the phraseology and structure of latin building -

223
432 T HE P HRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN B UILDING I NSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA Appendix 1: Catalogue of the inscriptions The following collection of African building inscriptions lists the material analysed in this study. It falls into two parts. The first part, datable inscriptions, includes all inscriptions that can be dated within a century or more precisely and it is these inscriptions that are systematically analysed in the present work. The inscriptions are essentially arranged in chronological order from the oldest to the most recent, primarily according to their terminus ante quem (in ascending order) and secondarily according to their terminus post quem (in descending order). If inscriptions have the same date, they are arranged in alphabetical order according to their find spot; if contemporaneous inscriptions are found at the same site, they are further arranged in alphabetical order according to their building project; if contemporaneous inscriptions found at the same site have similar building projects, they are arranged in alphabetical order according to the bibliographical reference (AE first, CIL next, and so on). The second part of the catalogue comprises inscriptions that are either not susceptible to close dating or record minor projects (constructing a bench, for example). These latter also include cases that can be dated within a century or even more precisely. They are arranged in a similar manner as the inscriptions of the first part, but they are not systematically analysed in this study. They appear only in the statistics in chapter two and, occasionally, as reference material in subsequent chapters. Each entry includes the following elements: 1) catalogue number, 2) bibliographical reference to the publication used as a basis for the present edition (if the reading or interpretation of the text is uncertain, it is provided with an asterisk), 3) date of the text in its current form, 4) provenance, 5) the text itself, and, occasionally, 6) apparatus criticus. This apparatus is selective and records variae lectiones only if they notably change the text used as a basis of the presentation or if they are otherwise interesting. All earlier editions that I am aware of are listed in appendix 2 which is organized in alphanumeric order according to the bibliographical reference (i.e., the element 2 in appendix 1) of the given inscription. Inscriptions are edited according to the conventions employed in AE with the following exceptions: corrected letters are put in angle brackets and explained in the apparatus; the most trivial misspellings are not corrected; if square brackets include letters that are recarved in litura, this is mentioned in the apparatus; hypothetic erasures are not recorded; incomplete letters are not marked with a dot; letters which were read earlier but have subsequently vanished are not underlined; missing lines are marked with ---. Finally, in order to abridge the text, the Roman praenomina and words filius/filia are left in an abbreviated form.

Upload: others

Post on 24-Mar-2022

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: The Phraseology and Structure of Latin Building -

432 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Appendix 1: Catalogue of the inscriptions

The following collection of African building inscriptions lists the material analysed in this study.

It falls into two parts. The first part, datable inscriptions, includes all inscriptions that can be

dated within a century or more precisely and it is these inscriptions that are systematically

analysed in the present work. The inscriptions are essentially arranged in chronological order

from the oldest to the most recent, primarily according to their terminus ante quem (in ascending

order) and secondarily according to their terminus post quem (in descending order). If

inscriptions have the same date, they are arranged in alphabetical order according to their find

spot; if contemporaneous inscriptions are found at the same site, they are further arranged in

alphabetical order according to their building project; if contemporaneous inscriptions found at

the same site have similar building projects, they are arranged in alphabetical order according to

the bibliographical reference (AE first, CIL next, and so on).

The second part of the catalogue comprises inscriptions that are either not susceptible to close

dating or record minor projects (constructing a bench, for example). These latter also include

cases that can be dated within a century or even more precisely. They are arranged in a similar

manner as the inscriptions of the first part, but they are not systematically analysed in this study.

They appear only in the statistics in chapter two and, occasionally, as reference material in

subsequent chapters.

Each entry includes the following elements: 1) catalogue number, 2) bibliographical reference to

the publication used as a basis for the present edition (if the reading or interpretation of the text

is uncertain, it is provided with an asterisk), 3) date of the text in its current form, 4) provenance,

5) the text itself, and, occasionally, 6) apparatus criticus. This apparatus is selective and records

variae lectiones only if they notably change the text used as a basis of the presentation or if they

are otherwise interesting. All earlier editions that I am aware of are listed in appendix 2 which is

organized in alphanumeric order according to the bibliographical reference (i.e., the element 2

in appendix 1) of the given inscription.

Inscriptions are edited according to the conventions employed in AE with the following

exceptions: corrected letters are put in angle brackets and explained in the apparatus; the most

trivial misspellings are not corrected; if square brackets include letters that are recarved in litura,

this is mentioned in the apparatus; hypothetic erasures are not recorded; incomplete letters are

not marked with a dot; letters which were read earlier but have subsequently vanished are not

underlined; missing lines are marked with ---. Finally, in order to abridge the text, the Roman

praenomina and words filius/filia are left in an abbreviated form.

Page 2: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 433

Part 1: datable inscriptions

1) CIL VIII, 24099. 48-47 BC. Curubis, Proconsularis.

P. Attius P. f. Vaarus leg(atus) pro pr(aetore) | C. Considius C. f. Longus leg(atus) pro pr(aetore)

| murum turres posteicuus | fossam faciundum coer(averunt) | T. Tettius T. f. Vel(ina) praefectus.

2) ILPBardo 372. 45 BC. Curubis, Proconsularis.

C. Caesare Imp(eratore) co(n)s(ule) II[II]. | L. Pomponius L. l(ibertus) Malc[hus?] | duovir V

[m]urum oppidi totum ex saxo | quadrato aedific(andum) coer(avit).

- Aounallah (2001), 253: V (quinquennalis); Lassère (2005), 359: Malc[hio].

3) CIL VIII, 24106. 42 BC. Carpis, Proconsularis.

D. Laelius D. f. | Balbus q(uaestor) pro | pr(aetore) assa destrictar(ium) | solariumque |

faciundu(m) coerav(it).

4) CIL VIII, 978. 20 BC. Curubis, Proconsularis.

M. Appuleio | P. Silio co(n)s(ulibus) | Cn. Domitio | Malchion[e] | duovir(o) quin(quennali) | L.

Sertorius Al[ex]an(der) | L. Vitruvius Alexan(der) | aed(iles) | pluteum perpetu(um) | scholas II

i[tem?] | [h]orologiu[m] | [via]m muni[endam?] | [---]P[---].

5) IRT 481. 12-9 BC. Lepcis Magna, Proconsularis.

Caecilius Diodorus [sufes flamen aedem?] podium murum [s]u[a pequnia? deo --- Imp(eratoris)]

| Caesaris deivei f. [Aug(usti) co(n)s(ulis) --- imp(eratoris) --- tr]ibunicia potestat[e --- pontificis]

maxsum[i faciundum coeravit? ---].

Kaiki/lioj Di/odwroj a/(ma [---]uj mo/noj to\n nao\n [---] kai\ to\ pro/naon [---] | e)k

tw=n i)d/i/wn eu/)cato q[---]d/e/wn au)tokra/to[roj ---].

- improved reading of the Latin text and the date: Di Vita-Évrard, personal communication; my sugg.: faciundum

coeravit; improved reading of the Greek text: IPT 16.

6) IRT 319. 9-8 BC. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Imp(erator) Caesar divi f. Augustus] co(n)s(ul) XI imp(erator) XIIII trib(unicia) pot(estate) XV

pont(ifex) m[axi]mus || M. Licinio M. f. Crasso Frugi co(n)s(ule) augure proco(n)s(ule) patrono

flaminib(us) August(i) Caesaris Iddib[a]le Arinis f. [---]one [et? --- A]nnobalis [f. ---]ON[---

su]fetib(us) M[uttun Annonis f. ---] | Annobal `Himilcho´ f. Tapapius Rufus sufes flamen

praefectus sacrorum de sua pequ[nia] faciun[dum coe]ravit idem[que] de[d]icavit.

7) ILPBardo 184. 2 BC. Vaga, Proconsularis.

Imp(eratore) Caesare{m} Augusto | X[II]I M. Plautio Silvano | co(n)s(ulibus) M. Titurnius M.

f. | Arn(ensi) Africanus aede(m) | Telluris refec(it) HNC.

8) IRT 321. AD 1-2. Lepcis Magna, Proconsularis.

Page 3: The Phraseology and Structure of Latin Building -

434 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Imp(eratore) Caesare divi f. Aug(usto) pont(ifice) max(imo) tr(ibunicia) pot(estate) XXIV

co(n)s(ule) XIII patre patr(iae) | Annobal Rufus ornator patriae amator concordiae | flamen sufes

praef(ectus) sacr(orum) Himilchonis Tapapi f. d(e) s(ua) p(equnia) fac(iundum) coer(avit) |

idemq(ue) dedicavit.

9) IRT 322. AD 1-2. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratore) Caesare divi f. Aug(usto) pont(ifice) max(imo) tr(ibunicia) pot(estate) XXIV |

co(n)s(ule) XIII patre patriae | Annobal ornator patriae amator concordiae | flamen sufes

praef(ectus) sacr(orum) Himilchonis Tapapi f. Rufus | d(e) s(ua) p(equnia) fac(iundum)

coer(avit) idemq(ue) dedicavit.

10) IRT 323. AD 1-2. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratore) Caesare divi f. Aug(usto) pont(ifice) max(imo) tr(ibunicia) pot(estate) XXIV |

co(n)s(ule) XIII patre patriae | Annobal ornator patriae amator concordiae | flamen sufes

praef(ectus) sacr(orum) Himilchonis Tapapi [f.] Rufu[s] d(e) s(ua) p(equnia) f(aciundum)

coer(avit) idemq(ue) dedicavit.

11) IRT 520. AD 4-6. Lepcis Magna, Proconsularis.

Cn. Calpurnius Cn. f. Piso co(n)s(ul) pontufex proco(n)s(ul) (dedicavit).

12) IRT 324a. AD 11-12. Lepcis Magna, Proconsularis.

Numini Imp(eratoris) Caesaris divi f. Augusti pont(ificis) m[ax(imi) imp(eratoris) XX

co(n)s(ulis) XII]I tr(ibunicia) pot(estate) XXXIIII calchidicum et porticus et | porta et via ab

XVvir(is) sacr(orum) [--- dedica]ta est.

13) IRT 324b. AD 11-12. Lepcis Magna, Proconsularis.

Iddibal Himilis f. Caphada Aemilius d(e) s(ua) p(ecunia) f(aciendum) c(uravit) calchidicum et

porticus et portam et viam.

14) IRT 324c. AD 11-12. Lepcis Magna, Proconsularis.

Iddibal Himilis f. Caphada Aemilius d(e) s(ua) p(ecunia) f(aciendum) c(uravit) calchidicum et

porticus et porta(m) et via(m).

15) AE 1951, 71*. 12 BC - AD 14. Carthage, Proconsularis.

[N]eptun[o] | [Imp(erator) C]aesar divi [f. Aug(ustus)] | [po]nt(ifex) maxim[us] | trib(unicia)

pot(estate) | [de st]ipe quam po[pulo p(ostulante)] | f(ieri) i(ussit) K(alendis) Ia[n(uariis)].

16) ILPBardo 2, 7. 27 BC - AD 14. Carthage, Proconsularis.

Genti Augustae | P. Perelius Hedulus sac(erdos) perp(etuus) | templum solo privato | primus

pecunia sua fecit

Page 4: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 435

17) IRT 521. 27 BC - AD 14. Lepcis Magna, Proconsularis.

L. Caninius L. f. Gallus XVvir sacris fac(iundis) | co(n)s(ul) proco(n)s(ul) patron(us) dedic(avit).

18) CIL VIII, 10568. AD 29-30. Oued Beja, Proconsularis.

Ti. Caesar divi | Aug(usti) f. Augustus | pontif(ex) max(imus) trib(unicia) | potest(ate) XXXI

co(n)s(ul) IIII | dedit. | C. Vibius Marsus pro|co(n)s(ul) III dedica[vit].

19) IRT 308. AD 27-30. Lepcis Magna, Proconsularis.

Augusta Salutaris. | C. Vibius Marsus proco(n)[s(ul) I]II dedicavit.

20) CIL VIII, 25844. AD 32-33. Abitinae, Proconsularis.

Ti. Caesari | Aug(usti) f. Aug(usto) | pon(tifici) max(imo) co(n)s(uli) | V imp(eratori) VIII |

trib(unicia) pot(estate) XXXIIII | C. Septumius C. f. | Saturninus fla(men) | col(umnas) IIII d(e)

s(ua) p(ecunia) f(ecit) | cur(atore) L. Lurio | Q. f. Rufo.

21) ILPBardo 240. AD 34-35. Bulla Regia, Proconsularis.

[Ti. Caesari] Aug(usti) f. Aug(usto) pon[t(ifici)] | [max(imo) trib(unicia)] pot(estate) XXXVI

co(n)s(uli) V | [--- Ce?]lsus aed(ilis) port(icum) col(umnarum) IIII | d(e) s(ua) p(ecunia) f(ecit).

- ILPBardo: AED(em)...COL(umnas). Reading: Beschaouch.

22) IRT 269. AD 35-36. Lepcis Magna, Proconsularis.

Cereri Augustae sacrum. | C. Rubellius Blandus co(n)s(ul) pont(ifex) proco(n)s(ul) dedic(avit)

Suphunibal ornatrix pat[ria]e Annobalis Rusonis d(e) s(ua) p(ecunia) f(aciendum) c(uravit).

23) IRT 330a. AD 35-36. Lepcis Magna, Proconsularis.

Ti. Caesari divi Aug(usti) f. Augusto divi Iuli n(epoti) pont(ifici) max(imo) co(n)[s(uli) V] |

imp(eratori) VIII trib(unicia) potest(ate) XXXVII | C. Rubellius Blandus q(uaestor) divi

Aug(usti) tr(ibunus) pl(ebis) pr(aetor) co(n)s(ul) proco(n)s(ul) pont(ifex) patr[onus] | ex reditibus

agrorum quos Le[pc]itanis resti[tui]t vi[a]s om[nis] | civitatis Lepcitanae ster[nend]as silic[e

curavit] | M. Etr[i]liu[s L]upercus leg(atus) pro [p]r(aetore) patronus sub h[asta f(aciendum)

l(ocavit)].

24) IRT 330b. AD 35-36. Lepcis Magna, Proconsularis.

[T]i. Caesari divi Aug(usti) f. Augusto [div]i Iuli n(epoti) pont(ifici) max(imo) co(n)s(uli) V |

imp(eratori) VIII trib(unicia) potest(ate) XXXVII | [C. Rub]el[l]ius Blandus q(uaestor) divi

Aug(usti) tr(ibunus) pl(ebis) [p]r(aetor) co(n)s(ul) proco(n)s(ul) pont(ifex) patronus | [ex

reditib]us [a]grorum quos Lepcitanis rest[i]tuit vias omnis | [ci]vitatis Lep[citanae] s[te]rnendas

silic[e curavit] | M. Etr[il]ius Luperc[us le]g(atus) pro pr(aetore) patronus sub h[asta f(aciendum)

l(ocavit)].

25) IRT 331. AD 35-36. Lepcis Magna, Proconsularis.

Page 5: The Phraseology and Structure of Latin Building -

436 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[Ti. Caes]ari divi Aug(usti) f. Augusto divi Iuli n(epoti) pont(ifici) max(imo) co(n)s(uli) V

imp(eratori) VIII | trib(unicia) potest(ate) XXXVII | C. Rubellius Blandus q(uaestor) divi

Aug(usti) tr(ibunus) pl(ebis) pr(aetor) co(n)s(ul) proco(n)s(ul) pont(ifex) patronus | ex r[e]ditibus

agrorum quos Lepcitanis restituit vias omnis civitatis Lepcitanae ster|nendas silice curavit | M.

Etrilius Lupercus leg(atus) pro pr(aetore) patronus sub hasta f(aciendum) l(ocavit).

26) ILAfr. 558. AD 36-37. Thugga, Proconsularis.

Imp(eratori) Ti. Caesari divi Aug(usti) f. Aug(usto) pontif(ici) maximo tribunic(ia) potest(ate)

XXXVIII co(n)s(uli) V | L. Manilius L. f. Arn(ensi) Bucco IIvir dedicavit | L. Postumius C. f.

Arn(ensi) Chius patron(us) pag(i) nomine suo et Firmi et Rufi filiorum | forum et aream ante

templum Caesaris stravit aram Aug(usti) aedem Saturn(i) arcum d(e) s(ua) p(ecunia)

f(aciendum) c(uravit).

27) CIL VIII, 26475. AD 36-41. Thugga, Proconsularis.

[---] | [sac]rum | L. Iulius L. f. Cor(nelia) Crassus aed(ilicis) orn(amentis) tr(ibunus) mil(itum) |

leg(ionis) XXI Rapacis in Germ(ania) praef(ectus) fabr(um) | IIvir aug(ur) IIvir quinq(uennalis)

des(ignatus) patr(onus) pagi ded(icavit) | C. Pomponius L. f. Restitutus d(e) s(ua) p(ecunia)

f(aciendum) c(uravit).- improved reading: DouggaFrag. 68.

28) CIL VIII, 11002. AD 42. Zitha, Proconsularis.

[Ti. Claudio] Caesari [Aug(usto) Germ]anico p(ontifici) m(aximo) [tri]b(unicia) pot(estate)

co(n)s(uli) II imp(eratori) III | [Q. Marc]ius Barea [co(n)s(ul) XVvi]r s(acris) f(aciundis) fetiali[s]

proco(n)s(ul) | dedicavit.

29) ILAfr. 520. AD 43. Thugga, Proconsularis

[[Imp(eratori) Ti. C[l]audio Caesari Au[g(usto) Ger]mani[co] patri patriae]] | [[pontific[i]

maximo tribunicia po[tes]tate III co(n)s(uli) i[t]er(um) co(n)s(uli) desig(nato) III]] | L. Iulius L.

f. C[o]r(nelia) Crassus aedil(icis) ornam(entis) tr(ibunus) m[i]l(itum) leg(ionis) XXI Rapacis in

Germania | praef(ectus) fab[r(um) I]Ivir augur IIvir quinque[n(nalis)] patronus pagi dedicavit | C.

Caesetiu[s] C. f. Arn(ensi) Perpetuus sacerd(os) Cer(erum) anni LXIIX aedilis praef(ectus) iur(e)

dic(undo) c(oloniae) C(oncordiae) I(uliae) K(arthaginis) | patro[n]us pagi Thuggensis nom[i]ne

suo et filiorum H[on]orati | et Perpetui arcum et gradus d(e) s(ua) p(ecunia) [f(aciendum)

c(uravit)].- lines 1-2 in litura; improved reading: DouggaFrag. 24, but TR(ibunus) not TR(ibuno).

30) ILAlg. 2, 550. AD 42-43. Cirta, Numidia.

Divae Au[gustae sacrum] | Q. Marcius C. f. Barea co(n)s(ul) X[Vvi]r s(acris) f(aciundis) fetialis

pro[co(n)s(ul) prov(inciae) Africae?] ded[icavit] | Coelia Sex. f. Vi[cto]ria Potita flaminica

di[vae Augustae de sua pe]cunia faciendum curavit.

- my sugg.: de sua pe]; ILAlg.: sua pe].

Page 6: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 437

31) AE 1987, 989. AD 42-43. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Ti. Claudio Caesari A]ug(usto) pont(ifici) [max(imo) tribunicia pot]estat[e II co(n)s(uli) II

des(ignato) III imp(eratori) III patri patriae] | [Q. Marcius C. f. B]area co(n)[s(ul) XVvir sacris

faci]undis f[etialis proco(n)s(ul) II dedicavit].

32) IRT 273. AD 42-43. Lepcis Magna, Proconsularis.

Dis Augustis | Q. Marcius C. f. Barea co(n)s(ul) XVvir s(acris) f(aciundis) fetialis proco(n)s(ul)

II patronus dedicavit | Iddibal Magonis f. Tapapius Lepcitanus de sua pecunia fecit.

33) AE 1966, 538. AD 1-50. Aquae Flavianae, Numidia.

Saturni | t(e)mplum d(edit or -edicavit) | Ch(a)rito.- Solin, personal communication: Ch<a>rito.

34) BCTH 1918, 259. AD 1-50. Caesarea, Mauretania Caesariensis.

[--- fe]cit et ded[icavit] | [restituti?]s per m(ilia) p(assuum) XXXV pon[tibus] | [et

substr?]uctionibus.

35) AE 1980, 917. AD 1-50. Hr Bel Azeiz, Proconsularis.

[---] fundi posesor (!) temp(lum) Cael(estis) const(ituit).

36) AfrRom 15, 1326. AD 1-50. Sidi Bou Kraroub, Proconsularis.

Baracho | Metthumba<l>is | Addibalis Romu|li f. in templ<o> Satur|ni columna(m) donavit |

inpe(n)sa sua p(onendum) c(uravit).

- TEMPLV pro templo; AfrRom: Addibalis (fili) Romuli (nepotis) f(ilius).

37) AE 1969-70, 649. AD 54. Thugga, Proconsularis.

[Cer]eri Aug(ustae) s[acrum] | [M. Licinius Rufus pr]aef(ectus) alae Bosphoranae exe[rcitus qui

est in Syria] | [flam(en) pe]rpet(uus) Aug(usti) c(oloniae) C(oncordiae) I(uliae) [Kart(haginis)]

| patronus pagi et civitatis Th[ugg(ensis) dedicavit] | [M. Licinius M. l(ibertus) T]yrannu[s et

L]icinia Prisca [de sua pecunia fecerunt].

- Christol (1991), 624: [dedicavit]; AE: [dedit idemq(ue) dedicavit].

38) ILAfr. 559. AD 54. Thugga, Proconsularis.

[Ti. Claudio Caesari Aug(usto) Germa]nico p(atri) p(atriae) | [pontifici maximo tr]ib(unicia)

p(otestate) XIIII co(n)s(uli) V | [M. Licinius Rufus praef(ectus) alae] I Bosphoran(ae) flam(en)

Aug(usti) | [c(oloniae) C(oncordiae) I(uliae) K(arthaginis) patronus pagi et civitatis Thuggensis

p]ago dedit itemque dedicavit. | [---] mac[ellum--- de s]ua pec(unia) fec(it) | [curatoribus ---]o P.

f. Qui(rina) Ge[---]io M. f. Arn(ensi) Sever[o].- improved reading: DouggaFrag. 69; my sugg:.[de]; ILAfr. 559: [curatoribus ---]o.

39) IRT 338. AD 53-54. Lepcis Magna, Proconsularis.

Page 7: The Phraseology and Structure of Latin Building -

438 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Ti. Claudio | Drusi f. Cae|sari Aug(usto) Ger|manico pon|[tif(ici) max(imo) trib(unicia) |

potest(ate) XIII | imp(eratori) XVII co(n)s(uli) | V cens(ori) p(atri) p(atriae) | M. Pompeius

Silva|nus co(n)s(ul) XVvir s(acris) f(aciundis) proco(n)s(ul) patron(us) | dedicavit | Q. Cassio

Grato pr(aetore) | proco(n)s(ule) Cretae et | Cyrena[ru]m leg(ato) | pro pr(aetore) Africae | C.

Annonis f. nomi|ne [C.] Annonis f. n(epotis) | sui columnas cum | superficie et forum | d(e) s(ua)

p(ecunia) d(edit) | Balitho Annonis | Macri f. Commodus | testamento adopta|tus f(aciendum)

c(uravit).

40) CIL VIII, 26518. AD 41-54. Thugga, Proconsularis.

Imp(eratori) Ti. Caesari A[ugusto sacr]um | curatore L. Vergilio P. f. Arn(ensi) Ru[fo ---]+G(---)

dato Viriae | P. f. Rusticae aviae M. Licini [Rufi flam(inis) perp(etui) Aug(usti) c(oloniae)

C(oncordiae)] I(uliae) K(arthaginis) | M. Licinius M. l(ibertus) Tyrannus patronus pa[gi --- ign]e

consumptas | restituit aedem et statu[as] corruptas exornavit opus intestinu[m refecit curatore M.

Licinio P]riscillo f.

- improved reading: DouggaFrag. 25.

41) CIL VIII, 26464. AD 41-54. Thugga, Proconsularis.

Cereri [A]ug(ustae) sacrum | M. Licinius M. l(ibertus) [T]yrann[u]s et Licinia M. l(iberta) Prisca

| voto susc[ep]to pro [sa]lute M. Licini Rufi patroni | cellam cum p[o]rticibu[s et] c[olumnas

lapi]deas posuerunt.- improved reading: AE 1969-70, 648, but c[olumnas lapi].

42) AE 1969-70, 650. AD 41-54. Thugga, Proconsularis.

[V]eneri Concordiae sacrum | [Licinia] M. l(iberta) Prisca Licini Tyranni uxor flamin[ica

perpetua?] | [templum d(e)] s(ua) p(ecunia) f(aciendum) c(uravit) idemque dedicavit.

- my sugg.: [d(e)].

43) AE 1968, 549. AD 56. Lepcis Magna, Proconsularis.

[[Neroni]] Claudio d[ivi] Claudi f. | Germanici Caesaris nep(oti) Ti. Caesaris Aug(usti)

pron(epoti) | divi Aug(usti) abn[ep(oti) Caes]ari Aug(usto) Germanico pont(ifici) max(imo)

[t]rib(unicia) pot(estate) imp(eratori) co(n)s(uli) desig(nato) II p(atri) p(atriae) | M. Pompeius

Silvanus Staberius Flavinus [XV]vir sac(ris) fac(iundis) proco(n)[sul] III dedic(avit) | Q. Cassio

Grato pr(aetore) proco(n)s(ule) Cretae et Cyrenar(um) leg(ato) pro pr(aetore) Africae III.

44) ILTun. 1170. AD 43-59. Utica, Proconsularis.

[M. Servi]lius Nonianus VIIvir | [epulon(um) co(n)]s(ul) proco(n)s(ul) patron(us) mun(icipi)

dedic(avit).

45) IRT 341. AD 61-62. Lepcis Magna, Proconsularis.

Neroni Claudio divi Claudi f. Germanici nep(oti) Ti. Caesaris pronep(oti) divi Aug(usti)

abnepoti Caesari Aug(usto) Germanico pontif(ici) max(imo) trib(unicia) pot(estate) VIII

Page 8: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 439

[imp(eratori)?] co(n)suli IIII p(atri) p(atriae) | Ser. Cornelius Ser. f. Lem(onia) Orfitus [---]

quaestor divi Claudi pr(aetor) urb(anus) co(n)s(ul) pontif(ex) sodalis Augustalis proco(n)s(ul)

patronus dedicavit P. Silio Celere legato [---] | columnas et super columnia et super ostia in

tribus [---] Ithymbal Arinis f. Sabinus Tapapius flamen divi Aug(usti) sufetu [---] faciendas

curavit idemque curator pecuniae publicae eas port[icus ---].

- reconstruction combines fragments from two identical inscriptions (not distinguished in IRT).

46) CIL VIII, 26177a. AD 37-68. Thibaris, Proconsularis.

[--- Claudio Caesar]i Aug(usto) Germ(anico) po[nt(ifici) max(imo) ---] | [--- f. A]rn(ensi) Celsus

Ma[---] | [--- a]rcum d(e) s(ua) p(ecunia) f(ecit) [---].

47) IRT 300. AD 73. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratore) Caesare Vespasiano [Aug(usto) pont(ifice) m]ax(imo) trib(unicia) potest(ate) III

imp(eratore) X co(n)s(ule) IIII des[ig(nato) V p(atre) p(atriae)] | Q. Manlius Ancharius

Tarq[uitius Saturni]nus proco(n)s(ul) patronus d[edicavit] | [-] Volumnius Memor Felix [legatus]

pro pr[aetore ---] | Iddibal Balsillecis [f.] Annobalis n(epos) Asmunis pro[nepos ---]us templum

Matris Magna[e ---] | et exor[navit e]x HS CC m(ilibus) n(ummum) d(e) s(ua) p(ecunia) d(edit)

[---]is et Passienus Maris E[---].- Thomasson (1996), 43: TRIB. POTEST III pro trib. potest. IIII.

48) AE 1949, 76. AD 77-78. Hippo, Proconsularis.

C. Paccius Africanus pont(ifex) co(n)s(ul) proco(n)s(ul) patronus municipii dedic(avit) cura Q.

S[ervili? P]ude[ntis legati pro praetore? ---] | contulit L. Domit<i>us Fuscus Chunnurio fla[men

Augusti? pe]r ho[norem ---].

- DOMITTVS pro Domitius; improved reading: Wesch-Klein (1990), 105.

49) IRT 342a. AD 77-78. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratori) Caesa[r]i Vespasian[o Aug(usto) p]ont(ifici) max(imo) [trib(unicia)] | pot(estate)

[VIIII imp(eratori) XVIIII p(atri) p(atriae)] co(n)s(uli) V[III] | [T. Imp(eratori)] Caes[ari

Vespasi]ano Aug(usti) f. | pont(ifici) [imp(eratori) ?] co(n)s(uli) VI | [C. Pa]ccius Africanus

pon[tif(ex)] co(n)s(ul) | [pr]oco(n)s(ul) Africae patronu[s] per | Cn. Dom[itium] Ponti[c]um

pr(aetorem) leg(atum) | pro [pr(aetore) pat]ronum municipi dedic(avit).

50) IRT 342b. AD 77-78. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Imp(eratori)] Caesari V[espasia]no Aug(usto) po[nt(ifici) max(imo)] | [tr]ib(unicia) pot(estate)

VI[III imp(eratori) X]VIIII p(atri) p(atriae) c[o(n)]s(uli) VIII | T. Imp(eratori) Caesari

[Vespasian]o Aug(usti) [f.] | pont(ifici) i[mp(eratori) ?] co(n)s(uli) [VI] | C. Pac[ci]us Africanus

pontif(ex) [co(n)s(ul)] | pr[oc]o(n)s(ul) Africae patronu[s per] | Cn. Domitium Pon[ticum]

pr(aetorem) leg(atum) | pro pr(aetore) patronum [muni]cipi dedic(avit).

51) AE 1987, 990. AD 73-79. Lepcis Magna, Proconsularis.

Page 9: The Phraseology and Structure of Latin Building -

440 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[--- Imp(eratoris)] Vespasiani C[aesaris Aug(usti) pont(ificis)] max(imi) tr(ibunicia) po[t(estate)]

| [--- co(n)s(ulis) --- imp(eratoris) --- p(atris) p(atriae)] censoris | [--- pro]co(n)s(ul) patronus

dedicavit | [---] faciendi egerunt M. Aelius Rufus L. Aelius Ae[---].

52) AE 1954, 137. AD 81. Lambaesis, Numidia.

Imp(eratore) T. Caesare divi Ves|pasiani f. Aug(usto) pon(tifice) max(imo) | trib(unicia)

pot(estate) [[[XI]]] co(n)s(ule) VIII | [[[imp(eratore) XV cens(ore) p(atre) p(atriae) et Caes(are)

di]]]|[[[vi f. Domitiano co(n)s(ule) VII]]] | L. Tettio Iu[l]iano leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore)

| [[leg(io)]] [[[III]]] Aug(usta) | muros et castra a solo | fecit.- [[[XI]]] replaced later by P.P.

53) IRT 346. AD 83. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratore) Caesare divi Vespasiani [[f. Domitiano Aug(usto) pont(ifice) max(imo) trib(unicia)

potest(ate) II imp(eratore) [III] p(atre) p(atriae) co(n)s(ule) VIIII]] | L. Nonius L. f. Noni

Asprenatis VIIvir(i) epulonum proco(n)s(ulis) provinciae Africae III nepos triumvir a(uro)

a(rgento) a(ere) f(lando) f(eriundo) sevir salius Palatinus quaestor Caesaris Aug(usti) centurio

equitum [R]omanorum hastis honoratus octo vexillis IIII coronis muralibus duabus vallaribus

dua[b]us aurea una pr(aetor) inter cives et peregrinos legatus pro pr(aetore) | provinc[ia]e

Galateae Paphlagoniae Pamphyliae Pisidiae co(n)s(ul) VIIvir e[p]ulonum proco(n)s(ul)

provinciae Africae patronus municipii dedicavit legato pro pr(aetore) M. Cornelio Firmo.

54) AE 1959, 172. AD 88-89. Mactaris, Proconsularis.

[[Imp(eratore) Domitiano Caes(are) Aug(usto) Germ(anico) XIIII co(n)s(ule)]] | iuventus

civitatis Mactaritanae cultores Martis Aug(usti) solo publico basilica(m) et horrea II p(ecunia)

s(ua) f(aciendum) c(uraverunt) | curatoribus Saturnino Arisim filio et Fortunato Lulh[i?]m filio.

55) IRT 318. AD 92. Lepcis Magna, Proconsularis.

[---] | [Augu]sto | [sac]rum | Asp[r]enas | proco(n)s(ul) | dedicavit. || [---] | ornator pat[riae] |

amator concor|diae cui primo | ordo et populus | ob merita maio|rum eius et ipsius | lato clavo

sem|per uti concessit | aram et podi(um) | d(e) s(ua) p(ecunia) f(acienda) c(uravit).

56) IRT 347. AD 92. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratore) Caesare divi Vespasiani [[f. Domitiano Aug(usto) Germanico pont(ifice) max(imo)

trib(unicia) potest(ate) XI imp(eratore) XXI co(n)s(ule) XVI censore pe[rpetu]o p(atre)

p(atriae)]] | Ti. Claudius Quir(ina) Sestius Ti. Claudi Sesti f. praefectus sacrorum flamen divi

Vespasiani sufes flamen perpetuus amator patriae amator civium ornator patriae amator

concordiae cui primo ordo et populus ob merita maiorum eius et ipsius lato clavo semper uti

conce[ssit] | podi(um) et aram d(e) s(ua) p(ecunia) f(acienda) c(uravit).

57) AE 1992, 1817. AD 93-94. Thignica, Proconsularis.

Diti et Saturno Aug(ustis) sacr(um). Pro salute | Imp(eratoris) Caesaris divi Vespasiani [[fil.

Page 10: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 441

Domitiani]] Aug(usti) Germ(anici) | pont(ificis) max(imi) trib(unicia) pot(estate) XIII

imp(eratoris) XXII co(n)s(ulis) XVI cens(oris) perp(etui) p(atris) p(atriae) | civitas Thignicensis

templum et basilicam et porticus et | cisternam et custodiam sua pec(unia) fac(ienda) cur(avit).

58) CIL VIII, 26241. AD 96-98. Uchi Maius, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) s[ac(rum)]. | Pro salute Imp(eratoris) Nervae | Q. Urvinius Q. lib(ertus)

Callistus | templum a solo d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica) f(ecit).- Uchi 1, p. 136, n. 1: s[ac(rum)].

59) ILAlg. 2, 36. AD 50-99. Rusicade, Numidia.

C. Caecilius Q. f. Gal(eria) Gallus hab(ens) | equum pub(licum) aed(ilis) hab(ens) iur(is)

dic(tionem) q(uaestoris) pro | praet(ore) praef(ectus) pro IIIvir(is) IIII praef(ectus) fabr(um)

co(n)s(ularis) | II et praet(orius) II hab(ens) orn(amenta) quinq(uennalicia) d(ecreto)

d(ecurionum) ex V decuriis | dec(uriarum) III quinquennalis praef(ectus) i(ure) d(icundo)

Rusicadi | flam(en) divi Iuli | nomine suo et Proxiniae M. f. Proculae uxoris suae et | fil. Gallae

et Galli et Coruncaniae et Nigellinae tribunal | et rostra | s(ua) p(ecunia) f(acienda) c(uravit). || C.

Caecilius Q. Gal(eria) Gallus s(ua) p(ecunia).

- Q.: Q(uinti filius).

60) IAM 2, 343. AD 44-99. Volubilis, Mauretania Tingitana.

Co[ncord(iae)?] municipium Volubilitanum decreto decurionum ded(icavit).

61) IAM 2, 821. AD 41-99. Aïn Schkour, Mauretania Tingitana.

[Ge]nio loci | [- F?]l(avius) Neon praef(ectus) | [c]oh(ortis) Astur(um) et Call(aecorum) |

praetorium per m[a]|nus commil(itonum) a s[o]|lo composuit et fecit.

- IAM: [F]l(avius) or [C]l(audius) or [Ae]l(ius).

62) ILPBardo 319. AD 1-99. Gales, Proconsularis.

Templu(m) Mercurio f(ecit) civitas Gale(n)sis. Sufetes Aris et Manius Celeris f. Scripsit Satur

Celeris f. Structores C. Manium et G. Aem<i>l<i>um.

- Aemilium pro AEMLLLVM.

63) IRT 314. AD 1-99. Lepcis Magna, Proconsularis.

L. Tettius Eutychus in suo sua | pecun(ia) cistern(am) Veneri et Lepcit(anis) | donui cura L. Tetti

Comi l(iberti) f(aciendam) c(uravit).

64) ILAlg. 1, 1186. AD 1-99. Naraggara, Proconsularis

Azrubal Ar[---]|tanus templum [---] | d(e) s(ua) p(ecunia) f(aciendum) curavit votumq[ue solvit

libens merito].

65) AE 1963, 124. AD 1-99. Sucubi, Proconsularis.

Page 11: The Phraseology and Structure of Latin Building -

442 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

In templ|um Pluton|is factum | porticum | fecerunt | misre Felicis | Imilis Iamon|is f. anno Izaz|ci

et Zrubalis | Anonis f. sufetes | Sucube(n)sium fece|runt Felix Iamo | Bolmicar Ioli Su|rus

Zuresius Felicio | Diomede(s) Baliato | Anterotis Fortu|natus Diomedis | Assan Cilo Abdili|m

Caledius Rusticu|s Ioli Namcido Cad|aius Ibubalis An|inus Felix Aesopi | Cadaius Suaeo |

Primicenius Se|cundaes fece|runt queis Fortu|natus Adnlinis | Caledii Mutumb|al Nassaius

Mis|cadaius Banocilo | suis impe(n)sis cum colum{i}nis trib|us constituerunt.

66) ILPBardo 362. AD 1-99. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[---]sthar Bardae Asdrubal | [---]echo Iddibal Mian Anno Thaddac | [---]B [---]R Sider

Muthumbal Audasso Asdrubal Mindig | [---]aco Chubur cellam promam aedificandam | [---]um

imponendum opere tectorio perficiendam | [---] facta <e>st penes Mastlivam Sucan exactorem

| [---] Cuzole et Miane quae postea venit in | [--- e]t Sapote Rucem redemptoribus i<i>s qui

s(upra) s(cripti) s(unt) | [---]pona f(aciendum) c(urav-it or -erunt).

67) CIL VIII, 17842. AD 100. Thamugadi, Numidia.

Imp(erator) Caesar divi | Nervae f. Nerva Traianu[s] | [Aug(ustus)] Germani[c]us pontif(ex) |

[max(imus)] tr[i]b(unicia) po[t(estate) IIII co(n)]s(ul) III p(ater) p(atriae) co[l(oniam)] |

[Mar]c[i]anam Tr[ai]anam Th[a]|[muga]di per [[leg(ionem) III]] Au[g(ustam)] | [fec(it) L.

M]unati[o] Gallo leg(ato) | Aug(usti) pro [pr(aetore)].

- words in litura.

68) CIL VIII, 17843. AD 100. Thamugadi, Numidia.

[Imp(erator)] Ca[esa]r d[ivi] | [Nerv]ae [f. Nerva] Traia|n[us A]ug(ustus) [Ger]ma[ni]cus

pontif(ex) | m[ax(imus) trib(unicia) po]t(estate) IIII [c]o(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) | [col(oniam)

Marci]anam Traia|[nam Tha]mugadi per [[leg(ionem)]] | [[III]] Aug(ustam) fec(it) | [L. Munatio]

Gal[l]o le[g(ato)] Aug(usti) pro pr(aetore).

- words in litura.

69) CIL VIII, 2478. AD 104-105. Nigrenses Maiores, Numidia.

Imp(erator) Cae[s]ar divi N[ervae f. Nerva Tr]aianus | Augustus Germa[nicus Dacicu]s

po[ntifex] | maximus trib(unicia) pot(estate) V[III c]o(n)s(ul) V p(ater) [p(atriae) dedicante] | L.

Minicio Natale l[eg(ato) l]eg(ionis) III Au[g(ustae) pro praetore].

70) BCTH 1907, 324. AD 104-105. Nigrenses Maiores, Numidia.

[Imp(erator) C]aesar [divi Nervae f. Nerva Traianus] | [Augu]stus G[ermanicus Dacicus

pontifex] | [maxi]mus t[rib(unicia) pot(estate) VIII co(n)s(ul) V p(ater) p(atriae) dedicante] | [L.

Mi]nicio N[atale leg(ato) leg(ionis) III Aug(ustae) pro praetore].

71) ILTun. 148. AD 106-107. Uzaae, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) divi Nervae f. | Nervae Traiano Aug(usto) Germ(anico) | Dacico

pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot(estate) XI | imp(eratori) VI co(n)s(uli) V p(atri) p(atriae) |

Page 12: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 443

Namgiddo Camilli f. Uzaensis | pro honore flamoni perpetui{e}<ta>|tis aedem Augustor(um) et

imagine[m eius?] | argenteam sua pecunia fecit ide[mque] | dedicavit.- my sugg: [eius?]; ILTun.: [dom. n.?].; my sugg.: PERPETVI E T IS = perpetui{e}t<a>tis?

72) IRT 353. AD 109-110. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Imp(eratori) Cae]sari divi Nerv[ae f. Nervae T]raiano Au[gusto Germ(anico)] | [Dacico

pont(ifici)] max(imo) trib(unicia) pot(estate) XIIII im[p(eratori) VI co(n)s(uli) V] p(atri) p(atriae)

con[sensu omnium?] | [ordo et populus] coloniae Ulpiae Tr[aianae fid]elis Lepcis [Magnae

arcum] | cum ornament[is pecunia pub]lica feceru[nt].

73) IRT 537. AD 109-110. Lepcis Magna, Proconsularis.

Q. Pomponius Rufus co(n)s(ul) pont(ifex) sodal(is) Fla(vialis) cur(ator) oper(um) publicor(um)

leg(atus) Aug(usti) | pro pr(aetore) provinc(iarum) [M]oesiae Dalmat(iae) Hisp(aniae) leg(atus)

leg(ionis) V prae(fectus) orae marit(imae) Hispan(iae) citer(ioris) Gallia[e] | N[a]rbon(ensis)

bello qu[od] Imp(erator) G[a]lba pro [re p(ublica)] gessit proco(n)s(ul) provinc(iae) Africae per

L. Asinium Ru[fum] | [leg(atum) p]ro [pr(aetore) ---].

74) CIL VIII, 10117. AD 112. Simitthu, Proconsularis.

[Imp(erator) C]aesar divi | [Ne]rvae f. Nerva | [Tr]aianus optimus | [Au]g(ustus) Germ(anicus)

Dacic(us) pont(ifex) | [ma]x(imus) trib(unicia) pot(estate) XVI imp(erator) VI | co(n)s(ul) VI

p(ater) p(atriae) | [pon]tem novum a fundamentis | [op]era militum suorum et | pecunia sua |

[p]rovinciae Africae fecit.

75) ILAlg. 1, 1230. AD 113. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

[Iunoni Regi]nae [sacrum]. | [Pro salute Imp(eratoris) Nerv]ae T[raiani Ca]esaris Au[g(usti)

Germ(anici) Dac(ici) optimi] | [pontif(icis) max(imi) trib(uniciae) potestat(is)] XVII

imp(eratoris) [VI co(n)s(ulis) VI p(atris) p(atriae)] | [C. Pomponius - f. Rufus Acilius ---]u[---]us

Coelius Sparsus pon[t(ifex) sodalis Flavialis proco(n)s(ul)] | [cum Q. Pomponio Marcello f.

leg(ato)] pro [pr(aetore) co(n)s(ule) d]esig(nato) sodal[e] Titio et C. Pompo[nio P--- f. leg(ato)

pro pr(aetore) dedic(avit)]. | D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

76) ILAlg. 1, 1231. AD 113. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

Minervae [Aug(ustae) sacrum]. | [Imp(eratore)] Nerva Traiano [Caesare Aug(usto) Germ(anico)

Dac(ico) optimo] | [p]ontif(ice) max(imo) trib(uniciae) pote[stat(is) XVII imp(eratore) VI

co(n)s(ule) VI p(atre) p(atriae)] | C. Pom[poniu]s [- f.] Rufus Aciliu[s --- Coelius Sparsus

pont(ifex)] | [sodalis Flavialis pro]co(n)s(ul) cum Q. P[om]pon[io Marcello f. leg(ato) pro

pr(aetore)] | [co(n)s(ule) design(ato) sodale Titi]o et [C. Pompon]io P[---]IV[--- f. leg(ato) pro

pr(aetore) dedic(avit)]. | [D(ecreto) d(ecurionum)] p(ecunia) p(ublica).

77) ILAlg. 1, 1232. AD 113. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

[---]VA[---]MA. | [Pro salute Imp(eratoris)] Ner[v]ae Tra|[iani Caes(aris) Aug(usti) Germ(anici)

Page 13: The Phraseology and Structure of Latin Building -

444 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Dac(ici) optimi pontif(icis) max(imi)] trib(uniciae) | [potest(atis) XVII imp(eratoris) VI

co(n)s(ulis) VI p(atris) p(atriae) C. Pomponius - f. R]ufus Acili[us ---].

78) ILPBardo 2, 25. AD 114. Carthage, Proconsularis.

[--- sacerd(os) Cer]er(um) anni CLIIX aed(ilis) q(uaestor) praef(ectus) [i(ure) d(icundo)] | [---

pr]aeter HS LXXXX m(ilia) quae ob honor(em) a[ed(ilitatis)] | [--- ex]culturum se ob honor(em)

flam(oni) et po[nt(ificatus)] | [--- e]t contignavit item marmoribu[s] | [--- et] ob dedicat(ionem)

dies quinq(ue) ludorum | [--- statu?]is ceteroq(ue) cultu s(ua) p(ecunia) exornavit.

79) CIL VIII, 11798. AD 116. Mactaris, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) divi Nervae f. Nervae Traiano optimo Aug(usto) | Germanico Parthico

p(ontifici) m(aximo) trib(unicia) potest(ate) XX imp(eratori) XII co(n)s(uli) VI | [A.?] Caecilius

[F]austin[us pro]co(n)s(ul) dedic(avit). D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

80) AE 1968, 599. AD 116. Mustis, Proconsularis.

Imp(eratori) Caesari divi Nervae f. Nervae Traiano optimo | Aug(usto) Ger(manico) Dac(ico)

Parthico pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot(estate) XX imp(eratori) XI co(n)s(uli) VI p(atri)

p(atriae) | M. Valerius M. f. Arn(ensi) Fuscus IIvir ob honorem flam(oni) perp(etui) taxatis HS

X (milibus nummum) por|ticum mediam adiecta a se amplius pecunia fecit idemq(ue) pinxit

item in | templo Cererum et in templo Ditis porticuus et sacrarium sua pec(unia) fec(it)

idemq(ue) ded(icavit). D(ecreto) d(ecurionum).

81) AE 1968, 586. AD 117. Mustis, Proconsularis.

Aescula[pio Au]g(usto) sacrum. Pro salute | [Imp(eratoris) C]aes(aris) Traiani Hadriani

Part(hici) Aug(usti) p(atris) p(atriae) C. Iulius M. f. Cor(nelia) Placidus ob [honor(em)

flam(oni)] | [perp(etui)] cum HS X (milia nummum) in opus munificentiae promisisset et ob

honor(em) IIvir(atus) HS II (milia nummum) ad[iecta a se] | [ampl]ius pecunia templum cum

statuis III marmoribus picturis exornavit [item ad] | [or]namentum templi Plutonis urceum et

lancem ex arg(enti) p(ondo) VI fecit idemq(ue) ded(icavit). [D(ecreto) d(ecurionum)].

82) CIL VIII, 17906. AD 100-117. Thamugadi, Numidia.

Curia Marcia. | Curiales eius | a solo sua p(ecunia) fe|cerunt id(emque) d(edicaverunt).

83) AE 1968, 594. AD 98-117. Mustis, Proconsularis.

Plutoni Aug(usto) sacrum | L. Iulius L. f. Cor(nelia) [Flo]rus IIvir | fl[am(en)] perp(etuus) [s(ua)]

p(ecunia) f(ecit).

84) ILAlg. 1, 1026. AD 98-117. Thagora, Proconsularis.

[Iovi Opt(imo) Max(imo)] Iunoni Re[ginae Minervae Aug(ustae) sacrum] | [Imp(eratore)

Caes(are) divi] Nervae filio Nerva [Traiano Aug(usto) ---] | [anno sufetum? Z]abonis Arinis

Felicis O[---] | [--- fl(amen) p]erp(etuus?) templum a solo c[onstituit?? ---].

Page 14: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 445

- line division uncertain; my sugg.: sufetum; ILAlg: sufetatus.

85) AE 1966, 514. AD 69-117. Mactaris, Proconsularis.

[---] Caes(ari) Aug(usto) [---] | [--- ci]ves Rom(ani) et civit(as) p(ecunia) s(ua) f(aciendum)

c(uraverunt) [---?].

86) ILAlg. 1, 1028. AD 118. Thagora, Proconsularis.

Diis [patriis?] et numini | [Imp(eratori)] Caes(ari) divi [Nervae nepoti divi T]raiani filio Traiano

| [Ha]driano [Aug(usto) Germanico] Dacico Parthico pon[tif(ici)] | [ma]ximo t[ribunic(ia)

potestat(e)] II co(n)s(uli) II p(atri) p(atriae) | [p]orticuus [---] p(ecunia) p(ublica) factum

idemq(ue) dedica[tum].

- my sugg.: dedica[tum]; ILAlg.: dedica[vit].

87) AE 1913, 157. AD 119. Albulae, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caesar divi Traiani Par|thici fil. divi Nervae nepos | Traianus Hadrianus Au[g(ustus)]

| pontifex max(imus) trib(unicia) pot(estate) III [co(n)s(ul)] | III praesidium Sufative per

coh(ortem) | I Flavia(m) Musulamiorum factum | sub cura L. Sei Aviti proc(uratoris) Aug(usti).

88) ILAlg. 2, 8359. AD 120. Rouached, Numidia.

Numini Caelestis | Aug(ustae) Imp(eratori) Traiano Hadri|an(o) Caes(ari) Aug(usto) tr(ibunicia)

p(otestate) p(ontifici) ma(ximo) co(n)s(uli) | III Q. Raecius Quadratus | h(a)e<c> temp(la)

<f>ec<i> l(ibens) ac dele(gavi) her(edi) hered<ib>|usve colendum. P(osui) (ante) d(iem) VII Idus

Sep(tembres) | L. Catillio Severo it(erum) Tito Aurelio F(ulvio) | [Boioni]o Antonino

co(n)s(ulibus) curatore Rae(cio) Sodale. - HEQ pro h(a)e<c>; CIL VIII, 20076: temp(la); ILAlg: temp(lum); EECL pro <f>ec<i>; CIL VIII, 8329: de[d]e;

ILAlg.: p(ost) d(iem) it(erum); my sugg.: p(osui); TITO pro T.

89) ILAlg. 2, 7777. AD 119-120. Cuicul, Numidia.

Imp(eratori) Caesari divi Traiani Parthici f[il. div]i Nervae nepo[ti] | Traiano Hadriano

Aug(usto) pont(ifici) max(imo) t[rib(unicia) p]ot(estate) I[II or III co(n)s(uli)] III p(atri) p(atriae)

d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

90) IRT 357. AD 119-120. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratore) Caesare divi Traiani | Parthici f. divi N[e]rvae nep(ote) T[raiano] | Hadriano

Aug(usto) pont(ifice) max(imo) trib(unicia) pot(estate) II[II] co(n)s(ule) III | Q. Servi[l]ius

Candidus sua | inpensa aquam quaesit[a]m et elevatam | in coloniam perduxit.

91) IRT 358. AD 119-120. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici f. | divi Nervae n(epos) Traianus Hadrianus Aug(ustus)

| pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate) IIII co(n)s(ul) III | aquae aeternitati consuluit. | Q.

Servilius Candidus pecunia sua perduxit.

Page 15: The Phraseology and Structure of Latin Building -

446 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

92) IRT 359. AD 119-120. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthi]ci f. divi N[ervae n(epos) Traianus Hadrianus

Aug(ustus)] | [pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate) IIII co(n)s(ul)] III aqua[e aeternitati

consuluit]. | [Q. Servilius Candi]dus pe[cunia sua perduxit].

93) AE 1985, 873*. AD 121. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) divi Traiani | Parthici fil. divi Nervae | nepote Traiano Hadriano |

Aug(usto) pont(ifice) max(imo) trib(unicia) pot(estate) V co(n)s(ule) III p(atre) p(atriae) | P.

Metilius Secundus leg(atus) Aug(usti) pro pr(aetore) | patronus coloniae dedicavit. | D(ecreto)

d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

94) CIL VIII, 20833. AD 122. Rapidum, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caes(ar) divi Traiani | Part<hic>i fil. divi Nervae | nepos Traianus Hadri|anus

Aug(ustus) pontif(ex) max(imus) | trib(unicia) pot(estate) VI co(n)s(ul) III proco(n)s(ul) | fecit.

- PARTICHI pro Parthici.

95) AE 1995, 1652. AD 123. Ammaedara, Proconsularis.

[Imp(erator) Caesar] | [divi Traia]ni | [Parthi]ci f. | [divi N]ervae | nepos | Traianus | Hadrianus

Aug(ustus) | pontif(ex) maximus | trib(unicia) pot(estate) VII co(n)s(ul) III | pontem fecit | per

leg(ionem) III Aug(ustam) | Sex. Iulio Maiore | leg(ato) Aug(usti) pro pr(aetore).

96) AE 1920, 121*. AD 124. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratori) Caesari divi Traia]ni Parthici filio | [divi Nervae nepoti Traia]no Hadriano

Aug(usto) | [pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot(estate)] VIII imp(eratori) II co(n)s(uli) III

p(atri) p(atriae) | [---] patron(us) col(oniae) [de]dic(avit). D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia)

p(ublica).

97) ILPBardo 343. AD 100-125. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[Satur]no Aug(usto) sac[r]um | [--- et] Faustus Lupus Daphni f. sacerdotes genii civit[atis] | [---

]um vo[--- cum? exe]dra et omnibus ornamentis s(ua) p(ecunia) f(ecerunt) idemq(ue)

dedic(averunt). D(ecreto) [d(ecurionum)].

98) CIL VIII, 10296. AD 125-126. Cirta, Numidia.

Ex auctoritate | Imp(eratoris) Caesaris | Traiani Hadri|an(i) Aug(usti) pontes | viae novae

Rusi|cadensis r(es) p(ublica) Cir|tensium sua pecu|nia fecit Sex. Iulio | Maiore leg(ato) Aug(usti)

| leg(ionis) III Aug(ustae) pr(o) pr(aetore).

99) CIL VIII, 18221. AD 125-126. Lambaesis, Numidia.

Pro s[alute] et incolumitate | Imp(eratoris) Cae[s(aris) Traia]ni Hadriani Augusti | Sex. Iuli[us

Maio]r legatus ipsius pro praetore | templ[um I(ovi) O(ptimo) M(aximo) D]olicheno dedicavit.

Page 16: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 447

100) CIL VIII, 17845. AD 125-126. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Ca]esare divi Traiani Parthici [fil. divi] | [Nervae nep]ote Traiano Hadriano

Augusto [pontifice] | [maximo tr]ibunic(ia) potestat(e) X co(n)s(ule) III p(atre) p(atriae)

d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica) [---] | [---] leg(atus) Aug(usti) pro pr(aetore) patronus

coloniae dedicavit.- AE 1954, 148: a fragment where [L.] Variu[s Ambibulus] does not belong here; Thomasson (1996), 144: prob.

Sex. Iulius Maior.

101) CIL VIII, 21514. AD 128. Quiza, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caes(ar) divi Tr[aiani] | Parthici fil. divi Nervae nep(os) | Traianus Hadrianus

Aug(ustus) pont(ifex) | max(imus) trib(unicia) pot(estate) XII co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) arcus

| portaru[m] s[---] publica facta | IIvir(atu) C. Iul[i ---] et P. Sallusti | Severi [---] a(nno?)

p(rovinciae?).

102) IAM 2 suppl., 861. AD 110-130. Sala, Mauretania Tingitana.

C. Ho[sidius Cn. f.] Cla[ud(ia) Severus praef(ectus) fabr(um) praef(ectus) coh(ortis)] I

Bo[sphor(anorum)] pra[ef(ectus) coh(ortis) IIII Raet(orum) trib(unus) mil(itum) leg(ionis) VII

Claudiae] | pia[e fide]li[s praef(ectus) e]qu[it(um) alae Claudi]ae [novae] | capi[tolium] n[ovum

cum] p[orticu a so]lo sua pe[cunia] | [de]dit [ded]icavit.

103) CIL VIII, 23861. AD 131. Aradi, Proconsularis.

[---] | [P]ro salute Imp(eratoris) Caes(aris) Tra[iani Hadriani Aug(usti)] | pont(ificis) max(imi)

tr(ibunicia) p(otestate) XV co(n)s(ulis) [III imp(eratoris) II p(atris) p(atriae) ---]|rus sac(erdos)

templum a fund[amentis] | [fe]cit idemq(ue) d(e)d(icavit) ob hon(orem) fl(amoni) per[p(etui) ---

].

104) ILPBardo 411. AD 132. Vallis, Proconsularis.

C. Iunio Serio | Augurino | M. Trebio Ser|giano co(n)s(ulibus) | C. C(a)elius Satur|ninus structor

ab Avitnis votum | solvit columnas | duas in cella Cae|lestis [---].

105) AE 1950, 59. AD 131-132. Gemellae, Numidia.

Imp(erator) Caes(ar) divi Traiani Parthici f. divi Nervae | nepos Traianus Hadrianus Augustus |

pont(ifex) maximus trib(unicia) pot(estate) XVI co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) | L. Vario

Ambibulo leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) [[leg(ionis) III]] Aug(ustae). - leg. III in litura.

106) CIL VIII, 98. AD 137. Capsa, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi Tr]aiani Parthic[i fil. divi Nervae nep(oti) Tr]aiano Hadriano

Aug(usto) | [pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot(estate) XXI? co(n)]s(uli) III p(atri) p(atriae) P.

Aelius Papir[ia --- arcum a so]lo cum statua et quadriga ex | [HS --- (milibus) n(ummum) ob

honore]m IIviratus excepta [legitima summa item ex] HS X (milibus) n(ummum) ob honorem

Page 17: The Phraseology and Structure of Latin Building -

448 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

flamoni per|[petui adiectis ampli]us HS XXXIIDC (milibus) n(ummum) d(ecreto) d(ecurionum)

fe[cit --- Pa?]cati P. Valeri Pri[sci proc]o(n)s(ulis) c(larissimi) v(iri) pa[tr]oni municipii

ded(icavit).

107) AE 1975, 953. AD 128-138. Rapidum, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caes(ar) divi Traiani | Parthici fil. divi Ner|vae nep(os) Traianus | Hadrianus

Aug(ustus) p(ontifex) m(aximus) tr(ibunicia) | p(otestate) co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) coh(ors)

II Sar(dorum) fec(it).

108) CIL VIII, 27775a-c. AD 117-138. Althiburos, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi Traiani Parthici fil. divi Ner]vae n(epoti) Traiano Ha[dria]no

Aug(usto) | [pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot(estate) --- imp(eratori) --- co(n)s(uli) --- p(atri)

p(atriae) condi]t[o]ri municipi d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) [p(ublica)].

109) CIL VIII, 10322. AD 117-138. Cirta, Numidia.

Ex auctoritate | Imp(eratoris) Caesaris Traiani | Hadriani Aug(usti) | via nova | a Cirta Rusicadem

| strata per | possessores | territori | Cirtensium.

110) ILAlg. 1, 3991. AD 117-138. Hippo, Proconsularis.

Num(ini) | Aug(usto) || Imp(eratori) Caesari Traiano Ha[driano Aug(usto) p(ontifici) m(aximo)

tr(ibunicia) pot(estate) --- co(n)s(uli) ---] | C. Sestio Panthera pro[c(uratore) Aug(usti)

praed(iorum) salt(us) Hipp(oniensis) et Thev(estini)?] | Callistus lib(ertus) tab(ularius)

aedic(ulam) marm(oream) colum[nis ornatam fecit idemque dedicavit?].

111) CIL VIII, 25955. AD 117-138. Hr Aïn Golea, Proconsularis.

Imp(eratori) Caesa[ri Traia]no Hadriano Aug(usto) p(atri) p(atriae) | Philoxenus [---]ni fil. arcum

ob [ad]lectione (!) | et cenae Phi[loxeni f]ili sui adiecta pecunia a solo | fecit id[emque] dedicavit.

112) ILAlg. 1, 2082. AD 117-138. Madaurus, Proconsularis.

[Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) divi Tr]aiani Parthici f. di[v]i Nervae nep(otis) [Traiani

Hadriani Aug(usti)] | [--- fl]amen perp(etuus) aedem Divorum quam ord[ini coloniae

Madaurensium] | [faciendam promiserat?? opere qua]drato cum crypta et pronavo et gradib(us)

et columnis mar[moreis s(ua) p(ecunia) fecit idemq(ue) ded(icavit)?].

- my suggestion: ord[ini ... promiserat??]; [s(ua) p(ecunia)]; idemq(ue) ded(icavit)?]; ILAlg.: ord[o ... decreverat];

idemque d(e)d(icavit)?].

113) AE 1968, 587. AD 117-127. Mustis, Proconsularis.

Apollini Aug(usto) sacrum | C. Iulius M. f. Cor(nelia) Placidus flam(en) perpet(uus) | s(ua)

p(ecunia) f(ecit).

114) AE 1983, 951. AD 117-138. Taphrura, Proconsularis.

Page 18: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 449

Pro sa|lute | Imp(eratoris) | Caesar(is) | Traiani | Hadriani | Aug(usti) | Taphrurenses | templum

Satur|no impensa pub(lica) | fecer(unt) cur(antibus) | [---].

115) ILPBardo 325. AD 117-138. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Iussu Domini | Aesculapi | L. Numisius L. f. | Vitalis | podium de | suo fecit | quisq(uis) intra |

podium ad|scendere vo|let a muli|ere a suilla | a faba a ton|sore a bali|neo commu|ne custodi|at

triduo | cancellos | calciatus intrare no|lito.- ILPBardo: quisq(ue).

116) AE 1961, 71. AD 117-138. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Mercurio Aug(usto) sacrum. | Pro salute Imp(eratoris) Hadriani Caesaris Augusti | L. Numisius

Vitalis aedem a solo sua pecunia fecit.

117) CIL VIII, 842. AD 117-138. Thuburbo Maius, Proconsularis.

L. Numisius L. f. | Arn(ensi) Vitalis | aedem a solo s(ua) p(ecunia) f(ecit).- AE 1993, 1739: NVMISIVS pro NVMISEVS (CIL).

118) AE 1997, 1663a. AD 117-138. Thugga, Proconsularis.

A. Gab[inius] Quir(ina) Datus patronus p[a]gi et civitatis Thuggen[sis] | M. Gab[i]n[ius]

Quir(ina) Bassus flamen Aug(usti) p[e]rp(etuus) patronus pagi et civit[atis] | nomine [su]o et A.

Gabini Dati fil. in quinque decuriis ab Imp(eratore) Caes(are) | Traiano [H]adriano Aug(usto)

adlecto (!) patroni pagi et civit(atis) templa solo | suo [a] fundamentis sua pecunia struxerun[t]

itemque dedicaver[unt].

119) AE 1997, 1663b. AD 117-138. Thugga, Proconsularis.

A. Gabinius Quir(ina) Da[tus pat]ro[nus] pagi et civitatis Thuggen(sis) | M. Gabinius Quir(ina)

Bassus [fl]am(en) Aug(usti) perp(etuus) patronus pagi e[t civitat]is | templa Concordiae Frugiferi

Liberi Patr(is) cum reliquis tem[plis et xystis] solo suo a fundamentis s(ua) p(ecunia) struxerunt

in quod opus cum HS L (milia nummum) promisissent mu[lti(plicata) pec(unia)

consum(maverunt)].

120) CIL VIII, 15520. AD 117-138. Thugga, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caesaris Traiani Hadriani Aug(usti) A. Ga[binius] Quir(ina) Datus |

patronus pagi et civitatis M. Gabinius Quir(ina) Bassus flam(en) A[ug(usti) perp(etuus)

p]atronus pagi | et civitatis templa Concordiae F[r]ugiferi Liberi Patris c[u]m re[liquis te]mplis

et xystis | solo suo a fundamentis sua pecunia struxerunt in qu[od opus cum HS] L (milia

nummum) promisissent | multiplicata pec(unia) consummaverunt itemq(ue) ded(icaverunt)

cura[toribus ---io F]ortunato L. Instani[o] | Fortunato M. Vibio Gemello M[---].- improved reading: DouggaFrag. 27.

121) CIL VIII, 26468. AD 117-138. Thugga, Proconsularis.

Page 19: The Phraseology and Structure of Latin Building -

450 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

A. Gabinius [Quir(ina) Datus patronus pagi et civit]atis Thugge[nsis] | M. Gabinius [Quir(ina)

Bassus patronu]s pagi et civitatis | templa Conc[ordiae Frugiferi Liberi Patris cum rel]iquis

templis et xystis | solo suo a fund[amentis sua pecunia struxerunt in quo]d opus cum HS L (milia

nummum) promi|sissen[t multiplicata pecunia consummaverunt itemq(ue)] dedic(averunt).- ILTun. 1390: THVGGE pro THVGG E[t]; PROMI| pro PROMIS.

122) CIL VIII, 26470. AD 117-138. Thugga, Proconsularis.

[Pro salute] Imp(eratoris) [Caes(aris) Traiani Hadriani Aug(usti)] | [M. Gabiniu]s Quir(ina)

Bassus flam(en) Aug(usti) perp(etuus) patron[us pagi et civitatis A. Gabinius Arn(ensi) Datus

patronus pagi et civitatis] | [flamen] divi Titi aedilis augur c(oloniae) I(uliae) K(arthaginis) equo

publico in qu[inque decurias ab Imp(eratore) Traiano Hadriano adlectus] | [temp]la Concordiae

Frugiferi Liberi Patris Neptuni [---] | [---] cum marmoribus et statuis et ornamentis sua [pecunia

--- curatoribus] | Q. Iulio Fausto [---].- improved reading: DouggaFrag. 28.

123) CIL VIII, 26471. AD 117-138. Thugga, Proconsularis.

Fortunae Aug(ustae) Veneri Con[cordiae] Mercurio Aug(usto) sacrum. | Pro salute Imp(eratoris)

Caesaris Traiani Had[riani] Aug(usti) pont(ificis) max(imi) trib(unicia) potest(ate) co(n)s(ulis)

III p(atris) p(atriae) | Q. Maedius Severus patronus pagi et civitatis nom[ine suo et M]aediae

Lentulae filiae suae flam(inicae) perp(etuae) templum quod ex HS LXX [m(ilibus) n(ummum)

fa]cturum se promiserat | ampliata pecunia a fundamen[tis exstruxit ---] opere exornavit idemque

dedicavit cura[t]ore [M]agnio Primo Seiano.- improved reading: DouggaFrag. 136.

124) ILAlg. 1, 1984. AD 117-138. Tipasa, Proconsularis.

Vi[c]to[ri(a)e] Reg[in(a)e n]umi[ni H]adrian[i] Ulpius Namphamo | qui templum iussit fieri ipse

est sacerdos qu[i] | CXXIII annis vinum non bibit filia(m) habuit Hezi|va(m) qui (!) vi annorum

arrip(i)ebatur. Dom[i]n(a)e | Victoriae Herculi Aug(usto) sacr(um).

125) CIL VIII, 16441. AD 117-138. Zama M(aior?), Proconsularis.

Imp(eratori) Caesari divi Traian[i Parthici fil. divi Nervae nep(oti) Traiano Hadriano] |

Aug(usto) pont(ifici) m[ax(imo) tribun(icia) pot(estate) --- co(n)s(uli) --- p(atri) p(atriae)] | L.

Ranius Felix f(lamen) Aug(usti) p(er)p(etuus) pont(ifex) arcum cum [statuis? quem ob honorem

flamoni? ex HS --- promiserat] | adiecta pecunia fecit ampliu[s ob dedicationem? ---]. | D(ecreto)

d(ecurionum).

- improved reading: Wesch-Klein (1990), 261.

126) CIL VIII, 26493. AD 69-138. Thugga, Proconsularis.

Pietati Aug(ustae) sacrum | [--- Pompeius] Rogatus testamento C. Pompei Nahani fratris sui ex

HS XXX m(ilibus) n(ummum) so[lo s]uo | [exstruxit itemqu]e dedicavit curatoribus M. Morasio

Donato C. Pompeio Cossu[to?].

Page 20: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 451

- improved reading: DouggaFrag. 30.

127) ILAlg. 1, 1029*. AD 139. Thagora, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) T. Aelio] Hadriano | [Antonino] Aug(usto) Pio | [pontif(ici) max(imo)

tr]ib(unicia) pot(estate) II | [co(n)s(uli) II des(ignato) III] d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia)

p(ublica) | [T. Salvius Rufinus] Minicius | [Opimianus co(n)s(ul)] proco(n)s(ul) dedic(avit).

- Thomasson (1996), 60: ILAlg.: [L. Quadronius] Minicius [Natalis Verus].

128) ILAlg. 2, 671. AD 88-139. Cirta, Numidia.

C. Aufidius C. fil. Q(uirina) Maximus | praef(ectus) cohort(is) IIII Bracarum | in Iudaea

trib(unus) milit(um) leg(ionis) XII | Fulminatae in Kappadocia | porticum et zothecas ob

hono|rem pontificatus inlatis rei publicae legitimis HS X (milibus) num(mum) | primus dedit

idemq(ue) dedicavit.

129) CIL VIII, 11319. AD 140. Sufetula, Proconsularis.

[L. Aelio] | [Aurelio Com]|[modo I]mp(eratoris) | [Caes(aris) T.] Aeli | [Hadri]ani | [An]tonini

[Aug(usti) Pii] f. p(atris) p(atriae). || [Imp(eratori) Caes(ari)] divi Hadria[n]i [fil. divi T]r[aia]ni

| [Parth(ici) nepoti] divi Nervae pronepoti [T.] A[elio Had]ri|[ano Anton]ino Au[g(usto) Pi]o

pont(ifici) max(imo) tr[ibunici(ia) pot(estate) --- co(n)s(uli)] III p(atri) p(atriae). || [M.] A[e]lio

| [Au]reli[o Vero] | Ca[esar]i | Imp(eratoris) [Caes(aris) T. A]e|li [Hadria]|ni Antoni|ni Aug(usti)

Pii | p(atris) p(atriae) f. d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).- ILTun. 350: cos. III or IIII.

130) CIL VIII, 17849. AD 140-141. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratori)] Caes(ari) [T. Ael]io Hadri[ano A]ntonino Aug(usto) Pio di[vi] | [Ha]dri[ani fil.]

divi Traia[ni Par]t(hici) ne[poti] divi Nerva[e] | pr[one]po[ti po]nti[f(ici) max(imo) trib(unicia)

potest]ate IIII co(n)s(uli) II[I p(atri) p(atriae)] | T. C[ae]sernius St[atius leg(atus) Aug(usti)] pro

pr(aetore) co[nsul] | d[esi]g(natus) patronu[s coloniae dedica]vit. D(ecreto) d(ecurionum)

p(ecunia) [p(ublica)].

- improved reading: AE 1985, 874.

131) AE 1902, 146. AD 143. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) | T. Aelio Ha|driano Anto|nino Aug(usto) Pio di|vi Hadriani fil. di|vi

Traiani nepote | pont(ifice) max(imo) trib(unicia) pot(estate) | VI co(n)s(ule) III p(atre) p(atriae)

plate|am stratam | C. Prastina Messal|linus leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) | [[leg(ionis) III]]

Aug(ustae) patro|nus col(oniae) dedicavit. | D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

- leg(ionis) III in litura.

132) ILPBardo 334. AD 144. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Frugifero Aug(usto) [sacrum]. | Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) T. Aeli Hadriani Anton[ini

Aug(usti) Pii] | L. Decianus M. f. Arn(ensi) Extricatus praef(ectus) i(ure) d(icundo) [---] |

sacerd(os) Cer(erum) an(ni) CLXXIII nomine suo et Iul[iae --- uxo]|ris et Decianor(um) Extricati

Page 21: The Phraseology and Structure of Latin Building -

452 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Maniliani Honorati fil[iorum --- cum om]|nibus ornamentis s(ua) p(ecunia) f(ecit) d(ecreto)

d(ecurionum) idemq(ue) dedicavi[t].- ILPBardo: d(onum) d(edit).

133) ILAlg. 2, 7784. AD 140-144. Cuicul, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) T. Aelio Hadriano Antonino | [A]ug(usto) Pio p(atri) p(atriae) trib(unicia)

pot(estate) co(n)s(uli) III d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

134) AE 1968, 595. AD 138-145. Mustis, Proconsularis.

Plutoni Frugif(ero) | Aug(usto) genio Mustis | sacr(um). Pro salute | Imp(eratoris) T. Aeli

Hadrian[i A]ntonini | Aug(usti) Pii M. Corneli[us] M. f. | Cornelia Laetus flamen | perpetu(u)s

IIvir sacerdos | Caelestis et Aesculapii | publicus cum pro honore | flamoni perp(etui) HS X

(milia nummum) taxas|set et ob honorem IIvir(atus) | HS II (milia nummum) inlatis aerario HS

III (milibus nummum) | statuam aeream posuit et in templo Caelestis portic(um) columna|rum

IIII ampliata pecu[ni]a fe|cit d(ecreto) d(ecurionum) idem q[uoqu]e [de]dic(avit) ampli|us in

eode[m templo] porticum | avitam [v]e[t]u[state conl]absam [co]|lumnis [--- adiecta] pecuni[a]

| res[tituit].

- my slight correction based on a photo in Beschaouch (1968), 177: IIvir(atus) not IIviratus.

135) AE 1968, 597. AD 138-145. Mustis, Proconsularis.

Vestae Aug(ustae) sacr(um). | [-? V]alerius M. f. Arn(ensi) Mucianus | IIvir fla[m(en)]

perp(etuus) s(ua) p(ecunia) f(ecit).

136) AE 1985, 875a. AD 146. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are) T. Aelio Hadr]iano [Antoni]no Aug(usto) Pio divi Hadriani f[ilio divi

Traiani nepote di]vi Nerv[ae] pro|[nepote pon]tifi[ce max]imo tribuniciae po[testatis VIIII

imp(eratore) II co(n)s(ule)] III[I p(atre) p(atriae)] | C. Pr[astina Mess]alinus [leg(atus) Aug(usti)]

pro pr(aetore) consul designa[tus patronus] col[oniae] universum | op[us --- p]er[duc]tion[is

aq]uae inchoatum et consummatum ded[icavit]. De[cret]o decu[r]ionum [pecuni]a publica.

137) AE 1985, 875b. AD 146. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) C]aes(are) T. Ae[lio H]adr[iano An]tonino Aug(usto) [Pio] divi H[adri]ani [filio

divi Traiani] | [nepote] divi N[erv]ae pro[nepot]e pontific[e ma]ximo t[ribuni]ciae p[otes]tatis

[VIIII imp(eratore) II co(n)s(ule) IIII p(atre) p(atriae)] | [C. Prastina Mess]alli[nus leg(atus)

A]ug(usti) pr(o) [pr(aetore) consu]l de[signat]us patronus [coloniae] | [universum opus ---

perductionis aq]uae in[ch]oatum e[t consummatum] | [dedica]vit. Decre[to decurionum

p]ecu[n]ia [publica]. - my suggestion: [VIIII imp(eratore) II co(n)s(ule) IIII p(atre) p(atriae)] based on AE 1985, 875a.

138) AE 1989, 870. AD 143-146. Lambaesis, Numidia.

C. Prastina | Messalinus | cum suis conse|cravit piscinam | Aesculapio | et Hygiae.

Page 22: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 453

139) ILAlg. 2, 7783. AD 146-147. Cuicul, Numidia.

M. Aurelio | Caes(ari) Imp(eratoris) Caes(aris) | T. Aeli Hadriani | Antonini Aug(usti) | Pii

p(atris) p(atriae) fil. trib(unicia) pot(estate) | co(n)s(uli) II ex testa|mento M. Pom|pei M. fil.

Quir(ina) Ve|teris Flaviani | aug(uris) L. Pompeius | M. fil. Quir(ina) Novel|lus aed(ilis) IIvir

aug(ur) mag(ister) | aug(urum) bis frater | adiecto podis|mo posuit et lu|dis editis dedi|cavit.

140) Libyca 1954, 101. AD 146-147. Tipasa, Mauretania Caesariensis.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi Hadriani fil. di]vi Traiani [Parthici nep(oti) divi Nervae pronepot]i

| T. Ae[lio Hadriano Antonino Aug(usto)] Pio pont(ifici) ma[x(imo) trib(uniciae) pot(estatis) X

imp(eratori) II co(n)s(uli) III p(atri) p(atriae) et] | M. Aelio [Aurelio Vero Caes(ari) p]o[nt(ifici)]

trib(uniciae) pot(estatis) [co(n)s(uli) II] | [---] re[s publica splendid(issima)] Co[lo]niae Aeliae

[Tipasensium] | [murum et p]ortas | [a] f[unda]mentis su[a pec(unia) aedif(icavit)??]. - AE 1958, 129: [Augusta], not [splendid(issima)].

141) AE 1968, 596. AD 145-147. Mustis, Proconsularis.

Telluri Aug(ustae) sacr(um). Pro salute | Imp(eratoris) Caes(aris) T. Aeli Hadriani Antonini

Aug(usti) Pii libe|rorumque eius M. Cornelius M. f. Cornel(ia) Laetus flam(en) | [p]erp(etuus)

IIvir q(uinquennalis) sacerdos Caelestis et Aesculapii | publicus templum cum statua s(ua)

p(ecunia) f(ecit). D(ecreto) d(ecurionum).

142) CIL VIII, 2652. AD 148. Lambaesis, Numidia.

[Imp(eratore)] Caes(are) divi Hadriani fil. divi Traiani Parthici n[epote divi Nervae] |

[pr]onepote T. Aelio Hadriano Antonino [Aug(usto) Pio p(atre) p(atriae)] | [pontif]ice maximo

trib(unicia) potestate XI co(n)s(ule) IIII | L. Novio Cr[ispino leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore)]

| [[leg(io) III Aug(usta)]] [fecit].

143) CIL VIII, 993. AD 123-148. Carpis, Proconsularis.

Aedem quam Cassia Maximula flaminica divae Plotinae Caelesti deae voverat Sextili Martialis

mari|tus sacerdos publicus omnibus honoribus functus et Martialis filius flamen perpetuus aedilis

suo | sum(p)tu a solo aedificatam d(ecreto) d(ecurionum) marmoribus et museis et statua

Pudicitiae Aug(ustae) et thorace Caelestis | Augustae ornaverunt et die dedicationis decurionibus

sportulas dederunt.

144) CIL VIII, 17852. AD 149. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi Hadriani fil. divi Tra]iani Parthici nepoti divi Nervae pro|[nepoti T.

Aelio Hadriano Antonino] Aug(usto) Pio p(atri) p(atriae) imp(eratori) II pontif(ici) max(imo)

trib(unicia) pot(estate) XII co(n)s(uli) IIII | [L. Novius Crispinus leg(atus) Aug(usti) pr(o)

pr(aetore) co(n)s(ul)] design(atus) patronus col(oniae) dedicavit. D(ecreto) d(ecurionum)

p(ecunia) p(ublica).

145) CIL VIII, 2693. AD 147-149. Lambaesis, Numidia.

Page 23: The Phraseology and Structure of Latin Building -

454 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[Imp(erator) Caes(ar) divi Hadrian]i fil. di[vi Traiani Parthici nep(os)] | [divi Nervae pronep(os)

T.] Aelius Ha[drianus Antoninus Aug(ustus)] | [Pius pontifex maxi]mus trib(unicia) po[t(estate)

X --- imp(erator) II co(n)s(ul) IIII p(ater) p(atriae)] | [dedicante L. Nov]io Crispino [leg(ato)

Aug(usti) pr(o) pr(aetore)].

146) AE 1999, 1781. AD 125-149. Ammaedara, Proconsularis.

[C]oncordiae Aug(ustae) s[acrum] | [---] Quir(ina) Pinarianus Arator C[---] | equo [publico in

qu]inque decurias ab Imp(eratore) Hadria[no] adlec[tus] | flam(en) per[p(etuus) ob honor(em)

fl(amoni) et IIvir(atus) q(uin)q(uennalis)? inlatis r(ei) p(ublicae) H]S XXX mil(ibus) num(mum)

legitimis aedem marmoribus et aur[eis la]|cunari[bus omniq(ue) cultu ornatam? de s]uo fecit ob

cuius dedicationem munus gladiatorum et Africanarum biduo d[edit. D(ecreto) d(ecurionum)].- my sugg.: [de s]uo; AE: [sumptu s]uo.

147) ILAfr. 551. AD 100-149. Thugga, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sac(rum) | civitas Thuggensis templum vetustate consumptum | sua pecunia

restituit id[e]mque dedicavit.- reading: DouggaFrag. 126.

148) CIL VIII, 17854. AD 152. Thamugadi, Numidia.

