trans adriatic pipeline

Gazsjellesi Trans Adriatik

Punoi: Juli Hasanaj

Dhjetor 2014

Juli Hasanaj Trans Adriatic Pipeline

Permbajtja

Mundesite e projektit5

TAP ne pergjithesi1

Harta e gjurmes2

Aksesi ne toke3

Angazhimi i TAP4


TAP ne pergjithesi1


Gazsjellësi Trans Adriatik (TAP) është një projekt për zhvillimin e një tubacioni që

do të transportojë gaz natyror nga rajoni Kaspik në drejtim të Evropës.

TAP-i pas lidhjes me TANAP në kufirin Turko-Grek, do të përshkojë Greqinë e Veriut,

Shqipërinë, Detin Adriatik e më pas do të dalë edhe një herë në tokë në Italinë Jugore për t’u

lidhur me rrjetin italian të gazit natyror.


Aktualisht projekti është në fazën e zbatimit. Ndertimi parashikohet të nisë në vitin 2016.

TAP-i do të ofrojë rrugën e transportit më të drejtpërdrejtë, më logjike dhe më me efikasitet

kostoje, duke hapur kështu Korridorin Jugor të Gazit, një sistem 4000 km i gjatë me vlera

gazifikimi që shtrihet nga Deti Kaspik e deri në Evropë.

http://www.tap-ag.al/gazsjellesi/pamje-e-gjere/korridori-jugor-i-gazit


BP

SOCAR

Statoil

Enagas

Fluxys

Aksionarët

e TAP-it

Përvojë dheSiguri Axpo


Kapaciteti i zgjerueshëm i gazsjellësit

Shtimi i dy

stacioneve të tjerë

kompresorë mund

të dyfishojë

kapacitetin

transportues të tij

I barabartë me

konsumin vjetor

energjetik të rreth

7 milion

familjeve në

Evropë.

Pasi të jenë

ndërtuar pika të

tjera furnizimi

me energji në

rajonin e gjerë të

Kaspikut

10 miliard

metra kub

(bcm)

Kur?20 miliard

metra kub

(bcm)


Kërkesa evropiane për gaz natyror

Kërkesë afatgjatë për energji;

Zëvendësimi i prodhimit energjetik të saj që nuk i përmbush nevojat;

Për të ushqyer rritjen ekonomike


Diversiteti dhe siguria e furnizimit me energji për Evropën

.

Diversitet

Korridori i ri energjetik nga Kaspiku, do të

sigurojë diversitet të furnizimit me gaz .

Do të ulë rrezikun e vartësisë së tepërme nga

një burim i vetëm furnizimi.

Konkurence

Vende të EJ duke qenë se janë të lidhura

vetëm me një burim për furnizimin e tyre me

gaz, janë tejet të prekshme nga ndërprerjet

në furnizim dhe çmimet jo konkurruese.

Shqiperia

Disa vende të tjera në rajon, si Shqipëria,

nuk janë fare të lidhura me rrjetin e gazit.

Ato përdorin qymyrin dhe naftën.


Mbështetja e vendeve pritëse

1

Investime të huaja të

konsiderueshme

2

Vende të reja pune,

drejtpërsëdrejti nga

kontraktorët e TAP-it

dhe tërthorazi përmes

ndikimeve “si rrjedhojë”

në prodhim, shërbime

komunale, transport,

komunikacion

3

Vendet pritëse do të

gëzojnë gjithashtu status

të lartësuar si rrugëdalje

dhe pika lidhjeje në

hartën energjetike

evropiane.


Korridori Jugor i Gazit

oGjatësia e tij është mbi 4000 km

oPërshkon shtatë vende duke përfshirë një duzinë kompanish energjie

oNjë investim prej rreth 45 miliardë USD

•Tre projekte gazsjellësish:

Gazsjellësi i Kaukazit të Jugut (SCPX) – Azerbajxhan, Gjeorgji

Gazsjellësi Trans Anatolian (TANAP) – Turqi

Gazsjellësi Trans Adriatik (TAP) – Greqi, Shqipëri, Itali

•Zgjerim i rrjetit italian të transmetimit të gazit.

•Mundësi për lidhje të tjera me rrjetet e gazit në Evropën Juglindore,

Qëndrore dhe Perëndimore

http://www.bp.com/en_az/caspian/operationsprojects/pipelines/SCP.html

http://www.tanap.com/en

http://www.snamretegas.it/en/


Tregjet që gazi Kaspik mund të arrijë përmes TAP-it

Tregjet

Energjitike

Austria & EQ

Gjermania &

Franca

GB

Bullgaria

EJG

Shqiperia


Austria dhe Evropa Qëndrore: Përmes gazsjellësit Gazi Trans Austriak (TAG),

duke përdorur ndërrimet dhe rrjedhën e kundërt.

