temat numeru rynek kablowy w polsce tomaś, redaktor naczelna siedziba oddziaŁy redakcja oddziaŁ...

40
NR 3 (39), LIPIEC–WRZESIEŃ 2016 ISSN 1898-6978 TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Produkty instalacyjne do kabli i przewodów firmy ABB V 20 System One.platform firmy HAGER V 26 System koryt siatkowych GR-Magic ® firmy OBO Bettermann V 28

Upload: trinhthien

Post on 01-Mar-2019

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

NR 3 (39), LIPIEC–WRZESIEŃ 2016 ISSN 1898-6978

TEMAT NUMERU

RYNEK KABLOWY W POLSCE

Produkty instalacyjne do kabli i przewodów firmy ABBV 20

System One.platformfirmy HAGERV 26

System koryt siatkowych GR-Magic® firmy OBO BettermannV 28

Page 2: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl
Page 3: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Magdalena Tomaś, redaktor naczelna

SIEDZIBA

ODDZIAŁY

REDAKCJA

ODDZIAŁ GDAŃSKul. Uczniowska 3380-530 Gdańsktel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 [email protected]

ODDZIAŁ KATOWICEal. Roździeńskiego 190B40-203 Katowicetel. 32 35 83 740, fax 32 35 83 [email protected]

ODDZIAŁ KRAKÓWul. Centralna 5131-586 Krakówtel. 12 41 09 440, fax 12 41 09 [email protected]

ODDZIAŁ ŁÓDŹul. Niciarniana 33/3992-320 Łódźtel. 42 64 80 543, fax 42 64 80 [email protected]

ODDZIAŁ POZNAŃul. Lutycka 1160-415 Poznań tel. 61 84 98 800, fax 61 84 98 [email protected]

ODDZIAŁ STALOWA WOLAul. Handlowa 637-450 Stalowa Wolatel. 15 84 34 820, fax 15 84 34 [email protected]

ODDZIAŁ WARSZAWAul. Instalatorów 902-237 Warszawatel. 22 73 92 400, fax 22 73 92 [email protected]

REDAKTOR NACZELNAMagdalena Tomaś tel. 71 37 60 914REDAKTORAleksandra WasylówDTPLorem Ipsum [email protected]

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 2016 r.Nakład 1000 egz.Uwagi i sugestie proszę kierować na adres [email protected]

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, zmiany tytułów, a także formy graficznej nadsyłanych materiałów.

Wydawca ma prawo odmówić publikacji materiałów, których treść lub forma jest sprzecza z charakterem pisma.

Reprodukcja, przedruk magazynu może odbywać się wyłącznie po uzyskaniu zgody wydawcy.

ul. Wagonowa 5-7 53-609 Wrocław tel. 71 37 60 900 fax 71 37 60 931 [email protected]

Szanowni Państwo Tematem wakacyjnego numer kwartalnika “90 dni z FEGĄ” jest analiza sytuacji w branży kablowej w Polsce. Piotr Kotlarz, menedżer ds. kabli i przewodów podsumowuje rok 2015, a także odnosi się do prognozy przedstawionej przez magazyn Elektrosystemy. Wiktor Jędrzejak oraz Waldemar Filar poruszają temat bezpieczeństwa w przypadku pożaru i omawiają znaczenie, jakie ma odpowiedni dobór szaf ogniochronnych oraz kabli nierozprzestrzeniających płomieni i ognioodpornych. A Marek Paś zwraca uwagę na wzrost bezpieczeństwa na przejściach dla pieszych, gdy montowane są nowoczesne oprawy uliczne. Prezentuje również nowoczesne rozwiązania – słupy uliczne już nie pełnią jedynie funkcji oświetleniowej, ale także zasilającą, co jest dużym udogodnieniem dla posiadaczy pojazdów hybrydowych.

Asortyment FEGA Poland wzbogacony został o produkty włoskiej firmy Peimar – od czerwca oferujemy Państwu możliwość zakupu paneli fotowoltaicznych „od ręki”. W najbliższych miesiącach będziemy poszerzać swoją ofertę fotowoltaiczną, a tymczasem Michał Zabawa omówił instalacje off-grid, które nie wymagają podłączenia do sieci oraz bardzo istotny komponent systemu – złącza typu MC4.

Na chwilę relaksu zapraszam do działu Rozmaitości – nagrody czekają!

Życzę przyjemnej lektury

Page 4: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

3 Sprzedaż kabli i przewodów w Polsce

6 Kable ognioodporne

8 Szafy ognioodporne

10 Instalacja fotowoltaiczna „OFF-GRID”

11 Złącza w instalacjach fotowoltaicznych

12 Przegląd osprzętu pulpitowego

13 Słup oświetleniowy i zasilający w nowoczesnym mieście

14 Oświetlenia przejść dla pieszych

16 Rozdzielnice Volta i Golf od HAGER Polo

17 PROTEC.class® – oferta dławików i przepustów

18 DANFOSS: Przetwornica częstotliwości VLT® Midi Drive FC 280

19 KOPOS ELEKTRO: Nośnik osprzętu Quadro

20 Profesjonalne produkty instalacyjne do zastosowania w panelach sterujących i szafach rozdzielczychfirmy ABB

22 Techniki wykonywania przewodów odprowadzającychfirmy Elko-Bis

24 Oprawy LEDVANCEfirmy Ledvance

26 System One.platformfirmy Hager Polo

28 System koryt siatkowych GR-Magic®

firmy OBO Bettermann

30 Aparatura modułowafirmy ViKO by Panasonic

32 Metalowe gniazdka i wyłącznikifirmy KOS

33 Żelowe mufy kablowefirmy PROTEC.class®

34 KOS GEAR 2016

34 Workout Woche 2016

35 VIII Targi dla Pracowników FEGA i Elektroskandia

SPIS TREŚCI

TEMAT NUMERU

PORADY EKSPERTÓW

NOWOŚCI RYNKOWE

WYDARZENIA

PRODUKTY

AKTUALNOŚCI RYNKOWE

Page 5: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

temat numeru

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 20163

TEMAT NUMERU

Wysoki poziom inwestycji przemysłowych czy energetycznych skutkował dużym popy-tem na materiały elektryczne (w tym kable i przewody), co przełożyło się na wyniki hur-towni i producentów. Firma FEGA Poland zanotowała rekordowy przychód 130 mln zł, co w porównaniu z rokiem wcześniejszym oznacza, że obroty firmy wzrosły aż o 30%.

Dla branży rok 2015 był rokiem ciągłego zapotrzebowania na wyroby kablowe. Tym razem najlepsze miesiące sprzeda-ży przypadły na pierwsze dwa kwartały roku. Z informacji otrzymanych od firm produkcyjnych z sektora kablowego wynika, że ich przychody w porównaniu do roku 2014 zwiększyły się o około 4%. Wysoka koniunktura na rynku kablowym przeło-żyła się również na wyższą sprzedaż kabli w FEGA Poland. Dynamika sprzedaży kabli i przewodów była jedną z wyższych na rynku, a dział kablowy może pochwalić się 18% wzrostem.

Znaczący wpływ na poprawę sprzedaży kabli i przewodów w roku 2015 miała dobra koniunktura w przemyśle i budow-nictwie, rozbudowa farm wiatrowych, liczne modernizacje w elektrowniach, elektrociepłowniach, hutach oraz rozwój infrastruktury energetycznej. Pozwoliło to producentom i dystrybucji na realizowanie wielu dostaw. Liczne firmy pozyskały środki

z Unii Europejskiej na finansowanie swo-ich inwestycji. Dodatkowym czynnikiem, który wpłynął na poprawę sprzedaży było finalizowanie licznych inwestycji przed-wyborczych.

Większość producentów kablowych zanotowało wzrost od kilku do nawet kil-kunastu procent. Największy producent w Polsce – Tele-Fonika zakończyła rok 2015 przychodami w wysokości 3,35 mld zł, co

oznacza wzrost o 2,5% względem roku 2014. Natomiast firma NKT Cables, drugi co do wielkości producent kabli i prze-wodów w Polsce, poprawiła swój wynik o 7% i zakończyła rok obrotem 798 mln zł. Dwucyfrowym wzrostem sprzedaży kabli i przewodów może pochwalić się firma Bitner (19,7%), a Technokabel (17,6%)po raz pierwszy osiągnął przychód 100 mln złotych, a kable i przewody stanowiły aż 93% obrotu.

Wykres 1. Przychody producentów w roku 2015 (w mln zł) (źródło: dodatek do magazynu Elektrosystemy luty 2016

„Kable i przewody”, str. 4)

Tele-Fonika 3347,6

798,0

211,5

93,1

52,4

23,2

2,7

0,4

NKT Cables

Bitner

Technokabel

Ergom

Cet

Aplast

ZWPE

Rok 2015 to kolejny rok, gdzie większość hurtowni i producentów zanotowało wzrost sprzedaży. Sprzedaż

materiałów elektrotechnicznych przez dystrybucję wzrosła

średnio o kilkanaście procent w porównaniu do roku 2014.

SPRZEDAŻ KABLI I PRZEWODÓWW POLSCE

Page 6: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

4

TEMAT NUMERU

Z raportów dystrybucji wynika, że sprzedaż kabli i przewodów stanowi główne źródło przychodów. Ta grupa produktowa stanowi-ła w 2015 roku średnio 30% generowanych obrotów. W firmie FEGA Poland w ubiegłym roku udział sprzedaży wyrobów kablowych stanowił 38% całego obrotu. Strukturę sprzedaży pokazuje wykres 2. Kable ener-getyczne miedziane, aluminiowe 0,6/1kV oraz średniego napięcia dalej stanowią największą grupę w tym asortymencie. Pozostałe grupy to kable i przewody ognio-odporne i bezhalogenowe oraz przewody instalacyjne. Obie grupy osiągnęły podobny poziom w strukturze sprzedaży, który wyno-sił 20%. Kable sterownicze i sygnalizacyjne to 12% udziału w sprzedaży wszystkich kabli. Kluczowymi parametrami w bran-ży kablowej, które mają duży wpływ na wartość sprzedaży są ceny surowców

gwałtowny spadek cen surowców spowo-dowany, m.in. sytuacją gospodarczą Chin. Pomimo drożejącej waluty nie przekładało się to w dużym stopniu na cenę końcową. Firmy dystrybucyjne zaczęły natychmiast wyprzedawać wyroby kablowe, co przeło-żyło się na oferowane ceny oraz spowolniło sprzedaż u producentów. Na Londyńskiej Giełdzie Metali miedź osiągnęła najniższy poziom od 6 lat, i tak jak na początku roku kosztowała ponad 6 tys. USD za tonę, to pod koniec roku już tylko ok. 4,5 tys. USD. Takie spadki cen surowca spowodowały, że popyt na materiały zmalał w oczekiwaniu na niższe ceny na rynku. To być może przełożyło się na spowolnienie w inwestycjach w drugiej połowie roku.

W roku 2015 przez sieć dystrybucji produ-cenci sprzedali najwięcej swoich wyrobów i stanowiła ona ponad połowę ich obrotów. Sprzedaż przez hurtownie z roku na rok jest wyższa, a w roku 2015 wyniosła 67%. Polityka sprzedaży producentów przez dys-trybucje jest realizowana konsekwentnie. Przy sprzedaży swoich wyrobów stawiają oni przede wszystkim na hurtownie za-równo pod kątem magazynowym, jak i logistycznym.Innymi ważnymi odbiorcami dla kablowni był przemysł (20%) i energetyka (6%). Pozostali klienci to instalatorzy (3%) i te-lekomunikacja (3%).

Można powiedzieć, że prognozy na rok 2015 sprawdziły się. W badaniach przeprowa-dzonych przez Elektrosystemy większość respondentów firm z branży elektrotech-nicznej wypowiedziało się optymistycznie.

Wykres 2. Struktura sprzedaży kabli i przewodów w firmie FEGA Poland.

Wykres 4. Cena USD /PLN w roku 2015 (źródło: portal www.money.pl)Wykres 3. Cena miedzi w roku 2015 (źródło: portal www.money.pl)

(miedź, aluminium, ropa) oraz dodatkowo kursy walut USD/PLN. Wzrost cen miedzi oraz waluty (wykres 3 i 4) na początku roku spowodował, że producenci kabli musieli podnieść cenę za swoje wyro-by. Sprzyjające warunki pogodowe na początku roku umożliwiły wykonywanie prac inwestycyjnych, a wzrost popytu w budownictwie i przemyśle przełożyły się natychmiast na większą sprzedaż wyrobów kablowych w tym czasie. To też spowodowało, że w I kwartale głównym problemem na rynku były niskie stany magazynowe u dostawców i co za tym idzie, również w firmach dystrybucyjnych.

Odbudowywanie stanów magazynowych przez dystrybucję napędzało sprzedaż. Sytuacja ta nie trwała jednak zbyt długo ponieważ, w III kwartale odnotowaliśmy

kable elektroenergetyczne 44%

przewody bezhalogenowe 22%

przewody instalacyjne 20%

kable i przewody sterownicze, sygnalizacyjne 12%

kable i przewody teleinformatyczne 2%

Page 7: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 20165

Jak wygląda początek roku 2016 i jakie są prognozy na kolejne półrocze?

Widoczne spowolnienie sprzedaży kabli i przewodów w ostatnim kwartale 2015 roku było również widoczne w pierwszych miesiącach br. Powodem tej sytuacji były zmiany polityczne w naszym kraju, które negatywnie wpłynęły na rozwój inwestycji oraz spowodowały zawieszenie projektów energetycznych, planowanych na rok 2016. Na początku kwietnia tendencja sprzeda-żowa kabli i przewodów uległa poprawie za sprawą nagłego wzrostu cen miedzi z ok. 4300 USD za tonę na ok. 5000 USD za tonę i ogłoszonych przez producentów podwyżek cen wyrobów kablowych.