[Imperatore Caesar]e d[ivi Hadriani fi]lio divi | [Tr]aiani Parthici nepote [divi Nervae] pronepote

| T. Aelio Hadriano Antonino Aug(usto) [Pio pont]ifice | maximo trib(unicia) pot(estate) XV

imperatore [II consule II]II p(atre) p(atriae) | M. Valerius Etruscus leg(atus) Aug(usti) pro

[pr(aetore) patron]us coloni|ae curiam renovatam et exornatam de[dicavit]. Dec(reto)

dec(urionum) p(ecunia) p(ublica).- improved reading: AE 1985, 876b.

149) AE 1985, 876d*. AD 151-152. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are) divi Hadri]ani f[il. divi Traiani Part(hici) nepote divi Nervae] |

[pronep(ote) T. Aelio Hadr]iano A[ntonino Aug(usto) Pio p(atre) p(atriae) imp(eratore) II

pont(ifice) max(imo) trib(unicia) pot(estate) XIIII or XV] | [co(n)s(ule) IIII M. Valerius

Et]rusc[us leg(atus) Aug(usti) pro pr(aetore) patronus coloniae dedic(avit). D(ecreto)

d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

150) AE 1899, 3. AD 151-152. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) divi | Hadriani fil. | divi Traiani | Parthici nepo[t(e)] | divi Nervae

pro|nepote T. Aelio Ha|driano Antonino | Aug(usto) Pio p(atre) p(atriae) imp(eratore) II |

pontif(ice) maximo | trib(unicia) potestat(e) XIIII | co(n)s(ule) IIII | plateam stratam | M. Valerius

Etruscus | leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) patro|nus col(oniae) dedic(avit). D(ecreto)

d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).- ILS 5351: nepo[t(e)]; AE nepo(te).

Page 24: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 455

151) AE 1985, 876a. AD 151-152. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are)] divi | [Hadr]iani fil. | divi Traiani | Part(hici) nep(ote) divi | Nervae

prone|pote T. Aelio Ha|driano Anto|nino Aug(usto) Pio p(atre) p(atriae) | imp(eratore) II

pontif(ice) maximo | trib(unicia) pot(estate) XIIII | co(n)s(ule) IIII | plateam stratam | M. Valerius

Etrus|cus leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) | patronus co[l(oniae)] | dedic(avit). D(ecreto)

d(ecurionum) p(ecunia) [p(ublica)].

152) AE 1989, 891. AD 151-152. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) divi | Hadriani fil. | divi Traiani | Parthici nepote | divi Nervae pro|nepote

T. Aelio Ha|driano Antoni|no Aug(usto) Pio p(atre) p(atriae) imp(eratore) II | pontif(ice) maximo

| trib(uniciae) potestatis XIII co(n)s(ule) IIII | plateam stratam | M. Valerius Etruscus | [leg(atus)

Aug(usti) pr(o) pr(aetore) patro]|[nus col(oniae) dedic(avit). D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia)

p(ublica)].

153) IRT 370. AD 152-153. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratore) Caes(are) T. A[elio Hadriano] Antonino Aug(usto) Pio pont(ifice) max(imo)

trib(unicia) pot(estate) XVI imp(eratore) II co(n)s(ule) IIII p(atre) p(atriae) | tem[plum ---]

Aug(ust-) Calpurnia Honesta sua pecunia fecit.

154) CIL VIII, 26245. AD 146-154. Uchi Maius, Proconsularis.

[Pro] salute Imp(eratoris) Ca[es(aris) T. Aeli Hadriani Antonini A]ugu[sti ---] | [sac(erdos)

Ce]rer(um) anni CLXXXX[---]RVA[---] | [- Pa]cuvi Honorati am[plius liberalitate sua adiecta?

pec]unia d(ecreto) d(ecurionum) fecerunt et dedicaverunt.- reading: Uchi 1, n. 2, p. 229.

155) CIL VIII, 10499. AD 157. Thysdrus, Proconsularis.

Imp(eratori) Caesari divi Hadriani filio divi Traiani Parthici nepoti divi Nervae pronepoti T.

Aelio | Hadriano Antonino Pio Aug(usto) pontifici maximo tribunicia potestate XX co(n)s(uli)

IIII p(atri) p(atriae) d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

156) CIL VIII, 2630. AD 158. Lambaesis, Numidia.

[Is]idi et [S]erapi | [L. M]atuccius Fuscinus leg(atus) Aug(usti) | [pr(o) p]r(aetore) aedem cum

Volteia Cornificia uxore | [et Ma]tuccia Fuscina filia ab antecessoribus | [suis i]nstitutam

exaltatam et adiecto | pronao per leg(ionem) III Aug(ustam) | [columni]s sua pecunia positis

exornavit.

157) CIL VIII, 2653. AD 158. Lambaesis, Numidia.

[Imp(erator) Caes(ar)] divi Hadriani f. divi Traian[i Parth(ici)] | [nep(os) di]vi Nervae pronepos

T. Aelius | [Hadri]anus Antoninus Aug(ustus) Pius p(ater) p(atriae) co(n)s(ul) IIII | [trib(unicia)

po]t(estate) XXI collectis fontibus et | [scatu]riginibus aedem Neptuni | [a] solo fecit | [dedicante

L. Matuccio Fuscino le]g(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore).

Page 25: The Phraseology and Structure of Latin Building -

456 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

158) BCTH 1932-33, 307. AD 158. Lambaesis, Numidia.

[Imp(erator)] Caes(ar) divi [Hadriani f. divi Traiani Parthici n(epos)] | [div]i Ne[rv]ae

pro[n(epos) T. Aelius Hadrianus Antoninus] | [Aug(ustus) Piu]s pont(ifex) m[ax(imus)

trib(unicia) pot(estate) XXI imp(erator) II co(n)s(ul) IIII p(ater) p(atriae)] | [per leg(ionem)] III

Aug(ustam) L. M[atuccio Fuscino leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) ---?].- reading: LeBohec (1989a), 384 except [---?], not [fecit)].

159) CIL VIII, 17857. AD 158. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) T. Aelio Hadriano Antonino A[ugusto Pio] | L. Matuccius Fuscinus

leg(atus) co(n)s(ul) desig(natus) ded(icavit). D(ecreto) d(ecurionum) [p(ecunia) p(ublica)].

160) CIL VIII, 17858. AD 158. Thamugadi, Numidia.

Imperatore Caesare divi Hadriani filio | divi Traiani nepote divi Nervae pronepo|te T. Aelio

Hadriano Antonino Augusto Pio | co(n)s(ule) IIII tribuniciae potestatis XXI | L. Matuccius

Fuscinus legatus Augusti pr(o) | pr(aetore) consul designatus patronus col(oniae) d(ecreto)

d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

161) IAM 2, 377. AD 158. Volubilis, Mauretania Tingitana.

Imp(eratori) Caes(ari) T. Ael(io) Hadriano | Antonino Aug(usto) Pio p(ontifici) m(aximo)

tr(ibunicia) pot(estate) XXI | imp(eratori) II co(n)s(uli) IIII p(atri) p(atriae) | cultores domus

Aug(ustae) area pri|vata{m} empta{m} templum | cum porticibus a solo sua | pecunia fecerunt

et sta|tuam posuerunt | quorum nomina tabula[e] | aereae incisa sunt de[di(cante)] | Q. Aeronio

Mon<t>ano pr[oc(uratore)].

- MONIANO pro Montano.

162) IRT 533. AD 157-158. Lepcis Magna, Proconsularis.

Lacus pec[unia] pub[li]ca ampliatus et m[armori]|bus et columnis itemque Cu[p]idinibus

[exorna]|tus dedicatus est L. H[edio Rufo Lolliano Avito] | proco(n)s(ule) C. Vibio Ga[ll]io[ne

Claudio Sever]o leg(ato) pr[(o)pr(aetore)].

163) IRT 534. AD 157-158. Lepcis Magna, Proconsularis.

Proscaenium columnis [e]t marmoribus ex HS CC (milibus nummum) a Marcio Vitale itemque

ex HS CCC (milibus nummum) a Iunio Galba in eam rem [datis item tetrastylis?] lac[u]nar[um]

pec(unia) publ(ica) exornatum dedicatum est L. Hedio Rufo [Lo]lliano Avito proco(n)s(ule) C.

Vibio Gallione Claudio Seve[ro] leg(ato).

- AE 1990, 1030: [datis item tetrastylis?] lac[u]nar[um].

164) ILPBardo 211. AD 159. Avita Bibba, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi Hadria]ni fil. divi Traiani Parth[ici nep(oti) divi Nervae] pronep(oti)

T. Aelio Hadriano [Antonino Aug(usto) Pio] | [pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot(estate)

XXII] co(n)s(uli) IIII p(atri) p(atriae) et M. Aelio Aurelio Caes(ari) trib(unicia) pot(estate) XIII

Page 26: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 457

c[o(n)s(uli) II totique domui eo]rum gentique municipium Aelium Avitta [Bibba d(ecreto)

d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)] | [dedicantib(us) M. Acilio] Egrilio Plariano La[rcio Lepido

Flavio Prisco?] proco(n)s(ule) et Q. Egrilio Plariano leg(ato) pr(o) [pr(aetore)].

165) CIL VIII, 2360. AD 158-159. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) T. Aelio] Hadriano [An]tonino Augusto Pio [p(atri) p(atriae)] | [L.

Matuccius Fusci]nus lega[tus] co(n)s(ul) designatus d(edicavit). D(ecreto) d(ecurionum)

p(ecunia) [p(ublica)].

- reading: AE 1985, 877a.

166) AE 1985, 877b. AD 158-159. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are) divi Hadriani fil. divi] Traiani nepo[te] | [divi Nervae pronepote T. Aelio

H]adriano Ant[oni]|[no Aug(usto) Pio co(n)s(ule) IIII tribunicia]e potestatis X[XI or XII] | [L.

Matuccius Fuscinus leg(atus) co(n)s(ul) de]sig(natus) patr(onus) col(oniae) d(edicavit).

[D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

- AE 1940, 19 & CIL VIII, 2376: nepo[; Ant[; AE: nep[o; An[.

167) ILPBardo 2, 9. AD 146-159. Carthage, Proconsularis.

a)

[E]x permissu [domini nostri or et voluntate] optimi maximique principis Imp(eratoris)

Caes(aris) | T. Aeli Hadria[ni Antonini A]ug(usti) Pii [Brit(annici)? Ge]rmanici Dacici

[po]nt(ificis) | maximi co(n)s(ulis) IIII t[ribunicia]e potesta[tis --- or -t(is) --- imp(eratoris) I]I

p(atris) p(atriae) pro[co(n)s(ulis)] | [et M. Aeli Aureli Veri Caes(aris)] ceterorum[q]ue liberorum

[eius ---] | [--- aquam magno u]sui fu[tu]ram thermis [---] | [--- cir]cuitum marm[oribus ---] | [---

]it pra[eterea?? ---].

b) [---]S et orn[amentis ---] | [--- ut a primis imperatori?]bus colonia Con[cordia Iulia Karthago]

| [---] beneficiis eius au[cta ---] | [---]us Val[en ---].

168) CIL VIII, 2694*. AD 160. Lambaesis, Numidia.

Imp(erator) Caes(ar) T. Ael(ius) H[adrianus Antoninu]s Aug(ustus) Pius | divi Hadriani fi[lius

divi Traiani Parth(ici) nepo]s divi Nervae | pronepos pont[if(ex) maxim(us) trib(unicia)

pot(estate) XXIII i]mp(erator) II [co(n)s(ul)] IIII p(ater) p(atriae) | [dedicante D. Fonteio

Frontiniano L. Stertini]o Rufino leg(ato) | [Aug(ustorum) pr(o) pr(aetore) fecit per leg(ionem)

II]I Aug(ustam).

169) CIL VIII, 4203*. AD 160. Verecunda, Numidia.

Imp(erator) Caes(ar) T. Ael(ius) Hadrianus Antoninus | Aug(ustus) Pius divi Hadriani fil. divi

Traiani | Parthici nepos divi Nervae pronepos | pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate)

XXIII imp(erator) II co(n)s(ul) IIII p(ater) p(atriae) | per [[leg(ionem) III Aug(ustam)]] D.

Fonteio Frontiniano | leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) dedicante.

- leg. III Aug. in litura.

Page 27: The Phraseology and Structure of Latin Building -

458 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

170) CIL VIII, 4204*. AD 160. Verecunda, Numidia.

Imp(erator) Caes(ar) T. Ael(ius) Hadrianus Antoninus Augustus Pius | divi Hadriani fil. divi

Traiani Parthici nep(os) divi | Nervae pronep(os) pont(ifex) max(imus) trib(unicia) potest(ate)

XXIII imp(erator) II | [co(n)s(ul)] IIII p(ater) p(atriae) per [[leg(ionem) III Aug(ustam)]] D.

Fonteio Frontiniano | leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) dedicante.- leg. III Aug. in litura.

171) CIL VIII, 18509*. AD 160. Verecunda, Numidia.

[Imp(erator) Caes(ar) T. Aelius Hadrianus Antonin]us Aug(ustus) Pius [divi] | [Hadriani fil. divi

Traiani Parthici] nepos divi Ner[vae] | [pronep(os) pontif(ex) max(imus) tribun(icia) potest(ate)

X]XIII imp(erator) II [co(n)s(ul)] | [IIII p(ater) p(atriae) per leg(ionem) III Aug(ustam) D.

Fonteio Fro]ntinian[o] | [leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) dedicante].

172) BCTH 1932-33, 432. AD 161. Diana Veteranorum, Numidia.

Imperator C[aes(ar) M. Aurelius Anto]ninus Aug(ustus) [pontif(ex) max(imus) trib(unicia)

pot(estate) X]V co(n)s(ul) III et | Imp(erator) Caes(ar) L. Aureli[us Verus Aug(ustus) trib(unicia)

pot]est(ate) co(n)s(ul) II divi A[ntonini fili divi Hadriani nepotes divi] Traiani Parthic(i) |

pronepotes divi N[ervae adnepotes --- fecerunt p]er leg(ionem) [[III]] Aug(ustam) d[edicante D.

Fonteio Frontiniano L. Stertinio Rufino leg(ato) Aug(ustorum) p]r(o) pr(aetore) co(n)s(ule)

design(ato).

173) ILAlg. 2, 8545. AD 161. Milev, Numidia.

[D. Fo]nteius Frontin[ianus] | [leg(atus) Au]gustorum pr(o) pr(aetore) d[edicavit].

174) ILAlg. 2, 7644. AD 160-161. Cuicul, Numidia.

Fort[un]ae Aug(ustae). Imp(eratori) Antonino Aug(usto) Pio p(atri) p(atriae). Marti genio

col(oniae) Aug(usto) [sacrum] | arcum quem C. Iulius Crescens flamen Aug(usti) provinciae

Af[r]icae qu[i pr]imus [et solus] | ex col(onia) su[a] Cuiculita[norum hu]nc honorem gessit

testamento suo e[x] HS XV [milib(us) n(ummum)] | et insu[per] statuas du[as Fort]unae et

Martis fieri iussi[t] | [C. Iu]lius Crescens Didius Cresc[ent]ianus [nepos eiu]s fl(amen)

p(er)p(etuus) II[II] colo|niarum Cirtensium item Cuiculitanae a[ddita st]atua Imp(eratoris)

Antoni|ni Aug(usti) Pii p(atris) p(atriae) duplicata pec(unia) fecit | dedicante [D. Fo]nteio

Frontiniano leg(ato) [Aug(ustorum) pr(o) p]r(aetore) c(larissimo) v(iro) patrono col(oniae).- Leschi (1957), 166: [hu]nc; ILAlg.: [ha]nc; my sugg.: [milib. n.]; ILAlg.: [mil. num.].

175) ILAlg. 2, 7653. AD 160-161. Cuicul, Numidia.

Genio populi Cuiculitanor(um) | L. Claudius Ti. fil. Quir(ina) Honoratus trib(unus) mil(itum)

leg(ionis) II Adiutricis praef(ectus) coh(ortis) | I Aug(ustae) Pan(noniorum) equo publ(ico)

exornat(us) ab Imp(eratore) Antonino Aug(usto) Pio in quinq(ue) dec(urias) adlect(us) |

col(oniarum) Cirt(ensium) dec(urio) et aed(ilis) col(oniae) Cuic(ulitanorum) dec(urio) et aug(ur)

exedr[a]m cum statua et column(is) marmoreis | quam Cl(audius) Modestus pater suus ob

Page 28: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 459

honor(em) pontif(icatus) s[i]ne taxatione promiserat ex decreto | Fontei Frontiniani leg(ati)

Aug(usti) pr(o) pr(aetore) c(larissimi) v(iri) ampliata pec[u]nia sua fecit dedicavitque.- AE 1964, 225: dec(urias) adlect(us); ILAlg.: dec(uriis) adlect(o).

176) CIL VIII, 1548. AD 138-161. Agbia, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Antonini Aug(usti) Pii | liberorumq(ue) eius | [L.] Cincius C. f.

Arn(ensi) Victor cum ad tuendam | rem public(am) suam ex consensu decurio|num omnium

iampridem patronus | factus esset porticum templi Cererum ve|tustate consumptam a solo

restituit et | statuam genii curiae ex HS IIII m(ilibus) n(ummum) in curia po|suit et die

dedicationis decurionib(us) sportulas | asses octonos et universis civibus epulum | dedit cumq(ue)

propter eiusdem Cinci Victoris | merita quae circa r(em) p(ublicam) suam et universos | cives

exhibuisset M. Cincium Felicem Iulianum | fil. eius ex consensu et favore patronum

expostu|lassent et fecissent Cincius Victor pater eius ad am|pliandam benignitatem suam statuam

Fortunae | cum ex IS V m(ilibus nummum) promisisset ampliata pec(unia) d(e) s(uo) p(osuit)

ide[mq(ue)] | dedic(avit) et ea die decurionib(us) pagi et civitat(is) sportulas | a(sses) VIII et

universis civibus [ep]ulum ded[it].

177) AE 1982, 931. AD 138-161. Apisa Minus, Proconsularis.

Imp(eratore) T. Aelio Antonino Caes(are) Aug(usto) templ(um) Miner(vae) Aug(ustae)

sacr(avit?) | Apisa minus ex arca publ{l}ica fecerunt sufetes Macer et Baliato.- perhaps: sacr(um?) Apisa minus ex arca publ{l}ica fecerunt; sufetes: Macer et Baliato.

178) CIL VIII, 16368. AD 138-161. Aubuzza, Proconsularis.

Genio | Imp(eratoris) Caes(aris) Anto|nini Hadriani | Aug(usti) | L. Annaeus Hermes flam(en) |

et trib(unus) IAR gentis AI[-]IA | N Eron(is) paganicu[m] et portic(um) | et caldar(ium) et

c(o)horte(m) cum om|nibus ornamentis a solo | s(ua) p(ecunia) fec(it) id(em)q(ue) ded(icavit) |

curatore Severo Sil|vani Vindicis flam(ine) p(er)p(etuo).- N(centuria).

179) IAM 2, 93. AD 138-161. Banasa, Mauretania Tingitana.

Pro salute | Imp(eratoris) Caes(aris) Titi Aeli Hadrian[i Antonini] | Aug(usti) Pii p(atris) p(atriae)

templum Matri deum +++[---] | ex decreto ordinis Tib. Claudi Iu|lianus et Saturninus du(u)mviri

fratres a solo faciendum | curaverunt.

- TITI pro T.

180) CIL VIII, 23876. AD 138-161. Biracsaccar, Proconsularis.

Pro salute{m} Imp(eratoris) Caesaris T. Aeli Hadriani `Antonini´ Aug(usti) Pii liberis|q(ue) (!)

eius. Iovi Iunoni Minervae civitas Biracsac<c>ar(ensium) voto fecerunt anno | sufetum

(H)onorato (!) Fortunati IMR et Fl(avi) Victoris {Victori Similis} magistratus | Vetuleni{s}

Victor et Similis p(ro??) fratribus p(ecunia) p(ublica) d(ecreto) d(ecurionum) fecerunt.

- ONORATO pro Honorati.

Page 29: The Phraseology and Structure of Latin Building -

460 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

181) AE 1996, 1706. AD 138-161. Civitas Sivalitana, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Ca[es(aris)] | T. Aeli Hadr(iani) Anton(ini) Aug(usti) Pi | liberorumque

eius | P. Cornelius Viat(or) et Iust(us) Bithies f. mag(istratus) civit(atis) Sivalit(anae) aedem

sacram mibilis | Cererum vetustate corruptam ampliav(erunt) | et opere albario cum exedris

ex|ornaverun[t. D(ecreto) d(ecurionum)] p(ecunia) p(ublica) dedicaverunt.

182) ILAlg. 2, 7929-7930. AD 138-161. Cuicul, Numidia.

L. [Cosinius] L. f. Arn(ensi) P[rimus aed(ilis) q(uaestor) IIvir] quinq(uennalis) [pon]t(ifex)

f[l(amen) p(er)p(etuus) mac]ellum cum columnis et [--- e]t statuis et ponderario et thol[o] quod

pro honore fl(amoni) p(er)p(etui) ex IS XXX[-] m(ilibus) n(ummum) taxaverat multiplicata

p[ecu]nia a fundamentis fecit idemq(ue) dedica[vit curante C. Cosinio Ma]ximo fratre.

183) ILAlg. 2, 7940. AD 138-161. Cuicul, Numidia.

[L. Cosin]ius L. f. A[rn(ensi) Primus] | [pont(ifex) fl(amen) p(er)p(etuus) taxa]tis ob ho[n]orem

fl(amoni) p(er)[p(etui)] | [IS XXX mil(ibus) n(ummum) m]acellum a f[un]da|[mentis

multiplic]ata pecunia fecit | [idemque dedicav]it curan[t]e C. Cosin[io] | [Ma]ximo fratre.

184) ILAlg. 2, 7938. AD 138-161. Cuicul, Numidia.

L. Cosinius L. f. Arn(ensi) Primus | fl(amen) p(er)p(etuus) s(ua) p(ecunia) fecit.

185) CIL VIII, 12331. AD 138-161. Gens Bacchuiana, Proconsularis.

Saturno Achaiae Aug(usto) sacr(um). | Pro sal(ute) Imp(eratoris) Caes(aris) Antonini Aug(usti)

Pii p(atris) p(atriae) | gens Bacchuiana templum sua pec(unia) fecerunt id(emque) dedic(averunt)

| Candidus Balsamonis fil. ex XIpr(imis) amplius spatium quo templum fieret | donavit.

186) ILPBardo 5. AD 138-161. Gigthis, Proconsularis.

[---]M[---] | Q. Servaeu[s Q. f. Quir(ina)] Mac[er] | aedem pict(am) [cum colum]nis de suo [fecit

idemq(ue) dedicavit?].

187) ILAlg. 1, 1096. AD 138-161. Hr El Gonai, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) | Antonini Aug(usti) | Pii liberorumque | eius Datus Afri|cani f. sacerdos

Sa|turni ianuam fecit et ded(icavit).

- AE 1905, 109: fanum feci l(ibens).

188) AE 1957, 176. AD 138-161. Iomnium, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Cae[s(ar) T. Aelius] | Hadrianus [Antoninus] | Aug(ustus) Pius p(ater) p(atriae)

[horrea fru?]|mentaria [per vexilla]|tiones mil[itum] | fieri iussit.

- AE 1958, 153: [arma]|mentaria.

189) CIL VIII, 17679. AD 138-161. Mascula, Numidia.

[---] | [An]tonino | Aug(usto) Pio [---?] | [---]arid curiam [---?] | comisit Larum Caes[---] | suis ob

Page 30: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 461

honor[em flamoni] | perpetui a solo sua p(ecunia) fec(it).

- CIL: [An]tonino; COMISIT = [p]romisit? My sugg: perhaps [Divo An?].

190) ILTun. 246. AD 138-161. Pheradi Maius, Proconsularis.

Neptuno Aug(usto) sacrum. | Pro salute Imp(eratoris) Caesaris | Antonini Aug(usti) Pii p(atris)

p(atriae) liberorumq(ue) eius | M. Barigbalius Ghuddis f. Pheraditanus | maius statuam cum

ostiis | ex HS V mil(ibus) n(ummum) sua pecunia fecit | idemq(ue) dedicavit.

191) CIL VIII, 11193*. AD 138-161. Thaca, Proconsularis.

Diis Augustis sacr(um). | Pro salute Imp(eratoris) Cae[s(aris)] | T. Aeli Hadriani Antonin[i] |

Aug(usti) Pii liberorumq(ue) eiu[s] | civitas Thac(ensium) s(ua) p(ecunia) f(ecit) suf(ete) Felice

Ae[li f.?].

192) CIL VIII, 12228. AD 138-161. Thibica, Proconsularis.

Aesculapio Aug(usto) sacr(um). | [P]ro salute Imp(eratoris) Caes(aris) T. Aeli Hadriani Antonini

Aug(usti) Pii liberorumq(ue) eius | civitas Thibicaensis [decreto dec(urionum)?] p(ecunia)

p(ublica) fecit | instante operi Felice Victori[---]ae filio sufete.

193) CIL VIII, 26490. AD 138-161. Thugga, Proconsularis.

Minervae Aug(ustae) sac(rum) | Iulia Paula La[e]natiana flaminik(a) pe[rp(etua) s(ua) p(ecunia)

f(ecit)].

- improved reading: ILAfr. 518.

194) ILAfr. 521. AD 138-161. Thugga, Proconsularis.

[Pro sal]ute Imp(eratoris) T. Aeli Ha[dr]iani Antonin[i Augusti Pii p(atris) p(atriae)

liberor]umq(ue) eius || Q. Gabinius M. fil. Quir(ina) Felix Fa[u]stinianus cum Dato et P[r]ocessa

filis suis || porticus fori [co]lumnis et contign[ati]one et lacunaribus omniq(ue) cultu parietum

sua [pec(unia) ornat]as pago patriae ded(it).

- reading: DouggaFrag. 29.

195) CIL VIII, 14851. AD 138-161. Tuccabor, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) divi Hadriani f. Antonino Aug(usto) Pio p(ontifici) m[ax(imo) trib(unicia)

pot(estate) --- co(n)s(uli) --- p(atri) p(atriae)] | Sextilius Dextri fil. Celsus arcum a fundamen[tis

opere quadrato??] | cum gradibus et statua s(ua) p(ecunia) f(ecit) id(em)q(ue) ded[icavit]. |

D(ecreto) d(ecurionum).

- CIL: [ex opere]; cf. ILS 5569: p. [p.] | Sextilius.

196) CIL VIII, 15446. AD 138-161. Uchi Maius, Proconsularis.

Aesculapio Augusto sa[crum] | L. Sollonius P. f. Arn(ensi) Lupus Marian[us ---] | contulit et in

patria sua omn[ibus honoribus functus? opere] | quadrato sua pecunia fecit [idemque dedicavit

---].

Page 31: The Phraseology and Structure of Latin Building -

462 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

- CIL: [ex opere]; [dedicavit l.d.d.d.].

197) ILPBardo 1. AD 162. Gigthis, Proconsularis.

[Im]p(eratore) Caesare M. Aureli[o Ant]onin[o Aug(usto)] pontif(ice) | max(imo) [trib(unicia)

pote]st(ate) XV[I co(n)]s(ule) III et Imp(eratore) Caesare L. Aurelio | Vero Aug(usto) trib(unicia)

p[ote]st(ate) II co(n)s(ule) II aedem Apollinis | pe[cu]nia pub(lica) fa[ctam] Q. Voconio S[axa

Fido] pr[oco(n)s(ule)] | M. Ummid[ius] Anni[a]nus Quadr[---] | [---] dedicav[it].- ILPBardo: fa[cta].

198) CIL VIII, 2579a-c. AD 162. Lambaesis, Numidia.

Iovi Valenti | has aedes || Aesculapio et Saluti | Imp(erator) Caes(ar) M. Aurelius Antoninus

Aug(ustus) pont(ifex) max(imus) et | Imp(erator) Caes(ar) L. Aurelius Verus Augustus || Silvano

| per leg(ionem) III Aug(ustam) fecerunt.

199) CIL VIII, 2579d. AD 162. Lambaesis, Numidia.

Iovi Valenti | D. Fonteius Frontinianus | L. Stertinius Rufinus leg(atus) | Augustor(um) pr(o)

pr(aetore) co(n)s(ul) desig(natus).

200) CIL VIII, 2579e. AD 162. Lambaesis, Numidia.

Silvano Pegasiano | D. Fonteius Frontinianus | L. Stertinius Rufinus leg(atus) | Augustor(um)

pr(o) pr(aetore) co(n)s(ul) des(ignatus).

201) CIL VIII, 18510. AD 162. Verecunda, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) M.] Aurelio Antonino [Augusto patri patriae et] | [Imp(eratori) Caes(ari)

L.] Aurelio Vero Augus[to patri patriae] | [res pu]blica Verecunde[nsium dedic]ante | [D.

Fonteio Fr]ontiniano lega[to Aug(ustorum) pr(o) pr(aetore) co(n)s(ule)] designato.

202) CIL VIII, 18511. AD 162. Verecunda, Numidia.

Res publica Verecundensium | dedicante | D. [F]onteio [Fr]ontiniano leg(ato) Aug(ustorum)

pr(o) p[r(aetore)] co(n)s(ule) des[ign]ato.

203) ILAlg. 2, 631. AD 160-162. Cirta, Numidia.

Viam com[meanti]|bus incomm[odam par]|tim adstruct[is crepi]|dinibus aequa[tisque] | statuis

quae it[er totius?] | fori angust[abant] | ex aucto[ritate] | D. Fontei Fr[ontiniani] | [---?].

204) IRT 232a. AD 163. Oea, Proconsularis.

Imp(eratori) C[aes(ari) M.] Aurelio Antonino Aug(usto) p(atri) p(atriae) et Imp(eratori) Caes(ari)

L. Aurelio Vero Armeniaco Aug(usto) | Ser. Co[rnelius Scipio Salvidienus] Orfitus proco(n)s(ul)

cum Uttedio Marcello leg(ato) suo dedicavit | C. Calpurnius Celsus curator muneris pub(lici)

munerarius IIvir q(uin)q(uennalis) flamen perpetuus | arcum pecunia sua [solo publ]ico et

fund[avit et] marmore solido fecit.

Page 32: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 463

205) ILAlg. 2, 496. AD 164. Cirta, Numidia.

Mercuris | Aug(ustis) sac(rum). || [---] Romulus limen posuit iussus et templ[um] | [vetustate]

dilabsum restituit dedicavitq(ue) Idib(us) Oct(obribus) Macri[no et] | Celso co(n)s(ulibus).

206) CIL VIII, 4591. AD 164. Diana Veteranorum, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) M. [Aurelio Anto]ni[no Aug(usto) Arme]n[iaco pontifici maximo

imp(eratori) III c]o(n)s(uli) III [trib(unicia) pot(estate) XVIII] | Imp(eratori) Caes(ari) L. [Aurelio

Vero A]ug(usto) Arme[niac]o po[nt(ifici) imp(eratori) III co(n)s(uli) II trib(unicia) pot(estate)

IIII divi] Anton[ini Pii filis] | divi Hadri[ani nepot(ibus) divi] Traiani Pa[rt]hici [pronepot(ibus)

divi Nervae adnepo]tibus [dedicante] | C. Maesio P[icatiano leg(ato) A]ugustor(um) pro

pr[aetore patrono muni]cipi d(ecreto) [d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

207) CIL VIII, 26527. AD 163-164. Thugga, Proconsularis.

Pro sal[ute Imp]eratoris Caesaris M. Aurel[i Anto]nini Augusti Ar[meni]aci liberor[u]mque

eiu[s et I]mperatoris Ca[esaris L. Au]reli Veri Augu[s]ti [Armeni]aci L. Calpurniu[s --- su]o et

Faust[in]i patris et F[austi]ni fr[atris? et --- lib]erorum [suorum n]om[ine --- ob honorem? --- ex

prom]issis HS C mil(ibus) a[diectis H]S L m[il(ibus)] in [amorem] civitatis su[ae --- sua

pe]c(unia) fecit idemq(ue) edito s[pecta]c[u]lo [l]udor(um) tri[duo ---]ui dec[urio]nib(us)

sportulas et universis vinum et gymnas[ium] dedit et ded[ic]a[vit].- improved reading:Aounallah - Ben Abdallah (1997), 84-5, n. 5.

208) CIL VIII, 1574. AD 164-165. Mustis, Proconsularis.

Fortunae Augustae sacrum. | Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino Aug(usto) Armeniaco

et Imp(eratori) Caes(ari) L. Aurelio Vero Aug(usto) Armeniaco | templum quod C. Iulius C. f.

Corn(elia) Galba leg(ionis) XXII Primig(eniae) hastatus ex HS XXX mil(ibus) n(ummum)

testamento suo fieri iussit L. Iulius L. f. Corn(elia) | Rogatus Kappianus frater patruelis et heres

eius adiectis ob honorem flam(oni) perp(etui) sui HS X mil(ibus) n(ummum) et amplius quae

professus est HS XXX mil(ibus) n(ummum) cum fratribus | Potito Natale Honorata faciendum

curavit L. Iulius Titisenus Rogatus Kappianus fil. sororis et heres eius consummavit et cum | A.

Titiseno Honorato Kappiano fil. suo ded[ic]avit et ob dedicationem triduo ludos decurionibus

sportulas populo epulum et gymnasium dedit.

209) ILTun. 1538a. AD 164-165. Mustis, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio An[tonino Aug(usto) Armeniaco et Imp(eratori) Caes(ari) L.

Aureli]o Vero Aug(usto) Arm[eniaco] | templum quod C. Iuliu[s C. f. Corn(elia) Galba

c(enturio) leg(ionis) XXII Primig(eniae) hastatus ex HS XXX mil(ibus) n(ummum)] testamento

suo fieri iu[ssit] L. Iulius L. f. Corn(elia) Rogatus K[appianus frater patruelis et heres eius]

adiectis ob hon[orem flam(oni) perp(etui)] sui H[S X mil(ibus) n(ummum) et amplius quae

professus est HS X]XX mil(ibus) n(ummum) [cum fratribus Potito Natale et Honorata

faciendum curavit L. Iulius Titisenus Rogatus Kappianus fil. sororis et heres eius consummavit

et cum L. Titiseno Honorato Kappiano fil. suo dedicavit?].

Page 33: The Phraseology and Structure of Latin Building -

464 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

- ILTun. 1538a: [est ex HS X], my sugg.: [est HS X].

210) AE 1974, 690. AD 166. Alma, Proconsularis.

Frugifero Aug(usto) sacrum. | Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli An|tonini Aug(usti)

Armeniaci Medici Par|thici maximi et Imp(eratoris) Caes(aris) L. Aureli | Veri Aug(usti)

Armeniaci Medici Par|thici maximi cives Romani Al|menses aedem et porticus s(ua) p(ecunia)

f(ecerunt) | L. Volussenio Pastore et C. Iulio Rogato | curatoribus.

211) ILPBardo 8. AD 166. Gigthis, Proconsularis.

[---] C[---] | [Imp(eratoris) Caesaris M. Aureli A]ntonini Aug(usti) [Arm(eniaci) Pa]rt(hici)

[maximi] | [Med(ici) pont(ificis) max(imi) trib(unicia) p]ot(estate) XX imp(eratoris) [V

co(n)s(ulis)] III e[t] | [Imp(eratoris) Caesaris L. Aureli Ve]ri Aug(usti) Arm(eniaci) Pa[rth(ici)]

max(imi) | [Med(ici) pont(ificis) trib(unicia) pot(estate) VI i]mp(eratoris) V co(n)s(ulis) [I]II

pr[o]co(n)s(ulis) | [--- flam(en) perp]et(uus) curiam q[uam] pro du[umviratu?? --- promiserat??]

| [--- D]raco [ob] honorem flamoni | [--- p]orticu(m) [i]ncho[aver]at | [--- perfe?]cit.

- my sugg: pro du[umviratu --- promiserat??]; cf. ILPBardo 3.

212) CIL VIII, 2736. AD 166. Lambaesis, Numidia

P. Caelius | Optatus | leg(atus) Aug(ustorum) pr(o) | pr(aetore) leg(ionis) III | Aug(ustae) resti|tui

iussit.

213) CIL VIII, 4195. AD 166. Verecunda, Numidia.

[--- A]ug(ust-) Iovi Opt[imo Max]imo Iun[oni Reginae Minervae Augustae] | [Imp(eratore)

Caes(are) M. Aurelio Antonino Au]g(usto) Armeniaco Parthico [maximo Medico] pont(ifice)

max(imo) trib(unicia) pote[st(ate) XX imp(eratore) IIII co(n)s(ule) III] | [et Imp(eratore)

Caes(are) L. Aurelio Vero Aug(usto) A]rmeniaco Parthic[o maximo Medic]o trib(unicia)

potes(tate) VI im[p(eratore) IIII co(n)s(ule) II] | [M. Arrani?]us Venustus leg(atus)

[Aug(ustorum) pr(o) pr(aetore) co(n)s(ul) desi]gnatus dedica[vit].

214) AE 1933, 233. AD 164-166. Theveste, Proconsularis.

[Saturno Aug(usto) s]acr(um). Pro salu[t]e | [Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini

Armeniaci] Med(ici) Part(hici) max(imi) Aug(usti) et Imp(eratoris) Caes(aris) L. Aureli Veri

Armeniaci Med(ici) Part(hici) max(imi) Aug(usti) | [Q. Titinius Q. fil. Pap(iria) Securus

pont]if(ex) ex HS XXV m(ilibus nummum) quae Q. Titinius Sabinianus pater | [testamento dari

iusserat s]ummam quam praesentem rei p(ublicae) intulit et ex HS XV mil(ibus nummum) |

[quae ipse ob honorem? --- adiecit sum]mam quam praesentem rei p(ublicae) intulit ut ex HS L

mil(ibus nummum) id opus | [perficeretur additis etiam HS XIII mil(ibus nummum) cellam??

laquea]ribus auratis ex HS LXIII (milibus nummum) exornavit et statuam Saturni posuit

idemq(ue) dedic(avit) d(ecreto) d(ecurionum) | [ob cuius operis dedicationem curiis?? et

Augustal]ibus epulum dedit et ludos scaenicos edidit.

- improved reading: Wesch-Klein (1990), 188-9.

Page 34: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 465

215) CIL VIII, 20834. AD 167. Rapidum, Mauretania Caesariensis.

Imp(eratoribus) Ca[es(aribus) Augustis M.] Aurelio A[nt]onino Armeniaco Parthico maximo

Med[ico tribuniciae po]tes|tatis [XXI? c]o(n)s(uli) III et Lucio (!) Vero Armeniaco Parthico

maximo Medico t[r(ibuniciae) pot(estatis)] | XII (!) co(n)s(uli) III veterani et pagani consistentes

aput Rapidum murum a fu[ndamentis lapi]|de quadra[t]o exstruxerunt pecunia et sum(p)tu omni

suo id est veteranoru[m et paganorum] | intra eund[em] {eundem} m[u]rum inhabitantium

adiuvante et curante viro [egregio] | Baio [P]udente procurator[e] Augustorum optimo [pr]aeside

eo[demque dedicante].- ILS 6885: LVCIO pro L. Aurelio; XII perhaps pro VII.

216) CIL VIII, 20835. AD 167. Rapidum, Mauretania Caesariensis.

[Imp(eratoribus) Caesari]bus Augustis M. Aure[lio Antonino Ar]meniaco Part[h]ico maximo

Medico tribuniciae | [potestatis XXI? c]o(n)s(uli) III et Lucio (!) Vero A[rmeniaco Parthi]co

maximo Medico tribuniciae potestatis XII (!) co(n)s(uli) III | [veterani et] pagani

consisten{ten}tes [aput Rapidum mu]rum a fundamentis lapide quadrato exstruxerunt | [pecunia

e]t sum(p)tu omni suo id est v[eteranorum et p]aganorum intra eundem muru(m) inha[b]itantium

| [adiuvante] et curante viro egre[gio Baio Pudent]e procuratore Augustorum optimo praeside |

[eodemque de]dicante.

- ILS 6885: LVCIO pro L. Aurelio; XII perhaps pro VII.

217) AntAfr 1968, 215. AD 167. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Caesare M. Aureli]o Antonino Armeniaco Parthico maximo Medico Augusto |

[pontifice maximo i]mp(eratore) V tribuniciae potestatis XXI co(n)s(ule) III patre patriae et |

[Imp(eratore) Caes(are) L. Aurelio] Vero Armeniaco Parth(ico) max(imo) Medico Augusto

pontifice maximo imp(eratore) V | [trib(uniciae) pot(estatis) VI]I proco(n)s(ule) patr(e) patri(ae)

divi Antonini Pii filis divi Hadriani nepotibus | [divi Traiani Parthi]ci pronepotibus divi Nervae

abnepotibus thermas ampliatas | [[[M. Lucceius Torquatus Bassianus leg(atus)]]] Aug(ustorum)

[[pro praetore patronus coloniae dedicavit]] d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

218) AntAfr 1968, 216. AD 167. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio Antonino Aug(usto) Armeniaco] Parthico max(imo)

M[edico] | po[nt(ifice) maximo imp(eratore) V tribuniciae potesta]tis XXI consule III [p(atre)

p(atriae) et] | Imp(eratore) [Caes(are) L. Aurelio Vero Arm(eniaco) Parth(ico) max(imo)

Me]d(ico) Augusto pon(tifice) max(imo) imp(eratore) V tr(ibuniciae) p(otestatis) [VII]

co(n)s(ule) [III p(atre) p(atriae) divi Antonini Pii filis divi H]adriani nepotibus d[ivi] | Tra[iani

Parth(ici) pronepotibus divi Nervae a]bnepotibus statuas et ae[dem] | [[[M. Lucceius Torquatus

Bassianus leg(atus) Augustorum pr(o) pr(aetore) pat(ronus) col(oniae) ded(icavit)] d(ecreto)

[d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)]]].

219) CIL VIII, 4208. AD 167. Verecunda, Numidia.

Page 35: The Phraseology and Structure of Latin Building -

466 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio || Imp(eratori) C[ae]s(ari) L. Aurelio Vero Aug(usto) ||

Antonino Aug(usto) Armeniaco || Armeniaco Parthico max(imo) || Parthico max(imo) Medico

pont(ifici) || Medico pontifici maximo || max(imo) trib(unicia) pot(estate) XXI imp(eratori) V

co(n)s(uli) III p(atri) p(atriae) et || trib(unicia) pot(estate) VII imp(eratori) [V] co(n)s(uli) III

p(atri) p(atriae) | divi Antonini fili(s) divi Hadriani nep(otibus) divi Traiani Parthici

pronep(otibus) [divi N]ervae abnep(otibus) | [[[M. Lucceius Torquatus Bassianus leg(atus)

Augustorum pr(o) pr(aetore) pat(ronus) municipi?]]] dedicavi[t].

- Tourrenc (1968), 216-17, n. 3: [[[M. Lucceius Torquatus Bassianus leg(atus) Augustorum pr(o) pr(aetore)

pat(ronus) municipii?]]].

220) CIL VIII, 23941. AD 168. Sululos, Proconsularis.

[I]mp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino [A]ug(usto) Armeniaco Medico Parth[ico] |

maximo pontif(ici) maximo trib(unicia) potest(ate) XXII im[p(eratori) VI] co(n)s(uli) III p(atri)

p(atriae) et | [I]mp(eratori) Caes(ari) L. Aurelio Vero Aug(usto) Armeniaco Medico Parthic[o]

| maximo trib(unicia) pot(estate) VIII imp(eratori) VI (!) c[o(n)s(uli)] II p(atri) p(atriae) d[iv]i

Antonini fili[s] | [divi Hadriani nepo]tib(us) divi T[r]aiani Parthici [pronepotib(us) divi]

N[er]vae [adnepot(ibus) c]ivitas S[ululit]ana d(ecreto) [d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

221) CIL VIII, 17867. AD 168. Thamugadi, Numidia.

Im[pera]tor[ibus Ca]es(aribus) [M. Aur]el[io Ant]on[i]no Augus[to] pon[t(ifici) max(imo)

imp(eratori) V] trib(unicia) [po]testate XXII [c]o(n)s(uli) I[I]I [et L. Aur]eli[o V]er[o] Au[gusto]

ponti[f(ici) max(imo) imp(eratori) V t]rib(unicia) [potestate VIII proco(n)s(uli)] | p[atrib]us

[patriae Armen]ia[cis Med]icis Pa[r]thi[c]is ma[x]imis [divi] Ant[o]nini Pii filis [divi H]adria[ni

nepo]t[ibus divi] Traian[i] Part(hici) [pronepotib]us d[ivi Ne]rv[a]e abnepotibus | [M. Lucceius

Torquatus Bassianus legatus Augustorum pro praetore patronus coloniae theatrum cum porticis?

dedicavit. Decreto de]curionum [p]ecunia [p]ublica.- improved reading: Tourrenc (1968), 217-18, n. 5.

222) ILAlg. 2, 7793. AD 169. Cuicul, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aure|lio Antonino Aug(usto) | Arm(eniaco) Med(ico) Part(hico)

max(imo) | pont(ifici) max(imo) tr(ibunicia) pot(estate) | XXIII imp(eratori) V c[o(n)s(uli) III

p(atri) p(atriae)] | C. Iulius Cresc[ens Didius C]res|centianus equo [publico ab I]mp(eratore)

ex|ornatus fl(amen) p(er)p(etuus) IIII c[ol(oniarum) C]irt(ensium) et Cuic(ulitanorum) |

pont(ifex) omnibusq(ue) honoribus in V | colonis functus statuam quam | ex HS III (milibus)

n(ummum) ex liberalitate | sua promisit ampliata pe|cunia in basilica Iulia | quam a solo pecunia

sua | extruxit posuit idemque | dedicavit.

223) ILAlg. 2, 7794. AD 169. Cuicul, Numidia

Divo Vero fra|tri | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli | Anto[ni]ni Aug(usti) | Arm(eniaci)

Med(ici) Parth(ici) max(imi) pontif(icis) | max(imi) tr(ibunicia) pot(estate) XXIII imp(eratoris)

V co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae) | C. Iulius Cre{n}scens Didius Cres|centianus equo publico ab

Page 36: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 467

Imp(eratore) exorna|tus fl(amen) p(er)p(etuus) IIII col(oniarum) Cirt(ensium) et

Cuic(ulitanorum) pont(ifex) | omnibusq(ue) honoribus in V col(onis) funct(us) | statuam quam

ex HS III (milibus) n(ummum) ex libera|litate sua promisit ampliata | pecunia in basilica Iu|lia

quam a solo pecunia | sua extruxit posuit idem|que dedicavit.

224) AE 1955, 134. AD 169. Lambaesis, Numidia.

Imp(erator) Caesar M. Aurelius Antoninus Aug(ustus) | Armeniacus Medicus Parthicus maximus

| pont(ifex) max(imus) trib(unicia) potest(ate) XXIII imp(erator) V co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae)

| per [[leg(ionem) III]] Aug(ustam) | [[M. Lucceio Torquato Bassiano leg(ato) Aug(ustorum)

pr(o) pr(aetore) co(n)s(ule) desig(nato)]].

- [[leg(ionem) III]] in litura.

225) AE 1968, 647. AD 169. Thamugadi, Numidia.

Genio coloniae Aug(usto) sacrum | [[[M. Lucceio Tor]]]q[[[uato Bassiano leg(ato)]]] Aug(usti)

[[[pr(o) pr(aetore) co(n)s(ule) des(ignato) pat(rono)]]] | [[[col(oniae)]]] dedic(ante) ob honor(em)

fl(amoni) perp(etui) M. Publici C. f. Pap(iria) Candidi | C. Publicius C. f. P(apiria) Veranus

frater eius super HS X (milia nummum) legit(imam) promissis | amplius HS XX (milibus

nummum) ampliata pec(unia) ex HS LXIIII (milibus) D (nummum) aedem a solo cum statua

fec(it).

226) AntAfr 1968, 219. AD 169. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio | Antonino Aug(usto) Ar|meniaco Med(ico) Par|thico

max(imo) imp(eratore) V | pont(ifice) max(imo) trib(unicia) pot(estate) | XXIII co(n)s(ule) III

p(atre) p(atriae) divi | Antonini Pii filio | divi Hadriani nep(ote) | divi Traiani Parth(ici) |

pronepote divi Ner|vae abnep(ote) plateam | [[[M. Lucceius Torqua]]]|[[[tus Bassianus

leg(atus)]]] | Aug(usti) [[[pr(o) pr(aetore) co(n)s(ul) desig(natus)]]] | [[[patronus coloni]]]|[[[ae]]]

dedicavit. D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

227) Karthago 1957, 151. AD 168-169. Mactaris, Proconsularis.

[Pro] restituta sa[lute] Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini Aug(usti) Armeniaci Parthici

Medici [pontificis] maximi p(atris) p(atriae) trib(unicia) pot(estate) XXIII co(n)s(ulis) III

[imp(eratoris) V --- civi]tas M[ac]taritanor[um --- extruxit? a]nno Sexti Laterani proco(n)s(ulis)

c(larissimi) v(iri) L. Rupilius Au[---] leg(atus) eius dedicavit.

228) ILPBardo 339. AD 168-169. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Io[vi] O[pti]mo [M]a[xi]mo Iun[o]ni R[e]ginae Minervae A[ug(ustae)] s[a]c(rum). [P]ro [salute

Imp(eratorum) Caes(arum) M. Au]r[eli Anto]nin[i Au]g(usti) Armeniaci Medici Parthici

maxim[i p]ontif(icis) m[a]x(imi) tri[b(unicia)] pot(estate) XX[I]II [imp(eratoris) V c]o(n)[s(ulis)

III p(atris) p(atriae) et L.] Aurel[i] Ve[ri Au]g(usti) A[r]men[iaci Medici Pa]rthici maximi

trib(unicia) pot(estate) V[IIII] imp(eratoris) V co(n)s(ulis) I[II p(atris) p(atriae) d]ivi Ant[o]nini

[Pii fi]l[ior]um | [di]v[i] Hadriani nepotum divi Tr[aiani Par]th[i]ci [pr]onepotu[m] divi Nervae

Page 37: The Phraseology and Structure of Latin Building -

468 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

abnepotum libe[roru]mq(ue) et dom[us eorum Ca]p[i]toli[um ---] V [---] TVM I[---] NT[-

p]ublico sumptu fisci C[---]lsit municipium [Aelium] Hadrian[um Aug(ustum) Thu]b(urbo)

Maius p(ecunia) p(ublica) p[erfecit dedicant]e L. Octavio Cornelio Salvio Iuliano Aemilia[no

pro]co(n)s(ule) [provinciae Africae ---].- ILAfr. 244: [provinciae Africae].

229) CIL VIII, 801. AD 166-169. Avita Bibba, Proconsularis.

[Pro salute] | [Imp(eratoris) Caes(aris) L. Aureli Veri Aug(usti) Arm(eniaci) Med(ici) Par]t(hici)

maximi fratris | [Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini Aug(usti) A]rmeniaci Medic(i) |

[Parthici maximi municipium Aelium? Avi]ta Bibba arcum p(ecunia) p(ublica) f(ecit).

230) CIL VIII, 1310. AD 166-169. Sua, Proconsularis.

[Fortunae? Augu]stae sacrum. | [Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini

Aug(usti) Armeniaci Parthici] maximi Medici et L. Aureli Veri Aug(usti) Armeniaci Part[hici

maximi Medici ---?] | [--- temp]lum cum arcu et porticibus et osteis et opere albari a

fun[damentis sua pecunia exornavit idemque dedicavit?]- my sugg.: [sua pecunia exornavit idemque dedicavit?].

231) CIL VIII, 15513. AD 166-169. Thugga, Proconsularis.

Iovi Optimo Maximo [I]uno[n]i Regin[a]e Minervae Aug(ustae) sacrum. | Pro salute

Imp(eratorum) Cae[s(arum)] M. [A]ureli [An]tonini A[ug(usti)] et L. Au[r]eli [V]eri Aug(usti)

Armeniacor(um) | Med(icorum) Part(hicorum) max(imorum) to[tiusque div]ina[e] domu[s L.

Marcius] S[imple]x [et] L. Marcius Simplex Regillianus sua p(ecunia) f(ecerunt).- improved reading: DouggaFrag. 31 but AVG(usti) not AV(gusti).

232) CIL VIII, 15514. AD 166-169. Thugga, Proconsularis.

L. Marcius Simplex et L. Mar|cius Simplex Regillianus s(ua) p(ecunia) f(ecerunt).

233) CIL VIII, 26528. AD 166-169. Thugga, Proconsularis.

Pro [sa]lute Imp(eratoris) C[a]es(aris) M. Aure[li] Anto[nini] Aug(usti) [et L. Aurel(i)] Veri

Aug(usti) [Armenia]corum [Med(icorum) Part(hicorum) max(imorum)] eor[umq(ue)] dom[us

divinae] P. Ma[r]cius [Q. f. A]rn(ensi) [Quadrat]us [f]lam(en) [divi] Aug(usti) pont(ifex)

c(oloniae) I(uliae) K(arthaginis) in [qu]inq(ue) dec[ur]ias [adlec]tus [ab Imp(eratore) Ant]onino

[Aug(usto) Pio ob honorem fl]a[minatus sui per]pet[ui patriae suae] thea[trum or]na[mentis

omnibu]s pa[ra]tum [sua pec(unia) fecit id]emq(ue) [ep]ul[o decu]rion[ib(us) d]at[o d]ed(icavit).

234) CIL VIII, 26606. AD 166-169. Thugga, Proconsularis.

P. Marcius Q. f. Arn(ensi) Quadratus flamen divi Aug(usti) pont(ifex) c(oloniae) I(uliae)

K(arthaginis) in quinque decurias [adlectus ab Imp(eratore) Anton]ino Aug(usto) Pio ob

honorem flaminatus sui perpet[ui] patriae suae | theatrum cum basilicis et porticu et xystis et

scaena cum siparis et ornamentis om[ni]bus [a solo extructum] sua pec(unia) fec(it) idemque

Page 38: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 469

ludis scaenicis editis et sportulis datis et epulo et gymnasio ded(icavit).

235) CIL VIII, 26607. AD 166-169. Thugga, Proconsularis.

[P. M]arcius [Q. f. Arn(ensi)] Qu[adr]atus flamen divi Aug(usti) pon[t(ifex) c(oloniae) I(uliae)

K(arthaginis)] in qu[inque de]curias adlectu[s a]b Imp(eratore) [A]ntonino Pio Aug(usto) [ob

hon]or[em] | [flami]natus [sui perp]etui patriae s[uae theatrum cu]m basilicis et porticu et

[x]ysti[s] et scaena cu[m siparis] et or[namentis omni]bus [a solo e]xtructum su[a] pec(unia)

f[ec(it) id]emq(ue) ludis [s]cae[nicis editi]s et s[portulis datis] et [epulo et gymnasio ded(icavit)].

236) CIL VIII, 23022. AD 164-169. Fundus [---]itanus, Proconsularis.

[Pro salut]e Imperatorum Caesarum Aug(ustorum) M. Aurelli Antonini | [Ar]meniaci

lib(erorum)que eius L. Aurelli Veri Armeniaci plebs fundi | [---]itani maceriam dom(inae)

Cerer(is) s(ua) p(ecunia) f(ecit) idemq(ue) d(e)d(icavit) mag(istro) P. Statilio | Silvano <q>ui

<e>t [---]ma.- OVI FT pro qui et.

237) AE 1973, 613. AD 164-169. Uccula, Proconsularis.

[--- pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini Aug(usti) Armeniaci Medici Parthici

maximi pontif(icis) max(imi) tribun(icia) pot(estate) XX---] | [imp(eratoris) --- co(n)s(ulis) III

p(atris) p(atriae) et Imp(eratoris) Caes(aris) L. Aureli Veri] Aug(usti) Arme[niaci Medici Parthici

maximi tribun(icia) pot(estate) ---] | [imp(eratoris) --- co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae)] M.

Valerius [---] | [--- pont]ifex aedil(is) du[umvir ---] | [---]ani Caecilia[ni ---] | [--- templum ---

cum statuis et marmoribus? cete]roq(ue) cultu or[namentisq(ue) a solo exstruxit idemq(ue)

dedicavit?] | [et ob dedicationem sportulas decurionibus? et gym]nasium popul[o dedit].

- AE: [dedit ---].

238) ILAlg. 2, 3410. AD 161-169. Douar Guettara, Numidia.

Pro salute Aug(ustorum) | M. Aurelli Antonini et L. Aureli | Veri ex permisso Diadoci

procu|ratoris f(undi) M. Iulius Victor sac(erdos) | a solo s(ua) p(ecunia) f(ecit) d(edicavit).

- or f(undi) M(---).

239) ILAfr. 495. AD 161-169. Sustri, Proconsularis.

[Plu]toni Aug(usto) sacr(um). | [Pro salute Imperato]rum Caesarum M. Aureli Anton[i]|[ni

Aug(usti) et L. Aureli Veri Aug(usti) et vic]toriae eorum civitas Sustrita|[na --- templum

vetustate] corruptum a solo restituit | [--- de]dicaverunt d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia)

p(ublica) | [curantibus filis?? --- H]onor(ato?) Rogat(o?) Vict(or?)e.- AE 1912, 147: [Pro salute].

240) ILAlg. 2, 7946. AD 160-169. Cuicul, Numidia.

C. Iulius Crescens [Q. fil. Quir(ina)] Didius Crescentianus pon(tifex) fl(amen) p(er)[p(etuus) V

c]oloni[arum e]quo [publico ab Imp(eratore) exornatus --- statuas?] qua[s ob honorem]

Page 39: The Phraseology and Structure of Latin Building -

470 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

fla[minatus in f]oro ponendas ex HS XXX[--- mil(ibus) n(ummum)] promiserat posuit item i[n

basilica Iu]lia [q]uam at e[xornationem? patriae s]uae a so[lo ex sua libera]litate fec[e]ra[t ---

]XLII[---]SEX D[---]ES A[---]X[---]++[---]N+[---]++[---]+N[---]F+[---]R+[---].

- AE 1920, 114: [statuas].; my sugg.: [ex sua libera]litate; ILAlg.: [sua libera]litate.

241) CIL VIII, 14378. AD 169-170. Hr Ben Glaya, Proconsularis.

[--- Me]dici Parthici max(imi) tr(ibunicia) pot(estate) XXIIII im[p(eratoris) V co(n)s(ulis) III

p(atris) p(atriae)] | [---] et columnis duabus cum opere ded[icavit] | [ob dedicati]onem populo

gymnasium et [epulum dedit].- CIL: [dedit l.d.d.d.]; AE 1991, 1675: [d.d.p.p.]. I omit both (funding certainly private).

242) CIL VIII, 14377. AD 169-170. Hr Ben Glaya, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sacrum | L. Remmius Faustus cum Avito | fil. suo templum et statuam eius a

fun|dament(is) sua pec(unia) fecit itemq(ue) dedic(avit). D(ecreto) d(ecurionum).

243) CIL VIII, 26121. AD 169-170. Numlulis, Proconsularis.

[I]ovi Optimo Maximo Iunoni Reginae Minervae Augustae sacrum. | [P]ro salute Imp(eratoris)

Caes(aris) M. Aureli Antonini Aug(usti) Armeniaci Medici Part(hici) max(imi) pont(ificis)

max(imi) trib(unicia) pot(estate) XXIIII imp(eratoris) V co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae)

liberorumq(ue) eius totiusque domus divinae | [L.] Memmius Pecuarius Marcellinus cum suo et

L. Memmi Marcelli Pecuariani decurionis c(oloniae) I(uliae) K(arthaginis) flaminis divi Nervae

designati filii sui nomine templum Capitoli liberalitate sua | [f]aciendu[m] ex HS XX mil(ibus)

n(ummum) patriae suae pago et civitati Numlulitanae promisisset et ob honorem flamoni Iuniae

Saturninae uxoris suae ex decreto utriusque ordinis HS IIII m(ilia) n(ummum) in id | opus

[e]rogass[et] multiplicata pecunia solo suo extruxit et marmoribus et statuis omnique cultu

exornavit itemq(ue) dedicavit ob quam dedicationem decurionibus utriusq(ue) ordinis sportulas

| item populo epulum et gymnasium dedit praeterea exigente annona frumenta quantacumq(ue)

habuit populo multo minore pretio quam tunc erat benignissime praestitit item ludos scaenicos

et gymnasia adsidue dedit.

244) CIL VIII, 11529. AD 171. Ammaedara, Proconsularis.

[Imp(eratore) C]aesa[re] M. Aurelio [Antonino Augusto pont(ifice)] | [max(imo) trib(unicia)

p]otest(ate) XXV im[p(eratore) V] co(n)s(ule) III p(atre) p(atriae) divi An[tonini Pii fil. divi Veri

fratre] | [divi Hadria]ni nepot[e di]vi Traiani Parth[ici pronepote divi Nervae abne]|[pote opus

pla]teae novae [de]rectae a porta milit[ari ---].

245) CIL VIII, 11530. AD 171. Ammaedara, Proconsularis.

[Imp(eratore)] Caesare M. [Aurelio Antonino Augusto pont(ifice) max(imo) trib(unicia)

potest(ate)] | [XXV i]mp(eratore) V co(n)s{s}(ule) III [p(atre) p(atriae) divi Antonini Pii fil. divi

Veri fratre] | [divi] Hadriani n[epote divi Traiani Parthici pronepote divi Nervae] | [abne]p[ote

opus] PIAIRA[e novae derectae a porta militari ---].

Page 40: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 471

- PIAIRA pro platea[e].

246) AE 1985, 879. AD 171. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) M. [Aurelio An]tonino Armeniaco Par[thico ma]ximo Medico | Aug(usto)

po[ntif(ici) max(imo) trib(uniciae) po]test(atis) XXV imp(eratori) V co(n)s(uli) II[I p(atri)

p(atriae) divi An]tonini filio | divi [Veri Parth(ici) max]imi fratr[i divi Hadriani nepoti] divi

Traiani Par|thici pro[nepoti divi N]ervae a[bnepoti arcu]m cum statuis et [---]T[---] | C. Modius

Iu[stus co(n)s(ul)] legat[us] Augusti pr(o) pr(aetore) patronus coloni|ae dedica[vit. Decreto

decur]ionum pecunia publica.- Titulature has been changed into dative according to Eck (1999), 74.

247) BCTH 1915, 238. AD 171. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratori) Ca]es(ari) M. [Aurelio Ant]onino Armeniac[o Parthico maximo] | [Medico

Aug(usto) pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot]estat(e) XXV imp(eratori) V co(n)s(uli) II[I

p(atri) p(atriae) divi Antonini] | [filio divi Veri Parthici max]imi fratr[i di]vi H[adriani nepoti

divi Tra]|[iani Parthici pronepoti divi N]ervae a[bnepoti arcum cum statuis] | [et --- C. Modius

Iustus] legat[us pr(o) pr(aetore) patronus coloni]|[ae dedicavit. Decreto decurionum pecunia

publica].

248) AE 1985, 880a. AD 172. Thamugadi, Numidia.

[Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini Armeniaci Parthici m]ax(imi) Medici

Germani[ci] | [Aug(usti) pont(ificis) max(imi) trib(uniciae) pot(estatis) --- imp(eratoris) ---

co(n)s(ulis) --- p(atris) p(atriae) proco(n)s(ulis) --- ad perfect??]ionem arcus splendi[di---]it [---]

| [M. A]emiliu[s Macer Saturninus legatus Augusti pr(o) pr(aetore) patron]us coloniae dedicavit.

[D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

- my sugg.: [ad perfec]tionem.

249) CIL VIII, 4209. AD 172. Verecunda, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) M. Au]relio Antonino Aug(usto) | [Armeniaco Medico Pa]rthic(o)

Germ(anico) max(imo) p(ontifici) m(aximo) trib(unicia) potest(ate) XXVI {`divo Vero´} |

[imp(eratori) VI co(n)s(uli) III p(atri) p(atriae) p]roco(n)s(uli) divi Veri Part(hici) maximi fratri

{`Aug(usto)´} | [divi Antonini fil. Hadri]ani nepoti divi Traiani Parthici pronep(oti) divi

Nerv(ae) abnep(oti) | [--- M. Aemilius] Macer Saturninus leg(atus) Aug(usti) {Aug(usti)} pr(o)

pr(aetore) patron(us) dedicavit. D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

250) CIL VIII, 18498. AD 172. Verecunda, Numidia.

Res publica Verecund(ensium) | dedicante | M. Aemilio Macro Saturnino leg(ato) Aug(usti)

pr(o) pr(aetore) [patrono].

- CIL VIII, 4210: publica; CIL VIII, 18498: publca.

251) AE 1985, 880b. AD 173. Thamugadi, Numidia.

Page 41: The Phraseology and Structure of Latin Building -

472 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Anto?]|[nini Aug(usti) Armen(iaci) Parth(ici)

max(imi) Med(ici) Germ(anici)?] | [pontif(icis) max(imi) trib(uniciae) pot(estatis) XXVII or

XXVIII imp(eratoris) VI or VII?] | [co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae) proco(n)s(ulis) divi

Antonini?] | [Pii fili divi Veri Parth(ici) maximi?] | fratris divi Hadriani nepotis | divi Traiani

pronepotis divi Ner|vae abnepotis statuam equestrem | item opus basilicae | M. Aemilius Macer

Saturninus | leg(atus) Aug(usti) p(ro) p(raetore) co(n)s(ul) desig(natus) patronus | col(oniae)

dedicavit.

- line division hypothetical.

252) AE 1997, 1673. AD 173. Uchi Maius, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino Aug(usto) divi Veri fratri Armeniaco Par[thico

Medico Germanico pont(ifici) max(imo) t]rib(unicia) p(otestate) XXVII imp(eratori) VI

[c]o(n)s(uli) III p(atri) p(atriae) [proco(n)suli) pagus Uchitanorum Maiorum?] aedem [---

vetus]tate corrup[tam ---] | ex auctoritate Iuni Sabiniani proco(n)s(ulis) c(larissimi) v(iri) petente

[--- procur]atore transtulit et aqu[am induxit itemq(ue) fontem fecit? curatore ---]ato m(agistro)

p(agi).

- improved reading: Christol (2004), 185 but m(agistro) not (magistro).

253) AE 1914, 39. AD 172-173. Lambaesis, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are)] | [M. Aurelio Antonino Au]g(usto) [Armen(iaco)] | [Med(ico)

Parth(ico) G]<e>rmanico p(atre) [p(atriae)] | [imp(eratore) VII t]rib(unicia) pot(estate) XXV[I]

| co(n)s(ule) III dedic[ante] | M. Aemilio Ma[cro] | Saturnino | leg(ato) Aug(usti) pro [pr(aetore)]

| plateam | Lambaesitan[i] | straverun[t] | d(ecreto) d(ecurionum).

- LRMANICO; reading: LeBohec (1989a), 387; AE: [pont(ifici) max(imo) t]rib(unicia) pot(estate) XXV[II].

254) AE 1967, 565. AD 172-173. Lambaesis, Numidia.

Imp(eratore) Caesar(e) | M. Aurelio | Antonino Aug(usto) | Armeniaco Medico | Parthico

Germanico p(atre) p(atriae) | imp(eratore) VII trib(unicia) pot(estate) XXVI | co(n)s(ule) III

dedic(ante) | M. Aemilio Macro | Saturnino | leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) | plateam |

Lambaesitani | straverunt d(ecreto) d(ecurionum).

- AE: Imp(eratori) etc.

255) BAA 1966-67, 161. AD 172-173. Lambaesis, Numidia.

[Imp(eratore) Caesar(e)] | [M. Aurelio] | [Ant]o[nino Aug(usto)] | [Ar]men[iaco Me]dic[o] |

Parthico [G]ermanico p(atre) [p(atriae)] | imp(eratore) VI[I t]rib(unicia) pot(estate) XXV[I] |

co(n)s(ule) III dedic(ante) | M. Aemilio Macr[o] | Saturnin[o] | leg(ato) Aug(usti) pro p[r(aetore)]

| plateam | Lambaesitan[i] | straverun[t] | d(ecreto) d(ecurionum).

- my restorations based on parallels.

256) CIL VIII, 2654. AD 174. Lambaesis, Numidia.

[Neptuno] Augu[sto] sacrum. | Imp(eratori) Ca[es(ari) M. Aurelio A]ntoni[no Aug(usto)

Armeniac]o Medico Par[thico Germanico t]r(ibunicia) pot(estate) XXVIII im[p(eratori) VI

Page 42: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 473

co(n)s(uli) III p(atri) p(atriae) por]ticus et an[tas] et propyla | cum v[estibulo ---] a tem[plo? ---

legio II]I Augus[ta fecit dedica]nte M. Aemilio [Macro Satu]rnino le[g(ato) Au]g(usti) pr(o)

pr(aetore) co(n)s(ule) de(signato).

257) AE 1967, 536. AD 174. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino Aug(usto) Arm(eniaco) Med(ico) Par(thico)

Ger(manico) p(ontifici) m(aximo) tr(ibunicia) pot(estate) XXVIII imp(eratori) co(n)s(uli) p(atri)

p(atriae) arcus ex HS CXX m(ilibus) n(ummum) ab Avilio Casto in eum et statuas legatis |

praeter HS quae de publico adiecta sunt dedicatus C. Septimio Severo procons(ule) L. Septimio

Severo leg(ato) pr(o) pr(aetore).

258) CIL VIII, 17869. AD 174. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino Arm[en(iaco) Parth(ico)] Med(ico) Germ(anico) |

Aug(usto) pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot(estate) XXVIII imp(eratori) VII co(n)s(uli) [III

p(atri) p(atriae) pro]co(n)s(uli) divi Anto|nini Pii fil. divi Veri Part(hici) max(imi) frat(ri) divi

Had[riani] nepos (!) divi | Traiani pronep(oti) divi Nervae abnep(oti) Aqua[m --]netensem | M.

Aemilius Macer Saturninus leg(atus) Au[g(usti) p]r(o) pr(aetore) consul | patronus coloniae

dedicavit. Dec[r(eto)] decur(ionum) p(ecunia) p(ublica).

259) ILAlg. 2, 7894. AD 172-174. Cuicul, Numidia.

M. Aemiliu[s Mace]r leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) v(ir) c(larissimus) | patronu[s colo]niae

dedicavit.

260) CIL VIII, 2546. AD 172-174. Lambaesis, Numidia.

Imp(eratori) Caesari M. Aurelio Ant[oni]no | Aug(usto) Germanico p(atri) p(atriae) mu[nime]nta

| <et> turres a solo [refectae? per] | leg(ionem) III Aug(ustam) M. Aem[ilio Macro Satur]|nino

leg(ato) [Aug(usti) p]ro p[r(aetore)].

- TI pro et.

261) AE 1993, 1715. AD 145-175. Hr Ed Damous, Proconsularis.

Iovi Iun[oni Reginae Minervae Aug(ustae) sacrum]. | [Pr]o salute Imp(eratoris) [Caes(aris) T.

Aeli Hadriani Antonini Aug(usti) Pii? liberorumq(ue)] | eius civitas Se[--- templum a solo ---

fecit?? anno sufe]|tum Rogati Sa[turi? f. et --- curatoribus] | Saturo Tertu[lli f. et ---].- AE: [templum a solo d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica) fecit], but d.d.p.p. belongs to the end of the text.

262) CIL VIII, 997. AD 125-175. Aquae Persianae, Proconsularis.

Aesculapio | T. Iulius Perseus cond(uctor) IIII p(ublicorum) A(fricae).

263) CIL VIII, 17831. AD 125-175. Thamugadi, Numidia.

Fortunae Aug(ustae) | Anniae M. fil. Cara flaminica et Tranquilla statuam quam | testamento suo

Annius Protus ex HS XXII (milibus nummum) legave|rat pecunia Proti et Anni Hilari patris sui

Page 43: The Phraseology and Structure of Latin Building -

474 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

| comparatam posuerunt et adiecta de suo ae|de ex HS IIII (milibus) CCCC (nummum)

dedicaver(unt) epulo curiar(um dato). D(ecreto) d(ecurionum).

264) CIL VIII, 587. AD 169-177. Hr El Hammam, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini Aug(usti) li|berorumq(ue) eius coloni

saltus Massipiani aedificia vetustate | conlapsa s(ua) p(ecunia) r(estituerunt) item arcuus duos a

s(olo) f(ecerunt) iubente Provin|ciale Aug(usti) lib(erto) proc(uratore) eodemque dedicante.

265) ILAlg. 2, 684. AD 176-177. Cirta, Numidia.

C. [Iu]l[i]us C. f. Quir(ina) Felix aed(ilis) q(uaestor) IIIvir [praef(ectus) iuris dicu]ndi

col(oniarum) [M]ill[ev(itanae) et Ru]sicad[en(sis)] | [IIIvir] quinq(uennalis) pontifex [flam(en)]

perpet(uus) [--- ob honore]m ponti[f]icatu[s ---] dedit | [A.] Iulius Po[mpiliu]s Piso Laev[illus

legatus] Augu[st]orum [pr(o)] pr(aetore) dedic(avit).

266) CIL VIII, 2488. AD 176-177. Mesarfelta, Numidia.

Imp(eratores) Caesares M. Aur(elius) Antoninus et | L. Aurelius Commodus Aug(usti)

Germanici | Sarmatici fortissimi amphitheatrum | vetustate corruptum a solo resti|tuerunt per

coh(ortem) VI Commag(enorum) | A. Iulio Pompilio Pisone Laevillo leg(ato) | Aug(ustorum)

pr(o) pr(aetore) curante Aelio Sereno praef(ecto).

267) CIL VIII, 2752. AD 174-177. Lambaesis, Numidia.

L. Vespron[ius - f. Saba]tina Can[didus Man]|tua co(n)[s(ul) des(ignatus) leg(atus)] | [Aug(usti)

pr(o) pr(aetore) leg(ionis) III Aug(ustae)] | [restitui iussit?].

- PIR V 301: Mantua and Sabatina uncertain restorations.

268) AE 1955, 135. AD 177-180. Lambaesis, Numidia.

Imperatores M. Aurelius Antoninus et L. Aurelius | [[[Commodus Aug(usti)]]] Germanici

Sarmatici fortissimi | partem amphith[e]atri a solo | et podium univ[e]rsum vetus|tate corrupta

res[t]ituerunt per | [[leg(ionem) III]] Aug(ustam) [[---]]. - [[leg(ionem) III]] in litura.

269) CIL VIII, 2548. AD 177-180. Lambaesis, Numidia.

Imperatore[s Caesares M. Aur(elius) Antoninus et] | L. Aurelius [Commodus Augusti

Germanici] | Sarmatici f[ortissimi principes restitue]|runt turres [et munimenta a solo?] | per

[leg(ionem) III Aug(ustam)].

- my sugg.: [et munimenta a solo?]; [restitue]; [leg(ionem)]; CIL: [et munimenta castrorum]; [refece]; legionem.

270) CIL VIII, 23696. AD 175-180. Uzappa, Proconsularis.

[---] Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) divi Ant[onini Pii f. ---] | [--- M. Aureli Antonini]

Aug(usti) Germanici Sarmatici [---] | [---] Uzappa templum Liberi Pa[tris ---].

Page 44: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 475

271) AE 1901, 115. AD 172-180. Oued El Ma, Numidia.

Plutoni August(o). | Imp(eratori) Cae(sari) M. Aurelio Pii f. Antonino | Aug(usto) Medi(co)

Ger(manico) max(imo) tr(ibuniciae) [p]ot(estatis) patri patriae | templum per vetusta[t(em)]

dilabsum curia | eius a solo ampliato <o>[per]e sua pec(unia) restitu(it) | idemq(ue) dedic[avit].

272) AE 1992, 1766. AD 170-180. Ammaedara, Proconsularis.

[---] | [--- et --- IIvir flam(en) perp(etuus) co]lon(iae) pra[ef(ectus) gentium] | [Musulamioru]m

et Musunior[um regianorum] | [summas honor(arias)] rei p(ublicae) intulerunt [idemq(ue)

templum?] | [Saturni Aug(usti) st]atua argentea [exornaverunt?].

273) AE 1988, 1119. AD 161-180. Ammaedara, Proconsularis.

Amm[aed]ar[ae] Aug(ustae) s[acrum] | C. Postu[miu]s C. f. Qui[r(ina)] | Afr[icanus

c(larissimus) v(ir)] | [I]IIvir ca[pital(is) tr]ibu(nus) leg(ionis) VII Gem(inae) q(uaestor) urb(anus)

[ab ac]|[tis] senatus aedil(is) curul(is) p[r]aet(or) [urb(anus)] | [leg(atus) p]ro pr(aetore) patronus

col(oniae) aq[uae ductum] | [e legi]bus praediorum iuris su[scepit] | [cum] | [rivo a]quae [q]uae

permissu p[roco(n)s(ulis) fluit?].

274) ILAlg. 1, 863. AD 161-180. Aquae Flavianae, Numidia.

[---] | [Pr]o sa|[lute I]mp(eratoris) M. | [Anto]nini Aug(usti) | [Salu?]taris | [Aug(usti servus)

ta]bellari|[us ---] templum | [a solo?] fecit | [et dedi]cavit.

275) CIL VIII, 9364. AD 161-180. Caesarea, Mauretania Caesariensis.

Ti. Cl(audius) Priscianus proc(urator) Aug(usti) fecit.

276) ILTun. 20. AD 161-180. Gigthis, Proconsularis.

[Libe]ro Patri A[ug(usto)] | M. Iulius [C. f. Quir(ina)] Mandus flamen [perp(etuus) decreto

or]|dinis [ex HS ---] m(ilibus) n(ummum) flamoni pe[rpetui sui are?]|am m[agnam

marmor??]eam et arcum cu[m porticibus?] | stravit et [signa?] dua de suo impen[dio pos(uit) et

dedic(avit)].

277) CIL VIII, 1295. AD 161-180. Membressa, Proconsularis.

[Pr]o salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Anton[ini ---] | [--- t]hermarum certatim singulo[---] | [--

-]itnae apodyterium et serv[---] | [--- ex]struxit marmoribus columni[s ---] | [--- ob qua]rum

rerum dedicationem [---].

278) AE 1994, 1885. AD 161-180. Simitthu, Proconsularis.

Pro salute et reditu Imp(eratoris) M. Aureli Antonini | voto suscepto Pientius Aug(usti) lib(ertus)

proc(urator) m(armorum) N(umidicorum) por|ticum cum cella sacerdae et cisterna perfecit

ea|que populo Simittuensi praebenda dedicavit.

279) CIL VIII, 26267A. AD 126-180. Uchi Maius, Proconsularis.

Page 45: The Phraseology and Structure of Latin Building -

476 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Sex. Pullaienus Florus Caeci[lianus s(ua) p(ecunia) fecit?] | et Uchitanis Maioribus dono [dedit].

- my sugg. s(ua) p(ecunia); cf. Uchi 1, p. 230, n. 4: [d(e) s(ua) p(ecunia)].

280) ILPBardo 3. AD 100-180. Gigthis, Proconsularis.

Concor[diae] Pantheae Aug(ustae) s[acrum] | M. Umm[i]d[iu]s Quir(ina) Sedatus a[e]dem

qu[a]m | [p]ro [decu]rio[na]tu C. U[m]mid[i] Q[uir(ina) Sed]ati fili | su[i ex HS] VI m(ilibus)

n(ummum) [p]rom[i]s[er]at inla[t]is r[ei publica]e le|g[itimi]s [HS --- m(ilibus)] n(ummum)

[pro] de[c]uri[o]na[t]u a[diectis ae]|dem a sol[o cu]m sim[u]la[cr]o [Co]ncord[ia]e et

[p]r[o]na|um et arcum ex HS XXI [m(ilibus) n(ummum) fec]it idemq(ue) de[d]icavit.

281) ILAlg. 1, 3032. AD 180-182. Theveste, Proconsularis.

[--- Aug(ust-)] sac[rum. P]ro salut[e] | [Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Commodi Anto]n[ini]

Aug(usti) et Crispinae A[ug(ustae)] | [---]lio Sabino Salviano +[--] | [--- colonia?]e

Thevestinorum splend[i]|[dissim(-) --- ob honorem d?]ec(urionatus?) Salvianus pater legitimam

| [---] in opus erogaret alterum tantum | [--- inlati]s aerario HS XX (milibus) n(ummum) sportulis

etiam de|[curionib(us) datis? epulum gymnasium populo? praes]titit et ludos scaenicos edidit

item ad | [---] adiecit ad hoc opus duplam legitimam | [---] marmoribus et laqu<e>arib(us) aureis

et exedra | [--- fratr??]e suo quinquennalic(io) col(oniae) Thevest(is) in col(onia) Karthag(ine) |

[--- curiis et Augu]stalib(us) epulum gymnasium populo praestitit et | [---] d(e) s(uo) p(osuit).

- LAQVIARIB pro laquearib.

282) CIL VIII, 20816. AD 184. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caesar M. Aurel(ius) Commodus | Antoninus Aug(ustus) p(ius) Germanicus

Sarmaticus Brittan(n)icus | maximus securitati provincialium suorum consulens | turres novas

instituit et veteres refecit oper(a) militum | [s]uorum curante | Cl(audio) Perpetuo proc(uratore)

suo.

283) AE 1929, 133. AD 184. Rapidum, Mauretania Caesariensis.

[[Imp(erator) Caes(ar) M. Aurel(ius) Commodus]] | [[Antoninus Aug(ustus) Germanicus]] |

[[Sarmaticus maximus Brit]]|[[tanic(us) coh(ors) II Sardor(um) baline]]|[[um vetustate dilapsum

res]]|[[tituit curante (!)]] | [[Cl(audius) Perpetuus proc(urator) suus]].

