N-HAZIRLIKyle bir hatrlamaya aln bakalm: En son ne zaman, kime klasik bir mektup yazdnz? Kda mektup yazmakla bilgisayarda yazp internet ortamnda e-posta ile gndermek arasnda ne gibi farklar var? Siz hangisini tercih ediyorsunuz? Niin?ANLAMA-KAVRAMAAada toplumbilimcimiz Prof. Dr. Emre Kongarn yurtdnda eitim yapan kzlarna yazd mektuptan bir blm okuyup tartacaz. Kzlarma Mektuplar*Sevgili kzlarm,Bu son mektubumda sizin iin bir empati denemesi yapmak istiyorum.:Biliyorsunuz empati kendini bakasnn yerine koyabilme yetenei. Ben de imdi kendimi sizlerin yerine koymaya alacam ve u soruya yant arayacam:Ben sizlerin yerinde olsaydm, yani bir gen kz olsaydm neleri yapardm, neleri yapmazdm? Her eyden nce kendimi kimseye ezdirmezdim. Ne aileme, ne retmenlerime ne akrabalarma, ne okul ve mahalle arkadalarma kendimi ezdirirdim. Kendi varlmn da, srf insan olarak doduum iin, herkesle eit olduunu dnr, bana tepeden bakanlara yz vermez, beni kk grenleri ve ezmeye alanlar da umursamadan, ama bana yapabilecekleri ktlkleri de hesaba katp gerekli nlemleri alarak, kiiliime duyduum sayg ve gven iinde yaamm srdrrdm.zgrlm her eyin zerinde tutardm. Kimse iin zgrlmden vazgemezdim. Bireysel zgrln temelinde ekonomik bamszln yattn bilir, btn yaamm boyunca zgrlm koruyabilmek iin, ekonomik bamszlm salayacak bir meslek ya da i sahibi olur ve bunu ne uruna olursa olsun brakmazdm.Kendimi ezdirmeyeceim ve zgr olacam diye, huysuz, huzursuz, kukucu, kavgac, srekli eletiren, srekli kendini savunan, kimseye gvenmeyen ktmser biri de olmazdm. Herkese sevgiyle ve gven duygusuyla yaklar, kiiler hakkndaki olumlu yarglarm, ancak onlarda onayladm tutum ve davranlar grrsem deitirirdim.Kar cinsten olanlara, benden yaa daha kk ve daha byklere, baka rk, din, milliyet ve renkten olanlara, eit biimde yaklardm. Nasl kendime, sadece insan olarak doduum iin sayg duyuyorsam ve varlm bakalaryla eit dzeyde gryorsam, benden farkl olanlarn da ayn saygy hak ettiini dnrdm. Benden farkl olan insanlar ne kendimden daha stn ne de kendimden daha aa grrdm. Kendi duygu, dnce ve inanlarma gsterilmesini istediim saygy benden farkl olanlarn duygu, dnce ve inanlarna kar da gsterirdim.Maddi evreme yaratc bir biimde yaklardm.Kendime, grntme, evreme dikkat eder, kiiliimin maddi grntm ve evremle daha da gzelleeceini ve daha da anlaml olacan unutmazdm. inde yaadm mekn, giydiim elbiseleri, kullandm ara ve gereleri srekli olarak daha gzelletirmeye alrdm.Kendimi iyi tanmaya alr, kiiliimin gl ve gsz ynlerini iyice anlamak iin zel bir aba gsterirdim. Kiiliimin, genetik olarak aileden gelen zelliklerini, doutan yetenekli ve yeteneksiz olduum alanlar, ayrca eitimle kazandm nitelikleri iyi deerlendirmeye alrdm. Gerek davranlarmn, gerekse bilgi ve becerilerimin gereki bir deerlendirmesini yapardm.Kendimi, yetenekli olduum konulara ynlendirir, nmdeki yaam kavgasnda, zevk duyacam ve mutlu olacam iler yapmak zere hazrlardm.Erkeklere kar zel olarak farkl davranmazdm. Kar cinsi ne dman grr, ne de zellikle dost olduklarn dnrdm. Herkese nasl davranyorsam, onlara da yle davranrdm. Cinsiyetimi ve cinselliimi ne geri plana atar ne de n plana karrdm. Kz oluumla ne iftihar eder ne de kz olduumdan dolay zlrdm. Ama kz olduumun bilinciyle, tm estetik kayglar tar ve olanakl olduu lde temiz ve gzel grnmeye alrdm.Btn ilikilerimde fiziksel zelliklerimin n plana kmasna ve zihinsel yeteneklerimi rtmesine izin vermezdim ama genliimi ve kadns zelliklerimi de bastrmaya almazdm.Bakalarnn hatr iin kendi ilkelerimden dn vermezdim.inde yaadm toplumun temelinde erkek ve yal egemen deerlerin yattn hibir zaman unutmazdm. Srf uyumlu ve cici grnmek, beenilmek uruna ilkelerimden dn vermezdim. Benden bir zveri istendii zaman, bunu benden isteyenin kendisinin de zveride bulunup bulunmadna bakar, yani karlkllk ilkesini arardm.Aile kuracaksam, bunun karmdakiyle tamamen eit koullarda olumasna dikkat ederdim.Kendime ve karmdakine eit sayg duyduumu kimseden saklamazdm. Arkadalar arasndaki eitlik kadar, eler arasndaki eitlie de inandm karmdakine aka syler, bunu hazmetmeyenle ortak bir gelecek planlamazdm.nsann lml, yaamn ksa olduunu hi aklmdan karmaz, yaadm srece, hem kendim mutlu olmaya hem de yakn evremdekileri mutlu etmeye alrdm.Toplumsal sorumluluklarm, aileme, arkadalarma, iime, yakn evreme ve topluma kar grevlerimi bilir, onlar titizlikle yerine getirir ama bu arada gnlk yaamn kk mutluluklar da dahil olmak zere kendimi yaamn gzelliklerinden soyutlamaz, tam tersine, yreimi ve beynimi dinlendirecek, zevk aldm etkinlikler ve yaam biimi iin zel olarak zaman ayrrdm.Mutluluun, bireysel yaamda olduu kadar, toplumsal yaamn derinliklerinde de gizli olduunu bilir, elimden geldiince daha demokratik bir toplum iin aba harcardm.Sadece her teknolojik ve ideolojik ilerlemenin genlere ve kzlara eitlik saladnn bilinciyle deil, ayn zamanda tm insanlarn zgrlk ve eitliine de inandm iin, toplumun daha eitliki, daha zgr, daha demokratik olmas iin aba harcardm.Tembel, karc, smrc, yalanc, dzenbaz insanlara ve dzene kar, effaf, adil ve frsat eitliini salayan demokratik bir toplumsal ve siyasal dzen iin, elimden geleni yapardm..Benim yaammdaki en yce deerler sevgi ve almakt.Dilerim almak uruna sizlere kar duyduum byk sevgiyi belirtmekte yetersiz kalmammdr.Sizlerle konumaya, tartmaya, dertlemeye doyamayan, duygularn ve dncelerini aktarmadaki yeteneksizliine, szcklerin yetersizliine isyan eden babanz. Emre Kongar (Metin biraz ksaltlmtr.)Anlama-kavrama sorular1) Emre Kongar kzlarna sosyal yaam hakknda ne gibi tler veriyor?2) Emre Kongar kzlarna arkadalk, evlilik, cinsel yaam konusunda neler tavsiye ediyor?3) Emre Kongar kzlarna, kendilerini en iyi biimde yetitirebilmek iin neler yapmalar gerektiini sylyor?4) Bu mektupta dile getirilen grleri beendiniz mi? Sizin ailenizin anlayna uyuyor mu buradaki tavsiyeler, neriler, grler?5) ster kz ister erkek olun buradaki mektup size yazlsayd babanza nasl bir karlk (mektup) yazardnz? Neler sylendiniz bu mektubunuzda?BLGLENME: Yaz tr: =MektupEn eski haberleme aralarndan biri de mektuptur. Gnlk yaammzda, zellikle telefon ve nternetin bulunuundan nce, her tr dileimizi, isteimizi, grdklerimizi, yaadklarmz... karmzdakine yazl olarak iletmek istediimizde mektup trn tercih ederdik. Bugnlerde mektup yazanlarn saysnn gittike azaldndan yaknlmaktadr.Mektuplar yazl amalarna gre; a) zel mektuplar (yaknlara, tandklara bilgi verme, zr dileme, teekkr etme, bir istekte, dilekte bulunma vb amalarla yazlr); b) edebi ve felsefi mektuplar (yaznsal ve dnsel deeri vardr. Kalc zellikler tar.); c) i mektuplarn (dilekeler; resmi ya da zel kurululara yazlan mektuplar, ticari mektuplar) diye snflandrlr. Tebrikler (bayramlarda ve ylbanda tandklara gnderilen bir kutlama arac); telgraflar (lm, doum, nemli baar vb ok zel durumlarda gnderilir.); ilanlar (bir kuruluun, yeni bir rnn vb tantm iin hazrlanr, gazete ve dergilerde yaymlanr.) iletiim amal yaz trleri arasnda anlabilir.Trk edebiyatnda Halit Ziya Uaklgil, Yahya Kemal Beyatl, mer Seyfettin, Ziya Osman Saba, Nzm Hikmet, Orhan Veli Kank, Cahit Stk Taranc, Halikarnas Balks, Aziz Nesin vd yazarlarn ilgin mektuplar vardr. Kimi sanatlar roman (Goethe, Gen Wertherin Aclar; Halide Edip Advar, Handan vd), yk (Reat Nuri, Sait Faik Abasyank), deneme (Nurullah Ata), gezi (Cenap ahabettin, Falih Rfk Atay, Ahmet Rasim), iir (Ziya Gkalp, Halit Fahri Ozansoy, Orhan Veli Kank) vd kimi yaptlarn mektup trnde yazmlardr. rnek:

