tridhjete shkaqe per lumturi

8/14/2019 Tridhjete Shkaqe Per Lumturi

1/22

Tridhjete shkaqe pr lumturi

Titulli ne origjinal:

Thelathune sebeben lis-seadeh

Titulli ne gjuhen shqipe:

Tridhjete shkaqe per lumturi

Prktheu dhe prshtati nga gjuha arabe:

Rijad Misini

Bismil-lahir-rahmanir-rahim

Me emrin e All-llahut Mshiruesit te prgjithshm Mshirplotit

Hyrje

Falnderimi i takon All-llahut, paqja, shptimi dhe prshndetja qofshin mbi te drguarin

e All-llahut, mbi familjen dhe shokt e tij.

Ja, kjo sht nj shkrese e shkurtr, mendimet e se cils i rreshtoi penda dhe i kurorzoi

brenda dy ditve ne fqinjsi te shtpis se All-llahut, ne atdheun e shpalljes ne te ciln u

shkruan dhjetra libra ne hulumtim te lumturis, dhe nuk desha qe te te rendoj ty meemrat, numrat, bibliografin dhe literaturn e shfrytzuar, por e bra gati dhe e rregullova

me mundin tim, duke shpresuar ne All-llahun qe te na beje dobi mua dhe ty ne ket dhe

boten e ardhshme. Kjo shkrese te thrret ne nj jete te mire, te sigurte e te qete.

Nse dshiron mund ta prsritsh leximin e saj, ti prsritsh fjalit e saja, te vendosh

vija nder fjalt e saja, te krkosh nga vetja jote ti zbatosh vendimet dhe te punosh sipas

udhzimeve te saja, e ndoshta ket do tia lexosh edhe familjes sate, e edhe ne bin te

xhamis tua ligjrosh njerzve. Kjo shkrese i prgjason degs se jergovanit, e lehte ne

mbajtje, e kndshme ne arome, vendohet ne sirtar te biblioteks dhe pran jastkut te

gjumit.

Pyete veten kur ta lexosh ket: A ka ndryshuar ne mendjen tende dika? A vren

ndonj gjurme ne shpirtin tnd? Ndoshta do te ket gj prej saj, e kjo sht ajo qe dshiroj,e All-llahu sht pas qllimit dhe suksesi im sht vetm ne T, tek Ai mbshtetem dhe

tek Ai pendohem.

Aid el Karni


2/22

Shkaku i par: Mendo dhe Falndero

Kjo do te thot ti prkujtosh begatit e All-llahut ndaj teje qe te kane vrshuar nga larte

dhe posht kmbeve tua: Po edhe nse mundoheni ti njehsoni dhuntit (begatit) e All-

llahut, nuk do te arrini ti numroni ato(Kuran). Shndet ne trup, siguri ne atdhe,

ushqim e veshmbathje, ajr e uj, para teje sht bota e ti nuk e ndjen, e posedon jetn e ti

nuk e din: Ua dhuroi juve dhuntit e Tia, ato te dukshmet e te fshehtat. (Kuran). I ke

dy sy, nj gjuhe e dy buze, dy duar e dy kmb e ciln begati te Zotit tuaj po e

mohoni?(Kuran). A sht pune e lehte te ecsh ne kmbt tua, e shume kmb ve jan

prere, te qndrosh ne krik, e shume krik ve jan kputur, e gj e rndomt sht

qe ti te besh gjum te thelle e te qete, e gjumin e shumkujt dhembja e ka kapluar, ta

mbushesh barkun tnd me ushqim te shijshm, te pish uj te ftohet, e ka shume te tille qe

buka i sht turbulluar, e edhe pija me smundje e epidemi.

Mendo pr te dgjuarit tnd, ve je i kursyer nga te shurdhtit, medito pr te pamurit tnd,

vese je i shptuar nga verbsia, shiko ne lkuren tende, ke shptuar nga lepra e zgjeba,

shiko ne mendjen tende, je i begatuar me te e nuk vuan nga menduria e marrzia. A

dshiron qe nj sy ta ndrrosh me nj kodr ari sa te Uhudit. A dshiron ta shitesh te

dgjuarit tnd pr nj kodr argjend sa te Thehlanit. A i blen pallatet e Zehrase me gjuhen

tende e te bhesh memec? A i ndrron dy duart tua me qypat e mbushur me diamante e

safire e te jesh i kputur pa gjymtyre? Pa dyshim se ti je ne begati madhshtore dhe ne

dhunti trupore, por ti nuk e di, jeton i mrzitur, i brengosur e i piklluar, kurse pran e ke

bukn e ngrohte, ujin e ftohet, gjumin e mbl, shndetin qe lulzon, mendon pr te

humburn e nuk falnderon pr te pranishmen, shqetsohesh nga humbja materiale, kurse

ti posedon elsin e lumturis, bollqet e begatshme te te mirave, dhuratave, begative e te

gjerave, andaj mendo dhe falndero: Edhe ne vett tuaja, a nuk po i shihni(Kuran).

Mendo ne veten tende, ne familjen tende, shtpin tende, punn, shndetin, shokt tu dhe

ne boten prreth teje: I njohin begatit e All-llahut e i mohojn ato(Kuran).

Shkaku i dyte: ka ka kaluar ka mbaruar

Te kujtuarit e se kaluars dhe te ndikuarit me memoaret e saja, e edhe pikllimi prfatkeqsit e saja sht marrzi dhe budallallk, e gjithashtu edhe vrasje e vullnetitdhe shkatrrim i jets qe tani e jeton. Tronditjen e se kaluars te menurit e fshehindhe e mbulojn e lidhin me litar ne burgun e braktisjes e me nuk e nxjerrin kurr, embyllin at te mos i shihet vezullimi, ngase ajo ka kaluar dhe mbaruar, as piklliminuk e kthen, as dshprimi nuk e prmirson, e as mrzia nuk e zbukuron, e as qe

konfuzioni e ngjalle, ngase ajo sht asgj, mos jeto ne ankthin e se kaluars, nderombrelln e se shkuars, shptoj veten nga hijet e se kaluars, a mos ndoshtadshiron qe lumin ta kthesh ne burim, apo diellin ne vendlindjen e tij, apo fmiun nebarkun e nens, apo qumshtin ne gji, apo lotin ne sy, pa dyshim se ti me tendikuarit tnd me te kaluarn, me mrzin tende pr te dhe ndezjen tende mezjarrin e saj, me hedhjen tende ne idhtsit e saja je ne gjendje tragjike, tronditse,qe frikson e trishton.Te lexuarit ne fletoren e se kaluars sht humbje e se tashmes, shqyerje e mundit,eksplodim i astit te tanishm. All-llahu i Lartsuar i prmendi popujt dhe at qevepruan pastaj tha: Ata jan popuj qe kane kaluar(Kuran). Ka shkuar punadhe ka mbaruar, nuk ka dobi ne autopsin e kohs, e as ne rikthimin e rrots sehistoris.


3/22

E ai qe kthehet ne te kaluarn i ngjason atij qe e bluan miellin e ai ne esence sht ibluar, apo ai qe e sharron tallashin e drurit. Qe moti kane thne pr ata qe e qajnte kaluarn: Nuk nxjerrn te vdekurit nga varret e tyre, e edhe fabulisti i ka

prmendur ata qe flasin me gjuhen e kafshve se si e kane pyetur gomarin: Persenuk riprtypsh? Ai tha: E urrej gnjeshtrn.Fatkeqsia jone qndron ne at se ne tregohemi te paafte pr te tashmen tone epreokupohemi me te kaluarn, braktisim pallatet tona te bukura e i vajtojmgrmadhat e lashta, po ne qofte se edhe njerzit edhe xhint do te ishin mbledhurpr te rikthyer di nga ajo qe ka kaluar, nuk do te mundnin ngase kjo sht me se epamundshme. Njerzit nuk shkojn prpara e as qe e kthen prapa; ngase eraprpara shkon, uji prpara zbret, karvani prpara ecn, andaj mos e kundrshtozakonin e jets.

Shkaku i trete: Dita jote sht dita jote

Kur te zgjohesh mos e prit mbrmjen, vetm sot do te jetosh, nuk ka me mbrm-dje qe shkoi me te kqijat e saja e as nesr qe akoma nuk ka ardhur. Sot, dielli i secils te ka futur ne hijen e tij dhe te ka zne dita e tij, kjo sht dita jote dhe kaq,

jeta yte sht nj dite, andaj bere amshueshmrin tende ne jetn e ksaj dite,sikur te kishe lindur ne te, dhe ne te te kishe vdekur, me rast nuk do te bllokohej

jeta jote midis manis se te kaluars, brengs dhe pikllimit te saj dhe midis pritjesse ardhmris, hijeve te saja te frikshme dhe zvarritjes brengosse te saj. Vetm prsot aktivizoje prqendrimin dhe interesimin tnd, angazhimin dhe prpjekjen tende,ne ket dite duhet qe ta falesh nj namaz plot prulje dhe te lexosh me prkushtim emeditim, ta prmendesh All-llahun me prezence te zemre, te jesh i matur ne shtje,i bukur ne moral, i knaqur me at qe te sht ndare, te interesohesh pr pamjen, tekujdesesh pr trupin, ti besh dobi te tjerve.Pr sot ne te ciln je ti ne te, te ndash ort e saja dhe prej minutave te saja te besh

vite te tera, prej sekondave muaj te tere, te kultivosh ne te te dobishmen, teekzekutosh ne te te bukuren, te krkosh falje pr mkatin, ta prkujtosh ne teKrijuesin, te prgatitesh pr udhtim, ta jetosh ket dite gzueshm e me hare, iqete e ne siguri, te jesh i knaqur ne te me riskun tnd, me gruan tende, me fmijttu, me punn, shtpin, diturin dhe pozitn tende Dhe merre at q ta kam dhnedhe bhu prej mirnjohseve(Kuran), ta jetosh ket dite pa mrzi, pa shqetsim,pa hidhrim, pa zili e urrejtje.Duhet qe ne pranon e zemrs tende ta shkruash nj shprehje te ciln do ta vendoshedhe ne bibliotekn tende, e ajo kshtu tingllon: Dita jote sht dita jote. Kur sot tahash bukn e nxehte e te shijshme t bn dem buka e thate dhe bajate e djeshme,apo buka e se nesrmes qe e pret.Kur sot ta pish ujin e ftohte e te mbl, perse mrzitesh pr ujin e itht e te

kryposur te se djeshmes, apo ujin e nxehte e te amullt te se nesrmes.Po te ishe i sinqerte me veten tende me nj vullnet te elikte e te fuqishm do takishe bindur at pr nj teori Nuk do te rroj me prve se ket dite, m rast do tashfrytzoje do ast te ksaj dite ne ndrtimin e qenies tende dhe ne zhvillimin etalentit tnd, ne pastrimin e puns tende dhe te thuash: Vetm pr sot do tikorrigjoj fjalt e mia e nuk do te flas fjale te shmtuara e dokrra, sharje e prgojim.Vetm sot do ta rregulloje shtpin dhe bibliotekn time, nuk ka ven pr rregulli epshtjellim, por vetm pr renditje e sistem. Vetm sot do te jetoj e do teinteresohem pr pastrtin e trupit tim, zbukurimin e pamjes sime, do te kujdesempr elegancn time, pr maturi ne ecje, bisedn dhe lvizjet e mia.Vetm sot do te jetoj e do te prpjekim me dgjueshmri ndaj Krijuesit tim, nekryerjen e namazit ne formn me te bukur, ne lutje e vepra vullnetare, ne kontakt


