TÜRK TELEKOM

Bugünkü Türk Telekom'un temeli 23

Ekim 1840 tarihinde Postahane-i

Amirane adıyla Sultan Abdülmecit

tarafından atıldı. O tarihten sonraki

tarihsel gelişim seyri ise şöyle:

İlk telgraf alma-çekme işleminin

başarıyla gerçekleştirilmesi üzerine ilk

telgraf hattının İstanbul-Edirne arasında

döşenmesine başlandı.

İstanbul Soğukçeşme'deki Posta ve Tel-

graf Nezareti binasıyla Yeni Cami'deki

postane arasında tek telli bir telefon

çekildi.

İlk manuel telefon santrali, İstanbul

Büyük Postane binasında 50 hatlık

olarak tesis edildi.

406 sayılı Telefon ve Telgraf Kanunu ile

yurdun her tarafında telefon tesis etme

ve iş le tme görevi PTT Genel

Müdürlüğü'ne verildi.

Türkiye'nin ilk otomatik telefon santrali,

2000 hatlık kapasiteyle Ankara'da

hizmete verildi.

Te k d e v r e l i i l k ş e h i r l e r a r a s ıhaberleşmesi Ankara-İstanbul arasındagerçekleştirildi.

Ankara-İstanbul arasında tesis edilen 2adet tek kanallı havai hat çoklayıcısistemi haberleşmede eskiye göre büyükkolaylık sağladı.

İlk otomatik teleks santrali kuruldu.

Antalya-Catania arasında toplam 480kanallı ilk denizaltı koaksiyel kablo-sunun hizmete verilmesiyle, çok kanallıyurtdışı haberleşmesi sağlandı.

İlk uydu haberleşme yer istasyonununhizmete verilmesiyle INTELSATüzerinden Atlantik bölgesi uyduları kul-lanılarak 13 ülke ile haberleşmesağlandı.

Şehirlerarası ve milletlerarasınaaçık ankesörler kurulmayabaşlandı.

Ankara, İstanbul, İzmir ve Adana illeriarasında elektronik mektup hizmetiverilmeye başlandı.

Bir sistem üzerinden çok sayıda köyüotomatik telefon şebekesine bağlayacakmulti access özel radyo link sistemi tesisedildi.

Türkiye'nin ilk sayısal telefon santrali,Ankara Kavaklıdere'de hizmete verildi.

Haberleşmede kanal kapasitesini artıranfiber optik kablo, ilk kez Ankara(Ulus)-Gölbaşı Uydu yer merkezi arasındayeraltında döşenerek 1310 nm dalgaboyunda 140 Mb/s'lik sistem hizmeteverildi.

İlk sayısal radyolink sistemi Ankara-İstanbul arasında hizmete verildi.

Mobil telefon, Ankara ve İstanbul'da;çağrı cihazları da Ankara, İstanbul veİzmir'de hizmete verildi.

9 Ağustos 1847

Temmuz 1881

3 Mayıs 1909

4 Şubat 1924

11 Eylül 1926

1 Eylül 1929

1940

Kasım 1973

6 Nisan 1976

23 Nisan 1979

Mart 1982

28 Haziran 1984

5 Temmuz 1984

18 Aralık 1984

10 Nisan 1985

Kasım 1985

23 Ekim 1986

35Mühendis Makina • Cilt : 48 Sayı: 571ve

Dosya

Postahane-i Amire binasının inşaatı (1903-1909)Posta ve Telgraf Nezareti Binası (Postahane-i Amire), 1903-1909Sirkeci, İstanbul

4 Mart 1987

15 Temmuz 1987

Aralık 1988

1989

21 Aralık 1990

24 Aralık 1990

1991

23 Şubat 1994

Nisan 1994

11 Ağustos 1994

1994

24 Nisan 1995

1996

1996

1996

12 Nisan 1996

10 Temmuz 1996

1996

7 Kasım 1996

Kasım 1996

1997

Nisan 1997

1997

1998

27 Nisan 1998

28 Ağustos 1998

Avrupa'da ilk olarak uydu sistemi

üzerinden video konferans ülkemizde

gerçekleştirildi.

İller arasına fiber optik kablo, ilk kez

Aydın-Denizli arasında havai olarak

döşendi.

İlk olarakAnkara, Çankaya'da Kablo TV

hizmeti verilmeye başlandı.

DPN modülleri kullanılarak ilk Paket

Anahtarlamalı Data Şebekesi olan

TURPAK kuruldu. Şebeke üzerinden

X.25, ITI, SNA servisleri verilmeye

başlandı.

Fransız Aerospatiale firması ile

"TÜRKSAT Mi l l i Habe r l e şme

Uyduları" sözleşmesi imzalandı.

