ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม

สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร

The Factors Influencing Communication Effectiveness on Personnel Development Policy of Head Nurses at the Secondary Level Hospitals in the Medical Service Department under Bangkok Metropolitan Administration

วไล เจยรบรรพต

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน พ.ศ. 2558

ลขสทธของมหาวทยาลยครสเตยน

วทยานพนธ เรอง

ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอ ผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร ไดรบการพจารณาอนมตใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล วนท 3 พฤษภาคม2558

............................................................................

นางสาววไล เจยรบรรพต

ผวจย

............................................................................

รองศาสตราจารย ดร.นงลกษณ จนตนาดลก

วท.บ.(พยาบาล), วท.ม.(พยาบาลศาสตร), พย.ด.

ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ

...........................................................................

ผชวยศาสตราจารย ดร. กรรณการ สวรรณโคต

วท.บ.(พยาบาล),M.S.(Nursing),ค.ด.(อดมศกษา)

กรรมการสอบวทยานพนธ

………………………………………………..

ผชวยศาสตราจารย ดร. สวณ ววฒนวานช

ค.บ.(พยาบาล), ค.ม. (บรหารการพยาบาล),

ปร.ด.(ประชากรศาสตร)

กรรมการสอบวทยานพนธ

………………………………………………… ……………………………………………. รองศาสตราจารย ดร.นงลกษณ จนตนาดลก รองศาสตราจารย สมพนธ หญชระนนทน วท.บ.(พยาบาล), วท.บ.(พยาบาล) เกยรตนยม, M.S. (Nursing) วท.ม.(พยาบาลศาสตร),พย.ด. ประธานกรรมการบรหารหลกสตรพยาบาล คณบดบณฑตวทยาลย ศาสตรมหาบณฑต

วทยานพนธ เรอง

ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอ ผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร

………………………………………….

นางสาววไล เจยรบรรพต

ผวจย

……………………………………………

ผชวยศาสตราจารย ดร. กรรณการ สวรรณโคต

วท.บ. (พยาบาล), M.S. (Nursing)

ค.ด. (อดมศกษา)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

………………………………………………..

รองศาสตราจารย เพญจนท ส.โมไนยพงศ

ค.บ.(การศกษาพยาบาล)

ค.ม. (การบรหารการพยาบาล)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

……………………………………………. ………………………………………………… รองศาสตราจารย ดร.นงลกษณ จนตนาดลก รองศาสตราจารย สมพนธ หญชระนนทน วท.บ.(พยาบาล), วท.บ.(พยาบาล) เกยรตนยมม, M.S. (Nursing) วท.ม.(พยาบาลศาสตร),พย.ด. ประธานกรรมการบรหารหลกสตรพยาบาล คณบดบณฑตวทยาลย ศาสตรมหาบณฑต

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนไดรบความอนเคราะหเปนอยางดจากผชวยศาสตราจารย ดร. กรรณการ สวรรณโคต อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก รองศาสตราจารย เพญจนท ส.โมไนยพงศ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวมรองศาสตราจารย ดร. วภาว พจตบนดาล ประธานคณะกรรมการสอบโครงรางการวทยานพนธ และผชวยศาสตราจารย ดร. สวณ วว ฒนวานช ทกรณาเปนผทรงคณวฒเสนอแนะ เพมเตมขอมลในวทยานพนธใหครอบคลมมากขน รวมทงคณาจารยทกทานทไดกรณาใหค าชแนะ เสนอแนะ และแนะน าจดบกพรองตางๆ ตงแตเรมตนจนเสรจสนสมบรณ สามารถน าไปเผยแพรเพอเปนประโยชนในการพฒนางานตอไป ผวจยรสกซาบซงในความเอาใจใสตอลกศษยดวยดเสมอมา ขอขอบพระคณในความกรณาของทานเปนอยางยง นอกจากนผวจยขอขอบพระคณอาจารยผทรงคณวฒทกทานทใหความกรณาเสนอแนะ และชวยปรบเครองมอวจยใหสามารถน าไปใชในงานวจยไดอยางมประสทธภาพ รวมถงผใหขอมลทกทาน ตลอดจนนองๆ ในทท างานทคอยใหก าลงใจและชวยเหลอในทกๆ ดานอยางเตมใจดวยดตลอดมา ทายทสดนผวจยขอขอบพระคณแมบญสม เจยรบรรพต ทดแล เปนหวง และคอยเปนก าลงใจรวมถงบคคลในครอบครว ไดแก นองชาย นองสาว และคณนศากร เกยวกล ทใหการสนบสนนในทกดานรวมถงการใหก าลงใจทดตลอดมา หากวทยานพนธฉบบนมคณคาและเปนประโยชนตอหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนผสนใจทจะน าไปศกษาตอยอดและกอใหเกดผลดตอองคการหรอประเทศชาต ผวจยขอมอบความดทงหมดนใหกบบคคลทกลาวมาขางตนทมสวนในการท าใหวทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงเปนอยางด

ง

564007 : สาขาวชา :การบรหารการพยาบาล ; พย.ม. (การบรหารการพยาบาล) ค าส าคญ : เจตคต/บรรยากาศการสอสารในองคการ/ประสบการณการท างาน/และประสทธผลของ การสอสารนโยบาย วไล เจยรบรรพต : ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร(The Factors Influencing Communication Effectiveness on Personnel Development Policy of Head Nurses at the Secondary Level Hospitals in the Medical Service Department under Bangkok Metropolitan Administration) คณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธ: ผชวยศาสตราจารย ดร.กรรณการ สวรรณโคต, ค.ด. , รองศาสตราจารยเพญจนท ส.โมไนยพงศ, ค.ม., 132หนา การสอสารเปนเครองมอส าคญในการถายทอดนโยบายจากผบงคบบญชาไปยงผใต- บงคบบญชา เพอใหเกดความเขาใจในเปาหมายทตรงกน วจยสหสมพนธนมวตถประสงคเพอ ศกษา ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย เจตคต และบรรยากาศการสอสารในองคการ และอทธพลของเจตคต ประสบการณการท างาน และบรรยากาศการสอสารในองคการทมตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพทปฏบตงานอยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร จ านวน 180 คน เลอกโดยวธการสมตวอยางแบบแบงชน เครองมอวจยเปนแบบสอบถามม 4 สวน คอ 1) ขอมลสวนบคคล 2) ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร 3) เจตคต 4) บรรยากาศการสอสารในองคการ ตรวจสอบความตรงเชงเนอหาของเครองมอวจย โดยผทรงคณวฒจ านวน 5 ทาน หาคาดชนความตรงเชงเนอหาของแบบสอบถามสวนท 2-4 ไดคาเทากบ 0.87, 0.91 และ 0.98 ตามล าดบ หาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคได เทากบ 0.93, 0.93 และ 0.95ตามล าดบวเคราะหขอมลโดยหาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหการถดถอยพห ผลการวจยพบวา ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย เจตคตและบรรยากาศการสอสารในองคการ ในโรงพยาบาลระดบทตยภมสงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมอยในระดบสงตามล าดบดงน =3.90, SD=0.68 ; =4.15, SD=0.559; =3.97, SD=0.621บรรยากาศการสอสารในองคการมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร สามารถอธบายความแปรปรวน ไดรอยละ 46.8 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 สรางสมการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐานZy= 0.687 Zบรรยากาศการสอสารใน

องคการ ผบรหารควรสงเสรมประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร และใหความส าคญในการสรางบรรยากาศการสอสารในองคการ

จ

564007 : MAJOR : Nursing Management ; M.N.S. (Nursing Management) KEYWORDS: ATTITUDE/ EXPERIENCE/ORGANIZATIONALCOMMUNICATION CLIMATE /COMMUNICATION EFFECTIVENESS WilaiJeanbunpoj : The Factors Influencing Communication Effectiveness on Personnel Development Policy of Head Nurses at the Secondary Level Hospitals in the Medical Service Department under Bangkok Metropolitan Administration. Thesis Advisors; Assistant Professor Dr. Khannika Suwonnakote, Ph.D., Associate Professor Penchan S. Monaiyapong, M.S. ; 132 pages. Communication is and essential tool in policy transfer from supervisors to subordinates for mutual understanding of organizational goals. This correlational research aimed to study communication effectiveness attitude, and organizational communication climate and to study the effect of attitude, experience and organizational communication climate on the communication effectiveness on personnel development policy of the head nurses at the Secondary Level Hospitals in the Medical Service Department under Bangkok Metropolitan Administration. The sample of 180 professional nurses who were working at the Secondary Level Hospitals in the Medical Service Department under Bangkok Metropolitan Administration was stratified and randomly selected. The research instrument was a set of questionnaire which included fourparts : 1) personal data, 2) the communication effectiveness on personnel development policy, 3) attitudes, and 4) organizational communication climate. The content validity index of the questionnaire parts 2 to 4, were 0.87, 0.91 and 0.98 respectively and the Cronbach's alpha coefficient were 0.93, 0.93 and 0.95 respectively. The findings of the research showed that communication effectiveness on personnel development policy,attitude,and organizational communication climate were at a high level ( =3.90, SD=0.68; =4.15, SD=0.559; =3.97, SD=0.621). The organizational communication climate had effect on communication effectiveness on personnel development policy which accounted for 46.8

percent of the variance at p<.001. The predictive equations were as follows :Zy=0.687Zorganizational

communication climate. Based on the finding of this research the administrator should promote the communication effectiveness and create organizational communication climate in the Medical Service Department under Bangkok Metropolitan Administration.

ฉ

สารบญ หนา

กตตกรรมประกาศ.......................................................................................................................... ค บทคดยอภาษาไทย.......................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ..................................................................................................................... จ สารบญ............................................................................................................................................ ฉ สารบญตาราง.................................................................................................................................. ฌ สารบญภาพประกอบ....................................................................................................................... ญ บทท 1 บทน า.................................................................................................................................. 1 ปญหาการวจย......................................................................................................... 1 ค าถามการวจย........................................................................................................ 5 วตถประสงคของการวจย......................................................................................... 5 สมมตฐานของการวจย............................................................................................. 5 กรอบแนวคดและกรอบทฤษฎในการท าวจย........................................................... 5 ขอบเขตของการวจย................................................................................................. 7 นยามตวแปรทใชในการศกษาวจย........................................................................... 8 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการศกษาวจย......................................................... 10 บทท 2 วรรณกรรมและผลการวจยหรอขอคนพบทเกยวของ......................................................... 11 แนวคดของการสอสารการสอสารในองคการ นโยบายดานการพฒนาบคลากร

และการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร..................................................

12 ความหมายของประสทธผล ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสาร และ

การประเมนประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร..........

25 การพฒนาบคลากรทางการพยาบาล.................................................................... 39 บทบาทหนาทของหวหนาหอผปวย..................................................................... 41 บรบทโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร............. 43

บทท 3 วธด าเนนการวจย................................................................................................................ 48 วธด าเนนการวจย..................................................................................................... 48

1. การออกแบบการวจย……………………………………………………. 48

1.1 ประชากร……………………………………………………………. 48 1.2 วธการสมตวอยางและกลมตวอยาง…………………………………. 49

ช

สารบญ (ตอ) หนา

1.3 ตวแปรทใชในการศกษาวจย.................................................................... 50

2. เครองมอทใชในการวจย................................................................................ 50

2.1 การพฒนาเครองมอทใชในการท าวจย………………………………............... 50

2.2 คณภาพของเคองมอทใชในการท าวจย…………………………....……. 53

3. การพทกษสทธกลมตวอยาง........................................................................... 55

4. การรวบรวมขอมลทใชในการท าวจย.............................................................. 55

5. การวเคราะหทางสถต......................................................................................... 56

6. ขนตอนการศกษาวจย……………………………………..…………......…… 57

บทท 4 ผลการวจย............................................................................................................................... 59 บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ..................................................................... 68 สรปผลการวจย............................................................................................................ 68

อภปรายผล.................................................................................................................. 70

ขอเสนอแนะ................................................................................................................ 72 บรรณานกรม...................................................................................................................................... 73 ภาคผนวก........................................................................................................................................... 78 ก รายชอผทรงคณวฒ.................................................................................................. 79 ข การพทกษสทธผเขารวมการวจย............................................................................ 81 ค เครองมอทใชในการวจย........................................................................................ 84 ง การหาคา CVI ของแบบสอบถาม............................................................................ 96 จ ตารางการปรบขอค าถามหลงตรวจสอบโดยผเชยวชาญ........................................ 100 ฉ ผลการวเคราะหสถตจากโปรแกรมส าเรจรป.......................................................... 104 ช หนงสอขออนญาตใชเครองมอ................................................................................ 119 ซเอกสารรบรองจรยธรรมการวจยในมนษย.............................................................. 123 ฌ คณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคนกรงเทพมหานคร....................................... 125 ญ เอกสารขอความอนเคราะหในการเกบขอมลท าการวจย....................................... 128 ประวตผวจย …................................................................................................................................. 132

ฌ

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 การตดตอสอสาร การบดเบอนขอมลทงทตงใจ และไมตงใจ....................................... 28 2 จ านวนประชากรและกลมตวอยางในแตละโรงพยาบาล............................................ 49 3 จ านวนและรอยละของพยาบาลวชาชพจ าแนกตามขอมลสวนบคคล............................ 60 4 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)และระดบของประสทธผลของการสอสาร

นโยบายดานการพฒนาบคลากรในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมและรายดาน...........................................................................

61 5 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)และระดบของประสทธผลของการสอสาร

นโยบายดานการพฒนาบคลากรในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครจ าแนกเปนรายขอ................................................................................

62 6 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)และระดบของเจตคตของพยาบาลวชาชพ

ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมและ รายดาน...............................................................................................................................

63 7 คาเฉลย( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบของบรรยากาศการสอสารใน

องคการในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมและรายดาน......................................................................................................

64 8 คาสมประสทธสหสมพนธ (r)ของเจตคต ประสบการณการท างาน บรรยากาศการ

สอสารในองคการและประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร ของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร.............................................................................................................

65 9 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ (R) ระหวางตวแปรทไดรบการ

คดเลอกเขาสสมการถดถอย คาสมประสทธการพยากรณ (R2) และทดสอบความ มนยส าคญของสมประสทธสหสมพนธทเพมขน (R2change) ในการพยากรณ ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร............................

66 10 ผลการวเคราะหการถดถอยพหของตวแปรท านายประสทธผลของการสอสาร

นโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร.....................................................................

66

ญ

สารบญภาพประกอบ

หนา แผนภมท

1 กรอบแนวคดของการวจย.................................................................................... 7 2 แบบจ าลองการสอสารของชแรมมลกษณะท 1.................................................... 13 3 แบบจ าลองการสอสารของชแรมมลกษณะท 2................................................... 14 4 แบบจ าลองการสอสารของชแรมมลกษณะท 3.................................................... 14 5 กระบวนการสอสารซงบอกถงความสมพนธระหวางผสงขาวสารและผรบ

ขาวสาร................................................................................................................ 15

6 รปแบบการตดตอสอสารในองคการ.................................................................. 19 7 แสดงการเคลอนทของขอมลจากบนลงลาง......................................................... 27 8 แสดงการถายทอดนโยบายตามสายบงคบบญชาในส านกการแพทยส

โรงพยาบาล 44

 

บทท 1

บทนา

ปญหาการวจย ปจจบนเปนยคแหงการเปลยนแปลง หรอเปนยคทเรยกวา โลกาภวตน (Globalization and regionalization) สวนหนงเปนผลมาจากปจจยภายในและภายนอก ทองคการไมสามารถจะหลกเลยงได ผนวกกบเทคโนโลยทางดานการสอสาร ทาใหเกดผลกระทบอยางกวางขวางไมจากดอยเฉพาะดานการศกษาเทานน แตขยายครอบคลมประเดนทางดานสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ การเมอง การปกครอง สาธารณสข ประกอบกบประเทศไทยกาลงกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ภายในเดอนธนวาคม 2558 ผลทคาดวาจะเกดขนตามมามหลายประเดน เชน การเคลอนยายของประชากรทมขอจากดนอยลง โรคตดตอขามแดนและการแพรกระจายของเชอโรคทตดมากบการยายถนหรอการเขาออกโดยเสร ซงอาจมทงโรคอบตใหม โรคอบตซ าหรอโรคเดมทหายไปแลวกลบมาเปนซ า อก ทงปญหาการ ขาดแคลนบคลากรทางสาธารณสข โดยเฉพาะพยาบาลวชาชพ (พชร นยมศลป, 2558) รฐบาลประกาศ นโยบายขบเคลอนประเทศไทยใหเปนศนยกลาง การใหบรการทางการแพทย ในระดบภมภาค (Medical hub) สงผลใหบคลากรทางการแพทยตองพฒนาทกษะ ความร ความสามารถ ใหเทาทนเทคโนโลยทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ขอมลขางตนลวนเปนสถานการณและปจจยทมผลตอการพฒนาระบบสาธารณสขทงสน กระทรวงสาธารณสขไดกาหนดแผนพฒนาสขภาพแหงชาตในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 พ.ศ. 2555 - 2559 โดยมกลวธหนงคอ พฒนาระบบมาตรฐานบรการดานการแพทยและสาธารณสขและความเชยวชาญเฉพาะในแตละระดบ (คณะกรรมการอานวยการจดทาแผนพฒนาสขภาพแหงชาต, 2555) ประกอบกบพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2548 ม การเปลยนแปลงการกาหนดตาแหนง โดยมงเนนในเรองคณภาพของบคลากร โดยจดใหดารงตาแหนงทเหมาะสมกบความรทกษะ และสมรรถนะทตองการตามตาแหนง (สานกงานคณะกรรมการขาราชการ พลเรอน, 2548)

2  

โรงพยาบาลระดบทตยภมในสงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานครม 3โรงพยาบาล ไดแก โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ โรงพยาบาลเวชการณยรศม และโรงพยาบาลลาดกระบง ขนตรงตอการบรหารงานของกรงเทพมหานคร ดาเนนการภายใตกรอบการพฒนาของกรงเทพมหานคร จากแผนพฒนากรงเทพมหานครในระยะ 12 ป (พ.ศ. 2552 - 2563) เนนการพฒนาใหโรงพยาบาลในสงกดสานกการแพทยเปนศนยความเปนเลศ มคณภาพตามเกณฑการประเมนศนยความเปนเลศทางการแพทย และพฒนาโรงพยาบาลใหผานการรบรองคณภาพ จากสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคกรมหาชน) ใหความสาคญในเรองการเรยนร และพฒนา การบรการทด บรหารจดการขอมลขาวสาร และพฒนาเทคโนโลยใหมคณภาพอยางตอเนอง รวมทงเพมศกยภาพและสมรรถนะของบคลากรใหมความสามารถในการปฏบตงาน เพอรองรบสถานการณทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ตลอดจนพฒนาบรการสความเปนเลศดวยการใชเทคโนโลยสารสนเทศ การทองคการสามารถทางานบรรลเปาหมายทตงไว ผบรหารตองปรบกลยทธใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ ผบรหารตองมบทบาทในการสรางบรรยากาศการทางาน สภาพแวดลอมภายในองคการเพอความสาเรจในการดาเนนงานในอนาคต การสอสารถอเปนกระบวนการหนงทจะทาใหบรรลเปาหมายขององคการ ซงจะเปนสอในการนาความตองการ ความคด ความรสก ไปสความเขาใจในเปาหมายระหวางบคคลตอบคคล กลมตอกลมหรอระหวางองคการเขาดวยกน การจดระบบการสอสารในองคการทดจะนามาซงความสาเรจในการดาเนนงาน (ธญญารตน อนทรเมอง, 2554) พยาบาลเปนบคลากรกลมใหญทใกลชดผรบบรการมากทสด และเปนกาลงสาคญในการสรางคณภาพการบรการ ดงนนจงจาเปนอยางยงตองมการพฒนาสมรรถนะใหสอดคลองกบความตองการของผใชบรการ หวหนาหอผปวย เปนผทตองรบผดชอบในการบรหารบคลากรทางการพยาบาล โดยทาหนาทเปนแกนกลางในการประสานงานทงภายในและภายนอกองคการ นอกจากนหอผปวยยงเปนหนวยงานสาคญทสะทอนผลผลตเชงคณภาพของโรงพยาบาล จงจาเปนตองมสมรรถนะหลกดานการสอสารซงเปนหนงในสมรรถนะทสภาการพยาบาลกาหนด (สภาการพยาบาล, 2554) ประเดนสาคญคอ องคการมโครงสรางซงจะประกอบดวยบคลากรหลายหนวย หลายกลมงาน สงผลตอประสทธผลในการสอสารซงประกอบดวยหลายปจจย เชน บคคลในระดบเดยวกน อปสรรคทพบไดแกการใชถอยคาไมชดเจน มความหมายคลมเครอ ภาระงานทมากเกนไป การละเลยขาวสารทไมเหนดวย ความไมแนนอนของการใชสญญาณ เจตคต ทกษะการสอสาร ความร วฒนธรรม บรรยากาศองคการ ขอมลขาวสารหรอแมกระทงนโยบายทอาจมขอมลมากจนเกนไป อาจกอใหเกดปญหาอปสรรคในการพฒนาองคการโดยเฉพาะพฒนาบคลากร (ปทมมา ไกลแกว, 2556 อางถงในอภษฎา วฒนะเสวและชนะเกยรต สมานบตร, 2557) นอกจากน วเชยร วทยอดม(2554) ยงระบถงการสอสารทมประสทธภาพและประสทธผลเปนเครองมอสาคญในการจดการและประสานงานทจะ

3  

ทาใหพฤตกรรมของคนในองคการเปนไปในลกษณะทเออตอการบรรลเปาหมาย นาพาองคการไปสความสาเรจดาเนนไปสเปาหมายทองคการตงไว ซงรวมถงเปนเครองมอในการสรางความสมพนธระหวางบคคลในองคการ และเปนเครองมอในการถายทอดประสบการณแกกน การตดตอสอสาร เปนเครองมอสาคญสาหรบบคคลทกฝาย ทจะใชการตดตอสอสารในการปฏบตงานใหสาเรจลลวงไดดวยด โดยเฉพาะอยางยงนกบรหารจะตองตระหนกใหเหนถง ความสาคญของการตดตอสอสาร และไมมองขามวาการตดตอสอสารเปนเรองเลกทไมมความสาคญ มฉะนน อาจเปนอนตรายตอการบรหารองคการ บอยครงปญหาและอปสรรคมกจะเกดจากการละเลย ไมสนใจและไมเหนคณคา ผวจยสมภาษณหวหนาฝายการพยาบาล ทง 3โรงพยาบาล เมอวนท 14 กรกฎาคม 2557 สรปประเดนปญหาทพบในเรองการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยดงน 1. หวหนาหอผปวยมภาระงานมาก สงผลใหการสอสารนโยบายทสอไปไมทวถง ไมครบถวน ประกอบกบพยาบาลวชาชพปฏบตงานเปนเวรผลดตลอด 24 ชวโมง บางครงไมไดพบกบหวหนาหอผปวยหลายวนทาใหการรบรนโยบายไมเปนปจจบน นอกจากนภาระงานทเพมมากขนทาใหพยาบาลวชาชพไมมเวลาในการอานหนงสอเวยนทหวหนาหอผปวยเวยนใหรบทราบ 2. เอกสารเวยนแจงการอบรมลาชา ไมทนเวลาเนองจากโรงพยาบาลระดบทตยภมทง 3 โรงพยาบาล ตงอยทางทศใต และทศตะวนออกของกรงเทพมหานครประกอบกบการจราจรทหนาแนน สงผลใหการรบสงเอกสารจากหนวยงานมายงสวนกลาง (สานกการแพทย) ใชเวลามาก 3. แนวทางการสงบคลากรเขารบการอบรมเปนแนวทางทโรงพยาบาลกาหนดขนมา เพอใชในการสงบคลากรเฉพาะของโรงพยาบาลเอง ยงไมมแนวทางปฏบตในเรองการพฒนาบคลากรทางการพยาบาลทเปนแนวทางกลางใหทกโรงพยาบาลปฏบตเหมอนกน 4. พยาบาลวชาชพใหความสาคญเรองการหารายไดมากกวาการพฒนาตนเอง 5. ชองทางในการถายทอดนโยบายหรอการสอสารขอมลไมมากพอ สวนใหญเปนหนงสอเวยนไมนาสนใจ จากปญหาทกลาวมาขางตนทาใหเกดผลกระทบตอองคการ ไดแก การสญเสยงบประมาณจากการทไมสามารถเขารบการอบรมไดทนเวลา การพฒนาบคลากรไมเปนไปตามเปาหมายทกาหนด พยาบาลวชาชพเสยขวญและกาลงใจในการปฏบตงานจากการทแนวทางการสงบคลากรเขารบการอบรมไมชดเจน จากขอมลขางตนทาใหผวจยเหนถงความสาคญของประสทธผลของการสอสาร ซงเปนเครองมอสาคญทจะนามาใชในการถายทอดแผนปฏบตราชการ รวมถงแผนพฒนาดานตางๆ โดยเฉพาะนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ใหเปนไปตามเปาหมายทหวหนา

4  

หอผปวยวางแผนการดาเนนงานไว และดวยรปแบบการสอสารภายในองคการทใชในระบบราชการ ซงเปนการสอสารแบบเปนแนวดงจากบนลงลางตามสายบงคบบญชา ไลเรยงกนลงมาตามลาดบชน การสอสารจากลางขนบนจะมปรมาณนอย การบรหารงานในองคการระบบราชการจงตองมการใชกฎระเบยบทเขมงวด มการแบงงาน การบรหารงานตามลาดบชนอยางชดเจน (ธญญารตน อนทรเมอง, 2554) จงอาจสงผลตอประสทธผลของการสอสาร การเลอกศกษาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ไดเลอกใชแนวคดของแอนเดอรสนและนาลส(Anderson and Narus, 1990) เปนตวแปรตามสาหรบประเมนประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร จากผลการวจยพบวาตวแปรทสงผลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร ไดแกประสบการณการทางาน จากทฤษฎการสอสารของชแรมม (Schramm, 1954) และทฤษฎการสอสารของเบอรโล (Berlo, 1960) กลาวถง ประสบการณของผรบสารและผสอสาร สงผลตอความสาเรจในการสอสาร เจตคตเปนตวแปรทงานวจยหลายๆ งานวจยนามาศกษา เนองจากเจตคตเปนความรสก ความคดหรอความเชอ และแนวโนมทจะแสดงพฤตกรรมของบคคลเปนปฏกรยาโตตอบ โดยการประมาณคาวาชอบหรอไมชอบ สงผลกระทบตอการตอบสนองของบคคลในเชงบวกหรอเชงลบตอบคคล สงของ หรอสถานการณ ในสภาวะแวดลอมของบคคลนนๆ เจตคตนสามารถเรยนรหรอจดการไดโดยใชประสบการณ (อรวรรณ ปลนธนโอวาท, 2554) อางถง โรเจอรส ซงอธบายถงเจตคต และพฤตกรรมของบคคล ไมสมพนธกนอยางตอเนองเสมอไปกลาวคอ เมอบคคลมความร และเจตคตอยางไร จะแสดงพฤตกรรมตามความรและเจตคตทมอยนน คอเกดขนสอดคลองหรอสมพนธกน แตจะไมเกดขนเสมอกนไปในทกกรณ และเจตคตสงผลตอประสทธผลของการสอสาร (จนตวร เกษมสข, 2550; ฤทยรตน หมนหาทรพย, 2554) และมงานวจยทพบวา เจตคตไมสงผลตอประสทธผลของการสอสาร (อรวรรณ ปลนธนโอวาท,2554)ทาใหผวจยสนใจตวแปร “เจตคต” บรรยากาศการสอสารในองคการเปนตวแปรทสอดคลองกบนโยบาย Happy work place ของผอานวยการสานกการแพทย กรงเทพมหานคร ทตองการใหบคลากรทางานอยางมความสข เมอบคลากรมความสขทงดานกาย จต สงคม กจะสงผลใหผลงานออกมาไดด เชนเดยวกบบรรยากาศการสอสารในองคการของเพส และ ฟาลส (Pace and Faules, 1994) กลาวถงบรรยากาศการสอสารในองคการมความสาคญตอการเพมผลผลตขององคการมากทสด เพราะบรรยากาศการสอสารจะสงผลตอความพยายามในการทางานรวมกนเพอใหเกดความสาเรจ งานวจยนหนวยงานในสานกการแพทยไมเคยมผใดศกษามากอน ทาใหผวจยสนใจและเกดขอคาถามในงานวจยดงน

5  

คาถามการวจย 1. ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย เจตคต และบรรยากาศการสอสารในองคการ ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร อยในระดบใด 2. ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบาย ดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยเจตคต และบรรยากาศการสอสารในองคการ ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการ แพทย กรงเทพมหานคร 2. ศกษาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร สมมตฐานของการวจย เจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการ มอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร กรอบแนวคดและกรอบทฤษฎในการทาวจย การวจยครงนผวจยไดศกษาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร ผวจยเหนถงความสาคญของประสทธผลของการสอสาร ซงเปนเครองมอสาคญทจะนามาใชในการถายทอดแผนปฏบตราชการ รวมถงแผนพฒนาดานตางๆ โดยเฉพาะนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ใหเปนไปตามเปาหมายทหวหนาหอผปวยไดวางแผนการดาเนนงานไว ผวจยทาการศกษาและทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบ ปจจยทมอทธพลตอ

