uit een serie van vier tussenrapportages als...

Het eerste deel uit een serie van vier tussenrapportages als achtergrondrapporten

voor het advies.

Opgesteld door:

Hogeschool Zeeland University of Applied Sciences, Delta Management

Gerben Dekker

Opdrachtgever:

Waterschap Scheldestromen, Beleid Waterkeringen en Wegen

Raymond Derksen en Kees Slabbekoorn

Middelburg

December 2013

Inhoudsopgave

Verklarende woordenlijst ................................................................................................................................. 5

Inleiding ........................................................................................................................................................... 7

1. Stap 1 – Routeanalyse I ................................................................................................................................ 9

1.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... ...... 9

1.1.1 Ontbrekende schakels ................................................... ................................................... ................... 10

1.1.2 Detailkaarten ................................................... ................................................... ................................. 10

1.2 Uitvoering ................................................... ................................................... ................................................... 11

1.2.1 Ontbrekende schakels – Oosterschelde ................................................... ........................................... 11

1.2.2 Detailkaarten – Oosterschelde ................................................... ................................................... ...... 13

1.2.3 Ontbrekende schakels – Westerschelde ................................................... .......................................... 15

1.2.4 Detailkaarten – Westerschelde ................................................... ................................................... ..... 16

1.2.5 Werkkaart 1 ................................................... ................................................... ................................... 17

2. Stap 2 – Routeanalyse II ............................................................................................................................. 19

2.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 19

2.2 Uitvoering ................................................... ................................................... ................................................... 20

3. Stap 3 – SWOT analyse ............................................................................................................................... 25

3.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 25

3.2 Uitvoering ................................................... ................................................... ................................................... 27

3.1.1 SWOT analyse ................................................... ................................................... ................................ 27

3.1.2 Aanpassingen werkkaart 1 ................................................... ................................................... ............ 29

3.1.3 Werkkaart 2 ................................................... ................................................... ................................... 52

4. Stap 4 – Kwaliteitstoets .............................................................................................................................. 54

4.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 54

4.2 Uitvoering en conclusie ................................................... ................................................... .............................. 64

5. Stap 5 – Aanbevelingen .............................................................................................................................. 67

5.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 67

5.2 Aanbevelingen ................................................... ................................................... ............................................ 68

5.1.1 Algemene (route) aanbevelingen ................................................... ................................................... .. 68

5.1.2 Specifieke (route) aanbevelingen ................................................... ................................................... .. 69

6. Stap 6 – Toekomst visie .............................................................................................................................. 89

6.1 Doel van de kaart ................................................... ................................................... ....................................... 89

6.2 Doel van de route ................................................... ................................................... ....................................... 89

6.3 Cartografische elementen ................................................... ................................................... .......................... 91

7. Conclusies .................................................................................................................................................. 99

Bronnenlijst.................................................................................................................................................. 101

Appendices .................................................................................................................................................. 102

Appendix I Concept ontwerp beheer kaarten Natura 2000 ................................................... ................................... i

Appendix II Perceelrapporten Roompot ................................................... ................................................... ........... iii

Appendix III Perceelrapport Van Haaftenpolder ................................................... ................................................... v

Appendix IV Perceelrapport Sint Pieterspolder ................................................... ................................................... vi

Appendix V Artikel PZC 20-11-2013 ................................................... ................................................... ................ viii

Appendix VI Perceelrapport Tweede Bathpolder ................................................... ................................................ ix

Appendix VII Conclusie kwaliteitstoets in tabel ................................................... ................................................... xi

Appendix VIII Detail berekeningen asfalt/ dijkopgang ................................................... ....................................... xiv

Appendix IX Prioriteitenstelling aanpassen wegverharding ................................................... .............................. xvi

Appendix X Overzicht (mogelijke) niet toegankelijke trajecten ................................................... ............................. i

Appendix XI Voorbeeld van de toestand van koperslakblokken als wegverharding .......................................... xviii

Appendix XII Toekomstige PBZ projecten ................................................... ................................................... ....... xix

Verklarende woordenlijst

Aansluitingen: zijn de schakels tussen binnendijks en buitendijks en visa versa. Synoniemen zijn

schakelpunten of wisselpunten.

Beleving Een term wat in de gebruikte combinatie, belevingskwaliteit samenvattend gebruikt

kan worden voor de drie peilers van de kwaliteitstoets (verkeersveiligheid,

aantrekkelijkheid en comfort).

Kaarttechnisch: … et betrekking tot de visualisatie op de kaart

Routetechnisch: … et betrekking tot het verloop van de route

SWOT: Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats.

Tracé: de route tussen wisselpunten of een ander afgebakend stuk route.

Transect: een korte doorsteek naar bijvoorbeeld een gefaciliteerd zichtpunt of andere hotspot.

Verbindingen: zijn als ware omleidingen om afgesloten dijkgebied te vermijden.

Wisselpunten: daar waar de route overgaat van binnendijks naar buitendijks en visa versa.

Zeeland kent duidelijk twee kanten.

Zee en land.

De stoere, ruige kant van de Deltawerken, de zee, de klei. En een lieflijke kant, van de

bloeiende akkerranden, straatjes met monumenten en zeehonden op de plaat.

Juist deze wisselwerking maakt Zeeland

Uniek en aantrekkelijk

“

”

7

Inleiding

De kern van het adviesproject is om een

doorgaande fietsroute langs de Oosterschelde en

de Westerschelde te ontwikkelen op de

buitendijkse onderhoudswegen van de primaire

waterkeringen. Deze onderhoudswegen worden

aangelegd door Projectbureau Zeeweringen (PBZ),

maar zijn in verband met Natura 2000 maatregelen

niet overal toegankelijk.

In deze routeanalyse wordt daarom gekeken naar

de mogelijkheden voor een aaneengesloten

fietsroute langs de Oosterschelde en

Westerschelde en naar de inpassing van het

bestaande knooppuntensysteem. Een route

waarbij de fietser doormiddel van een combinatie

van binnendijks en buitendijks kan genieten van

Zeeland op zijn best en de optie heeft om over te

stappen op het bestaande systeem.

Stapsgewijs

Bij een dergelijke analyse komen veel zaken kijken.

Om de projectgrenzen niet te overschrijden en

daarmee het zicht op het einddoel te verliezen is er

gekozen voor een logische aanpak.

De routeanalyse is zorgvuldig opgebouwd en

bestaat uit diverse lagen. Het begint bij de basis

(Natura 2000) en wordt van daaruit verder

opgebouwd.

Deze analyse is opgedeeld in zes stappen. Elke stap

is op zijn beurt onderverdeeld in de Oosterschelde

en de Westerschelde. Op deze manier blijft het

overzicht gehandhaafd en kan de route van ruim

300 kilometer op een adequate manier worden

geanalyseerd.

Stap 1- Routeanalyse I (baseren)

In de eerste fase wordt gekeken waar de dijken

opengesteld zijn voor publiek en waar deze zijn

afgesloten. De basis en het vertrekpunt hiervoor

zijn de meest recente concept ontwerp

beheerkaarten van de Natura 2000 Deltawateren.

Op basis van deze twee kaarten wordt de meest

voor de handliggende doorgaande route

aangegeven op de eerste werkkaart. De basis voor

de rest van de routeanalyse.

Stap 2- Routeanalyse II (oriënteren)

De tweede stap werkt verder met de eerder

geproduceerde werkkaart. De overgangen van

binnendijks en buitendijks en visa versa worden

geanalyseerd op toegankelijkheid en afsluiting.

Daarnaast zullen de overgangen genummerd

worden, niet als knooppunten, maar als

wisselpunten. Dit om de praktische reden de

volgende stap mogelijk te maken.

Stap 3 SWOT analyse (verdiepen)

De derde stap van deze routeanalyse bestaat uit

een uitgebreide SWOT analyse. Binnen deze

analyse wordt gekeken naar de eigenschappen van

buitendijkse en binnendijkse tracés en naar de

aansluitingen zelf. Punten die vermeld kunnen

worden in deze analyse zijn: locatie,

verkeersveiligheid, het gebruikte wegmateriaal/

verharding, informatievoorzieningen, eventuele

mogelijkheden voor aansluitingen op het

bestaande netwerk et cetera.

