teknik bülten no: 9 sogutma Çevrimi -...

8
1 teknik bülten 09 • Ekim 2011 ir maddenin veya ortamın sıcaklığını onu çevreleyen hacim sıcaklığının altına indir- mek ve orada muhafaza etmek üzere ısı- nın alınması işlemine soğutma denilebilir. Bir soğutma çevrimi, soğutucu bir akışkanın ısıyı emmesi ve daha sonra yayması ile oluşan değişik- liklerin tanımlandığı, bir soğutucu içinde gerçekle- şen çevrimdir. İDEAL BUHAR SIKIŞTIRMALI SOĞUTMA ÇEVRİMİ En yaygın soğutma çevrimidir. Soğutucu akışkanın düşük basınçta çevreden ısı alarak buharlaşmasını sağlayan eleman evaporatördür. (buharlaştırıcı) Eva- poratörden alınan buharı yüksek basınçlı kondense- re basan eleman kompresördür. (sıkıştırıcı) Kompre- sörden gelen sıcak kızgın gazın ısısını alarak onun yoğunlaşmasını sağlayan eleman kondenserdir. (yo- ğunlaştırıcı) Sıvı hale gelen soğutucu akışkanın top- lanabileceği eleman sıvı deposudur. (receiver) Sıvı deposundan gelen sıvı soğutucu akışkanın geçişi- ni çeşitli metotlarla kısıtlayarak evaporatörde dü- şük basınç oluşmasını, dolayısıyla soğutucu akışka- Teknik Bülten No: 9 EKİM 2011 B nın buharlaşacak hale gelmesini sağlayan eleman genleşme valfidir. (expansion valve) 1: Kompresör girişi 2: Kompresör çıkışı - yoğuşturucu girişi 3: Yoğuşturucu çıkışı 4: Buharlaştırıcı girişi dersek, Sogutma Çevrimi

Upload: hahanh

Post on 29-Jul-2018

226 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1

teknik bülten 09 • Ekim 2011

ir maddenin  veya  ortamın  sıcaklığını  onu  çevreleyen  hacim  sıcaklığının altına indir-mek ve orada muhafaza  etmek  üzere ısı-

nın alınması işlemine soğutma denilebilir.

Bir soğutma çevrimi, soğutucu bir akışkanın ısıyı emmesi ve daha sonra yayması ile oluşan değişik-liklerin tanımlandığı, bir soğutucu içinde gerçekle-şen çevrimdir.

İDEAL BUHAR SIKIŞTIRMALI SOĞUTMA ÇEVRİMİEn yaygın soğutma çevrimidir. Soğutucu akışkanın düşük basınçta çevreden ısı alarak buharlaşmasını sağlayan eleman evaporatördür. (buharlaştırıcı) Eva-poratörden alınan buharı yüksek basınçlı kondense-re basan eleman kompresördür. (sıkıştırıcı) Kompre-sörden gelen sıcak kızgın gazın ısısını alarak onun yoğunlaşmasını sağlayan eleman kondenserdir. (yo-ğunlaştırıcı) Sıvı hale gelen soğutucu akışkanın top-lanabileceği eleman sıvı deposudur. (receiver) Sıvı deposundan gelen sıvı soğutucu akışkanın geçişi-ni çeşitli metotlarla kısıtlayarak evaporatörde dü-şük basınç oluşmasını, dolayısıyla soğutucu akışka-

Teknik BültenNo: 9

EK

İM 2

011

B

nın buharlaşacak hale gelmesini sağlayan eleman genleşme valfidir. (expansion valve)

1: Kompresör girişi

2: Kompresör çıkışı - yoğuşturucu girişi

3: Yoğuşturucu çıkışı

4: Buharlaştırıcı girişi dersek,

Sogutma Çevrimi

2

teknik bülten 09 • Ekim 2011

EK

İM 2

011

Bu sistemdeki buharlaştırıcının çevreden çektiği ısı:

Q buharlaştırıcı = m * (h1 – h4) formülü ile hesaplanabilir.

Burada m akışkan debisi (kg/s) ve h entalpidir (kJ/kg). Yoguşturucuda (Kondenser) dışa atılan ısı:

Q yoğuşturucu = m * (h2 – h3) formülü ile hesaplanabilir.

Kompresörün çektiği elektrik enerjisi:

W kompresör = m (h2 – h1) / η

formülü ile hesaplanır. Buradaki η kompresör me-kanik ve elektrik verimini ifade eder.

