technische volkswirtschaftslehre m.sc. () · kit-fakultÄt fÜr wirtschaftswissenschaften kit –...

765
www.kit.edu KIT-FAKULTÄT FÜR WIRTSCHAFTSWISSENSCHAFTEN KIT – Die Forschungsuniversität in der Helmholtz-Gemeinschaft Modulhandbuch Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. SPO 2015 Wintersemester 2020/21 Stand 12.11.2020

Upload: others

Post on 24-Aug-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • www.kit.edu

    KIT-FAKULTÄT FÜR WIRTSCHAFTSWISSENSCHAFTEN

    KIT – Die Forschungsuniversität in der Helmholtz-Gemeinschaft

    ModulhandbuchTechnische Volkswirtschaftslehre M.Sc.SPO 2015

    Wintersemester 2020/21

    Stand 12.11.2020

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    2

    Inhaltsverzeichnis

    1. Allgemeine Informationen............................................................................................................................................................................................ 111.1. Strukturelemente ...........................................................................................................................................................................................................111.2. Beginn und Abschluss eines Moduls .......................................................................................................................................................................111.3. Modul- und Teilleistungsversionen ........................................................................................................................................................................ 111.4. Erstverwendung ............................................................................................................................................................................................................. 111.5. Gesamt- oder Teilprüfungen ..................................................................................................................................................................................... 111.6. Arten von Prüfungen .................................................................................................................................................................................................... 121.7. Wiederholung von Prüfungen ...................................................................................................................................................................................121.8. Prüfende ............................................................................................................................................................................................................................ 121.9. Zusatzleistungen ............................................................................................................................................................................................................ 121.10. Alles ganz genau ... .......................................................................................................................................................................................................121.11. Ansprechpartner ..........................................................................................................................................................................................................12

    2. Studienplan........................................................................................................................................................................................................................ 13

    3. Qualifikationsziele .......................................................................................................................................................................................................... 15

    4. Schlüsselqualifikationen ............................................................................................................................................................................................... 16

    5. Aufbau des Studiengangs.............................................................................................................................................................................................. 185.1. Masterarbeit .................................................................................................................................................................................................................... 185.2. Volkswirtschaftslehre .................................................................................................................................................................................................. 185.3. Betriebswirtschaftslehre ............................................................................................................................................................................................ 195.4. Informatik ..........................................................................................................................................................................................................................195.5. Operations Research .................................................................................................................................................................................................... 195.6. Wahlpflichtbereich 1 .................................................................................................................................................................................................... 205.7. Wahlpflichtbereich 2 .................................................................................................................................................................................................... 23

    6. Module ................................................................................................................................................................................................................................ 266.1. Agglomeration und Innovation - M-WIWI-101497 .........................................................................................................................................266.2. Analytics und Statistik - M-WIWI-101637 ..........................................................................................................................................................276.3. Angewandte strategische Entscheidungen - M-WIWI-101453 ................................................................................................................. 286.4. Außerplanmäßiges Ingenieurmodul - M-WIWI-101404 ...............................................................................................................................306.5. Automatisierte Produktionsanlagen - M-MACH-101298 ............................................................................................................................ 326.6. Bahnsystemtechnik - M-MACH-101274 ............................................................................................................................................................. 346.7. BioMEMS - M-MACH-101290 ................................................................................................................................................................................. 366.8. Business & Service Engineering - M-WIWI-101410 ........................................................................................................................................386.9. Collective Decision Making - M-WIWI-101504 ................................................................................................................................................406.10. Controlling (Management Accounting) - M-WIWI-101498 ...................................................................................................................... 416.11. Cross-Functional Management Accounting - M-WIWI-101510 .............................................................................................................426.12. Data Science for Finance - M-WIWI-105032 .................................................................................................................................................. 446.13. Data Science: Advanced CRM - M-WIWI-101470 ........................................................................................................................................ 456.14. Data Science: Data-Driven Information Systems - M-WIWI-103117 ...................................................................................................476.15. Data Science: Evidence-based Marketing - M-WIWI-101647 ................................................................................................................. 496.16. Designing Interactive Information Systems - M-WIWI-104080 ............................................................................................................. 506.17. Digital Service Systems in Industry - M-WIWI-102808 .............................................................................................................................. 516.18. eEnergy: Markets, Services and Systems - M-WIWI-103720 ...................................................................................................................526.19. Electronic Markets - M-WIWI-101409 ..............................................................................................................................................................536.20. Energie- und Prozesstechnik I - M-MACH-101296 ...................................................................................................................................... 556.21. Energie- und Prozesstechnik II - M-MACH-101297 .....................................................................................................................................566.22. Energiewirtschaft und Energiemärkte - M-WIWI-101451 ........................................................................................................................576.23. Energiewirtschaft und Technologie - M-WIWI-101452 ............................................................................................................................. 586.24. Entrepreneurship (EnTechnon) - M-WIWI-101488 ..................................................................................................................................... 596.25. Erzeugung und Übertragung regenerativer Energie - M-ETIT-101164 ............................................................................................... 616.26. Experimentelle Wirtschaftsforschung - M-WIWI-101505 ........................................................................................................................626.27. Fertigungstechnik - M-MACH-101276 ..............................................................................................................................................................636.28. Finance 1 - M-WIWI-101482 ................................................................................................................................................................................. 646.29. Finance 2 - M-WIWI-101483 ................................................................................................................................................................................. 656.30. Finance 3 - M-WIWI-101480 ................................................................................................................................................................................. 676.31. FinTech Innovations - M-WIWI-105036 ........................................................................................................................................................... 696.32. Globale Produktion und Logistik - M-MACH-101282 ................................................................................................................................. 706.33. Governance, Risk & Compliance - M-INFO-101242 .....................................................................................................................................71