Naast deze uitgebreide analyse die zal resulteren in

factsheets, zal de eerste werkkaart (stap 1) tevens

intern besproken worden op mogelijke route- en

kaarttechnische mankementen.

De derde stap zal resulteren in een update van de

werkkaart.

Stap 4 Kwaliteitstoets (controleren)

Naast sterkte en zwakte van de route wordt ook

gekeken naar de (belevings)kwaliteit van de route.

Doormiddel van een kwaliteitstoets zal inzicht

geboden worden in de deugdelijkheid van de

route, is het veilig als het gaat om interactie met

het andere verkeer en de omgeving en hoe kan

deze beleving geoptimaliseerd worden?

Stap 5 Aanbevelingen (verwerken)

In de vijfde stap worden conclusies getrokken uit

de SWOT analyse en de kwaliteitstoets. Wat kan er

concreet gedaan worden om het verloop van de

route op veiligheid en van kwaliteit te garanderen.

Kortom: wat zijn de aanpassingen die gedaan

moeten worden?

Deze vijfde stap zal gebruik maken van de tweede

werkkaart

8

Stap 6 Toekomst visie (concluderen)

De laatste stap is als het ware een opsomming van

al de informatie verkregen tijdens de voorafgaande

analyse. Het zal later, samen met de andere

tussenrapportages, resulteren in een concept

definitieve route waaruit blijkt waar uiteindelijk

naar toe gewerkt zal en kan worden.

Leeswijzer

Een dergelijke routeanalyse moet goed en

gestructureerd in elkaar zitten. Met een goede,

logische structuur voorkom je dat de rode draad en

de samenhang verdwijnt en dat projectgrenzen

worden overschreden. Daarnaast dient het als

basis en bewijslast voor het latere adviesrapport,

een goede basis is dus noodzakelijk.

Deze routeanalyse maakt gebruik van een aantal

handig tools om de lezer en de gebruiker van deze

analyse de weg te wijzen in alle informatie die in

dit rapport en met dit rapport te vinden is.

Zijbalken

Op de volgende pagi a s zal orde gestart met

het gebruik van zijbalken. Deze gekleurde balken

geven informatie over: (1) in welke stap (fase) de

inhoud op de pagina geschreven is en (2) over welk

gebied, Oosterschelde of Westerschelde, de

inhoud geschreven is. Het dient als een wegwijzer

in de complexiteit van alle informatie.

Stap 1 – Routeanalyse I

Stap 2 – Routeanalyse II

Stap 3 – SWOT analyse

Stap 4 – Kwaliteitstoets

Stap 5 – Aanbevelingen

Stap 6 – Toekomst visie

Bijlagen

Er wordt gebruik gemaakt van twee soorten

bijlagen, (1) appendices en (2) werkbijlagen.

De appendices kunnen worden beschouwd als de

algemeen erkende bijlagen en zullen ook worden

aangekondigd op de gebruikelijke manier.

…t ee kaarte geprodu eerd (appendix I)

aari de…

De werkbijlagen zullen worden opgenomen in een

andere map, los van deze analyse. Deze

werkbijlagen zijn als het ware de bewijslast voor

dat wat wordt beweerd in dit rapport. Het is dus

wel degelijk een onderdeel van de routeanalyse,

maar wegens praktische redenen apart

opgenomen. Ook deze werkbijlagen worden op de

gebruikelijke manier aangekondigd.

…i gezoo de kaarte ge aakt zie erk ijlage: detailkaarte o het ogelijk…

9

1. Stap 1 – Routeanalyse I

Door de loop van de jaren is veel cartografische informatie aangaande de buitendijkse

fietspaden ontstaan. Zo zijn er door Natura 2000 Deltawateren twee kaarten geproduceerd

(appendix I) waarin de toegankelijkheid, maar ook daar waar geen doorgaande route is, zijn

uitgetekend. Deze twee kaarten zijn voor de gehele routeanalyse de basis van waaruit verder

gewerkt zal worden.

Echter, op deze twee kaarten van Natura 2000 bevinden zich ook schakels die niet zijn

ingevuld. Daarom is het in deze eerste stap van de routeanalyse de bedoeling dat van elk

onbekend tracé bekend wordt, of er buitendijks gefietst mag worden en waar er binnendijks

gefietst moet worden.

1.1 Aanpak

Voor het produceren van de eerste werkkaart is uitgegaan van de concept ontwerp

beheerkaarten Natura 2000 Deltawateren en de interne kennis aanwezig bij het Waterschap

Scheldestromen. Deze twee kaarten (appendix I) vormen de basis voor de gehele verder

routeanalyse. Zoals eerder aangegeven zijn de kaarten van Natura 2000 alleen niet afdoende.

De reden hiervoor zijn de ontbrekende schakels en het feit dat er geen onderscheid gemaakt

wordt tussen iet toega kelijk en er ode ge ied , zoals het geval is bij Dow Chemical.

De kaart die is opgenomen in de notie Daar ij de aterka t van de Provincie Zeeland bevat

wel de informatie over de verboden gebieden. Daarnaast geeft deze notie een beeld van een

mogelijke verbindingsroute landinwaarts, daar waar binnen, langs de dijk fietsen niet mogelijk

is. Ook is door intern overleg met het Waterschap Scheldestromen duidelijk geworden welke

informatie op de kaarten klopt en wat doorslaggevend is voor de eerste werkkaart. Het

resultaat uit stap één, de eerste werkkaart, is een complete basiskaart vanwaar uit verder

gewerkt zal worden in de twee opvolgende fasen.

Vooraf zijn een aantal algemene voorwaarden opgesteld waaraan de route moet

voldoen. Deze voorwaarden zullen gedurende de gehele routeanalyse

(tussenrapportage 1) gebruikt worden als rode draad voor het uiteindelijke advies

aangaande de route.

De verkeersveiligheid zoveel mogelijk zeker stellen

De focus blijven houden op de delta, de uniciteit

Zoveel als mogelijk buitendijks fietspad

Geen eenzijdige en gezapige lange binnendijkse tracés

Zoveel mogelijk aansluiten op het knooppuntensysteem

Streven naar een positieve (comfortabele) fietservaring

Deze oor aarde zij o tstaa a gesprekke et e i for atie a ollega s a het Waterschap Scheldestromen.

10

Voor het maken van de werkkaart wordt gebruik gemaakt van de concept ontwerp beheer

kaarten van Natura 2000 en van de kaart van de Provincie Zeeland. Hoe is, van deze twee

bestaande externe kaarten, de basiskaart voor het vervolg van de routeanalyse ontstaan?

De eerste stap van deze routeanalyse bestaat uit twee onderdelen, namelijk: (1) het

analyseren van ontbrekende schakels op de concept ontwerp beheerkaarten en (2) het

produceren van detailkaarten voor inzicht in de binnendijkse route.

1.1.1 Ontbrekende schakels

De ontbrekende schakels worden allemaal afzonderlijk besproken, zowel voor de

Oosterschelde als voor de Westerschelde. De vraag waarom de route hier niet is ingevuld en

wat de genomen beslissingen over deze tracés zijn, zullen kort worden beantwoordt.

1.1.2 Detailkaarten

Het grotere onderdeel van deze eerste stap zijn de detailkaarten. Van elk binnendijks tracé

zijn ingezoomde kaarten gemaakt (zie werkbijlage I: detailkaarten) om het mogelijk te maken

de binnendijkse verbindingsroute, die de buitendijkse tracés met elkaar verbinden, te

analyseren. Een gedetailleerde analyse over de trajecten, behoort thuis in de SWOT fase.

Wel moet opgemerkt worden dat deze binnendijkse routes uitgetekend op de detailkaarten

slechts de meest voor de handliggende/ (kortste) routes zijn, de keuzes voor de

verbindingroutes zijn niet gebaseerd op feitelijke analyses of het fietsknooppunt netwerk. Dit

zal onderdeel zijn van de tweede en verdere stappen van de routeanalyse.

