tÀi liỆu tỔng hỢp vỀ afta

69
Mục lục Lời nói đầu:......................................................2 CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ AFTA..................................4 I/ Khu vực hoá kinh tế và các hình thức chủ yếu của nó...........4 II/ Xu hướng quốc tế hoá kinh tế thế giới và sự ra đời của AFTA. .5 1. Xu hướng quốc tế hoá kinh tế thế giới.......................5 2. Hoàn cảnh ra đời của AFTA:.................................10 3. Quá trình hình thành và phát triển của AFTA:...............11 III/ Những mục tiêu chính của AFTA:.............................12 CHƯƠNG 2: CƠ CHẾ THỰC HIỆN AFTA:..................................15 I/ Các Quy định chung của Hiệp định CEPT:.......................15 II/ Các Nội dung và Quy định cụ thể:............................15 CHƯƠNG 3: TIẾN TRÌNH VIỆT NAM THAM GIA AFTA.......................23 I/ Quá trình tham gia của Việt Nam..............................23 II/ Việt Nam thực hiện CEPT:....................................24 III/ Tiến trình cắt giảm thuế quan của Việt Nam theo CEPT:......24 CHƯƠNG 4: CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC CỦA VIỆT NAM KHI THAM GIA AFTA.....27 I. Cơ hội.......................................................27 II. Thách thức Việt Nam phải đối mặt khi gia nhập AFTA:......36 Kết luận:........................................................... 42 Tài liệu tham khảo:....................................................44 1

Upload: nguyen-thanh-tuan

Post on 19-Nov-2015

243 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT VỀ AFTACHƯƠNG 2. CƠ CHẾ THỰC HIỆN AFTA.CHƯƠNG 3 TIẾN TRÌNH VIỆT NAM THAM GIA AFTA.CHƯƠNG 4. CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC KHI VIỆT NAM THAM GIA AFTA.

TRANSCRIPT

Mc lcLi ni u:2CHNG 1: KHI QUT CHUNG V AFTA4I/ Khu vc ho kinh t v cc hnh thc ch yu ca n4II/ Xu hng quc t ho kinh t th gii v s ra i ca AFTA51. Xu hng quc t ho kinh t th gii52. Hon cnh ra i ca AFTA:103. Qu trnh hnh thnh v pht trin ca AFTA:11III/ Nhng mc tiu chnh ca AFTA:12CHNG 2: C CH THC HIN AFTA:15I/ Cc Quy nh chung ca Hip nh CEPT:15II/ Cc Ni dung v Quy nh c th:15CHNG 3: TIN TRNH VIT NAM THAM GIA AFTA.23I/ Qu trnh tham gia ca Vit Nam23II/ Vit Nam thc hin CEPT:24III/ Tin trnh ct gim thu quan ca Vit Nam theo CEPT:24CHNG 4: C HI V THCH THC CA VIT NAM KHI THAM GIA AFTA.27I.C hi.27II. Thch thc Vit Nam phi i mt khi gia nhp AFTA:36Kt lun:42Ti liu tham kho:44

LI NI UQu trnh hi nhp kinh t quc t l mt qu trnh iu chnh chnh sch kinh t, xy dng mt nn kinh t th trng mnh thc hin t do ho trong lnh vc thng mi hng ho, thng mi dch v, u t, hp tc ti chnh, tin t.Xu th hi nhp xut hin t nhng nm 1950, v ang pht trin mnh m cho ti ngy nay vi s ra i ca hn 40 t chc trong mt khu vc v trn th gii.Khng th ph nhn nhng li ch m hi nhp em li: Xu hng khu vc ho, ton cu ho trn c s li ch kinh t ca cc bn tham gia tr thnh nhn t gp phn n nh khu vc, to iu kin cho cc nc gim bt cc khon chi v an ninh, quc phng tp trung cc ngun lc cho vic pht trin kinh t, chnh tr, x hi. S n nh ny chnh l iu kin kin quyt thu ht u t nc ngoi. Qu trnh hi nhp to ra mi kinh t, chnh tr a dng, an xen, ph thuc ln nhau, gp phn nng cao v th quc t cho cc quc gia tham gia bnh ng trong giao lu v quan h kinh t quc t. Mt khc s gim dn cc hng ro thu quan v phi thu quan, cc phn bit i x chnh thc v phi chnh thc, kinh t v phi kinh t s to c hi khng ch cho cc cng ty ln, cc nn kinh t ln m cn cho c cc cng ty nh, nn kinh t nh tham gia bnh ng v rng ri vo gung my kinh t th gii. Nh qu trnh ny cn to iu kin m rng th trng thng mi dch v v u t do c hng nhng u i cho cc nc ang pht trin v chm pht trin..AFTA, khu vc mu dch t do ASEAN (ASEAN Free Trade Area), c c ch chnh thc hin l Hip nh thu quan u i c hiu lc chung, CEPT (Common Effective Preferential Tariff), l mt tha thun gia cc nc thnh vin ASEAN v vic gim thu quan trong ni b khi xung cn 0-5% thng qua nhng k hoch gim thu khc nhau. Trong vng 5 nm sau khi t mc thu u i cui cng, cc nc thnh vin s tin hnh xa b cc hn ngch nhp khu v nhng hng ro phi quan thu khc. AFTA chnh l biu hin ca hi nhp kinh t ca ASEANAFTA c thnh lp nm 1992, trong hi ngh thng nh cc nc ASEAN hp ti Singapore. AFTA ra i nhm tng cng kh nng cnh tranh ca ASEAN nh mt c s quc t nhm cung cp hng ha ra th trng th gii, i trng vi EU v NAFTA (khu vc mu dch t do Chu u v Bc M).Ngy 28/7/1995, VitNamchnh thc tr thnh thnh vin th 7 ca ASEAN v cam kt tham gia AFTA.Hi nhp AFTA ni chung, lm cho ASEAN thch nghi vi nhng iu kin kinh t quc t ang thay i, c bit l vi s pht trin ca cc tha thun thng mi khu vc (RTA) trn th gii. i vi Vit Nam ni ring, vic hi nhp AFTA c ngha to ln : T do ho thng mi trong khu vc, bng vic loi b cc hng ro thu quan trong ni b khu vc v cui cng l cc ro cn phi quan thu. iu ny s khin cho cc Doanh nghip sn xut ca ASEAN cng phi c hiu qu v kh nng cnh tranh hn trn th trng th gii. Ngi tiu dng Vit Nam s mua c nhng hng ho t nhng nh sn sut c hiu qu v cht lng trong ASEAN , dn n s tng ln trong thng mi ni khi.Vic tham gia AFTA, ngoi nhng thun li th c khng t thch thc, kh khn c th khin Vit Nam nh mt c hi hi nhp pht trin v thit hi v kinh t x hi.Cng tm hiu chi tit v AFTA thng qua cc ni dung: C ch hot ng (CEPT). Tin trnh Vit Nam tham gia AFTA t nm 1995 n nay. Nhng tc ng ca AFTA. c mt ci nhn tng th v nhng c hi, thch thc m AFTA em li cho Vit Nam, con ngi Vit Nam, trong qu kh, hin ti v tng lai.

