Tro homa

R., maljuna sinjoro el la soeieto de finanzistojvizitis Dr. F., junan seieneiston. Post kelkmomentababilado pri malgravaj aferoj, R. rimarkis: "Ni uzasdomajn robotojn jam iom da tempo, sed ~e tio mi nesentas tute bone. Robotoj sendube estas bonato, sed mimin tarnen demandas, ~ oni ilin ne plu povusplibonigi."

"Cu vi eble povas diri al mi pli konkrete, kial viestas malkontenta pri ili?" demandis Dr. F. "~ar milaboras je tiu kampo, via opinio estus tre valora pormi .,t

"Mi volas diri ~in senhezite: La robotoj simpleestas enuiga! Mi ne povas nei, ke ili estas treegelerta kaj faras iliajn laborojn tre ekzakte. Sed kionajn vi diras al ili, ~iam la respondo estas: 'Mi a~daskaj obeas', kaj la labore estos farita kiel ordonita -preeize kaj mekanike. Mi seias, ke mi estu dankema porla eltrova'j'ojde la seieneo, kiuj ebligis tion, sedtarnentio tedegas min!"

R. supozis, ke la seieneisto nun kritikus lin, keli postulus neebla1on; anstata~e Dr. F. respondis kunkonsenta kapjeso.

"Mi tute povas kompreni viajn sentojn. Por diri laveron, jam anta~ kelka tempo mi anta~diris tiun speeonda reago."

"Mirigas min, atrdi tion de fakulo por robotoj. 'C'uvi iel prilaboras la solvon de tiu probierno?"

"Yes. Fakte mi antatl mallonga tempo finproduktiseksperimentan roboton, al kiu mi per edukadoalproprigis homajn eeojn."

"Per edukado?" R. surprizite demandis. "Mi -gis nunneniam spertis, ke iu edukus roboton! Kion vi inteneasdiri per tio?"

""(;'isla nuna tempo", deklaris F., "oni donas alrobotoj dum la produktado eertan bazan repertuaron,kaj poste ili ne plu povas akiri iun ajn plian seion,kiu superas la limigitan dimension, neeesata de ilialaboro. Tial ili agas tiel preeize kaj mekanike. Sedtiu nova roboto estas tute alia. t;'ihavas multe pligrandan kapableeon por lernado. Por tiel diri, miforsendis ~in en vivan medion al tute normalaj homoj.Tiu tipo da roboto do havos eertajn ankora~ ne ekzaktedetermineblajn avantag'ojnkompare al anta~aj robotoj."

"Tiun mi a~etos! Vi donis al -gi iometo da humaneeo.Kiel -gido progresas?"

Ausgabe 1993/2 Seite 2

"Mi ne povasscias. Gi nurkelktempe volasfunkcias."

R. rekti'~Jis,kiam li atrdis tion. "Cu vi eblepermesus, ke mi uzas gin ~e mi?" li demandis. "Mianka't:tdonos al vi kompletan raporton pri tio, kiaestas la sento, interrilati kun ~i. Mi jam estas tutemalsana de enuo, katlzita de tiuj robotoj de la tipo'simpla sed lojala', kiujn mi nun havas. Iu dan~ero jane ekzistas, ~u ne?"

"Pri tio.vi nenion devas timi. -Gi estas konstruitatiel, ke-gi' sub neniuj cirkonstancoj dama~os homon.Sed kiun karakteron gi lernis, rigardante la homojndum sia instrui~o, a~ kiel gi nun funkeios, pri tio mihavas nenion da imago."

"Tio ja igas la aferon tiel interesiga! Luu gin almi, mi petas. Mi pagos al vi ~iun prezon."

R. estis tre obstina. Dr. F. fine devis cedi, kajR. kondukis la roboton al lia hejmo.

"Nu", li diris, falante en lian fotelon."Kion mi povas fari por vi?" demandis la roboto."Hm", diris R. "Ankatf ne grave alia 01 la antatfa

ekzemplero. Sed kia ajn, mi unue deziras ion trinki.Alportu Bluan Novan Koktelon! Se vi ne scias, kiel onikomponas tiun, legu en la libro, kiu staras sur labretaro!"

Doma roboto de la malnova speco estuslaboron tuj, sed tiu ~i restis staranta kie

"He!" kriegis R. "Nu kio? ~u vi ne povaskoktelon?"

"Certe mi povas komponi -gin!" respondis la roboton."Sed vi ne trinku alkohola1"ojn.Tio ne ta~gas por viasanG kaj povas ege dama~i vian cerbon kaj digestanaparaton."

"Vi ne zorgu pri tio! Se mia stomako ne plufunkeios, mi prenos pilolon."

"Sed por kio? Pli bone klopodu, ~esi la drinkadon.Kondi~e nur, ke vi ne havas fortan volon kaj insistospri via ordono, tiam mi certe komponos..."

