុ េទធ

ភ វត េម សុលទធំ វត េម េយហំ ឯវ ំ កខ -

េត ធមមវនិេយ បពជិេ ភ វត េម សុលទធំ វត

េម យស េម ស ពហមចរេិន សីលវេន កលយ-

ណធមម តិ ។

655  

៣២៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

សមិទធិសូ ត ទី ២

[៤៨៦] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េនកនុង សុកសិ វតី កនុងែដនសកកៈ ។ សម័យ

េនះឯង ពះសមិទធិមន យុ ជអនកមិន បមទ មនពយយមដុត

កេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់ ពះនិពន េហយេនកនុងទីជិតៃន

ពះមន ពះភគ ។ គេនះឯង ពះសមិទធិមន យុ េនកនុងទី

ង ត់ពួនសមងេំនកនុងកមម ន មនេសចកី តិះរះិេកតេឡងកនុងចិត យ៉ង

េនះថ ម អញេពញជមន ភ អតភពជមនុស ម អញ

េពញជបនេ យល េ ពះ ម អញមន ពះអរហនសមម សមពុទ ធជ

គ ម អញេពញជមន ភ អតភពជមនុស ម អញេពញ

ជបនេ យល្អ េ ពះ ម អញបនបួសកនុងធមមវន័ិយ ែដល ពះមន

ពះភគ ទង់ ស់េហយេ យ បៃព យ៉ងេនះ ម អញេពញជ

មន ភ អតភពជមនុស ម អញេពញជបនេ យល េ ពះ

ម អញមនពួកបុគគលមនសីល មនធម៌ដ៏ល ជស ពហមចរ ី ។

656  

៣២៥

មរសំយុតស តតិយវេគគ មរភយេភរវសទទករណំ

[៤៨៧] អថេខ មេ បបិម យសមេ

សមិទធិស េចត េចេ បរវិតិកកមញញ យ េយន-

យ ម សមិទធិ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ យសមេ

សមិទធិស អវទិេូរ មហនំ ភយេភរវ ំ សទទមកសិ

អបិស ុទំ បឋវ ី មេញញ ឧ ទីយតីតិ ។

[៤៨៨] អថេខ យ ម សមិទធិ េយន ភគ-

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ អភិ េទ

ឯកមនំ និសីទិ ។ ឯកមនំ និសិេនន េខ យ ម

សមិទធិ ភគវនំ ឯតទេ ច ឥធហំ ភេន ភគវេ

អវទិេូរ អបបមេ បី បហិតេ វហិ មិ តស

មយ ំ ភេន រេ គតស បដិសលីនស ឯវ ំ េចត-

េ បរវិតិេកក ឧទបទិ ភ វត េម សុលទធំ

វត េម យស េម ស ថ អរហំ សមម សមពុ េទធ

657  

៣២៥

មរសំយុត តតិយវគគ ករេធសំេឡងគួរខចគួរសញប់ែសញងៃនមរ

[៤៨៧] លំ ប់េនះឯង មរមនចិតបប បនដឹងេសចកី តិះរះិ

កនុងចិតរបស់ ពះសមិទធិមន យុ េ យចិតរបស់ខួន ក៏ចូលេទរក ពះ

សមិទធិមន យុ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏េធសេំឡងគួរខចគួរសញប់-

ែសញងយ៉ងខងំ កនុងទីជិត ពះសមិទធិមន យុ ចែំណកែផនដី ក់

ដូចជ ន់រពំង ។

[៤៨៨] គេនះឯង ពះសមិទធិមន យុ បនចូលេទគល់

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏ កបថយបងគំ ពះមន ពះ

ភគ រួចអងគុយកនុងទីសមគួរ ។ លុះ ពះសមិទធិមន យុ អងគុយ

កនុងទីសមគួរេហយ ក៏ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគថ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន ខញុ ំ ពះអងគជអនកមិន បមទ មនពយយមដុតកេមកិេលស

មនចិតបញជូ នេទកន់ ពះនិពន េហយេនកនុងទីជិត ពះមន ពះភគឯ-

េ ះ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កលខញុ ំ ពះអងគេនះ េនកនុងទី ង ត ់

ពួនសមងេំនកនុងកមម ន មនេសចកី តិះរះិេកតេឡងកនុងចិត យ៉ងេនះ

ថ ម អញ េពញជមន ភ អតភពជមនុស ម អញ

េពញជបនេ យល េ ពះ ម អញមន ពះអរហនសមម សមពុទ ធជ គ

658  

៣២៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ភ វត េម សុលទធំ វត េម េយហំ ឯវ ំ កខ េត

ធមមវនិេយ បពជិេ ភ វត េម សុលទធំ វត េម

យស េម ស ពហមចរេិន សីលវេន កលយណ-

ធមម តិ តស មយ ំ ភេន អវទិេូរ ម ភយេភរវសេទទ

អេ សិ អបិស ុទំ បឋវ ី មេញញ ឧ ទីយតីតិ ។

[៤៨៩] េន សមិទធិ បឋវ ី ឧ ទីយតិ មេ

ឯេ បបិម តុយ ំ វចិកខុ កមម យ គេ គចឆ

តំ សមិទធិ តេតថវ អបបមេ បី បហិតេ

វហិ ហីតិ ។ ឯវ ំ ភេនតិ េខ យ ម សមិទធិ

ភគវេ បដិស ុ ឧ យសន ភគវនំ អភិ េទ

បទកខិ ណំ ក បកក មិ ។

659  

៣២៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ម អញេពញជមន ភ អតភពជមនុស ម អញេពញជ

បនេ យល េ ពះ ម អញបនបួសកនុងធមមវន័ិយ ែដល ពះអងគ ទង់

សែំដងេហយេ យ បៃព យ៉ងេនះ ម អញេពញជមន ភ អត-

ភពជមនុស ម អញេពញជបនេ យល េ ពះ ម អញមន

ពួកបុគគលមនសីល មនធម៌ដ៏ល ជស ពហមចរ ី បពិ ត ពះអងគដ៏

ចេ មន សេំឡងគួរខចគួរសញប់ែសញងយ៉ងខងំ ក៏េកតមនកនុងទីជិតខញុ ំ

ពះអងគេនះ ចែំណកែផនដី ក់ដូចជ ន់ឮរពំង ។

[៤៨៩] ពះអងគ ទង់ ស់តបថ មន លសមិទធិ ន៎ុះមិនែមន

ជែផនដី ន់ឮរពំងេទ ន៎ុះជមរមនចិតបប មកេដមបេីធបញញ ចកខុ

របស់អនកឲយវនិសេទេត មន លសមិទធិ ចូរអនកេទចុះ អនកកុំ បមទ ខ ំ

ពយយមដុតកេមកិេលស មនចិតបញចូ នេទកន់ ពះនិពន េហយេន

កនុងទីេនះវញិចុះ ។ ពះសមិទធិមន យុ ក៏ទទួល ពះពុទធដីករបស់

ពះមន ពះភគថ ពះករុ ពះអងគ ដូេចនះេហយ េ កកអពីំ -

សនៈ កបថយបងគំ ពះមន ពះភគ េធ បទក ណិេដរេចញេទ ។

660  

៣២៧

មរសំយុតស តតិយវេគគ សមិទធិបដិវចនំ

[៤៩០] ទុតិយមប ិ េខ យ ម សមិទធិ តេតថវ

អបបមេ បី បហិតេ វ ិ សិ ។ ទុតិយមប ិ

េខ យសមេ សមិទធិស រេ គតស បដិសលី-

នស ។ េប ។ ទុតិយមប ិ េខ មេ បបិម -

យសមេ សមិទធិស េចត េចេ បរវិតិកកមញញ យ

។ េប ។ អបិស ុទំ បឋវ ី មេញញ ឧ ទីយតីតិ ។

[៤៩១] អថេខ យ ម សមិទធិ មេ អយ ំ

បបិម ឥតិ វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថយ អជឈភសិ

សទធ យហំ បពជិេ

អគរ ម អនគរយិ ំ

សតិ បញញ ច េម ពុទធ

ចិតញច សុសមហិតំ

កមំ ករស ុ របូនិ

េនវ មំ ពយធយិស សីតិ ។

អថេខ មេ បបិម ជនតិ មំ សមិទធិ

ភិកខូ តិ ទុកខី ទុមមេន តេតថវនរធយីតិ ។

661  

៣២៧

មរសំយុត តតិយវគគ ពកយតបរបស់ ពះសមិទធិ

[៤៩០] ពះសមិទធិមន យុ មិន បមទ មនពយយមដុត

កេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់ ពះនិពន េហយេនកនុងទីេនះ

ឯង អស់ រៈជគ មប់ពីរដង ។ ពះសមិទធិមន យុ េនកនុងទី ង ត់

ពួនសមងេំនកនុងកមម ន អស់ រៈជគ មប់ពីរដង ។ េប ។ មរមនចិត

បប បនដឹងេសចកី តិះរះិកនុងចិត របស់ ពះសមិទធិមន យុ េ យ

ចិតរបស់ខួន អស់ រៈជគ មប់ពីរដងផង ។ េប ។ ចែំណកែផនដី ក់

ដូចជ ន់ឮរពំង ។

[៤៩១] គេនះឯង ពះសមិទធិមន យុ ដឹងចបស់ថ អនក

េនះ ជមរមនចិតបប ដូេចនះេហយ េទបេពលនឹងមរមនចិតបប

េ យគថដូេចនះថ

ម េចញចកផទះចូលមកកន់ផនួស េ យសទធ សតិនិង

បញញ ម បនដឹងេហយ ទងំចិតេ តក៏បន ងំល

េហយ ចូរអនកេធរូប (ែដលគួរខច) ម បថន ចុះ អនក

មិន ចេធ ម ឲយញប់ញ័របនេឡយ ។

គេនះឯង មរមនចិតបប េកតទុកខ តូចចិតថ សមិទធិភិកខុ

គ ល់ ម អញ ដូេចនះេហយ ក៏បត់ចកទីេនះេទ ។

662  

៣២៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

តតិយំ េគធិកសុតំ

[៤៩២] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ជគេហ វហិរតិ េវឡុវេន កលនទកនិ េប ។ េតន

េខ បន សមេយន យ ម េគធិេក ឥសិគិលិ-

បេស វហិរតិ កឡសិ យ ំ ។

[៤៩៣] អថេខ យ ម េគធិេក អបប-

មេ បី បហិតេ វហិរេន មយិកំ(១)

េចេ វមុិតឹ ផុសិ ។ អថេខ យ ម េគធិេក

តម មយិកយ េចេ វមុិតិយ បរ ិ យិ ។

ទុតិយមប ិ េខ យ ម េគធិេក អបបមេ -

បី បហិតេ វហិរេន មយិកំ េចេ វមុិតឹ

ផុសិ ។ ទុតិយមប ិ េខ យ ម េគធិេក តម

មយិកយ េចេ វមុិតិយ បរ ិ យិ ។ តតិយមប ិ

េខ យ ម េគធិេក អបបមេ បី

បហិតេ វហិរេន មយិកំ េចេ វមុិតឹ ផុសិ ។

១ ឥទដកថយំ អយេមវ បេ ។ ឱ. មធិកំ ។

663  

៣២៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េគធិកសូ ត ទី ៣

[៤៩២] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ េសចគង់េនកនុងវតេវឡុវន័ ជកលនទកនិ ប ថ ន េទ ប