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    3

    6.34. Grundlagen des Verkehrswesens - M-BGU-101064 ....................................................................................................................................726.35. Grundlagen Lebensmittelverfahrenstechnik - M-CIWVT-101120 ........................................................................................................ 746.36. Hochspannungstechnik - M-ETIT-101163 ....................................................................................................................................................... 756.37. Industrielle Produktion II - M-WIWI-101471 ................................................................................................................................................. 766.38. Industrielle Produktion III - M-WIWI-101412 ................................................................................................................................................786.39. Informatik - M-WIWI-101472 ............................................................................................................................................................................... 806.40. Information Engineering - M-WIWI-101411 ...................................................................................................................................................826.41. Information Systems in Organizations - M-WIWI-104068 ....................................................................................................................... 836.42. Innovation und Wachstum - M-WIWI-101478 ...............................................................................................................................................846.43. Innovationsmanagement - M-WIWI-101507 ..................................................................................................................................................856.44. Innovationsökonomik - M-WIWI-101514 ........................................................................................................................................................ 876.45. Integrierte Produktionsplanung - M-MACH-101272 ..................................................................................................................................896.46. Lean Management im Bauwesen - M-BGU-101884 ..................................................................................................................................... 906.47. Logistik und Supply Chain Management - M-MACH-105298 .................................................................................................................. 926.48. Market Engineering - M-WIWI-101446 ............................................................................................................................................................ 936.49. Marketing and Sales Management - M-WIWI-105312 ............................................................................................................................... 956.50. Materialfluss in Logistiksystemen - M-MACH-101277 .............................................................................................................................. 976.51. Materialfluss in vernetzten Logistiksystemen - M-MACH-101278 .......................................................................................................986.52. Mathematische Optimierung - M-WIWI-101473 ......................................................................................................................................... 996.53. Microeconomic Theory - M-WIWI-101500 .................................................................................................................................................. 1016.54. Mikrofertigung - M-MACH-101291 .................................................................................................................................................................1026.55. Mikrooptik - M-MACH-101292 ......................................................................................................................................................................... 1036.56. Mikrosystemtechnik - M-MACH-101293 ......................................................................................................................................................1046.57. Modul Masterarbeit - M-WIWI-101659 .........................................................................................................................................................1056.58. Nanotechnologie - M-MACH-101294 .............................................................................................................................................................1076.59. Naturgefahren und Risikomanagement - M-WIWI-104837 .................................................................................................................. 1086.60. Netzwerkökonomie - M-WIWI-101406 ......................................................................................................................................................... 1096.61. Öffentliches Wirtschaftsrecht - M-INFO-101217 ......................................................................................................................................1106.62. Ökonometrie und Statistik I - M-WIWI-101638 ......................................................................................................................................... 1116.63. Ökonometrie und Statistik II - M-WIWI-101639 ........................................................................................................................................1126.64. Ökonomische Theorie und ihre Anwendung in Finance - M-WIWI-101502 ................................................................................... 1136.65. Operations Research im Supply Chain Management - M-WIWI-102832 .........................................................................................1146.66. Optoelektronik und Optische Kommunikationstechnik - M-MACH-101295 .................................................................................1166.67. Projektmanagement im Bauwesen - M-BGU-101888 .............................................................................................................................. 1176.68. Recht der Wirtschaftsunternehmen - M-INFO-101216 ..........................................................................................................................1196.69. Recht des geistigen Eigentums - M-INFO-101215 .....................................................................................................................................1206.70. Regelungstechnik II - M-ETIT-101157 ............................................................................................................................................................ 1216.71. Schwerpunkt: Integrierte Produktentwicklung - M-MACH-102626 ................................................................................................. 1226.72. Seminarmodul - M-WIWI-101808 .................................................................................................................................................................... 1236.73. Service Analytics - M-WIWI-101506 ............................................................................................................................................................... 1266.74. Service Design Thinking - M-WIWI-101503 ................................................................................................................................................. 1286.75. Service Economics and Management - M-WIWI-102754 ....................................................................................................................... 1306.76. Service Innovation, Design & Engineering - M-WIWI-102806 ..............................................................................................................1316.77. Service Management - M-WIWI-101448 .......................................................................................................................................................1336.78. Service Operations - M-WIWI-102805 ...........................................................................................................................................................1346.79. Soziologie - M-GEISTSOZ-101169 ....................................................................................................................................................................1356.80. Stochastische Optimierung - M-WIWI-103289 .......................................................................................................................................... 1366.81. Strategie und Management: Fortgeschrittene Themen - M-WIWI-103119 ....................................................................................1386.82. Strategische Gestaltung moderner Produktionssysteme - M-MACH-105455 .............................................................................. 1396.83. Student Innovation Lab (SIL) 1 - M-WIWI-105010 .................................................................................................................................... 1406.84. Student Innovation Lab (SIL) 2 - M-WIWI-105011 .................................................................................................................................... 1436.85. Technische Logistik - M-MACH-101279 ........................................................................................................................................................ 1466.86. Umwelt- und Ressourcenökonomie - M-WIWI-101468 ..........................................................................................................................1476.87. Verbrennungsmotoren I - M-MACH-101275 ...............................................................................................................................................1486.88. Verbrennungsmotoren II - M-MACH-101303 ............................................................................................................................................. 1496.89. Verfahrenstechnik im Baubetrieb - M-BGU-101110 ................................................................................................................................ 1516.90. Verkehrsinfrastrukturpolitik und regionale Entwicklung - M-WIWI-101485 ................................................................................1536.91. Verkehrsmodellierung und Verkehrsmanagement - M-BGU-101065 ...............................................................................................1546.92. Vertiefung der Produktionstechnik - M-MACH-101284 .........................................................................................................................1576.93. Vertiefung Finanzwissenschaft - M-WIWI-101511 ...................................................................................................................................159

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    4

    6.94. Vertiefung Informatik - M-WIWI-101628 ..................................................................................................................................................... 1616.95. Vertiefung Lebensmittelverfahrenstechnik - M-CIWVT-101119 ....................................................................................................... 1636.96. Vertiefungsmodul Logistik - M-MACH-104888 .......................................................................................................................................... 1646.97. Virtual Engineering A - M-MACH-101283 .................................................................................................................................................... 1656.98. Virtual Engineering B - M-MACH-101281 .....................................................................................................................................................1666.99. Wachstum und Agglomeration - M-WIWI-101496 ................................................................................................................................... 1686.100. Wahlpflicht Informatik - M-WIWI-101630 ................................................................................................................................................ 1696.101. Wasserchemie und Wassertechnologie I - M-CIWVT-101121 .......................................................................................................... 1716.102. Wasserchemie und Wassertechnologie II - M-CIWVT-101122 .........................................................................................................1726.103. Werkzeugmaschinen und Handhabungstechnik - M-MACH-101286 .............................................................................................173

