temat: o czasowniku raz jeszcze . oprac. karolina sroka
DESCRIPTION
Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka. Co pamiętam o czasowniku?. Czasownik o dpowiada na pytanie: co robi? bawi się. co się z nim dzieje?. kwitnie. w jakim jest stanie? topi się. Czasownik odmienia się przez:. osoby i liczby liczba pojedyncza - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/1.jpg)
Temat: O czasowniku raz jeszcze. oprac. Karolina Sroka
![Page 2: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/2.jpg)
Części mowy
odmienne
nieodmienne
![Page 3: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/3.jpg)
zaimek(oprócz
przysłownego)
liczebnik przymiotnik
rzeczownik
czasownik
odmienne
![Page 4: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/4.jpg)
zaimekprzysłowny
liczebnik spójnik
przyimek
przysłówek
nie-odmienne
![Page 5: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/5.jpg)
Co pamiętam o czasowniku?
![Page 6: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/6.jpg)
Czasownik odpowiada na pytanie:
co robi?
bawi się
![Page 7: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/7.jpg)
co się z nim dzieje?
kwitnie
![Page 8: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/8.jpg)
w jakim jest stanie?
topi się
![Page 9: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/9.jpg)
Czasownik odmienia się przez:osoby i liczby
liczba pojedyncza
ja robięty robiszon, ona, ono robi
liczba mnogamy robimywy robicie oni, one robią
![Page 10: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/10.jpg)
rodzaje
liczba pojedyncza
rodzaj męski (ten)
rodzaj żeński (ta)
rodzaj nijaki (to)
![Page 11: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/11.jpg)
rodzaje
liczba mnoga
rodzaj męskoosobowy
rodzaj niemęskoosobowy
![Page 12: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/12.jpg)
Czasownik występuje w formie:
• osobowej – gdy wiemy,
kto wykonuje czynność,
np.
Kasia gotuje obiad.
![Page 13: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/13.jpg)
•nieosobowej – nie wskazuje wykonawcy czynności, np.
Formy zakończone na –no lub –toUgotowano obiad.Uszyto firanki.
Formy zakończone na –ć lub –cTrzeba upiec tort.Wygrać konkurs to zaleta.
![Page 14: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/14.jpg)
Czasownik występuje w czasach:
czasczas
przeszłyrobiłem
teraźniejszyrobię
przyszły
prostyzrobię
złożonybędę robił
![Page 15: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/15.jpg)
Tryby czasownika:
a) tryb oznajmujący – informujemy, ma formę trzech czasów, np. idę, pójdę, szedłem;
b) tryb rozkazujący – przekazujemy polecenie, rozkaz, prośbę, nie rozróżniamy czasów, np. wracaj, oddajcie;
c) tryb przypuszczający – mówimy o czynnościach, które rzeczywiście się nie dzieją, lecz przypuszczamy, że mogłyby zajść, np. poszedłbym;budowa podobna do czasu przeszłego,ale nie jest to czas przeszły;
![Page 16: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/16.jpg)
Dlaczego zakończenia –bym,
-byś itp. są ruchome?
Mogą być umieszczane przedlub po czasowniku (różnią sięwtedy pisownią), np.
Chętnie pojechałbym z wami.Chętnie bym pojechał z wami.
![Page 17: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/17.jpg)
Czym różni się forma dokonana czasownika od niedokonanej?
Forma dokonana od niedokonanejróżni się budową – dokonane
majądodane z przodu cząstki, np.
jechał – po-jechałwiózł – za-wiózłgrał – prze-grał
![Page 18: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/18.jpg)
Ćwiczenie 1. Znajdź czasowniki w trybie Ćwiczenie 1. Znajdź czasowniki w trybie przypuszczającym!przypuszczającym!
Gdybym miał jedenaście kapeluszy,pierwszy schowałbym w szafie, żeby się nie kurzył.Drugi nadałbym przez pocztę w postaci paczki.Trzeci byłby na drobnostki i drobiażdżki.Czwartego używałbym wyłącznie do sztuk magicznych et cetera.Piąty zamiast klosza, do przykrywania sera.Szósty kapelusz – dla Jadwisi.Siódmy bym powiesił. Niech wisi.Ósmy przerobiłbym na nastrojowy abażurek.W dziewiątym hodowałbym jeża lub coś z zoologii w ogóle.Co do dziesiątego, to jeszcze nie mam pomysłu.A jedenasty kapelusz porwałby mi wiatr nad Wisłą.Bo powiedziała o mnie jedna poetka z Krakowa:„ To głowa nie do kapeluszy! To taka posągowa głowa”.
![Page 19: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/19.jpg)
Ćwiczenie 2. Ile jest czasowników Ćwiczenie 2. Ile jest czasowników w poniższym tekście?w poniższym tekście?
Wiktor tańczył najzręczniej. Gdzie, kiedy on się tego nauczył? Kuzyni Bartka obracali swoje partnerki z ogromnie poważnymi minami. Roman nie posiadał tej sztuki w zbyt dużym stopniu. Co chwila nadeptywał partnerce na nogi lub wpadał na inne pary,a jednak Stefan nawet jemu zazdrościł.
![Page 20: Temat: O czasowniku raz jeszcze . oprac. Karolina Sroka](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022062217/56815805550346895dc57446/html5/thumbnails/20.jpg)
Ćwiczenie 3. Uzupełnij pary Ćwiczenie 3. Uzupełnij pary czasowników dokonanych i czasowników dokonanych i niedokonanych.niedokonanych.
brudzić - ............................................. - zachorowaćradzić - .......................................... - zażartować
oprac. Karolina Sroka