tc orman ve su İşleri bakanlığı Çölleşme ve erozyonla mücadele genel müdürlüğü
DESCRIPTION
TC Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü Çığ Kontrol Proje Yapımı Hizmet içi Eğitimi 25-27. 06.2012 Trabzon ( Uzungöl ) “ DOĞAL AFET OLARAK KAR ” İ brahim Gürer Gazi Üniversitesi , Mühendislik F akültesi , İnşaat Mühendisliği Bölümü - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
TCOrman ve Su İşleri Bakanlığı
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel MüdürlüğüÇığ Kontrol Proje Yapımı Hizmet içi Eğitimi
25-27. 06.2012Trabzon ( Uzungöl )
“DOĞAL AFET OLARAK KAR ”
İbrahim GürerGazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü
Maltepe/ANKARATel : 90 312 582 32 46 Fax: 90 312 230 84 34,
[email protected] http://websitem.gazi.edu.tr/site/gurer
Doğal Afet Olarak Kar
Çatılarda Kar Yükü
Karayollarında kar savruntusu
Yamaçlarda Çığ Düşmesi
Kastamonu Küre,1993
USA, Wyoming 2000
Çaykara , Karaçam ,1993
Kar’ın sosyal hayata olumsuz etkileri açısından bakıldığında Ülkemizde çığ, kar savruntusu, çatılarda fazla kar birikimi ve buzlanma yüzünden köy ve mezralarda yaşayan insanlar hayatlarını ve evlerini kaybetmekte, yollar kapanmakta, ormanlık alanlar,yollar ve enerji hatları tahrip olmaktadır.
www.snow
Istanbul Edirne Otoban 2001 JP Yamagata 2000
Hakkari-Çukurca yolu Sünbül çığı Km 1,March1993
Çığ Afeti Açısından Son Durum
Nasıl ?
Son 50 yılda 353 çığ olayı meydana gelmiş
olup, yılda ortalama 7 çığ olayında yaklaşık
20 kişi olmak üzere, toplam 979 kişi hayatını
kaybetmiş, özellikle 1991 1992 kış ‑
mevsiminde 328, 1992 1993 kış mevsiminde ‑
135, 1993-1994 kış mevsiminde ise 26 kişi
hayatını kaybetmiştir. Maddi kayıplar
hakkında, 50 yıllık dönemde nakledilmesine
karar verilen hane sayısı 5164 olup bugünkü
rayice göre herbir hane nakli devlete
yaklaşık 40 Milyar TL (25 000 $) mal
olmaktadır.
1991‑1992 kış mevsiminde Güneydoğu Anadolu'da sadece TCK 11. (Van) Bölge Müdürlüğü, toplam 2230 km.'lik yolda 75 gün süreyle yaptığı kar ve çığ mücadelesinde o günkü rayiçle 40 milyar TL ( 6 Mılyon $) harcamıştır .
Van Hakkari yolu Km 179 Zap suyu kıyısı,1993
Van Hakkari yolu Km 179 Zap suyu kıyısı,1993
Çığların Ulaşıma Etkisi
Karayolları üzerinde inşaa edilen tünellerin boyutlandırılması çok önemlidir. Tecrübeler tünel boylarının bir kat daha fazla olması halinde tam yarar sağlanacağını göstermektedir.
Birbirine yakın Tüneller arasında dahi yol kapanması olmaktadır
Pülümür TCK,2002
Pülümür TCK,2002
Kar Yağış Tiplerinin Uluslararası Sınıflandırımı
Kar Kristalleri ve Çeşitleri
Günün serin saatlerinde kara, bir büyüteçle bakılırsa genel olarak her zaman 6 dalı olan kristallerden oluştuğu görülür.
Kar’ın Mekanik Özellikleri
Kar viskoelastik bir maddedir. Hem yavaş akıcı yapışkan bir sıvının, hem de elastik bir katının özelliklerini gösterir.
Bu özellikler kar’ın yoğunluğuna, dane tipine ve hava sıcaklığına göre değişir.
Kar’ın kristalleri arasındaki çekme gücü yoğunluğu arttıkça artar, çok ince taneli eski karda en yüksek değerine erişir ve kar örtüsünün sıcaklığının artması ile birlikte artış gösterir.