6  

ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร และทฤษฎการสอสารของ ชแรมม (Schramm, 1954) ทนาแนวคดมาจากออสกด (Osgood) โดยเนนในเรองของการสอสารจะประสบความสาเรจได ผสงสารและผรบสารตองมประสบการณในเรองของภาษา วฒนธรรม ความเชอ คานยม และเจตคตของตนเอง รวมถงการมปฏสมพนธรวมกน ทฤษฎการสอสารของเบอรโล (Berlo, 1960) กลาวถง เจตคตของผรบสารทมอคตตอองคประกอบของการสอสาร คอถาผรบสารมความรสกในแงลบ จะสงผลใหผรบสารขาดความสนใจและปฏเสธการรบขาวสารตางๆ จากผสงสาร กลาวคอ เจตคตของผรบสาร สงผลตอประสทธผลของการสอสารซงเปน ปจจยสความสาเรจในการสอสาร กรอบแนวคดของ แอนเดอรสนและนาลส (Anderson &Narus, 1990) กลาวถงการสอสารทมคณภาพ สงหรอมประสทธผล ประกอบดวย 1) เปนการสอสารทตรงประเดน 2) เปนการสอสารไดทนเวลา 3) มความนาเชอถอของขอมล เจตคตตามแนวคดของกฟสน ไอแวนเซอรวช และโดแนลร(Gibson, Ivancevich, and Donnelly, 2000) ประกอบดวย 1) องคประกอบดานความรความเขาใจ 2) องคประกอบทางจตอารมณ 3) องคประกอบทางพฤตกรรม กรอบแนวคดเรองบรรยากาศการสอสารในองคการของ เพส และฟาลส (Pace &Faules, 1994) กลาวถงบรรยากาศการสอสารในองคการ มองคประกอบ 6 ดาน คอ 1) การคานงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสง 2) ความไววางใจ 3) การมสวนรวมในการตดสนใจ 4) การสนบสนนซงกนและกน 5) การเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพ 6) การรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพผวจยสนใจศกษาเจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการ จากการศกษาจากงานวจยพบวามอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร นอกจากนการสอสารยงสอถงความตองการ ความนกคดของผบงคบบญชาไปยงผใตบงคบบญชา ผใตบงคบบญชาไปยงผบงคบบญชา รวมทงการประสานงานระหวางผทอยในองคการเดยวกน และภายนอกองคการ อาจกลาวไดวาเมอมการปฏบตงานรวมกนยอมมการตดตอสอสารเกดขน เพอแลกเปลยนความคดเหนและใหเกดความเขาใจทตรงกน ถาองคการนนๆ ไดรบขอมลขาวสารทผดเพยนไปจากเดม สอความหมายไมตรงกจะทาใหเกดปญหา การสอสารเปนกลยทธ หรอกระบวนการ หรอเครองมอทจะนาไปสความเขาใจในการตดตอ และการทางานรวมกนของบคคลในองคการเพอบรรลเปาหมาย แตหากไมเรยนร ไมเขาใจความตองการของตนเอง และไมเขาใจผอนแลว ไมวาจะมกระบวนการสอสารทดและมอปกรณสอสารททนสมยเพยงใดกไรคณคา นอกจากนการสอสารจาเปนตองเขาใจถงความแตกตางระหวางบคคล เมอบคคลมความแตกตางกน การสอสารทดจะตองใชความมมนษยสมพนธทดควบคกนไปดวย จงจะทาใหการสอสารนนประสบความสาเรจ (ทรงธรรม ธระกล,2548) ผวจยนาขอมลทไดมาเขยนกรอบแนวคดของการวจยดงน

7  

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดของการวจย ขอบเขตของการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา เนอหาทใชในการศกษาไดแก ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร เจตคต ประสบการณการทางานและบรรยากาศการสอสารในองคการ 2. ขอบเขตดานประชากร ประชากรไดแก พยาบาลวชาชพซงปฏบตงานในโรงพยาบาลระดบทตยภมสงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร จานวน 3โรงพยาบาลประกอบดวย โรงพยาบาลหลวงพอทวศกดฯ โรงพยาบาลเวชการณยรศม และโรงพยาบาลลาดกระบง จานวน 321 คน 3. ขอบเขตดานเวลา เวลาทใชในการเกบขอมลไดแก เดอนพฤศจกายน-ธนวาคม พ.ศ. 2557

ประสทธผลของการสอสาร

นโยบายดานการพฒนาบคลากร

1.การสอสารตรงประเดน

2. การสอสารอยางทนเวลา

3. ความนาเชอถอของขอมล

(Anderson &Narus, 1990)

เจตคต (Gibson, Ivancevich, and

Donnelly, 2000)

ประสบการณการทางาน

บรรยากาศการสอสารในองคการ

(Pace &Fuales,1994)

ตวแปรตน  ตวแปรตาม 

ปจจยดานบคคล 

ปจจยสงแวดลอม

8  

นยามตวแปรทใชในการศกษาวจย ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร หมายถง การรบสงขอมลขาวสารจากหวหนาหอผปวยไปยงพยาบาลวชาชพผานทางหนงสอเวยน การแจงรายบคคล หรอจากการประชมหนวยงาน ในเนอหาเกยวกบนโยบาย และการปฏบตตามนโยบายดานการพฒนาบคลากร ซงครอบคลมถงโปรแกรมการอบรม และการศกษาดงาน ประกอบดวยการสอสารตรงประเดน อยางทนเวลา และขอมลมความนาเชอถอ วดไดโดยใชแบบสอบถาม ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร ผวจย พฒนาแบบสอบถามมาจากแบบสอบถามของ สภวรรณ พวงไกรส (2550) โดยใชกรอบแนวคดของ แอนดสนและนาลส (Anderson &Narus, 1990) จานวน 11 ขอ การสอสารตรงประเดน หมายถงการสอสารทหวหนาหอผปวยตองการใหพยาบาลวชาชพรบทราบวตถประสงค เหตผล ขนตอนการปฏบตของนโยบายดานการพฒนาบคลากรรวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมนอยางชดเจนและพยาบาลวชาชพมความเขาใจพรอมจะปฏบตตามนโยบาย การสอสารอยางทนเวลา หมายถง การสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรทหวหนาหอผปวย มการกระจายขอมลขาวสารถงพยาบาลวชาชพไดอยางรวดเรว ทนตอเหตการณขอมลเปนปจจบนโดยหวหนาหอผปวยสามารถเลอกใชชองทางไดหลายชองทาง และเปนชองทางทเหมาะสมกบแตละบคคล ความนาเชอถอของขอมลหมายถง หวหนาหอผปวยจะนานโยบายดานการพฒนาบคลากร ทผานการพจารณาตามสายบงคบบญชา ซงถอเปนขอมลทนาเชอถอ มาถายทอดใหพยาบาลวชาชพใหรบทราบ เจตคตหมายถง ความร อารมณ และแนวโนมทจะกระทาพฤตกรรมของพยาบาลวชาชพเกยวกบการรบสงขอมลขาวสารจากหวหนาหอผปวยไปยงพยาบาลวชาชพผานทางหนงสอเวยน การแจงรายบคคล หรอจากการประชมหนวยงาน ในเนอหาเกยวกบนโยบาย และการปฏบตตามนโยบายดานการพฒนาบคลากร ซงครอบคลมถงโปรแกรมการอบรม การศกษาดงานททาไดตรงประเดน อยางทนเวลา และขอมลมความนาเชอถอ วดโดยใชแบบสอบถาม เจตคต ผวจยพฒนามาจากแบบสอบถามของ พรพรรณ คลายสบรรณ (2555) โดยใชกรอบแนวคดของกฟสน ไอแวนเซอรวช และโดแนลร(Gibson, Ivancevich, and Donnelly, 2000) ความร หมายถง การรบรและเขาใจของพยาบาลวชาชพเกยวกบ ขอมลขาวสารทไดรบจากหวหนาหอผปวย ทเปนนโยบายดานการพฒนาบคลากร ไดแก วตถประสงค เหตผล ขนตอนการปฏบตตามนโยบาย รวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมนอยางชดเจน ครอบคลม สามารถนามาวเคราะห สงเคราะห และนาไปปฏบตตามไดอยางถกตอง

9  

อารมณ หมายถง การแสดงออกของความรสก ชอบหรอไมชอบ ทมตอขอมลขาวสารทไดรบจากหวหนาหอผปวย ทเปนนโยบายดานการพฒนาบคลากรไดแก วตถประสงค เหตผลขนตอน การปฏบตตามนโยบาย รวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมน พฤตกรรม หมายถง แนวโนมทจะการกระทาของพฤตกรรม ทมตอขอมลขาวสารทไดรบจากหวหนาหอผปวย ทเปนนโยบายดานการพฒนาบคลากรไดแก วตถประสงค เหตผล ขนตอนการปฏบตตามนโยบาย รวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมนหลงไดรบการสอสารนโยบาย ประสบการณการทางาน หมายถง จานวนปทพยาบาลวชาชพปฏบตงานอยในหนวยงานทปฏบตงานอย ณ เวลานน นบเปนจานวนป บรรยากาศการสอสารในองคการหมายถงการรบรของพยาบาลวชาชพเกยวกบการรบสงขอมลขาวสาร หรอนโยบายดานการพฒนาบคลากร ระหวางหวหนาหอผปวย พยาบาลวชาชพ และเพอนรวมงานประกอบดวย 6 ดาน ไดแก การคานงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสงความไววางใจ การมสวนรวมในการตดสนใจการสนบสนนซงกน และกน การเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพ และการรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพ วดไดโดยใชแบบสอบถาม บรรยากาศการสอสารในองคการ ผวจยพฒนาแบบสอบถามมาจากแบบสอบถาม ของ นภางคดาว มาดวง (2550) โดยใชกรอบ แนวคดของ เพสและฟาลส (Pace &Faules, 1994) จานวน26 ขอ การคานงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสง หมายถง การทพยาบาลวชาชพรบรถงนโยบายและเปาหมายขององคการทเกยวกบการพฒนาบคลากร เมอไดรบการถายทอดนโยบายจากหวหนาหอผปวย และเขาใจบทบาทของตนเองทจะปฏบตตามแนวทางอยางมงมนเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ ความไววางใจ หมายถง พยาบาลวชาชพใหการยอมรบและเชอถอขอมลของนโยบายดานการพฒนาบคลากรทหวหนาหอผปวยถายทอดใหทราบวาเปนขอมลทมประโยชนตอการปฏบต และพรอมจะปฏบตตาม ตามกรอบเวลาทกาหนด รวมทงมความเชอใจและมนใจในขอมลของนโยบายทไดรบจากเพอนรวมงานวามขอมลทถกตอง การมสวนรวมในการตดสนใจหมายถง หวหนาหอผปวยเปดโอกาสใหพยาบาลวชาชพ มสวนรวมในการแสดงความคดเหน กาหนดเปาหมาย แนวทางปฏบต กฎระเบยบตางๆ ทเกยวของในการดาเนนการดานการพฒนาบคลากร โดยนาขอเสนอแนะไปบรรจในนโยบายดานการพฒนาบคลากรในหนวยงาน

10  

การสนบสนนซงกนและกนหมายถง หวหนาหอผปวยสนบสนนใหบคลากรทางานรวมกนเปนทม สนบสนนใหมการสอสารงานกบหนวยงานขางเคยง เพอพรอมจะดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรรวมกน ทาใหเกดการสรางบรรยากาศการทางานทด การเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพหมายถง หวหนาหอผปวยสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรอยางเปดเผย ใหขอมลอยางถกตอง ครบถวน เปนปจจบน และเปดโอกาสใหสอบถามขอมลไดถาไมเขาใจ ทาใหพยาบาลวชาชพเกดความเขาใจ และพรอมปฏบตตามนโยบาย การรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพหมายถง พยาบาลวชาชพสามารถใหขอมล หรอเสนอแนะนโยบายดานการพฒนาบคลากรตอหวหนาหอผปวย โดยหวหนาหอผปวยยนดทจะรบฟง และนาขอเสนอนนไปปรบใช ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการศกษาวจย 1. เปนประโยชนสาหรบผบรหารในการปรบปรงประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร 2. ผบรหารสามารถนาผลวจยในเรองปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานครไปใชในการพฒนาแนวทางการถายทอดนโยบายใหตรงประเดน รวดเรว และมเนอหาทถกตองนาเชอถอ

บทท 2

วรรณกรรมและผลการวจยหรอขอคนพบทเกยวของ

การวจยครงน ผวจยไดศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย เจตคตและบรรยากาศการสอสารในองคการในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร และศกษาอทธพลของ เจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการ ทมตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผ ปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยศกษาคนควาจากตารา เอกสาร หนงสอ วารสาร บทความ สอออนไลนและงานวจยตางๆ ทเกยวของโดยนาเสนอเปนลาดบดงน 1. แนวคดของการสอสารการสอสารในองคการ นโยบายดานการพฒนาบคลากรและการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร 2. ความหมายของประสทธผล ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสาร และการประเมนประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร 3. การพฒนาบคลากรทางการพยาบาล 4. บทบาทหนาทของหวหนาหอผปวย 5. บรบทโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยมรายละเอยดดงน

12

แนวคดของการสอสาร การสอสารในองคการ นโยบายดานการพฒนาบคลากรและการสอสารดานการพฒนาบคลากร แนวคดของการสอสาร การสอสาร(Communication) หมายถง กระบวนการทมนษยแสดงปฏสมพนธกนโดยใชสญลกษณในรปแบบตางๆ ทสามารถใชในการสอสาร เพอสรางความรความเขาใจ หรอเพอใหเกดผลตามทตงวตถประสงคไว การสอสารเปนกระบวนการใชสญลกษณและกระบวนการทางสงคมทไมสามารถเกดขนไดถามบคคลเพยงคนเดยว ตองมองคประกอบการสอสารทสาคญคอ ผสงสาร ผรบสาร และขาวสารทสอสาร เปนพนฐานและอาจจะมความสลบซบซอนแลวแตโอกาส และความตองการในการสอสารแตละครง (ทพยพาพร มหาสนไพศาล, 2555) สพาน สฤษฎวานช (2552) กลาวถง การสอสาร หมายถง การเคลอนยายหรอสงผานขาวสาร ขอมล หรอความหมายบางอยางของคนตงแต 2 คนขนไป เพอใหเกดความเขาใจกนหรอเพอวตถประสงคบางอยางตามทตองการ การสอสารเปนกระบวนการของคน 2 คนขนไปทมปฏสมพนธตอกน ถาคนคนนนคดอยเพยงลาพงไมมการสอสารออกมา กจะยงไมถอวามการสอสารเกดขน และการสอสารอาจใชภาษาพดหรอไมใชภาษาพดกได เชน ในชวงวนวาเลนไทน ถามใครมาสงกหลาบแดงใหกบเรา เรากจะเขาใจความหมายทเขาตองการสอถงเราวาเขาคงสงความรกความปรารถนาดใหกบเรา โดยไมตองพดออกมา ชตาภา สขพลา (2548) การสอสารมาจากภาษาองกฤษวา Communication หรอCommunication Arts. หมายถง ศาสตรแหงการตดตอสอสารของมนษย โดยทคาวา Communication นนมาจากภาษาลาตนวา communis ซงหมายถง common หรอ commonness ทหมายถงการรวมกนหรอเหมอนกน ดงนนการสอสารจงแสดงนยถงการกอใหเกดความรวมกนหรอเหมอนกน ไดมการใหนยามและความหมายของคาวา “การสอสาร” ไวหลากหลายดงน พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 (2539) ไดใหความหมายของการสอสารไววา “ก. นาหนงสอหรอขอความของฝายหนงสงใหอกฝายหนง” (ทรงธรรม ธระกล, 2548) กตมา สรสนธ (2557) ในการนยามหรอใหความหมายคาวา การสอสารนน เปนเรองทคอนขางยงยาก เนองจากการสอสารมความหมายทกวางขวาง ครอบคลมกจกรรมทกอยางของมนษย ดงนนในการใหความหมายเกยวกบการสอสารจงมหลากหลายมากมายตามความสนใจของนกวชาการแตละบคคล ซงใหความสาคญและพจารณาการสอสารในมตตางกนดงน แอรสโตเตล (Aristotle) นกวาทวทยาชาวกรก กลาววา การสอสาร หมายถง การแสวงหาวธการชกจงใจทพงมอยทกรปแบบ

13

ชแรมม (Schramm) กลาววา การสอสาร หมายถง การมความเขาใจรวมกนตอเครองหมายทแสดงขาวสาร(Information Signs) ออสกด (Osgood) กลาวถง การสอสารวา ในความหมายโดยทวไปแลว การสอสารทเกดขนเมอฝายหนงคอผสงสารมอทธพลตออกฝายหนง คอ ผรบสาร โดยใชสญลกษณตางๆ ซงถกสงผานสอทเชอมทง 2 ฝาย จากความหมายขางตนสรปไดวา การสอสาร หมายถง กระบวนการแลกเปลยนขอมลขาวสารระหวางบคคล หนวยงาน หรอองคการ ดวยวธทแตกตางกน โดยใชวจนะภาษา หรออวจนะภาษา เพอใหเกดความเขาใจในสงทตองการจะสอสารรวมกนเพอบรรลวตถประสงคทตงไว แนวคดของการสอสารทผวจยเลอกใชในงานวจย ไดแก แนวคดของชแรมม (Schramm, 1954; Schramm & Robert, 1991) เนองจากแนวคดของชแรมมใหความสาคญเกยวกบเรองการมประสบการณรวมกนระหวางผสงสารและผรบสารซงเปนปจจยทสงเสรมใหการสอสารประสบผลสาเรจและบรรลวตถประสงค แบบจาลองการสอสารของ ชแรมม จะเนนความสาคญในเรองประสบการณของผสงสาร และผรบสาร เชน ภาษา ทศนคต วฒนธรรม ความเชอ คานยม ศลปะ การตความ เปนตน การสอสารตามแนวคดของ ชแรมม (Schramm, 1954; Schramm & Robert, 1991) การสอสารจะสาเรจไดตองมปจจยทเกยวของโดยสรางเปนแบบจาลอง ดงน

แผนภาพท 2 แบบจาลองการสอสารของชแรมมลกษณะท 1 ทมา : กตมา สรสนธ (2557)

Signal สญญาณ

แหลงสาร (Source)

Encoder (การเขารหส)

Decoder (การถอดรหส)

Destination (จดหมายปลายทาง)

14

จากแผนภาพท 2 อธบายไดวาแหลงสารจะทาการเขารหสสารแลวสงไปยงจดหมายปลายทาง ซงจะทาการถอดรหสสารทไดรบ

แผนภาพท 3 แบบจาลองการสอสารของชแรมมลกษณะท 2 ทมา : กตมา สรสนธ (2557) จากแผนภาพท 3 เนนความสาคญในเรองประสบการณของแตละบคคล ทงในสวนของผสงสารและผรบสาร ซงตางฝายตางมประสบการณในเรองภาษา วฒนธรรม ความเชอ คานยม และทศนคตของตนเอง โดยปจจยเหลานจะสงผลตอการเลอกสงสาร และการรบสาร และการเลอกตความหมาย ตลอดจนทาความเขาใจในขอมลขาวสาร ในขณะทสอสารสนามแหงประสบการณมผลตอความสาเรจและความลมเหลวในการสอสาร

แผนภาพท 4 แบบจาลองการสอสารของชแรมมลกษณะท 3 ทมา : กตมา สรสนธ (2557) จากแผนภาพท 4 เนนดานการมปฏสมพนธระหวางผสงสารและผรบสารมากขน กลาวคอ เมอผสงสารเขาถงรหส (Encoder) สงขอมลขาวสาร (Message) ไปยงผรบสาร ผรบสารกจะถอดรหส (Decoder) คาพดขาวสารหรอสญญาณตางๆ ทผสงสารสงมาให จากนนผรบสารกจะตความ (Interpret) ทาความเขาใจสารทไดรบ ซงผรบสารกจะเกดความรสก ความคดเหนตอสารนน หรอทเรยกวา

Signal Source Encode

Field of i

Field of i Decoder Destination

Massage

Massage Encoder

Interprete

Decoder

Decoder

Interprete

Encoder

15

ปฏกรยาตอบสนอง (Feedback) สงกลบมายงผสงสาร โดยในขนตอนนผสงสารกจะเปลยนบทบาทจากการเปนผสงสารกลายเปนผรบสารทตองทาการถอดรหส หรอรบปฏกรยาตอบกลบ ผสงสารอาจปรบททาในการสงสารเสยใหม เพอใหเหมาะสมและสอดคลองตารางตอความตองการของผรบสารมากขน กระบวนการสอสาร กระบวนการสอสาร หมายถง ความสมพนธระหวางผสงและผรบขาวสาร เปนการรบรและแปลความหมายของแตละบคคล ซงประกอบดวย 1. ผสงขาวสาร (sender or encoder) เปนผสงขอมลไปยงบคคลอน อาจเปนคนเดยวหรอหมคณะกได 2. ขาวสาร (Message or source) อาจเปนความคด คาสง รายงาน คาอธบาย คาแนะนา ฯลฯ ทจะถายทอดไปยงผรบ 3. ผรบขาวสาร (receiver or decoder) คอ บคคลทรบขาวสารจากผสงขาวสาร โดยผานการฟง การเหน ความรสกหรออนๆ 4. ตวกรอง (Filters) คอ ตวกรองขาวสาร เพอมใหมผลตอขาวสารทสงระหวางผรบและผสงเปลยนแปลงไป 5. ชองทางสอสาร (Channel) เปนชองทางทขาวสารจะเดนจากผสงไปยงผรบ อาจเปนชองทางหนงทางใดหรอหลายๆ ทาง จะเปนขอความหรอสญลกษณ เชน คลนแสดง เสยง วทย จดหมาย อเมล ฯลฯ 6. ขอมลยอนกลบ (Feedback) เปนปฏกรยาของผรบขาวสารตอขาวสารนนๆ บางครงอาจ จะไมเกดขนกไดขนอยกบระบบการสอสารแตละประเภทดงแผนภาพท 5 (นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) แผนภาพท 5 กระบวนการสอสารซงบอกถงความสมพนธระหวางผสงขาวสารและผรบขาวสาร ทมา: นตยา ศรญาณลกษณ (2554)

ขอมลยอนกลบ (feedback)

ผสงขาวสาร (sender)

ขาวสาร (message)

ชองทาง (channel)

ผรบขาวสาร (receiver)

ตวกรอง ตวกรอง ตวกรอง

16

การสอสารจดเปนปจจยทสาคญอกปจจยหนงในชวตของมนษย เพราะการทจะไดมาซงปจจยตางๆ นนยอมตองอาศยการสอสารเปนเครองมอ มนษยไดอาศยการสอสารเปนเครองมอเพอบรรลวตถประสงคในการดาเนนกจกรรมตางๆ ของตนเอง และเพอการอยรวมกบผอนดวย ยงสงคมมความสลบซบซอนมากเพยงใด การตดตอสอสารกยงมความสาคญมากขนเทานน (กาญจนา มศลป-วกกย, 2553) เชนเดยวกบการสอสารในกลมคน หนวยงาน หรอองคการ ซงตองมขนตอนและแบบแผนในการสอสารองคการเปนหนวยทมโครงสรางและสายบงคบบญชาเขามาเกยวของ จงอาจทาใหเกดอปสรรคในกระบวนการสอสาร ดงนนบคลากรทกระดบจงควรเหนความสาคญและทาความเขาใจในเรองการสอสาร เพราะจะสงผลใหบคลากรมความสมพนธอนดตอกน เขาใจวตถประสงคขององคการ นาพาองคการไปสเปาหมาย การสอสารในองคการ การสอสารในองคการมความสาคญทงองคการภาครฐ ภาคธรกจ และองคการสาธารณสข การตดตอสอสารทดมความตอเนองและรวดเรว นบเปนกญแจสาคญ การสอสารภายในองคการทดชดเจนจะสงผลใหการปฏบตงานตามนโยบายเปนไปในทศทางเดยวกน ชวยสรางความเขาใจในนโยบายของผบรหารเชอมความสมพนธระหวางบคลากรในองคการ เกดความพงพอใจและเขาใจในนโยบายอยางชดเจน สงผลตอประสทธภาพในการทางาน การสอสารในองคการจงเปนสงจาเปนอยางยงสาหรบกจกรรมและการดาเนนงานตางๆ ทจะเกดขนในองคการเพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลตอองคการในทางบวก เวลช และแจคสน (Welch & Jackson, 2007) การสอสารในองคการหมายถงการแลกเปลยนขาวสารระหวางบคคล หรอกลมคน ทมหลายระดบในหลายพนทในองคการ เพอใชขอมลในการดาเนนการขององคการ วนาวลย ดาต (2553) การสอสารในองคการ หมายถง กระบวนการแลกเปลยนขาวสาร ความคดและทศนคตในองคการของกลมบคลากรทมความสมพนธกน แตมความเชยวชาญทแตกตางกน ทงนกเพอดาเนนการกจกรรมตางๆ ใหบรรลวตถประสงคทตงไว นอกจากนนยงชวยใหเกดการควบคมพฤตกรรมของบคลากรในองคการดวยวธการสอสารแบบตางๆ เชน การสงการ การควบคม ชวยสงเสรมแรงจงใจในการระบสงทสมาชกในองคการตองการกระทา เพอใหไดรบผลประโยชนทงตอตนเองและองคการ เพอสงเสรมการยอมรบเปาหมายและการดาเนนงานขององคการ เพอใชในการสนบสนนการตดสนใจ ถาหากไดรบขอมลทถกตองตรงตามความเปนจรง ทงหมดนจะชวยใหองคการสามารถดาเนนไปตามเปาหมายทตงไวไดสาเรจ เอสสโอน และแอมมาเทย (Etzioni and Amatai, 1964 อางถงใน กตมา สรสนธ, 2557)กลาวถง การสอสารในองคการวา เปนกระบวนการแลกเปลยนขาวสารระหวางบคคลในองคการทก

17

ระดบ ทกหนวย โดยบคคลทมาตดตอสอสารกนในองคการนนจะมความสมพนธซงกนและกน ภายใตสภาพแวดลอมบรรยากาศขององคการ ทสามารถปรบเปลยนไปตามกาลเทศะ และตวบคคล ตลอดจนสาระเรองราวและวตถประสงคของการสอสาร อาเจนต (Argenti, 2009) กลาวถง การสอสารในองคการ หมายถง การสรางบรรยากาศในการเคารพซงกนและกนของสมาชกทกคนในองคการ การสอสารเพอการบรหารจดการ ควรมาจากผบรหารแผนกหนงไปยงผบรหารอกแผนกหนงโดยตรง หรอจากหวหนางานไปยงผปฏบตโดยตรง องคการทมขนาดใหญมความซบซอนมากขน มความจาเปนอยางยงทตองใชการสอสารทมประสทธภาพเปนเครองมอในการดาเนนงานเพอใหบรรลวตถประสงคขององคการ จากความหมายขางตนสรปไดวา การสอสารในองคการหมายถง การแลกเปลยนขาวสารภายในองคการซงประกอบดวยบคลากรทกระดบ ซงมความสมพนธกนตามสายบงคบบญชา ไดแก ผบงคบบญชากบผบงคบบญชา ผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา รวมถงความสมพนธระหวางบคลากรในหนวยงาน โดยการสอสารในองคการอยภายใตบรรยากาศการสอสารทด บคลากรมความเชอใจซงกนและกน รบฟงความคดเหนซงกนและกน ใหโอกาสในการมสวนรวม จงจะนาพาใหองคการบรรลสเปาหมายทผบรหารกาหนดไว จากงานวจยพบวา ผจดการหรอผบรหารจะใชเวลาเปนสวนใหญมากกวารอยละ 70 โดยเฉลยทเกยวของกบกจกรรมการสอสารในองคการสมยใหม การสอสารทมประสทธผลจะชวยสรางทมงานทมประสทธภาพใหเกดขน และสรางความเขาใจ ตลอดจนความสมพนธอนดระหวางฝายบรหารกบฝายพนกงานทาใหเกดสมพนธทด นอกเหนอจากนนการสอสารยงชวยสรางสรรค จรรโลงวฒนธรรมองคการใหแขงแกรง ตลอดจนสามารถสรางองคการ ใหเปนองคการแหงการเรยนร และถาองคการจะตองมการเปลยนแปลง การสอสารภายในองคการจะเปนเครองมอสาคญ ทจะชวยใหการบรหารการเปลยนแปลงประสบความสาเรจไดมากยงขน (สพาน สฤษฎวานช, 2552) หนาทของการตดตอสอสารในองคการ(สพาน สฤษฎวานช, 2552) 1. เพอการแลกเปลยนหรอใหขาวสารขอมล ขอเทจจรง ความเปนมา ความคดเหน ขอเสนอแนะ หรอทางเลอกตางๆ ใหอกฝายไดรบทราบ จะไดเกดความเขาใจในทศทางทพงประสงค 2. เพอใหผพดไดแสดงอารมณ และความรสก จะไดรสกผอนคลายความเครยด ความกดดน ไดระบายความรสกนกคด ไดแสดงความคดเหนตางๆ ออกมา ซงเปนการตอบสนองความตองการทางสงคม 3. เพอวตถประสงคดานการบรหารงาน โดยการสอสารเปนเสมอนตวกลางทเชอมโยงใหการบรหารงานในดานตางๆ ประสบความสาเรจยงขน เชน ดานการวางแผน ดานการประสานงาน การจงใจ และการควบคมซงเปนการบอกถงเปาหมายทตองการ

18

รปแบบการตดตอสอสารในองคการโดยทวไปรปแบงไดเปน 2 รปแบบ คอ 1. การตดตอสอสารแบบเปนทางการ เปนการตดตอสอสารทหนวยงานจดใหมขนตามตาแหนงหนาทภายในองคการ โดยวางกฎ ระเบยบ และวธการไวเปนหลก ซงสวนใหญจะเปนไปตามโครงสรางขององคการ สายการบงคบบญชาและอานาจหนาทความรบผดชอบพบอยโดยทวไปในระบบราชการ 2. การตดตอสอสารแบบไมเปนทางการ การตดตอสอสารจะไมมระเบยบแบบแผน อาจจดขนตามความตองการของบคลากรในองคการ เกดจากความมกคน เปนเครอญาต มความคดเหนเหมอนกนหรอและเปลยนความคดเหนซงกนและกน การสอสารแบบนชวยใหงานคลองตวขน มความรวดเรว สวนใหญมกตดตอโดยทางวาจา ความนาเชอถอของขาวสารอาจถกตองนอยกวาเปนทางการ แตจะมสวนชวยทาความเขาใจและแกปญหาตางๆในองคการได ทศทางการตดตอสอสารในการบรหารงานในองคการพยาบาล มลกษณะดงน 1. การตดตอสอสารจากระดบบนสระดบลาง (Downward communication) หมายถง การสงขาวสารจากผบงคบบญชาสผใตบงคบบญชา เกดขนในแนวดงตามสายการบงคบบญชา และขอบเขตการบงคบบญชาดวยวาจา เปนลายลกษณอกษร ภาพ หรอหลายๆ แบบผสมผสานกน เชน คาสง ตารางปฏบตงาน การมอบหมายงาน การประชม การใหขอเสนอแนะ การชแจงนโยบายองคการ ผลการปฏบตงานของบคลากร 2. การตดตอสอสารจากระดบลางสระดบบน (Upward communication) หมายถง การตดตอสอสารโดยการแสดงความคดเหนจากผใตบงคบบญชาไปสผบงคบบญชาตามสายการบงคบบญชาและขอบเขตการบงคบบญชา เชน ขอคาปรกษา การรายงานความกาวหนาและผลการปฏบตงานการอธบายปญหาทเกดขน หรอการแสดงความคดเหนตางๆ 3. การตดตอสอสารใสแนวนอน (Inateralor horizontal communication) หมายถง การตดตอสอสารในระดบเดยวกน ระหวางบคคลทไมมอานาจในการบงคบบญชาซงกนและกน เกดขนในหนวยงานเดยวกนหรอตางหนวยงานงานโครงการ การทางานเปนกลม ในรปของคณะกรรมการหรอการประสานงาน ตลอดจนเปนการใหขอมลเกยวกบแผนงานและกจกรรม เพอแกปญหา สรางความเขาใจรวมกน ไดแก การประชมคณะกรรมการ การใหขาวสารแกกนแบบไมเปนทางการ การสนทนาทางโทรศพท กจกรรมทางสงคม เปนตน 4. การตดตอสอสารขามสายงาน (Diagonal or cross communication) หมายถง การตดตอ สอสารทเกดขนกบบคคลหรอหนวยงานทไมไดอยในสายการบงคบบญชาของตน ตดตอสอสารอยในระดบเดยวกนหรอตางระดบกได และเกดขนในแนวนอน เชน ผเชยวชาญเฉพาะสาขาเรองเบาหวานใหคาแนะนา และนเทศงานแกพยาบาลในการสอนสขศกษาในหอผปวยกได

