thailand road accident situation in 2010

ÃÒÂ§Ò¹ Ê¶Ò¹¡ÒÃ³ � ÍØºÑμÔàËμØ ·Ò§ ¶¹¹ ¢Í§ »ÃÐ à·È ä·Â ¾.È. 2553

มลนธ ไทย โรดส

และ ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย

สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

มกราคม 2554

2

ºÃÃ³Ò¸Ô¡ÒÃศ.น.พ.ไพบลย สรยะ วงศ ไพศาล สำนกงาน ศนย เวชศาสตร ชมชน โรง พยาบาล รามาธบด

¤³Ð ·Ó§Ò¹ดร.ดนย เรอง สอน กรม ทางหลวง

ดร.ปย พงษ จ วฒน กล ไพศาล กรม ทางหลวง

ดร.พลเทพ เลศ ว รวน ช กรม ทางหลวง

นาย อภ วรรธ น โชต สงกาศ กรม ทางหลวง

พ.ญ.รศม ตน ศร สทธ กล สำนกงาน ศนย เวชศาสตร ชมชน รพ.รามาธบด

ผศ.ดร.กณ วร กนษฐ พงศ ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

นางสาว ส พต รา สำ ราญ จตร ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

นาย ศาสตรา วฒ พล บรณ ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

นาย ณฐ พงศ บญ ตอบ ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

นาย ส เมธ สนธ กล ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

นาย ปรดา จาตร พงศ ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

¤³Ð ¼ÙŒ·Ã§ ¤Ø³ÇØ²Ôนางสาว ศร กล กล เลยบ โรง พยาบาล ขอนแกน

น.พ.ตอ พงศ ครอง ไตร เวทย โรง พยาบาล มหาราช นครศรธรรมราช

พ.ญ.พมพ ภา เต ชะ กมล สข สำนก ระบาด วทยา กระทรวง สาธารณสข

ดร.สเมธ อง กตต กล สถาบนวจย เพอ การ พฒนา ประเทศไทย

ดร.สทธา เจน ศร ศกด มหาวทยาลย อบลราชธาน

ศ.พ.ต.อ.พงษ สนต คง ตร แกว โรงเรยน นาย รอย ตำรวจ สามพราน

นางพญา ดา ประ พงศ เสนา กรม ทางหลวง

ดร.สบ พงศ ไพศาล วฒนา กรม ทางหลวง

ดร.กฤษ ดา ตง คะ วชร า นนท บรษท เอม ว เอ ประเทศไทย จำกด

Ë¹‹ÇÂ §Ò¹ ·Õè Ñ´ ·Óมลนธ ไทย โรดส และ ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย

Ë¹Ñ§Ê×Í Ê¶Ò¹¡ÒÃ³� ÍØºÑμÔàËμØ ·Ò§ ¶¹¹ ¢Í§ »ÃÐà·Èä·Â »‚ ¾.È. 2553

¢ŒÍÁÙÅ ·Ò§ ºÃÃ³Ò¹Ø¡ÃÁ

3

Ê¹ÑºÊ¹Ø¹ â´Âศนย วชาการ เพอ ความ ปลอดภย ทาง ถนน (ศวปถ.) มลนธ สาธารณสข แหง ชาต (มสช.)

และ สำนกงาน กองทน สนบสนน การ สราง เสรมสข ภาพ (สสส.)

พมพ ครง ท 1 มกราคม 2554

Ë¹‹ÇÂ §Ò¹ ·Õè Ñ´ ¾ÔÁ¾� มลนธ สาธารณสข แหง ชาต (มสช.)

1168 ซอย พหลโยธน 22 แขวง จอมพล เขต จตจกร กทม. 10900

โทรศพท 02-5115855 โทรสาร 02-9392122

www.roadsafetythai.org

E-mail: [email protected]

4

การ จด ทำ หนงสอ สรป สถานการณ อบตเหต ทาง ถนน ของ ประเทศไทย ป พ.ศ. 2553 ดำเนน การ ลลวง ไป ได ดวย ด ดวย

ความ รวม มอ และ แรง สนบสนน จาก หนวย งาน ภาค เครอ ขาย และ บคคล ตางๆ ท เกยวของ เปน จำนวน มาก

บรรณาธการ และ คณะ ทำงาน จง ใคร ขอ ขอบพระคณ ทก ทาน ท ใหการ สนบสนน การ จด ทำ หนงสอ ดง กลาว ดวย ด ตลอด

มา โดย เฉพาะ อยาง ยง ศนย วชาการ เพอ ความ ปลอดภย ทาง ถนน (ศวปถ.) มลนธ สาธารณสข แหง ชาต (มสช.) และ

สำนกงาน กองทน สนบสนน การ สราง เสรมสข ภาพ (สสส.) ใน ฐานะ ผ ใหการ สนบสนน หลก ทง ใน ดาน งบ ประมาณ และ

องค ความ ร ตางๆ ท ถายทอด ส คณะ ทำงาน ขอ ขอบคณ คณะ ผทรง คณวฒ ท กรณา สละ เวลา ให ขอคด เหน ท เปน ประโยชน

และ กลน กรอง เนอหา ของ หนงสอ ฉบบ น และ ภาค เครอ ขาย ท ให ความ อนเคราะห ดาน ขอมล ประกอบ ไป ดวย หนวย งาน

ตางๆ ของ สำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต ไดแก กอง กำกบ การ 5 (ตรวจ พสจน สถต วจย) กอง บงคบการ ตำรวจ จราจร

(บก.จร.) กอง งาน สารสนเทศ งาน อบตเหต จราจร กอง บงคบการ ตำรวจนครบาล 3 (บก.น.3) และ กอง บงคบการ

ตำรวจนครบาล 9 (บก.น.9) กอง บงคบการ ตำรวจ ทางหลวง และ ศ.พ.ต.อ.พงษ สนต คง ตร แกว โรงเรยน นาย รอย

ตำรวจ สามพราน ขอ ขอบคณ สวน งาน อบตเหต กอ งกฏ หมาย งาน สารสนเทศ ธรกจ กอง วางแผน กลยทธ ธรกจ และ

งาน สถต กอง กจการ เดนรถ บรษท ขนสง จำกด ขอ ขอบคณ มลนธ เมา ไม ขบ และ กลม สถต การขนสง กอง แผน งาน

กรม การ ขนสง ทาง บก รวม ไป ถง สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม ทางหลวง สำนก บำรง รกษา และ อำนวย ความ

ปลอดภย งาน ทาง กรม ทางหลวง ชนบท สำนกงาน นโยบาย และ แผนการ ขนสง และ จราจร (สนข.) กระทรวง คมนาคม

หนวย สนบสนน การ ดำเนน งาน ปองกน อบตเหต จราจร ใน ระดบ จงหวด (สอ จร.) หนวย สบสวน อบตเหต มหาวทยาลย

นเรศวร และ สมาคม วทยาการ จราจร และ ขนสง แหง ประเทศไทย

และ ใคร ขอ ขอบคณ บรษท โต โย ตา มอเตอร ประเทศไทย จำกด และ บรษท ฮอนดา ออ โต โมบล ประเทศไทย การ รถไฟ

แหง ประเทศไทย มลนธ เพอ ผ บรโภค และ มลนธ ความ รวม มอ ดาน ความ ปลอดภย ทาง ถนน (GRSP) ท เออเฟอ ขอมล

ตลอด จน ความ รวม มอ ตางๆ ให แก คณะ ทำงาน ดวย ด เสมอ มา

บรรณาธการ และ คณะ ทำงาน

¡ÔμμÔ¡ÃÃÁ»ÃÐ¡ÒÈ

5

การ เดน ทาง ไม วา ใกล ไกล ยอม เรม จาก กาว แรก ถา จะ ถง จด หมาย ปลาย ทาง ทศทาง ม ความ สำคญ การ เลอก เสน ทาง ก ม ความ สำคญ ดง นน

จง ควร ทบทวน เปน ระยะ วาท เดน มา ถก ทศ หรอ ไม เสน ทาง เหมาะ หรอ ไม เฉไฉ ออก นอก เสน ทาง แค ไหน ขณะ น มา ถง ณ แหง หน ใด และ ควร จะ

กาว เดน ตอ ไป อยางไร

หนงสอ ท อย ใน มอ ทาน ฉบบ น คอ ความ พยายาม เพอ หาความ กระจาง เกยว กบ ความ พยายาม รวม กน ใน สงคม ไทย เพอ ไป ให ถง สภาวะ

คมนาคม ขนสง ปลอดภย (Land Transport Safety) ใน เรอง เหลา น นนเอง

เมอ มอง การ เดน ทาง ไป ส สภาวะ น ผาน ตว ช วด ท เลอก มา ทาน จะ เหน วา ราว 10 ป มา น ความ สญ เสย รางกาย และ ชวต เพราะ อบตภย จราจร

คอยๆ นอย ลง เชน เดยว กบ ความ เสยง ตาย จาก อบต เห ตฯ ก ลด ลง แมวาอบต เห ตฯ ด เหมอน จะ รนแรง มาก ขน ใน ระยะ 5 ป หลง นน คอ ภาพ รวม

แต หาก แยกแยะ ระหวาง ภมภาค การ เดน ทาง ใน กทม. นบ วา ปลอดภย มากกวา ใน ภมภาค ซง พอ อนมาน วา ม ทมา จาก สภาพ จราจร ตดขด มากกวา

รถ โดยสาร สาธารณะ ม ให เลอก ใช มากกวา และ สดสวน ของ จกรยานยนต นอย กวา ขอ เปรยบ เทยบ น บง ชสภาพ หลม ดำ ขอ ง ก ทม. ท ดงดด

ทรพยากร มา จาก ทก ภมภาค

เบอง หลงค วาม สญ เสย รายงาน น ได ฉาย ภาพ ลาสด วา…

- พฤตกรรม เสยง ไดแก ขบ รถ เรว เมา แลว ขบ ไม สวม หมวก นรภย ไม คาด เขมขด นรภย เปน เชน ไร

- กายภาพ ถนน เปน อยางไร

- ร อะไร บาง เกยว กบ ความ เสยง ของ รถ บาง ประเภท

- ความ พยายาม การ ลงทน ลงแรง เพอ ให คมนาคม ขนสง ปลอดภย เปน ไป มาก นอย แค ไหน

เทา ท เขา ถง ขอมล รายงาน ได แสดง แนว โนม ให เหน เปน บาง เรอง เชน การ จดสรร งบ ประมาณ เพอ ความ ปลอดภย ของ กายภาพ ถนน ซง เมอ เทยบ

กบ ของ สหรฐอเมรกา (แม แบบ การ พฒนา คมนาคม ขนสง ท เนน ขน รถ มากกวา ขน คน) สดสวน งบ ประมาณ ชนด น ของ เขา มากกวา เรา ลบลบ

นอกจาก เรอง ราว ท คน ห คน ตา รายงาน ฉบบ น ได เปด ประเดน สด ใหม ของ วงการ คอ ความ เสมอ ภาค ใน การ เขา ถง การ คมนาคม ขนสง ท สะดวก

ปลอดภย และ ตวอยาง การ ม สวน รวม ของ ประชาชน เพอ กำหนด ชะตา กรรม ใน การ ใช รถ ใช ถนน อน เปน หนทาง หลก ประการ หนง ใน การก รย ทาง

ไป ส ความ เสมอ ภาค

สำหรบ ผ อาน ท สนใจ เจาะ ลก ความ เปน มา เปน ไป ของ บาง เรอง เชน บรการ ขนสง โดยสาร สาธารณะ เมา ไม ขบ อนตราย ขาง ถนน รายงาน น กได

เตรยม สาระ นา ร ไว รองรบ ความ สนใจ ของ ทานเชน กน

คำ เตอน จาก บรรณาธการ สำหรบ ผ อาน คอ ขอ ให ทานพง ตนเอง โดย ใช วจารณญาณ ใน การ หาความ ร ความ เขาใจ จาก รายงาน น ซง ยอม แฝง ไว

ดวย ความ จรง และ ความ เทจ ปะปน กน อน เปน ธรรมชาต ของ รายงาน วชาการ ทก ชน เพราะ สง ท เสนอ ไม ใช สจ จ ธรรม แต เปน ขอ เทจ จรง แม ได ผาน

การก ลน กรอง อยาง เตม กำลง ความ สามารถ ของ ผ เสนอ รายงาน แลว กตาม และ ผม เชอ วา คณะ ผ เสนอ รายงาน ยนด นอม รบคำ วจารณ ดวย ใจ จรง

ไพบลย สรยะ วงศ ไพศาล

ºÍ¡¡Å‹ÒÇ

6

นบ แต ป พ.ศ. 2546 ประเทศไทย ได เขา ส อก ยค แหง การ ดนรน ไป ส

สภาวะ คมนาคม ขนสง ปลอดภย สญญาณ ของ ยค ใหม ปราก ฎ ใน หลาย

ลกษณะ ท สำคญ ไดแก

1. การ ม เงน ให ทำงาน ดาน ความ ปลอดภย ทาง ถนน อยาง เปนก

อบ เปนกำ ตอ เนอง ป ละ ไม ตำ กวา 3 พน ลาน บาท

2. การ ทำงาน อยาง แขง ขน และ กวาง ขวาง กวา ใน อดต อยาง

เหน ได ชด ไดแก การ บงคบ ใช กฎหมาย การ ปรบปรง ถนน การ สอสาร

สาธารณะ การ อำนวย การ การ พฒนา สารสนเทศ และ งาน วชาการ

3. กลไก อำนวย การ ท อาศย ภาค ราชการ เปน หลก ทง ใน สวน

กลาง (ศนย อำนวย การ ความ ปลอดภย ทาง ถนน) และ สวน ภมภาค

4. การ ตดสน ใจ นโยบาย ระดบ รฐบาล ใน รป ของ มต คณะ

รฐมนตร ท เกยวของ กบ เรอง กฎหมาย กลไก อำนวย การ และ

งบ ประมาณ เปน สำคญ อยาง ตอ เนอง สมำเสมอ และ ถ กวา ทก ยค สมย

ใน อดต

รายงาน น มง หวง ให ผ อาน ได เหน ภาพ ปจจบน แนว โนม ท ผาน มา และ

โอกาส พฒนา เพอ ให สญญาณ แหง ยค สมย ดง กลาว เปน ไป อยาง เขม แขง

กวาง ขวาง คม คา และ อำนวย ประโยชน แก สงคม มาก ยง ขน รายงาน น

จด ทำ ขน ภาย ใต ขด จำกด ใน การ เขา ถง แหลง ขอมล คณภาพ ขอมล และ

ศกยภาพ ของ ทม งาน ใน การ วเคราะห และ สงเคราะห ขอมล

ÊÒÃÐ ÊÓ¤ÑÞ ·Õè »ÃÒ¡ ® ä´Œá¡‹ 1. คน ไทย เสยง ท จะ เจบ/ตาย ดวย อบตเหต จราจร นอย ลง อยาง

ตอ เนอง ตง แต ป พ.ศ. 2546 เปนตน มา แต ความ รนแรง ของ อบตเหต

(เทยบ จำนวน ผ เสย ชวต ตอ จำนวน ครง ของ อบตเหต) ม แนว โนม ท เพม

ขน

2. กทม.เปน พนท ซง ม ความ เสยง ตำ ทสด เมอ เปรยบ เทยบ กบ

ภมภาค อน ของ ประเทศ บง ช การก ระ จก ตว ของ การ จดสรร ทรพยากร

ท เออ ประโยชน ให คน ก ทม. มากกวา ภมภาค อน ใน รป ของ ระบบ

โดยสาร สาธารณะ ขนาด ใหญ ความ หนา แนน ของ การ จราจร ท ม สดสวน

รถ จกรยานยนต ตำ ทสด ใน ประเทศ

3. นอกจาก สดสวน ประชากร วย แรงงาน ท เสย ชวต หรอ บาด เจบ

มาก ทสด ความ ดอย โอกาส ของ ผ ใช แรงงาน อาจ ทำให คน กลม น คอ

ผบาดเจบ สาหส จน ตอง นอนโรง พยาบาล กลม ใหญ ทสด

4. มากกวา 1 ใน 3 ของ อบตเหต บน ถนน ของ กรม ทางหลวง

เกดขน ใน ลกษณะ การ ชน กบ วตถ รม ทาง หรอ พลก ควำ ตก ถนน แสดง

º·ÊÃØ»ÊÓËÃÑº¼ÙŒºÃÔËÒÃ

ใหเหน ถง โอกาส การ พฒนา กายภาพ ของ ถนน เชน ไหล ทาง ท ชน เกน

มาตรฐาน สากล พนท ปลอด สง กดขวาง ขาง ทาง แคบ กวา มาตรฐาน

สากล เปนตน แมวา ทก 100 กม. บน ถนน ของ กรม ทางหลวง ม จำนวน

จด อนตราย นอย ลง รอย ละ 6 จาก ป พ.ศ. 2549 - 2551

5. รถยนต เกน กวา ครง ยง วง เรว กวา อตรา ท กฎหมาย กำหนด

ทง ใน เขต เมอง และ นอก เมอง ทาทาย ตอ การ บงคบ ใช กฎหมาย และ การ

ใช กลไก ทาง วศวกรรม จราจร เพอ ควบคม ให เหมาะ สม

6. แมวา ‘เมา แลว ขบ’ เปน วจ ตดปาก คน ไทย แต ยง ไม ตดใจ

คน ขบ คด อบตเหต จาก เมา แลว ขบ จง ยง ขยบ ขยาย ตอ เนอง กน มากวา

10 ป สอดคลอง กบ ผล การ สำรวจพฤตกรรม การ ดม แลว ขบ ของ ผ ขบข

บน ถนน ท ไมม ททา จะ ลด ลง แต ตรง ขาม กบ สดสวน ผ บาด เจบ รนแรง

จาก เมา แลว ขบ ท ม แนว โนม ลด ลง ตง แต ป พ.ศ. 2548

7. ใน ขณะ ท คน ขบ รถ เกง/ปคอพ ใสใจ คาด เขมขด นรภย มาก

ขน คน ข รถ จกรยานยนต ท สวม หมวก นรภย ยง คง สดสวน เทา เดม (จาก

ขอมล เฝา ระวง การ บาด เจบ ป พ.ศ. 2546 - 2552)

8. ด เหมอน มาตรฐาน ตว รถ และ/หรอ การ เดนรถ โดยสาร บขส.

ดกวา รถ เอกชน รวม บรการ เมอ ประสบ อบตเหต คน โดยสาร รถ บขส.

จง ม โอกาส ตาย นอย กวา คน โดยสาร รถ รวม บรการ 10 เทา!!!! สะทอน

ให เหน โอกาส พฒนาการ ขน หรอ ตอ ทะเบยน การ ให สมปทาน และ การ

ควบคม กำกบ สมปทาน

9. สำหรบ ผ ม ราย ได นอย ซง สวน ใหญ ฝาก ชวต ไว กบ การ เดน ทาง

ดวย รถ จกรยานยนต ความ เสยง ของ คน กลม น ยง นา เปน หวง อยาง มาก

เชน เดม

10. ความ ไม เสมอ ภาค ของ การ เดน ทาง ระ หวาง คน ก ทม.

กบ คน ตาง จงหวด เปน เรอง ใหญ และ ปราก ฏทง ใน เชง คณภาพ และ

เชง ปรมาณ เชน เดยว กบ ความ ไม เสมอ ภาค ระหวาง คน ขบ รถยนต กบ

คนใช ถนน กลม อน อน ไดแก คน เดน ถนน คน ขบข จกรยาน คน ขบข

จกรยานยนต คน โดยสาร รถเมล คน โดยสาร รถไฟ (ยกเวน รถไฟฟา)

เสยง เรยก รอง ความ เสมอ ภาค กำลง ดง ขน ถ ขน และ ม แนว โนม ไป ส

ความ รนแรง มาก ขน เชน การ ประทวง พธ เปด อโมงค ลอด ทางแยก ท

อำเภอ เมอง จงหวด ขอนแกน ป พ.ศ. 2553 สะทอน ให เหน กระบวนการ

ตดสน ใจ นโยบาย ชนด ผกขาด เขา ขาง คนรวย และ คน ชน กลาง และ

ลำเอยง เขาหา ระบบ ขนสง คมนาคม ท เนน การ ขน รถ มากกวา ขน คน

11. การก ระ จา ยอำ นาจ และ ธร รมาภ บาล ของ กระบวนการ

ตดสน ใจ นโยบาย และ การ ดำเนน นโยบาย (รวม ทง การ พฒนา ระบบ การ

กำกบ ตดตาม และ ประเมน ผล) ถอ เปน หวใจ สำคญ ของ การ ยก ระดบ

ระบบ คมนาคม ขนสง ให สะดวก รวดเรว ปลอดภย และ คม คา มาก ยง ขน

7

11 ตว ช วด ความ ปลอดภย ทาง ถนน

การ เสย ชวต และ การ บาด เจบ จาก อบตเหต ทาง ถนน

ความ รนแรง ของ อบตเหต ทาง ถนน

อบตเหต ทาง ถนน ใน ชวง เทศกาล

ความ เสยง ตอ การ เสย ชวต จาก อบตเหต ทาง ถนน

กลม เสยง ตอ อบตเหต และ การ บาด เจบ

การ ใช ความเรว

เมา แลว ขบ

การ ใช อปกรณ นรภย

การ คมนาคม ขนสง ทาง ถนน และ ความ ปลอดภย ใน การ เดน ทาง ดวย รถ โดยสาร สาธารณะ

การ เดน ทาง ดวย รถ จกรยานยนต

จด อนตราย และ จด เสยง บน ถนน

เจาะ ลก สถานการณ ใน ประเดน สำคญ

อบตเหต ทาง ถนน กบ การ บรโภค เครอง ดม แอลกอฮอล

อบตเหต เนองจาก ความเรว

สภาพ อนตราย ขาง ทาง… และ อบตเหต ทาง ถนน

ความ เสมอ ภาค ใน การ เดน ทาง และ ปญหา อบตเหต จราจร

บทบาท และ การ ม สวน รวม ของ ประชาชน ใน การ ปองกน และ แกไข ปญหา อบตเหต ทาง ถนน

สรป กจกรรม ความ เคลอนไหว ท สำคญ ใน รอบ ป พ.ศ. 2552 - 2553

ÊÒÃºÑÞ

8

9

11

13

17

21

24

27

29

33

35

37

41

42

50

57

69

78

84

11 μÑÇªÕéÇÑ´¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹

11 ตวชวดความปลอดภยทางถนน

140000

120000

100000

80000

60000

40000

20000

2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2541

18,000

16,000

14,000

12,000

10,000

8,000

6,000

4,000

2,000

0

¨Ó¹Ç

¹ÍØºÑμ

ÔàËμØ

¨Ó¹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØáÅÐ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ»‚ 2536-2552

¨Ó¹Ç

¹¼ÙŒàÊÕÂª

ÕÇÔμ

¨Ó¹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØ ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ

ÃÙ»·Õè 1-1 á¹Çâ¹ŒÁ¨Ó¹Ç¹¤´ÕÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹áÅÐ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ ¾.È. 2536 - 2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Ê¶ÔμÔ¤ ÕÍØºÑμÔàËμØ¨ÃÒ¨Ã ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ180,000

160,000

140,000

120,000

100,000

80,000

60,000

40,000

20,000

02548 2549 2550 2551 2552

¨Ó¹Ç

¹¼ÙŒºÒ

´à¨çº

ÊÒËÑÊ

ÃÙ»·Õè 1-2 á¹Çâ¹ŒÁ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çºÊÒËÑÊ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹ ¾.È. 2548 - 2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÊÓ¹Ñ¡¹âÂºÒÂáÅÐÂØ·¸ÈÒÊμÃ� ¡ÃÐ·ÃÇ§ÊÒ¸ÒÃ³ÊØ¢9

10 ป ท ผาน มา (พ.ศ. 2543 - 2552) อบตเหต ทาง ถนน 983,076 ครง

คงจะ ม ความ หมาย นอย ถา ไม ทำให คน ตาย สก ราย เดยว แต ความ จรง

คอ 124,855 ชวต จาก ไป อยาง นา ใจหาย ดวย อบตเหต ใน 10 ป น

ใน 734,123 คน ท รอด ตาย ม ถง 151,286 คน ท ตอง ทน ทกข จาก การ

บาด เจบ สาหส

ภาย หลง การ ฟน ตว จาก วกฤต เศรษฐกจ เมอ ป พ.ศ. 2543 คน เจบ

ตาย เพราะ อบตเหต ทาง ถนน ก เพม ขน จนถง จด สงสด ใน ป พ.ศ. 2547

ดวย จำนวน อบตเหต 124,530 ครง ท ครา ชวต ผคน ไป 14,000 ราย

แลว ลดลง เรอย มา จนถง ลาสด เหลอ 84,806 ครง ใน ป พ.ศ. 2552

(รปท 1-1)

ไม วา ภาพ รวม ของ ประเทศ จะ เปน อยางไร อบตเหต ทาง ถนน ไม ได

กระจดกระจาย อยาง เสมอ หนา ดง จะ เหน ได จาก รป ท 1-3 กลาว คอ

ระ หวาง ป พ.ศ. 2550 - 2552 นน 4-5 จงหวด ใน ภาค กลาง 1 จงหวด

ใน ภาค อสาน และ ภาค เหนอ 2 จงหวด ใน ภาค ใต เปน พนท สแดง ถง ส แดง

เขม แปล วา ม จำนวน อบตเหต ทาง ถนน หนา แนน มาก อยางไร กตาม

ความ หนา แนน น ไม ได สอดคลอง กบ ระดบ ความ รนแรง ของ อบตเหต

ถง ขน เสย ชวต อยาง ตรง ไป ตรง มา ดง รป ท 1-3 แสดง ให เหน จำนวน

จงหวด ใน แตละ ภาค ท ม คน ตาย ดวย จำนวน แตก ตาง กน (สงเกต การ

ก ระ จาย ของ ส แดง ถง ส แดง เขม)

ถา จบ ตวเลข จำนวน ผ เสย ชวต มา เรยง ลำดบ ดง ท ปราก ฏ ใน ตาราง ท 1-1

ก จะ เหน วา 4 อนดบ แรก ยง คง เหมอน กน ระหวาง สอง ระยะ เวลา พ.ศ.

2547 - 2549 กบ พ.ศ. 2550 - 2552) อยางไร กตาม ยง แปล ความ

ไม ได วา 4 จงหวด น ม ความ เสยง ตอ อบตเหต ท รนแรง ถง ชวต มาก ทสด

เพราะ ยง ไม ได นำ จำนวน ครง การ เกด อบตเหต หรอ จำนวน ผ ประสบ

อบตเหต ทงหมด มา คด รวม ดวย

1. ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμáÅÐ¡ÒÃºÒ´à¨çº¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹

0 - 250 ÃÒÂ

251 - 500 ÃÒÂ

501 - 750 ÃÒÂ

751 - 1000 ÃÒÂ

1001 - 2000 ÃÒÂ

>2000 ÃÒÂ

0 - 50 ¤¹

51 - 100 ¤¹

101 - 150 ¤¹

151 - 200 ¤¹

201 - 250 ¤¹

>250 ¤¹

¨Ó¹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØ (ÃÒÂ) ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ (¤¹)

ÃÙ»·Õè 1-3 ¨Ó¹Ç¹¤´ÕÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹áÅÐ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ à©ÅÕèÂ»‚ ¾.È. 2550 - 2552 áÂ¡ÃÒÂ Ñ§ËÇÑ´

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Ê¶ÔμÔ¤ ÕÍØºÑμÔàËμØ¨ÃÒ¨Ã ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Ê¶ÔμÔ¤´ÕÍØºÑμÔàËμØ¨ÃÒ¨Ã ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ

10

à©ÅÕèÂ ¾.È. 2550 - 2552 à©ÅÕèÂ ¾.È. 2547 - 2549

1. กรงเทพมหานคร 581 1. กรงเทพมหานคร 736

2. นครราชสมา 402 2. นครราชสมา 605

3. เชยงใหม 332 3. เชยงใหม 350

4. ขอนแกน 229 4. ขอนแกน 344

5. ชลบร 272 5. พระนครศรอยธยา 321

6. บรรมย 238 6. ชลบร 317

7. สระบร 226 7. นครศรธรรมราช 291

8. สงขลา 220 8. นครปฐม 291

9. สราษฎรธาน 219 9. สงขลา 284

10. นครศรธรรมราช 214 10. สมทรปราการ 265

¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμμ ‹Í»‚


11

อบตเหต จะ รนแรง เพยง ใด ขน อย กบ ปจจย หลาย ประการ อาท ลกษณะ ของ การ ชน ความเรว ขณะ ท เกด

การ ชน ชนด ของ ยาน พาหนะ มาตรฐาน และ ความ แขง แรง ของ โครงสราง ตว รถ การ ใช อปกรณ นรภย รวม

ไป จนถง คณภาพ และ ความ ฉบ ไว ของ ปฏบต การ ก ชพ กภย

แมวา สถต ท ผาน มาระ บ วา จำนวน ผ เสย ชวต จาก อบตเหต ทาง ถนน ม แนว โนม ลด ลง อยาง ตอ เนอง กตาม

แต เมอ นำ มา เปรยบ เทยบ กบ จำนวน การ เกด อบตเหต 100 ครง เพอ หา คา ดชน ความ รนแรง (Severity

Index) กลบ พบ วา ความ รนแรง ของ อบตเหต ทาง ถนน ใน ประเทศไทย ม แนว โนม เพม ขน จาก ดชน ความ

รนแรง เทากบ 10.1 ใน ป พ.ศ. 2548 เพม ขน เปน 12.5 ใน ป พ.ศ. 2552 รวม ถง เมอ พจารณา คา ดชน

การ เสย ชวต (Fatality Index) หรอ สดสวน จำนวน ผ เสย ชวต ตอ จำนวน รวม ผ เสย ชวต และ บาด เจบ พบ วา

ม แนว โนม เพม ขน เชน เดยวกน

ดวย เหต น การ ดำเนน นโยบาย ลด ความ รนแรง ของ อบตเหต ทาง ถนน จง ควร เปน จด เนน หนก มาก ยง ขน

โดย เฉพาะ สำหรบ พนท หลาย จงหวด ในภาค ตะวน ออก เฉยง เหนอ ซง สถต 3 ป พ.ศ.ลาสด (พ.ศ. 2550 - 2552)

ระบ วา ม คา ดชน ความ รนแรง และ คา ดชน การ เสย ชวต สง กวา จงหวด ใน ภา คอนๆ อยาง ชดเจน

ÃÙ»·Õè 2-1 á¹Çâ¹ŒÁ´Ñª¹Õ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§áÅÐ´Ñª¹Õ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ »‚ 2536 - 2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Ê¶ÔμÔ¤ ÕÍØºÑμÔàËμ Ø¨ÃÒ¨Ã ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ

´Ñª¹Õ¤

ÇÒÁÃ

Ø¹áÃ§

´Ñª¹¡

ÒÃàÊÕÂª

ÕÇÔμ

20 0.30

0.25

0.20

0.15

0.10

18

16

14

12

10

8

6

4

2

02536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

´Ñª¹Õ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§ ´Ñª¹Õ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ

2. ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§¢Í§ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹

12

0.00 - 12.99

13.00 - 24.99

25.00 - 36.00

36.00 - 48.99

49.00 - 60.99

>61.00

0.00 - 0.11

0.11 - 0.16

0.16 - 0.21

0.21 - 0.31

0.31 - 0.41

>0.41

´Ñª¹Õ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§ (Severity Index) ´Ñª¹Õ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ (Fatality Index)

ÃÙ»·Õè 2-2 Ñª¹Õ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§áÅÐ´Ñª¹Õ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ à©ÅÕèÂ ¾.È. 2550 - 2552 áÂ¡ÃÒÂ Ñ§ËÇÑ´

áËÅ‹§¢ŒÍÁÅ: Ê¶Ôμ Ô¤´ÕÍºÑμ ÔàËμ¨ÃÒ¨Ã ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμ Ô


13

วน หยด ป พ.ศ.ใหม หรอ วน หยด สงกรานต นบ เปน ชวง เวลา แหง ความ สข ของ คน ไทย สวน ใหญ ทง จาก การ เดน ทาง ทอง เทยว งาน เลยง สงสรรค

หรอ การ พบปะ กน อยาง พรอม หนา ของ สมาชก ใน ครอบครว แต สำหรบ บาง คน นน กลบ เปน ชวง เวลา ของ ความ โศก เศรา ท ยาก จะ ลม เมอ สมาชก

ใน ครอบครว หรอ ญาต สนท มตร สหาย จำ ตอง สงเวย ชวต ให กบ อบตเหต ทาง ถนน ท เกด ขน ใน ชวง วน หยด เทศกาล

ศนย อำนวย การ ความ ปลอดภย ทาง ถนน (ศปถ.) ได รวบรวม และ รายงาน ขอมล สถต อบตเหต ทาง ถนน ใน ชวง เทศ กาล ป พ.ศ.ใหม และ สงกรานต

ใน แต ละ ป พ.ศ. โดย ใน ชวง เทศ กาล ป พ.ศ.ใหม 2552 ม ผ เสย ชวต จาก อบตเหต จำนวน 380 ราย และ บาด เจบ อก กวา 5,000 ราย ใน ขณะ ท

ชวง เทศกาล สง กราน ต ป พ.ศ. 2552 ก ม สถานการณ ความ รนแรง ท ไม แตก ตาง กน นก คอ ม ผ เสย ชวต 380 ราย และ บาด เจบ 5,000 ราย ทงน

เมอ นำ สถต ตวเลข ผ เสย ชวต เฉพาะ ใน ชวง เทศกาล ดง กลาว ไป เปรยบ เทยบ กบ ชวง เวลา ปกต ตลอด ทง ป พ.ศ. จะ พบ วา ชวง เทศกาล ม การ เสย ชวต

ใน แตละ วน มากกวา ชวง เวลา ปกต ถง 2 เทา

อยางไร กตาม สถานการณ ทแท จรง ใน แต ละ ป พ.ศ. อาจ ม ระดบ ความ รนแรง มากกวา น ดง ขอมล สถต ของ สถาบน การ แพทย ฉกเฉน แหง ชาต

(สพฉ.) ท รายงาน ตวเลข ผ เสย ชวต และ ผ บาด เจบ ใน จำนวน ทมา กก วา ตวเลข ท รายงาน โดย ศนย อำนวย การ ความ ปลอดภย ทาง ถนน ตวอยาง

เชน ใน ชวง วน หยด เทศ กาล ป พ.ศ.ใหม 2552 สพฉ. เปด เผย วา ม ผ เสย ชวต จาก อบตเหต ทาง ถนน จำนวน 475 ราย และ ม จำนวน ผ บาด เจบ สง

ถง 30,000 ราย

ทงน สาเหต ท ขอมล ไม ตรง กน อาจ เปน เพราะ ทง 2 หนวย งาน ใช นยาม การ เสย ชวต และ บาด เจบ ท แตก ตาง กน นอก เหนอ ไป จาก ม อบตเหต สวน หนง

ท ไม ได ถก รายงาน (Under-reporting)

สำหรบ บรเวณ ท เกด อบตเหต ใน ชวง เทศ กาล ป พ.ศ.ใหม และ สงกรานต นน ขอมล ใน ป พ.ศ. 2551 - 2552 ระบ วา อบตเหต สวน ใหญ มก เกด ขน บน

ถนน ใน เขต ชนบท (รอย ละ 47 - 51) ตาม ดวย ทางหลวง แผนดน (รอย ละ 27 - 29) และ ถนน ใน เขต เมอง (รอย ละ 20 - 22) โดย ประเภท ของ

ยาน พาหนะ ท ประสบ อบตเหต ใน ชวง เทศกาล มาก ทสด คอ รถ จกรยานยนต คด เปน สดสวน กวา รอย ละ 70 ของ ยาน พาหนะ ท ประสบ อบตเหต

ทงหมด พฤตกรรม ท เกยวของ กบ การ บาด เจบ หรอ เสย ชวต มาก คอ การ ดม แลว ขบ และ การ ไม สวม หมวก นรภย โดย เฉพาะ อยาง ยง จงหวด ใน แถบ

ภาค เหนอ และ ภาค ตะวน ออก เฉยง เหนอ

3. ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹ã¹ª‹Ç§à·È¡ÒÅ

14

È»¶.Ê¶ÒºÑ¹¡ÒÃá¾·Â�©Ø¡à©Ô¹

¨Ó¹Ç

¹¼ÙŒºÒ

´à¨çº

700

600

500

400

300

200

100

0

2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552


¨Ó¹Ç

¹¼ÙŒàÊÕÂª

ÕÇÔμ

40,000

35,000

30,000

25,000

20,000

15,000

10,000

5,000

0

2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ÃÙ»·Õè 3-1 á¹Çâ¹ŒÁ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμáÅÐ¼ÙŒºÒ´à¨çº¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹ã¹ª‹Ç§à·È¡ÒÅ»‚ ¾.È.ãËÁ‹

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÈÙ¹Â �ÍÓ¹ÇÂ¡ÒÃ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹ áÅÐÊ¶ÒºÑ¹¡ÒÃá¾·Â �©Ø¡à©Ô¹


¨Ó¹Ç

¹¼ÙŒºÒ

´à¨çº


¨Ó¹Ç

¹¼ÙŒàÊÕÂª

ÕÇÔμ

ÃÙ»·Õè 3-2 á¹Çâ¹ŒÁ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμáÅÐ¼ÙŒºÒ´à¨çº¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹ã¹ª‹Ç§Ê§¡ÃÒ¹μ�

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÈÙ¹Â �ÍÓ¹ÇÂ¡ÒÃ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹ áÅÐÊ¶ÒºÑ¹¡ÒÃá¾·Â �©Ø¡à©Ô¹áË‹§ªÒμÔ

700

600

500

400

300

200

100

0

2547 2548 2549 2550 2551 2552

40,000

35,000

30,000

25,000

20,000

15,000

10,000

5,000

0

2547 2548 2549 2550 2551 2552


15

»‚ãËÁ‹ Ê§¡ÃÒ¹μ�

»‚ãËÁ‹ Ê§¡ÃÒ¹μ�

äÁ‹·ÃÒº

3%

·Ò§ËÅÇ§

29%

ª¹º·

22%

ã¹àÁ×Í§

46%

äÁ‹·ÃÒº

3%

·Ò§ËÅÇ§

27%

ª¹º·

49%

ã¹àÁ×Í§

21%

Í×è¹æ

16% Ã¶à¡Ž§

2%

ÁÍàμÍÃ�ä«¤�

77%

»�¤ÍÑ¾

5%

Í×è¹æ

17%Ã¶à¡Ž§

2%

ÁÍàμÍÃ�ä«¤�

73%

»�¤ÍÑ¾

8%

ÃÙ»·Õè 3-3 ÊÑ´Ê‹Ç¹¶¹¹·Õèà¡Ô´àËμØã¹ª‹Ç§à·È¡ÒÅ»‚ ¾.È.ãËÁ‹áÅÐÊ§¡ÃÒ¹μ� (à©ÅÕèÂ ¾.È. 2551 - 2552)

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Ê¶ÒºÑ¹¡ÒÃá¾·Â �©Ø¡à©Ô¹áË‹§ªÒμÔ

ÃÙ»·Õè 3-4 ÊÑ´Ê‹Ç¹ÂÒ¹¾ÒË¹Ð·Õèà¡Ô´ÍØºÑμÔàËμØã¹ª‹Ç§à·È¡ÒÅ»‚ ¾.È.ãËÁ‹áÅÐÊ§¡ÃÒ¹μ� (à©ÅÕèÂ ¾.È. 2551 - 2552)


16

19 - 26

27 - 31

32 - 36

37 - 46

47 - 56

>56

13 - 22

23 - 29

30 - 37

38 - 45

46 - 52

>52

à·È¡ÒÅ»‚ãËÁ‹ à·È¡ÒÅÊ§¡ÃÒ¹μ�

ÃÙ»·Õè 3-5 ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çºáÅÐàÊÕÂªÕÇÔμ·Õè´×èÁáÍÅ¡ÍÎÍÅ�ã¹ª‹Ç§à·È¡ÒÅ (à©ÅÕèÂ ¾.È. 2551 - 2552)


0 - 43

44 - 71

72 - 79

80 - 85

86 - 89

>89

0

1 - 61

62 - 75

76 - 85

86 - 90

>91

à·È¡ÒÅ»‚ãËÁ‹ à·È¡ÒÅÊ§¡ÃÒ¹μ�

ÃÙ»·Õè 3-6 ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çºáÅÐàÊÕÂªÕÇÔμ·ÕèäÁ‹ÊÇÁËÁÇ¡¹ÔÃÀÑÂã¹ª‹Ç§à·È¡ÒÅ (à©ÅÕèÂ ¾.È. 2551 - 2552)



17

ขอ ถก เถยง สำคญ ประการ หนง เกยว กบ การ จด อนดบ จงหวด ท ม ความ สญ เสย จาก อบตเหต มาก คอ การ นบ เฉพาะ จำนวน คน เจบ ตาย โดย ไม คำนง

ถงวา จง หวด นนๆ ม การ เดน ทาง บน ถนน มาก เพยง ใด ทำให จงหวด ทอง เทยว หรอ จงหวด ทาง ผาน มก ตด อนดบ ยอด แย (อยาง ไม เปน ธรรม)

ใน ทาง วชาการ สามารถ คลคลาย ประเดน คา ใจ น ได ดวย การ คำนวณ ‘ความ เสยง ตอ การ สญ เสย’ โดย ใช ทง จำนวน คน เจบ ตาย และ ปรมาณ การ

เดน ทาง บน ถนน หรอ ตวเลข อน ท สอ ความ หมาย ได ใกล เคยง

รป ท 4-1 แสดง แนว โนม ความ เสยง ตอ การ เสย ชวต ระ หวาง ป พ.ศ.

2536 - 2552 ซง คำนวณ ดวย ตว หาร ท แตก ตาง กน 4 ชนด ไดแก

จำนวนประชากร จำนวน รถ จด ทะเบยน ผลตภณฑ มวล รวม และ

ปรมาณ การ ใช นำมน เชอเพลง จะเหนวา แนว โนม ความ เสยง เปน ไป

ใน ทศทาง เดยวกน คอ ลด ลง และ เชน กน การวเคราะห แนว โนม ของ

อตรา การ เสย ชวต จาก อบตเหต บน ทางหลวง ตอ ปรมาณ การ เดน ทาง

ลาน คน-กโลเมตร กได ขอ คน พบ ใน ทศทาง เดยวกน

อยางไร ก ด แมวา ความ เสยง ตอ การ เสย ชวต ม แนว โนม ท ลด ลง ใน

ภาพ รวม แต เมอ เปรยบ เทยบ กบ ประ เท ศอนๆ จะ พบ วา ประเทศไทย

ม อตรา การ เสย ชวต ตอ แสน ประชากร สง เปน อนดบ 73 จาก 178

ประเทศ ทว โลก (เรยง จาก มาก ไป นอย)มากกวา หลาย ประเทศ

ใน แถบ ทวป อเมรกา ยโรป และ เอเชย เชน เวยดนาม ลาว กมพชา

อนโดนเซย อนเดย ลาว เนปาล สงคโปร เกาหล และ ญปน โดย

หาก พจารณา สถานการณ ของ ประเทศไทย ราย พนท คา สถต ใน ชวง

3 ป ท ผาน มาระบ วา การเดนทางใน แถบ จงหวด ภาค เหนอ ม ความ

เสยง ตอ การ เสย ชวต สง กวา ภมภาคอน

ÃÙ»·Õè 4-1 á¹Çâ¹ŒÁ¤ÇÒÁàÊÕèÂ§μ‹Í¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹ ¾.È. 2536 - 2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: 1) ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ 2) ¡ÃÁ¡ÒÃ¢¹Ê‹§·Ò§º¡ ¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á 3) ¡ÃÁ¸ØÃ¡Ô¨¾ÅÑ§§Ò¹ ¡ÃÐ·ÃÇ§¾ÅÑ§§Ò¹

4) ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐÊÑ§¤ÁáË‹§ªÒμÔ áÅÐ 5) ¡ÃÁ¡ÒÃ»¡¤ÃÍ§ ¡ÃÐ·ÃÇ§ÁËÒ´ä·Â

30.0

25.0

20.0

15.0

100.

