the sas system for windows v9agro-industry.rmutsv.ac.th/agro/project_agro/documents/... ·...

The SAS system for windows v9.0

SAS เปนคายอมาจาก Statistical Analysis System • เขยนโดย

SAS Institute Incorporation Carry, North Carolina, U.S.A.

• วตถประสงค - เพอใชประโยชนแกนกวจยและนกวเคราะหสถตโดยตรง

• ความสามารถ SAS เปนโปรแกรมสาเรจรปขนาดใหญ สาหรบวเคราะหขอมลทางสถตทมประสทธภาพ มความสามารถหลายดาน ในทนจะกลาวเฉพาะ

การวเคราะหความแปรปรวน (Analysis of variance) ของขอมลทไดจากแผนการทดลอง ตาง ๆ เชน

- Completely Randomized Design; CRD - Randomized Complete Block Design; CRD - การวเคราะห Treatment แบบ Factorial

การใชโปรแกรม SAS 9.0 for MS Windows by Aj. Sriubol Thongpradistha, RMUTSV หนาท 1 / 17

• คณสมบตทสาคญ 1. วเคราะหขอมลทางสถตไดแมนยา 2. มวธการใชงานงาย ไมมพนฐานดานเขยนโปรแกรม 3. คนหาความผดพลาดในการปอนขอมล และรายงานผลขอมลทผดพลาดพรอมบอก

หมายเลขคาสงเกต

• องคประกอบของหนาตางของ SAS system

ในระบบ SAS จะแสดง 3 หนาตาง คอ 1. PGM (Program Editor) : ใชเขยนคาสง SAS และแกไขทว ๆ ไป 2. Log : สวนทแสดงลาดบการทางานของชดคาสงและความผดพลาด 3. Output : แสดงสงทไดจากการประมวลผลของชดคาสง SAS

ขอควรระวงในการใช PGM และ OUTPUT - การใช PGM หากตองการ run file อน ตอจากทได run ไปแลว ใหตรวจดวาท menu

“แฟม” มคาวา “END” หรอไม หากมใหกด แลวตาแหนงนนจะกลายเปน “SEND” แสดงวาสามารถ OPEN file อน ๆ มาได เพราะหากไมทาเชนน file ทงหมดจะตอกน หากมการ run กจะได output หลายคา

- การใช OUTPUT จะตองไปท menu “Globals” แลวเลอก Output ดวามขอความอนหรอไม หากม และไมตองการ ใหไปท menu “Edit” แลวเลอก “Clear Text”


การคดลอกโปรแกรมลงใน WORD หากทาการพมพขอมลออกดวย SAS จะตองใชกระดาษเปน 2 เทาของ Word ทางทดควร

จะคดลอกลง Word ดกวา วธการทา - เมอแนใจวา clear ขอมลใน PGM และ OUTPUT ของ SAS แลว ทาการ RUN โปรแกรม

เครองจะแสดงไปทหนาตาง OUTPUT โดยอตโนมต - จากนนใหไปท ใหไปท menu “Edit” แลวเลอก “Select all” จะเกดเปนแถบสดาทงหมด - ไปท menu “Edit” อกครง แลวเลอก “Copy” - หากเปด Word อยแลวกใหใชคาสง menu “Edit” อกครง แลวเลอก “Paste” และตองตงคา

หนากระดาษของ Word ดงน ขอบซาย และขวา เทากบ 0.8 เพอไมตองจดรปแบบมากมาย

• ความหมายของ Function Keys

กรณจาคยไมได สามารถเรยกดโดยการกด F9 ซงจะพบวา

• โครงสรางของคาสง SAS

1. SAS Keyword - เปนชอเฉพาะของ SAS ทบอกใหทราบวา เปนคาสงชนดใด และใชเปนคาสงสาหรบใน

โปรแกรม SAS ทางาน เชน INPUT, DATA, PROC และ BY เปนตน โดยทแตละคาสงอาจจะม SAS Keyword 1, 2 หรอมากกวากได

