szkolny system oceniania

37
1 SZKOLNY SYSTEM OCENIANIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W LNIANIE (tekst jednolity) ZATWIWRDZONY PO ZMIANACH PRZEZ RADĘ PEDAGOGICZNĄ dnia 12.10.2007(Uchwała Rady Pedagogicznej nr 9/2007/2008 z dnia 12.10.2007) Zmiana w systemie oceniania klas I-III z dnia 21.08.2009- Uchwała Rady Pedagogicznej nr 7/2009/2010 z dnia 21.08.2009) Zmiana w systemie oceniania klas I-III z dnia 14.09.2012 - Uchwała Rady Pedagogicznej nr 7/2012/2013 z dnia 14.09.2012) Zmiana w systemie oceniania klas IV-VI z dnia 29.10.2012 - Uchwała Rady Pedagogicznej nr 9/2012/2013 z dnia 29.10.2012)

Upload: themewaif

Post on 26-Jun-2015

448 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: Szkolny system oceniania

1

SZKOLNY SYSTEM

OCENIANIA

SZKOŁY PODSTAWOWEJ

IM. JANA PAWŁA II

W LNIANIE

(tekst jednolity)

ZATWIWRDZONY PO ZMIANACH PRZEZ RADĘ PEDAGOGICZNĄ

dnia 12.10.2007(Uchwała Rady Pedagogicznej nr 9/2007/2008 z dnia 12.10.2007)

Zmiana w systemie oceniania klas I-III z dnia 21.08.2009- Uchwała Rady Pedagogicznej nr

7/2009/2010 z dnia 21.08.2009)

Zmiana w systemie oceniania klas I-III z dnia 14.09.2012 - Uchwała Rady Pedagogicznej nr

7/2012/2013 z dnia 14.09.2012)

Zmiana w systemie oceniania klas IV-VI z dnia 29.10.2012 - Uchwała Rady Pedagogicznej

nr 9/2012/2013 z dnia 29.10.2012)

Page 2: Szkolny system oceniania

2

§ 1

PODSTAWA PRAWNA

Wprowadza się Szkolny System Oceniania do opracowania którego

wykorzystano następujące obowiązujące akty prawne:

- Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz. U. Nr 67

z 1996 r., poz. 329 z późniejszymi zmianami)- art.9a do 9d;

- Rozporządzenie MENiS z dnia 07 września 2004 r. w sprawie oceniania,

klasyfikowania i promowania (Dz. U. Nr z 2004 r.);

- Rozporządzenie MEN w sprawie Podstawy Programowej dla I i II etapu

edukacyjnego (Dz. U. Nr 14 z 1999 r., poz. 129);

- Rozporządzenie MEN z dnia 24 kwietnia 2002r zmieniające

rozporządzenie w sprawie zasad wydawania oraz wzorów świadectw,

dyplomów państwowych i innych druków szkolnych.

- Rozporządzenia MEN z dnia 8 września 2006 r zmieniające

rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania,

klasyfikowania i promowania

§ 2

CELE OCENIANIA

1. Ocenianie to proces gromadzenia informacji, integralna część procesu

uczenia się i nauczania.

2. Oceniamy uczniów, aby:

- zdiagnozować stan osiągnięć;

- określić indywidualne potrzeby ucznia, jego uzdolnienia, predyspozycje i

trudności;

- motywować uczniów do dalszej pracy;

- wspierać rozwój uczniów;

- wdrażać do współpracy w grupie, zespole;

- wspomagać proces dydaktyczno-wychowawczy;

- porównywać osiągnięcia uczniów ze standardami,

- dokonywać klasyfikacji (semestralnej i końcoworocznej);

- doskonalić organizację i metody pracy dydaktyczno-wychowawczej.

Page 3: Szkolny system oceniania

3

§ 3

ZA CO OCENIAMY I KTO OCENIA

1. Oceniamy:

a. z przedmiotów zgodnych ze szkolnym planem nauczania za:

a) umiejętności wymagane dla każdego przedmiotu szczegółowo

określone w nauczycielskich systemach oceniania;

b) wiadomości określone programem i szczegółowo rozpracowane w

nauczycielskich systemach oceniania;

c) postawy: zaangażowanie, aktywność twórcza i wytrwałość;

d) kulturę przekazywania wiadomości;

e) efekty pracy szkolnej, samodzielnej, zespołowej;

f) efekty pracy domowej;

g) za samokształcenie; h) wyniki działań kreujących i odtwarzających.

b. z zachowania za: I. Wywiązywanie się z obowiązków ucznia;

II. Postępowanie zgodne z dobrem społeczności szkolnej;

III. Dbałość o honor i tradycje szkoły;

IV. Dbałość o piękno mowy ojczystej;

V. Dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne;

VI. Godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią;

VII. Okazywanie szacunku innym osobom.

2. Oceny ucznia dokonują:

a) z przedmiotów – nauczyciel przedmiotu;

b) z zachowania – wychowawcy klas;

po:

- samoocenie ucznia;

- opinii wystawionej przez klasę;

- opinii członków rady pedagogicznej.

3. System oceniania dotyczy uczniów szkoły.

4. Oceny za niektóre zadania (określone w przedmiotowym systemie

oceniania) może dokonywać zespół klasowy.

Page 4: Szkolny system oceniania

4

§ 4

HIERARCHIA WARTOŚCI OCENIANIA

1. Oceniamy wg następującej hierarchii wartości:

a) stosowanie wiedzy w typowych sytuacjach;

b) stosowanie wiedzy w nowych sytuacjach;

c) umiejętność interpretacji, uzasadniania;

d) umiejętność pracy samodzielnej;

e) znajomość faktów i pojęć;

f) umiejętność pracy w grupie;

g) wytrwałość;

h) umiejętność samooceny;

i) postawę;

j) stosowanie języka przedmiotu;

k) tempo przyswajania wiedzy;

l) niezależność.

§ 5

1. Formy oceny:

- ustna;

- wyrażona cyfrą;

- nagrody i kary;

- samoocena;

- ocena grupowa.

2. Narzędzia oceny: a) wypowiedzi pisemne:

- kartkówka;

- sprawdzian;

- test;

- praca klasowa;

- praca domowa;

b) wypowiedzi ustne;

c) recytacja;

d) ćwiczenia praktyczne;

e) działalność techniczna i plastyczna, muzyczna, ruchowa;

f) czytanie lektur;

g) wytwory własnej pracy;

h) po każdym etapie sprawdzian opanowania umiejętności określonych

w standardach wymagań ustalonych odrębnymi przepisami.

Page 5: Szkolny system oceniania

5

3. Cechy oceny

3.1. Ocena bieżąca (cząstkowa):

- akcentuje pozytywy (oceniamy to, co uczeń umie);

- uwzględnia poziomy wymagań;

- uwzględnia indywidualne możliwości ucznia;

- jest jawna, sprawiedliwa, obiektywna, uzasadniona, motywująca,

cykliczna.

3.2. Ocena okresowa:

- diagnostyczna;

- podsumowująca.

3.3. Ocena klasyfikacyjna śródroczna

-klasyfikacja;

-promocja

4. Postać oceny

1.Oceny cząstkowe:

Skala stopniowania od 1 do 6

Cyfrowo Słownie Skrót

6 celujący cel

5 bardzo dobry bdb

4 dobry db

3 dostateczny dst

2 dopuszczający dop

1 niedostateczny ndst

dopuszcza się wstawianie plusów i minusów,

Ocena słowna i opisowa,

Ocena klasyfikacyjna końcoworoczna.

Przy ocenianiu z wychowania fizycznego, techniki, muzyki, plastyki

należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w

wywiązywaniu się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć.

Skala procentowa odpowiadająca poszczególnym stopniom

- dla zakresu materiału podzielonego na poziom podstawowy i

ponadpodstawowy,

Page 6: Szkolny system oceniania

6

- min 50% z wymagań podstawowych – dopuszczająca,

- min 75% z wymagań podstawowych – dostateczna,

- zaliczony poziom podstawowy i min50% z wymagań

ponadpodstawowych – dobra,

- zaliczony poziom podstawowy i min 75% z wymagań

ponadpodstawowych – bardzo dobra.

Po wykonaniu zadań ze wszystkich poziomów możliwe otrzymanie oceny

celującej po wykonaniu zadania dodatkowego z zakresu wykraczającego.

2. Oceny semestralne i końcoworoczne:

● skala stopniowa od 1 do 6 bez plusów i minusów.

Cyfrowo Słownie Skrót

6 celujący cel

5 bardzo dobry bdb

4 dobry db

3 dostateczny dst

2 dopuszczający dop

1 niedostateczny ndst

3. Oceny cząstkowe wyraża się cyframi.

4. Oceny z prac pisemnych wpisywane są czerwonym kolorem i nie mogą

stanowić więcej niż 50 % ocen wystawionych w semestrze.

5. W dokumentacji przebiegu nauczania dopuszcza się stosowanie skrótów

ocen z zastrzeżeniem ocen klasyfikacyjnych końcoworocznych, które należy

wpisywać pełnymi nazwami.

