tsus aldalt, eh barih emegteichuud

45
ЭХ БАРИХЫН ЯАРАЛТАЙ ТУСЛАМЖ 2014 ОН

Upload: sosoo-byambaa

Post on 21-Jun-2015

4.803 views

Category:

Health & Medicine


1 download

DESCRIPTION

Surgaltiin material

TRANSCRIPT

Page 1: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

ЭХ БАРИХЫН ЯАРАЛТАЙ ТУСЛАМЖ

2014 ОН

Page 2: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Жирэмсний эрт үеийн цус алдалт (үр хөндөлт, умайн гаднах жирэмсэн, цулцант хураа )

Жирэмсний хожуу үеийн болон төрөх үеийн цус алдалт (ихэс түрүүлэлт, ихэс ховхрох, умайн урагдал )

Төрсний дараах цус алдалт (умайн урагдал, умайн сулрал, төрөх замын гэмтэл, ихэс түдэх, ихэсийн хэсэг үлдэх )

Дайрлага

Page 3: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Халдвар (халдварлагдсан зулбалт, УОШ-ий хальсны үрэвсэл, умайн үрэвсэл, бөөрний үрэвсэл)

Гэмтэл (Үр хөндөлтийн үеийн умайн, гэдэсний гэмтэл, умайн урагдал, төрөх замын гэмтэл)

Дайрлага

Page 4: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Арьс салст цайх (зовхи, амны эргэн тойронд, алга цайх)

Арьс хүйтэн, хүйтэн хөлс гарах Амьсгал хурдсах (1 хоромд 30-с олон) Судасны цохилт түргэсэх, сул тэмтрэгдэх

(110-с олон ) Баримжаа алдах, ухаангүй болох Шээсний гарц багасах ( цагт 30 мл-с бага)

Шинж тэмдэг

Page 5: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Бүх бололцоог дайчлан хойшлуулшгүй арга хэмжээ авна.

Амин үзүүлэлтийг хянана. (судасны цохилт, артерийн даралт, амьсгал, халуун)

Ухаангүй байвал хажуугаар нь хэвтүүлнэ. Дулаан байлгана. Толгойг өндөрлөхгүй байна. Хөл гарыг өргөх, орны хөлийг өндөрлөх

Яаралтай тусламж

Page 6: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Дайрлагын үед эмэгтэйд уулгаж шингэн нөхөхгүй

Санамж

Page 7: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Хамрын гуурс, хошуувчаар хүчилтөрөгч өгнө. (1 мин-д 6-8 литр )

Шингэн сэлбэж эхлэхэд аль болох том бүдүүн зүү (16 G ) , систем хэрэглэх шаардлагатай

1 литр (Рингерийн, физиологийн уусмал ) шингэнг 15-20 мин дотор хурдан урсгаж сэлбэнэ.

Алдсан шингэнээс илүү их байж шингэний алдагдлыг нөхнө. (2-3 дахин)

Өвөрмөц тусламж

Page 8: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Жирэмсний эхний 22 д/х-ийн дотор үтрээгээр цус гарахыг жирэмсний эрт үеийн цус алдалт гэнэ.

Оношлогоо

Page 9: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Биений юм саатсан Доош бага зэрэг цус гарч байгаа Хэвлийн доогуур бага зэрэг өвдөх Тулгамдсан зулбалтАрга хэмжээ:

- Ихэвчлэн эмийн эмчилгээ шаардлагагүй -Бэлгийн харьцаа, хүчилсэн үйл

ажиллагаанаас зайлсхийх

Оношлогоо арга хэмжээ

Page 10: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Биений юм саатсан Биеийн байдал сул Хэвлийн өвдөлттэй Умайн гаднах жирэмсэн Арга хэмжээ : Яаралтай эмнэлэгт хүргэх

Оношлогоо авах арга хэмжээ

Page 11: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Биений юм саатсан Хэвлийн доогуур базлалттай өвдөлттэй Доош эд төст зүйл , бүлэнтэй цус гарах Бүрэн, бүрэн биш зулбалт Арга хэмжээ : - Доош гарсан эд, үр хөврөл, ургийн хэсгийг

тусгай саванд авна.- Эмнэлэгт яаралтай хүргэнэ.

Оношлогоо авах арга хэмжээ

Page 12: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Ялган оношлогоо - Үр хөврөл аяндаа зулбах - Өндгөвчийн уйланхай - Бага аарцгийн хурц үрэвсэлт өвчин - Пиосальпингит

Умайн гаднах жирэмсэн

Page 13: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Сарын тэмдэг саатах Цус, шээсэнд ХГ үзэх Хэт авиан шинжилгээ Өвдөлт Гемодинамикийн өөрчлөлт

Оношлох

Page 14: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Жирэмсний 22 д/х-оос хойш үтрээгээр цус алдах

Хэвлийгээр өвдөх Ургийн хөдөлгөөн цөөрөх, хөдлөхгүй болох Хэвийн байрласан ихэс цагаас урьдаж

ховхрохАрга хэмжээ: Эмнэлэгт яаралтай хүргэх

Хожуу хугацааны цус алдалт

Page 15: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Гэмтэл УОШ ихдэх, багадах Нэг амнион бүрхүүлтэй ихэр жирэмсэн Ихэс дор байрлах Жирэмсний хожуу хордлого Артерийн даралт ихсэлт Умайн гажиг хөгжил

Шалтгаан

Page 16: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Үтрээнээс цус алдана. Хэвлийгээр хүчтэй өвдөнө. Умайн хэлбэр өөрчлөгдөнө Ургийн хөдөлгөөн ихсэж, аажим цөөрнө. Шокийн шинж илрэнэ.

