การออกแบบระบบไฟฟาและระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมส าหรบคอนโดมเนยม THE ELECTRICAL SYSTEM DESIGN AND FIRE ALARM SYSTEM FOR CONDOMINIUM

นายบญชย บวขม นายอภสทธ จรรยาพาณชกล นายสทธโชค หาญมนตร

โครงงานวศวกรรมน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปการศกษา 2559

การออกแบบระบบไฟฟาและระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมส าหรบคอนโดมเนยม THE ELECTRICAL SYSTEM DESIGN AND FIRE ALARM SYSTEM FOR CONDOMINIUM

นายบญชย บวขม นายอภสทธ จรรยาพาณชกล นายสทธโชค หาญมนตร

โครงงานวศวกรรมน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ปการศกษา 2559

ลขสทธเปนของคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

โครงงานวศวกรรม เรอง

การออกแบบระบบไฟฟาและระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมส าหรบคอนโดมเนยม ของ

นายบญชย บวขม นายอภสทธ จรรยาพาณชกล นายสทธโชค หาญมนตร

ไดรบอนมตจากคณะวศวกรรมศาสตรใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วศวกรรมศาสตรบณฑต สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

............................................................คณบดคณะวศวกรรมศาสตร (รองศาสตราจารย ดร.เวคน ปยรตน)

คณะกรรมการสอบโครงงานวศวกรรม

............................................................ประธาน

(อาจารย ดร.ธนาธป สมอม)

............................................................กรรมการ (อาจารย ดร.คมกฤษ ประเสรฐวงษ)

............................................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ปฐมทศน จระเดชะ)

การออกแบบระบบไฟฟาและระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหม ส าหรบคอนโดมเนยม ปการศกษา 2559

โดย อาจารยทปรกษา นายบญชย บวขม ผชวยศาสตราจารย ดร.ปฐมทศน จระเดชะ นายอภสทธ จรรยาพาณชกล นายสทธโชค หาญมนตร

บทคดยอ

โครงงานวศวกรรมน มวตถประสงคเพอเปนการออกแบบระบบไฟฟาและระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมส าหรบคอนโดมเนยม โดยใชโปรแกรม AutoCAD เขามาชวยในการเขยนแบบ การเดนสายของหลอดไฟ การเดนสายของเตารบ การออกแบบสายไฟฟา การออกแบบขนาดทอรอยสาย การออกแบบเซอรกตเบรกเกอร ออกแบบขนาดของหมอแปลงทเหมาะสมกบโหลดและการออกแบบระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมใหเหมาะสมกบสถานท โดยรวมทงหมดของโครงงานนไดท าการออกแบบโดยค านงถงความปลอดภยและการประหยดพลงงานเปนหลกและอางองตามมาตรฐานทกประการ

ค าส าคญ: การออกแบบระบบไฟฟา ระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหม การจดท าตารางโหลด

THE ELECTRICAL SYSTEM DESIGN AND FIRE ALARM SYSTEM FOR CONDOMINIUM Academic Year 2016

By Advisor Mr. Boonchai Buakom Asst. Prof. Dr. Pathomthat Chiradeja Mr. Apisit Janyapaniskul Mr. Sitthichok hanmontri

Abstract

This project intends to design the electrical system and fire alarm system for condominium by using the computer aided design programming. The computer programming help to the appropriate position for lighting system and select the suitable the light source. In addition, the electrical wire size, size of raceways, size of circuit breaker and the size of transformer as well as the fire alarm system are also under this study. The electrical system and fire alarm system are designed under the related standards with the concerning of safety and energy conservation.

Keywords: Electrical system design, Fire alarm system, Load schedule

กตตกรรมประกาศ

โครงงานวศวกรรมน ส าเรจลลวงไดดวยความชวยเหลอจากผมพระคณหลายทาน คณะผจดท าโครงงานขอขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.ปฐมทศน จระเดชะ อาจารยทปรกษาโครงงานทไดกรณาเสยสละเวลาอนมคาเพอใหค าปรกษา ค าแนะน า ตรวจแกไขความเรยบรอย ตลอดจนการชแนะในการหาค าตอบในการแกไขปญหาตางๆ ระหวางจดท าโครงงานน ดวยความเอาใจใสอยางยง คณะผจดท าขอขอบพระคณอาจารย และบคลากรทางภาควชาวศวกรรมไฟฟาทกทานทอบรมสงสอน ใหความร ค าแนะน า และความชวยเหลอแกคณะผจดท า ซงเปนประโยชนอยางสงใหคณะผจดท าน ามาใชในการศกษาโครงงานวศวกรรมนจนส าเรจลลวงไปดวยด ขอขอบคณหอสมดมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทเปนแหลงศกษาคนควา ทคอยสนบสนนดานต าราหนงสอ และเอกสารอางองตางๆ ทเกยวกบโครงงานเลมน ขอขอบคณคณะกรรมการสอบทกทาน ทพจารณาและใหค าแนะน าเกยวกบโครงงานเลมน ทายทสดน ทางคณะผจดท าโครงงานขอขอบพระคณทกคนในครอบครวทใหการสนบสนนและใหก าลงใจในการศกษาตลอดมา และหวงเปนอยางยงวาโครงงานวศวกรรมน จะเปนประโยชนตอผทสนใจน าไปศกษาไมมากกนอยตอไป ความดและประโยชนใดๆ จากโครงงานวศวกรรมน ขอมอบใหกบผมพระคณทกทานทไดกลาวมาทงหมด

คณะผจดท าโครงงาน

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญตาราง ฉ สารบญรป ซ รายการสญลกษณ ฐ ประมวลค ายอ ฑ

บทท 1 บทน า 1 1.1 ทมาและความส าคญของโครงงาน 1 1.2 วตถประสงคของโครงงาน 1 1.3 ขอบเขตของโครงงาน 1 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2

บทท 2 ทฤษฎทเกยวของ 3 2.1 ความรพนฐานดานระบบไฟฟา 3

2.1.1 หลกการเบองตนของการออกแบบระบบไฟฟา 3 2.1.2 มาตรฐาน 5 2.1.3 สายไฟฟา 8

2.1.4 ทอรอยสาย 17 2.1.5 บรภณฑไฟฟา 22

2.1.6 แผงวงจรยอย 26 2.1.7 แผงสวตช 27

2.1.8 การตอลงดน 29 2.1.9 สายตอหลกดน 31 2.1.10 วงจรยอย 39

2.1.11 รางเดนสาย 44 2.1.12 สายปอน 45

จ

สารบญ(ตอ)

หนา

2.1.13 การจดท ารายการโหลด 46 2.1.14 ระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหม 47

บทท 3 วธการด าเนนงาน 87 3.1 แผนการด าเนนงาน 87 3.2 ขนตอนการออกแบบ 88

บทท 4 ผลการทดลอง 90 4.1 ระบบไฟฟา 90

4.1.1 สตรทใชในการค านวณ 90 4.1.2 โหลดหองพก 91

4.1.3 โหลดสวนกลาง 119 4.1.4 รวมโหลดทงอาคาร 132

4.2 ระบบแจงเหตเพลงไหม (Fire Alarm System) 153 4.2.1 การออกแบบอปกรณตรวจจบ 153 4.2.2 อปกรณแจงเหตดวยมอ 153

4.2.3 อปกรณแจงเหตดวยเสยง 153 4.2.4 การแบงโซน 153 4.2.5 การเลอกใชอปกรณตรวจจบควน 153 4.2.6 การเลอกใชอปกรณตรวจจบความรอน 153

บทท 5 สรปผล และขอเสนอแนะ 156 5.1 สรปผล 156 5.2 ปญหาในการด าเนนงาน 156

เอกสารอางอง 157 ภาคผนวก 158 ประวตยอผท าโครงงาน 166

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 เปรยบเทยบขอแตกตางของระบบไฟฟาระหวางประเทศไทยกบประเทศ

สหรฐอเมรกา 6

2.2 เปรยบเทยบคณสมบตตวน า 10 2.3 เปรยบเทยบคณสมบตของฉนวน 10 2.4 เปรยบเทยบสของสายไฟฟา 11 2.5 พนทหนาตดรวมของสายไฟทกเสนคดเปนรอยละเทยบกบพนทหนาตดของทอ 17 2.6 เปรยบเทยบมาตรฐาน IEC 60898 กบ IEC 60947-2 23 2.7 ขนาดต าสดของสายตอหลกดนของระบบไฟฟากระแสสลบ 35 2.8 ขนาดต าสดของสายดนของบรภณฑ 38 2.9 ขนาดตวน าและเครองปองกนกระแสเกนของวงจรยอย 41 2.10 แสดงความสมพนธจ านวนกบตวคณ 44 2.11 ต าแหนงตดตงอปกรณตรวจจบควน 56 2.12 ระยะจดวางตวตรวจจบทตดบนเพดาน 83 3.1 แผนผงระยะเวลาการด าเนนการ 89 4.1 ตารางโหลดหองพก Type A 134 4.2 ตารางโหลดหองพก Type B , Type C 135 4.3 ตารางโหลดหองพก Duplex1 136 4.4 ตารางโหลดหองพก Duplex3 137 4.5 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 1 ชน2 138 4.6 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 2 , 3 , 4 , 5 ชน 3 , 4 , 5 , 6 139 4.7 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 6 ชน 7 140 4.8 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 7 ชน 8 141 4.9 ตารางแสดงแผงจายไฟรวมหองพก 142 4.10 ตารางแสดงแผงจายไฟสวนกลาง ท 1 ชน2 143 4.11 ตารางแสดงแผงจายไฟหองนตบคคล 144 4.12 ตารางแสดงแผงจายไฟสวนกลาง ท 2 ชน 4 145 4.13 ตารางแสดงแผงจายไฟสวนกลาง ท 3 ชน 7 146

ช

สารบญตาราง(ตอ)

ตารางท หนา 4.14 ตารางแสดงแผงจายไฟรวมสวนกลาง 147 4.15 ตารางแสดงแผงจายไฟประธาน 148

สารบญรป

รปท หนา 2.1 แสดงระบบไฟฟาของประเทศตางๆทวโลก 8 2.2 แสดงความสมพนธระหวางความน าไฟฟากบความตานทานไฟฟาของลวดตวน า 9 2.3 ชนดของสายตามมาตรฐาน มอก.11 12 2.4 สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 01 12 2.5 สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 10 13 2.6 สาย มอก.11-2553, NYY 14 2.7 สาย มอก.11-2553, VAF แบบสายแบน 2 แกน 14 2.8 สาย มอก.11-2553, VAF แบบสายแบน2 แกนมสายดน 15 2.9 สาย มอก.11-2553, VCT 15 2.10 สายไฟฟาตามมาตรฐานอน, XLPE ชนดแกนเดยว 16 2.11 สายไฟฟาตามมาตรฐานอน, XLPE ชนดหลายแกน 16 2.12 แสดงทอ RMC 18 2.13 แสดงทอ IMC 18 2.14 แสดงทอ EMT 18 2.15 แสดงขอตอแบบมเกลยวปลายเรยว ขอตอแบบขนดวยสกร และขอตอแบบอด 19 แนน (ฝงในคอนกรต) 2.16 การตดตงทอรอยสายเขากบกลองตอสาย 19 2.17 แสดงทอ FMC 20 2.18 แสดงการตดตงทอโลหะออนเขากบดวงโคมบนฟาเพดาน 21 2.19 แสดงกลไกการสบสวตชของเซอรกตเบรกเกอร 22 2.20 แสดงต าแหนงทเหมาะสมส าหรบการเลอกใชเซอรกตเบรกเกอรแรงดนต า 25 2.21 แสดงโครงสรางและสวนประกอบตางๆของแผงยอยแบบ Main Lugs 26 2.22 แสดงโครงสรางและสวนประกอบตางๆของแผงยอยแบบ Main Circuit 26 Breaker 2.23 ลกษณะภายในและภายนอกของแผงสวตช 27 2.24 แสดงตวอยางบสบาร 28

ฌ

สารบญรป(ตอ)

รปท หนา 2.25 สวนประกอบตางๆ ของระบบการตอลงดน 30 2.26 การตอลงดนของระบบไฟฟากระแสสลบทมระดบแรงดนตงแต 50 V – 1 kV 31 2.27 สายตอหลกดน 32 2.28 การตอทอสาย (Raceway) และสายตอหลกดนเขากบหลกดน 33 2.29 Grounding Pit 33 2.30 Exothermic Welding 34 2.31 สายทมการตอลงดน (สายนวทรล) 35 2.32 หมอแปลงทมการตอลงดนตองเดนสายทมการตอลงดนมายงบรภณฑประธาน 36 2.33 วงจรยอยแสงสวาง 39 2.34 วงจรยอยเตารบ 39 2.35 วงจรยอยแสงสวางและเตารบ 40 2.36 วงจรยอยเฉพาะ 40 2.37 แผงยอยขนาด 12 วงจร 42 2.38 ตวอยางอปกรณตรวจจบควน 50 2.39 การท างานของอปกรณตรวจจบควนไอโอไนเซชน 51 2.40 การท างานของอปกรณตรวจจบควนชนดไอโอไนเซชน 52 2.41 การท างานของอปกรณตรวจจบควนแบบควนบงแสง 53 2.42 การท างานของอปกรณตรวจจบควนแบบควนบงแสง 53 2.43 การท างานของออปกรณตรวจจบควนแบบหกเหแสง 54 2.44 การท างานของอปกรณตรวจจบควนแบบควนหกเหแสง 54 2.45 การหาระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบควนชนดจด ส าหรบพนททวไป 57 2.46 การหาระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบควนส าหรบชองทางเดนกวางไมเกน 57 3.6 เมตร 2.47 ตวอยางการตดตงและระยะหางของออปกรณตรวจจบควนชนดส าหรบพนท 58 ผวเอยง 2.48 ความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดจด 58 2.49 เพดานสงระหวาง 2.0 ถง 4.0 เมตรพนทระหวางคานนอยกวา 4.0 60

ญ

สารบญรป(ตอ)

รปท หนา 2.50 เพดานสงระหวาง 2.0 ถง 4.0 เมตร พนทระหวางคาน 4.0 ตรารางเมตร 60 2.51 การตดตงอปกรณตรวจจบทใตคาน ส าหรบเพดานสงเกน 4.0 เมตร 61 2.52 ระยะหางระหวางคานเกน 9.0 เมตร ตองตดตงอปกรณตรวจจบเพมเตมท 61 เพดาน 2.53 อปกรณตรวจจบควนชนดจดและชนดล าแสง 62 2.54 ระยะหางและพนทครอบคลมของอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสง 63 2.55 ระยะหางระหวางตวฉายแสงกบตวรบแสงตามทก าหนดโดยผผลต 64 2.56 เมอใชกระจกเงา 1 บาน ระยะล าแสงลดลงเหลอเทากบ 2/3 เทา ของท 64 ก าหนดโดยผผลต 2.57 เมอใชกระจกเงา 2 บาน ระยะล าแสงลดลงเหลอเทากบ 4/9 เทาของท 64 ก าหนดโดยผผลต 2.58 ความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสง 65 2.59 การตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสงหลายระดบ เมอเพดานสงเกน 65 25.0 เมตร 2.60 ตวอยางต าแหนงการตดตงบนพนททมยอดแหลมแคบๆ 66 2.61 ตวอยางต าแหนงตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศแคบ 66 2.62 ตวอยางต าแหนงตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศกวาง 66 2.63 ตวอยางต าแหนงตดตงบนพนททลาดเอยงไมเทากน 67 2.64 ตวอยางต าแหนงตดตงบนเพดานหรอหลงคารปฟนเลอย 67 2.65 การตดตงอปกรณตรวจจบควนทประต 68 2.66 การตดตงอปกรณตรวจจบควนทประตเมอผนงเหนอประตมากกวา 69 300 มลลเมตร 2.67 แนวทตดตงอปกรณตรวจจบควนทใชควบคมประต 69 2.68 ตวอยางอปกรณตรวจจบความรอน 70 2.69 อปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท ชนดโลหะค 71 2.70 อปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท ชนดโลหะผสมหลอมละลาย 71 2.71 อปกรณตรวจจบความรอนแบบผสม 73 2.72 อปกรณตรวจจบตดตงใตเพดาน หลงคา หรอแป 74

ฎ

สารบญรป(ตอ)

รปท หนา 2.73 การตดตงอปกรณตรวจจบความรอนใตคานทมความลกไมนอยกวา 300

มลลเมตร 74

2.74 การตดตงอปกรณตรวจจบความรอนเมอหลงคาถกแสงแดดโดยตรง 75 2.75 ระยะหางในการตดตงอปกรณตรวจจบความรอน ส าหรบพนผวแนวราบ 76 2.76 ระยะหางในการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนส าหรบชองทางเดน 76 2.77 ตวอยางการก าหนดต าแหนงตดตง ส าหรบพนทรปสเหลยมใดๆ 76 2.78 ตวอยางการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนชนดชด ส าหรบเพดานหรอ 77 พนผวเอยง 2.79 ความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนชนดจด ส าหรบเพดานหรอ 78 พนผวเอยง 2.80 การตดตงอปกรณตรวจจบความรอนพนททวไป 79 2.81 อปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท ชนดโลหะค 79 2.82 ระยะหางลดลงเมอมคานหรอทอลมปรบอากาศขน 80 2.83 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบลดลงเมอมคานขน 80 2.84 ตวอยางต าแหนงการตดตงพนททมยอดแหลมแคบๆ 80 2.85 ตวอยางต าแหนงตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศแคบ 81 2.86 ตวอยางต าแหนงการตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศกวาง 81 2.87 ตวอยางต าแหนงตดตงบนพนททลาดเอยงไมเทากน 81 2.88 ตวอยางต าแหนงตดตงบนเพดานหรอหลงคารปฟนเลอย 82 2.89 ระยะหางของการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนชนดเสน 82 2.90 วงจร Fire Alarm System แบบ Hard wire 86 3.1 แผนการด าเนนการ 87 3.2 ขนตอนการออกแบบ 88 4.1 แผนภาพเสนเดยวของแผงจายไฟรวมของหองพก 149 4.2 แผนภาพเสนเดยวของแผงจายไฟรวมของสวนกลาง 150 4.3 แผนภาพเสนเดยวของแผงจายไฟประธาน 151 4.4 แผนภาพแนวตงของระบบไฟฟาภายในอาคาร 152 4.5 แผนภาพแนวตงของระบบแจงเหตเพลงไหมภายในอาคาร 154

ฏ

สารบญรป(ตอ)

รปท หนา 4.6 แสดงสญลกษณและค าอธบายในแบบทางไฟฟา 155

รายการสญลกษณ

สญลกษณ ค าอธบาย หนวย BTU ขนาดท าความเยนของเครองปรบอากาศ บทยตอชวโมง D.F. ดมานดแฟกเตอร เปอรเซน EER ประสทธภาพของเครองปรบอากาศ บทยตอชวโมงตอวตต

I กระแสไฟฟา แอมป

L ผลรวมโหลด โวลตแอมป

LBC โหลดวงจรยอย โวลตแอมป

LBC ผลรวมของโหลดวงจรยอย โวลตแอมป

LF โหลดของสายปอน โวลตแอมป P ก าลงไฟฟาจรง วตต PF ตวประกอบก าลง - S ก าลงไฟฟาปรากฏ โวลตแอมป

SEER คาทใชวดประสทธภาพในการใชพลงงานตามฤดกาลของเครองปรบอากาศ

-

V แรงดนไฟฟา โวลต

หมายเหต 1. ขอความในรายการสญลกษณ เปนเพยงตวอยาง 2. ใหเรยงตามล าดบตวอกษร โดยเรมจากภาษาไทยแลวตามดวยภาษาองกฤษ และค าอนๆ

ประมวลค ายอ

ค ำยอ ค ำอธบำย

กฟน การไฟฟานครหลวง

AAAC All Aluminium Alloy Conductor

ACC All Aluminium Conductor

ACSR Aluminium Conductor Steel Reinforced

AF Ampere Frame

ANSI American National Standard Institute

AT Ampere Trip

BS British Standard

CB Circuit Breaker

DIN German Industrial Standard

EN European Standard

FR-PVC Flame Retardant Polyvinyl

IC Interrupting Capacity

IEC International Electrotechnical Commission

HDD Horizontal Directional Drilling

ISO (International Organization for Standardization

JIS Japanese Industrial Standard

LSHF Low smoke Halogen Free

MCCB Miniature Circuit Breaker

MDB Main Distribution Board

MDP Main Distribution Panel

NEC National Electrical Code

PE Polyethylene

ฒ

ประมวลค ายอ(ตอ)

หมายเหต ใหเรยงตามล าดบตวอกษร โดยเรมจากภาษาไทยแลวตามดวยภาษาองกฤษ และค าอนๆ

PVC Polyvinyl Chloride

PIC Partial Insulated Cable

RSC Rigid Steel Conduit

SAC Space Aerial Cable

VDE Verband Duetscher Elektrotechniker

XLPE Cross-linked Polyethylene

บทท 1

บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของโครงงาน

นบตงแตอดต ความตองการพนฐานของมนษย นอกเหนอจาก อาหาร เครองนงหม ยารกษาโรค

ยงมสงทมนษยตองการและขาดไมไดคอทอยอาศย โดยในปจจบน ทอยอาศยมอยดวยกนหลายประเภท

เชน บาน โรงแรม อพารทเมนต คอนโดมเนยม ฯลฯ ดวยความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยและ

นวตกรรมสงปลกสราง ท าใหทอยอาศยในปจจบนมความแตกตางเปนอยางมากเมอเทยบกบในอดต

นอกเหนอจากวสดอปกรณททนสมยแลว ยงมสงส าคญอกประการหนงทท าใหเกดเปนทอยอาศยนนกคอ

การออกแบบ การออกแบบอาคารทอยอาศยนนมหลายองคประกอบ คอ การออกแบบทางดานเครองกล

เชน ลฟต มอเตอรปมน า และการออกแบบทางดานโยธา เชน โครงสรางของตวอาคาร การรบน าหนกของ

เสา และหลงคา เปนตน

โดยในปจจบนไฟฟาไดเขามามบทบาทอยางมากในการด าเนนชวตประจ าวน เพราะฉะนนการ

ออกแบบระบบไฟฟาภายในอาคารทอยอาศย กถอเปนสงทส าคญ นอกจากระบบไฟฟาจะมความจ าเปน

แลว ภายในอาคารยงตองมระบบการแจงเตอนเหตเพลงไหมดวย ซงนนหมายถงความนาเชอถอในเรอง

ของความปลอดภยภายในอาคารนนๆ ดวย

1.2 วตถประสงคของโครงงาน

1.2.1 เพอเปนแนวทางและประสบการณในการไปท างานออกแบบจรง

1.2.2 เพอการศกษาการท างานของโปรแกรม Auto Cad

1.2.3 เพอศกษามาตรฐานการออกแบบบรภณฑไฟฟาและระบบแจงเตอนเหตเพลงไหม

1.2.4 เพอวเคราะหความเปนไปไดในทางดานวศวกรรม

1.3 ขอบเขตของโครงงาน

1.3.1 ออกแบบระบบไฟฟาและระบบแจงเตอนเหตเพลงไหมในคอนโด 8 ชน

1.3.2 แสดงผลขอมลการค านวณของตารางโหลด

1.3.3 แสดงแผนภาพ Single line Diagram และ Layout

2

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.4.1 มความรและประสบการณเพมมากขน

1.4.2 เปนแนวทางทจะน าไปตอยอดในการท างานและสามารถน าผลงานการออกแบบไปใชงาน

ไดจรง

1.4.3 สามารถคดวเคราะหความเปนไปไดของงาน แกไขปญหาหนางานไดด ตดสนใจอยาง

ถกตองและคมคา

1.4.4 สามารถน าหลกเศรษฐศาสตรมาประยกตใชกบงานวศวกรรมได

บทท 2 ทฤษฎทเกยวของ

2.1 ความรพนฐานดานระบบไฟฟา หลกการเบองตนของการออกแบบระบบไฟฟา การออกแบบระบบไฟฟา หมายถ ง การออกแบบวเคราะหค านวณและก าหนด การตดตงระบบไฟฟาตางๆ เพอสามารถจายก าลงไฟฟาหรอสญญาณไฟฟาจากแหลงจายไฟไปยงบรภณฑไฟฟา (Electric Equipment) ตางๆใหท างานไดตามวตถประสงคและปลอดภยกบผใช ผปฏบต และบรภณฑไฟฟา การออกแบบระบบไฟฟาเปนงานซบซอน ประกอบดวยองคประกอบตางๆ ทออกแบบแลวมารวมกนท างาน ผออกแบบหรอวศวกรไฟฟา จงตองใชความรหลายดาน เชน ดานระบบไฟฟาก าลง ระบบควบคม ระบบแสงสวาง ระบบเหลานจะแตกตางกนบาง ซงขนอยกบประเภทของอาคารหรอโครงการนนๆ หลกในการออกแบบ จงประกอบดวยความเขาใจทางเทคนคของระบบตางๆ โดยผออกแบบระบบไฟฟามหนาท ทตองกระท า ไดแก - วเคราะหระบบไฟฟา ใหสามารถจายไฟฟาไดเพยงพอและปลอดภยตอการใชงาน - ออกแบบระบบไฟฟาตามมาตรฐานก าหนดตางๆ - ออกแบบใหไดตามวตถประสงคของเจาของโครงการ - รวมมอและประสานงานรวมกบผออกแบบงานตางๆได - เขยนแบบแปลน ก าหนด สญลกษณ รายละเอยดการตดตงตางๆของงทกระบบไฟฟา 2.1.1 แบบระบบไฟฟาทด 2.1.1.1 ความปลอดภยของระบบไฟฟาและอปกรณ (Safety) ระบบไฟฟาก าลงทออกแบบตองใหความปลอดภยอยางสงตอผปฏบตงาน ตออปกรณไฟฟา และตอสถานทโครงการไซดงานไฟฟา การทระบบไฟฟาจะสามารถใหความปลอดภยอยางสงไดนนผออกแบบจะตองปฏบตตามมาตรฐานตางๆ ทเกยวของ มาตรฐานทใชกนมากในระบบไฟฟาคอ National Electrical Code (NEC) ของประเทศสหรฐอเมรกา และตองปฏบตตามาตรฐานของประเทศ ตามขอก าหนดของทางการไฟฟาทองถนดวย ในดานการออกแบบ การตดตงวสด การเลอกอปกรณไฟฟาและการจดอปกรณปองกนระบบไฟฟา วศวกรไฟฟาผออกแบบจะตองเขาใจในรายละเอยดของขอก าหนดตางๆ เปนอยางด และรถงสถานประกอบการทจะออกแบบ กระบวนการผลตตามขนตอน ขนตอนการปฏบตงาน เพอทจะสามารถออกแบบระบบไฟฟาใหมความปลอดภยได 2.1.1.2 คาลงทนเรมแรกทต าทสด (Minimum initial investment) งบประมาณของเจาของโครงการจะเปนตวก าหนดทส าคญชองโครงการวาผออกแบบควรจะเลอกระบบใด การทจะสามารถลดคาลงทนเรมแรกไดนนจะตองพจารณาถงอปกรณไฟฟา การตดตงอปกรณตางๆ พนทวางทตอง

4

ใชส าหรบอปกรณ เชน พนทกวาง ยาว ลก ของตสวทซบอรด ตควบคมระบบไฟฟา ตเมนไฟฟา ต เมนเบรกเกอร ตมเตอรยอย เพอใหทราบถงคาเรมตนของคาใชจาในระบบไฟฟาได 2.1.1.3 ระบบไฟฟาตองสามารถจายไฟฟาไดอยางตอเนอง (Maximum service continuity) ระดบของความตองการไฟฟาอยางตอเนองและความเชอถอได reliability ของระบบไฟฟานน ขนอยกบชนดของโหลด สถานประกอบการและกระบวนการผลต เชน ส านกงานขนาดเลกๆอาจจะยอมใหไฟฟาดบไดหลายชวโมง สวน ส านกงานขนาดใหญ หรอ โรงงานขนาดใหญ อาจจะยอมใหไฟดบไดในชวงระยะเวลาเพยงสนๆ เนองจากมผลกระทบตอกระบวนการผลตทไดวางแผนไว นอกจากน โรงพยาบาล มโหลดส าคญอยมากไมสามารถใหไฟฟาดบไดเกน10นาท นอกจากน โหลดคอมพวเตอร หรอ หนวยงานระบบคอมพวเตอร กไมสามารถใหไฟฟาขาดหายไปไดเลย เปนตน 2.1.1.4 ระบบไฟฟาจะตองมความคลองตวสงและสามารถขยายโหลดได (Maximum Flexibility and Expandability) เนองจากสถานประกอบการสวนมากจะมการเปลยนแปลงการใชโหลดไฟฟาไปเรอยๆ ระบบการจายไฟฟาจะตองสามารถรองรบการเปลยนแปลงนไดนอกจากนผออกแบบระบบไฟฟาจะตองเผอระบบการจายก าลงไฟฟาส าหรบรองรบการขยายโหลดในอนาคต โดยอาจจะเพมขนาดของหมอแปลงไฟฟาและสายปอนสายเมน สายไฟฟาตางๆ รวมทงเพมอปกรณปองกนไฟฟาลดวงจร Safety Cut, Circuit Breaker, Safety Switch, Safety Button, Breaker, Cut out เปนตน 2.1.1.5 ประสทธภาพทางไฟฟาสงสด (คาปฏบตการทางไฟฟาต าทสด ) Maximum Electrical Efficiency (Minimum of Operation Costs for Electricity) ระบบไฟฟาจะท างานอยางมประสทธภาพนนอปกรณไฟฟาตางๆ ในระบบจะตองมก าลงสญเสยนอย ดงนนวศวกรผออกแบบจะตองพจารณาเลอกใชอปกรณไฟฟาทด เชน หมอแปลงก าลงสญเสยต า มอเตอรประสทธภาพสง บลลสตก าลงสญเสยต า เปนตน แมวาอปกรณไฟฟาดงกลาวจะมคาเรมตนสง แตคาปฏบตการจะต าซงจะคมทนเมอเวลาผานไปสกชวงหนง นอกจากนระบบไฟฟาจะตองสามารถปฏบตงานอยางมประสทธภาพ เชน มตวประกอบก าลงสงเปนตน 2.1.1.6 คาบ ารงรกษาทต าทสด (Minimum Maintenance Cost) ในระบบไฟฟานน ยงระบบมการจายไฟฟาอยางตอเนองและสามารถปรบสภาพตางๆ ไดมากเทาไร ราคาในการบ ารงรกษากจะยงมากตามไปดวย ดงนนในระบบไฟฟาจงควรออกแบบใหมวงจรไฟฟาหมนเวยนกนทจะจายก าลงใหอปกรณไฟฟาตางๆ เพอทจะสามารถท าการบ ารงรกษาเครองหนงในขณะทอกเครองหนงใชงานได ทงน ควรเลอกระบบทตองใชคาการบ ารงรกษานอย แตถาระบบซบซอนขนกอาจจะมคาการบ ารงรกษามากขนตามไปดวย 2.1.1.7 คณภาพก าลงไฟฟาสงสด (Maximum Power Quality) ในอดต มการใชไฟฟาอยางตอเนองเปนเรองทส าคญทสด ปจจบนการมไฟฟาใชอยางตอเนองกยงส าคญอย แตไฟฟาทมใชนนจะตองมคณภาพทด เชน แรงดนไฟฟาตองมคาสม าเสมอ กระแสและแรงดนไฟฟามฮารโมนกนอย เปนตน วศวกรไฟฟาจะตองค านงถงขอนอยเสมอในระหวางการออกแบบระบบไฟฟา

