ΚΥΠΡΙΑΚΗtech-xenodocheiaka.schools.ac.cy/data/uploads/b-etos... · web viewΤο γυαλί...

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΡΑΚΤΙΚΗΚΛΑΔΟΣ: ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ – ΤΡΑΠΕΖΟΚΟΜΙΑ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΜΑΘΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Β΄ΕΤΟΣ

ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ: _________________________________________________

ΤΜΗΜΑ: ____________

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΜΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014

Πίνακας Περιεχομένων Σελ.

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

1.1 ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 41.2 ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑ 111.3 ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗ 191.4 ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ 25

1.5 ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ 32

1.6 ΨΥΞΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΨΥΞΗ 38

1.7 ΖΑΧΑΡΗ ΚΑΙ ΟΞΕΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ

2.1 ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ 53

2.2 ΧΑΡΤΙ 59

ΜΕΤΑΛΛΟ 60ΓΥΑΛΙ 62ΠΛΑΣΤΙΚΟ 63

ΕΝΟΤΗΤΑ 3 ΣΗΜΑΝΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

3.1 ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΗΜΑΝΣΗΣ ΤΩΝ

ΣΥΣΚΕΥΑΣΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΩΝ 69

3.2 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 74

ΕΝΟΤΗΤΑ 4 ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

4.1 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1 80



2

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ



ΕΝΟΤΗΤΑ 6 ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

6. ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ 116

ΕΝΟΤΗΤΑ 7 ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ

7. ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ 124

ΕΝΟΤΗΤΑ 8 ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ



ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 144

3


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• Να αντιληφθεί την αναγκαιότητα της διατήρησης τροφίμων

• Να ονομάζει τους μικροοργανισμούς που προκαλούν τη φθορά των τροφίμων

4

ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

• Σήμερα η τεχνολογία έχει βελτιώσει τις παραδοσιακές μεθόδους και έχει ανακαλύψει νέες μεθόδους.

• Προϋποθέσεις που τηρούνται για την καταλληλότητα των τροφίμων.

• Να χρησιμοποιούνται προϊόντα άριστης ποιότητας

• Να μην αλλοιώνεται η σύσταση, η υφή και η εμφάνισή τους

• Να διασφαλίζεται η υγιεινή των τροφίμων

• Να ελαχιστοποιείται η απώλεια θρεπτικών ουσιών.

5

ΜΥΚΗΤΕΣ

• Είναι απλοί οργανισμοί που προσβάλλουν τα τρόφιμα, και ιδιαίτερα τα γλυκίσματα, το ψωμί, το κρέας, το τυρί.

• Για να αναπτυχθούν χρειάζονται :

• τροφή, θερμότητα, υγρασία και σκοτάδι.

• Σκοτώνονται από τη ψηλή θερμοκρασία και το φως του ήλιου.

• Ορισμένοι μύκητες είναι χρήσιμοι, όπως για παράδειγμα στην παρασκευή των τυριών Roquefort και Stilton καθώς και στην παρασκευή αντιβιοτικών (πενικιλίνη).

6

ΒΑΚΤΗΡΙΑ

• Τα βακτήρια είναι μικροσκοπικοί μονοκύτταροι οργανισμοί, σπάνια είναι και πολυκύτταροι, που συναντούνται σε κάθε είδους βιότοπους και σε πολύ μεγάλους αριθμούς. Εντοπίζονται πάνω στα σώματα ζώων και φυτών καθώς και στο έδαφος.

• Είναι μικροοργανισμοί που αναπτύσσονται κάτω από ευνοϊκές συνθήκες:

• Κατάλληλη τροφή, θερμότητα και υγρασία.

• Τρόφιμα που προσβάλλονται από τα βακτήρια φθείρονται και σε ορισμένες περιπτώσεις παράγονται σ’ αυτά τοξίνες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν τροφικές δηλητηριάσεις.

• Η ψύξη αναστέλλει τη δράση τους και η θερμότητα τα καταστρέφει.

• Επίσης τα οξέα εμποδίζουν την ανάπτυξη των βακτηρίων, όπως για παράδειγμα το ξύδι στις πίκλες και τα ξιδάτα

• Οι αφυδατωμένες τροφές επειδή δεν περιέχουν αρκετή υγρασία, και εφ’ όσον διατηρούνται ξηρές δεν προσβάλλονται από τα βακτηρίδια.

7

ΖΥΜΟΜΥΚΗΤΕΣ

• Είναι μονοκύτταροι οργανισμοί οι οποίοι αναπτύσσονται σε τροφές που περιέχουν ζάχαρη και υγρασία .

• Οι ζυμομύκητες, σπάνια προκαλούν ασθένειες εν τούτοις καταστρέφουν τα τρόφιμα.

• Για να προφυλαχθούν οι τροφές από τους ζυμομύκητες πρέπει να διατηρούνται σε ψυχρό μέρος.

• Οι ζυμομύκητες καταστρέφονται από τη θερμότητα.

ΕΝΖΥΜΑ

• Τα ένζυμα παράγουν καθαρά, πράσινα τρόφιμα

• Τα ένζυμα, το κλειδί της φύσης για τη ζωή, κινούν τα πάντα από τα βακτήρια ως τους ανθρώπους. Τώρα χρησιμοποιούνται ευρέως στην επεξεργασία των τροφίμων.

• Είναι οργανικές ουσίες που παράγονται από τα ζωντανά κύτταρα των ζώων και φυτών.

• Είναι οι καταλύτες των αντιδράσεων πάνω στις οποίες στηρίζεται η ζωή μας. Λέγονται επίσης και βιοκαταλύτες.

• Τα ένζυμα είναι οι ουσίες που προκαλούν την ωρίμανση των φρούτων και την ωρίμανση του κρέατος μετά τη σφαγή του ζώου.

• Αν η δράση τους συνεχιστεί χωρίς έλεγχο τότε τα τρόφιμα καταστρέφονται.

• Για να σταματήσει η δράση τους τα τρόφιμα πρέπει να ψύχονται ή να θερμαίνονται.

• Τα οξέα επιβραδύνουν τη δράση τους.

Για παράδειγμα ο χυμός του λεμονιού εμποδίζει το μαύρισμα των μπανανών, των μήλων και των αγκινάρων όταν τα καθαρίζουμε ή όταν τα κόβουμε φέτες.

8

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ)

1.Μύκητες

Τι είναι οι μύκητες. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ανάπτυξη τους.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2.Βακτήρια

Ποιες είναι οι ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη βακτηρίων.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3.Ζυμομύκητες

Τι είναι οι ζυμομύκητες και πως αντιμετωπίζονται.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4.Ένζυμα

Τι είναι τα ενζυμα και ποιες οι χρήσης τους. Πως αντιμετωπίζονται και τι προκαλούν.

9

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

1.Να συμπληρώσετε την εισαγωγή στο τετράδιο εργασίας στο σπίτι σελίδα 32

2.Να βρείτε περαιτέρω πληροφορίες από το διαδίκτυο όσο αφορά τους μύκητες, ζυμομύκητες, βακτήρια και ένζυμα

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

10


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• ΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

• ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

• ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

• ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ

11

ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗΣ

• ΑΛΑΤΙ:Είναι το μαγειρικό άλας ή χλωριούχο νάτριο.

• Με αυτό αλατίζουμε τα τρόφιμα και παρασκευάζουμε τα αλίπαστα

• Δεν είναι τροφή, αλλά το χρειαζόμαστε. Στο παρελθόν ήταν τόσο πολύτιμο, που το χρησιμοποιούσαν ως νόμισμα. Για χάρη του γίνονταν ακόμα και πόλεμοι. Ίσως ήταν και το πρώτο "ναρκωτικό" της ανθρωπότητας.

• Μαζί με την αφυδάτωση ήταν οι δύο πρώτες μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων.

• Χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατήρηση κρέατος και ψαριού.

• Σήμερα η αλιπάστωση τείνει να εγκαταλειφθεί, γιατί υπάρχουν νεότερες μορφές διατήρησης των τροφίμων (κονσερβοποιία, ψύξη κλπ.).

ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗΣ

• Άλμη

• Εξωτερική επάλειψη.

• Εισάγεται εσωτερικά με πίεση (σύριγγες).

12

http://www.livepedia.gr/index.php/%CE%9D%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BF

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Larnaca_Salt_Lake.JPG

ΑΛΜΗ

• Η άλμη δημιουργείται όταν μείγμα αλιπάστωσης διαλύεται μέσα σε νερό.

• Η ποσότητα της άλμης παίζει σημαντικό ρόλο στην παρασκευή των αλλαντικών.

• Συνήθως 4 λίτρα άλμης φθάνουν για 9 κιλά κρέατος.

• Χρησιμοποιείται μόνο για βελτίωση του χρώματος του προϊόντος. Η υψηλή συγκέντρωση άλατος στην άλμη φτάνει για να ζυμώσει το κρέας.

• Όταν χρησιμοποιηθεί η άλμη δεν πρέπει να ξαναχρησιμοποιείται.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΕΠΑΛΕΙΨΗ.

13

http://www.google.com/imgres?imgurl=http://www.theslowcook.com/wp-content/uploads/2010/09/IMG_0238-300x257.jpg&imgrefurl=http://www.theslowcook.com/2010/09/15/dill-pickle-improv/&usg=__8XsLzHuovpMEa5l0WeIuCm_ew8E=&h=257&w=300&sz=25&hl=en&start=84&zoom=1&um=1&itbs=1&tbnid=SHtLt0hg-x6xsM:&tbnh=99&tbnw=116&prev=/images?q=SALT+brine+MACHINES&start=80&um=1&hl=en&safe=strict&sa=N&rlz=1R2SKPB_enCY354&ndsp=20&tbs=isch:1

ΕΙΣΑΓΕΤΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΜΕ ΠΙΕΣΗ

(ΣΥΡΙΓΓΕΣ).

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

• Το αλάτι έχει την ιδιότητα να εμποδίζει την ανάπτυξη μικροοργανισμών.

• Το αλάτι που προέρχεται από τη θάλασσα θεωρείται ωφελιμότερο ορυκτό και χρησιμοποιείται στην καθημερινή διατροφή του ανθρώπου.

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

• Με την αλιπάστωση χάνουν ένα μέρος από τη θρεπτική τους αξία, γιατί καταστρέφονται ορισμένες βιταμίνες που περιέχουν.

• Γίνονται πιο δύσπεπτα .

• Από υπερβολική χρήση του ο άνθρωπος είναι δυνατό να πάθει έλκος, δυσπεψία ή να καταστρέψει τους νεφρούς του.

ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗ

• ΑΡΝΙΣΙΟ ΚΡΕΑΣ –ΤΣΑΜΑΡΕΛΛΑ

• ΨΑΡΙ – ΜΠΑΚΑΛΙΑΡΟΣ, ΣΟΛΟΜΟΣ

• ΓΑΛΟΠΟΥΛΑ

• ΧΟΙΡΙΝΟ ΜΠΟΥΤΙ-ΧΑΜ,ΠΡΟΣΙΟΥΤΟ, ΧΑΜΟΝ

• ΧΟΡΤΑ- ΑΓΓΟΥΡΙ- ΚΛΗΜΑΤΟΦΥΛΛΑ

14

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%94%CF%85%CF%83%CF%80%CE%B5%CF%88%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%88%CE%BB%CE%BA%CE%BF%CF%82

• ΤΥΡΙΑ

• ΕΛΙΕΣ

• ΤΟΦΟΥ-TOFU CHEESE–ΤΥΡΙ ΣΟΓΙΑΣ

• ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ

15

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων-Κάπνισμα• Το κάπνισμα είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το

αλάτισμα.

• Τα κρέατα ή ψάρια μετά το αλάτισμα και την επάλειψη τους με αρωματικά κρεμάζονται σ’ ένα κλειστό δωμάτιο όπου ανάβουν τα ξύλα και παράγεται καπνός ο οποίος σκεπάζει τα τεμάχια.

• Ο καπνός στην αρχή είναι αραιός και σταδιακά γίνεται πιο πυκνός.

• Το ξύλο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή καπνού είναι η αγροκαρυδιά, ο δρυς, η χαρουπιά κτλ.

• Οι ουσίες που παράγονται με την ατελή καύση των ξύλων και επικάθονται στα τεμάχια έχουν την ιδιότητα να σκοτώνουν τα μικρόβια με τα οποία έρχονται σ’ επαφή.

Τέτοιες ουσίες είναι Φαινόλες και φορμαλδεύη

16

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ -ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗ

1.ΒΡΕΙΤΕ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

Σ Ρ Ε Γ Γ Α Τ Γ Α Λ Λ Α Ν Τ Ι Κ Α Τ Τ Η

Ο Η Α Η Ε Λ Κ Ο Σ Η Β Η Ι Η Ω Η Ω Β Ω Ν

Λ Δ Λ Λ Η Ι Τ Η Φ Γ Κ Ο Τ Ο Π Ο Υ Λ Ο Μ

Ο Υ Υ Ρ Η Π Φ Τ Γ Τ Ρ Β Ρ Τ Ε Λ Ι Ε Σ Κ

Μ Σ Κ Π Ρ Α Λ Α Τ Ι Ε Τ Ι Τ Τ Ω Τ Ρ Ρ Ξ

Ο Π Η Φ Δ Σ Τ Λ Υ Γ Α Η Κ Α Λ Λ Ι Ο Γ Η

Σ Ε Φ Φ Δ Τ Τ Μ Ρ Η Σ Λ Ο Η Τ Η Ε Τ Κ Η

Ρ Ψ Τ Υ Θ Ω Β Η Ι Β Γ Τ Ο Φ Ο Υ Φ Ε Δ Γ

Ε Ι Δ Β Τ Σ Α Μ Α Ρ Ε Λ Λ Α Ξ Γ Φ Υ Γ Α

Δ Α Σ Η Ψ Η Τ Γ Δ Ι Α Τ Ρ Ο Φ Η ΤΤ Β Φ Γ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________

17

ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΑ ΜΕΘΟΔΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_________________________________________________

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ –ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗ & ΚΑΠΝΙΣΜΑ

• ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ ΤΙ ΤΡΟΦΙΜΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΑΛΙΠΑΣΤΩΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΑ ΜΕΘΟΔΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

___________________________________________

• ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΤΕ ΤΙ ΤΡΟΦΙΜΑ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΠΝΙΣΟΥΜΕ(ΠΗΓΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Η΄ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΕ ΥΠΕΡΑΓΟΡΑ)

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________


18

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 3 ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗ


• Ορισμός μεθόδου

• Περιγραφή των μεθόδου

• Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

• Τρόφιμα που χρησιμοποιούνται

19

ΟΡΙΣΜΟΣ

• Κονσερβοποίηση είναι μια μέθοδος -όπου τα τρόφιμα σφραγίζονται σε ένα αεροστεγές δοχείο. Αποτρέπει τους μικροοργανισμούς από να εισχωρήσουν και να πολλαπλασιαστούν μέσα.

• Με την κονσερβοποίηση μερικά τρόφιμα προθερμαίνονται πριν τοποθετηθούν στα δοχεία.

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων- Κονσερβοποίηση

• Η κονσερβοποίηση είναι μια κατηγορία διατηρημένων τροφίμων που χρησιμοποιείται ευρέως στην βιομηχανία σήμερα.

• Η κονσερβοποίηση χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1804 από ένα Γάλλο αρχιμάγειρα τον Αππέρ.

• Οι πρώτες κονσέρβες ήταν γυάλινες.

ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗ

• Σήμερα χρησιμοποιείτε ένα μείγμα μέταλλου που περιέχει χάλυβα (99%) και κασσίτερο (1%).

• Γυαλί

• Πλαστικό

20

• Αλουμίνιο

21

ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

• Είναι προπαρασκευασμένα και κερδίζουμε χρόνο.

• Κερδίζουμε εργατικά.

• Είναι διαθέσιμα ολόχρονα.

• Κερδίζουμε αποθηκευτικό χώρο

• Διευκολύνουν τη σύνθεση του μενού.

ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗ- ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

• Είναι ευπαθή.