•Gjermania dhe Franca përmes Zvicrës: duke përdorur rrjedhën e kundërt,

përmes gazsjellësit Tranzitgaz.

•Mbretëria e Bashkuar : Duke ndërlidhur tregjet e gazit të Italisë, Zvicrës,

Gjermanisë, Holandës dhe Belgjikës

http://www.taggmbh.at/allsite_prod1/ContentView/3/FrontEnd

http://www.transitgas.org/DE/


Harta e gjurmës2


(TAP) do të nisë në afërsi të Kipoit në kufirin midis Turqisë dhe Greqisë, ku do të lidhet me

Gazsjellësin Trans Anatolian (TANAP).

TAP : 870 km (Greqi - 550 km; Shqipëri 211 km; Deti Adriatik 105 km; Itali 8 km). Pika më e

lartë -1800 m mbi nivelin e detit në malet shqiptare, pika më e ulët - 820 m në thellësi të ujërave

në Adriatik.


GreqiGjatësia :545 km.

Seksioni më i gjatë i TAP-it, do të nisë

në Kipoi, dhe do të përfundojë

në kufirin grek me Shqipërinë

në jugperëndim të Ieropigi.

Do pëfshihet : një stacion kompresor

në afërsi të Kipoi-t për kapacitetin

10 bcm dhe një stacion shtesë

në afërsi të Serres nëse kapaciteti

i TAP-it rritet deri në 20 bcm.

Përgjatë gjurmës në Greqi do të ketë

23 stacione valvulash bllokimi.


Shqiperio Shtrihet në 38 bashki dhe komuna të qarqeve Korçë, Berat dhe Fier

oTAP hyn në tokën shqiptare në jug të qytetit Bilisht, vazhdon në fushat e Devollit

dhe Korçës, kalon në qytetin e Çorovodës, anashkalon në veri qytetin e Beratit,

kalon qytetin e Fierit për në Seman dhe Topojë deri në seksionin shqiptar të daljes në

detin Adriatik, deri në Leçe të Italisë.


Shqiperi

Një stacion matës/kompresimi do të

jetë në afërsi të Bilishtit, ku objektet

dhe rrjeti elektrik do të lidhen me të si

linjë e tensionit të mesëm, afër 1.5 km e

gjatë pranë kufirit Shqipëri-Greqi.

do të zgjerohet duke u shndërruar në një stad të mëvonshëm në një

stacion kompresori për të rritur kapacitetin e gazsjellësit në 20 mmk/vit.

Një stacion kompresimi dhe rrjeti elektrik të tensionit të mesëm, afër 8 km e

gjatë do të jetë pranë qytetit të Fierit.

Gjithashtu do të ndërtohen afër 10 stacione valvulash të bllokimit përgjatë

gjurmës në tokë në intervale deri 30 km për të ndërprerë rrjedhën e gazit në

rast mirëmbajtjeje, apo emergjence.


Shqiperi

Një tubacion 48″, 210 km i gjatë,

futur nëntokë, nga kufiri Greqi -

Shqipëri do të zgjatet deri në

stacionin e kompresorëve në Topojë

në Fier.

Një tubacion i vjetër 36″ do të kalojë nga stacioni i kompresorëve në Topojë, deri tek

dalja nga toka në det në brigjet e detit Adriatik, afër 60 km i gjatë në territorin detar të

Shqipërisë.

Më pas do të lidhet me terminalin për pritjen e gazsjellësit do të ndërtohet në Leçe

(Itali)


Vlera e investimit ne Shqiperi

Kompresorët

Terminali

Blerjen e tokes

Valvulat

1,5 miliardë $

Në zonat malore, do të ndërtohen afërsisht 58 km rrugë të reja dytësore,

ndërsa 44 km ekzistuese do të përmirësohen.

Do të rehabilitohen 50 ura dhe do të ndërtohen dy të reja. Këto punime

planifikohen të nisin në vitin 2015.

Itali


Në afërsi të bregdetit italian, pasi të ketë përshkuar ujërat territoriale italiane prej

25 km, tubacioni do të kalojë përmes një mikrotuneli prej 1.5 km. të ndërtuar

posaçërisht, duke hyrë kështu në tokën italiane në një thellësi prej 25 metrash.

Tubacioni nuk do të jetë i dukshëm nga bregdeti dhe do të jetë i padukshëm

përgjatë të gjithë gjurmës.

Itali


Gjatësia totale e tubacionit tokësor në

Itali do të jetë rreth 8 km.

Do të vendoset një stacion valvule

bllokimi në afërsi të hyrjes në tokë dhe

do të ndërtohet një Terminal Pritës për

Gazsjellësin (PRT) në Bashkinë e

Meledugno-s, 8.2 km. larg bregut dhe

zonave të mbrojtura.