5

วตถประสงคตางๆ เหลานอาจจะมความสมพนธกนหรออาจจะมความขดแยงกนในบางหวขอ ยงออกแบบใหมอปกรณไฟฟาทมคณภาพ การจายโหลดอยางตอเนองสามารถปรบสภาพตางๆ หรอการเผอการขยายไดมากเทาไร คาการลงทนเรมแรกหรอคาการบ ารงรกษาอปกรณไฟฟา กจะเพมขนตามไปดวย ดงนน ผออกแบบระบบไฟฟาจงควรพจารณาถงปจจยพนฐาน ชนดของอปกรณทใชและโหลดตางๆ วาควรใชขนาดเทาไรชนดใดจงจะเหมาะสม 2.1.2 มาตรฐาน การออกแบบระบบไฟฟา จะตองออกแบบตามมาตรฐานและขอก าหนดตางๆ ซงแบงออกไดเปน 2 อยางคอ มาตรฐานอปกรณไฟฟาและมาตรฐานการตดตงระบบอปกรณไฟฟา ซงมาตรฐานแตละอยางยงแบงออกไดอก 2 อยาง คอ 2.1.2.1 มาตรฐานอตสาหกรรมแตละประเทศ ประเทศอตสาหกรรมทส าคญในโลก ตางมมาตรฐานของตนเองมานานแลว โดยมาตรฐานประจ าชาตของแตละประเทศตางรางขนมาใชภายในประเทศของตนเอง เพอใหตรงกบอตสาหกรรมภายในประเทศและตรงกบวธปฏบตของตนเอง นอกจากนยงขนอยกบสภาพภมอากาศและสภาพแวดลอมของประเทศนนๆดวยมาตรฐานประจ าชาตทส าคญไดแก - ANSI (American National Standard Institute) ของประเทศสหรฐอเมรกา

- BS (British Standard) ของประเทศสหราชอาณาจกร - DIN (German Industrial Standard) ของประเทศเยอรมน - VDE (Verband Deutscher Elektrotechniker) ของประเทศเยอรมน - JIS (Japanese Industrial Standard) ของประเทศญปน - มอก. (มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม) ของประเทศไทย 2.1.2.2 มาตรฐานสากล (1) ISO (International Organization for Standardization) ISO เ ป น อ งค ก ร กก าหนดมาตรฐานระหวางประเทศ ก าหนดมาตรฐานทวไปทางดาน วทยาศาสตรและเทคโนโลย (ยกเวนทางดานไฟฟาและอเลกทรอนกส) โดยมาตรฐาน ISO จะ ใชหนวย SI จงเปนทนยมมาก เพราะวาเปนมาตรฐานสากลอยางแทจรง (2) IEC (International Electrotechnical Commission) เ ป น อ งค ก ร ร ะห ว า งประเทศทรางมาตรฐานทางดานไฟฟาและอเลกทรอนกส และรวมมอกบ ISO อยางใกลชด ไดรบความนยมมากขนเรอยๆ ตามแนวโนมความเปนสากลของโลก และตามโลกาภวฒน โดยขณะน IEC มประเทศสมาชกเกอบทกประเทศในโลก (3) EN (European Standard) หลายประเทศในทวปย โรปไดรวมตวกนจดต งคณะกรรมการทมหนาทก าหนดมาตรฐานทางไฟฟาซงเรยกวา CENELEC (European Committee for Electrotechnical Standardization) ไดจดท ามาตรฐานทางไฟฟาของยโรป คอ European Standard

6

(EN) มาตรฐาน EN เปนมาตรฐานบงคบ กลาวคอ ถาอปกรณไฟฟาไมไดตามมาตรฐานนจะน าเขามาขายในกลมประเทศสมาชกไมได จดประสงคคอ ท าใหเกดการคาเสรเพราะถาอปกรณไดตามมาตรฐานนแลวกสามารถน าเขามาขายไดทกประเทศ 2.1.2.3 มาตรฐานอปกรณไฟฟา อปกรณไฟฟาทใชในระบบไฟฟามอยมากมายหลายชนด สวนมากจะมมาตรฐาน ควบคมคณภาพอยแลวโดยมาตรฐานอปกรณไฟฟาทนยมใชกนมากคอมาตรฐาน IEC จะสงเกตไดจากแคตตาลอกอปกรณไฟฟาจะอางองมาตรฐานนอยเสมอ เชน เซอรกตเบรกเกอร จะอางมาตรฐาน IEC 60947-2 “Low Voltage Switchgear and Control Gear Part 2” ดงนนผออกแบบระบบไฟฟาในประเทศไทย ในการเขยนรายละเอยดขอก าหนดของอปกรณไฟฟาตางๆ ควรใช0มาตรฐานไทย (มอก.) และมาตรฐาน IEC เปนหลก ไมควรใชมาตรฐานประจ าชาตของประเทศอน ยกเวนอปกรณดงกลาวไมมในมาตรฐาน ไทยและมาตรฐาน IEC 2.1.2.4 มาตรฐานการตดตงระบบและอปกรณไฟฟา อาจแบงออกเปน (1) มาตรฐานตางประเทศในการตดตงระบบและอปกรณไฟฟา มาตรฐานตางประเทศทนยมใชกนมากในประเทศไทยคอ NEC (Nation Electrical Code) ซงเปนมาตรฐานการออกแบบระบบไฟฟา และอปกรณไฟฟาของประเทศสหรฐอเมรกาเรมมมาครงแรกตงแตป 1897 และมการแกไขปรบปรงทกๆ 3 ป จงนบไดวาเปนมาตรฐานการออกแบบและตดตงทสมบรณมาก มาตรฐาน NEC ไดแพรเขามาในประเทศไทยอยางมากในชวงทอเมรกามฐานทพอยในประเทศไทย วศวกรไฟฟาของไทยสวนมากจงนยมใช NEC เปนพนฐานในการออกแบบและตดตงระบบไฟฟาแมวา NEC จะเปนมาตรฐานทดมาก ท าจากประสบการณซงมอยมากมายในประเทศสหรฐอเมรกา แตกมขอก าหนดทวศวกรไฟฟาไทยตองอานและท าความเขาใจอยางระมดระวง เพอใหเกดการประยกตใชเปนไปอยางถกตอง ตารางท 2.1 เปรยบเทยบขอแตกตางของระบบไฟฟาระหวางประเทศไทยกบประเทศสหรฐอเมรกา

ประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศไทย ความถ 60 Hz. 50 Hz.

ระบบไฟฟา 208/120V,480/277V 380/220V,400/230V สายไฟฟา AWG mm2

มต Inch, feet m., mm. น าหนก Pound Kg.

7

แมวา NEC (รวมทงมาตรฐานอยางอนของสหรฐอเมรกาเชน ANSI) จะเปนมาตรฐานทดมาก แตเนองจากระบบ และมตตางๆดงทกลาวมาแลวมใชเฉพาะในสหรฐอเมรกาเทานน จงท าใหมาตรฐาน NEC เสอมความนยมไปอยางชาๆและในทสดกอาจมใชอยในประเทศสหรฐอเมรกาเทานน หรออกกรณหนงกคอประเทศสหรฐอเมรกาตองปรบปรงมาตรฐาน NEC ของตนใหสอดคลองกบมาตรฐานสากล (2) มาตรฐานสากลในการตดตงระบบและอปกรณไฟฟา มาตรฐานสากลในการตดตงระบบและอปกรณไฟฟาเนองจากหลายๆประเทศโดยเฉพาะประเทศในทวปยโรปมมาตรฐานการตดตงระบบ และอปกรณไฟฟาเปนของตนเองซงจะมความแตกตางในรายละเอยดตางๆเปนอยางมาก ดงนน International Electrotechnical Commission (IEC) จงไดจดท ามาตรฐานเกยวกบการตดตงระบบและอปกรณไฟฟาขนในป 1972 คอ IEC 60364 “Electrical Installation of buildings” ซงมหลายฉบบ ไดแก - IEC 60364-1 “Scope, Object and Definitions” - IEC 60364-2 “Fundamental Principles” - IEC 60364-3 “Assessment of General Characteristics” - IEC 60364-4 “Protection for Safety” - IEC 60364-5 “Selection and Erection of Electrical Equipment” - IEC 60364-7 “Requirement for special installations or Locations” ในการจดท ามาตรฐาน IEC 60364 นคณะกรรมการฝายเทคนคผรางไดใชในมาตรฐานการตดตงระบบและอปกรณไฟฟาของหลายประเทศเปนตวอยางรวมทงNEC ดวยเพอใหมาตรฐานทไดเปนสากลและสามารถปฏบตได มาตรฐาน IEC 60364 นไดรบการแกไข และปรบปรงอยตลอดเวลาเพอใหสมบรณยงขน ในขณะนประเทศในทวปยโรปหลายประเทศ ไดน ามาตรฐานนมาใชแลว โดยเฉพาะประเทศสหราชอาณาจกร ซงหนมาใช IEC 60364 แทน 2.1.2.5 มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทย การตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทยนน ในอดตการไฟฟานครหลวง(กฟน.) และการ ไฟฟาสวนภมภาค(กฟภ.) ตางมมาตรฐานของตนเอง ขอก าหนดสวนมากจะเหมอนกน แตกมบางสวนทตางกน ท าใหผออกแบบระบบและอปกรณไฟฟาเกดความสบสน ดวยเหตน สมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย(ว.ส.ท.) ดวยความรวมมอจากการไฟฟาทงสอง แหงดงกลาวไดจดท า “มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทย” ขนเพอใหทงประเทศมมาตรฐานเรองการตดตงทางไฟฟาเพยงฉบบเดยว มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทยฉบบใหมน เนอหาสวนมากจะแปล และเรยบเรยงจาก NEC และมความพยายามทจะน ามาตรฐานของ IEC มาใชดวย โดยเฉพาะสวนทเกยวของกบอปกรณไฟฟา เชน เซอรกตเบรกเกอรทใชจะตองได มาตรฐาน IEC 60898 และ IEC 60947-2 เปนตน ระบบไฟฟาของประเทศไทย ทใชกนอย ปจจบนเปนระบบ 220/380 V. ความถ 50 Hz.ระบบดงกลาว มขอดกวาระบบ 110/220 V. ความถ 60 Hz. ตรงท จายไฟออกมาในแรงดนสง มตนทนคาใชจายในการวางระบบ

8

จ าหนายต ากวาการขยายเขตใหบรการทางไฟฟาท าไดกวางกวาแบบ 110/220 V มการสญเสยพลงงานนอยกวา แรงดนสงปรมาณกระแสนอย จงใชสายสงทมขนาดเลกกวา สวนระบบ 110/220 V. ความถ 60 Hz. มขอดท มความถสง เมอน าไปใชงานกบพวกมอเตอร จะใหก าลงมอเตอรทมากกวา แตกกนกระแสไฟสงกวา รปท 2.1 แสดงระบบไฟฟาของประเทศตางๆทวโลก ทมา: http://www.touronholiday.com/ขอมลการทองเทยว1/ระบบไฟฟาประเทศตางๆ.html 2.1.3 สายไฟฟา สายไฟเปนอปกรณทใชสงพลงงานไฟฟาจากทหนงไปยงอก ทหนงโดยกระแสไฟฟาจะ เปนตวน าพลงงานไฟฟาผานไปตามสายไฟจนถงเครองใชไฟฟา สายไฟท าดวยสารทยอมใหกระแสไฟฟาผานได เรยกวาตวน าไฟฟา และตวน าไฟฟาทใชท าสายไฟเปนโลหะทยอมใหกระแสไฟฟาผานไดด ลวดตวน าแตละชนดยอมใหกระแสไฟฟาผานไดตางกน ตวน าไฟฟาทยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากเรยกวามความน าไฟฟามากหรอม ความตานทานไฟฟานอย ลวดตวน าจะมความตานทานไฟฟาอยดวย โดยลวดตวน าทมความตานทานไฟฟามากจะยอม ใหกระแสไฟฟาผานไดนอย ความสมพนธระหวางความน าไฟฟากบความตานทานไฟฟามไดดงน

9

- ความน าไฟฟา หมายถงสมบตในการยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานในลวดตวน าแตละชนด - ความตานทานไฟฟา หมายถงสมบตการตานการไหลของกระแสไฟฟา หนวยของความ ตานทานคอ โอหม - ลวดตวน าทยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมาก เรยกวามความน าไฟฟามากหรอมความตาน ทานไฟฟานอย - ลวดตวน าทยอมใหกระแสไฟฟาผานไดนอย เรยกวา มความน าไฟฟานอย หรอมความตาน ทานไฟฟามากดงนน ความน าไฟฟาและความตานทานไฟฟาจงเปนสดสวนผกผนซงกนและกน รปท 2.2 แสดงความสมพนธระหวางความน าไฟฟากบความตานทานไฟฟาของลวดตวน า ทมา: http://rmutphysics.com/charud/scibook/electric3/pan5.htm 2.1.3.1 สวนประกอบของสายไฟฟาประกอบดวยสวนทส าคญ 2 สวน ไดแก (1) ตวน าไฟฟา (Conductor) คอสวนทเปนทางเดนของอเลคตรอนหรอกระแสไฟฟานนเอง เพอไปยง Load ท าใหเกดงานขน องคประกอบทใชท าตวน า จะแบงได 2 อยางซงเปนสวนประกอบทส าคญดงน ทองแดง (Copper) จะใชในงานทวไปทงภายนอกและภายในอาคาร และจะตองมสวนผสมของทองแดงไมนอยกวา 98% จะมขอด คอ ทองแดงเปนโลหะทมคาความน าไฟฟาสงกวาเมอเทยบกบอะลมเนยม สายไฟทดทสดในการเปนตวน า คอทองบรสทธและเงนบรสทธตามล าดบ) ซงทองแดงนนมความแขงแรง เหนยว และทนตอการกดกรอนไดด แตทองแดงกยงมขอเสยทน าหนกและราคาสงกวาอะลมเนยม เพราะฉะนนทองแดงจงไมเหมาะส าหรบงานทางดานไฟฟาแรงดนสง อะลมเนยม (Aluminum) จะใชงานเกยวกบ สายไฟฟาแรงสง ในระบบสายสง และสวนมากจะใชเปนสายเปลอยและตองมสวนผสมของอะลมเนยมไมนอยกวา 99.3% ขอดของมนเมอเทยบกบทองแดงคอน าหนกเบาและราคายงถกกวาถาทงอะลมเนยมไวในอากาศจะท าใหเกดออกไซคขนทอะลมเนยมแตตวออกไซคท

10

เกดขนนนจะเปนเหมอน ฟลมทใชเคลอบ สายไฟ เพอปองกนการกดกรอนแตการเชอมตอนนจะเปนไปไดยาก ตารางท 2.2 เปรยบเทยบคณสมบตตวน า

คณสมบต ทองแดง อลมเนยม

ความน าไฟฟา, mho/m 5.8 x 107 3.6 x 107

ความตานทานไฟฟา, ohm-m ท 20 0C 1.724 x 10-8 2.803 x 10-8

สมประสทธการขยายตวจากความรอน, 10-6 / 0C 17 23

จดหลอมเหลว, 0C 1083 659

คาความน าความรอน, W/ cm-0C 3.8 2.4

คาความหนาแนน, g/cm3 ท 200 C 8.89 2.7

(2) ฉนวน (Insulated) คอสวนทเปนตวปองกนการสมผสกบสายไฟโดยตรง โดยสภาพแลวฉนวนจะไมเปนสอน าไฟฟา ฉนวนจะตองสามารถปองกนตวน าไฟฟาจากความรอนหรอของเหลวทสามารถกดกรอนตวน าไฟฟา และสามารถกนน าไดด ฉนวนทใชหมตวน าไฟฟาตองมความตานทานสง ตองไมถกกรดหรอดางกดกรอนไดตงแตอณหภม 0 - 200 องศาฟาเรนไฮต และตองไมดดความชนในอากาศ ฉนวนทใชหมตวน าไฟฟามอยหลายชนดไดแก แรใยหน ยางทนความรอนพลาสตก ตารางท 2.3 เปรยบเทยบคณสมบตของฉนวน

คณสมบต PVC XLPE พกดอณหภมใชงาน, 0C 70 90 พกดอณหภมขณะลดวงจร, 0C 120 250

คาคงทไดอเลกตรก: εr 6 2.4

คาความหนาแนน, g/cm3 1.4 0.92 คาความน าความรอน, cal/cm.sec. 0C 3.5 8 ความทนทางกล, kg/mm2 2.5 3

11

2.1.3.2 มาตรฐานสายไฟฟาใหมคอ มอก.11-2553 สายไฟฟาตามมาตรฐานใหมนอางองตามมาตรฐาน IEC 60227 ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ปรบปรงแกไขมาตรฐานสายไฟฟา โดยยกเลก มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสายไฟฟาทองแดงหมฉนวนโพลไวนลคลอไรด มอก .11-2531ก าหนดมาตรฐานใหม เปนมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสายไฟฟาหมฉนวนพอลไวนลคลอไรด แรงดนไฟฟาทก าหนดไมเกน 450/750 โวลต เลขท มอก.11-2553 ซงจะประกาศเปนมาตรฐานบงคบตอไป โดยเหตผลทท าการเปลยนนน เนองจากมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสายไฟฟาทองแดงหมฉนวนพอลไวนลคลอไรดมการประกาศใชมานาน จงปรบปรงแกไขใหสอดคลองกบมาตรฐานสากล ตารางท 2.4 เปรยบเทยบสของสายไฟฟา

มอก. 11-2531 มอก. 11-2553 เทาออน,ขาว ฟา

ด า น าตาล แดง ด า

น าเงน เทา เขยวแถบเหลอง เขยวแถบเหลอง

2.1.3.3 ก า ร เ ป ล ย น ม า ต ร ฐ า น แ ล ะ ส ข อ ง ส า ย ไ ฟ น น ส า น ก ง า น ม า ต ร ฐ า นผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ไดเปลยนมาตรฐานเปน มอก11-2553 ซงตองการเปลยนสขนาดแรงดนและชอของของสายใหตรงกบมาตรฐาน IEC code ซงมใชกนอยางแพรหลายทวโลก และรวมถงประเทศทอยนกลม AEC ดวย เมอมกฎหมายสของฉนวนสายไฟชนดตวน าทองแดงหมฉนวนพวซเปลยน ตาม มอก.11-2553 นน แตในสวนของสายไฟประเภท CV ซงเปนฉนวนประเภท XLPE นนผผลตไดท าการเปลยนใหเอง ซงไมมกฎหมายบงคบ เพราะเหนวาจะท าใหมสไปในทางเดยวกน 2.1.3.4 สายไฟในระบบแรงดนต า แบงไดเปน 3 ชนด (1) มอก 11-2553 ตามตารางท 2.4 (2) XLPE ตดตงในอาคารตองเดนในชองเดนสายทปดมดชด ยกเวน ฉนวนและเปลอกมคณสมบตตานเปลวเพลง และ ค านงถงพกดกระแสและอณหภมของอปกรณทตอดวย (3) อนๆ สายทนไฟ สายควนนอย ฯลฯ ใชในพนทจากดบางแหงทตองการคณสมบตพเศษเทานน

12

รปท 2.3 ชนดของสายตามมาตรฐาน มอก.11 ทมา: http://eit.or.th/20112014.htm 2.1.3.5 สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 01 - โครงสรางเหมอนสาย THW - เปนสายชนดแกนเดยว กลม - แรงดนใชงาน 450/750 โวลต - ขนาด 1.5 ถง 400 ตร.มม. การใชงาน - ใชงานทวไป - เดนในชองเดนสายและตองปองกนนาเขาชองเดนสาย - หามรอยทอฝงดนหรอฝงดนโดยตรง รปท 2.4 สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 01 ทมา: http://www.skselectric.co.th/

13

2.1.3.6 สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 10 - โครงสรางเหมอนสาย NYY - เปนสายชนดหลายแกน ม/ไมมสายดน - แรงดนใชงาน 300/500 โวลต - ขนาด 1.5 ถง 35 ตร.มม. การใชงาน - ใชงานทวไป - เดนในชองเดนสายและตองปองกนนาเขาชองเดนสาย - วางบนรางเคเบล - หามรอยทอฝงดนหรอฝงดนโดยตรง รปท 2.5 สาย มอก.11-2553, 60227 IEC 10 ทมา: http://www.skselectric.co.th/ 2.1.3.7 สาย มอก.11-2553, NYY - เปนสายชนดแกนเดยวและหลายแกน - แรงดนใชงาน 450/750 โวลต - แกนเดยว ขนาด 1.0 ถง 500 ตร.มม. - หลายแกน ขนาด 50 ถง 300 ตร.มม. - หลายแกนมสายดน ขนาด 25 ถง 300 ตร.มม. การใชงาน - ใชงานทวไป - วางบนรางเคเบล - รอยทอฝงดนหรอฝงดนโดยตรง

14

รปท 2.6 สาย มอก.11-2553, NYY ทมา: http://www.skselectric.co.th/ 2.1.3.8 สาย มอก.11-2553, VAF - เปนสายแบน 2 แกน และ 2 แกน มสายดน - แรงดนใชงาน 300/500 โวลต - ขนาด 1.0 ถง 16 ตร.มม. การใชงาน - เดนเกาะผนง - เดนในชองเดนสาย หามรอยทอ - หามฝงดน

รปท 2.7 สาย มอก.11-2553, VAF แบบสายแบน 2 แกน ทมา: http://www.skselectric.co.th/

15

รปท 2.8 สาย มอก.11-2553, VAF แบบสายแบน2 แกนมสายดน ทมา: http://www.skselectric.co.th/ 2.1.3.9 สาย มอก.11-2553, VCT - ลกษณะเปนสายฝอย - เปนสายชนดแกนเดยว หลายแกน และหลายแกนมสายดน - แรงดนใชงาน 450/750 โวลต - ขนาด 4 ถง 35 ตร.มม. การใชงาน - ใชงานทวไป - ใชตอเขาเครองใชไฟฟา - วางบนรางเคเบล - รอยทอฝงดนหรอฝงดนโดยตรง

รปท 2.9 สาย มอก.11-2553, VCT ทมา: http://www.skselectric.co.th/

16

2.1.3.10 สายไฟฟาตามมาตรฐานอน, XLPE - ผลตตามมาตรฐาน IEC 60502 - หมฉนวน XLPE แรงดน 0.6/1 kV - อณหภมใชงาน 90 0C - มทงชนดแกนเดยวและหลายแกน การใชงาน - ใชงานทวไป - วางบนรางเคเบล เดนรอยทอฝงดนหรอฝงดนโดยตรง - การตดตงภายในอาคารตองเดนในชองเดนสายทปดมดชด ยกเวน ฉนวนและเปลอกเปลอกของ สายมคณสมบตตาน เปลวเพลง ตามมาตรฐาน IEC 60332-3 category C

รปท 2.10 สายไฟฟาตามมาตรฐานอน, XLPE ชนดแกนเดยว ทมา: http://www.skselectric.co.th/

รปท 2.11 สายไฟฟาตามมาตรฐานอน, XLPE ชนดหลายแกน ทมา: http://www.skselectric.co.th/

17

2.1.4 ทอรอยสาย วตถประสงค เพอปกปดและปองกนสายและวงจรซงอาจเกดขนจากสภาพแวดลอม เชนสารเคม แกสไวไฟ ความชนและแรงกระแทก เปนตน 2.1.4.1 ชนดของทอ (1) ทอโลหะหนา (Rigid Metal Conduit, RMC) (2) ทอโลหะหนาปานกลาง (Intermediate Metal Conduit, IMC) (3) ทอโลหะบาง (Electrical Metallic Tubing, EMT) (4) ทอโลหะออน (Flexible Metal Conduit, FMC) (5) ทออโลหะแขง (Rigid Nonmetallic Conduit, RNC) 2.1.4.2 การใชงาน ทอโลหะหนา ทอโลหะหนาปานกลาง และทอโลหะบาง เปนทอเหลกอาบสงกะสเหมอนกน แตมขอแตกตางกนตรงทความหนาของผนงทอเพอใหเหมาะกบการน าไปใชงาน ทอชนดโลหะหนาเปนทอทมความหนามากทสดทงทอโลหะหนาและทอโลหะหนาปานกลางเปนทอท าเกลยวไดทงค และมลกษณะการใชงานทสามารถทดแทนกนได ขอก าหนดการใชงานและการตดตงทอทงสามชนดมดงน ขนาดของทอทผลตใชงานและเปนไปตามขอก าหนดของการไฟฟา ฯ เปนดงน ขนาดเลกสดทอตองมขนาดเสนผาศนยกลางไมเลกกวา 12 มม.( ½ นว) ขนาดใหญสด ทอโลหะบาง และทอโลหะหนาปานกลางตองมขนาดเสนผาศนยกลางใหญสดไมเกน 100 มม. (4 นว) ถาเปนทอโลหะหนาตองมขนาดเสนผาศนยกลางใหญสดไมเกน 150 มม. (6 นว) จ านวนสายไฟฟาในทอรอยสายไฟฟาตองไมเกนทก าหนดไว ตามตารางท 2.5 พนทหนาตดตวน าไมเกน 10 เปอรเซนตของพนทหนาตดทอ พนทหนาตดตวน ารวมฉนวนหอหมไมเกน 40 เปอรเซนตของพนทหนาตดทอ ตารางท 2.5 พนทหนาตดรวมของสายไฟทกเสนคดเปนรอยละเทยบกบพนทหนาตดของทอ

(1 ) ท อโลหะหนา

(Rigid Metal Conduit, RMC) ท าจากเหลกกลารดรอนหรอรดเยน หรอแผนเหลกกลาเคลอบสงกะส ขนาดเสนผานศนยกลาง 0.5 ถง 6 นว ยาวทอนละ 10 ฟต (ประมาณ 3 เมตร) สามารถใชไดทงงานภายในและภายนอกอาคาร ใชกบงานทมแรงกระแทกทางกลสง เชนทอผงดนเดนใตถนน งานในทเสยงตอการเกดระเบด

จ านวนสายในทอรอยสาย 1 2 3 4 มากกวา 4 สายไฟทกชนดยกเวนสายชนดทมปลอกตะกวหม 53 31 40 40 40 สายไฟชนดมปลอกตะกวหม 55 30 40 38 35

18

รปท 2.12 แสดงทอ RMC ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน (2) ทอโลหะหนาปานกลาง (Intermediate Metal Conduit, IMC) ท าจากเหลกกลารดรอนหรอรดเยน หรอแผนเหลกกลาเคลอบสงกะส ภายในเคลอบอนาเมล ขนาดเสนผานศนยกลาง 0.5 ถง 4 นว ยาวทอนละ 10 ฟต (ประมาณ 3 เมตร) สามารถใชไดทงงานภายในและภายนอกอาคาร ใชงานไดเหมอนทอโลหะหนา แตจะทนแรงกระแทกทางกลไดนอยกวา เหมาะกบงานทไมมการกระทบกระเทอนมากนก รปท 2.13 แสดงทอ IMC ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน (3) ทอโลหะบาง (Electrical Metallic Tubing, EMT) ท าจากเหลกกลารดรอนหรอรดเยน หรอแผนเหลกกลาเคลอบสงกะส ภายในเคลอบอนาเมล ขนาดเสนผานศนยกลาง 0.5 ถง 2 นว ยาวทอนละ 10 ฟต (ประมาณ 3 เมตร) ใชไดเฉพาะภายในอาคารเทานน ทงในทเปดโลงและทซอน เชน เดนลอยตามผนง เดนในฝาเพดาน หรอฝงในผนงคอนกรตได ไมควรใชทอ EMT ในททมการกระทบกระแทกทางกล ไมใชฝงใตดนและไมใชในระบบแรงสง รปท 2.14 แสดงทอ EMT ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน การตดตงและขอก าหนดการตดตงเปนดงน ในสถานทเปยกพวกทอโลหะและสวนประกอบทใชยดทอโลหะ เชน โบลต สกร ฯลฯ ตองเปนชนดททนตอการผกรอนได เมอท าการตดทอ ตองลบคมทอเพอปองกนไมใหบาดฉนวนของสาย ในการท าเกลยวทอตองใชเครองท าเกลยวชนดปลายเรยว เกลยวชนดนเมอหมนขอตอเขาไปจะแนนขนเรอย ๆ ซงจะเปนผลใหมความตอเนองทางไฟฟาทด

19

การตอทอในอฐกอหรอคอนกรตหากใชขอตอชนดไมมเกลยวตองใชชนดฝงในคอนกรต (Concretetight) เมอตดตงในทเปยกตองใชชนดกนฝน

รปท 2.15 แสดงขอตอแบบมเกลยวปลายเรยว ขอตอแบบขนดวยสกร และขอตอแบบอดแนน (ฝงในคอนกรต) ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน

รปท 2.16 การตดตงทอรอยสายเขากบกลองตอสาย ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน การตอสายใหตอไดเฉพาะในกลองตอสายหรอกลองตอจดไฟฟาทสามารถเปดออกไดสะดวก ปรมาณของสายและฉนวนรวมทงหวตอสายเมอรวมกนแลวตองไมเกน 75% ของปรมาตรภายในกลองตอสายหรอกลองตอจดไฟฟา การตดตงทอรอยสายเขากบกลองตอสายหรอเครองประกอบการเดนทอ การเดนทอตองมบชชงเพอปองกนไมใหฉนวนหมสายช ารด นอกเสยจากวากลองตอสายหรอเครองประกอบการเดนทอไดออกแบบมาเพอปองกนการช ารดเสยหายของฉนวนไวแลว ทอโลหะบางหามท าเกลยวเพราะการท าเกลยวจะท าใหทอขาดได มมดดโคงระหวางจดดงสายรวมกนแลวตองไมเกน 360 องศา เพราะอาจดงสายไมเขาหรอดงเขาไปไดกจะดงสายออกมาไมได เปนผลใหการบ ารงรกษารกษาท าไดยากหรอท าไมได หามใชทอโลหะบางฝงดนโดยตรงหรอใชระบบไฟฟาจ าพวก High voltage หรอทซงอาจเกดความเสยหายหลงการตดตงได

20

(4) ทอโลหะออน (Flexible Metallic Conduit, FMC) ปกตนยมเดนเขาเครองจกรหรอโคมไฟฟาเนองจากสามารถโคงงอไดสะดวกตามความตองการใชงานและยงใชงานไดดกบเครองจกรทมอาการสนสะเทอน จงนยมใชงานในชวงความยาวสน ๆ ตรงจดทตอทอเขาเครองจกรแตเนองจากเปนทอทไมกนน าในการใชงานจงตองค านงถงเรองนดวยเปนส าคญ การใชงานทอชนดนใหใชในสถานทแหงและเขาถงไดและเพอปองกนสายจากความเสยหายทางกายภาพหรอเพอการเดนซอนสาย หามใชทอโลหะออนหามใชในกรณดงตอไปน 4.1) ในปลองลฟตหรอปลองขนของ 4.2) ในหองแบตเตอร เพราะอาจผกรอนไดเนองจากไอกรด 4.3) ในสถานทอนตราย นอกจากระบไวเปนอยางอน 4.4) ฝงดน หรอฝงในคอนกรต 4.5) ในสถานทเปยก นอกจากจะใชสายไฟชนดทเหมาะสมกบสภาพการตดตงและในการตดตงทอโลหะออนตองปองกนไมใหน าเขาไปในชองเดนสายททอโลหะออนนตงอย 4.6) ทอโลหะออนทมขนาดเลกกวา 12 มม. ยกเวนทอโลหะออนทประกอบตดมากบกบขวหลอดไฟฟาและมความยาวไมเกน 1.80 ม. จ านวนสายไฟฟาในทอโลหะออนตองไมเกนกวาตามทก าหนดไวในตารางท 2.5 การตดตงมมดดโคงระหวางจดดงสายรวมกนตองไมเกน 360 องศา และระยะหางระหวางอปกรณจบยดตองไมเกน 1.50 ม. และหางจากกลองตอสายหรออปกรณตางๆ ไมเกน 0.30 ม.