• Χάνουν θρεπτικές ουσίες.

• Σε περίπτωση αμφιβολίας για τη καταλληλότητα μιας κονσέρβας να μη διστάσουμε να την αχρηστεύσουμε

• Η κατανάλωση αλλοιωμένων κονσερβών μπορεί να προκαλέσει τροφική δηλητηρίαση σοβαρής μορφής και ειδικά η αλλαντίαση ή βοτυλισμό.

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων-Κονσερβοποίηση

• Τρόφιμα που διατηρούνται σε κονσέρβες κατά κατηγορία είναι:

• Λαχανικά: αγκινάρες, μπιζέλια, ντομάτες, καρότα

• Φρούτα: ροδάκινα, αχλάδια, κεράσια, ανανάς

• Ψάρια: σαρδέλες, τόνος, ρέγκα

• Κρέατα: συκώτι πατέ, βοδινό (luncheon meat)

• Σούπες: αστακού (bisque d’ hommard), με βοδινή ουρά (ox-tail soup)

• Σάλτσες: demi glace, tomato ketchup

• Χυμοί: ντοματοχυμός, χυμός πορτοκαλιού

• Γαλακτοκομικά είδη: γάλα ζαχαρούχο, συμπυκνωμένο

22

ΜΗΧΑΝΕΣ ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η

ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΚΟΝΣΕΡΒΑΣ

23

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ -ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗ

1. ΓΡΑΨΤΕ ΣΩΣΤΟ Ή ΛΑΘΟΣ

Στην κονσερβοποίηση χρησιμοποιούμε μόνο δοχεία από σίδερο Σ Λ Ο ΄Αππερ ήταν Ελβετός μηχανολόγος Σ Λ Οι πρώτες κονσέρβες ήταν από γυαλί Σ Λ Η κονσερβοποίηση χρησιμοποιείτε αρκετά στην σύγχρονη βιομηχανία

Σ Λ Ο λόγος που γίνεται η κονσερβοποίηση είναι να απωθούμε τους

μικροοργανισμούς από να εισχωρήσουν και να πολλαπλασιαστούν μέσα.Σ Λ

Με την κονσερβοποίηση μερικά τρόφιμα ψύχονται πριν τοποθετηθούν στα δοχεία. Σ Λ

Σήμερα χρησιμοποιείτε ένα μείγμα μετάλλου που περιέχει χάλυβα (99%) και κασσίτερο (1%). Σ Λ

2. Να αναφέρετε 3 πλεονεκτήματα και 3 μειονεκτήματα της κονσερβοποίησης

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Να αναφέρετε τρόφιμα που διατηρούνται σε κονσέρβες κατά κατηγορία με παραδείγματα

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

25

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ-ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΗΣΗ

ΣΗΜΕΙΩΣΤΕ ΣΩΣΤΟ Ή ΛΑΘΟΣ

Με την κονσερβοποίηση τα τρόφιμα τοποθετούνται σε αεροστεγή δοχεία_____

Τα τρόφιμα δεν προθερμαίνονται πριν τοποθετηθούν στα δοχεία._____ Την κονσερβοποίηση την ανακάλυψε ο Αππέρ________ Τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα επηρεάζονται η γεύση τους________ Τα πρώτα κονσερβοποιημένα τρόφιμα διατηρήθηκαν σε γυάλινα

δοχεία______ Σήμερα τα δοχεία αποτελούντα από μείγμα χάλυβα και κασσίτερο_____ Τα λαχανικά πλένονται και καθαρίζονται πριν την κονσερβοποίηση_____ Τα γυάλινα δοχεία δεν αλλοιώνουν την γεύση_______ Όταν τα τρόφιμα κονσερβοποιούνται σταματά η δράση των

ενζύμων______ Η κονσερβοποίηση των ψαριών διαφέρει από την κονσερβοποίηση των

λαχανικών______ Η διάρκεια αποστείρωσης διαρκεί για 5 λεπτά_______ Τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα αποστειρώνονται στους 110-120β

Κελσίου_______ Όταν τα τρόφιμα κονσερβοποιούνται κερδίζουμε χρόνο______ Όταν τα τρόφιμα κονσερβοποιούνται χάνουμε εργατικά______ Όταν τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα έχουν δυσάρεστη μυρωδιά τα

πετάμε________ Όταν στα κονσερβοποιημένα τρόφιμα είναι σκουριασμένο το κουτί το

πετάμε______ Όταν στα κονσερβοποιημένα τρόφιμα το κουτί είναι τρυπημένο το πετάμε

για να μην πάθουμε βουτουλισμό_______ Με τον βουτουλισμό μπορεί να πεθάνουμε_________ Σε περίπτωση αμφιβολίας για τις κονσέρβες δεν τις πετάμε_____

26


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 4 ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ

Στόχοι μαθήματος


• Περιγραφή της μεθόδου



27

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων - Αποξήρανση και αφυδάτωση

• Η αποξήρανση ήταν η πρώτη μέθοδος που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για τη διατήρηση των τροφίμων.

• Με την έκθεση τους στον ήλιο τα τρόφιμα χάνουν μέχρι 85% περίπου από την υγρασία τους, ποσοστό που είναι κατάλληλο για μακρόχρονη διατήρηση.

• Τα στερεά τρόφιμα αποξηραίνονται σε φούρνους ή σήραγγες θερμού αέρα.

• Τα υγρά υπό μορφή σπρέι σε θερμό χώρο..

• Η εξάχνωση (accelerated freeze drying) θεωρείται η πιο καλή μέθοδος και επιτυγχάνεται με την κατάψυξη των τροφίμων σε χώρο κενό από αέρα και την αφαίρεση της υγρασίας κατ’ ευθείαν από τα κατεψυγμένα τρόφιμα.

ΦΟΥΡΝΟΙ

28

ΦΟΥΡΝΟΙ ΜΕ ΣΠΡΕΙ

ΕΞΑΧΝΩΣΗ

29

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

• Τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η αφυδάτωση είναι:

• Τα τρόφιμα διατηρούνται για αρκετό καιρό όταν αποθηκεύονται κατάλληλα.

• Μεταφέρονται και αποθηκεύονται εύκολα.

• Δεν υπάρχει σπατάλη μετά την αγορά και διευκολύνεται η κοστολόγηση και ο έλεγχος.

• Καταλαμβάνουν λιγότερο αποθηκευτικό χώρο.

• Υπάρχουν σε επαρκείς ποσότητες ολόχρονα.

• Δεν αναπτύσσονται οι μύκητες, τα βακτήρια και και οι ζυμομύκητες .

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

• Τα αφυδατωμένα τρόφιμα χάνουν ένα ποσοστό βιταμινών ιδιαίτερα βιταμίνη Γ και βιταμίνες της ομάδας Β.

• Το χρώμα αλλοιώνεται.

• Χάνεται περίπου 30 % της γεύσης.

• Χάνεται ο όγκος.

Τρόφιμα που διατηρούνται με τη μέθοδο της αποξήρανσης είναι:

1. Λαχανικά2. Φρούτα3. Βότανα4. Γάλα5. Αυγά6. Ψάρια7. Κρέατα

30

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ -ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ

1.ΚΥΚΛΩΣΤΕ ΣΩΣΤΟ Η΄ΛΑΘΟΣ

Η αποξήρανση ήταν η πρώτη μέθοδος διατήρησης των τροφίμων Σ

Λ

Ένα μειονέκτημα είναι ότι τα τρόφιμα διατηρούνται για αρκετό καιρό όταν

αποθηκεύονται κατάλληλα.

Σ Λ

Όταν στα τρόφιμα αυτά προστεθεί νερό τότε παίρνουν την αρχική τους μορφή. Σ

Λ

Το αφυδατωμένο γάλα χρησιμοποιείται σαν ρόφημα καθώς και σε διάφορα γλυκίσματα,

κρέμες κτλ

Σ Λ

Τα βότανα δένονται σε δέσμες, κρεμμάζονται και αποξηραίνονται με την μέθοδο της

εξάχνωσης

Σ Λ

Το γάλα αποξηραίνεται είτε με τη μέθοδο των κυλίνδρων είτε με τη μέθοδο σπρέι. Σ

Λ

Τα μήλα συνήθως μένουν ακαθάριστα με το φύλλο αλλά κόβονται σε λεπτές φέτες και

μετά αποξηραίνονται.

Σ Λ

Για τις πατάτες σκόνη οι πατάτες ψήνονται, λιώνονται και μετά αποξηραίνονται. Σ

Λ

Με την έκθεση τους στον ήλιο τα τρόφιμα χάνουν μέχρι 35% περίπου από την υγρασία

τους, ποσοστό που είναι κατάλληλο για μακρόχρονη διατήρηση.

Σ Λ

Τα στερεά τρόφιμα αποξηραίνονται σε φούρνους ή σήραγγες θερμού αέρα Σ

Λ

Τα υγρά τρόφιμα αποξηραίνονται σε φούρνους ή σήραγγες θερμού αέρα Σ

Λ

Η αποξήρανση με την ηλιακή θερμότητα χρησιμοποιείται και σήμερα για τη σταφίδα, τα

σύκα, τα βερίκοκα (χρυσόμηλα), τα δαμάσκηνα κτλ.

Σ Λ

31

Η πιο καλή μέθοδος όμως για αποξήρανση είναι σε φούρνους ή σήραγγες θερμού αέρα Σ

Λ

Με την αποξήρανση αφαιρείται το μεγαλύτερο μέρος της υγρασίας και έτσι δεν

αναπτύσσονται οι μύκητες, τα βακτήρια και οι ζυμομύκητες.

Σ Λ

Κατά τους δύο παγκοσμίους πολέμους, λόγω έλλειψης τροφίμων, αναπτύχθηκαν και

εφαρμόστηκαν διάφοροι τρόποι διατήρησης. Σ

Λ

32

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ -ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ

1. ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΥ

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_______________________

2. ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΔΙΑΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗΣ

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

33


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 5 ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ






34

ΟΡΙΣΜΟΣ

• Είναι η διατήρηση μερικών τροφίμων με την επίδραση ακτινοβολίας από

ακτίνες Χ, σωματιδίων βήτα (ακτίνες βήτα) και ακτίνες γάμα.

Η Radura λογότυπο, που χρησιμοποιείται για να δείξει ένα τρόφιμο έχει

υποστεί επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

• Η μέθοδος διατήρησης τροφίμων με ακτινοβολία έχει ανακαλυφθεί και

εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια

• Η χρήση της μεθόδου αυτής έχει πολύ μικρή χρήση στο εμπόριο

τροφίμων, εν τούτοις η σημασία της είναι μεγάλη διότι σκοτώνει τους

διάφορους μικροοργανισμούς χωρίς να υψωθεί η θερμοκρασία των

τροφίμων.

35

http://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=el&sl=en&u=http://en.wikipedia.org/wiki/Radura&prev=/search%3Fq%3Dradiation%2Bfood%26hl%3Del%26safe%3Dstrict%26rlz%3D1T4ADRA_enCY402CY402%26prmd%3Di&rurl=translate.google.gr&usg=ALkJrhhtcma2zTQ5XhRIYjsgfU8rZUfo1w

http://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=el&sl=en&u=http://en.wikipedia.org/wiki/File:Radura_international.svg&prev=/search?q=radiation+food&hl=el&safe=strict&rlz=1T4ADRA_enCY402CY402&prmd=i&rurl=translate.google.gr&usg=ALkJrhh1xv-SaRkyzT3HcNsFhSfqQRYHcw


• Πειράματα απέδειξαν ότι η υποβολή σε ακτινοβολία εμποδίζει:

• Την ανάπτυξη της ψείρας του αλευριού.

• Την πρόωρη βλάστηση των αποθηκευμένων πατατών και κρεμμυδιών.

• Την ανάπτυξη των μυκήτων στα μαλακά φρούτα (soft fruit) όπως τα

μούρα και οι φράουλες.

• Με την ακτινοβολία μπορούμε να έχουμε πλήρη αποστείρωση.

• Οι επιστημονικές έρευνες μας βεβαιώνουν ότι οι μικρές δόσεις

ακτινοβολίας για τη διατήρηση των τροφίμων δε συνιστούν κίνδυνο για

την υγεία μας.


• Εμφανισιακά τα τρόφιμα αλλάζουν μορφή.

• Αλλάζει η μυρωδιά των τροφίμων.

• Αλλάζει η γεύση των τροφίμων.

• Μεγάλες δόσεις ακτινοβολίας στα τρόφιμα, τα καθιστούν επικίνδυνα για την υγεία του ανθρώπου.

36

ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΔΙΑΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

• Λαχανικά

• Φρούτα

• Ψάρια

• Οστρακοειδή

• Κρέατα

• Παράγωγα Κρεάτων

ΜΗΧΑΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΊΑΣ

37

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ -ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

1.ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΟ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

Α Κ Τ Ι Ν Ο Β Ο Λ Ι Α Ψ Ψ Α Λ Ε Υ Ρ Ι Ψ

Ρ Υ Θ Ι Ο Ο ; ; Ε Ρ Κ Ψ Ε Ι Ρ Α Γ 0 Γ Ω

Μ Π Ρ Ε 6 6 Φ Ρ Ο Υ Τ Α Ω Φ Γ Β Η Τ Α Τ

Π Ρ Ε Μ Μ Μ Η Η Ρ Ρ Ι Ρ Ω Φ Μ Μ Μ Η Η Ρ

Ε Λ Α Χ Α Ν Ι Κ Α Ρ Ν Ι Φ Κ Ρ Ε Α Τ Α Ο

Ι Ρ Μ Μ Μ Η Η Ρ Φ Ρ Ε Α Φ Ξ Κ Λ ΄΄ ‘’ Γ Φ

Κ Ρ Μ Μ Μ Η Η Ρ Φ Ρ Σ Ω Μ Α Τ Ι Δ Ι Α Ι

Ο Σ Τ Ρ Α Κ Ο Ε Ι Δ Η Ε Ρ Ρ Ρ 0 Ρ 0 Μ Μ

Ν Ε Μ Μ Μ Η Η Ρ Ρ Μ Υ Ρ Ω Δ Ι Α 9 0 Α Α

Ε Ε Μ Ι Κ Ρ Ο Ο Ρ Γ Α Ν Ι Σ Μ Ο Ι Μ Μ Ω

Ε Ε Θ Ε Ρ Μ Ο Κ Ρ Α Σ Ι Α 6 7 8 8 Μ Γ Ω

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________

38

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ-ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

• ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

___________________________________________

• ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

___________________________________________

39


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 6 ΨΥΞΗ & ΚΑΤΑΨΥΞΗ






40

Περιγραφή Μέθοδου –Ψύξη

• Είναι η μέθοδος η οποία διατηρεί τα τρόφιμα για 3-4 μέρες .

• Η θερμοκρασία διατήρησης των τροφίμων στην ψύξη είναι από 0ºΚέλσιου μέχρι 10º Κέλσιου

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων – Ψύξη

• Σημεία προσοχής για τα ψυγεία.

• Τα τρόφιμα που χρειάζονται ψυγείο πρέπει να αποθηκεύονται το ταχύτερο δυνατό.

• Μαγειρευμένα φαγητά δεν πρέπει να μένουν για περισσότερο από 1½ ώρα εκτός ψυγείου.

• Τα τρόφιμα να τοποθετούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να ελέγχονται.

• Να τυλίγονται σε αλουμινόχαρτο, λαδόχαρτο ή νάιλον για να εμποδίζεται η διαφυγή υγρασίας και η εξάπλωση μυρωδιάς στα τρόφιμα.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΨΥΞΗΣ

• Η ψύξη καθυστερεί τη δράση των βακτηρίων αλλά δεν τη σταματά.

• Τα διάφορα είδη μικροβίων καταστρέφονται, αναστέλλουν ή επιβραδύνουν τη δράση τους σε διαφορετικές θερμοκρασίες.

41

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΨΥΞΗΣ

• Είναι μέθοδος που διατηρεί τα τρόφιμα μόνο για ένα σύντομο χρονικό διάστημα.

