tự ôn tập kiến thức ngữ văn 9 - ôn thi vào 10

Upload: trinhdangki

Post on 03-Apr-2018

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    1/167

    TM TT KIN THC

    NG VN 9

    ( Ti liu n thi vo lp 10 )

    Mc lc

    1

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    2/167

    STT Ni dung Trang01 Ni dung n tp vn hc Trung i02 Ngi con gi Nam Xng03 Chuyn c trong ph cha Trnh04 Hong L Nht thng ch05 Truyn Kiu06 Lc Vn Tin07 Ni dung n tp th hin i Vit Nam08 ng ch09 Bi th v tiu i xe khng knh10 on thuyn nh c11 Bp la12 nh trng13 Con c14 Ma xun nho nh

    15 Ving lng Bc16 Sang thu17 Ni vi con18 Ni dung n tp truyn hin i19 Lng20 Lng l Sa Pa21 Chic lc ng22 Nhng ngi sao xa xi23 Bn qu

    Phn I: Ni dung n tp vn hc trung iBng h thng cc tc gi, tc phm vn hc trung i hc

    lp 9

    TT Tn on

    trch

    Tn tc gi Ni dung ch yu Ngh thut ch

    yu1 Chuyn ng-

    i con gi

    Nam Xng16 trong 20

    Nguyn D(TK16)

    - Khng nh v ptm hn truyn thng

    ca ngi ph n VitNam.

    - Truyn truyn kvit bng ch Hn.

    - Kt hp nhngyu t hin thc v

    2

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    3/167

    truyntruyn kmn lc. Mnct truyn Vchng Trng

    - Nim cm thng sphn bi kch ca h d-i ch phong kin.

    yu t k o,hoang ng vicch k chuyn,xy dng nhnvt rt thnh cng.

    2 Chuyn ctrong ph

    cha TrnhVit khongu iNguyn (uTK XIX)

    Phm nhH (TL 18)

    i sng xa hoa v ca bn vua cha,

    quan li phogn kinthi vua L, chaTrnh suy tn

    Tu bt ch Hn,ghi chp theo cm

    hng s vic, cuchuyn con ngi -ng thi mt cchc th, chn thc,sinh ng.

    3 Hi th 14ca Hong

    L nhtthng tr

    Phn nh giaion lch sy binng caXHPKVN cuiTK XVIII

    Ng GiaVn Phi(Ng ThCh, Ng

    Th Du TK18)

    - Hnh nh anh hngdn tc Quang TrungNguyn Hu vi chincng thn tc v i

    i ph qun Thanhma xun 1789.- S thm hi caqun tng Tn SNgh v s phn bit ca vua ti LChiu Thng phn nchi dn.

    - Tiu thuyt lchs chng hi vitbng ch Hn.- Cch k chuyn

    nhanh gn, chnlc s vic, khcho nhn vt chyu qua hnhng v li ni.

    4 Truyn Kiu

    u TK XIX.Mn cttruyn KimVn Kiu caTrung Quc

    Nguyn Du

    (TK 18-19)

    Cuc i v tnh cch

    Nguyn Du, vai tr vv tr ca ng tronglch s vn hc VitNam.

    - Gii thiu tc gi,

    tc phm. Truynth Nm, lc bt.- Tm tt ni dungct chuyn, s lcgi tr ni dung vngh thut (SGK)

    a Ch emThu Kiu

    Nguyn Du(TK 18-19)

    Trn trng ngi ca vp ca ch em ThuKiu. V p ton

    bch ca nhng thiun phong kin. Qua d cm v kipngi ti hoa bc mnh.- Th hin cm hngnhn vn vn NguynDu

    Ngh thut c lc in ly thinnhin lm chun

    mc t v pcon ngi. Khc hor nt chn dungch em Thu Kiu.

    b Cnh ngyxun

    Nguyn Du(TK 18-19)

    Bc tranh thin nhin,l hi ma xun ti

    p, trong sng.

    T cnh thin nhinbng nhng t

    ng, hnh nhgiu cht to hnh.

    c Kiu lu Nguyn Du Cnh ng c n - Miu t ni tm

    3

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    4/167

    Ngng Bch (TK 18-19) bun ti v tm lngthu chung, hiu thort ng thng, ngtrn trng ca ThuKiu

    nhn vt thnhcng nht.- Bt php t cnhng tnh tuyt bt.

    d M GimSinh mua

    Kiu

    Nguyn Du(TK 18-19)

    - Bc trn bn chtcon bun xu xa,

    tin ca M Gim Sinh.- Hon cnh ng th-ng ca Thu Kiutrong cn gia bin.- T co x hi phongkin, ch p ln scti, nhn phm cangi ph n.

    Ngh thut kchuyn kt hp vi

    miu t ngoi hnh,c ch v ngnng i thoi khc ho tnh cchnhn vt (M GimSinh).

    5 Lc Vn

    Tin cuKiu

    Nguyt Nga

    Nguyn

    nh Chiu(TK19)

    - Vi nt v cuc i,

    s nghip, vai tr caNguyn nh Chiutrong lch s vn hcVN.- Tm tt ct chuynLVT.- Kht vng hnh ogip i sng ca tcgi, khc ho nhng

    phm cht p ca hai nhn vt: LVTti ba, dng cm,trng ngha, khinhti; KNN hin hu,nt na, n tnh.

    - L truyn th

    Nm, mt trongnhng tc phmxut sc ca NCc lu truyn rngri trong nhn dn.- Ngh thut kchuyn, miu t rtgin d, mc mc,giu mu sc Nam

    B.

    Lc VnTin gp

    nn

    Nguynnh Chiu

    (TK 19)

    - S i lp giathin v c, gianhn cch cao c v

    nhng toan tnh thphn.- Thi , tnh cmv lng tin ca tc gii vi nhn dn laong.

    - Ngh thut kchuyn kt hp vit nhn vt qua

    hnh ng, ngnng, li th giucm xc, bnh d,dn d, giu musc Nam B.

    4

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    5/167

    Chuyn ngi con gi Nam Xng(Trch Truyn k mn lc- Nguyn D)

    A. Kin thc c bnI. Tc gi:- Nguyn D (cha r nm sinh, nm mt), qu Hi Dng.- Nguyn D sng vo na u th k XVI, l thi k Triu nh nh L

    bt u khng hong, cc tp on phong kin L, Mc, Trnh tranh ginh quyn

    lc, gy ra nhng cuc ni chin ko di.- ng hc rng, ti cao nhng ch lm quan mt nm ri co v, sng n dt

    vng ni Thanh Ho. l cch phn khng ca nhiu tri thc tm huyt ng thi.II. Tc phm:1. Xut x: Chuyn ngi con gi Nam Xng l truyn th 16 trong s 20

    truyn nm trong tc phm ni ting nht ca Nguyn D Truyn k mn lc.Truyn c ngun gc t mt truyn c dn gian trong kho tng c tch Vit NamV chng Trng.

    2. Th loi: Truyn truyn k mn lc (ghi chp tn mn nhng truyn k l

    vn c lu truyn). Vit bng ch Hn.3. Ch : Qua cu chuyn v cuc i v ci cht thng tm ca V Nng,

    Chuyn ngi con gi Nam Xng th hin nim thng cm i vi s phn oannghit, ng thi ca ngi v p truyn thng ca nhng ph n Vit Nam di ch phong kin.

    4. Tm tt: V Th Thit (V Nng) l ngi ph n nhan sc, c hnh. Chngnng l Trng Sinh phi i lnh sau khi ci t lu. Nng nh, mt mnh va nuicon nh va chm sc m chng au m ri lm ma chu o khi b mt. TrngSinh tr v, nghe li con, nghi v tht tit nn nh ui i. V Nng ut c gieomnh xung sng Hong Giang t vn, c thn Ra Linh Phi v cc tin n cu.Sau Trng Sinh mi bit v b oan. t lu sau, V Nng gp Phan Lang, ngicng lng cht ui c Linh Phi cu. Khi Lang tr v, V Nng nh gi chic hoavng nhn chng Trng lp n gii oan cho nng. Trng Sinh nghe theo, V N-ng n hin gia dng, ni vng vo b li t t ri bin mt.

    5. B cc: 3 on- on 1:... ca mnh: Cuchn nhn gia Trng Sinh v V Nng, s xa cch

    v chin tranh v phm hnh ca nng trong thi gian xa cch.

    - on 2:...

    qua ri: Ni oan khutv ci cht bi thm ca V Nng.- on 3: Cn li: Cuc gp g gia V Nng v Phan Lang trong i Linh Phi.V Nng c gii oan.

    III. Gi tr ni dung ca tc phm: (Gi tr hin thc v gi tr nhn o susc)

    1. Gi tr hin thc:- Chuyn phn nh hin thc x hi phong kin bt cng vi ch nam quyn,

    ch p s phn ngi ph n (i din l nhn vt Trng Sinh).- Phn nh s phn con ngi ch yu qua s phn ph n: chu nhiu oan khut

    v b tc.- Phn nh x hi phong kin vi nhng cuc chin tranh phi ngha lm cho cucsng ca ngi dn cng ri vo b tc.

    5

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    6/167

    2. Gi tr nhn o:a. Ca ngi nhng phm cht tt p ca ngi ph n Vit Nam thng qua nhn

    vt V NngTc gi t nhn vt V Nng vo nhng hon cnh khc nhau bc l i

    sng v tnh cch nhn vt.Ngay t u, nng c gii thiu l tnh thu m, nt na, li thm t dung

    tt p. Chng Trng cng bi mn ci dung hnh y, nn mi xin vi m trm lng

    vng ci v.Cnh 1: Trong cuc sng v chng bnh thng, nng lun gi gn khun

    php nn d chng nng a nghi, i vi v phng nga qu sc nhng gia nh ch atng phi bt ho.

    Cnh 2: Khi tin chng i, V Nng rt chn r u y, dn d chng nhngli tnh ngha m thm. Nng chng dm mong vinh hin m ch cu chochng khi v mang theo c hai ch bnh yn, th l ri. V Nng cngthng cm cho nhng ni gian lao, vt v m chng s phi chu ng. V xcng nht l nhng li tm tnh v ni nh nhung, trng ch khc khoi camnh khi xa chng. Nhng li vn tng nhp, tng nhp bin ngu nh nhp ptri tim nng - tri tim ca ngi v tr kht khao yu thng ang thn thc lo ucho chng. Nhng li so thm vo lng ngi, khin ai ai cng xc ng a haihng l.

    Cnh 3: Ri n khi xa chng, nng cng chng t v bc l nhiu phm chtng qu. Trc ht, nng l ng i v ht mc chung thu vi chng. Ni bun nhchng v v, ko di qua nm thng. Mi khi thy bm ln y vn cnh vui maxun hay my che kn ni cnh bun ma ng, nng li chn ni bun gc

    b chn tri nh ngi i xa. ng thi, nng l ng i m hin , ht lng nui dy,chm sc, b p cho a con trai nh s thiu vng tnh cha. Bng chng chnhl chic bng phn sau cu chuyn m nng vn bo l cha n. Cui cng,V Nng cn bc l c tnh hiu tho ca ng i con du , tn tnh chm sc mchng gi yu, m au. Nng lo chy cha thuc thang cho m qua khi, thnhtm l bi thn pht, bi yu t tm linh i vi ngi xa l rt quan trng. Nnglc no cng du dng, ly li ngt ngo khn kho, khuyn ln. Li trng tri cuicng ca b m chng nh gi cao cng lao ca V Nng i vi gia nh:Xanh kia quyt chng ph con, cng nh con chng ph m. Thng thng,

    nht l trong x hi c, mi quan h m chng con du l mi quan h cngthng, phc tp. Nhng trc ngi con du ht mc hin tho nh V Nng th b mTrng Sinh khng th khng yu mn. Khi b mt, V Nng ht li thng xt,phm vic ma chay t l, lo liu nh i vi cha m mnh. C th ni, cuc iV Nng tuy ngn ngi nhng nng lm trn bn phn ca ng i ph n : mt ng-i v thu chung, mt ngi m thng con, mt ngi du hiu tho. bt k mt c-ng v no, nng cng lm rt hon ho.

    Cnh 4: Khi b chng nghi oan, nng tm mi cch xo b ng vctrong lng Trng Sinh.

    + li ni u tin, nng ni n thn phn mnh, tnh ngha v chng vkhng nh tm lng chung thu trong trng ca mnh. Cu xin chng ng

    6

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    7/167

    nghi oan, ngha l nng c gng hn gn, cu vn hnh phc gia nh angc nguy c tan v.

    + li ni th hai trong tm trng bt c d, V Nng by t ni tht vngkhi khng hiu v sao b i x tn nhn, bt cng, khng c quyn t bo vmnh, thm ch khng c quyn c bo v bi nhng li bin bch, thanh minhca hng xm lng ging. Ngi ph n ca gia nh mt i hnh phc gianh, th vui nghi gia nghi tht. Tnh cm n chic thu chung nng dnh cho

    chng b ph nhn khng thng tic. Gi y bnh ri trm gy, my tnhma tan, sen r trong ao, liu tn trc gi, khc tuyt bng hoa rng cung, kuxun ci n la n, nc thm bun xa, c ni nh ch chng m ho trc ycng khng cn. Vy th cuc i cn g ngha na i vi ngi v tr khao khtyu thng y?

    + Chng cn g c, ch c ni tht vng tt cng, au n ch bi cuc hnnhn khng cn cch no hn gn ni, m nng th phi chu oan khut tytri. B dn n bc ng cng, sau mi c gng khng thnh, V Nng ch cnbit m n dng n c Hong Giang ra ni oan nhc . Nng tm gi chay schmong dng nc mt lm du i tc gin trong lng, khin nng suy ngh tnh tohn khng hnh ng bng bt. Nhng nng vn khng thay i quyt nhban u, bi chng cn con ng no khc cho ngi ph n bt hnh ny. Li thanca nng trc tri cao sng thm l li nguyn xin thn sng chng gim cho nioan khut cng nh c hnh ca nng. Hnh ng trm mnh l hnh ngquyt lit cui cng, cht cha ni tuyt vng ng cay nh ng cng i theo s cho ca l tr.

    + c cc tin n cu, nng sng d i thu cung v c i x tnh ngha . Nng

    ht sc cm kch n cu mng ca Linh Phi v cc tin n cung nc. Nhng nng vnkhng ngui ni nh cuc sng trn th cuc sng nghit ng y nng nci cht. V Nng vn l ng i v yu chng, ng i m th ng con , vn nng lngnhung nh qu h ng , m phn cha m, ng thi vn khao kht c tr li danh d .Bi vy m nng hin v khi Trng Sinh lp n gii oan. Th nhng cm nc ca Linh Phi, th sng cht cng khng b , V Nng khng quay tr vtrn gian na.

    Tm li: V Nng l mt ng i ph n xinh p, nt na, hin thc li mang, tho vt, th knh m chng rt mc hiu tho, mt d thu chung vi chng,

    ht lng vun p cho hnh phc gia nh. Nng l ngi ph n hon ho, l t ngca mi gia nh, l khun vng thc ngc ca mi ngi ph n. Ngi nh nngxng ng c h ng hnh phc trn vn, vy m li phi cht oan ung, au n .

    b. V sao V N ng phi cht oan khut? T em cm nhn c iu g vthn phn ng i ph n d i ch phong kin?

    Nhng duyn c khin cho mt ngi ph n c hnh nh V Nng khng thsng m phi cht mt cch oan ung:

    - Nguyn nhn trc tip: do li ni ngy th ca b n. m m, ngibun di ngn n khuya, V Nng thng tr bng mnh m bo l cha n. Vy

    nn n mi ng nhn l cha mnh, khi ngi cha tht ch v th khng chunhn v cn v tnh a ra nhng thng tin khin m b oan.