19

5. การสอสารทางเดยว(One-way communication) เปนการสงขาวสารโดยไมมขอมลยอนกลบ มกเปนการสงการใหความร คาแนะนาโดยทฝายรบรบไมมโอกาสซกถามขอสงสยมกทากรณรบดวน ขาวสารจงตองสนกะทดรด 6. การสอสารสองทาง (Two-way communication) เปนการสอสารทตองการใหผรบขาวสารไดมโอกาสใหขอมลยอนกลบ และผสงขาวจะกลบเปนผรบขาวแทน ยอนไปมาได ซงเปนสงทดของการตดตอสอสาร สามารถตรวจสอบความเขาใจกนไดตรงกนและถกตอง แผนภาพท 6 รปแบบการตดตอสอสารในองคการ ทมา : Weihrich and Koontz (1993 อางถงใน นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) หลกการตดตอสอสารในองคการพยาบาลทสาคญม 5 ประการ คอ 1. มขอมลเพยงพอในการตดตอสอสาร โดย 1.1 ตระหนกวาการตดตอสอสารไมใชเพยงการใหขาวสารเทานน แตเปนการใหขอมลทจาเปนในการปฏบตงาน ซงตองการความรวมมอ การรวมรบรดวยกน โดยผรบขาวสารตองมการตอบสนองตอขาวสารนน 1.2 กาหนดหนาทความรบผดชอบของผรบขาวสารใหชดเจน โดยใหขาวสารอยางเปดเผย สอดคลอง เหมาะสมกบพฤตกรรมบคคลและสถานการณในองคการ 2. มชองทางการตดตอสอสารหลายชองทาง ทงการตดตอสอสารแบบเปนทางการ และไมเปนทางการ อาจเปนชองทางคขนาน โดยใหชองทางหนงเสรมกบอกชองทางหนง เชน การมอบหมายงานดวยวาจา โดยมตารางการปฏบตงานควบคไปดวย

จากบนลงลาง (Downward)

ตามแนวนอน (Horizontal)

ขามสายงาน (Cross-channel) จากลางขนบน

(Upward)

20

3. มขอมลทชดเจน โดยใชภาษางาย ตรงจด บอกสาระสาคญ 4. ตดตอสอสารตามขอบเขตบงคบบญชา มทกษะการตดตอสอสารอยางตอเนอง 5. การตดตอสอสารตองทาใหรวดเรว ถกตองมประสทธภาพ (นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) ดาฟ และลอรด (Daft & L aud, 2010) กลาววางานวจยทมหาวทยาลยโอไฮโอ พบวา การสอสารในเรองทยงยาก และตองการคาแนะนา การแสดงอารมณมกใชการสอสารดวยโทรศพทหรอการเผชญหนา เพราะอเมลจะขาดทงการมองเหนและไมสามารถตดตามปฏกรยาและโตตอบกลบไดในบางครงการอานขอความอาจทาใหตความหมายผดได ดงนนการเลอกใชชองทางการสอสารควรเลอกใชใหเหมาะสม ซงเปนสงสาคญสาหรบผบรหารทจะตองมความเขาใจในการเลอกใชใหเหมาะสมเพอใหเกดประสทธภาพสงสด การสอสารในองคการจะมประสทธผลและนาพาองคการใหบรรลวตถประสงคไดนน ผบรหารควรใหความสาคญกบการเสรมสรางบรรยากาศทด สรางความสมพนธทดระหวางผบรหารและผปฏบต จะสงใหผปฏบตเกดความพงพอใจ ทาใหเจเกดตคตทดตอองคการ พรอมจะเขาใจและปฏบตตามนโยบายทผบรหารวางแผนการดาเนนการไว นโยบายดานการพฒนาบคลากร นโยบาย เปนคาทหลายคนไดยนจนคนหและมหลายหนวยงานหยบมาใชอยางแพรหลายในปจจบน ตงแตระดบชมชนจนถงระดบประเทศ อาทเชน นโยบายการพฒนาเศรษฐกจชมชนกบโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ นโยบายเศรษฐกจของรฐบาลกบโครงการรบจานาขาวเปลอก นโยบายการปองกนและลดอบตเหตทางถนน และนโยบายอนๆ อกมากมาย แทจรงแลวคาวา “นโยบาย” มผใหคานยามไวมากมาย เชน นโยบายตามความหมายของพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดกาหนดความหมายไววา “นโยบาย” หมายถง หลกการและวธปฏบตซงถอเปนแนวดาเนนการ เสถยร เหลองอราม ใหความหมายของคาวา “นโยบาย” หมายถง การตกลงปลงใจขนตนในการกาหนดแนวทางกวางๆ เพอใหเปนแนวทางในการปฏบตงานใหบรรลตามเปาหมายและวตถประสงค ดงนนจะเหนไดวา “นโยบาย” หมายถง หลกการ วธการปฏบตทมการตกลงไวเพอใหบรรลตามเปาหมายและวตถประสงคทไดกาหนดไว ปทานกรม Oxford English Dictionary ไดใหคาจากดความของนโยบายไววา นโยบาย หมายถง ความฉลาดและการใชดลยพนจทหลกแหลมในทางการเมอง ศลปะแหงการดาเนนกจการของบานเมอง การดาเนนการทฉลาดรอบคอบ แนวทางการดาเนนการของรฐบาลพรรคการเมอง เปนตน (สถาบนวจยระบบสาธารณสข, 2014)

21

ไลนเบอรร (Lineburry, 1971) จาแนกองคประกอบของนโยบายไว 5 ประการ คอ 1. นโยบายตองมวตถประสงคทแนนอน มงกอใหเกดประโยชนตอสวนรวม 2. มงเสนอขนตอนของพฤตกรรม อนเปนสวนของแผนงานทตองการใหเกดขน 3. ตองกาหนดการกระทาตางๆ ทตองเลอกนามาปฏบต และการปฏบตดงกลาวตองสอดคลองทงเวลาและสถานท 4. ตองประกาศใหบคคลทวไปรบรหรอรบทราบ การประกาศดงกลาวอาจออกมาเปนรปแบบทางการ หรอเปนการแถลงการณ 5. นโยบายตองมการดาเนนการปฏบตเปนลาดบขนตอนของการกระทาทมการกาหนดขนตอนของการดาเนนการไวเปนทเรยบรอย การพฒนาบคลากร มความหมายได 3 ลกษณะ หมายถง 1. การดาเนนงานเพอเพมพนสงเสรมบคคลใหเปนผมความสามารถ มทกษะ มทศนคตทด และมวธการทางานทนาไปสวธปฏบตงานทมประสทธภาพ 2. การฝกอบรม การปฐมนเทศ และการสอนงานซงเปนกระบวนการทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคลไปในแนวทางตองการ 3. การเสรมสรางความร ความเขาใจและความชานาญใหแกบคลากรจนมการเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางถาวร โดยอาศยการอบรมและพฒนา(นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) นโยบายดานการพฒนาบคลากร หมายถง แผนการดาเนนงานดานพฒนาทกษะ ความรความสามารถของบคลากร โดยนโยบายนนจะบอกถงขนตอนการดาเนนงาน แนวทางปฏบต จดประสงคของโครงการ รวมถงรายละเอยดกจกรรมในโครงการ ระยะเวลาสนสดกจกรรมหรอนโยบายนน นอกจากนโครงการ กจกรรม และแนวทางปฏบตทกาหนดไว สามารถปรบเปลยนไดตามสถานการณทมการเปลยนแปลงไป โดยใชผลทไดจากการประเมนโครงการมาพจารณาในการปรบเปลยน การนานโยบายดานการพฒนาบคลากรไปปฏบตใหมประสทธภาพและบรรลผลตามทกาหนดไว ผกาหนดนโยบายและผมอานาจตดสนใจในการใชนโยบาย ตองพยายามหลกเลยงการใชองคการทมความซบซอนสง หรอมสายบงคบบญชายาวเกนไป หรอมจานวนหนวยงานทเกยวของมากเกนไป เพราะลกษณะดงกลาวทาใหเกดการบดเบอนวตถประสงคของนโยบาย และการใชดลย-พนจของผปฏบตไมสอดคลองกบวตถประสงคของนโยบาย ซงจะเปนอปสรรคสาคญตอความสาเรจในการนานโยบายไปปฏบต การมอบหมายหนวยงานทเปนเอกภาพและไมมความซบซอนในการบรหารงานมาก จะเปนปจจยสาคญในการสงเสรมการนานโยบายไปปฏบตใหบรรลผลตามวตถประสงคอยางมประสทธภาพ (สมบต ธารงธญวงค, 2552) ดงจะเหนไดวา การสอสารเปนตวเชอม

22

และเปนเครองมอในทกกระบวนการทจะถายทอดนโยบายสผปฏบต ดงนนถาผบรหารสามารถใชการสอสารเปนเครองมอทมประสทธภาพและประสทธผล จะทาใหองคการสามารถบรรลไดตามเปาหมายทวางไว การสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร การดาเนนงานตางๆ ขององคการสามารถบรรลตามเปาหมายไดนน สวนสาคญมาจากบคลากรขององคการ และการสอสารระหวางบคคล เพราะแตละคนเหนความเปนไปในองคการ เหนปญหาทาใหเกดความร ความเขาใจเกยวกบความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ ในการทางาน ซงชวยใหองคการบรรลไดตามเปาหมายทวางไว บรรยากาศการสอสารในองคการจะทาใหคนมความรสกและปฏกรยาตอบสนองตอกจกรรมทกอยางขององคการ จะเหนไดวาบคลากรในองคการมความสาคญ เนองจากเปนทรพยากรทมคา ตองมการพฒนาใหเปนทรพยากรทมความร มทกษะหรอความชานาญ และมความสามารถ (วเชยร วทยอดม, 2549) ดงนนการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร จงเปนสงสาคญทจะทาใหบคลากรทกระดบเขาใจ เนองจากเปนการถายทอดขอมลใหไดรบทราบถง กรอบและเครองชนาแนวปฏบต ทเปนแนวทางในการตดสนใจเพอใหการดาเนนการตางๆ บรรลวตถประสงคและเปาหมายทกาหนดไวอยางมประสทธภาพ ปกตนโยบายจะถกประกาศอยางเปนลายลกษณอกษร เพอใหการบรหารจดการเปนไปอยางมระบบและเปนทางการ (สมบต ธารงธญวงค, 2552) ซงการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรมความสาคญของดงน 1. เปนเครองชนาและกรอบในการวางแผน 2. เปนเครองชนาการบรหารขององคการ โดยเปนเครองมอททาใหผบรหารทราบวาจะทาอะไร ใชปจจยชนดใด เปนเสมอนเขมทศและหางเสอทชวยในการบรหารงานใหดาเนนไปถกทาง นอกจากนยงเปนเครองมอในการประสานงาน เนองจากนโยบายชวยใหหนวยงานเขาใจเปาหมาย แนวทางปฏบตและทศทางในการดาเนนการรวมกน กอเกดความเขาใจ ความรวมมอ เพมความสะดวกในการประสานงานระหวางหนวยงาน 3. เปนเครองมอในการกากบ และตดตามงานของผบรหาร (สมบต ธารงธญวงค, 2552) รปแบบของการพฒนาบคลากรทนยมและใชอยางแพรหลายในปจจบนมหลายประเภท ไดแก 1. การฝกอบรมกอนเขางาน หมายถง การฝกอบรมบคลากรภายหลงการสรรหา ผานการคดเลอกแลว เปนการฝกกอนเขาทางานในหนวยงาน 2. การฝกอบรมปฐมนเทศ เปนการจดเพอตอนรบ หรอแนะนาผปฏบตใหรจกองคการในทกๆ ดานเชนวตถประสงค นโยบาย ระเบยบขอบงคบ

23

3. การฝกอบรมหลงปฏบตแลว เปนการพฒนาเพมพนความร ความสามารถ ทกษะและวทยาการใหมๆ วธนใชวธใหลงมอปฏบตอาจปฏบตในหนางาน อบรมนอกสถานท แลวแตความเหมาะสม 4. การฝกอบรมกอนทจะไดเลอนตาแหนง เปนหลกสตรสาหรบผทจะไดรบตาแหนงทสงขน บคคลทไดรบโอนยายในสายงานอนทมความตางไปจากงานเดม (นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) การทจะพฒนาบคลากรใหมสมรรถนะทสงขนนนจาเปนตองใชการสอสารเปนเครองมอในการถายทอดแผน กจกรรม หรอนโยบาย และจากการศกษาของ วนาวลย ดาต (2552) ศกษาเรองการสอสารภายในองคกร : ปจจยเออในความสาเรจในการสรางความแตกตางขององคกรระดบ ประเทศ 3 แหง พบวา การสอสารในองคกรเปนปจจยหนงททาหนาทเผยแพรนโยบายขององคกร และขาวสารอนๆ ทาใหบคลากรปฏบตงานไปในทศทางเดยวกนกบเปาหมายขององคกร ทงยง พงพอใจตอการสอสารในองคกรเพราะสามารถกระตนใหเกดแรงจงใจในการทางาน สรางความรวมมอและเพมประสทธภาพในการทางาน นาไปสความเชอใจและจงรกภกดตอองคกร การสอสารในองคการ มดวยกนหลายรปแบบ แตละรปแบบจะมขอดและขอเสยทแตกตางกน ดงนนผบรหารจงควรพจารณาเลอกใชรปแบบการตดตอสอสารทเหมาะสมกบองคการของตน เพอประสทธภาพและประสทธผลในการตดตอสอสารและดาเนนงาน เชนเดยวกบรปแบบของการสอสารนโยบายดานการพฒนาซงนบเปนการสอสารในองคการมรปแบบในการสอสารดงน 1. การสอสารทเปนทางการ ไดแก ผสงสารทสงขอมลขาวสารทเปนลกษณะทเปนทางการ ซงสวนใหญจะเปนการสอสารในรปแบบการสอสารในองคการ เชน การออกคาสง การเขยนบนทกตางๆ ซงการสงสารในลกษณะนผสงสารจะอยในตาแหนงหนาทการงานและเปนการสอสารเพอใหบรรลวตถประสงคในการดาเนนงานขององคการ เชน การปรบเปลยนแนวทางการใหบรการ การสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร 2. การสอสารทไมเปนทางการ ไดแก ผสงสารสงขอมลขาวสาร อารมณ ความรสก เขาไปในสารมากกวาการใหขอมลทเปนทางการ ดงนนการสอสารในลกษณะนจงดาเนนการในลกษณะความสมพนธสวนตว คอผสงสารและผรบสารมความใกลชดสนทสนมกนมากกวา มความเครยดในการสอสารนอยกวาแบบเปนทางการ (กตมา สรสนธ, 2557) ลกษณะการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรอาจมลกษณะในการสอสารไดดงน 1. กระตนใหมการตดตอสอสารแบบ 2 ทาง โดยใหผรบสารมการตอบสนองหรอใหขอมลยอนกลบ เพอใหแนใจวาผรบสารมความเขาใจตรงกนกบทผสอสารตองการจะสอสาร 2. ใชการตดตอสอสารแบบเผชญหนา หรอผสงสารกบผรบสารตดตอกนโดยตรง ซงจะเปนวธทมประสทธภาพมากทสด เนองจากผรบสารไดรบขาวสารโดยเรว สามารถใหขอมลยอนกลบไดทนท ทาใหไมมความผดพลาดในการตความหมาย หรอผดขนตอนจากการใชสออนในการสงสาร

24

3. ตงใจในการใหขาวสารและรบรขอมลยอนกลบ ซงอาจเปนภาษาพดหรอภาษากาย 4. เนนย าขอความขาวสารทมความสาคญหรอทเขาใจไดยาก เพอใหแนใจวาผรบสารเขาใจโดยการพดซ า เนนเสยง หรอใชคาพดอนทสามารถเขาใจไดงายกวา (ณฏฐพนธ เขจรนนทน, 2551) ประโยชนทไดรบจากการใชนโยบายดานการพฒนาบคลากร 1. ทางานไดอยางมสมรรถนะ งานมประสทธภาพและประหยดงบประมาณ 2. ความผดพลาดในงานลดลง 3. ลดเวลาในการศกษางานใหนอยลง 4. กระตนใหเกดการปฏบตงาน เพอความกาวหนาของตนเองและองคการ (นตยา ศร-ญาณลกษณ, 2554) การเลอกใชชองทางใดๆนนตองพจารณาจากหลายองคประกอบเชน ความสาคญของขาวสาร ความสาคญของผรบสาร ความเรงดวน และหรอขอมลขาวสารไมชดเจน และไมใชขอมลขาวสารทเกดขนเปนประจา กอาจใชชองทางการพดจะดกวาการสงในรปแบบการเขยน หรอขาวสารทมลกษณะออนไหวกควรใชการพดเปนหลก แตถาตองการใหเปนทางการและมลายลกษณอกษร เปนหลกฐานหรอมขอความทจะสอยาวและมรายละเอยดกควรใชชองทางทจะสอโดยการเขยน เปนตน และถาตองการสอในเรองทมความสาคญ กอาจใชชองทางการพดและชองทางการเขยนรวมกน (สพาน สฤษฎวานช, 2552) เอวท (Hewitt, 2006) พบวา การสอสารทใชวธการถายทอดขอมลทางอนเตอรเนต อเมล มประสทธผลนอยกวาการสอสารแบบเผชญหนา แตการใชอนเตอรเนต อเมล จะเขาถงสมาชกขององคการไดทวถง และยงเขาถงเปาหมายขององคการไดดกวา อยางไรกตาม Hewitt กลาววา การสอสารแบบเผชญหนา มความสาคญตอองคการและจาเปนตองใชวธนในการสอสารมากขน เพราะจะสงผลใหเกดขนตอนของการมสวนรวมของบคลากรในองคการไดแก 1) การตระหนกถง 2) เกดความเขาใจ 3) เกดความพงพอใจ 4) เกดความรสกมสวนรวมเปนเจาขององคการ 5) ความรบผดชอบรวมกนสงผลใหบคลากรเกดความรวมมอและปฏบตตามนโยบายทผบรหารกาหนดไว สอดคลองกบงานวจยของ วนาวลย ดาต (2552) พบวา องคการทประสบผลสาเรจในการสรางความแตกตางขององคการนน การใชอนเตอรเนต อเมล จะไดรบความนยมอยางมาก ในขณะทการสอสารแบบเผชญหนากยงคงมความสาคญในการทจะชกจงใหบคลากรชวยกนทางาน สรวย พลอยตระกลชล และพชราภรณ เกษะประการ (2549) การจดใหมการประชมอยางสมาเสมอ เปดโอกาสใหสมาชกไดแสดงความคดเหนอยางเตมท เปนสาเหตหนงททาใหการทางานราบรนไมอดอด เพราะทกคนรสกวามความสาคญ และเปนสวนหนงของกลม ความเปนผนา

25

ทไดรบการยอมรบจากสมาชกของผจดการธนาคารสมอง ทาใหสามารถชนากลมไปตามทศทางทตองการ นอกจากนชองทางการสอสารยงสามารถพจารณาไดจากสอทเปนมนษยและสอทไมใชมนษย เชน สอทมนษยประดษฐขนสอมวลชนทเปนสอสงพมพและสออเลกทรอนกส การพฒนาบคลากรเปนหนาททสาคญและจาเปนทองคการทกองคการตองกระทาอยางสมาเสมอถงแมจะตองเสยเวลาและคาใชจายในการดาเนนการกตาม แมวาองคการจะมระบบคดสรรบคลากรทดเพยงไรกตามกไมสามารถยนยนไดวา บคลากรผนนจะสามารถปฏบตหนาททไดรบมอบหมายไดทนทและตลอดไปโดยปราศจากการพฒนาตนเองอยางสมาเสมอ โดยเฉพาะการรบตาแหนงทสงขนควรตองมการเตรยมความพรอมในภาระหนาททตองรบผดชอบสงขน เพอปองกนการบรหารงานทอาจไมเปนไปตามเปาประสงคขององคการ ความหมายของประสทธผล ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสาร และการประเมนประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร ความหมายของประสทธผล พจนานกรมฉบบบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ใหความหมายประสทธผลวา ผลสาเรจผลทเกดขน วทยา ดานธารงกล (2546) ใหความหมายของประสทธผลวา ความสามารถในการเลอกเปาหมายทเหมาะสมและบรรลเปาหมายนนๆ ประสทธผลจงวดกนทวาองคการสามารถสนองผบรโภคสนคา หรอบรการทเปนทตองการหรอไม และสามารถบรรลในสงทพยายามจะทามากนอยเพยงใด ความสมพนธของประสทธผล (Effectiveness) และประสทธภาพ (Efficiency) ผทเรมใหความหมายของคาทงสองคาแตกตางกน คอ บารนารด (Barnard, 1986) โดยใหความหมายของประสทธผลวา การบรรลเปาหมายขององคการ และใหความหมายของประสทธภาพวา ความพงพอใจและความรวมมอในการปฏบตงานของสมาชกขององคการ โดยทวไปถอวาประสทธผลหมายถง ระดบทตองการใหบรรลตามเปาหมายขององคการ (Goals) สวนประสทธภาพ หมายถง ลกษณะทางเศรษฐศาสตรในการดาเนนการขององคการใหบรรลเปาหมายบางอยางใชเปนอตราสวนของปจจยการผลต (Inputs) กบผลผลต (Outputs) เปนการพจารณาถงวธการทองคการบรรลเปาหมายโดยใชปจจยการผลตอยางประหยดเพอใหไดผลผลตทตองการ โดยถอวาองคการตองสามารถบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายภายในเงอนไขททรพยากรมจากด เนองจากทรพยากรจากสภาพแวดลอมทจดใหองคการมจากด การวดประสทธภาพสวนใหญจงใชคาเกยวกบการเงน เชน รายได และคาใชจาย เปนตน บางองคการไมสามารถพจารณาผลตอบแทนจากการลงทนในรปคาใชจายได เชน โรงพยาบาล จงพจารณาประสทธภาพจากการกระทาตอคนไขหรอการรกษาคนไขเปนผลผลตได จง

26

กลาวไดวา ประสทธภาพเปนมาตรฐานของประสทธผลของหนวยงาน กลาวคอ องคการตองบรรลเปาหมายโดยใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด องคการตองบรรลท งประสทธผลและประสทธภาพอนเปนทพงปรารถนาทกองคการ(อาภรณ ออนคง, 2556) จากความหมายขางตน ประสทธผล หมายถง การนาองคการดาเนนงานใหบรรลวตถประสงคทผบรหารไดกาหนดไว เมอนาคาวา “ประสทธผล” ใชรวมกบคาวา “การสอสาร” คอ ประสทธผลของการสอสาร ตามแนวคดของบารนารด (Barnard, 2002) หมายถง การนาองคการไปสการบรรลวตถประสงคโดยใชการสอสารเปนเครองมอ ซงประกอบดวย องคประกอบ 7 ประการ ไดแก 1) ชองทางการสอสารทชดเจนและแนนอน 2) ชองทางการสอสารทแนนอนตอบคลากรในองคการ 3) เสนทางการสอสารตองสนตรงประเดน 4) เสนทางการสอสารตองสามารถใชงานไดเปนปกต 5) ผสอสารตองเปนผทมความสามารถ 6) เสนทางการสอสารตองไมถกรบกวน 7) ระบบการสอสารตองเชอถอได Anderson and Narus (1990) กลาวถงการสอสารทมประสทธผล ประกอบดวย 1) เปนการสอสารทตรงประเดน 2) การสอสารไดทนเวลา 3) ความนาเชอถอของขอมล การสอสารทมประสทธภาพอาจพจารณาไดจากเวลา ตนทน และทรพยากรทใชในการสอสารหากการสอสารแบบใดใชเวลานอย ประหยดคาใชจาย และทรพยากรขององคการไดมาก ถอวาวธการสอสารนนมประสทธภาพ ซงโดยสรปแลวปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพการสอสารไดแก ปจจยสวนบคคล คอผสงสารและผรบสาร ปจจยสงแวดลอม ไดแก บรรยากาศองคการ ความสมพนธระหวางผทมาสอสาร สถานการณทเกดขนระหวางการสงสาร และชองทางการสอสาร การสอสารจะประสบความสาเรจไดเมอผรบสารและผสงสารมความเขาใจในขอมล เชน วตถประสงคของขอมลทสอสารมความชดเจน เมอผรบสารไดรบขอมลขาวสารทเปนประโยชนและไดนาขอมลดงกลาวนมาสงเคราะหเปนแนวคด การกาหนดนโยบายทกอใหเกดประโยชนแตไมสามารถถายทอดใหผอนรบทราบไดตามสงทผรบขอมลรบขาวสารมา สงตางๆ เหลานจะนาไปสความลมเหลวดานระบบการสอสารและการไมบรรลเปาหมายทงระดบฝาย แผนก และเปาหมายระดบองคการ ทกษะการสอสารท งการพด อาน เขยน การนาเสนอเปนความสามารถทสาคญเชนเดยวกบความสามารถในการทางาน และเปนปจจยสาคญตอความสาเรจในงาน เพอใหบรรลความสามารถในการสอสารน ผรบสารตองเขาใจเนอหาของการสอสารอยางถองแท สงทตองการถายทอดตอผรบสารใหเปนทเขาใจและสถานการณความจาเปนในการถายทอดขอมลตางๆ (นายคณภาพ, 2009) เพอใหเกดประสทธผลของระบบการสอสารน น โดยไมเกดความเขาใจผดหรอคลาดเคลอนได และมเปาหมาย คอ การไดรบการแจงปญหาทเกดจากการสอสารลดลง หรอขอมล

27

จากผรบสารทเขาใจคลาดเคลอนนอยลง ขอมลการสอสารตองชดเจน ถกตอง และเปนไปตามแผนการสอสารตามทกาหนด ปญหาดานความเชอมนของการสอสาร และวธการลดโอกาสในการเกดความผดพลาดนนสามารถแจกแจงไดจากรายละเอยดของขนตอนการสอสาร คอแหลงขอมล (Source) ปญหาของแหลงขอมลทพบ คอ ความถกตองและความเชอมนของขอมลการสอสาร วธการลดความผดพลาด คอ แหลงขอมลประเดนเนอหาของการสอสารนนตองมความชดเจนในสงทองคการตองการสอสาร และองคการตองสามารถอธบายถงวตถประสงคของการสอสารในเรองดงกลาวน องคการจาเปนตองมระบบการทวนสอบความเชอมน และความถกตองของเนอหาและขอมลทตองการสอสารวาเปนขอมลทองคการและผรบสารสามารถนาขอมลดงกลาวไปใชประโยชนและมความถกตอง ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสาร กระบวนการสอสารในแตละขนตอนยอมมปญหาและอปสรรคทแตกตางกนไป ซงอาจเกดจากอปสรรคในระดบองคการ ไดแก ตวกรองเมอขอมลผานในระดบชนตางๆ ขอมลกจะเปลยนแปลงไปโดยอาจตกหลนหรอบดเบอนไปจากเดม การแบงงานออกเปนแผนก มกจะเกดการแบงแยกเปนอาณาจกรยอยๆ ทาใหเกดวตถประสงค เปาหมายและลกษณะงานทแตกตางกน ปญหาทตามมาคอ มกจะไมตดตอสอสารกน ไมประสานงานกน ตลอดจนมการสรางภาษาเฉพาะหรอศพทเฉพาะในสายงาน ทาใหเกดอปสรรคในการตดตอสอสารและการประสานงาน แผนภาพท 7 แสดงการเคลอนทของขอมลจากบนลงลาง ทมา :Ralph G. Nichals, 1962 อางถงในสพาน สฤษฎวานช, 2552

Board 100 %

Vice President 63%

General Manager 56%

Plant Manager 40%

Supervisor 30%

Worker 20%

28

จากแผนภาพท 7 แสดงใหเหนวา ขอมลเมอผานชนขององคการในระดบตางๆ ลงมาจนถงระดบพนกงาน จะเหลอเพยง 20% เทานนทเปนขอมลดงเดม เพราะอาจถกยนยอ ตดทอน หรอเสรมแตงขอมลบางอยางเขามา (สพาน สฤษฎวานช, 2552) ตารางท 1 การตดตอสอสาร การบดเบอนขอมลทงทตงใจ และไมตงใจ

ระดบของการตดตอสอสาร การบดเบอนโดยตงใจ การบดเบอนโดยไมตงใจ 1. ระดบบนลงสระดบลาง

1. ผบงคบบญชาไมยอมใหสงยอนกลบแกผปฏบตงาน

1. ความทกขใจของ ผบงคบบญชาในเรอง ความ ขดแยงภายใน

2. ระดบลางขนสบน

2. ผบงคบบญชาลงเลใจ ทจะสงขาวรายใหทราบ

2. การถายทอดขอความหลายๆ ครงจนแตกตาง จากเนอหาสาระเดม

1. ตองการใหทกสงทก อยางดด 2. หลกเลยงความรบผดชอบ เกยวกบความลมเหลว 3. ลงเลทจะบอกขาวรายแก ผบงคบบญชา

1. ความไววางใจของ ผใตบงคบทมตอ ผบงคบบญชา 2. ความทะเยอทะยานของ ผใตบงคบบญชา 3. ความตองการในเรอง ความปลอดภย

4. ระดบตางๆ ทเปนทางผาน ของการตดตอสอสารขนอยกบระดบบน

4. ระยะหางไกลการสอสาร 5. โครงสรางองคกรอยางเปนทางการ

3. แนวนอน

1. ขาวลอตางๆ

2. ความชานาญเฉพาะ ดานในงานทาใหสนใจ เฉพาะเรองบางอยาง

1. การสอสารในแนวนอน มมากเกนไปทาใหไมม สงยอนกลบ 2. การสอสารในแนวนอน ถกนามาใชทดแทนการสอสารจากระดบบนลง สระดบลาง และจากระดบลางขนสระดบบน

29

ตารางท 1 การตดตอสอสาร การบดเบอนขอมลทงทตงใจ และไมตงใจ (ตอ)

ระดบของการตดตอสอสาร การบดเบอนโดยตงใจ การบดเบอนโดยไมตงใจ 4. แนวทแยงมม (แนวขวาง)