• Γενικά τα τρόφιμα διατηρούνται για 3 – 4 ημέρες στους 4 ο C νοουμένου ότι έχουν παραληφθεί σε καλή κατάσταση.

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων - Ψύξη

Θερμοκρασία αποθήκευσης τροφίμων στο ψυγείο

• Ανώτατη αποδεκτή θερμοκρασία για όλα τα φθαρτά τρόφιμα 10ο C

• Φρούτα (εκτός μπανάνες) 7 – 10ο C

• Λαχανικά 7 – 10ο C

• Γαλακτοκομικά προϊόντα 4 – 8ο C

• Αυγά 0 – 5o C

• Κρέατα και κυνήγια 0 – 4o C

• Ψάρια και οστρακοειδή 0 – 5o C

42

ΚΑΤΑΨΥΞΗ• Η μέθοδος της κατάψυξης έχει την μεγαλύτερη χρήση από όλες τις άλλες

μεθόδους στη διατήρηση των τροφίμων.

• Είναι η μέθοδος η οποία μπορεί να διατηρήσει τα τρόφιμα για περισσότερο καιρό από τις άλλες μεθόδους.

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων- Κατάψυξη• Πως γίνεται ορθά το ξεπάγωμα κατεψυγμένων τροφών.

• Το ξεπάγωμα των κατεψυγμένων τροφίμων δεν πρέπει να γίνεται μέσα στο νερό, αλλά να αφήνονται να ξεπαγώνουν μόνα τους μέσα σε δοχείο στο ψυγείο πάνω σε σχάρα για να μην μένουν μέσα στο νερό που αποβάλλεται από τον πάγο που λειώνει.

43

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑΨΥΞΗΣ

• Είναι η μέθοδος η οποία διατηρεί τα τρόφιμα για μήνες εξαρτάτε από το είδος του τροφίμου .

• Η θερμοκρασία διατήρησης των τροφίμων στην ψύξη είναι από -18ºΚέλσιου μέχρι -30 º Κέλσιου

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑΨΥΞΗΣ

• Οι μύκητες και οι ζυμομύκητες έχουν τη μεγαλύτερη αντοχή στην κατάψυξη γι’ αυτό πρέπει ο χώρος να διατηρείται καθαρός χωρίς ίχνη μούχλας.

• Τρόφιμα που έχουν μολυνθεί δεν πρέπει να τοποθετούνται στην κατάψυξη, διότι αυτή δε θα τα επαναφέρει στην προηγούμενη κατάσταση.

• Το ξεπάγωμα και η επανατοποθέτηση στην κατάψυξη πρέπει να αποφεύγεται, διότι καταστρέφεται η ποιότητα των υλικών και γίνονται πιο ευπρόσβλητα από τα βακτήρια.

44

Μέθοδοι διατήρησης των τροφίμων- Κατάψυξη Θερμοκρασία αποθήκευσης τροφίμων στην κατάψυξη

• Μια μεγάλη ποικιλία από τρόφιμα μπορούν να διατηρηθούν στην κατάψυξη είτε ωμά είτε ψημένα.

• Λαχανικά.

• Φρούτα.

• Ψάρια.

• Κρέατα.

• Γλυκίσματα.

Μαγειρεμένα φαγητά

45

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ - ΨΥΞΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΨΥΞΗ

1. Να γράψετε τα πλεονεκτήματα της ψύξης.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Να γράψετε τα μειονεκτήματα της ψύξης.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Να γράψετε τις θερμοκρασίες των φαγητών όσο αφορά την ψύξη

• Ανώτατη αποδεκτή θερμοκρασία για όλα τα φθαρτά τρόφιμα________• Φρούτα (εκτός μπανάνες)________• Λαχανικά ________• Γαλακτοκομικά προϊόντα_______• Αυγά______• Κρέατα και κυνήγια__________• Ψάρια και οστρακοειδή__________

4. Η επιθυμητή θερμοκρασία για την κατάψυξη είναι ____________

5. Να αναφέρετε κατηγορίες φαγητών που βάζουμε στην κατάψυξη

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

46

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ - ΨΥΞΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΨΥΞΗ

• Να γράψετε τα πλεονεκτήματα της ψύξης.________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

• Να γράψετε τα μειονεκτήματα της ψύξης.________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

• Να αναφέρετε είδη φρούτων(κατεψυγμένων) που χρησιμοποιούν οι ζαχαροπλάστες

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

47


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 7 ΖΑΧΑΡΗ -ΟΞΕΑ






48

ΖΑΧΑΡΗ & ΟΞΕΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ

Η ζάχαρη (επιστημονική ονομασία σακχαρόζη) είναι κρυσταλλική γλυκαντική ουσία που ανήκει στους δισακχαρίτες. H λέξη ζάχαρη προέρχεται ετυμολογικά από την σανσκριτική λέξη śarkara

Περιγραφή της μεθόδου• Η ζάχαρη είναι ο πιο γνωστός εκπρόσωπος των ολιγοσακχαριτών.

Βρίσκεται στο ζαχαροκάλαμο, τα ζαχαρότευτλα και τα φρούτα.

• Όταν απομονωθεί από τις πηγές της και καταναλωθεί με τη μορφή που την προσφέρει η σύγχρονη βιομηχανική παραγωγή, δεν αποδίδει στον οργανισμό ίχνος ανόργανων στοιχείων (κάλιο,ασβέστιο, νάτριο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο) και βιταμίνες.

• Αντιθέτως με τη μη επεξεργασμένη ζάχαρη, όπως είναι η μαύρη ή η καστανή ζάχαρη, που περιέχει ίχνη από αυτά.

• Η ζάχαρη προσφέρει στον οργανισμό κυρίως ενέργεια (kcal=θερμίδες). Το 1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη περιέχει 25 θερμίδες.

49

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B1%CE%BD%CF%83%CE%BA%CF%81%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%BA%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%82

ΕΙΔΗ ΖΑΧΑΡΗΣ

ΚΟΙΝΗ(ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΗ) ΖΑΧΑΡΗ

ΖΑΧΑΡΗ ΑΧΝΗ

ΜΑΥΡΗ

ΚΑΣΤΑΝΗ

ΞΑΝΘΗ

ΦΥΣΙΚΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΖΑΧΑΡΗΣ

ΦΡΟΥΚΤΟΖΗ

ΣΟΡΒΙΤΟΛΗ

ΜΑΝΝΙΤΟΛΗ

ΞΥΛΙΤΟΛΗ


• Είναι προπαρασκευασμένα και κερδίζουμε χρόνο.

• Κερδίζουμε εργατικά.

• Είναι διαθέσιμα ολόχρονα.

• Κερδίζουμε αποθηκευτικό χώρο

• Διευκολύνουν τη σύνθεση του μενού.


• Υπερβολική ποσότητα ζάχαρη οδηγεί στην παχυσαρκία.

• Η συχνή έκθεση των δοντιών στη ζάχαρη σε μεγάλες ποσότητες, και για μεγάλη διάρκεια, αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση τερηδόνας στα παιδιά.

50

• Τρόφιμα πλούσια σε πρόσθετη ζάχαρη έχουν πολλές θερμίδες και είναι φτωχά σε άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως πρωτεΐνες βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες.

ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΕΠΕΞΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΖΑΧΑΡΗ

ΑΧΛΑΔΙΑ

ΚΕΡΑΣΙΑ

ΦΡΑΟΥΛΕΣ

ΡΟΔΑΚΙΝΟ

ΑΝΑΝΑΣ

ΜΑΡΜΕΛΑΔΕΣ

ΓΛΥΚΑ ΚΟΥΤΑΛΙΟΥ

ΑΜΥΓΔΑΛΩΤΟ

ΕΠΙΔΟΡΠΙΑ

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

ΧΥΜΟΙ

ΚΑΡΑΜΕΛΛΕΣ

51

OΞΕΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

• Τα σπουδαιότερα από τα οξέα φρούτων και βέβαια αυτά που μας ενδιαφέρουν είναι το γαλακτικό οξύ, το γλυκολικό οξύ, το κιτρικό οξύ, το μηλικό οξύ και το τρυγικό οξύ.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

• Η διατήρηση με οξέα είναι εφικτή γιατί με τα οξέα, αδρανοποιούνται τα μικρόβια και έτσι οι τροφές διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πχ ξιδάτα, πίκλες.

• Οξέα επίσης είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν για προπαρασκευή τροφίμων. Πχ χυμός λεμόνι στις αγκινάρες για να μην μαυρίσουν.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ-ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΜΕ ΟΞΕΑ

• Το ξύδι είναι το πιο διαδεδομένο οξύ στη διατήρηση των τροφίμων.• Το κιτρικό οξύ (που βρίσκεται στο χυμό των εσπεριδοειδών)• Το γαλακτικό οξύ (στο ξινόγαλα) • Το ασκορβικό οξύ ( στα διάφορα αναψυκτικά, αεριούχα ποτα)• Τρυγικό οξύ (στο χυμό των σταφυλιών)

52

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ –ZAXAPH-ΟΞΕΑ

1.ΚΥΚΛΩΣΤΕ ΣΩΣΤΟ Η΄ΛΑΘΟΣ

Η ζάχαρη ανήκει στους δισακχαρίτες Σ Λ

Ένα μειονέκτημα της ζάχαρης είναι ότι τα τρόφιμα διατηρούνται για

αρκετό καιρό όταν αποθηκεύονται κατάλληλα. Σ Λ

Η ζάχαρη δίνει στον οργανισμό μας ενέργεια Σ Λ

Η ζάχαρη βρίσκεται μόνο στο ζαχαροκάλαμο Σ Λ

Έχουμε μόνο τρία είδη ζάχαρης Σ Λ

Τα γλυκά που περιέχουν ζάχαρη αντέχουν για πολύ καιρό Σ Λ

Υπερβολική ποσότητα ζάχαρη οδηγεί στην παχυσαρκία Σ Λ

Τα γλυκά Διευκολύνουν τη σύνθεση του μενού. Σ Λ

Η συχνή έκθεση των δοντιών στη ζάχαρη σε μεγάλες ποσότητες, και για

μεγάλη διάρκεια, αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση τερηδόνας στα παιδιά

Σ Λ

Τα χημικά υποκατάστα της ζάχαρης είναι οι δισακχαρίτες Σ Λ

Το 1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη περιέχει 25 θερμίδες. Σ Λ

Τα φυσικά υποκατάστατα ζάχαρης είναι και η φρουκτόζη Σ Λ

2. ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ 2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ 2 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ

ΜΕΘΟΔΟΥ(ΟΞΕΑ)

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________

53

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ–ZAXAPH-ΟΞΕΑ

Να γράψετε είδη ξυδιών που μπορούμε να αγοράσουμε από υπεραγορές

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Να γράψετε 2 συνταγές ζαχαροπλαστικής όσο αφορά την ζάχαρηΚαι 2 συνταγές μαγειρικής όπου χρησιμοποιούμε οξέα.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

54

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ1: ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ


Ο μαθητής/μαθήτρια να κατανοήσει την αναγκαιότητα των υλικών συσκευασίας και τις τυχόν επιπτώσεις τους στα τρόφιμα.

Να δικαιολογεί την αναγκαιότητα της συσκευασίας των τροφίμων

Να αναφέρει τις προϋποθέσεις για την καταλληλότητα των υλικών συσκευασίας

Να κατονομάζει υλικά που χρησιμοποιούνται στην συσκευασία τροφίμων

55

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Από την ύπαρξη του ανθρώπου μέχρι σήμερα έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα υλικά για την συσκευασία τροφίμων, ανάλογα με τις συνθήκες διαβίωσης και τις ανάγκες του (φύλαξη και μεταφορά).

Μέσα από το πέρασμα του χρόνου χρησιμοποιήθηκαν φύλλα δέντρων, ευλύγιστα φυτά, πέτρες, δέρμα, ύφασμα, πηλός, ξύλο, γυαλί, μέταλλο, χαρτί, σελοφάν, πλαστικό κ.ά.

Αναγκαιότητα της συσκευασίαςΗ τοποθέτηση τροφίμων σε κατάλληλα υλικά έχει σκοπό να:

Εμποδίζει μικροοργανισμούς και άλλες ανεπιθύμητες ουσίες να έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα.

Προστατεύει τρόφιμα τα οποία είναι συσκευασμένα σε εύθραυστα ή εύπλαστα υλικά (γυαλί, μέταλλο).

Διευκολύνει τη μεταφορά, αποθήκευση, διάθεση προς πώληση και χρήση των τροφίμων.

Η τοποθέτηση τροφίμων σε κατάλληλα υλικά έχει σκοπό να:

Κάνει ελκυστική την εμφάνιση των προϊόντων.

Διευκολύνει τη σήμανση των τροφίμων με τις απαραίτητες πληροφορίες προς το χρήστη ή καταναλωτή.

56

Καταλληλότητα Υλικών Συσκευασίας

α) Τεχνικές.

Προστατεύει το προϊόν από:

Φυσικές βλάβες

Υγρασία,

Διαρροές,

Ακτινοβολία,

Εμφάνιση,

Διάρκεια ζωής του, ανακυκλώσιμο ή μιας χρήσης).

β) Υγιεινές.

Προστασία του προϊόντος από μικροοργανισμούς, έντομα, τρωκτικά, σκόνη

Καταλληλότητα των πρώτων υλών για τρόφιμα.

Το σχήμα (όπως πολύγωνα) και η επιφάνεια του υλικού (πορώδης) για να μη φιλοξενούν μικρόβια

Εύκολος καθαρισμός ανακυκλώσιμων υλικών.

57

Υλικά Συσκευασίας Τροφίμων

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 60% των υλικών συσκευασίας χρησιμοποιείται για τρόφιμα και ποτά. Τέτοια υλικά είναι:

Χαρτί

Μέταλλο

Πλαστικό

Γυαλί

Υλικά Συσκευασίας Τροφίμων

Από τα υλικά αυτά γίνονται:

Φιάλες, βάζα: 27%

Μεταλλικά κουτιά: 18%

Δίσκοι: 14%

Περιτυλίγματα: 13%

Δοχεία: 13%

Σακούλες: 11%

Κουτιά χάρτινα: 2%

Σωληνάρια : 2%

58

ΦΥΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ

ΝΑ ΛΥΣΕΤΕ ΤΟ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

Χ Α Ρ Τ Ι Ω Ω Κ Ο Υ Τ Ι Α Γ Η Υ Π

Μ Ι Κ Ρ Ο Ο Ρ Γ Α Ν Ι Σ Μ Ο Ι Γ Ε

Α Σ Δ Φ Γ Γ Η Π Λ Α Σ Τ Ι Κ Ο Ρ Ρ

Μ Ε Τ Α Φ Ο Ρ Α Φ Γ Υ ς Τ Ρ Τ Α Ι

Π Ρ Ω Τ Ε Σ Α Υ Λ Ε Σ Ε Ρ Δ Γ Σ Τ

Φ Υ Λ Α Ξ Η Ω Β Ω Β Κ Ε Ο Ι Σ Ι Υ

Μ Ι Κ Ρ Ο Β Ι Α Φ Γ Ε Ρ Φ Α Α Α Λ

Α Ν Α Κ Υ Κ Λ Ω Σ Η Υ Φ Ι Ρ Κ Τ Ι

Σ Ω Λ Η Ν Α Ρ Ι Α Γ Α Υ Μ Ρ Ο Σ Γ

Ε Μ Φ Α Ν Ι Σ Η Φ Β Σ Υ Α Ο Υ Κ Μ

Ψ Α Κ Τ Ι Ν Ο Β Ο Λ Ι Α Η Ε Λ Ο Α

Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Γ Β Λ Α Β Η Σ Ε Ν Τ

Σ Ξ Π Η Λ Ο Σ Μ Γ Η Ξ Κ Ξ Χ Σ Η Α

Ε Δ Δ Φ Γ Η Ξ Ε Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Η Μ

Λ Ε Ξ Υ Λ Ο Η Τ Ψ Ω Β Ν Μ Χ Φ Ξ Π

Ο Ρ Φ Σ Χ Η Μ Α Δ Η Λ Ι Ο Σ Ι Ξ Ε

Φ Μ Γ Η Γ Υ Α Λ Ι Μ Ξ Υ Τ Γ Α Θ Τ

Α Α Α Σ Δ Φ Γ Λ Ψ Β Α Ζ Α Β Λ Ξ Ρ

Ν Υ Φ Α Σ Μ Α Ο Α Σ Δ Γ Φ Γ Ε Υ Ε

Ο Ξ Λ Ε Υ Κ Ο Σ Ι Δ Η Ρ Ο Σ Σ Υ Σ

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ–ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ 1

59

1. Να δικαιολογήσετε την αναγκαιότητα της συσκεθασίας των τροφίμων

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

2. Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για την καταλληλότητα των υλικών συσκευασίας

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________


60

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΧΑΡΤΙ

Το πιο πολυχρησιμοποιημένο υλικό συσκευασίας είναι το χαρτί. Παράγεται από την κυτταρίνη διαφόρων φυτών (βαμβακιού, λιναριού, άχυρου, ξύλου κ.ά.), αφού επεξεργαστεί χημικά και μηχανικά.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ- ΧΑΡΤΙΟΥ Είναι φθηνό Είναι σχετικά ελαφρύ Μπορεί να πάρει διάφορες

μορφές Διατίθεται σε μεγάλη ποικιλία Η εκτύπωση σ’ αυτό είναι εύκολη Αποσυντίθεται γρήγορα Ανακυκλώνεται.