    - Nguyn nhn gin tip:

    7

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    8/167

    + Do ng i chng a nghi, hay ghen. Ngay t u, Trng Sinh c giithiu l ngi a nghi, i vi v phng nga qu sc, li thm khng c hc. chnh l mm mng ca bi kch sau ny khi c bin c xy ra. Bin c l vicTr ng Sinh phi i lnh xa nh , khi v m mt. Mang tm trng bun kh,chng b a con ln ba i thm m m, a tr li quy khc khng chu nhncha. Li ni ngy th ca a tr lm au lng chng: hay! Th ra ng cng lcha ti ? ng li bit ni, ch khng nh cha ti trc kia, ch nn thin tht Trng Sinh

    gn hi a b li a thm nhng thng tin gay cn, ng nghi: C mt ngi nng m no cng n (hnh ng ln lt che mt thin h), m n i cngi, m ng ngi cng ngi (hai ngi rt qun qut nhau), chng bao gi b nc (ngi ny khng mun s c mt ca a b). Nhng li ni tht th ca con lm thi bng ln ngn la ghen tung trong lng Tr ng Sinh .

    + Do cch c x h , thi ph phng, th bo ca Trng Sinh. L kkhng c hc, li b ghen tung lm cho m mt, Trng Sinh khng bnh tnh,sng sut phn tch nhng iu phi l trong li ni con tr. Con ngi con y vi vng kt lun, inh ninh l v h. Chng b ngoi tai tt c nhngli bin bch, thanh minh, thm ch l van xin ca v. Khi V Nng hi ai ni th ligiu khng k li con. Ngay c nhng li bnh vc ca h hng, lng xm cngkhng th ci b oan khut cho V Nng. Trng Sinh b qua tt c nhng chi cu vn tn thm kch, ch bit la ln cho h gin. Trng Sinh lc y khngcn ngh n tnh ngha v chng, cng chng quan tm n cng lao to lnca V N ng i vi gia nh, nht l gia nh nh chng. T y c th thyTr ng Sinh l con ca ch nam quyn bt cng, thiu lng tin v thiu tnhth ng, ngay c vi ng i thn yu nht .

    + Do cuc hn nhn khng bnh ng, V Nng ch l

    con nh k kh

    ,cn Trng Sinh l con nh ho ph. Thi tn t, r rng ca Trng Sinh i viV Nng phn no th hin quyn th ca ng i giu i vi ng i ngho trongmt x hi m ng tin bt u lm en bc thi i.

    + Do l gio h khc, ph n khng c quyn c ni, khng c quyn c tbo v mnh. Trong l gio y, ch trinh l ch quan trng hng u; ngi phn khi b mang ting tht tit vi chng th s b c x hi ht hi, ch cnmt con ng cht t gii thot .

    + Do chin tranh phong kin gy nn cnh sinh ly v cng gp phn dn

    n cnh t bit. Nu khng c chin tranh, Trng Sinh khng phi i lnh thV Nng khng phi chu ni oan ty tri dn n ci cht thng tm nh vy.Tm li: Bi kch ca V Nng l mt li t co x hi phong kin xem trng

    quyn uy ca k giu c v ca ng i n ng trong gia nh, ng thi by tnim cm th ng ca tc gi i vi s phn oan nghit ca ng i ph n . Ngi phn c hnh y khng nhng khng c bnh vc, tr che m li cn b i xmt cch bt cng, v l; ch v li ni th ngy ca a tr v v s h , vphu ca anh chng hay ghen tung m n ni phi kt liu cuc i mnh.

    IV. Gi tr ngh thut:

    1. Mt s nt ngh thut c sc ca Chuyn ngi con gi Nam Xng- Xy dng tnh hung truyn c o, c bit l chi tit chic bng. y

    l s khi qut ho tm lng, s ng nhn v s hiu lm ca tng nhn vt. Hnh

    8

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    9/167

    nh ny hon thin thm v p nhn cch ca V N ng , ng thi cng th hinr nt hn s phn bi kch ca V N ng ni ring v ngi ph n Vit Nam nichung.

    - Ngh thut dng truyn. Dn dt tnh hung truyn hp l. Chi tit chicbng l u mi cu chuyn li ch xut hin mt ln duy nht cui truyn, tos bt ng, bng hong cho ngi c v tng tnh bi kch cho cu chuyn.

    - C nhiu s sng to so vi ct truyn c tch V chng Trng bng cch

    sp xp thm bt chi tit mt cch c o.- Ngh thut xy dng nhn vt: Nhn vt c xy dng qua li ni v hnh

    ng. Cc li trn thut v i thoi ca nhn vt s dng nhiu hnh nh c lnhng vn khc ho m nt v chn tht ni tm nhn vt.

    - S dng yu t truyn k (k o) lm ni bt gi tr nhn o ca tc phm.Yu t k o, hoang ng lm cu chuyn va thc va m, va c hu vakhng c hu, lm hon chnh v p ca V Nng.

    - Kt hp cc ph ng thc biu t: T s + biu cm (tr tnh) lm nn mt ngvn xui t s cn sng mi vi thi gian.

    2. ngha ca chi tit k o* Cc chi tit k o trong cu chuyn:- Phan Lang nm mng ri th ra.- Phan Lang gp nn, lc vo ng ra, gp Linh Phi, c cu gip; gp li V N-

    ng, c s gi ca Linh Phi r ng nc a v dng th.- V Nng hin v trong l gii oan trn bn Hong Giang gia lung linh, huyn

    o ri li bin i mt.* Cch a cc chi tit k o:

    - Cc yu t ny c a vo xen k vi nhng yu t thc v a danh, v thiim lch s, nhng chi tit thc v trang phc ca cc m nhn, v tnh cnhnh V Nng khng ngi chm sc sau khi nng mt... Cch thc ny lm cho thgii k o lung linh, m h tr nn gn vi cuc i thc, lm tng tin cy, khinngi c khng cm thy ng ngng.

    * ngha ca cc chi tit k o:- Cch kt thc ny lm nn c tr ng ca th loi truyn truyn k .- Lm hon chnh thm nt p vn c ca V N ng : nng tnh, nng ngha,

    quan tm n chng con, phn m t tin, khao kht c phc hi danh d.

    - To nn mt kt thc phn no c hu cho cu chuyn.- Th hin v c m, v l cng bng ci i ca nhn dn ta.- Chi tit k o ng thi cng khng lm mt i tnh bi kch ca cu chuyn.

    V Nng tr v m vn xa cch gia dng bi nng v chng con vn m dngchia la i ng, hnh phc vnh vin ri xa. Tc gi a ngi c vo gicchim bao ri li ko chng ta sc tnh gic m - gic m v nhng ngi ph nc hnh vn ton. Sng khi gii oan tan i, ch cn mt s thc cay ng: nioan ca ngi ph n khng mt n trng no gii ni. S n hn mun mngca ngi chng, n cu siu ca tn gio u khng cu vn c ngi ph n.

    y l gic m m cng l li cnh tnh ca tc gi. N li d v ngm ngitrong lng ngi c v l bi hc thm tha v gi gn hnh phc gia nh.

    9

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    10/167

    -> Yu cu tr li ngn gn, gii thch r yu cu ca bi; cc c s linkt cht ch; trnh by r rng, mch lc.

    Truyn c trong ph cha trnh(Trch V Trung Tu Bt)

    A. Kin thc c bnI. Tc gi:- Tc gi Phm nh H (1768 1839) tn ch l Tng Nin hoc Bnh Trc,

    hiu ng D Tiu, tc gi l Chiu H, ngi lng an Loan, huyn ng An, tnhHi Dng (nay l x Nhn Quyn, huyn Bnh Giang, tnh Hi Dng).

    - ng sng vo thi bui t nc lon lc nn mun n c. n thi Minh Mng nhNguyn, vua vi ng ra lm quan, ng my ln t chc, ri li b triu ra.

    - Phm nh H li nhiu cng trnh bin son kho cu c gi tr thuc cc lnh vc: vn hc, trit hc, lch s, a l... tt c u bng ch Hn.

    II. Tc phm:1. ngha nhan : V trung tu bt (tu bt vit trong nhng ngy ma)2. Th loi: Tc phm gm: 88 mu chuyn nh, vit theo th tu bt, hiu

    theo ngha l ghi chp tu hng, tn mn, khng cn h thng, kt cu g. ngbn v cc th l nghi, phong tc, tp qun... ghi chp nhng vic xy ra trong xhi lc , vit v mt s nhn vt, di tch lch s, kho cu v a d, ch yul vng Hi Dng qu ng. Tt c nhng ni dung y u c trnh by gin d,sinh ng v rt hp dn. Tc phm chng nhng c gi tr vn chng c scm cn cung cp nhng ti liu qu v s hc, a l, x hi hc.

    3. Hon cnh: Tc phm c vit u i Nguyn (u th k XIX)4. Khi qut gi tr ni dung v ngh thut ca on trch:* Gi tr ni dung: Chuyn c trong ph cha Trnh phn nh i sng xa

    hoa ca vua cha v s nhng nhiu ca bn quan li thi L - Trnh.* Gi tr ngh thut: Phm nh H thnh cng th loi tu bt, s ghi chp

    chn thc, sinh ng, giu cht tr tnh. Cc chi tit miu t chn lc, t gi,giu sc thuyt phc, t cnh p t m nhng li nhum mu sc u m, mangtnh d bo. Ging iu tc gi gn nh khch quan nhng cng kho lo thhin thi ln n bn vua quan qua th php lit k.

    B. Phn tch vn bn1. Thi n chi xa x ca cha Trnh v cc quan li hu cn c miu t

    nh th no?a) Thi n chi xa x, xa hoa ca vua cha v s nhng nhiu ca bn quan lithi L Trnh c Phm nh H miu t rt c th, sinh ng. Cuc sng cacha l cuc sng giu sang n tt nh.

    - Cha cho xy nhiu cung in, n i khp mi ni, tho thchchi n uc ngm cnh p, thch bit bao nhiu cho va, v vy vicxy dng nh i c lin min, hao tin, tn ca.

    - Cha by ra nhiu cuc do chi tn km cc li cung (cung in lu i xakinh thnh). Nhng cuc do chi ca cha Ty h c miu t t m : Din ra

    thng xuyn thng ba bn ln, huy ng rt nhiu ngi hu h binh lnh dn hubn mt h m H Ty th rt rng. Khng ch l do choi n thun, m cnl nghi l tip n tng bng, c o, nhng tr chi l lng (t chc hi ch, cho

    10

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    11/167

    quan ni thn ci trang thnh n b by bn hng), cha Trn Quc, ni linhthing ca pht gio cng tr thnh ni ho nhc cua rbn nhc cng cung nh.

    - Dng quyn lc tm v c p ly cc ca qu trong thin h nh trn cm dth, c mc qui thch... (chim qu, th l, cy c th, nhng hn c hnhdng k l, chu hoa, cy cnh) v t im cho ni ca cha.

    * Tc gi chn mt cnh in hnh ca cuc cp ot y l cnh lnh trng trmt cy a c th v ph cha (y l mt chi tit tiu biu lm r ch ).

    Tc gi miu t k lng, cng phu bng nhng t ng sng ng, mt ging vntht nng n: Cy a to, cnh l rm r, c rc qua sng... nh mt cy c thmc trn u non hc , r n vi trng, phi mt c binh mi khing ni, li cbn ngi i km, u cm gm nh thanh la c thc qun lnh khing i chou tay. Ngi vit tu bt, danh nho Phm nh H a ra nhng s vic cth, chn thc v khch quan, khng bnh lun m cc hnh nh, chi tit hin lny n t ng .

    Nhng chi tit k, t chn thc cho thy ph cha l ni by ra nhng tr chitn km v ht sc l bch. phc v cho s n chi y th tin ca, cng sc,m hi nc mt v thm ch c mng sng ca nhn dn phi hao tn bit baonhiu m k.

    b) n t ng nht l cnh m ni v n nh cha qua on vn Mi khi m thanhcnh vng, ting chim ku, vn ht ran khp bn b, hoc na m n o nh trnma sa gi tp, v t tan n, k thc gi bit l triu bt tng.

    Cnh c miu t l cnh thc nhng m thanh li gi cm gic gh rn tr c mt cig tan tc, au th ng nh khng phi trc cnh p yn tnh, phn thc. triu btt ng tc l im g , im chng lnh. Hnh nh n d t cnh bt thng ca

    m thanh cnh vng nh bo trc s suy vong tt yu ca mt triu i ch bitchm lo n chuyn n chi hng lc trn m hi, nc mt v c xng mu cadn lnh. Cm xc ch quan ca tc gi n y mi c b l .

    2. S tham lam nhng nhiu ca bn quan li hu cn trong ph cha- Thi cha Trnh Sm, bn quan li hu cn trong ph cha rt c sng i, bi

    chng c th gip cha c lc trong vic by cc tr n chi, hng lc. Do th,chng cng th nh cha m honh hnh, tc oai, tc qui trong nhn dn.

    - phc v cho s hng lc y, cha cng nh cc quan tr thnh nhng k cpngy. Chng ra sc honh hnh trn lt khp ni trong thnh tm vt, cy ci

    p, con th cp v trang tr cho ph cha lng ly xa hoa : bao nhiu loi trncm d th, c mc qui thch, chu hoa cy cnh chn dn gian, cha usc thu ly trong ph, tu ch im xuyt by v ra hnh ni non b, trng nhbn b u non Cha c nhng vt qu y th bao ng i dn b n c p trngtrn. Bn quan li thng mn gi b mng, ngoi d dm, d xem nh no c vtqu th bin vo hai ch phng th, em cho ngi n ly phng i. Ri va ncp va la lng, chng cn do giu vt ca phng do ly tin ca dn. Ngidn va b cp vt qu va b i tin, c khi li cn phi t tay ph hu nhngth mnh chm sc, nui trng trnh khi tai v. Cn bn hon quan i vi

    cha th c thng, c khen, c thng quan tin chc, bng lc nch y ti,mt cng m li c i ng .

    11

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    12/167

    - on vn cui l chi tit k rt tht v gia nh ca chnh tc gi: b m catc gi phi sai cht i mt cy l v hai cy lu qu, rt p trong vn nhmnh trnh tai v. y khng ch l iu tc gi mt thy tai nghe m cn liu ng tri qua, nn rt c sc thuyt phc. Cm xc ca tc gi (thi btbnh, ph phn) cng c gi gm mt cch kn o qua .

    3. Theo em th vn tu bt trong bi c g khc vi th truyn m ccem hc tit trc (Chuyn ngi con gi Nam Xng).

    Ging nhau: u thuc th loi vn xui trung iKhc nhau:

    Th loi truyn Th loi tu bt- Hin thc ca cuc sng cthng qua s phn con ngi c th,cho nn thng c ct truyn vnhn vt.- Ct truyn c trin khai, nhnvt c khc ho nh mt h thng

    chi tit ngh thut phong ph, adng bao gm chi tit s kin, xungt, chi tit ni tm, ngoi hnhca nhn vt, chi tit tnh cch...thm ch c nhng chi tit tng,hoang ng.

    - Nhm ghi chp v nhng con ng-i, nhng s vic c th, c thc,qua tc gi bc l cm xc, suyngh, nhn thc, nh gi camnh v con ngi v cuc sng.- S ghi chp y l tu theo

    cm hng ch quan, c th tnmn, khng cn g b theo hthng, kt cu g, nhng vn tuntheo mt t tng cm xc ch o(V d: Thi ph phn thi nchi xa x v t nhng nhiunhn dn dn ca bn vua chav l quan li hu cn).- Li ghi chp ca ty bt giu chttr tnh hn cc loi ghi chpkhc (nh bt k, k s).