2. SAS Name - หมายถง ตวแปร (Variable Name) เปนชอตวแปรหรอชอชดขอมลทตงขนเองในการทางาน

กฎการตงชอ SAS Name - ประกอบดวย ตวเลข หรอตวอกษร A – Z, 0 – 9, _ (under score)

ชอทมความยาวไมเกน 6 ตว -


- ขนชอดวยตวอกษร หรอ __ ประกอบดวยชองวางไมได เชน Name, AGE, Score, NM เปนตน -

• หลกในการเขยนคาสง SAS 1. คาสง SAS เปนคาสงลกษณะ free format สามารถพมพคาสงเรมตน ทคอลมนใด กได

ความยาวเกน 1 บรรทดกได 2. ในหนงบรรทดอาจมหลาย ๆ คาสง แตละคาตองคนดวย เครองหมาย semicolon “;” 3. แตละคาในคาสงหนง ๆ ตองเวนหางกนอยางนอย 1 ชองวาง หรอ 1 เคาะ เพอแสดงการ

แยกคา และคาหนงใชอกษรหรอสญลกษณไมเกน 8 ตว 4. เมอจบคาสงหนง ๆ ตองใสเครองหมาย “;” ทกครง แสดงวาจบคาสง สาหรบรายละเอยด

อน ๆ แลวแตโครงสรางของแตละคาสง

• คาสง SAS ทจาเปนตองใชในการเขยนโปรแกรม 1. DATA data set name ตองใชทกครง อาจระบชอของชดขอมล 2. INPUT Variables ตองใชทกครง สาหรบกาหนดชอ, ตาแหนงและชนดของตวแปร 3. Program statement ใชเมอตองการดดแปลงขอมล

ใชคาสงนทกครง เพอบนทกขอมลลงในโปรแกรม 4. CARDS statement


PROCESS ANOVA for CRD • โครงสรางของโปรแกรม SAS /* Comment */ TITLE ‘COMPLETELY RANDOMIZED BLOCK DESIGN for ตวแปรคาสงเกต’; DATA แผนการทดลอง; DO ตวแปร TRT = ‘….’,’….’,’….’; DO ตวแปร REP = 1 TO n; INPUT ตวแปรคาสงเกต @@; OUTPUT; END; END; CARDS; ชดขอมล ; PROC ANOVA; CLASS ตวแปร TRT; MODEL ตวแปรคาสงเกต = ตวแปร TRT; MEANS ตวแปร TRT /วธเปรยบเทยบคาเฉลย; MEANS ตวแปร TRT /วธเปรยบเทยบคาเฉลย ALPHA = 0.01; RUN;

• ตวอยางท 5.5 จากการทดลองอาหารขนจาก 3 บรษท (A,B,C) ทมผลตอการใหนมของโคนม ผทดลองนาโคทมระยะการใหนมเดยวกน และความใกลเคยงกนในเรองอายและนาหนก และความสมบรณอน ๆ จานวน 12 ตวเขาทดลอง โดยโคนมตวใดจะไดรบอาหารขนจากบรษทใดนนเปนไปอยางสม ทาการทดลอง 3 เดอน ไดขอมลปรมาณนานมเฉลยตอวนเปนกโลกรม rep1 rep2 rep3 rep4 A 16.5 15.5 17.0 18.0

B 19.0 18.5 20.0 19.5 C 22.5 18.5 23.0 19.0


การวเคราะหขอมล

กด F3 หรอรป

(submit) จะไดผลดงน


• การแปรผล สมมตฐาน Ho : mean A = mean B = mean C HA : ม mean อยางนอย 1 คทไมเทากบ

เมอ mean A B และ C เปนปรมาณนานมเฉลยของกลมโคทไดรบ สตรอาหาร A B และC

1. ดวา “Pr > F” ไหม ท alpha = 0.01 ถา คาในชอง “Pr > F” มคามากกวา 0.01 นนคอ 0.0142 > 0.01 ยอมรบ HO คาเฉลยคนนไมมความแตกตางกนทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 99 (P>0.01) ท alpha = 0.05 ถา คาในชอง “Pr > F” มคานอยกวา 0.05 นนคอ 0.0142 0.05 ยอมรบ HA คาเฉลยคนนมความแตกตางกนทางสถตอยางมนยสาคญทระดบความเชอมนรอยละ 95 (P 0.05)