E M O S 1

p r o j e s i y l e ,

İ t a l y a -

Yu n a n i s t a n -

T ü r k i y e -

Ortadoğu ara-

sında fiber optik

denizaltı kablosu

ü z e r i n d e n

haberleşme

sağlandı.

K ı r s a l a l a n

s a n t r a l l e r i n i n

t r a n s m i s y o n u n u

sağlamak üzere düşük kapasiteli

sayısal radyolink sistemleri servise

verilmeye başlandı.

Türkiye GSM teknolojisiyle tanıştı.

Haberleşmede sınır tanımayan GSM

ilk kez Ankara, İstanbul ve

İzmir'deki abonelerine hizmet

vermeye başladı.

Özel bir santralin (PABX) sağladığı tüm

özellikleri Ulusal Telefon Şebekesi

üzerinden sağlayan Centrex telefon

hizmeti verilmeye başlandı.

Türkiye'nin ilk uydusu TÜRKSAT

uzaya fırlatıldı.

TURMEOS-1 (Türkiye Marmara Ege

Optik Sistemi) ve TURCYOS (Türkiye-

Kuzey Kıbrıs Denizaltı Fiber Optik

Kablosu) hizmete verildi.

PTT'deki telekomünikasyon ve posta

hizmetlerinin birbirinden ayrılmasıyla

Türk TelekomünikasyonA.Ş. kuruldu.

Türkiye-İtalya-Ukrayna-Rusya'yı

kapsayan ITUR Denizaltı Fiber Optik

Kablo Sistemi servise verildi.

Türk Telekom abonelerinin ödemelerini

anlaşmalı bankalar, PTT merkezleri ve

Şirketin tahsilat merkez-

lerinden, on-line olarak

yapmalarına imkan sağlayan

Merkezi Tahsilat Sistemi

hizmete verildi.

P a s s p o r t m o d ü l l e r i n i n

ilavesiyle TURPAK şebekesi

üzerinden yüksek hızlı veri

iletimi sağlayabilen Frame

Relay ve ATM servisleri

devreye verildi.

Ses, veri ve görüntü iletim alt yapısını

teşkil eden, santraller arası bir

işaretleşme sistemi olan NO 7

Türkiye'ye “merhaba” dedi.

Türkiye'nin ikinci uydusu TÜRKSAT

1C uzaya fırlatıldı.

Türkiye Ulusal Internet Altyapı Ağı

(TURNET) hizmete verildi.

Türksat uydularını üreten Aeorspatiale

ve Türk Telekom ortaklığıyla kurulan

Eurasiasat ' in kuruluş anlaşması

imzalandı.

Yüksek hızlı veri iletimine olanak

sağlayan Frame Relay hizmeti devreye

sokuldu.

Türkiye'deki tüm üniversiteleri

TURPAK şebekesi üzerinden birbirine

bağlayan Ulusal Akademik Ağ

(ULAKNET) projesi hayata geçirildi.

Ses frekans kablosu şebekesinin daha

optimum bir şekilde kullanılması

amacıyla sayısal hat çoklayıcı

sistemlerin kullanımına başlandı.

KAFOS (Karadeniz Fiber Optik

Sistemi) ve TBL (Transbalkan Linki

Karasal Fiber Optik Sistemi)

hizmete verildi.

Peşin ödemeli kart, Küresel Kart

adıyla hizmete verildi.

GSM lisansı, 25 yıllığına Turkcell

ve Telsim şirketlerine devredildi.

İnternet erişimini Türkiye geneline

yaymak, hızlı ve kaliteli hizmet

36 Mühendis Makina • Cilt : 48 Sayı: 571ve

Dosya

Santral Memurları

İlkm

an

ue

l te

lefo

n

sunabilmek amacıyla yeni adıyla

TTNetwork eski adıyla TTNet ulusal

internet alt yapı ağına ilişkin sözleşme

imzalandı.

Klasik telefon ve diğer darbantlı

servislerin verilmesi için, santralden

saha dolabına kadar tesis edilen fiber

optik kablo üzerinden çalışan erişim

çoklayıcı sistemlerin kullanımına

başlandı.

Lokal santrale kablosuz erişim sağlayan

KTS (Kablosuz Telefon Sistemi)

sistemleri servise verilmeye başlandı.

Şirketin operatör aracılığı ile verdiği

115, 121, 122, 123, 126, 131, 163 vb.

hizmetler sesli yanıt sistemi üzerinden

verilmeye başlandı.

Kablo TV üzerinden kablo internet

uygulamaları başlatıldı.

Türk Telekom, 23948 sayılı Resmi

Gazetede yayımlanan 4502 sayılı Kanun

ile KYT statüsünden çıkarılarak özel

hukuk hükümlerine tabi anonim şirket

oldu.

