³tÌm hiỂu hiẾn phÁp nƢỚc cỘng hÒa xà hỘi chỦ nghĨa...

21
Trang 1 PHÒNG GD & ĐT A LƢỚI TRƢỜNG TH & THCS HNG THY BÀI VIẾT CUC THI: “TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHNGHĨA VIỆT NAM” Đơn vị: TRƢỜNG TH & THCS HNG THY Giáo viên thực hin: TRN VIT MN Môn dạy: TIN HC Hng Thy, tháng 3 năm 2015

Upload: others

Post on 24-Sep-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 1

PHÒNG GD & ĐT A LƢỚI

TRƢỜNG TH & THCS HỒNG THỦY

BÀI VIẾT CUỘC THI:

“TÌM HIỂU HIẾN PHÁP

NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

VIỆT NAM”

Đơn vị: TRƢỜNG TH & THCS HỒNG THỦY

Giáo viên thực hiện: TRẦN VIẾT MẪN

Môn dạy: TIN HỌC

Hồng Thủy, tháng 3 năm 2015

Page 2: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 2

BÀI VIẾT CUỘC THI

“TÌM HIỂU HIẾN PHÁP

NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM”

Câu 1. Từ năm 1945 khi thành lập nƣớc Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là

nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) đến nay, nƣớc ta có mấy bản Hiến

pháp? Các bản Hiến pháp đó đƣợc Quốc hội thông qua vào ngày, tháng, năm

nào?

Từ năm 1945 khi thành lập nƣớc Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nƣớc

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) đến nay, nƣớc ta có 05 bản Hiến pháp.

- Hiến pháp 1946 là bản hiến pháp đầu tiên của nƣớc Việt Nam Dân chủ

Cộng hòa đƣợc Quốc hội thông qua vào ngày 9 tháng 11 năm 1946

- Hiến pháp năm 1959 đƣợc Quốc hội nƣớc Việt Nam dân chủ cộng hòa

thông qua vào ngày 31/12/1959.

Page 3: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 3

- Hiến pháp năm 1980 đƣợc

Quốc hội khoá VI, tại kỳ họp thứ 7

ngày 18-12-1980, đã nhất trí thông

qua Hiến pháp nƣớc Cộng hoà xã hội

chủ nghĩa Việt Nam năm 1980.

- Hiến pháp năm 1992 đƣợc Quốc hội nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa việt

nam thông qua ngày 15/4/1992, đƣợc Quốc hội nƣớc Cộng hoà xã hội chủ nghĩa

Việt Nam sửa đổi, bỏ sung một số điều của Hiến pháp năm 1992 vào ngày

25/12/2001.

- Hiến pháp pháp nƣớc Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013

là bản Hiến pháp của nƣớc Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đƣợc Quốc hội

Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 6 thông qua vào ngày vào sáng ngày 28 tháng 11

năm 2013.

Câu 2. Bản Hiến pháp mới đƣợc Quốc hội nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa

Việt Nam thông qua ngày 28/11/2013 (Hiến pháp năm 2013) có hiệu lực từ

Page 4: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 4

ngày, tháng, năm nào? So với Hiến pháp năm 1992 (đƣợc sửa đổi, bổ sung

năm 2001) có bao nhiêu điều đƣợc giữ nguyên? Có bao nhiêu điều đƣợc sửa

đổi, bổ sung? Điều sửa đổi, bổ sung nào bạn tâm đắc nhất? Vì sao?

- Hiến pháp năm 2013 có

hiệu lực kể từ ngày 01/01/2014.

- Hiến pháp năm 1992, Hiến

pháp năm 2013 giữ nguyên 7 điều,

bổ sung 12 điều mới và sửa đổi

101 điều. Với bố cục 11 chƣơng,

120 điều (giảm 1 chƣơng và 27

điều so với Hiến pháp năm 1992).

Hiến pháp năm 2013 có bố

cục gọn và kỹ thuật lập hiến chặt

chẽ, đáp ứng yêu cầu là đạo luật cơ

bản, có tính ổn định lâu dài.

Ví dụ về một số Điều cụ thể trong Hiến pháp

1. Điều 2- sửa đổi, bổ sung Điều 2

Tiếp tục khẳng định Nhà nƣớc ta là Nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa;

nhà nƣớc của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Nhà nƣớc do Nhân dân làm

chủ, tất cả quyền lực nhà nƣớc thuộc về Nhân nhân.

Quyền lực Nhà nƣớc là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát

giữa các cơ quan nhà nƣớc trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và

tƣ pháp. “Kiểm soát” là từ ngữ mới đƣợc xuất hiện trong bản Hiến pháp năm 2013.

( nêu ý nghĩa của việc kiểm soát quyền lực Nhà nƣớc trong bối cảnh hiện nay của

nƣớc ta).

2. Điều 3- sửa đổi, bổ sung Điều 3

Theo đó, Nhà nƣớc công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con

ngƣời, quyền công dân- đây là điểm mới tiến bộ. ( Ngoài việc nêu điểm mới, tác

giả cần nêu bật ý nghĩa của những điểm mới này).

Điều 3- Hiến pháp năm 1992 Điều 3- Hiến pháp năm 2013

Nhà nƣớc bảo đảm và không

ngừng phát huy quyền làm chủ về mọi

mặt của nhân dân, thực hiện mục tiêu

dân giàu, nƣớc mạnh, xã hội công bằng,

dân chủ, văn minh, mọi ngƣời có cuộc

Nhà nƣớc bảo đảm và phát huy

quyền làm chủ của Nhân dân; công

nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm

quyền con ngƣời, quyền công dân; thực

hiện mục tiêu dân giàu, nƣớc mạnh,

Page 5: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 5

sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều

kiện phát triển toàn diện; nghiêm trị

mọi hành động xâm phạm lợi ích của

Tổ quốc và nhân dân

dân chủ, công bằng, văn minh, mọi

ngƣời có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh

phúc, có điều kiện phát triển toàn diện

3. Điều 4- sửa đổi, bổ sung Điều 4

Ngoài những quy định “Đảng Cộng sản Việt Nam- đội tiên phong của giai

cấp công dân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc

Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, Nhân dân lao động

và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác- Lênin và tƣ tƣởng Hồ Chí Minh làm nền

tảng tƣ tƣởng là lực lƣợng lãnh đạo Nhà nƣớc và xã hội” còn bổ sung quy định

“Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chịu

sự giám sát của của Nhân dân, chịu trách nhiệm trƣớc Nhân dân về những quyết

định của mình”.

Đồng thời bổ sung thêm quy định “Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam

hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật”.