Эмнэл зүй

Page 17: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Ариун цэврийн хэрэглэл 5 минутын дотор нэвтэрч байвал их хэмжээний цус алдалт гэж үзнэ

Биеийн жингийн 0,5% , 500 мл-ээс их хэмжээний цус гарвал эмгэг цус алдалт гэж үзнэ.

Page 18: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Үтрээгээр цус гарна Умай базлалтгүй Жирэмсний тээлтийн хугацаанд үе үе цус гарч

байсан өгүүлэмжтэй Ихэс түрүүлэлт Арга хэмжээ: Яаралтай эмнэлэгт хүргэнэ

Хожуу хугацааны цус алдалт

Page 19: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Олон удаа үр хөндүүлж, зулбаж байсан Төрсний дараа эндометритээр өвдсөн Олон төрсөн Субмукозная миома Умайн гажиг хөгжил, дутуу хөгжил

Шалтгаан

Page 20: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

27 -28 долоо хоногтойгоос үтрээгээр цус үе үе гарна.

Ургийн буруу байрлал тохиолдоно. Ургийн түрүүлсэн хэсэг дээр тэмтрэгдэнэ. Умайн ёроол харьцангуй өндөр

Эмнэл зүй

Page 21: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Хэвлийн доогуур өвдөх Даралт гэнэт унах Хоолонд дургүй болох ХалуурсанХалдвар , үжил Арга хэмжээ: Эмнэлэгт яаралтай хүргэх

Үр хөндөлтийн хүндрэл

Page 22: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Хэвлийн доогуур өвдөх Даралт гэнэт унах Хэвлий цардайх, булчин чангарах Дотор эвгүй оргих, бөөлжих Умай, үтрээ, давсаг гэмтэх Арга хэмжээ: Эмнэлэгт яаралтай хүргэх

Үр хөндөлтийн хүндрэл

Page 23: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Төрсний дараа 24 цагийн дотор үтрээгээр цус алдахыг эрт үеийн цус алдалт гэнэ.

Төрснөөс хойш 24 цагаас хойш хугацаанд цус алдахыг хожуу цус алдалт гэнэ.

Цус алдалт аажмаар үргэлжилж гарах, цус ихээр алдахад тусламжийг яаралтай эрт тууштай эхлэх нь чухал.

Төрсний дараах үеийн цус алдалт

Page 24: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Олон төрсөн Ахимаг насны төрөлт УОШ ихдэл Ихэр жирэмслэлт Урьд нь цус алдаж байсан. Манас таталт Төрөх хүчний сулрал СЦТБХШ

Шалтгаан (эрт )

Page 25: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Гарах цусны хэмжээ Умайн болон төрөх замын замын урагдал Ихэс түдэх , ихэсийн хэсэг үлдэх Алдсан цусны бодит хэмжээ эмчийн

тооцоолсноос 2 дахин их байдаг.

Эмнэл зүй

Page 26: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Цэлмэн бүрхүүл, хальсны үрэвсэл Умайн салст бүрхэвчийн үрэвсэл Үжлийн шалтгаантай коагулопати Ихэсийн ургацаг Умайн хавдартай төрөлт

Шалтгаан (хожуу )

Page 27: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Бүх бололцоог дайчлан хойшлуулшгүй арга хэмжээ авна.

Амин үзүүлэлтүүдийг үнэлнэ. Дайрлагатай байвал эмчилгээ яаралтай

эхэлнэ. Умайд цус болон бүлэн хурснаас умайн

агшилт сулрах учир умайд иллэг хийнэ.

Арга хэмжээ

Page 28: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Окситоцин 10 нэгжээр булчинд тарина. Судсаар шингэн сэлбэнэ. Давсагт шээлгүүр тавина. Ихэс гарсан бол бүрэн бүтэн байдлыг шалгана.

Арга хэмжээ

Page 29: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Ихэс саатахад цус алдахгүй байж болно. Ихэсийг гаргахад хүйнээс татна. Хэрэв ихэс салахгүй бол окситоцин 10

нэгжээр тарина. Умайн ёроолд дарах, хүйнээс хүчтэй татахыг

хориглоно. Эргометрин тарихгүй.

Ихэс саатах

Page 30: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Хожуу цус алдах, цус алдалт удаан хугацаагаар үргэлжлэх нь умайн булчингийн үрэвслийн шинж тэмдэг юм.

