TÜRKİYE’DE KOT KUMLAMA

Abdulhalim DEMİRKot Kumlama İşçileriyle Dayanışma Komitesi

Sunum planı:

•Kot kumlama nedir?•Kot kumlama işçisinin bir iş günü nasıl

geçerdi!•Hastalık Süreci• Kot Kumlama İşçileriyle Dayanışma

Komitesi•Gelecek için yol haritası

2

Kot kumlama nedir?

•Denim kumaş üzerine uygulanan aşındırıcı bir işlemdir.

•Teknik, bir kompresörden gelen basınçlı havanın denim kumaş üzerine püskürtülmesi ve bu sayede kumaşa yıpranmış görünüm verilmesi işlemine dayanır.

3

•Bu teknik 1987 de Türkiye’ye gelmiş ve 2009 yılına kadar devam etti.

•97-98 yıllarına kadar sıradan firmaların bu işleme ulaşması çok kolay değildi. Mevcut kumlamalar büyük markaların himayesindeydi.

5

6

Bir işçinin günlük yaptığı!

7

•Bizler, hayatımızın en güzel yıllarında adını arkadışımızın ölümüyle öğrendiğimiz silikozisle tanışıyoruz.

•Düşünün, basit bir öksürükle doktora başvuruyorsunuz size ölümcül bir hastalığınızın olduğu söyleniyor.

•Ne Düşünürsünüz•Ya da ne yaparsınız!

9

•Bir çok arkadaşımız bu travma sonucunda günden güne kötüleşerek yaşamını yitirdi.

•Silikozisin adını öğrendiğimizden beri 54 kişiyi kaybetik

•Biraz kendisinde mücadele gücünü bulan arkadaşlarımızla 2008 den beri hak mücadelesi veriyoruz.

2008’de...

•Haziran 2008’de, Kot Kumlama İşçileriyle Dayanışma Komitesi (Komite) kurulmuştur. Kurucuları eski kot kumlama işçileri, tıp doktorları, avukatlar, sendika temsilcileri, akademisyenler, aktivistler ve sanatçılardan oluşmaktadır.

11

Komite

•Ulusal mücadele:▫Bilinç yükseltme ve lobi yapma▫Tıbbi ve sosyal destek▫Hukuki destek

•Uluslararası mücadele:▫Temelde küresel yasaklama kararı ve

tazminat

12

Temel etkinlikler:•Tüm hastaların kaydedilmesi•Eski işçilerin katılımıyla gösteriler/eylemler •140’dan fazla açılmış dava•Sendika ziyaretleri•Parlamenter ziyaretleri•Çalışma Bakanlığı ve diğer bakanlık

ziyaretleri•Hastane ve ev ziyaretleri•Bilimsel ve bilgilendirici toplantılar•Konserler•Belgeseller•Yasa tasarısı hazırlama• İmza kampanyaları

13

İlk davaları 9 eylül 2008 de açtık.

14

Kampanyayı büyütme ve kamuoyu oluşturma süreci

15

16

2009’da...

•Mart 2009’da Sağlık Bakanlığı bir kararnameyle kot ya da herhangi bir kumaş üzerinde ağırtma işlemlerinde kum (silika tozu) ya da kristalize silika içeren herhangi bir maddenin Türkiye’de kullanımını yasakladı.

17

2010’da...

•Ocak 2010’da Bakanlar Kurulu sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın silikozis hastalarının ücretsiz tedavi olmalarını kabul eden bir karar aldı.

18

2011’de...•6111 sayılı Kanun’un 67. maddesi ile; 2022

sayılı Kanun’a geçici iki madde eklenmiştir. Sosyal güvenlik mevzuatına tabi olarak çalışmayan ve sosyal güvenlik kurumlarından her ne ad altında olursa olsun herhangi bir gelir elde etmeyen silikozis hastalarına, ölümleri halinde yakınlarına aylık bağlama imkanı getirilmiştir ve silikozis hastasının meslekte kazanma gücü kaybına göre aylık bağlanmıştır.

VE ŞİMDİ...

•Artık küresel olarak sesimizi daha güçlü duyurma ve kot kumlamanın KÜRESEL OLARAK YASAKLANMASI İÇİN çalışma zamanıdır!

20

Neden küresel yasak?

•Kot kumlama tekstil içinde tercihe bağlı bir uygulamadır; kaçınılmaz ya da gerekli değildir.

•Tekstil ve hazır giyim dünyada her zaman en az düzenleme ve denetimin bulunduğu sektörler olmuştur.

•Ulusal yasaklar nihai olarak küresel markaların çıkarlarına hizmet eder.

21

Risk altındaki ülkelerde sorunu kamuoyuna malederek yasaklatma!

22

1

Bir hatırlatma...

“Kumlama Birleşik Krallık’ta 1951’de, Avrupa Topluluğu’nda 1966’da yasaklanmıştır...”

▫Levin, S., Lilis, R. (2007). “Silicosis”, Public Health and Preventive Medicine, ed. Robert B. Wallace. New York: McGraw Hill Medical, p: 592.

23

Gelecekte...

•Tüm silikozis hastalarına tazminat verilmelidir.

•Bu nedenle, öncelikle ve özellikle küresel markalar sorumlu tutulmalı ve hastaların her şekilde desteklenmesi ve zaralarının/kayıplarının tazmini için özel fonlar yaratılmalıdır.

24

ILO ve WHO

•ILO ve WHO derhal kot kumlama ve silikozisle ilgili bir monografi çalısması hazırlamalı ve basmalıdır.

•Konunun hakkıyla takip edilebilmesi için üçlü bir komisyon kurulmalıdır.

25

Daha fazla bilgi için...

KUM(İngilizce altyazılı)

www.kotiscileri.org info@kotiscileri.org

26