1. ระดบตางๆ ทเปนทาง ผานของการสอสาร

1. ชองวางของการสอสาร

5. ทกระดบ

1. แตละระดบมขอมลขาวสารเปนของตนเอง เพอใชในการ แขงขนกบ หนวยงานยอยอน

1. การหมกมนในเรอง ความไมแนนอน

ทมา : นตยา เงนประเสรฐศร (2544 อางถงใน ทรงธรรม ธระกล, 2548) การสอสารจะประสบความสาเรจหรอไมประกอบดวยปจจยหลายประการ เชน วฒนธรรมองคการในการรบทราบขอมล ประสทธผลของระบบการสอสารภายในองคการทนามาใชในการถายทอดขอมลการใหความใสใจและความพรอมขององคการในการนาขอมลการสอสารไปปฏบตและตอบสนองไดอยางถกตองตามวตถประสงคของการสอสาร เจตคตของคนในองคการ เปนตน จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของพบวาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรทผวจยนามาศกษาไดแกเจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการ เจตคต คาวา “เจตคต” หรอ “ทศนตค” เปนความหมายตรงกบคาวา “Attitude” ในภาษาองกฤษ พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน 2546 ไดใหความหมาย เจตคต คอ ทาท หรอความรสกของบคคลตอสงใดสงหนง พภพ วชงเงน (2547 อางถงใน ศรสมพร รอดศร, 2551) กลาววาเดมแปลเปนภาษาไทยวา “ทศนคต” ปจจบนนยมใชกนอยท วไป เจตคต หรอ ทศนคต เปนศพททางจตวทยา เปนการประมวลขอมลแลวประเมนดวยใจ มความหมายวาเปนความรสกดานอารมณ ความเชอ ความมงมน เปนพลงอยางหนงทมองไมเหนสามารถผลกดนการกระทาบางอยางทสอดคลองกบความรสก เจตคต คอทาทหรอแนวโนมของบคคลทแสดงตอสงใดสงหนง อาจเปนบคคล กลมคน สงของ ความคดโดยมความรสกหรอความเชอเปนพนฐาน ผวจยจงเลอกใชคาวา “เจตคต” แทนคาวา“ทศนคต” สาหรบความหมายทใชกนอยปจจบนไดมผใหความหมายของเจตคต พอจะสรปไดดงน

30

พจนานกรมของ เมอรเลยม เวปสเตอร (Merriam Webster Dictionary of English language) ใหความหมายของเจตคตวา เปนความเชอทไมไดตงอยบนความรอนแทจรง แตขนอยกบจตใจการลงความคดของแตละคนทจะเหนวานาจะเปนตามทตนคดไว เปนการประเมนคาความประทบใจ หรอคาดคะเนคณภาพ หรอคณคาของบคคล สงของ เปนเรองของการตดสนใจในเรองหนงๆ ของแตละบคคล ไอเคน (Aiken, 1994) เจตคต หมายถง ความรสกนกคด ทไดจากการเรยนร เพอทจะตอบสนองตอวตถ สถานการณ บคคล สถาบน จะเกดขนทงทางบวก และทางลบ คน (Coon, 1992) เจตคต หมายถง การผสมผสานของความเชอ อารมณ ทบคคลมความโนมเอยงทจะสนองตอบตอบคคล วตถ หรอสถานททงในทางบวกและทางลบ สพาน สฤษฎวานช (2552) เจตคต หมายถง ความเชอ และความรสกในเชงประเมนทมตอสงใดสงหนง ในแงบวกหรอลบ เหนดวยหรอไมเหนดวย เชอหรอไมเชอ ดหรอไมด ชอบหรอไมชอบ กตมา สรสนธ (2557) เจตคต หมายถง ความร ความคด และความรสกของบคคลทมตอเหตการณ หรอบคคลใดบคคลหนง ซงจะมผลตอพฤตกรรมการแสดงออกของบคคลในกระบวนการสอสาร กฟสน ไอแวนเซอรวช และ โดแนลร (Gibson, Ivancevich, and Donnelly, 2000) เจตคต หมายถง ตวตดสนพฤตกรรม เปนความรสกเชงบวกหรอเชงลบ เปนสภาวะจตใจในการพรอมทจะสงผลกระทบตอการตอบสนองของบคคลนนๆ ตอบคคลอนๆ ตอวตถหรอตอสถานการณ โดยเจตคตสามารถเรยนร หรอจดการไดโดยใชประสบการณ จากความหมายขางตนอาจสรปไดวา เจตคต หมายถง ความรสก ความคดหรอความเชอและแนวโนมทจะแสดงพฤตกรรมของบคคล เปนปฏกรยาโตตอบโดยการประมาณคาวาชอบหรอ ไมชอบ สงผลกระทบตอการตอบสนองของบคคลในเชงบวกหรอเชงลบตอบคคล สงของ หรอสถานการณ ในสภาวะแวดลอมของบคคลนนๆ เจตคตนสามารถเรยนรหรอจดการไดโดยใชประสบการณ องคประกอบของเจตคต ม 3 องคประกอบ (Gibson, Ivancevich, and Donnelly, 2000) ดงน 1. องคประกอบดานความรความเขาใจ (Cognitive component) เปนการรบร และใชความคดของบคคลในการจาแนกสงเรา และแสดงความคดเหนออกมา ซงขนอยกบความเขาใจของแตละบคคลทมตอสงเรานนๆ ทาใหบคคลมปฏกรยาตอบสนองตอสงเราทแตกตางกน

31

2. องคประกอบทางจตอารมณ (Affective component) เปนอารมณ หรอความรสกทมตอสงเรานนๆ ภายหลงจากการรบร และมการประเมนคาวาสงนนมคณคาในทางบวกหรอทางลบ โดยบคคลจะแสดงอารมณหรอความรสกเปนไปในทศทางทสอดคลองกบคณคาทตนรสกกบสงนน พอใจหรอไมพอใจ ตองการหรอไมตองการ ชอบหรอไมชอบ 3. องคประกอบทางพฤตกรรม (Behavioral component) เปนความโนมเอยงหรอแนวโนมการกระทา คอการทบคคลมแนวโนมหรอทาทจะเลอกปฏบตตอสงเราในทางบวกหรอทางลบ ทงนขนอยกบความคด ความเชอหรอความรสกของบคคลทไดจากการประเมนผล เจตคตสามารถแสดงออกในรปพฤตกรรม 2 ลกษณะคอ 1. เจตคตเชงนมานหรอทางบวก (Positive) เปนพฤตกรรมทแสดงออกในลกษณะความพงพอใจและเหนชอบดวยทาใหบคคลตองการเขาใกลสงนน 2. เจตคตเชงนเสธหรอทางลบ (Negative) เปนพฤตกรรมทแสดงออกในลกษณะไมพงพอใจ ไมชอบ ไมเหนดวยจะทาใหบคคลพยายามหลกเลยงสงนน การเกดของเจตคตขนอยกบสาเหต 2 ประการคอ 1. ประสบการณของบคคล คอ ประสบการณทบคคลมตอสงของ วสด บคคลหรอสถานการณ เจตคตทเกดขนในตวบคคลจากการไดพบ ไดเหนไดคนเคย ถอวาเปนประสบการณตรง (Direct experiences) แตถาไดยนไดฟง ไดอานเกยวกบสงตางๆ และไมไดทดลองดวยตนเอง ถอวาเปนประสบการณทางออม (Indirect experiences) ดงนนถาขาดประสบการณตอสงของหรอบคคลจะไมทาใหเกดเจตคตขน 2. คานยมและการตดสนคานยม เนองจากกลมชนแตละกลมมคานยม และการตดสนคานยมตางกน แตละกลมอาจมเจตคตตอสงเดยวกนแตกตางกนได การทบคคล บคคลหนงจะม เจตคตดหรอไมดยอมขนอยกบ วฒนธรรม คานยม หรอมาตรฐานของกลมทบคคลนนดาเนนชวต โรเจอร (Rogers; 1973 อางถงใน อารยรตน หมนหาทรพย, 2554) เจตคตมความเกยวของกบการสอสารโดยกอใหเกดผล 3 ประการคอ 1. การสอสาร กอใหเกดการเปลยนแปลงความรของผรบสาร 2. การสอสาร กอใหเกดการเปลยนแปลงเจตคตของผรบสาร 3. การสอสาร กอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผรบสาร การแสดงพฤตกรรมเปลยนแปลงทง 3 ประการน จะเกดในลกษณะตอเนองกน กลาวคอ เมอผรบสารไดรบขาวสารเกยวกบเรองใดเรองหนงจะกอใหเกดความร ความเขาใจเกยวกบเรองนน ผลทาใหเกดเจตคตตอเรองนน และสดทายกจะกอใหเกดพฤตกรรมทกระทาตอเรองนนๆ ตามมา การศกษาของ อรวรรณ ปลนธนโอวาท (2554) กลาวถงความสมพนธหระหวางความร เจตคต

32

พฤตกรรมบางครงอาจไมเปนไปในทศทางเดยวกน โดยอางถงการศกษาของ Zimbardo และ Leippe พบวาอทธพลของการเสนอขาวสารบอยๆ เพอใหผฟงคนเคยอาจนาไปสพฤตกรรมได การทขอมลนนๆ นาเสนอผานสอบอยๆ จะทาใหเกดความคนเคย กอใหเกดความสนใจ ความเขาใจ และการยอมรบและทาใหเกดเจตคตในทางบวก แตถามากเกนไปเกดการอมตวตอขอมลนนจะเกดความเบอหนายและเกดปฏกรยาตอตานในทสด นอกจากนองคประกอบตางๆ ในกระบวนการสอสารลวนแตมผลกระทบตอการเปลยนแปลงเจตคตทงสน จนตวร เกษมศข (2550) ศกษาปจจยทมอทธพลตอกระบวนการสอสารระหวางบคคลของนกศกษาสถาบนศกษาเอกชน พบวาปจจยทมอทธพลตอกระบวนการสอสาร ไดแก สภาพรางกายทสมบรณ สภาพจตใจ อารมณทพรอม ทกษะการสอสาร เจตคตตอคสอสารและเรองราวทจะสอ ประสบการณ และบรบทหรอสงแวดลอมในการสอสาร อารยรตน หมนหาทรพย (2554) ศกษาความสมพนธระหวางเจตคตตอการออกนอกระบบ และความจงรกภกดตอองคกรของบคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลศรราช พบวา บคคลมเจตคตตอสงใดสงหนงตางกน เนองมาจากบคคลมความเขาใจ มความรสก หรอมแนวความคดแตกตางกน ดงนนสวนประกอบทางดานความคด ความร หรอความเขาใจ จงนบไดวาเปนสวนประกอบขนพนฐานของเจตคต และสวนประกอบนเกยวของกบความสมพนธกบความรสกของบคคล อาจออกมาในรปแบบแตกตางกนทงทางบวกและทางลบ ซงขนอยกบประสบการณและการเรยนร ฤทยรตน จงเสมอสทธ (2553) ศกษาการสอสารทางตรงและทศนคตโฆษณากบประสทธภาพการสอสารของบตรเครดต ธนาคารกสกรไทย ในเขตจงหวดชลบร พบวา ทศนคตตอการโฆษณาทางวทยมผลตอประสทธภาพการสอสารของลกคามากทสด เนองจากมการสอสารซ าๆ ในเวลาทจากด สามารถเปดรบไดหลายชองทาง เชน ในรถ ในหาง จากแนวคดของเจตคตสรปไดวา เจตคตทเกดขนในจตใจของบคคลนนตองไดรบอทธพลจากประสบการณในอดต สงแวดลอม การรบฟงขาวสารจากภายนอก คานยม การจดจาสงตางๆ นามา ผสมผสานจนเกดเปนเจตคตของตนเอง ซงมความคงทพอควร แตอยางไรกตาม เจตคตกสามารถเปลยนแปลงได ถาบคคลไดพบกบสภาพแวดลอมใหมทแตกตางจากเดม การเปลยนแปลงเจตคตของบคคลเมอเกดขนแลว ถงแมวาจะมความคงทนถาวรพอสมควร แตเจตคตกสามารถเปลยนแปลงไปได สงทจะทาใหเกดการเปลยนแปลงเจตคตไปไดนน ขนอยกบขอมลตางๆ การเปลยนแปลงเจตคตจะเกดขนไดดหรอไมนนขนอยกบตวขอมลและบคลกภาพของบคคล การเปลยนแปลงเจตคต ซงสรปได 5 ประการคอ 1. เจตคตจะเปลยนแปลงเมอเกดแรงจงใน

33

2. เจตคตจะเปลยนแปลงเมอเกดการเรยนร 3. จะเปลยนแปลงเมอไดรบประสบการณโดยตรง 4. เจตคตจะเปลยนแปลงเมอบคคลไดรบความรใหมๆ เพมขนและยอมรบสถานการณ 5. เจตคตจะเปลยนแปลงเมอมสวนรวมในการปฏบตจรง การวดเจตคตเปนการทาความเขาใจบคคลและยงสามารถทานายพฤตกรรมของบคคลนนโดยการศกษาความคดเหน ความรสกของบคคลทยงไมเปลยนแปลงในชวงเวลาหนง สงทตองพจารณาในการวดเจตคต ไดแก ดานเนอหา (Content) ตองมสงเราไปกระตนใหแสดงกรยา ทาทออกมา สงเราโดยทวไป ไดแก เนอหาทตองการวด ดานทศทาง (Direction) มลกษณะเปนเสนตรงและตอเนองกนซายขวา หรอบวกกบลบ กลาวคอ เรมจากเหนดวยอยางยง และลดความเหนดวยลงเรอยๆ จนถงรสกเฉยๆ และลดตอไปเปนไมเหนดวย จนไมเหนดวยอยางยง ลกษณะการเหนดวยและไมเหนดวยอยเปนเสนตรงเดยวกน และตอเนองกน สวนดานความเขมขน (Intensity) เปนกรยาทาทางหรอความรทแสดงออกตอสงเรานน โดยมปรมาณมากนอยแตกตางกน ถาความเขมขนสงไมวาจะในทศทางดานบวกกตาม จะมความรสกหรอกรยาทาททรนแรงมากกวาความเขมขนทปานกลาง(บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2546) การวดเจตคตของบคคล เพอตองการศกษาความคดเหน ความรสกของบคคลทมตอการเปลยนแปลงในชวงเวลาหนง เจตคตเปนสงทไมสามารถเหนไดโดยตรง ดงนนการวดเจตคตจงเปนการวดทางออมจากแนวโนมทบคคลจะแสดงออก หรอพฤตกรรมปฏบตอยางมแบบแผนเตมท ไมใชพฤตกรรมโดยตรงของมนษย ในการศกษาเจตคตของบคคลนนไมใชเปนการศกษาเฉพาะทศทางเจตคตของบคคลเทานน แตตองศกษาถงระดบความมากนอยของเจตคตนนๆ ประสบการณการทางาน ประสบการณการทางานในทน หมายถง จานวนปทพยาบาลวชาชพปฏบตงานอยในหนวยงานทปฏบตงานอย ณ เวลานน นบเปนจานวนป การปฏบตงานมากกวา 6 เดอนใหนบเปน 1 ปประสบการณการทางานยอมทาใหบคคลมโอกาสเรยนรงาน และพฒนาทกษะการปฏบตงาน จากผลการวจยพบวา ประสบการณการทางานมความสมพนธกบสมรรถนะของพยาบาล Meretoja et al., (2004 อางถงใน บญใจ ศรสถตยนรากร, 2550) บคลากรทางการพยาบาลทปฏบตงานในตาแหนงเดยวกน แตมประสบการณการทางานมากกวา ยอมใชเวลาปฏบตกจกรรมการพยาบาลนอยกวาพยาบาลทมประสบการณการปฏบตงานนอย หรอพยาบาลทเพงสาเรจการศกษา เชน พยาบาลทมประสบการณการทางาน 5 ป ยอมมความรและทกษะการประเมนสภาพผปวยมากกวาพยาบาลประจาการทเพงสาเรจการศกษา และผบรหารทางการพยาบาลยอมใชเวลาในการตดสนใจแกไขปญหาตางๆ นอยกวาพยาบาลทเพงสาเรจการศกษา ซงสอดคลองกบการศกษาของ กญญา ลลตกลธร

34

(2553) ศกษาเรองประสทธภาพการสอสารภายในองคการ กรณศกษาธนาคารทสโก จากด (มหาชน)พบวา ปจจยสวนบคคลไดแก ระดบการศกษา ประสบการณการทางาน ตาแหนงหนาทในการทางาน สาขาทปฏบตงาน ทแตกตางกน มความสมพนธกบประสทธภาพการสอสารภายในองคการแตกตางกน และปจจยองคประกอบของการสอสาร ไดแก ดานผสงสาร ดานขาวสาร ดานผรบสาร และดานชองทางการสอสาร มความสมพนธกบประสทธภาพการสอสารภายในองคการในระดบทแตกตางกน ซงตางจากการศกษาของ ศรน รงเพล และอธสทธ นชเนตร (2555) พบวา ปจจยสวนบคคลกบประสทธภาพการสอสารภายในองคการ ไดแก อาย ระดบการศกษา ประสบการณในการทางาน ตาแหนงหนาทในการทางาน และหนวยงานทสงกดแตกตางกน สงผลตอประสทธภาพในการทางานไมตางกน ซงสอดคลองกบ สพาน สฤษฎวานช (2552) ศกษาความสมพนธระหวางระยะเวลาการทางานทยาวนานกบผลผลตนนยงไมไดขอสรปทชดเจน เพราะคนททางานมายาวนานกไมไดหมายความวาจะมผลงานมากกวาคนทเพงทางานเสมอไป เพราะความกาวหนาทางเทคโนโลยทาใหผปฏบตงานทมอายนอยอาจมผลงานตามทนผทมอายมาก บรรยากาศการสอสารในองคการ เพส และ ฟาลส (Pace and Faules, 1994 ) กลาวถง บรรยากาศการสอสารในองคการ หมายถง การรบรเกยวกบคณลกษณะขององคการทผปฏบตงานมองเหนถงความสมพนธของการตดตอสอสารในองคการ และพฤตกรรมทสมาชกในองคการแสดงออกตอกนในดานขอมลขาวสารและการตอบสนองตอกนของสมาชกในองคการ ความคาดหวงและการขดแยง รวมถงโอกาสความกาวหนาในองคการ โกฮารเบอร (Goldhaber, 1979) ไดอธบาย บรรยากาศการสอสารทดในองคการวา ประกอบดวย บรรยากาศทสนบสนนซงกนและกน (Supportiveness) คอพนกงานรบรวาผบงคบ-บญชาชวยใหพวกเขาสราง รกษาคณคาและความสาคญในตวเองไวได ซงทาไดโดย 1) อธบายไตถามเพอหาขอมลในเรองตางๆ 2) ทาความเขาใจและชวยพนกงานแกไขปญหา 3) ซอสตยและเปดเผยตอกนและกน 4) ใหความเสมอภาคและเทาเทยมกน ทงในเรองความเชอใจและความเคารพ 5) พยายามทาความเขาใจ รบฟง และแบงปนปญหารวมกน6)ยนดรบฟงปญหาและพฤตกรรมใหม และพรอมทจะนาไปทดลองใช 7) ความเชอมน และความไววางใจในแหลงสาร 8) มการเปดกวางทงในการพดและการฟง 9) มการสอสารถงเปาหมายในการปฏบตงานใหคนภายในองคการทราบ

กรอบแนวคดของ เพส และ ฟาลส (Pace and Fuales, 1994) กลาวถง บรรยากาศการสอสารในองคการ มองคประกอบ 6 ดาน คอ 1. การคานงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสง (Concern for high performance goal) หมายถง การรบรของพยาบาลวชาชพวาตนไดรบขอมลเกยวกบเปาหมายสงสดขององคการและ

35

หนวยงาน ตลอดจนนโยบายตางๆ ทเกยวของในการดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย เขาใจในบทบาทหนาทของตนตอการบรรลเปาหมายขององคการ รบรวาหนวยงานมกลไกสงเสรมใหเจาหนาทปฏบตเปาหมายและนโยบายทกาหนดไวมความรสกมงมนในการปฏบตงาน เพอใหบรรลเปาหมายขององคการอยางมประสทธภาพ 2. ความไววางใจ (Trust) หมายถง การรบรของพยาบาลวชาชพวาในองคการ หรอหนวยงานของตนทกคนสามารถสอสารขอมลตอกนไดดวยความไววางใจผปฏบตงานใหการยอมรบและเชอถอขอมลทผบงคบบญชาสอสารเกยวกบการดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย วาเปนการดาเนนงานทมประโยชน แซมซป และคณะ (Samsup et al., 2005) ศกษารปแบบทเปลยนไปของวธการตดตอ สอสารของพนกงาน : ผลกระทบของความสามารถในการบรหารจดการวธการตดตอสอสารทมตอความสมพนธและความไววางใจในวธการตดตอสอสารของพนกงาน พบวา วธการตดตอสอสารดวยวาจาสงผลอยางชดเจนตอการรบรของบคคล การรบรสามารถทาใหเกดความไววางใจซงเปนเปาหมายในการบรหารจดการภายในองคการ สรางความพงพอใจของพนกงานและลดความขดแยง ผลการวจยพบวา ความไววางใจมความสมพนธเชงบวกกบการประเมนความสามารถในการบรหารจดการวธการตดตอสอสาร 3. การมสวนรวมในการตดสนใจ (Participative decision making) หมายถง การรบรของพยาบาลวชาชพวาตนสามารถสอสารใหขอมลแกหวหนาหอผปวย เพอแสดงความคดเหนและมสวนรวมในการตดสนใจเกยวกบการกาหนดนโยบาย เปาหมาย มาตรฐานการปฏบตงาน กฎระเบยบตางๆ ทเกยวของกบการดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย 4. การสนบสนนซงกนและกน (Supportiveness) หมายถง การรบรของพยาบาลวชาชพวาองคการหรอหนวยงานสนบสนนใหผปฏบตงานทางานรวมกนเปนทม มการสอสารเพอประสานงานกบผอนในหนวยงาน ระหวางหนวยงาน และระหวางวชาชพ ใหมสวนรวมดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย 5. การเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพ (Opened in downward communication) หมายถง การรบรของพยาบาลวชาชพวาหวหนาหอผปวยใหขอมลเกยวกบการดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย แกพยาบาลวชาชพอยางเปดเผย จรงใจ ขอมลทใหมความครบถวนเพยงพอ กรณไมเขาใจสามารถพดคยและซกถามกบหวหนาหอผปวยได 6. การรบฟงการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพ (Listening in upward communication) หมายถง การรบรของพยาบาลวชาชพวาตนมอสระในการเสนอความคดเหนหรอใหขอมลตางๆ ในการดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยไดอยางตรงไปตรงมา

36

และหวหนาหอผปวยมความยนดทจะรบฟงขอเสนอแนะหรอขอคดเหนในปญหาทเกดขนจากการดาเนนงานดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย นภางคดาว มาดวง (2550) ศกษาเรองความสมพนธระหวางบรรยากาศการสอสารในองคการและแรงจงใจกบการดาเนนงานประกนคณภาพการพยาบาลของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลชมชน เขต 13 พบวา บรรยากาศการสอสารในองคการมความสมพนธทางบวกระดบปานกลางกบการดาเนนงานประกนคณภาพการพยาบาลของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลชมชนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 (r=.66) สมฤทธ กางเพง (2551) ศกษาเรองปจจยทางการบรหารทมอทธพลตอประสทธผลของโรงเรยน : การพฒนาและการตรวจสอบความตรงของตวแบบ พบวา ความสาคญของบรรยากาศทมตอประสทธผลของโรงเรยนโดยจะมอทธพลทงทางตรงและทางออม ทงน เปนเพราะวาบรรยากาศเปนเรองของการสงเสรมสนบสนนใหกจกรรมการเรยนร หรอการดาเนนงานตางๆ ของโรงเรยนเปนไปอยางราบรน นอกจากนบรรยากาศยงชวยเสรมสรางขวญและกาลงใจในการปฏบตงานของบคลากรดวย ซงถาบคลากรมความตงใจและเตมใจปฏบตหนาทเปนอยาง ดแลวยอมสงผลใหงานประสบผลสาเรจตามเปาหมายทตงไวในทสด อษา แกวอาภา และยพน องสโรจน (2546) ศกษาเรอง บรรยากาศการสอสารขององคการ การเพมคณคาในงานกบคณภาพชวตของพยาบาลประจาการหนวยงานอบตเหตฉกเฉนพบวา พยาบาลตองอาศยการสอสารประสานงานกบบคลากรในทมสขภาพทเกยวของกบงานในทกระดบ และถอเปนเครองมอหลกในการทางานใหสาเรจ ซงจะสอสารไดดนนตองมบรรยากาศการสอสารในองคการทด มการรบรถงสมพนธภาพแบบเปดเผย ไววางใจ เชอมน สนบสนนซงกนและกน นลตา (Nurlita, 2012) ศกษาเรองผลงานทเกดขนของบคลากรในมหาวทยาลย Bhayangkara Surbaya University (BSU) หลงการใชโปรแกรมการสอสารในองคการแบบ CCI (จากงานวจย CCI หมายถง บรรยากาศการสอสารในองคการ 6 ดาน ตามกรอบแนวคดของ Pace and Faules, 2005) พบวา พนกงานทผานการอบรมการใชโปรแกรมการสอสารแบบ CCI สามารถกระตนหรอจงใจใหพนกงานในมหาวทยาลย BSU มผลงานไดดกวาพนกงานทไมไดรบการอบรมโดยพนกงานทผานการอบรมระดบประสทธผลของงานมคาเฉลยเทากบ 3.25 และพนกงานทไมไดรบการอบรมระดบประสทธผลของงานมคาเฉลยเทากบ 2.89 และรายดานทมคาเฉลยตาสดคอดานการมสวนรวมในการตดสนใจมคาเฉลยเทากบ 2.87 จากผลการวจยขางตน ทาใหสรปไดวาบรรยากาศในองคการและบรรยากาศการสอสารในองคการมอทธพลตอพฤตกรรมของบคลากรในองคการ

37

ในการศกษาครงนผวจยสรางแบบสอบถามชอ บรรยากาศการสอสารในองคการโดยพฒนามาจากแบบสอบถามของ นภางคดาว มาดวง (2550) ใชกรอบแนวคดของ เพส และ ฟาลส (Pace and Fuales, 1994) ใชมาตราวดแบบลเครท (Likert Scale)

การประเมนประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร จากการทบทวนวรรณกรรมและแนวคดทเกยวของกบประสทธผลของการสอสารผวจยเลอกใชแนวคดของ แอนเดอรสนและนาลส (Anderson and Narus, 1990) เปนตวแปรตามสาหรบประเมนประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร จากการสรปประเดนปญหาของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาพยาบาลทง 3 โรงพยาบาล พบวาสอดคลองกบกรอบแนวคดของแอนเดอรสนและนาลส ทระบถงการสอสารทมประสทธผล สามารถวดไดโดยใชองคประกอบ 3 ดาน ดงน 1. เปนการสอสารทตรงประเดน (Relevant Information) เปนการสอสารทสามารถจะตอบคาถามไดตรงประเดนตามทผรบสารตองการ และจะมความสมพนธกบขอมลทตองการสอสาร นอกจากนยงตองเปนการสอสารทมแนวทางทมงไปทวตถประสงคหลกๆ ของผสงสาร ทาใหผรบสารเปลยนพฤตกรรมตรงสวตถประสงคของผสงสารไดดขน 2. เปนการสอสารไดทนเวลา (Timely Information) การสอสารขอมลตองกระจายหรอสงตอไปยงผรบสารทหางไกลไดงายโดยใชทรพยากรทมอยอยางจากดใหเกดประโยชนมากทสด ขอมลปรบเปลยนไปเรอยๆ มความทนสมย และมความเปนปจจบน มคณคาทางเวลามาเกยวของ หรอถาไมไดสอสารในเวลาทตองการ อาจจะเกดการสญเสยโอกาสได 3. มความนาเชอถอของขอมล (Reliable Information) ความนาเชอถอ คอ ขนาดและขอบเขตทผรบสารมองหรอรบรวาแหลงขอมลมความรในเรองทเกยวของ มทกษะหรอประสบการณ และมความนาเชอถอทแหลงขอมลไมลาเอยงเปนขอมลทมหลกฐานการวดไดชดเจนมมตทใชวด 2 ตว คอ ความนาเชอถอ หรอความเชยวชาญ และความนาไววางใจ คาเซ และวลลส (Casey and Wallis, 2011) ผลการศกษาพบวา การสอสารขอมลทางการพยาบาลทมขอมลทถกตอง แมนยา รวดเรว ขอมลมความกระชบไดใจความ สงผลใหเกดคณภาพการพยาบาลทด Smythe (1996 อางถงใน วนาวลย ดาต, 2555) การสอสารมบทบาทในการนาขอมลเกยวกบการตดสนใจของผบรหารไดอยางทนทวงท เพราะผปฏบตตองการการสอสารทชดเจน รวดเรวและซอสตย หากองคการสอสารไดอยางรวดเรว ทนททนใดทาใหเกดความสมพนธในองคการ และสดทายองคการจะมการวางแผนการสอสารแบบใหมทผสงสารตองนาเสนอขาวสารทตรงตอความตองการของผรบสาร จากแนวคดดงกลาว สามารถอทธบายไดวา กระบวนการสอสาร

38

ภายในองคการมประสทธภาพและประสทธผล เปนตวขบเคลอนทสาคญททาให องคการดาเนนไปสเปาหมายทผบรหารวางนโยบายไว การสอสารทมประสทธผลนนมความเกยวของกบการใหขอมล ขาวสารตอบคลากรผรบขอมลอยางชดเจน โดยไมเกดการเขาใจผดคลาดเคลอน การรบขอมลการสอสารจากแหลงขอมลตางๆ เพอนามาถายทอดตอผรบสารนนมโอกาสเกดการเบยงเบนเขาใจคลาดเคลอนไดความสมพนธของกระบวนการทเกยวของทงผสงสารและผรบสารมโอกาสเกดความผดพลาดและเขาใจคลาดเคลอนได หรอเกดการแปลความผดถาความผดพลาดของการสอสารนตรวจสอบไมพบจะกอใหเกดความสบสนตอผรบสารได ทาใหมความผดพลาดในการปฏบตงาน และการสญเสยโอกาสในการพฒนาปรบปรง (นายคณภาพ, 2009) ธญญารตน อนทรเมอง (2554) ศกษาประสทธภาพการสอสารภายในองคกรกบความสาเรจในการดาเนนงานของมหาวทยาลยนเรศวร พบวา ความสาเรจในการดาเนนงานของมหาวทยาลยนเรศวร ตองใชกระบวนการสอสารภายในองคกรทมประสทธภาพเปนตวขบเคลอนทสาคญ รวมถงการสรางความพอใจทางดานการสอสารภายในองคกรใหเกดขนแกบคลากรทกคน โดยการกาหนดนโยบายการสรางความพอใจการสอสารภายในองคกร ใหครอบคลมเรองตางๆ ไดแก การสรางบรรยากาศทดในการสอสาร เพอสรางความพอใจใหกบบคลากรททางานอยในองคกรทกคน ผปฏบตงานทกคนจะมความพอใจกบผบงคบบญชาทมความคดกวาง ใจเปนธรรม มความสนใจในความรสกของผใตบงคบบญชา และชวยผใตบงคบบญชาแกปญหาตางๆ ดวยความเอาใจใส บคลากรในองคกรจะมความพอใจตอขอมลขาวสารทพวกเขาไดรบ ถาขาวสารนนมเรองเกยวกบสภาพแวดลอมในททางาน แผนงาน ความเปนไปตางๆ ในหนวยงาน และขาวความเคลอนไหวของคนในองคกรทเชอถอได ชดเจน รวดเรว ทนสมย และมเนอหาครบถวน สภวรรณ พวงไกรสร (2550) ศกษาความสมพนธระหวางประสทธภาพการสอสารในองคกรกบประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน บรษทวว แอนด ซ เอส จากด พบวา ประสทธภาพการสอสารในองคกรของพนกงาน บรษทวว วว แอนด ซ เอส จากด ในภาพรวมอยในระดบมากทสด โดยพนกงานมความรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมายในปจจบนมความชดเจนเกยวกบการสอสารระหวางแผนก รองลงมาคอ หนวยงานในแผนกใหความรวมมอกบหนวยงานอนในการรบรขอมลขาวสารและพนกงานมความเขาใจชดเจนตอขอมลขาวสารทไดรบขณะปฏบตงาน