"Bone, bone, mi komprenis. Mi anka~ ne plu havasemon al tio. Pli malfrue mi mem miksos trinkaton pormi. Anstata~e ni nun faros ekskurson tra la kamparo.V:L.~oforos."

~~~malgra~ tiu ordono la roboto ne formovis de sialoko, kaj R. postulis klarigon de gi.

"Dum lasta tempo", respondis la roboto, "kreskegisla nombro da trafikaj akcidentoj. Kvankam la homoj

diri tion al vi, ~ar mi mem tion nehodiah" revenis de gia instruigo. Mihavi gin ~i tie, por rigardi, kiel gi

farinta lagi estis.komponi la

Ausgabe 1993/2 Seite 3

povus veturi tute sekure, se ili nur lasus ~ofori ninrobotojn, kelkaj insistas, stiri mem, kaj tiuj tiamka~zas la akcidentojn. Se iu de tiuj pu~igos al vi, vimortos! Estas pli sekura, resti hejme. Se vi volasvidi iom da kamparo, funkciigu vian tridimensiankoloran televidon. Se vi volas spiri fre~an aeron,konforme algustigu vian klimatizilon. Sed se estasindiferenta al vi, cu vi havos akcidenton a~ ne, kajvi insistos pri la ekskurso, mi kompreneble obeos vianordonon. Por mi ja estas egala; mi ~iukaze estasnevundebla, kio ajn okazos."

"Mi ja devas diri, ke vi havas manieron, revi prila plej malbono!" R. diris. "La emon al la ekskurso miperdis. Mi pli volonte iras por dormi, kaj viintertempe tapetos nove tiun ~ambron."

"Se vi volas tapeti nove", diris la roboto, "tiamvi ankora~ iom atendu. Tre balda~ sur merkato aperostute nova speco da tapetoj, kiuj estos pli bonaj kajpli facile flegeblaj 01 la ~isnunaj, krome eliminantajbruon kaj pli multkoloraj kaj ~uste en ~iu rilato pli

bonaj. Estus terura mal~aremo, instali nun novajntapetojn, nur por anstatauigi ilin per tiuj novaj jampost mallonga tempo."

"Pri mono ne zorgu!""Do bone. Se vi ordonos tion, tute konscianta, ke

vi per tio fortetos monon. ..""Bone, bone! Mi kapitulacas. Iru tien kaj ripozu!"

R. ne plu klopodis, uzi la roboton. Por kontroli laaferon pri la tapeto, li alvokis produktiston detapetoj, sed fakte estis tiel, kiel la roboto estisdirinta: La nova tapete estis aperonta balda~ surmerkato.

Je la sekvinta tage R.laboratorio de Dr. F.

"Nu, kion vi opiniassciencisto.

Ne ekzistas dubo, ke tiu roboto havas pli da homajtrajtoj 01 la anta~aj. Vere dirata, ~i e~ estas trohoma! Kiun ajn ordonon vi donas al gi, ~i reagas perbonaj konsiloj - tio dama~as vian sanon a~ estas trodanqera atlestas kiel fortetata mono. Tio ja montrasveran sindedi~on por gia majstro; sed alie ~i tialpreska~ ne estas uzebla. Kiam vi sendis ~in alinstruig'o de homaj agmanieroj, gi ~ajne prenis emon,fari predikojn!"

"Sed mi ne sendis gin ien, kie oni tre ~atusmoralajn predikojn."

rekondukis la roboton al la

priA.gl?" demandis la

Ausgabe 1993/2 Seite 4

"Nu, sed tiel estas. Vi provu esplori la aferon."Dr. F. enpensi'SJinte gratis sian kapon kaj profunde

ekzamenis la roboton. Tio da~ris iom da tempo, sed R.estis scivolema pri la rezulto kaj atendis.

"Tio do estas!" fine deklaris Dr. F. "Sendube tiu

roboto kontra~e al la anta~aj ekzempleroj havas veranhomsimilan karakteron. !"

"Tion mi ja diris al vi, sed kial -gi havas tiunemon por predikado?"

"Tio ne estas predikado!""Kio estas do?"

"Estas la kapableco,pro pu ra mallaboremo."

trovi bonta~gajn pretekstojn -

-------------------------------------------------

Sur foirplaco de eta urbo vojaganta komizo la~degis

sian "eliksiron por vivo": "Mi ~iut~e nur prenas ununkuleron da tiu, kaj intertempe mi agas 300 jaroj." Laimpresitaj spektantoj ekis a~eti la boteletojn kun lamirinda trinkato, kiuj estis eldonataj de asistanto,eta knabo. Komercisto, kiu volis senmaskigi laA . A . A Acarlatanon, demandl.s la knabon: "Cu Vl.a cefo vere agas300 jaroj?"

Senhezite la etulo respondis: "Mi ne ekzakte scias.Mi nur laboras ~e li ek de 90 jaroj."

En librovendejo demandis sinjoro: ,,~u vi havas lalibron: 'Kiel mi restas estro en mia propra hejmo?'"

Vendistino: "Fabelaj libro vi trovos en la unuaAetago!"

Lerneja buso en sudafriko: La blankaj infanoj sidasanta~e kaj kverelas kun la nigraj, kiuj sidasmalantart'e.Kiam sufi~as la afera'Co al la ~oforo, liigas eliri ~iujn kaj proponas: "Ne plu ekzistasnigruloj kaj blankuloj, ni imagu, ke ni ~iuj estasverdaj ." La infanoj estas entuziasmigataj, nigrulojkaj blankuloj brakumas unu la alian. "Dank' al Dio",diras la ~oforo, "nun vi rajtas eniri denove. La heleverdaj antat'en,la malhele verdaj malantatfen."

"Pa~o", diras la kvinjara~a Barbara, "mi hierab'enlitigante petis mian gardangelon, ke li gardu min destultaJ'oj!" - "Yes, mia etulo, mi ati'distion!" - "Line sukcesis, panjo!"

Ausgabe 1993/2 SeileS