Yoguşturucu (kondenser) veya Buharlaştırıcı (evapo-ratör) deki ısı transferinin kompresöre verilen me-kanik işe oranına etkinlik katsayısı (COP) adı verilir.

COP buharlaştırıcı = Q buharlaştırıcı / W kompresör

COP kondenser = Q yoğuşturucu / W kompresör

Buharlaştırıcı etkinlik katsayısı soğutma sistemlerin-de, yoğuşturucu etkinlik katsayısı ise ısıtma sistem-lerinde (Isı pompalarında) kullanılır.

SOĞUTMA ÇEVRİMİ ELEMANLARI

1.KOMPRESÖRKompresör evaporatörden çıkan doymuş buharı, sı-kıştırarak kızgın buhar haline dönüştürür. Kompresö-rün sistemdeki görevi, evaporatördeki ısı yüklü so-ğutucu akışkanı buradan uzaklaştırmak ve böylece

arkadan gelen, henüz ısı yüklenmemiş akışkana yer temin ederek akışın sürekliliğini sağlamak ve buhar haldeki soğutucu akışkanın basıncını, kondenserde-ki yoğuşma basıncına ulaştırmaktır. Kompresörler pozitif sıkıştırmalı kompresörler ve santrifüj komp-resörler olmak üzere ikiye ayrılır.

1.1. Pozitif Sıkıştırmalı Kompresörler:

Pozitif sıkıştırmalı kompresörler kendi arasında pis-tonlu, döner ve helisel tip olmak üzere üçe ayrılırlar.

1.1.1. Pistonlu Kompresörler:

Bir silindir içerisinde gidip gelme hareketi yapan bir pistonla sıkıştırma işlemini yapan bu tip komp-resörlerde tahrik motorunun dönme hareketi bir krank-biyel sistemiyle doğrusal harekete çevrilir. Bu günkü pistonlu soğutma kompresörleri genel-likle tek etkili, yüksek devirli ve çok silindirli maki-neler olup, açık tip (kayış- kasnak veya kavramalı) veya hermetik tip (hava sızdırmaz) motor kompre-sör şeklinde dizayn ve imal edilmektedir.

1.1.2 Scroll (Döner) Tip Kompresörler:

Scroll kompresörler geliştirilerek son yıllarda geniş ölçüde kullanılmaya başlanan, dönel, pozitif sıkıştır-malı makinelerdir. Birisi sabit diğeri uydu şeklinde dönen ve dar tolerans aralıklarıyla çalışan iki spiral elemandan oluşmaktadır. Aşırı sıvı oranlarına daha dayanıklı olmaları, daha yüksek verime sahip olma-ları ve ses-titreşim seviyelerinin düşük olması gibi üstünlüklere sahiptirler.

3

teknik bülten 09 • Ekim 2011

1.1.3. Helisel Tip Döner Kompresörler:

Vidalı kompresörler piston yerine birbirine geçmiş rotor çiftinin kullanıldığı pozitif yer değiştirmeli ma-kinalardır. Rotorlar bir mil üzerindeki helisel loblar-dan oluşur. Rotorlardan biri erkek rotor olarak ad-landırılır ve onun helisleri dolgun yuvarlak çıkıntı-lardan (loblardan) oluşur. Diğer rotor dişi rotor ola-rak adlandırılır ve erkek rotorun loblarına karşılık ge-len yivleri vardır.

1.2. Santrifüj Kompresörler:

Buhar sıkıştırma çevrimiyle soğutma işlemi yapan santrifüj kompresörlerin, diğer kompresörlerden far-kı pozitif sıkıştırma işlemi yerine santrifüj kuvvetler-den faydalanarak sıkıştırma işlemi yapmasıdır. Sant-rifüj kompresörlerle özgül hacmi yüksek olan akış-kanların kolayca hareket ettirilmesi mümkün oldu-ğu için sık sık büyük kapasiteli soğutma işlemlerin-de kullanılmaktadır.