Na początku roku, w badaniu przeprowadzo-nym przez Elektrosystemy (wykres 6.) ankie-towani opowiadali się za optymistycznymi prognozami na rok 2016. 48% respondentów spodziewa się kontynuacji wzrostu sprzedaży oraz zwiększenia zapotrzebowania na kable. Ok. 26% badanych uważa, że sytuacja będzie podobna do roku poprzedniego, 22% nie

wyraziło zdania na ten temat, a jedynie 4% prognozuje pogorszenie.

Co prawda pierwsze półrocze było roz-bieżne z oczekiwaniami ankietowanych, ale prognozy na 3 i 4 kwartał są bardziej optymistyczne. Dodatkowy zastrzyk pie-niędzy przewidzianych z funduszy unijnych na lata 2014-2020 powinien ożywić branżę. To, czy dalej można spodziewać się po-zytywnego trendu w branży, jak w roku poprzednim, uzależnione jest również od nowych inwestycji w budownictwie (m.in. mieszkaniowym), przemyśle i energety-ce. Dodatkowym czynnikiem, który może zwiększyć popyt na kable będzie rosnąca cena miedzi, która w tym momencie jest niestabilna. Pomimo trudnej sytuacji w pierwszym półroczu mam nadzieję, że prognozy ankietowanych spełnią się i koniec roku 2016 będzie zdecydowanie lepszy dla branży kablowej.

t Autor tekstu: Piotr Kotlarz menedżer produktu

Wykres 5. Struktura odbiorców producentów kabli i przewodów (źródło: dodatek do magazynu Elektrosystemy luty

2016 „Kable i przewody”, str. 10)

Wykres 6. Prognoza sytuacji na 2016 rok (źródło: dodatek do magazynu Elektrosystemy luty 2016 „Kable i przewody”, str. 17)

Inwestycje zrealizowane przez firmę FEGA Poland

Dostawa kabli i przewód na modernizację w Hucie Miedzi „Głogów”.

Budynek biurowy WEST GATE we Wrocławiu – zakończenie budowy maj 2015.

Rozbudowa Szpitala wojskowego przy ul. Weigla we Wrocławiu – sprzedaż kabli i przewodów za ok. 900 tys.

Budowa Dworca Łódź Fabryczna oraz Tunelu. Nowy trzypoziomowy dworzec będzie kluczowym

elementem Nowego Centrum Łodzi – dostawy kabli i przewodów ok 1 mln zł.

hurtownie 67%

energetyka 6%

przemysł 20%

instalatorzy 3%

telekomunikacja 3%

inne 3%

bez zmian 26%

pogorszenie 4%

trudno powiedzieć 22%

poprawa 44%

duża poprawa 4%

Page 8: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

porady ekspertów

6

PORADY EKSPERTÓW

KABLE OGNIOODPORNE

Nowoczesne instalacje elektryczne nie stanowią już tylko medium przesyłu energii elektrycznej, lecz stawiane są im znacznie większe wymagania. W trudnych warunkach eksploatacyjnych muszą zagwarantować trwałą i bezawaryjną pracę. Ma to kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy maszyn, i co ważniejsze – ludzi.

Budowa kabli ognioodpornych

W przypadku wystąpienia pożaru w budynku, jedną z dróg roz-przestrzeniania się płomienia jest instalacja elektryczna. Jej zachowanie ma znaczący wpływ na proces rozprzestrzeniania się i gaszenia pożaru. Zastosowanie odpowiednich przewodów/kabli może wpłynąć na całkowitą zmianę bezpieczeństwa pożarowego. Właściwie dobrany kabel może zmniejszyć ryzyko samozapłonu i tym samym zmniejszyć niebezpieczeństwo związane z rozprze-strzenieniem się ognia.

Kable ognioodporne posiadają znacznie lepszą charakterystykę ogniową oraz wytrzymałościową na temperaturę. Wykonane są ze specjalnych tworzyw ciężkopalnych i samogasnących. Izolacja w tego typu kablach wykonana jest z mieszanek specjalnych polimerów posiadających środki chroniące przed płomieniami – wodorotlenek aluminium. Związek ten w przypadku podgrzewania, ochładza miejsce pożaru wskutek wytrącania się wody krystali-zacyjnej. Uwalniająca się w ten sposób para wodna uniemożliwia dopływ tlenu powodując zaduszanie się płomienia. Dzięki tym właściwościom, kable tego typu umożliwiają nieprzerwalną pracę systemu zasilającego przez określony czas.

Kable i przewody bezhalogenowe ognioodporne oprócz tego, iż posiadają wzmocnioną odporność ogniową i wytrzy-małość na temperaturę, nie zawierają w swojej strukturze toksycznych i korozyjnych związków halogenkowych – chloru, fluoru, jodu i bromu. Materiały, z których została stworzona izolacja są zbudowane z polimerów na bazie czystych węglo-wodorów, takich jak polietylen (PE), czy polipropylen (PP). Dzięki temu, podczas pożaru kable i przewody bezhalogenowe charakteryzują się niskim wydzielaniem dymów toksycznych oraz korozyjnością, ułatwiając tym samym samą akcję ratunkową. Należy jednak pamiętać, iż w czystej postaci, materiały te są łatwopalne i nie posiadają funkcji samogaszenia. Niezbędne jest zatem domieszkowanie ich innymi materiałami.W nomenklaturze możemy spotkać się z różnym nazewnictwem kabli niepalnych, np.: kable nierozprzestrzeniające płomieni oraz kable ognioodporne. Nie należy mylić tych dwóch opisów, gdyż ich różnica jest diametralna. Kable nierozprzestrzeniające płomieni nie zapewniają dopływu energii do odbiorników pod-czas pożaru. Ich izolacja, pod wpływem działania ognia, ulega zniszczeniu, a same nie zachowują swoich funkcji. Przewody ognioodporne – zwane potocznie kablami bezpieczeństwa, za-pewniają dopływ energii elektrycznej do odbiorników, zachowując tym samym swoje funkcję podczas pożaru przez określony czas.

Klasyfikacja ogniowa – Euroklasa

Euroklasa określa jak szybko pali się materiał budowlany lub element konstrukcji i ile energii przy tym zostaje wytworzonej. Norma PN-EN 13501-1 podaje zasady klasyfikacji w zakresie reakcji na ogień poszczególnych materiałów. Zgodnie z normą przewidziano 7 podstawowych klas, które zaprezentowano w tabeli 1.1. Najbezpieczniejsze materiały oznaczono klasą A1, a najmniej bezpieczne klasą F. Wyroby w klasach C, D, E i F mogą powodować samozapłon materiału i skokową zmianę temperatury. Klasy uzupełniające (tabela 1.2) oznaczone są literami S i D. Litera S określa ilość wydzielanego dymu przez materiał, natomiast litera D określa ryzyko powstania płoną-cych kropli lub innych odpadów podczas palenia się materiału.

Page 9: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 20167

PORADY EKSPERTÓW

Badanie kabli ognioodpornych

Sposoby, w jakich określa się funkcjonalność kabli ognioodpor-nych oparte są na specjalistycznych certyfikowanych badaniach

podczas prób odporności ogniowej. Badania tego typu mają na celu określenie reakcji materiałów, z których zbudowany jest kabel, na działanie płomienia oraz sprawdzenie niezawodności pracy w środowisku pożarowym. Do tych badań zaliczamy:

Euroklasa Właściwości Rozgorzenie podczas badania w teście referyncyjnym RCT

A1 niepalne brak rozgorzenia, min. wartość ciepła spalania

A2 niepalne brak rozgorzenia, niska wartość ciepła spalania

Bzapalność małym płomieniem przez 60s Fs < 150 mm, ograniczony udział w pożarze

brak rozgorzenia

Czapalność małym płomieniem przez 60s Fs < 150 mm, ograniczony, lecz zauważalny udział w pożarze

rozgorzenie nie wcześniej niż po 10 min przy strumieniu cieplnym 300 kW

Dzapalność małym płomieniem przez 60s Fs < 150 mm, istotny udział w pożarze

rozgorzenie nie wcześniej niż po 2 min przy strumieniu cieplnym 100 kW

Ezapalność małym płomieniem przez 20 s Fs <150 mm, bardzo duży udział w pożarze

rozgorzenie przed upływem 2 min przy strumieniu cieplnym 100 kW

F bardzo duży udział w pożarze lub brak wymagań nie badany lub nie spełnia żadnych kryteriów

Euroklasa Właściwości

S1 prawie bez dymu

S2 średnia emisja dymu

S3 intensywna emisja dymu

D0 brak płonących kropel

D1 niewiele płonących kropli/cząsteczek (podobne do iskier z płonącego drewna)

D2 wiele płonących kropel/cząsteczek, które mogą powodować poparzenia skóry lub rozprzestrzenianie się pożaru

Tabela 1.1. Euroklasa – klasyfikacja ogniowa.

Tabela 1.2. Euroklasa uzupełniająca.

t Autor tekstu: Wiktor Jędrzejak doradca techniczno-handlowy

Artykuł napisany w oparciu o materiały: Bitner, Technokabel, TF Kable, Helukabel.

Odporność pojedynczego kabla ułożonego pionowo na rozprzestrzenianie płomienia.44 IEC 60332-1, PN-EN 50265

Odporność wiązki kabli ułożonych pionowo na rozprzestrzenianie płomienia.44 IEC 60332-3, PN-EN 50266:2002(U)

Sprawdzenie funkcjonowania kabla (zachowanie ciągłości obwodu) podczas długotrwałego działanie ognia.44 IEC 60331-11 i IEC 60331-21

Sprawdzenie poziomu emisji korozyjnych gazów wydzielanych podczas spalania44 IEC 60754-2, PN-EN 50267

Sprawdzenie emisji gęstości dymów wydzielanych podczas spalenie kabla.44 IEC 61034-1 i IEC 61034-2, PN-EN 50268

Odporność ogniowa kabla (PH)44 PN - EN - 50200

Page 10: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

8

PORADY EKSPERTÓW

Zastosowanie ochrony przeciwpożarowej w obiektach jest związane z montażem szeregu urządzeń, kabli, puszek oraz innych elementów. Jednym z ważniejszych są szafy oraz skrzynki ogniochronne (ognioodporne).

Normy, które dotyczą tych obudów to DIN 4102 / PN-EN13501-1. W związku z tym, że obudowy ognioodporne podczas normalnej pracy muszą spełniać te same wymagania co standardowe obudowy, obowiązuje je także norma EN 61439. Producenci ofe-rujący w Polsce obudowy ognioodporne powołują się często na przepisy MBO oraz MLAR. Są to przepisy prawa budowla-nego w Niemczech – Modelowe przepisy budowalne (MBO) i przepisy dotyczące projektowania systemów okablowania (MLAR).

Z zewnątrz szafy ognioodporne wyglą-dają podobnie jak standardowe szafy, ale wystarczy przyjrzeć się im bliżej, aby zobaczyć różnice. Przede wszystkim materiał z jakiego jest wykonana szafa, to gruba kilkucentymetrowa płyta, która musi wytrzymać wymagane funkcje. Producenci stosują oznaczenie A2 wg normy DIN 4102-1 – czyli materiał ma wymagania niepalne o właściwościach bez składników organicznych oraz bez składników palnych. Ognioodporne płyty wielowarstwowe o zwiększonej gęstości, nieprzepuszczające dymu.

Podział obudówObudowy możemy podzielić ze względu na swoją ognioodporność i izolację ogniową.

Zdjęcie z katalogu dostawcy ELS

SZAFY OGNIOODPORNE

Są to podstawowe parametry szaf ognio-chronnych. Minimum jakie muszą spełniać szafy to F30 i I30. Oznacza to, że szafy posiadają ognioodporność i izolację ognio-wą przez minimum 30 minut wg DIN 4102. W zależności od miejsca i ochrony jaką mają zapewniać szafy, ognioodporność i izolacja ogniowa występują w wersji 90-cio minutowej.

Ze względu na swoją budowę wyróżniamy szafy wolnostojące, do montażu pod-tynkowego i do montażu natynkowego. Szafy wolnostojące postawione na cokole posiadają ścianki, niezależnie od strony (bok, góra, dół i cokół), tej samej grubości i o tej samej strukturze materiału.

Szafki natynkowe montuje się na ścianie za pomocą specjalnie zabezpieczonych uchwytów przed rozprzestrzenianiem się ognia. Część producentów montuje uchwyty na zewnątrz obudowy.

Obudowy ogniochronne posiadają syste-my wentylacji, ponieważ odprowadzenie ciepła na zewnątrz szafy jest gorsze niż w standardowej obudowie. W szafach ognioochronnych stosuje się odpowiednie kanały, przez które przepływa powietrze chłodzące wnętrze obudowy, a w razie pożaru kanały wentylacyjne automatycznie się zamykają. W momencie, gdy wentyla-cja grawitacyjna nie jest wystarczająca można zastosować wentylator, który jest w zewnętrznej obudowie IP54 nasadzany na rozdzielnicę. Praktycznie każda obudowa posiada ognioszczelny przepust kablowy umożliwiający wprowadzenie do wewnątrz rozdzielnicy przewody od góry i z dołu. Podobnie jak standardowe szafy, szafki podtynkowe posiadają stopień ochrony IP. Producenci oferują szafy o stopniu ochrony IP od IP41 do IP54.