    7. Teilleistungen..................................................................................................................................................................................................................1747.1. Abgas- und Schmierölanalyse am Verbrennungsmotor - T-MACH-105173 ...................................................................................... 1747.2. Advanced Empirical Asset Pricing - T-WIWI-110513 ..................................................................................................................................1757.3. Advanced Game Theory - T-WIWI-102861 ..................................................................................................................................................... 1767.4. Advanced Machine Learning - T-WIWI-109921 ............................................................................................................................................ 1777.5. Advanced Management Accounting - T-WIWI-102885 ............................................................................................................................. 1787.6. Advanced Management Accounting 2 - T-WIWI-110179 ..........................................................................................................................1807.7. Advanced Topics in Economic Theory - T-WIWI-102609 .......................................................................................................................... 1817.8. Aktuelle Themen der BioMEMS - T-MACH-102176 ....................................................................................................................................1827.9. Aktuelle Themen im Innovationsmanagement - T-WIWI-102873 ......................................................................................................... 1837.10. Angewandte Informatik – Internet Computing - T-WIWI-110339 ..................................................................................................... 1847.11. Angewandte Ökonometrie - T-WIWI-103125 .............................................................................................................................................1867.12. Anlagenwirtschaft - T-WIWI-102631 ..............................................................................................................................................................1877.13. Arbeitsrecht I - T-INFO-101329 ........................................................................................................................................................................ 1887.14. Arbeitsrecht II - T-INFO-101330 .......................................................................................................................................................................1897.15. Artificial Intelligence in Service Systems - T-WIWI-108715 .................................................................................................................. 1907.16. Asset Pricing - T-WIWI-102647 .........................................................................................................................................................................1927.17. Aufladung von Verbrennungsmotoren - T-MACH-105649 ....................................................................................................................1947.18. Auktionstheorie - T-WIWI-102613 .................................................................................................................................................................. 1957.19. Ausgewählte Anwendungen der Technischen Logistik - T-MACH-102160 .....................................................................................1967.20. Ausgewählte Anwendungen der Technischen Logistik - Projekt - T-MACH-108945 ..................................................................1987.21. Ausgewählte Kapitel der Optik und Mikrooptik für Maschinenbauer - T-MACH-102165 ....................................................... 1997.22. Ausgewählte Rechtsfragen des Internetrechts - T-INFO-108462 .......................................................................................................2007.23. Außerplanmäßige Ergänzungsveranstaltung im Modul Cross-Functional Management Accounting - T-

    WIWI-108651.201

    7.24. Automatisierte Produktionsanlagen - T-MACH-102162 ........................................................................................................................ 2027.25. Automatisierung ereignisdiskreter und hybrider Systeme - T-ETIT-100981 ..................................................................................2047.26. Bahnsystemtechnik - T-MACH-102143 ......................................................................................................................................................... 2057.27. Bauleitung - T-BGU-103427 ................................................................................................................................................................................2087.28. Baurecht - T-BGU-103429 ................................................................................................................................................................................... 2097.29. Berechnungsverfahren und Modelle in der Verkehrsplanung - T-BGU-101797 ........................................................................... 2107.30. Betriebsmanagement für Ingenieure und Informatiker - T-MACH-109933 ................................................................................... 2117.31. Betriebsstoffe für Verbrennungsmotoren - T-MACH-105184 ............................................................................................................. 2137.32. BioMEMS - Mikrosystemtechnik für Life-Sciences und Medizin I - T-MACH-100966 ............................................................... 2147.33. BioMEMS - Mikrosystemtechnik für Life-Sciences und Medizin II - T-MACH-100967 .............................................................. 2157.34. BioMEMS - Mikrosystemtechnik für Life-Sciences und Medizin III - T-MACH-100968 .............................................................2167.35. Bionik für Ingenieure und Naturwissenschaftler - T-MACH-102172 ................................................................................................ 2177.36. Blockchains & Cryptofinance - T-WIWI-108880 ........................................................................................................................................ 2187.37. Bond Markets - T-WIWI-110995 .......................................................................................................................................................................2197.38. Bond Markets - Models & Derivatives - T-WIWI-110997 .......................................................................................................................2207.39. Bond Markets - Tools & Applications - T-WIWI-110996 ......................................................................................................................... 2217.40. Business Data Analytics: Application and Tools - T-WIWI-109863 .................................................................................................... 2227.41. Business Data Strategy - T-WIWI-106187 .................................................................................................................................................... 2237.42. Business Dynamics - T-WIWI-102762 ............................................................................................................................................................ 2247.43. Business Intelligence Systems - T-WIWI-105777 .......................................................................................................................................2257.44. CAD-Praktikum CATIA - T-MACH-102185 ..................................................................................................................................................2277.45. Case Studies in Sales and Pricing - T-WIWI-102834 ................................................................................................................................. 2297.46. CATIA für Fortgeschrittene - T-MACH-105312 ......................................................................................................................................... 2307.47. Challenges in Supply Chain Management - T-WIWI-102872 ................................................................................................................ 2327.48. Communication Systems and Protocols - T-ETIT-101938 ...................................................................................................................... 233