284) CIL VIII, 23862. AD 183-184. Aradi, Proconsularis.

[---][[abnep(ot-)]] divi Nervae [[adnep(ot-)]][---] | [--- tr][[ib(unicia) pot(estate) VIIII imp(erator-

) VI co(n)s(ul-) IIII]] p(atr-) p(atriae) [---] | [--- sua] pecunia fecit et [---] | [epu]lum et

gymnasium populo dedit [---].

- words in litura; Wesch-Klein (1990), 64: [sua].

285) ILAlg. 2, 7796-7797. AD 183-184. Cuicul, Numidia.

[[[Imp(eratore) Caes(are) M. Aur]elio [Commodo Antonino]]] | [[[Aug(usto) pio S]arm(atico)

Germ(anico) m[axi]mo pontif(ice) max(imo)]] | [[[trib(unicia) pot(estate) VIII or VIIII

Page 46: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 477

imp(eratore) V or VI] co(n)s(ule) IIII p(atre) p(atriae)]] divi M. Antonini pii Germ(anici) |

[S]arm(atici) fil. div[i P]ii nep(ote) divi Hadriani pronep(ote) divi Traiani | Parthici abnep(ote)

divi Nervae adnep(ote) res publica | [C]uicu[l]itano[rum the]rmas a solo fecit dedicante | [M.

V]alerio [Maximi]ano leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore).

286) ILAlg. 2, 7801. AD 183-184. Cuicul, Numidia.

[[I[mp(eratore) Caes(are) M. Aurelio Commodo Antonino Aug(usto) pio Sarmatico Germanico

maximo pontifice maximo tribunicia potestate VIII or VIIII imperatore V or VI consule IIII patre

patriae divi M. Antonini pii Germanici Sarmatici filio divi Pii nepote divi]]] | Hadriani

pronep(ote) divi Traiani Parthici abnep(ote) divi Nervae adnep(ote) res pub(lica) Cuiculitanorum

thermas a solo fecit dedicante | M. Valerio Maximiano leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore)

patrono col(oniae).

- the beginning hypothetic, without line division.

287) CIL VIII, 1311. AD 183-184. Sua, Proconsularis.

[Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) divi M. Antonini pii Germ(anici) Sarmati]ci [[f.]] divi Pii

[[nep(otis)]] divi Hadria[ni pron(epotis) divi Traiani Parth(ici) abn(epotis) divi Nervae

adn(epotis)] | [M. Aur(eli) Commodi Antonini pii Aug(usti) Germ(anici) Sarm(atici) pont(ificis)

max(imi) trib(unicia)] [[pot(estate) VII]]I [[imp(eratoris) VI co(n)s(ulis)]] [IIII p(atris) p(atriae)

---] | [--- cum --- et Satu]rnino filis templum Fortuna[e sua pecunia extruxerunt et? ---] | [---

l]apide straverunt et ob dedic[ationem ---].

- words in litura.

288) AE 1991, 1665. AD 184-185. Thugga, Proconsularis.

[Pro salute Imp(eratoris) Caesaris M. Aurelii Commodi Antonini Aug(usti)] pii Sarm[atici

Ge]rmanici max[i]mi Britannici p(atris) p(atriae) civitas Aurelia Thugga [a]quam con[ductam e

fonte M]occol[i]tano a milliario septimo [sua] pecunia induxi[t et] lacum fecit. M. Antonius

Zeno proc[o(n)s(ul) Africae dedic(avit) cur(atore) L. Terentio Romano?].

- improved reading: DouggaFrag. 36 and AE 2000, 1726.

289) CIL VIII, 2698. AD 183-185. Lambaesis, Numidia.

Imp(erator) [Caes(ar) M. Aurelius Commodus Antoninus pius fel(ix) Aug(ustus)] |

Ge[rmanic(us) Sarmat(icus) Brit(annicus) pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate) ---

co(n)s(ul) --- p(ater) p(atriae)] | ar[cum municipio Lambaesitano a solo fecit] | per le[g(ionem)

III Augustam dedicante] | M. Valer[io Maximiano leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) c(larissimo)

v(iro) co(n)s(ule) des(ignato)]. - my restorations based on parallels (CIL VIII, 18247); but cf. Horster (2001), 427-8.

290) CIL VIII, 18247. AD 183-185. Lambaesis, Numidia.

[Imp(erator) C]aes(ar) M. Aurelius [Commodus Antoninus pius fel(ix) Aug(ustus)] |

[Ge]rmanic(us) Sar[mat(icus) Brit(annicus) pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate) ---

Page 47: The Phraseology and Structure of Latin Building -

478 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

co(n)s(ul) --- p(ater) p(atriae)] | [arc]um muni[cipio Lambaesitano a solo fecit] | per leg(ionem)

[III Augustam dedicante] | [M.] Valerio M[aximiano leg(ato) Aug(usti) pr(o) pr(aetore)

c(larissimo) v(iro) co(n)s(ule) des(ignato)].

291) AE 1934, 40. AD 183-185. Thamugadi, Numidia.

[[---]] | [[---]] | [[---]] | [[---]] | [[Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio]] | [[Commodo felici

Aug(usto)]] | M. Valerius Maximianus | leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) v(ir) c(larissimus)

co(n)s(ul) am|plissimus opus aquae | Paludensis conquiren|dae concludendaeq(ue) | inchoari

fieriq(ue) cura|vit idemq(ue) dedicavit | d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).- words in litura.

292) CIL VIII, 4212. AD 183-185. Verecunda, Numidia.

[[Divo Comm]][odo] | M. Valerius Maximianus leg(atus) [Aug(usti) pr(o) pr(aetore)] |

d(e?)d(icavit?).- words in litura.

293) CIL VIII, 2495. AD 188. El Kantara, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) [M.] Au[relio] | [[[C]ommo[d]o]] Antoni|no pio felice Aug(usto)

[G]erm(anico) | Sarm(atico) Britannic[o] p(atre) p(atriae) | trib(unicia) p[ot]e(state) XIII

co(n)s(ule) V | burgum [[Commodi]]|[[anum]] s[p]eculato|rium inter duas vi|as ad salutem

comme|antium nova tute|[l]a c[o]nstitui iussit [Ti.] | [Claudi]us [G]ordia[nus] | v(ir)

[c(larissimus)] leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) | [cur]a(m) agen[te ---] | [---].

- words in litura.

294) CIL VIII, 16417. AD 187-188. Mustis, Proconsularis.

[Pro s]alute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Comm[odi] Antonini pii fel[icis Aug(usti)

German(ici) Sarmat(ici) Brittan(nici)] | [p(ontificis)] max(imi) trib(unicia) potest(ate) XIII

imp(eratoris) VIII co(n)s(ulis) V p(atris) p(atriae) C. Or[f]ius L. f. Cor(nelia) Luciscus

prae[f(ectus) i(uris) d(icundi) pro IIvir(is) IIvir] | [it]erum q(uin)q(uennalis) sacerdos publicus

deae Caelestis et Aesculapi arcum quem suo et C. O[rf]i [---] n[omine] | [p]ro praecipua erga

sanctissimum numen relig(ione) proque perpetuo patriae amore pro[miserat adiecta] | [a]mplius

statua Iano Patri perfe[c]it et dedicavit statuam quoque in foro Mar[sya]e [constituit] | [o]b cuius

dedicatione(m) ludos [sc]aenico[s et] epulum curiis et Caerealicis ex(h)ibuer[unt].

- improved reading: AE 1968, 609.

295) AE 1995, 1654. AD 190-191. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[Pro sal]ute [Imp(eratoris) Cae]s(aris) d[ivi M. A]nton[ini pii fili divi Pii nepotis divi Hadriani

pronepotis divi Traiani Parth(ici) abnepotis d]ivi Nervae adne[potis L. Aeli A]urel[i Commodi

pii felicis] Aug(usti) Sar[m(atici)] Germ(anici) m[ax(imi) Brit(annici)] pontif(icis) m[aximi] |

[tribun(icia) potest(ate) XVI imp(eratoris) VIII co(n)s(ulis) VI patris patriae porticum? ---][[C.

C[ingius Severus]]][proco(n)s(ul) cum L.? V]aleri[o Valeriano Paeto? le]gato su[o] dedit

Page 48: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 479

[idemq(ue) d]edicavi[t].

296) AE 2000, 1688*. AD 180-191. Mididi, Proconsularis.

[Pro] salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli | [Co]mmodi Aug(usti) Q. Volusius M|[axi]mus

Maximianus sacerd(os) quod | [---]nania Maxi[ma] uxor sua hoc mun|[us] fieri una s[e]cum

voverat id | [Vo]lusius Maximianus votu[m] | [sol]vit.

- AE: “les noms de Commode, martelés et regravés.”.

297) AE 1982, 932. AD 185-192. Abbir Germaniciana, Proconsularis.

[Pluto]ni Aug(usto) sac(rum). Pro salute | Im[p(eratoris)] Caes(aris) M. Aur(eli) [[Commodus

(!)]] | [Anton]ini pii felicis Aug(usti) Sarma(tici) | G[erma(nici) ma]x(imi) [---] p(atris) p(atriae)

civitas Abb|i[ritana ---]LICVIERIII | A[---]FCTA [a]mpliavit | [---]VSILERIIA per Natalem | [--

]llisii et Namphamonem Gu|[-]dis suf(etes) p(ecunia) p(ublica) fecerunt.

- [[Commodus (!)]] in litura.

298) CIL VIII, 21662. AD 185-192. Bou Tlélis, Mauretania Caesariensis.

Imp(eratore) Caes[are] M. | Aurelio [[[Commodo]]] | pio fel[ic]e Aug(usto) | t(ribunicia)

p(otestate) p(atre) <p(atriae)> pon<t>if(ice) [max(imo)] | burgum i[n]stitu[tum] | per T.

Fla[v]ium | Serenum [p]ro(curatorem) su[um].- P T pro p(atre) p(atriae); PO NIF pro pontif.

299) CIL VIII, 23983. AD 185-192. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[Pro salute Imp(eratoris) Caesaris divi M. Antonini pii Germanici Sarmatici fili divi Pii

nep(otis)] divi Hadriani [[pronep(otis)]] d[ivi Traia]ni Part(hici) [[abnep(otis)]] divi Nervae

adnepot(is) M. Aure[li Commo][[di Antonini]] pii felicis Aug(usti) Sarm[atici Germanici]

[[max(imi) Brittani[ci max(imi)] p(atris) p(atriae)]] | [--- fl(amen) p(er)]p(etuus) heres eius

maiore opere ex[truxit et] confecto ampliata pecunia omni cultu [--- exorna]vit marmorib[us]

peregrinis et [---]s exornatu[---] cum titul[o dedit?].- words in litura; improved reading: Wesch-Klein (1990), 204-5.

300) CIL VIII, 26482. AD 184-192. Thugga, Proconsularis.

Q. Pacuvius Saturus fl(amen) perp(etuus) augur c(oloniae) I(uliae) K(arthaginis) e[t] Nahania

[Victor]ia fl(aminica) p(er)p(etua) ad [opu]s templi Mercuri quo<d> M. Pacuvius Felix

Victorianus filius eorum codicillis suis HS L mil(ibus) fieri iussit amplius ipsi ob honorem

f[l(amoni) perp(etui)] HS LXX mil(ibus) pollicitis [sum]mis templum M[e]rcuri et cellas duas

cum [s]tatuis et porticum et ab[sides ---] | [[omnique cultu]] ampliata pecunia fecerunt item

porticum et [area]m macelli pago patr[i]ae extruxerunt et excoluerunt item civitati Thugg(ensi)

HS XXV mil(ia) Q. Pacuvius Saturus fl(amen) perp(etuus) daturum se pollicitus est ex cuius

summae reditu quotannis decurionibu[s sport]ulae darentur et ob diem [mun]eris ludos scaenicos

et sportu[las] decuri[o]nibus utriusque ordinis et un[i]verso populo [dedit ---].

- [[omnique cultu]] in litura; improved reading: DouggaFrag. 34 but QVOT = QVO<D>.

Page 49: The Phraseology and Structure of Latin Building -

480 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

301) CIL VIII, 26483. AD 184-192. Thugga, Proconsularis.

Q. Pacuvius Saturus fl(amen) [perp(etuus) augur c(oloniae) I(uliae) K(arthaginis)] | et Nahania

Victoria [eius fl(aminica) perp(etua) s(ua) p(ecunia) f(ecerunt)].

302) CIL VIII, 26484. AD 184-192. Thugga, Proconsularis.

[Q. Pa]cuvius Saturus fl(amen) perp(etuus) augur c(oloniae) I(uliae) K(arthaginis) | [et] Nahania

Vic[t]oria eius fl(aminica) perp(etua) s(ua) p(ecunia) f(ecerunt).

303) ILAfr. 523. AD 184-192. Thugga, Proconsularis.

[Pr]o sa[lute Imp(eratoris) Caes(aris) M.] Aurelii Commodi A[ntonini Aug(usti)] pii [Sarmati]ci

Germa[nici maximi Br]itanni[ci p(atris)] p(atriae) | [Q. Pa]cu[vius Saturus fl(amen) perp(etuus)

augur c(oloniae)] I(uliae) Karthag(inis) et Nahania Vi[ctoria fl(aminica) perp(etua)] porticum [et

---]um macelli pag[o patriae extrux]erunt et [dedica]verunt.- ILAfr.: ]I COMMODI A[; PII in litura.

304) ILAfr. 524. AD 184-192. Thugga, Proconsularis.

[[Pro salute [Imp(eratoris)] Caesaris M. Aurelii Co[mmodi Antonini]]] | [[Aug(usti) p[ii]

Sarmatici Germanic[i maximi]]] | [[Brit[ann]ici p(atris) p(atriae)]] d(ecreto) d(ecurionum)

p(ecunia) p(ublica) pagus et civitas [[---]].

- The whole titulature is in litura; DouggaFrag. 9: DD PP; [[---]]; ILAfr.: PP.; [Thugga].

305) CIL VIII, 12014. AD 184-192. Urusi, Proconsularis.

Iunoni Aug(ustae) sacrum. | Pro salute Imp(eratoris) C[a]es(aris) [[M. Aureli Commodi Antonini

Aug(usti) Germ(anici)]] | [[Sarmatici Brittan[n]ici p(atris) p(atriae)]]S civitas Urusitana templum

| cum sanctuari[o Io]vis fecit et dedicavit. D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica). - words in litura. S belongs to old erased titulature, e.g.[[fortissimi principi]]s.

306) AE 1957, 85. AD 182-192. Lambaesis, Numidia

[---] | Hadriani [---] | Nervae adnep(o-) [---] | [S]ar(matic-) Ger(manic-) max(im-) [---

tab?]|ularium equitum [leg(ionis)] | III Aug(ustae) dedicante [---] | co(n)s(ule) desig(nato) [---].

307) CIL VIII, 27832. AD 182-192. Tituli, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caesa[ris M. Aureli Com]|modi Aug(usti) Sarmatici G[ermanici

seniores? Tituli]|tanorum de suo feceru[nt].

308) CIL VIII, 27769. AD 180-192. Althiburos, Proconsularis.

[Iov]i O(ptimo) M[ax(imo)] Iunoni Regina[e] Minervae. | [[[Pro sal]ute Imp(eratoris)

[Caes(aris)] M. Au[reli Comm]od[i Antonini pii felicis] Aug(usti)]] municipium Aelium |

[Hadria]num A[ug(ustum) A]lthiburitanum pecunia sua Ka[pit]olium a solo extructum | [fe]c[it

omniq(ue) a]ddito cultu dedi[cav]it.- my sugg.: M[ax(imo)].

Page 50: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 481

309) CIL VIII, 15205. AD 180-192. Thignica, Proconsularis.

[--- Memmii --- et D]onatus dec[uriones ob statua??]s duas [in] patriae et civium suorum

[honorem promissas adle??]cti arcum cum [---] | [---] duabus et col[umnis] ma[rmo]r[ei]s

n(umero) octo et s[t]atuis marmoreis n(umero) sexs et C[ --- et str]atura areae quae F[---]AR[---

]VM[---] | [---] patriae suae cu[m ---] Memmio Felice Sabinian[o] et Q. Memmio Rufo

Fortu[natiano sacerdote? pu]blico adlectis de[curion]ibus c(olonorum) c(oloniae) I(uliae)

[K(arthaginis) ---] | [--- sacerd]otibus Aesculapi p[osuer]unt idemque dedicav[e]runt. Ad quorum

remun[erandam munificentia]m re[s] publica sua c[ivita]tis Thign[icen]|sis statua[s pedestres ---

Mem]mio Rufo fratri eorum et Caeciliae [--- matri eorum et ipsis] equestres in foro posuit.

310) CIL VIII, 26500. AD 180-192. Thugga, Proconsularis.

Pro salute{m} Imp(eratoris) Caesaris M. Aure[li ---] | L. Octavius Victor Rosc[ianus --- nomine

suo et ---] | Venustinae uxoris suae I[---] | ++ deauravit et aedem M[---].

311) AE 1955, 137. AD 194. Lambaesis, Numidia.

Imp(erator) Caesar L. Septimius Severus Per[ti]|nax Aug(ustus) p(ater) p(atriae) pont(ifex)

max(imus) trib(unicia) pot(estate) II imp(erator) III co(n)s(ul) I[I] | per [[leg(ionem) III]]

Aug(ustam) opus amphitheatri | refecit exornavitque | C. Iulio Lepido Tertullo leg(ato) Aug(usti)

pr(o) pr(aetore) c(larissimo) v(iro).- [[leg(ionem) III]] in litura.

312) AE 1967, 566. AD 194. Lambaesis, Numidia.

[Pro sa]lute et incolumitate Imp(eratoris) Caes(aris) [L. Septimi Severi Pertinac]is Aug(usti) | [C.

Iuli]us Lepidus Tertullus leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) co(n)s(ul) des(ignatus) [---] | per

leg(ionem) III Aug(ustam) p(iam) v(indicem) [fieri iussit?].

313) CIL VIII, 4192*. AD 194. Verecunda, Numidia.

Genio patriae Aug(usto) | dedicante Iulio | Lepido Tertullo leg(ato) Aug(usti) | pro praetore |

quod L. Pompeius Rogatus | testamento suo ex HS XX (milibus) n(ummum) | fieri iussit ordo

Verecun(densium) | faciendum curavit.

314) CIL VIII, 306. AD 195. Ammaedara, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo Pertinaci Aug(usto) p(ontifici) m(aximo) | trib(unicia)

pot(estate) III imp(eratori) V co(n)s(uli) II p(atri) p(atriae) Parthico Ara|bico et Parthico

Aziabenico d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

315) CIL VIII, 4364. AD 195. Gibba, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septi|mio Severo Per|tinaci Aug(usto) Arabi|co Adiabenico | p(ontifici)

m(aximo) tr(ibunicia) p(otestate) [I]II imp(eratori) [V] | co(n)s(uli) II p(atri) p(atriae) [ex] | HS

C (milibus) n(ummum) Gib[ben]|ses fecer[unt].

- my sugg.: [I]II; CIL VIII, 18547: II.

Page 51: The Phraseology and Structure of Latin Building -

482 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

316) CIL VIII, 4365. AD 195. Gibba, Numidia.

Imp(eratori) C(aesari) L. Septimio | Severo Pertin[a]|ci Aug(usto) Arabico | Adiabenico

p(ontifici) m(aximo) | tr(ibunicia) p(otestate) III imp(eratori) V co(n)s(uli) | II p(atri) p(atriae) ex

HS C (milibus) n(ummum) cu|rante Pomponio | Fausto Aurel(i) f. | d(e)d(icante) Socraten(e?)

pro<c(uratore)> | Augg(ustorum) nn(ostrorum) <G>ib(benses) <f>e<c(erunt)>.

- PROQ pro proc; LIBREG pro Gib. fec.; CIL: Aurel(io) F, my sugg.: Aurel(i) f.?

317) ILAlg. 2, 7751. AD 194-195. Cuicul, Numidia.

Telluri Genetrici res publica Cuicul[i]tanor(um) templum fecit | C.Iulius Lepidus Tertullus

leg(atus) Aug(usti) pr(o) pr(aetore) dedicavit | simulacrum deae acrolithum Ti. Iulius Honoratus

pont(ifex) fl(amen) p(er)p(etuus) dono dedit.

318) CIL VIII, 26498. AD 194-195. Thugga, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caesaris L. Septimi Severi Pertinacis Aug(usti) Parthici Arabic[i]

Parthici Adiaben[ici pont(ificis) max(imi)] tri[b(uniciae) pote]st(atis) III co(n)s(ulis) II p(atris)

p(atriae) [[et D. Clodii Septimi Albini Caes(aris)]] et Iuliae [Domnae Aug(ustae) matris

castr]orum opus templi Saturni quod L. O(ctavius) Victor Roscianus [---] ex summa honoris [---

faciendum promiserat?] taxatis HS quinquaginta milib(us) n(ummum) mu[---]ulis suis ad

perficiendum id opus HS centum mil(ia) n(ummum) legavit qua summa ab heredibus [sol]uta et

publice inlata pagus et civitas Thuggensis d(ecreto) d(ecurionum) dedicavit.- new reading: DouggaFrag. 38.

319) CIL VIII, 8375. AD 196. Choba, Mauretania Caesariensis.

Imp(eratore) Caes(are) L. Septimio Severo pio | Pertinace Aug(usto) balneae municipum |

municipii Aelii Chobae p(ecunia) p(ublica) factae | dedicantibus L. Aiedio M. fil. Quir(ina) |

Victore M. Aemili[o] [-] fil. Arn(ensi) Hono|rato IIviris a(nno) [pr(ovinciae)] CLVII.

320) CIL VIII, 23107. AD 196. Hr Sidi Naoui, Proconsularis.

Fortunae Reduci Aug(ustae) sacrum. | Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) divi M. Antonini p[ii]

Germanici Sarmatici fili divi Commodi fratris divi Antonini Pii ne[p(otis) divi] | Hadriani

pronep(otis) divi Traiani Part[h]ici abnep(otis) divi Nervae adnep(otis) L. Septimi Severi pii

Pertinacis Aug(usti) Arabici | Adiabenici pontif(icis) max(imi) trib(uniciae) pot(estatis) IIII

imp(eratoris) VIII co(n)s(ulis) II p(atris) p(atriae) et M. Aureli Antonin[i] Caes(aris) fili eius

totiusque divinae domus | M. Pinarius Fortunatus fl(amen) p(er)p(etuus) templum Fortunae quod

adiectis IS mille n(ummum) ad summam flam(oni) sui ex IS VII mil(ibus) distribuendum

promiserat | M. Salvius Celsus Pinarianus nepos et heres [i]n amorem patriae suae multiplicata

pecunia simulacro auro reculto solo publico | cons<u>mmavit idemq(ue) dedicavit et ob

dedicationem sportulas decurionibus item epulum et gymnasium universis civibus dedit | et

spectaculum ludorum scaenicorum ed(idit).

- CONSOMMAVIT pro consummavit.

Page 52: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 483

321) CIL VIII, 25500. AD 196. Saia Maior, Proconsularis.

[Iovi Optimo Maximo] Iunoni Reg(inae) Minervae Au[g(ustae) sacrum]. | [Pro salute

Imp(eratoris) Caes(aris) divi M. Antonini f. di]vi Commodi frat(ris) divi Pii nep(otis) divi

Hadr(iani) pro[nep(otis) divi Traiani abnep(otis) divi Nervae adnep(otis)] | [L. Septimi Severi

Pertinacis Aug(usti) Arabici Adiabe]nici pontificis maximi trib(unicia) pot(estate) IIII

imp(eratoris) VIII [co(n)s(ulis) II proco(n)s(ulis) p(atris) p(atriae) ---] | [---] IIvir q(uinquennalis)

II aedem Capitoli cum porticibus et arcu et statuis n(umero) XII so+[---].

322) ILAlg. 2, 9104. AD 197. Castellum Arsacalitanorum, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi M. Antoni]ni pii Germanici Sarmatici fil. div[i] Commodi fratri divi

Antonini P[i nep(oti)] | [divi Hadriani pr]onepoti divi Traiani Parthici abn[e]poti divi Nervae

adnepoti L. Septimi[o] | [Severo pio Pertinaci Aug(usto)] Arabico Adiabenico propagatori

[i]mperi pontifici maximo trib(unicia) pot(estate) <V> | [co(n)s(uli) II imp(eratori) VIII

proco(n)s(uli) p(atri)] p(atriae) patri M. Aureli Antonini Caesaris [I]mp(eratoris) destinati res

pub(lica) Arsacalitan[or(um)] | [dedicante leg(ato) Au]g(usti) pr(o) pr(aetore) Q. Anicio Fausto

c(larissimo) v(iro) patron[o IV c]oloniarum.- POT X pro pot. V; my sugg.: [imp. VIII]; CIL VIII, 6048: [curante].

323) AE 1904, 75. AD 197. Hr R'mada, Mauretania Caesariensis.

Pro salute Imperator|um dom(inorum) nostrorum L. S|eptimi Severi Pert(inacis) Aug(usti) et M.

| Aurelli Antoni<ni> Bassiani C[ae]|saris Imp(eratoris) destinati templ[um] | Victori(a)e

Aug(us)torum culto|res eius nu(minis) fece(runt) Iulius Em|eritus flamen perp(etuus) imp(en)sis

| suis fecit anno p(rovinciae) CLVIII.

324) AE 1975, 870. AD 197. Tillibari, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) L.] Sep[timio S]ev[ero Per]|[ti]naci Aug(usto) pi[o] Parthico [Ara]|[bico

P]arthic[o A]d[ia]benico p(atri) p(atriae) | [trib(unicia) pot(estate)] V c[o(n)s(uli) II imp(eratori)

VIIII] Q. Anicio Fausto | [leg(ato)] Aug(usti) p[r]o pr(aetore) c(larissimo) v(iro) aedem |

[an]norum vetust[at]e dila|[psa]m a solo restituit et per[f]ecit | [---] M. Valerius L[epi]dus

praef(ectus) coh(ortis) II [Fl(aviae)] Afr(orum).

325) CIL VIII, 14394. AD 197. Vaga, Proconsularis.

[Pro salute] Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi S[everi pii Pertinacis Aug(usti) pont(ificis)

max(imi) tr(ibunicia) pot(estate) V imp(eratoris) VIIII co(n)]s(ulis) II p(atris) p(atriae) et M.

Aureli Antonini Ca[es(aris) prin]|[cipis iuven]tutis Imp(eratoris) designati [---]mus cellam cum

prona{v}o vet[ustate] | [conlapsam qu]am sacerdotales et cerea[les refecerant exornavit et ad

reficiendas statuas?? Ce]rerum cum pro splendore coloniae [---] | [--- contu?]lissent erogata

summa ex arca [---]tarem summam de suo intulit.

326) ILPBardo 239. AD 196-197. Bulla Regia, Proconsularis.

[Pro salute Im]p(eratoris) Caes(aris) divi M. Antonini pii Germanici Sarmat(ici) fil. | `divi

Page 53: The Phraseology and Structure of Latin Building -

484 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Hadr(iani) adnepot(is)´ | [divi Antonini P]ii nepotis divi Traiani Part(hici) abnep(otis) divi

Nervae adnepoti(s) | [L. Septimi Severi p]ii Pertinacis Aug(usti) Arabici Adiabenici pont(ificis)

max(imi) tribunic(ia) | [potestate III]I co(n)s(ulis) II p(atris) p(atriae) et M. Aureli Antonini

Caes(aris) totiusq(ue) domus divin(ae) | [res p(ublica) coloniae B]ullens(ium) regior(um)

templum Dianae Corolliticae | [quod testame]nto suo Marcius Tertullus c(larissimae)

m(emoriae) v(ir) alumnus et patro|[nus rei publ(icae)? i]nter cetera eximiae liberalitatis suae in

patriam | [documenta ex HS ---] mil(ibus) (nummum) fieri iussit suscepta pecunia ab herede eius

perfecit.- ILPBardo: [ex testamento].

327) AE 1939, 213. AD 198. Castellum Dimmidi, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo pio Pertinaci Aug(usto) Arabi]co Adiabenico

Par[th]ico maximo p(atri) p(atriae) p(ontifici) m(aximo) trib(unicia) [pot(estate) VI imp(eratori)

XI] | [co(n)s(uli) III proco(n)s(uli) et Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino Aug(usto)

Imp(eratoris) Caes(aris)] L. Septimi Severi pi[i P]ertinacis Aug(usti) fil. et Septim[io Getae

Caes(ari)] | [Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Severi pii Pertinacis Aug(usti) fi]lio et

Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini Aug(usti) [[f[ratri]]] [Q. Anicius] | [Faustus

leg(atus) Augg(ustorum) pr(o) pr(aetore) f(ecit) per vexillationem leg(ionis)] III Aug(ustae)

p(iae) v(indicis) et vexill[ati]o{e}nem leg(ionis) III [[[Gall(icae)]]] praetend[entes] | [castello

Dimmidi curantibus Ul]pio Vindice et Cuso[nio] Ianuario NNleg(ionum) [III Aug(ustae) p(iae)

v(indicis) et III Gall(icae)].- NN(centurionibus); new reading: LeBohec (1989a), 177; my sugg.: [curantibus]; AE: [curam agentibus].

328) AE 1939, 214. AD 198. Castellum Dimmidi, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo pio Pertinaci Aug(usto) pont(ifici) max(imo)

trib(unicia) pot(estate) VI imp(eratori) XI co(n)s(uli) II] | proc(onsuli) patri pa[triae et

Imp(eratori) M. Aurelio Antonino Aug(usto) Imp(eratoris) L. Septimi Severi] | p(ii) Pert<i>nacis

Aug(usti) filio et Septim[io Getae Caes(ari) Imp(eratoris) L. Septimi Severi] | pii Pert<i>nacis

Aug(usti) filio et Imp(eratoris) Caes(aris) M. [Aureli Antonini Aug(usti) fratri et Iuliae

Aug(ustae) matri Augg(ustorum)] | Q. Anicius Faustus leg(atus) Augg(ustorum) pr(o) p[r(aetore)

leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis) f(ecit) per vexillationem leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae)

v(indicis)] | et vexillationem leg(ionis) III [[[Gal(licae)]]] praetend(entes) [cast(ello) Dimmidi et

alam primam Pannoniorum curante] | Fl(avio) Super[o] praef(ecto) eq(uitum) al(ae) I

Pan(noniorum) Satur[nino et Gallo co(n)s(ulibus)].- PERTENACIS pro Pertinacis; reading according to LeBohec (1989a), 393; except [[[Gal(licae)]]] and not

[Gal(licae)].

329) AE 1940, 141. AD 198. Castellum Dimmidi, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo pio Pertinaci Aug(usto) Arab(ico) Adi]ab(enico)

Part(hico) max(imo) p(atri) p(atriae) pont(ifici) ma[x(imo)] trib(unicia) p(otestate) VI |

[imp(eratori) XI co(n)s(uli) II proc(onsuli) et Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino

Aug(usto) Imp(eratoris)] Caes(aris) L. S[e]p[ti]m[i] Severi Pert[i]nacis Aug(usti) fil. | [et L.

Page 54: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 485

Septimio Getae Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Severi pii Pertinaci]s Aug(usti) n(ostri) f. [et

Im]p(eratoris) Cae[s(aris)] M. [A]ureli Anto|[nini Aug(usti) fratri Q. Anicius Faustus co(n)s(ul)?

designatus? leg(atus) Aug(ustorum)] pr(o) pr(aetore) leg(ionis) III A[ug(ustae)] p(iae) v(indicis)

f(ecit) per vexilla|[tionem leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis) et vexil(lationem) leg(ionis)

III Gal(licae) et ala(m) pr(imam) Pan(noniorum) cura]nte Flav[io Su]per[o] p[r]aef(ecto)

eq(uitum) al(ae) I P|[annon(iorum) Gallo et Satur]nin[o co(n)s(ulibus)].- improved reading: AE 1948, 215.

330) AE 1948, 214. AD 198. Castellum Dimmidi, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo pio Pertinaci Aug(usto) Ar[ab(ico) Adiab(enico)

Part(hico) max(imo) p(atri) p(atriae) pont(ifici) max(imo) trib(unicia) p(otestate) VI] |

imp(eratori) XI [co(n)]s(uli) II proco(n)s(uli) et Imp(eratori) C[a]es(ari) M. Aurelio Antonin[o

Aug(usto) Aug(usti) n(ostri) filio? et][[[L. Septimio Getae]]] | [[C[ae]s(ari)]] Aug(usti)

Imp(eratoris) L. Septimi Severi pii Pertinacis Aug(usti) n(ostri) f. [et Imp(eratoris) M. Aureli

Antonini Aug(usti) fratri] | Q. Anicius Faustus leg(atus) Aug(ustorum) pr(o) pr(aetore) leg(ionis)

f(ecit) per leg(ionem) [III Aug(ustam) p(iam) v(indicem) et vexillationem leg(ionis) III Gallicae]

| et ala(m) pr(imam) Pan(noniorum) curante Fl(avio) Supero praef(ecto) al(ae) Pan[noniorum

Saturnino et Gallo co(n)s(ulibus)].

331) CIL VIII, 18070*. AD 198. Lambaesis, Numidia.

[Imp(eratoribus) Caes(aribus) L. Septimio Se]vero p[i]o Pertin(aci) Arab[ico Adiabenico] |

[Parthico maximo Aug(usto) et M. Au]relio Antonino Aug(usto) [[Par[t(hico) Brit(annico)

Germ(anico)]]] | [et Iuliae Augustae matr]i Aug(usti) [[n(ostri)]] e[t] castrorum ded[icante Q.

Anicio] | [Fausto leg(ato) Auggg(ustorum) pr(o) pr(aetore) co(n)s(ule)] des(ignato) tesserari

[[leg(ionis) III]] Aug(ustae) p(iae) [v(indicis) scholam? ex lar]|[gissimis stipendis? fecerunt] ob

quam sollemnitatem [decreverunt arca] | [ut fiat ex qua iis qui ex eo colle]gio dimittentur

singulis anular[i n(omine) dentur HS --- mil(ia) n(ummum)] | [--- cur]an[t]e C. I[u]lio Tertullo

qu(a)es[tore ---] | [---] I [---]. - words in litura.

332) ILPBardo 22. AD 198. Si Aoun, Proconsularis.

Pro salute Impp(eratorum) nn(ostrorum) | L. Septimi Severi Pertinac(is) | et M. Aureli Antonini

Augg(ustorum) | et L. Septimi [[Getae]] Caesaris | Q. Anicius Faustus co(n)s(ul) de(signatus) |

praesidium poni iussit sub | cura Aemili Emeriti dec(urionis) al(ae) | praepositi coh(ortis) II

Fl(aviae) Afr(orum) et n(umeri) col(lati).

333) AE 1894, 44. AD 198. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) divi M. Antonini pii Germanici Sarm(atici) filio divi Commodi fratri divi

Antonini Pii nepoti divi Hadriani pronep(oti) | divi Traiani Parthici abnep(oti) divi Nervae

adnepoti L. Septimio Severo pio Pertinaci Aug(usto) Arabic(o) Adiab(enico) | Parthico maximo

pontifici maximo tribunic(iae) potestatis VI imper<ator>i XI co(n)s(uli) II patri patriae

Page 55: The Phraseology and Structure of Latin Building -

486 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

proconsuli et | Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimi Severi Pertinacis Aug(usti) Arabici Adiabenici

Parthici maximi fil. d[ivi M. Antonini] pii German(ici) | Sarmatici nepoti divi Antonini Pii

pronepoti divi H[adriani abn]epoti divi [T]raia{ia}ni Part(hici) et divi Nerv(ae) ad(nepoti) | M.

Aurelio Antonino Aug(usto) principi iuventutis [[forti[ssimo felicis]simo

indulg[e]ntissimoq(ue)]] thermas | ampliatas decreto decurionum pecunia publica leg(ato) [Q.

Anicio] Fausto Augg(ustorum) pro praetore patr(ono) colon(iae).- [[forti]]; [[simo indulg[e]ntissimoq(ue)]] in litura.

334) ILAlg. 1, 1255. AD 198. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) divi M. [Antonini pii G]erm[anici] Sarmatici f[ilio divi] Commodi fratri

divi [Antonini] | Pii nepoti divi Had[riani pronepoti] divi Traiani Parthici abnepoti [divi Ne]rvae

adnepoti | L. Septimio Severo pio [Pertinaci Au]g(usto) Arabico Adiabenico Parthico p[ontifi]ci

maximo trib(uniciae) pot(estatis) VI imp(eratori) XI [co(n)s(uli) II p(atri) p(atriae)] | propagatori

imperi pa[tri Imp(eratoris) Caes(aris) M.] Aureli Antonini pii [[et L. Septimi Geta[e Caesa]ris]]

| [---]onius Quir(ina) Tertu[llus fl(amen) p(er)p(etuus) adiectis HS --- mil(ibus) n(ummum)] ad

legitimam sum[mam] ex HS LXXVII mil(ibus) n(ummum) [fecit idemque dedicavit?].

335) ILAlg. 2, 6248a. AD 198. Tigisis, Numidia.

[Pr]o salute et victoriis [Impp(eratorum)] Caesarum L. Septimi [Seve]ri pii [Pertinaci]s | [et] M.

Aureli Antonin[i Au]gusto[r]um et [P. Se]ptim[i Getae] Caes(aris) t[otiusq(ue)] | domus divinae

Q. A[nicio] Fausto leg(ato) Augg(ustorum) pr(o) [pr(aetore)] co[nsule de]signa[to] | T. Flav[ius

Honoratus arc]um quem [pol]l|[ici]tus es[t ob honorem decurion?]atus ER [---]SEX | [---]

dedicavit.

336) ILAlg. 2, 6248b. AD 198. Tigisis, Numidia.

[Pro] salute [et victoriis Impp(eratorum) Ca]esarum L. Septimi Severi pii Pertinacis et M. Aureli

| Antoni[ni Augg(ustorum) et P. Septimi] Getae Caes(aris) tot[i]usq(ue) domus divinae Q.

Anicio Fausto | [leg(ato) Augg(ustorum) pr(o)] pr(aetore) consule designato [T. Flavius

Hono]|ratus arcu[m quem --- pollicitus est? praeter] legiti[mam --- ob summam hono?]|ris

decurio[natus ---]tum [--- dedicavit].

- my sugg.: [ob summam hono?]ris; Wesch-Klein (1990), 336: legiti[mam]; ILAlg.: legiti[ma].

337) CIL VIII, 11531A. AD 195-198. Ammaedara, Proconsularis.

[Pro salute et incolumitate Imp(eratoris) Caes(aris) div]i [M.] Ant[onini pii Germ(anici)

Sarm(atici) f. divi] | [Commodi fratris divi Antonini Pii n(epotis) div]i [H]a[drian]i pr[on(epotis)

divi Traiani Parth(ici) abn(epotis)] | [divi Nervae adn(epotis) L. Septim]i Severi pii P[ertinacis

Ara]|bici Ad[iabe]nici p(ontificis) m(aximi) p(atris) p(atriae) | d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia)

p(ublica).

338) CIL VIII, 11531B. AD 195-198. Ammaedara, Proconsularis.

[Pro salute] Imp(eratoris) Caes(aris) L. S[eptimi Severi] | [pii] Pertinacis Au[g(usti)] | [Arabici]

Page 56: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 487

Adiabenici | [d(ecreto)] d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

339) AE 1997, 1642. AD 195-198. Hr El Haouaria, Proconsularis.

Frugifero Aug(usto) sacrum. Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Severi pii Pertinacis

Aug(usti) Parthici | Arabici Parthici Adiabenici p(ontificis) m(aximi) p(atris) p(atriae) |

decuriones c(ives) R(omani) aedem de sportulis | fec(erunt) idemq(ue) ded(icaverunt).

340) ILAlg. 2, 7805. AD 198-199. Cuicul, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) L. Septimio Severo pio [Pertinace Aug(usto) Ara]|bico Adiabenico

Part(hico) max(imo) fortissim[o felicissimo pont(ifice)] | max(imo) trib(unicia) pot(estate) VII

imp(eratore) XI co(n)s(ule) II proco(n)s(ule) di[vi M. Antonini pii fil. divi Com]|modi frat(re)

divi Pii Antonini nep(ote) div[i Hadriani pronep(ote) divi] | Traiani Part(hici) abnep(ote) divi

Nervae adne[p(ote) et] | Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio An[to]nino Aug(usto) trib(unicia)

[pot(estate) II proco(n)s(ule) et] | [[P. Septimio Geta Caes(are) Aug(usto)]] Augusti nostr[i M.

Aureli Antonini Aug(usti)] | [[fratre]] et Iulia Domna Aug(usta) matre castr[orum res p(ublica)

Cuiculitanorum? ---] | vetustate corruptas ampliato opere in[latis HS --- mil(ibus) n(ummum)

restituit?] | excoluit dedicante Q. Anicio Fausto leg(ato) [Auggg(ustorum) pr(o) pr(aetore) viro

clarissimo amp(lissimo) consulari] | patrono coloniae.- ILAlg. [consulare].

341) ILAlg. 2, 7806. AD 198-199. Cuicul, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) L. Septimio Se[vero pio] | Pertinace Aug(usto) Arabico A[diabeni]|co

Part(hico) max(imo) fortissimo felici[ssimo] | pont(ifice) max(imo) tr<i>b(unicia) pot(estate) VII

imp(eratore) XI co(n)s(ule) II p[roco(n)s(ule)] | divi M. Antonini pii fil. divi Commodi fr[atre

divi] | Pii Antonini nep(ote) divi Hadriani pronep(ote) div[i Tra]|iani Part(hici) abnep(ote) divi

Nervae adnep(ote) et | Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio Antonino Aug(usto) trib(unicia)

pot(estate) II proco(n)s(ule) et | [[P. Septimio Geta Caes(are) [Augusti nostri]]] M. Aureli |

Antonini Aug(usti) fratre et Iulia Domna Aug(usta) matre | castrorum res p(ublica)

Cuiculitanorum horrea a solo | extruxit dedicante | Q. Anicio Fausto leg(ato) Augg[[g(ustorum)]]

| pr(o) pr(aetore) viro <clarissimo> amp(lissimo) consular<i> pat(rono) coloniae.

- CONSVLARE pro consulari.

342) CIL VIII, 20845. AD 198-199. Grimidi, Mauretania Caesariensis.

[Imp(erator) Caes(ar) L. Septimius Severus pius] Pertina[x] Aug(ustus) [A]ra[bic(us)] |

[Adiabenic(us) Parthic(us) maximus pont(ifex) maxi]mus trib(unicia) [p]otes[t(ate)] imp(erator)

[--- co(n)s(ul)] | [--- et Imp(erator) Caes(ar) M. Aureliu]s Antoninus Aug(ustus) [e]t | [L.

Septimius Geta Caes(ar) pro pace prov(inciae)?? Mauret]aniae Caesariensis | [---] p[e]r

[O]ctavium Pudentem | [--- procur(atorem) suum a] censibus. - CIL: [vias prov(inciae)?? Mauret]aniae Caesariensis; Laporte, AfrRom 15: 441: [pro pace?].

343) IRT 396. AD 198-199. Lepcis Magna, Proconsularis.

Page 57: The Phraseology and Structure of Latin Building -

488 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[--- Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi S]eve[ri pii Pertinacis Aug(usti) Arabici A]diaben[ici

Par]thici maximi [pontificis max]imi [tribunici]ae potes[tati]s V[II ---] imp[eratoris? ---

co(n)s(ulis)? --- p(atris)] p(atriae) et I[mp(eratoris)] | [Caes(aris) M. Aurelli Antonini --- et

I]uliae [Augu]stae [matris Augusti et cas]tror[um totiusque] divinae domus | [---] Rusonianus

fl[am(en)] augur IIvir q(uin)q(uennalis) cellam f[rigi]darii et [--- c]ry|[ptam ---] rui[na con]labsas

[e]x pollicitatione m[un]eris gladiato[ri o]b honorem | [quinquennalita]tis p[---] permissu

sacratiss[imi pr]incipis divi M. Antonin[i f.] a fundamentis | [---] marmoribus et co[l]umnis

exornavit stat[u]am Aesculapii novam | [--- res]tituit ceter[as] refe[c]it ex [multi]s aliis

[m]une[ribu]s rei p(ublicae) suae conlatis et | [---]uli nomine Vi[--]iti[---]. || [---]BVS[---].

- AE 1991, 1619: [c]ry|[ptam]; lines 1-2 are re-inscribed (the erased text was in honour of Commodus).

344) AE 1995, 1790. AD 198-199. Tatilti, Mauretania Caesariensis.

[Impp(eratores) Caess(ares)] | [L. Septimius Severus] | [et M. Aurelius Ant]oninus | [Augg(usti)

---]s [pr]opagatores | [imperi] mur(um?) h[iber]na(culorum?) coh(ortis) IIII | S[y]g(ambrorum)

per C. Octa[vi]um Puden|tem Caesium Ho[n]oratum [v(irum) p(erfectissimum)] | proc(uratorem)

suum a cen[si]bus [---] | [--- constituerunt?].- AE 2002, 86 and AE 1937, 156: coh(ortis) IIII.

345) AE 1992, 1769. AD 175-199. Ammaedara, Proconsularis.

Marti Aug(usto) s(acrum) | P. Caelius Vic|tor sacerdos | et Furnia Do|natula uxor | v(otum)

s(olverunt) l(ibentes) a(nimo) | f(aciendos) c(uraverunt) gradus n(umero) IIII.

346) CIL VIII, 27828. AD 170-199. Tituli, Proconsularis.

Neptuno Aug(usto) sacr(um) | seniores et pleps Titulitan(orum) | aere conlato fontem c[um

omni?] | opere a solo [fec]eru[nt] et dedi|[caveru]nt TV[---]C[-]F FEI[---] mag(istro?) [pa]g(i?).

- AE 1898, 47: [caveru]nt; Shaw (1995a), 28: c[um omni?] |; Tu[-]c[i?] f. Fel[ix?] mag(ister) p[a]g(i).

347) CIL VIII, 954. AD 161-199. Bled Djedida, Proconsularis.

Q. Pompeius Balbus claris[simus vir proco(n)s(ul)? pr]ovinciae Siciliae [opus? --- quod ---] |

avia inchoavit Albia M. f. [---]FRA consummavit [cum omni cultu perfecit?? curam agente ---

procur(atore) or procur(ante)??].- improved reading: AE 1994, 1844.

348) ILAlg. 2, 7573. AD 150-199. Gens Suburburum Colonorum, Numidia.

Nutrici Aug(ustae) | templum C. Hos|tilius Felix sa|cerdos Satur|ni s(ua) p(ecunia) f(ecit)

id(emque) [d(e)d(icavit)].

349) ILAlg. 2, 34. AD 150-199. Rusicade, Numidia.

C. Annius C. fil. Qu[ir(ina) ---] | dec(urio) IIII col(oniarum) pont(ifex) [--- praeter] | IS XX

(milia) n(ummum) quae ob honorem de[curionatus rei p(ublicae) dedit et] | IS LV (milia)

n(ummum) quae ob honorem pon[tificatus rei p(ublicae) intulit] | et statuas aeneas duas

Page 58: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 489

Vic[toriae Augustae et For]|tuna<e> Reducis quas ob [honorem decur(ionatus) et ob hono]|rem

pont(ificatus) pollic(itus) est [eodem anno? posuit et IS] II (milia) n(ummum) quae [--- ad

per]|fectionem operis t(h)ea[tri pollic(itus) est] contul(it) itemq(ue) IS XXX (milia) qu[ae ad

opus] | amp(h)it(h)eatri po[llic(itus) est dedit e]t statuam Herculis c[um tetras]|tylo ex IS XXXIII

(milibus) [n(ummum) --- ex liber]alitate sua s(ua) p(ecunia) fec(it) idemq(ue) d[edicavit] | ad

cuius d[edicationem e]tiam ludos scaenicos cum m[issil(ibus)] | [edi]dit.

- my sugg.: [praeter]; [dedit e]t; [eodem] ILAlg.: [super]; [dedi]t; [in eodem].

350) ILAlg. 2, 40. AD 150-199. Rusicade, Numidia.

[--- et Libe]ralis Iun(ior) et Liberia f[ili eius] | [---]CIE adusque concamarationes

comp[aginesque] | [candelabris?] XIII inluminaverunt easque cancellis marmoreis | [---

exornav?]erunt delphinis binis per vias theatri adiunctis LA[---] | [---]um XIIII lapidibus eius per

antigrados stratis marmo[reis] | [---]COPM [d]extro[rsu]m podiis marmoreis vias dextra

lae[vaque] | [feceru]nt [de]dicaveruntq(ue). L(ocus) d(atus) d(ecreto) d(ecurionum).

351) ILAlg. 1, 2943. AD 138-199. Aquae Caesaris, Proconsularis.

T. Aelius Seleucus fec(it).

352) ILAlg. 2, 7482. AD 100-199. Aïn M’Chira, Numidia.

Antonia L. f. Saturnina vicu(m) | et nundina (ante diem) V Kal(endas) et (ante diem) V Idus

sui|cuiusque mensi[s] constituit.

353) ILPBardo 236. AD 100-199. Bulla Regia, Proconsularis.

Apol[lini] genio col(oniae) Bul[lens(ium) regior(um)] et diis A[ug(ustis) sacrum] | M.

Liv[ineius] C. f. Quir(ina) De[xter ob honorem fl]am[oni sui] perp(etui) | [aedem? a so]lo sua

pec[unia fecit et dedicav?]it.

354) ILPBardo 237. AD 100-199. Bulla Regia, Proconsularis.

[Deo patrio? Ap]ollini et diis A[u]g(ustis) [sacrum] | [M. Livineius C. f.] Quirina De[xt]er sua

pecu[nia fecit].

355) ILPBardo 2, 26a. AD 100-199. Carthage, Proconsularis.

[--- mil(ibus)?] n(ummum?) a solo omni sua impen[sa] | [---] duas silvas cum statu[is ---

di?]eb(us) edid(it) tertiam quoq(ue) portic(um) | [--- e]xaltatis duab(us) exhedris omn[i] | [cultu?

---]BO[..]iu[s] ded(it) ludos in theat(ro) biduo de[d(it)?] | [---] interposita venation(e) et

gladiator[ium spectaculum] | [---] spe[c]t[a]c(ulum) A[f]ri[c]anar(um) et gladiat[or(um)] edidit.

Related fragments: a) [---]VASI[---]. b) VOI[---] | SVA [---] | ETO[---]. c) [---]IR[---] | [---]EM

in a[mphitheatro? ---]. - my sugg.: [mil(ibus)?] n(ummum?); Wesch-Klein (1990), 81: [cultu?].

356) ILAlg. 2, 2095. AD 100-199. Castellum Celtianum, Numidia.

Page 59: The Phraseology and Structure of Latin Building -

490 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[- Bombi]us Sex. fil. Quir(ina) Cicero arcum q[uem] | [ob honore]m magisterii aediliciae iur(is)

dicti[onis] | [promiserat] ex HS III mil(ibus nummum) fecit idemque dedic(avit).

357) ILAlg. 2, 615. AD 100-199. Cirta, Numidia.

C. Arrius Paca|tus balineum | Pacatianum | sibi mensib(us) XIV (fecit?).

358) ILAlg. 2, 7648. AD 100-199. Cuicul, Numidia.

Frugifero [Aug(usto) sac]r(um) | Caecilia Maximina et Caecilia Ve[--- pr]onaum cum | columnis

sua pec(unia) fecerunt curan[te --- F]elice viro eius | dedic(ante?)q(ue).

- my sugg.: dedic(ante)q(ue); ILAlg.: dedic(averunt)q(ue).

359) CIL VIII, 25805. AD 100-199. Hr Sidi Mohammed, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sacr(um) | aedem a solo exs[t]r|uctam et maceria cin|ctam P. Octavius

Fortuna|tus sacerdos de suo fecit | itemque dedicavit.

360) CIL VIII, 2647. AD 100-199. Lambaesis, Numidia.

Minervae Augustae | templum et signum nu|mini<s> eius cum base iussi | restituerunt eumq(ue)

dedicaverunt | M. Ulpius Quintianus N leg(ionis) III Aug(ustae) et | Ulpia Ingenua uxor eius. - N(centurio).

361) IRT 605. AD 100-199. Lepcis Magna, Proconsularis.

[---] Aug(ust-) [---] | Sentius Proximus | IIvir augur refect[a] | et exornata aede | p(ecunia) s(ua)

posuit.

362) ILAlg. 2, 4625. AD 100-199. Medjez Amar, Numidia.

Templum | Neptuni | fecerunt culto|[r]es ipsius pecunia | sua cu[rat]oribus | [---]nio A<f>r[o et

Cocc?]eio Norbano.

- ATR pro Afr.

363) ILPBardo 2, 84. AD 100-199. Provenance unknown.

[--- Ae]sculapius sac(erdos) I(ovis) O(ptimi) M(aximi) | [--- templum? cu]m ara et opere albari

ex|[ornavit? et --- ludos scaenicos et epulum? pro]miscue ex(h)ibuit d(ecreto) d(ecurionum)

p(ecunia) s(ua). - CIL VIII, 1141: [coemptis spatiis templum cu]m; ex|[aedificavit et in dedicatione divisionem pro]miscue; my

sugg.: ex|[ornavit?]; [ludos scaenicos et epulum? pro]miscue.

364) ILTun. 261*. AD 100-199. Segermes, Proconsularis.

Iovi Depulsori | M. Fabius M. f. Papir(ia) Mettianus fl(amen) p(erpetuus) praef(ectus) coh(ortis)

III Bracar(um) | trib(unus) leg(ionis) XXX U(lpiae) V(ictricis) praef(ectus) eq(uitum) alae

Flaviae II H(ispanorum) c(ivium) R(omanorum) voto dedic(avit) | cum Lartidia uxore et Optata

filia.

Page 60: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 491

365) ILAlg. 2, 4712. AD 100-199. Thibilis, Numidia.

M. Vitruvius | Mamurra | arcus | s(ua) p(ecunia) f(ecit).

366) ILPBardo 192. AD 100-199. Thinissut, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sac(rum) | L. Pompeius Arn(ensi) Honora|tus cisternum sua | pecunia ob

munificen|tia(m) eius fecit itemqu[e] | dedicavit.

367) CIL VIII, 14361. AD 100-199. Uccula, Proconsularis.

[---] Aug(ust-) sacrum | M. A[fr]a[nius?] L. f. Arn(ensi) [Pac?]atianus suo et fi|[l]iorum

[suo]rum nomine te[mpl]u[m] at|[qu]e colu[mnas] sua pe[c]unia r[esti]tuit | [ide]mque

[dedica]vit.

368) CRAI 2000, 1285. AD 100-199. Uchi Maius, Proconsularis.

[---] Hadria[n- ---] | [p]ro honore{m} m[agisteri?] | [--- opus horol?]ogi promisisset a[edem? ---]

| [cum] pronao et cistern[a --- fecit?] | idemq(ue) dedicavit d(ecreto) [d(ecurionum)?].- my sugg.: [n-]; AE 2000, 1730: [opus horol?]; CRAI and AE: d(ecreto) [d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)?].

369) AE 1976, 697. AD 201. Bu-Ngem, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio | Severo pio Pertina|ci Aug(usto) tr(ibunicia) p(otestate) IX

imp(eratori) co(n)s(uli) II p(atri) p(atriae) et | Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio An|tonino

Aug(usto) tr(ibunicia) p(otestate) IIII et | [[[L.]]] Sept(imio) [[Getae]] Caes(ari) Aug(usto) Q.

Anicio | Fausto leg(ato) Augg(ustorum) co(n)s(ulari) [[leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae)

v(indicis)]].

370) IRT 914. AD 201. Bu-Ngem, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo | pio Pert(inaci) Aug(usto) tr(ibunicia) p(otestate) IX

imp(eratori) co(n)s(uli) II p(atri) p(atriae) et | Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurel(io) Antonino |

Aug(usto) tr(ibunicia) p(otestate) IIII et [[L.]] Sept(imio) [[[Getae]]] Caes(ari) Aug(usto) | Q.

Anicio Fausto leg(ato) Augg(ustorum) co(n)s(ulari) [[[leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae)

v(indicis)]]].

371) IRT 915. AD 201. Bu-Ngem, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo pio Pert(inaci) Aug(usto) | tr(ibunicia) p(otestate) IX

imp(eratori) XI [co(n)s(uli)] II p(atri) p(atriae) et | Imp(eratori) Caes(ari) M. A[urel(io)]

Anto|nino Aug(usto) tr(ibunicia) p(otestate) [IIII] et [[[L.]]] Sept(imio) | [[Getae]] Ca[es(ari)

Au]g(usto) Q. Ani|[c]i[o] Fausto leg(ato) Augg(ustorum) [[co(n)s(ulari) leg(ionis) III Aug(ustae)

p(iae) v(indicis)]].

372) IRT 916. AD 201. Bu-Ngem, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo | pio Pertinaci Aug(usto) tr(ibunicia) pot(estate) VIIII

Page 61: The Phraseology and Structure of Latin Building -

492 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

| imp(eratori) co(n)s(uli) II p(atri) p(atriae) et Imp(eratori) Caes(ari) M. | Aurelio Antonino

Aug(usto) tr(ibunicia) p(otestate) | [[IIII]] et [L.] Septimio [[[Getae]]] Caes(ari) | Aug(usto) Q.

Anicio Fausto leg(ato) | Augustorum consular<i> | [[leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis)]].

- CONSULARE pro consulari; IRT: number of trib. pot. mistakenly erased.

373) AE 1976, 700. AD 201. Bu-Ngem, Proconsularis.

Genio Gholaiae. | Pro salute Augg[[g(ustorum)]] | C. Iu{u}lius Dignus | [N] leg(ionis) III

Aug(ustae) p(iae) v(indicis) | qui [pr]imo die | quo ad locum | ventum est | ubi domini nnn(ostri)

| castra fieri | iusserunt lo|cum consecravit | et ex p[raecepto eorum?] | [castra instituit?].- N (centurio); LeBohec (1989a), 178: p[raecepto eorum castra instituit?]; AE: p[---].

374) Libyca 1953, 240. AD 201. Kherba des Ouled Hellal, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caesar divi Marci Antonini pii Germ(a)nici | Sarmatici filius divi Commodi frater

divi Antonini | Pii nepos divi Hadriani pronepos divi Traiani Parthici | abnepos divi Nervae

adnepos | L. Septimius Sev[e]rus pius Pertinax Aug(ustus) Arabicus Adia|benicu[s Pa]rt[hicu]s

[max]imus pontifex m(a)ximus trib(uniciae) pot(estatis) VIIII imp(erator) XI | co(n)s(ul) III |

[co(n)s(ul) III designatu]s proco(n)s(ul) pater patriae et | Imp(erator) C[aesar L. Septi]m[i Se]veri

pii Pertinacis Aug(usti) Arab(i)ci Adi[abe]nici Parthici | maximi [divi Marci Antonini pii

Germ]anici Sarm(a)t(i)ci nepos d(i)vi Antonini Pii pronepos divi Ha|driani [abnepos divi

Traian]i Parthici et divi Nervae adnepos | M. Aure[lius Antoninus] Aug(ustus) trib(uniciae)

potestatis III co(n)s(ul) designatus proco(n)s(ul) et | [[[P. Septimius Geta Caesar]] L. S]eptimi

Severi pii Pertinacis [A]ug(usti) Arabici Adiabenici Parthici | Ma[xi]mi f. M. Aureli Antonini pii

Aug(usti) frater hiberna alae piae geminae Seba[s]tenae pro pace in | provincia constituerunt

inchoante et dedicante v(iro) e(gregio) P. Aelio Peregrino proc(uratore) suo.

375) AE 1967, 539. AD 198-201. Gheria El Gharbia, Proconsularis.

[I]mpp(eratoribus) Caess(aribus) L. Se[ptimio Severo pio Pertina]|ce Aug(usto) et M. Aur[elio

Antonino Aug(usto) et L. Sep]|[[timio Geta Caes(are)]] [Aug(usto) Q. Anicio Fausto leg(ato)] |

Augg(ustorum) pr(o) pr(aetore) co(n)s(ulari) v[exillatio leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae)

v(indicis)].

- AE: Faust(o) legato.

376) CIL VIII, 11731. AD 202. Hr El Hammam, Proconsularis.

Pro salute Imp[eratorum Cae]sarum L. Septimi Se[veri] pii Pertina[cis Aug(usti)] | p(atris)

p(atriae) III co(n)s(ulis) et M. Aureli [Anton]ini pii felicis Aug(usti) co(n)s(ulis) [et Iulia]e

[Domnae] | Augustae matris [Augusti n(ostri)] et castrorum totiu[sque domus] | Caesarum

nostrorum [po]rticum sacram a solo co[loni ---].

377) AE 1949, 47*. AD 202. Mactaris, Proconsularis.

[Imperatori Caesari M. Aure]lio Antonino | [Aug(usto) prin]cipi iuventutis | [Imp(eratoris)]

Page 62: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 493

Caes(aris) L. Septimi Severi pii Pertinacis Aug(usti) | Arabic(i) Adiabenic(i) Parthic(i) maximi

for|tissimi felicissimi p(atris) p(atriae) filio trib(unicia) pot(estate) V co(n)s(uli) | proco(n)s(uli)

col(onia) Aelia Aurelia | Mactaris d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

378) IRT 913*. AD 203. Bu-Ngem, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septimio Severo | pio Pertinaci Aug(usto) Arab(ico) Adiab(enico)

Parth(ico) pont(ifici) max(imo) tr(ibunicia) pot(estate) X | imp(eratori) XI co(n)s(uli) III p(atri)

p(atriae) et Imp(eratori) Caes(ari) | M. Aurelio Antonino Aug(usto) tr(ibunicia) pot(estate) III |

co(n)s(uli) et L. Se[[p]]timio [[Getae]] Caes(ari) Aug(usto) | per vexillationem [[leg(ionis) III

Aug(ustae)]].

379) AE 1957, 123. AD 203. Lambaesis, Numidia

[Pr]o salute invictor(um) Imperr(atorum) Severi et Antonini [[sanctissi]]|[[[m(orum)]

Aug(ustorum)]] et Iuliae Aug(ustae) [[piae matri(s)]] Aug(ustae) deae Caelestis aedem | [a

Lep]ido Tertullo incohatam p[er]fici curavit Cl(audius) Gallus | [leg(atus)] Augustor(um) pr(o)

pr(aetore) co(n)s(ul) desig[n(atus) d]onatus donis militarib(us) | [ab in]victis Imperr(atoribus)

secunda Par[t]hica felicissima expedi|[tio]ne eorum praeposi[t]us vexillationum | [leg(ionum)]

IIII Germanicar(um) ex[pe]ditione s(upra) s(cripta) leg(atus) | [leg(ionis)] XXII Primig(eniae)

curator [ci]vitatis Thessalo|[nice]nsium cum Flavia Silva Prisca c(larissima) f(emina) uxore et |

[Fla]vio Catulo Munatiano c(larissimo) p(uero) et Cl(audia) Galitta c(larissima) p(uella) | filis.- [[sanctissi[m(orum)]]]; [[piae matri(s)]] in litura; the erased words were: [[[et Getae Caes(aris)]]]; [[[et

Plautillae]]]; my sugg.: [[sanctissi[m(orum)]]]; AE: [[sanctissi[mi]]].

380) CIL VIII, 2655. AD 203. Lambaesis, Numidia.

[[[Plautiano II et]]] | Septimio | Geta II co(n)s(ulibus) | horti instituti.

381) CIL VIII, 17872. AD 203. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi M.] Antonini pii G[erman(ici) Sar]mat(ici) fil. divi Commod[i f]ratri

divi [Antonini Pii nepoti divi Hadrian]i pro[nepoti divi Traiani] | [Parthici abnepoti d]ivi Nervae

adnep[oti L. Septimi]o Severo p[i]o Pertinaci Aug(usto) Ara[b(ico) Adiab(enico) Parth(ico)

max(imo) pont(ifici) max(imo) trib(unicia) pot]est(ate) XI [imp(eratori) XI co(n)s(uli) III p(atri)

p(atriae)] | [et Imp(eratori) Caes(ari) Imp(eratoris)] Caes(aris) L. Septim[i] Sever[i pii Pertina]cis

Aug(usti) Arab(ici) Adia[b(enici) Pa]rthici max[imi filio divi M. Antonini pii Germa]nici

Sa[rm]a[tici nepoti] | [divi Antonini Pii pro]nepoti divi Had[riani] abnepoti [divi Traiani]

Parthici et d[ivi Nervae adnepoti M. Aure]lio An[ton]ino p[io Augus]to | [trib(unicia) potest(ate)

VI co(n)s(uli) [[fortissimo]] invi[ctissimoque princi][[pi]] Aug(usto) Im[p(eratoris) L. Septimi

Severi pii Pertin]acis A[ug(usti) fi]lio [princ(ipi) iuv(entutis)] et | [Iuliae Domnae August]a[e

coniugi Imp(eratoris) L. Sept(imi) Severi pii Pertina]cis Au[g(usti) ma]t[ri Aug]usti [[nostri]] [et

castrorum et] [[[senatus e]t patri[ae e]t]] [M. Aureli Anto]nini | pii Augusti [[[fortissimi]

invi[ctissimique principis]]] [res p(ublica) coloniae Thamu]ga[d(ensium) d]evo[ta n]umini

eo[rum d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

Page 63: The Phraseology and Structure of Latin Building -

494 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

- words in litura.

382) AfrRom 11, 1369. AD 202-203. Usinaza, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caes(ar) L. Septimius Severus p[ius P]ertinax Aug(ustus) Arabicus | Azabenicus (!)

Parthicus maximus po[n]t(ifex) max(imus) tribunici|ae potestatis XI imp(erator) XII co(n)s(ul)

III p(ater) [p(atriae)] et | Imp(erator) Caes(ar) M. Aurelius Antoninus pius [A]ug(ustus)

trib(uniciae) pot(estatis) VII co(n)s(ul) II et | [[P. [Septimius] G[eta]]] L. Septimi Severi pii

[Pe]rtinacis Aug(usti) Arabici | Aziabenici (!) Parthici maximi fil[[ius M. A]]ureli Antonini pii

[[frater]] | populis novis ex Africa inlatis oppid[u]m Usinazensem per P. Aelium proc(uratorem)

CC suum constituerunt.

- CC (ducenarius).

383) AE 1995, 1789. AD 201-203. Aras, Mauretania Caesariensis.

[Imp(erator) C]aes(ar) L. Septimius S[everus pius Pertinax Aug(ustus) Arab(icus)] |

[Adiab(enicus) Part]hicus max(imus) [pont(ifex) max(imus) trib(unicia) p(otestate) ---

imp(erator) --- co(n)s(ul) --- et] | [Imp(erator) Caes(ar) M.] Aurelius A[ntoninus pius Aug(ustus)

trib(unicia) p(otestate)] | [--- co(n)s(ul) ---] et [P. Septimius Geta nobilissim(us) Caes(ar)] | [---]

et castr[---] | [---]peditav[---] | [per P. Ael(ium) Pereg]rinum R[ogatum v(irum) e(gregium)

proc(uratorem) Augg(ustorum)] | [praesidem prov(inciae)] Maur[etaniae Caesariensis].

384) CIL VIII, 10979. AD 201-203. Caesarea, Mauretania Caesariensis.

[Pro salute?] | [Impp(eratorum) L. Septimi Severi] | [et M. Aur(eli) Antonini] | [decuriones?

viam ante portam?] | [C]aesarea[e quae] | [in]troeunt[e]s foeda indigna|[qu]e nitore civitatis suae

| [f]acie excipiebat consilio et | [i]nstantia P. Ael(i) Peregrini | proc(uratoris) eorum lapide

stratam | [d]ignam congruentemque | splendori patriae suae | reddiderunt incohante il|lo ac

dedicante.

- CIL: [In honorem?]; my sugg.: [Pro salute?].

385) AE 1911, 119. AD 201-203. Rusazus, Mauretania Caesariensis.

Imp(eratori) Caes(ari) L. Septi[mio Seve]|ro pio Pertinaci Arab(ico) Adi[a]|b(enico) Part(hico)

pont(ifici) max(imo) | Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurell(io) Anto|nino [[[et P. Septi]mi[o Getae

nob(ilissimo)]]] | Caes(ari) Augg(ustis) turrim | ruina lapsam ex prae|cepto P. Aeli Peregrini |

v(iri) e(gregi) proc(uratoris) Auggg(ustorum) Rusadi|tani restitueru[nt].

386) AE 1967, 643. AD 201-203. Tubusuctu, Mauretania Caesariensis.

[Imp(erator) Caes(ar) divi M. Au]reli A[ntonini pii fil.] | [L. Septimius Severus Aug(ustus) et

Imp(erator) Caes(ar) M. Aurel]ius Antoni[nus Aug(ustus) et L. Septimius Geta Caes(ar) ---] | [---

]a praesidibus [provinciae Mauretaniae Caesariensis ---] | [--- lab?]ore incredib[ili ---] | [--- per

P. Aeliu]m Peregrin[um ---].

387) CIL VIII, 12274. AD 204. Avita Bibba, Proconsularis.

Page 64: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 495

[Pro salute Im]p(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Sev[eri pii Pertinacis Aug(usti)] Arabici

Adi[abenici] | [Parthici max(imi) pont(ificis)] max(imi) trib(unicia) pot(estate) XII im[p(eratoris)

XI co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae) et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Au]rel[i] An[tonini Aug(usti)]

| [[[et P. Septimi Getae]]] nobilissimi Ca[esaris ---] | [---]VIAE IIX[---]T[---] | [---] Imperatorum

[--- Avi]tta thermas s(ua) p(ecunia) f(ecit).

388) AE 1976, 698*. AD 205. Bu-Ngem, Proconsularis.

Vexillatio leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis) S(everianae) | quae at castra Chol(aiae)

aedific(anda) venit | Muciano et Fabiano co(n)s(ulibus) (ante diem) VIIII Kal(endas) Febr(uarias)

et | reversa est Antonino II et Geta Caes(aribus) Augg(ustis) co(n)s(ulibus) (ante diem) VII

Kal(endas) Ian(uarias).

389) ILAfr. 525. AD 205. Thugga, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi M. Anto]ni[n]i [S]ar(matici) fil. divi Co[mmodi] | [fr]atr[i divi

Antonini Pi]i nepot(i) [d]ivi Hadrian[i pronep]ot(i) | [di]vi [Trai]an[i Part(hici) a]bnepoti div[i]

Ner[vae] ad[nepoti] | [L. Septimio Se]vero pio Pertinaci Aug(usto) Arab(ico) Adiab(enico)

P[art(hico)] | [max(imo) pont(ifici) max(imo) trib(unicia) p]ot(estate) X[II]I imp(eratori) XII

co(n)s(uli) III proco(n)s(uli) p(atri) p(atriae) et | [Imp(eratoris) Caes(aris) L. Se]ptim[i S]everi pii

Pertinacis Aug(usti) Arab(ici) | [Adiab(enici) P]a[rt(hici) max(imi) pont(ificis) max(imi) filio]

| [M. Aurelio An]tonin[o Aug(usto) pio felici et Iuliae Domnae Aug(ustae)] | [Imp(eratoris)

Caes(aris) L. Septi]m[i S]everi p[ii Pertinacis Aug(usti)] Ar[ab(ici)] | [Adia]b(enici) Par[t]h(ici)

max(imi) pon[t(ificis) max(imi) c]oniugi | [conditori]bus municipii Septimii Aure[l]ii l[ib]eri

Thug[ge]nsis | [res pub]lica fecit d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

- new reading: DouggaFrag. 10, but l. 7: pont(ificis) not pont(ifici); l. 10: Par[t]h(ici) not Pa[r]t(hici); pon[t(ificis)]

not pon[t(ifici)].

390) ILAfr. 526. AD 205. Thugga, Proconsularis.

[I]mp(eratoris) C[aes(aris) L.] Sept[imi Severi pii Pertinacis Aug(usti) filio] | [d]ivi [M.

Ant]o[nin]i Sarm(atici) nepot(i) [divi Pii p]ronepo[t(i)] div[i Had]riani abnepot(i) | [d]i[vi]

Tr[aia]ni Ara[bici Pa]rthici et divi Ne[rva]e adnepoti | Imp(eratori) [Ca]es(ari) M. [Aurelio

Anto]nino Aug(usto) p[i]o [felici trib(unicia)] pot(estate) VIII co(n)s(uli) II | proco(n)s(uli)

p(atri) p(atriae) [et] [[P.]] Septimio Severo [[[Getae Ca]es(ari) Aug(usto) n[o]b(ilissimo)]] |

c[o(n)s(uli) I]mp(eratoris) Caes(aris) L. Septimii Severi pii P[erti]na[ci]s Aug(usti) Arab(ici) |

Adia[b(enici)] Part(hici) max(imi) pont(ificis) max(imi) filio | Im[p(eratoris) Caes(aris) M.]

Aure[li Ant]onin[i Aug(usti) pii felicis fratri] | [res publica municipii Septimii Aurelii Liberi

Thuggensis] | [fecit d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

391) AE 1968, 590. AD 202-205. Mustis, Proconsularis.

[Dis] Mauris Castoribus Augg(ustis) sac(rum). Pro salute | [Imp(eratoris) Cae]s(aris) L. Septimi

Severi pii Pertinacis p(atris) p(atriae) et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli | [Antoni]ni pii felicis

[[[et P. Septimi Getae nob(ilissimi) Caes(aris)]]] Augg[[[g(ustorum)]]] et Iuliae Domnae | [[[et

Page 65: The Phraseology and Structure of Latin Building -

496 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Fulvi]ae Plautillae]] Augg(ustarum) P. Perellius Saturninus IIvir s(ua) p(ecunia) f(ecit) et

dedic(avit).

392) ILAlg. 1, 1256. AD 202-205. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

Pro salute pro[que incolumitat?]e Impp(eratorum) L. Septimi Sev[er]i [p]ii Pert(inacis)

Aug(usti) Ar[ab(ici) Adiab(enici) Parth(ici) max(imi) pon]t(ificis) max(imi) p(atris) p(atriae) et

| Imp(eratoris) M. Aureli Antonin[i Aug(usti) ][[[et P. Septimi Ge]t[ae Caesaris]]] et Iuliae

Domn(a)e Aug(ustae) matr(is) [Augg(ustorum) et castrorum et Fulviae Plautillae] | Aug(ustae)

arcum a<d> ornamen[tum templi Satur]ni M. Fabius Laetus fl(amen) p(er)p(etuus) cum coniuge

et [liberis suis a solo? fecit] idemq(ue) ded(icavit).

- AT pro ad.

393) CRAI 2000, 1306. AD 207. Uchi Maius, Proconsularis.

Imp(eratori) [Caes(ari) divi M. Ant]onini fil. [divi Commodi fratr]i divi [Antoni]ni Pii ne[p(oti)]

divi [Hadriani pronep(oti) divi Traiani Pa]rthic[i abnep(oti) divi Nervae adnep(oti) L. Sept]im[io

Severo pio Pertinaci] Aug(usto) Arabico Adiabenico Par[t]hico [ma]|ximo [po]nt(ifici) [maximo

tr]ib(unicia) [p]ot(estate) XV [imp(eratori) XII co(n)s(uli) III p(atri) p(atriae) proco(n)s(uli) et

I]mp(eratori) [Caes(ari) L. Septimi Se]veri pii P[ertinacis Aug(usti)] fil. [M. Aurellio A]ntonino

pio | fe[[[lici Aug(usto)]]] [A]rabic[o Adiabenico Parthico maximo trib(unicia) pot(estate) X

imp(eratori) I]I co(n)s(uli) II desig(nato) III [[et [P. Septimio Getae nobilissimo Caesari]]] et

Iulia<e> Domna<e> Aug(ustae) [matri castroru]m [res p(ublica) U(chitanorum) M(aiorum)

portic]us fori pec(unia) publ(ica) r(estituit).

394) CIL VIII, 17727. AD 208. Aquae Flavianae, Numidia.

Imp(erator) Caes(ar) L. Septimi[us Severus] | pius Pertinax Aug(ustus) Arab(icus) Adiab(enicus)

P[art(hicus) max(imus) imp(erator) XII] | trib(unicia) pot(estate) XVI co(n)s(ul) III p(ater)

[p(atriae) proco(n)s(ul) et] | Imp(erator) Caes(ar) M. Aurelius Antoninus Au[g(ustus) imp(erator)

II trib(unicia) pot(estate) XI co(n)s(ul) III et] | [[P. Septimius Geta nob(ilissimus) Caes(ar)

princ(eps) iu]][ventutis Aug(ustus) co(n)s(ul) II] | aquas Flavianas vetustate conla[psas per

vexilla]|tionem militum suor(um) restitue[runt ---].

395) AE 2001, 2077. AD 208. Thicilila, Proconsularis.

Mercurio Aug(usto) s[acrum]. | Pro salute et incolumitate ac victoriis Imp(eratoris) Caes(aris) L.

Sep[timi Severi pii Pertinacis Aug(usti) --- divi M. Antonini pii f. divi Commodi fratris divi

Antonini Pii nep(otis)] | divi Hadriani pronep(otis) divi Traiani abnep(otis) [divi Nervae

adnepotis --- et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aurelii Antonini Aug(usti)] | tr(ibunicia) pot(estate)

XI co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae) [[---]] | civitas Thicililensis templum vetustate dilapsum

[restituit et dedicavit?].

396) CIL VIII, 2671. AD 209. Lambaesis, Numidia.

Pro salute Imperatorum Caesarum | L. Septimi Severi pii Pertinacis Aug(usti) | Arabici

Page 66: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 497

Adiabenici Parthici maximi et | M. Aureli Antonini Aug(usti) pii felicis [[et]] | [[[P. Septimi

G]et[ae nobili]ss[imi] Ca[esaris] et]] | [Iuliae Au]gust(a)e matri[s] Augustorum et | [castror]um

totiusque domus divinae | [templum] Silvano vetustate collabsum | [leg(io) III A]ug(usta) p(ia)

v(index) eorum restituit.

397) CIL VIII, 14395. AD 209. Vaga, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) divi M. A]ntonini pii Germanici Sarma[t(ici)] filio divi Commodi fratri

divi Antonini Pii nepoti divi Hadr[iani] pronep(oti) divi Traiani Parthic[i] abnep(oti) divi Nervae

adnepoti L. Septimio [Severo pio Pertinaci Aug(usto) Arab(ico)] | [Adiab(enico) Parth(ico)

max(imo) po]nti[f(ici)] maximo trib(unicia) potest(ate) XVII imp(eratori) XII co(n)s(uli) III

p(atri) p(atriae) et Imp(eratori) Caes[a]ri L. Septimi Severi pii Pertinacis Aug(usti) Arab(ici)

Adiab(enici) Part[h(ici)] max(imi) [fi]lio divi M. Antonini pii Germa[n(ici) Sarmat(ici) nep(oti)

divi Antonini Pii] | [pronep(oti) divi Hadriani] abnep(oti) divi Traiani Part(hici) et divi Nervae

adnep(oti) M. Aurelio Antonino pio felici Aug(usto) trib(unicia) potest(ate) XI imp(eratori) II

co(n)s(uli) III et [P.] Septimio [S]evero [[Getae [nobilissimo Caesari principi iuventutis]]] [et

Iuliae Domnae Augustae] | [matri Augg(ustorum) et c]astrorum col(onia) Septimia Vaga nomini

et auspiciis divinis eorum inlustrata per T. Flavium Decimum proco(n)s(ulem) c(larissimum)

v(irum) colonia deducta arcum fecit et numini Aug(ustorum) eorum dicavit.

- NOMINI pro nomine.

398) AE 1966, 592*. AD 198-209. Castellum Perdicense, Mauretania Caesariensis.

Pro salute e[t] i[ncolumitate] | Im[[pp(eratorum)]] [C]aess(arum) L. Se[ptimi Severi] | Pertenacis

et M. Au[reli Antonini] | Augg(ustorum) et [P. Septimi Getae Caes(aris)] | coloni Perdicen[ses

---] | fecerunt idemque [dedicaverunt?].

399) CIL VIII, 14457. AD 198-209. Hammam Siala, Proconsularis.

In his praed[iis --- pro salute Imp(eratoris) Caes(aris)] | L. Septimi Severi [pii Pertinacis

Aug(usti) Arabici Adiabenici] | Parthici maximi et [M. Aureli Severi Antonini pii Aug(usti) et

P. Septimi] | Severi [[Getae Caes(aris)]] et Iuliae Domnae [Aug(ustae) matris Aug(ustorum) et

Caes(arum) et castrorum thermas??] | vetustate conlapsas [--- restituit idemq(ue) dedicavit?].

400) CIL VIII, 25484. AD 198-209. Hr Duâmis Es Slitnia, Proconsularis.

[Iovi Optimo] Maximo [Iunoni Re]gi[n]ae [---]. | [Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) L. Se]ptimi

Severi pii Pertin[aci]s Aug(usti) Arabici A[diabenici Part]hici maximi pontif(icis) maxim[i ---]

| [et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antoni]ni pii felicis Aug(usti) tr(ibuniciae) potestatis [---]

[[[S]]]everi [[[Getae Caesaris]]] [---] | [et Iuliae A]ugustae matr[is] castrorum [---]

Augu[storu]m totiusq[ue domus divinae ---] | [---]us Felix testament[o] suo patriae su[ae ---]nsi

ex [L] milibus n(ummum) fieri ius[sit ---] | [--- al]bari opere ex [sol?]o praecepit O[---] Memmia

Pude[---] | [---]S[---] public[---].