รปท 2.17 แสดงทอ FMC ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน

21

รปท 2.18 แสดงการตดตงทอโลหะออนเขากบดวงโคมบนฟาเพดาน ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน (5) ทออโลหะแขง (Rigid Nonmetallic Conduit) ทมใชงานอยทวไปไดแกทอพวซและทอพอ ทอพวซมคณสมบตในการตานเปลวเพลง แตมขอเสยทเมอไฟไหมจะมกาซทเปนพษตอบคคลออกมาดวยและไมทนตอแสงอลตราไวโอเลตท าใหกรอบเมอถกแดดนานๆ ส าหรบทอพอเปนทอทไฟลกลามไดแตคงทนตอแสงอลตราไวโอเลตจงเหมาะทจะใชภายนอกอาคารการใชงานภายในอาคารจงตองฝงอยในคอนกรตหรอฝงดน ทออโลหะและเครองประกอบการเดนทอตองใชวสดทเหมาะสม ทนตอความชน สภาวะอากาศและสารเคม ทนตอแรงกระแทกและแรงอด ไมบดเบยวเพราะความรอนภายใตสภาวะทอาจเกดขนเมอใชงานในสถานทใชงานซงทอมโอกาสถกแสงแดดโดยตรงตองใชทอชนดทนแสงแดดได ทอทใชเหนอดนตองมคณสมบตตานเปลวเพลง ทอทใชใตดนวสดทใชตองทนความชน ทนสารทท าใหผกรอนและมความแขงแรงเพยงพอทจะทนแรงกระแทกไดโดยไมเสยหาย ถาใชฝงดนโดยตรงไมมคอนกรตหมวสดทใชตองสามารถทนน าหนกกดทอาจเกดขนภายหลงการตดตงได การใชงานทออโลหะแขงมขอก าหนดการใชงานดงน 5.1) เดนซอนในผนง พนและเพดาน 5.2) ในบรเวณทท าใหเกดการผกรอนและมสารเคมถาทอและเครองประกอบการเดนทอไดออกแบบไวส าหรบใชงานในสภาพดงกลาว 5.3) ในทเปยกหรอชนซงไดจดใหมการปองกนน าเขาไปในทอ 5.4) ในทโลง (Exposed) ซงไมอาจเกดความเสยหายทางกายภาพ 5.5) การตดตงใตดนควรดขอก าหนดในเรองการตดใตดนประกอบ 5.6) หามใชทออโลหะแขงหามใชในกรณตอไปน 5.7) ในสถานทอนตราย นอกจากจะระบไวเปนอยาอน 5.8) ใชเปนเครองแขวนและจบยดดวงโคม 5.9) อณหภมโดยรอบหรออณหภมใชงานของสายเกนกวาอณหภมของทอทระบไว

22

5.10) ทออโลหะแขงทมขนาดเลกกวา 12 มม. 5.11) จ านวนสายไฟฟาในทอตองไมเกนตามทก าหนดในตารางท 2.5 5.12) การตดตงมมดดโคงระหวางจดดงสายรวมกนแลวตองไมเกน 360 องศา เมอเดนทอเขากลองหรอสวนประกอบอนๆ ตองจดใหมบชชงหรอปองกนไมใหฉนวนของสายช ารด 2.1.5 บรภณฑไฟฟา อาจแบงตามระดบแรงดนไฟฟาไดเปน บรภณฑไฟฟาแรงดนสง ( HV Equipment ) แรงดนสงกวา 36 kV บรภณฑไฟฟาแรงดนปานกลาง ( MV Equipment ) แรงดน 1 kV ถง 36 kV บรภณฑไฟฟาแรงดนต า ( LV Equipment ) แรงดนนอยกวา 1 kV ส าหรบในทนจะกลาวถงบรภณฑไฟฟาแรงดนต าทส าคญดงน 2.1.5.1 เซอรกตเบรกเกอรแรงดนต า ( Low Voltage Circuit Breakers) เปนบรภณฑไฟฟาทท าหนาทเปนสวตชส าหรบเปดปดวงจรไฟฟาแรงดนต าในภาวะปกตและจะเปดวงจรโดยอตโนมต เมอเกดภาวะผดปกตขนอนเนองมาจากการใชกระแสเกน ซงกระแสเกน (Over Current) แบงออกได 2 ประเภท (1) OVERLOAD CURRENT เกดจากการเพม LOAD เขาไปในวงจรท าใหวงจรนนกนกระแสไฟมากกวาปกต ท าใหสายไฟในวงจรรอนซงสายไฟจะละลายได หากไมมอปกรณปองกนจะท าใหเกดไฟไหมได (2) SHORT CIRCUIT CURRENT เกดจากตวน าไฟฟาลดวงจรกนเองหรอลดวงจรลงดนท าใหเกด หลงจากท าการแกไขสงผดปกตบกพรองเรยบรอยแลวกสามารถสบไฟเขาใหใชงานตออกได

รปท 2.19 แสดงกลไกการสบสวตชของเซอรกตเบรกเกอร ทมา: http://www.sci-tech-service.com/article/cb/circuitbreaker.html

23

2.1.5.2 มาตรฐานของ CB ทส าคญคอ (1) IEC 60947-2 “Low Voltage Switchgear and Control gear, Part 2 Circuit Breaker” (2) IEC 60898 “Circuit Breakers for Overcurrent Protection for Household and Similar Installations” ตารางท 2.6 เปรยบเทยบมาตรฐาน IEC 60898 กบ IEC 60947-2 IEC 60898 IEC 60947-2

กลมผใชงาน บานอยอาศย อาคารทวไป โรงงานอตสาหกรรม

(ผมความรในการปรบคา setting)

พกดแรงดน (Ue) (phase to phase)

นอยกวาหรอเทากบ 440 Vac นอยกวา 1000 Vac

พกดกระแสใชงาน (In) 6,8,10,13,16,20,25,32,40,50,63,80,100,125A

ก าหนดโดยผผลต

(มคาสงสดถงหลายพนแอมป)

2.1.5.3 พกดทส าคญตามมาตรฐาน IEC 60947-2 แบงได 2 ประการดงตอไปน (1) พกดกระแสตอเนอง คอคากระแส RMS ท CB สามารถทนไดทอณหภมไมเพมเกนคาทก าหนดใหของอณหภมโดยรอบ (Ambient Temperature) บรษทผผลตสวนมากจะท า CB ทมขนาดโครงเปนชวงกวาง แลวปรบตงกระแสพกดในระหวางชวงใหละเอยดขน Ampere Frame (AF) และ Ampere Trip (AT) โดย Ampere Frame (AF) คอ ขนาดพกดกระแสสงสดทสามารถใชไดกบขนาดโครงของ CB และ Ampere Trip (AT) คอ ขนาดพกดกระแสทปรบตงให CB ใชงาน (2) พกดการตดกระแสลดวงจร (Interrupting Capacity = IC, Breaking Capacity) 2.1) กระแสลดวงจรสงสดท CB สามารถตดไดโดยทตว CB ไมไดรบความเสยหาย 2.2) คา IC ของ CB ตองไดจากการทดสอบและขนกบตวแปรหลายตว เชน แรงดน ตวประกอบก าลง เปนตน 2.3) CB ทสามารถใช ไดกบหลายแรงดน จะตองมคา IC ทแตละแรงดนดวย 2.4) คา IC ของ CB เปนพกดทส าคญมากอยางหนงในการเลอก CB เพอใชส าหรบงานหนงงานใดดงในการค านวณหาจงตองยดคาของ IC เปนหลก

24

2.1.5.4 IEC 60947-2 ไดใหนยามพกดการตดกระแสลดวงจรไวดงน (1) Icu = Rated Ultimate Short-Circuit Breaking Capacity (Switching Sequence O-t-CO) หมายถง คาพกดการตดกระแสลดวงจรของ CBs ทใชในการทดสอบ จะไมค านงวาสามารถรบกระแสใชงานปกตไดอยางตอเนองหรอไมหลงการทดสอบ (2) Ics = Rated Service Short-Circuit Breaking Capacity (Switching Sequence O-t-CO-t-CO) หมายถง คากระแสลดวงจรสงสดท CBs สามารถตดวงจรไดโดยไมเกดความเสยหายภายใตสภาวะทก าหนด (แรงดน, ความถ, Power Factor, อณหภม, ฯลฯ) ทก าหนดโดยผผลต (3) Icw = Rated Short-times Current Withstand เป นค าพ ก ดกระแส ( rms) ลดวงจรทอปกรณสามารถรองรบได (คงอยในต าแหนงสบ) ในระยะเวลาสนๆ โดยไมเกดความเสยหายใดๆ 2.1.5.5 IEC 60947-2 ยงแบง CB ตามลกษณะการใชงาน (Utilization Category) คอ (1) Utilization Category ไมเหมาะทจะท า Coordination (ปรบตงคาหนวงเวลาไมได) และไมม Icw (2) Utilization Category B เหมาะทจะท า Coordination (ปรบตงคาหนวงเวลาใหท างานรวมกบอปกรณปองกนอนได) และม Icw 2.1.5.6 คา AF ขนาดมาตรฐานและ AT โดยมาตรฐาน IEC ไดก าหนด AF ไวดงนคอ 63, 100, 125, 160, 200, 250, 320, 400, 500, 630, 800, 1000, 1250, 1600, 2000, 2500, 3200, 4000, 5000, 6300 บรษทบางแหงอาจจะไมผลตคา AF บางคาได คา AT ทบรษทตางๆจะผลตออกมานนมหลายคาแลวแตความตองการของบรษทนน ๆ เชน บรษท CB ท AF = 250 A อาจตง AT ไวดงนคอ 100, 125, 150, 175, 200, 225 A และ 250 A ท AF = 1600 A มAT คาตางๆ คอ 800, 1000, 1250, 1600 A 2.1.5.7 ชนดของ Circuit Breaker (ระบบแรงต า) (1) Air Circuit Breaker (ACB) 1.1) เปน CB ขนาดใหญมพกดกระแสตอเนองสง 1.2) เปนแบบเปดโลง (Open Frame) กลาวคอมบรภณฑและกลไกอยเปนจ านวนมากและตดตงอยางเปดโลงเหนไดชดเจน 1.3) นยมใชเปนอปกรณปองกน สายเมน 1.4) พกดกระแสลดวงจรสงมาก (ใชกบงานแรงสง ,HVAC) 1.5) มทงชนด Fixed Type และ Draw Out Type

25

- แบบตดตงอยกบท (Fixed Type) ตดตง ใหตดกบ Main Circuit โดยยดตดดวยสกรอยางแขงแรง เวลาถอดออกเพอซอมบ ารงจะตองดบไฟและใชเวลามาก - แบบดงออกได (Drawout Type) เปนเบรคเกอรชนดชกออก ซงตดตงบนฐานรางเลอน สามารถถอดเปลยน/ซอม การซอมบ ารงได ซง ACB แบบน ท าไดสะดวกรวดเรวและสามารถลดเวลาการดบไฟฟาไดดงนนแบบนจงเปนทนยมส าหรบการใชในสวนใหญ (2) Mold Case Circuit Breaker (MCCB) 2.1) บรภณฑตรวจจบและบรภณฑตดตออยภายในวสดฉนวนซงท าดวยสารประเภทพลาสตกแขงอยางเดยวเทานน 2.2) ใชส าหรบปองกนระบบไฟฟา ตงแตวงจรยอย สายปอนถงสายประธานและบรภณฑไฟฟา ทงสามสวนนตองจดใหตรงกบมาตรฐาน 2.3) พกดกระแสลดวงจรสงพอสมควรและมหลายขนาดใหเลอกใชงาน (3) Miniature Circuit Breaker (MCB) 3.1) นยมใชปองกนสายวงจรยอย ( 5 – 10 kA) พกดกระแสลดวงจรต า 3.2) ตดตงในแผงจายไฟ ( Panel board ) แผงจายไฟของทอยอาศย (Consumer Unit) เพอความเปนระเบยบเรยบรอยในการจดวาง 3.3) เพอปองกนระบบไฟฟาของบาน ส านกงาน หรออตสาหกรรม 3.4) มาตรฐานทใชสวนมากส าหรบ MCB คอ IEC 60898 รปท 2.20 แสดงต าแหนงทเหมาะสมส าหรบการเลอกใชเซอรกตเบรกเกอรแรงดนต า ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน

26

2.1.6 แผงวงจรยอย (Panel boards) บรภณฑไฟฟาทรบไฟจากสายปอนหรอสายประธานแลวจดการแยกไฟฟาทไดรบออกเปนวงจรยอยหลายวงจรยอยเพอจายไฟฟาใหโหลดตอไป Panel board หรอ Load Centers สวนใหญจะใชกบระบบ 3 เฟส 4 สาย (แผงยอย 1 เฟส 2 สาย ส าหรบทอยอาศย เรยกวา Consumer Units) ซงแบงเปน 2 ประเภท 2.1.6.1 แบบ Main Lugs แผงยอยทมเฉพาะขวตอสาย ไมม CB อยภายในเครองหอหม ดงนนการใชงานตองตอ Main CB ไวนอกเครองหอหม แลวเดนสายเขาไปในแผงจายไฟ

รปท 2.21 แสดงโครงสรางและสวนประกอบตางๆของแผงยอยแบบ Main Lugs ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน 2.1.6.2 แบบ Main Circuit Breaker แผงยอยทม Main CB อยในเครองหอหม การเลอกตองพกดของ Main CB คอ AT, AF และ IC

รปท 2.22 แสดงโครงสรางและสวนประกอบตางๆของแผงยอยแบบ Main Circuit Breaker ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน

27

2.1.6.3 เครองหอหม (Enclosures) ปองกนการกระทบกระเทอนจากภายนอก สวนใหญท าจากโลหะหรอพลาสตกแขง สวนประกอบทงหมดของ Panel board จะอยภายในเครองหอหมน ส าหรบเครองหอหมทเปนกลองเหลกจะตองตอลงดน 2.1.6.4 บสบาร (Bus bars) บสบารคอสวนทจะท าหนาทเชอมตอทางไฟฟาระหวางสายประธานกบสายปอนบสบารสวนมากจะท าจากทองแดงทมความบรสทธสงมาก เนองจากตองน ากระแสปรมาณมากๆ เสมอ และเพอความปลอดภยตองหมฉนวนทขวตอทางไฟฟาดวยเสมอ 2.1.6.5 เซอรกตเบรกเกอร (Circuit Breakers) สวนใหญจะเปนชนด Plug-in CB ซงเปน CB ทเสยบลงแลวสามารถใชงานไดเลยทนท เปนทนยมใชกนทวไป AF ทใชงาน คอ 50 AF และ 63 AF สวน AT จะมคาๆ ไดแก 10, 16, 20, 32, 40, 45, 50, 63 ส าหรบพกด IC ของ Branch CB นนจะมคาตางๆใหเลอกใช เชน 5kA, 6kA, 9kA, 10kA เปนตน 2.1.7 แผงสวตช ( Switchboards) แผงจายไฟขนาดใหญทรบไฟจากการไฟฟาหรอจากดานแรงดนต า ของหมอแปลงเพอไปจายโหลดตางๆ เชน แผงยอย (Panel board) MCC เปนตน หรอบางคร งมชอเรยกดงน Main Distribution Board (MDB) หรอ Main Distribution Panel (MDP)

รปท 2.23 ลกษณะภายในและภายนอกของแผงสวตช ทมา: http://www.westerncontrols.com.au/products/modular-switchboard-systems.html 2.1.7.1 สวนประกอบ (1) โครงหอหม (Enclosure) ท ามาจากแผนโลหะประกอบเปนโครงต ซงอาจเปดไดเฉพาะดานหนา หรอเปดไดทกดาน ขนอยกบการออกแบบโดยมคณสมบตทส าคญคอคณสมบตทางกลคอรบแรงทางกลจากภายนอกไดเพยงพอตอการใชงานทงภาวะปกตและไมปกตได คณสมบตทางความรอนคอทนความรอนจากสภาพแวดลอม ความผดปกตในระบบและอารกจากการลดวงจรได คณสมบตตอการกดกรอนคอสามารถทนการกดกรอนจากความชนและสารเคมได

28

(2) บสบารและฉนวน มทงชนดทตวน าท าดวยทองแดงและอลมเนยม รปรางของบสบารทนยมใชกนทวไปเปนแบบ Flat คอ มพนทหนาตด เปน รปสเหลยมผนผา เนองจากตดตงงาย ระบายความรอนด แบง ออกเปน 2 ประเภท 2.1) บสบารแบบเปลอย 2.2) บสบารแบบทาส 2.3) ขอแนะน าในการใชบสบาร - บสบารควรวางในแนวดงจงจะระบายความรอนไดด - บสบารแบบ Flat ควรขนานกนไมเกน 4 แทง ถามากกวานจะมปญหาเรอง Skin Effect ตามมาดงนนจงควรพจารณาตามความเหมาะสมใหด - บสบารแบบทาส สทใชทาเคลอบบสบาร ควรมสมประสทธการระบายความรอนสงประมาณ 0.9 และไมควรมคาต ากวาน - บสบารแบบทาสน ากระแสไดสงกวาบสบารแบบเปลอย - ก าหนดใหใชสแดง เหลอง น าเงน ส าหรบเฟส R, Y, B ตามล าดบ - การเรยงเฟสในสวทชบอรด (R, Y, B) ใหเรยงจากดานหนาไปยงดานหลงต จากบนลงลาง หรอจาก ซายไปขวา - การเรยงเฟสลกษณะอนอนญาตเฉพาะการเชอมตอกบระบบทมอยแลว แตตองท าเครองหมาย ใหเหนชดเจน

รปท 2.24 แสดงตวอยางบสบาร ทมา: http://www.denco.com/product/busbar.html

29

2.1.7.2 เซอรกตเบรกเกอร (Circuit Breaker: CB) เซอรกตแบรกเกอรทอยในแผงสวตชจะแบงออกเปน 2 สวนใหญๆ คอ (1) เซอรกตเบรกเกอรส าหรบสายปอน (Feeder Circuit Breaker) คอ เซอรกตเบรกเกอรทมหนาทปองกนสายปอนตางๆ (2) เซอรกตเบรกเกอรส าหรบวงจรประธาน (Main Circuit Breaker) คอ เซอรกตเบรกเกอรซงท าหนาทปองกนสายประธาน CB ทงหมดจะตองมพกดการตดกระแสลดวงจร (Interrupting Capacity) เพยงพอส าหรบกระแสลดวงจรทแผงสวตช 2.1.8 การตอลงดน การตอลงดนมจดประสงคเพอลดอนตรายทจะเกดตอบคคล และลดความเสยหายทอาจเกดกบอปกรณไฟฟาและระบบไฟฟา การตอลงดนมหนาทหลก 2 ประการ คอ 2.1.8.1 เมอเกดแรงดนเกนจะจ ากดแรงดนไฟฟาของวงจรไมใหสงจนอาจท าใหอปกรณไฟฟาเสยหายและลดแรงดนไฟฟาทอาจเกดขนทอปกรณไฟฟาหรอสวนประกอบ เนองจากการรวหรอการเหนยวน าเพอลดอนตรายตอบคคลทอาจไปสมผส 2.1.8.2 เมอเกดกระแสไฟฟารวลงดนจะชวยลดความเสยหายของเครองอปกรณไฟฟา หรอระบบไฟฟาการตอลงดนทถกตองจะชวยใหเครองปองกนท างานไดตามทออกแบบไว ชนดการตอลงดนและสวนประกอบตางๆ (1) การตอลงดนสามารถแบงออกไดเปน 2 ชนด คอ 1.1) การตอลงดนของระบบไฟฟา (System Grounding) 1.2) การตอลงดนของบรภณฑไฟฟา (Equipment Grounding) (2) การตอลงดนมสวนประกอบทส าคญคอ 2 . 1 ) หล กด น หร อ ระบบหล กด น (Grounding Electrode or Grounding Electrode System) 2.2) สายตอหลกดน (Grounding Electrode Conductor) 2.3) สายทมการตอลงดน(Grounded Conductor) 2.4) สายตอฝากหลก(Main Bonding Jumper) 2.5) สายดนของบรภณฑไฟฟา (Equipment Grounding Conductor)

30

รปท 2.25 สวนประกอบตางๆ ของระบบการตอลงดน ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน 2.1.8.1 การตอลงดนของระบบไฟฟา (System Grounding) หมายถง การตอสวนใดสวนหนงของระบบไฟฟา ซงมกระแสไหลผาน เชน จดนวทรล (Neutral Point) ลงดน (1) จดประสงคของการตอลงดนของระบบไฟฟามดงตอไปน คอ 1.1) เพอจ ากดแรงดนเกน (Over Voltage) ทสวนตางๆ ของระบบไฟฟา ซงอาจเกดจากฟาผา (Lightning) เสรจในสาย (Line Surges) หรอสมผสกบสายแรงสง (H.V. Lines) โดยบงเอญ 1.2) เพอใหคาแรงดนเทยบกบดนขณะระบบท างานปกตมคาอยตว 1.3) เพอชวยใหอปกรณปองกนกระแสเกนท างานไดรวดเรวขนเมอเกดการลดวงจรลงดน (line to ground fault) (2) การตอลงดนของระบบไฟฟากระแสสลบ (AC System Grounding) การตอลงดนของระบบไฟฟากระแสสลบอาจแบงออกเปน 3 กลม ไดแก 2.1) การตอลงดนของระบบไฟฟากระแสสลบทมระดบแรงดนต ากวา 50 V (NEC) จะตองท าการตอลงดนเมอแรงดนทไดรบไฟจากหมอแปลง ซงมแหลงจายไฟแรงดนเกน 150V หมอแปลงไดรบจากไฟแหลงจายไฟ ทไมมการตอลงดน (Ungrounded System) และตวน าแรงดนต า ตดตงแบบสายเหนอดนนอกอาคาร 2.2) การตอลงดนของระบบไฟฟากระแสสลบทมระดบแรงดนตงแต 50 – 1000 Vการตอลงดนของระบบไฟฟาแบบน มลกษณะดงรปท 2.26 ซงเปนตวอยางการตอลงดนของระบบไฟฟา ชนด 1 เฟส 3 สาย, 3 เฟส 3 สาย, และ 3 เฟส 4 สาย

31

รปท 2.26 การตอลงดนของระบบไฟฟากระแสสลบทมระดบแรงดนตงแต 50 V – 1 kV ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน 2.3) การตอลงดนของระบบไฟฟากระแสสลบทมระดบแรงดนตงแต 1 kV ขนไป บรภณฑไฟฟาทเคลอนยายได (Mobile Portable Equipment) ซงไดรบไฟฟาจากระบบไฟฟา ทมแรงดนตงแต 1 kV ขนไป ตองตอลงดน 2.1.9 สายตอหลกดน (Grounding Electrode Conductor) หมายถง ตวน าทใชตอระหวางหลกดนกบสวนทงสามตอไปนคอ สายทมการตอลงดน (Grounded Conductor) สายดนของบรภณฑไฟฟา (Equipment Grounding Conductor) สายตอฝากทบรภณฑไฟฟา (Equipment Grounding Jumper) ดงแสดงในรปท 2.27

32

รปท 2.27 สายตอหลกดน ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน 2.1.9.1 ชนดของสายตอหลกดน ตองมคณสมบตดงน (1) เปนตวน าทองแดง ตวน าเดยว หรอตเกลยวหมฉนวน (2) ตองมฉนวนหม (3) ตองเปนสายเสนเดยวยาวตอเนองตลอด ไมมการตดตอ แตถาเปนบสบารอนญาตใหมการตอไดอยางเดยวเทานน 2.1.9.2 การตดตงและปองกน (NEC) มการปองกนทางกายภาพดงน (1) ถาสายตอหลกดนไมไดเดนในสงหอหม จะตองเดนสายใหยดตดกบพนผว (2) ถาสายตอหลกดนเดนในสงหอหม จะตองยดสงหอหมนนตดกบพนผวทอสายทใชส าหรบปองกนทางกายภาพไดแก ทอ RMC, IMC, PVC, EMT หรอเกราะสายเคเบล 2.1.9.3 การปองกนสายดนจากสนามแมเหลก เมอใชสงหอหมสายตอหลกดนแลวเพอปองกนสายดนจากสนามแมเหลกตองค านงถง ดงน (1) ตองมความตอเนองทางไฟฟาจากบรภณฑไฟฟาไปยงหลกดน (2) สงหอหมตองยดตดกบระบบหลกดน ดงแสดงในรปท 2.28 (3) ถาสายตอหลกดนไมไดมสงหอหมตลอดความยาวปลายทงสองของสงหอหม จะตองตอเชอมเขากบสายตอหลกดน ทงนเพอปองกนการเกดความรอนมากเกนไปขณะเกดการลดวงจรลงดน (line to ground fault)

33

รปท 2.28 การตอทอสาย (Raceway) และสายตอหลกดนเขากบหลกดน ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน 2.1.9.4 การตอสายหลกดนเขากบหลกดน สายตอหลกดนจะตองไมมการการตดตอใดๆ ทงสน โดยทวไปการตอสายหลกดนเขากบหลกดนนน จะตองเปนการตอทเขาถงได และเปนการตอลงดนทใชไดผลด แตถาระบบหลกดนเปนแบบฝงใตดน การตอกไมจ าเปนตองเปนแบบเขาถงไดเชน ระบบหลกดนทตอกลกเขาไปในดน และระบบหลกดนทฝงตวอยในคอนกรต เปนตน เพอการวดความตานทานดน และบ ารงรกษา ควรตอหลกดนเขากบ Grounding Pit ดงแสดงในรปท 2.29

รปท 2.29 Grounding Pit ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน

34

(1) การตอสายตอหลกดนเขากบหลกดน ประกอบดวยดงน 1.1) การเชอมตดดวยความรอน (Exothermic Welding) 1.2) หสาย หวตอแบบบบอด 1.3) ประกบตอสาย 1.4) สงอนทระบใหใชเพอการน 1.5) หามตอโดยใชการบดกรเปนหลก (2) ชนดของสายตอหลกดน ตองมคณสมบตดงน 2.1) เปนตวน าทองแดงเดยวหรอตเกลยว 2.2) ตองหมฉนวน 2.3) ตองเปนสายเดยวยาวตลอดไมมการตดแตถาเปนบสบารอนญาตใหมการตอได 2.4) การตอสายตอหลกดนเขากบหลกดน วธทดทสด คอวธ Exothermic Welding ดงแสดงในรปท 2.26

รปท 2.30 Exothermic Welding ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน (3) ขนาดสายตอหลกดนของระบบไฟฟากระแสสลบ การเลอกขนาดสายตอหลกดนของระบบไฟฟากระแสสลบ จะใชตามตารางท 2.7 เปนเกณฑ โดยเลอกตามขนาดสายประธานของระบบสายประธานของแตละเฟสทตอขนานกนใหคดขนาดรวมกนแลวน ามาหาขนาดสายตอหลกดน

35

ตารางท 2.7 ขนาดต าสดของสายตอหลกดนของระบบไฟฟากระแสสลบ ขนาดตวน าประธาน

(ตวน าทองแดง) (mm2) ขนาดต าสดของสายตอหลกดน

(ตวน าทองแดง) (mm2) ไมเกน 35

เกน 35 แตไมเกน 50 เกน 50 แตไมเกน 95 เกน 95 แตไมเกน 185 เกน 185 แตไมเกน 300 เกน 300 แตไมเกน 500

เกน 500

10 (หมายเหต) 16 25 35 50 70 95

หมายเหต แนะน าใหตดตงในทอโลหะหนา ทอโลหะหนาปานกลาง ทอโลหะบาง หรอทออโลหะ (4) สายทมการตอลงดน (Grounded Conductor) สายทมการตอลงดน (Grounded Conductor) คอ สายของวงจรไฟฟาทมสวนหนงสวนใดตอถงดนอยางจงใจในกรณทเกดกระแสลดวงจรลงดนสายทมการตอลงดนจะท าหนาทเปนสายดนของอปกรณดวย เพอน ากระแสลดวงจรกลบไปยงแหลงจายไฟ ในระบบไฟฟาโดยทวไป สายทมการตอลงดน คอ สายนวทรลแตไมจ าเปนตองเปนสายนวทรลเสมอไป ดงแสดงในรปท 2.31

รปท 2.31 สายทมการตอลงดน (สายนวทรล) ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน ส าหรบระบบไฟฟากระแสสลบทมแรงดนไมนอยกวา 1 kV และเปนระบบทมการตอลงดน จะตองเดนสายทมการตอลงดนจากหมอแปลงมายงบรภณฑประธานเสมอ ดงแสดงในรปท 2.32

36

รปท 2.32 หมอแปลงทมการตอลงดนตองเดนสายทมการตอลงดนมายงบรภณฑประธานดวย ทมา: จากหนงสอการออกแบบระบบไฟฟา จดท าโดย ผชวยศาสตราจารยประสทธ พทยพฒน (5) ขนาดสายทมการตอลงดน สายทมการตอลงดนทเดนจากหมอแปลงมายงบรภณฑประธานตองมขนาดดงน 5.1) ถาสายทมการตอลงดนใชเปนสายดนอยางเดยว ไมไดใชเปนสายของวงจร (สายนวทรล) ใหคดขนาดสายตามตารางท 2.7 และถาขนาดสายประธานของแตละเฟสรวมกนมากกวา 500 mm2 สายทมการตอลงดนใหใช 12.5% ของสายประธาน 5.2) ถาสายทมการตอลงดนนใชเปนสายของวงจร (สายนวทรล) ใหคดขนาดสายตามวธการเลอกสายนวทรล (6) การตอลงดนของเครองบรภณฑไฟฟา (Equipment Grounding) หมายถงการตอสวนทไมมกระแสไหลผานของสถานประกอบการใหถงกนตลอด แลวตอลงดนโดยการตอลงดนของเครองบรภณฑไฟฟามจดประสงคดงน คอ 6.1) เพอใหสวนโลหะทตอถงกนตลอดมศกดาไฟฟาเทากบดน 6.2) เพอใหอปกรณปองกนสามารถท างานไดรวดเรวขน 6.3) เปนทางผานใหกระแสรวไหล และกระแสเนองจากไฟฟาสถตลงดน (7) ประเภทของบรภณฑไฟฟาทจะตองตอลงดนมดงตอไปน 7.1) เครองหอหมทเปนโลหะของสายไฟฟา แผงบรภณฑประธานและโครงลฟต 7.2) สงกนทเปนโลหะ รวมถงเครองหอหมของบรภณฑไฟฟาในระบบแรงสง 7.3) เครองบรภณฑไฟฟาทยดตดอยกบทและชนดทมการเดนสายถาวรสวนทเปนโลหะเปดโลงซงปกตไมมไฟฟา แตอาจมไฟฟารวถงได ตองตอลงดนถามสภาพตามขอใดขอหนงตอไปน

37

- อยหางจากพนหรอตอลงดนไมเกน 8 ฟต (2.4 m) ในแนวตงหรอ 5 ฟต (1.5m) ในแนวนอนและบคคลอาจสมผสได - สมผสทางไฟฟากบโลหะอนๆ - อยในสภาพทเปยกชนและไมมการแยกใหอยตางหาก 7.4) เครองบรภณฑไฟฟาส าหรบยดตดกบทตอไปนเชน โครงของแผงสวตช โครงของมอเตอรชนดยดตดอยกบท เครองบรภณฑไฟฟาของลฟต เครองฉายภาพยนตร เครองสบน า ตองตอสวนทเปนโลหะเปดโลง และปกตไมมกระแสไฟฟาลงดน 7.5) เครองบรภณฑไฟฟาชนดเตาเสยบ สวนทเปนโลหะเปดโลงของเครองบรภณฑ ตองตอโลหะสวนทเปดโลงลงดน เมอมสภาพตามขอใดขอหนงดงน - แรงดนเทยบกบดนเกน 150 Vยกเวนมการปองกนอยางอน - เครองใชไฟฟาทงทใชในทอยอาศย และทอน เชน ตเยน เครองซกผา ฯลฯ (8) สายดนของบรภณฑไฟฟา หมายถง ตวน าทใชตอสวนโลหะทไมน ากระแสของบรภณฑเขากบตวน าทมการตอลงดนการตอลงดนจะไดผลดกตอเมอ 8.1) สวนโลหะทงหมดจะตองตอถงกนตลอด 8.2) มอมพแดนซต า เพอใหกระแสไฟฟาไหลผานสะดวก 8.3) ทนตอกระแสทมคาสงได (9) ชนดของสายดนของบรภณฑไฟฟา ทเดนรวมไปกบสายของวงจร จะตองเปนดงน 9.1) ตวน าทองแดงจะหมฉนวนหรอไมกได 9.2) เปลอกโลหะของสายเคเบลชนด AC, MI และ MC 9.3) บสเวยทไดระบใหใชแทนสายส าหรบตอลงดน (10) ขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา การหาขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟาท าตามขอตางๆ ตอไปน 10.1) เลอกขนาดสายดนตามขนาดของ CB ตามตารางท 2.7 10.2) เมอใหเดนสายควบ ถามสายดนของบรภณฑไฟฟาใหเดนขนานกนไปในแตละทอสาย และขนาดสายดนคดตามพกดของเครองปองกนกระแสเกน 10.3) เมอมวงจรมากกวาหนงวงจรเดนในทอสาย อาจใชสายดนของบรภณฑไฟฟารวมกนไดและใหค านวณขนาดสายดนตามพกดของเครองปองกนกระแสเกนตวโตทสด 10.4) สายดนของบรภณฑไฟฟา ไมจ าเปนตองโตกวาสายเฟส

38

ตารางท 2.8 ขนาดต าสดของสายดนของบรภณฑ

พกดหรอขนาดปรบตงของเครองปองกนกระแส ไมเกน (A)

ขนาดต าสดของสายดนของบรภณฑไฟฟา

(ตวน าทองแดง) (mm²)

20 2.5* 40 4* 70 6* 100 10 200 16 400 25 500 35 800 50 1000 70 1250 95 2000 120 2500 185 4000 240 6000 400