CHNG 1: KHI QUT CHUNG V AFTA

Cc B trng ASEAN d Hi ngh - nh Chinhphu.vnI/ Khu vc ho kinh t v cc hnh thc ch yu ca nQu trnh quc t ho i sng kinh t th gii ang din ra nhng cp khc nhau vi xu hng ton cu ho i i vi xu hng khu vc ho.Ton cu ho kinh t l hnh thnh mt th trng th gii thng nht, mt h thng ti chnh, tn dng ton cu , l vic pht trin v m rng phn cng lao ng quc t theo chiu su, l s m rng giao lu kinh t v khoa hc cng ngh gia cc nc trn quy m ton cu;l vic gii quyt cc vn kinh t x hi c tnh cht ton cu nh vn dn s,ti nguyn thin nhin, bo v mi trng sinh thiTrong khi , khuvc ho kinh t ch din ra trong mt khng gian a l nht nh di nhiu hnh thc nh: khu vc mu dch t do, ng minh (Lin minh) thu quan, ng minh tin t,th trng chung, ng minh kinh tNhm mc ch hp tc,h tr ln nhau cng pht trin, tng bc xo b nhng cn tr trong vic di chuyn t bn,lc lng lao ng, hng ho dch v Tin ti t do ho hon ton nhng di chuyn ni trn gia cc nc thnh vin trong khu vc. cc quc gia c nn kinh t th trng pht trin (hay cn gi l cc quc gia cng nghip pht trin), th xu hng tham gia hi nhp vo nn kinh t cc nc trong khu vc v bo h mu dch ngy cng gia tng. Vic tham gia mnh m v rng ri vo cc khi lin kt kinh t khu vc, tng bc tin ti s nht th ho cao thng qua cc vn bn, hip nh k kt a li cho cc quc gia trong lin minh s n nh, hp tc cng pht trin. Trong iu kin , cc doanh nghip ca cc quc gia thnh vin c hng nhng u i v thng mi cng nh phi gnh vc cc ngha v v ti chnh, gim thu cng nh cc min gim khcv.v..(cc quc gia trong hip hi mu dch t do Bc M NAFTA ), cc quc gia trong lin minh chu u(EU) l nhng lin kt phn nh r nt cc xu hng trn). Kinh t gia cc nc thnh vin.Theo tho thun hp tc ny, cc quc gia trong lin minh bn cnh vic xo b thu quan v nhng hn ch v mu dch khc gia cc quc gia thnh vin, cn cn phi thit lp mt biu thu quan chung ca khi i vi cc quc gia ngoi lin minh ,tc l phi thc hin chnh sch cn i mu dch vi cc nc khng phi l thnh vin.Th trng chung: y l mt lin minh quc t mc cao hn lin minh thu quan,tc l ngoi vic p dng cc bin php tng t nh lin minh thu quan trong trao i thng ma, hnh thc lin minh ny cn cho php t bn v lc lng lao ng t do di chuyn gia cc nc 4 thnh vin thng qua tng bc hnh thnh th trng thng nht (cc quc gia trong cng ng kinh t Chu u).Lin minh tin t: y l mt lin minh ch yu trn lnh vc tin t. Theo tho thun ny cc nc thnh vin phi phi hp chnh sch tin t thng nht trong ton khi, thng nht ng tin d tr v ng tin s dng chung trong khi.Lin minh kinh t: y l mt lin minh quc t vi mt mc cao hn v s t do di chuyn hng ho,dch v, t bn v lc lng lao ng gia cc quc gia thnh vin, ng thi thng nht biu thu quan chung p dng cho c nc khng phi l thnh vin. Ngoi ra, cc nc thnh vin cn thc hin thng nht cc chnh sch kinh t; ti chnh, tin t.(Lin minh Chu u: EU t nm 1994 c coi l lin minh kinh t ).II/ Xu hng quc t ho kinh t th gii v s ra i ca AFTA1. Xu hng quc t ho kinh t th giiC th ni rng ton cu ho, khu vc kinh t l xu hng ang chim u th trong nn kinh t hin i, do thng mi quc t ngy cng c t do ho. xut hin nhiu t chc kinh t manh tnh khu vc nh EU, APEC, AFTA , Asean. Trnh quc t cng cao th t trng trao i gia cc quc gia cng ln. Theo mt bo co v tnh hnh kinh t th gii trong giai on 1990-2000 ca WB (ly gi nm 1988 lm chun) th th trng th gii v cc ngnh cng ngip quan trng nht tng t 6.188 t USD nm 1973 ln 7683 t nm 1980 v 9852 t USD nm 1988 v d kin nm 2000 s tng ln ti 14522 t USD trong trao i gia cc quc gia chim t trng ngy cng tng t 15,3% nm 1973 ln 22,8% nm 1988 v d kin n nm 2000 s l 28,5% .iu g lm cho thng mi th gii pht trin nh ngy nay ? l s bng n ca t do ho trng mi khu vc v ton cu th hin qua vic xut hin ngy cng nhiu cc t chc kinh t mang tnh khu vc. T do ho thng mi c khi xng Bc M v Chu u. Chu , tip sau Nht Bn l Hn Quc, i Loan, Hng Kong, Singapo theo ui chnh sch hng ngoi, m ca v tch cc hi nhp vo th trng quc t ; thc hin t do ho tng bc . Kt qu bn nc ny tng thu nhp u ngi t mc 20% so vi cc nc cng nghip vo nm 1965 ln 70% vo nm 1995. Con ng hng ngoi,thc hin t do ho thng mi c thc hin tip ni Chi L, Malayxia v Thi Lan vo u thp nin 70 v sau l Trung Quc vo u thp nin 80. Nhiu ngi cho rng khi hi nhp vo kinh t khu vc s gim bo h sn xut trong nc, do s tng tht nghip v gim tng trng. Lch s chng minh khng mt nc no c th t tc pht trin nhanh m khng m ca kinh t, khng tch cc hi nhp . Theo WB s ngi sng mc ngho kh Chu (di 1USD/ ngy) gim t 700tr ngi xung cn 300tr ngi nm 1995. Trung quc nh tho thun vi M m ca th trng hn na v chun b ra nhp WTO s lm cho thu nhp quc dn tng thm 30% nm nh vy tng thm 12 triu vic lm.R rng xu hng khu vc ho Kinh t l tt yu. N mang li nhng li ch kinh t to ln cho c ngi sn xut v ngi tiu dng trong cc nc thnh vin . Mt quc gia no gia nhp cc nc thc hin u i mu dch thng a li nhng li ch ch yu sau y:Mt l, to lp quan h mu dch gia cc nc thnh vin, m rng hn na kh nng xut nhp khu hng ho ca cc nc tronglin minh vi cc nc, cc khu vc khc trn th gii. Cng trong iu kin ny m tim nng kinh t ca cc nc thnh vin c khai thc mt cch c hiu qu. Chnh vic to lp mu dch t do hi nhp khu vc lm tng thm phc li thng qua vic thay th cc ngnh, trc ht l cng nghip ca cc nc ch nh c chi ph cao (lng ph ngun lc) bng nhng ngnh c chi ph thp hn (tc c hiu qu hn) ca nhng quc gia nhn c s u i. Cng trong iu kin ny, li ch ca ngi tiu dng cng c tng ln nh hng ho ca cc nc thnh vin a vo nc ch nh lun nhn c s u i. Do gi hng ho gim xung lm cho ngi dn nc ch nh c th mua c khi lng hng ho ln hn mc chi ph thp hn.Hai l, Hi nhp khu vc cn gp phn vo vic chuyn hng mu dch. S chuyn hng ny din ra ph bin khi hnh thnh lin minh thu quan, v khi cc iu kin bun bn gia cc nc thnh vin trong lin minh s tr nn thun li hn, hp dn hn.Ngay c trong trng hp mt nc no trong lin minh tin hnh nhp khu nhng sn phm ca cc quc gia ngoi lin minh vi gi thp hn, nhng nay c thay th bng nhp khu nhng sn phm cng loi ca cc quc gia trong lin minh m gi c li cao hn (do c hng chnh sch u i thu quan) Chnh nhng u i ny gia cc nc thnh vin trong lin minh a ti s chuyn hng mu dch ni trn (tc l thay th nhng ngi cung cp sn phm cng loi c chi ph thp hn nhng khng c hng cc chnh sch u i bng nhng ngi cung cp nhng sn phm vi chi ph cao hn (km hiu qu ) nhng c hng s u i ca khi.C th a ra mt v d gin n minh ho nh sau: Trc y Singapo thng nhp c ph ca Braxin vi gi thp hn ca Vit Nam v gi c ph cu Braxin l 1500 USD/ tn cn Vit Nam l 1600USD/tn vi mc thu nhp khu cho c hai trng hp l 20%. Nhng sau khi Vit Nam ra nhp lin minh thu quan th by gi gi ca ph nhp khu t Vit Nam khng b nh 6 thu na v ch l 1600 USD/tn thp hn gi c ph nhp t Braxin (1800USD/ tn) v c thu nhp khu l 20%. Chnh v vy, vic nhp khu c ph ca Singapore s chuyn hng t th trng Braxin sang th trng Vit Nam.Cn phi nhn thy rng vic chuyn hng mu dch ch a li li ch cc cho cc quc gia trong ni b lin minh. Cn xt mt cch tng th trn phm vi th gii th lin minh thu quan cc b lm gim phc li chung ca th gii nu nh lin minh a ti xu hng khuyn khch cc ngnh sn xut km hiu qu.Nh vy, nhng tc ng tch cc v tiu cc do thng mi a li l s kt hp cht ch ca s thay i c trong lnh vc sn xut v trong lnh vc tiu dng. l s thay th ca cc ngnh sn xut trong nc bng ngnh hng ca cc nc i tc trong lin minh (tc ng v sn xut) v s thay th tiu dng hng ni a bng hng ca cc nc i tc (tc dng vi tiu dng).Tc ng tng th i vi cc nc thnh vin ph thuc ch yu vo mc tc ng tch cc v tiu cc m thng mi to ra. Nu nhng tc ng tch cc a li nhng li ch ln hn nhng li ch tn hi do tc ng tiu cc gy ra i vi mt nc thnh vin no , th khi hip nh mu dch t do xt mt cch tng th l c li i vi quc gia thnh vin . Tng qut li c th khng nh rng hi nhp vo khu vc, tham gia tch cc vo khu vc mu dch t do ch mang li hiu qu cao nu nhng ngi sn xut c hiu qu nht (chi ph thp nht) l cc nc thnh vin hoc khi hip nh v mu dch khng lm gim i nhng hot ng bun bn gia cc nc thnh vin vi cc khu vc v cc quc gia cn li trn th gii.Ba l, hi nhp vo khu vc, thc hin t do ho thng mi to iu kin cho mi quc gia thnh vin c iu kin thun li trong vic tip thu vn, cng ngh, trnh qun l, t quc gia khc trong lin minh. V lu di t do trng mi gp phn tng nng xut lao ng , tng trng kinh t. T do ho thng mi thc y tng trng kinh t bng hai cch: tng xut khu v tng nng xut cn bin ca hai yu t sn xut l vn v lao ng. Trc ht, vic mnh xut khu s gp phn tng hiu qu sn xut ca tng quc gia, iu c th hin:- Thc hin t do ho thng mi ang gy ra p lc ln i vi mi quc gia trong lin minh trong cc ngnh sn xut hng xut khu, buc cc ngnh phi phn u gim gi hoc gi gi mc tng i thp. Mun vy cc ngnh ny phi nhanh trng thay i cng ngh, p dng rng ri nhng kinh nghim qun l, nhng thnh tu mi v hin i ca cuc cch mng khoa hc cng ngh.