Kar ‘ın Değişimi (Metemorfizma) Kar alçak kotlarda izotermal olunca, çok geometrik olan altıgen kristal şekillerini kaybederek yavaş yavaş serbest su haline dönüşür. Kar erimesi, hava sıcaklığının ve rüzgar hızının artması ile doğru orantılıdır.
SLF,1994
SLF, 1994 SLF, 1994Mon Blanc,1996
Kızılcahamam 2004
Gözlemi Yapılan Fiziksel Parametreler:
2. Kar derinliği, 3. Kar yoğunluğu
4. Kar su eşdeğeri (Genelde hesaplanan ortalama değer havza index değeri olarak kullanılır)5. Kar mukavemetinin ölçümü , tabakalaşmanın belirlenmesi (OGM)
1. Kar örtüsünün alansal dağılımı
Lapland 1973Kayseri 1998
Biraz Daha Açıklamak gerekirse:
Kar Yoğunluğu : Kar tabakasının çeşidine göre (toz kar, ıslak kar), 50 kg/m3 - 500 kg/m3 arasında değişen fiziksel özelliktir.
Yeni yağmış karın yoğunluğu ortalama olarak %10 (100 kg/m3) varsayılabilir. Kar bekledikçe yoğunluğu artar ve %50 - %60’a kadar yükselir. Yoğunluk %40 - %50 dolaylarına çıkınca, kar suyu akış haline dönüşür.
Kar-Su Eşdeğeri : Kar örtüsündeki toplam suyun mm veya cm olarak tanımıdır. Kar-Su Eşdeğeri ile derinlik arasındaki bağıntı kar yoğunluğunu verir. Su eşdeğerini %100’e tamamlayan değer “kar’ın kalitesi”, yani kardaki buz miktarıdır. Eğer sıcaklık 0C’ın altında ise kalitesi %100’dür.
Albedo : Kar kütlesinin kısa dalgalı radyasyonu yansıtma özelliğidir. Albedo, yeni düşmüş karda %80, hatta bazı ender durumlarda da %90 iken erime dönemi sonuna doğru %40’ lara kadar iner. Bahar aylarında kar örtüsünün albedosu ortalama %50 ve hava sıcaklığı da ortalama 10o C, kış aylarında ise albedo %70 ve , hava sıcaklığı –1.1o C olarak alınabilir
1. Klasik Ölçüm Yöntemler
PluviometrePluviyographTotalizatorKar Kurslarında , kar numune alma aletiyle
- Mount Rose (DSI ve önceki EIEI)- Japon OSK 707- Avrup’ada kullanılan numune alıcı
Kar DirekleriKar Yastıkları
Kar tablasıyla yeni kar ölçümü
Kar gözlem/ölçüm yöntemleri
SCS,1965
DMI, 2009
Lapland, 1973 Lapland, 1973
Bayburt Göloba ,1996
Pluviyometrelerle kar ölçümü en pratik yöntemdir, kar eritilerek su yüksekliği mm olarak ifade edilir. Numune alma aleti kullanımı deneyim gerektirir.
Kar Ölçümler Teknikleri
Kar Kurslarında
Kar derinliği, sueşdeğeri, yoğunluğu ve kar
örtüsünün alansal dağılımı gibi kar örtüsü
ilgili fiziksel parametrelerin gözlemleri ya
kar hidrologları tarafından havza üst
kotlarında kurulmuş kar kursları denilen
sabit güzergahlarda yapılır. DSI ve önceki
EIE tarafından, en az 10 noktada kar
numune alıcısı ile kar özelliklerinin
belirlendiği kar kurslarının (istasyonlarının)
havzayı bitki örtüsü, yükseklik ve
topografik açıdan temsil etmesi gerekir.
Kar numune alma aleti
ile:
Kar-su eşdeğerini belirlemek için
9,5 cm çapında ve 55 cm
yüksekliğinde silindir bir boru ve
bunu kaplayan bir metal kısımdan
oluşan bir sistemdir. Üst kısmında
yine metalden yapılmış bir kulp
kısmı vardır. Bu kısımdan kancası
yardımıyla asılan, daha önceden
kalibre edilmiş bir terazi ile kar-su
eşdeğeri okunabilir.