401) CIL VIII, 2554. AD 198-209. Lambaesis, Numidia.

Page 67: The Phraseology and Structure of Latin Building -

498 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Pro salute Augg(ustorum) | optiones scholam suam cum statuis et imaginibus domus [di]vinae

| item Diis Conservatorib(us) eorum ex largissimis stipend[i]s et | liberalitatib(us) quae in eos

conferunt fecer(unt) curante L. Egnatio Myrone q(uaestore) | ob quam sollemnitatem decreverunt

uti collega proficiscens ad spem suam confirman|dam accipiat (!) IS VIII mil(ia) n(ummum)

veter(ani) quoque missi accipiant Kal(endis) Ian(uaris) anularium singuli IS VI mil(ia)

n(ummum) | quae anularia sua die quaestor sine dilatione adnumerare curabit. || Volus[---] |

Iulius G[---] | Pompeius [---] | Iunius Rust[icus] | Agrius Geniali[s] | Herenius Rogatu[s] | Iulius

Honoratu[s] | Iulius Donatus | Caelius Laurentinus | C. Iulius Silvanus | M. Sallustius Questor |

Iulius Quietus | C. Aetereus Novellus. || C. [---] Gra[cch?]us | L. Caec(ilius) Felix | C. Fulvi(us)

Ianuar[ius] | C. Ann(ius) Maximu[s] | M. Caec(ilius) Ianuar[ius] | Q. Semp(ronius) Felix | [[---]]

| P. Ael(ius) Macrin[us] | L. Val(erius) Ianuarius | C. Iulius Longinia[nus] | M. Anto(nius)

Silvanu[s] | T. Fl(avius) Alexande[r] | C. Publ(ius) Septimini[us] | C. Iulius Honoratus | C.

Fullon(ius) Antonin[us] | C. Rupil(ius) Rogatianus | M. Ulpius Aescla[---] | C. Pass(ius) Clarus

| Q. Aurel(ius) Processu[s] | T. Fl(avius) Flaccianus | C. Mattius Elep(h)ans | N L. Cornelius Cato

| M. Valerius Speratus | L. Aemilius Calianus cor(nicularius) | T. Flavius Surus act(arius)

leg(ionis) || [---]NI[---] | [---]PR Praenes[---] | [--- Eg]nat(ius) Fortunatus | [L. Eg]natius Myro |

C. Octavius Felix | C. Iulius Donatus | C. Gargilius Felix | C. Sempronius Felix | L. Clod(ius)

Honoratus | C. Aponius Saturninus | P. Perellius Felix | L. Sempro(nius) Victor | M. Iulius

Fuscinus | M. Munat(ius) Romanus | C. Serg(ius) Catervari(us) | M. Laetor(ius) Bellicus | L.

Aufidius Hilarus | Q. Iulius Florus | C. Iulius Felix | L. Equitius Felix | M. Valerius Felix | C.

Munat(ius) Licinianus | C. Iulius Fronto | Q. Iul(ius) Africanus | C. Iul(ius) Germanus | C. Iul(ius)

Monimus.- N (centurio). My sugg.: Gra[cch?]us.

402) CIL VIII, 14465. AD 198-209. Souq El Tleta, Proconsularis.

[S]aturno Aug(usto) sacr(um). | [Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) L. Se]ptimi Severi Pertinacis

Aug(usti) | [et M. Aureli Antonini Aug(usti)] [[[et P. Septimi Getae Caes(aris)]]] et Iuliae

Dom|[nae Aug(ustae) matris Augg(ustorum) et castr(orum)? ---] fil. Lucanus sacerdos Saturni

templum | [sua pecunia f]ecit et dedicavit.

403) CIL VIII, 9015. AD 210. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Caelestibus Augustis s[anctissimis?] templum donis et | numine honoratum vo[to suscepto ob]

conservationem | domus suae T. Aelius Lon[ginus? col(oniae) patr]onus omnibus ho|noribus

functus sua pecunia [factum et exo?]rnatum libens al|taribus dedicavit cum Aelia Lo[ngi fil.?

Satur]nina coniuge fel(iciter). | (Anno) pr(ovinciae) CLXXI.

404) AE 1920, 21. AD 208-210. Lambaesis, Numidia.

[Pr]o salute et in[colu]mitate dominorum nostrorum | [Se]veri et Antonin[i pii fel][[icis]]

Augustorum et Iuliae Aug(ustae) matris Augg[[g(ustorum)]] | et castrorum | [Ti. Cl(audius)

Subatianus] Proculus leg(atus) Augg[[[g(ustorum)]]] co(n)s(ul) desig(natus) templum dei |

[restituit pavi]mentum tessellis et parietes marmorib(us) exornavit.

Page 68: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 499

- [[icis]] in litura.

405) CIL VIII, 26593. AD 200-210. Thugga, Proconsularis.

Res publica municipii | Septimi Aureli Liberi | Thugg(ae) cancellos | aereos quos || [Asi]cia

Victo[ria] fl(aminica) p(erpetua) h(onestae) m(emoriae) f(emina) | [ad] ornamentum rostrorum

| ex poll(icitatione) HS XX (milium) n(ummum) fieri voluit | additis a se quattuor can|cellis

ampliata pecunia ded(icavit).

406) ILTun. 585. AD 211. Chusira, Proconsularis.

[--- f]ortissimi invictissimique +[---] | [--- i]ci maximi p(atris) p(atriae) p(ontificis) m(aximi) et

Iuliae Dom[nae Augustae ---] | [[---]] | [--- civitas Chusir]ensis templum vetustate conlapsum

[restituit? ---].- my sugg.: [restituit?].

407) ILAlg. 2, 569. AD 211. Cirta, Numidia.

[--- pro salute] | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli [Ant]onini pi[i felicis] | Aug(usti) Parthici

maximi Bri[t]annici [maximi] | pontif(icis) maximi p(atris) p(atriae) fortis[simi

fe]|[[Imp(eratoris) C]][[licissimique et super o[mnes prin]]]|[[cipes indulgentissimi]] divi Severi

pii felicis Aug(usti) filiorum | M. Seius Cn. fil. Quir(ina) Maximus equo publico ex|ornatus ob

honorem IIIviratus [s]tatuam cum | tetrastylo et ludis scaenicis cum missilibus quos | in honore

cum dedicaret edidit praeter IS XX (milia) n(ummum) quae | ob honorem IIIviratus rei p(ublicae)

intulit dedit [d]edicavitq[u]e. | L(ocus) d(atus) d(ecreto) d(ecurionum).

- words in litura; [[Imp C]] is erased original text but still visible.

408) CIL VIII, 12143. AD 211. Sidi Amara, Proconsularis.

[--- et P. Septimi Getae Caes(aris) Aug]g(ustorum) principum iuventutis po[dium? statua]e

Iunonis quod Firmia M. [f. --- incohaverat ---] | [---] sua provisione una cum absides (!) e[t]

p[orticu? c]onsummaverunt et dedic[averunt ---?].

409) CIL VIII, 12366. AD 211. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[P]ro salute Imp(eratoris) [Caes(aris) M. Aureli Ant]onini [pii felicis Aug(usti) et Iuliae

Augustae] matris Aug(ustorum) e[t castrorum] | colonia Iuli[a Aurelia Commoda Thu]burb[o

Maius --- aedem?] Mercuri fecit.

410) CIL VIII, 12006. AD 211. Vazi Sarra, Proconsularis.

[P]ro salute Imp(eratoris) Caes(aris) divi Sep[t]imi Sever[i p]ii Ara[b(ici)] Adiabe[nic]i Parthici

maximi Brit[an]nici maximi fil. divi M. Antonini pii Germanici Sarmatici nepot(is) divi

Antonini Pii | pronepot(is) divi Hadriani abnep(otis) divi Traiani Parthici et divi Nervae

adnepot(is) M. Aureli Antonini pii felicis principis iuventutis Augusti | Parthici maximi

Brittanni[c]i max(imi) pont(ificis) max(imi) trib(unicia) potest(ate) XV imp(eratoris) II

co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae) et Iuli[ae] Domnae Augustae piae felic[i]s matris Aug(usti) et

Page 69: The Phraseology and Structure of Latin Building -

500 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

castrorum et senatus totiusque domus divinae | P. Opstorius Saturninus fl(amen) p(erpetuus)

sac(erdos) Mer(curi) cum patriae suae Vazitanae triplicata summa fl(amoni) p(erpetui) HS III

m(ilia) n(ummum) aedem Mercurio Sobrio pollicitus fuisset (!) ampliata liberalitate eandem

aedem | cum pronao et ara fecit et ob dedicat(ionem) {a}epulum et gymnasium ded[it lo]c(o)

dat(o) d(ecreto) d(ecurionum) idem iam ant(e) hoc ob honorem XIpr(imatus) aedem Aesculapio

deo promissam bas{s}il(icae) coh(a)erent(em) multiplicata pec(unia) fecit. - Thomasson (1996), 83: bassil(icae); Wesch-Klein (1990), 258: bassil(icam).

411) CIL VIII, 12007. AD 211. Vazi Sarra, Proconsularis.

[---]S[---] | [---] Iu[l]ia[e] Augu[stae p]iae felici[s matris] Augu[sti et castrorum et senatus

totiusque] domus [d]iv[inae] | P. O[p]st[orius Saturninus fl(amen) p(erpetuus) sac(erdos)

Mer(curi) cum pa]triae s[uae Vazitana]e [t]ripli[cata sum]m<a> fl(amoni) p(erpetui) HS III

mil(ia) n(ummum) aedem Merc[urio Sobrio pollicitus fuisset ampliata liberalitate eandem

aedem] | cum p[ronao et ara fecit et ob dedicat(ionem) ae]pulum [et] g[ymnasium dedi]t [l]o[co

dato d(ecreto) d(ecurionum) ide]m [o]b honorem XIpr(imatus) aedem A[esculapio deo

promissam bassil(icae) coh(a)erent(em) multiplicata pec(unia) fecit].

412) CIL VIII, 23749. AD 211. Vazi Sarra, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) divi Septimi Severi pii Arabici Adiab(enici) Part(hici)

maximi Britan(n)ici maximi fil. divi M. Antonini pii Germanici Sarmatici nep(otis) | divi

Antonini Pii pronep(otis) divi Hadriani abnep(otis) divi Traiani Parthici et divi Nervae adnepotis

M. Aurelli Antonini pii felicis principis | iuventutis Augusti Parthici maximi Britannici maximi

pont(ificis) max(imi) trib(uniciae) potestatis XV imp(eratoris) II co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae)

et Iuliae Domnae Augustae | piae felicis matris Augusti et castrorum et senatus totiusque domus

divinae C. Octavius Rogatus flam(en) p(er)p(etuus) sacerdos Merc(uri) | suo et C. Oct[a]vi

Rogatiani fili sui nomine arcum cum gradibus suis ex liberalitate sua pecunia fecit et dedicavit

d(ecreto) d(ecurionum) idem iam | statuam deo Mercurio ex aere in petra sedentem item ob

honorem flam(inatus) sui statuam Imp(eratori) Severo duplicata pecunia fecit.- AE 1899, 116: BRITTANICI.

413) AE 1962, 304. AD 209-211. Aïn El Avenia, Proconsularis.

Soli Hierobolo. Pro sa[lute] | dominorum nnn(ostrorum) Augg[g(ustorum) Se]|veri et Antonini

e[t Getae] | e[t] Iuliae totiusq(ue) do[mus] | divinae per vexilla[tio]|nem leg(ionis) III

A[u]g(ustae) et mil[ites] | coh[o]rt[is I S]yro[r]um sagit|[ta]riorum a solo [---].

- improved reading of lines 5-8: AE 1992, 1761.

414) AE 1933, 47. AD 209-211. El Kantara, Numidia.

[Pro] salute ddd(ominorum) nnn(ostrorum) A[uggg(ustorum)] | temp{u}lum dei Sol[is invicti?]

| Iulius Draco N l[eg(ionis) III Aug(ustae)] | pr(a)epositus n(umeri) Hem[esenorum] | delapsum

restitu[it dedicavitq(ue)?] | [et] sigil(l)um renov[avit].- N (centurio).

Page 70: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 501

415) AE 1895, 204. AE 209-211. Lambaesis, Numidia.

[Ddd(ominis) nnn(ostris) Au]gg[[g]](ustis) Arab(icis) Adi[ab(enicis) Parth(icis)] | [max(imis).

Pro inc]olumitate domu[s divinae] | [scholam cum im]aginib(us) sacris fece[r(unt) et ob eam] |

[sollemnitat(em) d]ec(reverunt) uti duplis stipend[is suis arca] | [fiat regressi] de exp(editione)

fel(icissima) Mesopo[tamica] | [mil(ites) duplari l]eg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis)

quoru[m nomina] | [s]ubiecta sunt. || Legem schol(a)e | prioribus X C quaest[or numerare

debebit?] || [---] Aemil(ius) Cattianus cornic(ularius) L. I[---] | [--- pra]ef(ecti) T. Flavius Surus

actar[ius ---].

- X (denarios).

416) AE 1957, 82. AD 209-211. Laveran, Numidia.

Plutoni Aug(usto). Pro salute Impp(eratorum) | L. Septimi Severi pii Pertinacis | et M. Aureli

Antonini et | P. [[[Septimi Getae Caes(aris) Auggg(ustorum)]]] | C. Valerius Secundus templum

| dilapsum a solo restituit idemq(ue) ded(icavit).

417) AE 1950, 136. AD 209-211. Mopth(---), Mauretania Caesariensis.

[Iovi Optimo Maximo Iunoni R]eginae Minervae Augustae. | [Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris)

L. Septimi Severi Pe]rtinacis et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli A[n]|[tonini et Imp(eratoris)

Caes(aris)][[[P. Septimi Getae]]][in]victorum Augg[[g(ustorum)]] et Iuliae Aug(ustae) | [matris

castrorum et totius domu]s divinae respublica Mopth(ensium?).

418) CIL VIII, 8995. AD 209-211. Rusuccuru, Mauretania Caesariensis.

Genio municipii Rusuccuritani | C. Iulius Rustici fil. Quir(ina) Felix Rusuccuritanus | decurio ab

ordine allectus praef(ectus) pro IIviris | atque ab ordine electus IIviru(m) item IIviru(m)

q(uin)q(uennalium) | flamen Augg[[[g(ustorum)]]] augur perpetuus deposita ad so|lum domo sua

veteri templum et statuam sua pecu|nia fecit et dedica[vit].

419) ILAfr. 195. AD 209-211. Thala, Proconsularis.

Deae Caelesti Aug(ustae) sacru<m>. [Pro salute Imperatorum Caesarum] | L. Septimi Severi pii

Pertinacis [Aug(usti) et M. Aureli Antonini p(ii) f(elicis) Aug(usti) et] | [[P.]] Septimi Severi

[[[Getae]]] Caes(aris) bis co(n)s(ulis) Au[g(usti) ---] | [cun]cti seniores su<m>pt(u) pub(lico)

fecerunt e[t dedicaverunt].

- SACRVN pro sacrum; SVNPT pro sumpt.

420) CIL VIII, 11999. AD 209-211. Vazi Sarra, Proconsularis.

Signum dei cum equo ex aere M. [A]ure[li Li]cini c | ex aede vetere in hanc aedem munificentia

| [P. Ops]tori Saturnini fl(aminis) perp(etui) factam res publ(ica) Vaz|[ita]norum permittente

Valerio Pudente proc(onsule) | c(larissimo) v(iro) transtulit et in bas{s}il(ica) ab eodem Opstorio

em(p)ta | imposui[t].

- c (donum).

Page 71: The Phraseology and Structure of Latin Building -

502 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

421) AE 1967, 571. AD 202-211. Lambaesis, Numidia.

[Pro salute et incolumitate dominor]um nostrorum | [Imp(eratorum) Caes(arum) L. Septimi

Severi et M. Aureli Antonini] [[[et P. Septimi Getae]]] Aug(ustorum) et Iuliae Aug(ustae) matris

August[[orum]] et castrorum | [Iovi Valenti Aesculapio et Silvano Pega]siano dis patriis |

[templum?? fecit? --- Pontius --- leg(atus) Aug(ustorum) pr(o) pr(aetore) co(n)]s(ul) desig(natus)

cum Claudia Proculina uxore et Pontio Suro Iuniano fil.

- AE: [monumentum? fecit... n(...)].

422) CIL VIII, 2705. AD 200-211. Lambaesis, Numidia.

Impp(eratoribus) Caess(aribus) | L. Septimio Seve|ro Pertinaci | Arab(ico) Adiab(enico)

Part(hico) | maximo et | M. Aurelio An|tonino piis | Augg(ustis) [[ac fortissi]]|[[mis principibus]]

| [[propagatoribus]] | [[imperii]] viam | Septimianam | [[leg(io) III]] Aug(usta) fecit. - words in litura.

423) AE 1997, 1643*. AD 200-211. Sululos, Proconsularis.

C. Trebius Cornelianu[s] | ob receptum [i]n ordinem | decurionum C. Septimium Tre|bium

Tsinchanem filiolum s[u]|um inlata r(ei) p(ublicae) pec(unia) decuriona|tus s[uo tempore?

signum aereum M]ar|syae [sua pec(unia) in foro posuit?] et | ep[ulo decurionib(us) et omnib(us)

c]ivibus | d[a]t[o ludos scaenicos populo p]er | b[iduum ad]s[idue edidit amplius i]n | t[emp]l[o

Saturni? ar??]cum [de impen?]dio | suo dedicavit. L(ocus) [d(atus) d(ecreto) d(ecurionum)].

- my sugg.: [posuit]; AE: [constituit].

424) ILAfr. 484. AD 198-211. Cincari, Proconsularis.

[Mercu]rio Sobrio Aug(usto) [sacrum]. | [Pro salu]te Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Se[veri

pii Pertinacis Aug(usti)] | [et Imp(eratoris) Caes(aris)] M. Aureli Antonini Aug(usti) et I[uliae

Domnae Aug(ustae) piae] | [totius]que domus divinae sacerdo[tes dei Mercuri] | [t]em[plu]m

[vetustate] corruptum [a solo] | [refece]ru[nt item]que dedic[averunt] | [---]M[---] Mebii

feceru[nt]. - my sugg.: [a solo].

425) CIL VIII, 12031*. AD 198-211. Furnos Maius, Proconsularis.

[Pro salute? Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Severi pii Pertinacis Aug(usti) divi M. Antonini

pii f. divi Commodi fratr(is) divi] | [Antonini Pii nep(otis) divi Hadriani pronep(otis) divi]

Traiani Part(hici) abnep(otis) divi Ner[vae adnep(otis) Arab(ici) Adiab(enici) Part(hici)

max(imi) et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini Aug(usti) Imp(eratoris) L. Septimi

Severi] | [pii Pertinacis] Aug(usti) Arab(ici) [Adi]ab(enici) Part(hici) max(imi) f. divi M.

Antonini pii nep(otis) divi An[tonini Pii pronep(otis) divi Hadriani abnep(otis) divi Traiani

Part(hici) et divi Nervae adnep(otis)] | [[[et P. Septimi Getae nobilissimi Caes(aris)]]] [et Iuliae

Aug(ustae) matris Aug][[[usto]rum]] cast[rorum ---] | [---]RV[---]NI[--- equo publico exo]rnati

ex [V decuriis? ---] | [--- sua p]ecunia fe[cit i]demque dedicavit cum Sextilia P[---].

- improved reading: Wesch-Klein (1990), 88; line division hypothetic.

Page 72: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 503

426) CIL VIII, 11218. AD 198-211. Kairouan, Proconsularis.

[--- Par]thici maximi div[i] M. Antonini fili [---] | [--- et Impe]ratoris Caesaris M. [A]urelli

Antonini [---] | [--- abnepoti]s divi Traiani adnep[otis] divi Nervae adnepotis [---] | [---

publi?]cae aedem fecerunt et dedicaverunt.

- line division uncertain.

427) CIL VIII, 2706. AD 198-211. Lambaesis, Numidia.

Pro salute Impp(eratorum) Caess(arum) L. Septimii | Severi pii Pertin(acis) Aug(usti) Arab(ici)

| Adiab(enici) Part(hici) max(imi) et M. Aure|li Antonini Aug(usti) pii felicis | [[maximi

fortissimique princi]]|[[pi (!) i<u>ventutis]] et Iuli|ae Aug(ustae) matris castrorum | leg(io) III

Aug(usta) eorum balineum ve|tustate conlapsum restituit.

- words in litura.

428) ILAlg. 1, 2977. AD 198-211. Magifa, Proconsularis.

Diis Magifae Augg(ustis) Q. T(---) Politicus simulacra deorum n(umero) V | Masidenis et

Thililuae et Sugganis et Iesdanis et Masiddice et templum | a fundamentis ex sua pecunia fecit

ex SS VIII (milibus) n(ummum) it(em)q(ue) d(e)d(icavit) capit<e> viso ipsis atpetentibus cum

| suis omnibus v(otum) s(olvit) l(ibens) a(nimo). B(onis) b(ene) m(alis) b(ene)!

- CAPITI pro capite.

429) CIL VIII, 12094. AD 198-211. Muzuka, Proconsularis.

Merc(urio) Aug(usto) sac(rum). | Pro salute{m} Impp(eratorum) | Caess(arum) L. Septimi

Se|veri Pertinacis | [Au]g(usti) Arabici Adia|benici p(atris) p(atriae) et Imp(eratoris) Ca[es(aris)]

| M. Aureli Anton[i]|ni Aug(usti) C. Iulius Glau|cus aedem [[[---]PRIM]] | sua p(ecunia) f(ecit).

430) CIL VIII, 12142. AD 198-211. Sidi Amara, Proconsularis.

[Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Se]veri pii Pertinacis Aug(usti) Arab(ici)

Adiab(enici) Part(hici) max(imi) [pont(ificis) max(imi) trib(unicia) pot(estate) --- imp(eratoris)

--- co(n)s(ulis) --- p(atris) p(atriae) et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aure]|[li Antonini Aug(usti)

principis iuve]ntutis [[[et P. Septimi Getae Caesaris]]] et Iuliae D[omnae Augustae matris

castrorum ---] | [--- ex summa hono]raria et super adiecta pec(unia) quanta ad consumm[andum

--- a solo extruxit idemq(ue) dedic(avit)?].

431) ILAlg. 1, 3034*. AD 195-211. Theveste, Proconsularis.

[Imp(eratoris) Caes(aris) L. Septimi Severi pi]i Pertinaci[s Aug(usti) Arab(ici) Adiab(enici)

Parth(ici)] | [max(imi) fil. divi M. Antonini pii Germ]an(ici) Sarmat(ici) n[ep(oti) divi Antonini

Pii pronep(oti)] | [divi Hadriani abnep(oti) divi Traiani P]arth(ici) et divi Nerv[ae adnep(oti) M.

Aurelio Antonino] | [pio fel(ici) Aug(usto) trib(unicia) pot(estate) --- co(n)s(uli) --- p(atri)

p(atriae) proco(n)s(uli)] d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) [p(ublica)].

432) ILAlg. 2, 487. AD 193-211. Cirta, Numidia.

Page 73: The Phraseology and Structure of Latin Building -

504 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Lari Libero A[ugusto] sacr[um] | Q. Quadratius [- fil.] Quir(ina) | Quintulus aedilic[iae]

potest[a]|tis statuam cum aed[ic]ula et | columnis quam in praefectura | sua pro IIIviris agens

sponte pol|licitus est praeter leg[iti]ma HS | XX (milia) n(ummum) decurionatus re[i p(ublicae)]

inlata | dedit dedicavit[q(ue)] | l(ocus) d(atus) d(ecreto) d(ecurionum).

433) ILS 9099. AD 193-211. Lambaesis, Numidia.

Schola[m cu]m imaginibus | sacris [ex larg]issimis stipendiis | et liberalit[a]tib(us) quae in eos

conferunt | fecerunt officiales Aeli Saturnini | praef(ecti) leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae)

v(indicis) | [M. Ba]ebius Speratus cornicul(arius) | [item librari quor]um nomina subiecta sunt |

[ob quam sollemnit]atem decreverunt anulari n(omine) veteranis suis | [et iis quicunque

pr]oficient singulis corniculario IS IIII m(ilia) n(ummum) | [nulla dila]tione facta numerari et

libraris | [IS --- m(ilia) n(ummum)].

434) CIL VIII, 11194. AD 212. Thaca, Proconsularis.

[P]ro [salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Antonini pii felicis Aug(usti) Parthici maximi

Britannici maximi pontif]ici[s] maximi{mi} tr(ibunicia) p(otestate) XV imp(eratoris) II

co(n)s(ulis) III p(atris) p(atriae) divi Septimi Severi pii Ara[b]ici Adiabeni[c]i Parthici max[imi]

| [B]r[itannici maximi fil. divi M. Antonini pii Germanici Sarmatici nepot(is) divi Antonini Pii

pronepot(is)] divi Hadriani abnepot(is) divi Traiani Parthici e[t di]v[i Ner]vae adne[pot(is)] | [et

Iuliae Domnae Augustae piae felicis matris Augusti et castrorum item senatus ac patriae] civitas

Thacensium aedem Victo[r]is eius pecunia publica fecit.

435) ILAlg. 2, 6094. AD 211-212. Civitas Nattabutum, Numidia.

Pro salute et victor[ia] | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Se[veri] | Antonini Aug(usti) pii

fel[icis] | Part(hici) max(imi) Brit(annici) max(imi) [p(ontificis) max(imi)] | tr(ibunicia)

pot(estate) XV imp(eratoris) II co[(n)s(ulis) III] | Matri deum Aug(ustae) [sac(rum)] | r(es)

p(ublica) c(ivitatis) R(---) templum [cum] | sanctu et porticu d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia)

p(ublica) omnia a solo resti[tuit].

- ILAlg.: sanctu(ario).

436) ILAlg. 2, 531. AD 182-212. Cirta, Numidia.

Veneri Aug(ustae) | L. Iulius L. f. Q(uirina) Martia|lis IIIvir aed(iliciae) et q(uaestoriae)

pot(estatis) si|mulacrum aereum Veneris | cum aede sua et Cupidinibus | ex liberalitate L. Iuli

Martialis | patris sui super aliam libe|ralitatem Romae aeternae | quam nomine Victoris fratris |

[su]i posuisset dedit dec(reto) dec(urionum).

437) CIL VIII, 20744. AD 213. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Caelestabus (!) Augustis sanctum quod | C. Cornelius Aquila q(uaestor) aedil(is) et nunc IIvir |

voverat a solo structum sua pecunia | libens altaribus dedicavit cum Corneli[i]s | Donato patre et

Victore filio (anno) pr(ovinciae) CLXXIIII.

Page 74: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 505

438) CIL VIII, 8426. AD 213. Horrea, Mauretania Caesariensis.

[Imp(eratori)] Caes(ari) M. Au|[reli]o Severo An|[to]nino pio fel(ici) | Aug(usto) d(omino)

n(ostro) Part(hico) Brit(annico) | max(imo) co(n)s(uli) IIII co|loni caput sal|tus Horreorum | et

Kalefacelenses | Pardalarienses | aram pro salu|te eius consa|craverunt et no|men castello quem

constitue|runt Aureliane|[nse] Antoninia|[nense] posuerunt | et d(e)d(icaverunt) | an(no)

p(rovinciae) CLXXIIII.

439) CIL VIII, 2194. AD 214. T[---], Numidia.

Iovi Optimo Ma[xi]m[o] Iunoni Minervae. Indulgentia | Imp(eratoris) Caes(aris) divi [S]eptim[i

Severi] pii Ar[abic(i)] Adiab(enici) Parth(ici) max(imi) [B]ritt(annici) max(imi) fili divi M.

Antonini pii Germa[nici] | [S]ar[m(atici)] n[e]p(otis) divi Anton[ini Pii pron]ep(otis) d[ivi

H]adriani abnep(otis) div[i Traiani Parthici et divi] Nervae adnepoti[s] | M. Aurel[i S]everi

Anto[nini pii feli]cis A[ug(usti) Pa]rth(ici) max(imi) Brit(annici) max(imi) [pontificis maximi

t]rib(unicia) pot(estate) XVII [i]mp(eratoris) III | res publ(ica) T[--- p]ro salute [---].

440) AE 1948, 111. AD 214. Thamugadi, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio Severo Antonino pio felici Aug(usto) Parth(ico) | max(imo)

Brittan(nico) max(imo) Germ(anico) max(imo) pontif(ice) max(imo) trib(unicia) pot(estate)

XV[II] imp(eratore) III co(n)s(ule) IIII p(atre) p(atriae) et Iulia | Augusta pia felice matre

Aug(usti) et castrorum itemque senatus et patriae | ambitum fontis cancellis aereis conclusum

itemque porticus vir(i)diari picturis | exornatas ianuis et pronais ad easdem porticus apertis item

opus plateae | a thermis usque ad introit(um) perfectum res publica T(h)am[u]g(adensium)

d(ono) d(edit).- trib. pot. XVII as in CIL VIII, 2370; AE: XV[I].

441) CIL VIII, 2369. AD 214. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio Severo Antonino pi]o felice Aug(usto) Parthico max(imo)

Brittan(nico) max(imo) | [Germ(anico) max(imo) pontif(ice) max(imo) trib(unicia) pot(estate)

XVII imp(eratore) III co(n)s(ule)] IIII p(atre) p(atriae) et Iulia Aug(usta) pia felice matre

Aug(usti) | [et castrorum itemque senatus et patri]ae ambitum fontis cancellis aereis | [conclusum

itemque porticus vir(i)dia]ri picturis exornatas ianuis et pronais ad | [easdem porticus apertis

item opus plateae a thermis usque a]d introitum perfectum res publica Tham(ugadensium)

d(ono) d(edit).

- my restorations, based on AE 1948, 111.

442) CIL VIII, 2370. AD 214. Thamugadi, Numidia.

[Imperatore Caes]ar[e] | M. Aurelio Severo An|tonino pio felice Aug(usto) | Part(hico) max(imo)

Brit(tannico) max(imo) Ger(manico) | max(imo) pont(ifice) max(imo) trib(unicia) pot(estate) |

XVII imp(eratore) III co(n)s(ule) IIII p(atre) p(atriae) et | Iulia Aug(usta) pia felice matre |

[A]ug(usti) et castror(um) item | [se]natus et patriae | am[bitu]m fontis can|ce[llis a]ereis

conclu|[sum itemqu]<e> porti|[cus vir(i)diari picturis] | [exornatas ianuis et] | [pronais ad easdem

Page 75: The Phraseology and Structure of Latin Building -

506 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

porticus apertis] | [item op]us [plateae a thermis] | [u]squ[e] ad [introitum] | [p]er[fe]ctum [res

pu]|blica Tham[ugadens(ium)] | d(ono) d(edit).- T PORTI pro e porti; my restorations, based on AE 1948, 111.

.

443) ILAfr. 268. AD 214. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[Pro] salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Severi Antonini pii [felicis] | [Aug(usti)]

Part(hici) max(imi) Brit(annici) max(imi) Germ(anici) max(imi) p(ontificis) m(aximi)

t(ribunicia) p(otestate) XVII imp(eratoris) II co(n)s(ulis) IIII p(atris) p(atriae) [proco(n)s(ulis) et]

| [Iulia]e Domnae Aug(ustae) piae fel(icis) matris Aug(usti) et [castror(um)] et pat(riae)

totiusq(ue) div(inae) domu[s eorum] | [col(onia) I]ul(ia) Aur(elia) Com(moda) Thub(urbo)

Maius exceptoria Antoniniana a solo p(ecunia) p(ublica) [fecit].

444) AE 2003, 2013. AD 214. Thugga, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) di[vi Septimi S]everi pii Arabici Adiabenici Pa[r]thici

maximi Britannici m[aximi fili d]ivi M. Antonini Germ(anici) Sarm(atici) nepotis di[vi

A]ntonini Pii pronepotis di[v]i Hadriani abne[potis divi] Traia[ni Parthici et divi Ner]vae

adnepotis | M. Aureli Antonini pii felicis A[ug(usti) Parth(ici)] max(imi) Brit(annici) max(imi)

Ge[rm(anici) m]ax(imi) pont(ificis) max(imi) [t]rib(unicia) potes(tate) XVII imp(eratoris) III

co(n)s(ulis) IIII p(atris) p(atriae) pro[co(n)s(ulis) et Iu]liae Domnae piae felicis Aug(ustae) matris

Aug(usti) et castr[o]rum et senatus et patriae totiusque divinae domus [eius] templum Victoriae

[Germanicae d]omini nostri | quod G[a]binia Hermiona testamen[to suo ex] HS C m(ilibus)

n(ummum) fieri iussit perfectum et dedicatum es[t q]uo testamento die dedicationis et dei[nceps]

quodannis epulum decurionibus ab her[e]dibus suis dari praecepit item agrum qui appellatur

circus ad vo[l]uptatem po[p]uli rei publ(icae) remisit.- DouggaFrag. 39: Hermiona; AE: Hermonia.

445) ILAlg. 1, 3037. AD 213-214. Theveste, Proconsularis.

Divo pio Severo patri | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Severi Antonini | pii felicis Aug(usti)

Arab(ici) Adiab(enici) Parth(ici) max(imi) Brit(annici) | max(imi) Germ(anici) max(imi)

pont(ificis) max(imi) trib(uniciae) pot(estatis) XVII imp(eratoris) II | co(n)s(ulis) IIII

proco(n)s(ulis) p(atris) p(atriae).

446) ILAlg. 1, 3038. AD 213-214. Theveste, Proconsularis.

Iuliae Domnae Aug(ustae) matri | castrorum et Aug(usti) et sen(atus) | et patriae.

447) ILAlg. 1, 3039. AD 213-214. Theveste, Proconsularis.

Imp(eratori) [Caesar]i d[ivi Se]ver[i pii Ara]b(ici) Adiab(enici) | Par[th(ici)] max(imi)

[Brit(annici)] m[ax(imi) f. div]i M. [Antonin]i pii Germ(anici) | Sarm(atici) n[e]p(oti) d[ivi

Ant]o[n]i[ni] P[ii pr]o[n]e[p(oti) divi Ha]dr(iani) abnep(oti) | divi Traian[i Pa]r[th(ici) et] div[i

N]er[vae adn]epoti | M. Aurelio S[ever]o Antonino [p]io [felici Aug(usto)] Arabic(o) |

Adiab(enico) Part[h(ico) max(imo)] Brit(annico) max(imo) Ger[m(anico) max(imo) pon]tific(i)

Page 76: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 507

max(imo) | trib(uniciae) pot(estatis) [XVII imp(eratori) II co(n)s(uli) III proco(n)s(uli) p(atri)

p(atriae)].

448) ILAlg. 1, 3040. AD 213-214. Theveste, Proconsularis.

[Ex test]amento C. Corneli Egriliani | praef(ecti) leg(ionis) XIIII Geminae quo testamen|to ex HS

CCL mil(ibus) n(ummum) arcum cum statuis | [Augg(ustorum) nn(ostrorum) it]em tetrastylis

duobus cum statuis | [--- e]t Minervae quae in foro fieri prae|[cepit pra]eter alia HS CCL mil(ia)

n(ummum) quae rei p(ublicae) ita ut | [certis diebus gy]mnasia populo publice in thermis

prae|[berentur legavit et a]d Kapitol(ium) arg(enti) lib(ras) CLXX id est lances IIII | [---]+[--- et

a]uri lib(ras) XIIII id est p<hi>al(as) III scyphos II | [haec]e om[ni]a secundum voluntatem eius

in con|[tione populi] Corneli Fortunatus et Quinta fratres et | [heredes eius a]dsignaverunt et opus

perfecerunt.

- PIHAL pro phial; improved reading: AE 1988, 1120.

449) CIL VIII, 1798. AD 214-215. Assuras, Proconsularis.

Divo [Se]ptim[i]o Severo pio Aug(usto) Arab(ico) [Ad]iab(enico) Part(hico) max(imo) | et

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Antonino pio Aug(usto) felici Part(hico) max(imo) |

Brit(annico) max(imo) Germ(anico) max(imo) pont(ifici) max(imo) fil. trib(uniciae) pot(estatis)

XVIII imp(eratori) III | co(n)s(uli) IIII p(atri) p(atriae) proco(n)s(uli) optimo maximoque principi

et | Iuliae Domnae piae felici Aug(ustae) matri Aug(usti) et castrorum et senatu[s] | et patriae

uxori divi Severi Aug(usti) pii Col(onia) Iul(ia) Assuras devota numini eorum d(ecreto)

d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

450) AE 1898, 108. AD 195-215. Lambaesis, Numidia.

Tabularium legionis cum imaginibus | domus divinae ex largissimis stipen|dis et liberalitatibus

quae in eos | conferunt fecerunt | L. Aemilius Cattianus cornicular(ius) et | T. Flavius Surus

actarius item librar(i) | et exacti leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis) q(uorum) n(omina)

subiecta sunt | [ob q]uam sollemnitatem decretum est ut si qui in locum corniculari legionis vel

actari missi emeriti substitutus | fuerit det ei in cuius locum substitutus est anulari nomine X 4

item si qui in locum cuiusque | librari substitutus fuerit det scamnari nomine collegis X 4 et si

qui ex eodem | collegio honesta{m} missione{m} missus fuerit accipiat a collegis anulari |

nomine X DCCC item si qui ex collegis profecerit accipiat X D.

- X (denarios) 4 (mille). I bracketed honesta{m} missione{m}.

451) AE 1898, 109. AD 195-215. Lambaesis, Numidia.

Exacti | C. Aponius Vitalis | Domitius Paulinus | Abinneus Victorinus | Aurelius Optatus | C.

Iulius Aurelianus | Florius Celsus | L. Plotius Vitalis | L. Aemilius Quadratus | C. Iulius

Crescentianus | D. Valerius Quintian(us) | Q. Vereius Vereianus | M. Valerius Proculus | M.

Strobilius Marcian(us) | M. Cornel(ius) Augurian(us) | Aemilius Clarus | Clodius Victor | M.

Castricius Frugi | Aelius Nummenius | Iunius Saturnin(us) | L. Munatius Felix | [[L. Tonneius

Martialis]] c(erarius).

Page 77: The Phraseology and Structure of Latin Building -

508 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

- words in litura.

452) CIL VIII, 23689*. AD 216. Hr Faroha, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Severi Antonini pii felicis Aug(usti) principis

[fortissimi felicissimique? --- Parth(ici) max(imi) Britt(annici)] | max(imi) pont(ificis) max(imi)

Germ(anici) max(imi) trib(unicia) pot(estate) XVIIII imp(eratoris) III co(n)s(ulis) IIII

proco(n)s(ulis) divi Severi [pii Arab(ici) Adiab(enici) Parth(ici) max(imi) fil. divi M. Antonini

Germ(anici)] | Sarm(atici) nep[oti] divi Antonini Pii pronepoti divi Hadriani abne[poti ---] |

c(ivitas) M(---) d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

453) ILAlg. 2, 7818. AD 215-216. Cuicul, Numidia.

Imp(eratori) Ca[es(ari)] M. Aurelio Severo Antonino pio felici Aug(usto) | Parth[ic]o maximo

Britannico max(imo) Germanico max(imo) | pont(ifici) [m]ax(imo) trib(unicia) pot(estate)

XVIIII co(n)s(uli) IIII imp(eratori) III p(atri) p(atriae) proco(n)s(uli) | et Iuli[ae] Domnae piae

felici Aug(ustae) matri eius et senatus et pa|triae et [cas]trorum et divo Severo Aug(usto) pio

patri Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Se|veri Ant[onini] pii [felic]is Aug(usti) arcum

triumphalem a solo d(ecreto) d(ecurionum) res p(ublica) fecit.

454) AE 1963, 144. AD 215-216. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Imp(erator) Caes(ar) Lucius Se]ptimiu[s Severus pius Pertinax Augustus] | [Arabicus

Adiab]enicu[s Parthicus maximus] | [Britannicus maximus pontifex maximus] | [tribuniciae

potestatis decem et octies (!) imp(erator) duodecies co(n)s(ul) ter pater p]at[riae] pro[c]o(n)s(ul)

co[epit] | [et ex maiore parte f]ecit Im[p(erator) C]aes[ar divi] Se[ptimi] | [Severi pii Arabici

Adi]a[benici P]arth[ici max(imi) Britann]ici | [maximi fil. divi M]arc[i Antonini pii Germani]ci

| [Sarmatici] nepos di[vi Antoni]ni Pii pronep[os divi] | Hadriani abnepos d[ivi Trai]ani Parthici

et divi | Nervae adnepos | Imp(erator) Caes(ar) Marcus Aurellius Antoninus pius Aug(ustus) |

Parthicus max(imus) Germanicus | maximus pontifex maximus tribuniciae potestatis | decem (!)

novies imp(erator) ter co(n)s(ul) quater pater patriae proco(n)s(ul) | perfici curavit.

- [M]ARC[i] pro M.; MARCVS pro M.

455) IRT 427. AD 215-216. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Imp(erator) Caes(ar) Lucius Septimius Severus pius Pertinax Aug(ustus)] | [Arabicus

Adiabenicus Parthicus maximus Britann]|icus maximus po[ntifex maximus] tribuniciae

pote|statis decem [e]t oct[ies (!) imperator duo]decies co(n)s(ul) | [ter pat]e[r] patriae

proco(n)s(ul) coepit et ex maio[re par]|[te perfec]it Im[p(erator)] C[a]es(ar) divi Septimi Severi

pii Arabi[ci Adia]|[benici Parthici] maxim[i] Britannici maximi filius divi | Marci Anto[ni]ni

G[ermani]ci Sarmatici nepos divi | [Antonini Pii pronepos divi] Hadriani ab[nepos] | [divi

Traiani Part]hic[i et d]ivi Nervae ad[nepos] | [Imp(erator) Caes(ar) M]arcus Aurellius Antoninus

pius Aug(ustus) | [Parthicus] m[a]x(imus) B[ritannicus maximus Ge]rm[anicus] | [maximu]s

po[ntifex maximus tribuni]c[iae pote]|s[tatis de]c[e]m (!) [novies imp(erator) ter co(n)s(ul)

quater pa]ter | pa[tria]e [proco(n)s(ul) perfici curavit].

Page 78: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 509

- MARCI pro M.; [M]ARCVS pro M.

456) IRT 428. AD 215-216. Lepcis Magna, Proconsularis.

Imperator Caesar Lucius Septimius [Severus pius] Pert[inax Aug(ustus) Arabicus Adiabenicus

Parthicus maximus Britannicus] max[imus pontif]ex maximus [tribuniciae] potestatis decem et

[o]cties (!) imperator duodecies co(n)s(ul) ter pater patriae proco(n)s(ul) coepit et ex maiore

parte [perf]ecit Imp(erator) Caes(ar) di[vi] Se[pti]mi [S]everi pii Arabici Adiabenici Parth[i]ci

max[imi B]rita[nnici maximi] fil[ius] || divi Marci Antonini pii Germanici Sarmatici nepos divi

Antonini Pii pronepos divi Hadriani abnepos divi Traiani Parthici et divi Nervae adnepos

Imp(erator) Ca[e]s(ar) Marcus Aurellius Antoninus pius Aug(ustus) Parthicus max(imus)

Britannicus max[imus G]ermanicus maximus pontifex maximus tribuniciae potesta[t]is dec[e]m

(!) novies imperator ter co(n)s(ul) [qu]ater pater pa[triae pr]oco(n)s(ul) perfici c[uravit].

- LVCIVS pro L; MARCI pro M.; MARCVS pro M.

457) CIL VIII, 4598. AD 217. Diana Veteranorum, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) M. [[[Opellio]]] Severo [[[Macrino]]] pio felici Aug(usto) pon[t(ifici)]

max(imo) trib(unicia) pot[esta]t(e) co(n)s(uli) desig(nato) p(atri) p(atriae) proco(n)s(uli) |

providentissimo et sanctissimo principi et [[[M. Opellio]]] Antonino [[Diadume[niano]]] |

nobilissimo Caesari principi iuventutis respu[blica] Dianensium ex dec(reto) dec(urionum).

458) IAM 2, 355. AD 217. Volubilis, Mauretania Tingitana

[I(ovi) O(ptimo)] M(aximo) Iunoni Reg[inae Mine]rv[ae. Pro] sal(ute) [et incol(umitate)] |

[I]mp(eratoris) Caes(aris) M. [[Opelli]] S[everi] [[[M]acrini]] pii felicis [Aug(usti)] | trib(unicia)

pot(estate) proco(n)s(ulis) et M. [[Opelli Ma[crini]]] [f. An]tonin[i nob]ilissimi Cae[s(aris)] |

Aug(usti) Kap[itoliu]m ex HS C[---] milib(us) [n(ummum)] qua[e] | in hoc [opus decre]verat

coeptum res[pu]blic(a) V[ol(ubilitanorum)] | add[itis signis? cete]risque ornamen[tis pe]rf[ecit]

| [dedicante M. Aurelli]o Sebasten[o proc(uratore) Aug(usti)].

459) IAM 2, 390. AD 216-217. Volubilis, Mauretania Tingitana.

Imp(eratori) Caes(ari) M. [A]ur[ellio Anto]nino pio felici Aug(usto) Pa[rth(ico)] max(imo)

Britt(annico) [m]ax(imo) Germ(anico) max(imo) | pontifici max(imo) tri[b(unicia) pot(estate)

XX imp(eratori)] IIII co(n)s(uli) IIII p(atri) p(atriae) p[roco(n)s(uli)] et Iuliae A[ug(ustae)] piae

felici matri | Au[g(usti) e]t castroru[m et senat]us et patriae resp(ublica) Vo[lubilitan]oru[m o]b

singularem eius | [erg]a universos [et novam] supra omnes [retro prin]cipes indu[lgenti]am

arcum | c[u]m seiugibus e[t orname]ntis omnibus in[cohant]e et dedica[nte M.] Aurellio |

Sebasteno pr[oc(uratore) Aug(usti) d]evotissimo nu[min]i eius a solo fa[ciendu]m cur[a]vit.

460) IAM 2, 391. AD 216-217. Volubilis, Mauretania Tingitana.

[Im]p(eratori) Ca[e]s(ari) M. Aurellio Antonino p[i]o felici Aug(usto) Pa[rth(ico) max(imo)

Britt(annico) max(imo) Ge]rm(anico) max(imo) | [po]nt[ifi]ci max(imo) trib(unicia) pot(estate)

XX imp(eratori) IIII co(n)s(uli) IIII p(atri) p(atriae) pro[co(n)s(uli) et Iuliae Aug(ustae) piae

Page 79: The Phraseology and Structure of Latin Building -

510 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

fel]ici ma[t]ri | [Aug(usti) et c]astrorum et senatus et patriae resp(ublica) [Volubilitanorum ob

singular]em eius | [erga uni]versos et novam su[pr]a o[mn]es r[et]ro [principes indulgentiam

a]rcum | [cum sei]ugibus et orname[nt]is o[mnibus inc]oha[nt]e [et de]dic[ante M. Aurelli]o |

[Sebaste]no proc(uratore) Aug(usti) devo[tissimo numini eiu]s a solo [faci]endum [curavit].

461) CIL VIII, 25808*. AD 212-217. Furnos Minus, Proconsularis.

[Pro sa]lute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Severi Antonini pii felicis Aug(usti) Part(hici)

max(imi) Germ(anici) max(imi) Brit(annici) max(imi) [po]ntif(icis) [max(imi) trib(unicia)

pot(estate) ---] | imp(eratoris) III co(n)s(ulis) IIII p(atris) p(atriae) proco(n)s(ulis) et Iuliae

Domnae Aug(ustae) piae felic(is) matris Aug(usti) et castror(um) et senat(us) et patr(iae)

tot[iusque domus divinae] | [--] Sentius Felix Repostus ob honorem fili sui L. Senti Felicis

Repostiani fl(amoni) p(er)p(etui) sive XIp[rimatus] | et mag(isteri) non administrati [---?] sua

pecunia fecit.

462) ILAlg. 2, 674. AD 211-217. Cirta, Numidia.

M. Cae[cilius Q. fi]l. Quir(ina) Nat[alis aed(ilis) IIIvir quaestor quinq]uennali[s praef(ectus)

colo]niaru[m Milevitanae et Rusica]|den[sis et Chulli]tanae pr[aeter HS LX (milia) n(ummum)

quae ob honore]m aedili[tatis et III]virat[us et quinquennalitatis] | rei p(ublicae) [intulit] arcum

t[riumphalem cum statu]a aerea [Vi]rtut[is] [domi]n[i n]o[stri] | Anto[nini Aug(usti) q]uem ob

ho[norem quinquennalitatis] pollicitus [est eodem] anno [s]ua pecunia extru[xit].

463) ILAlg. 2, 675. AD 211-217. Cirta, Numidia.

[M. Ca]ecilius Q. f. Q(uirina) Natalis aed(ilis) IIIvir quaes|tor q(uin)q(uennalis) praef(ectus)

coloniarum Milevitanae et | Rusicadensis et Chullitanae praeter HS | LX (milia) n(ummum) quae

ob honorem aedilitatis et IIIvir(atus) | et q(uin)q(uennalitatis) rei p(ublicae) intulit et statuam

aeream Securi|tatis saeculi et aediculam tetrastylam | cum statua aerea Indulgentiae do|mini

nostri quas in honore aedili|tatis et IIIviratus posuit et ludos scae|nicos diebus septem quos cum

missi|lib(us) per IIII colonias edidit arcum tri|umphalem cum statua aerea Virtutis domini n(ostri)

| Antonini Aug(usti) quem ob honorem quinquen|nalitatis pollicitus est eodem anno sua | pecunia

extruxit.

464) ILAlg. 2, 676. AD 211-217. Cirta, Numidia.

[M. Caecilius Q. f. Quir(ina) Natalis ae]d(ilis) IIIvir quaest(or) | [q(uin)q(uennalis) praef(ectus)

coloniarum Milevi]tanae et Rusi|[cadensis et Chullitanae pr]aeter HS LX (milia) n(ummum) |

[quae ob honorem aedilit]atis et IIIvir(atus) et | [q(uin)q(uennalitatis) rei p(ublicae) intulit et

statuam aere]am Securita|[tis saeculi et aediculam t]etrastylam | [cum statua aerea Indulge]ntiae

do|[mini nostri quas in honore a]edilita|[tis et IIIviratus posuit et lu]dos scaeni|[cos diebus

septem quos cum] miss[i]lib(us) per | [IIII col(onias) edidit arcum triump]halem cum sta|[tua

aerea Virtutis domini n(ostri) Antoni]ni Aug(usti) quem | [ob honorem quinquennalitatis

polli]citus est eodem | [anno sua pecunia ext]<r>uxit.- [EXT]LVXIT pro [ext]ruxit.

Page 80: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 511

465) ILAlg. 2, 677. AD 211-217. Cirta, Numidia.

M. Caecilius Q. fil. Quirina | [Natalis] aed(ilis) IIIvir quaestor q(uin)q(uennalis) | praef(ectus)

coloniarum Millevita|nae et Rusicadensis et Chullitanae | praeter HS LX (milia) n(ummum) quae

ob honorem | aed(ilitatis) et IIIvir(atus) et q(uin)q(uennalitatis) rei p(ublicae) intulit | et statuam

aeream Securitatis saeculi et | aediculam tetrastylam cum statua aerea In|dulgentiae domini nostri

quas in honore aedi|litatis et IIIviratus posuit et ludos scaenicos diebus sep|[tem quos cum

missilibus per IIII colonias edidit] | [arcum triumphalem cum statua aer]ea Virtutis | [domini

n(ostri) Antonini Aug(usti) quem ob] honorem | [quinquennalitatis pollici]tus est eodem anno |

sua pecunia extruxit.- my restorations based on parallels; line division uncertain between edidit and arcum.

466) ILAlg. 2, 678. AD 211-217. Cirta, Numidia.

M. Caecilius Q. fil. Quir(ina) [Na]talis | aed(ilis) IIIvir quaestor q(uin)q(uennalis) pra[ef(ectus)]

col(oniarum) | Millevitanae et Rusicaden[si]s et | Chullitanae praeter HS LX (milia) n(ummum)

quae ob | honorem aedilitatis et IIIviratu[s e]t q(uin)q(uennalitatis) | rei p(ublicae) intulit et

statuam aeream Secu[ri]tatis | saeculi et aediculam tetrastylam cum [s]tatua ae|rea Indulgentiae

domini nostri quas i[n] honore | aedilitatis et IIIviratus posuit et ludos s[c]aenicos | diebus

septem quos cum missilibus per III[I c]ol(onias) edidit | arcum triumphalem cum statua aerea

[Virt]utis domini n(ostri) | Antonini Aug(usti) quem ob honorem q[uin]quennali|tatis pollicitus

est eodem anno [sua p]ecunia | extruxit.- my restorations based on parallels.

467) AE 1933, 46. AD 211-217. El Kantara, Numidia.

Deo Soli | (h)ortum con|stitutum per | C. Iulio (!) Aelu|rione (!) N [[leg(ionis)]] | [[[II]I]]

Aug(ustae) Anton|inian(a)e pr(a)ep(osito) | n(umeri) Hemesen(orum).

- N (centurione).

468) CIL VIII, 2494. AD 211-217. El Kantara, Numidia.

Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio | Severo Antonino Aug(usto) bur|gum speculator(i)um

Anto(ninianum) | M. Val(erius) Senecio leg(atus) eius pr(o) | pr(aetore) c(larissimus) v(ir) fieri

iussit c(uram) a(gente) C. Iulio Ae|lurione [[N leg(ionis) III]] Aug(ustae) Anto(ninianae)

prae(posito) n(umeri) H(emesenorum) Ant(oniniani). || Ti(tulum) bis posuit Caletamera in

te(m)pore suo.

- N(centurione); improved reading: LeBohec (1989a), 179; CIL: TI = ^.

469) CIL VIII, 2670. AD 211-217. Lambaesis, Numidia.

Pro salute Antonini Imp(eratoris) et Iuli(a)e Dom<n>(a)e po(suerunt) sa(cerdotes) eor(um). |

Saturno domino et Opi | reginae sac(rum) templum et | aram et porticum fecerunt | L. Veturius

Felix et Lucia Quieta | feliciter. - my sugg.: po(suerunt) sa(cerdotes); CIL: po(suit) sa(cerdos); LeGlay (1966b), 82, no. 1: POSAEOR =

pos<u>{o}er(unt).

Page 81: The Phraseology and Structure of Latin Building -

512 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

470) AE 1934, 80. AD 211-217. Siga, Mauretania Caesariensis.

[[Pro salute d(omini)]][n(ostri) Imp(eratoris) Caes(aris)] | [[M. Aureli Anto]][nini p(ii) f(elicis)

Aug(usti)] | thermas An[toninianas] | res p(ublica) muni[cipi Sigensium] | devot[a numini

maiestatique] | [eius ---?].

471) CIL VIII, 14690. AD 211-217. Thuburnica, Proconsularis.

Mercurio Sobrio genio Sesase Pantheo Aug(usto) sac(rum). | Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris)

M. Aureli Severi Antonini Aug(usti) pii felicis et | Iuliae Domnae Aug(ustae) matris Aug(usti)

et castror(um) et senatus et | patriae totiusque domus divinae eorum Lucilia Ca|le flam(inica)

col(oniae) Thub(urnicensium) templum a solo fecit libentiq(ue) animo v(otum) s(olvit).

472) CIL VIII, 11929. AD 211-217. Uzappa, Proconsularis.

[I]mp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio Severo Antoni|[n]o pio fel(ici) Aug(usto) c(ivitas) Uzappa

d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

473) CIL VIII, 2555a-c. AD 193-217. Lambaesis, Numidia

[Ta]bular[i]um princi[pis cum im]ag(inibus) | d[om]us divinae option[es cohortis pri]mae | de

suo feceru[nt] | Q. [Sem]pronius Felix p(rimi)p(ili) P. Aeli[us Macrinus] princ(ipis) | L.

[Vale]rius Ianuarius has(tati) C. Iu[lius Longinianus p]r(incipis) pos(terioris) | C. [Ant]onius

Silvanus has(tati) pos[t(erioris)].- improved reading: LeBohec (1989a), 397.

474) CIL VIII, 23712. AD 180-217. Hr Ghaïada, Proconsularis.

[Pro salute ---] divi M. Antonini pii Germanici Sarmatici [---] | [---]em templum deae Telluris

vetustate [conlapsum ---].

475) AE 1968, 591. AD 217-218. Mustis, Proconsularis.

Mercu[rio] Augusto sacrum. Pro s[a]lute | Imp(eratoris) Caes(aris) M. O[[[pelli]]] Sever[[[i

Macrini]]] pii felicis Aug(usti) p(atris) p(atriae) et M. [[[Opelli]]] Antonini [[[Diadumeniani]]]

C[ae]s(aris) Aug(usti) | L. Nonius Rogatia[nus H]onoratianus fl(amen) an(nuus) aedil(is) IIvir

fl(amen) perp(etuus) cum ob honorem flamoni [per]petui | IS X mil(ia) n(ummum) taxasset

in[lat(is)] aerario IS V mil(ibus) n(ummum) legitimae summae eiusdem honor[i]s opus quod

solo [p]ub(lico) pro|miserat multiplicata p[ec]unia cum Orfia M. fil. Fortunata sua et Noniis

Orfiano et Fortunato filis dedicavit epulo curiis dato.- reading: Beschaouch (1968), 197; AE (by mistake): [sa]lute; ann(uus).

476) IRT suppl. 707. AD 217-220. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Deo Ap]ollini e[x H]S CC (milibus nummum) te[sta]men[to C. Iuli Cere]alis legatis Iu[lia

Sever]a Gaetul[ica filia? et] heres [comp]arata de suo area et amplius adiectis HS LXXII D

(milibus nummum) fecit.

- improved reading and date: Di Vita-Évrard (2005).

Page 82: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 513

477) CIL VIII, 26602a-b. AD 150-220. Thugga, Proconsularis.

[---] fl(amen) perp(etuus) duplicata summa honorari[a flamina]t(us) extruere solo privato

coeperat C. Iulius Ho[nora]tus [Ca]tapalian[us Aelianus ---] | [---] M. Iuli Rogatiani Catapaliani

fl(aminis) perp(etui) [sua pecu]nia perfecerunt et omni cultu exornatum dedicave[runt] C[---].- improved reading: DouggaFrag. 80.

478) AE 1985, 976. AD 221. Altava, Mauretania Caesariensis.

Pro salute domini n(ostri) | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli [[Antonini]] pii | felicis Augusti

deo Soli [[Elagabali]] | possessores Altavenses ex sua collati|one templum fec(erunt) procurante

| Iulio Cestillo proc(uratore) Aug(usti). (Anno) prov(inciae) | CLXXXII.

479) CIL VIII, 20745. AD 222. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Caelestibus Augustis sanctissimisque | templum vetustate dilapsum Q. Gemin[i]u[s] | Renatus et

G. Attius Plautius Donatus | duumviri a solo instrucserunt dedi|caveruntque. (Anno) pr(ovinciae)

CLXXXIII. || EEN.

480) AE 1995, 1641. AD 222. Bu-Ngem, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) M. Aurelio [[Antonino pio felici Aug(usto) sacerdoti]] | amplissimo

pontifici maximo trib(unicia) pot(estate) [[V]] co(n)s(uli) [[IIII]] p(atri) p(atriae) et | [[M.

Aurelio Alexandr]]o nobilissimo Caes(ari) d(omini) n(ostri) [[Antonini]] Aug(usti) [[fil.]]

Aug(usto) | Flavius Sossianus v(ir) e(gregius) vice praesidis Numidiae per vexillationem |

leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis) [[Antoninianae]] devotissimi numini eorum | portam

vetustate conlabsam lapidi quadrato arco curvato restituit. | Omnes praeteriti cuius labore

vitabant | rigido vigore iuvenum tertia Augustani fecerunt. | Creto consilio hortante Parato

magistro | iuncta virtus militum paucorum velocitas ingens. | Usui compendio lapides de longe

adtractos chamulco. | Sub arcata militum virtus funib(us) cannabinis strictis. | Iam nunc

contendunt fieri cito milites omnes | arta virtute sua opera aeternale fecerunt. | Subsequentes

stipendiis antecessorum onestia bona sumebant | urguente tempore hiemis necumqua(m)

cessaverunt | celerius excelsae turres quater divisae cum voce militum a terra venerunt. | Torrens

virtus [[leg(ionis) III Aug(ustae) p(iae) v(indicis)!]] | Haec ut fierent milites omnes sibi zelum

tradebant | animadvertentes quod priores sibi vestigia fecissent. | Nunc et ipsi titulis suis virtutis

devotionis ornaverunt | contendentes si amplius esset athuc opera fecissent. | Ex numero militum

quidam amplius voluntatem suam dederit | necumquam operam suam erupi exhibuerunt | tantus

fuit eis zelus magna vir [---] | laetis temporibus honoribu[s ---]. | Effecta opera gaudet aeterna

militum virtus. | Gemma ut auro cluditur sic castram porta decorat. | Florida tertia Augusta legio

cum magna virtute | curavit faciendum devotionis suae honorem. | Muneri quoque dictatores

strenue cesserunt | animosos duo contemnentes residuum turpis oppresserat. | Capita versorum

relegens adgnosce curantem.

- NB versified from line 7 onwards.

Page 83: The Phraseology and Structure of Latin Building -

514 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

481) AE 1928, 36. AD 218-222. Aquae Flavianae, Numidia.

[Pro salute et v]ictoris et aetern[i]|[tate Imp(eratoris) Caes(aris) M.] Aurelli [Antonin]i pi[i] |

[felicis Augusti a]dq(ue) incolumitate | [Iuliae Soaemiadis Aug(ustae)] m(atris) eius temp(lum)

Nymphar(um) | [--- A]urellius Exsuperans | [--- in]stitutis a solo novo | [opere --- cum

grad?]ib(us) s(ua) p(ecunia) ampliavit | [--- vetustate conl]absas d(---) | [---]O[---].- my sugg.: [grad]ib(us) (cf. CIL VIII, 25430: [cu]m gradibus ampliav[erunt]); [conl]absas; AE: [dil]absas.

482) AE 1930, 47*. AD 218-222. Castellum Vartan(---), Mauretania Caesariensis.

Ex indulg|entia Imp(eratoris) C(aesaris) M. | Antonini pii | [f]elicis Aug(usti) p(atris) p(atriae) |

ius<su> C. Aspri Sa|biniani procu(ratoris) | K<a>stel(l)u(m) Vartan(iense?) | [---].- IVSVS pro iussu.

483) CIL VIII, 26549. AD 223-224. Thugga, Proconsularis.

[Pro salute I]mp(eratoris) Caes(aris) M. Aur[eli] Severi [[Alexandri]] pii fel(icis) Aug(usti)

pont(ificis) max(imi) tri[b(unicia) pot(estate)] III co(n)s(ulis) p(atris) p(atriae) et [[L. Sei

Caes(aris) [soce]ri]] Aug(usti) [[nostri]][---] Aug(ustae) totiusq(ue) divin(ae) dom(us) eor(um)

| [quod p]o[s]t[ulan]t[e univ]erso populo promiserunt P. Labonius P. [f. I]nstitor et M. Aebuti[us

--- f. H]onoratus [--- P]acatianus aediles s(ua) p(ecunia) f(ecerunt) et ded(icaverunt).

- improved reading: DouggaFrag. 15.

484) CIL VIII, 26547. AD 222-224. Thugga, Proconsularis.

Pro sal[ute Imp(eratoris) Caes(aris) divi Septimi S]everi pii nepotis divi [magni Antonini pii f.

[[M. Aureli Severi Alexandri pii felicis Aug(usti)]]] | et [[Iuliae M[amaeae Augustae matris]

Aug(usti) et Iuliae Maesae Aug[ustae aviae Aug(usti)]] totiusque d]ivinae domus eorum opus

te[mpli] | Fortunae [quod --- patri]ae suae extruxerat vetus[tate corruptum res publica munici]pii

Septimi Aureli liberi Thuggensis r[estituit?].- improved reading: Wesch-Klein (1990), 236.

485) CIL VIII, 15497. AD 225. Hr Oudeka, Proconsularis.

[--- cum ut actis ordinis] diei nonarum Iuniarum Fusci et Dextri co(n)s(ulum) co[n]tinetur in

numero dec[urionum] et inter aedilicios adlectus esset singulari instantia in administratione

IIvir{r}(atus) q(uin)q(uennalis) | [anni sequentis sicuti eum fecis]se actis ordinis continetur diei

V Kal(endarum) Ianuar[i]arum Fusci et Dextri co(n)s(ulum) [plus quam su]fficientem frumenti

copiam propriis sumptibus popularibus exhibuit | [atque ad patriam suam exorna?]ndam

porticum ascensus fori cum spiri{ti}s et capitibus et [epistylis ex] HS XII mil(ibus) n(ummum)

privata [s]ua pecunia fecit idemqu[e ded]icavit.

- SPRITIS pro spiris

486) CIL VIII, 27551. AD 225. Sidi Amor, Proconsularis.

In praediis | L. Memmi Victorici et filiorum | a solo exstructorum (!) et dedi|catorum (!) Fusco II

et Dextro co(n)s(ulibus).

Page 84: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 515

487) ILAfr. 271. AD 225. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[[[--- po]nt(ificis) max(imi) trib(unicia) pot(estate) IIII ---]] totiusq(ue) divin(ae) domus eor(um)

P. Petronius Felix p(rimi) p(ilaris) ex tribuno praetor(ianorum) et P. Petronius Felix Fuscus fil.

eius eq(ues) R(omanus) et P. Petronius Sev[er --- liberalita]te sua f[ece]runt d(ecreto?)

d(ecurionum?) ob cuius operis dedicationem decurionibus denarios singulos et curis singulis

denarios quinquagenos dederunt.

488) AE 1980, 956. AD 200-225. Thamugadi, Numidia.

[M.] Plotius [Fa]ustus sa[cer]dos ur[bis ---] et Cornelia Valen[tina] Tucciana [--- uxor?] eius

flamines p(er)p(etui) [opus macelli??] patriae suae fecerunt.- AE: [---]; Wesch-Klein (1990), 332: [opus macelli]; cf. CIL VIII, 2398. But AE: “appartenant sans doute au

Capitole ou à ses dépendances”; letter size 35 cm.

489) ILS 5579. AD 200-225. Thamugadi, Numidia.

Sertii | macellum | et aream | eius | patriae | suae | fecerunt.

490) CIL VIII, 2658. AD 226. Lambaesis, Numidia.

[I]mp(erator) Caes(ar) [divi Seve]ri [ne]po[s] divi mag[ni Antonini filius M. Aurelius Alexander

pius feli]x Augustus pont[ifex maxi]mus tribuniciae potestatis V co(n)s(ul) II pate[r patriae] |

aquam Lu[---]nsem Mellariensem [in civitatem ab originibus] suis induxit aquae ductus et

nymphaei opu[s] | villae Mi[---]topensem columb(os) [milites leg(ionis) III Aug(ustae)? numini

maiestatique] eius dicati[ssimi me]nsib(us) VIII per m(ilia) p(assuum) XXV feceru[nt].

491) AE 1973, 646. AD 225-226. Aïn Cherchar, Numidia.

L. Apronius | Pius leg(atus) Aug(usti) | pr(o) pr(aetore) co(n)s(ul) des(ignatus) | votum quo[d] |

coepto op[ere] | aquae ductu[s] | [[[Alexandriani]]] | [promiserat] | [opere? perfec]|[t]o sol|vit |

Clodius Septi|minus discens | libratorum | fecit.

492) AE 1898, 87. AD 222-226. Ouled Agla, Mauretania Caesariensis.

Salvo et propitio [dom]ino n(ostro) Imp(eratore) Caesare | [[[M. Aurelio Severo Alexandro]]]

pio fel[ic]e Aug(usto) et | forti[s]simo ac n[obilis]simo invicto et | [[[Iulia Mamaea Aug(usta)

matre Aug(usti) et castrorum]]] et | senatu[s et patriae totaq]ue domo eius divina res p(ublica) |

municipi [--- opus?? --- a]d quod M. Ulp(ius) Dioscorus ob hono|rem duu[mviratus HS ---

m(ilia) n(ummum) promiserat? ---]enti e[i]us usuris addi|ta etiam +[---]+[---]VS[--- fa]vore

Petroni Resti|tuti v(iri) e(gregi) proc(uratoris) Aug(usti) pr(aesidis) [pr(ovinciae) Maur(etaniae)

Caesar(iensis)? pe]rfe[ci]t dedicantibus | Q. Aemilio Saturni[no] Satrio Sat[u]ro duumviris.

493) AE 1966, 594. AD 227. Aïn El Hadjar, Mauretania Caesariensis.

[Infatigabili indulgentia dom(ini) n(ostri) Severi Alexandri pii felicis Aug(usti) aucti]s

[[virib]][us et moenibus suis] castellani [--- m]uros extru[xerunt curante Lici]nio Hi[eroclete

procu]ra|tore [Augusti praeside pr]ovinciae [a(nno) p(rovinciae) CLXXXVIII].

Page 85: The Phraseology and Structure of Latin Building -

516 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

- AE: [anno provinciae].

494) CIL VIII, 9065. AD 227. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Dec(ennius) Claud(ius) Iuvenal(is) Sar|dicus perfectis metis | et ovaris itemque tribu|nali iudicum

quae (fecit) ob me|moriam Claudiorum Ru|finiani fili bonae memo|riae iuvenis et Rufinia|ni et

Victorini nepotum | et Longania Primosa | bonae memoriae femi|na{e} uxor eiius (!) mater et |

avia Claudiorum et | Kaninia Respecta bonae | memoriae femina{e} | nura eiius (!) et mater |

Claudiorum. (Anno) prov(inciae) | CLXXXVIII.

495) AE 1917-18, 68. AD 227. Castellum Citofactense, Mauretania Caesariensis.

Infatigabili indulgen<t>ia | domini n(ostri) Severi | Alexandri pii felicis Aug(usti) | auctis viribus

et moeni|bus suis castellan<i> Cito|factenses muros extrux|erunt curante [---] Licin<i>o

Hie|roclete procuratore Aug(usti) | praeside provinciae a(nno) p(rovinciae) CLXXXVIII.

496) AE 1966, 593. AD 227. Castellum Perdicense, Mauretania Caesariensis.

Infatigabili indulgentia | dom(ini) n(ostri) Severi [Alexandri] | pii felicis Aug(usti) auctis virib|us

et moenibus suis castellani | Perdicenses muros extruxe|runt curante Licinio Hie|roclete

procuratore | Aug(usti) praeside provinciae | a(nno) p(rovinciae) CLXXXVIII.

497) CIL VIII, 20486. AD 227. Castellum Thib(---), Mauretania Caesariensis.

[Infatig]abili indul[gentia] | [domini] n(ostri) Severi [[Ale[xandri]]] | [pii felicis] Aug(usti) auctis

viri|[bus et moen]ibus suis Kast|[ellani Thib(---)?] mu|[ros extruxerunt curante?] | [Licinio

Hieroclete procu?]|[ratore Aug(usti) praeside?] | [provinciae a(nno) p(rovinciae) CLXXXVIII?].

- my restorations, based on parallels; line division uncertain.

498) CIL VIII, 20756. AD 224-227. Auzia, Mauretania Caesariensis.

[Dec(ennius)] Claudius Iuvenalis <Sardicus> o[b] memor<i>am Claud(i) Rufi[ni]|[ani] fili sui

itemque Claudio[ru]m Ruf[i]nian[i et] Vi[ctorini nepotum] | [rost?]ra cum columnis

omnibus[que ornamentis ---] | [qua]dratario opere pecunia su[a fec]it [---] | [dedi]cav<i>tqu(e)

cum Lon[g]ania Pr[imosa ---] | [vici?]narum viarum B[---] | [---]VS RIP DOII AVIC LN [---].

- AIEDIVS pro Sardicus; CIL: omnibus [et]; [ex qua]dratario; my sugg.: [que ornamentis]; [qua].

499) ILAlg. 2, 10323A. AD 228. Mastar, Numidia.

Genio | baline<i> Cast(elli) | Mas(tarensis) [q]uom a solo | (ante diem) quartum Idibus (!) |

Decembribus | Modesto et Probo | co(n)s(ulibus).

- my sugg.: BALINEO pro balinei; ILAlg.: [Q]VOM pro quod; AE 1908, 244: MAS O M.

500) ILAlg. 2, 7824. AD 229. Cuicul, Numidia.

Genti Septim[iae Aur]eliae. Pro salu[te e]t aeternitate et victoriis do[mi]ni nostri [Imp(eratoris)]

| [Ca]esaris divi m[agni Anto]nini [[fili]] divi Se[veri] [[nepotis]] divi Marci [[p[ro]nepotis]]

divi An[toni]ni Pii [[abnepotis]] | [d]ivi Traia[ni] [[[ad]nep[otis] M. Aurel(i) Seve[ri

Page 86: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 517

A]lexan[d]ri pii felicis Augusti [trib(unicia) pot]est(ate) VIII co(n)s(ulis) [III] proco(n)s(ulis) e[t

Iuliae Avi]tae M[amaeae m]atri[s] Seve[ri]]] | [[Aug(usti) n(ostri)]] et s[en]atus c[ell]am res

publica C[uic]ulitanorum devota numini m[aiestat]ique eo[rum ---].

- MARCI pro M.

501) CIL VIII, 1406. AD 229. Thignica, Proconsularis.

Imp(eratore) Caes(are) divi magni Antonini pii fil. divi Severi pii nep(ote) M. Aurelio [Se]vero

Alexan[d]ro pio felice Aug(usto) pont(ifice) max(imo) trib(unicia) pot(estate) VIII co(n)s(ule)

III p(atre) p(atriae) et | [[Iulia M[ammaea]]] Aug(usta) matre Aug(ustorum) et castrorum et

senatus et patriae macellum vetusta[te] collapsum m[uni]cipium Septimium Aurelium

Antoninianum [[[Alexandrianum]]] Herculeum Frugiferum Thignica devotum numini

maiestatiq(ue) eorum pec[unia public]a a solo re[fec]it itemque dedicavit.

502) CIL VIII, 9062. AD 230. Auzia, Mauretania Caesariensis.

[M]acellum cum porticibu[s] | [et po]nderibus omnibusque o[r]|[nam]entis res p(ublica)

col(oniae) Septimiae Aur(eliae) Auz`i´|[e]nsium sum(p)tibus tam suis quam | ex sportulis

decurionum ope|risque popularium a funda|mentis coeptum perfecit dedi|cavitque (ante diem)

XVIII Kal(endas) Ian(uarias) | (anno) pr(ovinciae) CLXXXXI curantibus | C.Aufidio Victorino

et | [-] Iuventio Karo aedilibus | q[uoru]m etiam summae hono|rariae [in] e[a ope]ra depensae

sunt.

503) CIL VIII, 9063. AD 230. Auzia, Mauretania Caesariensis.

[Macellum cum portici]bus et pon[de]|[ribus omnibusq(ue)] et ornamentis | [res p(ublica)

col(oniae) Septimiae Aur(eliae) A]uziensium | [sum(p)tibus tam suis qu]am ex spor[tulis] |

[decurionum operi]sque popu[larium] | [a fundamenti]s coept[u]m per|[fecit dedicavitque] (ante

diem) XVIII Kal(endas) Ian(uarias) | [(anno) pr(ovinciae) CLXXXXI cura]ntibus | [C. Aufidio]

Victorino et | [- Iuventio Karo ae]di[lib]us | [quorum etiam summa]e honora[riae] | [in ea opera

depens]ae sunt.

504) ILAlg. 2, 10323B. AD 230. Mastar, Numidia.

Dedicatum | (ante diem) VII Kal(endas) Iunia(s) Ag|ricola et Cle|mentino co(n)s(ulibus)

men|sibus XVII et diebus | XV ex IS C melium (!) | nummum.- AE 1908, 245: Agricolae; ILAlg.: MELIVM pro milium (i.e. milibus).

505) CIL VIII, 26262. AD 230. Uchi Maius, Proconsularis.

[Ex indulgenti]a domini no[st]r[i] Imp(eratoris) Caesaris divi Severi pii n[ep(otis) di]vi magni

Ant[onin]i [[fili]] | [[[M. Aureli Severi] Alexandri pii felicis Aug(usti) pont(ificis) max(imi)

trib(unicia) potest(ate) [VIIII] co(n)s(ulis) III patris p[atr(iae) pr]oco(n)s(ulis)]] | [[[colonia

Alexandria]na Aug(usta) Uchi Ma[i]us]] su[b] eius nomine auspicioqu[e] deducta per

Caesonium Luc[illum] c(larissimum) v(irum) partes proco(n)s(ulis) pont[if(icis) legatu]m v(ices)

adm(inistrantem?) | [arcum novu?]m ad [aeter]num testimonium reciperat[ae l]ibertatis er[exit]

Page 87: The Phraseology and Structure of Latin Building -

518 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

p(ecunia) p(ublica).

- words in litura; improved reading: Khanoussi - Ruggeri (2002), 2349; Christol (2005b), 160: pont[if(icis)

legatu]m.

506) CIL VIII, 26552. AD 231-232. Thugga, Proconsularis.

Imp(eratori) Caes(ari) divi Antonini magni pii [[fil.]] divi Septimi Severi pi[i nep(oti)] | [[M.

Aurelio Severo Alexandro pio felici Aug(usto) patri pat[ri]ae]] | [[pontifici maximo tribunicia

potestate XI consuli III]] | et castrorum et senatus et patriae municipium Septimium Aure|lium

liberum Thugga [c]onservatori libertati[s d(ecreto)] d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

- words in litura; improved reading: DouggaFrag. 57.

507) IAM 2, 824. AD 230-232. Aïn Schkour, Mauretania Tingitana.

Salvo et in[victo] | domino nostro [[Sever[o]]] | [[Alexandro]] pio fel(ice) Aug(usto) | balneum

vet(us) vetustate | conlapsum a fundamen|tis restituit examplia|ta priore cella L. Aurel(ius) |

Nemesianus v(ir) e(gregius) proc(urator) | Aug(usti) nostri curante | Tib. Claudio Zenone

trib(uno) | coh(ortis) IIII 4̄Tungrorum. - 4̄ (milliariae).

508) CIL VIII, 23991. AD 232-233. Giufi, Proconsularis.

Mercurio Aug(usto) sac(rum). | Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aurelli Severi Ale|xandri

pii felicis Aug(usti) p(ontificis) m(aximi) p(atris) p(atriae) trib(unicia) pot(estate) XII |

proco(n)s(ulis) et Iuliae Mam(a)eae Aug(ustae) matris Aug(usti) | et senat(us) et pat(riae)

tot(ius)q(ue) domus divinae eorum | Q. Cervius L. f. Lucretius Maximus et C. Geminius | C. f.

Victoricus aediles s(ua) p(ecunia) f(ecerunt) et ob dedicationem | epulum decurionibus et

missilia populo | dederunt et fistula plumbea cum epitonio | aereo ad labrum lapideum aqua u[t]

saliret | aeque sua pecunia curaverunt. | L(ocus) d(atus) d(ecreto) d(ecurionum).

509) AE 1939, 37. AD 200-233. Lambaesis, Numidia.

[--- L. A]emilius Marcellinus p(rimi)p(ilaris) aedem cum porticibus sua pecu[nia fe]cit et

praeterea ad exornandam eam | [columnas or]natas n(umero) sex secundum voluntatem L.

Aemilii Salviani eg(regiae) m(emoriae) [v(iri) fra]tris sui ob amorem civium posuit et dedicavit.

510) AE 1940, 17. AD 200-233. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

Q. Pescennius Avitus pollicitus institu[it fontem?] | Q. Pescennius Saturninus fil. eius perfecit et

d[edicavit].

511) CIL VIII, 1463. AD 180-233. Thubursicum Bure, Proconsularis.

Aedem quam T. Palatius Honoratu[s --- nomine] | Bonifatiae uxoris suae SS XX mil(ibus)

n(ummum) ex t[est(amento) ---] | multiplicata pecunia excoluit et omni re per[fecit ---].

- improved reading: Wesch-Klein (1990), 211.

512) CIL VIII, 8701. AD 234. Castellum Dianense, Mauretania Caesariensis

Page 88: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 519

Imp(erator) Caesar M. | Aurelius Severus | [[Alexander [i]]]nvictu`s´ | pius felix Aug(ustus)

muros | Kastelli Diane(n)sis ex|trux[i]t per colonos eiusdem kastelli. | (Anno) p(rovinciae)

CLXXXXV.

513) CIL VIII, 9016. AD 235. Auzia, Mauretania Caesariensis.

[---?] Diis sanctis Libero et Liberae Conservatoribus domo|[rum --- et rer]um suarum renovatis

numinibus eorum | [--- adiecto tri]bunal cum omnibus ornamentis suis | [--- lapide qu]adrato

sum(p)tibus suis Postumius Maurus | [---] cum Liburnia Felicia marita et Postumia<bu>s

Victoria | [et --- fili]ab(us) et L. Tannonius Donatus cum Flavia Quarta marita et | [--- Ia]nuario

et Saturnina et Zaba et Monna et Donato et Pom[ponius ---]s cum Saturnina marita et Pomponis

Perpetuo filio et Fe|[licla filia et Fortu]nata uxore eiius (!) fecerunt et dicaverunt l(ibens) a(nimo)

| [--- (ante diem) I?]II Kal(endas) Iunias (anno) p(rovinciae) CLXXXXVI.

