tema_3._os_lipidos.pdf

7/23/2019 Tema_3._Os_lipidos.pdf

1/9

TEMA 3: OS LPIDOS

- Concepto, funcins biolxics e clsificcin!- "ci#os $%xos! Est%utu% e p%opie##es!- L&pi#os sponificbles: cil$lic'%i#os, c'%i#os e fosfol&pi#os!

- L&pi#os insponificbles: este%oi#es e te%penos!

CO(CEPTO E )*(CI+(SSon biomolculas orgnicas formadas por C, H, e O e algns teen N, P e S. Constiten ungrupo moi heteroneo de substancias! graas, ceras, hormonas, "itaminas, etc, pero todasteen en comn ser insolubles en auga e solubles en disol"entes orgnicos apolares como oter, cloroformo, benceno, etc.

)uncins#. $e reser"a! Os cidos graos son molculas pouco oidadas e ao oidarse %na

mitocondria& liberan gran cantidade de ener'a. !(# gr. de graa....................... ),* +cal.( # gr. de glicosa................... *,# +cal.

Polo tanto, a sa acumulacin en forma de graa no tecido adiposo de animais unhareser"a enertica para o organismo. Nos "eetais atpase en forma de aceite dentro de"acolos de froitos e sementes.

-. strutural! algns l'pidos forman parte das membranas citoplasmticas e de orgnuloscon membranas! fosfol'pidos, colesterol.

/. 0iocatali1adores!

. Poden ser coencis como a "itamina 2, $, e +.

. 2lgns teen funcin o%onlcomo os este%oi#es%proesterona, testosterona,...&.

. Outros, como os .ci#os bili%es, inter"een na diestin das graas, emulsionndoas,para 3ue logo at3uenas as..........................

*. Protectora! como as ceras, 3ue recobren follas, pel, pelo, etc.4. 5llante trmico e mecnico ao acumularse formando o tecido adiposo.

CLASI)ICACI+(%segundo a sa estrutura molecular&

6cidos graos Saturados 5nsaturados

7'pidos saponificables%steres de cidos graos&

2cilglicridos Cridos 8osfol'pidos

7'pidos insaponificables%sen cidos graos na sa molcula&

9erpenos steroides

#


2/9

"CIDOS /0A1OSSon molculas formadas por unha lon$ c#e hidrocarbonada, eralmente lineal%lif.tic&, cun nmero par de tomos de carbono e cun grupo carboilo terminal %COOH&.

Son pouco abundantes en estado libre, pero aparecen en grandes cantidades nas

clulas como compoentes dos l'pidos saponificables e obtense da hidrlise doutrosl'pidos.

ClsificcinPoden ser!( Saturados! a cadea hidrocarbonada ten enlces sinxelose disposta en 1ig(1ag. 9een unele2#o punto #e fusin! emplo!Pl&tico%C#:H/-O-&

5nsaturados ! a cadea hidrocarbonada ten #ob%es enlces, o 3ue d lugar a cbados , dicir,cambios de direccin. 9een un punto #e fusin .is bixo! emplo! Oleico

O dobre enlace concdelle isomer'a cis % o mis frecuente& ou trans %poucofrecuente&.

P0OPIEDADES DOS "CIDOS /0A1OS

#. Copo%tento nfip.tico, a 3ue presenta unha 1ona hidrfila e unha hidrfoba, dicir, presenta bipolaridade!( 2 cadea aliftica hidrfoba, e, polo tanto, ten tendencia a establecer enlaces de ;an der


3/9

O gran tamao da cadea aliftica, hidrfoba, responsable da insolubilidade en auga destasmolculas 3ue, no medio acuoso, tenden a

disporse formando! bicapas, micelas e liposomas,nas 3ue as 1onas polares establecern enlaces dehidreno con molculas de auga, mentres 3ue as1onas hidrfobas permanecern afastadas destas.

#. Punto #e fusin. ste punto de fusin depende da lonitude da sa cadea e donmero de dobres enlaces 3ue posa.Para fundir unha substancia necesario achegar

a ener'a suficiente para romper os enlaces 3uemanteen inmbiles s molculas, dicir, os enlaces de;an der


4/9

b Sponificcin! Cando se 3uenta un ster con NaOH +OH prodcese unha reaccinde saponificacin, usada na fabricacin de abn.%>eaccin entre un ster e NaOH +OH&

LIPIDOS SAPO(I)ICA4LES

Son a3ueles con os 3ue se pode facer abn, dicir, na sa composicin hai cidos graos.Son steres de cidos graos cun alcol.

