tÜrk dÝlÝ ve edebÝyati - sosyal bÝlÝmler-1 testÝ ayt · 2020. 4. 25. · c) bilim insanları...

aytTÜRK DÝLÝ ve EDEBÝYATI - SOSYAL BÝLÝMLER-1 TESTÝ

1

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

2. Sabahattin Kudret Aksal, 1940’lı yılların yeni edebiyat anla-

yışını kendine fener yaparak yalın, özlü, içtenlikli şiirler yaz-

dı; bireyin yaşama sevinci ve küçük mutluluklarını odağa al-

dı. Soyuta yönelimi, onu İkinci Yeni’ye yaklaştırdı. Öyküle-

rinde önce Sait Faik’e giden bir yolun taşlarını döşedi; son-

ra, bir imgenin etrafında gelişen; insani durumları dile geti-

ren, yaşamdan bir kesit aktaran bu öykülerde kendi sesini

ve tarzını buldu. Felsefe eğitimi alan Sabahattin Kudret Ak-

sal, az sözcüğe büyük yükler taşıttı.

Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler ara-

sında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Özgünlüğe ulaşmak

B) Rehber edinmek

C) Güncel olana yönelmek

D) Yoğun anlatıma sahip olmak

E) Etkisi altında kalmak

3. (I) Kwanza Nehri ve Kalandula Şelaleleri başta olmak üzere

birçok su kaynağının ana vatanı Angola, Afrika’da en büyük

hidroelektrik potansiyeline sahip ülkedir. (II) Ancak bugün

su kaynaklarının sadece %4’ü elektrik üretiminde kullanılı-

yor. (III) Bundan dolayı ülkede ciddi bir elektrik sorunu bu-

lunuyor. (IV) 6 milyon kişinin yaşadığı başkente bile kesinti-

siz elektrik verilemiyor. (V) Ülkedeki elektrik sorununu çöz-

mek için Afrika’nın en büyük barajlarından biri inşa edilmiş

ancak dağıtımın da üretim kadar zor olması, ülkedeki elekt-

rik krizinin çözümünü sekteye uğratmıştır.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa-

ğıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) I. cümlede, Angola’nın öne çıkan yönüne değinilmiştir.

B) II. cümlede, I. cümlede dile getirilen avantajlı durumun

yeterince değerlendirilemediği belirtilmiştir.

C) III. cümlede, bir sonuç dile getirilmiştir.

D) IV. cümlede, olumsuz bir durum abartılı bir biçimde an-

latılmıştır.

E) V. cümlede, gerçekleşmeme nedeni verilen bir amaçtan

söz edilmiştir.

1. Bir gök olayı olan “yıldırım” karşısında bilim insanının tavrı,

bu doğa olayının nedenlerini araştırmak, bundan korunma-

nın yollarını bulmaya çalışmaktır. Bilim insanı bu duyarlıkla

çalışarak paratoneri bulmuş ve bunun etki alanını formüller-

le ifade etmiştir. Ama bir sanatçı, “yıldırım”la bu şekilde ilgi-

lenmez. O, dış dünyadan algıladıklarını kendi sanatsal ger-

çekliğinde yeniden oluşturur. Bir şair sözcüklerin çağrışım

gücünden, dilin anlatım olanaklarından yararlanarak kendi

duygu ve hayallerini dile getirir. “Yıldırım” sözcüğü de şair

için bu noktada bir ileti aracı, bir ifade birimi olur.

Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı sonuç aşağı-

dakilerden hangisidir?

A) Bilim insanı ve sanatçı olaylara farklı açılardan yaklaşır.

B) Sanat eserleri ile bilimsel eserler arasında sıkı bir ilişki

vardır.

C) Bilim insanları sanat eserlerini veri olarak kabul etmez.

D) Bilimsel eserlerde sanat eserlerine göre daha yalın bir

dil kullanılır.

E) Sanatçılar, eserlerini yazarken bilim insanlarının araştır-

malarından yararlanırlar.

4. Belki rüyalarındır bu taze açmış güller

Bu yumuşak aydınlık dalların tepesinde

Bitmeyen aşk türküsü kumruların sesinde

Rüyası ömrümüzün çünkü eşyaya siner

I. Yarım uyak

II. Redif

III. Tam uyak

IV. Tunç uyak

Bu dörtlükte numaralanmış ahenk unsurlarından hangi-

leri vardır?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) I ve IV

1. Bu testte sýrasýyla, Türk Dili ve Edebiyatý (1-24), Sosyal Bilimler-1; Tarih (25-34), Coðrafya-1 (35-40) alanlarýna ait toplam 40 soru vardýr.

2. Cevaplarýnýzý, cevap kâðýdýnýn Türk Dili ve Edebiyatý - Sosyal Bilimler-1 Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.

3. Bu testin cevaplanmasý için tavsiye olunan süre 40 dakikadýr.

ayt TÜRK DÝLÝ ve EDEBÝYATI - SOSYAL BÝLÝMLER-1 TESTÝ

2

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

6. Her şey yerli yerinde, bir dolap uzaklarda

Azapta bir ruh gibi gıcırdıyor durmadan

Bir şeyler hatırlıyor belki maceramızdan

Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgârda

Yukarıda verilen dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden

hangisi söylenemez?

A) Redif vardır.

B) 7 + 7 duraklıdır.

C) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

D) Çapraz uyak kullanılmıştır.

E) Sözcüklerin çağrışım gücünden yararlanılmıştır.

5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde verilen söz

sanatı yoktur?

A) Gidersen yıkılır bu kent, kuşlar da gider

Bir nehir gibi susarım yüzünün deltasında

(irsalimesel)

B) Ne rüzgârlar, boranlar, fırtınalar atlattın sen

Ah şu yüreğindeki gücü bir bilsen (tenasüp)

C) Saçların bukleli, dalgalar gibi

Yoksa bunlar da mı rüzgârın işi (tecahülüarif)

D) Kalbim bir çiçektir, gündüzler ölgün

Gelin, gelin, onu açın geceler (teşbih)

E) Benim gözlerim yeşildir, senin gözlerin kara

Ben günah kadar beyazım, sen tövbe kadar kara

(tezat)

8. Herhangi bir şiir akımının içinde yer almayan ----, şiirde bi-

çim ve içerik olarak sürekli yeniliğin peşinde olmuş, şiirleri

sürekli gelişme göstermiştir. “Türkçem benim ses bayra-

ğım.” diyen ozan, kendine özgü bir dil yapısı, bir biçim ya-

ratmıştır. Günlük konuşmaların yanında en son türetilen Türk-

çe sözcüklere, çağrışımlara, şiirin güzelliğini yansıtan kom-

pozisyonlara geniş yer vermiştir. Özellikle Türk tarihini konu

alan Üç Şehitler Destanı, Çakır’ın Destanı gibi şiirleriyle adı-

nı duyuran sanatçı bundan dolayı da “Destan Şairi” olarak

anılmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenlerden han-

gisi getirilmelidir?

A) Attila İlhan B) Cahit Zarifoğlu

C) Cahit Külebi D) Behçet Necatigil

E) Fazıl Hüsnü Dağlarca

7. (I) Balasagunlu Yusuf tarafından 1070 yılında tamamlanarak

Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han’a sunulan Kutad-

gu Bilig, edebiyatımızda İslamiyet etkisiyle yazılan ilk eser-

dir. (II) Göktürk Yazıtları’ndan sonra Orta Asya Türk tarihine

ışık tutan bu eserde dönemin en işlek lehçesi olan Hakani-

ye lehçesi kullanılmıştır. (III) Mesnevi nazım biçimiyle yazı-

lan eserde, her iki dünyada mutluluğa kavuşmak için izlen-

mesi gereken yol anlatılmıştır. (IV) Eserde aruz ölçüsünün

kullanıldığı 6645 beytin yanı sıra ulusal ölçü olan heceyle ya-

zılmış 173 dörtlüğe de yer verilmiştir. (V) Bir siyasetname ve-

ya bir nasihatname olarak nitelendirilebilecek eserde olay-

lar; Kün-Togdı, Ay-Toldı, Ögdülmiş, Odgurmış adlı dört sem-

bolik karakter üzerinden aktarılmıştır.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde Ku-

tadgu Bilig ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V


3

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

10. Aşağıdakilerden hangisi, “trajedi” ve “komedi”nin ortak

özelliklerinden biri değildir?

A) Güldürürken düşündürmeyi amaçlamaları

B) Üç birlik kuralına uygun olmaları

C) Koro ve diyalog bölümlerinden oluşmaları

D) Manzum olarak yazılmaları

E) Beş perdeden oluşmaları

9. Bilinç akışı tekniği, kişilerin iç dünyalarını aracısız olarak oku-

ra iletme imkânı sağlar. Bireyin duygu ve düşüncelerinin do-

ğal olarak yansıtıldığı bilinç akışında kahramanın kafasından

geçenler düzensiz bir şekilde, çağrışımlarla, zıplamalarla

farklı yönlere gider. Burada, roman karakterlerinin anlattık-

larının çoğunda geçmişle şimdiki zaman, gerçekle hayal ve

kendi iç hesaplaşmaları ön plandadır. Bu teknikte dil bilgi-

sinde sapmalar, duygu ve düşüncelerdeki karmaşıklık dik-

kati çeker.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki parçalardan hangisi bi-

linç akışı tekniğine örnek olarak gösterilebilir?

A) Buraya gelişimin ilk haftaları, etrafıma yalnız korku ve

kuşku veriyordum. Beni hükûmet tarafından gönderilmiş

herhangi bir memur, bir tahsildar, bir öşürcü, bir jandar-

ma yoksa bir askerlik şubesi başkanı mı sandılar bilmem

fakat hepsinin yüzünde korku ve kuşku belirtilerini açık-

ça görmüştüm.

B) Odasına girince kapıyı kapadı. Boğazı düğümleniyordu.

Kendini tuttu ve ağlamadı. Belki son defa gördüğü oda-

sının her tarafına baktı. Yutkundu. Ağzında yine bir ku-

ruluk vardı. “Çok mu heyecanlıyım?” diye sordu kendi

kendine. Evet, bir isyan var içinde.

C) Bir türlü yerinde oturamıyor, odadan odaya geziyor, rast

geldiği eşyayı karıştırıyor, dolapları açıp kapıyordu. Sa-

londaki sobanın başına oturdu, eline demir maşayı ala-

rak ateşi karıştırmaya başladı fakat ne yaptığından ha-

beri yoktu.

D) Ağaç çileği renginde kadife kaplı bir kanepenin üstün-

de, yarı uzanmış, güzel bir bayan oturuyor. Bayanın si-

nirli sinirli sıktığı avucunda, etrafı saçaklı çok kıymetli bir

yelpaze, çatırdayarak sallanıyor. Karşısındaki kanepeci-

ğin üzerinde, il mektupçusu oturuyor.

E) Ve nasıl -haykırmak istiyorum,- nasıl, fakat nasıl... Canım

benim, Samim, Samimciğim, benim bir tanem-bırak bu

santimantalizmi, bırak ve cevap ver-nasıl diyorum, nasıl,

çıldıracağım, nasıl, nasıl ona kadar yuvarlandım? Bu kız,

Yarabbi, bu kadın, nasıl, bu karı, of, bu mahluk nasıl be-

ni ilişkilerimin tarihine ve içimin en mahrem galerisine,

sonunda kovulmak için bile olsa, nasıl, nasıl girebildi?

11. 19. yüzyıl başlarında, bugün Kayseri’nin ilçesi olan, o yıllar-

da Everek adıyla bilinen Develi'de doğmuştur. Asıl adı Meh-

met'tir. Türk edebiyatının en güçlü taşlama şairlerinden olan

sanatçı, İstanbul’a geldiği dönemde, âşık kahvelerinde ve

toplantılarında el üstünde tutulmuş ancak Dolmabahçe Sa-

rayı’nın yapım masraflarından dolayı padişahı yeren şiirler

yazmıştır. Bu sivri dili yüzünden başına bir iş geleceğini an-

layan şair, çareyi İstanbul’dan kaçmakta bulmuştur. Haksız-

lığı, rüşveti, gösteriş için ibadet eden sofuları, sarhoşları, ah-

laksızları son derece güçlü ve sert bir üslupla yeren sanat-

çı paranın değer kaybını ve enflasyonu fark edip dile getiren

ilk şair olmuştur.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kaygusuz Abdal B) Karacaoğlan

C) Pir Sultan Abdal D) Dertli

E) Seyranî

12. Aşağıdakilerden hangisinde tekke şiiri ürünleri bir ara-

da verilmiştir?

A) Nefes – deme – tuyuğ – ilahi – kalenderi

B) İlahi – deme – nefes – şathiye – nutuk

C) Şathiye – nefes – deme – nutuk – varsağı

D) İlahi – taşlama – nutuk – mesnevi – hikmet

E) Deme – ayin – nefes – murabba – şathiye

13. Ol kızlar içinde bir perîzâd

Kays ile mahabbet etdi bünyâd

Âlem ser-i mûyunun tufeyli

Mahbûbe-i âlem adı Leylî

Kays anı görüp helâk oldu

Bin şevk ile derd-nâk oldu

Bu beyitler aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden

alınmıştır?