Er is voor deze aanpak van detailkaarten gekozen om het mogelijk te maken om een

werkkaart te creëren. Een dergelijke werkkaart maakt het eenvoudiger en daarnaast

overzichtelijker om de route te analyseren. Deze gemaakte detailkaarten zijn een manier om

te communiceren met de afdeling IGA/GEO van het Waterschap Scheldestromen, zij zullen de

eerste werkkaart maken in goed overleg.

11

Wemeldinge – Buitendijks

Wemeldinge is het oudste dorp van Zuid-Beveland. Met haar

beschermde dorpszichten is ook dit dorp het waard om

bezocht te worden. Een verbindingsroute (buitendijks) is

mogelijk om het kanaal over te steken.

Yerseke – Buitendijks

In Yerseke is van alles te zien en te beleven over de

oesterteelt. Langs de oesterputten en de haven worden

rondleidingen georganiseerd. Kansen genoeg voor een korte

verbinding door het dorp of over de havenplateaus.

1.2 Uitvoering

1.2.1 Ontbrekende schakels – Oosterschelde

Rondom de Oosterschelde ligt ruim 160 kilometer aan buitendijkse onderhoudswegen. Uit de

meest recente cijfers van Rijkswaterstaat blijkt 61%, 101,6 kilometer, daarvan toegankelijk te

zijn voor fietsers. De overige 39%, wat gelijk staat aan 64,7 kilometer, is niet toegankelijk en

verboden gebied voor fietsers. De betrokken deltawerken zijn hierbij niet meegerekend, maar

wel onderdeel van de fietsroute.

Afgaand op de concept ontwerp beheerkaart (bron van figuren 1 tot en met 15) van de

Oosterschelde (appendix I) van Natura 2000 kan worden geconcludeerd dat er zes

zogenoemde ontbrekende schakels zijn. Wat zijn de beslissingen die genomen zijn over deze

zes locaties? Mag er buitendijks gefietst worden of moet er juist aan de binnenzijde van de

dijk gefietst worden?

Het betreft meestal een plek waar geen dijk, maar een dorp of een haven is gelegen. Van

iedere ontbrekende schakel zal kort omschreven worden wat de bijzonderheden zijn met

betrekking tot de buitendijksfietsroute.

Kats – Binnendijks

Kats is een klein rustig dorpje dat in de 17e eeuw planmatig is

ontworpen. Met o.a. een kleine kerkje uit 1687 is Kats als

woonplaats geliefd bij kunstenaars. Dit tracé is niet ingevuld

i.v.m. een industriële haven die door een verbinding via het

dorp ontweken kan worden.

Figuur 1 Natura 2000 - Kats

Figuur 2 Natura 2000 -

Wemeldinge

Figuur 3 Natura 2000 - Yerseke

12

Bruinisse – Buitendijks 2013

Het kleine Bruinisse trekt als mosseldorp van Schouwen-

Duiveland de aandacht. Daarnaast heeft het nog tal van

andere unieke Zeeuwse bijzonderheden. Vandaar dat op dit

tracé kansen liggen voor een verbinding door het dorp/

haven.

Oosterscheldekering – Buitendijks

Deze indrukwekkende waterkering van drie kilometer lang is

vrij toegankelijk voor fietsers. Een apart gelegen fietspad en

het unieke uitzicht zorgen voor de ideale fietsbeleving. De

kering is in eigendom van Rijkswaterstaat.

Philipsdam – Buitendijkse ervaring

Ook de Philipsdam is toegankelijk voor fietsers. Dit deltawerk

is bijzonder vanwege de complexe sluizen die zich in deze

dam bevinden. De kering is in eigendom van Rijkswaterstaat

en daarom niet opgenomen in de Natura 2000 concept -

beheerkaarten.

Zandkreekdam – Buitendijkse ervaring

De Zandkreekdam is het tweede onderdeel van de

Deltawerken. De kering is in eigendom van Rijkswaterstaat en

daarom niet opgenomen in de Natura 2000 concept -

beheerkaarten.

Onder de zes ontbrekende schakels bevinden zich ook twee deltawerken. Deze deltawerken

zijn in eigendom van Rijkswaterstaat en zijn niet opgenomen in de buitendijkse routekaart

van Natura 2000. Echter, deze twee dammen zijn van groot belang om de buitendijkse

fietsroute aaneengesloten te maken.

De dammen zijn toegankelijk voor fietsers en hebben, net als het buitendijks fietsen, een

hoge belevingswaarde. Daarnaast liggen hier kansen om de Zeeuwse Deltawerken meer

bekendheid en een educatieve waarde toe te kennen.

Figuur 4 Natura 2000 - Bruinisse


Oosterscheldekering


Philipsdam

Figuur 6a Natura 2000 -

Philipsdam

13

1.2.2 Detailkaarten – Oosterschelde

Bij het invullen van de concept verbindingsroute op de detailkaarten is gebleken dat op dit

moment sommige tracés langs de Oosterschelde extra aandacht verdienen. Dit zijn in

werkbijlage I: detailkaarten, zoom 10 (aansluiting naar Philipsdam), zoom 12 (Sint-Annaland-

Stavenisse) en zoom 15 (Yerseke).

Om vanaf de Anna Jacobapolder een doorgaande route te creëren langs het eiland naar de

Philipsdam, moet wegens veiligheidsredenen een omweg van ruim vier kilometer genomen

worden. In de vervolganalyse moet hier nauwkeurig naar gekeken worden. Zijn er

alternatieven en wat is de beste oplossing voor dit probleem?

Om onverharde wegen en beschermde natuur te vermijden is het noodzakelijk om vanaf Sint-

Philipsland naar Sint-Annaland een meer binnenlandse route te nemen. Wat zijn hierbij de

kansen die benut moeten worden?

Figuur 7 Natura 2000 - Sint Philipsland

Figuur 8 Natura 2000 – Sint-Philipsland – Sint-Annaland

14

Ook in het geval van Yerseke is sprake van onverharde wegen, maar ook van een grote mate

in havenactiviteit. Wat is in deze situatie de beste afweging? Daarnaast is vanuit de

gemeente Reimereswaal de discussie ontstaan over openstelling van de Pieterspolder bij

Yerseke. Hoe kan hiermee omgegaan worden?

Figuur 9 Natura 2000 - Sint Pieterspolder, Yerseke

15

Kruiningen – Buitendijks

Tot 2003 vertrok vanuit Kruiningen de veerdienst naar

Perkpolder in Zeeuws-Vlaanderen. Nu deze veerdienst

niet meer beschikbaar is kan er volledig buitendijks

gefietst worden. Dit tracé is niet ingevuld i.v.m. een

verbinding door het dorp. Oude veerhaven is ontwikkeld

tot woongebied. Wat zijn de kansen en/ of problemen?

Vlissingen-Oost – Binnendijks

De kleine opening van de haven van Vlissingen-Oost

maakt het noodzakelijk om binnendijks rondom het

industriële gebied van Vlissingen te fietsen. Het wordt

toch opgenomen in de route i.v.m. de fiets/ voetveer van

Vlissingen – Breskens.

Dow Chemical

Een verbindingsroute

rond het terrein is

noodzakelijk om het

verboden gebied te

vermijden.

1.2.3 Ontbrekende schakels – Westerschelde

Rondom de Westerschelde ligt ruim 130 kilometer aan buitendijkse onderhoudswegen. Uit de

meest recente cijfers van Rijkswaterstaat blijkt 74%, 100,8 kilometer, daarvan toegankelijk te

zijn voor publiek. De overige 26%, wat gelijk staat aan 34,8 kilometer, is niet toegankelijk en

dus verboden gebied voor fietsers.

Afgaand op de concept ontwerp beheerkaart van de Westerschelde van Natura 2000 kan

orde ge o ludeerd dat er t ee zoge oe de issi g li ks zij .