4/22

me Kuranin tim, ne studim te librave te mi, ne msimin prmendsh te ndonj dobie,ne leximin e ndonj libri te vlefshm. Vetm pr sot do te jetoj e do ta mbjelli nezemrn time te dobishmen, e do ta rrnjosi nga ajo pemn e se keqes, me te gjitha

degt e saja me gjemba nga arroganca, plqimi i vetes, syfaqsia, zilia, inati,urrejtja dhe mendimi i keq.Vetm sot do te jetoj e do ti bej dobi te tjerve; do tua ofroj te bukuren, do tavizitoj te smurin, do ta prcjelli kufomn e te vdekurit, do ta udhzoje te hutuarin,do ta ushqeje te uriturin, do ti ndihmoje te piklluarit, do te rri me at qe i shtbere padrejtsie, do ti ndrmjetsoj te dobtit, do ta ngushlloj at qe belaja e kagoditur, do ta nderoj te diturin, do ti mshiroje voglushet, do ti respektoje temoshuarit. Vetm pr sot do te jetoj o e kaluar qe ke shkuar, po perndoj si dielli yt,prandaj kurr njher me nuk do te qaje pr ty dhe asnjher nuk do te me shohshse qndroj duke te ta prkujtuar nj ast; ngase ti na ke lne, na ke braktisur, keshkuar dhe kurr me nuk do te kthehesh te ne.O ardhmri, ti je ne boten e se panjohurs e assesi nuk do te merrem me ndrra ekurrsesi nuk do ta shes shpirtin tim pr iluzione, e as qe do te shpejtoj lindjen e sehumburs, ngase nesr nuk sht kurrgj, pr arsye se ende nuk sht krijuar, e asqe ka qene e prmendur.Dita jote sht dita jote o njeri kjo sht fjala me e bukur ne fjalorin e lumturis perat qe e dshiron jetn ne fotografit me te mrekullueshme dhe mblsit me tebukura te saja.

Shkaku i katrt: Lre ardhmrin derisa te vij

Ka ardh caktimi i All-llahut, andaj mos krkoni ngutjen e tij(ardhjen parakohs)(Kuran). Mos i parashiko ngjarjet, a dshiron qe foshnjn ta nxjerrsh ngabarku para afatit, apo ta ndukesh frytin par pjekjes, pa dyshim se e nesrmja shte humbur, nuk ka realitet, nuk ekziston e as qe ka shije e as ngjyre, e perse ather

i preokupojm vett tona me te? Perse te tronditemi nga fatkeqsit dhe te ajmekokn pr ndodhit e saja?Ti parandiejm vuajtjet e saja!? E nuk e dim se a do te ndeshemi fare me te, a dota takojm, kur qe ajo me gzime e knaqsi!, me rendsi sht qe ajo sht neboten e se panjohurs, ende nuk ka mbrrit ne toke, neve na takon qe te mos ekalojm urn para se te vijm tek ajo, kush e di? Ndoshta do te ndalemi para se tearrijm pran urs, apo ndoshta ura do te shembet para se te arrijm ne, apondoshta do ta arrijm dhe kalojm urn me sukses?Ti japsh mendjes hapsire te gjere pr te menduar te ardhmen dhe ta hapesh librine se panjohurs e pastaj te ngulfatesh me shqetsimet e parandiera sht e urrejtursipas ligjit te All-llahut. Ngase ajo sht shprese e gjate, e urren logjika, ngase ajodo te thot te kacafytesh e te prleshesh me hijen.

Te shumte ne bote jan ata qe pr te ardhmen e tyre parashikojn urine, zhveshjen,smundjen, varfrin dhe fatkeqsit, e te tera kto jan prej msimeve te shkollsse shejtanit Shejtani ua premton skamjen dhe ju urdhron pr teshmtuarn, e Allahu u premton falje nga Ai dhe begati(Kuran). Te shumte

jan ata qe qajn, ngase ato do te uriten nesr, do te smuren pas nj viti, do tembaroje bota pas njqind vitesh!Vrtete ai, jeta e te cilit sht ne dorn e tjetrkujt nuk duhet qe at ta zeje pengasgjja, e edhe atij i cili nuk e din se kur do te vdes, nuk i lejohet te angazhohet medika te humbur qe nuk ka realitet. Lere te nesrmen derisa te vije ty, mos pyet prlajmet e saja, mos e prit zvarritjen e saj, ngase ti je u preokupuar me sot. E nseuditesh, ather sht pr tu uditur puna e atyre qe huazojn pikllimin me para


5/22

ne dore qe ta kthejn at kredi ne ditn qe ende nuk ka lindur dielli i saj, e as qe ishihet vezullimi, andaj ke kujdes nga te shpresuarit e gjate.

Shkaku i pest: Si ta ballafaqosh kritikn q fajson

Mendjelehti dhe i menduri e shan Krijuesin, Furnizuesin e Lartsuar, e ofenduanNj te Vetmin qe nuk ka tjetr te adhuruar me merite prve Tij, e t presim un,ti dhe ne, pronare te padrejtsis dhe mkatit; se ti me te vrtet do teballafaqohesh ne jetn tende me nj lufte te ashpr pa pardon, me kritiken e hidhurqe fajson, me degradim te paramenduar qe shkatrron, me nj poshtrim teqllimte derisa ti te japsh, te ndrtosh, te ndikosh, te prparosh e te shklqesh, ete tillt kurr njher nuk do te heshtin ndaj teje prderisa te mos e marrsh njtunel nen toke apo shkalle pr ne qiell e te iksh prej te tillve, e prderisa ti te jeshne mesin e tyre, ather prit pra prej tyre at qe te dshpron e te bn te qaje syriyt, ta gjakos qerpikun e ta drmon shtratin.

Ia patn zili djaloshit se nuk e arritnprpjekjen e tijandaj njerzit jan armiqdhe kundrshtare te tij

Ai qe sht i ulur ne toke nuk rrezohet, njerzit nuk e gjuajn qenin e ngordhur, porata te urrejn ty ngase i ke tejkaluar ata me mirsi, dituri, edukate a pasuri, andaj titek ata je mkatar, nuk ka pendim pr ty derisa te mos i braktisesh dhuntit dhetalentet qe All-llahu ty ti ka dhne, e te zhveshsh nga te gjitha cilsit e mirsis,te heqsh dore nga do kuptim i fisnikris, e te mbetesh i marre e budalla, zero, ithyer e i rraskapitur. Kjo sht me saktsisht ajo qe ata dshirojn.Andaj qndro ndaj fjalve te ktillve, ndaj kritikave shmtimeve dhe nnmimeve

te tyre Qndro o Uhud behu sikurse shkmbi gjigant qe hesht, mbi te cilin thyhencopat e akullnajave qe te prforcohet ekzistimi dhe fuqia e tij amshueshm. Nse ti edgjon fjalt e te tillve, prekesh e ndikohesh me to vetm se e ke realizuar dshirne tyre te shtrenjte ne rregullimin dhe konfuzionin e jets tende, andaj falja gabimetne mnyre te bukur, kthejua shpinn dhe mos u ngushto nga ajo qe ata kurthojn.Vrtete, kritika e marre e tyre sht vetm interpretim nderues pr ty (i asaj qefshehin ne gjokse), dhe aq sa ti te peshosh, aq do te te fajsoj dhe do te jete aktivekritika. Ti kurr nuk do te arrish tua mbyllesh gojt e te tillve e as qe do te mundtua lidhesh gjuhet, por ti mund ta varrosesh kritiken e tyre dhe ti injorosh ata dukemos ua vene veshin fare, ti braktisesh me kotsin e tyre dhe ti hedhesh fjalt etyre Thuaj: Vdisni me mllefin tuaj(Kuran).Bile, mundesh qe ne gojt e tyre te hedhesh mustardn duke i shtuar vlerat tua,

duke i zhvilluar mirsit tua dhe duke e drejtuar kerrusjen tende.Nse mirsit me te cilat un udhzoj ne to jan merit e mia, ather me thuaj

pra, si te arsyetohem!?

Nse dshiron te jesh i pranuar te te gjith, i dashur te ata, i shndosh ngashmtimet e njerzimit, ather ke krkuar te pamundurn dhe ke shpresuar nj gjte largt.


6/22

Shkaku i gjasht: Mos prit falnderim prej askujt

Kush e punon hajrin nuk i asgjson shprblimet

Ligji midis All-llahut dhe njerzve nuk ndrpritet

All-llahu i krijoi robt e Tij qe ta prmendin e i furnizoi krijesat qe ta falnderojn, ete shumtit jan ata qe e adhuruan tjetrknd, shumkush i falnderoi tjert prveTij, ngase vesi i mohimit, prgnjeshtrimit, zbrazjes sht mosmirnjohs ndajbegative shtdominues ne shpirta andaj mos u trondit kur ti vresh te ktillt se po e mohojnbukurin tende, po ta djegin bamirsin dhe po e harrojn altruizmin tnd, madjendoshta edhe te shpallin armiqsin e te gjuajn me katapultn e smirs latente, jopr dika, por vetm se ti i ke bere mire atyre: e nuk u hakmerren, prvengase ata i begatoi All-llahu dhe i Drguari i Tij nga mirsia e Tij(Kuran).