2. EVAPORATÖRBir soğutma sisteminde evaporatör sıvı soğutkanın buharlaştığı ve bu sırada soğutulan ortamdan ısıyı aldığı cihazdır. Diğer bir değişle evaporatör bir so-ğutucudur. Evaporatörün yapısı soğutkanın iyi ve çabuk buharlaşmasını sağlayacak, soğutulan mad-denin ısısını iyi bir ısı geçiş sağlayarak, yüksek bir verimle alacak ve soğutkanın giriş ve çıkıştaki ba-sınç farkını en az seviyede tutacak şekilde dizayn tasarlanmalıdır. Ancak bu sonuncu koşul ile ilk ko-şul birbirine ters düşmektedir. Çünkü evaporatör-de iyi bir ısı geçişinin sağlanabilmesi için girintili yü-zeylerin ve kılcallığın daha fazla olması istenmekte-dir. Bu durum ise basınç düşümlerinin artmasına ve verimin düşmesine neden olmaktadır. Bu nedenle evaporatör yapımı incelik isteyen bir konudur. De-neyler sonucunda en uygun koşullar saptanır ve is-tenilen evaporatör üretimine geçilir. Evaporatörler hava soğutucu, sıvı soğutucu ve katı soğutucu ol-mak üzere üçe ayrılır.

2.1. Hava Soğutucu Evaporatörler:

Bu tip evaporatörlerde içerisinden ısı çekilen ortam-daki havadır. Hava soğutucu evaporatörlerde hava-nın ısı geçirme katsayısı düşük olduğundan, bunu te-lafi etmek ve hava geçiş yüzeylerini arttırmak ama-cı ile kanatçıklar kullanılır. Ayrıca hava geçiş hızları-nı arttırmak için vantilatörlerden faydalanılır.

2.2. Sıvı Soğutucu Evaporatörler

Bu evaporatörlerde hava yerine herhangi bir sıvı so-ğutulur. Soğutucu akışkanın ve sıvının dolaşımına ve tasarıma bağlı olarak birçok tipleri mevcuttur. Bu evaporatörlerin ısı geçirgenlik değerleri (k) oldukça yüksektir. Bundan dolayı cebri hava soğutmalı eva-poratörlere göre aynı yüzeyden daha yüksek soğut-ma kapasitesi sağlarlar. Su, süt, kimyasal sıvılar ve salamuralar gibi maddeleri soğutmak amacıyla yay-gın olarak kullanılır.

4

teknik bülten 09 • Ekim 2011

2.3. Katı Soğutucu Evaporatörler

Bu evaporatörlerde hava veya sıvı yerine herhan-gi bir katı soğutulur. Buz, buz paten sahası, metal-ler ve benzeri maddeleri soğutmak için kullanılırlar.

3. KONDENSER:Kondenser kompresörden çıkan kızgın buhar halin-deki soğutucu akışkanın içerisindeki ısıyı atarak ide-al çevrimde sabit basınç ve sıcaklık altında doymuş sıvı haline dönüşmesini sağlar. Kondenserler su so-ğutmalı, hava soğutmalı ve evaporatif kondenser-ler olmak üzere üçe ayrılır.

3.1. Hava Soğutmalı Kondenserler:

Hava soğutmalı kondenserler kızgın buhar halin-deki soğutucu akışkan üzerindeki fazla ısıyı almak için hava akımından yararlanır. Bu işlemin daha ve-rimli bir şekilde yapılabilmesi için fanlardan yarar-lanılır. Özellikle 1 hp’ ye kadar kapasitedeki sistem-lerde çok yaygın bir şekilde kullanılan bu sistem-lerin tercih nedenleri; basit oluşu, kuruluş ve işlet-me masraflarının düşük oluşu, bakım ve tamirleri-nin kolay olmasıdır.

3.2. Su Soğutmalı Kondenserler:

Bu tip kondenserler soğutucu akışkanın soğutulma-sında sudan yararlanır. Kondenser üzerinde su gi-riş ve çıkışları bulunur. Soğutucu akışkan üzerinde-

ki fazla ısı su yardımıyla alınır ve soğutucu akışkan kondenseri çıkışında sıvı halinde terk eder. Özellik-le temiz suyun bol miktarda, ucuz ve düşük sıcak-lıklarda bulunabildiği yerlerde gerek kuruluş gerek-se işletme masrafları yönünden en ekonomik kon-denser tiplerindendir.

