TERMOSTEROWALNE POLIMERY BIOZGODNE

JAKO ZAMIENNIKI SKÓRY DO LECZENIA OPARZEŃ I RAN

TRUDNO GOJĄCE SIĘ RANY

URAZY:

• oparzenia (termiczne i nie tylko), odmrożenia

CHOROBY:

• Obwodowego układu krwionośnego

• Infekcyjne

• Immunologiczne

• Zaburzenia metaboliczne

• Inne

W POLSCE PONAD 500 TYS. OSÓB ROCZNIE

TRUDNO GOJĄCE SIĘ RANY

„STOPA CUKRZYCOWA”:

Zagrożenie amputacją (połowa chorych)

W Polsce blisko 40 amputacji DZIENNIE!

TRUDNO GOJĄCE SIĘ RANY

• OPARZENIA:

• Lekki obrzęk

• Zaczerwienienie skóry

• Bolesne pieczenie

• Pęcherze wypełnione

płynem surowiczym

• Zaczerwienienie i

obrzęk

• Silny ból

• Martwica skóry

• Bardzo silne bóle

• Wymagają leczenia

operacyjnego

TRUDNO GOJĄCE SIĘ RANY

LECZENIE:

• Złożone. Drogie. Nie zawsze skuteczne.

• Opatrunki

• Przeszczepy skóry

Tylko skóra pacjenta gwarantuje brak odrzucenia.

SKÓRA- BUDOWA I FUNKCJE

CZYM JEST SKÓRA?

• JEDEN Z NAJWAŻNIEJSZYCH NARZĄDÓW

• POWIERZCHNIA SKÓRY TO OK. 1,5-2 m2

• MASA SKÓRY WRAZ Z TKANKĄ PODSKÓRNĄ TO OK. 18-20 kg

• GRUBOŚĆ SKÓRY WAHA SIĘ OD 0,5-4 mm

FUNKCJE SKÓRY

BIERNA - OCHRONNA I BARIEROWA

• ochrona przed ciepłem, zimnem

• ochrona przed uciskiem, uderzeniem, tarciem

• ochrona przed działaniem substancji chemicznych

• ochrona przed wnikaniem drobnoustrojów i pasożytów

AKTYWNA - WYDZIELNICZA, WYDALNICZA, REGULACYJNA, CZUCIOWA

• regulacja cieplna i krążenia

• czynność wydzielnicza i regulacja równowagi wodno-elektrolitowej

• narząd czucia

• synteza hormonów

• wchłanianie lipidów, witamin

• magazynowanie tłuszczów

• wytwarzanie melaniny i ochrona przed promieniowaniem UV

KERATYNOCYTY FIBROBLASTY

TO KOMÓRKI BUDUJĄCE

NASKÓREK (90%)

BIORĄ UDZIAŁ W ROGOWACENIU

NASKÓRKA

ODPOWIEDZIALNE ZA SYNTEZĘ

KERATYNY I LIPIDÓW

TO KOMÓRKI SKÓRY WŁAŚCIWEJ

ODPOWIEDZIALNE ZA WYDZIELANIE

ELASTYNY I WŁÓKIEN

KOLAGENOWYCH

LICZBA FIBROBLASTÓW

ZMNIEJSZA SIĘ WRAZ Z WIEKIEM

KOMÓRKI BUDUJĄCE SKÓRĘ

HODOWLA KOMÓREK SKÓRY

PRZESZCZEP SIATKOWY

HODOWLA KOMÓREK SKÓRY

• Skóra to złożony organ

• Hodowla komórek własnych pacjenta

• Arkusze komórek

• Inżynieria tkankowa - „cell sheet engineering”

HODOWLA KOMÓREK SKÓRY

CEL:

OPRACOWANIE PODŁOŻA, UMOŻLIWIAJĄCEGO

SZYBKI WZROST ARKUSZY SKÓRY- PERSPEKTYWA

TERAPEUTYCZNEGO ZASTOSOWANIA

HODOWLA KOMÓREK SKÓRY

Rozpłaszczanie na podłożu i rozmnażanie komórek to

proces złożony.

Nie ma kompletnego opisu zależności.

Ale:

• Na ogół, komórki rosną na podłożach hydrofobowych.

Hydrofilowych podłoży komórki nie lubią, nie przyklejają

się do nich.

Koncepcja:

• Opracować takie podłoże, którego powinowactwem do

wody (hydrofilowością) można łatwo sterować.