2. อกษรทเหมอนกนของคาเฉลย หมายถง ไมมความแตกตางกนทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95 (P>0.05)

• การเขยนผลการทดลอง

ขอกาหนดในการเขยนตารางหรอรปทไดจากการวเคราะหคาทางสถต - เขยนคาเฉลยทมอกษรภาษาไทย (ตวยก) กากบไวเทานน โดยนาคาเฉลยตาง ๆ จากผลการ

วเคราะหคาทางสถตขางตนโปรแกรมไดจดกลมคาเฉลยไวท Duncan grouping (ทระดบความเชอมนรอยละ 95) เปนอกษรภาษาองกฤษกสามารถนามาแปลงเปนอกษรไทยดงแสดงในตารางท 1

- ใหกากบอกษรจากนอยไปหามากไวทคาเฉลยทมคามากไปหานอย - จะตองหากคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ตอทายคาเฉลยทไดจากผลการวเคราะหคา

ทางสถต เพราะจะไดทราบถงความคลาดเคลอนของผลการทดลองแตละซ าดงแสดงในตารางท 1

- จะตองเขยนหมายเหตอธบายคาเฉลยทมตวอกษรเหมอนกนหรอแตกตางกนในแนวนอนหรอแนวสดมภ ดงน


คาเฉลยทมตวอกษรเหมอนกนในแนวสดมภ ไมมความแตกตางกนทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95 (P>0.05) คาเฉลยทมตวอกษรแตกตางกนในแนวสดมภ มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยสาคญทระดบความเชอมนรอยละ 95 (P 0.05)

- ตองแสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนเอาไวทภาคผนวกและแสดงความเกยวโยงมายงตารางทแสดงไวในผลการทดลอง

ตารางท 1 ผลของสตรอาหารขนตอปรมาณนานมโค สตรอาหารขน ปรมาณนานมเฉลยตอวน (กโลกรม)

ข ± 1.04 A B C

16.75 ก ± 0.65 19.25

20.75 ก ± 2.33 หมายเหต คาเฉลยทมตวอกษรเหมอนกนในแนวสดมภ ไมมความแตกตางกนทางสถตท

ระดบความเชอมนรอยละ 95 (P>0.05)

• ADVANCED กรณทไมตองการเขยนโปรแกรมกบขอมลทมเปนชดเดยวกน แตมการวเคราะห ANOVA กบผลการทดลองคาอน เชน นอกจาก ปรมาณนานมแลวยงมการชงน าหนก หรอปรมาณไขมน เปนตน หรอในการทดลองทาง AGRO INDUSTRY ทมตองการวเคราะหสงทดลองแยกเปน วน ชวโมง แตยงใช TRT และ REP เหมอนเดม (หนวยการทดลองเดยวกน) สงทเปลยนแปลงคอ คา INPUT และขอมลทตองเพม เชน ตองการวเคราะห นาหนกโค พรอมกบปรมาณนานม (หรอกตวกได)