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ- ΧΑΡΤΙΟΥ

Καταστρέφεται σχετικά εύκολα Το διαπερνά η υγρασία, εκτός αν επεξεργαστεί κατάλληλα

61


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2: Μέταλλο-ΛΕΥΚΟΣΙΔΗΡΟΣ


Ο μαθητής/μαθήτρια να κατονομάζει υλικά που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία τροφίμων.

Αναφέρει τα χαρακτηριστικά των υλικών που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία τροφίμων

Να αναφέρει την χρήση των υλικών συσκευασίας

Ο λευκοσίδηρος είναι χάλυβας (κράμα σιδήρου και άνθρακα) καλυμμένος με κασσίτερο. Ο κασσίτερος προστατεύει το προϊόν και το χάλυβα από διάβρωση. Επιπρόσθετα, το εσωτερικό του καλύπτεται με

ειδικό βερνίκι (ρητίνες), που μοιάζει σαν πλαστικό κάλυμμα.

ΛΕΥΚΟΣΙΔΗΡΟΣ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Είναι σκληρός κάνοντάς τον ανθεκτικό στις χημικές και μηχανικές

αλλαγές

Έχει καλή εμφάνιση

Είναι σχετικά φθηνός

Μεταδίδει πολύ αποτελεσματικά τη θερμότητα

Παίρνει διάφορες μορφές

Μπορεί να συγκολληθεί εύκολα.

Λευκοσίδηρος-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Είναι βαρύ

Όταν κτυπηθεί πρέπει να αποσυρθεί από την αγορά.

Όταν σκουριάσει υπάρχει πρόβλημα βουτουλισμού

Ψηλότερο κόστος μεταφοράς

62


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ

Το αλουμίνιο ή αργίλιο είναι το τρίτο κατά σειρά στοιχείο μετά το οξυγόνο και το πυρίτιο που συναντάται στον φλοιό της γης. Το αλουμίνιο προέρχεται

από το ορυκτό βωξίτης που μετά από την εξόρυξή του μετατρέπεται σε αλουμίνα και στην συνέχεια με ηλεκτρόλυση

ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Είναι ελαφρύ

Είναι εύκαμπτο

Είναι ανθεκτικό στην ατμοσφαιρική διάβρωση

Μεταδίδει πολύ αποτελεσματικά τη θερμότητα

Ανακυκλώνεται εύκολα.

ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Είναι ακριβό

Δεν συγκολλιέται.

63


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΓΥΑΛΙ

Το γυαλί είναι από τα αρχαιότερα υλικά συσκευασίας. Ανασκαφές έφεραν στο φως δοχεία που χρονολογούνται από τη Ρωμαϊκή περίοδο (2000 π.Χ.). Η πρώτη ύλη για κατασκευή του γυαλιού είναι ο άμμος ο οποίος λιώνει σε πολύ ψηλές θερμοκρασίες (1500˚C) για να γίνει η γυαλόμαζα. Στη συνέχεια παίρνει σχήμα είτε με πίεση σε καλούπια, είτε με φύσημα.

ΓΥΑΛΙ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Αντέχουν στις θερμικές επεξεργασίες

Δεν αντιδρούν με χημικές ουσίες

Είναι αδιαπέραστα από το νερό και τον αέρα

Μπορούν να χρωματιστούν

Έχουν καλή εμφάνιση

Παίρνουν διάφορες μορφές και σχήματα

Καθαρίζονται εύκολα

Ανακυκλώνονται.

ΓΥΑΛΙ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Σπάζουν εύκολα (εύθραυστα)

Είναι βαριά

Είναι ευαίσθητα σε απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας

Τα διαπερνά το φως, γεγονός που τα κάνει ακατάλληλα για μερικές τροφές (γάλα, χυμούς φρούτων, λάδι κ.ά.), γιατί το φως μειώνει την ποιότητά τους.

64


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΠΛΑΣΤΙΚΟ

Το πλαστικό χρησιμοποιείται στη συσκευασία τροφίμων με αυξητική τάση, με αποτέλεσμα να εκτοπίζει αλλά παραδοσιακά υλικά συσκευασίας, όπως χαρτί, γυαλί, μέταλλο.

ΠΛΑΣΤΙΚΟ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Αντέχουν στα κτυπήματα. Αν σπάσουν δεν κομματιάζονται επικίνδυνα

Είναι ελαφριά

Είναι ευπαρουσίαστα, σε διάφορους χρωματισμούς

Μπορεί να εκτυπωθούν σ’ αυτά διάφορες πληροφορίες

Μπορεί να είναι διαφανή ή αδιαφανή, ανάλογα με το προϊόν που προορίζονται

Ανακυκλώνονται.

ΠΛΑΣΤΙΚΟ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Δεν αποσυντίθεται εύκολα με αποτέλεσμα να μολύνουν το περιβάλλον και να αυξάνουν την ποσότητα σκυβάλων

Μερικά πλαστικά είναι ακατάλληλα για τη συσκευασία τροφίμων.

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ – ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ

65

1. Να αναφέρετε τις χρήσεις του γυαλιού και να παρουσιαστεί η καρτέλα στην τάξη

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

____________________________________________________________

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ

66

2. Να αναφέρετε τις χρήσεις του πλαστικού και να παρουσιαστεί η καρτέλα στην τάξη

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________


67

3. Να αναφέρετε τις χρήσεις του χαρτιού και να παρουσιαστεί η καρτέλα στην τάξη

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________


68

4. Να αναφέρετε τις χρήσεις του μετάλλου και να παρουσιαστεί η καρτέλα στην τάξη

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

69

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ–ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ 2

1. Να αναφέρετε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του αλουμινίου

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

2. Να αναφέρετε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του πλαστικού

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

70

ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΣΗΜΑΝΣΗ # 1

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1: Αναγκαιότητα της σήμανσης των συσκευασμένων τροφών

ΣΤΟΧΟΙ

Η αναγκαιότητα της σήμανσης των συσκευασμένων τροφών

Οι λόγοι που κάνουν το πρότυπο για τη σήμανση των τροφίμων απαραίτητο

71


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΕΤΙΚΕΤΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ

Αναγκαιότητα της σήμανσης των συσκευασμένων τροφών

Νομοθεσία

Σύγκριση τροφών

Ειλικρίνεια κατασκευαστή

Υγεία –αλλεργίες σε τρόφιμα

ΕΤΙΚΕΤΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ

Η ετικέτα είναι η ταυτότητα του προϊόντος ή οποία είναι απαραίτητη για τον καταναλωτή που ενδιαφέρεται για την υγεία του.

Συγκρίνοντας τις ετικέτες δύο όμοιων προϊόντων, μπορούμε να επιλέξουμε τα προϊόντα που θεωρούμε καταλληλότερα (αλλεργίες, προβλήματα υγείας).

Η νομοθεσία καθορίζει τα στοιχεία που πρέπει να αναφέρονται στην ετικέτα που επικολλάται στα συσκευασμένα τρόφιμα.

ΕΤΙΚΕΤΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ Το όνομα των τροφίμων

Ακριβής ποσότητα των τροφίμων

Κατάλογος Υλικών

Ημερομηνία

Συνθήκες αποθήκευσης

Οδηγίες χρήσης

Προέλευση των προϊόντων

Διεύθυνση των κατασκευαστών

72

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ..(ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΚΥΠΡΟΥ)

Η παρουσίαση και η διαφήμιση των τροφίμων δεν πρέπει να παραπλανεί τους καταναλωτές και να θέτει την υγεία τους σε κίνδυνο;

Για ευαίσθητα προϊόντα με μικρή διάρκεια ζωής πρέπει να αναγράφεται στη συσκευασία τους «ανάλωση μέχρι…» και ότι μετά από αυτή την ημερομηνία το προϊόν είναι ακατάλληλο;

Όλα τα συσκευασμένα τρόφιμα πρέπει να φέρουν σήμανση στην ελληνική γλώσσα;

Τα δικαιώματά σου:

Σε περίπτωση που η σήμανση σε ένα προϊόν περιλαμβάνει ένδειξη σχετικά με τις ιδιότητες του τροφίμου, θα πρέπει να παρέχει πληροφορίες σε σχέση με: την ενεργειακή αξία, και τις θρεπτικές ουσίες (ποσότητες πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπαρών, βιταμίνες, ανόργανα άλατα κλπ).\

Οι θρεπτικές ουσίες πρέπει να εκφράζονται ανά 100g ή100ml, αναλόγως του τροφίμου και επιπλέον αν υποδεικνυόμενη δόση ή ανά μερίδα.

Οι καταναλωτές πρέπει να ενημερώνονται πλήρως μέσω της σήμανσης για οποιαδήποτε συστατικά περιέχει το τρόφιμο, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες.

Για παράδειγμα,σάλτσες που περιέχουν αλλεργιογόνα συστατικά, όπως αβγά,γάλα, ή μουστάρδα, στη σήμανση πρέπει να αναγράφουν ευκρινώς τα συστατικά αυτά. Ακόμα και τα αλκοολούχα ποτά, αν περιέχουν συστατικό που πιθανόν να προκαλέσει αλλεργία, όπως διοξείδιο του θείου στο κρασί, πρέπει να το αναφέρουν.

Πως να ενεργείς: Να διαβάζεις πάντα προσεκτικά τις ετικέτες για να προφυλάσσεις την

υγεία σου.

Να σημειώνεις πάντοτε τα στοιχεία επικοινωνίας του κατασκευαστή\ παρασκευαστή ή πωλητή(σε περίπτωση που το τρόφιμο δεν κατασκευάστηκε στην Κύπρο)τα οποία πρέπει να αναγράφονται ξεκάθαρα στην ετικέτα, ώστε να μπορείς να διαμαρτυρηθείς ή να ζητήσεις περισσότερες πληροφορίες για τον προϊόν αν παρουσιάζει πρόβλημα.

73

ΦΥΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ

ΝΑ ΛΥΣΕΤΕ ΤΟ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ -ΣΗΜΑΝΣΗ 1

Σ Η Μ Α Ν Σ Η Τ Υ Γ Ι Ι Ο Χ Υ Δ Ε

Σ Θ ΣΕ Ε Ο Δ ΦΓ Γ Λ ΦΓ Υ Θ Δ Ρ Λ Ι Ι

Σ Ρ Χ Δ Μ Φ Γ Η Ι Φ Γ Υ Η Η Ι Α Λ

Υ Ε Π Ρ Ο Ι Ο Ν Κ Δ Ε Η Γ Σ Κ Ρ Ι

Σ Π ΨΩ Δ Θ Γ Η Ξ Α Κ Ι Κ Ι Ε Ω Κ Κ

Κ Τ Β Γ Ε Τ Υ Θ Ι Ο Α Γ Ε Ι Ν Ε Ρ

Ε Ι Ν Η Σ Υ Ν Δ Ε Σ Μ Ο Σ Σ Α Ι Ν

Υ Κ Μ Η Ι Κ Α Τ Α Λ Ο Γ Ο Σ Σ Α Ε

Α Ε Μ Ξ Α Ν Α Γ Κ Α Ι Ο Τ Η Τ Α Ι

Σ Σ Ο Υ Σ Ι Ε Σ Α Σ Δ Φ Γ Η Ξ Ζ Α

Ι Κ Λ Ξ Η Γ Φ Φ Τ Ρ Ο Φ Ε Σ Χ Ω Β

Α Λ Λ Ε Ρ Γ Ι Α Α Λ Ο Υ Σ Ι Α Η Π

Λ Ι Π Α Ρ Α Β Ν Ν Σ Σ Σ Σ Σ ΔΦ Σ Ρ

Σ Τ Ο Ι Χ Ι Α Β Α Ν Α Λ Ω Σ Η Τ Ο

Χ Ω Ρ Α Δ Φ Γ Α Λ Κ Ο Λ Ο Υ Χ Α Ε

Β Ι Τ Α Μ Ι Ν Η Ω Ε Τ Ι Κ Ε Τ Α Λ

Α Σ Δ Φ Π Ο Σ Ο Τ Η Τ Α Η Ξ Π Η Ε

Δ Ι Α Φ Η Μ Ι Σ Η Δ Φ Γ Η Ξ Ο Ν Υ

Α Π Ο Θ Η Κ Ε Υ Σ Η ς Ε Ρ Τ Τ Ν Σ

Η Μ Ε Ρ Ο Μ Η Ν Ι Α Ν Φ Γ Γ Α Η Η

__________________________________________________________________________________________________________________________

74

__________________________________________________________________________________________________________________________

75

ΦΥΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ -ΣΗΜΑΝΣΗ 1

1. Να επεξηγήσετε τα πιο κάτω:

Best before:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

E-αριθμός:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Higher in fiber

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Low fat

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Reduced sodium

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Sell by

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

76


ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Στόχοι

Αναφέρει και επεξηγεί τις πληροφορίες που αναγράφονται στις συσκευασμένες τροφές.

Κατονομάζει τροφές που δεν καλύπτει το πρότυπο.

77

ΕΤΙΚΕΤΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ

Το όνομα των τροφίμων

Ακριβής ποσότητα των τροφίμων

Κατάλογος Υλικών

Ημερομηνία

Συνθήκες αποθήκευσης

Οδηγίες χρήσης

Προέλευση των προϊόντων

Διεύθυνση των κατασκευαστών

ΕΤΙΚΕΤΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ1. Το όνομα των τροφίμων

Ακριβές και ξεκάθαρο.

Να μην είναι παραπλανητική

2. Ακριβής ποσότητα των τροφίμων

Να αναφέρεται καθαρά.

Μπορεί να είναι το βάρος, ο όγκος ή τα τεμάχια που περιέχονται στη συσκευασία.

3. Κατάλογος Υλικών

Να αναφέρονται κατά σειρά ποσοστού βάρους.

Τα υλικά με την μεγαλύτερη περιεκτικότητα αναφέρονται πρώτα.

Το αλάτι και η ζάχαρη συνήθως αναφέρονται στην πρώτη ομάδα.

Οι πρόσθετες ουσίες είναι απαραίτητο να αναφέρονται. Λόγω της μικρής τους ποσότητας βρίσκονται στο τέλος του καταλόγου.

78

4. Ημερομηνία

Απαραίτητη για να δίνει στον αγοραστή μια ένδειξη για την φρεσκάδα των προϊόντων και το περιθώριο που έχουν μέχρι να καταναλωθούν.

