Prof.dr hab. Irena PonikowskaProf.dr hab. Irena PonikowskaKatedra Balneologii i Medycyny Fizykalnej Katedra Balneologii i Medycyny Fizykalnej

Collegium Medicum UMK w BydgoszczyCollegium Medicum UMK w Bydgoszczy

Uzdrowiskowy Szpital Kliniczny w CiechocinkuUzdrowiskowy Szpital Kliniczny w Ciechocinkuwww.balneoklinika.com

Tradycja, nowoczesność i Tradycja, nowoczesność i innowacyjność w lecznictwie innowacyjność w lecznictwie

uzdrowiskowym naszych czasówuzdrowiskowym naszych czasów

• Uzdrowiskowy Szpital Kliniczny w Uzdrowiskowy Szpital Kliniczny w CiechocinkuCiechocinku

• Katedra Balneologii i Medycyny Fizykalnej Katedra Balneologii i Medycyny Fizykalnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Collegium Medicum w BydgoszczyCollegium Medicum w Bydgoszczy

Plan wykładu• Historyczna i współczesna medycyna

uzdrowiskowa, definicje• Rola i zadania lecznictwa uzdrowiskowego we

współczesnej medycynie• Kierunki transformacji w polskim lecznictwie

uzdrowiskowym• Zmiany i wymogi współczesnej med.uzdr.• Niekorzystne kierunki zmian i zagrożenia• Postępy polskiej medycyny uzdrowiskowej• Podsumowanie

Współczesna medycyna uzdrowiskowa-

definicja(1)• To dziedzina wiedzy medycznej

obejmująca całokształt działalności prowadzonej w uzdrowisku ukierunkowanej na udzielanie świadczeń zdrowotnych, opartych przede wszystkim na swoistych metodach leczniczych

• Medycyna uzdrowiskowa obejmuje: balneoterapie, klimatoterapie, fizykoterapię balneochemię, mikrobiologię i geologię uzdrowiskową

DEFINICJA ( 2)DEFINICJA ( 2)Balneologia i medycyna Balneologia i medycyna fizykalnafizykalna

To dziedzina wiedzy medycznej zajmująca się badaniem oraz zastosowaniem do praktyki naturalnych metod leczniczych i czynników fizycznych do leczenia, prewencji i rehabilitacji chorób przewlekłych

Irena Ponikowska

Definicja (3) Medical Spa w

uzdrowisku• Jest to działalność rekreacyjna,

regeneracyjna, wypoczynkowa, profilaktyczna i kosmetyczna prowadzona w uzdrowisku, wykorzystująca elementy medycyny uzdrowiskowej w celu poprawy stanu zdrowia i atrakcyjnego wyglądu

TWÓRCY BALNEOLOGIITWÓRCY BALNEOLOGIIMarcin z Miechowa (1552): Marcin z Miechowa (1552): rozprawa o wodolecznictwierozprawa o wodolecznictwieJózef Struś (1555) z Poznania: Józef Struś (1555) z Poznania: praca o wpływie kąpieli na tętno praca o wpływie kąpieli na tętno Wojciech Oczko (1578): Wojciech Oczko (1578): pierwsze dzieło w językupierwsze dzieło w języku polskim „Cieplice”polskim „Cieplice” Ojciec Ojciec

Balneologii PolskiejBalneologii PolskiejErazm Sykst (1617): Erazm Sykst (1617): drugie dzieło w języku polskim odrugie dzieło w języku polskim o lecznictwie uzdrowiskowymlecznictwie uzdrowiskowym

• Główna gałąź medycyny w XIX i XXGłówna gałąź medycyny w XIX i XX wiekuwieku• Aktualnie- dziedzinaAktualnie- dziedzina komplementarna,integracyjnakomplementarna,integracyjna

PROFESOROWIE

E. Korczyński

A. Sabatowski

Zenon i Zbigniew Orłowscy

J. Żniniewicz

J. Dietel

Współcześni badacze

(okres powojenny)

