thlahmur (july) 25, 2017 thawleni (tuesday) thar/2017/july/ht-25-07-2017...hai hin “teachers kan...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 18th. March., 2017 to 18th.April., 2017 delivery :25-07-2017 (tUe) Time :9AM-ll stock STOCK: 306 rate: Rs. 667/- Hmasawnna Thar Vol - 32/276 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy THLAHmur (juLy) 25, 2017 THAWLENI (TuESDAy) Contact Numbers pawimaw : dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Control room: 03874- 233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 SP Hotline Number 7085-256-377 NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI THANGKO CCPur : Master Joseph Rochanhlu (4) Pu Lal- muanpuia Sinate @ Vala le Pi Lalliensir of Hmun\ha hai tupa chu Blood Cancer leiin zanikhan a thi a. A ru- ong hi July 25, 2017 hin Rengkai thlanmuolah vui ning a tih. HYA Saikawt in lawmthu a hril CCPur: Master Joseph Rochanhlu (4), s/o Pu Vala of Hmun\ha, District Hos- pital, CCPur-a enkawl mek thisen mamaw leiin HYA Saikot branch member Nk. Ruth Ramzeding (20), d/o Varthanglien Varte of Saikot chun thisen a pek a. Hi chungthua hin HYA Saikawt Branch chun Nk. Ruth Zamzeding chungah lawmthu a hril. FPS le S.K. Oil Dealers briefieng CCPur: Churachand- pur district sunga FPS Dealders/S.K. Oil Sub- Dealers hai ta dingin July 26-29, 2017 inkar sung khin District Training Centre, Tuibong, CCPur hmunah PDS system le a dang dang hai inhrilhrietna (briefing) nei ning a tih tiin M. Ginzasuan, Dy. Supply Officer, CCPur chun July 24, 2017 khan inhriettirna a siem. Hi dungzui hin CCPur Sub-Division sunga Deal- ers hai ta dingin July 26, 2017, 11AM a inthawk briefing nei ning a ta, July 27, 2017 in Tuibong le Saikawt; July 28, 2017, 11AM in Singngat, San- gaikot & Mualnuam le July 29, 2017, 11AM a inthawk Henglep le Kangvai sub- division sunga mi hai brief- ing nei ning a tih. Briefieng huna hin dealers hai chu \hang seng dingin DSO/ CCPur chun an hriettir. TCP charge inhlan CCPur: CCPur District Police Department hnuoia Trafic Control Police (TCP) OC charge inhlanna zani zantieng 3:30PM khan nei a nih. Police Station TCP Of- fice-a OC chel mek P. Nei- hsial, SI chun OC thar ding Liankhansang, SI kuomah charge inhlanna a nei. Liankhansang hi Singn- gat Police Station incharge a inthawk TCP OC dinga hung sawn a ni a, P. Neihsial, SI hin CCPur Police Station OC a chel ding a nih. An teacher hai hmel hmu nuom le regular class ngenin lam an hraw PArvACHAWm: July 24, 2017 khan Pherzawl district huomsunga Par- vachawm Govt. High School Student han hotu (teacher) an indainaw leia teacher indaitawk pe dinga ngennain Parva- chawm khawsungah lam- pui hrawna an nei. Lampui hraw student hai hin “Teachers kan mamaw” ti le regular class lak kan nuom, kan teacher hai hmel kan hmu nuom tiin khawlai an fang huna hin an khek tawl tiin ei thu dawngna chun a hril. State sawrkar chu stu- dent hai ngenna anga hi school-a thawktu hai an thawkna hmuna hung tir dingin Parvachawm lal Pu Tongkholun chun a ngen a, teacher an thaw- kna hmuna um lo hai chu a nat thei ang taka hremna pe dingin an ngen bawk. Ei thu dawngna \henkhat chun, student hai hin a hotu indik tak hai an thawkna hmuna an hung hmakhata dingin school hi khar bakah zanikhan Parvachawm-a school dang dang hai khawm an inkhar tawl niin ei thu dawngna chun a hril. Pu Rotlung in ama sum sengin lampui inkhur a vur CCPur: Fur ruotui hung tlak leia Lighthouse Lane, Tiddim Road, Hmasawnna Thar Office tuolzawn lam- pui inkhur leia tuihawk nasa taka an tlingkhawm hlak leia motor le kea in- lawn hai ta dingin harsatna namenlo an tlun hlak a. Sawrkar tienga thu- neitu haia inthawk tuchena ngaiven le ngaisak a la hlaw naw leiin Pu Rotlung of Sielmat, CCPur chun ama Truck hmangin Bung- mual laia Quary hmuna in- thawk Lungphit (Kawlek) a hang phur a, lampui inkhurna hmun hi a vur. Lampui pawimaw takel, mipui hmakhuo ngai- na leia hienganga ama mi- mal sum senga sin a thaw hi entawntlak tak a nih. Thuneitu han hi lai lampui sietna hi siem\hat vat a ni theina dingin hung bawzui ngei hai sien nuom a um hle. Hieng laizing hin YPA GHQ inrawinaiin YPA Lamka Block le YPA New Lamka Block han zan- ikhan T. Khailianthang, President, YPA GHQ le Lianmuanthang Valte, GS, YPA GHQ inraiwn- ain khawpui sung hmun hmun tum tum hai an en- fel a, Tidim Road Light House Lane laia lampui inkhurna hmun khawm an enfel a. Nulla \ha le mumal tak siem a pawimaw thu an hril. NH-2 sietna siemzo a ni tah ImPHAL : National Highway No. 2 (Imphal – Dimapur Road) a Na- galand State huop sunga Viswema hmuna mimkei nasa tak a tlung leia lampui sietna chu siemzo a ni ta leiin zani zingkara inthawk khan Churachandpur a in- thawka Imphal-Dimapur road-a service hlak inter- state Bus-hai khawm ni dang ang bawkin an ser- vice an sunzawm nawk tah. Lampui siet leiin July 15, 2017 a inthawka kha hi lampuia hin inter-state Bus-hai service lova an service an lo chawlsan hri a nih. Swine Flu a damnaw ni dinga ringhla a thi ImPHAL : Swine Flu (H1N1) natna invawi ni dinga ringhla, Rajmedicity, North AOC a enkawla um chu zani zingkar dar 9 vel khan a umna Hospital-ah a thi. Thina tuok hi Imphal East District a um a nih. July 15, 2017 khan Ma- nipur Health Minister L. Jayentakumar Singh chun Swine Flu natna hria dam- naw pasal pakhat, kum 45 mi a um tiin chanchinbu mihai kuomah a lo hrillang ta hrim a nih. Nuorna nei Home Guards 5 man an ni tah ImPHAL : Manipur Home Guards pawl chun an saw- ka bungheia nuorna an nei chu an la sunzawm zing. Buhngeia nuorna hi July 20, 2017 a inthawka kha an nei \an ta a nih. Nuorna nei- hai laia \hang mi 1 Police han zanikhan an man nawk a, tuchena Home Guards nuorna nei an man chu mi 5 an tling tah. Home Guard- hai hin Police, MR le IRB hai hlawzat pe dinga naw- rna leia an sawka bungheia nuorna hi an nei a nih. An thil ngen sukpuitling pek an ni hmakhat an nuorna hi an la sunzawm pei ding niin Manipur Home Guards Employees Welfare Asso- ciation thusuok chun a hril. Supreme Court chun Home Guard-hai hi Police, MR le IRB hai hlaw ang pe din- gin State Sawrkar May 15, 2015 a kha a lo rel le thu a lo pek ta a nih. 11th State Assembly: Day 4 NH hai venghimtu ding Highway Protection Force indin ni vat tang a tih: CM State Transport sukhrâtna dingin Rs. 11 Crore riruong, Rs. 5 Cr pêksuok tah ImPHAL: 11th Manipur State Assembly session in\ hung vawi hnina, ni linaa chun thu tamtak ngaituo le rel a nih laiin Manipur- in harsatna a tuok zing zingna, a hnuk hrui tak Na- tional Highway pahnihai a him zing theina dingin sawrkarin iengtinam hma a laka tia selkaltu Congress MLA Mr Kh Jokishan zaw- na dawnin, Inpui \huoitu le Chief Minister Mr N. Biren chun, Highway Protection Force indin ni vat tang a tih, tiin a hril. “Imphal-Dimapur road (NH No.37) le Imphal-Jiri- bam road (NH 102) hai hi ei châk lâkna tak a ni leiin hi lampuui hrawa thuomnaw phurlawntu Truck Own- ers’ Association le Drivers Association hai lung mu- ong tak le him taka an sin an thaw zing theina dingin anni vêngtu ding Indian Reserved Battalion (IRB) thar hlawk siem nîng a tih” tiin a hril a. Hi chungchânga thua hi State sawrkâr chun sawrkâr thlungpui kuomah an hriet- tir ah a. Sawrkar thlungpui hung dawnna hriet a ni pha pha sin \an nghâl a ni ding an niin a hril bawk. National Highway pahni- haia economic blockade a um ngun taluo leia state mipuiin hun sâwt tak tak fak le dawn le chakkhai lâkna thuah harsatna an tuok a, abîkin thuomhnaw phur motor khal- tu le \hangpuituhai an him naw leia hi lampuia vêng- himna petu dingin Highway Protection Force siem tumin Congress sawrkâr huna khan hma lak a ni a. Centre-a BJP sawrkâr leh an inthuhmu thei rak naw leiin sawrkâr thlung- puiin Central Force Para- military Battalion nga, sipai 5, 000 hung thawn anga a hril khawm state sawrkârin belchieng dâwllo tiin a hnâwl a. Highway hai \itum ngaiin an la \ium tlat leiin HPF hi indin dinga rem ruot a ni ta a nih. Tuta BJP sawrkâr thar khawmin chu chu a baw- zui a. Indian Reserved Bat- talion (IRB) thar indinna dingin mihriem a pawimaw leiin Police Department recruitment exam 2013 le 2016 result hai a suok phat chu taka inthawkin HPF hi siem a ni ding niin CM chun a lo hril tah bawk. Congress MLA Mr Okram Henry a inthawkin State Transport thua za- wna, ieng ang chiea um a na, sawrkâr hnuoia um am private company kuta pe- kdawk? ti le a dang dang a zawna dawnin, Chief Min- ister chun, tungding thar nâwk Manipur State Trans- port chu Transport Depart- ment, Manipur sawrkâr kuta um a nih tiin a hril. A hril pei dan chun, Ma- nipur State Transport system hi tuta nêka \ha lema siema ama le ama an todela a hlâwk chan khawm hmu a ni theina dingin private company/cor- poration hai kuta pek dawk tum a nih a. Pawm thlâk tak ‘modality’ sawrkârin a hmu/ dawng phât Public Private Partnership (PPP) hnuoiah private company \ha tak pakhat kuta pek suok tum a ni thu a hril bawk. CM chun Manipur State Transport hi tlângram biel la tlung lona hai khawm second phase ah chu int- lungtir vawng tum a ni thu a hril a. Hi thila ding le a um tasahai sukchangtlung- na dingin sawrkârin Rs.11 crore a riruong a. Tuchenah chu Rs. 5 crore a pek suok tah niin a hril. A hril peinaa chun, tutak hin State Transport Depart- ment chun bus 15 a hmang a. Bus hai tlanna lam le biel chu; 1) Ring Round City Bus Service (bus 4) le 2) In- ter-District Bus Service (bus 11) - Imphal to Kakching (bus 2), Imphal to Yairipok (bus 2), Imphal to Moirang (bus 2), Imphal to Moreh (bus 2), Imphal to Noney (bus 2) le Imphal to Pher- zawl (bus 2) niin a hril a. Amiruokchu, tu chena a taka thil umdana chu Imphal-Pherzawl bus hi pakhat chauh a tlân niin chanchin ei lo hriet. Hieng lai zing hin tlângram la tlung nawnahai khâwm second phase ah intlungtir tum a nih tiin a hril bawk. Chief Minister chun, sawkar enkawlna hnuoia la um a nia chu hmatieng peia chu a hlâwk theina ding le an todel theina dingin Pri- vate company hai pek dawk tum a nih a. Inbiek a fel a, thaw ding ruongam fel tak buotsai zo phât chu private operators hai kuta pek suok a nih ding niin a hril. Churachandpur-in Reserved Forest Nei Lientak ImPHAL: Churachand- pur district chun Manipur ah Reserved Forest a nei lien tak niin Forest & En- vironment Minister Mr Th Shyamkumar-in zani khan Assembly Inpui an hriettir. Question Hour ah MLA Mr K. Meghachandra Singh za- wna dawnin Minister chun, Manipur pumpuia Reserved Forest (RF) chu 37 a nih a, bel khâwmin 984.25 sq. km a nih tiin a hril. Churachandpur district chun RF 5 neiin a ren- gin 338.32 sq. km a nih a. Bishnupur-in RF 3 neiin a rengin 0.90 sq. km a nei a, a chintak a nih. Hill district hai lai Senapati-in RF 8 nei- in a rengin 253.80 sq. km niin pahnina a nih a. Chan- del in RF 3 neiin a rengin 141 sq. km a nei a. Phairam biel Imphal West le East han 58.27 sq. km le 21.27 sq.km ve ve an nei bawk. Ukhrul le Tamenglong ruok chu a hril sa ve nawh. Zawna dang dawnin, reserved forest haia hin mi tukhawm In bawlin khawsa thei nawh tiin, In bâwla lo umhai khawm hnawt suok- na ding ‘eviction order’ in- suoin hnawtsuok an nih a. Tuchenah chu In 85, Hein- gang reserved forest ah 53 le Langol reserved forest ah In 32 hnawt suok an nih tah tiin inpui an hriettir bawk. Tata Pick-up eksiden-ah mi 7 an hliem CCPur: July 24, 2017 khan Singngat pana tlan Tata Pick-up motor pak- hat chu steering fail leiin lamthlangah a tlanliem a, mi 7 in hliemna an tuok a, hliemhai laia hliem na deu pakhat PHC Singngat Ambulance hmangin Dis- trict Hospital, CCPur hung phurtlung a nih. Tata Pick-up motor hi Zamsuankhai @ Suasuan, s/o Gigin motor a nih. Dis- trict Hospital hung phurt- lunga um hi Daisuanmung (50), h/o Mawinu of Signg- nat a ni a, a vawitieng dar na a ti a, a nuhmei Mawinu ruok chu iengkhawm a ti nawh. Motor hi vawi ieman- izat an let nia hril a ni a, sienkhawm thingkung in a lo dang leiin thina tuok em chu an um naw nia hril a nih. HSA in CCPur a Officer thar hai le DC an lawmpui CCPur: July 21 le 24, 2017 hai khan HSA CCPur JHQ le HSA GHQ hmal- aknain CCPur District sung a Hmar mi/\awng hmang Officer thar hai le CCPur DC thar thar hai lawm- puina an nei. July 21 khan Tv. Lal- ringum Pulamte, MPS, Asst. Commandant -1st IRB, Pi Grace Laihlizo, DTO le Pu Lalrochan Pan- gamte, Manager, Vijaya Bank CCPur hai chu an of- fice a hai fe in lawmpuina in Hmar puonte inbat tirin lawmpuina le hmalak tlang dan ding hai an hriltlang pui. July 24, 2017 khan Pu Lalramsang Infimate, MCS, Addl. DC, Pu Shy- am Lal Poonia, IAS, DC CCPur le Pu Rodik Hmar, Manager, Loktak Power Station (National Hydro- electric Power Corpora- tion) hai chu Office le an chengna ina hai fein HSA \huoitu han lawmpuina hun an hmangpui bawk. Lawmpuina hun an hmangpui officer hai chun HSA in lawmpuina hun an hmangpui chu lawmum an ti thu hrilin, hnam ta dinga an thei ang anga an \hang ding thu HSA \huoituhai hi an lo hril tawl. Chun, July thla sung hin sawrkar tienga in- thawk Electoral Roll a lan zieklut lo hai inzieklutna hun a hawng chun Special Driver thaw dingin HSA chu an buotsai mek a, hi le inzawm hin HSA \huoitu han inhriettirna an la hung siem nawk ding niin ei thu dawngna chun a hril. Dist. Level Sc. Exhitibion le Quiz Competition lawmman semna CCPur: Rashtriya Mad- hyamik Shiksha Abhiyan (RMSA), Churachandpur huoihawtnain zanikhan Synod Hall, IB Road, CC- Pur-ah District Level Sci- ence Exhibition le Quiz Competition lawmman semna nei a nih. Hi huna hin Shyam Lal Poonia, IAS, Deputy Commissioner/ Chairman, District Level Commit- tee, RMSA, Churchandpur khuollienin a \hang a, N. Chingkhei Singh, MES, Zonal Education Officer le Member Secretary, District Level Committee, RMSA, Churchandpur Functional President in a \hang a, T. Goukhomang, Head Mas- ter, Zonal Education Offi- cer, Churachandpur Guest of Honor in a \hang. DC, CCPur chun, Quiz le Science Exhibition nei theia um khawm chu inchukna dinga district in hma a sawn pei sukchieng- tu a nih tiin a hril. Sawrkar school haiah facility tum tum, Mid-Day Meal le a dang dang hai tuta neka changtlung lema hmu a ni theina dinga hma lak a ni ding thu, ama ngei khawm sawrkar school- a seilien a lo ni ve leiin Govt. School hai siem\hat pawimaw a ti thu a hril. Inchuklai hai chu, mani inchuklaibu chau ni lovin inkhelna ting le hun awl haiah chanchinbu tiem rawn dingin an fui. Science Exhibition a khan team 9 an \hang a, St. Mary’s H/S a inthawk Ce- cilia Vahneiting le Jubilee >>Page 2-ah sunzawm SoO ground rules ennawn dinga ngen a nih: CM ImPHAL: Zani hmasaa Moreh hmuna tleirawl kum 18 mi KNA cadre pakhatin a kaphlumna le inzawma Zero Hour huna Opposition MLA K. Ranjit Singh indawnna dawnin, Manipur CM N. Bi- ren Singh chun, Suspension of Oprations (SoO) ground rules ennawn dingin Minis- try of Home Affairs ngen a nitah tiin zanikhan Manipur Assembly-ah a hril. MPCC President in BJP a zawm ding anga thuthang inleng le thlalak chen print na chungthuah thasuoltu Sharma Enterprises, Wang- khei chu contract kansel a ni thu CM chun a hril bawk. Manipur Assembly in Bills 4 a passed ImPHAL: 11th Manipur Legislative Asembly chun zanikhan Demands for Grants Rs. Rs. 14,05,89,62,000 a passed. Zanita Demand passed hai chu- De- mand No. 6. Transport Rs 14,30,54,000/- ; Demand No. 8 – Public Works Depart- ment Rs 1011,17,89,000/-; Demand No. 37 - Fisheries Rs 35,52,47,000/- le Demand No. 44 – Social Welfare Depart- ment Rs 344,88,72,000/- hai an nih. Hriltlangna hunah Imphal-Jiribam Highway siem\hatna sin chu National Highway Infrastructure Development Corporation Limited in an thaw mek a, s. 145.75 crore seng dinga riruong a nih tiin Works Minister Th. Bishwajit chun indawnna dawnin a hril. Dy. CM Y. Joykumar chun, Mani- pur-ah recognised driving schools 4 a um a, Rs. 12 crore sengin Yaralpat hmuna Institute of Driving and Research Centre indin dingin sawrkar thlungpuiin a remti tah tiin zani zantieng Inpui in\hung huna a hril. Charity Program ah Eva Longaria nal-P4