1. Triacilglicridos

stn formados por glicerina e / cidos graos.9amn se lles chama ?licridos ou ?raas neutrasou simples, a 3ue non posen carga elctrica.Os triacilglicridos, debido a 3ue son steres decidos graos, son hidroli1ables e saponificables,tras os 3ue se obteen os seus compoentes

oriinais! glicerina e cidos graos.Os triacilglicridos son os l'pidos mis abundantese constiten as principais %ese%2s ene%x'ticsdeclulas animais e "eetais.

Clasificacin! Aceites:son graas l'3uidas. 2tpanse nas plantas oleainosas, ben no froito%aceite deoli"a&, ou na semente %aceite de irasol, soia, millo, etc.&. 2 fluide1 destas graas dbese aoseu gran contido en cidos $%xos mono e poliinsaturados.! Mntei$s:son semislidas, como a graa de porco %cando estes animais alimntanse delandras eran graas mis flu'das 3ue son mis apreciadas para o consumo&.! Sebos:son slidas, como a graa de boi, carneiro e cabra. 5sto dbese a 3ue os cidosgraos son saturados.

PropiedadesSon substancias de reser"a ene%x'tic3ue se almacenan nos "acolos das clulas "eetais%sobre todo nos froitos e sementes das plantas oleainosas e nos adipocitos dos tecidos

*


5/9

adiposos dos animais&. Os depsitos de graa subcutneos ser"en tamn para conser"ar acalor do corpo e como almofadia protectora fronte a golpes e contusins.O punto #e fusindepende da lonitude da cadea dos cidos graos 3ue pose, as' comodo seu grao de insaturacin.5! C'%i#os

Son steres de cidos graos de cadea longa con alcois tamn de cadea longa. Son apolares2s funcins das ceras estn relacionadas coa sa impermeabilidade auga. 2s' as plumas,pel e pelo estn cubertas cunha capa de cera 3ue os mantn fleibles, lubricados eimpermeables.3. Fosfolpidos

Son os l'pidos de membrana, forman parte das membranas celulares e das membranas dosorgnulos celulares, polo 3ue a sa funcin estrutural. 9een un comportamentonfip.tico, cunha 1ona hidrfoba, formada por un alcol , ao 3ue se unen respecti"amenteunha ou das molculas de ac. graos, e outra hidrfila oriinada polos compostos nonlip'dicos.Son saponificables e a sa estrutura semellante dos triglicridos, pero un grupo (OH

est esterificando a unha molcula de cido o%tofosf%ico. 2 este composto chmasellecido fosfat'dico. @n dos cidos graos insaturado como pode comprobarse no seguintees3uema!

Copo%tento #e $%xs e fosfol&pi#os no e#io cuoso!Como a indicamos anteriormente os fosfol'pidos forman parte da estrutura das membranasbiolicas. 2 formacin destas dbese ao carcter anfiptico. 2s cabe1as polaresdispense cara ao eterior tomando contacto coa auga mediante pontes de hidreno efor1as electrostticas. 2 parte apolar se empa3ueta no interior da bicapa.Aentres 3ue unha membrana biolica frmase a partir dunha bicapa fosfolip'dica, unhapop #e xbnfrmase a partir dunha bicapa 3ue se pecha sobre si mesma, coas cadeasapolares orientadas ao aire e as cadeas polares enfrontadas cunha pel'cula de auga no centroda bicapa.2s graas (slidas ou l'3uidas( son insolubles en auga, son substancias fortemente apolares,se se aita unha pinga de aceite en auga frmase unha emulsin transitoria pero pouco apouco as pingas de aceite soben superficie e renense de no"o. Se auga se lle engade unpouco de abn, cada pinga de aceite re"'stese dunha membrana 3ue impide 3ue se renacoas demais pingas e forma micelas.

4


6/9

LIPIDOS I(SAPO(I)ICA4LES%9erpenos, steroides &stn formados por C, H e O e non posen cidos graos, polo tanto non poden

oriinar abns.

6! Te%penos!

stn formados pola polimeri1acin do 5sopreno

2 clasificacin dos terpenos basase no nmero de molculas de isopreno 3ue conteen !monoterpenos %-&, tetraterpenos %B&, etc.

9etraterpenos ou carotenoides. Os mis importantes son as antofilas e os carotenos 3ueson pigmentos %amarelos e alaranados& responsables da coloracin de moitos rganos"eetais, como a cenoria, larana, etc. O caroteno o precursor da "itamina 2.

5! Este%oi#es

$eri"an do esterano ou ciclo pentno pe%i#%o-fennt%eno!

%6s "eces aparecen unidos a cidos graos&.Clasif'canse en! sterois e Hormonas esteroideas.

sterois! presentan un grupo OH no carbono / e unha cadea aliftica no #. O misimportante o coleste%ol:

2tpase nas membranas celulares %de clulas animais sobre todo& entre osfosfol'pidos, polo 3ue ten funcin estrutural.