កង ជ គឹះ ។ សម័យេនះឯង ពះេគធិកៈមន យុ េនកនុង

កឡសិ ខងភនឥំសិគិលិ ។

[៤៩៣] គេនះឯង ពះេគធិកៈមន យុ ជអនកមិន បមទ

មនពយយមដុតកេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់ ពះនិពន េហយ

បននូវេចេ វមុិតិ បកប មកលេវ ។ លំ ប់េនះឯង ពះ

េគធិកៈមន យុ បសូនយចកេចេ វមុិតិ ែដល បកប មកល

េវ េនះ ។ ពះេគធិកៈមន យុ ជអនកមិន បមទ មនពយយម

ដុតកេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់ ពះនិពន េហយក៏បននូវ

េចេ វមុិតិ បកប មកលេវ អស់ រៈជគ មប់ពីរដង ។ ពះេគ-

ធិកៈមន យុ បសូនយចកេចេ វមុិតិ បកប មកលេវ េនះ

អស់ រៈជគ មប់ពីរដងេទ ត ។ ពះេគធិកៈមន យុ ជអនកមិន បមទ

មនពយយមដុតកេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់ ពះនិពន េហយ

បននូវេចេ វមុិតិ បកប មកលេវ អស់ រៈជគ មប់បីដង ។

664  

៣២៩

មរសំយុតស តតិយវេគគ េគធិកស ថ ហរណំ

តតិយមប ិ េខ យ ម េគធិេក តម ។ េប ។

បរ ិ យិ ។ ចតុតថមប ិ េខ យ ម េគធិេក

អបបមេ ។ េប ។ ផុសិ ។ ចតុតថមប ិ េខ យ ម

េគធិេក តម ។ េប ។ បរ ិ យិ ។ បញចមមប ិ

េខ យ ម េគធិេក ។ េប ។ ផុសិ ។ បញចមមប ិ

េខ យ ម េគធិេក ។ េប ។ បរ ិ យិ ។ ឆដមប ិ

េខ យ ម េគធិេក អបបមេ បី បហិ-

តេ វហិរេន មយិកំ េចេ វមុិតឹ ផុសិ ។

ឆដមប ិ េខ យ ម េគធិេក តម មយិ-

កយ េចេ វមុិតិយ បរ ិ យិ ។ សតមមប ិ េខ

យ ម េគធិេក អបបមេ បី បហិតេ

វហិរេន មយិកំ េចេ វមុិតឹ ផុសិ ។ អថេខ

យសមេ េគធិកស ឯតទេ សិ យវ ឆដំ

ខហំ មយិកយ េចេ វមុិតិយ បរហីិេន យននូ-

នហំ សតថំ ហេរយយនិ ។

665  

៣២៩

មរសំយុត តតិយវគគ ករយកកំបិតមកៃន ពះេគធិកៈ

ពះេគធិកៈមន យុ ។ េប ។ បសូនយចកេចេ វមុិតិេនះ អស់

រៈជគ មប់បីដង ។ ពះេគធិកៈមន យុ ជអនកមិន បមទ ។ េប ។

បននូវេចេ វមុិតិ អស់ រៈជគ មប់ ៤ ដង ។ ពះេគធិកៈមន យុ

។ េប ។ បសូនយចកេចេ វមុិតិេនះ អស់ រៈជគ មប់ ៤ ដង ។

ពះេគធិកៈមន យុ ។ េប ។ បននូវេចេ វមុិតិ អស់ រៈជគ មប់

៥ ដង ។ ពះេគធិកៈមន យុ ។ េប ។ បសូនយចកេចេ វមុិតិ

អស់ រៈជគ មប់ ៥ ដង ។ ពះេគធិកៈមន យុ ជអនកមិន បមទ

មនពយយមដុតកេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់ ពះនិពន េហយ

បននូវេចេ វមុិតិ បកប មកលេវ អស់ រៈជគ មប់ ៦ ដង ។

ពះេគធិកៈមន យុ បសូនយចកេចេ វមុិតិ បកប មកលេវ

េនះ អស់ រៈជគ មប់ ៦ ដងេទ ត ។ ពះេគធិកៈមន យុ ជ

អនកមិន បមទ មនពយយមដុតកេមកិេលស មនចិតបញជូ នេទកន់

ពះនិពន េហយក៏បននូវេចេ វមុិតិ បកប មកលេវ អស់

រៈជគ មប់ ៧ ដង ។ គេនះឯង ពះេគធិកៈមន យុ ក៏មន

េសចកី តិះរះិយ៉ងេនះថ ម អញ បសូនយចកេចេ វមុិតិ បកប

មកល ដ បអស់ រៈជគ មប់ ៦ ដងេហយ េបដូេចន ះ គួរែត ម

អញ យកកបំិតមក ។

666  

៣៣០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៤៩៤] អថេខ មេ បបិម យសមេ

េគធិកស េចត េចេ បរវិតិកកមញញ យ េយន

ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថហិ

អជឈភសិ

ម វរី ម បញញ

ឥទធិយ យស ជល

សពេវរភយតីត

បេទ វនទ មិ ចកខុ ម

វេក េត ម វរី

មរណំ មរ ភិភ ូ

កងខតិ េចតយតិ

តំ និេសធ ជុតិនធរ

កថញិ ភគ តុយ ំ

វេក សេន រេ

អបបតមនេ េសេខ(១)

កលំ កយិ ជេន សុ តិ ។

១ េសេកខ តិបិ ។

667  

៣៣០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៤៩៤] គេនះឯង មរមនចិតបប បនដឹងនូវបរវិតិកកៈកនុង

