tata basa jawi -...
TRANSCRIPT
![Page 1: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/1.jpg)
TATA BASA JAWI Supartinah, M. Hum.
PPSD-PGSD
FIP UNY
![Page 2: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/2.jpg)
A. WIDYASWARA
FONEM BASA JAWI :
VOKAL
KONSONAN
![Page 3: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/3.jpg)
VOKAL BASA JAWI
Fonem vokal basa Jawi
= / i, e, ǝ, a, u, o /
![Page 4: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/4.jpg)
Alofon Vokal
1. Vokal Tinggi
2. Vokal Madya
3. Vokal Rendah
![Page 5: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/5.jpg)
1. Vokal Tinggi
a. Alofon Vokal Tinggi / i /
(1) Alofon [ i ]
= idu [ i d u ]
driji [ d r i j i ]
(2) Alofon [ I ]
= cɑcing [ c a c I ŋ ]
rɑwit [ r a w I t ]
![Page 6: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/6.jpg)
b. Alofon Vokal Tinggi / u /
(1) Alofon [ u ]
= urip [ u r I p ]
wulu [ w u l u ]
(2) Alofon [ U ]
= kɑsur [ k a s U r ]
biyung [ b i y U ŋ ]
![Page 7: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/7.jpg)
2. Vokal Madya
a. Alofon Vokal Madya / e /
(1) Alofon [ e ]
= emɑn [ e m a n ]
sɑre [ s a r e ]
(2) Alofon [ɛ ]
= estu [ ɛ s t u ]
gepeng [ g ɛ p ɛ ŋ ]
![Page 8: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/8.jpg)
b. Alofon Vokal Madya / ǝ /
• entub [ ǝ n t U b ]
• tetep [ t ǝ t ǝ p ]
![Page 9: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/9.jpg)
c. Alofon Vokal Madya / o /
(1) Alofon [ o ]
= obɑh [ o b a h ]
kebo [ k ǝ b o ]
(2) Alofon [ ɔ ]
= gori [ g ɔ r i ] sorot [ s ɔ r ɔ t ]
![Page 10: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/10.jpg)
3. Vokal Rendah
a. Alofon [ a ]
= ɑku [ a k u ]
orɑ [ o r a ]
b. Alofon [ ɔ ]
= ɑmbɑ [ ɔ m b ɔ ]
gilɑ [ g i l ɔ ]
![Page 11: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/11.jpg)
KONSONAN
![Page 12: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/12.jpg)
1. Konsonan Bilabial
= [ p ], [ b ], [ m ], [ w ]
Tuladha:
• pɑlsu [ p a l s u ]
• kuwi [ k u w i ]
• ɑnteb [ a n t ǝ b ]
• kɑlem [ k a l ǝ m ]
![Page 13: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/13.jpg)
2. Konsonan Dental
=[d], [ t ], [n], [ l ], [ r ], [ d ], [ ţ ], [ s ]
Tuladha:
*ɑdil *rekɑsɑ
*pɑrut *pɑdhɑ
*nɑkɑl *pɑthi
*guling *desɑ
![Page 14: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/14.jpg)
3. Konsonan Palatal
= [ c ], [ j ], [ n ], [ y ]
Tuladha:
• cuwil
• nyɑtɑ
• griyɑ
• pijet
![Page 15: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/15.jpg)
4. Konsonan Velar
= [ k ], [ g ], [ ŋ ]
Tuladha:
• kurɑng
• grɑji
• tɑngɑn
![Page 16: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/16.jpg)
5. Laringal & Glotal
= swara ampang ing gorokan = [ ] utawa [ k ].
Laringal [ h ]
Tuladha:
*dhɑhɑr *bɑpɑk
*gemɑk *luhur
![Page 17: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/17.jpg)
gila - gilo
wedi - wedhi
padha - pada
![Page 18: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/18.jpg)
B. WIDYATEMBUNG
1. Wujud Tembung
2. Jinis Tembung
![Page 19: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/19.jpg)
1. Wujud Tembung
a. Tembung Lingga
b. Tembung Andhahan
c. Tembung Rangkep
d. Tembung Camboran
Ater-ater Seselan Panambang Wuwuhan Sesarengan
Rangkep Wetah Rangkep Parsial
Camboran Wetah Camboran Tugel
![Page 20: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/20.jpg)
2. Jinis Tembung
1. Tembung Aran
2. Tembung Kriya
3. Tembung Kahanan
4. Tembung Katrangan
(luwih, banget, ora, mung, dudu, padha….)
a. Kriya tanduk (mawa lesan& tanpa lesan)
b. Kriya tanggap
Warni, Bentuk Ukuran, Raos
Suka katrangan tembung sanesipun (aran, kriya, sipat,
wilangan)
![Page 21: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/21.jpg)
5. Tembung Sesulih
6. Tembung Wilangan
7. Tembung Panggandheng
(lan, wusana, karo, nalika, kanthi, jalaran)
a. Purusa b. Pandarbe c. Pitakon d. Panuduh
a. Wetah b. Susun c. Pecahan d. Sadhengah
![Page 22: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/22.jpg)
8. Tembung Ancer-ancer
(ing, dumugi, menyang, tumrap)
9. Tembung Panyilah
10. Tembung Panguwuh
Ngancer-anceri papan/
aran
Mligekaken satunggaling patrap,
barang/ bab
Nggambaraken wedharing raos
![Page 23: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/23.jpg)
C. WIDYAUKARA
1. FRASA/ KLOMPOK TEMBUNG
Titikanipun Frasa: kadadosan: 2 tembung/ langkung Drajat: antawisipun tembung& klausa Boten nglangkungi wasesa Kadadosan: inti& atribut
![Page 24: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/24.jpg)
Frasa saged kaperang miturut:
a. Pranataning Ukara
b. Jinisipun
Frasa endosentris Frasa eksosentris
Frasa nomina Frasa verba Frasa numeralia Frasa adjektiva Frasa adverbia Frasa pronomina Frasa preposisi
![Page 25: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/25.jpg)
2. KLAUSA
Titikanipun klausa: kadadosan: jejer& wasesa saged madeg dados ukara
![Page 26: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/26.jpg)
3. UKARA
Titikanipun ukara: Kadadosan saking 1 klausa/ langkung Ing basa sinerat kawiwitan aksara murda& kapungkasan tandha (./ ?/ !)
![Page 27: TATA BASA JAWI - staffnew.uny.ac.idstaffnew.uny.ac.id/upload/132309076/pendidikan/MATERI+TATA+BASA.pdf · 2. Jinis Tembung 1. Tembung Aran 2. Tembung Kriya 3. Tembung Kahanan 4. Tembung](https://reader031.vdocuments.net/reader031/viewer/2022012306/5e119d1875ef9d788d58bade/html5/thumbnails/27.jpg)
Jinising Ukara
a. Miturut tumindaking jejer
b. Miturut cacahing klausa
Ukara tanduk (mawa lesan & tanpa lesan) Ukara tanggap
Ukara Lamba Ukara Camboran
a. Camboran sajajar
b. Camboran susun