tính độc lập nhtw
TRANSCRIPT
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
1/29
BI THO LUNMn Tin T - Ngn Hng
Sinh Vin: Dng ng Kin
Lp: CKA K11
Ch Tho lun 3:Tnh c lp ca NHTW cc nc v NHNN Vit Nam. Nhng im
mi trong lut NHNN Vit Nam nm 2009
Mc Lc:
Tnh php l v v tr trong chnh quyn ..............................................................8
Thc hin chnh sch tin t ..............................................................................10
Li ni u:
Trong nn kinh t Vit Nam ni ring v nn kinh t ton cu ni chung, vai tr cc k quan
trng ca NHTW ca mi quc gia l khng th ph nhn, NHTW thc hin chc nng c
quyn pht hnh tin, l ngn hng ca cc ngn hng, ngn hng ca Chnh ph v chu trch
nhim trong vic qun l Nh nc v cc hot ng v tin t, tn dng cho mc tiu phttrin v n nh ca cng ng. S ra i ca NHTW l mt tt yu ca lch s, v thc t
chng minh iu . NHTW c nhng chnh sch ring ca mnh, nhng khng hn
NHTW no cng c th quyt nh c mi vic, chnh ph ca cc quc gia c quyn can
thip vo NHTW, nhng iu c thc s mang li hiu qu khng, l mt cu hi ang
c t ra l tnh c lp ca NHTW cc nc ni chung v Vit Nam ni ring nh th
no? S cn thit trong cch c lp trong cc quyt nh ca mnh, tm hiu vn ny, ti
xin mi mi ngi cng i vo tm hiu.
1. Gii thiu v Ngn hng Trung ng v khi nim Ngn hng Nh nc VN
1.1 Gii thiu v NHTW
Ngn hng Trung ng ( NHTW) ra i chnh thc u tin Chu u vo th k 17. T sau
Chin tranh th gii th hai, do nh hng ca nhng bi hc kinh nghim t cuc i suy
thoi nm 1929 - 1933 cng nh s pht trin ca cc hc thuyt kinh t ca Keynes (vo cui
nhng nm 1930) v sau c pht trin bi Milton Friedman (nm 1960) v s cn thitca vai tr qun l v m ca nh nc i vi nn kinh t v nh hng ca khi lng tin
cung ng i vi cc bin s kinh t v m, cc nc nhn thc c tm quan trng phi1
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
2/29
thnh lp mt NHTW ng vai tr qun l lu thng tin t, tn dng v hot ng ca h
thng ngn hng trong mt quc gia. Cc NHTW c thnh lp hoc bng cch quc hu ho
cc ngn hng pht hnh hin c hoc thnh lp mi thuc quyn s hu nh nc.
Ngn hng Trung ng l mt nh ch cng cng, c th c lp hoc trc thuc
Chnh ph, thc hin chc nng c quyn pht hnh tin, l ngn hng ca cc ngn hng,
ngn hng ca Chnh ph v chu trch nhim trong vic qun l Nh nc v cc hot ng
v tin t, tn dng cho mc tiu pht trin v n nh ca cng ng.
1.2 Khi nim NHNN Vit Nam
Vit nam, Ngn hng Trung ng c thnh lp thuc s hu ca nh nc, gi l Ngn
hng Nh nc Vit Nam. Khi nim Ngn hng Nh nc Vit Nam c quy nh c th
trong lut Ngn hng Nh nc 12/1997 nh sau: Ngn hng Nh nc Vit Nam l c quan
ca Chnh ph v l Ngn hng Trung ng ca nc Cng Ha X Hi Ch Ngha VitNam, Ngn hng Nh nc Vit Nam thc hin chc nng qun l nh nc v tin t v
hot ng ngn hng; l ngn hng pht hnh tin, ngn hng ca cc t chc tn dng v ngn
hng lm dch v tin t cho Chnh ph. Hot ng ca Ngn hng Nh nc nhm n nh
gi tr ng tin, gp phn bo m an ton hot ng ngn hng v h thng cc t chc tn
dng, thc y pht trin kinh t - x hi theo nh hng x hi ch ngha. Ngn hng Nh
nc l mt php nhn, c vn php nh thuc s hu nh nc; c tr s chnh ti Th
H Ni.
2. Phn tch tnh c lp ca NHTW
2.1. a ra cc VD minh ha v phn tch v tnh c lp
Kinh nghim ca Ngn hng D tr New Zealand
New Zealand New(c th l Ngn hng D tr New Zealand) l mt trong s cc quc gia u
tin v thnh cng nht ca OECD trong vic bnh n gi c, thc hin chnh sch lm pht
mc tiu v l quc gia c nhng bc ci cch cn bn u tin trong hot ng ca NHTW.
Trong v d ny, chng ti da vo nhng s liu v kt qu nghin cu v mi quan h gia
tnh c lp ca NHTW vi mc lm pht minh ha v chng minh cho vn cn tho
lun.
Chng ta xem xt 3 biu sau:
2
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
3/29
- Biu 1: m t s bin ng mc lm pht qua cc giai on. Sut thp nin 70, mc
lm pht ca New Zealand lun ngng 2 con s, i lc ln n 18%.
- Biu 2: th hin s thay i tnh c lp ca NHTW trong 2 giai on khc nhau. o
lng tnh c lp, 2 khong thi gian ny cc nh nghin cu la chn mt vi nhn t
chung bao gm: c lp v mt nhn s, c lp v mt ti chnh v c lp v mt chnh sch,
ring c lp v mt chnh sch bao gm c lp v mc tiu v c lp trong s dng cc
cng c. T , h lng ha tnh c lp ny thng quaim s c lp.
Biu 2 cho thy New Zealand tng b xp vo loi nhng quc gia c im s c
lp ca NHTW thp nht nhng t nhng nm 1989, Ngn hng D tr New Zealand c
mt s chuyn mnh mnh m trong iu hnh, NHTW New Zealand c thc s c lptrong vic theo ui mc tiu CSTT m khng b hn ch v mt k thut, ngoi tr trng
hp l vic thc hin CSTT phi cn nhc n tnh hiu qu v s n nh ca h thng ti
chnh. c bit, ngn hng ny c ton quyn quyt nh cc iu kin tin t (nh cc khi
tin M1, M2, M3, li sut, t gi,...) trn c s mt tha c vi B Ti chnh v s cn nhc
cc kin ng gp ca cc c quan chc nng khc. Nhng ch trng mi ny cho php
NHTW ra c chnh sch lm pht mc tiu tng ng vi tng thi k v c c nhng
a v php l cng nh tnh ch ng cao hn trong gii quyt cc mc tiu trn. im s
c lp ca Ngn hng D tr New Zealand c s tng tc mnh m, t 25 im giai on
1955-1988 ln n 89 giai on 1989-2000 v c xem nh l mt bc ngot ln. Trong
thi k th nht Ngn hng D tr New Zealand c s im thp nht trong s cc quc gia
Cng nghip c nghin cu, tuy nhin giai on sau, n bc ph ln tp nhng NHTW c
s c lp cao nht, t l lm pht ca New Zealand gim t 7,6%
trong giai on th nht xung cn 2,7% (di mc trung bnh) trong thi k sau. Vy th mt
cu hi c t ra y l bao nhiu s thnh cng trong kt qu ny c s ng gp ca
s tng ln trong mc c lp ca NHTW New Zealand?
- Biu 3: kho st mi quan h gia tnh c lp ca NHTW vi t l lm pht. Trc
honh biu din im s c lp, trc tung phn nh t l lm pht.
T nhng kt qu biu 3, chng ta c th khng nh chc chn rng s gim
xung trong t l lm pht New Zealand (trung bnh 4,2%) nh ch yu vo s tng ln
mnh m tnh c lp ca Ngn hng D tr New Zealand. V ngi ta tnh ton rng nu nhNew Zealand trong giai on th nht c im s c lp ca NHTW cao nh ngy nay th
3
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
4/29
mc lm pht s ch l 3,4% thay v 7,6% nh tn ti. Biu 3 cng khin cc nh kinh t
i n mt s tng kt rng nu c s tng ln trong tnh c lp ca NHTW th mc lm pht
chung trn ton th gii s gim t 5,6% xung cn 3,8%. Thc t, t l lm pht bnh qun
trn ton th gii l 5,6% (giai on 1955-1988) v 2,7% (giai on 1988-2000).
Nh vy, vi nhng bng chng a ra cho thy rng c mt mi quan h v mt
nguyn tc ht sc r rng gia tnh c lp ca mt NHTW v mc lm pht trong di
hn. Mt NHTW c lp l cch thc hu hiu nht m bo duy tr mt mc lm pht thp
v hp l. Chnh s c lp cao hn ca Ngn hng D tr New Zealand l cha kha cho
thnh cng trong qun l lm pht New Zealand.
2.2. Phn tch tnh c lp ca NHTW
Thp nin 1990 chng kin nhiu nc, trong c c nhng nc v ang pht
trin, thc hin qu trnh chuyn i m hnh NHT sang hng lm tng tnh c lp hncho t chc ny. Khuynh hng ny va tc ng, va chu tc ng bi cc phn tch thc
nghim v mi quan h gia s c lp ca NHT vi cc bin s kinh t v m chnh.
Quan h vi thm ht ngn sch:Nghin cu ca Pollard (1993) v mi quan h gia tnh c
lp ca NHT vi cn cn ngn sch trong giai on t nm 1973-1989 chng minh rng
nhng nc c NHT c lp cao th t l thm ht ngn sch cng gim.
Quan h vi lm pht:Nghin cu ca Alesina v Summers (1993) da trn cc quan st giaion t nm 1955-1988 cho thy c mi quan h nghch bin gia tnh c lp ca NHT vi
lm pht bnh qun v vi s bin thin ca ch s lm pht. Kt qu ny cng ph hp vi
nhng kt qu nghin cu khc ca Cukierman, Webb v Neyapti (1992), Debelle v Fischer
(1994). iu ny mang li nhiu ngha cho Vit Nam bi kim ch lm pht tng l mt
u tin chnh sch ca Chnh ph v trong tng lai lm pht vn lun l mt nguy c ln tim
n i vi nn kinh t Vit Nam. Theo Pollard, khi cc quan h cho vay theo ch nh hay ng
vn cho ngn sch khng cn chu s chi phi ca chnh ph th s to ra mt k lut trong chi
tiu tt hn, qua gp phn lm tng tnh minh bch v to ra mt cn cn ngn sch bn
vng hn. Cng vi lm pht, thm ht ngn sch Vit Nam cng l mt thch thc ln cho
cc nh hoch nh chnh sch. Vi tnh trng thm ht ngn sch hng nm trn di 5%
GDP v lun ko di trong nhiu nm khng nhng lm xi mn tnh k lut trong chi tiu
ngn sch m cn lm tng gnh nng n quc gia (k c n trong nc v nc ngoi).