Naast t ee issi g li ks is er ij de Westers helde ook sprake van een gebied dat verboden

is, dit betreft het terrein van Dow Chemical. Ver ode ge ied heeft ee a dere status op de kaart odig da Gee doorgaa de route .

Figuur 10 Natura 2000 - Kruiningen

Figuur 12 Natura 2000 - DOW Chemical, Terneuzen

Figuur 11 Natura 2000 - Vlissingen

Oost

16

Het toegankelijk gestelde dijktracé nabij de kerncentrale

in Borsele zal in de toekomstige situatie niet

opengenomen worden in de fietsroute. Uitgaand van

Natura 2000 is dit tracé wel opengesteld, echter in

verband met veiligheid moet een juiste verbinding de

kerncentrale vermijden.

1.2.4 Detailkaarten – Westerschelde

Ook voor de Westerschelde is speciale aandacht nodig voor vier bepaalde tracés. Hier betreft

het de Hertogin Hedwigepolder (zoom 7) die in de toekomst ontpolderd zal worden. Er zal

een nieuwe zeedijk ontstaan, maar in hoeverre is deze nieuwe zeedijk toegankelijk voor

publiek? Dit tracé zal voor de nieuwe situatie uitgewerkt worden.

Daarnaast is er nog geen definitieve beslissing gevallen over het stukje ontoegankelijk tracé

bij Paal (zoom 8). Dit tracé zal uitgewerkt worden in een latere fase, echter het uitgangspunt

is Natura 2000.

Het derde aandachtstracé is Perkpolder. Deze oude veerhaven (Kruiningen-Perkplolder)

wordt ontwikkeld tot woon-, natuur- en recreatiegebied. Hoe is het plan van buitendijkse

fietspaden toegepast in dit plan? Wat zijn de kansen?

Figuur 13 Natura 2000 - Paal & Saefthinge

Figuur 14 Natura 2000 - Perkpolder

Figuur 15 Natura 2000 - EPZ,

kerncentrale

1.2.5 Werkkaart 1

Met afronding van deze eerste analytische fase is de eerste kaart gemaakt. In overleg met de

cartograaf van het Waterschap Scheldestromen is afgesproken om het volgende in de kaart

op te nemen.

Deze werkkaart bevat de volgende informatie:

De buitendijkse wegen die toegankelijk zijn voor fietsverkeer.

De buitendijkse wegen die niet toegankelijk zijn voor fietsverkeer.

De dijkgebieden die verboden gebied zijn.

Binnendijkse verbindingsroutes die de buitendijkse tracés met elkaar verbinden.

De lengte van elk tracés in kilometers.

De kaart biedt een op zichzelf staande route rondom de Oosterschelde en de Westerschelde.

Met nadruk wordt echter nogmaals gezegd dat deze eerste kaart een werkkaart is waarmee

in de derde fase een andere definitieve kaart gemaakt zal worden. De route op deze

werkkaart zal naar alle waarschijnlijkheid afwijken van de definitieve fietsroute. De

verbindingsroutes zijn zo gekozen om zo snel mogelijk weer bij een buitendijkstracé te

komen. Hierbij is niet direct gekeken naar verkeersveiligheidsituaties of aantrekkelijkheid. De

functie van deze kaart is dan ook om de problemen zichtbaar te maken en om fase twee en

de SWOT analyse mogelijk te maken.

De volledige werkkaart is opgenomen in werkbijlage II: werkkaart binnendijkse en buitendijkse

fietsroute.

Later in de laatste fase zal deze routekaart aangepast worden op basis van later verworven

informatie en/ of feiten. Deze keuzes voor aanpassingen worden dan uitvoerig bespoken.

19

2. Stap 2 – Routeanalyse II

Een van de belangrijkste onderdelen van een fietsroute zijn de wisselpunten. In het geval van

de buitendijkse/ binnendijkse fietsroute hebben we te maken met overgangen van

binnendijks naar buitendijks en visa versa.

Deze wisselpunten zullen in deze tweede stap van de routeanalyse kort en bondig worden

geanalyseerd. Zijn de overgangen logisch, fietsvriendelijk en veilig? In het geval van deze

fietsroute is er sprake van dijkopgangen die zijn afgesloten met een afsluitmiddel, zorgt dit

afsluitmiddel ervoor dat de doorgaande route wordt belemmerd?

2.1 Aanpak

Vanuit stap 1, de eerste werkkaart, is bekend waar de overgangen tussen toegankelijke en

ontoegankelijke delen van de route zich bevinden. In deze tweede stap zal gekeken worden

naar specifiek deze overgangen om van binnendijks naar buitendijks te komen en visa versa,

er wordt dus niet zozeer naar het verloop van de route gekeken.

Gekeken wordt of er (1) een overgang is en zo ja (2) of de overgang vrij toegankelijk is voor

fietsverkeer. Daarnaast worden de wisselpunten genummerd (schetsnotatie) op de eerste

werkkaart in werkbijlage II (zie werkbijlage II: werkkaart binnendijkse en buitendijkse

fietsroute). Deze nummering heeft geen relatie met de bestaande knooppuntennummering.

Het is essentieel om elk wisselpunt afzonderlijk te analyseren en deze een status toe te

kennen. Op deze manier ontstaat er inzicht in de wisselpunten tussen toegankelijk en

ontoegankelijke werkwegen. Daarnaast geeft het ook een overzicht waar aanpassingen

noodzakelijk zijn om een doorgaande weg te creëren van binnendijks naar buitendijks (en visa

versa), en om fietsers een vrije doorgang te geven en/ of juist automobilisten te mijden.

Geen obstakels, vrij toegankelijk voor fietsverkeer

Afgesloten, toegankelijk voor fietsverkeer

Afgesloten, niet toegankelijk voor fietsverkeer

Samenhang SWOT

Stap twee heeft een nauwe samenhang met stap drie, de SWOT analyse. Obstakels zoals

hekwerken, paaltjes of betonblokken kunnen opgenomen worden in deze analyse. Daarnaast

kan bij het analyseren van de overgangen nuttige informatie aan het licht komen, ook deze

gegevens kunnen opgenomen worden in de SWOT analyse. Zulke informatie zou bijvoorbeeld

kunnen zijn: lokale stakeholders, uitkijkpunten, wegverharding, hotspots et cetera.

20

2.2 Uitvoering

De buitendijkse route langs de Oosterschelde telt 41 schakels die de buitendijkse route

verbinden met de binnendijkse route. Hoe deze binnendijkse route verloopt en waarom, is in

deze fase niet aan de orde. Het gaat alleen om de schakels/ aansluitingen zelf.

Tabel 1 Knooppunten analyse - afsluitingen/ toegankelijkheid - Oosterschelde

Knooppunt Status Beschrijving

OS 1 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje

OS 2 Afgesloten Slagboom zonder fietssluis

OS 3 Toegankelijk/ afgesloten Hekwerk met poortje



OS 6 (Afgesloten/) toegankelijk In eerste instantie, toegankelijk.

Verderop aansluiting slagboom met

één sluisje

OS 7 Geen dijkopgang Verderop toegankelijke aansluiting

mogelijk = langere verbinding

OS 8 Toegankelijk Interactie met ander verkeer

OS 9 Toegankelijk Later op het traject een paaltje

OS 10 Toegankelijk Fietspaaltje


OS 12 Toegankelijk Geen obstakels, wel interactie met

ander verkeer

OS 13 Toegankelijk OP DIT MOMENT

Nieuwe situatie 2013


OS 15 Toegankelijk Grote mate van interactie met ander

verkeer



OS 18 Toegankelijk Vrij van obstakels

21


OS 20 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje, interactie

met andere verkeer

OS 21 Afgesloten/ toegankelijk OP DIT MOMENT, Slagboom met één

sluisje, interactie met andere verkeer

Nieuwe situatie 2013 PBZ

OS 22 Toegankelijk Vrij van obstakels, interactie met

ander verkeer



OS 25 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje, interactie

met andere verkeer + paaltjes



OS 28 Toegankelijk Vrij van obstakels, interactie met

ander verkeer (kruising)

OS 29 Toegankelijk Wel een grote mate van interactie

met ander verkeer

OS 30 Toegankelijk Interactie met ander verkeer


OS 32 Toegankelijk Vrij

OS 33 Toegankelijk Vrij, wel interactie met ander

verkeer



OS 36 Toegankelijk Weg loopt vanaf de kruin, naar

binnenzijde van de dijk

OS 37 Toegankelijk Interactie met ander verkeer, afgezet

met paaltjes


OS 39 Toegankelijk Interactie met ander verkeer, afgezet

met paaltjes

OS 40 Toegankelijk Interactie met ander verkeer,

doorgaande weg. Vervolg Burgh Sluis

afgezet met paaltje.