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    5

    7.49. Computational Economics - T-WIWI-102680 ..............................................................................................................................................2347.50. Computational Risk and Asset Management - T-WIWI-102878 ..........................................................................................................2367.51. Computergestützte Datenauswertung - T-GEISTSOZ-104565 ........................................................................................................... 2377.52. Corporate Financial Policy - T-WIWI-102622 ............................................................................................................................................. 2387.53. Corporate Risk Management - T-WIWI-109050 ........................................................................................................................................ 2397.54. Critical Information Infrastructures - T-WIWI-109248 ...........................................................................................................................2407.55. Current Directions in Consumer Psychology - T-WIWI-111100 ......................................................................................................... 2427.56. Data Mining and Applications - T-WIWI-103066 ....................................................................................................................................... 2437.57. Datenbanksysteme und XML - T-WIWI-102661 ........................................................................................................................................ 2457.58. Datenschutz durch Technik - T-INFO-108405 ............................................................................................................................................ 2477.59. Datenschutzrecht - T-INFO-101303 ................................................................................................................................................................2487.60. Demand-Driven Supply Chain Planning - T-WIWI-110971 ....................................................................................................................2507.61. Derivate - T-WIWI-102643 ..................................................................................................................................................................................2517.62. Design Thinking - T-WIWI-102866 ...................................................................................................................................................................2527.63. Designing Interactive Systems - T-WIWI-110851 ......................................................................................................................................2537.64. Developing Business Models for the Semantic Web - T-WIWI-102851 ........................................................................................... 2557.65. Dezentral gesteuerte Intralogistiksysteme - T-MACH-105230 ........................................................................................................... 2567.66. Die Aushandlung von Open Innovation - T-WIWI-110867 .................................................................................................................... 2597.67. Digital Health - T-WIWI-109246 ....................................................................................................................................................................... 2607.68. Digital Marketing and Sales in B2B - T-WIWI-106981 ............................................................................................................................. 2627.69. Digital Services: Business Models and Transformation - T-WIWI-110280 ......................................................................................2637.70. Digitale Transformation und Geschäftsmodelle - T-WIWI-108875 ....................................................................................................2647.71. Digitalisierung von der Produktion bis zum Kunden in der optischen Industrie - T-MACH-110176 .................................... 2657.72. Digitalisierung von Produkten, Diensten & Produktion - T-MACH-108491 ................................................................................... 2677.73. Dynamic Macroeconomics - T-WIWI-109194 ............................................................................................................................................. 2687.74. Efficient Energy Systems and Electric Mobility - T-WIWI-102793 ..................................................................................................... 2697.75. eFinance: Informationssysteme für den Wertpapierhandel - T-WIWI-110797 .............................................................................2707.76. Eigenschaften von Verkehrsmitteln - T-BGU-106609 ..............................................................................................................................2727.77. Einführung in die Hydrogeologie - T-BGU-101499 ....................................................................................................................................2737.78. Einführung in die Stochastische Optimierung - T-WIWI-106546 ........................................................................................................ 2747.79. Elektrische Energienetze - T-ETIT-100830 ................................................................................................................................................... 2757.80. Elektronische Systeme und EMV - T-ETIT-100723 ....................................................................................................................................2767.81. Elemente und Systeme der Technischen Logistik - T-MACH-102159 ............................................................................................... 2777.82. Elemente und Systeme der Technischen Logistik - Projekt - T-MACH-108946 .............................................................................2797.83. Emerging Trends in Digital Health - T-WIWI-110144 .............................................................................................................................. 2817.84. Emerging Trends in Internet Technologies - T-WIWI-110143 ..............................................................................................................2827.85. Emissionen in die Umwelt - T-WIWI-102634 ............................................................................................................................................... 2837.86. Empirische Daten im Verkehrswesen - T-BGU-100010 ...........................................................................................................................2847.87. Endogene Wachstumstheorie - T-WIWI-102785 .......................................................................................................................................2857.88. Energie- und Prozesstechnik für Wirtschaftsingenieure I - T-MACH-102211 ...............................................................................2877.89. Energie- und Prozesstechnik für Wirtschaftsingenieure II - T-MACH-102212 ............................................................................. 2887.90. Energie und Umwelt - T-WIWI-102650 ..........................................................................................................................................................2897.91. Energieeffiziente Intralogistiksysteme (mach und wiwi) - T-MACH-105151 ................................................................................. 2907.92. Energiehandel und Risikomanagement - T-WIWI-102691 .....................................................................................................................2917.93. Energieübertragung und Netzregelung - T-ETIT-101941 ....................................................................................................................... 2927.94. Energieumsetzung und Wirkungsgradsteigerung bei Verbrennungsmotoren - T-MACH-105564 .......................................2937.95. Energy Market Engineering - T-WIWI-107501 ........................................................................................................................................... 2947.96. Energy Networks and Regulation - T-WIWI-107503 ................................................................................................................................ 2957.97. Energy Systems Analysis - T-WIWI-102830 ................................................................................................................................................. 2977.98. Engineering FinTech Solutions - T-WIWI-106193 ..................................................................................................................................... 2987.99. Engineering Interactive Systems - T-WIWI-110877 ................................................................................................................................. 3007.100. Enterprise Architecture Management - T-WIWI-102668 ....................................................................................................................3017.101. Entrepreneurial Leadership & Innovation Management - T-WIWI-102833 .................................................................................3027.102. Entrepreneurship - T-WIWI-102864 ............................................................................................................................................................ 3037.103. Entrepreneurship-Forschung - T-WIWI-102894 ..................................................................................................................................... 3057.104. Entwicklung des hybriden Antriebsstranges - T-MACH-110817 ......................................................................................................3067.105. Entwicklung Soziotechnischer Informationssysteme - T-WIWI-109249 .......................................................................................3077.106. Erdbau - T-BGU-101801 .....................................................................................................................................................................................3097.107. Ereignisdiskrete Simulation in Produktion und Logistik - T-WIWI-102718 ..................................................................................3107.108. Ergänzung Betriebliche Informationssysteme - T-WIWI-110346 .................................................................................................... 311