Upload: others

Post on 11-Mar-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: THLAHmur (juLy) 25, 2017 THAWLENI (TuESDAy) Thar/2017/July/HT-25-07-2017...hai hin “Teachers kan mamaw” ti le regular class lak kan nuom, kan teacher hai hmel kan hmu nuom tiin

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984

GAS NEWS Agency : KIM JOEBooking : 18th. March., 2017 to 18th.April., 2017delivery :25-07-2017 (tUe) Time :9AM-tillstockSTOCK: 306 rate: Rs. 667/-

HmasawnnaTharVol-32/276 | Churachandpur | email:[email protected] | Phone:+91-3874-236846 | Rs6/-percopy

THLAHmur (juLy) 25, 2017 THAWLENI (TuESDAy)

Contact Numbers pawimaw : dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police station : 03874-202248 sp Control room: 03874- 233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600

SP Hotline Number 7085-256-377

NEWS TOMkiMCHANCHIN LAKTAWI

THANGKOCCPur : Master Joseph Rochanhlu (4) Pu Lal-muanpuia Sinate @ Vala le Pi Lalliensir of Hmun\ha hai tupa chu Blood Cancer leiin zanikhan a thi a. A ru-ong hi July 25, 2017 hin Rengkai thlanmuolah vui ning a tih.

HYA Saikawt in lawmthu a hril

CCPur: Master Joseph Rochanhlu (4), s/o Pu Vala of Hmun\ha, District Hos-pital, CCPur-a enkawl mek thisen mamaw leiin HYA Saikot branch member Nk. Ruth Ramzeding (20), d/o Varthanglien Varte of Saikot chun thisen a pek a. Hi chungthua hin HYA Saikawt Branch chun Nk. Ruth Zamzeding chungah lawmthu a hril.

FPS le S.K. Oil Dealers briefieng CCPur: Churachand-pur district sunga FPS Dealders/S.K. Oil Sub-Dealers hai ta dingin July 26-29, 2017 inkar sung khin District Training Centre, Tuibong, CCPur hmunah PDS system le a dang dang hai inhrilhrietna (briefing) nei ning a tih tiin M. Ginzasuan, Dy. Supply Officer, CCPur chun July 24, 2017 khan inhriettirna a siem. Hi dungzui hin CCPur

Sub-Division sunga Deal-ers hai ta dingin July 26, 2017, 11AM a inthawk briefing nei ning a ta, July 27, 2017 in Tuibong le Saikawt; July 28, 2017, 11AM in Singngat, San-gaikot & Mualnuam le July 29, 2017, 11AM a inthawk Henglep le Kangvai sub-division sunga mi hai brief-ing nei ning a tih. Briefieng huna hin dealers hai chu \hang seng dingin DSO/CCPur chun an hriettir.

TCP charge inhlan CCPur: CCPur District Police Department hnuoia Trafic Control Police (TCP) OC charge inhlanna zani zantieng 3:30PM khan nei a nih. Police Station TCP Of-fice-a OC chel mek P. Nei-hsial, SI chun OC thar ding Liankhansang, SI kuomah charge inhlanna a nei. Liankhansang hi Singn-gat Police Station incharge a inthawk TCP OC dinga hung sawn a ni a, P. Neihsial, SI hin CCPur Police Station OC a chel ding a nih.

An teacher hai hmel hmu nuom le regular class ngenin lam an hraw

PArvACHAWm: July 24, 2017 khan Pherzawl district huomsunga Par-vachawm Govt. High School Student han hotu (teacher) an indainaw leia teacher indaitawk pe dinga ngennain Parva-chawm khawsungah lam-pui hrawna an nei. Lampui hraw student hai hin “Teachers kan mamaw” ti le regular

class lak kan nuom, kan teacher hai hmel kan hmu nuom tiin khawlai an fang huna hin an khek tawl tiin ei thu dawngna chun a hril. State sawrkar chu stu-dent hai ngenna anga hi school-a thawktu hai an thawkna hmuna hung tir dingin Parvachawm lal Pu Tongkholun chun a ngen a, teacher an thaw-

kna hmuna um lo hai chu a nat thei ang taka hremna pe dingin an ngen bawk. Ei thu dawngna \henkhat chun, student hai hin a hotu indik tak hai an thawkna hmuna an hung hmakhata dingin school hi khar bakah zanikhan Parvachawm-a school dang dang hai khawm an inkhar tawl niin ei thu dawngna chun a hril.

Pu Rotlung in ama sum sengin lampui inkhur a vur

CCPur: Fur ruotui hung tlak leia Lighthouse Lane, Tiddim Road, Hmasawnna Thar Office tuolzawn lam-pui inkhur leia tuihawk nasa taka an tlingkhawm hlak leia motor le kea in-lawn hai ta dingin harsatna namenlo an tlun hlak a. Sawrkar tienga thu-neitu haia inthawk tuchena ngaiven le ngaisak a la hlaw naw leiin Pu Rotlung of Sielmat, CCPur chun ama Truck hmangin Bung-

mual laia Quary hmuna in-thawk Lungphit (Kawlek) a hang phur a, lampui inkhurna hmun hi a vur. Lampui pawimaw takel, mipui hmakhuo ngai-na leia hienganga ama mi-mal sum senga sin a thaw hi entawntlak tak a nih. Thuneitu han hi lai lampui sietna hi siem\hat vat a ni theina dingin hung bawzui ngei hai sien nuom a um hle. Hieng laizing hin YPA

GHQ inrawinaiin YPA Lamka Block le YPA New Lamka Block han zan-ikhan T. Khailianthang, President, YPA GHQ le Lianmuanthang Valte, GS, YPA GHQ inraiwn-ain khawpui sung hmun hmun tum tum hai an en-fel a, Tidim Road Light House Lane laia lampui inkhurna hmun khawm an enfel a. Nulla \ha le mumal tak siem a pawimaw thu an hril.

NH-2 sietna siemzo a ni tahImPHAL : National Highway No. 2 (Imphal – Dimapur Road) a Na-galand State huop sunga Viswema hmuna mimkei nasa tak a tlung leia lampui sietna chu siemzo a ni ta leiin zani zingkara inthawk khan Churachandpur a in-thawka Imphal-Dimapur

road-a service hlak inter-state Bus-hai khawm ni dang ang bawkin an ser-vice an sunzawm nawk tah. Lampui siet leiin July 15, 2017 a inthawka kha hi lampuia hin inter-state Bus-hai service lova an service an lo chawlsan hri a nih.

Swine Flu a damnaw ni dinga ringhla a thiImPHAL : Swine Flu (H1N1) natna invawi ni dinga ringhla, Rajmedicity, North AOC a enkawla um chu zani zingkar dar 9 vel khan a umna Hospital-ah a thi. Thina tuok hi Imphal East District a um a nih.

July 15, 2017 khan Ma-nipur Health Minister L. Jayentakumar Singh chun Swine Flu natna hria dam-naw pasal pakhat, kum 45 mi a um tiin chanchinbu mihai kuomah a lo hrillang ta hrim a nih.

Nuorna nei Home Guards 5 man an ni tah

ImPHAL : Manipur Home Guards pawl chun an saw-ka bungheia nuorna an nei chu an la sunzawm zing. Buhngeia nuorna hi July 20, 2017 a inthawka kha an nei \an ta a nih. Nuorna nei-hai laia \hang mi 1 Police han zanikhan an man nawk a, tuchena Home Guards nuorna nei an man chu mi 5 an tling tah. Home Guard-hai hin Police, MR le IRB hai hlawzat pe dinga naw-

rna leia an sawka bungheia nuorna hi an nei a nih. An thil ngen sukpuitling pek an ni hmakhat an nuorna hi an la sunzawm pei ding niin Manipur Home Guards Employees Welfare Asso-ciation thusuok chun a hril. Supreme Court chun Home Guard-hai hi Police, MR le IRB hai hlaw ang pe din-gin State Sawrkar May 15, 2015 a kha a lo rel le thu a lo pek ta a nih.