Pod kątem wnętrza, szafki możemy podzielić, ze względu na wyposażenie. Tacy produ-cenci jak Spelsberg oferują standardową modułową szafkę, włożoną w materiał o od-powiedniej odporności ogniowej, natomiast ABB i HAGER Polo – puste obudowy, które można wyposażyć w standardowe systemy modułowe do zamontowania aparatów. Naj-częściej są to te same systemy montażowe co w standardowych szafkach, jak CombiLine w ABB czy Univers w Hager Polo. Transport i montaż szaf na obiekcie jest trudniejszy chociażby przez to, że szafy ze względu na obudowę z płyt o zwiększonej gęstości są bardzo ciężkie. Montaż też musi być staranny, aby nie naruszyć obudowy, a co za tym idzie osłabić szafy przed skutkami pożaru.Obudowy mogą być montowane w nowobu-dowanych, jak i remontowanych obiektach do utrzymania zasilania, sterowania i ko-munikacji wszystkich urządzeń, które nie mogą być wyłączone podczas pożaru, takich jak alarmy, klapy odymiające, oświetlenie ewakuacyjne, system tryskaczy itp. Szafy te występują coraz częściej w projektach. Osoba przygotowująca projekt ma do wyboru albo zaprojektować specjalnie wydzielo-ne pomieszczenie albo zastosować szafy ogniochronne. W związku z tym, że w no-woczesnych obiektach walczy się o każdy metr kwadratowy, bardziej efektywne jest zamontowanie szafy ognioochronnej niż wy-dzielanie całego pomieszczenia przygotowa-nego zgodnie z normami przeciwpożarowymi wraz z zamontowaniem standardowych szaf. Pierwsza opcja jest bardziej praktyczna, jak również bardziej ekonomiczna.

t Autor tekstu: Waldemar Filar menedżer produktu

Page 11: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Wysokiej jakości opaski zaciskowe Ty-Rap Zaprojektowane dla wymagających

ABB Contact CenterTel. +48 222 23 77 77E-mail: [email protected]

Kierowcy wyścigowi zgodnie przyznają, że do wygrania wyścigów samochodowych niezbędny jest: dobry samochód, dobry start i dopracowanie wszystkich szczegółów na początku. Istotne są wysokiej jakości komponenty oraz ich powiązanie, dlatego do swoich samochodów wybierają tylko sprawdzone mocowania, jak wysokiej jakości opaski zaciskowe Ty-Rap. www.abb.pl

160720 ABB - Reklama Prasowa_WDP A4 portrait.indd 1 2016-07-21 09:09:21

Page 12: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

10

PORADY EKSPERTÓW

Nowoczesne technologie wykorzystywane chociażby w inwerterach pozwalają kontro-lować oraz optymalizować pracę instalacji, zapewniając możliwie duży uzysk. Wysoka jakość komponentów naszego systemu staje się gwarantem wysokiej sprawności przez cały, wieloletni okres użytkowania. Instalacja fotowoltaiczna sprawia także, że wartość nie-ruchomości podnosi się przy jednoczesnym uniezależnianiu obiektu od dostaw energii z sieci. Co więcej, system fotowoltaiczny jest cichym, czystym i efektywnym źródłem energii, pracującym przez cały rok.

Czym jest system „OFF-GRID”?

Systemy off-grid (zwane również systemami wyspowymi lub samodzielnymi) to systemy fotowoltaiczne niepodłączone do sieci. Generowana przez panele fotowoltaiczne energia elektryczna jest magazynowana w akumulatorach. System ten jest prze-znaczony dla użytkowników, którzy nie są podłączeni do sieci energetycznej lub chcą być od niej niezależni.Rozwiązanie to świetnie sprawdza się w od-izolowanych regionach lub wszędzie tam, gdzie podłączenie do sieci jest nieuzasadnio-ne ekonomicznie. Tam, gdzie konwencjonal-ne zasilanie w energię elektryczną jest mało wydajne, niestabilne lub wręcz niemożliwe, takie systemy to idealne rozwiązanie.

Instalacje off-grid świetnie się sprawdzają na działkach letniskowych, małych daczach,

Instalacja fotowoltaiczna „OFF-GRID”schroniskach, w miejscach z utrudnionym podłączeniem do sieci. Rozwiązania te rów-nież wykorzystywane są w miejscach, gdzie dochodzi do wyłączeń prądu, np. na wsiach, w gospodarstwach rolnych. W zależności od wielkości instalacji, zaakumulowany prąd pozwoli na przeczekanie braku dostawy prądu z zakładu energetycznego.Systemy off-grid często wykorzystywane są do zasilania lamp ulicznych. Mogą być one usytuowane w dowolnym miejscu, do którego nieopłacalne jest doprowadzenie energii elektrycznej.

W sklad instalacji off-grid wchodzą:44 panele fotowoltaiczne,44 system mocowania paneli,44 regulatory ładowania,44 akumulatory,44 opcjonalnie: inwerter DC / AC, 44 okablowanie.

Energia słoneczna to potoczne określenie światła słonecznego przetwarzanego na elektryczność. Jest energią całkowicie odnawialną – nasze Słońce będzie świecić jeszcze przez pięć miliardów lat. Energia słoneczna jest wszędzie, a dzięki temu mamy gwarancję niezależności. Instalacje fotowoltaiczne magazynują wytworzoną energię w celu jej późniejszego wykorzy-stania. Ze zmagazynowanej energii można skorzystać w dowolnym czasie i miejscu, zatem rozwiązanie off-grid zdaje się nieść ze sobą wiele korzyści.

t Autor tekstu: Michał Zabawa doradca techniczno-handlowy

Instalacje fotowoltaiczne mogą być montowane w różnych miejscach, na dachu skośnym, płaskim czy też poza obiektem (tzw. instalacje wolnostojące). Prąd stały, wytwarzany przez panele fotowoltaiczne zamieniany jest przez inwerter na prąd przemienny zgodny z parametrami sieci, dzięki temu może być wykorzystany do zasilenia urządzeń domowych.

PORADY EKSPERTÓW

Page 13: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201611

Złącza dedykowane instalacjom fotowoltaicznym stanowią istotny, choć często niedoceniany komponent naszego systemu. Dzieje się tak ze względu na fakt, iż koszt takich złączy nie wpływa praktycznie w ogóle na koszt całej instalacji.

Złącza, o których mowa, służą do łącze-nia ze sobą poszczególnych elementów systemu PV. Zły dobór, postawienie na gorszej jakości produkt w tym zakresie może prowadzić do strat uzysków mocy, a co gorsza do awarii w naszej instalacji.

Złącza MC4

Najczęściej wymienianym typem, flagowym przykładem omawianych elementów, jest złącze typu MC4. Typ ten zawdzięcza swoją nazwę producentowi pierwszych takich złącz – firmie Multicontact AG.Omawiane elementy powinny być wytrzy-małe i odporne na działania mechaniczne i atmosferyczne. Obsługiwane napięcie przeważnie mieści się w zakresie 600–1000 V przy prądzie nominalnym 17–43 A (w zależ-ności od średnicy przewodu). Temperatura pracy złączy mieści się w zakresie -40°C ÷ +90°C. Złącza posiadają system zatrzaskowy zapobiegający przypadkowemu rozłączeniu. Wyróżniamy różne rodzaje złączy MC4:

44 pojedyncze,44 równoległe podwójne,44 równoległe potrójne.

Każdy z typów występuje w wersji męskiej (wtyk, „+”) oraz żeńskiej (gniazdo, „-”).

Złącza kompatybilne z MC4

Na rynku można spotkać również wiele złączy kompatybilnych z MC4. Warte uwagi są złącza Sunclix, firmy Phoenix Contact oraz złącza typu H4 produkcji Amphenol.Należy zdecydowanie unikać tanich podróbek, czy też złącz kompatybilnych

PORADY EKSPERTÓW

ZŁĄCZA w instalacjach fotowoltaicznych

wątpliwego pochodzenia ze względu na wcześniej wspomniane potencjalne straty.

Złącza a inwerter

Przy komponowaniu instalacji warto zwrócić uwagę na typ złącza, czy też inaczej konektora, jaki możemy zastosować przy konkretnym modelu inwertera. Większość z nich umożliwia podłączenie całej gamy typów, niektóre zaś mają wejście (wyjście) tylko jednego typu. Taka informacja zawarta jest w kartach katalogowych inwerterów („DC connector”).

Montaż – zaciskanie złączy

Do zaciskania omawianych złączek stosuje się dedykowane zaciskarki. Cały proces jest prosty i obejmuje:

44 Zdjęcie izolacji z przewodu solarnego na długość 7 mm (można do tego stosować dedykowane kablom solarnym ściągacze do izolacji np. marki PROTEC.class®).

44 Umieszczenie nieizolowanej końcówki kabla w metalowej części konektora.

44 Zastosowanie zaciskarki.44 Umieszczenie „zarobionego” przewodu

w plastikowej obudowie oraz odpowied-nio mocne jej skręcenie.

t Autor tekstu: Michał Zabawa doradca techniczno-handlowy

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE

Wymiary (W × H × D) 510 × 445 × 177 mm

Waga 25 kg

Chłodzenie Chłodzenie konwekcyjne

Złącze AC Amphenol C16-3

Złącze DC 2 pary Multi-Contact MC4

Interfejsy komunikacji2 × RS485, 1 ×styk beznapięciowy,1 × wyłącznik awaryjny (EPO), 6 × wejście cyfrowe

Rozłącznik AC / DC Zintegrowany

Wyświetlacz 2 LED, 4-liniowe LCD

Page 14: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

12

Firma ABB posiada dwie wersje aparatury pulpitowej wersję: kompaktową oraz wer-sję standardową (składaną z elementów). Podobną ofertę ma firma NOARK, która również posiada dwie wersje osprzętu pul-pitowego. Wyjątkiem jest firma EATON, która postawiła na aparaturę kontrolną i sygnalizacyjną tylko w wersji standar-dowej, czyli samodzielnie projektowaną.

Produkty ABB w wersji kompaktowej cha-rakteryzują się szeroką ofertą asortymentową od lampek poprzez przyciski, przyciski wyłą-czenia awaryjnego, sygnalizatory dźwiękowe i przełączniki piórkowe. Przyciski występują w wersji wklęsłej oraz wystającej, dostępne są także w wersji monostabilnej oraz bista-bilnej i w wersji podświetlanej.

W przypadku produktów firmy NOARK w wersji kompaktowej występują tylko lampki sygnalizacyjne oraz buczki. Główną cechą tych produktów jest zwarta i jedno-lita budowa, pod danym typem/numerem katalogowym lampki czy buczka kryje się

PRZEGLĄD OSPRZĘTU PULPITOWEGOOferta produktów aparatury pulpitowej jest bardzo szeroka od prostych lampek kontrolnych, po rozbudowane kasety sterownicze.

Ex9P1 MC. Możliwe jest również łączenie styków piętrowo maksymalnie do 6 styków (2 styki piętrowo). Rodzina produktów firmy ABB jest jeszcze bardziej rozbudowana. Oprócz lampek, przycisków, przycisków grzybkowych, przełączników piórkowych mamy również takie produkty, jak manipulatory (joysticki) w wersji 2- bądź 4-pozycyjnej oraz potencjo-metry. Firma ABB posiada szeroki zakres dodatkowych akcesoriów, tj. silikonowe osłony ochronne, wymienne kołnierze do przycisków i przełączników (metalowe i z tworzywa), zaślepki do otworów pod apa-raturę, osłonę do przycisków zatrzymania awaryjnego i bezpiecznego zatrzymania ma-szyny, czy soczewki do lampek i przysieków.

Dużą konkurencją do produktów ABB są produkty firmy EATON, która proponuje aparaturę kontrolną i sygnalizacyjną serii RMQ-Titan. Funkcjonalnością aparatura RMQ jest jednym z lepszych rozwiązań dla wielu systemów sterowania maszyn i urzą-dzeń. Lampki, przyciski w wielu wersjach, przełączniki, joysticki, potencjometry to produkty, gdzie ich budowa jest bardzo podobna jak u konkurencji. Eaton posiada również bardzo szeroki zakres akcesoriów, jak firma ABB. Zaletami aparatury kompaktowej jest ujednolicony wygląd, prosty montaż oraz fakt, że jeden numer zamówieniowy to cały komplet przycisku, lampki lub też innego elementu gotowego do zamocowania. Jednak nie wstępują tutaj wszystkie możli-wości wykonania, dlatego też nie unikniemy wersji standardowej aparatury kontrolnej i sygnalizacyjnej, gdzie jest możliwość wykonania sterownia różnych urządzeń bez ograniczeń.

t Autor tekstu: Krzysztof Marciniak doradca techniczno-handlowy

już kompletny element bez konieczności domawiania dodatkowych akcesoriów.

Drugą wersję osprzętu pulpitowego ce-chuje większa ilość rozwiązań. Aparatura modułowa w większości producentów jest zbudowana podobnie. Składa się z głów-nego elementu wykonawczego (przycisku, lampki czy też przełącznika) do tego dobiera się korpus pośredni (uchwyt montażu sty-ków lub elementu świetlnego) oraz styki i/lub lampki.

Pulpitowa aparatura sterująca firmy NOARK umożliwia konfigurowanie w układach mo-nostabilnych i bistabilnych wybierając do tego odpowiedni typ główki. Najczęściej wykorzystywane są przyciski płaskie, wystające lub grzybkowe, przełączniki piórkowe i kluczykowe oraz główki lam-pek sygnalizacyjnych. Korpus umożliwia montaż maksymalnie trzech elementów, np. 2 styków i lampki lub tylko dowolnych 3 styków. Możliwe jest zamontowanie 4. styku za pomocą dodatkowego elementu, jak

Osprzęt pulpitowy dostawcy ABB (zdjęcie z katalogu ABB).

PORADY EKSPERTÓWPORADY EKSPERTÓW

Page 15: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201613

Od wielu lat słup oświetleniowy kojarzy się z elementem konstrukcyjnym stanowiącym podporę pod oprawę. Obecnie coraz częściej są to produkty i elementy nowej architektury przyjmujące wieloraki kształt i wygląd. Jednym z zastosowań słupów jest zapewnienie bezpieczeństwa oraz miejsca do ładowania pojazdów o napędzie elektrycznym.

Nowe rozwiązania motoryzacyjne oparte na energii elektrycznej oraz korzystny wpływ na środowisko bez emisji zanieczyszczeń zwiększa popularność stacji do ładowania pojazdów. Szacuje się, że średni dystans przemierzany przez typowy samochód każdego dnia to 45 km. W przypadku samochodu elektrycznego, do przejecha-nia tej odległości wystarczy ładowanie akumulatora w zależności od stacji, od 30 minut do 5 godzin. Zaletą tego rozwiązania, przy stworzeniu sieci stacji ładujących po-jazdy, jest ładowanie podczas odpoczynku, w nocy, na parkingu w miejscu pracy czy w centrum handlowym.