OS 41 Toegankelijk Afgezet met paaltje

22

De buitendijkse route langs de Oosterschelde telt 24 schakels die de buitendijkse route

verbinden met de binnendijkse route.

Tabel 2 Knooppunten analyse - afsluitingen/ toegankelijkheid - Westerschelde

Knooppunt Status Beschrijving

WS 1 Toegankelijk Let op verkeerssituatie, hoge mate

van interactie met ander verkeer.

WS 2 Afgesloten/ toegankelijk Afgezet met paaltjes



WS 4 Afgesloten/ toegankelijk OP DIT MOMENT

Slagboom met één sluisje

WS 5

WS 6 Geen dijkopgang Best beschikbaar alternatief:

slagboom met één onverhard sluisje


WS 8 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje

WS 9





WS 14 Afgesloten/ toegankelijk OP DIT MOMENT

Afgezet met paaltje

WS 15 Toegankelijk Let op verkeerssituatie





WS 20 Afgesloten/toegankelijk 3x Slagboom met één sluisje

23

WS 21 Na de kerncentrale

Afgesloten/ toegankelijk

Slagboom met één sluisje

WS 22 Afgesloten/ toegankelijk Hekwerk en betonblokken, met één

sluisje




Er kan onduidelijkheid en verwarring ontstaan over de nummering van de overgangen

(binnendijks - buitendijks). De nummering zoals deze hierboven is gebruikt en tevens is

aangebracht op de eerste werkkaart (zie werkbijlage II: werkkaart binnendijkse en

buitendijkse fietsroute) zal ook in de SWOT analyse gebruikt worden als verwijzing. Deze

punten gelden niet als fietsknooppunten zoals bekend van het bestaande fietsroute- /

knooppuntensysteem. De wisselpunten zoals deze hierboven genummerd zijn en verder in de

rapportages gebruikt worden als verwijzingsnummers kunnen eenvoudig omgezet worden in

dijkpaalnummers. Nogmaals gezegd dat deze nummering alleen op analytisch niveau gebruikt

wordt en niet feitelijk als onderdeel van de fietsroute.

In de derde tussenrapportage zal nauwkeuriger gekeken worden naar wat het effect van

bepaalde afsluitmiddelen is op de verkeersveiligheid.

24

DNA Beeldbank

Fotograaf: Eddy Westveer

25

3. Stap 3 – SWOT analyse

De SWOT analyse werd al eerder genoemd in stap 2, waarin de samenhang van de

toegankelijkheidsanalyse van de overgangen met de SWOT analyse werd benadrukt. Weten

wat de sterke en zwakte punten zijn van de route is van groot belang. Van iedere tracé en van

ieder knooppunt afzonderlijk moet aan het licht komen waar rekening mee gehouden moet

worden en waar de kansen liggen om het )eela d ge oel uit te buiten. Ook wordt er

gekeken of verbindingsroutes wel geschikt zijn voor een fietsroute.

3.1 Aanpak

Dit onderdeel van de routeanalyse is van groot belang. Het vormt namelijk de motivatie voor

de concept definitieve kaart die in stap 6 gemaakt zal worden. Daarnaast zullen de

aanpassingen die gemaakt worden en de veranderingen die doorgevoerd worden in de

werkkaart uit stap 1 gebaseerd zijn op de informatie/ feiten verkregen uit deze SWOT

analyse.

Deze SWOT analyse zal net als de detailkaarten opgenomen worden als werkbijlage los van dit

verslag (zie werkbijlage III: factsheets). Elk wisselpunt (ook wel aansluiting) en elk

verbindingstraject zullen nauwkeurig en tot in detail worden geanalyseerd.

Hierbij zullen onder andere de volgende punten meegenomen worden:

Is er een mogelijkheid voor transecten/ overstappunten?

Welke wegverharding is gebruikt?

Zijn er hotspots in de buurt? (musea, fietscafés et cetera)

Wat voor een soort afzetting (hekwerk/ slagboom/ paaltjes) is gebruikt?

(Interessant voor het paaltjesonderzoek afdeling Beleid Wegen).

Hoe is de verkeerssituatie?

Zijn er belangrijke stakeholders betrokken?

Zijn er speciale voorzieningen? (uitkijktoren, informatiebord et cetera)

Deze SWOT analyse zal resulteren in zogenoemde factsheets, per tracé. Hierbij worden de

resultaten compact en op een overzichtelijke manier weergegeven. De basis van deze

factsheets is de traditionele SWOT grid.

Het voordeel van zulke sheets is dat er veel informatie op het papier staat in een beknopte

vorm. Deze informatie kan later eenvoudig aangepast worden en eventueel opgenomen

worden in een digitale routekaart (gekoppeld aan dijkpalen in plaats van de huidige gebruikte

nummering). Daarnaast kan informatie over bijvoorbeeld een toekomstig project op een

bepaald tracé ook in deze SWOT analyse opgenomen worden, denk bijvoorbeeld aan het

project Perkpolder en project Hedwigepolder.

26

De factsheets worden per tracé, het traject tussen twee wisselpunten, opgesteld. Voor de

nummering van de tracés is uitgegaan van de nummering aangebracht op de eerste

werkkaart.

… etreft ee fa tsheet o er ee buitendijks

traject met de wisselpunten.

… etreft ee fa tsheet o er ee binnendijks

traject zonder de wisselpunten.

Naast de informatie die doormiddel van SWOT analyses verkregen zal worden, zal de eerste

werkkaart ook intern besproken worden. Uit deze besprekingen met verschillende interne

betrokkenen zullen routetechnische en kaarttechnische mankementen aan het licht komen.

Deze i ter e feed a k zal, daar waar aanpassingen (routetechnisch en/ of kaarttechnisch)

noodzakelijk zijn, nauwkeurig worden onderbouwd met informatie uit de voorafgegane

stappen en/ of de interne kennis.

Het bespreken en het onderbouwen van de definitieve route zal opgedeeld worden in de

Oosterschelde en Westerschelde.

De SWOT analyse, samen met de uitkomsten van de interne bespreking zal leiden tot een

update van de eerste werkkaart. De veranderingen/ aanpassingen die doorgevoerd en

toegevoegd moeten worden in deze tweede werkkaart moeten op een goede manier worden

gecommuniceerd met de afdeling IGA/GEO van het Waterschap Scheldestromen. Om zo

duidelijk mogelijk te zijn en onjuistheden te voorkomen, zal deze tweede kaart in fysieke

samenwerking met de opdrachtgever gemaakt worden.

Deze tweede werkkaart zal later gebruikt worden om aanbevelingen (hoofdstuk 5) visueel aan

te geven op een kaart.

12 11

12 11

27

3.2 Uitvoering

Deze derde stap is een sleutel naar een weloverwogen keuze voor de concept definitieve

route waarover besloten zal worden in de laatste stap van deze routeanalyse. De factsheets,

met daarin een uitvoerige gebiedsanalyse geven alle informatie die nodig is om de volgende

stap op een adequate manier af te ronden. Zoals eerder is aangegeven is de SWOT fase het

grootste gedeelte van de routeanalyse. Dat is de reden dat net als bij de detailkaarten

gekozen is om de factsheets als werkbijlage op te nemen.