Ví dụ khác:

Stt

Điều đƣợc

sửa đổi,

bổ sung

Vị trí trong

Hiến pháp

2013

Vị trí trong

Hiến pháp

1992

Ghi chú

1 Điều 1 1 Giữ nguyên

2 Điều 2 2 Sửa đổi, bổ sung

3 Điều 3 3 Sửa đổi, bổ sung

4 Điều 4 4 Sửa đổi, bổ sung

5 Điều 5 5 Sửa đổi, bổ sung

6 Điều 6 6 Sửa đổi, bổ sung

7 Điều 7 7 Sửa đổi, bổ sung

8 Điều 8 8, 12 Sửa đổi, bổ sung

9 Điều 9 9 Sửa đổi, bổ sung

10 Điều 10 10 Sửa đổi, bổ sung

11 Điều 11 13 Sửa đổi, bổ sung

12 Điều 12 14 Sửa đổi, bổ sung

13 Điều 13

141, 142,

143, 144, 145

Ghép và giữ nguyên các

Điều từ 141 đến 144, Điều

145 sửa đổi, bổ sung

Page 6: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 6

14 Điều 14 50 Sửa đổi, bổ sung

15 Điều 15 51 Sửa đổi, bổ sung

16 Điều 16 52 Sửa đổi, bổ sung

17 Điều 17 49 Sửa đổi, bổ sung

18 Điều 18 75 Sửa đổi, bổ sung

19 Điều 19 Mới

20 Điều 20 71 Sửa đổi, bổ sung

21 Điều 21 73 Sửa đổi, bổ sung

22 Điều 22 73 Sửa đổi, bổ sung

23 Điều 23 68 Sửa đổi, bổ sung

24 Điều 24 70 Sửa đổi, bổ sung

25 Điều 25 69 Sửa đổi, bổ sung

26 Điều 26 63 Sửa đổi, bổ sung

27 Điều 27 54 Sửa đổi, bổ sung

28 Điều 28 53 Sửa đổi, bổ sung

29 Điều 29 53 Sửa đổi, bổ sung

30 Điều 30 74 Sửa đổi, bổ sung

31 Điều 31 72 Sửa đổi, bổ sung

32 Điều 32 58 Sửa đổi, bổ sung

33 Điều 33 57 Sửa đổi, bổ sung

34 Điều 34 Mới

35 Điều 35 55, 56 Sửa đổi, bổ sung

36 Điều 36 64 Sửa đổi, bổ sung

37 Điều 37 65, 66 Sửa đổi, bổ sung

38 Điều 38 39, 61 Sửa đổi, bổ sung

39 Điều 39 59 Sửa đổi, bổ sung

40 Điều 40 60 Sửa đổi, bổ sung

41 Điều 41 Mới

42 Điều 42 Mới

43 Điều 43 Mới

44 Điều 44 76 Sửa đổi, bổ sung

Page 7: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 7

45 Điều 45 77 Sửa đổi, bổ sung

46 Điều 46 79 Sửa đổi, bổ sung

47 Điều 47 60 Sửa đổi, bổ sung

48 Điều 48 81 Sửa đổi, bổ sung

49 Điều 49 82 Giữ nguyên Điều 82

50 Điều 50 15, 43 Sửa đổi, bổ sung

Ngoài những điều trên, Hiến pháp năm 2013 còn nhiều điểm mới khác,

ngƣời dự thi có thể lựa chọn, phân tích một trong các gợi ý nêu trên hoặc các Điều

khác đã đƣợc sửa đổi, bổ sung.

Câu 3. Điều 2 Hiến pháp năm 2013 khẳng định “Nƣớc Cộng hòa xã hội chủ

nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nƣớc thuộc về

Nhân dân…”. Bạn hãy nêu và phân tích ngắn gọn các quy định của Hiến pháp

năm 2013 về những cách thức để Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nƣớc.

Hiến pháp năm 2013 khẳng định “Nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nƣớc thuộc về Nhân dân…” các quy

định của Hiến pháp năm 2013 về những cách thức để Nhân dân thực hiện quyền

lực nhà nƣớc nhƣ sau:

- Khoản 2 Điều 4 Hiến pháp năm 2013 quy định: " Đảng Cộng sản Việt Nam

gắn bó mật thiết với Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân,

chịu trách nhiệm trƣớc Nhân dân về những quyết định của mình", đây là điểm bổ

sung mới quan trọng, vì vai trò làm chủ của Nhân dân đối với nƣớc, Nhân dân giao

phó trách nhiệm cho Đảng để lãnh đạo Nhà nƣớc và xã hội, vì vậy, Đảng phải chịu

sự giám sát và chịu trách nhiệm trƣớc nhân dân trong việc lãnh đạo của mình.

- Tại Điều 6 Hiến pháp năm 2013 quy định: "Nhân dân thực hiện quyền lực

nhà nƣớc bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, Hội

đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của Nhà nƣớc", quy định đa dạng

hơn về thực hiện quyền lực của Nhân dân so với Hiến pháp năm 1992, đặc biệt thể

hiện quyền lực nhà nƣớc bằng dân chủ trực tiếp đã làm rõ hơn, sâu sắc hơn vai trò

làm chủ của Nhân dân.

- Lần đầu tiên trong Hiến pháp năm 2003 ghi nhận quyền con ngƣời, quyền

cơ bản của công dân tại chƣơng II. Hiến pháp năm 2013 đã có những nhận thức

mới về đề cao nhân tố con ngƣời, coi con ngƣời là chủ thể, nguồn lực chủ yếu và là

mục tiêu của sự phát triển. Điều 14 Hiến pháp năm 2013 khẳng định: “Ở nƣớc

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con ngƣời, quyền công dân về

chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội đƣợc công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo

đảm theo Hiến pháp và pháp luật”. “Quyền con ngƣời, quyền công dân chỉ có thể

Page 8: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 8

bị hạn chế theo quy định của luật, trong trƣờng hợp cần thiết vì lý do quốc phòng,

an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng”.

- Điều 53 Hiến pháp năm 2013 thể hiện: "Đất đai, tài nguyên nƣớc, tài nguyên

khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các

tài sản do Nhà nƣớc đầu tƣ, quản lý là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà

nƣớc đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý" đã khẳng định quyền sở hữu của

Nhân dân và Nhân dân ủy quyền cho Nhà nƣớc đại diện Nhân dân để sở hữu và

thống nhất quản lý, chịu trách nhiệm trƣớc Nhân dân về việc quản lý tài sản do

Nhân dân ủy quyền.

- Điều 65 Hiến pháp năm

2013 quy định: "Lực lƣợng vũ

trang nhân dân tuyệt đối trung

thành với Tổ quốc, Nhân dân,

với Đảng và Nhà nƣớc, có

nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ

quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh

thổ của Tổ quốc, an ninh quốc

gia và trật tự, an toàn xã hội;

Bảo vệ Nhân dân, Đảng, Nhà nƣớc và chế độ xã hội chủ nghĩa; cùng toàn dân

xây dựng đất nƣớc và thực hiện nghĩa vụ quốc tế" thể hiện trách nhiệm của lực

lƣợng vũ trang là tuyệt đối trung thành với Nhân dân và trƣớc hết là phải bảo vệ

Nhân dân là một chủ thể làm chủ đất nƣớc, sau đó là bảo vệ Đảng, Nhà nƣớc và

chế độ xã hội chủ nghĩa.