AVRUPA’DA KAR ÖLÇÜMÜ
Işıkdağ, kar ölçümü,1998
Sodankyla,1972
Finland Lapland Enentekio 1972
USA, 1965Lapland 1972
Ölçümlerde yapılabilecekhatalara örnekler
Kar Eşelleri ve Kar
Direkleriyle:
Devamlı kar örtüsünün derinliği ise kar
eşelleri kullanılarak ölçülür. Bu amaçla
her gün veya 5 günlük aralarla ölçüm
yapılabileceği gibi, erişilmesi güç
yerlerde helikopter veya dürbün
kullanılarak 15 veya 30 günde bir de
yapılabilir. Bu şekilde ölçülen derinlikler
biriken kar örtüsü derinliğidir. Böylece
kar örtüsü derinliğinin zamanla
değişimi elde edilmiş olur.
Kar yastıklarıyla:
Kar yastıkları, yüzeyden erimeyi
ağırlıktaki azalma (suyun yastıktan
akıp gittiği varsayılarak) olarak
algılar.
Türkiyedeki araştırma amaçlı kar
yastıklarının kullanımı 1995 yılında
önceki KHGM tarafından temsili
havzalarda başlatılmıştır. Daha
sonra Üniversiteler de katılmıştır
Çoğu durumda buharlaşma ihmal
edilebilmektedir ve ağırlıktaki
azalmanın su çıktısından dolayı
meydana geldiği düşünülmektedir.
Kar Tablasıyla
Yeni yağan karın yüksekliğini ölçmek için kullanılır. Üzeri beyaz renkli ve 30x30 cm boyutlarındadır. Karşılıklı her iki tarafında karda kaybolmaması için metal parçalar bulunur. Tabla, rüzgardan etkilenmeyen bir yere yerleştirilir ve her gün yeni yağan kar, tabla üzerinde tahtadan yapılmış metre ile ölçülür. Yeni türleri daha pratiktir.
Kar tablasıyla son 24 saatte biriken yeni kar ölçümü
SLF, 1994
Uzungöl 1994
Hava Fotoğrafları
Uzaktan Algılama
Uydu Fotoğrafları
Gerçek Zaman bazındaVeri Toplama
Nükleer Yöntemler
2. Modern Yöntemler
ErzurumKHGM,2002
Radarla: Kar taneleri yağmur damlacıklarına göre radar dalgalarını daha güçlü bir şekilde yansıtırlar ve dolayısıyla da radar görüntüleri iki farklı türdeki yağışı birbirlerinden ayırt edebilir ve belli bir sağnak için kar yağışının alansal dağılımını belirlemek için kullanılabilir.
Taze karın yüksek albedo değeri sayesinde de uydu gözlemleri ile kar yağışının alansal dağılımı bulunabilir.
Jıstec,2000
KAR ÖRTÜSÜNÜN TÜRKİYEDEKİ DAĞILIMI
Devlet Meteorolojı İşleri Genel Müdürlüğünün tüm Türkiyeye yayılmış meteoroloji
istasyonları devamlı olarak hidrometeorolojik veri toplamaktadır. Günlük olarak
toplanan yağışın türü, miktarı zamansal ve alansal dagılımı devamlı gözlenmektedir.
Ancak meteoroloji istasyonlarının tamamı il veya ilçelerde kurulu olduğundan toplanan
bu tür verilen daha ziyade yerleşim yerlerini temsil etmektedir. Uzun dönem
gözlemlerinin analizi sonucu Türkiyenin kar örtüsünün alansal dağılımı ile ilgili olarak
DMI ce hazırlanmış olan Yıllık ortalama karla örtülü günler sayısı, Yıllık ortalama kar
yağışlı günler sayısı ve En yüksek kar kalınlıklarını haritaları aşağıda verilmiştir.
Ancak Uludağ, ve Kartalkaya gibi kış turizm alanlarında kurulmuş olan özellikle kalıcı
kar örtüsü süresi ve en yüksek kar kalınlığı ile ilgili bilgilerin dikkatlice değerlendirilmesi
gereklidir.
