temelleri - kanser.orgkanser.org/saglik/upload/18_ukk/kanserin_immun_sekillendirilmesinin... ·...
TRANSCRIPT
Kanserin İmmün Şekillendirilmesinin
Moleküler ve Biyolojik
Temelleri
Dicle Güç
Büyüme sinyalleri açısından kendi kendine yeterlidir
Büyümeyi durduran sinyallere duyarsızdır
Apoptozisten kaçabilir
Sınırsız bölünebilme potansyeli vardır
Doku yayılımı ve metastaz
Anjiogenezin devamlılığını sağlar
1. 2. 3.
4. 5.
6.
Büyüme sinyalleri açısından kendi kendine yeterlidir
Büyümeyi durduran sinyallere duyarsızdır
Apoptozisten kaçabilir
Sınırsız bölünebilme potansyeli vardır
Doku yayılımı ve metastaz
Anjiogenezin devamlılığını sağlar
immün gözetimden sakınma
1. 2. 3.
4. 5.
6. 7
Rudolf Virchow (1821-1902)
Tümörlerde lökosit
infiltrasyonu
Malign büyüme ile
inflamatuar infiltrat arası ilişki
1863
Paul Ehrlich (1854-1915)
1908 Nobel
“İmmün Sistem çok sık karsinoma oluşumunu baskılar”
Sir Macfarlane Burnet (1899-1985) 1960 Nobel
“Tümöre özgül antijenler
etkili bir
immün cevaba neden olarak
kanser gelişimini önlerler”
1957
İMMÜN GÖZETİM
İMMÜN SİSTEM KOMPONENTLERİ
TÜMÖR OLUŞUMUNU KONTROL EDER
İmmün-gözetim ?
•Neonatal timektomili fare deneyleri
•Heterolog anti-lenfosit serumlar
•Farmakolojik yöntemler
İmmün-gözetimin ne varlığının ne de yokluğunun
ispatı oldu
1990... Balb/c nude farede MCA deneyleri farklı sonuç verdi Tümör oluşumu WT den fazlaydı Endogen IFNg nın konağı; Nakledilen tümörün büyümesinden Spontan tümör oluşumundan Kimyasallarla mg tümörden koruduğu gösterildi Nötralizan anti-IFNg Ab fibrosarkom büyüme hızını IFNg reseptörü veya STAT1-/- farelerde tümör 10-20 kat Perforin -/- fareler WT’ e göre tümör oluşumuna yatkın
Gen-susturulması
RAG-2-/-
(129/svEv)
abT; B, NKT veya gdT hücre fonksiyonundan yoksun
MCA 160 gün 30/52 tümör WT 160 gün 11/57 tümör
RAG-1-/-
(C57BL/6) Benzer Sonuç
İMMÜN GÖZETİMİN RÖNESANSI
2000
KANSERİN İMMÜN ŞEKİLLENDİRİLMESİ
İMMÜN SİSTEM KOMPONENTLERİ
TÜMÖR OLUŞUMUNU KONTROL EDİYOR
KANSERİN İMMÜN GÖZETİMİ
Kanserin İmmün Şekillendirilmesi (Cancer Immunoediting)
İmmün sistemin
hem konağı koruyucu hem de
tümör yontucu ikili görevini
tanımlar
Kanserin İmmün Şekillendirilmesi Üç “E”i
Elimination
(Bertaraf etme) Equilibrium (Dengeleme)
Escape (Kaçış)
Nature Immunology 3, 991 - 998 (2002)
NKG2D
NKG2D MICA/B
Nature Immunology 3, 991 - 998 (2002)
IFN –a/b
Nature Immunology 3, 991 - 998 (2002)
Nature Immunology 3, 991 - 998 (2002)
Nature Immunology 3, 991 - 998 (2002)
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
IFNg
Perforin
CTL
Peptid MHC sınıf I molekülü
Eliminasyon=İmmün gözetim
TCR
Anjiogenez
Apoptotik hücre
Lizis
Tümör stromal fibroblast
Tümör hücresi
Tümör stromal endotel hücresi
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Peptid MHC sınıf II molekülü
TCR
IFNg Anjiogenez IFNg
CD4+ T hücre
IL-4
Tümör stromal fibroblast
makrofaj
makrofaj
Eliminasyon=İmmün gözetim
IL-10
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Eliminasyon=İmmün gözetim
Lizis
Tümör antijenlerinin çapraz sunumu
Anjiogenez IFNg
IKDC
TRAIL ve Perforin
Tümör hücresi
Tümör antijenlerinin hücreye alınması