Lexoje regjistrin e dshmuar te botes, e ne kaptinat e saja do te gjesh tregimin e njbabai qe e rriti te birin e tij, e ushqeu, e veshi, i dha te pije, e edukoi dhe e arsimoi,mbeti i zgjuar qe ai te flej, u urit qe ai te ngopet, u lodh qe ai te pushoje, e pasi qeu zhvillua ky bir e iu forcua krahu, pr prindin e tij u be sikurse qeni i trbuar dukennmuar, prbuzur e mos prfillur me urrejtje e vrazhdsi, duke brtitur, u bednim i kobshm.Andaj, le te prgatiten ata te cilve iu dogjn flett e bukuris se tyre prejprmbyssve te natyrshmrie, prej shkelsve te dshirave dhe let jene te uruar mezvendsimin e dekoratave te Ai, depot e te Cilit nuk harxhohen. Ky fjalim i nxehtenuk te thrret ty qe ta braktisesh te bukuren, te mos i besh mire tjerve, por ajo tebn qe ti te adaptohesh ne pritjen e mosmirnjohjes e te prbuzjes se ksaj bukuriee bamirsie, andaj mos u dshpro me at qe ata e veprojn. Bere te mirn, pr hirete Fytyrs se All-llahut, ngase ti do te fitosh ne do rast e pastaj nuk te bn dem

prbuzja e mosmirnjohseve te saj, e as mospranimi i atij qe e mohon at,falnderoje All-llahun qe ti je bamirs e ai sht keqbrs, e dora qe jep sht me emire se dora qe merr: Vrtet, ne ju ushqejm juve pr hire te Fytyrs se All-llahut, nuk dshirojm nga ju shprblim e as falnderime(Kuran).Shume te menur kane mbetur te shtangur e te habitur para natyrs semosmirnjohjes e mohimit te njerzimi, sikur ata te mos e ken dgjuar shpalljenmadhshtore duke e kritikuar arrogancn, mendjemadhsin dhe rebelimin e ksajklase: Kaloi sikur te mos na jete lutur fare pr telashen qe e goditi (e Ne ialarguam at)(Kuran). Mos u befaso kur ndonj budallai tia dhurosh ndonj lapse pastaj ai me te shkruan satira pr ty, apo ndonj te pagdhenduri tia dhuroshndonj shkop qe te mbshtetet ne te dhe ti ruaj delet me te e ai ta thyen kokn mete. E tera kjo sht esenca e ksaj race te balsamosur ne qefinin e mosmirnjohjes

ndaj Krijuesit te Lartsuar, e si do te jete raporti i ksaj race me mua dhe ty?!Ia msoj gjuajtjen pr do dite

e pasi qe iu forcua krahu me gjuajti mua

Shkaku i shtate: Tu besh mire tjerve te hapet gjoksi

E bukura sht sikurse emri i saj, mirsia sht sikurse prshkrimi i saj, bamirsiasht sikurse shija e saj. Prfituesit e pare ne futjen e gzimit ne zemrat e njerzve

jan mu ata qe e shkaktojn ket gzim, i korrin frytet e tija shpejt ne shpirtrat etyre, ne moralin dhe ndjenjat e tyre, u hapet gjoksi, u zgjerohet, e me ket gjejn


7/22

qetsin e rehatin. E nse ty te godet ndonj pikllim, a te shkakton dhembjendonj brenge, ofroja ndonjrit nj bamirsi apo ndonj gjsend te bukur do tagjesh shtegdaljen dhe do te qetsohesh. Jepi privuarit, ndihmoi te mjerit, shptoje te

piklluarin, ushqeje te uriturin, vizitoje te smurin, mbshtet te brengosurin, do tagjesh lumturin duke te vrshuar para dhe pas teje.Te berit mire i ngjason parfumit prej se cils ka dobi bartsi i tij po edhe blersi dheshitsi i tij, te ardhurat dhe fitimet shpirtrore jan barra te bekuara e tebereqetshme qe konsumohen ne barnatoren e atyre, zemrat e te cilve janndrtuar me te mira e bamirsi. Tu shprndash buzqeshje te ndritshmevarfanjakeve shpirtrore sht lmoshe rrjedhse ne boten e vlerave: Po edhense e takon vllaun tnd me fytyre te qeshur(Hadidh). E te vrenjtesh dhe tamrrolesh fytyrn do te thot ti shpallesh lufte te ashpr te tjerve, shprthimin e secils nuk e di kush prve Atij qe i di te fshehtat. Me disa gllnjka uj nga shuplakate nj mkatari me te cilat i dha te pije uj nj qeni te lodhur e te etur, rezultoi dheberi qe ai te hyje ne xhenet, gjersia e te cilit sht sa qiejt e toka, ngase Pronari imirnjohjeve sht i Mshirshm, Falnderues dhe i Bukur, e don te bukuren, iPasur e Mirnjohs.O ju qe jeni te krcnuar nga ankthet e fatkeqsis, friks e tronditjes, ejani nekopshtin e mirsis dhe preokupohuni me te tjert, duke u dhne, gostite, dukendihmuar e shrbyer, e do ta gjeni lumturin me shije, ngjyre e prekje: E jo pr tashprblyer dikush te cilit i ka bere mire, por vetm pr te fituar knaqsine Zotit te tij, me te Lartit, (e pasha All-llahun) ai do ta gzoje atknaqsi(Kuran).

Shkaku i tet: Largoje zbraztin me pun

Ata qe jan te zbrazur ne jete, mu ata jan pronare te mashtrimeve dhe tethashethemeve, ngase mendjet e tyre jan te shkaprderdhura: dshiruan te

jene me te paangazhuarit(Kuran). Vrtete prej gjendjeve me te rrezikshme temendjes sht dita kur mbetet pronari i saj pa pune, mbetet sikurse vetura pashofer qe shpejton ne teposhtze e lkundet here ne te djathte e here ne te majte.Ditn kur te gjesh ne jetn tende zbrazti ather prgatitu pr brengosje, mrzi eshqetsim ngase kjo zbrazti trhjek pas veti te gjitha dosjet tua te se kaluars, sesotmes dhe te ardhmes te rrugve jetsore dhe kjo ty te bn te konfuzionuar, andajkshilla ime pr mua dhe pr ty sht qe te ngritsh menjher ne pune te frytshmene vend te ksaj shthurje vrasse, ngase kjo gjendje do te thot te varrosesh i gjallepa e hetuar, te besh vetvrasje me piluln qetsuese.Te kesh zbrazti ne jete i ngjason dnimit te ngadalsuar qe praktikohet ne burgjet eKins me vendosjen e te burgosurit nder gypin qe pikon pr do minute nga nj heredhe ne astet e pritjes se ktyre pikave i burgosuri goditet me menduri.

Qetsia sht pakujdesi, zbraztia sht hajn profesionist, ndrsa mendja yte shtviktime e shqyer e ktyre luftrave mashtruese. Andaj, ngritu tani, falu apo lexo,prkujtoje Zotin studio ose shkruaj di, ose rregulloje bibliotekn tende, shtpin,beri dobi dikujt derisa ta tejkalosh zbraztin, e un me te vrtet po te kshilloj.There zbraztin me thikn e puns e mjeket e botes ta garantojn ty 50% telumturis prballe ksaj rrjedhe imponuese, vetm kaq, shiko bujqit, furrtaret dhemuratoret se si kndojn me kngt e zogjve ne lumturi e rehati, e ti gjendesh neshtratin tnd duke i fshire lott dhe duke u trazuar pr shkak se je i kafshuar.


8/22

Shkaku i nnte: Mos u be lajkatar

Mos u vesh me personalitetin e tjetrkujt dhe mos u shkrij ne te tjert. Kjo do te

thot dnim i amshueshm. Te shumte jan ata qe e harrojn veten e tyre, zratdhe lvizjet e tyre, fjaln, talentet dhe mundsit e tyre qe shkrihen e infiltrohen nepersonalitetet e te tjerve, kur qe tek te tillt artificialiteti, mburrja, djegia dhevarrja e vetes dhe e qenies. Kush shkrihet ne krijesat tjera qe nuk prngjasojn dyne nj fotografi, e perse ather te ngjasojn ne talentet e kualitete. Ti je dikatjetr, ty, si ti, nuk te ka paraprire askush ne histori, e as qe ndonjher do te vijedikush sikurse ti ne ket bote. Ti plotsisht ndryshon nga Zejdi e Amri, andaj mos efut veten tende ne hendekun e imitimit, prngjasimit e te tretjes. Nisu dhe fillo ngarealiteti dhe kualiteti yt: donjri prej njerzve i njohu burimet eveta;donjri posedon aspekte qe i zotron, andaj garoni ne te

mira(Kuran). Jeto ashtu si je i krijuar, mos e ndrro zrin dhe mos ndryshotheksin, mos e kundrshto ecjen tende, korrigjoje veten tende me shpallje, e

kurrsesi mos e asimilo ekzistencn tende, ta vrassh pavarsin tende. Ti posedonshije te veante, ngjyre te veante, e edhe ne te dshirojm ty me ket shije dhe meket ngjyre, pr arsye se ti kshtu je i krijuar dhe kshtu te kemi njohur, prandaj:mos te behet dikush pre jush lajkatar!Njerzit ne natyrshmrit e tyre i prngjajn botes se drunjve: mbl dhe itht, igjate dhe i shkurtr, e kshtu edhe le te jene. Nse i prngjan bananes mos ushndrro ne ftua; ngase bukuria dhe vlera jote sht qe ti te jesh banane; e vrtete,llojllojshmria e ngjyrave dhe gjuhve tona, talenteve dhe mundsive tona sht njargument prej argumenteve te Krijuesit, andaj mos i moho argumentet e Tia.

Shkaku i dhjet: Caktimi dhe ksmeti

Nuk ngjan ndonj fatkeqsi ne toke, e as ne vett tuaja, e te mos jete ne libr ishnuar para se te ngjaje, sht thare penda, jan ngritur fletushkat, sht caktuarshtja, jan shkruaj prcaktimet, kurrsesi nuk do te na godas neve prve asaj qeAll-llahu e ka caktuar pr ne. Ajo qe te ka goditur nuk ka mund qe te te kaloje, e asajo qe te ka kaluar, nuk ka mund qe te godas.Vrtete, nse kjo bindje rrnjoset ne shpirtin tnd dhe ngulitet ne ndrgjegjen tende,ather belaja shndrrohet ne dhunti, fatkeqsia ne dhurate dhe te gjitha belat neshprblime dhe bukuri (At qe All-llahu ia do te mirn, e sprovon) andaj mos te tekaploj shqetsimi nga ndonj smundje apo vdekje e fmiut, apo humbje materiale adjegie e shtpis, ngase Krijuesi vese ka prcaktuar dhe ksmeti ka ardh, kjosht zgjedhja, e zgjedhja i takon vetm All-llahut te Lartsuar, ndrsa shprblimivije e edhe mkati falet.Ua urojme te goditurve me bela durimin e tyre dhe knaqsin e tyre ndaj Marrsit,Dhnsit, Rrmbyesit, Dhuruesit, nuk pyetet se ka vepron, ndrsa ata do te pyeten.Assesi nuk do te qetsohen nervat tua, e as qe do te pushojn trazirat dhe cytjet eshpirtit edhe gjoksit tnd, prderisa nuk beson ne caktimin dhe ksmetin sht tharependa pr at qe ti e ke prjetuar, andaj mos i shkakto vetes sate keqardhje e mrzi,mos mendo se ke pas mundsi ta pengosh murin te rrezohet, ta ndalesh ujin tederdhet, tia pamundsosh ers te fryje, ta ruash xhamin te mos thyhet, e kjo nuksht e sakte, e pavarsisht nga un e ti do te ngjaje e caktuara, do te zbatohetksmeti dhe e shkruara E kush te doje le te besoje, e kush te doje le temohoje(Kuran). Dorzoju kaderit(fatit) para se te kaploje hidhrimi, ankesa evaji, pranoje ksmetin para se te kaploje rrjedha e pendimit, prandaj qetsoje vetentende kur ti kesh bere shkaqet, ta kesh shpenzuar energjin dhe mundin, e me


9/22

pastaj mund edhe te ngjaje ajo prej se cils ruheshe, por mu kjo sht duhur edhete ngjaje, e mos thuaj: (Sikur tkisha vepruar kshtu dhe kshtu, do tishtekshtu dhe ashtu, por thuaj: All-llahu e ka caktuar dhe Ai ka ka dashur

sht bere).

