terapia dysleksji z wykorzystaniem elektronicznych długopisów · • pomijanie drobnych...
TRANSCRIPT
2009-01-06
1
Terapia dysleksji z wykorzystaniem
elektronicznych długopisów
Klimaszewska Agnieszka, Grabkowski Michał
Dysleksja rozwojowa - definicja
Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci
o prawidłowym rozwoju umysłowym spowodowane
zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych,
motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi
nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.
2009-01-06
2
• 1878 - dr Kusmaul opisuje mężczyznę, który nie mógł nauczyć się czytać („ślepota czytania”)
• 1886 - okulista W. Pringle Morgan opisuje kolejny przypadek tego zaburzenia u 14-letniego chłopca: „byłby on najbardziej bystrym chłopcem w szkole, gdyby całe nauczanie było ustne” („ślepota słowna”)
• 1887 - D. Berlin po raz pierwszy używa terminu dysleksja na określenie zespołu specyficznych trudności, jakie można obserwować w procesie czytania i pisania u niektórych dzieci i.osób dorosłych
Dysleksja - historia
• 1896 – 1917 - czas publikowania opisów przypadków dysleksji, co doprowadziło do identyfikacji oraz rejestracji jej objawów i.wyodrębnienia specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci
• 1918 – 1945 - koncentracja na pierwotnych przyczynach dysleksji oraz przygotowanie odpowiednich pomocy do diagnozowania oraz wypracowywania metod terapeutycznych
• 1945 – 2007 - dominują badania nad mechanizmami dysleksji oraz dynamicznie rozwijają się systemy terapii pedagogicznej i.jej ramy organizacyjne
Dysleksja - historia
2009-01-06
3
• 1949 - powstaje Towarzystwo im. Ortona ( The Orton Dyslexia
Society)
• 1959 - w czasopiśmie „Szkoła Specjalna pojawia się artykuł
„Dysleksja” autorstwa Anny Drath
• 1990 - powstanie Polskiego Towarzystwa Dysleksji (prof. Marta
Bogdanowicz)
Dysleksja - historia
Rodzaje zaburzeń występujących pod pojęciem dysleksji
rozwojowej:
• dysleksja - trudności w czytaniu
• dysortografia - trudności z opanowaniem poprawnej pisowni
• dysgrafia - niski poziom graficzny pisma
• dyskalkulia - problemy w matematyce
Rodzaje zaburzeń
2009-01-06
4
Rodzaje zaburzeń
Siedmioletnie dziecko przerysowujące cyfry 2, 7, 9
Siedmioletnie dziecko zapisujące cyfry od 1 do 5 ze słuchu
Rodzaje zaburzeń
Specyficzne trudności w pisaniu
u 12-letniego chłopca
2009-01-06
5
Rodzaje zaburzeń
Praca 15-letniego Mateusza
Czytanie:
• mylenie liter o podobnym kształcie (a-o, m-n, l-t-ł, b-d, g-p, n-u, m-w, itp.)
• opuszczanie liter, sylab, wyrazów, wierszy, przekręcanie końcówek wyrazów, "zgadywanie", gubienie się w tekście
• czytanie jest nierytmiczne, długo utrzymuje się technika literowania
• koncentracja na technicznej stronie czytania utrudnia rozumienie treści
• przestawianie i opuszczanie liter, sylab, linijek druku
• mylenie wyrazów o podobnym brzmieniu, zniekształcanie słów
Objawy dysleksji
2009-01-06
6
Pisanie:
• trudności z zapamiętaniem kształtu liter, mylenie liter o.podobnym kształcie
• pomijanie drobnych elementów graficznych liter
• opuszczanie liter lub cząstek wyrazów
• pomimo znajomości zasad i reguł ortograficznych liczne błędy ortograficzne
• niewłaściwe rozplanowanie graficzne wyrazów w zeszycie, mogą występować elementy pisma lustrzanego, dziecko "nie mieści się" w liniaturze zeszytu
• trudności z wyodrębnianiem wyrazów ze zdań, z zapisaniem wyrazów nieznanych, zmiana kolejności wyrazów w zdaniu
• za duży lub za mały nacisk, mała precyzja dłoni i palców, wolne tempo
• obniżony poziom graficzny pisma
Objawy dysleksji
Rysowanie:
• trudności z właściwym rozplanowaniem rysunku
• zakłócenia proporcji elementów, stosunków przestrzennych
• rysunki sprawiają wrażenie chaotycznych, są uproszczone, zawierają małą liczbę szczegółów
• kłopoty z odwzorowywaniem prostych figur geometrycznych
Objawy dysleksji
2009-01-06
7
Inne:
• trudności w zapamiętywaniu imion i nazwisk, nazw własnych, nazw kolorów
• problemy z oznaczaniem czasu na zegarze, kierunków na mapie
• trudności z zapamiętaniem dat (nawet daty własnych urodzin)
• mylenie prawej i lewej ręki
• mała sprawność i koordynacja ruchów
• problemy z użyciem słów określających kierunki (nad/pod, do/z itd.)