A) Gazel B) Kaside C) Mesnevi

D) Murabba E) Müstezat


4

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

14. Adı geçen bağın ortasında, göğe baş uzatmış bir yüksek

kubbedir ki güya aydınlık hamam camekânı gibi tepesi açık-

tır. Bu açık yerde altı adet ince mermer sütunlar üzerinde Ki-

yanıyan tacı gibi bir kubbecik vardır. Sanatkâr iş üstadı, bu

ufak kubbenin ta tepesine halis altın ile yaldızlanmış bir çe-

şit demir mil üzerine bir bayrak yapmış, ne taraftan rüzgâr

eserse o bayrak o tarafa döner Garip görünüşlüdür. Ama

aşağı büyük kubbe sekiz köşelidir. Bu kemerli kubbe içinde

dahi sekiz kemer vardır. Her kemerin altında bir kış odası

vardır. Bu odaların her birinde ikişer pencere vardır. Bir pen-

ceresi odanın dışında olan gülistanlı ağaçlığa bakar, diğeri

de bu büyük kubbenin ortasındaki büyük havuz ve şadırva-

na bakar. Bu sekiz adet kış odalarının önünde, yine büyük

kubbe içinde sekiz adet yazlık odalar vardır.

Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisinin özel-

likleri görülmektedir?

A) Kıyafetname B) Seyahatname

C) Hilye D) Tezkire

E) Sefaretname

16. Onun asıl gücü dili kullanmadaki ustalığında saklıdır. Konuş-

ma dilinden gelen söyleyişleri kullanmadaki dehası ve ahen-

gi sağlamadaki titiz işçiliği onu çağdaşlarından ayırır. Kafi-

ye, redif ve vezin kullanımındaki başarısı, şiirlerinde ritmin

sağlanmasında etkili olmuştur. Kendisi de bir gazelinde,

“Ma'lûmdur benim sühanım mahlas istemez / Fark eyler onu

şehrimizin nüktedânları" diyerek üslup sahibi bir şair oldu-

ğunu ifade etmiştir. Onun şiirlerinin en dikkate değer yanı

ise şiirlerinde İstanbul hayatından sahneler sunmuş olması-

dır. Lale Devri'nde onunla aynı çevrede yaşayan ve devrin

havasını onunla birlikte soluyan pek çok şair olmasına rağ-

men devrinin ruhunu onun kadar yansıtan olmamıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi-

sidir?

A) Şeyhî B) Nef'î

C) Şeyh Galip D) Nedim

E) Muhibbi

15. I. Şiirde toplumsal konulardan uzak durulmuştur.

II. Gerçekçi doğa betimlemelerine önem verilmiştir.

III. Seslerin ve sözcüklerin müzikal değerinden yararlanıl-

mıştır.

IV. Yaşam, nesnel bir bakışla kavranmaya çalışılmıştır.

Yukarıdakilerden hangileri sembolizm ve parnasizmin

ortak yönüdür?

A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III

D) I ve IV E) II, III ve IV

17. Tiyatroya büyük önem veren Namık Kemal, onun halkın ter-

biyesinde en etkili araç olduğu görüşündedir. Bu anlayışla

yazdığı ---- vatan sevgisi ve kahramanlık duygusunu, ---- İs-

lam birliği fikrini, ---- evlilikte aile baskısını işlemiştir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakile-

rin hangisinde verilenler getirilmelidir?

A) Vatan yahut Silistre - Celalettin Harzemşah - Kara Bela

B) Akif Bey - Celalettin Harzemşah - Zavallı Çocuk

C) Vatan yahut Silistre - Celalettin Harzemşah - Zavallı Ço-

cuk

D) Celalettin Harzemşah - Zavallı Çocuk - Akif Bey

E) Akif Bey - Kara Bela - Celalettin Harzemşah


5

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

21. • Servetifünun edebiyatının önemli şairlerinden biridir.

• Bütün şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır.

• Dili son derece ağır ve sanatlıdır.

• Şiir dışında gezi yazıları, tiyatroları ve özdeyişleriyle de

tanınmıştır.

Yukarıda özellikleri verilen sanatçı aşağıdakilerden han-

gisidir?

A) Cenap Şahabettin

B) Mehmet Rauf

C) Tevfik Fikret

D) Hüseyin Cahit Yalçın

E) Süleyman Nazif

19. Sanatçı, klasik öykü planına bağlı kalarak yazdığı eserlerin-

de çözümleyici üsluptan kaçınarak olaya odaklanır. Yeni Li-

san makalesinde ortaya koyduğu düşüncelere uygun ola-

rak halkın anlayabileceği sadelikte bir dil kullanır. Konusu-

nu daha çok Balkan Savaşları, çocukluk yılları ve tarihten

alan öykülerinde belli kesimlerin değil, toplumun her taba-

kasından insanın yer aldığı görülür.

Aşağıdakilerin hangisinde verilen eserlerin tümü bu par-

çada sözü edilen sanatçıya aittir?

A) Bomba - Hava Parası - Gurbet Hikâyeleri

B) Kaşağı - Bahar ve Kelebekler - Yaban

C) Hep O Şarkı - Kaşağı - Falaka

D) Forsa - Yalnız Efe - Kütük

E) Perili Köşk - Millî Savaş Hikâyeleri - Topuz

18. Yeni sözler buldum bir nice seni görmeyeli

Daha geniş bir gökyüzünde soluk aldıracak şiire

Hadi bir de bunlarla çağır gelsin aslan heykelleri

Oldurmanın yıkmanın yeniden yapmanın aslan heykelleri

Olduran yıkan yeniden yapan gözlerini seviyorum kaç kişi

Bir senin gözlerin var zaten daha yok

Ya bu başını alıp gidiş boynundaki

Modigliani oğlu Modigliani

İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurulduğun-

da, yukarıdaki şiirin aşağıdaki eserlerin hangisinden alın-

dığı söylenebilir?

A) Üvercinka

B) Vazgeçemediğim

C) Çile

D) Sebil ve Güvercinler

E) 835 Satır

20. 1960 sonrası Türk romanında modern anlatım teknikleri, ruh

bilimsel ve bireyin iç dünyasına yönelik konuları ile dikkati

çeken romancılardan biri de ----. İlk romanı ---- babadan ka-

lan mirası harcayan ve zamanını erken yaşta ölen annesinin

ve onun yerini alan teyzesinin benzerini aramakla geçiren

C. adlı kişinin ruhsal durumunu işler. C.nin tüm yaşamını

yönlendiren ruhsal bozukluklarının ve bunlara bağlı davra-

nışların temelinde çocukluğunda yaşadığı bilinçaltına itilmiş

olaylar vardır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangi-

sinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Şevket Süreyya Aydemir’dir - Suyu Arayan Adam’da

B) Necati Cumalı’dır - Nalınlar’da

C) Adalet Ağaoğlu’dur - Ölmeye Yatmak’ta

D) Oğuz Atay’dır - Tutunamayanlar’da

E) Yusuf Atılgan’dır - Aylak Adam’da


6

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

23. Sanatçı, yenilikçi şiirleri olmasına rağmen döneminde daha

çok divan şiirinin temsilcileri arasında kabul edilir. Bunda es-

ki-yeni çatışmalarında divan edebiyatından yana olanların

onun etrafında kümelenmiş olmasının da rolü vardır. Reca-

izade Mahmut Ekrem ile arasında her iki şairin taraftarları-

nın da karıştığı uzun yıllar sürecek kavgalar onu eskinin sa-

vunucusu ve temsilcisi konumuna sürükler. O, diğer sanat-

çıların yenileşme yolunda gösterdikleri aşırı uygulamaların

karşısında daha ılımlı bir yol tutturur. Bunda onun divan ede-

biyatını içinden yenilemek çabasında oluşu da rol oynar.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen sanat-

çının bir eseri değildir?

A) Ateşpâre

B) Ömer’in Çocukluğu

C) Şerâre

D) Zafername

E) Fürûzân

22. ---- bütün romanlarında bizzat yazarı ve dünya görüşünü

temsil eden bir baskın kahraman vardır. Bir yönüyle Hakkı

Celis’tir o. Yaban’da ----, Ankara’da Neşet Sabit, Bir Sür-

gün’de ----, hep yazarın kişiliği ve dünya görüşü ile örtüşen

niteliklerle donatılmışlardır. Bu nedenle merkezî konumda

ve belirleyici olarak var olurlar. Bu ana kahramanlar diğer

kahramanları da tanımlar, betimler ve son şeklini vererek sı-

nırlandırırlar. Çoğu, hayatlarının bir döneminde bir kırılma

anı yaşarlar. Bu kırılmalar, belli belirsiz düşünsel değişimle-

re karşılık gelir. Ancak yazarın kendilerini çizdiği rolün dışı-

na çıkmayı asla düşünmezler, hep belli bir amaca doğru yü-

rürler.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangi-

sinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Reşat Nuri’nin - Macit - Ahmet Nazmi

B) Yakup Kadri’nin - Ahmet Celal - Doktor Hikmet

C) Reşat Nuri’nin - Ahmet Cemil-Fuat

D) Yakup Kadri’nin - Ahmet Kerim - Doktor Hikmet

E) Refik Halit Karay’ın - Hilmi Bey - Ahmet Nazım

24. Berrin:

— Ekmek Kavgası adlı ilk öykü kitabıyla dikkatleri üzerine

çeken Orhan Kemal’in bir romanını inceleyen dönem öde-

vimi edebiyat öğretmenimize teslim ettim. Maksim Gorki’den

izler taşıyan bir roman dizisinin ilki olan bu eserde Orhan

Kemal, çocukluğunu, ailesinin 1930’lardaki siyasal çalkan-

tılar sonucu dağılmasını, hızla yoksullaşmalarını anlatır.

Erol:

— Ben Orhan Kemal’in o romanını okumadım ama Yugos-

lav göçmeni bir işçi kızla yaşadığı aşkı, evliliğinin ilk yılları-

nı, Adana’daki işçi mahallelerindeki yaşam mücadelesini an-

lattığı aynı roman dizisinin üçüncü kitabını okudum ve çok

beğendim.

Şeyma:

— Toplumcu yazarlarımızın en önemli isimlerinden olan Or-

han Kemal’in bir gece bekçisinin yaşamını merkeze aldığı;

başkahramanını görev anlayışıyla, trajikomik kişiliğiyle ede-

biyatımızın unutulmaz tipleri arasına soktuğu romanı daha

sonraları sinemaya uyarlanmıştır.

Zeki:

— Ben Orhan Kemal’in bütün romanlarını okudum ama öy-

kü kitaplarını okuma fırsatı bulamadım. Onun en çok beğen-

diğim romanı ise ekmeğini Çukurova’da aramak zorunda

kalan üç köylü arkadaşın (İflahsızın Yusuf, Köse Hasan, Peh-

livan Ali) hikâyesini ele alan eseridir.

Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisine ula-

şılamaz?

A) Berrin, dönem ödevi olarak Babaevi adlı eseri incelemiş-

tir.

B) Erol’un okuduğu ve beğendiği roman, Cemile’dir.

C) Şeyma’nın sözünü ettiği, Orhan Kemal’in sinemaya uyar-

lanan romanı, Murtaza’dır.

D) Zeki’nin en çok beğendiği Orhan Kemal romanı, Bere-

ketli Topraklar Üzerinde’dir.

E) Zeki, Orhan Kemal’in 72. Koğuş adlı eserini okumuştur.


7

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

27. Viyana Kongresi (1815) ile başlayan Restorasyon Devri’nde

Avrupalı devletler Fransa’nın bozduğu sınırları yeniden dü-

zenleyerek monarşi rejimini koruma kararı almışlar ve Fran-

sız İhtilali’nin zararlı etkilerini engellemeye çalışmışlardır.

Avrupa devletlerin aşağıdaki faaliyetlerinden hangisi alı-

nan bu kararlara ters hareket ettiklerinin göstergesi ola-

bilir?

A) Mehmet Ali Paşa İsyanı’nda, Osmanlı Devleti’ne yardım

etmeleri

B) Mora’da başlayan Yunan İsyanı’nı desteklemeleri

C) 1856 Paris Antlaşması’nda Osmanlı toprak bütünlüğü-

nü garanti altına almaları

D) Rusya’nın saldırısına karşı Osmanlı Devleti’ne yardım et-

meleri

E) Kırım Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’ne maddi destek

sağlamaları

28. Türk tarihinde görülen;

I. Türk ordu ve devlet teşkilatının oluşturulması,

II. Orhun Abidelerinin dikilmesi,

III. yerleşik hayata geçilerek şehirler kurulması

gelişmelerinden hangileri Hunlar Dönemi’nde meydana

gelmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

25. Osman Bey’in gazileri ile yaptığı başarılı askerî faaliyetler di-

ğer Türkmen aşiretlerinin de onlara katılmalarını sağlamış-

tır. Osman Gazi, kendi safında savaşan Türkmen aşiretleri-

ne ganimetlerden pay vermiş ve ele geçirilen topraklara yer-

leşme hakkı tanımıştır. Bu şekilde elde ettikleri topraklar kar-

şılığında aşiretler, Osman Bey’e tabi olmuş ve savaş zaman-

larında atlı askerler göndermiştir.

Bunlardan başka Osman Bey Dönemi’nde seferlere aşa-

ğıdaki zümrelere mensup kuvvetlerden hangisi katılmış

olamaz?

A) Bâcıyân-ı Rûm

B) Abdalân-ı Rûm

C) Gaziyân-ı Rûm

D) Suhteler

E) Ahiler

26. 18. yüzyılda Osmanlı yenileşme politikasının en önemli gös-

tergesi 1727’de İstanbul’da kurulan matbaadır.

Aşağıdakilerin hangisinde ilk Türk matbaasını kuranlar

birlikte verilmiştir?

A) İbrahim Müteferrika - Kâtip Çelebi

B) Naima Efendi - Mehmet Said Efendi

C) Mehmet Said Efendi - İbrahim Müteferrika

D) Yirmisekiz Çelebi Mehmet - Agah Efendi

E) Yanyalı Esad Efendi - Şinasi


8

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

32. Millî Mücadele Dönemi’nde bir İngiliz tarihçinin “Yenil-

miş, parçalanmış bir ulusun, bu harabe içinden ayağa kalk-

ması ve dünyanın en büyük ulusları ile tam eşit şartlar için-

de karşı karşıya gelmesi ve Büyük Savaş’ın bu galiplerini di-

ze getirerek her istediğini kabul ettirmesi şaşılacak şeydir.”

diyerek tanımladığı antlaşma aşağıdakilerden hangisi-

dir?