Quan h vi tng trng kinh t: Nghin cu ca Alesina v Summers (1993), ca Barro
(1991), De Long v Summers (1992), Levine v Renelt (1992) khng thy mi quan h c
4
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
5/29
ngha v mt thng k gia tnh c lp ca NHT vi tng trng sn lng thc t sau khi
kim sot cc yu t khc tc ng n tng trng kinh t. Chng hn, Thy S l nc c
NHT c lp nht nhng li c mc tng trng thc v s bin thin tng trng kinh t
thc thp hn mc bnh qun ca cc nc trong mu. Trong khi , Ty Ban Nha l nc c
NHT c lp khng cao nhng li c tc tng trng kinh t tt nht. Cc l thuyt kinh
t pht trin chng minh rng tng trng kinh t l s phc hp ca nhiu yu t v chnh
sch khc nhau. Cho nn mc d khng c mi quan h c ngha v mt thng k gia mc
c lp ca NHT vi tng trng kinh t nhng mt chnh sch tin t c hiu lc v hiu
qu s gp phn vo tng trng kinh t n nh hn.
Trong sut nhng nm 90 ca th k XX, tnh c lp ca NHTW c xem nh l nn tng
ca nhng ci cch v mt th ch gim s can thip bt hp l ca chnh tr n qu trnh
xy dng v iu hnh chnh sch tin t (CSTT) nhm t c mc tiu n nh gi c. Ldo dn n cuc ci t ny l vic xy dng v iu hnh CSTT m c s can thip chnh
tr thng ch t c nhng mc tiu ngn hn. iu ny s lm gia tng tnh tm thi v
khng bn vng ca kinh t v m, t bit l nguy c bng n lm pht v theo hn ch
tng trng kinh t v lm gia tng t l tht nghip.
Tnh c lp ca NHTW c th hin thng qua vic xc nh r c ch hoch nh
CSTT l nh th no, NHTW c c ton quyn quyt nh vic s dng cc cng c thcthi CSTT hay khng cng nh nu r trch nhim ca NHTW ni chung v Thng c ni
ring trong trng hp mc tiu khng t c nh t ra.
Xem xt tnh c lp ca NHTW l mt vn ln, i hi phi c nghin cu tht
chuyn su, rch ri vi mc ch l pht hin ra nhng vn chnh trong tnh c lp ca
NHTW t chng minh c vai tr ca n i vi s n nh gi ca mt quc gia. Cc
bng chng thc nghim cho thy mt m hnh NHT c lp hn s gip kim sot tt lm
pht v lm gim thm ht ngn sch nhng khng c bng chng r rng i vi tng trng
kinh t. Tuy nhin, duy tr lm pht thp v mt cn cn ngn sch cn bng cng l nhng
mc tiu quan trng v n khng nhng to iu kin cho vic phn b c hiu qu hn cc
ngun lc ca nn kinh t m cn gip duy tr tnh n nh ca h thng ti chnh v nn kinh
t, gp phn vo tng trng kinh t v m bo an sinh x hi.
Phn tch bi cnh nn kinh t Vit Nam hin nay cho thy lm pht cao i km vi bt
n v m lm bc l nhiu hn ch trong vic xy dng v thc thi cc chnh sch tin t m
mt trong nhng nguyn nhn quan trng l do NHNN thiu tnh c lp trong vic hoch
5
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
6/29
ch v thc thi chnh sch. Nng cao tnh c lp ca NHNN Vit Nam v a v php l, v
cng c v mc tiu chnh sch cng nh v t chc, nhn s v ti chnh l nhng yu cu
cn thit nhm to c s cho s can thip c hiu qu hn ca NHNN vo h thng kinh t,
gp phn kim ch lm pht, duy tr tnh n nh v thc y tng trng kinh t Vit Nam
bn vng hn.
3. Tnh c lp ca NHTW cc nc
3.1. Cc nc thuc nhm NIC nh Hn Quc, i loan, Singapore
A. Hn Quc:Ngn hng Trung ng Hn Quc c thnh lp nm 1950. K t ti nay
cc ngn hng c iu hnh vi mt mc tiu duy tr n nh gi c trong h thng ti
chnh ca t nc.
Mt s chc nng v nhin v quan trng ca NHTW Hn Quc nh sau:
Pht hnh tin xu v tin giy
Thc hin chnh sch tin t v tn dng
Hot ng nh mt ngn hng cho Chnh ph v cc ngn hng
Gim st hot ng ngn hng
Phn tch cc thng s kinh t ca t nc.
Ngn hng Hn Quc hon ton c lp vi cc c quan chnh ph v chnh sch tin t. Cc
quan chc chnh ph khng tham gia vo cc cuc hp, tr khi trong nhng trng hp khn
cp, chnh ph m bo s c lp ca ngn hng trung ng ca quc gia.
B. i loan: Theo lut Ngn hng Trung ng i Loan mc tiu hot ng bao gm vic
thc y s n nh ti chnh, bo m hot ng ngn hng m thanh, duy tr cc gi tr ni
b v bn ngoi n nh tin t v, trong phm vi ba mc tiu trn, bi dng, pht trin kinh
t. t c mc tiu hot ng ca mnh, Ngn hng Trung ng i Loan tin hnhcc hot ng sau y:
Qun l tin
C quan chc nng kho bc
Pht hnh tin t
Dch v thanh ton v b tr gii quyt
Qun l ngoi hi
S tham gia trong cc t chc quc t
Thng k v nghin cu6
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
7/29
Tnh php l c lp ca cc ngn hng trung ng l tng i thp so vi phn cn li ca
th gii. Tuy nhin, i Loan c th kt hp lm pht thp vi mt ngn hng trung ng
ph thuc hp php.
C. Singapore: T nm 1970, Quc hi ca Singapore thng qua o Lut C quan tin t
Singapore, trong m ng cho s hnh thnh ca C quan tin t Singapore (MAS)ngy 1 thng Ging nm 1971. Nhim v chnh ca ngn hng l nhm thc y s tng
trng khng lm pht kinh t lin tc, v rt pht trin v khng ngng pht trin khu vc ti
chnh. Mc tiu ca MAS c lit k di y:
thc hin chnh sch tin t
Ban hnh cc loi tin t v kim sot lu thng ca n
T chc v qun l d tr ngoi hi ca nc ny
pht hnh chng khon chnh ph
gim st hot ng ca ngnh ngn hng v ti chnh trong nc
pht trin cc chin lc thc y Singapore l mt trung tm ti chnh quc t
Tnh c lp trong iu hnh chnh sch tin t
C quan Tin t ca Singapore c mt mc t ch ng k. Tng thng ch nh Ban gimc ca C quan Tin t ca Singapore. Tng thng v vic gii thiu ni cc b nhim Ch
tch Hi ng. Hi ng qun tr chu trch nhim v cc vn chnh sch v qun l chung
ca cc cng vic ca ngn hng. Hi ng qun tr chu trch nhim trc Quc hi ca
Singapore. C quan Tin t ca Singapore o lut cho php quyn hn rng ri cc gim
c iu hnh a ra quyt nh, quyn hn c th c thc hin bi C quan Tin t ca
Singapore. MAS Hin qun l cc o lut khc nhau lin quan n tin, khu vc ngn hng,
bo him, chng khon v ti chnh.
3.2. Ngn hng d tr Lin Bang M, NHTW Thy S, NHTW Php, NHTW Nht Bn,
v gn y l NHTW Chu u
A. Ngn hng d tr Lin Bang M: Cc d tr lin bang (ting Anh: Federal Reserve
System Fed) l ngn hng trung ng ca Hoa K. Bt u hot ng nm 1915 theo "o
lut D tr Lin bang" ca Quc hi Hoa K thng qua cui nm 1913. Cc d tr lin bang(vit tt l Fed) b ngoi l ngn hng ca chnh ph, bao gmHi ng thng c ng ti
7
http://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anhhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_trung_%C6%B0%C6%A1nghttp://vi.wikipedia.org/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3http://vi.wikipedia.org/wiki/Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i_Hoa_K%E1%BB%B3http://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0nghttp://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anhhttp://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_trung_%C6%B0%C6%A1nghttp://vi.wikipedia.org/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3http://vi.wikipedia.org/wiki/Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i_Hoa_K%E1%BB%B3http://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng -
8/6/2019 tnh c lp NHTW
8/29
th Washington c ch nh bi Tng thng Hoa K, y ban th trng, 12 Ngn hng
d tr lin bang khu vc v cc ngn hng thnh vin c s hu mt phn cc ngn hng d
tr lin bang khu vc. Ch tch Hi ng thng c ca Fed hin nay l Ben Bernanke.
Tnh php l v v tr trong chnh quyn
Cc b phn ca Cc d tr lin bang (Fed) c t cch php l khc nhau. Hi ng Thng
c ca Fed l c quan c lp ca chnh ph lin bang. Hi ng khng nhn ti tr ca Quc
hi v by thnh vin ca Hi ng theo c ch dn ch. Thnh vin ca Hi ng l c lp
v khng phi chp hnh yu cu ca h thng lp php cng nh hnh php. Tuy nhin, Hi
ng phi gi bo co ti Quc hi theo nh k. Theo lut, thnh vin ca Hi ng ny ch
ri chc v khi mn hn. Hi ng Thng c chu trch nhim vic hnh thnh v c th ha
chnh sch tin t. N cng gim st v quy nh hot ng ca 12 Ngn hng d tr lin bangkhu vc v h thng ngn hng Hoa K ni chung.
Cc Ngn hng d tr lin bang (Federal Reserve Banks) v danh ngha s hu bi cc ngn
hng thnh vin (mi ngn hng thnh vin gi c phn khng c kh nng chuyn nhng).
Theo Ta n ti cao M, cc Ngn hng d tr lin bang khu vc khng phi l cng c ca
chnh quyn lin bang, chng l cc ngn hng c lp, s hu t nhn v hot ng theo lut
php a phng. Phn quyt trn cng cho rng, cc Ngn hng d tr lin bang khu vc cth c coi l cng c ca chnh quyn lin bang theo mt s mc ch nht nh. Trong mt
phn quyt khc ta n cp bang, s khc bit gia Hi ng thng c v cc Ngn hng
c quy nh r rng.
Cc ngn hng s hu Ngn hng d tr lin bang khu vc l ca t nhn v rt nhiu trong s
c c phiu pht hnh trn th trng.
Giy bc do Fed pht hnh l ngun cung tin t v chng c a vo lu thng qua cc Ngn hng
d tr lin bang khu vc.
Vai tr v nhim v
TheoHi ng thng c, Fed c cc nhim v sau:
Thc thi chnh sch tin t quc gia bng cch tc ng cc iu kin tin t v tn dng vi
mc ch ti a vic lm, n nh gi c v iu ha li sut di hn
a. Gim st v quy nh cc t chc ngn hng m bo h thng ti chnh v ngn hng
quc gia an ton, vng vng v bo m quyn tn dng ca ngi tiu dng
8
http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%95ng_th%E1%BB%91ng_Hoa_K%E1%BB%B3http://vi.wikipedia.org/wiki/Ben_Bernankehttp://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%95ng_th%E1%BB%91ng_Hoa_K%E1%BB%B3http://vi.wikipedia.org/wiki/Ben_Bernanke -
8/6/2019 tnh c lp NHTW
9/29
b. Duy tr s n nh ca nn kinh t v kim ch cc ri ro h thng c th pht sinh trn
th trng ti chnh
c. Cung cp cc dch v ti chnh cho cc t chc qun l ti sn c gi tr, cc t chc
chnh thc nc ngoi, v chnh ph Hoa K, ng vai tr ch cht trong vn hnh h thng
chi tr quc gia.