5.0

0μ‹Í»Ã

ÐªÒ¡

Ã 10

0,00

0 ¤¹

/μ‹ÍÃ

¶

¨´·Ð

àºÕÂ¹

10,00

0 ¤Ñ¹

μ‹Í¼Å

ÔμÀÑ³±�Á

ÇÅÃÇ

Á/μ‹Í

¡ÒÃãªŒàª×éÍ

à¾ÅÔ§

2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

0.6

0.5

0.4

0.3

0.2

0.1

0

ÍÑμÃÒ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ μ‹Í»ÃÐªÒ¡Ã 100,000 ¤¹

ÍÑμÃÒ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ μ‹ÍÃ¶¨´·ÐàºÕÂ¹ 10,000 ¤Ñ¹

ÍÑμÃÒ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ μ‹Í¼ÅÔμÀÑ³± �ÁÇÅÃÇÁ 100 ÅŒÒ¹ºÒ·

ÍÑμÃÒ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ μ‹Í¡ÒÃãªŒ¹éÓÁÑ¹àª×éÍà¾ÅÔ§ 1 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅÔμÃ

4. ¤ÇÒÁàÊÕèÂ§μ‹Í¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹

18

ÃÙ»·Õè 4-2 ¡ÒÃà»ÃÕÂºà·ÕÂºÍÑμÃÒ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹μ‹ÍáÊ¹»ÃÐªÒ¡Ã¢Í§»ÃÐà·Èμ‹Ò§æ ã¹ ¾.È. 2549-2550

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Í§¤�¡ÒÃÍ¹ÒÁÑÂâÅ¡

ÍÑ¿¡Ò¹ÔÊ¶Ò¹

ÊËÃÑ°ÍÒËÃÑºàÍÁÔàÃμÊ�

áÍ¿ÃÔ¡ÒãμŒ

«ÒÍØ´ÔÍÒÃÐàºÕÂ

»Ò¡ÕÊ¶Ò¹

ÁÒàÅà«ÕÂ

¾Á‹Ò

¿�ÅÔ»» �¹Ê �

ä·Â

ÅÒÇ

ÍÔ¹à´ÕÂ

ÊÒ¸ÒÃ³ÃÑ°»ÃÐªÒª¹¨Õ¹

ÍÔ¹â´¹Õà«ÕÂ

àÇÕÂ´¹ÒÁ

à¹»ÒÅ

ÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡Ò

ÈÃÕÅÑ§¡Ò

à¡ÒËÅÕ

ºÑ§¤ÅÒà·È

¡ÑÁ¾ÙªÒ

ÍÔμÒÅÕ

ÍÍÊàμÃàÅÕÂ

½ÃÑè§àÈÊ

àÂÍÃÁ¹Õ

ÊËÃÒªÍÒ³Ò Ñ¡Ã

ÊÇÕà´¹

ÞÕè»Ø†¹

ÊÔ§¤â»Ã �

39

37.1

33.2

29

25.3

23.6

23.4

20

19.6

18.3

16.8

16.5

16.1

15.1

13.9

13.5

12.8

12.6

12.1

9.6

7.8

7.5

6

5.4

5.2

5

4.8

16.2


19

ÍÑμÃÒ¡ÒÃà¡Ô´ÍØºÑμÔàËμØº¹·Ò§ËÅÇ§

ÍÑμÃÒ¼ÙŒºÒ´à¨çºÊÒËÑÊº¹·Ò§ËÅÇ§

ÍÑμÃÒ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμº¹·Ò§ËÅÇ§

ÃÙ»·Õè 4-3 ÍÑμÃÒ¡ÒÃà¡Ô´ÍØºÑμÔàËμØáÅÐ¡ÒÃºÒ´à çºº¹·Ò§ËÅÇ§μ‹Í»ÃÔÁÒ³¡ÒÃà Ô¹·Ò§ 100 ÅŒÒ¹¤Ñ¹-¡ÔâÅàÁμÃ ¾.È. 2536 - 2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§

ÍÑμÃÒ

¡ÒÃà¡Ô´

ÍØºÑμÔàËμ

Ø/¡ÒÃ

ºÒ´à

çº

ÍÑμÃÒ

¡ÒÃàÊÕÂ

ªÕÇÔμ

25

20

15

10

5

2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 25520

78

65

4321

0

ÍÑμÃÒ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμμ‹Í¼ÅÔμÀÑ³± �ÁÇÅÃÇÁ

¨Ñ§ËÇÑ´ 100 ÅŒÒ¹ºÒ·

ÍÑμÃÒ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμμ‹Í»ÃÔÁÒ³¡ÒÃãªŒ¹éÓÁÑ¹àª×éÍà¾ÅÔ§

ã¹ÀÒ¤¢¹Ê‹§áÅÐ¨ÃÒ¨Ã 1 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅÔμÃ

ÍÑμÃÒ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØº¹·Ò§ËÅÇ§μ‹Í

»ÃÔÁÒ³¡ÒÃà´Ô¹·Ò§ 100 ÅŒÒ¹¤¹-¡Á.

0.039 - 0.150

0.150 - 0.148

0.148 - 0.578

0.578 - 0.704

0.704 - 0.885

>0.885

0 - 0.40

0.40 - 0.70

0.70 - 1.00

1.00 - 1.30

1.30 - 1.80

>1.80

0.068 - 0.251

0.252 - 0.501

0.502 - 0.751

0.752 - 1.001

1.002 - 1.590

>1.600

ÃÙ»·Õè 4-4 ¤ÇÒÁàÊÕèÂ§μ‹Í¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹ à©ÅÕèÂ ¾.È. 2550-2552 áÂ¡μÒÁ¾×é¹·Õè

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: 1) ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ 2) ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ ¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á

3) ¡ÃÁ ØÃ¡Ô¨¾ÅÑ§§Ò¹ ¡ÃÐ·ÃÇ§¾ÅÑ§§Ò¹ áÅÐ 4) ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐÊÑ§¤ÁáË‹§ªÒμÔ

ÀÒ¤àË¹×Í

0 0.2 0.4 0.6 0.8

ÀÒ¤ÍÕÊÒ¹

ÀÒ¤¡ÅÒ§

ÀÒ¤ãμŒ

¡·Á.

ÀÒ¤àË¹×Í

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0

ÀÒ¤ÍÕÊÒ¹

ÀÒ¤¡ÅÒ§

ÀÒ¤ãμŒ

¡·Á.

ÀÒ¤àË¹×Í

0 0.4 0.8 1.2

ÀÒ¤ÍÕÊÒ¹

ÀÒ¤¡ÅÒ§

ÀÒ¤ãμŒ

¡·Á.

1. เลย 1.13

2. หนองคาย 1.05

3. มกดาหาร 1.02

4. ยโสธร 0.99

5. นครพนม 0.98

6. บรรมย 0.97

7. อำนาจเจรญ 0.95

8. พะเยา 0.95

9. หนองบวลำภ 0.94

10. นาน 0.94

1. สกลนคร 1.53

2. มกดาหาร 1.40

3. สรนทร 1.39

4. อำนาจเจรญ 1.37

5. เลย 1.28

6. ยโสธร 1.15

7. สโขทย 1.14

8. หนองบวลำภ 1.13

9. รอยเอด 1.13

10. เพชรบรณ 1.11

à©ÅÕèÂ ¾.È. 2550 - 2552 à©ÅÕèÂ ¾.È. 2547 - 2549

ÍÑμÃÒ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμμ ‹Í¼ÅÔμÀÑ³±�ÁÇÅÃÇÁ¨Ñ§ËÇÑ´ 100 ÅŒÒ¹ºÒ·

20

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Ê¶ÔμÔ¤´ÕÍØºÑμÔàËμØ¨ÃÒ¨Ã ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ áÅÐ

ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐÊÑ§¤ÁáË‹§ªÒμÔ


21

การ จดการ กบ อบตเหต อยาง ม ประสทธภาพ นน จำเปน ตอง ทราบ กลม ผ ใช รถ ใช ถนน ท ม ความ เสยง ตอ อบตเหต

และ การ บาด เจบ เพอ ให สามารถ กำหนด นโยบาย และ มาตรการ แกไข ปญหา ได อยาง ตรง จด จาก ระบบ ขอมล

อบตเหต ทาง ถนน ท ม อย ใน ปจจบน สามารถ แยกแยะ กลม เสยง ตอ อบตเหต และ การ บาด เจบ ได ดง ตอ ไป น

• เพศ ชาย ม ความ เสยง ตอ การ เสย ชวต มากกวา เพศ หญง ประมาณ 4 เทา

• วย รน อาย ระหวาง 15-24 ป เสยง ตอ การ เสย ชวต และ บาด เจบ รนแรง จาก อบตเหต ทาง ถนน มาก ทสด โดย

ในป พ.ศ. 2552 ม อตรา การ เสย ชวต 23.5 คน ตอ แสน ประชากร และ อตรา การ บาด เจบ 342.8 คน ตอ แสน

ประชากร (รป ท 5-2 และ 5-3)

• รถยนต เสยง ตอ การ เกด อบตเหต มาก ทสด แม ม แนว โนม ความ เสยง ลด ลง เชน เดยว กบ ยาน พาหนะ ชนด อน

(รป ท 5-4)

• รถ จกรยานยนต คอ ยาน พาหนะ ท ม ความ เสยง ตอ การ บาด เจบ รนแรง จาก อบตเหต มาก ทสด โดย มากกวา

รถโดยสาร 2 เทา มากกวา รถ บรรทก และ รถยนต 4 ลอ เกน 4 เทา (รป ท 5-5)

• ดวย ความ ดอย โอกาส ผ ใช แรงงาน จง เปนก ลม ใหญ ทสด ใน บรรดา ผ บาด เจบ รนแรง ทงหมด ท เขา รบ การ รกษา

ใน โรง พยาบาล เครอ ขาย เฝา ระวง การ บาด เจบ ระดบ ชาต ทว ทก ภมภาค ของ ประเทศ ตง แต ป พ.ศ. 2548 - 2552

(รป ท 5-7)

ªÒÂ ËÞÔ§

35

40

30

25

20

15

10

5

025452544 254625422541 2543 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ÍÑμÃÒ

¡ÒÃàÊÕÂ

ªÕÇÔμ

μ‹Í»Ã

ÐªÒ¡

Ã 10

0,00

0 ¤¹

ÃÙ»·Õè 5-1 ÊÑ´Ê‹Ç¹¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØμ‹ÍáÊ¹»ÃÐªÒ¡Ã ¨Óá¹¡μÒÁà¾È

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: Ê¶ÔμÔ¤ ÕÍØºÑμÔàËμØ¨ÃÒ¨Ã ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ áÅÐ¡ÃÁ¡ÒÃ»¡¤ÃÍ§ ¡ÃÐ·ÃÇ§ÁËÒ´ä·Â

5. ¡ÅØ‹ÁàÊÕèÂ§μ‹ÍÍØºÑμÔàËμØáÅÐ¡ÒÃºÒ´à¨çº

22

ÃÙ»·Õè 5-2 ÊÑ´Ê‹Ç¹¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØμ‹ÍáÊ¹»ÃÐªÒ¡Ã ¨Óá¹¡μÒÁª‹Ç§ÍÒÂØ

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÊÓ¹Ñ¡¹âÂºÒÂáÅÐÂØ·¸ÈÒÊμÃ� ¡ÃÐ·ÃÇ§ÊÒ¸ÒÃ³ÊØ¢

25

50

20

15

10

45

40

35

30

5

0

ÍÑμÃÒ

¡ÒÃàÊÕÂ

ªÕÇÔμá

º‹§μÒ

Áª‹Ç§

ÍÒÂØ

2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

15-24<15

25-3435-64>65

ÃÙ»·Õè 5-3 ÊÑ´Ê‹Ç¹¨Ó¹Ç¹¼ŒÙºÒ´à¨çºÃØ¹áÃ§¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ

μ‹ÍáÊ¹»ÃÐªÒ¡Ã ¨Óá¹¡μÒÁª‹Ç§ÍÒÂØ


1,000

800

600

400

1,600

1,400

1,200

200

0

ÍÑμÃÒ

¡ÒÃº

Ò´à¨çºá

º‹§μÒ

Áª‹Ç§

ÍÒÂØ

2548 2549 2550 2551 2552

15-24<15

25-3435-64>65

ÃÙ»·Õè 5-4 ÊÑ´Ê‹Ç¹¨Ó¹Ç¹Ã¶·Õè»ÃÐÊºÍØºÑμÔàËμØ

μ‹Í¨Ó¹Ç¹Ã¶¨´·ÐàºÕÂ¹ 10,000 ¤Ñ¹ ¨Óá¹¡μÒÁ»ÃÐàÀ·Ã¶

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔáÅÐ¡ÃÁ¡ÒÃ¢¹Ê‹§·Ò§º¡

Ã¶Â¹μ�Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

Ã¶¡ÃÐºÐÃ¶μÙŒÃ¶ºÃÃ·Ø¡

100

200

80

60

40

180

160

140

120

20

02547 2548 2549 2550 2551 2552

ÃÙ»·Õè 5-5 ÊÑ´Ê‹Ç¹¨Ó¹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çºÃØ¹áÃ§¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ

μ‹Í¨Ó¹Ç¹Ã¶¨´·ÐàºÕÂ¹ ¨Óá¹¡μÒÁ»ÃÐàÀ·Ã¶


Ã¶Â¹μ� 4 ÅŒÍÃ¶ºÃÃ·Ø¡Ã¶â´ÂÊÒÃÃ¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

100

80

60

40

120

20

02548 2549 2550 2551 2552


1. สมทรปราการ 331.46

2. นนทบร 303.78

3. ปทมธาน 260.28

4. แมฮองสอน 203.78

5. ตรง 191.55

6. ศรสะเกษ 179.87

7. สรนทร 177.59

8. ปราจนบร 176.65

9. เลย 175.00

10. ตราด 174.06

¨Ñ§ËÇÑ´ÍÑμÃÒ¡ÒÃºÒ´à¨çºμ ‹ÍÃ¶¨Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

¨´·ÐàºÕÂ¹ 10,000 ¤Ñ¹

23

10 - 70

71 - 105

106 - 125

126 - 150

151 - 200

>200

ÃÙ»·Õè 5-6 ÍÑμÃÒ¡ÒÃºÒ´à çº¢Í§¼ÙŒãªŒÃ¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

μ‹ÍÃ¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�¨´·ÐàºÕÂ¹ 10,000 ¤Ñ¹ ¾.È. 2550-2552


áÅÐ¡ÃÁ¡ÒÃ¢¹Ê‹§·Ò§º¡ ¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á

ÃÙ»·Õè 5-7 ÊÑ´Ê‹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çºÃØ¹áÃ§¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ¡ÒÃ¢¹Ê‹§ ¨Óá¹¡μÒÁÍÒªÕ¾

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÃÐººà¼ŒÒÃÐÇÑ§¡ÒÃºÒ´à¨çº ÊÓ¹Ñ¡ÃÐºÒ´ÇÔ·ÂÒ

Í×è¹æ¢ŒÒÃÒª¡ÒÃà¡ÉμÃ¡Ã¹Ñ¡àÃÕÂ¹/¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ¼ÙŒãªŒáÃ§§Ò¹

90%

80%

70%

60%

100%

50%

40%

30%

20%

10%

0%2548 2549 2550 2551 2552


áÅÐ¡ÃÁ¡ÒÃ¢¹Ê‹§·Ò§º¡ ¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á

24

ตลอด หลาย สบ ป ท ผาน มา ตวการ ของ อบตเหต อนดบ 1 ท ตำรวจ บนทก

ไว คอ การ ขบ รถ เรว เกน อตรา ท กำหนด โดย ระ หวาง ป พ.ศ. 2542 -

2552 เกด อบตเหต จาก ความเรว น 15,000 - 17,294 ครง ตอ ป คด เปน

สดสวน รอย ละ 19 ของ คด อบตเหต ทาง ถนน ทงหมด (รป ท 6-1) หาก

พจารณา เฉพาะ อบตเหต ท เกด ขน บน โครง ขาย ทางหลวง ยง นา วตก เมอ

พบ วา ใน ระ หวาง ป พ.ศ. 2544 - 2551 ตำรวจ ช วา ความเรว เปน เหต

ก วา 11,473 ครง ตอ ป คด เปน สดสวน สงถง รอย ละ 76

เมอ พจารณา ถง ความ รนแรง ท เกด ขน กบ ผ ประสบ อบตเหต พบ วา

อบตเหต เนองจาก ความเรว ท เกด ขน บน ทาง หล วง ทกๆ 10 ครง จะ ม

ผเสย ชวต อยาง นอย 1 ราย และ ม ผ บาด เจบ อยาง นอย 8 ราย

อยางไร กตาม อบตเหต ท เกยวของ กบ ความเรว ม แนว โนม ท จะ คอยๆ

ลด ลง ตลอด ชวง ระยะ เวลา ท ผาน มา ทง ใน แง ของ จำนวน อบตเหต และ

ความ รนแรง ของ การ บาด เจบ (รป ท 6-3)

ประเภท อบตเหต ท ม ความ สมพนธ กบ ความเรว ท เกด ขน มาก ทสด

บน ทางหลวง ไดแก รถ เสย หลก หลด ออก จาก ถนน ชน วตถ ขาง ทาง

(รอย ละ 31) รถยนต ชน กน (รอย ละ 25) และ รถ จกรยานยนต ชน กบ

รถยนต (รอย ละ 23) และ ถนน 6 ชอง จราจร กน สวน แบง มาก ทสด

(รอย ละ 85)

ปจจบน หนวย งาน ท มหนา ท ดแล และ จบกม ผ กระทำ ความ ผด จาก

ความเรว บน ทางหลวง ไดแก กอง บงคบการ ตำรวจ ทางหลวง ซง ใน

ป พ.ศ. 2552 ท ผาน มา ได ม การ จบกม ผ ฝาฝน ความเรว ถง 195,569

ราย (รป ท 6-6)

แต คน ขบ รถ สวน ใหญ ยอมรบ วา ยง ขบ รถ เรว กวา กฎหมาย กำหนด

(รป ท 6-7) บง ช วา ตำรวจ ยง คง ม ภาระ ตอง บงคบ ใช กฎหมาย

มาก อยด อก ทง ควร พจารณา มาตรการ ทาง วศวกรรม จราจร

และวศวกรรมยานยนตเขาเสรม

ÃÙ»·Õè 6-1 ¨Ó¹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØáÅÐÊÑ´Ê‹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇ

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹μÓÃÇ¨áË‹§ªÒμÔ

30%

20%

15%

10%

5%

25,000

20,000

15,000

10.000

5,000

0%2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ÊÑ´Ê‹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇ¨Ó¹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇ

ÃÙ»·Õè 6-2 ¨Ó¹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØáÅÐ¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇº¹·Ò§ËÅÇ§


2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμÍØºÑμÔàËμØ

20,000 4,000

3,500

2,500

1,500

500

3,000

2,000

1,000

18,000

16,000

14,000

12,000

10,000

8,000

6,000

4,000

2,000

0

6. ¡ÒÃãªŒ¤ÇÒÁàÃçÇ


25

80%

60%

40%

20%

0%2 ª‹Í§ 4 ª‹Í§ 6 ª‹Í§ 8 ª‹Í§

ÃÙ»·Õè 6-5 ÊÑ´Ê‹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇº¹¶¹¹áμ‹ÅÐ»ÃÐàÀ·

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ (2551)

25,000

20,000

15,000

10,000

5,000

0Á.¤. ÁÕ.¤.¡.¾. ¾.¤. ÁÔ.Â. Ê.¤.¡.¤.àÁ.Â. μ.¤.¡.Â. ¾.Â. ¸.¤.

ÃÙ»·Õè 6-5 ¨Ó¹Ç¹¡ÒÃ Ñº¡ØÁ¢ÑºÃ¶àÃçÇà¡Ô¹¡Ç‹Ò·Õè¡®ËÁÒÂ¡ÓË¹´

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¡Í§ºÑ§¤Ñº¡ÒÃμÓÃÇ¨·Ò§ËÅÇ§ (2552)

ÃÙ»·Õè 6-3 á¹Çâ¹ŒÁ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§¢Í§ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇ


2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551

´Ñª¹Õ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ (àÊÕÂªÕÇÔμ/¼ÙŒ»ÃÐÊºÍØºÑμÔàËμØ 10 ¤¹)¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμμ‹ÍÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇ 10 ¤ÃÑé§

1.60

1.40

1.00

0.60

0.20

1.20

0.80

0.40

ÃÙ»·Õè 6-4 »ÃÐàÀ·¢Í§ÍØºÑμÔàËμØº¹·Ò§ËÅÇ§¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇ


Ã¶Â¹μ�ª¹ÇÑμ¶Ø/ÊÔè§¢Í§

Ã¶Â¹μ�ª¹¡Ñ¹

Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ª¹¡ÑºÃ¶Â¹μ�

Ã¶Â¹μ�¾ÅÔ¡¤ÇèÓ/μ¡¶¹¹

Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ª¹¡Ñ¹

Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�¾ÅÔ¡¤ÇèÓ/μ¡¶¹¹

Ã¶Â¹μ�ª¹¤¹

Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ª¹¤¹

Í×è¹æ

Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ª¹ÇÑμ¶Ø/ÊÔè§¢Í§

Ã¶Â¹μ�ª¹Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹/Ã¶ÊÒÁÅŒÍ

Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ª¹Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹/Ã¶ÊÒÁÅŒÍ

Ã¶Â¹μ�ª¹ÊÑμÇ�/Ã¶ÅÒ¡ Ù§´ŒÇÂÊÑμÇ�

Ã¶Â¹μ�ª¹Ã¶ä¿

31%

25%

23%

5%

5%

5%

1%.

1%.

1%.

0.4%

0.3%

0.3%

0.1%

0.02%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

26

ÃÙ»·Õè 6-7 ÊÑ´Ê‹Ç¹¼ÙŒ¢Ñº¢ÕèÃ¶Â¹μ�·ÕèÁÕ¾ÄμÔ¡ÃÃÁãªŒ¤ÇÒÁàÃçÇ

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: à¤Ã×Í¢‹ÒÂ Road Safety Watch (2553)

ÀÒ¤àË¹×Í

ÀÒ¤μÐÇÑ¹ÍÍ¡à©ÕÂ§àË¹×Í à¤Â¢ÑºÃ¶àÃçÇ

ã¹à¢μàÁ×Í§

à¡Ô¹ 90 ¡Á./ªÁ.

à¤Â¢ÑºÃ¶àÃçÇ

¹Í¡àÁ×Í§

à¡Ô¹ 120 ¡Á./ªÁ.

ÀÒ¤¡ÅÒ§-μÐÇÑ¹ÍÍ¡

ÀÒ¤ãμŒ

0% 20% 40% 60% 80% 100%

75%

62%

62%

64%

ÀÒ¤àË¹×Í

ÀÒ¤μÐÇÑ¹ÍÍ¡à©ÕÂ§àË¹×Í


ÀÒ¤ãμŒ

0% 20% 40% 60% 80% 100%

75%

63%

71%

73%

ÃÙ»·Õè 6-8 ÊÑ´Ê‹Ç¹¼ÙŒ¢Ñº¢ÕèÃ¶Â¹μ�·Õè·ÃÒº¶Ö§ÍÑμÃÒ¤ÇÒÁàÃçÇ·Õè¡ÓË¹´ÍÂ‹Ò§¶Ù¡μŒÍ§


ÀÒ¤àË¹×Í

ÀÒ¤μÐÇÑ¹ÍÍ¡à©ÕÂ§àË¹×Í ·ÃÒº¤ÇÒÁàÃçÇ¨Ó¡Ñ´ã¹à¢μàÁ×Í§

80 km/h

·ÃÒº¤ÇÒÁàÃçÇ¨Ó¡Ñ´¹Í¡àÁ×Í§

90 km/h


ÀÒ¤ãμŒ

0% 20% 40% 60% 80% 100%

3%

15%

4%

10%

ÀÒ¤àË¹×Í

ÀÒ¤μÐÇÑ¹ÍÍ¡à©ÕÂ§àË¹×Í


ÀÒ¤ãμŒ

0% 20% 40% 60% 80% 100%

9%

27%

21%

19%

47-55%

40-46%

31-39%

14-30%

0-13%

ÃÙ»·Õè 6-9 ÊÑ´Ê‹Ç¹¼ÙŒ¢Ñº¢ÕèÃ¶Â¹μ�·ÕèÁÕ·ÑÈ¹¤μÔÇ‹Ò

‘¡ÒÃ¢ÑºÃ¶àÃçÇäÁ‹¹‹Ò¨ÐÍÑ¹μÃÒÂ ËÒ¡à¾ÔèÁ¤ÇÒÁÃÐÁÑ´ÃÐÇÑ§’



27

การ บรโภค เครอง ดม แอลกอฮอล อย ค กบ สงคม ไทย มา ชา นาน เมอ

มา บรรจบ กบ ความ นยม ขบข อยาง แพร หลาย ปญหา เมา แลว ขบ จง

บงเกด และ เปน สาเหต สำคญ ของ อบตเหต ทาง ถนน ใน ประเทศไทย

จาก ขอมล สถต ของ สำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต คด อบตเหต ทาง

ถนน เนองจาก การ เมา แลว ขบ ม สดสวน ท สง ขน อยาง ตอ เนอง

ใน ชวง ป พ.ศ. 2542 - 2552 (รป ท 7-1) และ เมอ ด ตวเลข ราย จงหวด

ยอน หลง ใน ชวง ป พ.ศ. 2550 - 2552 พบ วา หลาย จงหวด ม สดสวน

อบตเหต เมา แลว ขบ เกน รอย ละ 10 เชน สกลนคร สราษฎรธาน

อดรธาน โปรด สงเกต วา ตวเลข ท กลาว มา น นา จะ ตำ กวา

ความเปน จรง เพราะ ยง ไมม ระบบ คนหา และ บนทก ระดบ

แอลกอฮอล ใน ผ ขบข ตอง คด หรอ/และ บาด เจบ/ตาย โดย ถวน หนา

เปนการ เฉพาะ อยาง ใน ตาง ประเทศ

ขอมล จาก เครอ ขาย โรง พยาบาล เฝา ระวง การ บาด เจบ ระดบ ชาต

ใน ชวง หลาย ป ท ผาน มา (รป ท 7-2) บง ช วา ผ บาด เจบ รนแรง

จาก อบตเหต ทาง ถนน และ ดม แอลกอฮอล ม แนว โนม ลดลง โดยท

ผ บาด เจบ ท ขบข หรอ โดยสาร รถ จกรยานยนต ยง คง ม สดสวน มาก

ทสด โปรด สงเกต วา ตวเลข ท กลาว มา น นา จะ ตำ กวา ความ เปน จรง

เพราะ ยง ไมม ระบบ คนหา และ บนทก ระดบ แอลกอฮอล ใน

ผ บาด เจบ/ตาย จาก อบตเหต ทาง ถนน โดย ถวนหนา เปนการ เฉพาะ

อยาง ใน ตาง ประเทศ

แมวา จะ ม ความ พยายาม อยาง ตอ เนอง ใน การ รณรงค ปลก

กระแส ให เกด การ ตน ตว ถง อนตราย จาก การ บรโภค เครอง ดม

แอลกอฮอล กอน การ ขบข ยวดยาน รวม ถง การ กวดขน ตรวจ

วด ระดบ แอลกอฮอล ใน ผ ขบข และ เพม บท ลงโทษ ทาง กฎหมาย

แต จาก ผล การ สำรวจ ลาสด ของ มลนธ ไทย โรดส และ เครอ ขาย

เฝา ระวง สถานการณ ความ ปลอดภย ทาง ถนน (Road Safety

Watch) ท ได สอบถาม ผ ขบข รถยนต และ รถ จกรยานยนต

ทวประเทศ กวา 9 หมน คน ใน ชวง เดอน มนาคม - กรกฎาคม พ.ศ.

2553 พบ วา ผ ขบข รอย ละ 37 ยอมรบ วา เคย ดม แลว ขบ รถ ใน ชวง

3 เดอน ท ผาน มา และ รอย ละ 21 เชอ วา หาก ดม แต ยง พอ ครอง สต

ได ก ขบ รถ ได (รป ท 7-4 และ 7-5) โดยท ตวเลข ใน ภาค เหนอ และ

ภาค ตะวน ออก เฉยง เหนอ นา กงวล มากกวา ภาค อน

ประการ สดทาย ผล การ สอบถาม ผ ขบข กอน หนา น (พ.ศ.

2547 - 2550) บง ช วา เมา แลว ขบ ไมม แนวโนมลดลง ทงๆ ท

มการรณรงคตอเนองกนมากกวา 10 ป

< 2%

2-4%

5-7%

8-10%

> 10%

ÃÙ»·Õè 7-1 ÊÑ´Ê‹Ç¹¤ ÕÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹à¹×èÍ§¨Ò¡àÁÒáÅŒÇ¢Ñºà©ÅÕèÂ ¾.È. 2542-2552


2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

8%

7%

6%

5%

4%

3%

2%

1%

0%

7. àÁÒáÅŒÇ¢Ñº

1. สกลนคร 19%

2. สราษฎรธาน 12%

3. อดรธาน 11%

4. ภเกต 9%

5. ลพบร 8%

6. เชยงราย 8%

7. แมฮองสอน 8%

8. สรนทร 8%

9. นครราชสมา 8%

10. กาฬสนธ 7%


28

45

50

40

35

30

25

02548 2549 2550 2551 2552

Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ÃÇÁ

Ã¶¡ÃÐºÐËÃ×ÍÃ¶μÙŒÃ¶Â¹μ�¹Ñè§

ÃÙ»·Õè 7-2 ÊÑ´Ê‹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çºÃØ¹áÃ§·Õè´×èÁáÍÅ¡ÍÎÍÅ�

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: à¤Ã×Í¢‹ÒÂâÃ§¾ÂÒºÒÅà½‡ÒÃÐÇÑ§Ê¶Ò¹¡ÒÃ³�ÃÐ ÑºªÒμÔ

18%

16%

14%

12%

10%

8%

6%

4%

2%

0%´×èÁáÅŒÇ¢Ñº ´×èÁáÅŒÇ¢Õè

ÃÙ»·Õè 7-3 ÊÑ´Ê‹Ç¹¼ÙŒ¢Ñº¢ÕèÃ¶Â¹μ�áÅÐÃ¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

ËÅÑ§¨Ò¡´×èÁà¤Ã×èÍ§´×èÁáÍÅ¡ÍÎÍÅ�ÀÒÂã¹ 1 ªÑèÇâÁ§

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¼Å¡ÒÃÊÓÃÇ¨¾ÄμÔ¡ÃÃÁàÊÕèÂ§âÃ¤äÁ‹μÔ´μ‹ÍáÅÐ¡ÒÃºÒ´à¨çº

ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹âÃ¤äÁ‹μÔ´μ‹Í ¡ÃÁ¤Çº¤ØÁâÃ¤

254725482550

ÃÙ»·Õè 7-4 ¼Å¡ÒÃÊÍº¶ÒÁ¼ÙŒ¢Ñº¢ÕèÃ¶Â¹μ�áÅÐÃ¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

à¡ÕèÂÇ¡Ñº¾ÄμÔ¡ÃÃÁáÅÐ·ÑÈ¹¤μÔμ‹Í¡ÒÃ ×èÁáÅŒÇ¢Ñº


63%37%

79%

21%

à¤Â ×èÁáÅŒÇ¢ÑºäÁ‹à¤Â

´×èÁáÅŒÇ¢Ñºä´Œ ËÒ¡ÁÕÊμÔ´×èÁáÅŒÇäÁ‹¤ÇÃ¢Ñº

50%

40%

30%

20%

10%

0%ÀÒ¤àË¹×Í ÀÒ¤μÐÇÑ¹ÍÍ¡à©ÕÂ§àË¹×Í ÀÒ¤¡ÅÒ§ ÀÒ¤ãμŒ

ÃÙ»·Õè 7-4 ¼Å¡ÒÃÊÍº¶ÒÁ¼ÙŒ¢Ñº¢ÕèÃ¶Â¹μ�áÅÐÃ¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�à¡ÕèÂÇ¡Ñº¾ÄμÔ¡ÃÃÁ

áÅÐ·ÑÈ¹¤μÔμ‹Í¡ÒÃ ×èÁáÅŒÇ¢Ñº ¨Óá¹¡μÒÁÀÙÁÔÀÒ¤


ÊÑ´Ê‹Ç¹¡ÒÃ ×èÁáÅŒÇ¢ÑºÊÑ´Ê‹Ç¹·Õè¤Ô´Ç‹Ò ×èÁáÅŒÇ¢Ñºä´Œ


29

โอกาส การ รอด ชวต ขณะ เสยว วนาท ของ อบตเหต ทาง ถนน สวน หนง มก ขน อย กบ วา ผ ขบข หรอ ผ โดยสาร

ได สวม ใส อปกรณ ปองกน การ บาด เจบ จาก แรง กระแทก เชน หมวก นรภย เขมขด นรภย หรอ ไม แมวา

ผล การ ทดสอบ ทาง วทยาศาสตร และ ขอ พสจน ใน เชง สถต ได ยนยน ถง ประสทธภาพ ของ หมวก นรภย และ

เขมขด นรภย ใน การ ปองกน การ บาด เจบ และ เพม โอกาส การ รอด ชวต จาก อบตเหต แต ความ นยม ใช อปกรณ

นรภย กบ ความ ร ดง กลาว ไม ไป ดวย กน จง ม ขอ บงคบ ทาง กฎหมาย ให ใช อปกรณ เหลา น ซง ใน ประเทศไทย

ก ม กฎหมาย น มา นาน นบ สบ ป แต การ สำรวจ ภาค สนาม ลาสด ใน ป พ.ศ. 2553 โดย เครอขาย เฝา ระวง

สถานการณ ความ ปลอดภย ทาง ถนน รวม กบ มลนธ ไทย โรดส และ ขอมล จาก ระบบ เฝา ระวง การ บาด เจบ

ท ได จด เกบ อยาง ตอ เนอง โดย โรง พยาบาล กวา 20 แหง ของ กระทรวง สาธารณสข ทำให นา วตก วา ความ

นยม ใช หมวก และ เขมขด นรภย ไม เพม ขน เทา ท ควร

จาก การ สงเกต พฤตกรรม การ สวม หมวก นรภย ใน พนท 30 จงหวด ทว ทก ภมภาค ของ ประเทศ (รป ท 8-1)

พบ วา กรงเทพมหานคร เปน จงหวด เดยว ท ผ ขบข รอย ละ 90 สวม หมวก นรภย ใน เชง ปองกน ตวเลข น ม นย

สำคญ เชน เดยว กบ การ ฉด วคซน ถา ครอบคลม กลม เปา หมาย ได รอย ละ 90 ก จะ เกด ผล ปองกน มาก เพยง พอ

นกการ สาธารณสข เรยก วา ภมคมกน ทว สงคม (Herd Immunity) ใน ทาง ตรง กนขาม การ ท สดสวน

การ สวม หมวก นรภย ยง ตำ กวา คาท ม นย สำคญ น (รอย ละ 90) มาก ใน ภาพ รวม จาก ผล การ สำรวจ จง เปน

สญญาณ อน นา วตก และ ด เหมอน แนว โนม การ ใช หมวก นรภย ก ไม ด ขน เมอ พจารณา จาก ตวเลข การ เฝา ระวง

ผ บาด เจบ ใน โรง พยาบาล ของ กระทรวง สาธารณสข ดง กลาว (รป ท 8-2)

ใน ลกษณะ เดยวกน ความ นา วตก เกยว กบ การ ใช เขมขด นรภย ใน ผ ขบข และ ผ โดยสาร ก ไม ได นอย ไป

กวากน เมอ พจารณา ผล การ สำรวจ ภาค สนาม (รป ท 8-1) และ การ เฝา ระวง ผ บาด เจบ ใน โรง พยาบาล

(รป ท 8-2)

หลก ฐาน ทงหมด น ช ให เหน วาการ รณรงค ทาง สอ และ การ บงคบ ใช กฎหมาย ใน ชวง หลาย ป ท ผาน มา ม

ผล นอย ตอ การ สง เสรม ความ นยม สวม หมวก นรภย และ คาด เขมขด นรภย ขอ สงเกต ประการ หนง เกยวกบ

จงหวด ขอนแกน ซง ถอ เปนตน แบบ การ ปองกน การ บาด เจบ ใน สายตา ของ องคการ อนามย โลก และ องคกร

ความ รวม มอ ใน การ พฒนา ของ ประเทศ ญปน (JICA) กลบ ม สดสวน การ สวม หมวก นรภย ตำ กวา อก หลาย

จงหวด ใน ตวอยาง 30 แหง น บง ช วา การ สบสาน ความ สำเรจ ใน อดต อาจ ไม ยงยน ดง นน การ ศกษา เจาะ ลก

ให เขาใจ ทมา ท ไป ของ ความ แตก ตาง ระหวาง จงหวด ท ม ตวเลข เหลา น ตาง กน นา จะ ชวย ยก ระดบ การ สง เสรม

การ ใช อปกรณ นรภย อยาง เปน ระบบ และ ยงยน มาก ขน

8. ¡ÒÃãªŒÍØ»¡Ã³�¹ÔÃÀÑÂ


30

ÂÑ§äÁ‹ä´ŒÊÓÃÇ¨

¹ŒÍÂ¡Ç‹Ò 15%

15-30%

31-45%

46-60%

61-75%

ÁÒ¡¡Ç‹Ò 75%

ÂÑ§äÁ‹ä´ŒÊÓÃÇ¨

¹ŒÍÂ¡Ç‹Ò 15%

15-30%

31-45%

46-60%

61-75%

ÁÒ¡¡Ç‹Ò 75%

ÃÙ»·Õè 8-1 ¼ÅÊÓÃÇ¨ÍÑμÃÒ¡ÒÃÊÇÁËÁÇ¡¹ÔÃÀÑÂáÅÐ¡ÒÃ¤Ò´à¢çÁ¢Ñ´¹ÔÃÀÑÂã¹»ÃÐà·Èä·Â»‚ ¾.È. 2553 (30 Ñ§ËÇÑ´¹ÓÃ‹Í§) ŒÇÂÇÔ¸Õ¡ÒÃÊÑ§à¡μ

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: à¤Ã×Í¢‹ÒÂà½‡ÒÃÐÇÑ§Ê¶Ò¹¡ÒÃ³�¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹ (Road Safety Watch)

ÍÑμÃÒ

¡ÒÃ¤

Ò´à¢çÁ¢

Ñ´¹ÔÃÀ

ÑÂÍÑμ

ÃÒ¡Ò

ÃÊÇÁ

ËÁÇ¡

¹ÔÃÀÑÂ

¼ÙŒ¢Ñº¢Õè ¼ÙŒâ´ÂÊÒÃ

¼ÙŒ¢Ñº¢Õè ¼ÙŒâ´ÂÊÒÃμÍ¹Ë¹ŒÒ


31

93% 45% 85% 64%69% 17% 69% 45%73% 31% 77% 62%66% 10% 67% 39%44% 11% 52% 32%55% 10% 46% 27%46% 6% 49% 39%39% 8% 38% 15%29% 8% 53% 35%58% 20% 42% 19%51% 8% 49% 31%39% 13% 37% 20%34% 8% 27% 18%80% 25% 69% 42%57% 25% 69% 57%45% 16% 71% 46%42% 11% 74% 40%44% 21% 48% 33%35% 16% 57% 44%52% 11% 44% 26%38% 15% 41% 26%52% 30% 40% 29%57% 32% 52% 34%47% 24% 45% 31%61% 13% 37% 26%50% 5% 24% 8%42% 15% 32% 17%55% 5% 30% 11%60% 6% 26% 8%39% 3% 26% 16%

93% 45% 85% 64%29% 3% 24% 8%

กรงเทพมหานคร

¨Ñ§ËÇÑ´

ÊÙ§ÊØ´μèÓÊØ´

ÍÑμÃÒ¡ÒÃÊÇÁËÁÇ¡¹ÔÃÀÑÂ

¼ÙŒ¢Ñº¢Õè ¼ÙŒâ´ÂÊÒÃ ¼ÙŒ¢Ñº¢Õè ¼ÙŒâ´ÂÊÒÃμÍ¹Ë¹ŒÒ

ÍÑμÃÒ¡ÒÃ¤Ò´à¢çÁ¢Ñ´¹ÔÃÀÑÂ

ปทมธานนนทบรสระบร

พระนครศรอยธยาสมทรสาครนครปฐม

สพรรณบรเพชรบรชลบรระยองจนทบร

ปราจนบรสมทรปราการนครราชสมา

ขอนแกนอดรธานสกลนครรอยเอด

อบลราชธานเชยงใหมลำปาง

พษณโลกอตรดตถ

นครสวรรคนครศรธรรมราช

สราษฎรธานสงขลา

ตรงชมพร

ÃÙ»·Õè 8-1 ¼ÅÊÓÃÇ¨ÍÑμÃÒ¡ÒÃÊÇÁËÁÇ¡¹ÔÃÀÑÂáÅÐ¡ÒÃ¤Ò´à¢çÁ¢Ñ´¹ÔÃÀÑÂã¹»ÃÐà·Èä·Â ¾.È. 2553 (30 Ñ§ËÇÑ´¹ÓÃ‹Í§) ŒÇÂÇÔ¸Õ¡ÒÃÊÑ§à¡μ

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: à¤Ã×Í¢‹ÒÂà½‡ÒÃÐÇÑ§Ê¶Ò¹¡ÒÃ³�¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹ (Road Safety Watch)

32

50%

40%

30%

20%

10%

0%

17% 17% 16% 15% 15%18% 19%

4% 4%6% 6% 5% 5%2%

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ÃÙ»·Õè 8-2 ÊÑ´Ê‹Ç¹¡ÒÃãªŒÍØ»¡Ã³�¹ÔÃÀÑÂ¢Í§¼ÙŒä´ŒÃÑººÒ´à¨çº¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¢ŒÍÁÙÅÃÐººà½‡ÒÃÐÇÑ§¡ÒÃºÒ´à¨çº¢Í§âÃ§¾ÂÒºÒÅà¤Ã×Í¢‹ÒÂÃÐ ÑºªÒμÔ ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹ÃÐºÒ´ÇÔ·ÂÒ ¡ÃÁ¤Çº¤ØÁâÃ¤

¼ÙŒ¢Ñº¢Õè¼ÙŒâ´ÂÊÒÃ

50%

40%

30%

20%

10%

0%

22%28%

24%29%

34%

25% 27%

11% 9%7%10%

5%

13%8% 8%

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

¼ÙŒ¢Ñº¢Õè¼ÙŒâ´ÂÊÒÃ

ÊÑ´Ê‹Ç

¹¡ÒÃ

ÊÇÁË

ÁÇ¡¹

ÔÃÀÑÂ

ÊÑ´Ê‹Ç

¹¡ÒÃ

¤Ò´à¢çÁ

¢Ñ´¹ÔÃ

ÀÑÂ

ÃÙ»·Õè 9-1 Ê¶ÔμÔ¡ÒÃ¤Á¹Ò¤Á·Ò§¶¹¹·ÕèÊÓ¤ÑÞà·ÕÂº¡ÑºÁÙÅ¤‹Ò¼ÅÔμÀÑ³±�ÁÇÅÃÇÁã¹»ÃÐà·È μÑé§áμ‹ ¾.È. 2543 - 2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: 1) ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ 2) ¡ÃÁ¡ÒÃ¢¹Ê‹§·Ò§º¡

3) ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹»ÅÑ´¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á áÅÐ 4) ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÈÃÉ°¡Ô¨áÅÐÊÑ§¤ÁáË‹§ªÒμÔ

120

100

80

60

200

180

160

140

40

20

0

30

25

20

15

50

45

40

35

10

5

0

»ÃÔÁÒ

³¡Ò

Ãà´Ô¹

·Ò§º

¹·Ò§

ËÅÇ§

áÅÐ»

ÃÔÁÒ³

¹éÓÁÑ¹

·ÕèãªŒã¹¡

ÒÃ¤Á

¹Ò¤Á

¢¹Ê‹§

·Ò§¶

¹¹

»ÃÔÁÒ

³Ã¶

¨´·Ð

àºÕÂ¹

áÅÐÁ

ÙÅ¤‹Ò¼

ÅÔμÀÑ³

±�ÁÇÅ

ÃÇÁã

¹»ÃÐ

à·È

2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

»ÃÔÁÒ³¡ÒÃà´Ô¹·Ò§º¹·Ò§ËÅÇ§ (¾Ñ¹ÅŒÒ¹¤Ñ¹-¡Á.)»ÃÔÁÒ³¹éÓÁÑ¹·ÕèãªŒã¹¡ÒÃ¤Á¹Ò¤Á¢¹Ê‹§·Ò§¶¹¹¨Ó¹Ç¹Ã¶¨´·ÐàºÕÂ¹ (ÅŒÒ¹¤Ñ¹)¼ÅÔμÀÑ³±�ÁÇÅÃÇÁã¹»ÃÐà·È (áÊ¹ÅŒÒ¹ºÒ· ³ »‚ 2531)


33

10 ป ท ผาน มา หลง วกฤต เศรษฐกจ ครง

ลาสด การ เดน ทาง บน ถนน ขยาย ตว เคยง ค การ

ขยายตว ทาง เศรษฐกจ ดง เหน ได จาก แนว โนม

การ เพม จำนวน รถยนต จด ทะเบยน ปรมาณ

การ ใช นำมน เชอ เพลง ใน การ คมนาคม ขนสง ทาง

ถนน หรอ ปรมาณ การ เดน ทาง บน ทางหลวง

(ลาน คน-กโลเมตร) ไป ใน ทศทาง เดยว กบ การ

ขยาย ตว ของ ผลตภณฑ มวล รวม (รป ท 9-1)

ใน อก มต หนง การ ขนสง สนคา ซง เพม มลคา

แก การ เตบโต ทาง เศรษฐกจ โดยตรง ก เพม ขน

ใน ระยะ เวลา เดยวกน โดย สวน ใหญ เปนการ

ขนสง ทาง ถนน (รป ท 9-2) เหมอน ท เคย เปน มา

ตลอด 50 กวา ป เปน ไป ตาม ทศทาง การ พฒนา

ระบบ ขนสง คมนาคม ท เนน ขน รถ มากกวา ขน

คน หรอ สนคา

เมอ การ เดน ทาง บน ถนน เพม ขน แลว อบตเหต

เพม ขน ตาม กน หรอ ไม ความ พยายาม ปองกน

อบตเหต เปน อยางไร

อาศย ขอมล เทา ท เขา ถง ได รายงาน น พบ วา

จำนวน รถ ประสบ อบตเหต หรอ ผ บาด เจบ ตอ

หนวย การ เดน ทาง ดวย รถ โดยสาร บขส. บน

ถนน ท กรม ทางหลวง ดแล คอน ขาง คงท ระหวาง

8 ป มาน (พ.ศ. 2545 - 2552) (รป ท 9-3) เชน

เดยว กบ ปรมาณ การ เดน ทาง ของ รถ โดย สา ร

บขส.ท คงท สวน ตวเลข ผ โดยสาร เสย ชวต

ตอ หนวย การเดนทาง แกวง ขน ลง มาก จน ยาก จะ

อนมาน แนว โนม บง ช วา การ จด เกบ ขอมล ให

ครบ ถวน ยง นา วตก

เมอ เปรยบ เทยบ จำนวน ผ โดยสาร ท เสย ชวต ตอ

จำนวน รถ โดยสาร ท ประสบ อบตเหต ระ หวาง

รถ บขส. และ รถ รวม บรการ บขส. เหน ชด วา

ผโดยสาร รถ รวมฯ ม ความ เสยง มากกวา ผ โดย

สาร รถ บขส. 10 เทา!!! (รป ท 9-4) โดยท จำนวน

รถ รวมฯ มาก กวา รถ บขส. ประมาณ 7 เทา

9. ¡ÒÃ ¤Á¹Ò¤Á ¢¹Ê‹§ ·Ò§ ¶¹¹ áÅÐ ¤ÇÒÁ »ÅÍ´ÀÑÂ ã¹ ¡ÒÃ à´Ô¹ ·Ò§ ŒÇÂ Ã¶ â´ÂÊÒÃ ÊÒ¸ÒÃ³Ð

จงนา วตก วา การ กำกบ ดแล สญญา รวม บรการ

ของ บขส. และ/หรอ การ ควบคม คณภาพ

ความ ปลอดภย โดย กรม การ ขนสง ทาง บก

ยง ไม ทว ถง เทา ท ควร แม จะ ได ใช ความ พยายาม

ใน หลาย ดาน มา อยาง ตอ เนอง (ไมร วา ความ

รบ ร เขาใจ หมายเลข 1584 เปน อยางไร)

ดง นน นอก เหนอ จาก การ แกไข ปญหา อบตเหต

ทาง ถนน ตาม ยทธศาสตร 3E คอ การ ให ความ ร

(Education) การ บงคบ ใช กฎหมาย (Enforce-

ment) และ การ ปรบปรง ดาน วศวกรรม (En-

gineering) แลว การ ดำเนน มาตรการ ตางๆ

เพอ ควบคม และ จำกด ปรมาณ การ เดน ทาง

บน ทอง ถนน ถอ เปน อก แนวทาง หนง ท ตอง

ได รบ การ ขบ เคลอน เพอ ลด ความ เสยง ของ

อบตเหต ทาง ถนน อาท

• การ พฒนา และ ปรบปรง ระบบ ขนสง

สาธารณะ เพอ ลด ปรมาณ การ เดน ทาง ดวย

รถยนต และ รถ จกรยานยนต

• การ พฒนา และ สนบสนน การ ขนสง

สนคา ระบบ ราง และ การ แกไข ปญหา

รถ บรรทก วงเทยว เปลา เพอ ลด ปรมาณ

การ ขนสง สนคา ทาง ถนน รป ท 9-2 แสดง

ให เหนวา สดสวน ปรมาณ การ ขนสง สนคา

ทาง ถนน ใน ประเทศ คอน ขาง คงท ใน ชวง

เวลา 10 ป ท ผาน โดย คด เปน รอย ละ 97

ของ ปรมาณ การ ขน สนคา ทาง บก ทงหมด

• การ พฒนา และ สง เสรม การ ใช เทคโนโลย

สารสนเทศ เพอ ทดแทน ความ จำเปน ใน การ

เดน ทาง ไป ทำงาน หรอ ตดตอ ธรกจ รวม ถง

• มาตร กา รอนๆ ดาน ราคา และ ภาษ เพอ

ควบคม และ จำกด ปรมาณ การ เดน ทาง ดวย

พาหนะ สวน บคคล

34

ÃÙ»·Õè 9-2 »ÃÔÁÒ³¡ÒÃ¢¹Ê‹§ÊÔ¹¤ŒÒ·Ò§º¡ÀÒÂã¹»ÃÐà·È (¾Ñ¹μÑ¹) μÑé§áμ‹ ¾.È. 2543-2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÈÙ¹Â �à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃÊ¹à·ÈáÅÐ¡ÒÃÊ×èÍÊÒÃ ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹»ÅÑ´¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á

·Ò§Ã¶ä¿·Ò§¶¹¹

460,000

450,000

440,000

430,000

420,000

410,000

400,000

390,000

380,000

370,0002543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ÃÙ»·Õè 9-3 ¤ÇÒÁàÊÕèÂ§μ‹ÍÍØºÑμÔàËμØáÅÐ¡ÒÃºÒ´à¨çº¢Í§¡ÒÃà´Ô¹·Ò§´ŒÇÂÃ¶â´ÂÊÒÃ º¢Ê.