-12
0.0
0
2.0
0
5.0
0
10
.00
20
.00
30
.00
40
.00
50
.00
75
.00
10
0.0
0
15
0.0
0
20
0.0
0
A DA P A ZA RI
A DIYA M A N
A F Y ON
A Ğ RI
A K S A RA Y
A MA S Y A
A NT AK Y A
A N TA LY A
A RDA HA NA RT V İN
AY D IN
B A LI K E S İR
B A RT IN
B A TM A N
B A Y B URTB İLE C İK
B İ NG ÖL
B İ TL İS
BO LU
B U RDUR
B URS A
ÇA NK IRI
D E NİZ LİDİ Y A RB A K IR
E LA Z IĞ
ER Zİ NCA N
E RZU RUM
E S K İ ŞE H İR
GA Z İ AN TE P
GİRE S UN
GÜ M ÜŞ HA NE
HA K K A Rİ
I ĞD IR
K A HRA M A NM A RA Ş
K A RA M A N
K A RS
K A S T A M ONU
K A Y S E Rİ
K İL İS
K IR IK K A LE
K IR K LA RE Lİ
K IR ŞE H İR
K ONY A
K Ü TA HY A
M A LA TY A
M AN İS A
M A RD İN
M ER S İN
M UĞ LA
M UŞ
NE V ŞE H İR
NİĞ DE
O RDURİ ZE
S A M S UN
Ş A NL IUR FA
S İİRT
S İN OP
S İV A S
TE K İ RDA Ğ
T OK A T
T RA B Z ON
TU NCE Lİ
UŞ A KV A N
Y OZ GA T
ZO NG ULDA K
Ş I RNA K
ÇO RUM
O S M AN İY E
K A RA B ÜK
28° 32° 36° 40° 44°
40°
36°
44°40°36°32°28°
0 50 100
150
200
250
km
36°
40°
K AR A D EN İZ
A K D EN İZ
EG
E
DE
NİZ
İ
M A R MA R A D EN İZİ
YU
NA
NİS
TAN
BU LG A R İST AN
GÜ R C İST AN
E R M E N İST AN
İR AN
IR AK
SU R İYE
Ý ST AN B U L
AN KAR A
I S P AR TA
E DÝ RNE
Y A LOV A
Ý ZM Ý T
ÇA NA K K A LE
A DA NA
Ý ZM Ý R
DEVLET METEOROLOJİ İŞLE Rİ GENE L M ÜDÜRLÜĞÜZİRA İ ME TE O R O L O Jİ V E İK L İM RA S A TL AR I DA İR E BA Ş K A NL IĞ I
H İD RO M ET EOR OL OJ İ ŞU BE M Ü DÜ R LÜ ĞÜ
0 2 5 10 2 0 30 40 50 75 100 150 200
Y IL LIK O RTA L A MA
K A RL A Ö RT ÜL Ü G ÜN LE R SA Y IS I (gü n)
A DA P A ZA RI
A DIYA M A N
A F Y ON
A Ğ RI
A K S A RA Y
A MA S Y A
A NT AK Y A
A N TA LY A
A RDA HA NA RT V İN
AY D IN
B A LI K E S İR
B A RT IN
B A TM A N
B A Y B URTB İLE C İK
B İ NG ÖL
B İ TL İS
BO LU
B U RDUR
B URS A
ÇA NK IRI
D E NİZ LİDİ Y A RB A K IR
E LA Z IĞ
ER Zİ NCA N
E RZU RUME S K İ ŞE H İR
GA Z İ AN TE P
GİRE S UN
GÜ M ÜŞ HA NE
HA K K A Rİ
I ĞD IR
K A HRA M A NM A RA Ş
K A RA M A N
K A RS
K A S T A M ONU
K A Y S E Rİ
K İL İS
K IR IK K A LE
K IR K LA RE Lİ
K IR ŞE H İR
K ONY A
K Ü TA HY A
M A LA TY A
M AN İS A
M A RD İN
M ER S İN
M UĞ LA
M UŞ
NE V ŞE H İR
NİĞ DE
O RDURİ ZE
S A M S UN
Ş A NL IUR FA
S İİRT
S İN OP
S İV A S
TE K İ RDA Ğ
T OK A T
T RA B Z ON
TU NCE Lİ
UŞ A KV A N
Y OZ GA T
