szara strefa w budownictwie przyczyny, konsekwencje, sposoby zwalczania zjawiska
DESCRIPTION
Szara strefa w budownictwie przyczyny, konsekwencje, sposoby zwalczania zjawiska. dr hab. Ryszard Sowiński Katedra Prawa Finansowego Wydział Prawa i Administracji UAM [email protected]. Plan prezentacji. Wielkość i struktura szarej strefy w budownictwie - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Szara strefa w budownictwieprzyczyny, konsekwencje, sposoby zwalczania zjawiska
dr hab. Ryszard SowińskiKatedra Prawa Finansowego
Wydział Prawa i Administracji UAM
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Plan prezentacji
• Wielkość i struktura szarej strefy w budownictwie• Ogólna charakterystyka szarej strefy• Przyczyny funkcjonowania szarej strefy• Skutki szarej strefy• Wykrywanie szarej strefy• Sankcje• Optymalizacja podatków – granice legalności• Wnioski, dyskusja.
2
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Ogólna charakterystyka szarej strefy
• Nieujawnianie przychodów• Zaniżanie przychodów• Zawyżanie kosztów• Ceny transferowe i raje podatkowe• Nadużywanie prawa do ulg podatkowych• Nierejestrowane zatrudnienie
3
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Wielkość i struktura szarej strefy - ogólnie
4
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl 5
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
http://www.konferencje.kmbase.pl/downloads/KrawczynskiPL.pdf
Udział szarej strefy w PKB wg sektora(w mld euro i w %PKB, 2005)
6
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Wielkość i struktura szarej strefy w budownictwie – produkcja i handel materiałami budowlanymi
Źródło – Głos PSB. 2005
Głos PSB zadał pytania o szarą strefę przedstawicielom 8 firm: Atlas, Blachy Pruszyński, Gah Alberts, Kreisel, Selena, Stolbud Włoszczowa, Termo Organika, Xella oraz Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego.
Odpowiadający na pytania zdecydowanie zastrzegli, że udzielone redaktorowi Głosu PSB informacje odzwierciedlają jedynie ich przekonanie i nie są poparte żadnymi badaniami. Tym samym mają jedynie szacunkowy charakter.
Grupa wyrobów Wartość rynku (w mln zł) W tym wartość produkcji w szarej strefie (w mln zł) Udział szarej strefy w %
Drewno budowlane 1 400 840 60
Złącza ciesielskie 30 6 20
Stolarka okienna drewniana 1 200 240 20
Stolarka okienna z PCV 1 800 540 30
Blachy dachowe 1 500 100 7
Materiały ścienne 1 100 110 10
Proste suche mieszanki z działu chemii budowlanej** 350 30 9
Piany montażowe 110 27 25
Silikony w kartuszach 60 9 15
Kleje klasy Vicol 65 10 11
Izolacyjne płyty styropianowe 700 140 20
Razem 8 315 2 052 25
7
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Przyczyny funkcjonowania szarej strefy
• Ekonomiczna kalkulacja korzyści i zagrożeń
• Moralność podatkowa –ocena systemu podatkowego i zachowania podmiotu oceniającego ten system – poczucie sprawiedliwości systemu podatkowego
• Czynniki demograficzne takie jak płeć, wykształcenie
8
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Postawy podatników wobec obowiązków podatkowych
9
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Skutki szarej strefy
• –– Nieuczciwa konkurencja– Ograniczony dostęp do kapitału– Zniekształcenie danych statystycznych– Ograniczony dostęp do wymiaru sprawiedliwości– Spadek dochodów budżetowych– Zagrożenie sankcjami– Erozja moralności i mentalności podatkowej– Reputacja– Społeczna odpowiedzialność
• +– Krótkoterminowe korzyści finansowe (zatrudnienie, podatki, koszty poboru podatku)– Czasami jedyny sposób na przetrwanie– Nacisk na obniżenie podatków
10
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Wykrywanie szarej strefy
• Organy odpowiedzialne za wykrywanie szarej strefy i ich aktywność– Organy podatkowe– Organy kontroli skarbowej– PIP– Inne…
• Metody wykrywania działalności w szarej strefie– Kontrole PIP– Wywiad skarbowy– Masowe przetwarzanie danych– Kontrole podatkowe i skarbowe (metodologia)
11
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Prawdopodobieństwo wykrycia oszustwa podatkowego
12
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Metody szacowania nieujawnionych dochodów• NIERZETELNOŚĆ KSIĄG,
BRAK DANYCH
– Metoda porównawcza– Metoda remanentowa– Metoda kosztowa– Metoda zdolności produkcyjnych– Metoda udziału w obrocie
• CENY TRANSFEROWE
– Metoda porównawcza– Metoda zdolności produkcyjnych– Metoda koszt plus– Metoda ceny odsprzedaży
• NIEUJAWNIONE PRZYCHODY
– Zgromadzony majątek– Dokonywane wydatki
13
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Sankcje
• Kodeks karny• Kodeks karny skarbowy• Ordynacja podatkowa• PIT i CIT• Pozostałe sankcie
14
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Optymalizacja podatków – granice legalności
15
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Optymalizacja podatkowa
• Zmiana formy prawnej prowadzonej działalności – Sp. k. Sp z o.o.
• Optymalizacja transakcji• Wykorzystanie straty podatkowej• Inne…
16
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Wnioski, dyskusja
• Kilka pytań:– Więcej dobrego czy złego?– Czy branża powinna organizować działania mające
na celu ograniczanie szarej strefy?– Wprowadzanie kodeksów etyki biznesu?
17
Konferencja „Zmagania z koniunkturą czyli dobre i złe strony kryzysu”
Villa Drawa 28/29 maja 2010
www.polskieszyby.pl
Dziękuję za uwagę
18