11th State Assembly: Day 4

NH hai venghimtu ding Highway Protection Force indin ni vat tang a tih: CMState Transport sukhrâtna dingin Rs. 11 Crore riruong, Rs. 5 Cr pêksuok tahImPHAL: 11th Manipur State Assembly session in\hung vawi hnina, ni linaa chun thu tamtak ngaituo le rel a nih laiin Manipur-in harsatna a tuok zing zingna, a hnuk hrui tak Na-tional Highway pahnihai a him zing theina dingin sawrkarin iengtinam hma a laka tia selkaltu Congress MLA Mr Kh Jokishan zaw-na dawnin, Inpui \huoitu le Chief Minister Mr N. Biren chun, Highway Protection Force indin ni vat tang a tih, tiin a hril. “Imphal-Dimapur road (NH No.37) le Imphal-Jiri-bam road (NH 102) hai hi ei châk lâkna tak a ni leiin hi lampuui hrawa thuomnaw phurlawntu Truck Own-ers’ Association le Drivers Association hai lung mu-ong tak le him taka an sin an thaw zing theina dingin anni vêngtu ding Indian Reserved Battalion (IRB) thar hlawk siem nîng a tih” tiin a hril a. Hi chungchânga thua hi State sawrkâr chun sawrkâr thlungpui kuomah an hriet-tir ah a. Sawrkar thlungpui hung dawnna hriet a ni pha pha sin \an nghâl a ni ding

an niin a hril bawk. National Highway pahni-haia economic blockade a um ngun taluo leia state mipuiin hun sâwt tak tak fak le dawn le chakkhai lâkna thuah harsatna an tuok a, abîkin thuomhnaw phur motor khal-tu le \hangpuituhai an him naw leia hi lampuia vêng-himna petu dingin Highway Protection Force siem tumin Congress sawrkâr huna khan hma lak a ni a. Centre-a BJP sawrkâr leh an inthuhmu thei rak naw leiin sawrkâr thlung-puiin Central Force Para-military Battalion nga, sipai 5, 000 hung thawn anga a hril khawm state sawrkârin belchieng dâwllo tiin a hnâwl a. Highway hai \itum ngaiin an la \ium tlat

leiin HPF hi indin dinga rem ruot a ni ta a nih. Tuta BJP sawrkâr thar khawmin chu chu a baw-zui a. Indian Reserved Bat-talion (IRB) thar indinna dingin mihriem a pawimaw leiin Police Department recruitment exam 2013 le 2016 result hai a suok phat chu taka inthawkin HPF hi siem a ni ding niin CM chun a lo hril tah bawk. Congress MLA Mr Okram Henry a inthawkin State Transport thua za-wna, ieng ang chiea um a na, sawrkâr hnuoia um am private company kuta pe-kdawk? ti le a dang dang a zawna dawnin, Chief Min-ister chun, tungding thar nâwk Manipur State Trans-port chu Transport Depart-

ment, Manipur sawrkâr kuta um a nih tiin a hril. A hril pei dan chun, Ma-nipur State Transport system hi tuta nêka \ha lema siema ama le ama an todela a hlâwk chan khawm hmu a ni theina dingin private company/cor-poration hai kuta pek dawk tum a nih a. Pawm thlâk tak ‘modality’ sawrkârin a hmu/dawng phât Public Private Partnership (PPP) hnuoiah private company \ha tak pakhat kuta pek suok tum a ni thu a hril bawk. CM chun Manipur State Transport hi tlângram biel la tlung lona hai khawm second phase ah chu int-lungtir vawng tum a ni thu a hril a. Hi thila ding le a um tasahai sukchangtlung-na dingin sawrkârin Rs.11

crore a riruong a. Tuchenah chu Rs. 5 crore a pek suok tah niin a hril. A hril peinaa chun, tutak hin State Transport Depart-ment chun bus 15 a hmang a. Bus hai tlanna lam le biel chu; 1) Ring Round City Bus Service (bus 4) le 2) In-ter-District Bus Service (bus 11) - Imphal to Kakching (bus 2), Imphal to Yairipok (bus 2), Imphal to Moirang (bus 2), Imphal to Moreh (bus 2), Imphal to Noney (bus 2) le Imphal to Pher-zawl (bus 2) niin a hril a. Amiruokchu, tu chena a taka thil umdana chu Imphal-Pherzawl bus hi pakhat chauh a tlân niin chanchin ei lo hriet. Hieng lai zing hin tlângram la tlung nawnahai khâwm second phase ah intlungtir tum a nih tiin a hril bawk. Chief Minister chun, sawkar enkawlna hnuoia la um a nia chu hmatieng peia chu a hlâwk theina ding le an todel theina dingin Pri-vate company hai pek dawk tum a nih a. Inbiek a fel a, thaw ding ruongam fel tak buotsai zo phât chu private operators hai kuta pek suok a nih ding niin a hril.

Churachandpur-in Reserved Forest Nei LientakImPHAL: Churachand-pur district chun Manipur ah Reserved Forest a nei lien tak niin Forest & En-vironment Minister Mr Th Shyamkumar-in zani khan Assembly Inpui an hriettir. Question Hour ah MLA Mr K. Meghachandra Singh za-wna dawnin Minister chun, Manipur pumpuia Reserved Forest (RF) chu 37 a nih a, bel khâwmin 984.25 sq. km a nih tiin a hril.

Churachandpur district chun RF 5 neiin a ren-gin 338.32 sq. km a nih a. Bishnupur-in RF 3 neiin a rengin 0.90 sq. km a nei a, a chintak a nih. Hill district hai lai Senapati-in RF 8 nei-in a rengin 253.80 sq. km niin pahnina a nih a. Chan-del in RF 3 neiin a rengin 141 sq. km a nei a. Phairam biel Imphal West le East han 58.27 sq. km le 21.27 sq.km ve ve an nei bawk.

Ukhrul le Tamenglong ruok chu a hril sa ve nawh. Zawna dang dawnin, reserved forest haia hin mi tukhawm In bawlin khawsa thei nawh tiin, In bâwla lo umhai khawm hnawt suok-na ding ‘eviction order’ in-suoin hnawtsuok an nih a. Tuchenah chu In 85, Hein-gang reserved forest ah 53 le Langol reserved forest ah In 32 hnawt suok an nih tah tiin inpui an hriettir bawk.

Tata Pick-up eksiden-ah mi 7 an hliem

CCPur: July 24, 2017 khan Singngat pana tlan Tata Pick-up motor pak-hat chu steering fail leiin lamthlangah a tlanliem a, mi 7 in hliemna an tuok a, hliemhai laia hliem na deu pakhat PHC Singngat Ambulance hmangin Dis-trict Hospital, CCPur hung phurtlung a nih. Tata Pick-up motor hi Zamsuankhai @ Suasuan,

s/o Gigin motor a nih. Dis-trict Hospital hung phurt-lunga um hi Daisuanmung (50), h/o Mawinu of Signg-nat a ni a, a vawitieng dar na a ti a, a nuhmei Mawinu ruok chu iengkhawm a ti nawh. Motor hi vawi ieman-izat an let nia hril a ni a, sienkhawm thingkung in a lo dang leiin thina tuok em chu an um naw nia hril a nih.

HSA in CCPur a Officer thar hai le DC an lawmpui

CCPur: July 21 le 24, 2017 hai khan HSA CCPur JHQ le HSA GHQ hmal-aknain CCPur District sung a Hmar mi/\awng hmang Officer thar hai le CCPur DC thar thar hai lawm-puina an nei. July 21 khan Tv. Lal-ringum Pulamte, MPS, Asst. Commandant -1st IRB, Pi Grace Laihlizo, DTO le Pu Lalrochan Pan-gamte, Manager, Vijaya

Bank CCPur hai chu an of-fice a hai fe in lawmpuina in Hmar puonte inbat tirin lawmpuina le hmalak tlang dan ding hai an hriltlang pui. July 24, 2017 khan Pu Lalramsang Infimate, MCS, Addl. DC, Pu Shy-am Lal Poonia, IAS, DC CCPur le Pu Rodik Hmar, Manager, Loktak Power Station (National Hydro-electric Power Corpora-

tion) hai chu Office le an chengna ina hai fein HSA \huoitu han lawmpuina hun an hmangpui bawk. Lawmpuina hun an hmangpui officer hai chun HSA in lawmpuina hun an hmangpui chu lawmum an ti thu hrilin, hnam ta dinga an thei ang anga an \hang ding thu HSA \huoituhai hi an lo hril tawl. Chun, July thla sung hin sawrkar tienga in-thawk Electoral Roll a lan zieklut lo hai inzieklutna hun a hawng chun Special Driver thaw dingin HSA chu an buotsai mek a, hi le inzawm hin HSA \huoitu han inhriettirna an la hung siem nawk ding niin ei thu dawngna chun a hril.

Dist. Level Sc. Exhitibion le Quiz Competition lawmman semnaCCPur: Rashtriya Mad-hyamik Shiksha Abhiyan (RMSA), Churachandpur huoihawtnain zanikhan Synod Hall, IB Road, CC-Pur-ah District Level Sci-ence Exhibition le Quiz Competition lawmman semna nei a nih. Hi huna hin Shyam Lal Poonia, IAS, Deputy Commissioner/ Chairman, District Level Commit-tee, RMSA, Churchandpur khuollienin a \hang a, N.

Chingkhei Singh, MES, Zonal Education Officer le Member Secretary, District

Level Committee, RMSA, Churchandpur Functional President in a \hang a, T.

Goukhomang, Head Mas-ter, Zonal Education Offi-cer, Churachandpur Guest of Honor in a \hang. DC, CCPur chun, Quiz le Science Exhibition nei theia um khawm chu inchukna dinga district in hma a sawn pei sukchieng-tu a nih tiin a hril. Sawrkar school haiah facility tum tum, Mid-Day Meal le a dang dang hai tuta neka changtlung lema hmu a ni theina dinga hma

lak a ni ding thu, ama ngei khawm sawrkar school-a seilien a lo ni ve leiin Govt. School hai siem\hat pawimaw a ti thu a hril. Inchuklai hai chu, mani inchuklaibu chau ni lovin inkhelna ting le hun awl haiah chanchinbu tiem rawn dingin an fui. Science Exhibition a khan team 9 an \hang a, St. Mary’s H/S a inthawk Ce-cilia Vahneiting le Jubilee >>Page 2-ah sunzawm

SoO ground rules ennawn dinga ngen a nih: CM

ImPHAL: Zani hmasaa Moreh hmuna tleirawl kum 18 mi KNA cadre pakhatin a kaphlumna le inzawma Zero Hour huna Opposition MLA K. Ranjit Singh indawnna dawnin, Manipur CM N. Bi-ren Singh chun, Suspension of Oprations (SoO) ground rules ennawn dingin Minis-

try of Home Affairs ngen a nitah tiin zanikhan Manipur Assembly-ah a hril. MPCC President in BJP a zawm ding anga thuthang inleng le thlalak chen print na chungthuah thasuoltu Sharma Enterprises, Wang-khei chu contract kansel a ni thu CM chun a hril bawk.

Manipur Assembly in Bills 4 a passedImPHAL: 11th Manipur Legislative Asembly chun zanikhan Demands for Grants Rs. Rs. 14,05,89,62,000 a passed. Zanita Demand passed hai chu- De-mand No. 6. Transport Rs 14,30,54,000/-; Demand No. 8 – Public Works Depart-ment Rs 1011,17,89,000/-; Demand No. 37 - Fisheries Rs 35,52,47,000/- le Demand No. 44 – Social Welfare Depart-ment Rs 344,88,72,000/- hai an nih. Hriltlangna hunah Imphal-Jiribam Highway siem\hatna sin chu National

Highway Infrastructure Development Corporation Limited in an thaw mek a, s. 145.75 crore seng dinga riruong a nih tiin Works Minister Th. Bishwajit chun indawnna dawnin a hril. Dy. CM Y. Joykumar chun, Mani-pur-ah recognised driving schools 4 a um a, Rs. 12 crore sengin Yaralpat hmuna Institute of Driving and Research Centre indin dingin sawrkar thlungpuiin a remti tah tiin zani zantieng Inpui in\hung huna a hril.