Shkaku i njmbdhjete: Pas vshtirsis vie lehtsimi

O njeri, pas uris vie ngopja, pas etjes vie uji, pas pagjumsis gjumi, passmundjes shndeti, do te arrije ajo qe mungon, do te udhzohet i humburi, do tepushoje i lodhuri dhe do te shprndahet errsira E All-llahu do ta sjell fitorenose ndonj vendim nga ana e Tij(Kuran). Nata prgzon pr nj agim tekthjellet i cili do ta prz at prtej majave te maleve dhe luginave, e prgzon tepiklluarin me rrugdalje te papritur e cila arrin me shpejtuesin e drits dhe sa elsyt, e prgzon te dshpruarin me butsi dhe shtegdalje qe vie heshtazi dheshetohet. Kur ta shohsh shkrettirn para teje se vetm po zgjerohet e po

zgjerohet, dije se litari po shtrngohet e po shtrngohet, dije se do te kputet. Lotine shoqron buzqeshja, frikn siguria, drojtjen qetsimi, zjarri nuk djeg Ibrahimin etevhidit, ngase mbrojtja dhe kontrolli hyjnor e hapi dritaren e ftohte dhe shptimtare.Deti nuk e fundos bashkbiseduesin e Mshirmadhit, ngase zri i fuqishm dhe isinqerte pshpriti: Vrtet me mua sht Zoti im, Ai do te me udhzoje. Imbrojturi ne shpelle e prgzoi mikun e tij se Ai sht me ne, andaj u zbriti siguria,qetsimi dhe fitorja.Ndrsa robt e asteve te tyre te tashme dhe te gjendjeve te tyre te errta nukshohin prve se turbull, vshtirsi dhe mjerim, ngase ata nuk shohin tjetr prvederi te muri i dhoms dhe te dera e shtpis, e vetm kaq. Te tillt le ti shtrijnshikimet e tyre pas paravnit dhe le te mendojn se ka ka pas mureve. Andaj, mosu ngushto aspak, sepse sht e pamundshme status quo-ja, e adhurimi me ivlefshm sht ta pritesh rrugdaljen, ditt rrotullohen, koha ndryshon, nett jan

me barre, e fshehura sht e panjohur, do dite sjell di te re, e ndoshta All-llahu dote shkaktoje pas ksaj dika dhe padyshim se pas vshtirsis vie lehtsimi.

Shkaku i trembdhjet: Ai sht qe i prgjigjet nenevojtarit kur ai e thrret

Kush sht ai tek i cili strehohet i dshpruari, nga i cili krkon ndihme fatkeqi, kanenevoje pr te krijesat, pa ia nda e prmendin gjuhet, e adhurojn zemrat, e Ai shtAll-llahu qe nuk ka te adhuruar tjetr prve Tij. sht obligim imi e i yti qe At tathrrasim ne vshtirsi e bollk, ne knaqsi e parndsi, te mbshtetemi tek Ai nefatkeqsi, te strehohemi tek Ai nga telashet te prkulemi ne pragjet e ders se Tij,duke iu lutur, duke qare, te nnshtruar e te penduar, me rast do te vie ndihma dhembshtetja e Tij, do te shpejtoj shtegdaljen e Tij, do te zbres fitorja ngaAi Ai sht qe i prgjigjet nevojtarit kur ai thrret(Kuran) e do te shptoje izhyturi dhe do e vije ajo qe ka munguar, do te shrohet i sprovuari, do te ndihmoheti persekutuari, do te udhzohet i humburi, do te shrohet i smuri, do tia dale ipiklluari E kur hipn ne anije e thirren All-llahun me sinqeritet(Kuran).Un nuk po ti sjelli kto lutjet me te cilat do ta largosh mrzin, pikllimin edshirimin, por te udhzoj ne librat e sunnetit qe ta msosh predikimin fisnik e meto ta lutesh At, ta thirresh dhe ti shpresosh, e nse e gjen At ke gjetur do gj, ense e humb besimin ne Te, ke humbur do gj. Ta thirresh Zotin tnd do te thot taadhurosh At, ti bindesh Atij e kjo do te te shpie ne te krkuarn, e robi i Tij eprsos artin e te luturit i vetdijshm qe te mos mrzitet, te mos shqetsohet e tebrengoset; te gjith litart do te kputen pos litarit te Tij, e Ai sht afr, dgjon dhe


10/22

prgjigjet, i prgjigjet te dmtuarit kur ai e thrret. Ai te urdhron ty e i je i varfr, idobt e i nevojshm, kurse Ai sht i Pasur, i Forte, Nj, i Lavdruar, ta thirresh:Me thirrni Mua, do tiu prgjigjem(Kuran). Kur te godasin telashet dhe te

dhembin paknaqsit, behu kmbnguls ne te prmendurit e Tij, thirre me emrin eTij, krkoj ndihmn e Tij, fitoren dhe mbshtetjen, bre qull ballin tnd duke eshenjtruar Emrin e Tij, kshtu qe te arrish ne kurorn e liris, detyroje veten tendene adhurim ndaj Tij, te arrish ne medaljen e shptimit.Shtrij duart, ngriti shuplakat, lshoje gjuhen, shpeshtoi lutjet, krko shume, insistodhe ngul kmbe, prite mirsin e Tij, fitoren e Tij, prmbaju Atij, kthehu kah Aifuqishm, qe te bhesh i lumtur e te shptosh.

Shkaku i katrmbdhjet: Le t t mjaftoje shtpia jote

Izolimi ligjor sipas sunnetit sht: te largohesh nga e keqja dhe pronaret e saj, ngakaotiket, anarkistet dhe te humburit, te bhesh unik, te qetsohet mendja, te te

pushoje truri dhe te stoliset me margaritart e menuris, te lirohet syri yt nekopshtin e njohurive. Vrtet, tizolohesh nga do gj qe te largon nga e mira dherespekti sht ila i fuqishm te cilin e kane provuar mjeket e zemrave dhe patisukses te jashtzakonshm, e un po te orientoj te ai ila; te vetmohesh nga eshmtuara, nga e kota dhe fundrrina do te thot ta vaksinosh mendjen, ta ndritshligjin e frikrespektit, ta festosh datlindjen e pendimit dhe prkujtimit, e shoqrimifisnik dhe przierja e lavdruar me njerz vrtete sht n namaz dhe unitet, ntubimet e dijenis dhe solidaritetit t mbar, ndrsa nga tubimet boshe dhe te kota-te kesh kujdes, te kesh kujdes, ik me lkuren tende, qaj pr mkatin tnd, lidhegjuhen, le te te mjaftoje shtpia yte, ngase te przihesh me barbaret do te thot teluftosh me dhune shpirtin tnd, ta krcnosh rrezikshm boten e siguris te qetsisse shpirtit tnd, kjo, sepse ti po ulesh me padronet e thashethemeve, me trimat emashtrimeve dhe me msonjsit qe te prgzojn me sprova, telashe kokarje

derisa te vdessh pr do dite nga shtate here para se te te arrije vdekja Edhesikur te dilnin me ju, ata nuk do tju shtonin tjetr pos ngatrress(Kuran).

Dhe kur qyqari me veten e tij te jete vetmuarne ndonj vend krkon prleshjen dhe dyluftimin pa e pare asknd

Prandaj, shpresa ime e vetme sht qe ti ti qasesh shtjes tende dhe te izoloheshne dhomn tende prve nse ke ndrmend te flassh a te veprosh mire, me rastdo te vresh se si zemra yte po kthehet te ti, shptoje kohen tende nga kaosi, jetntende nga pakuptimsia, gjuhen tende nga prgojimi, zemrn nga shqetsimi, veshinnga vullgariteti, shpirtin nga mendimi i keq, e kush e provon ia del, ndrsa kush hipne transportet e iluzioneve dhe shthuret me te tjert, thuaj atij: selam!(shptofsh).

Shkaku i pesmbdhjet: Zvendsimi (kompensimi)sht prej All-llahut

All-llahu nuk te merr asgj e qe mos ta zvendsoje ty at me dika me te mire seajo, nse duron dhe llogarit Kujt ia marr dy t dashurit e ti dhe duron, do tiakompensoj ata dy me xhennet d.m.th.: dy syt e tij Kujt tia marr ndonj tedashur te tij nga banoret e ksaj bote e ai llogarite ne shprblim do tiazvendsoj at me xhennet. Kush e humb te birin e tij dhe duron, atij indrtohet shtpia e lavdis ne amshueshmri, e ky sht vetm nj shembull i


11/22

thjeshte, kurse ti me ket kallp krahaso edhe gjera te tjera.Mos ndiej keqardhje pr fatkeqsin, ngase Ai i Cili e caktoi at, tek Ai shtxhenneti, shprblimi, kompensimi dhe dekorata e madhe.

Vrtete te dashurit e All-llahut qe jan te goditur e te vene ne sprove, do telavdrohen ne Firdevs Selamun alejkum, me durimin tuaj gjetet shptimin, saprfundim i lavdishm sht ky vend. Dhe e drejte e jona sht qe te presimkompensim dhe shprblim pr fatkeqsin; pas asaj ka begati Te tillt jan ata qete Zoti i tyre kane bekime e mshire dhe te tillt jan ata te udhzuarit nerrugn e drejte urime pr te goditurit, myzhde pr te vuajturit.Vrtet jeta e ksaj bote sht e shkurtr dhe thesari i saj sht i pakte, kurse botae ardhshme sht me e mire dhe e prjetshme, andaj kush sprovohet ktu,shprblehet atje, kush lodhet ktu, pushon atje, prderisa ata qe lidhen dhedashurohen ne dynjan, gjeja me e rende pr zemrat e tyre sht kalueshmria efateve te tyre nja ajo dhe jorehatia ne te ngase ata vete at e dshirojn, e mu prket arsye te tillve u rriten fatkeqsit dhe u shtohen telashet e belat, vetm prat se ata shikojn posht kmbeve te tyre e nuk shohin gj prve dynjaskalimtare, te lire e te ulet.O ju te prvuajtur, nuk ju ka kaluar asgj e qe ju te mos fitoni, ju sht drguar juvenj shkrese midis rreshtave te se cils ka butsi, mirsi, shprblim e zgjedhje tebukur. Andaj, te prvuajturit i cili sht i goditur me bela i duhet te shikoje serezultati sht: Ather vihet ndrmjet tyre njfar muri qe ka dere, brendiae tij sht mshire, e nga ana e jashtme e tij sht dnimi E ajo qe gjendettek All-llahu sht me e mire dhe e amshueshme, e kndshme, me madhshtore dheme e larte.