A) Lozan B) Gümrü C) Moskova

D) Ankara E) Kars

31.

İslam tarihi ile ilgili yukarıdaki eşleştirmelerden hangisi

yanlıştır?

A) I. B) II. C) III. D) VI. E) V.

I. Hz. Ebu Bekir Dinden dönenlerle (Ridde olayla-

rı) savaşılması

II. Hz. Ömer Askeri ikta sisteminin kurulması

III. Hz. Osman Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması

IV. Hz. Ali Hakem Olayı ile Müslümanların üç

gruba ayrılması

V. Muaviye Kadisiye Savaşı’nda Sasanilerinin

yenilgiye uğratılması

29. Aralarında Mithat Paşa, Ziya Paşa, Ali Suavi, Namık Ke-

mal ve Şinasi’nin de bulunduğu devlet adamları aşağı-

dakilerden hangisini II. Abdülhamit’e kabul ettirerek pa-

dişah olmasını sağlamışlardır?

A) Laik hukuk kurallarının benimsenmesini

B) Çok partili siyasi yaşama geçilmesini

C) Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasını

D) Meşrutiyet’in ilan edilmesini

E) Hanedana dayalı saltanat sistemine son verilmesini

30. Birinci TBMM’de memur, subay, avukat, doktor, mühendis,

gazeteci, tüccar, çiftçi, din adamı gibi farklı meslek grupları

ve görüşlerden milletvekilleri görev yapmıştır.

Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabi-

lir?

A) Meclisin seçim yoluyla oluşturulmadığının

B) Halkın farklı kesimlerinin Meclis’te temsil edildiğinin

C) Vekiller arasında gruplaşmalar olduğunun

D) Azınlık temsilcilerine de yer verildiğinin

E) Farklı siyasi partilerin TBMM seçimlerine katıldığının


9

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

34. Osmanlı Devleti’nde, devlet işlerinin dine uygun olup olma-

dığını denetleyen Şer’iye ve Evkaf Vekaleti, Yeni Türk Dev-

leti döneminde kaldırılmıştır.

Bu durum, Yeni Türk Devleti’nin aşağıdaki özelliklerin-

den hangisiyle açıklanabilir?

A) Milliyetçiliği esas almasıyla

B) Batıyla ilişkilere önem vermesiyle

C) Ulus egemenliği ilkesini benimsemesiyle

D) Halk arasında eşitliği sağlamaya çalışmasıyla

E) Laik hukuk kurallarını kabul etmesiyle

33. I. İnsanların kendilerine ağaç dalları ile kamışlardan kulü-

beler yapmaları

II. Çakmak taşından günlük yaşamda kullanılmaya yöne-

lik araç gereçlerin yapılması

III. Site adı verilen ilk şehir devletlerinin kurulması

Yukarıdaki gelişmelerin kronolojik sıralaması aşağıda-

kilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) I., II., III. B) I., III., II. C) II., I., III.

D) II., III., I. E) III., II., I.

36. Tarımda çalışan nüfusun fazlalığı ve üretimin geleneksel yön-

temlerle yapılması, az gelişmiş ülkelerin özelliklerinden bi-

ridir.

Aşağıdakilerden hangisi, bu ülkelerin tarımsal faaliyet

özelliklerine örnek gösterilemez?

A) Modern tarım uygulamalarına dönük yatırımlarının dü-

şük olması

B) Tarımdan elde ettikleri gelirin düşük olması

C) Anız yakma ve nadas uygulamalarına rastlanması

D) Tarımsal üretimlerinin öncelikle dış satıma dönük olması

E) Tarımsal faaliyetlerinin büyük ölçüde iklim koşullarına

bağlı olması

35. Aşağıdakilerden hangisi sanayileşme hareketine bağlı

olarak kentlere olan yoğun göçlerin neden olduğu so-

runlar arasında yer almaz?

A) Alt yapı ve ulaşım sistemlerinin yetersiz kalması

B) Sanayi tesisleri çevresinde yapılaşmanın artması

C) İşçi ücretlerinin giderek azalması

D) Tarım arazileri ve yeşil alanların amaç dışı kullanılması

E) İşsizliğin artması


10

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

37. Doğa olayları, herhangi bir yerde normal sürecini devam et-

tirirken, bazen bu seyrin dışına çıkarak o güne kadar görül-

meyen ya da çok seyrek görülen olaylar şeklinde gerçek-

leşmektedir. Bu olaylara ekstrem olaylar ya da sıra dışı do-

ğa olayları denir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi jeolojik kökenli sıra

dışı doğa olaylarına örnek olarak gösterilebilir?

A) 1965 - 1967 yılları arasında Hindistan’da etkili olan ku-

raklık sonucu 1,5 milyon civarında insanın hayatını kay-

betmesi

B) 2004 yılında Güneydoğu Asya’da meydana gelen tsu-

nami sonucu 250 binden fazla insanın hayatını kaybet-

mesi

C) 1931 yılının temmuz ayında Çin’de meydana gelen sel

felaketi sonucu 3,7 milyon insanın ölmesi

D) 30 Nisan 1991 tarihinde Bangladeş’te oluşan tayfun so-

nucunda 130 binden fazla insanın ölmesi

E) 26 Nisan 1986 tarihinde Çernobil Nükleer Santrali’nde

meydana gelen patlamadan milyonlarca insanın etkilen-

mesi

38.

Haritada Antalya yöresi koyu renkle gösterilmiş, aşağıda bu

yöreye ait bazı özellikler verilmiştir.

• Yaz aylarında sıcaklık değerleri yüksektir ve yağışlar az-

dır.

• Endemik bitki türleri yaygındır.

• Karstik aşınım ve birikim şekilleri yaygındır.

• Eski medeniyetlere ait izler taşımaktadır.

Bu bilgiler yörede, aşağıdaki turizm etkinliklerinden han-

gisinin geliştiğini göstermez?

A) Kültür turizmi B) Botanik turizmi

C) Deniz turizmi D) Termal turizm

E) Mağara turizmi

39. II. Dünya Savaşı’ndan sonra askeri, siyasi ve ekonomik alan-

larda faaliyet gösteren birçok uluslararası örgüt kurulmuş-

tur.

Aşağıdakilerden hangisi Rusya’ya karşı ABD’nin deste-

ğini alarak, Avrupa ülkelerinin güvenliğini sağlamak ama-

cıyla kurulan bir örgüttür?

A) Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)

B) Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)

C) Birleşmiş Milletler (BM)

D) Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması

(NAFTA)

E) Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC)

40. Aşağıdaki tabloda elektrik üretiminde kullanılan K, L ve M

enerji kaynaklarının neden olduğu kirlilik türleri verilmiştir.

Kirlilik türü K L M

Hava kirliliği â â

Katı atık kirliliği â

Elektromanyetik kirlilik â

Görüntü kirliliği â

Gürültü kirliliği â

Buna göre, K, L ve M ile gösterilen enerji kaynakları aşa-

ğıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

K L M

A) Petrol Hidroelektrik Gelgit

B) Güneş Doğal gaz Kömür

C) Hidroelektrik Jeotermal Biyokütle

D) Uranyum Kömür Hidroelektrik

E) Kömür Rüzgâr Petrol

aytSOSYAL BÝLÝMLER-2 TESTÝ

11

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

1. Yunanistan yönetim biçimleri birbirinden farklı şehir devlet-

lerinden oluşmasına rağmen ülkede baştanrı olarak kabul

edilen Zeus adına olimpiyatlar düzenlenmiş, ayinler yapıl-

mıştır. Bu faaliyetlere çeşitli bölgelerden gelen Yunanlılar ka-

tılmış, törenlerde sanat ve spor yarışmaları düzenlenmiş ve

bilgi alışverişinde bulunulmuştur.

Bu bilgiler İlk Çağ Yunan Uygarlığı ile ilgili aşağıdakiler-

den hangisinin göstergesi olamaz?

A) Siyasi birlik olmadığının

B) Çok tanrılı inanca sahip olduklarının

C) Şehir devletleri arasında kültür birliği olduğunun

D) Tanrılar adına olimpiyatlar düzenlendiğinin

E) Yapılan hukuki düzenlemelerle sosyal sınıf ayrımına son

verildiğinin

3. Mustafa Kemal, 5 Ağustos 1921’de TBMM tarafından Baş-

komutan olarak atanmıştır. Meclis’in askeri konularla ilgili

bütün yetkilerine de sahip olmuştur. Mustafa Kemal verdiği

bir önerge ile ulusal egemenlik ilkesine herkesten fazla bağ-

lı olduğunu belirterek bu yetkinin üç aylık bir süre ile sınırlı

olmasını istemiştir.

Bu bilgilere göre Mustafa Kemal ile ilgili;

I. millet iradesine saygılı davrandığı,

II. yasama, yürütme ve yargı yetkilerini üzerinde topladığı,

III. TBMM tarafından kurtarıcı lider olarak görüldüğü

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?


D) I ve III E) I, II ve III

2. • Çin’de ortaya çıkan salgın, İpek Yolu üzerinden Kırım’a,

Ceneviz ve Venedik gemileriyle İtalya limanlarına, ora-

dan da Avrupa’ya yayılmıştır.

• Çağdaşları tarafından “Kara Ölüm” olarak isimlendiril-

miştir.

• Salgın, 1347-1351 tarihleri arasında Avrupa’da yaşayan-

ların beşte ikisini yok etmiştir.

Yukarıda sözü edilen salgın hastalık aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Tifüs B) Cüzzam C) Veba

D) Verem E) Sıtma

4. Tarih öğretmeni Yeşim Hanım öğrencilerinden, İlk Türk Dev-

letleri’ndeki toplumsal yapının unsurlarını küçükten büyüğe

doğru sıralamalarını istemiş; öğrenciler, şu cevapları vermiş-

tir:

Onur : oguş - urug - boy - bodun

Meltem : oguş - boy - urug - bodun

Ramazan : bodun - boy - urug - oguş

İrem : oguş - urug - bodun - boy

Ahmet : urug - oguş - boy - budun

Bu öğrencilerden hangisi doğru cevabı vermiştir?

A) Onur B) Meltem C) Ramazan

D) İrem E) Ahmet

1. Bu testte sýrasýyla, Tarih-2 (1-11), Coðrafya-2 (12-22), Felsefe Grubu (Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantýk) (23-34), Din Kültü-rü ve Ahlak Bilgisi (35-40), Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklý müfredat ile alanlar için Felsefe Grubu (41-46) alanlarýna ait toplam 46 soru vardýr.

2. Cevaplarýnýzý, cevap kâðýdýnýn Sosyal Bilimler-2 Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.


ayt SOSYAL BÝLÝMLER-2 TESTÝ

12

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

7. Osmanlı Devleti, Tanzimat Dönemi’nde bütün vatandaşları-

nın aynı haklardan yararlanmasını öngören bir sistem kur-

maya çalışmıştır.

Aşağıdakilerden hangisinin bu durumla çelişen bir uy-

gulama olduğu söylenebilir?

A) Azınlıkların bedel ödeyerek askerlik yapmaması

B) Mahkemelerin herkese açık olması

C) Herkesin mal mülk sahibi olup miras bırakabilmesi

D) Kanun üstünlüğü ilkesinin benimsenmesi

E) Tarım ve ticaret alanlarında düzenlemeler yapılması

8. Osmanlı Devleti’nin dış borçlarını ödeyemez duruma gelme-

si sonucu “Muharrem Kararnamesi” doğrultusunda “Düyûn-ı

Umûmiye İdaresi” kurulmuştur.

Aşağıdakilerden hangisi Düyûn-ı Umûmiye İdaresi’nde

yer alan devletlerden biri değildir?

A) İngiltere B) İtalya

C) Almanya D) Belçika

E) Osmanlı Devleti

9. Fransa’ya verilen kapitülasyonların 1740 yılında sürekli

hale getirilmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuş-

tur?

A) Osmanlı Devleti’nin bir Avrupa devleti sayılması

B) Osmanlı Devleti’nin dış borç almak istemesi

C) Osmanlı-İran Savaşı’nın uzaması

D) Fransa’nın Belgrad Antlaşması’nda arabuluculuk yap-

ması

E) Osmanlı ülkesinde millliyetçi akımların yayılması

5. Milli Mücadele Dönemi’nde “Milli sınırlar içinde vatan bir

bütündür, parçalanamaz.” kararı ilk kez aşağıdakilerin

hangisinde alınmıştır?

A) Sivas Kongresi B) Erzurum Kongresi

C) Havza Genelgesi D) Amasya Genelgesi

E) Son Osmanlı Mebuslar Meclisi

6. Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Sultan Alp Arslan ve

veziri Nizâmülmülk ülkedeki yıkıcı ve bölücü unsurlarla

mücadele etmek, Sünni düşünceyi yaymak amacıyla aşa-

ğıdakilerden hangisine önem vermişlerdir?

A) Türkler arasında siyasi birliği sağlamaya

B) Bizans ile mücadeleye öncelik vermeye

C) Nizamiye Medreselerini kurmaya

D) Halifeliği devralmaya

E) Atabeylik kurumunu oluşurmaya

10. Cumhuriyetin ilk yıllarında kabul edilen Kabotaj Kanunu

aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir?

A) Türk parasının değerinin korunmasını

B) Türk karasularında yolcu ve yük taşıma hakkının Türk iş-

letmelerine ait olmasını

C) Yurt içindeki yabancı okulların Türk kanunlarına uyma-

sını

D) Tüm eğitim kurumlarının MEB’e bağlanmasını

E) Türkiye’den göç eden Rumların mallarının kamulaştırıl-

masını


13

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

11. İslam düşünce tarihinin Moğol egemenliği döneminde (1220-

1330) İslam’ın bâtıni (içsel) yorumu olan tasavvuf, ön plana

çıkmıştır. Tasavvufla uğraşan sûfî ve âlimlere mutasavvıf de-

nilmiştir.