Poziom podstawowy Poziom ponadpodstawowy

50%

dopuszczająca

75%

dostateczna 50%

75% dobra

bardzo dobra

Page 7: Szkolny system oceniania

7

§ 6

ZASADY OPRACOWANIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

ORAZ KRYTERIA OCENIANIA

1. Wymagania edukacyjne są to zamierzone osiągnięcia i kompetencje uczniów

na poszczególnych etapach kształcenia w zakresie wiadomości, umiejętności i

postaw uczniów. Określają, co uczeń powinien wiedzieć, rozumieć i umieć po

zakończeniu procesu nauczania.

Obowiązkiem każdego nauczyciela jest ustalenie wymagań na poszczególne

stopnie szkolne, wynikające z realizowanego przez niego programu nauczania i

poinformowania o nich uczniów na początku roku szkolnego.

2. Wymagania edukacyjne opracowują nauczyciele na bazie obowiązujących

podstaw programowych i realizowanych programów nauczania dla

poszczególnych zajęć edukacyjnych i dla danego etapu kształcenia.

3. W szkole przyjmuje się następujący sposób klasyfikacji treści nauczania na

poszczególne poziomy:

Poziom Kategoria Stopień wymagań

I. Wiadomości Zapamiętywanie wiadomości

(A)

Wymagania konieczne (K)

Zrozumienie wiadomości (B) Wymagania podstawowe (P)

II. Umiejętności Stosowanie wiadomości w

sytuacjach typowych (C)

Wymagania rozszerzające

(R)

Stosowanie wiadomości w

sytuacjach problemowych (D)

Wymagania dopełniające

(D)

4

Page 8: Szkolny system oceniania

8

. Treści wykraczające poza wymagania programowe stanowią odrębną kategorię, są to wymagania wykraczające (W)

Wymagania Ocena

Elementy treści

nauczania

Ogólne kryteria stopni (na podst.

Zarz. MENiS

Uwagi

Podstawowe

p

dopuszczająca

dostateczna

Niezbędne w uczeniu się

danego przedmiotu

(dziedziny edukacji);

Potrzebne w życiu.

Najważniejsze w uczeniu

się danego przedmiotu

(dziedziny edukacji),

łatwe dla ucznia nawet

mało zdolnego; o

niewielkim stopniu

złożoności, a więc

przystępne.

Często powtarzające się

w programie nauczania

dające się wykorzystać w

sytuacjach szkolnych i

pozaszkolnych;

Określone programem

nauczania na poziomie

nie przekraczającym

wymagań zawartych w

Uczeń ma braki w opanowaniu

podstaw programowych, które nie

przekreślają możliwości uzyskania

podstawowej wiedzy z danego

przedmiotu w ciągu dalszej nauki;

Uczeń rozwiązuje (wykonuje

typowe zadania teoretyczne i

praktyczne o niewielkim stopniu

trudności.

Uczeń opanował wiadomości i

umiejętności określone podstawą

programową w danym etapie

nauki. (klasie)

Uczeń rozwiązuje (wykonuje)

typowe zadania teoretyczne lub

praktyczne o średnim stopniu

trudności.

Warstwa ta nie powinna

przekraczać 30% treści

całego programu tj.

główne cele i

najważniejsze elementy

podstaw

programowych.

Page 9: Szkolny system oceniania

9

podstawach

programowych; głównie

proste, uniwersalne treści

w niniejszym zakresie

umiejętności..

Ponad-

podstawowe

pp

dobra

Istotne w strukturze

przedmiotu (dziedziny);

bardziej złożone , mniej

przystępne aniżeli

elementy treści zaliczone

do wymagań

podstawowych;

przydatne, ale nie

niezbędne w opanowaniu

treści z danego

przedmiotu i innych

przedmiotów szkolnych;

o zakresie

przekraczającym

wymagania zawarte

podstawach

programowych;

wymagające

umiejętności stosowania

wiadomości w sytuacjach

typowych wg wzorów

(przykładów) znanych z

lekcji, z podręcznika

Uczeń nie opanował w pełni

wiadomości określonych

programem w danym etapie

(klasie), ale opanował je na

poziomie przekraczającym

wymagania zawarte w podstawie

programowej;

Uczeń poprawnie stosuje

wiadomości ,rozwiązuje

(wykonuje) samodzielnie typowe

zadania teoretyczne lub

praktyczne.

Pogłębienie i

poszerzenie wymagań

podstawowych, a i

opanowanie jest

uzależnione od

opanowania podstaw

programowych.

Page 10: Szkolny system oceniania

10

bardzo dobra

Złożone, trudne, ważne

do opanowania

wymagające korzystania

z różnych źródeł;

Umożliwiające

rozwiązywanie

problemów pośrednio

użyteczne w życiu

szkolnym pełne

opanowanie treści

programu nauczania.

Uczeń opanował pełny zakres

wiedzy i umiejętności określonych

programem nauczania w danym

etapie(klasie), Uczeń sprawnie

posługuje się zdobytymi

wiadomościami, samodzielnie

rozwiązuje problemy teoretyczne i

praktyczne ujęte programem

nauczania, potrafi zastosować

wiedzę do rozwiązywania

trudnych problemów w nowych

sytuacjach.

Page 11: Szkolny system oceniania

11

Wykraczające

W

celująca

Znacznie wykraczające

poza program nauczania;

stanowiące efekt

samodzielnej pracy

ucznia

Uczeń posiada wiedzę i

umiejętności znacznie

wykraczające poza program

nauczania danego etapu (klasy)

samodzielnie i twórczo rozwija

własne uzdolnienia. Uczeń biegle

posługuje się zdobytymi

wiadomościami w rozwiązywaniu

problemów teoretycznych lub

praktycznych z programu

nauczania dla danego etapu (klasy)

oraz wykraczające poza ten

program, proponuje rozwiązania

nietypowe lub uczeń osiąga

sukcesy w konkursach

i olimpiadach przedmiotowych,

kwalifikuje się do finałów na

szczeblu wojewódzkim

(regionalnym) albo krajowym lub

posiada inne porównywalne

osiągnięcia.

Mogą wykraczać poza

opublikowany program

nauczania.

Page 12: Szkolny system oceniania

12

§ 7

KALENDARZ CZĘSTOTLIWOŚCI OCENIANIA

1. Częstotliwość oceniania – zależy od specyfiki przedmiotu i liczby

godzin.

2. Kiedy oceniamy:

a) na bieżąco:

- odpowiedzi ustne – w miarę możliwości 1 raz w ciągu semestru;

nauczyciel ma prawo stosowania kartkówki zamiast ustnej formy

odpowiedzi i może jej nie zapowiadać.

- kartkówki – niezapowiedziana, zbiorowa, pisemna odpowiedź

ucznia, zakres – 3 ostatnie tematy, nie więcej jak 4

w miesiącu, termin oddania – do następnej lekcji;

b) wytwory własnej pracy – po wykonaniu (ilość zależy od przedmiotu),

c) za przeczytaną lekturę – zgodnie z programem j. polskiego i po

sprawdzeniu faktu przeczytania przez nauczyciela;

d) ćwiczenia praktyczne – za wykonanie ćwiczenia – częstotliwość i

kryteria określone w przedmiotowych systemach oceniania;

e) recytacja z j. polskiego – 2 utwory w semestrze;

f) prace domowe:

- j. polski - 2 formy wypowiedzi,

- 2 ćwiczenia gramatyczne,

- 1 ćwiczenie ortograficzne,

- 2 dyktanda;

- matematyka - minimum 1 w ciągu semestru,

- 1 praca twórcza w ciągu semestru;

- pozostałe przedmioty - minimum 1 samodzielna praca twórcza

w ciągu semestru;

g) po zakończeniu działu programowego:

- sprawdzian, test – zbiorowa, pisemna odpowiedź uczniów

zapowiedziana z tygodniowym wyprzedzeniem.

Zakres – ostatnio realizowany dział materiału, termin oddania -

– w ciągu jednego tygodnia, ilość – dwa w ciągu tygodnia, jeden

dziennie;

- praca klasowa – zbiorowa, pisemna odpowiedź uczniów

zapowiedziana na początku każdego semestru z dwutygodniową

tolerancją, dodatkowo na dwa tygodnie przed pracą.

Zakres – ustalony przez nauczyciela przedmiotu, mogący obejmować

większą partię materiału, termin oddania – w ciągu dwóch tygodni.

Istnieje możliwość poprawy jednej pracy w semestrze. Ilość – jedna

Page 13: Szkolny system oceniania

13

w tygodniu;

h) na koniec semestru i roku szkolnego – oceny semestralne i

końcoworoczne;

i) po zakończeniu etapu edukacyjnego: sprawdzian kompetencji, ocena

zewnętrzna.