T chc
Cu trc c bn gm
Hi ng thng c y ban th trng
Cc Ngn hng ca Fed
Cc ngn hng thnh vin (c c phn ti cc chi nhnh)
Mi ngn hng Fed khu vc v ngn hng thnh vin ca Cc d tr lin bang tun th s
gim st ca Hi ng thng c. By thnh vin ca Hi ng thng c c ch nh bi
Tng thng Hoa K v ph chun bi Quc hi. Cc thnh vin c la chn cho nhim k
14 nm (tr khi b ph trut bi Tng thng) v khng phc v qu mt nhim k. Tuy nhin,
mt thnh vin nu c ch nh phc v nt phn cha hon tt ca thnh vin khc c
th phc v tip mt nhim k 14 nm na, v d cu ch tch Hi ng l Alan Greenspan phc v 19 nm t 1987 n 2006.
y ban th trng gm 7 thnh vin ca Hi ng thng c v 5 i din t cc Ngn hng
d tr lin bang khu vc. Lun c mt i din ca ngn hng Fed ti Qun 2, thnh ph New
York (hin ti l Timonthy Geithner) l thnh vin trong y ban ny. Thnh vin t cc ngn
hng khc c lun phin theo thi gian 2 hoc 3 nm
Cc ngn hng d tr lin bang khu vc v ngn hng thnh vin
12 ngn hng khu vc d tr lin bang khu vc c thnh lp bi Quc hi l cc chi nhnh
ca h thng ngn hng trung ng, c t chc ging mt t chc t nhn. V d, c phn ca
ngn hng d tr lin bang khu vc do cc ngn hng thnh vin s hu. Vic s hu c phn
ny khc vi s hu c phn cng ty thng thng. Cc ngn hng d tr lin bang khu vc
hot ng khng v li nhun v vic s hu c phn ca n l iu kin tr thnh ngn
hng thnh vin. C phn khng th mua bn hay th chp. C tc n nh l 6% mt nm.
ng v mt ti sn, ngn hng Fed New York l ngn hng ln nht vi phm vi hot ng l
qun 2 tiu bang New York, thnh ph New York, Puerto Rico v qun o Virgin thuc Hoa
K.
9
http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=R%E1%BB%A7i_ro_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%C3%A0i_ch%C3%ADnhhttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=R%E1%BB%A7i_ro_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%C3%A0i_ch%C3%ADnh -
8/6/2019 tnh c lp NHTW
10/29
C tc c tr di dng khon b vo li sut cho phn d tr thiu ht c gi ti Fed. Theo quy
nh ca lut php, mi ngn hng phi duy tr t l d tr bt buc m phn ln t ti Fed. Cc d
tr lin bang khng tr li sut cho cc khon d tr ny.
TNH C LP TRONG CHNH SCH TIN T
Kim sot cung ng tin t: Cc d tr lin bang kim sot quy m ngun cung ng tin t
bng cc hot ng th trng m qua Fed mua hoc cho mn cc loi tri phiu, giy tc gi. Nhng t chc tham gia mua bn vi Fed gi l ngi giao dch u tin (primary
dealers). Tt c hot ng th trng ca Fed Hoa K u tin hnh ti bn giao dch th
trng ca Ngn hng d tr lin bang khu vc New York vi mc ch l t c t l li
sut tri phiu lin bang gn mi t l mc tiu.
Thc hin chnh sch tin t
Mua v bn tri phiu chnh ph: Khi Cc d tr lin bang (Fed) mua tri phiu chnh
ph, tin c a thm vo lu thng. Bi c thm tin trong lu thng, li sut s gim
xung v chi tiu, vay ngn hng s gia tng. Khi Fed bn ra tri phiu chnh ph, tc ng s
din ra ngc li, tin rt bt khi lu thng, khan him tin s lm tng li sut dn n vay
n t ngn hng kh khn hn. Quy nh lng tin mt d tr: Ngn hng thnh vin cho vay
phn ln lng tin m n qun l. Nu Fed yu cu cc ngn hng ny phi d tr mt phn
lng tin ny, khi phn cho vay s gim i, vay mn kh hn v li sut tng ln.Thayi li sut ca khon vay t Fed: Cc ngn hng thnh vin ca Fed vay tin t Fed trang
tri cc nhu cu ngn hn. Li sut m Fed n nh cho cc khon vay ny gi l li sut chit
khu. Hot ng ny c nh hng, tuy nh hn, v s lng tin cc thnh vin s c vay.
T l chit khu
Cc d tr lin bang thc hin chnh sch tin t ch yu bng cch nh hng "li sut quvn ti Fed". y l t l cc ngn hng n nh vi nhau cho khon vay qua m cc qu t
cc ti Cc d tr lin bang. T l ny do th trng quyt nh ch Fed khng p buc. Tuy
vy, Fed s c gng tc ng t l ny con s ph hp vi t l mong mun bng cch b
sung hoc hn ch ngun cung tin t thng qua hot ng ca n trn th trng. c d tr
lin bang cn n nh t l chit khu li sut m cc ngn hng thng mi phi tr khi vay
tin t Fed. Tuy nhin, cc ngn hng thng la chn cch vay qu t cc ti Fed t mt
ngn hng khc mc d li sut ny cao hn t l chit khu ca Fed. L do ca cch la chn
ny l vic vay tin t Fed mang tnh cng khai rng ri, n s a n ch ca cng chng
10
http://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_chi%E1%BA%BFt_kh%E1%BA%A5uhttp://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_chi%E1%BA%BFt_kh%E1%BA%A5uhttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_Fed&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_Fed&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=T%E1%BB%B7_l%E1%BB%87_chi%E1%BA%BFt_kh%E1%BA%A5u&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_chi%E1%BA%BFt_kh%E1%BA%A5uhttp://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_chi%E1%BA%BFt_kh%E1%BA%A5uhttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_Fed&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_Fed&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=T%E1%BB%B7_l%E1%BB%87_chi%E1%BA%BFt_kh%E1%BA%A5u&action=edit&redlink=1 -
8/6/2019 tnh c lp NHTW
11/29
v kh nng thanh khon v mc tin cy ca ngn hng ang i vay.C hai t l trn chi
phi li sut u i, l t l thng cao hn 3% so vi "li sut qu vn ti Fed". Li sut u
i l t l m cc ngn hng tnh li i vi khon vay ca nhng khch hng tin cy nht.
mc li sut thp, cc hot ng kinh t c thc y v chi ph i vay thp, do m ngi
tiu dng v cc doanh nghip tng cng mua bn. Ngc li, li sut cao a n km hm
kinh t v chi ph i vay cao hn. Cc d tr lin bang thng iu chnh li sut qu vn ti
Fed mi ln mc 0,25% hoc 0,5%. T nm 2001 n gia nm 2003, Fed h li sut 13
ln, t 6,25% xung 1% nhm chng li xu hng suy thoi kinh t. Thng 11 nm 2002, li
sut do Fed iu chnh ch cn 1,75% v nhiu mc thp hn c t l lm pht. Ngy
25/03/2003, "li sut qu vn ti FED"tt xung mc 1%, con s thp nht k t thng 07
nm 1958 0,68%. Bt u t gia thng 06/2004, Cc d tr lin bang bt u nng li sut
nh hng 17 ln lin tc ln 5,25% ngy 08/08/2006. C th, Fed cng n lc cc hotng mua bn trn th trng nhm thay i t l cho vay di hn, tuy nhin nng lc ca n
yu hn rt nhiu cc nh ch ti chnh t nhn.
B. NHTW Php:
V tr php l: Ngn hng TW Php thnh lp 18/1/1800, ra i trong bi cnh t nc trong
thi k cch mng, n nh du 1 bc ngot ca nn KT Php, NHTW l c quan pht hnh
giy bc v iu tit nn kinh t. NHTW Php l c quan u no iu tit th trng tin t,ti ngy nay c chng minh l ng n.
NHTW Php c v tr quan trng trong Lin minh chu u EU, mt phn ca h thng Ngn
hng Trung ng chu u c xc nh bi Hip c Maastricht.. N tham gia thc hin
nhim v v t c cc mc tiu c giao h thng ny ca Hip c. Vic chia s trch
nhim gia cc ECB v cc NCBs l da trn phn cp quan trng ca vic thc hin ca
chnh sch tin t duy nht ESCB (Ngn hng TW Chu u) ny.
V ti ngy nay NHTW Php (Banque de France) thc hin chnh sch tin t duy nht trong khun
kh ca ESCB, n thc hin nghip v th trng m, cung cp cc c s ng v yu cu t chc tn
dng gi d tr ti thiu trn ti khon vi ngn hng trung ng quc gia.
Nhn s: o lut ca ngy 24 Thng 1 nm 1984 v hot ng v gim st ca cc t chc tn
dng, c gi l "o lut Ngn hng", phn chia nhim v gim st khc nhau gia ba c
quan ring bit i hc: U ban iu tit Ngn hng (Comit de la rglementation bancaire), cc
t chc tn dng ban ( Comit des tablissements de tn dng) v y ban Ngn hng (y ban
bancaire). Cc Banque de France l lin quan cht ch vi cc hot ng ca h.
11
http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_%C6%B0u_%C4%91%C3%A3i&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_Fed&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/Suy_tho%C3%A1i_kinh_t%E1%BA%BFhttp://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BA%A1m_ph%C3%A1thttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_FED&action=edit&redlink=1http://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=vi&sl=en&tl=vi&u=http://www.ecb.int/&rurl=translate.google.com.vn&twu=1&usg=ALkJrhhwg4AcYb2UuxKeQjzkopm5EJGGLwhttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_%C6%B0u_%C4%91%C3%A3i&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_Fed&action=edit&redlink=1http://vi.wikipedia.org/wiki/Suy_tho%C3%A1i_kinh_t%E1%BA%BFhttp://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BA%A1m_ph%C3%A1thttp://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=L%C3%A3i_su%E1%BA%A5t_qu%E1%BB%B9_v%E1%BB%91n_t%E1%BA%A1i_FED&action=edit&redlink=1http://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=vi&sl=en&tl=vi&u=http://www.ecb.int/&rurl=translate.google.com.vn&twu=1&usg=ALkJrhhwg4AcYb2UuxKeQjzkopm5EJGGLw -
8/6/2019 tnh c lp NHTW
12/29
Ngoi ra cn c c quan gim st an ton, y ban t vn ti chnh, php lut, t vn ti chnh,
y ban ha gii ngn hng
Ngn hng ca Php c qun l bi mt Hi ng
Thng c v hai Ph Thng c Ngn hng ca Php;
Hai thnh vin do Ch tch Quc hi v hai thnh vin b nhim Ch tch Thng vin
c tnh thm quyn ca mnh v ca h kinh nghim chuyn mn hoc kinh t vo lnh vc ti
chnh;
Hai thnh vin c ch nh bi mt Ngh nh ni cc theo ngh ca B trng ph
trch ca nn kinh t, c tnh n nng lc v kinh nghim chuyn mn trong ti chnh, kinh
t sau l mt h thng gim st v iu hnh qun l cp cao NHTW.