Charity Program ah Eva Longaria nal-P4

Page 2: THLAHmur (juLy) 25, 2017 THAWLENI (TuESDAy) Thar/2017/July/HT-25-07-2017...hai hin “Teachers kan mamaw” ti le regular class lak kan nuom, kan teacher hai hmel kan hmu nuom tiin

Hmasawnna Thar2 THLAHmur (juLy) 25, 2017THAWLENI (TuESDAy) ARTICLE/HEALTH & EMPLOYMENT NEWS

Editorial

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute:Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien:ComputerAssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

VAWISUN THUPUILalpa \i taphawt chu a ham a \ha, a lampui hrawtu chu. I kut sininrim ra chu i fak ding a ni si a, lawm-takin um i ta, thawvengin um bawk i tih. -SAM 128:1-2

TUOLSUNG/IMPHAL

Tienlaia ei pi le pu hai kha

ALL INDIA RADIO: CHURACHANDPUR PROGRAMMEDate: july 25, 2017 (Thawleni)

TrANSmISSION- FM-101.4 Megahertz

Hours Studio/ Programme

4.53pm CR/P Signature

4.55pm Vande Mataram, Time Reading, Opening Announcement

5.00pm P Hyms to God: (Hmar) Lalhmunmawi

5.05pm P Local Announcement/Prog. Summary

5.10pm P Minor Dialect (Kom): Esther Serto & party (mod)

5.25pm PScience Hints (Paite) : “World first hybrid aeroboat”

- by Alan H. Robul

5.30pm P

PAITE Prog. Sig. Tune & Announcement Announcer: Goumalsawm

1. Gouzavung & party (trad)2. Talk: “Value of life” by G. Khupchinthang

6.00pm PHMAR Prog., sig. Tune & Announcement

Announcer: Lalhlunsang1. Listener’s Choice (mod)

7:00PM PTHADOU Prog., sig. Tune & Announcement

Announcer: Jenneth1. Kimneilam Sitlhou (dev)

Farm & Home: Hmar1. Jeneth L. Varte (dev)2. Talk: “Duck Rearing” by Ronal Sosamlien

Ei pi le puhai huna inthawka ei hang sui khawmin Zohnathlakhai hi hnam thabo le kutdaw hnam ei ni ngai nawh. Hnam taima, hnam huoisen, hnam intodel, tlawmngai thei hnam, \hangpui ngai le sawmdawl ngaihai sawmdawla \hangpui hlak hnam, hnam taima le mani kea ngir thei, thingtlang lo neia fakzawng le mani thawsuok sa ringa khawsa le inchawm hlak an lo nih. Sawrkar \hangpuina dawng der lova fak-chawp thlo suok hlak hai an nih. Tulai chen khawm hin thingtlanga cheng a tam lem chu mani thawsuok sa ngeia inchawm an la um. Nisienlakhawm ei fak le dawn, sum le pai ngirhmun chu an sang nawh. Hi lei hin ei ngirhmun tuta neka a hung zie um a, hma-sawnna le changkangna ngirhmuna ei um theina dinga \hang ei lak chu a hun ta takzet a nih. Mihai an khawsa thei a, an changkang thei a, hma an sawn ve thei chun ei ni khawm chuongang ngirhmuna chun ei um ve thei a nih ti lungril ei put ve ding a nih. Tienlaia ei pi le puhai hman Sawrkar Grant, Sanction le Scheme chi tum tum hai \hang der lova fakkhawp an hmu a, an lo khawsa thei a ni chun, Sawrkar grant, sanction, scheme le bank loan hmu thei le dawng thei ta \hangthar hai lem hi chu pasie ding ei ni ta naw a, changkang le hmasawn ding ei nih. Ei thiemna, ei varna le hrietna hai khawm an sang lem ta a; ei taima a, ei tumru a, ei thaw pei phawt chun harsa le pasie ding ei ni ta naw a, fak le dawn bakah thil dang dang haiah \hangthar hai hi chu ei pi le puhai chung daia invawr kai ding ei nih. Rambung tin le hnam tin elin intodel dingin hma an lak a nih. Mani intodel lo ram le hnam chu an nina ding ang takin inza an kai naw el chau ni lovin mihai nuizat le hmusitin an um hlak. Hiengang ram le hnam hai hi midang bulah khawm \awng ngam lo le inthlah-rung takin an um hlak. Hiengang ngirhmuna um hi ram le hnam muolphona, thil inzakum tak el a nih. Hi lei hin tulaia \hangthar hai hin taimak ei insuo nawk zuol nuom a um. Kristienhai lem hi chu taima ding ei nih. Ei Pathien thu khawmin taima dingin a min chuk-tir a nih. Kristien ei hung ni hnung hin ei pi le pu hai dan \ha tam tak ei bansan hi a pawi a nih. Sungril takah \hatna tak tak nei chuong lo hin a lang a changin \ha le taima nia inlang ei tum a. A dawi tawk velin ei Kristien a, thabona tawkin lekha ei inchuk am an ta ding aw ti theiin a um. Ei pi le pu hai ang khan tai-makna, ringumna, indikna, tumruna le huoisenna hai kha la neizing inla chu tuta ei ngirhmun ang chauva hin chu um ta nawng ei tih. Ei taima tawk naw lei le ei tumru tawk naw leiin \hangtharhai lai mani nina ding ngirhmuna um phak lo hi ei tam ta em em el a nih. Ei nu le pa hai hin zankhat mitsim mi hang tuoksan hai sienla chu \hangthar, a bikin \halaihai hi ei ngirhmun a se hle ring a um. Ei pi le puhai kha mi taima le tumru an ni a, midan-ghai ban der lova khawsak thei tum tlat hnam an nih. Fak le dawn \henum khawvenghai bantu ni kha thil inzakum le muolpho thlak an tiin an thil dit lo tak a lo ni hlak. Hi lei hin hang insel deu ni khuoa khawm pa naran hai khawmin pa neinung deu hai kuomah khawm huoisen takin “I neisa or I thawsuoksa ka fak nawh” an ti ngam hmak hlak. Hi \awngbau hi iengleia an hmang rawp hlak ei ti chun, an intodel lei a nih. |henum khawvenghai ban buoi lova an intodel tlat leiin midang han hnuoisie hai sienkhawm an ngaisang tlat naw a nih. Tulaia \hangthar hai ruok hi chu hiengang hi ei ni ta nawh. Ring ding le innghatna ei hau taluo ta a, ei thawhla am an ta ding ti theiin a um. |henkhat mi hausa, Politician, Sawrkar, Kohran le mi che thei haiah ei innghat nasa taluo ta a, ei lungril le ngaituona hai nasa takin a mi pawt hnuoi pha ta a nih. A thlawna thil hmu tumna le thaw lo ra ei sik tumna hin ei nun nasa takin a suksiet a. Indik lo taka thil thaw le indik lo taka thil hmu hai khawm pawitinawna a min neitir pha ta niin an lang. |hanghar le insiem \hat a hun.

Rangkachak kg 4 leh nuhmei pahni man

mumbAI: Airport Cus-toms Air Intelligence Unit (AIU) chun July 23, 2017 khan Indian-origin nuh-mei pahni, Singapore-a in-thawka hung hai chu rang-kachak incheina kg. 4, Rs. 1.2 crores manhu ding leh an man. Rangkachak hai hi an kekawrte sunga an thupruk a ni a, hi le inzawm hin an

rangkachak hung tawlruk dawngsawng dinga lo ng-haktu dawrkai pakhat Bhay-andar chu an man sa bawk. Mana um hai hi Court-a inlangtir an ni hnungin Court chun judicial cus-tody a um dingin an chun-gthu a rel. Custom offi-cials hai chun Bhayandar hi a dawr khawm an khar pek. (TNN)

rAM lUnGsIetUM rAM tIpAIMUKH BIel -Daniel Lalsanhim

Hmangaitu tak rawm sawna thlanglal Hmangaina der anka lo nihA pangngai a dang nawhKum nga hnunga khawm

Khaw chulram an chang mek

Chawngpu chan changa enkawltu ding duottu le hmangaitu tawng ve lo Tipaimukh biel hi ka thlirin lungsiet a umin thlasietum thlak ka ti thei hle. Kei tlangrampa,mihriem ni ve \awk hin iengmaruo chu ka law thei si nawh. Ui pui thlira thlir liem el hlak chuh ka thei ngang bawk si nawh. Mi ram le biel danghaiin hmasawnna an dawng ang hin iengtinam ei biel Tipaimukh hin hmasawnin in\hanglien ve thei a ta tiin ka dawn vawng vawng hlak. Tlang lampui taitaw bul anga tuk le sat phier ka phal naw ang bawkin hrisiet le demsiet ka phal naw ka pieng ka seilienna Tipaimukh Constituency. Damnaw khum bet a zal sukdam ding chun investigation thaw a a taksa bunghai ngirhmun hrietchieng hmasa phawt a tul ang bawkin Tipaimukh biel natna sukdam/sukhmasawn ding chun a hnufuolna,a piengkenna le a khingbaina hrietchieng le enfel hmasa phawt chu a \ul makmaw ve thung. Computer Age ei hraw khel mek tazing laia Tipaimukh constituency ngirhmun a reng a rama ei tarlang theinaw khawmin tulai rama dinga mi hnamhai hriet ding le hmu ding khawma awmnaw baksak taluo zuolkai deuhai inchuomphuorin tarlang tum ei tih. Ei ram natna sukdam theitu ding le sanhim theitu ding ram hmangaitu super specialist Pathien hring bie dam ei lo um rawi mawh. Awleh, Manipur ram sunga biel danghai ang chun Tipaimukh constituency chu a hming hmingin a hang put ve po po a. A ni takluo ngei,Hmar \awng hmanghaiin Manipur-ah MLA pakhat ei lo nei thei ve \ât a. Tipaimukh biel mipui le ei hnam aia Manipur Inpui a in\hung thei khawm chu a hluin a ropui hle bawk.Biel mipui le Manipur sawrkar kara palaina sinthaw chu mani nina inhrietchieng phawt chun mipui chanvo em chu indiknaw taka sukthamrál ngam chia ka ruot nawh. A ram mipuihai fâk le dáwn le khawsakna ngirhmun en chun naia senpáwng takngiel khawm mipui chan kimnaw rawi a tih tia MLA le a hnuoi dotu haiin Pathien inzana bêk hang nei ve hai sien nuom a um ngawt él. Tipaimukh biel sunga hin sawrkar thil hrim hrim chu biel dang en chun a bila tho lo vawng a nih ti inla a fun khawm hne tak awm. Tipaimukh biel sunga sawrkar thawkna nei Tui\haphaia Sunday school kai kim lawman la thei ngat dam ei um tawl hi turu buru tak chu ei nih. Kristien zaa za(cent percent) ei la’n ti nawk nghal. Ei hmai vun hi a sa am ei thisen put hi a tha lem ngaituo a suksei bak el. Inchûkna tieng sawrkar School hai hlak chu a salam tlaka a hminga kai khawm an thei naw tieng pang a ni tah. Ram le hnam hmangaitu Pathiena piengtharna indik tak nei \huoitu fam lo changtahai ngai an um vawng vawng hlak. Ram lungsietum ram Tipaimukh biela inzin taphawtin chawngpu chan changa enkawltu ding hmangaitu tawngfu naw leia National Highway-150 dum tler lawp hlak kha vadung ang hlawlin an changtah a. Damnaw inrik lem chu phur ngamna ruol an nawh. Tumram tlung hmaa tap hla inzawt a hla hmel nawh.A hrisel pangngai khawm thin le lung a tla tah hiel naw mani ti chang a tam. Transformer motor,motor anthawk lâwng,a chang leh JCB annawleh Buldoozer ah inchang thei Tipaimukh road Hmar ram china chu hmang inla infu ngawt a ti’n ka suongtuo rawp hlak. Mi ram anga ei ram sukhmasawn le sukchangkang ding chun lampui NH-150 hi mihai ram angin motor mumal takin tlan lawn thei ve sien inhnar a um ngawt el. Sienkhawm tuhria ding chun khawhnawm vawk-kawng nek chun a zie um \het a. Tuiruong \ieupho \henkhat nek chun a zie um deu lem a. Ka ngaituoa MLA inthlang hun laia vantirko \awng ang hiela ram le hnam hmangaitu ni awmtak a invak vel ruoi hai kha khala’m an um zo…? Lo hnawm vate inhram ang chau lem am an ni aw..? MLA inthlang hunlai chau a Tipaimukh biela inzin hlak an ni chun kum nga dana lampui kawhrawt a an hung intet ve \awk chau ding a na. Kum nga sung chun an pang sil re hman ngei bawk a tih. Ram lungsietum ram Tipaimukh biela sawrkar thil hrim hrim chu ruol banlo piengkenna nei,fakrukna le hleprukna Ngawr natna invawi deu vawng a nih. India sawrkarin mi hnuoihnunghai ngirhmun dawmkangna dinga MNREGS tuta MNREGA nitah chu 2nd February 2006 laikhan a lo induong suok ve a. Ei ni mi hnuoihnunghai kum khat sunga ni za tha inhlawna dinga induong a nia. Job card pawisa sum khawm a dawngtu dinghai kut a tlung hma’n iemani zat chu a vuong hmang \he hman a. A neitu nilo, mi pasiehai chan inchu thlak rawp a kuttum hmawl tum chen inlen rawp hlaktu khawm an bo bik nawh. District danghai angin Bank-ah building chau nilo hmang tlak