514) CIL VIII, 20747. AD 235. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Deae [Bonae V]aletudini sanc(tum) | L. Cass[ius Restu]tus ex dec(urione) vet(eranus) | fl(amen)

p(er)p(etuus) co[l(oniae) et Clo]dia Luciosa eius | templ[um cum orna]mentis sua pecu|nia

fece[runt dedica]veruntque et | reip(ublicae) do[no deder]unt. (Anno) pr(ovinciae) CLXXXXVI.

515) ILTun. 1568. AD 235. Fundus Turris Rutundae, Proconsularis.

Caelesti [Aug(ustae)] sacrum. [Pro] salute | Imp(eratoris) Caes(aris) C. [[---]] pii felicis

Aug(usti) pont(ificis) [max(imi) trib(unicia)] potest(ate) p(atris) p(atriae) totiusq(ue) domus |

eius divinae coloni fun[di Tur]ris Rutundae d(omini) n(ostri) Aug(usti) templum de[lapsum]

denuo sua pecunia fecerunt | cum columnis ornatis idem[que] dedicaverunt magisterio L. Corneli

[--- su]b cura Anni Corneliani sacerdoti`s´.

516) CIL VIII, 8828. AD 230-235. Tubusuctu, Mauretania Caesariensis.

Imp(erator) Caes(ar) M. Aur(elius) Se|verus Alexander | pius felix Aug(ustus) muros |

paganicenses Serte|itanis per popul(ares) suos fe|cit cur(ante) Sal(lustio) Semp(ronio) Victore |

proc(uratore) suo instantibus Hel|vio Crescente dec(urione) al(ae) | I Cl(audiae) Kapitonianae [---

].- improved reading: AE 1973, 651 (but line division mistaken).

517) IRT 908. AD 226-235. Cidamus, Proconsularis.

[Imp(eratori)] Caes(ari) M. Aureli[o Severo] | [[[Ale]xandro]] pio fel[ici Aug(usto)] | [et Iuli]ae

[[Mamaeae]] Aug(ustae) [matri] | [Aug(usti) e]t castrorum sub Fa[bio] | [Fabiano l]eg(ato)

Aug(usti) pr(o) pr(aetore) c(larissimo) v(iro) vexi[lla]|[tio leg(ionis) III Au]g(ustae) p(iae)

v(indicis) Severianae per | [---]uum c(enturionem) leg(ionis) eiusdem | [---] fecit.- improved reading: LeBohec (1989a), 181.

518) AE 2002, 1681. AD 226-235. Uchi Minus, Proconsularis.

Frugifero Au[g(usto) sacrum]. | Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli S[everi Alexandri]

Page 89: The Phraseology and Structure of Latin Building -

520 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

| pii felicis Augusti pont(ificis) max(imi) tr[ib(unicia) pot(estate) --- et] | Iuliae Mamaeae

Aug(ustae) matri[s Augusti] | et senatus et castror[um et patriae] | res publica Uchiminensi[um

aedem] | vetustate dilapsam rest[ituit et dedicavit?].

- C. Cazzona - E. Ughi, AfrRom 15, 131: felicis Augusti, AE: felicis Aug(usti).

519) IRT 895. AD 222-235. Gheria El Gharbia, Proconsularis.

Imp(eratore) Caes(are) M. Aurel(io) | Seve[r]o [[[Alexandr]o]] | pio fe[l]ic[e] Aug(usto) [[[et

Iulia]]] | [[[Mamaea Augusta matre Aug(usti)]]] et cas|trorum M. A[---] | [[[c(enturio) leg(ionis)

III Aug(ustae) p(iae) v(indicis)] S[e]v]]erian(a)e pr(a)epo|situs vex[ill]ationis leg(ionis) eius|dem

burgum [a] solo per eandem | vexillationem instituit.

520) ILAlg. 1, 3636. AD 222-235. Hr Bouraroui, Proconsularis.

[Alexandro?] domino nostro Aug(usto). | Pro salute et CNEMQVE C. <A>[nni A]nul|lini

<G>emini Percen(n)iani c(larissimi) v(iri) dom(ini) | Vesat(enses) sub cura Felicis fecer<u>nt.

|| B(onis) || b(ene).

- CM[---] pro C. A[---]; CEMINI pro Gemini; FECERMNT pro fecerunt.

521) ILAlg. 1, 1097. AD 222-235. Hr El Gonai, Proconsularis.

[--- Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aureli Severi Alex]andri pii felicis Aug(usti) p(ontificis)

m(aximi) p(atris) p(atriae) trib(uniciae) | [pot(estatis) --- co(n)s(ulis) --- proco(n)s(ulis) et Iuliae

Mamaeae Aug(ustae) matris] Aug(usti) et senatus et castrorum | [civitas? ---]rdensium

Kapitoli|[um --- fe]c[it et] dedicavit. D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

522) CIL VIII, 2659. AD 222-235. Lambaesis, Numidia.

[[M. Aurellius Severus Alexander pius]] | [[(aquas) Alexandrianas]] Lambaesita(nis dedit).

- words in litura.

523) AE 2002, 1692. AD 222-235. Lamsorti, Numidia.

Imp(eratori) Caes(ari) [M. Aurelio Severo] | [[Alexandro]] pi[o felici Aug(usto) pontifici] |

maximo et Iul[iae Mamaeae Aug(ustae)] | [[matri]] Aug(usti) n(ostri) L. An[tius --- po]|ntif(ex)

municipi Lamb[aesitanorum ---? cum] | L. Antio Adaucto patre opus [---] | coeptum sua pecunia

civib[us per]|fecerunt et dedicaverun[t ---?] | [---].

524) AE 1968, 593. AD 222-235. Mustis, Proconsularis.

Pantheo Aug(usto) sac(rum). Pr[o s]alute | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Aur(eli) Seve(ri)

Ale[x]andri Aug(usti) | totiusq(ue) domus eius divinae classis tertia | ex curia Aug(usta) templum

vetustate corruptum sum|[ptu suo re]stit[uit et e]x[or]n[avit] ex decreto decurio[n]um.

525) CIL VIII, 26126. AD 222-235. Numlulis, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Cae[s(aris) M. A]ureli Severi [Alexandri --- et Iuliae Mamaeae matris]

| castrorum et senatus et patriae ex t[estamento --- cum] | omnibus ornamentis pro sua honestat[e

Page 90: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 521

--- et ob dedicationem?] | sportulas decurionibus et univer[so] populo [epulum dedit?].

- my sugg.: [ob dedicationem?]; Wesch-Klein (1990), 156: ex t[estamento --- cum]; honestat[e].

526) CIL VIII, 26458*. AD 222-235. Thugga, Proconsularis.

[---] in parentum su[orum nomine id est? --- patris et A]villiae Gab[iniae Venus]tae matris ex

pollicitat[ione --- templum?] deae Caelestis [quod ob hon]ore[m fl]amonii perp[etui ---]is

q(uin)q(uennal-) rei p(ublicae) Thuggensium ante [fieri] ex HS LX mil(ibus) n(ummum)

coeptum est inlatis HS XXX mil(ibus) [n(ummum) quae] at deas Caelestes argenteas

fabricanda[s ---]ae Aburnius Avillius F[elix] testamento suo ab heredibus praestari voluit

itemque [---]ratis ex testamento Avilli[ae Gabiniae V]enustae ex quorum reditu sportulae et ludi

praest[are]ntur Q. Gabinius Rufus Felix Beatianus multiplicata a se pec[unia p]erfecit excoluit

et cum statuis ceterisq(ue) solo privato dedicat[is ---]ae sua liberalitate constitutis [--- ob] diem

dedicationis rei p(ublicae) n[u]me[ratis ---] ded[it adiec]tis sportulis et epulo et gymnasio.- uncertain reading: Wesch-Klein (1990), 224; my sugg.: [nomine id est?].

527) CIL VIII, 26459. AD 222-235. Thugga, Proconsularis.

Caelesti Aug(ustae) sacr(um) | [Q. Gab]inius Rufus Felix Beatianus liberali|[tate]s parentum

mu[l]t[i]plicavit excoluit ded(icavit).

528) CIL VIII, 26460. AD 222-235. Thugga, Proconsularis.

C[aelest]i Aug(ustae) sacr(um) | Q. Gabinius [Rufus] Felix Beatianus liberali[ta]|tes pare[ntum

m]ultiplicavit excoluit ded(icavit).

529) CIL VIII, 26461. AD 222-235. Thugga, Proconsularis.

Q. Gabinius Rufus Felix Bea[tianus liberali]|tates pa[r]entum multiplica[vit excoluit dedicavit].

530) CIL VIII, 26462. AD 222-235. Thugga, Proconsularis.

[Q. Gabi]niu[s Rufus F]elix Beatianus liberali|[tates] par[entum mu]ltiplicavit excoluit

ded[icavit].

531) ILAlg. 2, 10. AD 218-235. Rusicade, Numidia.

Victoriae Augustae sacrum. | Imp(eratori) Caes(ari) [[---]]+ | [[---]]VI | [[---]] max(imo) | [[---]]

| L. Cornelius L. f. Quir(ina) Fronto Probianus eq(uo) p(ublico) orn(atus) | dec(urio) IIII

col(oniarum) fl(amen) p(er)p(etuus) divi magni Antonini | statuam cum tetrastylo quam ob

honorem flam(oni) praeter HS LXXXII (milia) n(ummum) | quae rei p(ublicae) praesentia intulit

promiserat et dec(urionatus) HS XX (milia) n(ummum) sed et | ceter[a q]uae liberalitate sua

patriae contulit ex HS XXX mil(ibus) n(ummum) dedit | idemque dedicavit ad cuius

dedicationem etiam ludos | scaenicos cum missilibus edidit.

532) ILAlg. 1, 2129. AD 217-235. Madaurus, Proconsularis.

[[I[mp(eratori) Caes(ari) ---]]] | C. Iuliu[s ---]anus Victorian[us ---] arcum | quem [ob honorem

Page 91: The Phraseology and Structure of Latin Building -

522 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

flamoni] sui p(er)p(etui) promisit d[edit dedic(avitque)] et amplius | pro li[beralitate sua sta]tuam

posuit idem[que --- HS --- m(ilia) n(ummum) ---]CC consta[t] r(ei) [p(ublicae) d(edit)].- my sugg.: [[I[mp(eratori) Caes(ari) ---]]]; Wesch-Klein (1990), 131: [[I(n) [h(onorem) d(omus) d(ivinae) ---]]]; [us

---]; d[edit dedic(avitque)]; idem[que --- HS --- m(ilia) n(ummum) ---]; r(ei) [p(ublicae) d(edit)].

533) CIL VIII, 18227. AD 193-235. Lambaesis, Numidia.

Genio Lambaesis Aug(usto) res p(ublica) | aedem et [---] ex fideicommisso M. Sedi Rufi

h(onestae) m(emoriae) v(iri) fl(aminis) p(er)p(etui) advocati IS DC m(ilibus) [n(ummum)

f]aciendam curavit.

534) ILAlg. 1, 2121. AD 193-235. Madaurus, Proconsularis.

M. Gabinius Sabinus theatrum quo[d ob honorem flamoni p(er)]p(etui) [promisit add]itis de [sua

liberalitate HS --- mil(ibus) n(ummum)] ex [HS] CCCLXXV mil(ibus) [n(ummum) extruxit?]

perfecit [idemq(ue) cum suis dedicavit?]. - my sugg.: [ob honorem flamoni]; ILAlg.: [ob flamonium p(er)]p(etuum); the reconstruction as a whole hypothetic.

535) ILAlg. 1, 2128. AD 193-235. Madaurus, Proconsularis.

L. Caelius Sabinu[s fl(amen) p(er)]p(etuus) veter(anus) coh(ortis) I Urb(anae) fisc[i cur(ator)

mis]|sus honesta mis[sio]ne arcum et statuam dup[licatis] | decur(ionatus) et flam[oni s]ui

perp(etui) summis fecit id[emq(ue) dedi]|[cavit am]pliata pecunia.

536) ILAlg. 1, 2130. AD 193-235. Madaurus, Proconsularis.

Q. Obstor[i]us Q. fil. Palatina Honoratus vet(eranus) coh(ortis) I Ur[banae honestae mi]ssi|onis

fl(amen) p(er)p(etuus) IIv[i]r quod ei ordo col(oniae) Madaur(ensium) militanti decurion[atum

---] ob|tulisset quodq(ue) in eum honorem fl(amoni) p(er)p(etui) contulisset arcum et s[tatuam

inlatis] rei pu|bl(icae) omnibus honorariis summis sua pec(unia) ex HS XL mil(ibus nummum)

fecit et ob dedicatio[nem sportulas decuri]oni|bus et epulum curiis et gymnasium populo dedit.- ILAlg.: decurion[atum gratuitum?].

537) BCTH 1925, 287. AD 193-235. Madaurus, Proconsularis.

Nomina eorum qui basilicam | et cetera ad eam de suo fecer(unt) || L. Castricius Messor

sac(erdos) | P. Apuleius Felix | Ti. Claudius Victor Felic(ianus) | T. Flavius Karus | Sex. Iulius

Felix | C. Antonius Felix | L. Geminius Felix | T. Flavius Potitus | P. Iulius Annianus | [- H]elvius

Primus | [- Hel?]vius Maximus || C. Iulius [S]abinus | C. Licce[i]us Felix | L. Licce[i]us Lucinus

| M. Cornelius Primus | C. Licc[e]ius Grontha | C. Ma[r]cius Pudens | C. Modius Madauritanus

| L. Antonius Datus | T. Fl(avius) Honorinus Decim(us) | M. Lucceius Extricatus | C. Iulius

Namphamo || C. Geminius Datus | L. Egnatius Saturninus | M. Vitruvius Derisor | Q. Munius

Musicus | C. Iul(ius) Baliathon | C. Marius Marchianus | Q. Munius Datus | C. Iulius Paulus | C.

Minucius Datus | C. Iulius Felix | C. Iul(ius) Felix Nap[---].

538) CIL VIII, 12058. AD 193-235. Muzuka, Proconsularis.

Page 92: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 523

Apollini Augus|to sacr(um) | aedem quam C. Clodius Satur|ninus duplicata summa hono|raria

decurionatus sui et Clo|di Celeris fratris sui a solo | struendam et perficiendam | promiserat

Clodia Macri|na C. f. neptis eius super SS VI mil(ia) et | CCCC n(ummum) e[ius sum]mae

honorariae | adiectis am[plius li]beralitate sua | SS V mil(ibus) et sesc[entis n(ummum)] ex SS

X[II] | mil(ibus) n(ummum) a solo [er]exit e[t] o[mni cultu] | perfecit cur[ant]e r(em) p(ublicam)

EII[-]MC[--- sua] | sponte statuis marmo[reis exorna]|vit eademq(ue) dedicav[it ---] | +++++ [---

].

- CIL: dedicav[it l(ocus) d(atus) d(ecreto) d(ecurionum)].

539) ILAlg. 1, 2997. AD 193-235. Theveste, Proconsularis.

Caelesti Aug(ustae) sacrum | ex praecepto numinis | Coronatus Aug(usti) n(ostri) adiut(or)

tabul(ariorum) antas et | arcum a fundamentis constituit et | aedem ornavit et ampliavit l(ibens)

a(nimo).

540) ILAlg. 2, 3608. AD 193-235. Tiddis, Numidia.

C. Memmius P. fil. Quir(ina) Rogatus aedilis a[rcum cu]m valvis sua p[ecunia f]ecit.

541) CIL VIII, 210A. AD 180-235. Cillium, Proconsularis.

[[---]] coloniae Cillitanae | Q. Manlius Felix C. filius Papiria Receptus post alia arcum quoque

cum insignibus colo[niae] | solita in patriam liberalitate erexit ob cuius dedicationem

decurionibus sportulas curiis epu[lum ded(it)]. - CIL: epu[las].

542) ILPBardo 215. AD 138-235. Simitthu, Proconsularis

[---] Antonini Aug(usti) | [--- ci]sternam fecit.

543) AE 1991, 1620. AD 205-236. Bu-Ngem, Proconsularis.

Vanammoni Aug(usto) sac(rum) | Aur(elius) Varixen (centurio) ordin(arius) | qui ex fortia et

suff(ragio) vex(illationi) | profec(it) | templ(um) ex voto a solo extruxit l(ibens) a(nimo).- Rebuffat (1990), 154-5: Aur(elius); templ(um); AE (mistakenly) Aurelius; omits templ(um).

544) CIL VIII, 4515. AD 237. Zarai, Numidia

Florentissimo | saeculo dd(ominorum) nn(ostrorum) Imp(eratoris) | [[[Caes(aris) Maximini]]] |

pii felicis [et] | [[[maximi nobil(issimi)]]] | Caes(aris) Augg(ustorum) hori|legium quod sua | ex

sponte C. Iulius Maxi|mi filius Saturninus | Messapanus et Q. Can|neius Q. Cannei Ge|mellini

filius Eme|ritus Ap<r>onianus | civibus suis vo|verant de suo dederunt et | dedicaverunt | (ante

diem) VI Kal(endas) April(es) Per|petuo et Corneliano cons(ulibus).

- APEONIANVS pro Apronianus.

545) CIL VIII, 757. AD 235-237. Gales, Proconsularis

[[Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) C. Iuli Veri Maximini pii felicis Aug(usti) p(atris)

Page 93: The Phraseology and Structure of Latin Building -

524 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

p(atriae)]] | [[et divinae domus eius]] aedem curialem Concordiae | et tabularium et ponderarium

civitas Galitana | a solo p(ecunia) p(ublica) fecit et dedicavit.- words in litura.

546) CIL VIII, 25935. AD 238. Sustri, Proconsularis.

[Iovi Optimo Maxi]mo Iunoni Reginae Fortunae Aug(ustae) sacr(um). | [Pro salute Imp(eratoris)

Caes(aris) M.] Antoni Gordiani pii felicis Aug(usti) p(ontificis) m(aximi) tr(ibunicia) pot(estate)

co(n)s(ulis) p(atris) p(atriae) | [--- aedem? vet]ustate dilapsam a solo facta cisterna ampliatam |

[populus Sustrita]nus ex aere collato restituit idemque dedicavit | [--- die] natalis d(omini)

n(ostri) Aug(usti) et ob utramq(ue) laetitiam epulatus est.

- my sugg.: [populus Sustrita]nus, cf. CIL VIII, 25937.

547) IRT 919. AD 201-238. Bu-Ngem, Proconsularis.

Centurio | [[leg(ionis) III Aug(ustae)]] | faciendum | curavit.- related to versified IRT 918.

548) AE 1948, 220. AD 198-238. Castellum Dimmidi, Numidia.

Q. Marius Saturus mil(es) | leg(ionis) s(upra) s(criptae) capitulum et sol(um) fec(it).

549) IRT 896. AD 239. Gheria El Gharbia, Proconsularis.

[Imp(eratori) Caes(ari) M. Ant(onio) Gordian]o pio fe[l(ici) Aug(usto)] | [sub --- leg(ato)

Au]g(usti) pr(o) p[r(aetore) c(larissimo) v(iro)] | [milites coh(ortis) I Syrorum sa]g(ittariorum)

Gordian[ae] | [---] vetusta[te di]|[lapsum item aquaeductu]m bell(o) dissi[patum] | [et viam? quae

---]atsa col(oniam) Lep[cim(agnensium)] | [ducit? ---]o restituer[unt] | [Imp(eratore) d(omino)

n(ostro) Gordiano et Avi]ola co(n)s(ulibus) curan[te ---].

- reading: LeBohec (1989a), 449.

550) CIL VIII, 1577. AD 239. Mustis, Proconsularis.

Gor[d]iano | Aug(usto). || Pro salute Imp(eratoris) [Caes(aris) M. Antoni Gordiani pii felicis

invicti Aug(usti) p(ontificis) m(aximi) trib(unicia) pot(estate) --- p(atris) p(atriae) ---] arcum

quem | [---]VI[--- inlata legiti]ma summa ex HS V (milibus) n(ummum) quae [--- patriae?] suae

promiserat | C. Cornelius [--- in] memoriam quond(am) soceri sui [et ob eximiam r(ei)

p(ublicae)? adfe]ctionem Mustitanis | [a]di[ec]t[is ---] statuis solo publico coepit et [perfecit? ---]

dedicavit datis | [--- et sportulis decurionibus?] omnibus et gymnasio uniu[s diei et epulis?

univer]sis popularibus.- improved reading: Wesch-Klein (1990), 150-1; my sugg.: [perfecit?].

551) IAM 2, 404. AD 239. Volubilis, Mauretania Tingitana.

Imp(erator) Caes(ar) M. Antonius | Gordianus pius felix invictus | Augustus domum cum balineo

| vetustate conlapsam | a solo restituit curante | M. Ulpio Victore v(iro) e(gregio) proc(uratore) |

prolegato.

Page 94: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 525

552) CIL VIII, 9026. AD 241. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Virtuti deae sanctae | Aug(ustae) P. Caelius Victor | sacerdos cum Aurelia Ger|manilla coniuge

tribunal | oper{a}e quadratario in suo | solo fecerunt et d(e)d(icaverunt). (Anno) prov(inciae)

CCII.

553) CIL VIII, 26264. AD 241. Uchi Maius, Proconsularis.

Pro sa[lute Imp(eratoris) Caes(aris) M. Antoni Gordiani pii felic]is Aug(usti) pont(ificis)

max(imi) trib(unicia) [pot(estate) I]III co(n)s(ulis) II p(atris) p(atriae) et Sabiniae T[ranquillinae

--- Cor]|nelius C[--- et M. Attius Cornel?]ianus arcum quem in honorem et memor[iam ---

fecerunt? et sta]|tuis orn[averunt --- epulo? decu]rionibus bis et populo dato [dedicaverunt?].- improved reading: Uchi 1, p. 155, n. 27.

554) CIL VIII, 8777. AD 243. Cellae, Mauretania Caesariensis.

Pro salute et incolu|mitate domini nostri Imp(eratoris) Ca[es(aris)] | M. Antoni Gordiani invicti

pii fe|licis Aug(usti) totiusque domus | divinae eius murus constitu|tus a solo a colonis eius

cas|telli Cellensis dicatissi|me devoti numini eius. | Fecerunt a(nno) p(rovinciae) CLXXXXXIIII

(!).

555) AE 1910, 7*. AD 243. Sitifis, Mauretania Caesariensis.

R(es) p(ublica) Med(---) P. Auf(idius) Aufidianus et | L. Arrunt(ius) Celsus maiores | iuvenum

d(e) suo fec(erunt) || a(nno) p(rovinciae) | CCIIII.

556) CIL VIII, 20429. AD 244. Novar(---), Mauretania Caesariensis.

Genio No[var(---) Aug(usto) s]ac(rum) [t]em[pl]um | corrup(tum) et ad so[l(um) de]posit(um)

adi(u)van(te) | T. Coel(io) Mar(tiale) e(gregio) v(iro) pat(rono) cives Nov[ar(---)] | suis

sum(p)ti(bus) restitu(erunt) et dedic(averunt) | curante M. Valerio Gentio | (ante) di(em) XVII

Kal(endas) Februar(ias) (anno) pr(ovinciae) CCV.

557) CIL VIII, 27432. AD 241. Hr Belda, Proconsularis.

[Pro salute? --- ] | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Antoni Gor[di]ani pii felicis Aug(usti) p(ontificis)

m(aximi) trib(unicia) pot(estate) V[---] | +ERE destinaverat non su[fficie?]ntibus publicis

sumptibus CV[---] | Atianius Amerimnus Septim[ius L]uciscus Iu<l>ius Nam<p>hamo CA[---

]|M porticu(m) perficienda pollicit[--- desi]derio {o}omnium civium pra[evento? ---] | N

publicum exactionis univer[sus or]do populo adsistente [---] | biduum unis[---]so popul[---].- IVEIVS pro Iulius; my sugg.: [Pro salute].

558) CIL VIII, 20487. AD 238-244. Castellum Thib(---), Mauretania Caesariensis.

Indulgentia novi saeculi Imp(eratoris) Caes(aris) | M. Antoni Gordiani [in]victi pii | felicis

Aug(usti) restitu[toris o]rbis | kast(ellum) Thib(---) quod [antehac] angus|to spatio cinctu[m

muro] conti|nebatur nunc repa[ra]tis ac fot[is] | viribus fiducia p[aci]s [op]t[a]nt[e] | faciem

maioris loci [pr]ol[atum] | est Faltonio Restitu[tiano] | v(iro) e(gregio) praeside curant[e --- Aur

Page 95: The Phraseology and Structure of Latin Building -

526 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

or Ae]|lio Felice proc(uratore) Aug(usti) [n(ostri)].

- some minor restorations by me based on parallels.

559) AE 1903, 94. AD 238-244. Castellum Vanarzanense, Mauretania Caesariensis.

Indulgentia novi s(a)eculi | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Antoni Gordiani invicti pii felicis

Aug(usti) | restitutoris orbis kastellum Vanarzanense{m} | quod antehac angusto spa[ti]o

cinctum muro continebatur | nunc reparatis ac fotis viribus fiducia pacis hortan[te] | ad faciem

maioris loci [prol]atum est Faltonio Restitu[ti]|ano v(iro) e(gregio) praeside curante [Aur or

A]elio Felice v(iro) e(gregio) proc(uratore) Aug(usti) n(ostri).

560) CIL VIII, 20602. AD 238-244. Lemellef, Mauretania Caesariensis.

Indulg(entia) novi s(a)e[culi] | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Antoni Gordia[ni] | invicti [p]ii

fel(icis) Aug(usti) p(atris) p(atriae) quo[d an]|tehac angust{i}o spatio c[i]n[ctu]|m +

contin[e]batur nunc rebara[tis ac] | fotis viribu[s] fiducia pacis optante f[aciem] | maio<ri>s

<l>o[ci] prolatum est Falt(onio) Re[stitutiano v(iro) e(gregio) praes(ide)] | cura(nte) R D F ++

AVG D D SAIIA+IT [---] | [---]VIC [---] +++++. || Col(locatum) Kal(endis) | Ianu|aris.- MAIOGES RO pro maioris lo[ci]; perhaps cur(ante) A[u]r<e>(lio) Fel(ice) [p(rocuratore)] Aug(usti)?

561) CIL VIII, 25371. AD 238-244. Thuraria, Proconsularis.

[Pro salute Imp(eratoris) Caesaris divi M. Antoni Gordiani nepotis divi Antoni Gordi]ani sororis

fili M. Antoni Gordiani pii felicis Aug(usti) fortissimi felicissimi pont(ificis) ma[x(imi) ---] | [---

duumvi]r fl(amen) perpetu(u)s templum Victoriarum quod ex duplicata pecunia hon[oraria ---]

| [--- promiserat un]a cum statuis Victoriarum tribus ac{h}ro<l>itis Aug(usti) n(ostri) et

column[is ---] | [--- ob dedication]em sportulas decurionibus et epulum curiis et universo populo

dedit.

- ACHRORITIS pro ACROLITIS; AE 1895, 71: [duumvi]r; [is]; my sugg.: [ob dedication]em; CIL: [ob quam

dedication]em.

562) CIL VIII, 11199. AD 238-244. Zucchari, Proconsularis.

[--- s]ororis [f]i[l.] totiusque divinae | domus eius civitas Zucchari[ta]|[na] fecit et dedicavit [---

?].

- Hypot. titulat. omitted.

563) CIL VIII, 8826. AD 247. Sertei, Mauretania Caesariensis.

Deo sanc(to) Frug(ifero) Aug(usto) sac(rum) | Sex(tius) Victor dec(urio) pr(inceps) g(entis)

N(umidarum) | monitus sacra religione | templum simul cum | area et aras (!) summa | cum

diligentia | restituit s(ua) p(ecunia) d(e)d(icavitque) | cur(antibus) Coret(io?) Saturnino | et Lucio

Aemilio | def(ensore) publico. S(upra) s(criptis) b(onis) b(ene). | An(no) pr(ovinciae) CCVIII.

564) CIL VIII, 8780. AD 248. Ausum, Mauretania Caesariensis.

[---]VN | [---]SSI[---]EV | [---]F[---]MIV [cen]t|[enariu]m con[stit]ue|[r]unt Ka[l(endis)

I]anua|ris Impp(eratoribus) dd(ominis) nn(ostris) Ph|ilip<p>is Augg(ustis) co(n)s(ulibus).

Page 96: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 527

- PHILIPIIS; CIL VIII, 18016 does not improve reading; new reading LeBohec (1989a), 456; ibid.: or

[cas]t|[ellu]m.

565) CIL VIII, 2657. AD 247-248. Lambaesis, Numidia.

[Pro salute Imppp(eratorum) Caesss(arum) --- M.] Aur(elius) Cominius Cassia[nus leg(atus)

Auggg(ustorum) pr(o) pr(aetore) c(larissimus) v(ir)] septizonium marmorib(us) musaeo et omni

cultu vetustate dilabsum restituit.

566) IRT 880. AD 247-248. Saniet Duib, Proconsularis.

Imp(erator) Caesar [[[M. Iulius Ph]ilippus]] invictu[s Aug(ustus)] | et [[M. Iul(ius) P[hilippus]]]

[Ca]esar n(oster) regionem limi[tis Ten]|theitani partitam et e[ius] viam incursionib(us)

barba[ro]|rum constituto novo centenario [[---]] | [[--]]A[[-]]S prae[cl]userunt Cominio Cassiano

leg(ato) Augg(ustorum) | pr(o) pr(aetore) Gallican[o ---] v(iro) e(gregio) praep(osito) limitis cura

| Numisii Maximi domo [---]sia trib(uni). - Mattingly (1991), 77, 80: [o proc(uratore) Aug(usti)?]; trib(uni) (cohortis I Syrorum sagittariorum).

567) CIL VIII, 8809. AD 247-249. Lemellef, Mauretania Caesariensis.

Felicissimis temporibus dd(ominorum) nn(ostrorum) Imp(eratoris) Caes(aris) [[M. Iuli Philippi]]

invicti pii felicis [[et Imp(eratoris) Caes(aris) M. Iuli Philippi invicti pii]] | felicis Augg(ustorum)

[[et Marciae Otaciliae Severae Aug(ustae)]] aqua fontis quae multo tempore deperierat et cives

inopia | aquae laborabant instantia M. Aurelii Athonis Marcelli v(iri) e(gregi) proc(uratoris)

Augg(ustorum) rarissimi praesidis n(ostri) patroni muni|cipii innovato opere aquae ductus

abundans in fonte est perducta.

568) ILAlg. 2, 683. AD 200-249. Cirta, Numidia.

Q. Fulvius Q. fil. Qui[rin]a F[aus]tus q[uinquenn(alis)] pr[aef(ectus) col(oniarum) II]Ivir

aed(ilis) qua[e]stori|ciae potestatis o[b h]onorem aedil[itatis] arcum quem pollicit[us] erat | sua

pecunia fecit idem[q(ue)] dedicavit.

569) ILAlg. 2, 8444. AD 200-249. Kef Tazrout, Numidia.

Caelesti Aug(ustae) sacr(um). | Pro salute C. Arri | Antonini n(ostri) Antonius | Philet[u]s

[v(otum)] s(olvit) l(ibens) a(nimo) | templi (!) de {s}suo fecit | idemq(ue) [dedicavit].

- ILAlg.: Phile[---]T S S LA; | [dedicavit]; my sugg.: Philet[u]s [v(otum)] s(olvit) l(ibens) a(nimo); Wesch-Klein

(1990), 339: Phile[mo] t[e]ss[el]la | templi de suo fecit | idemq(ue) [dedicavit].

570) ILAlg. 1, 2120. AD 175-249. Madaurus, Proconsularis.

M. A[u]r[elius ---]us [fl(amen) p(er)p(etuus)?] forum cum p[or]ticu novo opere ex HS CC

m[il(ibus) n(ummum)] sua [p]ecunia stravit idemq(ue) [de]d(icavit).

571) CIL VIII, 937. AD 150-249. Seressi, Proconsularis.

Testamento | C. M[e]mmi Felicis Armeniani | equo publico adlecti optimae | memoriae civis

Page 97: The Phraseology and Structure of Latin Building -

528 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

arcus | factus ad cuius ornamenta | Armenia Auge mater et Bebenia Pauliana | soror liberalitate

sua HS XXV (milia) n(ummum) | erogaverunt et die dedic(ationis) sportulas decu|rionib(us) et

epulum et gymnasium municipib(us) | dederunt. | Item municipium Seressitanum ad amplianda

| ornamenta quadrigam publica pec(unia) fec(it).

572) ILAlg. 2, 3596. AD 251. Tiddis, Numidia.

Ex i[ndu]lgentia providentiaq(ue) | divina dd(ominorum) nn(ostrorum) | Impp(eratorum)

[[Galli]] et [[Vollusiani]] Augg(ustorum) | M. Cocceius Anicius Faustus Flavianus | consular(is)

et XVvir curator | et patronus coloniar(um) Cirt(ensium) | egestis per populum quae vicina |

superaverant ruderibus | caesoque ad planitiem qui | nudatus extiterat monte | ad salutem populi

aquam | excipi providit.

- words in litura; erased were Decii, Hostiliani.

573) CIL VIII, 9040. AD 255. Auzia, Mauretania Caesariensis.

[---] trib(unicia) pot(estate) III co(n)s(ul) proco(n)s(ul) [p(ater) p(atriae)] | [dev]ota mente qua

numinibus [eorum? vovit] | [exstrux]sit | et excoluit dedicante [---].- improved reading: AE 1985, 973.

574) CIL VIII, 18072. AD 253-255. Lambaesis, Numidia.

Tabulari|um princ(ipis) | [c]um imag(inibus) | domus di|vinae r[e]|novatum | ab Ulpio |

[A]ntonin[o] | [p]rinc(ipe) et option[ib(us)] | coh(ortis) pr[im(ae)] | et adiu[t(oribus)] | de suo

f[e]|cerunt | M. Aureli|us Aureli|anus (optio) p(rimi)p(ili) | M. Aurel(ius) | Terentius | (optio)

pr(incipis) pr(ioris) C. Ma|nil(ius) Donatus | (optio) has(tati) pr(ioris) Q. Ae|butius Satur|ninus

(optio) pr(incipis) pos(terioris) | M. Aurel(ius) Li|cinius (optio) has(tati) | pos(terioris) C. Iul(ius)

Satur|ninus C. | Iul(ius) Numi|dius lib(rari) princ(ipis).

575) AE 1952, 41. AD 245-255. Thizika, Proconsularis.

Tute[l]ae coloniae Thi[zikae sacrum] | T. Pinarius L. fil. Geminus Pap(iria) Th[izikensis

sacerdos publicus?] | Aescul(api) et Iunon[i]s omnib(us) honorib(us) f[unctus praeter statuas?

pictu]|rasq(ue) in populum [et curia]les conlatas ad or[nandum forum? pro] | sua (!) onere

erogationis vaccam et taurum pe[rfecit et dedicavit ---??] | dedicationis di[e sp]ortulas

condecurion[ibus suis dedit].

- my sugg.: [pro]; pe[rfecit et dedicavit ---??]; AE: [etiam]; pe[rmissu ordinis d. d.]

576) AE 1939, 36. AD 253-260. Lambaesis, Numidia.

D(eo) s(ancto) m(agno) S(ilvano) | gen(io) pr(aetori) | aedem ve|tustate | dilapsam | Sergius |

Marianus | antistes am|pliavit ac | restituit et | candelabra | d(ono) d(edit) idemq(ue) d(e)d(icavit).

577) CIL VIII, 2631. AD 250-260. Lambaesis, Numidia.

{Isi}Isidi Aug(ustae) | L. Figilius Secundus Fl(avius) Crispinus | aediles lacum quod annis IIII |

cessaverit ut sal<i>ret curaverunt.

Page 98: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 529

- SALERET pro saliret.

578) ILAfr. 538. AD 205-260. Thugga, Proconsularis.

G. Sedius Ho[noratus] Afr[icanus a]vita et | [p]aterna [opera cons]um[mavit et] dedic(avit).

- new reading: DouggaFrag. 86.

579) ILAfr. 530. AD 261. Thugga, Proconsularis.

Pro salute Imp(eratoris) Caes(aris) P. Licini Egnati Gallieni Germanici pii fel(icis) Aug(usti)

pont(ificis) max(imi) Germanici [maximi tribunicia po]test(ate) X co(n)s(ulis) IIII p(atris)

p(atriae) proco(n)s(ulis) et Corneliae Salo[ninae Aug(ustae)] totiusque divinae domus eorum

Botria Fortunata Victoris filia flam[inica perpetua templum Tellu]ris ob summam honoris

flaminatus sua pecunia a s[ol]o extruxit excoluit et [d]edicavit sport[ulis] d[atis decurionibus et

e]puli[s universo popul]o.

- new reading: DouggaFrag. 40.

580) ILAfr. 553. AD 261. Thugga, Proconsularis.

[Telluri] Aug(ustae) sacrum | [Botria For]tunata flaminica perpetua.

581) ILTun. 652. AD 260-261. Gens Bacchuiana, Proconsularis.

[Deo] Mercurio Augusto sacrum. [Pro s]alute domini nostri | [Imp(eratoris) Ca]es(aris)

[[[Gallieni]]] pii felicis Aug(usti) pont(ificis) ma[x(imi) Germ(anici)] max(imi) trib(unicia)

potest(ate) VIII<I> co(n)s(ulis) IIII p(atris) p(atriae) | [proc]o(n)s(ulis) [[[et Corneliae

Saloninae]]] Aug(ustae) coni[ugis] d(omini) n(ostri) totiusque divinae domus eorum |

[religi]onis iussu M. Tullius Luca cum Primo filio arcum [et gra?]dus cu<m?> pariete frontale

signino de suo fecit.

- Wesch-Klein (1990), 263: [Germ(anici)].

582) AE 1971, 508. AD 260-262. Lambaesis, Numidia.

Imp(erator) Caes(ar) P. Licinius Egnatius G(a)llienus | pius f(e)lix Aug(ustus) thermas vetustate

| conlabsas per leg(ionem) suam III Aug(ustam) res|tituit curante Iulio Fortunatiano | v(iro)

c(larissimo) co(n)s(ulari) com(i)te et legato Aug(usti) et Aurel(io) Syro v(iro) e(gregio)

praef(ecto) leg(ionis).

583) CIL VIII, 22765. AD 263. Ras El Aïn Tlalet, Proconsularis.

Imp(erator) Caes(ar) [[[P. Lici]nius Ga[l]l[i]enus]] pius felix invictus Aug(ustus) Germanicus |

Persicus maximus pontifex maximus trib(unicia) p(otestate) XII co(n)s(ul) V p(ater) p(atriae) |

proco(n)s(ul) castra coh(ortis) VIII fidae opportuno loco a solo instituit operantibus | fortissimis

militibus suis ex limi|te Tripolitano.

584) CIL VIII, 4517. AD 262-263. Zarai, Numidia.

Pro salute Imp(eratoris) [Caes(aris) ---] | [[---]] p(ii) f(elicis) Aug(usti) [---] | co(n)s(ulis) V

Page 99: The Phraseology and Structure of Latin Building -

530 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

patri<s> pa[triae ---] | [[---]] | praetorium F[---] | extruxit et de[dicavit ---] | C. Iulio Romano [---

].

585) AE 1905, 35. AD 265. Macomades, Numidia.

Deo Pluton[i] Aug(usto) sac(rum). | Pro salute d(omini) n(ostri) Imp(eratoris) Caes(aris) [[[P.

Li]]]|[[[cini Egnati Gallieni]] Aug(usti)] | C. Valerius Valentinus [---] | templum modicum

antiqua vet[us]tate | dilapsum ampliato spatio columnis | et regiis duabus picturis ornatum |

pecunia sua ex HS LXVII mil(ibus) D n(ummum) | a solo coeptum perfecit et deo | victimis

redditis et popularib[u]s | epulo exhibito statut[o] etiam | perpetuo epulo annuo sa[c]erdoti|bus

dedicavit cura(m) agen[ti]b(us) C. Lollio Ho|norato et Q. Septimio Vitale sa[c]erdotib(us)

f(aciendum?) c(uravit?) AC || Dedi|catum | (ante diem) VI Kal(endas) | Ian(uarias) || Vale|riano

| et Lu|cillo | co(n)s(ulibus).

586) CIL VIII, 26559. AD 264-265. Thugga, Proconsularis.

[Pro sal]ute [[[Imp(eratoris) Caes(aris) P. Licini Gallieni]]] [p(ii) f(elicis) Au]g(usti) Germanici

pont(ificis) max(imi) trib(unicia) pot(estate) XIII i[mp(eratoris) XI]I co(n)s(ulis) VI p(atris)

p(atriae) pr[o]co(n)s(ulis) et [[Corneliae Salo[ninae]]] [Aug(ustae) ---] cur(ator) rei publ(icae)

porticum f[ori? I]mp(eratore) Aug(usto) col(oniam) deducent(e) ex forma in huius modi

sollemni +[--- H]S L mil(ia) n(ummum) quae et sportulae nomine Thuggam ex indulgentia [[---

]] sanctissimi I[mper]ato[r]is ac liberalita[te ---] obtuli[t ---] | [---]s Pap(iria) Felix Iulianus

e[q(ues)] R(omanus) fl(amen) p(erpetuus) du[u]mvirali[ci]us ex summa fla[moni perpetui ---]dit

inlatis ER[---] sportulas et epulum decurionibu[s --- inla]ta rei publ(icae) praesentibus HS L

milib(us) n(ummum) et die dedicationis [--- lud]os scaenicos [edidit et ---] unive[rso populo ---].

- improved reading: DouggaFrag. 62.

587) CIL VIII, 4291. AD 245-265. Batna, Numidia.

[I(ovi)] O(ptimo) [M(aximo)] | Propagatori | Conservatori | et genio fontis | exceptorium | quod

[L. F]i<g>ilius | Felix ve[t(eranus)] pater | extruxit | [L. F]i<g>ilius S[ecun]|dus filius | v(otum)

s(olvit) l(ibens) a(nimo).- FICILIVS pro Figilius.

588) ILAfr. 506. AD 260-268. Thubursicum Bure, Proconsularis.

[[---]] | [[---]] | [[---]] | [[---]] | [--- municipium S]eptimium Aurelium Severianum Antoninianum

frugiferum concordium liberum Thibursicensium Bure thermas Gal[lienianas ---] | [---

r]eformatas et excultas pecunia publica perfecit et dedicavit proconsule L. Naevio Aquilino

c(larissimo) v(iro) patrono municipi dedica[nte cum ---] | [---] Naevio Balbino Aquilino leg(ato)

Karthag(inis) cc(larissimis) vv(iris) patronis pub(licis) ad cuius operis musaeum pleriq(ue)

decuriones HS XLI mil(ia) CC n(ummum) cont[ulerunt? ---]. - my sugg.: dedica[nte cum ---]; ILAfr. dedica[ntibus]; Christol (1979), 217: cont[ulerunt]; ILAfr.: conl[atis ---].

589) AE 1973, 601. AD 253-268. Avedda, Proconsularis.

Page 100: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 531

Mer[curio Augusto sacrum]. | [Pro salu]te Imp(eratoris) Caes(aris) [[[---]]]ni pii fe[licis ---] |

[templu]m dei Mercuri cum suis sumptibus TV[---].

590) ILPBardo 2, 26b. AD 253-268. Carthage, Proconsularis.

[C]ol(onia) Iul(ia) Conc(ordia) Gall[ieniana Karthago ---] | opus porticuum et pro[nai? ---] |

[pe]cunia s[u]a f[ecit?].

591) CIL VIII, 24077. AD 253-268. Sidi Ahmed Djedidi, Proconsularis.

Pro salute invicti d(omini) n(ostri) | Imp(eratoris) Caes(aris) Licini Gallieni Aug(usti) e[t] |

Corneliae Saloninae Aug(ustae) c[oni(ugis) eius] | ex v(isu) n(umini) de<a>ru(m) Cereru[m]

s(uo) s(umptu) a so[lo] | instruxit C. Licinius Felix | ABDE Postumius.

- DEORV pro dearum.

592) AE 1974, 723. AD 268-269. Lambaesis, Numidia.

`[Im]p[p(eratoribus) C]aess(aribus) C. Aurelio Valerio Dioclet[ia]n[o] e[t M. Aure]lio Valeri[o

Maximiano invictis Augg(ustis)´ tri]b(unicia) pot(estate) XVI co(n)s(ul) VII | [pater] patriae

proco(n)s(ul) gromam Te[rtiis] Augustani[s --- restituit] Ten[a]gino Prob[us] | pra[eses]

prov(inciae) Nu[midiae dedicavit].

- the original titulature: [Im]p(erator) [C]aesar P. Licinius Egnatius Ga[llien]us pius [felix invictus Aug(ustus)

pont(ifex) max(imus) tri]b(unicia) pot(estate) XVI co(n)s(ul) VII | [pater] etc.

593) AE 1936, 58. AD 268-269. Thamugadi, Numidia.

[Imp(eratori)] Caesari M. [Aurel]io Claudio [pio] | [felic]i invicto Au[g(usto) pon]tif(ici)

max(imo) tr(ibunicia) [pot(estate)] | patri [patr]iae proc(onsuli) | [Te]nagino Probus [pr(aeses)]

prov(inciae) cum Tha[mug(adensibus)] | [restit(uit)?] operi praep[os(ito) a]b eodem prae[side]

| Domitio Sec[undi]no.- my sugg.: [restit(uit)?]; AE: [ded(icavit)].

594) AE 1979, 670. AD 250-270. Thamugadi, Numidia.

P. Iulius P. filius Papiria | Liberalis sacerdotalis p(rovinciae) A(fricae) f(lamen) p(erpetuus) |

q(uin)q(uennalis) IIvir praef(ectus) i(ure) d(icundo) q(uaestor) et in col(onia) Thys|dritana

f(lamen) p(erpetuus) lacum quem super legi|[timam flamoni summam promiserat ex HS] |

XXXII (milibus) CCCXLVIII (nummum) fecit idemq(ue) dedic(avit) d(ecreto) d(ecurionum).

595) CIL VIII, 2661. AD 270-275. Lambaesis, Numidia.

Aquam Titulensem quam ante annos | plurimos Lambaesitana civitas in|terverso ductu vi

torrentis amiserat | perforato monte instituto etiam a | solo novo ductu Severinius Apronianus

v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae) | pat(ronus) col(oniae) restituit cur(ante)

Aelio Rufo v(iro) e(gregio) fl(amine) p(er)p(etuo) cur(atore) r(ei) p(ublicae).

596) CIL VIII, 2676. AD 270-275. Lambaesis, Numidia.

Page 101: The Phraseology and Structure of Latin Building -

532 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Pro salute d(omini) n(ostri) A[[[ureliani]]] | invicti Aug(usti) | Aurel(ius) Longinianus N

leg(ionis) | III Aug(ustae) princ(eps) leg(ionis) s(upra) s(criptae) | templum Invicti aere | suo a

solo fecit.

- N (centurio); Wesch-Klein (1990), 315: [[[ntonini Alexandri?]]].

597) ILPBardo 389. AD 275-276. Membressa, Proconsularis.

Victoriis Au[gustis] | [Imp(eratoris) Ca]es(aris) M. Claudi Taciti pii felicis Aug(usti) pont(ificis)

ma[x(imi) ---] | [Q. N]umisius Primus aedilic(ius) du(u)mvirali[c(ius) aedem? quam] | [ex] HS

XVI mil(ibus) n(ummum) facere promiserat mult[iplicata pecunia cum] | [Num]isiis Praetextato

et Primo filis et Nonia[--- coniuge perfecit?] | [et cert]amina pugilum edidit. Quam et [---].

598) ILAlg. 1, 2035. AD 268-277. Madaurus, Proconsularis.

Aedem Co[ncordiae quam? - Iul(ius)] | Vitalis libe[ralitate sua promiserat?] | T. Iul(ius) Sabinu[s

Victorianus ---] | procurato[r Aug(usti) patrimoni reg(ionis)] | Leptiminen[sis ---] | tractus Biz[---

] | ex SS quad[raginta m(ilibus) n(ummum) perfecit?] | dedicant[e ---] | legato Num[idiae]. ||

D|[e] | [V]|[a]|l|e|n|t|i|o|r|u|m | f|a|m|i|l|i|a. - ILAlg. supplies [Victorianus] from ILAlg. 1, 2118, but see PIR I 536-7. 2

599) CIL VIII, 100. AD 280. Capsa, Proconsularis.

[Pro salute d(omini) n(ostri) Imp(eratoris) Caes(aris) M.] Aur(eli) [[[Probi]]] invicti Aug(usti)

totiusq(ue) domus divinae e[ius] | [--- te]mplum co[e]m(p)tis spatis ampliatum et a solo

exaedificatu[m] | [et marmoribus ornatu]m cum sim[ula]cro aeneo et aereis ianuis Turius

Verna[--]|[--- cur(ator)] reip(ublicae) Taca[pitanorum et Cap]sensium d(ono) d(edit) (ante diem)

IIII Non(as) Oct(obres) Me[s]|[salla et Grato co(n)s(ulibus) dedicavit et?] epulu[m populo? dedit

et ludos per t]riduum ob dedicatio[nem edidit].

- Wesch-Klein (1990), 78: [dedicavit et]; my sugg.: [edidit]; CIL [exhibuit].

600) ILAlg. 2, 7841. AD 281. Cuicul, Numidia.

[Imp(eratore) Caes(are) M. Aurelio Pr][[obo]] invicto pio [felice] | [Aug(usto) pont(ifice)

max(imo) trib(unicia) pot(estate)] VI imp(eratore) VI co(n)s(ule) IIII p(atre) p(atriae)

proco(n)s(ule) s[caenam theatri?? ---] | [---] a solo cum porticu[[m]] res p(ublica)

[Cuiculitanorum] | [sub cura?] Tulli Maximi eq(uitis) R(omani) fl(aminis) p(er)p(etui) [---].- line division uncertain between [Cuiculitanorum sub].

601) AE 1973, 633. AD 284. Lambaesis, Numidia.

Invicto deo Soli | Mithrae Decimus v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) | p(rovinciae) Numidiae

votum solvit | decentius feliciter.

602) AE 1989, 869. AD 284. Lambaesis, Numidia.

[Felicissimo ac] florentissimo saec[ulo dd(ominorum) nn(ostrorum) Carini et Numeriani

Augg(ustorum) por]ticum a fundamen[t]is inchoatam disp[onente] | [M. Aurelio Deci]mo v(iro)

Page 102: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 533

p(erfectissimo) pr(aeside) pr(ovinciae) N(umidiae) ex principe [peregrinorum perfici

curaverunt?? Ser]vaeus Avitus v(ir) e(gregius) Modius Pau[l]us v(ir) e(gregius) Aeliu[s ---] |

[v(ir) e(gregius) --- Ianu?]arius v(ir) e(gregius) Aurelius Syri[acus? --- a] mil(itiis) Cocceius

Gemellus fl(amen) p(er)p(etuus) imm(unis) Vale[rius ---] | [--- iu]s Titianus augur im[m(unis)?

--- sine sump]tu vel impendio rei p(ublicae) admirabili mat[uritate?].

603) AE 1993, 1769a. AD 284. Lambaesis, Numidia.

[Pro aeter]nit(ate) dd(ominorum) nn(ostrorum) Impp(eratorum) [CC(aesarum) M. Aurel(i)]

Carini po[nt(ificis) maximi Germanici maximi Persici maximi Britannici maximi trib(unicia)

pot(estate) II consulis II patris patriae proconsulis et M. Aurel(i) Numeriani p(ii) f(elicis)

Aug(usti) pont(ificis) maximi] | [Germanici max]imi Persici maximi B[ritannici maximi

trib(unicia) pot(estate) II patris patriae proconsulis templum a solo inchoatum et consummatum]

| dedicavit M. [Aurel]ius De[cimus v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae) ex

principe peregrinorum devotus numini maiestatiq(ue) eorum].

604) AE 1993, 1769b. AD 284. Lambaesis, Numidia.

[Dd(ominis) nn(ostris) Impp(eratoribus) CC(aesaribus) M. Aur(elio) Carino p(io) f(elici)

Aug(usto) inv(icto) pont(ifici) maximo Germanico maximo Persico maximo Britannico maximo

tr(ibunicia) pot(estate) II consul]i patri patriae proconsuli et M. [Aur(elio) Numeriano p(io)

f(elici) Aug(usto) inv(icto) pon]t(ifici) maxi[mo] | [Germanico maximo Persico maximo

Britannico maximo tr(ibunicia) pot(estate) II consuli patri patr]iae proconsuli templum a s[olo

inchoatum et] consummatum | [dedicavit M. Aurelius Decimus v(ir) p(erfectissimus) p(raeses)

p(rovinciae) N(umidiae) ex principe pereg]rinorum devotus numini [maiestatiq(ue)] eorum.

605) AE 1980, 960. AD 284. Lambiridi, Numidia.

[Inv]v(ictissimis) dd(ominis) nn(ostris) Aurel(is) C[arino et Numeriano] | [templum? ---]

Prospe[c]tu[s] | praep(ositus) {a}eq(uitum) al(ae) p(rimae) P[ann(oniorum)] cum

commilitonibus | [et] eq(uitibus) n(umeri) collati s[u]a [pec(unia) fec(it)] sub cura Pompe[i] |

[dedicavit M. Aurelius Dec]imu[s] p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae).- my sugg.: [dedicavit].

606) CIL VIII, 4221. AD 284. Verecunda, Numidia.

[Pro salute] Impp(eratorum) ff(elicissimorum) dd(ominorum) nn(ostrorum) Carini e[t

Numeriani] | [divi Cari] genitoris eorum tem[plum a funda]|mentis r(es) p(ublica) mun(icipi)

Verecundensium consti[tuit dedicante] | [M. Aurelio] Decimo v(iro) p(erfectissimo) p(raeside)

p(rovinciae) N(umidiae).

607) CIL VIII, 4222. AD 284. Verecunda, Numidia.

[Salvis dd(ominis) nn(ostris) invic]tissimis A[ureliis] | [Carino et Numeria]no piis f[elicibus] |

[Augustis pontifici]bus max(imis) t[r(ibunicia) p(otestate) co(n)s(ulibus)] | [divo Caro genit]ori

eor[um tem]|[plum a funda]menti[s inchoatum ded(icavit)?] | [M. Aurelius Deci]mus v(ir)

Page 103: The Phraseology and Structure of Latin Building -

534 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

p(erfectissimus) [p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae)] | [devotus n(umini) m(aiestati)q(ue) e]orum.

- my sugg.: [inchoatum ded(icavit)?]; CIL: [dedic(avit)]; [e]orum [d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica)].

608) CIL VIII, 23291. AD 287. Thala, Proconsularis.

AES | [[Impp(eratoribus) dd(ominis) nn(ostris) Dio]]|[[cletiano III et Ma]]|[[ximiano]] II

co(n)ss(ulibus) | hh(eredes) Sulpicii Felicis istu|t opus plateae quam | Felix pater `eq(ues)

R(omanu)s´ ob aedi|litatis suae honorem pr|omisit c(ivitati) n(ostrae) a cum gradib(us) | III

propriis sumptibus pe[r]|fecerunt per Sul(picium) Prim(um) tut(orem).

- a cursive d; EQRS corrected from SVVS.

609) CIL VIII, 2480. AD 286-287. Nigrenses Maiores, Numidia.

Pro salute dd(ominorum) nn(ostrorum) [Diocletiani et Maximiani Augustorum arc]u[m ex HS

--- m(ilibus)] n(ummum) hoc [loco muni]cipio n(ostro) [quem] | Pomponius Macia[nus Clodius

Victor promiserant post terrae motum] quod [patria]e Pate[rno et] | Arcesilao co(n)s(ulibus) hora

noc[tis --- somno fessis contigit dedica]nt[e] v(iro) p(erfectissimo) Flav[i]o Flavian[o p(raeside)

N(umidiae)] | Flavius Paulinianus f. [Clodius Victor f.] fecerunt curante [C]occeio [Dona]|[tiano

e(quite) R(omano) c(uratore) reip(ublicae)].

- improved reading: Wesch-Klein (1990), 281; Lepelley (1981), 430: p(raeside) N(umidiae) not n(ostro); omits [ex

HS --- m(ilibus)] but N HOC.

610) CIL VIII, 2481. AD 286-287. Nigrenses Maiores, Numidia.

Pro salute dd(ominorum) nn(ostrorum) [Diocletiani et Maximiani Augustorum ar]cu[m ex HS

--- m(ilibus)] n(ummum) h[o]c [loco municipio n(ostro)] | quem Clodius Victor [Pomponius

Macianus ob honorem IIvi]ratus promiser[ant post terra]e mo|tum quod patriae Paterno e[t

Arcesilao co(n)s(ulibus) hora noctis --- somno f]essis contigit dedi[c]ante v(iro) p(erfectissimo)

Flavio Fla[vi]|ano p(raeside) N(umidiae) Clodius Victor f. [Flavius Paulinianus f. fecerunt

curante Co]cceio Donatiano [e(quite)] R(omano) c(uratore) reip(ublicae).- improved reading: Wesch-Klein (1990), 281; Lepelley (1981), 430: p(raeside) N(umidiae) not n(ostro); omits [ex

HS --- m(ilibus)] but N H[O]C.

611) CIL VIII, 8457. AD 288. Sitifis, Mauretania Caesariensis.

Deorum omnipotentium sanct(orum) A[ttidis et Matris deum magnae] | [P]hry[g]i[a]e

religiosissimum templum c[---] | una cum religiosis et dendrofori[s --- pietate?] | singulari

simulacrum deae arge[nteum --- donare?] | et consecrare et ex utraq(ue) parte ini[tiorum?? --- a

fun]|damentis suis sumptib(us) magnificent[er? --- si]|mulacrisq(ue) numinum novis id est

A[ttidis? --- cellam??] | implere votis omnib(us) curaverunt [---] | Libero ante fores sancti a

fundamen[tis --- signum?] | publicum quia sancto doctius adi[--- basim or aram?] | quadrato

lapide instituerunt et [--- porticum??] | ignis incursionib(us) concrematam colum[nis novis? ---

re]|praesentata dignitate picturae ad ins[tar?? --- dono? de]|diderunt item in honore numinis [---

]|tu propriis sumptib(us) sua sponte atque s[tipendis dendroforo??]|rum a(nno) p(rovinciae)

CCXLVIIII et ad therm[as depositum? --- signum?] | carpenti capistellis et strobilis ve[ller]eis

exornatum dono | dediderunt unde pulcherrimi fact[i me]moriam subiectis omni|um nominib(us)

Page 104: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 535

consecratis templi ti[tulis ae]ternitas loqueretur.

- improved reading: Waldherr (1989), 252; CIL: Thrysi[a]e; my sugg.: [signum?]; or perhaps [opus?].

612) CIL VIII, 9041. AD 290. Auzia, Mauretania Caesariensis.

[Iub]ente divina ma|[ie]state Diocletiani | [[[et Maxi]miani]] Aug[[g]](ustorum) | pontem belli

saevitia | destructum nunc red|dita pace per Aurelium | Lituam v(irum) p(erfectissimum)

p(raesidem) p(rovinciae) N(umidiae) restitutum | instantia Flavi [---]RICIII disp(unctoris)

[e]or(um) et Iulior[um?] II E | CAE[---]ORATI[---]IAS | (anno) pr(ovinciae) CCLI.

613) ILAfr. 513*. AD 285-290. Thugga, Proconsularis.

Pro salu[te Imp(eratoris) Cae]s(aris) M. Au[r(eli) Val(eri)] Ma[ximiani pii fel(icis)] | semper

Aug(usti) totiusque do[mus di]vinae eius res p(ublica) [col(oniae) Thugg(ae)] | anno

procons(ulis) II Aur(eli) Antioch[i cur]an<te> Aur(elio) Hammon[e].

- ILAfr.: ANI F AVR HAMMONi; PLRE I, Antiochus 13: [cur]an<te> Aur(elio) Hammon[e].

614) CIL VIII, 20215. AD 290-293. Aqua Frigida, Mauretania Caesariensis.

Impp(eratoribus) Caess(aribus) C. Aurel(io) Val(erio) Diocletian[o] | et M. Aurel(io) Val(erio)

Maximiano in|victis piis ff(elicibus) Augg(ustis) et Constan[tio] | et Maximiano nobilissi|mis

Caesaribus T. Aurel(ius) Litua | v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) M(auretaniae)

Caes(ariensis) centenarium | Aqua Frigida restituit a[t]|[qu]e ad meliorem faciem reforma|[vit

salvis dominis nostris multis ann?]is feliciter.

615) CIL VIII, 2572. AD 290-293. Lambaesis, Numidia.

Aquaeductum | leg(ionis) III Aug(ustae) [[Diocleti]]|ani et [[Maximiani]] Augg(ustorum) |

nn(ostrorum) multorum incuri|a dilapsum et per lo|ngam annorum seri|em neglectum

invic|tissimi ac restituto|res et propagatores | orbis sui [[Diocletianus]] | et [[Maximianus]]

Augg(usti) | curante Aurelio | Maximiano v(iro) p(erfectissimo) p(raeside) p(rovinciae)

N(umidiae) | et Clodio Honorato | v(iro) e(gregio) praef(ecto) leg(ionis) eiusd(em) | in melius

refor|matum ad integri|tatem restitue|runt.

616) CIL VIII, 2660. AD 290-293. Lambaesis, Numidia.

Impp(eratores) Caess(ares) C. Aur(elius) Valerius Diocletianus p(ius) | f(elix) invictus

Aug(ustus) et M. Aurelius Valerius Ma|ximianus p(ius) f(elix) invictus Aug(ustus) aquae ductum

| Titulensem ab origine{m} usque ad civita|tem longa vetustate corruptum | per Aurelium

Maximianum v(irum) p(erfectissimum) p(raesidem) p(rovinciae) N(umidiae) ad melio|rem

statum additis limis restituerunt curantibus Ae|milio Lucino augure cur(atore) rei p(ublicae) et

Iulio Aurelio N.

- N (centurione).

617) ILAlg. 1, 2048. AD 290-293. Madaurus, Proconsularis.

Beatissimo saeculo dd(ominorum) nn(ostrorum) [[Diocletiani]] et [[Maximiani]] Augg(ustorum)

Page 105: The Phraseology and Structure of Latin Building -

536 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

| [ae]dem dei Herculis cum porticibus suis nimia vetus|[tate] dilabsam et per annos plurimos

intermissam iubente T. Cl(audio) | [Aurel]io Aristobulo proco(n)s(ule) per instantiam C. Macrini

Sossiani v(iri) co(n)s(ularis) leg(ati) N(umidiae) idem | proco(n)s(ul) cum eodem leg(ato) suo

dedicavit.

618) CIL VIII, 11774. AD 290-293. Mididi, Proconsularis.

[Felicissimo saeculo dd(ominorum) nn(ostrorum) C. Aureli Vale]ri [[Diocletiani pii felicis]] |

[invicti Aug(usti) et M. Aureli Valeri Maximiani] [[pii felicis invicti Aug(usti)]] quo|[rum

virtute ac providentia omnia in mel]ius reformantur curia a solo ex|[tructa cum gradibus et

porticibu?]s continuis conferentibus universis | [curialibus civitat(is) Mididit(anorum)?

dedicante] M. Aur(elio) Aristobulo c(larissimo) v(iro) proco(n)s(ule) Africae | [una cum

Macrinio Sossiano c(larissimo) v(iro) leg(ato) curan]te rem p(ublicam) P. Rupilio Pisoniano

e(gregio) v(iro). Ordo | [splendidissimus epulum populo? p]r(a)estantibus curialibus universis

d(ono) d(edit).

- my sugg.: [populo?]; CIL: [plebi?].

619) ILAlg. 1, 1032. AD 290-293. Thagora, Proconsularis.

Pro salute dd(ominorum) nn(ostrorum) Diocletiani et Maximiani Aug(ustorum) | cella unctuaria

quae per seriem annorum in usu non fuisset saeculo | eorum restituta et dedicata est Aurel(io)

Aristobulo proco(n)s(ule) c(larissimo) v(iro) Macrinio Sossiano l[eg(ato)] c(larissimo) v(iro).

620) Rapport 427. AD 290-293. Thamugadi, Numidia.

Aurelius Maximia|n[us] v(ir) [p(erfectissimus)] p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae) patronus |

patriae opus plateae | pontis[q]u[e] maioris | [c]um directis anagl<y>|[ptis] VAL[---]AD quod

ann|[o duum]viratus sui C. Statule|nius Vitalis Aquilinus eq(ues) R(omanus) | augur [rei]

p(ublicae) Thamug(adensium) ex sua | liberalitate patriae suae | p[ro]mi[s]erat sum(p)tibus | [C.

Statule]ni perfectum | [--- de]dicavit [---] | [---] peregit [---] | [---]victus est [---].- ANAGLI pro anagly; reading: Kolbe (1962), 40; for val---ad, cf. ibid.: “Was hier gestanden hat, ist nicht klar.”.

621) CIL VIII, 4224. AD 290-293. Verecunda, Numidia.

[Salvis] dd(ominis) nn(ostris) Diocletian[o] | [et Maximiano Augg(ustis) Au]r(elius)

Maximianus v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae) | [aquae ductum? vetust]ate

conlabsum ex c[on]|[latione --- pri]ncipalium instant[ia] | [--- f]l(amen) p(er)p(etuus) cur(ator)

r(ei) p(ublicae) restitui[t].

622) ILPBardo 244. AD 286-293. Bulla Regia, Proconsularis.

Pro salute dd(ominorum) nn(ostrorum) Impp(eratorum) Diocletiani et | Maximiani

Augg(ustorum) aedes publicas vetus|tate conlapsas cameris picturis et marmori|bus L. Munatius

Sabinus v(ir) c(larissimus) curator | rei publicae pecunia publica perfecit et | dedi[cavit].

623) CIL VIII, 5333. AD 286-293. Calama, Proconsularis.

Page 106: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 537

Saeculo b{a}eatissimo dd(ominorum) nn(ostrorum) C. Aureli [Valeri Diocletiani pi]i felicis

invicti Aug(usti) [et M. Aureli Valeri Maximiani pii felicis invict]i Aug(usti) templum

Ap[ollinis? ---] | ab Arminia Fadilla IS CL milib(us) n(ummum) et [---] IS CC mil(ibus)

n(ummum) per[fectum? --- de]dicatum C[---]. || [---]O resultantem VE[---] | [---]s a fundamen[tis

restituit? ---]. || [---]LATEREPAR moeni[a or -bus ---] | [--- restitu]it perfecit exco[luit].

- new reading: ILAlg. 1, 250; ILAlg. 1, 297. Two fragments do not prob. belong here.

624) CIL VIII, 17655. AD 286-293. Cedia, Numidia.

[--- Diocleti]a[n]o et Maximiano Augg(ustis) res p(ublica) Cediensium st[---] | [---]IIvir(i) EM

[---] Aelli Principis eq(uitis) R(omani) fl(aminis) p(er)p(etui) et he[redis? ---] | [---]ris ordinis

propr[i]a liberalitate [---].- my sugg.: he[redis?].

625) ILAlg. 1, 1187. AD 286-293. Naraggara, Proconsularis.

[Pro salute dd(ominorum) nn(ostrorum) Imp(eratoris) Caes(aris) C. Aureli Valeri Diocletiani et

Imp(eratoris)] | Caes(aris) M. Aureli Valeri [[M[aximiani]] --- porticus?? v]iridi[ari ---] | coeptas

tantum et per longam annorum seriem [destitutas? --- patr?]|onus partim sua propria et civium

liberalitate [---] | patriae futurum et usibus earumdem therma[rum --- ded]|icavit.- EARVMDEM pro earundem; my sugg.: [porticus?? v]iridi[ari]; [patr?].

626) CIL VIII, 23062. AD 286-293. Segermes, Proconsularis.

Iovi Conservatori Iunoni Reginae Miner[vae Augustae sacrum]. | Pro salute dd(ominorum)

nn(ostrorum) Diocletiani et Maximiani Augg(ustorum) Capitoli[um ---] | res publica

Segermitanorum sua pecunia fe[cit et] dedicavit curante rem pub[licam ---].

- new reading: AE 1995, 1645.

627) CIL VIII, 501. AD 286-293. Thala, Proconsularis.

Salvis et imperanti|bus dd(ominis) nn(ostris) Diocletiano | et Maximi<an>o inv(ictis) Aug(ustis)

| D. Amul<lius> Victor[i]nus f<l(amen)> p(er)p(etuus) | ex liberalitat<e> sua port[i]c(um) d(e)

s(uo) <f(ecit)>.- MAXIMINIO pro Maximiano; DAMVLIEX pro D. Amullius; FI pro fl(amen); LIBERALITATI liberalitate; E pro

f(ecit); a bad copy by Temple, see CIL.

628) ILAlg. 1, 1241. AD 286-293. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

V(irtuti) A(ugustae) s(acrum). | Pro salute Impp(eratorum) | dd(ominorum) nn(ostrorum)

Diocletiani | et [[[Maximiani]]] | Modestii sacerd|otes Castinianus pa|ter et Festucius | et

Purpurius fili tem|plum a solo cum san|cto suo quod est | a tergo institue|runt [e]t dedi[c]ave|ru[nt

ad q]uam dedi|c[atione]m de vici|n[i]s c[iv]itati[b]us et | univ[e]rsis pa[gis] nu|mina universa

cum cul|toribus suis convenerunt.- AE 1914, 243: V(eneri) A(ugustae) but cf. CIL VIII, 9026.

629) AE 1992, 1763. AD 294. Sufes, Proconsularis.

Page 107: The Phraseology and Structure of Latin Building -

538 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[[[D]ominis nostris D[iocletiano et] Maximiano Augg(ustis)]] et Constanti(o) et [[Maximiano

nobb(ilissimis) Caess(aribus)]] [col(onia) splendidi]s(sima) Sufes arcum a solo p(ecunia)

p(ublica) PERFIDO OP[--- Aurelio Aristobulo v(iro) c(larissimo) proco(n)s(ule) Africae] una

cum Macrinio Sossiano leg(ato) suo.- AE: perfi(cien??)do op[ere ab].

630) CIL VIII, 608. AD 293-294. Mididi, Proconsularis.

Felicissimo saeculo dominorum nostrorum C. Aureli Valeri [[[Dio]cletiani pii fel(icis) invict(i)

Aug(usti)]] | [[[et M. Aureli Valeri Maximiani pii fel(icis) invict(i) Aug(usti)]]] et M. Fl(avi)

Valeri Constanti et [[C. Galeri]] | [[Valeri Maximiani]] nobilissimorum Caess(arum) et

consulum quorum virtute ac providen|tia omnia in melius reformantur porticum cum arcu suo

quae foro ambiendo deerat | a solo coeptam et perfectam <p(ecunia)> | p(ublica) Aur(elius)

Aristobulus v(ir) c(larissimus) proco(n)s(ul) Africae per instantiam Macrini Sos|siani c(larissimi)

v(iri) leg(ati) cum eodem dedicavit curante rem p(ublicam) Ca[---]iano. D(ecreto) d(ecurionum)

p(ecunia) p(ublica).

- I pro p(ecunia).

631) ILAlg. 2, 7859. AD 295. Cuicul, Numidia.

[Cl]ementissimis temporibus dddd(ominorum) nnnn(ostrorum) Diocletiani et Maximiani

Augg(ustorum) et | [Co]nstanti [[et Ma[x]i[mia]ni]] nobb(ilissimorum) Caess(arum) Valerius

Concordius v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae) aquam ex fontibu[s] |

[vetus]tate conlabsis ad novam faciem restituit curante opus omne M. Rutilio Felice

Feli[c]|[ia]no eq(uite) R(omano) pontifice curatore rei p(ublicae).

632) ILAfr. 531. AD 298. Thugga, Proconsularis.

[P]ro salute [dd(ominorum) nn(ostrorum)] | Imp(eratoris) Caes(aris) C. Aur[eli Valeri]

Diocletiani pii fel(icis) Aug(usti) p(ontificis) m(aximi) [trib(unicia) pot(estate) XV co(n)s(ulis)

VI des(ignati) VII et] | Imp(eratoris) Caes(aris) M. Au[reli Valeri] Maximiani pii fel(icis)

Au[g(usti) p(ontificis) m(aximi) trib(unicia) pot(estate) XIIII] co(n)s(ulis) V d[es(ignati) VI et]

| Flavi Vale[ri Consta]nti no[bilissi]mi Cae[s(aris) trib(unicia) pot(estate) VI] co(n)s(ulis) I[I et]

| Galeri Valeri Maximiani [n]obilissimi Cae[s(aris) trib(unicia) pot(estate) VI] co(n)[s(ulis) II]

| porticuus (!) templi deum Matri[s r]es p(ublica) col(oniae) Thugg(ensium) s[umptu suo] |

perfecit et dedicavit [[pro[co]nsulatu Ael[i Helvi Dionysi]]].- new reading: DouggaFrag. 134; my sugg.: s[umptu suo]; ILAfr, DouggaFrag. 134: s[ua pecunia].

633) CIL VIII, 21665. AD 299. Albulae, Mauretania Caesariensis.

Impp(eratoribus) Diocletiano et Max[i]miano Augg(ustis) et Constantio | et Maximiano

nobilissimo (!) [C]aess(aribus) C. Iul(ius) Fortunatus cur(ator) | ac disp(unctor) rei p(ublicae)

Albul(ensium) temp{u}lu[m d]eae Maurae ad pristinum | statum reformavit [du]umvira[tu] C.

Iul(i) Gaitatis Iun(ioris) | et L. Sei Felicis aedilicio (!) L. Arri Privati et C. Muci Mu|ciani

Iun(ioris) et Aur(elius) Dom[---] Str(---) et Aur(elius) | Quintum (!) et Em[--- pecun]ia sua |

Page 108: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 539

ex(h)ibuerunt T. Fl(avius) [---]atus scripsi[t] | anno p[rovinci]a(e) CCLX.

- AEDILICIO pro aedilitate.

634) CIL VIII, 11532. AD 299. Ammaedara, Proconsularis.

Dd(ominis) nn(ostris) [[Diocletiano]] Aug(usto) VII et [[Maximiano]] Aug(usto) VI

co(n)s(ulibus) | Kal(endis) Aprilib(us) porticus theatri sumptu publico | coloniae

Ammaedarensium restitutae.

635) CIL VIII, 25998. AD 275-299. Thubursicum Bure, Proconsularis.

Ex avio loco et rui|na{m} minanti sta|tuas n(umero) IIII marmoreas | at cultum et splendo|rem

apodyteri ther|marum res p(ublica) col(oniae) Thib(ursicum) Bure transtulit | provisione et

(in)stanti|a Aureli Honorat(i?) Qu(i)etiani (?) eq(uitis) R(omani) cur(atoris) | rei p(ublicae).

636) CIL VIII, 23964. AD 267-299. Municipium Aurelium C[ommodianum ---],

Proconsularis.

Magnilianorum. | Q. Vetulenius Urbanus Herennianus | fl(amen) p(er)p(etuus) cur(ator) r(ei)

p(ublicae) apodyterium novum | in dextera cellis exeuntibus | a solo constructum piscinas duas

| cetera restaurata adq(ue) statuis | marmoribus tabulis pictis | columnis ingressu cellaru[m] |

alisq(ue) reb(us) ornata sum(p)tu proprio | cum Magniliano filio suo | florentissimo adq(ue)

prudentissi[mo] | adulescenti voto omnium civium | perfecit adq(ue) dedicavit et univer|s(a)e

plevi epulu(m) per tridu(u)m dedit nec | non et ludos sc(a)enicos ex(h)ibuit.

637) CIL VIII, 23965. AD 267-299. Municipium Aurelium C[ommodianum ---],

Proconsularis

Magnilianorum. | Q. Vetulenius Urbanus Herennianus fl(amen) p(er)p(etuus) | cur(ator) r(ei)

p(ublicae) apod<y>t<e>rium no<v>um in d<e>xtera | c<e>llis exeuntibus a solo construc|tum et

piscinas duas et cetera | restaurata adq(ue) statuis mar|moribus tabulis pictis colum|nis ingressu

c<e>llaru(m) alisq(ue) reb(us) orna|ta sum(p)tu proprio cum Magnilia|no filio suo florentissimo

adq(ue) | prudentissimo adulescenti voto om|nium civium perfecit adq(ue) dedicavit | et

univers(a)e plevi epulu(m) per tridu(um) et {et} lu|dos sc(a)enicos ded<i>t. - APODITIRIVM NOVM pro apodyterium novum; DIXTERA pro dextera; CILLIS pro cellis; CILLARV pro

cellarum; DEDET pro dedit.

638) CIL VIII, 4418*. AD 250-299. Lambiridi, Numidia.

L. An[t]is[t]ius Antoninus | duumviralicius mun(icipi) Lam|biridi[t(anorum)] in honorem civi|um

suorum quod <quod> in se ple|no suffragio et amore | du(u)mviratum contulis|sent promiserat

sua pec|unia fecit idemque d(e)d(icavit).

639) CIL VIII, 26400. AD 250-299. Uchi Maius, Proconsularis.

Cereri templum sacrum quod | C. Arafrius pater fecerat vetustate | ad solum corruptum ab solo

| M. Arafrius Cursor filius d(e) s(ua) p(ecunia) restituit.

Page 109: The Phraseology and Structure of Latin Building -

540 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

640) CIL VIII, 4253. AD 211-299. Verecunda, Numidia.

[---] fl(amen) p(er)p(etuus) decurio munic(ipi) Lamasbensium ae|[dem --- perfe]ctam et lateribus

ornatam ex IS IIII mil(ibus) n(ummum) | [--- sua pecuni?]a fecit idemque dedicavit. | [---]innocii.- line division uncertain; my sugg.: [--- perfe]; Wesch-Klein (1990), 338: [te].

641) CIL VIII, 9023. AD 200-299. Auzia, Mauretania Caesariensis.

Saturno [---] | templum opere signin[o ---] | Marcellus a milit(iis) coloniae [patronus --- nomine

suo et?] | Sossiae coniugis libero[rumque suorum fa]|miliaeque suae voto destin[atum --- fecit?].- LeGlay (1966b), 308, no. 1: milit(iis); destin[atum].

642) LibAnt 1969-70, 141. AD 200-299. Bu-Ngem, Proconsularis.

Iunius Amicus HS | qui e<t> l<ib>rarius | pregolem (!) labar|clum (!) <ex> parte resti|tuit cum

omne numerum (!) militum. || Nu|mina || inv|icta. - HS (sesquiplicarius); E LBIRARIVS PREGOLEM LABARCLVM XE pro et librarius priorem lavacrum ex;

LeBohec (1989a), 220: qui e(rat).

643) CIL VIII, 9320. AD 200-299. Caesarea, Mauretania Caesariensis.

[--- aedem? Aesc]ulapi quam Marc(---) f. Labe[o? ---] | [--- accepto loc]o a splendidissimo

ordine Caes(ariense) pro[---] | [--- cum pro?]nao [l?]acum arb(oribus??) marmorib(us) statuis et

omni ornatu o[---] || [---] Marcianus fratres [---] | [---]o cum columnis instituerunt [---] | [---]usti

fecer(unt) d<e>d<ic>a<n>t<e> P. [---] Per[eg]r[i]no pro IV [---].

- DDEATI pro dedicante; Marc(---) f(ilius?).

644) IAM 2, 310. AD 200-299. Sala, Mauretania Tingitana.

[--- ob hono]rem seviratus | [- Post]umius Octavianus statuam | [cu]m aede et valvis accepto ab

| [ord]ine splendidissimo Salensium loco | [o]mni sua impensa dedit dedicavit.

645) CIL VIII, 20251. AD 200-299. Satafis, Mauretania Caesariensis.

Dis Mauris [Con]ser|vatoribus et geniis | Satafis Sallustius | Saturninus b(ene)f(iciarius)

dup(licarius) | ex questionario | templum de suo | exornavit | v(otum) s(olvit) l(ibens) a(nimo).

646) AE 1910, 156. AD 200-299. Sitifis, Mauretania Caesariensis.

Eu|hip|pi || Fo[ntibus] et | Nymphis s[a]nctis|simis opere quadrato | a solo [r]estituit | Eutyches

act(or) cum suis || Eu|hip|pi.

647) ILAfr. 220. AD 200-299. Thabbora, Proconsularis.

[---? memoriae per]petuae fundatorum et ex[o]r[natorum ---] | [--- C]aess(arum?) spatium quod

PR[---] | [---] decem numero condecentium [---] | [---] decoravit et helioforum DA[---] | [---

flamen] perpetu(u)s ob honorem sibi co[ncessum ---] | [--- idemq]ue dedicavit et ob hoc diebus

septem ludos dedit IIVI[---].

Page 110: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 541

648) CIL VIII, 23280. AD 200-299. Thala, Proconsularis.

Caelesti Aug(ustae) | sacrum | P. Gemi[ni]us | Martialis | anno flam(oni) | sui porticum |

columnatam cu[m] | gradib(us) VII d(e) s(uo) [f(ecit)] | curante L. Fl(avio) Salvian[o].

649) CIL VIII, 23282. AD 200-299. Thala, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sacr(um) | deo domino Saturno per religionem iussi sacerdo[tes fe]|cerunt et

dedicaverunt ad spat[iu]m quem donaverunt Tatti Roga[ti]a[nus ---].

650) CIL VIII, 23283. AD 200-299. Thala, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sacr(um) L. Pos[---]mus ba<e>tilum `cum columna d(e) s(uo) fecit´.

- BALTILVM pro baetilum; AE 1898, 95 Pos[tumius].