HODOWLA KOMÓREK SKÓRY

POLIMERY

CO TO SĄ POLIMERY?

POLIMERY

polymeres (grec.)

„wiele” „części”

makrocząsteczka

mer

n

stopień polimeryzacji

Polimer- zbiór makrocząsteczek o bardzo dużej masie molowej, które

składają się z wielokrotnie powtórzonych jednostek zwanych merami

OTRZYMYWANIE POLIMERÓW

n M M M M M M M M [ M ] n

monomer

polikondensacja

polimeryzacja

poliaddycja

polimer

H. Staudinger - 1953 K. Ziegler, G. Natta - 1963

P. J. Flory - 1974 J. M. Lehn -1987 P-G de Gennes- 1991

1/3

H. Shirakawa, A. G. McDiarmid, H. J. Heeger - 2000 R. H Grubbs 2005

POLIMERY - LIDERZY

PRZYKŁADY POLIMERÓW

• POLIMERY NATURALNE

CELULOZA

RNA DNA

HEPARYNA

KAUCZUK NATURALNY

PRZYKŁADY POLIMERÓW

• POLIMERY SYNTETYCZNE

POLIETYLEN- PE POLISTYREN- PS

POLI(TEREFTALAN ETYLENU)- PET

POLI(TETRAFLUOROETYLEN)- PTFE

(TEFLON)POLI(CHLOREK WINYLU)- PVC

DLACZEGO POLIMERY?

• Relatywnie tanie

• Łatwo zrobić z nich materiał

• Właściwości można łatwo kontrolować

POLIMERY W MEDYCYNIE

STOSOWANIE POLIMERÓW W MEDYCYNIE

DLACZEGO POLIMERY?

• BIOZGODNOŚĆ

• ŁATWE PRZETWÓRSTWO

• MOŻLIWOŚĆ MODYFIKACJI CHEMICZNEJ I FIZYCZNEJ

• DOSTĘPNOŚĆ GRUP FUNKCYJNYCH

WYMAGANIA STAWIANE POLIMEROM DO ZASTOSOWAŃ

BIOMEDYCZNYCH:

• ŁATWE DO UTRZYMANIA W CZYSTOŚCI

• ŁATWE DO WYJAŁOWIENIA I STERYLIZACJI

• ODPORNE NA DZIAŁANIE ŚRODKÓW MYJĄCYCH, ODKAŻAJĄCYCH

• ODPORNE NA DZIAŁANIE WYSOKIEJ TEMPERATURY I PROMIENIOWANIA X

• BIOZGODNE

HODOWLA KOMÓREK SKÓRY

Rozpłaszczanie na podłożu i rozmnażanie komórek to

proces złożony.

Nie ma kompletnego opisu zależności.

Ale:

• Na ogół, komórki rosną na podłożach hydrofobowych.

Hydrofilowych podłoży komórki nie lubią, nie przyklejają

się do nich.

Koncepcja:

• Opracować takie podłoże, którego powinowactwem do

wody (hydrofilowością) można łatwo sterować.

POWIERZCHNIE HYDROFILOWE I HYDROFOBOWE

HYDROFILOWY – „LUBIĄCY” WODĘ

HYDROFOBOWY – „ODPYCHAJĄCY” WODĘ

POLIMERY WRAŻLIWE NA BODŹCE

POLIMERY WRAŻLIWE NA BODŹCE

POLIMERY WRAŹLIWE NA BODŹCE (POLIMERY INTELIGENTNE,

„SMART”) - TO POLIMERY ROZPUSZCZALNE BĄDŹ USIECIOWANE,

WYKAZUJĄCE DUŻE I ODWRACALNE ZMIANY WŁAŚCIWOŚCI

FIZYCZNYCH I CHEMICZNYCH W ODPOWIEDZI NA NIEWIELKIE

BODŹCE ZEWNĘTRZNE

POLIMERY WRAŻLIWE NA BODŹCE

ROZTWÓR POLIMERU

HYDROŻEL

POLIMERY NA POWIERZCHNI

POLIMERY TERMOWRAŻLIWE

LCST (LOWER CRITICAL SOLUTION TEMPERATURE) – DOLNA KRYTYCZNA

TEMPERATURA ROZPUSZCZALNOŚCI - TEMPERATURA, PONIŻEJ KTÓREJ POLIMERY

SĄ ROZPUSZCZALNE W WODZIE, A POWYŻEJ KTÓREJ POLIMER I ROZPUSZCZALNIK

TWORZĄ DWIE ODDZIELNE FAZY

DWIE FAZY

JEDNA FAZA

T [°C]