Яаралтай эмнэлэгт хүргэнэ.

Төрсний дараах хожуу цус алдалт

Page 31: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Жирэмсэн эсвэл, дөнгөж төрсөн эмэгтэйн нүд бүрэлзэнэ, толгой хүчтэй өвдөнө.

Жирэмсэн эсвэл, дөнгөж төрсөн эмэгтэй татна эсвэл ухаан алдана.

Жирэмсэн эмэгтэйн артерийн даралт ихсэнэ.

Артерийн даралт ихсэх, ухаан алдах, татах, нүд бүрэлзэх, толгой өвдөх

Page 32: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Эмэгтэй ухаангүй эсвэл таталттай байвал бүх бололцоог дайчлан, хойшлуулшгүй арга хэмжээг авна.

Судасны лугшилт, артерийн даралт, амьсгал, халууныг үзнэ.

Ерөнхий зарчим

Page 33: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Амьсгалахгүй байвал: ◦ Амьсгалын замыг шалгах, шаардлагатай бол

интубаци тавина.◦ Амбу хүүдийгээр 1 хоромд 4-6 литр хүчилтөрөгч өгнө.

Амьсгалж байвал:◦ Хошуувч маск эсвэл хамрын гуурсаар 1 хоромд 4-6

литр хүчилтөрөгч өгнө.

Ерөнхий зарчим

Page 34: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Эмэгтэй ухаангүй байвал- Амьсгалын зам, судасны лугшилт , артерийн даралт, халууныг шалгана.

- Зүүн хажуугаар нь хэвтүүлнэ. - Хүзүүний хөшилтийг шалгана.

Ерөнхий зарчим

Page 35: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Таталттай байвал: - Цус, бөөлжис болон шүүрлийн шингэнээр

бөглөрөх эрсдэлийг багасгахын тулд зүүн хажуугаар нь хэвтүүлнэ.

- Унаж гэмтэхээс хамгаална. Гэхдээ хүчээр барьж тогтоох, хүлж боох, оролдлого хийж болохгүй

Ерөнхий зарчим

Page 36: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Манас таталт гэж оношлогдвол магни сульфатыг цохилтын тунгаар таталтын эсрэг, дахин татахаас сэргийлж хийнэ.

Ухаан алдсан шалтгаан тодорхойгүй байвал манас таталтын эсрэг эмчилгээ хийж эмнэлэгт хүргэнэ.

Page 37: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Жирэмсний 20 д/х-оос хойш хугацаанд артерийн даралт ихсэх, шээсээр уураг ялгарах, хавагнахыг жирэмсний хожуу хордлого гэнэ.

Артерийн даралт ихсэлт

Page 38: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Жирэмсний 20 д/х-с хойш сулралын даралт 90-110 мм муб

Шээсэнд ялгарах уураг 2+ ба түүнээс их Преэклампси хөнгөн хэлбэр Арга хэмжээ: Өрх, эмэгтэйчүүдийн эмчийн хяналтанд

Тодорхойлолт

Page 39: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Жирэмсний 20 д/х-оос хойш хугацаанд сулралын даралт 110 мм муб-аас өндөр

Шээсэнд ялгарах уураг 3+ түүнээс их Рефлексүүд ихсэх Толгой хүчтэй өвдөх / өвдөлт намдаах эмэнд

намдахгүй, давтамж ихсэх/

Тодорхойлолт

Page 40: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Нүд бүрэлзэх Шээсний гарц багасах/ хоногт 400мл-с бага/ Аюулхайд өвдөх, дотор муухай оргих,

заримдаа бөөлжих Преэклампси хүнд хэлбэр

Page 41: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Цохилтын тун :◦ Магни сульфат 25%-ийн 16 мл /4гр/ 5 минутын

туршид судсаар хийнэ.◦ Магни сульфат 25%-ийн 20 мл + Лидокайн 2%-ийн 1

мл уусмалтай хольж 2 өгзөгний булчинд гүн тарина.

Таталтын эсрэг, таталтаас сэргийлэх

Page 42: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Цохилтын тун: ◦ Диазепам 10 мг-аар 2 минутаас дээш хугацаанд

аажим тарина. ◦ Таталт дахивал цохилтын тунг давтана.

Таталтын эсрэг, таталтаас сэргийлэх

Page 43: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Дараах тохиолдолд эмчилгээг зогсооно.◦ Амьсгал 1 минутанд 16-с цөөн◦ Тойгны рефлекс илрэхгүй болсон◦ Шээсний гарц цагт 25 мл-ээс бага байвал

Анхаарах

Page 44: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

Хэвлийгээр базалж өвдөх / 10 минутанд 3-аас олон удаа, 20 секундээс удаан үргэлжлэх/

Өвдөлтийг дагалдаад цусны хольц бүхий салиархаг ялгадас гарах

Гэнэт их хэмжээний шингэн гарч болно

Төрөлт

Page 45: Tsus aldalt, eh barih emegteichuud

АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАНД БАЯРЛАЛАА