39

2.1.10 วงจรยอย ความหมายคอสวนของวงจรไฟฟา ทตอมาจากบรภณฑปองกนตวสดทายกบจดตอโหลดโดยทบรภณฑปองกนนมหนาทปองกนสายวงจรเทานน วงจรยอยอาจแบงตามลกษณะการจายโหลดไดคอวงจรยอยแสงสวางหรอบรภณฑไฟฟา (Lighting or Appliance Branch Circuit) วงจรยอยมอเตอร (Motor Branch Circuit) หมายเหต ส าหรบในนจะขอกลาวถงเฉพาะวงจรยอยแสงสวางหรอบรภณฑไฟฟาเทานน 2.1.10.1 วงจรยอยแสงสวางหรอบรภณฑไฟฟา แบงได 4 แบบ (1) วงจรยอยแสงสวาง (Lighting Branch Circuit) (2) วงจรเตารบ (Receptacle Branch Circuit) (3) วงจรยอยแสงสวางและเตารบ (Lighting and Receptacle Branch Circuit) (4) วงจรยอยเฉพาะ (Individual Branch)

รปท 2.33 วงจรยอยแสงสวาง ทมา: http://montri.rmutl.ac.th/assets/ee07.pdf

รปท 2.34 วงจรยอยเตารบ ทมา: http://montri.rmutl.ac.th/assets/ee07.pdf

40

รปท 2.35 วงจรยอยแสงสวางและเตารบ ทมา: http://montri.rmutl.ac.th/assets/ee07.pdf

รปท 2.36 วงจรยอยเฉพาะ ทมา: http://montri.rmutl.ac.th/assets/ee07.pdf 2.1.10.2 การค านวณโหลดวงจรยอย (1) วงจรยอยตองมขนาดไมนอยกวาผลรวมของโหลดทมอยทงหมด ดงนน โดย           BCL L           BCL โหลดวงจรยอย (A, VA )

   L ผลรวมโหลด (A,VA) 1.1) ขนาดตวน าวงจรยอย ตวน าของวงจรยอยตองมขนาดกระแสไมนอยกวาโหลดสงสดทค านวณไดและตองไมนอยกวาพกดของเครองปองกนกระแสเกน ขนาดไมเลกกวา 2.5 2mm 2.1.10.3 ขนาดตวน าวงจรยอย (1) ตวน าของวงจรยอย ตองมขนาดกระแสไมนอยกวา โหลดสงสดทค านวณไดและตองไมนอยกวาพกดของเครองปองกนกระแสเกนขนาดไมเลกกวา 2.5 2mm

41

BC I ≥ CBI ≥ maxL BC I = พกดตวน าวงจรยอย (A) max L = โหลดสงสดของวงจรยอย (A) CB I = พกดเครองปองกนกระแสเกน (A) (2) ส าหรบวงจรยอยเตารบควรเพมขนาดตวน าขนไปอกหนงคา จากขนาดตวน าปกตทเราค านวณไดเพอเปนการรองรบโหลดทไมทราบแนนอน (3) การปองกนกระแสเกน วงจรยอยตองมการปองกนกระแสเกน และขนาดของเครองปองกนกระแสเกนตองสอดคลองกบโหลดสงสดทค านวณไดเครองปองกนกระแสเกนทนยมใช คอ เซอรกตเบรกเกอร(CB) ซงตองใชตามมาตรฐาน IEC 60898 เหมาะส าหรบใชกบบานอยอาศย และ IEC 60947-2 เหมาะสมส าหรบใชในอาคารพาณชยหรอโรงงานอตสาหกรรม ขนาดพกดของ CB ทนยมใชคอ 15(16)A, 20A, 25A, 30(32)A, 40A, 50A และ 63A ในการออกแบบวงจรยอยทดนนจะตองไมใชเตมพกดวงจรยอย โดยจะตองเผอส าหรบโหลดทใชงานตอเนองเปนเวลานานดวยในการขยายโหลดในอนาคตโดยทวไปจะใชเพยง 60-80% ของพกดวงจรยอย ตารางท 2.9 ขนาดตวน าและเครองปองกนกระแสเกนของวงจรยอย

เครองปองกนกระแสเกน (A) ขนาดสายตวน าเดนในทอโลหะ ( 2mm ) (พกดตวน า)

15 2.5 (18A) 20 4 (24A) 25 6 (31A) 30 6 (31A) 40 10 (43A) 50 16 (56A)

(4) การออกแบบวงจรยอยแสงสวาง เนองจากโหลดไฟฟาแบบแสงสวางถอวาเปนโหลดไฟฟาแบบตอเนอง ดงนนตองใชงานไมเกน 80% ของวงจรยอย(BC) ส าหรบการออกแบบทดควรใชประมาณ 50-70% ของวงจรยอย ซงเปนการเผอโหลดไวประมาณ 10-30% (5) การออกแบบวงจรยอยเตารบ โหลดเตารบทวไปทไมทราบแนนอนคดเปน 180 VA ทงแบบ Single, Duplex และ Triplex แตเพอความสะดวกในการค านวณในการค านวณอาจใช 200 VA ได เตารบทใชจะตองเปนแบบทมขวสายดน และตองตอลงดน

42

2.1.10.2 แผงยอย ( Panel Board) เปนจดเรมตนของวงจรยอย โดยจะมบรภณฑปองกนกระแสเกนตดตงอยภายในบรภณฑปองกนกระแสเกนทนยมใชกนโดยทวไปในแผงยอย คอ เซอรกตเบรกเกอร (CB) การเลอกใชแผงยอยเรมพจารณาจากจ านวนวงจรยอยทตองการใชโดยในกรณไฟฟา 3 เฟส 4 สาย จะมจ านวนวงจรยอยเปนมาตรฐานคอ 12, 18, 24, 30, 36 และ 42 วงจร จากนนเลอกบสบารโดยจะตองเลอกขนาดของบสบารใหมขนาดเพยงพอกบความตองการไฟฟาของวงจรยอยทกวงจรรวมกน และใหพกดของบสบารทตดตงอยภายในแผงยอยตองมคาไมนอยกวาขนาดพกดสายปอนทจะจายไฟมายงแผงยอยนนโดยทวไปบสบารจะมพกด 100A และ 200A แผงยอยจะตองมการปองกนกระแสเกนเปนการเฉพาะดานไฟเขาโดยใชเซอรกตเบรกเกอร หรอฟวสไมเกน 2 ชด และพกดรวมตองไมเกนพกดของแผงยอยนน การใหชอของวงจรยอยในแผงยอยนนจะเรยงตามล าดบเฟส และเลขล าดบวงจรยอยจากซายไปขวา และจากบนลงลาง จะสงเกตเหนวาทางดานซายมอจะเปนเลขค สวนทางขวามอจะเปนเลขค

รปท 2.37 แผงยอยขนาด 12 วงจร ทมา: http://montri.rmutl.ac.th/assets/ee07.pdf (1) หลกการทวไปในการเลอกใช และการออกแบบแผงยอยดงน 1.1) แผงยอยหนงๆ จะมวงจรยอยไดไมเกน 42 วงจรยอย 1.2) ระยะทางของวงจรยอยจากแผงยอยไปถงจดจายไฟจดสดทายควรยาว ไมเกน 50 m. ตามทมาตรฐานก าหนด 1.3) แผงยอยจะตองตดตงในบรเวณทสามารถเขาถงไดงาย โดยตดตงสงไมเกน 1.8 m. และไมมอะไรมาขวาง สามารถเขาไปท างานไดงาย 1.4) แผงยอย ควรจะตดตงในบรเวณศนยกลางของการใชไฟฟา เพอใหสามารถจายไฟฟา ไปยงจดตางๆ โดยมแรงดนตกนอยทสด

43

1.5) แผงยอย ควรจะตดตงใหอยในแนวของสายปอน เพอใหสายปอนมระยะสนทสดเทาทจะเปนไปไดและใหมการโคงงอนอยทสด 1.6) คาพกดของแผงยอยจะตองมคาไมนอยกวาคาพกดของสายปอน 1.7) ในแตละชนของอาคารควรจะมแผงยอย อยางนอย 1 แผง 1.8) แผงยอย จะตองมบรภณฑปองกนหลก (Main Protection) (2) จ านวนวงจรยอยทใชในแผงยอย ทมในแผงยอยขนอยกบขนาดของแผงยอยส าหรบระบบไฟฟา 3 เฟส 4 สาย 400/230V หรอ 380/220V วงจรยอยทใชในแผงยอย แบงเปน 3 ชนด คอ 2.1) วงจรยอยใชงาน (Active Branch Circuit) คอ วงจรยอยทจายโหลดจรงๆ จงมทงเซอรกตเบรกเกอรและสายวงจรยอย 2.2) วงจรยอยส ารอง (Spare Branch Circuit) คอ วงจรยอยทคาดวาจะใชในอนาคตจะมเฉพาะเซอรกตเบรกเกอร แตไมมสายวงจรยอย 2.3) วงจรยอยวาง (Space) คอ ชองวางทจะใสเซอรกตเบรกเกอรในอนาคต (3) ในการออกแบบนนควรใชวงจรยอยเปนวงจรใชงาน สวนทเหลอนนใชงานเปนวงจรยอยส ารอง และวงจรยอยวาง เพอเผอโหลดทจะเกดขนในอนาคต โดยทวไปจะใชวงจรยอยดงตอไปน 3.1) Active Branch Circuit 60-80% ของวงจรยอยในแผงยอย 3.2) Spare Branch Circuit 10-20% ของวงจรยอยในแผงยอย 3.3) Space Branch Circuit 10-20% ของวงจรยอยในแผงยอย (4) ขอแนะน าในการออกแบบวงจรยอย 4.1) การจดวงจรยอย เพอจายโหลดชนดตางๆนน ควรใหวงจรยอยจายโหลดประเภทตางๆ แยกกน เชนวงจรยอยจายโหลดแสงสวาง วงจรยอยบรภณฑไฟฟาอยกบท และวงจรยอยเตารบโดยวงจรยอยบรภณฑไฟฟาอยกบทควรจดเปนวงจรยอยเฉพาะ 4.2) การออกแบบทดนน ควรจะมการเผอโหลดในอนาคต ดงนนส าหรบวงจรยอยแสงสวางและวงจรยอยเตารบทวไป เพอเปนการเผอโหลด ควรจะใชโหลดวงจรยอยไมเกน 60% ในกรณโหลดตอเนอง ซงจะมการเผอโหลดไว 20% แตส าหรบวงจรยอยเฉพาะอาจมการเผอไวนอยกวาน เนองจากการตอโหลดเพมส าหรบวงจรประเภทนมนอย 4.3) การพจารณาโหลดตอเนอง หรอไมตอเนอง บางครงไมสามารถทราบได เมอไมมขอมลเพยงพอการออกแบบทดควรถอวาเปนโหลดตอเนอง ซงจะเปนการเผอโหลดในอนาคตดวย 4.4) การไฟฟาฯก าหนดใหสายไฟ 2.5 2mm เปนขนาดทเลกทสด ซงมพกดกระแส 18A ซงจะใชไดกบวงจรยอยขนาด 5A, 10A, 15A แตเพอเปนการจายโหลดใหไดมากทสดและคมคาควรใชวงจรยอยขนาด 15A

44

4.5) โหลดเตารบทวไปคดเปน 180 VA เพองายตอการค านวณ และเปนการเผอโหลด อาจใชเปน 200 VA ในวงจรยอยหนงๆ ควรมจดตอไฟทเหมาะสม เนองจากถานอยเกนไปจะเปนการไมประหยด ถามากเกนไปจะท าใหความเชอถอไดลดลง วงจรยอยหนงควรมจดตอไฟประมาณ 10 จด 4.6) การจายไฟใหโหลดควรค านงถงขนาดของแรงดนทโหลดดวย ระยะหางจากแผงถงจดสดทาย ไมควรเกน 50 m เพอแรงดนตกไมเกน 2% ส าหรบระยะไกลกวาน ควรพจารณาเพมขนาดสายไฟใหใหญขน 2.1.11 รางเดนสาย ( Wire ways ) รางเดนสายเปนลกษณะของสงทหอหมสายตวน าหรอสายไฟฟาเพอปองกนอนตรายทจะเกดกบสายดงกลาว โดยท ามาจากโลหะซงสามารถแขวนหรอเคลอนยายไปมาไดโดยถาท าการตดตงรางเดนสายเปนทถกตองเรยบรอยแลว จะตองสามารถรอยสายตวน าลงไปในสายดงกลาวได นอกจากนรางเดนสายยงสามารถทจะน ามาใชงานในทกสถานท ไมวาจะเปนบรเวณชนหรอแหงกตาม โดยจะตองออกแบบใหเปนไปตามขอก าหนดของมาตรฐานทจะน าไปใชงาน ณ สถานทตางๆเชน สถานทชนรางเดนสายตองปองกนความชนได โดยปกตแลวขนาดของรางเดนสายจะสงท าตามตองการได แตขนาดมาตรฐานจะไดแก 4*4 นว, 6*6 นว หรอ 8*8 นว สวนความยาวมาตรฐานจะอยในชวง 60 นว 24 นว และ 12 นว การเดนสายตวน าในชองเดนสายไฟเดยวกนมากกวา 3 เสน โดยไมนบตวน าส าหรบตอลงดนในการออกแบบใหใชตวคณเพอลดคาขนาด และกระแสของสาย ตารางท 2.10 แสดงความสมพนธจ านวนกบตวคณ

จ านวนสาย ตวคณ

4-6 0.82

7-9 0.72

10-20 0.56

21-30 0.48

31-40 0.44

เกน 40 0.38

45

2.1.12 สายปอน ความหมาย คอวงจรไฟฟาทรบไฟจากสายประธานไปจนถงบรภณฑปองกนวงจรยอย แบงออกไดเปน 3 ประเภท 2.1.12.1 สายปอนแสงสวางหรอบรภณฑไฟฟา 2.1.12.2 สายปอนมอเตอร 2.1.12.3 สายปอนผสม หมายเหต ส าหรบในทนจะขอกลาวถงเฉพาะสายปอนแสงสวางหรอบรภณฑไฟฟาเทานนสายปอนแสงสวางหรอบรภณฑไฟฟา คอสายปอนทจายโหลดใหวงจรยอยแสงสวางเตารบและบรภณฑไฟฟา 2.1.12.4 การค านวณโหลดสายปอน (1) สายปอนตองมขนาดเพยงพอส าหรบจายโหลดและตองไมนอยกวาผลรวมของโหลดในวงจรยอยเมอใชดมานดแฟกเตอร BCLF   L D.F. (2.1) โดยท LF โหลดของสายปอน (A, VA, kVA) BCL ผลรวมของโหลดวงจรยอย (A, VA, kVA) D.F. ดมานดแฟกเตอร (%) (2) ขนาดตวน าสายปอน ตวน าสายปอนตองมขนาดไมนอยกวาโหลดสงสดและไมนอยกวาขนาดเครองปองกนกระแสเกนของสายปอนขนาดตวน าสายปอนตองไมเลกกวา 4 2mm สายนวทรล (Neutral) ในระบบไฟฟา 3 เฟส 4 สาย จะจายใหกบโหลดชนด 1 เฟส ขนาดของสายนวทรลจะตองมขนาดเพยงพอทจะน ากระแสโหลดไมสมดลสงสดได และตองมขนาดไมเลกกวาขนาดสายดนของบรภณฑไฟฟา การค านวณหาขนาดสายนวทรลสามารถท าไดดงน กรณท 1 โหลดมกระแสไมเกน 200A N PI   I    Full Neutral (2.2)

46

กรณท 2 โหลดมกระแสมากกวา 200A โหลดชนดไมมกระแส Harmonic

I  200 0.7  I 200  N P (2.3) - โหลดชนดมกระแส Harmonic N PI   I    Full Neutral (2.4) 2.1.13 การจดท ารายการโหลด (Load Schedule) การจดท ารายการโหลดของระบบไฟฟา สามารถแบงออกไดเปนระบบไฟฟา 1 เฟส 2 สาย 220V และระบบไฟฟา 3 เฟส 4 สาย 380/220V เนองจากในการจดท ารายการโหลดนนสวนใหญจะเปนแบบระบบไฟฟา 3 เฟส 4 สาย ดงนนในทนจงจะขอกลาวเฉพาะวธการจดท ารายการโหลดของระบบไฟฟา 3 เฟส 4 สาย ซงจะมขนตอนดงตอไปน 2.1.13.1 การค านวณหาโหลดของวงจรยอยตางๆ เรมจากวงจรยอยแสงสวาง วงจรยอยเตารบ วงจรยอยโหลดเฉพาะ วงจรยอยเครองปรบอากาศและวงจรยอยมอเตอร 2.1.13.2 การจดวงจรยอยแสงสวาง โดยใหใชหมายเลขวงจรยอยตามล าดบ คอ 1(A), 3(B), 5(C) ตามล าดบ 7(A), 9(B), 11(C) ท าจนครบชดเลขคกอน และ2(A), 4(B), 6(C) ตอไปเรอยๆ ท าจนครบชดเลขค การทใหหมายเลขวงจรยอยเปนไปตามล าดบขางตนกเพอทจะเปนการท าโหลดไฟฟาแสงสวางเกดความสมดลระหวางเฟส 2.1.13.3 การจดวงจรยอยเตารบ โดยใหหมายเลขวงจรยอยตอจากหมายเลขวงจรยอยไฟฟาแสงสวางและพยายามจดใหเกดความสมดลกนเองเทาทจะท าได 2.1.13.4 การจดวงจรยอยของโหลดเฉพาะ ถามโหลดเฉพาะหลายชดกใหพยายามจดโหลดใหเกดความสมดลกน 2.1.13.5 การจดวงจรยอยของเครองปรบอากาศใหเกดความสมดล 2.1.13.6 การจดวงจรยอยของมอเตอรไดแกวงจรบรภณฑไฟฟาตางๆทใชมอเตอรเปนตวขบ 2.1.13.7 หลงจากทไดท าการจดวงจรยอยของโหลดตางๆ จนครบแลว จะตองจดใหมวงจรยอยส ารองและวงจรยอยวาง โดยวงจรยอยส ารองเปนวงจรยอยทม CB ตดตงอย มแตชองวางเทานน ในการออกแบบควรใหมวงจรยอยส ารองและวงยอยวางประมาณ 20-30% ของวงจรทงหมด

47

2.1.13.8 การรวมโหลดของแตละเฟสแลวตรวจดวาโหลดของแตละเฟสสมดลหรอไม โดยการสมดลทดคอมความแตกตางกนไมเกน 20% ถาโหลดยงไมสมดลใหท าการจดสลบหมายเลขวงจรเพอใหโหลดแตละเฟสมความสมดลกนดขนจากนนกรวมโหลดแตละเฟสเขาดวยกนไดเปนโหลดตดตงทงหมด (Total Connected Load) 2.1.13.9 จากโหลดตดตงทงหมดทได สามารถน าไปค านวณหาขนาดของสายปอน และขนาดของ CB ทปองกนสายปอนนนตอไป 2.1.14 ระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหม (Fire Alarm System) ความหมาย คอระบบแจงเหตเพลงไหม คอ ระบบทมไวส าหรบแจงเตอนเมอมเหตเพลงไหม ไฟไหม โดยจะใชอปกรณตรวจจบชนดตางๆ กนออกไปตามความเหมาะสม เชน Smoke Detector, Heat Detector, Manual Pull Station เปนตน ซงจะท าใหเราสามารถรบรและแกไข ไมใหไฟไหมนน ลกลามจนไมสามารถควบคมได 2.1.14.1 สวนประกอบของระบบแจงเหตเพลงไหม สวนประกอบทส าคญของระบบแจงเหตเพลงไหม ม 5 สวนใหญๆ ซงท างานเชอมโยงกน (1) ชดจายไฟ (Power Supply) เปนอปกรณแปลงก าลงไฟฟาของแหลงจายไฟมาเปนก าลงไฟฟากระแสตรง ทใชปฏบตงาน ของระบบและจะตองมระบบไฟฟาส า รอง เพอใหระบบท า งานไดในขณะทไฟปกตดบ (2) แผงควบคม (Fire Alarm Control Panel) เปนสวนควบคมและตรวจสอบการท า งานของอปกรณและสวนตางๆในระบบทงหมด จะประกอบดวยวงจรตรวจคมคอยรบสญญาณจากอปกรณเรมสญญาณ วงจรทดสอบการท างาน วงจรปองกนระบบ วงจรสญญาณแจงการท า งานในสภาวะปกต และภาวะขดของ เชน สายไฟจากอปกรณตรวจจบขาด แบตเตอรต าหรอไฟจายตแผงควบคมโดนตดขาด เปนตน ตแผงควบคม (FACP) จะมสญญาณไฟและเสยงแสดงสภาวะตางๆบนหนาต เชน 2.1) Fire Lamp: จะตดเมอเกดเพลงไหม 2.2) Main Sound Buzzer: จะมเสยงดงขณะแจงเหต - ชดจายไฟ - แผงควบคม - อปกรณประกอบ - อปกรณเรมสญญาณ - อปกรณแจงสญญาณ 2.3) Zone Lamp: จะตดคางแสดงโซนทเกด Alarm 2.4) Trouble Lamp: แจงเหตขดของตางๆ 2.5) Control Switch: ส า หรบการควบคม เชน เปด/ปดเสยงทตและกระดงทดสอบการท างานต ทดสอบBattery Reset ระบบหลงเหตการณเปนปกต

48

(3) อปกรณเรมสญญาณ (Initiating Devices) เปนอปกรณตนก าเนดของสญญาณเตอนอคคภย ซงแบงออกเปน 2 ชนด คอ 3.1) อปกรณเรมสญญาณจากบคคล (Manual Station) ไดแก สถานแจงสญญาณเตอนอคคภยแบบใชมอกด (Manual Push Station) 3.2) อปกรณเรมสญญาณโดยอตโนมต เปนอปกรณอตโนมตทมปฏกรยาไวตอสภาวะ ตามระยะตางๆ ของการเกดเพลงไหมไดแก อปกรณตรวจจบควน (Smoke Detector) อปกรณตรวจจบความรอน (Heat Detector) อปกรณตรวจจบเปลวไฟ (Flame Detector) อปกรณตรวจจบแกส (Gas Detector) (4) อปกรณแจงสญญาณดวยเสยงและแสง (Audible & Visual Signaling Alarm Devices) หลงจากอปกรณเรมสญญาณท า งานโดยสงสญญาณมายงตควบคม (FACP) แลว FACP จงสงสญญาณออกมาโดยผานอปกรณ ไดแก กระดง, ไซเรน, ไฟสญญาณ เปนตนเพอใหผอยอาศย, ผรบผดชอบหรอเจาหนาทดบเพลงไดทราบวามเหตเพลงไหมเกดขน (5) อปกรณประกอบ (Auxiliary Devices) เปนอปกรณทท างานเชอมโยงกบระบบอนทเกยวของกบการควบคมปองกน และดบเพลงโดยจะถายทอดสญญาณระหวางระบบเตอนอคคภยกบระบบอน เชน 5.1) สงสญญาณกระตนการท า งานของระบบบงคบลฟตลงชน ลาง, การปดพดลมในระบบปรบอากาศ, เปดพดลมในระบบระบายอากาศ, เปลยนแปลงเพอควบคมควนไฟ,การควบคมเปดประตทางออก,เปดประตหนไฟ, ปดประตกนควนไฟ, ควบคมระบบกระจายเสยง และการประกาศแจงขาว, เปดระบบดบเพลง เปนตน 5.2) รบสญญาณของระบบอนมากระตนการท า งานของระบบสญญาณเตอนอคคภย เชน จากระบบพนน า ปมดบเพลงระบบดบเพลงดวยสารเคมชนดอตโนมต เปนตน (6) กฎหมายก าหนดไววาอาคารทเปนอาคารสาธารณะ,อาคารขนาดใหญและอาคารสงตองมขอก าหนดส าหรบการปองกนอคคภย ทหลกเลยงมไดเดดขาดแตใน อาคารพกอาศยทวไปไมวาจะเปนขนาดเลกหรอขนาดใหญ เชน คอนโดมเนยม อพารทเมนท กจ าเปนตองมระบบปองกนอคคภยตามสมควรไวดวยทงนเพอประโยชน และความปลอดภยแกชวต และทรพยสนของผอยอาศย 2.1.14.2 การปองกนอคคภย สามารถกระท าได 2 ลกษณะคอ (1) การปองกนอคคภยวธ Passive 1.1) เรมจากการจดวางผงอาคารใหปลอดภยตออคคภย คอการวางผงอาคารใหสามารถปองกนอคคภยจากการเกดเหตสดวสยไดมวธการไดแก เวนระยะหางจากเขตทดน เพอกนการลามของไฟตามกฎหมาย การเตรยมพนทรอบอาคาร ส าหรบเขาไปดบเพลง ไดเปนตน

49

1.2) การออกแบบอาคาร คอการออกแบบใหตวอาคารมความสามารถในการทนไฟ หรออยางนอยใหมเวลาพอส าหรบหนไฟไดนอกเหนอจากนน ตองมการออกแบบทท าใหการเขาดบเพลงท าไดงาย และมการอพยพคนออกจากอาคารไดสะดวก มทางหนไฟทดมประสทธภาพ (2) การปองกนอคคภยวธ Active คอการปองกนโดยใชระบบเตอนภย การควบคมควนไฟ ระบายควนไฟและระบบดบเพลงทด 2.1) ระบบสญญาณแจงเหตเตอนภยเปนระบบ ทบอกใหคนในอาคารทราบวา มเหตฉกเฉน จะไดมเวลาส าหรบการเตรยมตวหนไฟ หรอดบไฟไดมอปกรณในการเตอนภย 2 แบบ คอ อปกรณตรวจจบเพลงไหม (Fire Detector) อนไดแกอปกรณตรวจจบความรอน (Heat Detector) และอปกรณตรวจจบควน (Smoke Detector) อกแบบหนงคออปกรณแจงเหตดวยมอ เปนอปกรณทให ผพบเหตเพลงไหม ท าการแจงเตอนมทง แบบมอดงและผลก 2.2) ระบบดบเพลงดวยน า คอระบบทมการเกบกกน าส ารอง ทมแรงดนพอสมควร และเมอมเหตเพลงไหมจะสามารถใชระบบดบเพลง ในการดบไฟไดระบบนจะประกอบไปดวยถงน าส ารองดบเพลง ซงตองมปรมาณส าหรบใชดบเพลงได1- 2 ชม.และประกอบดวย ระบบสงน าดบเพลงไดแก เครองสบระบบทอ แนวตง แนวนอน, หวรบน าดบเพลง, สายสงน า ดบเพลง,หวกระจายน า ดบเพลง นอกจากนยงมระบบดบเพลงดวยน าแบบอตโนมต โดยทเครองทอยบน เพดานหองจะท างาน เมอมปรมาณความรอนทสงขน จนท าใหสวนทเปนกระเปาะบรรจปรอทแตกออก แลวน า ดบเพลงทตอทอไว กจะกระจายลงมาดบไฟ 2.3) เครองดบเพลงแบบมอถอ เปนอปกรณขนาดเลก ขางในบรรจสารเคมส าหรบดบเพลงแบบตาง ๆ ในกรณทเพลงมขนาดเลกกสามารถใชเครองดบเพลงขนาดเลกหยดยง การลกลามของไฟได 2.4) ลฟตส าหรบพนกงานดบเพลงส าหรบอาคารสง กฎหมายจะก าหนดใหมลฟตส าหรบพนกงานดบเพลงท างานในกรณไฟไหม โดยแยกจากลฟตใชงานปกตทวไป ซงจะท าใหการผจญเพลง และการชวยเหลอผประสบเหตท าไดมประสทธภาพมากขน 2.5) ระบบควบคมควนไฟ การส าลกควนไฟเปนสาเหตหลกของการเสยชวตในเหตไฟไหม อาคารจงตองมระบบ ทจะท าใหมการชะลอ การแพร ของควนไฟ โดยมากจะใชการอดอากาศลงไปในจดทเปนทางหนไฟ , โถงบนได และโถงลฟต โดยไมใหควนไฟลามเขาไป ในสวนดงกลาว เพมระยะเวลาการหนออกจากอาคาร และมการดดควนออกจากตวอาคารดวย 2.1.14.3 อปกรณการตรวจจบควน อปกรณการตรวจจบควน เปนอปกรณทท าหนาทตรวจจบอนภาคของควนโดยอตโนมต จากลกษณะการเกดไฟไหมทวไปพบวาสวนใหญจะเกดเปนอนภาคของควนกอน ดงนนการตรวจจบควนจงเปนการตรวจจบทถอวารวดเรวทสามารถตรวจจบการเกดเพลงไหมไดในระยะเรมตน แตอาจมบางกรณทการเกดเพลงไหมอาจมอนภาคนอยมาก หรอไมมอนภาคของ

50

ควนกอนเชน ไฟจากน ามนหรอสารเคมบางชนด การเลอกใชอปกรณการตรวจจบจงตองศกษารายละเอยดของเชอเพลงทอาจเกดเพลงไหมรวมทงขนาดของอนภาคควนใหชดเจนเสยกอน

รปท 2.38 ตวอยางอปกรณตรวจจบควน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม (1) หลกการท างานอปกรณตรวจจบควน การท างานของอปกรณตรวจจบควนทกชนด ขนอยกบลกษณะของอนภาคควนทเกดจากการเผาไหม แตเนองจากอปกรณตรวจจบตองตดตงทฝาเพดาน หรอหลงคา ดงนนระยะเวลาทเรมเกดมอนภาคควนจนกระทงอปกรณจะตรวจจบไดและเรมท างานจงขนอยกบลกษณะการเกดเพลงไหมและต าแหนงการตดตง อปกรณการตรวจจบควนจะไมสามารถตรวจจบไอรอนจากการเผาไหมทหมดจดและไมมควนได ในการใชงานตองพจารณาใชอปกรณการตรวจจบชนดอนแทน ในกรณของโรงงานทมกระบวนการผลตทเกดไอหรอควนเปนประจ า อาจมผลใหอปกรณการตรวจจบควนท างานผดพลาดได ตองพจารณาใชอปกรณตรวจจบชนดอนแทน (2) ชนดของอปกรณการตรวจจบควน อปกรณการตรวจจบควน แบงการตรวจจบควนออกเปน2ชนดคอ ชนดไอโอไนเซชน (lonization type) และชนดไฟโตอเลกตรก (Photoelectype)

51

2.1) ชนดไอโอไนเซชน เปนอปกรณตรวจจบควนประกอบดวยกลองทภายในมแผนโลหะทมขวไฟฟาตางกน และมสารกมมนตรงส (Radioactive) ซงจ าท าหนาทกระตนใหอากาศภายในกลอง (Chamber) เกดการแตกตวไอออนของอากาศในกลองจะท าหนาทเปนตวน าไฟฟาใหกระไฟฟาไหลผานไดระหวางสองขว เมอมควนเขาไปในกลอง คาความน าไฟฟาของอากาศจะลดลงกระแสไฟฟาทไหลผานจะลดลงดวยเมอกระแสทลดลงถงคาทตงไวกคอการท างานของอปกรณการตรวจจบนนเองแผงควบคมจะสามารถตรวจคานไดและท างานตามทไดออกแบบไวตอไป อปกรณตรวจจบชนดนสวนใหญเปนอปกรณตรวจจบชนดจด

รป 2.39 การท างานของอปกรณตรวจจบควนไอโอไนเซชน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - อปกรณตรวจจบควนชนดไอโอไนเซชน จะสามารถตรวจจบควนทประกอดดวยอนภาคขนาดเลกจากไฟทเกดจากการเผาไหมทหมดจดทมขนาดเลกกวา 1 ไมครอนไดอยางรวดเรวแตอาจตรวจจบควนทประกอบดวยอนภาคขนาดใหญทเกดจากการลกไหมของวตถทคตวกอนลกเปนไฟไดชา ซงอปกรณตรวจจบจบชนดโฟโตอเลกตรกจะสามารถตรวจจบควนทหนาทบไดดกวาการเปลยนแปลงความชนและความกดดนของอากาศจะมผลตอปรมาณกระแสไฟฟาทไหลผานคลายกบการมอนภาคควนเขาไปสวนตรวจจบ เปนผลใหการตรวจจบผดพลาด ปจจบนจงมการพฒนาเปนแบบกลองค