ดนย สงขทรพย (2550) ศกษาประสทธผลของระบบสงตอขอมลการดแลผปวยทบานทางจดหมายอเลกทรอนกกบทางจดหมาย พบวา ผลประเมนความพงพอใจของเจาหนาทศนยสขภาพชมชน 20 แหง ทใชระบบสงตอทางจดหมายอเลกทรอนกในปงบประมาณ 2548 จานวน 66 ราย มความพงพอใจตอความถกตองของขอมลทไดรบอยในระดบมากรอยละ 90.9 ตอความรวดเรวใน

39

การสงขอมลอยในระดบมากรอยละ 87.7 และตอขนตอนในการสงตอขอมลอยในระดบมากรอยละ 60.6 ประสทธผลของการสอสารในองคการจะเกดขนเมอความหมายของสารทผรบสารไดรบตรงกบความหมายของสารทผสงสารตองการสงสารออกไปอยางครบถวน (Schermerhorn, et.al., 1995 อางถงใน ธญญารตน อนทรเมอง, 2554) จากผลการวจยสรปไดวา ประสทธผลของการสอสารซงไดแก ความถกตองของขอมลขาวสาร ความกระชบชดเจน เขาใจงาย รวดเรวทนเวลา สงผลใหการสอสารบรรลวตถประสงคทตงไว การพฒนาบคลากรทางการพยาบาล บคลากรพยาบาลเปนสนทรพยทมคาขององคการ และเปนทรพยากรทมความสาคญทสดตอความสาเรจและความอยรอดขององคการ การฝกอบรมและสงเสรมการเรยนรตลอดชวตแกบคลากรพยาบาลเปนปจจยสาคญททาใหบคลากรพยาบาลมความพงพอใจในงาน และการคงอยในงาน จากผลการวจยพบวาหากบคลากรพยาบาลไดรบการสงเสรมใหมการเรยนรตลอดชวต และไดรบการสนบสนนใหมความกาวหนาในงาน จะทาใหมความพงพอใจในงานและคงอยในงานมากกวาการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสม (Shields & Ward, 2001) โดยเฉพาะการดาเนนพนธกจในครสต-ศตวรรษท 21 ซงเนนคณภาพของผลผลต และใหความสาคญกบคณคาของทรพยากรมนษย ดวยเหตน กลยทธการบรหารองคการพยาบาลในครสตศตวรรษท 21ผบรหารการพยาบาลทมวสยทศนจงปรบเปลยนความคดจาก “การพฒนาบคลากรพยาบาลเปนการสนเปลองคาใชจาย” มาเปนการยดแนวคดทวา “องคการพยาบาลยคใหม จาเปนตองลงทนคาใชจายดานการพฒนาบคลากรพยาบาล” การพฒนาบคลากรทางการพยาบาล หมายถง การจดโครงการและกาหนดกจกรรมพฒนาบคลากรพยาบาลเพอใหบคลากรพยาบาลมความร มความสามารถ มความกาวหนาในงาน มเจตคตทดตองานทรบผดชอบและมความผาสกในการทางาน(บญใจ ศรสถตยนรากร, 2550) การพฒนาบคลากรพยาบาลเปนความรบผดชอบของผบรหารการพยาบาลทกคนทกระดบในองคการพยาบาลความจาเปนในการพฒนาบคลากรเนองมาจากการเปลยนแปลงทางสงคมทรวดเรวพรอมกบการเปลยนแปลงทางดานบรการสขภาพอนามย ประชากรมการศกษาดขน ดงนนการพฒนาบคลากรจงเปนการกระตนใหบคลากรมการเพมความร ทกษะและเจตคตทดตอการปฏบตการพยาบาล เพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพชนดของการพฒนาบคลากรแบงออกเปน 5 ชนด คอ 1. การปฐมนเทศ (Orientation) เปนการใหความรแกบคลากรใหม เพอใหสามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมในการปฏบตงานไดอยางรวดเรว ซงรวมถงการปฐมนเทศเกยวกบองคการและการปฐมนเทศเกยวกบการปฏบตงาน

40

2. การอบรมขณะประจาการ (In service Education) เปนการศกษาหรออบรมทหนวยงานจดขนเพอบคลากรของตนเอง ในการปรบปรงการทางานเฉพาะอยางใหดขน 3. การศกษาตอเนอง (Continuing Education) เปนการจดการอบรมหรอการพฒนาตนเองใหมความรสงขน ตลอดจนโปรแกรมการศกษาตอในระดบทสงขน 4. การพฒนาการบรหารงาน (Management Development) เนองจากพยาบาลวชาชพทกตาแหนงจาเปนตองบรหารงานซงมความยงยากซบซอนแตกตางกนไป ทกระดบตองมการนเทศงานและเปนผนาทมการพยาบาล ดงนนการพฒนาในเรองการบรหารจงเปนสงจาเปน นกวชาการมความเชอวา พยาบาลทกคนควรไดรบการพฒนาในดานการบรหารอยางเปนระบบมากกวาทจะปลอยใหเรยนรจากประสบการณ หวขอเรองทควรจดไวในโปรแกรมการบรหารงาน ไดแก ระบบการปกครอง หลกเศรษฐศาสตร กฎหมาย วฒนธรรมและพฤตกรรมของมนษย การเปนผนา การตดสนใจ วธการสอสาร การวเคราะหเชงสถต การเปลยนแปลง การขจดขอขดแยง เปนตน 5. การพฒนาองคการ (Organization Development) เปนการพฒนาระบบขององคการซงสมพนธเกยวของกบบคคล เนองจากองคการดานการบรการสาธารณสขมความซบซอนมากขน และความตองการของผปฏบตงานมแนวโนมทตองทางานโดยอาศยพงพาซงกนและกน สงสาคญในการพฒนาองคการคอการแกปญหารวมกน ซงตองใชวธของกลมสมพนธและพนฐานความรทางทฤษฎจตวทยาทเกยวของกบพฤตกรรมของมนษย (นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) ผลตผลขององคการจะมคณภาพมากนอยเพยงใดขนอยกบผปฏบตงานเปนสาคญ ดงคากลาวทวา “คณภาพงานขนอยกบคณภาพคน” ความสามารถของผปฏบตงานในองคการจงเปนปจจยทมความสาคญตอความอยรอดขององคการ การทผปฏบตงานจะมความสามารถผลตผลงานทมคณภาพสง จาเปนตองไดรบการพฒนาความรและทกษะในงาน ไดรบการศกษาและฝกอบรมใหกาวทนกบวทยาการและเทคโนโลยโดยเฉพาะในศตวรรษท 21 การบรหารองคการพยาบาลในอดตยดแนวคดทวา การพฒนาและฝกอบรมผปฏบตงานในองคการเปนการสนเปลองคาใชจาย นโยบายขององคการจงใหความสาคญการการพฒนาบคลากรพยาบาลคอนขางนอย สวนองคการพยาบาลยคใหมยดแนวคดทวา องคการจาเปนตองลงทนสาหรบพฒนาและฝกอบรมผปฏบตงานในองคการ เนองจากเชอวาบคลากรพยาบาลทกระดบเปนสนทรพยทมคาขององคการ เปนทรพยากรทมความสาคญทสดตอความสาเรจและความอยรอดขององคการ รวมทงชวยใหองคการไดเปรยบในการแขงขน (Competitive advantage) นอกจากน จากผลการวจยพบวา หากบคลากรพยาบาลไดรบการสงเสรมใหมการเรยนรตลอดชวต และไดรบการสนบสนนใหมความกาวหนาในงาน จะทาใหมความพงพอใจในงานและคงอยในงานมากกวาการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสม (Shields & Ward, 2001) การทบคลากรทางการพยาบาลจะมการพฒนาอยางตอเนอง เหมาะสม หวหนาหอผปวยเปนผทม

41

บทบาทสาคญ เนองจากหวหนาหอผปวยเปนสอกลางระหวางหวหนาพยาบาล และพยาบาลวชาชพระดบปฏบต รวมถงบคลากรในหอผปวยทกคน ดงนนหวหนาหอผปวยจงเปนบคคลทมความสาคญ และจาเปนตองมสมรรถนะหลกในดานทกษะการสอสาร ซงสอดคลองกบงานวจยของ มาทานา (Mathena, 2002 อางถงใน บญใจ ศรสถตยนรากร, 2550) ศกษาสมรรถนะของหวหนาหอผปวยทปฏบตงานในโรงพยาบาล จานวน 5 แหง มลรฐเมทซาซเซท พบวา สมรรถนะทสาคญททาใหประสบความสาเรจในการกระทาบทบาทหวหนาหอผปวยเรยงจากความสาคญสงสด ไดแก ทกษะการสอสาร ทกษะการเจรจาตอรอง สามารถคดอยางมวจารณญาณ สามารถจดการตนเองใหมสมดลระหวางงานและชวตครอบครว สามารถจดการความขดแยง บทบาทหนาทของหวหนาหอผปวย หอผปวยนบวาเปนหนวยงานทสาคญทสดในโรงพยาบาล เพราะเปนสถานททใหบรการดานการรกษาพยาบาลแกผปวย การคนควาวจยทางคลนก เปนสถานศกษาของบคลากรทางสขภาพอนามย และเปนสถานทปฏบตงานของบคลากรในทมสขภาพ โดยเฉพาะบคลากรในกลมงานการพยาบาล ซงเปนหนวยงานทมบคลากรมากทสดในโรงพยาบาล การปฏบตงานในหอผปวยเปนงานทตองมผรบผดชอบตลอด 24 ชวโมง และมผมาตดตอเกยวของหลายหนวยงานมกจกรรมทดาเนนในหอผปวยมากมาย ดงนน หากหวหนาหอผปวยขาดความรความสามารถจะทาใหการดาเนนงานในหอผปวยไมมประสทธภาพ ซง บารเรท (Barrette, 1968) ไดแบงประเภทการดาเนนงานในหอผปวยไว ดงน 1. ดานการรกษา (Medical Care) มแพทยเปนผดาเนนการวางแผนรกษา และมพยาบาลเปนผรวมมอในการใหการรกษานนใหดาเนนไปดวยด โดยการนาแผนนนไปปฏบต เชน การรบคาสงการรกษา และมอบหมายใหเจาหนาทไปปฏบตแกผปวย ทาใหพยาบาลสวนมากยงเขาใจวางานสวนนนเปนหนาทหลกของพยาบาล 2. ดานการพยาบาล (Nursing Care) เปนการปฏบตการพยาบาลแกผปวยโดยตรง มเจาหนาทหลายระดบรวมมอกน เชน พยาบาล เจาหนาทพยาบาล พนกงานผชวยเหลอผปวย และนกศกษาพยาบาล โดยมหวหนาหอผปวยเปนผดแลรบผดชอบและนเทศงาน 3. ดานการบรหารการพยาบาล (Administration or Management of Nursing Care) เปนกจกรรมทประกอบดวย การกาหนดใหการพยาบาล การวางแผนใหการพยาบาล การมอบหมายงานการสอน การนเทศงานและการประเมนผลการพยาบาล กจกรรมเหลานผปฏบตคอ พยาบาลวชาชพ

42

ทกระดบ นบตงแตหวหนาทม (Team Leader)หวหนาเวร (In charge Nursing) หวหนาหอผปวย (Head Nursing) พยาบาลนเทศ หรอผตรวจการพยาบาล (Supervisor of Nursing) 4. กจกรรมอนๆ เชน งานธรการ งานบรการ การตดตอประสานงานกจกรรมตางๆ ทงภายในและภายนอกหอผปวย ซงอยภายใตการควบคมดแลรบผดชอบของหวหนาหอผปวย บารเรท (Barrette, 1968) สรปหนาทความรบผดชอบของหวหนาหอผปวยวามหนาทในการใหการบรหารจดการในองคการเพอใหการดแลและใหบรหารผปวยเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยมหนาทความรบผดชอบดงน 1. มอานาจในการตดสนใจ แกไขปญหา 2. มอบหมายงาน หนาทความรบผดชอบ 3. จดระบบงานใหมการประสานงานในองคการ และมการตดตอสอสารทมประสทธภาพ 4. พฒนาเทคนคและระบบงานอยางสมาเสมอ 5. พฒนาบคลากรและประเมนผลการทางาน กลาวโดยสรป บารเรท (Barrette, 1986) มองวา หนาทความรบผดชอบของหวหนาหอผปวยตองมกจกรรมในดานการตดสนใจ การมอบหมายและจดระบบงาน การประสานงาน การพฒนางานและพฒนาบคลากรความสามารถในกจกรรมเกยวกบการปฏสมพนธ ตองแบบอยางทด ปรบปรงตนเองและวธบรหารงานใหเหมาะสม ตองนเทศการปฏบตงานของบคลากรและนกศกษาพยาบาลอยางใกลชด หวหนาหอผปวยตองมการประชมปรกษาและตกลงแนวทางปฏบตรวมกนเพอใหการประสานงานมความราบรนตอเนอง รวมทงการประสานแนวนโยบายของกลมงานพยาบาลมาถายทอดแกบคลากรในหอผปวย และกอใหเกดเปนแนวทางปฏบตทเปนรปธรรมเพอใหบรรลวตถประสงค นอกจากนกยงตองประสานงานและเขารวมในกจกรรมของสมาคมพยาบาล สภาการพยาบาล หรอชมรมอนๆ ทางวชาชพความสามารถในกจกรรมเกยวกบการสอขอมล ดานการรบและตรวจสอบขอมลดานการเผยแพรขอมล ตองจดใหมระบบการรายงานอาการเปลยนแปลงของผปวยแกแพทยอยางรวดเรวตองประชมชแจงนโยบาย แผนงาน ขอมลทางดานงานรกษาพยาบาลแกบคลากรอยางสมาเสมอดานการเปนตวแทนในการใหขอมล หวหนาหอผปวยโรงพยาบาลศนยตองเปนผถายทอดนโยบาย คาสง ขอมลตางๆ ใหบคลากรทราบอยางเปนลายลกษณอกษร การสอสารของหวหนาหอผปวยดานการพฒนาบคลากรเปนกจกรรมสาคญของหวหนาหอผปวย เนองจากเปนสมรรถนะตามขอกาหนดของสภาการพยาบาล และการสอสารดานพฒนาบคลากรสวนทปฏบตอยคอการนเทศทางการพยาบาล ซงตองใชทกษะการสอสารมาเปนเครองมอในการนเทศ การนเทศเปนกจกรรมทมความสาคญ ในการบรหารการพยาบาล และชวยควบคมคณภาพบรการพยาบาล การนเทศจะชวยใหงานประสบผลสาเรจตามวตถประสงคในขณะทม

43

ทรพยากรบคคลและเวลาทจากดการนเทศเปนการปฏบตงานรวมกนของผนเทศ และผปฏบตโดย ผนเทศควรใหการสนบสนนชวยเหลอชแนะเพอเพมพนความรและทกษะในการปฏบตงานในความรบผดชอบแกผปฏบตและมการตดตามผลงาน โดยคานงถงสทธสวนบคคลและความแตกตางระหวางบคคล ยดหลกบคคลเปนศนยกลาง จดมงหมายทสาคญของการนเทศงานของผนเทศเพอชวยเหลอผรบการนเทศดานทกษะและพฒนาความสามารถในการปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบทมอบหมายโดยการจงใจและสรางความพงพอใจในงานใหบรรลวตถประสงคขององคการ โดยมเปาหมายสงสดเพอใหผรบบรการเกดความพงพอใจในการบรการทไดรบ (นตยา ศรญาณลกษณ, 2554) บรบทโรงพยาบาลระดบทตยภม ในสงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร โรงพยาบาลระดบทตยภมในสงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานครม 3 โรงพยาบาล 1.โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ ตงอยทางทศใตของกรงเทพมหานคร เปนโรงพยาบาลทมความเชยวชาญดานการผาตดเปลยนขอเขาเทยมดวยคอมพวเตอรนาวถ เปดบรการผสงอายครบวงจรปจจบน สามารถรบผปวยเขารบเปนผปวยในได 118 เตยง มแพทยเฉพาะทางสาขาหลกครบทกสาขา ประกอบดวย แพทย จานวน 31 คน พยาบาลวชาชพ จานวน 100 คน 2.โรงพยาบาลเวชการณยรศม ตงอยทางทศตะวนออกของกรงเทพมหานคร เปนโรงพยาบาลทวไปทสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมใหสาเรจและยาวนาน มศนยเดกเลกนาอยคนมแม (Day care)มครวฮาลาลตามหลกศาสนาอสลามโดยไดรบเครองหมายรบรองครวฮาลาล จากสานกคณะกรรมการกลางอสลามแหงประเทศไทย ปจจบนสามารถรบผปวยเขารบเปนผปวยในได 102 เตยง มแพทยเฉพาะทางสาขาหลกครบทกสาขา ประกอบดวย แพทย จานวน 37คน พยาบาลวชาชพจานวน 106 คน 3. โรงพยาบาลลาดกระบง ตงอยทางทศตะวนออกของกรงเทพมหานคร เปนโรงพยาบาลทวไปทมงเนนเพอตอบสนองความตองการของชมชน เนนการพฒนาระบบงานภายใตพนทและทรพยากรทมอยางจากด ปจจบนสามารถรบผปวยเขารบเปนผปวยในได 60 เตยง ประกอบดวยแพทย จานวน19 คน พยาบาลวชาชพ จานวน 115 คน แผนพฒนาบคลากรในภาพรวมของโรงพยาบาลในสงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร บรรจอยในแผนปฏบตราชการของสานกการแพทย กรงเทพมหานคร ผบรหารระดบสานกมการจดประชมเพอมอบหมายใหโรงพยาบาลในสงกด มความเชยวชาญเฉพาะดานโดยดความพรอมและบรบทของโรงพยาบาลเปนหลก ผอานวยการแตละโรงพยาบาลเมอไดรบมอบนโยบาย จะจดประชม

44

ผบรหารภายในโรงพยาบาลเพอมอบผรบผดชอบตามฝาย และกลมงาน ฝายการพยาบาลเมอไดรบมอบนโยบายจะมการมอบหมายงานตามสายบงคบบญชา โดยนโยบายตางๆ ตองมการประชมในฝายและกลมงานเพอจดทาโครงการ กจกรรมใหสอดคลองกบนโยบายทไดรบ และนาเสนอโครงการ กจกรรมใหผบรหารรบทราบ ตาม Flow Chart (อางองตามโครงสรางตามสายบงคบบญชา สานกการแพทย กรงเทพมหานคร) แผนภาพท 8 แสดงการถายทอดนโยบายตามสายบงคบบญชาในสานกการแพทยสโรงพยาบาล ระบบการสอสารทใชในการตดตอสอสารภายในองคการ เนองจากทง 3 โรงพยาบาลเปนหนวยงานของรฐจงยดระเบยบการตดตอสอสารของ ระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 โดยสรปมขอกาหนดทเกยวของดงน

นโยบาย ระดบ สานกการแพทย

ผอานวยการโรงพยาบาล ในสงกดสานกการแพทย

ฝายการพยาบาล

หวหนาหอผปวย

แผนพฒนาขาราชการ และบคลากร สานกการแพทยกรงเทพมหานคร ประกอบดวยนโยบายดานตางๆ เชน นโยบายพฒนาการบรการ นโยบายพฒนาบคลากร

พยาบาลวชาชพ

แผนพฒนาขาราชการ และบคลากร โรงพยาบาล ไดรบมอบหนาทรบผดชอบจากคณะกรรมการบรหาร ระดบสานกการแพทยกรงเทพมหานคร

แผนพฒนาบคลากรประจาป ไดรบมอบหมายจาก คณะกรรมการบรหารของโรงพยาบาล

แผนพฒนาบคลากรประจาปของหอผปวยไดรบมอบหมายใหรบผดชอบโครงการ กจกรรม โดยมอบหมายใหเหมาะสมกบบรบทของแตละหอผปวย

รบมอบหมายแผนการพฒนาจากหวหนาหอผปวยเปนรายบคคล

45

“งานสารบรรณ” หมายความวา งานทเกยวกบการบรหารงานเอกสาร เรมตงแตการจดทา การรบ การสง การเกบรกษา การยม จนถงการทาลาย

“หนงสอ” หมายความวา หนงสอราชการ “สวนราชการ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม สานกงาน หรอหนวยงานอนใดของ

รฐทงในราชการบรหารสวนกลาง ราชการบรหารสวนภมภาค ราชการบรหารสวนทองถน หรอในตางประเทศและใหหมายความรวมถงคณะกรรมการดวย

หนงสอทจดทาขนโดยปกตใหมสาเนาคฉบบเกบไวทตนเรอง 1 ฉบบ และใหมสาเนาเกบไวทหนวยงานสารบรรณกลาง 1 ฉบบ สาเนาคฉบบใหผลงชอลงลายมอชอ หรอลายมอชอยอ และใหผราง ผพมพ และผตรวจลงลายมอชอ หรอลายมอชอยอไวทขางทายขอบลางดานขวาของหนงสอ หนงสอทเจาของหนงสอเหนวามสวนราชการอนทเกยวของควรไดรบทราบดวย โดยปกตใหสงสาเนาไปใหทราบโดยทาเปนหนงสอประทบตรา สาเนาหนงสอนใหมคารบรองวา สาเนาถกตอง โดยใหเจาหนาทตงแตระดบ 2 หรอเทยบเทาขนไป ซงเปนเจาของเรองลงลายมอชอรบรอง พรอมทงลงชอตวบรรจง และตาแหนงทขอบลางของหนงสอ

หนงสอเวยน คอ หนงสอทมถงผรบเปนจานวนมาก มใจความอยางเดยวกน ใหเพมรหสตวพยญชนะ ว หนาเลขทะเบยนหนงสอสง ซงกาหนดเปนเลขทหนงสอเวยนโดยเฉพาะ เรมตงแตเลข 1 เรยงเปนลาดบไปจนถงสนปปฏทน หรอใชเลขทของหนงสอทวไปตามแบบหนงสอภายนอกอยางหนงอยางใด เมอผรบไดรบหนงสอเวยนแลวเหนวาเรองนนจะตองใหหนวยงาน หรอบคคลในบงคบบญชาในระดบตางๆ ไดรบทราบดวย กใหมหนาทจดทาสาเนา หรอจดสงใหหนวยงาน หรอบคคลเหลานนโดยเรว

การสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ประกอบดวย เนอหาตอไปน

1. การจดทาแผนการพฒนาบคลากรประจาปโดยแบงเปน 1.1 การอบรมระยะสน (เปนระยะเวลาไมเกน 90 วน) เชน การอบรมหลกสตรเฉพาะสาขาใชเวลา 1-7 วน หรอ 1 – 3 เดอน 1.2 อบรมระยะยาว (เปนระยะเวลามากวา 90 วน) เปนหลกสตรการเพมทกษะเฉพาะสาขา เชน สาขาบรหารการพยาบาล สาขาพยาบาลผาตด สาขาการดแลผปวยวกฤต 1.3 การอบรมดงานตางประเทศ

46

นอกจากนการจดทาแผนพฒนาบคลากรจะตองสอดคลองกบแผนพฒนาของโรงพยาบาลโดยผานการพจารณาจากคณะกรรมการทรพยากรบคคลของโรงพยาบาลจงสงแผนเพอดาเนนการของบประมาณตอไป 2. การปฐมนเทศบคลากรใหม ทกปทมบคลากรใหมเนอหาเนนเรองวสยทศน พนธกจ เขมมงของโรงพยาบาล สายบงคบบญชา รวมถงระเบยบทางราชการตางๆ ทเกยวของ 3. การนเทศงานใชระบบพเลยงในการนเทศงาน 4. การเรยนรหนางาน เปนการสอนเทคนคการปฏบตงาน โดยพยาบาลรนพภายในหนวยงาน หรอแพทยขณะตรวจเยยมผปวย 5. หนวยงานภายนอกเขาศกษาดงาน อาจเปนหนวยงานในสงกดภายในกรงเทพมหานคร หรอหนวยงานภายนอกสงกดกรงเทพมหานคร มการประสานงานมายงหวหนาพยาบาลโดยตรง โดยหวหนาพยาบาลจะมอบหมายงานใหผชวยหวหนาพยาบาลทรบผดชอบดานวชาการเปนผดาเนนการ ผวจยไดทาการสมภาษณหวหนาฝายการพยาบาลโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร3 ทาน ไดแก โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ โรงพยาบาลเวชการณยรศม และโรงพยาบาลลาดกระบง เมอวนท 14 กรกฎาคม 2557 สรปประเดนปญหาทพบในเรองการสอสารดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยไดดงน 1. หวหนาหอผปวยมภาระงานมากการสอสารบางครงอาจไมทวถงบคลากรทงหมด บางครงขอมลทสอไปไมครบถวน 2. เอกสารแจงการอบรมมาลาชา ไมทนเวลา 3. ไมมแนวทางปฏบตในเรองการพฒนาบคลากรในภาพรวมทเปนขององคกรพยาบาล 4. พยาบาลผปฏบตสวนใหญใหความสาคญในเรองการหารายได 5. การใชชองทางในการสอสารขอมลขาวสารไมมากพอ สวนใหญเปนหนงสอเวยนไมมจดสนใจ ปญหาดงกลาวอาจคลายหรอใกลเคยงกบปญหาในงานวจยของโรงพยาบาลภาครฐอนๆ ดงเชนในงานวจยของ นตยา แพรวานชย (2532 อางถงใน โอบเออ หรญรศ, 2550) พบวา ปญหาและอปสรรคในการตดตอสอสารตามการรายงานของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลของรฐในกรงเทพมหานคร ไดแก หวหนาหอผปวยรบผดชอบงานมาก มเวลาในการสอสารนอย และบคลากรใหความสนใจเกยวกบหนงสอเวยนนอย แสดงใหเหนวาปญหาทเกดขนจากการตดตอสอสารในการปฏบตงานของพยาบาลหวหนาหอผปวย ซงอาจจะกอใหเกดผลกระทบตอคณภาพการพยาบาลได ผวจยเหนถงความสาคญในเรองของประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร

47

ของหวหนาหอผปวย จงไดศกษางานวจยในเรองนและคาดหวงจะนาขอมลทไดไปบรหารจดการแนวทางการสอสารนโยบายตางๆ ใหมความชดเจนในเนอหา ครอบคลมและขอมลมความทนสมยเปนปจจบน เพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการทางานทด ปจจบนการสอสารภายในองคการมการปรบระบบโดยการนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT)มาใชใหเกดประโยชนในการสอสารมากขน เนองจากบคลากรทกคนมมอถอสามารถสอสารกนไดสะดวก รวดเรว ขอมลครบถวน สามารถจดกลมบคคลในการสอสาร ทาใหการสอสารมประสทธผลมากขน เชนการถายสาเนาหนงสอเวยนลงไลน (Line) เพอใหทกคนไดรบทราบขอมลทครบถวน รวดเรวและทนเวลาสงผลใหสมาชกในองคการทราบขอมลทครบถวน สมบรณ

บทท 3

วทยาการวธวจย วธดาเนนการวจย 1. การออกแบบการวจย วจยนเปนวจยเชงสหสมพนธ (Correlational research) โดยมวตถประสงคเพอศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายของหวหนาหอผปวยดานการพฒนาบคลากร เจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร และอทธพลของ เจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการทมตอประสทธผลของการสอสารนโยบายของหวหนาหอผปวยดานการพฒนาบคลากรในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร 1.1 ประชากร

ประชากร (Population) เปนพยาบาลวชาชพ ทปฏบตงานอยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร จานวน 3 แหง ไดแก โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโรอทศ มพยาบาลวชาชพ จานวน 100คน โรงพยาบาลเวชการณรศม มพยาบาลวชาชพ จานวน 106 คน และโรงพยาบาลลาดกระบง มพยาบาลวชาชพ จานวน 115 คน รวม 321 คน (ขอมล ณ วนท 14 กรกฎาคม 2557)

ลกษณะของสถานททใชในการเกบขอมล คอโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร จานวน 3 แหง ไดแก โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโรอทศโรงพยาบาลเวชการณยรศม และโรงพยาบาลลาดกระบง

49

1.2 วธการสมตวอยางและกลมตวอยาง ผวจยวธการสมตวอยางแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) จากจานวนประชากรในแตละโรงพยาบาล เลอกสมตวอยางตามขนาดของกลมตวอยางทเปนสดสวนกบจานวนประชากร โดยการจบฉลากจากเลขประจาตวของพยาบาลวชาชพแบบแทนทมขนตอนตามรายละเอยดดงน ผวจยนากลมประชากรทง 3 โรงพยาบาลมาเขาสตรคานวณ จากสตรการคานวณของ ทาโร ยามาเน (Taro Yamane)โดยใชคาความคลาดเคลอนรอยละ5 ทระดบความเชอมนรอยละ95 ไดตวอยางจานวน 180 คน จากนนผวจยคานวณสดสวน (proportional) ของกลมตวอยางจากพยาบาลวชาชพทง 3 โรงพยาบาลไดจานวนพยาบาลวชาชพดงแสดงในตารางท 2 จากสตรการคานวณของ ทาโร ยามาเน (TaroYamane) n = N (1+Ne2) n = 321 [1+321(0.052)] n = 178 เมอ n คอ จานวนหรอขนาดของตวอยาง N คอ จานวนหรอขนาดของประชากร e คอ คาความนาจะเปนของความผดพลาดทยอมใหเกดขนได ตารางท 2 จานวนประชากรและกลมตวอยางในแตละโรงพยาบาล

ชอโรงพยาบาล จานวนประชากร(N) กลมตวอยาง(n) โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ โรงพยาบาลเวชการณยรศม โรงพยาบาลลาดกระบง

100 106 115

56 59 65

รวม 321 180

2. วธการสมตวอยางแบบงาย (Sampling Random)โดยผวจยทาฉลากเลขประจาตวของพยาบาลวชาชพทง 3โรงพยาบาล จบฉลากเลขประจาตวของพยาบาลวชาชพทง 3 โรงพยาบาล

