szewska

spleciony potencjał

rozpleciona przestrzeń

ilustracje: Anna Rumińska

Wrocław, styczeń 2011.

potencjał:

rekreacja,

wypoczynek

międzyblokowy

(proj.stud.)

ławki z oparciami zieleniecpanele wystawowe poprzeczne i wzdłużne wraz z podestami expo

strefa ogródkakawiarnianego

strefa sceny ulicznych występów i prezentacji

rząd ławek przyściennychdo kina plenerowegoi dla lokali w pierzei

szewskisalon

lekkie przejrzyste zadaszenia

kino plenerowe:ekran na fragmencie

elewacji budynku

projektorna fasadzie projektor

na fasadzie

publiczność w lokalach i na ławkach

wzdłuż pierzei

publiczność w lokalach i na ławkach

wzdłuż pierzei

przedłużeniestrefy sceny i ogródkado częścimiędzyblokowejnp.w formiezespołu ławek

ewentualnieodwrotnie(bez kina)

kino plenerowe:ekran na fragmencie

elewacji budynku

strefa ekspozycji strefa ekspozycji

strefa odpoczynku strefa odpoczynku

ruch pieszy i tramwajowypodłużny i poprzeczny

dobra przestrzeń publicznajako czynnik centrotwórczy

i generator ruchu

rozmieszczenie dostosowane do linii drzew

kulturalny

ilustracje: Anna Rumińska

ilustracje: Anna Rumińska

panele wystawowewraz z podestamido ekspozycji okresowych

mikro-salony z ławkamiz oparciami i zadaszeniem-plecami do tramwaju,twarzą do wystaw i prezentacji

zdjęcie: http://expatfamilyinamman.blogspot.com/2010/05/welcome-to-alwakalat-street.html

Amman, Jordania

zdjęcie: http://www.nj.com/hudson/index.ssf/2009/11/bayonne_woman_is_able_to_file.html

Szewski Salon Kulturalnypasaż pomiędzy

strefą wypoczynowąa strefą ekspozycyjną

zdjęcie: http://www.flickr.com/photos/stelari/1238038211/

Bayonne, NJ, USA

Ferrara

Berlin

Wrocławska ulica Szewska jest najdłuższą ulicą staromiejską przecinającą

obszar Starego Miasta w kierunku północno-południowym. Wokół niej

narosły ostatnio negatywne i pozytywne opinie. Media forsują negatywny

jej obraz, tj. ulicy martwej, niedochodowej, szarej i nudnej. Analizując ją

od strony komercyjnej, ulica nie zapewnia stosownego przepływu

potencjalnych klientów lokali gastronomicznych lub sklepów. Od strony

kulturalnej i społecznej jest ona jednak o wiele bardziej żywotna, niż

pobliska ulica Oławska, wobec której nie padają zarzuty „martwoty”,

a która kulturalnie i społecznie jest całkowicie martwa. Żywotność ulicy

określa się zatem w oparciu o liczbę przechodniów bez analizy ich

czynności lub celów podróży. To za mało.

wartość

Szewskiej W ramach placemakingowegowydarzenia Splot Szewska www.splotszewskawro.plpoczyniliśmy ostatnio starania, aby przełamad ów fałszywy i krzywdzący stereotyp na temat Szewskiej. Nieuzasadnione jest bowiem rozciąganie partykularnie złej opinii na rzekomo ogólnie złą kondycję ulicy. Czy coś takiego w ogóle można stwierdzid? Amerykaoska organizacja Project for Public Spaces wskazuje listę wybranych pytao do diagnozy przestrzeni miejskiej. Postuluję zadawanie więcej pytao i rozszerzenie ich treści. Zadałam je w grudniu 2010 roku na warsztatach dla miejskich aktywistów zorganizowanych w ramach projektu Hipermiasto (www.hipermiasto.pl). Kontekstów funkcjonowania ulicy lub placu, a tym samym budynku lub zespołu budynków jest bowiem tak wiele, że jeden kwestionariusz lub nawet tygodniowe warsztaty nie starczą, aby stwierdzid obiektywnie jej jednoznacznie złą kondycję.