52

รปท 2.40 การท างานของอปกรณตรวจจบควนชนดไอโอไนเซชน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - อปกรณตรวจจบควนแบบกลองค(Dual Chamber)ประกอบดวยกลองสองกลอง กลองหนงเปนกลองทท าหนาทตรวจวดอากาศจากภายนอก และอกกลองหนงเปนกลองอางองทมชองเปดใหอากาศภายนอกไหลเขาไดเพยงเลกนอย กลองอางองจะมชองเลกๆ ทปองกนไมใหอนภาคทมขนาดใหญเชน ควน เขาไปไดอปกรณจะท าการวดเปรยบเทยบความแตกตางระหวางทงสองกลอง ถาความชอหรอความกดดนอากาศเปลยน กลองทงสองจะมการเปลยนแปลงเหมอนกน การตรวจวดไมเหนความแตกตาง เมอมอนภาคควน อนภาคนจะเขาไปในกลองตรวจวดแตจะไมเขาไปในกลองอางอง คาความน าไฟฟาในกลองตรวจวดเปลยนไป อปกรณตรวจจบจะมอปกรณทสามารถตรวจสอบความแตกตางนได เมอถงคาทตงไวอปกรณกจะท างานถงแมอปกรณตรวจจบควนแบบกลองคนจะไมมผลตอการเปลยนแปลงความชนและความกดดนอากาศ แตกยงมปญหาทจะท าใหตรวจวดผดพลาดไดเชน ฝนละออง หยดน าจากการกลนตวของไอน าในอากาศ กระแสลม และแมแตแมลงขนาดเลก ทเขาไปในกลองตรวจวดยงปรบตงใหอปกรณมความไวมากขนเทาไหร การตรวจจบกจะมโอกาสผดพลาดมากขนเทานน 2.2) ชนดโพโตอเลกตรก สามารถตรวจจบควนทหนาทบไดดมาก มหลกการท างานสองแบบคอแบบควนบงแสง และแบบควนหกเหแสง - แบบควนบงแสง(Light Obscuration) ]ลกษณะการท างานจะมแหลงก าเนดแสงและตวรบแสง ปกตปรมาณแสงทตวรบแสงไดรบคาทแนนอนอยทหนง เมอมควนเขาไปในกลอง แสงทสองจะไปกระทบตวรบแสงจะถกบงดวยอนภาคของควน เมอต าถงทตงไวอปกรณตรวจจบจะตรวจไดและท างาน โดยปกตสของควนจะไมมผลตอการท างานของอปกรณ อปกรณตรวจจบแบบนทใชทวไปจะเปนล าแสง(Bream Smoke Detector )ท างานโดยทแหลงก าเนดแสงจะสองผานพนททตองการปองกนตรงไปทตวรบแสงทตงหางออกไป สวนประกอบจะมตวฉายแสงและตวรบแสงแยกเปนคนละตวกน

53

รปท 2.41 การท างานของอปกรณตรวจจบควนแบบควนบงแสง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.42 การท างานของอปกรณตรวจจบควนแบบควนบงแสง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - แบบควนหกเหแสง (Light Scattering) ปกตจะเปนอปกรณตรวจจบชนดจดหลกการท างานจะมแหลงก าเนดแสงและตวรบแสงเชนเดยวกบแบบควนบงแสง ในสภาพปกตแสงจะไมสงไปทตวรบแสงโดยตรง เมอมควนเขาไปในกลอง อนภาคของควนนจะไปบงแสงและหก เหแสง แสงบางสวนไปกระทบกบตวรบแสง เมอปรมาณควนมากขน ปรมาณแสงทไปกระทบกบตวรบแสงจะมากขนดวยจนถงคาทตงไว จะท าใหอปกรณตรวจจบท างานแจงผลไปทแผงควบคม อปกรณตรวจจบแบบนจะท างานไดดกบควนทมอนภาคใหญกวา 1 ไมครอนเปนควนทสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา มกเกดการสนดาปไมสมบรณเชนในทอบอากาศ และจะตอบสนองกบควนสด าไดนอยกวาควนสขาวเนองจากควนสขาวสะทอนแสงไดดกวา

54

รปท 2.43 การท างานของออปกรณตรวจจบควนแบบหกเหแสง (ในสภาพอากาศปกตแสงจาก แหลงก าเนดจะไมสะทอนไปทตวรบแสง) ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.44 การท างานของอปกรณตรวจจบควนแบบควนหกเหแสง (เมออากาศมควน แสงสวนหนงจะสะทอนไปทตวรบแสง) ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - แบบกลองหมอกควน (Cloud Chamber) เปนอปกรณตรวจจบควนชนดโฟโตอเลกตรก ท างานโดยการสมตวอยางอากาศ โดยดดอากาศจาดพนททตองการปองกนเขาไปในกลองทมความชนสงทอยในตวอปกรณตรวจจบ เมออากาศถกดดเขาไปกลองทมความชนสงความกดดนอากาศภายในกลองจะถกท าใหลดลงอยางชาๆ ถาอากาศถกดดเขาไปมอนภาคควนปนอยดวยกจะกลนตวกลายเปนหมอกถาความหนาแนนของหมอกสงถงคาทก าหนดอปกรณตรวจจบกจะท างาน (3) การตดตงการใชงาน ต าแหนงอปกรณตรวจจบควนตองตดตงในทซงสามารถตรวจจบเพลงไหมไดงายอปกรณตรวจจบควนทเกดจากเพลงไหม อปกรณจะมปฏกรยาตอบสนองหรอท างานเมอมควนทเกดจากจดตนเพลงลอยมากระทบละเขาไปยงสวนตรวจจบของอปกรณตรวจจบ ในการ

55

ก าหนดต าแหนงของอปกรณตรวจจบในแตละพนทจงมความส าคญมาก ในการออกแบบตดตงวเคราะหต าแหนงทมโอกาสเกดเปนจดตนเพลงและเปนเชอเพลงไดมากทสด และวเคราะหทศทางทควนจะกระจายออกจากจดตนเพลง การเบยงเบนทศทางของควนจากทศทางลม การระบายอากาศ สภาพผวเพดาน รปราง ความสงหรอจากโครงสราง ถาเปนไปไดควรท าการทดสอบทสถานทตดตงจรงประกอบเพอใหต าแหนงทเหมาะสมทสดระยะหางทก าหนดนจงเปนระยะหางทมากทสดเทานนในการตดตงจรงปะกอบเพอใหไดต าแหนงทเหมาะสมทสดระยะหางทก าหนดนจงเปนระยะหางทมากทสดเทานนในการตดตงจรงระยะหางอาจลดลงไดตามความจ าเปนโดยอาศยผลการทดสอบเปนหลก 3.1) ความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบควน ความสงในการตดตง อากาศรอนจากเพลงไหมจะถกสงขนไปตามแนวดงและจะหยดลงเมออณหภมของควนเทากบอณหภมของอากาศโดยรอบ ดงนนในทซงมเพดานสงจงมความจ าเปนในการสงผานควนไปถงอปกรณการตรวจจบ จงตองตดตงอปกรณตรวจจบควนในระดบทต ากวาสวนทมอากาศอนทบรเวณระดบหลงคา - อปกรณตรวจจบควนชนดจด ตองตดตงในระบบความสงไมเกน10.5 เมตรอปกรณตรวจจบชนดจดทตดตงทฝาเพดาน เมอตดตงแลวควรหางจากฝาเพดานหรอหลงคาลงมาระหวาง 25 มลลเมตร ถง 270 มลลเมตร - อปกรณตรวจจบควนชนดล าแสง ตองตดตงในระดบความสงไมเกน 25.0 เมตร ถาฝาเพดานหรอหลงคามความสงเกน 25.0 เมตร ใหตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสงหลายระดบ อปกรณตรวจจบตองตดตงหางจากฝาเพดานหรอหลงคาระหวาง 300 มลลเมตร ถง 700 มลลเมตร และอาจตดตงเพมเตมทระดบต ากวาได - ในสถานทซงมอณหภมใกลฝาเพดานหรอหลงคาอาจจ าเปนตองยายต าแหนงตดตงอปกรณตรวจจบใหต าลงเพอใหการตรวจจบไดผลแนนอน ความสงต าสดในการตดตงอปกรณตรวจจบใหต าลงเพอใหการตรวจจบไดผลแนนอนกวา ความสงต าสดในการตดตงอปกรณตรวจจบอาจเปลยนแปลงใหเหมาะสมกบการทดลองการใชงานของแตละอปกรณการตรวจจบ (การทดสอบ ใชวธ Smoke Test)จงจ าเปนส าหรบการตดตงในสถานการทตองการใหมรการปองกนทดและสถานทส าคญระยะหางและความสงในการตดตงทก าหนดเปนระยะสงสดทมาตรฐานยอมใหท าไดในกรณทตองการความไวในการตรวจจบสงขน อาจลดระยะในการตดตงลงโดยใหความรทางวศวกรรมประกอบ ในการตดตงอปกรณตรวจจบชนดล าแสงตวรบล าแสงตองระวงไมใหถกล าแสงแดดโดยตรงหรอแสงจ ามากๆเพราะจะท าใหอปกรณท างานผดพลาดได ระยะหางจากเพดานหรอหลงคาส าหรบอปกรณตรวจจบเปนไปตามตารางท 2.11

56

ตารางท 2.11 ต าแหนงตดตงอปกรณตรวจจบควน ความสงทตดตง

(เมตร) ระยะหางจากฝาเพดานหรอหลงคาไมนอยกวา(มลลเมตร)

อปกรณตรวจจบควนชนดล าแสง อปกรณตรวจจบควนชนดจด 3.50 300 25 4.00 300 40 6.00 300 100 8.00 300 175 10.00 350 250 10.50 360 270 12.00 400 14.00 450 16.00 500 18.00 550 20.00 600 22.00 650 24.00 700 25.00 750

3.2) ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบควนชนดจด ส าหรบเพดานหรอพนผวแนวราบ อปกรณตรวจจบ ตองตดตงใหสามารถตรวจจบการเกดเพลงไหมไดทวทงพนททตองการปองกน มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหมก าหนดใหรศมการตรวจจบอปกรณส าหรบพนผวแนวราบนบจากอปกรณตรวจจบไมเกน 6.3 เมตร ซงเมอเขยนพนทวงกลมใหครอบคลมทวทงพนทส าหรบหองรปสเหลยมจะไดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบเทากบ 9.0 เมตร ดงนนระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบจงก าหนดไวไมเกน 9.0 เมตรและระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบกบผนงหองไมเกน 4.5 เมตร ส าหรบรปเหลยมอนๆระยะหางการตดตงอาจเปลยนไปเชนเดยวกบการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนขอส าคญคอทวทงพนทตองอยในรศมตรวจจบของอปกรณตรวจจบตวใดตวหนง - บรเวณชองทางเดนทความกวางไมเกน 3.6 m. จะไดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบไมเกน 12.0 m และระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบกบผนงปลายทางเดนไมถง6.0 m.

57

รปท 2.45 การหาระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบควนชนดจด ส าหรบพนททวไป ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.46 การหาระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบควนส าหรบชองทางเดนกวางไมเกน 3.6 เมตร ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - ส าหรบเพดานหรอพนผวเอยง พนผวเอยงคอพนผวทมความลาดเอยงตงแต 1 ตอ 20 ขนไป พนผวเอยงจะเปนผลใหการไหลของควนเปลยนไปจากสภาพปกต การก าหนดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบจะเปลยนไป มาตาฐานก าหนดใหระยะหางทวดในแนวนอนระหวางอปกรณตรวจจบควนส าหรบพนทผวเอยงตามแนวยาวตองเปนดงน - ระยะหางตามแนวยาวทขนานไปกบจวหลงคา แถมทบรเวณจวหลงคาตองหางไมเกน 9.0 เมตร - แถวของอปกรณตรวจจบทอยลางสด (ใกลชาคา) ตองอยหางไมเกน 90 เมตรจากผนงหรอฉากกนจากแถวของออปกรณตรวจจบทอยใกลกนและตองมระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบในแนวเดยวกนไมเกน 18.0เมตร

58

- แถวของอปกรณตรวจจบทอยระหวางแถวสดกบทอยลางสด ตองมระยะหางระหวางอปกรณไมเกน 18.0 เมตร และตองมระยะระหวางแถวไมเกน 9.0 เมตร

รปท 2.47 ตวอยางการตดตงและระยะหางของออปกรณตรวจจบควนชนดส าหรบพนทผวเอยง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบส าหรบพนทผวเอยงนจะมากกวาพนทผวราบ ซงสอดคลองตามขอก าหนดมาตาฐาน ระยะหางทก าหนดนเปนระยะหางมากสดทยอมใหท าได ในการตดตงอาจใชระยะหางตามพนทผวแนวราบกได ซงจะไดความสามรถในการปองกนดกวา รปท 2.48 ความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดจด ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

59

- ระยะหางจากผนง ควนและความรอนจากการเกดเพลงไหมจะลอยขนดานบนและขยายออกดานขางเมอชนเพดาน ต าแหนงทเพดานกบผนงตอเชอมกนจะเปนต าแหนงทอบอากาศอปกรณตรวจจบจงตองตดตงใหหางจากผนงไปไมนอยกวา 300 มลลเมตร แตตองไมหางจนพนระยะตรวจจบของอปกรณตรวจจบ ส าหรบอปกรณตรวจจบควนตองตดตงหางจากผนงไมเกน 4.5 เมตร บางสถานทมการแบงกนหองภายหลงทกอสรางอาคารเสรจโดยใชเปนผนงเบาหรอฉากกน ส าหรบฉากกนทตดตงไมชนเพดานแตขอบบนอยหางจากเพดานไมเกน 300 มลลเมตร ใหถอวาเปนผนงหองระยะหางของอปกรณตรวจจบจากผนงกนตองไมเกน 4.5 เมตร เชนเดยวกนส าหรบชองทางเดน ระยะหางผนงปลายทางกบอปกรณตรวจจบทใกลทสด ตองไมเกน 6.0 เมตร - ระยะหางจากหวจายลม ในหองทมการตดตงระบบปรบอากาศ การตดตงอปกรณตรวจจบตองหลกเลยงการตดตงในต าแหนงทลมอาจเปาเบยงเบนทศทางของควน ท าใหควนทมาถงอปกรณตรวจจบเบาบางลงเปนผลใหความไวในการตรวจจบลดลง หรอท าใหอปกรณตรวจจบสกปรกและเกดการแจงเหตผดพลาดไดงาย การตดตงอปกรณตรวจจบจงตองตดตงหางจากหวจายลมไมนอยกวา 400 มลลเมตร - ระยะหางในพนททมอตราการระบายอากาศสง พนททมอตราการระบายอากาศสงคอ หองทปรมาตรอากาศระบายออกภายนอกหมดเปนจ านวนมากกวา 15 เทาของปรมาตรหองในเวลา 1 ชวโมง หมายถงอากาศทงหมดภายในหองสามารถระบายออกหมดไดภายในเวลานอยกวา 4 นาท ( 60 นาท/15เทา ) แตในความเปนจรงเมออากาศระบายออกภายนอกกจะมอากาศจากภายนอกไหลเขาไปแทนท ดงนนเมอเกดเพลงไหมควนจะระบายออกภายนอกไดอยางรวดเรวท าใหควนเจอจางและการตรวจจบของอปกรณตรวจจบชาลง ในการตดตงตองลดระยะหางระหวางอปกรณลงเหลอไมเกน 6.3 เมตร และระยะหางจากก าแพงหรอผนงกนหองไมเกน 3.15 เมตร หรอระยะอาจลดลงอกตามความจ าเปน ในพนททมความเรวลมมากกวา 3.0 เมตรตอวนาท จ าเปนตองพจารณาโดยใชหลกการทางวศวกรรมเปนพเศษ - ระยะหางในพนททมสงกดขวางการไหลของควน ในทซงหลงคาหรอพนผวแนวราบถกแบงแยกโดยโครงสราง ซงมผลท าใหการไหลของควนเปลยนไป ต าแหนงและระยะหางของอปกรณตรวจจบจะตองเปลยนไปเพอใหมนใจไดวาการตรวจจบท าไดกอนทควนจะเปลยนทศทางการไหล ดงตอไปน - พนททมเพดานสงเกน 2.0 เมตร แตไมเกน 4.0 เมตร ทเพดานมคานยนลงมาเกน 300 มลลเมตร การตดตงอปกรณตรวจจบดจากพนททอยระหวางคาน ดงน - พนทระหวางคานนอยกวา 4.0 ตารางเมตร ใหตดตงอปกรณตรวจจบทใตคานระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบชนดจดไมเกน 6.3 เมตร และหางจากผนงหรอก าแพงไมเกน 3.15 เมตร

60

รปท 2.49 เพดานสงระหวาง 2.0 ถง 4.0 เมตรพนทระหวางคานนอยกวา 4.0 ตารางเมตร ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - พนทระหวางคานตงแต4.0 ตารางเมตรขนไปใหตดตงอปกรณตรวจจบอยางนอย 1 ตวททกพนททอยระหวางคานหรอตดตงทพาดานโดยตรงนนเอง ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบชนดจดเปนไปตามปกต คอ พนททวไประยะหางระหวางอปกรณ ตรวจจบไมเกน 9.0 เมตร และหางจากผนงหรอก าแพงไมเกน 4.5 เมตร กรณทเปนชองทางเดนระยะหางระหวางอปกรณไมเกน 12.0 เมตรและหางจากผนงปลายทางเดนไมเกน 6.0 เมตร

รปท 2.50 เพดานสงระหวาง 2.0 ถง 4.0 เมตร พนทระหวางคาน 4.0 ตรารางเมตร ขนไป ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 3.3) พนททมเพดานสงเกน 4.0 เมตร มคานยนลงมาเกน 100 มลลเมตร อปกรณตรวจจบตวทอยใกลกบคานตองตดตงทใตคาน ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบเปนไปตามปกตคอ พนททวไประยะหางระหวางอปกรณตรวจจบไมเกน 9.0 เมตร และหางจากผนงหรอก าแพงไมเกน 4.5

61

เมตร กรณทเปนชองทางเดนระยะหางระหวางอปกรณเกน 12.0 เมตร และหางจากผนงปลายทางเดนไมเกน 6.0 เมตร ตามตวอยางในรปท 2.47และรปท 2.48 เปนการตดตงในพนทปกต ระยะหางระหวางอปกรณตองไมเกน 9.0 เมตร และตดตงทใตคาน กรณทระยะหางระหวางคานเกน 9.0 เมตร ตองตดตงอปกรณตรวจจบทใตคานและตดตงเพมเตมอกทเพดานทอยระหวางคานนน

รปท 2.51 การตดตงอปกรณตรวจจบทใตคาน ส าหรบเพดานสงเกน 4.0 เมตร ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.52 ระยะหางระหวางคานเกน 9.0 เมตร ตองตดตงอปกรณตรวจจบเพมเตมทเพดาน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 3.4) ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสง อปกรณตรวจจบชนดล าแสงจะมตวฉายแสงและตวรบแสงเปนคนละตวกน ในสภาพปกตตวรบแสงจะไดรบปรมาณแสงทสงมาจากตวฉายแสงในความเขมแสงทเหมาะสม เปนไปตามทผผลตออกแบบไว เมอมอนภาคควนมาบงแสงจะท าใหความเขมแสงลดลงจนถงจดทตงไว อปกรณจะท างานกระตนแผงควบคมและแจงเหตเพลงไหม อปกรณตรวจจบชนดล าแสงเหมาะส าหรบควนทสามารถมองเหนไดจง ไมเหมาะกบบางสถานท จดดอยของอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสงคอไมไวตอสของควนจงใชกบบางแบบของการตดตง ไมเหมาะทจะใชแทนอปกรณตรวจจบควนชนดจดในบางพนทเชน พนททควนจากการเผาไหมเปนสด าและพนททอนภาคควนจากการเผาไหมมขนาดเลกและมองไมเหน

62

- ขอเดนของอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสงคอ การตรวจจบปรมาณควนใชหลกการผลรวมของควนทงหมดทบงอยระหวางตวฉายแสงกบตวรบแสง ควนทอยระหวางนมองคประกอบดวยคอความเขมของควนและความสม าเสมอของการกระจายควน การตรวจจบจะค านวณจากคาทงสองประกอบกนเปนจ านวนรอยละของแสงทถกบงจงเปนขอเดนในขณะทอปกรณตรวจจบควนชนดจด ตรวจจบจากปรมาณควนทเขาในกลองตรวจจบ

รปท 2.53 อปกรณตรวจจบควนชนดจดและชนดล าแสง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - เมอตดตงใชงานไประยะหนงปรมาณแสงทตวรบแสงไดรบจากตวฉายแสงจะลดลงเนองจากฝนละอองและความสกปรกตางๆ แตจะมผลตอการท างานของอปกรณตรวจจบไมมากนกเนองจากอปกรณตรวจจบสวนใหญมระบบการชดเชยแบบอตโนมต เรยกวา Automatic Gain Control แตการชดเชยนกมยานจ ากด เมอไมสามารถจะชดเชยตอไปได อปกรณตรวจจบจะสงสญญาณขดของ จ าเปนตองท าความสะอาดฝนละอองใหหมด ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบแตละชดตองไมเกน 14.0 เมตร หมายถงในการตดตงล าแสงแตละล าจะหางกนไมเกน 14.0 เมตร ส าหรบระยะหางระหวางตวฉายแสงและตวรบแสงไมมก าหนดในมาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม ใหเปนไปตามมาตรฐานของผผลต ระยะระหวางตวฉายแสงกบตวรบแสงนเรยกวาระยะล าแสง ปกตจะก าหนดไวทประมาณ 100 เมตร - (330 ฟต) อปกรณตรวจจบชนดล าแสงจงมพนทครอบคลม (ตรวจจบ) แตละตวส งสดเทากบ 14×100 เทากบ 1,400 ตารางเมตร

63

รปท 2.54 ระยะหางและพนทครอบคลมของอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - การตดตงอปกรณตรวจจบชนดล าแสงตองยดใหมนคงและในการตดตงทอาศยกระจกเงาเปนตวสะทอนแสง กระจกเงาตองตดตงอยางมนคงกบโครงสรางทแขงแรงเพอปองกนการสนสะเทอนและมมสะทอนคลาดเคลอนไปจากเดม และระยะล าแสงจะลดลงตามจ านวนกระจกเงาทใชคอ เมอใชกระจกเงาจ านวน 1 บาน ระยะล าแสงจะลดลงเหลอ 2/3 ของระยะทก าหนดโดยผผลต และถากระจกเงาเพมจ านวนเปน 2 บาน ระยะล าแสงจะลดลงเหลอ 4/9 ของระยะทก าหนดโดยผผลต เปนตน ตวอยางอปกรณตรวจจบชนดล าแสงตวหนงมระยะฉายแสง 100 เมตร เมอใชกระจกเงาจ านวน 2 บาน จะมระยะฉายแสงสงสดเทากบ 100×4/9 = 44.4 เมตร เปนตน

64

รปท 2.55 ระยะหางระหวางตวฉายแสงกบตวรบแสงตามทก าหนดโดยผผลต ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม รปท 2.56 เมอใชกระจกเงา 1 บาน ระยะล าแสงลดลงเหลอเทากบ 2/3 เทา ของทก าหนดโดยผผลต ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.57 เมอใชกระจกเงา 2 บาน ระยะล าแสงลดลงเหลอเทากบ 4/9 เทาของทก าหนดโดยผผลต ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

65

รปท 2.58 ความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.59 การตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดล าแสงหลายระดบ เมอเพดานสงเกน 25.0 เมตร ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 3.5) การตดตงอปกรณตรวจจบควนชนดจดส าหรบโครงสรางอน ในสภาพการตดตงใชงานจรง โครงสรางหรอรปแบบของอาคารอาจมรปรางแตกตางออกไปดวยเหตผลทางสถาปตยกรรม การตดตงอปกรณตรวจจบจะตองใหสามารถครอบคลมพนททงหมดตามทไดกลาวไวขางตน ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบ ระหวางอปกรณกบผนง รวมทงความสงในการตดตง จะตองสอดคลองกบขอก าหนดการตดตงทไดกลาวแลว

66

รปท 2.60 ตวอยางต าแหนงการตดตงบนพนททมยอดแหลมแคบๆ ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม รปท 2.61 ตวอยางต าแหนงตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศแคบ ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.62 ตวอยางต าแหนงตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศกวาง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

67

รปท 2.63 ตวอยางต าแหนงตดตงบนพนททลาดเอยงไมเทากน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.64 ตวอยางต าแหนงตดตงบนเพดานหรอหลงคารปฟนเลอย ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - การใชอปกรณตรวจจบควนควบคมประตกนเพลงไหมและควน ในพนททมการออกแบบใหมการควบคมควนไฟและใชประตเพอกนเพลงไหมใหอยในพนททจ ากดเพอจะไดมเวลาหนไฟมากขน หรอเพอใหสามารถดบไฟไดงายขน มความเสยหายนอยลง การควบคมการปดหรอเปดประตโดยอตโนมตท าไดโดยการควบคมของอปกรณตรวจจบเพลงไหมซงปกตจะใชเปนอปกรณตรวจจบควน อปกรณตรวจจบจะท าหนาทสงการใหวงจรควบคมท างานอกตอหนงโดยทวไปประตทใชจะเปนประตทเปดคางไวโดยยดไวดวยสนามแมเหลกไฟฟาประตนจะมสปรงดงใหประตปด แตเนองจากสนามแมเหลกไฟฟามแรงมากกวาประตจงเปดคางอย การท างานคอการตดวงจรไฟฟาออก แมเหลกไฟฟาจะหมดอ านาจปลอยใหประตปดจากแรงของสปรง - การควบคมจะใชอปกรณตรวจจบควนทตดตงในพนทปองกนทตอรวมอยกบโซนตรวจจบหรออาจใชอปกรณตรวจจบควนแยกตางหากเพอท าหนาทควบคมประตโดยเฉพาะกได ถาในพนทไมมอปกรณตรวจจบควนอย จะตองตดตงใหม การตดตงมขอก าหนดดงน

68

- การตอเขากบโซน อปกรณตรวจจบควนทตดตงเพอควบคมประต ตองตอเขากบชดโซนตรวจจบแยกหากส าหรบประตแตละชดส าหรบอาคารทตดตงระบบแจงเหตเพลงไหมตาม มาตรฐานของ ว.ส.ท. อปกรณตรวจจบควนอาจตอเขากบวงจรโซนตรวจจบทใชส าหรบพนทนนกได - การท างานดวยมอ อปกรณทยดประตดวยสนามแมเหลกไฟฟาใหเปดคาง ตองมสวตช ปลดดวยมอทไมมการลอก สวตชนตองอยในต าแหนงทเหนไดชดเจนและเขาถงไดเมอประตในต าแหนงเปด สวตชปลดดวยมอควรมเครองหมายแสดงใหทราบวาใชส าหรบปลดประตโดยเฉพาะการแสดงควรใชเปนอกษรขอความวา " ปลดประต" ถาขอความนมอยแลวทตวอปกรณยดประตดวยสนามแมเหลกไฟฟาใหเปดคาง กไมตองมขอความเพมเตม ตวอกษรมขนาดความสงไมนอยกวา 5 มลลเมตร มสทเหนไดชดเจน ในชองทางเดยวกนซงมประตมากกวาหนงประต สวตชเพยงตวเดยวตองสามารถปลดประตทงหมดได - ต าแหนงตดตง อปกรณตรวจจบควนทท าหนาทปลดประตตองตดตงทเหนอประตตรงกงกลางชองประต หางจากประตระหวาง 300 มลลเมตร ถง 1.5 เมตร รปท 2.65 การตดตงอปกรณตรวจจบควนทประตส าหรบประตทมผนงเหนอประตมากกวา 300 มลลเมตร ตองตดตงอปกรณตรวจจบททงสองดานของประต ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

69

รปท 2.66 การตดตงอปกรณตรวจจบควนทประตเมอผนงเหนอประตมากกวา 300 มลลเมตร ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.67 แนวทตดตงอปกรณตรวจจบควนทใชควบคมประต ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 2.1.14.4 อปกรณตรวจจบความรอน อปกรณตรวจจบความรอน เปนอปกรณทใชส าหรบตรวจจบความรอนของวตถทถกไฟไหมความรอนจากการเผาไหมของวตถ เกดจากการเพมขนของพลงงานและเปนสาเหตใหวตถมอณหภมสงขน อปกรณตรวจจบความรอนสามารถตรวจจบการเกดเพลงไหมทใหความรอนสงอยางรวดเรวและมควนนอยไดเรวกวาอปกรณตรวจจบควน อยางไรกตาม อปกรณตรวจจบความรอนไมถอเปนอปกรณตรวจจบเพอปองกนชวต ในการออกแบบตดตงจงใชเพอปองกนทรพยสนเทานน หรอใชเพอปองกนเพมเตมจากอปกรณตรวจจบควนกได แตจะใชแทนอปกรณตรวจจบควนไมได

70

รปท 2.68 ตวอยางอปกรณตรวจจบความรอน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม (1) หลกการท างานอปกรณตรวจจบความรอน อปกรณตรวจจบความรอนท างานจากความรอนทตรวจจบได แบงลกษณะการตรวจจบออกเปน 2 แบบ คอ แบบอณหภมคงท (Fixed Temperature) และแบบอตราเพมของอณหภม (Rate-of-Rise) อปกรณตรวจจบบางตวจะท างานไดทงสองหนาท 1.1) แบบอณหภมคงท (Fixed Temperature) เปนอปกรณตรวจจบแบบทงายทสด จะท างานเมออณหภมสงขนถงจดทตงไว มระดบอณหภมใหเลอกหลายพกดตามความตองการใชงาน ทนยมใชงานทวไปจะเรมตงแต 58 องศาเซลเซยส (135 องศาฟาเรนไฮท) ขนไป อาจแตกตางกนไปตามแตละมาตรฐานการผลต โดยปกตเมอเรมมไฟไหม อณหภมของอากาศรอบๆจะสงกวาอณหภมทตวอปกรณและเรมมการถายเทความรอน ความแตกตางของอณหภมนเรยกวาอณหภมหนวง (Thermal Lag) เปนสดสวนการเพมของอณหภม อปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท แบงตามวธท างานไดหลายชนด ตวอยางเชน - ชนดโลหะค (Bimetallic) ชนสวนในการตรวจจบความรอนประกอบดวยโลหะ 2 ชนด ทมคาสมประสทธของการขยายตวดวยความรอนไมเทากนจะประกบตดกน เมอไดรบความรอนแผนโลหะจะขยายตวไมเทากนจงงอไปดานใดดานหนงและงอกลบเมออณหภมลดลง

71

รปท 2.69 อปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท ชนดโลหะค ทมา: Fire Protection Systems, WAYNE G. CARSON & RICHARD L. KLAINKER - ชนดตวน าไฟฟา (Electrical Conductivity) เปนอปกรณตรวจจบชนดเสนหรอชนดจดกได มชนสวนตรวจจบความรอนทเปลยนคาความตานทานแปรผนตามความรอนทไดรบ - ชนดโลหะผสมหลอมละลาย (Fusible Alloy) มชนสวนในการตรวจจบความรอนเปนโลหะผสมพเศษ จะหลอมละลายอยางรวดเรวเมอความรอนถงอณหภมพกด ดงนนหลงการตรวจจบความรอนแลวจงไมสามารถน ากลบมาใชไดอก

รปท 2.70 อปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท ชนดโลหะผสมหลอมละลาย ทมา: Fire Protection Systems, WAYNE G. CARSON & RICHARD L. KLAINKER - ชนดเคเบลไวความรอน (Heat-Sensitive Cable) เปนอปกรณตรวจจบชนดเสนแบงออกไดเปนสองแบบ แบบแรกประกอบดวยสายน ากระแสไฟฟาจ านวน 2 เสน ขนดวยฉนวนไวตอความรอน ซงจะออนตวทอณหภมพกด และท าใหสายไฟฟาทงสองเสนสมผสกนทางไฟฟา แบบทสองเปนแบบสายไฟฟาเดยวรอยในทอโลหะ บรรจสารพเศษขนไวระหวางชองวาง เมออณหภมเพมถงจดวกฤตสารนจะเปลยนสภาวะเปนตวน าไฟฟา ท าใหเกดการสมผสกนทางไฟฟาระหวางทอกบสายไฟฟา