Anadolu’nun İslamlaşmasında etkili olan sûfî ve âlimler

arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) Ahî Evran

B) Hacı Bektâş-ı Velî

C) Mevlânâ Celâleddîn-î Rumî

D) Yunus Emre

E) Hasan Sabbah

12.

Uzun süren kuraklık sonucunda birincil tüketiciler ihtiyaçla-

rı olan enerjiyi daha zor karşılar ve hayvan sayısı hızla azalır.

Yukarıdaki haritada numaralandırılmış alanlardan han-

gisinde bu durumun görülme olasılığı daha düşüktür?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Ekvator I II

III

IV

V

13. Tokyo ve Kahire şehirlerinin çevrelerinde meydana getirdik-

leri etki farklılık gösterir. Tokyo’nun küresel yönden meyda-

na getirdiği etki, Kahire’ye göre çok daha fazladır.

Buna göre Tokyo’nun etki alanın geniş olmasında aşa-

ğıdakilerden hangisi daha fazla etkili olmuştur?

A) Coğrafi konumu

B) Nüfus miktarı

C) Tarihi geçmişi

D) Doğal kaynakları

E) Ekonomik özellikleri

14. Dünyada nüfus artışı ve teknolojik olanakların kullanımına

bağlı olarak insanların doğaya olan etkileri artmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi buna örnek olarak gösterile-

mez?

A) Deniz yolunun kısaltılması amacıyla kanalların açılması

B) Çöllerde yapılan sulama projeleri ile verimli tarım alan-

larının oluşturulması

C) İtalya’da bazı şehirlerin deniz seviyesinin yükselmesi so-

nucu sular altında kalması

D) Deniz doldurularak yeni alanların kazanılması

E) İsviçre Alpleri’nde ulaşımı kolaylaştırmak için tüneller ya-

pılması


14

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

15. Günümüz ve geleceğin ekonomik unsurları karşılaştırıl-

dığında, aşağıdakilerden hangisi geleceğin ekonomik

unsurları arasında yer almaz?

A) Hizmet sektörünün ağırlıkta olacağı

B) Belli bir alanda uzmanlaşmış iş gücünün önem kazana-

cağı

C) Küresel üretim ve rekabetin artacağı

D) Yenilikler, icatlar ve bilginin ekonomik büyümeyi belirle-

yen faktörler olacağı

E) Tam zamanında üretimin önem kazanacağı

17. Ticaretin yoğunlaştığı bölgeler, o bölgelerde bulunan ülke-

lerin gelişmişlik seviyelerine göre değişmektedir.

Buna göre, aşağıdaki bölgelerden hangisinde ekonomik

yönden gelişmiş ülkeler bulunmasına rağmen ticaret yo-

ğunluğunun daha az olduğu söylenebilir?

A) İskandinavya

B) Doğu Asya

C) Batı Avrupa

D) Kuzey Amerika

E) Orta Doğu

18.

Yukarıdaki haritada gösterilen alanlardan hangilerinde

petrol üretiminin neden olduğu deniz kirlenmesinin da-

ha fazla yaşandığı söylenebilir?

A) Baffin Denizi - Meksika Körfezi

B) Meksika Körfezi - Akdeniz

C) Akdeniz - Bengal Körfezi

D) Basra Körfezi - Meksika Körfezi

E) Bengal Körfezi - Basra Körfezi

16. Aşağıdaki grafikte bir ülkenin 1950-2018 yılları arasındaki

doğum ve ölüm oranları verilmiştir.

Buna göre son yıllarda ölüm oranlarının doğum oranla-

rından fazla olmasının, aşağıdakilerden hangisine neden

olduğu söylenemez?

A) Nüfus miktarının azalmasına

B) Genç nüfus oranının azalmasına

C) İşçi ücretlerinin artmasına

D) Nüfusun dinamizmini kaybetmesine

E) İç ve dış göçlere

2018


15

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

20. Türkiye’de GAP’tan sonra en büyük proje olan Mavi Tünel

Projesi ile Akdeniz’e dökülen Göksu Nehri’nin Konya Ova-

sı’nı sulaması amaçlanmıştır.

Buna göre, bu projenin tamamlanmasıyla birlikte yöre-

de, aşağıdakilerden hangisinde bir artış olması beklen-

mez?

A) Tarımsal üretimde ve birim alandan alınan verimde

B) Tarıma dayalı sanayi sektörünün bölge ekonomisinde-

ki yerinde

C) Kış ılıklığı isteyen tarım ürünlerinin ekim alanında

D) Gübre tüketiminde

E) Su isteği fazla olan tarım ürünlerinin üretiminde

22. Almanya, günümüzde dünya ekonomisine yön veren önem-

li bir ülkedir.

Almanya'nın, özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra hızla

gelişmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu

söylenemez?

A) Ruhr ve Saar Havzalarındaki maden kömürü yataklarının

B) İstihdam edebileceği genç ve dinamik bir nüfusa sahip

olmasının

C) Yaygın bir demir yolu ağına sahip olmasının

D) Kıta içindeki ve dışındaki pazar alanlarını iyi kullanmasının

E) Akarsularının taşımacılığa elverişli olmasının

21. Güneş ışınlarının yeryüzüne çarpıp ısı enerjisi haline dönüş-

tükten sonra, bazı gazların bu ısıyı emerek uzaya geri yan-

sımasını önlemesi sera etkisi olarak tanımlanır.

Aşağıdakilerden hangisi, küresel ısınmaya neden olan

sera gazlarının salınımını azaltmaya yönelik önlemler-

den biri değildir?

A) Alternatif enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırıl-

ması

B) Sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılması

C) Daha az enerji tüketen cihazların kullanılması

D) Yalnızca temel ihtiyaçları karşılayacak kadar üretim ya-

pılması

E) Geri dönüşüm uygulamalarının yaygınlaştırılması

19. Türkiye’de ulaşımla ilgili verilen;

I. transit ticarette yoğun olarak kullanılan otoyolların bu-

lunması

II. Karadeniz ve Akdeniz’den geçen gemilerin İstanbul ve

Çanakkale boğazlarını kullanması

III. komşu ülkelerin dış ticaretlerinde Samsun ve İskende-

run limanlarını yaygın olarak kullanması

IV. şehir içi ulaşımda raylı sistemlerin payının arttırılması

özelliklerinden hangileri ulaşımın uluslararası boyutta

olduğunun göstergesidir?

A) I ve II B) Yalnız IV C) II ve III

D) III ve IV E) I, II ve III


16

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

23. Yunan dünyasında merkezî bir devletin olmaması, bir şehir

devleti içinde yaşayan filozofa bu şehrin halkı, yönetimi ve-

ya yöneticisiyle bir çatışmaya girdiğinde bir başka şehir dev-

letine geçme ve orada düşüncelerini koruyarak geliştirme

imkânını vermiştir. Örneğin Samos Adası’nda, bu şehrin ti-

ranı Polykrates’le arası bozulan Pythagoras, Sicilya’da Agri-

gentum’a; Atina’da aristokrat sınıfın saldırısı ve kovuşturma

tehdidiyle karşılaşan Anaksagoras kendisine kollarını açan

Lapseki’ye sığınabilmiştir. Yine Atina’da, Büyük İskender’in

ölümünden sonra ortaya çıkan Makedonya karşıtı tepkiden

kaçan Aristoteles, hayatının son yılını Khalkis’te geçirebil-

miştir. Gücü, imparatorluğun en ücra köşelerine kadar uza-

nabilen Pers tipi merkezî bir devlette ise özgür düşünen bi-

ri için böyle bir imkânın olamayacağı açıktır.

Bu parçaya dayanarak felsefi düşüncenin gelişmesinde

aşağıdakilerden hangisinin önemi vurgulanmaktadır?

A) Filozofların düşüncelerinin arasında tutarlılık bulunması-

nın

B) Toplumsal yapının değişimi desteklemesinin

C) Demokratik bir yönetim altında yaşamanın

D) Filozofların kendilerini güvende hissetmelerinin

E) Toplumsal düşünce birikiminin korunmasının

24. İnsanların başkalarının toprağına göz dikmesini ve kimi is-

terse öldürmesini engelleyen devlet gücünü ortadan kaldı-

rırsanız, sonuç herkesin herkese karşı olduğu, sonu gelmez

bir savaştır. Bu yasasız dünyada, en güçlü insan bile uzun

süre güvende olmazdı. Düşmanlarınız her yerde olabilir, tüm

hayatınızı saldırıya uğrama korkusuyla geçirebilirdiniz: Hob-

bes çözümün, güçlü bir bireyi ya da parlamentoyu başa ge-

tirmek olduğunu öne sürüyordu. Doğa durumundaki insan-

lar, güvenlik uğruna kimi tehlikeli özgürlüklerinden vazgeç-

tikleri bir anlaşmaya, “toplumsal bir sözleşme”ye dahil ol-

mak zorunda kalacaklardır. Hobbes’un “egemen” diye ad-

landırdığı şey olmadığında hayat, bir çeşit cehennem ola-

caktır. Bu, egemene, yoldan çıkan kişileri ağır cezaya çarp-

tırma hakkı verilecektir.

Hobbes’a göre devletin temel işlevi aşağıdakilerden han-

gisidir?

A) Kültürü aktarma B) Düzeni sağlama

C) Toprakları koruma D) Vergi toplama

E) Otoriteyi güçlendirme

26. Psikoloji, davranışların nedenlerini ortaya koyduktan sonra,

benzer durumlarda da ne tür davranışların ortaya çıkabile-

ceğini önceden tahmin edebilir. Örneğin, sınıfta ders dinle-

meyen ve evde de ders çalışmayan bir öğrencinin başarısız

olacağı önceden tahmin edilebilir.

Bu durum psikolojinin amaçlarından hangisiyle ilgilidir?

A) İnsan davranışlarını betimleme

B) İnsan davranışlarını tanıma, anlama

C) İnsanın istendik ve istenmedik davranışlarını kontrol etme

D) İnsanın zihinsel yapısını tanıma, açıklama

E) Davranışları önceden kestirme, yordama

27. Asker olan oğlundan telefon bekleyen bir anne başkasının

telefon sesini kendi telefonunun sesi olarak algılayabilir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Deneyimler algılar üzerinde etkilidir.

B) Beklentiler algılama üzerinde etkilidir.

C) Tutumlar algılamayı etkiler.

D) İhtiyaçları farklı bireyler aynı durumu farklı algılar.

E) Aynı uyarıcılar bireyde farklı davranışlara sebep olabilir.

25. Kant’a göre evrensel ahlak yasası mümkündür. Fakat böy-

le bir yasa doğa yasası gibi olanı değil, olması gerekeni içe-

ren bir yapıda olmasıyla mümkündür. Bu yasa bizim içimiz-

de var olan iradeyle gerçekleşir. Bu, otonomidir. Otonomi

“Yasası kendi içinde olmaktır.” ki bununla birlikte özgürlük

ortaya çıkar. Bu, ahlaki eylemin temel şartıdır. Bu ahlak ya-

sasına uymak zorunluluk değil, bir ödevdir. Bu buyruk insa-

nı dışarıdan koşullayan koşullu buyruk değildir. Bu buyruk,

bizim kendimize koyduğumuz bir buyruk anlamında koşul-

suz buyruktur.

Kant bu görüşüyle ahlak yasasını aşağıdakilerden han-

gisine dayandırmaktadır?

A) Bireyin kendisine B) Çevrenin etkisine

C) Doğuştan niteliklere D) Tanrısal etkilere

E) Düşünsel süreçlere


17

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

29. Bireyler bulundukları toplumda statü durumuna göre diğer

insanlarla ya benzeşir ya da ayrılırlar. Benzer olanlar genel-

de aynı sosyal sınıfı oluştururlar. Toplumun statülere verdi-

ği değere göre statü sahibinin sıralamada yeri belirlenir. Bu

sıralama dikey bir yapı gösterir. Bu dikey yapı genelde ge-

lir ve yaşam biçimlerine göre alt, orta ve üst basamaktan

oluşur. Bu basamakların niteliklerine göre toplumların geliş-

mişlik düzeyleri belirlenir.

Bu parçada sözü edilen sosyal gerçeklik aşağıdakiler-

den hangisiyle ifade edilmektedir?

A) Toplumsal grup

B) Toplumsal bütünleşme

C) Toplumsal tabakalaşma

D) Toplumsal değer

E) Toplumsal kurum

30. İnsanları incelemek, fiziksel dünyadaki olayları gözlemekten

farklıdır ve sosyoloji doğrudan doğruya bir doğa bilimi gibi

görülmemelidir. Doğadaki nesnelerden farklı olarak insan-

lar, yaptıklarına anlam ve amaç katan, kendi kendilerinin bi-

lincinde olan varlıklardır. Her şeyden önce insanlar kendi

davranışlarında benimsedikleri kavramları anlamadan top-

lumsal dünyayı doğru bir biçimde betimleyemezler. Örne-

ğin, bir ölümü intihar olarak betimlemek, ele alınan kişinin o

sırada ne yapmaya niyetlendiğini bilmek anlamına gelir. İn-

tihar yalnızca, bir bireyin kafasında kendini yok etme düşün-

cesi olduğunda gerçekleşebilir. Farkında olmadan bir ara-

banın önüne atlayan ve ölen bir kişinin intihar ettiği söyle-

nemez.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?