Prof. Jankowiak

Prof. Konarska

Prissnitz Prissnitz KneippKneipp

Ks. KneippKs. Kneipp

Rola lecznictwa Rola lecznictwa uzdrowiskowego dawniej i uzdrowiskowego dawniej i

dziśdziś• XIX i XX wiek-XIX i XX wiek-

główna dziedzina główna dziedzina medycynymedycyny

• Aktualnie- Aktualnie- dziedzina dziedzina komplementarna,komplementarna,

integracyjnaintegracyjna

Ks. KneippKs. Kneipp

Współczesna medycyna Współczesna medycyna uzdrowiskowauzdrowiskowa

TRADYCJATRADYCJA NOWOCZESNOŚĆNOWOCZESNOŚĆ

Rola lecznictwa Rola lecznictwa uzdrowiskowego we uzdrowiskowego we

współczesnej medycyniewspółczesnej medycynie1. Wspomagająca i intensyfikująca,

koordynująca inne metody leczenia zachowawczego i operacyjnego

2. Profilaktyczna i promująca zdrowie3. Usprawniająca i doskonaląca funkcje

ustrojowe poprzez zwiększenie zdolności do samoobrony organizmu

4. Rehabilitacyjna (balneorehabilitacja) w zakresie ch.układu ruchu i

kardiologii

Miejsce lecznictwaMiejsce lecznictwa uzdrowiskowego w udzielaniu uzdrowiskowego w udzielaniu

świadczeńświadczeń w szpitalu w szpitalu uzdrowiskowymuzdrowiskowym• Leczenie i rehabilitacja Leczenie i rehabilitacja

chorych bezpośrednio chorych bezpośrednio po leczeniu szpitalnym po leczeniu szpitalnym (głównie stany pooperacyjne)(głównie stany pooperacyjne)

• Leczenie uzdrowiskowe Leczenie uzdrowiskowe zamiast leczenia szpitalnego zamiast leczenia szpitalnego (w dziedzinach (w dziedzinach zachowawczych)zachowawczych)

Zadania medycyny uzdrowiskowej

• 11. Leczenie. Leczenie chorób przewlekłych o chorób przewlekłych o charakterze komplementarnym charakterze komplementarnym (uzupełniające, intensyfikujące)(uzupełniające, intensyfikujące)

• 2. 2. Profilaktyka Profilaktyka pierwotna i wtórnapierwotna i wtórna

• 3. 3. Promocja zdrowiaPromocja zdrowia i edukacja i edukacja zdrowotnazdrowotna

• 4. 4. BalneorehabilitacjaBalneorehabilitacja

Główne zalety metod Główne zalety metod balneoterapeutycznychbalneoterapeutycznych

• Skuteczne, łatwo dostępneSkuteczne, łatwo dostępne• tanietanie• nie inwazyjnenie inwazyjne• wykazują efekty lecznicze o wykazują efekty lecznicze o

przedłużonym działaniuprzedłużonym działaniu• nie wywołują skutków ubocznychnie wywołują skutków ubocznych• mają charakter fizjologiczny i mają charakter fizjologiczny i

holistyczny, integracyjnyholistyczny, integracyjny

Rehabilitacja Rehabilitacja uzdrowiskowauzdrowiskowa

• wczesna rehabilitacja wczesna rehabilitacja realizowana w ramach realizowana w ramach programów leczniczychprogramów leczniczych

• balneorehabilitacja szpitalnabalneorehabilitacja szpitalna

• rehabilitacja w ramach prewencji rehabilitacja w ramach prewencji przedrentowejprzedrentowej

Profilaktyka uzdrowiskowaProfilaktyka uzdrowiskowa pierwotnapierwotna

Dla kogo jest wskazana:Dla kogo jest wskazana:– osobom z czynnikami ryzykaosobom z czynnikami ryzyka– osobom zdrowym z obciążeniem osobom zdrowym z obciążeniem

dziedzicznym chorobami dziedzicznym chorobami (cukrzyca, zawał serca, udar (cukrzyca, zawał serca, udar mózgu)mózgu)