§ 8

PRZEKAZ INFORMACJI O OCENIE

1.Jawność ocen

a. nauczyciele na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz

rodziców o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego

przez siebie programu nauczania oraz sposobach sprawdzania osiągnięć

edukacyjnych uczniów i kryteriach ocen

b. uczniowie są informowani na pierwszej lekcji organizacyjnej przez

nauczyciela przedmiotu;

c. wychowawca klasy na początku każdego roku szkolnego informuje

uczniów oraz rodziców (prawnych opiekunów) o zasadach oceniania

zachowania;

d. oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców (prawnych

opiekunów);

e. rodzice (prawni opiekunowie) mogą uzyskać informację bezpośrednio u

nauczyciela przedmiotu;

f. wymagania edukacyjne dla poszczególnych przedmiotów i klas są

dostępne w sekretariacie szkolnym oraz gabinetach przedmiotowych;

g. na prośbę ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel

ustalający ocenę powinien ja uzasadnić;

h. sprawdzone i ocenione prace kontrolne uczeń i jego rodzice (prawni

opiekunowie) otrzymują do wglądu na zasadach określonych przez

nauczycieli.

2. Informujemy ucznia o każdej ocenie podając uzasadnienie.

3. Informujemy rodzica przez przekazywanie na bieżąco wykazu ocen

wyrażonych stopniem w dzienniczku ucznia lub zeszycie przedmiotowym.

4. Informujemy co najmniej trzy razy w roku na spotkaniu z rodzicami -

wywiadówki.

5. W każdą pierwszą środę miesiąca – w ramach drzwi otwartych:

- rodzice mają możliwość zapoznania się z ocenami i porozmawiać z

nauczycielami przedmiotów.

6. Na tydzień przed końcoworoczną i semestralną klasyfikacją nauczyciele

poszczególnych przedmiotów i wychowawcy klas są zobowiązani

Page 14: Szkolny system oceniania

14

poinformować ucznia – w formie ustnej – o przewidywanych dla niego

stopniach rocznych, semestralnych.

7.O przewidywanym dla ucznia semestralnym i rocznym stopniu

niedostatecznym należy poinformować ucznia i jego rodziców – w formie

pisemnej, listem poleconym - na miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem

rady pedagogicznej.

§ 9

WARUNKI POPRAWY I ODWOŁYWANIA SIĘ OD OCENY

1.Dopuszcza się jednorazową poprawę ocen w semestrze (poza bdb na celującą )

mających istotny wpływ na ocenę klasyfikacyjną (np. prace klasowe,

sprawdziany, testy kończące dział albo obejmujące większą partię materiału) w

ciągu 7 dni od otrzymania oceny.

2. Nieobecność na pracy klasowej obliguje ucznia do zaliczenia jej w ciągu 7

dni od powrotu do szkoły.

3. Wystawiona przez nauczyciela niedostateczna ocena klasyfikacyjna na koniec

roku szkolnego (semestr) może być zmieniona tylko w wyniku egzaminu

poprawkowego.

4. Uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej (semestralnej) uzyskał ocenę

niedostateczną z jednych obowiązkowych zajęć edukacyjnych, może zdawać

egzamin poprawkowy.

5. W wyjątkowych przypadkach, kiedy uczeń otrzymał dwie oceny

niedostateczne, a jego zaległości wynikają z długotrwałej choroby bądź innej

usprawiedliwionej nieobecności w szkole, rada pedagogiczna może wyrazić

zgodę na egzamin poprawkowy z dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych.

6. Termin egzaminu poprawkowego wyznacza dyrektor szkoły w ostatnim

tygodniu ferii letnich.

7. Egzamin poprawkowy składa się z części pisemnej oraz ustnej, z wyjątkiem

egzaminu z plastyki, muzyki, techniki oraz wychowania fizycznego, z których

egzamin ma formę ćwiczeń praktycznych.

8. Egzamin poprawkowy przeprowadza komisja powołana przez dyrektora

szkoły. W skład komisji wchodzą :

a. dyrektor szkoły – jako przewodniczący,

Page 15: Szkolny system oceniania

15

b. nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne – jako egzaminujący,

c. nauczyciel prowadzący takie same lub pokrewne zajęcia edukacyjne –

-jako członek komisji.

9. Nauczyciel, o którym mowa w pkt.8 ppkt. b, może być zwolniony z udziału w

pracy komisji na własną prośbę lub w innych szczególnie uzasadnionych

przypadkach. W takim przypadku dyrektor szkoły powołuje osobę

egzaminującą - innego nauczyciela prowadzącego takie same lub pokrewne

zajęcia edukacyjne, z tym że powołanie nauczyciela zatrudnionego w innej

szkole następuje w porozumieniu z dyrektorem tej szkoły.

10. Z przeprowadzonego egzaminu poprawkowego sporządza się protokół

zawierający: skład komisji, termin egzaminu, pytania egzaminacyjne, wynik

egzaminu oraz ocenę ustaloną przez komisję. Do protokołu załącza się prace

ucznia i zwięzłą informacje o ustnych odpowiedziach ucznia.

Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia.

11. Uczeń, który z przyczyn losowych nie przystąpił do egzaminu

poprawkowego w wyznaczonym terminie, może przystąpić do niego w

dodatkowym terminie określonym przez dyrektora, nie później niż do końca

września.

12. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, nie otrzymuje promocji i

powtarza klasę.

13. Uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zgłosić zastrzeżenia do

dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna

ustalona w wyniku egzaminu poprawkowego została niezgodnie z przepisami

prawa dotyczącego trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia mogą być zgłoszone

w terminie 5 dni od dnia przeprowadzenia egzaminu poprawkowego.

14.W przypadku stwierdzenia, że roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna

ustalona w wyniku egzaminu poprawkowego została ustalona niezgodnie z

przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, dyrektor szkoły

powołuje komisję, która przeprowadza sprawdzian wiadomości i umiejętności

ucznia w formie pisemnej i ustnej i ustala ponownie ocenę.

15.Termin sprawdzianu, o którym mowa w ust.14, uzgadnia się z uczniem i jego

rodzicami (prawnymi opiekunami).

16.W skład komisji wchodzą:

a)dyrektor szkoły jako przewodniczący;

b)nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne;

Page 16: Szkolny system oceniania

16

c)dwóch nauczycieli z danej szkoły lub innej szkoły tego samego typu,

prowadzących takie same zajęcia edukacyjne;

17. Nauczyciel, o którym mowa w ust.16 lit.b, może być zwolniony z udziału w

pracy komisji na własną prośbę lub w innych, szczególnie uzasadnionych

przypadkach. W takim przypadku dyrektor szkoły powołuje innego nauczyciela

prowadzącego takie same zajęcia edukacyjne, z tym że powołanie nauczyciela

zatrudnionego w innej szkole następuje w porozumieniu z dyrektorem tej

szkoły.

18. Ustalona przez komisję roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć

edukacyjnych nie może być niższa od ustalonej wcześniej oceny. Ocena

ustalona przez komisję jest ostateczna.

19. Z prac komisji przeprowadza się protokół zawierający w szczególności:

a)skład komisji;

b)termin sprawdzianu, o którym mowa w ust. 9 pkt 1;

c)zadania (pytania) sprawdzające;

d)wynik sprawdzianu oraz ustaloną ocenę;

Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia.

20. Do protokołu, o którym mowa w ust.19 , dołącza się pisemne prace ucznia i

zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia.

21. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do sprawdzianu,

o którym mowa w ust.14. w wyznaczonym terminie, może do niego przystąpić

w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez dyrektora szkoły.

§ 10

ZASADY OCENIANIA ZACHOWANIA

1. Wychowawca na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów na

godzinie wychowawczej, i rodziców na zebraniu rodziców, o zasadach ustalania

oceny zachowania a w szczególności o warunkach i sposobie oraz kryteriach

oceniania zachowania , warunkach i trybie uzyskania wyższej niż

przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania oraz o skutkach

ustalania uczniowi nagannej rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania. Kryteria ocen zachowania powinny być ponadto umieszczone w każdej sali.

2.Ocena zachowania wyraża opinię szkoły o spełnieniu przez ucznia

obowiązków szkolnych, jego kulturze osobistej, aktywności społecznej.

3.Ocena zachowania powinna uwzględniać w szczególności:

a) funkcjonowanie ucznia w środowisku szkolnym

Page 17: Szkolny system oceniania

17

b) respektowanie zasad współżycia społecznego i ogólnie przyjętych norm

etycznych.

4.Ocena klasyfikacyjna zachowanie nie może mieć wpływu na :

a) oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych;

b) promocję do klasy programowo wyższej lub ukończenie szkoły .z

zastrzeżeniem ust.4a i 4b

4a.Rada pedagogiczna może podjąć uchwałę o niepromowaniu do klasy

programowo wyższej lub nieukończeniu szkoły przez ucznia , któremu w

danej szkole po raz drugi z rzędu ustalono naganną ocenę klasyfikacyjną

zachowania.