72

- ชนดของเหลวขยายตว (Liquid Expansion) ประกอบดวยของเหลวทมปรมาตรขยายตวเพมขน เมออณหภมสงขน 1.2) แบบอตราเพมของอณหภม (Rate-of-Rise) อปกรณตรวจจบความรอนแบบอตราเพมของอณหภม ท างานเมอการเพมของอณหภมสงเกนอตราพกดทก าหนด เชน 8.5 องศาเซลเซยส (15 องศาฟาเรนไฮทตอนาท) เปนตน อปกรณตรวจจบความรอนแบบอตราเพมแบงตามวธท างานไดหลายชนด เชน - ชนดอตราเพมความดนในทอ (Pneumatic Rate-of-Rise Tubing) เปนอปกรณตรวจจบชนดเสนประกอบดวยทอ (ปกตเปนทอทองแดง) ทมเสนผานศนยกลางขนาดเลก ใชตดตงกบฝาเพดานหรอบนฝาผนงใกลเพดานตลอดพนททตองการปองกน ปลายทอตอเขากบอปกรณตรวจจบทบรรจไดอะแฟรมและหนาสมผสซงท างานทพกดความดนทตงไว ปกตระบบจะปดสนท ยกเวนชองปรบแตงการระบายอากาศ เพอทดแทนการเปลยนแปลงอณหภมทสภาวะปกต - ชนดอตราเพมความดนลมแบบจด (Spot-Type Pneumatic Rate-of-Rise) ประกอบดวยกลองลมไดอะแฟรม หนาสมผส และรระบายอากาศบรรจในกลองเดยวกน หลกการท างานเชนเดยวกบชนดอตราเพมความดนในทอ - ชนดผลของไฟฟาพลงความรอน (Thermoelectric Effect) ประกอบดวยสวนประกอบทไวตอความรอนชนดเทอรโมคปเปลหรอเทอรโมไพลแรงดนไฟฟาจะสงขนตามอณหภมทเพมขน อปกรณจะมวงจรตรวจสอบการเพมของแรงดนไฟฟา และสงสญญาณเมออตราการเพมของแรงดนสงกวาปกต - ชนดอตราเปลยนแปลงความน าไฟฟา (Electrical Conductivity Rate-of-Change) เปนอปกรณชนดเสนหรอจด ประกอบดวยชนสวนทความตานทานไฟฟาแปรผนตามอณหภม อตราการเปลยนแปลงคาความตานทานถกตรวจสอบโดยอปกรณควบคม และเรมสงสญญาณเมอพบการเพมทเกดคาทตงไว

73

รปท 2.71 อปกรณตรวจจบความรอนแบบผสม ทมา : Fire Protection Systems, WAYNE G. CARSON & RICHARD L. KLAINKER - อปกรณตรวจจบความรอนแบบผสม (Combination) อปกรณตรวจจบความรอนแบบผสม เปนการผสมการท างานระหวางแบบอณหภมคงทและแบบอตราเพมของอณหภม เมอคาใดคาหนงเปนไปตามทก าหนด อปกรณจะท างาน อปกรณตรวจจบแบบนจงสามารถตรวจจบความรอนไดดกวาแบบอณหภมคงท - อปกรณตรวจจบความรอนแบบอตราทดแทน (Rate Compensation) อปกรณตรวจจบความรอนชนดนจะท างานเมออณหภมของอากาศโดยรอบสงถงจดทตงไว โดยไมขนกบอตราการเพมของอณหภม ตวอยางของอปกรณชนดนไดแก อปกรณตรวจจบชนดจด ประกอบดวยหลอดโลหะซงจะขยายตวตามยาวเมออณหภมสงขนพรอมกบดนหนาสมผสใหปด และภายในหลอดมโลหะอกชนหนงสงแรงตานใหหนาสมผสเปดไว แรงทงสองจะอยในภาวะสมดล เมออตราการเพมอณหภมของอากาศโดยรอบสงขนอยางชาๆ ท าใหความรอนสามารถผานไปถงชนดโลหะภายในและเกดแรงตานใหหนาสมผสเปด จนอณหภมสงถงระดบทตงไวหนาสมผสจงปด หากอณหภมโดยรอบขนอยางรวดเรว เวลาไมมากพอทความรอนเขาไปถงโลหะภายใน หนาสมผสจะปดในขณะทอณหภมภายในยงต าอย ลกษณะนคอการทดแทนความรอนหนวง - การเลอกใชอปกรณตรวจจบความรอนแบบตางๆอปกรณตรวจจบความรอนแบบอตราเพมของอณหภม สามารถท างานตรวจจบเพลงไหมไดเรวกวาอปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงท เนองจากความสามารถทไวตออณหภมทสงขนอยางรวดเรว ดงนนจงเหมาะทจะใชอปกรณตรวจจบชนดนกบพนทโดยทวไปทตองการตดตงอปกรณตรวจจบ - ในกรณทสภาพแวดลอมของอาคารมการเพมอณหภมอยางรวดเรวอยเสมอ ไมเหมาะทจะใชอปกรณตรวจจบความรอนแบบอตราเพมของอณหภม ควรใชอปกรณตรวจจบความรอนแบบอณหภมคงทแทนเพอปองกนหรอลดอตราการแจงสญญาณผดพลาด ดงนนในการตดตงนอกจากจะ

74

พจารณาถงสถานทตดตงและความไวในการตรวจจบแลว จะตองเลอกชนดของอปกรณตรวจจบใหเหมาะสมดวย - อปกรณตรวจจบความรอนไมควรใชกบสถานททจะเกดความเสยหายมากเมอมเพลงไหมเพยงเลกนอยเชน หองคอมพวเตอร หองควบคมระบบสอสาร เปนตน เนองจากตรวจจบเพลงไหมไดชา ดงนนกอนเลอกชนดอปกรณตรวจจบ ควรมการประเมนคาความเสยหายทเกดจากเพลงไหมกอนทอปกรณตรวจจบความรอนจะเรมท างาน (2) การตดตงใชงานอปกรณตรวจจบ อปกรณตรวจจบทกตวตองตดตงใตเพดานหรอหลงคา โดยใหสวนตรวจจบอยหางจากเพดานหรอหลงคาระหวาง 15 มลลเมตร ถง 100 มลลเมตร หากเปนหลงคาทมแปทอาจขวางทางไหลของไอความรอนไปยงอปกรณตรวจจบได อาจตดตงอปกรณตรวจจบเขากบแปโดยทสวนตรวจจบหางจากหลงคาไมเกน 350 มลลเมตร

รปท 2.72 อปกรณตรวจจบตดตงใตเพดาน หลงคา หรอแป ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 2.1) ปกตตองตดตงอปกรณตรวจจบตรงจดทสงทสดของเพดาน อยางไรกตามหากเปนเพดานทประกอบไปดวยคาน หรอรอด หรอหยกทมความลกนอยกวา 300 มลลเมตร อาจะตดตงอปกรณตรวจจบทใตคานหรอรอดนนๆได โดยระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบตองไมเกนทก าหนด

รปท 2.73 การตดตงอปกรณตรวจจบความรอนใตคานทมความลกไมนอยกวา 300 มลลเมตร ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

75

2.2) อปกรณตรวจจบความรอนทตดตงใตเพดานหรอหลงคาซงไดรบความรอนจากแสงแดดโดยตรงตองตดตงใหสวนตรวจจบอยหางจากเพดานหรอหลงคาในแนวดง ไมนอยกวา 180 มลลเมตร แตไมเกน 350 มลลเมตร เพอลดการท างานผดพลาดจากความรอนดงกลาว

รปท 2.74 การตดตงอปกรณตรวจจบความรอนเมอหลงคาถกแสงแดดโดยตรง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 2.3) ระยะหางและต าแหนงตดตงอปกรณตรวจจบความรอน อปกรณตรวจจบความรอนตองตดตงในต าแหนงทมระดบความสงไมเกน 4.0 เมตร และหามตดตงใชงานในพนทหรอทางเดนรวมหนไฟ ส าหรบอาคารโรงานชนเดยวทมความสงมากกวา 4.0 เมตร สามารถเพมความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบไดโดยการค านวณทางวศวกรรมประกอบ แตตองไมเกน 6.0 เมตร 2.4) พนทหรอทางเดนรวมหนไฟ หมายถงพนททใชงานรวมกนเพอใชเปนเสนทางอพยพหนไฟดวยเหตผลทวาอปกรณตรวจจบความรอนท างานชากวาอปกรณตรวจจบควน และในมาตรฐานไมอนญาตใหใชเปนอปกรณเพอปองกนชวต ทางเดนรวมหนไฟถอวามความจ าเปนในการปองกนชวตเพราะเมอเกดเพลงไหมในบรเวณนจะปดกนการหนไฟทงหมด ดงนนหากเกดเพลงไหมจะตองสามารถตรวจจบไดอยางรวดเรว 2.5) ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบส าหรบเพดานหรอพนผวแนวราบ อปกรณตรวจจบตองตดตงใหสามารถตรวจจบการเกดเพลงไหมไดรวดเรวครอบคลมพนททตองการปองกนระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบจงมความส าคญ ส าหรบพนผวแนวราบ อปกรณตรวจจบจะมรศมการตรวจจบไมเกน 5.1 เมตร ดงนนเมอเขยนวงกลมลงบนพนทสเหลยมใหครอบคลมพนททงหมดจะไดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบไมเกน 7.2 เมตร ส าหรบบรเวณชองทางเดนทมความกวางไมเกน 3.6 เมตร เมอเขยนวงกลมใหครอบคลมพนททงหมดจะไดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบไมเกน 9.5 เมตร ส าหรบพนททมรปรางเปนพนทสเหลยมใดๆจะสามารถก าหนดต าแหนงตดตงไดโดยใชหลกการเดยวกบขางตน

76

รปท 2.75 ระยะหางในการตดตงอปกรณตรวจจบความรอน ส าหรบพนผวแนวราบ ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม รปท 2.76 ระยะหางในการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนส าหรบชองทางเดน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.77 ตวอยางการก าหนดต าแหนงตดตง ส าหรบพนทรปสเหลยมใดๆ ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

77

2.6) ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบส าหรบเพดานหรอพนผวเอยง เมออปกรณตรวจจบความรอนตดตงกบเพดานหรอพนผวทมลกษณะลาดเอยงตงแต 1 ตอ 20 ขนไป (ความลาดเอยง 1 ตอ 20 หมายถงพนททมการเปลยนระดบ 1 เมตร ทกๆ ความยาว 20 เมตร) ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบสามารถเปลยนแปลงได การตดตงสามารถตดแบบสลบฟนปลาได มาตรฐานก าหนดใหระยะหางทวดในแนวนอนระหวางอปกรณตรวจจบความรอนส าหรบพนผวเอยง เปนดงน - ระยะหางตามแนวยาวทขนานไปกบจวหลงคา แถวทบรเวณจวหลงคา ตองหางกนไมเกน 7.2 เมตร - แถวของอปกรณตรวจจบทอยลางสด (ใกลชายคา) ตองอยหางไมเกน 7.2 เมตร จากผนงหรอฉากกนและจากแถวของอปกรณตรวจจบทอยใกลกน และตองมระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบในแนวเดยวกนไมเกน 14.4 เมตร การวดระยะหางใหวดตามแนวระดบ หามวดตามแนวเอยงของเพดานหรอหลงคา - แถวของอปกรณตรวจจบทอยระหวางแถบบนสดกบแถวทอยลางสด ตองมระยะหางอปกรณไมเกน 14.4 เมตร และมระยะหางระหวางแถวไมเกน 7.2 เมตร

รปท 2.78 ตวอยางการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนชนดชด ส าหรบเพดานหรอพนผวเอยง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 2.7) ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบส าหรบพนผวเอยงนจะมากกวาพนผวแนวราบ ซงสอดคลองตามขอก าหนดของมาตรฐาน อยางไรกตาม ระยะหางทก าหนดนเปนระยะหางมากสดทยอมรบใหท าไดเทานน ในการตดตงอาจใชระยะหางตามพนผวแนวราบตามขอ 2.5) กได ซงจะได

78

ความสามารถในการปองกนดกวาการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนทหลงคาทรงจว ควรตดตงใหหางจากแนวสงสดของจวระหวาง 0.5 ถง 1.5 เมตร เพอใหสามารถตรวจจบเรว

รปท 2.79 ความสงในการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนชนดจด ส าหรบเพดานหรอพนผวเอยง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม - ระยะหางจากผนง ควนและความรอนจากการเกดเพลงไหมจะลอยขนดานบนและขยายออกดานขางเมอชนเพดาน ต าแหนงทเพดานกบผนงตอเชอมกนจะเปนต าแหนงทอบอากาศ อปกรณตรวจจบจงตองตดตงใหหางจากผนงไมนอยกวา 300 มลลเมตร แตตองไมหางจนพนระยะตรวจจบของอปกรณตรวจจบ ส าหรบอปกรณตรวจจบความรอนตองตดตงหางจากผนงไมเกน 3.6 เมตร ในบางสถานทมการกนหองภายหลงทกอสรางอาคารเสรจโดยใชเปนผนงเบาหรอฉากกนส าหรบฉากกนทตดตงไมชนเพดานแตขอบอยหางจากเพดานไมเกน 300 มลลเมตร ใหถอวาเปนผนงหอง ระยะหางของอปกรณตรวจจบจากผนงกนตองไมเกน 3.6 เมตร เชนเดยวกน - ส าหรบชองทางเดน ระยะหางระหวางผนงปลายทางกบอปกรณตรวจจบทใกลทสด ตองไมเกน 4.75 เมตร 2.8) ในพนททมการตดตงอปกรณตรวจจบตามระยะหางทก าหนดเมอมการปรบปรงการกนหองใหมอาจจ าเปนตองตดตงอปกรณตรวจจบเพมจากเดมเพราะระยะหางอาจไมไดตามขอก าหนดจากตวอยางการตดตงในรปท 2.80 เมอมกนหองใหมระยะหางระหวางอปกรณทตดตงไวเดมในหองทแยกออกมาใหมนไมไดตามขอก าหนด ไมสามารถครอบคลมพนทไดทงหมด จงจ าเปนตองปรบระยะและตดตงอปกรณตรวจจบเพมเตมทแสดงในรปท 2.81

79

รปท 2.80 การตดตงอปกรณตรวจจบความรอนพนททวไป ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม รปท 2.81 การปรบต าแหนงอปกรณตรวจจบ เมอกนหองใหม ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 2.9) ระยะหางจากหวจายลม ส าหรบอปกรณตรวจจบทตดตงใกลหวจายลม ไมควรตดตงใกลหวจายลมจนเกนไปเพราะลมทเปาออกมาจะเบยงเบนทศทางการไหลของความรอนได และยงเปนผลใหอณหภมของอากาศทมาถงอปกรณตรวจจบลดลง ท าใหการตรวจจบชากวาปกต หรอไมสามารถตรวจจบได ระยะหางจากหวจายลมตองไมนอยกวา 400 มลลเมตร 2.10) การตดตงทตองลดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบ ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบความรอนทกชนด อาจจ าเปนตองลดลงเนองจากพนทปองกนมโครงสรางพเศษเชน เพดานของพนทปองกนถกขนเปนชวงๆดวยคาน ทอลมระบบปรบอากาศ หรอสงอนใดทมลกษณะเดยวกนโดยยนลงมาเกนกวา 300 มลลเมตร ตองลดระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบในแนวตงฉากกบแนวขนลงรอยละ 30 ดงนน ระยะหางปกตจากเดม 7.2 เมตร จะลดลงเหลอ 5.0 เมตร และระยะหางจากเดม 9.5 เมตร จะลดลงเหลอ 6.65 เมตร

80

รปท 2.82 ระยะหางลดลงเมอมคานหรอทอลมปรบอากาศขน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.83 ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบลดลงเมอมคานขน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 2.11) การตดตงอปกรณตรวจจบส าหรบโครงสรางอน ในสภาพการตดตงใชงานจรง โครงสรางหรอรปแบบของอาคารอาจมรปรางแตกตางออกไปดวยเหตผลทางสถาปตยกรรม การตดตงอปกรณตรวจจบจะตองใหสามารถครอบคลมพนททงหมดตามทไดกลาวขางตน ระยะหางระหวางอปกรณตรวจจบ ระหวางอปกรณกบผนง รวมทงความสงในการตดตง จะตองสอดคลองกบขอก าหนดการตดตงทไดกลาวแลว

รปท 2.84 ตวอยางต าแหนงการตดตงพนททมยอดแหลมแคบๆ ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

81

รปท 2.85 ตวอยางต าแหนงตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศแคบ ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.86 ตวอยางต าแหนงการตดตงบนหลงคามสนระบายอากาศกวาง ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

รปท 2.87 ตวอยางต าแหนงตดตงบนพนททลาดเอยงไมเทากน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

82

รปท 2.88 ตวอยางต าแหนงตดตงบนเพดานหรอหลงคารปฟนเลอย ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม 2.12) อปกรณตรวจจบความรอนชนดเสน การตดตงอปกรณตรวจจบความรอนชนดเสนมขอก าหนดเหมอนกบชนดจด ความยาวของเสนอปกรณตรวจจบตองสอดคลองกบขอก าหนดการแบงโซนการตดตงตองหลกเลยงโอกาสทจะเกดความเสยหายทางกายภาพไดภายหลงการตดตง ขอก าหนดเพมเตมทส าคญมดงน - สวนตรวจจบความรอนของเสนวงจรตรวจจบ หามใชงานมากกวา 1 โซนตรวจจบ เวนแตเปนชนดทสามารถระบแยกวงจรทเรมสญญาณได - การตดตงอปกรณตรวจจบชนดเสนในพนททปองกน ตองตดตงใหสามารถมองเหนเสนวงจรไดโดยตลอดพนท โดยเสนวงจรแตละเสนตองอยหางกนไมเกน 7.2 เมตร และหางจากผนงหองหรอผนงกนไมเกน 3.6 เมตร

รปท 2.89 ระยะหางของการตดตงอปกรณตรวจจบความรอนชนดเสน ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

83

- ส าหรบหลงคาทรงจว เสนวงจรตรวจจบตองตดตงทหลงคาแตละดานของจว แมวาเสนวงจรดานตรงขามจะอยหางนอยกวา 7.2 เมตร กตาม กรณทอปกรณตรวจจบชนดเสนเปนแบบหลายเสนประกอบเขาดวยกน ใหถอวาแตละเสนเปนอปกรณตรวจจบชนดจด 2.1.14.6 การออกแบบระบบสญญาณเตอนอคคภย ปจจยทตองพจารณาในการออกแบบ (1) ความสงของเพดาน มผลกบจ านวนอปกรณตรวจจบทตองใชตอพนท ความรอนหรอควนทลอยขน มา ถงอปกรณตรวจจบทตดตงบน เพดานสง จะตองม ปรมาณความรอน หรอควนทมากกวาเพดานต า เพอใหอปกรณตรวจจบท างาน ในเวลาทเทากน จงตองลดระยะหาง ระหวางตวตรวจจบ เพอใหระบบเสรมก าลงตรวจจบใหละเอยดถขนเราจะพจารณาก าหนดระยะจดวางตวตรวจจบ ทตดบนเพดาน โดยอางองจากตารางตอไปน ตารางท 2.12 ระยะจดวางตวตรวจจบทตดบนเพดาน ชนดตวตรวจจบ

พนทการตรวจจบ (ตารางเมตร)

ระยะหางระหวางอปกรณ (เมตร)

ความสงเพดาน (เมตร)

ตวจบควน (smoke detector) 150 9 0.4 ตวจบควน (smoke detector) 75 4.5 4.0 ตวจบรอน (heat detector) 70 6 0.4 ตวจบความความรอน(heat detector)

35 3 4.9

(2) สภาพแวดลอม : อณหภม, ไอน า ,ลม, ฝน, สงบดบง, ประเภทวสดทอยบรเวณนน ฯลฯ จะมผลกบการเลอกชนดของอปกรณตรวจจบ และต าแหนงการตดตงเชน ตวจบควนจะไมเหมาะกบบรเวณทมฝน, ไอน าและลม Rate of Rise Heat Detector ไมเหมาะทจะตดไวในหองBoiler ถาเปนสารตดทตด ไฟแตไมมควนกจ าเปนตองใช Flame Detector ดงนนเราจะตองมพนฐานเขาใจหลกการท างานของ ตวตรวจจบแตละชนด (3) ระดบความส าคญและความเสยง: เราควรเลอกใชอปกรณทตรวจจบไดไวทสด เพอรบรเหตการณ ทนทกอนทจะลกลามใหญโต ในบางสถานทอาจมปจจยเสยงต า เชน เปนพนททอยในระยะของสายตาของเจาหนาทประจ าตลอดเวลา บรเวณทไมมวตถตดไฟ หรอตดไฟยาก ส าหรบบรเวณทอาจเสยงตอการสญเสยชวตเราจะตองใชอปกรณทแจงเหตไดเรวทสดไวกอนไดแกตวจบควน

84

(4) เงนงบประมาณทตงไว: งบลงทนเปนขอจ ากดท าใหไมสามารถเลอกอปกรณตรวจจบ ชนดทดทสด ตดตง ไวทกจดในอาคารเพราะราคาสง จ าตองยอมเลอกชนดทมราคาถกไปแพงดงน 4.1) Fix Temperature Heat Detector 4.2) Rate of Rise Heat Detector 4.3) Combination Heat Detector 4.4) Photo Electric Smoke Detector 4.5) Ionization Smoke Detector 4.6) Flame Detector 4.7) Beam Smoke Detector (5) อปกรณทรบรเหตไดไวจะมราคาแพงกวาแตอาจจะไมเหมาะสมกบบางสถานท เราจะตองพจารณากบขออนดวยการจดแบงโซน การทสามารถคนหาจดเกดเหตไดเรวเทาไร นนหมายถง ความสามารถในการระงบเหตกจะมากขนดวย ดงนนการจดโซนจงเปน ความส าคญใน การออกแบบระบบ Fire Alarm กรณเกดเหตเรมตนจะท าใหกระดงดงเฉพาะโซนนนๆ ถาคมสถานการณ ไมไดจงจะสงใหกระดงโซนอนๆ ดงตาม แนวทางการแบงโซนมดงน 5.1) ตองจดโซน อยางนอย 1 โซนตอ 1 ชน 5.2) แบงตามความเกยวของของพนท ทเปนทเขาใจส าหรบคนในอาคารนนเชน โซน Office, โซน Workshop (6) ถาเปนพนทราบบรเวณกวาง จะแบงประมาณ 600 ตารางเมตร ตอ 1 โซน เพอสามารถมองเหน หรอคนพบจดเกดเหตโดยเรว (7) คนทอยในโซนใดๆ ตองสามารถไดยนเสยงกระดง Alarm ในโซนนนไดชดเจน การออกแบบตดตง Manual Stationระบบ Fire Alarm จะตองมสวทซกดฉกเฉน(Manual Station)ดวยอยางนอยโซนละ 1 ชด ส าหรบกรณ ทคนพบเหตการณกอนท Detector จะท างานหรอไมม Detector ตดตง ไวในบรเวณนน Manual Station จะตองมลกษณะดงน 7.1) เปนการงายตอการสงเกต โดยใชสแดงเขม ดเดนหรอมหลอดไฟ(Location Light) ตดแสดงต าแหนงในทมดหรอยามค าคน 7.2) ต าแหนงทตดตง ตองอยบรเวณทางออก ทางหนไฟ ทสามารถมองเหนไดชดเจน 7.3) ระดบตดตง งายกบการกดแจงเหต (สงจากพน 1.1-1.5 เมตร) 7.4) กรณระบบมากกวา 5 โซน ควรมแจคโทรศพทเพอใชตดตอระหวางเจาหนาทบรเวณทเกดเหตกบหองควบคมของอาคาร เพอรายงานสถานการณและสงใหเปดสวทซ General Alarm ใหกระดงดงทกโซน การก าหนดต าแหนงอปกรณแจงสญญาณอปกรณแจงสญญาณมหลายชนด ไดแก

85

กระดง ไซเรน ไฟสญญาณกระพรบ โดยทวไปเราจะนยมตดตง กระดงไวบรเวณใกลเคยง หรอทเดยวกบ Manual Station ในระดบหหรอเหนอศรษะ เราจะมกระดงอยาง นอย 1 ตว ตอโซนหรอเพยงพอเพอใหคนทอยเขตพนทโซนนนไดยนเสยงชดเจนทกคน (รศมความดงระดบท พอเพยงของกระดงขนาด 6 นว จะไมเกน 25เมตร) สวนไซเรนเราจะตดตง ไวใตชายคาดานนอก เพอแจงเหต ใหบคคลทอยนอกอาคารไดรบทราบวา มเหตผดปกต โดยเราจะก าหนด ใหไซเรนดงทนททกครง ทเกดเหตกอน จากนนจงจะรอการตดสนใจวาจะใหโซนอนๆดงตามหรอไมต าแหนงการตดตง ตควบคม (Fire Alarm Control Panel ) เราจะตดตง ตควบคม (FACP) ไวบรเวณทมเจาหนาทรกษาความปลอดภย หรอชางควบคมระบบอาคาร หรอหองเจาหนาทรกษาความปลอดภยจากทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาระบบสญญาณเตอนอคคภยเปนสงจ าเปนทผใชตระหนกถงความปลอดภยจะตองค านงถงและเลอกใชใหเหมาะสม 2.1.14.7 ตควบคม (Fire Alarm Control Panel: FACP) แบงได 2 แบบคอ (1) แบบ Hard Wire (Conventional) จะตอโซนอปกรณตรวจจบ และโซนอปกรณแจงสญญาณเตอน บนบอรดแผงควบคมภายในตควบคมระบบ(จ านวนโซนแลวแตรน) , การเดนสายรบ - สงขอมลทกโซนของอปกรณตรวจจบ และอปกรณแจงเตอนจะรวมไวทตควบคมระบบ , การแสดงต าแหนงตรวจจบเปนแบบ Group Zone เหมาะสาหรบพนทขนาดเลกทมการออกแบบแบงโซนไมเกน 10 โซน , ใชมาตรฐาน UL , FM , ULC (2) แบบ Multiplex (Addressable) จะตอโซนอปกรณตรวจจบ และโซนอปกรณแจงสญญาณเตอน โดยใช Addressable Module, การเดนสายรบ – สงขอมลจะเดนจากตควบคมระบบ 2 สายไปหาโมดลระบต าแหนง แตละจดทก าหนดไว และจากโมดลระบต าแหนง จงจะเดนสายไปตอกบทกโซนของอปกรณตรวจจบ และอปกรณแจงเตอน, การแสดงต าแหนงตรวจจบเปนแบบ จด(Point) หรอระบต าแหนง(Addressable) เหมาะสาหรบพนทขนาดใหญทมการออกแบบแบงโซนตงแต 11 – 1,000 โซน และสามารถทางานรวมกบอปกรณภายนอกอนๆไดเชน ควบคมลฟต, ควบคมมอเตอร, ควบคมการเขา – ออกประต(Access Control) ได เปนตน

86

รปท 2.90 วงจร Fire Alarm System แบบ Hard wire ทมา: มาตรฐานระบบแจงเหตเพลงไหม

บทท 3 วธการด าเนนงาน

3.1 แผนการด าเนนงาน

รปท 3.1 แผนการด าเนนการ

เรมตน

ศกษาขอมล

ลงมอปฏบต

ท าการออกแบบ

ตรวจสอบความถก

ตอง

จบการท างาน

ไมใช ใช

ปรบปรง

88

3.2 ขนตอนการออกแบบ

รปท 3.2 ขนตอนการออกแบบ

เรมตน

ออกแบบระบบแจงเตอน

เพลงไหมแบบ Hard wire

ท าการศกษาแบบแปลนดไซน

ท าการเขยน Wiring

Diagram

ค านวณโหลดของวงจรยอย

จดท า Load Schedule

ประเมนราคา

จบการท างาน

สรปผลการด าเนนโครงการ

พรอมขอเสนอแนะ

89

ตารางท 3.1 แผนผงระยะเวลาการด าเนนการ

ขนตอน

ระยะเวลา (เดอน)

ส . ค .2559

ก . ย .2559

ต . ค .2559

พ .ย .2559

ธ . ค .2559

ม . ค .2559

ก .พ .2559

ม . ค .2560

เม.ย.2560

พ .ค .2560

ศกษาขอมล

ท าความเขาใจแบบแปลนดไซน

ออกแบบระบบแสงสวาง

ออกแบบระบบไฟฟา

จดวางต าแหนงของโคมเตารบ

ค านวณโหลดของวงจรยอยและจดท าตารางโหลด

วเคราะหและสรปผล

บทท 4 ผลการทดลอง

4.1 ระบบไฟฟา

4.1.1 สตรทใชในการค านวณ สตรทใชในการค านวณหากระแสไฟฟาในระบบไฟฟา 1 เฟส

SI

V (4.1)

สตรทใชในการค านวณหากระแสไฟฟาในระบบไฟฟา 3 เฟส

 3

SI

V

(4.2)

สตรทใชในการค านวณก าลงไฟฟาของเครองปรบอากาศ

     

BTUS

EER power factor

(4.3)

สตรการแปลงคา SEER เปน EER ของเครองปรบอากาศระบบอนเวอรเตอร 0.02 ² 1.12 EER SEER SEER (4.4) สตรทใชในการค านวณหาโหลดของเครองใชไฟฟา

91

  

watts

power factor (4.5)

โดยท S คอ ก าลงไฟฟาปรากฏ (VA) V คอ แรงดนไฟฟา (V) I คอ กระแสไฟฟา (A) BTU คอ ขนาดท าความเยนของเครองปรบอากาศ (Btu/h) EER คอ ประสทธภาพของเครองปรบอากาศ (Btu/h/W) SEER คอ คาทใชวดประสทธภาพในการใชพลงงานตามฤดกาลของเครองปรบอากาศ PF คอ ตวประกอบก าลง Watt คอ หนวยวดก าลงไฟฟาท เปนตวบอกพลงงานไฟฟาของอปกรณหรอเครองใชไฟฟา 4.1.2 โหลดหองพก 4.1.2.1 การค านวณโหลดวงจรยอยของหอง Type-A - วงจรยอยท 1 ค านวณโหลดวงจรยอยแสงสวาง โดยใชหลอดไฟ E27 LED ขนาด 7 วตต จ านวน 7 ดวง ดงนน จ านวนวตตทงหมด คอ 7 (วตต) x 7(ดวง) = 49 วตต

และปรมาณโหลดทงหมด คอ   

wattS

power factor

49   

0.9

wattS

ดงนน   55 S VA น าไปรวมกบโหลดของพดลมดดอากาศซงมคา 19 VA จะได ปรมาณโหลด คอ   74 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

74 

220I

คดเผอกกระแส 25% จะได   0.33I A

  0.33 1.25I   0.4I A

92

ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 2 ประกอบดวยเตารบ 5 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   5 180 900S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

90

0 

0

22I

จะได   4.1I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.1 1.25I

  5.12I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 3 ประกอบดวยเตารบ 3 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   3 180 540S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

54

0 

0

22I

จะได   2.4I A คดเผอกระแส 25% จะได   2.4 1.25I

  3I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

93

- วงจรยอยท 4 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนอนมพนท 7.2993 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900 ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ    7.2993  900   6,569 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด 9,212 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.59 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.59    1.12 21.59EER จะได   1  4.8583  / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได 9,212 14.8583 0.6 

S

1  ,034 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,034 

220I

  4.7I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.7 1.25I

  5.87I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 5.87 11.74I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

94

- วงจรยอยท 5 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนงเลนมพนท 9.1696 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900 ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ    9.1696 900   8,252 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด 9,212 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.59 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.59    1.12 21.59EER จะได   1  4.8583  / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได 9,212 14.8583 0.6 

S

1  ,034 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,034 

220I

  4.7I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.7 1.25I

  5.87I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 5.87 11.74I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

95

- วงจรยอยท 6 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองท าน าอน ขนาด 4,000 วตต

ปรมาณโหลด   

wattS

power factor

4, 

1

000S

 4,000S VA

กระแสโหลด  IV

S

4,0

0 

00

22I

  18.18I A คดเผอกระแส 25% จะได   18.18 1.25I

  22.72I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 25AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x6 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 4 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 8 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองดดควน (Hood) ก าลงไฟฟาสงสด 258 วตต

ปรมาณโหลด 258    

0.6

wattS

   430S VA กระแสโหลด  I

S

V

430

22  1.