50

1.3 ตวแปรทใชในการศกษาวจย ตวแปรตนไดแก เจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการตวแปรตาม ไดแก ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร 2. เครองมอทใชในการวจย 2.1 การพฒนาเครองมอทใชในการทาวจย 2.1.1 ผวจยทบทวนแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบประสทธผลของการสอสารและปจจยทสงผลตอประสทธผลของการสอสาร ไดแก แนวคดประสทธผลการสอสารของแอนด-สนและนาลส (Anderson &Narus, 1990) แนวคดในเรองเจตคตของกฟสน ไอแวนเซอรวช และโดแนลร(Gibson, Ivancevich, and Donnelly, 2000) และแนวคดบรรยากาศการสอสารในองคการของ เพสและฟาลส (Pace &Faules, 1994) 2.1.2 สรางเครองมอทใชในการวจย ผวจยสรางเครองมอวจย เปนแบบสอบถามจานวน 4 ชด พรอมทาหนงสอขออนญาตใชเครองมอในงานวจยจานวน 3 ชด ไปยงมหาวทยาลยตนสงกดของงานวจย (ภาคผนวก ช หนา120 - 122) เครองมอทใชในการวจยทง 4 ชด มรายละเอยดดงน ชดท 1 ขอมลสวนบคคลประกอบดวย อาย ระดบการศกษา หอผปวยทพยาบาลวชาชพปฏบตงานและประสบการณการทางาน ลกษณะคาถามเปนแบบเตมคาในชองวางและแบบตรวจสอบรายการ (Checklist)สาหรบใหผ ตอบไดเ ลอกตอบตามความเปนจรงของผ ตอบแบบสอบถาม จานวน 4 ขอ ชดท 2 แบบสอบถามประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร มจานวน11 ขอ แบงออกเปน 3 ดานดงน ดานการสอสารตรงประเดน มจานวน 5 ขอไดแก ขอ 1-5 ดานการสอสารอยางทนเวลามจานวน 3 ขอไดแก ขอ 6-8 ดานความนาเชอถอของขอมล มจานวน 3 ขอ ไดแก ขอ 9-11 พฒนาแบบสอบถามมาจากแบบสอบถามชอ ประสทธภาพการสอสารในองคการ ของ สภวรรณ พวงไกรส (2550) โดยผวจยใชกรอบแนวคดของ แอนดสนและนาลส (Anderson & Narus,1990) ผวจยแบงแบบสอบถามเปน 3 ดาน ไดแก ดานการสอสารตรงประเดนดานการสอสารอยางทนเวลา และดานความนาเชอถอของขอมล ผวจยปรบปรงเนอหาของคาถามเพอใหครอบคลมกบนยามตวแปรของงานวจย ประกอบดวยขอคาถามรวม 11 ขอ ซงแบบสอบถามเดมไมไดแบงคาถามแยกตามดานของประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรและมขอคาถาม

51

รวม 12 ขอ เกณฑการใหคะแนน แบบมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) กาหนดตามแบบวธของลเครท (Likert Scale)(บญใจ ศรสถตยนรากร, 2553)โดยมความหมายดงน 5 หมายถง ขอความนนตรงกบความเปนจรงมากทสด 4 หมายถง ขอความนนตรงกบความเปนจรง 3 หมายถง ขอความนนตรงกบความเปนจรงปานกลาง 2 หมายถง ขอความนนตรงกบความเปนจรงนอย 1 หมายถง ขอความนนตรงกบความเปนจรงนอยทสด การแปลความหมายของระดบประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร ใหความหมายดงน (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2553) 4.50-5.00 ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรตรง กบระดบความเปนจรงมากทสด 3.50-4.49 ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรตรง กบระดบความเปนจรงมาก 2.50-3.49 ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรตรง กบระดบความเปนจรงปานกลาง 1.50-2.49 ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรตรง กบระดบความเปนจรงนอย 1.00-1.49 ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรตรง กบระดบความเปนจรงนอยทสด ชดท 3 แบบสอบถามเจตคต มจานวน 25 ขอ แบงออกเปน 3 ดานดงน ดานความรมจานวน 10 ขอ ไดแกขอ 1-10 ดานอารมณมจานวน 10 ขอ ไดแกขอ 11-20 ดานแนวโนมของพฤตกรรม มจานวน 5 ขอ ไดแกขอ 21-25 พฒนาแบบสอบถามมาจากแบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยงของ พรพรรณ คลายสบรรณ(2555)โดยใชกรอบแนวคดของกฟสนไอแวนเซอรวช และโดแนลร (Gibson, Ivancevich, and Donnelly, 2000) ผวจยไดปรบปรงเนอหาของคาถามเพอใหครอบคลมกบนยามตวแปรของงานวจย โดยเนอหา เนนเจตคตของพยาบาลวชาชพทมตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ประกอบดวยขอคาถามรวม 25 ขอ ซงแบบสอบถามเดมมขอคาถามรวม 27 ขอโดยมเนอหาเนนในเรองของเจตคตตอการบรหารความเสยง

52

เกณฑการใหคะแนนแบบมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) กาหนดตามแบบวธของลเครท (Likert Scale) (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2553)โดยมความหมายดงน 5 หมายถง เหนดวยมากทสด 4 หมายถง เหนดวยมาก 3 หมายถง เหนดวยปานกลาง 2 หมายถง เหนดวยนอย 1 หมายถง เหนดวยนอยทสด การแปลความหมายของระดบเจตคต ใหความหมายดงน(บญใจ ศรสถตยนรากร, 2553) 4.50-5.00 ระดบเจตคตตอการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรอยใน ระดบมากทสด 3.50-4.49 ระดบเจตคตตอการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรอยใน ระดบมาก 2.50-3.49 ระดบเจตคตตอการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรอยใน ระดบปานกลาง 1.50-2.49 ระดบเจตคตตอการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรอยใน ระดบนอย 1.00-1.49 ระดบเจตคตตอการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรอยใน ระดบนอยมาก ชดท 4 แบบสอบถามบรรยากาศการสอสารในองคการ มจานวน 26 ขอ แบงออกเปน 6 ดานดงน ดานการคานงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสง มจานวน 8 ขอ ไดแก ขอ 1-8 ดานความไววางใจมจานวน 4 ขอไดแกขอ 9-12 ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ มจานวน 5 ขอไดแกขอ 13-17 ดานการสนบสนนซงกนและกนมจานวน 4 ขอไดแกขอ 8-21 ดานการเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพ มจานวน 3 ขอ ไดแก ขอ 22-24 ดานการรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพ ม จานวน 2 ขอ ไดแก ขอ 25-26

53

พฒนาแบบสอบถามมาจากแบบสอบถามชอ บรรยากาศการสอสารในองคการ ของ นภางคดาวมาดวง (2550) โดยใชกรอบแนวคดของ เพสและฟาลส (Pace & Faules, 1994) ผวจยปรบปรงเนอหาของคาถามเพอใหครอบคลมกบนยามตวแปรของงานวจย คอ มเนอหาเนนบรรยากาศการสอสารในองคการของพยาบาลวชาชพทมตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ประกอบดวยขอคาถามรวม26 ขอ ซงแบบสอบถามเดมม21ขอโดยมเนอหาเนนในเรองของบรรยากาศการสอสารในองคการดานการดาเนนงานประกนคณภาพการพยาบาลของพยาบาลวชาชพ เกณฑการใหคะแนนแบบมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) กาหนดตามแบบวธของลเครท (Likert Scale) (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2553) โดยมความหมายดงน 5 หมายถง เหนดวยมากทสด 4 หมายถง เหนดวยมาก 3 หมายถง เหนดวยปานกลาง 2 หมายถง เหนดวยนอย 1 หมายถง เหนดวยนอยทสด การแปลความหมายของระดบบรรยากาศการสอสารในองคการ ใหความหมายดงน (บญใจศรสถตยนรากร, 2553) 4.50-5.00 ระดบบรรยากาศการสอสารในองคการอยในระดบมากทสด 3.50-4.49 ระดบบรรยากาศการสอสารในองคการอยในระดบมาก 2.50-3.49 ระดบบรรยากาศการสอสารในองคการอยในระดบปานกลาง 1.50 -2.49 ระดบบรรยากาศการสอสารในองคการอยในระดบนอย 1.00-1.49 ระดบบรรยากาศการสอสารในองคการอยในระดบนอยทสด 2.2 คณภาพของเครองมอทใชในการทาวจย 2.2.1 การหาความตรงเชงเนอหา (Content validity) ผวจยนาแบบสอบถามไปหาความตรงเชงเนอหา (Content validity)โดยผทรงคณวฒ จานวน 5 ทาน ประกอบดวย 1. อาจารยประจาสาขาผประกอบการคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎ-บานสมเดจเจาพระยา 2. อาจารยประจาสาขารฐประศาสนศาสตรคณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยราชภฎ-บานสมเดจเจาพระยา 3. ผอานวยการสานกประชาสมพนธ มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา

54

4. อาจารยประจาภาควชาการพยาบาลสาธารณสขศาสตรและเวชศาสตรเขตเมอง คณะพยาบาลศาสตรเกอการณย มหาวทยาลยนวมนทราธราช 5. หวหนาสาขาพยาบาลชมชนคณะพยาบาลศาสาตร มหาวทยาลยราชภฎสวนดสต นาแบบสอบถามทผานการพจารณาโดยผทรงคณวฒ มาคานวณหาคา CVI ของแบบสอบถามทง 3 ชด โดยใชหลกการคานวณคา CVI ของโพลทและเบค (Polit & Beck, 2006) ไดคาดงน แบบสอบถามชดท 2 ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรคานวณหาคา CVI=0.872 ผวจยปรบคาถามเพอใหครอบคลมกบนยามของตวแปรทใชในการวจย ในขอ 6, 7, 8, 10 และ 11 รวม 5 ขอ ตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ (ภาคผนวก จ หนา 101) แบบสอบถามชดท 3 เจตคต คานวณหาคา CVI=0.912 ผวจยปรบคาถามเพอใหครอบคลมกบนยามของตวแปรทใชในการวจย ในขอ 1, 5, 14, 15, 16 และ 20 รวม 6 ขอ ตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ (ภาคผนวก จ หนา 102) แบบสอบถามชดท 4 บรรยากาศการสอสารในองคการ คานวณคา CVI=0.985 ผวจยปรบคาถามเพอใหครอบคลมกบนยามของตวแปรทใชในการวจย ในขอ 8 และ 12 รวม 2 ขอ ตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ (ภาคผนวก จ หนา 103) 2.2.2 การหาความเทยง (Reliability) ผวจยนาแบบสอบถามทผานการตรวจความตรงเชงเนอหาแลว ไปใชกบพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลระดบทตยภมทลกษณะกลมประชากรคลายหรอใกลเคยงกบกลมตวอยาง จานวน30คน นาขอมลทไดคานวณหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2553) ดวยโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรปโดยกาหนดคาความเทยงทยอมรบไดตงแต 0.70 ขนไป สตรสมประสทธแอลฟาของครอนบาค

α= N - 1 ΣS2i N - 1 S2t

α คอ คาสมประสทธแอลฟา N คอ จานวนขอคาถามในแบบสอบถาม

ΣS2i คอ ผลรวมของความแปรปรวนของคะแนนรายขอ S2t คอ ความแปรปรวนของคะแนนรวมทงฉบบ

55

จากการคานวณหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) ดวยโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) ของแบบสอบถามประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรเทากบ0.939 แบบสอบถามเจตคตเทากบ 0.937 และแบบสอบถามบรรยากาศการสอสารในองคการเทากบ0.953 (ภาคผนวก ฉ หนา 116-118) 3. การพทกษสทธกลมตวอยาง การวจยครงนผวจยกาหนดมาตรการการปองกนผลกระทบดานจรยธรรมทอาจเกดขนกบผตอบแบบสอบถามดงน 1. ปองกนการละเมดสทธของผตอบแบบสอบถาม โดยใหผตอบแบบสอบถามทกทานสมครใจตอบแบบสอบถามดวยความอสระ ไมมการบงคบหลงไดรบคาชแจงวตถประสงคและประโยชนของการวจย และมเสรภาพในการแสดงความคดเหนโดยใหเซนความยนยอมในหนงสอยนยอมเขารวมโครงการ 2. รกษาความลบของผตอบแบบสอบถาม โดยผตอบแบบสอบถามไมระบชอนามสกลในแบบสอบถาม การคดคานวณคะแนนเฉลยจะนามาคดรวมกน และเสนอเปนภาพรวมจะไมทราบวาใครคดเหนอยางไรเปนรายบคคล ผวจยจะเกบแบบสอบถามไวเปนความลบ 3. ปองกนผลกระทบตอภาพลกษณของโรงพยาบาล และภาพลกษณของผบรหารโรงพยาบาล โดยเสนอโครงการวจยผานการพจารณาจากคณะกรรมการพจารณาและควบคมการวจยในมนษยทงคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในมนษยของมหาวทยาลยครสเตยน และคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคนกรงเทพหานครขอมลทไดผวจยนาไปใชในการวเคราะหทางสถตและการแปลผลขอมล จะไมมการอางองถงบคคลและโรงพยาบาล การรายงานผลการวจย ผวจยเสนอเปนภาพรวมเทานน 4. การเกบรวบรวมขอมลทใชในการทาวจย การเกบรวบรวมขอมลสาหรบการวจยครงน มขนตอนดาเนนการดงน 1. โครงการวจยไดผานการรบรองจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในมนษยของมหาวทยาลยครสเตยน ตามหนงสอเลขท 5/2557 (ภาคผนวก ซ หนา 124) 2. โครงการวจยไดผานการรบรองจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคนกรงเทพฯ ตามบนทกเลขท กท. 0602.4 /วค.002 (ภาคผนวก ฌ หนา 126 -127) 3. หนงสอขออนญาตเกบรวบรวมขอมลถงผอานวยการโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร จานวน 3 แหง ออกใหโดยมหาวทยาลยครสเตยน ไดแก

56

โรงพยาบาลหลวงพอทวศกดชตนธโร อทศ โรงพยาบาลเวชการณยรศม และโรงพยาบาลลาดกระบง โดยมหนงสอเลขท ม.ค.ต. 26 /5316/ 2557 ว. 139 (ภาคผนวก ญ หนา 129 - 131) 4. นาสงแบบสอบถามใหกบผตอบแบบสอบถาม โดยการใสซองจดหมายปดผนก ซงถอเปนขอมลรายบคคล ไปรบ-สงแบบสอบถามดวยตวเอง ระบเวลาในการตอบแบบสอบถามภายใน 2 สปดาห จงไปรบแบบสอบถามกลบโดยผวจยไปรบแบบสอบถามกบหวหนาหอผปวยรวบรวมเกบไวให ทงนแบบสอบถามแตละฉบบจะบรรจไวในซองจดหมายปดผนกไว 5. สงแบบสอบถามจานวน180 ฉบบโดยแจกแบบสอบถามใหพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ จานวน 56 ฉบบ โรงพยาบาลเวชการณยรศม จานวน 59 ฉบบ และโรงพยาบาลลาดกระบงจานวน 65 ฉบบ ไปรบแบบสอบถามคนดวยตวเองภายใน 2 สปดาห ไดรบเอกสารคนทกฉบบครบถวนคดเปนรอยละ 100 5. การวเคราะหทางสถต 1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive statistics)ใชวเคราะหปจจยสวนบคคลของกลมตวอยาง ไดแก อาย ระดบการศกษา หอผปวยทพยาบาลวชาชพปฏบตงาน และประสบการณการทางาน โดยหาคาความถ (Frequency) รอยละ (Percent) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) 2. การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสาร ผวจยจะใชการวเคราะหการถดถอยพห (Multiple regression analysis) ดงแสดงไดตามสมการตอไปน ŷ = a + b1x1 + b2x2 +b3x3+ e โดยท ŷ = ประมาณการคาประสทธผลของการสอสาร a = คาคงท (Constant) b1..b3 = คาสมประสทธถดถอย x1 = คะแนนดบของเจตคต x2 = คะแนนดบของประสบการณการทางาน x3 = คะแนนดบของบรรยากาศการสอสารในองคการ e = error term 6. ขนตอนการศกษาวจย เพอใหการวจยดาเนนไปอยางถกตองตามระเบยบวธวจยและสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยทกาหนดไว ผวจยจงไดกาหนดขนตอนการศกษาวจยแบงเปน 5 ขนตอนดงน

57

ขนตอนท 1 การวางแผนการวจย ผวจยจดเตรยมโครงการวจยตามระเบยบวธการดาเนนการวจย โดยศกษาปญหา คนควาหาขอมลจากตารา เอกสาร วารสารและบทความทางวชาการตลอดจนงานวจยทเกยวของทงในและตางประเทศ สรปขอมลทไดนามาเปนกรอบแนวคดในการวจยและออกแบบการวจย ขนตอนท 2 การพฒนาเครองมอทใชในการทาวจยประกอบดวย 2.1 การสรางและปรบปรงแบบสอบถาม โดยใชแนวคดและทฤษฎทเกยวกบปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารดานการพฒนาบคลากร ใหมความครอบคลม ในเนอหาของตวแปรทตองการศกษา โดยมอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหคาแนะนา และปรบแกตามขอเสนอแนะ 2.2 นาเครองมอวจยพรอมโครงรางวทยานพนธใหผทรงคณวฒจานวน 5 ทานพจารณาความตรงเชงเนอหา (Content validity) ของเครองมอวจยโดยลงความเหนและใหคะแนน เพอใชคานวณคาดชนความความตรงเชงเนอหา (Content validity Index : CVI) หลงจากนนผวจยนาเครองมอวจยมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ 2.3 ตรวจสอบหาความเทยงของเครองมอวจยกบกลมตวอยางจานวน 30 ราย ทเปนพยาบาลวชาชพของโรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนโร อทศสงกดสานกการแพทย กรงเทพ-มหานคร นาขอมลทไดมาคานวณหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’salpha coefficient) ขนตอนท 3 เกบขอมลการวจย ผวจยนาเครองมอวจยทเปนแบบสอบถามฉบบสมบรณไปเกบขอมลจากกลมตวอยางซงเปนพยาบาลวชาชพทปฏบตงานอยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร จานวน 3 แหง ไดแก โรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนธโร อทศ จานวน 56 คน โรงพยาบาลเวชการณรศม จานวน 59 คน และโรงพยาบาลลาดกระบง จานวน65 คน รวม 180 คน ขนตอนท 4 รวบรวมและวเคราะหขอมล ผวจยรวบรวมและวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามโดยใชโปรแกรมสาเรจรปวเคราะหขอมลดงน 4.1 สถตเชงพรรณนา (Descriptive statistics) ใชวเคราะหปจจยสวนบคคลของกลมตวอยาง ไดแก อาย ระดบการศกษา หอผปวยทพยาบาลวชาชพปฏบตงาน และประสบการณการทางาน โดยหาคาความถ (Frequency) รอยละ (Percent) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) 4.2 การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสาร ผวจยจะใชการวเคราะหการถดถอยพห (Multiple regression analysis) ดงแสดงไดตามสมการตอไปน

58

ŷ = a + b1x1 + b2x2 +b3x3+ e ขนตอนท 5 รายงานผลการวจย ผวจยสรปขอคนพบทไดจากการวจย จดทารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ เสนอขออนมตสอบวทยานพนธ ดาเนนการสอบและปรบปรงแกไขตามทคณะกรรมการเสนอแนะ จดทารายงานวจยฉบบสมบรณ และเผยแพรงานวจย

บทท 4

ผลการวจย

การวจยฉบบนเปนวจยเชงสหสมพนธ (Correlational research)โดยมวตถประสงค ศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยเจตคต ประสบการณการท างาน และบรรยากาศการสอสารในองคการในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทยกรงเทพมหานคร และศกษาอทธพลของเจตคต ประสบการณการท างาน และบรรยากาศการสอสารในองคการของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร กลมตวอยางเปนพยาบาลวชาชพจากโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร จ านวน 180 คน เลอกโดยใชการสมตวอยางแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) สงเครองมอวจยไปยงพยาบาลวชาชพในกลมตวอยางจ านวน 180 ฉบบไดรบแบบสอบถามทมขอมลสมบรณกลบจ านวน 180 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 น าขอมลมาวเคราะหทางสถตดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป ผลการวจย น าเสนอดวยตารางผลการวเคราะหตามล าดบดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลสวนบคคลของกลมตวอยางดวยการแจกแจงความถและรอยละแสดงในตารางท 3 ตอนท 2 ผลการวเคราะหประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยเจตคต ประสบการณการท างาน และบรรยากาศการสอสารในองคการในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยหาคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร จ าแนกเปนรายดานและรายขอ แสดงในตารางท 4–5 ระดบเจตคต และบรรยากาศการสอสารในองคการแสดงในตารางท 6-7 ตอนท 3 ผลการศกษาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครแสดงในตารางท 8–10

60

ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล ตารางท 3 จ านวนและรอยละของพยาบาลวชาชพจ าแนกตามขอมลสวนบคคล (n=180) ขอมลสวนบคคล จ านวน (คน) รอยละ อาย (ป) 21-30 83 46.2 31-40 89 49.4 41-50 6 3.3 51-60 2 1.1 ระดบการศกษา ปรญญาตร / เทยบเทา 171 95.0 ปรญญาโท 9 5.0 หอผปวยทปฏบตงาน หอผปวยใน (IPD) 76 42.2 หอผปวยนอก (OPD) 53 29.4 หนวยงานพเศษ 51 28.4 ประสบการณการท างาน(ป) 1-10 143 79.4 11-20 34 18.9 21-30 2 1.1 31-40 1 0.6

รวม 180 100.0 จากตารางท 3 พบวาพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร มอายอยระหวาง 31–40 ป จ านวน 89 คน มากทสดคดเปนรอยละ 49.4 รองลงมามอายระหวาง 21–30 ป จ านวน 83 คน คดเปนรอยละ 46.2 อายระหวาง 51–60 ป มจ านวน 2 คน นอยทสด คดเปนรอยละ 1.1 มจ านวนมากทสด 29 คน คดเปนรอยละ 16.1 มการศกษาในระดบปรญญาตร / เทยบเทามจ านวนมากทสด 171 คนคดเปนรอยละ 95 รองลงมาระดบการศกษาปรญญาโท 9 คน คดเปนรอยละ 5 ปฏบตงานในหอผปวยใน (IPD) จ านวน 76 คน มากทสดคดเปนรอยละ 42.2 รองลงมาปฏบตงานในหอผปวยนอก (OPD) จ านวน 53 คน คดเปนรอยละ 29.4 และปฏบตใน

61

หนวยงานพเศษจ านวน 51 คน คดเปนรอยละ 28.4 มประสบการณการท างานอยระหวาง 1–10 ป มากทสดเปนจ านวน 143 คน คดเปนรอยละ 79.4 รองลงมามประสบการณการท างานอยระหวาง 11–20 ป มจ านวน 34 คน คดเปนรอยละ 18.9 ประสบการณการท างานอยระหวาง 21–30 ป มจ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 1.1 และประสบการณการท างานระหวาง 31–40 ป มจ านวนนอยทสด 1 คน คดเปนรอยละ 0.6 ผวจยคดเลอกประสบการณการท างานเปนตวแปรในงานวจย เพอใชในการพยากรณประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยใน โรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร หอผปวยใน (IPD) ไดแก หอผปวยพเศษ หอผปวยหญง หอผปวยหลงคลอดและเดก หอผปวยชาย และหอผปวยศลยกรรม หอผปวยนอก (OPD) ไดแก หองอบตเหตและฉกเฉน หองตรวจผปวยนอก และหองฝากครรภ หนวยงานพเศษ ไดแก หองผาตด วสญญ หองคลอด และหออภบาลผปวยหนก ตอนท 2 ผลการวเคราะหประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยหาคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร จ าแนกเปนโดยรวม รายดานและรายขอแสดงในตารางท 4–5 และระดบเจตคต ประสบการณการท างาน และบรรยากาศการสอสารในองคการจ าแนกเปนรายดาน แสดงในตารางท 6-7 ตารางท 4 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบของประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมและรายดาน (n=180) ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร SD ระดบ ดานการสอสารตรงประเดน 3.89 0.656 มาก ดานการสอสารอยางทนเวลา 3.90 0.714 มาก ดานขอมลมความนาเชอถอ 3.91 0.676 มาก

โดยรวม 3.90 0.682 มาก

62

จากตารางท 4 พบวา ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมอยในระดบมาก ( =3.90, SD=0.682) สวนรายดานพบวา ทง 3 ดานอยในระดบมากเชนกนไดแก ดาน การสอสารตรงประเดน ดานการสอสารอยางทนเวลา และดานขอมลมความนาเชอถอ ตารางท 5 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบของประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครจ าแนกเปนรายขอ (n=180) ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร (รายขอ) SD ระดบ การสอสารตรงประเดน - นโยบายทเกยวของกบการพฒนาบคลากรทไดรบจากหวหนาหอ

ผปวย เปนนโยบายทสอดคลองกบนโยบายของโรงพยาบาล 3.99 0.559 มาก

- เมอมการประชมภายในหนวยงาน หวหนาหอผปวยจะแจงประเดนการพฒนาบคลากร และมอบหมายผรบผดชอบโดยระบชออยางชดเจน

3.93 0.693 มาก

- ทกครงทมการถายทอดนโยบายดานการพฒนาบคลากร หวหนาหอผปวยจะชแจงวตถประสงค เหตผล ขนตอนการปฏบต รวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑการประเมนของนโยบาย

3.87 0.743 มาก

- หวหนาหอผปวยสามารถอธบาย และใชภาษาทเขาใจงาย ท าใหเขาใจวตถประสงคของนโยบายดานการพฒนาบคลากร

3.86 0.675 มาก

- เมอไดรบแจงนโยบายดานการพฒนาบคลากรจากหวหนาหอผปวย สามารถปฏบตตามนโยบายไดอยางถกตอง

3.80 0.611 มาก

ดานการสอสารอยางทนเวลา - หวหนาหอผปวยใชชองทางการสอสารทสอดคลองกบความ

เรงดวนของขอมลทตองการการสอสารกบผทเกยวของ 3.99 0.652 มาก

- หวหนาหอผปวยใชชองทางการสอสารทเหมาะกบชองทางทสามารถรบสารไดสะดวก ท าใหรบทราบขอมลไดทนท

3.92 0.731 มาก

- ขอมลทไดรบจากหวหนาหอผปวย เปนขอมลททนเหตการณ 3.80 0.758 มาก

63

ตารางท 5 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบของประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครจ าแนกเปนรายขอ (n=180) (ตอ) ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร (รายขอ) SD ระดบ ดานความนาเชอถอของขอมล - นโยบายทไดรบถายทอดจากหวหนาหอผปวย เปนนโยบายท

ไดรบตามสายบงคบบญชา 4.01 0.574 มาก

- หวหนาหอผปวยแจงขาวสารดานการพฒนาบคลากร โดยแนบเอกสารทเปนลายลกษณอกษรประกอบ

3.87 0.750 มาก

- การถายทอดนโยบายของหวหนาหอผปวยจะแจงวตถประสงค เหตผลแนวทางปฏบต และตวชวดของนโยบายเสมอ

3.85 0.705 มาก

จากตารางท 5 พบวาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครในรายขออยในระดบมากทง 11 ขอโดยขอทมคาเฉลยสงทสดคอ นโยบายททานไดรบถายทอดจากหวหนาหอผปวย เปนนโยบายทไดรบการถายทอดตามสายบงคบบญชา มคาเฉลย =4.01 (SD=0.574) ซงอยในดานการสอสารตรงประเดน และขอทมคาเฉลยต าสดไดแก เมอทานไดรบแจงนโยบายดานการพฒนาบคลากรจากหวหนาหอผปวย ทานสามารถปฏบตตามนโยบายไดอยางถกตอง =3.80 (SD=0.611) อยในดานการสอสารตรงประเดน และขอมลททานไดรบจากหวหนาหอผปวย เปนขอมลททนเหตการณ มคาเฉลยเทากน =3.80 (SD=0.758) อยในดานการสอสารอยางทนเวลา ตารางท 6 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบของเจตคตของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมและรายดาน (n=180)

เจตคต SD ระดบ ดานความร 4.14 0.600 มาก ดานอารมณ 4.16 0.551 มาก ดานแนวโนมของพฤตกรรม 4.14 0.527 มาก

โดยรวม 4.15 0.559 มาก

64

จากตารางท 6 พบวาเจตคตของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมอยในระดบมาก ( =4.15, SD=0.559) สวนในรายดานพบวา ทง 3 ดานมอยในระดบมากเชนกน ไดแกดานความร ดานอารมณ และดานแนวโนมของพฤตกรรม ตารางท 7 คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และระดบของบรรยากาศการสอสารในองคการในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมและรายดาน (n= 180)

บรรยากาศการสอสารในองคการ SD ระดบ ดานการค านงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสง 4.00 0.635 มาก ดานความไววางใจ 3.96 0.617 มาก ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ 3.92 0.636 มาก ดานการสนบสนนซงกนและกน 4.01 0.571 มาก ดานการเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพ 4.00 0.601 มาก ดานการรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพ 3.95 0.666 มาก

โดยรวม 3.97 0.621 มาก จากตารางท 7 พบวาบรรยากาศการสอสารในองคการ ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมอยในระดบมาก ( = .97, SD=0.621) สวนรายดานพบวา ทง 6 ดานอยในระดบมากเชนกน ไดแก ดานการค านงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสงดานความไววางใจ ดานการมสวนรวมในการตดสนใจดานการสนบสนนซงกนดานการเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพและดานการรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพ

65

ตอนท 3 ผลการศกษาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครแสดงในตารางท 8-10 ตารางท 8 คาสมประสทธสหสมพนธ (r) ของเจตคต ประสบการณการท างาน บรรยากาศการสอสารในองคการและประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร (n=180)

ตวแปร เจตคต r

ประสบการณ การท างาน

r

บรรยากาศการสอสารใน

องคการ r

ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร

r เจตคต 1.000 ประสบการณการท างาน - 0.066 1.000 บรรยากาศการสอสารในองคการ 0.674*** -0.083 1.000 ประสทธผลของการสอสาร ดานการพฒนาบคลากร

0.492*** -0.096 0.687*** 1.000

***p < .001

จากตารางท 8พบวาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครมความสมพนธทางบวกกบเจตคต (r=0.492) และบรรยากาศการสอสารในองคการ (r=0.687) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 ความสมพนธระหวางตวแปรตนดวยกนพบวา เจตคตมความสมพนธกบบรรยากาศการสอสารในองคการ (r=0.674) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001

66

ตารางท 9 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ (R)ระหวางตวแปรทไดรบการคดเลอกเขาสสมการถดถอย คาสมประสทธการพยากรณ (R2) และทดสอบความมนยส าคญของสมประสทธสหสมพนธทเพมขน (R2change) ในการพยากรณประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร(n=180)

ตวพยากรณ R R2 R2change F p - value บรรยากาศการสอสารในองคการ .687 .471 .471 158.707 .000

จากตารางท 9พบวา ตวแปรทเขาสมการถดถอยมเพยงตวแปรเดยว คอ บรรยากาศการสอสารในองคการ หมายถง บรรยากาศการสอสารในองคการ สามารถพยากรณประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร ตารางท 10 ผลการวเคราะหการถดถอยพหของตวแปรท านายประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร (n=180)

ตวแปร B SEB Beta t Sig. คาคงท 7.416 2.833 - 2.617 .010 บรรยากาศการสอสารในองคการ 0.343 0.027 0.687 12.598 . 000