• kłopoty z odtwarzaniem sekwencji (dni tygodnia, miesiące)
Objawy dysleksji
• 10-15% uczniów to dzieci dyslektyczne (literatura europejska)
• badania w Polsce określają odsetek dysleksji na 9-10%
• chłopcy stanowią 75% wśród dzieci z dysleksją
• 70-80% nieletnich przestępców o przeciętnym lub
ponadprzeciętnym poziomie inteligencji zmaga się
z.zaburzeniami w nauce czytania i pisania
Dysleksja - statystyki
2009-01-06
8
Możliwości:
• słowniki: Children's Dictionary, Thesaurus, English to Spanish Translation Dictionary
• rozpoznawanie ponad 250 000 słów
• skanowanie pojedynczych słów lub całych linii
• podświetlanie czytanych wyrazów w celu łatwiejszego śledzenia
• wyświetlanie zeskanowanego słowa na wyświetlaczu LCD wraz z.definicją i synonimami
• możliwość odsłuchania zeskanowanych
słów, ich definicji oraz synonimów
przy pomocy wbudowanego głośnika
lub słuchawek
Długopisy wspomagające czytanie
Możliwości:
• literowanie słowa lub podział na sylaby
• zapis 80 ostatnio zeskanowanych słów w celu łatwego ich powtórzenia
• blokowanie funkcji wyświetlającej definicję oraz synonimy słowa, w celu umożliwienia wykorzystania na egzaminach
• dostosowany do korzystania przez osoby leworęczne
• 97% skuteczność rozpoznawania wyrazów
• rozpoznawanie formatów wielu czcionek o różnych rozmiarach (6-22 pt)
• wbudowany tutorial
• małe rozmiary i waga
• cena: $249.00• http://aatechpro.com/demo.html
Długopisy wspomagające czytanie
2009-01-06
9
Możliwości:
• słowniki: American Heritage, College Dictionary, 4th Edition -540,000 Words, Roget’s II New Thesaurus, Quicktionary Student English to Spanish Translation Dictionary
• rozpoznawanie ponad 540,000 słów
• cena: $299.95
Długopisy wspomagające czytanie
Możliwości:
• słownik: Concise Oxford English Dictionary,
• ponad 240 000 słów
• skanowanie pojedynczych słów lub całych linii
• wyświetlanie i odczytanie słownikowej definicji słowa
• odsyłacze do słów wewnątrz definicji
• możliwość wprowadzenia słowa ręcznie
• możliwość skanowania od lewej do prawej i odwrotnie
• literowanie słowa, podział słowa na sylaby
• SMS –wysyłanie zeskanowanego tekstu
• posiada Test Mode pozwalający na wyłączenie wyświetlania definicji w celu używania podczasegzaminów
Długopisy wspomagające czytanie
2009-01-06
10
Możliwości:
• posiada historię skanowanych słów
• możliwość korzystania przez osoby leworęczne
• ulepszona dokładność
• rozpoznawanie czcionki o rozmiarze 6-22pt, pogrubionej, kursywy, podkreślonej, nieaktywnego tekstu
• naturalny język
• ergonomiczność: 6" x 1,5" x 1", waga ok. 90g
• cena: $299.95
Długopisy wspomagające czytanie
Możliwości:
• słowniki: Thesaurus and English-Spanish translation, American Heritage College Dictionary 4th Edition
• ponad 540,000 słów i definicji
• cena: $299.00
Długopisy wspomagające czytanie
2009-01-06
11
Możliwości:
• języki: angielski, francuski, niemiecki, włoski, portugalski, hiszpański, szwedzki, hebrajski
• ergonomiczność: 6" x 1,5" x 1", waga ok. 90g
• przechowanie w pamięci do 500 stron
• rozpoznawanie formatów wielu czcionek o różnych rozmiarach (6-22 pt)
• podłączenie dodatkowych urządzeń wejściowych do wprowadzania tekstu, którego nie możnazeskanować
• transfer danych przez IrDA lub USB
• 97% skuteczność rozpoznawania wyrazów
Długopisy do skanowania
Długopisy do skanowania
2009-01-06
12
Możliwości:
• języki: angielski, francuski, niemiecki, włoski, portugalski, hiszpański, szwedzki
• przechowanie w pamięci do 1000 stron
• 97% skuteczność rozpoznawania wyrazów