3.3. Evaporatif Kondenserler:

Hava ve suyun soğutma etkisinden birlikte fayda-lanılması esasına dayanılarak yapılmışlardır. Evapo-ratif kondenserler üç ana kısımdan oluşur; soğutu-cu serpantin, su sirkülasyonu ve püskürtme siste-mi, hava sirkülasyon sistemidir. Soğutma serpanti-nin içinden geçen soğutkan, hava soğutmalı kon-

5

teknik bülten 09 • Ekim 2011

derserde olduğu gibi yoğuşarak gaz deposuna ge-çer. Serpantinin dış yüzeyinden geçirilen hava, ters yönde gelen atomize haldeki suyun bir kısmını bu-harlaştırarak soğutma etkisi meydana getirir. Evapo-ratif kondenserler günümüzde bakım ve servis güç-lükleri, çabuk kirlenmeleri, sık sık bozulmalarından dolayı çok fazla tercih edilmemektedirler.

4. GENLEŞME VALFİ (EKSPANSİYON VALFİ)Genleşme valfi soğutma sisteminin yük gereksini-mine göre, soğutucu akışkanın akışını başlatan, dur-duran ve ayarlayan soğutma çevrimi kontrol ekip-manıdır. Genleşme valflerini genel olarak üç grup-ta toplayabiliriz;

4.1. Elektromanyetik genleşme valfleri:

Günümüzde, bu tip genleşme valfleri yaygın olarak kullanılmaktadır.

a) Isı-motor kontrollü

b) Elektromanyetik modülasyonlu

c) Darbe modülasyonlu

d) Adım –motor kontrollü

4.2. Sabit Basınçlı Genleşme Valfleri:

Bu tip genleşme valfleri soğutma sistemlerinde ilk kullanılan genleşme valflerindendir. Sabit basınçlı genleşme valfleri evaporatöre girmesi gereken so-ğutucu akışkan miktarını, evaporatör veya valf çı-kış göre belirler.

4.3. Termostatik Genleşme Valfleri:

Bu tip valflerde, evaporatöre girmesi gereken soğu-tucu akışkan miktarı, evaporatörü terk eden soğu-tucu akışkanın kızgınlık derecesine göre belirlenir.

5. SOĞUTUCU AKIŞKANLAR:Bir soğutma çevriminde ısının bir ortamdan başka bir ortama gönderilmesinde ara madde olarak kul-lanılan soğutucu akışkanlar genelde ısı alışverişini sıvı halden buhar haline ve buhar halden sıvı hali-ne dönüşerek sağlarlar. Bu durum özellikle buhar sı-kıştırmalı çevrim için geçerlidir. Soğutucu akışkan-ların yukarıdaki görevleri yerine getirebilmesi, yani sistemin verimli ve emniyetli bir şekilde çalışabilme-si için bir takım fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip

olmaları gerekir.

Genel olarak bu özellikler şunlardır:

1) Daha az enerji tüketimi ile daha çok soğutma elde edilebilmelidir.

2) Soğutucu akışkanın buharlaşma ısısı yüksek olmalıdır.

3) Evaporatörde basınç mümkün olduğu kadar yüksek olmalıdır

4) Yoğuşma basıncı düşük olmalıdır.

5) Viskozitesi düşük, yüzey gerilimi az olmalıdır.

6) Emniyetli ve güvenilir olmalı, nakli, depolanması, sisteme

7) Yağlama yağları ve soğutma devresindeki elemanlar ile zararlı sonuç verebilecek reaksiyonlara girmemelidir.

8) Soğutma devresinde bulunmaması gereken rutubet ile bulunması halinde bile çok zararlı reaksiyonlar meydana getirmemelidir.

9) Sistemden kaçması halinde yiyecek malzemelerine ve çevredeki insanlara zarar verecek bir etki yapmamalıdır.

10) Havaya karıştığında yanıcı ve patlayıcı bir ortam oluşturmamalıdır.

6. KILCAL BORU (KAPİLER)Yoğuşturucu ile buharlaştırıcı arasına yerleştirilmiş iç çapı ve uzunluğu soğutma sisteminin kapasitesi-ne göre seçilmiş olup, çoğunlukla çapı 0.76 ile 2.16 mm arasında değişen çok küçük çaplı bir boru kıs-mıdır. İç çapı çok küçük olduğu için kılcal boru adı verilir. Esas itibariyle iki görevi vardır.

1) Kondenserden çıkan sıvı haldeki akışkanın basıncını düşürerek ve miktarını ölçerek (gerekli miktarda) evaporatöre ulaştırır.