Πρέπει να καλύπτουν και ένα λογικό χρονικό διάστημα μετά την λήξη, που τα τρόφιμα να είναι ασφαλή για κατανάλωση, ώστε ο αγοραστής να μπορεί να τα φυλάξει για λίγο στο ψυγείο ή στην αποθήκη. Να πωληθεί μέχρι (sell by), αναφέρεται σε τρόφιμα που έχουν διάρκεια ζωής όχι πέραν των τριών μηνών και όπου πρέπει να αναφέρεται η ημέρα και ο μήνας.

Καλύτερο πριν από (best before), χρησιμοποιείται για προϊόντα που μπορούν να διατηρηθούν για διάστημα από τρεις μέχρι δεκαοκτώ μήνες. Αναφέρεται ο μήνας και ο χρόνος.

5. Συνθήκες αποθήκευσης

Αν τα τρόφιμα πρόκειται να καταναλωθούν μετά τις ημερομηνίες που αναφέρονται στο πακέτο πρέπει να αποθηκευτούν κατάλληλα από τον αγοραστή.

Πρέπει να αναφέρονται οδηγίες όπως, “φυλάσσετε σε δροσερό ξηρό μέρος” ή “διατηρείτε στο ψυγείο”.

6. Οδηγίες χρήσης

Σύντομες οδηγίες για την προετοιμασία ή το μαγείρεμα, μπορούν να βοηθήσουν αρκετά ώστε να έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα και ιδανικές συνθήκες υγιεινής.

7. Προέλευση των προϊόντων

Η χώρα προέλευσης ή κατασκευής πρέπει να αναγράφονται καθαρά στο πακέτο.

8. Διεύθυνση των κατασκευαστών

Το όνομα και η διεύθυνση των κατασκευαστών πρέπει να αναφέρονται στην ετικέτα, ώστε ο αγοραστής να γνωρίζει με ποιον να επικοινωνήσει σε περίπτωση που χρειάζεται επιπρόσθετες πληροφορίες ή αν χρειάζεται να παραπονεθεί για κάποιο πρόβλημα σχετικό με τα προϊόντα.

79

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΞΗ-ΣΗΜΑΝΣΗ # 2

Να κυκλώσετε Σωστό ή Λάθος

1. Ο αγοραστής έχει το δικαίωμα να γνωρίζει ακριβώς τι περιέχει το κάθε πακέτο τροφίμων που αγοράζει. Σ Λ

2. Η ετικέτα συσκευασίας ενός προϊόντος βοηθά τον αγοραστή να επιλέξει την καλύτερη ποιότητα. Σ Λ

3. Η ημερομηνία δεν είναι απαραίτητο να αναγράφετε πάνω στα κουτιά συσκευασίας. Σ Λ

4. Οδηγίες για τις συνθήκες αποθήκευσης πρέπει να αναφέρονται πάνω στο κουτί συσκευασίας Σ Λ

5. Το όνομα κάποιας συγκεκριμένης τροφής πρέπει να είναι ακριβές και ξεκάθαρο και όχι παραπλανητικό. Σ Λ

6. Η διεύθυνση και το όνομα των κατασκευαστών πρέπει να αναφέρονται στη ετικέτα. Σ Λ

7. Η ακριβής ποσότητα μιας τροφής δεν είναι αναγκαίο να αναφέρεται στη συσκευασία. Σ Λ

8. Τα υλικά πρέπει να αναφέρονται κατά σειρά ποσοστού βάρους. Σ Λ

80

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ-ΣΗΜΑΝΣΗ # 2

1. Να εξηγήσετε τη χρησιμότητα της σήμανσης των τροφίμων.____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Να αναφέρετε τα στοιχεία που είναι απαραίτητο να αναγράφονται στην ετικέτα των συσκευασμένων τροφίμων.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Ποια είναι η σημασία της αναγραφής της ημερομηνίας κατασκευής και λήξης ενός προϊόντος.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Να γράψετε τις πληροφορίες που αναγράφονται σε μια συσκευασία της δικής σας επιλογής.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

81

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ #1

ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ #1 ΣΤΟΧΟΙ Ο μαθητής/μαθήτρια να μπορεί:

Να ορίζει τις πρόσθετες ουσίες που συναντώνται στα τρόφιμα

Να διακρίνει τις κατηγορίες των πρόσθετων ουσιών στα τρόφιμα

Να αναφέρει και να επεξηγεί τις χρήσεις των πρόσθετων ουσιών στα τρόφιμα

Να αξιολογεί τα συσκευασμένα τρόφιμα από τις πρόσθετες ύλες που περιέχουν

Να εξηγεί τους κινδύνους που είναι ενδεχόμενο να προκύπτουν από την κατανάλωση τροφίμων με πρόσθετες ουσίες

83

ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ #1

ΟΡΙΣΜΟΣ Κατά τη διαδικασία επεξεργασίας των τροφίμων που

προορίζονται για συντήρηση προστίθενται σ’ αυτά διάφορες ουσίες. Μια ομάδα από τις πρόσθετες αυτές ουσίες, οι συντηρητικές ουσίες όπως η ζάχαρη, το ξύδι, το αλάτι, ο καπνός, τα αντιβιοτικά κ.α. έχουν εξεταστεί στο κεφάλαιο της συντήρησης των τροφίμων.

Η χρήση των πρόσθετων ουσιών έχει πάρει τα τελευταία χρόνια πολύ μεγάλες διαστάσεις. Όλα σχεδόν τα συντηρημένα τρόφιμα περιέχουν τουλάχιστο μια από τις εκατοντάδες πρόσθετες ουσίες

Ποιά είναι η λειτουργία των πρόσθετων ουσιών τροφίμων; Οι πρόσθετες ουσίες τροφίμων εξυπηρετούν πέντε βασικές

λειτουργίες:

Διατήρηση της συνέπειας προϊόντων .

Βελτίωση ή συντήρηση της θρεπτικής αξίας

Διατηρούν τη θρεπτικότητα και την ωραία γεύση των τροφίμων .

Ελέγχουν την οξύτητα και την αλκαλικότητα.

Παρέχουν το χρώμα και ενισχύουν τη γεύση.

Είδη πρόσθετων ουσιών Χρωστικές ουσίες

Αντιοξειδωτικές

Συντηρητικές ουσίες

Φυσικές συντηρητικές ουσίες

Χημικές συντηρητικές ουσίες

Αντιβιοτικά

Γαλακτοματοποιητικές και σταθεροποιητικές ουσίες

Αρωματικές ουσίες

84

Διάφορες πρόσθετες ουσίες Γλυκαντικές ουσίες

Διαλυτικές ουσίες

Υδρογονάνθρακες

Επεξεργασμένα άμυλα

Ενισχυτικές ουσίες

Αυξητικές ουσίες

Αντικολλητικές ουσίες

Αντιαφρώδεις ουσίες

Διογκωτικές ουσίες

Τι είναι το πρόθεμα Ε; Μερικές ετικέτες τροφίμων μπορούν να εμφανίσουν λίστα με τις

πρόσθετες ουσίες που περιέχουν με μια κωδικοποίηση που αποτελείτε από το πρόθεμα Ε και έναν αριθμό.

Εάν μία πρόσθετη ουσία τροφίμων έχει το γράμμα E ως πρόθεμα τότε αυτό σημαίνει πως έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Πώς ξέρω ποιες πρόσθετες ουσίες περιέχονται στα τρόφιμα; Εάν θέλετε να έχετε τις πληροφορίες για μια ιδιαίτερη πρόσθετη ουσία

τροφίμων, κοιτάξτε στον κατάλογο συστατικών σχετικά με την ετικέτα τροφίμων όπου θα βρείτε το πρόσθετους όνομα και τον αριθμό (παραδείγματος χάριν E330).

Κατόπιν δείτε στην εφαρμογή που χρησιμοποιείτε τώρα πληροφορίες για την ουσία αυτή.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτές τις πληροφορίες για να κερδίσετε μια καλύτερη κατανόηση σχετικά με τα τρόφιμα που τρώτε και για τις διαφορετικές πρόσθετες ουσίες τροφίμων που χρησιμοποιούνται.

85

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Ε100 Ακίνδυνη Ε214 Καρκινογόνος Ε322 Ακίνδυνη

Ε101 Ακίνδυνη Ε216 Καρκινογόνος Ε325 Ακίνδυνη

Ε102 Επικίνδυνη Ε217 Καρκινογόνος Ε326 Ακίνδυνη

Ε103 Απαγορευμένη Ε220 Καταστρέφει Β12 Ε327 Ακίνδυνη

Ε104 Ύποπτη Ε221 Εντερικές διαταραχές Ε330 Καρκινογόνος

Ε105 Απαγορευμένη Ε222 Εντερικές διαταραχές Ε331 Ακίνδυνη

Ε110 Επικίνδυνη Ε223 Εντερικές διαταραχές Ε332 Ακίνδυνη

Ε111 Απαγορευμένη Ε224 Εντερικές διαταραχές Ε333 Ακίνδυνη

Ε120 Επικίνδυνη Ε226 Εντερικές διαταραχές Ε334 Ακίνδυνη

Ε121 Απαγορευμένη Ε230 Ενοχλήσεις στο δέρμα Ε335 Ακίνδυνη


86

Ε122 Ύποπτη Ε231 Ενοχλήσεις στο δέρμα

Ε336 Ακίνδυνη

Ε123 Πολύ Επικίνδυνη

Ε232 Ενοχλήσεις στο δέρμα Ε337 Ακίνδυνη

Ε124 Επικίνδυνη Ε233 Ενοχλήσεις στο δέρμα Ε338 Παρενέργειες Πεπ. Σύστ.

Ε125 Ακίνδυνη Ε236 Ακίνδυνη Ε339 Παρενέργειες Πεπ. Σύστ.

Ε126 Απαγορευμένη Ε237 Ακίνδυνη Ε340 Παρενέργειες Πεπ. Σύστ.

Ε127 Επικίνδυνη Ε238 Ακίνδυνη Ε341 Παρενέργειες Πεπ. Σύστ.

Ε130 Απαγορευμένη Ε239 Καρκινογόνος Ε400 Ακίνδυνη

Ε131 Καρκινογόνος Ε240 Ύποπτη Ε401 Ακίνδυνη


87

Ε132 Ακίνδυνη Ε241 Ύποπτη Ε402 Ακίνδυνη

Ε140 Ακίνδυνη Ε250 Ένοχη πίεση αίματος


Ε141 Ύποπτη Ε251 Ένοχη πίεση αίματος


Ε142 Καρκινογόνος Ε252 Ένοχη πίεση αίματος


Ε150 Ύποπτη Ε260 Ακίνδυνη Ε411 Ακίνδυνη

Ε151 Ύποπτη Ε261 Ακίνδυνη Ε413 Ακίνδυνη

Ε152 Απαγορευμένη

Ε262 Ακίνδυνη Ε414 Ακίνδυνη

Ε160 Ακίνδυνη Ε263 Ακίνδυνη Ε420 Ακίνδυνη


88

Ε161

Ακίνδυνη Ε270 Ακίνδυνη Ε421

Ακίνδυνη

Ε162


Ακίνδυνη

Ε163


Παρενέργειες Πεπ. Σύστ.

Ε170



Ε171

Ύποπτη Ε304 Ακίνδυνη Ε462


Ε173

Ύποπτη Ε305 Ακίνδυνη Ε463


Ε174



Ε175




89

Ε202

Ακίνδυνη Ε308 Ακίνδυνη Ε471 Ακίνδυνη

Ε203

Ακίνδυνη Ε309 Ακίνδυνη Ε472 Ακίνδυνη

Ε210

Καρκινογόνος Ε311 Αλλεργία δέρματος Ε473 Ακίνδυνη

Ε211 Καρκινογόνος Ε312 Αλλεργία δέρματος Ε474 Ακίνδυνη

Ε212

Καρκινογόνος Ε320 Αυξάνει χοληστερόλη


Ε213

Καρκινογόνος Ε321 Αυξάνει χοληστερόλη

Ε477 Ύποπτη

ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ # 1


1. Να γράψετε των ορισμό των πρόσθετων ουσιών.

90

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Ποιά είναι η λειτουργία των πρόσθετων ουσιών τροφίμων;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Να γράψετε τα είδη των πρόσθετων ουσιών

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

91

Να βρείτε ετικέτες από δυο κονσέρβες και να γράψετε τα Ε τα οποία αναγράφονται στην ετικέτα

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

92

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ #2


ΣΤΟΧΟΙ

ΕΙΔΗ ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΓΑΛΑΚΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ & ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

93

ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ #2

Είδη πρόσθετων ουσιών

Kυριότερες κατηγορίες των πρόσθετων ουσιών:

• Χρωστικές ουσίες

• Αντιοξειδωτικές ουσίες

• Συντηρητικές ουσίες

• Γαλακτοματοποιητικές και σταθεροποιητικές ουσίες

• Αρωματικές ουσίες

• Διάφορες πρόσθετες ουσίες

ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

• Οι χρωστικές ουσίες προστίθενται στα φαγητά για να βελτιώσουν την εμφάνιση τους.

• Αρκετές από τις χρωστικές ουσίες των οποίων επιτρέπεται η χρήση, είναι φυσικές, όπως για παράδειγμα η

• καραμέλα, το κύπειρον (turmeric),

• η σοκολάτα

• η χλωροφύλλη, ενώ μερικές άλλες είναι τεχνητές

• Ο κατάλογος των επιτρεπόμενων τεχνητών χρωστικών ουσιών ελαττώνεται σταδιακά καθώς εγείρονται όλο και περισσότερα ερωτηματικά όσον αφορά την ασφάλειά τους.

• Τρόφιμα στα οποία δε μπορούν να προστεθούν χρωστικές ουσίες είναι

• τα φρέσκα κρέατα,

94

• τα πουλερικά,

• τα ψάρια,

• τα φρούτα , τα λαχανικά,

• το τσάϊ, ο καφές και η σκόνη γάλακτος.

• Ο κατάλογος των επιτρεπόμενων τεχνητών χρωστικών ουσιών ελαττώνεται σταδιακά καθώς εγείρονται όλο και περισσότερα ερωτηματικά όσον αφορά την ασφάλειά τους.

• Τρόφιμα στα οποία δε μπορούν να προστεθούν χρωστικές ουσίες είναι:

• τα φρέσκα κρέατα,

• τα πουλερικά,

• τα ψάρια,

• τα φρούτα , τα λαχανικά,

• το τσάϊ, ο καφές και η σκόνη γάλακτος.

Αντιοξειδωτικές Ουσίες

• Είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για να προλαμβάνουν την οξείδωση (τάγγισμα) των λιπών και των λαδιών, εμποδίζοντας το οξυγόνο να λάβει μέρος στην αντίδραση ή τουλάχιστο να την καθυστερήσουν.

• Είναι πολύ χρήσιμες κυρίως στα μαγειρικά λάδια και στη μαργαρίνη καθώς και σε προϊόντα που περιέχουν λίπη.

95

Γαλακτοματοποιητικές & Σταθεροποιητικές ουσίες

• Σκοπός της χρήσης αυτών των ουσιών είναι η διατήρηση της συνοχής των υγρών παρασκευασμάτων.

• Μια γαλακτοματοποιητική ουσία (emulsifier) επιτρέπει σε δυο διαφορετικά υγρά να αναμειχθούν και μια σταθεροποιητική μπορεί να διατηρήσει αυτό το γαλάκτωμα σταθερό ώστε να μη διαχωριστούν οι ουσίες όπως για παράδειγμα:

• όταν αναμειχθεί λάδι και ξύδι (αν δεν χρησιμοποιηθεί σταθεροποιητική ουσία το λαδόξιδο χωρίζεται, το λάδι πάνω από το ξύδι).

• Οι γαλακτοματοποιητικές και οι σταθεροποιητικές ουσίες είναι απαραίτητες στην παρασκευή:

• των βιομηχανικών λιπών,

• στις σάλτσες σαλάτας (salad dressings),

• σε διάφορες άλλες σάλτσες και σε αρκετά συντηρημένα τρόφιμα.