- Trong iu kin hi nhp, cc quc gia thnh vin ang c xu hng tp trung u t v pht trin cc ngnh sn xut hng xut khu c hiu qu nht v pht huy ti u nhng li th v ngun lc ca mnh.- Vic hi nhp vo khu vc s cho php mi quc gia thnh vin nng cao hiu qu xut khu theo quy m v do thc y tng trng sn xut.- y mnh xut khu c hiu qu to iu kin thun li cho vic gia tng vn tch lu v do thc y ti sn xut m rng khng ngng.- Tng cng xut khu gp phn to lp cn bng cn cn thanh ton theo hng tch cc, tng d tr ngoi t cho quc gia y l iu kin quan trng gim li xut cho vay khuyn khch ngi sn xut kinh doanh vay vn m rng sn xut kinh doanh, thc y tc tng trngv pht trin kinh t Tip n vic tng hiu qu sn xut nh nng cao nng xut cn bin ca hai yu t sn xut cho php mi quc gia thnh vinkhng cn phi thay c cu vt cht ca sn xut, thm ch khng tng thm chi ph sn xut m vn t hiu qu kinh t cao.Tuy nhin bt c vn g cng c tnh hai mt ca n. Vic hi nhp kinh t khu vc cng c mt tri ca n, cng c nhng thch thc m mt quc gia phi lng trc, tnh ton hn ch , vt qua. l :- Cc nc thnh vin phi nhanh chng iu chnh li cc cn i trong nn kinh t trn c s xo b nhng hn ch v thng mi nh thu quan, hng ro phi thu quan, trong phi k n s iu chnh c cu ngnh, c cu vng,c cu gi v t gi hi oi.- Vn vic lm v gii quyt tht nghip .- Ci cch h thng ti kho, c bit l nhng trng hp thu quan mu dch c t trng ng k trong ngun thu ngn sch v do lm ny sinh nhng kh khn cho vic cn i ngn sch ca chnh ph. - Cn phi thit lp khun kh php l chung (lut chi chung) i vi cc nc thnh vin trc ht cn gii quyt mt s vn c lin quan ti cc quy nh thu quan, hi quan, chun mc lao ng, mi trng sinh thi, cht lng sn phm.- Vn gii quyt cng bng, bnh ng trong x hi v gia cc nc trong ni b khu vc. Kh nng thu c li ch ti a ca mi quc gia khi hi nhp vo nn kinh t cc nc trong khu vc. Do diu kin c th ca mi nc, do trnh pht trin kinh t cn khc nhau, cc doanh nghip tham gia hot ng trong iu kin hi nhp cng khng ging nhau nn mc thu li cng c th khc nhau. Chnh v vy vic iu ho cc li ch gia cc quc gia v trong ni b quc gia xt c trn tm v m v vi m tr nn cc k quan trng.2. Hon cnh ra i ca AFTA:Vo u nhng nm 90, khi chin tranh lnh kt thc, nhng thay i trong mi trng chnh tr, kinh t quc t v khu vc t kinh t cc nc ASEAN trc nhng thch thc to ln khng d dng vt qua nu khng c s lin kt cht ch v n lc va ton hip hi, nhng thch thc l: Qu trnh ton cu ho kinh t th gii din ra nhanh chng v mnh m, c bit trong lnh vc thng mi, ch ngha bo h truyn thng trong ASEAN ngy cng mt i s ng h ca cc nh hoch nh chnh sch trong nc cng nh quc t. S hnh thnh v pht trin cc t chc hp tc khu vc mi c bit nh Khu vc Mu dch T do Bc M v Khu vc Mu dch T do chu u ca EU, NAFTA s tr thnh cc khi thng mi khp kn, gy tr ngi cho hng ho ASEAN khi thm nhp vo nhng th trng ny. Nhng thay i v chnh sch nh m ca, khuyn khch v dnh u i rng ri cho cc nh u t nc ngoi, cng vi nhng li th so snh v ti nguyn thin nhin v ngun nhn lc ca cc nc Trung Quc, Vit Nam, Nga v cc nc ng u tr thnh nhng th trng u t hp dn hn ASEAN.Khu vc mu dch t do ASEAN i hi ASEAN va phi m rng v thnh vin, va phi nng cao hn na tm hp tc khu vc. i ph vi nhng thch thc trn, nm 1992, theo sng kin ca Thi lan, Hi ngh Thng nh ASEAN hp ti Singapore quyt nh thnh lp mt Khu vc Mu dch T do ASEAN (gi tt l AFTA). 3. Qu trnh hnh thnh v pht trin ca AFTA:AFTA(ASEAN Free Trade Area) l din n hp tc kinh t quan trng v ng ch nht ca ASEAN, c thnh lp ti hi ngh thng nh ASEAN ln th 4 ti Singapore theo sng kin ca ThaiLand, Thng 2 nm 1992. Khu vc mu dch t do AFTA ch gm c nhng thnh vin ca hip hi cc nc ng nam (ASEAN), thnh vin ca AFTA l : Singapore, ThaiLand, Philipine, Malaysia, Indonesia, Brunei, Vit Nam, Lo, Campuchia, Myanma. Khu vc mu dch t do AFTA ln hn khu vc mu dch t do Bc M (NAFTA ) v lin minh chu u(EU) v s dn v din tch nhng thp hn v thu nhp bnh qun u ngi t 10-15 ln.Khu vc mu dch t do AFTA l ni thu ht s ch ca cc lin minh kinh t th gii, cc cng ty, cc tp on a quc gia cng nh c cng ng quc t, AFTA s l khi mu dch "ht nhn" ca din n hp tc kinh t chu thi bnh dng ( APEC),K t ngy 1/1/1993 cc nc ASEAN cng nhau tho thun cng nhau xy dng khi mu dch t do ASEAN- AFTA mt th trng chung rng ln trong long ng nam .c bit l chng trnh u i thu quan hu hiu chung( CEPT ), thc hin gim thu quan v cc hng ro phi thu quan trong khong thi gian lc u d nh l 15 nm sau rt xung 10 nm bt u t 1/1/1993 c ngha quan trng v tc ng su sc n nn kinh t mi quc gia. Mc tiu ca chng trnh ny l n nm 2003 gim thu quan i vi cc hng ho sn xut trong ni b khi xung ti mc 0-5%. Hi ngh cp cao ca ASEAN ln th 5 va qua ra yu cu c gng hon thnh mc tiu vo nm 2000. Thc hin c iu AFTA s gp phn tch cc vo vic tng cng kh nng canh tranh ca ASEAN trong vic thu ht u t trc tip ca nc ngoi v ngc li, cng c v thc y tin trnh nht th ho trong khu vc v a ti s pht trin nng ng hn na ca mi thnh vin, iu ny hon ton ph hp vi qu trnh quc t ho i sng kinh t th gii c trn cp ton cu v trn cp khu vc. ATFA ra i c ngha v cng to ln i vi cc nc. Tuy th, s ra i ca AFTA cng l kt qu phc hp gia s tc ng ca cc nhn t bn trong v bn ngoi sau : V nhn t bn trong : Do S pht trin ca qu trnh cng nghip ho trong hai thp k qua lm tng nhanh chng quy m bun bn ln nhau gia cc nn kinh t ASEAN. Vo u nhng nm 90, phn xut khu ni a ca nhng nhm nc ny tng khong 20%, chng hn:vo nm 1980 hng ch to ca Singapo ch chim 15,3% trong tng s hng xut khu ni b ca ASEAN th n nm 1990 tng ln 60,2%, cng lc Innsia cng tng t 13,3% ln n 46,6%, Thi Lan t 29,1% tng ln 48,3%... c th ni nn kinh t ca cc nc ASEAN c tnh hng ngoi v ang rt cn tm kim th trng xut khu . iu ny cng c thc y nhanh hn nh s tc ng tch cc ca tng trng kinh t khu vc i vi cc chin lc phi iu chnh v bin php t do ho thng mi. Chnh ph cc nc ASEAN cng nhn thy r s tr ngi ca ch ngha bo h mu dch trong chin lc pht trin v i n xut mt khu vc mu dch t do ho thng mi gia cc nc thnh vin mt cch c hiu qu. V nhn t bn ngoi: Do s chuyn i sang kinh t th trng ca nhiu nc trn th gii tiu biu nh: Trung Quc, cc nc ng u, lm cho cc quc gia ASEAN ngy cng c nhiu i th cnh tranh hn trong vic thu ht u t nc ngoi v cnh tranh thng mi. Do s cnh tranh ca nhiu t chc hp tc ca cc khu vc nh EU, NAFTA. Ni cch khc, sc p ca ch ngha khu vc cng s xut hin ca cc khi EU, NAFTA v nhiu yu t lm gim i li th cnh tranh ca cc nc ASEAN i hi cc nc ASEAN phi c s thng nht i n nhng bin php thc y nhanh chng bun bn ni b v t do ho quan h thng mi gia khu vc vi cc khi lin minh kinh t khc.III/ Nhng mc tiu chnh ca AFTA:AFTA c mt v tr quan trng vi nhng mc tiu sau y: Thc hin t do ho Thng Mi ASEAN bng vic loi b cc hng ro thu quan v phi thu quan trong ni b khu vc. Thu ht u t trc tip t nc ngoi vo ASEAN bng cch to dng ASEAN thnh mt th trng thng nhtv hp dn cc nh u t quc t. Lm cho ASEAN thch nghi vi nhng iu kin kinh t quc t ang thay i, c bit l pht trin trong xu th t do ho thng mi ton cu.Thng qua vic thnh lp AFTA cc nc ASEAN mun to ra mt th trng m trong : Mt hng ro thu quan c xo b. Thu sut nh vo cc mt hng xut nhp khu ch t 0-5%. Phng thc tin hnh gim thu l chng trnh CEPT.Tm li, AFTA ra i tr thnh mt b phn hp thnh ca xu th t do ho thng mi rng ln hn khu vc Chu - Thi Bnh Dng v ton cu. Do , to lp AFTA cho ASEAN cng chnh l to lp khu vc m, mt s thch ng mi cho s pht trin ca ASEAN trong xu th khu vc ha, ton cu ho. AFTA s lm tng khi lng bun bn trong ni b ASEAN cng nh gia cc nc ASEAN vi cc nc ngoi khu vc. Theo nghin cu ca mt nhm chuyn gia do ASC ch nh th AFTA c th s lm cho tng kim ngch xut khu ca cc nc ASEAN s tng t 1,5% ( i vi Singapore) n 5% (i vi ThiLand) v tronng khong 1,5 -5% i vi cc nc khc.*AFTA c cc ni dung chnh sau :1. Chng trnh u i thu quan c hiu lc chung (CEPT).2. Thng nht v cng nhn tiu chun hng ho gia cc nc thnh vin3. Cng nhn vic cp giy xc nhn xut x hng ho ca nhau.4. Xo b nhng qui nh hn ch i vi ngoi thng.5. Tin hnh hot ng t vn v m.Trong nhng yu t trn CEPT c coi l yu t ct li v thng qua vic gim thu quan, d b dn cc hng ro phi thu quan...ngi ta s xc lp c nn thng mi t do trong ni b khi.Khng phi ti thi in ny, nhu cu lin kt kinh t trong lnh vc thng mi ca ASEAN mi c t ra. Trc , t nm 1997, mt chng trnh nhm thc y mu dch gia cc nc thnh vin c a vo thc hin vi tho thun u i thng mi (Preferentoal Trading Arrangements-PTA). Khc vi PTA, quan h thng mi ASEAN theo CEPT trong mi trng cc hng ro thu quan v phi thu quan dn c loi b hon ton.

