toelichting handboek ‘verankeren van erfgoed in ruimtelijk beleid’ 4
TRANSCRIPT
Imagine the result
RUP Centrum DiksmuideStudiedag onroerend erfgoed 19 februari 2016
Tine Roels,
Ruimtelijk planner Stad Diksmuide
RUP Centrum Diksmuide Dit RUP werd opgemaakt in samenwerking met:
• Arcadis
• Fris in het landschap
• Dienst gebiedsgerichte werking provincie West Vlaanderen – MAAT
architecten
• Waardebegrippen uit ‘Omgaan met Wederopbouwarchitectuur in de
Frontstreek ’14-‘18’ Studie door Labo S in opdracht van provincie
West-Vlaanderen, stad Ieper en gemeente Heuvelland.
Imagine the result
1. situering
stadspark
stationsomgeving
spoorlijn
IJzer
grens stedelijk gebied
Tijdens WOI wordt de Grote Markt van Diksmuide gereduceerd tot een puin en kraterlandschap. Het gros van de gebouwen rond de Grote Markt wordt
compleet vernield. Bron: Stadsarchief Diksmuide
Zicht op het vernielde Diksmuide, vlak na de Eerste Wereldoorlog. Deze foto werd genomen door Maurice Prové (° 22 december 1883, Ninove † 27 november
1953, Watford (Engeland)). Het gebouw centraal in beeld is een Duitse observatiepost in de Weststraat (huidige Generaal Baron Jacquesstraat), opgetrokken
uit de woning van de familie Baer bron: Westhoekverbeeldt.be (HEU014502962)
B: Uittreksel uit het aanlegplan voor Diksmuide door Jozef Viérin. Het betreft de
noordelijke zijde van de Grote Markt en de omgeving van de Sint-Niklaaskerk.
R: Jozef Viérin, stadsarchitect voor de wederopbouw van Diksmuide.
bron: Stadsarchief Diksmuide
De toren van de Sint-Niklaaskerk betreft een ‘historische’ reconstructie. Het stadhuis is een nieuw ontwerp in de eclectische stijl.
bron: Stadsarchief Diksmuide
Voorbeelden van ederopbouwarchitectuur als gebouwen die licht vangen. Hier onderscheidt een gebouw zich niet van zijn
omgeving maar verwijst naar zijn omgeving. (bron: inventaris bouwkundig erfgoed, stadsarchief en eigen beelden)
2. Doelstelling
Doelstelling
1. Beeldwaarde centrum versterken• Identiteit stad versterken
• Kwaliteit straatbeeld
• Evenwicht behouden en ontwikkelen
2. Ontwikkelen stedelijke projecten• Aantrekkingskracht diverse functies vergroten
• Bijkomende woongelegenheden
3. Uitbreiden en beperken van handelsactiviteiten• Mogelijkheden voor middelgrote handelspanden
• Weren van te grote panden
Evenwicht tussen behouden en vernieuwen
3. Ruimtelijke ontwerp
Visie : Compacte stad
Zachte grens aan polderfrontHarde grens aan waterfront
Vier poorten
Buurten met eigen identiteit
Buurten met eigen identiteit
Centrale bindende as
Erfgoed: Principe van behoud
4. Evenwicht tussen behouden
en vernieuwen
Grafisch plan
4.1 Vernieuwen
Waterfront – harde grensHoofdbestemming :Wonen
Nevenbestemmingen: diensten, horeca, kantoor, gemeenschapsvoorzieningen
Verticale ritmiek
6 tot 8 bouwlagen
Deel langs de Handzamevaart: uitsluitend woonbestemming
Open, alzijdige bebouwing
Bloemmolens als referentie (max 8 hoog)
Afstand tot perceelsgrens en max breedte vastleggen
Oever niet privatiseren
Parkeren ondergronds
Waterfront niet
wel
niet
wel
WaterfrontDeel Kasteelstraat: meer functies
Gesloten bebouwing
Pandsgewijze opbouw
4.2 Behouden
Zone voor centrumfuncties
Erfgoed: Principe van behoud
• Geen aanduiding van de waardevolle panden, wel
spelregels.
• Dit wil zeggen dat er in eerste instantie wordt van uitgegaan
dat het behoud van de bestaande toestand wenselijker is
dan een verandering.