Shkaku i gjashtmbdhjet: Imani sht jeta

Te palumturit me plot kuptimin e palumturis jan ata qe kane bankrotuar ngadepot e imanit dhe nga ekuilibri i bindjes, prandaj te tillt gjithnj jan te palumtur,te hidhruar, te dobt e te poshtruar e ai qe ia kthen shpinn te prmenduritTim, ai do ta ket nj jete te vshtire(Kuran). Nuk e bn te lumtur shpirtin eas e pastron dhe e gzon, e as qe ia largon dshprimin, mrzin dhe shqetsiminprve besimit me All-llahun, Zotit te boteve, e ne esence jeta nuk ka shije prve seme iman. Metoda me e mire pr pabesin e te pabesve sht qe te bjnvetvrasje, ti lne te qete shpirtrat e tyre nga kto pranga, errsira e fatkeqsi, udise far jete sht kjo jete e shkatrruar pa iman!? far mallkimi i amshueshm ika kapluar ata qe kane dale nga ligji i All-llahut ne toke! Ne i rrotullojm zemratdhe te pamurit e tyre ashtu si nuk e besuan at (Kuranin) pr here te pare

dhe i leme te bredhin te hutuar ne mashtrimin e tyre(Kuran).

Vese ka ardh koha qe bota te bindet plotsisht dhe te besoje thelle se nuk ka teadhuruar tjetr prve All-llahut. Pas nj prvoje te gjate e te vshtire gjateshekujve qe kane kaluar mendja ka arritur te kuptoje se idhulli sht legjende, kufrisht mallkim, pabesimi sht gnjeshtr, se pejgamberet jan te vrtete, se All-llahu sht e Vrteta, i Atij sht pushteti dhe falnderimi dhe Ai sht iGjithmundshmi. Aq sa besimi yt sht i forte a i dobt, i nxehte a i ftohte, po aq dote jete edhe lumturia, rehatia dhe qetsia yte. Kush bn vepr te mire, qoftemashkull a femr e duke qene besimtar, Ne do ti japim atij nj jete tekndshme (ne ket bote), e (ne boten tjetr) do tu japim shprblimin me tebukur pe rate qe vepruan(Kuran).E kjo jete e mire dhe e kndshme sht vendosje e shpirtrave te tyre ne premtimin ebukur te Zotit te tyre, prforcim i zemrave te tyre me dashurin ndaj Krijuesit te tyre,


12/22

pastrti e ndrgjegje te tyre nga papastrtit e devijimit, qetsim i nervave te tyrepara fatkeqsive, qetsim i zemrave kur te vie caktimi dhe knaqje e tyre ne vendete kaderit, ngase te tillt qene t knaqur qe All-llahu te jete Zot i tyre, Islami fe e

tyre, Muhammedi lajmtar dhe i Drguari i tyre.

Shkaku i shtatmbdhjet: Merre mjaltin e mos e thyejkosheren

Butsia nuk gjendet ne asnj vend e qe te mos e zbukuroje at, e ajo gj qe nuk kabukuri sht e shmtuar. Butsia ne fjale, buzqeshja e pastr ne jete, fjala e bukurne takim, kto jan rroba te qndisura te cilat i veshin te lumturit, kto jan vetit ebesimtarit sikurse bleta qe hane te bukuren dhe prodhon te bukuren, e kur te biembi lule nuk e damkos at pr arsye se All-llahu ia jep butsis at qe nuk ia jepdhuns. Ka prej njerzve qe pr ardhjen e tyre zgjaten qafet dhe shtangen syt mete paret e tyre, i prshndetin zemrat dhe i dshirojn shpirtrat, ngase te tillt jante dashur ne fjalt e tyre kur te marrin dhe kur te japin, kur te blejn e kur te shesin,kur te takojn e kur te prshndesin.Te fitosh shoke sht art i spikatur qe e prsosin madhshtoret e devotshm, e tetillt gjithnj jan te rrethuar e te prcjellur nga nj turme njerzish, e kur nuk janprezent ather jan te prcjellur me lutje e dua.Vrtete kta te lumtur posedojn nj kushtetute te moralit qe titullohet te keqenktheje me at qe sht me e mira, se ather ai me te cilin kishit armiqsido te te behet mik i afrt(Kuran). Te tillt e absorbojn urrejtjen me ndjenjat etyre te dashura, me butsin e tyre te ngrohte, me faljen e tyre te gjere, e harrojnkeq brjen dhe e kultivojn mirsin ndaj te tjerve, pran tyre kalojn fjalt e

neveritshme e ata nuk inatosen, porse vesht e tyre largohen nga ato pa kthim. Atajan ne rehati ndrsa njerzit prej tyre jan ne siguri, myslimanet prej tyre jan teqete: Mysliman sht ai, prej gjuhesh dhe dors se te cilit jan te sigurtemyslimanet e tjer dhe besimtar sht ai prej te cilit njerzit jan te sigurtene gjaqet dhe pasurit e tyre(Hadith). Vrtete All-llahu me ka urdhruar

mua qe te mos i shkpus lidhjet me at qe me bojkoton dhe tia fali atij qema ke bere padrejtsi dhe ti jap atij qe nuk me jap(Hadith). Dhe ata e qe

prmbajn mllefin dhe ua falin njerzve (te tillt jan te shptuar)(Kuran).Prgzoi te tillt me nj shprblim te menjhershm para atij te prhershmit meqetsi, rehati e siguri.

Kush sht ne paqe me njerzit shpton prej dmeve te tyreFlen i qete dhe i gzuar

Dhe prgzoi te tillt me nj shprblim madhshtor te asaj bote ne fqinjsi te ZotitFals, ne xhennete e lumenj, ne vendin e sinqeritetit e te vrtetsis pranSunduesit te Gjithmundshm.


13/22

Shkaku i tetmbdhjet: Vrtet me t prmendurit eAll-llahut qetsohen zemrat

Vrtetsia dhe sinqeriteti jan te dashurit e All-llahut, iltrsia sht sapun i zemrave,prvoja sht argument, prijsi nuk i gnjen pasuesit e tij dhe nuk ka vepr me teciln gjoksi me tepr zgjerohet dhe shprblimi sht me madhshtor se sa dhikri (teprmendurit All-llahun): Me prkujtoni Mua, Un ju prkujtoj juve(Kuran) ILartsuari e prmendi xhennetin e Tij ne ket toke ne te cilin ai kush nuk hun ne tenuk do te hyje ne xhennetin e ahiretit, e ai xhennet sht te shptuarit e shpirtit ngasmundjet, lodhjet dhe trazimet e tia, bile kjo sht rruga me e lehte dhe me eshkurtr pr ne fitore dhe shptim. Hedhja nj sy divaneve te shpalljes qe ti shohshne te dobit e dhikrit, dhe provoje balsamin e tij gjate ditve qe ta arrish shrimin.

At bote kur u smurenMe prkujtimin tuaj u shruam

E ndonjher e braktisim prkujtiminPor ather gjendja na keqsohet

Me te prkujtuarit e Tij (i Lartsuar sht Ai) shprndahen ret e friks, pikllimit emrzis. Me te prmendurit e Tij largohen kodrat e telasheve e belave. Prandaj nuksht udi te pushojn ata qe e prmendin Zotin ngase kjo sht ajka e esencs, porpr tu uditur sht me te pakujdesshmit se si largohen nga te prmendurit e TijJan te vdekur e jo te gjalle, dhe ata nuk e dine se kur do teringjallen(Kuran).O ti qe ankohesh nga pagjumsia dhe qan nga dhembja dhe lngon nga fatkeqsit,o ti qe te kane hedhur valt e jets, eja dhe prmende emrin e Tij te shenjte, a njehndoknd te ngjashm me T?

All-llahu Ekber, do brenge largohet nga zemra e do lavdruesi e prkujtuesi.

Aq sa e prkujton At po aq te lehtsohet mendja, te qetsohet zemra, te gzohetshpirti, te pushon ndrgjegjja, ngase me te prmendurit e Tij do te thot tembshtetesh dhe te besosh ne T, ti dorzohesh Atij dhe te kthehesh tek Ai, te keshmendim te mire ndaj Tij, ta pressh rrugdaljen nga Ai, ngase Ai sht afr atij qe ethrret, e dgjon at qe i lutet, i prgjigjet atij qe krkon nga Ai, prandaj prulu,nnshtrohu, kij dro, prsrite emrin e Tij te bukur e te bujshm me gjuhen tendeduke e falnderuar e lavdruar, duke e lutur, thirrur dhe krkuar falje nga Ai, e mepastaj me mundsin dhe fuqin e Tij do ta gjesh lumturin, sigurin, knaqsin,

dritn dhe gzimin: Ndaj All-llahut ua dha atyre shprblimin e ksaj bote dheshprblimin me te bukur te botes tjetr(Kuran).

Shkaku i nntmbdhjet: A po ua kane zili njerzve prat qe All-llahu ua dha atyre nga begatia e Tij?!

Zilia sht sikurse gangrena qe e drrmon ashtin fort. Zilia sht smundje kronikeqe shkakton prishje ne trup, si qeshte thne: Nuk ka qetsi pr ziliqarin, ai shtzullumqar i vetes se tij, ai sht armik i veshur me rroba te mikut. Kane thne: Sa emire dhe sa e drejte qe sht zilia, fillon me pronarin e saj e pastaj e mbyt at. Eun po ta ndaloj ty dhe veten nga zilia, ta mshirojm veten tone para se ti


14/22

mshirojm te tjert, ngase ne me zilin tone ndaj tyre e ushqejm mishin tone medshprim e pikllim, gjakrave tona i japim te pije mrzin e shkatrrimin, gjumin eqepallave tona ua shprndajm te tjerve.

Ziliqari ndeze nj furre te nxehte e pastaj hyn vete ne te. Konfuzionimi, kokarjadhe dshprimi i tashm jan smundje te cilat i prodhon ziliqari qe ta shkatrrojeqetsin, jetn e bukur e te rehatshme. Belaja e ziliqarit qndron ne at se ai luftoncaktimin e Zotit dhe e akuzon Krijuesin ne drejtsi, ka edukate te keqe me ligjin eAll-llahut dhe e kundrshton pronarin e drgess (pejgamberin).Oh, far smundje qe sht zilia pr te ciln nuk ka shprblim, far belaje qe shte pr te ciln bela nuk ka dhurate. E ky ziliqar do te mbese gjithnj ne nj vape temadhe derisa te vdes ose begatit e njerzve te largohen nga ata.Me donjrin mund te pajtohesh prve se me ziliqarin, te pajtohesh me te do tethot te zhveshsh e te largohesh nga begatit e All-llahut dhe te keqesh dore ngatalentet dhe mundsit tua, ti besh te pavlera virtytet dhe veorit tua, e nse e bnnj gj te tille, ather ndoshta ai do te knaqet pa dashje, krkojm mbrojtjen eAll-llahut nga e keqja e ziliqarit kur te beje zili, ngase ai behet sikurse gjarpri i zi ihelmushm i cili nuk merr ndonj vendim prderisa te mos e zbraze helmin e tij netrupin e pafajshm. Prandaj, po te ndaloj, po te ndaloj nga zilia dhe krko strehimtek All-llahu nga ziliqari, ngase ai sht ne pus, po te pret ty.