ZO NG ULDA K
Ş I RNA K
ÇO RUM
O S M AN İY E
K A RA B ÜK
YILLIK O RTALAM A KAR YAĞ IŞ LI GÜ NLER S AY ISI
28° 32° 36° 40° 44°
40°
36°
44°40°36°32°28°
0 50 100
150
200
250
km
36°
40°
K AR A D EN İZ
A K D EN İZ
EG
E
D
EN
İZİ
M A R MA R A D EN İZİ
YU
NA
NİS
TA
N
BU LG A R İST AN
GÜR C İST AN
E RM E N İST AN
İR AN
IR AK
SU R İYE
İST AN B UL
AN KAR A
I S P AR TA
E Dİ RNE
Y A LOV A
İZ M İT
ÇA NA K K A LE
A DA NA
İZ M İR
DEVLET METEOROLOJİ İŞLE Rİ GENE L M ÜDÜRLÜĞÜZİRA İ ME TE O R O L O Jİ V E İK L İM RA S A TL AR I DA İR E BA Ş K A NL IĞ I
ZM
-1
-40 0 5 15 25 35 45 55 65 75 0 0.1 5 15 25 35 45 55 65 75
A DA P A ZA RI
A DIYA M A N
A F Y ON
A ÐRI
A K S A RA Y
A MA S Y A
A NT AK Y A
A N TA LY A
A RDA HA NA RTV Ý N
AY D IN
B A LI K ES Ý R
B A RT IN
B A TM A N
B A Y B URTB Ý LE CÝ K
B Ý NG ÖL
B Ý TLÝ S
BO LU
B U RDUR
B URS A
ÇA NK IRI
DE N ÝZ LÝDÝ Y A RB A K IR
E LA Z IÐ
E RZ Ý NCA N
E RZU RUME SK Ý Þ E HÝ R
GA Z Ý AN TE P
G Ý RE S UN
GÜ M ÜÞ HA NE
HA K K A RÝ
IÐD IR
K A HRA M A NM A RA Þ
K A RA M A N
K A RS
K A S T A M ONU
K A Y S E RÝ
K Ý LÝ S
K IR IK K A LE
K IR K LA RE LÝ
K I RÞ E HÝ R
K ONY A
K Ü TA HY A
M A LA TY A
M A NÝ S A
M A RDÝ N
M E RS Ý N
MU ÐLA
M UÞ
NE V Þ E HÝ R
NÝ ÐDE
O RDUR Ý ZE
S A M S UN
Þ A NL IUR FA
S Ý Ý RT
SÝ N OP
SÝ V A S
TE K Ý RDA Ð
T OK A T
T RA B Z ON
TU NCE LÝ
UÞ A KV A N
Y OZ GA T
ZO NG ULDA K
Þ I RNA K
ÇO RUM
OS M A NÝ Y E
K A RA B ÜK
28° 32° 36° 40° 44°
40°
36°
44°40°36°32°28°
0 50 100
150
200
250
km
36°
40°
KAR A D EN ÝZ
A K D EN İZ
EG
E
D
EN
İZİ
M A R MA R A D EN İZİ
YU
NA
NİS
TA
N
BU LG A R İST AN
GÜR C İST AN
E RM E N İST AN
İR AN
IR AK
SU R İYE
İST AN B UL
AN KAR A
I S P AR TA
E DÝ RNE
Y A LOV A
İZ M İT
ÇA NA K K A LE
A DA NA
İZ M İR
DEVLET METEOROLOJİ İŞLE Rİ GENE L M ÜDÜRLÜĞÜZİRA İ ME TE O R O L O Jİ V E İK L İM RA S A TL AR I DA İR E BA Ş K A NL IĞ I
ZM
-1
EN YÜKSEK KAR KALINLIĞI (cm)
0 0 .1 1 0 25 50 1 00 1 50 20 0 30 0 4 00 5 00 6 00
KAR SAVRUNTUSU ve KAR BİRİKMESİ
Savrulan Karın Zararları
Rüzgar tarafından savrulan kar, kara ve demir yollarının belirli kesimlerinde, yolun kapanmasına ve görüş mesafesini azalmasına sebep olur ve kar siperleri kullanılarak bu durum önlenilmeye çalışılır..