PRT-ja do të jetë qendra e mbikëqyrjes dhe kontrollit e TAP.

Itali


Me një personel të përllogaritur prej 32

personash, do të zërë një hapësirë prej 12

hektarësh dhe është projektuar që të integrohet

me mjedisin përreth duke ndikuar thuajse aspak

nga ana pamore.

Pas këshillimeve me palët vendore të interesit,

PRT-ja u zvogëlua në madhësi me 40%.

Pika e lidhjes me sistemin e Snam Rete Gas do të bëhet tek

gardhi i ambientit të TAP-it


Aksesi ne toke

3


Projekti do të ndikojë në rreth 26.750 ngastra toke: 15.500 në Greqi; 11.000

në Shqipëri dhe 250 në Itali.

Po kështu do të ndikohen rreth 55.000 përdorues dhe pronarë tokash.

Aksesi i përkohshëm


Në Greqi dhe në Shqipëri, në shumicën e rasteve TAP-it do t’i duhet akses i

përkohshëm në tokë brenda korridorit të tubacionit, që do të jetë rreth 52 metra

i gjerë.

Në Itali, korridori do të jetë rreth 26 metra i gjerë, dhe i reduktuar deri në 22

metra aty ku është e mundur, si rrjedhojë e diametrit më të vogël të tubacionit

në Itali.

Aksesi i përkohshëm në tokë do të nevojitet gjithashtu edhe për disa mjedise të

lëvizshme si sheshet e tubave dhe kampet e punëtorëve.

Toka e kërkuar përkohësisht do të merret në përdorim nga TAP-i për rreth dy

vite dhe do t’iu kthehet pronarëve në gjendje tërësisht të riaftësuar.

Aksesi i përhershëm


Instalimet e projektit në sipërfaqe, si stacionet kompresorë,

stacionet e valvulave të bllokimit, dhe disa rrugë dytësore në

Shqipëri, do të kërkojnë akses të përhershëm në tokë.

Kjo do të thotë se TAP-i duhet të blejë tokën nga pronarët e saj

aktualë.

Akses i përhershëm në tokë : Kompensimi


TAP-i do ta blejë tokën vetëm nëse ngastra ndodhet në një

territor ku është planifikuar të ndërtohen stacionet kompresorë,

stacionet e valvulave të bllokimit ose instalime të tjera në

sipërfaqe.

•Kompensim për tokën me vlerën e zëvendësimit.

•Kompensim për të gjitha strukturat ose zhvillimet në tokë të

cilat janë në pronësi me vlerën e zëvendësimit.

•Kompensim për të gjithë të mbjellat aktuale një ose

shumëvjeçare me vlerën e zëvendësimit.

Akses i përkohshëm në tokë : Kompensimi


Do të nevojitet për disa mjedise të përkohshme, si sheshet e

magazinimit të tubave dhe sheshet e ndërtimit. Toka që do të merret

me qira ose në përdorim nga TAP-i, për rreth dy vjet do t’iu rikthehet

pronarëve në kushte tërësisht të rehabilituara. Ata do të kenë mundësi

të kultivojnë në të më tej pa asnjë lloj kufizimi.

•Një pagesë qiraje për të kompensuar humbjen e prodhimit bujqësor

gjatë kohës së ndërtimit. Kjo do të përllogaritet bazuar në të ardhurat e

pritshme vjetore bujqësore, në zonën tuaj gjeografike për jetëgjatësinë

e zakonshme të të mbjellave, të shumëzuar me dy vite.

•Kompensim për të gjitha të mbjellat një ose shumëvjeçare me vlerë

zëvendësimi.


Angazhimi i TAP

4

Për mjedisin


Në të gjitha vendet ku do të kalojë

gazsjellësi janë ndërmarrë Vlerësime të

detajuara të Ndikimit Mjedisor dhe Social

(VNMS).

VNMS-të paraqesin në hartë të gjitha

ndikimet e mundshme mjedisore, kulturore

dhe social-ekonomike që mund të

paraqiten nga realizimi i projektit dhe

përfshijnë masa për të shmangur dhe

lehtësuar këto ndikime gjatë dhe pas

ndërtimit, ose dhe gjatë operimit.

Gazsjellësi do të sjellë miliarda metra kub gaz natyror, qëështë karburanti më i pastër fosil, në tregjet Evropiane

Shmang, minimizo, lehtëso


Gjurma e TAP-it : Të shmangë zonat me

ndjeshmëri mjedisore

Në mënyrë që të reduktojë shkarkimet e tij në

këto ambjente do të veprohet në mënyrë të tillë që

të gjitha ndikimet fizike dhe ekologjike të

reduktohen.