A) Sosyal olayları araştırmanın zorluğu

B) Sosyal olayların değişebilir olması

C) Araştırmada doğru yöntemin seçilmesi

D) Sosyologların nesnel tavır içinde olması

E) Sosyal olayların çok yönlü olması

31. Doktor Derya hanım evde eş ve anne statülerine uygun ola-

rak eşine ve çocuklarına karşı sorumluluklarını yerine geti-

rir. Trafikte bir anne ya da eş değil sürücüdür. Ondan bek-

lenen trafik kurallarına uymasıdır. Hastanede doktorluk sta-

tüsüne uygun olarak hastaların tedavisiyle ilgilenmek ve

mesleğiyle ilgili diğer çalışmaları yürütmek durumundadır.

Bu parçadan çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden hangisi

olabilir?

A) Kişi birden çok sosyal statü sahibi olabilir.

B) Sosyal statülerden kaynaklanan saygınlık geçicidir.

C) Bireyin anahtar statüsü onun tüm rollerini etkiler.

D) Statüye ait roller uygun sosyal ortamlarda gerçekleştiril-

melidir.

E) Sosyal statülere ait roller zaman içinde değişmektedir.

28. Tutumun duygusal bileşeni bir kişi, grup veya kuruma iliş-

kin nispeten sürekli, olumlu veya olumsuz duyguları içerir.

Tutumun nesnesi hakkındaki düşünce ve inançlar ise biliş-

sel bileşeni oluşturur. Davranışsal bileşen, duygu ve inanç-

lar uyarınca gerçekleşen davranışları içerir. Tutumu oluştu-

ran bileşenler genelde uyumludur. Yani tutarlılık göstermek-

tedir.

Buna göre;

I. Bir doktor hastalarına sigara içmenin sağlıksız olduğu-

nu anlatır ancak kendisi hastasının yanında sigara içer.

II. Bir öğretmen derse geç kalan öğrencilere bu davranışın

hak yemek olduğunu söylerken kendisi derslere geç kal-

maktadır.

III. Sağlıklı yaşam spor yapmakla olur diyen beden öğret-

meni her gün yarım saat yürüyüş yapmaktadır.

bunlardan hangileri açıklamaya uygun örnektir?


D) I ve II E) II ve III

35. - 40. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal ola-rak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip Okulları öğrencileri/mezunları cevaplayacaktır.


18

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

33. Ordu, bir grubu ifade eder. Bireylerinden birine “Bu ordu-

dur.” diyemeyiz. Asker terimi de bir grubu ifade eder. Bu

grubun herhangi bir bireyine “Bu askerdir.” diyebiliriz; as-

ker teriminin gerçekleşmesi, o grubun bireyinde olur.

Bu açıklamada aşağıdaki kavram gruplarından hangile-

ri örneklendirilmektedir?

A) Tekil ve tikel kavramlar

B) Soyut ve somut kavramlar

C) Kolektif ve distribütif kavramlar

D) Tümel ve tekil kavramlar

E) Olumlu ve olumsuz kavramlar

34. “3 + 1 = 4” ve “9 < 7” bilgileri birer önermedir. Bu önerme-

lerden birincisi doğru, ikincisi yanlıştır. Ancak “9, 7’den kü-

çük müdür?”, “3 + 1” ifadeleri önerme değildir.

Buna göre, bir bilginin önerme olması aşağıdakilerden

hangisine bağlıdır?

A) Bir anlamının olmasına

B) Gereklilik bildirmesine

C) Önerme ekleminin bulunmasına

D) Birden fazla terimden oluşmasına

E) Doğru ya da yanlış bir yargı bildirmesine

32. Bütün şairler mütevazidir.

Bazı mütevaziler şairdir.

Yukardaki önermelerde “şair” ve “mütevazi” terimleri ara-

sında aşağıdaki ilişkilerden hangisi vardır?

A) Ayrıklık

B) Tam girişimlilik

C) Eşitlik

D) Eksik girişimlilik

E) Çelişiklik

36. • Bu ibadetin hiçbir zaman terk edilmesine ruhsat verilme-

miş, yapılması ise ısrarla istenmiştir. Hadislerde “amel-

lerin en faziletlisi”, “cennetin anahtarı” ve “dinin direği”

şeklinde zikredilmiş olan bu ibadet toplu yapıldığında in-

sanlara “mahşer” gününü hatırlatmakta ve insanları yal-

nızlık psikolojisinden kurtarmaktadır.

• İslam, toplumu bir bütün olarak kabul etmiştir. Sınıf ay-

rımı, zengin-fakir ayrımı gibi çeşitli tabakalaşma ve grup-

laşmalara kesinlikle müsaade etmemiştir. Toplumsal hu-

zura katkı sağlayan, fertler arasındaki dayanışma ve yar-

dımlaşmayı, sevgi ve saygı bağlarını kuvvetlendiren bu

ibadet, Müslümaların sosyal güvencesi hükmündedir.

Bu açıklamalar;

I. namaz,

II. dua,

III. zekât

ibadetlerinden hangileriyle ilişkilidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

35. Hicretten sonra yapılan Medine sözleşmesinde ve Necran-

lılarla yapılan anlaşmadaki Yahudi ve Hıristiyanların ibadet

ve ibadethaneleri Allah ve Resûlünün himayesi ve güvence-

si altına alınmıştır. Peygamberimiz zamanında ve sonraki za-

manlarda Müslümanların yaşadığı veya fethettiği topraklar-

da eşsiz bir hoşgörü uygulanmış, kimsenin inancına, ibade-

tine, ibadethanesine karışılmamıştır. İslam ülkelerinde halen

pek çok farklı dinin ibadethanelerinin mevcut ve açık olma-

sı bu hoşgörünün bir neticesidir.

Bu parçada aşağıdaki hak ve özgürlüklerin hangisinden

söz edilmiştir?

A) Özel yaşamın gizliliği hakkı

B) İnanç ve ibadet etme hakkı

C) Eğitim ve öğrenme özgürlüğü

D) Yaşama ve sağlık hakkı

E) Hukukun üstünlüğü

41. - 46. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar cevaplayacaktır.


19

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

40. Alevi-Bektaşi inancında ölüm, yok olmak anlamına gelmez;

zira insan ruhu, varlığı ile kaderinin tabii bir sonucu olarak,

bir süre için misafir kaldığı bedeninden ayrılıp farklı ortam-

lara girecek ve varlığını değişik yerlerde sürdürecektir. Bun-

dan dolayı ölüm sözcüğü, Alevi çevrelerinde fazla kullanıl-

maz. Ölüm kavramı yerine Hakk’a yürümek, gerçeklere ka-

vuşmak, kalıp değiştirmek, kalıbı dinlendirmek gibi kavram-

lar kullanılır.

Parçada verilenler içinde “Hakk’a yürümek” aşağıdakiler-

den hangisinin karşılığıdır?

A) El açıp tövbe etmenin

B) Kimsenin ayıbını görmemenin

C) Biçimden kurtulup öze dönmenin

D) İyilik yolunda çalışmanın

E) Umutsuzluğa düşmemenin

38. “O peygamberleri apaçık delillerle ve kutsal metinlerle gön-

derdik. İnsanlara indirdiklerimizi kendilerine açıklaman için

ve (ola ki üzerinde) düşünürler diye sana da uyarıcı kitabı

indirdik.” (Nahl, 16:44)

Bu ayet Hz. Muhammed’in (s.a.v.) aşağıda verilen görev-

lerinden hangisine örnek olur?

A) Hüküm koymaya B) Temsil etmeye

C) Müjde vermeye D) Beyan etmeye

E) Mucize göstermeye

37. • “...O’nun benzeri hiçbir şey yoktur...” (Şûrâ, 42:11)

• “Yer üzerinde bulunan her canlı yok olacaktır. Ancak

azamet ve ikram sahibi Rabbinin zâtı bâki kalacaktır.”

(Rahman, 55:26-27)

Bu ayetler Allah’ın (c.c.) sıfatlarından hangileriyle ilgili-

dir?

A) Basar - Kudret B) İrade - Kelam

C) Kudret - İrade D) Kıdem - Semi

E) Muhalefetün li’l havadis - Beka

39. • Allahü Teâlâ’nın kesin olarak yapılmasını ve yerine geti-

rilmesini istediği, yapılması kat’i delillerle sabit olan emir-

lerdir.

• Bu emirleri yapmak sevap kazandırır, terk etmek ise gü-

nahtır.

• Yine bu emirleri inkâr etmek, yok saymak küfürdür, bu-

nu söyleyen kimse dinden çıkar.

• Bu yükümlülüklerin bir kısmını her Müslümanın bizzat

yerine getirmesi gerekirken bir kısmı da sadece birkaç

Müslümanlar yerine getirdiğinde diğerlerinden sorumlu-

luk kalkmış olur.

Yukarıda verilenler aşağıdaki sorumluluklardan hangi-

siyle ilgilidir?

A) Farz B) Vâcip C) Sünnet

D) Müstehab E) Mübah

41. Eğer havaya atılan bir taş, insan gibi bilinçli olabilseydi, her

ne kadar öyle olmasa da kendi irade gücüyle hareket ettiği-

ni hayal edecekti. Gerçekte onu hareket ettiren, atma kuv-

veti ve yerçekiminin etkileridir. Bir taş nereye gittiğini yerçe-

kimi yerine kendisinin kontrol ediyor olduğunu hissederdi

sadece. İnsanlar da aynıdır: Yaptığımız şeyi özgürce seçti-

ğimizi ve yaşamlarımız üzerinde kontrole sahip olduğumu-

zu hayal ederiz. Bu yüzden de seçimlerimizin ve eylemleri-

mizin meydana gelme yollarını genellikle anlamayız. Ger-

çekte özgür irade bir yanılsamadır. Kendiliğinden özgür ey-

lem diye bir şey yoktur.

Spinoza’nın bu görüşünden aşağıda verilenlerden han-

gisi çıkarılabilir?

A) Her eylem daha önceki nedenlerin sonucu olarak orta-

ya çıkar.

B) İnsan, kendi kararlarını kendi iradesine dayanarak verir.

C) Özgürlük konusunda insan ve diğer varlıklar arasında

fark vardır.

D) İnsan özgür olduğu oranda düşünce üretebilir.

E) Her eylem iyiye yaklaştığı oranda değer kazanır.


20

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

42. Herakleitos evreni, bir yandan sürüp giden bir devinim, di-

ğer yandan da “sürekli çatışan karşıtların savaşımı” olarak

görür. Bu karşıtlar ile karşıtların arasındaki savaş olmasay-

dı doğa da olmazdı. Bu sürekli akıp giden oluşu, yok oluş

sürecinde kalıcı, değişmez şeyler olduğunu düşünmek bir

yanılgıdır. Kalıcı, değişmez şeyler olduğu yanılgısını doğu-

ran da bu değişimin gelişigüzel olmayıp belirli bir kurala,

Tanrısal akla göre olmasındandır.

Herakleitos’un bu görüşüne dayanarak aşağıdakilerden

hangisine ulaşılabilir?

A) Evrendeki değişim zaman içerisinde kendiliğinden ger-

çekleşir.

B) Var olan her şey varlığını başka bir nedene borçludur.

C) Evren ideal olanın yansımasına dayanarak var olmuştur.

D) Evreni oluşturan her öge kendi başına bir varlığa sahiptir.

E) Evren belli bir düzen içerisindeki değişimlerden oluşur.

43. Psikoloji öğretmeni Salih, öğrencilere gözlem türlerini anlat-

tıktan sonra gözlem türlerine örnek vermelerini ister.

Öğrencilerden;

– Enes: Şempanzelerin doğal ortamlarında davranışları-

nın ayrıntılı bir biçimde kayıt edilmesi

– Barış: Şempanze topluluğunda lideri belirleyen hangi tür

davranışların olduğunu saptamaya çalışmak

– Rana: Çocuk parkında oyun oynayan çocukların davra-

nışlarının ayrıntılı olarak kayıt altına alınması

örneklerini vermişlerdir.

Buna göre, hangi öğrencilerin verdiği cevap sistematik

gözleme örnektir?

A) Enes B) Barış C) Rana

D) Enes, Rana E) Enes, Barış

44. Toplumsal gelişme; ekonomi, siyaset, hukuk, eğitim gibi bir-

çok toplumsal kurumda oluşan çok boyutlu ve ileriye doğ-

ru bir değişmeyi ifade eder.

Aşağıdakilerden hangisi toplumsal gelişme ile birlikte

ortaya çıkan bir durum değildir?

A) Tarım ve sanayide makineleşmenin hızı artar.

B) Eğitim, sağlık gibi hizmetleri veren kuruluşların sayısı ve

niteliği yükselir.

C) Yatırım malları ile tüketim malları üretiminde bir denge

kurulur.

D) Toplumsal çözülme hızlanır.

E) Üretimin verimliliği yükselir.

45. İki veya daha fazla birey ya da grup, belli bir hedefe ulaş-

mak için bir yarış içerisine girerler. Bireysel ya da takım oyun-

larında olduğu gibi burada da temel hedef, rakibe üstün ge-

lerek hedefe ulaşmaktır. Bir futbol takımında aynı mevkide

oynayan oyuncuların takıma girmek için veya iki inşaat şir-

ketinin yapılacak bir baraj inşaatı ihalesini almak için belir-

lenmiş kurallar çerçevesinde sosyal etkileşimde bulunma-

ları bu durumu örneklendirir.

Bu parçada açıklanan sosyal etkileşim biçimi aşağıda-

kilerden hangisidir?

A) Mübadele B) İş birliği C) Rekabet

D) Çatışma E) Baskı

46. “Bazı hayvanlar kanatlıdır.” önermesinin eş değeri aşağı-

dakilerden hangisidir?

A) Bütün hayvanlar kanatlıdır.

B) Bazı hayvanlar kanatlı değildir.

C) Hiçbir hayvan kanatlı değildir.

D) Bütün kanatlılar hayvandır.