Co Splot Szewska ma wspólnego ze strategicznym myśleniem? Bardzo wiele, bowiem to

wydarzenie z założenia miało wpisać się w strategię rozwojową wyznaczoną dla niej przez

władze Biuro Rozwoju Wrocławia opartą na wątku artystycznym. W ostatnich latach Urząd

Miejski Wrocławia podejmuje wiele kroków ku poprawie estetyki przestrzeni publicznej. W myśl

tej formuły bazą merytoryczną Splot Szewska stali się więc artyści i ich artystyczne prezentacje

(bynajmniej nie stragany), a nie ludowe rękodzieło (jak przynajmniej teoretycznie dzieje się to

na ulicy Krupówki w Zakopanem) lub oferta kawiarniana (jak niektórzy urzędnicy formułujący

założenia przetargowe życzyliby sobie na ulicy Włodkowica we Wrocławiu).

Formuła artystyczna wydarzeo ulicznych może byd czynnikiem miejscotwórczym. Uznaliśmy jednak, że to zawężenie eliminuje wiele innych, lokalnych wątków, w sensie codzienności ulicy dużo ważniejszych od owych artystycznych, których na Szewskiej jest póki co niewiele. W ramach Splot Szewska zaprosiliśmy więc nie tylko artystów z pobliskiej Akademii Sztuk Pięknych, ale poszerzyliśmy strategię promocji i rozwoju Szewskiej o wątki kulturalne, tj. bibliofilskie, naukowe, oświatowe, rekreacyjne, prozdrowotne i komunikacyjne. Tym samym postąpiliśmy nieco wbrew prognozom nadającym wyraźnie kulturalną formułę nie ulicy Szewskiej, lecz Świdnickiej, które de facto obecnie „umiera”. Uznaliśmy, że formuła szeroka kulturalna potrzebna jest każdej ulicy, tym bardziej Szewskiej, na której zlokalizowane są liczne Miejsca kulturalne. Uznaliśmy, że każda staromiejska ulica jest po części kulturalna i artystyczna, ale również handlowa, usługowa, gastronomiczna, sportowa, bankowa itd. - to są funkcje współczesnych ulic, wszystkie ujęte w szeroko rozumianej formule kultury. Nie ma racji bytu ulica zawężona do oferty artystycznej, ponieważ jej target jest pod względem komercyjnym zbyt wąski - tak ulica po prostu zniknie ze świadomości mieszkaoców.

myślenie

strategiczne

Szewska ma ogromny potencjał kryjący się w różnych miejscach na jej całej

długości, których piewcy tezy o jej martwocie zdają się zapominać lub ich nie

doceniać (być może dlatego, że pracują na innych ulicach), np. trzy spektakularne

biblioteki, silną strefę akademicką i naukową, znaczący obszar przykładów

powojennej moderny, silne symbole przestrzenne (Kameleon, Feniks, Ossolineum),

czy kilka kultowych lokali. Co więcej, Szewska ma swą przestrzenną kontynuację

pod nazwą Widok - to ulica będąca przedłużeniem Szewskiej, prowadząca do

Teatru Lalek, Mediateki i zabytkowego parku w strefie wrocławskiej Promenady

Staromiejskiej. Nazwa nie ma tutaj nic do rzeczy, jeśli mówimy o przestrzeni

miejskiej - Szewska wraz z Widok łączy ważne miejsca o ogromnym potencjale,

który trzeba uwolnić, by przyniósł konkretne korzyści pomiotom gospodarczym

wzdłuż tych ulic, mieszkańcom i miastu. Jednym z takich działań jest

zaprezentowany powyżej pomysł zorganizowania Szewskiego Salonu Kulturalnego,

który podkreśliłby, że Szewska to Miejsce z Pasją.

przestrzeń

ulicy

opracowanie i zdjęcia: Anna Rumińska

architektka, antropolożka kultury

www.eMSArelacje.pl Wrocław 2011