STĘŻENIE POLIMERU [%]

LCST

TCP

25oC38oC

POLIMERY TERMOWRAŻLIWE–

PRZYKŁADY

CH

C O

NH

CH

CH3 CH3

nCH2

T < 32oC T > 32oC

PNIPAM

O CH2 CH2n

OH CH2 CH

CH3

n HC CH2

N

nO

H2C CH

O CH3

n

PEO (LCST~100°C) PPO (LCST=20°C)

PVCL (LCST=35°C)

PVME (LCST=37°C)

SZCZOTKI POLIMEROWE NA POWIEZRCHNI POLIMER LINIOWY

TERMOWRAŻLIWE POWIERZCHNIE DO HODOWLI

I UWALNIANIA KOMÓREK SKÓRY

HODOWLA ARKUSZY SKÓRY

Do odczepiania komórek od podłoży hodowlanych wykorzystywane są metody:

• mechaniczne - zeskrobywanie komórek z podłoża, powoduje uszkodzenie

znacznej części komórek,

enzymatyczne - proteazy degradują ECM i dezintegrują arkusz komórek

HODOWLA KOMÓREK SKÓRY NA PODŁOŻACH HODOWLANYCH - TCPS

TCPS-Tissue Culture Polystyrene Surface

TCPS

HODOWLA ARKUSZY SKÓRY

Wiele czynników decyduje o tym, czy komórki

ulegają adhezji (przyczepiają się do podłoża), ale

najczęściej komórki lubią podłoża hydrofobowe.

Hydrofilowych nie lubią.

powierzchnia hydrofobowapowierzchnia hydrofilowa

HODOWLA ARKUSZY SKÓRY

WYKORZYSTANIE PODŁOŻY Z TERMOCZUŁYM POLIMEREM NA POWIERZCHNI

powierzchnia hydrofobowa powierzchnia hydrofilowa

37oC 20oC

TERMOCZUŁE PODŁOŻA DO HODOWLI KOMÓREK

PNIPAM I JEGO KOPOLIMERY

TERMOCZUŁE PODŁOŻA DO ODCZEPIANIA KOMÓREK

PROF. TERUO OKANO– koncepcja tzw. inżynierii warstw komórkowych (cell sheet engineering)

Warstwy komórkowe z wykorzystaniem naczyń UpCell

NASZE POLIMERY

(Ko)poli(2-podstawione-2-oksazoliny)

n

NCH3 CH2 CH2

C O

R

i

R:

CH3

CH3

lub

CH3 CH3

TCP zależne od R,

„krótsze” R - hydrofilowy

„dłuższe” R- hydrofobowy

pseudopeptyd

LEUCYNA- PEPTYD

C N

CH2

CH

CH3CH3

H H

C

O

CH3CH3

n

Tcp = 23°C

biokompatybilny

NASZE POLIMERY

Poli(metakrylan eteru monoetylowego glikolu trietylenowego)

CH3 CH2 C

CO

O

CH2CH2

O

CH2

CH3

CH3

Br

3

n

hydrofobowy

hydrofilowy

hydrofobowy

hydrofilowy

CH3 CH2 C

CO

O

CH2CH2

O

CH2

CH3

CH3

Br

3

n

8-9

SYNTEZA, WŁAŚCIWOŚCI I BIOKOMPATYBILNOŚĆ

WYBRANYCH POLIMERÓW

O

NO2S

O

O-

N O

R

+N CH2 CH2

C O

CH3n-1N

OO

NO2S

O

O n CH3

R

+

R

(KO)POLI(2-PODSTAWIONE-2-OKSAZOLINY)

Kopolimer NOx 3-14%Mn = ok. 20 000 g/molTCP = 22 48 oC

Poli(2-izopropylo-2-oksazolina)Mn = 17 000 42 000 g/molTCP = 35oC

10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65

0

20

40

60

80

100

tra

nsm

ita

ncja

[%

]

temperatura [OC]

PENOx1

PENOx3

PENOx5

30 32 34 36 38 40 42 44

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

temperatura [OC]

tra

nsm

ita

ncja

[%

]