- Điều 69 Hiến pháp năm 2013 quy định: "Quốc hội là cơ quan đại biểu cao

nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nƣớc cao nhất của nƣớc Cộng hòa xã

hội chủ nghĩa Việt Nam" đã nhấn mạnh vai trò của Nhân dân là chủ thể tối cao của

quyền lực Nhà nƣớc, tất cả quyền lực Nhà nƣớc đều thuộc về Nhân dân. Nhân dân

ủy thác thực hiện quyền lực cao nhất cho Quốc hội để thực hiện quyền lập hiến

nhƣ đề xuất sửa đổi Hiến pháp,

Câu 4. Những quy định nào của Hiến pháp năm 2013 thể hiện tƣ tƣởng đại

đoàn kết dân tộc?

Tƣ tƣởng đại đoàn kết toàn dân tộc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trở thành

đƣờng lối chiến lƣợc của Đảng Cộng sản Việt Nam, đã và đang từng bƣớc đƣợc

hiện thực hóa trong quá trình cách mạng.

Bên cạnh Điều 5 đƣợc xác định là định hƣớng cho công tác dân tộc, chính

sách dân tộc, lĩnh vực dân tộc, công tác dân tộc còn đƣợc quy định cụ thể trong các

Điều 42, 58, 60, 61, 75 của Hiến pháp 2013, cụ thể:

Page 9: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 9

- Về quyền xác định

dân tộc, sử dụng ngôn ngữ

của đồng bào dân tộc thiểu số

đƣợc quy định tại Điều 42

Hiến pháp: “Công dân có

quyền xác định dân tộc của

mình, sử dụng ngôn ngữ mẹ

đẻ, lựa chọn ngôn ngữ giao

tiếp”.

- Về lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khỏe cho đồng bào dân tộc thiểu số, vùng

có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn đƣợc khẳng định tại khoản 1 Điều 58

của Hiến pháp: “1. Nhà nƣớc, xã hội đầu tƣ phát triển sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc

sức khỏe của Nhân dân, thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân, có chính sách ƣu tiên

chăm sóc sức khoẻ cho đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào ở miền núi, hải đảo và

vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn”.

- Về lĩnh vực văn hóa, Hiến pháp tiếp tục khẳng định tại khoản 1 Điều 60

nguyên tắc: “1. Nhà nƣớc, xã hội chăm lo xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt

Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại”.

- Về lĩnh vực giáo dục, Hiến pháp quy định rõ hơn các chính sách ƣu

tiên:“2. Nhà nƣớc ƣu tiên đầu tƣ và thu hút các nguồn đầu tƣ khác cho giáo dục;

chăm lo giáo dục mầm non; bảo đảm giáo dục tiểu học là bắt buộc, Nhà nƣớc

không thu học phí; từng bƣớc phổ cập giáo dục trung học; phát triển giáo dục đại

học, giáo dục nghề nghiệp; thực hiện chính sách học bổng, học phí hợp lý.

3. Nhà nƣớc ƣu tiên phát triển giáo dục ở miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc

thiểu số và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; ƣu tiên sử dụng,

phát triển nhân tài; tạo điều kiện để ngƣời khuyết tật và ngƣời nghèo đƣợc học văn

hoá và học nghề. ”

- Về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng và Chủ tịch Hội đồng

dân tộc đƣợc làm rõ hơn, đề cao vai trò, trách nhiệm, quy định tại khoản 2, khoản

Điều 75 Hiến pháp: “2. Hội đồng dân tộc nghiên cứu và kiến nghị với Quốc hội về

công tác dân tộc; thực hiện quyền giám sát việc thi hành chính sách dân tộc,

chƣơng trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội miền núi và vùng đồng bào dân

tộc thiểu số.

Page 10: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 10

3. Chủ tịch Hội đồng dân tộc đƣợc mời tham dự phiên họp của Chính phủ

bàn về việc thực hiện chính sách dân tộc. Khi ban hành quy định thực hiện chính

sách dân tộc, Chính phủ phải lấy ý kiến của Hội đồng dân tộc”

Thực hiện đúng nội dung nhất quán của Hiến pháp 2013 - văn bản có hiệu

lực pháp lý tối thƣợng của Nhà nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, những

chủ trƣơng, chính sách của Đảng và Nhà nƣớc ta đang hiện thực hóa mục tiêu mà

Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc khóa XI đề ra: Cộng đồng các dân tộc Việt

Nam bình đẳng, đoàn kết, thƣơng yêu, tôn trọng, giúp nhau cùng tiến bộ.

Câu 5. Những điểm mới của Hiến pháp năm 2013 so với Hiến pháp năm 1992

(sửa đổi, bổ sung năm 2001) về quyền con ngƣời, quyền và nghĩa vụ cơ bản

của công dân? Điểm mới nào bạn tâm đắc nhất? Vì sao?

1. Những điểm mới của Hiến pháp năm 2013 so với Hiến pháp năm 1992

(Sửa đổi, bổ sung năm 2001) về quyền con ngƣời, quyền và nghĩa vụ cơ bản của

công dân. Một số ví dụ:

QUYỀN CON NGƢỜI, QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CƠ BẢN CỦA CÔNG DÂN

HIẾN PHÁP 1992

(ĐÃ ĐƢỢC SỬA ĐỔI, BỔ

SUNG NĂM 2001)

HIẾN PHÁP NĂM 2013

NỘI DUNG SỬA ĐỔI,

BỔ SUNG, THAY THẾ

Chƣơng V

QUYỀN VÀ

NGHĨA VỤ CƠ

BẢN CỦA CÔNG

DÂN

CHƢƠNG II

QUYỀN CON

NGƢỜI,

QUYỀN VÀ NGHĨA

VỤ CƠ BẢN CỦA

CÔNG DÂN

- Đây không phải là sự thay đổi vị trí

từ chƣơng V lên chƣơng II một cách

ngẫu nhiên mà là thể hiện tầm quan

trọng của quyền con ngƣời trong Hiến

pháp.

- Về tên chƣơng: Hiến pháp năm

1992 tên là quyền và nghĩa vụ cơ bản

của công dân. Hiến pháp năm 2013 nêu

rõ quyền con ngƣời, quyền và nghĩa vụ

cơ bản của công dân. Điều n ày cho

thấy tƣ tƣởng lập hiến khẳng định vị trí

quan trọng của quyền con ngƣời.