Sevgili Torunlarm, torunlarmn torunlar,Ben 20. yzylda yaayan bir Trk yazarym. imdi 66 yandaym. Yaamm boyunca hem retmenlik yaptm, hem de kitaplar yazdm. Trkiyede ve Almanyada altm, ama aslnda ben bir dnya vatandaym.(...)Yzylmzda gzel eyler ok. Bilim ve teknik ok geliti, hatta biraz fazla. nk bununla ok tehlikeli eyler de yapld. Ksacas, bizim yzylmzn iyiden ok kt taraflar var. Irklk, dini basklar, milliyetilik ve zenginlerin kr hrs bize ok yokluk getirdi.Bunlarn iinde en kts kukusuz ki sava. Daha da acs, baz politikaclarn ve dini nderlerin sava kutsal ilan etmeleri. Fakat yle sanyorum ki, hayatta tek kutsal ey bartr. Savatan daha kt ve daha aptalca bir ey yoktur.Hepinize bar ve mutluluklar dilerim. - Fakir Baykurt, 1993UYGULAMAAltrma 1: Aadaki konulardan birini seiniz ve bir yaknnza mektup yaznz.- Ailenize niversitenizi, stanbulu anlatyorsunuz.- Yeeniniz hukuk okumak istiyor. Siz de ona hukuk ve hukuk faklteleri konusunda bilgi veriyorsunuz.- Bir arkadanz, tre ve geleneklerin ciddi basks altnda, ona bu konularda yumuak mesajlar veren bir mektup yazyorsunuz.- Sevgilinize, birlikte nasl bir aile kuracanza ve yaam sreceinize ilikin grlerinizi anlatyorsunuz.