– osobom zdrowym, zmęczonym, osobom zdrowym, zmęczonym, przepracowanym, przepracowanym, zestresowanymzestresowanym

Profilaktyka uzdrowiskowaProfilaktyka uzdrowiskowa wtórnawtórna

U osób chorych wpływa na:U osób chorych wpływa na:• zahamowanie naturalnego rozwoju zahamowanie naturalnego rozwoju

chorobychoroby• zapobieganie powikłaniom zapobieganie powikłaniom

choroby, poprawę jakości choroby, poprawę jakości życiażycia

• poprawę sprawności poprawę sprawności fizycznej i psychicznejfizycznej i psychicznej

Małe koszty, duża Małe koszty, duża opłacalność lecznictwa opłacalność lecznictwa

uzdrowiskowegouzdrowiskowego• Koszt 21 dniowego leczenia Koszt 21 dniowego leczenia

uzdrowiskowego odpowiada kosztom 1 uzdrowiskowego odpowiada kosztom 1 dnia na oddziale OIOMdnia na oddziale OIOM

• Zmniejszenie zużycia leków (na Zmniejszenie zużycia leków (na nadciśnienie, p/bólowych, nadciśnienie, p/bólowych, p/reumatycznych, uspakajających, p/reumatycznych, uspakajających, insuliny i innychinsuliny i innych

Złowrogie skutki farmakoterapii

• W wyniku ubocznych skutków farmakoterapii umiera rocznie w USA 140 tys osób ( wg JAMA)

• Wydatki związane z leczeniem następstw niepożądanego działania leków wynoszą 6- 17% wszystkich wydatków na opiekę zdrowotną w USA (Pharmacoepidemiology)

Kaskadowe przepisywanie leków

• Stosowanie leków z powodu choroby podstawowej

• Powstawanie chorób będących skutkiem ubocznym farmakoterapii

• Stosowanie leków na choroby wywołane lekami

• ( np. sterydy-cukrzyca sterydowa-leki p)cukrzycowe)

Kierunki transformacji w Kierunki transformacji w uzdrowiskachuzdrowiskach

1.1.Medycyna uzdrowiskowaMedycyna uzdrowiskowa

2. Rozwój działalności 2. Rozwój działalności rekreacyjno-wypoczynkowej rekreacyjno-wypoczynkowej (hotele, spa, wellness)(hotele, spa, wellness)

AKTUALNE ZMIANY I AKTUALNE ZMIANY I WYMOGI WE WYMOGI WE

WSPÓŁCZESNEJ WSPÓŁCZESNEJ MEDYCYNIE MEDYCYNIE

UZDROWISKOWEJUZDROWISKOWEJ

Zmiany w lecznictwie uzdrowiskowym Zmiany w lecznictwie uzdrowiskowym (1)-(1)-

system zarządzaniasystem zarządzania

• Kierunki pozytywneKierunki pozytywne– poprawa jakości zarządzaniapoprawa jakości zarządzania– zdobywanie certyfikatów jakościzdobywanie certyfikatów jakości– poprawa jakości usług zgodnie z wymogami poprawa jakości usług zgodnie z wymogami

pacjentapacjenta

• Kierunki negatywne:Kierunki negatywne:– preferowanie świadczeń preferowanie świadczeń niemedycznychniemedycznych– dążenie za wszelką cenę do zaspokajania dążenie za wszelką cenę do zaspokajania

wymagań klientawymagań klienta

Zmiany w lecznictwie uzdrowiskowym (2) - Zmiany w lecznictwie uzdrowiskowym (2) - postęp techniczny (aparatura)postęp techniczny (aparatura)