Điều 50

Ở nƣớc Cộng hoà

xã hội chủ nghĩa

Điều 14 (sửa đổi, bổ sung Điều

50)

1. Ở nƣớc Cộng hòa xã hội chủ

- So với Hiến pháp 1992

thì Hiến pháp năm 2013

quy định rõ quyền con

Page 11: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 11

Việt Nam, các

quyền con ngƣời về

chính trị, dân sự,

kinh tế, văn hoá và

xã hội đƣợc tôn

trọng, thể hiện ở

các quyền công dân

và đƣợc quy định

trong Hiến pháp và

luật.

nghĩa Việt Nam, quyền con ngƣời,

quyền công dân về chính trị, dân sự,

văn hóa, xã hội đƣợc công nhận, tôn

trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến

pháp và pháp luật.

2. Quyền con ngƣời, quyền công

dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy

định của luật trong trƣờng hợp cần

thiết vì lý do quốc phòng, an ninh

quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo

đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng.

ngƣời, quyền công dân tại

các điều luật cụ thể trong

Hiến pháp và quyền con

ngƣời, quyền công dân chỉ

bị hạn chế theo Luật định

(chứ không thể bị giới hạn

tùy tiện hay trong văn bản

dƣới luật nhƣ Nghị định,

Thông tƣ. . )

- Hiến pháp năm 1992,

chỉ mang tính chất thừa

nhận quyền con ngƣời

thông qua các quyền công

dân mà không quy định cụ

thể cơ chế đảm bảo thực

hiện quyền con ngƣời,

quyền công dân. Nhƣng

bản Hiến pháp năm 2013

đã quy định rất rõ các

quyền con ngƣời, quyền

công dân đƣợc Nhà nƣớc

thừa nhận, bảo đảm thực

hiện.

Điều 52

Mọi công dân đều bình

đẳng trƣớc pháp luật.

Điều 16 (sửa đổi, bổ

sung Điều 52)

1. Mọi ngƣời đều bình

đẳng trƣớc pháp luật.

2. Không ai bị phân biệt

đối xử trong đời sống

chính trị, dân sự, kinh tế,

văn hóa, xã hội.

- Nếu Hiến pháp năm

1992 sử dụng thuật ngữ

“mọi công dân” tức là chỉ

những ngƣời là công dân

Việt Nam, có quốc tịch

Việt Nam.

- Hiến pháp năm 2013

sử dụng thuật ngữ “mọi

ngƣời” tức là đó là quyền

con ngƣời, cho dù là

ngƣời có quốc tịch Việt

Nam, không quốc tịch. . .

đều đƣợc bình đẳng trƣớc

pháp luật. Quyền con

ngƣời gắn với yếu tố tự

Page 12: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 12

nhiên, đã là con ngƣời

sinh là là họ có quyền đó,

Nhà nƣớc Việt Nam có

trách nhiệm thừa nhận và

bảo đảm thực hiện. [[[

Điều 19 (mới)

Mọi ngƣời có quyền

sống. Tính mạng con

ngƣời đƣợc pháp luật

bảo hộ. Không ai bị

tƣớc đoạt tính mạng

trái luật.

- Đây là quy định mới đƣợc bổ sung trong

Hiến pháp năm 2013. Tác giả có thể phân

tích nội dung điều Luật này có gì mâu

thuẫn với việc Việt Nam vẫn thi hành án

tử hình hay không? Điều Luật cho thấy:

Mặc dù Nhà nƣớc bảo bộ tính mạng con

ngƣời nhƣng Nhà nƣớc còng có thể quy

định trong luật về việc tƣớc đoạt tính

mạng con ngƣời trong Luật Hình sự. . .

Điều 71

Công dân có quyền bất khả xâm

phạm về thân thể, đƣợc pháp luật

bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ,

danh dự và nhân phẩm.

Không ai bị bắt, nếu không có

quyết định của Toà án nhân dân,

quyết định hoặc phê chuẩn của

Viện kiểm sát nhân dân, trõ

trƣờng hợp phạm tội quả tang.

Việc bắt và giam giữ ngƣời phải

đúng pháp luật.

Nghiêm cấm mọi hình thức truy

bức, nhục hình, xúc phạm danh

dự, nhân phẩm của công dân.

Điều 20 (sửa đổi, bổ

sung Điều 71)

“. . . 3. Mọi ngƣời có

quyền hiến mô, bộ

phận cơ thể ngƣời và

hiến xác theo quy định

của luật. Việc thử

nghiệm y học, dƣợc

học, khoa học hay bất

kỳ hình thức thử

nghiệm nào khác trên

cơ thể ngƣời phải đƣợc

ngƣời đƣợc thử

nghiệm”

Đây là điểm mới của

Hiến pháp năm 2013 thể

hiện quyền đƣợc hiến

mô, bộ phận cơ thể

ngƣời và hiến xác của

mọi ngƣời để chữa bệnh

cho ngƣời thân, còng

nhƣ đề cao vai trò bộ

phận cơ thể ngƣời phục

vụ cho việc nghiên cứu,

chữa bệnh trong y học

hiện nay.

Ý nghĩa của quy định

này trong xã hội hiện đại

ngày nay.

Điều 57

Công dân có quyền tự do

kinh doanh theo quy định

của pháp luật.

Điều 33 (sửa đổi, bổ

sung Điều 57)

Mọi ngƣời có quyền

tự do kinh doanh trong

những ngành nghề mà

pháp luật không cấm.

- Hiến pháp năm 1992 quy

định công dân có quyền tự do

kinh doanh nhƣng Hiến pháp

năm 2013 quy định mọi

ngƣời có quyền tự do kinh

doanh. Nhƣ vậy Hiến pháp đã

mở rộng hơn về đối tƣợng

Page 13: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 13

Ca sỹ Ngọc Sơn làm thủ tục hiến xác cho y học chiều ngày 19/3. và

Lễ tri ân những người hiến thân xác cho khoa học.

đƣợc kinh doanh và ngành

nghề đƣợc kinh doanh để tạo

điều kiện mọi ngƣời tự do

kinh doanh, làm giàu chính

đáng, tạo động lực phát triển

kinh tế xã hội.

Ngoài những điều trên, Hiến pháp năm 2013 còn quy định nhiều điều luật về

quyền con ngƣời, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân đã quy định rõ ràng, cụ

thể và bổ sung đầy đủ hơn so với Hiến pháp năm 1992.

Về cách thức thể hiện, Hiến pháp năm 2013 có sự đổi mới quan trọng theo

hƣớng ghi nhận mọi ngƣời có quyền, công dân có quyền và quyền con ngƣời là

quyền tự nhiên, bất cứ ai cũng có quyền đó, quyền công dân là quyền của ngƣời có

quốc tịch Việt Nam. . . Để mọi ngƣời, công dân thực hiện quyền của mình thì Hiến

pháp năm 2013 quy định trách nhiệm của Nhà nƣớc phải ban hành văn bản pháp

luật để tạo điều kiện thuận lợi cho mọi ngƣời và công dân thực hiện đầy đủ các

quyền của mình.

