typologia systemów informatycznych zarządzania
DESCRIPTION
Typologia systemów informatycznych zarządzania. Pojęcie typologii. Typologia – szeregowanie i logiczne porządkowanie elementów danego zbioru według zasady porównywania ich cech z cechami elementów uznanych jako typy w obrębie określonego zbioru. Systemy według stopnia zintegrowania. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Typologia systemów informatycznych zarządzania
Pojęcie typologiiPojęcie typologii
Typologia –
szeregowanie i logiczne porządkowanie elementów danego zbioru według zasady porównywania ich cech z cechami elementów uznanych jako typy w obrębie określonego zbioru
Systemy według stopnia zintegrowania
System cząstkowyfunkcjonuje w obszarze jednej
dziedziny, a swoim zakresem obejmuje wybrane funkcje lub subfunkcje użytkowe tej dziedziny.
System dziedzinowy (jednodziedzinowy)
funkcjonuje w obszarze jednej dziedziny przedmiotowej zarządzania i obejmuje swoim zakresem wszystkie lub prawie wszystkie funkcje użytkowe tej dziedziny.
System wielodziedzinowy obsługuje funkcje użytkowe
(zadania) z co najmniej dwu różnych dziedzin przedmiotowych.
Współczesne systemy informatyczne zarządzania są na ogół systemami wielodziedzinowymi.
Ze względu na zakres dziedzinowy wyróżnia się systemy proste, bazowe, rozwinięte i kompleksowo zintegrowane (kompleksowe).
Systemy informatyczne zarządzaniaSystemy informatyczne zarządzania
Systemy cząstkoweSystemy cząstkowe
Systemy dziedzinoweSystemy dziedzinowe
Systemy wielodziedzinoweSystemy wielodziedzinowe
ProsteProste BazoweBazowe RozwinięteRozwinięte KompleksoweKompleksowe
Systemy proste to systemy cząstkowe, jednodziedzinowe lub wielodziedzinowe, które nie obsługują domen strategicznych (tzn. technicznego przygotowania oraz planowania i kontroli działalności).
Dla zaliczenia systemu do danego typu nie ma znaczenia, ile domen z grup B, C lub D dany pakiet obsługuje.
Struktura systemu prostegoStruktura systemu prostego
KA
Kadry
GMGospodarkamateriałowa
PŁ
Płace
FKFinanse
Księgowośćpowiązania informacyjne
System bazowyto taki system wielodziedzinowy,
który obsługuje agendy należące do grup A (domen strategicznych organizacji) i D oraz wybrane dziedziny z grup B i C. Rodzaj dodatkowych dziedzin zależy od charakteru, np. branżowego, organizacji gospodarczej użytkującej system.
Struktura systemu bazowegoStruktura systemu bazowego
PŁ
Płace
GMGospodarkamateriałowa
PPPlanowanie produkcji
FKFinanse
Księgowość
TPPTechniczne przyg. prod.
ModułySystemu
bazowego
System rozwinięty
to system wielodziedzinowy, który obsługuje agendy podstawowe organizacji gospodarczej oraz dziedziny dodatkowe.
Struktura systemu rozwiniętegoStruktura systemu rozwiniętego
PŁ
Płace
GMGospodarkamateriałowa
PPPlanowanie produkcji
FKFinanse
Księgowość
TPPTechniczne przyg. prod.
KA
Kadry
GNGosp.
narzędziowa
GWGGosp. wyr.gotowymi
STŚrodkitrwałe
PNGosp.
wyposażeniem
Systemy kompleksowo zintegrowane Rozwój nauki i techniki, szczególnie
w zakresie komputerowo wspomaganego projektowania wyrobów (CAD), projektowania procesów (CAP), zarządzania jakością (CAQ) oraz komputerowo wspomaganego wytwarzania (CAM), doprowadził do powstania systemów (środowiska) komputerowo zintegrowanego wytwarzania (CIM).
Systemy te charakteryzuje wysoki poziom zastosowanych technologii informatycznych.