• Μερικές από τις ουσίες αυτές είναι φυσικές,

• όπως η λεκιθίνη από τον κρόκο του αυγού σαν γαλακτωματοποιητική,

• όπως η λεκιθίνη από τους σπόρους σόγιας

• τα άμυλα και σάκχαρα τα οποία χρησιμοποιούνται ως σταθεροποιητικές ουσίες.

• Υπάρχουν επίσης και μερικές συνθετικές ουσίες.

96

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ-ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ # 2


Π Ρ Ο Σ Θ Ε Τ Ε Σ Δ Φ Φ Χ Β Λ Α

Λ Ε Υ Κ Υ Π Ε Ι Ρ Ο Ν Ω Ρ Ι Ε Σ

Ι Δ Σ Φ Ρ Ο Υ Τ Α Φ Γ Γ Ω Ο Κ Δ

Π Φ Ι Τ Α Γ Γ Ι Σ Μ Α Η Σ Μ Ι Φ

Η Π Ε Σ Α Λ Α Τ Ε Σ Γ Ξ Τ Η Θ Η

Δ Ο Σ Δ Λ Α Δ Ι Α Δ Φ Γ Ι Χ Ι Γ

Σ Υ Ν Τ Η Ρ Ι Τ Ι Κ Ε Σ Κ Α Ν Ρ

Ο Λ Α Σ Δ Ω Α Δ Φ Γ Η Ξ Ε Ν Η Φ

Κ Ε Φ Γ Η Μ Α Σ Δ Φ Γ Γ Σ Ι Φ Ρ

Ο Ρ Κ Α Ρ Α Μ Ε Λ Α Φ Λ Ε Α Κ Α

Λ Ι Δ Φ Φ Τ Ρ Ο Φ Ι Μ Α Δ Ε Ρ Υ

Α Κ Δ Φ Γ Ι Γ Η Ξ Κ Λ Χ Φ Ρ Ο Γ

Τ Α Γ Η Ξ Κ Α Φ Ε Σ Φ Α Δ Τα Κ Α

Α Γ Η Ξ Κ Ε Λ Ξ Η Γ Φ Ν Φ Υ Ο Φ

Δ Φ Η Ξ Τ Σ Α Ι Ν Η Τ Ι Τ Τ Σ Σ

Α Ν Τ Ι Ο Ξ Ι Δ Ω Τ Ι Κ Ε Σ Ρ Ο

Χ Λ Ω Ρ Ο Φ Υ Λ Λ Η Ψ Α Ρ Ι Α Γ

Σ Α Φ Α Ν Τ Ι Δ Ρ Α Σ Η Φ Σ Σ Ι

Ζ Γ Α Λ Α Κ Τ Ω Μ Α Μ Η Η Κ Λ Α

Σ Π Ο Π Ο Ι Γ Σ Α Λ Τ Σ Ε Σ Μ Ν

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

97



1. Να αναφέρετε τουλάχιστον 5 παραδείγματα χρωστικών ουσιών φέρνοντας από το σπίτι ετικέτες προϊόντων.

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

2. Να αναφέρετε που χρησιμοποιείτε η λεκιθίνη και να δώσετε παραδείγματα.

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

98

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ # 3

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ # 3

ΣΤΟΧΟΙ

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚEΣ ΟΥΣΙΕΣ

ΦΥΣΙΚΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

ΧΗΜΙΚΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ

99


ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚEΣ ΟΥΣΙΕΣ

Είναι ουσίες που εμποδίζουν τη δράση των μικροβίων που καταστρέφουν τα τρόφιμα και προκαλούν τροφικές δηλητηριάσεις.

Έτσι παρατείνεται η διάρκεια αποθήκευσης των τροφίμων και διατηρείται χαμηλό το κόστος των υλικών.

Τα κυριότερα είδη των συντηρητικών ουσιών είναι:





Οι ουσίες αυτές δεν καλύπτονται από την ειδική νομοθεσία για τις πρόσθετες ουσίες, επειδή ανήκουν στην κατηγορία των τροφίμων και χρησιμοποιούνται στη συντήρηση των τροφίμων για αρκετές εκατοντάδες χρόνια. Περιλαμβάνουν

το αλάτι,

τη ζάχαρη,

το οινόπνευμα,

το γαλακτικό οξύ (στο γιαούρτι),

το οξικό οξύ (ξύδι)

αρκετά μπαχαρικά.

100


Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα οργανικά οξέα διοξείδιο του θείου (SO2), το βενζοϊκό οξύ, το προπιονικό οξύ και το σορβικό οξύ καθώς τα ταριχευτικά άλατα θεϊκό νάτριο, θειώδες νάτριο, φωσφορικό νάτριο και φωσφορώδες νάτριο.

Και τα δυο είδη των ουσιών αυτών αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο το καθένα, αλλά και τα δυο είναι αποτελεσματικά εναντίον της ανάπτυξης των μικροβίων.

Η χρήση των ταριχευτικών αλάτων πρέπει να γίνεται προσεκτικά, ώστε η πυκνότητα τους να παραμένει χαμηλή για να αποφεύγεται η παραγωγή νιτροσαμίνων στα τρόφιμα, που σχηματίζονται από την αντίδραση των νιτρωδών με τα κρέατα, επειδή οι ουσίες αυτές είναι καρκινογόνες.


Παρόλο που οι ουσίες αυτές είναι αποτελεσματικές στη συντήρηση των τροφίμων, η χρήση τους είναι πολύ περιορισμένη, αφού η αλόγιστη χρήση τους οδηγεί στη δημιουργία ανθεκτικών βακτηρίων τα οποία μπορούν να μειώσουν δραστικά την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών που χορηγούνται για θεραπευτική αγωγή.

Τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται είναι η ωραιομυκίνη και τεραμυκίνη για τη διατήρηση των πουλερικών στο ψυγείο, η νισίνη και τετρακυκλίνη για τα κονσερβοποιημένα κρέατα.

101

ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ 3

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

Α Ν Τ Ι Β Ι Ο Τ Ι Κ Α Δ Α Π Κ Ζ Ω

Ω Ο Ι Ν Ο Σ Υ Φ Γ Η Ξ Ι Λ Ο Ο Α Ρ

Θ Ε Ι Κ Ο Δ Σ Τ Λ Σ Α Α Α Υ Ν Χ Α

Ω Τ Ε Ρ Α Μ Ι Κ Υ Ν Η Τ Τ Λ Σ Α Ι

Ω Φ Υ Σ Ι Κ Ε Σ Φ Γ Η Η Ι Ε Ε Ρ Ο

Χ Η Μ Ι Κ Ε Σ Τ Λ Σ Α Ρ Τ Ρ Ρ Η Μ

Σ Φ Γ Η Ξ Δ Υ Φ Γ Η Ξ Η Γ Ι Β Υ

Κ Ο Ξ Υ Δ Ι Ν Φ Γ Η Ξ Σ Η Κ Ο Ο Κ

Ρ Δ Φ Γ Η Δ Τ Φ Γ Η Ξ Η Ξ Α Π Ξ Ι

Ε Δ Φ Γ Η Δ Η Λ Η Τ Η Ρ Ι Ο Ο Ι Ν

Α Μ Π Α Χ Α Ρ Ι Κ Α Τ Λ Σ Α Ι Κ Η

Τ Ο Β Α Κ Τ Η Ρ Ι Α Γ Η Ξ Κ Η Ο Τ

Α Δ Φ Γ Η Ν Τ Π Ι Π Ε Ρ Ι Ν Σ Τ Ν

Σ Δ Φ Γ Η Μ Ι Κ Ρ Ο Β Ι Α Ν Η Ο Ι

Φ Ω Σ Φ Ο ΡΙ Κ Ο Σ Κ Ο Σ Τ Ο Σ Ξ Σ

Ν Α Τ Ρ Ι Ο Ε Σ Χ Α Μ Η Λ Ο Τ Υ Ι

Ψ ΑΣ Δ Φ Γ Η Σ Γ Α Λ Α Κ Τ Ι Κ Ο Ν

Β Δ Κ Α Ρ Κ Ι Ν Ο Γ Ο Ν Α Ξ Λ Ο Η

Τ Α Ρ Ι Χ Ε Υ Τ Ι Κ Α Α Λ Α Τ Α Τ

Σ Υ Ν Τ Η Ρ Η Τ Ι Κ Ε Σ Γ Τ Λ Σ Α

102



1. ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ ΟΣΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΣΥΝΤΗΡΙΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ (ΠΗΓΕΣ ΔΙΑΔΙΚΥΤΟ)

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

103

ΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 1



Εισαγωγή. Ορισμός των φαγητών εύκολης χρήσης. Μέθοδοι για τη διατήρηση τροφίμων. Κατηγορίες φαγητών εύκολης χρήσης. Αναγκαιότητα των φαγητών εύκολης χρήσης.

104

ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 1

Εισαγωγή Τα φαγητά εύκολης χρήσης (convenience foods) αποτελούν μια

κατηγορία τροφών της οποίας η χρήση στη διατροφή του ανθρώπου δεν είναι φαινόμενο σύγχρονο, αλλά παλαιότερο.

χαλούμι, αναρή, γιαούρτι. κρέατα, τσαμαρέλα, χοιρομέρι, λούντζα. τραχανάς.

Ορισμός των φαγητών εύκολης χρήσης Φαγητά εύκολης χρήσης είναι οι τροφές οι οποίες έχουν υποστεί μερική η

ολική επεξεργασία, με αποτέλεσμα να μειώνονται ή να εκμηδενίζονται ο χρόνος και οι ενέργειες για την προετοιμασία και το ψήσιμο τους.

Μέθοδοι για τη διατήρηση τροφίμων Κονσερβοποίηση

Αφυδάτωση

Ψύξη

Κατάψυξη

Χρήση αλατιού, ζάχαρης και οξέων

Χρήση ακτινοβολίας και αντιβιοτικών

Κατηγορίες φαγητών εύκολης χρήσης Φαγητά με ελάχιστη επεξεργασία. (Χρειάζονται περισσότερη

προετοιμασία και ψήσιμο. Αποφλοιωμένες κονσερβοποιημένες ντομάτες, ξεφλουδισμένες πατάτες)

Φαγητά με μερική επεξεργασία. (Έτοιμα για ψήσιμο. Κοτόπουλο και ψάρι πανέ, πακεταρισμένο καλαμπόκι)

Φαγητά με ολική επεξεργασία. (Έτοιμα γεύματα ή επιδόρπια που διατηρούνται στο ψυγείο ή στην κατάψυξη για μελλοντική χρήση. Τα γεύματα πάνω στα αεροπλάνα)

105

Φαγητά με ελάχιστη επεξεργασία

106

Φαγητά με μερική επεξεργασία

107

Φαγητά με ολική επεξεργασία

108

ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΦΑΓΗΤΩΝ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και ο συστηματικός και αυστηρός υγειονομικός έλεγχος.

Η έλλειψη χρόνου. Η παρουσία του απαραίτητου εξοπλισμού σε κάθε κουζίνα. Η διαφήμιση και προβολή των προϊόντων αυτών από τα μέσα μαζικής

ενημέρωσης. Με τη χρήση των πρόσθετων ουσιών βελτιώνονται τα χαρακτηριστικά

των τροφών αυτών. Η επιβαλλόμενη μείωση των εξόδων και συνάμα η αύξηση των

κερδών μιας επιχείρησης.

109

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ –ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 1

ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.Ποιος είναι ο ορισμός της έννοιας «φαγητά εύκολης χρήσης»;

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

2.Σε ποίες κατηγορίες ταξινομούνται τα φαγητά εύκολης χρήσης, σύμφωνα με τον βαθμό επεξεργασίας τους; Να αναφέρετε δύο παραδείγματα για κάθε κατηγορία

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

3. Αναφέρετε 5 μεθόδους για τη διατήρηση των τροφίμων. Ποιος νομίζετε είναι ο πιο ασφαλής από υγιεινής απόψεως;

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

110

4. Ποιες είναι οι κατηγορίες φαγητών εύκολης χρήσης;

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

111

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ–ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 1

Αναφέρετε 10 φαγητά εύκολης χρήσης που εσείς ή η οικογένεια σας χρησιμοποιείται.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

112

ΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 2



Πλεονεκτήματα των φαγητών εύκολης χρήσης Μειονεκτήματα των φαγητών εύκολης χρήσης Οδηγίες για τη σωστή χρήση φαγητών εύκολης χρήσης Θρεπτική αξία των φαγητών εύκολης χρήσης Μερικά φαγητά εύκολης χρήσης

113

ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 2

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΦΑΓΗΤΩΝ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

Αυξημένη ποικιλία στα μενού Έλεγχος των μερίδων (portion control) Η ποιότητα και η ποσότητα είναι σταθερές Υπάρχει μείωση του χρόνου, του εξοπλισμού και του χώρου Δεν απαιτούν ψηλά καταρτισμένο προσωπικό για να μαγειρευτούν Το κόστος των καυσίμων μειώνεται. Δεν απαιτείται μεγάλος χώρος για αποθήκευση. Το κόστος της αποθήκευσης μειώνεται. Εποχικότητα και μείωση στη σπατάλη

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΦΑΓΗΤΩΝ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

Η ποιότητα μερικών κονσερβοποιημένων προϊόντων είναι αμφίβολη. Μείωση της θρεπτικής αξίας. Αύξηση κόστους λόγω του υλικού συσκευασίας. Χρήση πρόσθετων ουσιών (food additives). Εξασθενεί η μαγειρική τέχνη. Προϋποθέτει απαραίτητη αλλαγή στον εξοπλισμό της κουζίνας. Το κόστος μερικών τροφών εύκολης χρήσης αυξάνεται σε ορισμένες

εποχές του χρόνου. Τα φαγητά αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με τη ίδια προσοχή που

δίνεται και στις φρέσκες τροφές. Αυστηρός έλεγχος κατά την παραλαβή τους. Σωστή αποθήκευση. Η ζωή τους είναι περιορισμένη. Προσοχή στη ημερομηνία λήξεως.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΦΑΓΗΤΩΝ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

114

Τα κατεψυγμένα λαχανικά ψήνονται χωρίς πρώτα να ξεπαγώσουν

Το ξεπάγωμα των κατεψυγμένων φαγητών πρέπει να γίνεται με τον σωστό τρόπο (σελ. 14).

Προσοχή στον χρόνο ψησίματος.

Πρέπει να ακολουθούμε τις οδηγίες των κατασκευαστών

ΘΡΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΦΑΓΗΤΩΝ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

Οποιαδήποτε μορφή επεξεργασίας γίνεται σε μια τροφή έχει επιπτώσεις

στη θρεπτική της αξία.

Απώλειες θρεπτικών ουσιών παρατηρούνται με τη κονσερβοποίηση.

Οι απώλειες ανέρχονται μέχρι και τα 80%.

Όπου είναι εφικτό, η επισιτιστική μονάδα να χρησιμοποιεί φρέσκα

προϊόντα γιατί η θρεπτικότητα τους είναι μεγαλύτερη

ΜΕΡΙΚΑ ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

Δημητριακά προγεύματος.

Ροφήματα όπως καφές, τσάι, σοκολάτα, αναψυκτικά.

Σούπες σε φακελάκια και κονσέρβες.

Σάλτσες, ζωμοί και κρέμες όπως η καραμέλα και κάσταρτ (custard).

Παστά φρούτα, κομπόστα, όσπρια.

Κατεψυγμένα λαχανικά.

Τυριά, γάλα εβαπορέ, αλλαντικά.

Αυγά σε σκόνη ή κατεψυγμένα.

Αλεύρι, ζυμαρικά, parboiled ρύζι.

Βρεφικές τροφές.

Παγωτά, πατάτες και ξηροί καρποί.

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ –ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 2

115

ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που προσφέρουν τα φαγητά εύκολης χρήσης και γιατί;

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

2. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο μειονέκτημα που προσφέρουν τα φαγητά εύκολης χρήσης και γιατί;

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

116

3. Αναφέρετε οδηγίες για τη σωστή χρήση φαγητών εύκολης χρήσης που εφαρμόστηκαν στο ξενοδοχείο που εργαστήκατε τον χρόνο που μας πέρασε.