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    6

    7.109. Ergänzung Software- und Systemsengineering - T-WIWI-110372 .................................................................................................. 3127.110. Europäisches und Internationales Recht - T-INFO-101312 ................................................................................................................ 3137.111. Experimentelle Wirtschaftsforschung - T-WIWI-102614 ....................................................................................................................3157.112. Fallstudienseminar Innovationsmanagement - T-WIWI-102852 ..................................................................................................... 3167.113. Fern- und Luftverkehr - T-BGU-106301 ......................................................................................................................................................3177.114. Fertigungsprozesse der Mikrosystemtechnik - T-MACH-102166 ................................................................................................... 3187.115. Fertigungstechnik - T-MACH-102105 ..........................................................................................................................................................3207.116. Festverzinsliche Titel - T-WIWI-102644 ..................................................................................................................................................... 3227.117. Financial Analysis - T-WIWI-102900 ............................................................................................................................................................ 3237.118. Financial Econometrics - T-WIWI-103064 ................................................................................................................................................. 3247.119. Financial Econometrics II - T-WIWI-110939 ..............................................................................................................................................3267.120. Finanzintermediation - T-WIWI-102623 .....................................................................................................................................................3287.121. Fördertechnik und Logistiksysteme - T-MACH-102135 .......................................................................................................................3307.122. Fortgeschrittene Stochastische Optimierung - T-WIWI-106548 ..................................................................................................... 3317.123. Gemischt-ganzzahlige Optimierung I - T-WIWI-102719 ......................................................................................................................3327.124. Gemischt-ganzzahlige Optimierung II - T-WIWI-102720 .................................................................................................................... 3337.125. Geschäftsmodelle im Internet: Planung und Umsetzung - T-WIWI-102639 ................................................................................ 3347.126. Geschäftsplanung für Gründer - T-WIWI-102865 .................................................................................................................................. 3357.127. Geschäftspolitik der Kreditinstitute - T-WIWI-102626 ........................................................................................................................3367.128. Globale Logistik - T-MACH-111003 .............................................................................................................................................................. 3377.129. Globale Optimierung I - T-WIWI-102726 ................................................................................................................................................... 3387.130. Globale Optimierung I und II - T-WIWI-103638 .......................................................................................................................................3397.131. Globale Optimierung II - T-WIWI-102727 ..................................................................................................................................................3407.132. Globale Produktion - T-MACH-110991 .......................................................................................................................................................3417.133. Graph Theory and Advanced Location Models - T-WIWI-102723 ................................................................................................... 3447.134. Großdiesel- und -gasmotoren für Schiffsantriebe - T-MACH-110816 ........................................................................................... 3457.135. Gründen im Umfeld IT-Sicherheit - T-WIWI-110374 .............................................................................................................................3477.136. Grundlagen der katalytischen Abgasnachbehandlung bei Verbrennungsmotoren - T-MACH-105044 ........................... 3507.137. Grundlagen der Mikrosystemtechnik I - T-MACH-105182 ................................................................................................................. 3527.138. Grundlagen der Mikrosystemtechnik II - T-MACH-105183 ................................................................................................................3537.139. Grundlagen der Technischen Logistik I - T-MACH-109919 .................................................................................................................3547.140. Grundlagen der Technischen Logistik II - T-MACH-109920 ............................................................................................................... 3567.141. Grundlagen der Unternehmensbesteuerung - T-WIWI-108711 .......................................................................................................3587.142. Grundlagen Lebensmittelverfahrenstechnik - T-CIWVT-101874 .................................................................................................... 3597.143. Güterverkehr - T-BGU-106611 ....................................................................................................................................................................... 3617.144. Hochspannungsprüftechnik - T-ETIT-101915 ...........................................................................................................................................3627.145. Hochspannungstechnik - T-ETIT-110266 ................................................................................................................................................... 3637.146. Human Factors in Security and Privacy - T-WIWI-109270 ..................................................................................................................3647.147. Incentives in Organizations - T-WIWI-105781 ......................................................................................................................................... 3657.148. Information Engineering - T-MACH-102209 .............................................................................................................................................3677.149. Information Service Engineering - T-WIWI-106423 ...............................................................................................................................3687.150. Informationsmanagement für öffentliche Mobilitätsangebote - T-BGU-106608 ...................................................................... 3707.151. Informationssysteme in Logistik und Supply Chain Management - T-MACH-102128 .............................................................3717.152. Ingenieurhydrologie - T-BGU-108943 ..........................................................................................................................................................3727.153. Innovation Lab - T-ETIT-110291 ..................................................................................................................................................................... 3737.154. Innovationsmanagement: Konzepte, Strategien und Methoden - T-WIWI-102893 ................................................................. 3747.155. Innovationsprozesse analysieren und evaluieren - T-WIWI-108774 .............................................................................................. 3757.156. Innovationsprozesse Live - T-WIWI-110234 .............................................................................................................................................3767.157. Innovationstheorie und -politik - T-WIWI-102840 ................................................................................................................................. 3777.158. Integrative Strategien und deren Umsetzung in Produktion und Entwicklung von Sportwagen - T-MACH-105188 . 3797.159. Integrierte Produktentwicklung - T-MACH-105401 ..............................................................................................................................3827.160. Integrierte Produktionsplanung im Zeitalter von Industrie 4.0 - T-MACH-109054 ................................................................. 3867.161. Intelligent Agents and Decision Theory - T-WIWI-110915 ................................................................................................................. 3887.162. Intelligente CRM Architekturen - T-WIWI-103549 ................................................................................................................................3917.163. International Business Development and Sales - T-WIWI-110985 ..................................................................................................3937.164. International Management in Engineering and Production - T-WIWI-102882 ...........................................................................3947.165. Internationale Finanzierung - T-WIWI-102646 ........................................................................................................................................3957.166. Internetrecht - T-INFO-101307 ...................................................................................................................................................................... 3977.167. Introduction to Bayesian Statistics for Analyzing Data - T-WIWI-110918 ................................................................................... 3987.168. Introduction to Data Science - T-WIWI-110863 ...................................................................................................................................... 400