PIPOx3

PIPOx2

PIPOx1

CROP

0

20

40

60

80

100

120

% k

om

óre

k w

sto

su

nk

u d

o k

on

tro

li

0.001 mg/mL

0.01 mg/mL

0.1 mg/mL

1 mg/mL

10 mg/mL

4 h 8 h 24 h 48 h 72 h

czas hodowli

BIOZGODNOŚĆ WZGLĘDEM KOMÓREK SKÓRY

i

R:

CH3

CH3

lub

CH3 CH3

0

20

40

60

80

100

120

% k

om

óre

k w

sto

su

nk

u d

o

ko

ntr

oli

0,001 mg/mL

0,01 mg/mL

0,1 mg/mL

1 mg/mL

10 mg/mL

4 h 8 h 24 h 48 h 72 h

czas hodowli

BIOZGODNOŚĆ WZGLĘDEM KOMÓREK

SKÓRY

POLI(METAKRYLAN ETERU MONOETYLOWEGO

GLIKOLU TRIETYLENOWEGO )

CH3 CH2 O C

O

C

CH3

CH3

Br

+CH3

C CH2

CO

O

CH2

CH2

O

CH2

CH3

nMeOH/H2O, CuCl, Bpy

3

CH3

C

CO

O

CH2

CH2

O

CH2

CH3

BrCH2C

CH3

CH3

C

O

OCH2CH3

3

n

Mn = 23 000 189 000 g/mol

TCP = 23oC

ATRP

16 18 20 22 24 26 28

0

20

40

60

80

100

120 woda

pozywka

Tra

nsm

itancja

(%

)

Temperatura (oC)

TERMOWRAŻLIWE POWIERZCHNIE

www.dermostim.cmpw-pan.edu.pl

Pobranie komórek od pacjentaT > LCST

hydrofobowe podłoże hydrofilowe podłoże

T < LCST

Leczenie oparzeń i przewlekłych ran

IDEA NASZYCH TERMOCZUŁYCH PODŁOŻY

TERMOWRAŻLIWE POWIERZCHNIE- JAK TO DZIAŁA?

TERMOCZUŁE POWIERZCHNIE POLIOKSAZOLIN

(Ko)poli(2-podstawione-2-oksazoliny)

O

NO2S

O

O-

N O

R

+N CH2 CH2

C O

R

n-1CH3

TERMOCZUŁE POWIERZCHNIE POLIOKSAZOLIN

powierzchnia

hydrofilowa

T < TCP

powierzchnia

hydrofobowa

T > TCP

RMS=1.2 nm RMS=4.3 nm

MORFOLOGIA POWIERZCHNI

Poli(2-etylo-2-oksazolina-ko-2-nonylo-2-oxazolina)

(Mn = 15 000 g/mol, 14% NOx)

Poli(2-izopropylo-2-oksazolina)

(Mn = 42 000 g/mol)

Po stopieniu w 220°C (Tm) Po przemyciuPo reakcji – obecność fibryli

TERMOCZUŁE POWIERZCHNIE POLIOKSAZOLIN

0

20

40

60

80

100

120

% k

om

óre

k w

sto

su

nk

u d

o

ko

ntr

oli

0,001 mg/mL

0,01 mg/mL

0,1 mg/mL

1 mg/mL

10 mg/mL

4 h 8 h 24 h 48 h 72 h

czas hodowli

BIOZGODNOŚĆ WZGLĘDEM KOMÓREK

SKÓRY

POLI(METAKRYLAN ETERU MONOETYLOWEGO

GLIKOLU TRIETYLENOWEGO )

CH3 CH2 O C

O

C

CH3

CH3

Br

+CH3

C CH2

CO

O

CH2

CH2

O

CH2

CH3

nMeOH/H2O, CuCl, Bpy

3

CH3

C

CO

O

CH2

CH2

O

CH2

CH3

BrCH2C

CH3

CH3

C

O

OCH2CH3

3

n

Mn = 23 000 189 000 g/mol

TCP = 23oC

ATRP

16 18 20 22 24 26 28

0

20

40

60

80

100

120 woda

pozywka

Tra

nsm

itancja

(%

)

Temperatura (oC)

CH2 C

COO

CH2CH2

O

CH2

CH3

CH3

Br

3

ninicjator monomer

Br

C

O

C

CH3

CH3

Br

TERMOCZUŁE POWIERZCHNIE POLI(TEGMA)

3h

20oC

powierzchnia

hydrofilowa

T < TCP

powierzchnia

hydrofobowa

T > TCP

37oC

TERMOCZUŁE POWIERZCHNIE POLI(TEGMA)