651) AE 1908, 12. AD 200-299. Thamugadi, Numidia.

Ex liberalitate M. Iuli Quintiani Flavi Ro|gatiani c(larissimae) m(emoriae) v(iri) quam

testamento suo rei publicae | coloniae Thamugadensium patriae suae le|gavit opus bibliothecae

ex HS CCCC mil(ibus) num(mum) | curante re publica perfectum est.

652) AE 1946, 70. AD 200-299. Thamugadi, Numidia.

Plutoni et C[e]reri [Augg(ustis) sacra] | [P. A]elius Silvanus a trib[us militiis fl(amen) perpetuus]

| [c]um Silvano [e]t U[rbano filis votum solvit].

- my sugg.: [rbano].

653) AE 1987, 1069. AD 200-299. Thamugadi, Numidia.

Neptuno [Ny]mphiis et genio loci Augg(ustis) sacra | P. Aelius Si[lva]nus a tribus militiis

fl(amen) perpetuu[s] | cum Silvano et Urbano filis votum solvit.

- AE 1946, 71: filis.

654) CIL VIII, 51. AD 200-299. Thysdrus, Proconsularis.

[---? aqua adducta? curam agente An]|nio Ru[fin]o c(larissimo) v(iro) qui Thysdrum | ex

indulgentia principis cu|rat et coloniae sufficiens et | per plateas lacubus inpertita | domibus etiam

certa condi|cione concessa felicis saecu|li providentia et instinctu | Mercurii potentis

Thysdrita|nae col(oniae) praesidis et conserva|toris numinis dedicata est.

655) CIL VIII, 14855. AD 200-299. Tuccabor, Proconsularis.

M[---]I P | [--- fl(amen) p]erp(etuus) | [--- mil]ia | [praeter legitim]am promisisset mul|tiplicata

pecunia perfecit et | dedicavit et ob dedicatio|nem pugilum certamina | edidit et decurionibus |

sportulas et populo gymna|sium epulum dedit et hoc | amplius pro sua liberalita|te cameram

superposuit et | opere museo exornavit | [idemq(ue)?] cum M[---]eis Felice et | Rufino filis

ded(icavit) ob quam | dedicat(ionem) epul(um) dec(urionibus) et pop(ulo) [g]ym(nasium) ded(it).

656) AE 2003, 2010. AD 296-300. Thibaris, Proconsularis.

Page 111: The Phraseology and Structure of Latin Building -

542 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Genti Valeriae aete[r]nae dd(ominorum) nn(ostrorum) | [Imp(eratoris) Caes(aris) C.] Va[ler]i

Diocletiani pii felicis invicti Aug(usti) et Imp(eratoris) Caes(aris) | [[[M. Aureli Valeri

M]aximiani]] pii felicis invicti Aug(usti) et Flavi Valeri Constanti | [et Galeri Valeri Ma]ximini

fortissimorum felicissimorumque Caesarum templum | [cum omni cultu pleb?]s municipii

Mariani Thibaritani devota numini maiestatique ipsorum et | [---]s eorum cumulata

participantibus secum civibus suis votiv(a)e devotionis | [a fundamentis? in]cohatum perfecit et

perfectum ac dedicatum consecravit [[[proconsulatu?]]] | [[[L. Aeli Helvi Dionysi c(larissimi)

v(iri) ---]]].- AE: [ordo pecunia statui??]s; AfrRom 15, 124: devotionis; AE (by mistake): devitionis; [magno exemplo? in];

[[[ex auctoritate? L. Aelii Helvii Dionysii c(larissimi) v(iri) proconsulis provinciae Africae? et --- legatorum eius?

---]]]; my sugg.: [res publica?? ---]s; [---]s; [a fundamentis? in]; [[[proconsulatu L. Aeli Helvi Dionysi c(larissimi)

v(iri) ---]]]; cf. ILAfr. 531.

657) AE 1942-43, 81. AD 303. Aïn Naimia, Numidia.

Impp(eratoribus) dd(ominis) nn(ostris) Diocletiano et Maximiano aeternis Augg(ustis) et |

Constantio et Maximiano fortissimis Caesaribus principib(us) | iuventutis centenarium quod

Aqua Viva appellatur ex praecepto | Val(eri) Alexandri v(iri) p(erfectissimi) agent(is) vic(es)

praeff(ectorum) praet(orio) et Val(eri) Flori v(iri) p(erfectissimi) p(raesidis) p(rovinciae)

N(umidiae) a solo | fabricatum curante Val(erio) Ingenuo praep(osito) limit(is) dedicatum |

dd(ominis) nn(ostris) Diocletiano VIII et Maximiano VII Augg(ustis) cons(ulibu)s.

658) CIL VIII, 4764. AD 303. Macomades, Numidia.

Multis XXX vestris [[dd]]dd(omini) nn[[nn]](ostri) [[Diocletiane]] | et [[Maximiane]] aeterni

Au[[gg(usti)]] et Constanti | et [[[Maximian]e]] nobb(ilissimi) Caess(ares)! Ob felicissi|mum

diem XX vestrorum Victorias fecit ordo | mun(icipi) nostri regente p(rovinciam) Numidiam

vestra(m) Aurel(io) Quin|tiano v(iro) p(erfectissimo) arcum Pompeius Donatus fl(amen)

p(erpetuus) et Sit|tius Front<o>nianus P(---) F(---) de suo fecerunt.

- XXX (tricennalibus); XX (vicennalium); FRONTINIANVS pro Frontonianus; Mommsen, CIL VIII, adn. p. 957:

p(onti?)f(ex?).

659) ILPBardo 21. AD 303. Tibubuci, Proconsularis.

Centenarium Tibubuci | quod Valerius Vibianus | v(ir) p(erfectissimus) initiari | Aurelius

Quintianus v(ir) p(erfectissimus) | praeses provinciae Tri|politanae perfici curavit.- ILPBardo 21: perfeci, but in its photo (and in CIL VIII, 22763): perfici.

660) CIL VIII, 8836. AD 305. Tubusuctu, Mauretania Caesariensis.

[Dd(omini) nn(ostri) Diocletianu]s et Maximianus seniores Aug(usti) et | [dd(omini) nn(ostri)

Constantius et Maximianus in]victi Imperatores et | [Severus et Maximinus nobili]ssimi

Caesares | [quo tempore? d(ominus) n(oster) Maxim]ianus invictus senior Aug(ustus) feliciter |

[comprimens turbas? Quinquege]ntaneorum ex Tubusuctitana | [regione copiis iuva?]retur

horrea in Tubusuctitana | [civitate fieri] praeceperunt anno pro(vinciae) CCLXV[I].

- restorations are uncertain; Di Vita-Évrard (1992), 857: CCLXV[I].

Page 112: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 543

661) AE 1992, 1908. AD 303-305. Sitifis, Mauretania Caesariensis.

[Pro salute et incolumitate dddd(ominorum) nn]nn(ostrorum) clementissimorum principum |

[Diocletiani et Maximiani Augg(ustorum) et Constan]ti et Maximiani nobb(ilissimorum)

Caesarum ob adven|[tum Imp(eratoris) Maximiani Aug(usti) qui pace parta] totius Africae suae

provincias inlustrare | [monumentis maiestatis suae voluit in? provin]cia Mauretania Sitifensi{s}

caveam am|[phitheatri --- v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) M(auretaniae) S(itifensis)?

publ(icis) su]m(p)tibus inchoatam perfectamque felicis|[sime genio Imp(eratoris) Maximiani pii

felicis] invicti et perpetui Aug(usti) dedicavit.

- own sugg.: [in? provin]cia ... Sitifensi{s}; [--- v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) M(auretaniae)

S(itifensis)? publ(icis) su]m(p)tibus; AE: [provin]cia; AE: [phitheatri ab eo dispositi? publicis su]m(p)tibus.

662) BCTH 1907, 274. AD 303-305. Thamugadi, Numidia.

[Beatissimo saeculo? dd(ominorum) nn(ostrorum) Diocletiani et Maximiani] | Augg(ustorum)

et Constanti et Maximiani nobb(ilissimorum) Caess(arum) | templum dei Mercuri quod fuerat

neglegentia | temporum in ruinis conversum iussione v(iri) p(erfectissimi) Valeri | Flori

p(erfectissimi) p(raesidis) p(rovinciae) N(umidiae) M(ilitianae) a<d> pristinum statum cum

porticibus et p(ecunia?) p(ublica?) | grunda nova instituta curante Iul(io) Lambe{s}sio cur(atore)

reip(ublicae) ex | [---].- AT pro ad.

663) CIL VIII, 20836. AD 297-305. Rapidum, Mauretania Caesariensis.

[Felicissimis et b]eatissimis temporibus suis | [Imp(erator) Caes(ar) C. Val(erius) Aur(elius)]

Diocletianus invictus pius fel(ix) Aug(ustus) et | [Imp(erator) Caes(ar) M. Aur(elius) Val(erius)

M]aximianus invictus pius fel(ix) Aug(ustus) et | [Flavius Val(erius) Constant]ius et Galer(ius)

Val(erius) Maximianus | nobilissimi Caess(ares) | municipium Rapidense ante plurima tempora

rebellium | incursione captum ac dirutum a<d> pristinum statum | a fundamentis restituerunt

curante | U[l]pio Apollonio v(iro) p(erfectissimo) p(raeside) p(rovinciae) M(auretaniae)

C(aesariensis) numini maiestatiq(ue) eor(um) d[evoto].

- AT pro ad; CIL: e(gregio); Christol - Magioncalda (1990), 911: p(erfectissimo).

664) CIL VIII, 1550. AD 293-305. Agbia, Proconsularis.

Magnis et invictis dddd(ominis) nnnn(ostris) Diocletiano et Maximiano perpetuis Augg(ustis) et

| Constan[tio et] Maximiano nobb(ilissimis) Caesaribus | respublica municipii Agbiensium

dedicante | M. Tullio T[---]no procons(ule) p(rovinciae) A(fricae) maiestati eorum dicato.- CIL VIII, 15552: Tullio.

665) ILPBardo 35. AD 293-305. Ammaedara, Proconsularis.

[Florentissimo] saeculo dddd(ominorum) nnnn(ostrorum) [[Dio]][cletiani] | [et Maximiani

A]ugg(ustorum) et Constanti et Maximiani | [nobb(ilissimorum) Caess(arum) --- opus? canc]elli

per orchestra<m> ambitum et casam [---] | [---] die ludorum suorum propris IS[---].

- line division hypothetical; my sugg.: [opus?].

Page 113: The Phraseology and Structure of Latin Building -

544 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

666) CIL VIII, 25895. AD 293-305. Djebel Skira, Proconsularis.

[[---]] | [[T---ER---]] | [n]obilissimorum Caess(arum) totius[que domus divinae] | [sum]mis

hon<o>raris decurionum et [---] | [atq]ue horreum publicum solo [---] | [cu]rantibus Caecilio

Feliciano Pri[---] | perduxserunt et dedicaverunt.

- HONERARIS pro honoraris.

667) ILPBardo 167. AD 293-305. Hr Aïn Tella, Proconsularis.

Pro salute dddd(ominorum) nnnn(ostrorum) | Diocletiani et Maximiani perpetuorum |

Augg(ustorum) et Constanti et [M]aximiani nobilis|simorum Caess(arum) templum dei Mercuri

| vetustate delaps[um cul]t[u ampl]issimo | universi seniores Ma[---]rensium | sum(p)tibus suis

restitueru[nt et de]dicaverunt | anno Fortunatiani mag(istri) curatores | Macidius Primus.

668) CIL VIII, 11217. AD 293-305. Kairouan, Proconsularis.

Deo Plutoni sacr(um). Pro salu|te dddd(ominorum) nnnn(ostrorum) Diocletia|ni et Maximiani et

Co(n)stanti et | Maximiani nob[i]lis<s>imi (!) Caessss(arum) | temp{u}lum Plut<o>nis

`co´labsum et | dedicatum per instantia(m) Felici | C. Aeli Fortunati et L(u?)c(i?) Antoni

Marsua|tis magg(istrorum) f(un?)d(i?) Iub(a?)l(tianensis?) et Fortunatus Aliqua|tis arcarius et IA

HIN POET MAIEST CVRA.

- CIL: etia(m) hi n(uminis?) po(testatem?) et maiest(atem?) cura(ntes?).

669) CIL VIII, 11326. AD 293-305. Sufetula, Proconsularis.

Dd(ominis) n[[[n(ostris) Impp(eratoribus)] C[ae]s[s(aribus)] Dio[cletiano et Maximiano]]] |

invictis Augg(ustis) item Constantio et Maximiano [nobi]|lissimis Caesaribus d(ominis) n(ostris)

[---A]ugusto [---] | istic in provincia sua [---] tutos [---].

670) ILAlg. 1, 3051. AD 293-305. Theveste, Proconsularis.

[Saeculo beatissimo? dominorum nostr]orum [[Diocletiani et Maximiani]] Augg(ustorum) et

Constanti et | [Maximiani nobb(ilissimorum) Caess(arum) --- pr]oscaenium sum(p)tu

amplissimae civitatis Thevestinorum | [---][[---]].

671) CIL VIII, 15516b. AD 293-305. Thugga, Proconsularis.

[Victoriis] | Caesarum | nostrorum | [c]ol(onia) Thugg(ensis) devo[ta].

672) ILPBardo 227. AD 293-305. Thugga, Proconsularis.

[V]ictoriis | [I]mperatorum | nostrorum | [c]olonia Thugg(ensis) devota.- ILPBardo: Thugg(a).

673) CIL VIII, 26472. AD 293-305. Thugga, Proconsularis.

[Pro salute Impp(eratorum) Caess(arum) C. Aureli Vale]ri Dioc[le]tian[i] pii fel(icis) invicti

Aug(usti) et M. Aureli Vale|[ri Maximiani pii felicis invicti Aug(usti) et Fl]avi Valeri Constanti

et Galeri Valeri Maximiani | nobiliss(imorum) Caess(arum) [---]+CO[---]A++S+ c(larissimus)

Page 114: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 545

v(ir) templum geni patriae ad pulchriorem faci|[e]m cum M[---]M ceter[oque] cultu adornavi[t]

ad quod etiam Papirius Balbius Hono|[ratus ---] LXI intulit datis etiam sport(ulis)

condec(urionibus) s[u]is et hh(eredes) Sergi Firmi Iuniani ob summ|[am --- o]mni [pecun]ia

eadem res p(ublica) cu[rante Octa]vio Stratoniano c(larissimo) v(iro) cur(atore) rei p(ublicae)

dedicavit.

- new reading: DouggaFrag. 139 but resp(ublica) not resp(ublicam).

674) AE 2000, 1641. AD 293-305. Thugga Terebenthina, Proconsularis.

[---]nitus [---] fl(aminis) p(erpetui) filius Me[---] | [---]id patriam Iuli Fanni Delfi Victorini

Anic[iani? ---] | [---] munera consecutus flamonium e[t ---] | [---] susceptam fili sui Iucundi S[---

] | [---] gradibus et ornamentis omn[ibus ---] | [---] familia [---] | eorum [---].

675) CIL VIII, 2718. AD 286-305. Lambaesis, Numidia.

Se[cun]dum | [in]dulge[ntiam] | [dd(ominorum) nn(ostrorum) Diocl]etiani | [et Maximia]ni

Augg(ustorum) | [viam? maxima]m Sep|[timianam ia]m dudum | [manu militum l]egionis | [III

Aug(ustae) restitui coep]tam | [antea autem longa] cum | [hominum incuria tum t]emporis |

[vetustate penitus dil]apsam | [atque omnis generis ru]inis | [obrutam atque opple]tam | [---] v(ir)

p(erfectissimus) p(raeses) | [p(rovinciae) N(umidiae) ---]. || [---]+E[---] | [---]T[---] | [---]LE[---]

| [---]S[---]. || [---]N[---] | [---]D[---] | [---]F[---] | [---]+I[---] | [---]A+[---] | [---]+[---]. || [---]SUI[-

--] | [---]IO[---] | [---]EO[---]. || [---]+[---] | [---]C[---].- restorations hypothetical; CIL: [Aurelius Maximianus] v(ir) but not accepted by PLRE.

676) CIL VIII, 17329. AD 284-305. Thabraca, Proconsularis.

I(ovi) O(ptimo) [M(aximo)] | quod M. Iunius [--- a splendi]|dissimo ordin[e --- creatus est aedem

Iovis? vetustate] | dilapsam p[roprio sumptu restituit? --- procon]|sulatu L. Cassi [Dionis ---

idemq(ue) dedicavit?].

677) CIL VIII, 18700. AD 305-306. Macomades, Numidia.

Dddd(ominis) nnn[n(ostris) Diocletiano et Maximiano Augg(ustis)] | et Constantio [et

Maximiano nobb(ilissimis) Caess(aribus)] | aquae ductum fa[---] | lacum viribus reip(ublicae)

C[---] | tum Val(erius) Ant[oninus v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae) ---

per in]|stantiam Sit[---].

678) AE 1966, 600. AD 305-306. Tipasa, Mauretania Caesariensis.

Impp(eratoribus) Diocletia[no et Maximiano sen(ioribus)] Augg(ustis) et | Impp(eratoribus)

Co(n)stantio et Maxim[iano Augg(ustis) et Se]vero et Maximino | nobilissimis Caes[arib]us M.

Valerius | Victor v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) M(auretaniae) [C(aesariensis)

no]vas port[as tur]resque dedicavit (anno) p(rovinciae) C[CLXVII].

679) ILAlg. 2, 582*. AD 314. Cirta, Numidia.

Triumphatori omnium gentium ac domitori universaru[m factionum] | [qu]i libertatem tenebris

Page 115: The Phraseology and Structure of Latin Building -

546 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

servitutis oppressam sua felici vi[ctoria?] | [nova] luce inluminavit [d(omino)] n(ostro) Flavio

Valerio Constant[ino] | maximo pio felici invicto Aug(usto) | [--] Va[l(erius)? Paulus v(ir)

p(erfectissimus)] p(raeses) p(rovinciae) N(umidiae) numini maiestatique eius devota [mente

dicatus].

680) CIL VIII, 210B. AD 312-314. Cillium, Proconsularis.

Clementia temporis et virtute | divina d[[d(ominorum)]] n[[n(ostrorum)]] Constantini [[et

Licini]] inv<i>c(tissimorum) | semp(er) Aug(ustorum) ornamenta [[liberta(tis?)]] restituta et

vetera civi|tatis insignia curante Ceionio Aproniano c(larissimo) v(iro) | patro(no) civitatis.- words in litura.

681) AE 1987, 1061. AD 315. Lambaesis, Numidia.

[---] ob diem festissimum de[cennalium ---] | [--- ma]ximi [[---]] | [--- ad ex]ornandam plateam

arcus [---] | [--- curante] Silicio Siliciano fl(amine) p(er)p(etuo) cur(atore) rei p[ublicae ---].

682) CIL VIII, 2241. AD 314-317. Mascula, Numidia.

Pro b{a}eatitudine [saeculi sui dd(omini) nn(ostri) Impp(eratores) Fl(avius) Val(erius)

Constan]|tinus maximus [et Val(erius) Licinianus Licinius victo]|riosissimi sem[per Augusti ---

cum ornamentis?] | suis meliore cul[tu --- fabricati??] | sunt quae long[a incuria totae collapsae

erant] | curante Iall[io Antiocho v(iro) p(erfectissimo) praes(ide) prov(inciae) Numidiae] | per

ins[tantiam ---] | quas simili sollertia fab[ricatus est? ---].- CIL: [saeculi dd(ominorum) nn(ostrorum)]; my sugg.: [saeculi sui dd(omini) nn(ostri)]; quas simili sollertia

fab[ricatus] possibly a later addition.

683) CIL VIII, 24582. AD 317-318. Carthage, Proconsularis.

S[---] | ther[mas ---] | exquisitis a solo pos[---] | decoro cult[u --- dedicante] | [A]cone Catullino

c(larissimo) v(iro) [---].

684) CIL VIII, 4469. AD 293-320. Nicivibus, Numidia.

[---]NCIAE++IT+[---]VM pro salute a<t>que aeternitate imp[eri ---] | [--- Fl]avi Valeri

Constant[i] [[et]] [---] | [---] dedicante Aurelio Almacio v(iro) p(erfectissimo) p(raeside)

p(rovinciae) N(umidiae) numini eor[um semper devoto ---] | curante L. Ton<n?>eio [---].

- CIL VIII, INDEX, XVII. Notabilia varia: Imp[p(eratorum)]; AE 1998, 1538: pro salute a<t>que aeternitate

imp[erii]; ADQVE pro atque; ET in litura.

685) CIL VIII, 8712. AD 312-324. Bir Haddada, Mauretania Caesariensis.

[Impp(eratoribus) Caess(aribus) Fl]avio Val(erio) Constantino | [[[et] V[a]l(erio) Liciniano

Licinio]] invictis | semper Aug[[g(ustis)]] centenarium | Solis a solo construxit et dedicavit |

Septimius Flavianus v(ir) p(erfectissimus) p(raeses) p(rovinciae) Maur(etaniae) Sitif(ensis) |

numini maiestatiq(ue) eorum semper dicatissimus.

686) CIL VIII, 1183. AD 275-325. Utica, Proconsularis.

Page 116: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 547

Aedem trium camerarum vetustate collapsam | addito cultu meliori laqueariorum pecunia |

propria reformavit spl(endidissima) col(onia) Utik(a) curante | et dedicante Silio Tertullo

c(larissimo) v(iro) cur(atore) suo.

687) IRT 467. AD 324-326. Lepcis Magna, Proconsularis.

Cum basilica vetus ex maxima parte ruina esset deformata | conlabsu ac spatio sui breviass[et

ar]eam forensem | [quae?] divino icta conflagrarat incendio adq(ue) is locus saecul[o] |

fortunatissimo meliora deposceret tantae stragis lab[e s]ubl[a]|[ta] tripertita porticus magnitudine

sui ac Troadensium columna|[r]um adornata operis provincialium ac sum(p)tu publico

disponen[te] | [La]enatio Romulo v(iro) p(erfectissimo) rectore provinciae intra anni spatium

per|fecta ac dedicata est. Adq(ue) ad sempiternam memoriam statua[m] | marmoream suo

numine radiantem domino nostro | Constantino maximo victori semper Aug(usto) idem v(ir)

p(erfectissimus) dicata mente | constituit curante Cl(audio) Aurel(io) Generoso v(iro) e(gregio)

cur(atore) r(ei) p(ublicae) et splendidissimo | ordine coloniae Lepcimagnensium.

- Salomies: [quae?]; IRT: [igne?]; AE 1948, 37: [iaculo].

688) IRT 468. AD 324-326. Lepcis Magna, Proconsularis.

Quod inter cetera civitatis Lepcimagnensium | moenia quae cum sui magnitudine et splendo|re

concordant etiam porticuum macelli in rui|nam [la]bemque conversam remanere nudam | ult[---

]neret quod esset in usu | ac f[---] hort[a]nte clemen|tia [temporis? d(ominorum)] n(ostrorum)

F[l(avi)] Cons[t]antini max(imi) | [et Val(eri) Licini et Fl(avi) Cri]spi et Fl(avi) [Cl]aud[i

Con]stantini | et F[l(avi) Val(eri) Licini no]b(i)l(ium) Caes(arum) [perficien]te ac dedicante |

Laenatio Romulo [v(iro) p(erfectissimo) p(raeside) p(rovinciae) Tripol(itanae)] | [--- amp]liorem

[---]am gratiam et pulchritu|[dinem ---?] sum(p)ti[bus --- admin]istra[t]is.- my sugg.: [temporis?]; [perficien] (or perhaps [disponen] or [administran]?).

689) CIL VIII, 9010. AD 328. Bou Atelli, Mauretania Caesariensis.

M. Au[---] | M M[---]EN[-] | ex pr(a)ef(ecto?) V cen|tenarium a fu|ndamenta (!) su|is sum(p)tibus

fe|cit et dedicavit | (anno) p(rovinciae) CCLXXXVIIII.- Courtois (1955), 120: V (Quingentiani).

690) AE 1981, 878. AD 332. Aïn Rchine, Proconsularis.

[D(omini) n(ostri) Fl(avius) Valerius Constantinus maximus victor semper Aug(ustus) et

Fl(avius) Claudius Constantinus et Fl(avius) Iulius Constantius nob]ilissimi Caesares [et

Fl(avius) Const]ans nob(ilissimus) Caes(ar) | [---]is sui consi[li? ---]ino [[---]]uno [---]a

utriusque fori ac pu[---] faciem | [vi]amque port[icatam?? ---]IBRI[---] praefectura praeto[ri]o

Valeri Maximi Iu[ni Bassi II] | [Papi Pacatiani Flav]i Ablabi Val[eri Felicis] ccccc(larissimorum)

et i[llus]trium vvvv[v(irorum) per instantiam] Domiti Zenofili v(iri) c(larissimi) proconsulis

inchoant[e] | novam [--]VI[--]IO[-]VO [---]iano [-- d(ecreto)] d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

- erasure uncertain.

Page 117: The Phraseology and Structure of Latin Building -

548 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

691) CIL VIII, 24521. AD 331-333. Carthage, Proconsularis.

[Matri deum Magnae Idaeae et] Atti | [L. Aradius Valerius Proculus v(ir) c(larissimus) augur]

pont(ifex) mai(or) XV(vir) s(acris) f(aciundis) | [pontifex Flavialis praetor tutelaris legat(us)] pro

praet(ore) prov(inciae) Numid(iae) | [peraequator cens(us) p]rov(inciae) Gallae[c(iae) p]raes(es)

prov(inciae) Bizac(enae) consular(is) | [prov(inciae) Europae consula]r(is) prov(inciae)

Thrac(iae) consular(is) prov(inciae) Sicil(iae) com(es) | [ordinis primi ite]m procons(ul)

prov(inciae) Afr(icae) agens iudicio sacro | [pe]r provincias Africana[s] | [porticum templi? ab

ut]roq(ue) latere [re]stituit D[---] | [curante? ---] C. filio [Karth]aginie[ns- ---].

692) CIL VIII, 14436. AD 326-333. Belalis Maior, Proconsularis.

B{a}eatissimo saeculo in[v]i[c]torum principum [ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Imp(eratorum)

Fl(avi) Valeri Constantini maximi] | victoris semp(er) Aug(usti) et Constantini Iun(ioris) et

Constanti gloriosissim(orum) Caes(arum) [---] | aedem sive curiam sed et sexsagonem serva[t]a

[in hac parte operis? cu]|riam vero a fundamentis conla(psam) proconsulatu M. Ce[io]ni Iul[iani]

c(larissimi) v(iri) [v(ice) s(acra) i(udicantis)?] | et Gezei Largi Materniani c(larissimi) v(iri)

leg(ati) eius pat(roni) c(oloniae) n(ostrae) ex i(n)stitutio[ne] +++[---] | et a<d>iutorium L. Modi

Valentionis cur(atoris) r(ei) p(ublicae) eius curante +[-]+[---].

- my sugg.: [v(ice) s(acra) i(udicantis)]; CIL: [vice sacra iudicantis ex auctoritate eiusdem?].

693) AE 2003, 2004. AD 326-333. Cincari, Proconsularis.

B<ea>tissimo [saeculo ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Fl(avi) Val(eri)] | Constantini{i} maximi

v[ictor(is) Aug(usti) et Constantini Iu(nioris) et Constanti nobil(issimorum)] | Caess(arum)

Capitolium vetus[tate] conlapsum [restituit? ---] | et dedicavit Domitius Z[enophilu]s v(ir)

c(larissimus) proconsu[l v(ice) s(acra) i(udicans) cum ---]|no v(iro) c(larissimo) leg(ato) suo

curan[te ---]sio Fortu[nato curatore reip(ublicae) municipi Cinc(aritanorum)]. - BAETISSIMO pro

beatissimo; my sugg.: [restituit? ---]; AE: [refecit?].

694) AE 1949, 49. AD 326-333. Hr El Left, Proconsularis.

[Pro salute? ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Constant]ini maximi Aug(usti) et Constantini et

Constanti `nobb(ilissimorum) Caess(arum)´ | [--- inso?]litum fastidi (!) opus erectum est

deductum longo tractu (a) nimfio (!) | [---]lio Florentio v(iro) p(erfectissimo) proc(uratore)

pat(ronis) devotissimis dedicata sunt.

- FASTIDI pro fastigio?

695) CIL VIII, 1408. AD 326-333. Thignica, Proconsularis.

[--- be]atissimo saeculo ddd(ominorum) nnn(ostrorum) [Fl(avi)] Constantini maximi v[ictoris ---

] | [--- porticus? f]ori holitori indulta p{a}ec[u]nia a fundamentis et s[---] | [--- res publica

muni]cipi Thignicensis procon[s]ulatu Domiti Zenofili c(larissimi) [v(iri) v(ice) s(acra)

i(udicantis) ---].

- my sugg.: [porticus?] (or [opus]?); [res publica] (or [curator rei publicae]).

Page 118: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 549

696) ILAlg. 1, 1273. AD 326-333. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

Beatissimo sa[eculo ddd(ominorum) nnn(ostrorum)] | Constantini ma[ximi victoris] | semper

Aug(usti) et C[onstantini] | et Constanti no[bb(ilissimorum) Caess(arum)] | plateam v(e)terem

S[---] | lapide spoliatam [---] | Nonius Marcel[l]u[s ---] | Herculius qu[---] | constravit P[---

ther?]|mas et ce[llas? --- rui]|[n?]a dilap[sas ---].- AE 1903, 97: qui[nquennalis?].

697) CIL VIII, 22853. AD 326-333. Thysdrus, Proconsularis.

[--- a]ntea cultu [---] | [---]rectu formatas [---] | [---] pro beatitudine saeculi [ddd(ominorum)

nnn(ostrorum) Imp(eratoris)] | [Flavi] Constantini maximi victoris [ac triumf(atoris) semper

Aug(usti)] | [Const]antini et Constanti nobilissimorum [---] | [---]ne Caesarum in meliorem

faciem mac[---]. || [---]ris in mult[---] | [---]vati accessum [---] | [--- s]peciem decor[---] | [---

curant?]e Val(erio?) I[---] | [---]GA+++++[---] | [---]+[---].

- my sugg.: ris in mult; [curant?]e; CIL: RISINMVI+; [instant?]e; new reading: Lepelley (1981), 321.

698) AE 1992, 1767. AD 336. Ammaedara, Proconsularis.

Nepotia[no et Facund]o co(n)s(ulibus) | P. Rutilius V[--- flam(en)] | perp(etuus) curator

[r(ei)p(ublicae)] | absidam a solo [in ther]mis | hiemalibus sua pecunia addidit.

699) CIL VIII, 8370. AD 317-337. Igilgili, Mauretania Caesariensis.

[--- C]onstantinus Augus[tus ---] | [---]us nobilissimus Caes[ar ---] | [---]rorum ut nec memoria

veter[---] | [---]+EARER[---] civitat[---] | [---]I[---]ETV[---]SVS STE[---] | [---] etiam [---]E [---

]ssen[t ---] | [---] rebus F[---] omnibus restituta [---] | [---]ARTERE P[--- p?]ontibus ceteris

etia[m ---] | [--- lab?]orante [---]atis et in integrum [aspectum? ---] | [---]e perf[ec-? --- d]esertam

ex pu[---] | [---]ctissim[---] dedicavit.

- based mostly on CIL VIII, 8370 instead of CIL VIII, 20211 (the older version is better); my sugg.: [---]ssen[t];

[lab]; [aspectum]; ]e perf[ec-?]; CIL: EPERF.

700) CIL VIII, 796. AD 338. Avita Bibba, Proconsularis.

[---] aeterno Numini praestanti propitio sacrum | [--- Vi]ctoris sacerdotis et Arri Servili rem

agentib(us) (!) | [--- nec]non et silice{m} omne sanctuarium stravit | [--- (ante diem) q]u[i]nt(um)

Idus Martias Ursi et Pollemi consulatus.

701) CIL VIII, 12272. AD 337-338. Avita Bibba, Proconsularis.

Fanum dei Mercurii ruina mi<n>[ante --- beatissimo saeculo] | dd[[[d(ominorum)]]]

nn[[[n(ostrorum) Constantini et]]] Cons[tanti et Constantis Augustorum invictorum] |

proconsulatu Aureli Celsini [v(iri) c(larissimi) --- in administra]|tione sua restauravit [--- curante

ac dedicante] | Imbrio Geminio Fausti[no? curatore rei p(ublicae) ---].- MIM pro min[---].

702) AE 1955, 140. AD 339. Aïn Sidi El Hadj, Mauretania Caesariensis.

Page 119: The Phraseology and Structure of Latin Building -

550 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[Castra? A]ureli | [Inno]centis | [Samma?]cis fili | [p]ost obi|[tum p]atris a fu|[n]damenta (!) |

[dedi]cavit cum | [filis] suis a(nno) p(rovinciae) 1| | [--- e]t Secundo.

703) CIL VIII, 21531. AD 339. Ammi Mûsa, Mauretania Caesariensis.

In his praediis M. Aureli | Vasefanis v(iri) p(erfectissimi) castra{m} se|ne cui{i}usque

comm<o>dum laboribus | suis filis nepo[t]ibusque suis | (h)abituris perfecit coepta Nonas |

Februarias (!) [-]VII[-]O+[---]AI +I+ [-- a]n(no) p(rovinciae) CCC.

704) AE 1955, 139. AD 346. Kherba des Aouisset, Mauretania Caesariensis.

[Sa]lvis dominis | [Imp]er[at(oribus)] CC(aesaribus) nn(ostris) Con|stant[io] et Const|ante portas

ac val[vas sua]s fa[ct(as)] | subs[t]antia Maximiani p(rae)p(ositi) | post conss(ulatum) Am(a)nti

et | [Al]bini a(nno) p(rovinciae) 1| et VII.- 1| et VII = CCCVII; Salama (1954), 206: subs[t]antia; AE: substantia.

705) I.ALTAVA 67. AD 349-350. Altava, Mauretania Caesariensis.

Pro sal[ute atq(ue)] incolumi|tate dd(ominorum) nn(ostrorum) Impp(eratorum) Co(n)stanti et |

Co(n)stans (!) Augg(ustorum) muru(m) et porta(m) nova(m) | et turres a solo Statulenius Felix

| disp(unctor) una cum primores (!) ded[i]|cavit (anno) p(rovinciae) CCC[X].

706) CIL VIII, 11184. AD 340-350. Biia, Proconsularis.

Vota | p(ublica) B(iiensium). || Administrante Q. Mycio <I>ndul<g>entio fl(amine) p(erpetuo)

cur(atore) rei public[ae Biiensium --- templum? a]nte plurima s(a)ecla coeptum [--- c]oeptum a

solo duaru[m --- anno duo]viratus C. Aureli Galosi et M. Favoni Mac<e>doni perfectum ann<o>

duoviratus [---] Splendoni Restutiani et P. Aur(eli) Roburi Pr[--- sumpti]bus parte ex pec(unia)

pub(lica) parte ex oblatione [decurionum --- dedicavit ---] Victorinus vir clarissimus con[sularis

provinciae Valeriae Byzacenae --- curante ----] Arrio Secundiano. || Ex indulgentia sacra

dd(ominorum) nn(ostrorum) Constantii et Constantis maxim[orum Augg(ustorum) ---].

- ENDVLCENTIO pro Indulgentio; ANNI pro anno; PARTE pro partim; MACIDONI pro Macedoni; Lepelley

(1981), 279: B(iiensium); the order of fragments uncertain.

707) ILPBardo 289. AD 340-350. Hr Haouli, Proconsularis.

Saeculo felic[issimo] | d[[d(ominorum)]] n[[n(ostrorum)]] Fl(avi) Constanti et [[Fl(avi)

Con[stantis]]] [---] | administrantibus etiam | Fl(avio) Dardanio amplissimo proc(onsule)

c(larissimo) v(iro) et l{a}egatis [---] | [p]ulcherrimum factum cum porticus [--- per rude]|[ra]

turpia foedabantur ad statum [pristinum ---] | [pisc]inalis ad restaurationem D[---] | [---]S

c<u>l{i}tumque nitent soliar[em cellam ---] | [---]oleum a fundamentis per[---] | [---] pron<a>um

aqu<ae>duct<us> a fu[ndamentis ---] | [---]ium solium vero inst[auravit? ---] | [---]T C.Aurelius

Stat[ianus ---] | [---] cur(ator) r(ei) p(ublicae) una cum omn[ibus decurionibus ---] | [---

]sinsensium perfecit e[t dedicavit].- LAEGATIS pro legatis; COLITVM pro cultum; PRONEVM pro pronaum; AQVIDVCTI pro aquae ductus.

Page 120: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 551

708) IRT 55. AD 340-350. Sabratha, Proconsularis.

A[ede]m Liberi Patris quam antiqua ruina cum lab[e ---] | P[--]IVS ins[ta]urationem EA[---

]RISO[---] | d(ominorum) n(ostrorum) [Fl(avi) Iu]l(i) Constantii m[aximi et Fl(avi) Iul(i)

Co]nsta(n)tis max[imi triumphato]|rum se[mper Aug]ustorum [---] AM[---]|rimum praesidicium

v(iri) p(erfectissimi) Fl(avi) Victoris Calpurn[i ---] ser|vavit hanc L. Aemilius Caelestinus duovir

[quinquenn]alis fl[amen] | perp(etuus) amori patriae studiose respon[dit ---]a v(iro)

p(erfectissimo) | [p]atrono prov(inciae) dedican[te ---]R fecit | ex [decreto ordinis].

709) ILAlg. 1, 534. AD 340-350. Zattara, Proconsularis.

[Pro felicitate?] beatissimi sae[culi] dd(ominorum) nn(ostrorum) Constanti et Con[st]antis

ma[ximorum] semper Augg(ustorum) opus fo[ri --- sp]atio usque ad rec[t --- Ta]nnonius Felix

[flamen] | [per]petuus curat[or rei pub]licae municipii Zat(tarensis) porticu[---] et rostris

[devotus numini maiest]atique eorum [exornavi?]t [idemque] de[dicavit].

- line division uncertain.

710) ILTun. 1557. AD 351. Mustis, Proconsularis.

[Beatissimis? temp]oribus dd[[d(ominorum)]] nn[[n(ostrorum)]] Flavi Iuli Constantii et [[---]]

victorum | [---][[---]] nob(ilissimi) Caesaris forum tran{s}sitorium quod antea non erat | [---]

amp(lissim-) proco(n)s{s}(ul-) cum Egnatuleio Crescente v(iro) c(larissimo) legato Numidiae |

[---]que insistent[---]um.

- erased names were probably Magni Magnenti; Magni Decenti.

711) CIL VIII, 9282. AD 351-354. Mouzaia, Mauretania Caesariensis.

[Sal]vis dd(ominis) nn(ostris) | [qui nu]nc florent Constantio | [Aug(usto) nost]ro hoc <et>

Constantio | [Caes(are) nostro] cuncta comitum | [executus] iussa nova moenia | [num?]ine

iuvante ref<e>cit | [ordo cu]m populo loco | [re]i p(ublicae) cuncto.- II pro et; REFICIT pro refecit.

712) ILPBardo 245. AD 361. Bulla Regia, Proconsularis.

[Beatissi]mis temporibus | [d(omini) n(ostri) Claudi Iul]iani pii felicis victoris ac | [triumfato]ris

semper Aug(usti) Clodio Hermo|[geniano Olybr]io amplissimo et c(larissimo) v(iro) proconsule

| [p(rovinciae) A(fricae) Atilius T]heodotus v(ir) c(larissimus) legatus Numidiae | tabularium

vetus[tate et incuria conlabsum?] | cum omni cult[u et omnibus ornamentis pu]|blice perfecit.- Conti, AfrRom 15 (2004), 1684-5, n. 3: [Claudi Iul]; ILPBardo: [Fl(avi) Claudi Iul]iani; my sugg.: [incuria

conlabsum]; CIL VIII, 25521: [et sordibus deformatum].

713) ILAlg. 1, 3052. AD 361. Theveste, Proconsularis.

[Pro felicitat?]e | dd(ominorum) nn(ostrorum) Con[s]tanti max[i]mi vi[c]toris [semper Aug(usti)

et Iuliani] nobilissimi ac floren[tissimi Caesaris] | Quintus Clodius Herm[og]en[ianus Olybrius

v(ir) c(larissimus) proc]onsule p(rovinciae) A(fricae) v(ice) s(acra) c(ognoscens) patronu[s

col(oniae) Thevestinorum] | frontes duas a solo consti[tuit? et plateam??] infinitis ruderibus

obplet[am purgavit? or mundavit?].

Page 121: The Phraseology and Structure of Latin Building -

552 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

- QVINTVS pro Q.

714) ILPBardo 357a. AD 361. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[[---]] | cum [---]ME[--- thermas a]estivale[s ---] | eorum [--- desi]derio [---] popu[l ---] dolori [--

-] | et non [---]er[i]s oper[---]edibe[---] praecisis [canalib?]us mo[---]|que hu[more supe]rfluo

[m]agis fleban[t qua]m prol[ue]bant v[i]gili cura sollertique | [labo]re inpens[o i]ntra septimum

mensem adiecti[s] omnibus perfectisque [c]un[c]tis | quib[us] lavacra indigebant Ann[i]us

Namptoius fl(a)m(en) p(er)[p(etuus)] iurisconsultus [magister] | studi[or]um cur(ator) rei

p(ublicae) cum Thu[burbitan]ae urbis florentissimo sena[tu] | c[u]n[ct]aque eius p[lebe] |

[per]feci[t e]xcoluit dedicav[i]t.

715) ILPBardo 357b. AD 361. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[Beatissimo saeculo dd(ominorum)] nn(ostrorum) C[onstanti pii fel]ic[is maxim]i | [et

invictissimi Augusti] et Iuli[ani no]bil[issimi] Cae[saris] | [pro]co[ns]ulatu Clo[di

H]ermogenian[i v(iri) c(larissimi) p]roc(onsulis) [p(rovinciae) A(fricae) et le]gatione [Crepe]rei

| Optatiani v(iri) c(larissimi) leg(ati) Karthag(inis) [t]hermas [aes]tivales p[ost] ann[os solidos

o]cto | i[n]tr[a] septimum mensem a[d]iectis omnibus perfectisq[ue] cuncti[s] | [qu]ibus lavacra

ind[ig]ebant Ann[i]us Namptoiu{iu}s fl(a)m(en) [p(er)]p(etuus) | iurisconsultus magister

st[udiorum] cur(ator) rei p(ublicae) cum Thub[ur]bi[t]anae | [u]rbis ordine amplissim[o

cuncta]qu[e] eius plebe | [per]fecit excoluit dedicav[it].

716) AE 1955, 55. AD 361. Tunis (Medina), Proconsularis.

Favente clementia d(omini) n(ostri) Iuliani [p(ii) f(elicis) Aug(usti) vic(toris) ac triumf(atoris) ad

reformandam?] | faciem civitatis lacum sord[ibus foedatum --- ut aquarum necessa?]|rium usibus

abundaret in meliorem et [elegantiorem cultum? --- proconsulatu] | Clodi Hermogeniani

c(larissimi) v(iri) Crepereiu[s Optatianus legatus Karthaginis] | splendidae insistente operi Aelio

Basili[o cur(atore) reip(ublicae)?].- my sugg.: [ibus foedatum --- ut aquarum necessa?]rium (cf. CIL VI, 1793: necessariis usibus civitatis); AE:

sord[idus --- ut denuo aquis complu?]rium..

717) CIL VIII, 22768. AD 355-361. Ras El Aïn Tlalet, Proconsularis.

[--- dil]apsa ad REI[---] | [---]OS propugna[cul- ---] | [T. Archo]ntiu[s] Nilu[s] v(ir)

[p(erfectissimus) p(raeses) et comes p(rovinciae) T(ripolitanae)] | [prov]incialibus o[btulit] | [ad

ex]ercituum u[tilitatem] | [p]rocuravi[t].

718) ILAfr. 11. AD 355-361. Ras El Aïn Tlalet, Proconsularis.

VAGANI[---]SIO[---]S[---]DINE L[---] | [dd(ominorum) nn(ostrorum)] Constanti pii felicis ac

triumphatoris s[emper Aug(usti)] | [et Iul]iani fortissimi ac floren[t]issimi Caes[aris] |

[castell?]um funditus evers[u]m [par]tim ex su[o sumptu] | [partim ex ---]VM[---]RESCONII

[i]nlaesis N[---] | [provin]cialibus [--- T. A]rchon[tius Nilus v(ir) p(erfectissimus)] | [p(raeses) et

comes provinciae Tripolitanae restituit].

Page 122: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 553

- ILAfr. mistakenly [L. A], see PLRE, s.v. Nilus 1.

719) ILAlg. 1, 1275. AD 355-361. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

[Felicissimo saeculo? dd(ominorum) nn(ostrorum) Constanti victoris ac triumphatoris semper

Aug(usti) et Iuliani nobilissim]i ac b{a}eatissimi Caes(aris) forum [---] temporis incuria vel [---]

penitus [conlapsum?] | [--- Thubur]sicensibus hoc loco resti[tutum est? curantibus? ---]to

Fest[ian]o et Postumio [---] flaminibu[s perpetuis ---?].- my sugg.: [conlapsum?]; ILAlg. [corruptum].

720) CIL VIII, 1579*. AD 337-361. Mustis, Proconsularis.

Invictissimo felicissimoque | Imperatori Tiberio Iulio | Augusto Caesari orbis | pacatori

Musticensium | d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).- a badly copied text; cf. CIL ’interpolatum’.

721) CIL VIII, 9997. AD 305-361. Provenance unknown, Proconsularis.

[--- Consta?]ntianam basilicam | [---] Frolius Caecilianus cur(ator) r(ei) p(ublicae) fecit.

722) ILAlg. 1, 1274. AD 361-362. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

B{a}eatissimis temporibus Fl(avio) Va[l]|erio Constantino ma{c}|ximo (!) sui cum veneratione

| de ruinis signo titulisq(ue) | translatis proconsula|tu Clodi Hermogeniani c(larissimi) v(iri) |

Flavius Atilius Theodotus | v(ir) c(larissimus) legatus eius congruam | stationem fori novi a se

con|diti providere curavit.

723) ILAlg. 1, 1276. AD 361-362. Thubursicum Numidarum, Proconsularis.

Felicissimo s(a)eculo | d(omini) n(ostri) Iuliani victo|ris ac triumphatoris | Augusti | proconsulatu

Hermo|geniani c(larissimi) v(iri) Atilius | Theodotus v(ir) c(larissimus) legatus | eius forum

novum | quod instituit perfecit | ac dedicavit addit(is) | columnis et statuis | exornavit.

724) ILAlg. 2, 624A. AD 362-363. Cirta, Numidia.

Claudius Avitianus | comes primi | ordinis agens pro | pra[efe]ctis basilica[m] | [Cons]tantianam

cum | porticibus et tetra|[py]lo [con]stituend[am] | [a] solo perfi[ciendam]|q[ue] [c]u[ravit].

725) ILAlg. 2, 624B. AD 362-363. Cirta, Numidia.

[---] | [---] | [---] | prae[fectis b]asi[licam] | Con[s]tan[t]ianam cum | porticibus et tetrapylo

const[i]|tuendam a solo perficiendam|[q]ue [c]uravit.

726) ILAlg. 1, 2100. AD 361-363. Madaurus, Proconsularis.

B[eatissimis temporibus florentissimoque? sa]eculo d(omini) n(ostri) [[Iul[ia]ni]] | per[petui

Aug(usti) thermae --- in]curia paene ad in|teritum [redactae? --- ca]meris omnibus | et soliis e[t?

--- n]on tantum in|[f]eriorum [---]tis voragini | [--- sup]e[r]io[rum? ---] || [---]s qui picturae

grati[am ---] | [---] melioribus ornam[entis ---] | [---]sunt proconsula[tu ---] | [---] sum(p)tu

Page 123: The Phraseology and Structure of Latin Building -

554 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

publico ++[---] || [--- per instantiam? --- Ma]rciani ducena|rii +++++ [splend]id[i] e[t]

laudab[i]l[i]s v[i]ri cur(atoris) re[i] p(ublicae) perfec[t]ae sun[t] et cum ordin[e ---] | eiusdem

col[oniae no]st(rae) et populo [---?] d[e]d[ic]atae.

- my sugg.: [per instantiam?]; ILAlg.: [instantia?]; reconstruction uncertain.

727) ILAlg. 1, 2101. AD 364. Madaurus, Proconsularis.

Pro tanta securi[tate temporum] | dd(ominorum) nn(ostrorum) Valentiniani [et Valentis

perpetuo]rum Au[gg(ustorum)] | [therm]as aestivas olim splen[did(issimae)] coloni[ae nostrae

orn]a[mentum sed tot re]tro annis ruinarum labe deformes pa[rietibusque omni]um soli|orum ita

corruptis ut gravibus damnis adficerent [nun]c omni idonitate con|structas et cultu splendido

decoratas sed et patinas ampliato aeris pondere | omni idonitate firmissimas proconsulatu Publi

Ampeli v(iri) c(larissimi) Octavio Privatia|no v(iro) c(larissimo) legato Numidiae C(a)ec(ilius)

Pontilius Paulinus ffl(amen) p(er)p(etuus) p(atronus) c(oloniae) curator reip(ublicae) pecunia |

publica perfecit porticum quo[q]ue ingredientibus ab atrio sed et pronaum | eidem coh(a)erentem

commeantibus per viam trabibus tignis [---] ceterisque | [--- Pont]ilius Pauli|[nus ---] ordine.

728) ILTun. 1538b. AD 364. Mustis, Proconsularis.

Salvis principibus dd(ominis) nn(ostris) Valent[iniano et Valente semper Augg(ustis)

administrantibus] Publio Ampelio v(iro) c(larissimo) am[plissimo procon]sule provinciae

[Africae iudice sacrarum cognitionum] Privatiano quoque v(iro) c(larissimo) legato [Numidiae

--- Ant?]onianus fl(amen) p(er)p(etuus) cu[rator reip(ublicae) cum ordine Mustitanorum restituit

et dedicavit??].

729) ILTun. 1542. AD 366-367. Mustis, Proconsularis.

Florentissimo statu dominorum prin[cipum nostrorum Imperatorum] | Valentiniani et Valentis

perpet(uorum) Augg(ustorum) fo[rum vetustate et longa incuria dirutum?] | restitutum atque

perfectum est disponen[te Iulio Festo Hymetio v(iro) c(larissimo) proconsule] | provinciae

Africae iudice sacrarum cogni[tionum administrante Fabio Fabiano c(larissimo) v(iro)] | legato

suo curante L. M(---) Respecto Lucilio fl(amine) p(er)p(etuo) cu[ratore reipublicae].- AE 1932, 14: [cipum nostrorum Imperatorum]; [rum vetustate et longa incuria dirutum?]; [tionum].

730) ILAlg. 2, 541. AD 364-367. Cirta, Numidia.

Spel(a)eum cum [sig]|nis et ornamen[tis] | Publilius Ceion[ius] | Caecina Albinu[s

c(onstruxit)??].

731) ILAlg. 2, 7876. AD 364-367. Cuicul, Numidia.

Pro beatitudine ac felicita|te temporum dd(ominorum) nn(ostrorum) Valen|tiniani et Valentis

semper | Augg(ustorum) basilicam dignam | coloniae Cuiculitanae eges|tis ruderibus quae ipsis

iam || altiora essent culmi|nibus civitatis a <f>un|damentis constru|xit exornavit dedi|cavitque

Publilius | Ceionius Caecina || Albinus v(ir) c(larissimus) consularis | sexfascalis provinciae |

Numidiae curantibus | p(ie?) f(eliciter?) C(a)ecilio Patricio fl(amine) p(erpetuo) Tul(l)io |

Page 124: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 555

Pr(a)estantio fl(amine) p(erpetuo) Pomponio Pude(n)|tiano f(lamine) p(erpetuo) Dom(itio)

Rustico G(---) S(---) Faustiniano.- EVNDAMENTIS pro fundamentis; PF GS unclear abbreviations: AE 1946, 111: p(ie) f(eliciter) c(enturione?) S(--

-); AE 1946, 107: p(er?)f(icientibusque?) g(---) s(---). ILAlg. : c(enturione?) S(---) “manifestement à tort”.

732) ILAlg. 2, 7877. AD 364-367. Cuicul, Numidia.

Pro beat[itudine] ac felicitat[e temporum] | [d]ominor[um n]ostrorum V[alentiniani] | [et

V]alent[is se]mper Augusto[rum basilicam] | [dignam c]oloniae Cuicu[li]tana[e egestis] |

[ruderibus qua]e ipsis iam a[ltio]ra es[sent] | [culminibus civitatis a] funda[m]entis | [construx]it

exornavit dedicavitqu[e] | [Publ]ilius [Cei]onius Cecina Albinu[s] vir cla|[rissi]mus consularis

sexfascalis pro|[vinc]i(a)e Numidi(a)e curantibus C(a)ecili[o] Patri|[cio ff(lamine)] p(er)p(etuo)

cum Tul(l)io Pr(a)esta[n]tio ff(lamine) p(er)p(etuo) Pompon[i]o Pu|[dentian]o ff(lamine)

p(er)p(etuo) Domitio Rustic[o ---]io Faustiniano dd(uum)v(iris).

733) ILAlg. 2, 7878. AD 364-367. Cuicul, Numidia.

Pro beatitudine [temporum] | dd(ominorum) nn(ostrorum) Valenti[niani et Valen]|tis semper

Augus[torum basili]|cam vestiariam d[isposuit? ex]|truxit dedicavitq[ue Publilius] | Caeionius

Caecina Al[binus v(ir) c(larissimus)] | consularis sexfasc[alis p]rovin|ciae Numidiae curante ac

propri|o sumptu perficiente Rutilio Satur|nino v(iro) c(larissimo).

- AE 1888, 30: [e suo cons?]; CIL VIII, 20156: [--- ex].

734) ILAlg. 2, 7914. AD 364-367. Cuicul, Numidia.

Ulpius Egna|tius Faventi|nus v(ir) c(larissimus) cons(ularis) | p(rovinciae) N(umidiae) quod vel

| amplitudi|ni vel orna|tui basilicae | Tisediacor(um) | tribunalium | defuerat Vic|toriae

simula|crum consti|tuendum con|locandumque | curavi.

735) AE 1982, 943. AD 364-367. Hippo, Proconsularis.

Beatissimo s(a)eculo dd(ominorum) nn(ostrorum) Valentiniani et V[alentis] | invictiss[i]morum

clementissimorumq(ue) principum | [---] polleni atqu(e) praeclara sunt macelli ma|[--- per

annorum se?]riem longa incuria ac discissione [---] | [---]am non[---] | [---]iam reip(ublicae) [---]

| [---]o procons[ul- ---] | [---]nusta[---].

- my sugg.: [per annorum se?]riem (cf. CIL VIII, 2572: multorum incuria dilapsum et per longam annorum seriem);

[ul-]; AE: [te]riem; ma[rmora]; [---].

736) AE 1909, 222. AD 364-367. Hr El Abiod, Numidia.

[--- invictiss]imorum nostro[rum ---] || [--- se]mper Augustorum [---] || [---] honestissimi

municip[i ---] || [--- a fun]damentis reddidit ded[icavit ---] || [--- Publilius Caeioniu]s Caecina

Albinus vir cl[arissimus ---] || [--- cur]antibus Iulio Patricio v(iro) [c(larissimo)? ---] || [---

duum]viro et (A)elio Fortuna[to ---].- PLRE 1, Patricius 6: v(iro) [c(larissimo) --- duum]viro.

737) AE 1987, 1062. AD 364-367. Lambaesis, Numidia.

Page 125: The Phraseology and Structure of Latin Building -

556 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[Pro beatitudine?] temporum inclyto[rum dd(ominorum) nn(ostrorum) Impp(eratorum) semper]

| [Augg(ustorum) Valent]iniani et Valentis toto orb[e victorum porticus?] | [longa vetusta]te

destitutas reformavit instaurav[itq(ue) Publilius Ceionius] | [Caecina Albinus cons(ularis)

s(ex)f(ascalis) p(rovinciae) N(umidiae) Constantinae] cur(ante) Iul(io) Felice fl(amine)

p(erpetuo) duoviralicio [---].

738) CIL VIII, 2656. AD 364-367. Lambaesis, Numidia.

[Pro splendore felicium saeculorum?] fortissimorum et gloriosissimo[rum principum] |

[dominorum nostrorum Valentiniani et Val]entis semper Augg(ustorum) aedem fontis cum

porti[cu et antis et propylis?] | [longa vetustatis serie absumptam et?] r[u]inis [obrutam?] ad

faciem pristinam orn[atam etiam novo opere?] | [Publilius Ceionius Caecina Albinu]s v(ir)

[c(larissimus)] consul[aris] V[---]VRR[---] | [---]RAND duovir X[---].

739) CIL VIII, 2722. AD 364-367. Lambaesis, Numidia.

Ex indulgentia dominorum divinorum | principum Augg(ustorum)q(ue) nostrorum Valenti|niani

et Valentis toto orbe victorum | forum transitor[ium] cum aede{m} CAL|ENI conlapsum

[pe]nitusq(ue) ad|flict(um) a fundamento [ex]struc|[sit? ---].

740) CIL VIII, 18229. AD 364-367. Lambaesis, Numidia.

[Restaur??]avit o[pus??] | [Publiliu]s Caeionius | [Caecina] Albinus v(ir) c(larissimus) |

[cons(ularis) sex]f(ascalis) p(rovinciae) N(umidiae) | [cur(ante) ---] Variano fl(amine) p(erpetuo)

cur(atore) r(ei) p(ublicae) [L(ambaesitanae)].

741) CIL VIII, 4767. AD 364-367. Macomades, Numidia.

Pro beatitudine s(a)eculi dd(ominorum) nn(ostrorum) | Valentiniani et Valentis p(er)p(etuorum)

Augg(ustorum) | arcum Publilio Ceionio Caeci|na Albino v(iro) c(larissimo) cons(ulari)

p(rovinciae) N(umidiae) C(onstantinae) dispo|nenti ac d<e>dicante Popilius Con|cessus fl(amen)

p(er)p(etuus) ob honorem [fl]amo[ni] | et e[---]cie[---].- DBDICANTE pro dedicante.

742) AE 1987, 1082. AD 364-367. Mascula, Numidia.

Aureis ubique temporibus dd(ominorum) nn(ostrorum) Valentiniani et Valen|tis perpetuorum

(Au)gg(ustorum) statum desperata recipiunt ami|ssa renovantur ruinarum deformitatem decor

novit|atis excludit iamdudum igitur thermarum aestival|ium fabulam factam depellens faciemque

restituens | Publi<li>us Ceionius C(a)ecina Albinus v(ir) c(larissimus) consularis [s(ex)f(ascalis)

p(rovinciae) N(umidiae) C(onstantinae)] | ad splendorem tam patriae quam provinciae restituit

| perfecit dedicavit[que?] omni nisu [cur]antib[us] | Aemilio Flaviano Fabio Praetexta[to

F]lav[i]o | Innocentio Mario Secundino [---io E]xcu[s]antio | ffl(aminibus) p(er)p(etuis). |

B(onis) b(ene).- AE: pp(erpetuis).

Page 126: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 557

743) CIL VIII, 2242. AD 364-367. Mascula, Numidia.

Pro splendore felicium saeculor[um dd(ominorum) nn(ostrorum)] | [Val]entiniani et Valentis

semp[er] Au[gustorum] | [---]+[-]+ATA VE[---]MNI Mascul[---] a | [f]undamentis construxit [et

dedicavit Publili]|[us] Ceionius Caecina Albinus [v(ir) c(larissimus) consularis] | sexfascalis

provinciae N[umidiae ---].

744) ILAlg. 2, 379. AD 364-367. Stora, Numidia.

Pro magnificentia temporum | principum maximorum domi|norum orb[i]s Valentiniani et |

Valenti[s] semper Augg(ustorum) horrea | ad securitatem populi Romani | pariter ac

provincialium con|structa omni maturitate | dedicavit Publilius Caeionius | Caec[i]na Albinus

v(ir) c(larissimus) cons(ularis) | sexf(ascalis) p(rovinciae) N(umidiae) Cons(tantinae).

745) CIL VIII, 2388. AD 364-367. Thamugadi, Numidia.

Pro magnificentia saeculi dd(ominorum) nn(ostrorum) Valentiniani et Valentis semper

Augustorum [quat]|tuor porticus Capitoli seri{a}e vetustatis absumptas et usque ad ima

fundamenta c[ollapsas] | novo opere perfectas exornatasque dedicavit Publilius Caeionius

Caecin[a Albi]|nus vir clarissimus consularis curantibus Aelio Iuliano iterum reipublicae

[curatore] | Fl(avio) Aquilino ff(lamine) p(er)p(etuo) Antonio Petroniano ff(lamine) p(er)p(etuo)

Antonio Ianu{i}ariano ff(lamine) p(er)p(etuo) [[---]] | [[---]]V[[---TIONM NOCI -- cur(ator-)

reipub(licae)]].

- the end of the inscription is remains of an older text.

746) ILAlg. 1, 255. AD 366-368. Calama, Proconsularis.

Temporibus beatissimis [dd(ominorum) nn(ostrorum) Valentiniani et Valentis perpetuo]|[ru]m

Augg(ustorum) restituit v(ir) c(larissimus) Iulius Festus [Hymetius proconsule p(rovinciae)

A(fricae) --- tess]|ell(atum) opus cum adesset d(e)d(icavit) cum Fabio Fabiano v(iro) c(larissimo)

[legato suo or Numidiae ---] | CAV sedem cum propriis sumptibus [---].

- Lepelley (1981), 92: [tess]ell(atum).

747) ILAlg. 1, 256. AD 366-368. Calama, Proconsularis.

Beatissimis temporibus dd(ominorum) nn(ostrorum) Valentiniani et Valentis perpetuorum

Augg(ustorum) procons[ulatu v(iri) c(larissimi) Iuli Festi Hymeti? legatio]|ne v(iri) c(larissimi)

Fabi Fabiani piscinam quae antea tenuis aqu(a)e pigra fluenta capiebat nunc ve[ro --- unda?]|rum

intonantium motibus redundantem Q. Basilius Flaccianus fl(amen) p(er)p(etuus) augur et

cur(ator) [rei p(ublicae) restituit?] | et excepto[rio --- ext]ructo adq(ue) perfecto cum [Bas]ilio

Maximo Auf[id]iano [filio suo dedicavit].

748) ILAlg. 1, 2102. AD 366-368. Madaurus, Proconsularis.

Pro tanta felicitate tempo[rum invictissi]|morum principum dd(ominorum) nn(ostrorum)

perp(etuorum) [Augg(ustorum) Valenti]|niani et Valentis piscinalem istam [---] | et soliarem

cellam lacuniis densis ita foed[atas ut ima pavi]|menti monstrarent atque ita retentione[m caloris

Page 127: The Phraseology and Structure of Latin Building -

558 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

prohi]|berent compellente religione sanctae P[--- et commodo Roma?]|norum civium exquisitis

diversorum co[lorum marmoribus] | artificibus quoque peregrinis adductis et [adhibitis?

splen]|dentes novoque omnino opere tes<s>ellatas pr[oconsulatu Iuli Festi v(iri) c(larissimi)] |

Fabio Fabiano v(iro) c(larissimo) et inlustre legato Numidi[ae --- cur(ator)] | rei publicae inter

cetera in quibus ia<m>du[dum ---] | cum ordine splendido et universo popul[o restituit et

dedicavit?] | felicit[er].- IAN pro IAM; ILAlg.: perp[p(etuorum)].

749) AE 1975, 873. AD 368-370. Abbir Maius, Proconsularis.

Salvis ddd(ominis) nnn(ostris) Valentiniano Valente Gratiano perpetuis Auggg(ustis)

proconsul[a]tu Petroni Claudi c(larissimi) v(iri) et Mari Victoriani l[e]gati Kart(h)aginis

c(larissimi) v(iri) | oceanum a fundamentis coeptum et soliarem ruina conlapsum ad

perfectionem cultumque perductos ingressus novos signis adpositis decoravit | Flavianus

Leontius alm(a)e Kart(haginis) principalis curator rei p(ublicae) ordinis splendidissimi

conlatione cum amore populi inc(h)oav[i]t perfecit dedicavit.

750) AE 1955, 52. AD 368-370. Aradi, Proconsularis.

Eminentissimo s(a)eculo | ddd(ominis) nnn(ostris) Valentinia|no Valenti <atque> Gratia|no

n(obilissimo) p(uero) semper AAA(u)ggg(ustis) | administrante Petronio Cla|udio v(iro)

c(larissimo) pro(consule) et legatis eius | cc(larissimis) vv(iris) pr(a)etorium pulcherri|mum a

fundamentis instru|ctum Ful(vius) Quodvul(t)deus | cur(ator) r(ei) p(ublicae) instanti<a> su<a>

cum | universo ordine perfe(c)t(um) | [dedi]cavit feliciter.- VALENTINIANI pro Valenti atque; INSTANTIE SUE pro instantia sua; Lepelley (1981), 71: perfe(c)t(um); AE:

perf(ecit).

751) CIL VIII, 27817. AD 368-370. Cit[---], Proconsularis.

[Pro aete]rnitate [imperi et salute?] | [dominorum nostrorum V]alentiniani Valentis et Gratiani

| [invictissimorum? Auggg(ustorum)] proc(onsulatu) Petroni Claudi v(iri) c(larissimi)

exce[ll]entissimi proc(onsulis) [---] | [--- feli]citer triporticum et tabulari[a a]ntiquissima [item

---] | [--- co]npressam p(ecunia) p(ublica) et diligenti ins[tan]tia sua Iul(ius) [---] | [--- curat]or

r(ei) p(ublicae) ad omnem [s]plendorem ins[tit]uit et dedicavit.- my sugg.: [imperi et salute?] (cf. CIL VIII, 4469); AE 1899, 110: [imperii?]; [invictissimorum? Auggg(ustorum)];

proc(onsulis) [---]; [item ---]; Iul(ius).

752) AE 1996, 1697. AD 350-370. Sidi Sames, Proconsularis.

In his [p]r(a)ed[is Li?]cin[i U]rbenti [Vic]toris ex[st]|ruct[or]is t<u>[rres ---]NI[---] incursi[o]|ni

barbarorum seu gentilium [--]N[---]enti s[uis] | inpensis cons[-]nte[---?]decem et [---] |

quadragin[ta] IDIAIIE[---] | [---]ON[---]NE[---] | [---]ONO[---]TE[---] | LRNICIVITMEL[---

]rius se[-]P[---] aed<i>fica[vit ---].

- TO[---] pro tu[rres]; AEDEFICA pro aedifica[vit].

753) CIL VIII, 16400. AD 371-373. Mustis, Proconsularis.

Page 128: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 559

Ddd(ominis) nnn(ostris) Valentiniano Valenti et Grat[iano ---] | Sextio Rustico v(iro)

c(larissimo) procons{s}(ule) p(rovinciae) A[fr]i[cae et ---] | v(iro) c(larissimo) legato Numidiae

balneae quae i[ncuria? ---] | redintegrat(a)e sunt devotione totius ordini[s ---] | cur(ator) r(ei)

p(ublicae) opus et sollicitudine et sum(p)tibus adi[uvit ---].- my sugg.: i[ncuria?]

754) ILPBardo 408. AD 374. Biracsaccar, Proconsularis.

B{a}eatissimis florentissi[misque temporibus] | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valentiniani

Valentis e[t Gratiani invictis]|simorum semper Auggg(ustorum) quorum clem[entia ac

remis]|sione orbem suum augeri [c]ott[idie videmus] | proconsulatu Pauli Constanti v(iri)

[c(larissimi) iud(icis) sacr(arum) cognitionum?] | et Paulini v(iri) c(larissimi) it(erum) legati

almae Karthag[inis ---] | cum locis omnibus ad se pertinentibu[s ---] | cur(ator) r(ei) p(ublicae)

castelli Biracsaccarensium sum[(p)tu publico arcum??] | [ex conlatione?] civium a fundamentis

coeptum ex[truxit] | [---] adque cum suo ordine [dedicavit].

- my sugg.: [(p)tu publico]; [conlatione]; AE 1904, 145: [iud(icis) sacr(arum) cognitionum?]; [ptu proprio arcum??];

[ex consensu?].

755) ILAlg. 1, 472. AD 374. Thabarbusis, Proconsularis.

[Piis?? sanc?]tis invictissi[m]isque princi|[pibus toto or]be victoribus | [ddd(ominis) nnn(ostris)

V]alentiniano Valente e[t] Gratiano | [semper] Auggg(ustis) porticum novam a funda|[mentis ---

ad] summum fastigium EFN | [--- t?]otoq(ue) cum [splen?]dore Q. Polle[ntius?] f(la?)m(en?) |

[perp(etuus)? perfe?]c(it) dedic(avit) [Paulus Const]antius v(ir) c(larissimus) [pro]|[co(n)s(ule)

p(rovinciae) A(fricae)] iudex sacr[arum co]gnitionum | [cum A]ntonio Paulo [fi]lio suo

Numidi[ae] | [leg(ato) --- gub?]ernan(t)e rei publicae L. Honorat[o fl(amine)] | [p(er)p(etuo?)]

curatore rei public(ae) et insisten[ti]|[bus] operi Iulio Ianuario Cen[sorio?] | [--- et] Aufidio

Vini(ciano?).- line divisions uncertain in lines 7, 10, 12.

756) ILAlg. 2, 7881. AD 367-374. Cuicul, Numidia.

Pro beatitudine principum maximorum | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valentiniani Valentis

adq(ue) Gratiani perpetu[orum] | semper Auggg(ustorum) Fl(avius) Simplicius v(ir)

c(larissimus) consularis sexfascalis p(rovinciae) N(umidiae) | Constantinae numini

maiestatiq(ue) eorum semper dicatus basi|licam dedicavit Rutilius vero Saturninus v(ir)

c(larissimus) pro editione mu|neris debiti a solo fa<ci>endam exaedificandamq(ue) curavit.

- FAOENDAM pro faciendam.

757) ILAlg. 2, 596. AD 367-375. Cirta, Numidia.

Aureo saeculo ddd(ominorum) nnn(ostrorum) invictissimorum prin|cipum Valentiniani Valentis

et Grat[i]ani porti|cum a fundamentis coeptam et con[s]tructam | Annius [---]mianus v(ir)

c(larissimus) c(onsularis) s(ex)f(ascalis) p(rovinciae) N(umidiae) C(onstantinae) dedicavit | et

d(omini) n(ostri) Gratiani [pri]n[c]ipis nomine nuncupavit | curante ac sua pec[un]ia perficiente

Nevio Numi|diano [---]TT T[---?]DDQ.

Page 129: The Phraseology and Structure of Latin Building -

560 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

758) ILAlg. 2, 7882. AD 367-375. Cuicul, Numidia.

Pro beatitud[ine ac felicitate] | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valen[tiniani Valentis] | adque

Gratiani [semper Augusto]|rum toto orbe [victorum ---] | [---]+++++++++[---] | [--- v(ir)

c(larissimus) c]onsularis sexfascalis | [p(rovinciae) N(umidiae) Cons]tantinae ordinis sump|[tu

perf]ectam dedicavit.- my sugg.: [victorum] (cf. ILAlg. 1, 472); ILAlg.: toto orbe [vincentium].

759) CIL VIII, 948. AD 364-375. Tubernuc, Proconsularis.

[--- dd(ominis) nn(ostris) Valente et Valen]tiniano Augg(ustis) solium (a)estibalium therm[arum

---] | [---]is ut puro fonte pulchrior redderetur aspe[ctus ---].- CIL: aspe[ctu ---].

760) CIL VIII, 25845. AD 376-377. Abitinae, Proconsularis.

[--- Valente Gr]atiano et Valentin[iano ---] | [--- Augu]stis thermis aestivis [---] | [---] orna[t]us

constitue[r]u[nt ---] | [--- Decimius Hila]rianus Hesperius v(ir) c(larissimus) proco[(n)s(ul)

prov(inciae) Afr(icae) ---] | [curante? --- cu]ratore r(ei) p(ublicae) et Minucio Mu[---].

- my sugg.: [Decimius]; [prov(inciae) Afr(icae)]; [curante?]; line division uncertain.

761) AE 1995, 1655. AD 376-377. Abthugni, Proconsularis.

Forum quod per annorum seriem turpi[ter iacebat ita ut pars quae frontem?] | moenium

aspiciebat tantummodo remansisse[t restitutum est? beatissimo saeculo] | ddd(ominorum)

nnn(ostrorum) Valentis Gratiani et Valentiniani invic[tissimorum semper Auggg(ustorum) et

status eius?] | a<d>sertus est ac melior proconsulatu Decimi Hesperi v(iri) c(larissimi) apu[d

oculos omnium pro splendore patriae??] | esse cognoscitur adiuncto quoque statuarum ornatu

una cuc[hlia (!) ---].

- ABSERTVS pro adsertus; restorations hypothetical.

762) CIL VIII, 14346. AD 376-377. Hr Tout El Kaya, Proconsularis.

(A)et[erno saeculo in]victissimorum p[rincipum ddd(ominorum)] | [nn]n(ostrorum) Valentis

Gratiani et Val[entiniani procons(ulatu) D]ecimi H{a}esperi v(iri) c(larissimi) v(ice) s(acra)

[i(udicantis)] | porticum adque ascensus g[raduum? --- ve]tustate labsam [---]o maiore to[---

]|ibus operibus inpensisq(ue) propriis [--- perf]ecit excoluit et cum universo or[dine ---

dedicavit]. - my sugg.: [perf]; CIL: [ref]ecit.

763) ILPBardo 359. AD 376-377. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Ddd(ominis) nn[n(ostris) Valent]i | [Grati]ano e[t Val]e[n]tinian[o per]pe[t]uis sem[per] |

[A]uggg(ustis) pr[o]c(onsulatu) [De]cimi H[e]speri v(iri) c(larissimi) am[p(lissimi)]

proc(onsulis) p(rovinciae) A(fricae) | lega[t]ione Maci Rufini v(iri) [c(larissimi)] leg(ati)

splend(idissimae) Kartha[g(inis)] | porticus fori cuius par[s] iam[dudum ---] | [---] manebat

n[u]nc a[d] meli[orem] cul[tum ---] | [---]ilius [---]nius BI[---]ius [c]ur(ator) reip[ublicae] | [cum

ordi]ne am[a]ntissimo re[stitui]t [e]xcoluit dedicavit.

Page 130: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 561

764) CIL VIII, 26568. AD 376-377. Thugga, Proconsularis.

Ddd(ominis) nnn(ostris) Valente Gratiano et Valen[tini]ano Auggg(ustis) proconsu[latu et

i]nstantia Decimi Hilariani Hes<p>erii v(iri) c(larissimi) v(ice) s(acra) i(udicantis) canali qui

vetustate labsus [---]alis aquae meatibus non serviebat ad integram f[ormam restituto ---] |

nymfium etiam quod aquas red[ucta]s in usum civitatis effun[deret] porticibus circumiectis

incohavit perfecit excoluit L. Napotius Felix [Antonianus ---] ex curatore rei p(ublicae) pro

ho[n]ore flamonii perp(etui) gratiam pat[riae ---].- HESRERII pro Hesperii; NYMFIUM pro nymphaeum; improved reading: DouggaFrag. 43 but CIL VIII, 26568:

[restituto].

765) CIL VIII, 14398. AD 376-377. Vaga, Proconsularis.

[Ddd(ominis)] nnn(ostris) Valente Grat[i]a[no et Valenti]niano s[emper Augustis ---] | Decimius

Hilarianus H[espe]rius v(ir) c(larissimus) proc[ons(ul) prov(inciae) Afr(icae) iudex sacrarum

cogni]|[[tionum basilicam cuius s]][---] | [[desiderabat orn[a]tu a funda]][mentis --- dedicante]

| [-- M]agio Rufino viro [clariss]imo legato suo [---].

- words in litura; ILTun. 1226: [M]agio Rufino.

766) AE 1991, 1641. AD 375-378. Abthugni, Proconsularis.

Conpellente tem|porum felicitate | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valentis | Gratiani ac

Valenti|<nia>ni invictissimorum | semper Auggg(ustorum) Publici|us Felix Hortensi|us fl(amen)

cur(ator) r(ei) p(ublicae) rostra | ad ornatum patri|ae in meliorem sta|tum reddu{c}xi item|que

dedicavi (!).

767) AE 1991, 1642. AD 375-378. Abthugni, Proconsularis.

Conpellente [tem]|porum felicita[te] | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Va[len]|tis Gratiani a[c

Va]|lentiniani Pu[bli]|cius Felix Horte[nsi]|us fl(amen) p(er)p(etuus) cur(ator) r(ei) p(ublicae)

[ros]|tra ad orna[tum] | patriae in meli[orem] | statum reddu{c}[xi] | itemque dedic[avi] (!).

768) AE 1991, 1643. AD 375-378. Abthugni, Proconsularis.

Conpellente tem|porum felicitate | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valentis | Gratiani ac

Valenti|niani invictissimo|rum semper Auggg(ustorum) | Publicius Felix Hor|tensius fl(amen)

p(er)p(etuus) cur(ator) r(ei) p(ublicae) | rostra ad ornatum | patriae in meliorem | statum

reddu{c}xi | itemque dedicavi (!).

769) CIL VIII, 10937. AD 375-378. Cellae, Mauretania Caesariensis.

Salvis ddd(ominis) nnn(ostris) Imperatoribus invictis principibus | Vale<nte> Gratiano et

Valentiniano perpetuis maximis | victoribus ac triumfatoribus semper Augustis | Fla(vius)

Victorianus v(ir) c(larissimus) prim(i) ordinis comes Africae | semper ves[tro numini devotus]

castra{m} dedicavit.

- VALER pro Valente.

Page 131: The Phraseology and Structure of Latin Building -

562 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

770) CIL VIII, 2216. AD 375-378. Chéria, Numidia.

[Pro beatit]udine temporu[m ddd(ominorum) nnn(ostrorum)] invictissimorum prin[cipum

Valentis Grati]ani et Valentiniani pe[rpetuorum semper Augustorum] | [--- a] solo

amminist[rante (!) et dedic]ante Caelio Censorino [viro clarissimo consula]re VIfascali

p[rov(inciae) Numidiae Constantinae] | [---]TA a patria s[ua --- et] Victor ffll(amines)

p(er)p(etui) sua [diligenti instantia? et] proprio sumptu feceru[nt ---].

- my sugg.: sua [diligenti instantia? et]; CIL: sua [industria --- et].

771) ILAlg. 2, 4677. AD 375-378. Thibilis, Numidia.

Beatissi[mis temporibus] | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valentis [Gra]|tiani Valentiniani

A[uggg(ustorum)] | porticus cum arcu a funda[men]|tis coeptas explevit dedic[avit Cael(ius)] |

Censorinus v(ir) c(larissimus) consu[lar(is) s(ex)f(ascalis) p(rovinciae) N(umidiae) cur(antibus)]

| Fi[l]ippo cur(atore) r(ei) p(ublicae) Sucino Novilian`o´ [---].

- my sugg.: A[uggg(ustorum)]; [cur(antibus)]; ILAlg.: [---]; [cum].

772) CIL VIII, 26267B. AD 383. Uchi Maius, Proconsularis.

Salvis dd(ominis) nn(ostris) Va[l]entiniano Theodosio maxim(is)que principibus proc[onsulatu

---] | Furius Victor[i]nus flam(en) p(er)p(etuus) avito honore suffultus hac liberalitate potio[re ---

].- new reading: Uchi 1, p. 162, n. 36, but maxim(is)que not maxim(o)que.

773) CIL VIII, 14728. AD 379-383. Ghardimaou, Proconsularis.

[Beatissimis tempo]ribus florenti[ssimoque saeculo domi]|[norum nostro]rum Gratiani

Valentiniani et The[odosi perpetuorum semper Augustorum] | [Vi]rio Audentio Aemiliano

clarissimo et eminent[issimo viro vice procons(ulis) e]t Cl[audio ---]|[-]o v(iro) c(larissimo)

leg(ato) p(rovinciae) N(umidiae) arcum triumfalem funditus quadr[atis lapidibus olim]

extruc[t]um [---] | [eo]rundem lapidum coniunctionis adf++++F+[---]relict[---] | [et? a]d

ornamentum splendidissimae civi[tatis ---]RE+[--- propris] | [su]mptibus Crepereius

Felicissi[mus --- cum Crepere]io Glyce[rote? fi]|[lio] suo fl(amine) p(er)p(etuo) construxit

[excoluit atque dedi]cavi[t ---].|| [---]+[--]VR[---].- my sugg.: [excoluit atque].

774) CIL VIII, 18328. AD 379-383. Lambaesis, Numidia.

Aureis temporibus | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Gratiani Va|lentiniani et Theo|dosi

perpetuorum | et divinorum princi|pum non solum labsa | reparantur sed et nova | pro felicitate

con|struuntur curia igi|tur ordinis quam maio|res nostri merito tem|plum eiusdem ordinis vo|citari

voluerunt vetustate | immo incuria verum in | odiu(m) f(o)eda[ta] iacuisse [v]ide|batur qua(e)

nunc ex novo | opere in eodem solo egreg|ia{e} cognoscitur. Nam etiam in | tam

sple<n>didissima civitate | meatus fluentorum deesse vi|debatur qui ex integro opere | ad usum

u<ti>litatemque eiusde(m) | urbis extructus videtur. Quae | omnia pro splendore felicis|sim(a)e

urbis sub fascibus Luci Ae|mili Metopi Flaviani clarissimi | viri consularis sexfascalis |

Page 132: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 563

p(rovinciae) N(umidiae) perfecta sunt curante | L. Silicio Rufo du|oviral(i)c(io) cu(ratore) r(ei)

p(ublicae) | sum(p)tu proprio.- UIT pro uti.