De meeste gedeelten van de route getekend in de eerste werkkaart zijn de beste keuze. Het

biedt een opzichzelfstaand rondje Westerschelde en Oosterschelde met de keuze om over te

stappen op alternatieve routes, waaronder themaroutes en het bestaande

knooppuntennetwerk. Toch zijn er na het intern bespreken van deze kaart en na het maken

van de SWOT analyse een aantal zaken naar voren gekomen die anders kunnen, route- en

kaartechnisch gezien.

In de werkbijlage (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) zullen schetsen van de door te

voeren aanpassingen opgenomen worden, mede als communicatiemiddel naar de afdeling

IGA/ GEO van het Waterschap Scheldestromen.

3.1.1 SWOT analyse

De factsheets van de Oosterschelde en van de Westerschelde vormen een vergelijkbare

werkbijlage als die van de detailkaarten. Elke factsheet van ieder traject bevat informatie over

de kwaliteiten, kansen en mogelijke problemen (zie werkbijlage III: factsheets).

Alle factsheets bij elkaar geven een mooi beeld van de elementen die van belang zijn voor een

dergelijke fietsroute. Gezien de afzonderlijke resultaten van elk traject kunnen er toch drie

terugkerende punten worden onderscheden:

Veiligheid met betrekking tot het verkeer als een terugkerende zwakte van

de toekomstige route.

Natuur als een terugkerende kracht. De buitendijkse route

heeft elke meter een ander uitzicht. Hiervoor komen de

mensen terug.

Recreatie als een terugkerende kans in de factsheets. De Zeeuwse provincie

kan een dergelijke route gebruiken als promotie.

28

Veiligheid staat voorop, daarnaast komen natuur en recreatie (doel) waarin de juiste afweging

gemaakt moet worden (zonering). Deze drie punten geven de kracht, maar ook de (mogelijke)

zwakte aan. Kortom het gaat om de beleving. Deze beleving moet optimaal zijn om de

mensen enthousiast te maken en te doen besluiten om een volgende keer terug te komen.

Deze beleving hangt voor een groot gedeelte af van de omgeving. De uitzichten en de natuur

die de ge ruiker a de route ziet e tege ko t zij fe o e aal, de attra tie is )eela d zelf

en dat moet ook zo blijven. Echter, toch heeft het Waterschap Scheldestromen deze beleving

deels zelf in de hand. In de kwaliteitstoets, hoofdstuk 4 van deze routeanalyse, zal deze

beleving getoetst worden en zal duidelijk worden hoe het Waterschap Scheldestromen de

route met zijn unieke vorm van (natuur)recreatie kan optimaliseren.

29

3.1.2 Aanpassingen werkkaart 1

Een aantal situaties getekend op de eerste werkkaart zijn na intern overleg niet correct

bevonden. In dit subhoofdstuk zal iedere aanpassing die gemaakt moet worden voor de

tweede werkkaart kort worden behandeld.

Kaart 1

Afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van Natura 2000 is een klein gedeelte van dit

ontoegankelijke traject opengesteld voor publiek. Echter, vanuit verkeersveiligheidsredenen

bevestigd door het Waterschap Scheldestromen wordt dit stukje van plusminus 1000 meter

niet opgenomen in de fietsroute. De route loopt hier dood tegen de kering, met het gevaar

dat de fietser, als korte sluiproute , de Pijlerda N o ersteekt.

De ligging van de route blijft ongewijzigd in de definitieve route. Let wel op dat de aansluiting

van de buitendijkse route bestaat uit een onverhard pad. Echter, dit hoeft geen dilemma te

zijn.

30

Naar aanleiding van interne gesprekken en de SWOT analyse (zie werkbijlage IVI: factsheets)

is gebleken dat een kortere, meer doorgaande route mogelijk is om van de Plompetorenweg

naar het Schelphoek te komen. Deze kortere route heeft in positieve zin, grote gevolgen voor

de kwaliteitsbepaling van dit traject.

Het betreft een onverhard pad, maar dit pad is zo aangelegd dat het als het ware de beleving

een extra boost geeft. Het betreft geen onverzorgd zandpad, maar een met zorg uitgekozen

en uitgevoerd belevingspad waarin een uitkijktoren en informatievoorzieningen zijn

opgenomen.

De bestaande knooppuntenroute loopt ook via dit onverharde fietspad dat in eigendom is van

Staatsbosbeheer.

De ligging van de route zal in dit geval wijzigingen ondergaan. Deze wijzigingen zijn

uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) detailkaart 1.

Daarnaast zullen kaarttechnisch ook een aantal zaken veranderen. Deze zijn ook kenbaar

gemaakt in werkbijlage IV.

Kaart 2

Afgaand op de concept ontwerp-beheerkaarten van Natura 2000 is het gehele stuk tot aan de

Oosterscheldekering opengesteld voor publiek. Gezien de huidige planning van Project

Bureau Zeeweringen zullen in 2015 de werkzaamheden hier afgerond worden. Dit betekent

dat een doorgaande, buitendijkse fietsroute tot aan de Jacobahaven gerealiseerd kan

worden.

Deze wijziging heeft positieve gevolgen voor de strengths van dit traject, daarnaast heeft het

een direct, positief effect op de kwaliteitstoetsing.

De ligging van de route zal in dit geval wijzigingen ondergaan. Deze wijzigingen zijn

uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route). Daarnaast zullen

kaarttechnisch ook een aantal zaken veranderen. Deze zijn ook kenbaar gemaakt in

werkbijlage IV.

31

Afgaand op de concept ontwerp-beheerkaarten van Natura 2000 is het buitendijkse traject

voor de Roompot opengesteld voor publiek. In werkelijkheid betreft dit een kruinpad,

bestemd voor voetgangers wat tersluiks ook door fietsers wordt gebruikt. De verbinding van

0,9 kilometer lijkt in eerste instantie de juiste oplossing.

Echter, uit perceelrapporten van het Waterschap Scheldestromen (appendix II) blijkt dat dit

dijktraject, met zowel het kruinpad als de binnendijkse weg, in eigendom is van Rebel Beheer

Zeeland B.V. Deze besloten vennootschap houdt zich bezig met de exploitatie van onroerend

goederen en maakt deel uit van de Roma Porta Groep. De Roma Porta Groep is actief in de

recreatieve sector en vooral met de exploitatie van kampeerterreinen en vakantiewoningen.

De route zal ongewijzigd blijven, maar dit traject zal wel meegenomen worden in het latere

adviesrapport. De juiste manier van communicatie vroegtijdig in het proces is gewenst.

Wel moet opgemerkt worden dat deze binnendijkse verbinding op dit moment al opgenomen

is in het bestaande fietsknooppuntensysteem (zie de knooppuntenbordjes op de rechter

foto). De particuliere eigenaar geeft dus toestemming om zijn privéterrein (deels) open te

stellen voor fietsers.

Figuur 16 Foto (links): het kruinpad in Westelijke richting. Foto (rechts): de binnendijkse verbinding eveneens in

Westelijke richting. Beide paden zijn in eigendom van Rebel Beheer Zeeland B.V. Echter, het binnendijkse pad kan

worden afgesloten met een hek, maar is wel opgenomen in het bestaande knooppuntensysteem. Bron: Gerben

Dekker

32

Kaart 3

Afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van Natura 2000 is de buitendijkse

onderhoudsweg Katshoek opengesteld voor publiek. In principe loopt het buitendijkse pad

nog 500 meter meer door dan getekend op de bovenstaande kaart, echter er bevindt zich na

die 500 meter geen dijkopgang. Daarnaast is het pad niet fietsvriendelijk, doordat het

voorzien is van zogenoemde koperslakblokken afgedekt met grond. De verbindingsroute zal

routetechnisch ongewijzigd blijven. Kaarttechnisch zal dit doodlopend pad de status: geen

doorgaande route krijgen, dit is uitgetekend in werkbijlage IV.

De beslissing over het verloop van de tweede verbinding (einde Zeedijk) is genomen om een

onverhard (karren)pad te omzeilen. Dit pad, in eigendom van het Waterschap

Scheldestromen, is autovrij en een stuk korter dan het eerder getekende alternatief. Het is

onverhard en niet fietsvriendelijk, maar biedt wel kansen.