dam Tipaimukh biela hin hang nei ve ngat inla chu tuta nek hin kawng khatin hma ei sawn chu a ni el ding bah. Bible ramri kana inhnar naw ti chu ner awnga mihai ram inhawi zie thlir thlawk thlawk chau naw chu tuhria ding chun thawthei ei nei nawh. Hmarsak biela MNREGA hmang suol le sukthamral nasa state hai lai Manipur chu a langsar zuol laia tiem ve a nia. Chu dungzui chun ni za tha inhlawna chu \humhnuoiin ni 20 hnuoi ni tha inhlawna dinga hril a ni bawk. A suksuoltu chu mipui an ni nawh. Zawngtuor aiin Ngauin a tuor ti po thawin ei fairel hai te chu a ruok zuol sau ding a ni awm. Ram lungsietum ram Tipaimukh biela chun changkangna kawng iengkimin biel dang hnung Satel lamlawm khawm tlukloin an tawl det det a. Chu hmuna sawrkar hmun pawimawhai chu hmun \awngna hmun an chang zo tah. School room naupang tuolchaina lem chuh Hotu an lut inkhat em leiin bawngek tuolchaina’n an changzo ta a. Thiem inzirna hmun chu thlai \hatna ding hmun a ni der tah. Dispensaries, CHC,PHC hai lem chu CHC Parbung ti naw lem chu CMO Office File a chau Doctor le staff dang an um. Parbung CHC khawm chu tlansiet puma Doctor-hai kimlo neng nunga kai ve mei mei an la ni nawk nghal. Hi thu zieklai hin chu Senvon-ah khawm Doctor an um ve khiet. Thawktuhai an in luma umin khawp le tlai takin thawlo thla hlaw kim thlapa la-in an tlân hlim sour a. Mani sin khawm thaw peilo chu Job card mi pasiehai chan nekin hlephlak ding awm a ka ngai. Biel palaiin zir thlawt lo me chuh rorelna indik kawl hung eng hun ding chu tlumte thlirin ni tin hun tiemin ei la thlir hri ding chu a ni hih. Ei ramin hieng ang thlawt a mi hnung ei hnawt mek tah lai mipui chan hleprukna hmur tlawr hluomin ram le hnam ka hmangai em leia Politics lutchil ka nih dam ei la ti ngam. A ni ngei,politics ei lut dan chun ditsak khawm lo phu hle sienkhawm tuta ei ram ngirhmun en hin chuh ei lutna le ei hawiher an mil thlawt naw a ni tie. Missionary a fe sumdawng chun thlarau bohmang hringna inhmang a sanhim ngut di’m…? Tipaimukh biel mipui hin Manipur sawrkara beisei an nei tam naw hle. NH-150 kum 1975-90 bawr vel a lampui dum tler lawp ang khan khuo tin tlung sien. Nitin mamaw mani khaw zawla dawng thei ve inla. An naw tawp a, lampui hlui hin mi lampuia Alkatara an hnar an ta hi tie. Ei thlai thar le ei lo hmasuokhai tlan senglo a tawp sie mei mei nek hin mihai thaw danin zawr sumin inchangtir thei ve khiet inla. NFSA hnuoia PDS bufai in tinin lakhek le keipeng umloin mani chan seng indiktakin sawrkarpa rate siem na ang charin dawng thei ve bawk inla. Parbung Godown le Hmarkhawpui Godown hi bufai bo a ruok ding renga bawl a lo ni hrim naw chun Godown a nina angin bufai siekhawl ve hlak ni bawk sienla Tipaimukh biel mipui lungkim ngawt a tih. Chu huna chu Ram Lungsietum ram Tipaimukh Biel hi ram inhawi,Hmar Cannan Tipaimukh biel hung ni lem ta’ng a ta. Chuongang ngirhmun Hmar Cannan mi’n tlun theitu ding \huoitu \ha ei va mamaw ngei de! Vawisun chena ding chun Ram Lungsietum ram Tipaimukh biel a cheng ei la ni hria.Kum 2017 ei chuongkai der ta a,Tipaimukh biel a hin inbiekpawna ding ieng Network Tower khawm MDC le MLA hmalakna leiin inngir a la ni bawk nawh. District thar le Sub-Division thar luvawm chan um der loin pekin ei um a. Lawm a um ruol ruolin lung a la kim thei nawh. In thar hluo lut hlim bur le bel hmangruo iengkhawm um mumallo ang a la nih. District thar hmu thei khawp rau si chun lampui tuoinam le Tower a ieng popo khawm chu a harsa bek bek ring a um nawh.District thar thuomhnaw \ulhai chaklak ding khawmin ei lampui hin a zir si naw leiin harsatna lientak hmabak el a um zing tho a nih. Aadhaar Card mi siem/latu ding takngiel khawm a rama cheng mipuihai an mi lunginsiet em a an mi hung pek nuom thlawt nawh. A tir theitu ding chu Lungthulien Village Authority amani Parbung tlangsampa amani an ni ka ring nawh. Tipaimukh biela MDC 3 le MLA 1 ei thlangtling hai te hi mipuiin harsatna hieng lawma ei tuok laia ke chinginlira hlimhlap chena khawpuia du du fa le dawn dinga ei thlangtling an ni am a ni aw..? Mipui vote an ditlaia mipui hmangai sia,mipuiin harsatna an tuoklaia hnung nghatsan el hi mi hmangai ni thei an ti’m..?

Lientlangpui, LungthulienThlahmur 21, 2017

Sinlung Hills Council lampui hai siem\hatSAkAWrDAI: Sinlung Hills Development Coun-cil Headquarter, Sakaw-rdai huop sunga vengbuk lampui hai chu tulai hin siem\hatna sin thaw zing a ni a, Saron Veng le Com-munity Health Centre lam kaupeng hai chu black-topping le cementing thaw a nih. Hi baka hin Vantlang faina tieng khawm hma an sawn pei a, khawsung

hmun tum tum haiah Sani-tation Point siemin hmun 40 haiah hmunhnawk de-

hawnna (Dusbin) sie a nih. Zingnawk vel hin Sakawrdai CHC le ASHA,

VHW le LMP han training an nei nawk beisei a nih. (Lalruotlien Hmar)

Activa inrukhmang hmukirCCPur: July 22, 2017 nia Lamka College Auditorium bula innghat Rev. E. Paukhanlian, Divisional Supdt., Lamka North Division, EBC hmang lai Activa MN02A 5388 tu ti hrietlo han an inrukhmang chu zani zingkar khan Khominthang hmunah maksan a hmu a nih. Activa hmaa “Ellu” ti inziek chu nawtbo a ni bakah motor-a sticker inbel hai khawm an rutu hai hin lakthlak an tum a, sienkhawm an hlawsam niin an lang tiin ei thu dawngna chun a hril. Mo-tor hmukir a nita le inzawm hin motor neitu in Police-a FIR a file chu CJM ah petition pein a lakkir nawk tah.

DC in Hospital surprise visit a thawCCPur: Mr Shyamlal Poonia, IAS, DC, CCPur chun zani chawhnungtieng khan District hospital, CCPur sur-prise visit a thaw a, department tum tum hai a enfel. DC, CCPur hin Dr J. Son Goukham Samte, MS, Dis-trict Hospital an hmupui hmasa a, hi taka inthawk Generic Medicine siena hmun Extension ; World Population Day 2017 le inzawma Service Delivery Fortnight hmangna fe mek tawpni a ni le inzawmin PCC-OT, DFWO Office building lutin a enfel a, Female Sterilization le NSV thaw zat hai le \hangpuina sum pek hai a enfel. DC hin Morgue building, UBI-ATM le thingkak phung hai khawm a enfel bawk.

NFSA bufai zawr ruk um le umnaw an enfel

CCPur: Mr Augustin J. Khongsai, MPS, SDO Than-lon le Thangboi Gangte, SDO CCPur hai inrawinain za-nikhan khawpui sung hmun tum tum haia bufai zawrna hmun haiah National Food Security Act (NFSA) hnuoia Fair Price Shop-a zawr ding bufai zawr ruk a um le um-naw enfel. Hi huna hin Bufai zawrtu hai chu an bufai lakna hai indawnin label hai an enfel vawng.

Lungina intang Bangladesh mi 1 a thiImPHAL : Manipur Cen-tral Jail, Imphal a February, 2015 a inthawka intang ta Sakala Bibi (40), w/o (L) Munbi @ Abumunshi of Goptoli, Bangladesh chu damnawna leiin RIMS Hospital, Imphal panpui a ni a, sienkhawm damzo lovin July 19, 2017 zan dar

7:15 vel khan a thi a, RIMS Morgue-ah sie a ni a, zani chen khan a sung le kuo ngaiventu an le um nawh. July 26, 2017 chena a ngai-ventu an um naw chun dan angin mithiruong hi phum ning a tih tiin OC, Lamphel Police Station chun thu-suok a siem.

CM Relief Fund-ah Rs. 1,60,000 pek nawk

ImPHAL : Zanikhan Chief Minister’s Relief Fund (CMRF) ah Rs. 1,60,000 peklut nawk a nih. All Manipur Petroleum Prod-ucts Transporters’ Asso-ciation in CMRF-ah hin Rs. 1,00,000 an pek a, Meetei Council, Moreh in Rs.

50,000 le Khaidem Non-gthrei, Kairang Mamang Leikai in Rs. 10,000 an pek. Sum hi Chief Minister’s Secretariat, Imphal-ah fein CM N. Biren Singh kutah an inhlan. Relief Fund pehai kuomah CM N. Biren Singh chun lawmthu a hril tawl.

Nengvanghoi han pakhatna an lak a, Savior’s Public School a inthawk Niangngaihlian le Hatneidim han pahn-ina le INA Memorial Government High School a inthawk Mohammed Dawad Ali le Sahina Khatun han pathumna an lak. Quiz Competition a chun HM English High Schoola inthawk Nengneithem Kipgen le Songgoulun han pak-hatna an lak a, Don Bosco Higer Secondary School in-thawk Kimnunnem Kipgen le Asem Elvia han pahnina le Savior Public School a inthawk Thiemsangi le Vungzem-kim han pathumna an lak.Lawmman pakhatna, pahnina le pathumna latu hai hi Rs. 4,000, Rs. 3,000 le Rs. 2,000 bakah Certificate inhlan an ni bakah Science exhibition a \hang hai chu material grant pek an nih.

Dist. Level Sc. Exhitibi-on -sunzawmna

Nupui pakhat drug le man

ImPHAL : Zanikhan Manipur Police han Mrs Nooreda (45), w/o Md. Na-simuddin of Singha Makha Leikai chu SP capsules 1780 le N10 mum 160 leh an man a, Yairipok Police Station-ah an peklut. Chun,

zanikhan Khudengthabi hmuna 12 Assam Rifles han pasal pakhat heroin Grams 46 le WY mum 100 leh an man a, Moreh Police Station-ah an peklut. Pasal drug le mana um hi Bike a chuong a nih.

DSP vuokhlumna le inzawmin mi 20 man

SrINAgAr: Jammu and Kashmir Police chun June 22, 2017 nia Nowhatta area-a Jamia Masjit hmuna Dy. Superintendent of Po-lice (DSP) Mohd Ayub Pandit mipuiin an vuokh-lumna le inzawm khan mi 20 an man ta niin Inspector General of Police (IGP), Kashmir, Munir Khan chun zanikhan a hril.

Kha thil tlung le inza-wm khan investigation thaw mek a ni a, midang khawm man belsa pei an la ni ring a nih tiin Khan chun a hril a, July 12, 2017 nia Police Officer pakhat kaphlumna le inzawma in-rawlna neia intum helpawl pakhat Sajad Ahmad Gilkar chu man a nitain a hril bawk. (AIR)

Education(U) Gate an va kalImPHAL : Zanikhan Assistant Professor sin lakna dinga written exam a \hang candidates han Education(U) Office Gate an va kal bakah hi Office hi an va khekkhum. MPSC chunk um 2014 khan As-sistant Professor posts 280 lakna dingin exam a huoi-hawt a, tuchen hin result puonglang a la ni naw leia

candidate-hai lungsena hi Office gate hi an va kal a nih. Assistant Professors 280 hi Govt. Colleges 28 haia thawk dinga ti an nih. High Court of Manipur chun Jan. 11, 2017 khan exam result hi thla khat sunga insuo le puonglang dinga Order a lo insuo ta niin nuorna neia \hanghai laia mi pakhat chun a hril.

Page 3: THLAHmur (juLy) 25, 2017 THAWLENI (TuESDAy) Thar/2017/July/HT-25-07-2017...hai hin “Teachers kan mamaw” ti le regular class lak kan nuom, kan teacher hai hmel kan hmu nuom tiin

Hmasawnna Thar3 THLAHmur (juLy) 25, 2017THAWLENI (TuESDAy) NATIONAL/INTErNATIONAL & ADvErTISEmENT

LAwMTHU HRiLNAHun iemanichena inthawk ta khan Pile natna ka nei a. Sawt tak tak inhnawmnain hun ka hmang a, a chang changin thisen a suok a, ka tawl a hung lienin a hung puom a, ka kawng a hung na a, Gastric a hung um a, ka ph-ing a hung inri rak rak a, ka tak-sa a hugn chauin ka hung cher deu deu a. Ka beidawngin MV Azad Phusam ka pan a, hun iemanichen a mi enkawl a, tuhin chu ka dam fel tah. Hi lei hin ka lawm hle a, hi chanchinbu hmang hin ka lawmthu MV Azad Phusam chunga ka hung hril a nih. MV Azad Phusam hi nitin 8AM-4:30PM inkar sungin Centre Road (Opp. ICI Church, ICI Road) Hiangtam Lamka, CCPur-a le Oppt. Hatta Oil Pump near Public Hospital, Hatta, Imphal hmun haia pan thei ning a ta, Mobile Phone Nos. 8014025567/ 7628890261 haiah biekrawn thei a ni bawk.

Lawmthu hriltu, Sd/-Ngainu

New Lamka

vAWk IN|HANgNA DAmDAWII vawk zawr hun tlingna dingin kum khat nek tam nghak ngai tanaw nih.

A |HATNA:

* PIGROW mum hi Company-hai ti dan ang taka i pek chun thla 5 sungin kg. 70 chuongkai hman a tih.

* PIGROW mum hin, i vawk chu i pek \ana inthawk chawl der loin an \hang tir thei.

A PEk DAN DINg:* Vawk pakhatah nikhatah mum 20 (zingtieng mum 10 le zantieng mum 10) pek ding.* Box khat ah mum 600 a um a, chu chu thlakhat sunga a fakzo ding a nih.* Rawt phita pek in fak awlsam an ti lem.InCHAwK tHeInAHAI:1. Hmingi 2. L.K. Screen PrintingBethel, CCPur Lighthouse Lane, CCPur# 84148523913. Pet Care Centre, Tiddim Rd. CCPur.Order tam dan dungzuiin HOMe delIVery khawm kan thaw thei.