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ–ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ # 2

117

1. Να καταγράψετε όλες τις τροφές που θα καταναλώσετε τουλάχιστον για δύο μέρες. Στο τέλος να υπογραμμίσετε ο΄σες είναι εύκολης χρήσης.

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

ΕΝΟΤΗΤΑ 6: ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ Η΄ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

118

ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ορισμός Περιγραφή της διαδικασίας γενετικής παρέμβασης στους οργανισμούς Αναφορά σε τρόφιμα τα οποία τροποποιούνται με την διαδικασία της

γενετικής παρέμβασης Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των γενετικά τροποποιημένων

τροφίμων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

119

Τα γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα η προϊόντα είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα που απασχολεί τα τελευταία χρόνια την κοινωνία.

Η πρόοδος στην γενετική επιστήμη δεν άφησε ανεπηρέαστη και την παραγωγή τροφίμων. Έτσι βρίσκονται στην αγορά τρόφιμα με διαφορετικές ιδιότητες και χαρακτηριστικά από τα συμβατικά, ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης επέμβασης στα γονίδια των τροφίμων. Μεταλλαγμένα ή τροποποιημένα τρόφιμα κυκλοφορούν για χρόνια στην αγορά και δεν θεωρούνται επικίνδυνα για τον άνθρωπο (νεκταρίνια, καρπούζια κλπ)

ΟΡΙΣΜΟΣΤα γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα είναι προϊόντα που παράγονται από φυτά ή οργανισμούς των οποίων στο γενετικό υλικό προστίθενται γόνοι άλλου οργανισμού που μπορεί να είναι εντελώς άσχετοι μεταξύ τους (από ζώα, φυτά ή και βακτήρια). Η μεταφορά αυτή είναι δυνατή μόνο με ανθρώπινη επέμβαση και δεν μπορεί να συμβεί στη φύση. Η αλλαγή αυτή μπορεί πέραν από την επιθυμητή ιδιότητα ή χαρακτηριστικό μπορεί να εμπεριέχει και απρόβλεπτους κινδύνους για τον άνθρωπο ή τη φύση.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

120

Επειδή είναι τυχαία η αναδιάταξη στο γενετικό υλικό δεν μπορεί να προσδιοριστεί η αλλαγή που θα επέλθει στα τροποποιημένα είδη. Έτσι στα μεταλλαγμένα φυτά που θα προκύψουν επιλέγονται όσα έχουν επιθυμητούς χαρακτήρες. Στο γενετικό υλικό δεν γίνεται προσθήκη από γόνους που προέρχονται από οργανισμούς διαφορετικού γένους ή είδους. Οι βιοτεχνολογικές καλλιέργειες χαρακτηρίζονται από νέα γενετικά γνωρίσματα παρμένα από άλλα φυτά, ιούς, βακτήρια ζώα κ.α. τα οποία μεταφέρονται σε διάφορα τρόφιμα όπως:

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:• ΓΟΝΙΔΙΑ ΨΑΡΙΟΥ ΣΕ ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΚΑΙ ΦΡΑΟΥΛΕΣ

• ΓΟΝΙΔΙΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΕ ΠΑΤΑΤΕΣ

121

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: • ΓΟΝΙΔΙΑ ΑΠΟ ΠΥΓΟΛΑΜΠΙΔΕΣ ΣΕ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ

• ΓΟΝΙΔΙΑ ΑΠΟ ΧΑΜΣΤΕΡ (ΤΡΩΚΤΙΚΟ) ΣΕ ΚΑΠΝΑ

122

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Τα φυτά αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα Τα φυτά παίρνουν το άζωτο απευθείας από τον αέρα παρά από ακριβά

λιπάσματα μειώνοντας κατά πολύ τα κόστη Τα προϊόντα είναι πολύ πιο ανθεκτικά στους ιούς και τα έντομα Τα φυτά προσαρμόζονται σε όλα τα κλίματα και εδάφη Παράγονται προϊόντα με βελτιωμένες ιδιότητες ώστε να ικανοποιούν

περισσότερο τις ανάγκες των καταναλωτών Περισσότερες πρωτεΐνες στα προϊόντα για τις ανάγκες φτωχών χωρών Σιτηρά με περισσότερη γλουτένη για καλύτερα και ελαφρύτερα ψωμιά Πατάτες με περισσότερο άμυλο και λιγότερο νερό για να μην απορροφούν

λάδι στο τηγάνισμα Σαρκώδεις και με λιγότερους σπόρους ντομάτες που διατηρούν

περισσότερο τη φρεσκάδα τους ή και που μειώνουν τη χοληστερόλη Φράουλες που αντέχουν στον παγετό ή που είναι εμπλουτισμένες με το

αντικαρκινικό ελλαγικό οξύ Ζάχαρη που περιέχει 45% λιγότερες θερμίδες Καφές που παράγεται απευθείας χωρίς καφεΐνη Μπανάνες που εμβολιάζουν τον καταναλωτή ενάντια στη ηπατίτιδα β Μπρόκολο με αντιοξειδωτικούς ή αντικαρκινικούς παράγοντες Τυρί για χορτοφάγους

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Μερίδα κοινωνίας ενάντια στα προϊόντα αυτά που θεωρεί ότι υπάρχουν

απρόβλεπτες επιπτώσεις σε άνθρωπο και περιβάλλον στο εγγύς ή απώτερο μέλλον

Οι μεγάλες εταιρίες (καρτέλ) που με θεμιτούς ή αθέμιτους τρόπους προσπαθούν να διοχετεύσουν στην αγορά τα μεταλλαγμένα τρόφιμα, θα καθορίζουν την παγκόσμια οικονομία μια και μόνο αυτές θα προμηθεύουν τους παραγωγούς με σπόρους για την επόμενη σοδειά

123

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΛΕΕΙ: «ΤΟ DNA ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΦΥΤΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ ΕΝΤΟΜΩΝ, ΖΩΩΝ Η ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ. ΑΥΤΑ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΒΛΑΨΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΑΣ. ΚΟΙΤΑΖΕΤΕ ΠΑΝΤΑ ΤΗΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΗΜΑΝΣΗ ‘GMO FREE’

GMOs GENETICALLY MODIFIED ORGANISMS

ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

124

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ -

ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ Η΄ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

1. Να ορίσετε τα γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

2. Να κατονομάσετε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα όσο αφορά τα γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

125

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ -

ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ Η΄ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

1. Να βρείτε από το διαδίκτυο γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα και να δώσετε τουλάχιστον δέκα παραδείγματα

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

126

ΕΝΟΤΗΤΑ 7: ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΣΤΟΧΟΙ

Ορισμός Σύγκριση βιολογικών τροφίμων με συμβατών τροφίμων (πλεονεκτήματα

και μειονεκτήματα) Αναφορά σε βιολογικά τρόφιμα που παράγονται στην Κύπρο Έλεγχος και πιστοποίηση βιολογικών τροφίμων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ• Ο όρος βιολογικά τρόφιμα ή προϊόντα έχει καθιερωθεί από

την ευρωπαϊκή νομοθεσία για να χρησιμοποιείται στην ελληνική γλώσσα.

•

ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΧΩΡΕΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΓΑΛΛΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ, ΟΛΛΑΝΔΙΑ, ΠΟΡΤΟΓΑΛΛΙΑ

127

ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΓΓΛΙΑ

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΙΣΠΑΝΙΑ, ΔΑΝΙΑ, ΣΟΥΗΔΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Με την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση του κοινού για σωστή διατροφή αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος οι βιολογικές καλλιέργειες κερδίζουν έδαφος σε βάρος των συμβατικών. σε μερικές χώρες ξεπερνούν το 10% του συνόλου των καλλιεργειών.

Στην Κύπρο ξεκίνησαν μερικοί γεωπόνοι πριν από 15 – 20 χρόνια να καλλιεργούν φρούτα και λαχανικά με αποτέλεσμα να εμφανίζονται σήμερα στην αγορά βιολογικά προϊόντα με ενθαρρυντικές προοπτικές για το μέλλον του είδους

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

128

ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΤ H Ν ΚΥΠΡΟ • ΔΙΑΦΟΡΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ (ΦΑΣΟΛΑΚΙΑ, ΠΑΤΑΤΕΣ, ΝΤΟΜΑΤΕΣ,

ΜΕΛΙΝΤΖΑΝΕΣ, ΚΟΛΟΚΥΘΑΚΙΑ, ΠΙΠΕΡΙΕΣ, ΜΑΡΟΥΛΙΑ), ΦΡΟΥΤΑ (ΜΠΑΝΑΝΕΣ, ΡΟΔΑΚΙΝΑ, ΣΤΑΦΥΛΙΑ),

• ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ• ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ • ΚΡΑΣΙ

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ • Είναι πιο υγιεινά γιατί είναι απαλλαγμένα από υπολείμματα

φυτοφαρμάκων, τοξίνες ή συστατικά από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς

• Στην παραγωγή τους χρησιμοποιούνται φιλικά προς το περιβάλλον παρασκευάσματα

• Πολλά «άχρηστα» υλικά ανακυκλώνονται και ξαναχρησιμοποιούνται με αποτέλεσμα τον μειωμένο όγκο σκυβάλων και κόστος παράγωγης

• Η θρεπτική τους αξία συγκρίνεται ευνοϊκά με αυτή των συμβατικών • Γεύση και άρωμα υπερτερούν κατά πολύ των συμβατικών, θυμίζοντας τις

καλές παλιές εποχές

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ • Κοστίζουν πιο ακριβά σε σύγκριση με τα συμβατικά τρόφιμα • Η εμφάνιση μερικών προϊόντων μπορεί να υστερεί

129

ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Έχει συσταθεί εντεταλμένη υπηρεσία στο υπουργείο γεωργίας για την προώθηση και εφαρμογή των στόχων και επιδιώξεων του περί βιολογικής παραγωγής νόμου του 2001. καθήκοντα της υπηρεσίας είναι η διασφάλιση των κανόνων και μεθόδων παραγωγής από παραγωγούς, εμπόρους και συσκευαστές οι οποίοι εντάσσονται στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης.

Το σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων ελέγχει και πιστοποιεί τέτοια προϊόντα με συγκεκριμένες διαδικασίες ελέγχου.

130

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ –ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

1. Να γράψετε τον ορισμό όσον αφορά τα βιολογικά τρόφιμα________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

2. Να γράψετε τα πλεονέκτημα και τα μειονεκτήματα των βιολογικών

τροφίμων έναντι στων συμβατικών

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

131

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ–ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

• Να κατονομάσετε βιολογικά τρόφιμα που παράγονται και διατίθενται στην Κύπρο.

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

• Να αναφέρετε τις ουσίες που δεν πρέπει να περιέχουν τα τρόφιμα, ώστε να θεωρούνται βιολογικά.

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

132

ΕΝΟΤΗΤΑ 8: ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΥΠΟΝΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΣΤΟΧΟΙ

• ΕΙΣΑΓΩΓΗ

• ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ

• ΜΟΛΥΒΔΟΣ

• ΔΙΟΞΙΝΕΣ

133

ΕΙΣΑΓΩΓΗΗ ποιότητα ζωής του ανθρώπου είναι άρρητα συνυφασμένη με το περιβάλλον μέσα στο όποιο ζει και εργάζεται. Αν το περιβάλλον είναι επιβαρημένο με διάφορες επιβλαβείς για την υγεία ουσίες, τότε και η ζωή του ανθρώπου θα είναι υποβαθμισμένη.

Ο άνθρωπος μολύνεται από ουσίες που βρίσκονται στη ατμόσφαιρα, το έδαφος ή το νερό τις οποίες καταναλώνει μαζί με τα τρόφιμα και το νερό. Αυτές οι ουσίες είναι συνήθως χημικές, όπως τα φυτοφάρμακα, ο μόλυβδος και οι διοξίνες.

ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑΤα φυτοφάρμακα έχουν εξειδικευμένη βιολογική δράση, ορισμένη τοξικότητα στους ζωντανούς οργανισμούς και καθορισμένη διάρκεια δράσης. Τα χρησιμοποιούν οι παραγωγοί για την προστασία της γεωργικής παραγωγής. Η απερίσκεπτη χρήση τους περικλείει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των γεωργών, των καταναλωτών (από τυχόν υπολείμματα σε επικίνδυνα επίπεδα) αλλά και για το ίδιο το φυσικό περιβάλλον. Επομένως είναι καθήκον όλων όσων ασχολούνται με τη χρήση φυτοφαρμάκων να παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία τόσο των ιδίων όσο και των καταναλωτών.

ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΩΝΜε τον όρο υπολείμματα εννοούμε την ποσότητα ενός φυτοφαρμάκου και τα τοξικά προϊόντα της διάσπασης του που παραμένουν σε ένα γεωργικό προϊόν μετά την παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος από την εφαρμογή του στο προϊόν. τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων διασπώνται και μειώνονται ποσοτικά με τη πάροδο του χρόνου. Παράγοντες που επηρεάζουν τη διάσπαση τους είναι οι καιρικές συνθήκες (θερμοκρασία, υγρασία, φως κ.α.), η μορφή του σκευάσματος, το είδος φυτείας και το στάδιο ανάπτυξης των φυτών.

134

Από το ψεκασμό μέχρι τη συγκομιδή το χρονικό διάστημα ονομάζεται χρόνος ασφάλειας και είναι ορισμένος για κάθε φυτοφάρμακο και κάθε είδος φυτείας.

ΜΕΤΡΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ Ακολουθούν τις οδηγίες που αναγράφονται στην ετικέτα του

φυτοφαρμάκου Να μην αυξάνουν τις δόσεις εφαρμογών και να αποφεύγουν

πολύπλοκους συνδυασμούς φυτοφαρμάκων Αποφυγή άσκοπων ψεκασμών παρά μόνο όταν είναι απαραίτητο Σχολαστική τήρηση του χρόνου ασφάλειας (από ψεκασμό μέχρι

συγκομιδή προϊόντος) ώστε τα υπολείμματα που ίσως υπάρχουν να μην υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια

Οι παραγωγοί να έχουν υπόψη ότι είναι και οι ίδιοι καταναλωτές

ΜΕΤΡΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ• Προμήθεια γεωργικών προϊόντων από αξιόπιστους προμηθευτές• πλένουμε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν από την κατανάλωση

135

ΜΕΤΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑΗ εισαγωγή, παρασκευή, ποιότητα, και χρήση γεωργικών φαρμάκων ελέγχονται σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας για τα γεωργικά φάρμακα. Όλα τα γεωργικά φάρμακα και οικιακά εντομοκτόνα ελέγχονται και εγγράφονται από το συμβούλιο ελέγχου γεωργικών φαρμάκων. Οι βασικοί στόχοι της νομοθεσίας είναι η προστασία των γεωργών, η αύξηση της φυτικής παραγωγής και η βελτίωση της ποιότητας τους με την προσφορά γεωργικών φαρμάκων ελεγμένης ποιότητας που να συνοδεύονται με τις σωστές οδηγίες για την ασφαλή και σωστή χρήση τους. Επιπρόσθετα είναι η προστασία των καταναλωτών από τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων και του φυσικού περιβάλλοντος από πιθανές παρενέργειες από την ανεξέλεγκτη χρήση τους.

ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΩΝ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ• Επιλογή κατάλληλου φυτοφαρμάκου ανάλογα

με την προστασία που επιδιώκεται, το είδος φυτείας και τον χρόνο συγκομιδής των προϊόντων

• Εφαρμογή οδηγιών χρήσης που αναγράφονται στην ετικέτα του φυτοφαρμάκου, όπως δόση, τρόπος εφαρμογής, μέτρα προφύλαξης κτλ

• Εναλλαγή φυτοφαρμάκων στην ιδία φυτεία με άλλο από διαφορετική ομάδα

• Να μην επιτρέπεται σε άτομα χωρίς προηγούμενη πείρα να χρησιμοποιούν φυτοφάρμακα

• Κατά τον ψεκασμό να υπάρχουν προστατευτικά ρούχα, κατάλληλη μάσκα προσώπου, αποχή από κάπνισμα και φαγητό

• Προσοχή στην μόλυνση νερού και το περιβάλλον γενικότερα

136

ΜΟΛΥΒΔΟΣΕίναι ένα μέταλλο διαδεδομένο στη φύση. Βρίσκεται στην ατμόσφαιρα σε στερεά μορφή ως σκόνη η σωματίδια του διοξειδίου του μόλυβδου, είτε υπό μορφή ατμών. Σήμερα βρίσκεται στη μεταλλουργία, στις μπαταριές, στις βαφές, στην υαλουργία, στην τυπογραφία, στα βερνίκια, στην επιμετάλλωση των κονσερβών, στα καλλυντικά (βαφές μαλλιών), στα κεραμικά μαγειρικά σκεύη, στην επικάλυψη καλωδίων, στα βλήματα των πυροβόλων όπλων και στη μη αμόλυβδη βενζίνη. Υπάρχει επίσης στο χώμα και στα φυτά κοντά σε βιομηχανίες που επεξεργάζονται μόλυβδο.

ΜΟΛΥΝΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΑ, ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝΥπολογίζεται ότι περίπου το 90% του μόλυβδου που βρίσκεται στον αέρα, προέρχεται κυρίως από την καύση της βενζίνης και από άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες όπως τα χυτήρια και τα μεταλλεία. Η ποσότητα μόλυβδου είναι περισσότερη στις πόλεις παρά στην ύπαιθρο και ιδιαίτερα κατά μήκος των αυτοκινητόδρομων με μεγάλη κίνηση.

Το νερό μολύνεται από τη σκόνη ή τα σωματίδια που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα και παρασύρονται με τη βροχή. Έτσι μολύνονται οι θάλασσες, οι λίμνες, τα ποτάμια, και το έδαφος και στη συνεχεία οι πήγες νερού. Το νερό επίσης μολύνεται από τα βιομηχανικά απόβλητα, τη καύση βενζίνης, βαφές κτλ.

137

Τα τρόφιμα συνήθως μολύνονται από το περιβάλλον. ο μόλυβδος από τις καύσεις βενζίνης επικάθεται στα λαχανικά και φρούτα που καλλιεργούνται κοντά σε αυτοκινητόδρομους, σε χυτήρια, εργοστάσια επεξεργασίας μόλυβδου και μεταλλεία, επίσης από τα δοχεία κονσερβών και από μαγειρικά σκευή (κεραμικά).

ΜΟΛΥΝΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Μολύνεται από την κατανάλωση μολυσμένων τροφών, νερού, την

αναπνοή και μέσω του δέρματος. Τα συμπτώματα είναι αδυναμία, κομμάρα, ανορεξία, αναγούλες, πονοκέφαλοι, πόνοι στην κοιλία, στις αρθρώσεις, μέχρι και παράλυση των άκρων. Μπορεί επίσης να επηρεαστεί το ουροποιητικό και αναπαραγωγικό σύστημα.

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την ποσότητα μόλυβδου στο αίμα. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι από το μόλυβδο που υπάρχει στην τροφή οι ενήλικες απορροφούν το 10% ενώ τα παιδιά το 50%. Τα δε παιδιά αν δεν τρέφονται κανονικά και έχουν έλλειψη σιδήρου και ασβεστίου ή παίρνουν πολλές λιπαρές τροφές, τότε η απορρόφηση μόλυβδου αυξάνεται ακόμα περισσότερο.

Η συγκέντρωση μόλυβδου στο σώμα μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα προβλήματα. Με την πάροδο του χρόνου ο μόλυβδος συσσωρεύεται και αποθηκεύεται στα κόκαλα. Πρόσφατες μελέτες αμερικανών επιστημόνων έδειξαν ότι ακόμη και ποσότητα μόλυβδου 10mg /dl μπορεί να βλάψει σε σημαντικό βαθμό την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών.

ΠΡΟΛΗΨΗ Χρήση αμόλυβδης βενζίνης στα αυτοκίνητα Εργασίες που παράγουν σκόνη ή αναθυμιάσεις που περιέχουν

μόλυβδο να γίνονται σε καλά αεριζόμενο χώρο ή στον ελεύθερο αέρα. Να μην φυτεύονται λαχανικά και φρούτα κοντά σε αυτοκινητόδρομους Να μην πωλούνται λαχανικά στους δρόμους και από ανοικτά

αυτοκίνητα πλανόδιων πωλητών

138

ΔΙΟΞΙΝΕΣ Είναι παραπροϊόντα αντιδράσεων οργανικών ενώσεων με οξυγόνο, στην

παρουσία χλωρίου. Δηλαδή παράγονται ως παραπροϊόντα χωρίς να υπάρχουν στη φύση. Είναι ανθεκτικές, δεν αποβάλλονται και συσσωρεύονται στην τροφική αλυσίδα (μεταφέρονται από τον ένα οργανισμό που αποτελεί τροφή για άλλο μεγαλύτερο οργανισμό όπου καταλήγει αθροιστικά στον τελευταίο καταναλωτή), αυξάνεται η συγκέντρωση τους στους ζωικούς ιστούς και καταλήγουν στο λίπος.

ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΔΙΟΞΙΝΕΣ Περιλαμβάνονται στα ζιζανιοκτόνα, παράγονται κατά τη διαδικασία

παραγωγής χαρτιού, κατά τη καύση δασών, εξάτμιση (εξοστ) αυτοκινήτων, αποτεφρωτήρες, απόρριψη χημικών ουσιών και κλινικών αποβλήτων και κατά την εκκαμίνευση χάλυβα.

Καθώς απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα πέφτουν στη γη και στο χορτάρι που αποτελεί τροφή των ζωών. Στην συνεχεία μολύνεται ο άνθρωπος με την κατανάλωση κρέατος και γάλακτος.

139

1. Να ονομάζει ουσίες που βρίσκονται στο περιβάλλον και μπορούν να μολύνουν τα τρόφιμα

2. Να αναφέρει τα μέτρα που πρέπει να παίρνει ο άνθρωπος για προστασία από τα φυτοφάρμακα.

3. Να περιγράφει τους κινδύνους για την υγεία από μόλυβδο.

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ –ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ 1

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟΧΩΝ:

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_________________________________

140

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ-ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 1

1.

Να επιλέξετε την ορθή απάντηση ( σημειώστε ✓) Σωστό /Λάθος):

Σωστό Λάθος

1 Οι βιομηχανικές δραστηριότητες προκαλούν τη μεγαλύτερη πηγή μόλυνσης από μόλυβδο.

2 Με την κατάλληλη δίαιτα οι διοξίνες αποβάλλονται από τον ανθρώπινο οργανισμό

3 Ο μόλυβδος αποβάλλεται σταδιακά από τον ανθρώπινο οργανισμό

4 Τα λαχανικά που καλλιεργούνται κοντά στους αυτοκινητόδρομους θεωρούνται πιο επικίνδυνα για κατανάλωση από τον άνθρωπο

5 Η παρουσία σιδήρου συμβάλλει σε χαμηλή απορρόφηση μολύβδου

6 Η κατανάλωση λιπαρών τροφών συμβάλλει σε αύξηση της απορρόφησης του μολύβδου

7 Ο μόλυβδος αποθηκεύεται στο αίμα

141

ΕΝΟΤΗΤΑ 8 ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2

ΣΤΟΧΟΙ

ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ Καταναλωτές υπερβολικής ποσότητας λιπών, λιπαρών κρεάτων και

μεγάλων ποσοτήτων ψαριών Εργάτες σε αποτεφρωτήρες, σε παράγωγη και χρήση εντομοκτόνων,

παράγωγη ξυλείας, σε βιομηχανίες χαρτιού (λεύκανση του πολτού με χλωροενώσεις)

Πυροσβέστες που ασχολούνται με την κατάσβεση πυρκαγιών

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Έκθεση στις διοξίνες μπορεί να προκαλέσει δερματικές, νευρολογικές

ασθένειες, προβλήματα στο σύστημα αναπαραγωγής, καρκίνο του ήπατος, του πεπτικού συστήματος και του αίματος. Επίσης παρουσία σοβαρής δύσμορφης ακμής (χλωρακμη).

Αποτελέσματα έδειξαν ότι χρόνια έκθεση ζωών σε διοξίνες σχετίζεται με διάφορες μορφές καρκίνου.

142

ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Οι διοξίνες είναι πολύ τοξικές και σε ελάχιστες ποσότητες είναι δυνατό

να προκαλέσουν το θάνατο τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα. Επειδή δεν υπάρχει τρόπος αποβολής από τους ζωντανούς

οργανισμούς, ούτε τρόπος αντιμετώπισης των συνεπειών τους, οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στη πρόληψη.

Λήψη τροφών με χαμηλά λιπαρά, γενικά περιορισμός των λιπών γενικά

Ισοζυγισμένη διατροφή με λαχανικά, φρούτα και δημητριακά έτσι ώστε να μην υπάρχει εξάρτηση από μια πηγή τροφών μόνο

Ευθύνη κυβερνήσεων να λαμβάνουν μετρά προστασίας τόσο για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία

143

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΤΑΞΗ–ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ 2


Δ Ι Ο Ξ Ι Ν Ε Σ Χ Ω Υ Γ Ε Ι Α Η Θ Τ Ρ ΚΑ Ε Ρ Α Σ Δ Ν Γ Φ Ν Ο Μ Ο Θ Ε Σ Ι Α ΑΚ Ζ Γ Π Γ Τ Μ Υ Γ Α Ι Μ Α Κ Λ Ξ Λ Θ ΤΙ Β Ω Ε Ρ Β Ο Α Τ Β Μ Ο Λ Υ Β Δ Ο Σ Ε ΑΝ Ε Ο Ω Ο Α Μ Ζ Ο Β Γ Δ Ι Α Ρ Ρ Ο Η Ρ ΝΔ Ν Τ Ρ Μ Φ Ο Α Φ Η Μ Ε Τ Ρ Α Χ Δ Γ Μ ΑΥ Ζ Ρ Γ Η Ε Κ Α Α Ν Θ Ρ Ω Π Ο Ι Η Ρ Α ΛΝ Ι Ο Ο Θ Σ Τ Τ Ρ Ε Β Ο Η Ρ Χ Η Α Ζ Ν ΩΟ Ν Φ Σ Ε Β Ο Μ Μ Ρ Ν Π Γ Ο Φ Δ Τ Ω Σ ΤΙ Η Ε Ε Υ Ν Ν Ο Α Ο Μ Λ Φ Σ Ρ Ι Μ Ι Η ΗΣ Δ Σ Δ Τ Μ Α Σ Κ Γ Η Α Δ Τ Ο Α Ο Κ Γ ΣΧ Ω Μ Α Ε Ρ Σ Σ Α Π Ο Λ Η Α Υ Ι Σ Ο Π ΧΑ Σ Δ Φ Σ Μ Π Α Τ Α Ρ Ι Ε Σ Τ Τ Φ Κ Λ ΠΥ Δ Ρ Ο Γ Ο Ν Α Θ Ρ Α Κ Ε Σ Η Α Α Λ Α ΑΡ Λ Α Χ Α Ν Ι Κ Α Φ Η Ξ Κ Ι Ν Χ Ι Ι Ν ΡΑ Μ Ο Λ Υ Β Δ Η Η Ξ Κ Λ Π Α Β Ψ Ρ Π Η ΑΑ Π Ο Τ Ε Φ Ρ Ω Τ Η Ρ Ε Σ Χ Χ Δ Α Ο Τ ΓΑ Σ Φ Α Λ Ε Ι Α Τ Ψ Ε Κ Α Σ Μ Ο Σ Σ Η ΩΣ Δ Ζ Ι Ζ Α Ν Ι Ο Κ Τ Ο Ν Α Τ Ε Τ Π Χ ΓΧ Η Μ Ι Κ Ε Σ Β Ο Υ Σ Ι Ε Σ Γ Ξ Ρ Η Ρ ΟΚ Α Ρ Κ Ι Ν Ο Γ Η Ξ Κ Λ Δ Δ Β Ο Ο Γ Η ΙΔ Ε Ρ Μ Α Φ Υ Π Α Τ Ο Σ Α Γ Ν Σ Φ Ε Σ ΣΔ Ε Ρ Μ Α Τ Ι Κ Ε Σ Φ Γ Φ Η Μ Τ Η Σ Η ΣΑ Σ Θ Ε Ν Ε Ι Ε Σ Χ Ψ Ω Ο Ρ Ι Α Σ Α Φ ΕΝ Ε Υ Ρ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ε Σ Σ Π Ρ Ο Λ Η Ψ Η

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________

144

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ–ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ 2

Να αναφέρετε πως επηρεάζουν οι διοξίνες την υγεία του άνθρωπου

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

Να αναφέρετε τρόπους προστασίας από τις διοξίνες __________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

145

Ύλη για εξετάσεις Τεχνολογία Τροφίμων

ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

1. Ποιο είναι το αποτέλεσμα της ψύξης στα τρόφιμα.2. Να αναφέρετε τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η

διατήρηση τροφίμων στην κατάψυξη.3. Να ονομάστε τέσσερα τρόφιμα που διατηρούνται με αλάτι.4. Να συμπληρώστε τα παρακάτω : Το κάπνισμα συνδυάζεται με το ____________ Τα κρέατα κονσερβοποιούνται αφού αποστειρωθούν στους

______° C. Η θερμοκρασία κατάψυξης των τροφίμων είναι ________°

C. Τα υγρά τρόφιμα αποξηραίνονται με την μέθοδο της

__________.

5. Σωστό ή λάθος Το γάλα διατηρείται στους 12 βαθμούς________ Οι μύκητες και οι ζυμομύκητες έχουν την μεγαλύτερη

αντοχή στην κατάψυξη από άλλους οργανισμούς________

ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ

1. Να αναφέρετε τέσσερα πλεονεκτήματα του χαρτιού.2. Ποια είναι τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται ως υλικά

συσκευασίας.3. Να αναφέρετε τέσσερα πλεονεκτήματα του λευκοσίδερου.4. Να αναφέρετε τέσσερα μειονεκτήματα του γυαλιού5. Nα αναφέρετε δύο πλεονεκτήματα και δύο μειονεκτήματα

του πλαστικού.

146

6. Σωστό ή Λάθος Το αλουμίνιο μεταδίδει τη θερμότητα πολύ αποτελεσματικά. Το χαρτί καταστρέφεται σχετικά εύκολα.

ΣΗΜΑΝΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

1. Να αναφέρετε τα στοιχεία που είναι απαραίτητο να αναγράφονται στην ετικέτα των συσκευασμένων τροφίμων.

2. Να επεξηγήσετε τι σημαίνει ο Ε- αριθμός3. Να εξηγήσετε την αναγκαιότητα της αναγραφής της

ημερομηνίας κατασκευής / συσκευασίας και λήξης ενός προϊόντος

ΦΑΓΗΤΑ ΕΥΚΟΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

1.Σε ποιες κατηγορίες ταξινομούνται τα φαγητά εύκολης χρήσης, σύμφωνα με το βαθμό επεξεργασίας τους; Να αναφέρετε δυο παραδείγματα για κάθε κατηγορία.

2. Να απαριθμήσετε και να σχολιάσετε με συντομία 2(δύο(πλεονεκτήματα των φαγητών εύκολης χρήσης και 2(δύο)μειονεκτήματα των φαγητών εύκολης χρήσης.

3 Οι κατηγορίες που ταξινομούνται τα φαγητά εύκολης χρήσης, σύμφωνα με το βαθμό επεξεργασίας τους είναι 3 (τρεις)

147

ΚΥΠΡΙΑΚΗtech-xenodocheiaka.schools.ac.cy/data/uploads/b-etos... · web viewΤο γυαλί...

Documents