tbmm nn ailmasi,ayaklanmalar
TRANSCRIPT
TBMM’nin açılışı ile M. TBMM’nin açılışı ile M. Kemal’in kurtuluş Kemal’in kurtuluş mücadelesi fikri mücadelesi fikri
arasındaki ilişki nedir? arasındaki ilişki nedir?
T.B.M.M’NİN AÇILMASI (23 T.B.M.M’NİN AÇILMASI (23 NİSAN 1920)NİSAN 1920)
T.B.M.M’NİN AÇILMASI T.B.M.M’NİN AÇILMASI (23 NİSAN 1920)(23 NİSAN 1920)
M. Kemal 19 Mart 1920’de bir genelge yayınlayarak Ankara’da olağan üstü yetkilere sahip bir meclisin açılması gerektiğini ve bunun için hemen seçimlerin yapılmasını, her sancaktan 5 kişinin seçilmesini ve bu seçilenlerin 15 gün içinde Ankara’ya gelmelerini istedi. Ayrıca İtilaf Devletleri tarafından dağıtılan Osmanlı Mebuslar Meclisi üyelerini de kaçabilirlerse gelmelerini istedi.
Nihayet bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra 23 Nisan 1920’de T.B.M.M açıldı.
TBMM'de M. Kemal Başkan seçildikten TBMM'de M. Kemal Başkan seçildikten sonra nutkunu söylüyor. (24 Nisan 1920)sonra nutkunu söylüyor. (24 Nisan 1920)
İLK T.B.M.M’NİN ÖZELLİKLERİİLK T.B.M.M’NİN ÖZELLİKLERİ
Güçler birliği ilkesi benimsenmiştir.(yasama ,yürütme ,yargı güçlerinin mecliste toplanması)Böylece çabuk ve uygulanabilir kararların alınması sağlanmıştır.(Çünkü o sırada ülkemiz işgal altında)
Olağanüstü yetkilere sahip bir meclistir. yani “ Savaş Meclisi” de denir.
Egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu ve meclisin üstünde bir gücün olmadığı belirtilmiştir.
Meclisin başkanı aynı zamanda hükümetinde başkanıdır.
Padişah ve halifenin yeri meclisin alacağı kararla belli olacaktır.
İLK ANAYASA ( TEŞKİLAT-I İLK ANAYASA ( TEŞKİLAT-I ESASİYE - 20 OCAK 1921)ESASİYE - 20 OCAK 1921)
Kurtuluş savaşının devam ettiği günlerde kabul edilmiştir.
Bu anayasa ile Türk tarihinde ilk kez egemenlik ulusa verilmiştir.
Güçler birliği prensibi benimsenmiştir.(Yasama, yargı, yürütme meclis tarafından yapılıyor.)
Yeni Türk Devletinin hukuki ve siyasal belgesi olmuştur.
Anayasaya göre meclis başkanı hükümetin de başkanı olmakla “Meclis Hükümeti Sistemi” benimsenmiştir.
NOT:Cumhuriyetin ilanıyla “Meclis Hükümeti Sistemi” terk edilerek “Kabine Sistemi” ne geçilmiştir.
SORUSORU
TBMM’nin açılmasının, Türk tarihindeki önemi nedir?
a) TBMM’nin açılmasıyla devlet yönetiminde Türk milleti
ilk defa söz sahibi oluyordu.b) TBMM’nin açılmasıyla Türk milleti yeni bir bayrama
sahip oluyordu.c) TBMM’nin açılmasıyla Türk milleti bağımsızlığını
ilan etmiş oluyordu.d)Osmanlı Devleti’nin devamlılığı sağlanmış oluyordu .