Tnh c lp trong iu hnh chnh sch tin t: Tnh c lp ca Ngn hng Php th hin kh
r nt, l mt trong s nhng ngn hng in hnh ti Lin minh chu u, sau y l mt s
tnh c lp trong iu hnh chnh sch tin t. Ngn hng ca Php c th chuyn mt s hoc
tt c cc thng tin m n gi lin quan n tnh hnh ti chnh ca ch trng cho cc ngn
hng trung ng khc, cc t chc khc c
trch nhim thc hin cc bi tp tng t nh y thc cho Ngn hng Php, v t chc tn
dng cc t chc ti chnh khc
Theo iu L141-9 B lut Ngn hng PhpNgn hng ca Php c th thc hin, cho ti khon ring ca mnh v cho cc bn th ba, bt
k giao dch lin quan n vng, phng tin thanh ton, chng khon bng ngoi t hoc
c xc nh bi tham chiu n mt khi lng vng. Ngn hng ca Php c th cho vay
hoc vay tin euro hoc bng tin nc ngoi n v i t ngn hng nc ngoi v nc
ngoi hoc quc t t chc tin t hoc cc c quan. Khi cc giao dch ny c thc hin,
Ngn hng ca Php c yu cu hoc cung cp nhng bo m m n cho l thch hp.
iu L142-9 Lut NH Php
Cc i l ca Ngn hng ca Php b rng buc bi b mt chuyn nghip.
H khng th ly hoc nhn c mt nm gi c phn hoc bt k li ch khc, tin cng ca
bt c loi no trong khi tr li lm vic cho hoc t vn cho mt hoc tin cng nghip,
thng mi, ti chnh, tr khi mt thc th no. Nhng quy nh ny khng p dng cho vic
sn xut ca khoa hc, vn hc ngh thut cng trnh.
C. NHTW Thy S:Kinh t Thy S l mt trong nhng nn kinh t n nh nht th gii. Chnh sch an ninh tin
t v gi kn b mt ngn hng lm cho Thy S tr thnh mt ia im an ton cho cc nh12
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
13/29
u t. Do t nc c din tch nh v chuyn mn ha cao trong lao ng nn ngnh cng
nghip v thng mi l cc nhn t cha kha cho nn kinh t Thy S. Thy S l nc c
mc sng cao, vi GDP bnh qun u ngi l 33800 USD. Thy S cng l thnh vin ca
nhiu t chc thng mi nh OECD, WTO, EFTA, JEC. Thy S l mt quc gia ni ting
trong lnh vc ngn hng, cc ngn hng y l ch gi tin ca nhiu nh u t v ngi
dn trn th gii.
NHTW Thy S l mt trong nhng NHTW trn th gii i theo m hnh Ngn hng Trung
ng c lp vi Chnh ph, trc thuc Quc hi. Theo m hnh ny Ngn hng Trung ng
khng nm trong ni cc ca Chnh ph. Quan h gia Ngn hng Trung ng v Chnh ph
l quan h hp tc.
D. NHTW Nht Bn:
V tr php l: Ngn hng TW Nht c thnh lp theo lut Ngn hng Nht Bn. Ngn hngtrung ng Nht bn i vo hot ng vo 10-10-1882. Theo lut Ngn hng Nht Bn, Ngn
hng Trung ng Nht Bn l c quan pht hnh giy bc ngn hng v kim sot tin t v
vi mc ch gii quyt sun s cc qu c thc hin gia cc ngn hng v cc t chc ti
chnh khc l m bo rng lng tin v qua gp phn vo vic duy tr trt t ca th
trng ti chnh!
Chnh sch m NTHW Nht theo ui l n nh gi c
Nhn s: T chc: Theo iu 7 Lut Ngn hng Nht:
Ngn hng Nht Bn tr s chnh t ti Tokyo.
Ngn hng Nht Bn, B Ti chnh Php lnh, theo s ph duyt ca B trng B Ti
chnh, bao gm c vn phng chi nhnh c thnh lp, di chuyn, hoc c th c bi b
Ngn hng Nht Bn, B Ti chnh Php lnh, theo s ph duyt ca B trng B Ti
chnh, thnh lp c quan x l mt phn ca kinh doanh ca mnh, hoc c th c bi b.
B trng B Ti chnh, trong trng hp n xin ph duyt hai khon trn, nu khnglin quan n ng dng c ph duyt, kp thi, v phi cng b cng khai cc ni dung ca
ng dng v cc l do
y ban Chnh sch Ngn hng Nht Bn Hi ng Chnh sch c t l c quan quyt
nh cao nht. y ban chnh sch, cng nh xc nh tin t v chnh sch kim sot tin t,
kinh doanh, hn thi hnh v cn b khc ti c quyn gim st vic thc hin cc nhim v ca
mnh (ngoi tr ca kim ton vin v c vn).
Cn b Ngn hng Nht Bn, nh cc s quan, Ch tch, Ph Ch tch (hai), Hi ng thnh
vin (6), kim ton vin (trong vng ba), Gim c (trong vng 6), t vn vin (mt s ngi)
13
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
14/29
nm. Trong s ny, Ch tch, Ph Ch tch v Hi ng thnh vin, v to nn y ban Chnh
sch. Ngn hng c 15 trm t Vin Vn phng chnh. bit thm thng tin,t chc ca
Ngn hngxin vui lng. Tnh c lp trong iu hnh chnh sch tin t: Nhn vo lch s va
qua ca t nc, chnh sch tin t ngn hng trung ng c chng minh l d b p lc
lm pht i vi qun l kinh t. V l do ny, chnh sch tin t l chnh sch quan trng
iu tit th trng ti chnh trong nc.
Thng 6 nm 1997, hai nguyn tc "c lp" v "minh bch" trong hot ng Ngn hng ca
Lut NH Nht Bn c sa i hon ton, Lut Ngn hng Nht Bn c sa i c
hiu lc vo ngy 1 Thng t 1998. Vi mc tiu l n nh gi c chnh sch tin t c thc
hin thng qua th trng ti chnh thu ht li sut, cc chnh sch c bn c xc nh bi
Hi ng Chnh sch ca Ngn hng ca Nht Bn. y ban Chnh sch hp quyt nh
chnh sch tin t, l "Hi ngh Chnh sch tin t", vo thng Ging - c t chc hailn. Ngoi ra, chnh sch tin t l c th bi v mt tc ng ln n cuc sng ca ngi dn,
Ngn hng phi n lc lm r cc ni dung v quy trnh ca cng vic ra quyt nh v
chnh sch tin t. C th, cc ni dung ca Hi ngh Chnh sch tin t quyt nh (nh bn n
v chnh sch kinh t v th trng ti chnh quy nh ti chnh ti bt k thi gian nht nh)
v xut bn kp thi, ch tch ca Thng c t chc mt cuc hp bo, chi tit quyt nh v
gii thch. Cc th tc t tng Tm li, xut bn 10 nm sau khi cc pht s tit l lch s ca
cc cuc tranh lun i n quyt nh. Cc bn "Bo co v tin t v kim sot tin t," ngoi
cc m t gi n ch n, theo yu cu ca Quc hi, tham d cc y ban ca c nh l Ch
tch v cc nhn vin khc, Nht Bn v hy tr li cho cu hi v chnh sch v qun l
hot ng ca ngn hng.
Quyt nh v iu kin kinh t v gi c nh l mt tin ca Ngn hng v nhng tng
c bn ca n v chnh sch tin t thch hp c th gii thch r rng l rt quan trng i vi
tt c mi ngi v trch nhim cng cng. Ngoi ra, chnh sch tin t c thc hin thng
qua cc th trng ti chnh, bng cch tham gia th trng hiu c khi nim ca Ngn
hng d kin s thm nhp hiu qu hn chnh sch tin t.
D. Ngn hng trung ng chu u (ECB) l mt trong nhngngn hng trung ng quan trng nht trn th gii chu trch nhimv chnh sch tin t ca 16 quc gia thuc khu vc ng euro,cthnh lp 1/6/1998, tr s t ti thnh ph Frankfurt, c. ECB lngn hng trung ng trc thuc Quc hi, c lp vi chnh ph,iu hnh ngn hng l ban gim c, ng u l Ch tch v
hi ng cc thng c bao gm thnh vin ca ban gim c vi din cc ngn hng trung ng thuc h thng cc ngn hngtrung ng chu u (ESCB). ECB c lp thc hin chnh snh tin
14
http://www.boj.or.jp/type/list/soshiki.htmhttp://www.boj.or.jp/type/list/soshiki.htmhttp://www.boj.or.jp/type/list/soshiki.htmhttp://www.boj.or.jp/type/list/soshiki.htm -
8/6/2019 tnh c lp NHTW
15/29
t nh s dng cc cng c: lI sut tI chit khu, hot ng th trngm, t l d tr bt buc, m khng b rng buc bi chnh ph vchi tiu ngn sch, chi tiu cho khu vc kinh t cng cng, tr cp bohim, nhm duy tr mc gi c n nh ca nn kinh t, thc ytng trng kinh t.4. Thc tin v phn tch tnh c lp ca NHNN Vit Nam
Vit nam, Ngn hng Trung ng c thnh lp thuc s hu ca nh nc, gi l Ngn hng Nh
nc Vit Nam. Khi nim Ngn hng Nh nc Vit Nam c quy nh c th trong lut Ngn
hng Nh nc 12/1997 nh sau: Ngn hng Nh nc Vit Nam l c quan ca Chnh ph v l
Ngn hng Trung ng ca nc Cng Ha X Hi Ch Ngha Vit Nam, Ngn hng Nh nc
Vit Nam thc hin chc nng qun l nh nc v tin t v hot ng ngn hng; l ngn
hng pht hnh tin, ngn hng ca cc t chc tn dng v ngn hng lm dch v tin t cho
Chnh ph. Hot ng ca Ngn hng Nh nc nhm n nh gi tr ng tin, gp phn bo
m an ton hot ng ngn hng v h thng cc t chc tn dng, thc y pht trin kinh t- x hi theo nh hng x hi ch ngha.Ngn hng Nh nc l mt php nhn, c vn
php nh thuc s hu nh nc; c tr s chnh ti Th H Ni.
V tr v chc nng ca Ngn hng nh nc Vit Nam: Ngn hng nh nc vit nam l c
quan ca chnh ph v l ngn hng trung ng ca nc Cng ha x hi ch ngha vit nam.
L c quan ngang b, thng c ngn hng nh nc l mt thnh vin ca chnh ph c hm
tng ng vi b trng
- Ngn hng Nh nc thc hin chc nng qun l nh nc v tin t v hot ng ngn
hng; l ngn hng pht hnh tin, ngn hng ca cc t chc tn dng v ngn hng lm dch
v tin t cho Chnh ph.