    4. Trnh by cm nhn ca em v tnh trng ca t nc ta thi vua L- cha Trnh?

    - Cnh vt trong ph cha l cnh xa hoa, lng ly, bng by, im xuyt by th.

    - i km vi cnh xa hoa nh th th cuc sng trong ph cng rt bng by, chachi cc loi chn cm d th, c mc qui thch, chu hoa cy cnh chn

    dn gian. ng l c tri Nam sang nht l y (L Hu Trc). Cuc sng y vnggi, thm nghim, y quyn uy nhng k thc gi bit l triu bt thng, botrc s suy vng sp tt yu ca mt triu i ch bit n chi, khng lo nghg cho nhn dn.

    - Con ng i trong ph cha a dng, nhng phn ln l nhng k n chi, hoangdm v , v trch nhim thm ch l v lng tm , khng cn nhn tnh.Chng ch bit n cp ca dn nch cho y ti, tho ci th vui chi nuc hay chi chu hoa cy cnh ca mnh.

    -> T y c th thy rng thi i phong kin L Trnh l thi i thi nt,mc rung. Vua v quan u ch lo vui chi, lo by tr nhng tr l lng, kchcm v v cng tn km, quan th nnh ht, cp ca dn v dng cho cha ; cha

    12

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    13/167

    th mi hng th cuc sng xa hoa, ph qu. Cn nhn dn h khng ch chui chu kh m cn phi chu m c bi b bc lt, b n c p trng trn tin bcv nhng m h yu qu, nng niu. Triu i y sp l mt l t nhinkhng th trnh khi.

    13

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    14/167

    Hong L nht thng CHNg Gia Vn Phi

    A. Kin thc c bn

    I. Tc gi: Ng Gia Vn Phi: mt nhm tc gi dng h Ng Th, lng TThanh Oai, nay thuc huyn Thanh Oai, tnh H Ty, trong hai tc gi chnh l

    14

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    15/167

    Ng Th Ch (1753-1788), lm quan thi L Chiu Thng, v Ng Th Du (1772-1840), lm quan di chiu nh Nguyn.

    II. Tc phm:1. Nhan : Hong L nht thng ch vit bng ch Hn ghi chp v s

    thng nht ca vng triu nh L vo thi im Ty Sn dit Trnh, tr li BcH cho vua L. N khng ch dng li s thng nht ca vng triu nh L, mcn c vit tip, ti hin mt giai on lch s y bin ng ca x hi phong

    kin Vit Nam vo 30 nm cui th k XVIII v my nm u th k XIX. Cun tiuthuyt c tt c 17 hi.

    2. Th loi: (ch l mt li vn ghi chp s vt, s vic).Cng c th xem Hong L nht thng ch l mt cun tiu thuyt lch s vit

    theo li chng hi.3. Hon cnh: hi th 14, vit v s kin Quang Trung i ph qun Thanh.4. Khi qut ni dung v ngh thut- Ni dung: Vi quan im lch s ng n v nim t ho dn tc, cc tc

    gi Hong L nht thng ch ti hin chn thc hnh nh ngi anh hngdn tc Nguyn Hu qua chin cng thn tc i ph qun Thanh, s thm hica qun tng nh Thanh v s phn bi t ca vua ti L Chiu Thng.

    - Ngh thut: K chuyn xen k miu t mt cch sinh ng c th, gy cn tng mnh.

    5. i v b cc:* i : on trch miu t chin thng ly lng ca vua Quang Trung, s thm

    bi nhc nh ca qun tng nh Thanh v s phn l vua quan phn nc, hi dn.* B cc: 3 on

    - on 1: (t u n

    hm y nhm vo ngy 25 thng chp nm Mu Thn(1788)): c tin bo qun Thanh chim Thng Long, Bc Bnh Vng Nguyn Huln ngi hong v thn chinh cm qun dp gic.

    - on 2: (Vua Quang Trung t mnh c sut i binh... vua Quang Trung tinbinh n Thng Long, ri ko vo thnh): Cuc hnh qun thn tc v chinthng ly lng ca vua Quang Trung.

    - on 3: (Li ni, Tn S Ngh v vua L... cng ly lm xu h): S i bi caqun tng nh Thanh v tnh trng thm bi ca vua ti L Chiu Thng.

    6. Tm tt hi 14 Hong L nht thng ch

    - Trc th mnh ca gic, qun Ty Sn Thng Long, rt qun v Tam ipv cho ngi vo Ph Xun cp bo vi Nguyn Hu.- Nhn c tin ngy 24/11, Nguyn Hu lin t chc li lc lng chia qun lm

    hai o thu - b.- Ngy 25 thng Chp, lm l ln ngi ly hiu l Quang Trung, trc tip ch

    o hai o qun tin ra Bc.- Ngy 29 thng Chp, qun Ty Sn ra n Ngh An, Quang Trung cho dng

    li mt ngy, tuyn thm hn 1 vn tinh binh, m mt cuc duyt binh ln.- Ngy 30, qun ca Quang Trung ra n Tam ip, hi cng S v Ln. Quang

    Trung khng nh: Chng qu mi ngy c th ui c ngi Thanh. Cngtrong ngy 30, gic gi cha yn, binh ao hy cn m ng ngh n k schxy dng t nc mi nm sau chin tranh. ng cn m tic khao qun, ngm

    15

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    16/167

    hn mng 7 s c mt thnh Thng Long m tic ln. Ngay m , ngha qunli tip tc ln ng. Khi qun Ty Sn ra n sng Thanh Quyt gp m dothm ca qun Thanh, Quang Trung ra lnh bt ht khng st mt tn.

    - Rng sng ngy 3 Tt, ngha qun b mt bao vy n H Hi v dng mu qun Thanh u hng ngay, h n d dng.

    - Rng sng ngy mng 5 Tt, ngha qun tn cng n Ngc Hi. Qungic chng tr quyt lit, dng ng phun khi la ra nhm lm ta ri lon, nhng gi

    li i chiu thnh ra chng t hi mnh. Cui cng, qun Thanh phi chu uhng, thi th in chu Sm Nghi ng tht c t t.

    - Tra mng 5 Tt, Quang Trung dn u on qun thng trn tin voThng Long. m tn qun ca gic tm v pha Yn Duyn gp phc binh cata, trn theo ng Vnh Kiu li b qun voi i ng dn xung m Mc giyxo, cht hng vn tn. Mt s chy ln cu phao, cu phao t, xc ngi nga chtlm tc c khc sng Nh H. Mng 4 Tt nghe tin qun Ty Sn tn cng, Tn SNgh v L Chiu Thng vi v b ln bin gii pha bc. Khi gp li nhau, Nghc v xu h nhng vn huynh hoang. C hai thu nht tn qun, ko v t Bc.

    B. Phn tch vn bnI. Cm nhn ca em v v p ca hnh tng ngi anh hng o vi Quang

    Trung qua hi th 14 ca tc phm Hong L nht thng ch ca Ng GiaVn Phi.

    Dn chi titI. M bi:- Hong L nht thng ch l mt cun tiu thuyt lch s bng ch Hn -

    c vit theo th chng hi do nhiu tc gi trong Ng Gia Vn Phi(Ng Th Ch,

    Ng Th Du...) sng tc. y l mt bc tranh su rng va phn nh c s thint, suy tn ca triu nh L Trnh, va phn nh c s pht trin ca phongtro Ty Sn.

    - Trong hi th 14 ca tc phm, hnh t ng ng i anh hng Quang Trung hin lntht cao p vi kh phch ho hng, tr tu sng sut v ti thao lc hn ng i.

    II. Thn bi:1. Trc ht Quang Trung l mt con ngi hnh ng mnh m quyt

    on:- T u n cui on trch, Nguyn Hu lun lun l con ngi hnh ng

    mt cch xng xo, nhanh gn c ch ch v rt qu quyt.- Nghe tin gic nh chim n tn Thng Long mt c mt vng t airng ln m ng khng h nao nng nh thn chinh cm qun i ngay.

    - Ri ch trong vng hn mt thng, Nguyn Hu lm c bao nhiu vic ln:t co tri t, ln ngi hong , dc xut i binh ra Bc...

    2. l mt con ngi c tr tu sng sut v nhy bn:* Ngay khi my chc vn qun Thanh do Tn S Ngh hng h ko vo nc ta,

    th gic ang mnh, tnh th khn cp, vn mnh t nc ngn cn treo sitc, Nguyn Hu quyt nh ln ngi hong chnh danh v, ly nin

    hiu l Quang Trung.

    16

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    17/167

    Vic ln ngi c tnh k vi mc ch thng nht ni b, hi t anh ti vquan trng hn l yn k phn trc v gi ly lng ngi, c dn ngh.

    * Sng sut trong vic nhn nh tnh hnh ch v ta:- Qua li d tng s trc lc ln ng Ngh An, Quang Trung ch r t

    no sao yngi phng Bc khng phi ni ging nc ta, bng d t khc. ng cnvch r ti c ca chng i vi nhn dn ta: T i nh hn n nay, chng

    my phen cp bc nc ta, git hi dn ta, v vt ca ci, ngi mnh khng thchu ni, ai cng mun ui chng i.

    - Quang Trung khch l tng s di quyn bng nhng tm gng chin udng cm chng gic ngoi xm ginh li c lp ca cha ng ta t ngn xa nh:Trng n Vng, inh Tin Hong, L i Hnh...

    - Quang Trung d kin c vic L Chiu Thng v nc c th lm cho mt sngi Ph L thay lng i d vi mnh nn ng c li d vi qun lnh ch tnh,va nghim khc: cc ngi u l nhng ngi c lng tri, hy nn cng ta ngtm hip lc dng ln cng ln. Ch c quen thi c, n hai lng, nu nh vicpht gic ra s b git cht ngay tc khc, khng tha mt ai.

    * Sng sut trong vic st on b bi:- Trong dp hi qun Tam ip, qua li ni ca Quang Trung vi S v Ln ta

    thy r: ng rt hiu vic rt qun ca hai v tng gii ny. ng ra th qunthua chm tng nhng khng hiu lng h, sc mnh t khng ch ni i qunhng tng h nh Thanh nn nh phi b thnh Thng Long rt v Tam ip tp hp lc lng. Vy S v Ln khng b trng pht m cn c ngi khen .

    - i vi Ng Th Nhm, ng nh gi rt cao v s dng nh mt v qun s a

    mu tc tr

    vic S v Ln rt chy Quang Trung cng on l do Nhm ch mu,va l bo ton lc lng, va gy cho ch s ch quan. ng tnh n vicdng Nhm l ngi bit dng li kho lo dp vic binh ao.

    3. Quang Trung l ngi c tm nhn xa trng rng:- Mi khi binh nh gic, cha ginh c tc t no vy m vua Quang Trung

    ni chc nh inh ng ct phng lc tin nh c tnh sn.- ang ngi trn lng nga, Quang Trung ni vi Nhm v quyt sch ngoi giao

    v k hoch 10 ti ta ho bnh. i vi ch, thng th bit l thng vic binh aokhng th dt ngay c v x nhc ca nc ln cn . Nu ch 10 nm na ta -

    c yn n m nui dng lc lng, by gi nc giu qun mnh th ta c s g chng.4. Quang Trung l v tng c ti thao lc hn ngi:- Cuc hnh qun thn tc do Quang Trung ch huy n nay vn cn lm

    chng ta kinh ngc. Va hnh qun, va nh gic m vua Quang Trung hochnh k hoch t 25 thng chp n mng 7 thng ging s vo n tit ThngLong, trong thc t v t mc 2 ngy .

    - Hnh qun xa, lin tc nh vy nhng i qun vn chnh t cng l do ti tchc ca ngi cm qun.

    5. Hnh nh v vua lm lit trong chin trn:

    - Vua Quang Trung thn chinh cm qun khng phi ch trn danh ngha. nglm tng ch huy chin dch thc s.

    17

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    18/167

    - Di s lnh o ti tnh ca v tng ch huy ny, ngha qun Ty Sn nh nhng trn tht p, thng p o k th.

    - Kh th i qun lm cho k th khip va v hnh nh ng i anh hng cng -c khc ho lm lit: trong cnh khi t m tri, cch gang tc khng thy g nibt hnh nh nh vua ci voi i c thc vi tm o bo mu sm en khisng.

    - Hnh nh ngi anh hng c khc ho kh m nt vi tnh cch mnh m, tr

    tu sng sut, nhy bn, ti dng binh nh thn ; l ng i t chc v l linh hn cachin cng v i.

    III. Kt biVi thc tn trng s thc lch s v thc dn tc, nhng ngi tr thc cc

    tc gi Ng Gia Vn Phi l nhng cu thn chu n su, ngha nng ca nh L,nhng h khng th b qua s thc l ng vua nh L yu hn cng rn cng nh v chin cng ly lng ca ngha qun Ty Sn, lm ni bt hnh nhvua Quang Trung - ngi anh hng o vi, nim t ho ln ca c dn tc. Bi th h vit thc v hay n nh vy v ngi anh hng dn tc Nguyn Hu.

    II. S thm bi ca qun tng nh Thanh v s phn bi t ca vua ti LChiu Thng phn nc, hi dn c miu t nh th no? Em c nhn xtg v li vn trn thut y?

    1. i lp vi hnh nh ngha qun Ty Sn l chn dung ca k thxm lc.

    - Tn S Ngh kiu cng, t mn, ch quan:+ Ko qun vo Thng Long d dng ngy i m ngh nh i trn t

    bng, cho l v s, khng phng g, ch lng vng bn b sng, ly thanh

    th sung do dm.+ Hn na y cn l mt tn t ng bt ti, cm qun m khng bit tnh hnhthc h ra sao. D c vua ti L Chiu Thng bo trc, y vn khng cht phngsut my ngy Tt ch chm ch vo vic yn tic vui mng, khng h lo chin vic bt chc, cho qun lnh mc sc vui chi.

    - Khi qun Ty Sn nh n ni, t ng th s mt mt , nga khng kp ngyn, ngi khng kp mc gip... chung trc qua cu phao, qun th lc lm trnai ny u rng ri, s hi,xin ra hng hoc b chy ton lon, giy xo ln nhaum cht, qun s cc doanh nghe thy u hong ht, tan tc b chy, tranh

    nhau qua cu sang sng, x y nhau ri xung m cht rt nhiu, n ni ncsng Nh H v th m tc nghn khng chy c na. C i binh hng, tngmnh, ch quen diu v dng oai by gi ch cn bit tho chy, mnh ai nychy, m ngy i gp, khng dm ngh ngi.

    * Ngh thut: k chuyn, xen k vi nhng chi tit t thc tht c th, chi tit,sng ng vi nhp iu nhanh, dn dp, gp gp gi s hong ht ca k th. Ngibt miu t khch quan nh ng vn hm chng tm trng h h, sung s ng ca ngivit cng nh ca dn tc trc thng li ca Sn Ty.

    2. S phn thm hi ca bn vua ti L Chiu Thng phn nc, hi dn

    - L Chiu Thng v nhng b ti trung thnh ca ng ta v li ch ring cadng h m em vn mnh ca c dn tc t vo tay k th xm l c , l tt nhinh phi chu ng ni s nhc ca k i cu cnh, van xin, khng cn u t cch

    18

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    19/167

    bc qun vng, v kt cc cng phi chu chung s phn bi thm ca k vngquc.