E) Bazı kanatlılar hayvandır.

aytMATEMATÝK TESTÝ

21

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

1. a ile b pozitif sayılarının geometrik ortalaması bu iki sayının

çarpımının kareköküne eşittir.

�

��

��

��

Yukarıdaki şekilde çapraz durumda ( « ve « yönlerinde)

bulunan her üç tane altıgenin ortasına yazılan sayı, diğer iki-

sinin geometrik ortalamasına eşittir. Altıgenlerin içine yazı-

lan sayılardan bazıları şekilde verilmiştir.

Buna göre, boş olan altıgenlerin içine yazılması gereken

sayıların toplamı kaçtır?

A) 52 B) 56 C) 60 D) 68 E) 74

2. Elemanları 0’dan 9’a kadar doğal sayılar olan bir A kümesi-

nin boş kümeden farklı bir B alt kümesi için B , B kümesi-

nin elemanlarının toplamı olarak tanımlanıyor.

Örnek 1: B = {7} ise B = 7’dir.

Örnek 2: B = {1, 4, 7} ise B = 12’dir.

Buna göre, A kümesinin B = 9 eşitliğini sağlayan kaç

farklı B alt kümesi vardır?

A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18

4. Aşağıda ikinci dereceden y = f(x) fonksiyonu ile y = 3 doğ-

rusunun grafiği verilmiştir.

y

x0

y = f(x)

3 y = 3

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır?

A) f(12

) + f(32

) < 3 B) f(0)f(1) < 4

C) f(–2)f(3) £ 72

D) f(–1) + f(2) < 5

E) f(2) + f(3) > 6

3. Aşağıdaki doğrusal grafiklerde İl Milli Eğitim Müdürlüğü, il-

çedeki öğrencilere dağıtılacak kitap sayısı, kitaplardaki test

sayısı ve testlerdeki soru sayısını belirlenmiştir.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Kitaplar özdeş ve her bir testte eşit sayıda soru oldu-

ğuna göre, 500 öğrencisi olan bir ilçede öğrencilere

dağıtılan kitaplarda bulunan toplam soru sayısı kaçtır?

A) 720 000 B) 740 000 C) 8 200 000

D) 8 400 000 E) 810 000

1. Bu testte 40 soru vardýr.

2. Cevaplarýnýzý, cevap kâðýdýnýn Matematik Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.


ayt MATEMATÝK TESTÝ

22

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

7. �

� �

Yukarıdaki şekil eşkenar üçgen şeklindeki bir parkı göster-

mektedir. Bu parkın A, B ve C köşelerine dinlenmek için bi-

rer bank, parkın tam orta noktasında ise dairesel bir ha-

vuz vardır.

A köşesinden başlayıp parkın çevresinden (üçgenin ke-

narları üzerinde) gitmek şartıyla sabit hızla yürüyen bir

kişinin B köşesinden geçerek, C köşesine gelene ka-

dar havuza olan uzaklığını gösteren grafik aşağıdakiler-

den hangisidir?

uzaklık uzaklık

zaman zaman

uzaklık uzaklık

zaman zamanuzaklık

zaman

5. Anne baba ve üç çocuktan oluşan beş kişilik bir ailenin küt-

lelerini gösteren grafik aşağıda verilmiştir.

�� !"#

��

�� $��

��

��%� �

&�

�

��

��

Buna göre,

• Bu kütlelerin aritmetik ortalaması 72’dir.

• Bu kütlelerin medyanı (ortancası) 70’tir.

• Bu kütlelerin açıklığı 50’dir.

• Bu kütlelerin standart sapması pozitif bir reel sayıdır.

• Bu kütleler dairesel bir grafikle gösterilmek istenirse,

anne ile babanın toplam kütlesine karşılık gelen merkez

açı 180° derece olur.

ifadelerinden kaçı doğrudur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

8. n, pozitif tam sayı olmak üzere,

...n n

nn

nn

03

13

13n n 1$ $ $+ + +

-+-d d d cn n n m

ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A) 3n B) 3n + 1 C) 2n D) 22n E) 32n

6. a1 = 0

a2 = 1

n 3 için,

an = an – 1 + an – 2

koşullarını sağlayan (an) dizisi veriliyor.

(Fn) bir Fibonacci dizisi olmak üzere,

a25 = Fk

olduğuna göre, k kaçtır?

A) 23 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27


23

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

11. y

7

25 6

8–2–4

–5

x

y = f(x)

Yukarıdaki şekilde, f : [−4, 8] [−5, 7], y= f(x) fonksiyo-

nunun grafiği verilmiştir.

Buna göre;

• f(x)’i sıfır yapan iki değer vardır.

• f(x)’in yerel maksimum noktalarından biri (−4, 2) dir.

• f(x)’in [5, 8] aralığındaki ortalama değişim hızı 4’tür.

• f(x) < 0 koşulunu sağlayan 7 tam sayı vardır.

yargılarından kaç tanesi doğrudur?

A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 E) 0

9.

Yukarıdaki hesap makinesinde herhangi bir x sayısına bas-

tıktan sonra; f tuşuna basıldığında ekranda 2x + 3 işlemi-

nin sonucu, g tuşuna basıldığında ekranda x2

3 işlemi-

nin sonucu görülmektedir.

Örneğin, 1, g, f tuşlarına sırayla basılırsa en son ekranda

1 görülür.

Ahmet ilk olarak rakamların yazılı olduğu bir tuşa bastıktan son-

ra f tuşuna basıyor. Daha sonra da sırasıyla bir g sonra bir de

f tuşuna basarak işleme devam ediyor. (f, g, f, g, f, ... ) Bu şe-

kilde toplam 35 kez f tuşuna basıyor.

En son f tuşuna bastığında hesap makinesinin ekranında,

ilk bastığı tuşdaki sayının 3 katının 2 eksiği görülüyor.

Ahmet’in ilk bastığı tuştaki sayı m olduğuna göre,

((2x + 3) q (2 – x))(m) bileşke işleminin sonucu kaçtır?

A) –11 B) –8 C) –5 D) –3 E) –2

12. y

x–2

2

0 4

y = g(x)

y = f(x)

Yukarıdaki şekilde f(x) = ax2 + bx + c parabolü ile bu pa-

rabole (0, 2) noktasında teğet olan g(x) = mx + n doğrusu

verilmiştir.

Buna göre, m kaçtır?

A) 12

B) 13

C) 14

D) 15

E) 16

10.

f : Z ® R ve f(x) = x – 9

olmak üzere,

g(x) = f(x) . f(x + 1) . f(x + 2) . ... . f(x + 9)

şeklinde bir g(x) fonksiyonu tanımlanıyor.

Buna göre, g(–x) = g(x + k) eşitliğini sağlayan k de-

ğeri aşağıdakilerden hangisidir?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12


24

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

15. 1’den 9’a kadar rakamlar ile numaralandırılmış özdeş 9 kutu

üst üste şekildeki gibi yerleştirilmiştir.

�

�

�

�

�

�

�

Tülin, önce 7 numaralı kutuyu çıkarıp 2 numaralı kutunun

hemen altına sonra 3 numaralı kutuyu çıkarıp 5 numaralı

kutunun hemen üstüne yerleştiriyor.

Son durumda 9 kutudan rastgele seçilen birinin yerden

yüksekliğinin başlangıçtaki duruma göre değişmemiş

olması olasılığı kaçtır?

A) 1\å B) 2\å C) 1\ß D) 4\å E) 5\å

13.

x

y

CB

OA

3

–6

d

Yukarıdaki şekilde d doğrusu üzerinde değişken bir B nok-

tası alınıyor.

Şekildeki x ekseni üzerindeki A noktasının apsisi (–6, 0) ara-

lığındadır.

OABC dikdörtgeninin alanı f(x) br2 olduğuna göre,

y = f(x) fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangi-

sidir?

x

y

06

A)

x

y

–1 3

B)

x

y

0

–6

C)

x

y

0 6

D)

x

y

0–6

E)

16. Bir tur şirketi en çok 80 kişinin katılabileceği bir gezinin ilk

20 kişisi için kişi başı 40 TL ücret önermiştir.

20 kişiden fazla olan her bir kişi için ise tüm gruba kişi başı

0,5 TL indirim önermiştir.

Örneğin; geziye 30 kişi katılırsa, 30 – 20 = 10,

10 $ 0,5 = 5 TL kişi başı indirim uygulanır ve her bir kişi 35 TL

ödeme yapar.

Buna göre, tur şirketinin bu geziden eline geçecek para

en fazla kaç TL’dir?

A) 1200 B) 1250 C) 1300

D) 1350 E) 1400

14. Bir aritmetik dizinin ilk n terim toplamı Sn dir.

S

S4

2

4=

olduğuna göre, S

S

n

n 1+ aşağıdakilerden hangisine eşit-

tir?

A) B) C)

D) E)

nn

nn

nn

nn

nn

11 1

1

1 1

2

2 2

+

+ -

+

+ -d c

d

n m

n


25

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

17. Aşağıda bir kenarı x3 br olan karasel bölgeden, bir kenarı x

br olan aşağıdaki dört karesel bölge kesiliyor.

x3 br

x br

x br

Parçalar kesildikten sonra, kesilen kısımlardan katlanıyor ve

içi boş kare prizma yapılıyor.

Prizmanın hacmi f(x) br3 fonksiyonu olarak tanımlandı-

ğına göre f(2) değeri kaçtır?

A) 24 B) 32 C) 48 D) 56 E) 64

18. n pozitif tam sayı olmak üzere

Pn(x) = 1 + x + 2x2 + ... + nxn

şeklinde bir polinom tanımlanıyor.

Buna göre;

I. P3(x) polinomunun P1(x) polinomuna bölünmesinden

elde edilen kalan – 1 dir.

II. P2(x). P4(x) polinomunun katsayılar toplamı 44 tür.

III. P3(P2(x)) polinomunun derecesi 5 tir.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

19. Aşağıdaki, dikdörtgen biçimindeki tablet bilgisayar ekranı-

nın ve bu ekranda gösterilen üç resmin kenar uzunlukları bi-

rim cinsinden verilmiştir.

20x

62x

3x

2xN

5x

3xA

6x

3xL

Bu üç resmin her biri, kenarlarının uzunlukları oranı değiş-

tirilmeden, üçünün kısa kenarı aynı olacak şekilde büyütü-

lüp, aşağıdaki gibi yerleştiriliyor.

NA L

Son durumda, bu üç şeklin dışındaki ekranın çevre uzun-

luğu P(x) polinomu ile ifade edilmektedir.

Buna göre, P(x) polinomunun 14x – 1 ile bölümünden

kalan kaçtır?

A) –17 B) –8 C) 10 D) 13 E) 23

20. 4x – 13.2x + 40 = 0

denkleminin kökleri x1 ve x2 dir.

x1 = a – x2

olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) 2 < a < 3 B) 3 < a < 4 C) 4 < a < 5

D) 5 < a < 6 E) 6 < a < 7


26

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

21.

3 5 = 8

3

5= –2

Mavi ve sarı renkli şekiller içinde bulunan sayılar, yukarıda

örnekteki gibi toplama ve çıkarma işlemi yapılacağını gös-

termektedir.

A+ 5 +

2

BA – 7 = 0

2

B

A ve B birer gerçel sayı olmak üzere, tahtaya yazılan iş-

leme göre; ÕA2 + B2 işleminin sonucu aşağıdakilerden

hangisi olur?

A) 4ñ2 B) ò37 C) ò67

D) ò74 E) 4ñ5

23.

�

�

�

B noktasındaki köpeğin, A noktasındaki tavşana olan uzak-

lığı C noktasındaki tavuğa olan uzaklığına eşittir.

• Tavşanın köpeğe olan uzaklığı (4x2 + ax) birimdir.

• Köpeğin tavuğa olan uzaklığı (3ax – 9) birimdir.

• x in alabileceği yanlızca bir tane reel sayı değeri için bu

uzaklıklar eşittir.

Buna göre, tavşan ile köpek arasındaki uzaklık kaç bi-

rimdir?

A) 6 B) 9 C) 12 D) 18 E) 21

22. m, n pozitif tam sayı ve p bir gerçel sayı olmak üzere,

(x – m)n(x – 3)x2 – p

> 0

eşitliğinin çözüm kümesi R – {3} olduğun göre,

I. m = 3 tür.

II. p < 0 dır.

III. n tek sayıdır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III


24.

��'�

Şekilde, başlangıçta alanı 12 cm2 olan karenin kenar uzun-

lukları her defasında %50 azaltılarak yeni kareler oluşturu-

lup yan yana çiziliyor.

Buna göre, bu karelerden ilk 16 tanesinin alanları top-

lamı kaç cm2 dir?

) ) )

) )

A B C

D E

4

4 1

4

4 1

4

4 1

4 1 4 2

12

15

12

16

14

16

16 17

- - -

- -


27

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

25. m, n ve k birer gerçel sayı olmak üzere, pozitif gerçel sayı-

larda tanımlı,

f(x) = kx

g(x) = lognx

h(x) = mx + n

fonksiyonları veriliyor.

f ve h fonksiyonları azalan, g fonksiyonu ise artan bir

fonksiyon olduğuna göre,

I. 0 < k < 1

II. n > 1

III. m < 0




27. Geliştirilen bir ilacın etkisiyle bir bölgedeki Covid-19 vaka

sayısı her gün sürekli olarak 0,04 oranında azaldığı tesbit

edilince t. gündeki vaka sayısını hesaplamak için,

( ) et mV, t0 04

$=:-

formülü belirlenmiştir.

Bu bölgede başlangıçta 500 vaka olduğuna göre kaç

gün sonra bölgedeki vaka sayısı 200 olur?

(log e = 0,4 ve log 2 = 0,3 alınız.)