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    7

    7.169. IoT Plattform für Ingenieursanwendungen - T-MACH-106743 .........................................................................................................4017.170. IT-Grundlagen der Logistik - T-MACH-105187 ........................................................................................................................................ 4037.171. IT-Sicherheitsrecht - T-INFO-109910 .......................................................................................................................................................... 4047.172. Joint Entrepreneurship Summer School - T-WIWI-109064 ................................................................................................................ 4057.173. Judgment and Decision Making - T-WIWI-111099 .................................................................................................................................4067.174. KD²Lab Forschungspraktikum: New Ways and Tools in Experimental Economics - T-WIWI-111109 ..............................4077.175. Knowledge Discovery - T-WIWI-102666 .................................................................................................................................................... 4087.176. Konvexe Analysis - T-WIWI-102856 .............................................................................................................................................................4107.177. Kreditrisiken - T-WIWI-102645 ......................................................................................................................................................................4117.178. Lager- und Distributionssysteme - T-MACH-105174 ............................................................................................................................ 4127.179. Large-scale Optimierung - T-WIWI-106549 .............................................................................................................................................. 4137.180. Laser Physics - T-ETIT-100741 ........................................................................................................................................................................ 4147.181. Lean Construction - T-BGU-108000 ..............................................................................................................................................................4157.182. Lernfabrik Globale Produktion - T-MACH-105783 ................................................................................................................................ 4167.183. Liberalised Power Markets - T-WIWI-107043 ..........................................................................................................................................4197.184. Life Cycle Assessment - T-WIWI-110512 ................................................................................................................................................... 4217.185. Logistik und Supply Chain Management - T-MACH-110771 .............................................................................................................. 4227.186. Logistiksysteme auf Flughäfen - T-MACH-105175 .................................................................................................................................4237.187. Management Accounting 1 - T-WIWI-102800 ..........................................................................................................................................4257.188. Management Accounting 2 - T-WIWI-102801 ..........................................................................................................................................4277.189. Management neuer Technologien - T-WIWI-102612 ............................................................................................................................4297.190. Management of Water Resources and River Basins - T-BGU-106597 ............................................................................................4307.191. Management von Informatik-Projekten - T-WIWI-102667 ................................................................................................................ 4317.192. Markenrecht - T-INFO-101313 .......................................................................................................................................................................4337.193. Market Engineering: Information in Institutions - T-WIWI-102640 ................................................................................................ 4347.194. Market Research - T-WIWI-107720 ..............................................................................................................................................................4357.195. Marketing Analytics - T-WIWI-103139 ....................................................................................................................................................... 4377.196. Marketing Strategy Planspiel - T-WIWI-102835 ..................................................................................................................................... 4397.197. Maschinelles Lernen 1 - Grundverfahren - T-WIWI-106340 .............................................................................................................. 4427.198. Maschinelles Lernen 2 - Fortgeschrittene Verfahren - T-WIWI-106341 .......................................................................................4447.199. Maschinentechnik - T-BGU-101845 ..............................................................................................................................................................4467.200. Masterarbeit - T-WIWI-103142 ......................................................................................................................................................................4477.201. Materialfluss in Logistiksystemen - T-MACH-102151 ...........................................................................................................................4487.202. Mathematische Modelle und Methoden für Produktionssysteme - T-MACH-105189 ............................................................4507.203. Methoden im Innovationsmanagement - T-WIWI-110263 ................................................................................................................. 4527.204. Methoden zur Analyse der motorischen Verbrennung - T-MACH-105167 ..................................................................................4537.205. Methodenanwendung (WiWi) - T-GEISTSOZ-109052 .......................................................................................................................... 4547.206. Methods in Economic Dynamics - T-WIWI-102906 ................................................................................................................................4557.207. Mikroaktorik - T-MACH-101910 ....................................................................................................................................................................4577.208. Mobilitätsdienste und neue Formen der Mobilität - T-BGU-103425 .............................................................................................. 4587.209. Modeling and Analyzing Consumer Behavior with R - T-WIWI-102899 ........................................................................................4597.210. Modellieren und OR-Software: Fortgeschrittene Themen - T-WIWI-106200 ............................................................................ 4607.211. Modellierung von Geschäftsprozessen - T-WIWI-102697 .................................................................................................................. 4617.212. Morphodynamik - T-BGU-101859 ................................................................................................................................................................. 4637.213. Motorenmesstechnik - T-MACH-105169 ................................................................................................................................................... 4647.214. Multivariate Verfahren - T-WIWI-103124 ................................................................................................................................................. 4657.215. Nachhaltigkeit in Mobilitätssystemen - T-BGU-111057 .......................................................................................................................4667.216. Nachtragsmanagement - T-BGU-103428 ................................................................................................................................................... 4677.217. Nanotechnologie für Ingenieure und Naturwissenschaftler - T-MACH-105180 ....................................................................... 4687.218. Nanotechnologie mit Clustern - T-MACH-102080 ................................................................................................................................. 4707.219. Nanotribologie und -mechanik - T-MACH-102167 .................................................................................................................................4717.220. Naturinspirierte Optimierungsverfahren - T-WIWI-102679 ..............................................................................................................4747.221. Neue Aktoren und Sensoren - T-MACH-102152 ..................................................................................................................................... 4757.222. Nicht- und Semiparametrik - T-WIWI-103126 ......................................................................................................................................... 4767.223. Nichtlineare Optimierung I - T-WIWI-102724 ..........................................................................................................................................4777.224. Nichtlineare Optimierung I und II - T-WIWI-103637 ............................................................................................................................. 4797.225. Nichtlineare Optimierung II - T-WIWI-102725 ........................................................................................................................................ 4817.226. Öffentliche Einnahmen - T-WIWI-102739 ................................................................................................................................................. 4837.227. Öffentliches Medienrecht - T-INFO-101311 .............................................................................................................................................4847.228. Operations Research in Health Care Management - T-WIWI-102884 ...........................................................................................485