Rozwinięte systemy informatyczne wspomagające zarządzanie (SIZ) działające w środowisku CIM i zintegrowane z jego podstawowymi komponentami są określane jako systemy kompleksowo zintegrowane (kompleksowe).
Struktura systemu kompleksowegoStruktura systemu kompleksowego
CIMCIM
CADCAD
CAMCAM
CAPCAP
CAQCAQ
IESIES
zarządzaniazarządzaniaprodukcjąprodukcją
Planowanieprodukcji
Planowaniezasobów MRP
Zaopatrzenie
Plan. zdoln.produkcyjnych
...
zarządzaniazarządzaniaczynnikami produkcjiczynnikami produkcji
kadry
finanse
zapasy
koszty
wyroby gotowe
Wzrost złożoności procesów produkcyjnych i usługowych w warunkach gospodarki rynkowej wymusza konieczność usprawnienia zarządzania tymi procesami.
Z drugiej strony, rozwój technologii wytwarzania i technologii informatycznych oraz teorii organizacji i zarządzania, stwarzają szanse na efektywne spełnienie tego warunku. Efektywne zarządzanie wymaga jednoczesnego uwzględnienia i to w sposób dynamiczny, bardzo wielu czynników.
Tradycyjne czynniki zarządzania: aktualny oraz przyszły realny i prognozowany popyt na
wytwory firmy, dysponowana zdolność produkcyjna według struktury
rodzajowej, technicznej, czasowej i przestrzennej, dysponowane zasoby pracy (stan zatrudnienia)
w strukturze zawodów, kwalifikacji, czasowej i przestrzennej,
realne i potencjalne zapasy surowców, półproduktów i wyrobów gotowych,
stan (gotowość, kompletność, jakość, ... ) dokumentacji technicznej oraz możliwości jej przygotowywania,
baza danych normatywnych
Nowe czynniki zarządzania: stan i struktura rodzajowa oraz ilościowa pomocy
warsztatowych łącznie z możliwością ich odnawiania, aktualny i prognozowany stan finansowy firmy (właściwy
poziom płynności finansowej), cykle produkcyjne i możliwość ich skracania, jakość i poziom techniczny wyrobów, wysoka gotowość dostaw, ograniczone stany zapasów, przebieg procesów, monitoring i sterowanie.
Czynniki te Czynniki te skskłładajadająą si sięę na na śśrodowisko efektywnych działarodowisko efektywnych działańń firmyfirmy,, a alele jednocze jednocześśnie snie sąą wynikiem tych działa wynikiem tych działańń..
System informatyczny, który ma efektywnie spełnić oczekiwania w zakresie zarządzania organizacją, a w szczególności produkcją, musi być systemem wielodziedzinowym, obejmującym moduły uzupełniające się wzajemnie.
Nowa jakość funkcjonalna współczesnych systemów wynika z ich szerokiego zakresu dziedzinowego, ale przede wszystkim z bardzo silnej wieloaspektowej integracji.
BACS Elektroniczny system clearingu międzybankowego
BACS Elektroniczny system clearingu międzybankowego
Konsolidac.Konsolidac.
Obsługa finansowa
Obsługa finansowa
Księga należności
Księga należności
Księga zobowiązań
Księga zobowiązań
Księga główna
Księga główna
Generator wydruków
Generator wydruków
Język wydruków
Język wydruków
Zamów. Sprzedfaktur,analizy
Zamów. Sprzedfaktur,analizy
Przetwarzanie zleceń zakupu
Przetwarzanie zleceń zakupu
Zapotrzeb., zlecenia zakupu
Zapotrzeb., zlecenia zakupu
Środki trwałe
Środki trwałe
Obsługa zleceń
Obsługa zleceń
Przetwarzanie zadań prod.
Przetwarzanie zadań prod.
Produkcja w toku
Produkcja w toku
Procesy technologiczne
Procesy technologiczne
Secyfikacje materiałowe
Secyfikacje materiałowe
Szacowanie zdoln. produk.