Producent Schreder posiada w swojej ofercie multimedialną kolumnę pod nazwą Shuffle. To nowoczesne, zintegrowane roz-wiązanie mające na celu poprawę jakości życia i komfort mieszkańców oraz ochronę środowiska. Doskonale sprawdza się jako oświetlenie uliczne, miejsc użyteczności publicznej, iluminacji czy jako podświetla-nie obiektów małej architektury. Dodatkowy akcent świetlny tworzy pod-świetlany pierścień dodany do modułu. Shuffle wykracza daleko poza profesjo-nalne oświetlenie, umożliwia integrację z systemami kontroli, Wi-Fi, głośnikami, monitoringiem czy też dostępem do łado-wania pojazdów elektrycznych.

Kolumna Shuffle może pracować autono-micznie i w systemach telemanagementu. Również może wykorzystywać w swojej pracy scenariusze ściemniania oparte na sygnale z czujnika ruchu, a sterowniki

mogą komunikować się między sobą drogą radiową tworząc sieć.

Kolejnym rozwiązaniem jest stacja Ensto Chago Station do płatnego ładowania samochodów elektrycznych. Producent posiada w swojej ofercie wersje jednofazo-we oraz trójfazowe. Ensto projektuje oraz produkuje urządzenia elektryczne do użytku zewnętrznego od wielu lat. Systemy Ensto cechują się trwałością, wytrzymałością oraz łatwością w utrzymaniu w czystości. Konstrukcja zapewnia odporność na wa-runki atmosferyczne oraz akty wandalizmu. Przewidziano w nich kilka opcji ładowania wraz z zabezpieczeniem oraz sygnalizację LED o stanie pracy. Stacja zapewnia iden-tyfikację użytkownika i kompatybilność

z zewnętrznymi systemami informatycz-nymi wraz ze wszystkimi standardami.

Dla inwestorów punkty do ładowania sa-mochodów elektrycznych to nowe źródła przychodu na parkingach, garażach czy centrach handlowych. W niedługim czasie lokalizacja stanowisk ładowania pojazdów stanie się czynnikiem decydującym o wybo-rze miejsca pracy, odpoczynku, zakupów.

t Autor tekstu: Marek Paś menedżer produktu

Artykuł napisany w oparciu o materiały:

Schreder oraz ENSTO.

SŁUPOŚWIETLENIOWY I ZASILAJĄCY w nowoczesnym mieście

PORADY EKSPERTÓW

Page 16: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

14

PORADY EKSPERTÓW

Okres jesienno-zimowy jest najtrudniej-szym czasem dla kierowców. Częste opady wydłużają drogę hamowania, a szybko zapadający zmrok zmniejsza widoczność i komfort prowadzenia pojazdów.

Jednym ze sposobów zmniejszenia ilości wypadków z udziałem pieszych jest zastoso-wanie specjalnego, dodatkowego oświetlenia przy przejściach dla pieszych. Oprawy z układem optycznym maksymalnie skupiają wiązkę światła w obszarze

przejścia dla pieszych w płaszczyźnie prostopadłej do osi drogi. Tego typu oświe-tlenie ma na celu stworzenie kurtyny świetl-nej na płaszczyźnie, na której jest widoczna sylwetka człowieka. Zastosowanie źródeł LED oraz nowatorskich soczewek zapewnia doskonałą widoczność osób znajdujących się na przejściu dla pieszych i poboczu, zapewniając przy tym niskie zużycie energii.

Na rynku mamy wielu producentów opraw ulicznych ze specjalną optyką dedykowa-

nych do przejść dla pieszych, m.in.: Philips, Schreder, LUG i ROSA.

W ofercie Schredera znajdziemy opra-wy typu:

44 AMPERA,44 TECEO PIANO YOA,44 CITEA LED,44 NEOS LED,44 KAZU.

Schreder na ilustracjach przedstawia wizu-alizację dostępnych optyk dedykowanych

Przy oświetleniu ulicznym szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca

o podwyższonym ryzyku wypadków, a zwłaszcza skrzyżowania oraz

przejścia dla pieszych.

OŚWIETLENIA PRZEJŚĆ DLA PIESZYCH i wpływ na wzrost bezpieczeństwa w ruchu drogowym

Page 17: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201615

PORADY EKSPERTÓW

do oświetlenia przejść dla pieszych z rozsyłem światła lewym i prawym.

Kolejnym produktem jest oprawa uliczna URBINO LED z opty-ką do przejść dla pieszych producenta LUG. Jest to oprawa o nowoczesnej formie na źródła światła LED. Zapewnia montaż bezpośrednio na słupie lub wysięgniku o średnicy 42-60 mm, wykonana jest z odlewu aluminiowego z szybą hartowaną. Oprawa może być wyposażona w następujące optyki:

44 O2 – do dróg ekspresowych44 O3 – do dróg gminnych,44 O4 – do dróg miejskich44 O5 – do dróg osiedlowych44 O6 – do przejść

dla pieszych44 O7 – do oświetle-

nia obszarowego

Na specjalne zamówienie jest możliwe wykonanie oprawy w systemie DALI, DIM 1..10V, LLOC, z czujnikiem zmierzchowym, złączem nożowym, zabezpieczeniem prze-pięciowym 10kV oraz NTC. Producent po

rejestracji projektu udziela 5 lat gwarancji. Moc od 25W do 100W z optyką O6 – do przejść dla pieszych. Ostatnim produktem jest oprawa ISKRA LED 24 oraz 36. Dostępna w temperaturze barwowej światła 5000K oraz 3500K po zastosowaniu diod CREE XT-E oraz CREE XP-L. Producent obejmuje swoje produk-ty 5 letnią gwarancją. Oprawa ISKRA LED opcjonalnie posiada możliwość podłączenia do zewnętrznego syste-mu sterowania poprzez analogowy sygnał 1-10V.

t Autor tekstu: Marek Paś menedżer produktu

Artykuł napisany w oparciu o materiały:Schreder, LUG oraz Rosa.

Rys. 1. Brak oświetlenia – sylwetka pieszego niewidoczna. Zdjęcie z zasobów Schreder.

Rys. 3. Przejście oświetlone nieprawidłowo – sylwetka pieszego widoczna tylko z jednego kierunku najazdu. Zdjęcie z zasobów Schreder.

Rys. 2. Tylko oświetlenie uliczne – sylwetka pieszego ledwo widoczna. Zdjęcie z zasobów Schreder.

Rys. 4. Przejście oświetlone prawidłowo – pieszy widoczny z obydwu kierunków najazdu. Zdjęcie z zasobów Schreder.

Rys. 5. Oprawa URBINO LED producenta LUG. Ilustracja z zasobów LUG.

Rys. 6. Oprawa LED ISKRA. Ilustracja z zasobów ROSA.

Page 18: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

nowości rynkowe

16

W drugim kwartale w hurtowniach FEGA Poland rozszerzyliśmy asortyment magazynowy o obudowy natynkowe i podtynkowe serii Volta i Golf dostawcy Hager Polo.

Rozdzielnica Volta to przełomowe rozwiązanie w zakresie rozdziału energii elektrycznej. Nowa rozdzielnica 5 rzędowa, jako pierwsza rozdzielnica na rynku powiela wszystkie korzyści instalacyjne czterech mniejszych wersji zapewniając przestrzeń na dodatkowe 12 modułów.

Nowe rozdzielnice teletechniczne Golf świetnie sprawdzą się w budownictwie deweloper-skim. Rodzina rozdzielnic 18-rzędowych zapewnia możliwość łączenia pionowego z rozdzielni-cami teletechnicznymi o tej samej szerokości. Taki zabieg pozwala na tworzenie nowych możliwości zabudowy w ograni-czonych przestrzen-nie miejscach.

NOWOŚCI RYNKOWE

Rozdzielnice Volta i Golf od HAGER Polo

Nowa usługa w FEGA PolandHurtownia elektryczna FEGA Poland wprowadziła nową usługę – drukowanie oznaczników do złączek.Aktualnie drukujemy oznaczniki do złączek firmy ABB (Entrelec), w przyszłości planujemy rozszerzyć usługę również o innych producentów.Drukowanie odbywa się za pomocą drukarki termicznej typu MG3 na karcie z oznacznikami.Indywidualne oznakowania dla listew zaciskowych serii SNK drukujemy na dwóch rozmiarach oznaczników do wyboru:

44 6×12 mm (1 karta zawiera 48 oznaczników)44 5x12 mm (1 karta zawiera 56 oznaczników).

Termin realizacji to około 24h + czas wysyłki lub odbiór osobisty.Naszymi atutami są: duże portfolio znaków/symboli do drukowania, szybki termin realizacji, wysoka jakość, elastyczność, a przy dużych zamówieniach możliwość negocjacji cen.Klient otrzymuje gotowe oznaczniki wraz z opisami.Zamówienia dokonywane są u sprzedawców, (minimum zamówieniowe to 1 karta oznaczników):

44 Karta oznaczników z nadrukiem indywidualnym MG-CPM-13 6×12 WH 48 szt. nr katalogowy 42004105 – cena oznaczników z nadrukiem indywidualnym 11,04 PLN netto / 1 karta.

44 Karta oznaczników z nadrukiem indywidualnym MG-CPM-13 5×12 WH 56 szt. nr katalogowy 42004106 – cena oznaczników z nadrukiem indywidualnym 12,88 PLN netto / 1 karta.

Moduły fotowoltaiczne Peimar – nowość na rynku polskim

Panele fotowoltaiczne włoskiej firmy Peimar Srl to dobre połączenie wysokiej wydajności oraz uniwersalności. Elastyczne, wytrzyma-łe, solidne – idealne zarówno do małych domowych instalacji, jak i ogromnych farm fotowoltaicznych.

Dzięki wykorzystaniu wysokiej jakości ogniw fotowoltaicznych panele Peimar osiągają znakomite uzyski i zapewniają maksimum produkcji nawet przy słabym nasłonecz-nieniu.Co więcej, bardzo lekka i zarazem solidna rama staję się gwarantem prostego montażu.

Główne cechy paneli Peimar:

44 30 lat liniowej gwarancji uzysku mocy.44 12 lat gwarancji na produkt i jego

wady ukryte.44 Dodatnia tolerancja mocy (0%/+5W).44 Certyfikacja na obciążenie śniegiem

(5400Pa) oraz wiatrem (2400Pa).44 Znakomite uzyski dla różnych warun-

ków słonecznych.

Dostępne w wariantach polikrystalicznych (o mocy 250-270Wp), jak i monokrystalicz-nych (280-300Wp).

Przy składaniu zamówienia prosimy o dokładny opis, co należy wydrukować na oznacznikach oraz nakład.Dodatkowe informacje u Krzysztofa Marciniakae-mail: [email protected]: +48 667 966 664, +48 71 37 60 944

Page 19: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201617

NOWOŚCI RYNKOWE

Nowości TTPlast

Nowości w oświetleniuOd czerwca na magazynach FEGA Poland pojawiły się produkty Berker one platform dostawcy HAGER Polo. Są to mechanizmy oraz elementy wierzchnie do serii B.K. B.3, B.7 oraz Q.1 i Q.3. Do wyboru klientów pozostaje osprzęt w kolorze białym, kremowym, aluminiowym oraz antracytowym.

PROTEC.class® – oferta dławików i przepustówBazowa rodzina dławików PKVM w dotychczasowych rozmiarach od M20 do M63 poszerza się o nowe rozmiary M12 i M16.

Od rozmiaru M32 dławiki dla zapewnienia odpowiedniego IP68 są wyposażone w dodatkowe uszczelki gumowe. Produkt jest bezhalogenowy i spełnia normy EN 50262 oraz EN 60529.

Rozszerzona zostaje także rodzina kompletnych dławików z na-krętkami PKGM. Do dotychczasowych kompletów o wielkościach 12 i 16 mm dołączają zestawy dławików M20, M25, M32.

Całą rodzinę plastikowych dławnic dopełniają nakrętki PKVM oraz redukcje metryczne z rodziny PKRM.

Kolejną nowością są przepusty PROKLICK z membraną o stopniu szczelności IP 66/67. Wykonane są one z bezhalogenowego poli-propylenu i dostępne są w 3 rozmiarach:

W asortymencie posiadamy rury osłonowe do kabli optotelekomunikacyjnych, trudnopalne – TELKOMt (RHDPE), stosowane do budowy sieci telekomunikacyjnych i rurociągów kablowych. Rury tego typu posiadają gładką powierzchnię zewnętrzną. Powierzchnia wewnętrzna jest rowkowana i pokryta specjalną warstwą poślizgową ułatwiającą układanie kabla.

Dodatkowo posiadamy również kanał wentylacyjny z powłoką antybakteryjną i antystaty-kiem – VENTO-A. Tego typu rura służy do prowadzenia instalacji wentylacyjnych. Dzięki zastosowaniu dwóch karbowanych warstw: wewnętrznej i zewnętrznej, struktura kanału jest znacznie wzmocniona. Kanały posiadają specjalną powłokę antystatyczną w technologii d2p zapewniającą dodatkowo właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybiczne. Kanały te można w łatwy sposób instalować w wylewkach, stropach pod suchym i mokrym tynkiem.

W lipcu FEGA wprowadziła do stałej oferty puszki podłogowe dwu- oraz ośmio- modułowe 45×45 producenta Efapel. Ofertę uzupełnia kolumna biurkowa wykonana w całości z profilu aluminiowego o wysokości 480 mm. Mieści po każdej stronie 8 modułów 45×45 np. osprzętu QUADRO 45.

Na początku lipca w naszej ofercie pojawiła się również nowa gama opraw LEDowych pod marką Ledvance Osram.