    - Khi c bin, qun Thanh tan r, L Chiu Thng vi v cng my b ti thn tna thi hu ra ngoi, chy bn sng bn cht, c p c thuyn dn qua sng ,lun my ngy khng n. May gp ngi th ho thng tnh n v cho n vch ng cho chy trn. ui kp Tn S Ngh, vua ti ch cn bit nhn nhauthan th, on gin chy nc mt, v sau khi sang n Trung Quc phi co u,

    tt tc, n mc ging ngi Mn Thanh v cui cng gi nm xng tn ni tkhch qu ngi.

    Ngh thut: Xen k k vi t sinh ng, c th gy n tng mnh. Ngi btm cht xt th ng ca tc gi b ti trung thnh ca nh L.

    So snh ngi bt ca tc gi khi miu t hai cuc tho chy (mt ca

    qun tng nh Thanh v mt ca vua ti L Chiu Thng) c g khc bit?Gii thch v sao c s khc bit ?

    - Tt c u l t thc, vi nhng chi tit c th, nhng m h ng li rt khcnhau:

    - on vn trn nhp iu nhanh, mnh, hi h nga khng kp ng yn, ngikhng kp mc o gip, tan tc b chy, tranh nhau qua cu sang sng, x ynhau..., ngi bt miu t khch quan nh ng vn hm cha tm trng h h, sung s -ng ca ngi thng trn trc s thm bi ca l cp nc.

    - on vn di, nhp iu c chm hn, tc gi dng li miu t t m nhnggit nc mt thng cm ca ngi th ho, nc mt ti h ca vua ti L ChiuThng, cuc theet i thnh tnh git g, lm cm ca k b ti... m h ng cphn ngm ngi, chua xt. L nhng cu thn ca nh L, cc tc gi khng th

    khng mi lng trc s sp ca mt vng triu m mnh tng phng th, tuyvn hiu l kt cc khng th trnh khi.

    Truyn KiuNguyn Du

    A. Kin thc c bnI. Tc gi Nguyn Du- Tc gi Nguyn Du (1765 1820)

    - Tn ch l T Nh- Hiu l Thanh Hin- Qu lng Tin in huyn Nghi Xun tnh H Tnh

    19

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    20/167

    - Sng tc nhiu tc phm ch Hn v ch nm.+ 3 tp th ch Hn gm 243 bi.+ Tc phm ch Nm xut sc nht l on trng tn thanh thng gi l

    Truyn Kiu.Hy nu nhng nt chnh v thi i, gia nh, cuc i Nguyn Du

    c nh hng ti vic sng tc Truyn Kiu.a. Thi i:

    Nguyn Du sinh trng trong mt thi i c nhiu bin ng d di, x hiphong kin Vit Nam khng hong su sc, phong tro nng dn khi ngha nra lin tc, nh cao l cuc khi ngha Ty Sn Mt phen thay i sn h.Nhng triu i Ty Sn ngn ngi, triu Nguyn ln thay. Nhng thay i kinhthin ng a y tc ng mnh ti nhn thc tnh cm ca Nguyn Du ngh ng ngi bt ca mnh vo hin thc , vo Nhng iu trng thy m au nlng.

    b. Gia nh:Gia nh Nguyn Du l gia nh i qu tc nhiu i lm quan v c truyn

    thng vn ch ng . Nhng gia nh ng cng b sa st. Nh th m ci cha nm 9tui, m ci m nm 12 tui. Hon cnh cng tc ng ln ti cuc i NguynDu.

    c. Cuc i:Nguyn Du c nng khiu vn hc bm sinh, ham hc, c hiu bit su rng v

    tng tri, c vn sng phong ph vi nhiu nm lu lc, tip xc vi nhiu cnh i,nhiu con ngi s phn khc nhau. ng tng i s sang Trung Quc, qua nhiu vngt Trung Hoa rng ln vi nn vn ho rc r. Tt c nhng iu u c nh

    hng ti sng tc ca nh th.Nguyn Du l con ngi c tri tim giu lng yu th ng . Chnh nh th tngvit trong Truyn Kiu Ch tm kia mi bng ba ch ti. Mng Lin ng ChNhn trong li Ta Truyn Kiu cng cao tm lng ca Nguyn Du vi con ngi,vi cuc i: Li vn t ra hnh nh c mu chy u ngn bt, nc mt thmtrn t giy khin ai c n cng phi thm tha, ngm ngi, au n n trut.... Nu khng phi c con mt trng thu c su ci, tm lng ngh sut cnghn i th ti no c ci bt lc y.

    V s nghip vn hc ca Nguyn Du:

    - Sng tc nhiu tc phm ch Hn v ch Nm.+ 3 tp th ch Hn gm 243 bi.+ Tc phm ch Nm c Vn chiu hn, xut sc nht l on trng tn

    thanh thng gi l Truyn Kiu.II. Tc phm truyn Kiu1. Ngun gc v s sng to:- Xut x Truyn Kiu :* Vit Truyn Kiu Nguyn Du c da theo ct truyn Kim Vn Kiu truyn

    ca Thanh Tm Ti Nhn (Trung Quc).

    * Tuy nhin phn sng to ca Nguyn Du l ht sc ln, mang ngha quytnh thnh cng ca tc phm:

    20

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    21/167

    - Ni dung: T cu truyn tnh TQ i Minh bin thnh mt khc ca aulng thng ngi bc mnh (vt xa Thanh Tm Ti Nhn tinh thn nhn o).

    - Ngh thut:+ Th loi: Chuyn th vn xui thnh th lc bt th th lc bt truyn thng

    ca dn tc gm 3254 cu.+ Ngh thut xy dng nhn vt, miu t thin nhin, c bit l bt php t

    cnh ng tnh.

    + Ngn ng: Truyn Kiu t ti nh cao ca ngn ng ngh thut.2. Hon cnh: Sng tc vo th k XIX (1805-1809)3. Th loi: Truyn Nm: loi truyn th vit bng ch Nm. Truyn c khi -

    c vit bng th th lc bt. C hai loi truyn Nm: truyn nm bnh dn huht khng c tn tc gi, c vit trn c s truyn dn gian; truyn Nm bc hcphn nhiu c tn tc gi, c vit trn c s ct truyn c sn ca vn hc TrungQuc hoc do tc gi sng to ra. Truyn Nm pht trin mnh m nht na cuith k XVIII v th k XIX.

    4. ngha nhan :Truyn Kiu c 2 tn ch bn v 1 tn ch nm.- Tn ch hn: Kim Vn Kiu truyn ca Thanh Tm Ti Nhn: tn ca 3

    nhn vt trong truyn: Kim Trng, Thu Vn, Thu Kiu.on trng tn thanh: ting ku mi v ni au thng t rut: bc l ch

    tc phm (ting ku cu cho s phn ngi ph n).- Tn ch nm: Truyn Kiu: Tn nhn vt chnh - Thu Kiu (do nhn dn

    t).5. Tm tt Truyn Kiu.

    a. Phn th nht

    : Gp g v nh c.Vng Thu Kiu l mt thiu n ti sc vn ton, con gi u lng mt gianh trung lu lng thin, sng trong cnh m m trng r mn che bn cnhcha m v hai em l Thu Vn, Vng Quan. Trong bui du xun nhn tit Thanhminh, Kiu gp chng Kim Trng phong t ti mo tt vi. Gia hai ngi chm nmt mi tnh p. Kim Trng dn n tr cnh nh Thu Kiu. Nhn tr chicthoa ri, Kim Trng gp Kiu by t tm tnh. Hai ngi ch ng, t do nh cvi nhau.

    b. Phn th hai: Gia bin v lu lc

    Trong khi Kim Trng v Liu Dng chu tang ch, gia nh Kiu b mc oan.Kiu nh Vn tr ngha cho Kim Trng cn nng th bn mnh chuc cha. Nngb bn bun ngi l M Gim Sinh, T B, S Khanh la gt, y vo lu xanh. Sau, nng c Thc Sinh mt khch lng chi ho phng cu vt khi cuc i kn. Nhng ri nng li b v c ca Thc Sinh l Hon Th ghen tung, y o. Kiuphi trn n nng nh ni ca Pht. S Gic Duyn v tnh gi nng cho Bc B -mt k bun ngi nh T B, nn Kiu ln th hai ri vo lu xanh. Ti y, nnggp T Hi, mt anh hng i tri p t. T Hi ly Kiu, gip nng bo n boon. Do mc la quan tng c trng thn H Tn Hin. T Hi b git. Kiu phi

    hu n hu ru H Tn Hin ri p g cho vin th quan. au n, ti nhc, nngtrm mnh sng Tin ng v c s Gic Duyn cu, ln th hai Kiu nng nhca Pht.

    21

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    22/167

    c. Phn th ba: on t:Sau na nm v chu tang ch, Kim Trng tr li tm Kiu. Hay tin gia nh

    Kiu gp tai bin v nng phi bn mnh chuc cha, chng v cng au n. Tuykt duyn vi Thu Vn nhng chng vn khng th qun mi tnh u say m.Chng quyt ct cng ln li i tm Kiu. Nh gp c s Gic Duyn m Kim,Kiu tm c nhau, gia nh on t. Chiu theo mi ngi, Thu Kiu ni liduyn c vi Kim Trong nhng c hai cng nguyn c Duyn i la cng l duyn bn

    by.III. Gi tr tc phm* Gi tr ni dung, ngh thut ca Truyn Kiu:1. Gi tr ni dung:a. Gi tr hin thc:a1. Truyn Kiu phn nh b mt tn bo ca tng lp thng tr v th lc hc

    m ch p ln quyn sng ca con ngi.* Bn quan li:- Vin quan x kin v n Vng ng v tin ch khng v l phi.- Quan tng c trng thn H Tn Hin l k bt ti, nham him, b i v

    trng tro.* Th lc hc m:- M Gim Sinh, T B, S Khanh... l nhng k tng tn lng tm. V tin, chng

    sn sng ch p ln nhn phm v s phn con ngi lng thin.-> Tc gi ln ting t co b mt xu xa b i ca chng.a2. Truyn Kiu phi by ni kh au ca nhng con ngi b p bc, c bit

    l ngi ph n.

    - Vng ng b mc oan, cha con b nh p d man, gia nh tan nt.- m Tin, Thu Kiu l nhng ngi ph n p, ti nng, vy m k th chttr, ngi th o y, lu lc sut 15 nm.

    -> Truyn Kiu l ting ku thng ca nhng ngi lng thin b p bc, b oy.

    b. Gi tr nhn o:- Vit Truyn Kiu, Nguyn Du bc l nim thng cm su sc trc nhng kh

    au ca con ngi. ng xt thng cho Thu Kiu mt ngi con gi ti sc m lmvo cnh b o y Thanh lu hai lt, thanh y hai ln.

    - L ting ni ngi ca nhng gi tr, phm cht cao p ca con ngi nh nhansc, ti hoa, tr dng, lng hiu tho, tri tim nhn hu, v tha...- ng trn trng cao v p, c m v kht khao chn chnh ca con ngi

    nh v tnh yu, hnh phc, cng l, t do...- ng cn t co cc th lc bo tn ch p ln quyn sng ca nhng con

    ngi lng thin, khin h kh s, iu ng.-> Phi l ngi giu lng yu thng, bit trn trng v t nim tin vo con

    ngi Nguyn Du mi sng to nn Truyn Kiu vi gi tr nhn o ln lao nh th.2. Gi tr ngh thut:

    Truyn Kiu c coi l nh cao ngh thut ca Nguyn Du.- V ngn ng: l ngn ng vn hc ht sc giu v p, t n nh cao

    ngn ng ngh thut.

    22

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    23/167

    - Ting Vit trong Truyn Kiu khng ch c chc nng biu t (phn nh),biu cm (bcl cm xc) m cn c chc nng thm m (v p ca ngn t).

    - Vi truyn Kiu, ngh thut t s c bc pht trin vt bc.+ Ngn ng k chuyn c 3 hnh thc: trc tip (li nhn vt), gin tip (li tc

    gi), na trc tip (li tc gi mang suy ngh, ging iu nhn vt). Nhn vttrong truyn xut hin vi c con ngi hnh ng v con ngi cm ngh, c biuhin bn ngoi v th gii bn trong su thm.

    + Thnh cng th loi t s, c nhiu cch tn sng to, pht trin vt bctrong ngn ng th v th th truyn thng.

    + V ngh thut xy dng nhn vt: Khc ho nhn vt qua phng thc t s,miu t ch bng vi nt chm ph mi nhn vt trong Truyn Kiu hin ln nhmt chn dung sng ng. Cch xy dng nhn vt chnh din th ng c xydng theo li l t ng ho , c miu t bng nhng bin php c l, nhng rt sinhng. Nhn vt phn din ca Nguyn Du ch yu c khc ho theo li hinthc ho, bng bt php t thc, c th v rt hin thc (miu t qua ngoi hnh,ngn ng, hnh ng... ca nhn vt).

    - Ngh thut miu t thin nhin a dng, bn cnh bc tranh thin nhin chnthc sinh ng (Cnh ngy xun), c nhng bc tranh t cnh ng tnh c sc(Kiu lu Ngng Bch).

    B. Mt s ni dung c thI. Ngh thut miu t:1. Ngh thut miu t:a. Nhn vt chnh din:

    Cu 1:Chp thuc Ch em Thu Kiu:u lng hai t Nga,.................................

    Tng ng ong bm i v mc ai.Cu 2: V tr on trchV tr on trch Ch em Thu Kiu: nm phn m u ca phn th

    nht: gp g v nh c. Khi gii thiu gia nh Thu Kiu, tc gi tp trungmiu t ti sc hai ch em thu vn, Thu Kiu.

    Cu 3: Kt thc on trch: 4 phn+ Bn cu u: gii thiu khi qut hai ch em Thu Kiu.+ Bn cu tip: gi t v p Thu Vn.+ Mi hai cu cn li: gi t v p thu Kiu.+ Bn cu cui: nhn xt chung v cuc sng ca hai ch em.Cu 4: Gi tr ni dung v ngh thut:Gi tr ni dung Ch em Thu Kiu l khc ho r nt chn dung tuyt m ca

    ch em Thu Kiu, ca ngi v p, ti nng v d cm v kip ngi ti hoa bcmnh ca Thu Kiu l biu hin ca cm hng nhn vn Nguyn Du.

    Gi tr ngh thut: Thu Kiu, Thu Vn v nhn vt chnh din, thuc kiunhn vt l tng trong Truyn Kiu. khc ho v p ca nhn vt l tng,Nguyn Du s dng bt php c l - ly v p ca thin nhin lm ni bt v

    23

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    24/167

    p ca con ngi. Nh vn khng miu t chi tit c th m ch yu l t gi.S dng bin php n by lm ni bt hnh nh Thu Kiu.

    Cu 5: Gii ngha t ng:- T Nga: ch ngi con gi p.- Mai ct cch: ct cch ca cy mai mnh d, thanh tao. Tuyt tinh thn: tinh

    thn ca tuyt trng v trong sch. Cu ny ni c hai ch em u duyn dng,thanh cao, trong trng.

    - Khun trng y n: gng mt y n nh trng trn; nt ngi nnang: ni lng my hi m, ct t i mt p. Cu th nhm gi t v pphc hu ca Thy Vn. Thnh ng Ting Vit c cu mt phng my ngi.

    -oan trang: nghim trang, ng n (ch ni v ngi ph n)...- Ln thu thu: ln nc ma thu; nt xun sn: nt ni ma xun. C cu th

    ni mt p, trong sng nh nc ma thu, lng my p thanh thot nh nt ni maxun.

    - Nghing nc nghing thnh: ly mt cu ch Hn, c ngha l: ngonhli nhn mt ci th thnh ngi ta b xiu, ngonh li nhn ci na th nc ngi tab nghing ng. ni sc p tuyt vi ca ngi ph n c th lm cho ngi tasay m n ni mt thnh, mt nc.

