Sztuka Pop-art

Krótki opisGeneza i programPop-art w Wielkiej BrytaniiPop-art w Stanach ZjednoczonychPop-art w PolscePrzedstawiciele

Krótki opisPop art, popart (z ang. popular art = sztuka popularna) – prąd artystyczny w sztuce po II

wojnie światowej, wywodzący się z ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Termin

pop-art został po raz pierwszy użyty przez angielskiego krytyka sztuki Lawrence’a

Allowaya w„Przeglądzie Architektonicznym” („Architectural Digest”) z 1952 roku do opisania tych obrazów, które ilustrowały

powojenny konsumpcjonizm i czerpały z dóbr materializmu.

Pop-art pojawił się w latach 50. Wykorzystywał wszystkie elementy życia codziennego.Podkreślał istnienie idoli społeczeństwa, wyolbrzymiał coś co

było wówczas popularne. Roy Lichtenstein - tworzył w dziedzinie komiksu, co zapisało się w

kartach pop-artu. Zapewne najbardziej znanym i kojarzonym twórcą w sztuce pop-art był zapewne

Andy Warhol. To on zaprojektował sukienkę z nadrukiem wypełnionym wielokrotnie powieloną, jego słynną, puszką zupy Campbell's. Jak sama

nazwa wskazuje (popular art) sztuka ta miała na celu wyolbrzymianie elementów naszego życia. A

jego częścią były oczywiście gwiazdy. Gwiazdy więc stały się bohaterami jego prac. Przypomnijmy

sobie sitodrukowe wizerunki Marilyn Monroe, Liz Taylor czy Elvisa

Presleya.

Geneza i programNa ukształtowanie się pop-artu miał wpływ

konsumpcyjny charakter zachodniej cywilizacji, zwłaszcza mechanizmy reklamy. Styl ten czerpał z

surrealizmu, co widać m.in. w paradoksalnych zestawieniach, komiksów, przenosząc je na płótna,

jak i naturalizmu, przedstawiając niekiedy przedmioty codziennego użytku z werystyczną

dokładnością. Wyróżniał się nieograniczoną swobodą twórczą, dążącą do zobrazowania

cywilizacji wielkomiejskiej i jej kultury masowej. Początkowo wyrażał się za pomocą malarstwa, z

czasem zaczął wykorzystywać inne środki plastyczne tworząc aranżacje przestrzenne,

instalacje itd.

Opisując pop-art należy pamiętać o jego dwutorowości: europejskiej, przede wszystkim

angielskiej, oraz amerykańskiej historii.

Pop-art w Wielkiej BrytaniiPoczątki pop-artu sięgają londyńskiej grupy Independent Group, którą tworzyli między

innymi Richard Hamilton i Eduardo Paolozzi (połowa lat 50. XX wieku). Lansowali oni

nowy kierunek w sztuce, bliski dadaizmowi. Charakteryzował go eklektyzm, mieszanie

różnych gatunków sztuki, tworzenie kompozycji z przedmiotów codziennego użytku, przesiąknięcie wielkomiejskim

charakterem.Przedstawiciele pop-artu w Wielkiej Brytanii,

obok R. Hamiltona i E. Paolozziego: Peter Blake, David Hockney, Patrick Caulfield,

Allen Jones, Peter Phillips.

Pop-art w Stanach Zjednoczonych

W Stanach Zjednoczonych pop-art zaczął rozkwitać na początku lat 60. XX wieku, kiedy w Anglii właściwie wygasał. Cechy amerykańskiego pop-artu – obok wspomnianych wcześniej – to szczególnie widoczna gigantyczność formatów, używanie jaskrawych lub mdłych kolorytów, wirtuozeria rysunku, a przede wszystkim wyraźny zwrot ku figuracji. Wbrew różnym upodobaniom było to zdecydowanie najważniejsze zjawisko artystyczne w latach 1960-1970. W czasie gdy wszelkie artystyczne skandale były już – jak się wydawało – przeszłością, pojawiający się nurt sztuki pop-art odrażał i budził gwałtowne protesty.

Przedstawiciele pop-artu w Stanach Zjednoczonych: Jasper Johns, Roy Lichtenstein,

Claes Oldenburg, Tom Wesselmann, Robert Rauschenberg, Andy Warhol, Jim Dine, Robert

Indiana, Mel Ramos, James Rosenquist, Ed Ruscha.

Pop-art w PolscePop-art nie przyjął się w Polsce tak jak w Stanach Zjednoczonych czy zachodniej Europie, gdyż nie

istniały tu wówczas odpowiednie warunki polityczne, ekonomiczne i kulturowe. Kierunek ten zwrócił jednak uwagę polskich artystów ponownie

na sztukę figuratywną, nowy sposób wykorzystania przedmiotów pospolitych. Pewien wyjątek stanowi twórczość takich

artystów jak Benon Liberski czy Jerzy Krawczyk, którzy zaadaptowali styl pop-artu dając

fotograficznie przedstawionym przedmiotom główną rolę w swoich dziełach. Ważną rolę w dobie

polskiego pop-art odegrali twórcy polskiego plakatu, tacy jak Roman Cieślewicz, czy Jan

Młodożeniec.

Za polską odmianę pop artu uważa się sztukę tworzących w latach 70. jako grupa Neo Neo Neo Jana Dobkowskiego i Jerzego "Jurry" Zielińskiego. W kategoriach pop artu można także patrzeć na sztukę Natalii LL - szczególnie jej prace Sztuka

konsumpcyjna i Sztuka postkonsumpcyjna oraz na prace artystów z kręgu warszawskiej Galerii

Współczesnej, m.in Teresy Tyszkiewicz i Zdzisława Sosnowskiego, solowe realizacje Zdzisława

Sosnowskiego czy prace Janusza Haki.

PrzedstawicieleRobert Rauschenberg

Jasper Johns

Allen Jones

Roy Lichtenstein

Claes Oldenburg

Andy Warhol

Tom Wesselman

Robert Rauschenberg

Jasper Johns

Allen Jones

Roy Lichtenstein

Claes Oldenburg

Andy Warhol

Tom Wesselman

Jan Młodożeniec

Przygotował: Cezary Lachowicz