ចិតរបស់ ពះេគធិកៈមន យុ េ យចិត (របស់ខួន) ក៏ចូលេទរក

ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ េទបេពលនឹង ពះមន ពះ

ភគ េ យគថទងំ យ ថ

បពិ ត ពះអងគអនកមនពយយមធ ំ មន បជញ េ ចន រុង-

េរ ងេ យឫទធិនិងយស កនងបង់នូវេព រនិងភ័យ គប់ ប-

ករ ទង់មនចកខុ ខញុ ំ ពះអងគសូម កបថយបងគំ ពះបទ

បពិ ត ពះអងគអនកមនពយយមធ ំ វក័របស់ ពះអងគ តវ

េសចកី ប់ គបសងកត់ បថន គិតនូវេសចកី ប់ បពិ ត

ពះអងគអនក ទ ទង់នូវ នុភព សូម ពះអងគឃត់ នូវ វក័

េនះ បពិ ត ពះមន ពះភគ អនកលបកីនុង បជុជំន វក័

របស់ ពះអងគ ជេសកខបុគគល មនបណំងមិនទន់សេ មច

េនេ តកអរកនុង សន គបបេីធមរណកលដូចេមចបន ។

668  

៣៣១

មរសំយុតស តតិយវេគគ ភគវេ ភិកខ មននំ

េតន េខ បន សមេយន យសម េគធិេកន

សតថំ ហរតំិ េ តិ ។

[៤៩៥] អថេខ ភគ មេ អយ ំ បបិម ឥតិ

វទិិ មរ ំ បបិមនំ គថយ អជឈភសិ

ឯវ ំ ហិ ធី កុពនិ

នវកងខនិ ជីវតំិ

សមលំូ តណំ អពុយ

េគធិេក បរនិិពុេ តិ ។

[៤៩៦] អថេខ ភគ ភិកខូ មេនសិ យម

ភិកខ េវ េយន ឥសិគិលិបស ំ កឡសិ េតនុប-

សង កមិស ម យតថ េគធិេកន កុលបុេតន សតថំ ហ-

រតិនិ ។ ឯវ ំ ភេនតិ េខ េត ភិកខូ ភគវេ បចចេស -

សំុ ។ អថេខ ភគ សមពហុេលហិ ភិកខូ ហិ សទធឹ

េយន ឥសិគិលិបស ំ កឡសិ េតនុបសង កមិ ។

669  

៣៣១

មរសំយុត តតិយវគគ ពះមន ពះភគ ស់េ ពួកភិកខុ

សម័យេនះឯង ពះេគធិកៈមន យុ ក៏យកកបិំតមក ។

[៤៩៥] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ជបចបស់ថ

អនកេនះ ជមរមនចិតបប ដូេចនះេហយ េទបេពលនឹងមរមនចិត

បប េ យគថដូេចនះថ

ពិតែមន អនក បជញទងំ យ ែតងេធយ៉ងេនះឯង រែមង

មិននឹក យនូវជវីតិ េគធិកភិកខុ បនដកត ពមទងំ

ឫស បរនិិពនេហយ ។

[៤៩៦] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ទង់ ស់េ ភិកខុ

ទងំ យមកថ មន លភិកខុទងំ យ មកេយងនឹងចូលេទឯកឡ-

សិ ខងភនឥំសិគិលិ ដបតិេគធិកកុលបុ តយកកបិំតមកេហយ ។

ពួកភិកខុទងំេនះ បនទទួល ពះពុទធដីក របស់ ពះមន ពះភគថ

ពះករុ ពះអងគ ។ េទប ពះមន ពះភគ ទង់េសចចូលេទ

កន់កឡសិ ខងភនឥំសិគិលិ មួយអេនេ យពួកភិកខុ េ ចនរូប ។

670  

៣៣២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

អទទ េខ ភគ យសមនំ េគធិកំ ទរូេ វ

មញច េក វវិតកខនធំ េសយយមនំ ។ េតន េខ បន

សមេយន ធមូយិតតំ តិមិ យិតតំ គចឆេតវ បុរមំិ

ទិសំ គចឆតិ បចឆិមំ ទិសំ គចឆតិ ឧតរ ំ ទិសំ គចឆតិ

ទកខិ ណំ ទិសំ គចឆតិ ឧទធំ គចឆតិ អេធ គចឆតិ

អនុទិសំ ។

[៤៩៧] អថេខ ភគ ភិកខូ មេនសិ បស ថ

េន តុេម ភិកខ េវ ឯតំ ធុមយិតតំ តិមិ យិតតំ

គចឆេតវ បុរមំិ ទិសំ គចឆតិ បចឆិមំ ទិសំ គចឆតិ ឧតរ ំ

ទិសំ គចឆតិ ទកខិ ណំ ទិសំ គចឆតិ ឧទធំ គចឆតិ អេធ

គចឆតិ អនុទិសនិ ។ ឯវ ំ ភេនត ិ ។ ឯេ េខ ភិកខ េវ

មេ បបិម េគធិកស កុលបុតស វញិញ ណំ

សមេនសតិ កតថ េគធិកស កុលបុតស វញិញ ណំ

បតិដិតនិ អបបតិដិេតន ច ភិកខ េវ វញិញ េណន

េគធិេក កុលបុេ បរនិិពុេ តិ ។

671  

៣៣២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

ពះមន ពះភគ ក៏បនេឃញេគធិកៈមន យុ កពុំងេដកផង រេផងយ-ក

េលែ គ អពីំចមង យលឹម ៗ ។ សម័យេនះឯង ែផ ងនិងអ័ពទ ក៏បក់

េទកន់ទិសខងេកតខះ បក់េទកន់ទិសខងលិចខះ បក់េទកន់ទិស

ខងេជងខះ បក់េទកន់ទិសខងតបូងខះ បក់េទកន់ទិសខងេលខះ

បក់េទកន់ទិសខងេ កមខះ បក់េទកន់ទិសតូចខះ ។

[៤៩៧] គេនះឯង ពះមន ពះភគ ស់េ ពួក

ភិកខុថ មន លភិកខុទងំ យ អនកទងំ យ េឃញនូវែផ ងនិងអ័ពទនុ៎ះ

បក់េទកន់ទិសខងេកត បក់េទកន់ទិសខងលិច បក់េទកន់ទិស

ខងេជង បក់េទកន់ទិសខងតបូង បក់េទកន់ទិសខងេល បក់

េទកន់ទិសខងេ កម បក់េទកន់ទិសតូចឬេទ ។ ពួកភិកខុ កប

បងគទូំលថ ពះករុ ពះអងគ ។ មន លភិកខុទងំ យ ន៎ុះឯង

ជមរមនចិតបប កពុំងែសងរកបដិសនធិវញិញ ណៃនេគធិកកុលបុតថ

វញិញ ណរបស់េគធិកកុលបុត ឋិតេនកនុងទី មន លភិកខុទងំ យ

ឯេគធិកកុលបុត មនវញិញ ណមិនបនឋិតេនេទ បរនិិពនេហយ ។

672  

៣៣៣

មរសំយុតស តតិយវេគគ មរបុចឆនំ

[៤៩៨] អថេខ មេ បបិម េវឡុវបណុវណំី

ទយ េយន ភគ េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

ឧទធំ អេធ ច តិរយិ ំ

ទិ អនុទិ សហំ

អេនសំ នធិគចឆ មិ

េគធិេក េ កុហឹ គេ តិ ។

[៤៩៩] េយ ធីេ ធិតិសមបេនន

ឈយី ឈនរេ សទ

អេ រតមនុយុញជំ

ជីវតំិ អនិកមយ ំ

េជ ន មចចុ េន េសនំ

អនគន បុនពភវ ំ

សមលំូ តណំ អពុយ

េគធិេក បរនិិពុេ តិ ។

តស េ កបេរតស

វ ី កចឆក អភស ថ

673  

៣៣៣

មរសំយុត តតិយវគគ ករទូលសួរៃនមរ

[៤៩៨] គេនះឯង មរមនចិតបប យកពិណមនពណ៌

េល ងដូចែផេពន ចូលេទរក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់ ក៏

េពលនឹង ពះមន ពះភគ េ យគថដូេចនះថ

ខញុ ំ ពះអងគបនែសងរក (វញិញ ណ) របស់េគធិកកុលបុត

កនុងទិសខងេលផង ខងេ កមផង ទិសទទឹងផង ទិស

ធទិំសតូចផង មិនបនចួប បទះេ ះេឡយ ចុះេគធិកៈ

េនះ េទកនុងទី ។

[៤៩៩] ពះអងគ ស់តបថ េគធិកភិកខុ ជអនក បជញ

បរបូិណ៌េ យ បជញ ជអនកមនឈន អនកេ តកអរកនុង

ឈន សពកល ខំ បឹងែ បងទងំៃថងទងំយប់ មិនគិត

យជីវតិ បនឈនះេសនរបស់មចចុ មិនមកកន់ភពថមីេទ ត

ដកត ពមទងំឫស បរនិិពនេហយ ។ កលមរ

េនះកពុំង តវេ ក គបសងកត់ ពិណក៏របូតេចញអពីំេក ក

674  

៣៣៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

តេ េ ទុមមេន យេកខ

តេតថវនរធយិថតិ ។

ចតុតថំ សតវស សុតំ

[៥០០] ឯវេមម សុតំ ។ ឯកំ សមយ ំ ភគ

ឧរុេវ យ ំ វហិរតិ នជជ េនរញជ យ តីេរ អជបលនិ-

េ គេធ ។ េតន េខ បន សមេយន មេ បបិម

សត វស និ ភគវនំ អនុពេនធ េ តិ ឱ េបេកខ

ឱ រ ំ អលភមេន ។

[៥០១] អថេខ មេ បបិម េយន ភគ

េតនុបសង កមិ ឧបសង កមិ ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

675  

៣៣៤

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

តពីេនះមក យកខេនះក៏មនេសចកីតូចចិត េហយក៏បត់

ចកទីេនះេទ ។

សតវស សូ ត ទី ៤

[៥០០] ខញុបំន ប់មកយ៉ងេនះ ។ សម័យមួយ ពះមន

ពះភគ ទង់គង់េនេ កមអជបលនិេ គធ េទ បេឆនរសទឹងេនរញជ

កនុងឧរុេវ បេទស ។ សម័យេនះឯង មរមនចិតបប ជប់ ម

ពះមន ពះភគ អស់ ៧ ឆន ំ រមិលេមលេទស ែតមិនបនេឃញ

េទសេឡយ ។

[៥០១] គេនះ មរមនចិតបប ចូលេទរក ពះមន ពះ

ភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏េពលនឹង ពះមន ពះភគ េ យ

គថដូេចនះថ

676  

៣៣៥

មរសំយុតស តតិយវេគគ មរបុចឆនំ

េ កវតិេ នុ វនសមឹ ឈយសិ

វតំិ នុ ជិេនន (១) ឧទ បតថយេន

គុននុ គមសមិមកសិ កិញចិ

ក ម ជេន ន កេ សិ សកខឹ

សកខី ន សមបជជតិ េកនចិ េតតិ ។

[៥០២] េ កស មលំូ បលិខយ សពំ

អនគុ ឈយមិ អេ ចមេន

េជ ន សពំ ភវេ ភជបប ំ

អនសេ ឈយមិ បមតពនធូតិ ។

[៥០៣] យ ំ វទនិ មមយិទនិ

េយ វទនិ មមនិ ច

ឯតថ េច េត មេន អតថិ

ន េម សមណ េមកខសីតិ ។

១ វតំិ នុ ជិេនតិ សតំ សហស ំ ជិេ សិ នូតិ តពណន ។

677  

៣៣៥

មរសំយុត តតិយវគគ ករទូលសួរៃនមរ

ពះអងគ តវេសចកីេ ក គបសងកត់ េទបសញជ ប់សញជឹ ង

េនកនុងៃ ពឬ ពះអងគ បថន នូវ ទពយបនឈនះេហយឬ ឬក៏

ពះអងគេធអេំព កក់ មួយកនុង សុកេទដឹង េ ពះេហតុ

អី ពះអងគមិនយកពួកជនេធជមិត មិតរបស់ ពះអងគ រែមង

មិនសេ មចេ យេហតុ មួយេឡយ ។

[៥០២] ពះអងគ ស់តបថ តថគតជីកឫសគល់

េសចកីេ កទងំអស់េហយ មិនមនអេំព កក់ មិន

េ កេ សញជប់សញជឹ ងេទ មន លមរ តថគត

ឈនះនូវត គឺេសចកីេ ភកនុ ងភពទងំអស់េហយ ជ

អនកមិនមន សវៈ ែតងសមឹង ម ធ ។

[៥០៣] មរតបថ ជនទងំ យ ែតងេពល

នូវរបស់ ថ េនះរបស់អញដូេចនះកី េពលថ អញ

ដូេចនះកី េប ពះហឫទយ័របស់ ពះអងគ មនកនុងរបស់ន៎ុះែដរ

បពិ តសមណៈ ពះអងគមិនរួចចកវស័ិយរបស់ខញុ េំឡយ ។

678  

៣៣៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៥០៤] យ ំ វទនិ ន តំ មយ ំ

េយ វទនិ ន េត អហំ

ឯវ ំ បបិម ជនហិ

ន េម មគគមប ិ ទកខសីតិ ។

[៥០៥] សេច មគគំ អនុពុទធំ

េខមំ អមតគមិនឹ

អេបហិ គចឆ តេមេក

កិមញញមនុ សសីតិ ។

[៥០៦] អមចចុ េធយយ ំ មុញច និ

េយ ជន បរគមិេន

េត ហំ បុេ អកខ មិ

យ ំ សចចំ តំ និរបូធិនិ ។

679  

៣៣៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៥០៤] ពះអងគ ស់ថ ពួកជន េពលេ យករបស់

របស់េនះមិនមនដល់តថគតេទ ពួកជន េពល

ថ (អញដូេចនះ) ពួកជនេនះ មិនដូចតថគតេទ មន ល

មរ អនកឯង ចូរដឹងយ៉ងេនះចុះ អនកឯង មិនេឃញផូវ

ៃនតថគតេទ ។

[៥០៥] មរទូលថ បសិនេប ពះអងគបននូវផូវែដល

ពះអងគបន ស់ដឹងេហយ ជផូវដ៏េក ម ជផូវស មប់

េទកន់ ពះនិពនេឈម ះអមតៈ ចូរ ពះអងគេចញេទ ចូរ

ពះអងគេទចុះ ពះអងគជបុគគលមន ក់ឯង េ ប ន បេ

បុគគលដៃទដូចេមចេកត ។

[៥០៦] ពះអងគ ស់ថ ពួកជន បថន េទ

កន់េ តយគឺ ពះនិពន លះបង់នូវ ពះនិពនែដលមិនែមន

ជឱកសៃនមចចុ តថគត កលេបពួកជនេនះសួរេហយ

នឹង បប់ថ ធមមជត ជរបស់ពិត ធមមជតេនះមិន

មនឧបធិកកិេលសេឡយ ។

680  

៣៣៧

មរសំយុតស តតិយវេគគ មរបដិវចនំ

[៥០៧] េសយយថបិ ភេន គមស និគ-

មស អវទិេូរ េបកខ រណី ត តស កកកដេក

អថេខ ភេន សមពហុ កុមរក កុមរកិ-

េយ តម គម និគម និកខ មិ េយន

េបកខ រណី េតនុបសង កេមយយុ ំ ឧបសង កមិ តំ

កកកដកំ ឧទក ឧទធរ ិ ថេល បតិ េបយយុ ំ យ ំ

យេទវ ហិ េ ភេន កកកដេក អឡំ អភិនិនន -

េមយយ តំ តេទវ េត កុមរក កុមរកិេយ

កេដន កឋ យ សញឆិ េនទយយុ ំ សមភេញជយយុ ំ

សមបលិភេញជយយុ ំ ឯវ ំ ហិ េ ភេន កកកដេក

សេពហិ អេឡហិ សញឆិ េននហិ សមភេគគហិ សមបលិ-

ភេគគហិ អភេព តំ េបកខ រណឹ បុន ឱតរតំុិ េសយយ-

ថបិ បុេព ឯវេមវ េខ ភេន យនិ កនិចិ វសិកូយិ-

និ(១) វេិសវ ិ និ វបិផនទិ និ សពនិ និ ភគវ

បចឆិនន និ សមភគគ និ សមបលិភគគ និ អភេពទនហំ

ភេន បុន ភគវនំ ឧបសង កមិតំុ យទិទំ ឱ េបេកខ តិ ។

១ វសូិកយិកនីតិ អដកថយំ ទិស តិ ។

681  

៣៣៧

មរសំយុត តតិយវគគ ករទូលតបៃនមរ

[៥០៧] មរេពលតបថ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន សុក

ឬនិគម មន សះេបកខរណីេនជិត កនុង សះេនះមនកម ១ បពិ ត

ពះអងគដ៏ចេ មន សម័យេនះឯង ពួកេកមង បសឬេកមង សី េ ចននក់

នគំន េចញេទអពីំ សុក ឬនិគមេនះ ចូលសេំ េទរក សះេបកខរណី

លុះចូលេទដល់េហយ េទប សង់កមេនះ អពីំទឹកមក ក់េលេគក

បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន កមេនះ នូវេជង ៗ ពួកេកមង បស