CD4+ T hücre
CD8+ T hücre
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Eliminasyon=İmmün gözetim
NKG2D
NK
KIT inhibitörleri varlığında DC
Bilinmeyen molekül
Hücre-hücre kontağı
IL-4 VE IL-13 varlığında DC
TREM2
DC, BCR-ABL translokasyonu ile
RAE1
Aktive edici reseptör
inhibe edici reseptör
NK-hücre aktivasyonu
Tümör hücresi
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Eliminasyon=İmmün gözetim
NKT
Sabit TCR
Glkolipid
CD1D
Aktive NKT
IFNg
Lizis
Anjiogenez
TRAIL Ve
Perforin
Tümör hücresi
APC
CD40
CD40L
IL-12
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Eliminasyon=İmmün gözetim
Perforin
NKG2D
NKG2D ligandı
IFNg ve TNF gdT
IL-2 TNF
Tümör hücresi
Makrofaj, bilinmeyen antijen
VgeVd2- İçeren TCR
BrHDP,IDP ve Zolendronik asid
Mevalonat-yolağı Fosfoantijen
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Eliminasyon=İmmün gözetim
Plasma hücresi Tümöre özgül antikorlar
Kompleman komponentleri
Lizis
Kompleman aracılı lizis
Antikor bağımlı sitotoksite
Tümör hücresi
NK
Makrofaj FcgR
Nature Immunology 3, 991 - 998 (2002)
(Denge)
Tümör Gelişiminde
İmmünolojik Yontu
Tümör variantlarının seçiminde görev alır
Tümörlerin İmmünolojik Yontusu
Sürekli devam eden bir işlemdir
Tümör klinik olarak ortaya çıktığında
immün sistem tarafından belli derecede değiştirilmiş haldedir
Denge Fazında Tümörler;
1. İmmün Sistem tarafından er geç yok edilebilir.
2. İmmünitenin hücresel ve moleküler kontrolü ile
sürekli denge fazında kalabilir.
3. İmmün baskıdan kaçarak immün düzenlenmenin
son fazına “kaçış” geçebilir.
Nature Immunology 3, 991 - 998 (2002)
KAÇIŞ
Nature Immunology 5(2) February 2004
SAVAŞ ALANI İmmün Hücreler
Tümör Hücreleri
Stromal hücreler Hücre-dışı matris
Tümör mikroçevresinde Aktif
“ tolerizasyon” süreci yaşanır
HLA sınıf I TAP LMP2 ve LMP7
IFNg
Sinyal yolu
Ag kaybı
Tümörlerden İmmün Sistemi Baskılayıcı Aracıların Salıverilmesi
VEGF
(DC faklılaşma ve maturasyonunu baskılar)
IL-10; PGE2; TGF-b
(DC farklılaşma ve fonksiyonlarını baskılar)
COX2 (Prostaglandin E2 yapımını arttırır)
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Kaçış Mekanizmaları
Tümör
Tümör kaynaklı Faktörler: IL-6, VEGF, M-CSF,IL1b
DC’lerin LN’nda olgunlaşması
toplanma
Tümöre Özgül
T hücre
NOS2 ARG1
MSC
STAT3
MSC:Myeloid suppressor cell
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Kaçış Mekanizmaları
Apoptozis
Bilinmeyen molekül
T hücre PD1
B7-H1
Tümör hücresi
IL-10 ve
CD95
Tümör kaynaklı Faktörler veya
IFNg
CD4+CD25+
İmmatur DC2
İşlevsel Bozukluk
Toleransı Arttırır
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Kaçış Mekanizmaları
T-hücre anerjisi
Treg
IL-10
CD8+ T hücre
İmmatur DC
CD4+T hücre
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Kaçış Mekanizmaları
Treg
CTLA4 DC
IFNg
CD80 veya CD86
IDO
Triptofan
kinurenin
CD8+ T hücre proliferasyonunun
inhibisyonu CD4+ T hücre apoptozisinin
artması
IDO:İndolamin 2,3 deoksijenaz
DC1
Tümör Mikroçevresi Th1 lenfosit farklılaşmasını düzenleyen
göçlerini ve fonksiyonlarını engeller
immün cevabı baskılar
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Kaçış Mekanizmaları