Nr katalogowy Nazwa Opis

05104548 PROKLICK M16Przepust z membraną M16 pod kable: 4-10 mm

05104549 PROKLICK M20Przepust z membraną M20 pod kable: 6-13 mm

05104550 PROKLICK M25Przepust z membraną M25 pod kable: 9-17 mm

W ofercie pod zamówienie pojawiają się także dławnice mosiężne niklowane PKVMM. Wykonane w stopniu ochrony IP68, zgodnie z EN 60529 wytrzymują do 5 bar. Występują w standardowych rozmiarach od M12 do M63 włącznie.

Page 20: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

aktualności rynkowe

18

AKTUALNOŚCI RYNKOWE

HAGER POLO: Berker Q.1/Q.3Czy łącznik oświetlenia może czymś zaskoczyć? Jeżeli wykonany został z duroplastu, czyli innowacyjnego tworzywa odpornego na uszkodzenia mechaniczne, a przy tym dotykając jego powierzchni, nie czujemy chłodu plastiku, tylko miłą fakturę przypominającą aksamit, będziemy zaskoczeni. Dodatkowo serie Berker Q.1 oraz Berker Q.3 dzięki właściwościom antysta-tycznym i bakteriostatycznym bardzo łatwo utrzymać w czystości, ponieważ te cechy sprawiają, że łączniki nie przyciągają kurzu i nie dochodzi na nich do rozwoju bakterii. Odporność na promieniowanie UV gwarantuje, że nawet po latach eksploatacji osprzęt wygląda jak nowy. Serie te doskonale sprawdzą się zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i w biurach oraz budynkach użyteczności publicznej, gdzie wytrzymałość i solidna konstrukcja mają ogromne znaczenie. Dostępne kolory: biały, antracytowy i aluminiowy. Więcej informacji znajdą Państwo na stronie: www.hagerhome.pl

ABB: Listwowe rozłączniki bezpiecznikowe InLine II- ZLBM/ZHBM

DANFOSS: Przetwornica częstotliwości VLT® Midi Drive FC 280Odkryj potencjał oszczędności, jaki może dostarczyć nowy napęd VLT® Midi Drive FC 280. Dzięki wysokiej wydajności i uproszczonym procedurom konserwacji – zamontuj i zapomnij. VLT® Midi Drive jest rozwinięciem popularnego napędu VLT® 2800.VLT® Midi Drive i posiada obudowy w 5 rozmiarach w zakresie mocy 0,37–22 kW. Zintegrowane funkcje uwolnią użytkownika od konieczności szukania wolnej przestrze-ni oraz pieniędzy na instalację dodatkowych podzespołów:

44 dławiki prądu stałego obniżają harmo-niczność do mniej niż 48%THDi;

44 filtr RFI;44 Safe Torque Off (STO);44 czopper hamulca;44 magistrale komunikacyjne:

• PROFIBUS,• PROFINET,• Ethernet/IP,• CANopen,• Protokół Modbus RTU i FC zostały

wbudowane w wersję standardową.

Moduł pamięci VLT® MCM 101 umożliwia sprawną implementację programu pracy falownika opracowanego dla konkretnej maszyny, pozwala na szybką aktualizację oprogramowania sprzętowego oraz łatwe przenoszenie ustawień podczas moderni-zacji. Algorytm sterowania dostosowano zarówno dla silników asynchronicznych, jak i silników z magnesami trwałymi PM. Użytkownik ma swobodę wyboru techno-logii silnika o najlepszej sprawności dla konkretnego obszaru zastosowań.

ABB wprowadza na rynek nową genera-cję rozłączników ZLBM. Są to listwowe rozłączniki bezpiecznikowe oraz podstawy bezpiecznikowe znajdujące wszechstron-ne zastosowanie w różnych aplikacjach o zakresach 160 A…630 A. Ujęto także rozłączniki ZHBM dedykowane do moco-wania przekładników prądowych do celów pomiarowych.

Rozłączniki ZLBM i podstawy bezpieczniko-we ZUBM stanowią mocną i funkcjonalną konstrukcję. Posiadają pełne badanie typu zgodnie z normą IEC60947-3. Przy napięciu 400 V rozłączniki mogą pracować w kate-gorii użytkownika AC23. Stopień ochrony od przodu zamkniętych rozłączników wynosi IP30. Stopień ochrony podstaw bezpiecznikowych ZUBM i rozłączników

PROTEC.class® walczy o „Elektroprodukt 2016”Już po raz czternasty wydawca magazynu Elek-trosystemy organizuje konkurs na Elektroprodukt 2016. Wraz z pojawieniem się lipcowego numeru gazety, rozpoczęło się głosowanie na najlepsze produkty z dziedziny elektrotechniki.Do konkursu zostały zgłoszone następujące produkty marki PROTEC.class®:

44 Kategoria „kable i przewody” – KABLE GRZEJNE PHB.44 Kategoria „inteligentny budynek” – Regulatory mat i kabli grzejnych. 44 Kategoria „technika świetlna” – Latarka czołowa PTL-PROFI LED.44 Kategoria „osprzęt elektroinstalacyjny” – Mikrozłączki instalacyjne PSK.44 Kategoria „miernictwo” – Dwubiegunowe testery PROpolN.

Aby oddać swój głos, należy wypełnić formularz, który znajduje się w lipcowym wydaniu Elektrosystemów. Wystarczy wybrać w każdej kategorii konkursowej jeden ze zgłoszonych produktów, a następnie odesłać formularz. Zagłosować można tylko raz.

w pozycji otwartej wynosi IP20. Rozłącz-niki wykonane są z materiału w klasie palności V0 (najwyższa klasa odporności na palenie). Aparaty przeznaczone są do montażu na szynach płaskich o rozstawie 185 mm w pozycji pionowej z możliwością podłączenia kabli od góry i od dołu. Możliwy jest też montaż ZLBM-ów w pozycji poziomej.

Page 21: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201619

AKTUALNOŚCI RYNKOWE

KOPOS ELEKTRO: Nośnik osprzętu Quadro

KOS ELEKTRO SYSTEM: Gniazda specjalistyczne do serii VENA i DANTE

PXF LIGHTING: Nowy katalog produktów

Kopos Elektro włączył do swego asortymentu nośnik osprzętu Quadro do listew LHD 20×10; LHD 32×15; LHD 40X20 oraz LP35. Nośnik osprzętu Quadro składa się z 3 elementów: podstawy, ramki oraz pokrywy. Podstawa i ramka są takie same zmienia się tylko pokrywa. PNQ jest mniejszy niż zwykły nośnik osprzętu, ma nowoczesny wygląd, a jego instalacja jest bardzo prosta. Nadaje się do gniazd o rozmiarach 45×45 lub 2× 45×22,5. Służy do montażu przyrządów modułowych do tras kablowych złożonych z listew lub kanałów. Wyprodukowany jest z samogasnącego PVC, a jego odporność termiczna wynosi -5°C do +60°C. PNQ dopasowany jest do gniazd typu QUADRO (QP, QS oraz QD), które Kopos Elektro ma w swojej stałej ofercie.

Od 1 czerwca br. w ofercie polskiego producenta osprzętu elek-troinstalacyjnego KOS ELEKTRO SYSTEM sp. z o.o. w serii Vena i Dante dostępne są gniazda specjalistyczne. Należą do nich gniazda: HDMI, USB, TV i TV-typ F w bogatej kolorystyce obu serii.

Z początkiem lipca br. dostępny jest nowy katalog produktów firmy PXF Lighting. Ak-tualna oferta obejmie oprawy oświetleniowe na źródła LED oraz na źródła tradycyjne. Asortyment PXF Lighting podzielony jest na następujące kategorie:

44 oprawy systemowe,44 projektory i szynoprzewody,44 oprawy wnętrzowe,44 oprawy wnętrzowe kasetonowe,44 oprawy typu downlight,

44 plafoniery,44 oprawy szczelne, oświetlenie pomiesz-

czeń czystych,44 oprawy przemysłowe,44 oprawy architektoniczne,44 naświetlacze,44 oprawy awaryjne i ewakuacyjne,44 oprawy specjalistyczne.

Nowy katalog zawiera aktualne parame-try świetlne opraw LED wyposażonych

w wydajne źródła światła nowej generacji. Zachęcamy do zapoznania się z nowymi produktami, wśród których są między innymi: przemysłowa linia świetlna PO-KER MINI LS LED, systemowa oprawa biurowa SIGMA II G/K LED, wnętrzowe oprawy oświetleniowe do pomieszczeń reprezentacyjnych – GEOMETRIC LED oraz WING LED, biurowe oprawy kase-tonowe ROMA LED, PISA LED, TORINO LED i wiele innych.

EFAPEL: Dzień otwarty we Wrocławiu13 września 2016 r. we wrocławskim oddziale FEGA Poland gościć będziemy, w ramach dnia otwartego z dostawcą firmę EFAPEL. Asortyment przybliży klientom przedstawiciel firmy, Pan Maciej Bartkowiak.

Wszystkich serdecz-nie zapraszamy do odwiedzenia nas w tym dniu i pozna-nia bliżej produktów marki EFAPEL.

ELKO-BIS: Gwarancja na osprzęt odgromowy teraz nawet do 5 lat!Dzięki stałemu rozwojowi, inwestycjom w park maszynowy oraz wykorzystaniu najlepszych materiałów, producent osprzętu odgromowego firma Elko-Bis wydłuża gwarancję na swoje produkty. Na wyroby ocynkowane galwanicznie, miedziowane, lakierowane oraz PCV udziela teraz 3 letniej gwarancji. Na osprzęt ogniowy, miedziany, nierdzewny, aluminiowy oraz mosiężny wydłuża okres gwarancyjny do 5 lat. Najwyższa jakość produktów gwarantowana.

Page 22: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy ABB

20

PRODUKTY

PROFESJONALNE PRODUKTY INSTALACYJNEDO ZASTOSOWANIA W PANELACH STERUJĄCYCH I SZAFACH ROZDZIELCZYCH

Połączenie firm ABB oraz Thomas & Betts otworzyło drogę do stworzenia kompletnej oferty produktów instalacyjnych do ochrony, prowadzenia oraz łączenia kabli i przewodów. Nowe portfolio w pełni zaspokaja potrzeby instalatorów w zakresie okablowania maszyn i paneli sterujących lub zasilających.

Page 23: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy ABB

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201621

Waldemar Filarmenedżer produktu e-mail: [email protected].: 71 37 60 947, +48 699 999 967

30 stycznia 2012 r. ABB przejęło firmę Tho-mas & Betts – lidera na amerykańskim rynku produktów niskiego napięcia. Transakcja ta była kontynuacją strategii rozwoju działu niskiego napięcia zakładającej jego rozsze-rzanie o nowe regiony, sektory i produkty. Nowe portfolio profesjonalnych wyrobów stanowi odpowiedź na wszystkie potrzeby w zakresie okablowania szaf i maszyn. W ka-talogu produktów klienci firmy znajdą dziś kompletną ofertę opasek kablowych, końcó-wek kablowych i rurowych, profesjonalnych rur osłonowych, kanałów grzebieniowych i rurek termokurczliwych.

Opaski dla profesjonalistów…

Opaski kablowe firmy ABB to wytrzymałe i niezawodne rozwiązanie do mocowania oraz wiązania kabli i przewodów w wiązki. Oferta obejmuje, gwarantujące trwałe

połączenia w każdych warunkach, opaski kablowe Ty-Rap, opaski ogólnego zasto-sowania Ty-Fast oraz ekonomiczne opaski Spec-Kon. Do wymagających aplikacji przeznaczone są opaski ze stali nierdzewnej Ty-Met z systemem oznaczeń literowych.

Rozmiary, kolory i wytrzymałość opasek dopasowane są do konkretnych wymagań. Do ich instalowania przewidziano szereg udogodnień, w tym różnego typu podstawy i uchwyty mocujące oraz dedykowane narzędzia. Jednym z najpopularniej-szych jest narzędzie ERG50, które łączy w sobie najwyższy poziom niezawodności

i wydajności oraz ergonomię i komfort użytkowania. ERG50 umożliwia regulację napięcia opaski i automatyczne cięcie, jest wyposażone w wymienne ostrza, a jego ergonomiczny kształt zapobiega zmęcze-niu i powstaniu urazów dłoni instalatora przy długotrwałym stosowaniu.

...i służb utrzymania ruchu

Oprócz opasek do zastosowań profesjo-nalnych firma ABB oferuje również opaski ogólnego przeznaczenia dedykowane szcze-gólnie osobom pracującym przy utrzymaniu ruchu, w tym wykonującym drobne naprawy na terenie podległego budynku.

Dzięki możliwości instalacji bez użycia na-rzędzi opaski Twist Tail stanowią doskonałe uzupełnienie narzędzi pracy każdego insta-latora. Opaska posiada specjalne nacięcia, dzięki którym po jej zaciśnięciu można łatwo ukręcić wystający koniec.

4 t Na podstawie materiałów firmy ABB

PEŁNE OKABLOWANIE Z ABB

Poza opaskami portfolio produktów ABB z zakresu okablowania obejmuje:

44 kanały grzebieniowe – bezhalogenowe i termoplastyczne z piono-wymi szczelinami, giętkie bez pokryw oraz termoplastyczne z okrą-głymi otworami. Zapewniają możliwość montażu na powierzchni poziomej lub pionowej z pokrywą skierowaną w dół oraz na szynie DIN za pomocą szybkozłączki Fix-O-Rapid;

44 rurki termokurczliwe – w wersji grubościennej, pogrubionej i cienkościennej, przeznaczone do uszczelniania, ochrony i izolacji złączek oraz końcówek kablowych, łączenia przewodów w wiązki oraz ochrony przed korozją, naprężeniami lub chemikaliami;

44 końcówki kablowe Spec-Kon – oczkowe, widełkowe, igiełkowe, równoległe, czołowe, nasuwki, wsuwki, końcówki tulejkowe, nasuwki z odgałęzieniem, gniazda i wtyki oraz narzędzia do zaciskania;

44 końcówki rurowe Color-Keyed do kabli energetycznych z systemem oznaczeń – proste, kątowe 45° oraz kątowe 90°. Gwarantują zaciśnięcie końcówki z przewodem zawsze z odpowiednia siłą. Dostępne są również końcówki rurowe w wersji standard Spec-Kon do typowych zastosowań przy zakańczaniu kabli energetycznych;

44 system rur osłonowych metalowych i niemetalowych Adaptaflex do ochrony obwodów zasilających i transmisji danych zapewniający szybki montaż. Dostępna jest wersja z najwyższym w branży stopniem ochrony IP69K.