Ka se o …

(1) …dit traject van ruim 800 meter een

belevingswaarde te geven zoals is gedaan bij

Schelphoek. Dit houdt in dat het onverhard kan

blijven, maar wel op een fietsvriendelijke manier.

Het zou een positief effect hebben op de

kwaliteitstoetsing/ bepaling. Doordat interactie/

kruisingen met ander verkeer wordt beperkt.

(2) ...dit traject te laten verharden (asfalt) tijdens

de dijkwerkzaamheden in 2014 om te dienen als

een transportroute en later de functie als fietspad

toe te kennen.

Kansen zoals deze zullen uitgewerkt worden in hoofdstuk vijf van deze routeanalyse als

aanbevelingen aangaande de route.

Figuur 17 Het karrenpad nabij Kats zou goed

kunnen dienen als verbindingsweg, echter het is

onverhard en staat niet in de planning om

geasfalteerd te worden met de PBZ

werkzaamheden in 2014. Bron: Beeldbank

Waterschap Scheldestromen

33

Kaartechnisch is de route hier onjuist. Een groot gedeelte van het buitendijkse traject langs de

Kop van Stavenisse is niet toegankelijk, afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van

Natura 2000. De route is hier fietsvriendelijk ingericht en niet afgesloten voor fietsers

(hekwerken door vandalisme opengebroken) en daarom erg verwarrend en frustrerend voor

de gebruiker.

Een van de mogelijkheden om de fietser tegemoet te komen is door een alternatief te bieden

zodat men niet over een lange, relatief gezapige, binnendijkse verbinding van ruim drie

kilometer hoeft. Door vanaf het einde van de Nieuweweg direct door te steken naar

Stavenisse is men sneller bij het buitendijkse toegankelijke pad, daarnaast is deze alternatieve

route aantrekkelijker dan onderlangs de dijk. De doorsteek maakt gebruik van het bestaande

knooppuntensysteem.

Werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) geeft duidelijkheid over de

nieuwe kaarttechnische situatie en de nieuwe route als alternatieve verbinding.

De Zeelandburg zal ook worden opgenomen in de buitendijkse route. In de eerste werkkaart

is deze burg niet opgenomen als onderdeel van de route, echter, deze doorsteek maakt het

mogelijk om via een vrij gelegen fietspad, op een snelle manier van het ene eiland naar het

andere te komen.

Deze toevoeging is aangegeven in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve

route).

34

Als gevolg van de toevoeging van de Zeelandburg in de route, moet er ook een verbinding

gezocht worden vanaf de Zeelandburg, zowel op Schouwen-Duiveland als op Noord-Beveland,

naar de doorgaande route.

De situatie op Schouwen-Duiveland kent twee mogelijkheden. De ene mogelijkheid is via de

parallelweg N256 richting kruispunt Julianastraat en Weg naar de Val, de andere mogelijkheid

is via de Straalweg richting Zierikzee. Gekozen is voor de route via de Straalweg, niet omdat

dit de meest logische route is, maar omdat dit de meest aantrekkelijke van de twee is. Het

verschil in lengte van de twee opties is nihil.

Als de fietser vanaf de Zeelandbrug de route richting het Zuiden wil vervolgen moet men, in

het geval van de optie via de N256, eerst richting de eerder genoemde kruising en dan

opnieuw parallel aan dezelfde weg richting het buitendijkse tracé. In verband met het

ontbreken van een oversteek bij het einde van de Gouweveerse Zeedijk is het minder

aantrekkelijk en kan het tot gevaarlijk fietsgedrag leiden.

De optie via de Straalweg maakt het grootste gedeelte gebruik van een weg met een

fietsstrook. Daarnaast sluit deze route aan op het bestaande knooppunten systeem. Beide

opties zijn uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).

De situatie voor Noord-Beveland is eveneens uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV:

analyse definitieve route).

35

Kaart 4

De niet-toegankelijke status is in Bruinisse niet van toepassing. Er is wel sprake van een

verbinding die nodig is om toegankelijke trajecten, zoals het havenplateau van Bruinisse en

het vervolg van de buitendijkse route, met elkaar te verbinden.

De route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) om

kaarttechnische onjuistheden te verhelpen.

De Grevelingendam geeft, als verbinding tussen Bruinisse en de Philipsdam, twee mogelijke

routes. De eerste optie loopt via een apart gelegen fietspad aan de zijde van het

Grevelingenmeer. De tweede optie loopt via een parallelweg aan de zijde van de

Oosterschelde met een wijds uitzicht op de Oosterschelde en de Plaat van Oude Tonge.

Vanwege veiligheidsredenen is gekozen voor een doorgaande route via het apart gelegen

fietspad aan de zijde van het Grevelingenmeer. Dit is vele malen veiliger dan de rechte

parallelweg met gemengd verkeer. Daarnaast biedt deze optie het zicht op het

Gevelingenmeer en de toegang tot horeca.

De route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).

36

Uitgaande van de route getekend in werkkaart 1 is slechts 30 procent van de buitendijkse

onderhoudspaden in Sint-Philipsland toegankelijk gesteld voor fietsers. Daar komt bovenop

dat de binnendijkse paden niet veel te bieden hebben.

Naast het feit dat het niet aantrekkelijk is om hier te fietsen kan de weg naar de Philipsdam

vanwege verkeersveiligheidsredenen niet halverwege worden overgestoken. Dit betekent

dat, als men een rondje Philipsland fiets, er rekening mee gehouden moet worden dat er

i e dijks teruggefietst oet orde aar de Provincialeweg om vervolgens weer parallel

richting de Philipsdam te gaan.

De Philipsdam heeft geen status vanuit

Natura 2000 afgaand op de concept

beheerkaarten. De niet-toegankelijke

status op de Philipsdam is dus niet van

toepassing. De verbinding is wel van

toepassing en blijft ongewijzigd in de

definitieve route.

Deze verbinding loopt door tot het

kruispunt ter hoogte van Sint

Philipsland in verband met een

onveilige en niet aanwezige

oversteeksituaties (zie volgende item).

37

Om de fietser tegemoet te komen in dit ongemak is er gekozen om een tweedelig alternatief

aan te bieden. De eerste optie biedt de kans om vanaf de Krabbenkreekdam direct door te

steken naar de Philipsdam om op deze manier Sint-Philipsland te ontwijken. De tweede optie

maakt gebruik van een oplossing voor dit probleem die het gebied aanbiedt. Door via een

verbinding door de steken naar Sluis, daar het pontje te nemen naar Bruinisse en van daaruit

de route te vervolgen krijgt de relatief gezapige route Sint-Philipsland een doel voor de

gebruiker. Daarnaast ontwijkt de gebruiker de lange afstanden over de twee dammen,

Philipsdam en de Grevelingendam. De route door Sint-Philipsland krijgt op deze manier een

positief karakter en biedt de mensen een doelgerichte optie.

Wel moet rekening gehouden worden met een kaarttechnische verandering in verband met

het te bieden alternatief. De route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse

definitieve route).

Een verbindingsroute is in dit geval onvermijdelijk. Deze verbinding heeft overlap met het

bestaande knooppunten systeem en kent weinig interactie met ander verkeer in verband met

het apart gelegen fietspad.

De kaart geeft al aan dat aan de buitendijkse zijde met laag tij veel getijdennatuur te zien is.

Het is dan ook frustrerend dat een buitendijkse fietsroute een dergelijke omweg maakt. Om

deze frustratie enigszins weg te nemen kan de optie geboden worden om een kort

doodlopend pad richting de zeedijk te nemen om daar te genieten van het prachtige uitzicht,

een dergelijk zichtpunt zou dan wel gefaciliteerd moeten worden.

Op deze manier wordt de gebruiker een kans geboden om op een dergelijk lang stuk

binnendijks te genieten van buitendijkse natuur. Let op, de eerste afslag naar de dijk toe,

gezien vanuit de richting Rammegors, is in eigendom van Staatsbosbeheer. Zie het

perceelrapport van het Waterschap Scheldestromen (appendix III). De tweede afslag is

onverhard, maar in eigendom van het Waterschap Scheldestromen en helaas niet gemakkelijk

bereikbaar vanaf de getekende verbinding.