    Cu 6:Nguyn Du miu t con ngi theo li ngh thut mang tnh c l rt

    quen thuc trong mt kt cu cht ch, vi ngi bt tinh t:a. Bn cu u: gii thiu khi qut v nhn vt.Vi bt php c l , tc gi gi c v thanh cao, duyn dng, trong trng ca ng-

    i thiu n hai ch em Thu Kiu: Mai ct cch, tuyt tinh thn ct cch nh mai,

    tinh thn nh tuyt. l v p hon ho mang tnh hnh th, tm hn c haiu p mi phn vn mi nhng mi ngi li mang v p ring.b. Bn cu tip theo: miu t v p ca Thu Vn.- Cu th m u va gii thiu Thu Vn va khi qut v p ca nhn vt.

    Hai ch trang trng gi v cao sang, qu phi.- Vi bt php ngh thut c l , v p ca Vn c so snh vi nhng th cao

    p nht trn i, trng, hoa, my, tuyt, ngc. Bng th php lit k chn dungThy Vn c miu t ton vn t khun mt, nt my, ln da, mi tc n n c-i, ging ni, phong thi ng x nghim trang, ng n. Mi chi tit c miu t

    c th hn nh b ng, nh ng, hnh nh so snh n d.- Tc gi v nn bc chn dung Thu Vn bng ngh thut so snh n d vngn ng th chn lc, chau chut: khun mt y n, phc hu, ti sng nhmt trng; lng my sc nt nh con ngi; ming ci ti thm nh hoa; ging nitrong tro tht ra t hm rng ng ngc; mi tc en ng hn my, ln da trngmn mng hn tuyt (khun trng... mu da).

    - Chn dung Thu Vn l chn dung mang tnh cch, s phn. Vn p hnnhng g m l nht ca thin nhin nhng to s ho hp m m vi xung quanh:my thua, tuyt nhng. Thu Vn hn c mt tnh cch ung dung, im m,

    mt cuc i bnh yn khng sng gi.c. 12 cu tip theo: t v p v ti hoa ca Kiu.

    24

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    25/167

    - Cu th u kh i qut c im ca nhn vt: Kiu cng sc somn m. Nng sc so v tr tu v mn m v tm hn.

    - Gi t v p ca Kiu tc gi vn dng nhng hnh t ng c l : thu thu, xunsn, hoa, liu. c bit khi ho bc chn dung Kiu, tc gi tp trung gi t v pi mt. Hnh nh Ln thu thu, nt xun sn l hnh nh mang tnh c l ,ng thi cng l hnh nh n d, gi ln mt i mt p trong sng, long lanh,linh hot nh ln nc ma thu, i lng my thanh t nh nt ma xun. i mt l

    ca s tm hn, th hin phn tinh anh ca tm hn, tr tu. T Kiu, tc gikhng c th nh khi t Vn m ch c t i mt theo li im nhn - v hncho nhn vt, gi ln v p chung ca mt trang giai nhn tuyt sc. V p ylm cho hoa ghen, liu hn, nc nghing thnh . Nguyn Du khng miu t trctip nhn vt m miu t s ghen ght, k hay ngng m, say m trc v p, cho thy y l v p c chiu su, c sc quyn r, cun ht l lng.

    - V p tim n phm cht bn trong cao qu, ci ti, ci tnh c bit caKiu. T Thu Vn ch t nhan sc, cn t Thu Kiu, tc gi t sc mt phnth dnh hai phn t ti. Kiu rt mc thng minh v a ti Thng minh vnsn tnh tri. Ti ca Kiu t n mc l tng theo quan nim thm m phongkin, hi cm, k, thi, ho Pha ngh thi ho mi ca ngm.

    Tc gi c t ti n l s trng, nng khiu, ngh ring ca nng Cung th-ng lu bc ng m, Ngh ring n t h cm mt trng. Khng ch vy, nngcn gii sng tc nhc. Cung n Bc mn ca Kiu l ting lng ca mt tri tima su a cm Khc nh tay la nn chng, Mt thin bc mnh li cng nonhn.

    T ti, Nguyn Du th hin c c ci tnh ca Kiu.

    - Chn dung Thu Kiu l bc chn dung mang tnh cch v s phn. V pkhi cho to ho phi ghen ght, cc v p khc phi k, ti hoa tr tu thinbm lai bc mi, c ci tm hn a su a cm khin Kiu khng th trnhkhi nh mnh nghit ng, s phn o le, gian kh bi Ch ti ch mnh khol ght nhau. Tri xanh quen thi m hng nh ghen. Cuc i Kiu hn lcuc i hng nhan bc mnh.

    * C th ni tc gi rt tinh t khi miu t nhn vt Thu Kiu: Tc gi miut chn dung Thu Vn trc lm ni bt chn dung Thu Kiu, ca ngi c hainhng m nht khc nhau mi ngi: ch dnh bn cu th t Vn, trong

    dnh ti 12 cu th t Kiu, Vn ch t nhan sc, Kiu c ti , sc, tnhu c c t. chnh l th php n by.

    d. 4 cu cui: nhn xt chung v cuc sng hai ch em Thu Kiu.- H sng phong lu, khun php, c hnh , theo ng khun kh ca l gio

    phong kin. Tuy c hai u n tui bi tc ci trm nhng vn trng r mnche, tng ng ong bm i v mc ai.

    - Hai cu cui trong sng, m thm nh ch che, bao bc cho hai ch em haibn hoa vn cn phong nhu trong cnh m m trng r mn che.

    Tm li, on trch th hin bt php miu t nhn vt c sc ca

    Nguyn Du khc ho nt ring v nhan sc, ti nng, tnh cch, s phn nhn vtbng bt php ngh thut c in.

    25

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    26/167

    Cu 7: Trong hai bc chn dung ca Thy Vn v Thy Kiu, em thybc chn dung no ni bt hn, v sao?

    - Nguyn Du s dng bt php c l ca ngi c hai ch em Thy vn, ThyKiu nhng m nht khc nhau mi ngi, r rng bc chn dung ca ThyKiu ni bt hn.

    Chn dung Thu Vn Chn dung Thu Kiu- Dng 4 cu th t Vn.

    - Vi Vn ch t ngoi hnh theoth php lit k.- Vi Vn ch t sc.- Miu t chn dung Thu Vn trc lm ni bt chn dung ThuKiu.

    - 12 cu t Kiu

    - c t i mt ca Kiu theo liim nhn v - v hn cho nhn vt,gi nhiu hn t - vi Kiu t csc, ti, tm.

    Tm li:- c t v p ca Thy Vn, Nguyn Du tp trung miu t cc chi tit trn

    khun mt nng bng bt php c l v ngh thut lit k -> Thu Vn xinh p,

    thy m oan trang, phc hu v rt khim nhng.- c t v p ca Thu Kiu, Nguyn Du tp trung lm ni bt v p ca ti

    v sc.+ Tc gi miu t khi qut: Sc so mn m.

    Mt va hai phi ai iTi tnh chi lm...

    + c t v p i mt: va gi v p hnh thc, va gi v p tm hn(hnh nh c l).

    + Dng in c Nghing nc nghing thnh din t v p hon ho c sc li

    cun mnh m.+ Ti nng: phong ph a dng, u t ti mc l tng.- Ci ti ca Nguyn Du biu hin ch miu t ngoi hnh nhn vt lm hin

    ln v p tnh cch v tm hn. V ng sau nhng tn hiu ngn ng li l dbo v s phn nhn vt.

    + Thua, nhng -> Thu Vn c cuc sng m m, sun s.+ Hn, ghen -> Thu Kiu b thin nhin k, ganh ght -> s phn long

    ong, b vi dp.Cu 8: Cm hng nhn o ca tc gi Nguyn Du th hin qua on

    trch:- Trong truyn Kiu, mt trong nhng biu hin ca cm hng nhn o l

    vic ca ngi, cao nhng gi tr, phm cht ca con ng i nh nhan sc, ti hoa,nhn phm, kht vng, thc v thn phn, nhn phm c nhn.

    - Mt trong nhng v d in hnh ca cm hng nhn o y l on trchCh em Thu Kiu. Nguyn Du s dng nhng hnh nh p nht, nhng ngnt hoa m nht miu t v p con ngi, ph hp vi cm hng ng ng m, ngi cagi tr con ngi. Tc gi cn d cm v kip ng i ti hoa bc mnh ca Kiu.

    chnh l cm hng nhn vn cao c ca Nguyn Du xut pht t lng ng cmsu sc vi mi ngi.

    26

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    27/167

    Cu 9: So snh on th Ch em Thu Kiuvi trch on trong KimVn Kiu truynca Thanh Tm Ti Nhn, ta cng thy c s sng toti tnh ca Nguyn Du.

    - Nu nh Thanh Tm Ti Nhn k v hai ch em Thu Kiu bng vn xui thNguyn Du miu t h bng th lc bt.

    - Thanh Tm Ti Nhn ch yu l k v hai ch em Kiu; cn Nguyn Du ththin v gi t sc p Thu Vn, ti sc Thu Kiu.

    - Thanh Tm Ti Nhn t Kiu trc, Vn sau: Thu Kiu my nh m di, mttrong m sng, mo nh trng thu, sc ta hoa o. Cn Thy Vn th tinh thntnh chnh, dung mo oan trang, c mt phong thi ring kh m t . c ln tacm gic nh tc gi tp trung vo Vn hn, hnh nh ca Vn ni bt hn. Ngay on gii thiu u truyn, hnh nh Kiu cng khng tht s ni bt. CnNguyn Du t Vn tr c lm nn t m thm v p ca Kiu theo th php nghthut n by.

    - Khi miu t, Nguyn Du c bit ch trng n ti nng ca Kiu, qua vicmiu t ngoi hnh, ti hoa cn th hin c tm lng, tnh cch v d bo c sphn nhn vt. Thanh Tm Ti Nhn khng lm c iu , bt php c thho nhn vt ca ng khng r nt bng ca Nguyn Du.

    Nhng s khc bit ny gii thch v sao cng mt ct chuyn m Kim VnKiu truyn ch l cun sch bnh thng, v danh cn Truyn Kiu c coi lmt kit tc, Thanh Tm Ti Nhn ch l tc gi khng c danh ting, t ngi bitn trong khi Nguyn Du l mt tc gi ln, mt i thi ho.

    b. Nhn vt phn din (M Gim Sinh):Cu 1:

    Chp thuc on trch

    M Gim Sinh mua Kiu

    :Gn min c mt m no,.................................... .

    Gi lu ng gi vng ngoi bn trm.Cu 2: V tr on trch: on th nm u phn th hai Gia bin v lu

    lc trong kt cu Truyn Kiu, m u kip on trng ca ngi con gi h Vng.Sau khi gia nh Kiu b tn bn t vu oan, Vng ng v Vng Quan b bt

    gi, b nh p d man, nh ca b sai nha lc sot, v vt ht ca ci. ThuKiu quyt nh bn mnh ly tin cu cha v gia nh khi tai ho. on

    ny ni v vic M Gim Sinh n mua Kiu qua mai mi mch bo.Cu 3: Gi tr ni dung v ngh thut.

    Gi tr ni dung: on trch M Gim Sinh mua Kiu l mt bc tranh hin

    thc v x hi ng thi th hin tm lng nhn o ca Nguyn Du trn c haiphng din: va ln n cc th lc xu xa, tn bo va thng cm, xt xa trc scp, ti nng, nhn phm ca ngi ph n b tr p.

    Gi tr ngh thut: on trch M Gim Sinh mua Kiu cn cho thy ti nng

    ngh thut ca Nguyn Du: miu t nhn vt phn din bng ngi bt hin thc,khc ho tnh cch nhn vt qua din mo, c ch (khc vi nhn vt chnh din

    bng bt php c l l tng ho nhn vt).Cu 4: Gii ngha t:- Vin khch: khch xa n.

    27

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    28/167

    - M Gim Sinh: Gim Sinh h M. Gim Sinh l tn hc tr Quc T Gim, trngln kinh thi xa. Gim Sinh cng c khi ch chc gim sinh ngi ta mua catriu nh.

    - Nt bun nh cc iu gy nh mai: hai hnh nh so snh dng t ngicon gi p lc bun ru.

    - p cung cm nguyt: p gy n.- Th bi qut th: th ti lm th ca Kiu khi yu cu nng th trn qut.

    Cu 5:Bt php hin thc miu t nhn vt phn din M Gim Sinh hon

    chnh c v din mo v tnh cch:a. V din mo, c ch:- Li ni cc lc, v vn ho. Hi tn rng... - Hi qu rng... cu tr li nht

    gng khng c ch ng, khng thm tha gi.- Din mo: d ngoi bn mi ci tui Qu nin trc ngoi t tun m ngy y

    phi ln chc ng - nhng M Gim Sinh vn c t ra tr trung i ci v Myru nhn nhi, o qun bnh bao vi din mo ca mt g trai ru co nhn nhi(t nhn nhi thng c dng cho vt hn l cho ngi), n mc bnh bao,m dng, chi chut thi qu, c th ni l dim da, thnh l bch, gi di, khngc dng ca mt bc qun t.

    - Cnh thy t nhng x, nhng nho: trc thy sau t lao xao. C l yu cng mt phng bun ngi nn thy t khng phn minh.

    - Khi vo nh, c ch ca hn tht th l, quen thi th ca khinh ngi: ghtrn ngi tt s sng. Gh trn l gh dnh cho bc cao nin, trng bi, M Gim

    Sinh i hi v l hng con chu m li ngi vo , cn vi c ch rt nhanh v ssng. ngi tt l mt t ng rt tng hnh miu t hnh ng v vn ho y. Chitit ny t co M Gim Sinh ch thc l mt k v hc.

    b. V bn cht, M Gim Sinh l in hnh ca bn cht con bun lu manh vic tnh gi di, bt nhn v v tin.

    - Gi di t lai lch xut thn m m. M Gim Sinh xut hin trong vai ngi chc i mua t thip, tn h v qu qun u chng my r rng: M Gim Sinh cth hiu l hc sinh trng Quc T Gim, cng c th l chc gim sinh mua cca triu nh, khng r hn thuc loi no; qu xa vin khch m li ni

    cng gn. Nh vy r rng hn hai ln ni di che giu tung tch v d bla gt. n t ng mo, tnh danh cng gi di, tui tc nhiu nhng li c t ra tv cho tr, ra v th sinh phong lu, lch s m trc thy sau t lao xao rt lo nho, hp.

    - Bn cht bt nhn v tin ca M Gim Sinh bc l qua cnh mua bn ThuKiu. Bt nhn trong hnh ng, thi i x vi Kiu lnh lng, v cm trc niau, nhan sc, ti hoa ca Kiu hn coi Kiu nh mt mn hng, coi sc, ti canng ch nh gi tr ca hng ho - ci c th khin hn kim li.

    - Sau khi n o cn sc cn ti, p ti n p cung cm nguyt, th

    ti th th bi qut th, bng lng va , hn mi tu c dt du. Bt nhntrong tm l lnh lng, v cm trc gia cnh ca Kiu v tm l mn nguyn, hmhnh: Tin lng sn vic g chng xong. Li ni lc u nghe c v vn hoa,

    28

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    29/167

    lch s, bit ngi bit ca: Rng mua ngc n Lam Kiu Sinh nghe xin dy baonhiu cho tng?, nhng cng ch c c mt cu v s mua bn vn l liu. Vi conbun, tin nong l chuyn sinh t nn n lc ny hn buc phi ni nhiu mc c, dm gi, tm cch mua hng vi gi hi nht: c k bt mt thm hain gi lu mi ng gi. Cu th gi cnh k mua, ngi bn a y mn hng,ti tin c ci ra, tht vo, nng ln, t xung. Chi tit mc c mt cch ti tinv trng trn va th hin thc cht mn kch l vn danh ch l cnh bun tht

    bn ngi trng trn, va t co M Gim Sinh ch th l k bun ng i lc li nggh tm, ci mt n hi v ca hn lc u ri tut t lc no.