2. Việc lựa chọn phân tích: Điểm mới mà tôi tâm đắc nhất đó là Điều 20, khoản 3

“Mọi ngƣời có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể ngƣời và hiến xác theo quy định của

luật. Việc thử nghiệm y học, dƣợc học, khoa học hay bất kỳ hình thức thử nghiệm

nào khác trên cơ thể ngƣời phải có sự đồng ý của ngƣời đƣợc thử nghiệm”. Vì đây

là nghĩa cử cao đẹp của con ngƣời Việt Nam, một lần nữa nhấn mạnh đạo lí nhân

văn, truyền thống cao quý của dân tộc “Lá lành đùm lá rách, . . . . thƣơng ngƣời

nhƣ thể thƣơng thân ”. Vì vậy, điểm mới này của Hiến pháp cần phát huy hơn nữa

trong tƣơng lai để con cháu chúng ta nhận thức đúng đắn về vai trò và trách nhiệm

của mình trong xã hội, góp phần làm sao cho nền y học nƣớc nhà ngày càng phát

triển ở tầm cao mới tiên tiến và hiện đại.

Câu 6. Những điểm mới, quan trọng về vị trí, chức năng của Quốc hội,

Chính phủ, Tòa án nhân dân trong Hiến pháp năm 2013. Phân tích điểm mới

về mối quan hệ giữa các cơ quan đó trong thực hiện quyền lực Nhà nƣớc?

Page 14: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 14

Những điểm mới, quan trọng về vị trí, chức năng của Quốc hội, Chính phủ,

Tòa án nhân dân trong Hiến pháp năm 2013

- Quốc hội (Chƣơng V)

Về Quốc Hội Sửa đổi, bổ sung

Điều 83 của Hiến pháp 1992, khẳng

định Quốc hội là cơ quan đại biểu cao

nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực

nhà nƣớc cao nhất của nƣớc Cộng hòa

xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quốc hội

thực hiện quyền lập hiến, lập pháp,

quyết định các vấn đề quan trọng của

đất nƣớc và giám sát tối cao đối với

hoạt động của Nhà nƣớc (Điều 69).

Bổ sung thẩm quyền của Quốc hội trong việc phê chuẩn việc bổ nhiệm, miễn

nhiệm, cách chức Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao (khoản 7 Điều 70) để phù

hợp với yêu cầu đổi mới mô hình Tòa án nhân dân, làm rõ hơn vai trò của Quốc

hội trong mối quan hệ với cơ quan thực hiện quyền tƣ pháp, đồng thời nâng cao vị

thế của Thẩm phán theo tinh thần cải cách tƣ pháp. Bổ sung thẩm quyền của Quốc

hội trong việc giám sát, quy định tổ chức và hoạt động, quyết định nhân sự đối với

Hội đồng bầu cử quốc gia, Kiểm toán nhà nƣớc và cơ quan khác do Quốc hội thành

lập ( Điều 70). Tiếp tục quy định việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với ngƣời giữ chức

vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn (khoản 8 Điều 70).

- Chính phủ (Chƣơng VII)

Hiến pháp năm 2013 kế thừa đồng thời bổ sung để thể hiện một cách toàn

diện tính chất, vị trí, chức năng của Chính phủ. Điều 109 Hiến pháp năm 2013:

“Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nƣớc cao nhất của nƣớc Cộng hoà xã hội

chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan chấp hành của Quốc

hội”. Nhƣ vậy, lần đầu tiên trong lịch sử lập hiến VN, Hiến pháp chính thức khẳng

định Chính phủ là cơ quan thực hiện quyền hành pháp. Đây là cơ sở pháp lý quan

trọng giúp xác định cụ thể, rõ ràng, đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, vai trò

của Chính phủ trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trƣờng, xây dựng Nhà

nƣớc pháp quyền XHCN Việt Nam.

Hiến pháp đã thay đổi cách thức quy định về hình thức ban hành văn bản quy

phạm pháp luật của Chính phủ. Hiến pháp năm 1992 quy định cụ thể các hình thức

ban hành văn bản pháp luật của Chính phủ, Thủ tƣớng Chính phủ, Bộ trƣởng và

Thủ trƣởng cơ quan ngang bộ. Các quy định này đã đƣợc sửa đổi bởi Luật Ban

hành văn bản quy phạm năm 2008. Để phù hợp với thực tiễn xây dựng pháp luật ở

nƣớc ta và hiến pháp nhiều nƣớc trên thế giới, Điều 100 Hiến pháp năm 2013 sửa

lại là: “Chính phủ, Thủ tƣớng Chính phủ, Bộ trƣởng, Thủ trƣởng cơ quan ngang bộ

Page 15: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 15

ban hành văn bản pháp luật để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình, kiểm tra

việc thi hành các văn bản đó và xử lý các văn bản trái pháp luật theo quy định của

luật”.

Hiến pháp phân định cụ thể thẩm quyền của Chính phủ trong việc tổ chức

đàm phán, ký điều ƣớc quốc tế nhân danh Nhà nƣớc theo ủy quyền của Chủ tịch

nƣớc; quyết định việc ký, gia nhập, phê duyệt hoặc chấm dứt hiệu lực điều ƣớc

quốc tế nhân danh Chính phủ, trõ điều ƣớc quốc tế trình Quốc hội phê chuẩn quy

định tại khoản 14 Điều 70 của Hiến pháp.

- Tòa án nhân dân (Chƣơng VIII)

Hiến pháp 2013 bổ sung quy định Tòa án nhân dân thực hiện quyền Tƣ pháp

(Điều 102). Sửa đổi quy định về hệ thống tổ chức Tòa án (khoản 2 Điều 102) cho

phù hợp với chủ trƣơng cải cách tƣ pháp theo hƣớng không xác định cấp Tòa án cụ

thể trong Hiến pháp mà để luật định, làm cơ sở hiến định cho việc tiếp tục đổi mới

hoạt động tƣ pháp, phù hợp với yêu cầu của Nhà nƣớc pháp quyền.

- Về mối quan hệ giữa Chính phủ với Quốc hội, Tòa án nhân dân:

+ Về mặt tổ chức

+ Phƣơng thức hoạt động

+ Trong hoạt động lập pháp

+ Trong hoạt động giám sát

+ Trong việc giải quyết những vẫn đề quan trọng của đất nƣớc

Câu 7. Cấp chính quyền địa phƣơng quy định trong Hiến pháp năm 2013 gồm

những cơ quan nào? Bạn hãy nêu nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của

chính quyền địa phƣơng đối với Nhân dân.