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ºÃÔÉÑ·¢¹Ê‹§¨Ó¡Ñ´

3.00

2.50

2.00

1.50

4.00

3.50

1.00

0.50

0.00

160

150

140

130

180

170

120

100

0¤ÇÒÁ

àÊÕèÂ§

μ‹ÍÍØº

ÑμÔàËμ

ØáÅÐ¡

ÒÃºÒ

´à¨çº

ÅŒÒ¹¡

ÔâÅàÁμÃ

·Ó¡Ò

Ã

2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

¨Ó¹Ç¹Ã¶·Õè»ÃÐÊºÍØºÑμÔàËμØ μ‹Í ÅŒÒ¹¡ÔâÅàÁμÃ·Ó¡ÒÃ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çº μ‹Í ÅŒÒ¹¡ÔâÅàÁμÃ·Ó¡ÒÃ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ μ‹Í ÅŒÒ¹¡ÔâÅàÁμÃ·Ó¡ÒÃÅŒÒ¹¡ÔâÅàÁμÃ·Ó¡ÒÃ

ÃÙ»·Õè 9-4 ÊÑ´Ê‹Ç¹¨Ó¹Ç¹¼ÙŒâ´ÂÊÒÃ·ÕèàÊÕÂªÕÇÔμμ ‹Í¨Ó¹Ç¹Ã¶â´ÂÊÒÃ·Õè»ÃÐÊºÍØºÑμÔàËμØ

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ºÃÔÉÑ·¢¹Ê‹§¨Ó¡Ñ´

0.60

0.40

0.20

0.00

1.40

1.60

1.20

1.00

0.80

0.130.09 0.090.08

Ã¶â´ÂÊÒÃ º¢Ê. Ã¶Ã‹ÇÁºÃÔ¡ÒÃ º¢Ê.

25512552

25492550

0.93

1.35

0.850.78


35

แมวา รถ จกรยานยนต จะ เปน พาหนะ ท ม ความ เสยง ใน การ เกด อบตเหต สง กวา ยาน พาหนะ ประ เภท อนๆ อย มาก

แต ก ยง ครอง ความ เปน พาหนะ ยอด นยม สงสด ของ คน ไทย มา อยาง ตอ เนอง ตงแต ประเทศไทย เรม ฟน จาก วกฤต

เศรษฐกจ ใน ป พ.ศ. 2543 ยอด ขาย จกรยานยนต ก เพม ขน จาก ป ละ ครง ลาน คน เปน 2.0 ลาน คน ตอ ป ใน ชวง ป

พ.ศ. 2547 - 2549 กอน ท จะ ม แนว โนม ลด ลง ใน ชวง 2 - 3 ป ท ผาน มา (รป ท 10-1)

ความ นยม อยาง ตอ เนอง ทำให ประเทศไทย ม จำนวน รถ จกรยานยนต จด ทะเบยน สะสม รวม ทง สน 16.7 ลาน คน

ใน ป พ.ศ. 2552 หรอ คด เปน รอย ละ 62 ของ รถ จด ทะเบยน สะสม ทงหมด คด เปน สดสวน การ ถอ ครอง

รถจกรยานยนต ตอ ประชากร 4 คน ตอ 1 คน

เคยง ค กบ ความ นยม ใช รถ จกรยานยนต ผ บาด เจบ จาก อบตเหต ทาง ถนน กลม ใหญ ทสด (รอย ละ 70 - 80)

กคอ ผ ใช รถ จกรยานยนต (รป ท 10-2) การ ควบคม จำนวน รถ จกรยานยนต จด ทะเบยน หรอ การ ลด ปรมาณ

การ เดน ทาง ดวย รถ จกรยานยนต จง อาจ เปน มาตรการ ท สามารถ นำ มา ใชได อยาง ม ประสทธผล ใน การ แกไข

ปญหา อบตเหต ทาง ถนน ของ ประเทศ ถา หาก ประชาชน ม ทาง เลอก อน ท สามารถ ตอบ สนอง ความ ตองการ

ใน การเดนทาง ได อยาง เพยง พอ เชน ระบบ ขนสง สาธารณะ ท สะดวก และ ปลอดภย รถ อเนกประสงค ราคา

ยอมเยา และ ปลอดภย เหมาะ สม กบ อำนาจ ซอ และ วถ ชวต ของ ผ ใช รถ จกรยานยนต

ÃÙ»·Õè 10-1 Ê¶ÔμÔ¨Ó¹Ç¹Ã¶¨Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�¨´·ÐàºÕÂ¹ãËÁ‹ ¾.È. 2536-2552

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¡ÃÁ¡ÒÃ¢¹Ê‹§·Ò§º¡

2,500,000

2,000,000

1,500,000

1,000,000

500,000

2536 2538 2540 2542 2544 2546 2548 2550 2552

10. ¡ÒÃà´Ô¹·Ò§´ŒÇÂÃ¶¨Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

36

ÃÙ»·Õè 10-2 ÊÑ´Ê‹Ç¹¨Ó¹Ç¹Ã¶¨´·ÐàºÕÂ¹ÊÐÊÁ ¾.È. 2552 áÂ¡μÒÁ»ÃÐàÀ·¢Í§Ã¶


Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�

62%

Ã¶Â¹μ�Ê‹Ç¹ºØ¤¤Å

16%

Ã¶¡ÃÐºÐ

17%

Í×è¹æ

5%

ÃÙ»·Õè 10-3 ÊÑ´Ê‹Ç¹¼ÙŒºÒ´à¨çºÃØ¹áÃ§¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹ ¾.È. 2548-2552

¨Óá¹¡μÒÁ»ÃÐàÀ·¢Í§¼ÙŒãªŒÃ¶ãªŒ¶¹¹

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: °Ò¹¢ŒÍÁÙÅ¼ÙŒ»†ÇÂã¹ÃÒÂºØ¤¤Å ËÅÑ¡»ÃÐ¡Ñ¹ÊØ¢ÀÒ¾¶ŒÇ¹Ë¹ŒÒ

ÊÇÑÊ´Ô¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¾ÂÒºÒÅ¢ŒÒÃÒª¡ÒÃáÅÐ¤ÃÍº¤ÃÑÇáÅÐ»ÃÐ¡Ñ¹ÊÑ§¤Á

ÊÓ¹Ñ¡¹âÂºÒÂáÅÐÂØ·¸ÈÒÊμÃ� ÊÓ¹Ñ¡§Ò¹»ÅÑ´¡ÃÐ·ÃÇ§ÊÒ¸ÒÃ³ÐÊØ¢

¼ÙŒãªŒÃ¶Â¹μ�¼ÙŒãªŒÊÒÁÅŒÍà¤Ã×èÍ§¼ÙŒãªŒÃ¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�¼ÙŒãªŒ¨Ñ¡ÃÂÒ¹¤¹à´Ô¹à·ŒÒ

90%

80%

70%

60%

100%

50%

40%

30%

20%

10%

0% 2548 2549 2550 2551 2552

Í×è¹æ¼ÙŒãªŒÃ¶â´ÂÊÒÃ¼ÙŒãªŒÃ¶ºÃÃ·Ø¡¢¹Ò´ãËÞ‹¼ÙŒãªŒÃ¶¡ÃÐºÐËÃ×ÍÃ¶μÙŒ


37

ใน ท น ‘จด อนตราย’ หมาย ถง บรเวณ ชวง ถนน หนงๆ หรอ อาจ เปน ทาง แยก ทาง โคง จด กลบ รถ ท เคย ม จำนวน อบตเหต เกด ขน

อยาง นอย 3 ครง ตอ ป (ตาม นยาม ของ สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม ทางหลวง)

ดวย นยาม เชน น การ วเคราะห ขอมล ของ กรม ทางหลวง ใน ป พ.ศ. 2549 และ 2551 พบ วา จำนวน จด อนตราย บน ทางหลวง

ใน ภาพ รวม ม แนว โนม ลด ลง จาก 735 แหง ใน ป พ.ศ. 2549 เปน 698 แหง ใน ป พ.ศ. 2551 แต เมอ พจารณา แยก ตาม ประเภท

ของ ทางหลวง พบ วา จำนวน จด อนตราย บน ทางหลวง สาย ประธาน กลบ ม แนว โนม เพม ขน (รป ท 11-1) สอดคลอง กบ ปรมาณ

การ เดนทาง ท เพม ขน รวม ทง เมอ เทยบ กบ ระยะ ทาง 100 กม. ทางหลวง ท ม ปรมาณ การ เดน ทาง สง ม จำนวน จด อนตราย เกด ขน

มากกวา เชน ทางหลวง สาย ประธาน และ ทางหลวง พเศษ ระหวาง เมอง โดยท สวน ใหญ กวา รอย ละ 60 ของ จด อนตราย บน

ทางหลวง นน อย ใน เขต กรงเทพฯ และ ปรมณฑล ท ม ปรมาณ การ เดน ทาง คอน ขาง สง กวา พนท อน (รป ท 11-2)

หลก ฐาน น บง ช วา ความ พยายาม ปองกน จด อนตราย บน ถนน อยาง ม ประสทธผล ไม ได สดสวน กบ ปรมาณ การ เดน ทาง ท เพม ขน

แมวา สดสวน งบ ประมาณ ดาน ความ ปลอดภย ของ กรม ทางหลวง จะ เพม ขน ใน ระยะ เวลา เดยวกน (จาก รอย ละ 2 เปน รอย ละ

6.5) ยง เมอ เทยบ กบ ตวเลข ตาง ประเทศ อยาง เชน กรม ทางหลวง ของ ประเทศ สหรฐอเมรกา (Federal Highway Administra-

tion) ได รบ งบ ประมาณ ดาน ความ ปลอดภย ใน ป พ.ศ. 2553 จำนวน ทง สน 9,795 ลาน ดอลลาร คด เปน สดสวน สง ถง รอย ละ

23 ของ งบ ประมาณ ทงหมด

ขอ สงเกต น คอน ขาง สอดคลอง กบ ผล การ วเคราะห ท นา สนใจ คอ จด อนตราย ป พ.ศ. 2551 เกอบ รอย ละ 40 เปน จด อนตราย

ใน บรเวณ เดยว กบ ท เกด ขน ใน ป พ.ศ. 2549 อก ทง จด อนตราย ท เกด ซำ ใน บรเวณ เดม เหลา น มก เปน อบตเหต ท ม ความ รนแรง สง

ทาย ทสด คงจะ ดวย หลก คด การ จดสรร งบ ประมาณ แบบ เดยวกน กรม ทางหลวง ชนบท กได รบ การ จดสรร งบ ประมาณ ดาน

ความ ปลอดภย ใน สดสวน คลายคลง กบ กรม ทางหลวง เชน กน

1000

800

600

400

200

329 357 251 240155 101

735 698

0ÊÒÂ»ÃÐ¸Ò¹* ÊÒÂÃÍ§»ÃÐ¸Ò¹ ÊÒÂ Ñ§ËÇÑ´

ÃÙ»·Õè 11-1 Ê¶Ò¹¡ÒÃ³�»˜ÞËÒ Ø´ÍÑ¹μÃÒÂº¹·Ò§ËÅÇ§ã¹»‚ ¾.È. 2549 áÅÐ 2551

·ÕèÁÒ: ÊÓ¹Ñ¡ÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§

*ÃÇÁ·Ò§ËÅÇ§á¼‹¹´Ô¹ËÁÒÂàÅ¢ 1 ËÅÑ¡ 2 áÅÐ·Ò§ËÅÇ§¾ÔàÈÉÃÐËÇ‹Ò§àÁ×Í§ª‹Ç§·ÕèäÁ‹ÁÕ¡ÒÃà¡çº¤‹Ò¼‹Ò¹·Ò§

25492551

ÃÇÁ

8

6

4

2

4.884.48

2.23 2.11

0.47 0.311.43 1.35

0ÊÒÂ»ÃÐ¸Ò¹* ÊÒÂÃÍ§»ÃÐ¸Ò¹ ÊÒÂ Ñ§ËÇÑ´

25492551

ÃÇÁ

¨Ó¹Ç¹¨Ø´ÍÑ¹μÃÒÂ (áË‹§)

¨Ó¹Ç¹¨Ø´ÍÑ¹μÃÒÂμ‹ÍÃÐÂÐ·Ò§ 100 ¡Á.

11. ¨Ø´ÍÑ¹μÃÒÂáÅÐ¨Ø´àÊÕèÂ§º¹¶¹¹

38

äÁ‹ÁÕ

1 - 20

21 - 40

41 - 60

ÁÒ¡¡Ç‹Ò 60

äÁ‹ÁÕ

äÁ‹à¡Ô¹ 10

11 - 20

21 - 30

ÁÒ¡¡Ç‹Ò 30

ÃÙ»·Õè 11-2 ¡ÒÃà»ÃÕÂºà·ÕÂº¨Ó¹Ç¹¨Ø´ÍÑ¹μÃÒÂáÅÐ¨Ó¹Ç¹¨Ø´ÍÑ¹μÃÒÂμ‹ÍÃÐÂÐ·Ò§ 100 ¡Á. ¾.È. 2551 ¨Óá¹¡ÃÒÂ Ñ§ËÇÑ´

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ÊÓ¹Ñ¡ÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§

¨Ó¹Ç

¹¨Ø´Í

Ñ¹μÃÒ

Â

¨Ó¹Ç

¹¨Ø´Í

Ñ¹μÃÒ

Âμ‹ÍÃ

ÐÂÐ·

Ò§ 100

¡Á.


39

ÃÙ»·Õè 11-3 §º»ÃÐÁÒ³´ŒÒ¹ÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ¢Í§¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§

ËÁÒÂàËμØ: ¢ŒÍÁÙÅ»‚§º»ÃÐÁÒ³ ¾.È. 2553 ÃÇÁ§ºâ¤Ã§¡ÒÃä·Âà¢ŒÁá¢ç§

20,000

25,000

15,000

10,000

5,0001,494.75 1,381.86 1,400 1,400 1,770 1,645 775.07 1,000 1,168 1,470 2,712

50,000

45,000 44,25741,021

30,48028,652

31,329

42,788

37,562

45,052

40,583 40,512 41,46740,000

35,000

30,000

0

5%

4%

3%

2%

1%

10%

9%

8%

7%

6%

0%

5%

2546 254725442543 2545 2548 2549 2550 2551 2552 2553

§º»ÃÐÁÒ³¡Ô¨¡ÃÃÁÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹¢Í§¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ (ÅŒÒ¹ºÒ·)§º»ÃÐÁÒ³ÃÒÂ ‹ÒÂ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ (ÅŒÒ¹ºÒ·)ÊÑ´Ê‹Ç¹§º»ÃÐÁÒ³¡Ô¨¡ÃÃÁÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹μ‹Í§º»ÃÐÁÒ³ÃÒÂ ‹ÒÂ¢Í§¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§

§º»Ã

ÐÁÒ³

(ÅŒÒ

¹ºÒ·

)

ÃŒÍÂÅ

Ð

»‚§º»ÃÐÁÒ³

ÃÙ»·Õè 11-4 §º»ÃÐÁÒ³´ŒÒ¹ÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ¢Í§¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ª¹º·

ËÁÒÂàËμØ: ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ª¹º·

20,000

25,000

15,000

10,000

5,000800 1,150 1,150 1,150 1,180 1,280

17,762

21,442

17,859 17,304

23,87020,436

30,000

0

4%

2%

10%

12%

8%

6%

0%2548 2549 2550 2551 2552 2553

§º»ÃÐÁÒ³¡Ô¨¡ÃÃÁÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹¢Í§¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ª¹º· (ÅŒÒ¹ºÒ·)§º»ÃÐÁÒ³ÃÒÂ ‹ÒÂ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ª¹º· (ÅŒÒ¹ºÒ·)ÊÑ´Ê‹Ç¹§º»ÃÐÁÒ³¡Ô¨¡ÃÃÁÍÓ¹ÇÂ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ·Ò§¶¹¹μ‹Í§º»ÃÐÁÒ³ÃÒÂ ‹ÒÂ¢Í§¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ª¹º·

§º»Ã

ÐÁÒ³

(ÅŒÒ

¹ºÒ·

)

ÃŒÍÂÅ

Ð

»‚§º»ÃÐÁÒ³

เจาะลกสถานการณในประเดนสำคญเจาเจาเจาจาจาาาาาเจาเจาาเจจจจจจาะละละละละละละละะละละละละละละะละะะ กสถกสถกสถกสถกสถกสถสสสถสถสกสถสสสก านกานกานกานกานกานกานกานกานานานกานกานนาานานนกนกกน ารณารณารณารณารณรณารณารณรณณณารณารรณณณารณในในในในในในในในในประปรประประระประประประะปปปรระเดเดเดเดเดเดเดดดเดดดนสำนนสำนสำนสำนสำนสำนสำสำสนสำำนสนสำนสำน คคคคคญคญคญคญคญคญคญคญคญคญคคญญญญญญ

à¨ÒÐÅÖ¡Ê¶Ò¹¡ÒÃ³�

ã¹»ÃÐà ç¹ÊÓ¤ÑÞ

41

42

แอลกอฮอล เปน สง ท มนษย รจก มา นบ หลาย พนป ตงแต ยค อยปต และ จน โบราณ (1, 2) และ มนษย ได ม ววฒนาการ ใน การ พฒนา ผลต สงเคราะห

แอลกอฮอล เพอ นำ มา ใช ประโยชน ตางๆ ทง ใน เชง อตสาหกรรม เคม ใน โรงงาน รถยนต นำยา ฆา เชอ โรค รวม ถง ใช ใน การ บรโภค เปน เครอง ดม

ผสม แอลกอฮอล ท ม อย อยาง หลาก หลาย รป แบบ เชน สรา เบยร ไวน ฯลฯ ใน อดต แอลกอฮอล นบ เปน เครอง ดม ท ม ความ สำคญ ตอ มนษย มาก

อาจ เปรยบ เปน นำ แหง ชวต แต ใน เวลา ตอ มา มนษย ก ตระหนก ได วา แอลกอฮอล ให โทษ กระทบ ตอ บคลกภาพ ฐานะ ทาง เศรษฐกจ และ สงคม

รวม ทง ทำลาย อวยวะ จนถง สญ เสย ชวต ได เชน เดยวกน (2)

ใน ป พ.ศ. 2546 องคการ อนามย โลก ประมาณ การ วา ม ผ บรโภค เครอง ดม ท ม แอลกอฮอล กวา 2 พน ลาน คน ทว โลก หรอ คด เปน 1 ใน 3 ของ

ประชากร ทงหมด ทว โลก และ ใน แตละ ป ม คน เกอบ 2 ลาน คน ทว โลก เสย ชวต เนอง มา จาก แอลกอฮอล นอกจาก น องคการ อนามย โลก ได วเคราะห

ขอมล การ บรโภค แอลกอฮอล ของ ประเทศ ตางๆ ทว โลก พบ วา ปรมาณ และ พฤตกรรม การ บรโภค ท เพม ขน สง ผล ให ปญหา สขภาพ เพม ขน ตาม

กน โดย เฉพาะ อยาง ยง ใน กลม ประเทศ ท กำลง พฒนา นน แอลกอฮอล เปน ปจจย สำคญ อนดบ ตน ๆ (3-5) และ จาก ขอมล การ ศกษา ใน หลาย

ประเทศ แสดง ให เหน สอดคลอง กน วา แอลกอฮอล เปน ปจจย เสยง สำคญ ท ทำให เกด โรค และ การ บาด เจบ ได มากกวา 60 ชนด อาท ประมาณ

1 ใน 4 ของ ผ ปวย มะเรง หลอดอาหาร มะเรง ตบ ตบ แขง การ ฆา ตว ตาย โรค ลม ชก และ อบตเหต จราจร ม สาเหต จาก แอลกอฮอล เปน ปจจย เสยง

(4-9) เปนตน ยง ไป กวา นน การ บรโภค แอลกอฮอล เปนตน เหต ไป ส ปญหา อน เนอง มา จาก ผล ของ ความ มนเมา การ เสพตด และ โทษ ของ

แอลกอฮอล โดยตรง ตอ อวยวะ ท สำคญ ของ รางกาย มากมาย กอ ให เกด ผล เสย หาย ทาง ดาน สขภาพ สงคม และ เศรษฐกจ ทว โลก (5) จง นบ ได วา

แอลกอฮอล เปน ปญหา ท สำคญ ของ โลก

Ê¶Ò¹¡ÒÃ³� áÍÅ¡ÍÎÍÅ� ã¹ »ÃÐà·Èä·Âสำหรบ ประเทศไทย การ บรโภค เครอง ดม แอลกอฮอล ยง คง อย ค กบ สงคม ไทย มา ชา นาน และ ม แนว โนม สง ขน เรอยๆ ใน ชวง หลาย ทศวรรษ ท ผาน มา

ทงน หาก เปรยบ เทยบ อตรา การ บรโภค กบ ประเทศ อน ใน ภมภาค ท ม แนว โนม คงท หรอ ลด ลง จะ เหน ได วา อตรา การ บรโภค แอลกอฮอล ของ คน

ไทย เพม ขน แบบ กาว กระโดด (5) ดง รป ท 1 และ 2 ม ขอมล ท นา กงวล ใจ วา คน ไทย ดม จด สง เปน อนดบ 5 ของ โลก (10) ยง ไป กวา นน แนว

โนม ผ หญง และ เดก วย รน อาย 15-24 ปบ ร โภค เพม สง ขน ขอมล จาก สำนกงาน สถต แหง ชาต พ.ศ. 2546 พบ วา คน ไทย อาย 11 ป ขน ไป ดม สรา

18.61 ลาน คน คด เปน ประมาณ 1 ใน 4 ของ วย รน อาย 11-19 ป ดม แอลกอฮอล โดย เฉพาะ เยาวชน หญง อาย 15-19 ป ดม เพม ขน 6 เทา ใน

เวลา ไม ถง 10 ป (11)

พฤตกรรม การ ดม แอลกอฮอล ของ คน ไทย นน เหตผล สวน ใหญ เปน เพราะ เพอน ชกชวน ความ ตองการ เขา สงคม ความ อยาก ร อยาก ลอง (11-13)

รวม ทง พฤตกรรม การ ดม สรา ของ สมาชก ใน ครอบครว พบ วา หาก ม สมาชก ใน ครอบครว จำนวน มาก ดม จะ สง เสรม ให คน อน ใน ครอบครว ดม เพม

ขน นอกจาก น พบ วา อาชพ ระดบ การ ศกษา และ ความ สะดวก ใน การ หา ซอ สรา ลวน ม ผล ตอ ความถ ใน การ ดม สวน สาเหต หลก ท ทำให ผ บรโภค

งด บรโภค สรา อยาง ชวคราว หรอ ถาวร ไดแก ปญหา ดาน สขภาพ ชวง เขา พรรษา และ การ ขอรอง จาก คนใน ครอบครว (14)

ÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹¡Ñº¡ÒÃºÃÔâÀ¤à¤Ã×èÍ§´×èÁáÍÅ¡ÍÎÍÅ�

เจาะลกสถานการณในประเดนสำคญ

43

ÃÙ»·Õè 1 »ÃÔÁÒ³¡ÒÃºÃÔâÀ¤áÍÅ¡ÍÎÍÅ�¢Í§¤¹ä·ÂμÑé§áμ‹»‚ ¤.È. 1961-2001

ËÁÒÂàËμØ: à·ÕÂºà»š¹»ÃÔÁÒ³áÍÅ¡ÍÎÍÅ�ºÃÔÊØ·¸Ôìâ´Â»ÃÐÁÒ³ àºÕÂÃ� äÇ¹� áÅÐÊØÃÒ¡ÅÑè¹ÁÕáÍÅ¡ÍÎÍÅ�ºÃÔÊØ·¸Ôìà·‹Ò¡Ñº 4.5% 14% áÅÐ 42% μÒÁÅÓ´Ñº

Recorded adult per capita consumption (age 15+)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1961 1965 1969 1973 1977 1981 1985 1989 1993 1997 2001

Litres

of pu

re a

lcoh

ol

Total

Beer

Spirits

Wine

Sources: FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations), World Drink Trends 2003

ÃÙ»·Õè 2 »ÃÔÁÒ³¡ÒÃºÃÔâÀ¤à¤Ã×èÍ§´×èÁáÍÅ¡ÍÎÍÅ�μ‹Í»‚ã¹»ÃÐà·Èμ‹Ò§æ μÑé§áμ‹ ¾.È. 2524-2543

ä·Â½ÃÑè§àÈÊàÂÍÃÁ¹ÕÍÑ§¡ÄÉÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡ÒÞÕè»Ø†¹¿�ÅÔ»» �¹Ê �

0

5.0000

10.0000

15.0000

20.0000

2524

2526

2528

2530

2532

2534

2536

2538

2540

2542

Pure a

lc(m

l.)

per he

ad

Trends of alcohol drink 1981-2000

ผล ท ตาม มา จาก การ บรโภค สรา ท เพม สง ขน นน ม ขอมล วา สรา ทำให ปญหา ความ รนแรง ใน ครอบครว เพม ขน 4 เทา (11) นอกจาก น ยง เปน

ตวการ นำ ไป ส ปญหา อนๆ มากมาย เชน ปญหา สาธารณสข ปญหา สงคม ปญหา ยา เสพ ตด เพศ สมพนธ และ อาชญากรรม นบ เปน ผลก ระ

ทบ ตอ ประเทศ ชาต อยาง มหาศาล สอดคลอง กบ ขอมล จาก รายงาน ภาวะ สงคม ของ สำนกงาน คณะ กรรมการ พฒนาการ เศรษฐกจ และ สงคม แหง

ชาต เมอ 1 มนาคม 2550 รายงาน วา สรา เปน สาเหต ของ ภาระ โรค (Disease Burden) หรอ ความ สญ เสย จาก ตาย กอน วย อน ควร รวม กบ ความ

สญ เสย จาก การ เจบ ปวย เปน อนดบ ท 1 ของ ประชากร ใน ประเทศ กำลง พฒนา มากกวา ยา เสพ ตด ประมาณ 5 เทา และ เปน อนดบ ท 2 ของ

คน ไทย รอง จาก โรค เอดส ใน ป พ.ศ. 2542 (11)

นอกจาก น ม การ ประมาณ การ ผลก ระ ทบ ทาง เศรษฐกจ วา ใน แตละ ป คน ไทย สญ เสย เงน ไป กบ เฉพาะ คา เครอง ดม แอลกอฮอล หรอ สรา มากกวา

200,000 ลาน บาท ตอ ป ยง ไม นบ ความ สญ เสย จาก การ รกษา พยาบาล ขาด งาน สญ เสย ราย ได สญ เสย อวยวะ และ ชวต จาก อบตเหต โดย เฉพาะ

อยาง ยง อบตเหต การ จราจร หรอ เมา แลว ขบ ซง ลวน เปนการ สญ เสย ท สามารถ ปองกน ได (11, 15)

»ÞËÒ àÁÒ áÅŒÇ ¢Ñº ¢Í§ ¤¹ ä·Â เมอ การ บรโภค แอลกอฮอล ท เตบโต อยาง รวดเรว ยาก ตอ การ ควบคม สง ผล ให เกด ปญหา หนง ท สำคญ คอ ปญหา อบตเหต ทาง ถนน กบ การ บรโภค

เครอง ดม แอลกอฮอล หรอ ปญหา ‘เมา แลว ขบ’ ซง เปน สาเหต สำคญ ของ การ เสย ชวต และ ทพพลภาพ อนดบ ตน ของ คน ไทย ทงน เนองจาก การ

ดม แอลกอฮอล ม ผล โดยตรง ตอการลด ความ สามารถ ใน การ ขบข และ การ ตดสน ใจ ตาม ระดบ แอลกอฮอล ท ม อย ใน เลอด พบ วาการ ดม สรา แลว ขบ

รถ เพม ความ เสยง ตอ การ บาด เจบ จาก อบตเหต จราจร เปน 6.6 เทา และ เพม โอกาส เสย ชวต 9.6 เทา ใน แตละ ป ผ บาด เจบ จาก อบตเหต จราจร ใน

ประเทศ ป ละ เกอบ 1,000,000 ราย เสย ชวต กวา 14,000 ราย โดย รอย ละ 40 - 60 ของ อบตเหต จราจร นน ม สาเหต จาก สรา (11, 16, 17) และ

หาก คด เฉพาะ มลคา คา ใช จาย ใน การ รกษา อบตเหต จาก การ ดม แอลกอฮอล และ มลคา การ สญ เสย ราย ได จาก การ รกษา พยาบาล ผ บาด เจบ จาก

การ เมา แลว ขบ รวม ประมาณ 10,000 ถง 200,000 ลาน บาท ตอ ป (14, 15, 18)

ท ผาน มา ปญหา เมา แลว ขบ ใน ประเทศไทย ยง คง อย และ ม แนว โนม รนแรง ขน โดย เฉพาะ ใน ชวง เทศกาล (19) ดง รป ท 3 โดย ใน ชวง เทศกาล ป ใหม

ป พ.ศ. 2553 ขอมล จาก สำนก ระบาด วทยา กรม ควบคม โรค ซง เกบ ขอมล เฝา ระวง ผ บาด เจบ จาก อบตเหต จราจร ใน โรง พยาบาล ศนย ทว ประเทศ

พบ ขอ สงเกต หลาย ประเดน ดงน (20)

• ผ ขบข รถ จกรยานยนต ม สดสวน การ ดม เครอง ดม แอลกอฮอล สงสด คอ รอย ละ 52.4 รอง ลง มา คอ รถ จกรยาน และ รถ สามลอ รอย ละ 40.4

และ รถ ปคอพ รอย ละ 35.5

• ผ ขบข บาด เจบ รนแรง จาก พาหนะ ทก ประเภท ท ดม แอลกอฮอล สง ขน คด เปน รอย ละ 51.6 (จาก ป 2552 รอย ละ 44.4)

• กลม เดก และ เยาวชน ม การ บาด เจบ และ เสย ชวต ใน สดสวน สง ม พฤตกรรม การ ขบข ท ไม ปลอดภย เชน เมา แลว ขบ และ ไม สวม หมวก นรภย สง ขน

ดงน

๐ หาก เปรยบ เทยบ สดสวน ของ ผ บาด เจบ รนแรง ท ม การ ดม เครอง ดม แอลกอฮอล ตาม ชวง อาย พบ วา กลม ผ ขบข ท อาย นอย ม แนว โนม

สดสวน การ ดม เพม ขน กลม ท ม สดสวน ดม สงสด คอ กลม อาย 20-24 ป คด เปน รอย ละ 47.9 และ รอง ลง มา คอ กลม อาย 15-19 ป พบ สดสวน

การ ดม สง ถง รอย ละ 30.4

๐ กลม เดก และ เยาวชน ตำ กวา 18 ป ท บาด เจบ จาก อบตเหต ขนสง เปน ผ ขบข รถ จกรยานยนต และดม แอลกอฮอล กอน ขบข รอย ละ 30.5

(ป ใหม พ.ศ. 2552 รอย ละ 26.6 และ นอก ชวง เทศกาล ป พ.ศ. 2551 รอย ละ 21.5)

๐ กลม เดก อาย ตำ กวา 15 ป ดม แอลกอฮอล กอน ขบข สง ถง รอย ละ 12.8

• ระยะ เวลา เกด เหต ท ม แอลกอฮอล เกยวของ สงสด คอ ชวง เยน ระหวาง เวลา 18.00- 23.59 น. (16, 20)

• แมวา อบตเหต จาก เมา แลว ขบ ม สดสวน เพม ขน แต ม ผ ท ถก ดำเนน คด ตาม กฎหมาย และ มาตรการ ลด พฤตกรรม เสยง ใน กรณ เมา สรา นอย ลง

คด เปน รอย ละ 2.57 จาก รอย ละ 3.75 ใน ป 2552

• นอกจาก น การ ขาย สรา ใน เวลา ท หาม ขาย รอย ละ 9.63 ซง มากกวา ใน ชวง เทศกาล ป ใหม ป ท ผาน มา

44


สำหรบ ขอมล จาก กอง บญชาการ ตำรวจนครบาล (บช.น.)

สำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต ท รวบรวม สถต การ ตรวจ จบ

ผ ขบข ท มนเมา ใน เขต กรงเทพ ตงแต ป พ.ศ. 2549-

พฤษภาคม 2553 พบ วา สดสวน รอย ละ ของ ผ ขบข

ท ดม สรา หรอ ของ เมา อน และ สดสวน รอย ละ ของ ผ ท ถก

ดำเนน มาตรการ ทาง กฎหมาย หรอ บงคบ คด เนองจาก ม

ระดบ แอลกอฮอล เกน กฎหมาย กำหนด ม แนว โนม เพม ขน

ประมาณ รอย ละ 20-25 ดง รป 4 และ 5 แต แนว โนม การ

ตรวจ จบ ผ ขบข กระจาย อย ตลอด ป โดย ใน ชวง เทศกาล

ม แนว โนม จำนวน ผ ท ตรวจ จบ ลด ลง ดง รป ท 4

45

ÃÙ»·Õè 4 ÊÃØ»¼Å¡ÒÃμÃÇ¨¨Ñº¼ÙŒ¢Ñº¢Õè·Õè´×èÁÊØÃÒËÃ×Í¢Í§ÁÖ¹àÁÒÍ×è¹ã¹ÀÒ¾ÃÇÁ¢Í§ ºª.¹.

μÃÇ¨ÇÑ´·Ñé§ËÁ´ (ÃÒÂ)¾ºÁÕáÍÅ¡ÍÎÍÅ� (ÃŒÍÂÅÐ)¾ºà¡Ô¹¡®ËÁÒÂ¡ÓË¹´ (ÃŒÍÂÅÐ)

25000

20000

15000

10000

5000

0

¡.¾.49

àÁ.Â.49

ÁÔ.Â.49

Ê.¤.49

μ.¤.49

¸.¤.49

¡.¾.51

àÁ.Â.51

Á.ÔÂ.51

Ê.¤.51

μ.¤.51

¸.¤.51

¡.¾.52

àÁ.Â.52

¡.¾.53

àÁ.Â.53

ÁÔ.Â.52

Ê.¤.52

μ.¤.52

¸.¤.52

1009080706050403020100

ÃÙ»·Õè 5 á¹Çâ¹ŒÁÊÁÃÃ¶¹Ðã¹¡ÒÃμÃÇ¨¨ÑºàÁÒáÅŒÇ¢Ñºã¹ ¡·Á. ¾.È. 2549 - 2553

·ÕèÁÒ: ¡Í§¡Ó¡Ñº¡ÒÃ 5 (μÃÇ¨¾ÔÊÙ¨¹ �.Ê¶ÔμÔÇÔ¨ÑÂ)

¡Í§ºÑ§¤Ñº¡ÒÃμÓÃÇ¨¨ÃÒ¨Ã ºª.¹.1 - ºª.¹.9

áÅÐÈÙ¹Â � º¡.¨Ã. »‚ ¾.È. 2549 - 2553

80000

60000

40000

20000

2549 2551 2552 2553

140000

120000

100000

0

30.0

25.0

20.0

15.0

10.0

5.0

0

¨Ó¹Ç¹ÃÒÂ·ÕèμÃÇ¨% ·Õè¾º% ·Õè¼Ô´

ÃÙ»·Õè 3 ÊÑ´Ê‹Ç¹¡ÒÃ´×èÁáÍÅ¡ÍÎÍÅ�ã¹¼ÙŒºÒ´à¨çº·Õèà»š¹¼ÙŒ¢Ñº¢Õè¾ÒË¹Ðà»ÃÕÂºà·ÕÂºμÅÍ´»‚ª‹Ç§à·È¡ÒÅ»‚ãËÁ‹ Ê§¡ÃÒ¹μ� áÅÐÍÍ¡¾ÃÃÉÒ ¾.È. 2546 - 2550

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: 28 âÃ§¾ÂÒºÒÅà¤Ã×Í¢‹ÒÂà½‡ÒÃÐÇÑ§¡ÒÃºÒ´à¨çºÃÐ ÑºªÒμÔ ÊÓ¹Ñ¡ÃÐºÒ´ÇÔ·ÂÒ ¡ÃÁ¤Çº¤ØÁâÃ¤

0

10

20

30

40

50

60

70

ÃŒÍÂÅ

Ð

ÍÍ¡¾ÃÃÉÒ»‚ãËÁ‹μÅÍ´»‚Ê§¡ÃÒ¹μ�

25472546 2548 2549 2550

»‚ ¾.È.

จะ เหน ได วา ปญหา แอลกอฮอล และ อบตเหต ม ความ สำคญ และ อาจ ม

แนว โนม รนแรง ยง ขน ซง ท ผาน มา หนวย งาน ท เกยวของ ทง ภาค รฐ เอกชน

และ ภาค สวน ตางๆ ม ความ พยายาม ใน รวม มอ กน การ แกไข ปญหา ดง

กลาว มา โดย ตลอด ทง มาตรการ ดาน กฎหมาย และ สงคม โดย หวง ผล

ลด จำนวน ผ ดม แอลกอฮอล แลว ขบข และ ผลก ระ ทบ ท ตาม มา ทงน

ประมาณ การ วา หาก สามารถ ลด ปรมาณ ผ ขบข ภาย ใต ฤทธ สรา ลง ครง

หนง จะ สามารถ ปองกน การ ตาย จาก อบตเหต ได ป ละ 3,000 ราย และ

ปองกน การ บาด เจบ ได ถง ป ละ 30,000 ราย(17) คด เปน ผล ประโยชน

ทาง เศรษฐกจ ของ ประเทศ มากกวา 100,000 ลาน บาท (10)

46

ÁÒμÃ¡ÒÃ á¡Œ »ÞËÒ àÁÒ áÅŒÇ ¢Ñºเจตนา รมณ ตอ ตาน เมา แลว ขบ ปราก ฏ เปน รป ธรรม ใน สงคม ไทย ตง

แต พ.ศ. 2522 เมอ พ.ร.บ.ขนสง ทาง บก และ พ.ร.บ.จราจร ทาง บก

กำหนด ให พฤตกรรม น เปน สง ผด กฎหมาย นบ จาก ป นน เปนตน มา ก ม

ความ คลคลาย โดย ลำดบ อยาง คบ คลาน ใน การ แปร เจตนา รมณ ให ม

ผล ในทาง ปฏบต ดงน

15 ป ตอ มา จง กำหนด น ยาม เชง ปฏบต การ วา เมา แลว ขบ หมาย ถง

ผ ขบข ท ม แอล กอ ฮอล ใน รางกาย เกน กวา 50 มก. ตอ ดล. พรอม บท

ลงโทษ

3 ป หลง จาก นน เรม ม การ รณรงค ปลก กระแส สงคม โดย ชมรม

เมา ไมขบ

2 ป ถด มา (พ.ศ. 2542) จง เรม มการ ตรวจ จบ แอล กอ ฮอล ใน

ผ ขบข เปน ครง แรก ใน ก ทม.