- Hot ng ca Ngn hng Nh nc nhm n nh gi tr ng tin, gp phn bo m an
ton hot ng ngn hng v h thng cc t chc tn dng, thc y pht trin kinh t - x hi
theo nh hng x hi ch ngha
- Ngn hng Nh nc l mt php nhn, c vn php nh thuc s hu nh nc; c tr s
chnh ti Th H Ni.
TNH C LP CA NGN HNG TRUNG NG (NHNN Vit Nam) V C CH
IU HNH CHNH SCH TIN T VIT NAM
Tnh c lp ca ngn hng nh nc Vit Nam vi chnh ph
Ti hu ht cc nc, ngn hng trung ng l mt t chc iu tit, c lp, khng nm trong
b my hnh php. nc ta ngn hng nh nc thuc chnh ph, thng c ngn hng nh
nc l mt thnh vin ca chnh ph c hm tng ng vi b trng. V Vit Nam iu cng khng ngoi l.
15
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
16/29
Theo cc cp bc m ngn hng trung ng c lp vi chnh ph, ngi ta chia lm 4 cp :
Mc cao nht l: c lp trong vic thit lp mc tiu NHTW c trch nhim quyt nh
n CSTT v ch t gi nu nh n khng c th ni
Mc c lp th hai: c lp trong vic xy dng ch tiu hot ng NHTW c giao
trch nhim c trch nhim quyt nh n CSTT v ch t gi nhng khc vi kiu c
lp v mc tiu, c lp trong vic xy dng ch tiu hot ng c mt mc tiu ch yu
c xc nh r rng trong lut. V d trong diu l t chc v hot ng ca ECB quy nh
mc tiu l n nh gi c, v ECB c quyt nh ch tiu hot ng.
Mc c lp thp hn l: c lp trong vic la chn cng c diu hnh, quc hi v
chnh ph quyt nh ch tiu chnh sch tin t, c s tha thun, bn bc vi NHTW, NHTW
c trch nhim hon thnh ch tiu
Mc thp nht l: mc c lp b hn ch thm ch l khng c chnh ph s quytnh chnh sch cng nh can thip vo qu trnh thc thi chnh sch.
Vy liu mt ngn hng trung ng (NHT) c lp c gip duy tr mc lm pht thp v
ng gp vo tng trng kinh t cao hn hay khng? V liu mt m hnh NHT c lp c
thch hp trong iu kin nn kinh t Vit Nam hin nay hay khng?
i chiu vi cc mc c lp trn th NHNN Vit Nam hin nay ang mc c lp
thp nht vit nam hin nay th NHTW cha c tnh c lp my vi chnh ph vit nam
khng thit lp mc tiu, xy dng ch tiu hot ng hay la chn cng c thc hin v d
nh quyt nh v t chc thc hin chnh sch tin t quc gia
- Quc hi quyt nh v gim st vic thc hin chnh sch tin t quc gia, mc d kin
lm pht hng nm trong mi tng quan gia ngn sch v tng trng kinh t
- Chnh ph xy dng chnh sch tin t quc gia, mc li sut d kin hng nm a ln
quc hi quyt nh
- Ngn hng trung ng cp v thu hi giy php cho cc t chc tn dng do chnh ph
ph duyt
Qua ta c th thy, NHNN vit nam c tnh c lp vi chnh ph cn rt thp. Chnh v
tnh c lp thp nh vy m hiu qu ca chnh sch tin t kh c th c tnh hiu qu cao,
nht l vic n nh lm pht v th trng tin t v thi trng ti chnh.Mt khc ngn hng
vn l mt n v, t chc thuc chnh ph nht l khi chnh ph cn ch qun nhiu doanh
nghip nh nc nn i khi NHNN rt kh strong vic c mnh lnh tri ngc vi s
mnh v cc chnh sch tin t v cc quy ch iu tit ngn hng tng mai ca mnh.Vvy n lc NHNN vit nam cn c tnh c lp mt cch r rt trc bi cnh hi nhp hin
16
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
17/29
nay. Khi m th trng lun c nhng bin ng mang tnh kh lng trong thi k khng
hong. V th NHNN cn phi c c lp r rng khi c th a ra mt quyt nh hp l trong
mt thi gian nhanh chng. Gip nn kinh t thot ra nhng vn kh khn.Duy nht vo
thi im u nm 2008 khi m lm pht ang mc cao nht th dng nh vai tr ca
NHTW mi c tnh t ch cao nht, khi m NHNN a ra nhng quyt nh mau l. Nh vic
tng li sut c bn, gip cho ngn hng thng mi tng li sut m bo kh nng thanh
ton.Trong bi cnh hin nay khi m cuc khng hong tc ng khng nh ti vit nam, vi
gi kch cu h tr li sut, cng thm cc tp on tng cng ty ln, nh nc lm n khng
hiu qu. V vy gip cc tng cng ty, tp on nh nc, chnh ph c th ra mnh
lnh ch th ngn hng nh nc c th hng dn cc ngn hng thng mi ni lng cc
quy ch hay mt s khon n xu.Qua kinh nghim ca mt s quc gia trn th gii th vic
NHTW c mi lin h vi chnh ph c t l nghch vi lm pht, v thm ht ngn sch.iu 3 Lut NHNN khng nh: Quc hi quyt nh v gim st vic thc hin
CSTT quc gia, mc lm pht d kin hng nm trong mi tng quan vi cn i ngn sch
nh nc v mc tng trng kinh t.... Chnh ph xy dng CSTT quc gia, mc lm pht d
kin hng nm trnh Quc hi quyt nh; t chc thc hin CSTT quc gia; quyt nh lng
tin cung ng b sung cho lu thng hng nm, mc ch s dng s tin ny v nh k bo
co U ban Thng v Quc hi; quyt nh cc chnh sch c th khc v cc gii php thc
hin..... .
iu 4 Lut NHNN quy nh: Chnh ph thnh lp Hi ng t vn CSTT quc gia
t vn cho Chnh ph trong vic quyt nh nhng vn thuc v nhim v, quyn hn ca
Chnh ph v CSTT. Nhim v v quyn hn ca Hi ng t vn CSTT quc gia do Chnh
ph quy nh..
Nh vy, hin ti mc d c quy nh l NHTW ca nc Cng ho x hi ch ngha
Vit Nam, nhng thm quyn ca NHNN trong xy dng v iu hnh CSTT cn hn ch,
NHNN c mc c lp thp v chu s can thip hnh chnh ton din ca Chnh ph.
NHNN ch l c quan xy dng d n CSTT Quc gia Chnh ph trnh Quc hi quyt
nh, trn c s , NHNN t chc thc hin; vic quyt nh lng tin b sung vo lu
thng hng nm cng do Chnh ph quyt nh, NHNN c trch nhim iu hnh trong phm
v c duyt, Trong khi chc nng NHTW cha c khng nh r nt, NHNN li c
trch nhim thc hin nhiu nhim v thuc v chc nng qun l nh nc. Ngoi ra, v l c
quan ca Chnh ph nn c khi NHNN phi thc hin nhng nhim v khng ph hp vimc tiu ca CSTT, chng hn nh ti cp vn khoanh, xo n cc khon vay ca NHTM
17
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
18/29
Nh nc... y cng l mt trong nhng nguyn nhn lm hn ch hiu qu hot ng ca
NHNN, nht l trong vic thc hin mc tiu n nh gi tr ng tin.
Ngn hng trung ng c lp trong qun l chnh sch tin t
Cc cng c ca chnh sch tin t
Cng c ti cp vn v li sut chit khu
Ti vit nam vo u thi gian 2008 khi m ngn hng trung ng bt cc ngn hng
thng mi c phn phi mua cc giy t c gi. Khong 30000 t VN do vy vi c sc
trn th trng, cc ngn hng vit nam vn cn nh, non tr khng chu c c sc, v vy
cuc ua li sut gia cc ngn hng thng mi xy ra c th huy ng c ngun tin
thanh khon. Trc tnh hnh NHNN phi ti cp vn cho cc NHTM dn n lng
tin lu thng trn th trng m nhiu hn v chnh sch tin t ca NHNN Vit Nam gp
tht bi trong vic kim ch lng tin lu thng trong th trng khi bt cc NHTM mua ccgiy t c gi
NHNN cn c vo hn mc tn dng ca cc NHTM cp tn dng ch khng cn c vo
cc giy t c gi m cc NHTM nm gi hay da vo nhu cu thc t ca cc NHTM ti
cp vn.
Cng c t l d tr bt buc
-Vit nam ti nm 2007 khi m tnh hnh lm pht nc ta kh cao. NHNN p dng bin
php rt tin trong lu thng bng cch tng d tr bt buc. Trong giai on ny hu ht cc
NHTM u tng t l d tr t 5% - 10%.
- Vic tng t l d tr bt buc nh vy s gy kh khn cho NHTM v cc doanh nghip
trong vic u t. Khi m NHTM c chi ph u t cao, hn ch u t cc khon u t khc
v cc khon u t pht sinh. i vi cc doanh nghip th cng kh khn v trc y h d
dng vay tin t cc ngn hng thng mi u t vo lnh vc sn xut. C th ni trc
nm 2007 vic tng trng tn dng Vit Nam lun mc cao, c nhng thi im tng
trng tn dng sp x GDP ca Vit Nam, v th cc doanh nghip gp kh khn khi h
quen vay t cc ngn hng thng mi u t.Thi im hin ti khi m tnh hnh kinh t
ang gp kh khn bi cuc khng hong kinh t ton cu tc ng n li sut ca h
thng cc ngn hng vit nm 2008. Kinh t vit nam c du hiu gim pht trin bi cc
doanh nghip thiu vn u t cho hot ng sn sut. gii quyt vn ny, chnh ph
h tr bng gi kch cu li sut 4% ng thi ngn hng nh nc vit nam gim t l d tr
bt buc ti NHTMCng c th trng m
18
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
19/29
Thng qua nghip v th tng m m vai tr ca NHNN Vit Nam trong nn kinh t c
th hin mt cch r rng, vi s linh hot ca NHNN gp phn n nh th trng tin t,
thc y qu trnh sn xut ca cc doanh nghip.
Cng c li sut tn dng
Cng c hn mc tn dng
Lm pht tng cao trong nm 2008, NHNN p dng hn mc tn dng cho cc NHTM,
nhng h thng ngn hng ca chng ta cha tm vt qua c sc trn th trng, nn
bin php ny ca NHNN Vit nam li gy tc dng ngc li vi mc ch ban u t ra.
T gi hi oi
Nm 2008 khi m tnh hnh lm pht c du hiu khng gim, vi vic p dng cng c li
sut v cng c th trng m dng nh khng c my tc dng trong vic kim ch lm
pht, th cng c t gi c nhc n cu cch cho vic kim ch lm pht, v trong giaion ny xut khu gim, nhp khu tng nh vy tng cung tng vi vic p dng t gi thp
khin khi ngoi u t vo vit nam gim, nh vy s lm gim cung ngai t, dn n tng
cu s gim, dn n mc tiu lm pht gim.