Yaz tr: =>zyaamyksHer birimizin yaam ilginliklerle doludur. Halk arasnda Hayatm yazsam roman olur.diyenleri siz de duymusunuzdur. Kendi yaammz anlattmz metne (yaz ya da kitap) zyaamyks (otobiyografi, hayat hikyesi, zgemi) diyoruz. nsann kendi yaamn anlatmasnn hem kolay hem de zor ynleri vardr: Kolaydr, nk hayatn kendisinden daha iyi bilecek kimse yoktur; zordur, nk yaad ancak bakalaryla paylamak istemedii kimi durumlar, bilinmesini istemedii kimi zellikleri vardr. Bunlar nasl yazaca/yazd nemli bir sorundur. Kimi zyaamyks yazarlar, olabildiince yansz bir tutum taknrken kimilerininse baz gerekleri saklad ya da deitirdii grlmektedir. zyaamyks, roman ve iir biiminde de olabilmektedir. rnein evket Sreyya Aydemir (Suyu Arayan Adam, roman, stanbul, 1961); Nzm Hikmet (Otobiyografi), gibi.zyaamyks iki biimde yazlr. Birinci trde ykleyici anlatmla, tarihsel bir dzen iinde yaadklar ve yaptklar anlatlr. kinci tr, bir form biimindedir; bu trde doldurulmas gereken blmlere ksa bilgiler yazlr.zyaamyks yazarken gz nnde bulundurulacak ilkeler de unlardr:1. Adn, soyadn (geni olarak anlatacaksa, aile bireylerini) yazma,2. Doum yerini ve tarihini yazma,3. Ailesini ve yetitii evreyi tantma,4. Eitim yapt okullar, son eitim durumunu belirtme,5. (Varsa) Daha nce alt kurumlarn adlarn yazma,6. Yaamnn belirlenen amaca gre uygun den ayrntlarn anlatma,7. Bundan sonra yapmak istediklerini anlatma,8. Merakl olduu konular (hobilerini) anlatma,9. Belirgin karakteristik zelliklerini yazma,10. Yapt nemli almalar (proje, kitap vd) anlatma,11. Anlatmda aklayc, betimleyici ve ykleyici anlatm kullanma12. Anlatmda duygu lsn iyi ayarlama, abartmalardan kanma, vd.