เมอ 10 ป กอน (2542 - 2544) จด ตรวจ แอลกอฮอล ใน ผ ขบข บน พนท

1,565 ตาราง กโลเมตร ขอ ง ก ทม. ม เพยง สปดาห ละ 3 จด ครอบคลม

รอย ละ 1.2 ของ รถยนต จด ทะเบยน 4.3 ลาน คน จง ไม ปรากฏมรรคผล

วา ความ เสยง บน ถนน จาก คน ขบ เมา เปลยนแปลง แตอยาง ใด (21)

ตน ป พ.ศ. 2547 เมอ ศนย อำนวย การ ความ ปลอดภย ทาง ถนน เรม

ดำเนน การ พรอม การ สนบสนน จาก สำนกงาน กองทน สนบสนน การ

สราง เสรมสข ภาพ(สสส.) ทำให เกด นโยบาย ถนน ปลอดภย ท เขมขน

ทสด เทา ท เคย ม มา นำ ไป ส การ จดหา และ กระจาย เครอง ตรวจ วด

แอลกอฮอล ใน ลม หายใจ ให แก สถาน ตำรวจ เกอบ ทว ประเทศ รวม ทง

การ อดหนน กจกรรม ของ ชมรม เมา ไม ขบ ท กลาย เปน มลนธ เมา ไม ขบ

ใน ปจจบน

ป ถด มา (พ.ศ. 2548) ปราก ฏ ผล การ วจย เชอม โยง การ บาด เจบ ของ

ผขบข จกรยานยนต กบ เมา แลว ขบ เปน ครง แรก ใน ประเทศไทย โดย พบ

วา เมา แลว ขบ เกยวของ กบ การ บาด เจบ รอย ละ 40 ใน ก ทม. และ รอย ละ

29 ใน ภมภาค รอย ละ 88 ของ ผ ขบข ท ดม สรา ม ระดบ แอลกอฮอล

เกน กวา กฎหมาย กำหนด (22) งาน วจย ใน เวลา ตอ มา (ป 2552) ก

ขยาย ความ ร เพม เตม วา รอย ละ 60 ของ การ บาด เจบ จน ตอง นอน

รพ.เกยวของ กบ เมา แลว ขบ (17)

แมวา การ ดำเนน นโยบาย ถนน ปลอดภย ได ลด ความ เขม ขน ลง ภายหลง

ป พ.ศ. 2547 แต ยง คง ม การ สบสาน กระบวนการ นโยบาย ถนน ปลอดภย

โดย อาศย ศนย อำนวย การ ความ ปลอดภย ทาง ถนน พรอม การ สนบ สนน

จาก สสส. ดง กลาว

จน ลาสด ป 2552 จด ตรวจ แอล กอ ฮอล ใน ผ ขบข บน ถนน ก ทม.

ครอบคลม รอย ละ 1.9 ของ รถยนต จด ทะเบยน 6,285,902 คน (23)

โดย เพม ขน อยาง ตอ เนองจาก ป 2549 และ ปราก ฏ วา สามารถ ตรวจ พบ

และ ดำเนน คด คน ขบ เมา ใน ระดบ ผด กฎหมาย เพม ขน จาก รอย ละ 14

เปน 18 ใน ป พ.ศ. 2552 กอน จะ ลด ลง เปน รอย ละ 14 ใน ป พ.ศ. 2553

ซง เปน สญญาณ ท ด ท นา สนใจ คอ พนท มนบร อน เปน เขต รบ ผด ชอบ

ของกอง กำกบ การ ตำรวจนครบาล 3 (11 สถาน ตำรวจ) ปรากฏวา

รอย ละ คน เมา ใน ระดบ ผด กฎหมาย ลด ลง อยาง ตอเนองจาก รอย ละ 15

ใน ป 2551 เหลอ รอย ละ 6 ใน ป 2553 สวนทาง กบ จำนวน ดาน ตรวจ

คน ขบ เมา ท เพม ขน จาก 486 ครง (ป 2551) เปน 1009 ครง (ป 2553)

โดย เฉลย ใน ป 2552 เขต มนบร ตง ดาน หนา แนน ถง 31 จด ตอ สปดาห

และ เพม อก เปน 50 จด ใน ป 2553

อยางไร กตาม ไม ปราก ฏ หลก ฐาน ใน วา ใน ก ทม. จำนวน ผ บาด เจบ/

ตาย อน เนองจาก เมา แลว ขบ เปลยนแปลง หรอ ไม เพยง ใด เนองจาก ยง

ขาด การ ตรวจ แอลกอฮอล ใน ผ บาด เจบ และ ผ ตาย จาก อบตเหต จราจร

อยาง เปน ระบบ โดย ม กฎหมาย รองรบ

ถา เชน นน ‘การ เพม จด ตรวจ แอลกอฮอล ใน ผ ขบข ให เขม ขน มาก ขน ใน

ระยะ 4-5 ป มา น จะ ชวย ลด การ เจบ ตาย ได แค ไหน?’

คำ ตอบ โดย ออม นา จะ ได จาก การ เปรยบ เทยบ กบ การ ดำเนน การ

ลกษณะ เดยวกน ใน ตาง ประเทศ ท ประสบ ความ สำเรจ

พ.ศ. 2542 ท รฐ วคตอเรย ประเทศ ออสเตรเลย คน ขบ รถ จำนวน

3 ลาน คน ถก เรยก ตรวจ แอลกอฮอล อยาง นอย 1 ครง มาก ถง รอยละ

82 นน คอ ความ เขม ขน ใน การ ตรวจ แอล กอ ฮอล ของ เขา มากกวา ท

ดำเนน การ ใน ก ทม. 40 เทา โดย เนน เวลา และ พนท ซง ม ความ เสยง

สง และ อาจ ดำเนน การ ค ขนาน กบ การ สอสาร สาธารณะ เพอ สราง

ความ ตระหนก ตอ โอกาส ถก ตรวจ จบ และ ดำเนน คด ท ม คา ปรบ สง มาก

ทำให สามารถ ลด จำนวน ผ ขบข ท เสย ชวต เพราะ เมา แลว ขบ ลง ได รอยละ

0.5-10 ตอ ป (24)

เมอ วเคราะห ขอมล เฝา ระวง การ บาด เจบ พบ วา พนท ซง ม ความเสยงสง

ก คอ บรเวณ โดย รอบ สถาน บนเทง ยาม คำ นนเอง บรเวณ เหลา น ม โอกาส

พบ ผ บาด เจบ ท ดม สรา มาก เปน 124 เทา ของ ผ บาด เจบ ท ไม ดม สรา

(25) แต เปน ท ทราบ กน ด วา พนท เสยง สง เชน น ไม เคย อย ใน เปา หมาย

การ ตง ดาน ของ ตำรวจ ไทย

นอกจาก การ มง เนน ตรวจ จบ คน เมา ใน พนท เสยง วธ การ ตง ดาน สกด ใน

พนท ทวไป ให ผล แตก ตาง กน ถา ตง ดาน ขนาด ใหญ (ระดม กำลง ตำรวจ

6-12 นาย) จะ ลด การ บาด เจบ หรอ เสย ชวต จาก เมา แลว ขบ ได รอย ละ

9 แต ถา ตง ดาน ยอย พรอม กน 3 จด แตละ จด ใช ตำรวจ 3-5 นาย ลด

เจบ-ตาย ได รอย ละ 40 ดาน ยอย เดยวๆ ลด ได รอย ละ 15 และ ดาน

เคลอนท ลด ได รอย ละ 18 (26)


47

มาตรการ ประสทธผล ขอมลสนบสนน คาใชจาย

กำหนดระดบแอลกอฮอลในเลอดไมเกน 50 มลลกรมเปอรเซนต +++ +++ นอย

กำหนดระดบแอลกอฮอลในเลอดไมเกน 20 มลลกรมเปอรเซนตในวยรน +++ ++ นอย

มาตรการดานใบขบข Graduated driver licensing (GDL.)+++ (สหรฐอเมรกา)

++ (นวซแลนด)+ นอย

ใหความรผขบข ไดผลนอย +++ นอย

ดานตรวจจบ ++ +++ ปานกลาง

ใบขบขกำหนดเฉพาะ ไมมผล + ปานกลาง

ยดใบขบข ++ ++ ปานกลาง

อปกรณลอครถหากผขบขมนเมา ไดผลด ยงไมมขอมล สง

บำบดผกระทำผดซำ + ++ ปานกลาง

ลงโทษผกระทำผด จำกด + สง

μÒÃÒ§·Õè 1 áÊ´§à»ÃÕÂºà·ÕÂº»ÃÐÊÔ·¸Ô¼Å ¢ŒÍÁÙÅáÅÐ¤‹ÒãªŒ¨‹ÒÂ¢Í§ÁÒμÃ¡ÒÃÅ´¡ÒÃàÁÒáÅŒÇ¢Ñº

ขอด ของ ดาน ขนาด ใหญ คอ การ สราง ภาพ ใน เชง ประชาสมพนธ ให ผ ขบข เหน ความ โดด เดน ของ กฎหมาย ถา ใช ผสม ผสาน กบ ดาน ยอย อยาง เหมาะ สม

ก นา จะ เสรม ฤทธ ซง กน และ กน การ วจย เปรยบ เทยบ ทาง เลอก และ ตนทน ดำเนน การ ตรวจ จบ เมา แลว ขบ ให ชดเจน อยาง เปน ระบบ นา จะ ชวย ใหการ

จดสรร และ ใช งบ ประมาณ เปน ไป อยาง คม คา มาก ขน และ ม ความ ชดเจน ตอ การ ขยาย ผล ไป ยง พนท อน ของ ประเทศ

นอกจาก มาตรการ ดง กลาว ยง ม มาตร กา รอนๆ ท ความ ร บง ช วา ได ผล ดง แสดง ใน ตาราง ท 1

โดยท ปญหา เมา แลว ขบ สมพนธ กบ ปรมาณ การ บรโภค แอลกอฮอล จง ได ม การ ผลก ดน นโยบาย ตางๆ เพอ ลด การ บรโภค แอลกอฮอล โดย รวม

อาท พ.ร.บ.คมครอง เดก พ.ศ. 2546 ท หาม ไม ให ม การ จำหนาย สรา แก เดก อาย ตำ กวา 18 ป พ.ร.บ.ควบคม เครอง ดม แอลกอฮอล พ.ศ. 2551

การ จด ตง สำนกงาน คณะ กรรมการ ควบคม เครอง ดม แอลกอฮอล ทำนอง เดยว กบ เรอง เมา แลว ขบ แต การ บงคบ ใช กฎหมาย ควบคม การ บรโภค

สรา ใน ภาพ รวม ก เปน ไป อยาง จำกด มาก

ÊÃØ»ตราบ จน ปจจบน การ บงคบ ใช กฎหมาย เมา แลว ขบ ท ขยาย ตว ได จำกด และ ภา วะ ชะงก งน ของ ความ สญ เสย จาก เมา แลว ขบ (บาด เจบ และ ตาย) บง ช

วา ปจจย เกอ หนน เทา ท ม ความ พยายาม ผลก ดน ตอ เนอง กน มากวา 10 ป นา จะ ไม เพยง พอ ตอ การ แก ปญหา ปจจย เหลา น ไดแก ความ กาวหนา

เกยว กบ สาระ บญญต ของ กฎหมาย ท จำเพาะ ตอ ปญหา เมา แลว ขบ และ ท มง ลด การ บรโภค แอลกอฮอล โดย รวม การ สนบสนน ความ เคลอนไหว

ภาค ประชาชน และ ภาค รฐ เพอ ปลก จตสำนก และ เพอ ขยาย ผล การ บงคบ ใช กฎหมาย ตลอด จน การ จด ตงกลไก พฒนา และ ผลก ดน กฎหมาย และ

การ บงคบ ใชฯ ท กลาว มา

ÍÀÔ»ÃÒÂบางท คำ ตอบ สำหรบ กาว ตอ ไป ของ การ เคลอนไหว สงคม ไป ส สภาวะ เมา ไม ขบ อาจ อย ท การ มอง เหน ความ สมพนธ ระหวาง องค ประกอบ ตางๆ ท

กำลง เปลยนแปลง

นบ จาก ป พ.ศ. 2542 เปนตน มา การ เปลยนแปลง องค ประกอบ ทงหลาย อาจ จำแนก ได เปน 3 ระดบ ดงน

48

• นโยบาย ระดบ มหภาค ไดแก การ ปรบปรง สาระ บญญต ของ กฎหมาย

ท กลาว มา และ การ จดสรร เงน สนบสนน นโยบาย และ กจกรรม ทง ท

เกยวของ โดยตรง และ โดย ออม แตละ ป อาจ มาก ถง 500 ลาน บาท

• การ จด ตง สถาบน นอก ระบบ ราชการ เชน มลนธ เมา ไม ขบ

ศนยอำนวย การ ความ ปลอดภย ทาง ถนน ศนยวจย ปญหา สรา (ศวส.)

(27) ศนย วชาการ เพอ ความ ปลอดภย ทาง ถนน และ เครอ ขาย รณรงค

ปองกน แอลกอฮอล (28) เปนตน

• ระ ดบ ปฏบต การ ไดแก การ บงคบ ใช กฎหมาย การ รณรงค โดย สอ

สาธารณะ โดย กจกรรม ทาง สงคม ของ กลม ตางๆ ใน ชมชน เชน เครอ ขาย

ประชาคม องคกร งด เหลา 19 จงหวด ภาค อสาน (29)

ใน ทาง ทฤษฎ ถา 3 ระดบ ท แปร เปลยน เปน ไป อยาง สอดคลอง กน ปาน น

เมา แลว ขบ คงจะ นอย ลง ทว ประเทศ ปาน น หอง ฉกเฉน คงจะ หา

ผ บาด เจบ/ตาย โดย ม กลน สรา ตดตว นอย ลง ชดเจน นา เสยดาย ท

ความ จรง กลบ บง ช ตรง กน ขาม จง อนมาน ได วา การ เปลยนแปลง มได

เปน ไป ตาม ทฤษฎนนเอง

สง ท นา จะ ยง ม ความ พยายาม ไม เพยง พอ ตลอด เวลา ท ผาน มา คอ การ

ทำให กลไก สถาบน ทำงาน ได จรง เพราะ สง น คอ ตวกลาง เชอม ตอ

การ เปลยนแปลง ระดบ มหภาค กบ ระ ดบ ปฏบต การ กลไก สถาบน จะ

ทำงาน ได จรง ก ตอ เมอ ม ความ ร และ ทกษะ มาก พอท จะ วาง แผน ปฏบต

ได ชดเจน ใน การ รอย เรยง เงอนไข สนบสนน (คน เงน ของ) ให มงส

ผล งาน ท สอดคลอง กบ ความ ร เชน ลกษณะ ของ ดาน การ เลอก พนท

ตง ดาน ฯลฯ และ ม การ ตดตาม ประเมน ผล ท ชวย ให ปรบปรง วธ ทำงาน

ได ด ขน เรอย ไป

การ ไม ปราก ฏ หลก ฐาน บง ช ความ สมพนธ ระหวาง พฤตกรรม เมา แลว ขบ

หรอ การ บาด เจบ/ตาย ท เกยวของ กบ การ ดำเนน มาตรการ ตางๆ ก อาจ

อนมาน วา ถา กลไก สถาบน ทำงาน ได จรง ความ จรง น คงจะ ม ขอบเขต เลก

มาก ใน ระดบ ประเทศ ทำ อยางไร จง จะ ขยาย ความ จรง น ให กวาง ขวาง

และ รวดเรว ยง ขน

¢ŒÍ àÊ¹Í á¹Ðประการ แรก ดาน การ บงคบ ใช กฎหมาย ควร ปรบ ระบบ สนบสนน

ทางการ เงน ให เออ ตอ

• การ วาง แผน ปฏบต ท อง ความ ร อน ทน สมย ทง สวน ท ได จากการปฏบต

จรง อยาง เชน สน.เขต กอง กำกบ การ 5 ผสม ผสาน กบ สวน

ทมา จาก สากล โดย อาศย การ วเคราะห และ สงเคราะห ความ ร

สองประเภท น อยาง เปน ระบบ ชดเจน และ นา เชอ ถอ ใน ทาง วชาการ ทงน

อาจ พจารณา นำ การ ตดตาม วเคราะห ระบบ (System Tracer) ซง เปน

ตวอยาง เครอง มอ วเคราะห ระบบ งาน ท ใชได ผล ด มาก ใน วงการ ประกน

คณภาพ บรการ การ แพทย มา ลอง ใช

• การ สราง แรง จงใจแก ผ ปฏบต โดย พฒนา ระบบ การ จาย เงน อดหนน

การ ทำงาน ตาม แผน ปฏบต การ ขาง ตน

• การ สราง กระบวนการ เรยน ร ดาน การ วางแผน และ นำ แผน ส การ

ปฏบต อยาง ครบ วงจร โดย มง เนน ท บคลากร ระดบ สถาน ตำรวจ ใน

วงการ แพทย Disease Manager เปน ตวแปร สำคญ ใน การ พฒนา

บรการ ให สำเรจ เชน เดยว กบ ใน วงการ ภาพยนตร ม ผ กำกบ หนง

อาจบางท น คอ สาย งาน ใหม ท ควร ม ใน วงการ ตำรวจ จราจร

• การ พฒนา ระบบ สารสนเทศ ให รองรบ การ วาง แผน ปฏบต ดำ เนน

แผนฯ ตดตาม กำกบ และ ประเมน ผลอ ยาง ตอ เนอง ทงน อาจ พจารณา

มาตรการ เฝา ระวง ดวย การ สม เจาะ แอลกอฮอล ใน เลอด ของ ผ บาดเจบ

ทนอน รพ. โดย ปกปด สถานภาพ ของ ผ ปวย ทำนอง เดยว กบ ท ใช กบ

โรค เอดส

ประการ ท สอง ดาน มาตรการ ชมชน ก ควร ปรบปรง การ สนบสนน

ทางการ เงน ให เออ ตอ การ คดคน นวตกรรม

• สราง อปสรรค สำหรบ การ ซอ หา สรา เชน การ จำกด เวลา ขาย ปรมาณ

จำหนาย ตอ ครง ตอ คน

• สง เสรม ประเพณ ทอง ถน โดย ปราศจาก สรา ปน เปอน ทง โดย การ

บรโภค และ การ โฆษณา

• สง เสรม เขต ปลอด สรา ใน สาธารณ สถาน เชน วด โรง มหรสพ

สวนสาธารณะ

• ปลก ความ ตน ตว ตอ ผลก ระ ทบ ของ สรา ตอ สขภาพ และ คณภาพ ชวต

โดย อาศย กรณ ศกษา จาก สมาชก ใน แตละ ชมชน ท ตก เปน เหยอ ของ

สรา

ประการ ท สาม ดาน บท ลงโทษ ทาง กฎหมาย ควร วจย พฒนา มาตรการ ใหม

ท จะ ม ประสทธผล (Effectiveness) มาก ขน เชน

• การ ยด รถ หรอ กก รถ ชวคราว

• การ ปรบ เงน ผ จำหนาย สรา ท สบ ยอน กลบ ได วา พวพน ใน อบตเหต

จราจร ไม วา จะ รนแรง สก เพยง ใด

àÍ¡ÊÒÃ ÍŒÒ§ÍÔ§1. McGovern PE. Ancient Wine: The Search for the Origins of

Viniculture. Princeton University Press. 2003

2. Vallee BL. Alcohol in the Western World. Scientific American

June 1998

3. Borges G, et al. A multicenter study of acute alcohol and

nonfatal injuries: data from the

WHO Collaborative Study on Alcohol and Injuries. Bulletin of

the World Health Organization. 2006;84

(6):453-60.

4. Cherpitel CJ. Drinking patterns and problems and drinking


49

in the event: An analysis of injury by cause among casualty

patients. . Alcoholism: Clinical and Experimental Research

[serial on the Internet]. 1996; 20.

5. World Health Organization. The World Health Report 2004

-Global Status Report on Alcohol. Geneva2004.

6. Bondy SJ. Overview of studies on drinking patterns and their

reported consequences

Addiction. 1996;91(11):1661-74

7. Borges G, et al. Acute alcohol use and the risk of non-fatal

injury in sixteen countries Addiction. 2006;101(7):993-1002.

8. Cherpitel CJ. The epidemiology of alcohol-related trauma.

Alcohol Health & Research World 1992;16:191-6.

9. Smith GS, Branas CC, Miller TR. Fatal non-traffic injuries

involving alcohol: a meta-analysis Annals of Emergency Medi-

cine. 1999;33:659-68.

10. ยง ยทธ ขจร ธรรม. นโยบาย และ มาตรการ ควบคม ปญหา การ

บรโภค เครอง ดม แอลกอฮอล. 2010.

11. สมาน ฟ ตระกล. เจตนารมณ ของ การ ควบคม การ บรโภค เครองดม

แอลกอฮอล ตามพ ระ ราช บญญต ควบคม เครอง ดม แอลกอฮอล.

2008.

12. Gajeena A, Ekachampaka P, Wattanamano S, Taverat

R, Molee J, Ukachoke K. Thailand Health Profile 1999-2000.

Bangkok: Printing Press, Express Transportation Organization;

2002 [cited 2010 1 October].

13. World Health Organization. The cigarette smoking and

alcoholic drinking behaviour survey 2001. In: WHO Global

NCD InfoBase, World Health Organization. Geneva: National

Statistics Office, 2001.2001.

14. นพนธ พว พงศกร, อม มาร สยาม วา ลา, สมชาย สข สร เสร กล,

สทธ ศกด ลล หา นนท, เออม พร ต สา รกา, เศก เมธา สรารกษ, et al.

โครงการ “วจย พฒนา รป แบบ เพอ การ ปองกน การ ดม สรา และ เครองดม

แอลกอฮอล”. 2548.

15. Thavorncharoensap M, Teerawattananon Y, Yothasamut J,

Lertpitakpong C, Thitiboonsuwan K, Neramitpitagkul P, et al.

The economic costs of alcohol consumption in Thailand, 2006.

BMC Public Health 2010;10(323):1-12.

16. พมพ ภา เต ชะ กมล สข. บท สรป การ บาด เจบ เนองจาก การ ดม เครอง ดม

แอลกอฮอล และ ขอมล การ บาด เจบ รนแรง จาก อบตเหต ขนสง ใน ชวง

เทศ กาลป ใหม สงกรานต และ วนพระ ใหญ 5 วน (วนอาสาฬหบชา วน

เขา พรรษา วน ออก พรรษา วน มาฆบชา วนวสาขบชา). รายงาน การ เฝา

ระวง ทาง ระบาด วทยา ประจำ สปดาห. 2552;40(40):669-71.

17. Woratanarat P, Ingsathit A, Suriyawongpaisal P, Ratta-

nasiri S, Chatchaipun P, Wattayakorn K, et al. Alcohol, illicit

and non-illicit psychoactive drug use and road traffic injury

in Thailand: A case-control study. . Accident Analysis and

Prevention 2009;41:651-7.

18. Assanangkornchai S. The economic cost of alcohol-related

admission in Songkhla, 1991. Patterns of drinking in Thai men.

Alcohol and Alcoholism. 2000;35(3):263-9.

19. แสง โฉม ศร พา นช, กาญ จนย ดำ นาค แกว, อวยพร คำ วงศ ศา,

อรฐา รง ผง, อนงค แสงจนทร ทพย. 10 ป… .สถาน กา รณ การบาดเจบ

และ เสย ชวต จาก อบตเหต จาก การ ขนสง ใน ประเทศไทย พ.ศ. 2541 -

2550. รายงาน การ เฝา ระวง ทาง ระบาด วทยา ประจำ สปดาห 2552 13

มนาคม 2552;40:142-4.

20. พมพ ภา เต ชะ กมล สข, กาญ จนย ดำ นาค แกว, อนงค แสงจนทร ทพย.

สรป ประเดน ขอ สงเกต ท นา สนใจ จาก การ สงเคราะห ขอมล การ บาด เจบ

และ เสย ชวต โดย อบตเหต ขนสง(จราจร) ชวง เทศกาล ป ใหม พ.ศ. 2553

ระหวาง วน ท 29 ธนวาคม 2552 - 4 มกราคม 2553. รายงาน การ

เฝา ระวง ทาง ระบาด วทยา ประจำ สปดาห 2553;41 (2):17-20.

21. ไพบลย สรยะ วงศ ไพศาล, แทจรง ศร พา นช, อด ศกด ผลตผลการ

พมพ. จาก เมา ไม ขบ ส การ ปองกน อบตเหต จราจร ท ยงยน. 2544.

22. Kasantikul V, Ouellet J.V, Smith T, et al. The role of alcohol

in Thailand motorcycle crashes. Accident Analysis and Preven-

tion 2005;37 357-66.

23. กลม สถต การขนสง กอง แผน งาน กรม การ ขนสง ทาง บก. [10

กนยายน 2553]; Available from: http://apps.dlt.go.th/statis-

tics_web/statistics.html.

24. Tay R. The effectiveness of enforcement and publicity

campaigns on serious crashes involving young male drivers:Are

drink driving and speeding similar? . Accident Analysis and

Prevention 2005;37 922-9.

25. Havichit S. Analysis of Motorcycle Accidents in Khon Kaen.

Pathum Thani, THAILAND: Asian Institute of Technology;

2006.

26. Stuster JW, Blowers P. Experimental Evaluation of Sobri-

ety Checkpoint Programs: Final Report. In: US Department of

Transportation NHTSA, editor. Washington, DC1995

27. ศนยวจย ปญหา สรา. [Oct 10, 2010]; Available from: www.

cas.or.th.

28. เครอ ขาย รณรงค ปองกน แอลกอฮอล. [Oct 10, 2010]; Available

from: http://www.thaihealth.or.th/node/6166.

29. Udoninfo. สสส. ประ กาศ โรดแม พอ สาน ปลอด เหลา พชต ยากจน

[10 ตลาคม 2553]; Available from: http://www.udoninfo.com/

index.php/news-a-events/news/190-2010-07-24-03-02-24.

50

การ เสย ชวต ของ มนษย จาก การ ใช รถ ใช ถนน ถก บนทก เปน ครง แรก เมอ 114 ป กอน ใน ค.ศ. 1896 เมอ นก วทยาศาสตร ชาว ไอรแลนด Mary

Ward พลด ตก จาก รถ จกร ไอ นำ และ ถก ลอ เหลก บด ทบ เปน เหต ให เธอ เสย ชวต [1] ใน แตละ ป องคการ อนามย โลก ได ประเมน วา ม ผ เสย ชวต จาก

อบตเหต ทาง ถนน กวา 1.2 ลาน คน ทว โลก ไม รวม ผ บาด เจบ กวา 50 ลาน คน [2] เหลา น คอ ผล พวง จาก การ ท มนษย พยายาม เคลอนท ให เรว ทวา

มน เรว เกน กวา รางกาย สามารถ รองรบ ได ถา ถก กระทบ กระแทก

àËμØ ã´ ¤ÇÒÁàÃçÇ Ö§ à»š¹ ÊÒàËμØ ÊÓ¤ÑÞ ¢Í§ ÍØºÑμÔàËμØ ·Ò§ ¶¹¹ยง เรว ก ยง หยด ยาก เมอ เพม ความเรว จาก 32 กม./ชม. เปน 112 กม./

ชม. หรอ 3.5 เทา จะ ตอง ใช ระยะ ทางใน การ หยด รถ เพม ขน ถง 8 เทา [3]

(ด รป ท 1) ดง นน ถา รถ คน หนา เบรก กะทน หน คน เดน ถนน หรอ สตว วง ตด

หนา รถ รถ ท วง เรว มาก ก เสยง มาก ตอ การ ชน

ยง เรว ยง เจบ หนก เมอ ใช ความเรว มากกวา 80 กม./ชม.ขน ไป [4] หาก ชน

กน จะ ม โอกาส เสย ชวต มากกวา การ ชน กน ท ความเรว 40 กม./ชม. ถง 15

เทา [5] และ ความเรว ท เพม ขน ทก รอย ละ 10 จะ เพม แรง ปะทะ รอย ละ 21

และ เพม ความ รนแรง ของ อบตเหต ถง ขน เสย ชวต สง ถง รอย ละ 46 [6]

ชะตา กรรม คน เดน ถนน ก ขน กบ ความเรว เมอ ถก รถ ชน คน เดน ถนน จะ ม

โอกาส เสย ชวต เพยง รอย ละ 5 หาก ถก ชน ท ความเรว 32 กม./ชม. แต จะ

เพม ขน เปน รอย ละ 45 หาก ถก ชน ท ความเรว 48 กม./ชม. และ จะ เพม ขน

เปน รอย ละ 85 หาก ถก ชน ท ความเรว 64 กม./ชม. [8]

แม การ ขบข ดวย ความเรว สง จะ เปน สาเหต สำคญ ของ อบตเหต แต หาก รถ

ทก คน เคลอนท ดวย ความเรว ใกล เคยง กน จะ ลด โอกาส ใน การ เกด อบตเหต

ลง ได หรอ หาก ชน กน ก จะ เปนการ ชน แบบ ความเรว สมพทธ ตำ (Delta V)

เปรยบ ได กบ ฝง นก ท บน ไป ดวย ความเรว เทา กน จง แทบ ไมม โอกาส ท จะ เกด

อบตเหต จาก การ ชน กน ได เลย (รป ท 2)

ดวย มาตรฐาน การ ออกแบบ ถนน Autobahn ใน ประเทศ เยอรมน รถ

สามารถ วง ดวย ความเรว สง โดย แตละ คน ใช ความเรว ใกล เคยง กน จง พบ วา

ม อตรา การ เกด อบตเหต และ อตรา การ เสย ชวต นอย กวา ถนน ประ เภท อนๆ

ท รถ วง ดวย ความเรว ตาง กน ใน สหภาพ ยโรป 2 - 4 เทา [10]

ÃÙ»·Õè 1 ÃÐÂÐËÂØ´Ã¶ÍÂ‹Ò§»ÅÍ´ÀÑÂ·Õè¤ÇÒÁàÃçÇμ‹Ò§æ (»ÃÑº»ÃØ§¨Ò¡ [7])

ÃÐÂÐ·Ò§ã¹¡ÒÃ¤Ô´ÃÐÂÐ·Ò§ã¹¡ÒÃàºÃ¡

32 ¡Á./ªÁ.

48 ¡Á./ªÁ.

64 ¡Á./ªÁ.

80 ¡Á./ªÁ.

96 ¡Á./ªÁ.

112 ¡Á./ªÁ.

6

9

6

14

12 24

15 38

18

21 75

55

= 12 àÁμÃ

= 23 àÁμÃ

= 36 àÁμÃ

= 53 àÁμÃ

= 73 àÁμÃ

= 96 àÁμÃ

5.00

4.00

3.00

8.00

7.00

6.00

2.00

1.00

0.00-22.5 -17.5 -12.5 -7.5 -2.5 2.5 7.5 12.5 17.5 22.5

ÃÙ»·Õè 2 ÍÑμÃÒ¡ÒÃà¡Ô´ÍØºÑμÔàËμØ¨ÐμèÓ·ÕèÊØ´àÁ×èÍÃ¶ÇÔè§¤ÇÒÁàÃçÇã¡ÅŒà¤ÕÂ§¡Ñ¹ [9]

¡ÅÒ§ÇÑ¹ (Solomon, 1964)¡ÅÒ§¤×¹ (Solomon, 1964)Cirillo (1968)Harkey et al. (1990)West and Dunn (1971)Hauer (1971)

6 6

Relativ

e Invo

lvem

ent Ra

te

Deviation from mean speed, mi/h

ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇ

ÍØºÑμÔàËμØà¹×èÍ§¨Ò¡¤ÇÒÁàÃçÇã¹»ÃÐà·Èä·Âสำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต ม สถต วาการ ขบ รถ เรว เกน อตรา ท กำหนด เปน สาเหต อนดบ 1 ของ อบตเหต ทาง ถนน สถต ใน ระหวาง พ.ศ.

2542 - 2552 พบ วา ม อบตเหต ประเภท ดง กลาว เกด ขน 17,294 ครง ตอ ป เปน สดสวน ระหวาง รอย ละ 15 - 35 [11] สอดคลอง

กบ สถต อบตเหต ของ กรม ทางหลวง ระบ วาการ ขบ รถ เรว เกน อตรา ท กำหนด เปน สาเหต อนดบ 1 ของ อบตเหต บน ทางหลวง

เกด ขน 11,473 ครง ตอ ป คด เปน รอย ละ 70 - 79 [12] และ อบตเหต จาก ความเรว ยง เปน เปน สาเหต อนดบ 1 ของ การ เสย ชวต จาก

อบตเหต บน ทางหลวง คด เปน รอย ละ 68 [11] เมอ พจารณา ถง ความ รนแรง ท เกด ขน กบ ผ ประสบ อบตเหต พบ วา อบตเหต เนองจาก

ความเรว ท เกด ขน บน ทาง หล วง ทกๆ 10 ครง จะ ม ผ เสย ชวต อยาง นอย 1 ราย และ ม ผ บาด เจบ อยาง นอย 8 ราย


51

Ç§¨Ã »˜ÞËÒ (Vicious Circle)คำ วา ‘ง กน หาง’ อาจ จะ เปน คำ กลาว ท เหมาะ ท นา จะ สะทอน ปญหา เรอง

การ ใช ความเรว ใน บาน เรา อยาง เหน ได ชด เหลา น คอ ตวอยาง เหตการณ

ของ วงจร ปญหา ท พบ อย ใน ประเทศไทย

1. กฎหมาย – พกด ความเรว ถก แบง ตาม พนท ใน เขต เมอง และ นอก

เมอง

2. ผงเมอง – ประเทศไทย ไมม การ แบง ประเภท ถนน ตาม พนท เมอง ซง

ม กจกรรม ตาง กน

3. ถนน – ม การ ขยาย และ พฒนา โครง ขาย ถนน เพอ ตอบ สนอง การ ขนสง

มาก ขน อน เปน ทมา ของ ถนน 6 หรอ 8 ชอง จราจร ตด ผาน เขตเมอง

4. คน – เกด คำถาม วาการ สอบ ใบ ขบข เปนก ระ บวน การ ท ทำให เกด การ

ขบข ท ปลอดภย หรอ ไม รวม ถง ประสทธภาพ ใน การ สอบ ภาค ปฏบต ทำให

ม ผ ขบข ดอย สมรรถนะ ปะปน กน อย บน ทอง ถนน

อตราความเรวของยานพาหนะ

ตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522

ใน กรณ ปกต ให กำหนด ความเรว ของ รถ ดง ตอ ไป น

1. สำหรบ รถ บรรทก ท ม นำ หนก รถ รวม ทง นำ หนก บรรทก เกน 1,200

กโลกรม หรอ รถ บรรทก คน โดยสาร ให ขบ ใน เขต กรงเทพมหานคร เขต

เมอง พทยา หรอ เขต เทศบาล ไม เกน 60 กโลเมตร ตอ ชวโมง หรอ นอก

เขต ดง กลาว ให ขบ ไม เกน 80 กโลเมตร ตอ ชวโมง

2. สำหรบ รถยนต อน นอกจาก รถ ท ระบ ไว ใน 1 ขณะ ท ลาก จง รถ

พวง รถยนต บรรทก ท ม นำ หนก รถ รวม ทง นำ หนก บรรทก เกน 1,200

กโลกรม หรอ รถยนต สามลอ ให ขบ ใน เขต กรงเทพมหานคร เขต เมอง

พทยา หรอ เขต เทศบาล ไม เกน 45 กโลเมตร ตอ ชวโมง หรอ นอก เขต

ดง กลาว ให ขบ ไม เกน 60 กโลเมตร ตอ ชวโมง

3. สำหรบ รถยนต อน นอกจาก รถ ท ระบ ไว ใน 1 หรอ 2 หรอ รถ

จกรยานยนต ให ขบ ใน เขต กรงเทพมหานคร เขต เมอง พทยา หรอ เขต

เทศบาล ไม เกน 80 กโลเมตร ตอ ชวโมง หรอ นอก เขต ดง กลาว ให ขบ

ไม เกน 90 กโลเมตร ตอ ชวโมง

ใน เขต ทาง ท ม เครองหมาย จราจร แสดง วา เปน เขต อนตราย หรอ เขต

ให ขบ รถ ชาๆ ให ลด ความเรว ลง และ เพม ความ ระมดระวง ขน ตาม

สมควร

ใน กรณ ท ม เครองหมาย จราจร กำหนด อตรา ความเรว ตำ กวา ท กำหนด

ใน ขาง ตน ให ขบ ไม เกน อตรา ความเรว ท กำหนด ไว นน

อตราความเรวของยานพาหนะ

ตามพระราชบญญตทางหลวง พ.ศ. 2535

อตรา ความเรว ของ ยาน พาหนะ บน ทางหลวง

1. รถยนต หรอ รถ จกรยานยนต ให ใช ความเรว ไม เกน 90 กโลเมตร

ตอ ชวโมง

2. รถยนต ขณะ ท ลาก จง รถ พวง หรอ รถยนต สามลอ ให ใช ความเรว

ไม เกน 60 กโลเมตร ตอ ชวโมง

3. รถ บรรทก ท ม นำ หนก รวม ทง นำ หนก บรรทก เกน 1,200 กโลกรม

ไม วา จะ ลาก จง รถ พวง ดวย หรอ ไม กตาม หรอ รถ บรรทก คน โดยสาร ให

ใช ความเรว ไม เกน 80 กโลเมตร ตอ ชวโมง

อตรา ความเรว ของ ยาน พาหนะ บน ทางหลวง พเศษ หมายเลข 7 ทาง สาย

กรงเทพมหานคร เมอง พทยา และ ทางหลวง พเศษ หมายเลข 9 (ถนน

กาญจนา ภเษก) ทาง สาย ถนน วงแหวน รอบ นอก กรงเทพมหานคร

1. รถ บรรทก ท ม นำ หนก รถ รวม ทง นำ หนก บรรทก ไม เกน 1,200

กโลกรม หรอ รถ บรรทก คน โดยสาร ให ใช ความเรว ไม เกน 100

กโลเมตร ตอ ชวโมง

2. รถ บรรทก อน นอกจาก รถ ท ระบ ไว ใน 1 รวม ทง รถ บรรทก หรอ

รถยนต ขณะ ท ลาก จง รถ พวง ให ใช ความเรว ไม เกน 80 กโลเมตร

ตอ ชวโมง

3. รถยนต อน นอกจาก รถ ท ระบ ไว ใน 1 หรอ 2 ให ใช ความเรว ไม เกน

120 กโลเมตร ตอ ชวโมง

ใน เขต ทาง ท ม เครองหมาย จราจร แสดง วา เปน เขต อนตราย หรอ เขต

ให ขบ รถ ชาๆ ให ลด ความเรว และ ใช ความ ระมดระวง เพม ขน ตาม

สมควร

ใน กรณ ท ม เครองหมาย จราจร กำหนด อตรา ความเรว ตำ กวา อตรา ท

กำหนด ไว ใน ขาง ตน ให ใช ความเรว ไม เกน อตรา ความเรว ท กำหนด

ไว นน

5. บงคบ ใช กฎหมาย – เจา หนาท ตำรวจ ไมม เครอง มอ

ใน การ ตรวจจบ

นน คอ ลำดบ ตวอยาง เหตการณ ท เปน วง ลอ หมน อย กบ

ปญหา ตลอด 30 ป ท ผาน มา หวขอ ตอ จาก น ไป จง เปน

รายละเอยด ของ ปจจย ท ม ความ เกยวของ กบ ปญหา การ

ใช ความเรว ใน ประเทศไทย ใน แตละ ดาน

¡®ËÁÒÂ (Laws)กฎหมาย เกยว กบ ความ เรว ปราก ฏ ใน พระ ราช บญญต

จราจร ทาง บก พ.ศ. 2522 และ พระ ราช บญญต

ทางหลวง พ.ศ. 2535 ดงน

52

กฎหมาย ดง กลาว เปน สง ท ผ ขบข ทก คน ตอง ทราบ เมอ ทำการ สอบ ใบ ขบข นน แต เปน ท นา ผด หวง วา ม ผ ขบข ไม ก คน ท สามารถ บอก พกด ความเรว

ได อยาง ถก ตอง มลนธ ไทย โรดส สำรวจ พบ วา ประชาชน เพยง รอย ละ 9 - 27 เทานน ท ทราบ วา พกด ความเรว ถนน นอก เมอง เปน 90 กม./ชม.

และ ม เพยง รอย ละ 3 - 15 เทานน ท ทราบ วา พกด ความเรว ถนน ใน เขต เมอง เปน 80 กม./ชม. และ ประชาชน กวา รอย ละ 60 ยอมรบ วา ตน เคย

ขบ รถ ดวย ความเรว สง กวา พกด ความเรว ทง ใน เขต เมอง และ นอก เมอง

การ กำหนด ความเรว ท ไม สม เหต สม ผล กบ ความ ปลอดภย และ การ ขบข จรง จะ ทำให ผ ขบข รสก ตอ ตาน จน ทำให การ ใช มาตรการ ควบคม ความ เรว

อนๆ ไม ประสบ ความ สำเรจ

หลก สากล ยอมรบ การ กำหนด พกด ความเรว โดย คำนง ถง กจกรรม ของ แตละ พนท ดง ตวอยาง รป ท 3

ÃÙ»·Õè 3 ¡ÒÃ¡ÓË¹´¤ÇÒÁàÃçÇã¹»ÃÐà·ÈÍÑ§¡ÄÉ

¹Í¡¨Ò¡¨Ðáº‹§μÒÁ¾×é¹·ÕèàÁ×Í§ ÂÑ§áº‹§μÒÁ»ÃÐàÀ·¶¹¹´ŒÇÂ

National speed limit applies

48 96 112 112Cars and motorcycles

Single carriage ways Dual carriage ways

Built-up Areas*

Type of vehicle ¡Á./ªÁ. ¡Á./ªÁ. ¡Á./ªÁ. ¡Á./ªÁ.

Elsewhere Motorways

(including carderived vans up to 2tonnes maximumladen weidht

ใน ประเทศไทย พกด ความเรว ถก แบง ตาม เขต กรงเทพมหานคร เขต เมอง พทยา และ

เขต เทศบาล ไม วา ถนน จะ ม ลกษณะ แตก ตาง กน อยางไร และ ดวย การ กำหนด ความเรว

ใน เขต เมอง ท 80 กม./ชม. ทำให ประเทศไทย เปน ประเทศ ท ม พกด ความเรว ใน เขต เมอง

สง กวา ประ เท ศอนๆ ทว โลก [13] ซง องคการ อนามย โลก แนะนำ ให พกด ความเรว ใน เขต

เมอง ไม ควร เกน 50 กม./ชม. เทานน [14] ใน ทาง ตรง กน ขาม ทาง พเศษ ท อย ใน เขต

กรงเทพมหานคร หรอ เขต เทศบาล กลบ ม พกด ความเรว ท คอน ขาง ตำ (80 กม./ชม.)

แมวา ลกษณะ ทาง กายภาพ จะ ม การ ควบคม การ เขา ออก อยาง สมบรณ เพราะ กฎหมาย

ดง กลาว แบง แยก ความ แตก ตาง ของ พกด ความเรว ตาม การ แบง พนท ใน เมอง และ นอก

เมอง เทานน ไม ได คำนง ถง ประเภท ถนน ท แตก ตาง กน แต อยาง ใด นน หมายความ วา ถนน

2 ชองจราจร วง สวน ทาง จะ ม พกด ความเรว เทากบ ถนน 6 ชอง จราจร แบบ ม เกาะ กลาง หรอ

กลาว อก นย หนง ก คอ ซอย พหลโยธน 1 ม พกด ความเรว เทากบ ทางดวน ขน ท 1

นอกจาก น กฎหมาย ทง 2 ฉบบ ยง กำหนด ให รถ จกรยานยนต ม พกด ความเรว เทากบ

รถยนต แม หลาย ประเทศ ไม ได แยก รถ จกรยานยนต ออก จาก รถ ประเภท อน แต ตอง ไม ลม

วา รถ จกรยานยนต ใน ตาง ประเทศ นน ม ขนาด ใหญ ความปลอดภย สง และ ม ลกษณะ การ

ใช งาน แตก ตาง จาก ใน บาน เรา แต หาก เมอ เปรยบ เทยบ กบ ประเทศ ใน ภมภาค น ท ม การ

ใช งาน ใกล เคยง กน เชน เวยดนาม ทำให ทราบ วา เวยดนาม ได กำหนด พกด ความเรว ของ

รถ จกรยานยนต ให นอย กวา รถ ประเภท อน 10 กม./ชม.ใน เขต เมอง และ 20 กม./ชม.