R=0.687, R2=0.471, R2adj=0.468, F=158.707, p<. 001 จากตารางท 10 ผลการวเคราะหการถดถอยพห พบวาบรรยากาศการสอสารในองคการมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครโดยสามารถอธบายความแปรปรวนของประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครไดรอยละ 46.8 (R2adj=0.468) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 สรางสมการท านายในรปคะแนนดบและในรปคะแนนมาตรฐานดงน

67

สมการท านายในรปคะแนนดบ

ŷ = 7.416 + 0.343 x บรรยากาศการสอสารในองคการ ŷ = ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร X = บรรยากาศการสอสารในองคการ สมการท านายในรปคะแนนมาตรฐาน

Zy= 0.687Zบรรยากาศการสอสารในองคการ Zy = ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร สวนเจตคตและประสบการณการท างานไมมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยฉบบนเปนการวจยเชงสหสมพนธ (Correlational research) นมวตถประสงค ศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย เจตคต และบรรยากาศการสอสาร ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครและปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร กลมตวอยางเปนพยาบาลวชาชพจากโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร จ านวน 180 คน เลอกโดยการสมตวอยางแบบแบงชน เครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถามจ านวน 4 ชด ไดแก 1) ขอมลสวนบคคล 2) ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร 3) เจตคต และ 4) บรรยากาศการสอสารในองคการไดรบการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content validity) โดยผทรงคณวฒ จ านวน 5 ทาน พบดชนความตรงเชงเนอหาของแบบสอบถาม ชดท 2-4 มคาเทากบ 0.872, 0.912และ 0.985 ตามล าดบและคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient)ของแบบสอบถามมคาเทากบ 0.939, 0.937 และ 0.953 ตามล าดบ วเคราะหขอมลใชสถตบรรยาย ไดแก คารอยละความถ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) Pearson’s Product-Moment Correlation และการวเคราะหการถดถอยพห (Multiple Regression Analysis) สรปผลการวจย 1. ผลการวจยพบวาพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร มอายอยระหวาง 31–40 ป จ านวน 89 คน มากทสดคดเปนรอยละ 49.4 มการศกษาในระดบปรญญาตร/เทยบเทามจ านวนมากทสด 171 คน คดเปนรอยละ 95 ปฏบตงานในหอผปวยใน ไดแกหอผปวยพเศษ หอผปวยหญง หอผปวยหลงคลอดและเดก หอผปวยชายและหอผปวย

69

ศลยกรรม มจ านวนมากทสด 76 คน คดเปนรอยละ 42.2 และมประสบการณการท างานระหวาง 1–10 ป มากทสดเปนจ านวน 143 คน คดเปนรอยละ 79.4 2. ผลการศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร พบวา ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร โดยรวมอยในระดบมาก ( =3.90, SD=0.682) สวนรายดานพบวา ทง 3 ดานอยในระดบมากเชนกน ไดแก ดานการสอสารตรงประเดน ดานการสอสารอยางทนเวลา และดานขอมลมความนาเชอถอพยาบาลวชาชพมเจตคตตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยรวมอยในระดบมาก ( =4.15, SD=0.559) สวนในรายดานพบวาทง 3 ดานอยในระดบมากเชนกน ไดแกดานความร ดานอารมณ และดานแนวโนมของพฤตกรรมและบรรยากาศการสอสารในองคการในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทยกรงเทพมหานคร โดยรวมอยในระดบมาก ( =3.97, SD=0.621) ในรายดานพบวา ทง 6 ดานอยในระดบมากเชนกน ไดแก ดานการค านงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสงดานความไววางใจ ดานการมสวนรวมในการตดสนใจดานการสนบสนนซงกน ดานการเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพและดานการรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพ 3. ผลการศกษาอทธพลของเจตคต ประสบการณการท างาน และบรรยากาศการสอสารในองคการ ทมตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร พบวา บรรยากาศการสอสารในองคการมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยสามารถอธบายความแปรปรวนของประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครไดรอยละ 46.8 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 สรางสมการพยากรณในรปคะแนนดบและในรปคะแนนมาตรฐาน

ดงน ŷ = 7.416 + 0.343 xบรรยากาศการสอสารในองคการ Zy = 0.687 Zบรรยากาศการสอสารในองคการ สวนเจตคตและประสบการณการท างาน ไมมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานคร

70

อภปรายผล ผวจยอภปรายผลตามวตถประสงคและสมมตฐานของการวจยดงน 1. ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครโดยรวมอยในระดบมากสอดคลองกบผลการวจยของ ศรน รงเพล และอธสทธ นชเนตร (2555) ศกษาปจจยทสงผลตอประสทธภาพการสอสารในองคกรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร วทยาเขตวงไกลกงวล พบความคดเหนเกยวกบประสทธภาพการสอสารภายในองคกรโดยรวมทงรายดานและรายขออยในระดบมาก สอดคลองกบการศกษาของ กญญา ลลตกลธร (2553) เรองประสทธภาพการสอสารภายในองคการกรณศกษาธนาคาร ทสโกจ ากด (มหาชน) พบวาความคดเหนของพนกงานประจ าสาขาเกยวกบประสทธภาพการสอสารภายในขององคการของธนาคารเทสโกจ ากด (มหาชน) อยในระดบมาก ผลการศกษาของ ฤทยรตน จงเสมอสทธ (2553) เรองการสอสารทางตรงและทศนคตโฆษณากบประสทธภาพการสอสารของบตรเครดตธนาคารกสกรไทย ในเขตจงหวดชลบร ประสทธภาพของการสอสารในภาพรวมอยในระดบมากสวนรายดานพบวา ทง 3 ดานอยในระดบมากเชนกน ไดแก ดานการสอสารตรงประเดน ดานการสอสารอยางทนเวลา และดานขอมลมความนาเชอถอเจตคตของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครโดยรวมอยในระดบมาก สวนในรายดานพบวา ทง 3 ดานมคาเฉลยอยในระดบมากเชนกนบรรยากาศการสอสารในองคการพบวา โดยรวมอยในระดบมาก และในรายดานอยในระดบมากเชนกน 2. ผลการศกษาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย พบวา บรรยากาศการสอสารในองคการมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครสวนเจตคตและประสบการณการท างานไมมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทยกรงเทพมหานครซงสนบสนนสมมตฐานเพยงบางสวน คอสนบสนนแนวคดของเพสและฟาลส (Pace & Faules, 1994) ทสรปถงความส าคญของบรรยากาศการสอดคลองกบงานวจยของ นลตา (Nurlita, 2012) ศกษาเรอง ผลงานทเกดขนของบคลากรในมหาวทยาลย BhayangkaraSurbaya University (BSU) หลงการใชโปรแกรมการสอสารในองคการแบบCommunication Climate Inventory(CCI)(จากงานวจย CCI หมายถง บรรยากาศการสอสารในองคการ 6 ดาน ตามกรอบแนวคดของ Pace and

71

Faules, 2005) พบวา พนกงานทผานการอบรมการใชโปรแกรมการสอสารแบบ Communication Climate Inventory สามารถกระตนหรอจงใจใหพนกงานในมหาวทยาลยBhayangkaraSurbaya Universityมผลงานไดดกวาพนกงานทไมไดรบการอบรมโดยพนกงานทผานการอบรมระดบประสทธผลของงานมคาเฉลยเทากบ 3.25 และพนกงานทไมไดรบการอบรมระดบประสทธผลของงานมคาเฉลยเทากบ 2.89 สวนรายดาน ดานการมสวนรวมในการตดสนใจมระดบนอยสดซงสอดคลองกบงานวจยฉบบนทพบวาดานการมสวนรวมในการตดสนใจมระดบนอยสด (ตารางท 7 หนา 60) และงานวจยของอษา แกวอ าภาและยพน องสโรจน (2546) ศกษาเรอง บรรยากาศการสอสารขององคการ การเพมคณคาในงาน กบคณภาพชวตของพยาบาลประจ าการหนวยงานอบตเหตฉกเฉนพบวา พยาบาลตองอาศยการสอสารประสานงานกบบคลากรในทมสขภาพทเกยวของกบงานในทกระดบ และถอเปนเครองมอหลกในการท างานใหส าเรจ ซงจะสอสารไดดนนตองมบรรยากาศการสอสารในองคการทด มการรบรถงสมพนธภาพแบบเปดเผย ไววางใจ เชอมน สนบสนนซงกนและกนสอดคลองกบงานวจยของจนตวร เกษมศข (2550) ศกษาปจจยทมอทธพลตอกระบวนการสอสารระหวางบคคลของนกศกษาสถาบนอดมศกษาเอกชน พบวา ปจจยทมอทธพลตอกระบวนการสอสารระหวางบคคลของกลมตวอยาง ไดแก บรบทหรอสงแวดลอมในการสอสารสงผลตอความส าเรจในการสอสารคดเปนรอยละ 50.6 การใหโอกาสในการมสวนรวมจะสงผลตอความส าเรจของการสอสารคดเปนรอยละ 56.1 เจตคตและบรรยากาศการสอสารในองคการ เปนตวแปรตนทมความสมพนธ ซงกนและกนสง (r=0.674) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 จงอาจท าใหเจตคตไมมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรองคประกอบตางๆ ในกระบวนการสอสารลวนแตมผลกระทบตอการเปลยนแปลงเจตคตทงสน จากบรบทของโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพมหานครพบวา การสอสารนโยบายเปนการสอสารตามสายบงคบ-บญชา และนโยบายนนเปนรปแบบทางการซงใชภาษาทางราชการทเขาใจยาก ท าใหขาดความนาสนใจ ประสบการณการท างานไมมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดส านกการแพทย กรงเทพ-มหานครอาจเนองมาจาก กลมตวอยางสวนใหญรอยละ 79.4 มประสบการณการท างานอยในชวงเดยวกน คอ 1–10 ป ซงมอายระหวาง 31–40 ป จากงานวจยของ ศรน รงเพล และอธสทธ นชเนตร (2555) พบวาปจจยสวนบคคลกบประสทธภาพการสอสารภายในองคการไดแก อาย ระดบการศกษา ประสบการณในการท างาน ต าแหนงหนาทในการท างาน และหนวยงานทสงกดแตกตางกน สงผลตอประสทธภาพในการท างานไมตางกน ซงสอดคลองกบ สพาน สฤษฎวานช (2552) ศกษาความ

72

สมพนธระหวางระยะเวลาการท างานทยาวนานกบผลผลตนนยงไมไดขอสรปทชดเจน เพราะคนทท างานมายาวนานกไมไดหมายความวาจะมผลงานมากกวาคนทเพงท างานเสมอไป เพราะความกาวหนาทางเทคโนโลย ท าใหผปฏบตงานทมอายนอยอาจมผลงานตามทนผทมอายมาก ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการบรหารการพยาบาล 1. ผบรหารควรสงเสรมประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร เชน ประสทธผลดานการสอสารททนเวลาโดยผบรหารทางการพยาบาล หรอหวหนาหอผปวยควรเลอกใชชองทางการสอสารทหลากหลาย

2. ผบรหารควรใหความส าคญ และสรางบรรยากาศการสอสารในองคการโดยท าความเขาใจกบผบรหารทกระดบใหรบทราบ และเหนถงความส าคญของบรรยากาศการสอสารในองคการ หวหนาหอผปวยควรสรางความสมพนธทดกบบคลากรภายในหอผปวยเพอใหเกดความไววางใจ เชอใจ เปดโอกาสใหแสดงความคดเหนในกจกรรม โครงการ หรอนโยบายทตองน าเสนอผบรหาร รบฟงความคดเหนอยางและเปดโอกาสใหซกถาม เพอใหบคลากรทกคนมสวนรวม และเกดความภาคภมใจ ซงเปนผลใหเกดความรวมมอในองคการ ขอเสนอแนะส าหรบการวจย

1. ควรมการศกษาปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบาย ดานตางๆ ของฝายการพยาบาล เชน ทกษะการสอสารของหวหนาหอผปวย และอปสรรคการสอสารจากสายบงบญชา 2. ศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรในแตละองคประกอบของระบบการสอสาร เชนผสงสาร ชองทางการสอสาร 3. การวจยฉบบนใชเครองมอเปนแบบสอบถาม ควรมงานวจยทเปนเชงคณภาพ เพอจะไดขอมลเชงลกในสวนของพยาบาลวชาชพมเจตคตตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยหรอใชวธการสงเกตการรวมดวยเพอใหผลการวจยชดเจนมากขน

บรรณานกรม

ภาษาไทย กญญา ลลตกลธร. (2553).ประสทธภาพการสอสารภายในองคกร กรณศกษาธนาคารทสโก จากด (มหาชน). วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต.สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช. กาญจนา มศลปวกกย. (2553).ความรเบองตนและทฤษฎการสอสาร.พมพครงท 7. กรงเทพมหานคร: โรงพมพมหาวทยาลยศรปทม. กตมา สรสนธ. (2557).ความรทางการสอสาร Introduction to Communication. พมพครงท 5. กรงเทพ- มหานคร : จามจรโปรดกส. คณะกรรมการอานวยการจดทาแผนพฒนาสขภาพแหงชาต. (2555). แผนพฒนาสขภาพแหงชาตใน ชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 พ.ศ. 2555-2559.กรงเทพมหานคร:

โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก. จนตวรเกษมศข. (2550).การศกษาปจจยทมอทธพลตอกระบวนการสอสารระหวางบคคลของ

นกศกษาสถาบนอดมศกษาเอกชน. วารสารศรปทมปรทศน, 7(2), 13-25. ชตาภา สขพลา. (2548). การสอสารระหวางบคคล.พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: โอ.เอส.พรนตง เฮาส. ณฏฐพนธ เขจรนนทน. (2551). พฤตกรรมองคการ.กรงเทพมหานคร: ซเอดยเคชน. ดนย สงขทรพย. (2550). ประสทธผลของระบบการสงตอขอมลการดแลผปวยทบานทางจดหมายอ

เลกทรอนกกบทางจดหมาย. พทธชนราชเวชสาร, 24(3), 392-397. ทรงธรรม ธระกล. (2548).การสอสาร: กลยทธสควาสาเรจขององคกร. วารสารปารชาด, 18(1), 51-61. ทพยพาพร มหาสนไพศาล. (2555) . การวจยการสอสารเบองตน. พมพครงท 12. กรงเทพหมานคร: สานกพมพมหาวทยาลยกรงเทพ. ธญญารตน อนทรเมอง. (2554). ประสทธภาพการสอสารภายในองคกรกบความสาเรจในการ

ดาเนนงานของมหาวทยาลยนเรศวร. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาวชาการจดการการสอสาร คณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร มหาวทยาลยนเรศวร.

นภางคดาว มาดวง. (2550). ความสมพนธระหวางบรรยากาศการสอสารในองคการและแรงจงใจกบการดาเนนงานประกนคณภาพการพยาบาลของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลชมชน เขต

74

13. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

นายคณภาพ. (2009). การพฒนาทกษะการสอสาร. Quality Management, 15(137), 83-86. นตยา ศรญาณลกษณ. (2554). การบรหารการพยาบาล.พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร: ธนาเพรส. บญใจ ศรสถตยนรากร. (2550).ภาวะผนาและกลยทธการจดการองคการพยาบาลในศตวรรษท21

กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. .(2553). ระเบยบวธวจยทางพยาบาลศาสตร.พมพครงท 5. กรงเทพมหานคร: ยแอนดไอ อนเตอร

มเดย. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2546). สถตวเคราะหเพอการวจย.พมพครงท 3.กรงเทพมหานคร:

จามจรโปรดกท. พรพรรณ คลายสบรรณ. (2555). ความสมพนธระหวางเจตคตและทกษะในการสอสารกบพฤตกรรม การบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตดในโรงพยาบาลระดบตตยภม สงกดกระทรวง สาธารณสข เขต 4.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต.สาขาวชาการจดการ

การพยาบาล. บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยครสเตยน. พชร นยมศลป.ฐานขอมลการเมองการปกครอง สถาบนพระปกเกลา. (online)คนเมอวนท 25

เมษายน2558, จาก wiki.kpi.ac.th ฤทยรตน จงเสมอสทธ. (2553).การสอสารทางตรงและทศนคตโฆษณากบประสทธภาพการสอสาร

ของบตรเครดต ธนาคารกสกรไทย ในเขตจงหวดชลบร .วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาวชาการการตลาดมหาวทยาลยกรงเทพ.

วนาวลย ดาต. (2552). การสอสารภายในองคกร: ปจจยเออความสาเรจในการสรางความแตกตางขององคกรระดบประเทศ.พษณโลก: คณะวทยาการจดการและสารสนเทศศาสตรมหาวทยาลยนเรศวร.

. (2553). กลยทธการบรหารภาพลกษณองคกร.พษณโลก: คณะวทยาการจดการและสารสนเทศศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

. (2555). การสอสารเพอการเปลยนแปลงองคกร. NaresuanUniversity Journal, 19 (3), 1–8.

วเชยร วทยอดม. (2549). การบรหารทรพยากรมนษยฉบบแนวใหม. กรงเทพมหานคร: ธระฟลม แ ล ะ ไซเทกซ. .(2554). องคการและการจดการ. กรงเทพมหานคร: ธนธชการพมพ. วทยา ดานธารงกล. (2546). การบรหาร.กรงเทพมหานคร: เธรดเวฟ เอดดเคชน.

75

ศรสมพร รอดศร. (2551).ประสทธผลการปฏบตงานของบคลากรในการนาระบบสารบรรณอเลก-

ทรอนกสมาใชในกรมตรวจบญชสหกรณ กระทรวงเกษตร และสหกรณ.วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชายทธศาสตรการพฒนาคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.

ศรน รงเพล และอธสทธ นชเนตร. (2555). ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการสอสารภายในองคกรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร วทยาเขตวงไกลกงวล. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาบรหารธรกจ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร.

สถาบนวจยระบบสาธารณสข. (สวรส). การจดลาดบความสาคญของนโยบาย สาคญไฉน.(online) คนเมอวนท 10พฤษภาคม 2558, จากhttp://www.hsri.or.th/researcher/classroom/detail/5840

สภาการพยาบาล. (2554). แผนยทธศาสตรสภาการพยาบาล พ.ศ. 2555-2559. นนทบร: สภาการพยาบาล. สมบต ธารงธญวงค. (2552). นโยบายสาธารณะ: แนวความคด การวเคราะห และกระบวนการ.

พมพครงท 20. กรงเทพมหานคร: สานกพมพเสมาธรรม. สรวย พลอยตระกลชล และพชราภรณ เกษะประกร. (2549). การศกษาประสทธผลของการสอสาร

ระหวางบคคลทมผลตอความสาเรจในการดาเนนงานของธนาคารสมอง ชมชนบานสามขา อาเภอแมทะ จงหวดลาปาง. วารสาร BU Academic Review, 5(1), 92-104.

สมฤทธ กางเพง. (2551). ปจจยทางการบรหารทมอทธพลตอประสทธผลของโรงเรยน: การพฒนาและการตรวจสอบความตรงของตวแบบ. ปรชญาดษฎบณฑต. สาขาวชาบรหารการศกษาคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

สพาน สฤษฎวานช. (2552). พฤตกรรมองคการสมยใหม: แนวคด และทฤษฎ.พมพครงท 2. กรงเทพ- มหานคร: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. สภวรรณ พวงไกรสร. (2550). ความสมพนธระหวางประสทธภาพการสอสารในองคกรกบประสทธผล

การปฏบตงานของพนกงานบรษท วว แอนด ซ.เอส. จากด.วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาการจดการทวไป บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน.(2548). คาจากดความและรายละเอยดสมรรถนะ (competency) สาหรบตาแหนงในราชการพลเรอน.กรงเทพมหานคร. อรวรรณ ปลนธนโอวาท. (2554). การสอสารเพอการโนมนาวใจ. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร:

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

76

อภษฎา วฒนะเสว และชนะเกยรต สมานบตร.(2557). รปแบบการสอสารและปจจยสาคญทมผลตอ

ประสทธภาพของการสอสารภายในองคกร: กรณศกษาบรษทหลกทรพยจดการกองทนไทยพานชย จากด. วารสารการเงน การลงทน การตลาดและการบรหารธรกจ, 4 (2), 576-589.

อาภรณ ออนคง. ประสทธผล. (online).คนวนท 29 มถนายน 2557. จากhttp://aporn123.blogspot.com/2013/06/ blog-post_28.html

อารยรตน หมนหาทรพย. (2554). ความสมพนธระหวางเจตคตตอการออกนอกระบบ และความจงรกภกดตอองคกรของบคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลศรราช.วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาวชาการจดการภาครฐและเอกชนมหาวทยาลยศลปากร.

อษา แกวอาภา และยพน องสโรจน. (2546).บรรยากาศการสอสารขององคการ การเพมคณคาในงาน กบคณภาพชวตการทางานของพยาบาลประจาการ หนวยงานอบตเหตฉกเฉน. วารสาร

สภาการพยาบาล, 18(4), 30-43. โอบเออ หรญรศ. (2550). การตดตอสอสารในกระบวนการบรหารงานของหวหนาหอผปวย ตามการ

รบรของหวหนาหอผ ปวยและพยาบาลประจาการโรงพยาบาลทวไป เขตภาคเหนอ.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาการจดการการพยาบาล มหาวทยาลยเชยงใหม.

ภาษาองกฤษ Aiken, L.R., (1994). Phychological testing and assessment. 7thed. Massachusetts:Allyn and Bacon. Anderson, J.C. &Narus, J.A. (1990).A modelof the distributor’s perspective of distributor-

manufacturer working relationships. Journal of Marketing, 54(1), 42-58. Argenti, P. (2009). Corporate communication.Singapore:McGraw-Hill. Barnard, C.I. (1986). The functions ofthe executive. Boston:Harvard University Press. . (2002). Organizational behavior. 9thed. New York: McGraw–Hill. Barrette, J., (1968).The head nurse.New York:Maredith Corporation. Berlo, D.K. (1960). The process ofcommunication.New York:Holt,Rinehart and Winton. Casey A., & Wallis A. (2011).Effective communication: Principle of nursing practice E. Nursing

Standard,25(32), 35-37.

77

Coon, D. (1992). Introduction to phychology: Exploration and application. 6thed. New York: The Free Press. Daft, R.L., &Land., P.G.,(2010). NEW ERA ofmanagement.South-Westren:Cengage Learning. Gibson, J.L, Ivancevich, J.M & Donnelly, J.H.(2000).Organizations behaviors, structure,processes. 9th ed.Boston:McGraw-Hill. Goldhaber, Y.M.,(1979).The ICA communication AudirSystem: Result of six studies.Paper

presentedin ICA Meeting Portland: Oregon. Hewitt, P. (2006). Electronic mail and internal communication: A three-factor model. Corporate

Communication: An International Journal, 11, 78-92. Lineburry, R. L., (1971). Urban Politics and Policy. New York: Harpers Row. Nurlita, I. (2012). Investigation of Organizational Communication Climate at Bhayangkara Surabaya University Using Communication Climate Inventory (CCI) Method.Academic Research International, 3(2), 259 – 264. Pace, R.W., &Faules, D.F. (1994).Organizational communication. 3rded. New Jersey: Prentice Hall. Polit, D.F., & Beck, C.T. (2006).The content validity index: Are you sure you know what’s being reported? Critique and recommendation (Electronic version).Research in Nursing &

Health, 29, 489-497. Samsup, Jo & Shim, S.W.,(2005).The effect of management communication on trusting relationships. Journal of ManagementPsychology, 15(2), 1-7. Schramm, W. (1954).The process and effects of mass communication models.Urbana: University of

llinois Press. Schramm.W., & Robert. D.F., (1991).The process and effects of mass communication.(Revised

ed.). Urbana: University of llinois Press. Shields, M.A., & Ward, M. (2001).Improving nurse retention in the National Health Service in

England: The impact of job satisfaction on intentions to quit.Journal of HealthEconomics, 20(5), 677-701.

Welch, M. & Jackson, P. R. (2007). Rethinking internal communication : a stakeholder approach. Corporate Communication :An International Journal, 12, 177–198.

78  

ภาคผนวก

79  

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒ

80  

รายชอผทรงคณวฒในการตรวจสอบเครองมอ

รายชอผทรงคณวฒ จานวน 5 ทาน ประกอบดวย 1. ผชวยศาสตราจารย ดร. นฤมล สนสวสด อาจารยประจาสาขาผประกอบการ คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจเจาพระยา 2. ดร. สรศกด โตประส อาจารยประจาสาขารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจเจาพระยา 3. ผชวยศาสตราจารย สปราณ ศรสวสดชย ผอานวยการสานกประชาสมพนธ มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจเจาพระยา 4. ดร. สมศร นนทสวสดศร อาจารยประจาภาควชาการพยาบาล สาธารณสขศาสตรและเวชศาสตรเขตเมอง คณะพยาบาลศาสตรเกอการณย มหาวทยาลยนวมนทราธราช 5. ดร. ศรสดา วงศวเศษกล หวหนาสาขาพยาบาลชมชน คณะพยาบาลศาสาตร มหาวทยาลยราชภฎสวนดสต

 

81  

ภาคผนวก ข การพทกษสทธผเขารวมการวจย

 

 

82  

หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมโครงการวจย (กรณอาสาสมครอาย 18 ป ขนไป)

ทาท………………………….…….………. วนท………………….………………………………. ขาพเจา(นาย / นาง / นางสาว) …………………………….…….………….อาย………ป อยบานเลขท….....….ถนน…………หมท…….แขวง/ตาบล………………เขต/อาเภอ……………จงหวด………..………... ขอทาหนงสอนใหไวตอหวหนาโครงการวจยเพอเปนหลกฐานแสดงวา ขอ 1 ขาพเจาไดรบทราบโครงการวจยของ (หวหนาโครงการและคณะ)……………........... เรอง………………………………………………………………………………………………… ขอ 2 ขาพเจายนยอมเขารวมโครงการวจยนดวยความสมครใจ โดยมไดมการบงคบ ขเขญ หลอกลวง แตประการใด และพรอมจะใหความรวมมอในการวจย ขอ 3 ขาพเจาไดรบการอธบายจากผวจยเกยวกบวตถประสงคของการวจย วธการวจย ประสทธภาพความปลอดภย อาการหรออนตรายทอาจเกดขน รวมทงประโยชนทจะไดรบจากการวจยโดยละเอยดแลวจากเอกสารการวจยทแนบทายหนงสอใหความยนยอมน ขอ 4 ขาพเจาไดรบการรบรองจากผวจยวา จะเกบขอมลสวนตวของขาพเจาเปนความลบ จะเปดเผยเฉพาะผลสรปการวจยเทานน ขอ 5 ขาพเจาไดรบทราบจากผวจยแลววาหากมอนตรายใดๆ ในระหวางการวจยหรอภายหลงการวจยอนพสจนไดจากผเชยวชาญของสถาบนทควบคมวชาชพนนๆ ไดวาเกดขนจากการวจยดงกลาว ขาพเจาจะไดรบการดแลและคาใชจายในการรกษาพยาบาลจากผวจยและ/หรอผสนบสนนการวจย และจะไดรบคาชดเชยรายไดทสญเสยไปในระหวางการรกษาพยาบาลดงกลาวตามมาตรฐานคาแรงขนตาตามกฎหมาย ตลอดจนมสทธไดรบคาทดแทนความพการทอาจเกดขนจากการวจยตามมาตรฐานคาแรงขนตาตามกฎหมายและในกรณทขาพเจาไดรบอนตรายจากการวจยถงแกความตาย ทายาทของขาพเจามสทธไดรบคาชดเชยและคาทดแทนดงกลาวจากผวจยและ / หรอผสนบสนนการวจยแทนตวขาพเจา ขอ 6 ขาพเจาไดรบทราบแลววา ขาพเจามสทธจะบอกเลกการรวมโครงการวจยนเมอใดกได และการบอกเลกการรวมโครงการวจยจะไมมผลกระทบตอการไดรบบรรดาคาใชจาย คาชดเชยและคาทดแทนตาม ขอ 5 ทกประการ

ขาพเจาไดอานและเขาใจขอความตามหนงสอนโดยตลอดแลว เหนวาถกตองตามเจตนาของขาพเจา จงไดลงลายมอชอยนยอมเปนอาสาสมครของโครงการวจย ตอหนาผใหขอมลและพยาน

83  

หมายเหต 1) ผใหขอมล / ขอความยนยอม ควรเปนผทไดรบการอบรมและมความรอยางดเกยวกบการวจย และเปนผไมมความสมพนธกบอาสาสมคร 2) ในกรณการวจยทางคลนก ผอธบายใหขอมล ตองไมใชแพทยผทาการวจยทเปนแพทยผดแลรกษาอาสาสมครเพอปองกนการเขารวมโครงการดวยความเกรงใจ 3) พยานเปนผบรรลนตภาวะตองไมใชผวจยและทมงานและไมใชผใหขอมล ลงลายมอชอและวนทดวยตนเอง 4) ในกรณทอาสาสมครไมสามารถอานหนงสอ หรอลงลายมอชอได ใหใชการประทบลายนวมอแทน

ลงชอ……………….……อาสาสมคร (………….......…...) ชอสกล ตวบรรจง วนท.........เดอน.....................พ.ศ. .......... ลงชอ…………………..พยาน (………………..........) ชอสกล ตวบรรจง วนท.........เดอน........................พ.ศ. .......... ลงชอ……………………..พยาน (…………….......…...) ชอสกล ตวบรรจง

ลงชอ………………….……ผใหขอมล (………......….…...) ชอสกล ตวบรรจง วนท........เดอน....................พ.ศ. ......... ลงชอ…………..หวหนาโครงการวจย (………........….....) ชอสกล ตวบรรจง วนท........เดอน.....................พ.ศ. ..........