4b.Uczeń ,któremu w danej szkole po raz trzeci z rzędu ustalono naganną

roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania , nie otrzymuje promocji do klasy

programowo wyższej , a uczeń klasy programowo najwyższej w danym

typie szkoły nie kończy szkoły. 5.Wejście w konflikt z prawem (włamania, pobicia, kradzieże, włóczęgostwo,

itp.,) powoduje obniżenie oceny zachowania.

6.Wszystkie uwagi dotyczące zachowania uczniów należy kierować do

wychowawcy przed ustaleniem oceny.

6.Ocenę zachowania ustala wychowawca klasy na godzinie wychowawczej , nie

później niż na 10 dni przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej

uwzględniając:

samoocenę ucznia;

własne obserwacje;

ocenę zespołu klasowego w ustalonym zakresie – arkusz punktów

opinię nauczycieli , pracowników szkoły w ustalonym zakresie –arkusz

punktów;

uwagi odnotowane w zeszytach uwag, dzienniku

frekwencję.

6a.Przy ustalaniu oceny klasyfikacyjnej zachowania ucznia, u którego

stwierdzono zaburzenia lub odchylenia rozwojowe, należy uwzględnić

wpływ stwierdzonych zaburzeń lub odchyleń na jego zachowanie na

podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego albo

indywidualnego nauczania lub opinii publicznej poradni psychologiczno-

pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej.

7.Obowiązkiem wychowawcy jest informowanie na spotkaniach z rodzicami

oraz na ich prośbę o postawie ucznia na terenie szkoły wg kryteriów

określonych w „Regulaminie ustalania ocen zachowania”.

8.Na 7 dni przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej

wychowawca jest obowiązany poinformować pisemnie ( informacja o

proponowanych ocenach dla ucznia) rodziców o funkcjonowaniu ucznia w

środowisku szkolnym i respektowaniu przez niego zasad współżycia

społecznego, ogólnie przyjętych norm etycznych wyrażonych przewidywana

ocena zachowania.

Page 18: Szkolny system oceniania

18

Fakt przyjęcia do wiadomości oceny rodzic potwierdza podpisem, a

wychowawca go parafuje, a dokument przechowuje w dokumentacji

wychowawcy klasowego.

9.Od oceny wystawionej niezgodnie z przepisami prawa, uczniowi lub jego

rodzicowi przysługuje odwołanie, zgodnie z procedurą opisaną w § 10.

10.Uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą wnioskować o ponowne

ustalenie proponowanej oceny zachowania.

11.Wniosek uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) składają do dyrektora

najpóźniej na 3 dni przed posiedzeniem klasyfikacyjnej rady pedagogicznej..

Wniosek musi zawierać przyczynę nieakceptowania proponowanej oceny.

12.Wniosek rozpatruje komisja w składzie:

a. dyrektor szkoły – przewodniczący;

b. wychowawca;

c. dwóch nauczycieli prowadzących zajęcia edukacyjne w danej

klasie;

d. pedagog;

e. przedstawiciel samorządu uczniowskiego danej klasy;

f. przedstawiciel rady rodziców danej klasy.

13.Ustalona przez komisję ocena nie może być niższa od wcześniej

proponowanej.

14.Komisja zaznajamia się szczegółowo z uzasadnieniem proponowanej oceny

przez wychowawcę, i analizuje zachowanie ucznia zgodnie z kryteriami.

15.Ocena ustalana jest w wyniku glosowania.

16.Ustalona przez komisję ocena jest ostateczna.

17.Z prac komisji sporządza się protokół, który musi zawierać:

-skład komisji;

-termin posiedzenia komisji;

-wynik głosowania;

-ustaloną ocenę wraz z uzasadnieniem.

Protokół przechowuje się w dokumentacji szkoły.

18.Ocenę zachowania śródroczna i końcoworoczną, począwszy od klasy IV

ustala się według następującej skali:

wzorowe – wz

bardzo dobre – bdb

dobre – db

poprawne – pop

nieodpowiednie – ndp

naganne - nag

Page 19: Szkolny system oceniania

19

19.Kryteria przy ustalaniu ocen zachowania: a. Ocenę wzorowa z zachowania otrzymuje uczeń, który:

1. Wzorowo wypełnia wszystkie postanowienia regulaminu szkolnego, jest

pozytywnym wzorem do naśladowania dla innych uczniów w szkole.

2. Jest uczciwy – nie ściąga na sprawdzianach , przedstawia prace wykonane

tylko samodzielnie.

3. Na tle klasy szczególnie wyróżnia się kulturą osobista wobec wszystkich

osób dorosłych i uczniów.

4. W klasowym zeszycie obserwacji , w ogóle nie ma wpisów o

negatywnym zachowaniu .

5. Wykazuje inicjatywę w podejmowaniu pracy na rzecz klasy, szkoły i

środowiska.

6. Nosi stroje i ubiory zgodnie z normami obyczajowymi i przepisami

Regulaminu Szkoły.

7. Godnie reprezentuje klasę lub szkołę na zewnątrz w konkursach,

zawodach.

8. Osiąga maksymalne wyniki w nauce, na miarę swoich możliwości.

9. Dba o kulturę słowa i reaguje na przejawy agresji słownej.

10. Zachowuje się zgodnie z ogólnie przyjętymi normami dbając o siebie i

innych.

11. Systematycznie uczęszcza do szkoły i dostarcza usprawiedliwienia

wszystkich nieobecności w terminie 2 tygodni, nigdy nie spóźnia się na

swoje pierwsze zajęcia danego dnia, a tym bardziej na kolejne godziny

lekcyjne.

12. Szanuje mienie szkolne, społeczne oraz własność kolegów.

13. Nie ulega nałogom palenia papierosów, picia alkoholu, używania

środków odurzających i szkodliwych dla zdrowia.

b. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń , który:

1. Jest pilny w nauce i sumienny w pełnieniu obowiązków.

2. Przestrzega Regulaminu Szkolnego

3. Chętnie bierze udział w pracach na rzecz klasy , szkoły i środowiska,

dokładnie wywiązuje się z zadań powierzonych mu zadań przez

nauczyciela.

4. Systematycznie uczęszcza do szkoły i wszystkie nieobecności

usprawiedliwia w terminie 2 tygodni , w semestrze ma nie więcej niż 3

spóźnienia na pierwszą godzinę lekcyjną w danym dniu, nie spóźnia się

na kolejne godziny.

5. Poszerza swoją wiedzę w kołach zainteresowań.

6. Dba o kulturę słowa , nie przeszkadza w prowadzeniu zajęć , nie popada

w konflikty z kolegami i osobami starszymi, w klasowym zeszycie

Page 20: Szkolny system oceniania

20

obserwacji ma nie więcej niż 3 pisemne uwagi dotyczące zachowania

nacechowane niska szkodliwością dla innych i siebie i są to uwagi nie

powtarzające się.

7. Jest prawdomówny, nie oszukuje pracowników szkoły i kolegów.

8. Bezwzględnie szanuje własność szkolną i kolegów, dba o porządek

otoczenia.

9. Na tle klasy szczególnie wyróżnia się kultura osobistą wobec wszystkich

osób.

10. Nie ulega nałogom.

c. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń , który:

1. Przestrzega regulaminu i pracuje na miarę swoich możliwości.

2. Systematycznie uczęszcza na zajęcia, bierze w nich aktywny udział , w

semestrze ma nie więcej niż 3 nieusprawiedliwione godziny i nie więcej

niż 5 spóźnień na pierwszą godzinę, nie spóźnia się na godziny kolejne.

3. Chętnie podejmuje zaproponowane mu prace na rzecz klasy i szkoły.

4. Szanuje mienie szkolne, społeczne i kolegów, nie zanieczyszcza

otoczenia..

5. Nie uczestniczy w kłótniach i bójkach, szczególnie z młodszymi i

słabszymi.

6. Zachowuje się kulturalnie, w ciągu semestru otrzymał nie więcej niż 5

pisemnych uwag o niewłaściwym zachowaniu ,jego zachowanie nie

przeszkadza w pracy nauczycielom , kolegom i innym pracownikom

szkoły, zwracane mu uwagi odnoszą pozytywny skutek.

7. Używa kulturalnego języka, jest koleżeński i życzliwy dla innych

kolegów.

8. Nie ulega nałogom.

d. Ocenę poprawną otrzymuje uczeń , który:

1. Nie pracuje na miarę swoich możliwości, ale podejmuje starania o

poprawę swoich wyników w nauce.

2. Pamięta o kulturze słowa i formach grzecznościowych.

3. Nie znęca się fizycznie i psychicznie nad słabszymi.

4. Poprawnie wywiązuje się z obowiązków zgodnie z regulaminem szkoły.

5. Uczestniczył w kłótniach i bójkach.

6. W przypadku niszczenia własności szkolnej lub prywatnej dokonał

naprawy lub w inny sposób zrekompensował szkodę.

7. nieregularnie usprawiedliwia nieobecności, w semestrze opuścił bez

usprawiedliwienia nie więcej niż 5 godzin i spóźnił się nie więcej niż 9

razy.