CHNG 2: C CH THC HIN AFTA:

* Hip nh thu quan u i c hiu lc chung (Common Effective Preferential Tariff - CEPT):I/ Cc Quy nh chung ca Hip nh CEPT: thc hin thnh cng Khu vc Mu dch T do ASEAN, cc nc ASEAN cng trong nm 1992, k Hip nh v thu quan u i c hiu lc chung (Common Effective Preferential Tariff), gi tt l CEPT. CEPT l mt tho thun chung gia cc nc thnh vin ASEAN v gim thu quan trong ni b ASEAN xung cn t 0-5%, ng thi loi b tt c cc hn ch v nh lng v cc hng ro phi quan thu trong vng 10 nm, bt u t 1/1/1993 v hon thnh vo 1/1/2003. ( y l thi hn c s y nhanh hn so vi thi hn k Hip nh ban u : t 15 nm xung cn 10 nm). Ni n vn xy dng Khu vc mu dch t do ASEAN l ni ti vic thc hin Hip nh chung v thu quan v phi hon thnh 3 vn ch yu, khng tch ri di y :- Th nht l vn gim thu quan : Mc tiu cui cng ca AFTA l gim thu quan xung 0-5%, theo tng thi im i vi cc nc c v cc nc mi, nhng thi hn ti a l trong vng 10 nm.- Th hai l vn loi b hng ro phi quan thu (NTB) : hn ngch, cp giy php, kim sot hnh chnh v hng ro k thut : kim dch, v sinh dch t.- Th ba l hi ho cc th tc Hi quanII/ Cc Ni dung v Quy nh c th:1. Vn v thu quan:Cc bc thc hin nh sau :Bc 1 :Cc nc lp 4 loi Danh mc sn phm hng ho trong biu thu quan ca mnh xc nh cc sn phm hng ho thuc i tng thc hin CEPT:- Danh mc cc sn phm gim thu ngay ( Ting Anh vit tt l IL).- Danh mc cc sn phm tm thi cha gim thu ( vit tt l TEL).- Danh mc cc sn phm nng sn cha ch bin nhy cm ( vit tt l SEL)- Danh mc cc sn phm loi tr hon ton ( vit tt l GEL)Trong 4 loi Danh mc ni trn th :- Danh mc cc sn phm loi tr hon ton (GEL): l nhng sn phm khng phi thc hin cc ngha v theo Hip nh CEPT, tc l khng phi ct gim thu, loi b hng ro phi quan thu. Cc sn phm trong danh mc ny phi l nhng sn phm nh hng n an ninh quc gia, o c x hi, cuc sng, sc kho con ngi, ng thc vt, n vic bo tn cc gi tr vn ho ngh thut, di tch lch s, kho c...( theo iu 9B Hip nh CEPT).- Danh mc cc sn phm nng sn cha ch bin nhy cm v nhy cm cao (SEL): l nhng sn phm c thc hin theo mt lch trnh gim thu v thi hn ring, cc nc k mt Ngh nh th xc nh vic thc hin ct gim thu cho cc sn phm ny , c th thi hn bt u ct gim l t 1/1/2001 kt thc 1/1/2010, mc thu gim xung 0-5%, ngha l ko di thi hn hn cc sn phm phi thc hin ngha v theo CEPT.- Danh mc sn phm ct gim thu ngay ( IL) v Danh mc sn phm tm thi cha gim thu (TEL) : L 2 Danh mc m sn phm trong nhng Danh mc ny phi thc hin cc ngha v CEPT, tc l phi ct gim thu v loi b hng ro phi quan thu. Tuy nhin tin c khc nhau. Sn phm hng ho trong 2 Danh mc ny l nhng sn phm cng nghip ch to, nguyn nhin vt liu, sn phm nng nghip... ngha l tt c nhng sn phm hng ho c giao dch thng mi bnh thng tr nhng sn phm hng ho c xc nh trong 2 Danh mc SEL v GE nu trn.Bc 2 : Xy dng l trnh tng th ct gim thu 10 nm ( ton b thi gian thc hin Hip nh):Vic thc hin Hip nh chnh l cc nc thnh vin phi xy dng l trnh tng th cho vic ct gim thu i vi 2 Danh mc sn phm ct gim thu ngay( IL) v Danh mc tm thi cha gim thu (TEL).Cc nguyn tc xy dng l trnh gim thu tng th nh sau :a) Danh mc cc sn phm gim thu ngay (Inclusion List - IL):Cc sn phm nm trong danh mc ny c ct gim thu quan ngay ti thi im bt u thc hin cho n thi hn kt thc, tin trnh ct gim nh sau :+ Cc sn phm c thu sut trn 20% (> 20%) s c gim xung 20% trong vng 5 nm u v tip tc gim xung cn 0-5% trong 5 nm cn li.C th : Cc sn phm c thu sut trn 20% s c gim xung 20% vo 1/1/1998, v tip tc gim xung cn 0-5% vo 1/1/2003.+ Cc sn phm c thu sut bng hoc thp hn 20% (< 20%) s c gim xung cn 0-5% trong vng 7 nm u .C th : Cc sn phm c thu sut bng hoc thp hn 20% s c gim xung cn 0-5% vo 1/1/2000.Cc nc c quyn c quyt nh mc ct gim nhng ti thiu mi nm 5 %, khng c duy tr cng thu sut trong 3 nm lin, trong trng hp thu MFN thay i ti mt thi im no nu cao hn thu sut CEPT ti thi im th khng c nng thu CEPT bng mc thu MFN ; trng hp thu MFN thp hn thu CEPT th vic p dng phi t ng theo thu sut MFN v phi iu chnh lch trnh. Khng c nng mc thu CEPT ca nm sau ln cao hn nm trc.b) Danh mc cc sn phm tm thi cha gim thu (TEL): to thun li cho cc nc thnh vin c mt thi gian chun b v chuyn hng i vi mt s sn phm tng i trng yu, Hip nh CEPT cho php cc nc thnh vin ASEAN c a ra mt s sn phm tm thi cha thc hin tin trnh ct gim thu quan ngay theo CEPT.Tuy nhin, Danh mc TEL ny ch mang tnh cht tm thi, cc sn phm trong Danh mc loi tr tm thi s c chuyn ton b sang Danh mc ct gim thu(IL) ngay trong vng 5 nm, k t nm th 4 thc hin Hip nh tc l t 1/1/1996 n 1/1/2000, mi nm chuyn 20% s sn phm trong Danh mc TEL vo Danh mc IL. Lch trnh ct gim thu ca cc sn phm chuyn t Danh mc TEL sang Danh mc IL ny nh sau:- i vi nhng sn phm c thu sut trn 20%, phi gim dn thu sut xung bng 20% vo thi im nm 1998, trng hp cc sn phm c chuyn vo ng hoc sau thi im nm 1998 th thu sut lp tc phi bng hoc thp hn 20% , v tip tc gim xung cn 0-5% vo 1/1/2003 nh lch trnh i vi sn phm trong Danh mc IL.- i vi nhng sn phm c thu sut bng hoc thp hn 20% (< 20%) s c gim xung cn 0-5% vo 1/1/2003. Cc quy nh khc cng tng t nh i vi Danh mc IL ni trn.Ngoi cc quy nh c nu trn trong qu trnh xy dng v thc hin, khng c c s tht li v tin , cng nh khng c php chuyn cc mt hng t Danh mc ct gim (IL) sang bt k Danh mc no, khng c chuyn cc mt hng t Danh mc TEL sang Danh mc nhy cm (SEL) hay Danh mc Loi tr hon ton (GE) m ch c s chuyn t Danh mc TEL sang Danh mc IL ni trn, hoc chuyn t Danh mc SEL, GE sang Danh mc TEL hoc IL. Nu vi phm th nc thnh vin phi m phn li vi cc nc khc v phi c nhn nhng bi thng.Bc 3 : Ban hnh vn bn php l xc nh hiu lc thc hin vic ct gim thu hng nm :Trn c s Lch trnh ct gim tng th thu nu trn, hng nm cc nc thnh vin phi ban hnh vn bn php l cng b hiu lc thi hnh thu sut CEPT ca nm . Vn bn ny phi c gi cho Ban Th k ASEAN thng bo cho cc nc thnh vin.C ch trao i nhng b ca CEPT:Mun c hng nhng b v thu quan khi xut khu hng ho trong khi, mt sn phm cn c cc iu kin sau:1. Sn phm phi nm trong Danh mc ct gim thu (IL) ca c nc xut khu v nc nhp khu, v phi c mc thu quan (nhp khu) bng hoc thp hn 20%.2. Sn phm phi c chng trnh gim thu c Hi ng AFTA thng qua.3. Sn phm phi l mt sn phm ca khi ASEAN, tc l phi tho mn yu cu hm lng xut x t cc nc thnh vin ASEAN (hm lng ni a) t nht l 40%.Cng thc 40% hm lng ASEAN c xc nh nh sau:

Trong :+ Gi tr nguyn vt liu, b phn, cc sn phm l u vo nhp khu t cc nc khng phi l thnh vin ASEAN l gi CIF ti thi im nhp khu.+ Gi tr nguyn vt liu, b phn, cc sn phm l u vo khng xc nh c xut s l gi xc nh ban u trc khi a vo ch bin trn lnh th nc xut khu l thnh vin ca ASEAN.Nu mt sn phm c ba iu kin trn th s c hng mi u i m quc gia nhp khu a ra (sn phm c u i hon ton). Nu mt sn phm tho mn cc yu cu trn tr vic c mc thu quan nhp khu bng hoc thp hn 20% th sn phm ch c hng thu sut CEPT cao hn 20% trc hoc thu sut MFN, tu thuc thu sut no thp hn. xc nh cc sn phm c iu kin hng u i thu quan theo chng trnh CEPT hay khng, mi nc thnh vin hng nm xut bn Ti liu hng dn trao i nhng b theo CEPT (CCEM) ca nc mnh, trong th hin cc sn phm c mc thu quan theo CEPT v cc sn phm iu kin hng u i thu quan ca cc nc thnh vin khc.2. Vn loi b cc hn ch nh lng (QRs) v cc ro cn phi thu quan khc (NTBs) thit lp c khu vc mu dch t do, vic ct gim thu quan cn phi c tin hnh ng thi vi vic loi b cc hng ro phi thu quan. Cc hng ro phi thu quan bao gm cc hn ch v s lng (nh hn ngch, giy php,...) v cc hng ro phi thu quan khc (nh cc khon ph thu, cc quy nh v tiu chun cht lng,...) Cc hn ch v s lng c th c xc nh mt cch d dng v do , c quy nh loi b ngay i vi cc mt hng trong Chng trnh CEPT c hng nhng b t cc nc thnh vin khc.Tuy nhin, i vi cc ro cn phi thu quan khc, vic xc nh v loi b phc tp hn rt nhiu. Hip nh CEPT quy nh v vn ny nh sau: Cc nc thnh vin s xo b tt c cc hn ch v s lng i vi cc sn phm trong CEPT trn c s hng u i p dng cho sn phm ; c th: nhng mt hng c a vo Danh mc ct gim ngay (IL) s phi b cc hn ch v s lng. Cc hng ro phi quan thu khc s c xo b dn dn trong vng 5 nm sau khi sn phm c hng u i; Cc hn ch ngoi hi m cc nc ang p dng s c u tin c bit i vi cc sn phm thuc CEPT; Tin ti thng nht cc tiu chun cht lng, cng khai chnh sch v tha nhn cc chng nhn cht lng ca nhau; Trong trng hp khn cp (s lng hng nhp khu gia tng t ngt gy phng hi n sn xut trong nc hoc e do cn cn thanh ton), cc nc c th p dng cc bin php phng nga hn ch hoc dng vic nhp khu.3. Vn hp tc trong lnh vc hi quan: Thng nht biu thu quan: to iu kin cho cc Doanh nghip sn xut v xut nhp khu ASEAN tin hnh vic bun bn trong ni b Khu vc c d dng v thun li, cng nh cc c quan Hi quan ASEAN d dng trong vic xc nh mc thu cho cc mt hng mt cch thng nht, ngoi ra phc v cho cc mc ch thng k, phn tch, nh gi vic thc hin CEPT- AFTA, cng nh tnh hnh xut nhp khu ni khi, cc nc quyt nh s thng nht mt biu thu quan trong khi ASEAN mc 8 ch s theo H thng iu ho ca Hi ng hp tc hi quan th gii(HS). Hin nay biu thu quan chung ca ASEAN ang c xy dng, s hon thnh trong nm 2000 v c p dng t nm 2000, nhng nc no chm nht cng phi p dng t nm 2002. Thng nht h thng tnh gi hi quan:Vo nm 2000, cc nc thnh vin ASEAN s thc hin phng php xc nh tr gi hi quan theo GATTGTV (GATT Transactions Value), thc hin iu khon VII ca Hip nh chung v thng mi v thu quan 1994 ( Hin nay l T chc thng mi th gii WTO) tnh gi hi quan.Mt cch tm tt l gi tr hng ho tnh thu xut nhp khu l gi tr giao dch thc t gia ngi xut khu v ngi nhp khu, khng phi l do nh nc p t. Xy dng H thng Lung xanh hi quan: H thng ny c thc hin t 1/1/1996 nhm n gin ho h thng th tc hi quan dnh cho cc hng ho thuc din c hng u i theo Chng trnh CEPT ca ASEAN. Thng nht th tc hi quan: Hai vn c cc nc thnh vin u tin trong vic thng nht th tc hi quan l :+ Mu t khai hi quan chung cho hng ho thuc din CEPT: Cc nc ASEAN gp ba loi t khai hi quan: Giy chng nhn xut x (C/O) Mu D, T khai hi quan xut khu v T khai hi quan nhp khu li thnh mt mu t khai hi quan chung cho hng ho thuc din CEPT.+ Th tc xut nhp khu chung: bao gm nhng vn sau:a) Cc th tc trc khi np t khai hng ho xut khu;b) Cc th tc trc khi np t khai hng ho nhp khu;c) Cc vn v gim nh hng ha;

CHNG 3: TIN TRNH VIT NAM THAM GIA AFTA.