HODOWLA I ODCZEPIANIE FIBROBLASTÓW- P(TEGMA-EE)

0

20

40

60

80

100

120

% k

om

óre

k

rozp

łas

zc

zo

nyc

h

2 h 4 h 8 h 12 h

P(TEGMA-EE)

TCPS

FIBROBLASTY 2h FIBROBLASTY 12h

CIĄGŁY ARKUSZ

20 minut w 20 oC

2 4 6 80

20

40

60

80

100

% k

om

óre

k w

sto

sunku d

o k

ontr

oli

czas hodowli [godz]

2 4 6 8 10 120

20

40

60

80

100

% k

om

óre

k w

sto

sun

ku

do k

ontr

oli

czas hodowli [godz]

POLI[(2-ETYLO-2-OKSAZOLINA)-CO-(2-NONYLO-2-OKSAZOLINA)] NOx 14%

POLI(2-IZOPROPYLO-2-OKSAZOLINA)

HODOWLA I ODCZEPIANIE FIBROBLASTÓW - POLIOKSAZOLINY

KOKULTURA FIBROBLASTÓW I KERATYNOCYTÓW P(TEGMA-EE)

FIBROBLASTY 4h FIBROBLASTY 12h

0%

40%

80%

120%

160%

4h 8h 24h 48h 72h% k

om

óre

k w

sto

su

nku

do

fi

bro

bla

stó

w

I. HODOWLA FIBROBLASTÓW

- 50000 komórek

- 12h

II. HODOWLA KERATYNOCYTÓW NA ARKUSZU FIBROBLASTÓW

-50000 komórek

- 72h

KERATYNOCYTY 4h KERATYNOCYTY 24h KERATYNOCYTY 48h KERATYNOCYTY 72h

ARKUSZ

PRZENOSZENIE ARKUSZY KOMÓRKOWYCH

HODOWLA I ODCZEPIANIE FIBROBLASTÓW- P(TEGMA-EE)

0

20

40

60

80

100

120

% k

om

óre

k

rozp

łas

zc

zo

nyc

h

2 h 4 h 8 h 12 h

P(TEGMA-EE)

TCPS

FIBROBLASTY 2h FIBROBLASTY 12h

CIĄGŁY ARKUSZ

20 minut w 20 oC

PRZENOSZENIE ARKUSZA FIBROBLASTÓW

NARZĘDZIA DO PRZENOSZENIA - CLO

SUPRATHEL PENSETA

PRZENOSZENIE ARKUSZA FIBROBLASTÓW Z P(TEGMA-EE)

Arkusz fibroblastów wychodowany na

powierzchni P(TEGMA-EE)

Arkusz komórek po przeniesieniu z

wykorzystaniem Suprathelu jako narzędzia

Powierzchnia P(TEGMA-EE) po

przeniesieniu arkusza komórek

Arkusz komórek 24h po przeniesieniu –

94% przeżywalności komórek po przeniesieniu

SUPRATHEL

MODYFIKACJA PODŁOŻY SUBSTANCJAMI

BIOLOGICZNIE AKTYWNYMI

NH

O

CH3 CH2

ONH

NH

O

NH

CH3 CH3

O

NH

CH3CH3

O

NH2

CH3

CH3

O

NH

NH2

O

NH

CH3

O

O

OH

O

COOH

SYNTEZA CF-IKVAVK(METAKRYLAN)-NH2 ORAZ

Fmoc-RGDK(METAKRYLAN)-NH2

znacznik fluorescencyjny CF

grupa metakrylowa zdolna

do polimeryzacji

CF-IKVAV-K(metakrylan)-NH2

NHC

NH

O

NH2

NH

O

NHNHNH

NH2O

O

OH

O

NH

O

O

O

CH3CH2

grupa metakrylowa zdolna

do polimeryzacji

znacznik fluorescencyjny Fmoc

Fmoc-RGD-K(metakrylan)-NH2

Polimeryzacja TEGMA-EE z dodatkiem komonomeru IKVAV lub RGD.