Shkaku i njzete: Drejtoju jets ashtu si sht.

Iu prshtate jets se vshtirekurse ti at e dshiron te pastr

nga vshtirsit e pengesat

Kshtu sht gjendja e ksaj jete, turbulluese e knaqsive, me shume prgjegjsi,shumngjyrshe, e przier me turbullira e kokarje, e ti ne raport me te je nevshtirsi. Kurrsesi nuk do te mund te gjesh fmije apo grua, mik a fisnik e asbanese e as pune e qe te mos sht e shoqruar me kokarje, andaj fike te nxehtte te keqes se saj me te ftohtt e se mirs se saj, qe te shptosh e te mos lndoheshe te plagosesh.Deshi All-llahu qe kjo jete te jete prmbledhse e dy te kundrtave, dy llojeve, dygrupeve, dy mendimeve te keqes e te mirs, progresit e shkatrrimit, gzimit emrzis, e pastaj qe tere e mira, gzimi e mirsia te bashkohen te pasteta nexhennet dhe qe tere e keqja, prishja e mrzia te mblidhen ne zjarr. Kjo bote shte mallkuar, e mallkuar sht do gj qe gjendet ne te prve prmendjes se

All-llahut dhe asaj qe i ngjason asaj prve dijetarit dhe nxnsit(Hadith).Andaj, jetoje realitetin tnd e mos u jep pas iluzionit dhe ngritu ne boten e idealeve,drejtoju jets tende ashtu si sht ajo, adaptoje veten tende qe ta bashkjetoje atdhe te ekzistoje me te, ngase ne te nuk ka te prsosur e te plote asgj, e nuk do tegjesh as shoqrues ideal, ngase prsosmria, ideali dhe e plota nuk jan cilsi dheshtje te ksaj jete.Kurrsesi nuk mund te gjesh grua ideale e ne Hadith ka ardh: Mos ta urrejebesimtari besimtaren nse ne te sheh dika qe e urren, ngase nse nuk iplqen ndonj virtyt i saj, e plqen ndonj virtyt tjetr.Prandaj duhet ta afrojm, te mirkuptojm, te falim e te lshojm pe dhe ta marrimat qe sht me e lehte e ta braktisim at qe sht e vshtire, ti mbyllim sytndonjher e ti drejtojm hapat, te shtiremi se nuk po i vrejm disa gjera. E ai qe


15/22

nuk lshon pe ne shume gjera kafshohet fort me dhembe shqyes dhe shkelet mepatkua.

Shkaku i njzetenjt: Ngushllohu me ata qe i kagoditur belaja

Kthehesh ne te djathte e ne te majte, a sheh dika prve ndonj te vene ne sprovedhe a vren ndoknd prve se ndonj te dshpruar, gati ne do shtpi gjenvajtuese, ne do faqe lot dhe ne do lugin i gjen te bijt e Sadit. Sa te shumta qe

jan belat dhe sa shume durimtare qe ka! Nuk je ti i vetmi i goditur, bile telashettua ne krahasim me te tjert jan te pakta; sa prej te smurve me vite te terarrotullohen ne shtretrit e tyre ne te djathte e ne te majte duke rnkuar e brtiturnga dhembjet.Sa prej te burgosurve qe me vite te tera kane kaluar duke mos e pare diellin me sy,ata nuk njohn prve qelive. Sa burra e gra humben lokat e zemrave te tyre qysh

ne ditt e pare rinore! Sa shume qe ka borxhlinj, te dshpruar e te sprovuar! E ty tembetet qe te ngushllohesh me te tillt dhe te dish bindshm se kjo jete sht shtpie sprovave pr besimtarin. Ne mngjes i sheh pallatet te mbushura prplot meantare, ndrsa muzgu i z te rrezuara e me ati te prmbysura; derisa do gjsht ne rregull, trupat jan ne shndet, pasurit jan te bollshme dhe fmijt janshumuar e me pastaj kto jan vetm disa dite, kur qe varfria dhe vdekja, ndarjadhe smundjet: Dhe juve iu be e qarte se si vepruam me ta dhe u sjellmshembuj(Kuran).Prandaj, ti duhet ta prshtatesh veten tende ashtu sikurse deveja e strvitur e cilagjunjzohet mbi shkmb dhe duhet qe sprovat tua ti matesh me te atyre qe janrreth teje dhe te atyre qe kane shkuar gjate kohs, kshtu qe ty te behet e qarte site ne krahasim me ta je i shndoshe e i kursyer dhe se nuk te ka goditur pos disa te

shpuarave te lehta, pra falnderoje All-llahun pr butsin e Tij dhe pr at qe te kalne, llogarit shprblimin tek Ai pr at qe ta ka marre dhe ngushllohu me ata qejan rreth teje.

Sikur rreth meje te mos ishin ata qe vajtojn e qajn pr vllezrit e tyre do tambytja veten time.

E ti e ke shembull te Drguarin e All-llahut, mbi kokn e te cilit hodhn ndyrsira, iuprgjakn dy kmbe e tia, iu plagos fytyra dhe u izolua derisa u detyrua te ushqehetme flett e drunjve, u przu nga Mekja, iu thyen dhembet, ia fyen nderin e gruas setij te ndershme, ia vran 70 shoke, i vdiq i biri, i vdiqn bijat, e lidhi gurin pr barkunga uria, e akuzuan si poet, sihirbaz, falltor, te mendur, gnjeshtar, e All-llahu e

ruajti dhe e kurseu nga e tere ajo; e tera kjo ishte bela qe patjetr u desh tendodhte dhe pastrim e forcim qe nuk ka me te madhe se ajo; para tij u vra Zekerijaalejhis-selam, u masakrua Jahjau, u internua Musua, i dashuri Ibrahim u vendua nezjarr;...edhe imamt (udhheqsit) psuan nj gj te tille; Omeri u shprla negjakun e tij, bene atentat mbi Othmanin, e theren me thike Aliun, u rrahn shpint eimamve e u burgosen dinjitozet e u dnuan te mirt: A menduat se do te hynine xhennet pa u provuar edhe ju me shembullin e atyre qe ishin para jush,

te cilt i goditen vuajtjet e u tronditen fort(Kuran).


16/22

Shkaku i njzetedyt: Namazi...Namazi Krkoni ndihmeme durim e namaz(Kuran)

Kur te godet frika dhe t t kaloje mrzia dhe kur pikllimi te mbrthej pr qafe,ngritu menjher pr n namaz, q shpirti yt te kthehet te ti dhe t qetsohet.Vrtet namazi me lejen e All-llahut sht garanc qe rrnjos ngulitjet e pikllimevedhe dshprimeve dhe largon traumat. Pejgamberin alejhis-selam kur e mundontedika thonte Na qetso me namaz o Bilal, namazi ishte knaqsia, lumturia dhepushimi i tij.Kam lexuar biografin e disa njerzve te spikatur te cilt kur ngushtoheshin ngatelashet e problemet dhe kur belat i kaplonin, strehonin ne namaz te prulur qe mepastaj tu kthehej fuqia, dshira dhe ambiciet e tyre. Namazi i friks sht bereobligim qe te kryhet ne astet e friks, at dite kur te fluturojn kafkat e kokave,ather kur shpirtrat tu ekspozohen tehave t shpatave... ku ja, namazi i friksbehet prforcimi dhe qetsimi me i madh.

Gjenerata te cils i jan ashprsuar smundjet shpirtrore duhet qe te njoftohet mexhamin, ta prulin ballin e tyre, qe se pari ta fitojn knaqsin e Zotit te tyre epastaj edhe qe ti shptojn vett e tyre nga ky dnim i vazhdueshm e i rende oseprndryshe lott do ti djegin epiket e tyre, mrzia e traumat do ti shkatrrojnnervat e tyre e pran tyre nuk ka ndonj fuqi qe do tu ndihmoje me qetsim e siguriprve namazit.Prej begative me madhshtore sikur ta dinim jan kto pese namazet, do dite enate, qe shlyejn mkatet tona, i ngritin shkallet tona te Zoti yn, e pastaj ato janila madhshtor pr fatkeqsit tona dhe po ashtu ila efikas pr smundjet tona,derdhin ne ndrgjegjiet tona sasi te pasteta te bindjes dhe mbushin gjokset tone meknaqsi. E sa u prket atyre qe u larguan nga xhamia dhe braktisen namazin,brenge prmbi brenge, pikllim prmbi pikllim dhe fat i keq: Te shkatrruar jandhe ua ka humbur veprat e tyre(Kuran).

Shkaku i njzetetret: Neve na mjafton All-llahu dhe saNdihmtar i mire q sht Ai

Tia besosh shtjen All-llahut, te mbshtetesh tek Ai, ti besosh premtimit te Tij, tejesh i knaqur me t berat e Tia, t kesh mendim t mire pr T dhe ta priteshrrugdaljen nga Ai sht prej fryteve me t mdha te imanit dhe prej cilsive me tlarta t besimtarit. E mu ather kur robi t jete i qete duke pritur prfundim t mirdhe t mbshtetet tek Zoti i tij ne do shtje te tij, at bote do ta gjeje mbrojtjen,mbikqyrjen, mjaftueshmrin, prkrahjen dhe ndihmn:

E kur mbrojtja me syt e saja t t ket shikuar, flejSe te gjitha telashet te jan siguri

Pasi q Ibrahimin alejhis-selam e hudhen ne zjarr tha: Hasbunall-llahu ve nimelvekil (Na mjafton All-llahu, e sa ndihms i mire q sht Ai); ather All-llahu e berizjarrin te ftohte dhe shptim pr t, e gjithashtu edhe Pejgamberi yn alejhis-selamdhe shokt e tij pasi q u krcnuan nga ushtrit e pabesimtarve dhe etat eidhujtarve thane: Neve na mjafton All-llahu, e Ai sht mbrojtsi me i miredhe u kthyen me begati dhe mirsi te mdha nga All-llahu pa i gjeturkurrfar e keqe; dhe e pasuan knaqsin e All-llahut, e All-llahu sht

Dhurues i Madh(Kuran).