095I A

คดเผอกระแส 25% จะได 1.95 1.25 2.43I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

96

- วงจรยอยท 7 ค านวณโหลดวงจรยอยเตาประกอบอาหาร (Hob) ก าลงไฟฟาสงสด 3500 วตต

ปรมาณโหลด 3,500  

1 

wattS

   3,500S VA

กระแสโหลด  IS

V

3,500

22  15

0.91I A

คดเผอกระแส 25% จะได 15.91 1.25 19.88I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) 4.1.2.2 การค านวณโหลดวงจรยอยของหอง Type-B - วงจรยอยท 1 ค านวณโหลดวงจรยอยแสงสวาง โดยใชหลอดไฟ E27 LED ขนาด 7 วตต จ านวน 13 ดวง ดงนน จ านวนวตตทงหมด คอ 7 (วตต) x 13 (ดวง) = 91 วตต

และปรมาณโหลดทงหมด คอ   

wattS

power factor

91   

0.9

wattS

ดงนน  1  02S VA น าไปรวมกบโหลดของพดลมดดอากาศซงมคา 19 VA จะได ปรมาณโหลด คอ  1  21 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

12 

20

1

2I

คดเผอกกระแส 25% จะได   0.55I A

  0.55 1.25I   0.68I A

97

ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 2 ประกอบดวยเตารบ 5 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   5 180 900S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

90

0 

0

22I

จะได   4.1I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.1 1.25I

  5.12I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 3 ประกอบดวยเตารบ 3 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   3 180 540S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

54

0 

0

22I

จะได   2.4I A คดเผอกระแส 25% จะได   2.4 1.25I

  3I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

98

- วงจรยอยท 4 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนอนมพนท 8.8708 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900 ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ    8.8708  900   7,983 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด 9,212 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.59 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.59    1.12 21.59EER จะได   1  4.8583  / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได 9,212 14.8583 0.6 

S

1  ,034 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,034 

220I

  4.7I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.7 1.25I

  5.87I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 5.87 11.74I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

99

- วงจรยอยท 5 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนงเลนมพนท 11.8605 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900 ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ   1  1.8605 900  1  0,674 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด12,642 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.70 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.70    1.12 21.70EER จะได   1  4.8862 / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได  14.88

12,

62 6

62

.  

4

0S

1  ,414 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,414 

220I

  6.42I A คดเผอกระแส 25% จะได   6.42 1.25I

  8.02I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 8.02 16.04I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

100

- วงจรยอยท 6 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองท าน าอน ขนาด 4,000 วตต

ปรมาณโหลด   

wattS

power factor

258    

0.6

wattS

4, 

1

000S

 4,000S VA

กระแสโหลด  IV

S

4,0

0 

00

22I

  18.18I A คดเผอกระแส 25% จะได   18.18 1.25I

  22.72I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 25AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x6 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 4 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 8 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองดดควน (Hood) ก าลงไฟฟาสงสด 258 วตต

ปรมาณโหลด 258    

0.6

wattS

   430S VA กระแสโหลด  I

S

V

430

22  1.

095I A

คดเผอกระแส 25% จะได 1.95 1.25 2.43I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

101

- วงจรยอยท 7 ค านวณโหลดวงจรยอยเตาประกอบอาหาร (Hob) ก าลงไฟฟาสงสด 3500 วตต

ปรมาณโหลด 3,500  

1 

wattS

   3,500S VA

กระแสโหลด  IS

V

3,500

22  15

0.91I A

คดเผอกระแส 25% จะได 15.91 1.25 19.88I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

หมายเหต : หองพก Type C มขนาดและชนดโหลดเทากนกบ หองพก Type B 4.1.2.3 การค านวณโหลดวงจรยอยของหอง Duplex 1 - วงจรยอยท 1 ค านวณโหลดวงจรยอยแสงสวาง โดยใชหลอดไฟ E27 LED ขนาด 7 วตต จ านวน 16 ดวง ดงนน จ านวนวตตทงหมด คอ 7 (วตต) x 16 (ดวง) 112 วตต

และปรมาณโหลดทงหมด คอ   

wattS

power factor

112   

0.9

wattS

ดงนน  1  25S VA น าไปรวมกบโหลดของพดลมดดอากาศซงมคา 19 VA จะได ปรมาณโหลด คอ  1  44 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

14 

20

4

2I

คดเผอกกระแส 25% จะได   0.65I A

  0.65 1.25I   0.81I A

102

ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 2 ประกอบดวยเตารบ 3 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   3 180 900S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

54

0 

0

22I

จะได   2.4I A คดเผอกระแส 25% จะได   2.4 1.25I

  3I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 3 ประกอบดวยเตารบ 3 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   3 180 540S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

54

0 

0

22I

จะได   2.4I A คดเผอกระแส 25% จะได   2.4 1.25I

  3I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

103

- วงจรยอยท 4 ประกอบดวยเตารบ 4 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   4 180 720S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

72

0 

0

22I

จะได   3.27I A คดเผอกระแส 25% จะได   3.27 1.25I

  4.08I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 5 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนอนมพนท 15.9915 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900 ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ   1  5.9915  900  1  4,392 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด 17.742 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.11 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.11    1.12 21.11EER จะได   1  4.7306  / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได  14.73

17,

06 6

74

.  

2

0S

104

 2,008S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

2,0 

20

08

2I

  9.1I A คดเผอกระแส 25% จะได   9.1 1.25I

  11.37I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 11.37 22.75I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 25AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x4 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 4 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 6 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนงเลนมพนท 14.8183 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900 ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ   1  4.8183 900  1  3,336 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด14,330 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 19.69 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02  1  9.69    1.12 19.69EER จะได   1  4.2989 / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

105

จะได  14.29

14,

89 6

33

.  

0

0S

1  ,671S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,671 

220I

  7.6I A คดเผอกระแส 25% จะได   7.6 1.25I

  9.5I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 9.5 19I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 7 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองท าน าอน ขนาด 4,000 วตต

ปรมาณโหลด   

wattS

power factor

258    

0.6

wattS

4, 

1

000S

 4,000S VA

กระแสโหลด  IV

S

4,0

0 

00

22I

  18.18I A คดเผอกระแส 25% จะได   18.18 1.25I

  22.72I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 25AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x6 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 4 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

106

- วงจรยอยท 9 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองดดควน (Hood) ก าลงไฟฟาสงสด 258 วตต

ปรมาณโหลด 258    

0.6

wattS

   430S VA กระแสโหลด  I

S

V

430

22  1.

095I A

คดเผอกระแส 25% จะได 1.95 1.25 2.43I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 8 ค านวณโหลดวงจรยอยเตาประกอบอาหาร (Hob) ก าลงไฟฟาสงสด 3500 วตต

ปรมาณโหลด 3,500  

1 

wattS

   3,500S VA

กระแสโหลด  IS

V

3,500

22  15

0.91I A

คดเผอกระแส 25% จะได 15.91 1.25 19.88I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) 4.1.2.4 การค านวณโหลดวงจรยอยของหอง Duplex 3 - วงจรยอยท 1 ค านวณโหลดวงจรยอยแสงสวาง โดยใชหลอดไฟ E27 LED ขนาด 7 วตต จ านวน 21 ดวง ดงนน จ านวนวตตทงหมด คอ 7 (วตต) x 21 (ดวง) 147 วตต

107

ปรมาณโหลดทงหมด คอ   

wattS

power factor

147   

0.9

wattS

ดงนน  1  64S VA น าไปรวมกบโหลดของพดลมดดอากาศซงมคา 19 VA จะได ปรมาณโหลด คอ  1  83S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

18 

20

3

2I

คดเผอกกระแส 25% จะได   0.83I A

  0.83 1.25I   1.03I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 2 ประกอบดวยเตารบ 5 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   5 180 900S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

90

0 

0

22I

จะได   4.1I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.1 1.25I

  5.12I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

108

- วงจรยอยท 3 ประกอบดวยเตารบ 4 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   4 180 720S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

72

0 

0

22I

จะได   3.27I A คดเผอกระแส 25% จะได   3.27 1.25I

  4.08I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 4 ประกอบดวยเตารบ 7 จด ก าลงไฟฟาจดละ 180 VA ดงนน ปรมาณโหลด คอ   7 180 1,260S VA

กระแสเตารบ คอ  IV

S

1,2

0 

60

22I

จะได   5.72I A คดเผอกระแส 25% จะได   5.72 1.25I

  7.15I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 5 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนอนมพนท 7.5728 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900

109

ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ   7.5728  900   6,815 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด 9,212 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.59 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.59    1.12 21.59EER จะได   1  4.8583  / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได 9,212 14.8583 0.6 

S

1  ,034 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,034 

220I

  4.7I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.7 1.25I

  5.87I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 5.87 11.74I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 6 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนงเลนมพนท 7.5540 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900

110

ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ    7.5540 900   6,798 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด9,212 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.59 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.59    1.12 21.59EER จะได   1  4.8583  / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได 9,212 14.8583 0.6 

S

1  ,034 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,034 

220I

  4.7I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.7 1.25I

  5.87I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 5.87 11.74I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 7 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองปรบอากาศ หองนงเลนมพนท 11.8970 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900

111

ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ   1  1.8970 900  1  0,707 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด12,642 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.70 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.70    1.12 21.70EER จะได   1  4.8862 / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

จะได  14.88

12,

62 6

62

.  

4

0S

1  ,414 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,414 

220I

  6.42I A คดเผอกระแส 25% จะได   6.42 1.25I

  8.02I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 8.02 16.04I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 8,9 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองท าน าอน ขนาด 4,000 วตต

ปรมาณโหลด   

wattS

power factor

258    

0.6

wattS

4, 

1

000S

 4,000S VA

กระแสโหลด  IV

S

112

4,0

0 

00

22I

  18.18I A คดเผอกระแส 25% จะได   18.18 1.25I

  22.72I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 25AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x6 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 4 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 11 ค านวณโหลดวงจรยอยเครองดดควน (Hood) ก าลงไฟฟาสงสด 258 วตต

ปรมาณโหลด 258    

0.6

wattS

   430S VA กระแสโหลด  I

S

V

430

22  1.

095I A

คดเผอกระแส 25% จะได 1.95 1.25 2.43I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจรยอยท 10 ค านวณโหลดวงจรยอยเตาประกอบอาหาร (Hob) ก าลงไฟฟาสงสด 3500 วตต

ปรมาณโหลด 3,500  

1 

wattS

   3,500S VA

กระแสโหลด  IS

V

3,500

22  15

0.91I A

คดเผอกระแส 25% จะได 15.91 1.25 19.88I A

113

ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) 4.1.2.5 รวมโหลดหองพก (1) Type A Total Load

74 900 540 1034 1034 4000 3500 430 11,512 VA คด Demand Load

74 900 2068 4000 2200 0.3 3500 43{ ( )0 540 2200 }x 9,923

% Demand Load = 9,923

11,512

= 86.197 %

ค านวณหา Main Circuit Breaker   

220c

Demand LoadI

จะได 9,923 

220cI

  45.10 cI A เลอกใชมเตอรขนาด 30(100)A 1P คดเผอกระแส 25 %   45.10 1.25cI x

  56.38 cI A ดงนน เลอก Main Circuit Breaker ขนาด 63 AT / 63 AF ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x16 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 6 mm²

ทอชนด EMT ขนาด 25 mm (2) Type B, Type C Total Load

121 900 540 1034 1414 4000 3500 430 11939

114

คด Demand Load

121 900 1034 1414 4000 2200 {0.3 (3500 430 540 2200)}x

10350

%Demand Load = 10,350

11,939

= 86.7 %

ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก   

220c

Demand LoadI

จะได 10350 

220cI

47.045 I A เลอกใชมเตอรขนาด 30(100)A 1P คดเผอกระแส 25 % 47.045 1.25I x

58.8 I A ดงนน เลอก Main Circuit Breaker ขนาด 63 AT / 63 AF ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x16 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 6 mm²

ทอชนด EMT ขนาด 25 mm (3) Type Duplex 1 Total Load

144 540 540 720 2008 1671 4000 3500 430 13553 VA คด Demand Load

144 1260 2008 1671 4000 2200 {0.3 (3500 430 540 2200)}x

11964 % Demand Load 11964

13553

88.27 % ค านวณหา Main Circuit Breaker  

 220

c

Demand LoadI

จะได 11964 

220cI

54.38 cI A เลอกใชมเตอรขนาด 30(100)A 1P

115

คดเผอกระแส 25 % 54.38 1.25  I x

68 I A ดงนน เลอก Main Circuit Breaker ขนาด 70 AT / 100 AF ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x25 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 6 mm²

ทอชนด EMT ขนาด 32 mm (4) Type Duplex 3 Total Load

183 900 720 1260 1034 1034 1414 4000 4000 3500 430 18475 VA คด Demand Load

183 900 2674 2068 8000 2200 {0.3x(3500 430 720 2200)}

16760 VA % Demand Load = 16760

18475

90.7 % ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก  

 220

c

Demand LoadI

จะได 16760 

220cI

76.18 cI A เลอกใชมเตอรขนาด 50(150)A 1P คดเผอกระแส 25 % 76.18 1.25cI x

95.22 cI A ดงนน เลอก Main Circuit Breaker ขนาด 100 AT / 100 AF ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x35 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 10 mm²

ทอชนด EMT ขนาด 32 mm

116

4.1.2.6 โหลดรวมหองพกแตละขน (1) DB 1 (ชน 1 + ชน 2) Total Load

18475 11512 13553 13553 11512 13553 11512 11512 13553 11512 130247VA คด Demand Load โดยใชคา Coincidence Factor จะได Demand Load

18475 13553 4 11512 5[ ( ) ( )] 0.9 x x x

117222.3 VA หา % Demand Load = 117222.3

130247

= 90%

ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก       

3 380c

Demand LoadI

117222.3     

3 380cI

  1  78 cI A คดเผอกระแส 25%   1  78 1.25 cI

 = 222.62 cI A ดงนน เลอก Main Circuit Breaker ขนาด MCCB 3P 225 AT / 400 AF ใชตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 4x150 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 25 mm² ใชทอชนด EMT ขนาด 80 mm (2) DB2 (ชน 3), DB3 (ชน 4), DB4 (ชน 5), DB5 (ชน 6), Total Load

11939 11939 11939 11512 11512 11512 11512 11512 11512 11512 11512 11512

139425VA คด Demand Load โดยใชคา Coincidence Factor จะได Demand Load   11939 3 11512 7 0.9 11{ 5[( ) ( ) 12} { ( ) ]}2 0.8x x x x x

123180.1 VA

117

หา % Demand Load = 123180.1

139425

= 88.3%

ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก     

3 380c

Demand LoadI

123180.1   

3 380cI

  1  87.15 cI A คดเผอกระแส 25%   1  87.15 1.25 233.94 cI A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด MCCB 3P 250 AT / 400 AF ใชตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 4x150 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 25 mm² ใชทอชนด EMT ขนาด 80 mm (3) DB6 (ชน7) Total Load

18475 13553 11512 11512 13553 11512 11512 11939 13553 11512 11939 13553

154125VA คด Demand Load โดยใชคา Coincidence Factor จะได Demand Load 18475 13553 4 11939 2 11512 3 0{[ ( ) ( ) ( ) }.9 1151{ ( 2 2 0.8) ]}

136410.1 VA คด % Demand Load = 136410.1

154125

= 88.5%

ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก     

3 380c

Demand LoadI

136410.1   

3 380cI

   207.25 cI A คดเผอกระแส 25%   207.25 1.25 259.06 cI A

118

ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด MCCB 3P 250 AT / 400 AF ใชตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 4x185 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 25 mm² ใชทอชนด EMT ขนาด 80 mm (4) DB7 (ชน8) Total Load

11939 11939 11512 11512 11512 11512 11512 81438VA คด Demand Load โดยใชคา Coincidence Factor จะได Demand Load

11939 2 11512[( ) 5 0.( )] 9x x x

73294.2 VA คด % Demand Load = 73294.2

81438

= 90% ค านวณหา Main Circuit Breaker เนองจากเฟสไม Balance ดงนน คดหาเบรกเกอรจากเฟสทมโหลดสงสด จะได

จาก 22

 0

 c

LoadI

3453

220   

6cI

  1  56.98 cI A คดเผอกระแส 25%   156.98 1.25 196.22 cI A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด MCCB 3P 200 AT / 400 AF .ใชตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 4x120 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 25 mm² ใชทอชนด EMT ขนาด 65 mm

4.1.2.7 รวมโหลดหองพกทงอาคาร Total Load ( 18475 2 13553 8 11939 16) 11512 51x x x x

923510 VA คด Demand Load โดยใชคา Coincidence Factor

119

จะได Demand Load

18475 2 13553 8 0{[( ) ( )] } {[.9 11939 10 ( ) }0.8 x x x x x 11939 6 11512 4 0.7 11512 10 0.6 {[( ) ( )] } {[( )] } {[( 11512 37 0.) 5] }x x x x x x x

590770 VA คด % Demand Load = 590770

923510

= 63.97%

ค านวณหา Main Circuit Breaker     

3 380c

Demand LoadI

590770   

3 380cI

   897.58 cI A คดเผอกระแส 25%   897.58 1.25 cI x

  1121.97 cI A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด MCCB 3P 1200 AT / 1600 AF ใชตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 4 ( 4x300 mm² ) (1372 A) ตวน าสายดน ขนาด 4 ( G-95 mm² ) ค านวณ หาทอรอยสาย สาย 300 mm2 มพนทหนาตด = 4x688 = 2064 mm2 สาย 95 mm2 มพนทหนาตด = 1x230 = 230 mm2 พนทหนาตดรวม = 2294 mm2 ดงนน ใชทอชนด EMT ขนาด 4 ( 100 ) mm (4”) 4.1.3 โหลดสวนกลาง 4.1.3.1 LPN.1 สวนกลางประกอบดวยวงจรชนใตดน, วงจรชนท 1 และ วงจรชนท 2 (1) วงจรยอยท 1 (วงจรยอยแสงสวาง โถงลฟต และโรงจอดรถ) ประกอบดวย หลอดไฟ LED ขนาด 7 วตต จ านวน 2 ดวงและหลอดไฟ FL ขนาด 20 วตต จ านวน 12 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 12 (ดวง) = 240 วตต 7 (วตต) x 2 (ดวง) = 14 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

120

254  

0.9

wattS

    283 S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

283   

220I

  1  0.37 I A คดเผอกระแส 25% จะได   1  0.37 1.25I

  1  2.96 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (2) วงจรยอยท3 และ วงจรยอยท 4 (วงจรยอยแสงสวาง ทางเดนชน 1) ประกอบดวย หลอดไฟ LED ขนาด 7 วตต จ านวน 6 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 7 (วตต) x 6 (ดวง) = 42 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

42  

0.9

wattS

    47 S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

4   

20

7

2I

   0.214I A คดเผอกระแส 25% จะได    0.214 1.25I

   0.267 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

121

(3) วงจรยอยท5 (วงจรยอยแสงสวาง หองโถง หองน า หองไฟฟา) ประกอบดวย หลอดไฟ LED ขนาด 7 วตต จ านวน 16 ดวง หลอดไฟ FL ขนาด 20 วตต จ านวน 3 ดวง และพดลมระบายอากาศ ขนาด 19 วตต จ านวน 2 ตว ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 7 (วตต) x 16 (ดวง) = 112 วตต 20 (วตต) x 3 (ดวง) = 60 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

172  

0.9

wattS

   1  92 S VA น าไปรวมกบพดลมระบายอากาศ จะได 192 38 230 VA

กระแสโหลดแสงสวาง  S

IV

23   

20

0

2I

  1  .045I A คดเผอกระแส 25% จะได   1  .045 1.25I

  1  .306 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (4) วงจรยอยท3 (วงจรยอยแสงสวาง หองปม) ประกอบดวย หลอดไฟ FL ขนาด 20 วตต จ านวน 3 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 3 (ดวง) = 60 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

60 

0.9

wattS

    67 S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

6   

20

7

2I

   0.304I A

122

คดเผอกระแส 25% จะได    0.304 1.25I

   0.38 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (5) วงจรยอยท6 (วงจรยอยแสงสวาง ทางเดนชน 2) ประกอบดวย หลอดไฟ FL ขนาด 7 วตต จ านวน 8 ดวงและหลอดไฟ LED ขนาด 20 วตต จ านวน 1 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 1 (ดวง) = 20 วตต 7 (วตต) x 8 (ดวง) = 56 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

76 

0.9

wattS

    85 S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

8   

20

5

2I

   0.386I A คดเผอกระแส 25% จะได    0.386 1.25I

   0.483 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (6) วงจรยอยท7 (วงจรยอยแสงสวาง ทางเดนชน 2) ประกอบดวย หลอดไฟ FL ขนาด 7 วตต จ านวน 9 ดวงและหลอดไฟ LED ขนาด 20 วตต จ านวน 1 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 1 (ดวง) = 20 วตต 7 (วตต) x 9 (ดวง) = 63 วตต

123

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

83 

0.9

wattS

    93 S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

9   

20

3

2I

   0.528I A คดเผอกระแส 25% จะได    0.528 1.25I

   0.66 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (7) วงจรยอยท8 และวงจรยอยท 11 (วงจรยอยเตารบ ชน 2) ประกอบดวย เตารบทงหมด 8 เตารบ ปรมาณโหลดทงหมด 180 VA x 8 (เตารบ) = 1440 ดงนน    1  440S VA

กระแสโหลดแสงสวาง  S

IV

144   

20

0

2I

   6.545I A คดเผอกระแส 25% จะได    6.545 1.25I

   8.18 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

124

(8) วงจรยอยท9 (วงจรยอยเตารบ ชน 1) ประกอบดวย เตารบทงหมด 2 เตารบ ปรมาณโหลดทงหมด 180 VA x 2 (เตารบ) = 360 ดงนน     360S VA

กระแสโหลดแสงสวาง  S

IV

36   

20

0

2I

  1  .636I A คดเผอกระแส 25% จะได   1.636 1.25I

   2.045 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (9) LPN.LE วงจรยอยหองนตบคคล - วงจรยอยแสงสวาง ประกอบดวย หลอดไฟ FL ขนาด 7 วตต จ านวน 4 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 7 (วตต) x 4 (ดวง) = 28 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

28 

0.9

wattS

    31.11 S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

31.1   

20

1

2I

   0.14I A คดเผอกระแส 25% จะได    0.14 1.25I

   0.176 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

125

- วงจรเตารบ ประกอบดวย เตารบ จ านวน 3 เตารบ ปรมาณโหลดทงหมด 180 VA x 3 (เตารบ) = 540 ดงนน     540S VA

กระแสโหลดแสงสวาง  S

IV

54   

20

0

2I

   2.45I A คดเผอกระแส 25% จะได   2.45 1.25I

   3.068 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - A/C หองนตบคคล หองนตบคคลมพนท 10.6575 ตารางเมตร ค านวณหาขนาดเครองปรบอากาศ ไดจาก

BTU = พนทหอง (ตารางเมตร) x 900

ดงนน จะไดขนาดเครองปรบอากาศคอ   1  0.6575 900   9,591 BTU BTU เลอกใช เครองปรบอากาศขนาด12,642 BTU เลอกใชเครองปรบอากาศ Mitsubishi รน Super Inverter มคา SEER เทากบ 21.70 (BTU/h/W) แปลงคา SEER เปนคา EER โดย 2    -0.02       (1.12    )EER SEER SEER ดงนน 2    -0.02   21.70    1.12 21.70EER จะได   1  4.8862 / /EER BTU h w

ค านวณหาปรมาณโหลด คอ       

BTUS

EER power factor

126

จะได  14.88

12,

62 6

62

.  

4

0S

1  ,414 S VA

กระแสโหลด คอ  IV

S

1,414 

220I

  6.42I A คดเผอกระแส 25% จะได   6.42 1.25I

  8.02I A พกดปรบตง Circuit Breaker   2 8.02 16.04I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 20AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G – 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - วงจร Fire Alarm CCTV & Access Control

โหลด Fire Alarm   1  500 S VA

กระแสโหลด  S

IV

1500 

220I

   6.82 I A คดเผอกกระแส 25% จะได    6.82 1.25I

   8.522 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) - โหลดรวม LPN.LE = 3486 VA คด Demand Factor 80 % = 2789 ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก

CI 220

Load

2789

220CI

127

12.68 CI A คดเผอกระแส 25 %   12.68 1.25  15.84 CI x A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด 20 AT / 63 AF ขนาดสายตวน า IEC-01 ขนาด 2x4 mm2 ขนาดสายดน ขนาด G - 2.5 mm2 ขนาดทอรอยสาย ขนาด 15 mm (1/2”) EMT โหลดรวม LPN.1 = 6,478 VA คด Demand Factor 80% = 5,138 VA ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก

5,138

3 380 3×380C

LoadI

7.81 CI A คดเผอกระแส 25%   7.81 1.25  9.76 CI x A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด 3P 32 AT / 63 AF ขนาดสายตวน า IEC-01 ขนาด 4x10 mm2 ขนาดสายดน ขนาด G - 4 mm2 ขนาดทอรอยสาย ขนาด 25 mm EMT 4.1.3.2 LPN.2 ของสวนกลางประกอบดวยวงจรชนท3 วงจรชนท 4 และวงจรชนท 5 (1) วงจรยอยท 1 - 6 (วงจรยอยแสงสวาง ทางเดนชน 3 ชน 4 ชน 5) ประกอบดวย หลอดไฟ LED 7 วตต จ านวน 10 ดวงและหลอดไฟ FL 20 วตต จ านวน 1 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 1 (ดวง) = 20 วตต 7 (วตต) x 10 (ดวง) = 70 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

90 

0.9

wattS

  1  00S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

10   

20

0

2I

128

   0.455 I A คดเผอกระแส 25% จะได    0.455 1.25I

   0.568 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (2) วงจรยอยท 7 (วงจรยอยแสงสวาง บนได) ประกอบดวย หลอดไฟ LED 20 วตต จ านวน 20 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 20 (ดวง) = 400 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

400 

0.9

wattS

   445S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

44   

20

5

2I

   2.02 I A คดเผอกระแส 25% จะได    2.02 1.25I

   2.52I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (3) วงจรยอยท 8, 9, 11 (วงจรยอยเตารบ ชน 3 ชน 4 ชน 5) ประกอบดวย เตารบทงหมด 5 เตารบ ปรมาณโหลดทงหมด 180 VA x 5 (เตารบ) = 900 ดงนน     900S VA

กระแสโหลดแสงสวาง  S

IV

129

90   

20

0

2I

   4.09I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.09 1.25I

   5.11 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) (4) วงจรยอยท 10 (วงจรยอยแสงสวาง บนได) ประกอบดวย หลอดไฟ LED 20 วตต จ านวน 16 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 16 (ดวง) = 320 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

320 

0.9

wattS

   356S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

35   

20

6

2I

  1  .618 I A คดเผอกระแส 25% จะได   1  .618 1.25I

   2.02I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) โหลดรวม LPN.2 = 3,281 VA คด Demand Factor 80% = 2,624 VA ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก

3 380

2,

3×38

6 4

0

2C

LoadI

130

3.98 CI A คดเผอกระแส 25%   3.98 1.25  4.975 CI A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด 3P 32 AT / 63 AF ขนาดสายตวน า IEC-01 ขนาด 4x10 mm2 ขนาดสายดน ขนาด G - 4 mm2 ขนาดทอรอยสาย ขนาด 25 mm EMT 4.1.3.3 LPN.3 ของสวนกลางประกอบดวยวงจรชนท6 วงจรชนท 7 และวงจรชนท 8 และชนดาดฟา (1) วงจรยอยท 1 - 6 (วงจรยอยแสงสวาง ทางเดนชน 6 ชน 7 ชน 8) ประกอบดวย หลอดไฟ LED 7 วตต จ านวน 10 ดวงและหลอดไฟ FL 20 วตต จ านวน 1 ดวง ดงนน รวมจ านวนวตตทงหมด 20 (วตต) x 1 (ดวง) = 20 วตต 7 (วตต) x 10 (ดวง) = 70 วตต

ปรมาณโหลดทงหมด     

wattS

power factor

90 

0.9

wattS

  1  00S VA กระแสโหลดแสงสวาง  

SI

V

10   

20

0

2I

   0.455 I A คดเผอกระแส 25% จะได    0.455 1.25I

   0.568 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”)

131

(2) วงจรยอยท 8, 9, 12 (วงจรยอยเตารบ ชน 6 ชน 7 ชน 8) ประกอบดวย เตารบทงหมด 5 เตารบ ปรมาณโหลดทงหมด 180 VA x 5 (เตารบ) = 900 ดงนน     900S VA

กระแสโหลดแสงสวาง  S

IV

90   

20

0

2I

   4.09I A คดเผอกระแส 25% จะได   4.09 1.25I

   5.11 I A ดงนน เลอกใช Circuit Breaker ขนาด 16 AT ตวน าสายไฟฟา IEC-01 ขนาด 2x2.5 mm² ตวน าสายดน ขนาด G - 2.5 mm² ทอชนด EMT ขนาด 15 mm (1/2”) โหลดรวม LPN.3 = 3,354 VA คด Demand Factor 80% = 2,684 VA ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก

3 380

2,

3×38

6 4

0

8C

LoadI

4.078 CI A คดเผอกระแส 25%   4.078 1.25  5.09 CI A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด 3P 32 AT / 63 AF ขนาดสายตวน า IEC-01 ขนาด 4x10 mm2 ขนาดสายดน ขนาด G - 4 mm2 ขนาดทอรอยสาย ขนาด 25 mm EMT 4.1.3.4 โหลดรวมสวนกลาง Total Load = 13933 VA คด Demand Factor 80% = 11147 หาขนาดสายปอนสวนกลาง

จาก 11147

3 380CI A

132

16.93 CI A คดเผอกระแส 25%   1  6.93 1.25 CI x

  21.17 CI A ดงนน เลอกใช Main Circuit Breaker ขนาด 3P 32 AT / 63 AF ขนาดสายตวน า IEC-01 ขนาด 4x6 mm2 ขนาดสายดน ขนาด G - 4 mm2 ขนาดทอรอยสาย ขนาด 25 mm EMT 4.1.4 รวมโหลดทงอาคาร โหลดหองพก = 923510 VA โหลดสวนกลาง = 13933 VA โหลดรวมทงอาคาร คอ 923510 13933 937443 VA เผอโหลด 25% จะได 937443 1.25  1171804 VA เลอกหมอแปลงพกด 1250 kVA 4.1.4.1 หาบรภณฑประธาน (1) ดาน LV ค านวณหา Main Circuit Breaker จาก

  CI 1250000

3 380 1899.17 A

คดเผอกระแส 25% จะได 1899 1.25  2374 x A ดงนน เลอก Circuits Breaker จะได ACB 3P 2500 AT / 3200 AF เลอก ขนาดสายประธาน ขนาด 6 set of (4 x 185 mm2 , G – 95 mm2) XLPE หาขนาดรางเคเบล จ านวนสายในรางเคเบลประกอบดวย สายเฟส A ขนาด 185 mm2 จ านวน 6 เสน สายเฟส B ขนาด 185 mm2 จ านวน 6 เสน สายเฟส C ขนาด 185 mm2 จ านวน 6 เสน สายนวทรลขนาด 185 mm2 จ านวน 6 เสน ขนาดเสนผานศนยกลางของสาย CV ขนาด 185 mm2 เทากบ 23.8 mm เสนผานศนยกลางของสายขนาด 185 mm2 รวม 224 23.8   571.2 x mm คดเผอ 25% จะได 571.2 1.25 714 x mm

133

ดงนน เลอกใชรางเคเบลขนาดกวาง 750 mm (2) ดาน HV ค านวณหา DROP OUT จาก

  nI 1250

3 22 32.8 A

   2C nI I

2 32.8 65.6 x A ดงนน เลอก ฟวส ขนาด 80 A 4.1.4.2 ปรบปรง Power Factor ออกแ บบ Capacitor แ ก Power Factor ข อ ง โ หล ด 1250 kVA โ ด ยมคาประมาณ 30 % ของ หมอแปลง จะได    1250 0.3 375 KVAR kVA x kVAR ดงนน เลอกใช Capacitor 400 kVAR หรอ Capacitor 8x50 kVAR หา Fuse ของ Capacitor แตละตว

  nI 50

3 380 75.96 A

ขนาด Fuse ของ Capacitor IF มกใช 1.5 เทาของ In

   1.5 75.96 113.95 FI x A ดงนน เลอกใช Fuse แตละตวขนาด 120 A จ านวน 6 ชด หาขนาด CB Main ของ Capacitor Bank   1.25 5 t n nI x I x I   1.25 75.96 5 75.96tI x x   474.75 tI A ขนาด CB Main ของ Capacitor Bank มกใช 1.43 เทา ของ It

1.43 474.75CB x 679 CB A ดงนน เลอก CB เทากบ 700 AT/1000 AF หาขนาดสาย จะได สาย 3 set of 4 x 240 , G-50 IEC-01 หาขนาดทอรอยสาย พนทหนาตดของสาย IEC-01 ขนาด 240 mm2 เทากบ 556 mm2 พนทหนาตดของสาย IEC-01 ขนาด 240 mm2 รวม 5x556 = 2,780 ดงนน เลอกใชทอรอยสายขนาด 100 mm

134 ตางรางท 4.1 ตารางโหลดหองพก Type A

LOAD SCHEDULE : PANELBOARD NAME : LPA LOCATION : RESIDENTIAL UNIT CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 100 A CONNECTED TO : DB

CCT NO.