2) Kompresör durduğu zaman alçak ve yüksek basınç devreleri arasında bir köprü vazifesi görerek yüksek basınç tarafındaki akışkanın alçak tarafına geçmesini sağlar. Bu suretle her iki devre basıncı birbirine eşit olur (Dengeleme olayı) ve kompresör tekrar kalkış yaparken büyük bir basınç yükü ile karşılaşmaz.

Kapiler boru en iyi, yükün az çok sabit olduğu so-

6

teknik bülten 09 • Ekim 2011

ğutucular, dondurucular ve hatta konutlarda ilgili ve küçük, ticari iklimlendirme sistemlerinde kullanılır. Eğer, sistem geniş bir yük aralığında çalışması iste-niyorsa; basınç düşürme ve soğutucu hacim kontro-lünün daha uygun şekilde yapılması gerekir. Bu du-rumda önerilen cihaz, termostatik genleşme valfidir

.

7. TERMOSTATSoğutulacak hacim, soğutulacak akışkan veya eva-poratör gibi kısımların sıcaklıkların belirli değerler arasında kalmasını temin gayesi ile kumanda kont-rol cihazlarıdır.

Termik genişleme valfinde olduğu gibi termostatın hasssa olan ucu (kuyruk) soğutma devresinin sıcak-lığı kontrol edilecek kısmına tespit edilir. Ayar edi-len sıcaklığa göre elektrik devresi açılıp kapanarak kompresörü tahrik eden elektrik motoruna veya magnetik valfe kumanda edilir.

Termostat esas olarak hassas uç, kapiler boru ve es-nek bükümlü borudan meydana gelmiştir. İstenen sıcaklık ayarına göre bir kutuplu değişken kontak üzerinden elektrik devreye kumanda yapılır. Has-sas uçta sıcaklık yükselmesi ile kapiler boru ve es-nek bükümlü boru üzerinden ona pim yay ile den-ge oluncaya kadar yukarıya hareket eder.

Diferansiyel termostatları büyük ve küçük sıcaklıklar arasındaki farka göre elektrik devresini açar ve ka-patır. Bu tip termostatlarda büyük sıcaklık ve küçük sıcaklıklar için iki ayrı hassas uç bulunur. Ayar dis-ki ile istenilen sıcaklık farkı ayar edilir. Küçük ve bü-yük sıcaklık hassas uçlarının bulundukları ortam sı-caklıkları farkı azalınca ona pim geriye doğru hare-ket eder. Ayar edilen sıcaklık farkına erişilince kon-tak kolu üzerinden kontak sistemi devresi açılır. Sı-caklık, ayar edilen sıcaklık devresi açılır. Sıcaklık, ayar edilen sıcaklık devresi takriben 2 °C yi geçince dev-re yine kapanır.

8. KURUTUCU VE SÜZGEÇ (DRAYER VE SÜZGEÇ) Soğutma sisteminin iç temizliğine bağlıdır. Siste-min içinde sadece kuru ve temiz soğutucu akışkan ile kuru ve temiz yağ dolaşmalıdır. Akışkanın içine gerek sisteme doldurmadan önce ve gerekse siste-

min diğer elemanlarından bir miktar su karışabilir. Bu su kılcal borunun evaporatöre giriş yerinde do-narak sistemi tıkar ve soğutmayı önler. İçindeki toz ve küçük parçacıklar da tıkama yapabilirler. Sistem içine su ve tozların girmesini önlemek hemen he-men mümkün değildir. Bunlardan başka soğutucu akışkan içinde bazı asitler de bulunabilir.

Kondenser çıkışına konulan kurutucu ve süzgecin (drayer ve süzgeç) görevi su ve asitleri emerek tut-mak küçük katı maddeleri de (toz vs.) süzmektir.

Kurutucu ve süzgeç (drayer ve süzgeç) şu kısımlar-dan ibarettir.

1) Bakır borudan gövde, kondenser içindeki basıncı mukavim olarak yapılmıştır. Her iki ucunda boruların girebileceği delikler vardır.

2) Ufak katı maddeleri tutabilecek ince tülbent delikli tel boruya doğru gelecek şekilde takılır.

3) Nem emici madde özel surette yapılmış olan madde 4 – 5 mm emme özelliğinden başka soğutucu akışkan içinde bulunabilecek asitleri de emerek tutma özelliği de vardır.