MeOH/H2O

CuCl, Bpy, RT

OH

O

CH3

CH2

O

IKVAV/RGD

NH OO

O

3

OTRZYMYWANIE PODŁOŻY Si~P(TEGMA-EE)-IKVAV/RGD

LITERATURA

A. Kumar, A. Srivastava, I. Galaev, B. Mattiasson Prog. Polym. Sci. 32, 1205-1237 2009

A. Utrata-Wesołek, B. Trzebicka, A. Dworak Polimery 53, 717-724 2008

M. Egami, Y. Haraguchi , T. Shimizu , M. Yamato, T. Okano Arch. Pharm. Res. 37, 96-106 2013

A. Dworak, A. Utrata-Wesołek, N. Oleszko, W. Wałach, B. Trzebicka, J. Anioł, A.L. Sieroń, A. Klama-Baryła, M. Kawecki J. Mater Sci.-

Mater.Md. 25, 1149-1163 2014

A. Dworak, A. Utrata-Wesołek, D. Szweda, A. Kowalczuk, B. Trzebicka, J. Anioł, A.L. Sieroń, A. Klama-Baryła, M. Kawecki ACS App. Mater.

& Interf. 5, 2197-2207 2013

B. Trzebicka, A. Dworak et al. Polymer 54, 5166-5173 2013

B. Trzebicka, A. Dworak et al. Polymer 51, 2486-2493 2010

R. Trzcińska, A. Dworak, B. Trzebicka et al. Langmuir 30, 5015-5025 2014

Z. Tang, Y. Akiyama, T. Okano J. Polym. Sci. Part B: Polymer Physics 52, 917-926 2014

A. K. A. S Brun-Graeppi, C. Richard, M. Bessodes, D. Scherman, O.-W. Merten Prog. Polym. Sci. 35, 1311-1324 2010

D. Schmaljohann, J. Oswald, B. Jørgensen, M. Nitschke, D. Beyerlein, C. Werner Biomacromolecules 4, 1733-1739 2003

M. Nitschke, S. Gramm, T. Götze, M. Valtink, J. Drichel, B. Voit, K. Engelmann, C.J. Werner Biomed. Mat. Research A 80A , 1003-1010 2010

H.E. Canavan, X. Cheng, D.J. Graham, B.D. Ratner, D.G. Castner Langmuir 21, 1949-1955 2005

H. Takahashi, M. Nakayama, Yamato, T. Okano Biomacromolecules 11, 1991-1999 2010

Z. Tang, Y. Akiyama, T. Okano Polymers 4, 1478-1498 2012

J. Kobayashi, T. Okano Sci. Technol. Adv. Mater. 11 2010

http://nedo.gumed.edu.pl/wszpziu dr n. med. Bogusław Nedoszytko

http://www.drirenaeris.pl/badania

http://www.eurostemcell.org

Zgłoszenia patentowe:

Powierzchnie P(TEGMA-EE)

„Podłoże z powłoką termoczułą oraz jego zastosowanie”, zgłoszenie patentowe w UP RP nr P.396477 (2011),

Powierzchnie (ko)poli(2-postawionych-2-oksazolinach)

„Sposób wytwarzania podłoża z powłoką termoczułą, podłoża z powłoką termoczułą oraz jego zastosowanie”, zgłoszenie

patentowe w UP RP nr P396476 (2011),

„A method for making a substrate with a thermosensitive layer and its applications”,

Patent EP 2574664 A1 z dnia 3.4.2013

ZESPÓŁ CENTRUM MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH

I WĘGLOWYCH PAN, ZABRZE

dr hab. Barbara Trzebicka dr inż. Agnieszka Kowalczukdr Alicja Utrata-Wesołek

dr inż. Wojciech Wałach mgr Natalia Oleszko mgr inż. Dawid Szweda mgr inż. Róża Trzcińska

prof. Andrzej Dworak

dr Agnieszka Klama-Baryładr Mariusz Nowak

WSPÓŁPRACA:

dr hab. Marek Kawecki

lek. med. Jacek Aniołprof. Aleksander L. Sieroń

WSPÓŁPRACA:

Badania finansowane z projektów DERMOSTIM (UDA-POIG.01.03.01-00-088/08)

„Termosterowalne polimery biozgodne jako zamienniki skóry do leczenia oparzeń

i ran”, oraz POLYCELL (PBS1/B9/10/2012) „Nośniki polimerowe do termicznie

kontrolowanego wytwarzania i oddzielania arkuszy komórek skóry i nabłonka”.

CMPW PAN - OTRZYMYWANIE TERMOCZUŁYCH PODŁOŻY

CLO, SUM - HODOWLA KOMÓREK SKÓRY

MIĘDZYRESORTOWY INSTYTUT TECHNIKI RADIACYJNEJ

POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