Tümör hücre lizisinin CTL inhibisyonu ile
Direkt veya
DC inhibisyonu ile İndirekt
olarak baskılanması
TH2
Naive CD4+ T hücre
IL-10 üreten Treg
IL-10 Naive CD8+ T hücre
MHC sınıf I Molekülü
IL-3R
IL-3R
TCR
MHC
sınıf II Molekülü
pDC
CD40L
CD40
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Kaçış Mekanizmaları
Tümörde toplanma
Tümör hücresi
İnflamasyon
Anjiogenez Tümörde toplanma
b-Defensin VLC
pDC CXCL12
CXCL8 ve TNF
VEGF
DC
VLC:vascular leukocyte cell
Myeloid DC yeni damar oluşumunu baskılar
angiogenezis Plasmasitoid DC
TNFa
IL-8
NKT
APC
CD8+
CD1
TCR
IL-13
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
Kaçış Mekanizmaları
Antijen yakalanması
Apoptozis
Tümör hücresi APC
CD1d Sabit TCR
NKT
IL-13
IL-13R MSC TGFb
STAT6
Nature Reviews Cancer, April 2005
Dendritik Hücre Tipi
TLR9 IFNa NK Th1
Düşük kemotaktik konsantrasyon
Nature Reviews (4) January 2004
MMP
Tümörün ilerlermesi
CCL2 CCL4 CCL5
Kanser Oluşumunda İki Darbe
1 Hücrenin kendi onkojenik
özelliği 2
Doğal veya Kazanılmış İmmün Sistemin tümörü tanıması
veya Tümöre karşı efektör fonksiyonlarındaki
eksiklik
Zitvogel et al. Nature Reviews Immunology 6, 715–727 (October 2006)
1 2
Kanserin Kimlik Kartı Katılan Faktörler İmmün Cevaba Etkileri
Büyüme sinyalleri açısından IL-4 Th2 hücreye farklılaşmayı arttırır
kendine yeterli IL-6 JAK-5 STAT-3 sinyali aracılığı ile inflamatuar cevabı inhibe eder
IL-10 Th2 hücreye farklılaşmayı arttırır
Büyümeyi durduran sinyallere TGFβ direnci Ag sunumunu baskılar
duyarsız T hücre çoğalmasını baskılar
NK hücre sıtotoksitesi baskılar
Trag aktive eder
Apoptozisten kaçar BCL-2 ailesi Tümör antijenleri
proteinler
MUC1 DC fonksiyonunu bozar
Tümör antijenleri
Survivin Tümör hücrelerinde CD95L
ekspresyonunu arttırarak T hücre
apoptuzunu arttırır
Tümör antijenleri
Azalmış kaspaz Tümör immünojenitesini azaltır
aktivasyonu
Kanserin Kimlik Kartı Katılan Faktörler İmmün Cevaba Etkileri Sınırsız bölünme potansiyeli p53 mutasyonu Tümör antijenleri TERT Tümör antijenleri Anjiogenezin devamlılığı COX2 TH2 cevabını arttırır T-hücre sitotoksitesini baskılar VEGF T hücre aktivasyonunu baskılar
DC NF-B inhibe eder Doku yayılımı metastazı Azalmış NECL2 NK hücre sitotositesini inhibe eder ekspresyonu CD8+ T hücre IFN üretimi baskılar
Epitel hücre hücre yapışması kaybına neden olur Değişmiş lizozom HSP70 artırarak immunogesiteyi trafiği arttırır MMPs CD25 parçalanmasını arttırır TGFβ aktive eder ICAM1,ICAM2 dökülmeyi arttırır
Tümöre
ve
İmmün sisteme
yönelik edinilecek detaylı bilgiler
tümörün gelişimine
ve
en uygun tedavi yaklaşımına
dair önemli bilgiler sağlayabilir
Kanserin moleküler profilini çıkartılması
ve
kişisel bazda uygulanan
farmakogenetik ve immünogenetik
yaklaşımlar
Kanserin immün gözetiminin
hasta bazında
anlaşılmasını kolaylaştıracaktır
Sitostatik ve sitotoksik kemoterapi
ajanlarının çoğu
immün sistemi baskılar
Bazı kemoterapötikler
antitümör immün cevabı uyarabilir
Düşük doz siklofosfamid
seçici olarak Treg inhibisyonu yapar
Ve
normal CTL ve NK fonksiyonunun ortaya çıkmasını
sağlar