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    8

    7.229. Operations Research in Supply Chain Management - T-WIWI-102715 .........................................................................................4867.230. Optical Transmitters and Receivers - T-ETIT-100639 ........................................................................................................................... 4887.231. Optical Waveguides and Fibers - T-ETIT-101945 ....................................................................................................................................4897.232. Optimierungsansätze unter Unsicherheit - T-WIWI-106545 .............................................................................................................4907.233. Optimierungsmodelle in der Praxis - T-WIWI-110162 ..........................................................................................................................4917.234. Optoelectronic Components - T-ETIT-101907 ......................................................................................................................................... 4937.235. Paneldaten - T-WIWI-103127 ..........................................................................................................................................................................4947.236. Parametrische Optimierung - T-WIWI-102855 ........................................................................................................................................4957.237. Patentrecht - T-INFO-101310 ......................................................................................................................................................................... 4977.238. Personalization and Services - T-WIWI-102848 ...................................................................................................................................... 4987.239. PH APL-ING-TL01 - T-WIWI-106291 ...........................................................................................................................................................4997.240. PH APL-ING-TL02 - T-WIWI-106292 ...........................................................................................................................................................5007.241. PH APL-ING-TL03 - T-WIWI-106293 ...........................................................................................................................................................5017.242. PH APL-ING-TL04 ub - T-WIWI-106294 .....................................................................................................................................................5027.243. PH APL-ING-TL05 ub - T-WIWI-106295 .....................................................................................................................................................5037.244. PH APL-ING-TL06 ub - T-WIWI-106296 .....................................................................................................................................................5047.245. PH APL-ING-TL07 - T-WIWI-108384 ...........................................................................................................................................................5057.246. Physik für Ingenieure - T-MACH-100530 ................................................................................................................................................... 5067.247. Planspiel Energiewirtschaft - T-WIWI-108016 .........................................................................................................................................5087.248. Platzhalter Seminarmodul Master - T-WIWI-110215 ............................................................................................................................5097.249. Platzhalter SQ-Seminar 1 ub - T-WIWI-104680 .......................................................................................................................................5107.250. Platzhalter SQ-Seminar 2 ub - T-WIWI-104681 .......................................................................................................................................5117.251. Platzhalter SQ-Seminar 3 ub - T-WIWI-104682 .......................................................................................................................................5127.252. Platzhalter SQ-Seminar 4 - T-WIWI-104683 .............................................................................................................................................5137.253. Platzhalter SQ-Seminar 5 - T-WIWI-104684 .............................................................................................................................................5147.254. Platzhalter SQ-Seminar 6 - T-WIWI-104685 .............................................................................................................................................5157.255. Platzhalter SQ-Seminar 8 - T-WIWI-105956 .............................................................................................................................................5167.256. PLM für mechatronische Produktentwicklung - T-MACH-102181 ..................................................................................................5177.257. PLM-CAD Workshop - T-MACH-102153 ................................................................................................................................................... 5187.258. Plug-and-Play Fördertechnik - T-MACH-106693 ....................................................................................................................................5207.259. Polymers in MEMS A: Chemistry, Synthesis and Applications - T-MACH-102192 ....................................................................5217.260. Polymers in MEMS B: Physics, Microstructuring and Applications - T-MACH-102191 .......................................................... 5227.261. Polymers in MEMS C: Biopolymers and Bioplastics - T-MACH-102200 ........................................................................................ 5237.262. Portfolio and Asset Liability Management - T-WIWI-103128 ............................................................................................................ 5257.263. Practical Course Polymers in MEMS - T-MACH-105556 ..................................................................................................................... 5267.264. Practical Seminar: Service Innovation - T-WIWI-110887 .................................................................................................................... 5277.265. Praktikum Blockchain Hackathon (Master) - T-WIWI-111126 ..........................................................................................................5287.266. Praktikum Entwicklung Soziotechnischer Informationssysteme (Master) - T-WIWI-111125 ..............................................5307.267. Praktikum Informatik (Master) - T-WIWI-110548 .................................................................................................................................. 5317.268. Praktikum Produktionsintegrierte Messtechnik - T-MACH-108878 ..............................................................................................5407.269. Praktikum Security, Usability and Society - T-WIWI-108439 .............................................................................................................5427.270. Praktikum Sicherheit - T-WIWI-109786 ......................................................................................................................................................5467.271. Praktikum User Studies in Security - T-WIWI-109271 ..........................................................................................................................5477.272. Praktikum zu Grundlagen der Mikrosystemtechnik - T-MACH-102164 ....................................................................................... 5487.273. Praxis-Seminar: Health Care Management (mit Fallstudien) - T-WIWI-102716 ........................................................................ 5507.274. Predictive Mechanism and Market Design - T-WIWI-102862 ........................................................................................................... 5517.275. Predictive Modeling - T-WIWI-110868 ....................................................................................................................................................... 5527.276. Preismanagement - T-WIWI-105946 ............................................................................................................................................................5537.277. Preisverhandlungen und Verkaufspräsentationen - T-WIWI-102891 ............................................................................................5547.278. Pricing - T-WIWI-102883 ...................................................................................................................................................................................5557.279. Process Mining - T-WIWI-109799 ..................................................................................................................................................................5567.280. Product and Innovation Management - T-WIWI-109864 .................................................................................................................... 5587.281. Produkt- und Produktionskonzepte für moderne Automobile - T-MACH-110318 ...................................................................5607.282. Produktions- und Logistikmanagement - T-WIWI-102632 ................................................................................................................. 5627.283. Produktionstechnik für die Elektromobilität - T-MACH-110984 ..................................................................................................... 5637.284. Produktionstechnisches Seminar - T-MACH-109062 ............................................................................................................................5647.285. Project Management - T-WIWI-103134 ......................................................................................................................................................5667.286. Projektarbeit Lean Construction - T-BGU-101007 ................................................................................................................................. 5677.287. Projektmanagement in der Bau- und Immobilienwirtschaft I - T-BGU-103432 ..........................................................................5687.288. Projektmanagement in der Bau- und Immobilienwirtschaft II - T-BGU-103433 ........................................................................ 569