นาหนกโค (กโลกรม) rep1 rep2 rep3 rep4 A 650 550 700 800

B 900 850 1000 950 C 250 850 300 900


• รปแบบการปอนแบบอน มคาสงงาย แตตองเสยเวลาในการปอน โดยการระบ Rep และ TRT เชน


PROCESS ANOVA for RCBD • โครงสรางของโปรแกรม SAS /* Comment */ TITLE ‘Randomized Complete Block Design for ตวแปรคาสงเกต’; DATA แผนการทดลอง; DO ตวแปร TRT = ‘….’,’….’,’….’; DO ตวแปร BLOCK = 1 TO n; INPUT ตวแปรคาสงเกต @@; OUTPUT; END; END; CARDS; ชดขอมล ; PROC ANOVA; CLASS ตวแปร TRT ตวแปร BLOCK; MODEL ตวแปรคาสงเกต = ตวแปร TRT ตวแปร BLOCK; MEANS ตวแปร TRT /วธเปรยบเทยบคาเฉลย; MEANS ตวแปร TRT /วธเปรยบเทยบคาเฉลย ALPHA = 0.01; RUN;


• ตวอยางท 5.7

การวเคราะหขอมล •


(submit)

• การแปรผล จะเหมอนการทดลองแบบ CRD


PROCESS ANOVA for Factorial Experiments in CRD • โครงสรางของโปรแกรม SAS /* Comment */ TITLE ‘Factorial Experiments for ตวแปรคาสงเกต’; DATA แผนการทดลอง; DO ตวแปร A = ‘….’;’….’;’….’; DO ตวแปร B = ‘….’;’….’;’….’; DO BLOCK = 1 TO n; INPUT ตวแปรคาสงเกต @@; OUTPUT; END END; END; CARDS; ชดขอมล ; PROC ANOVA; CLASS ตวแปร A ตวแปร B; MODEL ตวแปรคาสงเกต = ตวแปร A ตวแปร B ตวแปร A*ตวแปร B; MEANS ตวแปร A ตวแปร B ตวแปร A*ตวแปร B /การเปรยบเทยบคาเฉลย; MEANS ตวแปร A ตวแปร B ตวแปร A*ตวแปร B /วธเปรยบเทยบคาเฉลย ALPHA = 0.01;

RUN;


การวเคราะหขอมล •


(submit)

• การแปรผล จะเหมอนการทดลองแบบ CRD


PROCESS ANOVA for Factorial Experiments in RCBD

องโปรแกรม SAS

ents for ตวแปรคาสงเกต’;

ตวแ

ต @@;

ดขอมล

CK;

ร A ตวแปร B ตวแปร A*ตวแปร B /วธเปรยบเทยบคาเฉลย ALPHA = 0.01;

RUN;

• โครงสรางข/* Comment */ TITLE ‘Factorial ExperimDATA แผนการทดลอง; DO ตวแปร A = ‘….’;’….’;’….’; DO ปร B = ‘….’;’….’;’….’; DO BLOCK = 1 TO n; INPUT ตวแปรคาสงเก OUTPUT; END END; END; CARDS; ช ; PROC ANOVA; CLASS ตวแปร A ตวแปร B ตวแปร BLOCK; MODEL ตวแปร าส = ตวแปร ตวแปร ตวแปร A*ตวแปร B ตวแปร BLOค งเกต A B