17/22

Vrtete njeriu vetm nuk mund qe te prleshet me telashet, ti rezistoje fatkeqsivedhe te ballafaqohet me vshtirsi, ngase ai u krijua i dobt dhe i pamundsi, porather kur ai te mbshtett ne Zotin e tij, ti besoje Atij dhe vetm Atij tia besoje

shtjet, se prndryshe far sht mundsia e ktij robi te varfr e te dobt kur atta kaplojn fatkeqsit e ta rrethojn brengat: Tek All-llahu mbshtetuni nsejeni besimtare(Kuran).O ti qe dshiron te kshillohesh, mbshtetu ne te Fortin, te Pasurin e teGjithfuqishmin, qe t t shptoje nga mjerimet dhe brengat, le te jete simboli yt:Hasbunall-llahu ve nimel vekil.Na mjafton All-llahu, e sa ndihms i mire qe sht Ai; nse te paksohet pasuria jote,te rritet borxhi, te zbrazet buxheti e te thahen burimet, thirr: Hasbunall-llahu venimel vekil. Nse te sulmon smundja dhe te ashprsohet e te vazhdon, te shtohentelashet dhe belat thuaj: Hasbunall-llahu ve nimel vekil. Kur te friksohesh ngaarmiku, te tronditesh nga zullumqaret e te shkaktojn kokarje vshtirsitpshprit me bindje: Hasbunall-llahu ve nimel vekil. T mjafton ty q Zoti yt tjet Udhzuesi dhe Ndihmsi yt(Kuran).

Shkaku i njzetekatrt: Thuaj: Udhtoni e ecni ne toke

Ajo qe e hap gjoksin dhe i largon ret e dshprimit e pikllimit sht udhtimi nepervende e shkrettira, ecja neper token e gjere, shikimi ne librin e gjithsis se hapurq ti shohsh lapsat madhshtis q n faqet e ekzistencs shkruajn shenjat ebukuris, ti shohsh kopshtet me plot bukuri, bashqet elegante dhe xhennete engjeshura. Dil nga shtpia jote dhe medito pr at q sht rreth teje, para dhe pasteje. Hyp n male, zbrit n lugina, ngjitu npr drunjte, pi nga uji i burimit, vrehundn tende ne degt e jaseminit, qe shpirti yt ta ndjeje se sht i lire dhe idisponuar, sikurse zogu i cili duke cicruar noton ne hapsirn e lumturis; dil ngashtpia jote, hidhe mbulesn e zez nga syt e tu e pastaj ec neper shtigjet e gjera

te All-llahut duke e prmendur dhe lavdruar.Vetmimi ne dhomn e ngushte me zbraztin vrasse sht rruge e suksesshme prvetvrasje, dhoma jote nuk sht bota e as ti nuk je i tere njerzimi, prandaj persepo dorzohesh para ets se mrzive. Thuaj vetes me shikimin, dgjimin dhe zemrntende: Dil t erdhi rende apo lehte.Eja ktu te lexosh Kuran pran prroskave e livadheve, ne mesin e zogjve qeligjrojn me cicrimat e dashuris, pran ujit qe rrfen tregimin e tij se si ka arriturnga shkmbi.

O ti qe ankohesh e smundje nuk ke, behu i bukurqe ekzistencn ta shohsh te bukur

a po e sheh gjembin ne trndafila e t verbrohesh

ta shikosh mbi te vesn si kurore!?

Vrtete udhtimi ne hapsirat e toks sht prjetim me te cilin mjeket porosisin prat qe i sht renduar vetja e tij dhe i sht errsuar dhoma e tij e ngushte, eja mene te udhtojm qe te bhemi te lumtur e t gzohemi, t mendojm dhe tsodisim: T cilt mendojn ne krijimin e qiejve dhe toks: Zoti yn, nuk ekrijove ket kot, i Lartsuar je Ti(Kuran).


18/22

Shkaku i njzetepest: Durim i bukur

Te stolisesh me durim sht veti morale e te pashoqeve te cilt gjerat e pakndshme

i presin me gjoks te hapur, me fuqi ambicioze dhe imunitet te forte. E nse nuk durojun dhe ti t bjm ather pra? A ke ndonj zgjedhje tjetr prve durimit? A difurnizim tjetr prve tij?Nj prej njerzve te mdhenj ishte teatr ne te cilin vraponin fatkeqsit dhe mejdanne te cilin bnin gara telashet, do here kur dilte nga ndonj telashe, e vizitonte tjera,e ai ishte mbrojtur me durim dhe me besim ne All-llahun, ai i thuri vetes:

Me mohon mua koha ime e nuk e dine qe unjam krenar gjersa telashet e kohs e konsideroj te lehtaNgulmi koha t m tregoje mua se sa e dhunshme sht

E un ngulma ti tregoj asaj se si sht durimi

Ket e bjn dinjitozet, ballafaqohen me telashet dhe fatkeqsit i hedhin pr toke.Hyrn tek Ebu Bekri gjersa ishte i smure e i thane: A ta thrrasim nj mjek? e tha:Mjeku me ka pare. I thane: E t tha? U prgjigj: Un veproj t dua.U smur njeri prej te mirve e i thane: t dhembe? Tha:

Me smundjet e tyre vdesin shpirtrate vizitoret e tyre nuk dine se nga ka ata rnkojn

Nuk sht tregua i drejte nj shpirtkur pr dhembjen e tij i ankohet jo te dashurve te tij

Duro e durimi le te jete vetm pr All-llahun, duro duke qene i bindur ne rrugdalje,i vetdijshm pr prfundim te mire, duke e krkuar shprblimin nga All-llahu, faljene mkateve, duro sado qe vshtirsit te kane kapluar dhe rrugt para teje te jan

ngushtuar, sepse fitorja vie me durim, rrugdalja vie pas brengave, pas dovshtirsie vie lehtsimi.Kam lexuar peripecit e te mdhenjve te cilt kaluan ne ket bote e un u habitapara durimit te hekurte te tyre dhe para fuqis se bartjes se tyre. Fatkeqsit bininmbi koket e tyre sikur te ishin pika te ujit te ftohte, e ata te forte si malet, teprqendruar ne te vrtetn e nuk kaloi kohe e gjate kur fytyrat e tyre shndrritn nevezullimin e agimit te rrugdaljes ne gazimin e fitores. Bile dikush prej tyre nuk umjaftuar vetm me durim, po u kacafyt me telashet dhe i sfidoi fatkeqsit dukebrtitur para tyre e duke recituar:

Nse ti oj kohe ke dikame te ciln do ti mposhtesh fisniket

Ma jep pra!

Shkaku i njzetegjasht: Mos e mbaj globin e toks mbikok

Ne shpirtrat e disa njerzve behet lufte botrore kurse ata jan te shtrire neshtretrit e gjumit, e kur lufta ti hedhe pasojat e saja e te mbaroje, te tillt fitojnsmundje ne stomak dhe shtypjen e gjakut e te sheqerit. Digjen bashke me ngjarjet,hidhrohen pr shkak te ngritjes se mimeve, bezdisen me vonimin e shiut,devalvimi dhe inflacioni u shkakton mrzi e kokarje; ata vazhdimisht jan teshqetsuar dhe te brengosur: do britme e konsiderojn kundr tyre(Kuran). E un po te kshilloj q t mos e mbash globin e toks mbi kokn tende,


19/22

leri ngjarjet ne toke e mos i vendo mbi kokn tende.Disa zemrat i kane si shpuze qe thithin thashetheme e dokrrat e shqetsohen megnjeshtra e mashtrime, tronditen pr do gj, e mu kjo zemr sht garanc qe

pronarit te saj tia shkatrroje dhe thyej qenien e tij.Pronaret e parimeve te vrteta mbushen me iman pran ktyre ngjarjeve e leksioneve,ndrsa te ligjeve trmetet u shtojn frike prmbi frike. Vetm zemra trime mund tebeje dobi para ktyre errave e furtunave.Trimi sypatrembur sht largpams, me zemr qndrese e bindje te gdhendur, nervate ftohta, gjoks hapur, derisa qyqari e pren veten e tij pr do dite shum here meshpatn e prognozave e rrenave, te iluzioneve e te ndrrave, prandaj nse dshiron

jete te qete ather ballafaqohu me shtjet me trimri dhe mos u lejo kurrsesiatyre qe nuk besojn te te prbuzin ty. Mos u ndjej i ngushtuar pr at ka takurthojn, behu me i forte se ngjarjet, me i fuqishm se errat e krizave, me iqndrueshm se tornadot. Ah, oj mshire sa shume qe ditt i tronditin zemrdobtit:E do ti gjesh ata njerzit qe me se shumti kujdesen pr jetn e ksajbote(Kuran); ndrsa dinjitozet jan te ndihmuar nga All-llahu dhe te sigurte nepremtimin e Tij: E All-llahu u zbriti atyre qetsin(Kuran).

Shkaku i njzeteshtat: Mos t t thyej banaliteti dheabsurdi

Sa shume ka te shqetsuar e qe shkaku i kokarjeve te tyre jan gjerat e ulta ebanale qe nuk prmenden:

N syt e t dobtit gjerat e imta u zmadhuanNe syt e t fortit u zvogluan gjrat e mdha

Shiko hipokritet: sa te ulta jan ambiciet e tyre dhe sa te ftohta jan vullnetet etyre. Kto jan fjalt e tyre: Mos dilni ne ket vape. me lejo mua e mos u fut nesprove, shtpit tona jan te pambrojtura, friksohemi se po na godet ndonj bela,neve All-llahu dhe i Drguari i Tij nuk na premtuan vese mashtrim. Oh sa tehumbur e te shkatrruar qe jan kta shpirtra. Interesimi i tyre i vete, jan barqet,ent, shtpit dhe pallatet, ata asnjher nuk i ngritn shikimet e tyre n qiellin eyjeve dhe nuk shikuan ne yjet e vlerave.Problemi i tyre dhe fundi i dijes se tyre sht: Shiko ne turma te mdha te njerzvee do ti shohsh ne mngjes e mbrmje se shkaku i brengave te tyre janmospajtimet dhe grindja me gruan, te birin, kushririn, apo ndonj fjale neveritse andonj qndrim i lige. Kto jan fatkeqsit e ktyre njerzve, nuk kane qllime te

larta me te cilat do te angazhoheshin, nuk kane ndonj interesim te dobishm qe dotua mbushte kohen; e kane thne: Kur del uji prej ene sate e mbush ajri prandajmendo pr at shtje pr te ciln bezdisesh e mrzitesh, meriton qe ta harxhoshket mund e ket lodhje, sepse ti i dhe asaj prej mendjes tende, prej mishit dhegjakut tnd, prej qetsis dhe kohs tende.E ky sht mashtrim ne marrdhnie dhe humbje katastrofave mimi i se cils shtshume i ulet, ndrsa psikologet preferojn: do gjeje veri nj mase dhe kufi logjik; eme e vrtete se kjo sht fjala e te Lartsuarit: All-llahu pr do gj ka vnmas(Kuran); andaj do shtje jepja kufirin dhe masn e saj e ruaju teprimit.Problemi dhe preokupimi i sahabve te devotshm ishte nder drurin e dhnies sebess, e kshtu e arritn knaqsin e All-llahut, ndrsa me ta ishte edhe nj njeriqe e angazhoi deveja e tij kshtu q i iku besatimi e u shprblye me urrejtje e


20/22

hidhrim.Hidhi gjerat e ulta dhe mos u merr me to, do ta shohsh se shume brenga e mrzido te largohen nga ti dhe do jesh i knaqur e i gzuar.