• Belangrijk hierbij is het behoud van de bestaande
straatwanden (voorgevel en dak) en de architecturale
kwaliteiten van het gebouw.
Erfgoed: Principe van behoud
• Het interieur kan sterk worden verbouwd, volumes kunnen
worden uitgebreid maar de structuur en de architecturale
kwaliteiten van het gebouw moeten bewaard blijven
• Iedere verandering gevel motiveren (motivatienota)
• Kijken naar het straatbeeld ipv naar het individuele gebouw.
• Oorspronkelijke tekst: ook raamverhoudingen vastgelegd.
Erfgoed: Principe van behoud
• Het uitgangspunt voor deze zone is dat het kwalitatieve
straatbeeld in deze zone moeten worden bewaard.
• Voor alle panden die opgenomen zijn in de inventaris van
het bouwkundig erfgoed en voor alle werken die een impact
kunnen hebben op het straatbeeld, wordt daarom aan de
aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning een
motivatienota toegevoegd.
• Locuswaarde – gebruikswaarde – culturele waarde
K. Albertstraat
Zone voor kernwinkelgebiedOverdruk
Parcours – diversiteit handel
Ombouwen gevel naar etalages
1. ombouwen van de bestaande openingen
naar etalage
2. behoud van de bestaande openingen en
invoegen van de etalage als tweede wand
3. doortrekken van de bestaande openingen
tot op de grond voor het voorzien van een
etalage.
Zone voor kernwinkelgebiedBinnen deze zone kan het ombouwen van een gevel naar etalage op één van de volgende wijzen:
4.3 Ook in het historische centrum
ruimte voorzien voor nieuwe
ontwikkelingen !
Centrumparking
Strategische projecten afbakenenPolderpand
Boterhalle
Wilgendijk
Technische Dienst
Politie
Bloemmolenkaai
Strategische projecten
• Deze gebieden spelen een voortrekkersrol in de
stadsvernieuwing
• Overdruk die een aantal expliciete spelregels oplegt om te
komen tot architecturale kwaliteit
• Alle ontwikkelingen binnen één gebied moeten als één
samenhangend geheel ontworpen worden (ook als er meer
dan één eigenaar is).
• Bij elke aanvraag die gaat over een deel van het gebied
wordt een inrichtingsstudie gevoegd die gaat over het
volledige gebied
WilgendijkGevels naar alle straten, ook naar het water
Binnengebied eigendom van twee eigenaars
Oude technische dienst
Oude technische dienst
Parking
landschappelijk inpassen
pad achter tuinen
Nieuwe site
BloemmolenkaaiMeergezinswoningen (art.2)
Gezinswoningen (art.4.1)
Samenhang in de verschillende woontypologieën
Speeltuin
Doorsteek
7.Draagvlak
Geen draagvlak zoeken,
maar draagvlak creëren
Infovergadering
Thematische stadswandelingen
“Waar komen we vandaan en waar
gaan we naartoe”
i.s.m. de stadsgidsen (historiek en
erfgoedkenmerken) en studiebureau
(projectzones)
Infonamiddag voor architecten• Situering RUP Centrum
• Toelichting wederopbouw en
afwegingskader
• Aandachtspunten uit het RUP
• Hoe een motivatienota opstellen
• Voorbeelden over het ‘principe van
behoud’
• Reflectie• Welke punten vinden de architecten
positief aan het RUP ?
• Wat vindt men negatief ?
• Welke suggesties zijn er ?
• Wat zijn de bemerkingen ?
• Architecten stellen eveneens
advies op naar het stadsbestuur
Infonamiddag voor architecten
8. Na het RUP
Ervaringen na het RUP
Strategische projecten zijn de motor voor
stadsontwikkeling• Op één na zijn alle strategische projecten in ontwikkeling
• Vervolg onder de vorm van masterplan voor het centrum (beeldkwaliteitsplan,
beheerplan, verkeerscirculatieplan, …..)
• Evenwicht behouden en ontwikkelen blijkt heel belangrijk
Principe van behoud• Interpretatie ……
• Moeilijk uit te leggen ….
• Maar een goede kapstok !
• Deels achterhaald door bescherming als stadsgezicht
Bedreigingen• Uitbreiding van de lijst van vrijstelling van vergunning …
Zorg voor erfgoed moet deel uitmaken van een totaalvisie
www.diksmuide.be > wonen > Ruimtelijke planning