rnek: DOAN CCELOLU ANLATIYOROn bir ocuklu bir ailenin on birinci ocuu olarak Mersinin Silifke kasabasnda domuum. On yandayken annemi kaybettim ve lmn ne demek olduunu anladm: artk onu bir daha hi gremeyecek, dokunamayacak, naz edemeyecektim.Silifkede en yksek dereceli okul olan ortaokulu bitirdikten sonra subay olan aabeylerimin yannda Ankara ve Krklarelinde okudum ve Krklareli Lisesinden mezun oldum. Krklareli lisesinde ilk ak iirimi yazdm. Ankara Atatrk Lisesinde edebiyat ve kompozisyon retmenim olan Cahit Okurer bir gn ne olmak istediim sordu; mhendis olmak istediimi syledim. Bilim adam olmak istemez misin, dedi. Onun etkisi altnda stanbul niversitesi Psikoloji Blmne yazldm ve oradan mezun olduktan sonra ABDde Illinois niversitesinde doktoram yaptm. Uzmanlk alanm iletiim psikolojisidir.Amerikada doktora rencisiyken, benim gibi doktora rencisi olan Kaliforniyada domu bym Emily ile tantm ve evlendim. On bir yl sren evliliimizde ocuumuz oldu: Ayen, Elif ve TimurEvlendiimde ne kendimi tanyormuum, ne de evliliin ne olduunu. Silifkede byrken evremde grdm evlilik, koca, baba modelleriyle Kaliforniyada bym feminist bir Amerikal kza kocalk yapmaya altm. Sonu: hem ben ok strap ektim hem de Emilye ac ektirdim. Benim imdi yreimi en ok yakan ocuklarma verdiim aclar. Onlardan drt yl ayr yaadm.Yaadm aclar her eyi bilmediimi, renmem gereken ok ey olduunu gsterdi ve yalnz bilgi ynnden deil, insan olarak gelimem gerektiine ikna oldum.Kendimi gelitirme sreci iinde kitap yazmaya baladm; ilk kitabm nsan nsana bu srecin ilk rndr. Geliim sreci iinde kazandklarm kitaplar yoluyla paylamaya devam ediyorum.Amerikadaki grevimden emekli olup ayrldktan sonra Trkiyede kitap yazmay srdrdm. Kitap yazmann yan sra konferanslar ve seminerler verdim, televizyon programlarna baladm.u devrede nceliim kitap yazmak. u ana kadar kendi yazdm dokuz kitap var, bunlar hakknda kitaplar blmnde bilgi alabilirsiniz. Bir de benim yaammn anlatld, Canan Dila tarafndan yazlm bir kitap: nsan Ararken, Sylei: Canan Dila,2 cilt, Bankas Kltr Yaynlar, 2005.Altrma 4: Aadaki zyaamyks (zgemi), (CV) formunu doldurunuz.