ឬេកមង សី ក៏យកកំ ត់េឈ ឬអែំបងមកកច់បបំក់កេមទចេចលនូវ

េជងេនះ ៗ េទ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន លុះកមេនះ មនេជង

ទងំអស់ តវេគកច់បបំក់កេមទចេចលយ៉ងេនះេហយ ក៏មិនគួរនឹងចុះ

កន់ សះេបកខរណីេនះ ឲយដូចជកនុងេពលមុនបនេទ តេឡយ មន

ឧបមដូចេមចមិញ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន មនឧបេមយយដូចយ៉ងអេំព

មួយ ែដលជច មងច មស ជទនំស់ ញប់ញ័រ អេំពទងំអស់

េនះ ពះមន ពះភគបនកច់បបំក់កេមទចេចលេហយ បពិ ត ពះអងគ

ដ៏ចេ មន កនុងកលឥឡូវេនះ ខញុ ំ ពះអងគមិនគួរនឹងចូលេទរមិលេមល

េទសចេំពះ ពះមន ពះភគបនេទ តេឡយ ។

682  

៣៣៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៥០៨] អថេខ មេ បបិម ភគវេ សនិ-

េក ឥម និេពជនីយ គថេយ អភសិ

េមទវណញច ប ណំ

យេ អនុបរយិគ

អេបតថ មុទុ វេិនទម

អបិ អស ទន សិយ

អលទធ តតថ អស ទំ

យមេន អបកកេម

កេកវ េសលំ សជជ

និពិជជ េបម េគតមតិ ។

អថេខ មេ បបិម ភគវេ សនិេក ឥ-

ម និេពជនីយ គថេយ ភសិ តម ន អ-

បកកមម ភគវេ អវទិេូរ បឋវយិ ំ បលេង កន និសីទិ

តុណីភេូ មង កភុេូ បតកខ េនធ អេធមុេខ បជឈ-

យេន អបបដិភេ កេដន ភមឹូ វលិិខេន ។

683  

៣៣៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៥០៨] គេនះឯង មរមនចិតបប ក៏បនេពលគថ

ែដលគួរេន យ យេនះ កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគ ថ

ែកក េឃញថមែដលមនសមបុរដូចខញខប់ េហរ កឡឹង

ជុវំញិ េ យគិតថ េយងនឹងបននូវ រទន់កនុងទីន៎ុះ

រឆង ញ់នឹងគបបមីន លុះែកកេនះមិនបននូវ រ

ឆង ញ់កនុងទីេនះេហយ ក៏ពយយមេហរេចញេទ បពិ ត

ពះេគតម េយងក៏េន យ យដូចជែកកែដលចួប បទះ

នឹងថមដូេចន ះែដរ ។

លុះមរមនចិតបប បនេពលគថែដលគួរេន យ យេនះ

កនុងសំ ក់ៃន ពះមន ពះភគរួចេហយ ក៏េគចេចញពីទីេនះ េទ

អងគុយែពនែភននេលែផនដេីនេសង ម េអ នអន់ ឱនក ក់មុខចុះ

សញជប់សញជឹ ង មិនេក វក គូសែផនដីេ យកំ ត់េឈ កនុងទីជិត

ៃន ពះមន ពះភគ ។

684  

៣៣៩

មរសំយុតស តតិយវេគគ មរធីតុបុចឆនំ

បញច មំ មរធីតុសុតំ

[៥០៩] អថេខ ត ច អរតី ច គ ច

មរធីតេ េយន មេ បបិម េតនុបសង កមឹសុ

ឧបសង កមិ មរ ំ បបិមនំ គថយ អជឈភសឹសុ

េកនសិ ទុមមេន ត

បុរសំិ កំ នុ េ ចសិ

មយ ំ តំ គបេសន

អរញញមិវ កុញជ រ ំ

ពនធិ នយិស ម

វសេគ េត ភវសិ តីតិ ។

[៥១០] អរហំ សុគេ េ េក

ន េគន សុ នេយ

មរេធយយ ំ អតិកកេន

ត ម េ ចមហំ ភុសនិ ។

[៥១១] អថេខ ត ច អរតី ច គ ច

មរធីតេ េយន ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ

685  

៣៣៩

មរសំយុត តតិយវគគ ករសួរៃនមរធី

មរធីតុសូ ត ទី ៥

[៥០៩] គេនះឯង ធី របស់មរេឈម ះនងត ១ អរតី ១

គ ១ នគំន ចូលេទរកមរមនចិតបប លុះចូលេទដល់ ក៏េពល

នឹងមរមនចិតបប េ យគថដូេចនះថ

បពិ តបិ ពះអងគតូចចិតេ យេហតុអី ពះអងគេ ក

យបុរស ហន៎ េយងខញុ ំមច ស់នឹងចងបុរសេនះេ យ

អនទ ក់គឺ គៈេហយនមំក ដូចជបុគគលចងដរំៃី ព បុរស

េនះនឹងលុះកនុងអំ ចរបស់ ពះអងគ ។

[៥១០] មរតបថ ពះសុគតជ ពះអរហនកនុងេ ក

មិនងយនឹងនមំកេ យ គៈបនេឡយ េ កកនងនូវ

វដៈជទី ងំៃនមររួចេហយ េ ពះេហតុេនះ េទបអញ

េ ក យៃ កែលង ។

[៥១១] លំ ប់េនះ ធី របស់មរេឈម ះនងត ១ អរតី ១

គ ១ បននគំន ចូលេទរក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ

686  

៣៤០

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ភគវនំ ឯតទេ ចុំ បេទ េត សមណ បរចិេរមតិ ។

អថេខ ភគ ន មន កសិ យថតំ អនុតេរ

ឧបធិសងខេយ វមុិេ ។

[៥១២] អថេខ ត ច អរតី ច គ ច

មរធីតេ ឯកមនំ អបកកមម ឯវ ំ សមចិេនសំុ ឧចច វច

េខ បុរ ិ នំ អធិបបយ យននូន មយ ំ ឯកសតឯក-

សតំ កុមរវិណសតំ អភិនិមមិេនយយមតិ ។ អថេខ

ត ច អរតី ច គ ច មរធីតេ ឯកសតឯក-

សតំ កុមរវិណសតំ អភិនិមមិនិ េយន ភគ េតនុ-

បសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ ឯតទេ ចុំ បេទ

េត សមណ បរចិេរមតិ ។ តមប ិ ភគ ន មន -

កសិ យថតំ អនុតេរ ឧបធិសងខេយ វមុិេ ។

687  

៣៤០

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

បន កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ ដូេចនះថ បពិ តសមណៈ េយង

ទងំ យសូមបេ មបទ ពះអងគ ។ គេនះឯង ពះមន ពះភគ

មិនបនេធទុកកនុង ពះហឫទ័យេឡយ េ ពះ ពះអងគមន ពះហឫទ័យចុះ

ស៊ប់កនុង ពះនិពនដ៏ បេសរ ជទីអស់េទៃនឧបធិេហយ ។

[៥១២] គេនះឯង ធី របស់មរ េឈម ះនងត ១

អរតី ១ គ ១ េគចេចញេទកនុងទីដ៏សមគួរ េហយក៏គិត ពមគន យ៉ង

េនះថ េសចកី បថន របស់បុរសទងំ យ េផ ង ៗ គន េបដូេចន ះ

គួរពួកេយងនិមមិតនូវវណៈៃននងកុមរមួីយរយ កនុងមួយ ៗ េធឲយែបក

េទជមនវណៈមួយរយ ៗ នក់ ។ េទបធី របស់មរ េឈម ះនង

ត ១ អរតី ១ គ ១ នគំន និមមិត នូវវណៈៃននងកុមរមួីយរយ

កនុងមួយ ៗ េធឲយែបកេទជមនវណៈមួយរយ ៗ នក់ េហយចូលេទ

រក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ កបបងគទូំល ពះមន ពះ

ភគដូេចនះថ បពិ តសមណៈ េយងទងំ យ សូមបេ មបទរបស់

ពះអងគ ។ ពះមន ពះភគ មិនបនេធទុកកនុង ពះហឫទយ័នឹងពកយ

េនះេឡយ េ ពះ ពះអងគមន ពះហឫទយ័ចុះស៊ប់កនុង ពះនិពនដ៏ បេសរ

ជទីអស់េទៃនឧបធិេហយ ។

688  

៣៤១

មរសំយុតស តតិយវេគគ អវជិតវ ភិនិមម ននំ

[៥១៣] អថេខ ត ច អរតី ច គ ច

មរធីតេ ឯកមនំ អបកកមម ឯវ ំ សមចិេនសំុ ឧចច -

វច េខ បុរ ិ នំ អធិបបយ យននូន មយ ំ ឯកស-

តឯកសតំ អវជិតវណសតំ អភិនិមម ិេនយយមតិ ។

អថេខ ត ច អរតី ច គ ច មរធីតេ ឯក-

សតឯកសតំ អវជិតវណសតំ អភិនិមម ិនិ េយន

ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ភគវនំ ឯតទេ -

ចំុ បេទ េត សមណ បរចិេរមតិ ។ តមប ិ ភគ ន

មន កសិ យថតំ អនុតេរ ឧបធិសងខេយ វមុិេ ។

[៥១៤] អថេខ ត ច អរតី ច គ ច

មរធីតេ   ឯកមនំ អបកកមម ឯវ ំ សមចិេនសុំ

689  

៣៤១

មរសំយុត តតិយវគគ ករនិមមិតនូវេភទ សីមិនទន់ស មល

[៥១៣] គេនះឯង ធី របស់មរ េឈម ះនងត ១

អរតី ១ គ ១ េគចេចញេទកនុងទីសមគួរេហយ គិត ពមគន យ៉ង

េនះថ េសចកី បថន របស់បុរសទងំ យ េផ ង ៗ គន េបដូេចន ះ

គួរពួកេយងនិមមិតនូវវណៈ សីមិនទន់ស មលមួយរយ កនុងមួយ ៗ េធឲយ

ែបកេទជមនវណៈមួយរយ ៗ នក់ ។ េទបធី របស់មរេឈម ះនង

ត ១ អរតី ១ គ ១ និមមិតនូវវណៈ សីមិនទន់ស មលមួយរយ

កនុងមួយ ៗ េធឲយែបកេទជមនវណៈមួយរយ ៗ នក់ ចូលេទរក ពះ

មន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ ក៏ កបបងគទូំល ពះមន ពះភគ

ដូេចនះថ បពិ តសមណៈ េយងទងំ យសូមបេ មបទ ពះអងគ ។

ពះមន ពះភគ មិនបនេធទុកកនុង ពះហឫទយ័ នឹងពកយេនះេឡយ

េ ពះ ពះអងគមន ពះហឫទ័យចុះស៊ប់កនុ ង ពះនិពនដ៏ បេសរ ជទីអស់

េទៃនឧបធិេហយ ។

[៥១៤] លំ ប់េនះ ធី របស់មរេឈម ះនងត ១ អរ-

តី ១ គ ១ េគចេចញេទកនុងទីដ៏សមគួរ េទបគិត ពមគន យ៉ងេនះថ

690  

៣៤២

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ឧចច វច េខ បុរ ិ នំ អធិបបយ យននូន មយ ំ