- Cấp chính quyền địa phƣơng quy định trong Hiến pháp năm 2013 gồm Hội

đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân.

- Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của chính quyền địa phƣơng đối với

Nhân dân

+ Hội đồng nhân dân (điều 113).

1. Viện trƣởng Viện kiểm sát

nhân dân tối cao do Quốc hội bầu.

Nhiệm kì của Viện trƣởng Viện kiểm

sát nhân dân tối cao theo nhiệm kì

của Quốc hội. Việc bổ nhiệm, nhiệm

kì của Viện trƣởng các Viện kiểm sát

khác do luật định.

2. Viện trƣởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao chịu trách nhiệm và báo cáo

công tác trƣớc Quốc hội; trong thời gian Quốc hội không họp chịu trách nhiệm và

báo cáo công tác trƣớc Ủy ban thƣờng vụ Quốc hội và Chủ tịch nƣớc. Viện trƣởng

Page 16: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 16

các Viện kiểm sát khác báo cáo công tác trƣớc Hội đồng nhân dân theo quy định

của luật. ”

+ Ủy ban nhân dân (điều 114).

1. Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nƣớc ở địa phƣơng, đại diện

cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, do nhân dân địa phƣơng

bầu ra, chịu trách nhiệm trƣớc nhân dân địa phƣơng và cơ quan nhà nƣớc nói trên.

Căn cứ vào Hiến pháp, luật, văn bản của cơ quan nhà nƣớc cấp trên, Hội đồng

nhân dân quyết định các biện pháp đảm bảo thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa

phƣơng, các vấn đề quan trọng của địa phƣơng và giám sát hoạt động của các cơ

quan địa phƣơng.

2. Ủy ban nhân dân là cơ quan chấp hành Hội đồng nhân dân, cơ quanh hành

chính nhà nƣớc ở địa phƣơng.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân và các thành viên Ủy ban nhân dân chịu trách

nhiệm tập thể về hoạt động của Ủy ban nhân dân và chịu trách nhiệm cá nhân về

việc thực hiện nhiệm vụ đƣợc gia trƣớc Hội đồng nhân dân và các cơ quan hành

chính nhà nƣớc cấp trên. ”

Câu 8. Hiến pháp năm 2013 quy định nhƣ thế nào về trách nhiệm của đại biểu

Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân đối với cử tri và Nhân dân?

- Trách nhiệm của đại biểu Quốc hội đối với cử tri và Nhân đƣợc Hiến pháp

năm 2013 quy định tại Điều 79 nhƣ sau:

“1. Đại biểu Quốc hội là ngƣời đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân

ở đơn vị bầu cử ra mình và của Nhân dân cả nƣớc. 2. Đại biểu Quốc hội phải liên

hệ chặt chẽ với cử tri, chịu sự giám sát của cử tri; thu thập và phản ánh trung thực

ý kiến, nguyện vọng của cử tri với Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan; thực

hiện chế độ tiếp xúc và báo cáo với cử tri về hoạt động của đại biểu và của Quốc

hội; trả lời yêu cầu và kiến nghị của cử tri; theo dõi, đôn đốc việc giải quyết khiếu

nại, tố cáo của công dân và hƣớng dẫn, giúp đỡ công dân thực hiện quyền khiếu

nại, tố cáo. 3. Đại biểu Quốc hội phổ biến và vận động Nhân dân thực hiện Hiến

pháp và pháp luật”.

- Trách nhiệm của đại biểu Quốc hội đối với cử tri và Nhân đƣợc Hiến pháp

năm 2013 quy định tại khoản 1 Điều 115 nhƣ sau:

“Đại biểu Hội đồng nhân dân là ngƣời đại diện cho ý chí, nguyện vọng của

Nhân dân ở địa phƣơng; phải liên hệ chặt chẽ với cử tri, chịu sự giám sát của cử tri,

thực hiện chế độ tiếp xúc, báo cáo với cử tri về hoạt động của mình và của Hội

đồng nhân dân, trả lời những yêu cầu, kiến nghị của cử tri; xem xét, đôn đốc việc

giải quyết khiếu nại, tố cáo của Nhân dân. Đại biểu Hội đồng nhân dân có nhiệm

vụ vận động nhân dân thực hiện pháp luật, chính sách của Nhà nƣớc, nghị quyết

của Hội đồng nhân dân, động viên nhân dân tham gia quản lý nhà nƣớc”.

Câu 9. “…Nhân dân Việt Nam xây dựng, thi hành và bảo vệ Hiến pháp này vì

mục tiêu dân giàu, nƣớc mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” (trích Lời nói

đầu Hiến pháp năm 2013)

Page 17: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 17

1. Ngày 28/11/2013, Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 6 đã thông qua Hiến

pháp nƣớc Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam năm 2013. Đây là một sự kiện

chính trị - pháp lý đặc biệt quan trọng, đánh dấu một bƣớc tiến mới trong lịch sử

lập hiến của nƣớc ta. Hiến pháp năm 2013 có nhiều điểm mới về vấn đề dân tộc,

công tác dân tộc

Tƣ tƣởng đại đoàn kết toàn dân tộc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trở thành

đƣờng lối chiến lƣợc của Đảng Cộng sản Việt Nam, đã và đang từng bƣớc đƣợc

hiện thực hóa trong quá trình cách mạng. Chính vì thế, cùng với quá trình đấu

tranh giành độc lập dân tộc, các dân tộc ở Việt Nam còng đƣợc giải phóng, quyền

bình đẳng giữa các dân tộc đƣợc khẳng định; đời sống kinh tế, xã hội, văn hóa,

giáo dục, y tế. . . của các dân tộc thiểu số đƣợc từng bƣớc nâng cao, an ninh chính

trị và toàn vẹn lãnh thổ đƣợc bảo đảm vững chắc. Đó là những thành tựu không thể

phủ nhận của cách mạng Việt Nam trong hơn 68 năm qua.

Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có hiệu lực từ ngày 01-

01-2014, song song với việc ban hành Hiến pháp, Quốc hội đó ban hành Nghị

quyết số 64/2013/QH13 của Quốc hội quy định một số điểm thi hành Hiến pháp.

Để đảm bảo Hiến pháp nhanh chóng phát huy hiệu lực trong đời sống xã hội, cần

ưu tiên những nhóm công việc:

Thứ nhất, phải quán triệt trong toàn hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân

dân về nội dung, tinh thần của Hiến pháp, để mỗi ngƣời hiểu đƣợc tinh thần và

những quy định của Hiến pháp, trên cơ sở đó nâng cao nhận thức, niềm tin của

ngƣời dân đối với Hiến pháp, để ngƣời dân biết cách sử dụng Hiến pháp, bảo vệ lợi

ích của mình; đồng thời nâng cao đồng thuận xã hội trong thực thi Hiến pháp, làm

cho Hiến pháp khụng chỉ là những quy phạm pháp luật mà còn biến thành những

hành động thực tiễn.