Yaz tr: Mektuplar yaamnda, en sk kullanlan iletiim biimlerinden biri de i mektuplardr. mektuplarnn ierii ok deiik olabilir: sipari verme, para deme, uyarma, ikyet, erteleme, iptal vd. mektuplar her kurumun yazmalarla ilgili blm ya da sekreterliince hazrlanr. ya da resmi mektuplar makamdan makama, makamdan kiiye, kiiden makama yazlr.Kendine zg birtakm ilkeleri vardr:1. Resmi mektuplarda genellikle gnderen kurumun anteti kullanlr.2. Mektubun sa st kesine gnn tarihi, bunun biraz altna sol tarafa SAYI ve KONU yazlr.3. Say ve konunun biraz altna mektubun gnderilecei kurumun/kiinin ad ve adresi yazlr.4. Mektup cevap niteliindeyse, satr ba yaplarak LG sz ve yanna hangi sayl ve tarihli yazya cevap olduu yazlr.5. Metin blmnde, mektubunun konusu, yazl amac ak bir dille belirtilir.6. Mektup ... rica eder, sayglar sunarz. szleriyle bitirilir.7. Metnin sa alt kesine (bir kurumca yazlyorsa) mektubu yazan yetkilinin ad ve unvan yazlr; mektup yetkili tarafndan imzalanr.8. Mektup bir kurumca yazlyorsa, mektubun en alt sol kesine daktilo edinin ve konuyla ilgili blm sorumlusunun ad ve soyadnn ba harfleri de yazlr. Bu kiiler adlarnn ksaltmalarnn stn imzalayp sorumlulua katlrlar.9. Mektup kurum iinde elden iletilir. Kurum dnda bir kiiye ya da baka kurulua gnderilecekse, antetli bir zarfa konulur, gidecei kii/kurumun ad ve adresi yazlarak postaya verilir. (Kimileyin e-posta ile de gnderilmektedir.)rnek

Resmi mektuplar, yazlar:Resmi ya da zel kurumlarda, ilerin dzenli yrtlebilmesi iin kurum ii ve d birtakm yazmalar da yaplmaktadr. Yaplan, yaplacak ilerle ilgili olarak dzenlenen bu yazmalar resmi deer tad iin hukuki adan da sorumluluk ierir. Bu yazmalarn da belirli kurallar vardr:1. Resmi yazmalarda, yazlarda gnderen kurumun anteti kullanlr.2. Resmi yaznn sa st kesine gnn tarihi, bunun biraz altna sol tarafa SAYI ve kayt numaras ile KONU yazlr.3. Say ve konunun biraz altna mektubun gnderilecei kurumun/kiinin ad ve adresi yazlr.4. Resmi yaz cevap niteliindeyse, satr ba yaplarak LG sz ve yanna hangi sayl ve tarihli yazya cevap olduu yazlr.5. Metin blmnde, resmi yaznn konusu, yazl amac ak bir dille belirtilir.6. Yaz st makamdan alt makama yazlyorsa Bilgilerinizi ve gereini rica ederim. szleriyle bitirilir. Yaz alt makamdan st makama yazlyorsa Gereini bilgilerinize arz ederim., Gereini bilgilerinize sunarm. szleriyle bitirilir. st ve ast makamlara datml olarak yazlan yazlar ... arz ve rica ederim. szleriyle bitirilir.7. Metnin sa alt kesine (bir kurumca yazlyorsa) mektubu yazan yetkilinin ad ve unvan yazlr; yaz yetkili tarafndan imzalanr.8. Yaz bir kurumca yazlyorsa, yaznn en alt sol kesine daktilo edenin ve konuyla ilgili blm sorumlusunun ad ve soyadnn ba harfleri de yazlr. Bu kiiler adlarnn ksaltmalarnn stn imzalayp sorumlulua katlrlar.9. Resmi yazlar antetli zarfa konulur, gidecei kii/kurumun ad/ adresi yazlp postaya verilir. (Mektuplar e-posta ile de gnderilmektedir.)rnek - 1