    Nhn vt phn din M Gim Sinh c miu t bng ngn ng trc din, bt

    php hin thc. Nguyn Du kt hp ngh thut k chuyn vi miu t ngoi hnh,c ch, ngn ng i thoi khc ho tnh cch nhn vt hon ho c v dinmo v tnh cch, rt c th sinh ng, mang ngha khi qut v mt hng ngigi di, v hc, bt nhn trong x hi.

    Tt c lm ni bt bn cht con bun lc li ca hn. V tin, y sn sng chp ln nhn phm con ngi lng thin.

    Cu 6: Hnh nh ng ti nghip ca Thu Kiu.- Ch vi 6 cu th, Nguyn Du miu t c hnh nh xt xa, ti nghip ca

    Kiu. ang t mt tiu th khu cc, sng yn vui trong cnh m m trng r mnche, li ang say m???????? mt tai ho p xung bt ng, tn khc, nng phibn mnh cu cha, cu gia nh, b bin thnh mt mn hng cho ngi ta muabn.

    - L ngi thng minh, nhy cm, Kiu cm nhn c cnh ng o le ti nhc vni au n ch ca mnh: Ni mnh thm tc ni nh - Thm hoa mt bc, l

    hoa my hng. Ni mnh l ni au phi bn thn, phi la b gia nh, phila b tnh yu vi chng Kim - mi tnh tuyt p ha hn bao hnh phc lai, phi la b tui thanh xun m khng bit s b tung vo cuc i ma gi rasao. Li cng thm ni nh l ni tc cho cha m, em t b vu oan, nh pkhng bit sng cht ra sao, ti sn b cp ph, nh tan ca nt. Cu th khiqut c ni thng tm ca Kiu. Nng au n ti mc mi bc i l chn nhmun khuu xung, my hng nc mt l ch tun ri: thm hoa mt bc, l hoamy hng. Nng thm tha ni nhc, ni thn ca mnh nn ngng hao bngthn trng gng mt dy. Nng thm tha ni nhc, ni thn ca mnh nn

    ngng hoa bng thn trng gng mt ny. Con ngi cng thc v phm gi bnthn th cng au n, nhc nh khi nhn phm b vi dp, xc phm. Va lo scho tng lai, Kiu va thy mnh d dng di hnh. Tt c nhng ni au ykhin Kiu nh ng i mt hn, tr nn t di, thn th, cm lng sut bui mua bn .

    - Hnh nh Kiu tht tiu tu, hao gy Nt bun nh cc, iu gy nh mai.Kiu ging nh cnh mai, bng cc b sng gi dp vi, gy yu xc x. ng saudng v y mt tm trng t ti, au n, khng ni nn li.

    Cu 7: Tm lng nhn o ca Nguyn Du th hin qua on trch:- Tc gi t thi khinh b, cm phn su sc i vi bn bun ng i; t co

    thc trng x hi xu xa, ln n th lc ng tin ch p ln nhn phm, ti sccon ngi, lm khuynh o c trt t x hi, lm thoi ho o c con ngi quacch tc gi miu t nhn vt M Gim Sinh.

    29

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    30/167

    - Thi y c b l qua cch miu t nhn vt phn din bng ngn ng tthc, cch dng t ng ma mai, chm bim, ln n: b mt my ru nhn nhicho thy s thiu t nhin, ru co nhn, lng my ta tt rt trai l. Hai chnhn nhi gi cm gic v mt s tr, phng l, bt cn nhn tnh. o qunbnh bao l o qun trng din cng thiu t nhin. Hai ch bnh bao thng dng khen o qun tr em ch t dng cho ngi ln. S kch ngm cng su cayhn khi mt ngi chc ngoi t tun li ta tt cng phu, c t v cho mnh ra

    dng tr. Hnh ng gt g tn thng mn hng: Mn nng mt v mt a chngkhc g c ch tin lm nhm gt u ca S Khanh sau ny.

    - Thi ca Nguyn Du t co th lc ng tin ch p ln con ng i th hinqua li nhn xt: Tin lng c, vic g chng xong. Li nhn xt c v khchquan nhng cha ng trong c s chua xt ln cm phn. ng tin bin nhansc thnh mn hng ti nhc, bin k tng tn lng thm thnh k mn nguyn, tc. Th lc ng tin cng vi th lc lu manh ha vi nhau tn ph gia nhKiu, tn ph cuc i Kiu.

    - Nguyn Du cn th hin nim cm th ng su sc tr c thc trng ti sc conng i b h thp, b ch p, b bin thnh hng ho ; cm thng vi ni au canhng con ngi phi chu bao nhiu nghch cnh trong x hi phong kin bt nhnngang tri. Tc gi bc l thi y qua ngi bt miu t c l , nh th nh ho thnvo nhn vt ni ln ni au n, ti h ca Kiu.

    2. Ngh thut t cnh:a. T cnh thin nhin:Chp thuc Cnh ngy xun:

    Ngy xun con n a thoi,....................................

    .Dp cu nho nh cui ghnh bc ngang.Cu 2:V tr: Cnh ngy xun l on th t cnh ngy ma xun trong tit Thanh

    minh v cnh du xun ca ch em Kiu, nm sau on t ti sc hai ch em Kiu,trc on Kiu gp nm m m Tin v gp Kim Trng. on trch l bc tranhthin nhin, l hi ma xun ti p, trong sng, no nhit.

    Cu 3: Kt cu on trch: theo trnh t thi gian ca cuc du xun.+ Bn cu u: Khung cnh ngy xun.

    + Tm cu tip: khung cnh l hi trong tit thanh minh.+ Su cu cui: cnh ch em Kiu du xun tr v.Cu 4: Khi qut gi tr ni dung v ngh thut.Gi tr ni dung caCnh ngy xun: l bc tranh thin nhin ma xun ti

    p, trong sng v l hi ma xun tng bng, no nhit.Gi tr ngh thut: s dng nhiu hnh nh t gi, sng to; nhiu t ly

    miu t cnh vt v cng l tm trng con ngi; bt php miu t giu cht tohnh.

    Cu 5: Gii ngha t ng:

    - Thanh minh: tit vo u thng ba, ma xun kh tri mt m, trong tro, ngita i to m, tc l i ving v sa sang li phn m ngi thn.

    -p thanh: dm ln c xanh.

    30

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    31/167

    - Ti t giai nhn: trai ti, gi sc.- o qun nh nm: ni ngi i li ng c, cht nh nm.Cu 6: Thnh cng trong ngh thut miu t thin nhin:a. Bn cu th u: Tc gi miu t cnh vt vi v p ring ca ma xun.- Hai cu u l hnh nh khi qut v mt ngy xun t i p vi hnh nh

    cnh n chao ling trn bu tri thanh bnh trn ngp nh xun ti tn trongsng. ng thi, nh th cng ng ngy xun qua nhanh qu nhng con n a

    thoi, chn mi ngy xun m nay ngoi su mi.- Hai cu th tip theo mi thc l bc tranh tuyt m: C non xanh tn

    chn tri - Cnh l trng im mt vi bng hoa . y ch l chn dung cacnh ngy xun, ch gin n c c xanh, hoa trng m cnh, mu, lmhin ln c mt khng gian ma xun khng t. y, Nguyn Du hc tp haicu th c Trung Quc: Phng tho lin thin bch - L chi s im hoa,nhng khi a vo bi th ca mnh, tc gi rt sng to. Cu th Trung Qucdng hnh nh c thm (phng tho) thin v mi v th Nguyn Du thay bngc xanh thin v mu sc. l mu xanh nht pha vi vng chanh ti tn hp vimu lam trong sng ca nn tri bui chiu xun lm thnh gam nn cho bctranh, trn im xuyt nhng m trng hoa l. Bc tranh dung ho nhngsc lnh m bn trong vn ro rc sc sng ti mi ca ma xun. Ch trngo ln tr c to bt ng s mi m, tinh khi, thanh khit nh kt tinh nhng tinh hoaca tri t. Ch im gi bn tay ngi ho s v nn th nn hoa, bn tay to hot im cho cnh xun ti, lm bc tranh tr nn c hn, sng ng.

    - Hai cu th t cnh thin nhin ca Nguyn Du qu l tuyt bt! Ngi bt caNguyn Du ti hoa, giu cht to hnh ngn ng biu cm, gi t. Tc gi rt

    thnh cng trong bt php ngh thut kt hp gia t v gi. Qua , ta thy tmhn con ng i t i vui, phn chn qua ci nhn thin nhin trong tro, ti tn, hnnhin, nhy cm tha thit vi v p thin nhin.

    b. Su cu th cui: gi t khung cnh ch em Thu Kiu du xun tr v.- Cnh vn mang ci thanh, ci du ca ma xun: nng nht, khe nc nh, mt

    nhp cu bc ngang nhng nhum mu tm trng.- Bng tch dng chnh chch x chiu: T t bng ng v y, dng nc

    un quanh. Nhng y khng ch l hong hn ca cnh vt m d ng nh con ng icng chm trong mt cm gic bng khung kh t. Cuc du ngon xun cnh

    tn, l hi tng bng, no nhit chm dt, tm hn con ng i nh cng chuyniu cng cnh vt, bc chn ngi th thn. Cnh nh nht dn, lng dn, michuyn ng u nh nhng, khng gian mang dng dp nh nhoi, b hp,phng pht bun. Tm trng con ngi c ci bng khung xao xuyn v cuc duxun tn, c c linh cm v vic gp g nm m m Tin v chng th sinh KimTrng phong t ti mo tt vi.

    - Ngh thut: s dng nhiu t ly nh nao nao, t t, thanh thanh khngch biu t sc thi cnh vt m cn bc l tm trng con ngi, c bit haich nao nao thong gi nn mt nt bun kh hiu. Hai ch th thn c sc gi

    rt ln, ch em Kiu ra v trong s bn thn, nui tic, lng bun. Dan tay tng lvui nhng thc ra l chia s ci bun khng ni ht. Cm gi bng khung xaoxuyn v mt ngy vui xun h m mt v p tm hn thiu n tha thit vi

    31

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    32/167

    nim vui cuc sng, nhy cm v su lng. Chnh cc t ny nhum mu tmtrng ln cnh vt.

    on th cn hay bi s dng bt php c in: t cnh gn vi t tnh, tcnh ng tnh, tnh v cnh t ng hp .

    Tm li:- on 4 cu u v 6 cu cui bi Cnh ngy xun, Nguyn Du v nn

    bc tranh thin nhin ma xun tht p. Nh th im vi chi tit, t cnh

    gi l chnh.- T ng hnh nh giu cht to hnh.- Thin nhin c miu t trong nhng thi gian, thi im khc nhau.Cu 7: Cm nhn v khung cnh l hi trong tit Thanh minh (8 cu

    gia)- Nguyn Du rt ti tnh khi tch hai t L hi ra lm i gi t hai hot

    ng din ra cng mt lc: L to m, Hi p thanh.- Khng kh l hi c gi t t mt h thng t ng giu sc thi biu cm:+ on th s dng nhiu tnh t (n nc, gn xa, ngn ngang) lm r hn tm

    trng ngi i hi.+ Nhiu danh t ghp (yn anh, ti t, giai nhn, ch em, nga xe, o qun) gi

    t s ng vui tp np.+ V nhiu ng t (sm sa, dp du) gi c s rn rng ca ngy hi.- Thng qua bui du xun ca ch em Thu Kiu, tc gi khc hc hnh nh

    mt truyn thng vn ho l hi xa x a . Cm t n nc yn anh l mt n d giln hnh nh tng on nam thanh, n t n nc i chi xun nh nhng nchim n, chim oanh bay ru rt. Trong l hi ma xun no nhit ni bt nghng

    nam thanh n t, nhng

    ti t giai nhn

    tay trong tay do chi, nim vui l hinh bao trm c nhn gian. Nhng so snh rt gin d nga xe nh nc, o qun nhnm gi t s ng vui.

    - L l to m - l thm ving, sa sang, qut tc phn m ngi thn; tvng v, sc tin gi t ng nh nhng ng i khut . Hi l p thanh vuichi chn ng qu, p ln nhng thm c xanh, l mt cuc sng hin ti v cth tm n nhng si ta hng ca mai sau. L l hi c v tng nim qu khtheo truyn thng ung nc nh ngun, hi l kht khao v hoi vng nhn vpha trc ca cuc i. L v hi trong tit Thanh minh l mt s giao ho c

    o. Chng t nh th rt yu qu, trn trng v p v gi tr truyn thng vnho dn tc.b. T cnh ng tnh:Cu 1: Chp thuc Kiu lu Ng ng Bch:

    Trc lu Ngng Bch kho xun,.................................... ..

    m m ting sng ku quanh gh ngi.Cu 2 : V tr on trch:

    on trch nm phn th hai Gia bin v lu lc. Sau khi b M Gim Sinh lagt, lm nhc, b T b mng nhic, Kiu nht quyt khng chu tip khch lngchi, khng chu chp nhn cuc sng lu xanh. au n, phn ut, ti nhc nng

    32

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    33/167

    nh t vn. T b s mt vn bn la li khuyn gii, d d Kiu. M v chm scthuc thang, ha hn khi nng bnh phc s g nng cho ngi t t. T b a Kiura sng ring lu Ng ng Bch, thc cht l giam lng nng thc hin m m umi tin hn, tn bo hn.

    Cu 3: Kt cu on trch: 3 phn+ Su cu u: hon cnh c n, ti nghip ca Kiu.+ Tm cu tip: ni thng nh Kim Trng v thng nh cha m ca nng.

    + Tm cu cui: tm trng au bun, u lo ca Kiu th hin qua cch nhncnh vt.

    Cu 4: Khi qut gi tr ni dung v ngh thut ca on trch:Gi tr ni dung Kiu lu Ngng Bch: miu t chn thc cnh ng c n,

    bun ti ng th ng, ni nh ng i thn da dit v tm lng thu chung, hiu thov tha ca Thu Kiu khi b giam lng lu Ngng Bch.

    Gi tr ngh thut: ngh thut miu t ni tm c sc, bt php t cnh ngtnh hay nht trong Truyn Kiu.

    Cu 5: Gii ngha t ng:- Kho xun: kho kn tui xun, ni cm cung (con gi nh quyn qu ngy

    xa khng c ra khi phng); y ni vic Kiu b giam lng.- Tm son: tm lng son, ch tm lng thu chung gn b.- Duynh (cng gi l donh): vng (vng) sng hoc vng bin.Cu 6: Hon cnh v tm trng ca Kiu th hin qua 6 cu th u:- Kiu lu Ngng Bch thc cht l b giam lng (kho xun).- Nng tr tri gia mt khng gian mnh mng, hoang vng: bn b bt ngt

    xa trng. Cnh non xa, trng gn gi hnh nh lu Ngng Bch n c, chi

    vi gia mnh mng tri nc. T trn lu cao nhn ra ch thy nhng dy ni mxa, nhng cn ct bi bay m mt. Ci lu tr tri y giam mt thn phn tr tri,khng mt bng hnh thn thuc bu bn, khng c bng ngi.

    Hnh nh non xatrng gn, ct vng, bi hng c th l cnh thcm cng c th l hnh nh mang tnh c l gi s mnh mng, rn ngp cakhng gian, qua din t tm trng c n ca Kiu.