นอก เมอง


53

¡ÒÃ ºÑ§¤Ñº ãªŒ ¡®ËÁÒÂ (Law Enforcement)นบ ตงแต พระ ราช บญญต จราจร ได กำหนด พกด ความเรว ขน มา ใน

ป พ.ศ. 2522 ผาน มากวา 30 ป จง เรม ม การ ตรวจ จบ ความเรว ดวย

กลอง ตรวจ จบ ความเรว เพอ จบกม ผ ใช ความเรว เกน อตรา ท กำหนด นน

หมายความ วา กฎหมาย เรอง ความเรว ไม ได ถก นำ มา บงคบ ใช อยาง เปน

รป ธรรม เลย บง ช วา ความ ตระหนก ใน เงอนไข อน จำเปน แก การ บงคบ

ใช กฎหมาย ให ได ผล จรง ยง ม ขอ จำกด มาก สำหรบ ประเทศไทย

ดวย ความ กาวหนา ทาง เทคโนโลย ใน ปจจบน ทำให ม การ พฒนา อปกรณ

และ เครอง มอ ตางๆ เขา มา ชวย ใน การ ทำงาน ของ เจา หนาท ตำรวจ เชน

กลอง โทรทศน วงจรปด เครอง ตรวจ จบ ความเรว อตโนมต เปนตน ซง

ชวย ใหการ ทำงาน ของ เจา หนาท ตำรวจ ม ความ สะดวก และ รวดเรว ขน

การ บงคบ ใช กฎหมาย แบบ อตโนมต (Automated Enforcement) เปน

อก หนง วธ ใน การ จดการ เรอง ความเรว (Speed Management)

เทคโนโลย การ ใช กลอง ตรวจ จบ ผ ฝาฝน สญญาณ ไฟ จราจร และ

ความเรว อตโนมต เรม ใช ตง แต ป ค.ศ. 1988 และ ป ค.ศ. 1992 ตาม

ลำดบ โดย เจา หนาท ตำรวจ ใช ใน การ ตรวจ จบ ผ กระทำ ผด กฎ จราจร

[15] ปจจบน การ ใช กลอง ตรวจ จบ ความเรว ประเภท น เปน ท แพร หลาย

ใน ตาง ประเทศ ยก ตวอยาง เชน ประเทศ เยอรมน ได นำ เทคโนโลย ระบบ

กลอง ตรวจ จบ ความเรว มา ใช ครง แรก บน ถนน Autobahn สาย A3

และ หลง จาก นน กได ม การ ตด ตง ระบบ กลอง ตรวจ จบ ความเรว จำนวน

593 เครอง ทว ทง ประเทศ [16] สวน ประเทศ องกฤษ กได ทดลอง นำ

ระบบ กลอง ตรวจ จบ ความเรว มา ชวย ใน การ ตรวจ จบ ผ ฝาฝน สญญาณ

ไฟ จราจร เปน ครง แรก เมอ ป ค.ศ.1987 หลง จาก นน ใน ป ค.ศ. 1992

กได นำ ระบบ กลอง ตรวจ จบ ความเรว จำนวน 520 เครอง มา ชวย ใน การ

บงคบ ใช กฎหมาย ทว ลอนดอน โดย แบง ออก เปน ระบบ การ ตรวจ จบ

ผ ฝาฝน สญญาณ ไฟ จราจร และ ระบบ การ ตรวจ จบ ความเรว อยาง ละ

เทาๆ กน [17] และ ใน ประเทศ สวเดน เรม ทดลอง ใช ระบบ กลอง ตรวจ จบ

ความเรว ตลอด ระยะ เวลา 2 ป โดย เรม ตง แต ป ค.ศ.1990 - 1992

หลง จาก นน ได ม การ ทดลอง ใช อก ใน ไม ก ป แต กลบ ไม ประสบ ผล สำเรจ

จน กระทง ใน ป ค.ศ.1997 - 1998 ประเทศ สวเดน ได จด รถ ตรวจ จบ

ความเรว จำนวน 20 คน สำหรบ ใช ใน การ ตรวจ จบ ความเรว แบบ

เคลอนท [18]

อยางไร กตาม มาตรการ บงคบ ใช กฎหมาย เรอง การ ขบข เรว กวา ท อตรา

กำหนด น ยง ถอ เปน ปญหา ใหญ ใน ระดบ สากล Global Status Report

on Road Safety รายงาน วา ทว โลก ประเทศ ท ม ระดบ คะแนน สำหรบ

มาตรการ ควบคม ความเรว ท เหมาะ สม (ได คะแนน 7 เตม 10 ขน ไป)

เพยง รอย ละ 9 ยง ไป กวา นน ประเทศไทย ได คะแนน น เพยง แค 2 เตม

10 เทานน [19]

กอง บงคบการ ตำรวจ ทางหลวง เรม นำ เครอง ตรวจ จบ ความเรว มา ใช ใน

ป พ.ศ. 2549 โดย กระจาย เครอง ตรวจ จบ ความเรว อตโนมต ดวย แสง

เลเซอร (Speed Camera) จำนวน 45 ชด ให กบ สถาน ตำรวจ ทางหลวง

กอง กำกบ การ และ กอง บงคบการ ตำรวจ ทางหลวง ทว ประเทศ หลง จาก

ท ม การ ใช เครอง มอ ตรวจ จบ ความเรว อตโนมต ดวย แสง เลเซอร เพยง

3 เดอน แรก พบ วา ม ผ ขบข ถก ตรวจ จบ ขอหา การ ใช ความเรว เกน อตรา

ท กฎหมาย กำหนด ถง 42,304 ราย [20] ทงน ผลจาก การ ดำเนน การ

ดง กลาว จะ นำ ไป ส การ จบกม ผ ขบข ท ม พฤตกรรม การ ขบ รถ เรว ได อยาง

ตอ เนอง ใน อนาคต โดย กอง บงคบการ ตำรวจ ทางหลวง ยง ได จด เตรยม

แผน ตด ตง เครอง ตรวจ จบ ความเรว เพม อก 45 ชด ให ครอบคลม พนท

การ ใช งาน

จาก การ ศกษา ใน ประเทศไทย พบ วา หาก เจา หนาท ตำรวจ ม การ ตรวจ

จบ ความเรว อยาง ตอ เนอง จะ สง ผล ตอ การ เปลยนแปลง พฤตกรรม

การ ใช ความเรว ของ ผ ขบข อยาง ชดเจน และ สง ผล ให สถต อบตเหต ลด

ลง อยาง เหน ได ชด เชน ศร กล กล เลยบ และ คณะ ทำการ ศกษา การ

ตรวจ จบ ความเรว บน ทางหลวง หมายเลข 2 จงหวด ขอนแกน พบ วา รอย

ละ ของ รถ ท ใช ความเรว เกน กฎหมาย กำหนด ม ทศทาง ท ลด ลง ไดแก

รถ เกง ลด ลง จาก รอย ละ 74 เหลอ 47 รถกระบะ ลด ลง จาก รอย ละ

68 เหลอ 48 และ รถ จกรยานยนต ลด ลง จาก รอย ละ 35 เหลอ 26

สวน สาเหต การ เกด อบตเหต จาก ความเรว ลด ลง จาก รอย ละ 41 เหลอ

32 ทงน จำนวน ผ บาด เจบ ใน รอบ 4 เดอน ลด ลง จาก 449 ราย เหลอ

319 ราย [21]

ใน ป พ.ศ. 2551 ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบน เทคโนโลย

แหง เอเชย รวม มอ กบ กอง บงคบการ ตำรวจ ทางหลวง ทำการ ศกษา

พฤตกรรม การ ใช ความเรว บน ถนน พหลโยธน จงหวด พระนครศรอยธยา

ดวย การ ตด ตง ปาย และ ตรวจ จบ ความเรว ดวย กลอง พบ วา สดสวน ของ

รถ ท ใช ความเรว เกน กฎหมาย กำหนด ลดลง ไดแก รถ เกง ลด ลง จาก

รอย ละ 76 เหลอ 64 รถ กระบะ ลด ลง จาก รอย ละ 62 เหลอ 48 รถ ต

ลด ลง จาก รอย ละ 65 เหลอ 62 และ รถ โดยสาร ลด ลง จาก รอย ละ 67

เหลอ 39 ใน ขณะ ท การ ตรวจ จบ ความเรว บน ทาง พเศษ อ ตรา ภ มข หรอ

ดอน เมอง โทลลเวย จงหวด กรงเทพมหานคร พบ วา สดสวน ของ ผ ขบ รถ

เกน ท กฎหมาย กำหนด ลดลง เชน เดยวกน โดย รถ เกง ลด ลง จาก รอย ละ

90 เหลอ 86 รถกระบะ ลด ลง จาก รอย ละ 75 เหลอ 73 รถ ต ลด ลง จาก

รอย ละ 84 เหลอ 75 และ รถ โดยสาร ลด ลง จาก รอย ละ 98 เหลอ 91

อยางไร กตาม การ แจง การก ระ ทำ ผด โดย การ จด สง ทาง ไปรษณย ได

ถก ตง ขอ สงเกต วา อาจ ไม ชอบ ดวย กฎหมาย เนองจาก การ ขบ รถ เรว

เกน อตรา ท กำหนด เปน ความ ผด ซง หนา หาก ไม แจง การก ระ ทำ ผด หรอ

จบกม ใน ขณะ นน ถอวา เจา พนกงาน ละเลย การ ปฏบต หนาท ดวย เหต

น เอง ทำให การ ระบบ การ ตรวจ จบ ความเรว อตโนมต ตอง ถก ลมเลก

ไป หรอ เพยง การ ใช กลอง ตรวจ จบ ความเรว ควบค กบ การ ตง ดาน จบ

ปรบ เทานน

54

อยางไร กตาม ปจจบน กลบ กลาย เปน ขอ

ถก เถยง อก ครง หนง วา แลว เหต ใด

การ ตรวจ จบ ผ ฝาฝน สญญาณ ไฟ ใน

กรงเทพมหานคร กลบ สามารถ ดำเนน การ

ได โดย ไมม ขอ จำกด ดาน ตว บท กฎหมายใดๆ

¤‹Ò »ÃÑºคา ปรบ เปน สวน สำคญ ท ทำให การ บงคบ ใช

กฎหมาย สามารถ ดำเนน การ ได อยาง เปน รป ธรรม แต คา ปรบ จาก การ

ขบ รถ เรว กวา ท อตรา กำหนด ใน ประเทศไทย ถก ระบ ไว ท 200 - 400 บาท

ตาม ขอ กำหนด ของ สำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต (กรม ตำรวจ) ฉบบ ท 3

ซง ถอวา เปน คา ปรบ ท คอน ขาง นอย มาก เมอ เปรยบ เทยบ กบ ประเทศ

ท พฒนา แลว (ด ตาราง ท 1)

·ÑÈ¹¤μÔ ¢Í§ ¼Ùé ¢Ñº¢Õèการ สำรวจ ความเรว ใน เขต เมอง 16 จงหวด พบ วา ผ ขบข รถยนต และ

รถ จกรยานยนต ยง ใช ความเรว ใน เขต เมอง สง กวา ท กฎหมาย กำหนด

ระหวาง รอย ละ 6 - 37 นอกจาก นน จาก การ สอบถาม ความ คด เหน

ของ ผ ถก จบกม ฐาน ใช ความเรว สง กวา ท กฎหมาย กำหนด บน ถนน

พหลโยธน ชวง วงนอย และ ถนน สาย เอเชย (ทางหลวง หมายเลข 32)

ชวง บางปะอน 607 คน พบ วา ผ ขบข รอย ละ 77 ไม ได มอง ปาย พกด

ความเรว หรอ ปาย ตรวจ จบ ความเรว รอย ละ 53 ไม ทราบ พกด ความเรว

สวน รอย ละ 47 ท บอก วา ทราบ นน ม เพยง 1 ใน 4 เทานน ท ทราบ พกด

ความเรว ท ถก ตอง (หรอ กลาว อก นย หนง ผ ท ถก จบกม 10 คน ม เพยง

คน เดยว เทานน ท ทราบ พกด ความเรว) ซง ผ ถก จบกม สวน ใหญ (รอย

ละ 85) ไม เหน ดวย กบ พกด ความเรว ตาม กฎหมาย นอกจาก นน ผ ถก

จบกม สวน ใหญ (รอย ละ 60) ไม เหน ดวย ท จะ ม การ ตรวจ จบ อตโนมต

และ สง ใบสง ไป ทาง ไปรษณย [22]

นอกจาก นน จาก การ สำรวจ ความ คด เหน ของ ผ ขบข 1,364 คน พบวา

มาตรการ ท ผ ขบข สวน ใหญ เหน ดวย นอย ทสด คอ การ บงคบ ใช กฎหมาย

(รอย ละ 64 - 77) และ ใช เทคโนโลย ควบคม ความเรว ของ ตว รถ (รอย

ละ 58) สำหรบ มาตรการ ดาน วศวกรรม จราจร เพอ ลด ความเรว ท ผ ขบข

เหน ดวย มาก ทสด ไดแก แถบ สน สะเทอน บน ผว ถนน (Rumble Strips)

รอย ละ 98 ตาม มา ดวย การ ตด ตง ปาย เตอน (รอย ละ 95) ปาย จำกด

ความเรว (รอย ละ 81) หรอ การ ปรบ เปลยน ทาง แยก เปน วง เวยน (รอย

ละ 74) [23]

ตวเลข ดง กลาว จง ม ความ จำเปน อยาง ยง ท จะ นำ มา ใช เพอ ประโยชน ตอ

การ วางแผน นำ มาตรการ ควบคม ความเรว มา ใช โดย ได รบ การ ยอมรบ

จาก สงคม

μ‹ÍÊÙŒ ¡Ñº ÍØμÊÒË¡ÃÃÁ ÂÒ¹ Â¹μ�ใน ทศทาง ตรง กน ขาม กบ เจตนา รมณ ของ กฎหมาย จำกด ความเรว

อตสาหกรรม ยาน ยนต มง แต การ พฒนา ยาน ยนต ให แรง และ เรว มาก ขน

ซง เมอ เสรม ดวย พลง การ ตลาด อน ลำ ลก กวาง ขวาง จง ไม แปลกใจ เลย

ท การ ขบข ตาม กฎหมาย จะ กลาย เปน เรอง แปลก สำหรบ ผ ใช รถ ใน

ประเทศไทย

อยางไร กตาม แนว ความ คด ท จะ จำกด ประสทธภาพ ของ เครองยนต

รถ กลบ ถก หยบยก ขน มา อภปราย ใน โลก ตะวน ตก เมอ สหภาพ ยโรป

ม ความ พยายาม ท จะ ออก กฎ และ กำหนด มาตรฐาน การ ผลต ยาน ยนต

ใหม เพอ ให รถ ท ออก ส ตลาด ม ความเรว สงสด ไม เกน 162 กม./ชม.

(101 ไมล/ชม.) โดย เปน ตวเลข ท เพม ขน จาก พกด ความเรว สงสด บน

ถนน ใน ยโรป (130 กม./ชม.) ขน ไป อก รอย ละ 25 เพอ ให เกด ความ

ปลอดภย ท มาก ขน และ ลด มลพษ จาก การ เผา ไหม ของ เชอ เพลง ดวย

[25] แนนอน วา แนว ความ คด ดง กลาว จะ ถก ตอ ตาน จาก กลม ประเทศ

อตสาหกรรม ไดแก เยอรมน แต ทงน คงจะ ตอง ตดตาม ด กน ตอ ไป

วา ความ แขงแกรง ของ สหภาพ ยโรป จะ ตอ ตาน แรง กดดน จาก กลม ทน

เหลา น ได มาก นอย ขนาด ไหน

Å´ ¤ÇÒÁàÃçÇ Å´ ¾ÅÑ§§Ò¹ใน สหรฐอเมรกา West และ คณะ ได ทำการ ศกษา ความ สมพนธ ระหวาง

ความเรว และ การ ใช นำมน เชอ เพลง พบ วา แมวา การ ใช ความเรว สง

ใน การ เดน ทาง จะ ทำให ถง จด หมาย เรว ขน แต ไม อาจ ตความ ได วา รถ

จะ ใช นำมน นอย ลง แต อยาง ใด เพราะ การ ใช ความเรวสง หมาย ถง การ

ท เครองยนตตอง ใช ปรมาณ นำมน ใน การ เผา ไหม ของ เครองยนต เรว ขน

ซง จาก การ ศกษา พบ วา ความเรว ท เหมาะ สม (optimum) จะ ใช ปรมาณ

นำมน นอย ทสด แมวา รถ แตละ คน จะ ม คา ความเรว ท เหมาะ สม ตาง กน

ประเทศ เกนมา 20 กม./ชม. เกนมา 40 กม./ชม. GDP 2552 (ลานบาท)*

ฝรงเศส 3,400 บาท 6,750 บาท 92,728,650

เยอรมน 1,750 บาท 5,000 บาท 117,134,570

ออสเตรเลย 4,500 บาท 10,500 บาท 32,369,505

สงคโปร 3,250 บาท 4,250 บาท 6,378,120

ญปน 3,600 บาท 10,500 บาท 177,363,410

ไทย 200 บาท 400 บาท 9,234,960


55

กตาม ท แต จาก การ ทดสอบ พบ วา หาก เพม ความเรว ขน จาก 88 กม./

ชม. เปน 104 กม./ชม. จะ ทำให อตรา การ ใช นำมน เชอ เพลง เพม ขน

ถง รอย ละ 15 [26]

เพอ เปรยบ เทยบ ให เหน ภาพ หาก เรา สมมต วา ทก วน ตอง ขบ รถ จาก บาน

ไป ท ทำงาน ระยะ ทาง 40 กม. เดม ขบ ทก วน ดวย ความเรว 110 กม./ชม.

กน นำมน 3.1 ลตร คด เปน คานำ มน 110 บาท แต หาก เปลยน มา ใช

ความเรว ท 90 กม./ชม. จะ กน นำมน 2.6 ลตร คด เปน คานำ มน เพยง

92 บาท ประหยด ได เดอน ละ 720 บาท หรอ ป ละ 8,640 บาท

·ÔÈ·Ò§ ã¹ Í¹Ò¤μวน น สงคม ไทย ได คลคลาย มา ถง จด ท ประชาชน เรยก รอง การ ม สวนรวม

อยาง กวาง ขวาง มาก ขน จน รฐธรรมนญ ได สราง กลไก สง เสรม การ ม

สวน รวม น ชดเจน เชน ศาล ปกครอง ผ ตรวจ การ รฐสภา พ.ร.บ.กระจาย

อำนาจ เปนตน

ภาย ใต กระแส ใหญ ของ สงคม เชน น การ ทำงาน เพอ ความ ปลอดภย ทาง

ถนน จะ ม ความ หมาย ใน ทาง ปฏบต ก ตอ เมอ สามารถ คลอย ตาม กระแส ใหญ

ได อยาง เหมาะ สม โดย เฉพาะ อยาง ยง การ จดการ ความเรว ท กลาว มา

อน ประกอบ ดวย มาตรการ 3 ลกษณะ ไดแก กฎหมาย วศวกรรม

จราจร และ มาตรฐาน ยาน ยนต

เทา ท ม ความ ร จาก การ สำรวจ ผ ขบข ดง กลาว ขาง ตน เหน ได ชด วา

ประชาชน ใหการ ยอมรบ มาตรการ ทาง วศวกรรม จราจร มาก ทสด ดงนน

หาก ตง ตน จาก จด น รฐบาล องคการ ปกครอง สวน ทอง ถน และ หนวย งาน

ท เกยวของ ควร จะ ตอบ สนอง ดวย การ วางแผน และ จดสรร งบ ประมาณ

ท จะ ขยาย พนท การ ใช มาตรการ ทาง วศวกรรม จราจร ให เปน ท ยอมรบ

จาก สงคม พรอม กบ ตดตาม กำกบ ประเมน ผล ให เหน เปน ประจกษ

วา เกด อา น สงส ปญหา อปสรรค อะไร บาง จะ ปรบปรง ตอ ไป อยางไร

โดย ให ความ สำคญ กบ กระบวนการ ม สวน รวม ของ ประชาชน อยาง

ตอ เนอง จรงจง เพอ ยก ระดบ การ เรยน ร ปรบ ตว ของ สงคม ตลอด จน

กลไก รฐ ดง กลาว ไมร จบ

àÍ¡ÊÒÃ ÍŒÒ§ÍÔ§1. Fallon, I., and O’Neill, D. (2005). The world's first automobile

fatality, Accident Analysis & Prevention, Volume 37, Issue 4,

Pages 601-603

2. World Health Organization (2004). World Report on Road

Traffic Injury Prevention, Geneva

3. Directgov (2010). Control of the vehicle, The Highway

Code, Available Online at http://www.direct.gov.uk/en/

TravelAndTransport/Highwaycode/DG_070304

4. C. N. Kloeden, J. J. McLean, V. M. Moore and G. Ponte,

"Travelling Speed and the Risk of Crash Involvement," Report

No. CR 172, Federal Office of Road Safety, Canberra, Austra-

lia, 1997.

5. H. C. Joksch, "Velocity Change and Fatality Risk in a Crash-A

Rule of Thumb", Accident Analysis and Prevention, Vol. 25,

No. 1, 1993.

6. Vagverket. (2008). Swedish Road Administration. Retrieved

from http://www.vv.se

7. http://www.direct.gov.uk/prod_consum_dg/groups/

dg_digitalassets/@dg/@en/@motor/documents/digitalasset/

dg_188029.pdf

8. European Transport Safety Council, "Reducing Traffic Inju-

ries Resulting From Excess and Inappropriate Speed", Brussels,

1995.

9. Traffic and Crash Data - Germany (Summary Statistics).

Bundesanstalt für Straßenwesen (BASt)

1 0 . h t t p : / /www . g e rma n - a u t o b a h n . e u / i n d e x .

asp?page=regulations

11. สถต อบตเหต จร จร ทาง บก สำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต พ.ศ. 2542-

2552

12. สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม ทางหลวง พ.ศ. 2544-2551

13. http://en.wikipedia.org/wiki/Speed_limits_by_country

14. World Health Organization (2009). Global Status Report

on Road Safety, Geneva

15. Lewis, S. (1996). Future system specifications for traffic

enforcement equipment. London: IEEE Explore.

16. Glauz, W. (1998). Review of automated technologies for

speed management and enforcement. Managing speed. Review

of current practice for setting and enforcing speed limits. TRB

Special report 254 , 359-390.

17. Zaidel, D., & Mäkinen, T. (1999). Automation concepts and

technologies for improving traffic law enforcement. Research

report 482. VTT Communities and Infrastructure.

56

18. Nilsson, G. (1992). Trials with automatic speed surveil-

lance 1990-1992. (Swedish language, with English summary).

VTI Report 378. Linköping: Swedish Road and Traffic Research

Institute.

19. World Health Organization (2009). Global Status Report

on Road Safety, Geneva

20. http://www.royalthaipolice.go.th/showdetial.php?news_

ID=1

21. Kulleab, S., S. Jirawak and K. Kaewkanya (2006). Model

development for traffic injury prevention by speed control on

Highway No. 2 in Khon Kaen province, Report No.147-2006-

11, Khon Kaen Trauma and Critical Care Center, Khon Kaen

Hospital, Thailand.

22. Sontikul, S. (2009). Speeding drivers’ attitudes towards a

speed enforcement program, Master Thesis, Asian Institute of

Technology, Pathumthani, Thailand.

23. Yaktawong, W. (2008). Drivers’ attitudes towards speed

management, Master’s Thesis, Asian Institute of Technology,

Pathumthani, Thailand.

24. Federal Highway Administration (2009), Engineering

Countermeasures for Reducing Speeds: A Desktop Reference of

Potential Effectiveness, Available online at: http://safety.fhwa.

dot.gov/speedmgt/ref_mats/eng_count/eng_count.pdf

25. Blain, L. (2007). EU to debate 101mph speed limit for all

new cars, Gizmag Automotive, Available online at: http://www.

gizmag.com/go/7550/

26. West, B. H., McGill, R., Hodgson, J. W., & Smith, D. (1999).

Development and Verification of Light-Duty Modal Emissions

and Fuel Consumption Values for Traffic Models. Tennessee:

Oak Ridge National Laboratory.


57

ก ชวต แลว ท ตอง จบ ลง เพราะ อบตเหต ทาง ถนน ประเภท รถ ชน คน เดยว (Single Vehicle Crash) หรอ เปน อบตเหต ท ม การ ชน แบบ ไมม

ค กรณ คำถาม ท ตาม มา คอ รถยนต เหลา นน ไป ชน กบ อะไร ถง ทำให เกด อบตเหต ท ม ความ รนแรง ถง ขน ผ ขบข หรอ ผ โดยสาร เสย ชวต

หรอ บาด เจบ สาหส

ภาพ ใน 2 ลกษณะ ท กอ ให เกด ความ รสก ตาง กน ได ปราก ฏ ขน ทวไป ตาม หนา หนงสอพมพ ลกษณะ แรก เปน ภาพ อบตเหต ของ รถยนต

ท พง เขา ชน ตนไม เสา ไฟฟา ขาง ทาง เสา ปาย อบตเหต รถยนต พลก ควำ แลว ตก อย ขาง ทาง หรอ แมแต อบตเหต รถยนต ตก นำ ท ทำให

ผ ขบข ซง หน ออก มา ไมทน จม นำ เสย ชวต สวนใน อก ลกษณะ หนง คอ ภาพ ขาว การ รณรงค ปลก ตนไม ขาง ทาง เพอ ปรบปรง ทศนยภาพ

เพม ความ รมรน และ สวยงาม ภาพ ของ ถนน หนทาง ท ม การ ตด ตง เสา ไฟฟา เสา ปาย จราจร ท ทำ ดวย แทง ปน คอนกรต ท แขง แรง หรอ

แมแต ภาพ ของ หลก กโลเมตร ท ทำ ดวย แทง คอนกรต ซง เปน ท นยม สำหรบ นก ทอง เทยว บาง กลม ท ใช เปน องค ประกอบ ใน การ ถาย รป

เมอ เดน ทาง ไป ทอง เทยว ตาม สถาน ท ตางๆ ใน ประเทศไทย

ภาพ ใน 2 ลกษณะ ท ขด แยง กน น กลบ ม ความ เกยวของ กน โดยท ประชาชน โดย สวน ใหญ ไม เคย ตระหนก วา มน เกยวของ กน ได อยางไร

วตถ ขาง ทาง ตางๆ ท ได กลาว ไป แลว กอน หนา นน เรยก วา วตถ อนตราย ขาง ทาง (Roadside Hazards) ซง มก เปน สาเหต หลก อยาง หนง

ท ทำให เกด การ เสย ชวต หรอ การ บาด เจบ ของ ผ ขบข หรอ ผ โดยสาร ท เกด อบตเหต ทาง ถนน เชน เมอ รถ เสย หลก หลด ออก นอก ผว จราจร

แลว พง เขา ชน วตถ อนตราย ขาง ทาง ตางๆ อบตเหต ประเภท น เรยก วา อบตเหต อนตราย ขาง ทาง

á¹Ç â¹ŒÁ áÅÐ ¤ÇÒÁ ÃØ¹áÃ§ ¢Í§ ÍØºÑμÔàËμØ ÍÑ¹μÃÒÂ ¢ŒÒ§ ·Ò§ใน ปจจบน ประเทศไทย ม สดสวน การ เกด อบตเหต อนตราย ขาง ทาง สง ถง 40-45เปอรเซนต ของ ประเภท อบตเหต

ท เกด ขน ทงหมด บน ทางหลวง แผนดน (ถนน เชอม ระหวาง จงหวด)1 แมวา ความ พยายาม ปองกน อบตเหต ทาง ถนน

ได เพม ขน แต การ เกด อบตเหต อนตราย ขาง ทาง กลบ ม แนว โนม เพม สง ขน นบ ตง แต ป พ.ศ. 2544 (รป ท 1)

ทำนอง เดยวกน อบตเหต อนตราย ขาง ทาง บน ทางหลวง แผน ดน ยง คง ม แนว โนม รนแรง คอน ขาง คงท (รป ท 2)

เกอบ 10 ป ท ผาน มา ใน 100 ครง ท เกดอบตเหต อนตราย ขาง ทาง จะ ม จำนวน ผ เสย ชวต 10-12 คน อบตเหต

อนตราย ขาง ทาง ท ทำให ม ผ เสย ชวต หรอ ได รบ บาด เจบ นน เกด มา จาก สาเหต อะไร

ÃÙ»·Õè 1 ÊÑ´Ê‹Ç¹ÍØºÑμÔàËμØÍÑ¹μÃÒÂ¢ŒÒ§·Ò§

40%

35%

30%

20%

50%

45%

25452544 2546 2547 2548 2549 2550 2551

ÃÙ»·Õè 2 Ñª¹Õ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμáÅÐ Ñª¹Õ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§ÍØºÑμÔàËμØÍÑ¹μÃÒÂ¢ŒÒ§·Ò§

0.10

0.08

0.00

0.14

0.12

0.04

0.02

0.06

25452544 2546 2547 2548 2549 2550 2551

´Ñª¹Õ¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§´Ñª¹Õ¡ÒÃàÊÕÂªÕÇÔμ

ÊÀÒ¾ÍÑ¹μÃÒÂ¢ŒÒ§·Ò§...áÅÐÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹

58

สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม ทางหลวง [1] พบ วา

อบตเหต อนตราย ขาง ทาง ท พราก ชวต ผ ใช ทาง มาก ทสด

ไดแก การ พลก ควำ ตก คนทาง รอง ลง มา ก คอ รถ ไป ชน

กบ เสา ไฟฟา หรอ ตนไม รอง ลง มา คอ รถ ไป ชน ราว เหลก

บน ขอบทาง (การด เรล) กำแพง คอนกรต ปาย จราจร

และ หลก กโลเมตร ตาม ลำดบ (รป ท 3)

70%

80%

60%

100%

90%

50%

40%

30%

20%

10%

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 25510%

Í×è¹æËÅÑ¡¡ÔâÅàÁμÃ¡ÒÃ�´àÃÅ/¡Óá¾§¤Í¹¡ÃÕμ»‡ÒÂ¨ÃÒ¨ÃàÊÒä¿¿‡Ò¾ÅÔ¡¤ÇèÓ

ÃÙ»·Õè 3 ¨Ó¹Ç¹¼ÙŒàÊÕÂªÕÇÔμ¨Ò¡ÍØºÑμÔàËμØÍÑ¹μÃÒÂ¢ŒÒ§·Ò§ ¨Óá¹¡μÒÁ»ÃÐàÀ·ÍØ»¡Ã³�¢ŒÒ§·Ò§

ËÁÒÂàËμØ: Í×è¹æ ÃÇÁä»¶Ö§ÍØºÑμÔàËμØÍÑ¹μÃÒÂ¢ŒÒ§·Ò§·Õèª¹¡ÑºμŒ¹äÁŒ

·ÕèÁÒ ¢Í§ ÊÔè§ ÍÑ¹μÃÒÂ ¢ŒÒ§ ·Ò§ áÅÐ ÍØºÑμÔàËμØ ·Ò§ ¶¹¹คน ทาง เสา ไฟฟา ปาย จราจร ตนไม การด เรล และ กำแพง คอนกรต

หลกกโลเมตร และ แหลง นำ ตางๆ ท อย ขาง ทาง เปน สง ท ผ ใช รถ ใช ถนน คน ตา

เปน อยาง ด วา ม สง เหลา น อย ทวไป ตาม ทางหลวง ทก แหง ใน ประเทศไทย

แต ผ ใช รถ ใช ถนน อาจ ไม เคย ทราบ วา สง เหลา น ถา อย ใกล กบ ขอบ ถนน

มาก เกน ไป ก สามารถ ครา ชวต ผ ใช รถ ใช ถนน ได ทก เมอ

ถา ขณะ ขบข เกด พลาด พลง ใน เรอง ตอ ไป น เชน การ หลบ หลก การ ชน กบ

วตถ หรอ ยาน พาหนะ คน อน บน ถนน การ เสย หลก ใน การ ขบข เนองจาก ความ

ผด ปกต ของ สวน ประกอบ รถยนต (ยาง แตก หรอ เบรก เสอม) การ เสยหลก

ขณะ ขบ รถ เนองจาก ม ทศนวสย ใน การ มอง เหน ไม ชดเจน (ฝน ตก หรอ หมอก

ลง หนา จด) หรอ ความ ผด พลาด ใน การ ขบข เนองจาก ความ เหนอย ลา ท เกดขน

(หลบใน)

ความ พลาด พลง เชน น สมควร ม โทษ ถง ตาย หรอ พการ กระนน หรอ

ความ ผด พลาด เหลา น อาจ ทำให ผ ขบข ไม สามารถ ควบคม ยาน พาหนะ ทขบข

ได และ ยาน พาหนะ อาจ ไถล หลด ออก นอกถนน ซง ใน กรณ ท ไมม สง อนต ราย

ใดๆ อย บรเวณ ขาง ทาง ผ ขบข ก สามารถ ควบคม ยาน พาหนะ กลบ เขา ส

ผว ทาง จราจร ได อยาง ปลอดภย แต ถา ม สง อนตราย ตางๆ อยใกล กบ

ขอบ ทาง ยาน พาหนะ ของ ผ ขบข ก อาจ ไถล ไป ชน กบ สง อนตราย ขาง ทาง ตางๆ

เหลา น และ ทำให เกด ความ รนแรง ของ การ ชน ถง ขน เสย ชวต ได (รป ท 4)

เมอ พจารณา แนว โนม สถานการณ อบตเหต อนตราย ขาง ทาง ของ ประเทศไทย

สามารถ แยกแยะ ปจจย หลก ของ ทมา ของ วตถ อนตราย ขางทาง และ การ เกด

อบตเหต อนตราย ขาง ทาง ได เปน ประเดน ท นา สนใจ ดงน


59

• ¢Ò´ á¹Ç¤Ô´ àÃ×èÍ§ ¡ÒÃ ÍÍ¡áºº ÊÀÒ¾ ¢ŒÒ§ ·Ò§ ·Õè ãËŒ ÍÀÑÂ á¡‹ ¼ÙŒ ¢Ñº¢Õè (Forgiving Roadside Concept) แนวคด การ ออกแบบ สภาพ ขาง ทาง ท ให อภย แก ผ ขบข [2] คอ การ ออกแบบ ทาง ท เปด โอกาส ให ผ ขบข ท ทำความ ผด พลาด ขณะ ขบข แลว

เกด อบตเหต รถ เสย หลก หลด ออก นอก ผว จราจร สามารถ ขบข หรอ ควบคม ยาน พาหนะ กลบ ส ผว จราจร ได ดวย ความ ปลอดภย โดย ไม ไป

ชน กบ วตถ อนตราย ขาง ทาง ดง นน ภายใน ขอบเขต พนท ขาง ทาง จง ไม ควร ม วตถ อนต ราย ใดๆ ตง อย ใน เขต ระยะ ปลอดภย หรอ ท เรยก วา

พนท Clear Zone

ระยะ ปลอดภย (Clear Zone) [2] คอ ระยะ ทาง ท วด จาก ขอบ ผว ทาง จราจร

หาง ออก ไป ระยะ หนง โดย จะ ตอง ปราศจาก วตถ สง กด ขวาง ใดๆ ทเปน

อนตราย ตอ ยาน พาหนะ เมอ เกด การ ชน ขน และ เมอ ยาน พาหนะ หลด ออก นอก

ผว จราจร แลว ผ ขบข ควร ท จะ สามารถ ควบคม ยาน พาหนะ ให กลบ เขา มายง ผว

จราจร ได อยาง ปลอดภย ระยะ ปลอดภย น ขน อย กบความเรว ท ใชบน ถนน

ปรมาณ จราจร และ ความ ชน ของ คน ทาง ดง แสดง ให เหน ใน ตาราง ท 12 ทงน

ระยะ ปลอดภย ใน ตาราง น เหมาะ สม กบ กรณ ท คน ทาง ชน ไม เกน อตราสวน 1:4

เทานน ถา คน ทาง ชน กวา อตราสวน 1:4 ควร ท จะ ม การ ออกแบบ ใน ลกษณะ

อน รป ท 5 แสดง ตวอยาง ระยะ ปลอดภย ท ถก ออกแบบ สำหรบ ทางหลวง

สาย หลก ใน ตาง ประเทศ ซง แสดง ให เหน วา ได เวน ระยะ ปลอดภย อยาง เพยง พอ

โดย ไมม วตถ อนตราย ขาง ทาง ใดๆ อย ภายใน บรเวณ ดง กลาว

ตวอยาง เชน ใน รป ท 6 เปน ทางหลวง สาย หลก ใน ประเทศไทย ท ควร ม ระยะ

ปลอดภย ไม ตำ กวา 7 เมตร แต จาก รปภาพ ท เหนจะ พบ วา ภายใน เขต ระยะ

ปลอดภย ได ม วตถ อนตราย ขาง ทาง ตง อย มากมาย ไม วา จะ เปน ตนไม เสา ไฟ

และ เสา ปาย จราจร ตางๆ

ความเรว

(กม.ตอชม.)

ปรมาณจราจร

(คนตอวน)

ระยะปลอดภย

(ม.)

90

750-1,500

1,500-6,000

>6,000

6-7.5

7.5-9

8-10

100

750-1,500

1,500-6,000

>6,000

8-10

10-12

11-13.5

110

750-1,500

1,500-6,000

>6,000

8.5-11

10.5-13

11.5-14

μÒÃÒ§·Õè 1 ÃÐÂÐ»ÅÍ´ÀÑÂ·ÕèàËÁÒÐÊÁÊÓËÃÑº»ÃÐàÀ··Ò§·ÕèÁÕ¤ÇÒÁàÃçÇáÅÐ»ÃÔÁÒ³¨ÃÒ¨Ãã¹ÃÐ Ñºμ‹Ò§æ2

60

แมวา ใน ปจจบน กรม ทางหลวง ได ม การ กำหนดการ ออกแบบ ระยะ ปลอดภย ไว ดวย แลว [3] แต กลบ พบ วา ไม ได นำ หลกการ

ใน เรอง ของ ระยะ ปลอดภย มา ใช ใน การ ออกแบบ ทาง จรง ท นา วตก ยง ขน ไป อก คอ กรม ทางหลวง ชนบท ไม ได ม การ กำหนด

ระยะ ปลอดภย เอา ไว ใน แบบ มาตรฐาน การ ออกแบบ ทาง เลย [4] ทงน จง เหน วา ประเทศไทย ยง ละเลย ความ สำคญ ของ

มาตรฐาน การ ออกแบบ ระยะ ปลอดภย จง ไม นา แปลก ใจ เลย ท ใน ปจจบน วตถ อนต ราย ปราก ฏอย ขาง ทางถนน ทางหลวง

แผน ดน และ ทางหลวง ชนบท ทวไป หมด

• ¡ÒÃ äÁ‹ ¤Ó¹Ö§ ¶Ö§ ÁÒμÃ°Ò¹ ¡ÒÃ ÍÍ¡áºº ¤ÇÒÁ ªÑ¹ ¤Ñ¹ ·Ò§ ·Õè »ÅÍ´ÀÑÂถง แมวา ความ ชน คน ทาง จะ เปน สวน ประกอบ หลก ของ การ ออกแบบ ทาง ท จำเปน ตอง อย ตด กบ ผว จราจร หรอ ตง อย ภายใน

เขต ระยะ ปลอดภย แต การ ออกแบบ ความ ชน คน ทาง ดง กลาว ก สามารถ ทำให ปลอดภย ได โดย การ ออกแบบ ไม ให ม ความชน

ท สง เกน ไป โดย ตาม คมอ การ ออกแบบ มาตรฐาน ใน ประเทศ สหรฐอเมรกา2และ ประเทศ ออสเตรเลย5, 6 ได กำหนด ไว วา

คน ทาง ท ม ความ ชน สง กวา อตราสวน 1:3 ถก จด ให อย ใน ประเภท ของ ความ ชน ท เปน อนตราย (Critical Slope) เมอ ยาน

พาหนะ หลด ออก นอก เสน ทาง และ ตก ไป ใน รอง คน ทาง ท ม ความ ชน ดง กลาว จะ ไมม โอกาส ท จะ กลบ ขน มา บน ผว จราจร และ

เกด การ พลก ควำ ของ ยาน พาหนะ ได ดง นน คมอ การ ออกแบบ ทางใน ตาง ประเทศ จง แนะนำ ไว วา ถา ม การ ออกแบบ คน ทาง

ท ม ความ ชน สง กวา อตราสวน 1:3 จะ ตอง ม การ ตด ตง อปกรณ กน เพอ ปองกน ไม ให ยาน พาหนะ ท หลด จาก ผว จราจร ตกลง

ไป ใน คน ทาง ท ม ความ ชน ดง กลาว

ใน ประเทศไทย พบ วา คน ทาง ทวไป ได ถก ออกแบบ ไว ให ม ความ ชน อย ท อตราสวน 1:2 ซง เปน ความ ชน ท เปน อนตราย

มากกวา ความ ชน ท อตราสวน 1:3 แต มก เปน ท พบเหน บอย ครง วา คน ทาง ท ม ความ ชน ระดบ ท อตราสวน 1:2 และ ม ความ

ลก มากกวา 1.5 เมตร น เปน คน ทาง ท เหน อย โดย ทวไป ตาม ทางหลวง ซง ตาม หลก วศวกรรม การ ออกแบบ ทาง นน จะ ตอง

ม การ ตด ตง อปกรณ กน ใน บรเวณ ท ม คน ทาง ลกษณะ น แต กลบ พบ วา ถนน บาง แหง ก ม การ ตด ตง อปกรณ กน แต บาง แหง

ก ไมม การ ตด ตง อปกรณ กน ใดๆ ไว เลย จง ไม เปน ท ประหลาด ใจ มาก นก เมอ เรา มก จะ เหน ภาพ อบตเหต รถยนต เสย หลก

ตกลง ไป ใน คน ทาง และ เกด การ พลก ควำ อย บอย ครง (รป ท 7 และ 8)


61

• ¤ÇÒÁ áμ¡ μ‹Ò§ ã¹ ¤ÇÒÁ ¤Ô´ àËç¹ àÃ×èÍ§ ¡ÒÃ »ÅÙ¡ μŒ¹äÁŒ ¢ŒÒ§ ·Ò§ เรอง ของ การ ปลก ตนไม ใน บรเวณ ขาง ทาง ก เปน อก ประเดน หนง ท แสดง ถง ความ แตก ตาง ใน ความ คด เหน ของ หนวย งาน ของ รฐ สำหรบ

หนวย งาน ท รบ ผด ชอบ ถนน ถา ม ความ ร ความ เขาใจ ใน ดาน วศวกรรม งาน ทาง จะ ตระหนก ด วาการ ปลก ตนไม บรเวณ ขาง ทาง โดย เฉพาะ

อยาง ยง การ ปลก ตนไม ใหญ ท ม ลำตน ขนาด เสน ผาน ศนยกลาง ตงแต 10 ซม. ขน ไป ภายใน เขต ระยะ ปลอดภย เปน อนตราย ตอ ผ ขบข ท ใช เสนทาง

(รป ท 9) การ ปลก ตนไม ภายใน เขต ระยะ ปลอดภย สามารถ ทำได ถา ตนไม ม ลำตน ขนาด เสน ผาน ศนยกลาง ไม เกน 10 ซม. [7] ไม อยาง นน ก ตอง

ถอย รน หรอ ปลก หาง ออก ไป นอก เขต ระยะ ปลอดภย

ใน ขณะ เดยวกน ได ม หนวย งา นอนๆ ประสงค ท จะ ปลก ตนไม บรเวณ ขาง ทาง เพอ ปรบปรง ทศนยภาพ ของ ถนน ให รมรน และ สวยงาม หรอ พยายาม

สนอง นโยบาย ลด มลภาวะ ทาง สง แวดลอม และ ลด ปญหา ภาวะ โลก รอน คำถาม คอ ม ทาง เลอก อน เพอ ตอบ สนอง วตถประสงค เหลา น โดย

ไม ขด แยง กบ หลก ความ ปลอดภย ทาง ถนน ท กลาว มา หรอ ไม คม แลว หรอ ท ตอง เอา ชวต ประชาชน ไป แลก กบ รม เงา ทศนยภาพ อนได จาก ตนไม

ใหญ ขนาด นน ทงๆ ท ตนไม ขนาด เลก กวา ปลอดภย กวา ก ให รม เงา และ ทศนยภาพ งดงาม ได เชน กน

ถง แมวา ขอ เสนอ แนะ เชง นโยบาย ได ถก กำหนด ออก มา อยาง ชดเจน และ เปน รป ธรรม ตงแต ป พ.ศ. 2551 [8] แต ด เหมอน วา หนวย งาน รบ ผด ชอบ

ทาง ดาน ถนน และ หนวย งาน ดาน อนๆ ก ยง คง ให ความ สนใจ ขอ เสนอ แนะ ดง กลาว นอย อย ดง จะ เหน ได จาก ขาวสาร การ รณรงค ปลก ตนไม

ขางทาง ท ยง คง ม ออก มา อย เรอยๆ ใน ชวง ป พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 ดง แสดง ใน รป ท 11

ÃÐºº ¤ÇÒÁ »ÅÍ´ÀÑÂ ÊÓËÃÑº ¡ÒÃ »‡Í§¡Ñ¹ ÇÑμ¶Ø ÍÑ¹μÃÒÂ ¢ŒÒ§ ·Ò§หลก การ ใน การ ออกแบบ ทาง ชนด ให อภย ม แนวทาง ปฏบต อย ดวย กน หลาย วธ

แนวทาง แรก ก คอ การ กำหนด เขต ระยะ ปลอดภย แต เมอ ใด กตาม ท ม วตถ อนตราย

ตง อย ใน ระยะ ปลอดภย ก ม แนว ทา งอนๆ ใน การ ปองกน โอกาส ท จะ เกด อบตเหต

อนตราย ขาง ทาง อย 5 วธ [2] ไดแก

• การ ถอดถอน วตถ อนตราย เหลา นน ออก ไป จาก ระยะ ปลอดภย (Remove)

• การ ออกแบบ การ ตด ตง วตถ อนตราย ใหม ให ม ความ ปลอดภย มาก ขน (Rede-

sign) เชน การ ออกแบบ ความ ชน คน ทาง ท ปลอดภย มาก ขน การ ออกแบบ เสาไฟฟา

หรอ เสา ปาย จราจร แบบ ชน แลว ลม (Breakaway Poles)

• การ เคลอน ยาย วตถ อนตราย ไป ยง บรเวณ ท ไม เปน อนตราย เชน เคลอน ยาย

ออก ไป นอก ระยะ ปลอดภย (Relocate)

• การ ตด ตง อปกรณ กน เพอ ปองกน การ ชน กบ วตถ อนตราย ขาง ทาง (Shield) เชน

การ ตด ตง การด เรล (Guardrail) หรอ แผงคอ นก รต กน (Concrete Barrier)