Kaynaklar:

1- Bir Soğutma Çevriminin Deneysel Olarak İncelenmesi - Emrah Karamanlı (Dokuz Eylül Üniversitesi Bitirme Tezi)

2- “Thermodynamics: An Engineering Aproach” Y.A Çengel, M.A Boles

3- MEGEP- Soğutma Sistemi Elamanları Ve Soğutucular

7

teknik bülten 09 • Ekim 2011

bunları biliyor musunuz?

Termoelektrik (Peltier) Soğutma Sisteml

Termoelektrik modül, elektriksel olarak seri bağlı, ısıl olarak paralel bağlı P ve N tipi yarı iletken malze-melerden oluşur. İçyapısı şekilde görülen modülün alt ve üst yüzeyi seramik kaplıdır. Seramik, ısıl ola-rak iletken, elektriksel olarak yalıtkan özellik sağlar.

Termoelektrik modül, “Peltier etkisi” veya “See-beck etkisi” ortaya çıkarabilecek şekilde çalıştırılabi-lir. Peltier etkisini gözlemek için termoelektrik mo-dülün bağlantı uçlarına bir doğru gerilim uygulanır. Böylece yüzeylerden biri ısınırken diğeri soğur. Eğer ısınan taraftaki ısı devreden atılırsa, soğuyan taraf-tan sürekli olarak ısı çekilebilir.Seebeck etkisini gözlemek için harici bir ısı kaynağı yardımıyla modülün bir yüzeyi ısıtılır, diğer yüzeyi ise soğutulur. Yüzeyler arasındaki sıcaklık farkından do-layı modül elektrik üretmeye başlar.

Günümüzde bilhassa küçük elektrik devrelerinin so-ğutulmasında pratik olarak kullanılan bu sistem, COP katsayısı standart soğutma makinasının verimine he-nüz ulaşmadığı için büyük sistemlerde pek kullanıl-mamaktadır. Bu sistemlerin tercih nedeni küçük bo-yutlarda kullanılabilmesi, sessiz çalışması ve güveni-lirliğidir. Peltier sistemlerinin COP değerlerini arttır-mak için yeni metal çiftleri üzerinde çalışmalar sür-mektedir, bu çalışmalar sonucunda gelecekte stan-dart soğutma çevriminin üzerinde COP değerlerinin yakalanması mümkün olabilecektir. Şekilde elektronik devreleri soğutmakta kullanılan bir Seebeck-peltier sistemi şematik olarak gösterilmiştir.

Peltier soğutucuları bilhassa ufak alandaki soğut-ma ihtiyaçlarının giderilmesinde önem kazanmakta-dır. Bilgisayar ve elektronik devrelerinin soğutulma-sı, soğutmalı araç koltukları, küçük soğutucu ünite-ler (örneğin bira soğutucuları) gibi çeşitli uygulama-larda kullanılmaktadır.

Kaynaklar:

1. Soğutma Sistemlerinin Esasları - Dr. M. Turhan ÇO-BAN 2. Bilim ve Teknik Dergisi –Mart 2007

Seebeck devresiyle ısının dışarıya atılması (sistemin soğutulması)

8

teknik bülten 09 • Ekim 2011

8

HazırlayanlarSefa BULUT • HSK AR-GE Baş Mühendisi - Merve ÜNVEREN • HSK AR-GE Mühendisi

bulmaca

F Y Y Ü R E Y A R D

L K O M P R E S Ö R

A K Ğ S A M S A B K

V E U B O R U N K I

K I Ş K A N B T H L

İ S T O N L U R E N

U R U T U C U İ L I

O P R I V I S F İ G

S I U Ç E G Z Ü S Z

I L C A L A S J E I

N Ç U K A N A T L K

1. Soğutma çevrimindeki kurutucunun diğer adı

2. Kızgın, ısınmış olma durumu3. Soğutma etkinlik katsayısı kıslatması4. Isı değiştiricilerde, ısı transfer yüzeyini

ve verimliliğini arttırmaya yarayan düz, delikli, tırtıllı, zikzak vs. şekillere sahip olan yardımcı eleman

5. Evaporatörde buharlaşan akışkanın kompresöre kolayca döndürülmesini sağlayan hat

6. Çeşitli akışkanların taşınmasında kullanılan, silindir biçimli, içi boş gereç.