775) ILAlg. 1, 2103. AD 379-383. Madaurus, Proconsularis.

Pro felicitate t[emp]orum beatissimoru[m] | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Flaviorum [G]ratiani

Valentiniani et | Theodosi invicti[ss]imorum principum ac sem|per Auggg(ustorum) aedem

[Fo]rtunae in qua rerum venali|[u]m diversar[um merci??]monia frequen[ta]ntur [e]x | [---]+++[-

-- refe]ctis a solo [-]+NI[---].

776) CIL VIII, 2243. AD 379-383. Mascula, Numidia.

[Pro beatitudine temporum? ddd(ominorum) nnn(ostrorum) invictissimorum principum Gratiani

Valenti]niani et Theodosi [semper Augustorum] | [--- longa d]esid<i>a neglectam [---] | [---

restituit excoluit? d]edicavit curante [---] | [---] ffll(amine?) p(er)p(etuo?) cur(atore?)

reipub<l>ic[ae ---].

- my sugg.: [excoluit?]; CIL: [idemque?].

777) CIL VIII, 20266. AD 379-383. Satafis, Mauretania Caesariensis.

[P]ro felicitate clementium s(a)eculor[um --- principum maximorum?] | [d]dd(ominorum)

nnn(ostrorum) Gratiani Valentiniani atq(ue) Th{a}eo[dosi aquae?]ductum therma[rum] | [nup]er

lignis putrib(us) constitutum a[t nunc] mirabili opere a<c> per[fectione?] | [constr]uctum

ins[ti]tuit perfecit dedicavitq(ue) [F]l(avius) Felix Gentilis v(ir) p(erfectissimus) pr(a)es[es

prov(inciae)] | [patr]onus ex sum(p)tib[us ---i]orum fratrum Honorati et Nasam[onis ---] | [---

]+tus in eos con[--- con]sensu et voluntate op++[---] | [curante? ---] Felic[---] curatore

reipu[blicae].

- AG pro ac; my sugg.: [aquae?]; [i]orum.

778) CIL VIII, 26569. AD 379-383. Thugga, Proconsularis.

Pro salute [ddd(ominorum)] nnn(ostrorum) Gratiani Valentiniani et T[h]eodosii

A[uggg(ustorum) --- l]abe incuriaque deform[---]mem quae vicinitates ino[pia?? --- in]stantem

sed l[---]ris speciem cultumqu[e ---] | Napotius Felix Antonianus quo et civibus [s]uis debita[m

---]omissam meliore cultu [---] auctam adque ornatam f[---] prospectu ob honorem duov[iratus

--- lud]os scaenicos edente + Napotio [---].

- improved reading: DouggaFrag. 22; my sugg.: ino[pia??]; edente +; DouggaFrag: edent<u>r Napoti C[---].

779) ILPBardo 225. AD 378-383. Thugga, Proconsularis.

Atrium thermarum Antoninianarum ab antiquis c[oe]ptum excep|toriis in eodem loco

su[b]stantibu[s] quod inperfecto opere corru[p]tum adque | ruderibus foedatum [erat ---]dius

Honorati<a>nus fl(amen) p(erpetuus) cur(ator) rei p(ublicae) II [cu]m statua | [s]ignoq(ue)

felicissim[--- A]uggg(ustorum) ratu opere perfecit itemq[ue dedica]vit.

- improved reading: DouggaFrag. 42; but perfecit not fecit.

Page 133: The Phraseology and Structure of Latin Building -

564 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

780) CIL VIII, 23968. AD 383-388. Hr Morabba, Proconsularis.

Ad indictum b[eatissimorum tem]porum dd[dd(ominorum) Augggg(ustorum)q(ue) nost]rorum

Valentin[iani The]odosi Arcadi [et Maximi ---] | quibus Romanum [nomen confirmatur et]

moenia r[ecidiva consurgunt por]ticum cum aed[e vetus]tate conlapsam Co[---] | restituit

dedicante V[---]adio pro[consule Africae et sa]cri audito[ri cognitore] insist(ente) [---].- perhaps co[lonia? ---].

781) CIL VIII, 23969. AD 383-388. Hr Morabba, Proconsularis.

[Ad indictum beatissimorum tempo]rum dddd(ominorum) Augggg(ustorum)q(ue) n[ostrorum

Valentiniani Theodosi Arcadi et Maximi ---] | [quibus Romanum nomen confirmatur et moenia]

recidiva consurgunt porticu[m cum aede vetustate conlapsam Co---] | [restituit dedicante V---

adio procon]sule Africae et sacri a[uditori cognitore insist(ente) ---].- line division hypothetical.

782) CIL VIII, 8480. AD 388-392. Sitifis, Mauretania Caesariensis.

Pro felicitate temporum beatorum [dominor(um)] | nostrorum Valentiniani Theodosi et [Arcadi]

| aeternorum principum unum quod d(ecuriones?) e[t] pr[inci]|[p]ales ac cives gravi quatiebantur

inco[mmodo] <fornaces in utilitatem?> | [pu]blicam a veteribus institutas omn[i orna?]|[t]u

operis ruinis imminentibus destit[uto detersa?] | veteris squaloris inluvi{a}e adi[ecto novo] |

cultu sua instantia reformavit [quas opere?] | pistorio exornatas ad annon[ae publicae] |

coctionem pistoribus tradi[dit et ita populum] | pavit Fl(avius) Maecius Constan[s v(ir)

p(erfectissimus) praes(es) prov(inciae)] | Mauretaniae Sitif(ensis) curam [agente curatore] | rei

p(ublicae) splend[i]d(issimae) col(oniae) Sitifen[sis].- CIL: <molas propter annonam?>; Waltzing (1899), 389: <fornaces>; Lepelley (1981), 500: <furnarias>; my sugg.:

<in utilitatem?>; CIL: [renovat]u operis ruinis imminentibus destit[ui detersa] ... reformavit [instrumento] pistorio

exornatas; my sugg.: [orna]; destit[uto or perhaps utas?]; [quas opere; or perhaps pro opere, pro arte or usui??]

pistorio.

783) ILAlg. 2, 619. AD 383-392. Cirta, Numidia.

Quod pro beatitudine tem|porum splendidae coloni|ae Constantinae felicitas | requirebat salvis

ddd(ominis) nnn(ostris) | piis felicibus victoribus ac | triumfatoribus semp[e]r | Auggg(ustis)

fistulam quae ex | elemento caelesti totius | anni substantiam vitae | a<t>qu{a}e usui populi

provi|sa aquae copia summ[i]|nistrat formavit con|plevit a<t>qu{a}e dedicavit | Caecina Decius

Albinus | Iunior v(ir) c(larissimus) consularis s(ex)f(ascalis) | p(rovinciae) N(umidiae)

Constantinae cu|rante Ecdicio sacerdotale.

- ADQUAE; AQUAE pro atque.

784) ILAlg. 2, 620. AD 383-392. Cirta, Numidia.

[---] maiori fi[stula] | [---] dedicata salvis | ddd(ominis) nnn(ostris) p<er>petuis

invic|tissimisqu[e] principibus [A]ug[gg(ustis)] | Ca<e>cina De[c]ius Albinus [Iun(ior)] |

consulari[s] sexfascalis | provincia[e N]umidiae Con|[s]<t>anti{a}<n>(a)e [c]urante Cae|cilio

Cromatio Ecd[icio] | Triumph[ale v(iro) p(erfectissimo) sacerdo]|tale p(er)p(e)t(uo) V[---].

Page 134: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 565

- PLI pro per; CALCINA pro Caecina; IANTIARE pro tantinae; ILAlg.: PPTV pro prov: <pro>v[inciae Africae],

but cf. CIL VIII, 24044; AE 1902, 166: [--- aqua] | [---] maiori fi[stula] | [adducta? et] dedicata.

785) ILAlg. 2, 7884. AD 383-392. Cuicul, Numidia.

Clementissimis tem[poribus ---] | ddd(ominorum) nnn(ostrorum) dispositam a pat[re basilicam

restituit et??] | dedicavit adque usui [publico destinavit?] | Caecina Decius Albin<us> [Iunior

v(ir) c(larissimus) consularis p(rovinciae) N(umidiae) C(onstantinae)] | curante Rutilio Urb[ano

---].

- ALBINSV pro Albinus; ILAlg.: Albin<u>s <I>u; AE 1913, 23: consularis s(ex)f(ascalis).

786) ILAlg. 2, 7885. AD 383-392. Cuicul, Numidia.

[Beatissimis temporibus et florentissi]mo s(a)eculo | [ddd(ominorum) nnn(ostrorum) ---]

basilicam | [--- a patre di]spositam ad|[que in]struc[tam ---]m ex|orn[a]vit am[pliavitq?]ue

dedi|cavi[t --- Caecina Dec]ius | Alb[inus Iunior v(ir) c(larissimus) consularis sexfascalis

provinciae Numidiae Constantinae] | c[urante ---] | [---].

787) Études 281. AD 383-392. Hr El Abiod, Numidia.

[Be]atissim[o saec]ulo ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valentinian[i Theodosi et Arcadi

Auggg(ustorum) ---] | [r(es) p(ublica)] municip[i ---]nsis constructo arcu perfectoque [---

dedicavit? Caecina Decius] | [Alb]inus Iunio[r v(ir) c(larissimus) co]nsularis p(rovinciae)

N(umidiae) Constanti{nia}nae Fl(avio) Honorati[ano curatore rei publicae? ---].- improved reading: Di Vita-Évrard, AfrRom 6 (1989), 317; my sugg.: {nia}.

788) CIL VIII, 24044. AD 383-392. Hr Ben Hassen, Proconsularis.

[Felicissimo saeculo? ddd(ominorum) nnn(ostrorum) Valentiniani Th]eodosi et Arcadi

perpetuoru[m Auggg(ustorum) ---]++[---] cum <t>o<t>o [---] | [--- Inn]ocentio fl(amine)

p(er)p(e)t(uo) ex curatore civitatis Fu+++[---]one aperiit curia neglecta | [--- procons]ulatu Flavi

Primi v(iri) c(larissimi) et inlustris L. Tor[---]II[---] fl(amine) p(er)p(etuo) curatore reipublica[e

---] | [---] illis in pristinam est faciem resti<tu>ta SII[---]++++CV[--] rei public[a]e idemq(ue) |

[--- ordini]s et populi dedicavit.- CVM IOIO pro cum toto; improved reading: Lepelley (1981), 107.

789) ILTun. 821. AD 383-392. Hr Ben Hassen, Proconsularis.

[--- ddd(ominis) nnn(ostris) Valentiniano Th]eodosio et Arcadio victoribus A[ugustis ---] | [---

]sque restituit q[ua]m porticum columnis diatonibus [---].

790) AE 1899, 216*. AD 367-392. Mascula, Numidia.

[Sal]vis ddd(ominis) nnn(ostris) Valen[--- semper Auggg(ustis)] | oribus propalatum [---] |

invenire non meru[er- ---] | aquarum muneraru[nt? ---] | lucem erupisse [---] | aut angustis M[---]

| nomen nunc di[ctum? ---] | novis aumen[tis ---] | antea civitati vix pot[erat?? ---].- Lepelley (1981), 435: [semper Auggg(ustis)]; [er]; [nt]; Jouffroy (1986), 292: di[ctum? ---]; aumen[tis]; pot[erat];

AE 1898, 50: Mascula civitati.

Page 135: The Phraseology and Structure of Latin Building -

566 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

791) CIL VIII, 15204. AD 393. Thignica, Proconsularis.

[--- aquae]ductos taetra ac deformi caligine mersos et nullo felici aspect[u gaudentes? ---] valet

in sple[ndidissimo municipio? ---] MET+++ gemino provisionis [---] beneficio quae usui

[privato? ero]gabatur lavacris praestitit quae hac viduata on[eribus illis iussit usui? f]ieri civibus

| [--- proconsulatu Ae]mili Flori Paterni v(iri) c(larissimi) et inlustris et Eri Fani Geminiani v(iri)

c(larissimi) leg(ati) C. Vib[---]N [--- C]andido ffll(aminibus) pp(er)p(etuis) dd(uumviris) [---]

sum(p)tu public[o restituit? ---] et dedicavit.- my sugg.: pp(er)p(etuis); CIL: p(er)p(etuis) {p}; Lepelley (1981), 196: dd(uumviris).

792) ILAlg. 2, 599. AD 397-398. Cirta, Numidia.

Salvis dd(ominis) nn(ostris) A[rc]adio et Honorio Au[g(ustis) basili]|cam in exord[io]

principioque des[titutam] | proviso sum(p)t[u c]onpleri iussi[t] M. M[---] | [[IPRAM--S-MO---

NV---]] | una cum Fl(avio) Barb[ar]o Donatiano v(iro) c(larissimo) c(onsulari) [s(ex)f(ascali)

p(rovinciae) N(umidiae) C(onstantinae)].

793) AE 2002, 1670. AD 375-399. Hr El Oust, Proconsularis.

[--- administrante? ---] | Macedone v(iro) c(larissimo) p(roconsule) p(rovinciae) Af(ricae) cum

legatis suis Marius Victorianus | orreum oliarium adq(ue) frumentarium curiam honorum

omnium d(ecreto?) o(rdinis?) | ex of(f)icina Cupi Floriani tectoris perfecit. - my sugg.: [administrante?]; of(f)icina not of<f>icina.

794) AE 1982, 961. AD 375-399. Hr Gousset, Proconsularis.

Pro felicitate temporum beatorum | Quintus Cassius Taurus fl(amen) p(er)p(etuus) legalis | ob

honorem flamoni paterni con|sensu splendidissimi ordinis sibi con|locati cenitatem (!) curiam

sum(p)tu proprio | rep{p}aravit.

- QVINTVS pro Q.; CENITATEM pro Genitalem?

795) ILAlg. 1, 2939 quater. AD 366-399. Aquae Caesaris, Proconsularis.

Beatissimis [temporibus dominorum --- principum? invictis?]|simorum Aug[u]stor[um]que

nostrorum [--- v(ir) c(larissimus) consularis sex]|fascalis provinciae Numidiae in[---] | operam

sum(p)tibus su[i]s praebentes e[---].- my sugg.: [v(ir) c(larissimus)].

796) ILPBardo 205. AD 350-399. Aradi, Proconsularis.

[Pro beatitudine? s]aeculi dd(ominorum) nn(ostrorum) Imperatoru|[m --- triumphatoru?]m

semper Augg(ustorum) sub proco<n>|[sulatu ---] c(larissimi) v(iri) ex voluntaria civium

con|[latione --- sax??]orum mole roboratam | [---]um felicis pecunia p(ublica) dedicavi[t].

- ILPBardo: PROCON not PROCOIV.

797) CIL VIII, 12145. AD 350-399. Sidi Amara, Proconsularis.

[---] Caelius Ceri[alis?---] Artemisius Restitutus a[e]dil[---] | [---] spl{a}endidae co[loniae ---

Page 136: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 567

vetustate co]nlapsu[m] ad meliorem faci{a}em reformav[erunt ---].

798) ILAfr. 285. AD 350-399. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[--- cellam s]oliarem cum solis omni etiam refuso instrumento aeris et plumbi firma refec[it] | [--

- lapid?]e solidavit piscinam novam nomine cochleam redditis veteribus exceptoriis adiecit | [---]

dedicavit G(---) Optatianus fl(amen) p(er)p(etuus) cur(ator) r(ei) p(ublicae).

- my sugg.: [lapid?]e.

799) ILAlg. 2, 629. AD 320-399. Cirta, Numidia.

Fl(avius) Avianius Caecilius | v(ir) c(larissimus) cons(ularis) s(ex)f(ascalis) p(rovinciae)

N(umidiae) erectis [--- ut] || moles in perpetuum | statura succederet.

800) CIL VIII, 12285. AD 300-399. Bisica, Proconsularis.

[---]iorem quem veternosa caries squalorque taeterrimus ita possede[rat] | [ut --- op?]eris vertex

intuentium fugaret aspectum porticu iactis fundaminibu[s] | [--- pristino splendori

magnifice?]ntiaeque restituit Geminius Aurelius Auctor fl(amen) p(er)p(etuus) cur(ator) r(ei)

p(ublicae) et amorem | [--- splen]didissimi ordinis totiusque populi labore perfecit excoluit et

dedicavit.

- my sugg: [op?]eris; [magnifice?]ntiae; CIL: [Ven]eris; [elega?]ntiae.

801) CIL VIII, 27818. AD 300-399. Cit[---], Proconsularis.

[Felici?]tas florentis inperi (!) dd(ominorum) [nn(ostrorum) ---] | [---]tas post refectionem

multoru[m operum? ---] | [--- d]evotos animos erigit adque ex[citat ---] | [---] Donatus curator

reipublic(a)e Cit[---] | [---]miam imminent[em ---] | [---]+T aqu(a)eductum ++[---].

802) ILAlg. 2, 6225. AD 300-399. Gadiaufala, Numidia.

Caelesti Aeternae Aug(ustae) | aedem a solo cum pronao et co|lumnis et sedibus Phosphorus |

exstru{c}xit idemq(ue) dedic(avit) | item vicum qui subiacet huic | templo longum r CCCL cum

| aedificiis omnibus et columnis | et porticibus et arcus IIII | idem fecit et nundinas insti|tuit. Qui

vicus nomine ipsius | appellatur.

- r (dupondios).

803) ILAlg. 1, 2963. AD 300-399. Hr El Hamacha, Proconsularis.

Saturno d(o)m(i)|n(o) Aug(usto) Surdius | Solutor de su|n(ptu suo?) templum | renova<v>it. |

Bo(nis) b(ene)!

804) Armée romaine 268. AD 300-399. Hr Fegousia, Numidia.

In [his praedis] | [--- A]mpeli c(larissimi) [v(iri) et --- Ma]ximillae c(larissimae) f(eminae) eius

| [moenia? ho]c praetorio [novo?? c]um his omnibus | [---] fecerunt ac si[mul] dedicaverunt.

805) AE 1930, 46. AD 300-399. Sitifis, Mauretania Caesariensis.

Page 137: The Phraseology and Structure of Latin Building -

568 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

[---]s v(ir) p(erfectissimus) | [p(raeses) p(rovinciae) M(auretaniae)] Sitif(ensis) numi|[ni

maiestat]ique | [eius se]mper dicatis(simus) | [---]m porticum | [pr]aetori restituit.- Jouffroy (1986), 303: [p(raeses) p(rovinciae) M(auretaniae)].

806) ILAfr. 207. AD 300-399. Souq El Arba, Proconsularis.

Quod a parentibus datur s<e>rvare felicitati[s est ampli]|ficare virtutis. Flavii Fuscenillus pa[ter

v(ir) c(larissimus) Rufi?]|nus filius v(ir) c(larissimus) Aemiliana c(larissima) f(emina) eius [et]

| [---]ina c(larissima) p(uella) apothecam amplific<a>verun[t] | [---]SA[---].

- SIRVARE pro servare; AMPLIFICVERVN[t] pro amplificauerunt.

807) ILAfr. 141. AD 300-399. Sufetula, Proconsularis.

[--- cellam] piscinalem thermarum hiemalium squalentem [---].

808) AE 1967, 550. AD 300-399. Theveste, Proconsularis.

Honoratianii fecerunt. || Honoratianii fecerunt. || Honoratianii fecerunt. || Honoratianii fecerunt.

|| Victoriniani fecerunt. || Victoriniani fecerunt. || Venerii fecerunt. || Venerii fecerunt. ||

Ambibuliani fecerunt.

809) CIL VIII, 897. AD 300-399. Ziqua, Proconsularis.

[---] piissimor<u>mq(ue) princi[p(um)] | [---] s<ub> [ad]ministratione procons(ulis) p(rovinciae)

A(fricae) | [---] institutis nunc solio uno i<n>fimo | [---] congestioni et [---] parieti in | [---

]stulinus generosa familia progenitus | [---] perfecit excoluit ludos dedit dedicavit.- PIISSIMO @ROM @Q pro piissimorumq(ue); S C pro sub.

810) ILAlg. 1, 2107. AD 399-400. Madaurus, Proconsularis.

Florente gloria | dd(ominorum) nn(ostrorum) Arcadi et Honorii invv(ictissimorum) pp(rincipum)

et in omne orbe | vincentiu[m pro]consulatu d(o?)m(ini?) v(iri) c(larissimi) Apollodori | legato

v(iro) [c(larissimo) --- forum cum omn?]ibus a<e>dibus suis quae | ruinarum l[abe foedabantur?

o]biectione trabium cons|tructione te[ctorum --- p]rosc(a)enio quoque theatri | in novitatis

[faciem reformato?? mu]ris minoribus sartis tectis | munitis la[teribus? --- fl(amen)

p(er)]p(etuus) curator rei p(ublicae) propria in | artifices inpe[nsa restituit?] et cum omnium

civium | laeti[tia] de[dicavit].

- ALDIBVS pro aedibus.

811) CIL VIII, 25377. AD 408. Uzali Sar, Proconsularis.

Pro gloria dd(ominorum) nn(ostrorum) Honori et Theodosi ubiq(ue) | vinc<e>n<t>ium

[proconsulatu] C. Aeli Pompei Porfiri Proculi v(iri) c(larissimi) et spec|tabilis v(ice) s(acra)

i(udicantis) M. Senius Caripa patronus devotus municipi ex prof|[es]sione sua novum fontem

habere perfecit.

- VINCINIVM pro vincentium; CIL: perhaps <municipes> novum fontem habere perfecit.

812) ILAlg. 1, 263. AD 407-408. Calama, Proconsularis.

Page 138: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 569

Beatissimis temporibus dominorum nostroru[m Honori] | et Theodosi semper et ubique

vincentium administrante Pomp[eio Proculo] | v(iro) c(larissimo) amplissimoque proconsule et

Thersio Crispino Megethio v(iro) c(larissimo) le[gato ---] | Valentinus vir honestissimus curator

re<i> p(ublicae) locum rui[nis obsi]|tum qui antea squalore et sordibus foedabatur ad

ne[cessa]|rium usum et ad peregrinorum hospitalitatem in meliorem [faciem?] | ad tecti fastigium

propria pecunia reformavit felicit[er].- perhaps: locum rui[na desola]tum? Cf. ILAlg. 1, 2108.

813) ILAlg. 1, 2108. AD 407-408. Madaurus, Proconsularis.

Excellens glo[ria ddd(ominorum) nnn(ostrorum) invic]|tissimorum prin[cipum Arcadi H]onor[i

et Theodosi] | semper Auggg(ustorum) adm[inistrante P]omp(eio) Proc[ulo] | v(iro) c(larissimo)

procons(ule) p(rovinciae) A(fricae) leg[ato Num(idiae)] Q. Thersio Cr[ispino] | Megetio v(iro)

c(larissimo) Cl(audius) S[isen]na Germanianu[s] | curator rei p(ublicae) cel[la]m balnearum

lon[ga] | serie temporum ruina desolatam usib[usque] | lavacrorum den[e]gatam sumptu prop[rio

et] | cam{o}eram cum suspensuris constructam novi[s] | ab splendido ordin[e] decretis titulis

ded[icavit].

814) CIL VIII, 11932. AD 337-408. Uzappa, Proconsularis.

[--- invic]tissimorum semper Auggg(ustorum) [---] || [---]IISE[---]IL vetustate conlapsam ob [---]

|| [--- ob amorem?] civicum et erga se honorem fl(amoni) p(er)p(etui) conlatum iudicantiqu[e ---]

|| [---] Q. Avidio Felicio consulari provinc(iae) Byz(acenae) L. [Av?]idius +[---].

- my sugg.: [ob].

815) ILAfr. 492*. AD 412-414. Tichilla, Proconsularis.

Dom[inis nostris --- Honorio et] | Theo[dosio ---] | thermas I[---

]IALRIAETAIAII|TIORESTIRAN[--- splen]doremque ex pe[c]unia | VN[---]quartae FI[---]um

pro ingenita sibi libe|ralitate IIISSIMIA[---] quae moenium pu<b>lico(rum) | civi<t>at[is ---

]VSCONDC[---]onii ordinis civium|que con<l>atione ad[ministrante ---] Q. Sentio Fabricio |

Iuliano [---]is | III[---]sq(ue) dicavit.- PUPLICO CIVIVAT pro publico civitat; Lepelley (1981), 226: pu<b>lico(rum); CONTATIONE pro conlatione.

816) CIL VIII, 1358. AD 408-423. Bisica, Proconsularis.

Pollente sin[e] fine imperio | dd(ominorum) nn(ostrorum) Honori et Theodosi p(er)p(etuorum)

s<e>mp(er) Aug(ustorum) | administrante Felice <E>nnodio v(iro) c(larissimo) amp(lissimo) |

proc(onsule) p(rovinciae) A(fricae) v(ice) s(acra) i(udicante) cum <F>irmo v(iro) c(larissimo)

leg(ato) suo TERMI|HILAIS <q>uas ita vetustas cum s<t>ra[ge ---].- SIMP pro s<e>mp(er); INNODIO pro Ennodio; TIRMO pro Firmo; TERMIHILAIS OVAS pro thermas? quas;

SIRA pro stra.

817) ILAlg. 2, 600. AD 408-423. Cirta, Numidia.

Salvis dd(ominis) nn(ostris) Ho[norio atque Theodosio p(er)p(etuis) s(emper)] | Augg(ustis)

Aurel(ius) Ian[uarius v(ir) c(larissimus) c(onsularis) p(rovinciae) N(umidiae)? ---] | neglegentia

Page 139: The Phraseology and Structure of Latin Building -

570 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

destitut[---]|rum usum iam [---]|rani reforma[t-? --- ad pristinum splen]|dorem restit[uit?---].

- ILAlg.: reforma[ri et in pristinum splen]dorem restit[ui iussit]; my sugg.: reforma[t-]; CIL: [vit et ad pristinum

splen]dorem restit[uit].

818) AE 2000, 1661. AD 408-423. Mididi, Proconsularis.

[--- semp]er Aug(ustorum) atque ubique vincentium quibus | [--- vetus]tate maxima parte

conlapsa | [--- dedi]cavit per instantiam [v(iri)] e(xcellentissimi?) Vol(usi) Calpurniani

curat(oris).

819) ILTun. 1279. AD 408-423. Vallis, Proconsularis.

[---]S curiaeq[ue ---]L[---] porticus [-]DA vera CAR[--]V[-] | [--- dd(ominorum) nn(ostrorum)]

Honori et Theodosi p(er)p(etuorum) Augg(ustorum) ex eorum largitate | [--- at]que deductae sunt

administrante ac dedican[te] | [--- curan]te L. Geminio Ianuario v(iro) h(onesto) fl(amine)

p(er)p(etuo).

820) ILAlg. 2, 7456b. AD 375-425. Berteaux, Numidia.

[--- aedifi]ci longo situ er[ept-? ---] | [---]forme in decor[---] | [--- in statum? prist]inum revocavit

| [---] v(ir) c(larissimus) consularis sexfasca|[lis provinciae Numidiae --- cur]ante Sentio Cucco

HIPP eius.- my sugg.: [in statum?].

Page 140: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 571

Part 2: undatable inscriptions and inscriptions referring to minor projects

821) IRT 590a-d. AD 1-99. Lepcis Magna, Proconsularis.

Ti. Cl(audius) Amicus M. Heliodorius Apollonides aed(iles) mensas p(ecunia) s(ua) d(ono)

d(ederunt).

822) IRT 590e-f. AD 1-99. Lepcis Magna, Proconsularis.

Aediles s(ua) p(ecunia) d(ono) d(ederunt).

823) IRT 590g. AD 1-99. Lepcis Magna, Proconsularis.

[Ae]dil(es) s(ua) p(ecunia) mens(as) XV d(ono) d(ederunt).

824) IRT 599a. AD 1-99. Lepcis Magna, Proconsularis.

Iuttaph Domitius suf(es) d(e) s(ua) p(ecunia) f(aciendum) c(uravit).

825) IRT 599b. AD 1-99. Lepcis Magna, Proconsularis.

Aediles s(ua) p(ecunia) d(ono) d(ederunt).

826) ILPBardo 328. AD 1-117. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[Do]minae Caelesti Aug(ustae) genio [---] | [---] T. Titisenus Salutaris sua pecunia fe[cit ---] |

dec[reto] ordinis anno Dap(h)ni Lupi et L. Mem[mi ---] | [---] Felice de s(uo).

827) CIL VIII, 2295. AD 1-199. Aïn Beida, Numidia.

FAV DIGN D M[---]X C Anila | Domitia Gemina [N]atalis [---]|ER sacerdo<ti>s d[e]i

<H>ercul(is) Primi tem[plum] | constituit | d(e) s(uo). - DIV pro dei H; reading uncertain.

828) CIL VIII, 703. AD 1-199. Chusira, Proconsularis.

Q. Arranius Re|gulus C. fil. fl(amen) p(er)p(etuus) | gradus propter | commodum po|puli s(ua)

p(ecunia) f(ecit) ite(m)q(ue) dedicavit.

829) ILAlg. 2, 716. AD 1-199. Cirta, Numidia.

Q. Iulius | Q. f. Quir(ina) | Potitus | tetrasty|lum et | tholum | ded(it).

830) CIL VIII, 12332. AD 1-199. Gens Bacchuiana, Proconsularis.

Telluri et Cereri Aug(ustae) sac(rum) | Aebuti Saturninus et Victor T. Aebuti f. | ianuam cum

suis o[r]namentis su`a´ p(ecunia) f(ecerunt) id(em)q(ue) d(edicaverunt).

- SVIS repeated by mistake; corrected into SVA.

831) CIL VIII, 23997. AD 1-199. Giufi, Proconsularis.

Mamon | Safotis | Athonis | f. colum|nam cum | caput et | spira | s(ua) p(ecunia) p(osuit).

Page 141: The Phraseology and Structure of Latin Building -

572 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

- AE 1902, 153: caput(ello).

832) IRT 538*. AD 1-199. Lepcis Magna, Proconsularis.

[---] Proculus [leg(atus) p]ro pr(aetore) dedicavit C. Maecius Cn. <f.> Fal(erna) <F>laccus sua

p[ecunia fecit ---].- corrected version of an unreliable manuscript.

833) CIL VIII, 1625. AD 1-199. Sicca Veneria, Proconsularis.

Herculi sacrum | M. Tuticius Proculus procurator Augusti | sua pecunia fecit.

834) CIL VIII, 1309. AD 1-199. Sua, Proconsularis.

Herculi Aug(usto) sac(rum) | Fabius Larini Stachu|melis fil. arcuus cum | camera signina et osteo

| patriae dono dedit idemq(ue) ded(icavit).

835) ILAlg. 1, 1041. AD 1-199. Thagora, Proconsularis.

Q. Baebi[us --- et] | M. [P]apirius Rogat[us Fau]stus | aediles gradus [su]is | sum[pt]ibus

fecerunt.

836) CIL VIII, 11677. AD 1-199. Thala, Proconsularis.

C. Caelius Victor arcum quem patriae | suae de sua liberalitate promisit an|no aedilitatis suae

coepit IIvir dedicavit.

837) ILAlg. 2, 4711. AD 1-199. Thibilis, Numidia.

L. Cupronius | L. f. Quir(ina) Rufus | aediculam vetus|tate dilapsam am|pliato opere | de suo

restituit | ex d(ecreto) o(rdinis).

838) ILAfr. 415. AD 1-199. Thuburbo Minus, Proconsularis.

A. Pompeius A. fil. Arn(ensi) Roga[tus ---] | a fundamentis fecit idem[que dedicavit ---].

839) CIL VIII, 27417. AD 1-205. Thugga, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sacrum | civitas Thuggensis decreto decurionum p(ecunia) p(ublica).

840) CIL VIII, 9064. AD 100-233. Auzia, Mauretania Caesariensis.

[---]OSCIANON | C. Annius C. f. Q(uirina) Cittinus | IIvir aediliciae potestatis | item ob

honorem IIviratus | quod prom(p)tissima populi | voluntate in se conlat[o] su|per legitimam

summam | exedra(m) cum statua et base | s(ua) p(ecunia) f(ecit) d(edicavitque).

- CONLAT[O] pro conlatum est.

841) ILPBardo 248. AD 100-233. Bulla Regia, Proconsularis.

[--- Livi?]neius [--- filius Quir(ina)] Victor flam(en) perp(etuus) | [--- ob hon]orem flaminatus

perp(etui) gratis sibi | [oblati --- forum? --- colum]nis omnibus marmoreis et horologio et rostra

Page 142: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 573

et frontes et | [porticus --- mar]moribus et opere albario sua pecunia exornavit idemque

dedicavit.

842) ILPBardo 249. AD 100-233. Bulla Regia, Proconsularis.

[--- Livineius? --- filiu]s Quir(ina) Victo[r flam(en) p]erp(etuus) | [---] ob honorem [fl]aminatus

pe[rp(etui) gratis sibi] oblati | [--- columnis o]mnibus marm[o]reis et horolog[io et rostra et

fron]tes et por|[ticus --- marm]oribus et opere a[lb]ario sua pecun[ia exornavit idemq]ue

dedic(avit).

843) ILTun. 293. AD 100-233. Capsa, Proconsularis.

Neptuno et Nimphis sacrum | Cn. Iunius Cn. filius Papir(ia) [---] aquae[ductum] | f[o]n[temque]

sua pec[uni]a fecit | e[t dedi]cavit [d(ecreto) d(ecurionum)].

844) ILAlg. 2, 529. AD 100-233. Cirta, Numidia.

[Te]lluri Aug(ustae) | [- Iul]ius P. Iuli Urbani | [fil.] Quir(ina) Urbanus eq(uo) p(ublico) |

[or]nat(us) quaest(or) aed(ilis) IIII | [co]l(oniarum) praef(ectus) pro IIIvir(is) ob | [ho]norem

aedilitatis praet(er) | [HS X]X (milia) n(ummum) decurionat(us) rei p(ublicae) in|[lat]a (statuam)

cum tetrastylo de|[dit] idemque dedicavit | [et ob] dedic(ationem) lud(os) scaen(icos) cu[m] |

[miss]ilibus edidit. L(ocus) d(atus) d(ecreto) [d(ecurionum)].

845) ILTun. 611. AD 100-233. Hr Ech Châr, Proconsularis.

Mercurio Aug(usto) | sac(rum) | P. Attius Arn(ensi) Felix | ob honorem augu|ratus statuam et

ae|dem promissam | sua pecunia d(ecreto) d(ecurionum) | posuit idemque | dedicavit.

846) ILAlg. 1, 2055. AD 100-233. Madaurus, Proconsularis.

[Ma]rti A[ug(usto) sa]crum | [--- Quir]ina [---]us fla[men perpetuus praeter] | [legitimam]

summam [fla]mon[i sui quam?] rei p(ublicae) c[ol(oniae) Madaurensium intulit?] | [---] summa

pe+[---]N[---] stat[uam? ---] | [---]++++[---]se cellam a solo ex[t]ruxi[t ---] | [--- et o]b

dedicationem ludos cum venati[one populo et sportulas?] | decurionibus dedit.

847) ILAlg. 2, 3. AD 100-233. Rusicade, Numidia.

Bellonae Aug(ustae) sacrum Sex. Horatius | Sex. fil. Q(uirina) Felix sacerdos cum filis Proculu

| Triump(h)ale Felice sacerdotes (!) templum cum omni|bus ornamentis et pictura sua peq(unia)

renovavit.

848) ILAlg. 2, 6489. AD 100-233. Sigus, Numidia.

Bellona[e de]ae Augustae sacrum | M. At[---] T. [fil.] Quir(ina) Satur sacerdos | porticum [c]um

columnis de suo [fecit].

849) ILPBardo 345. AD 100-233. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Veneri Aug(ustae) sacr(um) | T. Carfanius T. Pol(lia) Barbarus | Ti. Claudius Spuri Papir(ia)

Page 143: The Phraseology and Structure of Latin Building -

574 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Timonianus | promagistri soc(iorum) IIII p(ublicorum) Afric(ae) dedic(averunt). | Venustus

vilicus aediculam ab solo de suo ref(ecit).- T: T(iti filius); SPVRI: Sp(uri filius).

850) ILAlg. 2, 3574. AD 100-233. Tiddis, Numidia.

Fortunae Aug(ustae) | sacr(um) | Q. Sittius C. fil. Quir(ina) | Urbanus aed(ilis) quaes(tor) | aedem

cum simula|cro a solo cum om|ni cultu s(ua) p(ecunia) fecit | idemque dedicavit.

851) CIL VIII, 1441. AD 1-233. Thubursicum Bure, Proconsularis.

Q. Cornificius Q. f. Arn(ensi) S[---]s templum a solo | ornamentis suis et statuam sua pec(unia)

fec(it) idemq(ue) ded(icavit).

852) CIL VIII, 26474. AD 101-250. Thugga, Proconsularis.

Ex praecepto deae Caelestis Aug(ustae) | simulacrum Iunonis Reginae | cum exhedra sua | L.

Magnius Felix Remmianus | sacerdos excoluit.- DouggaFrag. 127: | Magnius.

853) CIL VIII, 26602. AD 100-250. Thugga, Proconsularis.

C. Iuli Martialis Catapa|lae fl(aminis) perp(etui) nepotes et | heredes avita opera |

consummaverunt et ded(icaverunt).

854) CIL VIII, 11924. AD ?-274. Uzappa, Proconsularis.

[Geni]o civitatis Uzappae | [A]ug(usto) sac(rum) d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

855) CIL VIII, 23859. AD 1-280. Biracsaccar, Proconsularis.

Cer(eri) Aug(ustae) sac(rum) | E[--]EIVS Pudens Iulia [-] f. Fida templum a solo de suo | voto

aedificaverunt [l(ibens)] a(nimo).

- my sugg.: [l(ibens)] a(nimo).

856) AE 1902, 12. AD 1-280. Caesarea, Mauretania Caesariensis.

Deae Bellonae | Scantia C. f. Peregrina sa|cerdos ex decreto ordinis area ad|signata aedem a

fundamentis | d(e) s(ua) p(ecunia) f(ecit).

857) ILAlg. 2, 7670*. AD 1-280. Cuicul, Numidia.

Libero et Liberae | Augg(ustis) sac(rum) | C.Aemilius C. fil. | Papiria Felicia|nus q(uaestor)

aedil(is) pontif(ex) | de suo fecit.

858) CIL VIII, 21716. AD 1-280. Sidi Ali Ben Youb, Mauretania Caesariensis.

[---] Iulius M. fil. Mi[---] | [--- lapi]deis col<u>mnis VIII et pa[vimento? ---] | [---]us

Marcel<l>us prae[positus ---] | [--- compluribus? pr]ocurationibus e mu[nificentia sua ---] | [---]

+ BONO MM + d(e)d(icatum) (ante diem) IIII Non[as ---].

Page 144: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 575

- CIL: bono m(unicipi) Mit(---)??

859) CIL VIII, 26183. AD 1-280. Thibaris, Proconsularis.

[--- pro salute? Imp(eratoris) Cae]s(aris) [[---]] | [[---]] | [[---]] p(atris) p(atriae) | [---]us C. f.

Arn(ensi) Fortunatus Mis|[--- de]sign(atus) templum s(ua) p(ecunia) f(ecit) s(ua) p(ecunia)

d(ono) d(edit) | idemq(ue) dedicavit.

860) ILAlg. 2, 4639. AD 1-280. Thibilis, Numidia.

Si[t]tia P. f. Iulla | templum | Iunoni d(e) s(ua) p(ecunia) f(ecit).

861) ILPBardo 2, 27. AD 180-299. Carthage, Proconsularis.

[--- lib]eralitate [---] | [---] vetustate c[onsumpt- ? ---] | [---]. || [---]nti SS CC mil(ia) et com[---]

| [--- cu]m porticibus [in] | [--- res publ?]ica restituit.

862) ILAlg. 2, 7583. AD 180-299. Gens Suburburum Colonorum, Numidia.

L. Papirius Natalis H[ibe]|rnalis honoraria milit(ia) | ornatus fontem caput | Amsagae vetustate

| dilapsum et torren|tibus adsiduis dimmo|litum ab imo usque at | summum quadrato la|pide novo

et signino | opere ob amorem civi|tatis suae sua pecunia | depensis SS DC mil(ibus) n(ummum)

| instruxit et cultum re|fecit idemq(ue) dedicavi[t].

863) CIL VIII, 23966*. AD 180-299. Municipium Aurelium C[ommodianum ---],

Proconsularis.

[---]|vus aediles liberalitate sua fe|cerunt et ob dedicationem de|curionibus epulas dederunt.

D(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

864) ILAlg. 1, 1033a. AD 180-299. Thagora, Proconsularis.

[--- post? missione]m honestam ex centurione Plu[---] | [---]one thermas ex SS CCCC mil(ibus)

nummu[m ---].

865) CIL VIII, 23326. AD 175-299. Aïn El Menchia, Proconsularis.

Pro salute{m} | domini nostri | cultores Iovis | Optimi Maximi | paganicum | su(u)m su|a

p(e)q(u)nia (!) fecerunt | magistri +[---]ATVCI | [---].- AE 1905, 119: magistr(o) Iu[lio? ---]atuci.

866) CIL VIII, 20711. AD 175-299. Iomnium, Mauretania Caesariensis.

Pro ornam|ento templi | dei Invicti Fru|giferi at suple|ndam <p>orticu(m) | novam sacerdo|s [---

]V[---]E. - RORTICV pro porticum; LeGlay (1966b), 301, no. 1: sacris | [faci]u[nd]i[s ---].

867) ILAlg. 1, 2996. AD 175-299. Theveste, Proconsularis.

[B(ellonae) A(ugustae)?] s(acrum) I | [conservatri]ci populi R(omani) | [[[et Imp(eratoris)( )

Page 145: The Phraseology and Structure of Latin Building -

576 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Caes(aris)? ---]]] | [--- et?] M. Val(erius) Novius Elphideforus | coronatus cistifer cum suis |

lucum a solo cum signis et ornamentis | suis fecerunt et dedicaver(unt).- I meaning obscure; ELPIHIDEFORUS pro Elpidephorus.( )

868) CIL VIII, 12037. AD 150-299. Furnos Maius, Proconsularis.

[---]res templi E+ a solo [ex auctorit?]ate Iun[i? ---] | [---]iani proco(n)s(ulis) c(larissimi) v(iri)

aedem [Concordiae? p]ublicam [---] | [--- vetust]ate dilapsam de suo rest[ituerunt et

dedica]verunt [---]. || [---]M[---] | [---]A[---] | [---]S+[---].

- CIL: rest[ituerunt i(idem)q(ue) dedica]verunt; the arrangement of fragments: Wesch-Klein (1990), 89; ibid.:

[culto]res.

869) ILPBardo 330. AD 138-299. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Iunoni Cae[lesti sacr(um)] | M. Manlius Aptus Iu[nior?] | exhedram cum colu[mnis] | de suo

fe[cit]. - my sugg.: [sacr(um)].

870) ILAfr. 489. AD 100-299. Abitinae, Proconsularis.

[---] | [--- avoru]m suorum secutus exempla qui adsidu[e ---] | [--- ob am]orem civium ex HS C

mil(ibus) n(ummum) solo p(ublico?) PI[---] | [---?] M M[---].- my sugg.: [ob].

871) CIL VIII, 27382. AD 100-299. Agbia, Proconsularis.

[--- sa]cr(um) D D [---?] | [--- fla]m(en) perp(etuus) cum pro honore [flamoni? ---] | [---

promisi?]sset praeter cellam quam sua pecunia [---] | [---]a post huius muneris pollicitationem A

TIII[---] | [---]ione promis<is>set maiori animo r(ei) p(ublicae) suae dona[vit ---].

- Wesch-Klein (1990), 59: d(ecreto) d(ecurionum).

872) AE 1935, 43. AD 100-299. Aïn Bessem, Mauretania Caesariensis.

Deo sancto | Saturno Aug(usto) | Iulius Kastus sac(erdos) | temp(lum) fec(it) ded(icavitque) | suis

sumptib(us) cum lib(eris) | [u]niversis [suis?].

- reading according to Wesch-Klein (1990), 349.

873) CIL VIII, 998. AD 100-299. Aquae Persianae, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sacrum L. Caesonius Victor epistilium s(ua) p(ecunia) exornavit | idemque

dedicavit et cum sacerdotibus in sumptum contuli[t ---].

874) CIL VIII, 15562. AD 100-299. Aunobaris, Proconsularis.

[---] sacr(um) | [templum? quod ---] Hilarus sua pecunia a solo | [fecerat? --- per te]rrae motum

dilabsum | [--- Ser?]vatus fili eiusdem sua | [pecunia restituerunt? it]emq(ue) dedicaverunt.

875) AE 1994, 1887. AD 100-299. Bir Laafou, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) | sac(rum) | P. Fundanius Florus sacerdos | Laris templum fecit p(ecunia)

Page 146: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 577

s(ua).

876) ILAlg. 1, 184. AD 100-299. Calama, Proconsularis.

Neptuno | Aug(usto) | L. Fl(avius) Anicius Privatus sa|cerdos Neptuni aed(ilis) IIvir | et IIvir

q(uin)q(uennalis) aedicul(am) cum | omnib(us) ornament(is) eius p(ecunia) s(ua) p(osuit)

d(edicavit).

877) ILAlg. 2, 689. AD 100-299. Cirta, Numidia.

[--]++++++++[---] | Iunior eq(ues) R(omanus) a[ed(ilis) IIIvir nomine? ---] | Septim<i>ani fil.

t[ribunal? quod ob hono]|rem aedilitatis [---] | pollicitus CVAMIE[--- mense?] | duodecimo

int[ra annum --- sui] | honoris editis [--- ludis scaeni]|cis et praeterea [HS --- (milibus)

n(ummum) ob hon(orem) IIIvira?]|tus rei p(ublicae) inlatis sua p[ecunia posuit?]. | L(oco) d(ato)

[d(ecreto) d(ecurionum)].

878) AE 1955, 54. AD 100-299. Depienne, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sac(rum) | L. Sulpici(us) Secun|d<us> colu<m>na(m) sua | p(ecunia) f(ecit)

et sumptu co|ntulit dedicavit.- SECVNDI pro Secundus.

879) CIL VIII, 4585. AD 100-299. Diana Veteranorum, Numidia.

[---] Saturio q[uaestor] aedilis IIvir{u} pontifex fl(amen) p(er)p(etuus) sacerdos [--- cum]

Mu[nat?]io [--]cro [--- et Festo? ---] | [---]PI[--- a]dd[i]to opere [---] host(is) II panificiis et cetera

qua[e ad dedicatio]nem pertinent ex [---] | [---]PI[---] intus [--- i]n eod[em] templo pronaum

porticu[m cum --- columni]s et epist<y>lis fac[ienda curavit?? ---] | [---]RI[--- et exor]navit

eaque omnia pariter cum Mu[natis? --- et] Festo equitib[us Romanis? ---].

- IIVIRV pro IIvir; EPISTILIS pro epistylis; ILS 5597: [i]n eod[em]; CIL: EOD//E; Wesch-Klein (1990), 307:

q[uaestor]; Mu[natis?]; ILS 5597: [Romanis?].

880) CIL VIII, 27413. AD 100-299. Geumi, Proconsularis.

[---] aedem Valentinam quam Iulia Crescentia civitati Geumitanor(um) [promiserat? ---] | [---

epulo decurioni?]bus praebito perfecit et dedicavit.- my sugg.: [promiserat?].

881) CIL VIII, 25430. AD 100-299. Hr El Arous, Proconsularis.

[--- templum? quod ---]a Nabira avia eorum [---] | [--- inst?]ituerat vetustate di[lapsum ---] | [---

]uris a fundamentis [---] | [--- cu]m gradibus ampliav[erunt ---] | [--- ex HS ---]VIII mil(ibus

nummum) sua [pecunia ---].

- new reading: Wesch-Klein (1990), 269.

882) CIL VIII, 12314. AD 100-299. Hr M'heimes, Proconsularis.

Veneri Aug(ustae) sac(rum) | Delius Abascanti Aug(usti) vil(ici) vic(arius) teloneum a

Page 147: The Phraseology and Structure of Latin Building -

578 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

fun|damentis sua impensa r[e]stituit et ampliavit.

883) CIL VIII, 23746. AD 100-299. Hr Segjeg, Proconsularis.

[--- flamen pe]rpetuus conlatis a se in opus templi | [HS --- mil(ibus) n(ummum) --- eodem

an?]no instituit porticum columnarum | [IIII --- fecit et? ded]icavit decurionum decreto.

- my sugg.: [HS --- mil(ibus) n(ummum) --- eodem an?]; [IIII] (cf. AE 1968, 595: portic(um) columnarum IIII);

[fecit et?].

884) ILAlg. 1, 2134. AD 100-299. Madaurus, Proconsularis.

[---] | [sace]rdotis [pa]|[te?]r atrium t[e]m|[p]li quadrato | lapide suis sump|tibus una cum |

aedi[cula resti?]|[tuit?] e[t] cum I[-]|[---]S+[---]++ | M[---]+[--] | QVI[---]I[-] | N[---]|na filia sua

| dedicavit.

885) ILAlg. 1, 2071. AD 100-299. Madaurus, Proconsularis.

[Nomina c]ist{h}iferorum deae Virtutis | [qui porticus?] duas dextra sini<s>tra et gradus d(e)

s(uo) f(ecerunt) || [---] Victor fl(amen) p(er)p(etuus) sac(erdos) | [---]s Madaurius sac(erdos) | [---

P]rimianus sac(erdos) | [---]+[---]ius Sabinus fanas | [-] Vibius Servilius sac(erdos) | Q. Domitius

Numidius | Q. Cluvius Crementius | Terentia Bonifatia | canistraria || T. Flavius Natalis | C.

Valerius Sabinus | L. Avianius Felix | C. Flavius Domit[i]us | T. Flavius Maximus | Q. Agrius

Vitalis. | Nomina canistrari(a)e (!) | Antonia Matrona | Manilia Honorata | Iulia Lucilla.

- SINIXTRA pro sinistra; CANISTRARIE pro canistrariarum.

886) ILAlg. 1, 2052. AD 100-299. Madaurus, Proconsularis.

[---] | dei Liberi sa[cr(um)] BO+[---] | Q. Calpurnius Donatu[s ---]++[---] | aedilicius IIviralicius

[- Calpurni] | Laeti quond(am) sacerdoti[s fil.? opus] | macelli a solo et stratur[am areae?] | suis

sumptibus fecit et cu[m ---]|rata uxore et Calpur[nis ---]|rata Matrona et I[---] | dedicavit.

887) ILAlg. 1, 2056. AD 100-299. Madaurus, Proconsularis.

[Mart?]i Aug(usto) sacrum | M. A[ntoni]us Martialis | Valeria[nu]s qu(a)est(or) <et?> | aed(ilis)

IIvi[r fl(amen) p(er)]p(etuus) et Viria | Pomponil[l]a eius ianu|am pronaum c[um] omnibus | suis

itemque p[a]rietem {ve}|vetustate dil[a]psum res[ti]|tuit et cum liberis suis l(ibens) an(imo) |

dedicavit.

- FI pro et; ILAlg.: omnibus suis <ornamentis>

888) CIL VIII, 11775. AD 100-299. Mididi, Proconsularis.

[---]ESE + PLE[---] quas Papius I[--- i]n privato solo suo suis sum(p)tibus | [---]IS Mididit(an-)

[--- a]edificavit Pa[pius ---]anus filius eius patriae suae | [---]IAE VAL[---]nianae.

889) CIL VIII, 20428. AD 100-299. Mopth(---), Mauretania Caesariensis.

[--- A]ug(ust-) sacrum | [--- sace]rdos et Caelia Maior uxor eius et | [--- pron]aum a solo cum

suis ornamentis | [ex HS --- mil(ibus)] n(ummum) fecerunt et dedicaverunt.

Page 148: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 579

- Wesch-Klein (1990), 351: [mil(ibus)].

890) CIL VIII, 15578. AD 100-299. Mustis, Proconsularis.

[---]m suum templo sua impensa exstruxit et ob memor[iam ---] | [HS ---] <mil(ia)> donavit et

arcum cum parietibus coniunctis et porticus INI[---] | [---]AE et in templo Liberi Patris et

Veneris sua pecunia fecit et epulum ob dedic[ationem --- dedit?] | [HS ---]<II> mil(ia) ex

quorum usuris quodannis ob diem dedicationis epulum et [gymnasium populo darentur?].- IVII pro mil(ia); N pro II; line division uncertain.

891) CIL VIII, 12067. AD 100-299. Muzuka, Proconsularis.

[---] | Plautiae Ep[---] | quae ob hon(orem) flam(oni) [p(er)p(etui)] | aedem a solo c[um] | statuis

ex HS X[--] m(ilibus) n(ummum) | promiserat Plau|ti Faustus et Auge | her(edes) ampl(iata)

pecun(ia) | perfecerunt.

892) CIL VIII, 21625. AD 100-299. Regiae, Mauretania Caesariensis.

Iovis Optimi Maximi Aquilius | Felix sacerdos decreto ordi|nis crea[t]us [secundum

pol]li|citationem su[am templum?] sui[s] | sum(p)tibus a sol[o st]r[uxit et] conclu|sit C. Iul(io)

Demetrio[---]R COSMNOMO.

893) ILAfr. 304. AD 100-299. Sutunurca, Proconsularis.

Fortuna[e Re]duci Au[g(ustae) sacr(um)]. | Pro salute [---] | [---]is Aug(usti) [---] | [---] | [---]VO

ENVNC[---] | [---]nanius Abonius flam(en) | [perpet(uus)] ob honorem flaminat[us] | sui

p[erp(etui)] et decurionatus Consi F[e]|l[icis? A]boniani fili sui templum | [---]ce cum omni cultu

ex HS V | m[il(ibus) n(ummum) p]romissa ampliata pecunia | so[lo p]rivato suo fecit et ampli|[us

in z]othecis duabus patri | et matri statuas marmore|as posu[it] itemq(ue) dedicavit | et ob

dedicationem uni|versis epulum et gymna|sia dedit d(ecreto) d(ecurionum).- my sugg.: [sacr(um)].

894) ILAfr. 196. AD 100-299. Thala, Proconsularis.

[---?] C. Cornelius Saturninus L. Petronius Vi[ctor] por(ticum) d(e) s(uo) f(ecerunt).

895) ILPBardo 338. AD 100-299. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Genio templi sacrum | [--- C]eler sacerdos suo et Aufidiae Quartillae uxoris suae [nomine] | [---

ex]edram cum signo et or[na]mentis omnibus [fecit] idemq(ue) dedicavit d(ecreto)

[d(ecurionum)].

896) ILAfr. 284. AD 100-299. Thuburbo Maius, Proconsularis.

[---] eius ac nepotum [---] | [--- cu]m Venidia Quartilla et Iulio Secun[do ---] | [--- statuis?

a]rg(enteis) et donis a solo d(ecreto) d(ecurionum) fecit et ob dedic[ationem ---].- my sugg: [statuis?]; cf. Wesch-Klein (1990), 207: [templum cum signis a]rg(enteis).

Page 149: The Phraseology and Structure of Latin Building -

580 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

897) CIL VIII, 1442. AD 100-299. Thubursicum Bure, Proconsularis.

[---] quam in hoc templo ob [honorem? ---] | [---]VAP sua pec(unia) restituit oper<e> m[useo

exornavit? ---] | [---]PAVET[---] plebi [--- dedit].- OPERI pro opere; Wesch-Klein (1990), 212: [honorem?]; [dedit].

898) CIL VIII, 12111. AD 1-299. Aïn Djelloula, Proconsularis.

Mercurio s[acrum] | Pro salute Imp(eratoris) Caesar[is ---] | L. Aemilius Donatus vet[eranus ---]

| cellam cum gradibus [---] | s(ua) p(ecunia) f(ecit) [---?].

899) IRT 869. AD 1-299. Aïn Wif, Proconsularis.

M. Coeli[us ---]|ninus [---] | balneum v[etustate corrup]|tum restituendum [curavit] | eidem assam

cellam a so[lo] | fecit et cylisterium institu|it curante Iunio Sucesso (!) | c(enturione) principe.

900) AE 1949, 54. AD 1-299. Bou Khchim, Proconsularis.

C. Pompeius Gallus | simulacrum do|minae Telluris et aedem | libens animo fecit.

901) AE 1949, 46. AD 1-299. Bulla Regia, Proconsularis.

L. Helvius Barig|bal suo et filio|rum suor(um) nomine | colum(nam) tribul(ibus) suis | prom(isit)

itemq(ue) donavit.

902) ILPBardo 2, 89. AD 1-299. Carthage, Proconsularis.

Heroi | Aug(usto) sac(rum). || C. Car[i or u]sius Long[us or -inus] | gradus fe[cit].- line division: AE 1908, 181; AE 1908, 182.

903) ILAlg. 2, 2106. AD 1-299. Castellum Celtianum, Numidia.

[--- e]x HS II (milibus) n(ummum) facturum se promiserat s(ua) p(ecunia) ex HS V (milibus

nummum) a solo exstr[uxit ---] | [---] sui exornavit idemq(ue) dedicavit super diem ludorum quo

A[---].

904) ILAlg. 2, 10122. AD 1-299. Castellum Elefantum, Numidia.

Templu(m) Me(rcurio) | C. Nonius Hosp|es f(ecit) v(otum) s(olvit) l(ibens) a(nimo).

- CIL VIII, 6355: templum.

905) AE 1946, 47. AD 1-299. Chusira, Proconsularis.

Por(ticum?) collecticis qu|i (a)edificaverunt in<f>er<r>i | nomina placuit suis su|m(p)tibus

erogaverunt Don|atus [et?] Salus Barih et Oct|av[ius] Adaer et Biricius | Tertius et Rogatian(us)

Var|ius et Fortunatus Venu|sthus (!) et Silvanus | f(ecerunt) d(e) s(ua) p(ecunia).- INÃERI pro inferri.

906) ILAlg. 2, 493. AD 1-299. Cirta, Numidia.

Q. Claudius Nampamo viso monitus collegio Mercu|ri libens animo collegiaris suis donavit

Page 150: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 581

d(e)d(icavit) d(e) s(ua) p(ecunia).

907) ILAlg. 2, 495. AD 1-299. Cirta, Numidia.

L. Iulius Victor fil. L. Iuli Victoris votum | collegio Mercuri promisit s(ua) p(ecunia) l(ibens)

a(nimo) f(ecit) || d(e)||d(icavit).

908) ILAlg. 2, 474. AD 1-299. Cirta, Numidia.

P. Arius Processus et fili eius collegiari | genio Amsig(a)e ex viso capitis collegiaris suis

do(naverunt). || Scamnu(m).

- my sugg.: (a).

909) ILAlg. 2, 492. AD 1-299. Cirta, Numidia.

P. Caecilius Quadratus cum Iulia Fortunae ma|ritae (!) collegiaris libens animi (!) s(ua) p(ecunia)

f(ecit) d(e)d(icavit).

910) ILAlg. 2, 494. AD 1-299. Cirta, Numidia.

Q. I(ulius) Honoratianus | scamnu(m) col(legiaris) cum suis do(navit).

911) ILAlg. 2, 6093. AD 1-299. Civitas Nattabutum, Numidia.

Deo Frugifero sac(rum) | M. Volusius Ampliatus | aedem a solo sua pec(unia) | fec(it) idemq(ue)

dedic(avit).

912) ILAlg. 2, 7677. AD 1-299. Cuicul, Numidia.

[Ma]rti A[ug(usto)] genio [col(oniae)] | sacrum | q[ua]m Flavius Breucus fl(amen) p(er)[p(etuus)

col(oniae)] | su[a] pec(unia) dederat res p(ublica) ba[sem cum] | c[ol]umnis et tholo fec(it) [et

dedic(avit)] | c[u]rantib(us) L. Octavio Catu[llino? et] | P. [C]assio Honorato II[viris ---].- AE 1915, 103: [qua?] M. Flavius; [p(er)p(etuus) de] | [sua]; Octavio Nata[li]; II[viris d(ecreto) d(ecurionum)];

ILAlg: q[ue]m; c[ol]lumnis; [et dedicavit]; my sugg.: q[ua]m; c[ol]umnis; [et dedic(avit)].

913) ILAlg. 2, 7649. AD 1-299. Cuicul, Numidia.

Frugifero sancto sac(rum) C. Popilius Felix sacerdos | curantibus filis Popilis Seleuco et

Feliciano sua | pecunia votum solvit dedicavitque.

914) ILAfr. 345. AD 1-299. Haut Mornag, Proconsularis.

Caeles[t]i Aug(ustae) Granianae sacr[um] | Q. Voltius Senecio templum vi fluminis ereptum

transtulit et a solo fecit idemque dedica[vit].

915) CIL VIII, 22774. AD 1-299. Hr El Gueciret, Proconsularis.

In his pr(a)ediis M. M(anilius?) Ingenu(u)s v(ir) d(evotissimus) et Arellia | Nepotilla h(onesta)

m(atrona) uxor eius et fili nepotes pro|nepotesqu{a}e eorum vivant senescant et melio|ra

perficiant. Turris [p]erfecta disposition<e> eorundem | per instantia(m) Arelli Vita[lis] ser(vi)

Page 151: The Phraseology and Structure of Latin Building -

582 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

act(oris) eorum instruenti|bus a solo Rufi[no? ---]RI[---]E Sen[e]cione quad(ratario) et sig(--)

amatores domus eorum. || M|a|n|i|l|i|o|r|u|m || A|r|l|i|o|r|u|m. (!)- DISPOSITIONI pro dispositione.

916) CIL VIII, 15476. AD 1-299. Hr Schett, Proconsularis.

[H]erculi Aug(usto) geni[o patriae?] | L. Valerius Maximu[s ---] | Valerius Faustinus filius ei[us]

ob honorem Faust[ini fil. sui cum HS --- milia ---?] | promisisset a<d> ornandum opus quo<d>

in honor[em --- fecerat statuam] | Herculis sua pecunia posuit itemque dedicavit. P. V[alerius ---]

| promissum a se ob honorem L. Valeri Faustini fil. sui sua pec(unia) fecit [---].- AT pro ad; QVOT pro quod.

917) CIL VIII, 12413. AD 1-299. Hr Sidi Ben Nour, Proconsularis.

[--- Feli?]x q(uaestor) pr(aefectus) i(ure) d(icundo) | [IIvir quinq(uennalis) fl(amen)

p(er)p(etuus)?] ob honorem | [fl(amoni)? templum] Apollinis et | [Dianae column?]is marmoreis

solidis | [ornavit idem]q(ue) dedicav[it].

918) CIL VIII, 2667*. AD 1-299. Lambaesis, Numidia.

Deo invicto Satur|no sacr(um) P. Anto|nius Donatus | sacerdos una | cum Antonio Do|nato filio

suo a solo re|stituit l(ibens) a(nimo).

919) AE 1992, 1781. AD 1-299. Limisa, Proconsularis.

Cereri Aug(ustae) sac(rum) | P. Caecilius Faus|tus Aelianus Bal|iatho C. f. mag(ister) | porticus

a solo f(aciendas) c(uravit) d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

920) AE 1992, 1815. AD 1-299. Mactaris, Proconsularis.

Libero Patri | Aug(usto) sacrum | M. Cassius Felix sace|rdos Lib(eri) Pat(ris) idurionem |

[d]ecreto ac<c>epto restituit | signum Lib(eri) Pat(ris) fecit aram | posuit an<n>o M. Orfi Clari

| et Q. Terenti Felicis IIvir(orum) | q(uin)q(uennalium). V(otum) s(olvit) l(ibens) a(nimo).

921) ILAlg. 1, 2069. AD 1-299. Madaurus, Proconsularis.

[Deae] sa[nct(a)e V]en[eri] Eru|cin(a)e Aug(ustae) sac(rum) L. Vell(eius) Cast(us) | et C. Iul(ius)

Surus sac(erdotes) cel(lam?) | ex viso s(uis) s(umptibus) f(ecerunt) et dedicav(erunt).

922) ILAlg. 1, 2136. AD 1-299. Madaurus, Proconsularis.

Q. Servilius | Honoratus et | M. Scribonius | Honoratus | Bennianus lecti|cariorum prin|ceps

columna[m] | a solo cum or|namentis s(ua) p(ecunia) f[e]|cerunt et d(e)d(icaverunt).

923) ILAlg. 1, 2132. AD 1-299. Madaurus, Proconsularis.

L. Flavius Venusianus Fau[s]tus et Fa[bia? ---] | aedem a solo cum cetera sua (!) ex praec[epto

numinis?] | fecerunt et dedicaveru[nt].

Page 152: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 583

924) AE 1902, 226. AD 1-299. Mascula, Numidia.

Mercur[io] | Aug(usto) sac(rum) | L. Grassidius | sacerd(os) eius tem|plum s(ua) p(ecunia) f(ecit)

<a>tq(ue) d(e)d(icavit).- ETQ pro atq(ue).

925) ILAlg. 2, 6494. AD 1-299. Sigus, Numidia.

Iovi Aug(usto) sacr<u>m | C. Mummius A[f]|ricanus lo|cum quod (!) asi|nari colunt de | suo fecit

d(e)d(icavit).

926) ILAlg. 2, 6436. AD 1-299. Temrani, Numidia.

Plutoni | Aug(usto) sac(rum) | tribunal | qum stratu|ra sub se | C. Aebutius | Valens f(ecit).- QVM pro cum.

927) ILPBardo 425. AD 1-299. Thabraca, Proconsularis.

[---] Plut(oni) Variccalae Aug(ust-) | [---]us Adventus sacerdos tem|[plum --- a] solo suis

sumptib(us) fecit et dedic(avit).- AE 1891, 96: [Deo] Plut(oni).

928) ILAlg. 1, 1091*. AD 1-299. Thagora, Proconsularis.

C. Gabinius P. f. | Sabinus Fortunatus | fecit.

929) ILAlg. 2, 4650. AD 1-299. Thibilis, Numidia.

Vic[t(oriae)] | Aug(ustae) | sac(rum) | culto|res te|mplu|m a so|[l]o con(stituerunt?). || Victor(iae)

Aug(ustae) | cultoribus | C. Volussenius | Rusticus d(e)d(icavit) N [-]. - my sugg.: con(stituerunt?); ILAlg.: con[struxerunt?] but there is not enough space.

930) AE 1999, 1825. AD 1-299. Thuburbo Maius, Proconsularis.

Aesculapio Aug(usto) sac(rum) | C. Asinius Datinus sac(erdos) | concam(erationem) cum

colum(nis) | et ornamentis cum suis | salvis votum solvit d(edit) d(edicavit).

931) CIL VIII, 26512. AD 1-299. Thugga, Proconsularis.

P. Sabidius Exoratus cum suis votum solvit.

932) ILAlg. 2, 3625. AD 1-299. Tiddis, Numidia.

[--- iu]s Felix s(ua) p(ecunia) f(ecit) et don(avit).

- my sugg.: [iu].

933) ILAlg. 1, 995. AD 1-299. Zarouria, Proconsularis.

M[ine]rvae [Aug(ustae) sacr(um)] | Sergia [.] fil. Ser[giana templum?] | a sol[o] resti[tuit].

934) ILAlg. 1, 2131. AD 200-399. Madaurus, Proconsularis.

Page 153: The Phraseology and Structure of Latin Building -

584 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

Ti. Cl(odius) Loquella aedil(icius) IIviral(icius) fl(amen) p(er)p(etuus) | sacerd(os) Liberi aedem

sanctuari su|is sumptib(us) fecit post cuius obitum | petentib(us) Cl(odis) Florentino et Dio fil.

eius | ordo sacrator(um) memoriae eius | causa titulos infigi permisit.

935) AE 1997, 1728. AD 200-399. Thamugadi, Numidia.

Corfidius Crementius fl(amen) p(er)p(etuus) | avorum atavorumq(ue) morum probita|te auctis

insignibus erga publi[ca] privataq(ue) pr(a)epollens domum compara[vit in] umbili|co sitam

patri(a)e ruinis iam diu informib(us) tris|tem felicius quam condita est restituit et ad|iecto decori

in aeternum robore sibi pos|terisq(ue) laetioribus d(e)d(it). Corfidiorum.

936) CIL VIII, 12126. AD 98-? Chusira, Proconsularis.

[--- do]|mini Saturni pr[op]|ter commodum po|puli s(ua) p(ecunia) f(ecit) idemq(ue) ded(icavit)

| decurio col(oniae) Thelepthe | [ae]dil(is) q(uaestor) IIviralis [---].

937) AE 1902, 145*. AD 100-? Thamugadi, Numidia.

Ordo | Augustalium sua | pecunia fecit.

938) AE 1902, 144. AD 100-? Thamugadi, Numidia.

Cereri Aug(ustae) sacrum | arca Augustalium a re publica | separatorum templum vetustate |

dilapsum a solo sua pecunia | restituit eademque dedicavit.

939) CIL VIII, 16367. AD 138-? Aubuzza, Proconsularis.

Genio coloniae Iuliae Veneriae Chirtae novae [sac(rum) --- cives Romani? qui] | Aubuzza

consistunt paganicum pecunia sua a solo [restit]uer[unt].

- Wesch-Klein (1990), 64: [sac(rum)].

940) CIL VIII, 24654*. AD 200-? Carthage, Proconsularis.

Iulius Priscus [---]|tianus coria[rius] | publicum h[orreum?] | fecit et de[dicavit].

941) AE 1953, 42. AD 200-? Carthage, Proconsularis.

Mer(curio) | Aug(usto) | Flavius | Nucidus | donum | dedit.

942) ILAlg. 2, 504*. AD 200-? Cirta, Numidia.

[--- aedem? promis]sam ministris dei Sa[t]urni | [---]S Saturninus Domitius Primianus | [--- sibi]

suisque fecerunt.

- LeGlay (1966b), 26, no. 1: prob. a statue, possib. a temple even.

943) ILAlg. 2, 7689. AD 200-? Cuicul, Numidia.

Plutoni Aug(usto) votum solverunt Maria | Monnosa et Fl(avius) Marianus et Fl(avius) Ianuarius

| Iunior.

Page 154: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 585

944) CIL VIII, 23242*. AD 200-? Hr Moregan, Proconsularis.

Ex of(f)icina Vic|toriani Alumni|us Thamariten|sis gratis (a)edic(u)la(m) | (a)edificavit [---].

945) CIL VIII, 25909. AD 315-? Thignica, Proconsularis.

[--- proconsule prov(inciae) A]fricae vice sacra iudicant[e ---] | [---]e renovatis cameri[s ---].

946) AE 2000, 1624*. Date: ? Aïn Frigha, Proconsularis.

Ex of(f)icina Vindimialis | instante Primu[lo? et] suis.

947) CIL VIII, 21671. Date: ? Albulae, Mauretania Caesariensis.

[Te]rent(ius) Cutteus et Ma+[--] | Monnula eius una cum | [T]erentiis Cutteo Ianuario Considio

| Augustino et Feliciano [fi]lis | aquagium novo opere a so|lo extructum suis possessionibus |

constituerunt et dedicaverunt.

948) AE 1999, 1784. Date: ? Ammaedara, Proconsularis.

Iovi Optimo Maximo | Dolicheno Aug(usto) sacr(um) | Flavii Clarus et Pom|peianus sacerdotes

| templum a solo ex indul|gentia sibi posterisque | suis consecraverunt.

949) ILPBardo 206. Date: ? Aradi, Proconsularis.

[---]orum capitulum A[---] | [--- column]as tres medianas in porticu | [---] Acidonis f. Nargaus

Orcu|[--- b]al Sirimbatis Nagud Barigbal|[is f. --- b]al Felicis f. Barigbal Lucani | [f. ---]nis Aris

Oricufonis f. Se|[---]cundus Lactuca an(n)o suf|[etum ---]nis f. Lucanus sufetes de | [---] vot(o?)

d(e) s(ua) p(ecunia) f(ecerunt).

- ILPBardo: [---]al; vot(um); s(uo).

950) CIL VIII, 12242. Date: ? Aradi, Proconsularis.

[--- neglectam per in?]curiam legum pro suis splendore magni et [celebris municipi? ---] | [---

gau]dens divino nutu semper florescit i[---] | [---]m ac picturis decorata bono patria[e ---].

951) CIL VIII, 794. Date: ? Aradi, Proconsularis.

[---] a f(undamentis?) porticum basilicae <e>t cet[era? ---] | [---]viro constituit perfecit [et

dedicavit ---?]. - my sugg.: a f(undamentis?); <e>t cet[era?]; [et dedicavit].

952) AE 1997, 1640. Date: ? Avita Bibba, Proconsularis.

Salvo iure dom[i]|nicae Restutus | de suo propriae in | (h)is pr(a)edis restituit | et dedicavit.

953) ILPBardo 24. Date: ? Biia, Proconsularis.

[--- res publica civitati]s Biiensis parietes murale[s ---] | [---] supra fundamentis [---].

- CIL VIII, 23073: [--- res publ]ica civitatis; [---]+CO supr a fundamentis +[---].

Page 155: The Phraseology and Structure of Latin Building -

586 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

954) CIL VIII, 23880. Date: ? Bisica, Proconsularis.

[---] res quidem facere ausi sunt. Sollerti industria nullo dispendio civium constituit totiusque [--

-] | [---?] quodque quorum usus per infinita tempora defuit sua instantia elimavit adque ad

conditoris statum [---] | [---? cel]eberrimis instituit fluvium quoque cuius incursu civitas

vexabatur avertit et plateae splendorem securitate munivit thermas quoque [---?] | [---?

d]ecuriones sportulis muneravit civesque et populos uni`v´ersos non solum propriae urbis verum

etiam vicinarum epulis quam largissime ministravit [---].

955) ILAfr. 459. Date: ? Bulla Regia, Proconsularis.

[---]INS[---] | [---] a solo V[---] | [---] sed et assa [---]. || [---]AVI[---] | [---] Afrodis[---] | [---]

domestico [---].

956) CIL VIII, 24652*. Date: ? Carthage, Proconsularis.

[---] | [ad]venientis (?) feliciss[imi?] | Vitalis liberor(um) suorum [nomine?] | aditus ubi mons

F[---] | et stratura et g[radibus] | moles et masculos [---] | firmarentur d[e sua pecu]|nia fecit

d(ecreto) d(ecurionum).

957) AE 1953, 153*. Date: ? Carthage, Proconsularis.

Deboros(i) X | usque hic fecerunt | mur(um) a Tuaddanis 4 (pedes).

- line division: ILTun. 1091.

958) ILAlg. 1, 1109. Date: ? Civitas Popthensis, Proconsularis.

Saturno Aug(usto) sacr(um) | civitas Popthensis tem|plum cum orna[mentis] | ex HS XIII

(milibus) CLX[X]X c[onstituit?] | idemque dedicav[it ---].

- ILAlg.: IDEM pro eadem.

959) CIL VIII, 16459. Date: ? El Lehs, Proconsularis.

[--- strat]uram totius templ[i ---] | [--- sua p]ecunia fecerunt et [dedicaverunt? ---].

960) ILPBardo 323. Date: ? Fundus Tapp(---), Proconsularis.

Merc(urio) Aug(usto) sa[c(rum)] | possessores fu[ndi] | Tapp(---) anno L. Gem[ini] | Rogati et

Iul(i) Gemi[niani] | magg(istrorum) sub cura Ta[nno]|ni Felicis Primiani et [---].|| S.

961) CIL VIII, 27430*. Date: ? Hr Belda, Proconsularis.

[---?] M. Cornelius [---?] | [---? Cae]lesti et Cereri fecit [---?].

962) ILAlg. 1, 2854. Date: ? Hr Chabet Er Ressas, Proconsularis.

Ma[tr]i Magnae | deum sac(rum) | [[---]] | [[---]] | [[---]] | [[---]] | Euph[r]a[t]es | proc(urator)

m[etall(orum)??] | templum cum si|gillis et port(icu) | d(e) s(uo) f(ecit) id(em)q(ue) d(e)d(icavit).

963) AE 1995, 1771*. Date: ? Khalia, Proconsularis.

Page 156: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 587

Templum a Bom[---] aedific(atum?) igne labe(factum?) et a Bom[---]an[i]s | [---] a HS

CCCCXXX f(ecit?) t(h)erma<s?> autem [---]t a m[a]gni[ficentia?] | [---] a HS CCCC[---] CL[---

].

964) AE 1992, 1780. Date: ? Limisa, Proconsularis.

[Geni]o civitatis sac(rum) | d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

965) CIL VIII, 12036*. Date: ? Limisa, Proconsularis.

Limisenses d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica). | Iulius Perpetuus et Saturni|nus Masopis

fil. sufetes fec(erunt) | cur(ante) Fausto Maximi filio.

966) CIL VIII, 23402. Date: ? Mactaris, Proconsularis.

Neptuno Aug(usto) sacr(um) | d(ecreto) d(ecurionum) p(ecunia) p(ublica).

967) ILTun. 868a. Date: ? Maxula, Proconsularis.

Aesculapio Aug(usto) sacr(um) | Zmaragdus Aug(usti servus) Augustanus suo et Flaviae

Euphrosyne contubernalis suae nomine aediculam vetustate consumptam | de suo ampliavit et

columellas Numidicas duas et fastigium marmoreum posuit et ipsum inauravit et praetexta

votum dedit.

968) ILTun. 868b. Date: ? Maxula, Proconsularis.

Aesculapi<o> et Pant(h)eo | Aug(ustis) | sacr(um) | C{a}eler Caes(aris) n(ostri) ser(vus) custos

horr(eorum) viso renovavit et voto vestit | et palmam argenteam de suo posuit.- my sugg.: <o>; line division: AE 1937, 73.

969) AE 2000, 1662*. Date: ? Mididi, Proconsularis.

[--- Au]g(usti) restitutoris moenium | [---]confo[---] Mari [---]OSSINESI | [---]natia Nim[---]

vicari A[fricae?] | [---] inter iis [---]gia dignita|[---]MEVR Bessiani ME comm|[---]meni de se

patriae radicit V|[---]is digniorem cultum n|[itoremque?? ---]si S SATV ruina conla|[psa? ---]

Mussianus vir cla|[rissimus --- e]t proprio labore a | [---] vastatus culmin[a ---].- my sugg.: n[itoremque]; [e]t.

970) AE 1997, 1725. Date: ? Provenance unknown, Proconsularis.

[---?] | [---] et deo magno sacrum M[---] | [--- Fel]ix Pulturnus sacerdos temp[lum ---] | [---]

deorum II mibil(is) s(ua) p(ecunia) ex[ornavit or -truxit].

971) CIL VIII, 27704. Date: ? Sicca Veneria, Proconsularis.

Iunoni Caelesti Aug(ustae) sac(rum) [---]|cii Saturninus Faustus Ro[gatus? ---] | templum ex voto

feceru[nt].

- my sugg.: Ro[gatus? ---].

Page 157: The Phraseology and Structure of Latin Building -

588 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

972) AE 1975, 886. Date: ? Sid Amar, Proconsularis.

Hercules (!) ge|nium Sabu|rianensium | Dhamak sace|rdos fecit | [et d]edicavit s(umptu) s(uo). ||

Primosus | structori | vita qui | edifecit (!).- EDIFECIT pro aedificavit; AE 1987, 1056: QVI pro cui.

973) AE 1995, 1663. Date: ? Sidi Abd En Nour, Proconsularis.

Quod bonum faustum | felixque sit. | Civitas Tapphugabe(n)sis | aediculum Fortunae [---] | [---]

| [---] fecerunt sub cura Satur|nini Naboris f. et Iddibalis Moconi | sufetum. - AEDICULUM pro aediculam.

974) CIL VIII, 25490. Date: ? Sidi Salah El Balthi, Proconsularis.

[---]ECTVLI[---] | except<o>r<ia> ex solo erecta [---] cur(ator) r(ei) [p(ublicae) ---]|fecto cur(at-

) eiusd(em) rei p(ublicae) perfecta res[titui]t [---]cit et [---]. || [---] | [---]D[---]AETA[---

fl(aminicae) p(er)]|p(etuae) designatae [---] | d(ecreto) d(ecurionum) s(ua) p(ecunia) fecit et

[dedicavit ---].- EXCEPTARM pro exceptoria.

975) ILAfr. 221. Date: ? Thabbora, Proconsularis.

[---] fili eius et nepotes ccc(larissimi) ppp(ueri) et c(larissima) f(emina) [---?] | [---] patriae

karissimae sua pecunia fecerunt [---?].

976) CIL VIII, 23281. Date: ? Thala, Proconsularis.

Plutoni Aug(usto) sac[rum] | [F]ortunatus F[---] ianuam [libens] | [a]nimo posuit.

977) ILAlg. 1, 2999. Date: ? Theveste, Proconsularis.

[[[C]ereribus]] dom(i)no | [[[Pl]utoni]] ianua(m) fecit | [-?] Sutrius Primus sta|tor templi s(ua)

p(ecunia) f(ecit).

978) ILAlg. 1, 3056. Date: ? Theveste, Proconsularis.

[---] | pp(erpetu-) Augg(ust-) ob fel[ic- ---] | et Paulini Cr[---] | porticus ab im[is fundamentis? ---

] | parietibu[s ---] | Valeriu[s ---] | sua pecun[ia restituit? ---].

979) CIL VIII, 26187*. Date: ? Thibaris, Proconsularis.