• การ ทำ เครองหมาย ท วตถ อนตราย ขาง ทาง เพอ ให เปน ท สงเกต ได อยาง ชดเจน

(Delineation) เชน การ ทาส หรอ ตด เครองหมาย เตอน

62


วธ การ ท กลาว มา ทงหมด น วธ สวน ใหญ ท ได นำ มา ใช ใน ประเทศไทย

นน ม เพยง 2 วธ คอ การ ตด ตง อปกรณ กน (Shield) และ การ ทำ

เครองหมาย เพอ ให เปน ท สงเกต (Delineation) ซง จด ได วา เปน วธ

ท งาย ทสด เพราะ ไม ตอง แกไข หรอ ออกแบบ ใหม ใดๆ เกยว กบ วตถ

อนตราย ขาง ทาง เลย การ ทำ เครองหมาย เตอน อาจ เรยก ได วา เปน

วธ ท ไม สามารถ ชวย ลด อบตเหต อนตราย ขาง ทาง เลย เพราะ ใน เมอ

ผ ขบข ไม สามารถ ควบคม ยาน พาหนะ ได การ ทำ เครองหมาย เตอน

ก ไม สามารถ ปองกน ยาน พาหนะ ของ ผ ขบข ให ชน กบ วตถ อนตราย

ขาง ทาง ได ดง นน ผ ใช รถ ใช ถนน ทวไป จะ สามารถ สงเกต เหน วตถ

อนตราย ท พบ บน ถนน ทางหลวง ใน ประเทศไทย วา ม การ ทาส ขาว

สแดง หรอ ส สม ไว ตาม โคน ตนไม เสา ไฟฟา และ เสา ปาย จราจร ตางๆ

เพอ วตถประสงค ใน การ เตอน ผ ขบข

สวน การ ตด ตง อปกรณ กน เปน วธ ท ม ประสทธภาพ วธ หนง ใน การ

ปองกน ไม ให ยาน พาหนะ พง เขา ชน วตถ อนตราย ขาง ทาง ได ถง กระนน กตาม การ เลอก ใช

ประเภท ของ อปกรณ กน รวม ถง การ ออกแบบ การ ตด ตง อปกรณ กน ท ปลอดภย ก ม ความ จำเปน

อยาง ยง ท จะ ชวย ปองกน การ เกด อบตเหต อนตราย ขาง ทาง ถา ม การ เลอก ใช อปกรณกน หรอ

ม การ ตด ตง ท ไม เหมาะ สม อปกรณ กน เหลา น ก กลบ เปน สาเหต ของ การ เสย ชวต จาก อบตเหต

อนตราย ขาง ทาง ได ดง แสดง ให เหน ใน รป ท 14

»ÞËÒ ¡ÒÃ μÔ´ μÑé§ ÍØ»¡Ã³� ¡Ñé¹ ·Õè äÁ‹ àËÁÒÐ ÊÁทง กรม ทางหลวง และ กรม ทางหลวง ชนบท ได ม การ กำหนด มาตรฐาน รป แบบ ของ อปกรณ กน ท ใช อย ใน ปจจบน แต เมอ พจารณา รป แบบ ของ อปกรณ

กน และ วธ การ ตด ตง ท ระบ ใน มาตรฐาน เหลา น ยง คง พบ วา ได ขาด ราย ละเอยด ท สำคญ อย หลาย ประการ ทง ใน เรอง ของ

• ประเภท อปกรณ กน ท ม ความ เหมาะ สม สำหรบ ทางหลวง ประเภท ตางๆ รวม ถง สภาพ แวดลอม ทาง ถนน ท ตาง กน ดวย เชน ทาง เขา

• การ ออกแบบ ความ ยาว ของ อปกรณ กน ททำการ ตด ตง และ การ เลอก ตำแหนง ใน การ ตด ตง

• วธ การ ตด ตง อปกรณ กน ให ปลอดภย

ประเภท อปกรณ กน ใน ตาง ประเทศ นน ม มากมาย หลาย ชนด ท ถก เลอก มา ใช ให เหมาะ สม กบ ถนน ลกษณะ ตางๆ และ สภาพ แวดลอม ทาง ถนน

ทตาง กน2 ไดแก อปกรณ กน แบบ ยดหยน (Flexible Barrier) อปกรณ กน แบบ กง แขง (Semi-Rigid Barrier) และ อปกรณ กน แบบ แขง (Rigid

Barrier)

ตวอยาง ของ อปกรณ กน แบบ ยดหยน (Flexible Barrier) เชน การด เรล ใน รปแบบ

ของ สาย เคเบล หรอ การด เรล ท ใช โดย ทวไป ใน ประเทศไทย อปกรณ กน ชนด น

สามารถ ดด ซบ แรง กระแทก ได ด กวา ทำให เกด แรง ตาน กลบ ส ยาน พาหนะ และ

ผ ขบข และ ผ โดยสาร ตำ กวา แต การ ตด ตง ก ตอง เผอ พนท สำหรบ ระยะ แอนตว ของ

อปกรณ กน ทมา กก วา เมอ ได รบ แรง กระแทก จง ตอง ตด ตง ให หาง จาก วตถ อนตราย

ขาง ทาง เพอ ปองกน ไม ให ยาน พาหนะ พง เขา ชน อปกรณ กน แลว เลย เขาไป ชน วตถ

ขาง ทาง ดาน หลง ความ แขง แรง ทนทาน ของ อปกรณ ชนด น ก จะ ตำ กวา อปกรณ กน

รป แบบ อน รป ท 15 แสดง การด เรล ท ใช โดย ทวไป ใน ประเทศไทย ซง ม ลกษณะ

ของ การ ใช W-Beam ท ทำ ดวย โลหะ ตอ เขา ดวย กน เปน ทาง ยาว และ ยด ดวย เสา

ท ทำ จาก โลหะ เชน เดยวกน อปกรณ ท ใช ใน การ ยด ระหวาง W-Beam คอ นอต 8

ตว และ ยด กบ ตว เสา โดย ใช นอต เพยง 1 ตว3

63

อปกรณ กน แบบ กง แขง (Semi-Rigid Barrier) เปน อปกรณ กน ท ได รบ ความ นยม เปน อยาง มาก

ใน ตาง ประเทศ แต กลบ ไมม การนำ มา ใช ใน ประเทศไทย อปกรณ กน แบบ กง แขง นน เมอ ได รบ

แรง กระแทก จะ ใช พนท สำหรบ ระยะ แอน ตว ของ อปกรณ กน ท นอยกวา และ ม ความ แขง แรง

ทนทาน สง กวา อปกรณ กน แบบ ยดหยน เพราะ อปกรณ กน แบบ กง แขง ม การ เสรม ดวย แผน ไม

หรอ แผน โลหะ ยด ระหวาง W-Beam และ ตว เสา (รป ท 16) หรอ ท เรยก วา Block Out โดย

ตว Block Out น ยง ชวย ปองกน ไม ให ลอ รถยนต ขด เสา ของการดเรล ขน มา จาก ดน ขณะ ท เกด

การ ชน ได อก ดวย จง เปน อปกรณ ท เหมาะ สม สำหรบ ปองกน วตถ อนตราย ขาง ทางใน บรเวณ

ท ม ระยะ หาง ระหวาง ผว จราจร และ วตถ อนตราย ขาง ทาง คอน ขาง จำกด

อปกรณ ชนด สดทาย คอ อปกรณ กน แบบ แขง (Rigid Barrier) หรอ กำแพง คอนกรต ท ใช โดย

ทวไป ท ไมม ความ ยดหยน เลย จง ไม ตอง เผอ พนท และ ระยะ สำหรบ รบ แรง กระแทก อปกรณ กน

แบบ แขง ม ความ แขง แรง ทนทาน มาก ตองการ การ บำรง ดแล รกษา นอย กวา อปกรณ กน ชนด อน

จง เปน อปกรณ กน ท ได รบ ความ นยม อยาง มาก ใน ประเทศไทย แต ขอ เสย คอ ถา ยาน พาหนะ

พง เขา ชน ดาน หนา โดยตรง จะ เกด แรง ตาน กลบ ส ยาน พาหนะ สง กวา เมอ มม การ ชน ไม ได อย

ใน ลกษณะ ของ การ ชน ดาน ขาง แต เปนการ ชน ใน มมฉาก อาจ ทำให เกด ความ รนแรง ใน การ

ชน สง เนองจาก การ ชน ใน ลกษณะ น จะ คลาย กบ การ ชน วตถ อนตราย ขาง ทา งอนๆ

ประเภทอปกรณกน ขอด ขอจำกด

อปกรณกนแบบยดหยน (Flexible Barrier) - ดด ซบ แรง กระแทก ได ด ทำให เกด แรง ตาน กลบ

ส ยาน พาหนะ และ ผ ขบข และ ผ โดยสาร ตำ

- งาย ตอ การ ตด ตง

- ระยะ การ แอน ตว มาก ทำให ตอง ใช พนท ระหวาง

อปกรณ กน และ วตถ อนตราย ขาง ทาง มาก

- ความ แขง แรง ทนทาน ตำ

อปกรณกนแบบกงแขง (Semi-Rigid Barrier) - ระยะ การ แอน ตว นอย ทำให ตอง ใช พนท ระหวาง

อปกรณ กน และ วตถ อนตราย ขาง ทาง นอย

- ความ แขง แรง ทนทาน สง

- ใชเวลาในการซอมบำรงมากกวา

อปกรณกนแบบแขง (Rigid Barrier) - ไมม ระยะ แอน ตว จง เหมาะ สำหรบ บรเวณ

พนท ท จำกด

- ความ แขง แรง ทนทาน สง มาก จง ตองการ การ

บำรง ดแล รกษา นอย

- ไมม ความ ยดหยน เลย ทำให เกด แรง ตาน กลบ

สง ส ยาน พาหนะ และ ผ ขบข และ ผ โดยสาร

- ทำให ทศนยภาพ ของ ถนน ไม สวยงาม (ผ ขบข

รสก อดอด ขณะ ขบข)

การ ออกแบบ ความ ยาว ของ อปกรณ ททำการ ตด ตง ก ม ความ สำคญ อยาง ยง ดง ท ได ม

ตวอยาง ให เหน บน ทางหลวง หลาย แหง ท ม การ ตด ตง อปกรณ กน ดวย ความ ยาว ท ไม เพยง พอ

บาง ครง ม การ ตด ตง อปกรณ กน สน เกน ไป ไม สามารถ ปองกน ยาน พาหนะ ท เสย หลก

หลด ออก นอก เสน ทาง กอน ถง แนว อปกรณ กน ได (รป ท 17) จาก การ สมภาษณ เจา หนาท

ทางหลวง ททำการ ตด ตง อปกรณ กน พบ วา ความ ยาว ท ใช ใน การ ตด ตง นน ขนอย กบ

ประสบการณ ของ ผ ตด ตง อปกรณ และ ความ เหมาะ สมใน บรเวณ หนา งาน แต จาก หลก การ

การ ออกแบบ ความ ยาว ของ อปกรณ กน ท เหมาะ สม นน ควร ม การ คำนวณ ความ ยาว ของ

อปกรณ กน โดย พจารณา จาก ปจจย หลาย ประการ เชน ระยะ หาง ระหวาง ขอบ ผว จราจร ถง

วตถ อนตราย ขาง ทาง ระยะ ปลอดภย ความ ยดหยน ของ อปกรณ กน ประเภท ของ อปกรณ กน

ท เลอก ใช ความเรว ของ จราจร และ ปรมาณ จราจร

64


วธ การ ตด ตงอปกรณ กน ให ปลอดภย ก ม ความ สำคญ ใน การ ชวย ปองกน อบตเหต อนตราย ขาง ทาง วธ การ ตด ตง ตอง คำนง ถง ชนด ของ อปกรณ กน

ท เลอก ใช และ ระยะ แอน ตว (Deflection) ของ อปกรณ กน แตละ ชนด เชน ถา เลอก ใช อปกรณ กน ท ม ระยะ แอน ตว มาก ก ตอง ตด ตง อปกรณ กน

ให หาง จาก วตถ อนตราย ขาง ทาง มากกวา ระยะ ใน การ แอน ตว เพราะ ถา ตด ตง อปกรณ กน ท ชด กบ วตถ อนตราย มาก เกน ไป เมอ ยาน พาหนะ

พง เขา ชน อปกรณ กน ก จะ พง เขา ชน กบ วตถ อนตราย ได ทนท ดง แสดง ให เหน ใน รป ท 18

ถนน ใน ประเทศไทย ได ม การ ตด ตง ปลาย อปกรณ กน แบบ ปลาย เปด หรอ แบบ ปลาย กด ลง ดน เปน สวน ใหญ ซง เปนการ ตด ตง ปลาย อปกรณ กน

ท เปน อนตราย อยาง มาก เพราะ การ ตด ตง ปลาย อปกรณ กน แบบ ปลาย เปด อาจ ทำให เกด อบตเหต ยาน พาหนะ พง เขา ชน ปลายการดเรล และ

การด เรลทะล เขาไป ภายใน ตว รถ ได ดง แสดง ตวอยาง ใน รป ท 19

สวน การ ตด ตง อปกรณ กน แบบ ปลาย กด ลง ดน อาจ ทำให ยาน พาหนะ ปน ปลา ยการดเรล และ เกด การ พลก ควำ ได (รป ท 20) ใน ตางประเทศ

จง ไม อนญาต ให ม การ ตด ตง ปลาย อปกรณ กน ใน 2 ลกษณะ ดง กลาว แต แนะนำ ให ม การ ตด ตง ปลาย อปกรณ กน โดย ใช วสด ดด ซบ แรง กระแทก

ท ปลา ยการดเรล สามารถ ชวย ลด ความ รนแรง ได เมอ ยาน พาหนะ พง เขา ชน บรเวณ ปลายข อง การด เรล (รป ท 21)

65

¡ÒÃ μÃÇ¨ ÊÍº ºÓÃØ§ ÙáÅ ÃÑ¡ÉÒ ÍØ»¡Ã³� ¡Ñé¹ ·Õè äÁ‹ ÊÁºÙÃ³ �สภาพ อปกรณ กน ท พง ยบ เยน แลว ถก ปลอย ทง ไว หลง เกด การ ชน เปน ภาพ ท พบเหน

บอย มาก บน ถนน ทางหลวง ใน ประเทศไทย (รป ท 22) บาง ครง อปกรณ กน ท ได รบ ความ

เสย หาย กลบ ถก ทง ไว นาน เปน เดอน หรอ นาน ขาม ป ทงน การ ท อปกรณ กน ไมได ถก

ซอมแซม ทนท ม สาเหต สวน ใหญ เนอง มา จาก การ ขาด ความ ใสใจ หรอ การ ไม ให ความ

สำคญ ใน เรอง ของ ความ ปลอดภย ของ หนวย งาน ทาง เนองจาก โดย ปกต แลว ใน ทกๆ ป

จะ ม การ จดสรร งบ บำรง รกษา ทาง ปกต ใน การ ซอมแซม และ บำรง รกษา สภาพ ทาง แต

การ จดสรร งบ ประมาณ ใน เรอง ของ ความ ปลอดภย นน ถก จดสรร ให ม สดสวน ท นอย

กวา งาน ดาน อน จง มก เปน ท สงเกต เหน ได บอย ครง เมอ ม คำถาม วา ทำไม ถง ไมม การ

ซอมแซม อปกรณ กน ได ทนท ก มก จะ ได รบคำ ตอบวา ไมม งบ ประมาณ ใน การ ซอมแซม

หรอ เปลยน อปกรณ กน ชน ใหม ซง สาเหต ทแทจรงแลว ไม ได เปน เรอง ของ การ ขาด งบ

ใน การ ซอม บำรง แต เปน เพราะ ปญหา ใน การ จดสรร งบ ประมาณ มากกวา ปญหา ดง กลาว

ได แสดง ให เหน ถง การ ไม ให ความ สำคญ ของ หนวย งาน ท รบ ผด ชอบ ใน เรอง ของ การ

บำรง ดแล รกษา อปกรณ กน เพอ ความ ปลอดภย ดง จะ เหน ได จาก งบ ประมาณ ท ถก แบง

สรร อยาง จำกด ใน เรอง น

¢ŒÍ àÊ¹Í á¹Ð ã¹ ¡ÒÃ á¡Œä¢ »ÞËÒปญหา อบตเหต ท เกด ขน จาก วตถ อนตราย ขาง ทาง นน อย ภายใน ความ รบ ผด ชอบ

โดยตรง ของ หนวย งาน ทาง ดาน ถนน แต ผ ใช รถ ใช ถนน ทวไป ก ควร รบ ร ถง ปญหา และ

สาเหต ดง กลาว เพอ สามารถ ใช ใน การ เรยก รอง สทธ ของ ตนเอง เมอ เกด อบตเหต

อนตราย ขาง ทาง ท ม สาเหต มา จาก การ ออกแบบ ถนน ท ไม ปลอดภย

ขอ เสนอ แนะ โดย เรง ดวน ท สามารถ ทำได ใน ปจจบน สามารถ แบง หวขอ ออก เปน ดงน

1. การ กำหนด มาตรฐาน การ ออกแบบ วตถ อนตราย ขาง ทาง เชน การ สง เสรม

การ ออกแบบ ทาง ชนด ให อภย การ กำหนด มาตรฐาน ระยะ ปลอดภย ใน กรณ ท จำเปน ตอง

ม วตถ อนตราย อย ภายใน เขต ระยะ ปลอดภย ก ควร ม การ ตด ตง อปกรณ กน ท เหมาะ สม กบ

ประเภท ทางหลวง อปกรณ กน ควร ได มาตรฐาน และ ม ความ ปลอดภย เมอ มาตรฐาน ของ

หนวย งาน ทาง ได ถก กำหนด ออก มา แลว ก ควร นำ มา ใช ใน การ ออกแบบ ทาง จรง และ ใช เปน

เงอนไข ใน การ จดสรร งบ ประมาณ ให เพยง พอ

2. การ วางแผน ใน เรอง การ บำรง ดแล รกษา และ ซอมแซม อปกรณ กน ท เสย หาย ควร

ม การ จดสรร งบ ประมาณ ประจำ ป สำหรบ การ บำรง ดแล รกษา อปกรณ กน ให เพม มาก ขน

และ ให ความ สำคญ ใน การ บำรง ดแล รกษา อปกรณ กน เหลา น มาก ขน นอกจาก น อาจ ม

การ กำหนด มาตรการ ท ชดเจน สำหรบ การ ชดเชย คา เสย หาย จาก ผ ขบข ท กอ ให เกด ความ

เสย หาย ของ อปกรณ กน

3. การ สราง ความ เขาใจ ให แก ประชาชน และ หนวย งาน ตางๆ ท เกยวของ ใน เรอง

ของ อนตราย ท เกด จาก วตถ อนตราย ขาง ทาง รวม ทง การ ท ม สง กดขวาง เชน ตนไม

อย ใน เขต ระยะ ปลอดภย ก ควร ท จะ ม การ สราง ความ เขาใจ ให แก ประชาชน องคกร ตางๆ

รวม ถง สอ สาธารณะ ให ตระหนก ถง อนตราย ท เกด จาก ตนไม ขาง ทาง เหลาน นอก เหนอ

จาก การ มอง ใน เรอง ของ ความ รมรน ทศนยภาพ ท สวยงาม เพยง ดานเดยว ทงน อาจ ใช วธ ใน

การ สอสาร หลาย รป แบบ ผสม ผสาน กน เชน เวท สาธารณะ การประกวด รป ถาย ผาน กลอง

มอ ถอ การ ประกวด รายงาน ขาว โดย สอมวลชน ทองถน รวม ทง การ ยน ฟอง ศาลปกครอง ให

หนวย งาน ทาง ปรบปรง มาตรฐาน งานทาง เปนตน

66


μÑÇÍÂ‹Ò§ ·Õè Õ ã¹ »ÃÐà·Èä·Âใน ปจจบน ม หนวย งาน หลาย แหง ท รบ ผด ชอบ ทาง ถนน ได ให ความ สนใจ ตอ

การ แกไข ปญหา อบตเหต อนตราย ขาง ทาง มาก ยง ขน โดย ตวอยาง ท ด ทม

การนำ มา ใช ใน ประเทศไทย ใน ชวง 2-3 ป ท ผาน มา ไดแก

- การ ใช อปกรณ ลด ความ รนแรง (Crash Cushion) ใน บรเวณ ท

เสยง ตอ การ ชน วตถ อนตราย ขาง ทาง เชน Gore Area หรอ ดาน เกบ เงน

คา ผานทาง การนำ มา ใช น สามารถ เหน ได จาก ใน บรเวณ Gore Area บาง แหง

บน ทางดวน และ บน ถนน วภาวดรงสต และ บรเวณ ดาน เกบ เงน คา ผาน ทาง

บน ถนน มอ เต อรเวย วา ม การ ตด ตง อปกรณ ลด ความ รนแรง เพอ ดด ซบ แรง

กระแทก ใน กรณ ท ม ยาน พาหนะ พง เขา ชน อยางไร กตาม พบ วา ม การ เลอก ใช

อปกรณ ลด ความ รนแรง ท ไม เหมาะ สม กบ สภาพ ถนน บรเวณ ดงกลาว เพราะ

ได นำ อปกรณ ท เหมาะ สำหรบ ใช กบ ถนน ท รถ วง ดวย ความเรว ตำ มา ใช กบ ถนน

ท รถ วง ดวย ความเรว สง ดง เชน ถนน วภาวดรงสต

นอกจาก น การ ซอม บำรง อปกรณ ก ยง คง ม ปญหา ให เหน อย ดง เชน สภาพ

อปกรณ ลด ความ รนแรง บน ถนน วภาวดรงสต ท ถก ชน จน ได รบ ความ เสยหาย

ไม สามารถ ใช งาน ได อก (รป ท 23) และ ยง คง ถก ทง ไว ให เหน มา เปน ระยะ เวลา

นาน เกอบ ป อาจ เรยก ได วา ชวง เวลา ท ม การ ตด ตง อปกรณ ลด ความ รนแรง ใน

สภาพ ท ใช งาน ได ม เวลา สน กวา ชวง เวลา ของ การ ปลอย ซาก อปกรณ ลด ความ

รนแรง ท ใช งาน ไม ได ทง ไว นาน ถง 4 เทา

- การ เปลยนแปลง การ ตด ตง เสา หลก กโลเมตร จาก การ ใช แทง

คอนกรต เปน เสา ไม ได เรม ดำเนน การ บน ทางหลวง สาย หลก โดย ม การ ตด ตง

หลก กโลเมตร ใหม ท ทำ จาก เสา ไม ขนาด เลก และ ม การ ตด ปาย บอก หลก

กโลเมตร แทน การ ใช แทง คอนกรต รป แบบ เดม ท ม การ ใช งาน มา เปน เวลา นาน

(รป ท 24) แต ปญหา ท พบ คอ เมอ ม การ เปลยนแปลง หลก กโลเมตร ใหม แลว

กลบ ไมม การ รอ ถอน แทง คอนกรต ท เปน หลก กโลเมตร เกา ออก แต อยาง ใด

กลบ ปลอย ทง แทง คอนกรต ไว ให เปน วตถ อนตราย ขาง ทาง ตอไป

ÃÙ»·Õè 23 ÍØ»¡Ã³ �Å´¤ÇÒÁÃØ¹áÃ§·ÕèμÔ´μÑé§º¹¶¹¹ÇÔÀÒÇ´ÕÃÑ§ÊÔμ ·Õè¶Ù¡ª¹¨¹ä´ŒÃÑº¤ÇÒÁàÊÕÂËÒÂ

67

àÍ¡ÊÒÃ ÍŒÒ§ÍÔ§1. รายงาน อบตเหต บน ทางหลวง สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม

ทางหลวง กระทรวง คมนาคม พ.ศ. 2544-2551

2. AASHTO, Roadside Design Guide, American Association of

State Highway and Transportation Officials, Washington, D.C.,

USA., 2002

3. แบบ แนะนำ การ ปลก ตนไม ใน เขต ทางหลวง สำนก สำรวจ และ ออกแบบ

กรม ทางหลวง กระทรวง คมนาคม กรกฎาคม พ.ศ. 2551

4. แบบ มาตรฐาน งาน บำรง รกษา ทาง สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม

ทางหลวง ชนบท กระทรวง คมนาคม

5. Urban Road design Guide: A Guide to the Geometric Design of

Major Urban Roads, Publication Number AP-G69/02, Austroads,

Sydney, New South Wales, Australia, 2002

6. Austroads, Rural Road Design: A Guide to the Geometric Design

of Rural Roads, Publication Number AP-G1/03, Austroads, Sydney,

New South Wales, Australia, 2003

7. AASHTO, A Policy on Landscape Development for the National

System of Interstate and Defense Highways, American Associa-

tion of State Highway and Transportation Officials, Washington,

D.C., USA., 1961

8. ขอ เสนอ เชง นโยบาย: ลด ปญหา อบตเหต จาก ตนไม รม ทาง ศนย วชาการ

เพอ ความ ปลอดภย ทาง ถนน พ.ศ. 2551 http://www.roadsafetythai.

org/index.php?module=article&page=detail&id=23

68


หาก พจารณา สง ท เกด ขน รอบๆ ตว หลาย คน อาจ เกด ขอ

สงสย วา ทำไม บาน เรา จง เตม ไป ดวย ถนน หนทาง แต ไมม

ระบบ ขนสง สาธารณะ ท สะดวก และ ปลอดภย เฉก เชน ใน

ตาง ประเทศ หรอ ทำไม ถนน บาง แหง จง กอสราง ใหญ โต

เกน ความ จำเปน ใน ขณะ ท บอย ครง จะ เหน รถ โดยสาร วง

ให บรการ ม สภาพ เกา ทรด โทรม หรอ ใน ชวง เศรษฐกจ ฝด เคอง

ทำไม รถ ปาย แดง และ รถ มอ สอง ยง คง ขาย ดบ ขาย ด

แมวา จะ เดน ทาง ไป ไหน รถ ก ตด หรอ ทำไม ทอง ถนน จง คลา คลำ

ไป ดวย รถ จกรยานยนต ท ลวน เสยง อนตราย ใน ขณะ ท หลาย คน

ยอม ฝาก ชวต ไว กบ คน ขบ รถ โดยสาร ท มก ขบ ซง หวาดเสยว จน

บอย ครง เกด อบตเหต หรอ ทำไม ถนน บาง แหง กวาง ขวาง และ ม

ชอง จอด รถ ได แต กลบ ม ทางเทา คบ แคบ จน ผคน ตอง ลง มา เดน

บน ถนน หรอ แม กระทง วา ทำไม เวลา ยน รอ ขาม ทางมาลาย จง

ไม คอย ม รถ หยด ให คน เดน ขาม ใน ขณะ ท สะพาน คน ขาม ถนน

หลาย แหง ม สภาพ ราง และ ไม คอย ม คนใช

สง เหลา น เปน ตวอยาง ของ ผลลพธ ท เกด ขน จาก สงคม ท

ประชาชน ไม ได รบ ประโยชน จาก ภาค รฐ อยาง เทา เทยม กน

ใน แง ของ การ เดน ทางใน ชวต ประจำ วน ซง ใน ชวง 2 - 3 ป

ท ผาน มา เรม กลาย เปน ประเดน ท ม การ พด ถงกน อยาง

กวาง ขวาง ทง ใน แวดวง วชาการ และ เวท นโยบาย สาธารณะ

ทามกลาง กระแส การ ตน ตว เรอง ความ เสมอ ภาค ใน หลาย

บรบท ของ สงคม ไทย ดวย เหต ท วาการ พฒนา โครงสราง

พน ฐาน ดาน คมนาคม ใน บาน เรา มง เนน ให ประโยชน แก

ผ ขบข รถยนต เปน หลก แต กลบ ไม คอย ให ความ สำคญ หรอ

มก มอง ขาม เรอง ของ ระบบ ขนสง สาธารณะ ท ประชาชน ทวไป

สามารถ เขา ถง อยาง สะดวก รวดเรว และ ปลอดภย ผล ท ตาม

มา จง เปน วฎ จกร ท วถ ชวต คน ไทย ตอง ผก ตด กบ การ ใช รถยนต

สวน บคคล โดย เปน ภาระ ของ ภาค รฐ ท ตอง ลงทน กอสราง ขยาย

ถนน เพอ รองรบ ความ ตองการ ใช งาน ท เพม ขน อยาง ด เหมอน

จะ ไมม ขด จำกด ใน ขณะ ท ประชาชน ผ ไมม ทาง เลอก จำ ตอง

ฝาก ชวต ไว กบ บรการ ขนสง สาธารณะ ท ขาด คณภาพ และ มก

ถก เอา รด เอา เปรยบ จาก ผ ประกอบ การ หรอ ไม ก หน ไป ใช รถ

จกรยานยนต ท สะดวก คลอง ตว และ ประหยด กวา แต ม ตนทน

แฝง เปน ความ เสยง ตอ อบตเหต ท สง สง เหลา น ได สง ผลก ระ ทบ

ดาน ลบ ตอ คณภาพ ชวต ของ คน ไทย เชอม โยง ไป ส ปญหา ทาง

สงคม และ สขภาพ ใน หลาก หลาย มต ดง เชน ท จะ ได หยบยก มา

อภปราย ใน บทความ น คอ ปญหา การ เสย ชวต และ บาด เจบ

จาก อบตเหต ทาง ถนน

¤ÇÒÁ àÊÁÍ ÀÒ¤ ã¹ ¡ÒÃ à Ô¹ ·Ò§ áÅÐ »˜ÞËÒ ÍØºÑμÔàËμØ ÃÒ¨Ã

ทำไม บาน เมอง จง เตม ไป ดวย ถนน หนทาง มากมาย และ

กวาง ขวาง ใหญ โต แต ระบบ ขนสง สาธารณะ สำหรบ คน

ทก ระดบ ยง ไม พฒนา

ทำไม รถ ปาย แดง และ รถ มอ สอง ยง คง ขาย ดบ ขาย ด แมวา จะ เดน ทาง

ไป ไหน รถ ก ตด แต อก หลาย ชวต ตอง ทน อย กบ รถ โดยสาร ท ขบข อยาง

หวาดเสยว หรอ ยอม เสยง ใช รถ จกรยานยนต

ทำไม เวลา ออกแบบ ถนน จง เผอ ท ให จอด รถ ได แต ทางเทา และ

ทาง ขาม กลบ ไม คอย ได รบ การ เหลยว แล69

¤ÇÒÁ äÁ‹ àÊÁÍ ÀÒ¤ ã¹ ¡ÒÃ à Ô¹ ·Ò§ áÅÐ ¼Å¡ ÃÐ ·º μ‹Í ¤ÇÒÁ »ÅÍ´ÀÑÂ ·Ò§ ¶¹¹‘ความ เสมอ ภาค ใน การ เดน ทาง’ คอ อะไร ตาม คำ จำกด ความ ใน ท น หมาย ถง ความ เสมอ ภาค ของ ประชาชน ใน การ ได รบ ประโยชน

หรอ การ แบก รบ ตนทน จาก การ เดน ทาง ดวย ระบบ คมนาคม ขนสง โดย ภาค รฐ มหนา ท ให บรการ และ ควบคม ดแล เพอ ตอบ สนอง ความ

ตองการ ใน การ เดน ทาง ของ ผ เดน ทาง แตละ กลม หรอ แตละ บคคล อยาง เหมาะ สม และ เทา เทยม กน โดย ไม คำนง ถง ฐานะ อาชพ ลกษณะ

ทาง สงคม และ รป แบบ หรอ ความ สามารถ ใน การ เดน ทาง

สำหรบ สงคม ใน บาน เรา นน ด เหมอน วา เรอง น จะ อย แค ใน ตำรา เทานน เพราะ นบ ตงแต ประเทศไทย ม ถนน สาย แรก และ กจการ รถไฟ

เกด ขน ใน สมย รช กาล ท 5 กระบวนการ วางแผน และ ตดสน ใจ ของ ภาค รฐ ใน การ ลงทน ดาน คมนาคม มก จะ พด กน แต เรอง ความ คม คา

ผล ตอบแทน และ ประสทธผล ท คาด วา จะ ได รบ โดย ผ ใช รถยนต สวน บคคล จด เปน ประชาชน กลม ท ได รบ ประโยชน หรอ ได รบ การ ดแล

มาก ทสด ดง จะ เหน ได จาก ถนน หนทาง ท กวาง ขวาง และ สะดวก รวดเรว ม โครง ขาย ครอบคลม ทก พนท ทว ประเทศ กวา 2 แสน กโลเมตร

ใน ขณะ ท การ พฒนา ระบบ ขนสง มวลชน ท ประชาชน ทวไป สามารถ เขา ถง ได เชน รถเมล รถไฟ รถ โดยสาร กลบ เปน ไป อยาง ลาชา และ

สวน มาก ยง ขาด คณภาพ การ ให บรการ นอกจาก นน ถนน ยง มก ถก ออกแบบ และ กอสราง เพอ ให รถยนต สามารถ เคลอน ไป ตาม กระแส

จราจร ได อยาง ลน ไหล โดย ไม คอย ได คำนง ถง ความ สะดวก และ ปลอดภย ของ ผ ใช รถ ใช ถนน อน ท ม จำนวน ไม นอย ไป กวา กน เชน ผ ใช

รถ จกรยานยนต คน เดน เทา รวม ไป ถง ปญหา อน ท สะทอน ถง ความ หยอน ยาน ของ ภาค รฐ ใน การ ควบคม ดแล ใหการ ใช ถนน และ พนท

สาธารณะ เพอ การ เดน ทาง สญจร เปน ไป อยาง เทา เทยม กน และ เปน ไป ตาม กฎ กตกา เชน การ รก ลำ ทางเทา และ เขต ทาง สาธารณะ หรอ

การ ไม หยด รถ ให คน ขาม ถนน บรเวณ ทาง ขาม

สง เหลา น กอ ให เกด ผลก ระ ทบ ทาง สงคม และ คณภาพ ชวต ของ คน ไทย รวม ไป ถง เรอง ความ ปลอดภย ทาง ถนน โดย หาก พจารณา กน

อยาง เปน ระบบ แลว การ ขาด ความ เสมอ ภาค ใน การ เดน ทาง กอ ให เกด ผลลพธ ท ม สวน ทำให ความ เสยง ของ อบตเหต ทาง ถนน เพม ขน

ได ใน 2 ลกษณะ

ลกษณะ แรก คอ การ ทำให เกด สภาพ แวดลอม ทาง ถนน ท เปน อนตราย และ ระบบ ขนสง สาธารณะ ท ไม ปลอดภย ตวอยาง เชน การ เดน ทาง

ดวย รถ โดยสาร ท ม สภาพ เกา และ อปกรณ ความ ปลอดภย ไม ได มาตรฐาน การ ขบข รถ จกรยานยนต ท ตอง ปะปน กบ รถ ประเภท อน ท ม

ขนาด ใหญ และ วง เรว กวา คน เดน เทา ท มก ถก ล ดรอน สทธ และ ตอง เสยง อนตราย ลง มา เดน บน ถนน (รป ท 1) ทางมาลาย ท รถ ไม หยด

ให คน ขาม หรอ ถนน ท เดน ขาม ยาก ขน กวา เดม เพราะ ม การ ขยาย ทาง และ รถ วง ผาน ดวย ความเรว สง

สวน ใน ลกษณะ ท สอง คอ การ สนบสนน ให เกด การ เดน ทาง ดวย รถยนต สวน บคคล มาก ขน หมน วน เขา ส วฏ จกร รถ ตด เสยง ตอ มลพษ

อบตเหต จราจร กดดน ให ตอง ม การ ขยบ ขยาย ถนน อยาง ไม สน สด

ดวย เหต น เอง คง ไม ผด อะไร หาก จะ มอง วา ความ เลว ราย ของ ปญหา อบตเหต ทาง ถนน ใน ประเทศไทย ม ตน เหต สวน สำคญ ประการ หนง

มา จาก ความ ไม เสมอ ภาค ใน การ เดน ทาง เหลา น ดง นน การ มอง ลก ลง ไป ให เขาใจ ถง สถานการณ ของ ปญหา เหลา น ใน แง มม ตางๆ

นา จะ ชวย เปน เครอง นำทาง ไป ส ประเดน ท ควร ได รบ การ แกไข

70


ÃÐºº ¤Á¹Ò¤Á ·Õè à¹Œ¹ ¡ÒÃ ¢¹ Ã¶ ÁÒ¡¡Ç‹Ò ¢¹ ¤¹ เชน เดยว กบ ใน อดต ท ผาน มา นโยบาย ดาน โครงสราง พน ฐาน ทาง คมนาคม ของ ประเทศไทย มง ไป ใน เรอง ถนน โดย

ใน ชวง 10 กวา ป ท ผาน มา กระทรวง คมนาคม เท งบ ประมาณ มากกวา 3 ใน 4 ให แก กรม ทางหลวง กรม ทางหลวง ชนบท

และ การ ทาง พเศษ แหง ประเทศไทย ซง เปน หนวย งาน หลก ใน การ กอสราง ถนน (รป ท 2) ทงน การ ใช จาย งบ ประมาณ

ดง กลาว ยง คง เนน ท โครงการ กอสราง เปน หลก ตวอยาง เชน งบ ประมาณ ของ กรม ทางหลวง ตงแต ปงบประมาณ พ.ศ.

2548 เปนตน มา ท กลบ มา ให ความ สำคญ เพม ขน กบ งาน กอสราง ขยาย และ ปรบปรง ถนน (รป ท 3)

ÃÙ»·Õè 2 ÊÑ´Ê‹Ç¹§º»ÃÐÁÒ³´ŒÒ¹¶¹¹¢Í§¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á μÑé§áμ‹»‚§º»ÃÐÁÒ³ 2542 - 2553

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á

90%

80%

70%

60%

50%

40%2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553

ÃÙ»·Õè 3 ÊÑ´Ê‹Ç¹§º»ÃÐÁÒ³¢Í§¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ μÑé§áμ‹»‚§º»ÃÐÁÒ³ 2506 - 2552 áº‹§μÒÁÀÒÃ¡Ô¨

áËÅ‹§¢ŒÍÁÙÅ: ¡ÃÁ·Ò§ËÅÇ§ ¡ÃÐ·ÃÇ§¤Á¹Ò¤Á

§º»Ã

ÐÁÒ³

ÃÒÂ»

‚ (ÅŒÒ

¹ºÒ·

)

ÊÑ´Ê‹Ç

¹§º»

ÃÐÁÒ

³¡‹Í

ÊÃŒÒ§

50,000

40,000

30,000

20,000

90,000

80,000

70,000

60,000

10,000

0

50%

40%

30%

20%

90%

80%

70%

60%

10%

0%082506 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52

§ººÓÃØ§·Ò§§º¡‹ÍÊÃŒÒ§§ººÃÔËÒÃ Ñ´¡ÒÃÊÑ´Ê‹Ç¹§º»ÃÐÁÒ³¡‹ÍÊÃŒÒ§

71

ใน ขณะ เดยวกน การ พฒนา และ ดแล ระบบ รถไฟ และ ขนสง สา ธารณะ อนๆ กลบ ได รบ การ

จดสรร งบ ประมาณ ใน สดสวน ท นอย กวา หลาย เทา ตว ดง เชน งบ ประมาณ ของ การ รถไฟ แหง

ประเทศไทย ท คด เปน สดสวน เฉลย เพยง รอย ละ 10 เทานน จง ไม นา แปลก ใจ ท การ พฒนา เสน ทาง

รถไฟ ของ ประเทศไทย จะ เปน ไป อยาง ลาชา เมอ เทยบ กบ การ ขยาย ตว ของ เสน ทาง โครง ขาย

ทางหลวง (ด ตาราง ท 1) โดย ตง แต ป พ.ศ. 2535 ถง พ.ศ. 2552 ความ ยาว ของ ทาง รถไฟ ท

เพม ขน 704 กโลเมตร ใน ชวง เวลา 17 ป ยง นอย กวา ระยะ ทาง ท เพม ขน ของ ทางหลวง แผน ดน

เฉลย ใน ป เดยว (943 กโลเมตร)

ดวย เหต น แมวา การ เดน ทาง ระหวาง เมอง ดวย รถไฟ จะ ม ความ ปลอดภย มากกวา การ เดน ทาง

รป แบบ อน แต เนองจาก ไม ได รบ การ พฒนา จาก ภาค รฐ เทา ท ควร ทง ใน เรอง เสน ทาง ตว รถ ท

เกอบ ทงหมด ม สภาพ เกา ทรด โทรม และ การ ให บรการ ท มก ลาชา ไม ตรง ตอ เวลา นา จะ เปน สาเหต

สำคญ ท ทำให ประชาชน หน ไป ใช บรการ รถ โดยสาร บขส. รถ รวม บขส. หรอ รถ ต แม ม ความ

เสยง ตอ อบตเหต สง กวา

ปทางหลวงในความรบผดชอบของกรมทางหลวง

(กโลเมตร)

ความยาวของทางรถไฟ

(กโลเมตร)

จำนวนผโดยสารรถไฟ

(พนคนตอป)

2535 50,457 4,623 74,798

2545 64,095 4,880 55,748

2552 66,495 5,327 46,978

ตารางท 1 สถตเปรยบเทยบความยาวทางหลวง ความยาวทางรถไฟและจำนวนผโดยสารรถไฟตอป

แหลงขอมล: กรมทางหลวงและการรถไฟแหงประเทศไทย

ÃÐºº ¢¹Ê‹§ ÁÇÅª¹ ·Õè ¾Ñ²¹Ò...à¾×èÍ ¤¹ àÁ×Í§ ËÅÇ§ตรง ขาม กบ แนว โนม ภาพ ใหญ ของ ประเทศ ท กลาว มา ใน ชวง 10 กวา ป ท ผาน มา ระบบ ขนสง มวลชน ขนาด ใหญ มลคา นบ แสน ลาน บาท

อบต ขน ใน เขต กรงเทพมหานคร และ ปรมณฑล ไม วา จะ เปน รถ ไฟ ฟา บ ท เอส รถไฟฟา มหานคร รถไฟฟา เชอม ตอ สนาม บน สวรรณภม

(แอร พอรต ลงค) และ รถไฟฟา สาย ส ตางๆ ท อย ระหวาง ดำเนน การ รวม ถง ประการ สดทาย กทม.ได ทดลอง เดนรถ ประจำ ทางดวน พเศษ

(บ อาร ท) ท ม การ ปรบ ชอง จราจร บน ถนน ให เปน ชอง ทาง เฉพาะ สำหรบ รถเมล ดวน พเศษ ซง ตาม มา ดวย เสยง บน และ กระแส ตอ ตาน โดย

สวน ใหญ เปน ผ ใช รถยนต ท ยง ไม เขาใจ และ ไม เคยชน กบ การ แบง ปน สทธ ใน การ ใช ถนน ให แก ผ ท เดน ทาง ดวย ระบบ ขนสง มวลชน อยาง เชน

ใน อารยประเทศ

แมวา บาง โครงการ จะ เปนการ รวม ลงทน ให สมปทาน กบ ภาค เอกชน แต ใน ภาพ รวม แลว รฐ ยง ตอง ใช งบ ประมาณ ใน การ ลงทน หรอ ชดเชย

จำนวน มหาศาล เพอ ให ระบบ ขนสง มวลชน เหลา น เปน ทาง เลอก ใน การ เดน ทาง ดวย ความ หวง ท วา จะ เปน ยา วเศษ ท ชวย ลด ปรมาณ รถยนต

สวน ตว อน นำ ไป ส การ แกไข ปญหา จราจร และ ลด มลพษ ใน กรงเทพมหานคร ซง แท ท จรง แลว ยง ตอง อาศย มาตรการ ควบคม การ ใช รถ สวน ตว

และ การ พฒนา ระบบ ปอน คน เขา ส รถไฟฟา เหลา น จง จะ ประสบ ผล สำเรจ [1]

ดวย งบ ประมาณ ลงทน มหาศาล ท ตอง ใช เพอ พฒนา คณภาพ ชวต ให แก คน กรงเทพฯ กวา 10 ลาน คน จง เกด คำถาม ตาม มา คอ แลว

ประชาชน อก 55 ลาน คน ทว ประเทศ ได รบ ประโยชน อะไร บาง?