Korzyści:Korzyści:- poprawa efektywności terapiipoprawa efektywności terapii- poprawa bezpieczeństwa dla chorych i poprawa bezpieczeństwa dla chorych i

personelupersonelu- zwiększenie komfortu wykonywania zwiększenie komfortu wykonywania

zabiegówzabiegów- wzbogacenie w nowe rodzaje zabiegówwzbogacenie w nowe rodzaje zabiegów- zmniejszenie kosztów eksploatacyjnychzmniejszenie kosztów eksploatacyjnych- poprawa estetykipoprawa estetyki

Nowoczesność aparatury- Nowoczesność aparatury- strony negatywnestrony negatywne

• Rezygnowanie z indywidualnego doboru Rezygnowanie z indywidualnego doboru parametrów na rzecz pakietów i parametrów na rzecz pakietów i programówprogramów

• Rezygnacja z istotnych walorów Rezygnacja z istotnych walorów procedury na rzecz wygody stosowaniaprocedury na rzecz wygody stosowania

• Zaopatrywanie się w nowe aparaty często Zaopatrywanie się w nowe aparaty często nie przebadane klinicznie o małej nie przebadane klinicznie o małej skutecznościskuteczności* * Nowe procedury i urządzenia powinny być Nowe procedury i urządzenia powinny być

przebadane klinicznie w kompetentnym przebadane klinicznie w kompetentnym ośrodku naukowymośrodku naukowym

Nowe regulacje unijne w dopuszczaniu wyrobów do

obrotu• Dyrektywa dla wyrobów medycznych

93/42/EEC- ulega zmianie• Nowa dyrektywa 2007/47/EC- stawia

wymagania przeprowadzenia oceny klinicznej dla wszystkich wyrobów medycznych, ocena ta może opierać się też na krytycznej analizie wyników wszystkich dotąd przeprowadzonych badań klinicznych; po wprowadzeniu do obrotu obowiązuje prowadzenie dalszych obserwacji klinicznych

Wymogi naukowe Wymogi naukowe współczesnej medycynywspółczesnej medycyny

Konieczność prowadzenia badań zgodnie z Konieczność prowadzenia badań zgodnie z zasadami EBM, w tym celu niezbędne jest:zasadami EBM, w tym celu niezbędne jest:

• powołanie Krajowego Centrum Medycyny powołanie Krajowego Centrum Medycyny UzdrowiskowejUzdrowiskowej

• powołanie ośrodków naukowo-badawczych w powołanie ośrodków naukowo-badawczych w uzdrowiskach, prowadzących badania zgodnie z uzdrowiskach, prowadzących badania zgodnie z projektem badawczymprojektem badawczym

• stworzenie warunków do prawidłowej kwalifikacji stworzenie warunków do prawidłowej kwalifikacji chorych do programu badawczegochorych do programu badawczego

Zmiany wynikające z przyczyn Zmiany wynikające z przyczyn epidemiologicznych (3)epidemiologicznych (3)

Zmiany w zapotrzebowaniu na usługi Zmiany w zapotrzebowaniu na usługi medyczne w określonych profilach:medyczne w określonych profilach:

• zmniejszenie zapotrzebowaniazmniejszenie zapotrzebowania na leczeniena leczenie w:w:– Chorobach układu trawieniaChorobach układu trawienia– Chorobie Heinego MedinaChorobie Heinego Medina– Chorobach dziecięcych (generalnie)Chorobach dziecięcych (generalnie)– OzenaOzena– KrzywicaKrzywica– koklusz, innekoklusz, inne

Zmiany wynikające z Zmiany wynikające z aktualnych potrzeb aktualnych potrzeb

medycznych (4)medycznych (4)Zwiększenie zapotrzebowania na Zwiększenie zapotrzebowania na

leczenie chorób:leczenie chorób:• kardiologicznych i angiologicznychkardiologicznych i angiologicznych• układu ruchuukładu ruchu• metabolicznych (cukrzyca, otyłość)metabolicznych (cukrzyca, otyłość)• pulmonologicznychpulmonologicznych• chorób wieku podeszłego (wyż chorób wieku podeszłego (wyż

demograficznydemograficzny))