A) 20 B) 22 C) 23 D) 25 E) 33

28. Tanım kümeleri gerçel sayılardan oluşan f, g ve h fonksi-

yonları, koordinat düzleminde şekildeki gibi grafikler oluş-

turmaktadır. f ve g parabol, h doğrudur.

x

y

A

BC

–3–2 2

3

f

gh

0

Üç fonksiyonda da karıncalar, okla belirtilen yolları takip

edip A, B ve C noktalarına geleceklerdir.

Bu geliş esnasında [–3, 3] aralığında;

f(x) : g(x) < 0

f(x) : h(x) > 0

eşitsizlik sisteminin çözüm kümesindeki yolları üzerinde

bulunan yemleri yiyecek olan karıncalar, aşağıda belir-

tilen hangi noktalar arasında (x değerleri arasında) bu

yemi yerler?

A)–3 0

B)–2 0

C)0 2

D)2 3

E)1 2

26. f: R ® R ve g: R+ ® R+ olmak üzere aşağıda y = f(x) sa-

bit fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

y

x

b

0 a

y = f(x)

x = a doğrusu x ekseni üzerinde hareketli olmak üzere

g(a) = “Boyalı bölgenin alanı”

olarak tanımlanıyor.

f(4) g(4) = 64

olduğuna göre, b kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5


28

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

30.

��() ��(� �)(��

Yukarıdaki şekil dizisinde, her bir şekildeki köşe noktaları-

nın sayısı bir (an) dizisinin terimleridir.

Dizinin terimleri aynı kurala göre belirlendiğine göre,

a12 kaçtır?

A) 87 B) 88 C) 89 D) 90 E) 91

29. Aşağıdaki haritada 9 köy ile bu köyler arasındaki bağlantıyı

sağlayan yollar verilmiştir.

A B

C DE

H

K

F

G

Uğranılan bir köye tekrar uğramamak şartıyla A köyün-

den G köyüne kaç farklı yoldan gidilebilir?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

32. Aşağıda bir geometrik çizimin aşamaları verilmiştir.

I. AB ^ BC olacak şekilde bir ABC dik üçgeni çiziniz.

II. D Î [BC] ve E Î [AC] olmak üzere EBD eşkenar üçge-

nini oluşturunuz.

III. |BD| = |DC| olsun.

|AC| = 8 cm olduğuna göre, |AB| kaç cm olur?

A) 2ñ3 B) 4 C) 3ñ3

D) 6 E) 4ñ3

31.

sin cosx x34

12 2 r+ + =c m

denkleminin köklerinden biri aşağıdakilerden hangisi-

dir?

A)12

B) C) D)2

E)43

6 8r r r r r

33.

İki küreden birinin yarıçapı diğerinin yarıçapından %10

uzun olduğuna göre, büyük kürenin hacmi, küçük küre-

nin hacminden % kaç fazladır?

A) 12,1 B) 21 C) 33,1 D) 36 E) 44


29

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

36.

ABCD bir dik yamuk, AB ^ AD, AD ^ DC

m(AéBC) = 45°, |DF| = 4 cm, |EB| = x

Yukarıdaki şekilde [AD], [BC] çaplı yarım çembere F nok-

tasında teğet olduğuna göre, x kaç cm’dir?

A) 8 B) 4ñ3 C) 6 D) 4ñ2 E) 2ñ6

�

�

*

+

,

-

.+�/

35.

ABCD, AFHK ve AEPL birer kare, |AE| = |EF| = |FB|

Yukarıdaki şekilde boyalı bölgenin alanı 30 cm2 olduğu-

na göre, Alan(ABCD) kaç cm2 dir?

A) 70 B) 80 C) 85 D) 90 E) 100

�

- �

*

0�

.

12

34.

Bir duvara kalınlığı 4 cm olan mavi renkli iki kitaplık rafı birbirine paralel olacak biçimde monte edilmiştir. Rafların uzunlukları birbiri-

ne eşittir.

Alttaki rafın üzerine 6 adet özdeş kitap şekildeki gibi yerleştiriliyor. Kitapların her biri 8 cm kalınlığında ve 45 cm uzunluğundadır.

Buna göre, üstteki rafın x ile gösterilen kısmının uzunluğu kaç cm dir?

A) Å/ë B) 18 C) Ï/ë D) 20 E) 117

5

,

+

+�


30

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

37.

ABCD bir kare, |AB| = 10 cm

ABCD karesinin iç teğet ve çevrel çemberleri şekildeki gibi

çizilmiştir.

Yukarıdaki verilere göre, boyalı bölgelerin alanlarının

toplamı kaç cm2 dir?

A) 100p – 150 B) 75p – 150 C) 50p – 100

D) 75p – 100 E) 100p – 100

�

- �

39.

Annesi, Selim’den tam daire şeklinde iki tabaktan oluşan

pasta ikram tabağını örtecek bir örtü istiyor. Selim de evde

bulduğu 120° merkez açısı ve 60 cm yarıçapı olan dairesel

hediye kağıdını bir dik koni şekline getirerek örtü yapıyor.

Örtü ikram tabağını tam olarak örttüğüne göre, büyük

tabağın yarıçapı kaç cm dir?

A) 10 B) 15 C) 18 D) 20 E) 30

O

BA

120°60 cm

40.

Yukarıdaki dik koordinat düzleminde ABCD eşkenar dört-

geninin köşegenleri

d1 : 2x – y = 4 ve

d2 : x + 2y = 17 doğrularının üzerindedir.

FH ^ BC olduğuna göre, |FH| kaç birimdir?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

� �

�

�

� �

��

�

�

38. Şekildeki ABCD karesi biçimindeki pencerenin A ile C ve C

ile E noktaları arasına iki adet doğrusal çıta çakılmıştır.

m(AéCE) = x ve tan(CéEB) = 3\Ş dir.

Buna göre, cos 2x kaçtır?

A) 1\Ş B) Ê/ó C) „/¢ D) 4\á E) 2\ß

x

A E B

D C

aytFEN BÝLÝMLERÝ TESTÝ

31

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

1. Sabit hızla akan ırmakta, suya göre Áv hızıyla K noktasından

yüzmeye başlayan yüzücü karşı kıyıda M noktasına çıkıyor.

Buna göre,

I. Akıntının hızının büyüklüğü, yüzücünün suya göre hızı-

nın büyüklüğünün iki katına eşittir.

II. Yüzücü suya göre 2Áv hızı ile yüzseydi karşı kıyıda L nok-

tasına çıkardı.

III. Akıntının hızı daha büyük olsaydı yüzücünün karşı kıyı-

ya çıkış süresi değişmezdi.


(Bölmeler eşit aralıklıdır.)



K

L M

Áv

3. Yatay ve yarıçapı 100 m olan O merkezli viraja 25 m/s sürat-

le giren 800 kg kütleli bir aracın t = 0 anındaki konumu şe-

kildeki gibidir. Araçla yol arasındaki sürtünme katsayısı 0,4

tür.

Buna göre,

I. Aracın O noktasına göre açısal momentumunun büyük-

lüğü 2.106 kg.m2/s’dir.

II. Aracın O noktasına göre açısal momentumunun yönü

sayfa düzleminden içeriye doğrudur.

III. Araç virajı güvenli bir biçimde dönemez.

yargılarından hangileri doğrudur? (g = 10 m/s2)



��

��

2. Elektrik yüklü bir cismin, bir P noktasında oluşturduğu

elektrik potansiyeli;

I. cismin yükünün işareti,

II. cismin yük miktarı,

III. P noktasının cisme olan uzaklığı

niceliklerinden hangilerine bağlıdır?

A) I, II ve III B) II ve III C) Yalnız III

D) Yalnız II E) Yalnız I

4. I. Yerdeki ağır sandığı ittiği hâlde hareket ettiremeyen ço-

cuk

II. Market arabasını sabit hızla iten çocuk

III. Sırtında asılı olan çantası ile yatay yolda sabit süratle ha-

reket eden çocuk

Yukarıda verilen durumların hangisinde belirtilen nesne

(sandık, market arabası, çanta) üzerine net bir itme uy-

gulanmaz?



1. Bu testte sýrasýyla, Fizik (1-14), Kimya (15-27), Biyoloji (28-40) alanlarýna ait toplam 40 soru vardýr.

2. Cevaplarýnýzý, cevap kâðýdýnýn Fen Bilimleri Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.


ayt FEN BÝLÝMLERÝ TESTÝ

32

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

6. Elektrik yüklü L cismi iple tavana asılıp, elektrik yüklü K cis-

minin de etkisinde şekildeki gibi dengede kalmıştır.

K ok yönünde bir miktar hareket ettirilip tekrar denge

sağlandığında, K ile L arasındaki uzaklık (d) ve L’nin ipi-

nin düşeyle yaptığı açı (q) için ne söylenebilir?

d q

A) Azalır Değişmez

B) Değişmez Artar

C) Azalır Artar

D) Artar Artar

E) Azalır Azalır

LK

ipq

ok

d

yatay(tavan)

8. Şekildeki transformatörlerden I'in girişine doğru akım kay-

nağı, II ve III’ün girişine de alternatif akım kaynağı bağlan-

mıştır.

Çıkış bobinlerine, şekildeki gibi direnç, diyot, sığaç ve

K, L, M lambaları bağlı olan bu düzeneklerde hangi lam-

balar ışık verir?

A) Yalnız K B) Yalnız L C) L ve M

D) K ve L E) K, L ve M

��

�

�

�

� �

��

�

� ��

��

7. Bazı gezegenlere ait yaklaşık kütle ve yarıçap değerleri aşa-

ğıdaki tabloda verilmiştir.

Gezegen Kütle (x1024 kg) Yarıçap (x106 m)

K 0,3 2,0

L 10,0 2,0

M 6,0 6,0

N 0,6 3,0

P 5,0 5,0

Buna göre, hangi gezegenin yüzeyindeki çekim ivmesi-

nin değeri en büyüktür?

A) K B) L C) M D) N E) P

5. Şekildeki düzenekte K noktasından serbest bırakılan cisim,

KLMN yolunu izliyor. Cisim KL ve LM aralıklarında doğrusal,

MN aralığında ise çembersel yol izlemiştir.

Sürtünmeler önemsenmediğine göre, cisim bu yolların

hangilerinde ivmeli hareket yapmıştır?

A) Yalnız KL B) Yalnız LM C) Yalnız MN

D) KL ve MN E) LM ve MN

Engel

Yatay düzlem

ML

K

N


33

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

12. Düzgün bir manyetik alana dik olarak giren, elektrik yüklü K

ve L cisimlerine ilk anda etki eden manyetik kuvvetler eşit

büyüklükte ve zıt yönlüdür.

Buna göre, K ve L’nin;

I. Ya yük işaretleri zıttır ya da manyetik alana giriş hızları

zıt yönlüdür.

II. Elektrik yük miktarları ile hızlarının büyüklüğünün çar-

pımları eşittir.

III. Manyetik alanda kaldıkları sürece birbirlerine göre hız-

ları sıfırdır.



D) I ya da II E) II ya da III

11. Tavana bağlı özdeş iki basit sarkaç, şekildeki K, N noktala-

rından aynı anda serbest bırakılıyor.

Buna göre, bu sarkaçlar nerede çarpışır?

(q < 5°, sürtünmeler önemsizdir.)

A) KL arasında B) L noktasında

C) LM arasında D) M noktasında

E) MN arasında

�

�

�

�� !�

�

� �

�

�" �"

10. Kendi ekseni etrafında dönebilen sabit makaralara I, II, III

düzeneklerindeki kuvvetler şekildeki gibi uygulanıyor.

Buna göre, hangi düzeneklerdeki makaranın açısal mo-

mentumu korunmaz? (Sürtünmeler önemsizdir.)


D) I ve II E) l, II ve lll

�# #�

#��

��

#

#

#

9. Dalgalarda gözlemlenen bazı olaylar, aşağıdaki gibi I ve II

numaralı olaylar olarak tanımlanmıştır.

I numaralı olay: Bir aralıktan ya da köşeden geçen su dal-

galarının, her yönde yayılması olayıdır.

II numaralı olay: İki ya da daha fazla sayıda dalganın uza-

yın herhangi bir noktasında aynı anda bulunması olayıdır.

Buna göre, I ve II numaralı olaylar, aşağıdakilerden han-

gisinde doğru olarak verilmiştir?

I numaralı olay II numaralı olay

A) Kırınım Girişim

B) Girişim Kırınım

C) Girişim Kırılma

D) Kırınım Kırılma

E) Kırılma Girişim


34

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

14. Hava sürtünmesinin önemsenmediği bir ortamda, düşey

yukarı atılan bir cismin maksimum yüksekliğinin; cismin

atış hızının büyüklüğü ve ortamın çekim ivmesiyle olan

ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Cismin atış

hızının...

Ortamın çekim

ivmesinin...

A) karesi ile doğru

orantılıdır.

kendisi ile ters

orantılıdır.

B) kendisi ile doğru

orantılıdır.

karekökü ile doğru

orantılıdır.

C) kendisi ile ters

orantılıdır.

karesi ile ters

orantılıdır.

D) karesi ile doğru

orantılıdır.

karekökü ile ters

orantılıdır.

E) karekökü ile doğru

orantılıdır.

kendisi ile ters

orantılıdır.

13. Sürtünmelerin önemsenmediği bir düzenekte, eğik düzlem

üzerinden serbest bırakılan bir cismin, yatay düzlemde, bir

ucundan sabitlenmiş yayı sıkıştırma miktarı ölçülmüştür.

Deneyin tekrarlanan aşamalarında yaydaki sıkışma miktarı-

nın arttığı gözlenmiştir.

Buna göre, deneyin tekrarlanan aşamalarında;

I. cismin kütlesi,

II. cismin eğik düzlemden bırakıldığı yükseklik,

III. yay sabiti

niceliklerinden hangileri arttırılmış olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ya da II

D) II ya da III E) I ya da II ya da III

16.