Kt lun: Qua nhng nhn nh trn chng ta c th thy mt phn no trong tnh
c lp ca NHNH Vit Nam, thit ngh trong thi k pht trin v hi nhp nh hin
nay th s c lp ca NHTW l mt iu tt yu ca lch s khch quan!
Trn c s nghin cu v phn tch ti xin c a ra quan im v mt s
xut nh sau:
Thc t cho chng ta thy rng NHNN VN c mc c lp cn kh thp, cng
bi v ch d ca nc ta, l mt trong nhng nguyn nhn lm gim hiu qu ca
NHNH ni ring v nn kinh t ni chung trong giai on hin nay.V vy, nng cao
tnh c lp ca NHNN l mt trong nhng iu kin tin quyt to tin cn bn
trong hiu qu hot ng v l nn tng quan trng bo m trc ht NHNN thc s l
NHT v sau l tin ti mt NHT hin i.
Trong khun kh bi nghin cu ny, em phn tch a ra mt s xut chnh sch chnh
nhm to iu kin v c s NHNN c th c lp hn, qua k vng lm cho chnh sch
tin t tr nn c hiu lc, hiu qu hn i vi cc mc tiu kim sot lm pht, gim thm
ht ngn sch v n nh h thng ti chnh.
V a v php l: Trong d tho Lut NHNN sa i, c NHNN son tho chun b trnh
Chnh ph, a v php l ca NHNN vn c gi nguyn, tc l c quan ngang b ca Chnh
19
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
20/29
ph. iu ny cho thy chnh bn thn NHNN vn cha sn sng cho mt a v mi c tnh
c lp hn i vi Chnh ph. Tuy nhin, cho d NHNN sn sng cho mt v th c lp
mi th vi cu trc th chnh tr hin nay cng vi nhng quan h c tnh thng l gia
NHNN vi cc c quan khc ca Chnh ph th mc tiu c lp hon ton vi cc quyt sch
Chnh ph l cha kh thi.
Khi a v php l khng c c lp th kh nng c lp v mc tiu v qu trnh thc thi
chnh sch cng t nhiu b gii hn. p dng cch thc gin tip theo hng lm tng tnh c
lp ca NHT trong iu kin mi trng kinh t - chnh tr nh hin nay Vit Nam, c v
l cch thc c hiu qu nht trong ngn hn v trung hn. Bc i u tin c tnh th
nghim cho mt NHT c lp l cho php NHNN c c lp trong vic la chn mc tiu
chnh sch u tin trong nhm cc mc tiu c chn la ph hp vi iu kin nn kinh t
v m m khng nht thit phi ph hp vi cc chnh sch khc ca Chnh ph.
V mc tiu: Lut cn a ra mt hoc mt nhm cc mc tiu chnh sch c th, r rng v
thng nht. Quc hi cn loi b nhng mc tiu chung v khng r rng nh m bo quc
phng an ninh hay nng cao i sng nhn dn. Nghin cu mc tiu chnh sch ca cc
NHT trn th gii cho thy chng thng tp trung vo cc mc tiu chnh nh kim sot
lm pht, duy tr cng n vic lm, tng trng kinh t, n nh h thng tin t v th trng
ti chnh (Cecchetti, 2008). NHNN nn c trao quyn la chn mc tiu cho tng thi k
ph hp vi iu kin kinh t v m m khng chu s can thip hay ch o t pha Chnh ph
hay cc c quan lin quan khc.
V quyt nh thc thi chnh sch: Thng c phi c trao quyn quyt nh trong vic thc
thi cc chnh sch tin t v t chu trch nhim v cc quyt nh ch khng nn thng qua
Chnh ph. iu ny khng nhng gp phn lm tng tnh ch ng cho NHNN m cn lm
gim tr ngoi ca chnh sch tin t - mt yu t quan trng lm gim tnh hiu lc cachnh sch.
V quan h vi ngn sch: m bo hiu qu ca chnh sch tin t, nhng nhim v khc
nh tm ng chi ngn sch cng nn c quy nh li Thng c c quyn t chi trong
mc tiu thm ht ngn sch c Quc hi ph duyt hng nm v ch ng trong vic iu
hnh cung, cu tin trn th trng.
V t chc v c ch ti chnh: Thc hin tt chnh sch tin t i hi NHNN phi thu ht
c i ng ln nhng chuyn gia u ngnh v ti chnh, ngn hng nn cn phi cnh tranh
20
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
21/29
vi cc ngn hng thng mi trong vic thu ht chuyn gia v mi trng lm vic v ch
lng thng. Hn na, cho vic thc thi chnh sch c tnh phn bin cao, Thng c cn
c trao quyn ch ng trong vic thnh lp Ban t vn chnh sch tin t, trong quy t
khong 10 ngi, gm nhng chuyn gia u ngnh c kinh nghim qun l v t vn ti cc
NHT ca cc nc pht trin am hiu v iu kin kinh t Vit Nam.
V trch nhim gii trnh:Nng cao tnh c lp v t ch ca NHNN i vi cc mc tiu v
quyt nh chnh sch phi i km vi trch nhim gii trnh y v minh bch. Thng c
NHNN theo nh k hoc theo ngh phi c trch nhim gii trnh trc Quc hi v cc
quyt nh chnh sch trong gii hn chc nng v thm quyn c giao ph.
Kt lun: Cc bng chng thc nghim cho thy mt m hnh NHT c lp hn s gip kim sot
tt lm pht v lm gim thm ht ngn sch nhng khng c bng chng r rng i vi tng trngkinh t. Tuy nhin, duy tr lm pht thp v mt cn cn ngn sch cn bng cng l nhng mc tiu
quan trng v n khng nhng to iu kin cho vic phn b c hiu qu hn cc ngun lc ca nn
kinh t m cn gip duy tr tnh n nh ca h thng ti chnh v nn kinh t, gp phn vo tng
trng kinh t v m bo an sinh x hi.Phn tch bi cnh nn kinh t Vit Nam hin nay cho thy
lm pht cao i km vi bt n v m lm bc l nhiu hn ch trong vic xy dng v thc thi cc
chnh sch tin t m mt trong nhng nguyn nhn quan trng l do NHNN thiu tnh c lp trong
vic hoch ch v thc thi chnh sch. Nng cao tnh c lp ca NHNN Vit Nam v a v php l,v cng c v mc tiu chnh sch cng nh v t chc, nhn s v ti chnh l nhng yu cu cn
thit nhm to c s cho s can thip c hiu qu hn ca NHNN vo h thng kinh t, gp phn kim
ch lm pht, duy tr tnh n nh v thc y tng trng kinh t Vit Nam bn vng hn.Cn trnh
khuynh hng cho rng, nng cao vai tr c lp ca NHTW ngha l NHTW thot ly hon ton khi
Chnh ph. Mc tiu cui cng ca CSTT v cng l mc tiu hot ng ca NHTW l n nh gi c,
thc y tng trng kinh t. V vy, cn thit lp cc quy nh php l v mi quan h gia NHTW
vi Chnh ph nhm bo m hot ng ca NHTW h tr tt cho cc chng trnh kinh t ca Chnh
ph:
+ NHTW tham gia vo vic son tho cc chng trnh, chnh sch kinh t ca Chnh
ph v t kin ca mnh v cc quyt nh ca Chnh ph; t vn cho Chnh ph v
nhng vn quan trng lin quan n nhim v v thm quyn ca NHTW.
+ NHTW v cc B, Ngnh thuc Chnh ph duy tr c ch trao i, cung cp thng tin
theo di, nm bt kp thi cc din bin v m ca nn kinh t.
Tin ti thc hin Chnh sch lm pht mc tiu. Lm pht mc tiu l mt trong nhng
khun kh CSTT m theo , NHTW hoc Chnh ph thng bo mt s mc tiu trung di
21
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
22/29
hn v lm pht v NHTW cam kt t c nhng mc tiu ny. lm c iu ny,
NHNN phi c quyn c bit theo ui mc tiu lm pht v t mnh t ra cc cng c
ca CSTT. Bn cnh , dn chng cng phi c thng bo v khun kh CSTT v vic
thc hin CSTT.
Tng cng tnh c lp v mt t chc nhn s ca NHNN. Theo , nhim k ca Ban
lnh o NHTW c th di hn nhim k ca Chnh ph v Quc hi, hoc xen k gia cc
nhim k ca Chnh ph. Nh vy, qu trnh ra quyt nh ca NHTW s khng b nh hng
bi chu k thnh lp Chnh ph, chu k lp k hoch kinh t. Thng c s b nh hng mt
khi Chnh ph thay i nhn s do ht nhim k.
m bo tnh c lp v hot ng, cn c qui nh c th v chc nng L ngn hng
ca Chnh ph theo hng NHNN s khng cho ngn sch vay trc tip. NHNN ch cp tn
dng gin tip cho Chnh ph thng qua vic cho ngn sch vay trn th trng th cp c hn
mc, v ly tri phiu Chnh ph lm ti sn m bo khi cho cc ngn hng thng mi vay.
5. Nhng im mi trong lut NHNN Vit Nam 2009, so snh vi 2010
5.1 Nhng im mi quan trng trong lut NHNH Vit Nam 2009
Trong nhng nm gn y, vai tr ca cc ngn hng trung ng c s thay i rt ln nhm p
ng yu cu ca qu trnh ton cu ho v hi nhp kinh t quc t. Cuc khng hong ti chnh ton
cu nm 2008 cng tc ng mnh m ti vic iu chnh hot ng ca cc ngn hng trung ng,
dn n yu cu cp thit trong vic m rng vai tr ca cc ngn hng trung ng nhm m bo n
nh h thng ti chnh v gim st ri ro h thng hiu qu.
Ti Vit Nam, s pht trin ca nn kinh t ni chung v ca h thng ti chnh ni ring
t ra yu cu c quy nh c th hn v trch nhim, thm quyn ca Ngn hng Nh nc
Vit Nam (NHNN) l Ngn hng trung ng v cc c quan lin quan trong vic hoch nh
v thc thi chnh sch tin t. Bn cnh , p ng s pht trin ca nn kinh t, nhiu vn
bn mi c ban hnh trong thi gian qua; nhiu ch trng, chnh sch v nh hng
i mi ca ng v Nh nc v hot ng ngn hng ni chung v NHNN ni ring
c ban hnh, nn cn c h thng vn bn php lut ngn hng ng b, thng nht, to c
s php l th ch ho cc ch trng, chnh sch ca ng v Nh nc, ng thi to
iu kin y nhanh ci cch, i mi v t chc v hot ng ca NHNN.