Page 24: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

TECHNIKI WYKONYWANIAPRZEWODÓW ODPROWADZAJĄCYCHPrzewody odprowadzające stanowią istotne ogniwo pomiędzy odbiorem prądu piorunowego i jego rozproszeniem w ziemi. Sposób ich prowadzenia musi być dostosowany do danego obiektu. Podstawowe zasady projektowania i montażu przewodów określa obowiązująca norma PN-EN 62305, wpisana do załącznika Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Piotr Kotlarzmenedżer produktu e-mail: [email protected]: 71 37 60 974, +48 609 849 651

W/w norma dopuszcza stosowanie na przewody odprowadzające następujących materiałów: miedź lita i ocynkowana, aluminium, stop aluminium, stal ocyn-kowana ogniowo, stal nierdzewna. Ze względu na kształt, stosuje się taśmy, pręty, linki, druty. Dopuszczalne minimal-ne przekroje dla każdego rodzaju materiału wynoszą: dla prętów – 200 mm2, linek, taśm i drutów – 50/78 mm2. Minimalna średnica zastosowanego drutu wynosi 8 mm. Stoso-wanie różnych materiałów wchodzących ze sobą korozję wymaga zastosowania złączy z przekładkami z materiału izolującego elektrochemicznie.

Przewody odprowadzające pod względem izolacyjnym można podzielić na kilka ro-dzajów:

44 nieizolowane: elementy liniowe pro-wadzone na wspornikach, uchwytach lub w systemach naprężnych,

44 pokryte materiałem izolacyjnym, np. przewody wysokonapięciowe,

44 nieizolowane naturalne, np.: pręty zbrojeniowe konstrukcji żelbetowych, metalowe elementy konstrukcyjne.

Warunki zastosowania tych technologii szczegółowo określa norma PN-EN 62305.

Liczba przewodów odprowadzających w każdym nieizolowanym urządzeniu pioru-nochronnym nie powinna być mniejsza niż 2. Jeśli zwody znajdują się na izolowanych masztach, to od każdego masztu niezbędny jest przynajmniej jeden przewód odprowa-dzający. Minimalne odległości pomiędzy

przewodami odprowadzającymi wynoszą odpowiednio dla klas: LPS I i II – 10 m, LPS III – 15 m , LPS IV – 20 m. Norma pozwala odstąpić od montażu przewodów odpro-wadzających na jednej ścianie budynku, np. w przypadku elewacji od strony ulicy, chodnika, czy wykonanej ze szkła i stali. Wtedy należy zagęścić rozmieszczenie przewodów odprowadzających, jednak

nie więcej niż na 1/3 normatywnej odległo-ści między nimi w danej klasie LPS.

Przewody odprowadzające, na ile to możli-we, powinny stanowić przedłużenie zwo-dów i być montowane wzdłuż odcinków prostych i poziomych, zapewniając naj-krótszą drogę do ziemi. Trasy przewodów odprowadzających należy dostosować do otworów okiennych, drzwiowych, balkonów itp. Rozległe obiekty niskie o wymiarach czterokrotnie większych niż odległości pomiędzy przewodami oprowadzającymi, należy wyposażyć w dodatkowe przewody odprowadzające, w odstępach co ok. 40 m.

Przy prowadzeniu przewodów odprowa-dzających należy zachować niezbędne odstępy izolacyjne od instalacji elek-trycznych, teletechnicznych oraz urządzeń, metalowych obudów i osłon. W przypadku ściany z materiału niepalnego, przewody odprowadzające mogą być prowadzone na powierzchni ściany lub w ścianie. Jeśli ściana jest wykonana z materiału łatwopalnego, należy zastosować wsporniki odstępowe zapewniające odstęp większy niż 0,1 m. W przypadku braku możliwości zachowania odstępu od ściany palnej, przekrój przewodu odprowadzającego powinien być nie mniejszy niż 100 mm2.

Przewody odprowadzające są ważnym elementem instalacji odgromowej. Ich prawidłowe wykonanie i połączenie z pozostałymi elementami przesądza o sprawności i funkcjonowaniu całej in-stalacji, a jej niezawodna praca zapewnia ochronę istot żywych i dóbr materialnych.

4 4 t Autor tekstu: Tadeusz Masłowski

firmy ELKO-BIS

22

PRODUKTY

Page 25: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

PISA LEDOŚWIETLENIE PRZESTRZENI UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

SIGMA LED DI-INOŚWIETLENIE BIUROWE

MILENA LED

STREAM LED

OŚWIETLENIE POMIESZCZEŃ REPREZENTACYJNYCH

OŚWIETLENIE PRZEMYSŁOWE

WING I LEDOŚWIETLENIE POMIESZCZEŃ REPREZENTACYJNYCH

BARI ECO LEDOŚWIETLENIE TYPU DOWNLIGHT

TORINO LEDOŚWIETLENIE BIUROWE

ROMA LEDOŚWIETLENIE BIUROWE

OPRAWY LED PRODUKCJI PXF LIGHTING:

WYSOKA WYDAJNOŚĆ ŚWIETLNA

ŹRÓDŁA LED RENOMOWANYCH PRODUCENTÓW

NOWOCZESNE MATERIAŁY OPTYCZNE

KORPUSY Z ALUMINIUM, BLACHY INOX

DETALE Z TERMOFORMINGU

WSPÓŁPRACA Z MODUŁAMI AWARYJNYMI

MOŻLIWOŚĆ STEROWANIA OŚWIETLENIEM

ZASTOSOWANIE W INTELIGENTNYCH BUDYNKACH

PXF LIGHTING:

POLSKI PRODUCENT OPRAW OŚWIETLENIOWYCH

22 LATA DOŚWIADCZENIA W BRANŻY

WŁASNA FABRYKA NA TERENIE POLSKI

EKSPORT DO 55 KRAJÓW ŚWIATA

ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY

RAY LEDOŚWIETLENIE BUTIKÓW, GALERII, MUZEÓW

WWW.PXF.PL

Page 26: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy LEDVANCE

24

PRODUKTY

OPRAWY LEDVANCERozwój konstrukcji opraw LED jest dynamiczny. Nowe konstrukcje wypierają dotychczas stosowane tradycyjne oprawy oświetleniowe. Firma LEDVANCE ma w swojej ofercie innowacyjne oprawy LED, które mogą być stosowane zamiast tradycyjnych opraw oświetleniowych do żarówek halogenowych, świetlówek kompaktowych, świetlówek liniowych i lamp wyładowczych.

Marek Paśmenedżer produktu e-mail: [email protected].: 71 37 60 948, +48 721 577 772

Dzięki wykorzystaniu innowacyjnej kon-strukcji opraw LEDVANCE uzyskujemy duże oszczędności w kosztach eksploatacji oświetlenia. Oferta opraw LEDVANCE jest bardzo szeroka, zapewnia to możliwość wybrania odpowiedniego typu oprawy do oświetlenia różnych miejsc.

Oprawy LEDVANCE można podzielić na 8 grup pod względem konstrukcji i obszaru ich zastosowania. Do opraw przeznaczo-nych do oświetlenia wewnętrznego zali-czamy oprawy LEDVANCE typu Downlight LED, Spot LED, Panel LED, Linear, Surface Circular. Do oświetlenia zewnętrznego i przemysłowego zaliczamy oprawy typu DampProofLED, HighBay LED, Floodlight LED.

LEDVANCE Downlight LED to oprawy, które oferowane są o mocach 14W i 25W. Zastosowanie tego typu opraw przynosi do 60% oszczędności w kosztach eksploatacji oświetlenia w porównaniu do tradycyjnych świetlówkowych opraw typu Downlight.

Oprawy LEDVANCE Spot LED dostępne są w mocach 4,5W, 6,5W, 7W i 8W. Za-pewniają do 90% oszczędności kosztów eksploatacji oświetlenia w porównaniu z punktowymi oprawami do żarówek ha-logenowych

Oprawy LEDVANCE Panel LED to powierzchniowe oprawy oświetleniowe, zapewniające wolne od olśnienia i równo-mierne oświetlenie. Oprawy oferowane są w mocach 30W, 33W, 40W. Ich zastosowa-nie zamiast tradycyjnych świetlówkowych opraw przyniesie do 50% oszczędności kosztów eksploatacji oświetlenia.

Do zastosowania w oświetleniu przemysło-wym (hale fabryczne, magazyny, garaże) przeznaczone są oprawy hermetyczne (IP65, IK08) typu LEDVANCE DampPro-ofLED. Dostępne są o mocy 21W i 39W (1200 mm), 30W i 55W (1500 mm). Przy zastosowaniu LEDVANCE DampProofLED zamiast opraw świetlówkowych uzyskamy do 50% oszczędności kosztów eksploata-cji oświetlenia.

Rys. 1. Oprawa LEDVANCE Downlight LED i Spot LED

Rys. 2. Oprawa LEDVANCE Panel LED

Rys. 4. Oprawa LEDVANCE Surface Circular

Rys. 5. Oprawa LEDVANCE DampProofLED

Rys. 6. Oprawy LEDVANCE HighBayLED

Rys. 7. Oprawy LEDVANCE Floodlight LED

Rys. 3. Oprawa LEDVANCE Linear

Oprawy LEDVANCE Linear LED to liniowe oprawy oświetleniowe, umożliwiające two-rzenie linii świetlnych i struktur świetlnych. Oferowane są w różnych długościach i mo-cach 4W (300 mm), 8W i 10W (600 mm), 14W i 20W (1200 mm), 25W (1500 mm).Zastosowanie opraw Linear LED zamiast liniowych opraw świetlówkowych za-oszczędzi do 80% kosztów eksploatacji oświetlenia.

Oprawy LEDVANCE Surface-C LED są okrągłymi oprawami wytwarzającymi równomierne oświetlenie. Matowy klosz zapewnia bardzo miękkie i wolne od olśnienia oświetlenie. Oprawy dostępne są w mocach 18W i 24W, ich zastosowanie zapewni do 55% oszczędności kosztów eksploatacji oświetlenia w porównaniu do opraw świetlówkowych.

Oprawy LEDVANCE HighBay LED są przeznaczone do oświetlania dużych po-wierzchni (hale produkcyjne, magazyny). Oferowane są o mocach 120W i 200W. Oprawy HighBay LED zapewnią do 50% oszczędności w porównaniu z tradycyjnymi oprawami do lamp wyładowczych.

LEDVANCE Floodlight to naświetlacze, które mogą być stosowane w oświetleniu zewnętrznym (IP65). Dostępne w trzech kształtach i pięciu mocach, 20W, 50W, 100W, 150W i 200W. Zapewniają do 90% oszczędności kosztów eksploatacji w po-równaniu z oprawami do lamp wyładow-czych.

4 4 t Na podstawie materiałów firmy LEDVANCE

Page 27: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl
Page 28: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy Hager Polo

26

PRODUKTY

Marek Paśmenedżer produktu e-mail: [email protected].: 71 37 60 948, +48 721 577 772

Co to jest one.platform?

Marcin Nawrocki: One.platform to rewolucja na rynku elektroinstalacyjnym. To system opierający się na jednym mechanizmie gniazd i jednym mechanizmie łączników, które można doposażyć w dowolny sposób. Oznacza to, że na ten sam mechanizm można założyć elementy wierzchnie z różnych serii osprzętu Berker by Hager. To pierwsze takie rozwiązanie na rynku. One.platform to nic innego, jak ogromna korzyść dla klienta.

Co ta zmiana oznacza dla klientów? Jakie są korzyści z one.platform?

MN: One.platform to system korzyści skiero-wany do każdego klienta zarówno do inwe-stora, elektroinstalatora, jak i dystrybutora naszego osprzętu. Inwestor, użytkownik końcowy zyskuje na czasie, ponieważ nie musi podejmować decyzji od razu. Dzięki one.platform w początkowym etapie inwe-stycji może założyć same mechanizmy, a po ostatecznym projekcie aranżacji wnętrza, dokonać wyboru serii osprzętu i koloru. Wszystkie elementy centralne pasujące do one.platform sprzedawane są oddzielnie, mam tu na myśli ramki, klawisze czy pozo-stałe elementy centralne gniazd. Kolejną korzyścią jest możliwość wymiany osprzętu przy minimalnych kosztach. Wyobraźmy

sobie, że za kilka sezonów dokonujemy zmian aranżacyjnych w mieszkaniu czy innym obiekcie. Możemy na własną rękę wymienić osprzęt, wykorzystując te same mechanizmy Berker by Hager. Zakładamy jedynie nowe ramki wybierając fakturę lub kolor z dowolnej, ulubionej serii. To duża oszczędność dla klienta, ponieważ pono-si wyłącznie koszt wymiany elementów wierzchnich. Mechanizm przecież zostaje w ścianie, nie musimy kupować nowego.

A jakie korzyści z one.platform odno-szą instalatorzy?