Page 21: Szkolny system oceniania

21

8. W ciągu semestru otrzymał nie więcej niż 9 uwag pisemnych o

niewłaściwym zachowaniu, są to uwagi powtarzające się ale o niewielkiej

szkodliwości.

9. Wykazuje chęć współpracy z wychowawcą, pozytywnie reaguje na uwagi

pracowników szkoły.

10. Raz w semestrze zdarzyło się , że uczeń palił papierosy na terenie szkoły i

sytuacja taka się nie powtórzyła.

e. Ocenę nieodpowiednią otrzymuje uczeń , który:

1. Wielokrotnie dopuszczał się łamania postanowień regulaminu szkolnego.

2. Stosuje przemoc fizyczna i psychiczną.

3. Jest nieuczciwy w stosunku do dzieci i dorosłych np. wyłudza pieniądze,

podrabia podpisy.

4. Samowolnie opuszcza teren szkoły lub oddala się od grupy.

5. Ze względu na swoje zachowanie stanowi zagrożenie dla samego siebie –

przynosi niebezpieczne przedmioty.

6. Wykazuje brak kultury – jest arogancki, agresywny i wulgarny w

stosunku do nauczycieli, personelu szkoły lub kolegów.

7. W ciągu semestru otrzymał nie więcej niż 15 uwag o niewłaściwym

zachowaniu, są to uwagi powtarzające się , świadczące o wielokrotnym i

świadomym łamaniu norm zachowania.

8. W semestrze opuścił bez usprawiedliwienia nie więcej niż 25 godzin,

często spóźnia się, zwłaszcza na kolejne godziny lekcyjne w ciągu dnia.

9. Nie robi nic pozytywnego na rzecz klasy i szkoły.

10. Niszczy mienie klasy , szkoły ,kolegów.

11. Często jest nieprzygotowany do lekcji, nie bierze w niej aktywnego

udziału, często utrudnia jej prowadzenie.

12. Kilkakrotnie (2-4 razy) stwierdzono , że uczeń palił papierosy.

f. Ocenę naganną otrzymuje uczeń , który:

1. Ze względu na swoje zachowanie stanowi zagrożenie dla siebie i innych.

2. Notorycznie przeszkadza w prowadzeniu lekcji.

3. Bierze udział w bójkach i kradzieżach.

4. Używa wulgarnych słów , kłamie.

5. Znęca się psychicznie i fizycznie nad słabszymi, stosuje szantaż ,

wyłudzanie, zastraszanie.

6. Wielokrotnie spóźnia się na zajęcia, w semestrze opuścił bez

usprawiedliwienia więcej niż 25 godzin.

7. Niszczy mienie klasy , szkoły, kolegów.

8. Jest arogancko, niekulturalny w stosunku do innych osób.

9. Ulega nałogom wywierając negatywny wpływ na rówieśników.

Page 22: Szkolny system oceniania

22

10. Działa w nieformalnych grupach.

11. Pozostaje pod dozorem kuratora lub Policji.

12. Nie wykazuje poprawy mimo podejmowanych przez szkołę środków

zaradczych.

13. Uczeń często pali papierosy w szkole lub w czasie zajęć poza nią (np.,na

wycieczce szkolnej, pije alkohol lub przyjmuje narkotyki.

20.SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENY Z ZACHOWANIA 1.Zachowanie ucznia ocenia się w 5 kategoriach opisowych oznaczonych cyframi rzymskimi. Przy ustalaniu oceny zachowania wychowawca kieruje sie pięcioma podstawowymi kryteriami: - stosunek do obowiązków szkolnych; - kultura osobista wobec pracowników szkoły; - kultura osobista wobec kolegów; - praca na rzecz szkoły, innych instytucji i osób; - przestrzeganie norm społecznych. 2.Za każde kryterium szczegółowe uczeń może uzyskać od 0 do 3 pkt. Suma punktów zamieniana jest na ocenę zgodnie z tabelą:

Łączna liczba punktów Ocena całościowa 15 i więcej wzorowa 12-14,99 bardzo dobra 9-11,99 dobra 5-8,99 poprawna 1-4,99 nieodpowiednia 0 i mniej naganna

Szczegółowe kryteria oceny zachowania.

Cyfra stojąca przy wybranym zapisie oznacza liczbę punktów przyznanych uczniowi w danej kategorii. Suma punktów z poszczególnych kategorii jest przeliczana na ocenę według zasad wymienionych w tabeli końcowej.

I. Stosunek do obowiązków szkolnych (ocenę wystawiają nauczyciele uczący w danej klasie)

3 pkt. - Uczeń jest pilny, sumienny, systematyczny, zawsze przygotowany do lekcji,

aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym 2 pkt. - Uczeń jest systematyczny w wykonywaniu swoich obowiązków, systematycznie odrabia prace domowe 1 pkt. - Zdarza sie, ze uczeń nie zawsze wywiązuje sie ze swoich obowiązków. 0 pkt. - Z powodu lenistwa i lekceważenia obowiązków uczeń osiąga bardzo niskie wyniki w nauce.

Page 23: Szkolny system oceniania

23

II. Kultura osobista wobec pracowników szkoły (ocenę wystawiają nauczyciele uczący w danej klasie)

3 pkt. - Uczeń zawsze jest taktowny: wzorowo zachowuje sie na zajęciach szkolnych odnosi sie z szacunkiem do osób dorosłych, ma życzliwy stosunek do kolegów i koleżanek, jest uczciwy, tolerancyjny, reaguje na zło, dba o kulturę słowa. 2 pkt. – Sporadycznie zdarza się, ze uczeń zachował sie nietaktownie lub okazywał brak szacunku dla osób dorosłych, czy kolegów 1 pkt. - Uczeń bywa nietaktowny, używa wulgaryzmów, 0 pkt. - Uczeń nagminnie zachowuje sie w sposób nieodpowiedni: często popada w konflikty z rówieśnikami, zachowuje sie niestosownie wobec dorosłych

III. Kultura osobista wobec kolegów (ocenę wystawiają koledzy z klasy) od 0-3 pkt, które koledzy z danej klasy wpisują na listę przygotowaną przez wychowawcę. Wynikiem jest średnia wszystkich punktów wystawionych przez kolegów z klasy danemu uczniowi. Wychowawca wpisuje wynik do protokołu zbiorczego.

IV. Praca na rzecz szkoły, innych instytucji i osób (ocenę wystawia

wychowawca) 3 pkt. - Uczeń aktywnie i systematycznie działa na rzecz klasy, szkoły i innych instytucji związanych ze szkołą, (samorząd klasowy, samorząd uczniowski, apele, uroczystości szkolne, pomoc w nauce innym uczniom) 2 pkt. – uczeń co najmniej 2 razy w ciągu semestru uczestniczył w wymienionych działaniach 1 pkt. - uczeń 1raz w ciągu semestru uczestniczył w wymienionych działaniach. 0 pkt. - Uczeń nie bierze udziału w pracy na rzecz innych.

V. Przestrzeganie norm społecznych (ocenę wystawia wychowawca) 3 pkt. - Uczeń zawsze przestrzega zasad bezpieczeństwa (nie biega na przerwach), nie uczestniczy w bójkach, nie prowokuje innych do zachowań agresywnych, dba sprzęt szkolny, szanuje cudzą własność, 2 pkt. -Uczniowi zdarzało sie sporadycznie naruszyć powyższe normy. 1 pkt. -Uczeń często narusza społeczne normy zachowania. 0 pkt. -Uczeń nie uznaje i nie przestrzega tych norm. W zależności od zaangażowania ucznia w życie szkoły i klasy, postawy, wywiązywania się z obowiązków szkolnych może on zdobyć w trakcie roku szkolnego dodatnie bądź ujemne punkty. Od sumy uzyskanych punktów w ciągu roku, uzależniona będzie ocena z zachowania. Punkty dodatnie:

L.p. KRYTERIUM PUNKTY

DODATNIE

1 Godne reprezentowanie szkoły w konkursach, olimpiadach, zawodach pozaszkolnych(udział 0,5 pkt, miejsce finałowe 2 pkt)

0,5-2

2 Aktywny udział w kółkach zainteresowań, organizacjach szkolnych (kółka przedmiotowe, fakultety, redagowanie gazetki szkolnej, wolontariat)

0,5

Page 24: Szkolny system oceniania

24

3 Dobrowolna aktywność na rzecz szkoły lub klasy (np. prace porządkowe, dekoracje, prowadzenie kroniki itp.) 0,5

4 Pozytywna uwaga (pochwała) ze strony nauczyciela wpisana do zeszytu uwag (każdorazowo) 0,5

Punkty ujemne:

L.p. KRYTERIUM PUNKTY UJEMNE

1

Nieusprawiedliwione nieobecności : - od 0 do 10 godzin – 1pkt - od 10 do 20 godzin – 2 pkt - powyżej 20 godzin – 3 pkt

1-3

2 Spóźnienie na lekcję - każdorazowo 0,1

3

Uwagi nauczycieli (zapisane w zeszycie uwag) o nieodpowiednim zachowaniu się na lekcji (np. rozmowy, żucie gumy) lub o niedostosowanie się do wymagań szkolnych (polecenia nauczycieli) - każdorazowo.