LAkTAWI GOVernMent OF MAnIpUrdIreCtOrAte OF MInOrItIes And OtHer BACKwArd

ClAsses1st FlOOr, sOUtH BlOCK, seCUred OFFICe COMpleX, A.t.

lIne, IMpHAl: MAnIpUr

nOtIFICAtIOnImphal, the 20th July, 2017

No.A/1/2017-MOBC(NSP):InpursuanceofMinistryofminorityAffairs,GovernmentofIndia’sletterF.No.9/21/2017-SSdated18/07/2017andincontinuationofthisDirectorate’sNotificationofevennumberdated13/06/2017,itisherebyinformedtoallconcernedthatdespitemorethanoneandhalfmonthaftertheopeningoftheNationalScholarshipPortal(NSP)for2017-18sofaratotalabout1.20lakhapplicants(allIndia)haveonlybeenfiledonNSPwhichisverylowcomparedtothelastyearinallthethreeMinorityScholarshipschemesviz.MinorityPre-Matric;MinorityPost-MatricandMinorityMerit-cum-Meansbasedscholarships.ThestatusofonlineapplicationofMinorityScholarship,2017-18 inManipurState isalsovery low. It is,therefore,reproducedtheTimelineActivitiesoftheMinorityScholarshipschemefortheyear,2017-18asdetailedbelowforwidepublicityandenhancedresponsefromtheconcernedstakeholders.Website forfilingupofOnlineApplication iswww.scholarship.gov.inAlinktothissiteisalsoavailableinthewebsiteoftheMinistryi.e.www.minorityaffairs.gov.in

I.pre-Matric scholarship scheme (for Fresh & renewal)Sl. No Activities Date

1.SubmissionofOnlineapplicationsforFreshScholarshipbystudents

1st June to 31st August,2017

2.SubmissionofOnlineapplicationsforRenewalscholarshipbystudents

1st June to 31st July,2017

II.post-Matric scholarship scheme (for Fresh & renewal)Sl. No Activities Date

1.SubmissionofOnlineapplicationsforFreshScholarshipbystudents

1st June to 31st August,2017

2.SubmissionofOnlineapplicationsforRenewalscholarshipbystudents

1st June to 31stJuly,2017

III.Merit—cum-Means bases scholarship scheme (for Fresh & renewal)Sl. No Activities Date

1.SubmissionofOnlineapplicationsforFreshScholarshipbystudents

1st June to 31st August,2017

2.SubmissionofOnlineapplicationsforRenewalscholarshipbystudents

1st June to 31st July,2017

2.TheFollowingpointsaretobenotedwhileapplyingMinorityscholarship,2017-18underNSP:i). Detailedguidelinesof the three scholarship schemesand thestandardoperationprocedureareavailableonthe NationalScholarshipPortal(NSP)atwww.scholarships.gov.inii). Fresh student (s) will register at NSP Portal to get the Login Credentialsandfill-uptheentryformbyentering completedetailstogettheRegistrationID.Renewal studentneednotregisteragain;iii).FrequentlyAskedQuestions(FAQs)availableonNSPmay beattendedtowhilewillingupofOnlineApplication;iv).Aadharnumber/AadharEnrolmentIDSlip/copyof requestmade forAadharenrolment/Bankpassbookwith photograph/RationCard/PAN/Passport/StudentID/Driving Licensearerequiredasidentificationdocument;v).InstitutesintheStatearerequired,ifnotdoneearlier,to registerthemselvesandtheircoursedetailsontheNSPto enablethemtoverifytheapplicationsonline;vi).SupportingdocumentsforfeeslessthanRs.50,000/- (RupeesFiftythousandonly)tobekeptatinstitutionlevel and for feesmore thanRs.50,000/-are tobeuploaded ontheNSP;vii).Printoutoftheonlineapplicationalongwithattested photocopiesof supportingdocuments is tobe submitted totheconcernedInstitutes.

3. For further details, please contact Shri L. Kumar Singh,SchemeOfficer/MOBCandNodalOfficer(Scholarships)/MOBC,ManipurduringofficehoursandalsoatEnquiringmail:[email protected].

sd/- Kh. dineshchandra singhDirector/MOBC,Manipur.

(25-29)

(25-29)

Mumbai-a Raj Bhavan Dar-bar Hall \hieka bawl \hat dingmumbAI: Maharash-tra Governor official resi-dence, Malabar Hill, Raj Bhavan a Darball hall chu \hiekdar vawnga a thar a bawl tum a nih. Raj Bhavan-a Darbal Hall hi kum 100 zeta upa a nita a, Jal Sabhagriha tia hrietlar khawm a ni a, Dar-bar Hall hi hun pawimaw dang dang le intiemkamna (swearing-in ceremonies) hmangna hmuna hmang hlak a ni a. Sienkhawm a

building hi a \awp ta leia \hiekdar-a a thar hlawka bawl tum a nih. A building hi a original design pangn-gai ang bawka bawl nawk dinga ti a nih. Hi Darbr hall hi architech Abha Narian Lamba in a lo design a nih. Darbal hall baka hin secretariat building khawm \hiekdar le a thar hlawkin a hmun pangngai bawkah bawl thar tum a ni a, process a fe mek a nih tiin official thusuok chun a hril (ENS)

JNU VC in campus sungah Army Tank

NEW DELHI: Jawaharlal Nehru University (JNU) Vice Chancellor Jagdish Kumar chun, India ram sanhimna dinga hringna an inhlanna le India sipai huoisen hai University stu-dent han an hrietzing theina dingin University campus sungah Army Tank in\hut a nuom thu a hril. Hi thua hin Mr Kumar chun Minister of State for Ex-ternal Affairs General V.K. Singh inbiepuiin, University campus-a Tank in\hut dan ding a hrilpui. (ANI)

Pakistan mi hung man

rAmANATHAPurAm: Pakistan mi, document mumal nei lova India rama hung lut le Ervadi hmuna cheng Mohammed Yunus chu zani hmasa khan Police han an man. Mr Mohammed Yunus hi Pakistan-a Karachi khawpuia cheng a nih. Mr Yunus hin Aadhar Card lem hmanga India rama hung lut niin a hming hi Kasim Bai nia inhril le Sri Lanka mi ni anga inhril a nih. (ENS)

UP Assembly July 26 chena

dinga sukchawlLuCkNOW: Uttar Pradesh Assembly ses-sion nei mek chun zan-ikhan damnawna leia thi BJP MLA Mathura Prasad Pal sunna hun hmang a ni hnungin July 26, 2017 che-na dingin Assembly in\hung sukchawl a nih. Mathura Prasad Pal (72) hi Sikan-dra constituency, Kanpur a inthawk MLA dinga th-langtling a ni a, Cancer nat-na leia hun iemanichena in-thawk Delhi hmuna enkawl a ni hnunga July 22, 2017 a kha thi a nih. (PTI)

Space scientist inlar Ramachandra Rao a thibENgALuru: Indian Space scientist inlar le Indi-an Space Research Organ-isation (ISRO) Chairman hlui Udupi Ramachandra Rao chu zani zingkar dar 3AM khan kum 85 mi niin a thi. Rao hi natna dang nei lei ni loin kum upat leia tar thi a nih. Rao hin a nuh-mei bakah naupasal pak-hat le nau nuhmei pakhat a thisan. Kum 1984-1994 inkar kum 10 sung zet kha

ISRO Chairman sin a lo chel a, kum 1976 khan Padma Bhushan inhlan a ni bakah 2017 in Indian Space Technology tieng-panga a thaw hlawkna leiin Padma Vibhushan inhlan a

ni bawk. Scientific le technical papers tum tum 350 chuong zet a lo published ta bakah lekhabu khawm iemanizat a lo ziek ta a nih. Rao hi Indian space scientist hai laia ‘Satel-lite Hall of Fame” a laklut hmasatak a ni a, March 19, 2013 khan Washington DC hmuna laklut a ni a, Mex-ico-a Guadalaraja hmuna ‘IAF Hall of Fame’a laklut lo nita a ni bawk. (PTI)

LS Speaker in Congress MPs 6 a suspended

NEW DELHI: Parliament Monsoon nei mekah zan-ikhan Lok Sabha Speaker Ms Sumitra Mahajan chun Zero Hours huna slogan khekpuia inpui in\hung an sukbuoi bakah Speaker in\hungna tieng papers an dengdar leiin Congress MPs 6 hai chu ni 5 sung Inpui in\hunga \hang theilo

dingin a hnawtdawk. MP suspended-a um hai chu Gaurav Gogoi, Sush-mita Dev, Ranjeet Ran-jan, Adhir Choudhary, K. Suresh le MK Raghavan hai an nih. Zanita Lok Sabha in\hung huna hin Congress Legislature party leader Mallikarjuna Kharge chun

Bawng humhimna dinga mipuiin mi an vuokhlumna chungchang hriltlang dingin a ngen bakah Congress chun hi thua hin adjournment mo-tion an ngen a, sienkhawm remtipek an ninaw leiin Op-position member hai nasa takin an hung sosang a, chu taka inthawk hieng MPs 6 hai hi Lok Sabha speaker in a suspended an nih. Tuta \um hi Speaker Mahajan in Congress MPs a suspended vawikhatna a ni tanaw a, July 2015 khawm khan Congress MLAs 25 hai chu Inpui in\hung an sukbuoi leiin ni 5 sung Inpui in\hunga \hang theilo dingin a lo sus-pended ta a nih. (TNN)

Punjab CM in DSP sin pek dingin a tiemCHANDIgArH: ICC Women’s World Cup tournament-a a thaw \hat leiin cricketer Harmanpre-et Kaur chu Punjab Chief Minister Captain Amarind-er Singh chun, a nuom a ni phawt chun Punjab Police hnuoia DSP sin pek dingin a tiem. Harmanpreet hin tuta hma khan Punjab Police zawm a nuom thu a lo hril hlak a, sienkhawm sawrkar hmasa Badal sawrkar khan a lo hnawl nia media report um le inzawma hi thu hi Punjab CM in a hril a nih. Punjab CM Badal chun Harmanpreet hi lawm-puinain Rs. 5 lakh pek din-gin tuta hma khan a lo pu-ong ta bawk a nih. (TNN)

Maoist ni dinga ring Mamata in

bulah mankOLkATA: Zani zing-kar khan Kalighat area-a West Bengal Chief Minis-ter Ms Mamata Banerjee chengna in bul lai Maoist ni dinga ring pasal pahni- Sundari Singh Sardar le Sujato Singura of Bagh-mundi, Purulia district hai chu Kalighat Police han manin an hrentang. Hieng pasal pahni hai hi Ms Mamata In bul lai ring-hlaum taka an inlawn leia Police han an man le hren-tang an ni a, thu indawnna nei mek an nih.

PLA Nêkin Tlâng Sukhning Awl-sam Lem A Tih: China

bEIjINg: Tulaia India le China Sikkim sector Dokalam/Dong La laia an buoina thu inzawmin, China chun Thaw\anni khan India kuomah an rang thei anga a sipaihai hnukkir vat dingin a hril a. An naw chun, China sipai PLA han a \ul chun thawluina an hmang el thei a nih tiin a hril. North Korea ang thoa inhrosa thiem le \awng huoi China chun, “China chun a ram huhimna dingin theit-awp a suo ding a na. China sipai chun ramri zula um-hmun an khuor vawng tah a. China sipaihai sukhning nêkin tlâng sukhning awlsam lem ding khawpin China si-pai PLA chu a hrât a nih, tiin Mr Wu Qian, Ministry of Na-tional Defence thupesawngtu chun a hril niin Zinhua news agency chun a ziek. China chun India chu Doklam biela an lampui siem sukbuoitu/dangtu ah an tum a. Ramri sûnga sipai tirlut ah an tum bawk a.

India sipaihai chu an um-naa inthawka hnukkir din-gin a hril a nih. Doklam hi Bhutan-India-China inrina hmun pawimaw tak a nih a, Bhutan ram sûnga ngai a nih. India ruol\ha Bhutan chun China’n lamlien a hung siem hi a thawlui niin a ngai a. June thla khan China chun Pakistan tlung ding lampui bawl a tum a, India sipai han an lo dang leia buoina hi in\an a nih. Wu chun, “India chu a sipaihai hnukkir dingin theitawpin kan ngen a. A thil thawsuol hi siem\ha vat rawse” tiin innghirngho pei lova remna le muongna a um theina

dinga hma la ve ve dingin a ngen a nih. Amiruokchu, Kum 90 sunga China army PLA han mani ram an vênghimna kawnga an sinthaw chu, tu ihne ruol an nawh a. China sipai PLA hai sukhning nêkin tlâng sukhning awl-sam lem a tih” tiin chapo takin a la \awng khum a nih. Hienglai zing hin India External Affairs minister Ms Sushma Swaraj chun, China le inbiekna a tlung theina ding chun a tu tu tieng khaw-min an ramri sung tieng ve ve (status qua) an sipaihai an inhnukkir phawt a ngai, tiin Parliament inpui a hril.

Jordan-a israel Embassy Bei, Mi Pahni An Thi

jEruSALEm: Tualaia Jerusalem-a Judahai le Palestine hai hmun inthieng Temple Mount laia buoina tlung le inzawmin Pathienni khan hilai biel Muslim hai ai awia enkawltu Jordan khawpui Amman-a Israel embassy ah Jordan mi pakhatin Israel mi chemtein a bei a. Police han Jordan mi hi an kap hlum nghal a, Israel mi sun hliem khawm an rik hle, niin Jordan military report chun a hril. Israel mi sun hliem pa hi an rik hle a, Jordan mi kap ruok chu a thi, tiin a hril a, details umdan ruok chu a hril nawh. Police pakhat, media hai kuoma thil umdan hril phal lo a ni leia a hming hril nuom lo chun, Jordan mi hin Israel mi hi chemtea a sun niin a hril. Israel foreign ministry chun a la comment nawh a. Buoina hi Jerusalem khawpui sung Muslim hai \awng\aina Biekin ah Israel sipai han thir dapsuokna (metal detector) kawtkhar za nêka tamah an inbuk

leia Muslim hai lungsen leia police le an buoina le inzawm vawng a nih. Muslim hai chun lak thlak vawng dingin an ngen a. Israel ruok chun chemte chawia \awng\ai ding anga lut Hamas helpâwl an tam thei leiin mi tamtak an sun hlum tah leia inbuk an nih thu a hril a. ‘|awng\ai an nuom chun râlthuom bo vin \awng\ai raw hai se. |awng\ai nuom chu kawttkhara lut thleng el ding, an nuom naw leh an thu” tiin metal detector hai lak thlak a um nawh. Muslimhai \awng\aina hmun lai tak hi a enkawlna mawphurna chu Jordan sawrkâr hnuoia um a na, Juda mi lut phal an nawh. A kawla Judahai hmun inthieng taka ngai Temple Mount (Dome of the Rock) (Solomon Temple) khawm Muslim hai lut phal an nawh. Pathienni khan Jordan-a Muslim tamtak chun Israel ditnaw suklangin lam hraw nuorna an lo nei ve. Hi buoina hin khawvel a

dêng suok tah a. Thaw\anni khawm UNSC a rukin an meeting a, buoina chingfel dan ding an ngaituo. Israel PM Benjamin N e t a n y a h u k h a w m i n t e r n a t i o n a l l e v e l - a inthawkin metal detector hai la thla dinga ngenna a dawng nasa em ema chu, Pathienni-a Cabinet meeting khawmin la sie dingin a rel. Police hai khawmin vênghimna dang \ha tâwk hriet/hmang a nih hma chu hilai hmuna metal detector hai chu la sie zing \ha an ti thu an hril. Temple Mount laia buoina hi July 14 a Muslim helpâwl pathum an lut rua, Israel police 2 hai an sun hlum zova Isreal police han an pathuma an kap hlum a inthawka in\an a ni a. Kar hmasak Zirtawpni khan Sabbath ni taka Al-Aqsa Mosque lut Israel-in an khap leiin tamtakin eltamin tuol zawlah an \awng\ai a. Chuong lai zing chun Palestine mi kum 19 pakhatin “Marty-ra thi” ding intiin Israel mi 3 chemin a lo sun hlum nawk a, Facebook ah a thil thaw a puongdar leiin buoina hi a zuol tul tul a nih. Pathienni chen Israel police han Hamas helpâwl West Bank a inthawkin mi 25 an man tah niin an hril. An naka hling Palestin-ian hai hi ieng chen am an buoipui ding, Isu hung nawk hmakhat chu an sukveng ring a um nawh.