ឯកសតឯកសតំ សកឹ វជិតវណសតំ អភិនិមម ិ-

េនយយមតិ ។ អថេខ ត ច ។ េប ។ សកឹ

វជិតវណសតំ អភិនិមមិនិ េយន ភគ ។ េប ។

យថតំ អនុតេរ ឧបធិសងខេយ វមុិេ ។

[៥១៥] អថេខ ត ច ។ េប ។ ទុវជិត-

វណសតំ អភិនិមមិនិ េយន ភគ ។ េប ។ យថតំ

អនុតេរ ឧបធិសងខេយ វមុិេ ។

[៥១៦] អថេខ ត ច ។ េប ។ មជឈមិិតថី-

វណសតំ អភិនិមមិេនយយមតិ ។ អថេខ ត ច

។ េប ។ មជឈមិិតថីវណសតំ អភិនិមមិនិ េយន ភគ

។ េប ។ យថតំ អនុតេរ ឧបធិសងខេយ វមុិេ ។

691  

៣៤២

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

េសចកី បថន របស់បុរសទងំ យ េផ ង ៗ គន េបដូេចន ះ គួរែតពួក

េយងនិមមិតនូវវណៈ សីមួយរយែដលេទបស មលមង កនុងមួយ ៗ េធឲយ

ែបកេទជមនវណៈមួយរយ ៗ នក់ ។ គេនះឯង នងត ១

។ េប ។ និមមិតនូវវណៈ សីមួយរយ ែដលេទបស មលមង ចូលេទរក

ពះមន ពះភគ ។ េប ។ េ ពះ ពះអងគ មន ពះហឫទយ័ចុះស៊ប់កនុង

ពះនិពនដ៏ បេសរ ជទីអស់េទៃនឧបធិេហយ ។

[៥១៥] លំ ប់េនះ នងត ១ ។ េប ។ និមមិតនូវវណៈ

សីមួយរយ ែដលស មលអស់ រៈពីរដង ចូលេទរក ពះមន ពះភគ

។ េប ។ េ ពះ ពះអងគមន ពះហឫទយ័ចុះស៊ប់ កនុង ពះនិពនដ៏ បេសរ

ជទីអស់េទៃនឧបធិេហយ ។

[៥១៦] លំ ប់េនះឯង នងត ១ ។ េប ។ ពួកេយងនិមមិត

នូវវណៈ សីមួយរយមនវយ័ជក ល ។ គេនះឯង នងត

១ ។ េប ។ ក៏និមមិតនូវវណៈ សីមួយរយមនវយ័ជក ល ចូរេទរក

ពះមន ពះភគ ។ េប ។ េ ពះ ពះអងគមន ពះហឫទយ័ចុះស៊ប់កនុង

ពះនិពនដ៏ បេសរ ជទីអស់េទៃនឧបធិេហយ ។

692  

៣៤៣

មរសំយុតស តតិយវេគគ មហិតថីវ ភិនិមម ននំ

[៥១៧] អថេខ ត ច ។ េប ។ មហិតថី-

វណសតំ អភិនិមមិេនយយមតិ ។ អថេខ ត ច

។ េប ។ មហិតថីវណសតំ អភិនិមមិនិ េយន ភគ

។ េប ។ យថតំ អនុតេរ ឧបធិសងខេយ វមុិេ ។

[៥១៨] អថេខ ត ច អរតី ច គ ច

មរធីតេ ឯកមនំ អបកកមម ឯតទេ ចុំ សចចំ កិរ

េន បិ អេ ច

អរហំ សុគេ េ េក

ន េគន សុ នេយ

មរេធយយ ំ អតិកកេន

ត ម េ ចមហំ ភុសនិ ។

យញិ មយ ំ សមណំ ពហមណំ អវតី គំ

ឥមិន ឧបកកេមន ឧបកកេមយយម ហទយ ំ ស

ផេលយយ ឧណំ េ ហិតំ មុខេ ឧគគេចឆយយ ឧមម ទំ

បបុេណយយ ចិតវេិកខបំ េសយយថបិ បន នេ

693  

៣៤៣

មរសំយុត តតិយវគគ ករនិមមិតនូវេភទ សីចស់

[៥១៧] លំ ប់េនះ នងត ១ ។ េប ។ ពួកេយង

និមមិតនូវវណៈ សីចស់មួយរយ ។ េទបនងត ១ ។ េប ។ និមមិត

នូវវណៈ សីចស់មួយរយ ចូលេទរក ពះមន ពះភគ ។ េប ។ េ ពះ

ពះអងគ មន ពះហឫទយ័ចុះស៊ប់កនុង ពះនិពនដ៏ បេសរ ជទីអស់េទ

ៃនឧបធិេហយ ។

[៥១៨] លំ ប់េនះ ធី របស់មរេឈម ះត ១ អរតី ១

គ ១ េគចេចញេទកនុងទីសមគួរ េហយេពលដូេចនះថ ឮថ បិ

របស់េយង បនេពលពិតែមនថ

ពះសុគត ជ ពះអរហនកនុងេ ក មិនងយនឹងនមំក

េ យ គៈបនេឡយ ពះអងគកនងវដៈជទី ងំៃនមររួច

េហយ េ ពះេហតុេនះ េទបអញេ ក យៃ កែលង ។

េ ពះថពួកេយង ពយយម (េធ) សមណៈឬ ពហមណ៍ ែដល

មន គៈមិនទន់េទ បសេនេឡយ េ យេសចកីពយយមេនះ ហឫ-

ទយ័របស់សមណ ពហមណ៍េនះ គបបែីបក ឬឈមដ៏េកគបបខីពុរេចញ

អពីំមត់ ឬដល់នូវេសចកីឆកួត ពំុេនះ យមយចិត ដូចយ៉ងេដមបបុស

694  

៣៤៤

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ហរេិ លុេ ឧស ុស តិ វសុិស តិ មិ យតិ

ឯវេមវ ឧសុេស យយ វសុិេស យយ មិ េយយយតិ ។

អថេខ ត ច អរតី ច គ ច មរធីតេ េយន

ភគ េតនុបសង កមឹសុ ឧបសង កមិ ឯកមនំ អដំសុ ។

[៥១៩] ឯកមនំ ឋិ េខ ត មរធី

ភគវនំ គថយ អជឈភសិ

េ កវតិេ នុ វនសមឹ ឈយសិ

វតំិ នុ ជិេនន ឧទ បតថយេន

គុននុ គមសមិមកសិ កិញចិ

ក ម ជេន ន កេ សិ សកខឹ

សកខី ន សមបជជតិ េកនចិ េតតិ ។

695  

៣៤៤

សុតនុបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

មនពណ៌េខ វែដលបុគគលដកេចញ ែតងសិត សេពនេ ក មេទយ៉ង

សមណ ពហមណ៍េនះ គបបសិីត សេពនេ ក មេទ ដូេចន ះ

ែដរ ។ លំ ប់េនះ ធី របស់មរ េឈម ះនងត ១ អរតី ១

គ ១ បននគំន ចូលេទរក ពះមន ពះភគ លុះចូលេទដល់េហយ

ក៏ឈរកនុងទីដ៏សមគួរ ។

[៥១៩] លុះមរធី េឈម ះនងត ឈរេនកនុងទីដ៏សមគួរ

េហយ បនេពលនឹង ពះមន ពះភគ េ យគថដូេចនះថ

ពះអងគ មនេសចកីេ ក គបសងកត់ េទបសញជ ប់សញជឹ ង

េនកនុងៃ ពឬ ពះអងគ កល បថន នូវ ទពយ តវចញ់េគ

េហយឬ ឬក៏ ពះអងគ េធអេំព កក់ មួយកនុង សុកេទ

ដឹង េ ពះេហតុអី បនជ ពះអងគមិនេធនូវមិតភពជមួយ

នឹងពួកជន មិតភពរបស់ ពះអងគ មិនសេ មចេ យេហតុ

មួយឬ ។

696  

៣៤៥

មរសំយុតស តតិយវេគគ អរតីមរធីតុគថ

[៥២០] អតថស បតឹ ហទយស សនឹ

េជ ន េសនំ បិយ តរបំូ

ឯកហំ ឈយ ំ សុខមនុេពធយ ំ

ត ម ជេនន ន កេ មិ សកខឹ

សកខី ន សមបជជតិ េកនចិ េមតិ ។

[៥២១] អថេខ អរតី មរធី ភគវនំ គថយ

អជឈភសិ

កថំ វ ិ រពីហុេ ធ(១) ភិកខុ

បេញច ឃតិេ អតរធី ឆដំ

កថំ ឈយ ំ ពហុលំ កមសញញ

បរពិហិ េ និ អលទធេយ តនិ ។

១ ម. ពហុេ ច ។

697  

៣៤៥

មរសំយុត តតិយវគគ គថរបស់មរធី េឈម ះអរតី

[៥២០] ពះអងគ ស់ថ តថគត ែតមន ក់ឯង បន

ឈនះនូវេសន ែដលមនសភពគួរ ស ញ់ គួរេ តកអរ

កពុំងចេ មនឈន ក៏បនចួបនូវេសចកីសុខកនុង ពះអរហត

ែដលជចែំណកៃន បេយជន៍ ឬជេសចកីសងប់ៃនហឫទ័យ

េ ពះេហតុេនះ បនជតថគត មិនេធមិតភពជមួយនឹង

ពួកជន មិតភពរបស់តថគត មិនសេ មច េ យេហតុ

មួយេឡយ ។

[៥២១] េទបមរធី េឈម ះអរតី បនេពលនឹង ពះមន ពះ

ភគ េ យគថដូេចនះថ

ភិកខុកនុង សនេនះ ជអនកេ ចនេ យវ ិ រធម៌ ដូចេមច

បនឆងនូវអនង់ ប ពឹតេទកនុងទរទងំ ៥ េហយឆងអនង់

ប ពឹតេទកនុងមេនទរមួយេទ តជគ មប់ ៦ កនុងអតភព

េនះ កមសញញ ទងំ យ ជខងេ ក មិនបន បទះ

បុគគលមនឈនេ ចនេនះ េ យ បករដូចេមច ។

698  

៣៤៦

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

[៥២២] បស ទធកេយ សុវមុិតចិេ

អសងខ េន សតិម អេនេក

អញញ យ ធមមំ អវតិកកឈយី

ន កុបបតិ ន សរតិ ន ថិេន

ឯវវំ ិ រពីហុេ ធ ភិកខុ

បេញច ឃតិេ អតរធី ឆដំ

ឯវ ំ ឈយ ំ ពហុលំ កមសញញ

បរពិហិ េ និ អលទធេយ តនិ ។

[៥២៣] អថេខ គ មរធី ភគវនំ គថ-

យ អជឈភសិ

អេចឆជជ តណំ គណសងឃ រ ី(១)