Choroby nie leczone dotąd w Choroby nie leczone dotąd w uzdrowisku o dużym uzdrowisku o dużym

rozpowszechnieniu rozpowszechnieniu – nowe– nowe wyzwaniawyzwania

1. Choroby nowotworowe1. Choroby nowotworowe2. Choroby psychiczne (wybrane jednostki 2. Choroby psychiczne (wybrane jednostki

chorobowe) chorobowe) 3. Stres pourazowy, zwłaszcza katastroficzny3. Stres pourazowy, zwłaszcza katastroficzny4. AIDS, WZW4. AIDS, WZW5. Stany po przeszczepach narządów( nerki, 5. Stany po przeszczepach narządów( nerki,

wątroba, trzustka, szpik kostny)wątroba, trzustka, szpik kostny)6. Krańcowa niewydolność nerek-6. Krańcowa niewydolność nerek-

dializoterapiadializoterapia

Nowoczesność-nowe technologie terapeutyczne w

medycynie uzdrowiskowej• Krioterapia ogólnoustrojowa• Ciepłolecznictwo ogólne wykorzystujące

promieniowanie IR• aparatura do terapii łączonej• Hiperbaria• Fotodynamika• Halloterapia (Inhalacje solne w komorze

solnej)• Biofotonika

Niekorzystne kierunki Niekorzystne kierunki zmian w lecznictwie zmian w lecznictwie

uzdrowiskowymuzdrowiskowym

• zamiana zakładów leczniczych na typowe hotelezamiana zakładów leczniczych na typowe hotele• zastępowanie funkcji leczniczych usługami zastępowanie funkcji leczniczych usługami

rekreacyjnymirekreacyjnymi• wprowadzanie do zakładów lecznictwa wprowadzanie do zakładów lecznictwa

uzdrowiskowego metod niekonwencjonalnychuzdrowiskowego metod niekonwencjonalnych• obniżenie jakości usług medycznychobniżenie jakości usług medycznych• rezygnacja z monitorowania leczeniarezygnacja z monitorowania leczenia• samowolne wprowadzanie profilów leczniczych, bez samowolne wprowadzanie profilów leczniczych, bez

spełnienia warunkówspełnienia warunków

Niekorzystne kierunki Niekorzystne kierunki rozwoju lecznictwa rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego(2)uzdrowiskowego(2)

• Nadmierne zagęszczenie obiektów nie tylko leczniczych w strefie A

• Zanieczyszczenie środowiska• Nadmierny hałas,powszechne dyskoteki• Nadmierna urbanizacja uzdrowisk,

zatracenie charakteru i klimatu uzdrowiska• Zmiany priorytetów świadczonych usług

w uzdrowiskach( coraz mniej leczenia, coraz więcej wczasów)

Zalecane kierunki zmian Zalecane kierunki zmian w szpitalach w szpitalach

uzdrowiskowychuzdrowiskowych

• dokładne określenie zadań i profilu dokładne określenie zadań i profilu specjalistycznego (leczenie specjalistycznego (leczenie rehabilitacja),wytworzenie marki szpitalarehabilitacja),wytworzenie marki szpitala

• poprawa finansowaniapoprawa finansowania• optymalny czas leczenia optymalny czas leczenia • poprawa jakości usług zdrowotnychpoprawa jakości usług zdrowotnych• zmiana systemu kierowania i kwalifikowaniazmiana systemu kierowania i kwalifikowania• akredytacjaakredytacja

Zmiana systemu Zmiana systemu kierowania do szpitali kierowania do szpitali

uzdrowiskowychuzdrowiskowych

Kierowanie Kierowanie Lekarz do lekarza Lekarz do lekarza (bez pośrednika)(bez pośrednika)Zalety:Zalety:

• kierujący przestaje być anonimowykierujący przestaje być anonimowy• zlikwiduje się pustostaniezlikwiduje się pustostanie• zmniejszy lub wyeliminuje się błędy w zmniejszy lub wyeliminuje się błędy w

kierowaniukierowaniu• skróci lub wyeliminuje kolejkiskróci lub wyeliminuje kolejki• kwalifikowanie w uzdrowiskukwalifikowanie w uzdrowisku

Lekarz Lekarz kierującykierujący

Lekarz Lekarz uzdrowis-uzdrowis-

kowykowy

BEZ POŚREDNIKA!BEZ POŚREDNIKA!

• SzpitalSzpital• KlinikaKlinika• Poradnia Poradnia specjalistyczna specjalistyczna• Lekarz rodzinnyLekarz rodzinny

Wskazane kierunki Wskazane kierunki rozwoju sanatoriumrozwoju sanatorium

• Prowadzenie profilaktyki, eliminowanie Prowadzenie profilaktyki, eliminowanie czynników ryzykaczynników ryzyka

• Leczenie chorób wieku podeszłego Leczenie chorób wieku podeszłego (zakłady opieki długoterminowej)(zakłady opieki długoterminowej)

• Leczenie stacjonarne chorób przewlekłych Leczenie stacjonarne chorób przewlekłych o małym zaawansowaniuo małym zaawansowaniu

Zmiany w systemie kierowania do

sanatorium• Stworzyć należy system umożliwiający

wybór przez pacjenta miejsca i czasu leczenia w sanatoriach w Polsce

• System ten powinien jednak uwzględniać profile i wskazania lecznicze

Poważne zagrożenia dla Poważne zagrożenia dla medycyny uzdrowiskowej medycyny uzdrowiskowej

(1)(1)Niskie finansowanieNiskie finansowanie

Skutki:Skutki:

• a) mały zakup świadczeń zdrowotnycha) mały zakup świadczeń zdrowotnych• b) niskie ceny świadczeńb) niskie ceny świadczeń• c) preferowanie zakupu świadczeń tańszych i gorszej jakościc) preferowanie zakupu świadczeń tańszych i gorszej jakości

Skutki: Skutki:

likwidacja zakł. lecz. uzdr. zamiana na hotelelikwidacja zakł. lecz. uzdr. zamiana na hotele

Poważne zagrożenia dla Poważne zagrożenia dla medycyny uzdrowiskowej medycyny uzdrowiskowej

(2)(2)Nieprawidłowy, przestarzały system kwalifikowania Nieprawidłowy, przestarzały system kwalifikowania

chorych,nieprawidłowa prywatyzacjachorych,nieprawidłowa prywatyzacja

*Skutki: ciężej i lżej chorzy czekają w tej samej *Skutki: ciężej i lżej chorzy czekają w tej samej długiej kolejce,szpital nie może pełnić swoich długiej kolejce,szpital nie może pełnić swoich

zadańzadań

*Nieprawidłowa prywatyzacja-zmiana funkcji*Nieprawidłowa prywatyzacja-zmiana funkcji

Poważne zagrożenia dla Poważne zagrożenia dla medycyny uzdrowiskowej medycyny uzdrowiskowej

(3)(3)• Hamowanie rozwoju naukowego, w Hamowanie rozwoju naukowego, w

związku ze złą dystrybucją skierowań związku ze złą dystrybucją skierowań przez NFZ nie uwzględniającą potrzeb przez NFZ nie uwzględniającą potrzeb naukowychnaukowych

WellnessWellness

• Jest to filozofia życia zmierzająca do Jest to filozofia życia zmierzająca do bycia zdrowymbycia zdrowym

• Uwzględnia obecne trendy:Uwzględnia obecne trendy:• zdrowego życia zdrowego życia • atrakcyjnego wygląduatrakcyjnego wyglądu