ขาพเจาไมสามารถอานหรอเขยนหนงสอได แตมผอานขอความในหนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมโครงการวจยนใหแกขาพเจาฟงจนเขาใจด และมพยานทเปนกลางอยดวยตลอดเวลาทขอความยนยอมขาพเจาจงประทบตราลายนวมอขวาของขาพเจาในหนงสอแสดงเจตนานดวยความเตมใจ ลงชอ…………………………….…… ผใหขอมล (…………………………...) ชอสกลตวบรรจง

วนท.........เดอน...........................พ.ศ. .......... ลงชอ…………………………………..พยาน (…………………………...) ชอสกลตวบรรจง

วนท.........เดอน...........................พ.ศ. .......... ประทบลายนวมอขวา ลงชอ…………………………………..พยาน (…………………………...) ชอสกลตวบรรจง

 

ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการวจย

85  

แบบสอบถาม ชอเรอง ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร

แบบสอบถามนมจดมงหมายเพอศกษาประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวย เจตคตและบรรยากาศการสอสารในองคการ และศกษาอทธพลของ เจตคต ประสบการณการทางาน และบรรยากาศการสอสารในองคการ ทมตอประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลระดบทตยภม สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร โดยผวจยพฒนาแบบสอบถามเพอนามาเปนเครองมอในการวจยโดยมรายละเอยดดงน คาแนะนาในการตอบแบบสอบถาม 1. แบบสอบถามประกอบดวย 4 สวนคอ สวนท 1ขอมลสวนบคคลจานวน 4ขอ สวนท 2แบบสอบถามประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรจานวน11ขอ สวนท 3แบบสอบถามเจตคตจานวน 25ขอ สวนท 4แบบสอบถามบรรยากาศการสอสารในองคการจานวน26ขอ 2. โปรดอานคาชแจงโดยละเอยดและกรณาตอบคาถามทกขอเพอใหไดคาตอบทสมบรณและเปนประโยชนทสด 3. คาตอบของทานไมมถกหรอผดเพราะเปนความคดเหนสวนบคคลและถอเปนความลบไมเปดเผยเปนรายบคคลแตจะนาเสนอในภาพรวมเทานนทงนเพอนาไปใชประโยชนในการวจย

86  

ID

1 2 3 ชดท 1แบบสอบถามขอมลสวนบคคล คาชแจงการตอบโปรดเตมขอมลทเกยวกบทานลงในชองวางหรอทาเครองหมาย ลงใน ของตวเลอกแตละขอ

ชองนสาหรบ

ผวจย 1. อาย .................. ป …………. เดอน 4 5

2. ระดบการศกษาสงสด ปรญญาตร/เทยบเทา ปรญญาโท ปรญญาเอก

6 3. ปจจบนทานปฏบตงานอยในหอผปวยใด หอผปวยพเศษ หองอบตเหตและฉกเฉน 7 8 หอผปวยหญง หองผาตด หอผปวยหลงคลอดและเดก หองวสญญ หอผปวยชาย หองคลอด หอผปวยศลยกรรม หออภบาลผปวยหนก หองตรวจผปวยนอก อนๆ………………………

4. ประสบการณการทางานในหอผปวยนถงปจจบน .............. ป…....... เดอน 9 10

87  

ชดท2แบบสอบถามประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร คาชแจงการตอบแบบสอบถามนมจานวน11 ขอโปรดอานแตละขอแลวพจารณาวาขอความตอไปนเปนจรงมาก–นอยในหนวยงานททานปฏบตงานอยโปรดตอบโดยเขยนเครองหมาย ลงในชองระดบความเปนจรงททานเลอกโดยมตวเลอกใหตอบ5 ระดบไดแกเปนจรงมากทสดมากปานกลางนอยและนอยทสด

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. เมอทานไดรบแจงนโยบายดานการพฒนาบคลากรจากหวหนาหอผปวยทานสามารถปฏบตตามนโยบายไดอยางถกตอง

11

2. หวหนาหอผปวยสามารถอธบายและใชภาษาทเขาใจงายทาใหทานเขาใจวตถประสงคของนโยบายดานการพฒนาบคลากร

12

3. ทกครงทมการถายทอดนโยบายดานการพฒนาบคลากรหวหนาหอผปวยจะชแจงวตถประสงคเหตผลขนตอนการปฏบตรวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑการประเมนของนโยบาย

13

4. เมอมการประชมภายในหนวยงานหวหนาหอผปวยจะแจงประเดนการพฒนาบคลากรและมอบหมายผรบผดชอบโดยระบชออยางชดเจน 

14

5. นโยบายทเกยวของกบการพฒนาบคลากรททานไดรบจากหวหนาหอผปวยเปนนโยบายทสอดคลองกบนโยบายของโรงพยาบาล

15

7. หวหนาหอผปวยใชชองทางการสอสารทเหมาะกบชองทางททานสามารถรบสารไดสะดวกทาใหทานรบทราบขอมลไดทนท 

16

8. หวหนาหอผปวยใชชองทางการสอสารทสอดคลองกบความเรงดวนของขอมลทตองการ การสอสารกบผทเกยวของ

17

88  

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

9. นโยบายททานไดรบถายทอดจากหวหนาหอผปวยเปนนโยบายทไดรบการถายทอดตามสายบงคบบญชา

18

10.หวหนาหอผปวยแจงขาวสารดานการพฒนาบคลากรโดยแนบเอกสารทเปนลายลกษณอกษรประกอบ

19

11การถายทอดนโยบายของหวหนาหอผปวยจะแจงวตถประสงคเหตผลแนวทางปฏบตและตวชวดของนโยบายเสมอ 

20

           

89  

ชดท 3 แบบสอบถามเจตคต คาชแจงการตอบแบบสอบถามนมจานวน25 ขอโปรดอานขอความแตละขอแลวพจารณาวาทานมความคดเหนอยางไรตอขอความนนๆโปรดตอบโดยเขยนเครองหมาย ลงในชองทตรงกบระดบความคดเหนของทานเพยง1 ชองในแตละขอความโดยมตวเลอกตอบในระดบความคดเหน5ระดบดงนเหนดวยมากทสดเหนดวยมากเหนดวยปานกลางเหนดวยนอยและเหนดวยนอยทสด

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1.การถายทอดนโยบายลงสผปฏบตเปนความจาเปนในการบรหารงานในหอผปวย

22

2. การสอสารทมประสทธผลตองใชภาษาทเขาใจงายเหมาะกบการรบรของผรบขอมลจะทาใหการสอสารบรรลเปาหมาย 

23

3.การสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรใหครอบคลมตองแจงวตถประสงคเหตผลขนตอนการปฏบตงานรวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมน

24

4.การสอสารทดตองมการคดเลอกเนอหาทมความเหมาะสมกบผรบขอมล

25

5. หวหนาหอผปวยถายทอดนโยบายดานการพฒนาบคลากรใหทานรบทราบหลงจากนโยบายนนผานการพจารณาและสงหนงสอเวยนเวยนแจงใหรบทราบตามสายบงคบบญชา

26

6. การสอสารทมประสทธผลเมอถายทอดลงสผปฏบตผปฏบตจะสามารถปฏบตไดลลวงตามวตถประสงคของนโยบายทกาหนดไว

27

7. หวหนาหอผปวยทมความสามารถในการนาเทคโนโลยเขามาเปนเครองมอชวยสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรจะสามารถชวยใหผปฏบตรบทราบนโยบายไดรวดเรวขน

28

90  

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

8. การเลอกใชชองทางการสอสารทเหมาะสมกบผรบขอมลเปนความสามารถดานการสอสารของหวหนาหอผปวย 

29

9.การคดเลอกบคลากรเขารบการอบรมในแตละโปรแกรมผ บรหารมการกาหนดคณสมบตของพยาบาลวชาชพทเหมาะสมในการเขารบการอบรม ไวอยางชดเจน 

30

10.หนงสอเวยนทตดบนบอรดเปนนโยบายททานตองรบทราบและปฏบตตาม

31

11.ทานรสกยนดทจะปฏบตตามนโยบายทไดรบการถายทอดจากหวหนาหอผปวย

32

12. นโยบายทถายทอดดวยภาษาททานฟงแลวเขาใจทานรสกอยากปฏบตตามเพอใหบรรลวตถประสงคทหวหนาหอผปวยกาหนดไว

33

13.ขอ มล มความชด เ จน เ มอ ท านได รบทราบวตถประสงคเหตผลขนตอนการปฏบตงาน รวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมนผล ของนโยบายพฒนาบคลากร

34

14.เมอมการประชมในหอผปวยหวหนาหอผปวยตองแจงใหบคลากรในหอผปวยรบทราบถงประเดนทเกยวของของนโยบายพฒนาบคลากร

35

15. นโยบายทไดรบการถายทอดจากหวหนาหอผปวยไดผานการพจารณาและรบทราบตามสายบงคบบญชา

36

16. การสอสารทมประสทธผลผปฏบตตองสามารถปฏบตไดตามแนวทางปฏบตไดอยางถกตอง

37

17.ทานมความรสกยนดทหวหนาหอผปวยมความรและความสามารถในการนาเทคโนโลยเขามาเปนเครองมอชวยถายทอดขอมลสลงผปฏบตไดรวดเรวขน

38

91  

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

18.ทานรสกยนดทหวหนาหอผปวยเลอกใชชองทางการสอสารทเหมาะสมกบทาน

39

19. ทานรสกยนดทมการกาหนดคณสมบตของพยาบาล-วชาชพทจะเขารบการอบรมในแตละโปรแกรมเพราะจะทาใหเกดการพฒนาบคลากรตรงตามวตถประสงคของนโยบาย

40

20. นโยบายดานการพฒนาบคลากรทผานตามสายบงคบบญชาโดยการเวยนแจงหรอแจงในการประชมหนวยงานทานตองรบทราบและปฏบตตาม

41

21. ทานพรอมทจะปฏบตตามนโยบายทไดรบถายทอดจากหวหนาหอผปวย

42

22. เมอทานไดรบการถายทอดนโยบายดวยภาษาทเขาใจงายชดเจนทานพรอมทจะปฏบตตามทนท

43

23. ทานพรอมทจะปฏบตตามนโยบายดานการพฒนาบคลากรเมอทานไดรบทราบเหตผลของการพฒนาบคลากร

44

24. ทานพรอมทจะปฏบตตามนโยบายดานการพฒนาบคลากรเมอทานไดรบมอบหมายหนาททชดเจน

45

25. ทานพรอมทจะปฏบตตามนโยบายทผานการพจารณาและเวยนแจงตามสายบงคบบญชา

46

        

92  

ชดท 4 แบบสอบถามบรรยากาศการสอสารในองคการ คาชแจงการตอบแบบสอบถามนมจานวน26 ขอโปรดอานแตละขอความแลวพจารณาวาทานมความคดเหนอยางไรตอขอความนนๆโปรดตอบโดยเขยนเครองหมาย ลงในชองทตรงกบระดบความคดเหนของทานเพยง1 ชองในแตละขอความโดยมตวเลอกตอบในระดบความคดเหน 5 ระดบดงนเหนดวยมากทสดเหนดวยมากเหนดวยปานกลางเหนดวยนอยและเหนดวยนอยทสด

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1.หวหนาหอผปวยรบรถงความสาคญในเปาหมายของนโยบายการถายทอดนโยบายจงมงเนนถงขนตอนการดาเนนงานเพอใหบรรลวตถประสงคของนโยบาย

48

2. หวหนาหอผปวยรบนโยบายจากผบรหารมาถายทอดใหทานทานรบรไดถงการปฏบตทมความมงมนทจะนาพาองคการไปสเปาหมาย

49

3. ทกครงทมการถายทอดนโยบายดานการพฒนาบคลากรหวหนาหอผปวยจะแจงในเรองวตถประสงคเหตผลขนตอนการปฏบตงานรวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมน

50

4. เมอมการประชมหนวยงานหวหนาหอผปวยจะเลอกแจงเฉพาะนโยบายทเกยวของกบหนวยงานและประเดน ทสามารถทาใหหอผ ปวยบรรลเปาหมายไดตามกรอบเวลาอยางมประสทธภาพและประสทธผล

51

5. ทานและเพอนรวมงานไดรบการสอสารเกยวกบบทบาทหนาทในการมสวนรวมกบการดาเนนนโยบายดานการพฒนาบคลากรโดยหวหนาหอผปวยดวยภาษาทเขาใจงายชดเจนครอบคลมและสามารถปฏบตไดอยางถกตอง

52

93  

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

6.หวหนาหอผ ปวยมการวางแผนงานรวมกบบคลากรในหนวยงานกาหนดแนวทางใหงายตอการปฏบตเพอใหบรรลวตถประสงค 

53

7. หวหนาหอผปวยสามารถใชทรพยากรทมอยอยางจากดมาเปนเครองมอในการถายทอดขอมลอยางทวถงเชนการตดบอรดโทรแจงแจงขอมลเมอประชมหนวยงาน

54

8. ทานมนใจวาคณสมบตของผเขารบการอบรมทระบในหนงสอเวยนมความนาเชอถอเนองจากมการพจารณาตามสายบงคบบญชา

55

9.ทานรสกมนใจและเชอมนวานโยบายดานการพฒนาบคลากรทไดรบการถายทอดจากหวหนาหอผปวยมประโยชน ตอการปฏบตสามารถทา ใหบรร ลเปาหมายตามทกาหนดไว 

56

10. ทานยนดและเตมใจในทจะปฏบตตามนโยบายทนททหวหนาหอผปวยแจงกรอบเวลาของนโยบายเพอใหงานบรรลเปาหมายตามเวลา

57

11. ทานมนใจวาหวหนาหอผปวยถายทอดนโยบาย ใหทานไดรบรทกเรองทนตามกรอบเวลาทกาหนดในนโยบาย

58

12. ทานมนใจวาการคดเลอกผเขารบการอบรมมความยตธรรม

59

13. ผบรหารของโรงพยาบาลเปดโอกาสใหทานมสวนรวมในการแสดงความคดเหนขณะจดทานโยบายของโรงพยาบาล

60

14. การประชมในหอผปวยทานมสวนรวมในการเสนอขอคดเหนและบางครงขอคดเหนของทานมสวนบรรจอยในแผนพฒนาบคลากร

61

94  

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

15. หวหนาหอผปวยเปดโอกาสใหทานมสวนรวมในการตดสนใจเลอกแนวทางในการปฏบตดวยตนเองเพองายตอการปฏบต

62

16. หวหนาหอผปวยเปดโอกาสใหทานกาหนดระยะเวลาทเหมาะสมในการปฏบตแผนพฒนาบคลากรเพอใหไดตามกรอบเวลา

63

17. ทานพรอมทจะรบขาวสารจากชองทางตางๆทหวหนาหอผปวยเลอกใชในการสอสาร

64

18.หวหนาหอผปวยสนบสนนใหทานดาเนนนโยบายดานการพฒนาบคลากรรวมกบทมในหอผปวย

65

19.หวหนาหอผปวยมวธการกระตนใหทานและเพอนรวมงานเสนอความคดเหนและมการปรบแผนรวมกน

66

20. ทานและเพอนรวมงานมการชวยเหลอซงกนและกนสงผลใหการปฏบตงานมประสทธภาพบรรลตามนโยบาย

67

21. ทานมกจะแจงขอมลททานรบรจากหวหนาหอผปวยใหกบเพอนรวมงานและหนวยงานใกลเคยงไดรบทราบ

68

22. ทานเขาใจจดประสงคหลกของนโยบายดานการพฒนาบคลากรเนองจากสามารถสอบถามขอสงสยจากหวหนาหอผปวยได

69

23. หวหนาหอผปวยอนญาตใหทกคนในหอผปวยเขาถงขอมลการคดเลอกบคลากรทมสทธเขารบการอบรบไดอยางเปดเผย

70

24.ประเดนทหวหนาหอผปวยแจงใหทานทราบจะเปนขอมลทครอบคลมในหนาทและงานททานรบผดชอบ

71

95  

ขอความ

ระดบความเปนจรง ชองนสาหรบผวจย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

25. หวหนาหอผปวยจะใหคาอธบายในประเดนททานรสกไมชดเจนจนเขาใจและพรอมปฏบตตาม

72

26. หวหนาหอผปวยรวมแกปญหาพรอมกบทานตลอดเวลาเมอไดรบทราบปญหาและอปสรรคทเกดขนจากการปฏบตตามนโยบาย

73

  

 

ภาคผนวก ง การหาคาCVI ของแบบสอบถาม

97

การหาคาCVIของแบบสอบถาม

CVI = จานวนคาถามขอทผเชยวชาญทกคนใหความเหนในระดบ3 และ4

จานวนคาถามทงหมด แบบสอบถามชดท2ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรรวม11 ขอ คาถาม ชดท 2

Expert1 Expert2 Expert3 Expert4 Expert5 จานวน ผเหนสอดคลอง

CVI

1 X X X X X 5 1.00

2 X X X X X 5 1.00

3 X X X X X 5 1.00

4 X X X X - 4 0.80

5 X X X X - 4 0.80

6 X X X X X 5 1.00

7 X X X X X 5 1.00

8 X X X X X 5 1.00

9 X X - X X 4 0.80

10 X X - X - 3 0.60

11 X X - X - 3 0.60

CVI = 11

60.060.080.000.100.100.180.080.000.100.100.1 ++++++++++

= 11

6.9

= 0.872

98

แบบสอบถามชดท3เจตคตรวม25 ขอ คาถาม ชดท 3

Expert1 Expert2 Expert3 Expert4 Expert5 จานวน ผเหนสอดคลอง

I-CVI

1 - X X X X 4 0.80 2 X X X X X 5 1.00 3 X X X X X 5 1.00 4 X X X X X 5 1.00 5 - - X X - 2 0.40 6 X X X X X 5 1.00 7 X X X X X 5 1.00 8 X X X X X 5 1.00 9 X X - X X 4 0.80 10 X X - X X 4 0.80 11 X X X X X 5 1.00 12 - X X X X 4 0.80 13 - - X X X 3 0.60 14 X - X X X 4 0.80 15 - X X X X 4 0.80 16 X X X X X 5 1.00 17 X X X X X 5 1.00 18 X X X X X 5 1.00 19 X X X X X 5 1.00 20 X X X X X 5 1.00 21 X X X X X 5 1.00 22 X X X X X 5 1.00 23 X X X X X 5 1.00 24 X X X X X 5 1.00 25 X X X X X 5 1.00

CVI =

25)1000.1()280.0(60.080.000.1)280.0()300.1(40.0)300.1(80.0 xxxxx +++++++++

= 25

80.22

= 0.912

99

แบบสอบถามชดท4บรรยากาศการสอสารในองคการรวม26 ขอ คาถาม ชดท 4

Expert1 Expert2 Expert3 Expert4 Expert5 จานวน ผเหนสอดคลอง

I-CVI

1 X X X X X 5 1.00 2 X X X X X 5 1.00 3 X X X X X 5 1.00 4 X X X X X 5 1.00 5 X X X X X 5 1.00 6 X X X X X 5 1.00 7 X X X X X 5 1.00 8 X X - X X 4 0.80 9 X X X X X 5 1.00 10 X X X X X 5 1.00 11 X X X X X 5 1.00 12 X X - X X 4 0.80 13 X X X X X 5 1.00 14 X X X X X 5 1.00 15 X X X X X 5 1.00 16 X X X X X 5 1.00 17 X X X X X 5 1.00 18 X X X X X 5 1.00 19 X X X X X 5 1.00 20 X X X X X 5 1.00 21 X X X X X 5 1.00 22 X X X X X 5 1.00 23 X X X X X 5 1.00 24 X X X X X 5 1.00 25 X X X X X 5 1.00 26 X X X X X 5 1.00

CVI = 26

)1400.1(80.0)300.1(80.0)700.1( xxx ++++

= 26

60.25

= 0.985

 

ภาคผนวก จ ตารางการปรบขอคาถามหลงตรวจสอบโดยผเชยวชาญ

101  

แบบสอบถามชดท แบบสอบถามเดม กอนประเมนความสอดคลอง

แบบสอบถามปรบ หลงประเมนความสอดคลอง

ชดท 2 แบบสอบถามประสทธผลของการสอสารนโยบายดาน การพฒนาบคลากร

6.ทานจะไดรบการถายทอดขอมลจากหวหนาหอผปวยทกครงหลงการประชมผบรหารระดบโรงพยาบาล 7. หวหนาหอผปวยใชชองทางการสอสารทหลากหลายเพอสอสารใหทานและเพอรวมงานรบทราบขอมลไดเรวขน 8. หวหนาหอผปวยสามารถเลอกใชชองทางการสอสารทเหมาะสมกบ แตละบคคลทาใหสอสารไดทวถงและรวดเรว 10. หวหนาหอผปวยมการถายทอดใหทานและเพอนรวมงานรบทราบถงการกาหนดคณสมบตของการสงบคลากรเขารบการฝกอบรมทชดเจนตามทนโยบายกาหนด 11. เมอมหนงสอเวยนเกยวกบการพฒนาบคลากรหวหนาหอผปวยจะเลอกแจงเฉพาะประเดนทเกยวของกบหนวยงานและจะตดบอรดในหนวยงานเพอใหบคลากรในหนวยงานรบทราบ

6. ขอมลททานไดรบจากหวหนาหอผปวยเปนขอมลททนเหตการณ 7. หวหนาหอผปวยใชชองทางการสอสารทเหมาะกบชองทางททานสามารถรบสารไดสะดวก ทาใหทานรบทราบขอมลไดทนท 8. หวหนาหอผปวยใชชองทางการสอสารทสอดคลองกบความเรงดวนของขอมลทตองการ การสอสารกบผทเกยวของ 10. หวหนาหอผปวยแจงขาวสารดานการพฒนาบคลากรโดยแนบเอกสารทเปนลายลกษณอกษรประกอบ 11.การถายทอดนโยบายของหวหนาหอผปวยจะแจงวตถประสงคเหตผลแนวทางปฏบตและตวชวดของนโยบายเสมอ

         

102  

 

แบบสอบถามชดท แบบสอบถามเดม กอนประเมนความสอดคลอง

แบบสอบถามปรบ หลงประเมนความสอดคลอง

ชดท 3 แบบสอบถาม เจตคต

1. การถายทอดนโยบายลงสผปฏบตเปนความจาเปนในการบรหารงานในองคการ 5.หวหนาหอผปวยถายทอดนโยบายดานการพฒนาบคลากรใหทานรบทราบและนโยบายนนผานการประชมและพจารณารวมกนระหวางผบรหาร 14. เมอมการประชมหนวยงานทานรสกวาหวหนาหอผปวยจะแจงใหบคลากรในหนวยงานรบทราบในประเดนทเกยวของ 15. ทานรสกวานโยบายทไดรบการถายทอดจากหวหนาหอผปวยผานการพจารณารวมกนระหวางทมบรหาร 16. ทานรสกวาการสอสารทมประสทธผลผปฏบตตองสามารถปฏบตไดตามวตถประสงค 20. ทานรสกไดวาหนงสอเวยนบนบอรดของหนวยงานเปนนโยบายททานตองรบทราบและปฏบตตาม

1. การถายทอดนโยบายลงสผ ปฏบตเปนความจาเปนในการบรหารงานในหอผปวย 5.หวหนาหอผปวยถายทอดนโยบายดานการพฒนาบคลากรใหทานรบทราบหลงจากนโยบายนนผานการพจารณาและสงหนงสอเวยนเวยนแจงใหรบทราบตามสายบงคบบญชา 14. เมอมการประชมในหอผปวยหวหนาหอผปวยตองแจงใหบคลากรในหอผปวยรบทราบถงประเดนทเกยวของของนโยบายพฒนาบคลากร 15. นโยบายทไดรบการถายทอดจากหวหนาหอผปวยไดผานการพจารณาและรบทราบตามสายบงคบบญชา 16. การสอสารทมประสทธผล ผปฏบตตองสามารถปฏบตไดตามแนวทางปฏบตไดอยางถกตอง 20. นโยบายดานการพฒนาบคลากรทผานตามสายบงคบบญชาโดยการเวยนแจงหรอแจงในการประชมหนวยงานทานตองรบทราบและปฏบตตาม

 

103  

แบบสอบถามชดท แบบสอบถามเดม กอนประเมนความสอดคลอง

แบบสอบถามปรบ หลงประเมนความสอดคลอง

ชดท 3 แบบสอบถาม เจตคต ชดท4 แบบสอบถามบรรยากาศการสอสารในองคการ

23. ทานพรอมทจะปฏบตตามเมอทราบวตถประสงคเหตผลขนตอนการปฏบตงานรวมถงตวชวดทใชเปนเกณฑในการประเมนผลของนโยบาย 25. ทานพรอมทจะปฏบตตามนโยบายทผานการพจารณารวมกนระหวางทมบรหารของโรงพยาบาล 8.ทานมนใจวาคณสมบตของผเขารบการอบรมทระบในหนงสอเวยนมความนาเชอถอเนองจากมการพจารณาผานคณะกรรมการบรหารโรงพยาบาล 9. ทานรสกมนใจและเชอมนวานโยบายดานการพฒนาบคลากรทไดรบการถายทอดจากหวหนาหอผปวยมประโยชนตอการปฏบตสามารถทาใหบรรลเปาหมายขององคการ

23. ทานพรอมทจะปฏบตตามนโยบายดานการพฒนาบคลากรเมอทานไดรบทราบเหตผลของการพฒนาบคลากร 25. ทานพรอมทจะปฏบตตามนโยบายทผานการพจารณาและเวยนแจงตามสายบงคบบญชา 8. ทานมนใจวาคณสมบตของ ผเขารบการอบรมทระบในหนงสอเวยนมความนาเชอถอเนองจากมการพจารณาตามสายบงคบบญชา 9. ทานรสกมนใจและเชอมนวานโยบายดานการพฒนาบคลากรทไดรบการถายทอดจากหวหนาหอผปวยมประโยชนตอการปฏบตสามารถทาใหบรรลเปาหมายตามทกาหนดไว

   

หลงการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content validity) โดยทมผทรงคณวฒจานวน 5 ทาน ผวจยนาปรกษาอาจารยทปรกษาเพอปรบเปลยนขอคาถามใหมความครอบคลมในนยามตวแปรตามขอคาถามขางตนรวม15 คาถาม

ภาคผนวก ฉ ผลการวเคราะหสถตจากโปรแกรมส าเรจรป

105

ผลการวเคราะหสถตจากโปรแกรมส าเรจรป

Frequencies[DataSet1] C:\Users\Sony\Desktop\SPSS\wilai new.sav

106

ward1

Frequency Percent Valid Percent Cumulative

Percent

Valid IPO 76 42.2 42.2 42.2

OPD 53 29.4 29.4 71.7 หนวยงานพเศษ 51 28.3 28.3 100.0

Total 180 100.0 100.0

หมายเหต หอผปวยใน (IPD) ไดแก หอผปวยพเศษ หอผปวยหญง หอ ผปวยหลงคลอดและเดก หอผปวยชาย และหอผปวยศลยกรรม หอผปวยนอก (OPD) ไดแก หองอบตเหตและฉกเฉน หองตรวจผปวยนอก และหอง ฝากครรภ หนวยงานพเศษ ไดแก หองผาตด วสญญ หองคลอด และหออภบาลผปวยหนก

107

คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ตารางแสดงผลการวเคราะหคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) ของแบบสอบถามประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากรเปนรายขอ Descriptives

Descriptives

108

ตารางแสดงผลการวเคราะหคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) ของแบบสอบถามเจตคตเปนรายขอ DESCRIPTIVES VARIABLES=b1 b2 b3 b4 b5 b6 b7 b8 b9 b10 b11 b12 b13 b14 b15 b16 b17 b18 b19 b20 b21 b22 b23 b24 b25 /STATISTICS=MEAN STDDEV MIN MAX.

ตารางแสดงผลการวเคราะห คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) ของแบบสอบถามของบรรยากาศการสอสารในองคการเปนรายขอ DESCRIPTIVES VARIABLES=c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 c16 c17 c18 c19 c20 c21 c22 c23 c24 c25 c26 /STATISTICS=MEAN STDDEV MIN MAX.

109 Descriptives

110

Regression

111

112

Regression [DataSet1] C:\Users\Sony\Desktop\SPSSใน thesis\ขอมล 180 ฉบบ.sav

บรรยากาศองคการหลายดาน totala หมายถง ประสทธผลของการสอสารนโยบายดานการพฒนาบคลากร ctarget หมายถง ดานการค านงถงเปาหมายการปฏบตงานในระดบสง ctrust หมายถง ดานความไววางใจ cpar หมายถง ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ csupport หมายถง ดานการสนบสนนซงกนและกน chead หมายถง ดานการเปดเผยการสอสารจากหวหนาหอผปวยมาสพยาบาลวชาชพ cnurse หมายถง ดานการรบฟงการสอสารของหวหนาหอผปวยจากพยาบาลวชาชพ

113

114

115

116

คา Reliability ของแบบสอบถาม คา Reliability ของประสทธผลการสอสาร GET FILE='C:\Users\Sony\Desktop\tryout2.sav'. DATASET NAME DataSet0 WINDOW=FRONT. SAVE OUTFILE='C:\Users\Sony\Desktop\tryout2.sav' /COMPRESSED. >Warning # 5334. Command name: SAVE >The SAVE command has succeeded. However, due to contention for the specified >file, the data have been saved to a file with a different name. >Saved to C:\Users\Sony\Desktop\tryout2_1.sav. SAVE OUTFILE='C:\Users\Sony\Desktop\tryout2_1.sav' /COMPRESSED. RELIABILITY /VARIABLES=a1 a2 a3 a4 a5 a6 a7 a8 a9 a10 a11 /SCALE('ALL VARIABLES') ALL /MODEL=ALPHA. Reliability [DataSet1] C:\Users\Sony\Desktop\tryout2_1.sav Scale: ALL VARIABLES

117

คา Reliability ของเจตคต

RELIABILITY

/VARIABLES=b1 b2 b3 b4 b5 b6 b7 b8 b9 b10 b11 b12 b13 b14 b15 b16 b17 b18 b1

9 b20 b21 b22 b23 b24 b25

/SCALE('ALL VARIABLES') ALL

/MODEL=ALPHA.Reliability

[DataSet1] C:\Users\Sony\Desktop\tryout2_1.sav Scale: ALL VARIABLES

คา Reliability บรรยายกาศการสอสารในองคการ RELIABILITY

/VARIABLES=c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 c16 c17 c18 c1

9 c20 c21 c22 c23 c24 c25 c26

/SCALE('ALL VARIABLES') ALL

/MODEL=ALPHA.

Reliability

[DataSet1] C:\Users\Sony\Desktop\tryout2_1.sav Scale: ALL VARIABLES

118

คา Reliability ในภาพรวม

RELIABILITY

/VARIABLES=c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 c16 c17 c18 c1

9 c20 c21 c22 c23 c24 c25 c26 a1 a2 a3 a4 a5 a6 a7 a8

a9 a10 a11 b1 b2 b3 b4 b5 b6 b7 b8 b9 b10 b11 b12 b13 b14 b15 b16 b17 b18 b

19 b20 b21 b22 b23 b24 b25

/SCALE('ALL VARIABLES') ALL

/MODEL=ALPHA.

Reliability [DataSet1] C:\Users\Sony\Desktop\tryout2_1.sav Scale: ALL VARIABLES

 

ภาคผนวก ช หนงสอขออนญาตใชเครองมอ

120  

 

121  

 

   

122  

 

 

  

ภาคผนวก ซ เอกสารรบรองจรยธรรมการวจยในมนษย

124  

  

ภาคผนวก ฌ คณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคนกรงเทพมหานคร

126  

 

127  

 

 

ภาคผนวก ญ เอกสารขอความอนเคราะหในการเกบขอมลทาการวจย

129  

 

 

130  

  

 

131  

 

 

132  

ประวตผวจย

ชอ-สกล นางสาววไล เจยรบรรพต วนเดอนปเกด 19 พฤษภาคม 2508 สถานทเกด จงหวดกรงเทพมหานคร ทอยปจจบน 656 หมบานพดตาน แขวงหนองแขม เขตหนองแขม จงหวดกรงเทพมหานคร ประวตการศกษา พยาบาลศาสตรบณฑต (เทยบเทาปรญญาตร) วทยาลยพยาบาลเกอการณย ประวตการทางาน หวหนาหองผาตดโรงพยาบาลหลวงพอทวศกด ชตนโร อทศ และรกษาการหวหนาพยาบาล