Ngy 23/01/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Quyt nh s 172/Q-NHNN v mc lisut c bn bng ng Vit Nam theo quy nh mc li sut c bn bng ng Vit Nam l
22
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
23/29
7%/nm. Ngy 03/02/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra THNG T s 02/2009/TT-
NHNN Quy nh chi tit thi hnh vic h tr li sut cho cc t chc v c nhn vay vn ngn
hng sn xut - kinh doanh. im ni bt ca Thng t ny quy nh r Mc li sut h
tr cho khch hng vay l 4%/nm, tnh trn s d n vay v thi hn cho vay thc t nm
trong khong thi gian t ngy 01 thng 02 n 31 thng 12 nm 2009. Ngoi ra thng t ny
cn quy nh i tng v phm vi p dng quy nh v h tr li sut, Nguyn tc, thi hn
v phng thc h tr li sut, Quy trnh v trch nhim ca khch hng vay, ngn hng
thng mi thc hin h tr li sut v Trch nhim ca Ngn hng Nh nc Vit Nam.Ngy
03/04/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Quyt nh s 790/Q-NHNN v li sut tin
gi vt d tr bt buc bng ngoi t i vi t chc tn dng v li sut tin gi bng ngoi
t ca Kho bc Nh nc ti Ngn hng Nh nc. Ngy 02/06/2009 Ngn hng Nh nc
Vit Nam ra quyt nh 1349/Q-NHNN v vic Cng b Danh mc vn bn quy phm phplut do Ngn hng Nh nc Vit Nam ban hnh ht hiu lc php lut giai on
01/01/2006- 31/12/2008. Ngy 22/05/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Ch th 01/CT-
NHNN v mt s bin php m bo an ton, hiu qu kinh doanh ca t chc tn dng.
Ngy 11/08/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra quyt nh 17/2009/TT-NHNN v vic
hu b Quyt nh s 49/2006/Q-NHNN ngy 29/9/2006 v Q s 19/2007/Q-NHNN
ngy 11/5/2007 v Quy ch qun l ti chnh ca Ngn hng Nh nc.
Ngy 24/08/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Thng t s 19/2009/TT-NHNN hng
dn v vic qun l ngoi hi i vi cc giao dch tri phiu Chnh ph bng ngoi t pht
hnh theo Quyt nh s 211/Q-TTg ngy 13/2/2009 ca Th tng Chnh ph.
Ngy 25/11/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Quyt nh s 2664/Q-NHNN v li
sut ti cp vn, li sut ti chit khu, li sut cho vay qua m trong thanh ton in t lin
ngn hng v cho vay b p thiu ht vn trong thanh ton b tr ca Ngn hng Nh nc
VN i vi cc ngn hng. Cng ngy 25/11/2009 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Quyt
nh s 2666/Q-NHNN ban hnh mt s quy nh lin quan n giao dch ngoi t ca cc t
chc tn dng c php hot ng ngoi hi. Ngy 30/11/2009 Ngn hng Nh nc Vit
Nam ra Cng vn s 9430/NHNN-QLNH v n nh th trng ngoi hi. Ngy 14/12/2009
Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Thng t s 24/2009/TT-NHNN quy nh chi tit thi hnh
vic h tr li sut i vi cc t chc, c nhn vay vn trung, di hn Ngn hng Pht trin
Vit Nam v Qu u t pht trin a phng thc hin d n u t mi pht trin
kinh doanh.
5.2 Lin h nm 2010:
23
http://www.sbv.gov.vn/wps/portal/!ut/p/c5/lY7PboJAHISfpU_wG9gV1-MKuuyKKPJH4EJIMEZTkQMhrU9felNj23Tm-OWbDJU0tq2H07HuT9e2fqecSqdylfT5NAA2vjeDFmYVJNaWZbBHXtxxZSIXWplY8LkFYPIv-5EbsD_sPeXgVXwW3fqzz4ObOyTnW4QwiT96L2JrTyNsgm2T7dK59FrTFKvRKR9WXzz-5vghEk_-i8-_7QuHQv96OVBB5bRa2tKxl74NwcGg-WIWbVTGlGtRd0nToVvshJZvX1E497M!/dl3/d3/L0lDU0lKSmdwcGlRb0tVUm9na0tDbEVLQ2xFQSEvWUtVSUFBSUlJSU1NSUNLQ0VBQUVBQ0dJS0FHSU9CSkJKT0JPSUlJRk5ETkRGTkxITEhGTEFBISEvNEMxYjlXX05yMGdDVWd4RW1SQ1V3MXYwZ2pFU1pFSlRDa3lVU2pFIS83X0YyQTYyRkgyMDg0MDMwSTRFOVFPR1YzR0MxL3dfRGh0NTY5MjAyMDkvMTUxNDk5NzMzMDg3L2JmX2FjdGlvbi9fZ2VuX2NhbGxfdmlld0RldGFpbEFjdGlvbi9wX0RodDU2OTIwMjEwL0lELzE0Mzk!/http://www.sbv.gov.vn/wps/portal/!ut/p/c5/lY7LjoJAFES_Zb7gVkMPNssWsGkGRBQYZENIND4yKImGRL9e3OnER6xanpxKUUl9d3W3WdXHzX5X_1FBpVU5Svp8EAKx79rQIvgJUzYxcxg9n99wFSQOtApmgg8ZgO-P7HsewHxj_1IBXs22oo1OxyI8O126PScYpwmLXA8HV7LIdieLfJoNpWzitQ57p7xbffD4yvEkEv_8B59f7QuLxv6-WdKcykE1MqRljHwDgsOE5p6dxCo3lcOobbKsa72p0PLrAv9JQ1o!/dl3/d3/L0lDU0lKSmdwcGlRb0tVUm9na0tDbEVLQ2xFQSEvWUtVSUFBSUlJSU1NSUNLQ0VBQUVBQ0dJS0FHSU9CSkJKT0JPSUlJRk5ETkRGTkxITEhGTEFBISEvNEMxYjlXX05yMGdDVWd4RW1SQ1V3MXYwZ2pFU1pFSlRDa3lVU2pFIS83X0YyQTYyRkgyMDg0MDMwSTRFOVFPR1YzR0MxL0VxVndqNjk5NjAzMjEvMTUxNTA0MTIyMzI1L2JmX2FjdGlvbi9fZ2VuX2NhbGxfdmlld0RldGFpbEFjdGlvbi9EcVZ3ajY5OTYwMzIyL0lELzE0NTk!/http://www.sbv.gov.vn/wps/portal/!ut/p/c5/lY7PboJAHISfpU_wG9gV1-MKuuyKKPJH4EJIMEZTkQMhrU9felNj23Tm-OWbDJU0tq2H07HuT9e2fqecSqdylfT5NAA2vjeDFmYVJNaWZbBHXtxxZSIXWplY8LkFYPIv-5EbsD_sPeXgVXwW3fqzz4ObOyTnW4QwiT96L2JrTyNsgm2T7dK59FrTFKvRKR9WXzz-5vghEk_-i8-_7QuHQv96OVBB5bRa2tKxl74NwcGg-WIWbVTGlGtRd0nToVvshJZvX1E497M!/dl3/d3/L0lDU0lKSmdwcGlRb0tVUm9na0tDbEVLQ2xFQSEvWUtVSUFBSUlJSU1NSUNLQ0VBQUVBQ0dJS0FHSU9CSkJKT0JPSUlJRk5ETkRGTkxITEhGTEFBISEvNEMxYjlXX05yMGdDVWd4RW1SQ1V3MXYwZ2pFU1pFSlRDa3lVU2pFIS83X0YyQTYyRkgyMDg0MDMwSTRFOVFPR1YzR0MxL3dfRGh0NTY5MjAyMDkvMTUxNDk5NzMzMDg3L2JmX2FjdGlvbi9fZ2VuX2NhbGxfdmlld0RldGFpbEFjdGlvbi9wX0RodDU2OTIwMjEwL0lELzE0Mzk!/http://www.sbv.gov.vn/wps/portal/!ut/p/c5/lY7LjoJAFES_Zb7gVkMPNssWsGkGRBQYZENIND4yKImGRL9e3OnER6xanpxKUUl9d3W3WdXHzX5X_1FBpVU5Svp8EAKx79rQIvgJUzYxcxg9n99wFSQOtApmgg8ZgO-P7HsewHxj_1IBXs22oo1OxyI8O126PScYpwmLXA8HV7LIdieLfJoNpWzitQ57p7xbffD4yvEkEv_8B59f7QuLxv6-WdKcykE1MqRljHwDgsOE5p6dxCo3lcOobbKsa72p0PLrAv9JQ1o!/dl3/d3/L0lDU0lKSmdwcGlRb0tVUm9na0tDbEVLQ2xFQSEvWUtVSUFBSUlJSU1NSUNLQ0VBQUVBQ0dJS0FHSU9CSkJKT0JPSUlJRk5ETkRGTkxITEhGTEFBISEvNEMxYjlXX05yMGdDVWd4RW1SQ1V3MXYwZ2pFU1pFSlRDa3lVU2pFIS83X0YyQTYyRkgyMDg0MDMwSTRFOVFPR1YzR0MxL0VxVndqNjk5NjAzMjEvMTUxNTA0MTIyMzI1L2JmX2FjdGlvbi9fZ2VuX2NhbGxfdmlld0RldGFpbEFjdGlvbi9EcVZ3ajY5OTYwMzIyL0lELzE0NTk!/ -
8/6/2019 tnh c lp NHTW
24/29
Ngy 10/02/2010Ngn hng Nh nc Vit Nam ra Thng t s 03/2010/TT-NHNN quy nh
mc li sut tin gi ti a bng la M ca t chc kinh t ti t chc tn dng. im ni
bt ca thng t quy nh mc li sut tin gi ti a bng la M ca t chc kinh t (tr t chc
tn dng) ti t chc tn dng l 1,0%/nm.Gim t l d tr bt buc cho t chc tn dng. l mt
trong nhng cng c iu hnh chnh sch tin t h tr t chc tn dng cho vay pht trin nng
nghip, nng thn quy nh trong
Thng t s 20/2010/TT-NHNN ca Ngn hng Nh nc ngy 29/9/2010.
Theo Ngn hng nh nc thc hin h tr ngun vn cho vay i vi nng nghip, nng thn ca
cc t chc tn dng (tr qu tn dng nhn dn c s) v p dng t l d tr bt buc i vi tin gi
bng ng Vit Nam thp hn so vi mc t l d tr bt buc thng thng (l t l d tr bt buc
p dng cho cc ngn hng thng mi Nh nc khng bao gm Ngn hng Nng nghip v pht
trin nng thn Vit Nam, ngn hng thng mi c phn, ngn hng lin doanh, chi nhnh ngn hng
nc ngoi, ngn hng 100% vn nc ngoi, cng ty ti chnh) v p dng k t l duy tr t l d tr bt buc thng 10 nm 2010, cth:
i vi t chc tn dng c t trng d n cho vay pht trin nng nghip, nng thn trn tng d n
bnh qun cui cc qu trong nm ti chnh lin k t 70% tr ln th t l d tr bt buc i vi tin
gi bng ng Vit Nam bng 1/20 so vi t l d tr bt buc thng thng tng ng vi tng k
hn tin gi. i vi t chc tn dng c t trng d n cho vay pht trin nng nghip nng thn trn
tng d n bnh qun cui cc qu trong nm ti chnh lin l t 40% n di 70% th t l d tr bt
buc i vi tin gi bng ng Vit Nam bng 1/5 so vi t l d tr bt buc thng thng tngng vi tng k hn tin gi.