MN: One.platform w żaden sposób nie ograni-cza czasowo instalatora. Montując instalację nie musi czekać na decyzje inwestora. Może montować mechanizmy gniazd i łączników, a klient spokojnie może później dokonać wy-boru serii i koloru, dzięki temu prace trwają zgodnie z zaplanowanym trybem. Na samym końcu, już po malowaniu, instalator zakłada wybrane przez klienta elementy wierzchnie na mechanizmy. Dzięki one.platform nie trzeba też od razu kupować ramek czy klawiszy, które leżąc na budowie często gubią się czy brudzą – inwestor lub instalator może dokonać zakupu na samym końcu inwesty-cji. Nie zapominamy też o korzyściach dla naszej sieci dystrybucji. Dzięki rozwiązaniu opierającemu się na jednym mechanizmie, hurtownia zmniejsza wartość magazynu przy jednoczesnym poszerzeniu oferty. Teraz wy-starczy trzymać na stanie jeden mechanizm one.platform oraz elementy centralne do wybranych serii osprzętu Berker by Hager.

SYSTEM ONE.PLATFORM One.platform to rewolucyjne rozwiązanie konstrukcyjne mechanizmów gniazd i łączników Berker by Hager. O szcze-gółach nowej platformy opowiada ekspert ds. osprzętu elektroinstalacyjnego firmy Hager Polo – Marcin Nawrocki.

Page 29: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy Hager Polo

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201627

A co z mechanizmami stosowanymi dotychczas? Czy nadal są dostępne na rynku?

MN: To duża operacja logistyczna. Wymie-niamy cały dotychczasowy osprzęt u naszych dystrybutorów. Operacja obejmuje przede wszystkim wymianę mechanizmów łączników i klawiszy do flagowej serii Berker B.Kwadrat. Zapewniam, że jesteśmy starannie przygoto-wani i zrobimy to bardzo szybko. Po wymianie mechanizmów, dotychczasowe rozwiązania trafiają do naszego magazynu, gdzie będą przetrzymywane przez kilka następnych lat. Mamy świadomość, że będą one jeszcze potrzebne w celach serwisowych. Są klienci, którzy będą potrzebować dotychczasowych rozwiązań, a my nie możemy ich zawieść. Oznacza to, że przez określony czas klient bę-dzie mógł zamówić osprzęt ze starej platformy.

Czy zmieniły się numery katalogowe?

MN: Tak, numery katalogowe zmieniły się, jednak nie wszystkie. Zmiana dotyczy mechanizmów łączników i klawiszy do serii Berker B.Kwadrat. Zmianie uległy też numery gniazd zasilających. Teraz na gniazdo składa-ją się dwa produkty: mechanizm i element centralny. Oznacza to, że pojawiły się dwa numery katalogowe. Zapewniam, że zmiany są czytelne i logiczne. Oczywiście wszystkie nasze narzędzia zostały dostosowane tak, aby maksymalnie ułatwić dobór naszego osprzętu, aby wszystko było łatwe dla klientów. Przepro-wadzamy szkolenia z tego zakresu. Pojawił się też nowy katalog, broszury, no i oczywiście zmiany w naszym konfiguratorze osprzętu dostępnym na stronie www.hagerhome.pl.

Czy zmiana numerów katalogowych zostanie uwzględniona w konfigura-torze osprzętu?

MN: Tak jak już wspominałem, wszystkie zmiany są uwzględnione w konfiguratorze

– naszym narzędziu do wyceny i doboru osprzętu. Jednak, aby korzystać z konfigu-ratora znajomość numerów katalogowych jest zbędna. Program sam generuje numery katalogowe wybranego osprzętu, wskazuje listę elementów wraz cenami netto. Wycenę bądź listę produktów wraz z numerami mo-żemy wydrukować, zapisać w formacie pdf czy excel, wysłać pocztą elektroniczną. To pierwszy na rynku tak rozbudowany konfi-gurator, który obejmuje nie tylko możliwość doboru klasycznych łączników i gniazd, ale i całej elektroniki domowej, bo przecież in-westycja, to także czujniki ruchu, regulatory temperatury i rozwiązania multimedialne.

Niedawno ukazał się nowy katalog? Co nowego się w nim znajduje?

MN: Nowy katalog pojawił się na rynku z początkiem maja i zawiera wszystkie zmiany numerów katalogowych. Inaczej też pozycjonuje serie Berker Q.1 i Berker Q.3. Chcemy, aby serie Q zastąpiły dotych-czasową serię Berker Modul. Dla klientów oznacza to, że będzie zdecydowanie atrak-cyjniejsza cenowo. Pojawiło się też trochę nowości w serii Berker B.Kwadrat, jak gniazda z podświetleniem LED czy gniazda „DATA” z kluczem. Pojawiły się również nowe rozwiązania w dziedzinie elektroniki domowej, mam tu na myśli ofertę KNX czy nowość KNX Easy. Chcemy też wypromować gniazda zasilające z szybkozłączami. Rynek w Polsce to głównie gniazda zasilające na zaciski śrubowe. Chcemy pokazać klien-tom korzyści płynące z używania gniazd z szybkozłączami, ponieważ ich montaż jest szybszy i tańszy.

4 4 t Na podstawie materiałów firmy Hager Polo

Page 30: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy OBO Bettermann

28

PRODUKTY

System koryt siatkowych

GR-MAGIC®

GR-Magic® to system koryt siatkowych wykonanych z drutu, charakteryzujący się opatentowanym systemem połączeń, znacznie zwiększającym szybkość układania instalacji. Jest to idealne uzupełnienie dla oferty typowych koryt kablowych LKS, jak i RKS-Magic®.

t Na podstawie materiałów firmy OBO Bettermann

Page 31: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy OBO Bettermann

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201629

Rys. 1.(po lewej)Schemat instalacji koryt kablowych GR-Magic®

Rys. 3.(po lewej)Mocowanie koryt siatkowych za pomocą wsporników ściennych

Rys. 5.(po lewej)Montaż koryta bezpośrednio do podłoża

Rys. 2.(po prawej)Prawidłowo

zamocowane koryto kablowe

GR-Magic®

Rys. 4.(po prawej)

Mocowanie koryt siatkowych za po-mocą specjalnych

uchwytów ścien-no-prętowych typ

K12 1818.

Rys. 6.(po prawej)

Montaż koryta poprzez uchwyt

dystansowy DBLG

Dzięki wykorzystanej technologii bez uży-cia narzędzi oraz dodatkowych elementów łączących, szybko i łatwo buduje się trwałe i stabilne trasy z koryt siatkowych. Zatrza-skiwanie ze sobą poszczególnych koryt nie ogranicza w żaden sposób ich nośności, a pozwala na znaczne zmniejszenie kosztów związanych ze stosowaniem i magazynowa-niem dodatkowych łączników. Bezśrubowy system połączeń został przeba-dany pod kątem zachowania ciągłości elek-trycznej, co jest potwierdzone odpowiednimi raportami z badań zgodnie z normą PN-EN 61537. W celu ochrony korytek przed korozją wykonuje się je w kilku rodzajach powłok, tj. ocynk galwaniczny, ocynk Sendzimira, ocynk ogniowo-zanurzeniowy oraz w wer-

sjach ze stali nierdzewnej 304 i kwasood-pornej 316. Dodatkowo istnieje możliwość malowania tras na kolory z palety RAL, co pozwala na zastosowanie tego systemu w niemal każdych warunkach.„Titan-Look” to atrakcyjna wizualnie wersja koryt w ocynku galwanicznym, do zastoso-wań wewnątrz budynków, posiada wygląd zbliżony do stali nierdzewnej. Oferowane trzy wersje koryt o wysokościach boków 35, 55, 105 mm wykonuje się w zakresie szerokości od 100 do 600 mm. Dla wysokości boku 55 mm dostępne jest również korytko o szerokości 50 mm w wersjach wykonania G, FT, V2A, V4A.Koryta siatkowe GR-Magic® mogą być mocowane do ścian za pomocą typowych

wsporników ściennych, lecz również za pomocą specjalnych uchwytów ścienno--prętowych typ K12 1818. Maksymalna szerokość montowanego korytka dla tego typu montażu na ścianie lub podwieszeniu na prętach gwintowanych wynosi 200 mm. W instalacjach przypodłogowych montujemy koryta bezpośrednio do podłoża lub poprzez uchwyt dystansowy DBLG dostosowany do każdej szerokości trasy. System ten pozwala na prowadzenie i kształtowanie tras kablo-wych, bez użycia kształtek tj. łuki poziome i pionowe, trójniki, czwórniki. Firma OBO wystawia na swoje wyroby Deklaracje Zgod-ności, która potwierdza zgodność produktów z normą PN-EN 61537, zharmonizowaną z niskonapięciową Dyrektywą UE.

Page 32: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy VIKO BY PANASONIC

30

PRODUKTY

Waldemar Filarmenedżer produktu e-mail: [email protected].: 71 37 60 947, +48 699 999 967

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klien-ta, firma VIKO by Panasonic uzupełniła swoją ofertę o aparaturę modułową.

W ofercie znalazły się:

44 wyłączniki nadprądowe o charaktery-styce B i C,

44 wyłączniki różnicowoprądowe oraz wyłącznik różnicowoprądowy z czło-nem nadprądowym,

44 rozłącznik izolacyjny,44 podstawa bezpiecznikowa,44 lampka kontrolna,44 styk pomocniczy NO+NC kompatybilny

z wyłącznikiem nadmiarowoprądowym.

Porażenie prądem elektrycznym jest jedną z głównych przyczyn wypadków w gospodarstwach domowych. Najlepszym zabezpieczeniem mieszkań, budynków, jak i użytkowników jest wyłącznik różnicowo-prądowy, który spełnia swoją rolę w chwili awarii jednego z urządzeń – zapewnia do-datkową ochronę. Celem tej ochrony jest szybka reakcja w chwili upływu prądu, dzięki

czemu można uniknąć porażenia prądem elek-trycznym. Firma VIKO by Pana-sonic wprowadza do swojej oferty wyłącznik różnicowoprądowy oraz wyłącznik różni-cowoprądowy z czło-nem nadprądowym, których zadaniem będzie ochrona użytkowników gospodarstwa domo-wego, jak i innych użytkowników w biurach i budynkach użyteczności publicznej.

Dodatkowym wyłącznikiem różnicowoprą-dowym w ofercie firmy jest wyłącznik róż-nicowoprądowy z członem nadprądowym. Jego zadanie jest takie samo jak zwykłego wyłącznika różnicowoprądowego, lecz do-datkowo posiada możliwość wyłączania prądów zwarciowych oraz przeciążenio-wych w zależności od danej charaktery-styki. Pozwala to na oszczędzenie miejsca w rozdzielnicy – umożliwia montowanie jednego modułu zamiast dwóch.

Proponujemy również wyłączniki różno-cowoprądowe 1P+N, 3P+N, wysokoczułe z prądem wykrywalnym rzędu 30 mA na prądy rzędu 25, 40, 63 A.

Kolejnym z oferowanych aparatów jest wyłącznik nadprądowy, którego celem jest zabezpieczenie instalacji przed skutkami zwarć oraz przeciążeń, co może uchronić nas przed nieprzyjemnymi kosztami naprawy instalacji.

Proponujemy również wyłączniki nadprądo-we o charakterystyce B i C, jak i zakresie prądowym 6, 10, 16, 25, 32, 40, 50, 63 A oraz zdolności zwarcia aparatury 6 kA. Jest to niezbędny moduł zapewniający bezpieczeń-stwo oraz zabezpieczenie instalacji użytkowej w budynku. W chwili zwarcia, jak i w chwili przeciążenia wyłącznik zostanie automatycznie wyłączony w zależności od charakterystyki.

W ofercie posiadamy także wyłączniki nadprądowe 1-fazowe oraz 3-fazowe.

Inną nowością w asor-tymencie są lampki kontrolne, które służą do sygnalizacji napięcia w rozdzielnicy oraz mogą spełniać rolę sygnalizacji napięcia na poszczegól-nych obwodach. Mamy tutaj do wyboru trzy kolory: niebieski, zielony i czerwony.

Wprowadziliśmy także rozłączniki izolacyj-ne na prądy rzędu 63 A 1P oraz 63, 100 A 3P. Rozłącznik spełnia dwie funkcje: przewodzenie prądu w warunkach znamionowych oraz izo-lowanie, czyli spełnienie własności izolacyjnych zapewniających bez-pieczną pracę obsługi.

Modułowe podstawy bezpiecznikowe także poszerzyły naszą ofertę. Do wyboru oferujemy aparat jednofazowy oraz trójfazowy. Modułowa podstawa bezpieczni-kowa posiada w sobie wkładkę topikową cylin-dryczną. Zastosowanie takich modułów możemy znaleźć w zabezpiecze-niu przedlicznikowym.

Najważniejszym aspektem jest odpowiedni dobór aparatury modułowej, która zapewni nam przede wszystkim bezpieczeństwo, jak i pozwoli nam bezpiecznie eksploatować instalację elektryczną przez wiele lat. W celu zapoznania się z proponowanymi nowościa-mi zapraszamy na stronę www.elpeak.pl.

t Autor tekstu: Paweł Wójcik

APARATURA MODUŁOWAgwarancją bezpieczeństwa użytkownikaNa rynku dostępne są różnego rodzaju aparaty modułowe oferowane przez wielu producentów. Niezawodne działanie oraz sprawny montaż to jedne z głównych czynni-ków rozważanych przez instalatorów podczas doboru aparatury modu-łowej. Odpowiedni dobór zwiększa bezpieczeństwo użytkownika oraz wy-dłuża okres eksploatacji instalacji na długie lata.

Page 33: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Rura osłonowa do kabli optotelekomunikacyjnych trudnopalna TELKOMt

Page 34: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy KOS

Najczęściej spotykane elementy me-talowe we wnętrzach to klamki, lampy, krany, wieszaki, a coraz częściej również elementy mebli czy ścian. Do grupy urzą-dzeń metalowych we wnętrzach dołączyły również gniazdka i włączniki. Mogłoby się wydawać, że połączenie prądu i metalu to niebezpieczny związek, jednak producenci w pierwszej kolejności dbają o to, by pro-dukty były bezpieczne, a zaraz po tym o to, by stanowiły dekorację naszego wnętrza. Wybór gniazdek i włączników metalowych ułatwia dobranie osprzętu we wnętrzach, w których często zmieniamy kolorystykę. Możemy wówczas zdecydować się na jeden wspólny design/kolor wszystkich klamek i włączników w pomieszczeniu.