Altyapısı şirketçe sağlanan Türkiye

çapındaki saymanlıkların günlük

çalışmalarının bilgisayar yardımıyla

yapılması ve devlet hesaplarının günlük

ola rak iz lenebi lmes i amacıy la

oluşturulan SAY2000 Projesi ülke

genelinde uygulamaya konuldu.

Türk Telekom ve Alcatel ortaklığı ile

kuru lan EURASIASAT ş i rke t i

tarafından yaptırılan TÜRKSAT 2A

uydusu Güney Amerika'daki Kourou

Üssü'nden uzaya fırlatıldı.

Sabit telefonlardan CLIP (arayan

numaranın görülmesi) ve CLIR (arayan

numaranın görülmemesi) özelliği

hizmete verildi.

İl Milli Eğitim müdürlüklerinin

çalışmalarının bilgisayar ortamında

yapılması ve internet erişimlerinin

sağlanması için İLSİS Projesi hayata

geçirildi.

Yalova ve Balıkesir İl Telekom

Müdürlükleri'nde Toplam Kalite Yöne-

timi (TKY) pilot proje uygulamaları

başlatıldı.

Şirket, Uluslararası Telekomünikasyon

Birliği'ne (ITU) ve işletmeci şirket

olarak, sektör bazında Radyoko-

münikasyon ITU-R, Standardizasyon

ITU-T, Geliştirme ITU-D kuruluşlarına

üye oldu.

Altyapısı Şirket tarafından sağlanan

nüfus işlemlerinin bilgisayar ortamında

yapılması için oluşturulan MERNİS

Projesi uygulamaya konuldu.

SDH (Synchronous Digital Hierarchy)

tabanlı sayısal radyo sistemleri servise

verilmeye başlandı.

Deneme amaçlı ilk Metro Ethernet

uygulamaları başlatıldı.

42500 okulun ADSL hizmeti ile

internete bağlanması için Milli Eğitim

Bakanlığı ile ortak proje başlatıldı.

Türk Telekom'un GSM Operatörü

Aycell ile İŞ-TİM 'in birleşmesi sonucu

kurulan TT&TİM İletişim Hizmetleri

A.Ş., "Avea İletişim Hizmetleri A.Ş."

ticari unvanı ile 19 Şubat 2004 tarihinde

resmen kuruldu.

Telekomünikasyon Kurumu Tarafından

UMTH'ye yönel ik 2.Tip Tele-

komünikasyon Lisansları verilmeye

baş l and ı . UMTH

konusunda lisans

alan firmalar ile

şirket arasında "C

Tipi UMTH'ye

ilişkin Arabağlantı

Sözeşmesi" im-

zalanmaya baş-

landı.

İstanbul Türkiye

ve Katanya

( İ t a l y a )

arasındaki

M E D -

Şubat 1999

Temmuz 1999

2000

2000

29 Ocak 2000

Kasım 2000

11 Ocak 2001

Mayıs 2001

Haziran 2001

2002

1 Şubat 2002

Mart 2002

Nisan 2003

Ekim 2003

Aralık 2003

2004

17 Mayıs 2004

18 Mayıs 2004

Ilk radyo

İlktelgraf

Dosya

37Mühendis Makina • Cilt : 48 Sayı: 571ve

TÜRK Denizaltı Fiber Optik Kablo

Sistemi hizmete verildi.

TTkart olarak adlandırılan Ön Ödemeli

Kart hizmete sunuldu.

Bilinmeyen Numaralar Hizmetinin yanı

sıra danışma ve katma değerli hizmet-

lerin verilmesi planlanan Operatörlü

Çağrı Merkezi hizmete sunuldu.

Türk Telekom'un ulusal ve uluslararası

uydu haberleşmesiyle ilgili tüm hak ve

sorumlulukları, 16.06.2004 tarih ve

5189 sayılı Yasa ile kurulan Türksat

Uydu Haberleşme ve İşletme Anonim

Şirketi'ne (TürksatA.Ş.) devredildi.

Yalova ve Balıkesir İl Telekom

Müdürlükleri ISO 9001:2000 Kalite

Yönetim Sistemi belgesi aldı.

Türksat Uydu Haberleşme ve İşletme

Anonim Şirketi (Türksat A.Ş.) kuruldu.

Türk Telekom'dan ayrı bir şirket olarak

faaliyetine başladı.

Kamu ve özel kuruluşların internet veri

merkezi ihtiyaçlarının karşılanması

amacıyla, Web Hosting, Mail Hosting

ve Co-location gibi katma değerli

IDC hizmetlerinin verile-

bileceği TTIDC kuruldu.