ใน ขณะ ท คน กรงเทพฯม รถไฟฟา ท สะดวก สบาย และ ทน สมย เปน ทาง เลอก ใน การ เดน ทาง ม รถเมล ข สมก. กวา 3,000 คน วง ให บรการ

กวา รอย เสน ทาง แมวา จะ ดำเนน งาน ขาดทน อยาง ตอ เนอง แต รฐ ยง ชวย อดหนน แบง เบา ภาระ หน สน ให มา โดย ตลอด ยง ไม นบ รวม ถง

รถ โดยสาร ของ บรษท เอกชน อก กวา หมน คน ท วง ให บรการ รวม กบ ข สมก. รวม จำนวน เสน ทาง รถ ท วง ให บรการ ประชาชน ใน กรงเทพมหานคร

กวา ส รอย เสน ทาง แต ใน ทาง ตรง ขาม คน เมอง ใน ตาง จงหวด สวน ใหญ ยง ตอง พงพา รถ สอง แถว หรอ รถ รบจาง ท ม ให บรการ เพยง ไม ก สาย

อก ทง ผ ประกอบ การ มก ละเลย การ พฒนา คณภาพ การ ให บรการ มง แต แสวง กำไร นอกจาก นน ยง ขาด มาตรฐาน และ การ กำกบ ดแล จาก

หนวย งาน ท เกยวของ อยาง ทว ถง (รป ท 4)

72


ÃÙ» ·Õè 4 ¤ÇÒÁ áμ¡ μ ‹Ò§ ¢Í§ ¤Ø³ÀÒ¾ ªÕÇÔμ ã¹ ¡ÒÃ à´Ô¹ ·Ò§ ŒÇÂ ¢¹Ê‹§ ÊÒ¸ÒÃ³Ð ÃÐËÇ‹Ò§ ¤¹ àÁ×Í§ ËÅÇ§ áÅÐ ¤¹ μ ‹Ò§ Ñ§ËÇÑ´

รถไฟฟา ใตดน และ บน ดน ท สะดวก สบาย และ ทน สมย• รถเมล ดวน พเศษ• รถเมล ธรรมดา และ ปรบ อากาศ มากกวา 4 รอย เสน ทาง • แบง เปน รถ ข สมก. 3,000 กวา คน (รฐ ชดเชย แม ขาดทน

ตอ เนอง) และ รถ รวม ของ เอกชน มากกวา หมน คน

สง เหลา น สะทอน ให เหน ถง คณภาพ ชวต ใน การ เดน ทาง ท ขาด ความ เทา เทยม กน อยาง สน เชง ระหวาง คน เมอง หลวง และ คน ตาง จงหวด สอดคลอง

กบ เสยง เรยก รอง จาก คน เมอง ใน ภมภาค ท ด เหมอน จะ ไม คอย ได รบการ ตอบ สนอง ดง ตวอยาง ท เทศบาล ขอนแกน (รป ท 5 และ 6)

ÃÙ» ·Õè 5 àÊÕÂ§ ÃŒÍ§ ¢Í§ ¤¹ àÁ×Í§ ¢Í¹á¡‹¹ ãËŒ »ÃÑº»ÃØ§ ÃÐºº ÃÒ¨Ã á·¹ ¡ÒÃ ¡‹ÍÊÃŒÒ§ ÍØâÁ§¤ � ·Ò§ ÅÍ´

ÃÙ» ·Õè 6 ÍØâÁ§¤ � ·Ò§ ÅÍ´ ã¨¡ÅÒ§ à·ÈºÒÅ àÁ×Í§ ¢Í¹á¡‹¹·ÕèÁÒ: http://www.panoramio.com/photo/34171494

รถ สอง แถว หรอ รถ รบจาง ไม ก สาย• ผ ประกอบ การ ละเลย การ พฒนา คณภาพ การ ให บรการ • แต คด คา โดยสาร ใน อตรา ท ตองการ กำไร

ขาดแคลน รถ โดยสาร สำหรบ ชมชน ชนบท ท หาง ไกล•

¤¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ¤¹ μ‹Ò§ Ñ§ËÇÑ´

73

ÁÒμÃ°Ò¹ ¤ÇÒÁ »ÅÍ´ÀÑÂ ¢Í§ Ã¶ â´ÂÊÒÃ ÊÒ¸ÒÃ³Ðมาตรฐาน ความ ปลอดภย ของ รถ โดยสาร สาธารณะ ท มก ถก สงคม ตง คำถาม นบ วา เปน

ผลก ระ ทบ ทาง ลบ ท สำคญจาก การ พฒนา ระบบ การ คมนาคม ท มง เนน ตอบ สนอง การ ใช

รถ สวน บคคล ท บอย ครง เรา มก จะ ได เหน ภาพ ขาว ปรากฏ ตาม หนา หนงสอพมพ เกยว กบ

อบตเหต ของ รถ โดยสาร ท ม ผ เสย ชวต และ บาด เจบ เปน จำนวน มาก จน กลาย เปน ขอ สงสย

ถงท มา และ สาเหต ของ ความ สญ เสย ใน แตละ ครง

เมอ อบตเหต รถ โดยสาร ตก เปน ขาว จำเลย หลก มก เปน คน ขบ รถ ทงๆ ท ใน ความ เปน จรง

ความ บกพรอง ของ รถ อาจ เปน เหต สำคญ ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบน

เทคโนโลย แหง เอเชย [2] ได รวบรวม และ สงเคราะห องค ความ ร ท ได จาก การ สบคน

สาเหต การ เกด อบตเหต รถ โดยสาร จำนวน 48 ครง ตงแต ป พ.ศ. 2548 ถง 2552 โดย ม

ขอ คน พบ ท บง ช ถง ปญหา มาตรฐาน ความ ปลอดภย ของ รถ โดยสาร ใน 4 ประเดน ไดแก

1. ปญหา ระบบ เบรก ลม ของ รถ โดยสาร ขนาด ใหญ พบ วา ม อบตเหต จำนวน 7

ครง ท ระบบ เบรค ขดของ หรอ หยด ทำงาน ขณะ ขบข บน ลง เนน เขา เปน ระยะ ทาง ยาว

2. ปญหา การ ยด เบาะ ท นง พบ วา ม อบตเหต จำนวน 12 ครง ท พบ วา ผ โดยสาร

ได รบ บาด เจบ หรอ เสย ชวต เนองจาก เบาะ ท นง หลด ออก จาก จด ยด ใน ขณะ เกด อบตเหต

3. ปญหา ระบบ ยด รง ผ โดยสาร พบ วา ไมม ผ โดยสาร คน ใด เลย ท คาด เขมขด นรภย

โดย ม อบตเหต จำนวน 7 ครง ท ผ โดยสาร ได รบ บาด เจบ หรอ เสย ชวต เนองจาก กระเดน

หลด ออก จาก ตว รถ ไป ปะทะ กบ วตถ ภายนอก หรอ หลด ออก จาก ตว รถ แลว ถก บด ทบ อย

ใต รถ

4. ปญหา การ พลก ควำ ของ รถ โดยสาร สอง ชน พบ วา 7 ใน 8 ครง ของ อบตเหต

รถ โดยสาร สอง ชน ท ได รวบรวม นน เกด การ พลก คำ บน ถนน หรอ พลก ควำ ขาง ทาง โดย

ปจจย หลก ท เกยวของ คอ ตำแหนง ของ จดศนยถวง ท อย สง กวา รถ โดยสาร ชน เดยว ทวไป

เนองจาก มต ของ ตว รถ โดยสาร สอง ชน และ นำ หนก ของ ผ โดยสาร และ สมภาระ ดาน บน

องค ความ ร เชง วชาการ ดง กลาว เปน เพยง จด เรม ตน ของ การ คนหา สาเหต ของ อบตเหต

รถ โดยสาร สาธารณะ ใน บาน เรา อยาง เปน รป ธรรม ซง ยง คง ม ประเดน

นา ว ตก อนๆ ท ความ ร เจาะ ลก ทาง วชาการ ใน ปจจบน ยง คอน ขาง นอย

อยาง เชน ปญหา ความ แขง แรง ของ โครงสราง และ รถ โดยสาร ดดแปลง

ท เปน ยนต รกร รม จาก ฝมอ คน ไทย

รถ โดยสาร สวน ใหญ ท วง ให บรการ บน ทอง ถนน ใน ประเทศไทย เปน

ผลผลต ท เกด ขน จาก อตสาหกรรม ท อาจ เรยก วา ‘ภมปญญา ชาว บาน’

จาก อ ตอ รถ ขนาด เลก ใหญ ท กระจาย กน อย ใน หลาย จงหวด ประกอบ

รถ โดยสาร กนเอง ดวย ประสบการณ แต ขาด ความ ร และ มาตรฐาน การ

ออกแบบ ทาง วศวกรรม โดย ไม พบ หลก ฐาน ปราก ฎ วา ม การ อางอง หรอ

เปน ไป ตาม มาตรฐาน ขอ กำหนด สากล เชน UNECE R66 ท เกยวของ กบ

ความ แขง แรง ของ โครงสราง และ การ ทดสอบ ตว ถง รถ โดยสาร ชน เดยว

ทวไป (Single deck) ดง เชน ใน ประเทศ สห ราช อาณาจกร สเปน ฮงการ

มาเลเซย และ อก หลาย ประเทศ ทงน ยง ไม ตอง พด ไป ถง เรอง มาตรฐาน

ความ ปลอดภย ของ โครงสราง รถ โดยสาร สอง ชน (Double Deck) ท มก

เปน รถ ท ประกอบ และ ดดแปลง ขน เอง ตาม อ ตางๆ เชน เดยวกน โดย อาศย

ÃÙ»·Õè 7 »ÞËÒ¤ÇÒÁá¢ç§áÃ§¢Í§â¤Ã§ÊÃŒÒ§μ ÑÇÃ¶ÊÓËÃÑºÃ¶â´ÂÊÒÃ´Ñ´á»Å§½„Á×Í¤¹ä·Â

เพยง ความ ชำนาญ ของ ชาง ผ ผลต ท ม แค ประสบการณ

แต ความ จรง ท นา วตก มากกวา นน คอ รถ โดยสาร สอง ชน

ท วง ให บรการ กน อย ใน บาน เรา มากกวา รอย ละ 80

เปน รถ ท ประกอบ ขน จาก กา รนำคส ซ เกา มา ซอมแซม

และ ดดแปลง เปน ตว ถง รถ ใหม เพอ ลด ตนทน ใน การนำ

เขา รถ ใหม จาก ตาง ประเทศ ท ม ราคา สง กวา เทา ตว [3]

ดวย เหต น จง ไม นา แปลก ใจ ท เรา มก จะ ได เหน ภาพ

อบตเหต ของ รถ โดยสาร อน นา สยดสยอง ท ม สภาพ ตว

รถ บด เบยว หลงคา เปด เบาะ หลด กระจดกระจาย และ

ผ โดยสาร กระเดน ไป คนละ ทศ คนละ ทาง (รป ท 7)

ยง ไป กวา นน หลาย คน อาจ จะ ไม กลา ขน รถ โดยสาร

สาธารณะ อก ตอ ไป หาก ได ทราบ ความ จรง วา รถ

โดยสาร สาธารณะ ท วง กน อย บน ทอง ถนน ทว ประเทศ

กวา รอย ละ 20 นน เปน รถ เกา ท มอาย การ ใช งาน มา

นาน กวา 20 ป (รป ท 8) ซง หมาย ถง ประสทธภาพ ของ

สภาพ ตว รถ และ อปกรณ สวน ควบ ท ลด ลง และ ความ

เสยง ตอ อบตเหต ท เพม สง ขน

ท กลาว มา เปน เพยง ภาพ ยอย ใน ภาพ ใหญ ของ ปญหา

เรอง รถ โดยสาร สาธารณะ ทงหมด แต ก เพยง พอท จะ

สะทอน ให เหน ถง คณภาพ ชวต ของ คน ไทย โดย เฉพาะ

กลม ผ ใช รถ โดยสาร สาธารณะ ท แมวา จะ เกด ความ

เบอ หนาย และ หวาด กลว สก เพยง ใด ก อาจ ตอง จำ ใจ ใช

บรการ เพราะ ไมม ทาง เลอก ซง บอย ครง ผ เคราะห ราย

ท ประสบ เหต ยง ถก เอา รด เอา เปรยบ จาก บรษท เจาของ

รถ โดยสาร และ บรษท ประกน เนองจาก ไมม ความ ร ถง

74


ขอ กฎหมาย เรอง สทธ และ ความ คมครอง ท ควร จะ ได รบ หรอ ไม ทราบ ถง ชอง ทางการ

ได รบ ความ ชวย เหลอ ของ ภาค รฐ และ องคกร สาธารณ กศล

ทงน หาก ปญหา ดง กลาว น ยง คง วน เวยน อย และ ไม ได รบ การ แกไข มาตรการ จงใจ

ตางๆ ท จะ สง เสรม ให ประชาชน หน มา ใช บรการ รถ โดยสาร สาธารณะ ก อาจ จะ ไม เปน

ผล เทาใด นก และ ท ราย ไป กวา นน อาจ ทำให ผ โดยสาร บาง สวน หน ไป ใช รถ สวน บคคล

แทน สง ผล ให ปรมาณ ยวดยาน และ ปญหา อบตเหต ทาง ถนน กลบ เพม มาก ขน

¶¹¹ ·Õè äÁ‹ à»š¹ ÁÔμÃ μ‹Í ¼ÙŒ ãªŒ Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ดวย ระบบ ขนสง สาธารณะ ท ยง ดอย คณภาพ และ ม เครอ ขาย ไม ครอบคลม พนท

รถ จกรยานยนต จง กลาย เปน สวน หนง ของ วถ ชวต คน ไทย เพราะความ สะดวก และ

คา ใช จาย ถก กวา (ราคา ไม สง สน เปลอง นำมน เชอ เพลง นอย และ คา บำรง รกษา ตำ)

คน ไทย สวน ใหญ จง ฝาก ชวต การ เดน ทาง ไว กบ รถ จกรยานยนต ตวเลข สถต รถ จด

ทะเบยน ทงหมด กวา 27 ลาน คน ใน ประเทศไทย ณ ป พ.ศ. 2552 เปน จำนวน รถ

จกรยานยนต ถง กวา 17 ลาน คน สะทอน ให เหน ถง ประเดน น เปน อยาง ด

เมอ พจารณา ถง ตลาด รถ จกรยานยนต ใน บาน เรา ท ม การ แขงขน สง การก ระ ต นก ระ แส ความ นยม รถ จกรยานยนต ใน กลม วยรน ผาน สอ โฆษณา

และ ตว รถ ท ออกแบบ ให ขบข งาย และ ทน สมย แถม ดวย นโยบาย ภาค รฐ ท สง เสรม อตสาหกรรม การ ผลต รถจกรยานยนต แต นโยบาย ดาน ระบบ

ขนสง สาธารณะ ยง ไม ชดเจน และ เปน รป ธรรม ทำให เชอ ได วา แนว โนม ความ นยม ใน การใช รถ จกรยานยนต จะ เพม ขน ตอ ไป อยาง ไมม ขด จำกด

แมวา สงคม จะ ตน ตว มาก ขน ถง อนตราย จาก การ ใช รถ จกรยานยนต ทม มากกวา พาหนะ ชนด อน กตาม

อยางไร กตาม ม ความ พยายาม เลกๆ เพอ ดแล สทธ ของ คนใช รถ จกรยานยนต ใน บาง จงหวด เชน การ จด ชอง ทาง รถจกรยานยนต และ การ

กอสราง สะพาน ขาม ถนน สำหรบ รถ จกรยานยนต (ตวอยาง ใน รป ท 9 และ 10) ซง ได รบ การ ตอบ รบ จาก ผ ใช รถ จกรยานยนต ใน ระดบ หนง

แต ยง คง ม ขอ จำกด และ ปญหา ท ยง ไม ได รบ การ แกไข เชน การ จด ชอง ทาง บรเวณ ทาง รวม ทาง แยก การ ขาด รป แบบ ท เปน มาตรฐาน

รวม ไปถง การ ขาด องค ความ ร ถง ประสทธผล ของ ชอง ทาง รถ จกรยานยนต ใน ประเทศไทย ท จะ ชวย ประกอบ หรอ เปน ขอมล สนบสนน การ

ตดสน ใจ ใน เชง นโยบาย ตอ ไป

ÃÙ»·Õè 8 ¼Å¡ÒÃÊÓÃÇ¨ÍÒÂØ¡ÒÃãªŒ§Ò¹¢Í§Ã¶â´ÂÊÒÃ·ÑèÇ»ÃÐà·È

¨Ó¹Ç¹ 115,157 ¤Ñ¹ ³ ÇÑ¹·Õè 31 Ñ¹ÇÒ¤Á 2551


ÁÒ¡¡Ç‹Ò 20 »‚

23% 1-5 »‚

27%

6-20 »‚

50%

ÃÙ»·Õè 9 ¡ÒÃ Ñ´ª‹Í§·Ò§Ã¶ Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�º¹·Ò§ËÅÇ§ã¹ Ñ§ËÇÑ´ÀÙà¡çμ ÃÙ»·Õè 10 ÊÐ¾Ò¹¢ŒÒÁ¶¹¹ÊÓËÃÑºÃ¶¨Ñ¡ÃÂÒ¹Â¹μ�ã¹¨Ñ§ËÇÑ´ªÅºØÃÕ

75

ÊÔ· Ô ¢Í§ ¤¹ à Ô¹ à·ŒÒการ เดน เทา เปน องค ประกอบ พน ฐาน ของ การ เดน ทางใน ชวต ประจำ วน ของ มนษย ทก คน ไม วา จะ เปนการ เดน ทาง ไป ยง จดหมาย ท อย

ไม ไกล นก หรอ การ เดน เพอ เขา ใช บรการ ระบบ ขนสง สาธารณะ แต กลบ เปน สง ท มก ถก ลม ใน การ พฒนา ระบบ คมนาคมขนสง

ตาม หลก ปฏบต ท ด นน สภาพ แวดลอม ทาง ถนน ควร ได รบ การ จดการ ให เกด ความ สมดล ระหวาง การ สญจร ของ ยวดยาน และ

การ ใช งาน ของ คน เดน เทา นอก เหนอ จาก ความสามารถ ใน การ รองรบ ปรมาณ จราจร ถนน จำเปน ตอง สามารถ ตอบ สนอง ความ

ตองการ ใน การ เดน และ การ ขาม ถนน ได อยาง สะดวก และ ปลอดภย การ สญจร ของ ยาน พาหนะ และ คน เดน เทา ควร จะ ตอง แยก ออก

จาก กน อยาง ชดเจน ทาง เดน ตอง ม ความ กวาง เพยง พอ กบ ปรมาณ คน เดน พน ผว ทาง เดน เรยบ ม ความ ตอ เนอง และ ปราศจาก

สง กดขวาง ท เปน อปสรรค การ เดน ขาม ถนน ควร ม ระยะ ทาง สน ทสด เทา ท เปน ไป ได และ ปลอดภย จาก ยวดยาน ท สญจร ไป มา รวม

ถง การ จด สภาพ แวดลอม ท เปน มตร กบ คน เดน เทา ใน รป แบ บอนๆ เชน สภาพ ภม ทศน ท รมรน การ ตด ตง สง กำบง แดด และ ฝน การ

ตด ตง ไฟฟา แสง สวาง สำหรบ ยาม คำคน การ จด สง อำนวย ความ สะดวก สำหรบ คน พการ การ ลด ความเรว การ จราจร บรเวณ ชมชน

และ เขต โรงเรยน

แต สง ท เกด ขน ใน สงคม บาน เรา กลบ เปน ไป ใน ทาง ตรง กน ขาม คน เดน เทา มก ไม ได รบ การ เหลยว แล และ การ เอาใจ ใส ตาม สทธ

ท ควร จะ ได (รป ท 11) ตวอยาง เชน ตาม ตรอก ซอกซอย ใน ยาน ท อย อาศย ท ถนน สราง ไว เฉพาะ ให รถ วง หรอ จะ เปน ถนน หลวง

ใน เขต เมอง หรอ ยาน ชมชน หลาย แหง ท ไมม ทางเทา หรอ แม กระทง พนท วาง สำหรบ ใช เปน ทาง เดน ทำให คน เดน เทา ตอง ลง มา

เดน บน ผว ถนน เสยง ตอ การ ถก รถ เฉยว ชน จน เรา ปฏเสธ ไม ได วา ทางเทา หรอ ทาง เดน ใน บาน เรา เปรยบ เสมอน ‘ของ แถม’ ไมใช

สง จำเปน ท ตอง มา พรอม กบ ถนน หรอ ม คณภาพ เทาใด นก ยง หาก มอง ด สภาพ ทางเทา หรอ ทาง เดน ท ม อย ตาม ถนน หนทาง บอย ครง จะ พบ วา หลาย แหง

ม ขนาด คบ แคบ ขาด ความ ตอ เนอง พน ผว ตาง ระดบ กน มาก สภาพ ชำรด ขรขระ หรอ ม การ ขด ปรบปรง ระบบ สาธารณปโภค อยาง วน เวยน ไมร จบ

ม หนำซำ บาง แหง ยง เตม ไป ดวย สง กดขวาง เชน เสา ไฟฟา สายไฟ ระโยง ระ ยาง สง ปลก สราง ตางๆ โดย ปญหา เหลา น บาง ครง เกด ขน จาก การ

กอสราง ปรบปรง ถนน ท ไม ได คำนง ถง ความ สำคญ ของ คน เดน เทา ทง แบบ ท ทำ โดย ตงใจ และ ไม ได ตงใจ

ความ ยาก ลำบาก และ อนตราย ใน การ เดน ขาม ถนน เปน ปญหา ท ดำรง อย ยาวนาน ไม แพ กน ถนน หลาย สาย ทง ใน เมอง และ ชนบท ท ม การ กอสราง

ขยาย ปรบปรง เพอ ให กระแส จราจร ม ความ ลน ไหล นน แมวา จะ กอ ให เกด ประโยชน โดยตรง ตอ ผ ขบข ยวดยาน บน เสน ทาง เหลานน แต กลบ เปน

ประโยชน ท อย บน ความ ทกข ของ ชาว บาน ท อย อาศย สองขาง ทางใน การ เดน ขาม ถนน ทง จาก ระยะ ทางการ เดน ขาม ท ไกล ขน ยวดยาน ท วง ผาน

ดวย ความเรว อก ทง ใน บาง กรณ ม สง ปลก สราง บรเวณ เกาะ กลาง ถนน ท เปน อปสรรค ตอ การ เดน ขาม ทำให บอย ครง เรา มก จะ เหน ภาพ การ เสยง

อนตราย วง ขาม ถนน ตด กระแส จราจร หรอ การ แกไข ปญหา อปสรรค บรเวณ เกาะ กลาง ถนน ของ ชาว บาน ดวย ตนเอง (รป ท 12) นอกจาก นน

สง อำนวย ความ สะดวก สำหรบ การ ขาม ถนน ท ม อย เชน ทางมาลาย สะพาน ลอย คน ขาม ถนน จำนวน ไม นอย อาจ เรยก ได วา เปนการ ดำเนน การ

แบบ เสย มได โดย ไมได สนใจ ถง ความ สะดวก และ การ ใช งาน ได จรง ตาม วตถประสงค รวม ไป ถง ขาด การ ดแล รกษา ให อย ใน สภาพ ใช งาน ได

การ ปรบปรง สง อำนวย ความ สะดวก สำหรบ การ เดน และ การ ขาม ถนน เพม ขน จำเปน ตอง ผสม ผสาน กบ การ จด ระเบยบ ทางเทา และ การ ทบทวน

กฎ จราจร ให มง เนน ความ สะดวก ปลอดภย ของ คน เดน ถนน เพอ ขจด การ ถก รก ลำ ทางเทา โดย ผ ประกอบ ธรกจ ราย ใหญ ราย ยอย (รป ท 13) การ

เชดช สทธ ของ คน ขาม ถนน ให ทดเทยม กบ คนใช รถ

76


Ë¹·Ò§ ÊÙ‹ Í¹Ò¤μ ¤ÇÒÁ àÊÁÍ ÀÒ¤ ã¹ ÃÐºº ¤Á¹Ò¤Á¢¹Ê‹§กอ นการปฏ รป ระบบ หลก ประกน สขภาพ ถวน หนา คนจน ทสด ตอง แบก

ภาระ คา ใช จาย เพอ การ รกษา พยาบาล เกอบ รอย ละ 5 ใน ขณะ ท คนรวย

ทสด แบก ไว เพยง รอย ละ1 - 2 แต หลง จา กการปฏ รปฯ ความ เหลอม ลำ

น ลด ลง จน เกอบ จะ หาย ไป ท เปน เชน น เพราะ การ พฒนา ระบบ บรการ

สขภาพ ได ให ความ สำคญ กบ ความ เสมอ ภาค มา อยาง ตอเนอง ไม นอย

กวา 20 ป

น คอ ทศทาง ใหม สำหรบ การ พฒนา ระบบ การ คมนาคม ขนสง นน คอ

หน มา มง เนน ความ เสมอ ภาค ใน การ เขา ถง ระบบ คมนาคม ขนสง ท ม

คณภาพ (สะดวก รวดเรว ปลอดภย) และ คม คา ภาย ใต ทศทาง มง ส

ความ เสมอ ภาค น จำเปน ตอง ม การ เปลยนแปลง อยาง กาว กระโดด

ในเรอง สำคญ ตอ ไป น

1. กระบวนการ ตดสน ใจ นโยบาย ท ผ ม สวน ได เสย ทก ฝาย ม

โอกาส เทาเทยม ใน การ ได รบ ขาวสาร ขอมล รวม ถง การ รวม กำหนด

ลำดบ ความ สำคญ ของ การ ลงทน โครงสราง พน ฐาน การ ออก กฎหมาย

ระเบยบ ปฏบต ขอ ตกลง สมปทาน วา ดวย บรการ ขนสง โดยสาร ทงน

โดย อาศย ความ ร อน ทน สมย ถก ตอง แมนยำ และ การก ระ จา ยอำ นาจ

ตดสน ใจ นโยบาย/การ จด บรการ ลง ส ทอง ถน อยาง เพยง พอ

2. การ ปรบ ทศทาง การ ลงทน จาก ถนน ไป ส ระบบ ขนสง

โดยสารสาธารณะ อยาง ทว ถง และ เทา เทยม กน ทง ประเทศ แทนท จะ

มง เนน เฉพาะ ก ทม. และ ปรมณฑล

3. การ เพม คณภาพ แก โครง ขาย ถนน แทน การ ขยาย ถนน เพอ

ให ถนน เทา ท ม อย ม ความ สะดวก ปลอดภย สำหรบ คน เดน ถนน คน

ข จกรยาน คน ข จกรยานยนต และ คนใช รถ โดยสาร สาธารณะ อยาง

ทดเทยม กบ คน ขบ รถ สวน บคคล โดย เพม สดสวน งบ ประมาณ ดาน

คณภาพ ให ได อยาง นอย รอย ละ 50 ของ งบ ประมาณ เกยว กบ ถนน

4. แยก อำนาจ การ กำหนด นโยบาย ออก จาก อำนาจ นำ นโยบาย

ส การ ปฏบต และ การ กำกบ นโยบาย ออก จาก การ ให บรการ รถ โดยสาร

สาธารณะ โดย เดด ขาด เพอ ปด ชอง ทาง แสวง ประโยชน โดย ม ชอบ

อนเปน อปสรรค สำคญ ของ การ พฒนา ระบบ บรการ ชนด น

àÍ¡ÊÒÃ ÍŒÒ§ÍÔ§1. สทธา เจน ศร ศกด (2551) “รถ ขนสง มวลชน : เงอนไข ความ

สำเรจ”

2. ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย (2553) “การ ทบทวน และ

สงเคราะห องค ความ ร เกยว กบ องค ประกอบ ของ สาเหต การ เกด

อบตเหต ทาง ถนน ใน ประเทศไทย”

3. สม เกยรต จง ประสทธ พร และ ศกร นทร ช ดวง (2550) “การ

ออกแบบ และ พฒนา มาตรฐาน การ ผลต รถ โดยสาร 2 ชน (มาตรฐาน

4)”,การ ประชม วชาการ ทาง วศวกรรมศาสตร มหาวทยาลย สงขลา

นครนทร ครง ท 5, วน ท 10 – 11 พฤษภาคม 2550

ÃÙ»·Õè 13 ¤¹à´Ô¹à·ŒÒ·Õè¶Ù¡ÅÔ´ÃÍ¹ÊÔ·¸Ô¨Ò¡¡ÒÃÃØ¡ÅéÓ¾×é¹·ÕèÊÒ¸ÒÃ³Ð

77

º·ºÒ·áÅÐ¡ÒÃÁÕÊ‹Ç¹Ã‹ÇÁ¢Í§»ÃÐªÒª¹ã¹¡ÒÃ»‡Í§¡Ñ¹áÅÐá¡Œä¢»ÞËÒÍØºÑμÔàËμØ·Ò§¶¹¹

78

º·¹Ó50 ป ของ การ พฒนา เศรษฐกจ และ สงคม ถนน คอ โครงสราง พน ฐาน หนง เดยว ท ทก รฐบาล ให ความ สำคญ จน เมอ ไม นาน มา น หลง

วกฤต จราจร ซำซาก ยาวนาน การ ลงทน ขนาด ใหญ ใน ระบบ รถไฟฟา จง ได เกด ขน ใน กรงเทพมหานคร ใน ขณะ ท รถไฟ ท ลน เกลา

รชกาล ท 5 ได ทรง วาง รากฐาน สำหรบ การ ขนสง ทก ทศ ทว ไทย ถก ละเลย เสมอ มา

แม บน ถนน ผ ขบข ยวดยาน และ คน เดน ทาง ประเภท ตางๆ ก ไม ได รบ ความ เทา เทยม ใน การ ใช พนท ถนน เปน ท ร กน วา ถนน ถก

ออกแบบ ไว รองรบ รถยนต สวน บคคล เปน สำคญ จง ไม นา แปลก ใจ ท รถยนต สวน บคคล เพม จำนวน อยาง ตอ เนอง ขานรบ กบ กระแส

เศรษฐกจ ท ขยาย ตว เชน เดยว กบ งาน มอเตอร โชว กได รบ ความ สนใจ อยาง ลนหลาม ตอ เนอง เสมอ มา

ใน ดาน ตรง ขาม คน สวน ใหญ ท ไมม อำนาจ ซอ รถยนต ก จะ หน ไป หา จกรยานยนต อน เปน ทมา ของ การ สญ เสย ชวต และ การ บาด เจบ

จาก อบตเหต จกรยานยนต ดวย สดสวน มาก ทสด ดง ท ได กลาว ราย ละเอยด ไว ใน บท กอน หนา น เชน เดยว กบ ความ เสยง ภย ของ คน

เดน ถนน ท สมผส ได ดวย ลกษณะ ถนน ท ไม ได เผอ แผ ททาง ให กบ คน กลม น ไม วา จะ มอง จาก สภาพ ทางเทา สะพาน ลอย คน ขาม

ชอง จราจร มโหฬาร กลาง เมอง นอย ใหญ ดง ท ได กลาว ไว ใน บท กอน หนา น

ใช หรอ ไม วา แบบแผน การ พฒนา ระบบ ขนสง ท กลาว มา บง ช ทมา ใน ระดบ รากฐาน อยาง นอย 2 ประการ

หนง คอ ความ หลง ใน เสนห ของ การ พฒนา ระบบ ขนสง แบบ อเมรกน วถ ชวต แบบ อเมรกน ท แอบอง รถยนต สวน บคคล

สอง คอ การ ผกขาด อำนาจ การ ตดสน ใจ กำหนด ชะตา กรรมการ พฒนา ระบบ ขนสง โดย คน เพยง หยบ มอ เดยว ท เขา ถง และ ยด กม

กลไก รฐ เพอ แสวงหา ผล ประโยชน มหาศาล ท ผกพน กบ การ ลงทน ขนาด ใหญ ป ละ หลาย หมน ลาน หรอ แสน ลาน บาท (ใน ยค

เศรษฐกจ ฟอง สบ) ใน โครง ขาย ถนน และ ใน ธรกจ ยาน ยนต

ใช หรอ ไม วา สอง สง น นบ เปน อปสรรค ขด ขวาง อยาง ยงยวด

ตอ การนำ ความ ร สมย ใหม ให เขา ส การ ตดสน ใจ นโยบาย วา

ดวย ทศทาง การ ลงทน การ จดสรร งบ ประมาณ แผนดน และ

การ บงคบ ใช กฎหมาย ท พง จะ เปน ไป เพอ ให คน สวน ใหญ

ได เขา ถง ระบบ ขนสง ท สะดวก รวดเรว ปลอดภย ทง ตอ ชวต

และ สง แวดลอม

บทความ น มง หมาย แสดง ตวอยาง การ จด กระบวนการ ม สวน รวม

ของ ประชาชน ใน การ ปรบปรง ความ ปลอดภย ทาง ถนน เพอ ให

เปน ขอคด วา ม ความ เปน ไป ได สำหรบ การ แปลง หลก การ ม สวน

รวมฯ ไป ส การ ปฏบต โดย ตระหนก ด วา รป แบบ และ/หรอ ระดบ

การ ม สวน รวม เปน ไป ได หลาย ลกษณะ และ ได ม การ ดำเนน การ

จน ประสบ ผล สำเรจ ใน มต การ พฒนา ดาน อนๆ เชน การจดการ

สง แวดลอม เปนตน


79

ÃÐºº ¡ÒÃ ÁÕ Ê‹Ç¹ Ã‹ÇÁ ¢Í§ »ÃÐªÒª¹เปน ท ทราบ กน ด วา ถนน เปน สวน หนง ของ บรการ สาธารณะ และ การ พฒนา ชมชน ดง นน

จง ถอ เปน หลกการ สากล ท ภาค รฐ จะ ตอง เปด โอกาส ให ประชาชน และผ ท เกยวของ ทก

ภาค สวน ใน สงคม ได เขา มา ม สวน รวม ใน การ รวม รบ ร รวม คด รวม ตดสน ใจ เพอ สราง

ความ โปรงใส และ เพม คณภาพ การ ตดสน ใจ ของ ภาค รฐ ให ด ขน และ เปน ท ยอมรบ รวม กน

ของ ทกๆ ฝาย ไม กอ ให เกด ความ แตกแยก จน คลคลาย เปน ‘การเมอง บน ถนน’ ดวย

ความ รนแรง ทงน กระบวนการ ม สวน รวม ของ ประชาชน อยาง สราง สรรค ไม จำเปน ตอง

เปนการ ช มอ หรอ หยอน บตร เสมอ ไป การ ม สวน รวมบาง รป แบบ เชน การ รบ ฟง ความ

คดเหน หรอ การ ทำ ประชา พจารณ (Public Hearing, Deliberative Democracy)

อยาง เหมาะ สม ได รบ การพสจน มา แลว วา นำ ไป ส ฉนทานมต ท สม ประโยชน ทก ฝาย และ

เกด ผล ด ใน ระยะ ยาว ตอ การ พฒนา1

¡ÒÃ Óà¹Ô¹ ¡ÒÃ ŒÒ¹ ¡ÒÃ ÁÕ Ê‹Ç¹ Ã‹ÇÁ ·Ò§ ŒÒ¹ ÍØºÑμÔàËμØ ·Ò§ ¶¹¹ หลก การ สราง การ ม สวน รวม ของ ประชาชน หมาย ถง การ เปด โอกาส ให ประชาชน และ ผ ท เกยวของ ทก ภาค สวน ของ สงคม

ได เขา มา ม สวนรวมกบ ภาค ราชการ นน International Association for Public Participation ได แบง ระดบ ของ การ

สราง การ ม สวน รวม ของ ประชาชน เปน 5 ระดบ ดงน

1. การ ให ขอมล ขาวสาร ถอ เปนการ ม สวน รวม ของ ประชาชน ใน ระดบ ตำ ทสด แต เปน ระดบ ท สำคญ ทสด เพราะ เปน กาว แรก

ของ การ ท ภาค ราชการ จะ เปด โอกาส ให ประชาชน เขา ส กระบวนการ ม สวน รวม ใน เรอง ตางๆ วธ การ ให ขอมล สามารถ

ใช ชอง ทาง ตางๆ เชน เอกสาร สง พมพ การ เผย แพร ขอมล ขาวสาร ผาน ทาง สอ ตางๆ การ จด นทรรศการ จดหมาย ขาว

การ จด งาน แถลง ขาว การ ตด ประกาศ และ การ ให ขอมล ผาน เวบไซต เปนตน

2. การ รบ ฟง ความ คด เหน เปนก ระ บวน การ ท เปด ให ประชาชน ม สวน รวม ใน การ ให ขอมล ขอ เทจ จรง และ ความ คด เหน

เพอ ประกอบ การ ตดสนใจ ของ หนวย งาน ภาค รฐ ดวย วธ ตางๆ เชน การ รบ ฟง ความ คด เหน การ สำรวจ ความ คด เหน การ

จด เวท สาธารณะ การ แสดง ความ คด เหน ผาน เวบไซต เปนตน

3. การ รวม ตดสน ใจ เปนการ เปด โอกาส ให ประชาชน ม สวน รวม ใน การ ปฏบต งาน หรอ รวม เสนอ แนะแนว ทาง ท นำ ไป ส การ

ตดสน ใจ เพอ สราง ความ มนใจ ให ประชาชน วา ขอมล ความ คด เหน และ ความ ตองการ ของ ประชาชน จะ ถก นำ ไป พจารณา

เปน ทาง เลอก ใน การ บรหาร งาน ของ ภาครฐ เชน การ ประชม เชง ปฏบต การ เพอ พจารณา ประเดน นโยบาย สาธารณะ

ประชา พจารณ การ จด ตง คณะ ทำงาน เพอ เสนอ แนะ ประเดน นโยบาย เปนตน

4. ความ รวม มอ เปนการ ให กลม ประชาชน ผ แทน ภาค สาธารณะ ม สวน รวม โดย เปน หน สวน กบ ภาค รฐ ใน ทก ขน ตอน

ของ การ ตดสน ใจ และ ม การ ดำเนน กจกรรม รวม กน อยาง ตอ เนอง

5. การ เสรม อำนาจ แก ประชาชน เปน ขน ท ให บทบาท ประชาชน ใน ระดบ สง ทสด โดย ให ประชาชน เปน ผ ตดสน ใจ เรอย ไป

จนถง การ กำกบ ตรวจ สอบ ผล การ ตดสน ใจ เชน การ ลง ประชามต ในประเดน สาธารณะ ตางๆ โครงการ กองทน หมบาน

ท มอบ อำนาจ ให ประชาชน เปน ผ ตดสน ใจ ทงหมด เปนตน

1 http://cdd.stanford.edu/research/papers/2010/fishkin-bjps-china.pdf

80

¡ÒÃ ÁÕ Ê‹Ç¹ Ã‹ÇÁ àªÔ§ ÊÃŒÒ§ÊÃÃ¤ �การ ม สวน รวม เชง สรางสรรค เปนก ระ บวน การ ท ให ความ สำคญ กบ การสราง ความ เขาใจ ซงกนและกน

ดวย การ สอสาร 2 ทาง อยาง ทว ถง นำ ไป ส ความ เขาใจเรองสทธ และ หนาท การเสยสละ ประโยชน

สวน ตน เพอ ประโยชน สวน รวม ดวย เหต น โครงการ จง มก จะ เปน ท พง พอใจ ของ ทก ฝาย ประหยด คา

ใช จาย เกด การ ใช ทรพยากร รวม กน ม การ แบง ภาระ หนาท ความรบผดชอบ และ เปน จด ตง ตน ของ

การพฒนา โครงการ ใน ดาน อนตอ ไป

กรณ ตวอยาง ไดแก โครงการ ทาง ลอด บาน ถำ รงค เปน งาน ท ม กระบวนการ ดาน การ ม สวน รวม ทง

จาก สวน กลาง สวน ภมภาค สวน ทอง ถน และ ประชาชน ม การ ใช วชาการ นำ การ ม สวน รวม จาก การ ท

สวน กลาง คอ กรม ทางหลวง มหนา ท จด ทำ โครงการ ตงแตการ กำหนด รป แบบ แกไข ปญหา ผลก ระ ทบ

และ การ กอสราง สวน ทอง ถน ได ให ขอมล ท เปน ประโยชน ตอ สวน กลาง ใน การ ปรบปรง รป แบบ โครงการ

ลกษณะ ของ ความ สมพนธ เรม จาก กระบวนการ จาก สวน กลาง ส จงหวด ใน รปแบบ การ ประชม แบบ เปน

ทางการ เพอ เปด ตว โครงการ จด ชอง ทาง ให ผ บรหาร ทอง ถน ทราบ วา ม โครงการ ใคร รบ ผด ชอบ

ผ บรหาร ทอง ถน ได รวม ทำ หนาท ประสาน ชมชน และ สวน กลาง ชวย ให ได ขอมล และ แนวทาง การ ศกษา

ผลก ระ ทบ ครอบคลม ประเดน ตางๆ มาก ขน

การ กอสราง ทาง ลอด ถำ รงค จง เกด การ ใช ทรพยากร รวม กน กลาว คอ กรม ทางหลวง ลงทน สราง ทาง

ลอด ถนน เพชรเกษม บรเวณ ท สาธารณะ ของ ชมชน ทำให ม พนท วง เลยว สะดวก ปลอดภย ขน และ ยง

ม การ แบง หนาท ใน การ จดการ ทาง ลอด เชน งาน บำรง รกษา ประจำ วน เชน การ ทำความ สะอาด การ

สบ นำ เปน หนาท ของ อบต. งาน กอสราง และ งาน ซอมแซม หนก เปน หนาท ของ กรมทางหลวง

การ แบง หนาท น ทำให ชมชน รสก ถง ความ เปน เจาของ ทาง ลอด มาก ขน ใน ยาม ฝน ตกหนก ก มา ชวย กน

สบ นำ และ ทำความ สะอาด โคลน บน ถนน เสมอน เปน สวน หนง ของ ชมชน ท ตอง ชวย กน รกษา นอกจาก น

ยง ม การ ถายทอด ความ ร เรอง การ วาง ผง ถนน เพอ เชอม ตอ ชมชน โด ย อบ ต. ได ปรบปรง ทาง ลกรง

เปน ถนน คอนกรต เพอ เชอม ระหวาง หมบาน กบ ทาง ลอด เปน พฒนา ถนน ทองถน ให เปน โครง ขาย

ชวย ใหการ เดน ทาง สะดวก ขน และ เปน ทาง เลอก ให รถ ใน ชมชน ซง วง ชา เลยง การ ใช ถนน เพชรเกษม

ปะปน กบ รถ ท วง เรว

·ÕèÁÒ: ¡ÃÁ¤Çº¤ØÁÁÅ¾ÔÉ http://www.pcd.go.th/info_serv/info_parti_pic01.html

ÃÐ Ñº¡ÒÃÁÕÊ‹Ç¹Ã‹ÇÁ¢Í§»ÃÐªÒª¹

Public Participation Spectrum

ÃÐ ÑºËÃ×Íº·ºÒ··Õèà¾ÔèÁ¢Öé¹μÒÁ¡ÒÃÁÕÊ‹Ç¹Ã‹ÇÁ¢Í§»ÃÐªÒª¹

ÃÑºÃÙŒ ãËŒ¤ÇÒÁàËç¹ Ã‹ÇÁ¤Ô´ Ã‹ÇÁμÑ´ÊÔ¹ Ã‹ÇÁ·Ó Ã‹ÇÁμÃÇ¨ÊÍºà»š¹à¨ŒÒ¢Í§

ãËŒ¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃ

Inform

ÃÑº¿˜§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹

Consult

à¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§

Involve

¤ÇÒÁÃ‹ÇÁÁ×Í

Collaborate

àÊÃÔÁÍÓ¹Ò¨»ÃÐªÒª¹

Empower


81

ใน ป ถด มา อบต. ได นำ ตนแบบ การ พฒนา โครง ขาย ถนน ทอง ถน น ไป ดำเนน การ

ตอ โดย ได พฒนา โครง ขาย เชอม ตอ ท ถก กน ดวย ถนน เพชรเกษม ระหวาง

ถำ รงค-ไร มะขาม, ถำ รงค-หนอง ชาง ตาย ภาย หลง จาก ท กรม ทางหลวง ได

กอสราง ทาง ลอด ให

การ พฒนา แบบ ม สวน รวม ของ อบต.น นาจะชวยเพมความ ปลอดภยไมมากกนอย

และ การ ใช รถ จกรยาน ท เพม มาก ขน เมอ ชมชน ปลอดภย การเขา ออก สะดวก

ม โครง ขาย ถนน สาย ชมชน เชอม โยง ทว ถง อบต.ได เรม พฒนา ตอย อด ทาง ดาน

เศรษฐกจ สงคม และ การ ทอง เทยว ใน รป แบบ อทยาน จราจร ตลาด นำ ฯลฯ

ตอ ไป

àÍ¡ÊÒÃ ÍŒÒ§ÍÔ§1. มลนธ ไทย โรดส และ เครอ ขาย Road Safety Watch (ส.ค. 2553). “สะทอน สถานการณ ความ ปลอดภย ทาง ถนน

ภาค กลาง ภาค ตะวน ออก” เอกสาร ประกอบ การ สมมนา วชาการ ระดบ ภมภาค เรอง อบตเหต จราจร “พลง เครอ ขาย ส

ทศวรรษ ความ ปลอดภย ทาง ถนน ภาค กลาง ภาค ตะวน ออก”.

2. กรม ควบคม มลพษ “คพ. กบ การ ม สวน รวม ของ ประชาชน” ระบบ ออนไลน http://www.pcd.go.th/info_serv/

Info_parti.html (สบคน ณ วน ท 28 พฤศจกายน 2553)

3. ปธาน สวรรณ มงคล. “ฐาน ขอมล การเมอง การ ปกครอง สถาบน พระ ปกเกลา” ระบบ ออนไลน http://www.thai-

politicsgovernment.org (สบคน ณ วน ท 28 พฤศจกายน 2553)

4. ดนย เรอง สอน และ คณะ (2550). “รายงาน วจย ฉบบ สมบรณ โครงการ การ ศกษา ผลก ระ ทบ ของ รป แบบ สะพาน ขาม

ทาง แยก ดาน การ จราจร สง แวดลอม ความ ปลอดภย และ ความ พง พอใจ ของ ประชาชน ใน โครงการ พฒนา ทางหลวง: กรณ

ศกษา ทางหลวง แผน ดน หมายเลข 4 ตอน อ.ปากทอ – เพชรบร” สำนกงาน กองทน สนบสนน การ วจย (สกว.)