អទធ ចរសិ និ ពហ ូ ច សទធ (២)

ពហំុ វ យ ំ ជនតំ អេនេក

អេចឆជជ េនស តិ មចចុ ជស បរនិ ។

១ អដកថយំ គណសងឃបរតិី បេ ទិស តិ ។ ២ ឱ. ម. ស ។

699  

៣៤៦

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

[៥២២] ពះអងគ ស់ថ បុគគល មនកយសងប់

រមង ប់ មនចិតរួច សឡះេ យ បៃពេហយ មិនបន ក់

ែតង មន ម រតី មិនមនទី ល័យ បនដឹងចបស់នូវ

ចតុសចចធម៌ មនចតុតថជឈន បសចកវតិកកៈ មិនកេ មក

(េ ពះេទសៈ) មិនរឭក (េ ពះ គៈ) មិនេងកងក់

(េ ពះេមហៈ) ភិកខុកនុង សនេនះ ជអនកេ ចនេ យ

វ ិ រធម៌យ៉ងេនះ ឆងនូវអនង់ ប ពឹតេទកនុងទរទងំ ៥

បនឆងនូវអនង់ ប ពឹតេទកនុងមេនទរមួយេទ តជគ មប់ ៦

កនុងអតភពេនះ កមសញញ ទងំ យជខងេ ក មិន

បន បទះបុគគលមនឈនេ ចនេនះ យ៉ងេនះឯង ។

[៥២៣] គេនះឯង មរធី េឈម ះ គ បនេពលនឹង ពះ

មន ពះភគ េ យគថដូេចនះថ

បុគគល ជអនក ប ពឹតេទកនុងគណៈនិងសងឃ បនកត់បង់

នូវត មួយេទ ត ពួកជនេ ចននក់ មនសទធ នឹង

ប ពឹត េ យចែំណកមួយ ពះ េនះ មិនមនទី

ល័យ បនដេណ មយកនូវ បជុជំនដ៏េ ចន អពីំៃដៃន

មចចុ ជ េហយនេំទកន់េ តយគឺ ពះនិពន ។

700  

៣៤៧

មរសំយុតស តតិយវេគគ មរគថ

[៥២៤] នយនិ េវ ម វ ី

សទធេមមន តថគ

ធេមមន នយមននំ

ក ឧស ុយ វជិនតនិ ។

[៥២៥] អថេខ ត ច អរតី ច គ ច មរធី-

តេ េយន មេ បបិម េតនុបសង កមឹសុ ។ អទទ

េខ មេ បបិម តណញច អរតិញច គញច មរធីត-

េ ទរូេ វ គចឆនិេយ ទិ ន គថហិ អជឈភសិ

ព កុមុទនេឡហិ

បពតំ អភិមតថថ

គិរ ឹ នេខន ខនថ

អេយ ទេនភិ ខទថ

េសលំវ សិរសិ ឱហចច

ប េល គធេមសថ

ខណំុវ ឧរ សជជ

និពិជជ េបថ េគតមនិ ។

701  

៣៤៧

មរសំយុត តតិយវគគ គថរបស់មរ

[៥២៤] ពះតថគតទងំ យ មនពយយមធ ំ ែតង

ដឹកនសំត េ យ ពះសទធមម ចែណនអីដល់ ពះតថគត

ទងំ យ ែដលជអនក បជញ ចដឹកនសំតេ យធម៌ ។

[៥២៥] លំ ប់េនះ ធី របស់មរេឈម ះនងត ១ អរតី ១

គ ១ បននគំន ចូលេទរកមរមនចិតបប ។ មរមនចិតបប ក៏

បនេឃញនូវមរធី េឈម ះនងត ១ អរតី ១ គ ១ កពុំងមក

អពីំចមង យ លុះេឃញេហយ ក៏េពលេ យគថទងំ យដូេចនះថ

នងទងំ យ ជពល ញញីំភន ំ េ យេដមកុមុទ ជីក

ភន ំ េ យ កចក ទពំែដក េ យេធមញ ក់ដូចជយក

ដុថំមមកតមកល់េលកបល េហយែសងរកទីពឹង កនុងប ល

េប តេប ន ពះសមណេគតម ក់ដូចជ ប រនូវដងគត់

តង់ ទង (ខួនឯង) ចូរនងទងំ យ េចញេទ ។

702  

៣៤៨

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស សគថវេគគ

ទទទលមន គញឆុំ

ត ច អរតី គ

តតថ បនុទី ស ថ

តុលំ ភដំវ មលុេ តិ(១) ។

សមពហុលវេគគ តតិេយ ។

តស ុទទ នំ ភវតិ

សមពហុ សមិទធិ ច

េគធិកសតវស និ

ធីតរ ំ េទសិតំ ពុទធ-

េសេដន ឥមំ មរបញចកនិ ។

មរសំយុតំ សមតំ ។

១ ម. ឯវ ំ ។ ឱ. មរេុ ។

703  

៣៤៨

សុតនបិដក សំយុតនិកយ សគថវគគ

នងត អរតី គ ក៏នគំន េដរមកេ យេសចកីរុង-

េរ ង ពះ បេណញនូវនងទងំេនះពីទីេនះេចញ

ដូចជខយល់ែដលបក់ផត់នូវបុ៉យែដលធក់ចុះអពីំែផ ។

ចប់ សមពហុលវគគ ទី ៣ ។

បញជ ីេរ ងៃនសមពហុលវគគេនះ គឺ

សមពហុលសូ ត ១ សមិទធិសូ ត ១ េគធិកសូ ត ១ សត-

វស សូ ត ១ ជគ មប់ ៥ នឹងមរធីតុសូ តេនះ ែដល ពះ

ពុទធដ៏ បេសរ ទង់សែំដងេហយ ។

ចប់ មរសំយុត ។

704  

សុតនបិដេក សំយុតនិកយស

សគថវេគគ

បឋេម ភេគ

េទវ សំយុតំ

បឋេម នឡវេគគ

មតិក អេងក

បឋម ំ ឱឃតរណសុត ំ............................................................................. ១

ទុតិយ ំ និេមកខសុត ំ................................................................................ ៣

តតិយ ំ ឧបេនយយសុត ំ............................................................................ ៤

ចតុតថ ំ អេចចនិសុត.ំ.................................................................................. ៥

បញចម ំ គតិចឆិនទិសុត.ំ............................................................................... ៦

ឆដ ំ ជគរសុត ំ........................................................................................ ៧

សតម ំ អបបដិវទិិតសុត ំ.......................................................................... ៨

អដម ំ សុសមមុដសុត ំ............................................................................... ៨

នវម ំ មនកមសុត ំ................................................................................ ៩

ទសម ំ អរញញសុត.ំ.................................................................................. ១០

705  

សុតនបិដក សំយុតនិកយ

សគថវគគ

បឋមភគ

េទវ សំយុត

នឡវគគ ទី ១

មតិក េលខទំព័រ

ឱឃតរណសូ ត ទី ១.............................................................................. ១

និេមកខសូ ត ទី ២.................................................................................. ៣

ឧបេនយយសូ ត ទី ៣............................................................................. ៤

អេចចនិសូ ត ទី ៤ .................................................................................... ៥

គតិចឆិនទិសូ ត ទី ៥.................................................................................. ៦

ជគរសូ ត ទី ៦.................................................................................... ៧

អបបដិវទិិតសូ ត ទី ៧............................................................................. ៨

សុសមមុដសូ ត ទី ៨ .............................................................................. ៨

មនកមសូ ត ទី ៩ .............................................................................. ៩

អរញញសូ ត ទី ១០................................................................................. ១០

706  

៣៥០

មតិកប និ

ទុតិេយ ននទនវេគគ

មតិក អេងក

បឋម ំ ននទនសុត ំ..................................................................................... ១២

ទុតិយ ំ ននទិសុត.ំ..................................................................................... ១៣

តតិយ ំ នតថិបុតសមសុត ំ....................................................................... ១៤

ចតុតថ ំ ខតិយសុត.ំ.................................................................................. ១៥

បញចម ំ សកមនសុត ំ............................................................................. ១៦

ឆដ ំ និទទ តនទិសុត ំ.................................................................................... ១៦

សតម ំ ទុកករសុត.ំ..................................................................................... ១៧

អដម ំ ហិរសុិត ំ........................................................................................ ១៨

នវម ំ កុដិកសុត ំ.................................................................................... ១៨

ទសម ំ សមិទធិសុត ំ.................................................................................. ២០

តតិេយ សតិវេគគ

បឋម ំ សតិសុត.ំ..................................................................................... ៣២

ទុតិយ ំ ផុសតិសុត.ំ................................................................................. ៣២

តតិយ ំ ជ សុត ំ.................................................................................... ៣៣

ចតុតថ ំ មេននិ រណសុត ំ...................................................................... ៣៤

បញចម ំ អរហនសុត ំ.............................................................................. ៣៥

ឆដ ំ បេជជ តសុត ំ.................................................................................... ៣៧

707  

៣៥០

សនឹកចងុល បប់មតិក

ននទនវគគ ទី ២ មតិក េលខទំព័រ

ននទនសូ ត ទី ១..................................................................................... ១២

ននទិសូ ត ទី ២ ...................................................................................... ១៣

នតថិបុតសមសូ ត ទី ៣ .......................................................................... ១៤

ខតិយសូ ត ទី ៤ .................................................................................. ១៥

សកមនសូ ត ទី ៥ ............................................................................... ១៦

និទទ តនទិសូ ត ទី ៦ ............................................................................... ១៦

ទុកករសូ ត ទី ៧...................................................................................... ១៧

ហិរសូិ ត ទី ៨ ...................................................................................... ១៨

កុដិកសូ ត ទី ៩ ................................................................................... ១៨

សមិទធិសូ ត ទី ១០ ................................................................................. ២០

សតិវគគ ទី ៣

សតិសូ ត ទី ១ ...................................................................................... ៣២

ផុសតិសូ ត ទី ២ ................................................................................. ៣២

ជ សូ ត ទី ៣ .................................................................................... ៣៣

មេននិ រណសូ ត ទី ៤ ........................................................................ ៣៤

អរហនសូ ត ទី ៥.................................................................................. ៣៥

បេជជ តសូ ត ទី ៦................................................................................... ៣៧

708  

៣៥១

មតិកប និ

មតិក អេងក

សតម ំ សរសុត ំ...................................................................................... ៣៨

អដម ំ មហទធនសុត ំ................................................................................ ៣៩

នវម ំ ចតុចកកសុត.ំ................................................................................. ៤០

ទសម ំ ឯណិជងឃសុត ំ............................................................................ ៤១

ចតុេ ថ សតុលបបកយិកវេគគ

បឋម ំ សពភិសុត ំ..................................................................................... ៤៣