• automatyczne tworzenie dokumentów MS Word
• odczytanie zeskanowanego tekstu
• wyświetlanie definicji zeskanowanych słów
• przesyłanie w czasie rzeczywistym
skanowanego tekstu do komputera PC
• skanowanie małych obrazków
• transfer danych do urządzeń PDA,
Smartphone, lub komputera PC przez
IrDA lub USB (tylko PC)
Długopisy do skanowania wspomagające czytanie
Możliwości:
• słowniki: Office Edition The American Heritage Dictionary 4th Edition, The American Heritage Stedman’s Medical Dictionary, Wall Street Words, Dictionary of Computer and Internet Words, The American Heritage Student Science Dictionary, The Houghton Mifflin Dictionary of Geography, The American Heritage Dictionary of Idioms, The American Heritage Abbreviations Dictionary, 2nd Edition,
Roget’s II The New Theasurus
• skanowanie i transfer w pełni edytowalnego
tekstu do komputera lub PDA
Długopisy do skanowania wspomagające czytanie
2009-01-06
13
Możliwości:
• automatyczne tworzenie dokumentów MS Word
• możliwość wprowadzania danych bezpośrednio do Microsoft Excell
• skanowanie wizytówek i synchronizacji z Microsoft Outlook i.PDA adress book
• możliwość przechowania adresów stroninternetowych i dodania ich do ulubionychw przeglądarce
Długopisy do skanowania wspomagające czytanie
Używanie elektronicznych długopisów przez osoby dyslektyczne pozwala na:
• zwiększenie płynności czytania
• rozwijanie słownictwa
• lepsze zrozumienie czytanego tekstu
• zapoznanie się z pisownią i wymową wyrazów
• poznanie znaczenia nowych wyrazów
• zwiększenie pewności siebie
• uzyskanie niezależności
Zalety używania elektronicznych długopisów
2009-01-06
14
Opis metody:
• badanej osobie wyświetlany jest znak
• osoba ma za zadanie napisać przy pomocy tabletu widziany znak
• porównanie wprowadzonego znaku z wyświetlanym
• porównanie wprowadzonego znaku ze znakami z bazy danych sporządzonej na podstawie znaków pisanych przez osoby dyslektyczne
• diagnoza
Tablety – diagnozowanie dysleksji
Opis metody:
• badanej osobie wyświetlane jest słowo
• osoba ma za zadanie przeliterować i napisać przy pomocy tabletu widziane słowo
• system porównuje wypowiedziane słowo z bazą nagrań prawidłowo wypowiedzianego słowa
• napisane słowo porównywane jest z bazą znaków
• porównanie wprowadzonych znaków ze znakami z bazy danych sporządzonej na podstawie znaków pisanychprzez osoby dyslektyczne
• diagnoza
Tablety – diagnozowanie dysleksji
2009-01-06
15
Opis metody:
• Dziecko ma za zadanie przepisać przy pomocy tabletu krótkie opowiadanie
• Oprogramowanie analizuje:
czas poświęcony na pisanie – długopis znajduje się przy powierzchni tabletu
czas przerw w pisaniu
szybkość pisania
nacisk długopisu na powierzchnię tabletu
Tablety – diagnozowanie dysleksji
Zalety stosowania tabletów przy robieniu notatek przez osoby dyslektyczne:
• wzrasta pewność siebie - notatki zapisywane są od razu w.czytelnej i poprawionej formie
• poprawa pisma – ograniczone możliwości rozpoznawania znaków
• korygowanie sposobu trzymania długopisu – tablet wymaga odpowiedniego nacisku pod odpowiednim kątem
Tablety – terapia dysleksji
2009-01-06
16
Trenowanie pisma przy wykorzystaniu tabletu i dowolnego oprogramowania do rozpoznawania pisma:
Po napisaniu słowa program stara się je rozpoznać, dzięki czemu osoba wie na ile dokładnie je napisała.
Tablety – terapia dysleksji
Herbi Writer
Dziecko ma możliwość samodzielnego ćwiczenia pisma ręcznego
Tablety – terapia dysleksji
2009-01-06
18
The Talking Pen®
• Wynaleziony w 1974r.