    - Cm t my sm n khuya gi thi gian tun hon, khp kn. Tt c nh giamhm con ngi, nh khc su thm ni c n khin Kiu cng b bng, chn ngn,bun ti b bng my sm n khuyasm v khuya, ngy v m, Kiu thui

    thi qu ngi mt thn v dn ti lp lp nhng ni nim chua xt au thng khintm lng Kiu nh b chia x: Na tnh na cnh nh chia tm lng. V vy, d cnhc p n my, tm trng Kiu cng khng th vui c.

    Cu 7: Tm trng nh thng Kim Trng v thng nh cha m ca Kiuqua ngn ng c thoi ni tm:

    * Kiu nh Kim Trng tr c nh cha m sau . Theo nhiu nh h nho th nh vy lkhng ng vi truyn thng dn tc, nhng tht ra li l rt hp l. Kiu bn mnhcu cha v em l n p c mt phn cng lao cha m, nn nng cn rtkhn ngui.

    * Cng l ni nh nhng cch nh khc nhau vi nhng l do khc nhau nn cch thhin cng khc nhau:

    33

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    34/167

    + Nh Kim Trng: Kiu tng nh thy li k nim thing ling m th nguyn ,nh c Tng ngi di nguyt chn ng. Ci m y hnh nh mi ngy hm qua.Mt ln khc nng nh v Kim Trng cng l Nh li nguyn c ba sinh. Kiu xt xahnh dung ngi yu vn cha bit tin nng bn mnh, vn ngy m mn mi chtrng chn Liu Dng xa xi. Nng nh ngi yu vi tm trng au n: Tm songt ra bao gi cho phai. C l tm son y l tm lng Kiu son st, thu chung,khng ngui nh thng Kim Trng. Cng c th l Kiu ang ti nhc khi tm lng

    son st b dp vi, hoen , khng bit bao gi mi gt ra cho c . Trong ni nhchng Kim c c ni au n v x tm can.

    + Nh cha m: nng thy xt khi t ng t ng, chn qu nh, cha m nng vnta ca ngng ch tin tc ngi con gi yu. Nng xt th ng da dit v day dt khnngui v khng th qut nng p lnh, phng dng song thn, bn khon khngbit hai em c chm sc cha m chu o hay khng. Nng t ng t ng ni qu nhtt c i thay, gc t va ngi m, cha m ngy thm gi yu. Cm tcch my nng ma va cho thy s xa cch bao ma ma nng, va gi c s tnph ca thi gian, ca thin nhin ln con ngi v cnh vt. Ln no nh v cha m,Kiu cng nh n chn ch cao su v lun n hn mnh ph cng sinhthnh, ph cng nui dy ca cha m.

    * Ni nh thng ca Kiu ni ln nhn cch ng trn trng ca nng. Honcnh ca nng lc ny tht xt xa, au n. Nhng qun i cnh ng bn thn,nng hng yu thng vo nhng ngi thn yu nht. Tri tim nng tht giu yuthng giu c hi sinh. Nng tht s l mt ng i tnh thu chung, mt ng i conhiu tho, mt ng i c tm lng v tha cao c ng qu .

    Cu 8: Bt php t cnh ng tnh ca Nguyn Du trong 8 cu cui

    Kiu lu Ngng Bch: Ngh thut t cnh ng tnh:- on th ny c xem l kiu mu ca li th t cnh ng tnh trong vn ch-ng c in. din t tm trng Kiu Nguyn Du s dng bt php t cnhng tnh tnh trong cnh y, cnh trong tnh ny khc ho tm trng caKiu lc b giam lng lu Ngng Bch.

    - y l 8 cu th thc cnh m cng l tm cnh. Mi biu hin ca cnhng thi l mt n d v tm trng ca ng i mi mt cnh li khi gi Kiunhng ni bun khc nhau, vi nhng l do bun khc nhau trong khi ni bun y p tm trng ri tnh bun li tc ng vo cnh, khin cnh mi lc li

    bun hn, ni bun mi lc mt gh gm, mnh lit hn.- Cch s dng ngn ng c thoi, ip ng. Bn bc tranh, bn ni bun u

    c tc gi khc ho qua ip t bun trng ng u mi cu c ngha lbun m trng ra bn pha, trng ngng mt ci g m h s n lm thay ihin ti, nhng trng m v vng. Bun trng c ci thng tht lo u, c ci xa lbt tm nhn, c c d cm hi hng ca ngi con gi ngy th ln u li bc giacuc i ngang ngc. ip ng bun trng kt hp vi cc hnh nh ng sau din t ni bun vi nhiu sc khc nhau. ip ng li c kt hp vi cc t lych yu l nhng t ly tng hnh, dn dp, ch c mt t ly tng thanh cu

    cui to nn nhp iu, din t ni bun ngy mt tng, dng ln lp lp, ni bunv vng, v tn. ip ng to m h ng trm bun, tr thnh ip khc ca onth cng l ip khc ca tm trng.

    34

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    35/167

    Cch 1: Bun trng ca b chiu hm,Thuyn ai thp thong cnh bum xa xa.

    Mt cnh bum thp thong ni ca bin l mt hnh nh rt t th hinni tm nng Kiu. Mt cnh bum nh nhoi, n c gia bin nc mnh mngtrong nh sng le li cui cng ca mt tri sp tt; cng nh Kiu trong khng gianvng lng ca hin ti nhn v phng xa vi ni bun nh da dit v gia nh,qu h ng . Con thuyn gn nh mt ht, vn cn lnh nh gia dng i, bit bao

    gi mi c tr v sum hp, on t vi nhng ng i thn yu .Cnh 2: Bun trng ngn nc mi ra,

    Hoa tri man mc bit l v u?Nhng cnh hoa tn li tri man mc trn ngn n c mi xa khi Kiu cng bun

    hn bi nng nh nhn thy trong thn phn mnh lnh nh, v nh, bachm by ni gia sng nc cuc i, khng bit ri s tri dt i u, s b dpvi ra sao.

    Cnh 3: Bun trng ngn c ru ru,Chn my mt t mt mu xanh xanh.

    Ni c ru ru, xanh xanh - sc xanh ho a, m mt, nht nho tri di tchn my n mt t, cn u ci xanh tn chn tri nh sc c trong titThanh minh khi Kiu cn trong cnh m m. Mu xanh ny gi cho Kiu mt nichn ngn, v vng v cuc sng c qunh v nhng chui ngy v v, t nhtkhng bit ko di n bao gi.

    Cnh 4: Bun trng gi cun mt dunhm m ting sng ku quanh gh ngi.

    Dng nh ni bun cng lc cng tng, cng dn dp. Mt cn gi cun mt

    dunh

    lm cho ting sng bng ni ln m m nh vy quanh gh Kiu ngi. Cim thanh m m ting sng y chnh l m thanh d di ca cuc i phongba bo tp , ang p xung i nng v cn tip tc nng ln kip nginh b y trong x hi phong kin c h, bt cng. Tt c l t sng ang gmtht, r ro trong lng nng. Lc ny Kiu khng ch bun m cn lo s, kinh hinh ri dn vo vc thm mt cch bt lc . Ni bun y dng n tt nh,khin Kiu thc s tuyt vng. Thin nhin chn thc, sinh ng nhng cng rt o. l cnh c nhn qua tm trng theo quy lut Cnh no cnh chng eo su -Ngi bun cnh c vui u bao gi.

    - Cnh c miu t t xa n gn, mu sc t nht n m, m thanh ttnh n ng din t ni bun t man mc, mng lung n lo u, kinh s,dn n bo tp ni tm cc im ca cm xc trong lng Kiu. Tt c l hnhnh v s v nh, mong manh, s dt tri b tc, s chao o, nghing ddi. Lc ny Kiu tr nn tuyt vng, yu ui nht. Cng v th m nng mc la S Khanh ri dn thn vo cuc i thanh lu hai lt, thanh y hailn.

    Tm li:Cnh thin nhin l ci c tc gi bc l cm xc ca mnh.

    (on trch Kiu lu Ngng Bch - Truyn Kiu).

    35

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    36/167

    Truyn lc vn tinNguyn nh Chiu

    A. Kin thc c bn:I. Gii thiu tc gi: Nguyn nh Chiu- Nguyn nh Chiu (1822-1888) sinh ti Tn Thi - Gia nh.- C 1 cuc i y bt hnh: m lo, cng danh khng thnh, tnh duyn trc

    tr, gp bui lon li.- Vn ngng cao u m sng, sng c ch cho n hi th cui cng.- L mt thy gio danh ting vang khp min Lc Tnh.- L mt thy thuc khng tic sc cu nhn th.- L mt nh th li bao trang th bt h: Lc Vn Tin, Chy gic, Vn t

    ngha s Cn Giuc.- Lun nu cao lng yu nc, tinh thn bt khut chng gic ngoi xm.=> Mt nhn cch ln khin k th cng phi knh n.

    36

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    37/167

    II. Tm hiu v th loi v kt cu on trch1. Hon cnh sng tc: khong u thp k 50 ca th k 19 (1850)2. Th loi: Truyn th Nm 2082 cu th lc bt.Mang tnh cht k nhiu hn c, xem nn ch trng n hnh

    ng ca nhn vt hn l miu t ni tm, tnh cch nhn vt cng c bc lch yu qua vic lm, li ni, c ch.

    3. Kt cu: theo kiu truyn thng ca loi truyn phng ng, ngha l theo

    tng ch ng hi, xoay quanh cuc i cc nhn vt chnh .Kiu kt cu c l: Ngi tt thng gp nhiu gian trun, trc tr trn ng

    i, b k xu hm hi nhng vn c ph tr, cu mang ri cui cng tai qua nnkhi, c n tr xng ng. K xu b trng tr.

    Vi mc ch truyn truyn o c th kiu kt cu va phn nh chnthc cuc i y ry bt cng, va ni ln kht vng ngn i ca nhn dn ta: hin gp lnh, ci thin bao gi cng chin thng ci c, chnh ngha thnggian t.

    4. Mc ch:* Truyn c vit ra nhm mc ch trc tip l truyn dy o l lm ng i.* Tc phm p ng nguyn vng ca nhn dn, cho nn ngay t khi mi ra i

    c nhn dn nam b tip nhn nng nhit, c lu truyn rng ri, c sc sngmnh m, lu bn trong lng dn.

    5. Tm tt: SGK/1136. Gi tr ca tc phm:a. Gi tr ni dung:* Gi tr hin thc: Vch trn ci c, ci xu trong XH. Chi thi gian c, bt cng,

    chi nhng k tro tr, bi bc, phn phc nh cha con V Cng, chi nhng k btngha, bt nhn nh Trnh Hm, Bi Kim, chi bn ng i lm n bt lng chuynngh la bp, bp nn nhn dn (bn thy bi, thy php, bn lang bm).

    * Gi tr nhn o: cao o l lm ng i:- Xem trng tnh ngha gia con ngi vi con ngi trong x hi: tnh cha con,

    m con, ngha v chng, tnh b bn, tnh yu th ng c u mang nhng ng i gpcn hon nn.

    - cao tinh thn ngha hip, sn sng cu kh ph nguy.- Th hin kht vng ca nhn dn hng ti l cng bng v nhng iu tt

    p trong cuc i (kt thc c hu ca truyn; thin thng c, chnh nghathng gian t).Lc Vn Tin l mt ting chi, mt li ca, mt c m Hoi Thanh.b. Gi tr ngh thut:- Lc Vn Tin l mt truyn th Nm mang tnh cht l mt truyn k dn

    gian: ch n ct truyn, cn nhn vt ch yu th hin bng hnh ng hnl miu t ni tm. Nhn vt ca Nguyn nh Chiu cn l ho thn cho l tnghoc thi yu ght ca ng.

    - Truyn mang mu sc Nam B c v tnh cch con ngi, c v ngn ng a

    phng.on trch: Lc Vn Tin cu Kiu Nguyt Nga

    A. Kin thc c bn:

    37

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    38/167

    1. V tr on trch: on trch nm phn u truyn Lc Vn Tin. Trnng tr v nh thm cha m trc khi ln kinh thi, gp bn cp ang honhhnh, Lc Vn Tin mt mnh lm gy xng vo nh tan bn cp, cu KiuNguyt Nga v c hu Kim Lin.

    2. B cc: 2 phn- Phn 1: Lc Vn Tin nh cp.- Phn 2: Lc Vn Tin gp Kiu Nguyt Nga

    B. Phn tch:1. Nu cm nhn ca em v nhn vt Lc Vn Tin trong on trch

    Lc Vn Tin cu Kiu Nguyt Nga.Gi tr li- Hnh nh Lc Vn Tin c khc ho qua m tp truyn Nm truyn thng:

    Mt chng trai ti gii cu mt c gi thot him ngho, t n ngha n tnh yu.- Lc Vn Tin l mt nhn vt l t ng v m c ca Nguyn nh Chiu . y

    l mt chng trai va ri trng hc bc vo i, lng y hm h mun lp cngdanh, mong thi th ti nng cu ngi, gip i. Tnh hung nh c p l th thchu tin, l c hi hnh ng cho chng.

    - Hnh ng nh cp, trc ht bc l tnh cch anh hng, ti nng v tm lngv ngha ca Lc Vn Tin. V p ca Lc Vn Tin l v p ring ca con ngidng tng. Thy bn cp hi ngi, k khc c th n trnh, gi mnh, cn Vn Tincoi l tnh hung, c hi u tin hnh ng. Chng ch c mt mnh,trong khi bn cp ng ngi, gm gio y , thanh th ly lng: Ngi u sn, c ti khng ng. Vy m Vn Tin vn can m b cy lm gy xng vonh cp. Hnh nh ca chng trong trn nh c miu t tht p: t t hu

    xung, khc no Triu T ph vng ng Dang

    , c so snh vi hnh mu Triu TLong trong Tam quc. Hnh ng ca Vn Tin chng t ci c ca con ng i vngha vong thn, ci ti ca bc anh hng v sc mnh bnh vc k yu, chinthng nhiu th lc bo tn.

    - Thi c x vi Kiu Nguyt Nga sau khi nh cp li bc l t cch con ng ichnh trc, ho hip, khim tn, gin d, trng ngha khinh ti v cng rt t tmnhn hu. Thy hai c gi cn cha ht hi hng, Vn Tin ng lng tm cch ani h: Ta tr dng lu la v n cn hi han, cho thy chng rt ng hong,chng chc. Khi nghe h ni mun c ly t n, Vn Tin gt i ngay, t chi c

    li mi v thm nh Nguyt Nga cha nng n p: Lm n h d trng ngitr n. Dng nh vi Vn Tin, lm vic ngha l mt bn phn, mt l t nhin camt con ngi chn chnh: Nh cu kin ngha bt vi Lm ngi th y cng phianh hng. Li Vn Tin chc nch va i chng, ph phn nhng k tm th-ng, va khng nh vic mnh lm l hin nhin, thuc cn ct, gc r trong lsng ca mnh.

    Vi nhng nt tnh cch , hnh nh Lc Vn Tin l mt hnh nh p, lhnh nh l t ng m Nguyn nh Chiu gi gm nim tin v c vng ca mnh.

    2. Nu cm nhn ca em v nhn vt Kiu Nguyt Nga trong on

    trch Lc Vn Tin cu Kiu Nguyt Nga.Vi t cch l ngi chu n, Kiu Nguyt Nga cng bc l nhiu nt p

    tm hn:

    38

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    39/167

    - Mt c gi thu m, nt na, c hc thc, cch x ng h khim nh ng (qun t tin thip), cch ni nng vn v, mc th c, khun php (lm con u dm ci cha,cht ti yu liu o t...), cch trnh by vn r rng, khc trit va png y nhng li thm hi n cn ca Vn Tin, va bc l chn thnh nimcm kch, xc ng ca mnh.