GOVernMent OF MAnIpUrOFFICe OF tHe sUB-dIVIsIOnAl OFFICer : KAnGVAI

CHUrACHAndpUr dIstrICt, MAnIpUr

nOtICeKangvai,10/07/2017

No. 02/05/SDO/(KV)Rev(allotment)/2016 : Shri JAMKHOLALHAOKIP s/o (L) SEMJAPAO HAOKIP, a resident of GAMPHA-JANGVillage,PO&PSChurachandpur,TuibongSub-Division,ChurachandpurDistrict,ManipurStateappliedforregistrationofRevenuelandbearingPattaNo.Old317N-42DagNo.5022measuringanarea1.88AcresofPHOURELinclassunder98/TorbungLourup, lyingandsituatedatKoiteRiverbank,nearKholmun recorded in thenameof ShriONJAMANGHAOKIPs/o (L)NGAMKHOTHANGHAOKIP a residentofZALENMUNvillagebywayofDeedofSale. Noticeisherebygiventoallinterestperson(s)tomakeob-jectionagainsttheproposalwithin15daysfromthepublica-tionofthisNotice. No objection shall be entertained after the stipulatedtime.

sd/- sUB-reGIstrArSDOOffice,Kangvai

GOVernMent OF MAnIpUrOFFICe OF tHe sUB-dIVIsIOnAl OFFICer : KAnGVAI

CHUrACHAndpUr dIstrICt, MAnIpUr

nOtICeKangvai,10/07/2017

No.02/05/SDO/(KV)Rev(allotment)/2016 : Shri JAMKHOLALHAOKIP s/o (L) SEMJAPAO HAOKIP, a resident of GAMPHA-JANGVillage,PO&PSChurachandpur,TuibongSub-Division,ChurachandpurDistrict,ManipurStateappliedforregistrationofRevenuelandbearingPattaNo.98/377DagNo.5015mea-suringanarea1.27ofANGANPHOUinclassunder98/TorbungLourup,lyingandsituatedatKoiteRiverbank,nearKholmunrecordedinthenameofShriLUNMINTHANGHAOKIPs/o(L)HOLKHOLETHAOKIParesidentofKHOLMUNZALENMUNvil-lagebywayofDeedofSale. Noticeisherebygiventoallinterestperson(s)tomakeob-jectionagainsttheproposalwithin15daysfromthepublica-tionofthisNotice. No objection shall be entertained after the stipulatedtime. sd/- sUB-reGIstrAr

SDOOffice,Kangvai

President in vawisun intiemkamna a nei dingNEW DELHI: India Pres-ident dinga thlangtling thar Mr Ram Nath Ko-vind chun July 25, 2017 (vawisun) hin Parliament

Central Hall-ah Chief Justice of India Justice JS Khehar hmaah India Presi-dent 14-na dingin intiem-kamna nei a tih.

Page 4: THLAHmur (juLy) 25, 2017 THAWLENI (TuESDAy) Thar/2017/July/HT-25-07-2017...hai hin “Teachers kan mamaw” ti le regular class lak kan nuom, kan teacher hai hmel kan hmu nuom tiin

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSTHLAHmur (juLy) 25, 2017THAWLENI (TuESDAy)

reGIONAL/NATIONAL/INTerNATIONAL

Kenedy \awngkam thuah Chel-sea chun ngaidam an hniSocial media tieng Bra-zil player, tuta Chelsea-a inkhel mek Kenedy chun \angbau mawinaw tak tak a hmang tia intumna chu Chelsea chun pawi an ti thu le ngaidam an inhni takzet thu an puong. Inrinni zan khan Chelsea chun Ar-senal hai 3-0 in an hne a. Kha inkhel zo khan hnam le hnam thilah \awngbau mawinaw tak tak Insta-gramah comment le post a siem ti a nih. Chelsea fan-hai chun kha inkhel zo khan an dem takzet thu an puong ve nghal a. Chu chu lo hrein thuneituhai chun ngaidam an inhni nghal a nih. Thu-suok pakhata chun, ‘China mipui le a bikin Chinaa kan club lo \antuhai lungril kan lo sukna pal chun lungril le titakzetin ngaidam kan inhni a nih. In lungril nat zawng kan lo hril pal chun mi ngaidam mawl ro,’ tiin

an ziek. Inkhel zova khan fan-hai chun Kenedy hi an lo khekkhum a, ama khawm a thil lo post chung chan-gah mi theida zawng a lo um chun ngaidam an hni malam nghal bawk. Chu lai zing chun ama ve thung chun hnam le hnam inh-musitna thil a ni naw thu le a lo \awngsuol ve a ni thu a hril bawk. Chelsea thuneituhai chun mi pakhat a lo \awngsuol chun club \

awngsuok an naw a, ama le ama inkar thu a ni lem thu le, team pumpuiin an beisei le an nuom zawng a ni naw thu an puonglang bawk. Tuhin Kenedy hi thununna khau tak hnuoia enkawl niin zilna khawm a phu awm tawk pek a ni ta thu an puong bawk. Chel-sea hi Thawleni khin Bay-ern Munich leh Singapore-ah inkhel nawk an tih. Chu ding chun Pathienni khan Singapore an lo vuong lut tah.

Benjamin Mendy chun Manchester City-a lut dingin medical test nei a tihMonaco star player Benja-min Mendy chu City-a din-gin medical test nei a tih. Chu ding chun pre-season tour USA tienga hmang mek City-hai zuiin Los Angeles tieng a vuong suk tah. Kum 23, France international hi a fethleng a, City-ah a lut chun premier league defend-er man tam tak hung ni ding a nih. A man ding hi £51m chung a ni ring a nih a, chu chun City’n an lak tho Ky-lie Walker man £50m chu a hung kh<m ta ding a nih. Mendy chun vuongnaa a vuong suok tawm lim tweeter-a a post a, thlalak chungah, ‘Vuongsuok hun, LA-a chawl ding,’ tiin a ziek. Tuhin City hai hi Real Madrid leh inkhel

nawk ding an ni a, hi taka hin Mendy hi a \hang hman beisei a nih. City hin full back tho Danilo khawm Los Angeles-a hin Pathi-enni khan an lo lakfel a nih. City hin a hma khan £44.5m velin an lo biek a, chu chu Monaco chun a hnawl a nih. Monaco thusuok chun Mendy hin Kylie Walker man a kh<m ding a ni thu

an lo hril a, chu dungzuia Inrinni khan inbiekna hi an zo fel thei a nih Mendy hi nikum nipui chawl laia Merseille-a in-thawk £13m-in Monaco hin an inchawk a. Monaco-ah season khat chau an khel hman a chu Europe khaw-muolpui sunga defender \ha pawl a hung invawrkai hman a nih.

INTErNATIONAL CHAmPIONS CuP:

Manchester United chun pen-alty-in Real Madrid an hne

European Club lien zuol-hai pre-season friendly tournament, International Champions Cup tia inbuk chu Pathienni zan khan Manchester United le Real Madrid an inkhel a. Hun pangngaiah 1-1 in an inangtawk leiin Penalty an pet a, United chun 2-1 in an hne ta a nih. United ta dingin Jesse Lingard chun goal a thun a, chu chu An-thony Martial-in a siempek a nih. Chu hnungah United defender thar Victor Linde-lof chun Theo Hernandez a kalthluk leiin Real Madrid

chun Penalty an hmu a, chu chu Casemiro chun a thun a, hun tawp chenah goal dang a lut sap ta naw leiin an inangtawk a nih. Hi penalty inpetnaa hin mi 10 in an pet lai pathum char a lut tina a nih. Hi inkhela hin Ander Herrera chu minute 6 sung char an khel hnungin hliem leia za-wndawk a nih. United hi pre-season toura hin inkhel paliah an la hrat vawng a, an inkhel nuh-nung tak ding chu Nilaini pha Spanish club Barcelona le an inkhel ding khi a nih.

Aleksandar Kolarov chun kum 3 dai ding Roma leh contract an ziekManchester City defender Aleksandar Ko-larov chu kum 7 sung City-a a um hnun-gin Italian club AS Roma leh kum 3 dai ding contract an ziek fel tah. A man zat hi £4.4m vel nia hril lang a nih a, tuhin Roma tour neina-USA tieng a vuong suk ve nghal ding a nih. Kum 31 mi Kolarov hin 2010 khan Lazio-a inthawk City hi a lo zawm a, ni-kum khan Pep Guardialo hnuoiah inkhel a chang tam naw leia suok a ni deu tak. Kolarov chun, ‘Hi taka hung theia ka um hi lawmum ka ti hle a. Roma ta dingin ka theina 100-ah za peng ka ta, hlawtling ngei tum ka tih,’ tiin a hril. Kolarov hi City defender suok nuhnung tak a ni a. Ama hma hin Pablo Zabaleta, Gael Clichy le Bacaray Sagna hai khawm

an lo suok ta bawk. A club hlui a ngai thu city Website-ah a zieklang a. Khang chen lo \antuhai po po chungah lawmthu a hril bawk bakah ring naw kara a maksan thut a ni leiin a la ngai hle thu a hril bawk. Hung tlung ding Nilaini khin International Champions Cup-ah Tottenham leh Roma an inkhel ding a ni a, chu taka chun Roma ta dinga a hmasa takna dingin an lang ring a nih.

Zeliang in minister pakhat a laklut belsakOHImA: Nagaland Chief Minister T.R. Zeliang chun zanikhan minister pakhat lalut belsa in a ministry a suklien. Zanita Minister dinga laklut thar hi E.E. Pangteang of NPF a ni a, zani ma khan Governor PB Acharya hmaah minister din-ga sesamna a nei nghal. Tuhin Chief Minister TR Zeliang bakah Nagaland sawrkar-a chun ministers 11 an um ta a, chuonghai chu - G Kaito Aye, Imkong L Imchen, Tokheho Yeptho-mi, Y Patton, Kipili Sangtam, Neikiesalie Nicky Kire, Kejong Chang, Neiba Kronu,

E E Pangteang, Imtilemba Sangtam le Mmhonlumo Kikon hai an nih. Minister hai laia 9 hai chu Naga Peo-ple’s Front (NPF) an ni a, pahni hai chu Bharatiya Janata Party (BJP) a inthawk an nih. Mr Zeliang hin July 19, 2017 a kha Nagaland Chief Minister dinga sesamna nei a ni a, July 21, 2017 khan Assembly-ah majority a command zo leiin Chief Minis-ter a nina angin July 22, 2017 khan minis-ters dingin mi 10 in intiemkamna an lo nei ta a nih. (PTI)

Assam tuilien leia thi mi 76guWAHATI: Assam rama tuilien le ruosur leia sietna dang dang tlung leia mi-hriem thina tuok chu 76 an tling tah. Tuil-ien lei hin district 9 haia mihriem 60,000 deuthaw chun harsatna an la tuok mek a, tuilien ngirhmun ruok chu zieum tieng a pan tah. Tuta tuilienin a la sukbuoina hmun hai chu - Lakhimpur, Biswanath, Barpeta, Morigaon, Nagaon, Golaghat, Jorhat, Siv-asagar le Karimganj districts hai an nih.

Relief camps tum tum 40 haiah mi 8,294 enkawl le fak le dawn pek an la ni bawk. Hieng laizing hin Assam-a Barak Valley, Cachar district-a chun tuilien leia Lawng pil leiin mi 3 an inhmang a, an thi ring a nih. Hi thil hi Lakhipur Sub Divi-sion sunga tlung a ni a, Lawng-a hin mi 9 an chuong a, 6 hai an bul hnaia um Nga-mantu han damin an sansuok a nih. Mi 3 inhmang hai hi NDRF le SDRF teams han an zawng mek. (AIR/PTI)

One Day Refree Clinic nei

CCPur: Churachandpur District Sports’ Associa-tion (CDSA) le All Mani-pur Football Association (AMFA) \hangruolin zani zingkar 7:30AM khan Peace Ground Auditorium, Tui-bong, CCPur hmuna One Day Refree Clinic an nei

a, hi hun hmangna hi T. Paukhanlian, EM, ADC, CC-Pur in a hawng. Paukhanlian chun CDSA in hiengang hun a buotsai chu lawmum a ti thu a hril a, hi taka inthawk Refree tamlem an hung suok ngei a beisei thu hrilin hlawtling

taka hmang dingin ditsakna an hlan. Refree Clinic huna hin Physical test bakah theory clas hai nei a ni a, AMFA a inthawk Jadhovchandra Haobam, AIFA Refree Instructor, Head of Refr-ree, AMFA le L. Yaima Singh, Refree instructor, AMFA hai resource persin ain \hang a, tate tum tum nei a nih. Refree clinic a hin CC-Pur a inthawk mi 24, Bishn-pur a inthawk mi 2, Thoubal district-a intahwk 1 le Imphal district-a inthawk mi 1 an \hang a, Test result chu hun remchang danga puong ning a tih.