Shkaku i njzetetet: Knaqu me at q ta ka caktuarAll-llahu do t jesh njeriu m i pasur

Edhe pse disa kuptime te ktij shkaku jan cekur, porse desha qe ktu ta thjeshtsojne mnyre qe me shume te kuptohet, e ajo sht se ti duhet te jesh i knaqur meat qe te sht ndare nga pasuria, trupi, fmiu, banesa dhe talenti, e ket e vrtetonedhe Kurani: Merre at q ta kam dhne dhe bhu falnderues.Shume prej dijetareve dhe gjenerats se pare kane qene te varfr dhe nuk kanepasur pasuri e as banesa, as mjete transportuese, por me gjithkt jeta e tyre ishtee pasur dhe ishin te lumtur, e edhe njerzimin e bene te lumtur, pr arsye se at qAll-llahu u dha atyre prej te mirave e orientuan ne rruge te drejte, kshtu qe jett,

koha dhe talentet e tyre u bn te bereqetshme, derisa prballe ktyre u gjendenturma te mdha te cilt kishin pasur, fmije e begati, porse ato ishin shkak ipalumturis dhe fatit te keq te tyre, ngase ata devijuan nga natyrshmria e pastr etyre dhe nga rruga e drejte, e mu kjo sht argument i prere se pasuria dhe gjeratnuk jan do gje. Shikoi ata qe morn diploma botrore, porse ata ishin te panjohurne dhnien, kuptimin dhe gjurmt e tyre, derisa do te gjesh te tjer qe pak dijekishin, por nga ajo dije rrjedhn lumenj qe vrshuan me dobi, ndrtim e prmirsim.Nse dshiron te jesh i lumtur, knaqu me fotografin tende ne te ciln te ka krijuarAll-llahu, behu i knaqur me gjendjen tende familjare, me zrin tnd, me nivelin e tekuptuarit tnd dhe me te ardhurat tua, bile disa pedagoge modest shkojn edhe melart nga kjo dhe kshillojn: Knaqu me m pak se qe je ti tani dhe pate te ciln ti eposedon tani edhe recituan:

Lumturia yte me e larte nse je i menursht te mendosh pr nj gjendje prve asaj ne te ciln jeton

Ja ku e ke nj katalog shembullor te mbushur me njerz te shklqyeshm po qestandardet e tyre te ksaj bote ishin mjaft te ulta:Atta bin Ebi Rebbah ishte dijetar i madh ne kohen e tij, rob i zi, hundprpjet,flokkaurrel e i paralizuar.Ahnef bin Kajs, njeriu me i bute nder arabet ne prgjithsi, shtat thate, i grbulur ekmbholle.Ameshi, muhaddith i botes, prej robrve, shikimdobt, i varfr e duargjate, merroba te leckosura dhe shtpi te keqe.

Bile, te gjith pejgamberet fisnike paqja dhe shptimi i All-llahut qofte mbi ta ishinbrinje te deleve, Davudi ishte farktar, Zekerijau zdrukthtar, Idrisi rrobaqeps,ndrsa ata ishin njerzit me te mire dhe me te zgjedhur. Prandaj vlera jote qndronne talentin tnd, ne punn tende te mire, ne dobin dhe moralin tnd dhe mos udshpro pr at qe te ka kaluar prej bukuris, pasuris e fmijve, knaqu mendarjen e All-llahut: Ne e kemi ndar midis tyre jetesn e tyre n jetn eksaj bote(Kuran).


21/22

Shkaku i njzetennt: Prkujtoja vetes tendexhennetin gjersia e te cilit sht sa qiejt e toka

Nse uritesh ne ket bote apo varfrohesh, mrzitesh, smuresh, te mungohet edrejta, apo e shijon ndonj padrejtsi, prkujtoje veten tende me begatin, rehatin,qetsin, gzimin, knaqsin, sigurin dhe prjetshmrin ne xhennetet e Neimit,ngase nse ti e beson nj gj te tille dhe punon pr nj prfundim te tille, te gjithahumbjet tua shndrrohen ne fitime, telashet tua ne dhurat, e njerzit me te menur

jan ata qe punojn pr ahiret ngase ajo jete sht me e mire dhe e amshueshme.Ndrsa njerzit me budallenj jan ata qe ket jete e shohin si vendqndrim teprjetshm te tyre, si shtpi dhe fundi i dshirave te tyre, e do ti shohsh te tillt sinjerzit me te padurim pran fatkeqsive, qe me se shumti pendohen prantelasheve, pr arsye se ata nuk shohin prve ksaj jete te tyre te ulet e kalimtare,nuk mendojn prve asaj e as qe punojn prve se pr te e aspak nuk dshirojnqe tu turbullohet e prishet knaqsia dhe gzimi i tyre. E sikur te tillt ta kishin

hequr mbulesn nga zemrat e tyre dhe perdet e padituris nga syt e tyre do tukishin folur vetes se tyre pr shtpin e prjetshmris, begatit e saja, shtpit epallatet e saja dhe do ta kishin dgjuar ligjratn e shpalljes ne prshkrimin e saj, epasha All-llahun ajo sht shtpia e cila meriton prkujdesjen, mundin dhe lodhjen.A kemi menduar valle pr prshkrimin e banoreve te xhennetit se ata nuk smuren,nuk brengosen e nuk vdesin, nuk u shkatrrohet rinia e as nuk u vjetrsohenrrobat?- ne dhomat qe ana e jashtme shihet nga brenda e brendsia e tyre shihetnga jasht, ne to ka ka syri nuk ka pare e as veshi ska dgjuar e as qe dikujt nemendje i ka shkuar, atje kalorsi ecn nen hijen e drurit qe pr 100 vite nuk mundta kaloje, gjatsia e tendave atje sht 60 mila, lumenjt rrjedhin, pallatet e saja

jan te larta, frytet jan te gatshme, ujerat burojn, shtretrit larte jan te venduar,gott jan te shtruara, jasteqet jan te renditura, shiltet e qndisura jan kudo teshprndara, sht kompletuar knaqsia ne te, sht lartsuar prjetimi ne te,aroma kundrmon ne te, prshkrimi i saj sht madhshtor, atje sht fundi idshirave... pra, ku jan mendjet tona qe nuk mendojn? kemi qe nuk po marrimne konsiderate?Nse prfundimi qenka ne ket vend, ather fatkeqsit e te goditurve le te bhenme te lehta, le te knaqen te brengosurit dhe le te gzohen zemrat e te varfrve.Pra, o ju qe u ka goditur varfria dhe o ju qe jeni te sprovuar me fatkeqsi, vepronimire qe ta banoni xhennetin e All-llahut dhe ta keni ne fqinjsi At, te shenjte janemrat e Tij Paqja dhe shptimi qofte mbi ju pr at q duruat, sa i bukur qsht prfundimi n ket vend(Kuran).

Shkaku i tridhjete: Ne ju kemi bere juve popull (ummet)

mesatarMesatarja sht krkese e mendjes dhe e fes, nuk ka teprim e as mangsim, nukka ekstravagance e as lenie n asgj. Ai qe e dshiron lumturin duhet qe tirregulloje ndjenjat dhe entuziazmin e tij, le te jete mesatar ne gzimin dhe hidhrimie tij, knaqsin dhe mrzin e tij, ngase kalimi i kufinjve dhe teprimi ne raporteme ngjarjet sht padrejtsi pr veten e sa gj e bukur sht mesi.Ligji ka zbritur me peshoje, jeta sht ngritur ne drejtsi, ndrsa njeriu me irraskapitur sht ai qe i nnshtrohet epshit te vet dhe i dorzohet ndjenjave dheluhatjeve te tia ather kur atij i rendohen telashet dhe ti errsohen qoshet dhe tendezn ne zemrn e tij beteja te egra te urrejtjeve, kurtheve e mashtrimeve ngaseai jeton ne ndrra dhe iluzione, sa qe dikush prej tyre parafytyron se te gjith jan


22/22

kundr tij dhe se te tjert thurin komplot pr asgjsimin e tij, mbushet me cytje dhevesvese se bota po i rri ne prite dhe mu pr ket ai jeton ne re te zeza nga frika,brenga dhe mrzia.

Thashethemet dhe gnjeshtra jan te ndaluara me fe, te lira me natyrshmri dhe meto merren vetm ata qe jan te bankrotuar nga vlerat e gjalla dhe parimet hyjnore:do zhurme e konsiderojn se sht kundr tyre(Kuran). Ule zemrn tendene fronin e saj ngase e shumta e asaj ka i friksohet ajo nuk sht, para se tendodhe ajo ka friksohesh se do te ndodhe; konsideroi mundsit me te kqija epastaj prshtate veten tende qe ta pranoje at te keqe, me rast do te shptosh ngaprognozat zullumqare te cilat ta shqyejn zemrn para se te ndodhe ndodhia dhembetet sikurse fjala e te parit:

Sikurse thllza me kraht e saja te jete ngjiturpr mlin time nga te dridhurat e forta

Prandaj o ti i menur jepja do gjeje masn e saj e mos i zmadho ndodhit,qndrimet dhe problemet, por behu mesatar e mos shko pas iluzioneve te rrejshmedhe pas fatamorgans mashtruese. Dgjoje peshojn e dashuris dhe urrejtjes neHadidh: Duaje te dashurin tnd me nj mase, se ndoshta do t t jet iurrejturi yt ndonj dite dhe urreje te rrejturin tnd me nj mase se ndoshtandonj dite do te jete i dashuri yt. Ndodh qe All-llahu te beje midis jush

dhe midis atyre qe i armiqsuat dashuri, All-llahu sht i Gjithmundshm.All-llahu sht Fals dhe Mshirues(Kuran). Vrtete, shume prej friksimevedhe thashethemeve nuk jan vrtetsi, e q moti kane thne:

I thash zemrs sime: kur te qaset ty ndonj e papritur nga pikllimi eliminoje atnga vetja jote se me e shumta e friks sht e kota dhe gnjeshtra e saj

Prmbyllje

Prej ksaj fjale te shkruar kurrsesi nuk do te mund teprfitosh prderisa te mos prpiqesh ta praktikosh neveten tende, shtpin, punn dhe jetn tende qe tearrish nj jete shume me te bukur nga jeta te ciln ejeton, nj jete me te lumtur, me te kndshme e me temire nprmes se cils do te arrish jetn e amshueshme

e te qete ne xhennetet e Neimit O Zoti yn, na jep nevene ket bote te mira dhe ne boten tjetr te mira dhe ruajnga dnimi i zjarrit.(Kuran). I lartsuar sht zoti yt,Zoti i Lavdis nga ajo qe ata ia mveshin qofte mbi teDrguarit dhe i tere falnderimi qofte pr All-llahun,zotin e boteve.

tridhjete shkaqe per lumturi

Documents