Ndërtimi dhe veprimtaria e TAP-it do të

minimizojë konsumin energjetik, shkarkimet në

ajër, shkarkimin e mbetjeve të lëngshme dhe

prodhimin e mbetjeve.

Pasi të përfundohet ndërtimi i gazsjellësit, TAP-i do ta rikthejë tokën në

gjendjen e mëparshme. Pjesa e sipërme e dheut do të zëvendësohet, të gjithë

kryqëzimet e përkohshme dhe infrastruktura do të largohen dhe të gjithë

mjediset fillestare dhe bimësia do të kthehen në gjendjen e mëparshme.

Për shëndetin dhe sigurinë


Pikësynimet e projektit janë: asnjë humbje

jete dhe asnjë incident serioz.

TAP-i do të krijojë një kulturë

mësimesh të marra përmes rrjeteve të

shëndetit dhe sigurisë, ku përvojat e

përditshme të mund të ndahen dhe të

integrohen në veprimtari.

Projekti i gazsjellësit është i bazuar në standarde të pranuara

sigurie kombëtare dhe ndërkombëtare, si dhe në praktikën më të

mirë të industrisë.

Për të ardhmen


E ardhmja e energjisëNdërkohë që prodhimi i gazit brenda Evropës

ulet, gazsjellësi do të ndihmojë për sigurimin e

të ardhmes energjetike të kontinentit, duke

mundësuar transportin e gazit natyror nga një

burim i ri për në Evropë.

E ardhmja mjedisoreDuke përmirësuar rrjedhën e gazit për në Evropë, TAP-i do të japë gjithashtu

kontribut për të ardhmen mjedisore të Evropës.

Si karburanti më i pastër fosil, gazi do të luajë një rol gjithmonë në rritje, në

përmbushjen e angazhimit të Evropës për reduktimin e shkarkimeve të karbonit dhe

arritjen e synimeve të saj mjedisore.

Për të ardhmen


E ardhmja ekonomikeProjekti do të tërheqë investime të

rëndësishme të huaja, ndërsa

zhvillimi ekonomik do të nxitet nga

hyrja e furnizimeve të reja me energji

dhe nga tregjet më konkurruese

energjetike.

E ardhmja e punësimitTAP do të hapë shumë vende pune, në mënyrë të drejtpërdrejtë përmes

kontraktorëve të tij dhe në mënyrë të tërthortë përmes efekteve të shumta

‘rrjedhëse’ në prodhim, shërbime komunale, transport, komunikacion, shërbime

financiare e biznesi.


Mundesite e projektit

5


Mundësi për profesionistë me aftësi

TAP-i do të nxisë hapjen e mijërave vendesh pune, si në mënyrë të

drejtpërdrejtë përmes kontraktorëve të tij ashtu edhe në mënyrë të tërthortë

përmes efekteve ‘rrjedhëse’ ekonomike gjatë jetëgjatësisë së gazsjellësit, duke

përforcuar bizneset ekzistuese dhe duke nxitur hapjen e ndërmarrjeve të reja.

Kontraktorët dhe nënkontraktorët e TAP-it do të punësojnë një

numër të konsiderueshëm specialistësh për t’i ofruar shërbimet e

tyre TAP-it.


Për Shqipërine

TAP-i pritet të jetë investimi i huaj direkt më i madh në

Shqipëri deri tani

Rëndësi rajonale dhe gjeo-strategjike të vendit ndërsa promovon stabilitet të

vazhdueshëm dhe përgatit vendin për anëtarësinë e mundshme në BE.

TAP-i mund të mbështesë gjithashtu Shqipërinë në përmbushjen e nevojave

të veta energjetike në të ardhmen duke zhvilluar një treg të brendshëm

energjetik.


Për Shqipërine

Kërkesa për gaz natyror për tregun shqiptar në vitin 2030

parashikohet të arrijë në rreth 1.6 miliardë m3, ndërsa vlerësohet se

kontributi i gazit natyror në konsumin final të energjisë në Shqipëri,

do të arrijë në 37%.

Rreth 70% e gazit natyror në konsum parashikohet të përdoret për

prodhimin e energjisë elektrike në vitin 2030.

Fillimisht, gazi natyror parashikohet të përdoret nga industritë e

mëdha dhe prodhuesit e energjisë termike për prodhimin e

energjisë elektrike. Pas vitit 2020 parashikohet që gazi natyror të

nisë të përdoret nga konsumatorët familjarë dhe në sektorin e

shërbimit duke u rritur çdo vit.

www.themegallery.com Company Logo

Faleminderit per vemendjen.

Pyetje dhe diskutime

trans adriatic pipeline

Engineering