0,5

4

Uwagi nauczycieli (zapisane w zeszycie uwag) o braku kultury osobistej (agresji słownej - używanie wulgarnego słownictwa, obraźliwe wyzwiska, prowokowanie do agresji, poniżanie godności innych; lub agresji fizycznej - przemoc, wyłudzanie pieniędzy, zastraszenia, dokuczanie innym) - każdorazowo

1

5 Niewłaściwy wygląd lub strój szkolny (np. brak odświętnego stroju podczas uroczystości szkolnych, strój wyzywający, niestosowny, ekstrawagancki, itp.).

0,5

W przypadku, gdy uczeń popełni co najmniej jeden z poniżej wymienionych czynów: 1. kradzieże i udział w kradzieży; 2. picie i posiadanie alkoholu; 3. posiadanie, handel i zażywanie środków odurzających (narkotyki, detergenty,

klej itp.) 4. stwarzanie sytuacji niebezpiecznych dla zdrowia lub życia innego człowieka; 5. posiadanie i używanie środków pirotechnicznych, broni; 6. drastyczne naruszenie godności drugiego człowieka; 7. celowe niszczenie mienia społecznego

wychowawcy klas, po analizie i w porozumieniu z radą pedagogiczna, decyduje o ocenie dla danego ucznia, pomijając kryterium punktowe. O takim trybie wystawiania oceny z zachowania, wychowawca informuje ucznia i jego rodziców na dwa tygodnie przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej. Ocenianie zachowania ucznia z upośledzeniem umiarkowanym na I i II etapie kształcenia Ocena zachowania powinna podkreślać mocne strony ucznia, wskazywać jego rozwój w danym przedziale czasowym. Ocena ma formę opisową. Następną formą oceniania jest ocena bieżąca. Ocenianie bieżące może być zróżnicowane np. pieczątki, literowa forma

Page 25: Szkolny system oceniania

25

oceny itp. Rodzice i uczniowie muszą być zapoznani z jasno sformułowanymi kryteriami ich przyznawania. Oceniamy według indywidualnych możliwości danego dziecka, bierzemy pod uwagę poziom możliwości. UWAGA !!! - ostateczną decyzję o ocenie podejmuje wychowawca, na podstawie opinii swojej, innych nauczycieli oraz uczniów.

§ 11

ZASADY KLASYFIKACJI ŚRÓDROCZNEJ I KOŃCOWOROCZNEJ

1.Rok szkolny dzieli się na dwa semestry.

2. Klasyfikowanie śródroczne ustala się w styczniu każdego roku szkolnego, na

tydzień przed rozpoczęciem ferii zimowych.

3. Na 10 dni przed klasyfikacją okresową należy zaprzestać przeprowadzania

prac klasowych.

4.Podczas ustalania oceny klasyfikacyjnej końcowej należy uwzględnić

osiągnięcia i umiejętności ucznia z poprzedniego semestru.

5.Oceny klasyfikacyjne ustalają nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia

edukacyjne. Nauczyciele i wychowawcy przedstawiają oceny na

klasyfikacyjnym posiedzeniu Rady Pedagogicznej.

6.Najpóźniej na 7 dni przed rocznym (semestralnym) klasyfikacyjnym

zebraniem plenarnym rady pedagogicznej nauczyciele prowadzący

poszczególne zajęcia edukacyjne oraz wychowawca klasy są obowiązani

poinformować ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów) o

przewidywanych dla niego rocznych (semestralnych) ocenach klasyfikacyjnych

z zajęć edukacyjnych i przewidywanej rocznej (semestralnej) ocenie

klasyfikacyjnej zachowania. Informację tę przekazują :

1)uczniom

-nauczyciel przedmiotu przekazuje informacje o ocenie z realizowanego przez

niego w danej klasie zajęcia edukacyjnego- potwierdza to wpis przy temacie

lekcji na , której tego dokonał o następującej treści: „Poinformowano uczniów

o przewidywanych dla nich ocenach z przedmiotu.”

-wychowawca o przewidywanej ocenie zachowania – potwierdza to wpis przy

temacie godziny wychowawczej , na której tego dokonał o następującej treści:

„Poinformowano uczniów o przewidywanych dla nich ocenach z

zachowania”.

2)rodzicom

Page 26: Szkolny system oceniania

26

-wychowawca o przewidywanych ocenach z poszczególnych zajęć

edukacyjnych i ocenie zachowania, na piśmie poprzez przekazanie uczniowi

wykazu przewidywanych ocen z poszczególnych zajęć edukacyjnych i

przewidywanej ocenie zachowania. Uczeń ma obowiązek przekazać wykaz

rodzicom. Rodzice są zobowiązani zapoznać się z przewidywanymi dla jego

dziecka ocenami ,co potwierdzają podpisem pod wykazem. Następnego dnia po

otrzymaniu wykazu, rodzic oddaje przez dziecko podpisany wykaz

przewidywanych ocen wychowawcy. Wychowawca fakt przekazania wykazów

odnotowuje w dzienniku lekcyjnym- przy temacie lekcji, na której tego dokonał

wpisem o następującej treści „Przekazano wykazy proponowanych ocen

semestralnych/rocznych dla rodziców”.

Podpisane wykazy przewidywanych ocen stanowią dokumentacje wychowawcy

i są przechowywane w teczce wychowawcy przez okres co najmniej 3 miesięcy.

7.Rada pedagogiczna na posiedzeniu plenarnym zatwierdza ostatecznie wyniki

klasyfikacji.

8.Uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zgłosić zastrzeżenia do

dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z

zajęć edukacyjnych lub roczna ocena z zachowania ustalona została niezgodnie

z przepisami prawa dotyczącego trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia mogą

być zgłoszone w terminie do 7 dni po zakończeniu zajęć dydaktyczno-

wychowawczych.

9.W przypadku stwierdzenia, że roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z

zajęć edukacyjnych lub roczna ocena klasyfikacyjna zachowania została

ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny ,

dyrektor szkoły powołuje komisję, która:

1)w przypadku rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej zajęć

edukacyjnych – przeprowadza sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia,

w formie pisemnej i ustnej, oraz ustala roczną (semestralna) ocenę

klasyfikacyjną z danych zajęć edukacyjnych;

2)w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania – ustala roczna

ocenę klasyfikacyjną zachowania w drodze glosowania zwykłą większością

głosów; w przypadku równej liczby głosów decyduje glos przewodniczącego

komisji.

10.Termin sprawdzianu, o którym mowa w ust.9 pkt.1 , uzgadnia się z uczniem

i jego rodzicami (prawnymi opiekunami).

11.W skład komisji wchodzą:

1)w przypadku rocznej (semestralnej)oceny klasyfikacyjnej z zajęć

edukacyjnych:

Page 27: Szkolny system oceniania

27

a)dyrektor szkoły jako przewodniczący;

b)nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne;

c)dwóch nauczycieli z danej szkoły lub innej szkoły tego samego typu,

prowadzących takie same zajęcia edukacyjne;

2)w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania:

a)dyrektor szkoły jako przewodniczący

b)wychowawca klasy;

c)wskazany przez dyrektora szkoły nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne

w danej klasie;

d)pedagog – jeżeli szkoła posiada;

e)psycholog – jeżeli szkoła posiada;

f)przedstawiciel samorządu uczniowskiego;

g)przedstawiciel rady szkoły (przedstawiciel rodziców).

12.Nauczyciel, o którym mowa w ust.11 pkt 1 lit.b, może być zwolniony z

udziału w pracy komisji na własną prośbę lub w innych , szczególnie

uzasadnionych przypadkach. W takim przypadku dyrektor szkoły powołuje

innego nauczyciela prowadzącego takie same zajęcia edukacyjne, z tym że

powołanie nauczyciela zatrudnionego w innej szkole następuje w porozumieniu

z dyrektorem tej szkoły.

13.ustalona przez komisję roczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć

edukacyjnych oraz roczna ocena klasyfikacyjna zachowania nie może być

niższa od ustalonej wcześniej oceny. Ocena ustalona przez komisję jest

ostateczna, z wyjątkiem niedostatecznej oceny rocznej (semestralnej) oceny

klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, która może być zmieniona w wyniku

egzaminu poprawkowego, z zastrzeżeniem § 9 pkt 4 i 5.

14.Z prac komisji przeprowadza się protokół zawierający w szczególności:

1)w przypadku rocznej (semestralnej)oceny klasyfikacyjnej z zajęć

edukacyjnych:

a)skład komisji;

b)termin sprawdzianu, o którym mowa w ust. 9 pkt 1,

c)zadania (pytania) sprawdzające;

d)wynik sprawdzianu oraz ustaloną ocenę;

2)w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania:

a)skład komisji;

b)termin posiedzenia komisji;

c)wynik glosowania;

d)ustalona ocenę zachowania wraz z uzasadnieniem.

Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia.

Page 28: Szkolny system oceniania

28

15.Do protokołu, o którym mowa w ust.14 pkt 1, dołącza się pisemne prace

ucznia i zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia.

16.Uczeń , który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do sprawdzianu,

o którym mowa w ust.9 pkt 1, w wyznaczonym terminie, może do niego

przystąpić w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez dyrektora szkoły.

17. Uczeń może nie być klasyfikowany z jednego, kilku lub wszystkich zajęć

edukacyjnych, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjne z

powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczający połowę

czasy przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania.

18. Uczeń nie klasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może

zdawać egzamin klasyfikacyjny.

19. Na prośbę ucznia nie klasyfikowanego z powodu nieobecności nie

usprawiedliwionej lub na prośbę jego rodziców (prawnych opiekunów) rada

pedagogiczna może wyrazić zgodę na egzamin klasyfikacyjny z jednego, kilku

lub wszystkich przedmiotów.

20. Egzamin klasyfikacyjny zdaje również uczeń:

a. spełniający obowiązek szkolny poza szkołą;

b. realizujący indywidualny tok lub program nauki.

21.Egzamin klasyfikacyjny przeprowadzany dla ucznia, o którym mowa w

pkt.20 lit..a , nie obejmuje obowiązkowych zajęć edukacyjnych: technika

,plastyka muzyka i wychowanie fizyczne oraz dodatkowych zajęć

edukacyjnych. Nie ustala się również oceny z zachowania.

22.Egzamin klasyfikacyjny dla ucznia, o którym mowa pkt.20 lit. a ,

przeprowadza komisja, powołana przez dyrektora szkoły, który zezwolił na

spełnianie przez ucznia odpowiednio obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki

poza szkołą. W skład komisji wchodzą:

a. dyrektor szkoły jako przewodniczący

b. nauczyciele zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie

nauczania dla odpowiedniej klasy.

23. Przewodniczący komisji uzgadnia z uczniem, o którym mowa w pkt 20 lit a

oraz jego rodzicami , liczbę zajęć edukacyjnych, z których uczeń może zdawać

egzaminy w ciągu jednego dnia.

24.W czasie egzaminu klasyfikacyjnego mogą być obecni – w charakterze

obserwatorów – rodzice (prawni opiekunowie) ucznia.

Page 29: Szkolny system oceniania

29

25. Podanie do dyrektora szkoły o egzamin klasyfikacyjny mogą złożyć

rodzice(prawni opiekunowie) lub wychowawca klasy nie później jednak niż do

dnia rady klasyfikacyjnej.

26. Termin egzaminu klasyfikacyjnego uzgadniany jest z uczniem i jego

rodzicami, jednak, nie może on być przeprowadzony później niż w ciągu 3

miesięcy od końca I semestru, a po klasyfikacji końcoworocznej do końca ferii

letnich.

27. W przypadku nie zdania egzaminu klasyfikacyjnego uczeń nie zostaje

klasyfikowany, a w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny

klasyfikacyjnej wpisuje się „nieklasyfikowany”.

28. Egzamin klasyfikacyjny przeprowadza komisja powołana przez dyrektora

szkoły, w skład której wchodzą:

- dyrektor szkoły – przewodniczący,

- nauczyciel prowadzący przedmiot – egzaminujący,

- inny nauczyciel prowadzący takie same lub pokrewne zajęcia

edukacyjne– jako członek komisji.

29. Nauczyciel prowadzący przedmiot, może być zwolniony z udziału w pracy

komisji na własną prośbę lub w innych szczególnie uzasadnionych przypadkach.

W takim przypadku dyrektor szkoły powołuje osobę egzaminującą innego

nauczyciela prowadzącego takie same lub pokrewne zajęcia edukacyjne, z tym

że powołanie nauczyciela zatrudnionego w innej szkole następuje w

porozumieniu z dyrektorem tej szkoły.

30. Egzamin klasyfikacyjny składa się z części pisemnej oraz ustnej, z

wyjątkiem egzaminu z plastyki, muzyki, techniki oraz wychowania fizycznego,

z których egzamin ma formę ćwiczeń praktycznych.

31. Z przeprowadzonego egzaminu klasyfikacyjnego sporządza się protokół

zawierający:

skład komisji

termin egzaminu

pytania egzaminacyjne

wynik egzaminu

Do protokołu załącza się pisemne prace ucznia i zwięzłą informację o

ustnych odpowiedziach. Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia.

Page 30: Szkolny system oceniania

30

32.Uczeń ,który z przyczyn losowych nie przystąpił do egzaminu

klasyfikacyjnego w wyznaczonym terminie ,może przystąpił do niego w

dodatkowym terminie, określonym przez dyrektora szkoły.

33.Ocena z egzaminu klasyfikacyjnego jest ostateczna.

§ 12

ZASADY PROMOCJI

1.Począwszy od klasy czwartej uczeń otrzymuje promocję do klasy programowo

wyższej, jeżeli ze wszystkich zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym

planie nauczania, uzyskał oceny klasyfikacyjne końcowo roczne wyższe od

stopnia niedostatecznego .

2. Uczeń otrzymuje promocje z wyróżnieniem, jeżeli w wyniku rocznej

klasyfikacji otrzymał średnią ocen wszystkich przedmiotów obowiązkowych i

dodatkowych zajęć edukacyjnych ponad 4,75 i co najmniej bardzo dobra ocenę

zachowania. Uczeń wyróżniony otrzymuje świadectwo z biało-czerwonym

paskiem pionowym .

3.Uwzględniając możliwości edukacyjne ucznia , rada pedagogiczna może jeden

raz w ciągu danego etapu edukacyjnego promować do klasy programowo

wyższej ucznia, który nie zdał egzaminu poprawkowego z jednych

obowiązkowych zajęć edukacyjnych, pod warunkiem że te obowiązkowe zajęcia

edukacyjne są, zgodnie ze szkolnym planem nauczania, realizowane w klasie

programowo wyższej.

§ 13

OBNIŻENIE WYMAGAŃ

1.Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii poradni

psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej, obniżyć

wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono

specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe.

2.O tym , czy przedstawiona opinia spełnia wymagania powyższego zapisu

rozstrzyga wychowawca klasy.

3.Obniżenie wymagań edukacyjnych jest dla uczących obligatoryjne.

§ 14

Page 31: Szkolny system oceniania

31

OCENIANIE ZEWNĘTRZNE

1.W klasie szóstej szkoły podstawowej okręgowa komisja egzaminacyjna,

przeprowadza sprawdzian poziomu opanowania umiejętności, określonych

standardami.

2.Sprawdzian przeprowadza się w kwietniu, w terminie ustalonym przez

dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Sprawdzian trwa 60 minut. Dla uczniów z dysfunkcjami , czas trwania

sprawdzianu może być przedłużony, nie więcej jednak niż o 30 minut – w

przypadku sprawdzianu.

3.Uczniowie z dysfunkcjami mają prawo przystąpić do sprawdzianu w

warunkach i formie dostosowanych do ich dysfunkcji, na podstawie opinii

publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej publicznej poradni

specjalistycznej. opinia powinna być wydana przez poradnię nie później niż do

końca września roku szkolnego, w którym odbywa się sprawdzian.

4.Uczeń, który z przyczyn losowych bądź zdrowotnych nie przystąpił do

sprawdzianu w ustalonym terminie albo przerwał sprawdzian , przystępuje do

niego w dodatkowym terminie ustalonym przez dyrektora Komisji Centralnej,

nie później niż do dnia 20 sierpnia danego roku, w miejscu wskazanym przez

dyrektora komisji okręgowej.

5.Uczeń, który nie przystąpił do sprawdzianu w terminie do dnia 20 sierpnia

danego roku, powtarza ostatnią klasę szkoły podstawowej oraz przystępuje do

sprawdzianu w następnym roku.

6.W szczególnie uzasadnionych przypadkach zdrowotnych bądź losowych,

uniemożliwiających przystąpienie do sprawdzianu w terminie do 20 sierpnia

danego roku, dyrektor komisji okręgowej, na udokumentowany wniosek

dyrektora szkoły, może zwolnić ucznia z obowiązku przystąpienia do

sprawdzianu. Na świadectwie ukończenia szkoły zamiast wyniku sprawdzianu

wpisuje się „zwolniony”.

7.W przypadku stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zestawu zadań

przez ucznia, przewodniczący szkolnego zespołu egzaminacyjnego unieważnia

pracę tego ucznia i przerywa sprawdzian . Informację o unieważnieniu pracy

ucznia zamieszcza się w protokole i stosuje się odpowiednio przepisy pkt.4 i 5.

8.Uczeń może uzyskać na sprawdzianie maksymalnie 40 punktów. Wynik

sprawdzianu ustala zespół egzaminatorów.

9.Wynik sprawdzianu nie wpływa na ukończenie szkoły.