UZUNGÖL ÇALIŞMALARI
Trabzon, Çaykara, Uzungöl, 1994 Kışı
Dorinori’den inen çığ Dorinori’den inen çığ
Dorinori’den inen çığ Mayıs 2000Uzungöl Kar derinlik ölçüm yeri 1994
Uzungöldeki önceki çalışmalar ile ilgili notlar
ÇIĞ TEHLİKE HARİTASI
ÇIĞ RİSK HARİTASI
Oluşturulan çığ risk haritaları, “Çığ Afeti Sigorta” sistemine baz alınabilecek bir haritadır. Bu haritalarda kımızı, mavi, sarı ve beyaz zon kavramı vardır.
Biriken Karın Zararı
Çok fazla kar yağışı olan bölgelerde, kar yüküne göre projelendirilmeyen yapılar çökebilir,taşıyıcı sistemler de ayrışmalar meydana gelebilir.
Kızılcahamam, Şahinler,h=1450m ,Şubat 2012
Rüzgar ile savrulan kar binaların havalandırma yollarını tıkar, tavan arasındaki alanları doldurur, cam ve cerçevelerinin açılmasını engeller.
Binaların rüzgar altında kalan tarafları tamamen kar ile örtülü hale gelebilmektedir.
Uzungöl 1995
Binaların rüzgar altında kalan kapıları kar ile kapanmaktadır ve eğer bu kapılar dışarı doğru açılan türden ise içerdekiler mahzur kalmaktadır. Bu yörelerdeki binaların kapılarının içeriye doğru açılmaları daha iyi olur.
Erzurum Konaklı 2006Erzurum Konaklı 2006
Biriken ve savrulan kar ile sorunlar yaşayan binalar, kapıları hakim rüzgara paralel olacak şekilde yerleştirilmelidir; böylece muhtemelen savruntu ve oyulma tesiriyle kar bu kapıları etkilemeyecektir
Yerleşim ile ilgili dikkat edilmesi gereken başlıca hususlar:Karın birikmesi sonucu yerleşim yerleriyle ilgili ortaya çıkan sorunlara engel olabilmek için aşağıdaki önlemler önerilebilir:
Rüzgar ile savrulan ve taşınan karın yol yada tesislerin işletmesi üzerine olan potansiyel etkiler tanımlanmalıdır.
Alternatif mahallerdeki kar sorunlarını değerlendirirken tüm altyapı tesisleri (örneğin binalar, boru hatları, yollar vs.) dikkate alınmalıdır.
Kar birikmesinden ötürü binalardaki olumsuz etkiler:
Ara sokaklarda yığılmalar Çatılarda çökmeler
İnşaat sahasına karar vermeden önce önerilen yerdeki hakim rüzgar yönünü, şiddetini ve kar şartları en azından bir kış öncesine kadar araştırılır. Kar ve buzun biriktiği alanlar, kış boyunca çekilen hava fotoğrafları ile belirlenmelidir. Mümkünse inşaat mahallerini, rüzgar altı kesimin 150-200 m aşağısındaki kar erozyonu bölgesinde seçilir.
Kar perdeleri
Savrulan karın kar perdeleri ile kontrolü, rüzgarın yönünü değiştirerek hızın düşmesini, çevrintilerin oluşup rüzgarın içindeki karın tutulması şeklindedir. Kar perdesinin doğru konumda yerleştirilmesi kritik alanları kardan uzak tutarken tolerans gösterilebilecek alanlarda büyük kürtünlerin oluşmasını sağlamaktadır. Perdelerin maliyeti kar kürüme masraflarındaki azalma ile karşılanabilmektedir
Hızı 4m/s veya daha fazla olan rüzgarlar karı zeminden kaldırarak, havada asılı olarak , sıçratarak taşır.
Kar siperleri karın yol üzerinde yığılmasını önlemek için yol kenarlarına yerleştirilirler.