7. Bulunduğu kabın biçimini alabilen ve üstü yatay bir düzlem durumuna gelebilen akışkan cisim

8. Kompresör vasıtası ile sıcak gaz halindeki akışkanı kondensere basan hat

9. Kompresörden gelen sıcak kızgın gazın ısısını alarak onun yoğunlaşmasını sağlayan eleman

10. Bir silindir içerisinde gidip gelme hareketi yapan bir pistonla sıkıştırma işlemini yapan kompresör tipi

11. Bir akışkanı veya gazı, gereken basınca

1. EVAPORATİF2. SİRKÜLASYON3. ÇİĞ4. DESESİF5. PEDLİ6. BUHAR7. DOYMAMIŞ8. SU9. ULTRASONİK10. MUTLAK

11. NEM12. SORPSİYON13. ENTALPİ14. DRENAJ15. AEROSOL16. YOĞUŞMA17. SİLİKAJEL

göre sıkıştırmaya yarayan alet, sıkmaç.12. Akışkan olan sıvı veya gazı süzmeye

yarayan gözenekli madde, filtre.13. Nemi, ısı veya hava akımıyla uzaklaştırıp

içine konulan maddeleri kurutan alet.14. Fiziksel bir olaya dayalı, belirli bir ölçü

üzerine kurulmuş olan sıcaklık ve soğukluk derecesi.

15. Kendilerine özgü bir biçimleri olmayıp içinde bulundukları kabın biçimini alan (sıvı veya gaz)

16. Yoğuşturucu ve buharlaştırıcı arasına yerleştirilmiş iç çapı küçük olan boru.

17. Su, buhar, hava gıbı akışkanları kontrol etmeye yarayan araç.

Kelimeler yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya, sağa-sola yatay şekilde bulunabilir. Aynı harf bir-den fazla kelimenin ortak harfi olabilir. KALAN HARFLERDEN OLUŞAN KELİMEYİ BULUNUZ

Önceki bulmacanın çözümü N E V A P O R A T İ F

O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

K Ş I M A M Y O D U O

R Y O Ğ U Ş M A N S E

İ S L E J A K İ L İ S

S O R P S İ Y O N İ K

Kelime: NEM ALMA PROSESİ

İ S L E J A K İ L İ S İ S L E J A K İ L İ S

R Y O Ğ U Ş M A N S E R Y O Ğ U Ş M A N S E

K Ş I M A M Y O D U O K Ş I M A M Y O D U O

S O R P S İ Y O N İ K S O R P S İ Y O N İ K

A D Ç D R E N A J A A A D Ç D R E N A J A A

S E M T A N E M L M H S E M T A N E M L M H

Ü İ Ğ R D E S E S İ F Ü İ Ğ R D E S E S İ F

L L İ P K A L T U M R L L İ P K A L T U M R

O U N E N T A L P İ B O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U Y P L O S O R E A E U

O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

R Y O Ğ U Ş M A N S E

S O R P S İ Y O N İ K

İ S L E J A K İ L İ S

R Y O Ğ U Ş M A N S E R Y O Ğ U Ş M A N S E

K Ş I M A M Y O D U O

A D Ç D R E N A J A A

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

L L İ P K A L T U M R

Y P L O S O R E A E U Y P L O S O R E A E U Y P L O S O R E A E U Y P L O S O R E A E U

O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

R Y O Ğ U Ş M A N S E

S O R P S İ Y O N İ K

İ S L E J A K İ L İ S

R Y O Ğ U Ş M A N S E R Y O Ğ U Ş M A N S E

K Ş I M A M Y O D U O

A D Ç D R E N A J A A

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

L L İ P K A L T U M R

Y P L O S O R E A E U Y P L O S O R E A E U Y P L O S O R E A E U Y P L O S O R E A E U

K Ş I M A M Y O D U O K Ş I M A M Y O D U O K Ş I M A M Y O D U O

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

K Ş I M A M Y O D U O K Ş I M A M Y O D U O K Ş I M A M Y O D U O

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

K Ş I M A M Y O D U O

R Y O Ğ U Ş M A N S E

İ S L E J A K İ L İ S

S O R P S İ Y O N İ K

O U N E N T A L P İ B

Y P L O S O R E A E U

S E M T A N E M L M H

A D Ç D R E N A J A A

L L İ P K A L T U M R

Ü İ Ğ R D E S E S İ F

K Ş I M A M Y O D U O

R Y O Ğ U Ş M A N S E

İ S L E J A K İ L İ S

S O R P S İ Y O N İ K

N E V A P O R A T İ F N E V A P O R A T İ F N E V A P O R A T İ F