Thứ hai, tiếp tục triển khai các hoạt động nghiên cứu, tìm hiểu về nội dung

Hiến pháp để thấy rõ hơn vai trò, ý nghĩa to lớn của Hiến pháp trong đời sống xã

hội và những căn cứ lý luận, thực tiễn của việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần này;

thấy rõ hơn nội dung thực tế của những điểm mới mà Hiến pháp lần này thể hiện,

thể chế hóa đƣờng lối phát triển của đất nƣớc thời kỳ mới, thể hiện mong muốn,

nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân trong việc tạo lập một bản Hiến pháp đủ

tầm, phù hợp với tầm vóc của dân tộc Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thứ ba, tổ chức, triển khai thi hành các quy định cụ thể của Hiến pháp thông

qua các hoạt động xem xét, chỉnh lý, điều chỉnh lại bộ máy nhà nƣớc từ thẩm

quyền, chức năng, cơ cấu tổ chức đến phƣơng thức hoạt động, phù hợp với tinh

thần, nội dung Hiến pháp mới; phải tiến hành rà soát lại hệ thống pháp luật phù

hợp với những quy định mới của Hiến pháp, kịp thời loại bỏ những quy định, văn

bản pháp luật không còn phù hợp hoặc trái với Hiến pháp; xây dựng, bổ sung mới

Page 18: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 18

những văn bản pháp luật để cụ thể hóa những điểm mới của bản Hiến pháp, phù

hợp với từng lĩnh vực của đời sống.

Đây là công việc hết sức hệ trọng, do vậy mỗi một cơ quan, đặc biệt Quốc

hội, Chính phủ phải có chƣơng trình rộng lớn và kế hoạch cụ thể để triển khai các

hoạt động này.

Trước mắt, Quốc hội phải xem xét lại Chƣơng trình xây dựng luật năm 2014,

2015, tập trung ƣu tiên, cụ thể hóa các đạo luật hiện nay có những điểm không phù

hợp với Hiến pháp mới, kịp thời sửa chữa để loại bỏ những quy định không phù

hợp và bổ sung, sửa đổi những quy định mới.

Thứ hai, Quốc hội tập trung xây dựng các văn bản pháp luật liên quan đến tổ

chức bộ máy nhƣ Luật về Tổ chức Quốc hội, Luật về Tổ chức Chính phủ, Luật về

Chủ tịch nƣớc, Luật về Tòa án nhân dân, Luật về Kiểm sát nhân dân, Luật về

Chính quyền địa phƣơng. . . những đạo luật này phải đƣợc xây dựng, thông qua

trƣớc năm 2016, chậm nhất tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIII. Nghĩa là cuối

năm 2015, những đạo luật này phải đƣợc thông qua để làm cơ sở cho việc bầu cử

Quốc hội khóa XIV, lập ra bộ máy nhà nƣớc mới phù hợp với quy định của Hiến

pháp.

Song song với xây dựng các đạo luật về tổ chức bộ máy, phải rà soát lại các

đạo luật liên quan đến quyền con ngƣời, quyền nghĩa vụ cơ bản của công dân, đảm

bảo Chƣơng II quyền con ngƣời, quyền nghĩa vụ cơ bản của công dân thực sự có ý

nghĩa cơ bản, tránh tình trạng những quyền đó bị “treo” trong những trƣờng hợp

nhất định. Muốn vậy, công tác rà soát, sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới những đạo

luật liên quan đến quyền con ngƣời, quyền nghĩa vụ cơ bản của công dân phải

đƣợc ƣu tiên đặc biệt.

Những văn bản nào chƣa thể hiện quyền con ngƣời, quyền công dân hoặc trái

với lời văn về quyền con ngƣời, quyền công dân tại Hiến pháp, cần phải sửa đổi,

bổ sung. Chẳng hạn những luật nhƣ Luật Trƣng cầu ý dân, Luật về Lập Hội, Luật

về biểu tình. . . phải đƣợc thúc đẩy mạnh mẽ, bảo đảm những quyền này có điều

kiện, thủ tục cần thiết để nhân dân sử dụng, đáp ứng nguyện vọng của ngƣời dân

trong quá trình thực thi quyền và nghĩa vụ của mình.

Thứ ba, những đạo luật liên quan đến kinh tế - xã hội còng phải đƣợc rà soát

lại để phù hợp với những nội dung mới của Hiến pháp, trong đó, những vấn đề trái

với nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa và các chính sách kinh tế

nói chung phải đƣợc sửa đổi, bổ sung phù hợp với quá trình phát triển mạnh mẽ

của nền kinh tế. Các vấn đề về văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ, môi

trƣờng, an sinh xã hội phải đƣợc cụ thể hóa bằng hệ thống các văn bản pháp luật

khác. Do vậy, việc rà soát lại hệ thống pháp luật trong lĩnh vực kinh tế - xã hội là

rất quan trọng.

Page 19: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 19

Điểm nữa là những vấn đề liên quan đến bảo vệ Tổ quốc, hoạt động hội nhập

quốc tế cần phải đƣợc rà soát lại, đảm bảo hội nhập hiệu quả, mạnh mẽ hơn, xứng

đáng với tầm vóc, vị trí của dân tộc.

2. Mỗi ngƣời dân có trách nhiệm làm gì và làm nhƣ thế nào để thi hành và

bảo vệ Hiến pháp.

Bƣớc chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động tuân thủ Hiến

pháp, pháp luật của cán bộ, Đảng viên, ngƣời dân yêu cầu:

Một là, mỗi cán bộ, Đảng viên, ngƣời dân, chiến sĩ Công an nhân dân cần

thƣờng xuyên trau dồi ý thức pháp luật, tích cực học tập, nâng cao trình độ hiểu

biết và năng lực thực thi Hiến pháp, pháp luật, coi đó là tiêu chuẩn không thể thiếu

trong đánh giá phẩm chất, năng lực cán bộ. Đối với các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy

phải gƣơng mẫu trong việc học tập, nâng cao trình độ về pháp luật và tích cực rèn

luyện về năng lực chỉ đạo, chỉ huy, điều hành nhiệm vụ đƣợc giao trên cơ sở tuân

thủ Hiến pháp, pháp luật, có biện pháp khắc phục ngay những tồn tại, thiếu sót,

ngăn ngừa sai phạm của cán bộ, chiến sĩ trong việc thực thi nhiệm vụ.