David Beckham le Victoria, Rs. 1.6 Crore Man Motor LehLOS ANgELES: Hmangaina tak tak naw chun nupa hi pawisa sum hausakna le hming inthangna le ropuina khawmin a chel zawm tak tak thei chuong nawh a, insel inhalna bova um khawm an ni bik nawh. Footballer le hlasakthiem celebrity David Beckham le Victoria Beckham khawm tulai hin a hran ve vein an khawsa niin The Mirror chun a hril. Mi tamtakin thla ruk lai an um hmunkhat ta nawh a. David hlak a naupa leh vur ramah insukthawvengin hun an hmang lai Victoria in tieng le a business ah a buoi em em leiin inbiekna hun an nei tlâwm deu deuva an kar a hla tiel tiel angin an hril a. Amiruokchu, an nupa nun ienkhawm a um naw suklang an tum nisien a hawi. Pathienni khan Victoria chu hmêl ngui deuvin, David Beckham khawm hmêl titak deuvin Bentley motor British Pound £200,000 (Rs. 1.6 crore vel) man khalin Los Angeles khawpui sung an lenga chu an hmêla inthawka enin an sungril

tak tak a hlim zo chie naw a hawi. David chun tarmit dum bunin a khala, hmatieng nguk deuvin a en a. Vicky chun tukver tieng dak suokin an pa biek nuom naw khawm

nei hmêl lo deuvin hmai thum churin a to zing a. Tulai hnaia mi dang ang le Party an nei hlakhai \ha a ti naw niin an hril. Abikin Alexa Chung le Poppy Delevinge hai leh Party-a an hmu kawp vet thua lungawi lo a nih.David le Victoria hin an nupa nun harsatna an nei zeu zeu tah hlak a. Kum 2004 khawm khan Rebecca Loose-in David leh inlaichinna neiin an inpawl hlak ti a hril leiin an kar thu a sie met hman a. Kum 2012 khan opera singer Katherine Jenkins-in Twitter ah thuhnung thuhma um lovin David Beckham leh inlaichinna an nei thu a hung puong leiin tamtak hril a kai a. Hi zoa hin David chun a advisers hai e-mail thawnin, Jenkins OBE nina pek a nih laiin ama chu Knight nina pek a nih ve nawh, tiin a sawisêl a. E-mail chu a leak leiin David Beckham hming a sie met bawk a. A nuhnungtak, kha hma meta Glastonbury-a Ed Sheeran concert ah a naupa leh an \hanga, an chei dan vel le a khawsak dan haiah Vicky a lungawi naw hle nia hril a nih.

Queen Elizabeth, Scotland Biekin ah inkhâwmin

L O N D O N : B r i t a i n Queen Elizabeth II chun a ngaisangtak In Balmora le Biekin an khawmna hlak, Scotland ah châwl hmangin a fe a. Pathienni khan a ruolnu pakhat leh Inkhâwm dinga Biekin an pan lai hmu a nih a, kum 91 chuong tah a nia chu a la nal hle a, a ruolnu khawm tar nal tak a nih. Balmora Castle hi Prince Albert in 1852 kuma Pound £32,000 (Rs. 25 lakh vel)-a an châwk a ni a. Queen Elizabeth hin um inhawi a tina tak In niin a hril. A fe zatin Crathie Church ah an khâwm zie bawk a. Tuta Pathienni July 23 khawm khan an khâwm. Duke of Edinburg, Prince Philip leh an nih hlaka chu tuta \um chu a pasal Prince Philip hmêl an lang ta nawh. Dan naranin lalnu hi kum tin August thlain Balmoral-a hin a fe hlak a. Tu kum chu July thla tâwp tieng a fe ta tlat. Chuleiin, Balmora Castle ni lo hmun dangah riek a tum a nih. Dan naranin July 31 chen hi mipuiin an en theina ding a nih hlak a. Mipui sukbuoi a nuom naw leiin hmun danga riek tum a nih. August chen a um chun an sawn lut el thei. Anachu, Prince Philip a um nawa, August hi a

official engagement tâwpna ding a ni ta bawk leiin London tieng a kir el dim hriethchieng a lan nawh tiin Royal correspondent chun a hril. Mipui laka inthawka an khâr hma po chu, Balmora Castle a inthawka mel khat vela hla Craigowan Lodge ah um a tih. Hi hmun hi Royal Family han an hmang tak a nih a. Prince Charles khawm Lady Diana le an innei zo 1981 khan hitaka hin thla khat vel an um a. Prince Andrew khawm Sarah Ferguson leh an innei zo khan hitaka bawk hin an um. Queen Elizabeth chun Scottish Retreat-a a um sung hin mi narân angin, low-key existence, hun a hmang a. Mihai le inbein local bu hai fain Aberdeenshire chen chen dam walking-in a fe hlak a nih. Ama vêngtu Royal Protection Officer Richard Griffin leh khawlai an lêng hlak. A tunu Princess Eugenie lem chun, “Khawvela hmun inhawi tak a na, ka pi hin a ngaina bek bek a nih. Tlângram nun hi inhawi a tih a, a hlim thei rieu hlak” tiin a hril. Queen Elizabeth hi kum 91 a ni taa chu a dam phawt chun Pathienni inkhâwm, khawlai kawm um sien, a la pel ngai nawh.

Eva Longaria (42) a Charity Program ah A Nal Hle

mALLOrCA, SPAIN: Actress hmingthang le vântlâng thila an hmangna leia hming inlâr, ama puola Charity program khawm nei Eva Longaria chu kum 42 a ni taa chu a pieng la nalzie hmun dang dangah a suklang ta hlak a. Tuta \um khawm ama indin Global Gift Foundation hminga fund raising event Gpro Valparaiso Hotel, Mallorca, Spain ah Pathienni khan an huoihawt a. An hlâwtling hle. A pasal Jose Antonio Baston leh fund raising event-a \hang dinga an hung chu, tight fitting Blouse dum a hak a, a awmbar le dar nalzie a pholang. A zakuo hak, puonbil le inkawp hi a pangah a kawp tlata, a hei

lawn le inhemin a piengzie po po an lang vawng a, a thuomin a keimar bawk, pasal tamtak ta dinga en nuom chu a la tling hrim hrim a nih.A skin tight Blouse dum hin a awmbawr lailung takah a reka, a awmbar chungtieng po chu a ring chenin an hawng vawng leiin a \hi awr lunghlu (diamond) inzai ral khawm chu a fie em em a. Malpui chen chauh a nih leiin a malpui le ke nalzie a tarlang bawk a. Hmel hlim saiin fund tamtak a hmu ngei ring a um. Make up a hmang tak nawa chu a hmêl \hatna thup thei a ni chuong nawh. A mit hmul chu a mascara a dum \ha hle a, a hner ruok chu a sentak nih lovin taksa rawng a nih a. A taksa pum vun rawng nêkin a sen met ti ding chau a nih. Eva Longaria hi May 2016 khan a pasal Jose Antonio Baston hi Mexico ah an innei a. Honeymoon ruok chu Cambodia ah an hmang thung. Eva hin an pa TV president hi 2013 khan ruol\ha pakhat fe thlengin an hmelhrietpui a, a ruolhai chun Pepe an tih bawk. December 2015 khan an inhuol thu an puonga, a kum nawk May ah an innei tah a nih. An innei hnungin Fabulous magazine kuomah, “Nupa nun chu ka ngaituo nêkin a lo inhawi a. Pepe ka hmangai ang hin midang ka hmangai thei ka ring ta nawh. A chanchin hi ni khatah vawi za khat dam ka hril hlaka, kan vetchil a nih tak. A \hatak a nih” tiin an pa thu a hril. An pahni hin kawppui \he ta ve ve an nih leiin midang chu nei an tum ta naw ve ve niin a hril. Kum 42 chau, hmel la \ha tak el a nih a, iem a ang pei ding hunin la hril a tih.

China-in South China Sea Mu-ong Taka Um A Dit

bANgkOk: Suotieng mi-lien Dragon anga damte tea dawi ratin hmanga mi hne pei China chun, a ruol\ha anga a hril Thailand va kanin, rambung panga velin an hmang in\awm, South China Sea, kum khat sûnga sum le pai invak vel hausakna $5 trillion vel nei chu tukhawma chawkbuoi loa umin tuta a um dan ang takin um zing sien a nuom thu a hril. Hi thu hi Chinese For-eign Minister Wang Yi-in Thaw\anni-a Thailand a va sir \uma a hril a nih. South China Sea laia boruok sos-ang chu sukboa det taka um a nuom thu a hril a. Thailand chu a tienga \hang dingin a dit a nih. US chun South China Sea, international waters hi China-in a lien lem hauva military hmunpui a bawl le sumdâwngna lawng invak velhai chen thunun a tum chu \ha a ti naw a, a khap a nih. A ni dan taka chun Chi-na tuolbawm Brunei, Malay-sia, the Philippines, Taiwan le Vietnam hai khawmin South China Sea-a ah hmun an chang ve a, regular taka an hmang a nih. China chun, “A rengin ka ta” tin a hung claimed tah a nih. Tu \uma Mr Wang hril dan chun, Declaration of Conduct and Code of Con-duct inremna dungzuiin

hmatieng peia chu thil um tah sien la, det takin buoina suok lovin tuta thil a um ang hin um zing sien a nuom a nih. Chu umzie chu, May thlaa China le ASEAN ram-bung han inremna an siem ang khan um zing sien a tina a nih. ASEAN regional meet-ing thla nawk Manila, Phil-ippines-a nei dinga hma me-tin Thailand a lo sir hmasa a nih. “China le Thailand chu ruol\ha an nih” tiin a hri la. Thai FM Don khawmin, Thai-Chinese inlaichinna chu tha tak niin a hril a. An kar thu ‘dangtu’ a um naw thu a hril. Thailand chu tu kum sûnga Chinese siem submarines, tank le helicopter $500 million man inchâwk a lo remti tah a nih. Thla liemta khan Thai-land chun an ram saktienga rail station pakhat le Chi-na ram, a laia land-locked Laos-in a dang fethlenga Rail lampui $5.5 billion senga bawlna ding khawm a lo remtih bawk a. China le sumdâwngna sukthat a tum a nih. Hi hi China policy “one Belt One Road” hnuoia mi a nih. Mr Wang chun, hi lamlien hin China le Thai-land inkar sumdâwngna na-satakin a sukhlawk a beisei thu a hril bawk. Thai pawisa Bhat khat hi Dollar 1 vel a nih a, India pawisa Rs. 16 vel a nih.

Pakistan Lahore Bomb Puokah Mi 26 thi, 50 hliemLAHOrE: Pakistan-a Punjab state khawpui La-hore a Chief Minister Mr Shahbaz Sharif office le In inkawp ah Thaw\anni July 24 khan thichil bomb hrât tak a puok a, mi 26 an thi a, 50 an hliem bawk tiin police thusuok chun a hril. Hi bomb puok lai tak hin Police le Lahore De-velopment Authority of-

ficial hai chun Chief Min-istr a Model Town kawla Arfa Karim Tower sir vela phalna bova umhai an hluo suok (evicted) lai tak a nih. Punjab Chief Minis-ter, Prime Minister Nawaz Sharif unaupa hi bomb puok lai tak hin Model Town ah meeting neia a um lai tak a nih. Lahore Po-lice Chief Capt (R) Amin

Wains chun ‘thichil bomb’ a nih tiin a confirmed. Hliemhai chu hospital dang danga phur an nih tâwl a, city hospital haia emergency puong a nih. Hliem tamtak chu an inrik hle niin police hai chun an hril bawk. Geo News pong dan chun bomb paitu hin police hai a target niin a hril a.

Helpawl tu pawl khawmin anni thaw ti an la puong nawh. President Mamoon Hussain le Prime Minster Nawaz Sharif hai chun bomb sukpuokthai hi an dem hle thu an puong. Hi thil hi Pakistan sawrkârin, an rama help-wlha po po chu a tukdawl vawng tah ti thu a puong zo ni hninaa tlung a nih.

NiA in Gelani makpa le separatist 6 an manjAmmu: Terror funding thua investiga-tion thaw mektu National Investigation Agency (NIA) chun hardline separatist leader Syed Ali Shah Geelani makpa Al-taf Ahmed \hangin separatist mi 6 an man.

NIA hin tuta hma iemanichena inthawk khan Jammu and Kashmir a separatist hai sum hmuna hai ngawr takin an suizui a, hmun tum tum an lo dap ta bawk a nih.(AIR)

HMi Training nei

CCPur: Zani zantieng 1PM khan MS Conference Hall, District Hospital, CCPur-ah Health Manage-ment Information Training nei a ni a, training hi Dr T. Nengkhanmang, Dy. Medical Superintendent, District Hospital in an rawi a, incharger nurse, doc-tor le district Hospital Data Operator hai an \hang a, Resource person in Imphal tienga inthawka hung P Ibomcha Singh, State Data Manager le Seiboi Mate, District Data Manager, CC-Pur hai resource person in an \hang a, report zieklut dan ding hai an inchuktir.