I/ Qu trnh tham gia ca Vit NamNgy28/7/1995, VitNamchnh thc tr thnh thnh vin th 7 ca ASEAN v cam kt tham gia AFTA. Thi hn hon thnh AFTA ca VitNamnm 2006. VitNambt u thc hin l trnh gim thu quan tham gia AFTA t ngy1/1/1996, khi a 875 mt hng u tin vo thc hin CEPT. Tt c nhng mt hng ny u nm khung thu sut 0-5%.u nm 1998, VitNamcng b lch trnh gim thu thc hin AFTA vo nm 2006. Trn thc t th n cui nm 2002, 5.500 mt hng (chim khong 86% tng s mt hng trong biu thu nhp khu) c vo chng trnh ct gim. Ton b cc mt hng ny thu sut di 20% v c l trnh ct gim trong thi k 2002-2006. Trong s , 65% mc thu 0-5%.Theo s liu ca t Dow Jones, vo nhng ngy u nm 2003, mc thu sut trung bnh ca Vit Nam ch hn 2% mt cht, v Vit Nam ang l nc c mc thu sut trung bnh thp th 3 ASEAN, sau Singapore v Brunei.Theo ng l trnh th vic ct gim thu tham gia AFTA c p dng chnh thc ti VitNamt ngy1/1/2003. Tuy nhin, ngy10/1/2003, B Ti chnh thng bo vic ct gim s c thc hin li li 7 thng, vo ngy 1/7.n ngy 1/7, 1.416 mt hng thuc TEL c chuyn sang IL. a s l nhng mt hng hin ang c bo h vi mc thu sut rt cao (30-100%), hoc ang c qun l bng hn ngch nhxi mng,giy,hng in t, in gia dng, c kh, vt liu xy dng...II/ Vit Nam thc hin CEPT:- Vit Nam bt u thc hin Chng trnh thu quan u i c hiu lc chung CEPT t 1-1-1996 v thi hn hon thnh ca Vit Nam l 1-1-2006, chm hn cc nc thnh vin gia nhp trc l 3 nm.- Chng trnh ct gim thu quan ca Vit Nam c xy dng da trn nhng nguyn tc chnh sau:Khng gy nh hng ln n ngun thu ngn sch.Bo h hp l cho nn sn xut trong nc.To iu kin khuyn khch vic chuyn giao k thut, i mi cng ngh cho nn sn xut trong nc.Hp tc vi cc nc ASEAN trn c s cc quy nh ca Hip nh CEPT tranh th u i, m rng th trng cho xut khu v thu ht u t nc ngoi.III/ Tin trnh ct gim thu quan ca Vit Nam theo CEPT: Nm 1996 Vit Nam trnh ln ASEAN danh mc cc mt hng thc hin gim thu theo CEPT gm: danh mc gim thu ngay (IL), danh mc loi tr tm thi (TEL), danh mc hng nng sn cha ch bin nhy cm (SL), danh mc loi tr hon ton (GEL).Cc mt hng thuc danh mc IL: chim khong 51.6% trong biu thu nhp khu, ch yu bao gm nhng mt hng c thu sut di 20% v mt s mt hng tuy c thu sut cao nhng Vit Nam li ang c th mnh v xut khu. Cc sn phm nm trong IL s bt u gim thu t 1-1-1996 v kt thc vi thu sut 0-5% vo 1-1-2006. C th: cc mt hng c thu sut trn 20% phi gim xung 20% vo 1-1-2001. Cc mt hng c thu sut nh hn hoc bng 20% s gim xung 0-5% vo 1-1-2003.Cc mt hng thuc danh mc TEL: chim khong 40.9% trong biu thu nhp khu, ch yu l nhng mt hng nh: cc loi t (tr cc loi t di 16 ch ngi), xe p, cc loi chi tr em, cc loi my gia dng (nh my git, my iu ho, qut in,...), cc loi m phm, may mc, st thp y l cc mt hng c thu sut trn 20% v mt s mt hng tuy c thu sut thp hn 20% nhng trc mt cn thit phi bo h bng thu nhp khu, hoc cc mt hng ang c p dng cc bin php phi thu quan nh cc bin php hn ch s lng nhp khu, hng phi qua kim tra Nh nc v cht lng, v sinh dch t v v an ton lao ng. Cc sn phm nm trong TEL s c chuyn sang danh mc IL trong vng 5 nm, t 1-1-1999 n 1-1-2003, mi nm chuyn 20%, thc hin gim thu vi thu sut cui cng l 0-5% vo nm 2006.Cc mt hng thuc danh mc SL: chim 0.8% trong biu thu nhp khu, gm nhng nng sn cha ch bin cn c bo h cao bng hng ro phi thu quan nh: tht, trng gia cm, ng vt sng, thc, go, ng ma Cc sn phm nm trong SL s bt u gim thu t 1-1-2004 v kt thc vo 1-1-2013 vi thu sut cui cng l 0-5%. Ring mt hng ng s kt thc vo 1-1-2010.Cc mt hng thuc danh mc GEL: chim 6.6% trong biu thu nhp khu, gm cc mt hng: thuc phin v cc ch phm t thuc phin, x g, thuc l v ru bia thnh phm; cc loi thuc n, thuc phng, cc loi pho; cc loi vn ho phm i tru, phn ng, chi cho tr em c nh hng xu n gio dc v trt t an ton x hi; cc loi ho cht, dc phm c hi, Ngoi ra, GEL cn bao gm 1 s mt hng Vit Nam khng c li th, khng c kh nng xut khu, hoc hin ang c thu sut cao. Vit Nam bt u thc hin l trnh gim thu quan tham gia AFTA cng trong nm 1996, khi a 875 mt hng u tin vo thc hin CEPT. Tt c nhng mt hng ny u nm khung thu sut 0-5%. Nm 2000, Chnh ph ph duyt v ban hnh Danh mc hng ho ct gim thu nhp khu ca Vit Nam theo Hip nh CEPT ti ngh nh s 09/2000/N-CP ngy 21/3/2000. Danh mc CEPT 2000 ca Vit Nam bao gm 4230 dng thu (mt dng thu l mt mt hng), trong :3590 dng thu c a vo thc hin CEPT t nhng nm 1996 - 1999v tip tc c ct gim theo tin trnh.Khong 640 dng mi c chuyn t Danh mc TEL vo Danh mc IL, chim khong 25% tng s dng thu cn nm trong Danh mc TEL tnh n ht nm 1999. Hin nay s dng thu cn li trong Danh mc TEL l khong 1800 dng v phi tip tc a vo ct gim trong 3 nm tip theo n 2003, mi nm cng phi a vo khong 600 dng. n nm 2002, Vit Nam chuyn 5550 dng thu vo Danh mc ct gim ngay IL, chim 85% trn tng s 6523 dng thu ca biu thu nhp khu. Danh mc loi tr tm thi TEL gm 755 dng thu s chuyn sang danh mc ct gim IL n 1-7-2003. Danh mc nhy cm gm hng nng sn cha ch bin SL c 53 dng thu bt u gim thu. Vit Nam cng a vo mt s mt hng cn bo h cao nh t, xe my nguyn chic c dung tch di 250 cc, nhm ny c 158 dng thu.Nh vy, da trn danh mc phi ct gim ngay IL v danh mc loi tr tm thi TEL th l trnh ct gim thu quan ca Vit Nam chm hn su nc thnh vin c l ba nm. Cn theo hai nhm nhy cm SL v loi tr hon ton GEL th thi gian di hn, n nm 2010 hoc 2015.

CHNG 4: C HI V THCH THC CA VIT NAM KHI THAM GIA AFTA.

