Titel van deze presentatie

Subtitel van de presentatie

Titel van deze presentatie

Subtitel van de presentatie

Tegenstrijdigheid tabak- en cannabisbeleid?

Marc Willemsen

Trimbos Institute,

Maastricht University

2

Gezondheidsschade

Veruit meeste consumptie van

cannabis gebeurt in Nederland in

combinatie met het roken van tabak

• Tabaksrook: teer, koolmonoxide, nicotine• Longziekte

• Kanker

• Hart- en vaatziekten

• Belangrijkste vermijdbare doodsoorzaak in Nederland

• Nicotine sterk verslavende stof

• Tevens krachtige psychische verslaving

• Door ontbreken van filter krijgen blowers meer teer binnen.

• Blowers ademen grotere volumes rook in en houden deze langer vast. Hierdoor wordt nog meer teer afgezet

➢ Conclusie: joint = shagje met een schadelijk additief

3

Bijna een kwart van de volwassenen rookt nog. Daling gaat traag

4

Jeugdroken neemt af

Cannabisgebruik jeugd neemt ook af

Alle rokers

~5%Slaagt er in

~80%Wil stoppen

~30%Probeert het

Tabak sterk verslavend: moeilijk om te stoppen

• Mijlpaal voor wereldwijde ‘public health’

• Omvattend: voorlichting, wetgeving, belastinginstrument,

behandeling

• Heldere richtlijnen voor overheden wat ze moeten doen

• Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.

Tabaksontmoediging is kosten-effectief.

• Nederland ratificeerde in 2005

Pijlers

• Prijs

• Rookverboden

• Massa mediale campagnes

• Advertentie en promotie beperkingen

• Waarschuwingen op pakjes

• Regulering van tabaksproducten

• Behandeling van rokers

8

FCTC maatregelen: samenhangend pakket van maatregelen

Meer stoppogingen

/ minder beginnend

roken

Tabak- en rookvrije

omgeving

PrijsverhogingenCampagnes Product regulering

Stoppen met roken

ondersteuning

Minder rokers

Niet roken

maatschappelijke norm

Populatie impact van maatregelen

Bron: De Kinderen R, Wijnen B, Evers S, Hiligsmann M, Paulus A. Social cost-benefit analysis

of tobacco control policies in the Netherlands. Maastricht: Maastricht University, RIVM,

Trimbos-institute; 2016.

11

Nederlandse Tabakswet

• Sinds 1990, gewijzigd in 2002

• Tabakswet steeds verder uitgebreid, deels ook vanwege Europese regelgeving (Tobacco Product Directives)

• Alternatieve nicotinebevattende genotsmiddelen (electronische sigaret, IQOS) ook onder tabakswet

• Roken van cannabis in combinatie met tabak moet ook aan de Tabakswet voldoen: sinds 2008 is roken niet meer toegestaan in coffeeshops (alleen in rookruimten).

12

“The single greatest growth opportunity for us lies in the commercialization of Reduced-Risk Products”

Andre Calantzopoulos, CEO, Philip Morris International Morgan Stanley Global Consumer Conference, 20 november 2013

Regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’

Regeerakkoord

• Deze kabinetsperiode is er voor preventie en gezondheidsbevordering 170 miljoen euro beschikbaar, daarna 20 miljoen per jaar.

• Er wordt een nationaal preventieakkoord gesloten. De focus van het akkoord moet liggen op de aanpak van roken en overgewicht.

• We steunen de doelstelling om te komen tot een rookvrije generatie en verhogen de tabaksaccijns.

• De maatregelen die we nemen op het gebied van preventie moeten bewezen effectief zijn.

17

Nationaal preventieakkoord

Enkele uitgelekte beleidsintenties

• Accijnsverhoging (10 euro in 2024)

• Generieke verpakkingen

• Uitbreiding rookverbod (verdwijnen rookruimten; verbodook uitstrekken tot e-sigaretten, waterpijpen, kruidensigaretten, etc)

• Rookvrije schoolpleinen

• Minder verkooppunten

18

Legalisering van cannabis

• Renormalisering van roken?

19

Regulering cannabis in Canada gemodeleerd naar regulering tabak

• Leeftijdsgrens verkoop (18 jaar)

• Kwaliteitseisen productie

• Geen verkoop in de buurt van scholen

• Verbod op advertentie en sponsoring

• Beperking aan verpakking (somber)

• Gezondheidswaarschuwingen

• Voorlichting

• Rookverbod in openbare gebouwen en horeca, en ookbinnen straal van enkele meters vanaf ingang

• Steden kunnen extra regels instellen, bijvoorbeeld in parken.

20

Tot slot: enkele verschillen tussen beleid tabak en cannabis

• Productie tabak in handen van oligopolie (enkele grote bedrijven)

• Er mag niet met de producenten worden overlegd over beleidskeuzes

• Informatieplicht: producenten moeten gedetailleerde informatie geven over samenstelling product

• Er is in Nederland geen vergunning nodig voor verkoop van tabak aan consumenten

• Verkoop minderjarigen wordt beboet, maar gebruik zelf is niet strafbaar

• Prijsinstrument bij tabak zeer belangrijk om consumptie te ontmoedigen

• Marge voor de verkoop (retail) van tabak is heel klein

21

Voorlopige conclusies

• Regulering tabak zoveel mogelijk gebruiken als model voor regulering cannabis

• Alles wat je doet om tabak te ontmoedigen, heeft ook positieve impact op cannabisgebruik

• Ik verwacht een trend naar alternatieve vormen van cannabisgebruik (minder in combinatie met tabak)

• Als cannabis wordt gelegaliseerd moeten we oppassen voor renormalisering van roken

Meer lezen over Nederlandstabaksbeleid?