DESCRIPTION

CONNECTED LOAD (VA)

CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE WAY

POLE AT AF IC SIZE (mm2) TYPE mm2 TYPE 1 Lighting + Ext fan 74 1 16 50

2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 2 Receptacle 900 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 3 Receptacle 540 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 4 Air Condition (Living Room) 1034 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 5 Air Condition (Bed Room) 1034 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 6 Water Heater 4000 1 25 50 2 x 6 , G - 4 IEC-01 15 EMT 7 HOB 3500 1 20 50 2 x 4 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 8 HOOD 430 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

11512 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY

63 AT / 63 AF 2 x 16 , G - 6 IEC-01 CONDUIT 25 mm EMT 86.2 % DEMAND LOAD (VA) 9923 30 (100) A 1P

135 ตารางท 4.2 ตารางโหลดหองพก Type B , Type C

LOAD SCHEDULE : PANELBOARD NAME : LPB , LPC, LOCATION : RESIDENTIAL UNIT CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 100 A CONNECTED TO : DBX ( X = 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 )

CCT NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA)

CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACEWAY POLE AT AF IC SIZE (mm2) TYPE mm2 TYPE

1 Lighting 121 1 16 50

2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 2 Receptacle 900 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 3 Receptacle 540 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 4 Air Condition (Bed Room) 1034 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 5 Air Condition (Living Room) 1414 1 20 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 6 Water Heater 4000 1 25 50 2 x 4 , G - 4 IEC-01 15 EMT 7 HOB 3500 1 20 50 2 x 4 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 8 HOOD 430 1 16 50 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

11939 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY

63 AT / 63 AF 2 x 16 , G - 6 IEC-01 CONDUIT 25 mm EMT 86.7 % DEMAND LOAD (VA) 10350 30(100)A 1P

136 ตารางท 4.3 ตารางโหลดหองพก Duplex1

LOAD SCHEDULE : PANELBOARD NAME : LPD1 LOCATION : RESIDENTIAL UNIT CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 100 A CONNECTED TO : DBX ( X = 1 , 7 )

CCT NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA)

CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACEWAY POLE AT AF IC SIZE (mm2) TYPE mm2 TYPE

1 Lighting 144 1 16 63

2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 2 Receptacle 540 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 3 Receptacle 540 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 4 Receptacle 720 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 5 Air Condition (Bed Room) 2008 1 25 63 2 x 4 , G – 4 IEC-01 15 EMT 6 Air Condition (Living Room) 1671 1 20 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 7 Water Heater 4000 1 25 63 2 x 4 , G - 4 IEC-01 15 EMT 8 HOB 3500 1 20 63 2 x 4 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 9 HOOD 430 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

13553 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY

70 AT / 100 AF 2 x 25 , G - 6 IEC-01 CONDUIT 32 mm EMT 88.3 % DEMAND LOAD (VA) 11964 30(100)A 1P

137 ตารางท 4.4 ตารางโหลดหองพก Duplex3

LOAD SCHEDULE : PANELBOARD NAME : LPD3 LOCATION : RESIDENTIAL UNIT CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 150 A CONNECTED TO : DBX ( X = 1 , 7 )

CCT NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA)

CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE WAY POLE AT AF IC SIZE (mm2) TYPE mm2 TYPE

1 Lighting 183 1 16 63

2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 2 Receptacle 900 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 3 Receptacle 720 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 4 Receptacle 1260 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 5 Air Condition (Bed Room) 1034 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 6 Air Condition (Living Room) 1034 1 16 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 7 Air Condition (Living Room) 1414 1 20 63 2 x 2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 EMT 8 Water Heater 4000 1 25 63 2 x 4 , G - 4 IEC-01 15 EMT 9 Water Heater 4000 1 25 63 2 x 4 , G - 4 IEC-01 15 EMT 10 HOB 3500 1 20 63 2 x 2.5 , G - 1.5 IEC-01 15 EMT 11 HOOD 430 1 16 63 2 x 2.5 , G - 1.5 IEC-01 15 EMT

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

18475 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY

100 AT / 100 AF 2 x 35 , G - 10 IEC-01 CONDUIT 32 mm EMT 90.7 % DEMAND LOAD (VA) 16760 50 (150) A 1P

138 ตารางท 4.5 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 1 ชน2

NAME : DB1 LOCATION : SECOND FLOOR CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 250 A CONNECTED TO : FCB NEUTRAL : 100 %

FEEDER NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B POLE AT IC SIZE (mm2) TYPE F1 LP101 (LPD3) 18475 1 110

2 x 35 , G - 10 IEC-01 32 mm EMT F2 LP201 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT F3 LP103 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT

F4 LP105 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT

F5 LP204 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F6 LP102 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT

F7 LP202 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F8 LP203 (LPA) 11512 1 70 2 x 25 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F9 LP104 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT

F10 SPARE - 1 32 - - - F11 LP205 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT F12 SPARE - 1 32 - - -

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

43540 46048 40659 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY 130247 MCCB

3P 225 AT / 400 AF 4 x 150 , G - 25 IEC-01 CONDUIT 80 mm EMT 90 % DEMAND LOAD (VA) 117222.3

139 ตารางท 4.6 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 2 , 3 , 4 , 5 ชน 3 , 4 , 5 , 6

NAME : DBX ( X = 2 , 3 , 4 , 5 ) LOCATION : THIRD FLOOR

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 300 A

CONNECTED TO : FCB NEUTRAL : 100 %

FEEDER NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B POLE AT IC SIZE (mm2) TYPE F1 LP301 (LPC) 11939 1 70

2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT F2 LP305 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT F3 LP309 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F4 LP302 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F5 LP306 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F6 LP310 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F7 LP303 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F8 LP307 (LPC) 11939 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F9 LP311 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F10 LP304 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT F11 LP308 (LPB) 11939 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT F12 LP312 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

46475 46902 46048 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY 139425 MCCB

3P 250 AT / 400 AF 4 x 150 , G - 25 IEC-01 CONDUIT 80 mm EMT 88.3 % DEMAND LOAD (VA) 117222.3

140 ตารางท 4.7 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 6 ชน 7

NAME : DB6 LOCATION : SEVENTH FLOOR

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 300 A

CONNECTED TO : FCB NEUTRAL : 100 %

FEEDER NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B POLE AT IC SIZE (mm2) TYPE F1 LP701 (LPD3) 18475 1 110

2 x 35 , G - 10 IEC-01 32 mm EMT F2 LP702 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT F3 LP709 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F4 LP704 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F5 LP703 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT

F6 LP710 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F7 LP705 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F8 LP707 (LPC) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F9 LP711 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT

F10 LP706 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT F11 LP708 (LPB) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT F12 LP712 (LPD1) 13553 1 80 2 x 25 , G - 6 IEC-01 32 mm EMT

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

53011 50984 50130 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY 154125 MCCB

3P 250 AT / 400 AF 4 x 185 , G - 25 IEC-01 CONDUIT 80 mm EMT 88.5 % DEMAND LOAD (VA) 136410.1

141 ตารางท 4.8 ตารางแสดงแผงจายไฟ ท 7 ชน 8

LOAD SCHEDULE : 380/220 V. DISTRIBUTION BOARD

NAME : DB7 LOCATION : EIGHT FLOOR

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 200 A

CONNECTED TO : FCB NEUTRAL : 100 %

FEEDER NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B POLE AT IC SIZE (mm2) TYPE F1 LP801 (LPA) 11512 1 70

2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT F2 LP804 (LPC) 11939 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT F3 LP806 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G - 6 IEC-01 25 mm EMT

F4 LP802 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F5 LP805 (LPB) 11939 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F6 LP807 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F7 LP803 (LPA) 11512 1 70 2 x 16 , G – 6 IEC-01 25 mm EMT

F8 SPARE - 1 32 - - -

F9 SPARE - 1 32 - - -

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

34536 23878 23024 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY 81438 MCCB

3P 200 AT / 400 AF 4 x 120 , G - 25 IEC-01 CONDUIT 65 mm EMT 90 % DEMAND LOAD (VA) 73294.2

142 ตารางท 4.9 ตารางแสดงแผงจายไฟรวมหองพก

LOAD SCHEDULE : MAIN DISTRIBUTION BOARD

NAME : FCB LOCATION : MDB ROOM

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 1500 A

CONNECTED TO : MDB NEUTRAL : 100 %

FEEDER NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B TOTAL POLE AT IC SIZE (mm2) TYPE F1 DB1 43540 46048 40659 130247 3 225 AT

4 x 150 , G - 25 IEC-01 80 mm EMT F2 DB2 46475 46902 46048 139425 3 250 AT 4 x 150 , G - 25 IEC-01 80 mm EMT F3 DB3 46475 46902 46048 139425 3 250 AT 4 x 150 , G - 25 IEC-01 80 mm EMT F4 DB4 46475 46902 46048 139425 3 250 AT 4 x 150 , G - 25 IEC-01 80 mm EMT F5 DB5 46475 46902 46048 139425 3 250 AT 4 x 150 , G - 25 IEC-01 80 mm EMT F6 DB6 53011 50984 50130 154144 3 250 AT 4 x 185 , G - 25 IEC-01 80 mm EMT F7 DB7 34536 23878 23024 81438 3 200 AT 4 x 120 , G - 25 IEC-01 65 mm EMT

TOTAL 316987 308518 298005 923510 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY CONNECTED LOAD (VA) 923510 MCCB

3P 1200 AT / 1600 AF 4 set of { 4 x 300 , G - 95 IEC-01

In conduit 90 mm } 63.97% DEMAND LOAD (VA) 590770

143 ตารางท 4.10 ตารางแสดงแผงจายไฟสวนกลาง ท 1 ชน2

NAME : LPN1 LOCATION : SECOND FLOOR

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 25 A

CONNECTED TO : MDP.P NEUTRAL : 100 %

CCT NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B POLE AT SIZE (mm2) TYPE 1 Lighting (โรงจอดรถ+โถงลฟต) 283 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 3 Lighting (ทางเดนชน1) 47 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 5 Lighting (หองโถง+หองน า) 210 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 7 Lighting (ทางเดนชน2) 93 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 9 Lighting (ทางเดนชน2) 85 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 11 Receptacle 2nd FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 2 Lighting (หองปม) 67 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 4 Lighting (ทางเดนชน1) 47 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 6 Receptacle 1th FL 360 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 8 Receptacle 2nd FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 10 LPN.LE 3486 1 20 2 x 4 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 12 SPARE - - - - - -

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

1343 3665 1470 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY 6478

3P 32 AT / 63 AF 4 x 10 , G - 4 IEC - 01 CONDUIT 25 mm EMT 80% DEMAND LOAD (VA) 5183

144 ตารางท 4.11 ตารางแสดงแผงจายไฟหองนตบคคล

LOAD SCHEDULE : PANELBOARD

NAME : LPN.LE LOCATION : LEGAL ENTITY ROOM

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 25 A

CONNECTED TO : LPN1 NEUTRAL : 100 % CCT NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA)

CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE WAY POLE AT AF IC SIZE (mm2) TYPE

1 Lighting 32 1 15 63

2x2.5, G - 2.5 IEC - 01 15 mm EMT

2 Receptacle 540 1 15 63 2x2.5, G - 2.5 IEC - 01 15 mm EMT

3 A/C 1414 1 15 63 2x2.5, G - 2.5 IEC - 01 15 mm EMT

4 Fire Alarm & Access control 1500 1 16 63 2x2.5, G - 2.5 IEC - 01 15 mm EMT

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

3486 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY

20 AT / 50 AF 2 x 4 , G – 2.5 IEC - 01 CONDUIT 15 mm EMT 80% DEMAND LOAD (VA) 2789

145 ตารางท 4.12 ตารางแสดงแผงจายไฟสวนกลาง ท 2 ชน 4

LOAD SCHEDULE : PANELBOARD

NAME : LPN2 LOCATION : FORTH FLOOR

CAPACITY (CCT) : MAIN BAR : 40 A

CONNECTED TO : MDP.P NEUTRAL : 100 %

CCT NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B POLE AT SIZE (mm2) TYPE 1 Lighting (ทางเดนชน3) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 3 Lighting (ทางเดนชน4) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 5 Lighting (ทางเดนชน5) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 7 Lighting (บนได) 445 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 9 Receptacle 4th FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 11 Receptacle 5th FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 2 Lighting (ทางเดนชน3) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 4 Lighting (ทางเดนชน4) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 6 Lighting (ทางเดนชน5) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 8 Receptacle 3rd FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 10 Lighting (บนได) 356 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 12 SPARE - - - - - -

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

1545 1456 1100 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY 4101

3P 32 AT / 63 AF 4 x 10 , G – 10 IEC - 01 CONDUIT 25 mm EMT 80% DEMAND LOAD (VA) 3281

146 ตารางท 4.13 ตารางแสดงแผงจายไฟสวนกลาง ท 3 ชน 7

LOAD SCHEDULE : PANELBOARD

NAME : LPN3 LOCATION : SEVENTH FLOOR

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 40 A

CONNECTED TO : MDP.P NEUTRAL : 100 %

CCT NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR RACE

WAY R Y B POLE AT SIZE (mm2) TYPE 1 Lighting (ทางเดนชน6) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 3 Lighting (ทางเดนชน7) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 5 Lighting (ทางเดนชน8) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 7 Lighting (ดาดฟา) 54 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 9 Receptacle 7th FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 11 Receptacle 8th FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 2 Lighting (ทางเดนชน6) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 4 Lighting (ทางเดนชน7) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 6 Lighting (ทางเดนชน8) 100 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 8 Receptacle 6th FL 900 1 16 2x2.5 , G - 2.5 IEC-01 15 mm EMT 10 SPARE - 1 25 - - - 12 SPARE - 1 25 - - -

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

1154 1100 1100 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY 3354

3P 32 AT / 63 AF 4 x 10 , G - 4 IEC - 01 CONDUIT 25 mm EMT 80% DEMAND LOAD (VA) 2684

147 ตารางท 4.14 ตารางแสดงแผงจายไฟรวมสวนกลาง

LOAD SCHEDULE : 380/220 V. DISTRIBUTION BOARD

NAME : MDP.P LOCATION : MDB ROOM

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 40 A

CONNECTED TO : MDB NEUTRAL : 100 %

FEEDER NO.

TO CONNECTED LOAD (VA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR

RACE WAY

R Y B TOTAL POLE AT IC SIZE (mm2) TYPE Ø (inch) TYPE F1 LPN.1 1343 3665 1470 6478 3 32 AT

4 x 10 , G – 4 IEC-01 1/2" EMT F2 LPN.2 1545 1456 1100 4101 3 32 AT 4 x 10 , G – 4 IEC-01 1/2" EMT F3 LPN.3 1154 1100 1100 3354 3 32 AT 4 x 10 , G - 4 IEC-01 1/2" EMT F4 SPARE - - - - 3 32 AT - - - - F5 SPACE - - - - - - - - - -

TOTAL CONNECTED LOAD (VA)

4042 6221 3670 13933 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY

MCCB 3P 32 AT / 63 AF

4 x 10 , G – 4 IEC - 01 CONDUIT 25 mm EMT 80% DEMAND LOAD (VA) 11147

148 ตารางท 4.15 ตารางแสดงแผงจายไฟประธาน

LOAD SCHEDUL : MAIN DISTRIBUTION BOARD

NAME : MDB LOCATION : MDB ROOM

CAPACITY (CCT) : 12 MAIN BAR : 3200

CONNECTED TO : TRANFORMER NEUTRAL : 100 %

FEEDER NO.

DESCRIPTION CONNECTED LOAD (kVA) CIRCUIT BREAKER CONDUCTOR

RACE WAY R Y B TOTAL POLE AT SIZE (mm2) TYPE

F1 CAP - - - 400 3 700AT 3 (4 x 240 , G-50) IEC-01 3(100) mm EMT F2 FCB 317 309 298 924 3 1200 AT 4 (4 x 300 , G-95) IEC-01 90 mm EMT F3 MDP.P 4.05 6.23 3.67 13.95 3 32 AT 4 x 6 , G – 4 IEC-01 25 mm EMT F4 SPARE - - - - 3 100 AT - - - F5 SPACE - - - - - - - - -

TOTAL CONNECTED LOAD (kVA)

321.05 315.23 301.67 937.95 MAIN CB MAIN FEEDER RACEWAY

937.95 MCCB 3P

2500AT / 3200 AF 6 set of { 4 x 300 , G – 70 XLPE

in 750 mm CABLE TREY }

149 รปท 4.1 แผนภาพเสนเดยวของแผงจายไฟรวมของหองพก

150 รปท 4.2 แผนภาพเสนเดยวของแผงจายไฟรวมของสวนกลาง

151 รปท 4.3 แผนภาพเสนเดยวของแผงจายไฟประธาน

152 รปท 4.4 แผนภาพแนวตงของระบบไฟฟาภายในอาคาร

153

4.2.ระบบแจงเหตเพลงไหม (Fire Alarm System) 4.2.1การออกแบบอปกรณตรวจจบ 4.2.1.1 หองนอน หองนงเลน ตองตดตงอปกรณตรวจจบควน (S) 4.2.1.2 ชองทางเดน บนได ตองตดตงอปกรณตรวจจบควน (S) 4.2.1.3 หองน า หองครว ตองตดตงอปกรณตรวจจบความรอน (H) 4.2.1.4 หองเครองปม หองขยะ ตองตดตงอปกรณตรวจจบความรอน (H) 4.2.1.5 ทจอดรถ ตองตดตงอปกรณตรวจจบความรอน (H) 4.2.1.6 หองไฟฟา ตองตดตงอปกรณตรวจจบความรอน (H) หรอตดตงทงอปกรณตรวจจบความรอน (H) และอปกรณตรวจจบควน (S) 4.2.2 อปกรณแจงเหตดวยมอ ตองตดตองครอบคลมทกพนททางเขาออกของอาคารและทแตละชนของทางหนไฟของอาคารและระยะหางระหวางอปกรณแจงเหตไมเกน 60 เมตร 4.2.3 อปกรณแจงเหตดวยเสยง ระยะหางระหวางอปกรณแจงเหตไมเกน 30 เมตร 4.2.4 การแบงโซน ทกชนจะแบงเปน 4 โซน ยกเวนชนท 1 จะแบงเปน 2 โซน เนองจากมพนททจอดรถโดยพนทแบงโซนทงหมดจะมโซนอปกรณตรวจจบทงหมด 41 โซน โดยชนใตดนม 2 โซน ชนท 1 ม 3 โซน ชน 2 ถง 8 มชนละ 5 โซน และชนดาดฟาม 1 โซน และโซนอปกรณแจงเหตดวยเสยงทงหมด 10 โซน โดยมโซนอปกรณแจงเหตดวยเสยงทกชนชน 1 ถง 8 ชนละ 1 โซน และบนได 2 ททละ 1 โซน 4.2.5 การเลอกใชอปกรณตรวจจบควน (Smoke Detector, S) เลอกใชรน 100 Series Low-Profile Plug-in Smoke Detectors ครอบคลมพนท 900 ตารางฟต เทากบ 83.61 ตารางเมตร, ระยะหาง 30 ฟต เทากบ 9.14 เมตร 4.2.6 การเลอกใชอปกรณตรวจจบความรอน (Heat Detector, H) เลอกใชรน 100 Series Plug-in Thermal Detectors ครอบคลมพนท 2500 ตารางฟต = 232.26 ตารางเมตร, ระยะหาง 50 ฟต = 15.24 เมตร

154 รปท 4.5 แผนภาพแนวตงของระบบแจงเหตเพลงไหมภายในอาคาร

155

รปท 4.6 แสดงสญลกษณและค าอธบายในแบบทางไฟฟา

บทท 5 สรปผล และขอเสนอแนะ

5.1 สรปผล โครงงานน เปนการออกแบบระบบไฟฟาและระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมส าหรบคอนโดมเนยม โดยใชโปรแกรม Auto CAD เขามาชวยในการเขยนแบบ เชน การเดนสายของหลอดไฟ การเดนสายของเตารบ จากนนกจะท าการออกแบบสายไฟฟา ขนาดทอรอยสาย เซอรกตเบรกเกอร ขนาดหมอแปลงทเหมาะสมกบโหลดและออกแบบระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมใหเหมาะสมกบสถานท ในการออกแบบครงนจะค านงถงเรองการประหยดพลงงานดวย โดยเลอกใชหลอดไฟ LED ทมคา PF สงและใหคาความสวางทสงทงยงกนไฟต า และการเลอกตดตงเครองปรบอากาศทมความเหมาะสมกบขนาดของหองรวมถงเลอกประสทธภาพของเครองปรบอากาศ กนาจะเปนผลท าใหสามารถประหยดพลงงานไดระดบหนง โดยรวมทงหมดของโครงงานนไดท าการออกแบบโดยค านงถงความปลอดภยและการประหยดพลงงานเปนหลกและทงหมดกจะอางองตามมาตรฐานทกประการ

5.2 ขอเสนอแนะ 5.2.1 การออกแบบครงนควรจะออกแบบใหมความสวยงามควบคไปกบการประหยดพลงงาน 5.2.2 ควรศกษาเรองระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหมใหลกซงกวาน 5.2.3 ขาดความรความเขาใจเกยวกบการใชโปรแกรม Auto CAD ในการออกแบบ ควรใชเวลาในการท าความเขาใจใหมากขนกวาน

157

157

เอกสารอางอง

คณะกรรมการสาขาวศวกรรมไฟฟา. (2545). มาตรฐานการตดตงทางไฟฟา ส าหรบประเทศไทย กรงเทพฯ. ช านาญ หอเกยรต. (2540). เทคนคการสองสวาง. พมพครงท 1. กรงเทพฯ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ทศนระว ประไพพงษ. (2550). AutoCAD ฉบบ Workshop for Home Design. พมพครงท 1 กรงเทพฯ: วตตกรป. ธนบรณ ศศภานเดช. (2548). การออกแบบระบบแสงสวาง. กรงเทพมหานคร: ซเอดยเคชน. ประสทธ พทยพฒน. (2548). การออกแบบระบบไฟฟา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: จ.บ.พ. เซนเตอร. พชญ อภรตมย; และคนอนๆ. (2554). การออกแบบระบบสองสวางภายนอกอาคาร ส าหรบรสอรท. อภรตน บางศร. (2552). เขยนแบบทางวศวกรรมไฟฟา และสถาปตยกรรมดวย AutoCAD 2010. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: ซคเซส มเดย. อนทรชต หอวจตร. (2549). เขยนแบบดวย AutoCAD2007. กรงเทพฯ: โปรวชน. ประสทธ พทยพฒน. (2556). การออกแบบระบบไฟฟา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ทซจ พรนตง.

ภาคผนวก

159

159

ภาคผนวก (มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทย พ.ศ. 2556)

ตารางท ก1 รปแบบการตดตงอางอง

วธการเดนสาย รปแบบการตดตง ลกษณะการตดตง หมายเหต สายแกนเดยวหรอหลายแกนหมฉนวน ม/ไมมเปลอกนอก เดนในทอ

โลหะหรออโลหะ ภายในฝาเพดานทเปนฉนวนความรอน หรอ

ผนงกนไฟ

หรอ

กลมท 1

ฝาเพดาน หรอผนงกนไฟทเปนฉนวนความรอนคอ

วสดทมคาการน าทาง

ความรอน(thermal conductance)อยาง

นอย 10 W/m2•K*

สายแกนเดยวหรอหลายแกนหมฉนวน ม/ไมมเปลอกนอก เดนในทอโลหะหรออโลหะเดนเกาะผนงหรอเพดาน

หรอฝงในผนงคอนกรตหรอทคลายกน

หรอ กลมท 2

กรณฝงในผนงคอนกรตหรอทคลายกนผนงนน

จะตองมคาความตานทานความรอน

(thermal resistivity)ไมเกน 2 K•W/m2

สายแกนเดยวหรอหลายแกนหมฉนวนมเปลอกนอก เดนเกาะผนง หรอเพดาน ทไมมสงปดหมท

คลายกน

กลมท 3 -

สายเคเบลแกนเดยวหมฉนวน ม/ไมมเปลอก

นอก วางเรยงกนแบบมระยะหาง เดนบนฉนวน

ลกถวยในอากาศ

กลมท 4 ระยะหางถงผนงและ

ระหวางเคเบลไมนอยกวาเสนผานศนยกลางเคเบล

160

160

ตารางท ก1 รปแบบการตดตงอางอง(ตอ)

สายแกนเดยวหรอหลายแกนหมฉนวนมเปลอกนอก เดนในทอโลหะหรออโลหะฝงดน

กลมท 5 -

สายแกนเดยว หรอหลายแกน หมฉนวน มเปลอกนอก ฝงดนโดยตรง

กลมท 6 -

สายเคเบลแกนเดยวหรอหลายแกนหมฉนวน มเปลอกนอก วางบนรางเคเบลแบบดานลาง

ทบ, รางเคเบลแบบ

ระบายอากาศ หรอรางเคเบลแบบบนได

กลมท 7 รางเคเบลแบบระบาย

อากาศจะตองมพนทรระบายอากาศไมนอยกวารอยละ 30 ของพนผวรางเคเบลทงหมด

161

161

ตารางท ก2 ขนาดกระแสของสายไฟฟาทองแดงหมฉนวนพวซ ม/ไมมเปลอกนอก ส าหรบขนาดแรงดนไมเกน กโลโวลต อณหภมตวน า อณหภมโดยรอบ เดนใน

ชองเดนสาย

0U U 0.6 1 70 C 40 C

162

162

ตารางท ก3 ขนาดกระแสของสายไฟฟาตวน าทองแดงหมฉนวนคลอสลงกดพอลเอทลน มเปลอกนอก ส าหรบขนาดแรงดน 0U U ไมเกน 0.6 1 กโลโวลต อณหภมตวน า 90 C อณหภม โดยรอบ 40 C วางบนรางเคเบลชนดดานลางทบ ม/ไมม ฝาปด

163

163

ตารางท ก4 ขนาดพนทหนาตดของทอรอยสาย

ขนาด mm. ( นว )

พ.ท.หนาตด100 %

( mm2 )

สาย 1 เสน 53 %

( mm2 )

สาย 2 เสน 31 %

( mm2 )

สาย 3 เสนขนไป 40 %

( mm2 )

15 ( 1/2 ) 177 94 55 71

20 ( 3/4 ) 314 166 97 126

25 ( 1 ) 491 260 152 196

32 ( 1 1/4 ) 804 426 249 322

40 ( 1 1/2 ) 1257 666 390 503

50 ( 2 ) 1963 1041 609 785

65 ( 2 1/2 ) 3318 1759 1029 1327

80 ( 3 ) 5027 2664 1558 2011

90 ( 3 1/2 ) 6362 3372 1972 2545

100 ( 4 ) 7854 4163 2435 3142

125 ( 5 ) 12272 6504 3804 4909

150 ( 6 ) 17671 9366 5478 7069

หมายเหต

พนทหนาตดทอรอยสาย คดจากสตร

A = (π / 4) d2

โดย A = พนทหนาตด (mm2)

d = เสนผานศนยกลาง (mm)

164

164

ตารางท ก5 ขนาดเสนผานศนยกลางและพนทหนาตดของสายไฟฟา

หมายเหต

ขนาดเสนผานศนยกลางใชคาใน มอก. 11-2533

ขนาดเสนผานศนยกลางของสาย XLPE ใชคาตามบรษท Bangkok Cable

ขนาดสาย

(mm²)

สาย IEC 01 สาย NYY 1/C สาย NYY 3/C สาย NYY 4/C สาย XLPE 1/C

เสนผานศนย กลาง (mm)

พนท หนาตด (mm²)

เสนผานศนย กลาง (mm)

พนท หนาตด (mm²)

เสนผานศนย กลาง (mm)

พนท หนาตด (mm²)

เสนผานศนย กลาง (mm)

พนท หนาตด (mm²)

เสนผานศนย กลาง (mm)

พนท หนาตด (mm²)

1 - - 8.8 60.8 - - - - - - 1.5 3.3 8.5 9.2 66.5 - - - - 6.5 33.1 2.5 4.0 12.5 9.8 75.4 - - - - 7.0 38.4 4 4.6 16.6 10.5 86.6 - - - - 7.5 44.1 6 5.2 21.2 11.0 95.0 - - - - 8.0 50.2 10 6.7 35.2 12.0 113 - - - - 8.5 56.7 16 7.8 47.7 13.0 133 - - - - 9.5 70.8 25 9.7 73.8 14.5 165 - - - - 11.5 104 35 10.9 93.9 16.0 201 - - - - 12.5 123 50 12.8 129 17.0 227 36.0 1018 39.5 1225 14.0 154 70 14.6 167 19.0 284 40.5 1288 44.5 1555 15.5 189 95 17.1 230 21.5 363 46.0 1662 51.5 2083 17.5 241 120 18.8 278 23.0 416 50.5 2003 56.0 2463 19.5 299 150 20.9 343 26.0 531 56.0 2463 62.0 3019 21.5 363 185 23.3 426 28.0 616 61.5 2971 68.0 3632 23.8 434 240 26.6 556 31.5 779 69.0 3739 76.5 4596 26.5 552 300 29.6 668 35.0 962 76.0 4537 85.0 5675 29.0 661 400 33.2 866 38.5 1164 - - - - 32.5 830 500 - - 43.0 1452 - - - - 36.5 1046

165

165

ตารางท ก6 ขนาดต าสดของสายดนของบรภณฑไฟฟา

พกดหรอขนาดปรบตงของเครองปองกนกระแส ไมเกน (A)

ขนาดต าสดของสายดนของบรภณฑไฟฟา (ตวน าทองแดง) (mm²)

20 2.5* 40 4* 70 6* 100 10 200 16 400 25 500 35 800 50 1000 70 1250 95 2000 120 2500 185 4000 240 6000 400

หมายเหต 1. ขนาดต าสดของสายดนของบรภณฑไฟฟาใชส าหรบทอยอาศย หรออาคารของผใชไฟทอยใกลหมอแปลงของระบบจ าหนายภายในระยะ 100 m 2. กรณทผใชไฟอยหางจากหมอแปลงระบบจ าหนายเกน 100 m ใหดภาคผนวก ณ ของมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทยของ ว.ส.ท

ประวตยอผท าโครงงาน

167

167

ประวตยอผท าโครงงาน

ชอ ชอสกล นายบญชย บวขม วนเดอนปเกด 4 มนาคม 2536 สถานทเกด อ าเภอวเศษชยชาญ จงหวดอางทอง สถานทอยปจจบน 20 หม 10 ต.ศาลเจาโรงทอง อ.วเศษชยชาญ จ.อางทอง 14110 หมายเลขโทรศพทตดตอ 091-201-1420 ประวตการศกษา พ.ศ. 2554 มธยมศกษาปท 6 จากโรงเรยนวเศษไชยชาญ “ตนตวทยาภม” พ.ศ. 2560 ก าลงศกษาระดบปรญญาตร สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ตดรปถาย ใสชดครย หนาตรง

ขนาด 2 นว

168

168

ประวตยอผท าโครงงาน

ชอ ชอสกล นายอภสทธ จรรยาพาณชกล วนเดอนปเกด 26 ธนวาคม 2537 สถานทเกด เขตคนนายาว จงหวดกรงเทพฯ สถานทอยปจจบน 11/85 แฟลตคลองจนท 11 ถนนเสรไทย แขวงคลองจน เขตบางกะป จ.กรงเทพๆ 10240 หมายเลขโทรศพทตดตอ 081-922-1218 ประวตการศกษา พ.ศ. 2556 มธยมศกษาปท 6 จากโรงเรยนบางกะป พ.ศ. 2560 ก าลงศกษาระดบปรญญาตร สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

169

169

ประวตยอผท าโครงงาน

ชอ ชอสกล นายสทธโชค หาญมนตร วนเดอนปเกด 24 ธนวาคม 2536 สถานทเกด อ าเภอเมองพจตร จงหวดพจตร สถานทอยปจจบน 82/1 หม 8 หมบานเนนสมอ ต.ปามะคาบ อ.เมอง จ.พจตร 66000 หมายเลขโทรศพทตดตอ 091-009-3881 ประวตการศกษา พ.ศ. 2555 มธยมศกษาปท 6 จากโรงเรยนพจตรพทยาคม พ.ศ. 2560 ก าลงศกษาระดบปรญญาตร สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ตดรปถาย ใสชดครย หนาตรง

ขนาด 2 นว