I. C hi.Vic Vit Nam tham gia Khu vc mu dch t do ASEAN (AFTA) l mt bc i c tnh bc ngot. ng L ng Doanh, chuyn vin cao cp, c vn B trng B KH-u t, tng v von: "Khu vc thng mi t do ASEAN ( AFTA ) l mt ci sn tp. Cn T chc thng mi th gii ( WTO ) l sn thi u. Khng c sn tp luyn rn, khng ai c th thi u tt". Vy tp luyn trn ci sn tp c tc ng g ti sc khe ca kinh t Vit Nam? Tham gia AFTA c nhng tc ng tch cc n Vit Nam v m ra cho chng ta nhng c hi.Th nht: Tng cng quan h thng mi vi cc nc Tham gia AFTA l bc i c bn Vit Nam tham gia vo cc t chc kinh t c quy m rng ln hn nh din n hp tc kinh t Thi Bnh Dng APEC, t chc thng mi th gii WTO. Nng cao v th ca Vit Nam trong quan h quc t nht l trong m phn a phng. Khi cc nc trong khu vc ct gim thu theo lch trnh AFTA th hng ha Vit Nam s c c hi thm nhp vo th trng th gii. Hng ha Vit Nam s t knh trung chuyn ASEAN sang cc th trng khc c th l quen thuc vi cc nc ASEAN nhng li cn rt mi m vi Vit Nam. Vic chng ta c chung ting ni v li ch kinh t trong khun kh AFTA s to cho cc nc thnh vin ASEAN trong c Vit Nam c mt th thng lng cnh tranh vng vng hn trong quan h vi cc lin minh kinh t khc, c bit l vi cng ng Chu u (EU) v khu vc mu dch t do Bc M (NAFTA) vn l cc bn hng ln ca cc nc thnh vin ASEAN.Th hai: M rng th trng u i ASEAN l th trng rng ln vi khong trn 530 triu dn s l th trng tim nng cho vic tiu th hng ho ti Vit Nam. Khong 30% kim ngch nhp khu l t cc nc thnh vin ASEAN. Cc mt hng c nh nc u tin nhp khu l my mc thit b v nguyn vt liu phc v cho nhu cu x hi. Khi tham gia AFTA v thc hin chng trnh CEPT th cc mt hng ny s c gim thu nhp khu xung 0-5%. Nh vy, lung hng nhp khu c m rng nhanh chng, ASEAN nh hng rt ln thnh phm ca cc c s sn xut s dng nguyn liu nhp khu t cc nc ASEAN . Do c cu danh mc hng ho tham gia CEPT bao gm c nng sn th v nng sn ch bin, nu Vit Nam tng cng sn xut hng nng sn th s ct gim thu s tr thnh yu t kch thch cho cc doanh nghip sn xut mt hng ny xut khu sang cc nc trong khu vc v ngoi khu vc. Mt trong nhng quy nh v sn phm c hng quy ch h thng u i thu quan ph cp (GSP) ca M l tr gi nguyn vt liu cho php nhp sn xut hng ho phi di 65% ton b gi tr ca sn phm khi vo lnh th hi quan ca M v tr gi mt sn phm c ch to hai hoc trn hai nc l hi vin ca mt Hip hi kinh t, Lin minh thu quan khu vc mu dch t do th c coi sn phm ca mt nc. V vy, vic Vit Nam gia nhp AFTA to iu kin cho Vit Nam c th nhp nguyn liu ca cc nc ASEAN khc sn xut m sn phm vn c hng GSP. Th ba: Pht huy c nhng li th cnh tranh m nc ta c c:- Vit nam c mt mi trng chnh sch kh thun li cho vic thc hin nhng cam kt i vi AFTA.Tuy c trn 3000 chung loi hng ha nm trong chun mc thu chnh thc nhng khong 52% trong s c mc thu quan t 0% n 5%, tc l tha mn yu cu ca AFTA.Con s ny so vi cc nc thnh vin khc khi h mi gia nhp l kh cao,v th iu ny c th xem l mt li th ca Vit Nam khi hi nhp. Indonesia khi mi bt u l 9%, Thi Lan l 27%. Vit Nam gim ng k vic p dng cc hng ngch i vi xut khu cng nh nhp khu chnh v th th trng vit nam c nh gi l c mc m ca tng i cao trong khu vc. ng nam th trng m ca nht l Singapo (2,88) sau n Malaysia(1,71) Vit Nam (0,87) Thi Lan (0,68) ri n Philipin(0,56) Indonesia (0,39) v ng cui cng l Myanma (0,04).- Tham gia AFTA Vit Nam c th tn dng c nhng li th cnh tranh chin lc pht trin kinh t theo hng th trng m ca trong iu kin ton cu ha khu vc ha nn kinh t v ang m ra trc mt Vit Nam nhiu c hi hi nhp vo nn kinh t ton cu ni ring v nn kinh t khu vc ni chung. Trong qu trnh tham gia vo khu vc mu dch t do ng Nam (AFTA) Vit Nam c th dnh c th ch ng bng cch tn dng nhng li th cnh tranh ca mnh.Theo l thuyt li th cnh tranh cc quc gia ca M.Porter li th cnh tranh ca mt quc gia c quyt nh bi s cnh tranh qua li ca 6 yu t c bn: Cc iu kin sn xut vn c ( lao ng ti nguyn thin nhin v tr a l.) Cc iu kin ca th trng ni a (s lng cu s i hi ca ngi tiu dng ) Cc ngnh cng nghip b tr v lin i. Chin lc c cu ca cc cng ty v s cnh tranh trong ni b ngnh. Chnh ph. Cc nhn t ngu nhin.Tuy khng c mt trong danh sch nhng quc gia c nng lc cnh tranh mnh nht th gii nhng khng phi Vit Nam khng c li th cnh tranh: V v tr a l: nm ty Thi Bnh Dng-khu vc pht trin kinh t cao n nh, ni ca ng ca giao lu quc t- Vit Nam c nhiu kh nng pht trin nhiu loi hnh kinh t khc nhau. Ngun nhn lc v con ngi: Vit Nam cng l mt li th cn tnh n ca Vit Nam. Vi dn s ng o gn 90 triu dn, Vit Nam s hu mt lc lng lao ng ng o v s lng, r v a s c trnh gio dc ph thng. Vit Nam vn thuc nhm cc nc cho chi ph lao ng mc thp nht khu vc. Chi ph nhn cng ti Vit Nam hin bng khong mt na ca Thi Lan v bng 1/3 ca Trung Quc v cng thp hn nhiu dch v n v Indonesia 2 nc thng c xem l c li th trong vic chim lnh th phn ngnh sn xut.

Ti nguyn thin nhin: theo nh gi ca cc chuyn gia kinh t trong nc cng nh nc ngoi, Vit Nam l mt quc gia c ngun ti nguyn tng i a dng v phong ph.Nh c nhng li th v ti nguyn, v tr a l, lao ng ,thc cht l nhng li th v chi ph sn xut. Nh c nhng li th ny m hng ha dch v c sn xut ra Vit Nam c sc cnh tranh v gi c, c bit l nhng hng ha c hm lng lao ng v nguyn liu cao.Nng lc cnh tranh ca Vit Nam khng ngng c nng cao.

Ch tiu2009-20102010-20112011-20122012-20132013-20142014-2015

Xp hng ca Vit Nam75/13359/13965/14275/14470/14868/144

GDP bnh qun u ngi1.9021.5281.3741.1741.0601.040,4

n v: USD/ngi

Th t: Thc y hot ng xut - nhp khu pht trin. Xut khu:Vi nhng i hi cao hn do vic hp tc khu vc, Vit Nam s c ng lc thc y a dng ha mt hng xut khu ca Vit Nam sang th trng i tc, to hiu ng thc y nhanh gi tr thng mi ca Vit Nam. Xut khu sang cc nc ASEAN khc:V l thuyt v di hn, AFTA c tc ng lm tng sc cnh tranh ca hng ha Vit Nam trn th trng ASEAN nh gim thu quan v loi b cc hng ro phi thu quanMalaixia l th trng ng u v nhp khu hng Vit Nam trong khi ASEAN, chim t trng 26,3% trong tng kim ngch xut khu ca Vit Nam sang ASEAN, tip theo l Campuchia (16,6%), Thi Lan (15,3%), Innxia (13,8%)...

Biu : T trng kim ngch xut khu ca Vit Nam sang th trng Asean nm 2012Theo bn bo co c khi nghin cu kinh t HSBC cng b ngy 31/10/2014, cho bit trong khi xut khu ca hu ht cc nc trong khu vc Chu gim ng gp cho GDP trong sut 10 nm qua th Vit Nam l mt ngoi l. Xut khu ca Vit Nam li pht trin rc r trong mt thi gian di vi tc tng trng mnh ln trong nhng nm gn y ngay c khi thng mi ton cu chng li.Xut khu ca Vit Nam trong nhng nm gn y tng trng vi tc nhanh nht, gp gn 3 ln tc trung bnh ca khu vc.

Biu : Tng trng xut khu i ln ti Vit Nam nm 2014 (% trung bnh so vi cng k nm ngoi tnh theo la danh ngha v phn XK sang cc nc ngoi ASEAN:

Ti khu vc ASEAN, 6 th trng Cam-pu-chia, In--n-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xinh-ga-po, Thi Lan l 6 th trng m Vit Nam xut khu trn 1 t USD( nm 2013), ln lt tng ng vi cc mc kim ngch 2,9 t USD; 2,5 t USD; 4,9 t USD; 1,7 t USD; 2,7 t USD v 3,1. Xut khu ngoi ASEAN:AFTA cng c tc ng gin tip lm tng kim ngch XK ca Vit Nam sang cc th trng ngoi ASEAN do nhp c u vo cho sn xut XK vi gi r hn t cc nc ASEAN. Mt khc, vi t cch mt thnh vin ca AFTA, Vit Nam c iu kin khai thc nhng li th mi trong quan h thng mi vi nc ln.

V d: Vit Nam s c hng h thng u i thu quan ph cp ca M (General System of Preference - GSP). Bi GSP quy nh "gi tr mt sn phm c sn xut ti mt nc thnh vin ca mt hip hi kinh t, khu vc thng mi t do (nh AFTA) th c coi l sn phm ca mt nc" v mt sn phm NK vo M c hng GSP nu "gi tr nguyn liu NK sn xut ra n chim di 65% gi tr sn phm sau khi hon thnh th tc hi quan vo M".iu c ngha l cc nc ASEAN c th nhp nguyn liu t cc nc thnh vin khc sn xut hng XK sang M, v hng XK s c hng GSP nu gi tr nguyn liu di 65% gi tr sn phm. V do , AFTA gip Vit Nam tng cng tip cn v thm nhp th trng M - t nc c kim ngch NK vt 1000 t USD mi nm.Tuy vy, nh trn ni, c cu sn phm ca cc nc ASEAN xut ra th trng th gii li kh tng ng vi Vit Nam. V h cng c hng nhng li ch tng t. Do , tham gia AFTA, Vit Nam tip tc phi chp nhn cnh tranh rt quyt lit vi cc thnh vin khc trong hip hi khng ch trn th trng khu vc.Cng cn ni thm rng, vic Vit Nam tham gia AFTA v t chc Hp tc Kinh t chu - Thi Bnh Dng ( APEC ) thng 11/1998 l nhng s chng minh, l bc chun b, tp dt gia nhp WTO. Nhp khu:Vit Nam nhp khu t ASEAN ch yu l nhng nguyn liu dng cho sn xut v hng cng nghip nh nhm, ha cht, hng in tkhi l trnh ct gim thu c tin hnh chng ta s c th nhp c ngun nguyn liu vi chi ph r hn. iu ny s gip cho cc doanh nghip gim gi thnh sn phm, nng cao nng lc cnh tranh cho cc sn phm u ra ( y ta ch bn n nhng c hi m ta c c).