5. สร อก ส รส กล. “ประชา พจารณ ทำ แลว ทำ อก กได ไม ผดก ต กา” มต ชน ราย วน วน ท 25 มนาคม พ.ศ. 2547 ป ท

27 ฉบบ ท 9512 ระบบ ออนไลน http://www.nidambe11.net/ekonomiz/2004q1/ article2004march25p4.htm

(สบคน ณ วน ท 28 พฤศจกายน 2553)

6. ธน วฒน สวสด แกว. “ความ สงสาร กบ ความ เมตตา” สำนก ปฏบต ธรรม ทว ถน บน เวบ ระบบ ออนไลน http://www.

dhumma.net/index.php?option=com_content&view=article&id=317&Itemid=335 (สบคน ณ วน ท 28

พฤศจกายน 2553)

7. หนงสอพมพ มต ชน. “จด ระเบยบ ตลาด โบเบ ฝน ราย ของ ใคร กน แน !?!” มต ชน ราย วน วน ท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2549

ระบบ ออนไลน http://news.sanook.com/social/social_60615.php (สบคน ณ วน ท 28 พฤศจกายน 2553)

848484848484884

ÊÃØ» ¡Ô¨¡ÃÃÁ áÅÐ¤ÇÒÁ à¤Å×èÍ¹äËÇ ÊÓ¤ÑÞ ·Õèà¡Ô´¢Öé¹ã¹ ÃÍº »‚ ¾.È. 2552 - 2553

สรปกจกรรมความเคลอนไหวทสำคญในรอบปพ.ศ. 2552 - 2553

85

สบ เน องจาก การ

ประกาศ แผน แมบท ความ

ปลอดภย ทาง ถนน ของ ประเทศ

ฉบบแรก (พ .ศ . 2548 - 2551) ได ม

ความพยายาม ให ผนำ ประเทศ ตระหนก ถง ความ สำคญ

ของ การ แก ปญหา อบตเหต ทาง ถนน เรอย มา สญญาณ ตอบ รบ

ชนด หนง คอ สง หา คม ป พ.ศ. 2552 พณฯ นายก รฐมนตร อภสทธ

เวชชาชวะ ให เกยรต เปน ประธาน เปด งาน สมมนา อบตเหต ทาง ถนน ครง ท 9

และ ปาฐกถา ใน วาระ ‘อบตเหต ทาง ถนน สามารถ ปองกน ได ประเทศไทย เอง ม บท เรยน

มาก พอแลว กบ การ สญ เสย’

ทำนอง เดยวกน ใน ระดบ สากล การ ประชม สมชชา สหประชาชาต ครง ท 64 เมอ วน ท 2 มนาคม พ.ศ.

2553 ได รบรอง คำ ประกาศ เจต นา รมณปฏญญา มอ ส โก และ ประกาศ ให ป พ.ศ. 2554 - 2563 เปนทศวรรษ

แหง ความ ปลอดภย ทาง ถนน พรอม ทง เรยก รอง ให ประเทศ สมาชก ม การ ดำเนน การ จด ทำ แผน ปฏบต การ

พรอม ทง กำหนด เปา หมาย ลด อตรา การ เสย ชวต จาก อบตเหต ทาง ถนน ให ตำ กวา 10 ราย ตอ แสน ประชากร

ใน ป พ.ศ. 2563 ซงคณะ รฐมนตร ได เหน ชอบ และ ประกาศ ให ประเทศไทย โดย หนวย งาน ท เกยวของ รวม กน

ดำเนน งาน เพม ความ ปลอดภย ทาง ถนน ให สอดคลอง กบ เปา หมาย ท กำหนด

ใน เชง รป ธรรม ชวง ป พ.ศ. 2552 - 2553 ท ผาน มา หนวย งาน ภาค รฐ ภาค เอกชน ท เกยวของ ใน เรอง

ดงกลาว จง ดำเนน งาน โครงการ และ กจกรรม 3 ประเภท ดงน

1. การ ทำงาน เชง นโยบาย ใน ประเทศ และตาง ประเทศ

2. การนำ นโยบาย ส การ ปฏบต

3. การ สนบสนน ดาน วชาการ

86

ใน ประเทศ โดย อาศย ศนย อำนวย การ ความ ปลอดภย ทางถนน

หนวยงาน ท เกยวของ ได รวม กน กำหนด สาระ นโยบาย ไว ใน แผนแมบทฯ

ฉบบ ท 2 โดย ตง เปา หมาย ลด จำนวน ผ เสย ชวต จาก อบตเหต ทาง ถนน

ให เหลอ 14.15 คน ตอ แสน ประชากร ใน ป พ.ศ. 2555 โดย ได กำหนด

ยทธศาสตร การ ทำงาน ไว 6 ดาน 12 แนวทาง ท ดำเนน การ โดย 5

กระทรวง หลก กบ สำนก นายก รฐมนตร แผนแมบทฯฉบบ น จะ เนน ใน

เรอง การ สราง ความ รวม มอ ทง ใน ระดบ ประเทศ ระดบ จงหวด และ

ระดบ ชมชน การ ตอย อด ใน ยทธศาสตร 5E (ดาน บง คบ ใช กฎ หมาย

ดาน วศวกรรม ดาน การ ให ความ ร การ ประชาสมพนธ ดาน การ บรการ

ทางการ แพทย ฉกเฉน ดาน ประเมน ผล และ สารสนเทศ) อก ทง ยง รวม

ถง การ สราง วฒนธรรม ดาน ความปลอดภย เพอลบลาง ความ เชอ ท วา

‘อบตเหต ทาง ถนน ไมสามารถ ปองกน ได’

เพอ ขานรบ นโยบาย ดง กลาว กระทรวง คมนาคมประกาศ ‘คมนาคม

ปลอดภย สงคม ไทย เปนสข’ เปน ยทธศาสตร หลก โดย มง ลด การ สญ เสย

ทาง ดาน เศรษฐกจ ดวย การ 1.พฒนา โครงสราง พน ฐาน เพอ เพม ความ

ปลอดภย และ อน ใจ แก ประชาชน ผ ใช ทาง 2.เขม งวด กวดขน ดาน วนย

จราจร โดย ม การ บง คบ ใช กฎ หมาย กบ พวก ขา ซง ตาม มาตรการ 3ม 2ข

1ร (จกรยานยนต ปลอดภย เมา ไม ขบ สวม หมวก นรภย คาด เขมขด

นรภย ม ใบ อนญาต ขบ รถ และ ไม ขบ รถ เรว) 3.เสรม สราง วนย ดาน การ

จราจร และ การ เดน ทาง อาท

- การ เขม งวด กบ ผ ขบข รถ รวม สาธารณะ และ รถ ของ บรษท

เอกชน ให ปลอด จาก แอลกอฮอล 100 เปอรเซนต

- การ แก ปญหา ระบบ ราง

แบบ ยก เครอง อาท จด ตด

รถไฟ ท เปน จดเสยง เปลยน

หมอน ไม เปน หมอน คอนกรต

การ ตด ตง เครอง กน ใน จด ท

ไมม

- การ เพม หลกสตร ภาค

บงคบ เพอ เสรม สราง วนย

จราจร และ วฒนธรรม ดาน

ความ ปลอดภย ทาง ถนน ใน

สถาน ศกษา

- การนำ ระบบ ตรวจ สอบ

ความ ปลอดภย ทาง ถนน

(Road Safety Audit) มา

เปน ตว ช วด เพอ แกไข จด

เสยง บน ถนน

ดวย ความ ตระหนก วา ถนน

ปลอดภย จะ เปน ไป ได ก ตอง

อาศย การ ทำงาน แบบ พหภาค

และ เรยน ร ไป ดวย กน จง นำ มา ส

การ จด งาน สมมนา อบตเหต ทาง

ถนน ระดบ ชาต ครง ท 9 (วน ท

20-21 สงหาคม พ.ศ. 2552)

อำนวย ให เกด การ แลก เปลยน

เรยน ร กน หลาก หลาย มต อาท

ความปลอดภย ของ มอ เต อร ไซค

กบ วย รน การ จดการ ขอมล ระดบ

พนท เพอ แก ปญหา อยาง ม สวน

รวม การ ถายทอด ความ ร เพอ

ขบ เคลอน ตาม แนวทาง เมา ไม

ขบ การ บง คบ ใช กฎ หมาย อยาง

ม ประสทธภาพ การ จดการ จด

เสยง ทาง ถนน ใน ชมชน เปนตน

การ ท ทก ทวป ของ โลก ตดตอ ถงกน ได อยาง รวดเรว กอ ให เกด การ

ทอง เทยว และ กจกรรม ทาง เศรษฐกจ สงคม อน จง ทำให ความ เสยงภย

บน ถนน ไม ได จำกด ดวย พรมแดน ประเทศ อก ตอ ไป ดวย ความ ตระหนก

เชน น องคการ สหประชาชาต (UN) ได หยบยก ปญหา ความ ปลอดภย

ทาง ถนน เปน วาระ สำคญ ระดบ โลก และ ม การ ประชม ผ บรหาร ระดบ สง

ของ องคกร รวม กบ ผ บรหาร ระดบ สง จาก 140 ประเทศ ณ กร งมอส โก

ประเทศ รสเซย เมอ วน ท 19-20 พฤศจกายน พ.ศ. 2552 จน บรรล

ขอ ตกลง วา จะ ชวย กน ลด การ เสย ชวต จาก อบตเหต ทาง ถนน ลง ครง หนง

ใน 10 ป ขาง หนา (พ.ศ. 2554 - 2563) โดย เนน การ สราง พน ฐาน ความ

ปลอดภย ใน 3 องค ประกอบ หลก ไดแก

1. คน การ ลด พฤตกรรม เสยง ของ ผ ขบข (สวม หมวก นรภย

คาด เขมขด นรภย การ บงคบ ใช กฎ มายอ ยาง เขม งวด ตอ ผ ขบ รถ เรว

และ ผ ท เมา แลว ขบ) รวม ถง การ ให ความ สำคญ ตอ คน เดน เทา และ ผ ใช

จกรยาน

2. รถ การ สง เสรม ให ผ ผลต รถยนต ตด ตง อปกรณ ความ

ปลอดภย พน ฐาน แก ผ ขบข และ ผ โดยสาร เชน เดยวกน ผ ผลต รถ

จกรยานยนต ตอง จดหา กลยทธ เพอ เพม แรง กระตน ตอ การ สวม หมวก

นรภย และ มาตรฐาน ใน การ ผลต หมวก นรภย ตอง ม ความ ปลอดภย มาก

พอท จะ ลด ความ เสยง ตอ การ เสย ชวต ได

3. ถนน หรอ สง แวดลอม การ ออกแบบ ถนน โดย คำนง ถง ความ

ปลอดภย ของ ผ ใช ทาง

1. ¡ÒÃ·Ó§Ò¹àªÔ§¹âÂºÒÂã¹»ÃÐà·ÈáÅÐμ‹Ò§»ÃÐà·È

·ÕèÁÒ http://www.makeroadssafe.org/media/publishingImages


87

นโยบาย บน กระดาษ จะ ม ผล ใน ทาง ปฏบต สก เพยง ใด ยอม ขน กบ เงอนไข

หลาย ประการ หนง ใน นน คอ การ ได ลอง ปฏบต แลว เรยน ร ปรบ ปร ง

การปฏบต อยาง ไม หยด ยง

2 ป ท ผาน มา การ สนบสนน ทน โดย สำนกงาน กองทน สนบสนน

การ สราง เสรมสข ภาพ (สสส.) เปน สำคญ ได นำ ไป ส การ ทด ลอง

ปฏบตในเรอง ตอ ไป น

2.1 ¡ÒÃ »ÃÑº à»ÅÕèÂ¹ ¾ÄμÔ¡ÃÃÁ2.1.1 โครงการ ‘365 วน หยด ความ ตาย ดวย วนย จราจร’ โดย

สำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต

ดวย ตระหนก วา อบตเหต เกด ได ทก วน โครงการ 365 วน อนตราย จง

ได เรม ขน โดย ตง เปา หมาย ลด จำนวน การ ตาย-การ เสย ทรพย-อบตเหต

40 เปอรเซนต ตงแต วน ท 1 สงหาคม พ.ศ. 2551 แรก เรม ได กำหนด

ขอบเขต ไว ท 10 จงหวด นำรอง ท ม ยอด ผ เสย ชวต สงสด ไดแก

จงหวด นครราชสมา จงหวด ขอนแกน จงหวด นครศรธรรมราช

จงหวด กรงเทพมหานคร (บก.น.3) จงหวด สงขลา จงหวด สพรรณบร

จงหวด เชยงใหม จงหวด ชลบร จงหวด สระบร และ จงหวด พษณโลก ดวย

การ เขม งวด วนย จราจร

ใน 6 ดาน คอ ขบ ไม เรว

เมา ไม ขบ ขบ ไม ฝา ไฟ แดง

คาด เขมขด นรภย ตอง สวม

หมวก นรภย และ ขบ ไม โทร

โ ด ย เ น น ข บ ไ ม เ ร ว

เมา ไม ขบ เปน พเศษ

ใน ทาง ปฏบต ได ม การ จด ตง หนวย เฉพาะ กจ ตรวจ จบ ขบ รถ เรว และ เมา

แลว ขบ เมอ สน สด โครงการ เมอ เดอน กรกฎ า คม พ.ศ. 2552 ท ผาน มา

สตช. เชอ วาการ ดำเนน งาน ใน 10 จงหวด นำรอง สง ผล ตอการ

ลด จำนวน ผ เสย ชวต จาก การ ขบ รถ เรว จง ได ขยาย เวลา ใน การดำเนน งาน

จาก 1 ป เปน 3 ป โดย เรม ตงแต วน ท 1 มกราคม พ.ศ. 2553 - 31

ธนวาคม พ.ศ. 2555 และ ใช เปา หมาย เดม ท วาง ไว

2.1.2 โครงการ ‘ตด ตง กลอง ตรวจ จบ รถ ฝาฝน สญญาณ ไฟ จราจร

(Red Light Camera)’ โดย กอง บงคบการ ตำรวจ จราจร สำนกงาน

ตำรวจ แหง ชาต

ดวย สถต การ ฝา ฝน กฎ หมาย จราจร เพม ขน หนง ใน ประเดน ท นา เปน หวง

มาก คอ การ ฝาฝน สญญาณ ไฟ จราจร บรเวณ ทาง แยก เพราะ เสยง

ตอ การ ชน ท รนแรง ถง ชวต ได มาก จง ได ตด ตง กลอง ตรวจ จบ ผ ขบข

ณ บรเวณ ทาง แยก 35 แหง ทว กรงเทพฯ โดย พง เปา ไป ท ความ ผด

ตอ ไป น 1. ฝา สญญาณ ไฟ แดง หรอ ฝา ไฟ เหลอง 2. จอด ตด สญญาณ

ไฟ แดง ทบ เสน ขาว และ 3. จอด ตด สญญาณ ไฟ ครอม ชอง ทาง (ครอม

เสน ขาว) โดย ม โทษ ปรบ อตรา เดยว 500 บาท และ ขอหา ขบ รถ ฝาฝน

สญญาณ ไฟ แดง ตด แตม 40 คะแนน ซง เรม ตงแต วน ท 30 ธนวาคม

พ.ศ. 2551 ท ผาน มา

ดวย สมร รถนะ ของ กลอง ตรวจ จบ รถ ฝาฝน สญญาณ ไฟ จราจร ท ตรวจ

จบ ได ทก ชอง จราจร รถ ทก ชนด บนทก แบบ 24 ชวโมง สตช.จง เชอ

วา ภายใน 4 เดอน ขอ งการปฏบต งาน กลอง ตรวจ จบ รถ ฝาฝน สญญาณ

ไฟ จราจร ชวย ลด มลคา ความ เสย หาย จาก อบตเหต ลง ได เกอบ 6 ลาน

บาท การประเมนผลทางวชาการโดยอสระจะชวยใหเกดความกระจาง

วาความเชอนสอดคลองกบความจรงสกเพยงใด อนจะกอประโยชนต

อการขยายผลโครงการตอไป

2.1.3 โครงการ รก วว ให ผก รก ลก ให สวม หมวก กน น อค โดย

สำนกงาน ตำรวจ แหง ชาต และ ชมรม คน หวง หว

ดวย ความ เชอ วา ถา สอสาร สาธารณะ อยาง เหมาะ สม จะ ทำให เดก สวม

หมวก กน นอค ขณะ โดยสาร รถจกรยานยนต มลนธ เมา ไม ขบ สำนกงาน

ตำรวจ แหง ชาต และ สำนกงาน กองทน สนบสนน การ เสรม สราง สขภาพ

จง รเรม โครงการ ‘รก วว ให ผก รก ลก ให สวม หมวก นรภย’ ตงแต วน ท 29

กนยายน พ.ศ. 2553 โดย กจกรรม ใน ระยะแรก จะ เนน การก ระ ตน ให

ผ ปกครอง ใสใจ อนตราย ของ เดก ท ซอน ทาย กบ การ ไม สวม หมวก นรภย

2.1.4 โครงการ ‘สง เสรม การ สวม หมวก นรภย’ โดย บรษท เจน เนอรล

มอ เต อรส (ประเทศไทย) และ พนธมตร เพอ ความ ปลอดภย ทาง ถนน

สากล (GRSP)

ดวย หลก คด ทำนอง เดยวกน โครงการ ‘สง เสรม การ สวม หมวก นรภย’

ใน กลม เยาวชน เพอ ลด การ บาด เจบ ท ศรษะ และ การ ตาย ท ม สาเหต มา จาก

ศรษะ ได เรม ดำเนน การ ตงแต มกราคม ถง สงหาคม พ.ศ. 2552 ครอบคลม

120 ชมชน ตวอยาง ใน 2 จงหวด ไดแก จงหวด นครราชสมา และ จงหวด

ขอนแกน โดย ม ผ เขา รวม โครงการ ไม นอย กวา 60,000 คน และ ตง

เปา หมาย ให 1 ใน 4 ของ ผ เขา รวม เปนก ลม เยาวชน ระดบ มธยมศกษา

และอดมศกษา โดย ทาง

GM และ GRSP คาด หวง

วา เยาวชน กลม น จะ

เปนตน แบบ ท ด ใน การ

เสรม สราง วฒนธรรม

ดาน ความ ปลอดภย

2. ¡ÒÃ¹Ó¹âÂºÒÂÊÙ‹¡ÒÃ»¯ÔºÑμÔ

88

2.1.5 โครงการ ‘รณรงค สวม หมวก นรภย ใน เขต เทศบาล นคร ภเกต

100%’ โดย สถาน ตำรวจ ภธร เมอง ภเกต

แม ม เปา หมาย คลาย กบ สอง โครงการ เกยว กบ หมวก นรภย ขาง ตน

สถาน ตำรวจ ภธร เมอง ภเกต ได รวม มอ กบ หลาย ภาค สวน ใน การ บง คบ

ใช กฎ หมาย ใหผ ขบข และ ผ โดยสาร รถ จกรยานยนต ทก คน ตอง สวม

หมวก นรภย ใน เขต เทศบาล นคร ภเกต ซง ม ระยะ ดำเนน งาน แบงเปน

2 ชวง คอ ชวง การ ประชาสมพนธ (1 เมษายน - 30 มถนายน พ.ศ.

2553) และ ชวง เรม บงคบ ใช กฎหมาย จบ ปรบ พฤตกรรม (1 กรกฎาคม

พ.ศ. 2553 - 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2554)

2.1.6 โครงการ ‘โคราช เมอง เรา เมา ไม ขบ’ โดย สำนกงาน ปองกน

และ บรรเทา สาธารณภย จงหวด นครราชสมา

จงหวด นครราชสมา หรอ โคราช ม จำนวน อบตเหต ทาง ถนน ทาง ถนน

สง เปน อนดบ 1 ของ ประ เทศ ทกๆ ป สำนกงาน ปองกน และ บรรเทา

สาธารณภย จงหวด นครราชสมา และ พนธมตร ท เกยวของ ได วาง กรอบ

การ ดำเนน งาน เพอ ยก ระดบ ความ ปลอดภย ทาง ถนน ใน ระดบ ทอง ถน

ชมชน และ หม บ าน

ใน เ ขต อำ เภอ เม อ ง

นครราชสมา ขน โดย ม

พนท ปฏบต ครอบคลม

องคการ ปกครอง สวน

ทอง ถน ใน เขต อำเภอ

เมอง นครราชสมา 27

แหง ภาย ใต ชวง เวลา

ดำเนน การ คอ สงหาคม

พ.ศ. 2552- มถนายน พ.ศ. 2553 ซง ปจจบน โครงการ ดง กลาว ได

สนสดลง โดย ผรบ ผด ชอบ เชอ วา ได สราง ผลผลต ท เปน ประโยชน

ตอ การ แกไข ปญหา จราจร อาท การ พฒนา กระบวนการ ทำงาน ดาน

สอบสวน หา สาเหต การ เกด อบตเหต ทาง ถนน การ จดการ และ ปรบปรง

ระบบ ฐาน ขอมล อบตเหต ทาง ถนน จงหวด นครราชสมา รวม ถง การ

สง เสรม ให เกด ความ รวม มอ ของ เครอ ขาย ใน การ จดการ ปญหา ดาน การ

ปองกน และ ลด อบตเหต ทาง ถนน ใน เขต อำเภอเมองนครราชสมา

2.1.7 โครงการ ‘เมอง ไทย ปลอดภย’ โดย บรษท ฮอนดา ออ โต

โมบล (ประเทศไทย)

เพราะ เชอ วา การ พฒนา ทกษะ ขบข ปลอดภย เปน กาว สำคญ ไป ส ความ

ปลอดภย ทาง ถนน บรษท ฮอนดา ออ โต โมบล (ประเทศไทย) จง ได

สราง ศนย การ ขบข ปลอดภย ขน (Honda Safety Driving Center) เมอ

ป พ.ศ. 2537 ท จงหวด สมทรปราการ ตอ มา ใน กลาง ป พ.ศ. 2552

บรษท ฮอนดาฯ จง ได สราง ศนย ขบข ปลอดภย แหง ท 2 ขน เพอ เปน

แหลง อนบาล ผ ขบข เบอง ตน กอน ออก ส สนาม จรง ซง สนาม ซอม ขอ ง

บ รษทฮอนดาฯ สามารถ รองรบ การ ฝก ขบข ได ทง รถ จกรยานยนต

และ รถยนต และ ได จด ให ม กจกรรม สราง คร ฝก ท ม ทกษะ สง ดาน การ

ขบข ปลอดภย รวม ถง นก ขบข รน ใหม ท ใสใจ ตอ วนย จราจร คน แก

สงคม อยาง ตอ เนอง ภาย ใต โครงการ ชอ ‘เมอง ไทย ปลอดภย (Safety

Thailand)’

2.1.8 โครงการ ‘ถนน ส ขาว’ โดย บรษท โต โย ตา มอเตอร

ประเทศไทย จำกด

กวา 2 ทศวรรษ แหง ความ มง มน สง เสรม ความ ปลอดภย ทาง ถนน แก

สงคม ไทย บรษท โต โย ตา มอเตอร ประเทศไทย จำกด ภาย ใต

โครงการ ถนน ส ขาว ได ตง เปา หมาย ท จะ ปลก ฝง วฒนธรรม ดาน ความ

ปลอดภย ทาง ถนน ตอ ผ ใช ทาง และ เยาวชน ตลอด ระยะ เวลา กวา 20 ป

ท ผาน มา ตนไม ท ชอ ถนน ส ขาว ได แตก กง กาน สาขา เปน กจกรรม นอย

ใหญ มากกวา 50 กจกรรม โดย เนน การ ปลก ฝง รากฐาน ดาน ความ

ปลอดภย แก ชมชน เดก และ เยาวชน ซง ถอ เปน แนวทาง เดน ของ บรษท

โต โย ตาฯ ใน ป พ.ศ. 2552 โครงการ ดง กลาว ยง เพม กจกรรม อยาง

ตอ เนอง เชน การ กาว ส ป 5 ของ การ เสรม สราง ภมคมกน อบตเหต

ทาง ถนน ให แก เดก ตาม โรงเรยน ภาย ใต กจกรรม ‘หน นอย มลค ก เวย’

การ สราง เมอง จราจร จำลอง เสมอน จรง เพอ การ เรยน ร ขบข ปลอดภย

แก เดก และ เยาวชน แหง ท 3 ใน เนอท ของ มหาวทยาลย เทคโนโลย

สร นาร การ เผย แพร ความ ร เพอ เสรม สราง ความ ปลอดภย ทาง ถนน

สำหรบ ชมชน รวม กบ สถาบน เทคโนโลย แหง เอเชย การจบมอ กบ

กรม การ ขนสง ทาง บก ตง ศนย สอน ขบ รถ และ เทคนค ขบข ปลอดภย ฯลฯ

เชอ วา กจกรรม ตางๆ เหลา น ลวน แต รวม สราง บรรทดฐาน ทาง ดาน

ความ ปลอดภย ทาง ถนน ตอ เดก และ เยาวชน รวม ถง สงคม ของ ผ ใช ทาง

ท เปน ประโยชน ตอ ประเทศไทย

2.2 ¡ÒÃ »ÃÑº»ÃØ§ ¡ÒÂÀÒ¾ ¢Í§ ¶¹¹2.2.1 โครงการ ‘1+1 = 0 รถไฟ ไทย ปลอดภย ทก เสน ทาง’ โดย

การ รถไฟ แหง ประเทศไทย

‘ไมม เครอง กน ไมม ปาย เตอน ทาง หลก ผาน และ ความ เสมอ ภาค บรเวณ

จด ตด และ ระดบ ถนน’ ถอ เปน ปจจย ท สง เสรม ตอ การ เกด อบตเหต

จด ตด รถไฟ ดวย ความ รนแรง ของ ปญหา ดง กลาว ได สราง แนวทาง ขบ

เคลอน ภาย ใต โครงการ ‘1+1=0 รถไฟ ไทย ปลอดภย ทก เสน ทาง’ โดย

เลข 1 ตว แรก สามารถ แปร ความ ถง รถไฟ เครองหมาย + คอ การ

เฉยว/ชน และ เลข 1 ตว หลง คอ รถยนต และ รถ จกรยานยนต ผลลพธ

เทากบ 0 ม นย ถง การ ท ไมม เสน ทาง ใด ของ รถไฟ ท จะ เกด อบตเหต อก

ใน อนาคต ขาง หนา

ใน ทาง ปฎบต การ รถ ไฟฯ

ได จด กจกรรม สราง

ความ ตระหนก ถง ความ

ปลอดภย เมอ ตอง ขบข

ยาน พาหนะ ผาน จด ตด

บรเวณ ทางรถไฟ โดย


89

แบง กจกรรม เปน 2 ระยะ ใน ระยะ สน นน ม กรอบ การ ดำเนน งาน โดย

อาศย การ ม สวน รวม ของ ภาค รฐ และ เอกชน ใน สวน ทอง ถน ของ เขต ท ม

เสน ทาง รถไฟ ตด ผาน ใหการ ประชาสมพนธ และ สง เสรม ความ เขาใจ

ตอ การ บงคบ ใช พ.ร.บ.จราจร ทาง บก พ.ศ. 2522 และ ใน ระยะ ยาว นน

จะ เตรยม จดหา เครอง กน เพม เตม กวา 100 จด ทว ประเทศ ท เคย ได รบ

รายงาน การ เกด อบตเหต

2.3 ¡ÒÃ Ê‹§ àÊÃÔÁ Ã ÃÁÀÔ ºÒÅ ¢Í§ ºÃÔ¡ÒÃ Ã¶â´ÂÊÒÃ ÊÒ¸ÒÃ³Ðโครงการ ‘สง เสรม สนบสนน สทธ ผ ใช บรการ รถ โดยสาร สาธารณะ’

โดย มลนธ ผ บรโภคความ ปลอดภย การ ให ขอมล การ เดน ทาง และ

ความ สะดวก สบาย ใน การ เดน ทาง ถอ เปน หวใจ หลก สำคญ ของ บรษท

รถ โดยสาร ระหวาง เมอง ดง นน เพอ ให เกด การ ตน ตว ตอ การ ให บรการ

ผ โดยสาร และ เปนการ ควบคม ให ผ ประกอบ การ ไม ละเลย ตอ มาตรฐาน

ทง 3 ดาน สสส.ได จบ มอ กบ มลนธ เพอ ผ บรโภค ทำการ สำรวจ คณภาพ

เพอ จด อนดบ รถ ทวร ยอด เยยม-ยอด แย ขน ใน ชวง ระหวาง วน ท 5

กมภาพนธ - 27 มนาคม พ.ศ. 2553 โดย เลอก สำรวจ รถ โดยสาร

ปรบ อากาศ ชน 1 ท วง ระหวาง กรงเทพฯ-ตาง จงหวด (ภาค เหนอ

ภาค อสาน และ ภาค ใต) ท ใช เวลา เดน ทาง มากกวา 4 ชวโมง พบวา

ผ ประกอบ การ รถ โดยสาร ภาค เหนอ สำรวจ ทงหมด 9 บรษท บรษท ท

ได คะแนน สงสด จาก 100% คอ รถ โดยสาร ของ บรษท บขส. (81.25%)

และ บรการ ยอด แย คอ บรษท แอม บาส (20.83%) ภาคอสาน พบ วา

บรษท ท บรการ ยอด เยยม ทง 3 มาตรฐาน จาก ผล สำรวจ 27 บรษท

คอ บรษท รง ประเสรฐ ทวร (83.33%) สวน บรษท รถ โดยสาร ท บรการ

ยอด แย ไดแก บษราคม ทวร และ บรษท 407 พฒนา (32.29%) สวน รถ

โดยสาร ขาขน-ลง ภาค ใต นน ผล จาก การสำรวจ 17 บรษท พบวา บรษท

ปยะ รงเรอง ทวร ม ระบบ การ บรการ ด ทสด (81.25%) และ บรษท ทรพย

ไพศาล ทวร ม ระบบ การ บรการ ยอด แย ทสด (40.63%) โดย หลก เกณฑ

การ ให คะแนน จะ พจารณา คณภาพ การ ให บรการ ผ โดยสาร และ ความ

สำคญ ดาน ความ ปลอดภย ของ ผ โดยสาร อาท การ ม เขมขด นรภย ใน

ทก ท นง การ เปลยน พนกงาน ขบ รถ ทกๆ 4 ชวโมง เปนตน

2.4 ¡ÒÃ ¾Ñ²¹Ò ÃÐºº ÊÒÃÊ¹à·È (GIS) 2.4.1 โค รงกา ร ‘พฒ นา ระบบ สารสนเทศ (GIS) และ ขอมล เพอ

ประเมน ความ ปลอดภย และ เผย แพร ขอมล ทางหลวง บน Website’ โดย

สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม ทางหลวง และ คณะวศวกรรมศาสตร

จฬาลงกรณ มหาวทยาลย

การ แกไข ปญหา อบตเหต ทาง ถนน บน ทางหลวง อยาง ตรง ประเดน

นน พน ฐาน สำคญ คอ การ ทราบขอมล ท เปน ประโยชน ตอ การ กำหนด

และ วเคราะห จด อนตราย บน สาย ทาง จาก ความ สำคญ ดง กลาว ส การ

พฒนา ระบบ การ รายงาน อบตเหต บน ทางหลวง (Highway Accident

Information Management System: HAIMS) และ ระบบ ประเมน

ความ ปลอดภย ของ ถนน (Thailand Road Assessment Program:

Thai-RAP) ซง ได ดำเนน งาน ภาย ใต ระยะ เวลา 1 ป (24 ธนวาคม พ.ศ. 2552

- ธนวาคม พ.ศ. 2553) เพอ ขยาย ระบบ สารสนเทศ อบตเหต บน ทางหลวง

(HAIMS) ให ครอบคลม พนท ใน ความ รบ ผด ชอบ ของ กรม ทางหลวง

รวม ถง กำหนด กระบวนการ การ ประเมน ความ ปลอดภย ทาง ถนน

และ เกณฑ ท เหมาะ สม สำหรบ ประเทศไทย และ กรม ทางหลวง คาด วา

จะ ได ขอมล อน เปน ประโยชน ตอ ผ ใช ทาง เสนอ ผา นระบบเวบ ไซต และ

หนวย งาน เพอ ปรบปรง ความ ปลอดภย ของ ถนน ตอ ไป

2.4.2 โครงการ ‘ระบบ สารสนเทศ เพอ การ จดการ ดาน อบตเหต ทาง

ถนน (MIS) จงหวด อางทอง’ โดย สำนกงาน ปองกน และ บรรเทา

สาธารณภย จงหวด อางทอง

โครงการ น คอ การ สำรวจ ขอมล อบตเหต ทาง ถนน เพอ ให ทราบ ปจจย

การ เกด อบตเหต แลว นำ ไป ปองกน/แกไข ปญหา ของ จงหวด อยาง เปน

รป ธรรม โครงการ ได เรม ดำเนน งาน ตงแต วน ท 1 กนยายน พ.ศ. 2552

ถง 30 มถนายน พ.ศ. 2553 ปจจบน โครงการ ดง กลาว ได ดำเนน การ

เสรจ สน แลว

ผลผลต คอ ทราบ วา อบตเหต เกด จาก การ ลม/พลก ควำ ดวย ตว เอง มาก

ทสด ซง สวน ใหญ เปน รถ จกรยานยนต ท ม การ จด ทะเบยน รถ ในจงหวด

อางทอง ตำแหนง เกด เหต อย บน ถนน ทางหลวง เสน 309 มาก ทสด

และ จด เกด เหต เปน ชวง ถนน ทาง ตรง สงสด ผ ประสบ เหต สวน ใหญ

ได รบ บาด เจบ เลก นอย มาก ทสด คาด วา จะ วเคราะห ปจจย ท ม ผล ตอ

สภาพ อบตเหต ทง ดาน คน ยาน พาหนะ และ ดาน ถนน แลว กำหนด

มาตรฐาน ใน การ ปองกน แกไข อยาง ยงยน ผาน เวท นโยบาย ระดบ จงหวด

และ เวท ประชา พจารณ

2.4.3 โครงการ ‘พฒนา ระบบ ขอมล อบตเหต ทาง ถนน จงหวด

อตรดตถ’ โดย สำนกงาน ปองกน และ บรรเทา สาธารณภย จงหวด

อตรดตถ

โครงการ ไดดำเนน งาน ตงแต วน ท 15 ตลาคม พ.ศ. 2552 - 15

กรกฎาคม พ.ศ. 2553 โดย ม เปา หมาย เพอ ให เกด กา รบ รณา การ ดาน

การ จดการ ขอมล อบตเหต ทาง ถนน ใน ภาพ รวม ของ จงหวด รวม ถง เพอ

ศกษา ปญหา สาเหต และ ปจจย ของ การ เสย ชวต จาก อบตเหต ทาง ถนน

ในเชง ลก และ นำ ขอ คน พบ จาก การ วเคราะห ท ได ไป ใช ใน การปองกน

และ แกไข ปญหา ของ จงหวด ตอ ไป

90

เดน เรอ ยอม ตอง อาศย เขม ทศ และ ดวงดาว นำทาง ฉนใด การ ทำงาน เพอ ความ ปลอดภย ทาง ถนน ก ตองการ ความ ร

เปน ประทป สอง ทาง ฉน นน ป พ.ศ. 2552 - 2553 ท ผาน มา โดย การ สนบสนน ของ สำนกงาน กองทน สนบสนน การ

สราง เสรมสข ภาพ (สสส.) สถาบน วชาการ และ หนวย งาน ท เกยวของ ได แสดง บทบาท สราง ความ ร

เพอ ถนน ปลอดภย ใน โครงการ ดง ตอ ไป น

3.1 â¤Ã§¡ÒÃ ‘ÍÑ¹μÃÒÂ ¢ŒÒ§ ·Ò§’ โดย ศนยวจย อบตเหต แหง ประเทศไทย สถาบน เทคโนโลย แหง เอเชย และ สำนก อำนวย ความ ปลอดภย กรม ทางหลวง

รม เงาส เขยว ขจ ของ ตนไม ใหญ รม ทางใน ดาน หนง ชวน ให เพลดเพลน และ ให รสก รมเยน ยาม

ขบข ไป มา บน ถนน ใน อก ดาน หนง ไม ใหญ อาจ กลาย ราง เปน เพชฌ ฆาต ปลด ชวต ทก คนใน รถ ท

เสย หลก ออก นอก ผว จราจร เชน เดยวกน แผงคอ นก รต ราว เหลก ขาง ทาง ท พบเหน ได เส มอๆ หรอ

แมแต รถ ท จอด ไวขางทาง

ตง แต ป พ.ศ. 2548 - 2552 ศนยวจย อบต เห ตฯ ได สบคน สาเหต การ เกด อบตเหต ใน เชง ลก 17 กรณ ท รถ เสย หลก

หรอ หลด ออก จาก ถนน พบ วา เหต ชกนำ ไดแก ขบข ความเรว สง คน ขบ งวง นอน ถนน ลน ระบบ หาม ลอ บกพรอง

เมอ รถ หลด จาก ผว ถนน ไป ปะทะ กบ ตนไม เสา ไฟฟา เสา ปาย บอก ทาง หรอ อปกรณ/วสด อนตราย ขาง ทาง ความ

สญ เสย มก รนแรง ถง ชวต เชน เดยว กบ เมอ รถ นน พลก ควำ เพราะ ความ ชน ของ คน ทาง

ดวย ศรทธา ตอ หลก คด ‘ความ ร ก ชวต’ (Knowledge Save Lives) ศนยวจย อบต เห ตฯ ได พยายาม สอสาร ความร

ดง กลาว ไป ยง กรม ทางหลวง และ หนวย งา นอนๆ ท เกยวของ เพอ นำ ไป ส การ ปรบปรง มาตรฐาน ถนน ตลอด จน

การวางแผน งบ ประมาณ สนบสนน ตอ ไป

3.2 â¤Ã§¡ÒÃ ‘μŒ¹áºº Ë¹‹ÇÂ Ê×ºÊÇ¹ ÍØºÑμÔàËμØ Ò¡ ¡ÒÃ ¢¹Ê‹§ áÅÐ ÃÒ¨Ã’ โดย สำนกงาน นโยบาย และ แผนการ ขนสง และ จราจร (สนข.) และ 5 มหาวทยาลย ไดแก มหาวทยาลย เชยงใหม มหาวทยาลย

ขอนแกน มหาวทยาลย เทคโนโลย สร นาร มหาวทยาลย เทคโนโลย พระจอมเกลา ธนบร และ มหาวทยาลย สงขลา

นครนทร

กลอง ดำ ม ความ หมาย เพยง ใด ตอ การ คนหา สาเหต ของ เครอง บน ตก ฉนใด การ สบสวน อบตเหต ทาง ถนน ก ม

ความหมาย ตอ ความ เขาใจ สาเหต ของ อบตเหต ทาง ถนน ฉน นน

โครงการ พฒนา ตนแบบ หนวย สบสวน อบตเหต จาก การ ขนสง และ จราจร มง หวง ให ได ชด ความ ร เกยว กบ วธ การ

สบสวน อบตเหต ทาง ถนน โดย ละเอยด ตง แต ป พ.ศ. 2549 - 2551 ได สบสวน อบตเหต รถ โดยสาร สาธารณะ

รถ รบ-สง นกเรยน รถยนต รวม 60 กรณ ทว ประเทศ และ เตรยม การ จด ตง หนวย สบสวน อบตเหต ใน สถาบน

การ ศกษา เพม ขน โดย คาด วา จะ ได 20 หนวย ทว ประเทศ โดย ให 5 มหาวทยาลย หลก เปน พ เลยง สนบสนน งาน

วชาการ

3. ¡ÒÃÊ¹ÑºÊ¹Ø¹ ŒÒ¹ÇÔªÒ¡ÒÃ


91

3.3 â¤Ã§¡ÒÃ ‘á¼¹ §Ò¹ ÇÔ ÑÂ áÅÐ ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃ »ÃÐÂØ¡μ� ãªŒ ¡ÒÃ Ê×ºÊÇ¹ ÊÒàËμØ ÍØºÑμÔàËμØ à¾×èÍ á¡Œä¢ »ÞËÒ ÍØºÑμÔàËμØ ·Ò§ ¶¹¹ ÍÂ‹Ò§ ÂÑè§Â×¹’ โดย หนวย สบสวน อบตเหต มหาวทยาลย นเรศวร ระหวาง 1 กนยายน พ.ศ. 2552 - 28 กมภาพนธ

พ.ศ. 2554 โดย ทน สนบ สนน จาก สสส. และ กปถ. โครงการ น ดำเนน การ ถายทอด เทคนค

ดาน การ สบสวน อบตเหต ทาง ถนน ดวย การ จด สม นา และ อบรม จงหวด นำรอง คาด วา จะ นำ ไป ส

การ กำหนด มาตรการ ปองกน ตอ ไป

3.4 â¤Ã§¡ÒÃ ‘¾Ñ²¹Ò Ë¹‹ÇÂ à½‡Ò ÃÐÇÑ§ áÅÐ ÊÐ·ŒÍ¹ Ê¶Ò¹¡ÒÃ³ � ¤ÇÒÁ »ÅÍ´ÀÑÂ ·Ò§ ¶¹¹’ โดย มลนธ ไทย โรดสการ เหน ภาพ ใหญ หรอ ท เรยก วา วหค ทศนา (Bird Eye View) ชวย ให พญา อนทร จบ เหยอ ได อยาง สงา งาม ฉนใด การ เหน ภาพ ใหญ

ดาน ความ ปลอดภย ทาง ถนน ยอม ม ความ จำเปน ตอ การ กำหนด นโยบาย และ ดำเนน นโยบาย ฉน นน

โครงการ น มง สราง ภาพ ใหญ ดวย การ ปะ ตด ปะ ตอ ภาพ ยอย จาก หลาย แหลง ไดแก ระบบ ขอมล ความ สญ เสย จาก อบตเหต ทาง

ถนน ของ หนวย งาน ตางๆ การ สำรวจ ภาค สนาม และ รายงาน หรอ เอกสาร วชาการ ท เกยวของ (เชน รายงาน การ สบคน สาเหต

การ เกด อบตเหต)

การ วเคราะห ภาพ ยอย แลว สงเคราะห เปน ภาพ ใหญ ทำให เหน ความ คลคลาย ของ สถานการณ อบตเหต ดง ปรากฏ ราย ละเอยด

ใน รายงาน ฉบบ น เชน

1. 10 ป มา น ความ สญ เสย ชวต เพราะ อบตเหต ทาง ถนน และ ปรมาณ อบตเหต ทาง ถนน ม แนว โนม ลด ลง

2. ความ หนา แนน ของ จำนวน อบตเหต กบ จำนวน ผ เสย ชวต ตาม ภมภาค ไม สอดคลอง กน

3. ภาค อสาน ตอน บน และ ภาค ใต ตอน บน มการ กระจก ตว ของ อบตเหต ทาง ถนน ท รนแรง ถง ชวต มาก เปน พเศษ

4. ภาค อสาน และ ภาค เหนอ ม ความ เสยง ตอ อบตเหต รนแรง ถง ชวต มากกวา ภาค กลาง ภาค ใต และ ก ทม. ฯลฯ

3.5 â¤Ã§¡ÒÃ ‘ÇÔ¨ÑÂ ¡® ËÁÒÂ ÃÒ¨Ã ·Ò§ º¡’ โดย สมาคม วทยาการ จราจร และ ขนสง แหง ประเทศไทยเปน เวลา กวา 30 ป แลว ท ประเทศไทย ยง คง ใช กฎ หมาย จราจร ฉบบ พ.ศ. 2522 เปน หลก และ มกฎ หมาย ลก อน ประกอบ อาท

พระ ราช บญญต ทางหลวง พ.ศ. 2535 แต สาระ บญญต ขอ งกฎ หมาย อาจ ตาม ไมทน พฤตกรรม เสยง ของ ผ ขบข ท เปลยนแปลง

ไป จง นา จะ ทำให การ บงคบ ใช กฎ หมาย ไม สมฤ ทธผล เทา ท ควร ผ กระทำ ผ ดกฎ หมาย จราจร จง เพม ขน โครงการ น จง รเรม ศกษา

ประเดน ‘ขอ ดอย ขอ งกฎ หมาย จราจร ท ใช อย ใน ปจจบน’ เพอ นำ ไป ส การ วาง กรอบ ใน การ ปรบปรง เปลยนแปลง โค รง สราง

กฎ หมาย จราจร ท ม อย เดม โดย ได นำ องค ความ ร ทาง ดาน วศว กรร รม จราจร กฎ หมาย รวม ถง การ บงคบ ใช และ การ บรหาร มา เปน

ตว กำหนด ทศทาง และ สราง กระบวนการ ทำงาน ท เชอม โยง กน อยาง เปน ระบบ ภายใน ระยะ เวลา ดำเนน โครงการ ทง สน 12 เดอน

(4 กนยายน พ.ศ. 2552 - 3 กนยายน พ.ศ. 2553)

thailand road accident situation in 2010

Documents