MEANS ตวแปร A ตวแปร B ตวแปร A*ตวแปร B /การเปรยบเทยบคาเฉลย; MEANS ตวแป


TITLE 'Factorial Experiments for Hydroponic'; DATA FACT_RCB; DO Breed ='GR','RO','GO'; DO Solution = 'Hoagland','Knop'; DO Calcium = '0','20','40'; DO Block = 1 TO 3; INPUT P Cd Cu TSS@@; OUTPUT; END; END; END; END; CARDS; 0.181 0.149 0.159 4.0 0.171 0.150 0.152 5.0 0.180 0.224 0.165 4.0 0.165 0.147 0.159 5.0 0.203 0.149 0.152 5.0 0.215 0.224 0.162 4.0 0.237 0.151 0.155 6.0 0.159 0.150 0.160 7.0 0.199 0.224 0.152 5.0 0.209 0.229 0.159 6.0 0.136 0.223 0.163 4.0 0.178 0.100 0.158 3.0 0.165 0.124 0.170 5.0 0.154 0.153 0.154 5.0 0.148 0.224 0.158 5.5 0.180 0.074 0.159 6.0 0.147 0.198 0.156 5.0 0.187 0.232 0.180 6.2 0.175 0.144 0.162 3.0 0.188 0.149 0.160 4.0 0.159 0.200 0.184 6.0 0.203 0.149 0.158 5.0 0.221 0.225 0.163 5.5 0.162 0.254 0.187 6.0 0.170 0.174 0.169 6.0 0.194 0.175 0.163 6.0 0.187 0.278 0.158 5.0 0.175 0.149 0.158 4.0 0.169 0.165 0.162 4.5 0.159 0.200 0.194 6.0 0.187 0.174 0.159 5.0 0.165 0.158 0.720 5.5 0.209 0.199 0.160 6.0 0.198 0.174 0.159 6.0 0.194 0.163 0.162 6.5 0.024 0.174 0.188 7.0 0.160 0.200 0.140 4.0 0.163 0.199 0.159 4.5 0.138 0.209 0.195 7.0 0.126 0.149 0.159 7.0 0.181 0.200 0.159 4.5 0.175 0.239 0.160 5.0 0.187 0.166 0.162 5.5 0.165 0.199 0.159 6.0 0.199 0.199 0.172 7.5 0.187 0.200 0.160 5.0 0.165 0.174 0.163 6.0 0.137 0.244 0.159 6.0 0.165 0.144 0.158 6.0 0.188 0.199 0.171 6.5 0.180 0.198 0.158 7.0 0.147 0.173 0.161 7.0 0.187 0.156 0.159 7.0 0.149 0.199 0.162 5.0 ; PROC PRINT; PROC ANOVA; CLASS Breed Solution Calcium Block; MODEL P Cd Cu TSS = Breed Solution Calcium Breed*Solution Breed*Calcium Solution*Calcium Breed*Solution*Calcium Block;

tion Calcium Breed*Solution Breed*Calcium Solution*Calcium eed*Solution*Calcium/DUNCAN; RUN;

MEANS Breed SoluBr



• ขอกาหนดในการเขยนตาราง ANOVA ในภาคผนวก 1) การนาผลตาราง ANOVA มาใชในภาคผนวกตองเปนไปตามมาตรฐานสากล 2) เขยนชอตารางวา “ตารางผนวกท....” 3) กาหนดชอตารางวา “การวเคราะหความแปรปรวนของ......” 4) ระบคาความนาเชอถอ (C.V.) ซงไดมาจากผลการวเคราะหทางสถตในสวนของ Coeff Var

ซงคาการทดลองทใหความนาเชอถอ จะตองมคานไมเกนรอยละ 20 5) ตวเลขในตารางวเคราะหความแปรปรวนไมเกนทศนยม 2 ตาแหนง ยกเวนในชอง Pr > F

ใหกาหนดตามทไดจากโปรแกรม SAS 6) จะตองกาหนดเครองหมาย ns (ไมมความแตกตางกนทางสถต), * (มความแตกตางกนทาง

สถตอยางมนยสาคญ) และ ** (มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยสาคญยง)

• ตวอยางการเขยนตารางผนวก แผนการทดลองแบบ CRD

ตารางผนวกท 1 การวเคราะหความแปรปรวนของสตรอาหารตาง ๆ ตอปรมาณนานมโค

แหลงของความแปรปรวน DF Sum of Squares Mean Square F Value Pr > F สตรอาหาร ความคลาดเคลอน

2 32.67 16.33 7.08 0.0142* 9 20.75 2.31

รวม

ความนาเชอถอ = รอยละ 8.03 11 53.42

หมายเหต * สตรอาหารใหคาเฉลยปรมาณน านมมความแตกตางกนทางสถตอยางมนยสาคญทระดบความเชอมนรอยละ 95 (P 0.05) ผลการวเคราะหคาเฉลยแสดงดงตารางท 1

the sas system for windows v9agro-industry.rmutsv.ac.th/agro/project_agro/documents/... ·...

Documents