De alternatieve route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve

route).

38

Kaart 6

Routetechnisch is hier een fout gemaakt. Afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van

Natura 2000 loopt het ontoegankelijke gebied nog een eind door. Echter, op dit punt waar

het ontoegankelijke gebied overgaat in een toegankelijk pad is geen dijkovergang

gerealiseerd. 200 meter verder is echter een trap met fietsgeul gerealiseerd. Als men geen

fietsgeul wil/ kan gebruiken is er bij Het Sas de mogelijkheid om een dijkopgang te gebruiken.

Dit betekent wel dat men tot Sas onderlangs de dijk moet fietsen en dat er ruim één

kilometer buitendijks, toegankelijk pad wordt ingeleverd.

Een extra aandachtspunt is de afsluiting gebruikt nabij de trap met fietsgeul. Deze afsluiting

wordt omzeild door een klein stukje over het strand te fietsen, de afsluiting wordt simpelweg

genegeerd. Men bevindt zich daarna nog 200 meter op toegankelijke weg, maar daarna fietst

men op ontoegankelijk gebied.

De juiste route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).

Figuur 18 Foto (links): de eerste mogelijkheid om te wisselen van buitendijks - binnendijks, doormiddel van een trap

et fietsgoot. Foto re hts : de ge ruikte afsluiti g aa de uite zijde a de dijk zodat e ge oodzaakt is de trap te nemen om de route te vervolgen. Bron: Beeldbank Waterschap Scheldestromen

39

Routetechnisch zijn geen aanpassingen nodig. Wel is er een kleine, kaarttechnische

aanpassing noodzakelijk. De groen gestippelde lijn, geen doorgaande route, loopt te ver door.

In verband met een radartoren is dit stuk niet opengesteld voor publiek.

De juiste route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).

Routetechnisch is geen aanpassing nodig. Wel moet rekening gehouden worden met een

kaarttechnische verandering in verband met het te bieden alternatief.

40

Kaart 7

Een klein gedeelte buitendijks tracé is

hier niet geheel toegankelijk voor fietsers,

omdat de weg hier is afgewerkt met

opensteen asfalt (OSA, overlaagd met

grond. De reden hiervoor is het

recreatieve strandje dat voor veel

verstuiving zorgt en daardoor fietsen vaak

gevaarlijk of onmogelijk maakt.

De fietsers worden daarom via een

binnendijkse verbinding richting de

Ankerweg geleid, echter de fietsers

kiezen er vaak voor om via het kruinpad,

dat de status als voetpad heeft, naar het

volgende buitendijkse pad te fietsen.

Moet hier het OSA vervangen worden door glad asfalt, neemt men genoegen met de

binnendijkse verbinding van slecht 500 meter of moet het voetpad de status fietspad krijgen?

De beste situatie in dit geval is de binnendijkse verbinding van 500 meter. Zoals eerder gezegd

is een buitendijks fietspad niet ideaal vanwege de verstuiving van het zand, maar ook

vanwege de drukte met badgasten op zomerse dagen. De combinatie van zand op de weg en

veel recreërende mensen kan leiden tot gevaarlijke situaties. Het kruinpad is daarom ook

geen alternatief, omdat dit pad door de vele strandbezoekers gebruikt wordt. Dit betekent

ook dat het de fietsers duidelijk gemaakt moet worden hoe de route verloopt, zodat ze

ontmoedigd worden het voetpad te gebruiken als fietspad.

De binnendijkse verbinding is uitgetekend in een werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse

definitieve route).

De Ankerweg heeft veel potentie om opgenomen te

worden in de route vanwege recreatieve kansen.

De route zoals deze nu loopt kan eventueel als

alternatief aangeven worden om de mensen een

kortere aansluiting te bieden.

Deze situatie is uitgetekend in een werkbijlage IV

(zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).

Daarnaast zijn er een aantal kaarttechnische

fouten. De rode lijn is aangebracht in verband met

mogelijke verkeersonveilige situaties. Echter, deze

niet toegankelijke lijn is niet van toepassing.

Deze situatie is uitgetekend in een werkbijlage IV.

41

De verbinding door de Sint Pieterspolder,

welke in particulier eigendom is (zie appendix

IV) kan niet onderlangs de dijk gesitueerd

worden. De eigenaar stemt daar niet mee in,

wel is de eigenaar geïnteresseerd in het

openstellen van de buitendijkse route, wat in

eigendom is van dezelfde particulier. In dit

geval zijn dus zowel de gemeente Reimerswaal

als de eigenaar geïnteresseerd in het

openstellen van het buitendijkse

onderhoudspad.

In de toekomst zal wellicht door binnendijkse

natuurcompensatie, dat in eerdere

onderhandelingen met de gemeente

genoemd werd, dit buitendijkse tracé alsnog

opgesteld worden.

Een krantenartikel uit de PZC (20 november 2013) waaruit blijkt dat er mogelijkheden zijn

voor openstelling van de onderhoudsweg Sint Pieterspolder is te vinden in appendix V.

Echter, de bal ligt op dit moment bij de gemeente Reimerswaal om eventuele

natuurcompensatie te gaan realiseren.

De verbinding die op dit moment nodig is, maakt gebruik van het bestaande

knooppuntensysteem en bestaat uit apart gelegen fietspaden of wegen afgesloten voor

doorgaand verkeer. Daarnaast zijn er plannen voor een apart fietspad langs de Olzendedijk en

de Koksedijk.

Echter, na de verbinding Sint Pieterspolder, die gebruik maakt van de bestaande

knooppuntenroute, kan de route buitendijks vervolgd worden. Kaarttechnisch is de werkkaart

dus niet juist. Na de Sint Pieterspolder is er geen verbinding nodig, de route is volledig

buitendijks.

Deze nieuwe situaties zijn uitgetekend in, werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse

definitieve route).

42

Afgaand op de concept ontwerp-beheerkaarten van Natura 2000 kan geconcludeerd worden

dat het toegankelijke pad bij Sint Maartensdijk (zie onderaan, vorige pagina) te ver door

loopt. Dit betekent ook dat een andere verbindingsroute, gebruikmakend van het bestaande

knooppuntensysteem, noodzakelijk is. Deze nieuwe situatie is uitgetekend in, werkbijlage IV

(zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).

Vanaf Roelshoek richting de Oesterdam moet eveneens een lange verbinding gezocht worden,

door of langs de Tweede Bathpolder. De percelen zijn eigendom van drie verschillende

partijen, zie de perceelrapporten (Appendix VI). Daarnaast zijn veel van de wegen, gelegen

direct langs de dijk, onverhard.

De nieuwe route kent twee opties. De ene optie maakt gebruik van een onverhard pad

(eigendom Waterschap Scheldestromen) en verharde wegen (twee particuliere partijen). De

tweede optie maakt gebruik van de Oude Rijksweg en vervolgens de verharde wegen van de

twee particuliere partijen.

Er is gekozen voor de eerste optie, omdat dit de meest veilige (omzeilt twee kruispunten) en

meest aantrekkelijke route is. Daarnaast wordt dit onverharde tracé op dit moment al

gebruikt door recreatieve fietsers. Wel moet opgemerkt worden dat het onverharde deel

fietsvriendelijk ingericht zal moeten worden aangezien er nu een grove slakken verharding is

aangebracht.

Kaartechnisch loopt bij Roelshoek de toegankelijke weg iets te ver door. Routetechnisch,

wordt er nu gebruik gemaakt van te veel, en onnodig, onverhard pad. Het alternatief waarbij

deels gebruik gemaakt wordt van het bestaande knooppuntensysteem is uitgetekend in

werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).

Dit tracé biedt tevens een kans voor het creëren van een zichtpunt om de lange binnendijkse

route te verzachten met een blik over de dijk. Dit zal later uitgewerkt worden in de vierde

tussenrapportage, Marketing & Branding.

uit een serie van vier tussenrapportages als...

Documents