rnek - 2

UYGULAMAAltrma: altnz iyeri, ilgili firmalardan mal satn alacaktr. lgili firmaya bu konuda bir i mektubu yaznz.Altrma: altnz iyerindeki genel yazmalar gz nnde bulundurarak iki adet resmi mektup/yaz rnei gelitiriniz.Yazl Anlatm: =>Tutanak (Karar Tutana)Tutanak ya da karar tutana, bir tr resmi yazma rneidir. Tzel kiilerin ya da kimi resmi kurumlarn ynetim kurullarnn yaptklar toplantlar sonunda aldklar kararlar, varlan sonular, toplant yazman tarafndan bu tutanaa yazlr. Kurumlarda olaan toplantlar, genellikle bir takvime bal olarak yaplr. Yeni durumlara, gereksinmelere gre olaanst toplantlar da yaplr. Kurum/ blm/birim bakan toplant yaplaca zaman, bunu bir yazyla ilgililere duyurur. Mazereti nedeniyle toplantya katlamayacak olanlar, bunu bir dilekeyle bildirir. Her toplantda nce bakan ve yazman seilir. Toplant sonunda tutanak yazlr ve katlanlarca imzalanr. Gerek duyulduunda, toplantlarda nceki tutanaklar da gzden geirilebilir.Tutanak yazma ilkeleri:1. Toplant tutana, ya bu i iin zel olarak hazrlanm defterlere ya da dosya kdna yazlr.2. Tutanan sol st kesine karar numaras/says, karar tarihi, toplantnn yapld yer, toplant saati yazlr.3. Tutanan konusu ana balk olarak belirtilir. Toplant gndemi yazlr.4. Ana metin blmden oluur:- Giri blmnde oturum/toplant bakannn ve oturuma/toplantya katlanlarn adlar yazlr, katlmayanlarn/katlamayanlarn adlar da ayrca belirtilir.- Gelime blmnde gndemdeki konular zerine yaplan tartmalar zetlenir, alnan kararlar maddeler biiminde yazlr.- Sonu blmnde, alnan kararlarn oybirlii ya da oy okluuyla alnd belirtilir. (yeler katlmadklar kararlar iin muhalefet erhi koyabilir. Bu durumda gerekesini de yazmak zorundadrlar.)5. Toplant sonunda, karar tutana bakan ve toplantya katlan yelerce adlar ve soyadlar yazlarak imzalanr.6. Tutanak, ilgili dosyaya konulur ya da dolaba yerletirilir.7. Tutanak, fotokopiyle oaltlarak her yeye datlr.rnek

UYGULAMA

Altrma 4: Szgelimi altnz iyerinde bir birimin yneticisisiniz. Olaan i toplantlarndan birini, alanlarla birlikte yaptnz. Bu konuda bir tutanak hazrlaynz.

Altrma 5: Apartmannzdaki kat malikleri genel kurulu toplantsna katldnz. Toplant sonunda sizden karar defterine toplantda grlen konular ve alnan kararlar yazmanz istediler. Siz de imdi bu tutana hazrlaynz.

Yazl anlatm: Rapor Yazma TekniiRapor, belirli bir konuda yaplan aratrma ve inceleme sonularn ilgili makamlara iletmek zere hazrlanan bir yaz trdr. Hemen her alanda rapor hazrlanabilir. Her rapor, konuyla ilgili aratrmalara, gzlemlere ve deneylere dayanr. Her raporun amac, ierdii konuyla ilgili somut zm nerileri sunmaktr.

Raporlar, konularna gre: a) i ve alma yntemlerini inceleyen teknik raporlar; b) toplumsal konularla ilgili raporlar, c) deneysel almalarla ilgili raporlar olarak snflandrlabilir.

Rapor yazma ilkeleri:1. Aratrma konusu olarak bir sorun seilir. (Raporu hazrlayacak kiiye ilgili makamca da verilebilir.)2. Aratrma konusuyla ilgili kaynaklardan gerekli bilgiler derlenir.3. Aratrma konusu olan sorunun snrlar belirlenir, tanm yaplr.4. Aratrmann amac belirlenir.5. Sorunun aratrlmasnda uygulanacak yntem belirlenir.6. Sorunla ilgili (gzlem ve deney sonularn yanstan) veriler toplanp deerlendirilir. Raporu hazrlayan sorunla ilgili anketler de dzenleyebilir.7. Sorunla ilgili bulgular yorumlanr.8. Her rapor drt ana blmden oluur:- Girite, aratrma konusu, aratrma nedeni ve yntemi zl biimde aklanr.- Ana metin blmnde, aratrma sresince yaplan almalar geni olarak anlatlr. Gzlem ve deney sonular deerlendirilir.- Sonu ve neriler blmnde, aratrmann zeti verildikten sonra bu konudaki yarglar ve neriler sralanr.- Ekler ve kaynaka blmnde, -varsa- belge, resim, izelge vb uygun bir dzende yerletirilir. Aratrma srasnda yararlanlan kaynaklarn tm verilir.- Raporun n kapak sayfasnda almann tam ad, almay yapann/yapanlarn adlar unvanlaryla birlikte- yazlr.9. Raporu yazan, konuyu tarafsz bir gzle, derinlemesine incelemek durumundadr. Kendi kiisel duygu, dnce ve eilimlerine yer vermemelidir. Verecei bilgileri salam gzlemlere, bulgu ve belgelere dayandrmak zorundadr. nyarglardan kesinlikle kanmaldr.10.Raporlarda ak, yaln, duru bir dil kullanlmaldr.11.Raporlar, bitirildikten sonra bir st yazyla ilgili makama iletilir.