:


7/9

D moi apolar. D esencial para o crecemento das clulas dos organismos superiores. 7ibre ou formando steres con cidos graos Sintet'1ase no f'gado e ' p%ecu%so% #out%os este%oi#es, entre os 3ue destacan pola

sa importancia biolica os seguintes% 6cidos biliares, ;itamina $ e hormonas

esteroideas& .! "ci#os bili%es: deles deri"an os sales biliares 3ue emulsionan as graas no intestino epermiten a sa posterior absorcin.

! 7itin D: regula o metabolismo do Ca e do P e a sa absorcin intestinal. istendistintas "itaminas $ % $- , $/ ....& 3ue pro"een de esteroles distintos . 2 $/deri"a docolesterol mediante a accin da lu1 ultra"ioleta, pode considerarse unha hormona pois podesinteti1ala o organismo mediante precursores.2 deficiencia en "itamina $ oriina ra3uitismo. 2tpase en aceites de f'gado de peie! 8o%ons este%oi#esOri'nanse nos rganos suprarrenais ou nas cpsulas suprarrenais. O esterano do 3ue

deri"an ten un tomo de os'eno no C/ con dobre enlace!

. Suprarrenales! ( 2ldosterona! inter"n na reabsorcin do Cl, Na, e CO/H(

no ril.

(Cortisol! regula a s'ntese de gliceno e glicosa.

. Seuais!

(Proesterona! formada nos o"arios e inter"n na estacin.

(9estosterona! a causante dos carcteres seuais secundarios

( strenos

Mecanismo de transporte do colesterol en sangue

O colesterol, debido a 3ue hidrfobo, para transportarse en sangue debe unirse a prote'nasdando lugar a lipoprote'nas, 3ue poden ser!

- LDL %lipoprote'nas de densidade baia& 3ue transportan o colesterol e os fosfol'pidosata os tecidos, para a s'ntese das membranas celulares. 2 sa presen1a en cantidadesecesi"as pro"oca a aparicin de arteriosclerose.

- 8DL %lipoprote'nas de densidade alta& Na sa superficie prodcese a esterificacin docolesterol, 3ue posteriormente se transporta ao f'gado. Son capaces de retirar e separarsteres de colesterol das paredes dos "asos sangu'neos, polo 3ue un ni"el alto destasprote'nas parece 3ue dimine o risco de arteriosclerose. Coceselle como colesterolbo.


8/9

O colesterol esencial nas clulas pero un eceso negati"o, a 3ue pode terminarpechando as arterias e impedindo 3ue fla o sangue. O ni"el de colesterol aumenta coainestin de graas 3ue contean un alto contido en, cidos graos saturados e diminese abundan os poliinsaturados.

Cuestins

#. 6cidos graos. Clasificacin e propiedades f'sicas.-. Como se orientan as molculas de fosfol'pidos ao ser introducidas nun medio

acuosoE. >a1oa a resposta./. Por 3ue os animais almacenan graa como reser"a en lugar de hidratos de carbonoE*. 8uncins biolicas dos triglicridos Fue compostos obtense da sa hidrliseE4. 2s graas e aceites son polares ou apolaresE os fosfol'pidosE. n 3ue se diferencia un cido grao doutroEB. @nha graa formada por cidos graos de cadea curta e insaturados, ser l'3uida ou

slidaE Por 3ueE). >a1oa a importancia do colesterol nos seres "i"os Por 3ue importante regular o seucontido no sangueE#G. Cita tres eemplos de deri"ados do colesterol 3ue tean unha funcin acti"a noorganismo.##. Por 3ue a manteiga slida a temperatura ambiente e o aceite l'3uidoE#-. Onde atopars nunha clula fosfol'pidosE Como se dispornE#/. Se che dan a frmula estrutural dun cido grao en 3ue te basear'as para saber se setrata dunha substancia slida ou l'3uida a temperatura ambienteE

Conti#os &nios- Concepto, clasificacin e funcins biolicas.- 6cidos graos! saturados e insaturados. Punto de fusin. 5somer'a cis(trans. Carcter

anfiptico.- 7'pidos saponificables! triacilglicridos %estrutura e funcin&, fosfol'pidos %estrutura e

funcin&. Comportamento no medio acuoso.- 7'pidos insaponificables! terpenos % funcin&, esteroides % estrutura e funcin,

fundamentalmente o colesterol 3ue acta como precursor de cidos biliares, "itaminas ehormonas, as' como as caracter'sticas do H$7 e 7$7&.

B


9/9

)

tema_3._os_lipidos.pdf

Documents