• Ćwiczenie polega na śledzeniu
długopisem napisanego wzoru/tekstu
• Urządzenie wydaje sygnał dźwiękowy
jeżeli długopis znajduje się poza
wzorem
• Detekcja dokonywana jest
z.wykorzystaniem czujnika
podczerwieni
The Talking Pen®
2009-01-06
19
Mobile Notetaker
• przechowuje zawartość do 50 kartek A4
• wykorzystuje zwykły papier
• rozdzielczość 100DPI
• nie wymaga podłączenia o komputera
Trudności spotykane u dzieci z dysleksją rozwojową:
• nieprawidłowe trzymanie długopisu w palcach
• trzymanie długopisu zbyt blisko czubka lub końca
• zbyt duży lub zbyt mały nacisk na podłoże
• zbyt mocne lub zbyt słabe ściskanie ołówka/długopisu
Tablet oraz inteligentny długopis
do prowadzenia ćwiczeń zręcznościowych wspomagających terapię dysleksji
2009-01-06
20
Prototyp urządzenia do monitorowania ścisku
Tablet
Intuos3 A4
obszar aktywny A4
1024 poziomy siły nacisku
odczyt 200 punktów/sekundę
Cintiq 21UX
LCD
obszar aktywny 21″
1024 poziomy siły nacisku
odczyt 133 punkty/sekundę
2009-01-06
21
Oprogramowanie - założenia dotyczące ćwiczeń
• czytane polecenia
• możliwość zmiany koloru tła, długopisu i konturów
obrazków
• stałe informowanie dziecka o nieprawidłowym:
sposobie trzymania długopisu
ściskaniu długopisu
nacisku na podłoże
wykonywaniu ćwiczenia
Mierzone parametry:
• czas zbyt mocnego ściskania długopisu / czas wykonywania
ćwiczenia [%]
• czas zbyt słabego ściskania / czas wykonywania ćwiczenia [%]
• średnia siła ściskania długopisu
• czas zbyt mocnego nacisku na podłoże / czas wykonywania
ćwiczenia [%]
• czas zbyt słabego nacisku na podłoże / czas wykonywania ćwiczenia
[%]
• średnia siła nacisku na podłoże
• czas trzymania długopisu nad podłożem / czas wykonywania
ćwiczenia [%]
• czas wykonywania ćwiczenia [s]
• informacja czy ćwiczenie zostało wykonane do końca [tak lub nie]
Tablet oraz inteligentny długopis
do prowadzenia ćwiczeń zręcznościowych wspomagających terapię dysleksji
2009-01-06
22
Mierzone parametry:
• liczba przecięć konturu (kolorowanki)
• liczba oderwań ręki (szlaczki)
• obszar poza zadanym konturem / obszar rysunku [%] (szlaczki)
Tablet oraz inteligentny długopis
do prowadzenia ćwiczeń zręcznościowych wspomagających terapię dysleksji
Oprogramowanie - monitorowane parametry
• ścisk długopisu
• nacisk na tablet
• czas wykonywania ćwiczenia
• informacja czy ćwiczenie zostało wykonane
• liczba przecięć konturu
• liczba oderwań ręki
• obszar poza konturem / obszar rysunku dziecka
• liczba pomyłek
2009-01-06
23
Oprogramowanie - ćwiczenia
Ćwiczenie Rysunki
Ćwiczenie Łączenie kropek
Ćwiczenie Szlaczki
Ćwiczenie Kolorowanki
Ćwiczenie Labirynty
Oprogramowanie - dodatkowa funkcjonalność
Okno Zarządzanie uczniami Okno Historia
Okno HistoriaOkno Konfiguracja sesji
2009-01-06
24
Testy pilotażowe
Testy przeprowadzono na grupie 22 dzieci z klas integracyjnych I-III.
System spotkał się z bardzo dużym zainteresowaniem wśród dzieci i nauczycieli.
Wnioski oparte o współczynnik korelacji:
potwierdzenie obserwacji dotyczących
problemów z ćwiczeniami grafomotorycznymi
zbyt słabego ścisku długopisu i nacisku na podłoże
zbyt mocnego nacisku na tablet
niepotwierdzenie obserwacji dotyczących
zbyt mocnego ścisku długopisu
zauważono korelację między zbyt mocnym ściskiem długopisu i naciskiem na
tablet a opinią wychowawcy o problemach grafomotorycznych i/lub chorobie
Hans Christian Andersen
Sławni dyslektycy