[---]+[---]+[---]VCO[---] | [---]V[---]TE | [---]VI | [---] | [---]LI | NV[---] | [f]ecerat vetu[st(ate)]

| corrupt(-) refe[cit] | +++++++ sed et tab(ulis) exornav(it).

980) CIL VIII, 26186. Date: ? Thibaris, Proconsularis.

[---]+chianus et Pinariana | [---] sibi filisque suis Fortunato | [---]ano fece[r]unt et dedicaverunt.

981) CIL VIII, 10607. Date: ? Thuburnica, Proconsularis.

[---]VS cellam soliarem a [fundamentis? ---] | [--- extru]ctam karissimis civib[us ---].

Page 158: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 589

982) CIL VIII, 26478. Date: ? Thugga, Proconsularis.

Mercurio Aug(usto) sacr(um) [---] | loco a civitate dato cella [---] | exornav[it] Mercuri sig[no ---

].- improved reading: ILTun. 1394.

983) CIL VIII, 27356. Date: ? Thugga, Proconsularis.

[Aes]culapio Aug(usto) sac(rum) | [---]elius templum vetus|[tate conlapsu]m sua pecunia

restituit.

984) ILAlg. 2, 8785. Date: ? Aïn Tine, Numidia.

In his praediis | Caeliae Maximae c(larissimae) f(eminae) | turres salutem saltus | eiusdem

dominae meae | constituit | Numidius ser(vus) act(or).

985) AE 1957, 92b. Date: ? Aquae Flavianae, Numidia.

[---]mus Aug(usti) [lib(ertus) ---] | [--- ma]ceriam templi deae Caelestis | [--- sua] pecunia a solo

restituit.

- my sugg.: [sua].

986) ILAlg. 2, 547. Date: ? Cirta, Numidia.

Public(ius) Callidromus lib(ertus) | fenestram voto dedit.

987) ILAlg. 2, 7671. Date: ? Cuicul, Numidia.

[---] sac(rum) Libero [Patri et Liberae? ---] | [--- Felic?]ianus et C. Fla[vius? ---] | [--- quae]stores

praef[ecti pro IIviris ---] | [--- tri]bunal et aram [---] | [--- fecerunt? d]edicaverun[tque ---?].

- AE 1955, 159: [Felic]ianus.

988) ILAlg. 2, 7949-7950. Date: ? Cuicul, Numidia.

[--- dispo]|suit ac fieri iussi[t] curante Iulio M[ont]aniano quin|quennalicio fl(amine) p(er)p(etuo)

qui ob amorem et crementa propri|ae civitatis suis virib(us) propriaq(ue) pecunia instituit perfecit

et votis provinc(iae) dedi|cavit.

989) ILAlg. 2, 7959. Date: ? Cuicul, Numidia.

Balneum || Terenti Donati restitutu(m) | [p]er i(n)stantia(m) Frumeti Longiniani.

990) ILAlg. 2, 7960. Date: ? Cuicul, Numidia.

[---]ONE|[---] fl(amen) p(er)p(etuus) du(u)mviralici[us ---] | [--- pat]riae suae macellum [---] | [--

- p]ropriis rebus dono [dedit] | [--- d]edicavit feliciter.

991) AE 1934, 27. Date: ? Diana Veteranorum, Numidia.

[---]INV[---] | [--- cur]ator operum loc(orum)q(ue) [publicorum ---] | [--- sac(erdos)] Lavinatium

Laure[ntium ---] | [---]ulium aedem cum [---] | [---] a municipibus su[is ---].

Page 159: The Phraseology and Structure of Latin Building -

590 THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA

992) AE 1926, 147*. Date: ? El Ghara, Numidia.

[---?] conductores Arruntius Martialis et Seia[nus] de suo fec(erunt).

993) ILAlg. 2, 7238. Date: ? El Kouahi, Numidia.

Pro s(alute) Im(peratoris). Frugifer[o Aug(usto) sacr(um)? ---] | templum AEA[--- V]|ictor de sua

p[ecunia ---] | dedicavit V[---] | ISAGTO liben[s animo ---]. - my sugg.: [o Aug(usto) sacr(um)? ---]; [s animo ---].

994) ILAlg. 2, 2000. Date: ? Ferme Mercier, Numidia.

[I]ovi Aug(usto) | sa(crum) L. S(---) F(---) qu|aestor | aedem | et simula|crum <f(ecit)>

d(e)d(icavit)q(ue).

995) ILAlg. 2, 4223. Date: ? Ksar Mahidjiba, Numidia.

[---] | Silvano [-]+++[-]BVS ETI[---] | de suo libens animo f[ecit] | [ide]mq(ue) dedicavit

spati[um] | [e]x d(ecreto) d(ecurionum) ASIN CONS omni PE[---] | EMPOSTA [---]+[---].

996) ILAlg. 2, 7456a. Date: ? Oued Hamla, Numidia.

Caelesti Aug(ustae) sacru[m]. | Pro salute{m} patronorum suorum Secundio libert[us] | templum

Caelesti restituit.

997) ILAlg. 2, 3576. Date: ? Tiddis, Numidia.

I(nvicto) M(ithrae) cultore|s de suo a s|olo | aedificarun<t>.

998) CIL VIII, 9796. Date: ? Albulae, Mauretania Caesariensis.

Q(uod) b(onum) f(austum) f(elix) sit! Equites | deae magnae virgini | Caelesti restituerunt |

templum. Numine ipso di|ctante equites constanter eu|m templum restituerunt.

999) CIL VIII, 9027*. Date: ? Auzia, Mauretania Caesariensis.

[Virtuti deae sanct]ae Augustae | [in solo? i]uris sui | [--- sa]cerdos et Aelia | [--- nu]mini eius

vo|[tum opere q]uadratario | [--- fecer]unt dedicave|[runtque a(nno) p(rovinciae) ---]XI.

1000) CIL VIII, 8690. Date: ? Gidjel, Mauretania Caesariensis.

In his praediis | [---]T | [--- ad] | meliorem faciem et cultum | [---]e conversationis T[---] | [---]| [--

-] omni nitore restitu|it.

- my sugg.: [ad].

1001) CIL VIII, 9908. Date: ? Pomaria, Mauretania Caesariensis.

[--- bal]neum castrorum restitue[runt ---] | [--- c]urante Caecilio Iovino [---].- my sugg.: [runt].

1002) AE 1912, 156. Date: ? Tiaret, Mauretania Caesariensis.

Page 160: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAM OINEN 591

Saluti populi Romani | Victorinus aedilis po[n]|derarium sua p(ecunia) p(osuit) d(edicavit)q(ue).

Page 161: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA592

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1894

, 44

AE

1895

, 204

AE

1896

, 9af

ter;

AE

1908

, 19

4afte

r; Le

Boh

ec

(198

9a),

235,

n. 3

69: s

ugg.

re

adin

g A

E18

98, 8

7A

E18

98, 1

0891

00A

E 18

99, 8

7afte

rA

E18

98, 1

0991

00A

E18

99, 3

5351

cf. A

E 19

54, 1

50A

E18

99, 2

1618

98, 5

0Le

pelle

y (1

981)

, 435

; J.

Bire

dent

, Aqu

ae R

oman

ae,

Alg

er, 1

962,

222

rest

ores

un

certa

inly

.

AE

1901

, 115

1909

, 126

AE

1902

, 12

AE

1902

, 148

afte

r; A

E 19

02, 2

56af

ter.

AE

1902

, 144

9396

AE

1903

, 360

afte

rA

E19

02, 1

4593

97A

E 19

03, 3

60af

ter

AE

1902

, 146

AE

1954

, 150

: cf.

CIL

17

860;

CIL

178

51A

E19

02, 2

26A

E19

03, 9

4A

E19

04, 7

5A

E19

05, 3

5

Appendix 2: concordance

Page 162: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 593

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1908

, 12

9362

AE

2000

, 160

9 (r

efer

s to

AE

1908

, 2 b

y m

ista

ke).

AE

1909

, 222

Lesc

hi (1

957)

, 280

-1;

PLR

E 1,

Alb

inus

8A

E19

10, 7

AE

1910

, 156

AE

1911

, 119

8991

CIL

mal

e; c

f. J.

Car

copi

no, B

CTH

191

9,

172-

AE

1912

, 156

AE

1913

, 157

1985

, 984

AE

1913

, 160

afte

rA

E19

14, 3

9Le

Boh

ec (1

989a

), 38

7A

E19

17-1

8, 6

8cf

. AE

1966

, 594

; Chr

isto

l (1

994a

).A

E19

20, 2

118

252

1917

-18,

27

AE

1920

, 20a

fter;

J. M

arci

llet-J

aube

rt, B

AA

2

(196

6-67

), 16

8.A

E19

20, 1

21A

E19

26, 1

47A

E 19

46, 3

8afte

rA

E19

28, 3

6A

E19

29, 1

33La

porte

(198

9), 2

21,n

. 13

AE

1930

, 46

Jouf

froy

(198

6), 3

03.

AE

1930

, 47

AE

1933

, 46

Page 163: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA594

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1933

, 47

AE

1933

, 233

Lesc

hi (1

957)

, 117

-121

; Le

Gla

y, S

atur

ne a

fric

ain

(196

1),3

33-5

, n.1

; Wes

ch-

Kle

in (1

990)

, 188

-9.

AE

1934

, 27

AE

1934

, 40

Lesc

hi (1

957)

, 214

-6.

AE

1934

, 80

AE

1935

, 43

LeG

lay

(196

6b),

307,

n. 1

; W

esch

-Kle

in (1

990)

, 349

.

AE

1936

, 58

AE

1937

, 112

afte

r; A

E 19

41, 3

3A

E19

39, 3

6Le

schi

(195

7), 1

73-4

.A

E19

39, 3

726

82Le

schi

(195

7), 1

75-6

, n. 2

.

AE

1939

, 213

1948

, 218

AE

1940

, 143

afte

r; Le

Boh

ec (1

989a

), 17

7.A

E19

39, 2

1487

96; 1

8021

1940

, 142

; 19

48, 2

16Le

Boh

ec (1

989a

), 39

3.

AE

1940

, 17

1, 1

313

AE

1940

, 141

8797

b19

48, 2

15A

E19

42-4

3, 8

1A

E 19

49, 2

57af

ter;

AE

1946

, 226

afte

r; Le

schi

(1

957)

, 47-

56.

Page 164: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 595

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1946

, 47

AE

1946

, 70

AE

1948

, 111

A. M

astin

o, A

frR

om. 3

, ta

v. X

XI.

AE

1948

, 214

AE

1948

, 220

LeB

ohec

(198

9a),

283.

AE

1949

, 46

AE

1949

, 47

AE

1949

, 49

AE

2001

, 206

7 m

entio

ns.

AE

1949

, 54

AE

1949

, 76

1951

, 82

AE

1951

, 267

afte

r: E.

M

arec

, Hip

pone

, p.6

3; A

E 19

52, 1

04af

ter;

Wes

ch-

Kle

in (1

990)

, 10

5.

AE

1950

, 59

AE

1950

, 136

AE

1951

, 71

AE

1952

, 41

AE

1953

, 42

AE

1953

, 153

1931

, 46;

19

51, 7

2 10

91

AE

1954

, 137

AE

1955

, 52

1973

, 581

Page 165: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA596

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1955

, 54

LeG

lay

(196

1), 1

08, n

. 31

AE

1955

, 55

S. C

onti,

Afr

Rom

15

(200

4), 1

685,

n. 4

. A

E19

55, 1

34To

urre

nc (1

968)

, 218

, n. 6

-8

AE

1955

, 135

AE

1955

, 137

AE

1955

, 139

AE

1955

, 140

AE

1957

, 82

AE

1957

, 85

AE

1957

, 92b

AE

1957

, 123

A. M

astin

o, A

frR

om 3

, ta

v. X

VII

.A

E19

57, 1

76A

E 19

58, 1

53; M

. Eu

zenn

at, L

ibyc

a 3,

299

-30

0.A

E19

59, 1

72Pi

card

, Kar

thag

o 8,

77-

81.

AE

1961

, 71

AE

1962

, 304

1992

, 176

1A

E19

63, 1

24Po

inss

ot (1

959)

, 93-

105;

A

E 19

62, 1

82; A

E 19

64,

176a

fter.

Page 166: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 597

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1963

, 144

AE

1963

, 144

(p. 1

20-5

).

AE

1966

, 514

AE

1966

, 538

LeG

lay

(196

6b),

11, n

.1A

E19

66, 5

92A

E19

66, 5

93C

hris

tol (

1994

a).

AE

1966

, 594

Chr

isto

l (19

94a)

.A

E19

66, 6

00A

E19

67, 5

36A

E19

67, 5

39A

E19

67, 5

50A

E19

67, 5

65A

E19

67, 5

6617

890a

1920

, 34

AE

1967

, 571

2585

; 180

91A

E19

67, 6

43A

E19

68, 5

49A

E19

68, 5

86B

esch

aouc

h (1

968)

, 170

-3,

n. 2

. A

E19

68, 5

87B

esch

aouc

h (1

968)

,174

, n.

3.A

E19

68, 5

90B

esch

aouc

h (1

968)

, 192

-5,

n. 1

5.A

E19

68, 5

91B

esch

aouc

h (1

968)

, 195

-9,

n. 1

6.

AE

1968

, 593

Bes

chao

uch

(196

8), 2

00-

2, n

. 19.

Page 167: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA598

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1968

, 594

Bes

chao

uch

(196

8), 1

87,

n. 9

. A

E19

68, 5

95B

esch

aouc

h (1

968)

, 176

-9,

n. 6

.A

E19

68, 5

96B

esch

aouc

h (1

968)

, 179

-82

, n. 7

. A

E19

68, 5

97B

esch

aouc

h (1

968)

, 184

, 18

6-7,

n. 1

0,A

E19

68, 5

99B

esch

aouc

h (1

968)

, 167

-70

, n. 1

. A

E19

68, 6

47A

E19

69-7

0, 6

4926

603

1433

Chr

isto

l (19

91),

624.

AE

1969

-70,

650

26A

E19

71, 5

08A

E19

73, 6

01A

E19

73, 6

13A

E19

73, 6

3318

235

1922

, 22

AE

1973

, 646

1942

-43,

93

AE

1974

, 690

AE

1974

, 723

2571

; 180

57;

adn.

p. 9

54A

E 19

36, 5

8

AE

1975

, 870

Trou

sset

, Rec

herc

hes,

p.

117-

118

(pho

to: F

ig. 3

6).

AE

1975

, 873

AE

1979

, 650

Page 168: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 599

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1975

, 886

1987

, 105

6A

E19

75, 9

53La

porte

(198

9), 2

10, n

. 3;

Lass

ère

(200

5), 4

4: fi

g.

14.

AE

1976

, 697

AE

1976

, 698

AE

1988

, 110

2: S

peid

el

(198

8).

AE

1976

, 700

LeB

ohec

(198

9a),

178.

AE

1979

, 670

AE

1980

, 917

AE

1980

, 956

Wes

ch-K

lein

(199

0), 3

32.

AE

1980

, 960

AE

1981

, 878

2003

, 198

8A

E19

82, 9

31A

E19

82, 9

32A

E19

82, 9

43A

E19

82, 9

61A

E19

83, 9

51A

E19

85, 8

73A

E19

85, 8

75a

AE

1985

, 875

bA

E19

85, 8

76a

AE

1985

, 876

dA

E19

85, 8

77b

2376

1940

, 19

AE

1985

, 879

2373

1916

, 86

Page 169: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA600

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1985

, 880

aA

E19

85, 8

80b

AE

1985

, 976

AE

1987

, 989

482a

AE

1987

, 989

(by

mis

take

): "I

.R.T

., 4

82 a

et

b.".

AE

1987

, 990

2267

1b34

3a;

343b

; 35

1; 4

82b

AE

1987

, 106

127

23; 1

8120

5568

AE

1987

, 106

2A

E19

87, 1

069

1946

, 71

AE

1987

, 108

219

11, 2

17A

E19

88, 1

119

AE

1989

, 869

2760

; 331

5;

1834

2;

1835

4; p

. 17

39

1985

, 871

AE

1989

, 870

1915

, 26

AE

1989

, 891

AE

1991

, 162

0R

. Reb

uffa

t, A

frR

om. 7

, 15

4-7.

AE

1991

, 164

1A

E19

91, 1

642

AE

1991

, 164

3

Page 170: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 601

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1991

, 166

514

80; 2

6534

1966

, 511

; 20

00, 1

726

1408

36K

hano

ussi

(199

7), 1

20, n

. 36

; AE

2000

, 172

5;

Lass

ère

(200

5), 5

08, p

. 93

5 tra

nsla

tes a

nd

com

men

ts.

AE

1992

, 176

3A

E19

92, 1

766

AE

1992

, 176

7A

E19

92, 1

769

AE

1992

, 178

0A

E19

92, 1

781

Bel

kahi

a, A

frR

om. 9

, 10

76-7

, n. 1

0: a

co

rrec

tion.

AE

1992

, 181

5A

E 19

97, 1

589;

Las

sère

(2

005)

, 330

, p. 5

50

trans

late

s and

com

men

ts

AE

1992

, 181

7A

E19

92, 1

908

1949

, 258

; 19

28, 3

9A

E19

93, 1

715

AE

1993

, 176

9a27

17; 1

8228

; 18

339;

p.

1739

CIL

182

70 is

not

par

t of

the

insc

riptio

n de

spite

of

AE

Page 171: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA602

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1993

, 176

9b27

17; 1

8228

; 18

339;

p.

1739

CIL

182

70 is

not

par

t of

the

insc

riptio

n de

spite

of

AE

AE

1994

, 188

5A

E19

94, 1

887

AE

1995

, 164

119

99, 1

760

AE

1995

, 165

2A

E19

95, 1

654

265

AE

1995

, 165

5A

E19

95, 1

663

1980

, 918

AE

1995

, 177

1A

E19

95, 1

789

AE

1995

, 179

019

37, 1

56;

1937

, 157

AE

2002

, 86

men

tions

; a

slig

ht c

orre

ctio

n.A

E19

96, 1

697

871

Leng

rand

(199

6), 1

16, n

. 59

, 121

-2.

AE

1996

, 170

6A

E19

97, 1

640

1993

, 174

1A

E19

97, 1

642

AE

1997

, 164

3A

E19

97, 1

663a

V. B

rouq

uier

-Red

dé -

S.

Sain

t-Am

ans,

in D

ougg

a (T

hugg

a). É

tude

s ép

igra

phiq

ues,

175-

199,

n.

4

Page 172: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 603

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

1997

, 166

3bV

. Bro

uqui

er-R

eddé

- S.

Sa

int-A

man

s, in

Dou

gga

(Thu

gga)

. Étu

des

épig

raph

ique

s, 17

5-19

9, n

. 5

AE

1997

, 167

326

249

Chr

isto

l (20

05),

85-1

00;

Chr

isto

l (20

04),

185;

Uch

i 1,

p. 1

39, n

. 5; U

chi 1

, p.

173-

5A

E19

97, 1

725

AE

1997

, 172

8A

E19

99, 1

781

AE

1999

, 178

4A

E19

99, 1

825

AE

2000

, 162

4A

E20

00, 1

641

AE

2000

, 166

1A

E20

00, 1

662

AE

2000

, 168

8A

E20

01, 2

077

AE

2002

, 167

019

91, 1

645

AE

2002

, 168

1C

. Caz

zona

- E.

Ugh

i, A

frR

om 1

5, 1

31-3

.A

E20

02, 1

692

AE

2003

, 200

4

Page 173: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA604

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

AE

2003

, 201

0C

. Caz

zona

- E.

Ugh

i, A

frR

om 1

5, 1

23-6

.A

E20

03, 2

013

1483

; 155

05;

2654

6;

2665

0; 2

6639

1997

, 165

452

739

Kha

nous

si (1

997)

, 121

; N.

Kal

lala

, in

Dou

gga

(Thu

gga)

. Étu

des

épig

raph

ique

s, 14

1-15

3

CIL

VII

I51

p. 9

23; p

. 11

5657

77A

E 19

46, 1

38; S

lim,

Col

lEFR

134

, p. 1

85-7

: da

ting.

CIL

VII

I98

p. 1

172;

p.

2349

CIL

VII

I10

011

228

Wes

ch-K

lein

(199

0), 7

8C

IL V

III

210a

1129

9; a

dn.p

. 92

5; a

dn.p

. 23

53

330

5570

AE

1962

, 337

.

CIL

VII

I21

0b11

299;

adn

.p.

925;

adn

.p.

2353

330

5570

CIL

VII

I30

6p.

926

; p.

1198

417

CIL

VII

I50

1C

IL V

III

587

500

5567

CIL

VII

I60

811

772

637

CIL

VII

I70

3p.

125

019

93, 1

723

5564

CIL

VII

I75

712

221

631

5517

Page 174: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 605

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I79

4p.

126

0C

IL V

III

796

p. 1

263

670

5413

CIL

VII

I80

1C

IL V

III

842

1993

, 173

9C

IL V

III

897

adn.

p. 9

28C

IL V

III

937

1121

6; p

. 23

40C

IL V

III

948

adn.

p. 2

435

CIL

VII

I95

4p.

128

119

94, 1

844

CIL

VII

I97

8La

ssèr

e (2

005)

, 216

A, p

. 36

0 tra

nsla

tes a

nd

com

men

tsC

IL V

III

993

1245

4; a

dn.p

. 12

83; a

dn.p

. 24

40

4433

CIL

VII

I99

7ad

n.p.

928

; ad

n.p.

128

3;

adn.

p. 2

450

861

AE

1904

, 81a

fter.

CIL

VII

I99

812

456

LeG

lay

(196

1), 8

0, n

. 4C

IL V

III

1183

p. 1

388

5407

CIL

VII

I12

95C

IL V

III

1309

1480

7; p

. 937

5572

CIL

VII

I13

1014

810

CIL

VII

I13

1114

811

CIL

VII

I13

58ad

n.p.

938

Page 175: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA606

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I14

0614

906

6795

CIL

VII

I14

0813

0753

59C

IL V

III

1441

CIL

VII

I14

42W

esch

-Kle

in (1

990)

, 212

.

CIL

VII

I14

63p.

938

; p.

1473

1332

Wes

ch-K

lein

(199

0), 2

11.

CIL

VII

I15

4815

550

6827

CIL

VII

I15

5015

552

CIL

VII

I15

7415

576

CIL

VII

I15

7715

572

Wes

ch-K

lein

(199

0), 1

50-

1; A

. Bes

chao

uch,

BSA

F 19

67, 2

73-4

CIL

VII

I15

79C

IL V

III

1625

adn.

p. 9

38; p

. 15

23C

IL V

III

1798

1646

6; a

dn.p

. 93

943

7

CIL

VII

I21

94p.

946

CIL

VII

I22

1617

611

CIL

VII

I22

41C

IL V

III

2242

CIL

VII

I22

43p.

950

; p.

1677

CIL

VII

I22

9517

736

CIL

VII

I23

6017

817

1985

, 877

a

Page 176: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 607

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I23

69p.

169

3C

IL V

III

2370

1781

8; a

dn.p

. 95

1C

IL V

III

2388

p. 1

693

5554

CIL

VII

I24

7817

969;

adn

.p.

953

CIL

VII

I24

8017

970

Wes

ch-K

lein

(199

0), 2

81;

Lepe

lley

(198

1), 4

30

CIL

VII

I24

8117

970

Wes

ch-K

lein

(199

0), 2

81;

Lepe

lley

(198

1), 4

30

CIL

VII

I24

88p.

953

AE

1950

, 197

afte

rC

IL V

III

2494

2636

LeB

ohec

(198

9a),

179

CIL

VII

I24

95A

E 19

09, 7

3afte

rC

IL V

III

2546

p. 1

723

CIL

VII

I25

48ad

n.p.

954

CIL

VII

I25

5418

048;

adn

.p.

954

2445

AE

1937

, 157

afte

r; A

E 19

40, 1

44.

CIL

VII

I25

55a-

c 18

072;

adn

.p.

954

2446

AE

1937

, 157

afte

r; Le

Boh

ec (1

989a

), 39

7C

IL V

III

2572

p. 1

723

5786

CIL

VII

I25

79a-

c18

089;

adn

.p.

954

3841

A. M

astin

o, A

frR

om. 3

, ta

v. II

.C

IL V

III

2579

d30

34

Page 177: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA608

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I25

79e

3539

A. M

astin

o, A

frR

om. 3

, ta

v. X

IV.

CIL

VII

I26

3018

100

CIL

VII

I26

3118

101

5778

CIL

VII

I26

47p.

173

9C

IL V

III

2652

p. 1

739

CIL

VII

I26

53p.

173

932

82C

IL V

III

2654

1810

4C

IL V

III

2655

6028

CIL

VII

I26

56p.

173

9C

IL V

III

2657

1810

519

73, 6

4556

26C

IL V

III

2658

adn.

p. 9

5419

73, 6

45C

IL V

III

2659

1973

, 645

CIL

VII

I26

60p.

173

919

73, 6

4557

87C

IL V

III

2661

p. 1

739

1973

, 645

5788

CIL

VII

I26

67p.

173

9Le

Gla

y, (1

966b

), 82

-3, n

. 2

CIL

VII

I26

70ad

n.p.

954

; p.

1739

4439

AE

1908

, 260

; LeG

lay

(196

6b),

82, n

o. 1

CIL

VII

I26

7118

107

CIL

VII

I26

76p.

173

9W

esch

-Kle

in (1

990)

, 315

CIL

VII

I26

93p.

173

9C

IL V

III

2694

CIL

VII

I26

98C

IL V

III

2705

adn.

p. 9

54

Page 178: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 609

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I27

06p.

173

9C

IL V

III

2718

CIL

VII

I27

2218

119

5358

CIL

VII

I27

36C

IL V

III

2752

1812

7C

IL V

III

4192

p. 1

769

6851

CIL

VII

I41

95p.

176

9C

IL V

III

4203

CIL

VII

I42

04p.

176

9C

IL V

III

4208

1849

6A

E 19

49, 2

01af

ter.

CIL

VII

I42

0918

497

CIL

VII

I42

12p.

176

940

2C

IL V

III

4221

609

CIL

VII

I42

22p.

176

9C

IL V

III

4224

CIL

VII

I42

53p.

176

9W

esch

-Kle

in (1

990)

, 338

.

CIL

VII

I42

91ad

n.p.

956

3063

CIL

VII

I43

6418

547;

adn

.p.

956

CIL

VII

I43

6518

548

CIL

VII

I44

18C

IL V

III

4469

1863

1A

E 19

98, 1

538.

CIL

VII

I45

15C

IL V

III

4517

1864

419

96, 1

800

Page 179: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA610

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I45

8518

647

5597

Wes

ch-K

lein

(199

0), 3

07.

CIL

VII

I45

9118

648

CIL

VII

I45

98ad

n.p.

956

463

CIL

VII

I47

6418

698;

adn

.p.

957

644

AE

1949

, 257

.

CIL

VII

I47

6718

701

5571

CIL

VII

I53

3317

487;

17

520i

1, 2

50; 1

, 29

7IL

Alg

. 1, 2

50=

CIL

533

3a-

d; IL

Alg

. 1, 2

97=C

IL

5333

e+C

IL 1

7520

i

CIL

VII

I83

7020

211

CIL

VII

I83

75p.

190

668

76R

Afr

. 186

7, 3

15-3

16:

trans

latio

nC

IL V

III

8426

6890

CIL

VII

I84

5720

343

AE

1904

, 138

afte

r.C

IL V

III

8480

p. 1

920

5596

Lepe

lley

(198

1), 5

00;

Wal

tzin

g (1

899)

, 389

.C

IL V

III

8690

p. 1

933

Leng

rand

(199

6), 1

14, n

. 47

.C

IL V

III

8701

6887

CIL

VII

I87

12C

IL V

III

8777

6888

CIL

VII

I87

8018

016

LeB

ohec

(198

9a),

456

CIL

VII

I88

09p.

194

557

85A

E 19

08, 3

0.

Page 180: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 611

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I88

2620

628

4452

AE

1946

, 92;

LeG

lay,

(1

966b

), 28

8, n

. 1.

CIL

VII

I88

2820

630

1971

, 533

; 19

73, 6

5168

89

CIL

VII

I88

3620

648

1992

, 189

064

5C

IL V

III

8995

2071

068

74A

E 19

56, 1

31af

ter;

Gas

cou,

Col

lEFR

134

, 369

-70

: sug

g. re

adin

gC

IL V

III

9010

p. 9

74C

ourto

is (1

955)

, 120

; Le

veau

, Ant

Afr

7, p

. 184

.

CIL

VII

I90

15p.

196

0C

IL V

III

9016

p. 1

960

CIL

VII

I90

23p.

196

054

17Le

Gla

y (1

967)

, 308

, no.

1

CIL

VII

I90

2638

01C

IL V

III

9027

p. 1

960

CIL

VII

I90

4019

85, 9

73X

. Dup

uis,

MEF

RA

104

, 27

4, n

. 36.

CIL

VII

I90

4162

7C

IL V

III

9062

5590

Lass

ère

(200

5), 2

21, p

. 36

4 tra

nsla

tes a

nd

com

men

tsC

IL V

III

9063

CIL

VII

I90

64C

IL V

III

9065

5661

Page 181: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA612

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I92

82C

IL V

III

9320

2093

7C

IL V

III

9364

p. 1

983

CIL

VII

I97

96p.

205

444

34C

IL V

III

9908

p. 2

065

CIL

VII

I99

97C

IL V

III

1011

7p.

211

829

3La

ssèr

e (2

005)

, 315

, p.

530-

1 tra

nsla

tes a

nd

com

men

ts; f

ig. 1

05.

CIL

VII

I10

296

p. 2

138

5872

CIL

VII

I10

322

p. 2

138

5873

CIL

VII

I10

499

1126

; p. 9

29:

CIL

ref

ers t

o 11

27 (e

rror

)

CIL

VII

I10

568

1438

6C

IL V

III

1060

714

700;

p.

2543

CIL

VII

I10

937

2056

6C

IL V

III

1097

920

982

5376

CIL

VII

I11

002

CIL

VII

I11

184

914;

916

; 91

7; a

dn.p

. 23

37; 2

3072

ILTu

n. 2

53; L

epel

ley

(198

1), 2

79- 2

80: C

IL

VII

I, 23

072

is p

oss.

a pa

rt of

the

text

.C

IL V

III

1119

3

Page 182: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 613

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I11

194

CIL

VII

I11

199

922;

p. 9

28;

p. 2

338

CIL

VII

I11

217

267

CIL

VII

I11

218

80; p

. 234

4C

IL V

III

1131

922

8; p

. 235

435

0C

IL V

III

1132

623

2; p

. 926

; p.

235

4C

IL V

III

1152

930

4C

IL V

III

1153

0p.

235

9C

IL V

III

1153

1A30

7C

IL V

III

1153

1B30

7C

IL V

III

1153

230

956

49cf

. ILT

un. 4

61C

IL V

III

1167

7C

IL V

III

1173

158

8C

IL V

III

1177

4A

E 20

00, 1

641

CIL

VII

I11

775

609;

p. 2

369

CIL

VII

I11

798

621;

adn

.p.

927

CIL

VII

I11

924

CIL

VII

I11

929

CIL

VII

I11

932

CIL

VII

I11

999

adn.

p. 2

397

5441

CIL

VII

I12

006

adn.

p. 2

397

CIL

VII

I12

007

adn.

p. 2

397

CIL

VII

I12

014

adn.

p. 2

398

5412

Page 183: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA614

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I12

031

Wes

ch-K

lein

(199

0), 8

8.

CIL

VII

I12

036

CIL

VII

I12

037

Wes

ch-K

lein

(199

0), 8

9.

CIL

VII

I12

058

CIL

VII

I12

067

CIL

VII

I12

094

CIL

VII

I12

111

5422

CIL

VII

I12

126

LeG

lay

(196

1), 2

43, n

.5.

CIL

VII

I12

142

CIL

VII

I12

143

712

CIL

VII

I12

145

CIL

VII

I12

228

765

CIL

VII

I12

242

adn.

p. 2

409

CIL

VII

I12

272

CIL

VII

I12

274

803

CIL

VII

I12

285

CIL

VII

I12

314

p. 1

336

1654

CIL

VII

I12

331

4440

LeG

lay

(196

1), 1

23-2

4,

n.1.

CIL

VII

I12

332

3959

CIL

VII

I12

366

adn.

p. 2

423

CIL

VII

I12

413

ILTu

n. 8

24C

IL V

III

1434

655

56C

IL V

III

1436

1

Page 184: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 615

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I14

377

LeG

lay

(196

1), 2

64-5

, n.1

CIL

VII

I14

378

1991

, 167

5C

IL V

III

1439

410

569

AE

2002

, 167

9 re

fers

.C

IL V

III

1439

512

17; p

. 932

AE

2002

, 167

9 re

fers

.C

IL V

III

1439

812

19; p

. 932

; p.

252

612

26IL

Afr

. 275

refe

rs

CIL

VII

I14

436

5518

CIL

VII

I14

457

Leng

rand

(199

6), 1

13, n

. 31

.C

IL V

III

1446

5ad

n.p.

252

9Le

Gla

y (1

961)

, 271

, n. 2

.

CIL

VII

I14

690

adn.

p. 2

543

4484

AE

1891

, 118

afte

r.C

IL V

III

1472

8C

IL V

III

1485

113

20; a

dn.p

. 93

755

69

CIL

VII

I14

855

1323

1288

AE

1941

, 157

afte

r.C

IL V

III

1520

414

12; p

. 256

6Le

pelle

y (1

981)

, 196

.

CIL

VII

I15

205

1413

; adn

.p.

938

CIL

259

07 re

fers

.

CIL

VII

I15

446

adn.

p. 2

595

Uch

i 1, p

. 184

-5; U

chi 1

, p.

219

-220

, n. 1

, app

. p.

228-

9C

IL V

III

1547

6C

IL V

III

1549

755

53

Page 185: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA616

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I15

513

1471

a; a

dn.p

. 93

8; a

dn.p

. 26

16

1379

31

CIL

VII

I15

514

1471

b; a

dn.p

. 93

8; a

dn.p

. 26

16

1379

32

CIL

VII

I15

516b

p. 2

616

1380

Kha

nous

si (1

997)

, 12

1.C

IL V

III

1552

026

467;

26

469;

149

351

513

8927

V. B

rouq

uier

-Red

dé -

S.

Sain

t-Am

ans,

in D

ougg

a (T

hugg

a). É

tude

s ép

igra

phiq

ues,

175-

199,

n.

1

CIL

VII

I15

562

CIL

VII

I15

578

adn.

p. 2

698

CIL

VII

I16

367

1628

6783

Wes

ch-K

lein

(199

0), 6

4.

CIL

VII

I16

368

CIL

VII

I16

400

adn.

p. 2

719

CIL

VII

I16

417

1968

, 609

; 19

91, 1

678

Bes

chao

uch

(196

8), n

. 14,

p.

190

-2; A

E 19

62, 3

37.

CIL

VII

I16

441

Wes

ch-K

lein

(199

0), 2

61

CIL

VII

I16

459

CIL

VII

I17

329

CIL

VII

I17

655

1072

7

Page 186: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 617

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I17

679

CIL

VII

I17

727

1888

, 70

8916

CIL

VII

I17

831

5400

Mas

tino,

Afr

Rom

3, t

av.

V.

CIL

VII

I17

842

2355

; adn

.p.

951

6841

CIL

VII

I17

843

1891

, 132

CIL

VII

I17

845

2358

1954

, 148

Thom

asso

n (1

996)

,144

; Le

Boh

ec (1

989a

), 37

7.

CIL

VII

I17

849

2361

; 237

819

85, 8

74C

IL V

III

1785

218

90, 7

5C

IL V

III

1785

417

856

1985

, 876

b;

1954

, 151

AE

1985

, 87

6b=1

7854

+178

56+.

..C

IL V

III

1785

7C

IL V

III

1785

8C

IL V

III

1786

717

901

CIL

VII

I17

869

CIL

VII

I17

872

2368

; adn

.p.

951

1954

, 153

CIL

VII

I17

906

1888

, 29

6844

CIL

VII

I18

070

2552

CIL

VII

I18

072

2555

a; a

dn.p

. 95

424

46in

late

re s;

AE

1937

, 15

7afte

rC

IL V

III

1822

126

8043

11a

CIL

VII

I18

227

Page 187: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA618

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I18

229

2735

CIL

VII

I18

247

CIL

VII

I18

328

5520

Lepe

lley

(198

1), 4

20-4

21

com

men

ts a

nd tr

ansl

ates

.

CIL

VII

I18

498

4210

; adn

.p.

956

CIL

VII

I18

509

CIL

VII

I18

510

4206

CIL

VII

I18

511

CIL

VII

I18

700

4766

CIL

VII

I20

215

6886

CIL

VII

I20

251

4496

CIL

VII

I20

266

8393

; adn

.p.

970

CIL

VII

I20

428

Wes

ch-K

lein

(199

0), 3

51.

CIL

VII

I20

429

1090

7C

IL V

III

2048

6C

hris

tol (

1994

a).

CIL

VII

I20

487

1893

, 103

Chr

isto

l (19

94a)

.C

IL V

III

2060

2C

IL V

III

2071

1Le

Gla

y (1

967)

, 301

, no.

1

CIL

VII

I20

744

4430

CIL

VII

I20

745

CIL

VII

I20

747

Page 188: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 619

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I20

756

9067

; p. 1

960

CIL

VII

I20

816

1902

, 220

396

AE

1952

, 15;

Lap

orte

(1

989)

, 155

; 220

-21,

n.

12; L

engr

and

(199

6),

119-

120.

CIL

VII

I20

833

Lapo

rte (1

989)

, 108

; 206

-7,

n. 1

.C

IL V

III

2083

468

85A

E 19

48, 1

32 c

omm

.; La

porte

(198

9), 2

14-1

7, n

. 8

CIL

VII

I20

835

AE

1948

, 132

com

m.;

Lapo

rte (1

989)

, 218

, n. 9

CIL

VII

I20

836

1991

, 173

663

8U

chi 1

, p. 3

29; L

apor

te

(198

9), 2

39-2

41, n

. 26;

C

hris

tol

- Mag

ionc

alda

(1

990)

, 90

7-93

2, e

sp.

911;

Chr

isto

l (19

94a)

.

CIL

VII

I20

845

J.-P.

Lap

orte

, Afr

Rom

15,

44

0-44

2.C

IL V

III

2151

496

97C

IL V

III

2153

197

2560

21A

E 19

55, 1

40; L

engr

and

(199

6), 1

14, n

. 48;

120

-1.

CIL

VII

I21

625

Page 189: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA620

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I21

662

CIL

VII

I21

665

1889

, 89

4501

AE

1889

, 116

afte

r.C

IL V

III

2167

118

90, 3

757

69C

IL V

III

2171

6C

IL V

III

2276

518

95, 1

7;

1902

, 46

389

23Tr

ouss

et, R

eche

rche

s, 10

1.

CIL

VII

I22

768

1895

, 18

CIL

VII

I22

774

1906

, 11

ILC

V 8

70 c

omm

ents

; Tr

ouss

et, R

eche

rche

s, 86

; Le

ngra

nd (1

996)

, 115

, n.

58; 1

20.

CIL

VII

I22

853

106

Lepe

lley

(198

1), 3

21.

CIL

VII

I23

022

1893

, 66

CIL

VII

I23

062

906;

111

6719

95, 1

645;

19

05, 1

27C

IL V

III

2310

775

4; 1

2218

18

94, 6

4C

IL V

III

2324

218

95, 1

1C

IL V

III

2328

018

98, 9

6C

IL V

III

2328

1C

IL V

III

2328

2Le

Gla

y (1

961)

, 300

-1, n

.1

CIL

VII

I23

283

1992

, 175

5;

1898

, 95

ILA

fr. 1

16 re

fers

; LeG

lay

(196

1) 3

01, n

. 2.

CIL

VII

I23

291

1898

, 48

CIL

VII

I23

326

1999

, 181

3;

1905

, 119

Page 190: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 621

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I23

402

539

CIL

VII

I23

689

1899

, 115

CIL

VII

I23

696

CIL

VII

I23

712

1198

6C

IL V

III

2374

6C

IL V

III

2374

918

99, 1

16C

IL V

III

2385

919

04, 5

8C

IL V

III

2386

1C

IL V

III

2386

2W

esch

-Kle

in, p

. 63-

4.C

IL V

III

2387

612

286

AE

1904

, 148

afte

r; A

E 20

01, 2

084.

CIL

VII

I23

880

666

CIL

VII

I23

941

653

CIL

VII

I23

964

828;

123

4757

13A

E 18

94, 5

0afte

r.C

IL V

III

2396

518

94, 5

1C

IL V

III

2396

6C

IL V

III

2396

818

94, 5

2C

IL V

III

2396

9C

IL V

III

2398

384

5; 8

46;

1236

3W

esch

-Kle

in (1

990)

, 204

-5.

C

IL V

III

2399

118

94, 9

375

057

76A

E 18

94, 4

9afte

r.C

IL V

III

2399

719

02, 1

53C

IL V

III

2404

4Le

pelle

y (1

981)

, 107

.C

IL V

III

2407

719

01, 1

08

Page 191: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA622

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I24

099

979

1895

, 69

836

519

5319

ILLR

P 3

94; C

IL 9

79

mal

e; C

IL I,

2, 7

80; A

E 18

95, 1

06af

ter;

AE

1895

, 12

9afte

r; Zu

cca,

Afr

Rom

. 11

, 143

0-2,

n. 2

.

CIL

VII

I24

106

1908

, 21

852

520

9367

ILLR

P 1

275;

Zuc

ca,

Afr

Rom

. 11,

143

3-4,

n. 4

.

CIL

VII

I24

521

1898

, 8C

IL V

III

2458

296

5C

IL V

III

2465

218

99, 6

1;

1900

, 112

CIL

VII

I24

654

1890

, 132

CIL

VII

I25

371

1895

, 71

5472

CIL

VII

I25

377

1908

, 76

CIL

VII

I25

430

Wes

ch-K

lein

(199

0), 2

69.

CIL

VII

I25

484

CIL

VII

I25

490

CIL

VII

I25

500

1903

, 138

CIL

VII

I25

805

1891

, 92

LeG

lay

(196

1), 2

90, n

.1C

IL V

III

2580

818

98, 1

00C

IL V

III

2584

419

07, 1

54C

IL V

III

2584

5C

IL V

III

2589

518

93, 6

1A

E 19

07, 2

01af

ter

Page 192: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 623

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I25

909

CIL

VII

I25

935

CIL

VII

I25

955

1322

CIL

VII

I25

998

1899

, 213

4557

12A

E 18

99, 1

11af

ter;

AE

1899

, 137

afte

r C

IL V

III

2612

118

92, 1

45A

E 18

93, 5

6afte

r.C

IL V

III

2612

615

386;

p.

2585

Wes

ch-K

lein

(199

0), 1

56.

CIL

VII

I26

177a

CIL

VII

I26

183

CIL

VII

I26

186

CIL

VII

I26

187

CIL

VII

I26

241

1907

, 153

Uch

i 1, p

. 136

, n. 1

; Uch

i 1,

p. 1

83 c

ites;

LeG

lay

(196

1), 2

72-3

, n.1

.

CIL

VII

I26

245

Uch

i 1, p

. 138

, n. 3

; Uch

i 1,

p. 2

20, n

. 2, a

pp. p

. 229

-23

0.

Page 193: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA624

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I26

262

1908

, 264

; 20

01, 2

086

Uch

i 1, p

. 153

, n. 2

2; U

chi

1, p

. 198

-199

, n. 2

; G.

Pian

u, P

. Rug

geri,

V

ectig

alia

, in:

Var

ia

epig

raph

ica,

Atti

del

Col

l. In

t. di

Ep.

200

0, p

. 345

-36

9; M

. Kha

nous

si -

P.

Rug

geri,

Afr

Rom

14,

233

8-23

56, e

sp. 2

349;

AE

2002

, 16

79 re

fers

; AE

2002

, 16

80 m

entio

ns; C

hris

tol

(200

5b),

160.

CIL

VII

I26

264

Uch

i 1, p

. 155

, n. 2

7; U

chi

1, p

. 224

-5, n

. 13,

app

. p.

234

CIL

VII

I26

267A

AE

1908

, 265

; Uch

i 1, p

. 16

2, n

. 36;

Uch

i 1, p

. 221

-2,

n. 4

, app

. p. 2

30.

CIL

VII

I26

267B

1545

3A

E 19

08, 2

65; U

chi 1

, p.

162,

n. 3

6; U

chi 1

, p. 2

21,

n. 4

; Uch

i 1, p

. 226

, n. 1

7,

app.

p. 2

36.

Page 194: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 625

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I26

400

Uch

i 1, p

. 225

, n. 1

5, a

pp.

p. 2

36; U

chi 1

, p. 2

50;

Leng

rand

(199

6),

122-

3.

CIL

VII

I26

458

1502

; 150

1;

1500

; 155

0951

4

CIL

VII

I26

459

1474

; 155

0213

86C

IL V

III

2646

015

04; p

. 149

4

CIL

VII

I26

461

CIL

VII

I26

462

1553

013

87C

IL V

III

2646

419

69-7

0, 6

48K

hano

ussi

(199

7), 1

18.

CIL

VII

I26

468

1390

V. B

rouq

uier

-Red

dé -

S.

Sain

t-Am

ans,

in D

ougg

a (T

hugg

a). É

tude

s ép

igra

phiq

ues,

175-

199,

n.

2

CIL

VII

I26

470

1391

28A

E 19

51, 7

5; V

. B

rouq

uier

-Red

dé -

S.

Sain

t-Am

ans,

in D

ougg

a (T

hugg

a). É

tude

s ép

igra

phiq

ues,

175-

199,

n.

3

CIL

VII

I26

471

1904

, 116

1392

136

AE

1951

, 75;

Kha

nous

si

(199

7), 1

20.

Page 195: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA626

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I26

472

1902

, 513

9A

E 19

04, 1

21af

ter;

Kha

nous

si (1

997)

, 118

; 12

0.C

IL V

III

2647

419

06, 1

2212

7C

IL V

III

2647

515

519

1393

68K

hano

ussi

(199

7), 1

18;

AE

1920

, 52a

fter;

Chr

isto

l (1

991)

, 621

-623

, n. 3

.

CIL

VII

I26

478

1394

CIL

VII

I26

482

1503

; 155

3219

04, 1

18;

1906

, 12;

19

14, 1

67

516

34K

hano

ussi

(199

7), 1

20

CIL

VII

I26

483

ILTu

n. 1

396

CIL

VII

I26

484

1497

; 155

08IL

Tun.

139

6C

IL V

III

2649

014

7251

8N

. Kal

lala

, in

Dou

gga

(Thu

gga)

. Étu

des

épig

raph

ique

s, 15

7.C

IL V

III

2649

314

73;

1524

6e;

1554

3; p

. 93

8; p

. 256

6

1951

, 75

30A

E 19

04, 1

20; I

LTun

. 13

14; K

hano

ussi

(199

7),

119.

CIL

VII

I26

498

1482

; 155

0414

0038

Kha

nous

si (1

997)

, 121

; Le

Gla

y, (1

961)

, 215

-16,

n.

5.C

IL V

III

2650

0K

hano

ussi

(199

7), 1

18.

CIL

VII

I26

512

Page 196: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 627

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I26

518

1969

-70,

651

519

1402

25

CIL

VII

I26

527

1552

8; 1

5246

1904

, 115

1404

CIL

152

46l;

Kha

nous

si

(199

7), 1

20; A

ouna

llah

-B

en A

bdal

lah

(199

7), 8

4-6,

n. 5

.C

IL V

III

2652

814

98; p

. 149

4

CIL

VII

I26

547

528

1411

Wes

ch-K

lein

(199

0), 2

36.

CIL

VII

I26

549

1492

; 155

2414

1315

CIL

VII

I26

552

1484

; adn

.p.

938

1415

5767

96K

hano

ussi

(199

7), 1

21.

CIL

VII

I26

559

1062

0;

1524

6a;

1524

6b;

1552

1; p

. 25

66

1416

62M

. De

Vos

, in

Dou

gga

(Thu

gga)

. Étu

des

épig

raph

ique

s, 20

4.

CIL

VII

I26

568

1490

1904

, 122

533

43M

. Cor

bier

, in

Dou

gga

(Thu

gga)

. Étu

des

épig

raph

ique

s, 49

-50.

CIL

VII

I26

569

1418

; 14

1922

CIL

VII

I26

593

1907

, 160

; 19

08, 1

6353

4

CIL

VII

I26

602

79

Page 197: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA628

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

CIL

VII

I26

602a

-b53

614

3280

CIL

VII

I26

606

1434

3393

64C

IL V

III

2660

714

35C

IL V

III

2735

6C

IL V

III

2738

2W

esch

-Kle

in (1

990)

, 59.

CIL

VII

I27

413

p. 2

695

(CIL

: 26

96 e

rr.)

1529

AE

1946

, 233

afte

r.

CIL

VII

I27

417

1061

9; p

. 14

94Le

Gla

y (1

961)

, 216

.

CIL

VII

I27

430

CIL

VII

I27

432

CIL

VII

I27

551

1899

, 36

6023

Leng

rand

(199

6), 1

13, n

. 32

.C

IL V

III

2770

4C

IL V

III

2776

918

24; 1

826;

18

31; 1

6470

; p.

157

4

1913

, 45

CIL

VII

I27

775a

-c18

25C

IL V

III

2781

718

99, 1

1055

57C

IL V

III

2781

8C

IL V

III

2782

818

98, 4

768

05Sh

aw (1

995a

), 28

.C

IL V

III

2783

2

Page 198: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 629

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

I.ALT

AV

A67

1935

, 86

IAM

293

1957

, 63

IAM

231

0IA

M 2

343

624

ILM

50

IAM

235

519

25, 3

0;

1926

, 26

AE

1929

, 114

afte

r; IL

M

45IA

M 2

377

2182

519

48, 1

15;

1893

, 104

ILM

, 62;

AE

1942

-43,

24;

A

E 18

94, 4

5.IA

M 2

390

9993

; p. 9

76;

p. 9

80; 9

996;

10

950;

10

951;

21

828;

21

851;

218

52

1916

, 100

608

A. M

astin

o, A

frR

om. 4

, ta

v. X

XI;

AE

1924

, 13

0afte

r; IL

M 7

0.

IAM

239

1IL

M 7

1IA

M 2

404

1922

, 57;

19

87, 1

090

614

AE

1958

, 314

; AE

1948

, 15

9; IL

M 7

4IA

M 2

821

2182

018

91, 1

15;

1966

, 605

9175

AE

1950

, 202

afte

r; IL

M

43.

IAM

282

419

66, 6

06IA

M 2

su

ppl.

861

1991

, 175

0

Page 199: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA630

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

fr.

1122

766;

227

6719

12, 1

63A

E 19

34, 1

73 re

fers

ILA

fr.

141

1921

, 30

ILA

fr.

195

1915

, 15;

19

15, 8

049

7

ILA

fr.

196

ILA

fr.

207

1909

, 14

616

ILA

fr.

220

1914

, 30

ILA

fr.

221

ILA

fr.

268

1912

, 182

ILA

fr.

271

1916

, 94

ILA

fr.

284

Wes

ch-K

lein

(199

0), 2

07.

ILA

fr.

285

1917

-18,

98

ILA

fr.

304

ILA

fr.

345

1909

, 9IL

Afr

.41

5IL

Afr

.45

9IL

Afr

.48

419

15, 4

0IL

Afr

.48

9IL

Afr

.49

225

864

Lepe

lley

(198

1), 2

26.

ILA

fr.

495

1912

, 147

ILA

fr.

506

1913

, 180

; 19

79, 6

61PL

RE

I, A

quili

nus 7

; C

hris

tol (

1979

), 21

7.

Page 200: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 631

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

fr.

513

1488

; 155

07;

2657

4a; p

. 26

16

PLR

E I,

Ant

ioch

us 1

3.

ILA

fr.

520

1478

;155

03;

2651

919

14, 1

7314

9624

Kha

nous

si (1

997)

, 118

; C

hris

tol (

1991

), 61

8-62

1,

n. 2

.IL

Afr

.52

126

524

1914

, 175

29IL

Afr

.52

326

530;

265

33K

hano

ussi

(199

7), 1

20

ILA

fr.

524

2653

59

ILA

fr.

525

2653

919

14, 1

7910

Kha

nous

si (1

997)

, 121

ILA

fr.

526

2654

019

14, 1

8014

09IL

Afr

.53

015

05; 1

5510

; 26

558

40K

hano

ussi

(199

7), 1

20.

ILA

fr.

531

1489

; 265

6214

9713

4K

hano

ussi

(199

7), 1

18-

120.

ILA

fr.

538

2661

686

ILA

fr.

551

1914

, 169

126

LeG

lay

(196

1), 2

14, n

. 3IL

Afr

.55

3IL

Afr

.55

819

14, 1

7214

9823

Kha

nous

si (1

997)

, 118

; Le

Gla

y(19

61),

212-

4, n

. 2;

Chr

isto

l (19

91),

616-

618,

n.

1.

Page 201: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA632

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

fr.

559

1922

, 109

; 19

69-7

0, 6

5214

9969

Chr

isto

l (19

91),

623-

624,

n.

4.

ILA

lg. 1

184

5297

; p. 9

62IL

Alg

. 125

553

36Le

pelle

y (1

981)

, 92.

ILA

lg. 1

256

5335

; adn

.p.

962

5730

ILA

lg. 1

, p. 3

94.

ILA

lg. 1

263

5341

; adn

.p.

1658

5907

AE

1908

, 68

refe

rs;

AE

2000

, 166

1 re

fers

.IL

Alg

. 147

253

39; 1

7489

; 17

517

1892

, 34

ILA

lg. 1

534

5178

; 172

68IL

Alg

. 186

310

827;

170

502,

613

8a

ILA

lg. 1

995

1685

7IL

Alg

. 110

2628

064

1909

, 7IL

Alg

. 110

28IL

Alg

. 110

2946

43; p

. 160

7Th

omas

son

(199

6), 6

0.

ILA

lg. 1

1032

4645

5714

ILA

lg. 1

1033

a28

065

ILA

lg. 1

1041

4654

; 280

66IL

Alg

. 110

9146

57; a

dn.p

. 27

48

Page 202: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 633

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 1

1096

1905

, 109

LeG

lay

(196

1), 4

18-1

9,

n.1

ILA

lg. 1

1097

1076

7; 1

6849

ILA

lg. 1

1109

1917

-18,

32

LeG

lay

(196

1), 4

22, n

.1IL

Alg

. 111

8646

36; 1

6811

ILA

lg. 1

1187

1076

6; 1

6812

ILA

lg. 1

1230

1906

, 5;

1909

, 239

ILA

lg. 1

1231

1906

, 4;

1909

, 238

ILA

lg. 1

1232

ILA

lg. 1

1241

1914

, 243

AE

1915

, 66a

fter

ILA

lg. 1

1255

ILA

lg. 1

1256

LeG

lay

(196

1), 3

69-7

0, n

. 4

ILA

lg. 1

1273

4878

1903

, 97

2943

ILA

lg. 1

1274

1916

, 96

AE

1917

-18,

16a

fter

ILA

lg. 1

1275

ILA

lg. 1

1276

1914

, 242

AE

1915

, 66a

fter;

S.

Con

ti, A

frR

om 1

5, 1

687,

n.

7.

ILA

lg. 1

1984

1083

2; 1

7142

Page 203: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA634

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 1

2035

1907

, 238

AE

1959

, 72;

AE

1957

, 24

8.IL

Alg

. 120

48A

. Mas

tino,

Afr

Rom

3,

tav.

XX

III.

ILA

lg. 1

2052

ILA

lg. 1

2055

ILA

lg. 1

2056

1908

, 243

ILA

lg. 1

2069

ILA

lg. 1

2071

1919

, 48;

19

20, 4

1A

E 19

20, 1

19af

ter.

ILA

lg. 1

2082

ILA

lg. 1

2100

S. C

onti,

Afr

Rom

15,

16

86, n

. 5.

ILA

lg. 1

2101

1917

-18,

91

ILA

lg. 1

2102

1907

, 237

AE

1908

, 8af

ter;

AE

1910

, 10

4afte

r.IL

Alg

. 121

0319

17-1

8, 8

3A

E 19

17-1

8, 2

6afte

r; A

E 19

20, 1

19af

ter

ILA

lg. 1

2107

ILA

lg. 1

2108

1908

, 68

ILA

lg. 1

2120

1920

, 11

ILA

lg. 1

2121

ILA

lg. 1

2128

4679

; p. 1

609

ILA

lg. 1

2129

4684

ILA

lg. 1

2130

1919

, 44

Page 204: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 635

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 1

2131

Lass

ère

(200

5), p

. 249

tra

nsla

tes a

nd c

omm

ents

.

ILA

lg. 1

2132

ILA

lg. 1

2134

ILA

lg. 1

2136

1919

, 45

ILA

lg. 1

2854

2803

1IL

Alg

. 129

39 q

uate

r28

040

ILA

lg. 1

2943

1938

, 129

ILA

lg. 1

2963

2804

6Le

Gla

y (1

961)

, 356

, n. 5

1

ILA

lg. 1

2977

1674

918

88, 1

1944

93IL

Alg

. 129

9616

532;

106

2754

32

ILA

lg. 1

2997

1916

, 4IL

Alg

. 129

9918

38; 1

6498

; ad

n.p.

939

4460

ILA

lg. 1

3032

1653

0; a

dn.p

. 27

31IL

Alg

. 130

3418

54; 1

6503

; ad

n.p.

939

ILA

lg. 1

3037

1855

; 165

04;

adn.

p. 9

39A

. Mas

tino,

Afr

Rom

3,

tav.

XX

II.

Page 205: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA636

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 1

3038

1856

; 165

04;

adn.

p. 9

39La

ssèr

e (2

005)

, 366

, p.

613

trans

late

s and

co

mm

ents

ILA

lg. 1

3039

1857

; 165

04;

adn.

p. 9

39

ILA

lg. 1

3040

1858

; 165

04;

adn.

p. 9

3919

45, 5

8;

1988

, 112

0A

E 19

42-4

3, 5

6afte

r.

ILA

lg. 1

3051

1862

; p. 1

576

ILA

lg. 1

3052

1860

; 165

05IL

Alg

. 130

5616

538

ILA

lg. 1

3636

2795

3IL

Alg

. 139

9119

22, 1

8P.

Cor

bier

, ZPE

43,

92.

ILA

lg. 2

379

57; a

dn.p

. 18

7854

08

ILA

lg. 2

1079

63; 1

9849

; ad

n.p.

967

5473

ILA

lg. 2

3479

83; 7

984;

ad

n. p

. 187

9IL

Alg

. 236

7986

; adn

.p.

1879

6862

Page 206: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 637

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

4079

94; a

dn.p

. 96

7; a

dn.p

. 18

79

5647

ILA

lg. 2

379

7975

; 198

5259

10IL

Alg

. 247

419

42-4

3, 3

1IL

Alg

. 248

710

867;

p. 9

6719

52, 1

04;

1953

, 185

6859

ILA

lg. 2

492

1942

-43,

29

ILA

lg. 2

493

1942

-43,

30

ILA

lg. 2

494

1942

-43,

32

ILA

lg. 2

495

1942

-43,

28

ILA

lg. 2

496

1897

, 62

ILA

lg. 2

504

6961

LeG

lay

(196

6b),

26, n

o. 1

ILA

lg. 2

529

1948

9IL

Alg

. 253

169

65; p

. 184

731

81

ILA

lg. 2

541

6975

; p. 1

847

AE

1912

, 265

afte

r

ILA

lg. 2

547

6973

ILA

lg. 2

550

6987

; 194

92;

adn.

p. 9

65

ILA

lg. 2

569

7000

; 194

18IL

Alg

. 258

270

06; p

. 184

768

8

Page 207: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA638B

iblio

gr.

ref.

CIL

A

EIL

Afr

.IL

Tun

.IR

T &

su

ppl.

Dou

ggaF

rag.

ILPB

ardo

&

ILA

lg. 1

; IL

Alg

. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

596

7015

; p. 1

847

5555

ILA

lg. 2

599

7017

; adn

.p.

965;

p. 1

847

ILA

lg. 2

600

7018

ILA

lg. 2

615

7031

ILA

lg. 2

619

7034

5789

ILA

lg. 2

620

1902

, 166

ILA

lg. 2

624A

7037

; adn

.p.

965;

adn

. p.

1848

5534

S. C

onti,

Afr

Rom

15,

16

88, n

o. 8

.

ILA

lg. 2

624B

7038

; adn

.p.

965;

adn

. p.

1848

5534

S. C

onti,

Afr

Rom

15,

16

88, n

. 30.

ILA

lg. 2

629

ILA

lg. 2

631

7046

; p. 1

848

ILA

lg. 2

671

7079

; adn

.p.

1848

5549

ILA

lg. 2

674

7094

; 194

34;

adn.

p. 9

65A

E 20

00, 1

770

ILA

lg. 2

675

7095

; 194

3529

33A

E 20

00, 1

770;

Las

sère

(2

005)

, 238

, p. 3

84-5

tra

nsla

tes a

nd c

omm

ents

; fig

. 81.

Page 208: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 639

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

676

7096

AE

2000

, 177

0IL

Alg

. 267

770

97A

E 20

00, 1

770

ILA

lg. 2

678

7098

; 194

36A

E 20

00, 1

770

ILA

lg. 2

683

7105

; adn

.p.

965;

adn

.p.

1848

ILA

lg. 2

684

1951

2; 7

416;

71

02; 7

134;

70

72IL

Alg

. 268

971

21; p

. 184

8

ILA

lg. 2

716

7108

; adn

.p.

1848

5425

ILA

lg. 2

2000

1905

, 108

ILA

lg. 2

2095

1969

5; 7

946

ILA

lg. 2

2106

ILA

lg. 2

3410

1907

, 157

ILA

lg. 2

3574

1942

-43,

8Le

schi

(195

7), 1

48, n

. 2;

AE

1952

, 207

afte

r. IL

Alg

. 235

7619

42-4

3, 8

7A

E 19

46, 2

25af

ter;

AE

1946

, 228

afte

rIL

Alg

. 235

9619

46, 6

1A

E 19

52, 2

06; L

esch

i (1

957)

, 160

-162

; AE

2000

, 77

abou

t cam

piIL

Alg

. 236

0819

42-4

3, 1

2;

1952

, 207

AE

1946

, 225

afte

r

Page 209: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA640

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

3625

ILA

lg. 2

4223

ILA

lg. 2

4625

1881

0IL

Alg

. 246

39IL

Alg

. 246

50IL

Alg

. 246

77IL

Alg

. 247

11IL

Alg

. 247

1218

913

5566

ILA

lg. 2

6093

ILA

lg. 2

6094

ILA

lg. 2

6225

1913

, 226

AE

1916

, 2af

ter;

AE

1916

, 20

bisa

fter;

AE

1916

, 87

afte

r; A

E 19

20, 7

afte

r.

ILA

lg. 2

6248

a18

766

ILA

lg. 2

6248

bIL

Alg

. 264

36IL

Alg

. 264

8910

859;

191

2019

07, 2

30

ILA

lg. 2

6494

1898

, 86

ILA

lg. 2

7238

ILA

lg. 2

7456

a19

42-4

3, 8

8IL

Alg

. 274

56b

ILA

lg. 2

7482

8280

; 200

7768

69IL

Alg

. 275

7382

45Le

Gla

y (1

966b

), 64

-5, n

. 3

Page 210: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 641

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

7583

1913

, 225

AE

1916

, 2af

ter.

ILA

lg. 2

7644

8313

; 833

5;

1089

8;

1090

0;

2013

6;

2014

1; 2

0142

1925

, 23;

19

25, 2

4;

1949

, 40

AE

1920

, 113

afte

r; Le

schi

(1

957)

, 165

-167

ILA

lg. 2

7648

1946

, 106

LeG

lay

(196

6b),

208,

n. 3

ILA

lg. 2

7649

1946

, 103

LeG

lay

(196

6b),

206-

7, n

. 1

ILA

lg. 2

7653

2014

419

64, 2

25;

1892

, 39

ILA

lg. 2

7670

1953

, 37

ILA

lg. 2

7671

1955

, 159

ILA

lg. 2

7677

8311

; 201

5019

15, 1

03A

E 19

17-1

8, 9

7afte

rIL

Alg

. 276

8919

26, 3

8;

1927

, 16

ILA

lg. 2

7751

8309

; 201

35;

adn.

p. 9

68

3957

adn.

p. 9

68 a

d 83

28 (!

).

ILA

lg. 2

7777

ILA

lg. 2

7783

2015

219

38, 3

8IL

Alg

. 277

84

Page 211: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA642

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

7793

8318

; p. 1

896

adn.

p. 9

68 a

d 83

28 (!

). A

E 19

13, 2

1; A

E 19

20,

113a

fter.

ILA

lg. 2

7794

8319

; p. 1

897

5533

AE

1913

, 21;

AE

1920

, 11

3afte

r.IL

Alg

. 277

96-7

797

1935

, 45

Lesc

hi (1

957)

, 163

-4IL

Alg

. 278

0119

20, 1

6IL

Alg

. 278

05IL

Alg

. 278

0619

11, 1

06IL

Alg

. 278

1883

21; 2

0137

; ad

n.p.

968

adn.

p. 9

68 a

d 83

28 (!

).

ILA

lg. 2

7824

8322

; 201

3819

13, 1

20IL

S 46

9; A

E 19

98, 1

538

refe

rs.

ILA

lg. 2

7841

ILA

lg. 2

7859

1920

, 15

ILA

lg. 2

7876

1946

, 107

; A

E 19

46,

111

ILA

lg. 2

7877

1911

, 110

; 19

46, 1

12IL

Alg

. 278

7820

156

1888

, 30

5536

AE

1946

, 107

refe

rs.

ILA

lg. 2

7881

8324

5535

Page 212: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 643

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

7882

1089

6;

1089

7;

2015

7; 2

0158

ILA

lg. 2

7884

1913

, 23

ILA

lg. 2

7885

1913

, 35

ILA

lg. 2

7894

ILA

lg. 2

7914

1946

, 108

ILA

lg. 2

7929

-793

019

16, 3

6A

E 19

17-1

8, 1

6afte

r.IL

Alg

. 279

38IL

Alg

. 279

4019

14,

42;1

916,

35

AE

1917

-18,

16a

fter.

ILA

lg. 2

7946

1920

, 114

ILA

lg. 2

7949

-795

0IL

Alg

. 279

5919

20, 3

3IL

Alg

. 279

60IL

Alg

. 283

5982

39; 2

0076

ILA

lg. 2

8444

8241

; p. 9

67;

p. 1

893

ILA

lg. 2

8545

8208

ILA

lg. 2

8785

8209

; 193

2860

20Le

ngra

nd (1

996)

, 113

, n.

36; 1

19; L

assè

re (2

005)

, 11

5, p

. 206

tran

slat

es a

nd

com

men

ts.

Page 213: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA644

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILA

lg. 2

9104

6048

; p. 1

835

ILA

lg. 2

, 651

1 re

fers

ILA

lg. 2

1012

263

55; 1

9336

1946

, 225

ILA

lg. 2

1032

3A19

08, 2

44IL

Alg

. 210

323B

1908

, 245

ILPB

ardo

122

691

1903

, 201

ILPB

ardo

322

693

1908

, 119

19IL

PBar

do5

2269

8A

E 19

48, 5

.IL

PBar

do8

2271

027

ILPB

ardo

2122

763

1902

, 47

593

5219

03, 9

4afte

r.IL

PBar

do22

1909

, 104

91

9177

1909

, 152

afte

r; Tr

ouss

et,

Rec

herc

hes,

120;

Las

sère

(2

005)

, p.

46:

fig.

17.

ILPB

ardo

2423

073

1896

, 31

ILPB

ardo

3519

27, 2

946

1IL

PBar

do16

717

327

ILPB

ardo

184

1439

2; a

dn.

p. 2

526

ILPB

ardo

192

1908

, 161

309

AE

1911

, 84a

fter;

LeG

lay

(196

6),

99-1

00, n

.1.

ILPB

ardo

205

2386

367

7IL

PBar

do20

623

867

1899

, 42

AE

1899

, 110

afte

r.

Page 214: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 645

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILPB

ardo

211

800;

117

7;

1226

7; a

dn.

p. 9

31; p

. 13

86

1942

-43,

85

672;

131

3A

E 19

52, 1

77; I

LTun

. 67

2: C

IL 1

171

pro

1177

(e

rror

).

ILPB

ardo

215

1548

6b;

2563

0IL

PBar

do22

519

04, 1

21;

1925

, 31

573

1500

c42

M. C

orbi

er, i

n D

ougg

a (T

hugg

a). É

tude

s ép

igra

phiq

ues,

49;

Kha

nous

si (1

997)

, 119

; 12

1.

ILPB

ardo

227

1551

6a; p

. 26

1613

80

ILPB

ardo

236

2551

219

07, 2

2aIL

PBar

do23

725

513

1907

, 22b

ILPB

ardo

239

2551

519

93, 1

758;

19

07, 2

512

42

ILPB

ardo

240

2551

6IL

PBar

do24

425

520

1907

, 24

9358

ILPB

ardo

245

2552

119

07, 1

112

43S.

Con

ti , A

frR

om 1

5 (2

004)

, 168

4-5,

n. 3

. IL

PBar

do24

825

532

1907

, 23

ILPB

ardo

249

2553

3IL

PBar

do28

919

34, 1

3362

2IL

PBar

do31

923

833

9395

ILPB

ardo

323

1938

, 74

628

Page 215: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA646

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILPB

ardo

325

1916

, 112

; 19

79, 6

60;

1994

, 184

3

225

AE

1954

, 258

afte

r; La

ssèr

e (2

005)

, 333

, p.

552-

3 tra

nsla

tes a

nd

com

men

ts; f

ig. 1

08.

ILPB

ardo

328

1915

, 18

228

ILPB

ardo

330

1921

, 28

231

ILPB

ardo

334

1915

, 22

238

ILPB

ardo

338

1917

-18,

22

242

ILPB

ardo

339

1914

, 55

244

699

AE

1942

-43,

p. 3

5; A

E 19

23, 1

06af

ter.

ILPB

ardo

343

1916

, 40

255

701

LeG

lay

(196

1), 1

16, n

. 2IL

PBar

do34

519

23, 2

225

770

2IL

PBar

do35

7a19

16, 2

0bis

; 19

16, 8

7 27

3a

ILPB

ardo

357b

1916

, 20b

is;

1916

, 88

273b

ILPB

ardo

359

1914

, 59;

19

19, 3

227

5IL

Tun

1226

; AE

1923

, 10

6afte

rIL

PBar

do36

219

40, 1

673

2IL

PBar

do37

297

7; 1

2451

5320

CIL

I, 2

, 788

; ILL

RP 5

80;

Zucc

a, A

frR

om 1

1, 1

432-

3, n

. 3; L

assè

re (2

005)

, 21

6, p

. 359

tran

slat

es a

nd

com

men

ts

ILPB

ardo

389

2583

689

26

Page 216: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 647

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILPB

ardo

408

2384

919

03, 2

41;

1904

, 145

1904

, 55a

fter.

ILPB

ardo

411

1933

, 58

1281

ILPB

ardo

425

1733

018

91, 9

644

58IL

Tun.

167

9.IL

PBar

do 2

719

14, 8

735

3A

E 19

26, 1

34af

ter;

ILTu

n.

1046

.IL

PBar

do 2

912

513;

adn

. p.

245

934

5IL

Tun.

890

ILPB

ardo

225

1920

, 29

384

ILPB

ardo

226

a40

0W

esch

-Kle

in (1

990)

, 81.

ILPB

ardo

226

b40

1IL

PBar

do 2

2740

3IL

PBar

do 2

8411

41; p

. 138

4IL

Tun.

114

8.

ILPB

ardo

289

2465

3; 2

4518

1908

, 181

; 19

08, 1

82IL

Tun.

2022

694

ILTu

n.14

819

38, 4

3IL

Tun.

246

1927

, 26

1927

, 53a

fter.

ILTu

n.26

119

35, 3

5IL

Tun.

293

120;

adn

.p.

925;

adn

.p.

2349

1934

, 170

CT

1962

, 523

-526

, n. 1

.

ILTu

n.58

5

Page 217: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA648

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

ILTu

n.61

119

42-4

3, 1

10

ILTu

n.65

219

30, 4

2;

1992

, 179

5W

esch

-Kle

in (1

990)

, 263

.

ILTu

n.82

119

36, 2

9IL

Tun.

868a

1937

, 72

ILTu

n.86

8b19

37, 7

3IL

Tun.

1170

2458

5a19

32, 2

4IL

Tun.

967

refe

rsIL

Tun.

1279

1283

; 147

7519

31, 3

3IL

Tun.

1538

a15

8219

33, 3

3aIL

Tun.

1538

b15

8219

33, 3

3bIL

Tun.

1542

1558

119

32, 1

4IL

Tun.

1557

1933

, 105

ILTu

n.15

6816

411;

adn

.p.

2719

1927

, 36

IRT

55H

. Niq

uet,

ZPE

135,

249

-26

1: n

ew re

cons

truct

ion.

IRT

232a

24; 1

0999

; p.

921;

p. 2

292

Lass

ère

(200

5), 2

26, p

. 37

1 tra

nsla

tes a

nd

com

men

tsIR

T26

9A

E 19

51, 8

4 m

entio

ns.

IRT

273

1951

, 85

IRT

300

2267

1c19

34, 1

71IR

T30

8IR

T31

419

14, 2

57

AE

1952

, 63.

Page 218: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 649

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

IRT

318

AE

1951

, 83a

fter;

AE

1949

, 159

-160

; IPT

27;

K

AI 1

26.

IRT

319

1951

, 205

IPT

21; K

AI 1

20; A

dam

s (2

003)

, 222

-223

.IR

T32

119

38, 3

AE

1948

, 6af

ter;

AE

1945

, 32

afte

r; A

E 19

41, 1

05;

IPT

24; K

AI 1

21.

IRT

322

IPT

24; K

AI 1

21.

IRT

323

IRT

324a

1948

, 8A

E 19

93, 1

707.

IRT

324b

1948

, 7A

E 19

93, 1

707.

IRT

324c

1948

, 7b

AE

1948

, 7b

with

out t

ext;

AE

1993

, 170

7.IR

T33

0a19

48, 1

IRT

330b

1948

, 1af

ter

IRT

331

IRT

338

1953

, 183

; 19

48, 1

7IP

T 26

; KA

I 124

.

IRT

341

1952

, 104

IRT

342a

8; 9

1926

, 155

; 19

51, 2

06A

E 19

60, 1

87; A

E 19

52,

104a

fter.

IRT

342b

8; 9

1926

, 155

; 19

49, 8

4;

1951

, 206

AE

1960

, 187

; AE

1952

, 10

4afte

r.

Page 219: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA650

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

IRT

346

1952

, 232

; 19

52, 1

04IR

T34

719

51,

83af

ter;

1951

, 87;

19

49, 1

61

AE

1951

, 83;

IPT

27; K

AI

126.

IRT

353

1019

48, 2

AE

1952

, 104

IRT

357

11; a

dn.p

. 22

8919

77, 8

4857

54

IRT

358

IRT

359

IRT

370

1IL

Afr

. 1c.

IRT

396

1991

, 161

9IR

T42

719

30, 1

IRT

428

2267

1a19

26, 1

57IR

T46

719

34, 1

72;

1948

, 37

IRT

468

1948

, 40

IRT

481

SEG

IX

, 802

; IPT

16.

IRT

520

1991

, 161

8;

1948

, 9D

i Vita

Évr

ard

(199

0),

315-

331.

IR

T52

119

38, 2

AE

1941

, 105

; 194

5,

32af

ter.

IRT

533

Page 220: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 651

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

IRT

534

1990

, 103

0;

1952

, 177

; 19

51, 8

6IR

T53

713

; 226

70; p

. 97

919

48, 3

1014

AE

1952

, 104

refe

rs

IRT

538

IRT

590a

-dIR

T59

0e-f

IRT

590g

IRT

599a

IRT

599b

IRT

605

IRT

869

1950

, 127

IRT

880

1991

, 162

1a-

b; 1

951,

149

; 19

50, 1

28

Mat

tingl

y (1

991)

, 77,

80.

IRT

895

3IR

T89

619

73, 5

73Le

Boh

ec (1

989a

), 44

9.IR

T90

81;

109

90; p

. 22

87Le

Boh

ec (1

989a

),181

, n.

250.

IR

T91

319

87, 9

94IR

T91

410

992

IRT

915

IRT

916

6A

E 19

29, 6

afte

r.

Page 221: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA652

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

IRT

919

1929

, 7A

E 19

29, 7

a; A

E 19

31,

112a

fter;

AE

1929

, 17

2afte

rIR

T su

ppl.

707

IRT

supp

l. (P

BSR

19

55,1

32-4

); A

E 19

57,

239;

Di V

ita-É

vrar

d (2

005)

.A

frR

om11

, 136

992

2819

92, 1

925;

19

95, 1

791

N. B

ense

ddik

, Afr

Rom

11,

13

69-7

0; N

. Ben

sedd

ik,

Afr

Rom

9, 4

25-3

7; A

E 20

02, 1

707

com

men

ts.

Afr

Rom

15, 1

326

N. F

erch

iou,

Afr

Rom

15,

13

25-1

330.

Ant

Afr

1968

, 215

Tour

renc

(196

8), 2

15, n

. 1.

Ant

Afr

1968

, 216

2348

; 178

66To

urre

nc (1

968)

, 216

, n.

2.A

ntA

fr19

68, 2

19To

urre

nc (1

968)

, 219

, n.

10.

Arm

ée

rom

aine

268

2001

, 208

7P.

Mor

izot

, p. 2

68 in

: l'A

rmée

rom

aine

de

Dio

clét

ien

à V

alen

tinie

n Ie

r, Ly

on 2

004.

Page 222: The Phraseology and Structure of Latin Building -

ARI SAASTAMOINEN 653

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

BA

A19

66-6

7, 1

6118

069

J. M

arci

llet-J

aube

rt, B

AA

, 2

(196

6-67

), p.

161

-2.

BC

TH19

07, 2

74A

. Bal

lu, B

CTH

, 190

7, p

. 27

4.B

CTH

1907

, 324

A. B

allu

, BC

TH, 1

907,

p.

324.

BC

TH19

15, 2

38R

. Cag

nat,

BC

TH, 1

915,

p.

238

.B

CTH

1918

, 259

J. C

arco

pino

, BC

TH,

1918

, p. C

CLI

X-C

CLX

, n.

4.B

CTH

1925

, 287

E. A

lber

tini,

BC

TH, 1

925,

p.

287

.B

CTH

1932

-33,

307

E. A

lber

tini,

BC

TH, 1

932-

33, p

. 307

-8, n

. 12.

BC

TH19

32-3

3, 4

3245

90L.

Poi

ssot

, BC

TH, 1

932-

33, p

. 432

-4, n

. 1-2

.C

RA

I20

00, 1

285

2000

, 173

0M

. Kha

nous

si -

A.

Mas

tino,

CR

AI 2

000,

p.

1285

-8.

CR

AI

2000

, 130

615

449;

262

5819

94, 1

847;

20

00, 1

734

M. K

hano

ussi

- A

. M

astin

o, C

RA

I 200

0, p

. 12

97-1

308;

A. M

astin

o,

Epig

raph

ica

56, 7

7-10

0;

Uch

i 1, p

. 147

, n. 1

7.

Page 223: The Phraseology and Structure of Latin Building -

THE PHRASEOLOGY AND STRUCTURE OF LATIN BUILDING INSCRIPTIONS IN ROMAN NORTH AFRICA654

Bib

liogr

.re

f.C

IL

AE

ILA

fr.

ILT

un.

IRT

&

supp

l.D

ougg

aFra

g.IL

PBar

do

& IL

Alg

. 1;

ILA

lg. 2

ILS

Oth

er c

orpo

ra o

r ed

ition

s; n

ew r

eadi

ngs

and

com

men

ts

Étud

es28

119

09, 2

23;

1930

, 56;

19

33, 1

59;

1989

, 784

Lesc

hi (1

957)

, 281

-4; G

. D

i Vita

-Évr

ard,

Afr

Rom

6

(198

9), 2

93-3

20.

ILS

5579

R. C

agna

t, B

CTH

, 189

4,

p. 3

61.

ILS

9099

1899

, 60

AE

1899

, 162

afte

r.K

arth

ago

1957

, 151

1179

920

0G

. Pic

ard,

Kar

thag

o, 1

957

(Civ

itas M

acta

ritan

a), p

. 15

1.Li

bAnt

1969

-70,

141

R. R

ebuf

fat,

LibA

nt, 6

-7

(196

9-70

), p.

141

-3.

Liby

ca19

53, 2

4019

54, 1

43P.

Sal

ama,

Lib

yca,

1

(195

3), p

. 237

-261

; AE

1954

, 143

b.Li

byca

1954

, 101

1935

, 60;

19

55, 1

30J.

Bar

adez

, Lib

yca,

2

(195

4), p

. 96-

101;

AE

1955

, 47a

fter;

AE

1958

, 12

9R

appo

rt 42

7M

. Chr

isto

ffle

, Rap

port

sur l

es tr

avau

x, p

. 427

; K

olbe

(196

2), 4

0, n

o. 3

.