SORUSORU
23 Nisan 1920’de göreve başlayan I. T.B.M.M’nin yasama, yürütme ve yargı yetkilerini kendinde toplaması aşağıdakilerden hangisinin göstergesi sayılamaz?
a) Kendisinden daha güçlü bir kurum tanımadığının
b) Yönetimde “güçler birliği” ilkesini benimsediğinin
c) Merkezi otoriteye önem verdiğinin
d) Yetkilerini, hanedan üyeleriyle paylaştığının
İLK T.B.M.M’ NE KARŞI ÇIKAN İLK T.B.M.M’ NE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALARAYAKLANMALAR
NEDENLERİ:
1. Anadolu’da yaşayan azınlıkların devlet kurma istekleri ( Örnek? )
2. Milli mücadeleyi engellemek ( Kimler? )
3. Kuvay-i Milliyecilerin düzenli orduya katılmak istememeleri, halka baskı yapmaları
4. İstanbul hükümetinin M. Kemal aleyhinde bildiriyi Anadolu’da halka dağıtması
SORUSORU
İLK T.B.M.M’ NE KARŞI İLK T.B.M.M’ NE KARŞI ÇIKAN ÇIKAN
AYAKLANMALARAYAKLANMALAR
İstanbul Hükümeti Tarafından Desteklenen Ayaklanmalar
Ahmet Anzavur , Kuva-yi İnzibatiye
İstanbul Hükümeti ve İngilizler Tarafından Desteklenen
Ayaklanmalar:
Bolu Düzce Hendek Adapazarı
Yozgat Konya Afyon Milli Aşireti
İngilizler tarafından, İngiltere’nin boğazlar üzerindeki isteklerini gerçekleştirmek amacıyla çıkartılmıştır.
Dini içerikli isyanlardır. “Din elden gidiyor!!!”
Yozgat İsyanı'nı bastırmak üzere görevlendirilen Çerkez Yozgat İsyanı'nı bastırmak üzere görevlendirilen Çerkez Ethem ve adamları İstasyon'daki karargâh binası Ethem ve adamları İstasyon'daki karargâh binası
Azınlıkların Çıkardığı Ayaklanmalar
Rum Pontus ayaklanmaları Ermeni ayaklanmaları
Kuva-yi Milliye TaraftarlarınınÇıkardığı Ayaklanmalar
Çerkez Ethem ayaklanması Demirci Mehmet Efe
ayaklanması
T.B.M.M’NİN T.B.M.M’NİN AYAKLANMALARA KARŞI AYAKLANMALARA KARŞI
ALDIĞI TEDBİRLERALDIĞI TEDBİRLER 29 Nisan 1920’de 29 Nisan 1920’de Hıyanet-i Vataniye Hıyanet-i Vataniye
KanunuKanunu çıkarıldı. çıkarıldı.
11 Eylül 1920’de 11 Eylül 1920’de İstiklal Mahkemeleriİstiklal Mahkemeleri kurularak isyancılar sert bir şekilde kurularak isyancılar sert bir şekilde cezalandırıldı.cezalandırıldı.
İstanbul hükümetinin olumsuz İstanbul hükümetinin olumsuz propagandalarına karşı halkı doğru propagandalarına karşı halkı doğru bilgilendirmek için bilgilendirmek için Anadolu AjansıAnadolu Ajansı kuruldu. kuruldu.
AYAKLANMALARAYAKLANMALAR
SORUSORU
SORUSORU
Aşağıdaki ayaklanmalardan hangisiAşağıdaki ayaklanmalardan hangisidini içerikli bir ayaklanmadır?dini içerikli bir ayaklanmadır?
a)a) Kuvay-i İnzibatiyeKuvay-i İnzibatiye
b)b) Çerkez EthemÇerkez Ethem
c)c) Konya Konya
d)d) Demirci Mehmet EfeDemirci Mehmet Efe
Aşağıdakilerden hangisi İngilizler tarafından, İngiltere’nin boğazlar üzerindeki isteklerini gerçekleştirmek amacıyla çıkartılan ayaklanmalardan biri değildir.
a) Bolub) Yozgat c) Hendekd) Adapazarı