Cc cng c iu hnh chnh sch tin t khc nh: Dnh lng tin cung ng hng nm ti cp vn
cho t chc tn dng cho vay pht trin nng nghip, nng thn ph hp vi mc tiu, bin php iu
hnh chnh sch tin t. Cc khon cho vay ti cp vn i vi lnh vc nng nghip, nng thn c
Ngn hng nh nc u tin v thi hn v ngun vn cho vay so vi cc lnh vc khc. Thc hin
bin php h tr khc theo quy nh ca Thng c NHNN.
Thng t ny c hiu lc thi hnh k t ngy k. Ngy 16/6/2010, ti k hp th 7, Quc hi kho XII thng qua Lut Ngn hng Nh nc Vit Nam s 46/2010/QH12, c hiu lc thi hnh t ngy
01/01/2011 v thay th Lut Ngn hng Nh nc Vit Nam s 01/1997/QH10 v Lut sa i, b
sung mt s iu ca Lut Ngn hng Nh nc Vit Nam s 10/2003/QH11. Lut NHNN Vit Nam
s 46/2010/QH12 c nhiu ni dung thay i, sa i so vi Lut NHNN Vit Nam nm 1997 v Lut
sa i, b sung nm 2003. Di y l mt s im mi quan trng ca Lut NHNN Vit Nam 2010.
5.3 Quan im ch o c bn ca vic sa i, b sung Lut NHNN
Lut NHNN phi th ch ha c quan im, ch trng v chnh sch ca ng v Nh nc i
vi t chc v hot ng ca NHNN; th hin c tnh c th ca h thng ngn hng Vit Nam,
24
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
25/29
ph hp vi th ch chnh tr ca Vit Nam, tng bc thc hin c mc tiu, nh hng v pht
trin NHNN theo Ngh quyt i hi ng ton quc ln th X. ng thi, Lut NHNN 2010 k tha
v pht huy nhng u im, nhng quy nh vn cn ph hp vi yu cu thc tin; khc phc c
nhng hn ch, bt cp ca nhng quy nh hin hnh, bo m tnh n nh ca h thng php lut
Vit Nam v s hi ha gia cc quy nh ca php lut lin quan nhng vn tn trng c th ca
NHNN. Bn cnh , Lut NHNN 2010 to c s php l nng cao mt bc trch nhim, thmquyn v tnh ch ng ca NHNN trong vic s dng cc cng c nhm thc hin chnh sch tin t
cng nh gim st an ton hot ng ca h thng ngn hng; da trn yu cu tng cng tnh h
thng, tnh thng nht ca h thng php lut Vit Nam, bo m s thng nht gia cc o lut mi
c ban hnh vi nhng ni dung sa i, b sung, ph hp vi cc lut c lin quan, nhm to s
thng nht chung trong h thng php lut. Cui cng, vic sa i Lut NHNN phi ph hp vi cc
iu c quc t m Vit Nam tham gia k kt v thng l, chun mc quc t v ngn hng, to
iu kin thun li cho hi nhp quc t ca nn kinh t nc ta.Theo quy nh ca Lut NHNNVN 2010, NHNN c 6 lnh vc hot ng nghip v ch yu gm: Thc thi chnh sch tin t
quc gia; Pht hnh tin; Cho vay, bo lnh, tm ng cho ngn sch; Hot ng thanh ton v
ngn qu; Qun l ngoi hi v hot ng ngoi hi; Hot ng thng tin, bo co. Trong ,
thc hin chnh sch tin t quc gia l mt trong nhng lnh vc hot ng quan trng nht
ca NHNN. Trong Lut NHNN va c thng qua, nhiu ni dung trong mc ny c
iu chnh th hin chnh xc hn cc cng c ca chnh sch tin t. Lut quy nh r thm
quyn ca Thng c NHNN trong vic quyt nh s dng cng c thc hin chnh sch tin
t quc gia. Ring i vi cng c d tr bt buc, Lut b quy nh v gii hn t l d tr
bt buc t 0% n 20% bo m s linh hot trong iu hnh chnh sch tin t ca
NHNN, ng thi nng cao thm quyn ca NHNN trong vic tr li i vi tin gi d tr
bt buc v tin gi vt d tr bt buc.
5.4 Nhng ni dung mi ca Lut NHNN i vi vic hoch nh v thc thi Chnh sch
tin t
Lut quy nh r khi nim chnh sch tin t quc gia lm c s xy dng thm quyn ca
cc c quan (Quc hi, Chnh ph, NHNN) i vi chnh sch tin t. Theo , chnh sch tin
t quc gia l cc quyt nh v tin t tm quc gia ca c quan nh nc c thm quyn,
bao gm quyt nh mc tiu n nh gi tr ng tin biu hin bng ch tiu lm pht, quyt
nh s dng cc cng c v bin php thc hin mc tiu ra.
25
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
26/29
V thm quyn quyt nh chnh sch tin t quc gia, Lut c th ha c vai tr, v tr ca
cc c quan nh nc trong vic quyt nh v thc thi chnh sch tin t quc gia trn c s
ph hp Hin php, Lut T chc Chnh ph. C th l: Quc hi quyt nh ch tiu lm pht
hng nm c th hin thng qua vic quyt nh ch s gi tiu dng v gim st vic thc
hin chnh sch tin t quc gia; Ch tch nc thc hin nhim v, quyn hn do Hin php
v php lut quy nh trong vic m phn, k kt, gia nhp iu c quc t nhn danh Nh
nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam v lnh vc tin t v ngn hng; Chnh ph trnh
Quc hi quyt nh ch tiu lm pht hng nm; Th tng Chnh ph, Thng c NHNN
quyt nh vic s dng cc cng c v bin php iu hnh thc hin mc tiu chnh sch
tin t quc gia theo quy nh ca Chnh ph.
5.5 Thm quyn c th ca NHNN trong vic thc thi chnh sch tin t
Thng c NHNN quyt nh vic s dng cc cng c ti cp vn, li sut, t gi hi oi, dtr bt buc, nghip v th trng m thc hin chnh sch tin t quc gia.
V cng c li sut, Lut quy nh li sut iu hnh chnh sch tin t v li sut c bn
chng cho vay nng li, va m bo NHNN iu hnh, thc thi chnh sch tin t, va
c c s p dng quy nh ca cc lut lin quan nh Lut Dn s, Hnh s, Lao ng, Lut
trch nhim bi thng ca Nh nc y cng l c s php l quan trng NHNN thay
i ni hm li sut c bn theo hng li sut c bn khng phi l c s cc TCTD n
nh li sut kinh doanh m lm c s cho vic phng, chng cho vay nng li trong nn kinh
t. Trong trng hp th trng tin t c din bin bt thng, NHNN quy nh c ch iu
hnh li sut p dng trong quan h gia cc TCTD vi nhau v vi khch hng, cc quan h
tn dng khc.
Theo quy nh ca Lut ny, NHNN quyt nh ch t gi, c ch iu hnh t gi. Thm
quyn ca NHNN trong thc thi chnh sch tin t nhm n nh gi tr ng tin c
nng cao hn.Bn cnh , NHNN t chc h thng thng k, d bo v tin t v ngn hng;
cng khai thng tin v tin t v hot ng ngn hng theo qui nh ca php lut; ch tr lp,
theo di, d bo v phn tch kt qu thc hin cn cn thanh ton quc t; NHNN tham gia
vi B Ti chnh v vic pht hnh tri phiu chnh ph, tri phiu do Chnh ph bo lnh;
Thng c NHNN c quyn thnh lp cc ban, hi ng t vn v cc vn lin quan n
chc nng, nhim v ca NHNN; Hot ng ca NHNN c qui nh rng hn trong trng
hp cho vay c bit m bo c th can thip sm hn, hn ch ri ro cho h thng ngn
hng
26
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
27/29
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
28/29
V ni dung gp vn thnh lp doanh nghip: Lut c quy nh cho php NHNN c s
dng vn php nh gp vn thnh lp doanh nghip c th nhm thc hin chc nng,
nhim v ca NHNN theo quyt nh ca Th tng Chnh ph. NHNN khng tham gia gp
vn vo cc doanh nghip thuc lnh vc khc ngoi chc nng nhim v ca NHNN. Vic
gp vn thnh lp doanh nghip nhm thc thi mt s chc nng, nhim v ca NHNN, khng
nhm mc tiu kinh doanh thu li nhun (nh thnh lp Nh my in tin quc gia, tham gia
gp vn vo Cng ty chuyn mch th quc gia).
i vi vic m ti khon ca Kho bc Nh nc:Nhm mc tiu bo m NHNN lun c
c y , chnh xc s liu v quan h tin gi v cho vay ca NHNN i vi Ngn sch
Nh nc phc v cng tc iu hnh chnh sch tin t mt cch cht ch, hiu qu, Lut c
quy nh lin quan n vic m ti khon ca Kho bc Nh nc ti NHNN. Theo v
nguyn tc Kho bc Nh nc phi m ti khon ti NHNN. tnh, thnh ph trc thuctrung ng, huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh khng c chi nhnh ca NHNN, vic
thc hin cc giao dch cho Kho bc Nh nc theo quy nh ca NHNN.
V tnh minh bch v trch nhim gii trnh: Lut quy nh r trch nhim gii trnh, bo co
ca NHNN trc Quc hi, Chnh ph v cng chng. y l ni dung mi, quan trng trong
hot ng ca Ngn hng Trung ng nhm minh bch ho, cng khai ho cc quyt nh
trong iu hnh ca mnh khng nhng vi c quan cp trn m cn vi cng chng, th
trng.Bn cnh , NHNN l mt c quan qun l tham gia tham mu kinh t v m nn
ngun thng tin l nhng d liu rt quan trng NHNN xy dng chnh sch, nh gi din
bin th trng v a ra cc quyt nh. Lut quy nh c th ngha v ca cc c nhn, t
chc trong vic cung cp thng tin, s liu cho NHNN.
Vic Quc hi ban hnh Lut NHNN Vit Nam nm 2010 l mt s kin quan trng nh du
mt bc pht trin mi trong vic hon thin th ch v t chc v hot ng ca NHNN
theo c ch th trng, tip cn gn hn vi cc thng l v chun mc quc t, p ng yu
cu thc hin chc nng, nhim v ca NHNN trong qu trnh hi nhp kinh t. Trong mt bi
phng vn bo ch, Tin s Nguyn Vn Giu - Thng c NHNN cho bit: Cch thit k
trong Lut NHNN 2010 th hin r hn v tr ca NHNN l c quan ngang B ca Chnh
ph, ng thi xc nh r cc chc nng, nhim v ca NHNN vi t cch l Ngn hng
Trung ng ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, thc hin cc chc nng v qun
l nh nc trn lnh vc tin t v hot ng ngn hng, qua khng nh mi quan h cht
ch gia hai chc nng quan trng ca mt Ngn hng Trung ng: Thc thi chnh sch tin tv gim st an ton hot ng ca h thng cc TCTD. y l ni dung quan trng c
28
-
8/6/2019 tnh c lp NHTW
29/29