Wellness, ośrodki spaWellness, ośrodki spa

Powinny oferować różne formy zdrowego Powinny oferować różne formy zdrowego stylu życia:stylu życia:- zdrowe żywienie- zdrowe żywienie

- żywienie dietetyczne, w tym dietę - żywienie dietetyczne, w tym dietę śródziemnomorskąśródziemnomorską

- aktywność fizycznąaktywność fizyczną- relaksrelaks- rekreacjerekreacje- kosmetykę ciałakosmetykę ciała

Osrodki spa w Uzdrowisku-Osrodki spa w Uzdrowisku-kierunki zmiankierunki zmian

• Wprowadzić sensowną, prawidłową filozofię działalności

• Wyodrębnić spośród ośrodków spa grupę Medical Spa spełniającą określone kryteria

Postępy w polskiej medycynie

uzdrowiskowej(1)• Nowe metody balneologiczne i

fizykoterapeutyczne mające podstawy naukowe

• Usprawnienie i unowocześnienie oraz weryfikacja starych metod

• Renesans dawnych metod w „nowej oprawie technicznej”

• Nowe programy lecznicze• stała weryfikacja wskazań i przeciwwskazań

do leczenia uzdrowiskowego

Postępy w dydaktyce lekarzy(1)

• Systematyczne prowadzenie szkolenia specjalizacyjnego opartego na nowych zasadach edukacyjnych

• Permanentne szkolenie się lekarzy- system punktacji edukacyjnej

• Uzupełniające szkolenie w zakresie podstaw medycyny uzdrowiskowej dla lekarzy uzdrowiskowych nie podejmujących specjalizacji

Postępy w dydaktyce lekarzy(2)

• Wydawanie nowych podręczników zawierających współczesną wiedzę

• Wydawanie własnego,wysokiej jakości kwartalnika „Balneologia Polska”

• Organizowanie kongresów naukowych z udziałem gości zagranicznych z całego świata

koszyk świadczeń zdrowotnychkoszyk świadczeń zdrowotnych

Pełna baza świadczeń uzdrowiskowych Pełna baza świadczeń uzdrowiskowych

(katalog świadczeń): 183 pozycji(katalog świadczeń): 183 pozycji

relatywnerelatywne (potencjalnie (potencjalnie przydatne)- 19 świadczeńprzydatne)- 19 świadczeń

negatywnenegatywne (nie przydatne)- 10(nie przydatne)- 10

klasyczneklasyczne (koszyk (koszyk świadczeń świadczeń

gwarantowanych)- 164gwarantowanych)- 164

Podsumowanie- rozwój lecznictwa Podsumowanie- rozwój lecznictwa uzdrowiskowego potrzebą naszych uzdrowiskowego potrzebą naszych

czasówczasówPonieważ:Ponieważ:

• 11. Oferuje usługi skuteczne, tanie i łatwo . Oferuje usługi skuteczne, tanie i łatwo dostępne, bez skutków ubocznych,nieinwazyjnedostępne, bez skutków ubocznych,nieinwazyjne

• 2.2. Zajmuje się chorobami przewlekłymi, których Zajmuje się chorobami przewlekłymi, których występowanie będzie stale wzrastać a więc i występowanie będzie stale wzrastać a więc i potrzeby leczniczepotrzeby lecznicze

• 3.3. Będzie wzrastać zapotrzebowanie w związku ze Będzie wzrastać zapotrzebowanie w związku ze wzrostem świadomość zdrowotnej i wzrostem świadomość zdrowotnej i zamożnością społeczeństwa zamożnością społeczeństwa

• 4.4. Jest to najlepsza forma profilaktyki i promocji Jest to najlepsza forma profilaktyki i promocji zdrowiazdrowia

• 5.5. Stwarza warunki do leczenia chorych w wieku Stwarza warunki do leczenia chorych w wieku podeszłympodeszłym

• 6.6. Ma istotny wpływ na zdrowie społeczeństwa Ma istotny wpływ na zdrowie społeczeństwa

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