Bugün kullanılan başlıca iki tür siper vardır; bunlar plastik, tahta veya metalden yapılmış (insan yapımı) kar siperleri ve dikilmiş ağaç ve çanlı iksa gruplarından oluşan bariyerler şeklindeki canlı kar siperleridir.
Dr. Matsuda, Artvin 1997
Ank Afy Km180, Beton Kar perdeleri:
Boşluk alanı az olan siper türlerine ait modellerin rüzgar altı tarafında (Leeward side) daha çabuk kar tutmaya başladığını, çok yüksek oranda boşluk içeren siperlerin ise tutma kapasitelerine çok uzun zamanda erişebildiklerini göstermektedir. Düşey perdeli siperlerin rüzgar altında oluşan kürtünleri siperden daha uzak mesafede ve oldukça homogen olarak oluşmakta, yatay elemanlı siperlerde ise kar birikmesi hemen siperin arkasında başlamaktadır.
Yamagata, Shijo Soğuk fizik lab.rüzgar tüneli 13 tür model deneyleri ,2000
Perdenin alt kısmındaki açıklık rüzgarın bir kısmının buradan akmasını sağlayacaktır. Rüzgar bu aralıktan aktıkça hızı artacak ve perdenin altında karın olmayacağı alanda oyulma bölgesi oluşturacaktır.
Bu şekilde hem memba hem de mansap tarafındaki birikintiler perdeden bir miktar ötelenecek ve perdenin kar ile örtülmesini engelleyecektir. Optimum aralık perdenin yüksekliğinin %10 ila %15’ i kadardır
O.Abe’den, Tienşan dağları,1999
Son yıllarda uygulamaya koyulan , yükseklikleri h= 1.50m, 2.30m, 2.80 m ve 100 Km/s rüzgar hızına dayanabilen kar siperleri , metal örgülü, PVC kaplı veya galvaniz kaplama tel arasına Plastik lata geçirilmiş panolar şeklinde yola paralel konulmaktadır.
Erzurum Tortum yolu üzerinde yapılmış h=2.80m’lik kar perdeleri, 2012
KAR BİRİKİMİNİN ORMAN TAHRiBATI
13-22 Mart 1977 Uludağ Kuzey yamaçlarında özellikle Karaçam türü ağaç topluluklarının sınırlarında fazla kar birikmesi yüzünden meydana gelen ağaç tahribatı yaklaşık 60 m3 olarak tahmin edilmişti.
Kızılcahamam –Gerede, Akyarlar geçidi,h=1520m, 2004
ve SİS
İstanbul-Edirne Otoban , Aralık 2001
Sis Internetten
İstanbul-Edirne Otoban , Aralık 2001
Kar ve buzlanma ile (kış) mücadele çalışması
İstanbul Büyükşehir Belediyesi kış koşullarıyla mücadelesini geliştirmiş olduğu "A", "B" ve "C" planları kapsamında gerçekleştirmektedir. Her bir plan, hazırlanan "Aşırı Yağış Halleri" çalışması kapsamında; öncelikli müdahale edilmesi muhtemel ana arterler, bu arterlere hangi birimlerden hangi ekiplerin, ne tür araçlarla müdahale edeceği gibi hareket planlarını da içerecek şekilde detaylandırılmış, detay çalışmalar gerekli görsel ve yazılı materyallere dönüştürülerek ilgili birimlere dağıtılmıştır.
A Planı : "Düşük Yoğunluklu Alarm" düzeyi olup İstanbul da bu aşamada ,yaklaşık 240 iş makinesi ve 1100 personel görev yapmaktadır.
B Planı: "Yüksek Yoğunluklu Alarm" düzeyi olan B Planı kapsamındaki çalışmalar, olağanüstü kış koşullarının geçerli olduğu durumlarda uygulanacak olan çalışma planlarını içermektedir. Bu çalışmalarda 550 iş makinesi ile 3000 personel, üç vardiya halinde önceden belirlenmiş hassas bölgelerde silme görev yapmaktadır, ilçe belediyeleri ile yapılacak çalışmalar da oluşturulacak kriz masası koordinasyonunda gerçekleşecektir.
C Planı: "Çok Yüksek Yoğunluklu Alarm" düzeyi
SABRINIZA VE İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM
BayburtHelva köy,1996