Dodatkowe atuty metali w tej grupie asorty-mentu to ponadczasowość, wytrzymałość, odporność, a czasem nawet antybakteryjność.Jest kilku dobrych producentów osprzętu, którzy oferują metalowe gniazdka i włączniki. Na wyróżnienie zasługuje oferowana przez polską firmę KOS Elektro System Sp. z o.o.

Vena Exclusive. Posiada bogatą opcję nie tylko ramek, ale również gniazda i klawisze z metalu. Nowością jest wykorzystanie praw-dziwych metali szlachetnych, takich jak: miedź, mosiądz i brąz. Metale szlachetne poddawane są obróbce patynowania. Jest też nowe srebro – polerowane, które ma właściwości antybakteryjne (idealnie nadaje się do łazienki czy kuchni). Wielu klientów stojąc przed wyborem gniazdek i włączników ma dylemat, gdyż mnogość asortymentu, kolorów i desingu w tej grupie produktów jest bardzo duża. Nie możemy zdecydować się czy włącznik ma pasować do koloru ściany czy innych elementów wnętrza. Kolory ścian zmienia-my dość często, ale łączników nie musimy wymieniać przy każdym remoncie. Warto więc pomyśleć o ponadczasowym dopa-sowaniu ich do elementów stałych, takich jak klamki, lampy czy okucia.

t Na podstawie materiałów firmy KOS Elektro System

32

PRODUKTY

METALOWE GNIAZDKA I WYŁĄCZNIKI – nowa jakość i styl

Metalowe detale i elementy wyposażenia budzą zainteresowanie współczesnych projektantów i użytkowników – na dobre zagościły w wielu domach. Można je spotkać w kuchni, łazience, salonie, holu, a także w sypialni.

Page 35: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

firmy PROTEC.class

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201633

Krzysztof BrunickiMenedżer marki PROTEC.class® e-mail: [email protected].: 71 37 60 956, +48 609 588 886

Obok dotychczasowych muf bez wypełniaczy, takich jak: PKVB (Rys. 1) o IP 54 oraz PKVBK (Rys. 2) o IP 68 pojawiają się dwie nowe propozycje: mufy żywiczne PGM (Rys. 3) oraz rodzina muf PROGEL (Rys. 4).

PGM to typowa mufa zalewana szybkoschnącą żywicą. Pozwala na wykonanie połączeń przelotowych do 1kV. Po skrzepnięciu zapewnia całkowitą izolację przy dużej wytrzymałości mechanicz-nej, odporności na substancje chemiczne oraz promieniowanie UV. Mufy tego typu można stosować zarówno przy montażu w pomieszczeniach, jak i na zewnątrz przy temperaturach od –40 do +105 °C. Dzięki odporności na związki alkaliczne produkt można również umieszczać bezpośrednio w ziemi. Mufa dostępna jest w trzech rozmiarach odpowiednio: dla kabli 4×10/5×6 mm2, dla kabli 4×25mm2 oraz 4×50mm2.

Rodzina PROGEL to gotowe mufy wypełnione żelem, który zapewnia pełną izolację elektryczną i zabezpiecza przed wnikaniem wilgoci do wnętrza złącza. Obudowa w postaci rękawa z tworzywa sztucznego zapewnia wytrzymałość mechaniczną i ochronę przed promieniowaniem UV. Jej brzegi posiadają otworowanie pozwalające na przymocowanie mufy do kabla elektrycznego za pomocą zwykłych opasek. Umożliwia to wielokrotne otwieranie mufy. Szczególnie przydatne jest to przy tymczasowych złączach elektrycznych i przy łączeniu uszkodzonych odcinków kabli.

Zastosowanie żelu znacząco skraca czas instalacji samej mufy. Produkt nie wymaga przy tym specjalistycznej wiedzy i narzędzi.

Rys. 4.

Rys. 3.

Rys. 2.

Rys. 1.

PRODUKTY

ŻELOWE MUFY KABLOWE PROTEC.class®

W ostatnim czasie stale rośnie zainteresowanie w zakresie tańszych i łatwiejszych sposobów łączenia kabli przy zachowaniu wysokiego poziomu izolacji. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom marka PROTEC.class® wprowadziła nowy typ muf kablowych wypełnianych żelem lub żywicami.

Nr katalogowy Nazwa Opis

05100760 PGM 410 Mufa żywiczna pod kabel 4×10/5×6 mm2 (śr. 7-26 mm)

05100761 PGM 425 Mufa żywiczna pod kabel 4×25 mm2 (śr. 14-34 mm)

05100761 PGM 450 Mufa żywiczna pod kabel 4×50 mm2 (śr. 21-43 mm)

Nr katalogowy Nazwa Opis

05104467 PROGEL 1 Mufa żelowa pod kabel 3×0,5-3×2,5mm2 (śr. 9-16 mm)

05104468 PROGEL 2 Mufa żelowa pod kabel 3×1,5-5×6mm2 (śr. 9-20 mm)

05104469 PROGEL 3 Mufa żelowa pod kabel 3×6-5×16mm2 (śr. 9-22 mm)

05104470 PROGEL 4 Mufa żelowa pod kabel 1×10-1×35mm2 (śr. 9-16 mm)

05104471 PROGEL 5 Mufa żelowa pod kabel 3×6-5×6mm2 (śr. 9-20 mm)

Mufy PROGEL w wersjach 4 i 5 umożliwiają dodatkowo rozgałę-zienie kabla ub złącza przy redukcji średnicy kabla. Mufy te można stosować także przy izolowaniu złączy połączeń uziemiających i w systemach kabli fotowoltaicznych.

Podstawowe właściwości PROGEL:44 Gotowy do bezpośredniego montażu. 44 Testowany zgodnie z normą DIN EN 50393. 44 Testowany zgodnie z normą DIN EN 60695-2-11. 44 Obudowa: jednoczęściowa, odporna mechanicznie, odporna

na UV, warunki atmosferyczne, wilgoć oraz starzenie.44 Żel w gotowej formie do zastosowania, nie wymagający mie-

szania i oczekiwania na zastygnięcie.44 Odporność na temperatury od –20 °C do +90 °C.44 Nieograniczony czas magazynowania przed montażem.44 Produkt przeznaczony dla niskich napięć.

Podstawowe właściwości PGM:44 Przeznaczone do łączenia kabli i przewodów z PCV plastikowych,

PE, XLPE i EPR.44 Nadaje się do przewodów miedzianych i aluminiowych.44 Stosowane: w pomieszczeniach, na zewnątrz, w ziemi.44 Obudowa: wysokiej jakości przezroczysty plastik, wstrząso-

odporny i odporny mechanicznie.44 Duży otwór wlewny.44 Oporność na związki chemiczne w tym alkaliczne.44 Odporność na promienie UV.44 Zapewnia izolację elektryczną.44 Temperatura pracy: od –40 °C do +105 °C44 Standardy testowe: DIN EN 50393 (odpowiada VDE 0278).44 Zdatność do użycia: do 40 miesięcy.

Page 36: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

wydarzenia

34

KOS GEAR 2016

Dnia 18.06.2016 odbył się rajd terenowy KOS GEAR 2016 organizowany przez dostawcę KOS ELEKTRO SYSTEM. Wyprawa rozpoczęła się w miejscowości Września na parkingu hotelowym KOSMOWSKI. Trasa liczyła około 200 km, startowało pięć drużyn.

Wyruszyliśmy o godzinie 10:00 – zespoły startowały w piętnastominutowych od-stępach, tak aby nie było możliwości „śle-dzenia” drużyny znajdującej się z przodu. W każdej ekipie znajdował się „przewodnik” rajdu, którego zadaniem było ocenianie umiejętności kierowcy oraz nawigatora.

Nawigator posiadał książkę zwaną TRIP BOOK i jego zadaniem było pilotowanie kierowcy, odczytywanie z książki wska-

zjazdy oraz podjazdy. Dla takich momentów warto uczestniczyć w tego typu eventa’ch, adrenalina oraz satysfakcja gwarantowana. Nasza drużyna zajęła I miejsce, dojechali-śmy do celu bez przeszkód oraz pomyłek, a także bez strat w ludziach i samochodach.

t Autor tekstu: Marcin Partyka doradca techniczno-handlowy

WYDARZENIA

zówek w celu odnalezienia poprawnej trasy rajdu. Każda pomyłka skutkowała punktami ujemnymi naliczanymi przez przewodnika. Punkty ujemne można było również otrzymać za zbyt brawurową jazdę, przekraczanie prędkości, jak i za nie trzyma-nie dystansu wobec ekipy poprzedzającej.

Tereny były rozmaite, począwszy od asfaltu „polskiego”, przez szuter, błoto i na piasku skończywszy. Trafiły się również strome

Workout Woche 2016R.W. Workout Woche jest akcją, która obejmuje wszystkie firmy z Grupy Würth na całym świecie. W tym roku odbył się między 11 a 15 kwietnia. Pomysłodawcą akcji jest Prof. Reinhold Würth. W czasie Workout’u przedstawicielom handlowym towarzyszą pracownicy stacjonarni, dzięki czemu wszyscy pracownicy FEGA Poland mają możliwość poznać „z pierwszej ręki” potrzeby i oczekiwania naszych klientów. To natomiast owocuje lepszą obsługą naszych klientów.Tydzień Workoutu jest bardzo intensywnym okresem dla biorących w nim udział. Każdy pracownik stacjonarny odwiedził razem z przedstawicielem handlowym nawet pięciu klientów w ciągu jednego dnia. W czasie całego tygodnia odwiedzonych zostało 374 klientów przez łącznie 48 pracowników pracujących na co dzień w zakupach, logistyce, marketingu, czy też stacjonarnie na sprzedaży.

t Autor testu: Artur Ślusarczyk specjalista ds. marketingu

Page 37: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

Nr 3 (39), lipiec–wrzesień 201635

VIII TARGI DLA PRACOWNIKÓWFEGA i Elektroskandia

W dniach 17–19.06.2016 r. FEGA Poland wraz z Elektroskandią Polska zorganizowały VIII Targi dla Pracowników. Tegoroczne spotkanie odbyło się w kompleksie hotelowym OSSA niedaleko Rawy Mazowieckiej. Wzięło w nim udział ok. 280 pracowników obu firm i 46 dostawców.

Połączenie targowej i integracyjnej formy spotkania przyniosło zamierzony cel, któ-rym było nabycie wiedzy przez pracowników o ofertach asortymentowych wystawców oraz wspólna zabawa. Przy okazji Targów odbyło się spotkanie przedstawicieli do-stawców z kadrą zarządzającą firmy holdin-gowej W.EG. Polska Ryszardem d’Antonim, Ulrichem Liedtke oraz firm FEGA Poland i Elektroskandia Polska.

To była świetna okazja do podniesienia poziomu wiedzy asortymentowej naszych pracowników oraz wspólnych rozmów. Dziękujemy wszystkim pracownikom za tak wysoką frekwencję, a biorącym udział dostawcom za obecność i profesjonalne podejście do tego wydarzenia.

t Autor tekstu: Joanna Najduch specjalista ds. HR

WYDARZENIA

Część oficjalna Targów polegała na odwie-dzaniu stoisk dostawców przez zespoły pracowników, które kończyło się quizem wiedzy asortymentowej. Dostawcy natomiast rywalizowali między sobą w konkursie na naj-bardziej kreatywne stoisko. Wyniki zarówno jednego, jak i drugiego konkursu ogłoszone zostały na nieoficjalnej, tanecznej części naszego spotkania. Mieliśmy również szansę na odrobinę ruchu i rozgrywki sportowe.

Page 38: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

rozmaitości

36

1 3

9

5

11 17

14

7

13 4

9 12 6 5

13 7 2

15 6

16 16

4

1 10

8

11

17 3

12 15

14 2

10 8

ROZMAITOŚCI

Pionowo

1. Państwo, w którym mieści się siedziba koncernu Panasonic.

2. Przyrząd do wyznaczania płaszczyzn poziomych.

3. Inaczej gniazdo z przewodem zasilającym o długości np. 5 metrów.

4. Jednostka natężenia prądu.

5. Odlewniczy stop cynku z innymi metalami.

6. Zjawiska związane z istnieniem, ruchem i oddziaływaniem ładunków elektrycznych.

7. Aparaty do odbioru sygnałów dźwiękowych.

8. Ip – inaczej stopień…

9. Inaczej przycisk zwierny.

Poziomo

10. Inaczej amperomierz.

11. Z uziemieniem lub bez.

12. Łącznik, dzięki któremu można włączyć światło na parterze, a po wejściu na górę można wyłączyć je drugim przyciskiem.

13. Potocznie bolec w gniazdku.

14. Inaczej zabezpieczenie przed wnikaniem pyłu.

15. Inaczej gniazdo rj11.

16. Jednostka mocy lub strumienia energii w układzie SI.

17. Mierzone w woltach.

KRZYŻÓWKA z

Rozwiązania należy wysłyać e-mailem na adres:[email protected]

Pełny regulamin dostępny w siedzibie firmy FEGA Poland sp. z o.o.oraz na stronie www.fega.com.pl

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Hasło

Nagrody rzeczowe otrzymają osoby, które nadeślą prawidłowe rozwiązanie w następującej kolejności:

Pierwsza osoba:ZESTAW: bluza polarowa + spodnie

Druga osoba:KOSZULKAPOLO

Czwarta, szósta, ósma i dziesiąta osoba:

RĘKAWICE HIGH-TECH

Page 39: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl

rozmaitości

Page 40: TEMAT NUMERU RYNEK KABLOWY W POLSCE Tomaś, redaktor naczelna SIEDZIBA ODDZIAŁY REDAKCJA ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 gdansk@fega.com.pl