Szacowanie zdoln. produk.
Generalny plan produkcji
Generalny plan produkcji
Plan. potrzeb materiałow.
Plan. potrzeb materiałow.
Plan. Zdoln. produkcji
Plan. Zdoln. produkcji
Zasiłki macierz.
gł
Zasiłki macierz.
głKadry Kadry
Płace Płace
BankiKontrola zapasów
Kontrola zapasów
systemy
Inne
Odbiorcy
Dostawcy
Finanse
Sterowanie zapasami
Obrót towarowy
Techniczne przygotowanie produkcji
Planowanie i kontrola realizacjiprodukcji
systemy
Inne
Ogólna modułowa struktura zintegrowanego systemu Ogólna modułowa struktura zintegrowanego systemu informatycznego na przykładzie systemuinformatycznego na przykładzie systemu KAMELEON 2000 KAMELEON 2000
System otwartySystem otwarty
Realizacji kompleksowych systemów informatycznych sprzyja rozwój technologii systemów otwartych.
System otwartySystem otwarty (X-Open) to uniwersalne środowisko programowo-sprzętowe, konstruowane i implementowane zgodnie ze standardami, które są powszechnie dostępne i niezależne od dostawcy.
W konsekwencji, z punktu widzenia użytkownika, oznacza to swobodę wyboru dostawcy (niezależnych platform sprzętowych, aplikacji i danych), natychmiastowy dostęp do szerokiego zestawu aplikacji, szybki dostęp do nowych technologii i ochronę inwestycji (własnych w system informatyczny) w dłuższym czasie.
Rozwój technologii informatycznych zmierza do powstania globalnej sieci systemów otwartych.
EDIEDI
Usprawnieniem współpracy różnych organizacji gospodarczych jest praktyczne stosowanie technologii elektronicznej wymiany danych (Electronic Data Interchange). Jest to jedna z bardziej dynamicznie rozwijanych dziedzin informatyki. Ocenia się, że w USA nakłady na EDI rosną w ostatnich latach o 33% rocznie.
W roku 1986, z inicjatywy Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ, przyjęto wspólny standard EDIFACT (Electronic Data Interchange for Administration Commerce and Transport). Aktualnie obowiązują jeszcze różne standardy w przemysłach samochodowym (ODETTE), elektronicznym (EDIFICE), chemicznym (CEFIC) oraz w bankowości (SWIFT).
EDI pozwala osiągać korzyści dzięki usprawnieniu obsługi klientów, usprawnieniu gospodarki materiałowej (krótsze terminy dostaw, obniżenie poziomu zapasów, bardziej precyzyjne prognozy zbytu), skróceniu cykli sprzedaży, możliwości stosowania metody JiT oraz stosowaniu elastycznych strategii marketingowych.
Technologia EDI oraz koncepcja systemów otwartych pozwalają realizować zasadę integracji progresywnej.
Integracja progresywnaIntegracja progresywna
Integracja progresywna polega na wzmacnianiu pierwotnych
relacji między elementami funkcjonalnymi, na rozwijaniu relacji między elementami, które pierwotnie nie były ze sobą powiązane, na wprowadzeniu nowych elementów i relacji do układu.
Systemy według czasu powstaniai zastosowań
MAPICS
MOS
MAPICS
MOS
Lata 60 Lata 70 Lata 80 Lata 90
PROMPT
PLANTYP
PICS
NIMMS
Mainframe
BEE 81
COMFORT
Minikomputery
Mikrokomputery
Systemy należące do nurtu pierwszegow początkowym okresie były tworzone głównie z inicjatywy producentów sprzętu komputerowego lub wielkich organizacji gospodarczych.
Celem tych systemów było usprawnienie zarządzania działalnością podstawową (dziedziny strategiczne) wraz z wybranymi domenami podstawowych czynników działań.
Stopniowo, kolejne systemy lub ich wersje, obsługiwały dalsze dziedziny zarządzania.
Do grupy I zaliczono systemy, których własności funkcjonalne i strukturalne są reprezentowane przez pakiety PROMPT i PLANTYP.