Page 32: Szkolny system oceniania

32

§ 15

SPOSÓB WPROWADZANIA SZKOLNEGO SYSTEMU OCENIANIA

1. Na początku każdego roku szkolnego wychowawcy i

nauczyciele przedmiotów zapoznają nowoprzybyłych

uczniów i ich rodziców ze szkolnym systemem ocenienia,

pozostałym uczniom przypominają zasady jego

funkcjonowania.

§ 16

EWALUACJA I MODYFIKACJA SYSTEMU OCENIANIA

1. Na bieżąco zbierając opinie od uczniów i rodziców.

2. Po pierwszym roku funkcjonowania systemu.

3. Co trzy lata zbierając informacje od:

- uczniów,

- nauczycieli,

- rodziców,

- nadzoru.

4. O zmianach uczniowie i rodzice zostaną niezwłocznie powiadomieni.

§ 17

USTALENIA KOŃCOWE

Niniejszy regulamin po zaopiniowaniu przez Samorząd Uczniowski, Radę

Szkoły został zatwierdzony na Radzie Pedagogicznej w dniu 29.11.2004r

Page 33: Szkolny system oceniania

33

OCENIANIE , KLASYFIKOWANIE I PROMOWANIE KLAS I – III

1. Cele nauczania :

-zdiagnozowanie stanu osiągnięć

-motywowanie uczniów do dalszej pracy

- dostarczanie nauczycielowi, rodzicom i uczniowi informacji o postępach,

trudnościach i specjalnych uzdolnieniach

- doskonalenie metod ,organizacji pracy dydaktyczno-wychowawczej

2. Sposoby i formy sprawdzania osiągnięć dydaktycznych:

a) ocenianie

- bieżące( każdego dnia)

-okresowe(sprawdziany po opracowaniu określonej partii

materiału programowego lub konkretnego działu tematycznego)

- końcowe (test kompetencji po klasie III)

b) postać oceny

Ocenianie w edukacji wczesnoszkolnej ma charakter opisowy.

Ocenianie bieżące:

Przy ocenianiu bieżącym stosuje się skale punktową 6-1 -nauczyciel

wpisuje do dziennika ocenę w postaci cyfry, które odpowiadają

komentarzowi pisemnemu tych punktów za wykonane zadanie. Komentarz

odpowiadający ocenie nauczyciel pisze w zeszycie ucznia, na kartkówce,

sprawdzianie lub przekazuje bezpośrednio słownie uczniowi.

Skala:

Wspaniale, świetnie -6 pkt

Bezbłędnie, Bardzo ładnie - 5pkt

Poprawnie wykonałeś zadania -4pkt

Musisz jeszcze poćwiczyć -3pkt

Słabo opanowałeś wiadomości - 2pkt

Jeszcze nie opanowałeś wiadomości ,popracuj - 1pkt

Uczeń otrzymuje:

6pkt jeśli opanuje 100%-80% wiadomości i umiejętności z poziomu

ponadpodstawowego,

Page 34: Szkolny system oceniania

34

5pkt jeśli opanuje75% wiadomości i umiejętności z poziomu

ponadpodstawowego

4pkt jeśli opanuje 100% wiadomości i umiejętności z poziomu

podstawowego

3pkt jeśli opanuje 75% wiadomości i umiejętności z poziomu

podstawowego

2pkt jeśli opanuje 50% wiadomości i umiejętności z poziomu

podstawowego

1pkt jeśli opanuje poniżej 50%wiadomości i umiejętności z poziomu

podstawowego

Wymagania podstawowe i ponadpodstawowe poszczególnych edukacji

i do poszczególnych etapów kształcenia znajdują się u wychowawców-

załączniki.

c) formy aktywności

samodzielne wykonywanie zadań w szkole i w domu

ustne odpytywanie w celu sprawdzenia stopnia opanowania

umiejętności czytania

nauka na pamięć wierszy ,piosenek

przepisywanie, pisanie z pamięci ,ze słuchu

redagowanie krótkich form wypowiedzi

kartkówki (spr. biegłości w obliczaniu w zakresie czterech

działań )

arytmetycznych

sprawdziany

wytwory własnej pracy

karty pracy

testy cichego czytania ze zrozumieniem

hodowle ,doświadczenia

Uczeń może otrzymać 6 pkt dodatkowo za:

- samodzielne rozwiązanie problemu i zadań dodatkowych na

sprawdzianach ,jak i w domu

- aktywny udział w zajęciach

- samodzielne prowadzenie obserwacji ,doświadczeń i trafnie

wyciąga wnioski

- poszerza swoją wiedzę korzystając z różnych źródeł wiedzy

- bierze udział w konkursach szkolnych i międzyszkolnych

3.Częstotliwość oceniania

- na każdych zajęciach

- co 2 miesiące krótka ocena opisowa podkreślająca mocne strony

oraz zawierająca wskazówki do dalszej pracy( nad czym należy

popracować)

Page 35: Szkolny system oceniania

35

- semestralna i końcoworoczna (szczegółowa ocena opisowa,

która będzie uwzględniała aspekt informacyjny, diagnostyczny i

motywacyjny )

4.Sposoby informowania uczniów o wynikach ich osiągnięć

- ocena jest dla ucznia jawna

- uczeń jest informowany po otrzymaniu oceny

- ocena zostaje wpisana do zeszytu

- motywowanie następuje po poinformowaniu ucznia o ocenie.

5.Sposoby informowania rodziców o osiągnięciach ucznia.

Rodzice informowani są poprzez :

- wpisy komentarza w kartach pracy, w zeszytach ,na

sprawdzianach (złożenie podpisu przez rodziców)

- w każdą pierwszą środę miesiąca w ramach drzwi otwartych

( indywidualna rozmowa z wychowawcą)

- każdy rodzic otrzymuje ocenę opisową raz na 2 miesiące

-trzykrotnie w ciągu roku na zebraniach ogólnych z rodzicami.

6.Ocenianie zachowania ucznia Ocena z zachowania jest oceną opisową, którą ustala wychowawca z

nauczycielami uczącymi w klasie na podstawie obserwacji.

Wyznaczniki bieżącej oceny zachowania uczniów klas I-III Ocenie zachowania podlegają: stosunek do obowiązków szkolnych, aktywność

społeczna, kultura osobista oraz bezpieczeństwo i higiena ucznia.

Stosunek do obowiązków szkolnych

1. Nie spóźnia się do szkoły.

2. Obowiązki i zadania szkolne podejmuje chętnie.

3. Na zajęciach jest zdyscyplinowany i uważny.

4. Reaguje na polecenia nauczyciela kierowane do całej klasy.

5. Aktywnie uczestniczy w zajęciach.

6. Nosi wymagane przybory i podręczniki szkolne.

7. Dba o estetykę zeszytów i książek.

8. Do zajęć jest zawsze przygotowany.

9. Zlecone zadania wykonuje samodzielnie i w czasie przewidzianym przez

nauczyciela.

Page 36: Szkolny system oceniania

36

10. Kończy rozpoczętą pracę.

11. Odrabia prace domowe.

12. Rozwija swoje zainteresowania i uzdolnienia.

13. Przestrzega regulaminu szkoły.

14. Chętnie i sumiennie wykonuje obowiązki dyżurnego.

15. Zgodnie współdziała z innymi członkami grupy.

Aktywność społeczna

1. Troszczy się o wystrój klasy i szkoły.

2. Z własnej inicjatywy pomaga innym w różnych sytuacjach.

3. Uczestniczy w życiu klasy. 4. Bierze aktywny udział w imprezach oraz uroczystościach klasowych,

szkolnych i środowiskowych.

5. Pomaga nauczycielowi w planowaniu i organizowaniu zajęć.

6. Chętnie przystępuje do konkursów szkolnych.

7. Reprezentuje szkołę w konkursach zewnętrznych.

Kultura osobista

1. Okazuje szacunek nauczycielom i innym pracownikom szkoły.

2. Zawsze pamięta o stosowaniu zwrotów grzecznościowych.

3. Przestrzega przyjętych form kulturalnego zachowania się w szkole i poza nią.

4. Nie używa wulgaryzmów.

5. Reaguje na zwracane uwagi.

6. Szanuje mienie własne, kolegów i szkolne.

7. Nie przywłaszcza sobie cudzego mienia.

8. Zawsze reaguje na dostrzeżone przejawy zła.

9. Utrzymuje pozytywne kontakty z rówieśnikami.

Bezpieczeństwo i higiena

1. Przestrzega zasad bezpieczeństwa w klasie oraz w szkole.

Page 37: Szkolny system oceniania

37

2. Zna i respektuje przepisy ruchu drogowego.

3. Troszczy się o zdrowie i bezpieczeństwo innych.

4. Nie wszczyna bójek.

5. Wie o zagrożeniach wynikających z zachowania nieznajomych.

6. Rozumie niebezpieczeństwo wynikające z picia alkoholu, palenia papierosów

i

nadużywania lekarstw.

7. Przestrzega zasad higieny osobistej i czystości wokół siebie.

8. Wie, gdzie szukać pomocy w sytuacjach.