    - Mt con ngi m thm, n tnh, c x c tr c c sau . Vi nng, Vn Tinkhng ch cu mng, m cn cu c cuc i trong trng ca nng: Lm nguy

    chng gp gii nguy Tit trm nm cng b i mt hi. Nng coi l n trngv y ny, bn khon tm cch tr n d bit rng c n p bao nhiu cng cha: Ly chi cho phi tm lng cng ngi. Bi th, cui cng nng t nguyngn b cuc i vi chng trai ho hip y, dm liu mnh gi trn n tnhthu chung vi chng.

    3. Chp chnh xc cu th ni ln quan im v ngi anh hng canhn vt Lc Vn Tin cu Kiu Nguyt Nga. Em hiu cu th y nhth no?

    Gi tr li:Cu th ni r nht quan nim ny ca Nguyn nh Chiu l:

    Nh cu kin ngi bt viLm ngi th y cng phi anh hng

    - Ni dung cu th: Thy vic ngha m khng lm th khng phi l anh hng.- Qua on trch Lc Vn Tin cu Kiu Nguyt Nga ta nhn thy Vn Tin

    thy Nguyt Nga b nn khn trng mau l nh tan bn cp. V chng nh chng bng s qu cm gii nguy cho Kiu Nguyt Nga. n khi Nguyt Ngat mun c tr n th chng li khng khi t chi, n mt ci ly ca Nguyt

    Nga, Vn Tin cng khng nhn. R rng Vn Tin x thn v ngha, khngcht so o tnh ton. T hnh ng ca Vn Tin, ta hiu c quan nim anhhng ca Nguyn nh Chiu: phi c ti tr phi th ng thy hon nn th snsng cu gip v t em li iu tt p cho mi ngi, ng i anh hng phi l ng ihnh ng v ngha, v l phi, v l cng bng.

    4. Nhn xt v ngh thut xy dng nhn vt, ngn ng, ging iuon trch:

    - Xy dng nhn vt theo phng thc 3: qua hnh ng, c ch, li ni, tkhc ho ngoi hnh, li cng t i su vo ni tm. Tc gi ch k v nhn vt

    nhn vt t bc l tnh cch, chim cm tnh ght ni ngi c.- Ngn ng: mc mc, bnh d, gn vi li ni thng th ng v mang mu sca ph ng Nam b. N c phn thiu chau chut, uyn chuyn nhng ph hp vingn ng ngi k chuyn, rt t nhin, d i vo qun chng. Ngn ng a dng,ph hp vi din bin tnh tit.

    - Ging iu: thay i linh hot, ph hp vi tnh tit truyn v tnh cch nhnvt, on u tn tng cp kiu cng, hng hch, ging Lc Vn Tin anh thp,cm gin; on sau Lc Vn Tin n cn, Kiu Nguyt Nga mm mng, n tnh.

    on trch: Lc Vn Tin gp nnA. Kin thc c bn

    39

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    40/167

    1. V tr on trch: on trch nm phn th hai ca truyn. Vn Tin vTiu ng ang b v ni t khch qu ngi th gp Trnh Hm i thi tr v.Vn c lng k, ganh ght ti nng ca Lc Vn Tin, Trnh Hm li dng chi hm hi chng. Hn la tiu ng vo rng tri li ri gi b a Vn Tinxung thuyn, ha s dn v nh. i n m khuya vng v, hn mi thc hinhnh ng ti c ca mnh.

    2. Kt cu on trch: 2 phn

    - 8 cu u: hnh ng ti c ca Trnh Hm.- 32 cu cn li: Vic lm nhn c cng cuc sng trong sch, nhn cch cao

    c.3. Ch on trch: s i lp gia ci thin v ci c, gia nhn cch cao

    c v nhng toan tnh thp hn, ng thi th hin thi qu trng v nim tinca tc gi i vi nhn dn lao ng.

    B. Phn tch1. Phn tch tm a c c ca Trnh Hm qua hnh ng hm hi

    bn mnh l Lc Vn Tin.* Hon cnh Vn Tin: b v, ti nghip tin ht, mt b m, c ch tiu

    ng theo hu cng b Trnh Hm bt tri trong rng.- ng c: quyt tm hm hi Lc Vn Tin l v tnh k, ganh ght ti

    nng, lo cho con ng tin thn ca tng lai mnh.- Hnh ng c c, bt nhn, bt ngha.+ c c, bt nhn: v hn ang tm hm hi mt con ngi ti nghip, ang

    cn hon nn, khng ni nng ta, khng c g chng .+ Bt ngha: v Vn Tin vn l bn ca hn, tng tr ru v lm th vi nhau,

    li c li nh cy.- Hnh ng c toan tnh, c m m u, k hoch sp t kh k lng, cht ch:+ Thi gian gy ti c: Gia m khuya.+ Khng gian: gia khong tri nc mnh mng.+ y Vn Tin xung, n lc bit khng ai c th cu hn mi gi ting ku

    tri, la li um tm ln ri ly li phui pha k l, ba t, che lp ti c ca mnh.=> K ti phm gian ngoan xo quyt phi sch tay, khng my may cn rt l-ng tm.

    * Trnh Hm hin ln l mt k c c, bt nhn, bt ngha.

    Nguyn nh Chiu thnh cng cch sp xp cc tnh tit hp l, dinbin hnh ng nhanh gn, li th vn gi c v mc mc, gin d vn c ca tcphm m lt t c tm a c c ca mt k bt ngha, bt nhn .

    2. Phn tch hnh nh Ng ng trong on trch Lc Vn Tin gpnn.

    Gi tr li:a. ng Ng l mt ngi c nhng vic lm nhn c v nhn cch v

    cng cao p:- Thy ngi b nn, ng Ng nhanh nhn vt ngay ln b, ri:

    Hi con vy la mt gi

    ng h bng d, m h mt my

    40

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    41/167

    -> Hnh ng ht sc gp gp, khn tr ng , ht mnh v s sng ca nn nhn gi t c mi chn tnh ca gia nh ng Ng i vi ngi b nn. Vic lmny tht p v cha bit nn nhn l ai, cha r nguyn c th no nhng thyvic l lm, thy ngi l cu n cn chu o. l bn tnh ca con ngi lngthin, nhng ngi lao ng bnh thng.

    - Sau khi cu sng Vn Tin, bit tnh cnh khn kh ca chng, ng Ng snlng c u mang chng, d ch l chia s mt cuc sng i ngho hm ht, tng rau,

    nhng chc chn m m tnh ngi hm mai hm ht vi gi cho vui. Tm lngca Ng qu l bao dung, nhn i, ho hip.

    - ng cng khng h tnh ton n ci n cu mng v Vn Tin chng th bop. Dc lng nhn ngha h ch tr n, Lng lo chng m l ng khng hammun, c m cht no v tin bc, ca ci, ng ch dc lng nhn ngha l th-ng ngi, c ht sc mnh cu gip con ngi, lun tm vic ngha, hng v iuthin, tht ho hip, v t.

    b. Cuc sng p ca ng Ng:- ng Ng sng mt cuc sng v suy ngh, quan nim v cch sng tht lng

    thin, tht p . Li ni ca ng Ng v cuc sng ca mnh chnh l nhngting lng ca Nguyn nh Chiu, nhng kht vng v cuc sng tt p, vmt li sng ng m i vi con ngi. Cm xc ch quan ca nh th l lm chocuc sng ca ng i dn chi bnh th ng trn sng n c c v nh c thi v ho, trnn th mng hn, nh ng ct li vn l trung thc .

    - on th cui l mt on th hay ca tc phm: t phng khong su xa, lil thanh thot, uyn chuyn, hnh nh th p, gi cm. Mt khong thin nhincao rng, khong t m ra vi nhng doi, vnh, chch, m, bu tri, t, gi

    trng... Con ng i ho nhp vo trong ci th gii thin nhin y , khng cht cchbit: hng gi, chi trng, tm ma, chi gi... nim vui sng cng d ng nh y pci ci th ca con ngi y (tc gi dng nhiu t ch trng thi tm hn thanhthn, vui sng y: vui vy, thong th, nghu ngao, vui thm, thung dung, vui say...).C cm gic nh chnh tc gi ang nhp thn vo nhn vt ni ln kht vngv nim tin yu cuc i.

    - R b mi danh li, tm v vi sng n c ra rut sch trn, nay vo vnh,mai ra khi, ngy hng gi mt, m b bn vi trng thanh. Ng ng chn cmt phong cch sng tht phng khong, t do. Tm lng ng trong sch, gia nh,

    nh ca, c hnh hi, th xc ln tm hn nh ho nhp vi bin tri, sng nc. Cpt hng gi, chi trng cho ta thy hnh nh mt con ngi ang m mng, htnh mt thi s vy. M mng nhng khng m h, tu tin, m rt ch ng, ungdung, ng ph vi mi tnh th.

    Mt mnh thong th lm nKho qu chi ko, mt qung cu dm

    - y l mt cuc sng trong sch, ngoi vng danh li trc: mt cuc sng tdo, phng khong gia t tri cao rng, ho nhp, bu bn vi thin nhin, thnhthi gia sng nc, gi trng v v th cng y p nim vui.

    - Cuc sng y tht hnh phc, hon ton xa l vi nhng toan tnh nh nhen, chk, m u danh, trc li, sn sng ch p ln c o c, nhn ngh... Cuc sng ytht ng knh, ng trng!

    41

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    42/167

    * on th gi gm kht vng ca Nguyn nh Chiu vo nim tin v cithin, vo con ngi lao ng bnh thng. ng bc l quan im nhn dn rttin b. Tng tri cuc i, NC hiu rt r rng ci xu, ci c thng ln khut saunhng m cao, o di ca bn ngi c a v cao sang (nh thi s ng triu, VCng, Trnh Hm, Bi Kim...), nhng vn cn nhng ci tt p, ng knh trng,ng khao kht, tn ti bn vng ni nhng con ngi lao ng ngho kh mnhn hu, v tha, trng ngha khinh ti (nhng ng Ng, ng Tiu, ch tiu ng,

    b lo dt vi trong rng...). Nh th Xun Diu ni ng: Ci u i i vi ngilao ng, s knh mn h l mt c im trong tm hn Chiu.

    3. Quan nim sng ca nhn vt Lc Vn Tin v nhn vt ng Ngtrong truyn Lc Vn Tinca Nguyn nh Chiu c nhng nt gingnhau v nu r l quan nim sng nh th no?

    Gi tr li:Quan nim sng ca nhn vt Lc Vn Tin v nhn vt ng Ng trong truyn

    Lc Vn Tin c nhng nt ging nhau. l khng ham mun, c m v tin bc,ca ci, ch dc sc mnh cu gip con ng i, lun tm vic ngha, h ng v iuthin mt cch ho hip, v t .

    Nhng cu th ni r quan nim sng l: Vn Tin nghe ni lin ciLm n h d trng ngi tr n

    (Lc Vn Tin cu Kiu Nguyt Nga)Ng rng lng lo chng m

    Dc lng nhn ngha h ch tr n.(Lc Vn Tin gp nn)

    42

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    43/167

    Phn II: Th hin i Vit Nam

    TT Tcphm Tc gi Thigian Thloi Ni dung Ngh thut1 ng ch

    (l mttrongnhng TPtiu biunht vitv ngilnh cchmng ca

    VH thik KCchng

    Chnh HuH Tnh(1926-2005)

    Nh thqun itrng thnht hai cucKC chng

    Php vchng M.

    1948(Sau khitc gicngngitham giachinu

    trongchindch

    Tht do

    - Tnh ng chca nhng ngilnh da trn cs cng chungcnh ng v l t-ng chin uc th hintht t nhin,bnh d m su

    sc trong mihon cnh, ngp phn quan

    Chi tit, hnh nh,ngn ng, c ng,giu sc biu cm.

    43

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    44/167

    Php1946-1954)

    VitBc Thung).

    trng to nn scmnh v v ptinh thn canhng ngi lnhcch mng.

    2 Bi thv tiui xe

    khngknh

    (ctng giinht cucthi thca boVn nghnm 1969v ca votp thvngtrngqungla).

    Phm TinDut

    Ph Th

    (1941-2007)

    Tr thnhmt trongnhng g-ng mttiu biuca th hcc nh thtr thichng Mcu nc.

    1969(thi kc lit

    ca cucchintranhchngM)

    Tdo

    - Bi th khcho hnh nhc o: Nhng

    chic xe khngknh.- Qua khcho ni bthnh nh nhngngi li xe TrngSn vi t th hinngang, tinh thnlc quan, dngcm, bt chpkh khn, nguyhim v chchin u giiphng MinNam.

    - Giu cht hinthc sinh ng cacuc sng chin tr-

    ng.- Ngn ng, gingiu giu tnh khung, mang ntring, t nhin, khokhon.

    3 onthuynnh c

    In trongtp th

    Tri mingy lisng(1958)

    Huy CnH Tnh

    (1919-2005)L mttrong nhng

    nh thtiubiu cann thhin iVit Nam.

    1958Trongchuyni thct di

    ngy vng mQungNinh.

    Thtngntrngthin

    Bi th khc honhiu hnh nhp trng l,th hin s hiho gia thin

    nhin v con ngilao ng, bc lnim vui, nimt ho ca nhth trc t ncv cuc sng.

    - Sng to hnh nhth bng lin tng,tng tng phong ph,c o.- m hng kho

    khon, ho hng, lcquan.

    4 Bp laIn trongtp Hngcy Bp la

    (1968),tp thu tayca BngVit v L-u QuangV.

    Bng VitH Ni

    Sinh nm1941, thucth h cc

    nh th tr-ng thnhtrong thik khngchin chngM.

    1963Khi tcgiang lsinh vin

    hcngnhlut Lin X.

    Thtngntrngthin

    Qua hi tng vsuy ngm cangi chu tr-ng thnh, bith gi li

    nhng k nimy xc ngv ngi b vtnh b chu,ng thi thhin lng knhyu trn trngv bit n cangi chu i vigia nh, qu h-

    ng, t nc.

    - Kt hp gia biucm vi miu t, ts v bnh lun.- Hnh nh th sngto, giu biu tng;

    bp la gn lin vihnh nh ngi b,lm im ta khigi mi k nim,cm xc v suyngh v b v tnhb chu.

    5 Khc htru

    nhng

    NguynKhoa im

    1971 Tmting ht

    Tnh yu thngcon gn vi tnhyu t nc v c

    - Ging iu ththit tha, ngt ngo,tru mn.

    44

  • 7/28/2019 T n tp kin thc Ng vn 9 - n thi vo 10

    45/167

    em b ru vng ca ngim dn tc Ti trong cuckhng chinchng M cu n-c.

    - B cc c sc:hai li ru an xen mi kh th to nnmt khc ht ru trtnh, su lng.

    6 nhtrng

    c tnggii A caHi Nhvn VitNam nm1984.

    NguynDuy

    Thanh HoSinh nm1948, gngmt tiubiu tronglp nh thtr thichng Mcu nc.

    1978Ti TP H

    ChMinh, 3nm saungyminnamhonton giiphng,thngnhtt nc.

    Nmtin

    g

    - Bi th l linhc nh v

    nhng nmthng gian lao qua cuc i ng-i lnh gn bvi thin nhin,t nc, bnhd, hin hu.- T , gi nhcngi c thi sng ung ncnh ngun, nngha thychung cng qukh.

    - Ging iu tmtnh, t nhin kt

    hp gia yu t trtnh v t s.- Hnh nh giutnh biu cm:trng giu nghabiu tng.

    7 Con cI