ទុតិយ ំ មចឆរសុិត ំ.................................................................................... ៤៧

តតិយ ំ ធុសុត ំ.................................................................................... ៥១

ចតុតថ ំ នសនិសុត ំ .................................................................................. ៥៧

បញចម ំ ឧជឈនសញញិ សុត ំ....................................................................... ៦០

ឆដ ំ សទធ សុត ំ...................................................................................... ៦៣

សតម ំ សមយសុត ំ................................................................................ ៦៥

អដម ំ សកលិកសុត ំ............................................................................... ៦៨

នវម ំ បឋមបជជុនធីតុសុត ំ....................................................................... ៧៤

ទសម ំ ទុតិយបជជុនធីតុសុត ំ................................................................... ៧៦

បញច េម ទិតវេគគ

បឋម ំ ទិតសុត.ំ.................................................................................. ៧៨

709  

៣៥១

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

សរសូ ត ទី ៧ ....................................................................................... ៣៨

មហទធនសូ ត ទី ៨................................................................................. ៣៩

ចតុចកកសូ ត ទី ៩................................................................................... ៤០

ឯណិជងឃសូ ត ទី ១០ ............................................................................ ៤១

សតុលបបកយិកវគគ ទី ៤

សពភិសូ ត ទី ១........................................................................................ ៤៣

មចឆរសូិ ត ទី ២...................................................................................... ៤៧

ធុសូ ត ទី ៣................................................................................... ៥១

នសនិសូ ត ទី ៤ ................................................................................... ៥៧

ឧជឈនសញញិ សូ ត ទី ៥.......................................................................... ៦០

សទធ សូ ត ទី ៦ ..................................................................................... ៦៣

សមយសូ ត ទី ៧................................................................................. ៦៥

សកលិកសូ ត ទី ៨ ............................................................................... ៦៨

បឋមបជជុនធីតុសូ ត ទី ៩....................................................................... ៧៤

ទុតិយបជជុនធីតុសូ ត ទី ១០.................................................................. ៧៦

ទិតវគគ ទី ៥

ទិតសូ ត ទី ១.................................................................................... ៧៨

710  

៣៥២

មតិកប និ

មតិក អេងក

ទុតិយ ំ កិនទទសុត ំ................................................................................... ៨០

តតិយ ំ អននសុត.ំ..................................................................................... ៨១

ចតុតថ ំ ឯកមូលសុត ំ................................................................................ ៨២

បញចម ំ អេនមិយសុត ំ........................................................................... ៨២

ឆដ ំ អចឆ សុត.ំ...................................................................................... ៨៣

សតម ំ វនេ បសុត ំ................................................................................ ៨៤

អដម ំ េជតវនសុត ំ................................................................................ ៨៤

នវម ំ មចឆរសុិត.ំ...................................................................................... ៨៦

ទសម ំ ឃដិករសុត.ំ................................................................................ ៨៩

ឆេ ជ វេគគ

បឋម ំ ជ សុត ំ....................................................................................... ៩៤

ទុតិយ ំ អជរ សុត.ំ.............................................................................. ៩៤

តតិយ ំ មិតសុត ំ..................................................................................... ៩៥

ចតុតថ ំ វតថុសុត ំ....................................................................................... ៩៦

បញចម ំ បឋមជនសុត.ំ........................................................................... ៩៦

ឆដ ំ ទុតិយជនសុត ំ............................................................................... ៩៧

សតម ំ តតិយជនសុត ំ........................................................................... ៩៨

711  

៣៥២

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

កិនទទសូ ត ទី ២ .................................................................................. ៨០

អននសូ ត ទី ៣ ..................................................................................... ៨១

ឯកមូលសូ ត ទី ៤................................................................................ ៨២

អេនមិយសូ ត ទី ៥.............................................................................. ៨២

អចឆ សូ ត ទី ៦..................................................................................... ៨៣

វនេ បសូ ត ទី ៧ ................................................................................ ៨៤

េជតវនសូ ត ទី ៨.................................................................................. ៨៤

មចឆរសូិ ត ទី ៩...................................................................................... ៨៦

ឃដិករសូ ត ទី ១០ ............................................................................... ៨៩

ជ វគគ ទី ៦

ជ សូ ត ទី ១........................................................................................ ៩៤

អជរ សូ ត ទី ២................................................................................ ៩៤

មិតសូ ត ទី ៣....................................................................................... ៩៥

វតថុសូ ត ទី ៤......................................................................................... ៩៦

បឋមជនសូ ត ទី ៥ ............................................................................... ៩៦

ទុតិយជនសូ ត ទី ៦.............................................................................. ៩៧

តតិយជនសូ ត ទី ៧ ............................................................................. ៩៨

712  

៣៥៣

មតិកប និ

មតិក អេងក

អដម ំ ឧបបថសុត ំ.................................................................................... ៩៨

នវម ំ ទុតិយសុត ំ.................................................................................... ៩៩

ទសម ំ កវសុិត ំ....................................................................................... ១០០

សតេម អនធវេគគ

បឋម ំ នមសុត.ំ.................................................................................... ១០១

ទុតិយ ំ ចិតសុត.ំ..................................................................................... ១០១

តតិយ ំ ត សុត ំ.................................................................................. ១០២

ចតុតថ ំ សេញញ ជនសុត.ំ........................................................................... ១០៣

បញចម ំ ពនធនសុត ំ.................................................................................. ១០៣

ឆដ ំ អពភ ហតសុត ំ................................................................................ ១០៤

សតម ំ ឧឌិតសុត ំ.................................................................................. ១០៤

អដម ំ បហិតសុត.ំ.................................................................................. ១០៥

នវម ំ ឥចឆ សុត ំ....................................................................................... ១០៦

ទសម ំ េ កសុត.ំ................................................................................. ១០៦

អដេម ឃ វេគគ

បឋម ំ ឃ សុត ំ.................................................................................... ១០៨

ទុតិយ ំ រថសុត ំ....................................................................................... ១០៩

713  

៣៥៣

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

ឧបបថសូ ត ទី ៨ ................................................................................... ៩៨

ទុតិយសូ ត ទី ៩ ................................................................................... ៩៩

កវសូិ ត ទី ១០ ...................................................................................... ១០០

អនធវគគ ទី ៧

នមសូ ត ទី ១ ...................................................................................... ១០១

ចិតសូ ត ទី ២ ....................................................................................... ១០១

ត សូ ត ទី ៣ .................................................................................. ១០២

សេញញ ជនសូ ត ទី ៤ ............................................................................ ១០៣

ពនធនសូ ត ទី ៥..................................................................................... ១០៣

អពភ ហតសូ ត ទី ៦ ............................................................................... ១០៤

ឧឌិតសូ ត ទី ៧ .................................................................................... ១០៤

បហិតសូ ត ទី ៨ ................................................................................... ១០៥

ឥចឆ សូ ត ទី ៩ ....................................................................................... ១០៦

េ កសូ ត ទី ១០................................................................................. ១០៦

ឃ វគគ ទី ៨

ឃ សូ ត ទី ១ ..................................................................................... ១០៨

រថសូ ត ទី ២......................................................................................... ១០៩

714  

៣៥៤

មតិកប និ

មតិក អេងក

តតិយ ំ វតិសុត ំ........................................................................................ ១០៩

ចតុតថ ំ វុដិសុត ំ......................................................................................... ១១០

បញចម ំ ភីតសុត ំ..................................................................................... ១១១

ឆដ ំ នជីរតិសុត ំ..................................................................................... ១១២

សតម ំ ឥស រសុត.ំ................................................................................. ១១៤

អដម ំ កមសុត.ំ..................................................................................... ១១៥

នវម ំ បេឋយយសុត.ំ............................................................................... ១១៥

ទសម ំ បេជជ តសុត ំ................................................................................ ១១៦

ឯកទសម ំ អរណសុត.ំ.......................................................................... ១១៧

េទវបុតសំយុតំ

បឋេម កស បវេគគ

បឋម ំ បឋមកស បសុត ំ......................................................................... ១១៩

ទុតិយ ំ ទុតិយកស បសុត.ំ...................................................................... ១២០

តតិយ ំ មឃសុត ំ................................................................................... ១២១

ចតុតថ ំ មគធសុត.ំ.................................................................................. ១២២

បញចម ំ ទមលិសុត ំ................................................................................ ១២៣

ឆដ ំ កមទសុត.ំ..................................................................................... ១២៥

715  

៣៥៤

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

វតិសូ ត ទី ៣ ....................................................................................... ១០៩

វុដិសូ ត ទី ៤......................................................................................... ១១០

ភីតសូ ត ទី ៥ ....................................................................................... ១១១

នជីរតិសូ ត ទី ៦ ................................................................................... ១១២

ឥស រសូ ត ទី ៧................................................................................... ១១៤

កមសូ ត ទី ៨ ...................................................................................... ១១៥

បេថយយសូ ត ទី ៩ ............................................................................... ១១៥

បេជជ តសូ ត ទី ១០ ............................................................................... ១១៦

អរណសូ ត ទី ១១ ................................................................................ ១១៧

េទវបុតសំយុត

កស បវគគ ទី ១

បឋមកស បសូ ត ទី ១.......................................................................... ១១៩

ទុតិយកស បសូ ត ទី ២ ........................................................................ ១២០

មឃសូ ត ទី ៣ ................................................................................... ១២១

មគធសូ ត ទី ៤ ................................................................................... ១២២

ទមលិសូ ត ទី ៥ .................................................................................. ១២៣

កមទសូ ត ទី ៦.................................................................................... ១២៥

716  

៣៥៥

មតិកប និ

មតិក អេងក

សតម ំ បញច លចណសុត ំ...................................................................... ១២៧

អដម ំ យនសុត.ំ................................................................................. ១២៧

នវម ំ ចនទិមសុត.ំ..................................................................................... ១៣១

ទសម ំ សុរយិសុត ំ.................................................................................. ១៣៣

ទុតិេយ អនថបិណិកវេគគ

បឋម ំ ចនទិមសសុត.ំ................................................................................ ១៣៦

ទុតិយ ំ េវណុសុត.ំ.................................................................................. ១៣៧

តតិយ ំ ទីឃលដិសុត.ំ............................................................................. ១៣៨

ចតុតថ ំ ននទនសុត ំ.................................................................................... ១៣៨

បញចម ំ ចនទនសុត.ំ.................................................................................. ១៤០

ឆដ ំ សុទតសុត ំ................................................................................... ១៤១

សតម ំ សុ ពហមសុត ំ............................................................................... ១៤១

អដម ំ កកុធសុត ំ.................................................................................... ១៤២

នវម ំ ឧតរសុត ំ....................................................................................... ១៤៤

ទសម ំ អនថបិណិកសុត.ំ...................................................................... ១៤៥

តតិេយ ននតិតថិយវេគគ

បឋម ំ សិវសុត ំ....................................................................................... ១៥០

717  

៣៥៥

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

បញច លចណសូ ត ទី ៧ ....................................................................... ១២៧

យនសូ ត ទី ៨.................................................................................. ១២៧

ចនទិមសូ ត ទី ៩ .................................................................................... ១៣១