Th nm: i vi Vit Nam vic thc hin AFTA chc chn s dn ti tng lung u t nc ngoi (FDI) vo Vit Nam t cc ngun trong ASEAN v ngoi ASEAN. u t t cc nc ASEAN:AFTA c tc ng phn cng li cc ngun lc trong khu vc theo hng hp l ha. Khi khng cn bo h, mt s ngnh cng nghip ca mt s nc s bc l s thua km v kh nng cnh tranh, tn ti, hoc thu c nhiu li nhun hn, cc nh kinh doanh trong nhng ngnh ny s u t sang cc nc ASEAN khc c cc yu t thun li hn, trong c Vit Nam.Ngoi ra, vi tin trnh hin thc ha Khu vc u t ASEAN (AIA), cc nh u t ASEAN ni ring v cc nh u t nc ngoi ni chung s c nhiu thun li v th tc hnh chnh v tm l khi u t vo Vit Nam.Theo s liu mi cng b ca Cc u t nc ngoi (B K hoch v u t), tnh n thng 12/2014, t khu vc ASEAN c tm nc u t trc tip (FDI) ti Vit Nam bao gm Singapore, Malaysia, Thi Lan, Brunei, Indonesia, Philippines, Lo v Campuchia vi 2.507 d n v tng vn u t t 53 t USD (chim 14% tng s d n v 20% tng vn u t ca c nc). Trong , Singapore ng u khu vc ASEAN v u t vo Vit Nam vi 1.353 d n v 32,7 t USD tng vn u t. Malaysia ng th hai vi 484 d n v10 t USD tng vn u t. Thi Lan ng th ba vi 371 d n v 6,7t USD tng vn u t... u t t cc nc ngoi ASEAN:V l thuyt, mt khu vc thng mi t do s lm tng u t t ngoi khu vc. l bi cc nh u t c th sn xut hng ha ti mt hay mt s nc v a ra tiu th tt c cc nc thnh vin vi mc thu thp v hng ro thu quan dn c d b. Khi cc nh u t nc ngoi u t vo mt nc, h s c mt th trng tim nng rng ln hn nhiu ln nc .p dng l thuyt vo AFTA v Vit Nam, th cc nh u t nc ngoi khi u t vo Vit Nam, h s khng ch ngh n mt th trng vi 80 triu dn, m cn tnh n c th trng ASEAN vi trn 500 triu ngi.Theo Bo co kt qu khao sat ca Phng Thng mi Hoa K ti Singapore Amcham c ta 2015 Asean Business Outlook Survey tm dch Kho st trin vong kinh doanh 2015 ASEAN thu thp va phan anh y kin cua gn 600 nha quan li hang u tai Hoa Indonesia, Vit Nam, Myanmar v Malaysia l nhng quc gia m cc doanh nghip ny ang nhm n m rng u t.

Xt thnh phn 75% doanh nghip Hoa K tham gia tr li chn Vit Nam m rng u t v 22% gia nguyn quy m c Vit Nam; trong khi Indonesia c 81% nh qun l doanh nghip Hoa K mun m rng u t v 19% doanh nghip mun gi nguyn hin trng.Bn cnh , v k hoch chuyn dch hot ng u t t Trung Quc sang khu vc ASEAN, Vit Nam c cc nh qun l doanh nghip Hoa K la chn cao nht vi t l 27%, tng tuyt i 5% so vi k kho st trc .Theo y kin nhng ngi tham gia khao sat, Vit Nam l im hp dn u t ASEAN: co nn chinh tri n inh, chi phi lao ng gia re va an ninh tt. Bn canh o, cac chuyn gia cung bay to nhng cach nhin tich cc lin quan n chi phi nha t va chi ph thu vn phong, h tng giao thng.II. Thch thc Vit Nam phi i mt khi gia nhp AFTA:Qua cac phn tich y trin vng v mt nn kinh t Vit Nam c th tin xa hn nh vo cac c hi m Vit Nam on nhn khi gia nhp AFTA, ta nhn nhn c rng nn kinh t nc nh s c c may nng cao c ia v v m rng thm th phn kinh t trn th gii hin nay thng qua thc hin c cc muc tiu ra chng hn nh bt kp vi xu hng pht trin chung ca nn kinh t th gii, thm nhp mt th trng rng ln vi hn 500 triu dn, tham gia vo phn cng lao ng quc t v khu vc,.... Tuy vy mt khia cnh khac, cng cn thy rng xut pht im ca chng ta khi tham gia AFTA khng phi tht s thun li v mang n kh nhiu thach thc cn c chinh phuc. Trong c th k n l :a. Trnh pht trin kinh t v mt s ch tiu v thu nhp bnh qun trn u ngi, d tr ngoi t, vn u t, trnh cng ngh... gia Vit Nam v cc nc ASEAN cn khong cch kh ln, khng th ''san lp'' trong ngy mt ngy hai. Nhiu nh phn tch nh gi cho rng mt trong nhng bt li ln nht ca Vit Nam l lc lng nhn s v k thut v qun l kinh t va yu li va thiu.i su vo phn tch th ta c mt tm nhn r rt hn : Do xut pht im thp, c cu kinh t ch yu vn l nng nghip, do vy, t l lao ng tham gia vo th trng lao ng chnh thc cn thp, t khong 30%. Cht lng v c cu lao ng vn cn nhiu bt cp so vi yu cu pht trin v hi nhp. Khong 45% lao ng trong lnh vc nng nghip hu nh cha qua o to. Cht lng ngun nhn lc nc ta cn thp, l mt trong nhng im nghn cn tr s pht trin. Theo s liu ca Tng cc Thng k (nm 2012), lao ng ph thng khng c chuyn mn k thut chim 83,28% tng s lao ng; lao ng qua o to ngh ch chim t l 4,84%; lao ng c trnh trung cp chuyn nghip l 3,61% v lao ng c trnh t cao ng, i hc tr ln chim 8,26%. Theo B Lao ng - Thng binh v X hi, lao ng qua o to ngh (gm c dy ngh chnh quy v thng xuyn, phi chnh quy, dy ngh di 3 thng v dy ngh ti doanh nghip) chim khong 34% tng s lao ng trong c nc. Trn thc t, cht lng ngun nhn lc ca Vit Nam cn thp v c khong cch kh ln so vi cc nc trong khu vc. Ngn hng Th gii nh gi Vit Nam ang thiu lao ng c trnh tay ngh, cng nhn k thut bc cao. Nu ly thang im l 10 th cht lng nhn lc ca Vit Nam ch t 3,79 im, xp th 11/12 nc chu tham gia xp hng ca Ngn hng Th gii (trong khi Hn Quc t 6,91 im; n t 5,76 im; Ma-lai-xi-a t 5,59 im... Do vy nn nng sut lao ng ca Vit Nam thuc nhm thp chu - Thi Bnh Dng (thp hn Singapore gn 15 ln, thp hn Nht Bn 11 ln v thp hn Hn Quc 10 ln). Nng sut lao ng ca Vit Nam bng 1/5 Ma-lai-xi-a v 2/5 Thi Lan. Trong giai on 2002 - 2007, nng sut lao ng tng trung bnh 5,2% mi nm. Tuy nhin, k t cuc khng hong kinh t ton cu nm 2008, tc tng nng sut trung bnh hng nm ca Vit Nam chm li, ch cn 3,3%. Vit Nam cn thiu nhiu lao ng lnh ngh, nhn lc qua o to cha p ng c nhu cu ca tr trng lao ng v doanh nghip v tay ngh v cc k nng mm khc. Trnh ngoi ng ca lao ng Vit Nam cha cao nn gp nhiu kh khn trong qu trnh hi nhp. Nhng hn ch, yu km ca ngun nhn lc l mt trong nhng nhn t ch yu nh hng n nng lc cnh tranh ca nn kinh t (nm 2011, Vit Nam xp th 65/141 nc c xp hng v nng lc cnh tranh).Nguyn nhn ch yu ca hin trng cht lng ngun nhn lc thp l do cng tc o to hin nay cha ph hp, cht lng o to cn hn ch, cha thc s p ng yu cu s dng nhn lc v nhu cu ca ngi hc, cha theo kp s chuyn bin ca t nc trong thi k cng nghip ha, hin i ha v hi nhp quc t, cha gii quyt tt mi quan h gia s lng v cht lng, gia dy ch vi dy ngi, dy ngh, Mt khc, h thng thng tin ca th trng lao ng Vit Nam hin nay cn nhiu yu km v hn ch, nh b chia ct gia cc vng, min; kh nng bao qut, thu thp v cung ng thng tin cha p ng c nhu cu cc i tc trn th trng lao ng, c bit l ngi ch s dng lao ng v ngi lao ng. H thng ch tiu v th trng lao ng tuy ban hnh nhng cha hon thin, cha y , thiu thng nht v kh so snh quc t. Do vy, cha nh gi c hin trng ca cung - cu lao ng, cc nt tht v nhu cu ngun nhn lc trong nc. Ngoi ra, cn thiu m hnh d bo th trng lao ng tin cy v nht qun, thiu i ng cn b, chuyn gia lm cng tc thng k, phn tch, d bo.=>Vit Nam cn dnh s u t ln hn nng cao cht lng ngun nhn lc, v y l yu t then cht a Vit Nam vt khi ngng nc c thu nhp trung bnh trong nhng nm ti. u t mnh m cho pht trin lc lng lao ng c k nng thng qua nng cao cht lng o to ngh, cng vi c ch, chnh sch s dng c hiu qu ngun nhn lc chnh l cha kha Vit Nam vt qua by thu nhp trung bnh thnh cng v tr thnh nc c thu nhp cao trong thi gian sm hn d bo l nm 2058 - khuyn co ca Ch tch Ngn hng Pht trin chu (ADB).Xp hng nng lc cnh tranh quc gia ca Vit Nam do Din n Kinh t Th gii (WEF) cng b cho nm 2014-2015 mc rt khim tn v t c ci thin t nhiu nm nay( ch tng ln 2 bc so vi nm 2013). XP HNG NNG LC CNH TRANH CA VIT NAM

b. Ngai ra, nn qun l hnh chnh lc hu, nhiu th tc rm r cng l nhng ro cn ng k gy nh hng tiu cc nghim trng n nng lc cnh tranh, chi ph v thi gian v tin bc ca doanh nghip Vit Nam, n c nh vic cc doanh nghip Vit Nam cn n 872 gi/nm ng thu trong khi con s bnh qun ca dch v cc nc ASEAN-6 ch l 172 gi/nm.V theo nhng nh gi v xp hng ca Din n Kinh t Th gii th xp hng v th ch ca Vit Nam 2014-2015 thp hn rt nhiu so vi cc nc trong khi ASEAN.XP HNG V TH CH CA VIT NAM

Ch tiuXp hng trn 144 ncim s (1-7 l cao nht)