Resmi kurum ve

kuruluşlar i le

k u r u m s a l müşte

r i l e r i n y u r t çapındaki

b i r i m l e r i n i n noktadan nokta-

ya data transferlerini sağlamak için

noktadan noktaya DSL hizmetleri

verilmeye başlandı.

Turpak şebekesinden yüksek hızlı

Frame Relay ve ATM hizmetleri tüm

illerde verilir hale getirildi.

2005/8409 sayılı Bakanlar Kurulu

Kararı ile T.C. e-Devlet Kapısı'nın

kurulması görev ve sorumluluğu Türk

Telekom'a verildi.

TTwinet- kablosuz internet servisi

hotspot olarak isimlendirilen (oteller,

havaalanları, alışveriş merkezleri,

kafeler, restaurantlar, fuar merkezleri,

üniversiteler vb.) 160 yerde hizmete

verildi.

Türk Telekom'un özelleştirilmesi

çalışmaları tamamlanarak, yüzde 55'i

Oger Ortak Girişim Grubu'na dev-

redildi.

PTT'nin parçalanmasından doğan

TT'nin en önemli özelliklerinden biri, ilk

yatırım maliyetlerinin yüksek oluşu ve

bir bölgede birden fazla hizmet ağı

k u r m a n ı n e k o n o m i k

o l m a m a s ı .

T T ' n i n

yeniden

kuruluş

ma- liyeti

2 0 0

milyar

d o l a r a

ulaşıyor.

TT'nin 850 işyeri, 3 bin bayisi,

3;5 milyon kilometreyi bulan bakır

kablo şebekesi, 100 bin km F/O kablo,

Haziran 2004 itibarıyla 19 milyon sabit

hat abonesi ve 21 milyon sabit hat

kapasitesi, 500 bin ADSL ağı (network),

yüzde 100 sayısallaşma oranı, sabit hat

penetrasyonu yüzde 26.

TT'nin mobil telefon pazarında yüzde 15

piyasa payına karşılık gelen yaklaşık 5

milyon aboneye sahip Avea'da yüzde 40

hissesi bulunuyor.

Türk Telekom, hisselerinin tamamı

H a z i n e ' y e a i t i k e n , B a k a n l a r

Kurulu'nun 25.07.2005 tarih ve

2 0 0 5 / 9 1 4 6 s a y ı l ı “ T ü r k

Telekomünikasyon Anonim Şirketi'nin

(Türk Telekom) %55 Oranındaki

Hissesinin Blok Olarak Satışına İlişkin

Nihai Devir İşlemlerine Dair Karar'ın

Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar”

uyarınca, yüzde 55 oranındaki hissesi

blok satış yöntemiyle 6.55 milyar dolar

karşılığında uğradığı suikast sonucu

öldürülen eski Lübnan Başbakanı Refik

Hariri'nin ailesine ait olan Oger

Telecom'a satıldı. Oger Telekom,

azınlık ortağı olarak Telecom İtalya,

işbirliği ortağı olarak da BT Group

P L C ' n i n u l u s l a r a r a s ı

danışmanlık kolu olan BT

Telconsult'u içine alan bir

konsorsiyum kurdu.

Kamu Emekçileri Sendikası

Konfederasyonu'na (KESK) bağlı

Basın Yayın ve İletişim Emekçileri Sen-

dikası (Haber-Sen), Türk Telekom'un

yüzde 55 oranındaki hissesinin blok

satışına ilişkin 1 Temmuz 2005 tarihli

kararın iptali istemiyle Danıştay'da dava

açtı. Ancak; 9 Temmuz 2007 tarihinde

davayı esastan sonuçlandıran Danıştay

13 . Dai res i , Türk Telekom'un

özelleştirilmesi kararının iptal istemini

oybirliğiyle reddetti. Haber-Sen, 11

Temmuz 2007 tarihinde Makina

Mühendisleri Odası ve Elektrik

Mühendisleri Odası ile birlikte yaptığı

ortak basın açıklamasında, Danıştay 13.

Dairesi'nin verdiği ret kararına karşı,

temyiz başvurusunda bulunacağını

açıkladı. Haber-Sen, kamu yararının

ihlal edildiği, devlet tekeli yerine özel

tekel in yarat ı ldığı ve devlet in

milyarlarca dolarlık gelirden mahrum

bırakıldığı gerekçesiyle Danıştay’da

dava açmıştı.

Haziran 2004

2004

2004

Haziran 2004

22 Temmuz 2004

2004

2004

2004

25 Ocak 2005

Şubat 2005

14 Kasım 2005

MENKUL KIYMETLER

İŞTİRAKLER

ÖZELLEŞTİRME

SÜRECİ

TÜRKSA

T

Dosya

38 Mühendis Makina • Cilt : 48 Sayı: 571ve