Do grupy II zaliczono pakiety reprezentowane przez systemy PICS i NIMMS.
W następnych grupach zamieszczono systemy instalowane i eksploatowane na sprzęcie minikomputerowym i mikrokomputerowym.
Rozwój zastosowań informatyki w zarządzaniu miał swój wyraz w pojawianiu się znacznej liczby wyspecjalizowanych pakietów programowych, które obsługiwały coraz więcej dziedzin problemowych zarządzania.
Systemy tego typu początkowo były instalowane na komputerach typu mainframe.
W miarę rozwoju technologii informatycznych wykorzystywano w tym celu minikomputery i mikrokomputery. Mimo formalnego obniżenia rangi tych systemów (-> nazewnictwo) ich moc obliczeniowa gwałtownie rosła.
Istotną cechą zachodzących zmian było nie tylko rozszerzanie zasięgu dziedzinowego obsługi, wzrost mocy obliczeniowej komputerów, usprawnienie komunikacji Użytkownik - System, wzrost stopnia zintegrowania systemów ale również pogłębienie obsługi dziedzin zarządzania przez realizację coraz większej liczby subfunkcji.
Wybrane dziedziny problemowe zarządzania przedsiębiorstwem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1F 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Gru pa
SYSTEMY TP P
P P A
P P
KA
BHP
OS
ZAT
PŁ
GM
ZAM
ST
PN
GW
GF
GN
GE
REM
TR
INW
RA
KO
S IK
BIU
INN
MOS POP
I SYKOPP SOPETO PROMPT PLANTYP SIKOP-MERA ZSI-EMA ALDIN FACTOR
II CAPOS PICS NIMMS COPICS STEP IPS Protos III Prodia
PS-System MM/PM 3000 BEE-81 AGS-IPOS BCA-FERTIGUNG IV Micro-PPS
MIPICS PRODSTAR COMFORT
PROMPT - Production Reviewing, Organizing, and Monitoring of Performance Techmiques. System opracowany przez firmę ICL dla maszyn ICL904PLANTYP - Zautomatyzowany, modułowy system planowania produkcji w przedsiębiorstwie. IOPM WarszawaPICS - Production Information and Control System. IBM NIMMS - Nineteen Hundred Integrated Modular Management System. System opracowany przez firmę ICL dla maszyn ICL1905BEE-81 - System planowania i kontroli produkcji na komputer Data Point 5500/6600COMFORT - Pakiet firmy Orga-Soft Organisation und Software, pakiet niezależny od platformy sprzętowej.
1. TPP - techniczne przygotowanie produkcji
13. GW - gospodarka wyrobami
2. PPA- planowanie potrzeb asortymentowych
14. GF - gospodarka finansowa
3. PP - planowanie i kontrola produkcji
15. GN - gospodarka narzędziowa
4. KA - kadry 16. GE - gospodarka energetyczna 5. BHP - bhp 17. REM - gospodarka remontowa 6. OS - obsługa socjalna 18. TR - transport 7. ZAT- zatrudnienie 19. INW - inwestycje 8. PŁ - płace 20. RA - rachunkowość 9. GM - Gospodarka materiałowa 21. KO - koszty 10. ZAM- zamówienia i kontr. dostaw materiałów 22. SIK 11. ST - środki trwałe 23. BIUro 12. PN - wyposażenie 24. INNe dziedziny problemowe
Szeroki dostęp do nowych oraz relatywnie tanich narzędzi (języki programowania, systemy zarządzania bazami danych, sprzęt komputerowy) powoduje lawinowy wzrost zastosowań informatyki w zarządzaniu.
Zastosowania te koncentrują się jednak na dziedzinach, które dla przedsiębiorstw produkcyjnych, nie mają znaczenia strategicznego.
W ofercie polskich firm software’owych systemy zarządzania produkcją stanowią jedynie kilka procent ogólnej liczby pakietów. Pozostałe pakiety dotyczą dziedzin pomocniczych.