Th ch923.5

Th ch cng853.5

Lut v s hu1043.4

Chi ph ngoi php lut v t lt cho xut, nhp khu1093.2

Chi ph ngoi php lut v t lt cho np thu hng nm1212.6

Chi ph ngoi php lut v t lt nhn c kt qu t php thun li1043.5

Hiu qu ca Chnh ph1172.9

Gnh nng ca Chnh ph913.2

Gnh nng ca quy nh ca Chnh ph1013.1

Tnh minh bch ca qu trnh son tho chnh sch ca Chnh ph1163.5

=>Do vy, ci cch th ch, ti c cu kinh t, k c doanh nghip t nhn v nng nghip, nng cao trnh khoa hc-cng ngh v nng lc cnh tranh l i hi cp thit t ra cho Vit Nam khi gia nhp AFTA. qu trnh hi nhp c thnh cng, chng ta buc phi nhanh chng khc phc nhng yu km, vt qua nhng tr tr ca mnh nhm m bo t do ho thng mi nhng khng lm mt i chc nng qun l nh nc v thng mi. V th, vic xo b nhng th tc hnh chnh rm r, quan liu, khng hiu qu, cn c s nghin cu cc hip nh, chng trnh hp tc trong ASEAN tn dng nhng c hi tt c nhng gii php c th ph hp vi tnh hnh v ch trng pht trin kinh t trong nc c. Phn ln cc doanh nghip Vit Nam thiu vn, trnh qun l, uy tn cng nh kinh nghim ''chin u'' trn thng trng. Doanh nghip Vit Nam thng thiu thng tin v hiu bit v th trng, cha ch trng n cc hot ng xc tin thng mi, s phi ng u mt cch kh khn vi ln sng cnh tranh t ca hng ngoi nhp sau khi hng ro thu quan b g b.Nh ta bit, li th cnh tranh ca Vit Nam ch yu nm lao ng gi r vi cc ngnh dt-may, da-giy v mt s nng sn nh h tiu, c ph, thy-hi sn, nhng a s cc nc ASEAN khc cng ch trng vo cc ngnh ny ngoi tr Singapore l nc nhp khu ton b nng sn v cc sn phm dt may, da giy dn ti s cnh tranh khng trnh khi, nh cnh tranh vi Thi Lan v Campuchia v go, dt-may, da giy v.v.Bn cnh , n nhn AEC, cc nc ASEAN-6 ua nhau u t vo cc chui bn l Vit Nam. Thi Lan mua li Metro, Malaysia c chui siu th Parkson v chc chn rng khi AEC c hiu lc, thu sut nhp khu vo Vit Nam bng khng, th cc siu th s a hng ha ca nc h chim lnh th trng ni a Vit Nam. Lc , khng ch hng cng nghip m hng nng sn ca Vit Nam cng b e da nghim trng. Kch bn xu l ngi Vit Nam s ch cn lm thu cho cng ty nc ngoi v doanh nghip v nng dn Vit Nam s thua ngay trn sn nh.Gn y, Vit Nam c li th cnh tranh v hng in t v in thoi di ng thng minh Galaxy ca Samsung nhng l nhng mt hng lp rp ca nhng doanh nghip u t nc ngoi m gi tr gia tng trn lnh th Vit Nam ch khong 10% gi tr xut khu. Chng ta cn thc r hn ch ny khng t huyn hoc mnh bng gi tr xut khu cao ca cc sn phm ny.Tham gia AFTA tc ng trc tip n gi c hng ho, n gin th tc nhp khu th gi c hng ho s gim. Hin nay hng ho Vit Nam cn chu nhiu loi thu khc nhau, nhiu chi ph khc khng cn thit gp phn y gi ln. do , gi c ca hng ho Vit Nam thng cao hn rt nhiu so vi gi c hng ho ca cc nc khc l thnh vin ca ASEAN. Vn trc mt l ta phi chuyn dch c cu sn xut v xut khu nhng hng ho nm trong danh mc ct gim thu CEPT th cc doanh nghip Vit Nam mi c iu kin pht trin, c li v gi c khi xut khu sang ASEAN.Tham gia vo AFTA l tha nhn t do ho Thng Mi, t do ho lu chuyn hng ho trong khu vc. y l nhng vic lm m nc ta cha thc hin bao gi, bt u tham gia AFTA trnh kinh t thp, cc nc ASEAN u t tc tng trng cao, do ta phi c gng nhiu hn. Hin ti, sc cnh tranh ca hng ho Vit Nam cn rt yu, yu ton din nu so snh v mt gi c v cht lng. Hng nhp ngoi nhp vo s xy ra tnh trng rt nhiu ngnh cng nghip a phng khng cnh tranh c, sn xut ra khng ai tiu th. Tiu biu l cc ngnh Dt may, Dy dp, in gia dngTrc sc p ca th trng do hng ro thu quan gim i hi chng ta phi iu chnh sn xut, i mi cng ngh, ci tin k thut hng ho Vit Nam c sc cnh tranh trn th trng th gii.=> i vi mt s lnh vc c th, Nh nc cn c s quan tm h tr mnh m hn na ngay ti thi im ny. Mt khc, cn nghin cu mt s phng n h tr gin tip cho cc doanh nghip Vit Nam, nh vic h tr v c s h tng kinh doanh, h tr v h thng thng tin

Kt lun:

Vic gia nhp ASEAN v tham gia AFTA l mt bc t ph v hnh ng trong tin trnhhi nhp kinh t quc tca Vit Nam. Tip , nm 1996Vit Nam tham gia sng lpDin n hp tc - u (ASEM) v n nm 1998, Vit Nam c kt np vo Din n hp tc kinh t Chu - Thi Bnh Dng (APEC). c bit, Vit Nam c mt bc i quan trng khi Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin caT chc thng mi th gii (WTO)vo ngy 11 thng 01 nm 2007 sau 11 nm m phn gia nhp T chc ny.AFTA thc y thu ht FDI t cc nc ngoi ASEAN vo Vit Nam nhng lnh vc c th tn dng ngun nguyn liu chung ca ASEAN v nhn cng r ca Vit Nam. Qua trinh tham gia AFTA a gop phn nng cao nhn thc v hi nhp ca cc B/ngnh nc ta; gp phn thay i cung cch qun l kinh t v m v hot ng kinh doanh theo hng c hiu qu, nng cao kha nng canh tranh;Qua tham gia AFTA, h thng chnh sch/lut l kinh t, c bit l v thu, xut-nhp khu, qui inh v canh tranh, doanh nghip ...dn c hoan thin to ra mt khun kh php l hoan chinh hn, thng thoang va phu hp vi chun mc quc t, gop phn thuc y tin trinh cai cach, m ca va hi nhp; Tham gia AFTA ang ng gp tch cc xy dng/phat trin th trng, thc y xut khu, to ngun nhp khu hng ha-nguyn liu phc v sn xut v tiu dng trong nc. Tng kim ngch XNK gia Vit Nam v ASEAN tng 20% ngay nm u tin thc hin CEPT (1996) v lin tc tng trng nm sau cao hn nm trc (tr nm 2001) vi tc trung bnh 15,8% mi nm trong giai on 1996-2003. So vi nm u tin thc hin CEPT/AFTA, kim ngch xut khu ca Vit Nam vo ASEAN nm 2004 tng gp 1,8 ln.

Tuy nhin cn khc phc nhng kh khn khi tham gia AFTA: Ta cha c mt chin lc tng th v pht trin ngnh trong nn kinh t; S phi hp gia chnh sch trong nc v cam kt hi nhp cha tht s nht qun; h thng lut phap, chinh sach ch quan ly tuy c cai thin nhiu, vn con nhng bt cp; i khi cac c quan quan ly con cha quan tm ung mc n vic h tr thao g kho khn giup doanh nghip nng cao kha nng canh tranh (nht la v c ch, vn, thi trng...); C s d liu, thng k v XNK, sn xut trong nc cha tht hoan chinh, hin ai nn nh hng ti cng tc phn tch, hoch nh chnh sch hi nhp noi chung, tham gia thc hin CEPT/AFTA noi ring; Kha nng canh tranh cua doanh nghip va hang hoa Vit Nam con thp so vi nhiu thanh vin ASEAN (v gia ca, cht lng, hinh thc...) do qui m san xut con nho, cng ngh lac hu, t chc quan ly cha tt, nng sut lao ng cha cao, kha nng tip thi va vn u t con han ch, thiu chin lc dai han va n inh, cha co k hoach chi tit dai han phat trin thi trng..Nh vy, AFTA d t hay nhiu mang ngha quan trng i vi tng lai kinh t Vit Nam. Thch thc ca AFTA yu cu phi nng cao tnh nng ng v hiu qu ca c nn kinh t, con ng tham gia AFTA i hi tiu chun hiu qu phi a ln hng u trong cc lnh vc qun l, hoch nh chnh sch ca Nh nuc, trong hot ng sn xut kinh doanh ca chnh cc doanh nghip, buc Vit Nam phi c n lc ln v ci cch kinh t v hnh chnh, ci cch doanh nghip Nh nc theo hng hiu sut ha.

Ti liu tham kho:1. http://nghiencuuquocte.net/forums/topic/cong-dong-kinh-te-asean-co-hoi-va-thach-thuc-doi-voi-vn/2. http://www.tapchicongsan.org.vn/Home/PrintStory.aspx?distribution=30408&print=true3. www.tapchitaichinh.vn Bo co v thng k ti chnhTrao i thng mi hng ha Vit Nam ASEAN nm 20124. http://www.viennghiencuuthuongmai.com.vn/tapchi/NewDetails.aspx?Id=195. Tc ng ca 15 nm gia nhp ASEAN i vi thng mi Vit Nam - 31/10/20126. ti NCKH cp B, m s: 62.11RD/H-KHCN Ch Nhim ti: TS. Nguyn Vn Long)7. http://ndh.vn/hsbc-xuat-khau-viet-nam-tang-gap-3-lan-khu-vuc-se-con-tang-truong-manh-20141105105126681p145c153.news8. http://cafef.vn/vi-mo-dau-tu/amcham-viet-nam-xep-thu-2-trong-asean-ve-do-hap-dan-doi-voi-doanh-nghiep-hoa-ky-201409072048078408.chn9. http://doc.edu.vn/tai-lieu/de-tai-tinh-hinh-thuc-hien-cept-afta-cua-viet-nam-trong-thoi-gian-qua-45745/10. http://www.vietnamconsulate-luangprabang.org/en/vnemb.vn/tinkhac/ns07072702244111. Tap ch ti chnh12. http://www.mofahcm.gov.vn/vi/mofa/nr140319210702/ns14031922291913. _https://voer.edu.vn/14. http://www.tinkinhte.com/Hi nhp AFTA_ c hi v thch thc15. http://www.thanhnien.com.vn/16. http://text.123doc.org/document/178905-baocaokinhtequocte.htm17. http://www.nciec.gov.vn/index.nciec?220818. http://tailieu.vn/tag/qua-trinh-gia-nhap-afta.html19. http://www.bachkhoatrithuc.vn/encyclopedia/1540-1776-633427415493437500/Chinh-tri/AFTA---Chang-duong-quan-trong-trong-tien-trinh-hoi-nhap-kinh-te-cua-Viet-Nam.htm.20. Tp ch thng mi.21. Tp ch kinh t v pht trin.22. Khu vc mu dch t do ASEAN v tin trnh hi nhp ca Vit Nam, NXB Thng K H Ni, 1999

18