Hai là, cán bộ, Đảng viên, ngƣời dân các đơn vị, địa phƣơng cần quan tâm

hơn nữa đến công tác hoàn thiện thể chế, xây dựng pháp luật, coi đây là nhiệm vụ

trọng tâm, thƣờng xuyên; gắn công tác xây dựng thể chế, hoàn thiện pháp luật với

công tác chuyên môn nghiệp vụ. Phải xác định việc xây dựng thể chế, hoàn thiện

pháp luật là cơ sở cần thiết, chỗ dựa vững chắc cho công tác chuyên môn nghiệp

vụ; ngƣợc lại, công tác chuyên môn nghiệp vụ là cơ sở thực tiễn để xây dựng thể

chế, hoàn thiện pháp luật về an ninh, trật tự. Vì vậy, cần thực hiện tốt công tác tổng

kết thực tiễn, dự báo, phân tích, đánh giá khả năng phản ứng và tác động xã hội

trƣớc khi xây dựng, đề nghị cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp

luật. Trong đó, tập trung thực hiện tốt chƣơng trình xây dựng luật, pháp lệnh của

Quốc hội, Chính phủ, Chƣơng trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của

Đảng và Nhà nƣớc, bảo đảm chất lƣợng và tiến độ trong các chƣơng trình, kế

hoạch đã đề ra.

Ba là, lãnh đạo các Thủ trƣởng cơ quan, đơn vị, địa phƣơng phải chân thành

lắng nghe tâm tƣ, nguyện vọng của nhân dân, ý kiến, kiến nghị của cơ quan, tổ

chức, cá nhân để tham mƣu với cấp có thẩm quyền trong việc xây dựng, thực hiện

Hiến pháp, pháp luật; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh có hiệu quả mọi âm

mƣu và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và vi phạm

pháp luật khác; có biện pháp chủ động đấu tranh, phòng, chống mọi biểu hiện “tự

diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong xây dựng Hiến pháp, pháp luật, kiên quyết xử lý

các hành vi lợi dụng việc xây dựng pháp luật, thi hành pháp luật để xâm hại an

ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, lợi ích của Nhà nƣớc, quyền, lợi ích hợp pháp

của tổ chức, cá nhân.

Bốn là, tiếp tục thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả Kết luận số 04-KL/TW

ngày 19/4/2011 của Ban Bí thƣ về tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng trong công tác

phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ,

nhân dân. Theo đó, mỗi một cán bộ,

Page 20: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 20

Đảng viên, ngƣời dân,

nhân dân phải xác định

công tác phổ biến, giáo dục

pháp luật về an ninh, trật tự

là một trong những nhiệm

vụ quan trọng. Tích cực,

chủ động phối hợp với các

ban, ngành, đoàn thể, cơ

quan, đơn vị, nhà trƣờng,

doanh nghiệp xây dựng,

hoàn thiện các quy chế

phối hợp trong việc phổ

biến, giáo dục pháp luật;

Tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, bảo

đảm cho Hiến pháp, pháp luật đƣợc nhận thức đầy đủ và đi vào cuộc sống; gắn kết

chặt chẽ với việc thực hiện các cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gƣơng

đạo đức Hồ Chí Minh”, “Công an nhân dân vì nƣớc quên thân, vì dân phục vụ”,

“Học tập và làm theo 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân”, “Công an nhân dân

chấp hành nghiêm điều lệnh, xây dựng nếp sống văn hóa vì nhân dân phục vụ” và

các phong trào thi đua yêu nƣớc khác trong Công an nhân dân.

Năm là, lãnh đạo các cấp phải quan tâm nhiều hơn nữa đến việc kiện toàn tổ

chức bộ máy, bổ sung biên chế, có kế hoạch bồi dƣỡng, nâng cao trình độ, chất

lƣợng đội ngũ cán bộ làm công tác pháp chế, báo cáo viên pháp luật, bảo đảm kinh

phí và các điều kiện cần thiết khác cho việc xây dựng pháp luật, phổ biến, giáo dục

pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật, theo dõi, kiểm tra việc thi hành pháp luật và

xử lý các sai phạm trong thi hành pháp luật; thƣờng xuyên sơ kết, tổng kết, rút kinh

nghiệm trong công tác xây dựng pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật, thi hành

pháp luật để phát huy ƣu điểm, khắc phục tồn tại, thiếu sót, kịp thời biểu dƣơng,

khen thƣởng tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc.

3. Với xã Hồng Thủy –

A Lƣới Thừa Thiên Huế.

Đối với bản thân tôi là một

ngƣời giáo viên và một

ngƣời Đảng viên, từ khi ra

trƣờng đến nay bản thân đã

xung phong cống hiến giảng

dạy vùng biên giới có điều

kiện kinh tế đặc biệt khó

khăn.

Vƣợt qua mọi gian khổ đó bản thân xác định đây là trách nhiệm nặng nề để

đem con chữ tới vùng sâu vùng xa, nhƣng với mục tiêu chung, quyết tâm chung

của Đảng làm sao miền núi tiến kịp với miền xuôi, bản thân đã an tâm công tác và

Page 21: ³TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA …ptcs-hthuy.aluoi.thuathienhue.edu.vn/imgs/Thu_muc_he_thong/_Nam… · - Hiến pháp 1946 là bản hiến

Trang 21

luôn nhận thức đầy đủ về vai trò và trách nhiệm trong việc xây dựng, thi hành và

bảo vệ Hiến pháp nƣớc ta trong đó đặt vấn đề đoàn kết tập thể lên hàng đầu.

Không ngừng tuyên truyền giáo dục cho học sinh bằng việc giảng dạy học thiết

thực nhƣ tăng cƣờng lồng ghép, tích hợp giáo dục Pháp luật vào bài dạy nhằm

củng cố và phổ biến thêm một số kiến thức quan trọng về Pháp luật trong Hiến

pháp nƣớc CHXHCN Việt Nam giúp cho các em kịp thời nắm bắt, lĩnh hội cũng

nhƣ có ý thức chấp hành tốt các Điều luật trong Hiến pháp mà Nhà nƣớc và Quốc

hội đã ban hành.

Là giáo viên Tin học là một trong những bộ môn tiếp cận cái hay, cái đúng

đặc biệt là tự học và rèn luyện kiến thức, tìm hiểu tình hình kinh tế - xã hội trong

nƣớc và quốc tế.

Bên cạnh đó, đây còn là bộ môn liên quan trực tiếp đến các văn bản thi hành

của cơ quan cấp trên một cách nhanh nhất, bản thân luôn gần gủi, giúp đỡ anh chị

em đồng nghiệp trong việc soạn giảng giáo án điện tử, cập nhật thông tin lên trang

Web của trƣờng của Phòng giáo dục cũng nhƣ tìm hiểu một số văn bản luật nói

đến quyền lợi của chính giáo viên và học sinh cũng nhƣ giáo dục của địa phƣơng.