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    9

    7.289. Projektpraktikum Additive Fertigung: Entwicklung und Fertigung eines additiven Bauteils - T-MACH-110960 ........ 5707.290. Projektpraktikum Kognitive Automobile und Roboter - T-WIWI-109985 ....................................................................................5727.291. Projektpraktikum Maschinelles Lernen - T-WIWI-109983 ................................................................................................................. 5747.292. Projektstudien - T-BGU-101847 .....................................................................................................................................................................5757.293. Prüfungsvorleistung Umweltkommunikation - T-BGU-106620 ........................................................................................................5767.294. Public Management - T-WIWI-102740 ........................................................................................................................................................ 5777.295. Python for Computational Risk and Asset Management - T-WIWI-110213 ................................................................................ 5787.296. Qualitätsmanagement - T-MACH-102107 ................................................................................................................................................. 5797.297. Quanteneffektbauelemente und Halbleitertechnologie - T-ETIT-100740 ................................................................................... 5817.298. Quantitative Methods in Energy Economics - T-WIWI-107446 ........................................................................................................ 5827.299. Recommendersysteme - T-WIWI-102847 ..................................................................................................................................................5837.300. Regelkonformes Verhalten im Unternehmensbereich - T-INFO-101288 ..................................................................................... 5877.301. Regelung linearer Mehrgrößensysteme - T-ETIT-100666 ................................................................................................................... 5887.302. Regulierungstheorie und -praxis - T-WIWI-102712 ............................................................................................................................... 5897.303. Risk Management in Industrial Supply Networks - T-WIWI-102826 .............................................................................................. 5907.304. Roadmapping - T-WIWI-102853 .....................................................................................................................................................................5917.305. Röntgenoptik - T-MACH-109122 ................................................................................................................................................................... 5927.306. Schlüsselfertiges Bauen I - Prozesse und Methoden - T-BGU-103430 ........................................................................................... 5947.307. Schlüsselfertiges Bauen II - Gewerke und Technik - T-BGU-103431 ...............................................................................................5957.308. Selected Issues in Critical Information Infrastructures - T-WIWI-109251 ................................................................................... 5967.309. Semantic Web Technologies - T-WIWI-110848 ....................................................................................................................................... 5987.310. Seminar aus Rechtswissenschaften I - T-INFO-101997 ........................................................................................................................ 6017.311. Seminar aus Rechtswissenschaften II - T-INFO-105945 .......................................................................................................................6077.312. Seminar Betriebswirtschaftslehre A (Master) - T-WIWI-103474 ..................................................................................................... 6127.313. Seminar Betriebswirtschaftslehre B (Master) - T-WIWI-103476 ..................................................................................................... 6247.314. Seminar Data-Mining in der Produktion - T-MACH-108737 .............................................................................................................. 6367.315. Seminar in Wirtschaftspolitik - T-WIWI-102789 ..................................................................................................................................... 6397.316. Seminar Informatik A (Master) - T-WIWI-103479 .................................................................................................................................. 6407.317. Seminar Informatik B (Master) - T-WIWI-103480 ...................................................................................................................................6487.318. Seminar Ingenieurwissenschaften (genehmigungspflichtig) - T-WIWI-108763 ......................................................................... 6567.319. Seminar Methoden entlang des Innovationsprozesses - T-WIWI-110987 ................................................................................... 6577.320. Seminar Mobility Services (Master) - T-WIWI-103174 ......................................................................................................................... 6587.321. Seminar Operations Research A (Master) - T-WIWI-103481 .............................................................................................................6597.322. Seminar Operations Research B (Master) - T-WIWI-103482 ............................................................................................................. 6617.323. Seminar Statistik A (Master) - T-WIWI-103483 ....................................................................................................................................... 6637.324. Seminar Statistik B (Master) - T-WIWI-103484 ....................................................................................................................................... 6647.325. Seminar Strategische Vorausschau am Praxisbeispiel China - T-WIWI-110986 ........................................................................ 6657.326. Seminar Verkehrswesen - T-BGU-100014 ................................................................................................................................................. 6667.327. Seminar Volkswirtschaftslehre A (Master) - T-WIWI-103478 ........................................................................................................... 6677.328. Seminar Volkswirtschaftslehre B (Master) - T-WIWI-103477 ........................................................................................................... 6707.329. Seminarpraktikum Digital Service Systems - T-WIWI-106563 .......................................................................................................... 6737.330. Seminarpraktikum: Data-Driven Information Systems - T-WIWI-106207 ................................................................................... 6747.331. Seminarpraktikum: Information Systems und Service Design - T-WIWI-108437 ......................................................................6757.332. Service Analytics A - T-WIWI-105778 ..........................................................................................................................................................6767.333. Service Design Thinking - T-WIWI-102849 ................................................................................................................................................6787.334. Service Innovation - T-WIWI-102641 ...........................................................................................................................................................6797.335. Sicherheitstechnik - T-MACH-105171 .........................................................................................................................................................6807.336. SIL Entrepreneurship Projekt - T-WIWI-110166 ..................................................................................................................................... 6827.337. SIL Entrepreneurship Vertiefung - T-WIWI-110287 .............................................................................................................................. 6837.338. Simulation von Verkehr - T-BGU-101800 ................................................................................................................................................... 6847.339. Smart Energy Infrastructure - T-WIWI-107464 ....................................................................................................................................... 6857.340. Smart Grid Applications - T-WIWI-107504 ................................................................................................................................................6867.341. Social Choice Theory - T-WIWI-102859 ......................................................................................................................................................6877.342. Software-Qualitätsmanagement - T-WIWI-102895 ...............................................................................................................................6887.343. Soziale Innovationen unter die Lupe genommen - T-WIWI-109932 ................................................................................................6907.344. Spatial Economics - T-WIWI-103107 ............................................................................................................................................................6917.345. Spezialveranstaltung Wirtschaftsinformatik - T-WIWI-109940 .......................................................................................................6937.346. Statistik für Fortgeschrittene - T-WIWI-103123 ..................................................................................................................................... 6947.347. Statistische Modellierung von allgemeinen Regressionsmodellen - T-WIWI-103065 ............................................................. 6957.348. Steuerrecht I - T-INFO-101315 ....................................................................................................................................................................... 696

  • Inhaltsverzeichnis

    Technische Volkswirtschaftslehre M.Sc. Modulhandbuch mit Stand vom 12.11.2020

    10

    7.349. Steuerrecht II - T-INFO-101314 ......................................................................................................................................................................6977.350. Steuerungstechnik - T-MACH-105185 ........................................................................................................................................................ 6987.351. Stochastic Calculus and Finance - T-WIWI-103129 .........................................................