Şekildeki cam kaplar arasındaki musluk açıldığında N2 ve

H2 gazları sabit sıcaklıkta, tepkime olmadan karışıyorlar.

Son durumda sistemin toplam basıncı 100 cmHg oldu-

ğuna göre, N2 gazının musluk açılmadan önceki basın-

cı kaç cmHg dir? (V : Hacim, T : Mutlak sıcaklık)

A) 150 B) 125 C) 100 D) 75 E) 50

$�

$�

3� "#

0� "#

��'�!��

��'0"

15.

Yukarıdaki pil düzeneğinde 2. yarı hücre katottur.

Buna göre;

I. Pil çalışırken 1. yarı hücredeki çözeltide bulunan X+ iyon-

ları sayısı artar.

II. Tuz köprüsündeki anyonlar 2. yarı hücreye gider.

III. 2. yarı hücreye su eklenirse pil gerilimi azalır.




��4�!5��

6 !#

�7��8�� 7��8��

9 !#

$

��:�6; ��:�9;


35

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

18. Aşağıdaki orbitallerden hangisinin başkuantum sayısı

(n) ile açısal momentum kuantum sayısının (æ) toplamı

en büyüktür?

A) 5s B) 4d C) 4s D) 3d E) 3p

19. 2X(g) + Y(g) ® X2Y(s)

Yukarıdaki tepkime ikinci dereceden olduğuna göre;

I. Hız bağıntısı J = k. [X].[Y] şeklindedir.

II. Tepkime tek basamakta gerçekleşmiştir.

III. Tepkime kabının hacmi küçültülürse tepkime hızı artar.

yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?

(J: Tepkime hızı)



21. KCIO3 + SO2 + H2O ® KCI + H2SO4

Yukarıdaki redoks tepkimesi en küçük tam sayılarla denk-

leştirildiğinde H2O nun katsayısı kaç olur? (19K, 8O, 1H)

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

17. NaF tuzunun oda koşullarındaki sulu çözeltisiyle ilgili;

I. Bazik özellik gösterir.

II. pH + pOH = 14 tür.

III. Yapısındaki F– iyonu hidrolize uğrar.


(NaOH : kuvvetli baz, HF : zayıf asittir.)



22. 2SO2(g) + O2(g) ® 2SO3(g) DH = –X kJ

Yukarıdaki tepkime ile ilgili;

I. SO2 gazının yanması ekzotermiktir.

II. SO3 gazının molar oluşum ısısı – x\Ş kJ dir.

III. SO2 gazının molar yanma ısısı – X kJ dir.


(DH: Reaksiyon ısısı)



20. X2Y tuzunun 25 °C de çözünürlük çarpımı 32.10–9 dur.

50 °C de 1 litre doygun X2Y çözeltisinin sıcaklığı 25 °C ye

düşürüldüğünde 1.10−3 mol X2Y tuzu çöküyor.

Buna göre, 50 °C de X2Y tuzunun çözünürlük çarpımı

(Kçç) aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiş-

tir?

A) 2,7.10–10 B) 1,08.10–25 C) 4.10–9

D) 1,08.10–7 E) 1,08.10–10


36

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

25. 1 atm basınç altında 1 kg saf suda 0,25 mol KCl tuzu çö-

zündüğünde oluşan çözeltinin kaynamaya başlama sıcak-

lığı (100 + 2a) °C oluyor.

Buna göre, aynı koşullarda kaç mol Fe(NO3)3 tuzu 500

gram saf suda çözünürse elde edilen çözeltinin kayna-

maya başlama sıcaklığı (100 + 4a) °C olur?

A) 1 B) 0,75 C) 0,5 D) 0,25 E) 0,125

23. I. Halojenler doğada elementel halde bulunurlar.

II. 1A grubu metalleri su ile tepkimeye girerek H2(g) açığa

çıkarır.

III. s bloku elementlerinin tamamı ametallerle iyonik bağ ya-

pabilir.

Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II


27.

Yukarıda verilen molekül ile ilgili;

I. 5 tane sigma 1 tane pi bağı içerir.

II. C atomlarının hibritleşme türü farklıdır.

III. Organik bileşiktir.


A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III


0

0

0

0

� �

26.

Kapalı bir kapta sabit sıcaklıkta gerçekleşen kimyasal bir

tepkimeye ait maddelerin derişimlerinin zamanla değişimi

yukarıdaki grafikte verilmiştir.

Buna göre;

I. Tepkime 0. ve 4. saniyeler arasında dengededir.

II. Tepkimenin denklemi,

2Z(g) ƒ X(g) + 2Y(g)

şeklinde olabilir.

III. 6. saniyede kabın hacmi artırılmış olabilir.




-��<�'� '��=2#

>6?

@�'�� #

>9?

+ �

>@?

�A�

�

�A

�A�

�A�

�

24. Kapalı, sabit hacimli kapta bulunan bir miktar He gazının

mutlak sıcaklığı iki katına çıkarılıyor.

Buna göre;

I. Basınç

II. Birim hacimdeki He taneciği sayısı

III. °C cinsinden sıcaklığı

niceliklerinden hangileri iki katına çıkar?

A) I, II ve III B) I ve III C) Yalnız III

D) Yalnız II E) Yalnız I


37

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

30. Sinir sistemi, sinir dokudan meydana gelir. Sinir doku ise

nöron adı verilen sinir hücreleri ile glia denilen yardımcı hüc-

relerden oluşur. Bu hücrelerden biri şekilde verilmiştir.

Şekildeki hücre çeşidinde gösterilen kısımların özellik-

leriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin doğru ol-

ma ihtimali yoktur?

A) M yapısında, mitokondri, ribozom, çekirdek, nissl tane-

cikleri, Golgi aygıtı gibi organeller ve sitoplazma bulu-

nur.

B) O, M ve T yapılarında madde dolaşımında etkili nörofib-

ril adlı ince telcikler ortak olarak görev yapar.

C) Miyelin kılıfın kesintiye uğradığı noktalar olan Ranvier bo-

ğumları Y ile gösterilen kısımdır ve uyarıların atlayarak

iletilmesinde etkili olur.

D) T yapıları uyarının alınması ve hücre gövdesine iletilme-

sinde, P kısmı ise sinaps boşluğuna aracı madde salgı-

lanmasında görev yapar.

E) U yapısı, lipoprotein yapılı miyelin kılıfı oluşturur ve ak-

son çapının artmasını sağladığı için uyartı iletimini hız-

landırır.

28. Her toksin ya da organizma, kendine özgü protein veya po-

lisakkarit yapıda, vücuda yabancı ve antijen denilen bileşik

taşır. B lenfositleri antijenlere karşı antikor adı verilen özel

proteinler üretir ve bunları plazmaya verir. Bu şekilde oluşan

iki farklı tepkide antikor miktarının değişimi grafikte veril-

miştir.

X ve Y tepkileri için,

I. X tepkisi pasif, Y tepkisi ise aktif bağışıklık oluşmasını

sağlar.

II. X birincil yanıt, Y ise ikincil yanıt olarak adlandırılır.

III. X hücresel bağışıklık, Y ise humoral bağışıklık oluşma-

sını sağlar.

IV. Y tepkisi bazı bulaşıcı hastalıkların bir kez geçirildikten

sonra bireyin tekrar hasta olmamasını sağlar.

yorumlarından hangileri söylenebilir?

A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III

D) II ve IV E) I, III ve IV

X tepkisi Y tepkisi

Hafta

2

K antijeni

0 4 6 8

K antijeni

29. Hücrede DNA kendini eşlerken aşağıda verilenlerden

hangisinin yeni sentezlenen DNA zincirine katılması bek-

lenmez?

A) Asidik amino asitler

B) Fosfat molekülleri

C) Deoksiriboz şekerleri

D) Pürin bazları

E) Pirimidin bazları

31. Protein sentezi sürecinde gerçekleşen aşağıdaki olay-

lardan hangisinin gerçekleşme yeri ribozomlardır?

A) DNA nükleotit dizisine göre mRNA’nın sentezlenmesi

B) Ribonükleotitler arasında şeker fosfat bağı kurulması

C) Amino asitlerin peptit bağı ile birbirine bağlanması

D) tRNA’nın amino asitlere bağlanması

E) Timin ile adenin bazları arasında hidrojen bağı kurul-

ması


38

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

34. Vücudumuzda bulunan kemik çeşitleri ve yapıları şekilde

görülmektedir.

Bu kemik çeşitlerinde;

I. periost,

II. epifiz,

III. kıkırdak doku

yapılarından hangileri ortak olarak bulunur?



Süngerimsikemikdokusu

Sert kemikdokusu

Kıkırdak

Uzunkemik

Kısa kemik

Yassı kemik

32. Yağların sindirim ürünlerinin emilmesi ve taşınması sürecin-

de gerçekleşen bazı olaylar şekilde gösterilmiştir.

Bu sindirim olayları için,

I. Yağların sindirimi sonucu oluşan yağ asidi ve gliserol

bağırsak epitel hücrelerine difüzyonla geçer.

II. Yağlar kolesterol ve özel proteinlerle sarılıp şilomikrona

dönüşür ve suda çözünebilir hale gelir.

III. Şilomikron oluşumu sırasında yağ sindirim ürünleri ile

birlikte emilen yağda eriyen vitamin çeşitleri de özel pro-

teinlerle çevrilmiş olur.

yorumlarından hangileri doğrudur?



35. Popülasyonların büyümesi S tipi ve J tipi olmak üzere iki şe-

kilde gerçekleşebilir. S tipi büyümeye lojistik büyüme, J tipi

büyümeye üssel büyüme de denir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi S tipi büyümedir?

A) Otçul bir hayvan türünde birey sayısının belirli bir değe-

re ulaştıktan sonra çok az değişerek neredeyse sabit

kalması

B) Tavşanların besin bulunan ancak avcılarının bulunmadı-

ğı bir adada giderek artan bir hızla çoğalması

C) Uygun besi yerinde, besi yerine ekilen bakteri sayısının

aşırı çoğalması

D) Bazı böcek türlerine ait popülasyonların önemli sorun-

lara neden olacak şekilde aşırı çoğalması

E) Bir alg türünde birey sayısının yılın belirli bir döneminde

aşırı artması

33. Karbonik anhidraz enzimi;

I. CO2 + H2O ® H2CO3

II. H2CO3 ® HCO3− + H+

III. H2CO3 ® CO2 + H2O

IV. Hb + CO2 ® HbCO2

tepkimelerinden hangilerinin aktivasyon enerjisini düşü-

rür ve birim zamanda çok daha fazla ürün oluşmasını

sağlar?

A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve III

D) II ve IV E) III ve IV


39

Ya

nıt

Ya

yın

ları

AYT DENEME - 5

36. Boşaltım sisteminin bazı bölümleri aşağıdaki şekilde göste-

rilmiştir.

Bu şekilde, numaralı kısımlardan hangilerinde bulunan

sıvıların, üre konsantrasyonları yaklaşık olarak aynı de-

ğerdedir?

A) I ve III B) III ve IV C) II, IV ve V

D) I, III ve V E) I, IV ve V

38. Canlılar arasındaki simbiyotik ilişkilere;

I. ökse otunun, üzerinde yaşadığı bitkiden su ve suda çö-

zünen mineralleri elde etmesi,

II. bağırsak solucanlarının konukçunun besinlerini alması,

III. balinanın sudaki planktonları süzerek beslenmesi,

IV. bazı kuşların otçul memeliler üzerinde bulunan keneler-

le beslenmesi

durumlarından hangileri örnek olarak gösterilemez?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III

D) I ve IV E) II ve IV

39. Genetik kod birkaç istisna dışında tüm organizmalarda ay-

nı şekilde yorumlanır.

Buna göre, aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir?

A) DNA, evrimsel olarak ilk ortaya çıkan yönetici moleküldür.

B) Tüm canlılar aynı amino asitleri kullanarak benzer pro-

teinler üretir.

C) Bütün organizmalar benzer mRNA molekülleri üretir.

D) Farklı organizmalarda farklı sayıda amino asitler bulunur.

E) Bir organizmadan gelen gen, teorik olarak başka her-

hangi bir organizma tarafından da ifade edilebilir.

37. Fotosentezin ışıktan bağımsız tepkimeleri döngüsel olarak

tekrarlanan tepkimeler olup Calvin Döngüsü olarak da bili-

nir. Bu tepkimeleri belirlemek amacıyla fotosentez yapabi-

len bir bitki, karbon atomları işaretli karbondioksit bulunan

bir ortama konulmuş ve işaretli karbonlar izlenmiştir.

Buna göre, karbonlar izlenerek tespit edilen fotosente-

zin Calvin döngüsüne ait;

I. Üç karbonlu ara bileşiğin ATP ve NADPH kullanılarak in-

dirgenmesi

II. Beş karbonlu, iki fosfatlı ribuloz bifosfat (RuBP) kayna-

ğının yenilenmesi

III. Karbondioksidin enzimler yardımıyla beş karbonlu iki

fosfatlı ribuloz bifosfat (RuBP) molekülüne bağlanması

evreleri aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralanmış-

tır?

A) I - II - III B) I - III - II C) II - I - III

D) III - I - II E) III - II - I

40. Yeni doğan bir kız çocuğunun yumurtalıklarında folikül

içerisinde bulunan ve mayozun belirli bir evresinde bek-

leyen hücreler aşağıdakilerden hangisidir?

A) Primer oosit B) Sekonder oosit

C) Ovum D) Ootit

E) Oogonyum

tÜrk dÝlÝ ve edebÝyati - sosyal bÝlÝmler-1 testÝ ayt · 2020. 4. 25. · c) bilim insanları...

Documents