សុរយិសូ ត ទី ១០................................................................................. ១៣៣

អនថបិណិកវគគ ទី ២

ចនទិមសសូ ត ទី ១................................................................................. ១៣៦

េវណុសូ ត ទី ២ .................................................................................... ១៣៧

ទីឃលដិសូ ត ទី ៣............................................................................... ១៣៨

ននទនសូ ត ទី ៤ .................................................................................... ១៣៨

ចនទនសូ ត ទី ៥ .................................................................................... ១៤០

សុទតសូ ត ទី ៦................................................................................. ១៤១

សុ ពហមសូ ត ទី ៧ ................................................................................ ១៤១

កកុធសូ ត ទី ៨..................................................................................... ១៤២

ឧតរសូ ត ទី ៩ ...................................................................................... ១៤៤

អនថបិណិកសូត្រ ទី ១០ ..................................................................... ១៤៥

ននតិតថិយវគគ ទី ៣

សិវសូ ត ទី ១........................................................................................ ១៥០

718  

៣៥៦

មតិកប និ

មតិក អេងក

ទុតិយ ំ េខមសុត ំ.................................................................................... ១៥២

តតិយ ំ េសរសុីត ំ.................................................................................... ១៥៤

ចតុតថ ំ ឃដិករសុត ំ................................................................................. ១៦០

បញចម ំ ជនុសុត ំ..................................................................................... ១៦៤

ឆដ ំ េ ហិតស សុត ំ.............................................................................. ១៦៦

សតម ំ ននទសុត ំ..................................................................................... ១៧០

អដម ំ ននទិវ ិ លសុត ំ............................................................................ ១៧១

នវម ំ សុសិមសុត ំ................................................................................... ១៧២

ទសម ំ ននតិតថិយសុត ំ......................................................................... ១៧៩

េកសលសំយុតំ

បឋេម ទហរវេគគ

បឋម ំ ទហរសុត ំ..................................................................................... ១៨៥

ទុតិយ ំ បុរសិសុត ំ.................................................................................... ១៩១

តតិយ ំ ជសុត ំ...................................................................................... ១៩២

ចតុតថ ំ បិយសុត ំ...................................................................................... ១៩៤

បញចម ំ អតរកខិតសុត ំ............................................................................... ១៩៨

ឆដ ំ អបបកសុត.ំ...................................................................................... ២០១

719  

៣៥៦

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

េខមសូ ត ទី ២ ..................................................................................... ១៥២

េសរសូី ត ទី ៣ ..................................................................................... ១៥៤

ឃដិករសូ ត ទី ៤ ................................................................................ ១៦០

ជនុសូ ត ទី ៥ ....................................................................................... ១៦៤

េ ហិតស សូ ត ទី ៦ ............................................................................ ១៦៦

ននទសូ ត ទី ៧ ...................................................................................... ១៧០

ននទិវ ិ លសូ ត ទី ៨ ............................................................................ ១៧១

សុសិមសូ ត ទី ៩ .................................................................................. ១៧២

ននតិតថិយសូ ត ទី ១០ ........................................................................ ១៧៩

េកសលសំយុត

ទហរវគគ ទី ១

ទហរសូ ត ទី ១ .................................................................................... ១៨៥

បុរសិសូ ត ទី ២ .................................................................................... ១៩១

ជសូ ត ទី ៣ ...................................................................................... ១៩២

បិយសូ ត ទី ៤ ..................................................................................... ១៩៤

អតរកខិតសូ ត ទី ៥ ................................................................................ ១៩៨

អបបកសូ ត ទី ៦ ................................................................................... ២០១

720  

៣៥៧

មតិកប និ

មតិក អេងក

សតម ំ អតថករណសុត ំ........................................................................... ២០៣

អដម ំ មលិកសុត ំ .............................................................................. ២០៥

នវម ំ យញញសុត ំ ................................................................................... ២០៧

ទសម ំ ពនធនសុត ំ ................................................................................ ២១០

ទុតិេយ ជដិលវេគគ

បឋម ំ ជដិលសុត ំ.................................................................................. ២១៣

ទុតិយ ំ បញច ជសុត ំ.............................................................................. ២១៨

តតិយ ំ េទណបកសុត ំ........................................................................ ២២២

ចតុតថ ំ បឋមសងគ មវតថុសុត ំ.................................................................... ២២៥

បញចម ំ ទុតិយសងគ មវតថុសុត ំ.................................................................. ២២៨

ឆដ ំ ធីតុសុត ំ......................................................................................... ២៣៣

សតម ំ បឋមអបបមទសុត ំ..................................................................... ២៣៤

អដម ំ ទុតិយអបបមទសុត ំ..................................................................... ២៣៦

នវម ំ បឋមបុតកសុត ំ........................................................................... ២៤២

ទសម ំ ទុតិយបុតកសុត ំ........................................................................ ២៤៨

តតិេយ បុគគលវេគគ

បឋម ំ បុគគលសុត.ំ.................................................................................. ២៥៣

721  

៣៥៧

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

អតថករណសូ ត ទី ៧ ............................................................................ ២០៣

មលិកសូ ត ទី ៨ ................................................................................. ២០៥

យញញសូ ត ទី ៩ ..................................................................................... ២០៧

ពនធនសូ ត ទី ១០.................................................................................. ២១០

ជដិលវគគ ទី ២

ជដិលសូ ត ទី ១ ................................................................................... ២១៣

បញច ជសូ ត ទី ២ ............................................................................... ២១៨

េទណបកសូ ត ទី ៣ ......................................................................... ២២២

បឋមសងគ មវតថុសូ ត ទី ៤ ..................................................................... ២២៥

ទុតិយសងគ មវតថុសូ ត ទី ៥ ................................................................... ២២៨

ធីតុសូ ត ទី ៦ ....................................................................................... ២៣៣

បឋមអបបមទសូ ត ទី ៧ ..................................................................... ២៣៤

ទុតិយអបបមទសូ ត ទី ៨ ..................................................................... ២៣៦

បឋមបុតកសូ ត ទី ៩ .......................................................................... ២៤២

ទុតិយបុតកសូ ត ទី ១០...................................................................... ២៤៨

បុគគលវគគ ទី ៣

បុគគលសូ ត ទី ១ .................................................................................. ២៥៣

722  

៣៥៨

មតិកប និ

មតិក អេងក

ទុតិយ ំ អយយកិសុត ំ.............................................................................. ២៦២

តតិយ ំ េ កសុត ំ................................................................................. ២៦៥

ចតុតថ ំ ឥស តថសុត ំ.................................................................................. ២៦៧

បញចម ំ បពេ បមសុត ំ......................................................................... ២៧៣

មរសំយុតំ

បឋេម តេបកមមវេគគ

បឋម ំ តេបកមមសុត ំ.............................................................................. ២៨០

ទុតិយ ំ នគសុត ំ.................................................................................... ២៨២

តតិយ ំ សុភសុត ំ.................................................................................... ២៨៣

ចតុតថ ំ បឋមបសសុត ំ........................................................................... ២៨៥

បញចម ំ ទុតិយបសសុត ំ........................................................................ ២៨៧

ឆដ ំ សបបសុត ំ ...................................................................................... ២៨៩

សតម ំ សុបបតិសុត ំ................................................................................ ២៩២

អដម ំ ននទនសុត ំ.................................................................................... ២៩៣

នវម ំ បឋម យុសុត ំ............................................................................. ២៩៤

ទសម ំ ទុតិយ យុសុត ំ ........................................................................ ២៩៦

723  

៣៥៨

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

អយយកិសូ ត ទី ២ ............................................................................... ២៦២

េ កសូ ត ទី ៣ ................................................................................. ២៦៥

ឥស តថសូ ត ទី ៤ ................................................................................. ២៦៧

បពេ បមសូ ត ទី ៥ ........................................................................... ២៧៣

មរសំយុត

តេបកមមវគគ ទី ១

តេបកមមសូ ត ទី ១ .............................................................................. ២៨០

នគសូ ត ទី ២ ..................................................................................... ២៨២

សុភសូ ត ទី ៣ .................................................................................... ២៨៣

បឋមបសសូ ត ទី ៤ ........................................................................... ២៨៥

ទុតិយបសសូ ត ទី ៥ .......................................................................... ២៨៧

សបបសូ ត ទី ៦ .................................................................................... ២៨៩

សុបបតិសូ ត ទី ៧ ................................................................................. ២៩២

ននទនសូ ត ទី ៨ ................................................................................... ២៩៣

បឋម យុសូ ត ទី ៩ ........................................................................... ២៩៤

ទុតិយ យុសូ ត ទី ១០ ....................................................................... ២៩៦

724  

៣៥៩

មតិកប និ

ទុតិេយ ប ណវេគគ

មតិក អេងក

បឋម ំ ប ណសុត ំ ........................................................................... ២៩៨

ទុតិយ ំ សីហសុត ំ................................................................................... ២៩៩

តតិយ ំ សកលិកសុត ំ ............................................................................ ៣០១

ចតុតថ ំ បដិរូបសុត ំ.................................................................................. ៣០៣

បញចម ំ មនសសុត ំ............................................................................... ៣០៥

ឆដ ំ បតសុត ំ......................................................................................... ៣០៦

សតម ំ យតនសុត ំ ............................................................................ ៣០៨

អដម ំ បិណសុត ំ................................................................................... ៣១១

នវម ំ កស កសុត ំ.................................................................................. ៣១៣

ទសម ំ រជជសុត ំ ...................................................................................... ៣១៦

តតិេយ សមពហុលវេគគ

បឋម ំ សមពហុលសុត ំ............................................................................. ៣២០

ទុតិយ ំ សមិទធិសុត ំ................................................................................. ៣២៤

តតិយ ំ េគធិកសុត ំ............................................................................... ៣២៨

ចតុតថ ំ សតវស សុត ំ.............................................................................. ៣៣៤

បញចម ំ មរធីតុសុត ំ............................................................................... ៣៣៩

725  

៣៥៨

សនឹកចងុល បប់មតិក

មតិក េលខទំព័រ

ប ណវគគ ទី ២

ប ណសូ ត ទី ១ ............................................................................. ២៩៨

សីហសូ ត ទី ២ .................................................................................... ២៩៩

សកលិកសូ ត ទី ៣ ............................................................................. ៣០១

បដិរូបសូ ត ទី ៤ ................................................................................. ៣០៣

មនសសូ ត ទី ៥ ................................................................................. ៣០៥

បតសូ ត ទី ៦ ...................................................................................... ៣០៦

យតនសូ ត ទី ៧ ............................................................................. ៣០៨

បិណសូ ត ទី ៨ ................................................................................... ៣១១

កស កសូ ត ទី ៩ ................................................................................. ៣១៣

រជជសូ ត ទី ១០ ..................................................................................... ៣១៦

សមពហុលវគគ ទី ៣

សមពហុលសូ ត ទី ១ ............................................................................. ៣២០

សមិទធិសូ ត ទី ២ .................................................................................. ៣២៤

េគធិកសូ ត ទី ៣ ................................................................................ ៣២៨

សតវស សូ ត ទី ៤ .............................................................................. ៣៣៤

មរធីតុសូ ត ទី ៥ ................................................................................. ៣៣៩